<<

rapportage gemeente

Twente Toerisme Monitor Rapportage Gemeente Dinkelland

Regio

Albert Groen

Grontmij

Ir. Peter Bergmans Drs. Sjoerd Zegers

December 2009

Inhoudsopgave

1 Inleiding...... 1 1.1 Aanleiding ...... 1 1.2 Twente Toerisme Monitor ...... 1 1.3 Werkwijze...... 2 1.3.1 Consumentenonderzoek...... 2 1.3.2 Secundair bronnenonderzoek...... 4 1.3.3 Rapportage ...... 4 1.4 Leeswijzer ...... 4

2 Dagrecreatie...... 5 2.1 Inleiding...... 5 2.2 Bezoekersprofiel ...... 5 2.3 De vijf fasen van oriëntatie tot vertrek ...... 9 2.3.1 Fase 1: Oriënterende fase ...... 9 2.3.2 Fase 2: Gaan naar Twente ...... 11 2.3.3 Fase 3 en 4: Ontvangen worden en er zijn...... 12 2.3.4 Fase 5: Naar huis gaan en terugkomen ...... 18

3 Verblijfsrecreatie ...... 19 3.1 Inleiding...... 19 3.2 Bezoekersprofiel ...... 19 3.3 De vijf fasen van oriëntatie tot vertrek ...... 22 3.3.1 Fase 1: Oriënterende fase ...... 22 3.3.2 Fase 2: Gaan naar Twente ...... 26 3.3.3 Fase 3 en 4: Ontvangen worden en er zijn...... 26 3.3.4 Fase 5: Naar huis gaan en terugkomen ...... 34

4 Economisch effect...... 35 4.1 Inleiding...... 35 4.2 Bezoekersaantallen ...... 35 4.3 Overnachtingen...... 36 4.4 Bestedingen ...... 37 4.4.1 Dagrecreatie...... 37 4.4.2 Verblijfsrecreatie ...... 39 4.5 Werkgelegenheid ...... 40

1 Inleiding

1.1 Aanleiding

Recreatie en toerisme zijn speerpunten in het gemeentelijke en regionaal beleid in Twente. Door de toeristisch-recreatieve mogelijkheden van Twente beter te benutten, kan de economi- sche impact van de branche toenemen. In het UVT geeft de regio aan hoe zij hier invulling aan wil geven. Om de ontwikkeling in Twente op de juiste manier vorm te geven, is maatwerk be- langrijk. Dit geldt ook voor het cijfermateriaal waarop dit beleid gestoeld is. Voor het formuleren van gefundeerd beleid en het monitoren van effecten is voor Twente geen gebiedsspecifiek en structureel cijfermateriaal voor handen. De veertien Twentse gemeenten hebben daarom in re- gionaal verband als Regio Twente uitgesproken dat het wenselijk is om periodiek regionaal on- derzoek te doen op het gebied van recreatie en toerisme. Hiervoor is de Twente Toerisme Mo- nitor (TTM) ontwikkeld.

1.2 Twente Toerisme Monitor

De TTM is een onderzoek dat representatieve cijfers oplevert voor Twente en de Twentse ge- meenten. Dit onderzoek bestaat uit twee onderdelen, namelijk:

• een consumentenonderzoek Dit onderzoek gaat in op bezoekerskenmerken, activiteiten, motieven, waarderingen en der- gelijke van de toeristen en recreanten die naar Twente komen. Dit onderzoek wordt elke vier jaar gehouden. • een secundair bronnenonderzoek Op basis van ‘De Landelijke R&T Standaard’, opgesteld door IPO, worden de bezoekers- en overnachtingaantallen, werkgelegenheid en bestedingen berekend. Dit onderzoek wordt jaarlijks uitgevoerd.

De TTM is in 2009 van start gegaan met een consumentenonderzoek en een secundair bron- nenonderzoek. De resultaten van dit onderzoek voor de gemeente Dinkelland zijn weergegeven in deze rapportage.

Pagina 1

Twente Toerisme Monitor Inleiding

1.3 Werkwijze

1.3.1 Consumentenonderzoek

Het consumentenonderzoek is uitgevoerd door het afnemen van een vragenlijst bij dagrecrean- ten en verblijfsrecreanten. Dit onderzoek valt uiteen in twee deelonderzoeken, namelijk: • Face-to-face enquête op locatie • Uitdeel enquête bij hotels en kleine verblijfsaccommodaties

Voorbereiding In overleg met de verschillende betrokken gemeenteambtenaren van alle 14 gemeenten zijn de vragenlijsten opgesteld en onderzoekslocaties bepaald. Per gemeente zijn twee vragenlijsten opgesteld, namelijk: • Nederlandstalige en Duitstalige enquête voor dagrecreanten, bestaande uit basis vragenlijst en maximaal drie gemeente specifieke vragen • Nederlandstalige en Duitstalige enquête voor verblijfsrecreanten, bestaande uit basis vra- genlijst en maximaal drie gemeente specifieke vragen

Het onderzoek is uitgevoerd bij locaties die door de gemeenteambtenaren zijn aangedragen. Daarbij is onderscheid gemaakt tussen dagrecreatielocaties en verblijfsrecreatielocaties. • Dagrecreatie: attracties, dagrecreatieterreinen, musea, (recreatieve) winkelcentra, knoop- punten van routegebonden recreatie. • Verblijfsrecreatie: campings, mini-campings, hotels, bed & breakfasts, bungalowparken

Deze locaties zijn door Grontmij gebeld met de vraag of ze willen meewerken aan het onder- zoek. In totaal hebben 209 locaties hun medewerking verleend en 80 locaties geen medewer- king verleend. In tabel 1 zijn de locaties die hebben meegewerkt in de gemeente Dinkelland weergegeven.

Tabel 1 Onderzoekslocaties in gemeente Dinkelland Locaties Locaties dagrecreatie verblijfsrecreatie Natura Docet Camping de Haer Het Stift Camping de Papillon Noord Centrum Ootmarsum Camping de Rammelbeek Kuiperberg, PWF-plaats Ootmarsum Camping de Witte Berg, Parkeerplaats Kasteel Singraven, Hotel de la Poste TOP Ootmarsum Hotel de Schout Hotel Twents Gastenhoes Hotel van der Maas Hotel Wapen van Ootmarsum Hottelerie Restaurant Landgoed De Holtweijde Erfgoed Bossem Erve Geerdink Mini Camping Erve Wezenberg

Pagina 2

Twente Toerisme Monitor Inleiding

Afbeelding 1 Regioindeling Twente Toerisme Monitor (op basis van indeling door GOBT)

Sallandse Heuvelrug : Gemeenten , - Zuid-Twente : Gemeenten , , , Stedenband Twente : Gemeenten , Borne, , Noordoost Twente : Gemeenten , , , Dinkelland

Face-to-face enquête op locatie Bij alle dagrecreatie-locaties en bij de campings en bungalowparken zijn enquêteurs ingezet om de recreanten en toeristen op locatie de vragenlijst voor te leggen. Hierbij is in totaal op 328 verschillende momenten geënquêteerd.

Uitdeel enquête bij hotels en kleine verblijfsaccommodaties Bij hotels en kleine verblijfaccommodaties is de inzet van enquêteurs niet effectief. Een hotelei- genaar wil veelal de gasten niet lastig vallen met een enquête. Bij kleine verblijfsaccommoda- ties is het aantal gasten vaak zo beperkt, dat een enquêteur slechts enkele respondenten zou kunnen ondervragen. Voor deze locaties is het beter om de vragenlijst door de ondernemer te laten uitdelen aan de gasten. De ondernemers die hebben deelgenomen aan het onderzoek hebben de enquêtes uitgedeeld en later weer in ontvangst genomen.

Respons In totaal hebben 5.321 respondenten de vragenlijst ingevuld. Voor de gemeente Dinkelland geldt dat 287 dagrecreanten en 324 verblijfsrecreanten de vragenlijst hebben ingevuld.

Analyse Bij de analyse van de resultaten wordt rekening gehouden met de systematiek van het UVT, namelijk de vijf fasen van vakantie/uitstapje. Deze vijf fasen zijn: • Oriënterende fase • Gaan naar Twente • Ontvangen worden • Er zijn • Naar huis gaan en terugkomen

Pagina 3

Twente Toerisme Monitor Inleiding

1.3.2 Secundair bronnenonderzoek

Het secundair bronnenonderzoek is uitgevoerd volgens ‘De Landelijke R&T Standaard’ die is opgesteld door het IPO. Deze standaard geeft een voorstel voor het berekenen van bestedin- gen en werkgelegenheid, waarbij onderlinge vergelijkbaarheid met andere gebieden voorop staat. Voor dagrecreatie (uitjes) wordt gerekend met activiteiten van twee uur of langer. Het hanteren van de standaard is in overleg met het Gelders Overijssels Bureau voor Toerisme (GOBT) gebeurd.

De benodigde bronnen voor het secundair onderzoek zijn bij de volgende partijen opgevraagd: • Provincie : Landelijk Informatiesysteem Arbeidsplaatsen (LISA) • CBS: Statistiek Logiesaccommodaties (SLA), Statistiek Inkomend Toerisme (SIT) • NBTC-NIPO Research: ContinuVakantieOnderzoek (CVO), ContinuVrijeTijdsOnderzoek (CVTO)

1.3.3 Rapportage

In voorliggende rapportage komen de resultaten voor de gemeente Dinkelland aan de orde. De respondenten zijn aan deze gemeente toebedeeld op basis van waar zij de vragenlijst hebben ingevuld. De recreant en toerist houden bij hun recreatiegedrag echter geen rekening met ge- meentegrenzen. Derhalve moet bij het lezen van de resultaten voor de gemeente Dinkelland rekening gehouden worden met de mogelijkheid dat een deel van de activiteiten en uitgaven ook buiten de gemeente hebben plaatsgevonden.

Voorliggende rapportage over de gemeente Dinkelland maakt deel uit van een reeks van rap- portages, waarin de resultaten van het consumentenonderzoek en het secundaire bronnenon- derzoek worden weergegeven. De gehele reeks bestaat uit: • een rapportage met de resultaten voor Regio Twente; • 14 aparte gemeentelijke rapportages, waarin de resultaten van een specifieke gemeente centraal staan.

In aanvulling op de rapportage voor de Regio Twente, bevatten de gemeentelijke rapportages van een deel van de gemeenten ook enkele extra onderwerpen. Hierbij gaat het om specifieke onderwerpen die alleen gelden voor die gemeente, en tijdens het veldwerk ook alleen aan res- pondenten uit die gemeente gesteld zijn.

Buiten de onderzoeksrapporten is er tevens een technisch rapport opgesteld, waarin de onder- zoeksaanpak nader wordt toegelicht.

1.4 Leeswijzer

In hoofdstuk 2 komen de resultaten van het consumentenonderzoek onder de dagrecreanten aan de orde. In hoofdstuk 3 worden de resultaten voor verblijfsrecreanten besproken. In hoofd- stuk 4 komt de economische betekenis van toerisme en recreatie in Twente aan de orde, aan de hand van de secundaire data-analyse.

Pagina 4

2 Dagrecreatie

2.1 Inleiding

In dit hoofdstuk komen de resultaten van het consumentenonderzoek onder de dagrecreanten aan bod. Bij de analyse van de resultaten is een weging toegepast (op basis van het CVTO). Hiermee wordt de verhouding tussen de activiteiten binnen een gemeente gecorrigeerd en is het mogelijk om uitspraken te doen voor Twente als geheel.

2.2 Bezoekersprofiel

Herkomst 96% van de respondenten in de gemeente Dinkelland komt uit Nederland. De resterende 4% komt uit het buitenland. Het aandeel buitenlandse gasten in de gemeente Dinkelland is lager dan het gemiddelde in Twente.

Grafiek 1 Herkomstland respondent gemeente Dinkelland Tabel 2 Herkomstland respondent Nederland Buitenland Totaal Buiten- Dinkelland 96% 4% 100% land (4%) Sallandse Heuvelrug 99% 1% 100% Noordoost Twente 92% 8% 100% Stedenband Twente 91% 9% 100% Zuid Twente 97% 3% 100%

Totaal Twente 94% 6% 100% Nederland (96%)

In de tabel op de volgende pagina is weergegeven waar de Nederlandse respondenten in de gemeente Dinkelland vandaan komen. Van de respondenten komt 33% uit Overijssel en ieder 12% uit en Noord-Holland. Opvallend is het lage percentage respondenten uit Over- ijssel ten opzichte van het gemiddelde van Twente. Het aandeel dagrecreanten van buiten de provincie is in de gemeente Dinkelland dus aanzienlijk hoger.

Pagina 5

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Tabel 3 Herkomst-provincie Nederlandse respondenten Zuid- Noord- Noord- Overijssel Gelderland Utrecht Friesland Overig Totaal Holland Holland Brabant Dinkelland 33% 12% 9% 12% 9% 9% 5% 12% 100%

Sallandse Heuvelrug 35% 17% 13% 7% 6% 6% 4% 12% 100% Noordoost Twente 54% 8% 8% 6% 5% 6% 3% 10% 100% Stedenband Twente 67% 7% 8% 5% 4% 3% 2% 5% 100% Zuid Twente 53% 13% 8% 5% 5% 4% 2% 10% 100%

Totaal Twente 58% 10% 9% 6% 4% 3% 3% 8% 100%

Vertrekpunt In de gemeente Dinkelland komt 51% van de respondenten vanaf een vakantieadres en 49% vanaf hun woonadres. Het aandeel respondenten vanaf een vakantieadres is aanzienlijk hoger dan het gemiddelde van de Regio Twente.

Grafiek 2 Vertrekpunt respondent gemeente Dinkelland Tabel 4 Vertrekpunt respondent Woonadres Vakantieadres Totaal Dinkelland 49% 51% 100%

Sallandse Heuvelrug 56% 44% 100% Noordoost Twente 61% 39% 100%

Vakantie- Woon- Stedenband Twente 73% 27% 100%

adres adres Zuid Twente 59% 41% 100%

(51%) (49%) Totaal Twente 67% 33% 100%

Groepssamenstelling In onderstaande grafiek is weergegeven in welk gezelschap de respondent de gemeente Din- kelland bezoekt. Het meest voorkomende gezelschapstype is ‘met partner zonder kinderen’. Deze categorie komt in de gemeente Dinkelland aanzienlijk vaker voor dan het gemiddelde in de Regio Twente. De categorieën ‘alleen’, ‘met partner met kinderen’ en ‘zonder partner met kinderen’ komen in de gemeente Dinkelland minder vaak voor.

