DWARS DOOR DE BUURT | februari 2020 Voor en door bewoners van Amsterdam Oost | Oplage 24.000 Redactie en postadres: Wijttenbachstraat 34hs, 1093 JC Amsterdam | telefoon: 06 - 428 078 05 | e-mail: [email protected] website: www.oost-online.nl | facebook: Dwars door de buurt | twitter: @DwarsOost 212 #DWARS LeeshalEen millennium in Oost AlsSculpturen: huren de En verder worstelaars Amsterdam horror wordt Zomaar kappen 3
Weerbare wijken 5
‘U bevindt zich hier’ 11
Oost aan de kook 17
Bemoeizucht 18 pagina 154 pagina 516 Loden leidingen 22 2 Oost #DWARS DWARS DOOR DE BUURT Nummer 212
Framer Framed: al weer vier maanden Oost Gastredactie
Tekst: Josien Pieterse (directeur) | Fotografie: Maarten van Haaff geschiedenis en dit zal ook Educatie regelmatig onderwerp zijn Boven de fraaie tentoonstel- Afgelopen zomer zijn we als kunstpodium vanuit de IJ-oever in de Tolhuistuin van onze programmering in lingsruimte prijkt een entre- naar de Oranje-Vrijstaatkade hier in Amsterdam-Oost verhuisd. Alles was nieuw de tentoonstellingsruimte. sol: hier worden de educa- tie- en publieksprogramma’s en inspirerend: de ruimte met de hoge ramen en de prachtige lichtinval, maar ‘Glokaal’ verzorgd die voortborduren ook de omringende buurten en omgeving. Framer Framed zal zich op de tentoonstellingen. De verder gaan verdiepen in de nieuwe locatie biedt ons veel buurt en zoeken naar ver- meer ruimte en mogelijkhe- bindingen tussen de lokale den om educatieprogramma’s context en de internationale uit te breiden. Naast rondlei- tentoonstellingen, de aanpak dingen, een bijna wekelijks van de organisatie is ‘glokaal’. programma met lezingen Amsterdam Oost als meest en workshops door en met culturele stadsdeel is dus een kunstenaars kunnen we hier heel goede plek om gevestigd wat meer aandacht schenken te zijn. Om die reden werd ook aan de allerjongste denkers en Redouane Amine als coördina- makers. tor voor community activitei- ten aangesteld. Redouane is Deze leer-, maak- en ontdek- iemand die zich aangesproken plek heet Studio Oost en wordt voelt door kunst en cultuur, samen met onze partner ‘Toe- al veel georganiseerd heeft in val Gezocht’ vormgegeven. de Indische Buurt en zijn nek Een plek waar we met kinde- uitsteekt voor diversiteit en ren in de leeftijd van 3 t/m 12 inclusiviteit. jaar volgens de werkwijze uit Reggio Emilia (Noord-Italië) Ook werd er de afgelopen werken. Hier worden ze uit- maanden met andere cultuur- gedaagd om eigen verhalen te Blue House, Arvo Leo partners in het stadsdeel creëren en zelf op onderzoek hard gewerkt aan een Cultuur- uit te gaan, door materialen te huis in Oost. In het plan wordt selecteren en eigen creaties te Het thema van de eerste Kunst en kolonialisme Het biedt inzicht in kennis van het Cultuurhuis als netwerk maken, individueel en geza- expositie paste dan ook goed Inmiddels is een tweede ten- de natuur die bestond vóór de gezien, niet als een enkele menlijk. Elke keer pakt dat en legde onze verhuizing van toonstelling geopend: On the opmars van het kolonialisme plek. Framer Framed is weer anders uit. # Noord naar Oost onder de loep, Nature of Botanical Gardens in Indonesië. Dergelijke ken- onderdeel van deze samen- evenals die van de kunstenaars is samengesteld door Sadiah nis werd meestal genegeerd, werking met Pleintheater, We nodigen iedere buurt- die vrijwel allemaal in Amster- Boonstra met kunstenaars uit afgedaan als oriëntaals, of ver- Nowhere, Q-Factory en De bewoner van harte uit om de dam woonden maar verbon- Indonesië. Overal ter wereld woest door koloniale botanici Rode Loper op School. Dit nieuwe tentoonstelling te den waren met andere plek- zijn botanische tuinen te die een hiërarchie creëerden collectief werkt als een komen bekijken, en / of een ken. Elsewheres Within Here vinden en doorgaans worden van de kennis over de natuur. redactie in samenwerking keer één van onze publieks- was een tentoonstelling over ze geassocieerd met idyllische De Indische Buurt zo nabij de met een coördinator. programma’s, performances of hoe we nieuwe dingen ver- en exotische natuur. Deze tentoonstellingsruimte en de lezingen te bezoeken. welkomen, uitsluiten of over tentoonstelling bekijkt botani- Hortus op vijf minuten fietsen Wij zoeken steeds wisselende het hoofd zien bij het bouwen sche tuinen vanuit een andere afstand maken het thema rele- programmamakers die een On the Nature of Botanical van een nieuw ‘thuis’. Framer invalshoek, en beschouwt vant en veel minder ‘ver van jaar lang een interdiscipli- Gardens is te zien t/m 26 april. Framed kijkt ernaar uit om ze als een belangrijke plaats mijn bed’ dan je misschien in nair programma in de buurt Openingstijden: dinsdag t/m hier een nieuw thuis vorm te waar koloniale macht zich eerste instantie zou zeggen. vormgeven. In 2020 zullen vrijdag: 12:00-19:00 u.; zaterdag geven in samenwerking met de wortelde. De tentoonstelling De buurt heeft allerlei histo- we proefdraaien, zodat we in en zondag: 11:00-18:00u. bewoners van het stadsdeel. hoopt echter verder te gaan. rische verbindingen met deze 2021 echt van start kunnen. Gratis toegang
#DWARS Redactioneel Door: Carolien van Welij Door: Arie van Tol Column
U begrijpt het al uit de voor- pagina van deze Dwars: wij willen u graag verleiden tot een bezoek aan onze talkshow op Thuiskomen in het Sciencepark donderdag 13 februari van 20 tot 22 uur. De gasten hebben SCPRK. De letters op de rode sluisdeur langs de Ringdijk wijzen me de Poisonous Plants, Das junge Universum. Oeuvres complètes de nog meer te vertellen dan de weg naar beneden, het Sciencepark. Ik bots tegen een muur van wind Laplace, boeken over Johann Kepler en Marie Curie – de straatnamen ruimte die we ze geven in dit in dit wetenschapspark. Hoewel, park? Er zijn wat bomen, er groeit uit de buurt beginnen te leven. Is hier ook een plankje filosofie? nummer. gras en er is kunst. Maar ik zie vooral glanzende gebouwen, hekken, Op pagina 6 vertelt Victor van slagbomen en afkortingen. ARCNL, AMOLF, AUC. Ik loop terug en zie ze staan in de eerste kast bij binnenkomst: rijen Wees over de nostalgische tram filosofen. Gottlob Frege, Alfred Tarski – op de ruggen van de boeken waarmee u een Rondje Oost Wat gebeurt er achter die muren? Er bestaat natuurlijk een open dag staan de namen van oude bekenden uit een ver verleden. Opeens zit kunt maken. Martijn Sandberg – maar zo’n open dag is altijd geweest of die moet nog komen. In de ik weer in mijn eigen collegezaal met logicapuzzels, waarheidstabel- licht zijn kunstwerk langs de Oranje Vrijstaatkade toe. En verte wapperen gekleurde vlaggen rondom het UvA-gebouw. Rijdend len, symbolen en variabelen. Al die formules die ik toen kon lezen, Olivier Meijs van de DJ School langs die ene overgebleven boerderij wordt het UvA-bouwwerk alleen waarmee ik kon redeneren en die betekenis voor me hadden. in Q-Factory heeft meer ruimte nog maar groter: een onneembaar fort in deze vlakte die ooit een nodig dan pagina 5 om te pra- polder was. Op het dak staan twee torens. Op de ene prijkt ‘SCIENCE’, Een knalgeel boek trekt mijn aandacht. Op het omslag staat in roze ten over zijn passie. Te gast zijn op het andere ‘904’. Als ik iets van dit gebied wil begrijpen, moet ik letters: Wat we niet kunnen weten. Al die jaren beweeg ik langs de ook Babs Gons, alom bekend in hier zijn – de bètafaculteit van de Universiteit van Amsterdam, het randen van het Sciencepark zonder enig idee van wat hier gebeurt. de wereld van spoken word en poetry, en Toetsie Zwiterslood hart van het Sciencepark. Mag ik hier wel naar binnen? Een plek waar mensen duwen en trekken aan de randen van de ken- over haar Zeepfabriek. nis, randen die zichtbaar maken hoeveel we nog niet weten. Met het Ik loop mee met een stoet studenten. Opeens bedenk ik dat ik een boek in mijn tas loop ik de trap af en kijk om me heen. Hierbinnen Op donderdag 12 maart alweer UvA-alumnuspasje heb. Af en toe gebruik ik dat om een onverkrijg- is alles warm, zacht, stijlvol en levendig. Is dit datzelfde kale, grijze talkshow nummer 31. Dan zal baar filosofieboek te lenen. Bordjes wijzen me de weg naar de intimiderende gebouw waar ik net niet naar binnen durfde? # het zeker gaan over onderwijs want Nico Moen, de bouwpas- bibliotheek. Op de planken staat een overdaad aan kennis over toor van het IJburgcollege komt onderwerpen waar ik niets van weet: Van quantum tot quark, Reageren? Dat kan via [email protected] langs. # Nummer 212 DWARS DOOR DE BUURT #DWARS Oost 3
Stadgenoot de boom mag kappen. Dart: Carte blanche kapvergunning ‘Als een boom gevaar oplevert, vindt er een noodkap plaats en dan wordt ach- teraf alles geformaliseerd. In de gewone procedure heeft de gemeente zes weken voor Stadgenoot de tijd voor het verlenen van de vergun- ning, en kan men nog zes weken be- Tekst: Rose Bartholomé | Fotografie: Eddy Ellert graafplaats heb je te maken met mensen zwaar aantekenen na het verlenen van die onder de grond liggen. Die zal je niet de vergunning. Dus mag men in theorie Woningcorporatie Stadgenoot krijgt voor drie jaar een zo snel horen.’ al na zes weken overgaan tot kappen. Uit zorgvuldigheid van bestuur doet de vergunning om bomen te kappen in privétuinen aan de Te laat eigenaar dat meestal niet.’ Vrolikstraat. De bewoners wisten van niets totdat de Bomen- Volgens de richtlijnen voor de aanvraag van de jaarvergunning was Stadgenoot Dan is die hele vergunning toch een bescherming een brief in de brievenbus gooide. Toen maakte verplicht alle belanghebbenden in te wassen neus? een aantal bewoners bezwaar en volgde een hoorzitting. Een lichten over de aanvraag en de inhoud ‘Het ziet er naar uit dat Stadgenoot in sa- terugblik met Bart Dart van de Vereniging Bomenbescherming van het beheerplan. Maar op de web- menwerking met de Gemeente naar een site van Stadgenoot staat alleen een manier heeft gezocht om lastige proce- Amsterdam. algemene link naar de website van de dures te omzeilen en onderhoudskosten gemeente. Je moet van goeden huize te verminderen. Is een boom hoger dan komen om daar je weg in te vinden. Een zes meter dan is het onderhoud voor de wassen neus dus. huiseigenaar. In de nieuwe huurcon- Dart: ‘Dat is ook de reden dat we de tracten van Stadgenoot is een bepaling Bomenbescherming Amsterdam heb- opgenomen dat huurders geen boom ben opgericht. We hebben het idee dat mogen planten.’ veel mensen pas weten dat er iets gaat gebeuren als de hovenier met de ket- Hoe zit het dan met de verplichte tingzaag voor de deur staat. En dan is herplant van gekapte bomen? het te laat.’ ‘De tuinen zijn in veel gevallen niet groter dan 50m2. Volgens de tabel in het Noodkap beheerplan zou Stadgenoot een ge- Stadgenoot heeft de bewoners niet geïn- kapte boom mogen vervangen door een formeerd, heeft niet een brief gestuurd heester. In de hoorzitting verklaarde de aan betrokken bewoners. Dart: ‘Ik denk groenexpert van Stadgenoot dat hees- dat ze geen problemen verwachtten. Ze ters een grotere biodiversiteit kunnen hebben al meer jaarvergunningen ge- bevatten dan bomen. Dat is bullshit.’ kregen. Afgelopen maart zijn er jaarver- gunningen toegekend aan Stadgenoot Wist u trouwens dat de Gemeente voor de complexen in de Transvaal- Amsterdam subsidie geeft aan bewo- buurt. ners voor de aanplant van een boom in In de hoorzitting gaf Stadgenoot aan dat hun tuin? Met als doel de stad hitte- en een jaarvergunning in het belang van regenbestendig te maken en te zorgen de bewoners is. Als nu iemand overlast voor een grotere biodiversiteit. # heeft van een boom, dan duurt het door Bomen in achtertuinen van Stadgenoot bedreigd de procedures van de omgevingsvergun- Meer info: ning/kapvergunning heel lang voordat www.bomenbeschermingamsterdam.nl Als op een warme augustusdag een zoveel betrokkenheid en de bewoners A4-tje van de Bomenbescherming op de zijn bijzonder gehecht aan de bomen deurmat valt, lezen bewoners van de in de tuinen. De hoorzitting verloopt Vrolikstraat 132 t/m 190 voor het eerst onstuimig. dat Stadgenoot een vergunning heeft gekregen voor het kappen van bomen in Ongezien hun tuinen. Na een eerste schrikreactie Bart Dart van de Vereniging Bomenbe- neemt verontwaardiging de overhand. scherming, onderdeel van Vrienden van Als burger moet je dus zelf bijhouden of het Wibautplantsoen, denkt dat het wel de overheid ergens op een website een duidelijk werd dat men in het proces besluit publiceert dat jouw belang raakt. grote steken heeft laten vallen. ‘In het Dat wisten de bewoners niet. traject naar de kap moet er een moment zijn dat mensen bezwaar kunnen ma- In december volgt een hoorzitting, geor- ken en dat is hier duidelijk mis gegaan.’ ganiseerd door het Juridisch Bureau van Hij legt uit dat de Bomenverordening de gemeente waar belanghebbenden voorschrijft aan welke eisen een kap- hun zaak kunnen toelichten. Naast een vergunning moet voldoen. Ook wordt tiental bewoners zijn vier medewerkers in deze verordening geregeld dat een van Stadgenoot aanwezig, de boomex- organisatie een kapvergunning voor pert van de gemeente die geadviseerd drie jaar kan krijgen. Bij deze aanvraag heeft over de vergunningsaanvraag, hoort een beheerplan waarin de aanvra- Bart Dart van de Bomenbescherming en ger precies beschrijft om welke bomen Karel van der Weide van de SP. het gaat. Dart: ‘In de hoorzitting werd Stadgenoot licht toe dat het geen kap- duidelijk dat de gemeentelijke boomex- vergunning betreft, maar een vergun- pert die het advies voor de kapaanvraag ning voor het beheren van de tuinen. heeft opgesteld, de betreffende bomen Wonderlijk want in de vergunning staat niet heeft gezien omdat, zegt hij, de bo- duidelijk dat het over het kappen van men in privétuinen staan. Hij heeft ech- bomen gaat. ter aan geen van de bewoners gevraagd of hij de bomen in de tuin kon bekijken. Onstuimige hoorzitting Hij had gewoon kunnen aanbellen.’ De bezwaren van de bewoners gaan over leefbaarheid en woonplezier. Wooncomplex is geen Bomen brengen verkoeling in de stadse begraafplaats omgeving, ze herbergen een variëteit Desgevraagd geeft Karel van der Weide aan kleine dieren en organismen en van de SP aan dat de mogelijkheid in de als fijnstoffilter hebben ze een grote rol Bomenverordening voor jaarvergunnin- bij het klimaatbestendig maken van de gen een onbedoeld neveneffect heeft. stad. Deze was bedoeld voor begraafplaatsen, Daarnaast is de rechtspositie van maar heeft nu het effect van een carte belanghebbenden in het geding. Als de blanche voor aanvragers als Stadgenoot. jaarvergunning eenmaal verleend is, De rechtspositie van bewoners is hierbij hebben bewoners geen enkele zeg- in het geding. Hij vindt dit een punt voor genschap meer over de bomen in hun de evaluatie van de Bomenverordening tuin. In het proces van de aanvraag zijn die binnenkort plaatsvindt. bewoners niet geïnformeerd, laat staan Dart beaamt dat de jaarvergunning betrokken. Is dat een keuze geweest eigenlijk bedoeld is om het beheer van van Stadgenoot of een foutje? Eén ding bijvoorbeeld begraafplaatsen of Artis is duidelijk: niemand had gerekend op te vergemakkelijken. ‘Maar op een be- 4 Uit de buurt #DWARS DWARS DOOR DE BUURT Nummer 212
• De Dierenambulance Amster- Dierenambulance is er voor dam biedt gemiddeld 12.000 keer per jaar eerste hulp en vervoer aan zieke en gewonde dieren. en door Amsterdammers • Er komen jaarlijks zo’n 45.000 telefoontjes binnen met meldin- Tekst: Loes Deutekom | Fotografie: Henk Pouw gen. • De Dierenambulance draait gro- Eén van de mensen die vrijwilligers tendeels op vrijwilligers die zich Een ambulance speciaal voor dieren is voor ons Amsterdam- opleidt is Alga. Ze heeft inmiddels al 24 uur per dag, 7 dagen per week mers de gewoonste zaak van de wereld, en hij rijdt zelfs voor meer dan 30 jaar ervaring en heeft inzetten voor dier en mens. een hoop situaties meegemaakt. Alga: gewonde of zieke duiven. In menig ander land zullen ze je niet ‘Medewerkers komen geregeld schrij- geloven als je dit vertelt, of je een beetje uitlachen. nende situaties tegen. Weerloze kittens weten en het dier niet met blote han- die in een zak of doos bij grof vuil zijn den moeten oppakken! Au!’ gezet, en onlangs nog de witte pers die Ook de Afrikaanse reuzenslak zorgde onder de klitten bij het vuil stond, en zo voor heel wat ogen op stokjes toen die bang was dat hij zijn kistje niet uitwil- over de koffietafel kroop. Ineke: ‘Ik de. Maar gelukkig kreeg dit een goede had nog nooit zoiets gezien, een slak afloop. Na de zorg van de dierenambu- die groter was dan een cavia! Hij was lance is hij naar het Dierenopvangcen- uitgedroogd en we spoten hem nat met trum (DOA) in Osdorp gebracht om op een plantenspuit, toen kwam hij weer krachten te komen, en vanuit hier heeft helemaal tot leven, heel bijzonder.’ hij een nieuw thuis gevonden bij een Exotische dieren als deze gaan niet lief gezin dat hem heeft geadopteerd.’ naar de DOA maar naar opvang de Toe- vlucht in Amsterdam Zuidoost. Winter Elk seizoen kent zijn eigen uitdagin- Voor en door de inwoners gen. In de zomer komt veel jong grut In 2016 kon de Amsterdammer mee- in de problemen en in de winter is het sparen voor een nieuwe wagen voor de lastiger om voedsel te vinden. Ook is de dierenambulance. Met een crowdfun- winter de paartijd van vossen, waarbij ding actie probeerden ze 55.000 euro jonge mannetjes nog wel eens worden op te halen. ‘Dat is gelukt en we zijn er verjaagd door sterkere oudere man- erg blij mee.’ Ook steunt de dierenam- netjes en ze komen dan op onveilige bulance mensen met een laag inkomen. plekken als de Marnixstraat of het Hun huisdieren kunnen tegen een zeer Leidseplein. gereduceerd tarief behandeld worden. Voor mensen met huisdieren is het Reuzenslak goed om te weten dat je als donateur Niet alleen honden, katten en konijnen (36 euro per jaar) alleen een ritprijs kunnen op hulp rekenen, maar ook van 25 euro betaalt om je dier te de meer exotische dieren. Zo kreeg vervoeren, ook zonder noodgeval. Ineke op een avond een gewonde uil Handig voor wie geen auto heeft. En je binnen op de meldkamer. Ineke: ‘Hij krijgt het magazine Onderweg met de De opvallende uitvalbasis van de Dierenambulance was zwaargewond en zou een injectie verhalen over de Dierenambulance. krijgen om uit zijn lijden te worden Dat de dierenambulance midden in de Ineke heeft 10 jaar als vrijwilliger op de werkt. Je moet goed overweg kunnen verlost. Op het moment dat ik hem in maatschappij staat bewijst ze ook door meldkamer van de Dierenambulance met computersystemen, en natuurlijk een transportkistje wilde leggen zette dit jaar weer een maatschappelijke gewerkt. ‘Je krijgt een cursus EHBO moet je mensen vriendelijk te woord hij met zijn laatste krachten zijn klau- stage aan te bieden aan leerlingen van voor dieren en je wordt grondig inge- staan.’ wen in mijn hand. Ik had beter moeten de middelbare school. #
Linnaeuskade vervangen door nietjes achter een rollator of ze zaten in een Onbeperkt Oost die de toegang tot de brug begeleiden. rolstoel. In een van de winkels was een Daardoor wordt de doorgang voor met goed toegankelijke lift aangebracht. Het name blinden en slechtzienden er niet probleem was echter dat het onmoge- beter op. Die oriënteren zich op basis lijk is om vanuit een scootmobiel de en Oostpoort van geleidelijnen of gidslijnen zoals liftdeur open te trekken waardoor je gevels of heggen. afhankelijk bent van Tekst: Frits Wegenwijs| Fotografie: Henk Pouw Maar om bij Oostpoort te andere klanten of van blijven. Door Oostpoort het winkelpersoneel. De De vereniging Onbeperkt Oost test onder andere de toeganke- lopen allerlei witte lijnen werkgroep is bezig om met lange ribbels. Dit bij deze liftdeur nu een lijkheid van de openbare ruimte in Oost voor mensen met een zijn geleidelijnen waar- signaalknop te regelen fysieke beperking. Dat zijn niet alleen de straten, maar ook de van blinden en slecht- naar de servicebalie. zienden met behulp van Met name de toegang toegankelijkheid van openbare gebouwen en winkels in stads- hun taststok gebruik van tram 19 op de al deel Oost. Onlangs namen ze de bestuurders van stadsdeel Oost kunnen maken. Deze lij- krappe halte aan de mee op een verkenningstocht rond Oostpoort. nen zijn verplicht bij ver- Linnaeusstraat was een bindingen tussen punten groot probleem. Die van openbaar vervoer en tram is niet verlaagd en Onbeperkt Oost geeft ongevraagde toegang tot Oostpoort voor voetgangers openbare gebouwen zoals het Stadslo- daarom kun je er niet in zonder een en gevraagde adviezen aan het stads- via het bruggetje bij het Stadsloket. ket. Daarnaast voor trappen of liften trap op te moeten. Dat is voor mensen deel en de centrale stad. Om wat voor Deze toegang is deels geblokkeerd om in de openbare ruimte en bij zebra’s met een rolstoel dus vrijwel onmoge- adviezen gaat het? Het stadsdeelbe- het doorfietsen over het trottoir te ont- met verkeerslichten. Als er gevels in de lijk. De enige plek in de tram die wel stuur heeft de wens om ons in een zo moedigen (zie foto). Dit vormt echter buurt zijn worden geleidelijnen daar is verlaagd zit vaak vol, waardoor vroeg mogelijk stadium te betrekken een flinke hindernis voor diegenen vaak naartoe geleid. Die gevels kunnen mensen met een beperking vaak lang bij de planvorming. Dat heeft als groot dan met de taststok worden gebruikt bij de halte moeten wachten. Hierover voordeel dat onze inbreng al in de om je weg te vinden. Maar de o, zo hadden we als werkgroep al veel sig- ontwerpfase kan worden meegenomen. vriendelijke geveltuintjes met laaghan- nalen ontvangen. Helaas moet er nog Zo zijn we een aantal keren gevraagd gende struiken en terrassen vormen bij even worden gewacht totdat er nieuwe naar onze mening over de plannen het oriënteren in de openbare ruimte tramstellen kunnen worden ingezet. voor de omvorming van het Cruqui- helaas vaak een obstakel. Na de wandeling kwamen de bestuur- uswerkgebied naar woongebied. Over ders tot de conclusie dat er een paar een schouw in dat gebied hebben we al Tram 19 onmogelijk dingen moeten aangepakt zoals het eens eerder geschreven in Dwars 204. In de week van de toegankelijkheid fietsen door het winkelgebied. Dat is Een heikel punt zijn obstakels die de hebben bestuurders van stadsdeel Oost trouwens niet toegestaan. Over tram 19 doorgang op met name voetpaden voor in oktober ervaren hoe toegankelijk willen ze in overleg gaan met het GVB. mensen met een beperking hinderen. het stadsdeel is. Dat was hun nadruk- AT5 heeft over de wandeling een item die gebruik moeten maken van een kelijke wens. Afwisselend gingen ze gemaakt, zie Geveltuintjes rolstoel of scootmobiel. Het stadsdeel door Oostpoort met een blinddoek om https://tinyurl.com/qrwcjyp. # Ook hebben wij geadviseerd over de wil de fietsenrekken parallel aan de en met taststok in de hand, ze liepen Nummer 212211 DWARS DOOR DE BUURT #DWARS Interview 5
Weerbare wijken, weerbare mensen
Tekst: Evelien Polter | Fotografie: via stadsdeel
Direct bij haar aantreden, anderhalf jaar geleden, zei burgemeester Halsema dat het bestrijden van de drugscriminaliteit in de stad één van haar belangrijkste doelen was. Begin dit jaar volgde haar offensief om de ontwrichting van drugscriminaliteit aan te pakken. ‘Weerbare wijken, weerbare mensen’ heet het plan. Zij gaat de strijd aan tegen ondermijning: de onderwereld die zich invreet in de bovenwereld. Dat klinkt vaag, maar speelt zich af midden in de stad, op straat. Wijken kampen met cafés, koffiehuizen en duistere winkels die in feite illegale coffeeshops, witwascentra of gokholen zijn. Het probleem van de drugs is een veelkoppig monster.
