mieszkańcy samorząd historia Atrakcyjne „LOlek” Relacje z dożynek półkolonie dla o początkach gminnych dzieci z gminy bychawskiego i powiatowych bychawa sportu Głos Ziemi Bychawskiej MIESIĘCZNIK GMINY BYCHAWA wrzesień 2015 NR 7 (268) ISSN 1429-1932 Dlaczego młodzież z UKRAINY uczy się w BYCHAWIE? spis treści samorząd

SAMORZĄD „„Wielka zbiórka WIELKICH odpadów „„Dla uczniów – 4 Zmiany w kryteriach 6 Młodzież dostaje prezenty dochodowych oraz kwotach Firma EKOLAND sp. z o.o. stypendium szkolne Nowy parking i nowe schody świadczeń pieniężnych 6 z Kraśnika informuje, Burmistrz Bychawy informuje, z pomocy społecznej przy szkole w Zaraszowie że przeprowadzi na że wraz z rozpoczęciem Zmiana kryteriów dochodowych 7 W Radawcu promowaliśmy 4 lokalne produkty spożywcze terenie wiejskim gminy roku szkolnego 2015/2016 uprawniających do świadczeń Bychawa zbiórkę odpadów rodzinnych oraz wysokości 7 Zanim zostaną pogromcami rozpoczyna się nowy okres zasiłków i dodatków rekinów... wielkogabarytowych, odpadów stypendialny. Uczniowie budowlanych i rozbiórkowych,

List ministra infrastruktury Marek Matysek /UM Bychawa 9 4 Fragmenty okolicznościowych © zamieszkujący teren gminy 8 © do samorządowców listów z okazji dożynek zużytego sprzętu elektrycznego i mieszkańców naszej gminy Bychawa, w ramach pomocy 9 Relacja z Dożynek Gminy i elektronicznego. »»14 października 2015 r. (środa) – Józwów, materialnej mogą ubiegać 5 Wyniki referendum w Gminie Bychawa 2015 Kowersk, Stara Wieś Druga, Stara Wieś Pierwsza, Bychawa – frekwencja niższa niż Harmonogram zbiórki: Stara Wieś Trzecia, Wola Gałęzowska, Wola się o przyznanie socjalnego w kraju 10 Dożynkowe podziękowania od »»24 września 2015 r. (czwartek) – Bychawa miasto Gałęzowska-Kolonia. stypendium szkolnego. współorganizatorów »»8 października 2015 r. (czwartek) – Gałęzów, W ramach ww. zbiórki mieszkańcy będą mogli bez- Stypendium szkolne może otrzymać uczeń znajdu- Gałęzów-Kolonia Druga, Gałęzów-Kolonia Pierwsza, Leśniczówka, Łęczyca, Marysin, Skawinek, Wandzin, płatnie oddać: stare meble, wersalki, stoły, krzesła, jący się w trudnej sytuacji materialnej, wynikają- Zadębie wózki dziecięce, zabawki dużych rozmiarów, gruz cej z niskich dochodów w rodzinie, w szczególno- MIESZKAŃCY »»12 października 2015 r. (poniedziałek) – Bychawka ceglany, gruz betonowy, gruz ceramiczny (w wor- ści gdy w rodzinie tej występuje: bezrobocie, nie- 11 Tak przywitaliśmy nowy rok 14 Wyjazd ŚDS-u do toruńskiej Druga, Bychawka Druga Kolonia, Bychawka Trzecia, kach), pralki, lodówki, zmywarki, telewizory (kom- pełnosprawność, ciężka lub długotrwała choroba, szkolny.... krainy pierników Bychawka Pierwsza, Bychawka Trzecia-Kolonia, pletne), odkurzacze, miksery, roboty kuchenne wielodzietność, brak umiejętności wypełniania Podzamcze, Wincentówek, Zdrapy (kompletne), komputery, monitory, myszki, klawia- funkcji opiekuńczo-wychowawczych, alkoholizm Nowinka OSM: śmietanka 30 % Półkolonie: było super, było miło, 11 15 »»13 października 2015 r. (wtorek) – Kosarzew Dolny- tury (kompletne). lub narkomania, a także gdy rodzina jest niepełna. 15 lecz za szybko się skończyło... Plebiscyt Rolnik Roku 2015 Kolonia, Olszowiec, Olszowiec-Kolonia, Osowa, Wszystkie odpady należy wystawić w dniu zbiórki Jednocześnie miesięczny dochód w rodzinie ucznia 11 Osowa-Kolonia, Romanów, Urszulin, Wola Duża, Amatorskie rozgrywki w tenisie do godziny 7.00 rano przy drodze głównej stano- na osobę nie może przekroczyć kwoty 456 zł netto, Pulek znów trafił do naszych 16 Wola Duża-Kolonia, Zaraszów, Zaraszów-Kolonia 11 ziemnym wiącej trasę przejazdu pojazdu specjalistycznego. do czasu ukończenia kształcenia nie dłużej jednak szkół Aktywność to sukces! niż do ukończenia 24 roku życia. 11 Pawilon rośnie i rośnie... 16 Od 1 października 2015 r. ulegnie zmianie wyso- O Tomku, który animował kość kryterium dochodowego na osobę w rodzi- Bychawa na Dachu Europy 17 12 bychawską kulturę nie do 514 zł i wzrośnie wysokość dochodu z 1 ha – dokończenie artykułu 18 Gdzie był „Głos Ziemi „„Podziękowania za pomoc podczas organizacji przeliczeniowego z 250 zł do 288 zł. W związku z po- 12 Pierogami Bychawa słynie Bychawskiej”? wyższym osoby, które będą składały wnioski do 15 Taniec towarzyski w BCK Dożynek Gminnych 2015 w Bychawie września powinny przyjąć obecnie obowiązujące 14 18 Danie dla Mola czyli prowincja kryteria dochodowe, z dniem 1 października zosta- pełna smaków* Druga z Kowerskiem oraz Wola Spółdzielni „Samopomoc 14 Zajęcia fitness Burmistrz Bychawy składa ser- Gałęzowska za przygotowanie Chłopska” w Bychawie, ną one obligatoryjnie przeliczone przez organ przy- Zumba na chandrę 19 Patriotycznie pod pomnikiem deczne podziękowania: wieńców i występów, p. Dzwonowskim z Bychawy, znający świadczenia. Należy zaznaczyć, iż osoby, 20 14 Marszałka »»starostom Dożynek Gminnych »»Ochotniczym Strażom Pożarnym p. Saganom z Bychawy, masar- których dochody w rodzinie na osobę mieszczą się Nabór do chóru BCK 2015 – p. Marcie Marczak z Olszowca, Bychawki i Gałęzowa ni p. Bonifacego Dawidczyka w przedziale od 456 zł do 514 zł, także mogą składać 14 i p. Tomaszowi Rozwałce oraz ich z Krzczonowa za nieodpłatne za wypożyczenie namiotu i sto- wnioski do 15 września 2015r., w takim przypadku małżonkom, przekazanie produktów do przy- łów; OSP z Gałęzowa-Kolonii świadczenie będzie mogło być przyznane od 1 paź- »»sołtysom: p. Małgorzacie Drugiej za wypożyczenie gotowania poczęstunku dla dele- GŁOS REGIONALISTÓW Pawełczak (Stara Wieś Druga), podłogi, gacji; p. Andrzejowi Bieleckiemu dziernika 2015 r. p. Leszkowi Boksie (Stara z Bychawy i firmie Pro-Agro W ramach przyznanego stypendium szkolnego Początki bychawskiego sportu »»formacjom muzycznym, któ- 20 Wieś Trzecia), p. Piotrowi sp. j. Jan Rząd z Gałęzowa za uczeń może otrzymać m. in. całkowity lub częścio- re wystąpiły na dożynkach: ufundowanie nagród, firmie Wiśniewskiemu (Stara Wieś Klubowi Seniora z Bychawy, wy zwrot kosztów zakupu podręczników, artyku- Pierwsza), radnemu Bogdanowi Mar-Jola z Bychawy za wspar- Młodzieżowej Orkiestrze Dętej, łów szkolnych, stroju sportowego, stroju apelowe- Tylusowi oraz wszystkim zaanga- cie finansowe oraz radnemu The Right Roads z Bychawy, Henrykowi Krajewskiemu, go lub stroju wymaganego w danej szkole, zestawu SZKOŁY żowanym w organizację dożynek BoogieBand z Opola Lubelskiego, 22 Kwalifikacyjne kursy zawodowe 22 Dlaczego młodzież z Ukrainy mieszkańcom tych wsi, kapeli „Swojacy” z Kraśnika, ze- »»Bychawskiemu Ludowemu komputerowego oraz abonamentu internetowego. w „Hubalu” szansą na nowy uczy się w Bychawie? »»p. Marcie Żyśko, dyrektor Szkoły społowi Enter Joyce oraz ekipie Klubowi Sportowemu „Granit” Stypendium może być udzielone także w formie cał- zawód Podstawowej w Starej Wsi Watermag, za zorganizowanie V Turnieju kowitego lub częściowego pokrycia kosztów zajęć Sołectw w Piłkę Nożną o Puchar Drugiej oraz zaangażowanym »»p. Zbigniewowi Zaborskiemu, ko- edukacyjnych, wyjazdów szkolnych do kina, teatru nauczycielkom, Burmistrza Bychawy, gminne- 22 Z Zaraszowa do Farmy Iluzji... mendantowi Komisariatu Policji mu animatorowi sportu oraz i wycieczek szkolnych. Uczniom szkół ponad gimna- 22 »mieszkańcom biorącym udział » w Bychawie za pomoc w zapew- klubowi KD Fitness z Bychawy zjalnych, oraz słuchaczom kolegium nauczycielskie- w dożynkach oraz sołtysom wsi: nieniu bezpieczeństwa uczest- za współpracę przy organizacji go lub nauczycielskiego kolegium języków obcych Bychawka Pierwsza, Bychawka OKŁADKA: Wydawca GMINA BYCHAWA nikom imprezy oraz p. Piotrowi Igrzysk Sołeckich, Trzecia, Bychawka Druga- Wojtasiowi, dyrektorowi SPZOZ i kolegiów pracowników służb społecznych pobie- Młodzież z Ukrainy ucząca Redaktor naczelna Monika Głazik Kolonia, Podzamcze, Wola Duża, za opiekę medyczną, »»Dyrekcji i Pracownikom rającym naukę poza miejscem zamieszkania w ra- Layout i łamanie tekstu Marek Matysek się w Zespole Szkół Wola Duża-Kolonia, Zaraszów Bychawskiego Centrum Kultury Nakład 2000 egz.| ISSN 1429-1932 »»sponsorom: p. Jurycckim mach stypendium przysługuje również zwrot kosz- im. ks. A. Kwiatkowskiego w Bychawie i Zaraszów-Kolonia, Urszulin, oraz Urzędu Miejskiego Adres: Redakcja „Głosu Ziemi Bychawskiej” 23-100 Bychawa, ul. Par- (Piekarnia „Emark” Stara tów dojazdu oraz zakwaterowania w bursie, inter- Wincentówek, Olszowiec Bychawie zaangażowanym w or- tyzantów 1 |tel. 815 660 144, 815 660 004 w. 46 Wieś Pierwsza), Okręgowej nacie lub domu studenta. Fot. Marek Matysek/2015 i Olszowiec-Kolonia, Kosarzew ganizację i przebieg imprezy. Kontakt [email protected] Strona www.bychawa.pl Spółdzielni Mleczarskiej Agnieszka Chemperek/UM Dyżury redakcji pełnione są codziennie (pon.-pt.) w godz. 730-1530 Dolny-Kolonia, Gałęzów-Kolonia w Bychawie, Gminnej Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redakcji tekstów oraz zmiany www.bychawa.pl tytułów. Głos Ziemi Bychawskiej 2 Głos Ziemi Bychawskiej 3 samorząd samorząd „„Zmiany w kryteriach „„List ministra infrastruktury „„Wyniki referendum w Gminie Bychawa – frekwencja niższa niż w kraju dochodowych oraz do samorządowców Frekwencja w gminie Bychawa wyniosła 5,95 %. Na uprawnionych 9759 głos oddało 581 osób. i mieszkańców naszej gminy Numer pytanie 1 pytanie 2 pytanie 3 kwotach świadczeń Siedziba obwodowej komisji wyborczej obwodu TAK NIE TAK NIE TAK NIE Przed nami wielka szansa a mó- Za nami 25 lat wolności, był to materiały autora pieniężnych © 1 Środowiskowy Dom Samopomocy, ul. Pileckiego 20, Bychawa 28 9 7 30 36 2 jeden z najdłuższych stabilnych wię tu o nowej perspektywie fi- © 2 Samorządowe Przedszkole nr 1, ul. Partyzantów 3, Bychawa 39 12 9 42 45 6 z pomocy okresów dla kraju od ponad nansowej do roku 2020. To praw- Dbając o rozwój kraju pamięta- 3 Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 8, Bychawa 29 13 8 34 40 2 4 Urząd Miejski ( sala konferencyjna), ul. Marsz. J. Piłsudskiego 22, Bychawa 39 17 9 47 55 4 trzech wieków. Był to czas wielkiej dopodobnie ostatni taki hojny my by nie czerpać bez opamię- społecznej 5 Gimnazjum nr 1 im. Obrońców Ojczyzny, ul. Szkolna 8, Bychawa 27 7 2 33 30 3 zmiany, zarówno gospodarczej, czas dla Polski. Musimy maksy- tania z dóbr natury, bez której 6 Zespół Szkół im. ks. A. Kwiatkowskiego, ul. Marsz. J. Piłsudskiego 81, Bychawa 19 21 7 33 40 0 Na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów jak i społecznej. Te 25 lat może malnie wykorzystać tę szansę! ludzkość nie przetrwa na tym 7 Bychawskie Przedsiębiorstwo Komunalne sp. z o.o., ul. Rataja 6, Bychawa 57 12 8 60 66 2 z dnia 14 lipca 2015 r. (Dz. U. poz. 1058) w spra- wydawać się długim okresem, ale Apeluję do samorządowców i lo- Świecie, stawiamy na Odnawialne 8 Centrum Kultury Wiejskiej, Bychawka Druga 113 33 11 8 36 39 4 9 Szkoła Podstawowa im. K. Koźmiana, Bychawka Druga-Kolonia 75 26 4 5 25 28 2 wie zweryfikowanych kryteriów dochodowych dla nas jest on budowaniem mło- kalnych liderów, przedsiębior- Źródła Energii, których przykła- 10 Budynek szkolny, Osowa 61 8 2 2 9 10 0 oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy spo- dej polskiej gospodarki. Gdy my ców i rolników – którzy to nieśli dów w Województwie Lubelskim 11 Remiza OSP, Olszowiec 10 26 16 4 39 40 2 łecznej z dniem 1 października 2015 r. zostają walczyliśmy w powstaniu stycz- największy ciężar budowania tej jest co raz więcej – jednak nie mo- 12 Centrum Kultury Wiejskiej, Gałęzów 24 20 2 5 16 19 1 ustalone następujące kryteria: niowym – w Londynie otwierano naszej wspólnej Polski - stańmy żemy zapominać o konwencjo- 13 Szkoła Podstawowa, Wola Gałęzowska 116 a 18 10 5 22 22 3 14 Szkoła Podstawowa, Stara Wieś Druga 55 27 7 4 30 29 4 pierwszą linię metra. Przykład ten do wyzwania i wykorzystajmy jak nalnych źródłach energii, która 15 Budynek szkolny, Zaraszów 64 16 9 8 16 23 2 Kryteria dochodowe: obrazuje jak położenie naszego najlepiej możliwe do pozyskania jeszcze na lata będzie stanowiła 16 Szpital Powiatowy SP ZOZ, ul. Marsz. J. Piłsudskiego 26/28/30, Bychawa 2 0 1 1 1 1 ‚‚dla osoby samotnie gospodarującej – w wysoko- kraju miało negatywny wpływ na środki na poprawienie warunków o możliwościach energetycznych suma 414 152 92 473 523 38 ści 634 zł, jego rozwój. bytowych naszych małych i tych naszego kraju. ‚‚dla osoby w rodzinie – w wysokości 514 zł. Dziś jest inaczej, pewnie pojawią większych ojczyzn. Pamiętajmy – razem możemy się głosy, ze można było wszyst- Rozpoczynamy programy infra- więcej! Budujmy partnerstwa na 1. Czy jest Pani/Pan za wprowadzeniem 2. Czy jest Pani/Pan za utrzymaniem do- 3. Czy jest Pani/Pan za wprowadzeniem za- ko lepiej zrobić, ale prawdą jest, strukturalne i programy społecz- rzecz rozwoju swoich małych oj- jednomandatowych okręgów wyborczych tychczasowego sposobu finansowania par- sady ogólnej rozstrzygania wątpliwości co ze jesteśmy wolni w naszym wła- ne. Działania, które są skierowa- czyzn, budujmy partnerstwa na w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej tii politycznych z budżetu państwa? do wykładni przepisów prawa podatkowego Kwoty świadczeń snym kraju i budujemy jego po- ne na budowę dróg lokalnych, rzecz rozwoju społecznego byśmy Polskiej? na korzyść podatnika? pieniężnych‚‚maksymalna kwota zasiłkuz pomocy stałego – w wysoko - ści 604 zł, tęgę wspólnie. Ten kraj to mia- infrastruktury, wsparcia rolnic- w naszych planach i działaniach NIE społecznej: sta i wsie, które w przeciągu tego twa, przemysłu czy tworzenia pamiętali o każdej grupie społecz- TAK Kwota dochodu z 1 ha NIE 7% ćwierćwiecza przeszły niewy- wyspecjalizowanych kadr i ludzi nej, by jak najwięcej z tego wspól- 16% obrażalną zmianę. Zostały wybu- podnoszących kompetencje tak nego dorobku trafiało do jak naj- 27% dowane, drogi, szkoły, wodociągi, przydatne dla naszej gospodarce. większej ilości ludzi, by chleb był Dodatkowe informacje można uzyskać kanalizacje, centra kulturalne, in- Postępujemy strategicznie budu- sprawiedliwie dzielony. TAK wprzeliczeniowego Ośrodku Pomocy Społecznej – w288 Bychawie, zł. frastruktura techniczka czy spo- jąc to co jest zamierzone w naj- Nowa perspektywa czeka a ja po- NIE 73% TAK ul. Piłsudskiego 22 oraz pod nr tel.: (81) 56 60 łeczna, rolnicy i przedsiębiorcy bliższych latach, ale przewiduje- zostaję do Państwa dyspozycji 84% 127 w. 3. zmodernizowali swoje gospodar- my już to co może nastąpić dzięki i zapraszam do współpracy. 93% Pracownicy socjalni Ośrodka Pomocy Społecznej stwa i firmy. To tak wiele – a zara- rozwojowi innowacyjnych rozwią- Marceli Niezgoda w Bychawie zem współczesność stawia przed zań możliwych do zastosowania wiceminister infrastruktury nami wiele nowych wyzwań. w różnych gałęziach produkcji. i rozwoju