Grafiek 3 Gezelschap bij bezoek aan gemeente Dinkelland

met partner zonder kinderen 57% met vrienden/kennissen/overige familie 23%

10% met partner met kinderen alleen 5% zonder partner met kinderen 4%

met school/bedrijf/vereniging 0%

anders 1% w il niet zeggen 0%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Pagina 6

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Tabel 5 Gezelschap bij bezoek met partner met part- zonder met vrienden/ met school/ wil niet alleen zonder kin- ner met partner met kennissen/ bedrijf/ ver- anders Totaal zeggen deren kinderen kinderen overige familie eniging Dinkelland 5% 57% 10% 4% 23% 0% 1% 0% 100%

Sallandse Heuvelrug 4% 20% 40% 6% 27% 1% 0% 1% 100% Noordoost Twente 4% 43% 16% 4% 30% 1% 0% 1% 100% Stedenband Twente 14% 31% 15% 12% 24% 1% 1% 1% 100% Zuid Twente 5% 35% 23% 9% 27% 1% 0% 0% 100%

Totaal Twente 10% 31% 21% 10% 26% 1% 1% 1% 100%

In onderstaande tabel is weergegeven hoe de gemiddelde groepssamenstelling bij een bezoek aan de gemeente Dinkelland is. Gemiddeld gezien bestaat een groep die Dinkelland bezoekt uit 2 à 3 personen. Hierbij gaat het vooral om recreanten van 35 jaar en ouder. Gemiddeld gezien zijn de hogere leeftijdscategorieën meer dan gemiddeld vertegenwoordigd ten opzichte van de resultaten voor de Regio Twente. De groepsgrootte in de gemeente Dinkelland is lager dan gemiddeld.

Tabel 6 Gemiddelde groepssamenstelling bij bezoek Aantal kinde- Aantal kinde- Aantal volwas- Aantal vol- Aantal ren jonger dan ren van senen van wassenen van senioren Totaal 6 jaar 6 t/m 17 jaar 18 t/m 34 jaar 35 t/m 54 jaar vanaf 55 jaar Dinkelland 0,09 0,18 0,18 0,79 1,50 2,75

Sallandse Heuvelrug 0,42 1,10 0,69 1,11 0,68 4,00 Noordoost Twente 0,20 0,39 0,49 1,11 1,49 3,68 Stedenband Twente 0,21 0,68 0,65 0,80 0,76 3,09 Zuid Twente 0,36 0,54 0,41 0,79 1,05 3,16

Totaal Twente 0,27 0,71 0,61 0,87 0,85 3,30

Tabel 7 Gemiddelde groepssamenstelling bij bezoek aan de gemeente Dinkelland per activiteit Aantal kinde- Aantal kinde- Aantal volwas- Aantal vol- Aantal ren jonger dan ren van senen van wassenen van senioren Totaal 6 jaar 6 t/m 17 jaar 18 t/m 34 jaar 35 t/m 54 jaar vanaf 55 jaar Routegebonden 0,09 0,15 0,18 0,76 1,55 2,73 Zonnen/zwemmen 0,00 0,69 0,04 1,10 0,98 2,82 Recreatief winkelen 0,15 0,05 0,26 0,68 1,55 2,69 Bezoek dorp/stad 0,11 0,14 0,22 0,68 1,50 2,66 Attractie/museum 0,13 0,21 0,18 0,60 1,51 2,63 Overig 0,10 0,16 0,20 0,76 1,54 2,77 Totaal Dinkelland 0,09 0,18 0,18 0,79 1,50 2,75

In bovenstaande tabel is weergegeven hoe de groepssamenstelling is bij een bezoek aan de gemeente Dinkelland per ondernomen activiteit. De groepsgrootte varieert niet veel per type activiteit. Bij de activiteit ‘zonnen/zwemmen’ is de categorie kinderen 6 t/m 17 jaar hoger dan gemiddeld.

Pagina 7

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Opleidingsniveau Het opleidingsniveau van de respondenten is in onderstaande tabellen weergegeven. Over het algemeen is het opleidingsniveau van de respondent in de gemeente Dinkelland middel tot hoog. Tussen de verschillende typen activiteiten is niet veel verschil in opleidingsniveau van de respondenten, met uitzondering van het groter aandeel respondenten met vmbo/mavo bij de activiteit zonnen/zwemmen.

Tabel 8 Opleidingsniveau respondent lager on- wil niet vmbo/mavo havo/vwo mbo hbo/wo totaal derwijs zeggen Dinkelland 2% 13% 9% 20% 53% 2% 100%

Sallandse Heuvelrug 2% 16% 13% 28% 41% 1% 100% Noordoost Twente 3% 17% 12% 22% 43% 3% 100% Stedenband Twente 7% 18% 11% 28% 34% 2% 100% Zuid Twente 5% 23% 12% 24% 34% 2% 100%

Totaal Twente 5% 18% 12% 27% 36% 1% 100%

Tabel 9 Opleidingsniveau respondent per activiteit voor de gemeente Dinkelland lager on- wil niet vmbo/mavo havo/vwo mbo hbo/wo totaal derwijs zeggen Routegebonden 3% 15% 8% 20% 52% 2% 100% Zonnen/zwemmen 2% 22% 0% 27% 49% 0% 100% Recreatief winkelen 1% 12% 4% 24% 57% 1% 100% Bezoek dorp/stad 2% 12% 6% 21% 56% 2% 100% Attractie/museum 2% 11% 5% 22% 59% 0% 100% Overig 2% 11% 8% 19% 58% 2% 100% Totaal Dinkelland 2% 13% 9% 20% 53% 2% 100%

Pagina 8

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

2.3 De vijf fasen van oriëntatie tot vertrek

2.3.1 Fase 1: Oriënterende fase

Informatiebronnen De recreant heeft de mogelijkheid om zichzelf voor zijn bezoek te oriënteren aan de hand van verschillende informatiemiddelen. In onderstaande grafiek is weergegeven in hoeverre de res- pondent ook daadwerkelijk gebruik maakt hiervan.

Grafiek 4 Gebruik informatiebronnen voor de komst naar gemeente Dinkelland (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Eigen ervaring eerder bezoek 38%

Familie/vrienden/collega's 18% Internet 13% Folders verblijfsaccommodatie 5% Krant 4%

Ik w oon hier/in de buurt 4%

Tijdschrift 4%

VVV 3%

Reisgids 2% Televisie 1% Radio 0% Overig 16%

Weet niet/geen antw oord 1%

Geen informatiebron 5%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50%

Tabel 10 Gebruik informatiebronnen voor de komst (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Familie/vrienden/collega's Eigen ervaring eerder bezoek Krant Tijdschrift Folders verblijfsaccommodatie Televisie Radio VVV Internet Reisgids Ik woon hier in de buurt Overig Weet niet/geen antwoord informatiebronGeen Totaal

Dinkelland 18% 38% 4% 4% 5% 1% 0% 3% 13% 2% 4% 16% 1% 5% 115%

Sallandse Heuvelrug 20% 38% 2% 2% 15% 1% 0% 4% 12% 1% 4% 10% 0% 12% 120% Noordoost Twente 25% 41% 3% 1% 5% 1% 0% 4% 13% 2% 8% 11% 1% 5% 120% Stedenband Twente 18% 31% 2% 1% 4% 0% 0% 4% 10% 1% 20% 7% 1% 16% 116% Zuid Twente 25% 35% 6% 1% 7% 0% 0% 6% 9% 1% 11% 9% 0% 8% 118%

Totaal Twente 20% 33% 3% 1% 6% 0% 0% 4% 11% 1% 15% 8% 1% 13% 117%

Pagina 9

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Tabel 11 Gebruik informatiebronnen voor de komst naar gemeente Dinkelland per activiteit (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Familie/vrienden/collega's Eigen ervaring eerder bezoek Krant Tijdschrift Folders verblijfsaccommodatie Televisie Radio VVV Internet Reisgids Ik woon hier in de buurt Overig Weet niet/geen antwoord informatiebronGeen Totaal

Routegebonden 17% 36% 4% 4% 5% 1% 0% 3% 13% 2% 5% 18% 1% 5% 115% Zonnen/zwemmen 14% 33% 12% 0% 8% 0% 0% 2% 10% 0% 16% 10% 0% 4% 110% Recreatief winkelen 21% 40% 4% 3% 2% 0% 0% 4% 20% 2% 6% 9% 0% 4% 116% Bezoek dorp/stad 19% 35% 5% 4% 6% 1% 0% 4% 14% 3% 4% 17% 1% 4% 116% Attractie/museum 18% 41% 5% 1% 3% 0% 0% 3% 12% 2% 6% 19% 0% 3% 113% Overig 20% 35% 3% 4% 5% 1% 0% 3% 15% 3% 4% 17% 1% 4% 115% Totaal Dinkelland 18% 38% 4% 4% 5% 1% 0% 3% 13% 2% 4% 16% 1% 5% 115%

5% van de respondenten geeft aan geen informatiebron gebruikt te hebben. Van de mensen die wel een informatiebron hebben aangegeven, geeft 38% aan Twente al te kennen van een eer- der bezoek en 18% geeft aan informatie te hebben gekregen van familie, vrienden of collega’s. Het blijkt dus dat goede ervaringen van de respondent of goede ervaringen van bekenden de belangrijkste bron van informatie zijn. Het meest gebruikte promotiemiddel is internet.

Bekendheid met mogelijkheden Voor verschillende recreatiemogelijkheden is gevraagd of de respondent in Dinkelland vooraf bekend was met de mogelijkheden hiervoor in Twente. De respondent is het beste bekend met routes en natuur en landschap.

Grafiek 5 Bekendheid vooraf met mogelijkheden voor verschillende activiteiten in Twente (respondenten Dinkelland)

Routes Attracties goed op de hoogte Verblijfsmogelijkheden voldoende op de hoogte

Stedelijk toerisme matig op de hoogte

Natuur en landschap slecht op de hoogte geen mening Cultuurhistorie Evenementen 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Pagina 10

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

2.3.2 Fase 2: Gaan naar Twente

Vervoermiddel Aan de respondenten in Dinkelland is gevraagd met welk vervoermiddel zij naar de activiteit zijn gekomen, waar de enquêteur ze heeft gevraagd voor deelname aan de enquête. Het grootste deel (66%) komt met de auto. De fiets, scooter en brommer zijn ook veel genoemd.

Grafiek 6 Vervoermiddel naar activiteit voor gemeente Dinkelland

Auto 66% Fiets, scooter, brom/snorfiets 32% Te voet 2%

Motor 0%

Openbaarvervoer 0%

Anders 0% Weet niet/geen antw oord 0%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

Wordt het gebruikte vervoersmiddel in de gemeente Dinkelland vergeleken met het gemiddelde voor Regio Twente, dan valt op dat het aandeel auto hoger is dan gemiddeld.

Tabel 12 Vervoermiddel naar activiteit Fiets, Weet Openbaar Auto scooter, Motor Te voet Anders niet/geen Totaal vervoer brom/snorfiets antwoord Dinkelland 66% 32% 0% 0% 2% 0% 0% 100%

Sallandse Heuvelrug 80% 14% 3% 1% 1% 1% 0% 100% Noordoost Twente 66% 24% 1% 4% 3% 2% 0% 100% Stedenband Twente 46% 35% 0% 12% 4% 2% 1% 100% Zuid Twente 61% 34% 0% 1% 3% 1% 0% 100%

Totaal Twente 56% 31% 1% 8% 3% 1% 1% 100%

Bereikbaarheid De bereikbaarheid van de activiteiten is goed te noemen in de gemeente Dinkelland. 91% van de respondenten geeft aan de bereikbaarheid goed te vinden, terwijl 7% aangeeft dat de be- reikbaarheid voldoende is.

Pagina 11

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

2.3.3 Fase 3 en 4: Ontvangen worden en er zijn

Motief Het belangrijkste motief om naar de gemeente Dinkelland te komen voor een dagtocht of activi- teit is om er even tussenuit te zijn. De motieven om naar de gemeente Dinkelland te komen wij- ken af van de gemiddelden voor Twente.

Grafiek 7 Motief voor dagtocht/activiteit in gemeente Dinkelland

er even tussen uit, de batterij opladen 24%

gezellig met vrienden of familie op stap 22% interesse voor gebied, iets leren 17%

fysieke uitdaging, bew eging 7%

opgaan in de planten- en dierenw ereld 4% anders 26% w eet niet/geen antw oord 0%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%

Tabel 13 Motief voor dagtocht/activiteit gezellig opgaan in interesse met vrien- er even tussen de plan- fysieke weet voor den of uit, de batterij ten- en uitdaging, anders niet/geen Totaal gebied, familie op opladen dierenwe- beweging antwoord iets leren stap reld Dinkelland 22% 24% 17% 4% 7% 26% 0% 100%

Sallandse Heuvelrug 48% 21% 10% 5% 7% 10% 0% 100% Noordoost Twente 40% 26% 9% 1% 6% 17% 1% 100% Stedenband Twente 45% 17% 5% 1% 6% 26% 2% 100% Zuid Twente 46% 20% 11% 0% 7% 15% 1% 100%

Totaal Twente 45% 19% 7% 1% 6% 21% 1% 100%

Pagina 12

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Activiteiten Tijdens een dagtocht is het mogelijk om meerdere activiteiten te ondernemen. Aan de respon- denten in de gemeente Dinkelland is gevraagd welke activiteiten ze hebben ondernomen tijdens de dagtocht. Tijdens 80% van alle dagtochten wordt een terras bezocht. Andere veel genoemde activiteiten zijn bezoek dorp, fietsen, wandelen en bezoek restaurant.

