mieszkańcy historia szkoły Znajdziesz „Mikrokosmosy” Zdalnie- krótkometrażowy mnie Kreatywnie! w bibliotece! film o bychawie Głos Ziemi Bychawskiej GMINA BYCHAWA maj 2021 nr 3 (312) ISSN 1429-1932

Wyczekiwany przez kierowców prawoskręt w Bychawie spis treści samorząd

SAMORZĄD Moja kochana mama 4 Rozmowa z burmistrzem 8 Wiemy jak będzie wyglądała Bychawy Januszem bychawska biblioteczka Moja kochana mama Zawsze dla nas oddana Z okazji Dnia Matki… Z okazji Dnia Dziecka… Urbanem plenerowa Gorliwie się opiekowała By nie była zapomniana Inwestycje w gminie Najlepsi sportowcy Z okazji Dnia Matki wszystkim Z okazji Dnia Dziecka wszystkim 6 8 Wszystko dla nas robiła Mamom składam najlepsze życzenia Dzieciom życzę dzieciństwa pełne- Bychawa nagrodzeni! – nieskończonej miłości i szczęścia go bezwarunkowej miłości, spokoju 8 Sprzątała prała gotowała Nowe taryfy opłat za wodę Z życia projektu Zawsze pogodna i miła oraz wytrwałości w pełnieniu mat- i mocy radości. By każdy nowy dzień 6 9 Dla nas czas miała czynych obowiązków. przynosił Wam możliwość odkry- i ścieki „Aktywny Senior” Dziękuję za codzienny trud wycho- wania nowych talentów i spełniania Pokonywaliśmy z nią trudności Uczyła jak się zachować wania, troskę i cierpliwość. wszystkich marzeń. Uczyła życia i pracowitości MIESZKAŃCY Zawsze trzeba ją naśladować burmistrz Bychawy Janusz Urban Na terenie gminy Bychawa W Dniu Strażaka – życzenia Jeśli problem miałem 10 12 W kłopocie czy rozterce kończone są prace Burmistrza Do niej się zwracałem związane z budową sieci Pomagało matczyne serce światłowodowej w ramach 12 Znajdziesz mnie w bibliotece! 29.04.2021 programu POPC3. Stanisław Wierzchowski Udany występ zawodników 12 10 Nowości w Bychawskim 14 Centrum Kultury UKP BYCHAWA podczas Ligi Mistrzów Województwa 10 Bychawianie nagrodzenia Lubelskiego! przez Starostę Lubelskiego 14 Marzena Polska – w swoje 12 Przedstawicielki dzieła wkładam całe serce bychawskich KGW docenione na arenie 15 Grodzany i Zaraszów mają wojewódzkiej szansę na „Podwórko NIVEA”

16 GŁOS REGIONALISTÓW 16 Mikrokosmosy – ukończono krótkometrażowy film Po wiosennej Bychawie dokumentalny o Bychawie 16 SZKOŁY 18 Prawie całe podium nasze! Zdalnie – kreatywnie! 18 Dziękujemy Wam Strażacy! 19 18 Palmy małe i duże w Starej Wsi 19

OKŁADKA: www.bychawa.pl Wydawca GMINA BYCHAWA Skrzyżowanie ulicy Partyzantów i Redaktor naczelna Sylwia Paćkowska (SP) ulicy Marszałka Józefa Piłsudskiego w Bychawie (28-05-2021) www.twitter.com/bychawaPL Layout i łamanie tekstu Marek Matysek (MM) fot. Marek Matysek www.youtube.com Nakład 2000 egz. | ISSN 1429-1932 /user/bychawaPL Adres: Redakcja „Głosu Ziemi Bychawskiej” 23-100 Bychawa, ul. Partyzantów 1 tel. 815 660 144, 815 660 004 w. 46 www.facebook.com/Bychawa Kontakt [email protected] Strona www.bychawa.pl Dyżury redakcji pełnione są codziennie (pon.-pt.) w godz. 7.30-15.30 www.instagram.com/bychawa.pl Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redakcji tekstów oraz zmiany tytułów. Głos Ziemi Bychawskiej | maj 2021 nr 3 (312) 3 SAMORZĄD samorząd samorząd