van waaruit drugs werden verhandeld. In het Amstelkwartier is vorig jaar een wietplantage opgerold in één van die loodsen op het bedrijventerrein.’
Wat kun je doen als Amsterdammer? ‘Bel de politie als je het ziet gebeuren. Je kunt ook contact opnemen met het Meldpunt Zorg en Woonoverlast. Bel altijd! Ook als de politie niet elke zaak kan oppakken heeft de gemeente die melding nodig om in kaart te brengen waar de drugshandel plaats vindt. De optelsom van incidenten is nodig om te snappen waar de handel zich afspeelt. Het is voor de politie niet te doen om op elke melding te rijden, er gebeurt zo ontzettend veel. De criminelen investeren veel tijd om de politie in de gaten te houden. De overlast verplaatst
In leegstaande huizen worden drugs bewaard
zich daardoor voortdurend. De politie brengt netwerken in kaart en tracht de grote jongens op te sporen en achter slot en grendel te krijgen. Van ouders, die hun kinderen met spul- len thuis zien komen waarvan ze de financiële dekking niet kennen, willen we heel graag dat zij ongemakkelijke vragen aan hun kinderen stellen over de herkomst van dure jassen en schoe- Maarten Poort de straat op met toezichthouders nen. De zwijgcultuur van ouders moet doorbroken worden. Maarten Poorter is stadsdeelvoorzit- politie, handhavers, vergunningverle- sportactiviteiten en jongerenwerkers En gebruikers moeten beseffen dat elk ter van stadsdeel Oost. De stadsdelen ners, toezichthouders, de veiligheidsco- bieden jongeren die serieus iets van lijntje dat ze snuiven via de drugsketen geven, als verlengd bestuur van de ördinator en de gebiedsmakelaar van hun leven willen maken, stageplekken gaat en dat er mensen in de stad ster- burgemeester, het beleid mede vorm. Economische Zaken bij elkaar zetten. in de sport aan. De politie investeert op ven door de drugsoorlog.’ In een interview met Maarten Poorter Samen hebben ze bevoegdheden om in de pleintjes in het contact met jongens, wordt duidelijker wat de rol van het te grijpen. De Eerste Van Swindenstraat agenten doen mee met bijvoorbeeld Hoe zit het met het softdrugsbeleid? stadsdeel is. De onderstaande vragen gaat helemaal veranderen om daar opdrukwedstrijdjes. Met dertien voort- ‘Softdrugs vormen andere koopwaar en antwoorden hebben betrekking op weer een fijne leefbare straat van te gezet onderwijsscholen uit Oost hebben dan cocaïne en xtc. Coffeeshops zijn er het genoemde plan ‘Weerbare wijken, maken. Samen met IJmere en De Key we onlangs een dag georganiseerd om om de softdrugshandel te reguleren, als weerbare mensen’. is afgesproken om 250 winkelpanden te bespreken hoe de scholen veilig te zij er niet zouden zijn zou dat leiden op te knappen en nieuwe ondernemers maken zijn. De scholen hebben goede tot straathandel. De gemeente weet Wat gaat het plan betekenen voor naar de Dapperbuurt te trekken onder contacten met de wijkagent.’ niets over hun bevoorrading, daar- Oost? door kennen we de conflicten die zich ‘We kiezen ervoor om te investeren in Doen jullie ook specifiek iets voor er afspelen niet. Je ziet de laatste tijd Oud Oost. Het gaat om de Oosterpark- De zwijgcultuur meisjes en vrouwen? veel explosies bij coffeeshops, mensen buurt, de Weesperzijdestrook en de van ouders moet ‘Binnen het jongerenwerk willen we worden in de buurt daar van die cafés Dapperbuurt. Daar wordt veel drugs- meer doen met meiden, daar is extra vermoord. Wat er gebeurd is bij Smoke overlast ervaren en er zijn tekenen van doorbroken geld voor vrij gemaakt. Moeders berei- Place op de Linnaeusstraat, er werd ondermijning. Door het toenemen van ken we via zelfhulpnetwerken. Via deze tweemaal een aanslag met een zwaar het aantal bezoekers in de binnenstad worden groepen proberen wij hen te helpen explosief uitgevoerd, was ongelooflijk is de druk daar toegenomen. Je ziet om vroegtijdig tegengas te bieden aan eng. Ik ben heel blij dat de burgemees- langs de Weesperzijde de zomerrecre- de titel Dapper, Durven, Doen. Doel zoons en dochters die het slechte pad ter besloot om de coffeeshop definitief atie enorme vormen aannemen, langs hiervan is ervoor te zorgen dat mooie op dreigen te gaan.’ te sluiten.’ het Oosterpark zijn meer hotels geko- nieuwe zaken de rotte kiezen vervan- men en bij de cafés rond het Tropen- gen. Dat niet wéér louche types terug- Wat doet de politie tegen de verkoop Jongeren museum zit het altijd vol.’ keren. op straat van drugs? Het politiebureau aan de Linnaeus- In de Eerste Oosterparkstraat bij het ‘De drugshandel is een belmarkt, straat gaat 's avonds en 's nachts dicht. Wat doet het stadsdeelbestuur in ziekenhuis gaat de boel op de schop en koeriers halen bestelde drugs op uit De vrijgekomen agenten worden inge- deze wijken? rond het Andreas Bonplein speelt het een leegstaande woning waar de drugs zet voor politietaken in de stad. Volgens ‘Op mijn verzoek werpt veiligheids- één en ander wat we aanpakken.’ worden bewaard. Op straat hebben ze burgemeester Halsema voorkomt de adviseur Jacqueline Makbouli zich weinig op zak. In een leegstaand huis, politie door zichtbaar te zijn op straat na de Javastraat op de Dapperbuurt. Is er aandacht voor jongeren die dat gebruikt wordt als handelsplaats, dat kwetsbare jongeren afglijden naar In de Eerste Van Swindenstraat en de dreigen in het criminele circuit te- doen we huiszoekingen. Het stadsdeel de zware criminaliteit. Maar hebben Dapperstraat ziet ze acht goudwinkels, recht te komen? wil zo de lokale drugsmarkt ontwrichten. pubers met weinig perspectief op een shishalounges zonder veel klandizie, ‘Als stadsdeel zijn we verantwoordelijk Op 9 januari werd door de politie in ‘normaal’ leven voldoende aan meer veel kappers, telefoonwinkels, belwin- voor preventie, jeugd en veiligheid. een appartement op IJburg 27 kilo politie op straat? Meer geld en aan- kels en zes zaakjes waar je via money- Jongeren die een start maken met cocaïne aangetroffen, het vermoeden dacht voor jongerencentra in Oost lijkt transfers geld naar het buitenland kunt een criminele carrière willen we de is dat van daaruit o.a. Oud Oost werd me minstens zo belangrijk. De gemeen- sturen. Er zijn daar vijf, zes pleister- pas afsnijden. De kern daarvan is de bevoorraad. Afgelopen jaar is er in te biedt dan een alternatief voor het plekken van criminelen. Makbouli gaat pleinaanpak. Het stadsdeel zorgt voor Park de Meer een kelderbox gesloten plegen van strafbare feiten. # 6 Uit de buurt #DWARS DWARS DOOR DE BUURT Nummer 212
Rondje Oost in nostalgische tram Tekst: Arie van Tol | Fotografie: Victor van Wees Ook het komende jaar zal er regelmatig een oude tram door Amsterdam Oost rijden. Nostalgische tramtochten onder de noemer ‘Rondje Oost’ zijn een initiatief van Victor van Wees.
De oude trams waarmee gereden wordt den, vooral ook de verhalen die daarbij zijn van de GVB, altijd gaan er een worden verteld zijn meer dan de moeite wagenbestuurder en twee conducteurs waard. mee. Aan boord zijn ook altijd AED / Rondjes Oost gaan verder gereden EHBO specialisten. worden op de zondagen 17 mei, 14 juni, De trams zijn 90 jaar oud, blauw, met 19 juli, 30 augustus, 13 september en 25 een motorwagen en een bijwagen, en oktober. Op de donderdagen 26 novem- met open instap. Ze worden ter beschik- ber, 10 en 17 december worden met king gesteld door het Rijdend Electrisch een iets minder oude, verwarmde tram Trammuseum van Amsterdam. zogeheten Lichtjesritten gereden. De feestelijk verlichte straten van Amster- Op zondag 29 maart staat de eerste rit dam vormen dan het decor, de ritten van dit jaar gepland. Om 14 uur vertrekt zijn dan natuurlijk ’s avonds. dan de blauwe tram van het Amstel- Behalve tramtochten organiseert Victor station voor een Rondje Oost. Zo’n van Wees ook een drietal boottochten. op donderdag 13 augustus is er dan ook liger organiseert. Er valt meer te zeggen twee uur en twintig minuten duurt de Op donderdag 16 april en op donderdag nog een boottocht Sail! en vooral meer te vertellen. Dat komt hij rit. Niet alleen rijdt de passagier in de 6 oktober vaart een boot de Amstelroute doen bij de talkshow van donderdag 13 nostalgisch ouderwetse entourage langs om Oost. De tocht duurt zo’n drieëneen- Dat zijn zo de feiten van de evenemen- februari a.s. in Jungle Amsterdam. # vele Amsterdamse bezienswaardighe- half uur en vertrekt vanuit Diemen. En ten die Victor van Wees als pure vrijwil- Dapperhart open Tekst: Brigitte Knor buurtbewoner of ondernemer bent, dit Ondernemers centrum is hét vertrekpunt om ideeën Stephany van Veen voegt er aan toe: Samen de buurt verbeteren. Dat is de bedoeling van Dapper- te realiseren en problemen op te los- ‘Het project Dapper Durven Doen is hart op Dapperplein 45. Het is een plek voor buurtbewoners sen. Bijzonder is de samenwerking met vooral blij met ondernemers die duur- instanties en organisaties. We hebben zame en vernieuwende ideeën hebben. die binnen kunnen lopen en met elkaar kennis maken. Maar directe lijnen en kunnen daardoor pre- Jeugdwerkloosheid daalt door buurtba- ook samen de buurt verbeteren. Want nu is de samenhang weg ventief werken. Escalaties en onveilig- nen. Probleemjeugd krijgt preventief heid worden daardoor voorkomen. Er is aandacht en kinderen krijgen meer als de markt ‘s avonds wordt opgeruimd, meent gebiedscoördi- aandacht voor alle bevolkingsgroepen, verantwoordelijkheid door een eigen nator Joost van der Kleyn. Een gesprek met stadsdeelvoorzitter culturen en leeftijden. We willen bevol- subsidiepotje want meer activiteiten kingsgroepen nader tot elkaar brengen voor kinderen geven een positief op- Maarten Poorter en enkele ambtenaren. met adviezen en activiteiten. Er zijn groeiklimaat.’ # sport en spelmiddagen en er worden Samen de buurt verbeteren. Dat is de Burendagen regelmatig burendagen georganiseerd.’ opzet van Dapperhart. U bent er elke Ook gebiedscoördinator Joost van der week welkom van maandag tot en met Klein en gebiedsmakelaar Stephany donderdag tussen 9 en 17 uur. De naam van Veen zijn aanwezig. De gemeente- Dapperhart is samen met buurtbewo- ambtenaren zijn enthousiast: ‘Of je nu ners bedacht. ‘Streep het woord kantoor maar door,’ zegt stadsdeelvoorzitter Brigitte Knor sprak met mensen Maarten Poorter enthousiast. ‘In dit multiculturele centrum kan iedereen van het stadsdeel over Dapperhart, binnen lopen en met elkaar kennisma- het centrum waar de komende tijd ken. We willen een buurt waar buurt- initiatieven voor de Dapperbuurt be- bewoners zich thuis voelen en waar ginnen. Anita Boelsums ging er later veel te beleven is. Het stadsdeel geeft vervolgens een kijkje nemen. begeleiding!’ Kom binnen op Dapperplein 45
Tekst en fotografie: Anita Boelsums Martien van Rijn bij de wand met Het is donderdagmiddag 12.30 op een zonnige markt en ik hoor ideeënplakkertjes Bloemen op tafel Met de bakfiets gaan medewerkers de het geluid van krijsende meeuwen die verwachtingsvol rond straat op. Zo maken ze nog makkelijker de viskraam cirkelen. Nummer 45 staat er groot op een raam het idee duidelijk dat iedereen in de len papier en grote foto’s waarop te zien buurt kan helpen om de buurt zo goed geschilderd en de rode loper met het bord ‘Welkom’ erop voor is wat er allemaal plaatsvindt op deze mogelijk te maken. ‘We delen dan kof- de deur maakt nog eens extra duidelijk dat iedereen van harte samenwerkingsplek en vooral daarbui- fie uit en knopen praatjes aan,’ aldus mag binnenkomen in het Dapperhart op het Dapperplein. ten, in de buurt. Een enorme lange lap Martien. Op de hoge tafel met daarop papier met tijdsplanning en activiteiten, een plattegrond van de Dapperbuurt een agenda, foto’s van opmerkelijke en staat een mooie bos bloemen; elke week Het is een gezellig geroezemoes in de de buurt binnenkomt, leggen we alles lachwekkende situaties, white boards wordt er door de bloemenkraam zo’n grote, prettig ogende ruimte. Een hui- stil en vragen we hoe we die kunnen waar wensen en vragen over de buurt bos bezorgd - voor een vriendenprijsje. selijke zithoek, een bakfiets, standaards helpen. Op dit moment zitten medewer- kunnen worden genoteerd, maar ook Ernaast hangen post-its met ideeën van met folders, achterin wat bureaus en kers van Ymere en de gemeente rond de met het opschrift ‘Dit kan ik doen voor buurtbewoners. Alles is handig, effectief een enorme tafel waaraan vergaderd tafel. Ze overleggen over op te knappen de buurt’. Er hangen grote handgeschre- en prettig informeel in deze ruimte. Of wordt. Ik tel zo’n 18 mensen. Onmiddel- huizen en het Dapperplein. ven lijsten met gemelde knelpunten en ik een kopje thee wil? Nee, even geen lijk komt er iemand op me af. ‘Dat is de bereikte mijlpalen en helemaal leuk: tijd, ik wil gauw naar huis om mijn en- regel,’ legt Martien van Rijn, kartrekker ‘Dit kan ik doen’ roddels uit de buurt. ‘Heel belangrijk,’ thousiaste bevindingen voor Dwars op van het project, uit. ‘Iedereen is altijd Martien leidt me enthousiast rond. De lacht Martien. De ruimte bruist van te schrijven. Maar ik kom gauw terug, druk bezig, maar zodra er iemand uit muren en panelen zijn bedekt met vel- energie. een aanrader! # Nummer 212 DWARS DOOR DE BUURT #DWARS Straten 7
Toen natuurkunde en filosofie nog één renwa
Tekst: Robert van Andel | Beeld: Henk Pouw
In de alledaagse werkelijkheid anno 2020 zijn filosofie en -na tuurkunde gescheiden begrippen. Filosofie is beschouwend, Geleerden en straatnamen abstract, terwijl natuurkunde materiegebonden, exact en tech- in de Watergraafsmeer - deel 11 nisch is. In de tijd van Michael Faraday waren het nog overlap- pende begrippen.
