VROM Charter wijkenaanpak Amsterdam

Betreft de aanpak van de vijf wijken: de portefeuillehouder wijkaanpak van aan de onderkant van de maatschap- • Wijk Amsterdam Noord, met de stadsdeel De Baarsjes Ab Cherribi pelijke ladder niet in staat geweest buurten Nieuwendam-Noord, Oud hierop te stijgen. Noord (Vogelbuurt/Van der de minister voor Wonen, Wijken en Pekbuurt) en De Banne in stadsdeel Integratie drs. Ella Vogelaar Complexe maatschappelijke proble- Amsterdam Noord; men als schooluitval, een eenzijdige • Wijk West binnen de ring, met de mede namens: woonvoorraad en een verloederde buurten in stadsdeel Bos en Lommer leefomgeving met weinig mogelijkhe- en in het noordelijk deel van stads- minister van Binnenlandse Zaken en den om sociale contacten te leggen, deel De Baarsjes; Koninkrijksrelaties mevrouw dr. G. hoge (jeugd)werkloosheid, een • Wijk Westelijke Tuinsteden, met de ter Horst gebrekkige inburgering van nieuwko- buurten Slotermeer Noord-Oost en staatssecretaris van Economische mers en achterblijvende emancipatie Slotermeer Zuid-West in stadsdeel Zaken drs. F. Heemskerk en participatie, weinig werkgelegen- Geuzenveld/Slotermeer; Overtoomse minister voor Jeugd en Gezin mr. A. heid in de buurt, ontoereikende Veld in stadsdeel Slotervaart en Rouvoet jeugdzorg, gezondheidsachterstanden, Osdorp Midden in stadsdeel Osdorp; minister van Justitie dr. E.M.H. criminaliteit en gevoelens van onvei- • Wijk Amsterdam Oost, met de Hirsch Ballin ligheid komen in sommige wijken Transvaalbuurt in stadsdeel minister van Landbouw, Natuur en veelvuldig en naast elkaar voor. Juist Oost/Watergraafsmeer en de Indische Voedselkwaliteit mevrouw G. deze veelheid aan problemen veroor- buurt in stadsdeel Zeeburg; Verburg zaakt de hardnekkigheid van de pro- • Wijk Amsterdam Zuidoost, met de minister van Onderwijs, Cultuur en blematiek in deze wijken. Alleen een EGK-buurt in stadsdeel Amsterdam Wetenschap dr. R.H.A. Plasterk langdurige, samenhangende inzet van Zuidoost. staatssecretaris van Onderwijs, preventieve, curatieve en repressieve Cultuur en Wetenschap mevrouw maatregelen kan het verschil maken. Het College van Burgemeester en J.M. van Bijsterveldt-Vliegenthart Wethouders van de gemeente staatssecretaris van Onderwijs, Met de ondertekening van dit charter Amsterdam, handelend als bestuurs- Cultuur en Wetenschap mevrouw leggen wij, ondertekenaars namens orgaan van de gemeente Amsterdam, S.A.M. Dijksma rijk en gemeente, de volgende geza- namens hen, minister van Sociale Zaken en menlijke missie vast voor de maar onder voorbehoud van goed- Werkgelegenheid mr. J.P.H. Donner Amsterdamse Wijkaanpak: keuring door de Gemeenteraad staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de heer A. Alle buurten halen straks het ‘Normaal de wethouder van Volkshuisvesting Aboutaleb Amsterdams Peil’ (NAP), de gemid- Tjeerd Herrema minister van Volksgezondheid, delde waarden in de stad op de thema’s Welzijn en Sport dr. A. Klink van de wijkaanpak. mede namens het Bestuurlijk Team staatssecretaris van Volksgezondheid, Grotestedenbeleid/Wijkaanpak: Welzijn en Sport mevrouw dr. M. Hierbij vinden wij het gezien de risi- Bussemaker co’s en nadelen van de negatieve uit- de voorzitter van stadsdeel schieters zaak dit doel zo snel moge- Amsterdam Zuidoost Elvira Sweet handelend als bestuursorgaan en als lijk te bereiken in de in 2007 de voorzitter van stadsdeel Osdorp vertegenwoordiger van de Staat der aangewezen wijken en buurten. De Marjo Teulings Nederlanden. mensen in de buurten moeten (weer) de portefeuillehouder wijkaanpak van in zichzelf, in elkaar en in hun buurt stadsdeel Zeeburg Fatima Elatik Preambule kunnen geloven, en trots zijn op hun de voorzitter van stadsdeel buurt en hun buren. Amsterdam con- Oost/Watergraafsmeer Martin De afgelopen jaren is hard gewerkt cretiseert de doelstellingen over de te Verbeet om de problemen in de aandachtswij- bereiken resultaten in de wijkaanpak de voorzitter van stadsdeel ken te verminderen. In de meeste van en de hierbij betrokken thema’s aan Amsterdam Noord Rob Post deze wijken is de kwaliteit van de de hand van de nulmeting die in 2007 de voorzitter van stadsdeel woningvoorraad en de woonomge- is uitgevoerd (De staat van de aan- Slotervaart Ahmed Marcouch ving er zichtbaar op vooruitgegaan. dachtswijken O+S oktober 2007), de voorzitter van stadsdeel De sociaal-economische positie van zodat smart doelstellingen ontstaan. Geuzenveld/Slotermeer Robin de de bewoners is veel minder vooruitge- Deze worden voor 1 januari 2009 in Bood gaan of zelfs achteruitgegaan. overleg met het rijk opgenomen in de voorzitter van stadsdeel Bos en Ondanks alle maatregelen op fysiek het charter. Lommer Jeroen Broeders en sociaal gebied zijn de huishoudens

Uit: Staatscourant 17 juli 2008, nr. 136 / pag. 18 1 Onze focus ligt op de 17 buurten van programma’s. Ze zijn tot stand geko- Bewoners als partner de Amsterdamse wijkaanpak en op men in overleg met bewoners en part- het investeren in de mensen die daar ners, zoals corporaties, maatschappe- Gezamenlijke ambitie wonen. Voor deze buurten gaat het lijke organisaties, schoolbesturen en Zowel bij het vaststellen van doelstel- om het op peil brengen van het basis- bedrijfsleven. lingen op buurt en/of wijkniveau als niveau van leefbaarheid, veiligheid, De basis voor de vitale coalities op bij uitvoering en de beoordeling van voorzieningen, stedelijke vernieuwing rijks-, stedelijk en buurtniveau en hun de voortgang worden bewoners en en buurteconomie, en voor de bewo- buurtuitvoeringsplannen werd ondernemers betrokken. Bij bewo- ners om participatie in de aanpak, het gevormd door vastgestelde buurtac- nersparticipatie is er extra aandacht ‘erbij horen en meedoen’, versterking tieplannen van de stadsdelen voor moeilijk bereikbare groepen, van het pedagogisch klimaat, sociale Amsterdam Noord (Amsterdam jongeren en bewoners met beperkin- herovering (waar nodig achter de Noord); Bos en Lommer en De gen. voordeur) en sociale stijging (= wer- Baarsjes (West binnen de ring); ken en meedoen). Geuzenveld/Slotermeer; Slotervaart Inzet Amsterdam en Osdorp (Westelijke Tuinsteden); – Amsterdam zal structureel en duur- Belangrijke derde programmalijn in Oost/Watergraafsmeer en Zeeburg zaam in gesprek gaan of blijven met de Amsterdamse wijkaanpak is (Amsterdam Oost) en Amsterdam de bewoners van en ondernemers in ‘krachtige uitvoering’. Wij willen met Zuidoost (Amsterdam Zuidoost). de wijken. Deze andere manier van elkaar de omslag van beleid naar uit- Samen met de nota Krachtige communicatie (agendavormend in voering maken. Dit gebeurt onder Mensen, Krachtige Buurten, plaats van reactief) moet in meer door de inzet van de beste men- Krachtige Uitvoering vormen de Amsterdam de komende jaren een sen in de buurt om kansen en proble- buurtactieplannen het fundament van duidelijke plaats krijgen. De bestaan- men van onderop aan te pakken, de Amsterdamse wijkaanpak. de infrastructuur en de bewonersor- direct vanuit de behoeften en inzich- ganisaties in Amsterdam gaan een ten van de bewoners en werkers in de Op basis van dit fundament bouwen belangrijke rol vervullen in deze te buurt. wij dóór aan de wijkaanpak. Elke maken slag; daarbij zullen de coalitie- twee jaar werkt Amsterdam de plan- partners in de buurten juist ook inzet- Wij onderschrijven de noodzaak van nen concreet uit in buurtuitvoerings- ten op nieuwe manieren om initiatie- extra investeringen en maatregelen programma’s en het gezamenlijke uit- ven en participatie van bewoners en naast voortzetting en versterking van voeringsprogramma voor de volgende gebruikers te genereren. succesvolle lopende programma’s. De periode. – Amsterdam zal binnen projecten Amsterdamse wijkaanpak is nadruk- (groen, schoon, heel, veilig en prettig kelijk een extra investering in de Ook het charter stellen wij bij wan- samenleven) gericht geld vrijmaken buurten om de dominante problema- neer blijkt dat de missie vraagt om voor de actieve participatie (ontwerp- tiek versneld en geïntensiveerd aan te andere oplossingen. ateliers, meebeheren, buurtbudgetten, pakken boven op de middelen die rijk bewonersprojecten, empowerment). en gemeente in hun reguliere investe- 1. Vitale coalities – Amsterdam zal bewoners- en ande- ringsprogramma’s inzetten voor aan- re organisaties de ruimte bieden om pak van de bovenmaatse specifiek Amsterdam en het rijk als partners zelf met initiatieven te komen binnen grootstedelijke opgave. het proces van de wijkaanpak (experi- Amsterdam en het rijk hebben elkaar menteerruimte). Wij gaan de komende 10 jaar samen nodig voor de wijkaanpak, en sluiten – Amsterdam streeft er naar bij het aan de slag om de missie van de daarom een vitale coalitie. uiteindelijke financiële beeld 10% van Amsterdamse wijkaanpak te realise- Amsterdam en het rijk streven naar het gemeentelijk budget voor de wijk- ren. Met dit charter verklaren wij, een inspirerende vorm van samenwer- aanpak vrij te spelen ten behoeve van Amsterdam en rijk, dat we er samen, king. We spreken een flexibele vorm bewonersondersteuning en/of bewo- als bondgenoten alles aan zullen doen van overleg af, waarin we de voort- nersinitiatieven. om de ambities te realiseren die in dit gang van de wijkaanpak en de nood- charter en de uitvoeringsplannen van zakelijke randvoorwaarden kunnen Inzet rijk gemeente en stadsdelen zijn neerge- bespreken. Daarbij zullen Amsterdam – Het rijk stelt in 2008 € 2,9 miljoen legd. We spreken onszelf en elkaar en het rijk regelmatig vanuit concrete beschikbaar voor bewonersparticipa- aan op het inzetten van een effectief casussen expertise en capaciteit inzet- tie en bewonersinitiatieven. In 2009 instrumentarium en blijven daarover ten om tot creatieve oplossingen te zal afhankelijk van besluitvorming in met elkaar in gesprek. Wijkaanpak is komen voor problemen die zich voor- de Tweede Kamer minimaal een ver- werk in uitvoering en vraagt een doen en daarmee de ruimtes opzoe- gelijkbaar bedrag beschikbaar komen. lange adem. ken binnen de bestaande wet- en regelgeving. We zetten op versterking Andere partners De ambities en doelstellingen voor de van de uitvoering door ontschotting komende twee jaar zijn uitgewerkt in van middelen. Indien nodig zal ook Gezamenlijke ambitie de Buurt-uitvoeringsprogramma’s en worden gekeken naar de mogelijkheid Ruimte bieden aan organisaties op het Amsterdams tot verruiming van regelgeving. buurt, wijk en stedelijk niveau om Uitvoeringsprogramma. Het charter medeverantwoordelijkheid te dragen verwijst daarom expliciet naar deze voor de wijkaanpak.