„„Zmiana kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłków i dodatków podlegaKwota weryfikacji świadczenia według odrębnych zasad usta- »»674 zł na osobę w rodzinie lub 764 zł na osobę w rodzi- Ośrodek Pomocy Społecznej w Bychawie informuje, mowa w art. 13 Ustawy na dziecko w wieku powyżej Wysokość pozostałych pielęgnacyjnegolonych w Ustawie i od 1.01.2015 r. do 31.12.2015 r. nie, w której jest dziecko niepełnosprawne, 5. roku życia do ukończenia 24. roku życia, Wysokość pozostałych świadczeń rodzinnych pozostanie iż zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia rodzinnego bez zmian i będzie wynosić odpowiednio: – przysługuje w wysokości 1 200,00 zł miesięcz- »»Kryterium dochodowe uprawniające do jednorazo- 105,00 zł miesięcznie – dodatek z tytułu podjęcia świadczeń rodzinnych 7 sierpnia 2015 r. w sprawie wysokości dochodu ro- od dnia 1 listopada 2015 r. do dnia 31 października 2016 r. »» nie, zaś od 1.01.2016 r. – w wysokości 1 300,00 zł wej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka wynosi Kwoty dodatków do zasiłku przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamiesz- »»1000,00 zł – dodatek z tytułu urodzenia dziecka, o któ- dziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących 1922 zł na osobę w rodzinie i pozostaje bez zmian. Nie będą wynosić: kania, o którym mowa w art. 15 Ustawy na dziecko rym mowa w art. 9 Ustawy, miesięcznie. podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zmieni się także kryterium uprawniające do ubiegania »»185,00 zł miesięcznie (nie więcej niż 370,00 zł na w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w któ- »»400,00 zł miesięcznie – dodatek z tytułu opieki nad Ośrodek Pomocy Społecznej w Bychawie, informu- zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych się o świadczenia z funduszu alimentacyjnego, które wszystkie dzieci) – dodatek z tytułu samotnego wy- rej znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowaw- je ponadto, iż od 1 sierpnia 2015 r. przyjmowane obecnie wynosi 725 zł na osobę w rodzinie. chowywania dziecka, o którym mowa w art. 11a szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowią- czego, o którym mowa w art. 10 Ustawy, oraz wysokości zasiłku dla opiekuna (Dz. U. z 2015 r. Ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2015 r. są wnioski na świadczenia z funduszu alimentacyj- zek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podsta- »100,00 zł – dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolne- poz. 1238), od 1 listopada 2015 r. podwyższone zo- poz. 114 z późn. zm.), » nego na okres świadczeniowy 2015/2016. Wnioski wowej lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby go, o którym mowa w art. 14 Ustawy, staną kwoty kryteriów dochodowych uprawniają- »90,00 zł miesięcznie – dodatek z tytułu wychowywa- o świadczenia rodzinne przyjmowane są od 1 wrze- » uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełno- »1000,00 zł – jednorazowa zapomoga z tytułu urodze- cych do świadczeń rodzinnych oraz zmienione zosta- od dnia 1 listopada 2015 r. do dnia 31 października 2016 r. nia dziecka w rodzinie wielodzietnej, o którym mowa » śnia 2015 r. sprawności lub stopniu niepełnosprawności nia się żywego dziecka, o której mowa w art. 15b na w art. 12a Ustawy na trzecie i kolejne dzieci uprawnio- ną wysokości zasiłku rodzinnego i dodatków do zasił- będąKwoty wynosić zasiłku miesięcznie: rodzinnego »»63,00 zł miesięcznie – dodatek z tytułu podjęcia przez jedno dziecko, Przypominamy również, że istnieje możliwość skła- ku rodzinnego. »»89,00 zł na dziecko do ukończenia 5. roku życia, ne do zasiłku rodzinnego, dania oświadczeń zamiast wymaganych wcze- dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, »»153,00 zł miesięcznie – zasiłek pielęgnacyjny, o którym »»118,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do »»80,00 zł miesięcznie – dodatek z tytułu kształ- o którym mowa w art. 15 Ustawy na dziecko w związ- mowa w art. 16 Ustawy, śniej zaświadczeń. Złożone oświadczenie, składa- Kwoty kryteriów ukończenia 18. roku życia, cenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawne- ku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowo- 520,00 zł miesięcznie – specjalny zasiłek opiekuńczy, ne jest pod rygorem odpowiedzialności karnej. go, o którym mowa w art. 13 Ustawy na dziecko ści, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku »» dochodowych »»129,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18. roku życia o którym mowa w art. 16a Ustawy, Wzory oświadczeń dostępne są w Dziale Świadczeń do ukończenia 24. roku życia. w wieku do ukończenia 5. roku życia, dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły od dnia 1 listopada 2015 r. do dnia 31 października artystycznej, w której realizowany jest obowiązek »»520,00 zł miesięcznie – zasiłek dla opiekuna, o którym Rodzinnych i Funduszu alimentacyjnego na parterze 2017 r. będą wynosić: »»100,00 zł miesięcznie - dodatek z tytułu kształcenia szkolny i obowiązek nauki, w zakresie odpowiadają- mowa w Ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu Ośrodka Pomocy Społecznej w Bychawie. i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, o którym cym nauce w szkole ponadgimnazjalnej. i wypłacie zasiłku dla opiekunów.

Głos Ziemi Bychawskiej 4 Głos Ziemi Bychawskiej 5 samorząd samorząd W Radawcu promowaliśmy lokalne produkty spożywcze „„30 sierpnia Piękny wieniec z Bychawki Pierwszej (zagro- korzystali z oferty bezpłatnej degustacji by- da młyńska) zajął drugie miejsce w kategorii chawskich smakołyków – pierogów, ciast, pie- delegacja z Bychawy wieńców współczesnych i pojedzie 13 września czywa oraz nabiału. Nasze stoiska odwiedzi- uczestniczyła na dożynki wojewódzkie do Końskowoli. li również znani politycy – m.in. europoseł w dożynkach W wiosce Lokalnej Grupy Działania promowali- Krzysztof Hetman. stoisko piekarni Emark śmy flagowe produkty spożywcze z naszej gmi- powiatowych ny, a więc masło, sery i śmietany z Okręgowej w Radawcu. Naszą Spółdzielni Mleczarskiej w Bychawie, pierogi pomoc: gminę reklamowaliśmy z Bychawy (z oferty Restauracji „U Saszy”) oraz Burmistrz Bychawy składa pyszne starowiejskie pieczywo – chleby żytnie serdeczne podziękowania za na kilku połączonych i cebularze z piekarni „Emark” p. Juryckich. Ochotniczej Straży Pożarnej z Woli Dużej za ze sobą stoiskach. Po raz pierwszy w naszym namiocie promocyj- transport namiotów i wyposażenia stoisk nym pojawiło się gospodarstwo agroturystycz- (w szczególności dla Stanisława Znoja i Patryka Naszą gminę reprezentowali laureaci gminne- ne „Pod Grodziskiem” ze Zdrap. Właściciele – Mańkowskiego), Restauracji „U Saszy” za pie- go konkursu wieńców, czyli delegacje miesz- państwo Edyta i Jacek Igrasowie przygotowa- rogi i zupę gulaszową, Wędlinom Tradycyjnym

stoisko OSM z Bychawy kańców ze Starej Wsi z wieńcem tradycyjnym li na tę okazję bezpłatną degustację wypieków „Od Kuśmierza” za poczęstunek dla delega- oraz z Bychawki Pierwszej, ze współczesnym. gospodyni – pysznych serników i szarlotek. cji, Piekarni „Emark” p. Grażyny i Marka Delegację w korowodzie dożynkowym prowa- Znikały w mgnieniu oka… Juryckich za zasponsorowanie pieczywa oraz dzili: burmistrz Janusz Urban wraz ze staro- Rozdawane były też materiały o Bychawie, transport wieńca dożynkowego. Mieszkańcom stami Martą Marczak i Tomaszem Rozwałką, ulotki, przewodniki, zakładki do książek oraz Starej Wsi za ciasta. Za współpracę przy promo- zastępca burmistrza Magdalena Kostruba, kolorowe balony cieszące się wielką popular- cji i przygotowanie stoisk: p. Edycie i Jackowi przewodniczący Rady Grzegorz Szacoń i se- nością wśród najmłodszych. Nasza gmina re- Igrasom, p. Agnieszce i Mariuszowi Sawickim, kretarz Jolanta Cajzer. Główną oprawę arty- klamowała się hasłem: Bychawa – moje małe p. Marcinowi i Urszuli Juryckim, p. Zofii styczną korowodu wieńców zapewniła nasza centrum świata. Popławskiej oraz pracownikom Okręgowej orkiestra „Henryczki”. od lewej: Marek Jurycki, Janusz Urban, Beata Dożynkowi goście (mieszkańcy gmin powia- Spółdzielni Mleczarskiej w Bychawie i Urzędu Marek Matysek /UM Bychawa

Janiszewska-Brudzisz, Zofia Popławska ©

© tu lubelskiego oraz Lublina) bardzo chętnie Miejskiego w Bychawie. Marek Matysek /UM Bychawa Pierogi z Bychawy serwował Mariusz Sawicki © © (U Saszy)

„„Zanim zostaną pogromcami rekinów... „„Młodzież dostaje 2 sierpnia na naszym łowisku prezenty Zalew Podzamcze, odbyły Taki upominek otrzymała się otwarte spławikowe młodzież z Bychawki Pierwszej od zawody wędkarskie dla dzieci europosła Krzysztofa Hetmana. i młodzieży o Puchar Burmistrza Ma 32 cale i jest nagrodą za piękny wieniec dożynkowy wykonany przez zdolne dziewczęta. Bychawy. Organizatorem było Na pewno przyda się na zajęciach w Centrum koło PZW w Bychawie. Kultury Wiejskiej (telewizor, nie wieniec – ten pojedzie na dożynki do Końskowoli). W imieniu Zarządu dziękujemy za zaangażo- wanie kapitanowi sportowemu – Stanisławowi

Monika Głazik /UM Bychawa Jackowskiemu i sędziemu kol. Rafałowi © ©

Orszulskiemu, a zawodnikom dziękujemy za spor- Rafał Orszulski © tową postawę. © Jeśli chodzi o piękno przyrody, mamy się czym po- podobne zawody, na które zapraszał wszystkich Największą rybę w tej grupie wiekowej złowił „„Nowy parking i nowe schody przy szkole w Zaraszowie chwalić. Tym bardziej cieszy nas duże zainteresowa- uczestników wraz z kolegami. Co warto podkre- Bartłomiej Mierzwa (karaś – waga 440 g) Sołtys Bychawki Pierwszej Dyrektor, Rada Pedagogiczna i Rada Rodziców Szkoły Podstawowej nie młodzieży aktywnym spędzaniem wolnego cza- ślić miejsca pucharowe zdominowały dziewczynki, Kategoria starsza: serdecznie dziękuje miesz- w Zaraszowie składają serdeczne podziękowania radnej Rady Miejskiej su nad wodą. Nikt nie odszedł z zawodów z pusty- mimo że za wszystkich zawodników kciuki trzymała 1. Jackowski Sebastian – 940 pkt kańcom swojego sołec- w Bychawie p. Annie Pawlas, p. sołtys Joannie Baran oraz sołtysowi po- mi rękoma – każdy otrzymał słodycze i napoje. Trzy zastępca burmistrza, p. Magdalena Kostruba. 2. Janczak Olga – 620 pkt twa, w szczególności mło- przedniej kadencji p. Jackowi Łysiowi za inicjatywę i nadzorowanie bu- pierwsze miejsca w każdej kategorii uhonorowane 3. Fila Weronika - 560 pkt dzieży oraz p. Jurkowi dowy miejsca parkingowego przy budynku szkoły oraz schodów wyjścio- były pucharami ufundowanymi przez Burmistrza 4. Mierzwa Julia - 360 pkt Augustynowiczowi za wy- wych na teren placówki. Dziękujemy również Radzie Sołeckiej oraz miesz- Bychawy. Na zakończenie zawodów dzieci poczę- Kategoria młodsza: 5. Jelcow Kacper - 260 pkt konanie wieńca, a także kańcom Zaraszowa, za przekazanie finansów z funduszu sołeckiego na stowane zostały daniami z grilla. Liczymy na po- Najlepsze1. Mierzwa Bartłomiej wyniki – 1160 pkt zawodów Największą rybę złowił Jackowski Sebastian (cze- p. Grażynie i Krzysztofowi ten cel. Zarówno parking jak i nowe schody przyczynią się zwiększenia dobne zainteresowanie udziałem młodzieży w sek- 2. Kazubska Kornelka – 980 pkt czuga sterlet – waga 900 g). Sawickim za transport. bezpieczeństwa dzieci oraz rodziców i pracowników szkoły. cji sportowej naszego Koła PZW. Kapitan sportowy 3. Skrzypek Julia – 660 pkt 13 września kolejny etap.