stijlkenmerken met horizontale lijnen Davy als man van de wetenschap met in de gevels. Op het ruime met rozen- een gezelschap in 1813 en 1814 door perken opgesierde Voltaplein komen Europa. Faraday maakte als ‘persoon- vier korte straten uit: de Voltastraat, de lijke bediende’ van Davy deel uit van Faradaystraat, de Ampèrestraat en de het gezelschap. Zij ontmoetten op deze Galvanistraat. Voltage en ampèrage be- grand tour o.a. André-Marie Ampère horen nu tot de standaard specificaties (1775-1836) en Alessandro Volta (1745- van elektrische apparaten. 1827). Davy werd bewonderd waar hij kwam, maar ook Faraday maakte grote De oudste van genoemd viertal, Luigi indruk als bescheiden, briljant experi- Galvani (1737-1798), was een Italiaanse mentator. hoogleraar geneeskunde te Bologna. Hij onderzocht de ‘levenskracht’ van dier- Lenzen en vuurtorens lijke en menselijke weefsels, waartoe Hans Christiaan Oersted, hoogleraar hij met een elektriseermachine spier- natuurkunde te Kopenhagen, vond in trekkingen opwekte in van kadavers 1820 een relatie tussen magnetisme en afkomstige losse ledematen. Galvani elektriciteit. Hij bracht een kompas- ontdekte tot zijn verrassing dat er ook naald in de buurt van de stroomdraad een spiertrekking optrad in een aan een van Volta’s zuil. Verbazingwekkend ijzeren haak opgehangen kikkerpoot als nam de naald steeds een positie dwars die aangeraakt werd met een staaf van op de draad aan. In datzelfde jaar gaf een ander metaal. Volta hoorde hiervan, Ampère een wiskundige analyse van het De Faradaystraat is genoemd naar Teylers Museum te Haarlem toont een analyseerde dit verschijnsel en wist op door hem gevonden fenomeen dat twee Michael Faraday (1791-1867). Zijn vader historische proefopstelling voor onder- basis daarvan zijn zuil te construeren. parallelle stroomdraden van Volta’s zuil trekt als verarmde hoefsmid vanuit het zoek van statische elektriciteit met een Een neef van Galvani heeft later kermis- elkaar aantrekken als de stroomrichting platteland op goed geluk naar Londen. elektriseermachine en Leydse-flessen. sen afgereisd met demonstraties van dezelfde richting heeft en elkaar afsto- Na de basisschool wordt de zoon daar Deze werd geïnstalleerd door Marinus zijn ooms proeven. ten als de stroomrichting tegengesteld op zijn dertiende leerling boekbinder. van Marum (1750-1837), arts, botani- is. Zijn analyse in Newtoniaanse mathe- Hij valt op door zijn discipline, leergie- cus, chemicus, eerste directeur van het Lachgas inademen matische stijl ging uit van een directe righeid en ‘natuurfilosofische’ belang- museum en onbezoldigd lector in de De zuil van Volta betekende een re- kracht, werkzaam over een afstand in stelling. Ook zijn levenslange ambitie wijsbegeerte en de wiskunde. De Van volutie in het schei- en natuurkundig een rechte lijn. In datzelfde jaar schrijft om alles waar hij kennis van krijgt Marumstraat bij de benzinepomp ter- onderzoek. Het bleek dat, als de ver- Faraday in de ‘Annals of Philosophy’ een proefondervindelijk te willen onderzoe- zijde van de Linnaeusparkweg eert hem bindingsdraad doorgeknipt werd en artikel over elektromagnetisme en ana- ken, is dan al aanwezig. onopvallend. beide uiteinden gehangen werden in lyseert de langs gebogen banen verlo- In 1805 wordt in Londen de ‘City Philo- een bak met water waarin een mineraal pende krachten die hij experimenterend sophical Society’ opgericht. Die organi- Opgehangen kikkerpoot opgelost was, een proces optrad waar- vermoedt. seert wekelijks lezingen over natuurwe- Faraday is de trouwste bezoeker van bij de opgeloste stof zich splitst in twee Faraday volgt in 1825 Davy op aan The tenschappelijke onderwerpen voor een de City Philosophical Society. Hij is substanties die zich ieder presenteren Royal Institution en hij ontwikkelt zich gehoor van doorsnee burgers die kennis erbij als Tatum omtrent 1810 spreekt rond een draadeinde. De beroemde En- daar tot een nog grotere beroemdheid willen verwerven en zo vooruit komen. over de ‘Zuil van Volta’, tien jaar eerder gelse chemicus Humphrey Davy wist op dan Davy. Vaak in zijn eentje verricht hij Philosophical, vertaald: ‘wijsgerig’ / ‘ver- beschreven door de Italiaanse hoogle- deze wijze onder meer kalium, natrium, - in opdracht - op vele gebieden tech- langend naar kennis’, was goed gekozen raar natuurkunde te Como, Alessandro calcium, magnesium, chloor en jodium nisch natuurkundig onderzoek. Lenzen als naam voor dit gezelschap. Volta (1745-1827): ‘Stapel afwisselend te isoleren en als element (niet samen- maken, verontreiniging van stoffen een schijf koper en een schijf zink met gestelde stof) te identificeren. Davy was aantonen en vuurtorens; dit alles krijgt Als de oprichter van de City Philosophi- steeds daartussenin met zoutwater een groots presentator en showman met zijn aandacht. Zijn eigen onderzoek be- cal Society, zilversmid John Tatum, ‘elek- doordrenkt karton en – verbazingwek- optredens in The Royal Institution te treft steeds elektrische en magnetische triciteit’ behandelt, is de jonge Faraday kend - er zal, als de bovenste en de Londen. De effecten op proefpersonen verschijnselen en hoe die te analyseren voor het eerst aanwezig. Het is duidelijk onderste schijf met een metalen draad van het inademen van lachgas waren zonder wiskunde, alleen vanuit een dat Tatum toen uitsluitend over stati- met elkaar verbonden worden, een een spectaculair onderdeel van zijn briljant voorstellingsvermogen. sche - niet door stroom veroorzaakte aanhoudende elektrische stroom gaan optredens. - elektrische verschijnselen gesproken lopen; hoe meer schijven, hoe meer Michael Faraday deed alle experimen- Verbinding door Maxwellstraat heeft: hoe wrijving in sommige mate- stroom.’ Hiermee was de eerste batterij ten waarover hij informatie kreeg zelf In zijn hoofdwerk, de vele edities van rialen zoals amber en glas een vorm en de eerste dynamische elektriciteit/ opnieuw. Als toehoorder van Davy ‘Experimental Researches in Electri- van elektriciteit opwekt, hoe elektrisch elektrische stroom een feit. maakte hij uiterst nauwkeurige aante- city’, komt hij tot gebogen ‘lines of geladen voorwerpen elkaar aantrekken Rond 1930 werden het Voltaplein en de keningen en op 21-jarige leeftijd wist hij force’; krachtlijnen, die elektromag- of afstoten en hoe een metalen bol die omliggende straten gebouwd als onder- een aanstelling bij The Royal Institution netische velden vormen. Hij vindt verbonden is met een Leydse-fles met deel van een stadsuitbreidingproject als assistent van Davy te verwerven. hoe elektrische stroom in beweging één krachtige vonk ontlaadt. Ontdek- ter weerszijde van het Galileiplantsoen. Ondanks de Napoleontische oorlog omgezet kan worden, het principe van kingen uit de achttiende eeuw zullen Het hele project had destijds ‘moderne’ tussen Engeland en Frankrijk reisde de gelijkstroom elektromotor, en later, aan de orde gekomen zijn, zoals met hoe beweging elektrische stroom kan een vlieger bliksem afleiden naar een opwekken, het principe van de dynamo/ Leydse-fles, toegeschreven aan Benja- generator. Ook de uitvinding en de min Franklin, de derde president van de werking van de transformator, het feno- Verenigde Staten. meen van inductie, komt aan de orde. De brille van Faraday’s experimentele Benzinepomp Linnaeusparkweg werk en verbeeldende inzichten zijn Daarbij noemde Tatum ongetwijfeld de later geniaal wiskundig vertaald in de uitvinder van de Leydse-fles, Petrus van wetten van elektromagnetisme door de Musschenbroek (1692-1761), medicus, Schotse hoogleraar in de natuurfilosofie, wis- en natuurkundige, meteoroloog, James Clerk Maxwell (1831-1879). Deze astronoom en Leids hoogleraar in wis- schreef ‘On Physical Lines of Force’, kunde en wijsbegeerte. Deze Leydse-fles (1861-62) en ‘A Treatise on Electricity is de rechtstreekse voorloper van de and Magnetism’ (1873). condensator in de elektronica van nu. De Maxwellstraat is een verbindings- Tussen de straten met vernoemingen straat in het verlengde van de Nobelweg van Nederlandse artsen van destijds naar de Kruislaan en Maxwell’s wetten in de Oosterparkbuurt ligt, achter de leidden tot de kruising waar filosofie gebouwen van de HvA aan de Wibauts- en natuurkunde ieder hun eigen weg traat, de Van Musschenbroekstraat gingen. # verstopt. 8 Literair #DWARS DWARS DOOR DE BUURT Nummer 212
‘De leesclub seizoen 2017-2019 Boeken uit het Elena FerranteIlja als ode aan Ian McEwan De geniale vriendin Julian Barnes The Children Act Katja Petrowskaja
The sense of an Ending Vasili Grossmans het boek’ Misschien Esther Chimamanda Ngozi Adichie Leven en lot George Saunders Americanah Stefan Hertmans Serie over boekenclub (8) Lincoln in de Bardo Marieke Lucas Rijneveldz De bekeerlinge Nina Polak Jan Brokken Tekst: Lennie Haarsma | Fotografie: Frank Schoevaart De avond is ongemak 81 Gebrek is een groot woord In het huis van de dichter 80 vorig jaar bij gekomen. De schiedenis van het Jodendom, moderne groep bestaat nu uit vijf boeken en historische romans. De lees- vrouwen. club heeft echt mijn horizon verbreed. De gezelligheid van de leesclub moet ik Waarom zijn jullie lid geworden van ook niet vergeten.’ deze leesclub? Marianne: ‘Mijn buurvrouw Marrie Mieke: ‘Bij mij kwam de behoefte toen vroeg mij; ik houd van lezen, ben dol Alweer het achtste interview in een serie over leesclubs in ik na mijn pensioen meer tijd kreeg op mythes en kom er nu ook weer Amsterdam Oost. Deelnemers bevragen over motivatie om lid om te lezen. Daarvoor las ik vooral in meer aan toe. Ik zie de leesclub als vakanties. Helma vroeg mij voor de een ode aan het boek. Als ik een boek te worden, wat het hen brengt, hoe de keuze voor boeken tot leesclub en sinds die tijd is het genre uit heb werkt en resoneert het nog stand komt, hoe ze boeken bespreken en natuurlijk welke boe- boeken dat ik lees enorm verbreed en lang na. Voordat ik in de leesclub zat heb ik meer interesse in andersoortige voelde het eenzaam als ik een boek uit ken veel indruk hebben gemaakt. boeken. Ik gun mezelf nu veel meer had. Ik kon het niet met iemand delen. tijd om te lezen en lees ook midden op Mijn zoon leest ook veel en samen die Deze leesclub bestaat sinds begin 2017 leesclub aangemaakt. Mieke kwam er de dag. Een boek lezen en bespreken tienerboeken lezen lijkt wel op een ge- en werd opgezet door Helma en Mar- gelijk bij en Marianne Kuijper, voor de maakt diepere lagen van het boek en zinsleesclub. Liefde voor boeken voelt rie die drie andere vrouwen erbij vroe- Dwars-lezers bekend van theatercollec- de betekenis van een boek groter. Ik voor mij als een soort cadeautje.’ gen; toen werd ook een app voor de tief BlondeBIZON is er sinds september heb veel romans gelezen over de ge- Helma: ‘Ik kende als kind al de hun-
Bijzonder verjaardagscadeau Onalledaags
Tekst: Méland Langeveld af. Het is een klein mannetje en daar vrouw jaloers op,’ zegt ze lachend. ‘Hoe om weer eens met gezonde mensen Illustratie: Judith Lammers heeft ze altijd belangstelling voor. Er heet ze?’ te praten, niet alleen maar steeds die wordt eens aan het piemeltje en kontje ‘Roos en de jouwe?’ ziektegeschiedenissen hoeven aan te geroken, en dan rennen ze er vrolijk ‘Pukkie. Niet door mij verzonnen hoor, horen. Je wordt weer helemaal sociaal In de plassen op straat doorbreken op los. maar hij heette al twaalf jaar zo, dus ik dankzij je hond.’ regendruppels het spiegelbeeld van de De eigenaresse, een jonge vrouw met heb het maar zo gelaten.’ ‘Ja, een hond leert je veel. Ze laten je aaneengesloten huizenrij. Een vaalgele haren zo zwart als haar hondje, komt Ze vertelt dat ze hem nog niet zo lang kennismaken met vreemden, want je vlag aan de gevel van de drogisterij op me af lopen. heeft. Hij was van een oude man die ze hond kiest ze voor je uit: namelijk hun hangt er als een drijfnatte vaatdoek bij; ‘Wat een schattig poedeltje zeg, nog als verpleegkundige verzorgt. De man, hond. En dan gaan de baasjes vanzelf de wind krijgt er amper beweging in. redelijk jong lijkt me?’ een alcoholist en slecht ter been, liet wel met elkaar praten,’ zeg ik lachend. Roos houdt haar pas in en schudt haar ‘Nee joh, hij is al twaalf, maar gelukkig z’n hondje niet uit. Het beestje plaste in Ik wens haar veel geluk met Pukkie, en vacht uit. We zijn beiden al behoorlijk nog heerlijk speels.’ de badkamer en draaide z’n drolletje hoop dat hij heel oud wordt, want dit is nat geworden op onze weg naar het ‘Goh, dan is-ie net zo oud als de mijne.’ op een krant in de keuken. échte liefde tussen die twee. We nemen Oosterpark, dat er zompig bij ligt. ‘Jij hebt ook een heel mooie en lieve ‘Ik vond dat zo zielig, en probeerde van elkaar afscheid, en wensen elkaar Voor ons huppelt een zwart poedeltje hond. En met van die lange zacht tevergeefs de man over te halen om fijne feestdagen. vrolijk voort. Roos loopt op het beestje blonde haren, nou daar is menig Pukkie aan mij af te staan. Maar dat Wat kom je toch altijd met je hond wilde hij niet. Op m’n werk vertelde ik prachtige mensen met honden tegen. geregeld dat ik zo weg was van Pukkie, Het loopt vlak tegen Kerst aan, en ik en dat het arme beestje het zó slecht vind dit een bijzonder mooi Kerstver- had.’ haal. # Enkele weken later krijgt ze op haar verjaardag een cadeau van haar col- Meer ‘Onalledaags’ en aanverwante ver- lega’s. Pukkie zit in de personeelska- halen lezen: www.melandlangeveld.com mer met een grote, witte strik op tafel. Het is haar collega’s gelukt om de man over te halen. ‘O, wat was ik blij met Pukkie. Ik liep al bijna twee jaar met liefdesverdriet rond, en Pukkie heeft dat verdriet weg kunnen nemen. Het is ook zo fijn om weer thuis te komen na het werk en daar een heel vrolijk en springend hondje aan te treffen. Pukkie is m’n grootste liefde.’ ‘Wat prachtig én fijn. Ja, honden zijn zulke trouwe, lieve beesten. Echte maatjes. En wat ontzettend lief van je collega’s om met die man te gaan praten, en het dan ook nog eens voor elkaar te krijgen. Echt top!’ ‘Ja, heel fijn, en ik loop ook heerlijk buiten, weet ook weer wat bomen zijn. En wat ik zo ontzettend leuk vind is Nummer 212 DWARS DOOR DE BUURT #DWARS Literair 9
kering van het lezen: als ik op vrijdag verteller. Sommigen willen zich kun- boeken uit de schoolbieb leende, nen identificeren met de hoofdper- waren die al snel uit en toog ik de soon; voor anderen is dat niet belang- volgende dag naar de openbare bieb rijk. Het interessante is dat we er vaak voor weer nieuwe boeken. Bij ons verschillend over denken. Er is geen thuis werd altijd veel gelezen. Ik las prestatiedruk om een boek altijd heel de laatste jaren vooral in vakanties, grondig te bespreken. Dat is heel fijn.’ ging daarna weer aan het werk en dan was ik vaak te moe om te lezen. Maar Welke boeken hebben de meeste in- ik miste het lezen en zo ontstond deze druk gemaakt? leesclub. Marianne: ‘Van de boeken die ik sinds Ik ben vooral nieuwsgierig naar hoe september heb gelezen weet ik het niet zo goed. Daarvoor maakte het boek Oscar en Oma Rozerood van Eric- ‘Lees meer Emmanuel Schmitt, over brieven die de elfjarige Oscar schrijft aan God, veel boeken en indruk op mij.’ minder kranten’ Mieke: ‘Leven en lot vond ik hartver- scheurend; het heeft me aangegrepen. Het veranderde mijn kijk op wat er anderen het boek lezen en wat ze er- gebeurd is in Rusland. Vasili Grossman van vinden. Je leert ook veel over jezelf is een goede verteller. Het boek dat we doordat je jezelf en je visie op boeken Mieke, Marianne en Helma nu lezen van Julia Navarro, heeft mijn plaatst ten opzichte van andere lezers horizon verder verbreed over onder uit de club. Van mezelf vind ik dat ik gewonnen, zoals Milkman van Anna meestal voor een introductie, soms een andere het conflict tussen Palestijnen een boek altijd uit moet lezen. Anderen Burns. Sommigen lezen een boek altijd samenvatting en dan komt het gesprek en Israëliërs en me hierover aan het doen dat anders. Nu ligt er Oorlog en in het Engels. Er zijn boeken die enkel altijd goed op gang. Verder zorgen we denken gezet.’ vrede van Tolstoi wat ik niet uit heb als e-book zijn verschenen; het lezen ervoor dat iedereen zijn mening erover Helma: ’Voor mij is het ook Leven en gelezen. Dat zit me dwars en iedere van e-books heeft zijn intrede gedaan geeft. In het begin bespraken we een lot over Rusland en de Joden. Verder keer dat ik het boek zie denk ik dat ik in onze leesclub.’ boek aan de hand van vragen en gaven ook het boek van Jan Brokken over het alsnog zou moeten uitlezen.’ we het boek nog weleens een cijfer. De Youri Egorov en De avond is ongemak Hoe komt de keuze voor het te lezen link met het werk bepaalt soms ook de van Marieke Lucas Rijneveld.’ Wat lezen jullie? boek tot stand en hoe bespreken jul- manier waarop we het boek bespre- ‘Niet iets specifieks wat we niet lezen. lie boeken? ken. Er zijn een paar psychologen in Hebben jullie tips voor andere lees- In de praktijk lezen we vooral romans. ‘Dat is heel wisselend. Soms om de onze leesclub, waardoor we soms wat clubs? Tot nu toe geen biografieën, maar dat beurt. Maar de een draagt in de prak- ver ingaan op de psychologische kant ‘Lees meer boeken van Jan Brokken; zou best kunnen. Het boek van Jan tijk meer boeken aan dan de ander. We en de geloofwaardigheid van de perso- het is jammer dat hij niet zo bekend is. Brokken over Youri Egorov was een kiezen vaak wat ons wat lijkt. We heb- nages. Bijvoorbeeld of een personage En lees gewoon meer boeken en min- grensgeval. Soms lezen we een boek ben er geen vaste structuur voor. wel iemand is van vlees en bloed, of der kranten!’ # van een auteur die een prijs heeft Degene die het boek inbrengt, zorgt dat het gaat om een onbetrouwbare
Pantoffelheld Oost-thriller
