www.PunjabiLibrary.com
Guru Nanak: A Webliography Open Access Books in English, Punjabi & Hindi
1
www.PunjabiLibrary.com
2
th Guru Nanak’s 550 Birth Anniversary Edition Guru Nanak: A Webliography Open Access Books in English, Punjabi & Hindi
Dr. Sukhdev Singh
Satija Research Foundation for Library & Information Science, New Delhi- 110 089
3
www.PunjabiLibrary.com
Guru Nanak: A Webliography Open Access Books in English, Punjabi & Hindi by Dr. Sukhdev Singh Librarian Apeejay College of Fine Arts New Jawahar Nagar Jalandhar-144001 E-mail: [email protected]
SRFLIS series in library science/ ed. by Dr. K.P. Singh; no. 12 Copyright © 2018, Sukhdev Singh and SRFLIS. All rights reserved. ISBN 978-81-927409-6-6 Satija Research Foundation for Library & Information Science (SRFLIS), New Delhi- 110 089, www.srflisindia.org
Cataloguing-in-Publication Data Sukhdev Singh Guru Nanak: a webliography: open access books in English, Punjabi and Hindi/ by Sukhdev Singh. —New Delhi: SRFLIS, 2018. xvi, 177p. ; 22 cm. — (SRFLIS series in library science/ed. by K.P. Singh; no. 12). ISBN 978-81-927409-6-6 Also available as full text at www.srflisindia.org 1 Guru Nanak—Bibliography 2 Sikh religion—Bibliography I Sukhdev Singh II Title III Series
Class Number: 016.2946 63 (DDC-19) Printed by: National Press Associates Admin Office: C-24, Ground Floor, Panchsheel Vihar, Malviya Nagar, New Delhi- 110017, India Regional Office: 79, Guru Angad Dev Nagar, Flower Enclave, Dugri, Ludhiana- 141013, Punjab, India Branch Office: C-104, Anuroop Society, Vartak Nagar, Thane (West)-400606, Maharashtra, India Email: [email protected] www.npajournals.org
4
Lovingly dedicated to my little daughter Sachkeerat Kaur
5
6
do Sbd ivrwsq dy &Kr nUM Xwd krnw qy ausnUM jn smUh dI mwniskqw dw ih`sw bxw dyxw jwgdIAW kOmW dI inSwnI huMdI hY[ ijhVy vI BUgoilk iK`qy, s`iBAwcwr, jnsmUh Aqy kOmW AwpxI ivrwsq dy &Kr nUM Bu`l jWdIAW hn auh Awpxw srUp vI gvw lYNdIAW hn Aqy isDWq vI[ iesdI puStI ihq ieiqhws dI ingwhbwnI kIqI jwvy qW dIdwry spSt hn ik sMswr dy v`fy- v`fy s`iBAwcwr qy kOmW ies kwrn hI bIqy dI bwq ho geIAW ikauNik aunHW ny Awpxy bIqy v`l ip`T kr leI sI[
ivrwsq dy &Kr nUM rUpmwn krn dI mu`K ijMmyvwrI sMbMiDq Drm dy ilKwrIAW, icMqkW qy igAwnIAW dI huMdI hY[ bwnI-ey-is`K Drm swihby kmwl DMn gurU nwnk pwqSwh ny ‗DMnu ilKwrI nwnkw‘ dy mhwvwk nwl sMswr Br dy lyKkW qy icMqkW dI mihmW nUM isKr ‗qy phuMcw id`qw hY[ Asl ivc ieh lyKk auh mhWmwnv huMdy hn, ijhVy AwpxIAW ilKqW dy mwiDAm rwhIN sMswr ivc vwprI iksy vI Gtnw dw BUq, BivK qy vrqmwn hmySw hmySw leI sur`iKAq kr idMdy hn[ ieh ikMqU mukq Dwrnw hY ik Aijhw mrqbw hwsl krnw hr iksy dy v`s dI g`l nhIN huMdI, sgoN ieh qW rihmqW, imhrW qy bKiSSW hI hn Sbd dIAW[ ilKxw ibKm mwrg hY, Aiq ibKm mwrg[ pr ieMnHW lyKkW dI klm dI qwkq ndI dy vhwA vrgI huMdI hY, jo Awpxy nwl vhwA lY jwx dy smr`Q huMdI hY[ ieMnHW dI klm dI qwkq nwl iliKAw pRvcn kihMdIAW khwauNdIAW bwdSwhqW qy kUV smwj nUM isr prny krn dy smr`Q huMdw hY[ Swied iesy krky hI gurU nwnk pwqSwh ny ‗nwnku swieru eyv khqu hY‘ kih ky ieMnHW dI mihmw chuM kuMtW ‗c pihlW hI guMjw id`qI hY[ lyKk scmuc hI nmoN krn Xog hY[