SP Zaraszów kol. Stanisław Jackowski zapowiedział, że z oka- 4. Janczak Zuzanna – 500 pkt © © zji zakończenia wakacji zostaną zorganizowane 5. Jakub Rafał – 300 pkt k. A. Płaza

Głos Ziemi Bychawskiej 6 Głos Ziemi Bychawskiej 7 samorząd samorząd

tradycja „„Fragmenty „„Starostowie Dożynek okolicznościowych Relacja z Dożynek Gminy Bychawa 2015 Gminy Bychawa 2015 listów z okazji „„Tegoroczne Dożynki wielkie wyzwanie. To czasem nie kilkadziesiąt dożynek Gminy Bychawa należy a kilkaset godzin pracy, to również spory wyda- tek. Stąd i oczekiwania delegacji wysokie. Gdy Szanowni Starostowie zaliczyć do bardzo gorsze lato, to sam dobór pięknych kłosów zbo- i Gospodarze Dożynek, udanych. Atrakcyjny ża może sprawiać trudność. Drodzy Rolnicy, Stąd, by spełnić oczekiwania wszystkich, od Mieszkańcy Gminy Bychawa, program, dopięta dwu lat decyzję o przyznaniu nagród burmistrz na ostatni guzik oddaje w ręce demokratycznej komisji, której Z okazji tak wyjątkowego wydarzenia, jakim organizacja dożynek, członkowie są zgłaszani przez same sołectwa jest Święto Plonów, pragnę na Wasze ręce biorące udział w dożynkach (bez prawa oddania złożyć wyrazy najgłębszego uznania. Dożynki a przede wszystkim głosu na swój wieniec). Monika Głazik/UM Bychawa © to jeden z najpiękniejszych dni w roku każde- piękna, słoneczna I tak, wyniki prac tegorocznej komisji wień- © go Rolnika. To radość i odpoczynek po cięż- ców dożynkowych są następujące: 1. miejsce Starościna kiej pracy. (...) W tradycyjnie okazałych i mi- pogoda sprawiły, że i 8 głosów w kategorii wieńców tradycyjnych Marta Marczak ze Starej Wsi Trzeciej. Razem sternie wykonanych wieńcach dożynkowych, na stadionie miejskim zdobył wieniec ze Starej Wsi; w kategorii wień- z mężem Andrzejem prowadzą 30-hektarowe kryje się nie tylko duma z pomyślnie zakoń- w Bychawie w dniu ców spółczesnych 1. miejsce i 7 głosów – wieniec gospodarstwo rolne nastawione głównie na czonych żniw, wdzięczność za zbiory, ale z Bychawki Pierwszej. Komisja przyznała laure- produkcję roślinną (w tym uprawę buraków przede wszystkim mozolna praca i codzienna 23 sierpnia pojawiło atom po 500 zł nagrody i wieńce te 30 sierpnia cukrowych) oraz hodowlę trzody chlewnej (ok. troska Mieszkańców Wsi. Jestem pełen po- się wielu gości. na dożynkach w Radawcu reprezentowały na- 150 sztuk rocznie). Zainteresowania p. Marty Monika Głazik/UM Bychawa

dziwu i uznania dla tych zwyczajów, bowiem © szą gminę w Powiatowym Konkursie Wieńców. widać na wsi gołym okiem – jest to prowa- © są one jedną z najpiękniejszych części naszej Gminne świętowanie rozpoczęto w kościele Drugie miejsce i nagrody po 400 zł otrzyma- dzenie ogrodu przydomowego. Pani Marczak narodowej tradycji... w Bychawie. Suma dożynkowa odprawiona Wincentówek, Podzamcze, Olszowiec, trochę wierszem, trochę śpiewem, były też tańce ły wieńce z Woli Dużej-Kolonii i Bychawki jest laureatką jednej z edycji konkursu „Piękne Henryk Smolarz, poseł na Sejm RP została w koncelebrze przez proboszczy dwóch Olszowiec-Kolonia, Kosarzew Dolny-Kolonia, lubelskie [na zdjęciu głównym]. Drugiej-Kolonii, trzecie i nagrody po 300 zł Miasto i Gmina”. Państwo Marczakowie wy- parafii – bychawskiej – ks. Andrzeja Kusia oraz Gałęzów-Kolonia Druga, Kowersk, Bychawka Starostowie dożynek – Marta Marczak ze Starej – z Wincentówka i Gałęzowa-Kolonii Drugiej. chowują dwóch synów – 13-letniego Przemka ...Święto Plonów przypomina nam wszyst- starowiejskiej – ks. Tadeusza Siwkiewicza, Pierwsza, Bychawka Druga-Kolonia, Wsi Trzeciej i Tomasz Rozwałka ze Starej Wsi Pozostałe delegacje otrzymały wyróżnienia po i 15-letniego Patryka. kim, jak wiele zawdzięczamy rolnikom i ich który również wygłosił homilię. Czytania Bychawka Trzecia. Pierwszej przekazali chleb dożynkowy burmi- 150 zł każda. wysiłkowi. Praca na roli kształtuje sumien- mszalne zapewnili burmistrz Bychawy Janusz W okolicach mostu na Kosarzewce do tego strzowi – Januszowi Urbanowi, a później razem Dla widowni zorganizowano również konkurs Starosta ność i odpowiedzialność za uprawianą zie- Urban, starosta dożynek Tomasz Rozwałka barwnego orszaku dołączył rozśpiewany Klub podzielili wśród publiczności. na Wieniec Publiczności. W głosowaniu wzięło Tomasz Rozwałka ze Starej Wsi Pierwszej. mię, za wspólnotę lokalną i narodową, za oraz dziewczęta ze Starej Wsi. Seniora, który przejął „dowodzenie”, gdyż na- Potem każda wieś mogła usłyszeć swoją krótką udział 475 osób i tu również nie było niespo- Wspólnie z żoną Elżbietą posiadają 60-hek- przekaz wiary, mowy i obyczaju. Właśnie Następnie korowód dożynkowy przemasze- sza orkiestra pojechała w dalsze tournee charakterystykę. Było trochę o historii, o miesz- dzianki. Wieńcem Publiczności został wybra- tarowe gospodarstwo rolne nastawione na w tym miejscu pragnę pokłonić się wszyst- rował na stadion. Najpierw w zaprzęgniętej (w tym dniu we wszystkich sąsiednich gmi- kańcach, przedsiębiorcach, ciekawych miej- ny wieniec z Bychawki Pierwszej (170 głosów) produkcję zbóż, buraków cukrowych, kukury- kim uczestnikom uroczystości Dożynkowych, w dwa konie bryczce ruszył ze starostami go- nach odbywały się dożynki, a orkiestra jest scach. Większość z sołectw oprócz prezentacji i tak pula nagród dla tego sołectwa powiększy- dzy. Prowadzą również rodzinną działalność które co roku swą barwą i obfitością przycią- spodarz gminy, czyli burmistrz. Za nimi, już tylko jedna :) wieńca przygotowała również krótkie wystąpie- ła się o kolejne 400 zł ufundowane przez spon- gospodarczą – sklep spożywczy w Starej Wsi gają mieszkańców zarówno wsi jak i miast... pieszo, Młodzieżowa Orkiestra Dęta ze swo- Jeszcze uroczyste przejście przez wspaniale nia. Raz był to wierszyk, czasem piosenka lub sora – firmę budowlaną p. Andrzeja Bieleckiego Pierwszej. W pracy rolniczej wykorzystuje Jan Łopata, poseł na Sejm RP im szefem – dyr. Henrykiem Dudziakiem. udekorowaną bramę dożynkową (takiej jesz- krótkie przemówienie sołtysa… z Bychawy. II miejsce zajęła Stara Wieś (99 gło- środki unijne – m.in. na zakup sprzętu rolnicze- Następnie z pięknym tradycyjnym wieńcem cze nie było w Bychawie!) i już na stadionie sów), III – Wola Gałęzowska (34 głosy). W nagro- go. Zainteresowania? Jak na prawdziwego męż- ...Święto plonów jest tym momentem, organizatorzy tegorocznych dożynek, czyli de- można było rozpoczynać świętowanie. dę za aktywność publiczność brała udział w lo- czyznę przystało jest to majsterkowanie. Ma w którym trzeba pochylić się nad problema- legacja ze Starej Wsi. Dalej za nimi, kolejno, Na początku głos zabrały dzieci ze sowaniu nagrody głównej ufundowanej przez na dwóch synów: Macieja (10 lat) i Rafała (15 lat). mi polskiej wsi i całego narodu, który czer- z dwunastoma wieńcami mieszkańcy sołectw: Szkoły Podstawowej w Starej Wsi Drugiej. 13Trudno pięknych słowem oddać wieńców wszystkie emocje zwią- wsi Pro Agro sp. j. Jan Rząd z Gałęzowa. Był to pie siłę życia właśnie z owoców tej pracy. (...) Zaraszów, Zaraszów-Kolonia, Urszulin, Wola Zaprezentowały barwny spektakl artystyczny, dożynkowychzane z konkursem. Przygotowanie wieńca to kupon o wartości 500 zł do realizacji w firmie. Chciałbym na ręce rolników złożyć wyrazy Gałęzowska, Wola Duża, Wola Duża-Kolonia, najwyższego szacunku i uznania. Życzę wam, by plony były zawsze obfite, pogoda była ła- skawa, a w naszych domach nigdy nie zabra- kło chleba... Marek Wojciechowski, radny Województwa Lubelskiego

...Pragnę wyrazić wdzięczność wszystkim rolnikom za wysiłek włożony w trudną pracę na roli, bez względu na warunki pogodowe. Podziękowaniu temu towarzyszy szczególna wdzięczność za przekazywanie kolejnym po- koleniom głębokiego umiłowania ziemi i pie- lęgnowanie tradycji...

Magdalena Gąsior-Marek, poseł na Sejm RP Młodzieżowa Inicjatywa Kulturalna Wieniec gospodarzy – Stara Wieś Bychawka Pierwsza Klub Seniora z Bychawy Burmistrz Janusz Urban dzieli chlebem © ©

Głos Ziemi Bychawskiej 8 Głos Ziemi Bychawskiej 9 samorząd mieszkańcy

Oficjalnie rozstrzygnięto też tzw. konkurs w drugiej ze Starej Wsi Trzeciej, Starej Wsi województwa lubelskiego. Oprócz „Swojaków” „„Tak przywitaliśmy nowy rok szkolny.... ogródkowy, organizowany co roku przy okazji Pierwszej i Grodzan. Mecze w grupach były roz- na scenie pojawił się zespół z Opola Lubelskiego Od lat tradycją "Henryczków’’ dożynek. Burmistrz wręczył właścicielom naj- grywane systemem „każdy z każdym”. Następnie – BoogieBand, który w rockandrollowej aranża- piękniejszych ogrodów i sołectwom-laureatom zostały rozegrane dwa mecze półfinałowe i spo- cji wykonywał znane polskie przeboje muzyki jest przemarsz ze szkoły do dyplomy oraz nagrody finansowe. tkanie o 3. miejsce. O godz. 15.30 przy dopingu rozrywkowej. Oczywiście nie mogło zabraknąć miejscowego kościoła w dniu Mój osobisty podziw wzbudziły też piękne do- bardzo dużej grupy kibiców odbył się mecz fina- sportowych emocji. Po raz pierwszy odbyły się pierwszego września. W ten żynkowe dekoracje stadionu, sceny i namio- łowy między drużynami z Kosarzewa Dolnego- Igrzyska Soleckie, w których (niestety!) wzięły tów przygotowane przez nauczycielki ze Szkoły Kolonii i Woli Gałęzowskiej. Po zaciętym, ale ro- udział tylko dwa sołectwa – Wincentówek oraz sposób muzycy pod batutą Podstawowej w Starej Wsi Drugiej, w których zegranym w sportowej atmosferze meczu, wy- organizatorzy – Stara Wieś. Rywalizacja w dys- dyrektora witają nowy rok motywem wiodącym były maki i kłosy pszenicy. nikiem 3:1 zwyciężyła drużyna z Kosarzewa cyplinach takie jak: przeciąganie wozu, rzut szkolny. W pochodzie towarzyszą W namiocie organizatorów można było spróbo- Dolnego-Kolonii. kostką słomy na odległość, wyciskanie hantli wać przepysznych słodkości – ciast, placków, A oto wyniki poszczególnych spotkań: Wola i przeciąganie liny cieszyła się dużym powo- im uczniowie jak i cała pierogów i rogalików, tych upieczonych przez Gałęzowska – Zaraszów 2:1, Stara Wieś dzeniem wśród widowni. Na wielkie brawa za- społeczność szkolna. Odświętnie gospodynie i tych zasponsorowanych przez pie- Pierwsza – Stara Wieś Trzecia 2:0, Zaraszów służyła drużyna z Wincentówka wraz z kapita- ubrani z uśmiechem na twarzy karnie i ciastkarnię ze Starej Wsi. Oprócz tego, –Kosarzew Dolny-Kolonia 0:1, Stara Wieś nem – sołtysem Mariuszem Mazurkiewiczem, rozpoczynają kolejny etap były tam inne, niewegetariańskie pyszności Pierwsza – Grodzany 3:1, Kolonia Kosarzew ich zaangażowanie i determinacja przypomi- – polędwice, udźce, szynki i kiełbasy, do tego Dolny – Wola Gałęzowska 2:2, Grodzany – Stara nała walkę orłów Górskiego. Poszkodowanemu edukacji.