Tekst: Melissa Plomp haar hoofd en kijkt naar haar vingers. een stoel. Dan gaat hij een theedoek tegen haar hoofd vertrekt ze naar een Illustratie: Ruud Meijer ‘Ik- Ik bloed! Jij vuilak!’ gilt ze. Ge- halen en drukt die tegen haar hoofd. vriendin verderop in de straat. schrokken komt hij op haar af. ‘Och, zo Wankel staat H op. ‘Wat ga je doen?’ ‘Kijk eens wat ’ie me gedaan heeft!’ had ik het niet bedoeld’. Hij slaat zijn vraag hij. ‘Ik moet even een frisse neus H haalt de theedoek weg. Haar vrien- De Veeteeltstraat, zondagmiddag 8 arm om haar heen en helpt haar naar halen’, mompelt ze. Met de theedoek din bekijkt de schade. ‘Gelukkg is februari 1939. De meeste Betondorpers het maar een klein plekkie. Wat een zitten binnen. Als je goed luistert, hoor rotzak! Heeft ’ie je geslagen?’ ‘Nee, je een flinke ruzie in het huis van tram- zijn pantoffel naar m’n kop gesmeten’. conducteur G. ‘Rotwijf! Je wil nooit Samen kunnen ze er wel een beetje om mee!’ G staat in de deuropening. Zijn lachen. vrouw H (zijn derde al!) staat aan de Als H hun woninkje weer binnen komt andere andere kant van de kamer. ‘Je ziet ze bleek. ‘Gaat het?’ vraagt haar familie is verschrikkelijk. Je gaat maar man. Ze schudt haar hoofd. Dan zakt alleen naar die verjaardag!’ kijft ze. ze door haar knieën. Voorzichtig helpt hij haar naar de slaapkamer. Hij legt G hertrouwde anderhalf jaar eerder. haar op bed en trekt de gordijnen Vooral om zijn oude moedertje wat dicht. ‘Ga maar even liggen. Ik bel de gezelschap te geven. Tweevoudig dokter.’ weduwe H leek een goede keuze. Maar De dokter staat bij de deur van de wo- helaas, moeder lag al snel onder de ning aan de Veeteeltstraat. Het is half groene zoden en zijn vrouw vertrok. zes en het is al donker. De ambulance De tramconducteur staat bekend als komt aangereden. De buren staan een driftige man. Zijn vrouw heeft ook in de deuropeningen. ‘Ik vermoed geen makkelijk humeur. Toen G een een zware hersenschudding,’ zegt de paar maanden geleden een woning in dokter tegen de ambulancebroeders. Betondorp aangeboden kreeg, besloten Even later dragen ze de brancard ze het nog een keer samen te proberen. naar buiten. De tramconducteur loopt Bij hun vrienden en hun nieuwe buren handenwringend er achteraan. ‘Waar is het echter een publiek geheim dat dit brengen jullie haar heen?’ ‘Het Wilhel- huwelijk op ontploffen staat. mina Gasthuis. Morgenochtend kunt u op bezoek komen.’ Hij pakt de hand G is het gekijf van zijn vrouw zat. Zijn van zijn vrouw. ‘Dan neem ik een lek- ker harinkje voor je mee.’ blik blijft rusten op zijn leren pantof- Tramconducteur G, 52 jaar, werd vastgezet op bureau Linneausstraat voor fels. Hij bukt zich en trekt een pantof- de dood van zijn 50-jarige vrouw H. De pantoffel werd in beslag genomen. G fel van zijn voet. Dreigend zwaait hij er Twee uur later hangt G de telefoon op werd veroordeeld tot zeven weken cel. Zijn vrouw bleek een abnormaal dunne mee naar zijn vrouw. Met haar handen de haak. Hij pakt zijn jas. Op de Brink in haar zij lacht ze hem smalend uit. schedel te hebben. Door de klap van de pantoffel werd een gedeelte van haar ziet hij een agent. Gelaten stapt hij op ‘Wat ga je daarmee doen? Pantoffel- slaapbeen ingeslagen dat in haar hersens drong met een hersenbloeding tot de agent af. ‘Ik kom mezelf aangeven.’ held!’ Hij haalt woest uit. De pantoffel gevolg. In deze ‘waargebeurde thriller’ baseer ik me zo veel mogelijk op de feiten De agent kijkt de tramconducteur ver- suist door de kamer en raakt haar met zoals ze des tijds in de kranten verschenen. Bronnen: Utrechts Volksblad, 8-2- baasd aan. ‘Hoezo?’ ‘Ik heb mijn vrouw de hak achter haar oor. ‘Daar!’ roept 1939 en Twentsch Dagblad Turbantia, 17-3-1939 vermoord met mijn pantoffel…’ # hij kwaad. Verbaasd brengt ze haar hand naar 10 Uit in oost #DWARS DWARS DOOR DE BUURT Nummer 212
No-man’s-Land (dansimprovisatie) t/m 1 mrt 2023: do 27 feb 20.00: Adressen zo 8 mrt 15.00: Sabi Suriname Bryce Vine (pop/hiphop) Flat – Jansen en de Boer (6+) t/m 31 mrt 2020: vr 28 feb 20.30: do 19 mrt 20.30: Territory dress Dave Warmerdam Band (blues) Poppentheater Koos Kneus Human Encounters #8: Henri van 14 feb 2020 t/m 10 jan 2021 vr 28 feb 20..30: Iepenplein 40 hoek O’Tawiah & Elisa Zuppini (dans) BALI – Behind the scenes Physical Graffiti – The Very Best of Reserveren: 020-6928532 vr 20 en za 21 mrt 20.30: altijd te zien: Led Zeppelin (tribute) Nacer / Birth – Humor y Vida (Ecua- Heden van het slavernijverleden za 29 feb 21.00: Badhuistheater dor) & Berith Danse altijd te zien: 40UP – Let’s Dance Again (club) Boerhaaveplein 28 Zie verder: www.plein-theater.nl Een gebouw vol verhalen zo 1 mrt 20.30: [email protected] The Bowie Collective (rock) ma 2 mrt 20.00: Tapastheater Countdown Café: The LSB Expe- Andreas Bonstraat 40 H rience – Verbraak/Van Bijnen 020-7759425 do 5 mrt 20.00: Melkweg at Q-Factory: Merkules Plein Theater (hiphop) Sajetplein 29 Poppentheater Koos Kneus za 7 mrt 19.30: 020-6654568. Elke zondag en woensdag Melkweg at Q-Factory: The Score Poppenkast op het Iepenplein, re- (poprock) Tropenmuseum serveren en meer informatie www. za 7 mrt 20.30: Linnaeusstraat 2 kooskneus.nl. Vrolijke voorstel- Batushka by Krysztof Drabikowski 020 5688200 lingen met schminken en verkleed- & Malevolent Creation (death/black kleren, drankje en koek, ook voor metal) Q-Factory verjaardagsfeestjes. za 7 mrt 23.00: Atlantisplein 1 Programma op zondagen 9, 16 en Paul van Dyk Guiding Light Tour 23 feb, 1, 8, 15, 22 en 29 mrt: Nacer / Birth (club) Jungle Amsterdam 10.30: Krokodil Koen bijt graag in je ma 9 mrt 20.00: Tweede van Swindenstraat 26 schoen! (2-4 jr) Badhuistheater altijd te zien: Countdown Café: MoonYard – Back 020-7373326, 12.00: Olifantje Ollielollie wil patat! vr 21 feb 20.15: Things That Matter To Basic (2-4 jr) Shakespeare – The Reckless RSC altijd te zien: wo 11 mrt 20.00: Grand Cafe Genieten 14.00: Arabarabiereboer in het Company – ‘Loves Labour Lost’ Indonesië FAQ Popquiz Oranje-Vrijstaatplein 2 Hokus Pokus-bos! (4-8 jr) vr 28 feb 20.00: altijd te zien: vr 13 mrt 20.30: 020-2535554 Het middagprogramma duurt van ‘The One And Only’, 60’s band Nieuw-Guinea JPson – Children Of The Light Tour 14.00 tot 16.00 uur! za 7 mrt 20.15: altijd te zien: (folk) Nederlands Marionettenthe- Programma op woensdagen 12, Czech Comedy – One woman show Zuidoost-Azië vr 13 mrt 20.30: ater in het Zoldertheater 19 en 26 feb, 4, 11, 18 en 25 mrt: – Adela Elbel ---ACTIVITEITEN--- Melkweg at Q-Factory: Ghostemane 3e Oosterparkstraat 144/3 14.00: Pas op, piraten! (4-8 jr) Zie verder www.badhuistheater.nl elke za en zo ’s ochtends 10.30, (metal/hiphop) Reserveren: 06-48892210 Het middagprogramma duurt van 10.45, 11.00, 11.15, 11.30 en 11.45, za 14 mrt 20.30: 14.00 tot 16.00 uur! Jungle Amsterdam en ’s middags 15.15 en 15.30: Forever Amy – featuring Amy’s House of Watt (de Mammies) Meer info: www.kooskneus.nl Wekelijks: Familietour Sabi Suriname original band (tribute) James Wattstraat 73 elke ma 19.30 – 21.30: elke za en zo 13.30: za 14 mrt 20.00: Reserveren: 020-6201513 Nederlands Marionetten- 5Rhythms dansworkshop Juniortour Sabi Suriname Heidevolk (folk metal) theater Info en aanmelding: jaikwildan- za 8 en zo 9 feb 12.00 – 16.00: zo 15 mrt 20.00: De Nieuwe KHL za 8 en zo 9 feb 14.30: [email protected] Maak je eigen lantaarn (4+) Deep Purple’s Made in Japan live Oostelijke Handelskade 44A Aladdin en de wonderlamp (4-12 jr) elke di 09.30 – 11.00: zo 9 feb 14.00 – 15.00: (tribute) 020-7791575 za 15 en zo 16 feb 14.30: Samenkomsten voor de Vrouwen Instaprondleiding Heden van het ma 16 mrt 20.00: Stiekem naar Groenland (4-12 jr) van Oost: SFERA Slavernijverleden Countdown Café: Moondaze – ma 17, di 18 en wo 19 feb 14.30: Workshop – dans, veerkracht & zo 16 feb 14.00 – 15.00: Ralph de Jongh Pinokkio (4-10 jr) lichaamsconnectie Instaprondleiding Bali za 21 mrt 22.00: t/m 16 feb: do 20 en vr 21 feb 14.30: (niet op 18 feb) zo 23 feb 14.00 – 15.00: 15 Years Anniversary Copacabana Muzikale Spoken Word – ‘De Repelsteeltje (4-10 jr) elk wo 14.00 – 16.00: Instaprondleiding What a Genderful (salsa) Kunstgras-show’ za 22 en zo 23 feb 14.30: Ruil je tegels voor plantjes World zo 22 mrt 20.00: 13 t/m 16 feb: De gelaarsde kat (4-12 jr) Bij buurtmoestuin Oost Indisch Meer info: www.tropenmuseum.nl The Three Degrees (soul) Cabaret / I sit back & relax – ‘Ruis’ za 29 feb en zo 1 mrt 14.30: Groen (hoek Insulindeweg / Kra- ma 23 20.00: 13 t/m 16 feb: Ariadne en Pegasus (4-12 jr) matweg) Countdown Café: Exray – Maarten Dansduet / Energiek – ‘Breath is key’ za 7 en zo 8 mrt 14.30: elke do 09.30 – 11.00: van Praag 20 feb t/m 1 mrt: De heks en de sinaasappelprins Jungle Vrouwenochtenden Meer info: www.q-factory-amster- Urban Dans / Coming of age – (4-10 jr) elke vr 10.00 – 12.00: dam.nl ‘Laatbloeier’ za 14 en zo 15 mrt 14.30: Infopunt duurzaamheid 20 feb t/m 1 mrt (niet 22 feb): Rosa en de draak (4-10 jr) elk za 15.00 – 17.00: De Nieuwe KHL Cabaret / Winnares AKF – ‘Geluks- za 21 mrt 14.30: Ruil je tegels voor plantjes zo 16 feb 16.00: junk’ Aladdin en de wonderlamp (4-12 jr) Bij buurtmoestuin Oost Indisch Ernst Jansz solo 20 feb t/m 1 mrt: zo 22 mrt 15.30: Groen (hoek Insulindeweg / Kra- What a Genderful World zo 23 feb en zo 29 mrt 16.00: Variété 2.0 – ‘Het moet wel leuk De Barbier van Sevilla, opera van matweg) Shaffy Vivant blijven’ Rossini, Buiksloterkerk, www.buik- elke zondag 10.15 - 13.00: Q-Factory zo 1 mrt 16.00: 22 feb: sloterkerk.nl Ecstatic Dance Amsterdam za 8 feb 21.00: Spetterende letteren met Chris Cabaret / Sit back & relax – ‘De za 28 en zo 29 mrt 14.30: Geen drank, geen schoenen en CEZA (hiphop] Bernhart familie van Tim’ Stiekem naar Groenland (4-12 jr) geen praatjes! di 11 feb 20.00: zo 15 mrt 16.00: Meer info: www.tapastheater.nl Meer info: www.nederlandsmario- Verdere agenda: Countdown Café: back to the 70’s: David Vos nettentheater.nl zo 9 feb 16.00 - 18.00: Dizzy Man’s Band 2.0 – Lemming Meer info: https://denieuwekhl.nl Grand Café Genieten Singing Sunday zangsessie wo 12 feb 20.00: Elke tweede zondag van de Plein Theater do 13 feb 19.30 – 21.30: FAQ Popquiz maand 14.30: vr 7 feb 19.00: Theatertalkshow Dwars door Oost di 18 feb 20.00: TapasTheater Café Chantant Opening Expositie Technology & in de Jungle Countdown Café: Maaris – Electric t/m 9 feb: Identity – The Bohemian Art Col- 22 feb 20.00 – 01.00: Fuzz Klassiek voor Dummies – ‘Keep lector Nataraj Party wo 19 feb 20.30: calm, I will use my opera voice’ zo 9 feb 15.00 – 17.00: Lekker dansen op blote voeten… Pubquiz 6, 7, 8 en 9 feb: Nieuwe Noten Amsterdam #6: zo 8 mrt 16.00 - 18.00: za 22 feb 20.30: Alfred – ‘De deur staat open!’ Etiënne Nillisen (snaredrum) & Duo Singing Sunday zangsessie The Bootleg Beatles (tribute) (toneel) Bilitis (zingende harpistes) do 12 mrt 19.30 – 21.30: za 15 feb 15.00: Theatertalkshow Dwars door Oost Hip Hop Hoera de Remix – Don’t Hit in de Jungle Mama (4+) vr 13 mrt 20.00 – 22.00: Kijk voor onder zo 16 feb 15.00: Club Dans / maak de stad beweeg- Boef – Maas Theater en Dans (4+) lijk andere meer di 18 feb 20.30: za 21 mrt 15.00 – 17.00: Human Encounters #7: Izabela Gerlinde Esser leerlingen zangpre- agenda-informatie Pacewics & Ruben Sanchez (dans) sentaties zo 1 mrt 15.00 – 15.45: Zie verder www.jungle.amsterdam op Nieuwe Noten Amsterdam #7: Composer’s Treat Cultureland met Tropenmuseum www.oost-online.nl gastcomponist de Iraanse Fojan ---TENTOONSTELLINGEN--- Gharibnejad t/m 23 aug 2020: do 5 mrt 20.30: What a Genderful World The Bootleg Beatles Nummer 212 DWARS DOOR DE BUURT #DWARS Cultuur 11 Snoer, symbool en religie
Tekst: Mirjam Ringer | Fotografie: Frank Schoevaart
kleinkind een armbandje heeft ge- spirituele waarde heeft. Ze hebben namen als Shamsa, Ghalia, Kassahun, Fatou Abou maakt. Ze vertelt erover op een vrijdag. en ze komen op vrijdag samen om in het Nederlands te praten Er zitten vijf kralen aan: drie kralen als Gezegende doek over zaken die hen bezighouden. Een van die onderwerpen symbool voor de Bpeddha en een kraal Uit het christendom kennen we de ro- voor de vader en een voor de moeder. zenkrans of paternoster met zes grote was de afgelopen tijd religieuze achtergronden. Om die ook Ze zegt hierover: ‘Ik heb heel veel en 53 kleine kralen als hulpmiddel bij zichtbaar te maken, verzamelden zij een aantal gebedssnoeren. heimwee en door het armbandje word het rozenkransgebed. Volgens de een ik weer rustig, het geeft troost.’ bestaat het gebed uit 15x het Onze Va- In Post Oost is daar nu hun tentoonstelling Snoer en Symbool Voor Kenrick uit Suriname ligt het der en 150x het Weesgegroet. Daarvoor te zien. heel anders: ‘Mijn geloof zit in mijn wordt de ketting driemaal doorlopen. hart. Voor mij is geloof zweverig, juist Volgens de ander is een rozenhoedje niet tastbaar, ik vind het wel mooi, die voldoende. Dat wil zeggen eenmaal alle kralensnoeren, maar mijn geloof is kralen langs. universeel. God is onzichtbaar, transpa- Ook in de christelijk-orthodoxe kerken rant, mystiek.’ Verschillen in gebruiken wordt een kralenketting gebruikt om kunnen snel tot conflicten leiden maar het aantal keren dat je het Onze Vader deze praatgroep heeft het liever over bidt bij te houden. In de tradities van de overeenkomsten. deze kerken bestaat de ketting uit 33 kralen die de jaren van het leven Spiritueel souvenir van Christus symboliseren. Mario uit Veel deelnemers komen uit islamitische Bulgarije vertelt dat zijn ouders naar landen, zoals Somalië, Guinee Conakry Nederland komen om hem zo’n snoer en Marokko. Voor moslims is een tasbih te brengen. Hij vertelt ook over zijn heel gebruikelijk. Na het gebed wordt icoon, die hij over een doek heen hangt. de tasbih nog gebruikt om de mos- Die doek neemt hij dan weer mee naar lim te herinneren aan dankbaarheid de kerk om die te laten zegenen. jegens Allah en om te benadrukken dat Als dit alles misschien wat erg gods- eventuele fouten niet met opzet zijn dienstig klinkt, dan relativeert Kassa- gemaakt, dus om vergiffenis te vragen. hum uit Ethiopië dat weer. ‘Ik ben niet De tasbih heeft meestal 99 kralen, net zo godsdienstig, niet in de zin van ker- zoveel als de namen van Allah. Ook ken. Ik geloof in goede daden.’ Hij heeft tasbihs met andere aantallen kralen dan ook geen ketting ingeleverd. # komen voor. Turkse tasbih’s hebben kleinere kralen. In Iran kent de sjii- De tentoonstelling Snoer en Symbool tische bevolking wel de tasbih, maar schenkt ook nog aandacht aan profane Praatgroep Nederlands maakt samen tentoonstelling worden ze vooral als souvenir gekocht, symbolen en tekens, zoals het bekende bijvoorbeeld na een bezoek aan Kerba- smiley-teken. Goed om even te gaan In de Nederlandse praatgroep in Post het land van oorsprong is. Yuwarath, la. Daar liggen islamitische martelaren kijken in Post Oost, Wijttenbachstraat Oost vertelt iedereen hoe het thuis in een kleine stille vrouw uit Thailand, begraven, waardoor de aarde waaruit 36. Open op alle werkdagen tot 16.00 in Oost gaat, maar ook hoe het ‘bij ons’ in heeft een grootvader die voor ieder de kralen gemaakt worden bijzondere de maand februari.
van het kunstwerk: https://u-bevindt- bedoeld om een object tijdelijk te zich-hier.nl. De namen van de auteurs behoeden voor weggooien. Maar als U bevindt zich hier zijn aangedragen door Stadsdeel Oost, het slaat op een huis dat verlaten moet Martijn Sandberg heeft de citaten worden omdat het wellicht gesloopt Tekst: Frits Vogels | Fotografie: Peter Cuypers gezocht in het werk en ze soms enigs- wordt en je laat als laatste boodschap zins aangepast. Alle minieme veran- achter: Graag laten staan aub dank, deringen heeft hij verantwoord op de dan heeft het een veel wrangere klank. Als we de Oranje Vrijstaatkade oplopen zien we een sliert witte website. Hij noemt dat ‘het sublimeren Tegelijkertijd staat die tekst nu strak in betonnen blokken, die prachtig contrasteert met de straatste- van de tekst’. het beton op een openbaar kunstwerk. nen van de kade en het water, dat donker spiegelt of hel weer- Graag laten staan aub dank is meestal ‘Is dit kunst of kan het weg?’ Het zijn teksten kaatst. Daarop persoonlijke berichten, versleuteld in de open- van anderen, bare ruimte. Hoe spannend kan kunst op straat zijn? maar de kun- stenaar heeft ze niet klak- Bij veel kunstwerken ervaar ik di- Schijnbaar monotoon keloos gekopi- recte beeldoverdracht. Ik heb dan Een ander citaat is Het was altijd al eerd. Martijn geen uitleg nodig in woorden want de zo. Dat lijkt een cliché van iemand Sandberg heeft indruk via mijn ogen naar de hersens die aan het verleden is gehecht, maar ze allemaal op is zo sterk dat ik sprakeloos ben. Dat ook hier is een diepere achtergrond twee manieren gebeurt maar deels bij U bevindt zich te ontdekken. Je kunt je immers wel aangepast: hij hier. Bij een kunstwerk dat voor een verzetten tegen de tand des tijds, maar heeft ze pun- groot deel uit letters bestaat is het als je je realiseert dat het altijd zo was, tiger gemaakt onmogelijk om alleen van directe ook voor anderen, kun je er misschien als ze daardoor beeldoverdracht te spreken. Hier moet wat meer vrede mee hebben. Ook het begrijpelijker denkwerk verricht worden. verzet tegen verandering kan de con- werden en formist in ons naar boven roepen: ‘nee, hij moest ze Het begint al met de zin U bevindt zich niet veranderen, het is goed zo, het was aanpassen aan hier. Die lijkt een dooddoener. Maar bij altijd al zo, en zo moet het blijven.’ de oppervlakte nader inzien is het dat niet. Net zo min Martijn Sandberg lijkt een ingewikkeld van zijn beton- als meer van de citaten in dit beelden- spel met zijn kijkers te spelen. Maar nen kubussen, de werk. Ze hebben allemaal minstens na een tijdje begin je grip te krijgen op die allemaal één dubbele bodem. De frase kriebelt zijn vocabulaire. Want speels is het, dezelfde maat en maakt opstandig. ‘Ja logisch, ben ik wat er met je gebeurt als je je overgeeft hebben. # hier, ik kan toch nergens anders zijn aan de schijnbaar monotone vormge- en als ik ergens anders naartoe ga, kan ving: citaten van twintigste-eeuwse Martijn Sand- ik nog steeds zeggen dat ik ‘hier’ ben inwoners van Amsterdam die allemaal berg zal op want ‘hier’ kleeft aan mij.’ Bovendien iets voor Oost hebben betekend. donderdag 13 is het hier in deze betonnen letters februari meer geen neutrale plek: hier heeft in 1943 Wrange klank vertellen over tijdens de Duitse bezetting de laatste Ook voor de achtergrond van de zijn kunst in grote razzia van Amsterdam plaatsge- citaten moet je niet in de eerste plaats de talkshow vonden in wat ooit Polderweggebied bij het kunstwerk zijn. Dat moet voor Dwars door was. Het heet nu ‘Oostpoort’. Wordt zichzelf spreken. Geen naamplaatjes Oost in de hier daardoor daar? van bekende personen met jaartallen, – Jungle! die zijn alleen te vinden op de website Bijzondere kunst van Martijn Sandberg langs de kade 12 Zicht van boven af #DWARS
Nog niet ontdekt door iedereen in Oud Oost. Hoog, hoger, hoogst. Waar zou deze plek zijn met alle ruimte voor de containers van het gescheiden afval? Bij het Amstelgebied zijn of het Sciencepark.