społeczno-kulturalny tejże organizacji. Na naszym dokonanych wiele korekt, które będą efektem na- Rozmowa z burmistrzem Bychawy Januszem Urbanem gruncie OSP zrzesza w 15 jednostkach blisko 350 szych sugestii. Ważne, aby nie zaprzepaścić tego im- druhów i druhen. Znaczna część z nich rzeczywiście ponującego stuletniego dorobku, bo byłoby to bar- Burmistrz Bychawy Mówimy tutaj o drogach w Olszowcu-Kolonii przygotować się do dalszych modernizacji obiektów Będziemy współpracować przy kolejnych przed- może brać udział w typowo bojowych działaniach dzo krzywdzące – zarówno dla druhów, którzy obec- Janusz Urban i w Osowie-Kolonii. na terenie poszczególnych sołectw, również z wy- sięwzięciach, niemniej jednak w tej chwili trudno jest – szeroko rozumianych działaniach ratowniczych – nie funkcjonują w tych strukturach, jak i dla tych, któ- o inwestycjach, Ogłosiliśmy również przetargi w ramach Funduszu korzystaniem funduszy pojawiających się w ramach je ostatecznie zaplanować, gdyż są jeszcze projekty mówimy nie tylko o zdarzeniach drogowych, poża- rzy przez kolejne pokolenia budowali tą organizację. Dróg Samorządowych gdzie otrzymaliśmy 50% dota- Lokalnej Grupy Działania. wcześniej niezrealizowane, które nie zostały zakwa- rach, ale i o likwidacji skutków klęsk żywiołowych. „„27 maja to Dzień Samorządu współpracy z innymi cji na budowę ul. Powstańców Warszawy w Bychawie „„Wspomniał Pan o budowie chodni- lifikowane przez Zarząd Dróg Wojewódzkich do re- Formacja ta stanowi niezwykle ważne uzupełnienie Terytorialnego jest to święto wszystkich jednostkami oraz odcinka drogi w miejscowości Józwów. Liczymy ka w miejscowości Wola Duża – działa- alizacji w tym roku. Mowa choćby o kolejnym odcin- potencjału Państwowej Straży Pożarnej. W wielu Samorządowców… samorządu terytorialnego, na szybką realizację tych działań. niu realizowanym wspólnie z Powiatem ku chodnika w miejscowości Wola Gałęzowska, czy przypadkach OSP stanowi autonomiczną jednostkę, Tak, tradycyjnie 27 maja to Dzień Pracownika nowelizacji ustawy Pozostałe rozstrzygnięcia są kwestią przyszło- Lubelskim. Jak układa się współpra- budowie chodnika wraz z oświetleniem na skrzyżo- która niesie ludziom pomoc na co dzień i uczestniczy Samorządowego. Mamy świadomość, że dla nas ści. W związku z nieotrzymaniem środków z FOGR-u ca z innymi jednostkami samorządu waniu pomiędzy Starą Wsią Pierwszą a Starą Wsią w szeregu ważnych inicjatyw społecznych, kultural- pracownicy samorządowi, to przede wszystkim pra- o Ochotniczych Strażach (Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych) na budowę dro- terytorialnego? Drugą. Są to projekty, na których nam bardzo zależy, nych i religijnych. cownicy Urzędu Miejskiego w Bychawie i instytucji Pożarnych, pracy samorządowca gi w Leśniczówce, podjąłem decyzję żeby jednak za Generalnie można stwierdzić, że charakterystyka więc dalej będziemy zabiegać o ich realizację. W związku z powyższym martwi mnie tro- podległych nam. Wszyscy ci ludzie są najbliżej ludz- oraz nadchodzących środki z budżetu Gminy Bychawa wykonać tyle ile się naszej gminy powoduje, iż ta współpraca jest nie- Teraz może kilka słów o innych aspektach współ- szeczkę to, że ukazał się projekt zmiany ustawy kich spraw, bo to samorząd gminny ze swojej natu- da tej drogi. Mieszkańcy bardzo oczekują tej inwesty- zbędna – chociażby w kwestii dróg. Przez teren na- pracy z samorządami szczebla powiatowego oraz o Ochotniczych Strażach Pożarnych. Według mnie ry zajmuje się tymi dziedzinami, które są najbliżej wydarzeniach kulturalnych. cji – są to tereny zabudowywane, a poza tym obsługi- szej gminy przebiegają ważne drogi powiatowe i wo- wojewódzkiego. Przede wszystkim będziemy stara- i wielu druhów, którzy opiniują ten projekt niesie on obywatela. Przed pracownikami stoją ogromne wy- „„Epidemia koronawirusa zdominowała wane pod kątem dowożenia dzieci do szkół. jewódzkie. W związku tym naturalną rzeczą jest, że li się, zgodnie ze złożonymi deklaracjami, wesprzeć wiele istotnych zagrożeń. Przede wszystkim nasze zwania, duża odpowiedzialność i potrzeba nieustan- praktycznie każdą dziedzinę naszego ży- Przygotowujemy się również do złożenia wnio- musimy się w tym zakresie wspierać. dalsze doposażenie SP ZOZ w Bychawie w niezbęd- zastrzeżenia budzi fakt postulowanego podziału jed- nego doskonalenia się. Mnogość przepisów powo- cia. Jak ta sytuacja wpłynęła na realiza- sków o następne dwa odcinki drogowe do kolejnej Do tej pory wspólnie z Powiatem Lubelskim wy- ny sprzęt medyczny. Wstępną deklarację pomocy nostek OSP na bojowe – które będą musiały spełnić duje, że pracownik samorządowy musi nieustannie cję inwestycji w gminie Bychawa? edycji programu rządowego wsparcia. konaliśmy wiele istotnych inwestycji, szczególnie na w tym zakresie już złożyłem. Dofinansowujemy rów- bardzo wyśrubowane wymagania co do wyszkolenia doskonalić swój warsztat pracy, a oczekiwania są co- Jeśli chodzi o kwestię dużych inwestycji, to obec- Jeden dotyczy bardzo zniszczonego, chyba najbar- drogach powiatowych. Mowa między innymi o dro- nież 6 linii transportu publicznego uruchomionych i wyposażenia – i niebojowe – które de facto stra- raz większe, roszczeniowość niektórych mieszkań- nie w pełnym toku są dwa przedsięwzięcia – moder- dziej zniszczonego w tej chwili w gminie odcinka dro- dze relacji Bychawa (ul. Grodzany) – Leśniczówka – przez Powiat Lubelski przebiegających przez teren cą status typowych Ochotniczych Straży Pożarnych, ców również. Bardzo często spotykamy się z tym, że nizacja zalewu oraz budowa oświetlenia drogowego. gi w miejscowości Kowersk – pomiędzy miejscowo- Kiełczewice oraz o bardzo długo wyczekiwanym od- gminy Bychawa – wszystkie one wynikają z wnio- a nawet prawdopodobnie – bo tak odczytujemy nasi klienci posługują się ogólnikową, powierzchow- Intencją trwającej modernizacji zalewu są dwa ścią Gałęzów-Kolonia Druga a Kowerskiem. Tam dro- cinku drogowym od Bychawy w kierunku Wysokiego sków mieszkańców. Tutaj również staramy się współ- treść projektu – zostaną pozbawione możliwości fi- ną wiedzą, która utrudnia dialog z nimi, gdyż mają cele. Pierwszy to poprawa stanu technicznego zbior- ga jest praktycznie niemal nieprzejezdna. Liczymy, przez miejscowość Zaraszów. Są to takie sztandaro- pracować i być dobrym partnerem. Martwi jedynie nansowania z budżetu Gminy, w związku z tym ich swoje przekonania, a my stoimy na gruncie prawa. nika i jego otoczenia, tak aby mógł służyć przez ko- że otrzymane wsparcie pozwoli na wykonanie tego we inwestycje, w których Gmina Bychawa również stosunkowo niskie obłożenie tych linii – no ale miej- rola i znaczenie może ulec daleko idącej redukcji, Oczywiście chcemy pomagać w każdej sytuacji – lejne długie lata. Jest on realizowany między innymi zniszczonego i jeszcze dodatkowego odcinka drogi. partycypowała. Cieszę się, że Powiat Lubelski pod- my nadzieję, że kiedy wrosną one na trwałe w nasz a nawet może grozić to likwidacją tych jednostek. w wielu sprawach nam się to udaje. Niestety czasa- poprzez umocnienie skarp i zastosowanie droższych Drugi dotyczy tym razem inwestycji w obsza- jął te wysiłki, dlatego że są to podstawowe drogi krajobraz sytuacja ta ulegnie poprawie i osób korzy- Trudno dzisiaj przyjąć druhom do świadomości to, mi nasze możliwości rozmijają się z oczekiwaniami materiałów. Drugi cel to uatrakcyjnienie oblicza te- rze miejskim. Chodzi tu o dokończenie budowy dla naszego systemu komunikacyjnego. Przykładem stających będzie więcej. że ze względu na brak samochodów bojowych zli- mieszkańców, ale na wiele sytuacji nie mamy po pro- renu rekreacyjnego. Będzie zarówno coś dla space- ul. ks. Dominika Maja wraz z parkingiem, który to bę- tej dobrej współpracy jest też wspomniany przeze „„A co się dzieje w kwestii zagospodarowa- kwidowane mogą zostać jednostki o wieloletniej tra- stu wpływu. Dlatego misja pracownika samorządo- rowiczów, jak i osób chcących skorzystać z urządzeń dzie zlokalizowany przy parku na łące należącej do mnie już wcześniej chodnik będący przedłużeniem nia przestrzennego Bychawy? dycji, które na trwałe wrosły w krajobraz społeczny. wego w dzisiejszych czasach jest szczególnie trudna, towarzyszących. Nowy wizerunek tej przestrzeni ma parafii. Udało nam się uzyskać zgodę kurii lubelskiej ul. Henryka Sienkiewicza w miejscowości Wola Duża, Mamy świadomość, że rzeczywistość i potrzeby W ustawie znajduje się szereg różnych rozwiązań, jest szczególnym wyzwaniem, któremu staramy się być piękną wizytówką, elementem przyciągającym na wydzierżawienie tego obiektu na 25 lat – to po- bo również on jest wspólną inwestycją Powiatu mieszkańców są dynamiczne. Pragnąc dalszego roz- w tym podporządkowujących w większym zakresie jak najlepiej podołać. Na co dzień jest to trudne i w nie tylko mieszkańców, ale i turystów. Kolejnym kro- zwala nam włączyć ten obszar do projektu. Cieszę Lubelskiego i Gminy Bychawa. W miarę możliwości woju miasta – mając na uwadze liczne wnioski miesz- te jednostki nadzorowi państwowemu – co przeczy bieżącej pracy powodów do zmartwień, frustracji kiem ma być tutaj znalezienie pomysłu na wykorzy- się, że po długich staraniach udało się to zrealizować. – bo wiadomo, że możliwości finansowe zarówno kańców oraz potencjalnych inwestorów o zmianę stowarzyszeniowemu, społecznemu charakterowi i trosk nam nie brakuje. Mam nadzieję, że nie zabrak- stanie strefy zalewu na rekreację. Tym bardziej, że w Bychawie brakuje miejsc parkin- Powiatu jak i naszej Gminy są ograniczone – będzie- przeznaczenia terenów oraz uprzednią zmianę stu- tych formacji, które powstają przecież oddolnie z ini- nie zdrowia, motywacji do tego żeby jak najlepiej W niektórych miejscowościach, tak jak na przy- gowych – nie tylko dla osób korzystających z posługi my starali się współpracować w kolejnych projek- dium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania cjatywy mieszkańców. Chcielibyśmy zachować sto- służyć mieszkańcom, pomimo trudności, problemów kład w Olszowcu-Kolonii, stoją już słupy oświetle- liturgicznej, ale również dla mieszkańców. tach wynikających z potrzeb mieszkańców. przestrzennego miasta Bychawa – chcemy dokonać warzyszeniowy, autonomiczny charakter. Jako pre- i coraz większego ubóstwa finansowego w samorzą- niowe. W związku z tym, że zostały środki poprzetar- Rozpoczynamy też proces reperacji naszych lokal- Jeżeli chodzi o drogowy zakres współpra- zmiany miejscowego planu zagospodarowania prze- zes Zarządu Oddziału Miejsko-Gminnego Związku dach. Swoje zadania staramy się wykonywać jak naj- gowe zwróciliśmy się do Urzędu Marszałkowskiego nych dróg – zarówno tych tłuczniowych, jak i likwida- cy z Województwem Lubelskim to tutaj pod- strzennego miasta Bychawa (mimo że ten uchwalony Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej lepiej, realizować jak najwięcej inwestycji – co w dzi- Województwa Lubelskiego o rozszerzenie zakre- cji dołów w drogach asfaltowych. Mam nadzieję, że stawowym zamierzeniem aktualnie już odda- był ostatnio w 2020 roku). Ma to przynieść rozwój Polskiej w Bychawie mogę z całą pewnością pod- siejszych realiach jest coraz trudniejsze – no ale póki su projektu. Mamy nadzieję, że dzięki temu kolej- w ciągu najbliższego miesiąca tj. czerwca te remonty nym do użytku jest słynny prawoskręt w centrum budownictwa nie tylko mieszkalnego i wielorodzin- kreślić, że jako formacja zawsze jesteśmy otwarci na co, dzięki społecznemu konsensusowi udaje nam się ne miejscowości dodatkowo otrzymają oświetlenie zostaną wykonane i w tym najbardziej istotnym dla Bychawy – z ul. Partyzantów na ul. Marszałka Józefa nego, ale i usługowego. Liczymy na to, że studium współpracę z Państwową Strażą Pożarną. W zasadzie wiele przedsięwzięć urzeczywistniać. Mam nadzieję, drogowe. Dążymy do tego, aby w pełni wykorzystać rolników czasie żniw będzie można w pełni korzystać Piłsudskiego. Przedłużenie się prac wynikało z ko- i plan będą procedowane równolegle, co pozwoli na jesteśmy formacją bratnią dla PSP i w wielu akcjach że tak będzie dalej. kwotę dotacji, którą nam pierwotnie przyznano. z tych dróg. nieczności uzupełnienia dokumentacji i weryfikacji skrócenie czasu ich realizacji. O szczegółach będzie- uczestniczymy wspólnie. Zapisy te rzeczywiście bu- Pragnę złożyć wszystkim osobom, które współ- Trzeci projekt związany jest z odnawialnymi źró- Inwestycją w zasadzie już ukończoną jest budowa projektowej – co było zupełnie niezależne od naszej my informować niebawem. dzą nasze duże wątpliwości. Boimy się również, że tworzą Samorząd w naszej gminie – Radnym, dłami energii. Na bieżąco realizowane jest instalowa- chodnika dla pieszych o długości 350 m będącego Gminy. Już pierwsze obserwacje pokazują, że ta in- „„Nie tak dawno, bo 4 maja obchodzili- ustawa – a przepisy wykonawcze do niej w szczegól- Sołtysom, członkom Rad Sołeckich, pracownikom nie pieców na biomasę. Drugi moduł tego zadania, przedłużeniem ul. Henryka Sienkiewicza w miejsco- westycja – do której Gmina Bychawa dołożyła więk- śmy Międzynarodowy Dzień Strażaka. ności – nałożą na Gminę kolejne obowiązki związa- Urzędu Miejskiego oraz pracownikom jednostek or- czyli kwestia montażu instalacji fotowoltaicznych ze wości Wola Duża w stronę Krzczonowa i Wysokiego. szość środków, bo blisko 220 tysięcy złotych – przy- Aktualnie trwają prace nad nowelizacją ne z dodatkowym obciążeniem finansowym jeżeli ganizacyjnych Gminy Bychawa, serdeczne gratulacje względu na spór wykonawców utknęła w miejscu. Jest to bardzo ważna droga wylotowa, gdzie samo- nosi oczekiwane efekty. Już widzimy rozluźnienie ru- ustawy o Ochotniczej Straży Pożarnej. Co chodzi o utrzymanie tych jednostek. Jest wiele nie- i szczere wyrazy uznania za dotychczasowe osiągnię- Niestety sprawa ta musi zostać rozpatrzona przed chody rozwijają dużą prędkość. Mieszkańcy zwra- chu i szybszą możliwość skrętu w prawą stronę. ten dokument niesie ze sobą? wiadomych, zgłaszamy swoje wnioski, zastrzeżenia, cia w działalności na rzecz rozwoju naszej gminy. stosownymi instytucjami, dopiero wtedy możliwe cali nam uwagę na niebezpieczeństwo przechodze- Mam nadzieję, że w ślad za tym pójdzie dalsza Na wstępie trzeba stwierdzić, że Ochotnicza Straż uwagi. Mamy nadzieję, że proces opiniowania bę- Życzę dużo zdrowia, energii oraz niesłabną- będzie wyłonienie wykonawcy tej części inwestycji. nia tamtędy. Jest to zadanie realizowane wspólnie współpraca w zakresie zapowiadanej zresztą popra- Pożarna jest organizacją o ponad stuletniej trady- dzie postępowaniem autentycznym, czyli dojdzie cego zapału i wytrwałości w tej niezmiernie Niestety też oznacza to oczywiście opóźnienie w re- z Powiatem Lubelskim. wy stanu drogi wiodącej w kierunku Starej Wsi. Są cji. Ma ona ogromny dorobek. Jest to formacja, do prawdziwej, rzetelnej debaty – bo niestety oso- ważnej i odpowiedzialnej służbie. Powodzenia alizacji, ale podkreślić należy, że nie wynika ono z na- Wymienione tutaj inwestycje są tymi, które ak- sygnały, że być może już w lipcu dojdzie do poważ- która zrzesza ponad 600 tysięcy druhów i druhen by tworzące projekt wcześniej nie konsultowały go w realizacji nowych, ambitnych zamierzeń szej winy. Walkę wykonawców o rynek obserwujemy tualnie najbardziej nas angażują. Pozostałe będą niejszych inwestycji modernizacyjnych na tym od- w skali całego kraju. Trudno jest dzisiaj przecenić z Ochotniczymi Strażami Pożarnymi i naszymi wła- oraz wszelkiej pomyślności w życiu osobistym również w wielu innych gminach. realizowane sukcesywnie w miarę możliwości, cho- cinku drogowym, który jak wiadomo jest bardzo ru- rolę i znaczenie OSP dla zapewnienia szeroko ro- dzami. Rezultat jest taki, że widzimy wiele bardzo i rodzinnym. Udało się w końcu podpisać dwie pierwsze umo- ciażby te wynikające z założeń funduszu sołeckiego chliwy, a znajduje się w stosunkowo kiepskim stanie zumianego bezpieczeństwa i ochrony przeciwpo- wątpliwych zapisów. Miejmy nadzieję, że w pro- wy na wykonanie dwóch odcinków drogowych. – niektóre są już wdrażane. Chcielibyśmy również technicznym. żarowej mieszkańców. Ogromny jest też dorobek cesie opiniowania i tworzenia tego prawa zostanie dokończenie na kolejnej stronie >>> Głos Ziemi Bychawskiej | maj 2021 nr 3 (312) 4 Głos Ziemi Bychawskiej | maj 2021 nr 3 (312) 5 samorząd samorząd