Grafiek 8 Ondernomen activiteiten tijdens de dagtocht in Dinkelland (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Bezoek terras 80% Bezoek dorp 69% Fietsen 62%

Wandelen 51%

Bezoek restaurant 51%

Recreatief w inkelen 31% Bezoek stad 31% Bezoek museum/galerie 31% Bezoek cultuurhistorische voorziening 31% Bezoek attracties 16%

Bezoek evenement/festival 11% s Avonds uitgaan 9% Zonnen/zw emmen 7% Skaten/skeeleren 0%

Mountainbiken/ATB-en 0%

Watersport 0%

Paardrijden 0% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%

Tabel 14 Ondernomen activiteiten tijdens de dagtocht (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Wandelen Wandelen Fietsen Skaten/skeeleren Zonnen/zwemmen Mountainbiken/ATB-en Watersport Paardrijden winkelen Recreatief dorp Bezoek stad Bezoek attracties Bezoek Bezoek museum/galerie terras Bezoek restaurant Bezoek uitgaan 's Avonds evenement/festival Bezoek voorziening cultuurhistorische Bezoek Totaal

Dinkelland 51% 62% 0% 7% 0% 0% 0% 31% 69% 31% 16% 31% 80% 51% 9% 11% 31% 480%

Sallandse Heuvelrug 48% 37% 1% 24% 5% 6% 3% 31% 39% 24% 40% 24% 61% 40% 8% 11% 12% 414% Noordoost Twente 36% 47% 1% 16% 3% 2% 1% 43% 46% 42% 16% 19% 71% 41% 10% 16% 24% 433% Stedenband Twente 21% 37% 1% 18% 1% 2% 1% 55% 13% 46% 9% 11% 45% 24% 7% 3% 6% 299% Zuid Twente 35% 55% 2% 22% 2% 2% 3% 29% 45% 22% 22% 19% 54% 32% 10% 9% 14% 376%

Totaal Twente 29% 41% 1% 19% 2% 3% 2% 46% 25% 38% 17% 15% 51% 29% 8% 6% 9% 341%

Pagina 13

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Waardering Aan de respondenten is gevraagd een waardering te geven voor de verschillende aspecten van het toeristische aanbod in Twente. Bij alle aspecten is het aandeel positieve waarderingen gro- ter dan het aandeel negatieve waarderingen. Het meest positief is de recreant over het aanbod en de kwaliteit van de horeca, de informatievoorziening over de toeristische mogelijkheden en de toeristische bewegwijzering. Opvallend is het aandeel respondenten zonder mening.

Grafiek 9 Waardering aspecten van toeristisch aanbod in Twente (respondenten Dinkelland)

Aanbod (aantal) verblijfsaccommodaties. De kw aliteit van de verblijfsaccommodaties.

Het aantal dagattracties.

De kw aliteit van de dagattracties.

Aanbod horeca.

Kw aliteit horeca. uitstekend Aanbod evenementen. voldoende Kw aliteit evenementen. matig slecht Het aantal voorzieningen voor kinderen. geen mening Kw aliteit van de voorzieningen voor kinderen. Het aantal voorzieningen voor senioren.

Kw aliteit van de voorzieningen voor senioren.

Informatievoorziening over de toeristische mogelijkheden. Toeristische bew egw ijzering.

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100 %

De waardering voor een dagje uit in Dinkelland is hoog. Gemiddeld haalt Dinkelland hiervoor een 8,1. Aan de respondenten is ook gevraagd om een waardering te geven voor de verschil- lende activiteiten die ze ondernomen hebben. De meeste activiteiten scoren hoog. Opvallend is de lage score voor watersport. Voor paardrijden hebben de respondenten geen score gegeven.

Grafiek 10 Waardering voor ondernomen activiteiten tijdens de dagtocht in Twente (respondenten Dinkelland)

Fietsen 8,4

Mountainbiken/ATB-en 8,2 Bezoek cultuurhistorische voorziening 8,2 Skaten/skeeleren 8,0 Bezoek dorp 8,0

Bezoek terras 8,0 Bezoek restaurant 8,0 Wandelen 7,9 Bezoek stad 7,9 Bezoek museum/galerie 7,9

Recreatief w inkelen 7,8 Bezoek evenement/festival 7,8 Zonnen/zw emmen 7,7 Bezoek attracties 7,7 s Avonds uitgaan 7,5 Watersport 6,0 Paardrijden

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

Pagina 14

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Tabel 15 Waardering voor ondernomen activiteiten tijdens de dagtocht in Twente

Wandelen Wandelen Fietsen Skaten/skeeleren Zonnen/zwemmen Mountainbiken/ATB-en Watersport Paardrijden winkelen Recreatief dorp Bezoek stad Bezoek attracties Bezoek Bezoek museum/galerie terras Bezoek restaurant Bezoek uitgaan 's Avonds evenement/festival Bezoek voorziening cultuurhistorische Bezoek

Dinkelland 7,9 8,4 8,0 7,7 8,2 6,0 - 7,8 8,0 7,9 7,7 7,9 8,0 8,0 7,5 7,8 8,2

Sallandse Heuvelrug 8,2 8,2 7,2 8,0 8,4 8,4 8,4 7,7 7,7 7,8 7,9 8,1 7,8 7,8 8,0 7,9 8,0 Noordoost Twente 8,0 8,3 7,2 7,8 7,9 7,5 8,1 7,7 7,7 7,8 7,6 7,7 7,9 7,8 7,8 7,7 8,0 Stedenband Twente 7,7 8,0 6,2 7,7 6,7 7,4 6,8 7,5 7,4 7,6 7,7 7,9 7,8 7,9 8,3 7,5 7,5 Zuid Twente 8,2 8,2 7,4 7,8 7,9 8,0 8,3 7,7 7,8 7,8 7,9 7,8 7,9 7,9 7,8 7,6 7,7

Totaal Twente 8,0 8,1 6,7 7,8 7,9 7,8 7,8 7,5 7,6 7,6 7,8 7,9 7,8 7,8 8,0 7,7 7,8

Imago De respondenten hebben Twente in twee woorden beschreven. In onderstaande tabel wordt de top 10 weergegeven. Het valt op dat veel van de genoemde woorden te maken hebben met de natuur en landschapswaarden. Verder is het gezellige, vriendelijke en gemoedelijke karakter van Twente een belangrijke bepaler van het imago.

Tabel 16 Associatie met Twente (respondenten Dinkelland) Gemeente

Dinkelland (mooie) natuur 28% rust/stilte 24% mooi 18% gezellig/leuk 12% vriendelijkheid 10% gemoedelijk 10% natuurschoon/(fris) groen 10% gastvrij 9% landschap/landschappelijk 9% rustiek/landelijk 6%

Pagina 15

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Grafiek 11 Woordparen imago Twente (respondenten gemeente Dinkelland)

Ver w eg Dichtbij

Historisch Modern Veilig Onveilig

Saai Bruisend

Stedelijk Natuurlijk

Gastvrij Niet gastvrij Gezellig Ongezellig

Veelzijdig Eenzijdig Goed bereikbaar Slecht bereikbaar

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Aan de respondenten uit Dinkelland zijn enkele woordparen voorgelegd. Aan de respondenten is gevraagd om aan te geven of zij Twente meer bij het linkerwoord vinden passen, of dat het rechterwoord meer van toepassing is.

Uitgaande van bovenstaande resultaten is Twente voor de meeste respondenten: • Meer dichtbij dan ver weg • Gastvrij • Historisch • Gezellig • Veilig • Veelzijdig • Meer bruisend dan saai • Goed bereikbaar • Natuurlijk

Bekendheid met Dinkelland Aan de respondenten is gevraagd hoe bekend zij zijn met de Ootmarsum, Denekamp en Din- kelland. Uit de resultaten blijkt dat de dagrecreanten vooral Ootmarsum kennen, maar veelal ook bekend zijn met Dinkelland en Denekamp.

Grafiek 12 Bekendheid met Dinkelland (respondenten gemeente Dinkelland)

Dinkelland goed bekend redelijk bekend Ootmarsum matig bekend Denekamp geen mening 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

In de tabel op de volgende pagina wordt weergegeven welke associatie de dagrecreant heeft met Dinkelland en de kernen Ootmarsum en Denekamp.

Pagina 16

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Tabel 17 Associatie met Dinkelland (respondenten Dinkelland – meerdere antwoorden mogelijk per respondent) Dinkelland Ootmarsum Denekamp cultuur(historie)/erfgoed 19% 64% 13% kunst 3% 65% 2% musea 8% 51% 13% natuur en landschap 60% 36% 25% fietsroutes 60% 38% 26% wandelroutes 51% 38% 23% bezienswaardigheden op het platteland 45% 29% 18% stedelijke bezienswaardigheden 7% 34% 6% aanbod van slecht-weer-voorzieningen 10% 19% 10% culturele festivals 11% 24% 10% evenementen 14% 26% 10% moderne architectuur 5% 15% 8% horeca-aanbod 26% 59% 24% winkelaanbod 13% 44% 20% dagrecreatie-aanbod 22% 30% 14% Totaal 353% 571% 222%

Verbeteringspunten De respondenten hebben de kans gekregen om aan te geven welke voorzieningen ze nog mis- sen. Hieronder staan de suggesties die de dagrecreanten uit de gemeente Dinkelland hebben gedaan.

• openbaar toilet • meer/betere hotels/pensions/b&b • meer/betere routes • watersport/waterrecreatie (fiets/atb/auto/paardrij/wandel) • meer concerten/muziekfestivals/feesten • meer bankjes/rustplaatsen • meer/grotere win- • (betere) fietspaden kels/supermarkten/exclusievere winkels • buitenbad/zwemwater/zwemvijver • (betere) bewegwijzering/routeaanduidingen • betere horeca/bars/café's/terrasjes • schouwburg/theater • pretperk/attractiepark/kermis • slecht-weer attracties/activiteiten • meer voor kinderen/de jeugd/jongeren • betere toegankelijkheid mindervali- • meer cultuur/kunst den/rolstoelers • mogelijkheden klimsport • (betere) fietsenverhuur • goede waterwegen • de omleiden door ootmarsum • meer evenementen in het hoogseizoen • meer/betere camperplaatsen • toeristisch abonnement golfbaan/openbare • pinautomaten/bankfilialen golfbaan • waterpretpark • meer kastelen open voor publiek

Pagina 17

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Bestedingen De dagrecreanten geven gemiddeld per persoon per dag € 42,45 uit in de gemeente Dinkelland tijdens een dagtocht. Deze bestedingen zijn hoger dan het gemiddelde in Twente. In onder- staand schema worden deze bestedingen uitgesplitst naar type uitgave.

Tabel 18 Uitgaven per persoon per dag tijdens een dagtocht Overnach- Totaal, excl. Horeca Winkels Entree Overig Totaal tingen overnachtingen Dinkelland € 15,08 € 10,98 € 15,05 € 0,64 € 0,69 € 42,45 € 27,40

Sallandse Heuvelrug € 9,69 € 2,95 € 6,46 € 4,43 € 1,36 € 24,90 € 18,43 Noordoost Twente € 14,38 € 10,58 € 8,62 € 0,77 € 1,24 € 35,59 € 26,97 Stedenband Twente € 11,13 € 17,96 € 6,69 € 1,44 € 3,55 € 40,78 € 34,08 Zuid Twente € 9,05 € 5,57 € 4,73 € 1,02 € 0,69 € 21,06 € 16,33

Totaal Twente € 10,82 € 12,95 € 6,50 € 1,83 € 2,56 € 34,67 € 28,16

Worden de bestedingen per type activiteit bekeken, dan valt op dat de uitgaven tijdens recrea- tief winkelen en zonnen/zwemmen hoger zijn dan gemiddeld.

Tabel 19 Uitgaven per persoon per dag tijdens een dagtocht per activiteit (respondenten gemeente Dinkelland) Overnach- Totaal, excl. Horeca Winkels Entree Overig Totaal tingen overnachtingen Routegebonden € 15,22 € 11,20 € 16,12 € 0,59 € 0,73 € 43,86 € 27,74 Zonnen/zwemmen € 29,12 € 14,23 € 31,94 € 0,26 € 1,89 € 77,45 € 45,51 Recreatief winkelen € 17,62 € 21,64 € 15,07 € 0,85 € 0,68 € 55,86 € 40,80 Bezoek dorp/stad € 15,97 € 13,88 € 17,38 € 0,69 € 0,84 € 48,77 € 31,39 Attractie/museum € 14,81 € 11,78 € 13,95 € 0,95 € 0,75 € 42,24 € 28,29 Overig € 16,60 € 12,54 € 16,60 € 0,62 € 0,72 € 47,08 € 30,48 Totaal Dinkelland € 15,08 € 10,98 € 15,05 € 0,64 € 0,69 € 42,45 € 27,40

2.3.4 Fase 5: Naar huis gaan en terugkomen

Aan de respondenten is gevraagd of het huidige bezoek een aanleiding is om Twente nog eens te bezoeken in de toekomst. 91% van de respondenten uit Dinkelland geeft aan terug te willen komen.

Tabel 20 Herhaalbezoek naar aanleiding van huidig bezoek weet ik ja nee totaal nog niet Dinkelland 91% 2% 7% 100%

Sallandse Heuvelrug 84% 0% 15% 100% Noordoost Twente 89% 1% 10% 100% Stedenband Twente 90% 1% 9% 100% Zuid Twente 95% 0% 5% 100%

Totaal Twente 89% 1% 10% 100%

Pagina 18

3 Verblijfsrecreatie

3.1 Inleiding

In dit hoofdstuk komen de resultaten van het consumentenonderzoek onder de verblijfsrecrean- ten in de gemeente Dinkelland aan bod. Bij de analyse van de resultaten is een weging toege- past (op basis van het CVO). Hiermee wordt de verhouding tussen de verblijfsaccommodaties binnen een gemeente gecorrigeerd en is het mogelijk om uitspraken te doen voor Twente als geheel. Door weinig respons bij Hotels, B&B en Bungalows in de gemeente Dinkelland, is het niet mogelijk voor deze verblijfstypen om een uitsplitsing van de antwoorden te maken.

3.2 Bezoekersprofiel

Herkomst 99% van de respondenten van Dinkelland komt uit Nederland. De resterende 1% komt uit het buitenland. Het aandeel buitenlanders in Dinkelland is even hoog als het gemiddelde voor Twente.

Grafiek 13 Herkomstland respondent gemeente Dinkelland Tabel 21 Herkomstland respondent Nederland Buitenland Totaal

Buiten- Dinkelland 99% 1% 100%

land (1%) Sallandse Heuvelrug 99% 1% 100% Noordoost Twente 99% 1% 100% Stedenband Twente 95% 5% 100% Zuid Twente 98% 2% 100%

Totaal Twente 99% 1% 100% Nederland (99%)

In de tabel op de volgende pagina is weergegeven waar de Nederlandse respondenten van- daan komen. Van de respondenten uit gemeente Dinkelland komt het grootste aandeel, name- lijk 44%, uit Overijssel.