Oost is een verre vlakte voorbij de molen. Op Oosten- burg wordt druk gebouwd en er was een dag voor mensen met interesse voor dit nieuwe woongebied. Met een hoogwerker ging onze fotograaf Anthony Stone op die dag omhoog en overzag het loodsengebied achter de Czaar Peterstraat. Op een van de laatste open plekken fotografeert Anthony Stone hoog boven de bebouwing een vrouw op een winterse dag. Deze bouwputten worden uiteindelijk woongebouwen. Meer weten? Zie: https:// oostenburg.nl/voor-de-buurt
Het rangeerterrein tussen Science Park en Park de Meer is een mysterie dat weinig mensen kunnen overzien. In de nacht minstens zo rauw en toch mooi voor wie oog heeft voor deze schoonheid. Eddy Ellert zag het.
Oostpoort gezien van hoog boven de Linnaeuskade met zijn eetwinkels en parkeergarage. Dineke Rizzoli klom naar het dak. Ze stelde zich op achter de driehoekige fronton en het water dat blijft staan op het vlakke dak. En knipte af. Nummer 212 DWARS DOOR DE BUURT
Eddy Ellert zocht zijn zicht op Oost bovenin Frankendaal Het is de laatste van de riante zomerverblijven die rijke Amsterdam- mers honderden jaren geleden net buiten de stinkende grachtengordels lieten bouwen. De Franse tuinarchitectuur is een spel van symmetrie en krullen. Dit is de enige positie van waaruit het contrast te zien is tussen het oude ingepolderde gebied en de nieuwe torens aan de Amstel.
De klok van het oude Rechthuis staat stil, want hoe kan het hier midden in de winter nog, of al, kwart over zes zijn zonder het duister van de nacht. De fotogenieke Ringvaart gezien vanuit een ongewone hoek in een huis aan de Middenweg door Dineke Rizzoli
Fotografie: Dineke Rizzoli, Eddy Ellert en Anthony Stone
Tekst: Anneke Hesp
Helal et Gida aan de Pretoriusstraat is een van de meest kleurrijke buurt- Een van de vele binnentuinen in onze wijken waar altijd wel iemand aan supers van Amsterdam. Dat bewijst Dineke Rizzoli vanuit driehoog voor. het klussen is in alle beslotenheid. Kenmerkend voor veel van de Amster- Vroeg in de ochtend en alles ligt klaar voor de klanten. damse buurten laat Dineke Rizzoli ons zien. 14 Milieu #DWARS DWARS DOOR DE BUURT Nummer 212
Watergraafsmeer Samen Duurzaam
Tekst: Peter Hoogendijk Wham! De gemeente zet de sokken erin met het programma gasvrije opties. Een warmtenet (warm is het meer een lappendeken, een al- water uit een aardgasvrije warmtebron legaartje van buurten en wijkjes. Je kunt Wijken Aardgasvrij Maken – WAM dus. Ik help graag mee. Wat via dikke buizen in de grond naar ieder de Meer ook zien als een verzameling onze Watergraafsmeer betreft zijn er al een paar organisaties huis of gebouw leiden); een elektrici- van elf afzonderlijke stadsdorpen, elk teitsnet (heel goed isoleren en met zon- met zijn eigen sfeer, bijeen gehouden in de weer en samen met een groepje heb ik ook stappen gezet. nepanelen en warmtepompen kan dat door een ringdijk. Een elftal van buur- Zwaan-kleef-aan, wie doet mee in de Meer? Eerst iets over de dan prima, wel het elektranet verzwa- ten, maar niet echt een team. Zo ziet de ren); en een groengasnet (van rioolwa- wijkenkaart van de Warmtetransitie achtergrond van al dit gedoe. ter, etensresten en groen waterstof kun voor de Watergraafsmeer er ook uit: een je gas maken dat in het bestaande gas- veelkleurig breiwerk. Niks mis mee, het Mondiaal gezien zitten we met een korter douchen alleen komen we er niet. net past en je cv en gasfornuis draaien biedt ook mogelijkheden. Veel Water- megaprobleem. We hebben de afgelo- Dat soort individuele acties helpen een daar gewoon op). graafsmeerse wijken zijn pas na 2028 pen 150 jaar zoveel CO2 in de atmosfeer druppeltje, zeker, in elk geval voor je aan de beurt. Dat geeft lucht. gebracht door het almaar toenemend eigen gevoel, maar een lekker radicale Om de zaak een beetje inzichtelijk te gebruik van fossiele brandstoffen, dat systeemverandering zou pas echt zoden houden, wil de gemeente deze op- Mijn wens is nu dat het elftal stadsdor- we met z’n allen een klimaatcrisis heb- aan de dijk zetten. Of simpelweg een gave per wijk organiseren. Dat is best pen van de Watergraafsmeer zelf op ben veroorzaakt. Het smelt, het fikt, het eerlijke CO2-beprijzing! slim, iedere wijk heeft zo’n beetje een zoek gaat naar de beste aardgasvrije loopt onder en het droogt uit. Steeds gelijksoortige bebouwing, dus dan kun oplossing voor de wijken. Het moet sneller. Optimisten zeggen dat we dit In dit kader zet Amsterdam in op het je mooie slagen maken, want er is wel gebeuren, het gaat gebeuren en het ongeluk in slow motion nog kunnen aardgasvrij maken van de wijken. haast geboden. Amsterdam kent zo’n liefst zo snel mogelijk. Hoe mooi zou het afwenden en dat lijkt mij een mooie WAM! Daartoe werkt zij onder meer aan 480 wijken en als je die een beetje clus- zijn als bewoners van de buurten het uitdaging. Zo snel mogelijk stoppen een zogeheten Visie Warmtetransitie. tert, dan heb je na wat rekenwerk een voortouw nemen en met elkaar de zaak met fossiel (kraan dicht) en veel bomen Dat gaat over de enorme opgave om visie. Ik mocht onlangs even meekijken bespreken, in navolging van de mensen planten (dweilen). Moet kunnen. Zeker alle huizen en gebouwen die aan het met een groepje medeburgers. Opmer- van MeerEnergie. In Park de Meer zijn als de politiek en de grote bedrijven aardgas hangen een schoon alternatief kelijk veel warmtenetten, weinig ‘all ze ook al begonnen! meedoen, want met radiatorfolie en te bieden. Er zijn ruwweg drie aard- electric’ en het centrum blijft voorlopig aan het gasnet. De plannen strekken Met een groepje medebewoners zich uit over de komende 20 jaar. werken we momenteel aan een plan van aanpak: Watergraafsmeer Samen Terug naar de Watergraafsmeer. We wo- Duurzaam. Of het nu om aardgasvrij nen in een mooi geografisch afgebakend gaat, groenvoorziening, zonnepanelen deel van Amsterdam, een voormalig of elektrische deelauto’s, als je wil meer met een ringvaart erom. Wat de meedoen, mail me maar: bebouwing betreft en ook sociaal gezien [email protected]. # Bewoners over de streep trekken
Tekst: Arie van Tol | Fotografie: Ton Copier stelt Ton Copier. Voor hem was het de brede begrip duurzaamheid. Vooral ook Onbekendheid met regelingen en onzekerheid over hoe iets aanleiding om op een ander terrein, de op lokaal niveau.’ aan te pakken spelen ook parten bij duurzaamheid. Ton Copier duurzaamheid, te helpen voorkomen ‘Kennis is er, maar vaak verborgen en dat gebrekkige kennis tot eindeloze pas- bij enkelingen of bij kleine groepen. wil daar iets aan gaan doen in Park de Meer. siviteit leidt. Het is mijn streven een flink aantal bewoners van Park de Meer bij elkaar ‘De discussies en informatievoorzie- van de bij veel bewoners ontbrekende Breed begrip te brengen. Die groep mensen van zeer ning rond erfpacht van enige maanden noodzakelijke kennis om verstandige ‘Het gaat over concrete zaken als divers pluimage gaat dan die kennis geleden gaven een ontluisterend beeld afwegingen en beslissingen te maken,’ subsidies voor zonnepanelen, voor vergaren en delen. Het uitwisselen van groene daken. Maar ook over hoe in informatie van zo veel mogelijk duur- Park de Meer van het gas af te raken, zaamheidsaspecten wordt een belang- hoe anders om te gaan met waterafvoer, rijk doel. En natuurlijk het aanzetten hoe anders om te gaan met vuilnis, tot meer duurzaam handelen: tóch die Wordt MeerEnergie etc.’ Ton vervolgt: ‘Uiteindelijk zitten er zonnepanelen gaan aanschaffen, tóch een enorm aantal facetten vast aan het het huis nog beter isoleren…’
Prioriteiten een Proeftuin? Ton heeft een half jaar nodig gehad om zelf ingebed te zijn: Tekst: MeerEnergie hij kent nu voldoende mensen in de buurt om van een beginnend Leuk nieuws voor MeerEnergie, de buurtcoöperatie die in de duurzaam netwerk te spreken. ‘Op de naderende installatie- Watergraafsmeer met gebruik van restwarmte een warmtenet vergadering zijn zo’n veertig in handen van bewoners zelf wil realiseren. bewoners uit de buurt te ver- wachten. Er zijn ook organisaties en initiatieven uitgenodigd. De Het initiatief werd als één van drie Interprovinciaal Overleg, de Unie van prioriteiten voor de komende tijd Amsterdamse initiatieven door de Waterschappen en de Vereniging van zullen vastgesteld worden.’ gemeente uitgekozen om kans te maken Nederlandse Gemeenten. Natuurlijk zoekt Ton samen- als landelijke Proeftuin te worden werking met andere duurzaam- voorgedragen. Samen met een initiatief Subsidie heidsinitiatieven, zoals 02025 uit Zuid-Oost en Oud-West wacht Meer- Vorig jaar bevatte de subsidiepot voor en Duurzaam Watergraafsmeer Energie nu op het verlossende woord Proeftuinen € 120 miljoen. Dit geld is (Peter Hoogendorp), MeerEn- van de gemeente. verdeeld over 27 landelijke initiatieven. ergie, etc. Er is contact met VvE In april sluit de inzending voor de nieu- besturen. De overheid is ook een Nieuwe lichting we lichting proeftuinen. Mocht MeerEn- belangrijke partner, in Oost in de Proeftuinen zijn – de naam zegt het al – ergie worden gekozen door de gemeente persoon van Rick Vermin, porte- projecten in het hele land, waar geleerd en vervolgens ook door het Programma feuillehouder op dit terrein. wordt hoe de wijkgerichte aanpak bij Aardgasvrije Wijken, dan zal de subsidie Uiteindelijk moet het initiatief het aardgasvrij worden, kan worden in- ongeveer € 4 miljoen bedragen. Mocht leiden tot kortere communicatie- gericht en opgeschaald. Iedere proeftuin dit bedrag aan de gemeente Amsterdam lijnen tussen betrokken partijen, ‘raakt’ ongeveer 500 woningen en wordt worden toegekend, dan kan Midden- gemeente en burgers. gefinancierd door het Programma Aard- meer Noord binnen afzienbare tijd En tot uitwisseling van informa- gasvrije Wijken, een programma van over een draaiend eigen warmtenet tie die voor een ieder toegan- het ministerie van Binnenlandse Zaken beschikken. # kelijk is en in begrijpelijke taal en Koninkrijksrelaties, het ministerie geschreven. # van Economische Zaken en Klimaat, het www.meerenergie.amsterdam Nummer 212 DWARS DOOR DE BUURT #DWARS Uit de buurt 15
De Leeshal: al bijna 65 jaar in Oost
Tekst: Lennie Haarsma | Fotografie: Frank Schoevaart De Leeshal in de Commelinstraat, op de hoek van de Dapper- markt. Met een enorme, goed geordende hoeveelheid tweede- hands boeken. Rond de 50.000. Romans, Nederlands en ver- taald, studieboeken, strips, thrillers en tijdschriften. De Leeshal bestaat al bijna 65 jaar. Boven staan nog dozen die uitgezocht moeten worden en waar Hans ter Horst nauwgezet elke stapel kan toelichten.
Hoe kwam jij in aanraking met deze week komen er wel nieuwe mensen. Leeshal? Het artikel in het Parool van afgelopen Hans: ‘De Leeshal is gestart op 5 mei augustus heeft ervoor gezorgd dat men 1956 door familie de Jongh. Zij ston- de Leeshal weet te vinden. den met boeken op de Dappermarkt en sjouwden elke morgen de boeken Kun je iets zeggen over bijzondere van driehoog naar beneden. Dat werd ervaringen die je hebt meegemaakt? te zwaar en toen hebben ze dit pand ‘Een bijzondere klant die zo af en toe gehuurd van woningbouwcorporatie de nog eens langs komt is André Kuipers; in Key. Als jongen van zeventien was ik er december kwam hij nog langs; hij is echt al als hulpje. Op zaterdag stond het hier een van mijn vaste klanten’. echt zwart van de mensen. Ik ging bij de post werken en kwam nog elke zater- Hoe gaat de in-en verkoop en de hele dag in de winkel en kocht er vaak een administratie in zijn werk? Hans heeft een enorme, goed geordende hoeveelheid boeken stripje. Een echte lezer ben ik niet. Daar ‘Bij aankoop van vijf boeken of meer heb ik geen geduld voor. Sinds 1997 ben krijg je 10% korting. Ik heb bijna 15.000 kost. De mensen mogen alles neer zetten Dus ben ik op zoek naar een opvolger’. ik eigenaar. Al die tijd is er niks veran- boeken op internet staan, inclusief foto wat ze kwijt willen; zit er wat bij dat ik Aan een eventuele overname besteden derd in deze zaak; het enige verschil is en prijs. Om de prijs te bepalen kijk kan gebruiken dan mogen ze iets anders we aandacht in een volgende Dwars. dat eerst de boeken rechtop stonden en ik vaak op boekvinder.nl of Bol.com, uitzoeken en dan mogen ze de rest weer Beste lezers, vergeet niet de actie voor nu liggen ze plat’. maar ik zit er meestal onder. De strips, mee terug nemen of laten staan’. Stadspashouders -met een groene stip- tijdschriften en legpuzzels staan niet ge- in februari: gratis boeken uitzoeken ter Wie zijn je klanten? registreerd. Steeds vaker komen de be- Wat kun je zeggen over de toekomst waarde van € 7,50! # ‘Veel oudere mensen ook die vaak stellingen ook via internet binnen, vaak nu je de Leeshal helaas moet gaan komen. Zo was er gisteren een vrouw- van echte verzamelaars. Gemiddeld verkopen? Leeshal Oost, Commelinstraat 53, tje van 92 die telkens wat boekjes en 25 tot 30 bestellingen per week, maar ‘Om te beginnen komen er minder 1093 TK, 020-6682528; dinsdag tot en legpuzzels komt kopen. Je maakt een afgelopen weekend waren er op een klanten, omdat er meer online gewin- met zaterdag van 9.00 - 17.30 uur. praatje en hoort ook veel ellende; soms dag al achttien bestellingen. Vaak zijn keld wordt. De parkeerkosten van zes Mailen naar: [email protected] wel drie of vier keer hetzelfde. En elke de portokosten hoger dan wat het boek euro per uur helpen ook niet mee.
en op die manier heel veel lof oogsten. Voor iedere type optreden heb je andere DJ School Amsterdam laat je kwaliteiten nodig. Wij leren het ieder- een. Maar natuurlijk zijn muzikaliteit en affiniteit met ‘knopjes’ een voordeel. droom waar worden Dan gaat het wel wat makkelijker.’
Tekst: Bert van Galen | Fotografie: geleverd door Olivier Meijs Wat moet je doen om een groot publiek te bereiken? Nederland heeft enorm veel DJ-talent. Zo was het al in de tijd en een alternatieve voorhoede. Die- ‘Pijler 4 van onze Big-Four is ‘Image’. zelfde scene was in Nederland toen heel We besteden daarin veel aandacht aan van zeezender Veronica en zo is het in deze digitale tijd nog groot. Wij waren ‘early adapters’. Die ondernemerschap. Net als in sport, steeds. Veel talent komt van DJ School Amsterdam. Daar wordt voorsprong werd genomen door clubs politiek of de zakenwereld moet je er als de Roxy en de iT. Dat heeft geleid tot álles aan willen doen als je de ‘top’ wil op een bijzondere wijze talent opgeleid en de talenten zijn een infrastructuur voor producers, DJ’s bereiken. Doorzetten dus en slim zijn. inmiddels wereldberoemd. Olivier Meijs is op 13 februari één en labels die haast ongekend is in de Daar hoort in de DJ-wereld vooral bij wereld. In bijna geen enkel ander land dat je eigen nummers maakt die door van de gasten bij de Talkshow Dwars door de Jungle. zijn zo veel kansen om in de dancescene velen beluisterd worden. Dan wordt je een fulltime baan te hebben. En dus ook DJ én producer. Een hit maken doe je Olivier groeide met zijn broer om DJ te worden.’ niet 1-2-3 maar als het lukt schiet je wel Roeland Meijs op in Amsterdam. in één keer door.’ Al op jonge leeftijd had hij grote Hoe gaat de opleiding in zijn werk? interesse in media en muziek. Hij ‘We hebben een methode ontwikkeld Voor welke DJ ’s heb jij zelf het meeste liep eind jaren negentig stage bij die de kernkwaliteiten van een DJ in waardering? het Amsterdams Stadsblad. prioriteiten onderverdeeld: de ‘Big ‘Voor de DJ die zorgt dat hij op de plek- Daar viel hij op door zijn veel- Four’. Geen enkel ander leerinstituut ken komt te staan waar hij thuis hoort zijdigheid en kennis. De lokale in de wereld had vóór ons zo gedetail- en vervolgens een paar uur achter krant wilde hem graag houden. leerd uitgedacht hoe je het DJ’en kan elkaar mooi op de energie van de dans- Toch besloot hij een andere kant leren. Nummerkeuze, timing, techniek vloer kan anticiperen met muziek die op te gaan. ‘We hadden allebei en image. En in die volgorde. Die me- origineel is.’ # de ambitie om fulltime DJ te thode gebruiken we bij alle lessen. We worden.’ Tijdens een vakantie in hebben inmiddels zo veel talent naar Info: www.djschoolamsterdam.nl 2007 kwam het idee op om hun grote podia gebracht dat we door velen methode voor een succesvolle als ‘het Ajax’ van de DJ scene worden dansavond te gaan delen. Dertien omschreven. Vrienden van #Dwars jaar later is DJ School Amster- Het volledige traject bestaat uit 20 1-op-1 Help ons om Dwars onafhankelijk en niet- dam, gevestigd in de Q-Factory, lessen en minstens twee live-optredens commercieel te blijven maken! een van de meest vooraanstaan- in Amsterdam. Dat kan zijn in een bar Word Vriend van Dwars met een jaarlijkse de DJ-onderwijsinstituten ter of in een grote club, afhankelijk van de donatie vanaf € 10,-. Meer is natuurlijk wereld. muziekstijl en het niveau.’ welkom. U kunt uw gift overmaken op rekeningnummer NL63 ASNB 0706 8038 17 Hoe komt het dat er in ons land Kan iedereen een goede DJ worden? t.n.v. van A.J. van Tol, met vermelding zoveel DJ talent is? ‘Goed is natuurlijk heel relatief. Bij veel Vriend van Dwars. ‘Nederland is sinds de vroege ja- mensen bestaat het beeld van Armin ren ‘90 een van de voorlopers in van Buuren in een vol stadion als ‘suc- ‘dance’. Begin jaren ‘80 ontstond cesvol’. Die leerlingen hebben wij ook. ‘house muziek’ in de VS vanuit Maar wij leiden ook mensen op die we- een beweging van gays, latino’s kelijks een huisfeestje of trouwerij doen 16 Cultuur #DWARS DWARS DOOR DE BUURT Nummer 212
Sculpturen Verbeelde beweging De worstelaars Johannes Hendrik (Hans) IJdo is in 1928 in Amsterdam geboren. IJdo is eerst leerling van graficus en kunstenaar Tekst, fotografie en gedicht: Méland Langeveld Josef Verheyen en krijgt later tekenles van Pieter Zwart. Om vervolgens met In de reeks Sculpturen van Oost ditmaal ‘De worstelaars’ van beeldhouwer Hans IJdo. zijn opleiding aan de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam te be- Het bronzen beeld staat sinds 1960 in het Flevopark. ginnen, waar hij een leerling is van Piet Esser. Na zijn opleiding heeft hij een Op een vierkante, hardstenen sokkel lig- eigen atelier op het Prinseneiland. gen twee worstelende mannen die met De verbeelde beweging en mythologie elkaar in een gevecht zijn verwikkeld. zijn terugkerende elementen in zijn Een van de worstelaars ligt al op zijn werk. Later is hij abstract gaan werken. rug en de ander zit gehurkt boven op Bij het winkelcentrum Buikslotermeer- hem, maar de liggende figuur houdt de plein staat sinds 1971 een staalplastiek, armen van de ander stevig in bedwang. bestaande uit twee rechtopstaande, De strijd lijkt hier onbeslist. stalen kolommen. IJdo overlijdt op Met ‘De worstelaars’ beeldt IJdo de 23 mei 1987 in Amsterdam. # eeuwige worsteling van mens en maat- schappij in de strijd om het bestaan. Het eerste afgietsel komt in het Flevo- Sommige sculpturen vragen nu park. Het is een vrije opdracht. De ge- eenmaal om een gedicht en daar meente Amsterdam heeft IJdo gevraagd kan ik als dichter niet omheen: om voor het park een beeldhouwwerk te maken. Een tweede exemplaar gaat De worsteling eerst in 1962 naar de Keukenhof en een viertal jaar later staat het in Sonsbeek Worstelaars innig omarmd tentoongesteld. Daarna is het beeld naar in gevecht om het voortleven het Park Transwijk in Utrecht gegaan, stevig tegen elkaar aangedrukt waar het nog steeds staat. lijkt de strijd hier toch onbeslist
Prix de Rome maar dan lig ik in vaders omarming Tweemaal doet IJdo mee aan de Prix zijn laatste dagen haspelen door de Rome. Voor het eerst in 1951: de elkander opdracht voor die inzending is het De eeuwige worsteling van mens en maatschappij in de strijd om het bestaan vervaardigen van een gedenkteken ter hij worstelt af en toe met wat nagedachtenis aan een oogarts. Het vrouw die met een sikkel het koren kunstenaar kan nu eenmaal meestal woorden, ik kan beeld moet uit twee personen bestaan, maait. Aan de Eerste prijs is een stipen- niet rekenen op rijke inkomsten. Met er niet langer een zinnig verband in een blinde en een ziende. Auke Hettema dium verbonden, dat hem in staat stelt verschillende baantjes heeft hij zich in vinden wint de prijs en IJdo eindigt als tweede. drie jaar in Nederland en Italië verder zijn kost moeten voorzien. Soms zelfs In 1953 doet hij opnieuw mee, de op- te studeren. heeft hij lompen gesorteerd voor een zíjn worsteling om het leven is dracht is dan een beeld te maken voor Dagblad De Tijd schrijft bij de uitreiking aantal voddenmannen. Deze prijs, die in dit bed voorgoed beslist. de Landbouwhogeschool in Wagenin- in 1953: ‘De laatste twee jaar werkte hij een stipendium verschaft om een drietal gen. Jan Wolkers doet dat jaar ook mee, op zijn eigen atelier in een pakhuis aan jaren in Nederland en Italië te studeren, maar IJdo wint de gouden medaille met het Prinseneiland, waar het niet zo erg is hem zeker goed besteed.’ (De Tijd, Meer sculpturen en/of gedichten: www. ‘De oogst’, het beeld van een bukkende rooskleurig toe ging, want een jonge 15 oktober 1953) melandlangeveld.com
kenden, werden uitgedaagd toch Per vraag werd steeds een andere Het Verbindingsweb nog iets nieuws over elkaar te ontdek- draad gebruikt, waar de vraag aan ken. Kinderen die dachten dat ze bevestigd werd. Op deze manier Tekst en fotografie: De Rode Loper op School niks met een ander gemeen hadden, kunnen de kinderen ook op een later Hoe maak je verbindingen tussen kinderen zicht- probeerden toch een overeenkomst moment nog zien hoe ze met elkaar te vinden. verbonden zijn. baar in een gezamenlijk kunstwerk van de klas? De vragen werden verzameld en Aan het plafond Wie heeft familie in het buitenland? Stellage opgeschreven. In de tweede les lagen Aan het eind van de les waren er al een Tussen Hamed en Chaja wordt een Eerst mochten de kinderen in groepjes er diverse soorten draad klaar en een boel overeenkomsten zichtbaar tussen groene draad getrokken en vandaar vragen bedenken; wat zouden ze van mooie stellage van bamboe. Elk kind de kinderen, terwijl nog niet alle vragen gaat de draad naar Gijs. In de lessen van de andere kinderen willen weten. Deze had een eigen plek op de stellage, daar aan bod waren gekomen. Sommige din- het project Het Verbindingsweb onder- vragen varieerden van ‘Hou je van voet- werd een naamkaartje aan bevestigd. gen waren al bekend in de klas, andere zoeken de kinderen van basisschool bal?’, ‘Wie zat er eerst op een andere Steeds mocht een kind een vraag dingen waren juist weer nieuw. Elk kind Laterna Magica met kunstdocent Petra school?’ tot ‘Wie wordt er weleens uitkiezen die vervolgens door de hele had wel een verbinding met een ander. Veenstra welke verbindingen er zijn gepest?’ Tijdens het bedenken van deze groep beantwoord werd. Degenen ‘Wat goed om dit nu ook echt te kunnen tussen de kinderen in de klas. Deze ver- vragen kwamen er allerlei verhalen los, die de vraag konden beantwoorden zien!’, zei de leerkracht. Het kunstwerk bindingen worden zichtbaar gemaakt in die ze meteen met elkaar deelden. met ‘ja’, werden aan elkaar verbonden blijft achter in de klas en krijgt een plek een gezamenlijk kunstwerk. Kinderen die elkaar al heel goed met een kleurige draad. aan het plafond. # Nummer 212 DWARS DOOR DE BUURT #DWARS Oost 17
OOST AAN DE KOOK In de keuken van een allround hombre apasionado
Tekst: Hella de Groot | Fotografie: Anthony Stone
Dwars kijkt ook deze maand weer mee in de keuken van een bewoner uit Oud Oost met roots in Theater gebonden aan subsidie: het het buitenland. Welk gerecht uit het geboorteland koken zij het liefst? Deze keer: empanada’s van eetlokaal mag geen commerciële enti- teit worden met een swingende naam Omar Ramirez uit Colombia. Hij runt sinds kort het eetlokaal van het Plein Theater, dat hij zeker waarmee je lekker kunt adverteren. een Zuid-Amerikaans tintje gaat geven. Omar wil dat sfeer, prijs en kwaliteit van het eetlokaal in de buurt gaan rondzingen. Op zaterdagavond zal er na een voorstelling regelmatig live COLOMBIA muziek (salsa, reggaeton) geprogram- meerd worden.