Uit: Staatscourant 17 juli 2008, nr. 136 / pag. 18 2 Inzet Amsterdam nen de voor de uitvoering benodigde Amsterdamse bewonersadviseurs – Ontwikkelen van coalities op buurt- doorbraken worden geforceerd. inwoners die ondanks meervoudige niveau, ter uitvoering van de buur- problemen, geen gebruik kunnen tuitvoeringsprogramma’s. 1. Samenhang en integraliteit en/of willen maken van de reguliere – Aanstellen en opleiden van pro- Amsterdam wil in een pilot ervaring instanties voor zorg en dienstverle- grammamanagers/ stadsmariniers en opdoen met het realiseren van een ning. Het belang van Amsterdam is uitvoeringsorganisaties voor de sluitende aanpak voor de leeftijds- de ontwikkeling van de onderdelen Buurtuitvoeringsprogramma’s. groep 0-4 jaar. Uitgangspunt is een doorzettingsmacht (drang en dwang) – Ontwikkelen van gezamenlijke stu- geïntegreerde basisvoorziening, waar- en het opheffen van belemmeringen ring van stad, stadsdelen en corpora- in kinderdagverblijven, peuterspeelza- bij gegevensuitwisseling tussen hulp- ties voor gemeenschappelijke onder- len en voorscholen samenwerken aan verleners op grond van reglementen delen in de uitvoering. ontwikkelingsstimulering van jonge (ook van uitvoerende instanties zelf) – Verder ontwikkelen en benutten kinderen. Door de combinatie van over privacybescherming. van de coalitie met de Hogeschool voorschoolse educatie en opvang wil 5. Opheffen bureaucratische structuren van Amsterdam/Universiteit van Amsterdam segregatie tegengaan. Amsterdam en het rijk zullen nader Amsterdam (HvA/UvA). Er is interesse vanuit Bos en Lommer overleg voeren over de verdere uit- en Zuidoost om deel te nemen aan werking van dit experiment en de Inzet rijk het experiment. De definitieve keuze Amsterdamse deelname hieraan. – Het rijk (WWI) faciliteert een lan- voor de deelname vanuit de wijken Doelstellingen zijn het verminderen delijke alliantie die ondersteuning zal worden gemaakt bij uitwerking van de regeldruk voor overheden, biedt aan de lokale coalities in de wij- van het experiment. ondernemers en burgers, en het aan- ken. Het betreft partijen uit het maat- 2. Bewoners brengen van een verschuiving bij de schappelijk middenveld en het Amsterdam wil samen met het rijk aanpak van problemen van incidente- bedrijfsleven die een bijdrage willen experimenten starten om bewoners- le projecten naar structurele effectieve leveren aan het aanpakken van de participatie en bewonersinitiatieven te oplossingen. Zie ook paragraaf 2.3., wijkproblematiek. Het rijk vormt met bevorderen. werkgelegenheid en ondernemerschap. deze organisaties een landelijke allian- De experimenten zijn onderdeel van 6. De gezonde wijk tie waarmee zij afspraken maakt over het gezamenlijke uitvoeringsprogram- Amsterdam zal in overleg met de concrete inzet in de 40 wijken (ken- ma en worden uitgevoerd in alle wij- ministeries VROM/WWI en VWS een nis, investeringen of (pilot) activitei- ken van de wijkaanpak. voorstel doen voor uitwerking van ten). Hierbij kan gebruik worden 3. Slagkracht in de wijk het experiment de gezonde wijk. De gemaakt van de logistiek, infrastruc- Amsterdam neemt deel aan het expe- gezonde wijk is een concept waarbij tuur en achterban van deze partijen. riment vanuit het gezamenlijke uit- via een integrale aanpak gericht op Het rijk is een makelaar tussen voeringsprogramma. Het experiment leefomgeving, geïntegreerde eerste- gemeente en de partners. wordt uitgevoerd in alle wijken van lijnszorg en preventieprogramma’s – Twee keer per jaar organiseert het de wijkaanpak. De Amsterdamse mensen gestimuleerd worden zo rijk (WWI) een landelijk evenement deelname betreft de ‘krachtige uitvoe- gezond mogelijk te leven. Onderdeel voor alle betrokken partijen. Doel is ring’. Een effectieve wijkaanpak staat daarvan is dat de wijk zo ingericht kennisuitwisseling en een podium bie- of valt met het vermogen om slag- wordt dat dagelijkse beweging van- den aan alle betrokkenen. kracht te organiseren. De problemen zelfsprekend is. De aanpak heeft als – Samen met de brede alliantie sport in deze wijken zijn zo complex, dat doel de gezondheidsverschillen tussen biedt het rijk (WWI) ondersteuning oplossingen vanuit de vertrouwde de Amsterdamse wijken te verkleinen. aan lokale initiatieven gericht op het kokers niet meer volstaan. De zwaar- Geuzenveld/Slotermeer heeft interesse bevorderen van sport en bewegen. ste problemen vragen om de beste om deel te nemen aan het experiment. – Het rijk (WWI) legt ook een ver- mensen in de wijken en vitale lokale De definitieve keuze voor de deelna- binding naar bedrijven die vanuit coalities. me vanuit de wijken zal worden maatschappelijk verantwoord onder- 4. Slagkracht achter de voordeur gemaakt bij uitwerking van het expe- nemen initiatieven in de wijken Amsterdam neemt deel aan het expe- riment. ondersteunen of voornemens zijn dit riment vanuit het gezamenlijke uit- te doen. Het rijk zal hiertoe goede voeringsprogramma. De ‘Achter de 2. De gezamenlijke ambities per thema voorbeelden uitdragen en stimuleren. voordeuraanpak’ wordt uitgevoerd in alle wijken van de wijkaanpak. 2.1 Leren en opgroeien (pedagogisch Experimenten Amsterdam draagt expertise bij van- klimaat) Amsterdam en het rijk zullen onder- uit het ontwikkelingstraject van de staande experimenten in nauwe ‘Achter de voordeuraanpak’ in alle Gezamenlijke ambitie samenwerking verder uitwerken en stadsdelen. Deze aanpak richt zich op Kinderen groeien gezond en veilig op, uitvoeren. Ze maken deel uit van het het bereiken van niet-zelfredzame vanuit een solide basis. Ze doen mee, programma van het rijk om experi- huishoudens door de inzet van bewo- horen erbij, worden in staat gesteld menteerruimte te creëren voor nersadviseurs. Doel is het zekerstellen zich optimaal te ontplooien, met zelf- gemeenten om innovatieve en onor- dat die huishoudens krijgen waar ze redzaamheid als resultaat. We willen thodoxe aanpakken mogelijk te recht op hebben en sociale stijging het pedagogisch klimaat in de geko- maken waarmee op bepaalde terrei- kunnen doormaken. Volgens diverse zen wijken aanzienlijk verbeteren. We onderzoeken bereiken de investeren zeer intensief in kinderen

Uit: Staatscourant 17 juli 2008, nr. 136 / pag. 18 3 en hun ouders. We willen alle doel- gramma en worden met voorrang Inzet rijk groepkinderen in de krachtwijken een geïmplementeerd in alle wijken van – Het rijk wil, evenals Amsterdam, plaats op de Voorschool bieden. We de wijkaanpak. komen tot afrekenbare prestatieaf- streven naar 100% bereik van de – Uiterlijk in 2011 zijn in alle stads- spraken met de betrokken schoolbe- doelgroep. De omvang van de doel- delen Ouderkindcentra gerealiseerd. sturen. De Onderwijsinspectie zal, groep in de buurten van de wijkaan- (Amsterdamse invulling Centra voor voor zover dit past binnen haar wet- pak is geschat op 2.876 doelgroep- Jeugd en Gezin). Inzet is ook om telijke taken en bevoegdheden, of peuters van 2,5 en 3 jaar. Het gaat waar nodig in aanvulling op het stan- nadere afspraken in convenanten, om een uitbreiding van maximaal 719 daardpakket opgroei- en opvoedaan- jaarlijks op de gemaakte afspraken plaatsen (25% extra) in 2012. Alle bod extra te investeren in de kracht- tussen de schoolbesturen, rijk (OCW) scholen bieden kwalitatief goed en wijken. en Amsterdam toezien. Het rijk uitdagend onderwijs. Leerkrachten en – Amsterdam investeert aanzienlijk in (OCW) en Amsterdam gaan in over- schooldirecteuren krijgen meer gele- de realisatie van basisvoorwaarden leg over de mogelijkheden van sanc- genheid om hun tijd te besteden aan waaraan voldaan moet zijn om kinde- ties bij het niet nakomen van de het onderwijs. De onderwijsprestaties ren/jongeren volwaardig te laten afspraken. in relatie tot talent en arbeidsmarkt opgroeien en voorbereiden op vol- – Het rijk (SZW, OCW, VWS, J&G, worden beter. Het schoolverzuim en wassenheid (basis op orde). WWI) ondersteunt Amsterdam bij de het voortijdig schoolverlaten neemt – Amsterdam sluit een convenant met herijking van het sociaal domein, drastisch af. Jongeren tot 23 jaar zit- de schoolbesturen primair onderwijs, zowel om de resultaten elders te kun- ten op school of in een leer-/werktra- waarin overeengekomen wordt dat in nen toepassen als om te bevorderen ject. We bieden alle kinderen en jon- 2010, naar het oordeel van de dat structurele financiële (rijks)midde- geren toegang tot een goed aanbod Onderwijsinspectie, er geen (zeer) len worden gebruikt voor bewezen, van naschoolse activiteiten gericht op zwakke basisscholen meer zijn in effectieve interventies in het sociaal brede talentontwikkeling (sport/cul- Amsterdam. domein. tuur). Ouders worden ondersteund bij – Amsterdam zet zich in, dat kinde- – Het rijk zal een actieve rol vervul- de opvoeding en aangesproken op ren van ouders in trajecten inburge- len bij het oplossen van knelpunten verantwoordelijkheid. Daarnaast is ring of scholing, participatie via het gedurende het proces om de een effectieve doorzettingsmacht recht op kinderopvang voorschoolse Ouderkindcentra in Amsterdam ver- nodig van de gemeentelijke overheid educatie krijgen (ook als ouders uit- sneld te realiseren. naar gezinnen en naar ketenpartners vallen of tussentijds op aansluiting – Het ministerie van OCW zal met die hun rol naar kinderen (nog) niet trajecten wachten). Amsterdam genoemde opgaven, zoals of onvoldoende waarmaken. – Amsterdam versterkt de leerplicht- praktisch/ervaringsgericht onderwijs Preventie van uitval in de jeugdketen en RMC-functie om schoolverzuim voor specifieke doelgroepen (b.v. vak- is een belangrijke doelstelling. en voortijdig schoolverlaten te ver- colleges), mogelijkheden de door- minderen. stroom naar hogere onderwijsniveaus Inzet Amsterdam – Amsterdam intensiveert het traject te bevorderen (2e kans/maatregelen – Amsterdam concretiseert de lopen- Stadsregio Amsterdam over de aan- zittenblijven en afstroom en stapelen de afspraken met de schoolbesturen pak van multiprobleemgezinnen. De onderwijs) bespreken en samen zoe- in Jong Amsterdam en convenanten aandacht gaat naar ernstig overlastge- ken naar oplossingen. voortijdig schoolverlaten/zeer zwakke vende multiprobleemgezinnen en is – Het rijk heeft in het convenant scholen. Hierover vindt overleg met gericht op het tegengaan van de over- ’Leerkracht van Nederland’ met de het rijk plaats. De Onderwijsinspectie last, iedereen naar school en opvoed- sociale partners afspraken gemaakt zal voor zover dit past binnen haar ondersteuning. over een betere beloning van leraren. wettelijke taken en bevoegdheden, of – Amsterdam zal de doelstellingen Voor de leerkrachten primair onder- nadere afspraken in convenanten, van het sportplan met voorrang uit- wijs zijn landelijke afspraken jaarlijks op de gemaakte afspraken voeren in de krachtwijken. Focus ligt gemaakt. Het rijk biedt de scholen tussen de schoolbesturen, rijk (OCW) op naschoolse sportactiviteiten (inzet voor voortgezet en middelbaar en de gemeente Amsterdam toezien. combinatiefuncties), sporttraject risi- beroepsonderwijs in Amsterdam (met Het rijk (OCW) en Amsterdam gaan cojongeren, bewegen/overgewicht en de andere G4 steden en Almere) extra in overleg over de mogelijkheden van inrichting speelruimten. geld om meer leraren hoger te kun- sancties bij het niet nakomen van de – Extra inspanningen voor het reali- nen belonen, zowel in verband met de afspraken. seren van brede scholen primair en extra zware maatschappelijke taken – Amsterdam werkt aan de herijking voortgezet onderwijs voor de popula- van scholen - vooral als ze gelieerd van het sociaal domein - met het tie uit de 17 buurten. De wijkarrange- zijn aan de leerlingenpopulatie uit de accent op jeugd - met als doel het menten primair onderwijs worden op krachtwijken - als om te voorkomen effectiever gebruiken van de aanzien- termijn uitgebreid tot een vrijetijds- het lerarentekort zich de komende lijke bedragen die worden geïnves- aanbod voor alle kinderen van 4-12 jaren hier sterker dan elders doet gel- teerd in het sociale domein teneinde jaar. den. een samenhangend antwoord te geven – Bij de eerstkomende aanpassing van – Het rijk stimuleert door middel van op de belangrijkste maatschappelijke het charter wordt vastgelegd welke een impuls combinatiefuncties op vraagstukken in de stad. De verande- afspraken worden gemaakt over de brede scholen voor cultuur en sport ringen vormen een wezenlijk element maatschappelijke stage en de relatie en zet zich in voor het oplossen van in het gezamenlijke uitvoeringspro- gezondheid en wijkaanpak. o.a. de CAO-problemen die momen-

Uit: Staatscourant 17 juli 2008, nr. 136 / pag. 18 4 teel dergelijke combinatiefuncties individuele gevallen waar de betrok- school/Community Center. Dit sluit belemmeren. Hiertoe heeft het rijk ken instanties niet slagen in een geza- aan op het convenant ten behoeve een Taskforce opgericht die inmiddels menlijk hulptraject, zodat doorzet- van de realisatie van drie gerapporteerd heeft over de belemme- tingsmacht naar die instanties nodig Community-Centers in Slotervaart ringen en mogelijke oplossingen, en is. dat op 17 januari 2008 is door van het rijk een vervolgopdracht zal – Het rijk heeft m.b.t. doorzettings- bewindslieden uit het kabinet en krijgen om zo de implementatie van macht richting gezinnen advies Amsterdamse bestuurders is onderte- de gegeven adviezen te faciliteren. gevraagd aan de Raad van State. De kend. In het vervolgexperiment wordt – Het rijk biedt vmbo-scholen en bve- vragen aan de Raad van State spitsen gebruik gemaakt van de opgedane instellingen de ruimte om te experi- zich toe op een verkenning van de ervaring op het gebied van samenwer- menteren met één programmatisch juridische mogelijkheden om opvoe- king met partners in de wereld van geïntegreerd traject van de boven- dingsondersteuning door burgemees- welzijn, zorg, cultuur of sport. bouw vmbo van de basisberoepsge- ters dwingend op te kunnen leggen. – Amsterdam wil een pilot realiseren richte leerweg tot en met het mbo- – Het rijk stelt in 2008 en 2009 jaar- voor jongeren tussen 23-27 jaar door niveau 2. Het rijk legt de criteria vast lijks € 1,7 miljoen extra beschikbaar, vooruitlopend op leerwerkplicht de in een ministeriële regeling. voor de uitbreiding van de RMC registratie en trajectbegeleiding – Het rijk (WWI, J&G, BZK) onder- Voorschool in de krachtwijken. mogelijk te maken voor de leeftijds- steunt de gemeenten bij (o.a.) de – Het rijk draagt bij in de kosten groep > 23 jaar. Amsterdam wijkaanpak met de helpdesk privacy voor conciërges (aan schoolbesturen). bespreekt met het rijk (SZW, OCW) en geeft (juridisch) advies indien – Het rijk stelt extra middelen ter de mogelijkheden en de specifieke rol instanties tegen problemen aanlopen beschikking voor de vorming van van het rijk bij de ondersteuning van op het gebied van privacy en gege- Centra voor Jeugd en Gezin. Dit geld de pilot. vensuitwisseling. Dit is van belang is nadrukkelijk bedoeld om het aan- voor de uitvoering van de buurtuit- bod van licht pedagogische hulp te 2.2 Integratie en participatie (mee- voeringsprogramma’s op gebied van versterken. doen en sociale stijging) jeugd en gezin, maar ook bij de aan- – Het rijk zal vanuit de impuls ’brede pak achter de voordeur (2.2) en het school, cultuur en sport’ middelen ter Gezamenlijke ambitie onderdeel veiligheid (2.5). beschikking stellen voor combinatie- Integreren is erbij horen en meedoen. – Bij de eerstkomende aanpassing van functies. Voor iedereen is van belang dat men het charter zal duidelijkheid zijn over – Het rijk zal door middel van een de Nederlandse taal beheerst, werk de wettelijke verankering van het stimuleringsarrangement brede scho- heeft of anderszins sociaal actief is, basismodel Centra Jeugd en Gezin len primair onderwijs middelen en meedoet in het maatschappelijk (CJG). Om de regierol van de beschikbaar stellen om de realisatie leven. Van doorslaggevend belang gemeente te versterken zal de minister van multifunctionele onderwijsgebou- voor de wijkaanpak is het (weer) zelf- voor Jeugd en Gezin in de wet de wen in samenwerking met private redzaam maken van inwoners die niet verplichting van gemeenten vastleg- partijen (zoals woningcorporaties en kunnen of willen meedoen. Persoons- gen om sluitende afspraken te maken kinderopvangorganisaties) een stimu- en gezinsgericht maatwerk moet hen met de organisaties die de taken uit lans te geven. De aanvraagprocedure de kansen – en prikkels – bieden om het basismodel Centra voor Jeugd en wordt in 2008 bekend gemaakt. zich te ontwikkelen tot geëmancipeer- Gezin uitvoeren en de jeugdketen in – Bij de invoering van de nieuwe de deelnemers aan de samenleving. den brede. De afspraken die partijen gewichtenregeling in het basisonder- Hoofddoel is sociale stijging. verplicht worden te maken betreffen wijs wordt nog een completerend cri- Inburgering, scholing – vooral taal – onder andere de coördinatie van zorg terium geïntroduceerd. Dit criterium, en werk zijn hiervoor de ingrediënten. en het oplossen van mogelijke knel- gebaseerd op impulsgebieden, gebie- Andere maatschappelijke effecten die punten in de coördinatie. De gemeen- den met relatief veel inwoners met hiermee worden beoogd, zijn het ver- te kan partijen aanspreken op het een laag inkomen, zorgt ervoor dat minderen van armoede, ten gunste nakomen van de deze afspraken. de beleidsmatige effecten van de nieu- ook van de koopkracht en wijkecono- – De minister voor Jeugd en Gezin is we gewichtenregeling voor de scholen mie, en het verhogen van de arbeids- voornemens in het wetsvoorstel in de G4 in totaal niet negatief zijn. participatie, van groot belang ook Centra Jeugd en Gezin op te nemen Over de uitwerking van dit plan krij- voor de economie in de regio. dat het ‘Integraal toezicht jeugd’ gen de scholen en gemeenten binnen- De integrale inzet op de onderkant (ITJ) toezicht houdt op de sluitende kort informatie. In januari 2009 krij- van de arbeidsmarkt moet onafhan- afspraken die gemeenten ingevolge gen de scholen bericht of ze in een kelijk zijn van de vraag onder welk het wetsvoorstel moeten maken met impulsgebied liggen. Dan kunnen ze uitkeringsregiem de betreffende inwo- partijen in de jeugdketen. Hoe het bepalen wat de financiële effecten van ners vallen. ITJ precies wordt ingericht is op dit de nieuwe regeling op middellange Inburgering is een samenspel van moment onderwerp van gesprek. Het termijn zijn. taaltrajecten, (specifieke) inburgering- wetsvoorstel gaat voor de zomer in cursussen en trajecten gericht op consultatie. Experimenten arbeidsparticipatie en maatschappelij- – Het rijk zal - conform de voorne- – Amsterdam ontwikkelt, onder- ke participatie. Het perspectief is een mens in het actieplan Overlast en steund door OCW, een (vervolg- aanbod voor alle inburgeringskandi- Verloedering - het gemeentebestuur )experiment op het gebied van ont- daten van zg. duale inburgeringspro- doorzettingsmacht verschaffen in die schotting op een brede gramma’s. In de wijkaanpak zal een

Uit: Staatscourant 17 juli 2008, nr. 136 / pag. 18 5 belangrijke bijdrage worden geleverd ‘Slagkracht achter de voordeur’, kabinet zal in de uitwerking hiervan aan de toename van het aanbod van paragraaf 1, experiment nummer 4). innovaties op het terrein van gericht deze duale programma’s. – In aansluiting op de ambities en armoedebeleid en schuldhulpverlening Integreren is een tweezijdig proces doelstellingen in de hoofdlijnennota ondersteunen. Het kabinet staat open van immigrant en ontvangende Kunst en Cultuur en het Sportplan voor overleg met gemeenten op het samenleving. Oude en nieuwe biedt Amsterdam extra mogelijkheden terrein van armoede en schuldhulp- Amsterdammers maken samen de binnen de buurtuitvoeringsprogram- verlening. stad en de wijk. Daarom zal er inten- ma’s voor sportieve en culturele acti- – Het kabinet neemt diverse generieke sief worden ingezet op programma’s viteiten ter bevordering van meedoen. (fiscale) maatregelen om te zorgen om duurzame sociale verbindingen – Bij de eerstkomende aanpassing van voor meer financiële prikkels om het tussen de verschillende etnische iden- het charter zal Amsterdam haar inzet arbeidsaanbod te verhogen. Zo heeft titeiten te maken. vastleggen op het punt van ontwikke- het kabinet het voornemen om de Amsterdam onderschrijft het belang ling en realisering van opstaptrajecten huidige arbeidskorting om te zetten in van de kabinetsdoelstelling om tot (taal en ouderbetrokkenheid op een inkomensafhankelijke arbeidskor- meer duale inburgeringsprogramma’s school) die dienen als voorloper op ting. Daardoor wordt het voor men- te komen. In de wijkaanpak zal een de specifieke inburgeringstrajecten. sen aan de onderkant van het loonge- belangrijke bijdrage worden geleverd Ook zal Amsterdam dan haar inzet bouw financieel aantrekkelijker om te aan de toename van het aanbod van vastleggen op het punt van aanbod gaan werken. deze duale programma’s. Het streven van duale inburgeringsprogramma’s. – Het rijk is bereid om in overleg met is om daarbij aan te sluiten bij de – Bij de eerstkomende aanpassing van Ingrado mee te denken over de moge- kabinetsdoelstelling om tot 80% duale het charter zal Amsterdam bovendien lijkheden om de eventuele belemme- programma’s in 2011 te komen. aangeven welke acties vanuit buur- ringen weg te nemen voor een snelle tuitvoeringsprogramma’s worden en succesvolle toeleiding naar werk Inzet Amsterdam ondernomen op het terrein van inte- voor jongeren onder de 18 jaar waar- – De inzet van Amsterdam is primair gratie, waaronder vrouwen met een voor op dat moment leren geen optie gericht op toename van de deelname andere etnische achtergrond. is. aan taal- en inburgeringstrajecten. – Het rijk (WWI) stelt een financiële Daarbij wil de gemeente al zo veel Inzet rijk tegemoetkoming van 225.000 euro mogelijk verbindingen leggen tussen – Inrichting van een ontschot en beschikbaar ter voorbereiding van het inburgering en participatie en dus een gedereguleerd Participatiebudget met Participatiebudget, onder meer voor groot deel van de inburgeringpro- bundeling van middelen voor volwas- de inzet van een projectleider en het gramma’s een duaal karakter geven. seneneducatie, inburgering en re-inte- betrekken van medewerkers uit de Amsterdam werkt aan een nieuw gratie per 1 januari 2009, op een betrokken beleidsterreinen. beleidsplan waarin de doelstellingen wijze die de steden genoeg ruimte – Het rijk (WWI) faciliteert de reali- worden bepaald in relatie tot aanpak biedt voor eigen beleidsvoering en satie van duale inburgeringsprogram- en middelen. integrale flexibele maatwerktrajecten ma’s door middel van de participatie- – Door kandidaat-inburgeraars in de voor de zeer gevarieerde doelgroep bonus. 17 buurten te helpen met taal, inbur- die geholpen is met educatie, inburge- gering en participatie wil Amsterdam ring en/of re-integratie. Hierbij wordt Experimenten niet alleen hun persoonlijke ontwik- ook preventieve inzet mogelijk – Amsterdam ontwikkelt een pilot kelingsbelang dienen maar ook een gemaakt. voor hoogopgeleide inburgeraars in impuls geven aan de verbetering van – Gemeenten kunnen een beroep Amsterdam Zuidoost. De pilot biedt de buurten. doen op procesmanagement van duale trajecten voor 50-100 hbo/wo – Amsterdam doet mee aan het voor- WWI bij de uitvoering van het opgeleide inburgeraars in samenwer- bereidingstraject van het Deltaplan inburgering. king met werkgevers. Kern van de Participatiebudget. – Gemeenten krijgen meer ruimte pilot is de combinatie van een taaltra- – Amsterdam past waar nodig de voor gericht armoedebeleid. Een extra ject, werk en/of hogere scholing en eigen werkwijze aan om de mogelijk- bedrag voor armoedebestrijding en nazorg coaching op de werkvloer. Het heden van het Participatiebudget schuldhulpverlening is via het rijk (WWI) draagt hieraan bij door de maximaal te benutten. gemeentefonds ingezet. Daarnaast inzet van expertise en capaciteit. – Amsterdam zet maximaal in op de komen er extra middelen beschikbaar – Amsterdam ontwikkelt een metho- toeleiding van specifieke doelgroepen gericht op het bestrijden van armoede diek voor wijkgerichte inburgering in (jongeren, vrouwen en inburgeraars) bij kinderen. Gemeenten krijgen meer Bos en Lommer. In relatie tot sociale naar de arbeidsmarkt. mogelijkheden om mensen die al lan- activering/vrijwilligerswerk wordt – Amsterdam ontwikkelt in alle stads- ger in de bijstand zitten en geen per- geëxperimenteerd met de mogelijkhe- delen van de wijkaanpak de ‘Achter spectief hebben op een baan te onder- den om de inburgering ook in te zet- de voordeuraanpak’, waarbij via de steunen. Ook komen er meer ten als instrument om de buurten te inzet van bewonersadviseurs niet-zelf- mogelijkheden voor het geven van verbeteren. Het rijk (WWI) draagt redzame huishoudens worden bereikt bijzondere bijstand voor kosten voor hieraan bij door de inzet van experti- om zeker te stellen dat die huishou- schoolgaande kinderen (o.a. compu- se en capaciteit. dens krijgen waar ze recht op hebben ters, vervoerskaarten, sportvereniging) – Amsterdam neemt deel aan het en sociale stijging kunnen doorma- en schuldhulpverlening aan mensen innovatietraject inburgering en onder- ken. (zie ook het rijksexperiment met problematische schulden. Het nemerschap.