Pagina 19

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Tabel 22 Herkomst-provincie Nederlandse respondenten Zuid- Noord- Noord- Overijssel Gelderland Utrecht Overig Totaal Holland Holland Brabant Dinkelland 7% 44% 12% 7% 5% 5% 21% 100%

Sallandse Heuvelrug 29% 9% 10% 13% 11% 9% 19% 100% Noordoost Twente 9% 41% 12% 8% 6% 7% 18% 100% Stedenband Twente 23% 30% 7% 19% 1% 5% 16% 100% Zuid Twente 23% 28% 13% 6% 7% 4% 19% 100%

Totaal Twente 23% 21% 11% 11% 9% 7% 19% 100%

Verblijfsaccommodatie Door de beperkte respons onder bezoekers van hotel en pension zijn deze categorieën niet re- presentatief in de steekproef vertegenwoordigd. Dit is in onderstaande tabel ook zichtbaar. De resultaten voor Twente van de verblijfsrecreant zijn vooral afkomstig van de bungalowgebrui- kers en campinggasten.

Tabel 23 Type verblijfsaccommodatie Bungalow/ Vakantie- Hotel * B&B/Pension * Camping Totaal huisje/Appartement Dinkelland 4% 0% 21% 75% 100%

Sallandse Heuvelrug 6% 1% 79% 14% 100% Noordoost Twente 2% 1% 17% 80% 100% Stedenband Twente 9% 0% 18% 73% 100% Zuid Twente 0% 3% 49% 48% 100%

Totaal Twente 4% 1% 56% 39% 100% * indicatieve resultaten in verband met lage respons

Groepssamenstelling In onderstaande grafiek is weergegeven met welk gezelschap de respondent in Dinkelland ver- blijft. De meest voorkomende gezelschapstypen zijn ‘met partner zonder kinderen’ en ‘met part- ner met kinderen’.

Grafiek 14 Gezelschap bij verblijf in gemeente Dinkelland

met partner zonder kinderen 44% met partner met kinderen 38%

15% met vrienden/kennissen/overige familie zonder partner met kinderen 2% alleen 1%

met school/bedrijf/vereniging 0%

anders 0% w il niet zeggen 0%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50%

Pagina 20

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Tabel 24 Gezelschap bij verblijf aan Twente met partner met part- zonder met vrienden/ met school/ wil niet alleen zonder kin- ner met partner met kennissen/ bedrijf/ ver- anders Totaal zeggen deren kinderen kinderen overige familie eniging Dinkelland 1% 44% 38% 2% 15% 0% 0% 0% 100%

Sallandse Heuvelrug 1% 18% 60% 4% 16% 0% 0% 1% 100% Noordoost Twente 2% 36% 44% 3% 15% 0% 0% 1% 100% Stedenband Twente 8% 54% 9% 1% 17% 1% 0% 10% 100% Zuid Twente 2% 35% 45% 3% 14% 0% 0% 1% 100%

Totaal Twente 2% 27% 51% 3% 15% 0% 0% 1% 100%

In onderstaande tabel is weergegeven hoe de gemiddelde groepssamenstelling bij een verblijf in gemeente Dinkelland is. Gemiddeld gezien bestaat een groep die in Dinkelland verblijft uit 3 à 4 personen. Bij de verdeling over de leeftijdscategorieën valt op dat het hierbij vooral gaat om de groepen 35 jaar en ouder.

Tabel 25 Gemiddelde groepssamenstelling bij verblijf in Twente Aantal kinde- Aantal kinde- Aantal volwas- Aantal vol- Aantal ren jonger dan ren van senen van wassenen van senioren Totaal 6 jaar 6 t/m 17 jaar 18 t/m 34 jaar 35 t/m 54 jaar vanaf 55 jaar Dinkelland 0,26 0,60 0,45 0,94 1,00 3,25

Sallandse Heuvelrug 0,68 0,86 0,60 1,29 0,53 3,97 Noordoost Twente 0,42 0,70 0,44 0,98 0,88 3,43 Stedenband Twente 0,02 0,23 0,39 0,64 0,99 2,27 Zuid Twente 0,43 0,89 0,44 0,95 0,84 3,55

Totaal Twente 0,54 0,80 0,52 1,12 0,69 3,69

Tabel 26 Gemiddelde groepssamenstelling bij verblijf in gemeente Dinkelland per verblijfsaccommodatietype Aantal kinde- Aantal kinde- Aantal volwas- Aantal vol- Aantal ren jonger ren van senen van wassenen van senioren Totaal dan 6 jaar 6 t/m 17 jaar 18 t/m 34 jaar 35 t/m 54 jaar vanaf 55 jaar Hotel / B&B * ------Bungalow e.d * ------Camping 0,31 0,72 0,31 1,03 0,90 3,27 Totaal Dinkelland 0,26 0,60 0,45 0,94 1,00 3,25 * niet gerapporteerd in verband met lage respons, wel meegenomen in totaal Dinkelland

Pagina 21

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Opleidingsniveau Het opleidingsniveau van de respondenten is in onderstaande tabel weergegeven. Over het algemeen is het opleidingsniveau van de respondent gemiddeld tot hoog. Bij verblijfsrecreanten die verblijven op campings is het aandeel vmbo/mavo hoger dan gemiddeld voor gemeente Dinkelland.

Tabel 27 Opleidingsniveau respondent lager on- wil niet vmbo/mavo havo/vwo mbo hbo/wo totaal derwijs zeggen Dinkelland 11% 16% 14% 25% 30% 4% 100%

Sallandse Heuvelrug 3% 16% 15% 27% 34% 5% 100% Noordoost Twente 7% 18% 12% 26% 31% 5% 100% Stedenband Twente 8% 25% 8% 14% 30% 16% 100% Zuid Twente 6% 26% 9% 29% 26% 3% 100%

Totaal Twente 5% 19% 13% 26% 32% 5% 100%

Tabel 28 Opleidingsniveau respondent per verblijfsaccommodatietype (respondenten gemeente Dinkelland) lager on- wil niet vmbo/mavo havo/vwo mbo hbo/wo totaal derwijs zeggen Hotel / B&B * ------Bungalow e.d* ------Camping 7% 21% 14% 29% 24% 4% 100% Totaal Dinkelland 11% 16% 14% 25% 30% 4% 100% * niet gerapporteerd in verband met lage respons, wel meegenomen in totaal Dinkelland

3.3 De vijf fasen van oriëntatie tot vertrek

3.3.1 Fase 1: Oriënterende fase

Eerder bezoek 72% van de respondenten uit de gemeente Dinkelland geeft aan dat zij al eens eerder in Twen- te een vakantie hebben doorgebracht. Gemiddeld hebben deze respondenten al 7 keer eerder een vakantie in Twente doorgebracht.

Grafiek 15 Eerder verblijf in Twente in de afgelopen 10 jaar (respondenten gemeente Dinkelland)

Nog niet eerder in Twente geweest 28% Al eerder in Twente geweest 72%

Pagina 22

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Tabel 29 Eerder verblijf in Twente in de afgelopen 10 jaar Nog niet eerder in Al eerder in Totaal Twente geweest Twente geweest Dinkelland 28% 72% 100%

Sallandse Heuvelrug 40% 60% 100% Noordoost Twente 29% 71% 100% Stedenband Twente 44% 56% 100% Zuid Twente 29% 71% 100%

Totaal Twente 36% 64% 100%

Informatiebronnen De recreant heeft de mogelijkheid om zichzelf voor zijn bezoek aan Twente te oriënteren aan de hand van verschillende informatiemiddelen. In onderstaande grafiek is weergegeven in hoever- re de respondent uit Dinkelland ook daadwerkelijk gebruik maakt hiervan.

Grafiek 16 Gebruik informatiebronnen voor de komst naar Twente (respondenten gemeente Dinkelland) (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Familie/vrienden/collega's 40% Eigen ervaring eerder bezoek 38%

Internet 32%

Folders verblijfsaccommodatie 5%

Reisgids 3%

Tijdschrift 2% VVV 2% Ik w oon hier/in de buurt 2% Krant 1% Televisie 1%

Radio 0%

Overig 4%

Weet niet/geen antw oord 1% Geen informatiebron 7% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50%

Van de mensen die een informatiebron hebben aangegeven, geeft 38% aan Twente al te ken- nen van een eerder bezoek en 40% geeft aan informatie te hebben gekregen van familie, vrien- den of collega’s. Het blijkt dus dat goede ervaringen van de respondent of goede ervaringen van bekenden een belangrijke bron van informatie zijn. Het belangrijkste promotiemiddel is het internet. 32% van de respondenten maakt gebruik van deze informatiebron.

Pagina 23

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Tabel 30 Gebruik informatiebronnen voor de komst naar Twente (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Familie/vrienden/collega's Eigen ervaring eerder bezoek Krant Tijdschrift Folders verblijfsaccommodatie Televisie Radio VVV Internet Reisgids Ik woon hier in de buurt Overig Weetniet/geen mening informatiebronGeen Totaal

Dinkelland 40% 38% 1% 2% 5% 1% 0% 2% 32% 3% 2% 4% 1% 7% 139%

Sallandse Heuvelrug 21% 26% 5% 3% 15% 0% 1% 2% 61% 10% 1% 5% 0% 3% 151% Noordoost Twente 38% 35% 1% 3% 5% 1% 0% 3% 33% 3% 4% 6% 1% 5% 139% Stedenband Twente 30% 21% 0% 1% 6% 0% 1% 5% 37% 4% 6% 13% 0% 6% 131% Zuid Twente 33% 34% 8% 3% 3% 1% 0% 2% 33% 1% 5% 6% 2% 6% 137%

Totaal Twente 28% 29% 5% 3% 10% 1% 0% 2% 48% 6% 3% 6% 0% 4% 145%

Tabel 31 Gebruik informatiebronnen voor de komst naar Twente per verblijfsaccommodatietype (respondenten Dinkelland - meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Familie/vrienden/collega's Eigen ervaring eerder bezoek Krant Tijdschrift Folders verblijfsaccommodatie Televisie Radio VVV Internet Reisgids Ik woon hier in de buurt Overig Weetniet/geen mening informatiebronGeen Totaal

Hotel / B&B * ------Bungalow e.d * ------Camping 39% 35% 1% 3% 6% 1% 0% 3% 38% 4% 3% 6% 1% 6% 145% Totaal Dinkelland 40% 38% 1% 2% 5% 1% 0% 2% 32% 3% 2% 4% 1% 7% 139% * niet gerapporteerd in verband met lage respons, wel meegenomen in totaal Dinkelland

Pagina 24

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Bekendheid met mogelijkheden Als gevraagd wordt aan de respondenten in hoeverre zij vooraf bekend waren met de mogelijk- heden voor verschillende activiteiten, dan blijkt dat de respondent van routes, verblijfsmogelijk- heden en natuur en landschap goed op de hoogte was. Minder goed op de hoogte was deze van evenementen.

Grafiek 17 Bekendheid vooraf met mogelijkheden voor verschillende activiteiten in Twente (respondenten gemeente Dinkelland)

Routes

Attracties goed op de hoogte Verblijfsmogelijkheden voldoende op de hoogte Stedelijk toerisme matig op de hoogte slecht op de hoogte Natuur en landschap Cultuurhistorie geen mening Evenementen

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Overwegingen Bij het oriënteren vooraf overweegt de toerist vaak meerdere opties. Aan de respondent is ge- vraagd of deze vooraf andere regio’s en andere plaatsen heeft overwogen, voordat deze de keuze voor Twente en de locatie van zijn verblijfsaccommodatie heeft gemaakt.

42% van de respondenten geeft aan andere regio’s overwogen te hebben. De meest genoemde regio’s die overwogen zijn, zijn en Limburg. Uiteindelijk is de keuze op Twente geval- len. De hoofdredenen hiervoor zijn rust/ruimte en vanwege familie/vrienden/kennissen.

Nadat gekozen is voor Twente, heeft de toerist ook een keuze gemaakt voor zijn (locatie van) de verblijfsaccommodatie. Het blijkt dat als eenmaal de keuze voor Twente is gemaakt, het grootste deel van de toeristen dan ook weet naar welke locatie zij willen gaan. Slechts 15% heeft een andere locatie overwogen.

Grafiek 18 Overwegingen bij de keuze voor Twente: andere regio’s (links) en andere plaatsen in Twente (rechts) (Respondenten gemeente Dinkelland)

Andere

plaats Andere over- regio's Geen wogen Geen over- andere (15%) andere wogen regio's plaats (42%) over- over- wogen wogen (58%) (85%)

Pagina 25

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

3.3.2 Fase 2: Gaan naar Twente

Vervoermiddel Aan de respondenten is gevraagd met welk vervoermiddel zij naar de verblijfsaccommodatie zijn gekomen, waar de enquêteur ze heeft gevraagd voor deelname aan de enquête. De mees- te respondenten (97%) komen met de auto.

Grafiek 19 Vervoermiddel naar verblijfsaccommodatie voor gemeente Dinkelland totaal

Auto 97% Fiets, scooter, brom/snorfiets 0% Motor 0%

Openbaarvervoer 0%

0% Te voet Anders 2% Weet niet/geen antw oord 0%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Tabel 32 Vervoermiddel naar verblijfsaccommodatie Fiets, Weet Openbaar Auto scooter, Motor Te voet Anders niet/geen Totaal vervoer brom/snorfiets antwoord Dinkelland 97% 0% 0% 0% 0% 2% 0% 100%

Sallandse Heuvelrug 98% 0% 0% 1% 0% 1% 0% 100% Noordoost Twente 96% 1% 0% 0% 0% 3% 0% 100% Stedenband Twente 78% 9% 0% 1% 2% 10% 0% 100% Zuid Twente 97% 1% 0% 1% 0% 1% 0% 100%

Totaal Twente 96% 1% 0% 1% 0% 2% 0% 100%

3.3.3 Fase 3 en 4: Ontvangen worden en er zijn

Motief Het belangrijkste motief om naar Twente te komen voor een vakantie volgens de respondenten in Dinkelland, is om er even tussen uit te zijn en de batterij op te laden. Dit komt overeen met het gemiddelde van Twente.