hQlI pusqk dy krqw fw. suKdyv isMG ‗qy auprokq Sbd hU-b-hU Fu`kdy hn[ ijs lgn, imhnq, qy isrV nwl auh AwpxI ivrwsq dy &Kr
vii7 nUM rUpmwn kr rhy hn, mYN ausdw cSmdId gvwh hW[ ijhVI inSTw qy suihrdqw ies dy ih`sy AweI mYN aus dI pRSMsw krdw hW[ myrI ie`Cw hY ik fw. suKdyv isMG ies pwsy hor mMijlW hwisl kry[ A`j jd swrw is`K smwj gurU nwnk pwqSwh hzUr dI 550vyN swlW jnm SqwbdI nUM bhuq auqsukqw nwl aufIk irhw hY qy ies nUM v`Ko v`Kry qrIikAW nwl soc ivcwr kr irhw hY, aus vyly ies pusqk dw Awauxw inscy hI iek mwAny-Kyj kMm pRvwn kIqw jwxw cwhIdw hY[ pwqSwh hzUr ny ijs FMg nwl pMjwb dI Driq dYvI nwid gwieAw Aqy soiSq qoN suqMqrqw dw pRsMg sQwipq kr ijhVIAW invyklIAW pYVW pweIAW aus dI KuSbU dw rMg A`j vI pMjwb dw zrw-zrw mwx irhw[ mYN fw. suKdyv isMG nUM vDweI idMdw hW qy ies invykly kwrj nwl Awpxw nwm joV &Kr mihsUs krdw hW[
fw. srbijMdr isMG pMjwbI XUnIvristI pitAwlw
viii8
pRsqwvnw m`DkwlIn BwrqI ieiqhws nUM smwijk, swihqk, sMgIqk Aqy dwrSink pirpyK ivc dyiKAW gurU nwnk swihb dw ibMb iek mhW-nwiek dy rUp ‗c au`Brdw hY[ aunHW dI S^sIAq ivc iek Bgq, swihqkwr, gwiek, mhwn AwgU Aqy ienklwbI sUrbIr vwly swry gux pRq`K dyKy jw skdy hn[ ieMnHW swry guxW dw ijauNdw-jwgdw pRmwx aunHW duAwrw rcI geI bwxI hY, jo gurU gRMQ swihb ivc 19 rwgW ivc drj hY[ gurU nwnk bwxI mwnvI jIvn dy XQwrQ nUM prmwrQ dy hvwly nwl smJx v`l ruicq hY[ gurU swihb dw kwiv mnorQ isrP suhj pRdwn krnw nhIN sgoN smwijk s`iBAwcwrk kRWqI leI cyqMn, infr Aqy blvwn mnu`KI mn dI auswrI krnw vI hY[ gurU nwnk jI dI ivSv-idRStI iek pwsy qW AiDAwqimk jIvn dy rUhwnI ivkws pVwvW nUM inrDwirq krdI hY Aqy dUjy pwsy smwijk jIvn dy AMqr- dvMdW nwl qwrikk sMvwd rcwauNdI hY[ sdIAW qoN vihmW-BrmW, krm- kWfW Aqy aUc-nIc dy vrgW ivc vMfy BwrqI smwj ivc srb-sWJIvwlqw dw sMdyS dyx kwrn gurU nwnk swihb kyvl pMjwb jW is`K Drm ivc hI nhIN sgoN smu`cy ivSv ivc siqkwirq S^sIAq vjoN jwxy jWdy hn[ aunHW dw pRyrnw-BrpUr jIvn, ivcwrDwrw Aqy klqwimk pRiqBw iksy iek iK`qy jW Drm nwl sMbMiDq nhIN hY, aunHW dy sMdySW ny smu`cy ivSv BweIcwry ivc mwnvvwdI ivcwrW dy DwrnI sMvydnSIl mnu`KW dI soc nUM tuMibAW hY[ mwnvI Awcrn ivc sbr, isdk, s`c Aqy sMqoK vrgIAW sdwcwrk kImqW dw sMcwr krn vwlI gurU nwnk bwxI dI swrQkqw Ajoky dOr ivc ivSyS mh`qv dI DwrnI hY[ Awqm-kyNdirqw Aqy haUmYDwrI ivDI dw inKyD krky prspr suihrdqw dw mwrg suJwaux vwlI gurU nwnk ivcwrDwrw dI sdIvI swrQkqw hr jug ivc bxI rhygI[ gurU nwnk jI dI bwxI, jIvn, drSn Aqy smwj iv`c pwey Xogdwn ‗qy bhuq swry ivdvwn lyKkW qy AdwirAW ny v`K-v`K BwSwvW, rUpW qy AwkwrW iv`c AwpxIAW swihqk qy Koj rcnwvW ilKIAW hn[ v`fI igxqI iv`c ieh rcnwvW gurU nwnk swihb dy pMj sO swlw (1969) dy Awgmn purb nUM smripq hn Aqy A`j swfy kol gurU nwnk swihb au`pr ilKy Aqy