De amor van Omar Als we de keuken binnenkomen heeft Nancy de basisingrediënten voor de empanada’s op het aanrecht gezet in een hoek van de keuken. Een kommetje met gesneden tomaat, een grotere kom met geel deeg (gekneed van maïsmeel gemengd met water en wat zout). Rundvlees en kip zijn al in het water gekookt. Omar wijst op het kookvocht van het vlees dat straks weer gebruikt wordt bij de bereiding van de vulling van de empanada’s. Op een kookpit staan de gekookte kruimige aardap- pelen, door de toegevoegde saffraan mangogeel gekleurd. ‘Je kunt ook em- panada’s maken zonder aardappelen, dat wordt ook veel gedaan in Colombia, dan heten het arepa’s,’ legt Omar uit. Terwijl Nancy stukjes deeg plat maakt met een deegroller zet Omar een steel- pan op het vuur om het beslag voor de vulling te maken. Flinke scheut olijfolie in de pan, dan de tomaten, de korian- der en de uien erbij plus kookvocht van het vlees, rund of kip.
Een bekentenisje: in deze serie por- is lastig, zeker als je vier kinderen te Met de rand van een bord maakt tretteren we bewoners uit Oost die in onderhouden hebt. Daarom zorgt hij Nancy de empanada’s tot mooie half- een ander land zijn geboren. Omar ervoor dat hij als ondernemer genoeg volle maantjes. Prachtig geel zijn ze, Ramirez (37) is weliswaar in een ander brood op de plank heeft. Omar heeft als zonnetjes. Nancy doet zo’n acht land geboren - in de Colombiaanse naast het eetlokaal en de muziek ook maantjes (gevuld met de kip) in de stad Armenia, ten westen van Bogota een cateringbedrijf. Daarvoor werkte frituurpan, ze zullen er zo’n 8 minuten om precies te zijn - maar hij woont in hij jaren bij Easyjet als vliegtuigmon- in ondergedompeld zijn. Het kan ook Amsterdam... Noord. Wel is hij dage- teur en in Colombia heeft nu een boer- in de gewone pan, dan moeten ze een lijks te vinden in de buik van het Plein derij waar hij avocado’s laat kweken. kwartier, merkt Omar op, terwijl hij Theater, in Oost dus. Nee, dat is niet veel, legt Omar uit, voor een avocado pelt. Vliegensvlug een Colombiaan is het normaal om te schakelt hij van aanrecht naar kook- Portobello schakelen tussen verschillende beroe- pit, van ijskast naar frituurpan terwijl Nét voor de jaarwisseling overval ik pen: als je in een land opgroeit waar Nancy de rust bewaakt. Omar noemt Omar in het eetlokaal met de vraag de bestaansmiddelen beperkt zijn, dan haar geen Nancy, maar ‘amor’. of hij ‘iets uit de Colombiaanse keu- leer je om de mogelijkheden te pakken ken’ wil maken voor de lezers van de die op je pad komen. Bij het Eetlokaal Omar snijdt drie avocado’s in stukken, Dwars. Omar knikt enthousiast, hij is hij eigenaar, gastheer, barman en als die hij in de blender doet. Op het snij- kent de Dwars en wil zeker iets maken. voorbereidingen voor de empanada’s het uitkomt staat hij ook in de keuken blok hakt hij de pepers, inclusief pitjes. Hij begint te scrollen door zijn fotobe- die ze met Omar gaat maken. Omar waar zijn vrouw Nancy de scepter Hij wast een bosje koriander, chopt standen met Colombiaanse gerechten. vertelt over zijn plan om te starten met zwaait. het met steel en al en doet het in de Fraaie eettableaus zijn het, met vlees, Colombiaanse dagmenu’s (voor een blender. Voegt een grote hoeveelheid héél veel vlees. Hij knikt: vlees is – tientje, exclusief drankjes). De Colom- In de herfst van 2019 kreeg Omar van (denk aan een vol glas water) olijfolie naast bonen, maïs en avocado’s – hét biaanse keuken is niet erg bekend in de directrice van het Plein Theater het toe. Laat de blender een paar minuten hoofdbestanddeel van de Colombiaanse Nederland, weet hij, en Colombia zelf verzoek om de tapas te verzorgen voor draaien. Het resultaat? Een heerlijk keuken. Maar, schiet hem te binnen, was nog niet zo lang geleden – met de het Vrije Vloer festival. De samenwer- groen sausje om de empenada’s in te het Eetlokaal heeft ook een vegetari- ontvoeringen door de beruchte Farc - king verliep zo goed dat Omar de vraag dippen. Ze ogen na het frituren warm- sche gerecht op het menu, hoewel niet negatief in het nieuws. Dat beeld vindt kreeg of hij het eetlokaal wilde bestie- geel, tegen het herfstige aan. Als een Colombiaans: portobello gevuld met Omar achterhaald: sinds ‘een jaar of ze- ren. Hij wist dat hij rekening moest Nederlandse zon. # Taleggio kaas. Mijn zwakke, beleefde, ven’ is het land stabiel, zonder interne houden met bepaalde regels: als er een totaal niet overtuigende ‘doe vooral conflicten, de economie zit in de lift. voorstelling is moet het eetlokaal stil Het recept van de empanada is te vinden geen moeite hoor’ negerend zet Omar zijn. Als culturele instelling is het Plein op oostonline.nl me even later een portobello voor, be- ‘Vergeet Farc, vergeet Escobar, wat reid door de Nederlandse chef met wie dacht je van Shakira?!’ oppert Omar, hij vaak samenwerkt. om maar eens een vrolijk voorbeeld van een succesvolle Colombiaanse Aan reclame doen we niet bij de Dwars, artieste te noemen. Zelf is Omar maar mag ik dan in het kader van de al jaren actief in de muziek: onder vrije meningsuiting zeggen dat ik die artiestennaam Alexis el Loco portobello met gesmolten kaas, noten- (instagram@alexisellocoeu, meer dan crumble, chips van zoete aardappel en 60.000 volgers) scoorde Omar een paar een subtiel zuurtje onweerstaanbaar jaar geleden hits in Colombia met zijn vond? nummers Suelta te (Laat jezelf gaan) en Soltero (Vrijgezel). Hij toont me film- Opwaartse beweging pjes waar hij – met pet en zonnebril op Op één van zijn weinige vrije dagen – voor een uitzinnig festivalpubliek zijn in het nieuwe jaar ontvangt Omar me nummers ten gehore brengt. Muziek is hartelijk in het Eetlokaal. Zijn vrouw zijn passie, hij treedt nog geregeld op, Nancy is al in de keuken, ze treft de ook in Nederland, maar ervan leven 18 Rubriek #DWARS DWARS DOOR DE BUURT Nummer 212
Tussen betrokkenheid en bemoeizucht 12 Tekst en illustratie: Anne De Smet ? Een lezeres reageerde op de oproep in de vorige Dwars. Zij moeilijk om betrokken te zijn. mens zijn we altijd afhankelijk van Hoe uit zich betrokkenheid buiten je anderen. Als ik afhankelijk ben heeft woont in Middenmeer. Het is er gemoedelijk en rustig, als ‘een professie? de ander er ook baat bij om betrokken dorp in de stad’. In een één op één gesprek stelde ik haar de Ik was mantelzorger van mijn te zijn. Mijn moeder liet zich met alle dementerende moeder en genoot van plezier verzorgen en ik was afhankelijk volgende vragen. de zorg die zij zich liet welgevallen. dat zij het zo fijn vond. Wij vonden dat beiden fijn en hadden Ik 'mocht' zorgen en ontleende Wat is het verschil tussen dichtbij met 'goede zorgen'. Je wilt dat het gezellig samen; in tegenstelling bevestiging aan deze vrijwillige en betrokkenheid en bemoeizucht? de ander het goed heeft. Emotie speelt tot het zorgen voor mijn verstandelijk wederzijdse afhankelijkheid. De vraag raakt me. In de praktijk een grotere rol. gehandicapte zus die altijd protesteert Wie heeft de zorg eigenlijk nodig: heeft het me de nodige moeilijkheden als ze naar de tandarts moet. Maar ze degene die hulpbehoevend is of ook bezorgd. Ik was wijkverpleegkundige. Hoe verhouden zich de professionele moet mee voor haar welzijn, of ze wil degene die de hulp geeft? In mijn professie heb ik mensen relatie en de persoonlijke relatie? of niet. Dan kom ik uit op dankbaarheid. Als ik soms moeten dwingen om dingen Ik wil aanstippen dat er een verschil erop uit ben is het fijn dat het gebeurt. zelf te doen omdat het vanuit is tussen professionele en vrijwillige Kun je betrokken zijn zonder Maar verwachtingen kunnen ook in de gezondheidsoogpunt beter was. Is dat hulp. Vrijwillige hulp wordt gegeven zorgzaam te zijn? weg staan. ‘Zorgen’ zonder iets terug bemoeizucht? vanuit betrokkenheid en de wil om Ik ben al gauw geneigd om zorgzaam te verwachten vind ik fijn. Door deze de ander te helpen, zo goed als men te zijn, van jongs af aan. Een vriendin houding sta ik stevig in mijn schoenen. Kun je een voorbeeld geven over dit kan. Professioneel wordt hulp gegeven van mij heeft een moeizaam verwijt? vanuit deskundigheid, waarbij al huwelijk. Als ze vertelt luister ik Wat is onbetrokkenheid? Een vrouw met diabetes weigerde om Niet betrokken blijf je bij een incident zichzelf insuline toe te dienen. Haar op straat wanneer iemand struikelt en motivatie was, dat ik als betaalde je helpt met overeind komen. kracht dat 'moest' doen terwijl ze dat Na alle strijd is de relatie met mijn best zelf kon. stief-schoonmoeder verbroken. Ik Het was hartje winter en wekenlang worstelde met onmacht en het idee van spekglad. Ik herinner me dat ik enkele naastenliefde tot ik inzag dat ik niet keren op handen en voeten tot bij haar alles hoefde te kunnen. Dat betekende voordeur ben gekropen. Daarom heb zowel bevrijding als radicaal afscheid. ik haar op een dag gedwongen om zichzelf te leren spuiten. Als ik het zo Zijn er parallellen over bemoeienis zeg vind ik het 'koud' klinken maar in te vinden? de professionele sfeer moet je af en Mijn man en ik maakten een fietstocht toe 'op je handen zitten'. Ik herinner door Nederland. Iemand vroeg ons me nog zo’n situatie waarbij ik moest welk pad we namen. Geen enkel, elke denken voor de patiënt. Na haar dag stippelen wij iets uit. De tip: dan douchebeurt bleef de oudere vrouw 'moeten' jullie de NAP-route volgen. op mij wachten om zich aan te kleden. De ander wist het beter en voelde zich Ik bleef beschikbaar, weliswaar met beter. de handen op de rug. Aankleden ging Het moment dat ik mijn auto weg deed. langzaam en niet moeiteloos maar Aan autorijden heb ik een hekel, de dat was beter opdat haar stramme trein bevalt beter. Ik kreeg veel reacties schouders niet zouden verstijven. en ideeën over me heen. Ik probeer me niet te bemoeien Wat versta je onder betrokkenheid met mijn vriendinnen. Ik ben en bemoeizucht? geïnteresseerd, laat oordelen, Betrokkenheid gaat over relaties. Het meningen, adviezen thuis tenzij men betekent dat je niet neutraal tegenover erom vraagt. een persoon staat. Je wilt graag iets doen met of betekenen voor die ander. Slotbeschouwing Zonder iets terug te verwachten kun In ons onderzoek naar het verschil je heel veel plezier beleven aan zo'n tussen betrokkenheid en bemoeizucht relatie. Met mijn patiënten was ik ligt een onderliggende vraag 'wie beroepsmatig betrokken. beslist'. Bemoeizucht heeft een negatieve Een onwenselijke eenzijdige beslissing connotatie. Dan gaat het om over iemand schakelt wederkerigheid ongewenste inmenging in het leven of uit en is bemoeizucht. Onverschilligheid de situatie van een ander. staat haaks op betrokkenheid. of niet samen met de hulpvrager en voel me betrokken. Ze vroeg Eenzijdige betrokkenheid is dan ook een Waar ligt de grens tussen beide overlegd wordt wat nodig en mogelijk advies voor de omgang met haar tegenspraak. en slaat betrokkenheid om in is. In elk beroep kun je je persoonlijk partner. Daarover hadden we een Betrokkenheid is wederkerig. Hoe wordt bemoeizucht? betrokken voelen en dat vind ik heel briefwisseling. Door me in te leven de mate van vrijwillige betrokkenheid Het is een complex veld, een belangrijk. Een verpleegkundige in heb ik haar uit betrokkenheid ervaren? Gaat men bewust om met duidelijke grens is er niet. Zowel in de spe wordt geleerd om distantie te bijgestaan. Ik verwachtte niet dat ze eigen en andermans emoties? Is er professionele als in de persoonlijke bewaren. Ik denk dat de norm voor mijn raad op zou volgen. Zij kiest genegenheid? sfeer roept het veel vragen op. Staat de beroepshouding een maximale zelf. Ik zorg niet voor haar en wil dat Voor elke relatie is na te gaan waar het iemand er bij stil hoe ver hij kan of betrokkenheid met behoud van ook niet. zwaartepunt ligt en naar welke kant de soms ook moet gaan? Hoe ervaart balans doorslaat. # men inmenging? Wat kan iemand zelf en wat niet meer? Wie beslist dat? Tussen óf en óf gaat nog menig steegje. Von Scheffel (1826-1886) Uiteindelijk beslist ieder over eigen Oproep voor de rubriek: leven. Zelf Nadenken In de professionele sfeer is het distantie zou moeten zijn. Verpleging Kan betrokkenheid in de weg staan? Filosoferen kan iedereen. Over gemakkelijker te legitimeren. Het is een 'professionele huis, tuin en Ik was betrokken bij het leven van mijn vrijwel alle aspecten van het beroepsprofiel is in dat geval de basis keuken werkrelatie' die omdat het om ‘stief-schoonmoeder’ die in een rolstoel bestaan: levensfase, ideaal, om op terug te vallen. Wanneer ik denk een kwetsbare situatie gaat, dichtbij terecht kwam. Er was niet veel liefde liefde, wereld. We kunnen elkaar aan de verwarde man op straat of de een persoonlijke relatie ligt. Niet in het spel. We wilden zorg bieden bij ervaringen vertellen. Formuleer je verslaafde waarvan de wil is verlamd iedereen kan dat. Ondanks alle goede de dingen die ze zelf niet meer kon. gedachten over de vraag: noem ik het bemoeizorg. Als zo iemand bedoelingen kan het lelijk mislopen. Ze vertaalde onze zorgzaamheid of Hoe bepalen we of een schilderij dan toch graag wil dat je betrokken bezorgdheid in bemoeizucht en had of muziekstuk 'mooi' is? bent is het niet moeilijk om dat ook te Lijken deskundigheid en niemand nodig. Maar als ze ’s nachts Stuur je antwoord naar: zijn; tenzij je dat zelf niet wilt. betrokkenheid soms onverzoenlijk? uit bed viel en op het alarm drukte, [email protected] en ik In een persoonlijke relatie kan het Soms zijn mensen blij met wat je doet. raad eens wie er dan mocht komen nodig u uit voor een één op één moeizamer gaan omdat je te maken Dat geeft plezier en energie. helpen? Ondanks de welwillendheid gesprek. hebt met liefde of genegenheid. Maar het kan ook gebeuren dat je heeft ze ons als machtsblok ervaren. Wellicht kom je dan ongewild te elkaar niet aardig vindt en dan is het Ze wilde niet afhankelijk zijn maar als Nummer 212 DWARS DOOR DE BUURT #DWARS Oost 19
Veel mensen denken dat ze meer kans maken door bij !Woon te komen zoeken Op spreekuur bij vrijwilligers naar een woning. De vrijwilligers leg- gen nieuwe mensen vaak uit dat ze niets meer doen dan een handje helpen van !Woon met zoeken en eventueel antwoorden geven op vragen over woningnet of Tekst: Jan Molenaar | Fotografie: Deniece Hanser (!Woon) huren. ‘Nee, wij gaan niet over een urgentie. Voor een medische- of sociale en is de site niet altijd gebruikersvrien- urgentieverklaring kunt u naar het Op woensdagmiddag en vrijdagochtend helpen vrijwilligers bij delijk. sociale loket van de gemeente’. !Woon op afspraak mensen met het zoeken naar een woning Schrijnende situaties Soms iets extra’s via Woningnet. Een buurtbewoner uit Oost die wekelijks op het !Woon adviseert en helpt bewoners Met het vrijwilligersteam is afgespro- spreekuur kwam, heeft met hun hulp een woning binnen Oost problemen met hun woning op te los- ken om alleen in gesprek te gaan met sen. Vrijwilligers helpen hun cliënten mensen die enigszins communicatief gevonden en is hier zeer blij mee: ‘Ik kom snel een bloemetje te zoeken naar een nieuwe woning. zijn, een realistische woonwens hebben brengen. Mijn bewindvoerder gaat me geld geven.’ Voor specialistische vragen kunnen ze en zich aan de afspraken houden. Er terecht bij de professionele medewer- zijn buurtbewoners die meer gebaat kers van !Woon. De meeste bezoekers zijn bij echte hulpverlening en er zijn hebben moeite met computers, de ook mensen waarbij het contact en taal, of kunnen sowieso een duwtje communicatie behoorlijk moeizaam gebruiken in het leven. Buurtbewoners verlopen. Degenen die meerdere keren kunnen een afspraak voor hulp maken. niet komen opdagen of te laat komen, Nieuwe mensen komen in de regel op kunnen niet meer terecht bij de vrijwil- vrijdag, voor een afspraak van een half ligers. Soms doe je iets extra’s voor iemand. Zo belde een vrijwilliger voor iemand ‘Nee, wij gaan niet geruime tijd met een woningbouw- vereniging en Woningnet om voor een over een urgentie’ cliënt het tijdstip van een informatie- bijeenkomst over nieuw opgeleverde uur. Op woensdag duurt een afspraak woningen te achterhalen. Twee weken twintig minuten. later moest de woningbouwvereniging Er komen veel oudere mensen. Deze ook nog overtuigd worden van het feit groep wil niet uit Oost weg. Helaas zijn dat de woonduur in het profiel van veel woningen niet geschikt voor deze deze cliënt wel degelijk klopte en dat groep. Er zijn in Oost relatief weinig hij dus de eerste positie voor de woning woningen met een lift of op de begane had. Deze cliënt hield bij het weggaan grond en er zijn ook niet veel drieka- lang de vrijwilligers’ hand vast om merwoningen. te bedanken voor alle tijd die hij aan Schrijnende situaties komen ook voor. hem besteed had. Hij zou nog komen Dhr. Kaynak op het spreekuur van !Woon Er zijn mensen die geen woning meer vertellen of hij de woning geaccepteerd Woningnet is eigendom van een groot inkomen en eventuele urgenties een hebben en bij vrienden logeren, in had. Het gevoel om iets voor andere aantal woningcorporaties. Via de soort cocktail op waarmee je voorlopi- een opvang zitten, of zelfs in een auto mensen, die het niet makkelijk hebben, website kun je woningen zoeken en ge positie bepaald wordt. Tot afgelopen wonen. In een opvang ben je verplicht te kunnen betekenen, is waar het om er op reageren en worden woningen zomer was het mogelijk je bij Woning- ingeschreven te staan en twee keer te draait bij dit vrijwilligerswerk. # toegewezen. Je kunt maximaal op twee net in te schrijven en de woonduur van reageren op een woning. Sommigen woningen per week reageren. Opge- je huidige sociale huurwoning mee te staan net ingeschreven, hebben nooit Ook hulp nodig bij het zoeken via bouwde rechten zoals bijvoorbeeld nemen als inschrijfduur. een positie onder de 100, maar gaan Woningnet? Bel 020 5230150. inschrijftijd, leveren samen met je Helaas heeft de website vaak storingen toch min of meer tevreden weg. Meer !Woon? Pagina 22