Grafiek 20 Motief voor vakantie in Twente (respondenten gemeente Dinkelland)

er even tussen uit, de batterij opladen 41%

30% gezellig met vrienden of familie op stap interesse voor gebied, iets leren 9% opgaan in de planten- en dierenw ereld 4%

fysieke uitdaging, bew eging 2%

anders 13% w eet niet/geen antw oord 0%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Pagina 26

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Tabel 33 Motief voor vakantie gezellig opgaan in interesse met vrien- er even tussen de plan- fysieke weet voor den of uit, de batterij ten- en uitdaging, anders niet/geen Totaal gebied, familie op opladen dierenwe- beweging antwoord iets leren stap reld Dinkelland 30% 41% 9% 4% 2% 13% 0% 100%

Sallandse Heuvelrug 31% 50% 5% 1% 2% 10% 0% 100% Noordoost Twente 29% 43% 8% 3% 3% 15% 0% 100% Stedenband Twente 13% 38% 14% 5% 6% 24% 0% 100% Zuid Twente 24% 44% 9% 2% 3% 17% 1% 100%

Totaal Twente 28% 47% 7% 2% 3% 13% 0% 100%

Vakantieduur In onderstaande tabellen is de gemiddelde duur van een vakantie in Twente weergegeven. Daarbij zijn vakanties langer dan 60 dagen niet meegerekend, om zodoende het effect van de beperkte groep respondenten met zeer lange vakanties het gemiddelde niet te veel te laten be- invloeden. De gemiddelde duur van een vakantie in de gemeente Dinkelland is 15 dagen, hoger is dan het gemiddelde van Twente.

Tabel 34 Duur vakantie Tabel 35 Duur vakantie in gemeente Dinkelland Duur Duur vakantie vakantie (in dagen) (in dagen) Dinkelland 15 Hotel / B&B * - Bungalow/Vakantiehuisje/Appartement * - Sallandse Heuvelrug 11 Camping 16 Noordoost Twente 15 Totaal Dinkelland 15 Stedenband Twente 10 * niet gerapporteerd in verband met lage respons, wel Zuid Twente 15 meegenomen in totaal Dinkelland

Totaal Twente 12

Pagina 27

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Activiteiten Tijdens een vakantie gaat een toerist veelal uitstapjes maken in de buurt. Aan de respondenten in Dinkelland is gevraagd welke activiteiten ze hebben ondernomen tijdens hun verblijf in Din- kelland of welke activiteiten ze nog van plan zijn te ondernemen. De meest ondernomen activi- teiten zijn fietsen, bezoek aan een dorp en bezoek terras.

Grafiek 21 Ondernomen activiteiten tijdens de vakantie in Dinkelland (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Fietsen 83%

Bezoek dorp 77% 69% Bezoek terras Zonnen/zw emmen 58% Bezoek stad 58%

Bezoek restaurant 58% Wandelen 56%

56% Recreatief w inkelen Bezoek museum/galerie 36% Bezoek cultuurhistorische voorziening 34%

Bezoek attracties 32% Bezoek evenement/festival 29%

s Avonds uitgaan 14%

Paardrijden 8% Mountainbiken/ATB-en 5% Watersport 3%

Skaten/skeeleren 2%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Aan de respondenten is door middel van een open vraag de mogelijkheid gegeven om 5 attrac- ties aan te geven die zij tijdens de vakantie bezoeken. Op deze vraag zijn zeer uiteenlopende antwoorden gegeven. In onderstaande grafiek worden de attracties die door meer dan 4% van de respondenten zijn genoemd weer gegeven. De meest bezochte attractie is Dierentuin Em- men.

Grafiek 22 Bezochte attracties tijdens de vakantie in Dinkelland

dierentuin emmen 29%

siepelmarkt 17% 17% openluchtmuseum tiggelte oldtimer/stoomdag tiggelte/markt 12% tiggelte avonturenpark hellendoorn 8% boeskool 7% ponypark slagharen 7% tw entse w elle museum 7%

ootmarsum 6%

paardenmarkt/paardendagen/ruiterdagen 6%

geesteren 6% markt/kunstmarkt 5% sterrenw acht 4%

zw emvijver/zw embad/zw emparadijs 4%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%

Pagina 28

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Tabel 36 Ondernomen activiteiten tijdens de vakantie in Twente (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Wandelen Wandelen Fietsen Skaten/skeeleren Zonnen/zwemmen Mountainbiken/ATB-en Watersport Paardrijden winkelen Recreatief dorp Bezoek stad Bezoek attracties Bezoek Bezoek museum/galerie terras Bezoek restaurant Bezoek uitgaan 's Avonds evenement/festival Bezoek voorziening cultuurhistorische Bezoek Totaal

Dinkelland 56% 83% 2% 58% 5% 3% 8% 56% 77% 58% 32% 36% 69% 58% 14% 29% 34% 677%

Sallandse Heuvelrug 73% 69% 2% 76% 8% 8% 7% 57% 76% 49% 48% 23% 65% 60% 5% 18% 18% 663% Noordoost Twente 60% 77% 2% 62% 5% 4% 6% 54% 75% 56% 29% 27% 63% 59% 10% 26% 26% 642% Stedenband Twente 43% 74% 2% 54% 1% 10% 3% 41% 50% 60% 16% 26% 60% 42% 20% 8% 9% 518% Zuid Twente 66% 79% 4% 63% 7% 10% 6% 59% 78% 56% 33% 20% 60% 54% 8% 25% 16% 643%

Totaal Twente 67% 73% 3% 69% 7% 7% 6% 56% 75% 52% 39% 24% 63% 58% 8% 21% 19% 648%

Waardering Aan de respondenten is gevraagd een waardering te geven voor de verschillende aspecten van het toeristische aanbod in Twente. Bij alle aspecten is het aandeel positieve waarderingen gro- ter dan het aandeel negatieve waarderingen. Het meest positief is de recreant over het aanbod en de kwaliteit van de verblijfsaccommodatie en horeca, de informatievoorziening over de toe- ristische mogelijkheden en de toeristische bewegwijzering. Verbeterpunten zijn het aanbod en de kwaliteit van dagattracties en evenementen.

Grafiek 23 Waardering aspecten van toeristisch aanbod in Twente (respondenten gemeente Dinkelland)

Aanbod (aantal) verblijfsaccommodaties.

De kw aliteit van de verblijfsaccommodaties.

Het aantal dagattracties. De kw aliteit van de dagattracties.

Aanbod horeca.

Kw aliteit horeca. uitstekend Aanbod evenementen. voldoende Kw aliteit evenementen. matig slecht Het aantal voorzieningen voor kinderen. geen mening Kw aliteit van de voorzieningen voor kinderen.

Het aantal voorzieningen voor senioren. Kw aliteit van de voorzieningen voor senioren. Informatievoorziening over de toeristische mogelijkheden.

Toeristische bew egw ijzering.

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100 %

Pagina 29

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

De waardering voor een vakantie in gemeente Dinkelland is hoog. Gemiddeld haalt de gemeen- te hiervoor een 8,1 onder de toeristen. Aan de respondenten is ook gevraagd om een waarde- ring te geven voor de verschillende activiteiten die ze ondernomen hebben. Alle activiteiten sco- ren een hoog gemiddelde, op mountainbiken na.

Grafiek 24 Waardering voor ondernomen activiteiten tijdens de vakantie in Twente (respondenten gemeente Dinkelland)

8,2 Fietsen Paardrijden 8,0 7,9 Bezoek evenement/festival Bezoek museum/galerie 7,8 Bezoek terras 7,8 Wandelen 7,7 Zonnen/zw emmen 7,7

Watersport 7,7

Bezoek stad 7,7 Bezoek attracties 7,7 Bezoek restaurant 7,7 Recreatief w inkelen 7,6 Bezoek dorp 7,6 Bezoek cultuurhistorische voorziening 7,6

Skaten/skeeleren 7,4

s Avonds uitgaan 7,0

Mountainbiken/ATB-en 6,2 0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0

Tabel 37 Waardering voor ondernomen activiteiten tijdens de vakantie in Twente

Wandelen. Wandelen. Fietsen. Skaten/skeeleren. Zonnen/zwemmen. Mountainbiken/ATB-en. Watersport. Paardrijden. winkelen. Recreatief dorp. Bezoek stad. Bezoek attracties. Bezoek Bezoek museum/galerie. terras. Bezoek restaurant. Bezoek uitgaan. 's Avonds evenement/festival. Bezoek voorziening. cultuurhistorische Bezoek

Dinkelland 7,7 8,2 7,4 7,7 6,2 7,7 8,0 7,6 7,6 7,7 7,7 7,8 7,8 7,7 7,0 7,9 7,6

Sallandse Heuvelrug 8,0 8,2 8,1 7,6 8,2 7,9 8,2 7,6 7,6 7,6 8,0 7,8 7,8 7,8 7,5 7,9 7,8 Noordoost Twente 8,0 8,2 7,5 7,7 7,2 7,4 8,2 7,5 7,6 7,6 7,6 7,7 7,7 7,6 7,4 7,7 7,6 Stedenband Twente 7,9 8,4 8,0 7,6 8,0 8,5 7,8 7,5 7,6 7,5 8,0 7,1 7,7 7,7 7,9 7,7 7,4 Zuid Twente 8,0 8,2 7,9 8,0 8,5 8,0 8,2 7,6 7,6 7,7 7,6 7,4 7,7 7,8 7,8 7,4 7,7

Totaal Twente 8,0 8,2 7,9 7,7 8,1 7,9 8,2 7,6 7,6 7,6 7,9 7,6 7,7 7,7 7,6 7,7 7,7

Pagina 30

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Imago De respondenten hebben Twente in twee woorden beschreven. In onderstaande tabel worden de antwoorden die door meer dan 4% van de respondenten uit Dinkelland zijn gegeven weer- gegeven. Het valt ook hier weer op, net als bij de dagrecreanten, dat veel van de genoemde woorden te maken hebben met de natuur en landschapswaarden. Verder is het vriendelijke en gemoedelijke karakter van Twente een belangrijke bepaler van het imago.

Tabel 38 Associatie met Twente (respondenten gemeente Dinkelland) Gemeente

Dinkelland rust/stilte 29% (mooie) natuur 22% mooi 17% super/prima/goed 11% karakteristieke omgeving/prachtig gebied 10% gezellig/leuk 9% gastvrij 9% gemoedelijk 8% vriendelijkheid 8% ruimte/ruimtelijk 6% landschap/landschappelijk 6% fietsen/mooi fietsgebied/fietsroutes 4%

Grafiek 25 Woordparen imago Twente (respondenten gemeente Dinkelland)

Ver w eg Dichtbij

Historisch Modern Veilig Onveilig

Saai Bruisend

Stedelijk Natuurlijk

Gastvrij Niet gastvrij Gezellig Ongezellig

Veelzijdig Eenzijdig Goed bereikbaar Slecht bereikbaar

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Aan de respondenten zijn enkele woordparen voorgelegd, waarmee Twente omschreven werd. Aan de respondenten is gevraagd om aan te geven of zij Twente meer bij het linkerwoord vin- den passen, of dat het rechterwoord meer van toepassing is.

Uitgaande van bovenstaande resultaten is Twente voor de meeste verblijfsrecreanten: • Dichtbij • Gastvrij • Historisch • Gezellig • Veilig • Veelzijdig • Bruisend • Goed bereikbaar • Natuurlijk

Pagina 31

De respondenten hebben een lijst met mogelijke aspecten van Twente voorgelegd gekregen. Voor elk van deze aspecten kon de respondent aangeven of hij dit aspect bij Twente vindt pas- sen.

Tabel 39 Aspecten van Twente (respondenten gemeente Dinkelland) percentage

respondenten fietsroutes 85% natuur en landschap 71% wandelroutes 55% bezienswaardigheden op het platteland 34% cultuur(historie)/erfgoed 30% horeca-aanbod 27% winkelaanbod 25% musea/galeries 19% evenementen 16% stedelijke bezienswaardigheden 14% culturele festivals 8% aanbod van elk-weer voorzieningen 5% moderne architectuur 1%

Natuur en landschap en routegebonden recreatie scoren hoog. Twente wordt echter door wei- nig recreanten geassocieerd met culturele festivals, moderne architectuur en elk-weer voorzie- ningen.

Bekendheid met Dinkelland Aan de respondenten is gevraagd hoe bekend zij zijn met de Ootmarsum, Denekamp en Din- kelland. Uit de resultaten blijkt dat de dagrecreanten vooral Ootmarsum kennen, maar veelal ook bekend zijn met Dinkelland en Denekamp.

Grafiek 26 Bekendheid met Dinkelland (respondenten gemeente Dinkelland)

Dinkelland goed bekend redelijk bekend Ootmarsum matig bekend Denekamp geen mening

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Pagina 32

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

In onderstaande tabel wordt weergegeven welke associatie de verblijfsrecreant heeft met Din- kelland en de kernen Ootmarsum en Denekamp.

Tabel 40 Associatie met Dinkelland (respondenten Dinkelland – meerdere antwoorden mogelijk per respondent) Dinkelland Ootmarsum Denekamp winkelaanbod 18% 42% 46% fietsroutes 49% 46% 36% horeca-aanbod 18% 51% 34% natuur en landschap 50% 47% 32% wandelroutes 38% 40% 23% bezienswaardigheden op het platteland 35% 31% 21% evenementen 9% 29% 18% stedelijke bezienswaardigheden 9% 36% 18% dagrecreatie-aanbod 25% 28% 16% musea 9% 39% 15% moderne architectuur 8% 14% 14% aanbod van slecht-weer-voorzieningen 11% 10% 13% cultuur(historie)/erfgoed 19% 55% 11% culturele festivals 8% 25% 11% kunst 6% 53% 3% Totaal 353% 571% 222%

Verbeteringspunten De respondenten hebben de kans gekregen om aan te geven welke voorzieningen ze nog mis- sen. Hieronder staan de suggesties die de verblijfsrecreanten uit de gemeente Dinkelland heb- ben gedaan.