>>> dokończenie 2014-2020 Oś Priorytetowa 7 Ochrona dziedzictwa Inwestycje w gminie Bychawa kulturowego i naturalnego, Działanie 7.1 Dziedzictwo „„Przebudowę prawoskrętu z ul. Partyzantów na „„Wszystko wskazuje na to, że epidemia kulturowe i naturalne. ul.Zakończono… Marszałka Józefa Piłsudskiego w Bychawie na od- koronawirusa aktualnie jest w odwro- cinku drogi wojewódzkiej. Inwestycja ta skróci czas cie. Jak w tej sytuacji wyglądają pla- „„Budową niskoemisyjnego oświetlenia drogo- przejazdu przez centrum Bychawy. ny związane z organizacją wydarzeń wegoTrwają w gminie prace Bychawa. nad… Ma on na celu przede „„Przebudowa drogi gminnej w miejscowo- kulturalnych? wszystkim zwiększenie poziomu bezpieczeństwa ści Zaraszów o długości 804 mb. Wartość robót: Wszyscy mamy nadzieję, że deklaracje o tym, że na naszych drogach z jednoczesnym dbaniem 421 655, 98 zł. Zadanie współfinansowane ze środ- „„Zawarła umowę z wykonawcą na przebudo- pandemia ustępuje – poparte coraz mniejszą liczbą o środowisko naturalne. W ramach przedsięwzięcia ków Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg. węPonadto drogi gminnej Gmina w miejscowości Bychawa… Romanów (za zachorowań – okażą się prawdziwe i że najbliższe wybudowane zostaną nowe oraz zmodernizowane Olszowcem-Kolonią) o długości 566 mb. Wartość miesiące będą takim prawdziwym odwrotem epide- istniejące linie oświetlenia drogowego: robót budowlanych: 230 507,51 zł. Przedsięwzięcie mii. Myślę, że wszystkim nam zależy na tym, aby wy- »»przy drodze powiatowej nr 2295L w Józwowie, „„W czerwcu br. rozpoczną się prace drugiego eta- dofinansowane w ramach Rządowego Funduszu brać się na zasłużony wakacyjny wypoczynek oraz Woli Gałęzowskiej-Kolonii i Woli Gałęzowskiej puNiebawem montażu kotłów rozpocznie na pelet. Łącznie się… w ramach pro- Inwestycji Lokalnych. aby 1 września normalnie ruszył system edukacji, »»przy drodze wojewódzkiej nr 836 w Osowie jektu zamontowanych zostanie 67 kotłów. „„Zawarła umowę z wykonawcą moderniza- który jest teraz bardzo poszkodowany. Chyba wszy- »»przy drodze powiatowej nr 2294L w Gałęzowie Trwa procedura przetargowa dotycząca montażu cji drogi gminnej w miejscowości Osowa-Kolonia scy zdajemy sobie sprawę z tego, że nauka zdalna to »»przy drodze powiatowej nr 2284L paneli fotowoltaicznych. Czas jej trwania przedłuża o długości 220 mb. Wartość robót budowlanych: jedynie namiastka prawdziwej edukacji. Oczywiście w Olszowcu-Kolonii się ze względu na odwołanie wniesione przez jed- 74 597,85 zł. Przedsięwzięcie dofinansowane w ra- również w wymiarze gospodarczym jest to niesły- »»przy drodze wojewódzkiej nr 834 w Bychawie (ul. nego z wykonawców. Prace rozpoczną się po roz- mach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych. chanie ważne, aby gospodarka i cały sektor usług Partyzantów) oraz Marysinie. strzygnięciu sporu przez Krajową Izbę Odwoławczą „„Ogłosiła przetarg na budowę drogi gminnej – mógł już funkcjonować normalnie. Zadanie „Budowa niskoemisyjnego oświetle- w Warszawie. Przewidywany termin montażu to ul. Powstańców Warszawy w Bychawie o długo- Z punktu widzenia kulturalnego oznacza to, że bę- nia drogowego w gminie Bychawa” dofinansowa- czerwiec/lipiec br. ści przeszło 500 mb. Zadanie współfinansowane ze Marek Matysek / Urząd Miejski w Bychawie dziemy próbowali powoli odmrażać nasze inicjaty- ne ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju 2021-05-27, bychawski zalew w trakcie modernizacji © Montaż kotłów na pelet i paneli fotowoltaicznych środków Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg. © wy kulturalne, których pomysły stopniowo rodzą się Regionalnego w ramach Regionalnego Programu realizowany jest w ramach projektu Eko-Energia „„Ogłosiła przetarg na przebudowę drogi gmin- już na szczeblu lokalnym. Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata zechce odwiedzić nasze Małe Centrum Świata. W trosce o bezpieczeństwo osób dotychczas ko- w gminie Bychawa. nej w miejscowości Józwów o długości 1320 mb. W lecie chcielibyśmy wrócić do lubianego przez 2014-2020, Oś Priorytetowa 5 Efektywność ener- W ramach szeregu prac poprawi się także bezpie- rzystających z terenu zalewu przypominamy, że obo- Zadanie współfinansowane ze środków po- Zadanie współfinansowane ze środków Rządowego szereg mieszkańców Festiwalu Śladami Singera, getyczna i gospodarka niskoemisyjna, Działanie 5.5 czeństwo i dostęp do zalewu m.in. przy niekorzyst- wiązuje bezwzględny zakaz przebywania na terenie chodzących z Europejskiego Funduszu Rozwoju Funduszu Rozwoju Dróg. którego kolejna edycja zaplanowana jest na dru- Promocja niskoemisyjności. nych warunkach atmosferycznych, również dla placu budowy. Regionalnego w ramach Osi Priorytetowej 4 Energia gą połowę lipca – dokładnego terminu jeszcze nie osób niepełnosprawnych. Ważnym punktem mo- Zadanie „Poprawa dostępności do obiektów dzie- przyjazna środowisku, Działanie 4.1 Wsparcie wyko- znamy. Jest to wydarzenie, które zawsze przycią- dernizacji będzie też remont palisady umacniającej dzictwa naturalnego poprzez zagospodarowanie rzystania OZE Regionalnego Programu Operacyjnego ga rzeszę swoich tradycyjnych zwolenników. Mam „„Modernizacją bychawskiego zalewu. Zwiększy brzeg zbiornika wodnego. przestrzeni przy zalewie w Bychawie” dofinanso- Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020. nadzieję, że w tym roku pozyskamy też nowych. ona poziom atrakcyjności, tego ważnego miejsca Planowany termin zakończenia prac to czerwiec wane ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Również w tym roku bychawski etap festiwalu ma rekreacji nie tylko mieszkańców, ale i każdego kto br. Regionalnego w ramach Regionalnego Programu przyjąć formułę dwudniowego wydarzenia z wido- Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata wiskiem. Mieszkańcy będą mieli możliwość zgroma- dzenia się wokół tej cennej pod wieloma względami inicjatywy. „„Nowe taryfy opłat za wodę i ścieki Mamy również nadzieję, że łagodniejąca sytu- acja pandemiczna pozwoli nam na powrót do tra- Bychawskie Przedsiębiorstwo odbiorców usług na następujące taryfowe grupy 4) Grupa 4 – obejmująca odbiorców rozliczających się na podstawie wodomie- Wysokość cen i stawek opłat za dostarczaną wodę na okres od 25-36 miesięcy dycji dożynkowej. Wstępny termin Dożynek Gminy odbiorców usług: rza ogrodowego w systemie kwartalnym, w skład tej grupy wchodzą odbiorcy po- Taryfowa grupa Komunalne w Bychawie odbiorców Wyszczególnienie Cena z VAT Bychawa to 22 sierpnia, a więc jeszcze przed rozpo- W zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę siadający dodatkowy wodomierz mierzący wodę bezpowrotnie zużytą. cena za 1m³ wody 4,15 zł/m³ Grupa 1 częciem roku szkolnego. Tradycyjnie na stadionie ogłasza taryfy dla zbiorowego przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne wy- W zakresie zbiorowego odprowadzania ścieków spółka stosuje jednolite ceny stawka opłaty abonamentowej 8,95 zł/odb./m-c cena za 1m3 wody 4,15 zł/m3 Grupa 2 chcielibyśmy zgromadzić mieszkańców – oczywiście zaopatrzenia w wodę odrębniło następujące taryfowe grupy odbiorców: dla wszystkich grup odbiorców. stawka opłaty abonamentowej 18,20 zł/odb./kwartał cena za 1m³ wody 4,15 zł/m³ zgodnie z wymogami sanitarnymi – aby wspólnie 1) Grupa 1 – grupa obejmująca odbiorców rozli- Grupa 3 i zbiorowego odprowadzania stawka opłaty abonamentowej 14,87 zł/odb./kwartał podziękować za plony. czających się na podstawie wodomierza głównego Wysokość cen i stawek opłat za dostarczoną wodę na okres od 1-12 miesięcy cena za 1m³ wody 4,15 zł/m³ Grupa 4 Są też pomysły na kolejne inicjatywy. Mimo, ścieków, obowiązujące od w systemie jednomiesięcznym, w skład tej grupy Taryfowa grupa stawka opłaty abonamentowej 4,33 zł/odb./kwartał odbiorców Wyszczególnienie Cena z VAT że zabraknie naszych „bychawskich pierogów” 1 maja 2021 r. na okres 3 lat dla wchodzą odbiorcy instytucjonalni tj. budynki admi- cena za 1m³ wody 4,02 zł/m3 Grupa 1 tj. Ogólnopolskiego Festiwalu „W Krainie Pierogów”, nistracji publicznej, przedsiębiorcy, firmy zlokalizo- stawka opłaty abonamentowej 8,66 zł/odb./m-c Wysokość cen i stawek opłat za odprowadzane ścieki na okres od 1-12 miesięcy odbiorców usług. cena za 1m3 wody 4,02 zł/m3 Grupa 2 to może jesienią uda się zorganizować imprezę roz- wane na terenie miasta Bychawy; stawka opłaty abonamentowej 17,58 zł/odb./kwartał Taryfowa grupa odbiorców Wyszczególnienie Cena z VAT cena za 1m³ wody 4,02 zł/m3 Grupa 1 cena za 1m³ ścieków 7,55 zł/m³ rywkową, która początkowo była planowana na ko- Taryfowe ceny oraz stawki opłat dotyczą wszystkich 2) Grupa 2 – grupa obejmująca odbiorców rozli- Grupa 3 stawka opłaty abonamentowej 14,35 zł/odb./kwartał niec czerwca. Chcielibyśmy dać mieszkańcom możli- odbiorców usług w zakresie zbiorowego zaopatrze- czających się na podstawie wodomierza głównego cena za 1m³ wody 4,02 zł/m3 Wysokość cen i stawek opłat za odprowadzane ścieki na okres od 13-24 miesięcy Grupa 4 wość zgromadzenia się i cieszenia się zabawą, może nia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków w systemie kwartalnym; w skład tej grupy wchodzą stawka opłaty abonamentowej 4,20 zł/odb./kwartał Taryfowa grupa odbiorców Wyszczególnienie Cena z VAT Grupa 1 cena za 1m³ ścieków 7,68 zł/m³ nie w tak licznym wymiarze jak dzieje się to w czasie realizowanego przez Bychawskie Przedsiębiorstwo odbiorcy indywidualni (np. gospodarstwa domo- bychawskich pierogów, ale na pewno taką inicjaty- Komunalne Sp. z o.o. w Bychawie. we, indywidualne gospodarstwa rolne); Wysokość cen i stawek opłat za dostarczaną wodę na okres od 13-24 miesięcy Wysokość cen i stawek opłat za odprowadzane ścieki na okres od 25-36 miesięcy wę podejmiemy. Jeśli tylko sytuacja na to pozwoli, Uwzględniając potrzebę zachowania ciągło- 3) Grupa 3 – grupa obejmująca odbiorców roz- Taryfowa grupa Wyszczególnienie Cena z VAT Taryfowa grupa odbiorców Wyszczególnienie Cena z VAT odbiorców Grupa 1 cena za 1m³ ścieków 7,73 zł/m³ będziemy starali się stopniowo wychodzić do miesz- ści stosowanego sposobu rozliczeń z odbiorcami liczających się na podstawie przeciętnych norm cena za 1m³ wody 4,11 zł/m³ Grupa 1 kańców z ofertą kulturalną. usług, mając na uwadze sposób korzystania z urzą- zużycia wody (ryczałt) w systemie kwartalnym, stawka opłaty abonamentowej 8,80 zł/odb./m-c Więcej na stronie internetowej Bychawskiego Przedsiębiorstwa Komunalnego: cena za 1m3 wody 4,11 zł/m3 Grupa 2 rozmawiała Sylwia Paćkowska dzeń wodociągowych i kanalizacyjnych oraz struk- w skład tej grupy wchodzą odbiorcy indywidualni, stawka opłaty abonamentowej 17,90 zł/odb./kwartał www.ebpk.pl cena za 1m³ wody 4,11 zł/m³ turę ilości odbiorców w opracowanych grupach u których nie ma technicznych możliwości zainsta- Grupa 3 stawka opłaty abonamentowej 14,62 zł/odb./kwartał taryfowych, a także zróżnicowane koszty bieżącej lowania wodomierza głównego; cena za 1m³ wody 4,11 zł/m³ Grupa 4 eksploatacji, przedsiębiorstwo dokonało podziału stawka opłaty abonamentowej 4,26 zł/odb./kwartał