Uit: Staatscourant 17 juli 2008, nr. 136 / pag. 18 6 – Op gebied van toeleiding naar sen aan het werk komen en we willen en aanbod op de arbeidsmarkt in arbeidsparticipatie werken de keten- de buurteconomie versterken. Om te 2012. partners Dienst Werk en Inkomen zorgen dat meer mensen aan het werk – Amsterdam streeft naar een toena- (DWI), Centrum voor Werk en komen, is het nodig de drempel voor me van de bedrijvigheid in de Inkomen (CWI) en arbeidsdeelname van niet-werkenden Transvaalbuurt, Oud-Noord, De Uitvoeringsinstituut te verlagen. Dit geldt bijvoorbeeld Baarsjes en Bos en Lommer met 5% Werknemersverzekeringen (UWV) voor moeders met kinderen die in in 2012. samen met stadsdelen, thans Zeeburg deeltijd kunnen gaan werken. Er is – Bij de eerstkomende aanpassing van en Oost/Watergraafsmeer, aan een een groot verborgen arbeidspotentieel het charter is duidelijk wat de inzet experiment dat moet uitmonden in dat wij willen aanboren. Ook het sti- van Amsterdam zal zijn op het terrein een best practice op gebied van inte- muleren van ondernemerschap, ook van microkredieten. Amsterdam ver- graal vraaggericht maatwerk dat zich in de buurt, kan meer mensen aan het kent thans de invulling van een uitstrekt tot de terreinen hulp, zorg, werk helpen. Microkredietenfonds in samenwer- scholing en de wijze van inzet van Het versterken van de buurteconomie king met Rabobank Amsterdam. Dit middelen. Het rijk (SZW) ondersteunt is nodig voor de levendigheid en iden- fonds krijgt een stadsbrede dekking het experiment met expertise. Als uit titeit en daarmee de aantrekkelijkheid met speciale aandacht voor de het experiment blijkt, dat medewer- van de buurten. Een vitale midden- Wijkaanpakbuurten. De vier bestaan- king van het rijk nodig is voor het stand en bedrijvigheid in een buurt is de Ondernemershuizen krijgen een wegnemen van belemmeringen, dan een belangrijke factor bij de bestrij- prominente rol binnen dit fonds in de komt dit terug bij een volgende aan- ding van de negatieve spiraal. Dit vorm van intake, begeleiding of passing van het charter. vereist het vasthouden van onderne- nazorg. Rijk en gemeente stemmen mers in de buurt, zorgen voor een nader af met als doel dat onderne- • Er is een groep leerlingen die nog aansprekende branchering en het bie- mers voor microkredieten met slechts geen startkwalificatie hebben bereikt den van gunstige condities voor star- één loket te maken krijgen. en waarbij sprake is van meervoudige ters, onder meer door de beschikbaar- problematiek die niet enkel door het heid van microkredieten. Inzet rijk reguliere onderwijs opgelost kan wor- De invoering van kansenzones is een – Het rijk bevordert verhoging van de den. Om te voorkomen dat dit leidt belangrijk element in de wijkaanpak. arbeidsparticipatie door verschillende tot schooluitval en ongekwalificeerde Kansenzones leveren zowel een bij- financiële instrumenten en aanpassing arbeid wil Amsterdam het onderwijs drage aan ‘meer mensen aan het van de regelgeving; zie 2.2. daarbij helpen o.a. door extra begelei- werk’ als aan ‘versterken van de – Het rijk (EZ) stimuleert onderne- ding te bieden en alternatieve leerom- buurteconomie’. merschap op diverse wijzen. Het rijk gevingen met een bedrijfsmatige uit- Het rijk en de gemeente willen een voert overleg met de gemeente over straling aan te bieden. Het rijk brengt aantrekkelijk, regelarm en veilig(er) mogelijke ontschotting van middelen in kaart wat de belangrijkste proble- ondernemersklimaat bieden. en herijking van regelgeving rond men zijn die mbo-instellingen onder- ondernemerschap vinden bij het succesvol kunnen oplei- Inzet Amsterdam – Het rijk (EZ) levert, waar nodig, den van jongeren die meer – De gemeente ontwikkelt samen met ondersteuning aan de invoering van begeleiding nodig hebben om succes- bedrijfsleven strategieën voor verho- kansenzones en voert hierover overleg vol en met een diploma de school af ging van de arbeidsparticipatie en met de gemeente, te kunnen sluiten. Amsterdam zet in vergroting van de instroom van niet- – Het rijk (EZ) biedt een subsidiemo- op een preventieve aanpak die werkenden. gelijkheid voor ondernemerssteunpun- schooluitval voorkomt. SZW en – De gemeente verbetert de coördina- ten, in samenwerking met de Kamer OCW bieden helderheid over de (wet- tie en samenwerking tussen dienstver- van Koophandel. telijke) condities waaronder comple- leners om de vereiste condities te – Ten behoeve van veilig ondernemen mentaire inzet van OCW-middelen en scheppen voor gevestigde en startende verhoogt het rijk de subsidie voor W-middelen mogelijk is op het snij- ondernemers. procesbegeleiding voor een Keurmerk vlak van dreigende schooluitval en – Amsterdam voert in 2008 en 2009 Veilig Ondernemen (KVO) aan het toeleiding naar de arbeidsmarkt. Als vijf à zes kansenzones in. Belangrijk Hoofd Bedrijfschap Detailhandel, tegen de grenzen van wet- en regelge- instrument daarbij is de Amsterdamse zodat extra inspanning mogelijk is. ving wordt aangelopen treedt Investeringsregeling voor Hetzelfde geldt voor Keurmerk Veilig Amsterdam in overleg met WWI. Ondernemers in Kansenzones t.b.v. Uitgaan (KVU’s); daarbij ligt de uit- Indien noodzakelijk treedt WWI in investeringen in nieuw- en verbouw voering bij Koninklijke Horeca overleg met de andere betrokken en in duurzame bedrijfsmiddelen. Nederland (KHN). Tevens ontwikkelt departementen. – De gemeente bevordert het veilig het rijk (EZ) een subsidieregeling om ondernemingsklimaat in de wijk door kleine bedrijven te stimuleren preven- 2.3 Werkgelegenheid en ondernemer- extra ondersteuning van ondernemers tieve veiligheidsmaatregelen te nemen schap (buurteconomie) in risicovolle buurten, en door de en zal de mogelijkheden bezien voor inzet van de Amsterdamse ondersteuning van de subsidieregeling Gezamenlijke ambitie Stimuleringsregeling Veilig Veilig Ondernemen van Amsterdam. Het economisch potentieel in de 17 Ondernemen. – Het rijk (EZ) zal via het buurten kan en moet veel beter wor- – Amsterdam streeft naar een daling Programma Microfinanciering, dat den benut. Wij willen dat meer men- van 5% van de mismatch van vraag zich richt op ondersteuning van klei-

Uit: Staatscourant 17 juli 2008, nr. 136 / pag. 18 7 ne (startende) ondernemers, diensten hebben een forse stedelijke vernieu- – Extra investeringen ten behoeve van aanbieden aan lokale initiatieven, die wingsopgave in uitvoering of staan aantrekkelijke multifunctionele onder- maatwerk bieden aan deze onderne- op het punt van beginnen. Deze wijsgebouwen. mers. Tevens zal EZ een coachings- opgave gaat onverminderd door (bij- – Amsterdam stimuleert dat woning- netwerk opzetten en een landelijke voorbeeld in Nieuw West zal het per- corporaties en andere betrokken par- garantieregeling introduceren. Steden centage sociale huurwoningen worden tijen gezamenlijk woon-leer-werk pro- kunnen in 2008 deelnemen aan pilot- teruggebracht naar 45% in 2015) jecten voor kwetsbare jongeren projecten in dit programma. Er zal maar zal meer dan tot nu toe op de opzetten teneinde te voorkomen dat naar worden gestreefd om de buurt en de buurtbewoners zelf wor- kwetsbare jongeren uitvallen op het Amsterdamse en de landelijke instru- den gericht. De wijken bieden sociaal- gebied van huisvesting, onderwijs menten zo goed mogelijk op elkaar maatschappelijke voorzieningen van en/of werk. Amsterdam streeft naar aan te laten sluiten. hoge kwaliteit en een uitnodigende de realisatie van 305 woon-leer-werk- openbare ruimte. plekken in de stad in 2011. Experimenten – Uitwerking van de Business Case – Samen met de Regiegroep regeldruk Inzet Amsterdam: ‘Vitaal Groen’ rondom de Sloterplas bedrijven van het rijk zal de gemeente – Amsterdam zal waar mogelijk flexi- teneinde tot een breed gedragen bekijken welke belemmerende regels bel omgaan met toewijzingscriteria stadsbrede aanpak te komen voor (gemeentelijk of landelijk) voor binnen de kaders van de huisvestings- groen en water. ondernemers weggenomen kunnen wet(inkomensgrenzen/woonduur) – Amsterdam ontwikkelt vier postze- worden. Dit heeft ook een relatie met zodat meer mensen een positieve gelparken