• meer concerten/muziekfestivals/feesten • beter openbaarvervoer/betere tijden • discotheken • avondrecreatie • meer evenementen in het hoogseizoen • (betere) fietsenverhuur • buitenbad/zwemwater/zwemvijver • betere horeca/bars/café's/terrasjes • strand • meer/betere routes (fiets/atb/auto/paardrij/wandel) • meer/betere camperplaatsen • pretperk/attractiepark/kermis • meer/grotere win- kels/supermarkten/exclusievere winkels • watersport/waterrecreatie • meer cultuur/kunst • (betere) fietspaden • slecht-weer attracties/activiteiten • meer voor kinderen/de jeugd/jongeren • (betere) bewegwijzering/routeaanduidingen • informatiekrant/folder/regio-kalender • waterskibaan • waterpretpark • viswater/visvijver • natuurparken • meer gezelligheid/meer gastvrijheid • meer diversiteit in eetgelegenheden • jaarmarkt/rommelmarkt/markt • betere aansluiting met duitsland • beter snoei/maaiwerk (bordjes zijn niet te le- zen)

Pagina 33

Bestedingen De verblijfsrecreanten geven gemiddeld per persoon per dag €47,62 uit in gemeente Dinkelland tijdens een vakantie. Dat is lager dan het gemiddelde voor Twente. In onderstaand schema worden deze bestedingen uitgesplitst naar type uitgave. Hierbij zijn recreanten die helemaal niets uitgeven in de analyse weggelaten. Het meeste wordt uitgegeven in winkels. De uitgaven tijden een vakantie op een camping zijn lager dan het gemiddelde van de gemeente Dinkelland.

Tabel 41 Uitgaven per persoon per dag tijdens een vakantie Overnach- Totaal, excl. Horeca Winkels Entree Overig Totaal tingen overnachtingen Dinkelland € 15,26 € 18,09 € 10,40 € 2,74 € 1,14 € 47,62 € 37,23

Sallandse Heuvelrug € 14,19 € 10,33 € 30,60 € 3,24 € 3,31 € 61,67 € 31,07 Noordoost Twente € 11,59 € 13,99 € 13,20 € 1,94 € 1,26 € 41,99 € 28,79 Stedenband Twente € 15,89 € 28,55 € 12,61 € 1,34 € 0,64 € 59,02 € 46,42 Zuid Twente € 8,49 € 11,13 € 16,51 € 1,49 € 1,56 € 39,18 € 22,67

Totaal Twente € 12,62 € 12,18 € 23,20 € 2,53 € 2,39 € 52,92 € 29,73

Tabel 42 Uitgaven per persoon per dag tijdens een vakantie per type verblijfsaccommodatie (respondenten gemeente Dinkelland) Overnach- Totaal, excl. Horeca Winkels Entree Overig Totaal tingen overnachtingen Hotel/B&B * ------Bungalow e.d.* ------Camping € 9,78 € 15,81 € 9,05 € 2,06 € 0,96 € 37,65 € 28,60 Totaal Dinkelland € 15,26 € 18,09 € 10,40 € 2,74 € 1,14 € 47,62 € 37,23 * niet gerapporteerd in verband met lage respons, wel meegenomen in totaal Dinkelland

3.3.4 Fase 5: Naar huis gaan en terugkomen

Aan de respondenten is gevraagd of het huidige bezoek een aanleiding is om Twente nog eens te bezoeken in de toekomst. 85% van de respondenten uit Dinkelland geeft aan terug te willen komen.

Tabel 43 Herhaalbezoek naar aanleiding van huidig bezoek weet ik ja nee totaal nog niet Dinkelland 85% 2% 13% 100%

Sallandse Heuvelrug 75% 2% 22% 100% Noordoost Twente 86% 1% 13% 100% Stedenband Twente 86% 0% 14% 100% Zuid Twente 82% 1% 17% 100%

Totaal Twente 80% 2% 19% 100%

Pagina 34

4 Economisch effect

4.1 Inleiding

Aanvullend op het consumentenonderzoek is een secundair onderzoek uitgevoerd aan de hand van bestaande landelijke bronnen. In dit hoofdstuk komen achtereenvolgens aan bod: • de activiteiten tijdens een dagtocht en bezoekersaantallen van toeristische voorzieningen; • de overnachtingen bij verblijfsaccommodaties • de bestedingen tijdens een dagtocht en een vakantie; • de werkgelegenheid in de recreatie en toerisme sector in Twente.

De analyses in dit hoofdstuk zijn uitgevoerd aan de hand van de ‘Landelijke R&T Standaard’ van het IPO. Een uitgebreide beschrijving van de gebruikte cijfers en rekenmethoden staat in het technisch rapport behorende bij dit onderzoek.

4.2 Bezoekersaantallen

In onderstaande tabel wordt, op basis van gegevens uit het CVTO, weergegeven welke activi- teiten de Nederlander onderneemt tijdens een dagtocht in de gemeente Dinkelland en in Regio Twente. Het CVTO heeft voor de gemeenten in de regio Twente slechts een beperkte respons, waardoor de cijfers met enige terughoudendheid geïnterpreteerd moeten worden. De totalen per gemeente en de totalen voor de (sub-)regio’s per activiteitstype zijn volgens het CVTO wel representatief.

Tabel 44 Ondernomen activiteiten in Twente door Nederlanders per categorie (bron CVTO 2006-2007)* Waterre- Sport- Evene- Winkelen Buiten- Wellness, Attracties (* 1.000) creatie, en wedstrijd menten voor plezier/ Cultuur Uitgaan Totaal recreatie beauty bezocht -sport bezoeken bezocht funshoppen Dinkelland 592 55 23 0 235 47 87 101 230 1370

Sallandse Heuvelrug 3336 294 160 57 1663 195 298 81 1361 7445 Noordoost-Twente 2046 232 67 150 383 283 583 214 1066 5024 Stedenband Twente 5602 576 941 919 2154 1480 6889 2134 5244 25939 Zuid-Twente 3109 213 96 101 1176 131 333 821 1319 7299

Totaal Twente 14093 1315 1264 1227 5376 2089 8103 3250 8990 45707 * cijfers voor afzonderlijke categorieën per gemeente zijn indicatief, totalen per gemeente en (sub-) regio’s zijn representatief

In de gemeente Dinkelland worden 1370 duizend activiteiten ondernomen door Nederlanders. Het belangrijkste type activiteit is buitenrecreatie. De gemeenten in de Stedenband Twente hebben het grootste aandeel aan activiteiten binnen Twente. In de Stedenband Twente is fun- shoppen de belangrijkste activiteitscategorie. Voor de andere regio’s is buitenrecreatie de be- langrijkste activiteit. Voor Twente als geheel is buitenrecreatie ook de meest voorkomende acti- viteitscategorie. Funshoppen, uitgaan en attracties bezoeken zijn ook veel voorkomende activi- teitscategorieën.

Pagina 35

Twente Toerisme Monitor Economisch effect

Niet alleen Nederlanders ondernemen activiteiten in Twente. In onderstaande tabel wordt op basis van het consumentenonderzoek en het CVTO aangegeven welke activiteiten buitenlan- ders ondernemen in Twente.

Tabel 45 Ondernomen activiteiten in Twente door Nederlanders en buitenlanders (bron CVTO 2006-2007) (* 1.000) Totaal Nederlanders Totaal buitenlanders* Totaal activiteiten Dinkelland 1370 65 1435

Sallandse Heuvelrug 7445 49 7494 Noordoost-Twente 5024 338 5362 Stedenband Twente 25939 2206 28145 Zuid-Twente 7299 255 7554

Totaal Twente 45707 2848 48555 * Aantal activiteiten door buitenlanders berekend aan de hand van de verhouding tussen Nederlandse respondenten en buitenlandse respondenten uit het consumentenonderzoek. Resultaten buitenlandse gasten zijn indicatief door gering aantal buitenlandse respondenten.

In totaal wordt ongeveer 5% van alle activiteiten in de gemeente Dinkelland door buitenlanders ondernomen. De meeste activiteiten door buitenlanders vinden plaats in de Stedenband Twen- te.

4.3 Overnachtingen

Het CVO is een jaarlijks onderzoek, uitgevoerd door NBTC-NIPO, dat data verzameld over va- kanties van Nederlanders. De cijfers zijn op subregionaal niveau verkrijgbaar en geven onder andere per verblijfsaccommodatietype aan hoeveel overnachtingen er in een bepaald jaar zijn geweest. In onderstaande tabel zijn deze gegevens voor Twente weergegeven. Hierbij gaat het om toeristische overnachtingen. Zakelijke overnachtingen zijn niet opgenomen. De gemeente Dinkelland valt binnen de subregio Noordoost-Twente.

Vanwege het geringe aantal respondenten per subregio voor de verschillende verblijfstypen, dienen deze cijfers slechts als indicatie gelezen te worden. De totalen per subregio en de tota- len per verblijfstype voor Twente en Overijssel zijn wel representatief.

Tabel 46 Overnachtingen in Twente door Nederlanders per categorie (bron CVO 2008)* Herkomst Pension/ Bungalow, Camping, Camping, (* 1.000) Hotel Overig Totaal gasten B&B** appartement toeristisch vast Sallandse Heuvelrug NL 20 0 991 72 103 38 1224 Noordoost-Twente NL 215 13 93 319 106 105 851 Stedenband Twente NL 422 19 22 74 0 85 621 Zuid-Twente NL 33 16 233 194 36 35 547 Totaal Twente NL 690 47 1339 659 245 263 3243 Totaal Overijssel NL 774 241 2827 2225 1036 1175 8279 * cijfers voor afzonderlijke categorieën op subregio-niveau zijn indicatief, totalen per subregio zijn representatief ** grootte steekproef CVO voor Pension/B&B is niet representatief, cijfers zijn indicatief

Pagina 36

Twente Toerisme Monitor Economisch effect

39% van alle overnachtingen in Overijssel door Nederlanders wordt in Twente ondernomen. Daarbij heeft de subregio Sallandse Heuvelrug de meeste overnachtingen van Twente. Het grootste aandeel overnachtingen in Twente wordt ondernomen in Bungalows en appartemen- ten. Hotels en campings hebben ook een groot aandeel aan overnachtingen binnen Twente.

Het CVO geeft alleen het aantal overnachtingen in Twente door Nederlanders. Op basis van gegevens uit de SLA en SIT kan het aantal overnachtingen door buitenlanders berekend wor- den. In onderstaande tabel zijn de resultaten van de berekeningen weergegeven vanaf 2005. 41% van alle overnachtingen in Overijssel wordt in Twente ondernomen. Het aandeel buiten- landse vakanties in Twente is bijna 4%. Dit aandeel is lager dan voor Overijssel als geheel, dat ongeveer 5% buitenlandse gasten kent.

Tabel 47 Overnachtingen (exclusief overnachtingen op vaste standplaatsen) in Twente vanaf 2005 (bronnen CVO 2008, SLA 2008, GOBT) Herkomst (* 1.000) 2005 2006 2007 2008 gasten Sallandse Heuvelrug NL * 940 1160 1098 1121 Noordoost-Twente NL * 678 600 548 745 Stedenband Twente NL * 604 831 791 621 Zuid-Twente NL * 624 559 543 511

Totaal Twente NL * 2847 3150 2981 2998 Buiten NL ** 101 98 105 119 Totaal 2947 3247 3086 3118

Totaal Overijssel NL * 7376 7300 7358 7243 Buiten NL ** 315 306 330 372 Totaal 7691 7605 7687 7615 * op basis van CVO ** op basis van SLA en SIT

4.4 Bestedingen

4.4.1 Dagrecreatie

Op basis van gegevens uit het CVTO zijn in onderstaande tabel de gemiddelde bestedingen weergegeven voor activiteiten in Twente. Hierbij gaat het om gegevens van Nederlandse gas- ten en bestedingen exclusief vaste kosten. In totaal geven de gasten per jaar 46 miljoen euro uit in de gemeente Dinkelland. Het meeste wordt uitgegeven in winkels.

Tabel 48 Bestedingen (excl. vaste kosten) tijdens activiteiten in Twente door Nederlanders (bron CVTO 2006-2007) Euro’s Entree/ Horeca/ Bestedingen in Overige uitgaven Totaal (* 1.000) toegangsprijzen consumpties winkels Dinkelland 2942 7501 33329 2398 46170

Sallandse Heuvelrug 25666 35793 20655 7141 89255 Noordoost-Twente 8767 30223 68159 19401 126550 Stedenband Twente 253488 123884 265722 22274 665368 Zuid-Twente 13139 37812 18003 5554 74508

Totaal Twente 301060 227712 372539 54370 955681

Pagina 37

Twente Toerisme Monitor Economisch effect

Tabel 49 Bestedingen (excl. vaste kosten) tijdens activiteiten in Twente door Nederlanders en buitenlanders (bron CVTO 2006-2007, consumentenenquête TTM) Euro’s Buitenlandse Nederland Totaal (* 1.000) gasten * Dinkelland 46170 1740 47910

Sallandse Heuvelrug 89255 1239 90494 Noordoost-Twente 126550 9472 136022 Stedenband Twente 665368 91647 757015 Zuid-Twente 74508 5728 80236

Totaal Twente 955681 108087 1063768 * Buitenlandse bestedingen berekend aan de hand van de verhouding tussen Nederlandse respondenten en buitenlandse respondenten uit het consumentenonderzoek en de aangegeven bestedingen van de buiten landse gasten. Resultaten buitenlandse gasten zijn indicatief door gering aantal buitenlandse respondenten. ** Geen informatie over bestedingen voorhanden.

Natuurlijk geven ook de buitenlandse gasten geld uit tijdens hun dagtocht in Twente. In boven- staande tabel is op basis van uitkomsten van het consumentenonderzoek een gemiddelde be- steding voor buitenlandse gasten weergegeven. In totaal komen de buitenlandse bestedingen uit op zo’n 2 miljoen euro in de gemeente Dinkelland. In totaal zijn de bestedingen in deze ge- meente tijdens dagtochten zo’n 48 miljoen euro. In bovenstaande bestedingen zijn alleen de uitgaven tijdens de dagtocht meegenomen.

Vaak worden er echter voorafgaand aan de dagtocht al kosten gemaakt (vervoer, lidmaat- schapskosten e.d.). Dit zijn de zogenaamde vaste kosten. Om een totaalbeeld te krijgen van de bestedingen aan dagtochten in Twente, dienen deze kosten meegenomen te worden. Deze zijn in onderstaande tabel weergegeven. De vaste kosten zijn ongeveer 11% van de totale kosten bij een dagtocht. De vervoerskosten zijn hierbij de hoogste kostenpost.