Głos Ziemi Bychawskiej | maj 2021 nr 3 (312) 6 Głos Ziemi Bychawskiej | maj 2021 nr 3 (312) 7 samorząd samorząd Najlepsi sportowcy nagrodzeni!

„„30 kwietnia 2021 roku dowolnym podczas IV rundy Ligi Wojewódzkiej Dzieci i Młodzików w sali konferencyjnej »»Szymon Lipiński – w dyscyplinie: pływanie za Urzędu Miejskiego zajęcie III miejsca na dystansie 400 m stylem Podziękowania w Bychawie miało zmiennym oraz II miejsca na dystansie 100 m stylem zmiennym, a także III miejsca w sztafecie Serdeczne podziękowania kierujemy do dzie- Szczere wyrazy współczucia miejsce uroczyste 4 x 50 stylem dowolnym podczas IV rundy Ligi ci ze Świetlicy Wiejskiej „Tęczowy Zakątek” Ewie Sulowskiej wręczenie nagród Wojewódzkiej Dzieci i Młodzików w Gałęzowie, które podzieliły się z nami swo- Pracownikowi Urzędu Miejskiego »»Mateusz Góźdź – w dyscyplinie: pływanie za zaję- imi artystycznymi talentami i z okazji Świąt w Bychawie za osiągnięte cie III miejsca w sztafecie 4 x 50 m stylem dowol- Wielkanocnych obdarowały nas pięknymi z powodu śmierci wyniki sportowe nym podczas IV rundy Ligi Wojewódzkiej Open stroikami. Dziękujemy również rodzicom oraz TATY oraz osiągnięcia »»Igor szafran – w dyscyplinie: pływanie za zajęcie pani Ilonie Fijołek-Mitule, pod której bacznym składają burmistrz wraz z pracownikami III miejsca w sztafecie 4 x 50 m stylem dowolnym okiem powstawały te małe dzieła sztuki. Urzędu Miejskiego w Bychawie, radni Rady w działalności podczas IV rundy Ligi Wojewódzkiej Open. radni Rady Miejskiej w Bychawie Miejskiej w Bychawie oraz sołtysi sportowej. oraz sołtysi Gminy Bychawa Wszystkim nagrodzonym sportowcom serdecz- Wyróżnienia z rąk nie gratulujemy oraz życzymy kolejnych, równie Marek Matysek / Urząd Miejski w Bychawie © burmistrza Bychawy © wysokich osiągnięć. Janusza Urbana »»Miłosz Widerlik – w dyscyplinie: wędkarstwo »»Łucja Frączek – w dyscyplinie: pływanie za zaję- muchowe za zajęcie III miejsca w Mistrzostwach cie I miejsca na dystansie 100 m stylem grzbieto- odebrało pięcioro Polski juniorów w wędkarstwie muchowym wym oraz II miejsca na dystansie 200 m stylem sportowców:

„„Z życia projektu „Aktywny Senior” „„Wiemy jak będzie wyglądała bychawska biblioteczka plenerowa Ośrodek Pomocy Społecznej w Bychawie kontynuuje 10 maja 2021 r. miało miejsce posiedzenie realizację projektu pn. „Aktywny Senior” komisji konkursowej w konkursie na biblioteczkę w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego plenerową w Bychawie, która z siedmiu Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020. nadesłanych projektów wybrała jeden. W ramach ww. projektu świadczone są usługi opiekuńcze dla dwóch osób niesa- modzielnych oraz usługi opiekuńcze w formie stacjonarnej opieki dziennej, tzw. Klub Seniora. Mimo utrudnień wynikających z panującej w kraju sytuacji epidemiologicznej, kiedy to zajęcia w Klubie Seniora były okresowo zawieszane, Ośrodek od marca br. wznowił swoje działania i realizowane są kolejne spotkania. Seniorzy uczestni- czą w zajęciach rozwijających ich zainteresowania i umiejętności, tj. muzycznych, z rękodzieła, kulinarnych. Odbywają się również zajęcia z zakresu kultury fizycz- nej, zajęcia komputerowe pn. E-Senior, a w ramach działań edukacyjnych realizo- wane są zajęcia pn. Bezpieczna jesień. Ponadto seniorzy biorą udział w treningu

umiejętności społecznych, mającym na celu m. in. rozwijanie umiejętności nawią- materiały udostępnione przez autora © zywania i podtrzymywania kontaktów, współdziałania w grupie. © W związku z aktualną sytuacją zagrożenia epidemiologicznego, mając na 2,5 godziny dziennie. Wszelkie niezbędne informacje w tej sprawie można uzy- względzie dobro i zdrowie uczestników projektu, wszystkie zajęcia odbywają się skać w siedzibie Ośrodka Pomocy Społecznej w Bychawie ul. Marszałka Józefa Marek Matysek / Urząd Miejski w Bychawie ©

© z zachowaniem rekomendacji Ministra Rodziny i Polityki Społecznej, Ministra Piłsudskiego 22, bądź telefonicznie 81 566 01 27. Zdrowia i Państwowego Inspektora Sanitarnego, m. in. poprzez zapewnienie ma- Projekt „Aktywny Senior” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej W rywalizacji zwyciężyła propozycja pani Ewy Sprawki – Biblioteczka Pod seczek ochronnych, płynów do dezynfekcji rąk i pomieszczeń. w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na Kukułką. W środę 19 maja 2021 r. zastępca burmistrza Bychawy Magdalena Ośrodek Pomocy Społecznej w Bychawie informuje, że nadal istnieje możli- lata 2014-2020 w zakresie Osi Priorytetowych 9-12 RPO WL 2014-2020. Kostruba, w imieniu burmistrza Bychawy Janusza Urbana, pogratulowała lau- wość skorzystania z usług opiekuńczych dla osób niesamodzielnych, wymagają- Małgorzata Korba, Ośrodek Pomocy Społecznej w Bychawie reatce wygranej oraz wręczyła jej dyplom i nagrodę. cych opieki i pielęgnacji, zgodnie z potrzebami przez 7 dni w tygodniu, średnio Aktualnie trwa procedura wyboru wykonawcy Biblioteczki Pod Kukułką, która docelowo ma zostać usytuowana w parku miejskim przy ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Bychawie.