in buurten van de wijkaan- het rijksexperiment ‘Opheffen bureau- keuze voor een krachtwijk kunnen pak. cratische structuren’ (paragraaf 1, maken. experiment nummer 5). – Amsterdam maakt maximaal Inzet rijk: – Amsterdam en het rijk zullen over- gebruik van de beschikbare instru- – Het rijk (WWI) zal, daar waar dat leggen over de opzet van experimen- menten om overbewoning en de daar- aan de orde is, gebruik maken van de ten met kansenzones op basis van mee samenhangende woonoverlast en mogelijkheden die binnen haar verschillende combinaties van maatre- sociale problemen tegen te gaan. domein liggen (art. 80 Woningwet- gelen toegesneden op de specifieke – Amsterdam levert een samenhan- aanwijzingsbevoegdheid). Daarnaast kansen en omstandigheden in afzon- gend pakket van eigentijdse, hoog- zullen, waar aan de orde en in derlijke kansenzones. Te concretiseren waardige en tegelijkertijd laagdrempe- samenspraak met de gemeente en de bij een volgende aanpassing van het lige voorzieningen. Een overzicht van stadsregio Amsterdam, maatregelen charter. maatschappelijk vastgoed geeft wat er worden bezien om in een vroege fase vernieuwd moet worden en wat er van het plannings- en bouwproces 2.4 Woningen en sociaal-maatschap- extra nodig is en dat (pro)-actief drang uit te oefenen op het realiseren pelijke voorzieningen van hoge kwali- inspeelt op de maatschappelijke voor- van sociale woningbouw in randge- teit en uitnodigende openbare ruimte zieningen en veranderende vragen en meenten met tekort aan woningen behoeften uit de samenleving. voor lagere inkomensgroepen. De Gezamenlijke ambitie – Amsterdam intensiveert de inzet op afspraken die centrum- en randge- De ambitie is om van Amsterdam een leefbaarheid (schoon, heel en veilig) meenten hierover in stadsregionaal ongedeelde stad te maken. Concreet en prettig samenleven. In 2009 is in verband hebben gemaakt, vormen betekent dit dat Amsterdam streeft elke buurt van de wijkaanpak het hierbij het kader. naar een brede toegankelijkheid van basisniveau voor leefbaarheid gefor- – Het rijk (WWI) streeft naar invoe- woningen in alle delen van de stad en muleerd en geoperationaliseerd. ring van een bestuurlijke boete voor het prettig en in harmonie samen Amsterdam streeft ernaar dat de onrechtmatige bewoning per begin wonen en leven in alle wijken en bewoners de leefbaarheid in 2009 met 2009. buurten. Door middel van het diffe- minimaal 0,2 punten hoger waarderen – Het rijk (WWI) is bereid met rentiëren van de woningvoorraad, het t.o.v. 2007 (WiA leefbaarheidsmoni- Amsterdam te overleggen om tot stimuleren van sociale contacten en tor). oplossingen te komen met betrekking medeverantwoordelijkheid en het kri- – Amsterdam streeft ernaar dat het tot de problematiek rond overbewo- tisch blijven volgen van de uitwerking rapportcijfer voor wonen en de ning en de ontwikkeling van woon- van de woonruimteverdelingsregels woonomgeving in 2009 minimaal 0,2 leer-werkprojecten in het geval dat poogt de overheid in samenspraak en punten hoger ligt t.o.v. 2007 (Wonen het de stad niet lukt de ambities te in samenwerking met betrokken par- in Amsterdam WiA leefbaarheidsmo- realiseren binnen de bestaande en de tijen, waaronder de corporatiesector, nitor). aangekondigde nieuwe wet- en regel- continu aan een zo optimaal mogelijk – Amsterdam levert samen met de geving. instrumentarium te werken waarmee corporaties een verhoogde inzet op de – Het rijk levert een financiële bijdra- de doelstelling van de ongedeelde stad realisatie van accommodaties voor ge aan de groene kwaliteit van de invulling krijgt. De wijkaanpak is in maatschappelijke voorzieningen. buurten uit het impulsprogramma deze zin een aanvulling op het – Amsterdam richt 3% van de open- Groen en de stad. In de eerste helft bestaande instrumentarium en moet bare ruimte in als speelruimte (12-) en van 2008 worden de criteria uitge- worden gezien als een kop op het ste- hangplekken (12+). Amsterdam ver- werkt en wordt er een verdeling delijke vernieuwingsprogramma. betert 28 speelruimtes in de kracht- gemaakt over die krachtwijken die Vrijwel alle buurten in de wijkaanpak wijken.

Uit: Staatscourant 17 juli 2008, nr. 136 / pag. 18 8 ambities laten zien op het gebied van stadsdelen: uniformering van de aan- openbare ruimte op 1 januari 2009 in groen. pak, implementatie van het registra- werking treedt. tiesysteem JN12+ en ontwikkeling – Het rijk voert vanaf 2008 het actie- 2.5 Veilige buurten van de verwijsindex Matchpoint. plan Bestuurlijke aanpak georgani- seerde criminaliteit uit. Gezamenlijke ambitie Inzet rijk – BZK onderzoekt in samenwerking De gezamenlijke extra inspanning De ministers van BZK en Justitie met Justitie en gemeenten de nood- door rijk en gemeente voor de wijk- ondersteunen de stad door uitvoering zaak en de mogelijkheden om bran- aanpak levert een bijdrage aan de van de beleidsmaatregelen uit het ches zoals uitzendbureaus en de vast- afname van criminaliteit en overlast project ‘Veiligheid begint bij voorko- goedsector ook onder de Wet in de stad met 25% in de periode van men’ bevordering integriteitsbeoordelingen 2002 tot 2010. De wijkaanpak is van – Het rijk stelt 500 extra wijkagenten door het openbaar bestuur (wet groot belang voor de veiligheid in de beschikbaar. De verdeling van de Bibob) te laten vallen. Overweging is stad omdat de 17 buurten een ongun- extra wijkagenten over de regio’s gaat dat de gemeenten met de Wet Bibob stige trend laten zien in de ontwikke- volgens het reguliere budgetverdeel- een extra instrument in handen heb- ling van overlastgevend en crimineel systeem in de vorm van een bijzonde- ben om de integriteit te beoordelen gedrag. Daarnaast ligt er een direct re bijdrage. De uitbreiding van het van partners met wie zij zaken doen. belang voor de buurten zelf want aantal wijkagenten zal, conform de daar zijn veel plekken waar bewoners landelijke prioriteiten van de politie, Experimenten zich niet (altijd) veilig voelen. De het eerst plaatsvinden in de wijken – Amsterdam experimenteert in ambitie hier is het heroveren van het met de grootste problemen. Het rijk Slotervaart met de 8 tot 8 aanpak. openbare domein, en zowel subjectief heeft met de korpsen afgesproken dat Jongeren en ouders worden intensief als objectief een toename van de vei- het regionaal college, bij het bepalen begeleid, hetgeen moet leiden tot min- ligheid. van prioriteiten op voordracht van de der schooluitval, betere kansen op de De bijbehorende gezamenlijke ambitie regionale driehoek, specifieke aan- arbeidsmarkt en het voorkomen van ten aanzien van de uitvoering is ver- dacht zal besteden aan de 40 WWI- crimineel gedrag. Na evaluatie bekijkt sterking en intensivering van een wijken. Het korps Amsterdam- Amsterdam of deze aanpak naar ketengerichte en probleemgerichte Amstelland krijgt in de periode andere buurten met vergelijkbare pro- aanpak van problematische groepen 2007-2011 65 extra wijkagenten. blematiek kan worden uitgebreid. Het en gebieden. De preventieve en cura- – Het rijk brengt het actieplan rijk levert expertise en capaciteit en tieve aanpak van risicojeugd krijgt Overlast en Verloedering ten uitvoer. neemt vanuit de ministeries van BZK, prioriteit. Hierin heeft het rijk een duidelijke Justitie J&G en SZW deel aan de ambitie om het bestuur doorzettings- denktank die creatief meedenkt met Inzet Amsterdam macht te verschaffen in die individu- de pilot. – De gemeente levert een extra bijdra- ele gevallen waar de samenwerkende – Pilot West. In deze pilot in ge aan de veiligheid in alle buurten instanties niet slagen te komen tot Amsterdam West werken gemeente en van de wijkaanpak. een gezamenlijk hulptraject, waardoor rijk samen met als doel om de door- – Amsterdam intensiveert de aanpak een doorzettingsmacht richting instel- looptijden in de jeugdstrafrechtketen van multiprobleemgezinnen en breidt lingen nodig is. Ook gedwongen uit- terug te dringen. De mogelijkheden deze uit. huisplaatsing van gezinnen die ernsti- liggen bij effectiever gebruik van de – Amsterdam zet extra in op de aan- ge overlast veroorzaken wordt in dit beschikbare capaciteit en in de