9 (258) 2014-10-01 egzemplarz BEZPŁATNY GŁOSZIEMI BYCHAWSKIEJ

Waldemar Kot Od dwóch lat buduje w stodole łódkę. Kiedyś popłynie nią do La Chapelle sur Erdre

„„Ważne ogłoszenia Miejskiej Komisji Wyborczej „„Nasze masło perłą wśród produktów tradycyjnych „„Z historii tajnego nauczania 1939-1944 „„Rajd rowerowy w stulecie Wielkiej Wojny spis treści samorząd

„„INFORMACJA Miejskiej Komisji „„Skład Miejskiej Komisji SAMORZĄD Wyborczej z dnia 30 września 2014 r. Wyborczej w Bychawie 3 INFORMACJA Miejskiej Komisji 4 Kolejne centra kultury wiejskiej »»w dniu 8.10.2014 r. (środa) Wyborczej z dnia 30 września 2014 r. o pełnionych dyżurach w godz. 14.00-16.00 W dniu 22 września Komisarz Wyborczy 4 Burmistrz: wiedziałem, że nie będzie w związku z rejestracją w Lublinie powołał składy terytorialnych OBWIESZCZENIE BURMISTRZA łatwo »»w dniu 9.10.2014 r. (czwartek) 3 w godz. 14.00-16.00 BYCHAWY list kandydatów na komisji wyborczych dla wyborów 5 Informacja na temat zamieszczania radnych do Rady »»w dniu 10.10.2014 r. (piątek) samorządowych, zarządzonych na dzień 3 Skład Miejskiej Komisji Wyborczej ogłoszeń wyborczych w kolejnym, 10. w godz. 14.00-16.00 w Bychawie numerze „Głosu Ziemi Bychawskiej”. Miejskiej w Bychawie »»w dniu 13.10.2014 r.(poniedziałek)- 16 listopada 2014 r. w godz. 14.00-16.00 Planowane wydanie – 1.11.2014 r. oraz kandydatów »»w dniu 14.10.2014 r. (wtorek) Oto skład Miejskiej Komisji Wyborczej w Bychawie z siedzibą na burmistrza. w godz. 14.00-16.00 w Urzędzie Miejskim w Bychawie, ul. Partyzantów 1, pokój nr 38, 4 Miejska Komisja Wyborcza w Bychawie infor- »»w dniu 15.10.2014 r. (środa) II piętro, tel. 81 56 60 004 w. 55 MIESZKAŃCY muje, że pełni dyżur w następujących dniach: w godz. 14.00-16.00 Skład Miejskiej Komisji Wyborczej w Bychawie UFO w Bychawie? Bychawska Perła wśród maseł »»w dniu 1.10.2014 r. (środa) »»w dniu 16.10.2014 r. (czwartek) Cecylia Rachwał przewodnicząca 6 8 w godz. 14.00-16.00 w godz. 15.00- 18.00 Bożena Małgorzata Marzec zastępca przewodniczącej Nowa impreza – Zdrowa Gmina Udane warsztaty kulinarne »»w dniu 2.10.2014 r. (czwartek) »»w dniu 17.10.2014 r. (piątek) Grażyna Anna Adamczyk członek 6 9 w godz. 14.00-16.00 Bychawa w Gałęzowie i Bychawce Drugiej w godz. 15.00-24.00 (ostatni dzień przyj- Dorota Baran członek mowania kandydatów na burmistrza). »»w dniu 3.10.2014 r. (piątek) Justyna Kmieć członek Wizyta w „stoczni” Studenci etnologii w Bychawie w godz. 14.00-16.00 6 9 Miejska Komisja Wyborcza w Bychawie peł- Izabela Lipińska członek »»w dniu 6.10.2014 r. (poniedziałek) ni dyżur w siedzibie Urzędu Miejskiego Iwona Płaza członek 6 Wędkarskie GPX o puchar Bychawy 10 Biblioteka pedagogiczna stała się w godz. 15.00-18.00 publiczną w Bychawie, ul. Partyzantów 1, pokój nr 38, Elżbieta Stachyra członek Bychawski tenis ziemny na coraz »»w dniu 7.10.2014 r. (wtorek) w godz. 15.00- 7 II piętro, tel. 81 56 60 004 w. 55. Robert Walczak członek wyższym poziomie USC informuje 24.00 (ostatni dzień przyjmowania zgło- 10 szeń kandydatów na radnych do Rady Cecylia Rachwał, przewodnicząca Miejskiej 7 Niezwykłe lato w Starej Wsi 10 Udany rewanż – wywiad z Maciejem Miejskiej w Bychawie) Komisji Wyborczej w Bychawie Sulentą, zwycięzcą turnieju streetball Ogłoszenia drobne 7 w Kraśniku 8 8 Akademia Kobiet Aktywnych Środowiskowy Dom Samopomocy Numer Siedziba obwodowej komisji to fantastyczny klucz do rozwoju 11 Granice obwodu głosowania w Bychawie – jesteśmy wśród was „„OBWIESZCZENIE Obwodu wyborczej Bychawa ulice: Antoniego Budnego, Mikołaja Pileckiego, Środowiskowy Dom Samopomocy, BURMISTRZA BYCHAWY Podzamcze, Zamkowa ul. Pileckiego 20, Bychawa 1 Sołectwa: Gałęzów -Kolonia Pierwsza, Leśniczówka, Łęczyca, Lokal dostosowany do potrzeb z dnia 2 października 2014 roku Podzamcze wyborców niepełnosprawnych GŁOS REGIONALISTÓW Na podstawie art. 16, art. 61 a §1 ustawy z dnia 5 stycz- Bychawa ulice: 11 Listopada, Fryderyka Chopina, Grodzany, Tajna oświata 1939-1944 i organizacja szkolnictwa ogólnokształcącego po wojnie Mikołaja Kopernika, Tadeusza Kościuszki, Lubelska, Podwale, Samorządowe Przedszkole nr 1, 12 nia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 112 2 z późn. zm.), uchwały Nr XXIV/162/2012 Rady Miejskiej Mikołaja Reja, Rynek, Sportowa, Stefana Batorego, Stanisława ul. Partyzantów 3, Bychawa Lista nauczycieli i pracowników Rocznice 2014 – by uczcić pamięć Wyspiańskiego 13 14 w Bychawie z dnia 27 grudnia 2012 r. w sprawie podzia- oświaty z Bychawy i okolic, którzy poległych o wolność Bychawa ulice: 1 Maja, Batalionów Chłopskich, Marii Dąbrowskiej, łu Gminy Bychawa na stałe obwody głosowania, uchwały Aleksandra Fredry, Marii Konopnickiej, Kajetana Koźmiana, zginęli z rąk okupantów lub Księdza Dominika Maja, Księdza Antoniego Kwiatkowskiego, Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 8, Wystąpienie okolicznościowe Nr XL/264/2014 Rady Miejskiej w Bychawie z dnia 27 mar- 3 zostali zamęczeni, zamordowani 15 Piotra Ściegiennego, Kornela Makuszyńskiego, Elizy Orzeszkowej, Bychawa burmistrza Janusza Urbana z okazji ca 2014 r. w sprawie zmiany siedziby obwodowej komisji w więzieniach i innych miejscach Partyzantów, Bolesława Prusa, Juliusza Słowackiego, Szkolna, przypadających w 2014 roku rocznic wyborczej oraz uchwały Nr XLVI/300/2014 Rady Miejskiej Stefana Żeromskiego kaźni i straceń wydarzeń narodowych w Bychawie z dnia 25 września 2014 r. w sprawie utworze- Urząd Miejski ( sala konferencyjna), ul. Marsz. J. Piłsudskiego 22, 12 nia odrębnego obwodu głosownia w Szpitalu Powiatowym Bychawa ulice: Marszałka Józefa Piłsudskiego nieparzyste od nr 4 Bychawa Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej 1-55A Lokal dostosowany do potrzeb w Bychawie, podaję do publicznej wiadomości informację wyborców niepełnosprawnych SZKOŁY o numerach i granicach obwodów głosowania, wyznaczo- Bychawskie Centrum Kultury, ul. Bychawa ulice: Armii Krajowej, Jarosława Dąbrowskiego, Piękna, Marsz. J. Piłsudskiego 34, Bychawa Kolejni uczniowie poznali historię Wielki dzień w Woli Gałęzowskiej nych siedzibach obwodowych komisji wyborczych oraz lo- 5 Macieja Rataja, Karola Świerczewskiego, Marszałka Józefa 17 17 Lokal dostosowany do potrzeb swojego patrona kalach obwodowych komisji wyborczych dostosowanych Piłsudskiego nieparzyste od nr 57 do końca Warsztaty stolarskie u pani wyborców niepełnosprawnych 18 do potrzeb wyborców niepełnosprawnych, o możliwości Bychawa ulice: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Generała Udział społeczności Gimnazjum Anety Krzyżak Zespół Szkół im. ks. głosowania korespondencyjnego i przez pełnomocnika, dla Władysława Andersa, Generała Grota -Roweckiego, Generała 17 6 A. Kwiatkowskiego, ul. Marsz. nr 1 im. Obrońców Ojczyzny Władysława Sikorskiego, Powstańców Warszawy, Szarych Szeregów, Festyn z wywiadówką, czyli przeprowadzenia wyborów do organów jednostek samo- J. Piłsudskiego 81, Bychawa w Obchodach Rocznicowych 2014 18 rządu terytorialnego oraz wyborów burmistrza, zarządzo- Marszałka Józefa Piłsudskiego parzyste od nr 2 do końca przyjemne z pożytecznym Bychawa ulice: Adama Mickiewicza, Henryka Sienkiewicza, Bychawskie Przedsiębiorstwo nych na dzień 16 listopada 2014 r. Lokale wyborcze otwar- 7 Władysława Reymonta, Spokojna, Wandzin, Marysin, Zadębie Komunalne sp. z o.o., ul. Rataja 6, 18 Rajd rowerowy z okazji 100. rocznicy Wielkiej Wojny te będą w dniu głosowania tj. 16 listopada 2014 r. w godz. Sołectwa: Marysin, Wandzin, Zadębie Bychawa Sołectwa: Bychawka Druga, Bychawka Druga-Kolonia, Centrum Kultury Wiejskiej, od 7.00 do 21.00. 8 Sympatyczne zmiany w przedszkolu Wincentówek, Zdrapy Bychawka Druga 113 19 Ponadto podaję do publicznej wiadomości, że wyborca nie- Szkoła Podstawowa im. K. Koźmiana, Zaproszenie na wystawę pełnosprawny może głosować korespondencyjnie, w tym Sołectwa: Bychawka Pierwsza, Bychawka Trzecia, Bychawka Trzecia- Bychawka Druga-Kolonia 75 19 9 18 o Wielkiej Wojnie przy pomocy nakładek na karty do głosowania sporządzo- Kolonia, Lokal dostosowany do potrzeb nych w alfabecie Braill’a, jeżeli zgłosi do Urzędu Miejskiego wyborców niepełnosprawnych 10 Sołectwa: Osowa, Osowa-Kolonia, Wola Duża-Kolonia Budynek szkolny, Osowa 61 w Bychawie zamiar głosowania korespondencyjnego w ter- Sołectwa: Kosarzew Dolny-Kolonia, Olszowiec, Olszowiec-Kolonia, 11 Remiza OSP, Olszowiec 10 minie do 21 dnia przed dniem wyborów tj. do dnia 26 paź- Romanów, Wola Duża Centrum Kultury Wiejskiej, Gałęzów dziernika 2014 r. 12 Sołectwa: Gałęzów, Gałęzów-Kolonia Druga Wydawca GMINA BYCHAWA OKŁADKA Jednocześnie informuję o możliwości głosowania przez 24 Redaktor naczelna Monika Głazik Sołectwa: Józwów, Wola Gałęzowska, Wola Gałęzowska-Kolonia, Szkoła Podstawowa, Wola 13 Layout i łamanie tekstu Marek Matysek pełnomocnika. W terminie do dnia 7 listopada 2014 r. wy- Kowersk Gałęzowska 116 a Waldemar Kot, "Noe" z Bychawy. Od 2013 roku buduje w stodole łódkę. Nakład 2000 egz.| ISSN 1429-1932 borca niepełnosprawny powinien złożyć do Burmistrza Szkoła Podstawowa, Stara Wieś 14 Sołectwa: Stara Wieś Druga, Stara Wieś Pierwsza, Stara Wieś Trzecia Własnoręcznie. Może skończy ją za rok, może za dwa… Może popłynie Adres: Redakcja „Głosu Ziemi Bychawskiej” 23-100 Bychawa, Bychawy wniosek o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do Druga 55 ul. Partyzantów 1 |tel. 815 660 144, 815 660 004 w. 46 nią do La Chapelle sur Erdre we Francji… głosowania w jego imieniu. 15 Sołectwa: Skawinek, Urszulin, Zaraszów, Zaraszów-Kolonia Budynek szkolny, Zaraszów 64 Szpital Powiatowy Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Szpital Powiatowy SP ZOZ, ul. Marsz. Kontakt [email protected] Strona www.bychawa.pl 16 Fot. Marek Matysek/UM Bychawa Dyżury redakcji pełnione są codziennie (pon.-pt.) w godz. 730-1530 Burmistrz Bychawy Zdrowotnej w Bychawie J. Piłsudskiego 26/28/30, Bychawa www.bychawa.pl Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redakcji tekstów oraz zmia- Janusz Urban ny tytułów. Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczanych ogłoszeń.

