gweinyddu gan Gyngor Cefn Gwlad Cymru Gwlad Cefn Gyngor gan gweinyddu

gyfrifoldeb os bydd gwallau ynddo. gwallau bydd os gyfrifoldeb cael ei hariannu gan Lywodraeth Cynulliad Cymru a’i Cymru Cynulliad Lywodraeth gan hariannu ei cael

phosibl ni all yr awdur na chynllunwyr dderbyn unrhyw dderbyn chynllunwyr na awdur yr all ni phosibl Mae Rhaglen Ariannu’r Cynllun Gwella Hawliau Tramwy yn Tramwy Hawliau Gwella Cynllun Ariannu’r Rhaglen Mae

Tra gwneir pob ymdrech i wneud y llyfryn hwn mor gywir â gywir mor hwn llyfryn y wneud i ymdrech pob gwneir Tra

www.beiciobryniauclwyd.com

Prosiect Milltiroedd Cymunedol Milltiroedd Prosiect Traveline cymru: 08712 002233 08712 cymru: Traveline

www.sirfflint.gov.uk/cefnglwlad

www.denbighshire.gov.uk/highways

r d e

n f

e

D

P

i

n

r

b b

y y

www.sirddinbych.gov.uk/cefngwlad neu www.sirddinbych.gov.uk/cefngwlad

c

w h l 01824 706968 01824 L

www.clwydianrangeaonb.org.uk

ˆ p Trafnidiaeth Teithwyr Trafnidiaeth p ˆ Grw Y

L

l h

w

footwear and take waterproofs take and footwear c

y y

b

b

r

n

i

Trafnidiaeth Gyhoeddus Trafnidiaeth

P

D e f n e d r

Wear stout, comfortable stout, Wear

Tips ......

Dewch i wybod am AHNE Bryniau Clwyd Bryniau AHNE am wybod i Dewch

www.clwydianrangeaonb.org.uk

265 Clwydian Range Clwydian 265 Map: OS

......

2 hours 2 duration: Approximate

Clwydian Country- www.clwydiancountry.co.uk Country- Clwydian 3 miles / 5 km 5 / miles 3 Distance:

Yr Hen Feudy Margaret Scraton - 01824 790247 01824 - Scraton Margaret Feudy Hen Yr

The Golden Lion Colin Garner - 01824 790451 01824 - Garner Colin Lion Golden The

Tafarn y Drovers Arms - 01824 707163 01824 - Arms Drovers y Tafarn

Taith gylch yn Nyffryn Clwyd Nyffryn yn gylch Taith

ardderchog. gweithgareddau a llefydd i fwyta. i llefydd a gweithgareddau Vale of Clwyd. of Vale

Ddinbych a Sir Fflint” yn ddau lyfr ddau yn Fflint” Sir a Ddinbych Gwefan sy’n rhestru llety, tafarnau, llety, rhestru sy’n Gwefan taking in a largely unexplored part of the of part unexplored largely a in taking

Clwyd Clwyd

Mae “Cerdded yng Nghefn Gwlad Sir Gwlad Nghefn yng “Cerdded Mae www.clwydiancountry.co.uk picturesque hamlets of Llanynys and Rhewl and Llanynys of hamlets picturesque

A beautiful circular walk around the around walk circular beautiful A

Mwy o gyfle i grwydro i gyfle o Mwy Chyffyrddiadau a Dalmau a Chyffyrddiadau Clwyd Clywedog Llwybr Llwybr Clywedog Clywedog Llwybr

Useful Contacts & Numbers Llwybr Clywedog Clwyd Llwybr Clywedog More opportunities to Taith gerdded gylchol hyfryd o amgylch explore www.visitclwydianrange.co.uk pentrefannau atyniadol Llanynys a Rhewl A website listing accommodation, inns, sy’n cynnwys rhan o Ddyffryn Clwyd nas Clwyd activities and places to eat. chwiliwyd fawr gan neb. Rural Walks in Denbighshire and A circular walk in the Vale of Clwyd Flintshire are two great free walking Drovers Arms Public House - 01824 707163 guides. The Golden Lion Colin Garner - 01824 790451 Yr Hen Feudy Margaret Scraton - 01824 790247 Clwydian Country- www.clwydiancountry.co.uk Pellter: 3 milltir / 5 km Yn para tua: 2 awr ...... Map OS: 265 Clwydian Range www.clwydianrangeaonb.org.uk Learn about the Clwydian Range AONB ...... Tips Gwisgwch esgidiau cryfion, cyfforddus lywedog Public Transport r C C b l ac ewch â dillad glaw. y w w y l d The Passenger Transport Group L www.clwydianrangeaonb.org.uk

01824 706968 L www.denbighshire.gov.uk/countryside or l d w y yb w r Cl www.denbighshire.gov.uk/highways Clywedog www.flintshire.gov.uk/countryside Traveline cymru: 08712 002233 A Community Miles project www.ridetheclwyds.com