chleb starowiejski z pysznym smalcem i ogór- Wieś Trzecia 3:1. Mecze półfinałowe: Kolonia w ciężkich bojach kapitanowi – życzymy dużo Ten muzyczny zwyczaj bychawskiej orkiestry, co Klaudia Woźniak /UM Bychawa Bychawa, ul. Piłsudskiego, 1 września 2015 © kiem – wszystko od mieszkańców Starej Wsi dla Kosarzew Dolny – Stara Wieś Pierwsza 2:0, Wola zdrowia! roku podziwiany jest przez miejscową społeczność. © dożynkowych gości. Gałęzowska – Grodzany 1:1 ( karne 2:1 ), Mecz Na scenie zaprezentowali się również dobrze Uroczystości z ich udziałem są niezwykłym widowi- starych przebojów. Muzyka rozrywkowa w inter- Drodzy Uczniowie! Życzymy Wam w nowym roku Pieczonych kiełbasek, karkówek i bigosu moż- o III miejsce: Stara Wieś Pierwsza – Grodzany znani bychawskiej publiczności: Klub Seniora skiem audiowizualnym jak i artystycznym. Repertuar pretacji Młodzieżowej Orkiestry Dętej pokazuje, jak szkolnym samych sukcesów i radośnie spędzonych na było też spróbować w namiocie Urzędu 2:1. Najlepszymi zawodnikami Turnieju zosta- z wiązanką dożynkowych przyśpiewek oraz instrumentalistów jest bogaty w utwory patriotycz- można bawić się muzyką, zachowując pierwotny chwil, a napotkane porażki niech się staną funda- Miejskiego w Bychawie, gdzie tradycyjnie odbyło li: Jakub Szymala (Wola Gałęzowska) 4 bramki z przebojami muzyki rozrywkowej Młodzieżowa ne, obrzędowe jak i religijne. Szeroki wachlarz kom- urok utworu. mentem doskonalenia samego siebie. się grillowanie z władzami Bychawy. Wszystkie i Michał Grabczyński (Grodzany) 4 bramki. Orkiestra Dęta z ZS im. ks. A. Kwiatkowskiego pozycji muzycznych pozyskuje sobie szerokie grono Marsz orkiestry dętej wieńczony jest mszą świętą Klaudia Woźniak poczęstunki były bezpłatne. oraz zespół The Right Roads. O godz. 20.00 słuchaczy. Orkiestra słynie z ciekawych aranżacji w parafialnym kościele. entuzjastów muzyki tanecznej powitał ze sce- ny zespół Enter Joyce, który prowadził zaba- Dużo emocji wzbudził też organizowany w tym Co zaś na scenie, czyli wę do godziny 24.00. W koncertowej przerwie rokuSołeckie już po raz kopanie piąty Turniej Sołectw o Puchar w głównym centrum o godzinie 21.30 rozpoczęło się wyjątkowe wi- „„Nowinka OSM: śmietanka 30 % Burmistrza Bychawy. Do zawodów zgłosiło wydarzeń?Artystyczną część tegorocznych dożynek roz- dowisko, które zaprezentowała firma Watermag Znalazłam ją na półce w sklepie firmowym się sześć drużyn z sołectw: Wola Gałęzowska, począł występ Kapeli „Swojacy” z Centrum z Jabłonny. Były lasery, woda, światło, muzyka Zaraszów, Kosarzew Dolny-Kolonia, Stara Wieś Kultury i Promocji miasta Kraśnik. Kapela i oczywiście lokalny akcent – zdjęcia bychaw- Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w dniu Trzecia, Stara Wieś Pierwsza, Grodzany. W loso- powitała nas tradycyjnymi i dobrze znany- skich krajobrazów. jej premiery, tj. 2 września. waniu zostały wyłonione dwie grupy. W pierw- mi przyśpiewkami, porwała również do tań- Monika Głazik/UM przy współpracy Ma dwie pojemności: 250 ml i 500 ml i ceny odpowiednio: 2,09 zł i 3,99 zł. szej znalazły się ekipy z Woli Gałęzowskiej, ca widownię. Tegoroczna scena dożynkowa z Mateuszem Wróblewskim i Andrzejem Spróbowałam, jest znakomita, zwłaszcza do gofrów z borówkami. Dobrze Zaraszowa i Kosarzewa Dolnego-Kolonii, była niezwykle gościnna dla zespołów z terenu Miszczakiem się ubija, jest bardzo smaczna, a po przygotowaniu dobrze się prezentu- je, co widać na zdjęciu. Ma krótki termin przydatności do spożycia (7 dni), Monika Głazik © co oznacza, że nie jest sztuczna :) © „„Dożynkowe podziękowania od współorganizatorów ‚‚Piekarnię „Emark” Grażyny i Marka Juryckich dostar- uczniowie klas młodszych: Edyta i Kinga Skorek, czającą pieczywo i piękne dożynkowe chleby oraz Ola Sirko, Amelka Kotuła, Agnieszka Smolińska, „„Plebiscyt „„Pulek znów „„Pawilon rośnie i rośnie... »»proboszczowi starowiejskiej parafii ks. Tadeuszowi zapewniającą transport, Klaudia Sapała, Hubert Budzyński, Przemysław Goch, Siwkiewiczowi za głoszone Słowo Boże podczas do- ‚‚Annę Chrzanowską, dzięki której flakonom powstały Sebastian Rozwód, Mateusz Kurdziel, Krzysztof Lech, Rolnik Roku trafił do Nowy budynek obok dawnego dworca autobusowego nabrał ostatnio Dziękujemy:żynkowej Mszy św., piękne bukiety, Jakub Pelak i Rafał Sadło, kształtów i delikatnych kolorów. Za mniej więcej miesiąc, góra półtora bę- »»za organizację, przygotowania i produkty: »»naszej starowiejskiej młodzieży za oprawę liturgicz- »»rodzicom uczniów i mieszkańcom wsi za pyszne cia- 2015 naszych szkół dzie gotowy. Właściciel, p. Tomasz Widerlik nie ukrywa, że budynek po- ‚‚starostom ze współmałżonkami: Marcie i Andrzejowi ną Mszy św., za towarzyszenie starostom z wieńcem sta i pierogi, wstał pod wynajem. Ale, niestety, nie zdradza szczegółów, kto się tam i wykonanie dożynkowych pieśni. Szczególne po- Marczakom oraz Tomaszowi i Elżbiecie Rozwałkom, Do 17 września można zgłosić kandy- W ramach tegorocznej edycji pro- wprowadzi. Mówi, że już niedługo pojawią się szyldy i wszystko będzie dziękowania kierujemy do Marysi Kudła, za wspania- »»paniom krojącym wypieki i wędliny oraz częstującym ‚‚sołtysom ze współmałżonkami: Małgorzacie nimi uczestników imprezy, data na Rolnika Roku 2015 w plebiscy- gramu promocji realizowane- jasne! i Mirosławowi Pawełczakom, Leszkowi i Annie ły śpiew, dziękujemy też: Oli Sulowskiej, Agnieszce Boksom, Piotrowi i Bożenie Wiśniewskim, Węglińskiej, Agnieszce Bończewskiej, Dominice »»Markowi Siwaszkowi za akordeonowy akompania- cie organizowanym przez „Dziennik go przez GRUPĘ AZOTY Zakłady ‚‚radnemu Rady Miejskiej Bogdanowi Tylusowi Kostrzewskiej, Katarzynie Tworek, Magdalenie ment i przygotowanie młodzieżowych śpiewów, Wschodni”. Azotowe „Puławy” S.A., do Szkoły z małżonką, Tworek, Beacie Boksie, Alicji Kowalczyk, Patrycji »»dyrekcji Szkoły Podstawowej w Starej Wsi Drugiej Akcja ma na celu promocję dobrych podstawowej w Starej Wsi Drugiej Budzyńskiej, Rafałowi Sulowskiemu, Mikołajowi »»za różnorodne produkty lokalnym firmom i przedsię- Marcie Żyśko i jej mężowi Kazimierzowi oraz nauczy- praktyk i działań najlepszych rolni- trafiły materiały szkolne, opatrzo- biorcom, wśród których wymienić należy: Pochwatce, Sebastianowi Tworkowi, Łukaszowi cielkom: Joannie Łukasik-Tworek, Grażynie Rakuś, Rozwodowi, Jakubowi Pawełczakowi i Rafałowi ków w naszym regionie. Głosowania ne logo puławskich zakładów oraz Sklep Spożywczo-Przemysłowy Elżbiety i Tomasza Monice Korpysie z mężem Radkiem oraz Beacie Szmit, ‚‚ Rozwałce za różnorodną pomoc, rozpocznie się 22 września i potrwa Pulkiem. Dziękujemy za przekaza- Rozwałków, który ufundował napoje różnej mocy, która wspomagała nas w planowaniu i wykonaniu de- do 8 października. Przypomnijmy, że ne materiały Grupie Azoty oraz fir- udźce pieczone… »»tegorocznym absolwentkom: Ewelinie Blasze, koracji, wystroju i występów, ‚‚Gospodarstwo Rolne Renaty i Krzysztofa Karolinie Sirko i Patrycji Mazur, które wspomaga- »»Igorowi Mazurkowi i jego rodzicom za wypożyczenie ubiegłym roku tytuł ten zdobył Adrian mie Pro-Agro Jan Rząd z Gałęzowa, Skoczylasów serwujące doskonałą wiejską wędlinę ły podczas dożynkowego występu swoich młod- mini John Deere’a urozmaicającego występ uczniów, Kałkus – młody rolnik z Olszowca. dystrybutorowi puławskich nawo- wszystkim uczestnikom dożynek, szych kolegów – naszych uczniów. Prezentowali się: »»druhom z Ochotniczej Straży Pożarnej, a szczegól- Prosimy o zgłaszanie kandydatów z na- zów sztucznych na terenie naszej Kinga Mróz, Kinga Tworek, Barbara Sadło, Maciej ‚‚Piekarnię „Mega” Janiny i Edwarda Skrzypków czę- nie Zdzisławowi Blasze wraz z małżonką Moniką oraz szej gminy oraz o późniejsze wysyłanie gminy. stującą świeżym pieczywem i słodkimi wypiekami Rozwałka, Bartosz Baran, Marcin Sura, Michał Sadło, Henrykowi Sowie. SMS-ów.

Michał Sapuła i Szymon Lipiec. Krakowiaczka tańczyli Monika Głazik

oraz zapewniającą transport, ©

mieszkańcy Starej Wsi ©

Głos Ziemi Bychawskiej 10 Głos Ziemi Bychawskiej 11 mieszkańcy mieszkańcy

Garmażerka Nadziany Widelec Dossier Pierogami Bychawa słynie zł/kg (ruskie), 15 zł (z kapustą), 17 zł (z mię- Nadziany Widelec poleca się na przyjęcia ro- „„Od 8 czerwca pierogi sem), 20 zł (ze szpinakiem i fetą), 21 zł (gyros). dzinne, imprezy okolicznościowe oraz proponu- zjemy w nowym Dostępne są też farsze sezonowe: z jagodami, je dowóz potraw świątecznych. truskawkami, bobem. Ma żywego funpage’a, na którym pojawiają się miejscu w Bychawie. Obiad można zjeść gorący na miejscu lub za- świeże oferty, dania dnia, a oprócz tego konkur- wz

© pakowany zabrać ze sobą. Wychodzące z pra- sy, zabawy, zagadki.

© Nadziany Widelec cy panie mogą po drodze zaopatrzyć się w go- Od niedawna funkcjonujący lokal ma już swo- to nowy lokal towy, bardziej „męski” obiad, który zaserwują ich stałych klientów. Jak mówi zatrudniona gastronomiczny w domu. Do wyboru kotlety mielone, drobiowe, p. Elżbieta Zielińska-Lis – jest nieźle, choć w podziemiach schabowe, nadziewane, zrazy wołowe, pulpety, wszystko zależy od dnia. Czasem sprzeda się kotlety rybne lub łazanki. Do tego surówki (w 40-50 obiadów, kiedy indziej trochę mniej. dawnego dworca. menu chyba siedem) w cenie od 1,1 zł do 1,4 zł Lokal posiada dobrze wyposażoną, obszerną mg © © Pierogarnia, bar za 100 g, warzywa z patelni lub dietetyczne na kuchnię i zatrudnia doświadczone kucharki. parze. Lokalizacja nieco na uboczu, a z racji toczącej Nadziany Widelec mleczny i garmażerka Codziennie w cenie 4 zł zupa dnia (dziś był się obok budowy lokal schowany jest trochę. Za ul. Piłsudskiego 79 w jednym, oferuje krupnik lub warzywna) oraz za 12 zł danie dnia to blisko liceum, a więc skupiska potencjalnych 23-100 Bychawa szeroki zakres usług (dzisiejsze to bigos z ziemniakami lub gołąbek klientów z dobrym apetytem. Naprzeciwko kilka tel. 81 475 48 88 z ziemniakami i kompletem surówek). Cały ze- zakładów pracy – komisariat policji, przychod- mm ©

[email protected] gastronomicznych na © staw – danie i zupa kosztuje 13,99 zł. nia, szpital, obok mleczarnia. Niedaleko przy- www.nadzianywidelec.pl miejscu, na wynos i na Wielki start „Nadzianego Widelca” ogłasza- festynie pierogów i dostała główną nagrodę. Oprócz tego lokal ma bardziej ekonomiczne pro- stanek busów i kilka punktów handlowych. ny był hucznie na portalu społecznościowym Nieźle! pozycje na drugie śniadania dla uczniów, a w Nadziany Widelec to miejsce spokojne, z ładnym CZYNNE dowóz. i był raczej trudny do przeoczenia z racji licz- W ofercie ma duży wybór potraw typowych dla niej np. pieróg XL i XXL, pierogi-gyros, burger pastelowym wystrojem i sympatyczną obsługą, poniedziałek – piątek 9-17 Najpierw lokal trzeba pochwalić za świet- nych ulotek i reklamówek, które znaleźli- barów mlecznych – kluski śląskie, kopytka, wieprzowy i typowo „szkolne” dania: frytki, za- bez automatów do gier, alkoholu i stałych „by- wtorek – 8-17 ny marketing. Nazwa, logo, wystrój, materia- śmy w skrzynkach i na mieście. Warto do- naleśniki (na słodko i słono), krokiety i przede piekanki, hot-dogi. walców”. Warto tam zajrzeć! sobota ­– 9-14 ły reklamowe – wszystko jest dopracowane dać, że jeszcze przed otwarciem, Garmażerka wszystkim flagowe danie Bychawy – piero- L oka l posiada też ofer tę cater ing u. W menu du ż y Monika Głazik/UM Bychawa i spójne. „Nadziany Widelec” pojawiła się na majowym gi. Dziesięć rodzajów w różnych cenach np. 11 wybór – tu ceny są ustalane indywidualnie.