Głos Ziemi Bychawskiej 2 9/2014 3 samorząd samorząd

Rozmowa na koniec kadencji w nich, a przede wszystkim nauki, urągały już podstawo- wym standardom. Z zazdrością patrzyłem na inne samo- rządy, które wcześniej pozyskały środki i miały już piękne Bełżycami, który już od kilku miesięcy przyjmuje od nas od- Burmistrz: wiedziałem, że nie będzie łatwo obiekty. pady, i co ważne, zanotował w ostatnim czasie już dodatni Z punktu widzenia przygotowawczego na pewno taką inwe- bilans finansowy. To naprawdę bardzo duże osiągnięcie. „„Zegar na stronie stycją, która wyda owoce w przyszłości są, właściwie niemal Gdyby Pan wygrał wybory, co byłoby Pana priorytetem? sfinalizowane, prace nad projektem gazyfikacji miasta, a w Trudno powiedzieć o jednym priorytecie, dlatego, że biorąc internetowej Bychawy konsekwencji również gminy. Oczywiście inwestycja w sen- pod uwagę wnioski zgłaszane przez mieszkańców, jest ich odmierza koniec kadencji. sie materialnym będzie realizowana dopiero w następnej na pewno kilka. Z punktu widzenia rozwoju tej gminy na- Został już tylko miesiąc. kadencji, ale dobrze, że udało się znaleźć sojuszników i gaz, leży za wszelką cenę w przyszłej kadencji zakończyć prace na razie co prawda tylko na papierze, udało się do Bychawy nad kolejną nowelizacją studium i planu zagospodarowania Jakie działania podejmuje doprowadzić. przestrzennego zarówno dla miasta, jak i gminy. To ważne samorząd w ostatnim By nie być posądzonym, że upływająca kadencja to tylko choćby z punktu widzenia rozwoju mieszkalnictwa, które pasmo sukcesów obecnego samorządu, czego nie udało się jest nam bardzo potrzebne, aby dołączyć do gmin podlu- czasie? zrealizować? belskich, mających w tym zakresie spore osiągnięcia. Nasza Janusz Urban: Generalnie można powiedzieć, że jako bur- Myślę, że jeśli popatrzeć na istotne potrzeby naszej społecz- gmina może nie jest na wymarciu, ale nie notuje zbyt duże- mistrz mam w dalszym ciągu pełne ręce roboty, bo jest ności to taką inwestycją, wciąż niedokończoną, jest drugi go wzrostu naturalnego. Druga sfera to wytwórczość i usłu- jeszcze sporo inwestycji, które obecnie są albo kończo- etap modernizacji oczyszczalni ścieków. Jest to bardzo dro- gi, które tutaj są bardzo potrzebne. ne albo jeszcze realizowane. Po zakończeniu termomo- gi projekt, a ponieważ w tej kadencji inne zadania zabrały Kolejnym priorytetem jest z całą pewnością dalsza rozbu- dernizacji budynków użyteczności publicznej kończymy pieniądze, tego się nie udało zrobić. Mam nadzieję, że w na- dowa sieci drogowej. Mamy już w tym zakresie pewne osią- budowę hali sportowej w Szkole Podstawowej w Woli stępnej kadencji ten problem zostanie już pomyślnie zakoń- gnięcia, ale myślę, że potrzeby zgłaszane przez mieszkań- Gałęzowskiej. Oddajemy do użytku kolejne centra kultury czony, bo inwestycja ta nie może zbyt długo czekać, choćby ców i faktyczny stan dróg nakazują zwrócić na ten problem wiejskiej – w Bychawce Pierwszej, Woli Dużej, Olszowcu z powodów technologicznych. szczególną uwagę. Myślę, że takim elementem towarzyszą- i Centrum Multimedialne w Bychawce Drugiej. Sporo jest Jak samorząd tej kadencji poradził sobie z wdrożeniem usta- cym rozbudowie czy modernizacji sieci drogowej jest dalsza też pracy jeśli chodzi o inwestycje drogowe, bo właśnie wy śmieciowej? praca nad rozbudową oświetlenia przy poszczególnych od- Marek Matysek/UM Bychawa Burmistrz Janusz Urban, w tle ulica Armii Krajowej w trakcie remontu © realizujemy sztandarową w tym roku inwestycję – trwa © Dobrze. Patrząc na inne samorządy, gdzie było dużo pro- cinkach drogowych i modernizacją tak, aby nie tylko objąć przebudowa ulicy Armii Krajowej. Trwają też przebudo- To chyba naturalne, że w samorządzie jesień jest bardzo samorządów. Myślę, że udało się to. Ale czas biegł nieubła- blemów zarówno organizacyjnych, prawnych, jak i typowo tym oświetleniem większe obszary, ale przede wszystkim wy na drogach wiejskich: w Zadębiu, Łęczycy, Zdrapach, pracowita. ganie i z każdym kolejnym rokiem pula funduszy malała. wdrożeniowych, problemów z oferentami, bankructw firm, uczynić go bardziej rentownym. Kolejny priorytet to konty- Woli Gałęzowskiej, Leśniczówce. Kończy się czas realizacji Tak, kalendarz inwestycji jest tak skonfigurowany, że więk- Poza tym wiele inwestycji należało przygotować od pod- zrywania kontraktów itd., u nas wdrażanie ustawy śmiecio- nuacja projektu solarnego, to jest wręcz oczywiste, projekt projektu solarnego. Dodatkowo, „wpadła” nam inwesty- szość z nich swój finał znajduje właśnie jesienią każdego staw, a biorąc pod uwagę ich rozmach, często same prace wej było bardzo sprawnym procesem. To zresztą potwier- znakomicie się udał i byłoby zainteresowanie mieszkańców cja modernizacji wnętrza budynku stadionu sportowego, roku, bo cykl inwestycyjny przetargów i pozyskiwania przygotowawcze były już dużym wyzwaniem dla naszego dziła kontrola zewnętrzna, która w zasadzie nie miała uwag kolejnym. Przydałyby się przydomowe oczyszczalnie ście- bardzo wyczekiwana przez naszych zawodników. Przed środków jest dość długi. samorządu. Nie mówiąc już o realizacji, w trudnych warun- do całego procesu wdrożeniowego. Gmina stała się czyściej- ków, głównie na terenach wiejskich. nami jeszcze budowa bardzo potrzebnego w centrum mia- Za chwilę miną cztery lata, gdy obejmował Pan stanowi- kach klimatycznych, choćby termomodernizacja budynków sza, jest większy porządek, no i co najważniejsze, blisko 95 Warto uczynić też perełką rekreacyjno-turystyczną tereny sta parkingu przy przedszkolu samorządowym. Brak tych sko burmistrza. Spodziewał się Pan, że może być trudno? użyteczności publicznej wykonywana jesienią i zimą. Na % mieszkańców jest objętych efektywnym systemem, pła- w otoczeniu naszego bychawskiego zalewu – zresztą prace miejsc jest wielką bolączką dla mieszkańców, zwłaszcza Spodziewałem się, bo w mojej ocenie mieliśmy wiele do szczęście pogoda dopisała i mogliśmy te inwestycje pomyśl- ci regularnie swoje zobowiązania. System funkcjonuje i jest nad wnioskiem mającym szanse uzyskać bardzo korzystne w związku z ograniczeniem miejsc parkingowych przy su- zrobienia. W poprzednim okresie programowania niewie- nie zakończyć drożny finansowo, to naprawdę duży sukces w porówna- dofinansowanie na realizację tego projektu są już mocno permarkecie Carrefour. No i jeszcze staramy się o dodat- le pieniędzy udało się pozyskać. W związku z tym potrzeby Inwestycja tej kadencji to… niu z poprzednim stanem, kiedy do wielu mieszkańców nie zaawansowane. kowe pieniądze na wykonanie dużego odcinka kanalizacji mieszkańców były bardzo duże i to w różnych dziedzinach. Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej. można było dotrzeć i którzy praktycznie nie partycypowali Myślę, że należałoby kontynuować projekty społeczne ad- w osiedlu Podzamcze w ramach Regionalnego Programu Miałem świadomość tego, że trzeba będzie łapać ostatnie Szkoły, przedszkole, urząd czekały kilkadziesiąt lat na re- w kosztach utrzymania czystości na terenie gminy. resowane do szkół i instytucji tak, aby z jednej strony wspo- Operacyjnego. Także pracy nam w tym okresie nie brakuje szanse, że trzeba będzie szukać pieniędzy, zarówno w do- mont i nie chodzi tu tylko o wątek estetyczny, ale przede Niewątpliwym sukcesem jest też to, że udało nam się, magać ich bieżącą działalność, ale jednocześnie obejmować i mogę powiedzieć, że w moim życiu praca znacząco domi- gasających funduszach europejskich, jak i we wszystkich wszystkim użytkowy. Obiekty te były brudne, zaniedbane, wspólnie z innymi gminami, w ramach Celowego Związku możliwością rozwoju kolejne rzesze dzieci i młodzieży. Świeżo wykonana droga asfaltowa, ul. Spokojna nuje nad kampanią wyborczą. innych możliwych źródłach: funduszach krajowych, innych a przede wszystkim zimne i odpychające. Warunki pracy Gmin PROEKOB wybudować bardzo nowoczesny zakład pod Not. Monika Głazik

„„Informacja na temat zamieszczania ogłoszeń „„Kolejne centra kultury wiejskiej Sprzedaż wyborczych w kolejnym, Kończą się remonty czterech lokalnych strategii rozwoju” w zakresie operacji odpowia- poprzez utworzenie Inkubatora Rzemiosła i Produktu CKW Bychawka Druga OGŁOSZENIE Burmistrza Bychawy 10. numerze „Głosu budynków Centrum Kultury Wiejskiej: dającym warunkom przyznania pomocy w ramach działania Lokalnego”, „Utworzenie Centrum Kultury Wiejskiej Całkowity koszt modernizacji świetlicy wynosi Działając na podstawie art. 35 ust. 1 i 2 ustawy z dnia „Odnowa i rozwój wsi” objętego PROW na lata 2007-2013 w Bychawce Pierwszej wraz z zagospodarowaniem tere- 116 973,00 zł, w tym kwota dofinansowania z fun- 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami Ziemi Bychawskiej”. w Bychawce Drugiej, Bychawce na obszarze Lokalnej Strategii Rozwoju, realizowanej przez nu”, „Utworzenie Centrum Kultury Wiejskiej w miejscowo- duszy unijnych to 76 080,00 zł. (Dz. U. z 2014 r. poz. 518 z późn. zm.) informuję, iż na ta- Planowane wydanie – Pierwszej, Woli Dużej i Olszowcu. Lokalna Grupę Działania na Rzecz Rozwoju Gmin Powiatu ści Wola Duża” oraz „Utworzenie Centrum Kultury Wiejskiej CKW Bychawka Pierwsza blicy ogłoszeń w budynku Urzędu Miejskiego w Bychawie Gmina Bychawa realizuje cztery zadania, które finansowane Lubelskiego „Kraina wokół Lublina” pn. „Utworzenie w miejscowości Olszowiec”. Całkowity koszt modernizacji świetlicy wynosi przy ul. Partyzantów 1 został wywieszony na okres 21 1.11.2014 r. są z funduszy unijnych w ramach działania 413 „Wdrażanie Centrum Kultury Wiejskiej w miejscowości Bychawka Druga 65 535,00 zł w tym kwota dofinansowania z fun- dni wykaz nieruchomości położonej przy ul. Antoniego Informujemy, że w związku z wątpliwościami Regionalnych duszy unijnych to 41 340,00 zł. Budnego w Bychawie przeznaczonej do sprzedaży. Izb Obrachunkowych dotyczącymi publikowania płatnych CKW Olszowiec i bezpłatnych ogłoszeń i reklam przez gazety wydawane Całkowity koszt modernizacji świetlicy wynosi 115 przez samorząd, nie będzie możliwości wydrukowania w na- 892,00 zł w tym kwota dofinansowania z funduszy Sprzedaż szej gazecie materiałów wyborczych komitetów i kandyda- unijnych to 75 377,00 zł. Ogłoszenie Burmistrza Bychawy tów na burmistrza. CKW Wola Duża Działając na podstawie art. 35 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 Istnieje możliwość dołączenia do gazety gotowych materia- Całkowity koszt modernizacji świetlicy wynosi sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (Dz. łów drukowanych w formie insertu (wkładki). Ulotki i bro- 162 347,00 zł w tym kwota dofinansowania to 105 U. z 2014 r. poz. 518 z późn. zm.) informuję, iż na tablicy szury w formacie maksymalnie A4 należy dostarczyć do re- 591,00 zł. ogłoszeń w budynku Urzędu Miejskiego w Bychawie przy dakcji do dnia 27 października br. w ilości 2000 egz. Z oferty ulicy Partyzantów 1 został wywieszony na okres 21 dni tej mogą skorzystać kandydaci na burmistrza Bychawy, kan- wykaz nieruchomości (lokalu mieszkalnego) położonej dydaci na radnych Rady Miejskiej w Bychawie oraz kandyda- w Bychawie przy ulicy Marszałka Józefa Piłsudskiego 87 ci do Rady Powiatu i Sejmiku Wojewódzkiego wybierani na Andrzej Kucharski/UM Bychawa

© CKW Bychawka Druga CKW Bychawka Pierwsza CKW Wola Duża przeznaczonej do sprzedaży wraz z oddaniem ułamkowej terenie naszej gminy. © części gruntu w użytkowanie wieczyste.

Głos Ziemi Bychawskiej 4 9/2014 5 mieszkańcy mieszkańcy

„„UFO w Bychawie? Ludzie z pasją „„Niezwykłe lato Przedpołudnie, wtorek, a w naszym w Starej Wsi miasteczku, jak od wielu lat, odbywa Wizyta w „stoczni” Dla dzieci licznie odwiedzających się targ. Większość osób dostrzega „„Waldemar Kot, bibliotekę w Starej Wsi wakacje na niebie coś, co wyglądem A czemu nie? Te trzy rzeczy mam już Noe z Bychawy. Od za sobą..., więc jeśli ktoś ma spraw- były pełne zabawy, nauki przypomina mały statek kosmiczny. 2013 roku buduje ne ręce i jest amatorem pływania, tyl- i twórczych działań plastycznych. Starsi nie kryją zdziwienia. Co mogło ko nie stać go na zakup łajby, budowa w stodole łódkę. nawiedzić Bychawę? jachtu to dobre rozwiązanie. Własnoręcznie. Może Panie Waldku, ile trwa taka budowa Ci, którzy do tej pory nie wiedzieli, co tak naprawdę po- skończy ją za rok, i ilu szkutników z panem pracuje? jawiło się na bychawskim niebie, odpowiedź otrzyma- Ile trwa? Tego nie wiem. Ja zaczą- li w wydaniu specjalnym „GZB” 7/2014, w którym można może za dwa… Może łem w 2013 r. i mam nadzieję w 2015 r. było przeczytać o wirtualnym spacerze po naszej gminie. popłynie nią do La jacht zwodować. Ale czy się uda? Tego Ten właśnie „statek” rejestrował zdjęcia naszej gminy nie jestem jeszcze pewien. A jeśli cho- z wysokości 50 m! Ruiny zamku, rezerwat przyrody, park Chapelle sur Erdre dzi o liczbę pracujących nad jachtem, centralny to miejsca z których startował dron (fachowe we Francji… to pomaga mi czasami w pracach żona określenie tego urządzenia to DJI Phantom). Pozostałe Beata. Zdarza się nam spędzać wspól- materiały autora © zdjęcia zostały wykonane obiektywem panoramicznym, Artur Płaza: Pierwsze pytanie – dla- ne wieczory w tej stodole. © co pozwala oglądać Bychawę bardzo dokładnie. Oprócz czego? Przecież ostatnią „wielką wodę” A potem co? Wisłą do Gdańska? Poznawanie literatury dziecięcej zaznajamiało nas naszego miasta, możemy zwiedzać inne, również atrakcyj- na tych terenach widziano w epoce di- Zdziwi się pan, ale mam już opraco- z wieloma narodami, ich historią i kulturą, zaś mapy ne miejsca na Lubelszczyźnie. nozaurów. Bychawa pod względem ilo- waną drogę śródlądową do La Chapelle i atlasy wspomagały ich odszukiwanie. Francja, Belgia, Spacer po zielonej Bychawie dostępny jest na stronach ści wód może konkurować z pustynia- sur Erdre, więc kto wie? Szwecja, Niemcy, to tylko niektóre państwa europej- www.bychawa.pl i www.zwiedzajlubelskie.pl. Polecam! mi, a pan, niczym biblijny Noe, budu- Więc stopy wody pod kilem i pomyśl- skie, które odwiedziliśmy w poszukiwaniu bajkowych Kacper Wróblewski je swoją łódź! Jakieś widzenie? Misja? nych wiatrów! bohaterów, a także słodkich europejskich smaków, któ- Działalność gospodarcza? Zabobonny nie jestem, ale na wszelki re wspólnie przygotowywaliśmy w ramach spotkań Waldemar Kot: Hobby, po prostu hob- wypadek – nie dziękuję! Piątkowe podróże małe i duże. „„Nowa impreza – Zdrowa by. Każdy ma jakiegoś „konika”. Do że- Artur Płaza Inspirujące zajęcia i warsztaty zaowocowały inte- Gmina Bychawa glarstwa ciągnęło mnie od studiów, tyl- info: resującymi pracami plastycznymi, których bohate- ko czasu brakowało. model łodzi: Sztandrek rami są m.in. Kopciuszek, Smerfy, Pipi Langstrump Bychawskie Stowarzyszenie Wiem, że prawdziwy mężczyzna po- wymiary: dł. 7,5 m szer. 2,5 m wys. 1,7 m czy Czerwony Kapturek. Dziecięce prace trafiły do Współpracy Międzynarodowej winien zbudować dom, posadzić drze- Starowiejskiej Galeryjki LAZUR i można je podziwiać Marek Matysek/UM Bychawa © oraz dyrekcja Zespołu Szkół im. wo, spłodzić syna, ale zbudować jacht? © odwiedzając bibliotekę. Na zakończenie wakacji przed budynkiem biblioteki w Starej Wsi odbył się mały pik- ks. Antoniego Kwiatkowskiego nik. Na kilka godzin teren przed biblioteką zamienił się mają zaszczyt zaprosić do wzięcia „„Wędkarskie GPX o puchar Bychawy w plac zabaw pełen gwaru i radości. Były gry, zabawy udziału w nowej imprezie sportowej. „„Bychawski tenis ziemny na coraz wyższym poziomie i konkursy z ciekawymi nagrodami, a w przerwie dla po- W dniach 13 krzepienia – pyszności upieczone na grilu. Mam nadzie- „Zdrowa Gmina Bychawa” ma na celu W dniach 12- i 14.09.2014 r. odbyły je, że kolejne wakacje upłyną nam równie ciekawie, a na propagowanie zdrowego trybu życia 14 września na nowy rok szkolny życzę wszystkim dzieciom wytrwało- się na naszym Zalewie wśród dzieci, młodzieży i dorosłych. korcie Orlika ści i dużo sukcesów. Podzamcze zawody przy Gimnazjum Ewa Nieściór To przede wszystkim turnieje sportowe w piłkę siatkową or- wędkarskie o Puchar nr 1 odbył się IV ganizowane dla członków Ochotniczych Straży Pożarnych, Bychawy z cyklu oraz mieszkańców miasta i gminy Bychawa. Turniej w tenisie „„Ogłoszenia drobne Turniej OSP odbędzie się 25 października w hali sportowej Grand Prix Okręgu ziemnym o puchar Zespołu Szkół im. ks. A. Kwiatkowskiego w Bychawie i roz- Lubelskiego. Burmistrza Bychawy. »»Wysłodki buraczane mokre, cukrownia pocznie się o godzinie 13.00. Turniej Dzikich Drużyn odbędzie Imprezę rangi wojewódzkiej za- Krasnystaw kampania 2014 + transport 25 W zawodach ton tel. 721133532 cena do uzg., woj. lubel-

się dnia następnego (26 października). Początek o godzinie szczycił swoją obecnością burmistrz materiały autora © skie, małopolskie, świętokrzyskie, zamojskie 13.00. Bychawy – p. Janusz Urban. Życzył © udział wzięło 12 »»JEŚLI SANEPID WYMAGAŁ OD CIEBIE