taak- pak van overlast en verloedering in kader uitgewerkt. De mogelijkheden en bevoegdhedenverdeling van het publieke domein door intensive- om een gezin te dwingen hulpverle- betrokken instanties, kinderrechters, ring en uitbreiding van toezicht op ning te accepteren worden nader raad voor de kinderbescherming, straat. Dit gebeurt bijvoorbeeld door onderzocht. Een interventiebevoegd- jeugdzorg en reclassering; en ook bij de inzet van Straatcoaches, Buurt heid voor de burgemeester geniet bij het toezicht op de naleving van Veiligheid Teams en Vliegende genoemde nieuwe instrumenten de gemaakte afspraken in hulp-, resocia- Brigades. voorkeur. lisatie- en recidivebeperkende trajec- – De gemeente zet in op verdere – Het rijk (Justitie) zet zich met de ten. afname van jeugdcriminaliteit door: gemeente in voor versnelling van de • Hulp- en recidivebeperkende trajec- doorlooptijden in de interventieketen 3. Proces, werkwijze, omgangsvormen ten meer met dwang en drang te jeugd. combineren; – Het rijk betrekt de problemen van 3.1 Kennisdelen en monitoren • Consequente handhaving en een de wijken bij de ontwikkeling van het Lik-op-stuk-beleid, waaronder kortere kaderconvenant Veiligheid in 2008. Ambitie trajecten tussen aanhouding en maat- – Het rijk heeft het wetsvoorstel De overheden willen vooral de vinger regel of straf (zie tevens de benodigde maatregelen bestrijding voetbalvanda- aan de pols houden, weten wat er inzet van het rijk bij 3e en 4e bullit) lisme en ernstige overlast in de eerste actueel en lokaal speelt in de buurten. – Amsterdam zet extra in op de pre- helft van 2008 ingediend bij de Een andere ambitie is de ontwikke- ventieve aanpak risicojeugd in de wij- Tweede Kamer. ling en validering van best practices. ken. Dit krijgt vorm door inhoudelij- – Het rijk streeft ernaar dat de wet Bij de uitvoering is dringend behoefte ke en instrumentele ondersteuning bestuurlijke boete overlast in de aan meer goed vastgelegde en op van de jeugdnetwerken 12+ van de

Uit: Staatscourant 17 juli 2008, nr. 136 / pag. 18 9 effectiviteit getoetste methoden en waarop bewonersbetrokkenheid is 1. corporaties; projecten. georganiseerd, het aantal activiteiten 2. de rijksoverheid; Uitgangspunt is een optimale uitwis- dat heeft plaatsgevonden en het aan- 3. de gemeentelijke overheid, zowel seling van kennis en ervaringen tussen tal bewoners dat naar schatting per de stedelijke als de stadsdeelbesturen; stadsdelen, steden, rijk, onderzoeksin- activiteit is bereikt. Daarnaast wordt 4. derden. stituten, corporaties en andere part- door het rijk (WWI) voor een langere De gezamenlijke financiering betreft ners in de wijkaanpak. periode onderzoek uitgevoerd naar de de omvang van de bijdragen, de doe- kwaliteit van de burgerparticipatie in len waarvoor de gelden beschikbaar Inzet Amsterdam samenwerking met gemeenten en het komen en de wijze waarop deze – De gemeente zorgt - primair voor Landelijk Samenwerkingsverband beschikbaar gesteld worden, alsmede de Gemeenteraad - voor jaarlijkse Aandachtswijken (LSA). Een afschrift de verantwoordingsvormen. Doel is verslaglegging van inzet en resultaten van bovengenoemde informatie wordt ook dat de gelden tijdig, zoals bij de realisering van het stedelijke en aan de minister voor Wonen, Wijken geraamd binnen de uitvoeringspro- de buurtuitvoeringsplannen en de en Integratie aangeboden. gramma’s, beschikbaar komen. daarmee te bereiken maatschappelijke – Amsterdam zet zich actief in voor Het gaat in alle gevallen om extra effecten. De gemeente maakt hierbij het delen van kennis, het doen van middelen, die beschikbaar gesteld maximaal gebruik van bestaande experimenten voor het ontwikkelen worden in het kader van de wijkaan- monitors en de informatie die zij in van betere methoden, de verspreiding pak. het kader van de reguliere verant- van best practices naar de stadsdelen woordings- en begrotingscyclus verza- en andere steden van de wijkaanpak. Tegen de achtergrond van lopende melt. besluitvorming over verschillende De gemeente presenteert daarnaast Inzet rijk geldstromen leggen rijk en gemeente ook informatie over buurtspecifieke – Het rijk (WWI) biedt ondersteuning de volgende procesafspraak in het ontwikkelingen van meer kwalitatieve bij het formuleren van de smart doel- charter vast: aard inclusief de mate waarin en de stellingen die voor 1 januari 2009 In het najaar van 2008 overleggen de wijze waarop wijkbewoners bij het worden opgenomen in het charter. partijen over de consequenties van de wijkenbeleid zijn betrokken. – Het rijk heeft een goed georgani- besluitvorming in het kabinet en de – Amsterdam monitort de ontwikke- seerd en vraaggericht werkend con- Tweede Kamer over het vervolg van lingen in de 17 buurten in samenhang sortium van kenniscentra met één het beleid voor de grote steden en de met de brede gemeentelijke monitor digitaal loket voor de wijkenaanpak stedelijke vernieuwing en de verdeling De Staat van de Stad. Jaarlijks voert en een gezamenlijke helpdesk tot van de daaraan verbonden geldstro- de gemeente een quick scan uit die de standgebracht. Het consortium zorgt men die van belang zijn voor de wijk- stand van zaken in de buurten laat voor borging en ontsluiting van opge- aanpak. Het charter zal worden aan- zien. Eens per twee jaar wordt de dane kennis en onderzoek m.b.t. gepast aan de veranderde financiële quick scan aangevuld met een verdie- thema’s die binnen de wijkactieplan- omstandigheden. Dit geldt ook indien pingsonderzoek op basis van De nen beschreven staan en waar aanvul- zich andere substantiële wijzigingen Staat van de Stad. Een onderdeel lende kennis en kennisdeling noodza- voordoen op het financiële vlak. Het hiervan is de leefsituatie-index per kelijk zijn. is de intentie van beide partijen om buurt (SLI): een maat die het algeme- – Het rijk volgt de ontwikkelingen in de consequenties tot een minimum te ne welzijnsniveau van bewoners weer- alle wijken van de wijkaanpak via een beperken. geeft. In 2010 zal het verdiepingson- jaarlijkse outcomemonitor. De outco- derzoek De staat van de memonitor brengt op beknopte wijze Inzet Amsterdam aandachtswijken gereed zijn, zodat de ontwikkelingen op de terreinen – Met ingang van de begroting 2008 een eerste vergelijking gemaakt kan Wonen, Werken, Leren, Integreren en stelt de gemeente reeds de eerste mid- worden met de nulmeting van 2007. Veiligheid globaal in kaart. Aan de delen beschikbaar voor de wijkaan- – Amsterdam zal voor 1 januari 2009 hand van deze informatie kan verge- pak. De gemeente maakt in het eerste op basis van De staat van de stad leken worden hoe de situatie in de jaar de (start van) verschillende c.q. de buurtuitwerking hiervan in De verschillende krachtwijken in het land onderdelen van het programma finan- staat van de aandachtswijken (O+S zich ontwikkelt in relatie tot de cieel mogelijk, o.a. de achter de voor- oktober 2007) het NAP operationali- beoogde maatschappelijke effecten deuraanpak. Bovendien realiseert seren. In relatie tot de ER-doelen (doelbereik). Het onderzoek wordt in Amsterdam de benodigde uitvoerings- vanuit het Doelinspanningennetwerk opdracht van VROM/WWI uitge- en programmaorganisatie. behorend bij het Amsterdamse voerd door het CBS. – De gemeente richt zich bij de tot- Uitvoeringsprogramma zal standkoming van de gemeentebegro- Amsterdam een beperkt aantal smart 3.2 Financiering ting 2009 ook nadrukkelijk op aan- doelstellingen formuleren op buurt- vullende bijdragen voor de combinatieniveau. Deze smart doel- Ambitie wijkaanpak, voor zover de gemeente stellingen worden in overleg met het Mensen in de buurten, corporaties, (stad en betrokken stadsdelen) dat tot rijk (WWI) opgenomen in het char- overheden en andere partners gaan de hun takenpakket/verantwoordelijk- ter. buurtuitvoeringsprogramma’s en het heid rekenen. – De gemeente presenteert in het gezamenlijke Amsterdamse uitvoe- – De gemeente maakt zich sterk om kader van de outputmonitoring in ringsprogramma realiseren door budgetten die gezamenlijk met de cor- ieder geval informatie over de wijze financiële bijdragen van: poraties tot besteding gebracht wor-