B van Buren die vrienden zijn! Sonja en haar familie
je handen lekker van ruiken en in de krankzinnig hoeveel goed voedsel er zomer als het warm is, werkt het heer- weg wordt gegooid, terwijl er mensen In de komende nummers van Dwars worden verhalen lijk verkoelend. in de buurt zijn die hongerlijden. Nu gepubliceerd uit het boek ‘Het armoede alfabet van Ik kom Treintje vaak tegen in het trap- liep ik echter door naar de Lidl en Treintje Rosewater en Sonja Abdelmiskin’. Mariska penhuis van onze woning, zij woont haalde daar mijn groente. Stevens en Jannekee Jansen op de Haar zijn de auteurs. vlak boven ons. Laatst sprak ze mij Eerlijk gezegd haal ik alleen over- aan en vertelde dat ze verhalen over gebleven groente van de markt als armoede aan het verzamelen is en of niemand het ziet. Niet iedereen ik ook mee wilde helpen om verhalen hoeft te weten dat wij het niet breed Even voorstellen. Mijn naam is Sonja, op te schrijven. Het was Treintje op- hebben en veel mensen in de buurt ik woon in de Dapperbuurt en ben 46 gevallen dat er zoveel mensen zijn die denken nog steeds dat wij rijk zijn, jaar oud. Ik ben de buurvrouw van geen idee hebben, hoe het is om arm omdat mijn man een eigen bedrijfje Treintje Rozewater. Treintje woont al te zijn en dat er steeds meer mensen heeft. Raar is dat toch dat goed een eeuwigheid in deze buurt en heeft in armoede vervallen en daar heeft ze voedsel dat overblijft van de markt met iedereen goed contact. Zij was ook volgens mij helemaal gelijk in. Ik heb en van winkels wordt weg gegooid, de eerste die met mijn man dus ingestemd met het plan en sinds- waarom verzamelen we dat niet in Mustafa een praatje maakte toen wij dien probeer ik de verhalen die ik een soort van weggeefwinkel die elke hier kwamen wonen. Veel mensen hoor en mijn eigen belevenissen middag van vijf tot zes open is en vonden een gemengd huwelijk toen op te tekenen. Ik heb ook mijn man en waar iedereen die dat wil spullen kan gek en durfden niet met mijn man kinderen gevraagd om hun ervarin- halen. Nu wordt het soms wel opge- te praten. Ik kom dat overigens nog gen op te schrijven en zowaar wilden haald door bedrijfjes die er weer iets steeds wel tegen, dat mensen het raar ze meteen meedoen. Zelfs mijn zoon mee doen, zoals dat restaurant in de vinden, ik krijg soms de meest rare Hamza doet mee en dat vind ik heel Tsaar Peterstraat. Natuurlijk is dat al vragen, of ik geen Nederlandse man bijzonder, want meestal vindt hij alles heel veel beter dan hoe het vroeger kon vinden, en of ik nu ook moslim ‘stom’ wat ik voorstel. ging, vroeger ging alles gewoon direct ben geworden. de vuilniswagen in, maar het zou Mijn man maakt altijd grapjes over Later vandaag aan het eind van de nog beter zijn als het gewoon aan de Treintje, hij noemt haar vaak Treintje middag ging ik nog even naar buiten, bewoners gegeven zou worden. En Mazhar. En daarmee bedoelt hij dat het was een uur of vijf en de markt dan niet alleen voor mensen met de Treintje altijd iedereen in de buurt was al aan het opruimen. Er stonden stadspas, maar gewoon voor ieder- welkom heet. Daarom mag iedereen een paar mensen uit de buurt met een die het wil hebben. Lijkt mij wel haar ook, omdat ze altijd interesse een plastic tas tussen de achtergeble- leuk, om naast de nieuwe buurvrouw heeft voor iedereen en met iedereen ven kratten met groente te kijken. De die net een huis heeft gekocht en de een praatje begint. Een Mazhar is een voor het eten, gaat er meestal een nog bruikbare tomaten en paprika’s studenten uit de straat te staan om mooi versierde Marokkaanse parfum- kind van de familie met de Mazhar haalden ze eruit en stopten ze in hun weg gegooide groente en fruit uit te fles, die ze meestal vullen met rozen- rond en krijgt iedereen een scheutje tas. Ik moet eerlijk bekennen dat ik zoeken. Tenslotte moeten we allemaal water. Als er gasten langs komen, of rozenwater in zijn handen. Daar gaan dat ook wel eens gedaan heb. Het is eten, rijk en arm. # 20 Ouderenadviesraad #DWARS DWARS DOOR DE BUURT Nummer 212
vierde levensfase. Dat zou de zorgvraag Gemeenschappelijk wonen deel 2 in dure instituten als verzorgings- en verpleeghuizen doen afnemen, dus werden die maar vast voor een groot Tekst: Ouderen Adviesraad Oost | Fotografie: Flickr deel gesloten. En het zou een mid- del zijn tegen eenzaamheid, want je De Alliantie bouwt een appartementencomplex op Zeeburger- blijft gezellig in je buurt wonen. Maar eiland. Een deel van het complex wordt bestemd voor zo eenvoudig is dat niet. Zolang de ondersteunende voorzieningen vanuit bijzondere woonvormen, zoals begeleid wonen en eventueel de Wmo, zoals woningaanpassingen voor ouderenwoongroepen. In de vorige Dwars gingen we (trapliften, drempels, etc.), hulp bij het huishouden, verhuizingen van hoog in op de wens van veel ouderen om een gemeenschappelijke naar laag of van groot naar kleiner, woonvorm te ontwikkelen. niet op orde zijn, valt er nog heel wat te doen. En wat betreft de eenzaamheid: die wordt minder naarmate je een De groep vrouwen en mannen met groter netwerk van sociale contacten een Hindoestaanse achtergrond die in hebt. Maar veel ouderen verliezen vaak de Kraaipan bij elkaar komt is daar al delen van hun netwerk bijvoorbeeld zo’n zes jaar mee bezig en bruist van door het verlies van een partner, door- ideeën over wat ze samen willen doen dat hun kinderen ver weg wonen of en wat ze in, met en voor een toekom- drukke banen hebben en daardoor hun stige buurt willen doen. Het was dan ouders minder kunnen ondersteunen ook een spannende gebeurtenis toen ze en soms blijken de verwachtingen over hoorden dat ze mee konden doen aan en weer niet overeen te komen. Het een prijsvraag van de woningcorpora- is niet gemakkelijk nieuwe contacten tie de Alliantie. voor je netwerk te vinden. In sneltreinvaart werd de geschiede- nis van de Hindoestaanse groep op Knelpunten papier gezet en werden de plannen met Daarom is het goed dat steeds meer betrekking tot het gezamenlijk wonen mensen proberen nieuwe woonvormen en de samenwerking met de buurt te organiseren, zoals bovengenoemde beschreven. groepen van de Kraaipan en de Turkse ouderen. De overheid, het rijk, de gemeente en In Oost zijn meer het stadsdeel erkennen dat en probe- ren het mogelijk te maken. Het rijk groepen ouderen aan Veel Turkse ouderen kwamen hier als gastarbeider heen heeft vorig jaar een subsidieregeling het nadenken over ingesteld voor innovatieve initiatie- ven; de gemeente heeft in haar nieuwe hun woonsituatie huisvestingsverordening geclusterd wonen als prioriteit genoemd en ook het stadsdeel ondersteunt dat voor De groep was een van de zes groepen zover het dat kan. die aan de prijsvraag konden deelne- men. Vol hoop en verwachting ging Er zijn echter nog veel knelpunten. Een een afvaardiging van de groep naar groot deel van onze achterban behoort het sollicitatiegesprek in december. tot de laagste inkomenscategorie. Zij Dat verliep in een prettige sfeer. Maar kunnen zich geen huur veroorloven die helaas, een paar weken erna werd de hoger is dan de eerste aftoppingsgrens. uitslag bekend gemaakt: twee projec- Ook de woningmarkt is een obstakel: ten van andere organisaties vielen in in de oudere buurten zijn nauwelijks de prijzen: HVO en Paraatzorg. Onze betaalbare woningen voorhanden. In groep werd op ‘de wachtlijst gezet’. nieuwbouwwijken zijn meer kansen, Duimen dus maar... daar moeten woningcorporaties een actieve rol spelen. # Drie generaties In Amsterdam Oost zijn meer groepen ouderen aan het nadenken over hun De Turkse ouderen werkten bijvoorbeeld op de NDSM-werf woonsituatie. Zoals een grote groep Onbeperkt Oost zoekt ouderen met een Turkse achtergrond. bedrijven als een betonfabriek, Ford en nog aardig redden. Maar deze kinderen enthousiaste leden voor haar Rond de dertig à vijfendertig ouderen NDSM. Het ene bedrijf na het andere en kleinkinderen, van wie de meesten werkgroep toegankelijkheid van 60 jaar en ouder komen in De ging failliet. Anderen in naaiateliers die dank zij het harde werken van hun De werkgroep toegankelijkheid schouwt Gooyer wekelijks bij elkaar, voor de er ook mee ophielden wegens de con- ouders goede banen hebben, maken de openbare ruimte en de toeganke- gezelligheid en spelletjes, informatie currentie in Azië. Weer anderen, vooral zich zorgen. Niet alleen over hun lijkheid van openbare gebouwen en en ondersteuning bij moeilijke zaken de vrouwen, werkten in de schoon- ouders en wat er moet gebeuren als die winkels in stadsdeel Oost voor mensen als officiële formulieren. Zij hebben maak. Met behulp van hun kinderen meer zorg nodig zullen hebben, maar met een fysieke beperking. We geven allemaal jarenlang hard gewerkt in en kleinkinderen kunnen ze zich nu ook over hun eigen toekomst: wie zal er voor hen zorgen als zij ouder zijn? (on)gevraagde adviezen aan het stads- Deze drie generaties, bij elkaar zo’n deel en de centrale stad. We zoeken veertig à vijfenveertig mensen, zijn iemand die oog heeft voor de toegan- nu bezig op een rijtje te zetten wat ze kelijkheid van Amsterdam Oost voor wel en niet zouden willen en kunnen. alle gebruikers met beperkingen en die Ze zijn ook op bezoek geweest bij een affiniteit heeft met de ruimtelijke inrich- Turkse en Indonesische woongroep in ting van ons stadsdeel. De werkgroep Haarlem. Daar hebben ze verschillende voor- en nadelen van groepswonen bestaat uit vijf leden en vergadert twee- waargenomen. De meesten willen wel wekelijks op vrijdagmiddag. Daarnaast een eigen woning, maar niet per se in schouwen we regelmatig gesignaleerde één gebouw. Wel willen ze op loopaf- knelpunten. Informatie is te krijgen stand van elkaar wonen, bijvoorbeeld op 06-18949257 of via onbeperktoost@ in dezelfde straat. En voorzieningen gmail.com. Meer info via de website: als winkels, openbaar vervoer en www.onbeperktoost.nl gezondheidszorg moeten makkelijk bereikbaar zijn. Ook willen ze allemaal een gemeenschappelijke ruimte vlakbij, De Ouderen Adviesraad Oost (OAR Oost) waar ze samen van alles kunnen doen: zoekt meerdere actieve (bestuurs)leden spelletjes, gymnastiek, samen koken, voor haar Vereniging. Voor meer een feestje vieren, verzin het maar! informatie: www.oar-oost.nl/overig/, 020 – 694 37 48 (Tunny Jongejan), Niet eenvoudig [email protected] (Frank Stork), of Het idee van langer thuis blijven kom langs in Grand Café Genieten in wonen dat de overheid omarmt is mooi. Het veronderstelt dat ouderen zich Oostpoort. goed voorbereiden op hun derde en Nummer 212 DWARS DOOR DE BUURT #DWARS Dynamo 21
Biko gaat weer open op 22 februari
Op 22 februari is het zover. Biko gaat dan weer open. Het afgelopen jaar een modern en fris jasje. Ook het activiteitenprogramma is is hard gewerkt om het gebouw te moderniseren. Het pand heeft daardoor vernieuwd. Naast de bekende een frisse en eigentijdse uitstraling gekregen. Op 22 februari wordt de activiteiten, zijn er een aantal nieuwe activiteiten aan het opening gevierd met een feestelijke Open Dag. U bent van harte welkom om programma toegevoegd. deze opening met ons te vieren, het gebouw te bewonderen en het nieuwe programma te bekijken. U bent van harte welkom op de Open Dag op 22 februari van 12.00 tot 16.00 uur om ons Samen met onze participatie- gebouw te bewonderen, maar Agenda medewerkers wordt vervol- ook voor meer informatie gens gekeken hoe en wanneer over de activiteiten. hier invulling aan kan worden U kunt bij Biko terecht voor Buurtpunten in Oost: gegeven. U heeft daarbij veel onder andere: de ruilwinkel, Voor vragen waar u alleen niet vrijheid in de organisatie en computerles, Repair café, uitkomt. Voor informatie over vrijwilligerswerk, activiteiten uitrol van de activiteit. fysiotherapeut, hout- en leer- in de buurt, mantelzorg- bewerking, creatieve activitei- ondersteuning, administratie Biko bevindt zich al lange tijd ten, conversatieles, mannen- sorteren en financiën. aan het Steve Bikoplein 2. Het groepen, vrouwengroepen, Kijk op dynamo-amsterdam.nl gebouw is door de jaren heen huiswerkbegeleiding, kinder- voor de tijden en dagen. verouderd en was toe aan activiteiten. # een opknapbeurt. In augustus 2018 is het pand gesloten om Wilt u meer informatie of heeft Dapperbuurt Buurtpunt De Gooyer een grondige en grootschalige u interesse om een activiteit De Gooyer, Von Zesenstraat 298 Biko is sinds jaar en dag een tijdens een kopje koffie. vernieuwing uit te laten voe- te organiseren, neem dan contact begrip in de Transvaalbuurt. Maar wist u dat u er ook als ren. Sindsdien is hier met man op met Joke Soolsma via Menig buurtbewoner komt buurtbewoner zelf een activi- en macht aan gewerkt. Inmid- [email protected], Transvaalbuurt langs voor een activiteit, hulp teit kunt organiseren voor an- dels is de verbouwing afge- bel 06 - 49 35 63 61 of kijk op Buurtpunt Kraaipan Hofmeyrstraat 67 bij allerhande zaken of om dere buurtbewoners? U komt rond en op 22 februari opent www.dynamo-amsterdam.nl/ buurtgenoten te ontmoeten dan zelf met een idee en plan. Biko weer haar deuren in locatie/biko Oosterparkbuurt Buurtpunt Oosterpark 3e Oosterparkstraat 159 voorscholen in Amsterdam Buurtpunt ’s-Gravesandeplein Dag van de Voorschool: 15 april en werkt nauw samen met de ’s Gravesandeplein 19 bijgelegen basisscholen. De De gemeente Amsterdam nodigt alle ouders met kinderen voorschool is vijf dagen per Watergraafsmeer tussen 1 en 3 jaar uit om op woensdag 15 april naar de Dag van week open. Buurtpunt Het Brinkhuis de Voorschool te komen. Bewoners kunnen in de eigen buurt Landbouwstraat 63 een kijkje nemen bij een Dynamo-voorschool. Ouders en Afhankelijk van uw inkomen, kinderen zijn die dag van harte welkom. Ontdek samen met heeft u recht op kinderop- Buurtpunt Watergraafsmeer uw kind wat de voorschool te bieden heeft! vangtoeslag van de belasting- Kamerlingh Onneslaan 34 hs dienst of een vergoeding van Met veel plezier laten we voorschool. Er is veel aan- de gemeente. Wilt u weten Buurtpunt Hoekhuis ouders en peuters zien wat dacht en tijd voor taalspel- wat uw kosten zijn? Wij hel- Fizeaustraat 3 Dynamo doet op de voor- letjes, voorlezen, tekenen, pen u graag verder met de school. Ouders krijgen ook luisteren, zingen, bewegen, berekening of aanvraag van IJburg informatie over de kosten, fantaseren en gezond eten. de toeslag. # Buurtpunt IJburg de vergoedingen en direct Peuters gaan hierdoor beter IJburglaan 727 inschrijven is mogelijk. voorbereid naar de basis- Bel 020 - 46 09 300 of mail Budgetpunt IJburg Inschrijven kan vanaf het school. De voorscholen van Voorschool Oosterpark [email protected]. Ed Pelsterpark 8 moment dat uw kind 1 jaar Dynamo bieden peuters een Kijk op dynamopeuters.nl voor oud is. Amsterdamse peuters veilige, vertrouwde omgeving werkers waar uw kind samen een voorschool bij u in de buurt. Zeeburgereiland van 2 tot 4 jaar spelen en met gekwalificeerde en be- met andere kinderen veel Volg ons op facebook Dynamo Buurtpunt Zeeburgereiland beleven bij een Dynamo- trokken pedagogisch mede- plezier beleeft. Dynamo heeft peuters John Blankensteinstraat 1
Activiteiten Dynamo o.a.: - buurtrestaurants Hulp bij belastingaangifte 2019 Talententent: na schooltijd - sporten - gezond leven Van 3 maart t/m 28 april bent u welkom voor hulp bij uw van alles te doen! - weerbaarheid - mantelzorger belastingaangifte over het jaar 2019. U kunt komen als u van - Alzheimer café de Belastingdienst een brief heeft ontvangen dat u verplicht De Talententent van Dynamo start weer met superleuke - geld bent om aangifte te doen. en leerzame activiteiten na school. Basisschoolkinderen uit - wonen Amsterdam Oost kunnen meedoen met kunstzinnige en - computerlessen met uw belastingaangifte. U sportieve activiteiten. - taallessen moet dan een belastingconsu- - vrijwilligerswerk lent raadplegen. - peuters - Talententent naschoolse activiteiten Neem het volgende mee naar - tieners en jongeren de belastingmiddag. Zoals: uw jaaropgave(s) 2019, uw DigiD code, uw voorlopige aanslag Kijk op: Kom langs op dinsdag om 2019, evt. aftrekbare kosten www.dynamo-amsterdam.nl 13.30, 14.30 of 15.30 uur. Voor- (zoals tandartsrekeningen en www.dynamopeuters.nl af aanmelden is niet nodig. eigen bijdrage medicijnen), www.talententent.nl www.dynamojongeren.nl Als alle computers bezet zijn brief (oproep) van Belasting- moet u even wachten. De hulp dienst om aangifte te doen. Voor deze jongens is er de Talententent telefoon 020 46 09 300 is bedoeld voor bewoners van [email protected] één van deze postcodes: 1091, U kunt in Oud-Oost terecht in Er is veel variatie en ze aan onder andere: robotica, 1092, 1093, 1095, 1096, 1097, dienstencentrum Oosterpark worden flink uitgedaagd om fotografie, koken, yoga, thea- facebook Dynamo beweegt 1098, 1086, 1087. (balie) aan het ’s-Gravesande- hun eigen talent te ontdekken. ter, natuurclub. tot meedoen plein 19, tel.: 020 46 20 300. De activiteiten worden Sportievelingen kunnen gaan instagram Dynamo beweegt Is uw vermogen hoger dan Voor bewoners van IJburg en gegeven door professionele dansen, freerunnen, atletie- tot meedoen e 30.846 p.p. en is uw inkomen Zeeburgereiland is er ook een vakdocenten. ken en meedoen aan allerlei www.postoost.nl voor opstap als alleenstaande hoger dan belastingmiddag op IJburg. # Het volgen van een activiteit bij sporten. # naar werk, vrijwilligerswerk en e 31.000 of e 39.000 voor een de Talententent is niet alleen activiteiten meerpersoonshuishouden? Meer info: leerzaam, maar vooral leuk! Inschrijven is mogelijk via Dan kunnen wij u niet helpen www.dynamo-amsterdam.nl Kinderen kunnen meedoen www.talententent.nl
22 Advies #DWARS DWARS DOOR DE BUURT Nummer 212
Dwars door het recht met HJS Het Juridisch Spreekuur (HJS) van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) behandelt in deze rubriek actualiteiten die met het recht te maken hebben.