Zgłoszenia należy kierować drogą mailową na adres: m.wro- sportowcom sukcesów i miłych wra- imprezy i wyśmienitą bychawską »»firmie Tjt s.c. T. Tanikowski Ryszard Grudzień © WPROWADZENIE SYSTEMU HACCP, MY GO

zawodników. © [email protected] do dnia 19 października br. Każda dru- żeń z pobytu w Bychawie, a po zawo- kuchnię. J. Tanikowski – za bezpłatny trans- ZA CIEBIE ZROBIMY! Nasza firma zajmuje żyna może zgłosić maksymalnie 8 zawodników. dach usiadł z wędkarzami, by poroz- Sprawne przeprowadzenie zawodów port części materiału, Przed rozpoczęciem rozgrywek ustalo- wynikiem 9:6. W tej fazie rozgrywek z trybun oglądała pani wiceburmistrz się opracowaniem dokumentacji ds. HACCP Karty zgłoszeniowe znajdują się w redakcji „Głosu Ziemi mawiać o problemach Koła. było możliwe przy wydatnej pomocy »»p. Sylwestrowi Krusińskiemu, no, że mecze będą rozgrywane do 9 ge- z przyczyn technicznych musiał zostać Marta Wołoszyn, która brała czyn- tel. 506046300 Bychawskiej”. W momencie rejestracji każda drużyna otrzy- W zawodach uczestniczyło 54 za- sędziów podstawowych (głównego prezesowi Bychawskiego mów. Losowanie odbyło się 11 września, rozegrany jeszcze jeden mecz, w którym ny udział w kibicowaniu i oklaskiwa- »»Nowo powstająca apteka w Bychawie za- ma mail zwrotny z potwierdzeniem zgłoszenia oraz regulami- wodników z naszego województwa. – Stanisława Tanikowskiego, zastęp- Przedsiębiorstwa Komunalnego za rozlosowanych zostało 6 par i rozstawio- udział wzięli najlepsi przegrani: K. Styk – niu zagrań. Po meczu został wyręczo- trudni kierownika i mgra farmacji. CV proszę składać na adres: aptekaposchodkach3@ nem imprezy. Turniej drużynowo wygrała ekipa cy – Krzysztofa Krysteckiego, sekre- nieodpłatne przekazanie drewna nych dwóch zawodników. P. Smit 9:1. ny puchar zwycięzcy, a także nagrody wp.pl W trakcie turnieju będą się odbywały imprezy towarzyszące „Lerby Team – Ryki”. Indywidualnie tarza – Mariana Kaciuczyka) i sekto- na pomosty, Największe emocje wzbudziła druga Po rozegraniu tych meczy można było dla każdego z uczestników, które ufun- »Szkolenie i układanie psów, rozwiązywanie i działania promocyjne (prelekcje) na rzecz zdrowego trybu w kategorii juniorów triumfował ko- rowych, za co wszystkim serdecznie p. Danielowi Krawczykowi – wła- para turnieju (Janusz Flis i Karol Styk) przejść do półfinałów: Ł. Mazurkiewicz dowała p. Marta Krzyżak. Chciałbym » »» problemów, szkolenie grupowe z zakresu po- życia. Zostanie zorganizowany punkt rejestracji dawców szpi- lega Michał Rubaj z wynikiem 8720 p. dziękuję w imieniu Zarządu. ścicielowi firmy Tomax Osowa za i piąta (Jarek Lech i Sławek Flis). Po za- – B. Mazur, R. Gański – K. Styk. Pierwszy także podziękować za zorganizowanie słuszeństwa 4-5 października tel. 607955277 ku oraz punkt honorowego krwiodawstwa – przy współpra- Wśród kobiet zwyciężyła Natalia Wyniki zawodów na: pzw.org.pl. nieodpłatne przetarcie drewna ciętych pojedynkach wygrali Styk i Lech i drugi mecz okazał się zacięty, a do fi- i poświęcony czas Pawłowi Smitowi »»Jazda konna, nauka jazdy i treningi sportowe cy z Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa Jabłońska (9210 p.), a najlepszym Przy okazji tak dużej imprezy chcemy na deski, w takim samym rezultacie 9:7. nału awansowali zawodnicy rozstawieni i Mieczysławowi Traczowi. tel. 607 955 277 w Lublinie. 26 października od godziny 14 do godziny 16 udo- w kategorii seniorów był Bogdan złożyć podziękowania osobom i fir- »»kolegom wędkarzom (i nie tylko), W kolejnej fazie rozgrywek pary utwo- z nr 1 i 2. Podsumowując: każdy kolejny rok tur- »»Sprowadzanie samochodów, Niemcy, stępniony zostanie bezpłatnie basen dla dzieci i dorosłych. Na Wąsik (10 605 p.) mom, bez których budowa pomo- którzy poświęcili czas dla dobra rzyli Łukasz Mazurkiewicz – Karol Styk, Finał został rozegrany w niedzie- nieju stoi na coraz wyższym poziomie, Holandia wyjazdy co tydzień, więcej info basenie wykwalifikowany instruktor będzie prowadził water Zawody rozegrano przy pięknej po- stów na Zalewie Podzamcze byłaby wspólnego przy budowie pomo- Bogdan Mazur – Paweł Smit oraz Robert lę 14 września o godz. 15:30 pomię- co przyczynia się do popularyzowania tel. 788195899 aerobik. Odbędą się warsztaty dotyczące właściwej pielęgna- godzie i w bardzo miłej atmosferze. niemożliwa: stów i usuwaniu wykrotów. Gański – Jarek Lech. W tej fazie najcie- dzy Mazurkiewiczem i Gańskim. Mecz w naszym mieście tej pięknej dyscypliny »»Naprawa telewizorów w Bychawie naprze- cji zebów, warsztaty z udzielania pierwszej pomocy i pokazy Uczestnicy chwalili dobrą organizację »»p. Januszowi Urbanowi – burmi- Wiesław Pilipczuk, kawszym meczem okazał się pierwszy grano do dwóch wygranych setów. sportu. Warto pomyśleć o wybudowa- ciwko dworca PKS środa 8-16, czwartek 8-16. ratownictwa medycznego. Zapraszamy! strzowi za zakup materiałów, prezes Koła nr 2 Bychawa – najmłodszych uczestników tej fazy Finałowy mecz zakończył się wynikiem niu kolejnego kortu w Bychawie. tel. 602 642 166 Mateusz Wróblewski rozgrywek – spotkanie zakończyło się 1:6, 4:6. i wygraną R. Gańskiego. Finał Łukasz Mazurkiewicz

Głos Ziemi Bychawskiej 6 9/2014 7 mieszkańcy mieszkańcy

nagroda „„Podziękowania Pragnę gorąco podziękować za wsparcie i zrozu- Bychawska Perła wśród maseł mienie, za ten szczególny dar, jakim jest pomoc „„Dwa lata starań prezesa wyrób masła w spółdzielni) ode- nas wszystkich. Dziękuję również Promocja bychawskich arty- drugiemu człowiekowi poprzez oddanie własnej i pracowników Okręgowej brali nagrodę z rąk Ministra konsumentom za zaufanie jakim kułów to także promocja miasta krwi. Dziękuję wszystkim, którzy oddali krew, Rolnictwa na Targach „Smaki nas obdarzacie, kupując nasze i gminy Bychawa, o czym świadczą organizatorom tej szczytnej akcji – dyrektorowi Spółdzielni Mleczarskiej Regionów – Polagra Food” artykuły. Wzrost sprzedaży w na- nazwy produktów – „Masło Extra oraz pracownikom Samodzielnego Publicznego w Bychawie zostało w Poznaniu w dn. 28 września. szym sklepie i regionie mobilizu- z Bychawy” i planowana nazwa Zakładu Opieki Zdrowotnej w Bychawie oraz - Od kilku lat nasza spółdzielnia je nas do dalszej pracy, bo to kon- „Twaróg Tradycyjny z Bychawy“. wszystkim osobom mi życzliwym, którzy oddali nagrodzone. Mleczarnia stawia sobie cel produkować i pro- sument ostatecznie decyduje czy Warto również wspomnieć, i zaangażowali się w zbiórkę krwi. otrzymała za masło extra mować wyroby tradycyjne i dobre produkt jest dobry – mówi prezes że w trakcie uroczystości zwią- W uznaniu za wkład w ratowanie mojego życia, prestiżowy certyfikat jakościowo. Nasze masło extra ze Popławska. zanych z obchodami tegorocz- wdzięczny Hubert Smyk z rodziną znakiem „Jakość i Tradycja” do- Uzyskiwane nagrody i świetna nych Dożynek Wojewódzkich ______„Perła 2014” przyznawany czekało się uznania wśród kon- promocja produktów pozwalają w Niemcach, marszałek woje- Odrobina dobra dawana drugiemu człowiekowi przez Polską Izbę sumentów; jego wartości odżyw- naszej mleczarni zwiększać ryn- wództwa lubelskiego Sławomir lepsza jest niż cała miłość do ludzkości. cze i skład zostały też docenione ki zbytu; ostatnio OSM nawiąza- Sosnowski wręczył w uzna- Inspirowani głębią cytowanej myśli i wdzięcz- Produktu Regionalnego przez jury. Już wkrótce, również ła współpracę z nowymi odbiorca- niu zasług Medal Pamiątkowy ni za szlachetny, humanitarny odzew w geście i Lokalnego najlepszym bychawskie twarogi uzyskają znak mi, m.in.: Stokrotką, Hortonem, Województwa Lubelskiego p. Zofii ratowania chorego męża naszej pracownicy, smakołykom kuchni „Jakość i Tradycja”, ale nad uzy- Specjałem, Żabką. Popławskiej, prezes Zarządu z serca dziękujemy społeczności Zespołu Szkół skaniem certyfikatu Perła musimy W celu poprawy komfortu za- Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej im. ks. A. Kwiatkowskiego, dyrekcji, pedagogom tradycyjnej. Wcześniej jeszcze popracować. Korzystając kupu swoich produktów, OSM Bychawie. Gratulujemy! i uczniom za oddanie 6750 ml krwi. były nagrody, wyróżnienia z okazji, chciałabym podziękować Bychawa buduje nowy budynek Monika Głazik dyrekcja i pracownicy szpitala w Bychawie naszym dostawcom za bardzo do- sklepu, którego uroczyste otwarcie i nominacja do Perły. bry surowiec, pracownikom za zaplanowano w Mikołaja. W tym Prezes p. Zofia Popławska i p. Grzegorz wkład i zaangażowanie przy pro- miesiącu otwiera zaś sklep firmo- Marek Matysek/UM Bychawa ©

Słowikowski (pracownik odpowiedzialny za © dukcji i sprzedaży – jest to sukces wy w Lublinie przy ulicy 1 Maja 28.