„„Bychawa na Dachu Europy – dokończenie artykułu z numeru „GZB” 6/2015 Na specjalne życzenie prawda, było stromo i bardzo krucho, ale najwięk- raz. W całkowitej ciemności, przewiązani liną zaczę- sze trudności sprawiała wysokość – oddech stawał liśmy iść jako drugi zespół. Szliśmy bardzo powoli, może to kwestia lepszej aklimatyzacji, ale być może czytelników publikujemy się coraz cięższy i płytki. Po trzy godzinach zma- krok po kroku łapiąc kolejne kęsy powietrza. Nawet euforyczny nastrój po zdobyciu szczytu wpłynął po- drugą część relacji Daniela gań dotarliśmy do najwyżej położonego schroniska niewielki wysiłek potwornie męczył, stężenie tle- zytywnie na stan mojego zdrowia. Wocha z Bychawy z jego w Europie na wysokość 3817 m. Tutaj było sporo cza- nu na tej wysokości jest o połowę mniejsze niż nad Bez problemu zeszliśmy na kamping. Ostatni dzień su na regenerację i aklimatyzację. Zrzuciliśmy z sie- morzem. Moja gorączka nie pomagała w pokonywa- przeznaczyliśmy na zwiedzanie najchętniej odwie- czerwcowej wyprawy na Mont bie plecaki, kaski, raki, uprzęże i ciężkie buty, a na- niu kolejnych metrów. Robiąc dziesięć kroków mia- dzanej przez turystów części tego regionu, czyli mia- Blanc. Na czym skończyliśmy? stępnie usiedliśmy do stołu, aby coś zjeść, napić się łem wrażenie że dopiero co przebiegłem sprintem sta Chamonix. Zawsze w takich chwilach doceniam Przypomnijmy. Nasz alpinista i ustalić plan ataku szczytowego. Około 18.00 poło- 100 m pod górkę. Co chwilę przystawaliśmy, aby wszystkie zdobycze naszej cywilizacji, tj. bieżącą dotarł do schroniska Tete żyliśmy się spać, ponieważ mieliśmy zamiar wstać chwilkę odpocząć. Dookoła spowijała nas całkowita wodę, czyste i suche ubrania, ciepłe posiłki, elek- o 1.00 w nocy, tak, jak robią wszystkie zespoły, które ciemność, tylko czołówki poszczególnych zespołów tryczność i zimne piwo :) materiały autora Widok z Mont Blanc, 30 czerwca 2015 © Rousse, przed nim najtrudniejszy chcą zdobyć szczyt i zejść na bezpieczną wysokość, wyznaczały nam drogę. Po około dwóch godzinach © Wspomnienia i emocje z wyprawy na Blanca były odcinek… do Tete Rouse. Sen jednak nie przychodził, kręciliśmy dotarliśmy do pośredniego szczytu Dome de Gouter 4237 m z pięknymi widokami na strzeliste wierzchoł- pokonałem bowiem wszystkie przeciwności, które warte znacznie więcej, niż wysiłek, czas oraz kosz- (…) Wschodzące nad ranem słońce podniosło tempe- się z boku na bok oddalając od siebie niespokojne 4304 m. Dzień zaczynał świtać, jednak słońce jesz- ki Alp, a wśród nich charakterystyczny szczyt Aiguile los rzucał mi pod nogi. Tego ranka udało się nam zre- ty, które musiałem w to włożyć. Z naszej wyprawy raturę w namiotach, co dało nam do zrozumienia, że myśli, które kłębiły się gdzieś z tyłu głowy. W nocy cze nie wzeszło, tylko wiatr przenikliwie gwizdał wo- du Midi 3842 m, na który wyjechać można kolejką alizować nasz cel, spełniliśmy nasze marzenie, któ- wyniosłem również nieocenione doświadczenie, trzeba wstawać. Daniel zabrał się za topienie śniegu dostałem gorączki i dreszczy, serce zaczęło kołatać. kół nas. Gdzieś w oddali rysowała się główna grań górską. Od tej pory na szczyt prowadziła mocno eks- re tak długo nie dawały nam spokoju. Pogoda była które z pewnością przyda mi się w zdobywaniu ko- na kawę i izotoniki, ja zadzwoniłem jeszcze do schro- Zrodziły się we mnie obawy, że moja choroba poło- Mont Blanc, ale jeszcze nie mieliśmy pojęcia jak da- ponowana i wąska na około 40 cm grań Bosses. Efekt wspaniała, ani jednej chmurki, przepiękne widoki na lejnych szczytów. W planach mam tym razem wyższe niska Gouter, aby upewnić się, że nasza rezerwacja ży całą naszą wyprawę. Nie mogłem przecież zawieźć leko mamy do szczytu. Mniej więcej w połowie drogi dodatkowo potęgowały zawroty głowy spowodowa- francuską i włoską stronę Alp, żyć, nie umierać! a także trudniejsze technicznie. Osoby chętne brać jest ważna i podpytać, czy dostaniemy na noc koce swojego kolegi i siebie! Nie teraz, kiedy przeszliśmy dostrzegliśmy schron Vallot znajdujący się na wyso- ne niedoborem tlenu. Pokonaliśmy Grande Bosse To jednak nie był koniec naszej wyprawy, bo przed udział w takich projektach zapraszam do współpra- do spania. Do pokonania mieliśmy najtrudniejszy już tak wiele, a szczyt był na wyciągnięcie ręki! kości 4362 m. Dochodząc do niego nie bardzo mieli- 4513 m oraz Pettite Bosse 4537 m, a także kolejny nami było zejście na bezpieczną wysokość, które mo- cy. Jestem też gotowy odpowiedzieć na Wasze pyta- technicznie odcinek trasy. Podczas przeprawy przez O pierwszej w nocy, chwilę przed wyjściem, wziąłem śmy ochotę wstępować, mając na względzie jego złą i za razem ostatni odcinek śnieżnej grani prowadzący mentami bywa trudniejsze niż podejście. Koniec koń- nia związane z wyprawą na Mont Blanc, alpinizmem, Wielki Kuluar serce mocniej biło, a my przyspiesza- jakiś lek przeciwko przeziębieniu i grypie. Ubraliśmy sławę (apliniści robią z tego miejsca śmietnik, zdarza bezpośrednio na szczyt. Dnia 30 czerwca 2015 roku ców szczęśliwie udało się nam dotrzeć do namiotów taternictwem, czy wspinaczką. liśmy kroku, co raz spoglądając w górę i wyszukując się ciepło, założyliśmy na siebie cały osprzęt i wyszli- się że załatwiają tu swoje potrzeby fizjologiczne) oraz około godziny 6.40 dotarliśmy na Mont Blanc obok schroniska Tete Rousse. Po dotarciu do obozo- Wszystkim, którzy myślą o zdobyciu Mont Blanc zagrożenia. To miejsce słynie ze spadających kamie- śmy na zewnątrz. Wszystkie znajdujące się w schroni- to, że nie chcieliśmy tracić cennego czasu. Łyk wody, 4810 m. Pogratulowaliśmy sobie wzajemnie, zrobi- wiska położyliśmy się spać, z nadzieją, że następnego będę kibicował. Spełnienie marzeń jest na wycią- ni i odłamków skalnych, które mają czasami wielkość sku zespoły, a było ich dość sporo (Francuzi, Niemcy, ogrzewacze chemiczne wrzucone do rękawic i butów liśmy kilka pamiątkowych zdjęć, wysłaliśmy wiado- dnia będziemy już na dole, na polu namiotowym, wy- gnięcie ręki, ale tylko silna motywacja, upór i praca lodówki! Na szczęście nie doświadczyliśmy niczego Włosi, Polacy, Anglicy) wstawały i przygotowywa- i dalej w drogę. W oddali widać już było szczyt, ale mości do najbliższych. Wrażenia były niesamowite, kąpani i zrelaksowani. O dziwo, po nocy w namiocie nad sobą sprawią, że osiągnięcie wasz cel. takiego, pozostała nam przeprawa przez grań, któ- ły się do wyjścia. Kilkanaście czołówek rozpaliło się nie bardzo wiedzieliśmy ile jeszcze czasu zajmie nam a ja szczerze wzruszyłem się w tamtym momencie, wstałem ze znacznie lepszym samopoczuciem. Być Daniel Woch z Bychawy ra o dziwo nie jest wcale taka trudna. Miejscami, co w środku nocy i wszystkie te światełka wyruszyły na jego zdobycie. Pokonaliśmy przełęcz Col du Dome

Głos Ziemi Bychawskiej 12 Głos Ziemi Bychawskiej 13 mieszkańcy mieszkańcy „„Taniec towarzyski w BCK wakacje Półkolonie: było super, było miło, lecz za szybko się skończyło... „„Po raz pierwszy grupa Po południu ponownie pływały w bychawskim przez p. burmistrza Janusza Urbana i p. posła 41 dzieci z terenu basenie. Henryka Smolarza. Dla wszystkich obecnych gminy Bychawa W piątek zaś wyruszyły w stronę Janowca. był słodki i owocowy poczęstunek oraz kiełba- uczestniczyła Przekraczając bramę „Magicznych Ogrodów” ski z grilla. Jolanta Gertruda

© we wsi Trzcianki, wycieczkowicze weszli na Mamy nadzieję, że za rok spotkamy się znowu © w półkoloniach przestronny dziedziniec Domu Czarodzieja, na półkoloniach. Na zajęciach tanecznych dzieci bedą poznawać tań- zorganizowanych gdzie przywitały ich czułe Mordole. Dzieci słu- W tym miejscu pragnę złożyć podziękowania ce towarzyskie w skład których wchodzą: samba, chały opowieści o Krasnoludach, Wróżkach wszystkim, którzy przyczynili się do zorgani- cza-cza, rumba, paso doble, jive, walc angielski, tan- przez samorząd Smużkach, Robankach i Bulwiakach. Atrakcją zowania wypoczynku dzieciom w takiej for- go, walc wiedeński oraz quick-step. w Bychawskim były zabawy na Wydarzeniowisku i przejażdż- mie: Panu Burmistrzowi, Pani Wiceburmistrz, Zajęcia w każdy wtorek o godzinie 16.30. Na lek- Centrum Kultury. ka kolejką. Największych wrażeń dostarczyło Pani Kierownik i Paniom Wychowawczyniom cjach bedą również wprowadzane ćwiczenia z za- dzieciom Mroczysko – miejsce uwięzienia czar- półkolonii, Panu Dyrektorowi i pracowni- kresu rytmiki oraz ćwiczenia wzmacniająco-rozcią- 12-25 sierpnia – noksiężnika Araga, do którego mogli wejść naj- kom Bychawskiego Centrum Kultury, pracow- gające, które korygują wadliwą postawę ciała. był to czas wielu bardziej odważni. Czas magicznie szybko minął nikom Urzędu Miejskiego w Bychawie, Pani Zapisy: tel. 667 694 997. w Ogrodach. Po pysznym obiedzie oraz nabyciu Prezes OSM w Bychawie, Koordynatorowi ciekawych wycieczek, oryginalnych pamiątek, zmęczone dzieci, ale Sportu w Gminie Bychawa, ZS im. ks. A. wyjątkowych zajęć szczęśliwe i pełne wrażeń wróciły do Bychawy. Kwiatkowskiego w Bychawie, firmie ,,Retro” materiały autora © „„Zajęcia fitness i atrakcji. © Podróż powrotna upłynęła na opowiadaniu z Krzczonowa. Szczególne podziękowania Bychawskie Centrum Kultury zaprasza w poniedział- Po niedzielnej przerwie dzieci uczestniczy- A. Kwiatkowskiego w Bychawie pod czujnym wrażeń i lekturze bajki o tym zaczarowanym w imieniu dzieci, rodziców i organizatorów kie- ki i czwartki o godz. 19.30. Prowadząca – p. Joanna W pierwszym tygodniu dzieci brały udział ły w warsztatach artystycznych. Powstały okiem opiekunów i ratowników. świecie. ruję do pana posła dra inż. Henryka Smolarza Mendykowska. Zajęcia są odpłatne. w zabawach i grach sportowych na boisku bajeczne „drzewka szczęścia” oraz mnó- W środę szkolny autobus pełen uśmiechnię- Podsumowaniem półkolonii był „Słoneczny za ogromne zaangażowanie, okazaną pomoc Orlika. Ciekawe konkurencje sportowe były stwo barwnych rysunków. Obejrzały też film tych twarzy wyruszył w podróż do Kazimierza Festyn” zorganizowany na stadionie miejskim i życzliwość. nie tylko okazją do zaprezentowania swojej w Bychawskim Centrum Kultury. Dolnego. Dzieci podziwiały zabytkowe kamieni- w Bychawie dla wszystkich chętnych dzie- Dzięki Państwu mogliśmy zrealizować zadania sprawności fizycznej, ale przede wszystkim Kolejny dzień półkolonii, to wizyta w OSM ce, Kościół Farny, wspinały się na Górę Trzech ci. Dzieci z półkolonii przygotowały krótki wy- jakie zaplanowaliśmy, a które dały dużo radości „„Zumba na chandrę uczyły współdziałania i zasad zdrowej rywa- w Bychawie. Dzieci zobaczyły produkcję ma- Krzyży i pływały statkiem po wysychającej stęp: autorski wiersz i piosenki o bychawskich naszym podopiecznym i sprawiły, że czas waka- lizacji w grupie. sła, sera, pakowanie mleka oraz odwiedzi- Wiśle. W czasie wolnym wszyscy mogli kupić półkoloniach. Były upominki, podziękowania cji minął im ciekawie i bezpiecznie. W piątkowy słoneczny ranek, uczestnicy pół- ły sklep z produktami mleczarskimi. Na ko- pamiątki. oraz pamiątkowe zdjęcia. Największą atrak- Regina Kloc, wychowawca kolonijny kolonii wyruszyli na kompleks zjeżdżalni niec czekał na nich w sali konferencyjnej Kolejny dzień dzieci spędziły w Bychawie na cją festynu okazała się być zjeżdżalnia. Nie wodnych „Słoneczny Wrotków” w Lublinie. zdrowy, mleczny poczęstunek. Popołudnie warsztatach artystycznych i zajęciach w bi- brakowało też gier, zabaw, licznych konkur- Zabawom na zjeżdżalniach i basenie nie było spędziły na basenie w Zespole Szkół im. ks. bliotece, gdzie przeniosły się w świat baśni. sów oraz atrakcyjnych nagród ufundowanych końca. przemyslawstrus.pl © © Zumba to wspaniała zabawa, taniec i fitness w jed- „„Wyjazd ŚDS-u do toruńskiej krainy pierników nym, dużo spalonych kalorii i pozytywnej energii! Zapraszamy wszystkie panie na zajęcia we wtorki Nazywam się Agnieszka i od 22 i 23 lipca wspólnie z pozostałymi uczestnikami szczęście), osiołka (w miejscu tym stał pręgierz o godzinie 18.00 w Bychawskim Centrum Kultury. ponad roku przyjeżdżam jako mogliśmy odwiedzić miasto Toruń. Po około ośmiu gdzie wymierzano kary). Zwiedzanie zakończyliśmy godzinach podróży dotarliśmy do Domu Pielgrzyma na pomniku toruńskiej przekupki, po czym udali- uczestnik do Środowiskowego przy Sanktuarium Matki Bożej Nieustającej śmy się na kolację i zasłużony odpoczynek. „„Nabór do chóru BCK Domu Samopomocy Pomocy, miejsca, gdzie zatrzymaliśmy się na noc- Drugi dzień rozpoczęliśmy śniadaniem, a następnie Bychawskie Centrum Kultury serdecznie zapra- w Bychawie. Temu miejscu leg. Toruń przywitał nas piękną, słoneczną pogodą. wybraliśmy się do muzeum Toruńskiego Piernika, sza osoby lubiące śpiewać oraz pragnące rozwijać wiele zawdzięczam, przede Kiedy każdy już dostał pokój i zostawił swoje baga- gdzie poznaliśmy produkcję powstawania słynnych umiejętności wokalne w ramach chóru BCK. że, udaliśmy się na obiad. Tak pokrzepieni i w do- toruńskich pierników, jak również mogliśmy po- Wspólną aspiracją osób śpiewających w chórze jest wszystkim to, że bardzo dobrze brych humorach, ruszyliśmy w kierunku centrum próbować tych smakołyków. Uczestniczyliśmy też bezinteresowne dzielenie się swoimi talentami z in- się w nim czuję, zaczynam miasta, gdzie czekała już na nas pani przewodnik, w piernikowych warsztatach w czasie, których każ- nymi, czego przejawem są liczne występy chóru też wierzyć w moje całkowite która oprowadziła nas po zabytkowych i atrakcyj- dy z nas wykonał własny piernik. W firmowym skle- w uroczystościach kościelnych a także imprezach nych miejscach Torunia. Zobaczyliśmy m.in. pozo- pie zakupiliśmy różnego rodzaju tradycyjne pierni- kulturalnych. wyzdrowienie. Dzięki temu, stałości po Szkole Morskiej (obecnie jest tam hotel), ki, aby zawieźć je dla swoich bliskich. Korzystając ŚDS ©