Nieuwe oproepcontracten, nieuwe transitievergoeding
Tekst: Iselda Peetoom Twee jaar ziek? werkgever, maar niet voor de werk- Wanneer een werknemer ziek wordt, nemer. Door nieuwe wetgeving veranderen dit jaar enkele regels rond is de werkgever twee jaar verplicht Om werkgevers te stimuleren de oproepcontracten en transitievergoeding. om het loon aan de werknemer door slapende dienstverbanden te beëindi- te betalen tenzij het contract eerder gen, heeft de wetgever een compensa- eindigt. Pas hierna kan een werknemer tieregeling bedacht die per 1 april Veel mensen werken op basis van een voor een arbeidsovereenkomst met een ontslagen worden. Dit kan met toestem- 2020 ingaat. De compensatie die de oproepcontract. Deze zijn er in ver- vast aantal uren. Dit aantal uren wordt ming van het UWV of als werkgever en werkgever kan krijgen is even hoog als schillende soorten, zoals een 0-uren gebaseerd op het gemiddelde aantal werknemer dit samen willen. de transitievergoeding waarop de contract, min-max-contract, enzovoort. uren van die 12 maanden. Deze regeling Bijna iedere werknemer heeft recht op zieke werknemer recht heeft. U krijgt alleen de uren uitbetaald als geldt dus ook indien u per 1 januari al een transitievergoeding bij ontslag. Zo Deze compensatieregeling geldt voor er is gewerkt, u heeft dus geen vast 12 maanden werkzaam was op basis van ook een zieke werknemer die na twee alle slapende dienstverbanden die maandloon. Dit jaar is een nieuwe een oproepcontract. Uw werkgever moet jaar wordt ontslagen wegens ziekte. vanaf 1 juli 2015 zijn of worden regeling ingegaan voor de volgende u dan voor 1 februari 2020 een voorstel De hoogte van de transitievergoeding beëindigd. situaties: doen voor een contract met een vast is afhankelijk van het salaris en van • Als u geen loon krijgt wanneer u aantal uren. hoelang de werknemer in dienst is Meer info niet werkt; Een andere wijziging is dat een oproep geweest. Medewerkers van HJS staan voor u • Als het aantal uren werk per maand minimaal vier dagen voor de werkdag klaar om al uw vragen omtrent belas- of per jaar niet is vastgelegd; moet worden gedaan, al zijn er wel en- Slapend dienstverband ting, juridische en sociaal-maatschap- • Als het loon ongelijkmatig over het kele uitzonderingen mogelijk. Omdat de werkgever een transitie- pelijke kwesties te beantwoorden. # tijdvak is verspreid, het loonbedrag Wanneer van deze twee regels wordt vergoeding moet betalen na het einde verschilt per tijdvak en direct wordt afgeweken dan is de werknemer niet van het dienstverband, ook in het geval BOOT Oost, Sumatrastraat 314. uitbetaald (bijvoorbeeld de ene verplicht om te komen werken. van ziekte, bestaan er veel slapende tel: 020-233 97 59. Inloopspreekuur: maand voor 20 uur per week en de Wanneer er sprake is van een 0-uren dienstverbanden. Bij een slapend elke dinsdag van 13:00 tot 17:00 uur. maand erna voor 30 uur per week). contract, geldt vanaf dit jaar ook de regel dienst-verband ontvangt de werk- dat de opzegtermijn voor de werknemer nemer geen salaris meer, maar het Hoofdlocatie HJS: Wibautstraat 5A Voorstel vast aantal uren nog maar vier dagen is in plaats van een dienstverband blijft bestaan. Door het (Muller Lulofshuis,2e etage, kamer 02A08. Voor dergelijke oproepcontracten geldt maand. Ook kan er iedere dag worden dienstverband te laten bestaan, hoeft tel: 06-211 588 82, bereikbaar maandag de nieuwe verplichting om, na 12 maan- opgezegd, in plaats van alleen, zoals de werkgever geen transitievergoeding t/m donderdag van 9:00-17:00 uur. den, de werknemer een voorstel te doen vroeger, tegen het einde van de maand. uit te keren. Dat is voordelig voor de website: www.hva.nl/hjs.
Team OOST
• Als u met bijv. een lepel tegen de Water uit loden leidingen gevaarlijk leiding aan tikt klinkt het geluid dof.
Tot 1960 zijn veel woningen gebouwd met loden leidingen. De laatste jaren komt er steeds meer De leiding is van lood, wat nu? Heeft u vastgesteld dat de leiding bewustzijn over hoeveel gevaar deze leidingen, of beter gezegd het drinkwater dat er doorheen van lood is, dan is deze niet meteen stroomt, eigenlijk opleveren voor de gezondheid. Vooral voor (ongeboren) baby’s en kleine te vervangen. Om nu te zorgen dat u kinderen bestaat bij een te lange blootstelling het gevaar dat er een vorm van hersenschade op niet nog meer lood binnenkrijgt, adviseren wij: kan treden die in het slechtste geval leidt tot een vermindering van het IQ. Ook voor mensen met • aanstaande moeders en kinderen tot nierproblemen is het drinken van water met een te hoog loodgehalte gevaarlijk. In de meeste en met 7 jaar binnenshuis fleswater te drinken (of kraanwater te drinken woningen zijn deze leidingen dan ook inmiddels verwijderd en vervangen door koperen van een huis zonder loden leidingen). exemplaren, maar dat is nog steeds niet overal gebeurd. • twee keer per dag de kraan 2 minu- ten te laten lopen, voordat u het water drinkt. Om nu te zorgen dat ook in de laatste N.B.: Looddeeltjes verdwijnen niet uit woningen alle loden leidingen ver- het water door het te koken! wijderd worden, heeft de gemeente Voor meer informatie, kijk op Amsterdam een subsidie beschikbaar www.wooninfo.nl/lood. gesteld aan verhuurders. Helaas maken niet alle (particuliere) Wat moet u zelf controleren voor verhuurders daar uit zichzelf gebruik u zich bij ons meldt: van. Gelukkig kunt u als huurder ook • is de woning van een particuliere iets doen. Als u zo goed als zeker bent verhuurder? dat er inderdaad nog sprake is van • is de woning gebouwd voor 1960? loden leidingen in uw woning, en • is er voor zover u weet inderdaad weigert uw verhuurder de leidingen te sprake van loden leidingen en heeft vervangen (of reageert de verhuurder u daar een foto van? niet), meldt u zich dan bij !WOON, dan • heeft u zelf al aan de verhuurder zullen wij mogelijk zorgen dat er een gevraagd de leidingen te vervangen onderzoek gedaan wordt naar de maar werkt deze daar niet aan mee? kwaliteit van het drinkwater. Als Loden pijpen zonder koppelstukken, wel verdikte kruispunten daaruit blijkt dat de kwaliteit boven Kom dan met foto en mailwisseling met de norm is zullen wij proberen de Hoe herkent u een loden leiding? lichtgroen van kleur is. Als u met een verhuurder naar één van onze spreek- verhuurder te bewegen iets aan het U moet eerst de waterleiding zien te schuurpapiertje over de leiding gaat uren, maandagavond tussen 18.30 en probleem te doen, en als dat niet helpt vinden. Die zit meestal bij de water- wordt de kleur van de loden leiding 20 uur of woensdagochtend tussen 9 en zullen we u begeleiden bij het doen meter, of anders bij de hoofdkraan. zilverachtig. 12 uur aan de 2e Boerhaavestraat 46-H, van een huurcommissieprocedure dan • Een (niet-geverfde) loden waterleiding • Een loden waterleiding heeft geen of neem contact op via de mail: oost@ wel via een kort geding vervanging is grijs van kleur, in tegenstelling tot koppelstukken, maar aan ‘kruis- wooninfo.nl, met foto van de situatie. afdwingen. een koperen leiding die roodbruin of punten’ zijn de buizen wel dikker. Wij zullen u dan verder helpen. # Nummer 212 DWARS DOOR DE BUURT #DWARS Mededelingen 23 Liggertjes #Dwars Spoken Stories Oost in Jungle Amsterdam Dwarsliggertjes is de gratis Spoken Stories Oost wil jongvolwassenen uit Amsterdam-Oost kennis Op 12 februari van 19.00 tot 22.00 uur advertentierubriek van Dwars laten maken met woordkunst en het vertellen van je verhalen. Jungle is de eerste workshop gepland en op 27 door de Buurt. Een service Amsterdam presenteert daarom in 2020 zes keer een spoken word- februari van 20.00 tot 22.00 uur de eer- aan onze lezers. U kunt als ste avond met performances. De beide particulier of stichting een en storytelling avond en evenzoveel workshops in de aanloop naar activiteiten hebben altijd een maat- gratis advertentie, oproep of de avond. Wat het concept uniek maakt is dat woordkunst wordt be- schappelijk- of sociaal relevant thema, mededeling plaatsen. handeld in de breedste zin van het woord; dat betekent spoken word, in februari is dit verandering. Beide We nemen geen commerciële activiteiten zijn gratis toegankelijk en boodschappen op. rap en poëzie. Stuur uw bericht van vinden plaats in de Jungle, aanmelden maximaal 200 tekens naar Tijdens de spoken word- en storytelling Deze taak wordt vervuld door Luan kan via [email protected]. [email protected] avond betreden een aantal talentvolle Buleshkaj. artiesten uit Oost, die gekozen worden Op donderdag 13 februari tussen 20 – Huis in Spanje aan de hand van de workshops, en vijf Telkens twee weken voorafgaand aan 22.00 uur is bij de talkshow Dwars door Ons vakantiehuis in Zuid-Oost Spanje heeft geen gevestigde namen in de storytelling- en de spoken word avonden, vindt er Oost in de Jungle te gast Babs Gons. Zij WiFi, geen tv, geen zwembad. Maar staat wel in spoken word scene het podium. Acht een workshop plaats. Deze workshops is een bekend gezicht en een bekende een prachtig, oud en gezellig dorpje, 10 km van artiesten in totaal. Een presentator staan open voor iedereen in Amster- stem in de wereld van spoken word. het strand, in een heuvelachtig gebied met veel praat de avond aan elkaar en zorgt dam Oost die graag zijn/haar talenten Ook dan is iedereen welkom in Jungle wandelmogelijkheden. ervoor dat iedereen zich welkom voelt. verder wil ontwikkelen. Amsterdam. # Schappelijke huur. Tel. nr. 06 46152281.
Biljart Club Zeeburg Elke vrijdag van 12.00 uur – 17.00 uur is er Spelletjesmiddag in Betondorp biljarten voor senioren (55+) in Sporthal Zeeburg. Wij zijn naarstig op zoek naar nieuwe leden. We spelen op een zeer matig niveau. Gezelligheid en sociaal contact is belangrijker. Voor info: 06-21232389 (Hans Klaasman)
Gemengd koor Gezellig gemengd koor met breed repertoire heeft plek bij alle stemmen. Oefenen op donderdag- avond tussen 19.30 uur en 21.00 uur / 21.15 uur in de Gooijer, von Zesenstraat 298. Info: 020-4976043 of 06-15048187.
AFK Oost Het AFK Oost doet een beroep om in contact te komen met ‘Amateur Kunstgezelschappen’, bijvoorbeeld Koren, Theatergroepen, Teken- Knut- selclubjes, etc. Je kunt contact opnemen met [email protected] t.a.v. Wouter Phelzer. Colofon Dwars door de buurt is een onafhankelijke lokale krant die in 2020 zeven keer zal verschijnen. De krant wordt huis aan huis In Betondorp organiseert Brink- verspreid in de buurten van Oud-Oost (Oosterpark-, Transvaal- en Dapperbuurt) huis / Dynamo in samenwerking en Watergraafsmeer in Amsterdam-Oost. met Betondorp Live! op zater- Op meerdere openbare plekken in Oost dag 15 februari a.s. van 13.00 liggen exemplaren om gratis mee te tot 15.30 uur Brinks Spelletjes- nemen. De oplage is 24.000. middag. #Dwars 213 verschijnt vrijdag 27 maart 2020. Deze Brinks Spelletjesmiddag is gratis, De deadline voor uw bijdrage is donder- buurtgericht, laagdrempelig en ge- dag 5 maart 2020. schikt voor alle leeftijden. Dit wordt, in de komende wintermaanden, georga- Adresgegevens: niseerd onder het motto ‘Samen spelen Wijttenbachstraat 36 hs brengt met mensen dichter bij elkaar’. 1093 JC Amsterdam Tel. nr.: 06 - 4280.7805 Er is een ruime sortering aan bordspel- E-mail: [email protected] len aanwezig. Zoals dammen, schaken, rummikub, catan, ganzenbord, mens Kernredactie: erger je niet, monopoly en stratego. Anneke Hesp, Arie van Tol, Maar natuurlijk kunnen ook meerdere Frank Schoevaart en Melissa Plomp soorten kaartspellen, kwartetten, sjoe- Opmaak / vormgeving: len en twister aan bod komen. Frits van den Akker, Robert Nieman en Spelen op de computer is dan voor één Ron de Wit keer niet toegestaan. Advertentiewerving: Dus: iedere derde zaterdagmiddag van Wim Crezee de maand: Brinks Spelletjesmiddag in Medewerkers: Brinkhuis, Landbouwstraat 63. # Anita Boelsums, Anna ten Bruggencate, Anne De Smet, Anthony Stone, Brigitte Knor, Carolien van Welij, Connie Dekker, Daan van Pagée, Dick Feenstra, Dineke Rizzoli, Eddy Ellert, Evelien Polter, Frank Schoevaart, Frits Vogels, Gabriëlle Franc- ke, Gerard Valentijn, Hans Heitgeert, Hella de Groot, Henk Pouw, Jaap Kamerling, Jan Molenaar, John Prop (voorpagina), Judith Lammers, Lennie Haarsma, Méland Lan- geveld, Mirjam Ringer, Peter Hoogendijk, Robert van Andel, Rose Bartholomé, Ruud Meijer, Ton Hendrix, Veronica van Roon en Wendy Danser.
Bestuursleden Stichting Dwars door Oost: Arie van Tol, Frits Wegenwijs en Joost Blom
Redactionele bijdragen: Dynamo, OAR, HJS en !Woon
Druk: Rodi Rotatiedruk e i akale?Ve ej eza?Shifna [email protected] naar Schrijf eenzaam? je je Voel alleen? vaak jij Ben ejadwre ndnale alleen dan en worden verjaagd mannetje sterker en jonger een door die mannetjesapen bazige Bijvoorbeeld leven. moeten alleen gedwongen die zijn het groepsdieren als alleen Maar wel. Best eenzaam? nooit dan zich dieren wilde Voelen willen. andere tijgers geen beurt hun op ze waarin vinden te gebied een eigen om weg daarna gaan Die tijgertjes. jonge de voor jaar twee zorgt vrouwtje Het elkaar weten. van meer niets ze willen daarna Maar toe. aan er warm het gaat en samen een weekje soms ze zijn Dan missen. te iets vrouwtjes en mannetjes beginnen voorjaar in het Alleen dood. en leven Op knokken. het wordt komt gebied hun in tijger andere een er als en gezelschap geen zelfs willen Tijgers ord jeugd de voor pcal ar8mntnanah e dag! per aandacht minuten 8 Maar Speciaal: itme ee.Heztdtb bij dat dieren? zit Hoe leven. meer niet zelfs willen ziek. mensen of Sommige van somber er wordt Je erg. is mensen bij Eenzaamheid tnswljiteggagale eae worden gelaten alleen graag erg juist wil Stinks autd et o esvn van iets nog verte de om vanuit blijven, te troep oude van hun buurt de in ze proberen Meestal leven. moeten etn zetten. te wei een in eentje zijn in paard een om verboden worden moet wet de bij het dat vindt die liefhebbers dieren- van vereniging een is Er hebben. wat te nog gezelschap toch om buurt daarbij de ze in blijven zijn wei die schapen in twee maar er als Zelfs weg. duidelijk dan kwijnen ze en wei een in alleen paarden zetten mensen Sommige paarden. zoals zijn geweest wild ooit die ons dieren bij aan het ziet je En meer. lang zo niet vaak daarna leven Ze hebben. te contact o akn ij eescae eelg irn eznokngen elslim. heel eens nog ook zijn Ze dieren. gezellige sociale, hele zijn varkens Ook
Ron de Zeeuw schrijft de stukjes. Connie Dekker tekent Stinks. MaBelle behandelt de post. De foto’s van het hondje en het varken in gezelschap van de poezen zijn genomen door Connie. a Van zetten. kooi een in alleen eentje nooit dus er moet je en cavia’s andere van gezelschap aan behoefte vooral hebben vingers Ze je hebt. in slablaadje een je als behalve gelaten rust met liever vaak worden Cavia’s aandacht. aan behoefte evenveel hebben dieren alle Niet gerekend. dwergvarkentjes vietnamese en paarden muizen, cavia’s, konijnen, ook worden huisdieren de tot Maar veel. niet is Dat krijgt. aandacht dag per minuten acht gemiddeld Nederland in huisdier een dat uitgerekend is Er hem. het is misschien want opspringen... geluidje ieder bij en komt al ie of kijken buiten naar En wachten. baasje hun op dan anders niets doen honden Veel alleen. lang vaak te veel zijn huisdieren Veel aeain ijorel, bijvoorbeeld, Papegaaien, zijn. groepsdieren het dat niet mensen weten dieren sommige eae odn orj ega weggaat je Voor worden. alleen gelaten lang te niet kunnen Ze katten. dan groepsdier meer en socialer zijn Honden erger. nog vaak zijn alleen is honden Voor itnva nhnenj eentje hun in vaak zitten é.één. u ehtbs e ag lange een best het je kun nenkooi. een in wekte ebndn dan hebben katten twee adln e emkn maken. ze met wandeling imn i rb bij er die Niemand armatdbtr beter altijd daarom aktl ekn kunt Je bankstel. a ij ege o moe goed ze zijn Dan tlta.Ma l e je als Maar stilstaat. nvle erdni in tevreden vallen en ithegzli gezellig hoe ziet odnne e het en gordijnen la l ewg weg je als slaap aeaine en papegaaien msrnmtd de met amuseren et o otj je moet Ook bent. itt udlk duidelijk te niet atzc a dan zich gaat en dood echt oren elkaars aan lovebirds a olnz ze voelen dat want nemen afscheid evetzc zich verveelt Die leuk. niet is bovenhuis een op dag hele de eentje zijn in kat een Ook beter. wel je weet knabbelen len alleen. uren de over ongelukkig voorbaat bij al ze zijn en aan