„„Udane warsztaty kulinarne w Gałęzowie „„Studenci etnologii w Bychawie i Bychawce Drugiej „„Akademia Kobiet Aktywnych to fantastyczny klucz do rozwoju W październiku i figury. Inwentaryzacja potrwa Korzystając z oferty przedsiębiorczości społecznej, jaką są tam W dniach 8 i 21 września niezwykle liczną grupę osób. Tym razem pod grupa studentów tydzień. edukacyjnej spółdzielnie. zorganizowano warsztaty okiem kucharzy z Agencji Reklamowej „Don etnologii UMCS pod Wszystkie te czynności (wraz z roz- Odwiedziliśmy spółdzielnie socjalne i rol- produktu lokalnego. Brando” uczestnicy przyrządzali naleśniki mowami z mieszkańcami, którzy Stowarzyszenia Równych nicze, które prowadzą różnorodną dzia- biszkoptowe zwane książęcymi i cebularze lu- kierunkiem dr Marioli miejmy nadzieję nie będą szczędzić Szans Bona Fides łalność: hotele żłobki, przedszkola rodzin- W ramach projektu „Zasmakuj w Tradycji”, belskie. Obydwie potrawy okazały się wspa- Tymochowicz będzie informacji o historii danych obiek- (to organizacja działająca ne, działalność artystyczną, rzemieślni- realizowanego przez Lokalną Grupę Działania niałe, a owocowe dekoracje naleśników za- inwentaryzować starą tów) będą przeprowadzane w ra- czą, kulturalną i produkcyjną (oliwa, wina). „Kraina wokół Lublina”. Odbyły się one spokoiły zarówno potrzeby podniebienia, jak mach obozu naukowego studentów na terenie województwa Zachwyca wzajemna współpraca i promocja w Gałęzowie i Bychawce Drugiej, w wyremon- i miłych wrażeń estetycznych. drewnianą zabudowę Etnologii Uniwersytetu Marii Curie lubelskiego wspierająca – spółdzielcy promują artystów i odwrot- towanych w latach 2012-2013 świetlicach. Potrawy przygotowane i prezentowane przez w mieście i gminie – Skłodowskiej w Lublinie, który uda- głównie rozwój na nie. Włoskie spółdzielnie socjalne dzielą się W warsztatach kulinarnych w Gałęzowie wzię- mieszkańców Bychawki Pierwszej, Drugiej Bychawa. ło się zorganizować w naszej gminie na dwa typy: A – świadczące usługi socjalne ło udział ponad 30 osób, byli to głównie miesz- i Trzeciej to: kapusta z grochem i fajerczaki dzięki uprzejmości (i szybkiej reak- materiały autora obszarze terenów Akademia Kobiet Aktywnych, Włochy, maj 2014 © dla osób zagrożonych społecznym wyklu- © kańcy Gałęzowa, Bychawy, Marysina i Woli – p. Jolanty Zawiślak, pierogi z kaszą grycza- Oficjalne otwarcie obozu młodych cji) członków Zarządu Bychawskiego wiejskich), uczestniczymy czeniem oraz B – zatrudniające osoby zagro- Kabaret Hrabi i Grażyna Łobaszewska. Był W zarządzie stowarzyszenia prezesem jest Gałęzowskiej. Uczestnicy pod okiem zawodo- ną, serem i miętą na słodko – p. Stanisławy naukowców i spotkanie z gospoda- Towarzystwa Regionalnego. w projekcie Akademia żone wykluczeniem. też pokaz mody „Wydobyć kobiecość”, ko- Iwona Przewor, zaś wiceprezesem Róża wego kucharza gotowali lubelski żur i robili ra- Marzec, kulasza – p. Anety Zielińskiej, racuszki rzem gminy burmistrzem J. Urbanem Studenci liczą na życzliwe przyjęcie Kobiet Aktywnych (AKA). Tworzenie i rozwój spółdzielni, wzajemna lekcja projektantki z Lublina Marzeny Efir Otręba. Iwona Przewor z zawodu prawnik, cuchy z makiem. Przygotowali również własne z jabłkami – p. Teresy Dziadosz, pieróg z kaszą zaplanowano na dzień 6 października. przez mieszkańców. W razie wątpli- sieciowa współpraca a nie rywalizacja, to w wykonaniu uczestniczek Akademii Kobiet Róża Otręba z zawodu psycholog obie z pa- potrawy: p. Joanna Zyguła częstowała piero- gryczaną – p. Doroty Sopoćko, szarlotka z an- Studenci będą fotografować, mie- wości, każdy etnolog będzie posiadał Projekt ma na celu aktywizację kobiet z te- filar rozwoju włoskiego społeczeństwa To Aktywnych. sją pracują na rzecz kobiet i dla kobiet wspa- giem z kaszą, p. Agata Wińska – makowcem, tonówkami – p. Agnieszki Marzec, sernik z jo- rzyć, liczyć, rysować, opisywać – jed- przy sobie zaświadczenie z uczelni renów głównie wiejskich oraz kształtowanie głębokie zakorzenienie kultury spółdzielczej Nasze koleżanki z projektu AKA dostały niale się uzupełniając. Są to kobiety niezwy- p. Barbara Korba – rogalikami drożdżowymi gurtu greckiego – p. Edyty Wójcik, zupa zacier- nym słowem inwentaryzować prze- oraz legitymację studencką). ich postaw obywatelskich poprzez edukację w regionie Werony, sprawia że jest prawdzi- szansę na swoje pięć minut i prezentowały kłe, mające wiele pomysłów na działalność i sernikiem, a p. Barbara Cywińska przygoto- ka – p. Stanisława Szewczyka. piękne, bo stare drewniane budynki Sylwia Stachyra tj. warsztaty tematyczne: trening umiejęt- wym „zagłębiem spółdzielczym” i jednym się jak zawodowe modelki na wybiegu. stowarzyszenia, które starają się realizo- wała jabłecznik z jabłek najlepszych do piecze- Wszystkim uczestnikom warsztatów, a w mieszkalne oraz małe obiekty archi- ności liderskich, budowanie zespołu, my- z wzorcowych przykładów spółdzielczości Stowarzyszenie Bona Fides organizuje cią- wać. Wspomaga je w pracy stowarzyszenia nia – antonówek. szczególności osobom, które zechciały zadać tektury sakralnej, tj. krzyże, kapliczki ślenie strategiczne, zarządzanie zmianą, za- na świecie. gle nowe bezpłatne szkolenia, z których zespół fantastycznych młodych kobiet. Dla W takim miejscu jak Gałęzów nie mogło za- sobie trud przygotowania i prezentacji potraw rządzanie zasobami ludzkimi, czasem, auto- Bardzo byśmy chciały, choć w części, prze- mogą korzystać kobiety w różnym wieku nich nie ma rzeczy niemożliwych. Potrafią braknąć pierogów. Wykonała je i przekazała tradycyjnych serdecznie dziękujemy za aktyw- prezentacja, wystąpienia publiczne i wiele nieść te formy działania na grunt naszej ma- z zależności od tego, jakie funkcje pełnią lub wszystkich zorganizować i poderwać do do degustacji p. Alina Bartosiak z Bychawy. ny udział w spotkaniu. innych. łej ojczyzny. chcą pełnić w przyszłości. Warto skorzystać działania. Obecnie w planach jest następ- Dodatkową atrakcją była nalewka „Molówka” na podst. www.krainawokollublina.pl Podczas warsztatów spotkałyśmy wiele fan- Stowarzyszenie Bona Fides organizuje z oferty, gdyż wiele można się nauczyć z ko- ny projekt do realizacji – utworzenie spół- z Poematu o molowej nalewce, którą serwo- tastycznych kobiet z terenu naszego woje- każdego roku Forum Kobiet Aktywnych. rzyścią dla siebie i dla społeczności lokalnej. dzielni socjalnej. Trzymamy kciuki, żeby się wał p. Wiesław Boguta z Bychawy. Galerie zdjęć z warsztatów na stronie www. wództwa. Poznałyśmy ich pasje, zaintereso- W dniach 1-2 lipca tego roku odbyło się VI Naprawdę warto korzystać z tej możliwości, udało i oczywiście będziemy wam w tym Dwa tygodnie później warsztaty produktu tra- bychawa pl oraz film na You Tube wania i aktywność oraz niespożytą energię, Forum Kobiet Aktywnych w Mirczu. Gmina to fantastyczny klucz do rozwoju. pomagać. dycyjnego w Bychawce Drugiej zgromadziły jaka jest w nich. Zwieńczeniem projektu był Bychawa udostępniła w bieżącym roku dar- Stowarzyszenie Równych Szans Bona Fides Ewa Rębecka, Danuta Hanaj wspólny wyjazd – wizyta studyjna do Włoch. mowy transport na Forum – z którego sko- to organizacja działająca na terenie woje- Zwiedziliśmy Weronę i jej przepiękne okoli- rzystało 8 osób. Dziękujemy bardzo za to wództwa lubelskiego wspierająca głów- PS Bardzo dziękujemy Zarządowi i pracowni- ce. Podróż autokarem ok. 50 kobiet razem władzom gminy. nie rozwój na obszarze terenów wiejskich. kom LGD „Kraina wokół Lublina” za informa- była cudowna i pełna przygód. Podczas wi- Program tegorocznego VI Forum był bar- Celem stowarzyszenia jest wykorzystanie cję o ww. projekcie. zyty studyjnej oprócz przepięknych krajo- dzo ciekawy. Odbywały się panele dysku- możliwości duchowych, intelektualnych, brazów okolic Werony, zapoznałyśmy się ze syjne, prelekcje i porady oraz występy arty- społecznych i fizycznych jednostki, tworząc strukturą i organizacją włoskiego systemu styczne. Na scenie wystąpił między innymi zarazem odpowiedzialne społeczeństwo. Marek Matysek/UM Bychawa © Bogumiła Rosołowska © © ©

Głos Ziemi Bychawskiej 8 9/2014 9 mieszkańcy mieszkańcy

„„Biblioteka pedagogiczna stała się Środowiskowy Dom Samopomocy w Bychawie – jesteśmy wśród was publiczną

Zaniepokojonych o losy „„Zdrowie jest młodzieżą szkolną i instytucjami, aby promować bychawskiej filii Wojewódzkiej fundamentalnym dobrem nasz Dom na zewnątrz. Cyklicznie prowadzone są Biblioteki Pedagogicznej w Lublinie każdego człowieka. także spotkania dla rodzin uczestników, na któ- rych omawiane są różne problemy, ale i sukcesy, informujemy, że biblioteka wraz W dobie postępującej na których po prostu lepiej możemy się poznać. z bibliotekarką, Panią Jolą oraz cywilizacji i techniki, Każdy z uczestników ma ułożony indywidual- księgozbiorem zostaje w Bychawie. przemian społeczno- ny plan pomocy dostosowany do jego możliwo- Od 1 września 2014 r. jest to oddział ści i potrzeb, aby spędzany u nas czas był rze- gospodarczych, ludzie czywiście procesem zdrowienia i poprawy funk- pedagogiczny Miejskiej Biblioteki coraz częściej są obciążeni cjonowania, a zespół terapeutyczny i cała kadra Publicznej w Bychawie. Mieści życzliwym słowem i uśmiechem zachęca do za- problemami życia się – jak dotychczas – w budynku jęć. Dbamy o to, aby czas płynął aktywnie i po- żytecznie, a atmosfera Domu była ciepła i przyja- Cechu Rzemiosł przy ul. Lubelskiej 2. codziennego, a tym samym są bardziej narażeni zna osobom chorym. Zaś osoby niepełnosprawne Zapraszamy do odwiedzania intelektualnie staramy się jak najwięcej nauczyć, i korzystania od poniedziałku na stres, co sprzyja aby z każdym rokiem stawały się bardziej samo- dzielne i zaradne. Dokładamy wszelkich starań,

powstawaniu zaburzeń materiały autora do piątku w godz. 9.00-17.00. ©

© by zarówno jedna jak i druga grupa czuła się tu i chorób psychicznych. dywan i nie chować się, bądź swojego bliskiego w godzinach od 9 do 17 służy osobom, które mają a w okresie wiosenno-letnim wyjeżdżamy na wy- dobrze, by miło i pożytecznie spędzać czas, aby „„USC informuje Trudne momenty przytrafiają się w życiu każ- z chorobą lub niepełnosprawnością przed ca- problemy natury psychicznej, a które jak wiemy cieczki rowerowe, wychodzimy w plener, na sta- Środowiskowy Dom był prawdziwym domem nie dego z nas. Każdy człowiek w pewnym momencie łym światem. Jest to być może trudne, ale lepiej z doświadczenia, wymagają dużo cierpliwości, dion, korzystamy z malowniczej okolicy zalewu tylko w swojej nazwie ale i w sercach naszych Akty małżeństw swego życia napotyka na chwile niepowodzeń, sięgnąć po konstruktywne i sprawdzone sposo- zrozumienia, pomocy i wsparcia, a przede wszyst- i po prostu miło w grupie spacerujemy. Mamy uczestników. Dlatego zachęcamy osoby chorują- 1. Skoczylas Rafał i Kryk Monika porażki, żałoby bądź straty, z którymi musi so- by radzenia sobie z chorobą, czy innym kryzy- kim akceptacji. Osoby te mimo choroby w dal- swój ogród kwiatowo-warzywny, który skrupu- ce psychicznie, z zaburzeniami, bądź niepełno- 2. Makuła Mariusz i Małek Agata 3. Zarzeczny Andrzej i Ciechońska Paulina bie poradzić. Z reguły nie powoduje to zaburzeń, sem natury psychicznej. Trzeba mieć świado- szym ciągu mają swoją godność, potrzebę przy- latnie uprawiamy, aby z korzystać z zebranych sprawne intelektualnie, aby nie skrywali siebie 4. Zdral Cezary i Żmudziak Żaneta czy choroby, ale jeżeli sytuacje takie są wyjątko- mość, że są w naszej społeczności lokalnej miej- należności, bycia potrzebym i jako że najczęściej owoców i warzyw, a nawet robić przetwory na i swojej niepełnosprawności w czterech ścianach 5. Sprawka Rafał i Żak Milena wo dotkliwe, jeżeli przedłużają się w czasie, je- sca, w których można uzyskać fachową pomoc. są wykluczane zawodowo, pozbawiane dotychcza- zimę. Latem chętnie tam grillujemy. Podczas za- domu, bo tutaj czekają na was osoby, które mogą 6. Batyra Damian i Boczek Ewelina żeli nie ma wsparcia z zewnątrz, to stają się pa- Środowiskowy Dom Samopomocy jest właśnie sowych obowiązków, ról społecznych, mają dużo jęć w pracowniach powstają piękne prace, nie tyl- wam pomóc, zrozumieć i zwyczajnie towarzyszyć 7. Kocoń Daniel i Baran Magdalena 8. Dziuba Jacek i Dworak Magdalena tologiczne i powodują zaburzenia, zakłócają co- takim miejscem, które skupia osoby borykają- wolnego czasu, który jak się okazuje, dobrze za- ko plastyczne ale i rękodzielnicze. Wielu z uczest- w borykaniu się z chorobą i niepełnosprawnością. 9. Makowski Adam i Koper Elżbieta dzienne funkcjonowanie. Choroba psychiczna, ce się z problemami zdrowia psychicznego. Jest gospodarowany służy ich zdrowieniu. Proces po- ników odkrywa swój talent. Niektórzy próbują Jest to też apel do rodzin osób chorych, aby mieli Akty zgonów czy inne zaburzenia natury psychicznej, bądź to dzienny ośrodek wsparcia dla osób chorują- prawy funkcjonowania opiera się na terapii zaję- swoich sił i umiejętności muzycznych na scenie odwagę korzystać z fachowej pomocy na rzecz bli- 1. Godula Elżbieta Tarnawka Drugal lat 52 emocjonalnej mogą spotkać każdego z nas w do- cych psychicznie, ale nie tylko, także dla osób ciowej, czyli leczeniu poprzez sztukę, pracę, są podczas organizowanych imprez integracyjnych, skiej osoby. Przyjdź lub zadzwoń: Środowiskowy 2. Seliga Eugeniusz Bychawa lat 84 wolnym momencie życia. Jest to sytuacja trudna z niepełnosprawnością intelektualną. Większość zajęcia z psychologiem, rozmowy, jak również tre- inni cieszą się że po prostu mają tu towarzystwo, Dom Samopomocy w Bychawie, ul. Pileckiego 20, 3. Poleszak Romuald Pawłów lat 85 i wyzwanie dla chorego, a także, a może nawet naszych uczestników jest codziennie dowożo- ningi umiejętności praktycznych. Jest też szeroko przyjaciół, a czasem nawet sympatie, że zespół te- tel. 81 56 61 150; 81 56 60 266. 4. Wiechnik Władysław Gałęzów lat 91 5. Imgrond Czesława Wola Duża lat 81 bardziej, dla całej rodziny. Ważne jest, aby nie na, niektórzy zaś docierają we własnym za- rozumiana rehabilitacja ruchowa, która jest tak- rapeutyczny zawsze wysłucha, służy dobrą radą Justyna Siek-Jacak 6. Madej Bolesław Bychawa lat 95 zaprzeczać tej sytuacji, nie ukrywać, nie uda- kresie. Środowiskowy Dom mieści się w dwóch że bardzo ważna bo jak mówią w zdrowym cie- i pomocą. Wyjeżdżamy na turnusy rehabilitacyj- 7. Kniaź Zbigniew Bychawa lat 72 wać, że nic się nie zmieniło, nie zamiatać pod budynkach (dla każdej z ww. grup). Czynny le zdrowy duch, a więc ćwiczymy, gramy w piłkę, ne, wycieczki, integrujemy się z innymi domami, inf. opracowana przez kierownika USC Bychawa

„„Udany rewanż – wywiad z Maciejem Sulentą, byśmy przegrali, bo mieliśmy te 5 fauli na Turniej naprawdę masa – organizacja nas po 17-18 lat i wzrost powyżej 190 cm, no koncie. zadziwiła, bo zgłosiło się bardzo wielu za- i strasznie ciężko się na takich gra. A czy

Serdeczne wyrazy współczucia zwycięzcą turnieju streetball w Kraśniku Bożena Krukar

