6 (245) 2013-08-25 egzemplarz BEZPŁATNY GŁOSZIEMI BYCHAWSKIEJ
Samorząd nie ma wakacji Rowerowe wędrowanie Tradycyjne wnętrze chałupy wiejskiej z okolic Bychawy Wakacje przedszkolaków spis treści samorząd
Starostowie Dożynek Gminnych 2013 w Bychawce Przypominamy SAMORZĄD o obowiązku 3 Starostowie Dożynek Gminnych 2013 w Bychawce oznakowania 3 Wyprawka szkolna nieruchomości 3 Przypominamy o obowiązku oznakowania nieruchomości Właściwe oznakowanie 4 Krótki przewodnik jak segregować odpady? nieruchomości ułatwi odbiór śmieci z nieruchomości, jak też Monika Głazik/UM Bychawa © 4 Samorząd nie ma wakacji © pozwoli na szybki dojazd karetki 5 Zwrot podatku akcyzowego Anna Boczek wraz z mężem Waldemarem Jarosław Wilkołazki z Bychawki Drugiej pogotowia w razie takiej potrzeby. 4 prowadzą 30-hektarowe gospodarstwo Kolonii wraz z żoną Eweliną pracuje w rolne w Bychawce Drugiej, nastawione trzystuhektarowym, nastawionym na in- głównie na produkcję roślinną i hodowlę tensywny chów bydła mlecznego, gospo- MIESZKAŃCY krów. darstwie rodzinnym. 6 Kolorowa „Dziecięca Bychawa” Wyprawka szkolna 6 Tomek i grzyb W roku szkolnym 2013/2014 uzupełniającą, alkoholizm, narkomania, zdarzenie losowe lub sytuacja kryzysowa, klęska żywiołowa lub ekologicz- 6 Rowerowe wędrowanie uczniowie szkół położonych na terenie gminy Bychawa mogą na. Liczba uczniów objętych pomocą w tym trybie (spoza kryterium dochodowego) nie może przekroczyć 5 % licz- 6 Ładne dziewczyny na billboardzie otrzymać dofinansowanie kosztu by uczniów z klas objętych programem. Dofinansowanie 7 Pierwsza w Bychawie gra miejska Na spotkanie z Jentł zakupu podręczników oraz zakupu podręczników w 2013 r. będzie wynosić: kl. I-III materiałów dydaktycznych szkoły podstawowej – do kwoty 225 zł, kl. V szkoły podsta- Burmistrz Bychawy przypomina o obowiązku umiesz- wowej – do kwoty 325 zł, kl. II zasadniczej szkoły zawodo- czenia w widocznym miejscu na ścianie frontowej bu- 7 Przewodnik turystyczny w ramach rządowego programu 6 wej – do kwoty 390 zł, kl. II szkoły ponadgimnazjalnej (LO, dynku lub na ogrodzeniu tabliczki z nazwą ulicy lub pla- 7 Konkurs Piękne Miasto i Gmina 2013 pomocy uczniom. technikum) – do kwoty 445 zł. cu, a w miejscowościach bez ulic lub placów albo posia- Dofinansowanie mogą otrzymać uczniowie rozpoczyna- W 2013 r. programem będą objęci także uczniowie sła- dających ulice lub place bez nazw – nazwę miejscowo- 8 Janusz Urban otrzymał Krzyż Czynu Zbrojnego jący edukację szkolną w klasach: I-III i V szkoły podsta- bowidzący, niesłyszący, z upośledzeniem umysłowym ści z nadanym numerem porządkowym. Obowiązek ten wowej, II szkoły ponadgimnazjalnej: zasadniczej szkoły w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym oraz wynika z art. 47b ustawy z dnia 17 maja Prawo geode- 8 Bieszczady widziane z motocykla zawodowej, liceum ogólnokształcącego i technikum. Dla uczniowie z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przy- zyjne i kartograficzne (Dz.U. z 2010r. Nr 193, poz 1287, uczniów klasy I szkoły podstawowej dochód na osobę padku gdy jedną z niepełnosprawności jest niepełno- z późn. zm). Niewywiązanie się z tego obowiązku sta- 8 Z ŚDS-em do Grodziska w rodzinie ucznia nie może przekraczać kwoty 539 zł net- sprawność wymieniona wyżej, posiadający orzeczenie nowi wykroczenie za które grozi kara grzywny w wyso- to. Dla uczniów pozostałych klas objętych programem o potrzebie kształcenia specjalnego, uczęszczający w roku kości do 250,00 zł albo kara nagany. 9 Milion przygód z książką! jest to dochód nieprzekraczający 456 zł netto na oso- szkolnym 2013/2014 do szkół dla dzieci i młodzieży - pod- Numer budynku jest podstawową informacją o miej- bę w rodzinie. Ponadto pomoc może być udzielona tak- stawowych, gimnazjów i ponadgimnazjalnych. W przypad- scu zgłoszenia zdarzenia medycznego. Ratownicy że uczniom z rodzin niespełniających kryterium dochodo- ku korzystania przez uczniów niepełnosprawnych z pod- medyczni w najbliższym czasie będą otrzymywać in- wego, w których występują przypadki określone w art. 7 ręczników dopuszczonych przez ministra właściwego do formację o miejscu zdarzenia drogą elektroniczną na GŁOS REGIONALISTÓW ustawy o pomocy społecznej tj. ubóstwo, sieroctwo, bez- spraw oświaty i wychowania do kształcenia specjalnego tablet w karetce, ta informacja będzie zawierała imię domność, bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała wysokość pomocy może wynosić do 770 zł w szkole pod- i nazwisko, nazwę miejscowości, ulicę i numer oraz 10 Tradycyjne wnętrze chałupy wiejskiej z okolic Bychawy lub ciężka choroba, przemoc w rodzinie, potrzeba ochro- stawowej, do 607 zł w gimnazjum. powód zgłoszenia. Właściwe oznakowanie numerem 10 11 Pocztówka ny ofiar handlu ludźmi, potrzeba ochrony macierzyństwa Wniosek o przyznanie dofinansowania należy złożyć do domu pozwoli na dotarcie do pacjenta na czas. lub wielodzietności, bezradność w sprawach opiekuńczo- dyrektora szkoły, do której uczeń będzie uczęszczał do Prosimy o potraktowanie sprawy jako poważnej 13 W poszukiwaniu korzeni -wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowe- dnia 4 września 2013 r. i pilnej. go zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych, Szczegółowe informacje można uzyskać w Urzędzie trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali Miejskim w Bychawie, ul. Partyzantów 1, II p., pok. nr 28 SZKOŁY w Rzeczpospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę lub pod nr tel. 81 56 60 004 w. 53. 14 Z Bagiennym Bractwem do Leśnego Skarbca Nowy projekt dla szkół 8 sierpnia br. Burmistrz Bychawy i merytorycznej przez Komisję Oceny Projektów. Na ogólną oraz sprzęt multimedialny. Całkowita wartość projektu wy- 14 Wakacje przedszkolaków liczbę 90 złożonych wniosków, projekt Gminy Bychawa upla- niesie 495 513,72 zł, z czego otrzymane dofinansowanie wraz ze Skarbnikiem Gminy podpisali sował się na 12 miejscu listy rankingowej. to kwota 440 470,44 zł, a pozostałą część 55 043,20 zł sta- 14 Z ekologią na Ty umowę o dofinansowanie projektu Projekt Dobry start w przyszłość zakłada w roku szkolnym nowi wkład własny niepieniężny. 2013/2014 realizację zajęć pozalekcyjnych m.in. z mate- Mamy nadzieję, że realizacja projektu stworzy uczniom 15 Pomoc finansowa dla uczniów - stypendium Dobry start w przyszłość złożonego w ramach konkursu otwartego matyki, języków obcych: angielskiego i francuskiego, języ- możliwość rozwijania pasji naukowych, jak również pozwoli 14 ka polskiego, informatyki, przyrody, chemii, doradztwa za- w przyszłości kreować własne ścieżki edukacyjne i zawodo- 15 Bezpłatny posiłek dla dziecka w szkole – jak otrzymać? nr 2/POKL/9.1.2/2013 ogłoszonego wodowego oraz zajęć teatralnych i muzyczno-tanecznych. we. Projekt daje również szanse słabszym uczniom na po- Okładka: Anna Boczek i Jarosław Wilkołazki, starostowie Dożynek Gminnych 2013 na bychwczańskich polach, fot. Monika Głazik przez Urząd Marszałkowski Zajęcia są adresowane do uczniów ze Szkół Podstawowych: szerzenie posiadanej wiedzy, co w konsekwencji umożliwi Województwa Lubelskiego. w Bychawie, Bychawce, Woli Gałęzowskiej, Starej Wsi wyrównanie szans edukacyjnych. Wydawca GMINA BYCHAWA |Redaktor naczelna Monika Głazik |Layout i łamanie tekstu Marek Matysek Drugiej oraz Gimnazjum nr 1 w Bychawie, wybranych na Jest to już kolejna dotacja otrzymana na zajęcia pozalekcyj- Nakład 2000 egz.| ISSN 1429-1932 Prace nad projektem Dobry start w przyszłość rozpoczęły się podstawie wcześniej przeprowadzonej diagnozy, która po- ne w gminie Bychawa. W roku szkolnym 2011/2012 otrzy- Adres: Redakcja „Głosu Ziemi Bychawskiej” 23-100 Bychawa, ul. Partyzantów 1 |tel. 815 660 144, 815 660 004 w. 46 wiosną br. Prowadzone były wspólnie przez przedstawicie- zwoliła zidentyfikować uczniów mających trudności w na- maliśmy ponad 207 tys. zł na dofinansowanie projektu sys- Kontakt [email protected] Strona www.bychawa.pl | Dyżury redakcji pełnione są codziennie (pon.-pt.) w godz. 730-1530 li szkół i pracowników wydziału Oświaty Urzędu Miejskiego uce i szczególnie uzdolnionych. temowego Indywidualizacja nauczania w klasach I-III szkół w Bychawie. Konieczne było stworzenie wniosku aplika- Poza realizacją programu zajęć dodatkowych projekt prze- podstawowych. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redakcji tekstów oraz zmiany tytułów. Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczanych ogłoszeń. cyjnego, który później poddany został ocenie formalnej widuje także doposażenie szkół w pomoce dydaktyczne www.bychawa.pl Głos Ziemi Bychawskiej 2 6/2013 3 samorząd samorząd