Jeśli śpiew i muzyka są Ci bliskie, nie wahaj się i sko- że jestem uczestniczką, mam widzieliśmy kotwicę i minę morską. Po przejściu © jeszcze z wolnego czasu zwiedzaliśmy stare miasto. rzystaj z zaproszenia! też możliwość wyjazdów przez gotycką bramę „natknęliśmy się na Krzyżaka, o niej interesującą historię. Zwiedziliśmy także dom pw. św. Jana Chrzciciela i Ewangelisty. Zobaczyliśmy Po obiedzie wstąpiliśmy do siedziby Radia Maryja. Osoby zainteresowane prosimy o kontakt telefo- który zakuł w dyby naszego kolegę i próbował skró- Mikołaja Kopernika i jego barokowy wystrój, mu- jeszcze Starówkę, pozostałości murów zamkowych, Trochę zmęczeni, ale bardzo zadowoleni ruszyliśmy niczny pod nr: 504 083 193. i zwiedzania ciekawych cić go o głowę.” Mogliśmy potrzymać miecz i zrobić zeum sławnego podróżnika Tonego Halika, gdzie zatrzymaliśmy się chwilę przy fontannie z żabami, w drogę powrotną do Bychawy. Z poważaniem, i pięknych miejsc naszego kraju. sobie pamiątkowe zdjęcia. Pani przewodnik poka- podziwialiśmy liczne pamiątki przywiezione z jego widzieliśmy pomnik psa Filusia z parasolką (zwy- Agnieszka/ŚDS Marcin Mączka zała nam także krzywą wieżę i opowiedziała nam wypraw po całym świecie, oraz XV-wieczną katedrę czajowo kto pogłaska go po ogonku będzie miał

Głos Ziemi Bychawskiej 14 Głos Ziemi Bychawskiej 15 mieszkańcy mieszkańcy

„„Amatorskie rozgrywki awans w tenisie ziemnym O Tomku, który animował bychawską kulturę kolejny projekt, na którego tematykę może Tenis ziemny w Bychawie rozwija się „„Tomasz Hanaj – wpłynąć każdy z Was. Dotyczyć on może do- co raz bardziej, przyciągając na kort Tomek pokazał nam, że można robić coś więcej, słownie wszystkiego. Jeżeli macie pomysł na instruktor BCK, nie tylko dla siebie, ale też dla innych. Dzięki jakiekolwiek działanie, warsztaty, wydarzenia miejscowego Orlika coraz to nowe który przez pięć niemu kilka osób z MIKu odnalazło swoją drogę, przyjdźcie i powiedzcie nam o tym. Możecie też twarze. W czerwcu wystartowała którą chcą kroczyć przez resztę swojego życia. napisać do nas na naszej facebookowej stronie lat opiekował się piąta edycja amatorskich rozgrywek Niestety, po latach wspaniałej i owocnej współ- – wyjaśnimy tam wszystkie wątpliwości i odpo- w tenisie ziemnym o puchar sklepu naszą Młodzieżową pracy, nadszedł czas, kiedy trzeba się pożegnać. wiemy na każde pytanie. Inicjatywą Z jednej strony jest nam przykro, że ten moment Dziękujemy Ci Tomku za tyle cudownych chwil, „Bazarek” p. Edyty Igras. nadszedł tak szybko, ale z drugiej cieszymy się, które mogliśmy przeżyć działając w MIK-u. Kulturalną, został że Tomek rozwija się i poszerza swoje horyzonty. Życzymy Ci powodzenia, kreatywności i satys- od września My też się nie poddajemy i nadal chcemy dzia- fakcji z wykonywanej pracy. Nie zapomnij nigdy łać. Zdani sami na siebie, z ogromną motywa- o nas i o tym, czego udało Ci się dokonać ra- dyrektorem Centrum cją i chęciami nadal będziemy realizować nowe zem z naszą bychawską młodzieżą. Ale przede Kultury i Promocji projekty i kontynuować te poprzednie. Jednak wszystkim prosimy Cię o to, żebyś nigdy się nie w Piotrowicach. do dalszego działania potrzebujemy większej zmieniał i nadal dążył do realizacji swoich ma- ilości osób. Z tego powodu zachęcamy bychaw- rzeń, nawet jeżeli wydają Ci się niemożliwe do Jak mawiał już w starożytności Heraklit ską młodzież do dołączenia do naszej grupy. zrealizowania. z Efezu: Panta rhei – wszystko płynie. Tak Jak widać jest to wspaniała przygoda, któ- Kinga Moląg samo bywa w Młodzieżowej Inicjatywie ra niesie wiele korzyści. Jak do nas dołączyć? {od września opiekun MIK-u} Kulturalnej. Ktoś przychodzi, ktoś od- Tomasz podczas pierwszej edycji Festiwalu Wystarczy przyjść w piątek o godzinie 18 do Marek Matysek „Śladami Singera” w Bychawie, 21 lipca 2012 roku © chodzi. Nie mówię tutaj tylko o człon- © galerii w BCK-u lub popytać w sekretariacie. My również gratulujemy i życzymy powodze- Ryszard Grudzień © kach MIK-u, których przez 19 lat istnie- Chill Night, Wielka Orkiestra Świątecznej Polską a Francją, dzięki czemu mieliśmy okazję Wasze przyjście nie jest jednoznaczne z dalszym nia w nowej pracy. Dziękujemy za kilkuletnią, © nia naszej organizacji przewinęło się na- Pomocy, Celtic Fire Day czy Across the zobaczyć kawałek świata i poznać wiele wyjąt- działaniem w MIK-u. Możecie po prostu przyjść bardzo udaną współpracę z samorządem i na- W tym roku do gry zgłosiło się 11 zawodników, większość prawdę wielu, ale również o opiekunach. Skyline. Dwukrotnie realizowaliśmy pro- kowych osób. Praca nad tymi działaniami była i zobaczyć jak to jest. Jeżeli Wam się spodoba szą lokalną gazetą. Liczymy też na wspólne stanowili mieszkańcy Bychawy. Jeden z graczy pochodzący Przygoda Tomka z MIKiem zaczęła się jekty sfinansowane przez fundację Równać też dla nas wszystkich lekcją. W między cza- zostaniecie na dłużej i będziecie mieli okazję projekty między naszymi gminami: Bychawa z naszego miasta – Bogdan Mazur na mecze miał dojeżdżać w 2010 roku. Dzięki niemu w Bychawie Szanse: „Bychawskie foto-motywacje” oraz sie wielu z nas ukształtowało swoje charakte- przeżyć wiele wspaniałych chwil. – Strzyżewice. z Warszawy. Jednak ze względu na kontuzję i rehabilitację pojawiły się takie wydarzenia jak Festiwal „Wspomnienie PRLu/Młodzież o PRLu”. Był ry, pokonało swoje słabości, poznało swoje moc- Aktualnie pracujemy nad trzecią edycją na- burmistrz i pracownicy Urzędu Miejskiego zrezygnował z udziału. Śladami Singera, Sobótka Świętojańska, inicjatorem wymiany młodzieżowej między ne strony i walczyło ze słabymi. Tak na prawdę szego koncertu Chill Night. W planach mamy w Bychawie Rozgrywki podzielono na dwa etapy. Pierwszy etap rozgry- wany był systemem „każdy z każdym”. Za zwycięstwo 2:0 w setach przyznaje się 4 pkt., 2:1 – 3 pkt., porażka 1:2 dawa- ła zawodnikowi 2 pkt, a 0:2 – 1 pkt. Mecze rozgrywało się do „„Młodzież z Bychawy na Mazurach dwóch wygranych setów. Drugi etap odbył się po rozegraniu „„Aktywność to sukces! na Węgry są zbędne, gdyż ze wszystkich przyjemności może- wszystkich kolejek fazy pierwszej. Do niej awansowała naj- my skorzystać tak blisko tj. w Lublinie. Bardzo dziękujemy p. W lipcu grupa młodzieży z Bychawy wyjechała na wakacje lepsza czwórka zawodników z tabeli końcowej. To hasło, które przyświecało Marcie Krzyżak za zorganizowanie spotkania z kierownictwem na Mazury. Organizatorem wyjazdu był Uczniowski Klub W dn. 21 sierpnia rozegrano mecze półfinałowe wg roz- samodzielnej działalności spa. Sportowy „Jedynka” i Ośrodek Kuratorski w Bychawie. stawienia w tabeli 1-4 i 2-3. W pierwszym Jarosław Lech kobiet na terenie gminy 15.02.2015 r. w BCK odbyły się metamorfozy poprowadzone przegrał z Karolem Stykiem pierwszego seta 2:6, a w dru- Bychawa przy współpracy przez ekipę Marzeny Karpowicz (stylizacja) oraz Marzeny Efir, gim skreczował przy stanie 1:5. W drugim meczu Łukasz która udostępniła kreacje. Po całodniowych przygotowaniach Mazurkiewicz wygrał z Pawłem Smitem 6:2, 6:1. W niedzie- z Bychawskim Centrum kobiet, wieczorem odbył się konkurs miss, którego zwyciężczy-

lę 23 sierpnia o godzinie 16 rozegrano mecz o 3 miejsce. materiał autora nią została Monika Owczarek. Kultury. Oto krótka relacja © © Jarosław Lech wygrał z Pawłem Smitem 6:1, 6:0. Mecz finało- ze spotkań: 27.03.2015 r. – to kolejne spotkanie pod hasłem Ozdoby świą- wy z udziałem Karola Styka i Łukasza Mazurkiewicza obejrze- i obejrzeć fantastycznego przekazu p. Marty teczne – zrób to sama. Gościnnie wystąpił Kabaret Odnowiony li p. Edyta i Jacek Igras – sponsorzy tegorocznych rozgrywek. 24.01.2015 r. w pierwszej części spotkania, od- Banach na temat wizerunku zewnętrznego ko- z Lublina prowadzony przez Panią Lilia Potonia ze skeczem Pierwszego seta wygrał Łukasz 6:2, ale kolejne dwa(6:2, 6:3) były się warsztaty rozwojowe, które fantastycz- biety, doboru garderoby, sposobu wykonywa- o Unii Europejskiej. Następna część to warsztaty prowadzone padły łupem 17-letniego Karola, który został najmłodszym nie poprowadziła wiceprezes Stowarzyszenia nia prawidłowo makijażu, dobór kosmetyków, przez Panie Lidię Dobosz z Wólki Lubelskiej (decoupage na gę- zwycięzcą turnieju tenisowego organizowanego w Bychawie Równych Szans BONA FIDES p. Róża Otręba biżuterii. Obejrzałyśmy slajdy na temat przygo- sich jajach) i Urszulę Turską-Jurycką (pisanki z filcu kolorowego od pięciu lat. Po finale trójka najlepszych graczy otrzymała (jednocześnie właścicielka firmy doradczej SDR towania celebrytów do wystąpień publicznych. wykonywane na sucho). materiał autora © pamiątkowe puchary. Sztuka Dobrego Rozwoju). Spotkanie z p. Różą Po takim pokazie każda z nas poczuła się lepiej. Warsztaty były poprowadzone tak profesjonalnie, że każda © W imieniu swoim jako organizatora amatorskich rozgrywek to odkrywanie siebie na nowo, dowartościo- Gośćmi specjalnymi była szefowa oraz pra- z nas wykonała samodzielnie ozdoby na zbliżające się Święta W Ośrodku Żeglarskim w Siemianach, położonym nad Jeziorakiem, najdłuższym jezio- tenisa ziemnego składam podziękowania p. Edycie Igras, wanie, pełny relaks i spokój, wiara w swoje cownice SPA ORKANA, które ufundowały dla Wielkanocne. Bardzo dziękujemy naszym koleżankom oraz fan- rem w Polsce, młodzież miała okazję poznać tajniki sztuki żeglowania. Kto wie, może właścicielce sklepu „BAZAREK” za sponsoring tytularny za- nieodkryte możliwości. W przerwie pogawęd- uczestniczek wejściówki, w tym trzy bez ogra- tastycznym gościom z Lublina za wspaniale spędzony czas oraz w przyszłości zaowocuje to zdobyciem patentu żeglarza jachtowego? wodów i ufundowanie pucharów. ki przy kawie i ciasteczkach wykonanych przez niczeń czasowych. BCK za pomoc w organizacji. Jak zawsze – była kawa, herbata Na obozie było szereg różnych atrakcji – zabawy sportowe, gry, wycieczki do Gdańska, Paweł Smit uczestniczki. Spa Orkana to wspaniałe miejsce gdzie moż- i ciacho. Gdyni, Malborka. I chociaż pogoda była kapryśna, to humory wszystkim dopisywały. Druga część spotkania odbyła się w gale- na skorzystać z ekskluzywnych basenów, saun, Następne spotkania Kobiet Aktywnych z Bychawy już w ramach Będzie co wspominać. rii ORANGE, gdzie kobiety mogły wysłuchać fitness – wszystko dla zdrowia. Wyprawy np. projektu ASOS. Dziękujemy władzom Bychawy za pomoc w sfinansowaniu wyjazdu. Danuta Hanaj E.C.