© Czyli sędziowie troszeczkę przeszkadzali wodników, a w ogóle nie było jakiegoś umiejętności? Nie wiem, jacyś wybit- © państwu Jolancie i Mirosławowi Jakub Kuna: 6 lipca, Turniej Koszykarskich Debli zor- Zgodził się, a jego mama nas zawiozła. Po prostu chcieli- – wszyscy po równo czy jakieś konkret- większego zamieszania. Mecze były pro- ni nie byli... Spotkaliśmy kilka znajomych Stoczkowskim ganizowany z okazji Święta Owoców Miękkich śmy coś zdobyć, wygrać. ne osoby? No i jak wyglądał finał przede wadzone na 4 koszach, z grupy wychodzi- drużyn: Amelinum, Red Bulls, kolegów z powodu śmierci i Rękodzielnictwa w Kraśniku. Jaką formę miał turniej Jakie emocje towarzyszyły meczom w Kraśniku, jak wia- wszystkim? ły po 2 drużyny. Grupy nie różniły się po- z ALMS, z Puław i Kraśnika. OJCA i TEŚCIA i gdzie przeprowadzano rozgrywki? domo, mamy tam pewne zatargi (GZB, nr 250, s. 16–17). Nie, nie. Jeden sędzia, na pierwszym ko- ziomem. Sędziowanie, nie wiem jak na in- I znowu utarliście nosa graczom składają Maciek Sulenta: Turniej przeprowadzono na ulicy w cen- Mieliście coś do udowodnienia? Chęć rewanżu? szu był całkiem spoko, mecze były prze- nych koszach, ale tam gdzie graliśmy było z Kraśnika. Ostatnie pytanie. W lipcu burmistrz, kierownictwo trum, rozstawiono dwa kosze. Trochę ciężko się grało, po- Bardzo motywowało nas to, że tam będzie ten sędzia i bar- prowadzane sprawiedliwie. Dwa mecze bardzo dobre, można pochwalić sędziego. po raz pierwszy koszykówka trafiła na oraz pracownicy UM Bychawa nieważ ulica była pochyła i jeden kosz był o wiele wyżej niż dzo chcieliśmy zająć pierwsze miejsce, i pokazać, że mimo graliśmy właśnie na tym koszu. Dwa na Jaka formuła grania, bo rozumiem że tu okładkę "Głosu Ziemi Bychawskiej". Jakie regulaminowe 305 cm. Było bardzo gorąco – po każdym nie do końca sprawiedliwej gry ze strony Kraśnika możemy drugim, gdzie sędziował pan W. Mecz już były inne warunki, 3 na 3, tak? to uczucie zostać bohaterem okładki? Szczere wyrazy współczucia meczu musieliśmy się z kolegą Maksem (Krukarem, przyp. coś takiego zdobyć. z drużyną jego syna był sędziowany z za- Tak. Graliśmy 3 na 3 jeszcze z rezerwo- Fajne, koledzy śmiali się, że fame rośnie. Państwu Waldemarowi i Wioletcie Kniaziom red.) oblewać wodą, bo się od razu siły traciło. A turniej? Kilka słów o przebiegu spotkań: ile meczów graliście, ja- wiścią i wszędzie, gdzie nie było fauli, to wym: Ja, Gerard Nawrocki, Arystydes Fajne doświadczenie i jestem bardzo po- z powodu śmierci Całkiem spoko, organizacja niezła, nie było zbyt wielu dru- kim stosunkiem wygrywaliście te spotkania i czy poziom i tak były dyktowane, czasami naprawdę Krukar i Karol Kazmirowski. Oprócz nas zytywnie nastawiony na takie rzeczy na Zbigniewa Kniazia żyn... Utworzono trzy grupy wiekowe: podstawówka, gim- zawodów ogólnie był wysoki? bezczelnie i nawet przeciwnicy mówili wystartowali jeszcze koledzy z UKS: Dawid przyszłość. ojca i teścia nazjum i open. W naszej grupie było chyba 7-8 drużyn. Graliśmy 4 mecze. Pierwszy mecz wygraliśmy 7:0, akurat żeby popuścić – do nich jest szacunek, oni Górski, Kuba Gorajek i Wojtek Hawryluk. Jakaś porada dla młodych adeptów ko- składają Nieoficjalnie wiadomo, że UKS „Jedynka” bojkotuje spo- trafiliśmy na najsłabszą drużynę. Drugi mecz też udało są spoko, no tylko ten sędzia – z nim jest PODNOGO kończy turniej z bilansem szykówki – co zrobić, żeby trafić na kierownik oraz współpracownicy Ośrodka Pomocy tkania z Kraśnikiem ze względu na zastrzeżenia co do nam się wywalczyć do zera (7:0). Trzeci mecz wygraliśmy problem. Następny mecz graliśmy ze słab- 3 zwycięstw i 3 porażek, ciężko było? okładkę gazety? Społecznej w Bychawie obiektywnego sędziowania. Co skłoniło Ciebie i Maksa 7:6 – graliśmy go przeciwko drużynie syna pana sędzie- szą drużyną i tak na 90% było powiedzia- Nie ma co mówić, poziom był wysoki Najważniejsze to ciężko pracować, przy- do tego, żeby wziąć udział w zawodach? go. Na początku przegrywaliśmy, sędzia nie dawał nam ne że wygramy – to spotkanie sędziował i jeszcze to, że my mamy po 16 lat, a ka- chodzić na treningi UKS-u. Trener jest Serdeczne wyrazy współczucia Można powiedzieć, że to był taki spontan. Najpierw zamie- nic zrobić. Nie dało się bronić, bo jak próbowaliśmy jakoś już w miarę lepiej, bo było wiadomo, że tegoria była do 18 lat – praktycznie wszy- pierwsza klasa – każdego potrafi nauczyć Żonie, Dzieciom i Rodzinie rzałem pojechać tam z Gerardem Nawrockim, ale dzień mocniej naprzeć, to od razu gwizdał faul. Szybko złapali- i tak już nic nie zdziała. scy przeciwnicy byli wyżsi, ciężsi i z lep- grać w kosza, nawet mnie (śmiech). z powodu śmierci przed zawodami skręcił sobie kostkę – a mówiłem mu śmy 5 fauli, a od 6 była dyskwalifikacja. Rzuciłem trzy ko- Gratuluję zwycięstwa w turnieju, a teraz szymi warunkami fizycznymi. Pierwsze 3 Jakub Kuna Zbigniewa Kniazia wtedy żeby nie grał. Dowiedziałem się o tym chyba o 20. sze pod rząd i było 6:6. Potem Maksio na farta tak trafił, przenieśmy się do Lublina. 19 lipca – LBN mecze udało nam się wywalczyć, ale dalej składają jak już byłem spakowany, no i tak na szybko wybrałem pamiętam, że z daleka. I się udało. Można powiedzieć że Street Festival i V Otwarte Mistrzostwa nie poszło, bo przewaga wzrostu była już sąsiedzi pierwszego kolegę i padło na Maksa (Arystydesa Krukara). postawiliśmy na jedną kartę, jak by nie trafił to pewnie już Lublina w Streetballu, duża impreza? po prostu za duża. Ci co byli lepsi to mieli

Głos Ziemi Bychawskiej 10 9/2014 11 historia historia Głos Regionalistów Głos Regionalistów dodatek do „Głosu Ziemi Bychawskiej” muzycznych i czytania nut, a matka, przygotowując do eg- właścicielem była Gminna Rada Narodowa. Osobą bardzo za- nr 9 (258) zaminów gimnazjalnych nie brali zapłaty. Niektórzy rodzice służoną zarówno w organizacji tajnego nauczania jak i pierw- „„Lista nauczycieli redaguje 8 uczniów odwdzięczali się przynosząc mleko i warzywa, co szego gimnazjum był Adam Luterek, którego powołano na i pracowników bardzo nas wspomagało. (…) Często z Lublina do Bychawy dyrektora szkoły. Rodowity bychawianin, swoje wykształce- BYCHAWSKIE (97) przyjeżdżało Gestapo i wtedy ostrzeżeni przez kogoś, kto nie zawdzięczał pomocy i wsparciu ks. A. Kwiatkowskiego, oświaty z Bychawy TOWARZYSTWO zawsze podczas kompletu obserwował, co dzieje się na ze- miejscowego „szermierza oświaty”; człowiek niezwykle ope- REGIONALNE 2014 wnątrz, chowaliśmy książki i zeszyty i część z nas udawa- ratywny, świetny organizator, bardzo wymagający wobec i okolic, którzy ła zabawę, a niektórzy rozbiegali się po dużym ogrodzie młodzieży. Sylwetkę i wspomnienia Adama Luterka zamiesz- zginęli z rąk otaczającym dom. Pewnego razu ojciec ukrył panią Annę czono w jednym z numerów „GZB”. Tajna oświata 1939-1944 i organizacja Gadzalankę, która wyskoczyła przez okno ze szkoły, ponie- W skład grona nauczycielskiego wchodzili: ks. Kazimierz okupantów lub waż od frontu zajechali Niemcy. Tata ukrył ją w piwnicy. Tu Więckowski – naucz. katechezy i religii, Adam Luterek – zostali zamęczeni, szkolnictwa ogólnokształcącego po wojnie wyjaśnienie, że w budynku szkolnym w roku 1941/42 ist- polonista, Regina Luterek – również nauczycielka, Antoni niała Szkoła Spółdzielcza za zezwoleniem Niemców, którzy i Wiesława Rubajowie, Edward i Janina Żelezikowie, Wincenty zamordowani przygotowywali w niej dla siebie przyszłą kadrę fachowców Mączka, Seweryn i Anna Filipowie, Stefan Luterek, Jadwiga „„Obchodząc w dniu (słynne niemieckie Lebensraum) narodowi panów. Polacy handlowych. O tej szkole, w której pracowali wspaniali na- Emiljanowicz, Zofia Tomkiewicz, Wincenty Onuszkiewicz, w więzieniach 14 października Dzień to naród niegodny miana ludu kulturalnego, dla którego uczyciele patrioci i działacze ludowi (np. kierownik Paweł miejscowy organista, dr Jan Michalski lekarz szkolny, Stefan i innych miejscach Edukacji Narodowej, nie ma miejsca w europejskiej wspólnocie ludów. Edward Chadaj i wspomniana Anna Gadzalanka), będącej Holweg woźny szkolny. Przyznam osobiście, że ilekroć czytam ten tekst, nie potrafię prawdziwą zakonspirowaną redutą polskości, można prze- Od IX 1945 r. dyrektora Luterka, który wrócił do miejsca pra- kaźni i straceń a więc święto nauczycieli, zachować emocjonalnego dystansu do słów takiego upoko- czytać szerszą informację w formie wspomnień jej absol- cy z okresu przedwojennego w Wejherowie, zastąpił dyrek- Łącznie w Katyniu zginęło ponad 718 nauczycieli przypomnijmy rzenia, poniżenia i skazania Polaków na niebyt. wenta Mieczysława Kuny, już dziś nieżyjącego, późniejszego tor Antoni Rubaj, z wykształcenia filolog klasyczny, uczący i pracowników naukowych, w tym 44 z woj. lubel- o konspiracyjnej działalności Za tymi poniżającymi słowami szły czyny. Represje nauczy- pracownika Ministerstwa Rolnictwa, zamieszczonych w na- łaciny i historii, pochodził ze Starej Wsi koło Bychawy. skiego - więźniów obozów w Kozielsku, Ostaszkowie, oświatowej w latach II wojny cieli, dyskryminacja, aresztowania. Nauczyciele byli zabiera- szej lokalnej gazecie „GZB”. W tej szkole jak i w Bychawie Gminna Rada Narodowa informuje Kuratorium pismem Starobielsku. ni często przez Gestapo wprost z lekcji. Właśnie inteligen- i Woli Gałęzowskiej ukrywała się okresowo rodzina wice- z dn. 8 października 1944 r., że ustaliła nazwę dla gimnazjum Wśród nich Marian Kotliński – kierownik Szkoły i okupacji 1939–1944, cja polska, w tym nauczyciele znaleźli się pod szczególnym premiera, a później premiera Rządu Polskiego na uchodź- Samorządowe Gimnazjum Koedukacyjne im ks. Antoniego Powszechnej w Bychawie (w nowym roku szkol- ze zbiorów Aleksandry Stępień. 1945 r. ze zbiorów Aleksandry Stępień. 1945 r. ©