Uit: Staatscourant 17 juli 2008, nr. 136 / pag. 18 10 den (stimuleringsfonds volkshuisves- 1. Een additionele inzet vanuit de cor- indirect maar substantieel bij aan de ting) ook substantieel in te zetten poratiesector financiering. Voorbeelden zijn het voor de wijkaanpak. Het rijk heeft met Aedes vereniging budget stadsmariniers en de middelen – De gemeente ziet er op toe dat jaar- van woningcorporaties afspraken voor 2008 voor voortzetting van de lijks maximaal 10% van het stedelijke gemaakt over een additionele bijdrage ‘achter de voordeur aanpak’; vastge- budget beschikbaar komt voor bewo- van de woningcorporaties in de 40 legd in het collegebesluit van 1 april nersondersteuning en/of bewonersini- wijken. De indicatieve verdeling van 2008. Andere voorbeelden zijn het tiatieven. deze additionele bijdrage over de 40 sportplan 2009-2012 waarvan de – De gemeente geeft jaarlijks samen wijken en de verdelingsmethodiek is gemeentelijke investeringen in onder- met de corporaties inzicht in de beschreven bij brief van 3 oktober wijs, veiligheid, armoedebeleid, voortgang van de inzet van de corpo- 2007 (WWI/W2007092376). Voor de arbeidsparticipatie; de middelen van ratiebijdragen van (gemiddeld € 64,5 gemeente Amsterdam betreft de indi- deze programma’s slaan voor een miljoen per jaar). catieve additionele inzet € 64,4 mil- groot deel neer in de Krachtwijken, joen per jaar (€ 644 miljoen over10 omdat daar de doelgroepen overver- Inzet rijk jaar). De Amsterdamse corporaties tegenwoordigd zijn. In de begroting – Op verzoek van de gemeente kan zullen in de periode 2008- 2009 indi- 2008 is voor ruim € 400 miljoen inge- de minister ondersteuning verlenen catief een bedrag van € 257,7 miljoen zet op onderwerpen die in lijn zijn om het onderhandelingsproces tussen investeren in de Amsterdamse wijk- met de thema’s uit het krachtwijkac- gemeente en corporatie te versoepelen aanpak. Dit geld wordt o.a. ingezet tieplan van WWI. in geval van meningsverschillen over op wonen, bedrijfsonroerend goed, de uitvoering van de buurtuitvoe- sociaal maatschappelijk onroerend 4. Extra middelen ministerie ringsprogramma’s (BUP’s). Deze goed en leefbaarheidsprojecten. VROM/WWI t.b.v. de brede wijken- ondersteuning kan bestaan uit: aanpak – Informatieverstrekking en advise- 2. Delen van extra rijksmiddelen voor Voorts heeft de minister aangekon- ring over de extra rijksintensiveringen departementaal facetbeleid t.b.v. digd dat er landelijk een bedrag van die in de rijksbegroting ter beschik- gemeenten en lokale/regionale organi- euro 300 miljoen beschikbaar gesteld king staan van gemeenten en andere saties wordt voor de wijkenaanpak. € 157 partijen in de wijkenaanpak Het gaat hier om intensiveringen in miljoen komt daarbij ter beschikking – Informatieverstrekking en advise- de rijksbegroting, die een relatie heb- van gemeenten ten behoeve van hun ring over op welke activiteiten in de ben met de wijkenaanpak. Deze extra activiteiten in de wijkenaanpak. Deze buurtuitvoeringsprogramma’s onder middelen komen ter beschikking aan 157 miljoen zal in 2008, 2009 en 2010 welke condities corporaties een inzet alle gemeenten in Nederland alsmede uitgekeerd worden. Daarnaast komt plegen binnen de kaders van het aan lokale organisaties (bijv. scholen) nog € 55 miljoen ter beschikking voor Besluit Beheer Sociale Huursector en regionale organisaties (bijv. politie- bewonersinitiatieven in de 40 aan- (BBSH) en het afsprakenkader dat korpsen, bureaus jeugdzorg). dachtswijken. Deze budgetten worden WWI bij brief d.d. 29 oktober 2007 Uitgangspunt van de afspraken is dat in 2008, 2009, 2010 en 2011 uitge- aan Amsterdam heeft toegezonden. gemeenten met de 40 wijken de door keerd. Amsterdam gaat ervan uit een Dit kan ook betrekking hebben op de hen te ontvangen extra middelen pri- proportioneel aandeel van deze bud- afgesproken inzet van de woningcor- oriteren voor de wijken met de groot- getten toegewezen te krijgen (zie de poraties van gemiddeld € 64,5 miljoen ste knelpunten, i.c. de 40 wijken en brief DGWWI/W2008051471). per jaar. dat gemeenten met de andere lokale – Het rijk creëert bij de verdeling van organisaties overleg voeren over een NB. In het charter worden van rijkszij- de verschillende budgetten meedoen, dergelijke prioritering. In de brief de diverse financiële toezeggingen leren en opgroeien, veiligheid en van 1 februari 2008 gedaan. Het charter is echter geen wonen expliciet extra ruimte voor (DGWWI/W2008002440) is een over- beschikking. De genoemde geldstromen projecten en doelgroep aanpak die zicht gegeven van de extra geldstro- zijn of worden ieder in hun geëigende volgens rijk en gemeenten cruciaal men die via het gemeentefonds, speci- vorm (middels (doel)uitkeringen of zijn voor het welslagen van de wijk- fieke regelingen of brede subsidiebeschikkingen) en onder de aanpak. De Krachtwijken nemen een doeluitkeringen ter beschikking zullen daarvoor geldende voorwaarden vastge- belangrijke plaats in het gemeentelijk komen van de 18 gemeenten en de legd en uitbetaald. en rijksbeleid. Waar mogelijk en van geldstromen die via andere kanalen in toepassing zullen beleidsprioriteiten de 40 wijken terechtkunnen komen. 3.3 Voortgang en omgangsvormen voorrang krijgen in deze wijken. In de integrale (financiële) afwegingen 3. Gemeentemiddelen Ambitie hebben de gemeente en het rijk aan- Voor de periode 2008 en 2009 hebben Wij, rijk en gemeente, houden elkaar dacht voor de bijzondere problema- de gemeente Amsterdam (Stad en en onszelf op de hoogte van de voort- tiek van de Krachtwijken. Stadsdelen) het voornemen om indi- gang van de wijkaanpak, de actuele catief € 76,2 miljoen in te zetten voor ontwikkeling van de problematiek. Geldstromen de dekking van de Wij spreken elkaar aan op de bereikte Voor de verwezenlijking van de doel- Buurtuitvoeringsplannen en het geza- resultaten, op de geleverde inzet en stellingen van de Amsterdamse wijk- menlijke Amsterdamse op de inzet die nodig zal zijn om de aanpak staan vier geldstromen ter Uitvoeringsprogramma. Op diverse gezamenlijke ambities te realiseren. beschikking: onderwerpen draagt de gemeente

Uit: Staatscourant 17 juli 2008, nr. 136 / pag. 18 11 Procesafspraken januari 2009 zal Amsterdam in over- – De reguliere vormen van verant- leg met het rijk een aanvulling leveren woording en controle vormen een ste- ten aanzien van de geformuleerde vige basis waaraan alleen iets wordt smart doelstellingen. toegevoegd als dat strikt noodzakelijk – Dit charter wordt gepubliceerd in is. de Staatscourant binnen een maand – De gemeente doet in het kader van na ondertekening de democratische controle jaarlijks verslag over de inzet aan haar Aldus opgemaakt en in tweevoud Gemeenteraad, het rijk brengt jaar- ondertekend te Amsterdam op 20 juni lijks verslag uit aan de Tweede 2008. Kamer. – Amsterdam en het rijk hebben jaar- De wethouder van Volkshuisvesting, lijks bestuurlijk overleg over de T. Herrema. voortgang en tweejaarlijks over de herziening/ actualisering. Op de agen- De minister voor Wonen, Wijken en da staan in ieder geval de voortgang Integratie, en de in het charter vermelde punten C.P. Vogelaar. waarbij aanpassingen van het charter aan de orde (kunnen) zijn. Indien Wijk Amsterdam Noord, beide partijen akkoord zijn, kan het R. Post. charter worden aangepast. Daarnaast is er regelmatig ambtelijk overleg, Wijk Amsterdam Zuidoost, onder meer ter voorbereiding van het E. Sweet. bestuurlijk overleg. Hierbij is de accountmanager bij VROM/WWI het Wijk West binnen de Ring, eerste aanspreekpunt voor A. Cherribi. Amsterdam. De accountmanager coördineert de inzet van andere Wijk Westelijke Tuinsteden, departementen. R. de Bood. – Gemeenten en rijk zullen bij de eerstvolgende aanpassing van het Wijk Amsterdam Oost, charter bepalen hoe een visitatie F. Elatik. (externe tussentijdse evaluatie) zal worden vormgegeven. Deze visitatie vindt in 2010 plaats. – Het charter geldt vanaf 20 juni 2008 tot en met 31 december 2017, met inachtname van - indien nodig - tweejaarlijkse updates waarvan de eerste in 2010 zal plaatsvinden. Voor

Uit: Staatscourant 17 juli 2008, nr. 136 / pag. 18 12