Dotychczas zrealizowane inwestycje w 2013 roku zapytania Nie jest on jeszcze zakończony, choć za nami chęciach z naszej strony. Mówiąc wprost: wpro- Nazwa zadania Opis już szereg imprez, zarówno tych na trwale już wadzając w praktyce ułomne rozwiązania przy- Przebudowa drogi Zakres robót: wykonanie jezdni asfaltowej o długości 745 mb z utwar- gminnej nr 107216L dzeniem poboczy Samorząd nie ma wakacji wpisanych w naszą ofertę jak i nowych propo- jęte w ustawie, staramy się łagodzić ich nega- w miejscowości Wola Wykonawca robót: Przedsiębiorstwo Drogowo-Mostowe S.A., Kraśnik zycji. Planując nasze działania na płaszczyźnie tywne skutki – niestety nie zawsze i nie od razu Gałęzowska Zadanie zakończone. Wartość zadania: 283 911,42 zł Janusz Urban: kulturalnej staramy się zaspokoić różne gusta, jest to możliwe, choćby z uwagi na absurdalne Zakres robót: przebudowa ulic o długości 98 mb z chodnikami z kostki najmłodszych, młodych i starszych odbiorców. wręcz czasami przepisy, które w moim przekona- Przebudowa ulic brukowej. W samorządzie Kopernika i Rynek Wykonawca robót: Przedsiębiorstwo Robót Drogowych Sp. z o.o. Za- Bychawa na tle naszych bliższych i dalszych są- niu trzeba jak najszybciej poprawić tak, aby za- w Bychawie – etap III mość lato (na szczęście) siadów z regionu ma naprawdę bardzo bogatą częły wreszcie przystawać do rzeczywistości. My Zadanie zakończone. Wartość zadania: 113 380,20 zł ofertę programową. U nas „dzieje się” dużo od ciągle apelujemy do przedstawicieli władz pań- Zakres robót: wykonanie ulicy, chodnika i kanalizacji deszczowej o długo- nie należy do początku maja aż do późnej jesieni. Inną sprawą stwowych o jak najszybsze zmiany, widząc jak Budowa ul. G. Rowec- ści 49,44 mb wraz z oznakowaniem i włączeniem do ul. A. Krajowej. kiego w Bychawie Wykonawca robót: Przedsiębiorstwo Drogowo-Mostowe S.A., Kraśnik kategorii okresu jest to, na ile z naszych propozycji chcą skorzy- wiele problemów w życiu codziennym przynosi Zadanie zakończone. Wartość zadania: 165 460,99 zł stać sami mieszkańcy. Wydaje się, że cykliczne „rewolucja śmieciowa” – oby nasz głos został po- Zakres robót: wykonanie jezdni asfaltowej o łącznej długości 245 mb, „ogórkowego”. Utwardzenie dna imprezy mają ustalone już grono zwolenników, są ważnie potraktowany. To jedna strona medalu. z płyt betonowych o długości 195 mb z utwardzonym poboczem i skarp i odwodnienie wą- też takie jak majowy festiwal koni, a zdobywające Z drugiej trzeba podkreślić, że niezależnie od ko- oraz ściekiem betonowym wozu lessowego Wykonawca robót: Przedsiębiorstwo Robót Drogowych Sp. z o.o. Za- Wakacyjne miesiące są dla nas ku naszemu zadowoleniu coraz większą widow- nieczności poprawy stanu prawnego, na miesz- (przebudowa) drogi mość gorące nie tylko w aspekcie klima- nię. Są wreszcie i takie, jak choćby Bene Meritus kańców spadają jednak pewne nowe obowiązki – gminnej Nr 107237L Zadanie zakończone. Wartość zadania: 220 683,16 zł, w tym dofinanso- w miejscowości tycznym, lecz również pod wzglę- (Wieczór wspomnień o ks. Kwiatkowskim) czy trzeba trochę zmieniać swoje dotychczasowe na- wanie z budżetu państwa w ramach Wojewódzkiego Programu Likwida- Bychawka Druga dem zaangażowania w wykonywa- Festiwal Singera, które proponując ciekawą ofer- wyki i uczyć się wprowadzać przyjęte rozwiąza- cji Osuwisk i Ochrony Wąwozów Lessowych przed Erozją w wysokości: Kolonia 174 800 zł nie różnorakich zadań, w tym tak- tę artystyczną i rekreacyjną, nie są jeszcze za nia najlepiej jak każdy umie. A to z kolei kwestia Zakres robót: wykonanie jezdni asfaltowej o łącznej długości 160 mb że inwestycyjnych. To właśnie te- bardzo docenione w naszym środowisku, a szko- ciągłej edukacji – wszyscy musimy trochę w niej Utwardzenie dna z ściekiem betonowym. Marek Matysek/UM Bychawa i odwodnienie wą- raz realizowane są i kończone pra- © da! Bywalcy tych imprez zaświadczają o ich wy- uczestniczyć. Wykonawca robót: Przedsiębiorstwo Robót Drogowych Sp. z o.o. Za- © wozu lessowego ce na drogach gminnych, powiato- sokim poziomie i w komentarzach wzdychają Myślę, że z biegiem czasu sytuacja będzie się mość. (przebudowa) drogi Zadanie zakończone. Wartość zadania: 82 063 zł, w tym dofinansowa- wych i wojewódzkich, ich remonty Środowiska – rozstrzygnęliśmy Pawłem Pikulą przeprowadzamy moderniza- tylko, że mogło i powinno nas tam być więcej… poprawiać, o ile wszyscy podejdziemy do tego gminnej Nr 107226 nie z budżetu państwa w ramach Wojewódzkiego Programu Likwidacji oraz szereg innych prac wynikają- pomyślnie przetarg i w chwili cję znacznych odcinków dróg: Bychawka – Chyba tylko złośliwi mogą mówić, że w Bychawie „śmieciowego wyzwania” z dużą odpowiedzialno- L w miejscowości Osuwisk i Ochrony Wąwozów Lessowych przed Erozją w wysokości: Zaraszów cych po prostu z kalendarza bądź obecnej przekazujemy już obiek- Wierciszów oraz już niebawem ulice Piłsudskiego na polu kulturalnym nic się nie dzieje. Mam na- ścią. System można i trzeba poprawiać, ale bez 65 000 zł Utwardzenie dna takich, których sfinansowanie ty objęte projektem wyłonionemu i Sienkiewicza w Bychawie. Trwają prace przy dzieję, że nasze starania w tej kwestii z biegiem zaangażowania i zrozumienia ze strony miesz- i odwodnienie wą- Zakres robót: wykonanie jezdni asfaltowej o łącznej długości 350 mb zaplanowano w budżecie gminy w tym postępowaniu wykonawcy. kanalizacji kolejnych obszarów naszego miasta, czasu przyniosą jeszcze większy poziom uczest- kańców zrobić się tego nie da. Tu nie da się cho- wozu lessowego z utwardzeniem pobocza i ściekiem betonowym. na rok bieżący. Wśród nich obec- Mam nadzieję, że wszystkie pra- w dalszym ciągu przygotowujemy też dokumen- nictwa mieszkańców miasta i gminy w różnora- wać przysłowiowej głowy w piasek, czarodziej- (przebudowa) drogi Wykonawca robót: Przedsiębiorstwo Drogowo-Mostowe S.A., Kraśnik. nie najważniejszym przedsięwzię- ce zostaną zgodnie z harmonogra- tację projektowanej sieci gazowniczej oraz na- kich przedsięwzięciach i imprezach, które ciągle skiej różdżki nie ma, a narzekanie – choć czę- gminnej Nr 107210 Zadanie zakończone. Wartość zadania: 145 077,19 zł, w tym dofinanso- L w miejscowości wanie z budżetu państwa w ramach Wojewódzkiego Programu Likwida- ciem jest projekt termomoderni- mem zakończone przyszłej wio- stępnych dróg przeznaczonych do modernizacji staramy się uatrakcyjniać i rozwijać. sto uzasadnione – niczego nie zmieni na lepsze. Gałęzów Kolonia cji Osuwisk i Ochrony Wąwozów Lessowych przed Erozją w wysokości: zacji szkół gminnych, przedszkola sny i nowy rok szkolny powitamy jeszcze w tym i przyszłym roku. W samorządzie Osobiście mogę powiedzieć, że bardzo wiele cza- Pierwsza – Gałęzów 114 900 zł i Urzędu Miejskiego. Z przekona- razem w pięknie odnowionych, dzisiaj nie ma czasu na odpoczynek, ale zdecydo- Czy dla burmistrza zagadnienia su poświęciłem, aby poznać, najlepiej jak się da, Kolonia Druga niem mogę stwierdzić, że to główne ale przede wszystkim ciepłych wanie lepsze to niż stagnacja i brak perspektyw. prawne i organizacyjne aspekty „rewolucji śmie- Zakres robót: wykonanie sieci kanalizacji sanitarnej w ul. Armii Krajowej Budowa kanalizacji związane z segregacją śmieci są o długości 95,5 mb zadanie inwestycyjne w tej kaden- budynkach szkół i przedszkola ciowej” – wiedza ta nie nastraja optymizmem, sanitarnej w ul. Armii Wykonawca robót: Przedsiębiorstwo Budowlano -Usługowe „EKOMEL” cji samorządu. Wyżej wymienione w Bychawie, Bychawce, Starej Wsi mądrego tu nie ma i chyba jeszcze długo nie bę- Krajowej w Bychawie Parafrazując hasła reklamowe jasne? Bo mieszkańcy zgłaszają Sp. z o.o. Janów Lubelski - etap III budynki kilkadziesiąt lat czeka- i Woli Gałęzowskiej. W tej ostat- dzie. Trzeba jednak działać i dlatego staramy się Zadanie zakończone. Wartość zadania: 34 835,05 zł ły na poważniejszą odnowę, któ- niej miejscowości, obok opisanych kilku polskich miast „miasto problemy… na bieżąco reagować na zaistniałe sytuacje pro- Zakres robót: wykonanie docieplenia, izolacji przeciwwilgociowych, wy- Modernizacja budyn- miany pokrycia dachowego, wymiany okien, wymiany wrót garażowych, ra ma na celu przede wszystkim wcześniej prac, wybudowana zo- spotkań”, „miasto inspiracji” Niestety, przez pewien czas problemy będą wy- blemowe, konsultujemy modyfikacje, szukamy ku Centrum Kultury remont wnętrza budynku, remont ciągów pieszych i jezdnych. poprawę warunków ich technicz- stanie również bardzo potrzebna stępować. Ustawa śmieciowa w obecnym kształ- nowych rozwiązań. Na wszystko trzeba jednak Wiejskiej oraz części Wykonawca robót: „KONTAKT” Konrad Dzieńkowski, Lublin nego użytkowania, ale też i wy- sala gimnastyczna – kończymy możemy powiedzieć „Bychawa – cie jest fatalnym bublem prawnym – wiedzą czasu i dlatego prosimy o zrozumienie. W dal- użytkowanej przez Zadanie zakończone. Wartość całkowita zadania: 397 614,25 zł, w tym glądu estetycznego. Udało nam już przygotowanie postępowania miasto imprez”. W tym roku znów o tym zarówno specjaliści w branży i samorzą- szym ciągu prowadzić będziemy akcję informa- Ochotniczą Straż Po- dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej w ramach działania 413 się pozyskać na realizację tego przetargowego, tak aby wkrótce cyjną a wkrótce planujemy specjalną sesję soł- żarną w miejscowości „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” w zakresie operacji odpowia- pojawiło się kilka nowych kultu- dowcy, jak i sami mieszkańcy. Wystarczy tyl- Gałęzów dających warunkom przyznania pomocy w ramach działania - „Odnowa zadania znaczne środki finan- wyłonić wykonawcę tego projektu. ko śledzić informacje z mediów, które pokazu- tysów i przewodniczących zarządów osiedli po- i rozwój wsi” objętego PROW na lata 2007-2013 w wysokości: 177 519 zł sowe (dotacje na poziomie 50 %) Przed nami kolejne zadania. ralnych propozycji. Jak ocenia Pan ją ogrom trudności związanych z wdrażaniem święconą wdrażaniu ustawy śmieciowej w naszej Zakup i montaż bram Zakres robót: wymiana bram w strażnicy z Narodowego Funduszu Ochrony Wspólnie z Panem Starostą jej w życie. Po prostu nie da się bezkolizyjnie gminie. do strażnicy OSP Wykonawca robót: „Artimex” Arkadiusz Gąbka, Lublin tegoroczny sezon kulturalny? Bychawka Druga Zadanie zakończone. Wartość zadania: 6 000 zł przejść przez ten temat, nawet przy najlepszych