Głos Ziemi Bychawskiej | maj 2021 nr 3 (312) 8 Głos Ziemi Bychawskiej | maj 2021 nr 3 (312) 9 MIESZKAŃCY mieszkańcy mieszkańcy

„„Na terenie gminy Bychawa kończone Nowości w Bychawskim Centrum Kultury są prace związane Koronawirus zmusił nas do przeniesienia części z budową sieci działańWspomnienia do sieci online. Dzięki temu publikowane światłowodowej materiały można oglądać zarówno na żywo, jak również odtwarzać w dowolnym momencie na w ramach programu komputerze, telewizorze czy na komórce. Od niedawna rozpoczęliśmy nowy cykl nagrań: POPC3 „Bychawa we wspomnieniach”. Zaproszeni do udziału w programie goście opowiadają i wspomi- nają Bychawę z okresu PRL. Tym samym zostawia- my te wspomnienia w głębinach internetu, tak aby za 20, 50, może 100 lat można je było odtworzyć. 2021-05-25, KGW Stara Wieś Trzecia W nagraniu udział wzięli do tej pory: Marek Kuna, Ryszard Sprawka, Henryk Krajewski, a ich opowie- www.youtube.com/c/BychawskieCentrumKultury 2021-05-19, kadr z "Bychawa we wspomnieniach" © ści można znaleźć na Facebooku oraz na YouTube. © Opowiadamy zarówno o urbanizacji miasta, o jego i wdziękiem prezentują lokalne, charakterystyczne dla naszego regio- rozwoju architektonicznym. Chcemy opowiedzieć Od trzech tygodni Bychawskie Centrum Kultury nu potrawy. Część przepisów można znaleźć w wydanej nie tak dawno również o życiu kulturalnym, o organizowanych ba- Kobietywspółtworzy Pracujące nowy program kulinarny. Do udzia- publikacji pt. „Babcine specjały”. lach karnawałowych i choinkach oraz o wieczorach łu w projekcie zaprosiliśmy i ciągle zapraszamy Zachęcamy do oglądania naszego lokalnego programu kulinarne- Marek Matysek / Urząd Miejski w Bychawie

© spędzanych w Arkadii. Interesuje nas także rozwój wszystkie Koła Gospodyń Wiejskich, działające na go w każdy wtorek o godzinie 18.00. W najbliższym czasie przed na- © przemysłu oraz istniejące w poprzedniej epoce za- terenie Gminy Bychawa. Cieszymy się z przyjem- szą kamerą zaprezentują się KGW ze Starej Wsi Pierwszej, Starej Wsi Dzięki temu rozwiązaniu mieszkańcy gminy Bychawa kłady pracy. Pierwszy odcinek audycji obejrzało nego odbioru i bardzo dużej oglądalności. Średnio Drugiej i Starej Wsi Trzeciej. Trzymajcie kciuki za wszystkie aktywne będą mieli możliwość wyboru z wachlarza kilku do- ponad 2500 osób co jest absolutnie rekordowym około 100 osób ogląda nasz program na żywo. kobiety! stawców internetu światłowodowego. Obecne wynikiem. Wyemitowane do tej pory odcinki obejrzało już pra- oferty dostawców zazwyczaj proponują umowę na Jeżeli czytelnicy „Głosu Ziemi Bychawskiej” mają wie 5 tysięcy osób! To świetny wynik. Gotowaliśmy 24 miesiące, prędkość łącza (pobieranie) to zakres chęć opowiadania o życiu w Bychawie w latach 60.- m.in.: fusię, kluski z serem, zupę grochową, piekli- Od maja wznowiliśmy część działań stacjonarnych. Odbywają się za- 2021-05-11, KGW Gałęzów-Kolonia Druga od 300 do 1000 Mb/s, zaś ceny uśrednionej opłaty 80. serdecznie zapraszamy i prosimy o kontakt pod śmy zapiekankę ziemniaczaną oraz robiliśmy pie- jęciaWznowiona emisji głosu, tańcadziałalność nowoczesnego, stacjonarna spotkania Męskiego Zespołu miesięcznej wahają się od 45 zł do 95 zł opłaty mie- numerem telefonu: 81 566 01 24. rogi. Do tej pory w naszym programie udział wzię- Wokalnego „Podkowiaki”, zajęcia z akrobatyki oraz rękodzieło. sięcznej za sam internet. ły KGW: Wola Duża, Gałęzów-Kolonia Pierwsza Wszystkie organizowane przez Bychawskie Centrum Kultury zajęcia Przy wyborze oferty dobrze jest też zwrócić i Gałęzów-Kolonia Druga. Panie z ogromną radością są bezpłatne. uwagę na dodatkową opłatę instalacyjną/aktywa- Mateusz Wróblewski cyjną (u części dostawców jest bezpłatna), opłatę za wydanie sprzętu (zazwyczaj od 0 do 50 zł). Na „„Bychawianie nagrodzenia przez Starostę cenę wpływa również prędkość wysłania danych (tzw. upload), który w ofertach kształtuje się od 50 Lubelskiego do 1000 Mb/s. Niezmiernie miło nam Światłowód to możliwość korzystania z najnowo- cześniejszej technologii dostępu do ultraszybkiego poinformować, że decyzją internetu, telewizji i telefonii. Symetryczne łącze Zarządu Powiatu w Lublinie internetowe pozwala na pobieranie i wysyłanie da- nagrody za osiągnięcia 2021-05-04, KGW Gałęzów-Kolonia Pierwsza nych z taką samą prędkością. Jeżeli są Państwo zainteresowani możliwością w dziedzinie twórczości darmowego przyłączenia nieruchomości w techno- artystycznej, upowszechniania logii FTTH (ang. Fiber-To-The-Home, światłowód do i ochrony kultury otrzymali: domu) lub mają pytania związane z projektem, za- praszamy do kontaktu: »»Kapela Cyja w składzie: Marek Trzciński – akor- telefon: +48 576 686 967 deon/śpiew, Mariusz Wąsik – klarnet/śpiew, e-mail: [email protected] Jarosław Oszust – kontrabas/śpiew, Krzysztof Zapraszamy do zapoznania się z informacjami do- Mendykowski – bęben ze stalką/śpiew tyczącymi projektu na stronach internetowych: »»Bychawskie Stowarzyszenie Kobiet Aktywnych na Starostwo Powiatowe w Lublinie © www.inea.pl ręce Ewy Rębeckiej © www.fiberhost.com »»Zespół Śpiewaczy „Słowianki” na ręce Anity www.fibee.pl Ładoszek Dziękuję za promowanie naszego bychawskiego re- www.youtube.com/c/BychawskieCentrumKultury 2021-04-27, KGW Wola Duża © https://getfibre.pl – Lista operatorów, z których »»Piotr Gęba – dyrektor Bychawskiego Centrum w imieniu własnym oraz mieszkańców gminy gionu. Życzę kolejnych sukcesów oraz satysfakcji i rado- © usług można korzystać. Tu można sprawdzić czy Kultury. BychawaWszystkim gratuluję nagrodzonym, otrzymania nagrody za osią- ści płynącej z działalności kulturalnej. Państwa adres jest ujęty w projekcie. gnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, burmistrz Bychawy Janusz Urban upowszechniania i ochrony kultury.

Głos Ziemi Bychawskiej | maj 2021 nr 3 (312) 10 Głos Ziemi Bychawskiej | maj 2021 nr 3 (312) 11 mieszkańcy mieszkańcy