nadzorem i obserwacją. Wiemy o aresztowaniach profeso- © stwie Stanisława Mikołajczyka, z którym blisko współpra- Kwiatkowskiego w Bychawie, uzasadniając to zasługami te- nym miał już pracować w Łysołajach), zginął by w świątecznej atmosferze Uczennice klasy III gimnazjum z księdzem Truchlem, radości, cennych i jak rów wyższych uczelni Lwowa, Wilna, Krakowa i Warszawy, wszystkie w białych szkolnych czapkach, siedzi syn cowała A. Gadzalanka, związana z ruchem ludowym SL. Syn goż patrona dla powstania budynku szkolnego i jako działa- w Starobielsku jako nr 1407 na liście straceń. także KUL-u, gdzie działał tajny uniwersytet, ale i szkół śred- dyrektora Antoniego Rubaja – Dariusz Mikołajczyka był uczniem tej szkoły pod zmienionym nazwi- cza społeczno-oświatowego. Inna ofiara katyńska to Marian Kaszuba – nauczy- najbardziej zasłużonych nich a nawet powszechnych, wiejskich. Wystarczyło po- skiem Ignasiak. Począwszy od IX 1944 r. powstanie pierwszego gimnazjum ciel Szkoły Powszechnej w Krzczonowie, rozstrzelany pochwał i nagród dla dejrzenie współpracy z partyzantką i jeśli nie prawdziwe, 6-7 osobowe komplety, spotykające się najczęściej w do- Pierwsze gimnazjum w Bychawie w Bychawie stało się faktem. W bieżącym roku obchodzi- IV 1940 r. pedagogów, uświadomić, to rzekome powody się znalazły, wymuszone katowaniem. mach prywatnych uczniów lub nauczycieli, w wielu miej- my więc 70-lecie pierwszej szkoły średniej w Bychawie. Jej Stanisław Maciąg – kierownik Szkoły Powszechnej Historiografia polska ostatnich lat odkrywa przed nami co- scowościach na plebaniach, gdzie zawsze pilnie strzegły ich ukończenie potocznie nazywano „małą maturą”. w Bychawie, zginął w 1939 r. jako żołnierz KOP-u, za- zwłaszcza młodzieży, zasługi, raz to więcej faktów dowodzących, że nigdzie poza Polską bezpieczeństwa wystawione czujki. Na podstawie relacji Budynek obecnego ZS im. ks. Antoniego Kwiatkowskiego W roku szkolnym 1947/1948 dyrekcja kieruje pismo strzelony przez Rosjan pod Sarnami. a nawet ofiary, z utratą nie działał tak liczny i okupiony wieloma tysiącami ofiar i wspomnień już nielicznych żyjących uczestników można –przed pierwsza wojną mieścił szkoła dwie szkoły średnia powszechne z odrębnym do Ministerstwa Oświaty w Warszawie przez lubelskie Bolesław Chewter – były kierownik Szkoły życia włącznie naszych Ruch Oporu, co rokrocznie przypominają nam wrześniowe obliczyć, że w samej Bychawie, bez okolicznych wsi, uczą- kierownictwem, w których część nauczycieli pracowała Kuratorium o przyznanie szkole prawa szkoły państwowej, Powszechnej w Bychawie, zginął w obozie Gross – poprzedników, nauczycieli daty 1 i – jak się miało niedługo okazać - 17 września. cych się w konspiracji dzieci na różnych poziomach szkoły w obydwu szkołach. Uczniowie zdolni, jeśli ich rodziców było a więc o upaństwowienie, pismo podpisał dyrektor A. Rubaj. Rosen 1941. powszechnej i gimnazjum uczęszczało na komplety regu- na to stać, uczyli się w gimnazjach lubelskich, a bywało, że Ministerstwo zaaprobowało wniosek i od roku szkolnego Poniżej wymieniono tylko tych, którzy byli zatrud- tamtych czasów. Jesteśmy im Tajne komplety larnie pięćdziesięcioro oraz niezbyt regularnie dziesięcioro. jeszcze dalej. Kiedy po przejściu frontu w 1944 roku powstały 1949/1950 funkcjonowała Szkoła Ogólnokształcąca Stopnia nieni jako nauczyciele przed wybuchem wojny to winni. Obchodząc przypadający w dniu 14 października Dzień Niektórzy jeździli na komplety do Lublina. warunki utworzenia w Bychawie gimnazjum, do Kuratorium Licealnego Gminnej Rady Narodowej. Nazwisko patrona w okolicach Bychawy. Edukacji Narodowej, a więc święto nauczycieli, przypo- Okręgu Szkolnego Lubelskiego wpłynęło 24 sierpnia 1944 r. zniknęło. Stanisław Łański – kierownik Szkoły w Olszance roz- Polska narodowa oświata i jej instytucje miały przestać mnijmy o konspiracyjnej działalności oświatowej w latach pismo podpisane przez grono nauczycieli szkół średnich W tymże roku w szkole odbyła się pierwsza matura roczni- strzelany w 1944 r. istnieć. Już po kampanii wrześniowej, z końcem listopada II wojny i okupacji 1939-1944, by w świątecznej atmosfe- Państwo Aleksandra i Józef Stępniowie są pierwszymi ab- z Lublina i nauczycieli okresowo w czasie okupacji szuka- ka 1944-1949, pierwsza klasa maturalna liczyła 16 uczniów. Józef Bara – nauczyciel w Krzczonowie rozstrzelany 1939 r. zamknięto w Generalnej Guberni szkoły średnie, rze radości, cennych i jak najbardziej zasłużonych pochwał Zesolwentami, wspomnień którzy po tajnych kompletach i ukończeniu gim- jących schronienia w Bychawie oraz szkół powszechnych Pojawiają się nazwiska nowych nauczycieli: Józef Lulek przez niemiecką żandarmerię w Lublinie 1941. zezwalając jedynie na prowadzenie szkół powszechnych. i nagród dla pedagogów, uświadomić, zwłaszcza młodzie- nazjum byli licealistami i pierwszymi maturzystami po woj- z Bychawy z prośbą o zezwolenie na zorganizowanie tu kur- i Zofia Lulek – polonista i in., Wanda Kotlińska – histo- Antoni Mardoń – nauczyciel w Krzczonowie zamor- Zarządzenie miało formę pisemną, nakazywano też ode- ży, zasługi, a nawet ofiary, z utratą życia włącznie naszych nie. Pani Aleksandra Stępień z domu Głazikówna wspomina, sów gimnazjalnych dla dorosłych i młodzieży, którym wojna ryk, Luterek Stefan – geografia, dr Stefan Gutek – chemia, dowany na Zamku Lubelskim, data nieznana. branie dzieciom wszystkich podręczników historii, geogra- poprzedników, nauczycieli tamtych czasów. Jesteśmy im to że tajne komplety prowadzono również w przylegającym do przerwała regularną naukę. Zapewniano, że gmina udostęp- Stanisława Skawińska – język francuski, Władysław Grudzień Mikołaj Siemion – kierownik Szkoły Powszechnej fii, map, wszelkich emblematów narodowych i portretów winni. Większość uczących przed wojną podjęła ten trud Bychawy Wandzinie, w Starej Wsi, Barakach, Wysokiem i in- ni odpowiedni lokal na przeprowadzenie takich egzaminów, – język niemiecki, ks. Edmund Ilcewicz – religia. w Krzczonowie, zginął w Oświęcimiu – Brzezińnce polskich. Ustanowiono niemiecką administrację szkolną. konspiracji oświatowej, którym odgórnie kierował konspi- nych okolicznych wioskach. Przez te lata przeprowadzono pismo podpisał też wójt Roman Wojtuszkiewicz. Chętnych, W szkole powstają organizacje ZMP i TPPR, w 1942 r. Nauczycieli celowo w godzinach lekcyjnych zatrudniano racyjny TON – Tajna Organizacja Nauczycielska powstała nauczanie kilkudziesięciu dziewcząt i chłopców, tak więc po- o dużym zróżnicowaniu wiekowym, zgłosiło się wielu. znak czasów i nowej polityki oświatowej. Roman Zawadzki – nauczyciel w Krzczonowie, zginął np. przy spisie ludności, kolczykowaniu zwierząt. Wiele bu- w Warszawie w listopadzie 1939. Jak ocenia się po latach daną poprzednio liczbę 50 należałoby zwiększyć. Ze wspomnień Pani Aleksandry Stępień: Wszyscy wyżej wymienieni nauczyciele byli aktywnymi na Zamku Lubelskim, brak bliższych danych. dynków szkolnych zabrano na kwatery, szpitale wojskowe najprężniej działała właśnie w Generalnej Guberni. Ogólnie Pani Danuta Skirko z Bydgoszczy: W Bychawie spędziłam Przeprowadzono egzaminy promocyjne w Bychawie przez uczestnikami tajnego nauczania w okresie okupacji. Oprócz Helena Bohunowska – nauczycielka, brak bliższych lub magazyny dla potrzeb wojska. W 1943 r. zlikwidowano na ziemiach polskich tajnym nauczaniem objęto 1 mln dzieci osiem lat tj. okres okupacji i do roku 1947. Poznałam tu i po- komisję, której przewodniczyła pani profesor Mally – dy- nich: Gustaw Leszczyński, Aniela Maciąg, małżonkowie danych osobowych i okoliczności śmierci. wszystkie szkoły prywatne. Realizowano konsekwentnie po- na poziomie szkoły powszechnej i 50 tys. na poziomie szkoły ślubiłam swojego przyszłego męża, który zmuszony uciekł rektor Gimnazjum i Liceum im. Unii Lubelskiej w Lublinie. Makarowie, Honorata Kuśmiderska, Leokadia Gadzinowska Karol Nowak – nauczyciel Szkoły Powszechnej litykę germanizacji. średniej. Na Lubelszczyźnie: z Kresów do swojej rodziny w Bychawie. Jego siostra Pani Towarzyszył jej nauczyciel geografii z Lublina. Na uwagę za- i Stanisława Woś, małżeństwo Edwarda i Janiny Żelezików. w Żukowie, zmarł w obozie, brak bliższych danych. I tak do nauki języka polskiego wskazówką miał być dla na- 1940/41 1942/43 1943/44 Filipowa była tu nauczycielką. Również jej mąż pracował sługują okoliczności, w jakich organizowano egzaminy w kon- Również w miejscowościach sąsiadujących z Bychawą Feliks Pidek – nauczyciel Szkoły Powszechnej uczycieli miesięcznik „Ster” – propagandowa nazistowska nauczycieli 160 295 615 w szkole i był okresowo kierownikiem. Państwo Filipowie spiracji. W Bychawie odbywało się to na plebanii. Uczniom prowadzono tajne nauczanie. W Bychawce uczestniczy- w Giełczwi, zamordowany w Oświęcimiu – Brzezince uczniów 1000 2000 3830 gadzinówka. Zaczęły się aresztowania nauczycieli od szkół udzielali lekcji potajemnie. Ja otrzymałam pracę w Urzędzie przekazano informację, że przychodzą do kościoła, a potem ła Janina Kołodziej, w Kiełczewicach Wincenty Kmieć, 13 VI 1941 r. wyższych, poprzez średnie, do powszechnych włącznie. Wg danych tylko w latach 1943/44 łącznie tajnym naucza- Gminy. Pamiętam jak wraz z mężem i moją siostrą całymi pojedynczo udają się na plebanię, gdzie właśnie jednego dnia w Borkowiźnie Tadeusz Kursa, w Krzczonowie Antoni Zygmunt Sadkowski – nauczyciel Szkoły Oto zarządzenie Hansa Franka (przypomnę: był to jeden niem objęto 105 tys. dzieci ze szkół podstawowych oraz 36 wieczorami przepisywaliśmy ręcznie podręcznik do języka trwały egzaminy pisemne, a drugiego ustne. Zdawaliśmy Pietrzak, w Piotrowicach Piotr i Wanda Mętrakowie. Nie jest Powszechnej w Kosarzewie, aresztowany nie powró- z wyższych funkcjonariuszy hitlerowskich w latach 1939- tys. młodzieży szkół średnich. Dodajmy już tylko krótko, że polskiego na papierze wynoszonym przeze mnie z urzędu. z każdego przedmiotu – również z religii. Egzamin był na dwu to z pewnością lista pełna. cił, rok śmierci 1944. 45, generalny gubernator właśnie Generalnej Guberni, TON prowadził też tajną akcję wydawniczą i kolportażową Przestrzegaliśmy zasad konspiracji – materiały przekazywa- poziomach do klasy drugiej i trzeciej. Wymagania były duże. Maria Dębowczyk Bolesław Planter – kierownik Szkoły Powszechnej zbrodniarz sądzony po wojnie przez Trybunał Wojskowy w zakresie wydawnictw dydaktycznych. no przez łączników a nie osobom bezpośrednio zaintereso- Nie wszyscy zdali. Niektórzy mieli poprawki. Ci, którzy zdali, w Bychawce, zginął w Gross-Rosen, V 1942. w Norymberdze, skazany i stracony w 1946 r.): Studiującą tajnie młodzież w Warszawie, Krakowie, Lwowie wanym. Nie wiedzieliśmy do kogo trafią, nigdy nie wymie- otrzymali zaświadczenie o pomyślnym wyniku. Źródła: m.in. Archiwum Państwowe w Lublinie, KOSL zesp. 61 i 330; Z dzia- Wacław Zalewski – ks. z Mełgwi, zginął w 1941 r. Ponieważ polski nauczyciel, jeszcze bardziej polska nauczy- i Wilnie oblicza się na dwa tysiące. Pierwszy i zasadniczy cel niano żadnych nazwisk i adresów. Współpracowałam też Faktem jest, że już podczas tajnych kompletów powsta- łalności nauczycieli tajnego nauczania na Lubelszczyźnie, opracowanie zbio- w Lublinie, brak bliższych danych. cielka są przedstawicielami polskiego szowinizmu, z czym tajnego nauczania to wyposażanie dzieci i młodzieży w wie- przy tajnym wydawaniu podręcznika do języka polskiego. ła w środowisku i dyskutowana była myśl o założeniu rowe, Warszawa 1989; K. Kaznowski, Martyrologia nauczycieli w Lubelskiem Stanisław Wąchała – nauczyciel z Rechty, zginął politycznie należy się liczyć, więc ich nie można będzie po- dzę podtrzymującą w nich polską tożsamość, patriotyzm Pani Teodora Szyfer z domu Makara, której rodzice byli na- w Bychawie szkoły gimnazjalnej. Liczba przystępujacych do w latach II wojny światowej, Lublin 1995; Byliśmy pierwszymi maturzystami podczas okupacji, brak bliższych danych. zostawić w służbie szkolnej, i dalej: w szkołach powszech- i przygotowanie po wojnie do kontynuacji nauki w szkołach uczycielami i całą okupację zamieszkiwali w Bychawie (mąż egzaminów promocyjnych, również z sasiednich powiatów tej szkoły, „Głos Regionalistów” 3/2006, dod. do „Głosu Ziemi Bychawskiej” Oddali życie za wolność Ojczyzny i polską szkołę. nych należy uczyć rachowania, czytania i pisania, bo szko- odpowiednio wyższego stopnia organizacji. pani Teodory był spokrewniony z miejscowym księdzem) i ich wyniki zamysł ten przypieczętowały. nr 5/2006. Cześć Ich pamięci! ły te mają przygotowywać Polaków do roli niewolniczej Z grupy dzieci w tym samym wieku, mających świadec- wspomina, jak biednie egzystowały w tamtych czasach ro- I tak oto od września 1944 zaczęło funkcjonować Prywatne siły roboczej (…) Polacy muszą ustąpić przestrzeni życiowej twa ukończenia klas w szkole przedwojennej tworzono dziny. Ojciec, nauczyciel muzyki, ucząc gry na instrumentach Samorządowe Gimnazjum Ogólnokształcące, którego

Głos Ziemi Bychawskiej 12 9/2014 13 historia historia Głos Regionalistów Wystąpienie okolicznościowe burmistrza Janusza Urbana z okazji przypadających w 2014 roku rocznic wydarzeń narodowych

„„Niech mottem losów sprzeczności. Walczono o nowe kolonie, w świe- Grunwaldem w roku 1914, kojarzycie wielką ofen- żołnierza polskiego w cie gospodarczym o nowe rynki zbytu, wreszcie sywę państw centralnych w roku 1915, która od- były narody i ich rządy owładnięte chęcią pano- rzuciła wojska rosyjskie bardzo daleko. Wreszcie XX wieku, a szczególnie wania nad innymi, i wbrew pozorom wcale nie kojarzycie rok 1917, rok szczególny w tej woj- w II wojnie światowej, było ich tak mało. Ten konflikt zwiastował inne nie, bo w tym właśnie roku, w kwietniu, Stany mniejsze lokalne konflikty początku XX w., ale Zjednoczone, kolejne już globalne mocarstwo będzie historia jednego tak naprawdę wszystko zaczęło się 28 czerwca przystępuje do wojny po stronie Francji, Wielkiej z marynarzy polskich 1914 roku, kiedy to w stolicy Bośni i Hercegowiny, Brytanii i Rosji. To wyrok na państwa central- niszczyciela ORP „Garland”, student Gavrilo Princip dokonał udanego zama- ne, czyli cesarskie Niemcy i Austro-Węgry i ich chu na parę arcyksiążęcą, zabijając austriackie- sojuszników, bo przewaga potencjału ludnościo- osłaniającego konwoje go następcę tronu Franciszka Ferdynanda. Wtedy wego, przemysłowego była od tej pory już miaż- alianckie do Murmańska. historia przyspieszyła, bo już miesiąc później dżącą na korzyść państw Ententy. I choć jedno z Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbi. W cią- mocarstw tej wojny przeżyło wewnętrzną rewolu- Niszczyciel został ciężko gu tygodnia, jak w swoistej układance domina, cję, rewolucję październikową, wcześniej lutową i uszkodzony przez wszystkie wielkie mocarstwa europejskie wypo- zmieniło całkowicie swój ustrój, wychodząc w za- niemiecką bombę lotniczą, wiedziały sobie wojnę, jak gdyby tylko czekając na sadzie z tej wojny, to już nic nie mogło odmienić jej ten moment, na dogodny pretekst, aby rozstrzy- ostatecznych losów. Państwa centralne otoczone rzeź na pokładzie… Okręt gnąć losy swoich interesów i ambicji drogą mili- zewsząd coraz bardziej zaciskającym się pierście- dalej walczył, bo tarnego starcia. niem wojsk Ententy, w 1918 roku będą kapitulo- Rozpoczęła się Wielka Wojna, bo tak jest nazy- wać. Dla cesarskich Niemiec oznaczać to będzie wybitych kanonierów wana w terminologii, szczególnie historii zachod- nie tylko upokarzającą klęskę, ale i kres II Rzeszy zastępowali kucharze, niej. Miała szereg odsłon, toczyła się w Europie i Niemieckiej. Dla Austro-Węgier będzie to kres ich motorzyści i inni dostępni na innych kontynentach, na morzach i oceanach. państwowości. I to dobrze, bo z części tego kresu Syntetycznie patrząc na przebieg działań wojen- wyłaniało się również państwo polskie. marynarze. Polski lekarz nych, można powiedzieć, że los tego konfliktu W listopadzie 1918 r. kończyła się wielka woj- Monika Głazik/UM Bychawa © przez 48 godzin operował © rozegrał się już w pierwszym roku wojny – 1914, na. Zmienił się układ sił w Europie i na świecie. Szanowni Państwo! Naszą podróż po krainie hi- rodzaju cezurą historyczną. Kończyła się wtedy kiedy to na polach pod Marną francuskie woj- Upokorzeni wkrótce podpiszą niedobre dla nich rannych bez przerwy... storii, krainie żołnierskiego wysiłku, zaczyna- La Belle Époque, wspaniała, piękna epoka. Tak ska powstrzymały niemiecką ofensywę, nie da- traktaty pokojowe, tracąc liczne ziemie, mając Jeden z marynarzy, który my latem 1914 roku. Był to szczególny czas, był naprawdę dopiero w 1914 roku kończył się wiek jąc szansy Niemcom na szybkie rozstrzygnięcie. okrojone gospodarki i armie. Zwycięzcy delekto- nie przeżył tego boju, to moment wybuchu pierwszej wojny światowej, XIX, wiek romantycznych uniesień, wiek nowych Później, przyszła eskalacja działań wojennych nie wać się będą smakiem tego zwycięstwa. Jednak, jeszcze raz powtarzam wojny światowej, bo nasz idei, wiek pogłębiającej się wiary w potęgę ludz- tylko na froncie zachodnim, ale i wschodnim, i na jak się okaże, na niezbyt długo. Dla nas I wojna zdołał na ścianie okrętu kontynent, przeżył w swojej historii już ponad kiego rozumu, nauki – to wszystko latem 1914 innych frontach. Rozpaliły się pola bitewne ca- światowa będzie miała zupełnie inny charakter. napisać własną krwią: 5000 wojen, ale ta była pierwszą światową. roku kończyło się. łej Europy. Myślę, że przypominając sobie karty Dlaczego? Bo na naszym kontynencie i na historii, na pewno kojarzycie Państwo wielką bi- Polsko, jak słodko dla świecie zwyciężyła choroba nacjonalizmu, szo- twę pod Verdun w 1916 r., która zapoczątkowa- Pierwsza wojna światowa była dla wielu kra- Ciebie umierać. To wojna szczególna. Będzie nie tylko niesły- winizmu, narastającej nienawiści jednych na- ła już ostateczne przesilenie w tej wojnie, koja- jówNarodziny bardzo bolesnym II Rzeczypospolitej doświadczeniem, ale w chanymWojna, konfliktem która zmieniłazbiorowym, ale świat też swoistego rodów przeciwko drugim. Zbyt wiele narosło rzycie bliżej nas bitwę pod Tannenbergiem, czyli naszej polskiej historii, była swoistego rodzaju dokończenie na stronie 16 >>>>>>>>>>>>>