Whilst every effort has been made to make this booklet as The Right of Way Improvement Plan Funding Programme is accurate as possible, neither authors nor publishers accept any responsibility for the consequence of errors. funded by Welsh Assembly Government and administered by Countryside Council for Wales. gyda’r rhan gyntaf o’r lein i ddechrau cael 4 Afon Clwyd ac Afon Clywedog Llwybr Clywedog ei defnyddio, rhwng Dinbych a Rhuthun, ar Afon Clwyd yw’r brif afon sy’n llifo trwy y 1af Mawrth 1862. Caewyd y lein yn llwyr Ddyffryn Clwyd, mae tarddiad yr afon yng ar y 1af Mawrth 1965, ac ar ôl hynny Nghoedwig Clocaenog gyda cheg yr afon Clwyd codwyd y cledrau drwy Orsaf Rhewl. Fe yn yr Aber yn Y Rhyl. Mae Afon Elwy ac wnaeth adeilad yr orsaf oroesi ac Afon Clywedog yn bwydo i Afon Clwyd ac mae’n cael ei ddefnyddio heddiw fel mae tarddiad Afon Clywedog yng preswylfa breifat. Cafodd y drosbont ffordd Nghronfa Dd?r Clywedog. a groesai’r lein i’r de o’r orsaf ei dymchwel yn y 1970au. 1 Tramwyfa’r Arglwyddes Bagot Tramwyfa’r Arglwyddes Bagot, taith ddwy 3 Eglwys Llanynys filltir bictiwrésg i fyny Afon Clywedog a osodwyd yn wreiddiol fel lôn gerbydau gan Mae’r Eglwys wedi’i chysegru i Sant yr Arglwydd Bagot ar gyfer ei wraig yn y Saeran ac mae’n safle mynachlog o’r 6ed cyfnod Edwardaidd i groesi rhwng Rhewl a ganrif. Mae gan yr eglwys bresennol gorff Bontuchel. Mae rhannau o’r dramwyfa eglwys dwbl, ac mae’r corff gogleddol yn mewn perchnogaeth breifat. hyˆn ac wedi’i ymestyn tua’r de drwy adeiladu ail gorff. Mae rhannau cynharaf yr adeilad presennol yn dyddio o’r drydedd 2 Rheilffordd ganrif ar ddeg gyda newidiadau yn y Roedd gorsaf Rhewl wedi’i lleoli ar bymthegfed a’r unfed ganrif ar bymtheg. Reilffordd Dinbych, Rhuthun a Chorwen a Mae’r eglwys yn cynnwys murlun pwysig ymgorfforwyd dan ddeddf yng Ngorffennaf iawn sy’n portreadu Sant Cristoffer a 1860, yn agor bob yn gam rhwng Mawrth ddarganfuwyd yn 1967, yn dyddio o bosibl 1862 a Hydref 1864. Agorodd Rhewl i draean cyntaf y 15fed ganrif.

Atgynhyrchir y map hwn o ddeunydd yr Ordnance Survey gyda chaniatâd yr Ordnance Survey ar ran Rheolwr Llyfrfa Ei Mawrhydi © Hawlfraint y Goron. Mae atgynhyrchu heb ganiatâd yn torri hawlfraint y Goron a gall hyn arwain at erlyniad neu achos sifil. Cyngor Sir Ddinbych. 100023408. 2009

S CAMFA / STILE EGLWYS / CHURCH Stryd AROSFAN BYSIAU / BUS STOP Fawrwr GlanGlan ClClwyd

P MAES PARCIO / PARKING

Y LLWYBR / ROUTE

HAWL TRAMWYO / RIGHT OF WAY

LADY BAGOTS DRIVE

4 2 yd lw d PlayingPlaying C y n lw FieldField fo C AfonA eClwydr iv DroversDrovers RiverR Clwyd ChapelChapel ArmsArms RhewlRhewl

Maesaes Gwynyn Bryn-yn- GetigGetig Rhewlhewl

Pont Rhyd - y - ClgwedogClgwedog LLALLANYNYNYS Bodod - YYnnye LadyLady BBagotsagots LlaLlanynys DriveDrive 1 LlaLlanynys 3 ChurchChurch

g P o g d o e d w e ly w y GlynGlyn Casasteell C l P n C o r f e AfonA Clywedogiv RiverR Clywedog

Coedoed GrllwynGrllwyn

This map is reproduced from Ordnance Survey material with the permission of Ordnance Survey on behalf of the Controller of Her Majesty’s Stationery Office © Crown copyright. Unauthorized reproduction infringes Crown copyright and may lead to prosecution or civil proceedings. Denbighshire County Council. 100023408. 2009.

come into use, between Denbigh and Llwybr Clywedog Ruthin, on the 1st March 1862. Complete 4 River Clwyd and River Clywedog closure of the line came on the 1st March The River Clwyd is the main river that 1965 after which the track through Rhewl flows through the Vale of Clwyd, the Clwyd Station was lifted. The station building source of the river is in Clocaenog Forest survived and today it is in use as a private with the mouth of the river at the Estuary residence. The road overbridge which in Rhyl. Both the River Elwy and the River crossed the line to the south of the station Clywedog feed into the River Clwyd with was demolished in the 1970s. the source of the River Clywedog being 1 Lady Bagots drive from the Clywedog Reservoir. 3 Llanynys Church Lady Bagot's Drive, a picturesque two mile walk up the River Clywedog that was The Church is dedicated to St Saeran and originally laid as a carriageway by Lord is the site of a 6th century monastery. The Bagot for his wife in the Edwardian times existing church is double naved, with the to traverse between Rhewl and Bontuchel. north nave being older and extended Parts of the drive are privately owned. southwards by the building of a second nave. The earliest parts of the existing building date to the 13th century with 15th 2 Railway and 16th century alterations. The church Rhewl station was situated on the contains a very important wall painting Denbigh, Ruthin and Corwen Railway depicting St Christopher which was which was incorporated under an act of discovered in 1967, possibly dating to the July 1860 opening in stages between first third of the 15th century. March 1862 and October 1864. Rhewl opened with the first section of the line to