Jak segregować odpady Zwrot podatku akcyzowego Krótki przewodnik opracowany SPRZEDAŻ »»Kartony po mleku »»Opakowania pokryte aluminium po art. spożywczych Burmistrz Bychawy informuje, powstanie obowiązek uiszczania zawartego w cenie oleju napę- na podstawie najczęstszych pytań »»Kapsle np. po czekoladzie że każdy rolnik, który chce odzy- opłaty skarbowej. Dodatkowo dowego wykorzystywanego do OGŁOSZENIE Burmistrza Bychawy mieszkańców. »»Opakowania po płynach do mycia lub płukania (umyte) »»Wieczka z opakowań po jogurtach, śmietanie skać część pieniędzy wydanych zwrotem podatku akcyzowego produkcji rolnej jest dostępny Działając na podstawie art. 35 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierp- Wszystkie segregowane odpady »»Opakowania po jogurtach, kefirach, śmietanie (umyte) »»Zabawki plastikowe z elementami metalowymi na olej napędowy wykorzy- wykorzystywanego w produk- w Punkcie Obsługi Interesanta nia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami /tekst jednolity: »»Słoiki po dżemach (umyte) »»Garnki, patelnie stywany do produkcji rolniczej cji rolnej zostaje objęte biopali- w godzinach pracy Urzędu oraz Dz. U. z 2010 r. z późn. zm. Nr 102, poz. 651 / informuję, iż na powinny być zgniatane. Dzięki temu »»Puszki po piwie »»Buty plastikowe np. klapki powinien w terminie od 1 do 31 wo oznaczone kodem CN 3824 na stronie internetowej www. tablicy ogłoszeń w budynku Urzędu Miejskiego w Bychawie zmniejszamy objętość odpadów »»Butelki szklane po napojach, occie, alkoholach »»Okulary przeciwsłoneczne sierpnia 2013 r. złożyć wniosek 90 91. bychawa.pl. przy ul. Partyzantów 1 został wywieszony na okres 21 dni wy- i więcej mieści się ich w worku. »»Tubki po paście do zębów wraz z fakturami VAT lub ich Stawka zwrotu podatku akcy- Szczegółowe informacje na kaz nieruchomości położonej w miejscowości Bychawka Druga Ponadto, wszystkie odpady muszą być Do pojemnika (frakcja mokra) wrzucamy »»Zapalniczki kopiami stanowiącymi dowód zowego wykorzystywanego do temat zwrotu można uzyskać - Kolonia przeznaczonej do sprzedaży. »»Butelki po lakierach do paznokci zakupu oleju napędowego produkcji rolnej wynosi obecnie w pokoju nr 22 lub pod nr tel. czyste (kartony i opakowania trzeba »»Tubki po kremach, kosmetykach Zgodnie z zapisami Regulaminu utrzymania czystości i po- w okresie od 1 lutego do 31 lipca 0,95 zł od 1 litra oleju. 81 566 00 04 w. 17. NAJEM płukać), suche i bez zawartości. »»Opakowania po płynach do mycia naczyń lub płukania rządku na terenie Gminy Bychawa właścicieli nieruchomo- 2013 r. Pieniądze będą wypłaca- (nieumyte) ści Uchwała Rady Miejskiej w Bychawie Nr XXVI/179/2013 Zgodnie z nowymi przepisami ne gotówką w kasie Urzędu Godziny pracy Urzędu: OGŁOSZENIE Burmistrza Bychawy Worki na frakcję suchą służą wyłącznie do zbierania odpa- »»Opakowania po jogurtach, kefirach, śmietanie z dnia 28 lutego 2013 r. zobowiązany jest, by pojemniki kopie faktur stanowiących do- Miejskiego w Bychawie lub prze- poniedziałek od 800 do 1600 Działając na podstawie art. 35 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierp- dów selektywnie zbieranych. Należy je wystawiać w wy- (nieumyte) i worki na odpady komunalne były ustawione w miejscach wód zakupu oleju napędowego lewem bankowym na rachunek wtorek – piątek od 715 do 1515. nia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami /tekst jednolity: znaczone dni, będą one odbierane przez innych samochód, »»Słoiki po dżemach, koncentracie (nieumyte) łatwo dostępnych dla ich użytkowników i pracowników nie będą już wymagały potwier- wskazany we wniosku w miesią- Dz. U. z 2010 r. z późn. zm. Nr 102, poz. 651 / informuję, iż na ta- niż ten odbierający odpady zmieszane (z pojemników). »»Pojemniki po śmietanie w aerozolu prowadzącego działalność w zakresie usuwania odpadów, dzenia za zgodność z orygina- cu październiku 2013 r. blicy ogłoszeń w budynku Urzędu Miejskiego w Bychawie przy Do worka (frakcja sucha) wrzucamy »»Jednorazowe tacki po artykułach spożywczych z two- w sposób nie powodujący uciążliwości dla mieszkańców łem przez organy administracji Aktualny formularz wniosku ul. Partyzantów 1 został wywieszony na okres 21 dni wykaz »»Małe i duże kartoniki po sokach rzyw sztucznych i osób trzecich tj. do granicy nieruchomości. publicznej, a tym samym nie o zwrot podatku akcyzowego nieruchomości położonej przy ul. H. Sienkiewicza w Bychawie »»Nakrętki po słoikach przeznaczonej do oddania w najem.
Głos Ziemi Bychawskiej 4 6/2013 5 mieszkańcy mieszkańcy
Kolorowa „Dziecięca projekt Powrót do źródeł Konkurs Piękne Miasto Bychawa” na Youtube i Gmina 2013 Radość i uśmiech gościły na twarzach Rowerowe wędrowanie Mimo, że kampania reklamowa szlaku rowerowego w TVP uczestników festynu „Dziecięca Lublin już się zakończyła, zachęcamy Państwa do obejrzenia Trzydziestostopniowy dwóch kolejnych spotów reklamowych Doliną Kosarzewki. Bychawa”, zorganizowanego Powrót do źródeł. Nakręcone w lipcu z udziałem państwa przez Bychawskie Centrum upał nie wystraszył Marty i Mirosława Machników, którym gorąco dziękujemy! Kultury i Przedszkole Niepubliczne uczestników rajdu Za muzykę jeszcze raz Przemkowi Hanajowi. ,,Akademia Poziomkowa”. szlakiem „Doliną Kosarzewki” w ostatnią niedzielę lipca. Do Bychawy zjechało kilkudziesięciu rowerzystów z lubelskich klubów i stowarzyszeń (w tym z Klubu Przewodnik turystyczny Marek Matysek/UM Bychawa Marek Matysek/UM Bychawa © © © „Welocyped” przy PTTK), © To już rok, jak do użytku oddaliśmy II odcinek szlaku rowe- Materiały autora © © a w samym rajdzie wzięło Wycieczka bez dużych uszczerbków na zdrowiu Po zakończeniu rajdu, w pięknej scene- rowego „Doliną Kosarzewki” oznaczonego kolorem żółtym. »»miejsce 1. Halina i Tadeusz Bednarz z Bychawki Drugiej W dniu 1 lipca plac przy Bychawskim Centrum Kultury już i w sprzęcie przejechała żółty szlak na trasie rii bychawskiego zamku nad Podzamczu Teraz oddajemy do rąk turystów nowy przewodnik po szlaku »»miejsce 2. Halina i Henryk Skoczylas z Bychawki Drugiej wczesnym popołudniem zapełnił się dziećmi, które poja- udział ponad stu cyklistów. Bychawa - Krzczonów – Bychawa. Niektórzy wy- odbyła się promocję nowego przewodni- rowerowym autorstwa Marka Kuny. Publikacja została wy- »»miejsce 3. Beata i Tadeusz Kurant z Bychawki Drugiej wiły się w towarzystwie rodziców oraz innych członków Najstarszy uczestnik rajdu brali wariant trudniejszy: Bychawa – Osmolice – ka turystycznego po szlaku, wydanego dana przez Gminę Bychawa przy wsparciu finansowym UE. »»miejsce 3. Krystyna i Ryszard Wajerak z Bychawki rodziny. miał 80 lat, najmłodsza – Bychawa, gdyż połączony ze zwiedzaniem cmen- przez Gminę Bychawa. Organizatorzy za- Przewodnik jest bezpłatny i każdy może go otrzymać m.in. Drugiej Maluchy chętnie korzystały ze wszystkich atrakcji. tarza wojennego w Bychawce. Przejazd asekuro- pewnili również uczestnikom poczęstu- w salonikach prasowych na terenie miasta, w księgarni, bi- Szczególnym zainteresowaniem wśród najmłodszych cie- rok i dwa tygodnie. wała lubelska drogówka, bychawska policja i po- nek: „szkolne łazanki” jeszcze nigdy nie bliotece oraz Urzędzie Miejskim. szyły się zjeżdżalnie, dmuchany zamek oraz trampolina. gotowie, a także OSP z Woli Dużej. smakowały tak dobrze. Zaproszenie Ogromne wrażenie na wszystkich uczestnikach zabawy wywarł pokaz grupy rycerskiej, która specjalnie z tej oka- Starosta Powiatu Lubelskiego zji przywdziała średniowieczne stroje. Swoich amatorów oraz Burmistrz Bychawy zarówno małych jak i dużych znalazł też pyszny poczęstu- Ładne dziewczyny na billboardzie serdecznie zapraszają na Dożynki nek: owocowe szaszłyki, grillowane kiełbaski, popcorn, Z billboardu reklamowego, który w lipcu rezydował w ostatnim numerze „GZB”. Tym samym demen- a także lody, które doskonale nadawały się na upalne po- na trawniku w centrum Bychawy, pięknie się do nas tujemy pogłoskę, by na tym zdjęciu jedną z cykli- Powiatowe w Radawcu, które południe. Wspaniałej atmosfery, jaka towarzyszyła wspól- uśmiechały dwie zaprzyjaźnione z naszym miastem sio- stek była Monika Głazik. odbędą się 1 września 2013 nej zabawie nie są w stanie odzwierciedlić zdjęcia, które stry: Monika Wiatr (kasztanowe włosy) i Aneta Wiatr Oto fragment naszego mailingu: roku. Z naszej gminy będzie pozostały jako pamiątka festynu. (blondynka), aktywne członkinie Klubu Rowerowego