„„Przedstawicielki bychawskich KGW Znajdziesz mnie w bibliotece! docenione na arenie „„Że biblioteka to wojewódzkiej miejsce pełne książek Niezwykle cieszy, że talenty mieszkańców gminy wie chyba każdy, Bychawa doceniane są także poza granicami nasze- nawet jeżeli nie go Małego Centrum Świata. Gmina Bychawa może poszczycić się prężnie jest jej bywalcem. działającymi Kołami Gospodyń Wiejskich. W ostat- Od lat uparcie nim czasie przedstawicielki tych organizacji wzię- ły udział w konkursach Wielkanocnych organizo- i konsekwentnie wanych przez Urząd Marszałkowski Województwa staramy się pokazać Lubelskiego. Wam, Drodzy W rywalizacji na najpiękniejsze palmy wielka- nocne „Cudna – nienudna palma” wyróżnione zo- Mieszkańcy Gminy stały prace autorstwa: p. Elżbiety Rozwałki z Koła Bychawa i okolic, Gospodyń Wiejskich „Aktywna Jedynka” w Starej posiłku to clou diety śródziemnomorskiej? I czy wy- który od kilku lat wspólnie tworzą. Z oszałamiają- Wsi Pierwszej oraz p. Urszuli Daśko z Koła Gospodyń że biblioteka to starczy nie jeść po osiemnastej, żeby spektakular- cym skutkiem. Każdy kto miał przyjemność wejścia Wiejskich w Gałęzowie-Kolonii Pierwszej. W kon- miejsce, które może nie zgubić kilkanaście kilogramów? do tego niezwykłego ogrodu nie chciał z niego wy- PrzygodaDo wspólnej z przygodynauką z nauką zaprosiła naj- kursie „Wielkanocne skrapowanie z jajem” wyróż- Was zaskoczyć, pod Nie starczyło czasu na wszystkie pytania i od- chodzić! Ogród był kilkakrotnie nagradzany w kon- młodszych Czytelników Joanna Marek-Stanicka. niona została p. Joanna Wójtowicz z Koła Gospodyń powiedzi, ale mamy nadzieję na kolejne spotkania kursach organizowanych przez Gminę Bychawa Pod jej okiem dzieci mogły samodzielnie wykonać Wiejskich w Gałęzowie-Kolonii Pierwszej. warunkiem, że na to z panią Magdą w naszej bibliotece. Jak się bowiem i Starostwo Powiatowe w Lublinie. Zachwycił też proste doświadczenia z zakresu fizyki i dowiedzieć Wszystkim nagrodzonym serdecznie gratulujemy! pozwolicie. okazuje, w bibliotece można też znaleźć przepis na ekipę programu TVP „Rok w ogrodzie”, a w ostatnio się między innymi jak działają siły tarcia lub grawi- zdrowie. wydanej przez Bychawskie Towarzystwo Regionalne tacja. Doświadczenia były bardzo interesujące, róż- Jak co roku, tak i teraz włączyliśmy się w ogólno- książce „Opowieści o Bychawie” znalazły się, między norodne i objaśniane w sposób przystępny dla ma- polską akcję promocji czytelnictwa i bibliotek, or- innymi obrazy malowane przez grupę bychawian wła- łych Czytelników. Z pewnością każde dziecko może ganizowaną od 2004 roku przez Stowarzyszenie W środowe przedpołudnie można było napić śnie w ogrodzie Ewy i Krzysztofa. Bywa też ich ogród powtórzyć takie doświadczenia w warunkach domo- Bibliotekarzy Polskich zawsze w maju, w dniach sięKawa kawy z i ekspresuporozmawiać z Jadwigą Grzesiak, by- plenerem fotograficznym, bywa miejscem lekcji wych i przekonać się, że można dwie książki skleić ze „„W Dniu Strażaka... 8-15. Nie jest to czas przypadkowy bowiem 8 chawianką, autorką dwóch powieści „Pensjonat przyrody dla dzieci. Krokusy posadzone małymi rącz- sobą bez użycia kleju lub zbudować piramidę z ksią- Z okazji dnia świętego Floriana maja przypada Dzień Bibliotekarza i Bibliotek. pod Malinką” i „I wtedy wychodzi słońce”. Jedna kami dzieciaków z grupy Sówki z Samorządowego żek, której podstawą są tylko cztery tekturowe rol- wszystkim Strażakom – Każda kolejna edycja Tygodnia Bibliotek przebie- z uczestniczek spotkania podsumowała je tak: Przedszkola nr 1 w Bychawie w tym roku zakwitły na ki. Ta wyjątkowa lekcja fizyki dla najmłodszych była ga pod innym hasłem. W tym roku motto brzmia- „Bardzo ważne w pisaniu Jadwigi Grzesiak jest to, kolorowo, tworząc barwny dywanik. bardzo pouczająca, dała odpowiedź między innymi zarówno Państwowej jak ło: Znajdziesz mnie w bibliotece! Relacje z prawie że jej książki są o nas, mieszkańcach Bychawy. Są na pytanie „dlaczego kulka z papieru spada szybciej i Ochotniczej Straży Pożarnej wszystkich spotkań jakie miały miejsce w Tygodniu jak biografia naszej społeczności, naszych obycza- niż zwykła kartka?”, stanowiła cenne źródło wie- z terenu gminy Bychawa Bibliotek znajdziecie na bibliotecznym kanale jów, przedstawiona w scenerii małej ojczyzny. Jest Kameralne spotkanie z Moniką A. Oleksa, autor- dzy dla małych odkrywców, a także pobudzała ich YouTube. tam i zalew, ruiny, ale i sklep pod zegarem. Chcemy kąNa 8 powieściimieninach i mentorką u Bychawskiejpisarki Szkoły Pisania. wyobraźnię. składam serdeczne życzenia utwierdzać Autorkę w tym, że to o czym pisze jest Jedna z uczennic, Dorota Szczepańska poproszona zdrowia, pomyślności dla nas ważne.” o kilka słów refleksji napisała tak: i wytrwałości w wykonywaniu Ten wyjątkowy w roku tydzień dla bibliotek „Spotkaniu towarzyszył radosny nastrój, wspo- Jak sama nazwa wskazuje otulacz otula książkę, iCzytanie! czytelników rozpoczął To się burmistrzopłaca! Bychawy Janusz mnienia „sprzed pandemii”, praca domowa (a jak- dziękiOtulacz czemu na zabezpiecza książkę ją przed zniszczeniem, za- pożytecznej i niebezpiecznej Urban, przekonując jak ważne w życiu każdego W czwartek 13 maja 2021 r. w bibliotecz- że!) i teksty, które nie były nam zadane, ale powsta- laniem kawą, a nawet przed deszczem. Dodatkowo misji. z nas są książki i jakie korzyści można czerpać dla nychZe śpiewem progach zagościła i z przytupem kapela CYJA, w składzie: ły z potrzeby serca i natchnienia chwili… to wszystko posiada różne schowki i kieszonki, na przykład Dziękuję za wykazywanie pełnej gotowości i zde- siebie czytając je. Marek Trzciński (akordeon), Mariusz Wąsik (klar- budziło i razem z wiosną dawało znać, że nadszedł na ołówek lub karteczkę z ważnymi zapiskami. cydowanej postawy w trudnych do wykonania net), Jarosław Oszust (kontrabas) oraz Krzysztof czas rozkwitu i unoszenia naszych, nieco przywię- Dodatkowo jest wyposażony w praktyczną zakład- zadaniach chroniących życie, zdrowie i mienie Mendykowski (bęben ze stalką). Panowie zagra- dłych przez ostatnie miesiące, skrzydeł. Znów okaza- kę w postaci ozdobnej wstążki. Wygląda bardzo es- ludzkie. Na życzenie Czytelników przy stoliku z książka- li wspaniały koncert, wprawiając zasłuchanych ło się, jak dużo mamy ze sobą wspólnego, jak bardzo tetycznie, jest jedyny i niepowtarzalny. W ramach Życzę Wam aby służba drugiemu człowie- miPrzepis o zdrowym na odżywianiu, zdrowie dietach i dobrym życiu Czytelników w błogi nastrój. Rozbrzmiewająca nam ze sobą „po drodze” i jak to dobrze, że w 2017 Tygodnia Bibliotek Ewa Nieściór poprowadziła ko- kowi była zawsze źródłem osobistej satysfak- można było spotkać panią Magdalenę Kołodziejczyk z bibliotecznych wnętrz muzyka, pozwoliła prze- roku przyszliśmy na pierwsze spotkanie warsztatów lejne już warsztaty z cyklu zero waste. Pokazała jak cji i społecznego uznania. Święty Florian niech – dietetyczkę, trycholożkę. Pani Magda mówiła nieść się w sielski świat. Muzycy zachęcali także literackich… przyszliśmy i zostaliśmy. W ostatni dzień własnoręcznie uszyć otulacz na książkę, wykorzystu- strzeże Was podczas akcji i sprowadza całych do o tym, że najważniejsze to polubić i zaakceptować do wspólnego śpiewania. A kto odważniejszy mógł Tygodnia Bibliotek znów udało się nam coś znaleźć: jąc do tego celu niepotrzebne skrawki materiałów domu. Aby wspomnienie Waszego patrona było siebie takimi, jakimi jesteśmy – i rozprawiała się ze również potańczyć. radość z przebywania razem, chęć do dzielenia się i tasiemek. dla Was źródłem natchnienia do dalszej ofiarnej wszystkimi „jedzeniowymi” przesądami. Dobrze się tą radością, nowe pomysły „do napisania” – a nade Bibliotekarze i Czytelnicy służby niezależnie od tego czy pełniona jest ona jej słuchało, a hasło: „Kobiety bez diety” naprawdę wszystko ludzką życzliwość i siebie nawzajem. I mi- Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bychawie zawodowo czy ochotniczo. wpadło nam w ucho, choć osobne rozważania na- W życiu ważne jest żeby mieć pasje, bo to one łych gości, którzy chcieli spędzić sobotnie popołu- burmistrz Bychawy Janusz Urban leżałoby poświęcić temu, co należy rozumieć przez nadająZabawa codzienności w ogród właściwego smaku. Gdy ro- dnie w towarzystwie najprawdziwszej pisarki. to hasło. bisz coś z radością nie męczysz się, przekonują. Wiwat Biblioteka! Niech nam żyje i ciągle pozwala Jaka dieta? Czy post dr Dąbrowskiej jest do- Niby oczywiste a jednak… Ewa i Krzysztof w czytel- odkrywać swoje skarby.” bry dla wszystkich? Czy kieliszek wina do każdego ni biblioteki opowiadali o swojej miłości do ogrodu, materiały udostępnione przez autora © ©

Głos Ziemi Bychawskiej | maj 2021 nr 3 (312) 12 Głos Ziemi Bychawskiej | maj 2021 nr 3 (312) 13 mieszkańcy mieszkańcy

Kącik twórczości mieszkańców „„Kącik twórczości mieszkańców - Marzena Polska – w swoje dzieła wkładam całe serce Bo gminę tworzą Historia mojego Z czasem moja pasja rozkwitała – tworzyłam ludzie! „„ opakowania na czekoladę i kawę, które później Gmina Bychawa to piękna kraina, lecz czym zainteresowania wręczane były z okazji Dnia Nauczyciela, czy by ona była bez… mieszkańców? To oni stano- rękodziełem zaczęła Dnia Kobiet. Chętnie przyłączam się do różnych wią o sile, jakości i potencjale naszego małe- akcji charytatywnych m.in. szycia tulipanów, go centrum świata. Chcąc obalić słynną zasadę się jakiś czas maseczek i poduszek razem z pobliskimi koła- „Cudze chwalicie, swego nie znacie, sami nie temu. Początkowo mi gospodyń wiejskich. Niekiedy swoje prace wiecie, co posiadacie!” (pochodzącą z wiersza wykonywałam proste wystawiam też na licytacjach dla chorych dzie- „Wieś” autorstwa Stanisława Jachowicza) po- ci. Rozwijając moją pasję – czyli scrapbooking – stanowiliśmy dać mieszkańcom możliwość po- rzeczy – najczęściej brałam udział w różnych kursach i warsztatach, dzielenia się tym, co mają najcenniejsze – wła- z bibuły, krepiny które kilkukrotnie miałam przyjemność popro- sną twórczością! wadzić. Wiele mnie to nauczyło. Z czasem po- Masz pasję, o której chciałbyś opowiedzieć i ozdobnego papieru. stanowiłam zacząć robić exploding boxy, bukie- innym? Możesz to zrobić na łamach „Głosu Powstawały wtedy ty z cukierków, okolicznościowe kartki i zapro- Ziemi Bychawskiej”. Do dzielenia się swoją róże, stokrotki, szenia. Moje zamiłowanie do robótek ręcznych twórczością gorąco zapraszamy zarówno oso- staram się ciągle udoskonalać i rozwijać. Dzięki by indywidualne, jak i prężnie działające na te- liliowce, palmy oraz temu osiągam jeszcze większą satysfakcję i ra- renie gminy organizacje. bombki metodą dość – uczucia te potęguje moment podziwia- Informujemy, że promowana może być tyl- nia gotowych dzieł, w które włożyłam całe swo- ko i wyłącznie działalność hobbystyczna, nie origami. je serce. zarobkowa. Ponadto przesyłane materiały nie Marzena Polska mogą m.in.: łamać norm społecznych i obycza- jowych, godzić w uczucia innych, zawierać tre- ści politycznych i rasistowskich oraz obejmo- wać materiałów chronionych prawem własno- ści intelektualnej osób trzecich. materiały udostępnione przez autora © ©

„„Udany występ zawodników UKP BYCHAWA podczas Ligi Mistrzów „„Grodzany i Zaraszów mają szansę na Województwa Lubelskiego! „Podwórko NIVEA” 17 kwietnia 2021 roku na Filip Klimek zajął VII miejsce na dystansie 100 m stylem grzbietowym. pływalni w Puławach odbyła sie Igor Szafran uplasował się na VII na dystansie Liga Mistrzów Województwa 100 m stylem grzbietowym. Lubelskiego. Amelia Pracik na dystansie 100 m stylem mo- tylkowym zajęła IX miejsce. W zawodach wystartowało 17 zawodniczek i za- Marcel Nowak ukończył swój wyścig na po- wodników UKP Bychawa. Rywalizacja odbywała się zycji XIII na dystansie 100 m stylem klasycznym. w trzech kategoriach wiekowych 13-14 lat, 15-16 Erwin Rechul na dystansie 100 m stylem lat oraz 17 lat i starsi. grzbietowym zajął XIV miejsce. Miejscowości Grodzany do bycia razem, aktywnego Najlepiej podczas tych zawodów zaprezentował Bardzo nas cieszy, że mimo tak trudne- i Zaraszów biorą udział w akcji spędzania czasu i ułatwiania się Szymon Lipiński, który zajął II miejsce na dystan- go okresu dla sportowców, mamy możliwość materiały udostępnione przez autora sie 100 m stylem dowolnym oraz IV miejsce na dy- © udziału w zawodach oraz oglądania naszych za- „Podwórko NIVEA”. Do nawiązywania przyjaźni. © stansie 100 m stylem zmiennym. W ogólnej klasyfi- wodników na podium. wygrania jest 1 z 20 placów Mieszkańców naszej gminy i nie tylko zachę- kacji najlepszych zawodników 13-14 letnich uplaso- »»Mateusz Góźdź na dystansie 100 m stylem VI miejsca zajęli: Dziękujemy Dyrekcji pływalni przy Zespole zabaw o rynkowej wartości camy do oddawania głosów na place zabaw wał się na III miejscu spośród 45 zawodników star- klasycznym; »»Łucja Frączek na dystansie 100 m stylem Szkół im. ks. A. Kwiatkowskiego za udostępnie- 250 000 zł. Jest to unikatowe w Grodzanach i w Zaraszowie. Głosowanie trwa tujących w tej kategorii wiekowej. »»Alicja Nowicka na dystansie 100 m stylem grzbietowym; nie basenu i możliwość trenowania. od 24 maja do 15 lipca 2021 r. Każdy z głosujących IV miejsca podczas zawodów zajęli: klasycznym. »»Alan Janik na dystansie 100 m stylem motylkowym; Konrad Zapalski i jedyne w swoim rodzaju może oddać jeden głos dziennie. »»Zuzanna Salsa na dystansie 100 m stylem dowolnym; Na V miejscu uplasował się Wiktor Klimek na 100 m »»Alan Burnus na dystansie 100 m stylem zmiennym. miejsce, które skłania dzieci Za każdy oddany głos serdecznie dziękujemy. stylem zmiennym.