Tabel 50 Bestedingen (incl. vaste kosten) tijdens activiteiten in Twente door Nederlanders en buitenlanders (bron CVTO 2006-2007, consumentenenquête TTM) Euro’s Totaal Twente (* 1.000) Bestedingen tijdens activiteit 1063768 Vaste kosten 131957 Totaal bestedingen 1195725

Pagina 38

Twente Toerisme Monitor Economisch effect

4.4.2 Verblijfsrecreatie

Op basis van gegevens uit het CVO zijn in onderstaande tabel de bestedingen voor verblijfsre- creanten in Twente weergegeven. Hierbij gaat het om de Nederlandse gasten. De twee regio’s met de meeste bestedingen zijn de Sallandse Heuvelrug en de Stedenband Twente. De Sal- landse Heuvelrug heeft de meeste bestedingen in de bungalowsector, terwijl in de Stedenband Twente de bestedingen vooral door hotelgasten plaatsvinden.

Tabel 51 Bestedingen (incl. vaste kosten) tijdens vakanties in Twente door Nederlanders per categorie (bron CVO 2008)* Euro’s Herkomst Pension/ Bungalow, Camping, Camping, Hotel Overig Totaal (* 1.000) gasten B&B** appartement toeristisch vast Sallandse Heuvelrug NL 1589 0 37667 1477 1394 1173 43300 Noordoost-Twente NL 17183 393 3148 6068 1322 944 29059 Stedenband Twente NL 35718 693 1170 1344 0 1868 40793 Zuid-Twente NL 1890 528 7897 3111 314 774 14514 Totaal Twente NL 56379 1614 49882 12000 3030 4760 127665 Totaal Overijssel NL 64598 7742 97715 39667 13474 24144 247340 * cijfers voor afzonderlijke categorieën op subregio-niveau zijn indicatief, totalen per subregio zijn representatief ** grootte steekproef CVO voor Pension/B&B is niet representatief, cijfers zijn indicatief

Naast Nederlandse gasten komen er natuurlijk ook buitenlandse gasten naar Twente. De be- stedingen van deze gasten zijn op basis van gegevens van het CBS berekend en weergegeven in onderstaande tabel. In totaal wordt door hen 141 miljoen euro uitgegeven tijdens vakanties in Twente.

De bestedingen in Twente tijdens vakanties vormen ongeveer de helft van alle bestedingen tij- dens vakanties in Overijssel.

Tabel 52 Bestedingen (incl. vaste kosten, excl. overnachtingen op vaste standplaatsen) in Twente (bronnen CVO 2008, SLA 2008, GOBT) Euro’s Buitenlandse Nederland * Totaal (* 1.000) Gasten ** Sallandse Heuvelrug 41906 *** *** Noordoost-Twente 27736 *** *** Stedenband Twente 40793 *** *** Zuid-Twente 14200 *** *** Twente 124635 16867 141502 Overijssel 233866 52710 286576 * op basis van CVO ** op basis van SLA en SIT *** geen cijfers beschikbaar

Pagina 39

Twente Toerisme Monitor Economisch effect

4.5 Werkgelegenheid

De Landelijke R&T-standaard bepaalt de werkgelegenheid in de recreatie en toerisme sector aan de hand van de gegevens uit het LISA-systeem. Deze gegevens zijn door de provincie Overijssel aangeleverd. Bij het bepalen van de werkgelegenheid zoals in deze paragraaf weer- gegeven, zijn de systematiek en wegingfactoren uit de standaard gehanteerd.

Tabel 53 Werkgelegenheid recreatie en toerisme sector per type werkplek (werkzame personen 2008, bron LISA) Full time Part time Uitzend- Totaal Percentage totaal

(vanaf 12 uur/week) (tot 12 uur/week) krachten R&T sector werkgelegenheid Dinkelland 641 666 54 1361 13%

Sallandse Heuvelrug 1057 875 129 2060 6% Noordoost-Twente 1767 1883 80 3729 8% Stedenband Twente 5152 2557 312 8020 5% Zuid-Twente 1315 1182 84 2579 6%

Totaal Twente 9289 6496 603 16389 6% Totaal Overijssel 17039 11703 1310 30052 6%

Uit bovenstaande tabel is op te maken dat van alle werkzame personen in de recreatie en toe- risme sector in Overijssel de helft in Twente werkt. Daarbij heeft 57% een fulltime baan, 40% een parttime baan en werkt 3% als uitzendkracht. In de gemeente Dinkelland is het aandeel van de werkgelegenheid in de recreatie en toerisme sector hoger dan gemiddeld.

Tabel 54 Werkgelegenheid recreatie en toerisme sector per groep (werkzame personen 2008, bron LISA) Cultuur, Detailhandel / Logiesver- Horeca Vervoer recreatie, Sport Overig groothandel strekking amusement Dinkelland 15 410 768 34 59 20 56

Sallandse Heuvelrug 73 381 940 185 322 61 97 Noordoost-Twente 65 869 2213 200 94 77 212 Stedenband Twente 376 852 4533 846 539 323 554 Zuid-Twente 116 480 1551 190 67 97 76

Totaal Twente 628 2582 9237 1421 1022 559 940 Totaal Overijssel 1168 4472 16652 2251 2032 1104 2373

De sector met de meeste werkgelegenheid in Twente is de horeca. Maar liefst 56% van alle werkende personen in de recreatie en toerisme sector werken in de horeca. Dit is ook voor de gemeente Dinkelland de belangrijkste sector.

Wordt de ontwikkeling van de werkgelegenheid over de afgelopen jaren bekeken, dan valt op dat de werkgelegenheid sinds 2004 aan het groeien is in de gemeente Dinkelland. Sinds 2004 is een groei te zien van ongeveer 22%.

Pagina 40

Twente Toerisme Monitor Economisch effect

Grafiek 27 Werkgelegenheid recreatie en toerisme sector in de gemeente Dinkelland per jaar (werkzame personen, bron LISA)

1500

1450 1400 1350 1300 1250 1200 1150 1100 1050 1000 2004 2005 2006 2007 2008

Tabel 55 Werkgelegenheid recreatie en toerisme sector vanaf 2004 (werkzame personen, bron LISA) 2004 2005 2006 2007 2008 Dinkelland 1115 1180 1217 1266 1361

Sallandse Heuvelrug 2068 1994 2118 2179 2060 Noordoost-Twente 3377 3450 3544 3586 3729 Stedenband Twente 7705 7430 7566 7835 8020 Zuid-Twente 2534 2636 2576 2577 2579

Totaal Twente 15683 15510 15803 16176 16389 Totaal Overijssel 28104 28102 28520 29257 30052

Wordt gekeken naar het aandeel van de recreatie en toerisme sector van de totale werkgele- genheid, dan valt op dat dit aandeel voor Twente en Overijssel niet is veranderd in de laatste jaren. Ook binnen de subregio’s is weinig veranderd. De gemeente Dinkelland laat een duidelij- ke stijging zien van het aandeel werkgelegenheid in de recreatie en toerisme sector.

Tabel 56 Werkgelegenheid recreatie en toerisme sector vanaf 2004 (% van totale werkgelegenheid, bron LISA) 2004 2005 2006 2007 2008 Dinkelland 10,9% 11,5% 11,8% 12,1% 12,9%

Sallandse Heuvelrug 7,1% 6,8% 7,1% 7,0% 6,5% Noordoost-Twente 7,9% 8,0% 8,1% 7,9% 8,0% Stedenband Twente 4,8% 4,6% 4,7% 4,7% 4,7% Zuid-Twente 6,2% 6,5% 6,4% 6,2% 6,0%

Totaal Twente 5,7% 5,7% 5,7% 5,7% 5,6% Totaal Overijssel 5,6% 5,6% 5,6% 5,6% 5,6%

Pagina 41

Bijlage Het enquêteformulier

Datum:

……………………..…….. Locatie: Twente Toerisme Monitor - enquête dagrecreatie Dinkelland – ……………………………. ______U bent op dit moment te gast in Twente. De veertien Twentse gemeenten zijn bezig met een onderzoek onder toeristen in Twente. Graag zouden wij u enkele vragen stellen over uw bezoek aan Twente. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 5 minuten. Alvast bedankt voor uw medewerking.

Controlevraag: Bent u vandaag op een recreatief dagje uit, al dan niet als onderdeel van een vakantie? Indien het antwoord ‘nee’ is, dan vragenlijst niet starten!

1. Komt u vandaag vanaf uw thuisadres of vanaf uw 5. Met welk vervoermiddel bent u naar deze locatie vakantieadres naar deze locatie? gekomen?

$$$ Thuisadres $$$ Auto $$$ Vakantieadres, namelijk in de plaats $$$ Fiets, Scooter – brom – snorfiets $$$ Motor ……………………………………………………………. $$$ Openbaar vervoer $$$ Te voet $$$ Anders

2. Welke informatiebron(nen) heeft u gebruikt bij het

maken van uw keuze om vandaag naar deze locatie te 6. Wat is uw oordeel over de bereikbaarheid van deze komen? (meerdere antwoorden mogelijk) locatie?

$$$ Familie/vrienden/collega’s $$$ Televisie $$$ $$$ Eigen ervaring eerder bezoek $$$ Radio Goede bereikbaarheid $$$ $$$ Krant $$$ VVV Voldoende bereikbaarheid $$$ $$$ Tijdschrift $$$ Internet Matige bereikbaarheid, omdat $$$ Folders verblijfsaccommodatie $$$ Reisgids $$$ Geen informatiebron $$$ Ik woon hier ……………………………………………………………. $$$ Anders, namelijk

………………………………………………………… 7. Wat vindt u van de volgende aspecten van het

toeristische aanbod in Twente?

3. In hoeverre was u vooraf op de hoogte van de mogelijkheden voor de verschillende activiteiten in Twente? Uitstekend Voldoende Matig Slecht mening Geen Aanbod (aantal) $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Activiteit verblijfsaccommodaties De kwaliteit van de $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ verblijfsaccommodaties Het aantal dagattracties $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Goed op de hoogte hoogte Goed de op hoogte de op Voldoende hoogte de Matig op hoogte de op Slecht mening Geen De kwaliteit van de dagattracties $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Routes (wandelen / fietsen) $ $ $ $ $ Attracties $ $ $ $ $ Aanbod Horeca $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Verblijfsaccommodaties $ $ $ $ $ Mogelijkheden stedelijk toerisme $ $ $ $ $ Kwaliteit Horeca $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Natuur & landschap $ $ $ $ $ Cultuurhistorie $ $ $ $ $ Aanbod evenementen $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Evenementen $ $ $ $ $ $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Kwaliteit evenementen Het aantal voorzieningen voor $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ 4. Wat was voor u het belangrijkste motief om naar deze kinderen Kwaliteit van de voorzieningen voor $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ locatie te komen? kinderen Het aantal voorzieningen voor $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Gezellig met vrienden of familie op stap senioren $$$ Er even tussen uit, de batterij opladen Kwaliteit van de voorzieningen voor $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Interesse voor gebied, iets leren senioren $$$ Opgaan in de planten- en dierenwereld Informatievoorziening over de $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Fysieke uitdaging, beweging toeristische mogelijkheden $$$ Anders Toeristische bewegwijzering $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Twente Toerisme Monitor - 1

8. Hieronder staan enkele activiteiten. Welke van deze 11. Nu volgt een aantal woordparen, die Twente activiteiten heeft u vandaag ondernomen of gaat u beschrijven. Kunt u per woordpaar door middel van vandaag nog ondernemen? een kruisje aangeven welk van de woorden u met meest van toepassing vindt voor Twente? Als u een activiteit al heeft ondernomen, kunt u met een Vindt u dat Twente het meest bij het linkerwoord past, dan rapportcijfer van 1 tot en met 10 (10 is het hoogste cijfer) kiest u nummer 1. Vindt u dat Twente het meest bij het aangeven hoe de activiteit u is bevallen. rechtwoord past, dan kiest u nummer 5. U kunt ook tussenliggende antwoorden geven, indien u vindt dat Ondernomen of beide woorden in een bepaalde mate passend zijn. Activiteit van plan te Cijfer ondernemen? 1 2 3 4 5

Wandelen $ Ja $ Nee Ver weg $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Dichtbij ………… Historisch $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Modern

Fietsen $ Ja $ Nee Veilig $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Onveilig ………… Saai $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Bruisend

Skaten / skeeleren $ Ja $ Nee Stedelijk $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Natuurlijk ………… Gastvrij $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Niet gastvrij

Zonnen / zwemmen $ Ja $ Nee Gezellig $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Ongezellig ………… Veelzijdig $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Eenzijdig

Mountainbiken / ATB-en $ Ja $ Nee Goed bereikbaar $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Slecht bereikbaar …………

Watersport (kanoën etc.) $ Ja $ Nee …………

Paardrijden $ Ja $ Nee 12. Welke specifieke voorzieningen mist u in het aanbod ………… van recreatie en toerisme in Twente? Recreatief winkelen $ Ja $ Nee …………

Bezoek dorp $ Ja $ Nee …………………………………………………………. …………

Bezoek stad $ Ja $ Nee ………… …………………………………………………………

Bezoek attracties $ Ja $ Nee …………

Bezoek museum / galerie $ Ja $ Nee 13. Hoeveel geeft u en uw gezelschap (inclusief kinderen) ………… samen vandaag naar verwachting in totaal uit aan de Bezoek terras $ Ja $ Nee ………… volgende zaken (indien van toepassing).

Bezoek restaurant $ Ja $ Nee ………… Bedrag

’s Avonds uitgaan $ Ja $ Nee Consumpties en maaltijden in ………… horecagelegenheden X ……………………. Bezoek evenement / $ $ Ja Nee Uitgaven in winkels festival ………… X ……………………. Bezoek cultuurhistorische $ Ja $ Nee Overnachtingen (omgerekend voorzieningen ………… naar prijs per nacht) X …………………….

Entree voor attracties / musea X ……………………. Overige uitgaven (vervoer, 9. Kunt u, door het geven van een rapportcijfer, fietshuur etc.) X ……………………. aangeven hoe tevreden u bent over dit dagje uit in

Twente?

14. Op hoeveel personen hebben bovenstaande Cijfer: ……….. bestedingen betrekking?

………. personen 10. Als u Twente in twee woorden zou moeten

omschrijven, welke woorden komen dan spontaan bij

u op? 15. Is het huidige bezoek voor u aanleiding om Twente

nog eens te bezoeken in de toekomst? 1 ………………………………………………………………

$$$ Ja 2 ……………………………………………………………… $$$ Weet ik nog niet $$$ Nee, omdat

……………………………………………………………

Twente Toerisme Monitor - 2

16. In hoeverre bent u bekend met de volgende streken / Tenslotte willen wij u nog enkele algemene vragen plaatsen? stellen.