© Najzabawniejsze: włożyć rękę do czarnego worka i wyjąć jakiś przedmiot z bliżej nieokre- © Burmistrz Bychawy dziękuje ślonej mazi, która okazała się być kisielem o smaku pomarańczowym. Zaś tym tajemniczym Pewnego dnia poszłam z bratem na Glinianki. Tomek przedmiotem był 1 grosz. bardzo lubi zbierać grzyby. Tym razem znalazł wielkiego za nieodpłatne odnowienie liter na pomniku Marszałka J. Piłsudskiego - p. Kamilowi Marciniukowi i p. Łukaszowi Oprócz tego, trzeba było rozwiązać krzyżówkę, rebus; odgadnąć autorów wierszy, podać koźlarza czerwonego. Grzyb miał 19 cm wysokości i 21 cm Stawskiemu z Usługowego Zakładu Betoniarsko-Kamieniarskiego p. Mirosława Stawskiego z Bychawki Trzeciej imię bohaterki jednego z opowiadań Singera, ułożyć puzzle. szerokości. Kolonii (tel. kontaktowy do firmy 507 137 168). Kto wygrał? Tu największe zaskoczenie – nikt z Bychawy! Zwyciężyła drużyna Singera! Monika Głazik © Ania © mg
Głos Ziemi Bychawskiej 6 6/2013 7 mieszkańcy mieszkańcy
Janusz Urban otrzymał Niektórzy wycieczkowicze z radością rozpo- Milion przygód Z ŚDS-em do Grodziska znali remizę strażacką w Zdrapach, gdzie by- Krzyż Czynu Zbrojnego wali na zabawach. Postaliśmy na mostku, pa- z książką! W związku z 70. rocznicą mordu na trząc jak płynie rzeka. U wejścia na Grodzisko Miejska Biblioteka Publiczna Wołyniu 26 lipca w Urzędzie Miejskim Tę wycieczkę powitała nas plansza z opisem i rysunkami. w Bychawie znalazła się wśród planowaliśmy już Jak mogła wyglądać osada, w której 1200-1000 w Bychawie odbyło się spotkanie z okazji lat temu żyli Prasłowianie – nasi przodkowie? 100 placówek zakwalifikowanych przyznania burmistrzowi Januszowi dawno, bo w maju. Ale, Zastanawialiśmy się, czemu osiedli w tak nie- do akcji Milion przygód z książką. Urbanowi Krzyża Czynu Zbrojnego. a to lało potwornie, dostępnym miejscu, jak zdobywali pożywienie, W ramach akcji Wydawnictwo a to był upał lub uprawiali rolę, robili ubrania. Jak bronili się przed wrogami i dzikim zwierzem. Wspięliśmy Media Rodzina przekazało Bibliotece inne okoliczności się na pagórek przez zielska i zarośla, a w na- w Bychawie ok. 50 książek dla dzieci przeciwne. Aż wreszcie, grodę ujrzeliśmy piękny widok na dolinę rzeki. i młodzieży, zaś w bibliotece są Nieco zmęczeni zeszliśmy na zasłużony obiad do prowadzone zajęcia wg scenariuszy z początkiem sierpnia gospodarstwa agroturystycznego prowadzonego stało się zadość naszym przez państwa Edytę i Jacka Igrasów. Na tara- zainspirowanych otrzymanymi zamiarom. Muszę sie można było pograć w piłkarzyki lub w ping- książkami dla dzieci, np. Jaś -ponga. Na zielonej trawce – w kometkę. Obiad i Małgosia, Lusterko z Futra, przyznać, że wycieczka smakował wybornie! Gospodarze interesująco Dziewczyny się zakochują i in. z podopiecznymi Domu opowiadali o doświadczeniach właścicieli gospo- darstwa agroturystycznego, i o tym, co jeszcze Samopomocy była chcieliby tutaj zrobić. Nastawiamy się na nie-
Marek Matysek/UM Bychawa wielkie grupki osób chcących pobyć w ciszy i spo-
Od lewej Czesław Rogala, Janusz Urban, Mieczysław Dziedzic © dla mnie poważnym © wyzwaniem. koju. Można tu spacerować, jeździć rowerem, ob- Prowadzący spotkanie Czesław Rogala, prezes Związku Inwalidów serwować dzikie zwierzęta. Możemy wspólnie Materiały autora © Wojennych Koło w Bychawie, przywitał prezesa zarządu Okręgu Zdawałoby się, cóż to przejść te jakieś dwa © robić domowe przetwory, które nasi goście zabio- Związku Inwalidów Wojennych, Mieczysława Dziedzica. – trzy kilometry. Ale wśród uczestników rą do domu. Jest miejsce dla malarzy i fotografi- Następnie przypomniał, że w latach 1942-46 UPA wymordowa- wycieczki wielu ma trudności z porusza- o św. Janie Niepomucenie, kapłanie wier- ciekawie opowiedział o tym, jak się ryby hoduje, ków. Na razie mamy psy i koty, kiedyś chcieliby- ła około 120 tys. Polaków, od niemowląt do starców, niszcząc niem się. A tu łąki, zarośla, rowy jakieś. nym swemu powołaniu, nawet za cenę wybiera i łowi, a także o licznych dzikich zwie- śmy mieć więcej zwierząt domowych. Tuż obok kilka tysięcy polskich osiedli i kilkadziesiąt tysięcy gospodarstw. A po drugie – osobom wychowanym w śro- życia. I każdy rozumie czemu ten świę- rzętach zamieszkujących rozległy teren stawów. jest pastwisko dla koni. W ubiegłym roku było Powszechność okrucieństwa, którym sprawcy na Wołyniu pod- dowisku turystyki studenckiej (jak ja) ła- ty stał się patronem rozstajnych dróg Są tu czaple białe i siwe, łabędzie, jastrząb błot- tu małe stadko, może jeszcze wrócą… Nasza do- dawali swe polskie ofiary niezależnie od wieku i płci, uprawnia do two porozumiewać się kanonami wiedzy: i wód. Ekscytuje historia rycerza Andrzeja niak stawowy, rybitwy, łyski, całe stada dzikich lina czyni wrażenie miejsca na krańcu świata, specjalnego określenia tej zbrodni jako genocidum atrox czyli lu- geograficznej, historycznej, etnograficz- z Bychawy zdobywającego krzyżackie złoto, kaczek. Są bobry i piżmaki, które psują mi gro- a przecież wszędzie stąd blisko – do szosy, do dobójstwo straszliwe. nej, odwołaniami do historii sztuki ekologii tańczącej kasztelanki albo bychawskiego ble, są wydry co wyłapują ryby. Trochę je płoszę, wsi, do Bychawy i do Lublina też. Zapraszamy. Materiały autora Czesław Rogala poinformował, że Rada Krajowa Środowiska etc… Tymczasem tutaj, możliwości odbior- „Don Juana” Zygmunta Sarneckiego. ale nie zabijam, bo są pod ochroną. A poza tym Na koniec z perspektywy turystycznego do- © © Żołnierzy Polskich Oddziałów z Kresów Południowo-Wschodnich cy programu kulturowego są ograniczone. Równe zainteresowanie wzbudza opo- są piękne. Za ogrodzeniem trzymam kurki i per- świadczenia pragnę pochwalić organizatorów II RP nadała J. Urbanowi Krzyż Czynu Zbrojnego za popularyzowa- Jak więc opowiadać, aby być słuchanym? wieść o słynnej hodowli zwierząt Antoniego liczki, w gołębniku hoduję gołębie. Żyję pośród za pomysł i realizację, uczestników wycieczki Zajęcia z przedszkolakami i uczniami szkół podstawowych nie i utrwalanie pamięci o ludziach i ich czynach w walce o nie- I choć po trosze rozumianym? Budnego. Po zapoznaniu się z tym, co po- przyrody i to jest ważniejsze niż duże pieniądze. za dzielny marsz i żywe zainteresowanie progra- prowadzi Joanna Marek-Stanicka. Są to zabawy, a raczej podległość Polski podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu. Zdrowy rozsądek podpowiada przekaz pro- zostało z dawnego majątku Podzamcze Niektóre z wymienionych ptaków mieliśmy oka- mem, a „czynniki wyższe” za piękną, letnią po- edukacja poprzez zabawę. Dzieci, wcielając się w posta- Aktu dekoracji dokonał prezes zarządu okręgu ZIW. sty, budzący emocje, wzruszający. Bychawskie, udaliśmy się nad rzekę zję ujrzeć na żywo. Przemierzyliśmy drogę po godę. To był dobrze spędzony czas. cie z bajek, uczą się tolerancji, umiejętności współpracy CzR Nie każdy pamięta ze szkoły, co to jest ba- Kosarzewkę. Tu nad stawami rybnymi spo- groblach, a następnie wzdłuż rzeki dotarliśmy do Marek Kuna w grupie, zachowania w różnych sytuacjach – nawet tych rok, albo kiedy w Czechach panował król tkaliśmy pana Leszka Zawiślaka, zajmują- Grodziska. Po drodze pokonaliśmy, pomagając niebezpiecznych, nazywania emocji i uczuć, kształtowa- Wacław. Ale do każdego trafia opowieść cego się hodowlą ryb. Pan Leszek niezwykle sobie wzajemnie, trochę przeszkód terenowych. nia pozytywnych postaw. Dzięki wspólnej z rówieśnikami zabawie poszerzają swoją wiedzę o otaczającym ich świe- cie i zachodzących w nim zjawiskach, poznają postacie wybitnych naukowców oraz znaczenie nauki i rozwijania Bieszczady widziane z motocykla powstałą Bieszczadzką Przystań Motocyklową, na której nie jest tak uciążliwy, więc czym prędzej kierujemy się własnych zdolności w życiu człowieka. Poznając literac- Dużo się czyta ostatnio w „GZB” na dwóch kołach. Zaparkowanie samochodu graniczyło budzi się życie po upojnej nocy. przez Ustrzyki Dolne na Przemyśl. Nie da się, przejeżdża- kich bohaterów przełamują własną nieśmiałość, uczą się o rowerowych rajdach, szlaku, z cudem. Nam udało się przycupnąć na chodniku przed Nie zajeżdżamy na przystań, tylko LwG (dla niewtajem- jąc przez Krasiczyn koło Przemyśla, nie wstąpić na zamek akceptacji samego siebie i wrażliwości na potrzeby i pro- parkingiem na który zjechało, bądź zostało przywiezionych niczonych ,,lewa w górę”, czyli pozdrowienie motocykli- Krasickich, choćby po to, by zobaczyć czy wszystkie basz- blemy drugiego człowieka. Odgrywanie ról różnych posta- imprezach z tym związanych, więc kilkadziesiąt zabytkowych samochodów. Jeden z nich był stów) i jedziemy do miejscowości Czarna Górna, gdzie ty – boska, papieska, królewska i szlachecka stoją w nale- ci ma na celu rozwijanie samoświadomości, budowanie pomyślałem, że może by tak napisać z bychawską rejestracją. wjeżdżamy na drogę 894 czyli Małą Pętlę Bieszczadzką żytym porządku. Po wejściu do zamku miłe zaskoczenie. dojrzałych postaw społecznych i pozytywnych relacji nie coś również w temacie dwóch kółek, Po zwiedzeniu tej wystawy, uznając ją za