Głos Ziemi Bychawskiej | maj 2021 nr 3 (312) 14 Głos Ziemi Bychawskiej | maj 2021 nr 3 (312) 15 historia historia

redaguje BYCHAWSKIE TOWARZYSTWO REGIONALNE Mikrokosmosy – ukończono krótkometrażowy film dokumentalny o Bychawie

„„W 2017 roku Dorota Roś i Alicia Zaczął powstawać film dokumentalny, którego produkcja nie wszystkie nakręcone kadry mogły zmieścić się w krótkim Devaux, wtedy jeszcze studentki wymagała bardzo dużo pracy i częstych wizyt w naszym mie- metrażu filmu. Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej ście, bo aż do 2020 roku. Aby powstał film, choć krótki, trzeba włożyć bardzo Dzisiaj już, jako absolwentki szkoły filmowej, mogą po- dużo pracy. Dlatego też dziewczyny dość często odwiedza- i Telewizyjnej w Łodzi, przyjechały po chwalić się ukończonym dokumentem. Film nosi tytuł ły Bychawę, niekiedy w towarzystwie osób pomocnych raz pierwszy do Bychawy. Sprowadziło MIKROKOSMOSY, trwa 16 minut. Dorota jest reżyserką, przy realizacji przedsięwzięcia. Pierwsze kroki kierowały do a Alicia autorką zdjęć. Miejskiej Biblioteki Publicznej, gdzie od pani dyrektor i pra- je zdjęcie przedstawiające pola Dokument będzie miał premierę w czerwcu podczas cowników uzyskiwały wskazówki i wsparcie. Dużą pomoc uprawne w okolicy naszego miasta, 61. Krakowskiego Festiwalu Filmowego, jak również pokaza- otrzymywały w redakcji Głosu Ziemi Bychawskiej i od pana które z Międzynarodowej Stacji ny będzie podczas festiwalu Młodzi i Film w Koszalinie. Marka Matyska. Jak mówią zgodnie artystki, z ogromnym sentymentem Nam również było bardzo miło gościć w naszym domu Kosmicznej zrobił astronauta NASA i rozrzewnieniem wspominają czas spędzony w Bychawie, przez wszystkie te lata młodych, ambitnych artystów Jeff Williams. która ciągle pozytywnie je zaskakuje. z PWSFiT. To był piękny czas, pełen pozytywnej energii, cie- Dorota Roś: „Bardzo chcemy podziękować wszystkim pła i przyjaźni. Dziewczyny zachwyciły się naszą gminą, więc rozpoczęły poszukiwania cieka- osobom zaangażowanym w produkcję dokumentu, zawsze To wspaniale, że o naszej małej ojczyźnie coraz bardziej wych ludzi z różnymi zainteresowaniami i pasjami. Zapewne zainteresowanie otwartym i chętnie dzielącym się swoimi zainteresowaniami słychać na świecie, a nawet w kosmosie. materiały udostępnione przez autora © gminą ułatwiła sytuacja, że z Bychawy pochodzi ich kolega ze studiów – Artur. © i pasjami. Każde spotkanie było dla nas bardzo cenne, choć Danuta Hanaj od lewej: Andrzej i Danuta Hanajowie, Alicia i Dorota plakat do filmu „Mikrokosmosy”

„„Po wiosennej Bychawie „Wiatrem niesiony popłynął Słowem, są specjaliści, a regionaliści to tylko ama- W tym wypadku ważne są nie wymierne wielko- dla służby zdrowia nie mieszczącej się w budynku ludność żydowska niechętna polskiej szkole. Także torzy, laicy. Chodzi o komunikację pomiędzy bada- ści, a waga pamięci. I o sporządzenie podobnej mapy starego szpitala. okoliczne wsie chciały mieć szkoły małe, ale własne. w przeszłość.” czami a tzw. „szerokim odbiorcą” niewtajemniczo- nam chodzi. Ważne są nie tylko obiekty, ale związana Następnie mieścił się w nich hotel dla kierowców Koncepcję dużej szkoły popierały natomiast władze Tak pisał o swoim przyjacielu nym w specjalistyczny język i zasób pojęć. No, żeby z nimi historia i tradycje. autobusów z oddziału PKS w Kraśniku. Po likwidacji administracyjne i oświatowe. Konsensus był wiel- bard Wojtek Belon. zrozumieli. I o tę odrobinę uczucia, od której progra- Naszym punktem startowym jest Miejska hotelu umieszczono w barakach punkty usługowe kim sukcesem ks. Kwiatkowskiego. Kamień węgiel- mowo powstrzymuje się badacz. Biblioteka Publiczna w Bychawie. Budynek dzisiejsze- oraz mieszkania socjalne. Na koniec wyeksploatowa- ny wmurowano już w 1923 r., budynek użytkowa- Obydwaj, i bohater utworu i poeta, dawno już w ową Chodźmy zatem na wycieczkę po Bychawie Po go Bychawskiego Centrum Kultury, którego bibliote- ne budynki rozebrano. Prawą stroną ul. Piłsudskiego no od 1926, a ukończono w 1928. Od 1925 r. szko- przeszłość odeszli. Ale piosenka trwa wśród społecz- co? Naszym celem jest sporządzenie mapy. Mapy – ka jest elementem, wzniesiono w latach świetności docieramy do jej końca i rozwidlenia dróg, zwanego ła bychawska stała się pełną 7 klasową szkołą po- ności wędrowców z plecakami i pokazuje klimat daw- przecież map jest dziś bez liku, a my kartografami ani – czyli – gdy Bychawa była MIASTEM POWIATOWYM. przez młodych „rondem Babołysia lub Babułysia”. To wszechną. Ks. Kwiatkowski nie doczekał finału swego nych Bieszczadów. Nieuchronnie odpływają w prze- geodetami nie jesteśmy. No cóż. Mapa to dziś po- (Była nim w latach 1956 – 1975). Społeczny Komitet przydomek jednego z przedstawicieli licznie rozgałę- dzieła. Zmarł w roku 1926. Do przedwojennych suk- szłość ludzie, krajobrazy, sprawy mniej lub bardziej jęcie znacznie szersze od tego, którego uczono nas Budowy Domu Kultury powstał w maju 1958 r., zionej rodziny Luterków, bychawskich mieszczan „ab cesów bychawskiej szkoły zapiszmy: kurs metodycz- istotne. A także instytucje, systemy – zdawałoby się w szkole, a nawet na studiach. a cztery lata później (lipiec 1962) budynek oddano urbe condita”, ludzi wielce dla miasta zasłużonych. ny dla nauczycieli, pracownię prac ręcznych, wysoko nienaruszalne – prawdy bezsprzeczne, wzorce jedy- Dawniej mapą było odwzorowanie trójwymiaro- do użytku. Więcej o Domu Kultury i jego dorobku in- Przechodzimy przejściem. Tutaj drewniany krzyż stojące nauczanie WF, drużyny harcerskie, orkiestrę nym razem. w ogrodzeniu, zwany „Krzyżem Listopadowym”. i chór. nie słuszne. Ot, było i nie ma. wej powierzchni naszej planety (jej fragmentu) na materiały udostępnione przez autora Marek Kuna © A w ogóle dokąd prowadzić mają te rozważania płaszczyźnie kartonu czy innego materiału, wykona- Wycieczka liczy sobie niewiele osób – kilka pań © Według tradycji w listopadzie 1918 r. ks. Antoni W latach 1941 – 42 funkcjonowała w Bychawie melancholijne, a niezbyt oryginalne? ne według określonych prawideł matematycznych. związanych z BTR-em oraz piszący te słowa. i okratowany budynek aresztu miejskiego, czyli Kwiatkowski, proboszcz bychawski, poprowadził do Szkoła Spółdzielcza dla dorosłych ZSS „Społem”. Jej Na wycieczkę po Bychawie! Po co? Przecież cho- Dziś, gdy badania nad funkcjonowaniem mózgu ludz- „Idziemy na wschód, tam musi być cywilizacja”! „kozy”. Dalej nasza historia toczyła się znanym torem, tego miejsca uroczystą procesję i odprawił nabo- kadra związana była z działaczami lewicowej orienta- dzimy tędy codziennie, mijamy te same drzewa, kiego, ale też innych zwierząt, znacznie wzbogaciły Wkrótce trafiamy pod (nie na) Komisariat Policji a siły policyjne służyły to okupantom, to Narodowi. żeństwo dziękczynne za odzyskanie niepodległości. cji Stronnictwa Ludowego. Na frontonie szkoły tabli- budynki, ludzi. Przy spotkaniach słuchamy tych sa- ludzką wiedzę, mapa to też sposób postrzegania i re- w Bychawie. Gmach wzniesiono dla powołanej Oryginalną nazwą jest Milicja Obywatelska (1944 – Krzyż obecny to kolejna wersja oryginału postawio- ca ku czci uczniów poległych podczas okupacji. mych wspomnień i opowieści, oglądamy te same jestracji relacji przestrzennych. Przez ludzi, ale i przez Powiatowej Komendy Milicji Obywatelskiej i oddano 1990). Milicja – to z definicji siły złożone z uzbrojo- na parę lat temu. Kiedyś osłaniały go dwa wyniosłe Jednocześnie nauczyciele bychawscy prowadzi- fotografie. zwierzęta, zwłaszcza pędzące wędrowny tryb życia. do użytku w r. 1969. Samo MO powstało w 1944 r. nych obywateli, wspierające działania regularnej ar- jesiony wyniosłe (Fraxinus excelsior). Jednak pielę- li nauczanie na tajnych kompletach, realizując kurs Codzienność jest szara, mozolna i nieciekawa. Termin mapa przestaje oznaczać określony przed- wkrótce po wkroczeniu sowietów. Komendę po- mii. Tak jest od czasów antycznych. A więc Milicja gnowano je tak starannie, że w końcu kikuty trzeba szkoły średniej. Już jesienią 1944 r. otwarto gimna- W Bychawie, małym miasteczku, jakież mogą być miot, np. słynna „mapa drogowa” to planowany spo- wiatową powołano wraz z powiatem w roku 1956. Obywatelska to eufemizm (jak „masło maślane”). było wyciąć. zjum kończące się małą maturą, a w 1947 powstało atrakcje? Dopiero to, co dawne, staje się barw- sób postępowania. Mieściła się początkowo w budynku GS – Samopomoc Podobnie „Wyzwolenie Narodowe” lub „Demokracja Zawracamy. Idąc wzdłuż parkanu mijamy boiska liceum z egzaminem dojrzałości… ne, dramatyczne, a przekaz o nim jakoś podniosły. Szczególnym rodzajem jest mapa wspomnień, urą- Chłopska oraz w prywatnym domu wynajętym nie- Ludowa”. Miały uprawomocniać władzę komuni- „Orlika”. Przez bramę wchodzimy do ogrodu przed c.d.n. Właśnie do zadań towarzystw regionalnych nale- gająca wiedzy i zasadom naukowej kartografii. Jako opodal obecnej siedziby policji. Oczywiście historia styczną przejętą siłą i sprawowaną wbrew woli więk- budynkiem ZS im. ks. Antoniego Kwiatkowskiego po- Nasz program wycieczkowy jest twórczością zbio- ży utrwalanie i przekazywanie wiedzy o przeszło- przykład niech posłuży mentalna mapa Bychawy, bychawskiej policji jest dużo dłuższa, sięga przeło- szości. Policja w Bychawie ma sporą literaturę histo- pularnie zwanego „Kwiatkiem”. To kolejne miejsce rową. Uczestnicy wędrówki biorą udział w swoistym ści w sposób przystępny i budzący zaciekawienie. sporządzona przez bychawskich Żydów, zamieszka- mu XVIII i XIX w. Czy wiecie, że porządku publicznego ryczną oraz wspomnieniową tudzież lokalne opowie- zasługujące na obszerną monografię i zbiór wspo- seminarium, poprawiając i uzupełniając wiedzę pro- A gdzieś tam, w konsekwencji utożsamianie i dumę łych po wojnie w Argentynie. Obiekty związane z kul- strzegł wtedy policjant, zbrojny w pałasz z bandole- ści. Zebranie ich w oddzielną antologię mogłoby dać mnień. Tradycja szkolnictwa w Bychawie sięga śre- wadzącego. Mile widziane (słyszane) są tematyczne ze swej miejscowości. Czemu regionaliści? Przecież tem religijnym i życiem społeczności żydowskiej są tem (pasem skórzanym)? Wspomagał go stróż noc- ciekawą lekturę. dniowiecza, a walka o polską szkołę czasów car- anegdoty. Zapraszamy do udziału lub komentarzy na jest historia, archeologia, historia sztuki, etnografia tam przeskalowane, zajmują większość powierzchni ny, wyposażony w halabardę. Budżet miejski prze- Idźmy dalej wzdłuż jesionowej alei (o niej od- skich. Gorącym orędownikiem nowoczesnej szkoły forum internetowym. etc. etc. mapy. Rzeczy odnoszące się do ludności chrześcijań- widywał pensję dla obu mężów zbrojnych. Jeszcze rębnie lub wyrębnie). Wzdłuż ul. Marszałka Józefa powszechnej był ks. Kwiatkowski. Idea napotkała Marek Kuna skiej figurują gdzieś na marginesie. w I poł. XIX w. właściciel miasta wystawił murowany Piłsudskiego – wtedy 22 Lipca – pobudowano baraki spore przeszkody. Większość w Bychawie stanowiła