18. Wat zijn de vier cijfers van uw postcode (vaste woon- / verblijfsplaats)?

Goed bekend Goed bekend bekend Redelijk Matig bekend mening Geen $$$ Ik kom niet uit Nederland, maar uit het buitenland, Dinkelland $$$ $$$ $$$ $$$ namelijk

$$$ $$$ $$$ $$$ Ootmarsum ……………………………………………………….. Denekamp $$$ $$$ $$$ $$$ (land)

19. Wat is uw hoogst genoten opleiding? 17. Waarmee associeert u deze streken / plaatsen?

Aub aankruisen indien u de term toepasselijk vindt $$$ Lager onderwijs $$$ MBO voor de streek/plaats $$$ VMBO / MAVO $$$ HBO / WO $$$ HAVO / VWO

20. Met welk gezelschap bezoekt u Twente?

$$$ Alleen $$$ Met partner zonder kinderen $$$ Met partner met kinderen Dinkelland Dinkelland Ootmarsum Denekamp $$$ Zonder partner met kinderen $$$ Met vrienden / kennissen / overige familie Cultuur(historie) / erfgoed $$$ $$$ $$$ $$$ Met school / bedrijf / vereniging $$$ Kunst $$$ $$$ $$$ Anders, namelijk

Musea $$$ $$$ $$$ …………………………………………………………

$$$ $$$ $$$ Natuur en landschap Fietsroutes $$$ $$$ $$$ 21. Kunt u hieronder de groepssamenstelling aangeven waarmee u Twente bezoekt? (aantallen invullen a.u.b.) $$$ $$$ $$$ Wandelroutes Bezienswaardigheden op het $$$ $$$ $$$ Kinderen jonger dan 6 jaar platteland

Stedelijke bezienswaardigheden $$$ $$$ $$$ Kinderen tussen 6 en 18 jaar

Aanbod van slecht-weer $$$ $$$ $$$ Volwassenen (tussen 18 en 35 jaar) voorzieningen

Culturele festivals $$$ $$$ $$$ Volwassenen (tussen 35 en 55 jaar)

$$$ $$$ $$$ Evenementen Senioren (vanaf 55 jaar)

Moderne architectuur $$$ $$$ $$$ Horeca-aanbod $$$ $$$ $$$

Winkelaanbod $$$ $$$ $$$

Dagrecreatie-aanbod $$$ $$$ $$$

DIT IS HET EINDE VAN DE VRAGENLIJST BEDANKT VOOR UW MEDEWERKING!

Twente Toerisme Monitor - 3

Datum:

……………………..…….. Locatie: Twente Toerisme Monitor - enquête verblijfsrecreatie Dinkelland – …………………………….

U bent op dit moment te gast in Twente. De veertien Twentse gemeenten zijn bezig met een onderzoek onder toeristen in Twente. Graag zouden wij u enkele vragen stellen over uw bezoek aan Twente. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 10 minuten. Alvast bedankt voor uw medewerking.

1. Bent u in de afgelopen 10 jaar als eens eerder in 5. Wat is de specifieke reden dat u naar Twente bent Twente geweest voor een vakantie? gekomen? (meerdere antwoorden mogelijk) $$$ Nee $$$ Ja, namelijk _____ keer $$$ Mogelijkheden om actief bezig te zijn $$$ Combinatie stad-platteland $$$ Rust $$$ Landschap en natuur 2. Welke informatiebron(nen) heeft u gebruikt bij het $$$ Ontdekken van een stukje Nederland maken van uw keuze om naar Twente te komen? $$$ Komen hier vaker / gewoonte $$$ (meerdere antwoorden mogelijk) Specifieke attracties/voorzieningen/evenementen $$$ Cultuur en historie $$$ De steden in het gebied $$$ $$$ Familie/vrienden/collega’s Televisie $$$ Kunst $$$ $$$ Eigen ervaring eerder bezoek Radio $$$ Anders, namelijk $$$ $$$ Krant VVV $$$ $$$ Tijdschrift Internet …………………………………………………………… $$$ Folders verblijfsaccommodatie $$$ Reisgids $$$ Geen informatiebron $$$ Anders, namelijk 6. Heeft u, voordat u besloot naar Twente te komen, ook ………………………………………………………… andere regio’s overwogen om deze vakantie door te

brengen?

3. In hoeverre was u vooraf op de hoogte van de $$$ Nee mogelijkheden voor de verschillende activiteiten in $$$ Ja, namelijk de regio(‘s) Twente? ………………………………………………………….

7. Wat heeft de doorslag gegeven om in Twente op vakantie te gaan?

Activiteit …………………………………………………………………..

…………………………………………………………………..

Goed op de hoogte hoogte Goed de op hoogte de op Voldoende hoogte de Matig op hoogte de op Slecht mening Geen Routes (wandelen / fietsen) $ $ $ $ $ 8. Heeft u, voordat u besloot naar deze plaats (dorp/stad) Attracties $ $ $ $ $ te komen, ook andere plaatsen binnen Twente $ $ $ $ $ Verblijfsaccommodaties overwogen om deze vakantie door te brengen? Mogelijkheden stedelijk toerisme $ $ $ $ $ Natuur & landschap $ $ $ $ $ $$$ Nee Cultuurhistorie $ $ $ $ $ $$$ Ja, namelijk de plaats(en) Evenementen $ $ $ $ $

…………………………………………………………….

4. Wat was voor u het belangrijkste motief om op deze vakantie te gaan? (slechts 1 antwoord geven a.u.b.) 9. Met welk vervoermiddel bent u naar Twente gekomen? $$$ Gezellig met vrienden of familie op stap

$$$ Er even tussen uit, de batterij opladen $$$ Auto $$$ Interesse voor gebied, iets leren $$$ Fiets, Scooter – brom – snorfiets $$$ Opgaan in de planten- en dierenwereld $$$ Motor $$$ Fysieke uitdaging, beweging $$$ Openbaar vervoer $$$ Anders $$$ Anders, namelijk

…………………………………………………………….

Twente Toerisme Monitor - 1

10. Van welk type onderkomen maakt u gebruik? 13. Een attractie is een aantrekkelijk punt voor toerisme of recreatie, waar je een bepaalde tijd op bezoek bent $$$ Camping zonder daar te overnachten (bijvoorbeeld dierentuin, $$$ Vakantiehuisje/bungalow/appartement $$$ Hotel museum e.d.). $$$ Pension $$$ Bed & Breakfast Welke attracties heeft u bezocht in Twente of wil u $$$ Anders, namelijk nog gaan bezoeken? Aub de naam van de attractie

……………………………………………………………. invullen.

Als u een attractie/locatie al heeft bezocht, kunt u met 11. Hoe lang duurt deze vakantie in Twente? een rapportcijfer van 1 tot en met 10 (10 is het hoogste cijfer) aangeven hoe het u is bevallen. …………… dagen Attractie Cijfer

………………………………………….…………... … 12. Hieronder staan enkele activiteiten. Welke van deze activiteiten heeft u ondernomen of gaat u nog ………………………………………….…………... …

ondernemen tijdens uw verblijf in Twente? ………………………………………….…………... …

Als u een activiteit al heeft ondernomen, kunt u met ………………………………………….…………... … een rapportcijfer van 1 tot en met 10 (10 is het ………………………………………….…………... … hoogste cijfer) aangeven hoe de activiteit u is

bevallen.

Ondernomen of 14. Wat vindt u van de volgende aspecten van het Activiteit van plan te Cijfer toeristische aanbod in Twente? ondernemen?

Wandelen $ Ja $ Nee …………

Fietsen $ Ja $ Nee …………

Skaten / skeeleren $ Ja $ Nee …………

Zonnen / zwemmen $ Ja $ Nee ………… Uitstekend Uitstekend Voldoende Matig Slecht mening Geen $ $ Mountainbiken / ATB-en Ja Nee Aanbod (aantal) ………… $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ verblijfsaccommodaties Watersport (kanoën etc.) $ Ja $ Nee ………… De kwaliteit van de $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ verblijfsaccommodaties Paardrijden $ Ja $ Nee ………… Het aantal dagattracties $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Recreatief winkelen $ Ja $ Nee ………… De kwaliteit van de dagattracties $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Bezoek dorp $ Ja $ Nee ………… Aanbod Horeca $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Bezoek stad $ Ja $ Nee ………… Kwaliteit Horeca $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Bezoek attracties $ Ja $ Nee ………… Aanbod evenementen $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Bezoek museum / galerie $ Ja $ Nee ………… Kwaliteit evenementen $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Bezoek terras $ Ja $ Nee ………… Het aantal voorzieningen voor $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ kinderen Bezoek restaurant $ Ja $ Nee ………… Kwaliteit van de voorzieningen voor $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ kinderen ’s Avonds uitgaan $ Ja $ Nee ………… Het aantal voorzieningen voor $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Bezoek evenement / senioren $ Ja $ Nee festival ………… Kwaliteit van de voorzieningen voor $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Bezoek cultuurhistorische senioren $ Ja $ Nee voorzieningen ………… Informatievoorziening over de $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ toeristische mogelijkheden

Toeristische bewegwijzering $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Twente Toerisme Monitor - 2

15. Kunt u, door het geven van een rapportcijfer, 19. Welke specifieke voorzieningen mist u in het aanbod aangeven hoe tevreden u bent over deze vakantie in van recreatie en toerisme in Twente? Twente? …………………………………………………………. Cijfer: ………… …………………………………………………………

16. Als u Twente in twee woorden zou moeten omschrijven, welke woorden komen dan spontaan bij 20. Hoeveel geeft u en uw gezelschap (inclusief kinderen) u op? samen vandaag naar verwachting in totaal uit aan de volgende zaken (indien van toepassing). 1 ……………………………………………………………… Bedrag Consumpties en maaltijden in 2 ……………………………………………………………… horecagelegenheden X …………………….

Uitgaven in winkels X ……………………. 17. Bij welk van de volgende aspecten denkt u aan Overnachtingen (omgerekend naar prijs per nacht) X ……………………. Twente? (meerdere antwoorden mogelijk)

Entree voor attracties / musea X ……………………. $$$ Cultuur(historie) / erfgoed Overige uitgaven (vervoer, $$$ Musea / galeries fietshuur etc.) X ……………………. $$$ Natuur en landschap $$$ Fietsroutes $$$ Wandelroutes $$$ Bezienswaardigheden op het platteland 21. Op hoeveel personen hebben bovenstaande $$$ Stedelijke bezienswaardigheden bestedingen betrekking? $$$ Aanbod van elk-weer voorzieningen $$$ Culturele festivals $$$ Evenementen ………. personen $$$ Moderne architectuur $$$ Horeca-aanbod $$$ Winkelaanbod 22. Is het huidige bezoek voor u aanleiding om Twente nog eens te bezoeken in de toekomst? 18. Nu volgt een aantal woordparen, die Twente $$$ Ja beschrijven. Kunt u per woordpaar door middel van $$$ Weet ik nog niet een kruisje aangeven welk van de woorden u met $$$ Nee, omdat meest van toepassing vindt voor Twente? …………………………………………………………… Vindt u dat Twente het meest bij het linkerwoord past, dan

kiest u nummer 1. Vindt u dat Twente het meest bij het rechtwoord past, dan kiest u nummer 5. U kunt ook tussenliggende antwoorden geven, indien u vindt dat beide woorden in een bepaalde mate passend zijn.

1 2 3 4 5 Ver weg $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Dichtbij Historisch $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Modern Veilig $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Onveilig Saai $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Bruisend Stedelijk $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Natuurlijk Gastvrij $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Niet gastvrij Gezellig $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Ongezellig Veelzijdig $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Eenzijdig Goed bereikbaar $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Slecht bereikbaar

Twente Toerisme Monitor - 3

23. In hoeverre bent u bekend met de volgende streken / Tenslotte willen wij u nog enkele algemene vragen plaatsen? stellen.

25. Wat zijn de vier cijfers van uw postcode (vaste woon- / verblijfsplaats)?

Goed bekend Goed bekend bekend Redelijk Matig bekend mening Geen $$$ Ik kom niet uit Nederland, maar uit het buitenland, Dinkelland $$$ $$$ $$$ $$$ namelijk

$$$ $$$ $$$ $$$ Ootmarsum ……………………………………………………….. Denekamp $$$ $$$ $$$ $$$ (land)

26. Wat is uw hoogst genoten opleiding? 24. Waarmee associeert u deze streken / plaatsen?

Aub aankruisen indien u de term toepasselijk vindt $$$ Lager onderwijs $$$ MBO voor de streek/plaats $$$ VMBO / MAVO $$$ HBO / WO $$$ HAVO / VWO

27. Met welk gezelschap bezoekt u Twente?

$$$ Alleen $$$ Met partner zonder kinderen $$$ Met partner met kinderen Dinkelland Dinkelland Ootmarsum Denekamp $$$ Zonder partner met kinderen $$$ Met vrienden / kennissen / overige familie Cultuur(historie) / erfgoed $$$ $$$ $$$ $$$ Met school / bedrijf / vereniging $$$ Kunst $$$ $$$ $$$ Anders, namelijk

Musea $$$ $$$ $$$ …………………………………………………………

$$$ $$$ $$$ Natuur en landschap Fietsroutes $$$ $$$ $$$ 28. Kunt u hieronder de groepssamenstelling aangeven waarmee u Twente bezoekt? (aantallen invullen a.u.b.) $$$ $$$ $$$ Wandelroutes Bezienswaardigheden op het $$$ $$$ $$$ Kinderen jonger dan 6 jaar platteland

Stedelijke bezienswaardigheden $$$ $$$ $$$ Kinderen tussen 6 en 18 jaar

Aanbod van slecht-weer $$$ $$$ $$$ Volwassenen (tussen 18 en 35 jaar) voorzieningen

Culturele festivals $$$ $$$ $$$ Volwassenen (tussen 35 en 55 jaar)

$$$ $$$ $$$ Evenementen Senioren (vanaf 55 jaar)

Moderne architectuur $$$ $$$ $$$ Horeca-aanbod $$$ $$$ $$$

Winkelaanbod $$$ $$$ $$$

Dagrecreatie-aanbod $$$ $$$ $$$

DIT IS HET EINDE VAN DE VRAGENLIJST

BEDANKT VOOR UW MEDEWERKING!

Twente Toerisme Monitor - 4