najciekawsze z przepięknymi widokami, w kierunku Polańczyka i do Dziedziniec pięknie odrestaurowany, nie do poznania tylko między rówieśnikami ale również między dziećmi wydarzenie, postanawiamy opuścić zatłoczony Polańczyk Soliny. W Solinie parkujemy bez problemu na wydzielo- sprzed dziesięciu lat. Upał staje się coraz bardziej uciążli- a rodzicami, lub innymi dorosłymi. Takie zabawy, inspiro- ale z napędem mniej ekologicznym. i udajemy się na Wielką Pętlę Bieszczadzką. I teraz za- nym kawałku jezdni i pobocza, jakby specjalnie dla moto- wy, więc w drogę przez Przemyśl, Jarosław, do Bychawy. wane literaturą połączone z czytaniem książek nie tylko Wprawdzie nie było to wydarzenie masowe, a tylko wy- częła się uczta dla ducha. Motory jakby same zwolni- cykli. Zielone wzgórza nad Soliną Wojciecha Gąsowskiego W okolicach Przemyśla warto byłoby zwiedzić chociaż kształtują świat wartości – odróżnianie dobra i zła ale cieczka małej grupy motocyklistów z Bychawy i okolic. Tak ły, pozwalając nam cieszyć oczy pięknem natury. Byłem niby te same, ale jakby mniej zielone – porośnięte czer- niektóre forty Twierdzy Przemyskiej. My mieliśmy już też pozwalają odkrywać własne talenty, pokazują nowe więc w sobotę, 27 lipca przyszedł wreszcie czas na o wie- w Bieszczadach kilkakrotnie, ale takich nie widziałem nigdy wienią dachów i próżno szukać na nich pól namiotowych. okazję w ubiegłym roku, więc jedziemy do Sieniawy, ma- możliwości i dają szansę na – być może – przygodę życia le wcześniej zaplanowany wyjazd w Bieszczady, odkłada- dotąd. Bieszczady widziane z motocykla różnią się zdecydo- Pewnie to górskie powietrze sprawiło, że połowa drużyny Dróżka zaś wiodąca na zaporę, przy której w tamtych łego miasteczka, gdzie znajduje się pałac Czartoryskich – z książką bo jedna przeczytana książka to jedno spełnio- ny a to z powodu nieodpowiedniej pogody, a to z innych wanie od tych widzianych z samochodu. rezygnuje ze śniadania, a zatem ruszamy dalej Wielką Pętlą czasach stało kilka straganików z pamiątkami, to tłocz- obecnie hotel. Korzystając z gościnności zwiedzamy wnę- ne marzenie. przyczyn. Przejeżdżając między innymi przez Baligród, sporo przed Bieszczadzką – drogą 897 w kierunku Ustrzyk Górnych ny pasaż handlowy. Na jeziorze roi się od wydumanych trza pałacu. Ruszamy z Bychawy o 9:00. Kierunek – Rzeszów, punkt wieczorem wjeżdżamy do Cisnej. Pod wpływem uroku przez Wetlinę. Kręta droga daje wiele satysfakcji z jazdy w kształtach pojazdów wodnych, na szczęście głównie Trzeba przyznać, że choć piętro na potrzeby hotelowe Maria Głębocka, docelowy – Polańczyk. Rzecz jasna – co by się zbytnio nie okolicy postanawiamy zostać tu na noc. W centrum, na motorem, a parkingi czy też miejsca na których można się z napędem ekologicznym. Tylko niezmienna monumen- zaadaptowane, to wystój parteru iście pałacowy. Podczas odbywa staż w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bychawie sforsować – robimy kilka przystanków. Pierwszy po ok. rogu placu, mały hotelik z restauracją i z dachem pokrytym zatrzymać, umożliwiają podziwianie piękna Bieszczadzkiego talna (największa w Polsce) zapora przecina nurt Sanu rozmów w miłym towarzystwie o rodzie Czartoryskich stu kilometrach, tuż po przekroczeniu Sanu, przez który to mchem zachęca do pozostania na dłużej. W subtelnej ciszy Parku Narodowego. i gromadzi przed sobą 500 000 000 m3 wody, tworząc i dziejach pałacu mija burza z porywistym wiatrem i mo- Organizatorzy Akcji: Fundacja LOTTO Milion Marzeń, będziemy przejeżdżaliśmy jeszcze wiele razy podczas na- i spokoju, przy szklaneczce piwa kończy się pierwszy dzień Uważając na rysie, wilki, niedźwiedzie i żubry, często za- jezioro o powierzchni 2200 ha. Krótki spacer po zapo- żemy wyruszyć w dalszą drogę. Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, szej wyprawy. Następny w Rzeszowie, na popas, a kolejny wyprawy. trzymujemy się, dokumentując najciekawsze widoki. rze, lody dla ochłody, bo upał nieznośny, spotkanie z lu- Nieco zmęczeni, ale zadowoleni, przed zachodem słońca Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności w okolicach Sanoka co by napoić nasze mechaniczne konie. Poranek dnia drugiego – słońce już dawno po górach spa- W Ustrzykach Górnych rzut okiem na Tarnicę – najwyższy belską grupą motocyklową na parkingu, jeszcze jedno dojeżdżamy do domu. Lokalnej CAL Nie spiesząc się, wczesnym popołudniem dojeżdżamy do ceruje, czas i nam w dalszą drogę. bieszczadzki szczyt (1383 m n.p.m.) i kierujemy się na pół- nostalgiczne spojrzenie oczyma wyobraźni na okolicę Tak kończy się wyprawa w Bieszczady widziane z motocy- Polańczyka. Tu pojawia się pierwsza zaleta podróżowania noc, jakby w drogę powrotną. Po drodze mijamy niedawno z tamtych lat i w drogę do domu. Upał podczas jazdy kla i perspektywy czasu. Stanisław Gołąb
Głos Ziemi Bychawskiej 8 6/2013 9 historia historia Głos Regionalistów Głos Regionalistów dodatek do „Głosu Ziemi Bychawskiej” nr 6 (245) redaguje 6 BYCHAWSKIE (85) TOWARZYSTWO REGIONALNE 2013
-
Rozpoczynamy publikację cyklu artykułów poświęconych naszej tradycyjnej zabudowie wiejskiej. Arty kuły opracowane na podstawie pracy licencjackiej Sylwii Stachyry, bychawianki, absolwentki etnologii na Uniwersytecie Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie. Praca jeszcze gorąca, bo obroniona w czerwcu Sylwia Stachyra Futryna pruska, Bychawka Druga, Okno z oberluchtem i okiennicami, Zawęgłowanie na rybi ogon, Gałęzów, Wewnętrzne drzwi spongowe, ©
tego roku, została napisana w Zakładzie Kultury Polskiej pod kierunkiem dr Marioli Tymochowicz. © Pierwszy artykuł poświęcony został formom drewnianych budynków mieszkalnych w gminie Bychawa; 2.05.2013 Bychawka Pierwsza, 2.05.2013 27.04.2013 Bychawa, ul. Piłsudskiego, 12.10.2012 Tradycyjnekolejne traktować będą o rozplanowaniuwnętrze wnętrza chałupy chałupy wiejskiej wiejskiej i jej wyposażeniu. i liczby zamieszkującej ją osób mogła ona posiadać jedną, dwie, trzy, a nawet cztery pary drzwi, które prowadziły do Bibliografia środka budynku. Wszystkie zinwentaryzowane przeze mnie Czerwiński T., Budownictwo ludowe w Polsce, Warszawa 2008. z okolic Bychawy NajczęściejStolarka występują budowlana: dwa rodzaje drzwi: drzwi, filungowe, które chałupy są szerokofrontowe, czyli drzwi zewnętrzne zloka- Górak J., Regionalne formy architektury drewnianej Lubelszczyzny posiadająokna, zwykleokiennice ozdobny wygląd poprzez dodatkowe opie- lizowane są w dłuższej ścianie. Okna zarówno pojedyncze, na tle zagadnień osadniczych, Zamość 1994. część I rzenie dekoracją architektoniczną (pojedyncze jak i podwój- jak i podwójne (dubeltowe) posiadały od dwóch do siedmiu Staszczak Z., Budownictwo chłopskie w województwie lubelskim ne – częściej umieszczone w ścianie reprezentacyjnej, od szybek. Często w górnej części miały tzw. oberlucht – ele- (w XIX i XX wieku) [w:] „Prace i Materiały Etnograficzne”, t. XXIV., - strony drogi) oraz spongowe – wykonane z kilku desek przy- ment uchylny. Niekiedy były zaopatrzone w pięknie zdobio- Wrocław 1963. bitych drewnianymi tyblami lub gwoźdźmi do poprzecznych ne okiennice. Występowały one przede wszystkim w bu- www.dziedzictwowsiopolskiej.pl (20.06.2013) OgólnaMoje zainteresowania charakterystyka związane z dawnym życiemdrew codzien- żerdzi. Elementem powszechnie spotykanym nad drzwia- dynkach oszalowanych. nianegonym oraz wiejską, budynku drewnianą architekturą mieszkalnego w dużym stop- mi wejściowymi były świetliki, dzięki którym w pozbawio- Tradycyjne, drewniane chałupy są swoistymi architekto- niu zadecydowały o wyborze tematu pracy licencjackiej. nych okien sieniach nie panował całkowity mrok. Zdarzało nicznymi „brylancikami” dawnego wiejskiego budownic- Postanowiłam zająć się tradycyjnym wnętrzem chałupy się również tak, że okienka te były zbędne: Nie u nas nie twa. Posiadają nie tylko pięknie szalowane ściany, ozdobne wiejskiej, a na obszar swoich etnologicznych badań wy- było, nie było okienek, ale i tak było widno, bo szpary były drzwi czy okiennice, ale również bogate i liczne wnętrza, brałam gminę Bychawa. Ku mojej wielkiej radości, okazało w drzwiach… deski sie rozeschły (M.K., 1941, Gałęzów). o których opowiem następnym razem. się, że mimo postępującego rozwoju cywilizacyjnego, któ- W zależności od formy rozplanowania poziomego chałupy Sylwia Stachyra ry prowadzi do zaniku elementów kultury tradycyjnej, we wsiach wokół Bychawy można znaleźć jeszcze wiele pięk- nych, drewnianych, przedwojennych chałup. Południowa część naszej gminy, zdaniem Jana Góraka – znawcy drewnianego budownictwa Lubelszczyzny, należy do urzędowskiego regionu architektonicznego, który bierze swój początek nad środkową Wisłą i sięga mniej więcej do okolic Bychawy. Badacz ten na terenie województwa lubel- skiego wydzielił jeszcze trzy inne regiony tj. podlaski, lubel- sko-nadwiślański i biłgorajski. Każda z tych czterech jedno- stek terytorialnych wyróżnia się specyficznymi dla siebie cechami architektonicznymi. Typ urzędowski charakteryzu- je się występowaniem chałup szerokofrontowych z podcie- Sylwia Stachyra niem wzdłużnym (kalenicowym). Budynek mieszkalny posiadający dach Dwuskrzydłowe drzwi filungowe Zagata, Zdrapy, 23.04.2013 Zakryte zawęgłowanie, Bychawa, © © Opisane w mojej pracy budynki mieszkalne pocho- Konstrukcja sumikowo-łątkowa w ścianie szczytowej, Bychawka Druga, 2.05.2013 naczółkowy (z ok. 1929 r.), Bychawka I ze świetlikiem, Bychawka I, 2.05.2013 ul. Piłsudskiego, 12.10.2012 dzą z Bychawy, Bychawki Pierwszej, Bychawki Drugiej,