Głos Ziemi Bychawskiej 16 Głos Ziemi Bychawskiej 17 mieszkańcy historia

„„Gdzie był „„Danie dla Mola Patriotycznie pod pomnikiem Marszałka „Głos Ziemi czyli prowincja Bychawskiej”? pełna smaków* „„1 września 1939 roku. Finał zabawy Zabierz Głos na to hasło kolejnej edycji To wtedy wybuchł wakacje literacko-kulinarnego największy konflikt Dziękujemy Jagodzie Kamińskiej i Luizie Frączek konkursu. wojenny w dziejach za wzięcie udziału w naszej letniej zabawie. całego świata, który Oto, gdzie na wakacje dziewczyny zabrały naszą gazetę. Gratulujemy pięknych zdjęć, zazdrościmy pochłonął dziesiątki miłych wrażeń i wspomnień oraz życzymy jesz- milionów ofiar. Boleśnie cze wielu wspaniałych podróży. Budapeszt.Budapeszt –JP WzgórzeG Gellerta, Węgry dotknął również mieszkańców Bychawy i naszej gminy. Z badań przeprowadzonych przez bychawskich re- gionalistów wynika, że śmierć w czasie II wojny świa- towej poniosło ponad 200 bychawian-Polaków oraz Monika Głazik /UM Bychawa 1 września 2015 © ponad stu zostało rannych. Zginęli w obozach, więzie- © niach (m.in. w Gross-Rosen, Majdanku, Oświęcimiu) biało-czerwone flagi z dumą odśpiewali hymn. Głos Żołnierzy Tułaczy, wybitnych Polaków, którzy w wal- w potyczkach partyzanckich z Niemcami w okolicach zabrali goście, m.in. generał Henryk Dziudek z IV ce o wolną Polskę, rozrzuceni przez wojenny los Bychawy, łagrach sowieckich oraz zostali rozstrzelani Zarządu WIN Okręg Lublin i p. Marian Broda, po- znaleźli się niemalże na wszystkich frontach II woj- w Katyniu i Starobielsku. Mieszkańcy Bychawy bra- eta- patriota. Jeden z organizatorów, Łukasz Krzpiet ny światowej (Narwik, kampania francuska, Tobruk, Do konkursu może przystąpić każdy, kto li też udział w walkach na różnych frontach II woj- odczytał długą listę imion i nazwisk ofiar II woj- walki na Atlantyku, Morzu Północnym, Morzu lubi czytać książki i bez trudu odnajduje ny światowej w całej Europie, m. in. uczestniczyli ny – mieszkańców Bychawy i okolicznych miejsco- Śródziemnym, bitwa o Anglię, bitwy o Monte Casino, się w kuchni. Zadanie polega na: odna- w bitwie pod Monte Cassino w 1944 r. Nie wszyscy wości. Zawołaniem „Chwała Bohaterom” uczczono Ankonę, Bolonię). Wystawa została opracowana Seklerska Skała – Rimetea, Rumunia London Eye lezieniu w dowolnej książce z literatury wrócili… tych, którzy oddali swoje życie za ojczyznę. Obecny przez lubelską Fundację Niepodległości w 2014 roku pięknej opisu przygotowywania, serwo- Poświęcenia polskiego narodu i naszych bychaw- na apelu burmistrz Janusz Urban i zastępca burmi- (ogłoszonym Rokiem Żołnierzy Tułaczy). Dobrze, że wania czy delektowania smakiem najróż- skich bohaterów doświadczamy w naszym obec- strza Magdalena Kostruba złożyli pod pomnikiem trafiła do nas. niejszych potraw lub napisaniu własnego nym życiu. By oddać im hołd, Związek Żołnierzy symboliczną wiązankę. Piękną ilustracją apelu było Dobrze też, że dopisała nasza lokalna społeczność opowiadania, wiersza, bajki, w których Narodowych Sił Zbrojnych przy współpracy odpalenie biało-czerwonych świec dymnych oraz – pod pomnikiem zebrało się około pięćdziesię- znajdzie się opis jakiegoś dania. Następnie z Bychawskim Centrum Kultury zorganizował w dn. rac, które zakończyło uroczystość. Obecni byli go- ciu mieszkańców Bychawy. Całe wydarzenie zwień- należy utwór własny lub wybrany frag- 1 września br. Apel Pamięci ofiar II wojny świato- ście: major Antoni Matuszewski (ostatni żyjący żoł- czył poczęstunek w kawiarni artystycznej Złota Lira ment wraz z opisem bibliograficznym wej. Zgromadzenie miało miejsce pod pomnikiem nierz „Orlika”), kapitan Ciasto, kapitan Zdzisław w BCK zasponsorowany przez piekarnię „Emark” książki (imię i nazwisko autora, tytuł, stro- Marszałka Józefa Piłsudskiego w Bychawie i odbyło Bednarczyk (ze Związku Zaporczyków w Bełżycach), p. Grażyny i Marka Juryckich, sklep „Razem” na, na której znajduje się opis) wysłać się już po raz drugi. Tym razem wzięły w nim udział Marek Franczak (syn ostatniego niezłomnego żoł- p. Iwony i Rafała Dzwonowskich, a także Okręgową na adres Miejskiej Biblioteki Publicznej trzy poczty sztandarowe: Związku Żołnierzy Armii nierza), Zdzisław Podkański, Bogdan Tokarz i in. Spółdzielnię Mleczarską. Organizatorzy składają ser- w Bychawie: biblioteka.bychawa@gmail. Krajowej, Związku Kombatantów RP oraz Gimnazjum Przyjechali też członkowie stowarzyszeń Młodzi deczne podziękowania. com, bądź dostarczyć osobiście do biblio- nr 1 im. Obrońców Ojczyzny. Wydarzenie miało cha- Patrioci Chełm oraz Narodowa Łęczna. Monika Głazik/UM Bychawa teki (Bychawa, ul. Piłsudskiego 34). rakter oficjalny, gdyż patronat nad zgromadzeniem Organizatorzy apelu skrupulatnie zadbali, by pa- Na opisy czekamy do 20 września 2015 r. objął Burmistrz Bychawy. mięć o bychawskich bohaterach nie uległa zatar- Galeria zdjęć z Apelu na stronie Londyn, Pałac Westminsterski Słowacki Raj – Zejmarska Roklina, Słowacja Impreza finałowa, podsumowująca i za- Podczas apelu zgromadzeni odmówili modlitwę ciu. Zadbali też o imprezy towarzyszące – zaintere- www.bychawa.pl > zdjęcia mykająca konkurs odbędzie się 25 wrze- NSZ. Uczestnicy wydarzenia trzymając w rękach sowani mogli zapoznać się z ekspozycją biogramów śnia 2015 r. w restauracji U Saszy nad za- lewem Podzamcze w Bychawie. Zachęcamy wszystkich do "buszowa- nia” w domowych i bibliotecznych księgozbiorach... *Prowincja pełna smaków to tytuł książ- ki Katarzyny Enerlich. Organizatorzy konkursu: Miejska Biblioteka Publiczna w Bychawie; restauracja U Saszy Monika Głazik /UM Bychawa Londyn, Tower Bridge Wąwóz Turda – Cheile Turzii, Rumunia © ©

Głos Ziemi Bychawskiej 18 Głos Ziemi Bychawskiej 19 historia historia

Głos Regionalistów redaguje nr 7 (107) 2015 BYCHAWSKIE TOWARZYSTWO REGIONALNE

Wspomnienia Aleksandra Kryski o powojennej Bychawie Początki bychawskiego sportu był jedynym w Bychawie miejscem gdzie można Część VI było pograć w piłkę, pobiegać czy poskakać. Chyba pod koniec lat 50. szkolny plac został powiększo- sportu w Bychawie ny, przybyły boiska do koszykówki i piłki ręcznej, JurekNiewątpliwie Frączek najwybitniejszym – promotor sportowcem „„Szósta część wykonano także nową skocznię. Ale już wtedy, na w tamtych latach był Jerzy Frączek. Po jego śmier- Lipniku, u podnóża otaczających go z trzech stron ci w naszej gazecie ukazało się wspomnienie pre- wspomnień wzgórz, w naprawdę pięknym położeniu natural- zentujące jego sukcesy [„Głos Ziemi Bychawskiej” nym, powstał stadion sportowy, z bieżnią i skocz- 7/2010, s. 17: Jerzy Frączek (1934-2010)]. Nie będę bychawianina niami, rzutniami no a przede wszystkim z boiskiem więc ich powtarzał. Chciałbym jednak przedsta- A. Kryski „Lolka” piłkarskim. Był jeszcze na nim relikt mijających cza- wić warunki w jakich do tych osiągnięć dochodził. sów, mianowicie tor przeszkód wzorowany na tych A nie miał życia usłanego różami. Gdy miał kilkana- woskowych, z jakąś równoważnią, ścianą płaczu itp. ście lat zmarła jego matka. Ojciec, Stefan Frączek, arch. rodziny Frączków to jednocześnie Jerzy Frączek © Przełomowym momentem w historii miasta i by- jeszcze przedwojenny urzędnik gminny, niedługo © pierwsza z trzech chawskiego sportu, było powstanie w 1956 r. po- po jej śmierci przeniósł się do Wrocławia, zabiera- wiatu bychawskiego, bowiem wtedy też powołano jąc ze sobą młodszego syna Zbyszka. Jurek pozostał o historii sportu do życia instytucje, które w zakresie swoich statuto- w Bychawie, nie do końca wiem dlaczego, ale chyba W następnym numerze „Głosu” ciąg w Bychawie. wych obowiązków miały troskę o organizację, roz- nie chciał zmieniać szkoły, a także by zaopiekować dalszy początków sportu w powojennej wój, a także nadzór nad prawidłowym działaniem się babcią, starowinką zamieszkującą dwuizbowa Bychawie. Będzie m.in. miejscach kulto- Mroczne i długie dni wojny, spowodowały komplet- klubów, sekcji i osób, które się sportem zajmo- chatynkę przy ulicy Turobińskiej (później przemia- wych dla młodych sportowców, o kró- ne zrujnowanie wielu sfer życia. Nie oszczędziły tak- wały. Powołano PKKFiT, czyli Powiatowy Komitet nowana na Dzierżyńskiego). Jurek zamieszkał ra- lowej sportu – lekkiej atletyce i wielkich że sportu. W okresie międzywojennym sport zaczął Kultury Fizycznej i Sportu a także Radę Powiatową zem z nią. sukcesach teamu z Bychawy, trochę też rozwijać się dość prężnie, szczególnie w środowi- Ludowych Zespołów Sportowych. Do nich należała To właśnie kawałek ogrodu za stodołą babci, stał się o siatkówce, tenisie i szachach… W końcu lat 50. w Bychawie, na Lipniku, u podnóża otaczających go z trzech stron wzgórz, w naprawdę jego halą treningową, stadionem i najważniejszym skach wielkomiejskich, ale także w mniejszych mia- dbałość o rozwój sportu poprzez inicjowanie budo- W kolejnym, trzecim odcinku (listopa-

pięknym położeniu naturalnym, powstał stadion sportowy, z bieżnią i skoczniami, rzutniami, no a przede arch. rodziny Frączków © wy obiektów sportowych, organizację imprez spor- miejscem. Tam wykopał dołek służący mu za skocz- stach, słabiej w małych miejscowościach i wsiach, wszystkim z boiskiem piłkarskim. © dowy numer "GZB") poczytamy o histo- towych, a także powoływanie nowych klubów i kół nię, wyrównał teren od pobliskiej polskiej drogi w których nie było żadnego zaplecza pozwalają- sportowych. Dość szybko w wielu wioskach na tere- wiodącej za stodołami (dziś ul. Armii Krajowej), by- rii bychawskiej piłki nożnej: LZS Czarni cego na jego uprawianie. Propagatorami rozwoju mecze bokserskie i zmagania lekkoatletów, a to za startujących było niewielu, bo też niewiele osób nie powiatu powstały nowe koła LZS. mieć odpowiednie miejsce na rozbieg i skoki, wszak Bychawa > MLKS Kos Bychawa > BLKS sportu były kręgi wojskowe, akademickie, a także sprawą sukcesów naszych zawodników. Coraz wię- miało rowery odpowiednie do jazdy w wyścigach, Sztandarowym osiągnięciem z tamtych lat był sys- trenował trójskok. Tam można go było spotkać naj- Granit. coraz częściej duże zakłady pracy. Powstawały klu- cej ludzi zaczęło się sportem interesować i coraz z czasem zawodników przybywało, za to udział ki- tem organizacji spartakiad, obejmujący zasięgiem częściej. Jurek nigdy nie miał trenera, do wszystkie- by, zrzeszenia i federacje gromadzące entuzjastów więcej czynnie go uprawiać. Zainteresowanie spor- biców był zawsze liczny a doping zawsze gorący. naprawdę bardzo liczne rzesze sportowców-ama- go dochodził sam. Nikt nie uczył go techniki, zasad poszczególnych dyscyplin sportowych. Coraz czę- tem ówczesnych władz było spore, chociaż miało to To, jak pamiętam, były pierwsze masowe imprezy torów, startujących w wielu dyscyplinach i konku- treningu siłowego czy skocznościowego. Sam wy- ściej też było słychać o sukcesach polskich spor- podtekst polityczny. W 1950 roku ustanowiono od- sportowe organizowane w naszym mieście. rencjach sportowych. Były więc spartakiady szkol- myślał i wykonywał sprzęty i pomoce treningowe, z którymi biegał, skakał i ćwiczył, by osiągać jak naj- towców na arenach europejskich i światowych. znaki, które miały stanowić siłę napędową rozwoju Zdecydowanie jednak miejscem, w którym bychaw- ne, zakładowe, gromadzkie, powiatowe czy wresz- cie wojewódzkie z udziałem najlepszych zawodni- lepsze wyniki. Pasja, talent a przede wszystkim cięż- Wojna te trendy zahamowała zupełnie. W okresie sportu. SPO, czyli sprawny do pracy i obrony oraz ski powojenny sport miał swoje źródła, była szkoła. ków reprezentujących poszczególne powiaty. Ilość ka praca doprowadziły go do mistrzostwa. Po kilku powojennym ludzie na kilka lat o sporcie zapomnie- jej młodzieżowa wersja BSPO, czyli bądź sprawny W budynku dziś mieszczącym Zespół Szkół wtedy zorganizowanych spartakiad i ilość uczestników latach wrócił do Bychawy Zbyszek, jego młodszy li, mieli inne problemy, musieli odbudować swoje do pracy i obrony, już w swoich nazwach określa- była podstawówka i liceum. Zaplecze pozwalające świadczyły o prężności działania ludzi zatrudnio- brat. On też zaraził się sportową pasją. Trenowali życie, często swoje domostwa, musieli zapewnić ły cel ich istnienia. By je zdobyć, należało uzyskać na jego uprawianie, z dzisiejszego punktu widzenia nych w tychże firmach. W tym też czasie powo- razem, było im po prostu raźniej. sobie i swoim rodzinom w miarę normalne warunki określone wyniki w konkurencjach lekkoatletycz- było bardzo ubogie. Klasa na parterze w południo- łano w Bychawie koło LZS, przekształcone póź- Chciałbym też poruszyć drugą stronę zasług Jurka. bytu – a nie było to łatwe! Zmienił się ustrój i wte- nych bądź pływackich. Naród, że tak powiem, do wo-wschodnim narożniku wyposażona w drabinki, niej w klub LZS Czarni Bychawa, później MLKS Kos Chyba jeszcze w końcu lat 50. został przewodni- dy już obywatele musieli się zaadoptować i zna- owych podtekstów politycznych nie przywiązywał skrzynię gimnastyczną, kozioł i kilka materacy – to Bychawa, a po kilku latach w BLKS Granit Bychawa. czącym Powiatowego Komitetu Kultury Fizycznej leźć swoje miejsce w nowej rzeczywistości. O spo- wagi, ale dość liczny udział w ich zdobywaniu za- była sala gimnastyczna dla tychże dwóch szkół! Moje wspomnienia obejmują okres mniej więcej do i Turystyki w Bychawie. Od tego czasu w swoich rę- kach dzierżył stery sportu w Bychawie i całym po- rcie jeszcze nikt nie myślał, ale te uśpione tęskno- chęcał do rywalizacji i uprawiania sportu, i to był Był jeszcze stół do ping-ponga ustawiany w razie połowy lat siedemdziesiątych, a więc trzydziestole- cie powojenne. W tym okresie, szczególnie w dru- wiecie. Stery, ale także pieniądze na jego organiza- ty za emocjami, za sportową rywalizacją, a przede plus tej inicjatywy. potrzeby na sali bądź na korytarzu obok niej. Na giej połówce tego czasu już sporo się działo. Trudno cje. Był otwarty na sensowne propozycje rokujące wszystkim za sukcesami naszych zawodników za- Na początku lat 50., przy udziale organizacji mło- szkolnym podwórku, tuż przy ulicy było boisko do byłoby w jakiś sensowny i uporządkowany chrono- rozwój dyscyplin już istniejących jak i nowych, tak czynały się powoli budzić. Zapewne przyczyniła się dzieżowych, zaczęto organizować masowe bie- siatkówki, chyba najbardziej uczęszczane i eksplo- logicznie sposób, wszystko przypomnieć, minęło w mieście jak i w terenie. Był niejako promotorem do tego elektryfikacja i prowadzona po niej radio- gi przełajowe. W Bychawie odbywały się one na atowane miejsce przez uczniów i amatorów spor- już sporo lat od tych wydarzeń, ale przypomnieć je organizacji wielu imprez sportowych. Pracował fonizacja, które w Bychawie miały miejsce w 1948 Lipniku, wówczas wielkiej trawiastej łące, przecię- tu. Grano na nim w siatkówkę, dwa ognie, później trzeba. Pomyślałem, że przedstawię je w punktach tam do końca istnienia powiatu. Myślę, że rozwój roku. Z odbiorników docierały różnorakie wieści, tej skosem szeroką, wydeptaną ścieżką wiodącą na w tenisa. Po przeciwległej stronie placu była skocz- omawiając sprawy i dyscypliny oddzielnie, tak jak tej sympatycznej dziedziny życia, jaką był sport, był a wśród nich także coraz częstsze informacje spor- Podzamcze. Tam właśnie wytyczano trasy biegów, nia do skoku w dal, z rozbiegiem od strony budyn- je zapamiętałem, Myślę także, że byłoby dobrze, także jego zasługą. towe. W 1948 r. wystartował Wyścig Pokoju, wiel- inne dla kobiet i inne dla mężczyzn, różne dla grup ku szkolnego lub do skoku wzwyż po ustawieniu gdyby ci, którzy jeszcze je pamiętają te moje wspo- CDN Aleksander Kryska ka, jak na owe czasy, impreza kolarska. Bardzo szyb- wiekowych i tam odbywały się zawody. Biegaczy drewnianych stojaków z poprzeczką. Na niej wła- mnienia uzupełnili o fakty, nazwiska i daty. Pozwoli to obraz sportu w tamtym czasie w miarę dokładnie ko wyścig zyskiwał coraz większe grono entuzja- bywało sporo, a i zainteresowanie mieszkańców śnie toczyły się zacięte pojedynki w zawodach mię- odtworzyć i zachować w pamięci. stów, a niebawem transmisji z jego przebiegu i zma- dopingujących startujących naprawdę duże. Chyba dzyszkolnych, bo czasem rozgrywano takowe, naj- gań naszych z „Ruskimi” jak się wtedy mówiło, słu- w połowie lat 50., z okazji majowego święta, zaczęto częściej z udziałem uczniów technikum z Pszczelej chała cała Polska. Później inne duże imprezy gości- organizować wyścig kolarski dla amatorów na tra- Woli, na niej też święcił swoje pierwsze triumfy