„„Rocznice 2014 – by uczcić pamięć poległych o wolność Co to za impreza te Rocznice? – pytali mniej zorientowani poddaniem się stolicy Niemcom, zawiąza- Rady Miejskiej Grzegorzem Szaconiem. uzupełniły występy artystyczne dzieci i mło- p. K. Mendykowskiego, p. Z. Milanowskiego mieszkańcy Bychawy. A przecież rok 2014 obfituje w bardzo no w niej konspiracyjną Służbę Zwycięstwu Wieńce złożyły również delegacje: dzieży. Karolina Grodzińska z Gimnazjum nr i p. A. Pietrzaka. ważne dla Polski rocznice historyczne, których krajowe Polski (27 września), stanowiącą zalążek Komisariatu Policji w Bychawie, Zespołu 1 wprowadziła wszystkich w klimat I wojny W uroczystościach wzięło udział kilkudzie- obchody organizowane są przez władze państwowe. Związku Walki Zbrojnej (a następnie Armii Szkół im. ks. A. Kwiatkowskiego oraz Prawa światowej, recytując wiersz o smutnym lo- sięciu zainteresowanych mieszkańców, na- Krajowej). Data ta jest uznawana za po- i Sprawiedliwości. Uroczystościom mu- sie Polaków wcielonych do wrogich sobie uczycieli, ale trzeba przyznać, że frekwencję Potrzeba ich upamiętnienia istnieje również w lokalnym czątek funkcjonowania Polskiego Państwa zyczną oprawę zapewniła Młodzieżowa armii pt. Rozdzielił nas bracie…; chór Szkoły „zrobiły” głównie rodziny występujących. środowisku. Przykład z naszego podwórka –organizacja Podziemnego – w tym roku obchodziliśmy Orkiestra Dęta z dyr. H. Dudziakiem. Podstawowej i Gimnazjum nr 1 w Bychawie Ci, którzy poświęcili na to spotkanie swój Apelu Pamięci przez społeczny komitet w dn. 1 września br. 75-lecie jego istnienia. Po złożeniu wieńców uroczystości przenio- muzycznie zilustrował temat odzyskania niedzielny czas – nie żałowali. Bychawa włączyła się w uroczyste święto- sły się do sali widowiskowej Bychawskiego niepodległości przez Polskę w 1918 roku Przed nami jeszcze 11 Listopada – Narodowe Okrągłych lub półokrągłych rocznic wydarzeń historycznych jest w tym roku kilkanaście. wanie wspomnianych wyżej rocznic, organi- Centrum Kultury. Tam, głównym punktem – zaśpiewał Rozkwitają pąki białych róż, Święto Niepodległości. Sądząc po okoliczno- Gmina Bychawa postanowiła uczcić te najważniejsze: zując w dn. 28 września br. gminne obcho- programu był historyczny referat wygłoszo- Jedenasty Listopada i W listopadzie; mło- ściach – tylko pięć dni do wyborów samo- 18 maja br. minęła 70. rocznica zdobycia wzgórza Monte Cassino przez żołnierzy 2. Korpusu dy pod nazwą Rocznice 2014. Tradycyjnie, ny przez burmistrza Janusza Urbana, histo- dzież z Zespołu Szkół Zawodowych wyko- rządowych – myślę, że w tym dniu pod po- Polskiego gen. Władysława Andersa. W czerwcu, 25. rocznica pierwszych, częściowo wol- uroczystości z udziałem delegacji sztanda- ryka, zilustrowany ponad 170 fotografiami nała swój sztandarowy utwór – Hubalową mnikiem Marszałka możemy liczyć na wy- nych wyborów parlamentarnych w powojennej Polsce. Jednym z głównych lipcowych rowych ze szkół i środowisk kombatanckich archiwalnymi, z nastrojowym podkładem legendę, zaś dzieci ze Szkoły Podstawowej jątkowo wysoką frekwencję. wydarzeń były krajowe obchody 100. rocznicy wybuchu I wojny światowej. 1 sierpnia rozpoczęły się mszą w kościele parafialnym muzycznym. w Bychawce zaśpiewały Pałacyk Michla Monika Głazik to data kojarząca się Polakom przede wszystkim z wybuchem powstania warszawskie- w Bychawie; następnie, pod pomnikiem Burmistrz, podróż po krainie historii, kra- i Hej chłopcy. go. 100 lat temu w dniu 6 sierpnia 1914 roku, pozostająca od paru dni w pogotowiu bo- Bohaterów Wojny Roku 1920 w centrum inie żołnierskiego wysiłku, rozpoczął latem Serdeczne podziękowania dla dyrektorów jowym 1. Kompania Kadrowa wymaszerowała z krakowskich Oleandrów. Był to pierwszy miasta złożono wieńce. W imieniu wszyst- 1914 roku, zakończył zaś na roku 1989. Była szkół, nauczycieli i uczniów za udział w tym od Powstania Styczniowego regularny oddział Wojska Polskiego. 1 września 2014 r. to 75. kich mieszkańców gminy Bychawa wiązan- to piękna opowieść, ale chwilami wzruszają- wydarzeniu, w szczególności dla p. dyr. B. rocznica napaści Niemiec na Polskę, która zapoczątkowała II wojnę światową. 17 września kę złożyli burmistrz Janusz Urban ze sta- ca do łez, szorstka i bolesna. Wystąpienie, Rosołowskiej, p. A. Bartnik, p. M. Konefał, minęło 75 lat od zaatakowania Polski przez Związek Sowiecki. 10 dni później, jeszcze przed rostą Pawłem Pikulą i przewodniczącym które drukujemy powyżej, znakomicie

Głos Ziemi Bychawskiej 14 9/2014 15 historia szkoły

>>>>>>>>>>>>> dokończenie z poprzedniej strony „„Kolejni uczniowie poznali historię

błogosławieństwem. Przez ponad sto lat, za- przewagi, pozostało mu już tylko tragiczne swojego patrona borcy trzymali nas w niewoli, nie pozwalając Kierownicze kadry naszego państwa zda- przebijanie się do Warszawy i Modlina. Z dwu- Co roku Zespół Szkół Święto szkoły było również okazją do przyjęcia na odrodzenie naszej państwowości. Ale ci wałyDramat sobie jednakWrześnia sprawę z1939 tego, że roku obecność stu tysięcy żołnierzy polskich, którzy rozpo- Zawodowych nr 1 ślubowania klas pierwszych. bardziej świadomi politycznie wiedzieli o tym, Polski na mapie Europy jest solą w oku dla czynali tę bitwę, do swoich przedarło się jedy- W święcie szkoły uczestniczyli zaproszeni go- że zbliżający się konflikt zbrojny stanowi dla naszych dwóch potężnych sąsiadów – Niemiec nie 40 tys. w Bychawie zabiera nas we ście, m.in. wicestarosta dr Robert Wójcik, nas iskrę nadziei, że ten konflikt da się wy- i Rosji Radzieckiej. Dość realistycznie wte- 8 września Niemcy próbowali szturmem, wzruszającą podróż śladami burmistrz Bychawy Janusz Urban, dyrektorzy korzystać dla naszej sprawy. I dlatego, na kil- dy oceniano, że za jedno pokolenie przyjdzie z marszu wziąć Warszawę, nie udało się to. swojego patrona – majora gminnych instytucji. ka lat przed rozpoczęciem wojny, najpierw w nam znowu walczyć z agresją zewnętrzną. Warszawa bronić się będzie jeszcze trzy tygo- Święto szkoły przygotowały klasy: IV TIM Galicji zaczynają tworzyć się organizacje po- Tak, była taka świadomość, że trzeba się bę- dnie, i to właśnie dzisiaj, 28 września przypa- Henryka Dobrzańskiego. Tak z wychowawczynią p. Urszulą Wilkołazką, lityczne i polityczno-wojskowe, których celem dzie bić ponownie. I doszliśmy do 1939 roku. da rocznica kapitulacji Warszawy. Kolejnego było również i w tym roku. IV TPS z wychowawczynią p. Agnieszką Siek. jest przygotowanie społeczeństwa polskiego Za mało było lat wolności, za dużo waśni po- dnia, 29 września po heroicznym oporze pada Major Dobrzański był postacią nietuzinkową. Scenariusz opracowała p. Anna Prajsnar, do nadchodzącego konfliktu, do wyrażenia litycznych, za mało czasu, by posklejać w ca- twierdza Modlin. Wcześniej, 14 września płk Miał życiorys człowieka, który żołnierski honor oprawę muzyczną p. Andrzej Pietrzak, deko- swojej politycznej i militarnej aktywności do łość gospodarkę w kraju, by przestawić ją na Dąbek, obrońca polskiej Gdyni wybiera hono- i wierność przysiędze postawił ponad wszyst- racje p. Joanna Mendykowska i p. Katarzyna odrodzenia ojczyzny. Tym staraniom przewo- tory zbliżającej się wojny. Dlatego, kiedy 1 rową śmierć od własnej kuli, nie chcąc oddać ko. Przeszedł do legendy jako ostatni żołnierz II Maciejczyk. W części artystycznej udział wzię- dził Józef Piłsudski, Wincenty Witos i wielu września 1939 roku wojska niemieckie runę- się do niemieckiej niewoli. 17 września wkra- RP i pierwszy partyzant okupowanej ojczyzny. li uczniowie: kl. IV TIM – Katarzyna Dycha innych znanych Polaków. I już 6 sierpnia 1914 ły na Polskę, a 16 dni później zrobiła to rów- czają Rosjanie, co podcina skrzydła polskie- Społeczność szkolna wspomniała jego osobę i Konrad Małek, kl. IV TPS – Adrian Szwałek, z krakowskich Oleandrów wyrusza pod wo- nież Armia Czerwona, nie byliśmy do tej wojny go oporu, bo przecież na wschodzie tworzyły i związane z nim tragiczne wydarzenia w ostat- Przemysław Zdybel, Patryk Sprawka, kl. III TPS dzą Piłsudskiego słynna Pierwsza Kompania należycie przygotowani. Przewaga tylko armii się oddziały zapasowe, bo przecież można było ni piątek września (26 IX). Nie zabrakło biogra- – Damian Babiarz, klasa II TI/TUF – Patrycja Kadrowa. Wyrusza na epopeję żołnierza pol- niemieckiej w sile samej tylko żywej była dwa jeszcze walczyć, napsuć krwi niemieckiej. fii patrona, fragmentów filmu „Hubal”, pięk- Pizoń, Paulina Bielak, prezentacja multimedial- skiego w tej wojnie. Piłsudski ze swoimi do jednego, a już kilkukrotna, nie wspomina- Ale koncentryczne uderzenie Armii nie zaśpiewanych piosenek, starych fotografii. na – Paweł Zaręba kl. III TI/ TUF. Monika Głazik/UM Bychawa ©

Kadrowcami idzie do Królestwa na Kielce, aby jąc o wątku jakościowym, w broni, artylerii, Czerwonej na Wilno, Grodno, na Lwów, na mg © zdobyć rekruta. To nie do końca się udaje. lotnictwie, a więc broniach, które w II wojnie Brześć niweczy wszystko. Pozostałe jednostki Może nie czas i miejsce, by mówić dlaczego. światowej zadecydowały o przebiegu starć. I polskie w dramatycznym odwrocie kierują się W Kongresówce były inne nastroje. Inicjatywa choć przysłowiowy początek tego konfliktu w stronę granicy rumuńskiej, by podjąć wal- „„Wielki dzień w Woli nie pozostaje jednak daremną i tego rekru- to godzina 4.45, czyli pierwsze salwy pancer- kę u boku aliantów zachodnich. Nie wszyst- „„Udział społeczności Gimnazjum nr 1 im. Obrońców ta znaleziono w Galicji. I marsz Pierwszej nika Schleswig-Holstein na placówkę polską kim się to udaje. Pod naszym Tomaszowem Ojczyzny w Obchodach Rocznicowych 2014 Gałęzowskiej Kompani Kadrowej przerodził się w stworze- w Westerplatte, to Niemcom spieszyło się do Lub. wielu z nich zakończyło swój żołnierski Podczas gminnych obchodów Dnia nie słynnych Brygad Legionowych, Legionów Polski, bo już po 3.20 pierwsze samoloty nie- żywot. Wreszcie, 2 października pada ostat- 75. rocznica Edukacji Narodowej obędzie się Piłsudskiego, bo tak o nich mówimy, choć mieckie przekroczyły nasze granice. ni punkt oporu polskiego wybrzeża – Rejon Bohaterskiej Obrony Dalsze obchody odbywały się pod W profesjonalny sposób przybli- Piłsudski był dowódcą tylko jednej brygady. Pierwsze dni to bitwa graniczna, gdzie żoł- Umocniony Hel. I ostatni akord wrześniowy, Pomnikiem Obrońców Lublina we żył historię naszych Obrońców. Była nadanie imienia Zofii Przewłockiej Miasta Lublina To ci żołnierze, w latach 1914-1916, przeszli nierz polski próbował zatrzymać agresora na akord z Lubelszczyzną w tle: wrześniu 1939 r., pod którym złożyli- to wspaniała lekcja historii. Chwała Szkole Podstawowej w Woli szlak bojowy od Krakowa aż po Wołyń. Szereg rubieżach wysuniętych: Westerplatte bronią- Samodzielna grupa operacyjna „Polesie” 16 września 2014 r. delegacja śmy kwiaty. Bohaterom! miejsc bitew, mniej lub bardziej znanych. To ce się aż siedem dni, to bohaterscy męczen- gen. Franciszka Kleberga idąca z dalekie- uczniów i nauczycieli wraz z dyrek- Dziękuję i gratuluję uczniom naszej Gałęzowskiej oraz uroczyste 15 tys. bitnego chłopa, który manifestował nicy – obrońcy Poczty Gdańskiej, to obrońcy go Polesia na odsiecz Warszawy. Nie zdążyli. cją Gimnazjum nr 1 im. Obrońców szkoły: Karolinie Grodzińskiej z klasy otwarcie nowej sali gimnastycznej. chęć walki u boku jeszcze zaborców o wolność pozycji Polski pod Mławą, Mokrą, to obrońcy 2 października zawiązali walkę z Niemcami. Ojczyzny w Bychawie uczestni- Przedstawiciele uczniów, nauczycie- III d – za słowa wiersza, które wpro- Uroczystość odbędzie się 17 ojczyzny. Do nich dołączyli inni, po stronie wieży spadochronowej na Śląsku i wielu in- I, o ironio losu, po zwycięskiej bitwie, wobec czyła w obchodach 75. roczni- Roczniceli wraz z dyrekcją 2014 Gimnazjum nr 1 wadziły nas w nastrój obchodzonych października. Armii Rosyjskiej – Legion Puławski, wresz- nych miejsc. Przewaga niemiecka była jednak braku możliwości dalszego jej prowadzenia, 5 cy Bohaterskiej Obrony Miasta im. Obrońców Ojczyzny w Bychawie rocznic, uczniom, którzy przepięknie cie w 1917 r. formujące się Korpusy Polskie w zbyt duża i wojsko polskie musiało cofać się w października składają broń. Kończy się kam- Lublina. Była to odpowiedź na za- uczestniczyli 28 września 2014 r. wykonali pieśni patriotyczne pod kie- Program: Rosji. I wreszcie w czerwcu 1917 r. powstaje we głąb kraju. Wszyscy oczekiwali na kroki alian- pania wrześniowa, pięć tygodni mężnego opo- proszenie społeczności szkolnej i p. w obchodach „Rocznice 2014”. Po runkiem p. K. Mendykowskiego. 10.00 – Msza św. z poświęceniem sztandaru w kościele Francji największa polska formacja wojskowa tów zachodnich: Francji i Wielkiej Brytanii – ru niespełna milionowej amii polskiej prze- Elżbiety Hanc, dyrektora Zespołu Mszy św. wraz z pocztem sztan- Należy wspomnieć, że nasi gimnazja- parafialnym w Woli Gałęzowskiej – słynna Błękitna Armia gen. Hallera. To bli- te 3 września wypowiedziały wojnę Niemcom, ciwko dwóm wielkim światowym potęgom, to Szkół Elektronicznych, szkoły, któ- darowym przeszliśmy pod pomnik liści wraz z nauczycielami w dniach 11.15 – Przemarsz do szkoły prowadzony sko 70 tys. doskonale uzbrojonych i wyszkolo- przekształcając ją tym samym w wojnę świa- świadectwo jakości żołnierza polskiego. ra nosi imię „Obrońców Lublina”. Marszałka J. Piłsudskiego. Tam złożo- poprzedzających, spotkali się z kom- przez Młodzieżową Orkiestrę Dętą „Henryczki” nych żołnierzy, którzy bić będą w Niemców w tową, ale już dziewięć dni później, francuski I wreszcie ten, którego niedawno wspomi- Uroczystość rozpoczęła się Mszą ne zostały kwiaty. W pięknie udeko- batantami, uporządkowali groby na- 11.30 – Część oficjalna w sali gimnastycznej ostatecznej ofensywie państw Ententy jesienią Sztab Generalny w porozumieniu z jego bry- naliśmy. Jedni mówią, że pierwszy partyzant, św. z udziałem pocztów sztanda- rowanej sali Bychawskiego Centrum szych poległych bohaterów zapalając »»powitanie gości 1918 r. tyjskim odpowiednikiem decyduje, że żadnej inni, że ostatni żołnierz II Rzeczypospolitej, rowych i orkiestry wojskowej oraz Kultury odbywały się dalsze uro- znicze. »»uroczyste otwarcie i poświęcenie sali gimnastycznej Łącznie oblicza się, że w I wojnie światowej liczącej się ofensywy nie będzie. Czy alianci major „Hubal” ze swoim Oddziałem przepięknym programem artystycz- czystości. Pan burmistrz Janusz Bożena Toporowska »»nadanie imienia Zofii Przewłockiej Szkole wzięło udział około 3 milionów żołnierzy pol- byli do niej dostatecznie przygotowani? Nie. Wydzielonym Wojska Polskiego, ze swoimi nym w wykonaniu uczniów ZSEL. Urban pięknie nawiązał do rocznic. dyrektor Gimnazjum nr 1 w Bychawie Podstawowej w Woli Gałęzowskiej skich, większość oczywiście w szeregach ar- Ale składali duże obietnice. Musieliśmy wal- ułanami na Kielecczyźnie i w Radomskiem. »»odsłonięcie i poświęcenie tablicy pamiątkowej mii państw zaborczych, wcieleni siłą. Ale naj- czyć dalej sami i to wkrótce w obliczu dru- Walczyć on będzie, jako ten chwalebny epi- »»część artystyczna w wykonaniu uczniów Szkoły ważniejsi byli ci, którzy z orzełkiem przeszli giego najeźdźcy, który wbijał nam przysłowio- gon polskiego Września aż do końca kwietnia Podstawowej w Woli Gałęzowskiej szlak bojowy. To właśnie ich przelana krew i wy nóż w plecy, bo jak inaczej nazwać wkro- 1940 roku, pokazując, że Polacy, mimo kata- »»wystąpienia gości narastająca aktywność polityczna i konspi- czenie Armii Czerwonej na wschodnie tereny strofy wrześniowej, nie pogodzą się z klęską. »»gminne obchody Dnia Edukacji Narodowej racyjna Polaków (od 1914 r. działała Polska Rzeczypospolitej w dniu 17 września. Kiedy umierał pod Anielinem, inni żołnierze »»podsumowanie projektu termomodernizacji szkół Organizacja Wojskowa) zaowocowały tym, że Żołnierz polski nie poddawał się. Pamiętamy polscy we Francji szykowali się do walki. jesienią 1918 roku, w pamiętnych listopado- bohaterskich obrońców odcinka Wizna 9-10 wych dniach my odzyskiwaliśmy niepodle- września, kiedy garstka żołnierzy polskich dokończenie w kolejnym głość. Bo I wojna światowa przyniosła kata- powstrzymywała w kilku punktach cały nie- numerze „Głosu Regionalistów” strofę wszystkim trzem mocarstwom zabor- miecki korpus pancerny. Pamiętamy najwięk- czym. To cud w historii Polski. Wszyscy oni szą bitwę polskiego Września – bitwę nad rzeka przystępując do walki mieli wielkie ambicje, Bzurą – między 9 a 20 września, bitwę Armii wszyscy zostali pokonani, a na gruzach ich Poznań i Pomorze, bitwę, kiedy przez kilka Przemówienie Janusza Urbana ambicji wyrosła niepodległa II Rzeczpospolita. pierwszych dni żołnierz polski szedł do ata- wygłoszone w dn. 28.09.2014 r. ku i zwyciężał, ale później, wobec niemieckiej w Bychawskim Centrum Kultury, zanotowała Monika Głazik materiały autora Andrzej Kucharski/UM Bychawa © Uroczystości pod pomnikiem. Lublin, ul. Zana. Nowa sala gimnastyczna © © ©