Gałęzowa, Gałęzowa Kolonii Drugiej, Olszowca, Podzamcza, pruskie. Pozwalało to na wznoszenie ścian z bali o niedużej pokrywając jedynie szczyt dachu dwuspadowego lub wy- Sylwia Stachyra © Wandzina oraz Zdrap. W sumie zebrałam informacje o 22 długości. Jeśli chodzi o rodzaj zawęgłowania, to zwykle jest łącznie ścianę reprezentacyjną chałupy. © chałupach wzniesionych między 1900 a 1980 rokiem. to tzw. rybi ogon. Stosowanie scharakteryzowanych wyżej Budynki dawniej pokrywano zagatą, której główną funkcją Czy to Bychawa? technik jednocześnie, było zapewne podyktowane brakiem jest ochrona ścian przed zimnem. We wszystkich analizo- Pocztówka z podpisem „widok z Bychawy” od miesiąca odpowiednio długiego budulca. wanych przypadkach jest ona wykonana z prostej słomy, We wszystkich zinwentaryzowanych budynkach mieszkal- We wsi Gałęzów napotkałam na opis tzw. ryglówki. przybitej do zrębu przy pomocy długich żerdzi. znajduje się w zbiorach Bychawskiego Towarzystwa nychMateriały podstawowym i konstrukcjamateriałem budowlanym jest drewno. Konstrukcja ta wyglądała mniej więcej tak: … takie u nas to Regionalnego. Została kupiona w antykwariacie Jednak wznoszenie domu dawniej najczęściej rozpoczy- wąskie baliki i w środku plewy, i deski, bo to ryglówka była w Krośnie. Co przedstawia? Czy to Bychawa? nano od innego surowca – białego kamienia, z niego za- (…) a u nas to takie może dwucalówki deski były, i (…) a od W okolicach Bychawy występowały wyłącznie dachy dwu- Ukształtowanie terenu nasuwa kilka pomysłów: Wola zwyczaj wykonywano fundament. Z czasem zaczęły upo- zewnątrz deski były wzdłuż (…) i plewy nasypane w środku spadowe.Dachy W miejscowościach Olszowiec oraz Bychawka wszechniać się również ceglane podmurówki. (M.K., 1941, Gałęzów). Pierwsza natrafiono na dwie chałupy posiadające dach Duża, Grodzany, Podzamcze? A może to Strzyżewice W budynkach zwykle stosowana była konstrukcja wieńco- W niektórych przypadkach nie można określić sposobu wy- naczółkowy, będący formą pośrednią pomiędzy dachem albo jakaś inna okoliczna miejscowość? wa (zwana także zrębową lub budowaniem na węgieł), któ- konania ścian m.in. ze względu na występujące szalowanie, czterospadowym a dwuspadowym, powstałą w skutek Na odwrocie pocztówki napisano: Kochany Stefciu, wysyłamy in gremium w Dniu rą często łączono z sumikowo-łątkową. Pierwszy rodzaj po- które jest spotykane stosunkowo często. Zazwyczaj dolne ścięcia górnych części szczytów i wyodrębnienia w nich Twoich Imienin jak najlepsze życzenia i prędkiego powrotu do domu. Całują Cię wszy- lega na wznoszeniu ścian z bali układanych poziomo jeden partie ścian do wysokości okien są deskowane pionowo, niewielkich trójkątnych połaci. Powszechna na omawia- scy Stasiek dn. 11 IX 1931 r. na drugim, łączonych na narożnikach węgłami w zamknięty a powyżej poziomo, całość najczęściej pokryta jest farbą nym terenie była konstrukcja krokwiowa więźby dachowej. Napisał do nas Tomasz z Bychawki: Podejrzewam że jest to dzisiejszy park pod wieniec. Drugi opiera się na tzw. sumikach – krótkich ele- olejną o jasnobrązowej barwie. Szalowanie pełni jedno- Dawniej chałupy pokrywano strzechą. Z czasem zaczęto kościołem. Teren i to wzgórze nasuwa mi taką myśl. Ta woda to pewnie dopływ mentach, których końce wpuszczano w wyżłobienia piono- cześnie funkcję estetyczną (zdobniczą) oraz ocieplającą powszechnie stosować eternit lub tzw. drobny eternit oraz Gałęzówki. Pozdrawiam. wych słupów nazywanych łątkami. Łątki w wielu przypad- budynek. Może ono występować też w formie częściowej, papę i blachę. Niekiedy dachy kryto także tzw. dachówką kach znajdują się przy framugach okiennych – tzw. futryny poniemiecką.
Głos Ziemi Bychawskiej 10 6/2013 11 historia historia Głos Regionalistów Głos Regionalistów Co warto zwiedzić w Bychawce? - W poszukiwaniu korzeni Dossier cmentarzu, a przy plebani, dzięki ofiarności okolicznych do korpusu budynku kaplice utrzymane są w stylu ziemian, funkcjonował szpital dla ubogich. W roku 1802 neoklasycznym. NieKościół wiadomo, parafialnykiedy powołano parafię, pw. źródła Wszyst wskazują róż- kościół został zamknięty, gdyż stan budynku zagrażał Ołtarz główny wykonany przez Stanisław Olszę z Krężnicy Odwiedził nas niezwykły gość. tego języka w Lublinie. Chodziłem do radzieckiej szkoły, bawiłem się kichne daty: Świętych1332, 1396, 1429. Kościół w Bychawce zalicza się wiernym. nawiązuje stylem i kolorystyką do neobarokowego wystro- Profesor Henry Zvi Lothane, z rówieśnikami – stąd rosyjski. Potem uczyłem się i studiowałem do świątyń pod patronatem rycerskim, który sprawowali Budowa nowego – murowanego z cegły i z kamienia – ju wnętrza. Wewnątrz kościoła epitafia członków rodzin po hebrajsku. Żyjąc i pracując w Ameryce często wyjeżdżałem do w średniowieczu Bychawscy h. Dołęga. Dokument funda- trwała około 14 lat, a rozbudowa i prace wykończenio- ziemiańskich: Gruszeckich, Rohlandów, Tarnowskich. Na światowej sławy psychiatra, Francji i Niemiec w celach naukowych. Specyfika mojej pracy wyma- cyjny wymienia imiona rycerza Eliasza i rektora kościoła we do połowy XIX w. W latach 1840-1863 proboszczem zewnątrz tablice upamiętniające nieznaną bliżej Franciszkę psychoterapeuta, wybitny ga dobrego, wzajemnego rozumienia, zresztą fundamentalne dzieła Baltazara. parafii Bychawka był ks. Walenty Baranowski, uczestnik Hipolitę Zawadzki (przypuszczalnie Zawadzką) oraz kawale- specjalista, autor ok. 80 tej dziedziny powstawały po niemiecku i francusku. A dobrze jest W 1398 roku odnotowano imię pierwszego proboszcza – Powstania Listopadowego, przyrodnik, późniejszy biskup ra Jean Baptiste de Rosemond, w młodości oficera królew- rozumieć „co autor miał na myśli”; to wyniosłem z polskiej szkoły. Abraham. Obok drewnianego kościoła istniały w średnio- lubelski. Dokonał tu licznych i ważkich badań w dziedzi- skiej armii francuskiej i austriackiej, na starość domowego prac w swojej dziedzinie. Z niemieckim poszło łatwo, wszak jidisz wywodzi się ze staronie- wieczu cmentarz, dzwonnica oraz szkółka parafialna. nie ornitologii. Staraniem ks. Baranowskiego sprowadzo- nauczyciela u Koźmianów. Mieszka w Nowym Jorku, jest mieckiego. Francuski kosztował nieco pracy, choć to rodowity ję- W połowie XVI w Andrzej Bychawski przeszedł na prote- no do Bychawki części barokowego ołtarza z rozebranej W 1875 roku w tutejszym kościele odbył się ślub Gustawa zyk mego ojca. Po hiszpańsku rozmawiam w domu z żoną. Niestety, stantyzm usuwając z parafii proboszcza Mikołaja, kościół Fary Lubelskiej zwanego „czarnym ołtarzem”, a we Lwowie Dolińskiego, miejscowego dziedzica, lekarza, literata, wykładowcą Mount Sinai School nie zdołałem nauczyć jej polskiego. Trochę rozumiem po arabsku. spustoszono i sprofanowano. Być może w Bychawce ist- zamówiono obraz Wszystkich Świętych pędzla Marcina społecznika z Różą Rohlandówną, wnuczką generała. of Medicine. Wszak arabski i hebrajski to pokrewne języki. Kiedyś ubawiło mnie niał zbór kalwiński. Kościół katolicki powraca do Bychawki Jabłońskiego. Świadkiem pana młodego był Aleksander Głowacki, pisarz stwierdzenie, że Jaser Arafat jest antysemitą. Jak może, skoro jest w 1603 r. Ostatnią przebudowę kościoła w Bychawce podjęto w 1907 szerzej znany jako Bolesław Prus. Po co do Bychawy? – pytamy znakomitego gościa. semitą. Był tylko wrogiem Izraela. W 1620 r. świątynię odnowiono i częściowo przebudowa- roku wg projektu Władysława Siennickiego. Świątynia Świątynia malowniczo położona w dolinie Kosarzewki, wi- Tu mieszkał mój dziadek Mordechaj Weltman – zapewne spoczywa Zatem „kim Pan jest profesorze Lothane?” Henry Zvi Lothane no, dodając elementy murowane, m.in. chór. Konsekracji wzniesiona na planie owalu i krzyża jednonawowa, na- doczne z daleka wieże wyłaniają się spośród starych drzew. na miejscowym kirkucie. Był typowym Żydem ze sztetl, dużo czytał, Dobre pytanie. Amerykaninem, bo mam obywatelstwo amerykań- dokonał biskup Tomasz Oborski w roku 1639. kryta stropem płaskim, z dwuwieżową fasadą i kolumno- M. Kuna dużo rozmyślał, dużo się modlił, ale mało zarabiał. Miał za to licz- skie. Żydem, bo faktu pochodzenia nic nie zmieni. Kocham Izrael, ur. 21 maja 1934 r. w Lublinie W ciągu XVII i XVIII w. kościół w Bychawce przechodził wym portykiem, stylem nawiązuje do baroku. Przylegające CDN ną rodzinę. Moja mama Ryfka Renata Weltman przypominała tro- tam dożyli swych lat i pomarli moi rodzice. Polakiem – to byłoby psychiatra i psychoterapeuta kolejne remonty i przebudowy, powstała kostnica na chę Singerowską Jentl. Nie interesowała jej rola koszernej Żydówki, trochę sztuczne. Wiem, jestem „Kosmopolakiem”. Polskim był język profesor Mount