ły na falach eteru z olimpiadami włącznie, ale naj- sie Bychawa – Strzyżewice – Bychawa – Bychawka Jurek Frączek, wówczas jeszcze licealista. Wtedy arch. Leszka Szewczyka © większe zainteresowanie (obok kolarstwa) budziły – Bychawa, o długości około 30 km. Początkowo i jeszcze przez kilka najbliższych lat, ten szkolny plac ©

Głos Ziemi Bychawskiej 20 Głos Ziemi Bychawskiej 21 szkoły szkoły

„„Kwalifikacyjne temat z okładki kursy zawodowe w „Hubalu” szansą Dlaczego młodzież z Ukrainy uczy się w Bychawie? na nowy zawód „„W nowym roku Bariera językowa nie jest tu proble- szkolnym w Zespole mem, gdyż w wielu przypadkach jest to młodzież, dla której nie jest to Szkół im. ks. A. pierwszy kontakt z językiem polskim. Kwiatkowskiego Uczniowie przed rozpoczęciem tutaj Anastazja i Krystyna Witalij nauki uczęszczają na dwutygodnio- (po 16 l.), siostry. Są trzeci (17 l.) jest już trzeci rok na 360 uczniów – we wakacyjne kursy języka polskiego. rok w Bychawie. Uczennice w Polsce. Pochodzi z Korca. 60 pochodzi z Ukrainy. Część młodzieży ma polskie korzenie liceum, II klasa o profilu hu- Jego dziadek był Polakiem. manistycznym. Przyjechały Uczy się w klasie maturalnej. i posiada Kartę Polaka. Szkołę rozpoczęło 44 do Bychawy z obwodu chmiel- Chciałby studiować w Białej Oczywiście, są między młodzieżą pol- nowych ukraińskich nickiego. Ich dziadek był Podlaskiej. Bardzo dobrze Co to są kwalifikacyjne kursy zawodowe? ską i ukraińską różnice kulturowe, Polakiem. Anastazja chce stu- mówi po polsku. To pozaszkolna forma kształcenia ustawicznego ad- uczniów (trzydziestu są też inne nawyki, ale jest to rola na- diować w Polsce psychologię, resowana do osób dorosłych, zainteresowanych uczycieli i wychowawców w interna- a Krystyna – administrację. uzyskiwaniem i uzupełnianiem wiedzy, umiejętno- dziewięciu w liceum, cie, by je niwelować. Ogólnie, w obrę- ści i kwalifikacji zawodowych. pięcioro w gimnazjum), bie klas polsko-ukraińskich między Do kogo kierowane są kursy? młodzieżą są bardzo dobre relacje. Są

pozostali są tu już Marek Matysek /UM Bychawa ©

Kierowane są do osób dorosłych, które ukończyły © to bardzo sympatyczni młodzi ludzie, 18 lat, i chcą zdobyć nowy zawód np.: absolwentów drugi, trzeci rok. tylko skutek niżu demograficznego. Coraz dużo. Wyższa subwencja jest m.in. po otwarci i ciepli – podkreśla dyrektor. szkół średnich, absolwentów szkół zawodowych, Młodzież obu krajów uczy się razem w kla- więcej młodych ludzi chce się uczyć w du- to, by w pierwszej klasie organizować Pierwszym ukraińskim uczniem, absolwentów gimnazjów, obecnych uczniów szkół sach polsko-ukraińskich. Pytam dyrekto- żych miastach, ucieka z małych miejscowo- uczniom zajęcia z nauki języka pol- „zwiastunem współpracy”, był ponadgimnazjalnych. ra Dudziaka, czy jest to sytuacja korzystna ści i miasteczek. Sytuacja taka jest na całej skiego – jako języka polskiego-obce- Maksym Kazimierczuk z Gródka, Władysław Co daje ukończenie kursu? dla szkoły i uczniów? I kto płaci za edukację Lubelszczyźnie, ale najgorzej jest w regionach go. Uczniowie ukraińscy (tak samo który trafił do bychawskiego liceum Lubomir (15 l.) przyjechał w tym roku Umożliwia: przystąpienie do egzaminu potwierdza- obcokrajowców? nadgranicznych. Mówi, że pod koniec ubie- jak dzieci polskie) płacą za mieszka- trzy lata temu. Został skierowany do (11 l.) przyjechał do Bychawy z Winnicy. Uczy się w liceum jącego kwalifikacje w zawodzie, przeprowadzanego - 60 uczniów z Ukrainy to dwa oddziały i za- głego roku szkolnego odwiedziło go kilku dy- nie w internacie (po 40 zł/miesięcznie) nas przez telewizję lubelską. Młodzież z obwodu chmielnickiego. w klasie o profilu munduro- wym. Jego pradziadkowie byli na takich samych warunkach i w taki sam sposób, trudnienie dla sześciu nauczycieli – mówi rektorów ze szkół zainteresowanych przyję- oraz wyżywienie (9 zł/dziennie); dodat- polska przyjęła go bardzo entuzja- W tym roku rozpoczął naukę w I klasie gimnazjum. Chce Polakami. Chce dobrze nauczyć jak w przypadku kształcenia realizowanego przez Henryk Dudziak, dyrektor bychawskiego ciem uczniów ukraińskich, m.in. z Biłgoraja, kowo opłacają ubezpieczenie zdrowot- stycznie. Skończył szkołę i obecnie w Polsce studiować, choć się języka i po ukończeniu li- szkołę. Osoba, która przystąpiła do egzaminu za- Zespołu Szkół – Jest to jedyna możliwość, by Włodawy, Chełma, Klementowic. Radzili się, ne. To wszystko finansują rodzice. studiuje na AWF w Białej Podlaskiej. jeszcze nie wie co. Do pod- ceum podjąć tutaj studia. wodowego i zda go, otrzyma świadectwo potwier- utrzymać status organizacyjny szkoły i nie jak to zrobić, pytali o ewentualne problemy. Wspólna nauka polskich i ukraińskich Po ukończeniu bychawskiego liceum jęcia nauki tutaj zachęcił go dzające kwalifikację w zawodzie i uzyska uprawnie- zmniejszać zatrudnienia wśród nauczycie- – My, jako miasto czy jako szkoła nie pono- dzieci to również budowanie dobrych ukraińska młodzież chce zazwyczaj kuzyn mieszkający i pracujący nia do wykonywania zawodu określonego przez tę li. A w naszej szkole zatrudnieni są głównie simy żadnych kosztów z tytułu kształcenia relacji między obywatelami obu kra- studiować na lubelskich uczelniach. w Polsce. kwalifikację. Będzie mogła prowadzić działalność mieszkańcy gminy Bychawa, przeważnie nasi młodzieży ukraińskiej – mówi dyrektor. – Na jów. Owszem, trzeba pamiętać o trud- I pozostać w Polsce, tu mieszkać, za- gospodarczą. absolwenci. Przyjmowanie uczniów z Ukrainy, naukę tej młodzieży otrzymujemy subwen- nej wspólnej historii Polski i Ukrainy, łożyć rodzinę, pracować. Mówią, że to nie moje widzimisię, robię to w trosce o los cję z Ministerstwa Oświaty. Co istotne, jest ale nie trzeba jej rozpamiętywać – pod- mają tu dużo lepsze perspektywy niż Polska to dla nich trochę okno na szkoły. Jak znaleźć inną receptę, by ludzie ona wyższa niż na ucznia polskiego – szkoła kreśla dyrektor. na Ukrainie. Z Kartą Polaka, po skoń- świat. W rozmowie ze mną nie mówią w Bychawie nie tracili pracy? otrzymuje półtorej subwencji, a w przypad- Dyrektor mówi, że nauczyciele w by- czeniu polskiej szkoły i po studiach, nic o powrocie do swojego kraju. Kursy, które oferuje Zespół Dyrektor zwraca uwagę, że mniejsza popu- ku nauki w szkole do czterdziestu uczniów chawskim liceum są przygotowani me- mogą ubiegać się o obywatelstwo pol- Monika Głazik/UM Bychawa Szkół Zawodowych nr 1 larność bychawskich szkół średnich, to nie z Ukrainy – wskaźnik wynosi 1,25. To też jest todycznie do pracy z obcokrajowcami. skie i otrzymać polski paszport. im. mjr H. Dobrzańskiego A.19 – Wykonywanie zabiegów fryzjerskich. M.12w Bychawie? – Diagnozowanie oraz naprawa elek- trycznych i elektronicznych układów pojazdów „„Z Zaraszowa do Farmy Iluzji… Szansą, aby poczuć się większymi od rodziców była samochodowych. wizyta w „pokoju Amesa” E.13 – Projektowanie lokalnych sieci komputero- „Farma Iluzji” to park edukacji i rozrywki. normalnie, a jednak dziwnie pochyleni. Przeżycia, Korzystaliśmy również z wielu atrakcji znajdu- wych i administrowanie sieciami. Położona w Trojanowie, na pograniczu woje- jakich dostarczyła Chata Tajemnic sprawiły, że jących się na świeżym powietrzu; Wiklinowego E.14 – Tworzenie aplikacji internetowych i baz da- wództwa mazowieckiego i lubelskiego, pozwala jedni chcieli w niej zostać, a inni szybko wyjść. Labiryntu, wdrapywaliśmy się na Gigantyczne nych oraz administrowanie bazami. odwiedzającym wkroczyć w świat na pograniczu Naprzeciwko domku czekało na nas muzeum ilu- Krzesło Olbrzyma, graliśmy w GigaSzachy, bawili- Warunki uczestnictwa w kursie rzeczywistości i magii. zji, gdzie bawiliśmy się lewitującymi piłeczkami. śmy się placu zabaw oraz Polu Dmuchawców, czyli Warunkiem podjęcia nauki jest złożenie podania Właśnie do tego magicznego miejsca w pewien Na dłużej zatrzymaliśmy się przy trójwymiaro- dmuchanych zamkach. w sekretariacie szkoły. Nauka jest bezpłatna i w za- słoneczny dzień wybrali się uczniowie ze SP wych hologramach, które zostały sprowadzo- Starsi uczniowie odwiedzili Grobowiec Faraona, leżności od kwalifikacji trwa od dwóch do trzech w Zaraszowie. ne do muzeum z Rosji, a także przy tzw. „praw- w którym przybliżono im historię starożytnego materiały autora semestrów. Zajęcia odbywają się co dwa tygodnie Młodzi turyści z Zaraszowa zobaczyli jedną z naj- dziwym lustrze”. Na Farmie było znacznie wię- Egiptu. Niektórym z uczniów ciarki przeszły po ple- © w soboty i niedziele. Rozpoczęcie zajęć planowane większych atrakcji Farmy, czyli Latającą Chatę cej atrakcji mylących nasze zmysły np. „Tunel cach, ponieważ w Grobowcu czekało wiele emocjo- © jest od 1.10.2015 r. lub w momencie zebrania grupy. Tajemnic. Budynek sprawiał wrażenie unoszone- zapomnienia”, w którym już po chwili zapomi- nujących i zaskakujących niespodzianek. Ząbka. Cały pokaz utrzymany był w humorystycz- humorach. Ze świata iluzji przenieśliśmy się do Informacje można uzyskać w sekretariacie szkoły go, a jego widok zaskakiwał. Zwiedzaliśmy cha- na się o całym świecie, bo skupiamy się na tym Młodsi uczestnicy wycieczki brali natomiast udział nym duchu dopasowanym do wieku. rzeczywistości. (81) 5660045. Dołącz do nas, poznaj nowych ludzi tę w środku; graliśmy w bilard na nierównym jak wyjść. Na tych, co wyszli z tunelu zapomnie- w 30-minutowym show połączonym z pokazem Nieco zmęczeni podróżą i wieloma wrażeniami Uczestnicy wycieczki - opiekunowie i uczniowie SP i zmień swoje życie… zawodowe. stole, patrzyliśmy jak ludzie obok chodzą niby nia, czekało kolejne wyzwanie „labirynt luster. iluzji w wykonaniu znanego z „Mam Talent” Pana z wycieczki wróciliśmy do szkoły w bardzo dobrych w Zaraszowie

Głos Ziemi Bychawskiej 22 Głos Ziemi Bychawskiej 23 W programie: konkursy, zabawy, gry, pieczenie kartofelków

O tw a rc ie U Tr PZ 2 asy Zdrowia 7 wrz eśnia 2015 godz. 15.00 ul. 11 Listopad i przy a iejsk rk m pa

© © W i es ław Z aw iśl ak

www.bychawa.pl Bychawskie serdecznie zapraszamy Centrum Gmina www.ebck.pl Kultury Bychawa