<<

I HASHI, NITTAK, HICHA MIHAIYOKA IMMA CHAHTA HASHll HOHCHIFO MISSISSIPPI (BILL) MISSISSIPPI CHAHTA OKLAHOMA CHAHT NAHOLLO HOPQNI HASHI KOWI NAKFISH OSI HASHI HASH KOWICHOSH JANUARY HOHCHAFO ISKITINI WATQLAK HASHI HASH WATQLAK FEBRUARY HOHCHAFO CHITO MAHLI HASHI HASH MAHlI MARCH KOWICHOSH HASH I TiKHASHI TEK IHASHI APRIL KOWI CHITO HASHI B1HHIHASHI HASHBIHHI MAY MAHLI HASHI BISSAHASHI HASH BISSA JUNE \f{ATOLAK HASHI KAFI HASHI HASH KAFI JULY TIKHASHI 1 AKKON HASHI HASHTAKKON AUGUST BIHHI HASHI HOPONI HASHt HASH HOPQNI SEPTEMBER BISSAHASHI HOHCHAFOH ISKlllNI CHAFISKONO OCTOBER HASHI KAFI HOHCHAFOH CHITO CHAFO CHilO NOVEMBER TAKKON HASHI KOWI CHITO HASHI HASH KOE CHITO DECEMBER " . '.. ,,- .' .. '.: ... : .~: . . '" ... '~f' .: -" .• ' l , ., " '. : . ,',,: :.~:... '~~/."" .:.

MISSISSIPPI CHAHTA OKLAHOMA CHAHTA NAHOLLO NITTAK HOLLO NITTAK I NITT AK HOLLO NITT AK HOLLO SUNDAY NITTAK HOLLO aNNA OT I ONNAH NITTAK QlONNA MONDAY N1TTAK HOLLO 1MISHSHA I I MISHSHAH NITTAK 1MISHSHA TUESDAY NITTAK HOLLO IKLANNA I IKLANNAH NITTAK IKLANNA WEDNESDAY NITTAK HOLLO IMOSHI I IMOSHIH NITrAK IMOSHI THURSDAY NITr AK HOLLO IBAIYI I IBAIYIH NITTAK IBAIYI FRIDAY NITTAK HOLLO NAKFISH I NAKFISH NITTAK NAKFISH SATURDAY

MIHAIYOKA IMMA MISSISSIPPI CHAHTA OKLAHOMA CHAHTA NAHOLLO HASHIAKOCHCHAKA HASHIAKOCHCHA EAST OKAMAHU/ALASHPAK IMMA OKAMAHLI SOUTH HASHI AIYOKATrOLA HASHIAIITTOLAKA WEST AFALAMMIIAKAPASSAK IMMA FALAMMI NORTH ISHT ,~LHIK IM~A ISH)" lPAK IMMA RIGHT HAFABIK/FAHABIK IMMA AFABI lEFT ABA ABA UP AKKA AKKA DOWN ANQKA ANQKAKA INSIDE KOCHA KOCHA OUTSIDE

August,2000 Choctaw Tribal Language Program Mississippi Band of Choctaw Indians

\1} , HASHI HOHCHIFO ALHIHA·

KOWICHOSH HASHI Nshollo Imanngpa y!! kowjchosh at 'wild cat'. Chahta kan/yom! kat 'bobcat' , kowjchosh Bchikm, kan/yomi kate shakbatinna schih. Hoptiki ohchash Chahta y8t kow/chosh ablchll nip! Y!l toshahllchit aba okf8h takohllchlt shi/11i tok okmat ok/a !ps n, ona'a Ihopo/li t6k miyah. WATQLAK HASHI Nshol/ Imanngpa y, watglak at Hcrllne". Chahta kanly6ml kat "crane" , hoskap okla hochifo. Watglak ato m,ya nil onafa Ihopol/lh. Hopskl ohchssh Chshtll Illhi'hs yat watg/ak oshl j'Bt ehlpgtah myrna n, ok/llh hokll chll honlt oklah apah biks yat tOk. ,ch! hleha n8 hol/okehllttiba honlt IIpa kat oklah sehokmahni yat tok miYllh. MAHLI HASHI Ntihollo ImanngplI y, Nmonth of wind", Hashl pane mahllh IlIa n, Ihopo/llh atok maky Chahta yat hochlfot tok. Mahli yat hapj wllhnotll p,shpolit tilhllkm§ Byachokmah ok/llh Im,yah, hap! chokks yatokm'. , TIK I HASHI Nahollo Imanngps YII "'month of the women". Pakg na waya yat hikit /yah. Oh6yo akosh alia Bp6wachlh atok 9 jchokka achaffa hlchlllttjkangmJ alhlha Yilt ohoyo okla [holitopa yat tok. Mak Itok 9 hattak at ohoyo Ittatok/tichih okmat oh6yo Imiksa a/hiha yak g Ibtiholhtjna chs Ibayachaffat lih,ttah bllcah yat tok. . BIHHI HASHI Ntihollo imanngpa yg Hmulberry month'. Toffahp/ yat gt ayalhih fo/callh olcm, bihh; ani yat nonat kanly,l. Chahta yat blhhl ani y, okla amot apa yat tok, hlmak hashl o/cm,. Hlkfnl bihh; chlto yat . "flg". Blhhi Ayssha yat "'Pearl River Community". BISSA HASHI Nlihol/o Imanngpa Yll Hblackberry month". Toffa ammgna hlkit /yah okmll blssa yat nonat kan/Ya. Mak stok g Chahta yat oklah amot apa yat t61c. Nan ani yak6mlk ak!} hattak a/hlhB yat IIpat Itttmohgwan, shohblh yat tok, owattat ittanowah okmll.