Sinai School of żony, gospodyni, mamele licznej rodziny. Któż by zresztą chciał pan- mego dzieciństwa, pejzaże przed- i powojennego Lublina są ciągle Medicine (Nowy Jork), nę bez posagu. Miała za to niezwykłe zdolności do nauki i ogrom- żywe w moich oczach, polska szkoła, polska literatura, specyficzna członek Amerykańskiego ną determinację. Po śmierci rodziców wyjechała do Lublina, gdzie polska filozofia oparta na poczuciu powinności. Czytam, piszę, my- Towarzystwa Psychoanalitycznego ukończyła gimnazjum. Na dalsze nauki nie było jej stać. Pracowała ślę i staram się mówić jak najczęściej po polsku. i Międzynarodowego Towarzystwa jako tłumacz i nauczycielka języków obcych. To po niej mam nie- A Bychawa? Psychoanalitycznego. jakie talenty lingwistyczne. Miała też ciągoty artystyczne, grywała Dobrze byłoby znaleźć ślady moich przodków. Zapisy w księgach Szkołę średnią rozpoczął w Łodzi, w teatrze amatorskim. Ojciec, również Żyd polskiego pochodzenia, metrykalnych gdzie mieszkali?, gdzie spoczywają? Czy ktoś z żyją- a ukończył w Ramat Ganie (Izrael, urodził i wychował się we Francji. Do Polski przybył z Błękitną Armią cych ich pamiętał lub znał z opowieści? Dziś po wizycie w Waszym 1949), studia medyczne ukończył Hallera – by wziąć udział w wojnie bolszewickiej. Ja urodziłem się miasteczku wiem, że ich szczątki leżą na starym kirkucie. Jako ubo- w Jerozolimie (1960), w 1934 roku w Lublinie. Rodzice byli w pełni zasymilowaną rodzi- dzy Żydzi żyli zapewne w północnej części miasta. Co do spisów lud- a specjalizację z psychiatrii ną inteligencką, niepraktykującą żadnej religii. Nie obchodziliśmy ności, to byłbym wdzięczny za wszelką informację. w Rochester (USA, 1966). świąt, nie chodziłem do chederu, nie miałem Bar Micwy. Po wybu- Czy pańska wizyta to podróż sentymentalna? Poliglota, erudyta, badacz chu wojny uciekliśmy na wschód, zamieszkaliśmy w Brześciu. Dwa Nie tylko. Jestem w Polsce z cyklem wykładów z dziedziny psy- wielokulturowości. lata później uciekliśmy aż na daleką północ, gdzie mieszkaliśmy w le- chiatrii. Muszę powiedzieć, że polska psychiatria liczy się w świe- śnej osadzie. Jako Żydom i ochotnikom żyło nam się lżej niż zesłań- cie, a Lublin ma poważne osiągnięcia mimo skromnych warunków com, choć i tak było trudno. Po zawarciu układu Sikorski - Majski materialnych. pozwolono nam wrócić do miasta, więc przyjechaliśmy do Niżnego Wróćmy do Bychawy. Jak ją Pan znajduje? Nowogrodu – wtedy Gorki słynny z fabryki samochodów GAZ. Z dużym zaskoczeniem. Z opowieści mamy wysnułem obraz jakiejś Tutaj chodziłem do szkoły, byłem pionierem w zielonym mundur- wioski na końcu świata. Tymczasem to sympatyczne miasteczko ku z czerwoną chustą. Do Polski wróciliśmy zaraz po wojnie w 1946 o przebogatej historii, osadzonej w dziejach Rzeczypospolitej Wielu roku. Mieszkaliśmy w Lublinie, gdzie skończyłem szkołę podstawo- Narodów. Macie piękne pejzaże kojące duszę nowojorskiego miesz- wą, a później w Łodzi. W 1949 roku rodzice postanowili wyjechać czucha. Macie sporo dynamiki społecznej, trochę w stylu ame- do Izraela. Szkołę średnią skończyłem w miejscowości Ramat Gana rykańskim. Macie przywiązanie do tradycji tak dzisiaj potrzebne. a studia medyczne w Jerozolimie. Służyłem w wojsku – po przeszko- Spotkałem tu serdecznych ludzi z dużą wiedzą, poczuciem humoru leniu rekruckim zatrudniono mnie w dowództwie jako tłumacza. – ciekawe osobowości. Oprócz Bychawy ogromnie podobał mi się Jeśli chodzi o medycynę to nigdy nie interesowała mnie fizyczna Kazimierz nad Wisłą. Chciałbym kiedyś zwiedzić Zamość i małe mia- strona organizmu, a raczej jego psyche. Stąd wybór specjalizacji. steczka opisane przez Singera. Skąd wyjazd do USA? To była dramatyczna decyzja. Rodzice mieli już swoje lata, ja miałem Na koniec trochę wrażeń ze spotkania z tak żonę i córkę, zdecydować się było niełatwo. Ale w Izraelu trochę jak wybitnym uczonym i barwnym człowiekiem. w Polsce, nie wystarczy być zdolnym. Obiecaną mi posadę w insty- Profesor Henry Lothane jest osobą niezwy- tucie naukowym dostał ktoś inny z większymi plecami. Tymczasem kle skromną i sympatyczną, bezpośrednią Ameryka była ziemią obiecaną – i spełnioną. Tu panuje etos pracy, w obejściu. Ma ogromne poczucie humoru, co mi się ogromnie podoba. Ja znalazłem możliwość realizacji zawo- uwielbia dowcipy o Żydach – „ale tylko do- dowej i chyba coś tam osiągnąłem. Żona, która mogła być szanowa- bre”. Zgadzamy się że najlepsze napisali Tuwim ną panią profesorową, prowadziła restaurację realizując swoją pasję i Słonimski. Jest znawcą literatury, kultury pol- i śródziemnomorski temperament. (Pochodzi ze środowiska Żydów skiej i światowej, historii i historii sztuki, filo- sefardyjskich o hiszpańskich korzeniach.) Córka jest pracownikiem zofii. Wysoko ceni prace filozoficzne Karola społecznym oddanym sprawie pomagania ludziom. Mogę rzec, że Wojtyły. Mówi, że ich przesłanie to najlepsza Ameryka spełniła moje marzenia. wskazówka dla współczesnego psychiatry Jest Pan poliglotą, osiem języków w mowie i piśmie, to nie i psychoterapeuty. Jest wspaniałym rozmówcą bagatela. i narratorem, ale twierdzi, że najważniejsza jest Owszem potrzebna pamięć i dużo pracy. Ale ja miałem łatwiej. umiejętność słuchania ludzi. W domu mama zawsze mówiła do mnie po polsku. Wcześnie nauczy- Marek Kuna łem się czytać. Rodzice rozmawiali ze sobą w jidysz. Rozumiem ten język, ale wypowiadam się w nim z pewnymi trudnościami. Na an- Marek Matysek ©
© gielski wysyłano mnie już w dzieciństwie do najlepszej nauczycielki
Głos Ziemi Bychawskiej 12 6/2013 13 szkoły szkoły
Z Bagiennym Bractwem do parada Leśnego Skarbca Wakacje przedszkolaków Bezpłatny posiłek Czy przeprawialiście się kiedyś wojskową dla dziecka w szkole ciężarówką przez największe leśne ostępy? Rok szkolny dobiegł tydzień został poświęcony tematyce Kosmosu. Czy wiecie, co to są pendzoki? Tych i wielu – jak otrzymać? końca, ale nie we Już pierwszego dnia, wspólnymi siłami wszyst- innych atrakcji doświadczyli uczniowie kich z przedszkola, została zbudowana rakieta, Informujemy, że rodziny, które ze względów finan- klas II c i II d Szkoły Podstawowej wszystkich placówka którą udaliśmy się w wirtualną podróż w prze- sowych nie mogą zapewnić dzieciom opłacenia oświatowych zajęcia stworza. Ostatni z tygodni poświęcony był wy- obiadów w szkole, mogą zgłaszać się od miesiąca w Bychawie, dzięki Bagiennemu Bractwu zwalaniu kreatywności plastycznej najmłod- sierpnia 2013 r. do Ośrodka Pomocy Społecznej Obserwatorów Terenowych, które odkryło zakończyły się z dniem szych. Pięć tygodni wakacyjnych przygód mi- w Bychawie w celu uzyskania wsparcia w formie przed nimi tajemnice i piękno Lasów 28 czerwca. Jedną nęło bardzo szybko. Był to czas dobrej zabawy bezpłatnych posiłków w szkole. Janowskich. z tych, w których i zdobywania nowej wiedzy oraz kształtowania Pomoc w formie dożywiania realizowana jest wybranych umiejętności. przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Bychawie kontynuowano W tym miejscu pragniemy złożyć podziękowa- w ramach programu wieloletniego „Pomoc pań- naukę i zabawę nia Panu Dyrektorowi Bychawskiego Centrum stwa w zakresie dożywiania”. Kultury za wypożyczenie sal na nasze potrzeby Szczegółowych informacji dotyczących za- było Niepubliczne podczas wakacji. Dzięki temu mogliśmy zreali- sad ubiegania się udzielają pracownicy socjal- Przedszkole „Akademia zować zadania, jakie zaplanowaliśmy sobie na ni Ośrodka Pomocy Społecznej w Bychawie Poziomkowa” czas wakacji. ul. Marsz. J. Piłsudskiego 22 (I piętro) Zaangażowanie wszystkich Pań pracujących tel. 81 56 60 127. w Bychawie. w przedszkolu oraz wysoka frekwencja dzieci Od 1 lipca do 2 sierpnia przedszkole było pozwoliły w pełni przeprowadzić przygotowane otwarte dla wszystkich dzieci (zarówno tych, zajęcia. Zaplanowane działania dały dużo ra- Materiały autora Paulina Szopa © które uczęszczają do niego w trakcie roku © dości naszym podopiecznym i sprawiły, że czas © © szkolnego jak i tych, które zechciały dołą- do przerwy wakacyjnej minął szybko. Początek Podróż po Lasach Janowskich rozpoczęliśmy przy Ośrodku czyć do naszej grupy przedszkolnej na czas włączenia się w naukę połączoną z zabawą. Taka forma poznawania literatury dała wiele sierpnia upływał nam na regeneracji sił przed Pomoc finansowa dla Edukacji Ekologicznej Nadleśnictwa Janów Lubelski, skąd dwiema wakacji). Każdy z dni był wyjątkowy i obfito- Drugi tydzień poświęcony był bajkom, ba- radości zarówno dzieciom jak i nauczycielom. nowym rokiem, ale już od 19 sierpnia wróciliśmy uczniów - stypendium wojskowymi ciężarówkami (VOLVO C306) ruszyliśmy na kilkugo- wał w mnóstwo atrakcji. śniom i wierszom. Panie z przedszkola mia- W kolejny tygodniu milusińscy byli zapoznawani w progi „Akademii Poziomkowej”. Tym razem (aż dzinną przejażdżkę po leśnych drogach. Droga wiła się między Poszczególne tygodnie wakacyjne mia- ły trudne zadanie, ponieważ każdego dnia, ze zwyczajami i kulturą wybranych państw – po- do 2 września) poświęcamy swój czas najmłod- Burmistrz Bychawy informuje, że drzewami, przecinała