Głos Ziemi Bychawskiej | maj 2021 nr 3 (312) 16 Głos Regionalistów nr 3 (149) 2021 Głos Ziemi Bychawskiej | maj 2021 nr 3 (312) 17 Głos Regionalistów nr 3 (149) 2021 szkoły szkoły

„„Prawie całe podium nasze! Palmy małe i duże w Starej Wsi 30 kwietnia 2021 roku nastąpiło „„Kolejny rok pandemii „„Zdalnie – rozstrzygniecie Wojewódzkiego koronawirusa kreatywnie! Konkursu „Młodzi Patrioci” pokrzyżował nam organizowanego przez Świetlicę Czy można być kreatywnym plany przygotowania przy Szkole Podstawowej podczas nauki zdalnej? dużych palm. Zamiast im. Bohaterów 7. Kołobrzeskiego Nie, to niemożliwe… Jak Pułku Piechoty oraz Gminnego zaangażowania dzieci uruchomić swoją wyobraźnię, Ośrodka Kultury, Sportu w zgromadzenie gdy kolejne dni są do siebie materiałów (robienie i Rekreacji w Niedrzwicy Dużej. podobne i zmuszają nas, Magda W konkursie muzycznym naszą szkołę reprezento- kwiatów, przynoszenie uczniów i nauczycieli, do wało troje uczniów: Maja Dworak (5b), Stanisław gałązek bukszpanu, wielogodzinnego spędzania Mituła (4b) i Daria Sak (4c). Wokaliści wystąpili tui, suszonych czasu przed ekranem w kategorii drugiej: uczniowie klas IV-VI – wybrany utwór muzyczny. ziół i traw) panie komputera? To stwierdzenie Jury w składzie: przewodniczący – Bogusław nauczycielki – Joanna jest jednak nie do końca Wróblewski – muzyk solista Orkiestry Wojskowej Łukasik-Tworek, prawdziwe. Udowadniają to w Lublinie, nauczyciel w zakresie sztuki muzycz- na co dzień nasi uczniowie. nej; Aleksandra Kutrzepa – muzyk, kompozy- Monika Korpysa materiały udostępnione przez autora © tor, wiceprezes Lubelskiej Szkoły Jazzu i Muzyki i Karolina Kostrzewska © W „Kwiatku” działa kółko teatralne, które z po- Rozrywkowej II st.; Dominika Lipowska – animator się pod kierunkiem terapeuty zajęciowego pani kiermasz. Budziły one wielki zachwyt i cieszyły się wodzeniem rozwija kreatywność uczniów. kultury w GOKSiR, absolwentka szkoły muzycznej; postanowiły uwić jedną Eweliny Jarzyna. Mam nadzieję, że zapoczątkowa- dużym zainteresowaniem nie tylko w naszej miej- Należy do niego grupa uczniów klasy dru- Izabela Mazurek – dyrektor GOKSiR przyznało na- dużą, dwumetrową na współpraca przy wykonaniu palm wielkanoc- scowości, ale też poza nią. giej BC, którzy pod opieką pani Małgorzaty stępujące miejsca i wyróżnienia: nych będzie kontynuowana w przyszłości w różnej Składam serdeczne podziękowania aktywnym Stacharskiej-Szwałek zdobywają wiedzę na »»I miejsce: Stanisław Mituła palmę. formie. Obie palmy wzorem lat ubiegłych stanowią seniorom, naszym nauczycielom oraz członkiniom temat teatru, sztuki aktorskiej i sami próbu- »»III miejsce: Daria Sak. O pomoc w wykonaniu drugiej poproszono se- dekorację świąteczną głównego ołtarza w naszej KGW za włożony trud, inwencję twórczą, a przede ją swych sił w tym trudnym rzemiośle. Wśród Wielkie brawa dla naszej trójki za chęci i odwagę niorów z Dziennego Domu Pomocy („Grupa starowiejskiej świątyni. wszystkim podtrzymywanie i kultywowanie lokal- wielu ich przedsięwzięć na uwagę zasługują zmierzenia się w nietypowym konkursie online! Wspaniałych Przyjaciół”) przy DPS w Starej Wsi W tym miejscu warto wspomnieć, że panie nej tradycji wicia palm. jasełkowe „teatrzyki cieni”, etiudy do znanych Konkurs objęty został Honorowym Patronatem Pierwszej, którzy uczęszczają na zajęcia aktywi- z KGW „Aktywna Jedynka” i „Trzy Kłosy” przygoto- Marta Żyśko utworów literackich przygotowane z okazji Lubelskiego Kuratora Oświaty oraz Wójta Gminy zujące i rozwijające pasje. Warsztaty te odbywają wały własnoręczne dzieła – palmy na wielkanocny SP im. F. Lebiedy w Starej Wsi Drugiej Międzynarodowego Dnia Teatru. Są one cieka- Niedrzwica Duża. wym połączeniem muzyki, słowa i obrazu, wy- Krzysztof Mendykowski magającym od uczniów dużego nakładu pracy i wielu różnorodnych umiejętności. Tzw. „normalne lekcje” są także szansą dla uczniów, by mogli zaprezentować swoją pomy- słowość. Szukają ciekawych sposobów przybli- „„Dziękujemy Wam Strażacy! żenia treści omawianych na zajęciach. Jednym z przykładów interesującego połączenia tech- Z okazji Dnia Strażaka pragniemy złożyć nologii cyfrowej z literaturą są karty do gry, najserdeczniejsze życzenia wszystkim Druhom przedstawiające wybrane postaci literackie, z OSP w Woli Gałęzowskiej. wykonane w specjalnym generatorze kart. Podczas zdalnej nauki omawianie utworów li- Na ręce prezesa p. Zbigniewa Nawrockiego składamy podziękowania za Waszą terackich jest dużym wyzwaniem, a taka forma ofiarną służbę, za trud i poświęcenie oraz pomoc potrzebującym. pomocy dydaktycznej zdecydowanie uatrakcyj- Jako społeczność szkolna w sposób szczególny dziękujemy za to, że nieustan- nia zajęcia. nie wspieracie Szkołę Podstawową im. Zofii Przewłockiej w Woli Gałęzowskiej. Zaprezentowane przykłady są jednymi z wie- W każdym roku doświadczamy pomocy w realizacji różnych przedsięwzięć. lu działań, które z powodzeniem funkcjonują Byliście z nami podczas uroczystości nadania imienia naszej szkole. Corocznie w szkolnej, zdalnej rzeczywistości. Dowodzą pomagacie Radzie Rodziców przygotować paczki mikołajkowe. Dostarczacie one słuszności stwierdzenia: „Kreatywny na- uczniom wiele radości podczas festynów z okazji Dnia Dziecka. uczyciel to kreatywny uczeń”. Życzymy, byście zawsze szczęśliwie wracali z każdej akcji, aby ta trudna pra- Marta Kloc-Kusy, Monika Stojek ca była źródłem satysfakcji, a społeczne uznanie niech Wam towarzyszy w co- dziennej służbie. dyrektor i społeczność Szkoły Podstawowej materiały udostępnione przez autora im. Zofii Przewłockiej w Woli Gałęzowskiej © © materiały udostępnione przez autora © © Głos Ziemi Bychawskiej | maj 2021 nr 3 (312) 18 Głos Ziemi Bychawskiej | maj 2021 nr 3 (312) 19 Nowości w Bychawskim Centrum Kultury kuchnia bychawska

Wspólnie odkryjemy oczywiste i nieoczywiste dania regionalne. Pomagają nam w tym niezastąpione Panie z Kół Gospodyń Wiejskich zapraszamy we wtorki o 18.00 z naszej gminy. Co wtorek inne KGW przygotowuje na żywo lokalne potrawy wprost ze sceny BCK.

Kontenery mieszkalne dla Greków wyprodukowane w Bychawie? Kino? Wytwórnia ciapów? Rozlewnia Wód Gazowanych? Powiat Bychawski? Czarni Bychawa czy Granit Bychawa? Co serwowała Bychawa we Arkadia? Odpowiedź na te i inne pytania znajdziecie na w naszych nowych audycjach online, w których mieszkańcy wspomnieniach wspominają Bychawę od 1944 do 1990 roku.

zapraszamy w środy o 19.00 transmisje na żywo na www.ebck.pl przez platformy YouTube [1080p] i Facebook [720p] serdecznie zachęcamy do oglądania i komentowania audycji na żywo Bychawskie Centrum Kultury