Głos Ziemi Bychawskiej 16 9/2014 17 szkoły szkoły

„„Warsztaty stolarskie „„Zaproszenie na u pani Anety Krzyżak Rajd rowerowy z okazji 100. rocznicy Wielkiej Wojny wystawę o Wielkiej Na ponowne spotkanie „„W piątek, 19 września Wojnie z p. Anetą grupa uczennic Warunki pogodowe doskonale sprzyjały 2014 r. odbył się rajd uczestnikom: świeciło piękne, wrześniowe słoń- W 2014 roku przypada stulecie ze Szkoły Podstawowej rowerowy z okazji ce, toteż zapał do jazdy był ogromny. Połączone wybuchu Wielkiej Wojny, jak im. K. Koźmiana w Bychawce grupy z Piotrkowa i Bychawy wyruszyły na tra- 100. rocznicy Wielkiej określano przed 1939 rokiem czekała z niecierpliwością ponad sę rajdu, którą wyznaczyły cmentarze i mogiły działania wojenne prowadzone Wojny. Grupa uczniów uczestników I wojny światowej. Pierwszy przy- pięć miesięcy. Ostatnie zajęcia w latach 1914-1918. W Polsce z Gimnazjum nr 1 stanek i pierwszy cmentarz to tzw. Biała Góra, prowadzone przez p. Anetę wywarły mogiły zlokalizowane na obrzeżach Bychawy. Po i innych krajach organizowane są oraz z zaprzyjaźnionej krótkim wykładzie pana Milanowskiego i zapa- na jej uczestniczkach ogromne obchody tej rocznicy. Muzeum wrażenie. Nic dziwnego, że 10 lipca, szkoły w Piotrkowie leniu symbolicznego znicza grupa ruszyła w dal- szą trasę – do Zaraszowa. Niestety nie obyło się Lubelskie wraz ze swoim oddziałem w wakacje, mimo deszczowej pogody wraz z opiekunami: bez przygód i po awarii rowerów dwóch uczest- w Kraśniku włącza się w nie na umówione miejsce punktualnie p. Z. Milanowskim, ników musiało powrócić do domów. Z Zaraszowa organizując wystawę Świadectwa przybyły wszystkie chętne p. A. Daśko, p. A. Dudą cykliści ruszyli do Piotrkówka i Piotrkowa, gdzie również zapalono znicze, by w ten sposób uczcić Wielkiej Wojny Lubelszczyzna uczestniczki warsztatów stolarskich. oraz p. Anną Wróbel pamięć o uczestnikach wydarzeń z lat 1914- w latach 1914-1918. (opiekunką grupy 1918. Na koniec uczniowie z Piotrkowa zaprosili bychawiaków na ognisko z kiełbaskami, po któ- z Piotrkowa) spotkała się rym nastąpiło pożegnanie i powrót do domów. przed szkołą o godzinie Humory i zapał do jazdy rowerowej nie minęły, 9.00, by po krótkiej toteż już planowany jest kolejny rajd. Anna Duda materiały autora © przerwie wyruszyć w trasę. ©

„„Festyn z wywiadówką, czyli przyjemne „„Sympatyczne zmiany w przedszkolu z pożytecznym Życie w Samorządowym W niedzielę Przedszkolu nr 1 będzie płynęło 28 września w tym roku jeszcze przyjemniej. w amfiteatrze Wszystko to za sprawą zmian, które bychawskiego zostały dokonane w placówce. Zespołu Szkół odbył Przedszkole jest ciepłe, się coroczny, już

przestronne, kolorowe i… tanie. www.muzeumlubelskie.pl © © materiały autora © na dobre wpisany © Jedyną opłatą, której dokonują Tym razem zajęcia odbyły się w szopie, tak określa to miej- w harmonogram rodzice jest kwota za całodzienne Jej celem jest pokazanie, niekiedy po raz pierwszy, zachowa- sce sama gospodyni, która promiennym uśmiechem powi- szkolnych imprez, wyżywienie dziecka. nych w zbiorach muzealnych materiałów dotyczących dzia- tała nas w swoich progach. Warsztat stolarski zapełnił się łań wojennych na Lubelszczyźnie w latach 1914-1918 oraz Agnieszka Sobaszek Festyn Rodzinny 2014, © uczennicami. Poruszałyśmy się po miękkim podłożu wy- Tak niedawno cieszyliśmy się nadchodzącymi wakacja- © ich następstw politycznych, gospodarczych i społecznych. ścielanym wiórkami, w powietrzu unosił się zapach drew- jak zwykle połączony mi. W letnie dni pełne słońca odpoczywaliśmy, nabiera- Warto wspomnieć, iż zmiany zaszły nie tylko w wyglą- Lubelszczyzna odegrała ważną rolę w działaniach na. Na początku zajęć każda osoba mogła sama przekonać z pierwszą w nowym jąc jednocześnie sił na kolejny rok przedszkolny. Wakacje dzie przedszkola, ale także w organizacji. Rada Miejska wojennych (bitwy pod Kraśnikiem, Komarowem się, jak się gładzi deski za pomocą hebla, czyli struga. Jak roku szkolnym bardzo szybko minęły, a kartki kalendarza wskazały datę w Bychawie podjęła uchwałę o zwolnieniu rodziców i Jastkowem). Tutaj miały miejsce bitwy Legionów się okazało nie jest to prosta praca, ale dziewczęta pora- 1 września – czas powrotu do szkół i przedszkoli. z opłaty za przedszkole. Jedyną opłatą, której dokonują Polskich, działały organizacje niepodległościowe i spo- materiały autora wywiadówką. © dziły sobie znakomicie. Kiedy wyrobiłyśmy znaczną ilość © Tego dnia drzwi Samorządowego Przedszkola nr 1 otwo- rodzice jest kwota za całodzienne wyżywienie dziecka. łeczne. Na terenie województwa znajduje się po- wiór, przyszedł czas na trudniejsze zadanie. Gospodyni za- Rozpoczął się on o godzinie 12:30 piękne stroje i muzyka ludowa, czyli Gwiazdą wieczoru był zespół rzyły się szeroko dla naszych przedszkolaków. Jedne Ponadto dzieci ze starszych grup (5-latki i 6-latki) uczęsz- nad 200 cmentarzy wojennych otoczonych opie- demonstrowała nam, krok po kroku, jak należy wykonać przemówieniem pana dyrektora folklor, jakiego nie zobaczymy nigdzie GENERO, który porwał wszystkich do dzieci z uśmiechem na twarzach przekraczały przed- czają nieodpłatnie na zajęcia z języka angielskiego oraz ką przy współpracy z Austriackim Czarnym Krzyżem. kolejne ćwiczenie. Z wielkim skupieniem uczestniczki słu- Henryka Dudziaka. Następnie scena indziej. O godzinie 16 przywitaliśmy tańca. Nie można również nie wspo- szkolny próg, bowiem uczęszczały do naszej placówki zajęcia logopedyczne. Wystawa zorganizowana w 100-lecie wybuchu I woj- chały wszystkich wskazówek p. Anety. Efekt końcowy wy- została oddana uczniom klas pierw- gromkimi brawami kapelę ludową mnieć o pokazie sztucznych ogni. w ubiegłym roku, inne z łezką w oku żegnały się z rodzi- Natomiast wszystkie dzieci z naszej placówki biorą ny światowej prezentuje działania wojenne na dawał się dla nas w tym momencie nieosiągalny. Jak się szych liceum i gimnazjum, którzy z Wojciechowa, istniejącą już od 1926 Przez cały ten czas na hali oraz bo- cami, gdyż przybycie do przedszkola to dla nich nowy udział w spektaklach teatralnych, koncertach muzycz- Lubelszczyźnie, szlak bojowy Legionów Polskich, życie później okazało, byłyśmy w błędzie. Dziewczęta chwyciły opracowali na tę okazję wspania- roku! Pojawiły się różne stare instru- isku wielofunkcyjnym odbywały się etap w życiu. Wszyscy wrócili po wakacyjnej przerwie nych oraz uroczystościach przedszkolnych, które odby- mieszkańców w warunkach wojennych, grobownictwo za piły, dłuta, młotki, i to co wydawało się niemożliwe, sta- łe i niezwykle pomysłowe występy. menty i niezwykłe brzmienia. Po nich zawody, wolontariat dbał o kawia- pełni sił i zapału do pracy. Tym bardziej, że życie w na- wają się w przedszkolu kilka razy w roku. Przedszkolaki wojenne oraz cmentarze z lat 1914-1918. Na ekspozycji ło się realne i wykonalne. Efekty naszej pracy można obej- Polsko-ukraińskie przedstawienia charakter granej muzyki się zmienił renkę, dzieci bawiły się w ogród- szym przedszkolu będzie płynęło w tym roku jeszcze mają również do dyspozycji duży ogród przedszkolny do zobaczyć można m.in. 13 mundurów, głównie armii au- rzeć w galerii zdjęć. i skecze były naprawdę dobrze przy- na dobrze nam, uczniom, znany – ku, a panie ze stołówki częstowały przyjemniej. Wszystko to za sprawą zmian, które zostały zabaw ruchowych oraz przestronne sale do zajęć. Każdy stro-węgierskiej i niemieckiej, żołnierskie nakrycia gło- Po raz kolejny zajęcia prowadzone przez p. Anetę Krzyżak gotowane, więc brawa dla naszych najpierw „comeback” naszych absol- wszystkich przepyszną grochówką J dokonane w naszej placówce. przedszkolak ma także zapewnione całodzienne wyży- wy, broń białą i palną z epoki, odznaki formacji wojsko- okazały się ciekawe, a zdobyte doświadczenia i umiejętno- kolegów. Po zakończeniu popisów wentów, a potem koncert szkolnej or- Podsumowując, to niedzielne spotka- W ubiegłym roku Samorządowe Przedszkole nr 1 prze- wienie. Dzieci spożywają codziennie świeże i gorące da- wych, oryginalne mapy sztabowe oraz albumy legionowe. ści może zaowocują kiedyś w przyszłości. artystycznych uczniów „Kwiatka” kiestry dętej „Henryczki”. Zarówno Ci nie było niezwykle udanym począt- szło gruntowny remont. Budynek został ocieplony, dach nia, a wszystko to dzięki kuchni znajdującej się w budyn- Na planszach umieszczono współczesne fotografie ponad Pragniemy podziękować p. Anecie Krzyżak za wprowadze- na scenie pojawiła się Małgorzata pierwsi, jak i drudzy spisali się świet- kiem nowego roku szkolnego. zmieniony, elewacja odnowiona. Idąc do przedszkola na ku przedszkola. Nasze przedszkole jest przyjazne każde- 250 cmentarzy z I wojny światowej z terenu Lubelszczyzny nie nas w tajniki sztuki stolarskiej, przyjazną, miłą atmos- Bardak, laureatka konkursów skrzyp- nie! Kolejną godzinę umilił nam wy- Julita Kusy, uczennica pierwszy rzut oka widać, że zmieniło ono swój wygląd. mu dziecku. Jest w nim czas na zabawę, naukę, odpoczy- (w tym znajdujące się na terenie gminy Bychawa), wykona- ferę i ciekawe zajęcia oraz poświęcony nam cenny czas. cowych i posiadaczka niezwykłego ta- stęp zespołu wokalno – muzycznego klasy III a gimnazjum Ponadto duże zmiany zaszły także we wnętrzu budyn- nek. I właśnie dlatego 1 września niejeden przedszkolak nych przez Muzeum Lubelskie. Wystawie towarzyszy pre- Anna Bartnik lentu muzycznego. Trio SZYSZKIN BAND, który zabrał nas ku. Odświeżone sale, pięknie pomalowany kolorami tę- z radością zawołał: Do przedszkola wracać czas! zentacja (często tylko pozostałości) tych cmentarzy. Wystąpił również zespół Pieśni ze sobą w muzyczną podróż dookoła czy korytarz – wszystko to sprawia, że ci, którzy do nas Agnieszka Sobaszek www.muzeumlubelskie.pl i Tańca ze Świdnika. Tańce, śpiew, świata. przychodzą, czują się jak w bajce.

Głos Ziemi Bychawskiej 18 9/2014 19 Nowa impreza sportowa

Gmina Bychawa 25-26 października 2014 roku w Zespole Szkół im. ks. Antoniego Kwiatkowskiego w Bychawie

»turnieje» w piłkę siatkową dla OSP i mieszkańców miasta i gminy Bychawa »»punkt rejestracji dawców szpiku »»punkt honorowego krwiodawstwa »»bezpłatny basen dla dzieci i dorosłych (dwie godziny) »»water aerobik z instruktorem »»warsztaty z udzielania pierwszej pomocy »»pokazy ratownictwa medycznego »»warsztaty właściwej pielęgnacji zębów »»prelekcje dotyczące zdrowego trybu życia Zapraszają »»Bychawskie Stowarzyszenie Współpracy Międzynarodowej »»Dyrekcja Zespołu Szkół im. Ks. Antoniego Kwiatkowskiego przy współpracy z Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Lublinie Patronat: Burmistrz Bychawy

Marek Matysek/UM Bychawa