dukty i ścieżki. Skręcaliśmy to w lewo, to ły swoje zakresy tematyczne. W pierwszym na scenie Bychawskiego Centrum Kultury, znawali tańce, historię, stroje narodowe, a tak- szym dzieciom, aby pomóc im w zaadaptowaniu wraz z rozpoczęciem roku szkolnego w prawo, wspinaliśmy się na pagórki i zjeżdżaliśmy w wykro- z nich dzieciaki, wspólnie z Panią z caterin- wystawiały spektakl oparty na utworze to- że potrawy, które nawet można było podegusto- się w nowej placówce, w której od września będą 2013/2014 rozpoczyna się nowy ty. Gałęzie chłostały dach i boki samochodów. Dobrze, że miały gu, uczyły się gotować. Specjalne stroje ku- warzyszącym w danym dniu. Same musiały wać. Na naszej wakacyjnej mapie znalazła się się uczyły, bawiły i rozwijały. okres stypendialny. plandekę! charskie i wyszukane przepisy zachęcały do zadbać o scenariusz, scenografię i kostiumy. m.in. Polska, Grecja czy Hiszpania. Przedostatni Elżbieta Sobaszek Po kilkudziesięciu minutach jazdy wynurzyliśmy się spomiędzy Uczniowie zamieszkujący teren Gminy Bychawa, w ra- drzew i zatrzymaliśmy na skraju lasu, gdzie oglądaliśmy środowi- mach pomocy materialnej mogą ubiegać się o przyznanie sko przekształcone przez bobry oraz z zaciekawieniem podziwia- socjalnego stypendium szkolnego. Stypendium szkolne liśmy bobrowe domy, czyli żeremia. Był też konkurs „o bobrach” Z ekologią na Ty może otrzymać uczeń znajdujący się w trudnej sytuacji z nagrodami! Po konkursie dalej w drogę. Kolejnym przystan- Szkoła Podstawowa w Zaraszowie, materialnej, wynikającej z niskich dochodów na osobę kiem naszej wycieczki było uroczysko Kruczek, z kapliczką św. w rodzinie, w szczególności gdy w rodzinie tej występuje: Antoniego i drogą krzyżową z ciekawą symboliką, figury są po- w ramach projektu „Chroniąc bezrobocie, niepełnosprawność, ciężka lub długotrwała święcone partyzantom z okresu II wojny światowej. Po chwilach środowisko – chronimy siebie”, NaszaPod tym hasłem miejscowość kryje się międzyszkolny oazą konkurs pla- choroba, wielodzietność, brak umiejętności wypełniania zadumy i wyciszenia dalej ruszyliśmy samochodami do ostoi koni- realizowała kilka ciekawych zadań. pięknastyczny skierowany i zdrowia do uczniów szkół podstawowych. funkcji opiekuńczo-wychowawczych, alkoholizm lub nar- ka biłgorajskiego w rezerwacie przyrody Szklarnia, którą opiekuje Cieszy nas to, że do konkursu przystąpiły wszystkie komania, a także gdy rodzina jest niepełna lub wystąpiło się pan Zbyszek Butryn. Koniki biłgorajskie to nieduże rumaki, któ- Projekt został dofinansowany szkoły. A wziąć udział warto było. Konkurs rozegra- zdarzenie losowe. Jednocześnie miesięczny dochód w ro- rych praprzodkiem był tarpan. Podczas pobytu w Szklarni zajada- przez Wojewódzki Fundusz ny był w dwóch kategoriach: klasy I-III i klasy IV-VI. dzinie ucznia na osobę nie może przekroczyć kwoty 456 liśmy się przepysznymi kiełbaskami i bułeczkami grillowanymi na Ochrony Środowiska i Gospodarki Wpłynęło 26 prac w pierwszej kategorii oraz 14 prac zł netto. W ramach przyznanego stypendium szkolnego ognisku! Po chwili odpoczynku Tropiciele (przewodnicy wycieczki) w drugiej kategorii. Laureatom jak też ich nauczycie- uczeń może otrzymać m. inn. całkowity lub częściowy zorganizowali nam „Sztukmistrzowski Majstersztyk” – zabawy re- Wodnej w Lublinie oraz lom gratulujemy! zwrotu kosztów zakupu podręczników, artykułów szkol- kreacyjne, wymagające współpracy i pomysłowości uczestników. Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju nych, stroju sportowego, stroju apelowego lub stroju Śmiechu było co nie miara! Wsi Zaraszów i Okolic. wymaganego w danej szkole, zestawu komputerowego Przyjemnie zmęczeni kilkugodzinną jazdą samochodami tereno- oraz abonamentu internetowego. Stypendium może być wymi wróciliśmy do Janowa Lubelskiego, gdzie najpierw obej- udzielone także w formie całkowitego lub częściowego rzeliśmy wystawę przyrodniczą w Ośrodku Edukacji Ekologicznej W nawiązaniu do cyklu zrealizowanych, a także pro- PoznajemyCudze chwalicie…, a przecieżbliskie w pobliżu naszej gminy pokrycia kosztów zajęć edukacyjnych, wyjazdów szkol- Nadleśnictwa Janów Lubelski – przybliżającą życie dzikiej natury, jektowanych wycieczek do polskich parków narodo- znajduje się piękny park krajobrazowy. nych do kina, teatru i wycieczek szkolnych. Uczniom szkół Materiały autora Konkurs wiedzy ekologicznej i dalsze okolice.. © a potem czekała na nas zapierająca dech w piersiach przejażdżka wych, koordynator projektu, p. Teresa Fijołek opra- Rezerwat „Podzamcze” w Bychawie? Oczywiście, od © ponadgimnazjalnych oraz słuchaczom kolegium nauczy- pendzokami – czteroosobowymi rowerami napędzanymi siłą mię- cowała regulamin konkursu wiedzy ph. „Polskie parki niego zaczęliśmy jesienią 2012 r., no i zachwycił nas (o Dziecko najlepiej poznaje przyrodę poprzez działanie cielskiego lub nauczycielskiego kolegium języków obcych śni nóg czterech osób (pendzok posiada też demontowaną ławkę narodowe”, z którym zostali zapoznani uczniowie kl. tym już pisaliśmy). Teraz przyszła kolej na poznawa- i pracę. Odkrywając samodzielnie tajemnice przyrody i kolegiów pracowników służb społecznych pobierającym do przewozu trzech mniejszych osób). IV-VI. Konkurs przebiegał w dwóch etapach: klaso- nie i podziwianie innych zakątków. Przedsięwzięciem Najpiękniejszy klasowy angażuje się emocjonalnie. Dlatego uczniowie bardzo naukę poza miejscem zamieszkania w ramach stypendium Na zakończenie wycieczki odwiedziliśmy zabytkową pracownię wym i szkolnym. Laureaci konkursu otrzymali atrak- realizowanym w naszej szkole w ramach tego pro- Odbył się również konkurs na najpiękniejszy klasowy chętnie uczestniczyli w sadzeniu roślin, poznawali ich przysługuje również zwrot kosztów dojazdu oraz zakwa- garncarską w Łążku Garncarskim, a tam samodzielnie spróbowali- cyjne nagrody i dyplomy. Kto był tym szczęśliwcem? jektu była wycieczka do Krzczonowskiego Parku zakątek.zakątek Do konkursu zieleni przystąpiły wszystkie „sale lek- nazwy, zasady uprawy, pielęgnacji. Dzieci dowiedziały terowania w bursie, internacie lub domu studenta. śmy swoich sił, lepiąc przeróżne wazoniki, które oczywiście zabra- I miejsce zajął Piotr Dworak, II miejsce – Gabriela Krajobrazowego, w którym zwiedziliśmy Śmierdzące cyjne” wraz z przedszkolem. Na parapetach i stolikach się, jak ważną funkcję w naszym życiu pełnią rośliny. Wnioski o przyznanie stypendium szkolnego na rok liśmy ze sobą na pamiątkę. Omiotek, III miejsce – Wiktoria Wójtowicz. Ponadto Źródliska, Szabałową Górę oraz rezerwaty przyrody pojawiły się paprocie, anturium, pelargonie i wiele Kto zwyciężył? Uczniowie klasy II wraz z wychowawcą szkolny 2013/2014 można składać do Urzędu Miejskiego Późnym wieczorem, zmęczeni, ale pełni niezapomnianych wrażeń komisja przyznała wyróżnienia Filipowi Trzcińskiemu, Olszanka i Chmiel. innych roślin. Młodszym klasom z pomocą pospieszyły i rodzicami. Ale należy dodać, że wygraliśmy wszyscy, w Bychawie w dniach 2-13 września 2013 r. Słuchacze wróciliśmy do Bychawy. Janowi Kolasińskiemu, Sebastiana Wojtowicza. mamy, które podarowały rośliny, pomogły przesadzić ponieważ nasze klasy są bardziej ukwiecone, a nagrody publicznych kolegiów nauczycielskich, nauczycielskich Zdjęcia z naszej niezwykłej wycieczki można obejrzeć na stronie je do nowych, kolorowych doniczek. Starsi uczniowie za udział w konkursie były zakupione z myślą o każdej kolegiów języków obcych i kolegiów pracowników służb internetowej szkoły: www.sp.bychawa.pl. zrobili to wspólnie z wychowawcami. sali lekcyjnej. społecznych wniosek o przyznanie stypendium szkolnego Dorota Drążek nauczyciel SP Bychawa Młodzi przyrodnicy, podróżnicy i plastycy z Zaraszowa mogą złożyć do dnia 15 października 2013 r. W uzasadnio- nych przypadkach wniosek można złożyć po terminie.
Głos Ziemi Bychawskiej 14 6/2013 15 25 sierpnia 2013 przy Szkole Podstawowej w Bychawce
Organizatorzy Burmistrz Bychawy Rada Miejska w Bychawie Bychawskie Centrum Kultury
wraz z sołectwami: Bychawka Pierwsza Bychawka Druga Bychawka Trzecia Bychawka Druga Kolonia Bychawka Trzecia Kolonia ram og 11.00 Zbiórka r uczestników dożynek przy P kościele parafialnym pw. Wszystkich Świętych w Bychawce 11.30 Msza św. dożynkowa ok. 13 Przemarsz korowodu dożynkowego na plac przy szkole podstawowej w Bychawce 13.30 Rozpoczęcie dożynek przez Burmistrza Bychawy Janusza Urbana 13.45 Obrzęd dożynkowy w wykonaniu uczniów Szkoły Podstawowej im. K. Koźmiana w Bychawce 14.15 Korowód dożynkowy – prezentacja wieńców 15.30 Wystąpienie Burmistrza Bychawy zaproszonych gości i przemówienia okolicznościowe 16.00 - 19.00 Część artystyczna. Wystąpią m.in. Zespół Tańca Ludowego „Spadczyna” z Prużan (Białoruś), Klub Seniora z Bychawy, zespół „Unikalni”, Orkiestra Dęta „Henryczki”. 17.00 Rozstrzygnięcie Konkursu wieńców dożynkowych i konkursu „Piękne Miasto i Gmina 2013” 19.00 Zabawa z zespołem SIMON 24.00 Zakończenie Dożynek Gminnych
Imprezy towarzyszące: wspólne grillowanie z władzami Bychawy, III Turniej Piłki Nożnej Sołectw (od 9.00 rano), stoiska promocyjne, konkursy.
Marek Matysek
©
©