CIlOCTA W TRIBAL UNGl' AGt rROGR.·Uf MISSISSIPPI 8/\'~D OF CflocrAW I~OIA:'oiS P.O. BOX 6010 CIIOCTAW.MSJ9J5D PIiONt: (601)650-7440 FAX: (661)650.'31'1 REVISED; IO!l8tlOOJ \\ KAFI HASHi Nahollo Imanngpa "sassafras month", Hopaklohchash Chahta yat Kafi iti akshish kollit kochawlhli cha honit oklah ishko yat t6k. Himak hash! okm!J itl hlshl yat lawat kaniyah atok Q iti okehl yat akshish angka a/otat kan/ya okla ylmmi yat tok. Anngpa pat /leaffoe" amlt; kiyoh, L Chahta anngpa ~takaffi' akjlih kakg yoshk%/lchlt makachl kash 'kaf/' Ichih. TAKKON HASHI Nlho/lo Imanngpa YIJ Npeach month', Hashl PI takkan at nonat tahah atok 9 Chahta a/hlha yat amot ok/ah aps yat t6k. Nan ani yak 9 aklah sy!pah 6sh ok/ah okch,yah stak 6sh hash; tohchina kang nan ani ahochifoh t6k - yammat Bihhl, Bissa, hleha rakkon"hashl P!J. Ntihollo i 'apple' ahohchjfoQ mato Takkon Chito. HOPONI HASHI Nahollo im8nngpa y§ Heooking month". Hopaki ohehash Chahta alhiha yat omita yat ala chikD oklah hoponih ehito yat t6k. II/jpa shllilichih hleha bot61ichih yomlt tahl; eha ok/ah apa ehikat naksika kanloklah ashachl yat tok. Na hol/okch! kaniyom! k, boto/it pal/aska ikbi cha, nlpi yomi k, ok/ah shi/Hi yat tok, Banahs lawat oklah Ikbl tok akmat onafa onakm, oklah spa yat t6k. HOHCHAFO ISKIT!NI HASHI Ntihollo imanngpa y, "little famine month". Nan ani hleha na ho/lokchi yat ikshoh hikm§ mi powa yat achtifgwBsih (very few) il/llh Btok Q Chahtll yat jpa kat aha-ahnih (mindful of others) ash Ips yat tok. If/jps kanl pit ashachl atok, ay/pat hlki! mah,ya yat t6k. HOHCHAFO CHITO HASHI Nahollo y, Dblg famine month". Himak hash; okml Chahta yat Im/l/jpa yat oklah jm/skitinit tahah. Yakohmlh okmak g tlchl honlt chokfih klyok mat fanl nipJ yak g Ibanlt oklah ips yat rok. Hattak a/hlha yat ok/ah owattah (hunt) ash jchokks achsffa ok/ah jpaehi yat tok. r,chi tobi oklalb,nit apa Yilt t6k, hlehs. Ysmmakg Chahtll yat tach/fobona okla hochifo. KOWI CHITO HASHt Ntihollo ImanngplI YD '~blg panther month". Dnafa angka y§ Chahta yat kowl chito oklah sblt nlpl shllalkbit oklah BPS yat tok. Dwattst l/hk6lih okmat kowl jchokks ah6chi cha hgyosh binohmDyah stok okmat kowl yat fa/,mat onah okmg oklah abl yat t6k. Chahta imms kang hashl pat ishtayyopi yat tok kiyoh.

UIOen W TRIBAL LA~Gr"\ PROGR.-\." ~tlS.~ISSIPPI BA.'iD OF CHO<'TAW 1~1)I.\~S P.0.80X 6010 cnOCTA w. ~1S 39350 PUO~£: (60 1)650· 1+10 " FAX: (601)6!i()..~J~7 RE\ IS}:O: Itl:\ S:~OOJ