9 ix pRsqwvnw pRkwiSq kIqy gey sUcnw sroqW dw iek AQwh qy Amu`k Kjwnw hY Aqy ieh Kjwnw Awey idn hor vI keI nvyN rUpW iv`c v`D irhw hY[ ies qoN ielwvw smyN-smyN ‗qy AnykW mh`qvpUrn ibblIEgRwPIAW vI sMkilq qy pRkwiSq kIqIAW geIAW hn jo gurU nwnk swihb nwl sMbMiDq h`Q ilKq qy pRkwiSq sRoq(W) nUM pRwpq krn ivc pwTkW, KojwrQIAW, ivdvwn lyKkW qy hvwlw lwiebRyrIAnW dI v`fI mdd kr rhIAW hn[ ieMnHW ivc ijkrXog ibblIEgRwPIAW ies pRkwr hn: gurU nwnk: pusqksUcI. nvIN id`lI: swihq AkwdmI, 1969; Guru Nanak: A select bibliography 1965-1980/ Man Singh Deora. Amritsar: Guru Nanak Dev University, Dept. of Guru Nanak Studies, Journal of Sikh Studies, [Year?]. 43p; gurunwnk: dsqwvyz sUcI/ fw. ikrpwl isMG. AMimRqsr: guru nwnk dyv XUnIvristI, 1985. 5 Bwg, 2223 pMny; Bibliography: Sikh studies/ edited by S.P. Gulati and Rajinder Singh. Delhi: National Book Shop, 1989. 228p. ISBN 81-7116- 071-9; Guru Nanak's Japuji: A descriptive bibliography/ Kirpal Singh. Patiala: Punjabi University, 1990. 387p; International bibliography of Sikh studies/ Rajwant Singh Chilana. Dordrecht: Springer, 2005. 586p. ISBN 1-4020-3043- 6; guru nwnk dyv: BweI gurdws lwiebRyrI iv`c AMgryjI, pMjwbI qy ihMdI dIAW ikqwbW dI sUcI. AMimRqsr: guru nwnk dyv XUnIvristI, BweI gurdws lwiebRyrI, 2009. 56 sPy; From Guru Nanak to Maharaja Ranjit Singh: Bibliographic description of books in English/ H.S. Chopra. Amritsar: Guru Nanak Dev University, Bhai Gurdas Library, [Year?]. 197p. ‗ibblIEgRwPI‘ (Bibliography) Sbd XUnwnI BwSw dy do SbdW; “biblio” ijsdw ArQ ―pusqkW‖ Aqy “graphein” ijs qoN Bwv ―ilKxw‖ hY nUM joV ky bixAw hY[ ies qrHW mu`Fly rUp ivc ibblIEgRwPI nUM ‗pusqk
10x pRsqwvnw ilKx dw ivigAwn‘ AwKdy sn[ sqwrvIN sdI iv`c ibblIEgRwPI dw ieh ArQ AMgryzI BwSw dy koS, Oxford English Dictionary iv`c id`qw igAw hY[ smyN dy guzrn nwl ies Sbd dw dUjw ArQ au`GV ky swhmxy AwieAw, ijs qoN Bwv ‗pusqkW nUM ibAwn krn dI klw‘ sI[ mOjUdw smyN iv`c ibblIEgRwPI iksy vI qrHW dy ilKy hoey jW pRkwiSq sUcnw sRoqW dI iek qrqIbvwr sUcI nUM kihMdy hn[ pMjwbI ivc iesnUM ‗pusqkwvlI‘ jW/Aqy ‗pusqksUcI‘ dy nwvW nwl jwixAw jWdw hY[ ivAwpk rUp ivc ikhw jwvy qW pusqkwvlI/pusqksUcI iek AijhI inXmbD sUcI nUM kihMdy hn ijs dw sMbMD pVHn sm`grI nwl huMdw hY[ mOjUdw smyN ivc pRkwiSq pVHn sm`grI Aqy hor sUcnw sroqW dw iek hVH ijhw Aw igAw hY[ AijhI siQqI ivc pusqkwvlI dI mh`qqw nUM A`KoN proKy nhIN kIqw jw skdw[ pusqksUcI dw sMbMD iksy vI qrWH dy sUcnw sroq jW pVHn sm`grI nwl ho skdw hY[ ijvyN, ivSy, pusqkW, h`Q KriVAW, Koj rswilAW, Koj pRbMDW, Koj inbMDW, lyKkW, nkiSAW Awid nwl[ ieh coxvIN vI ho skdI hY Aqy Awpxy Awp ‗c sMpUrn vI[ ies ivcly sroq purwqn vI ho skdy hn Aqy AwDuink vI[ ies dw mu`K kwrj pwTkW, KojwrQIAW, ivdvwn lyKkW Aqy hvwlw lwiebRyrIAnW dI loVINdy pRkwiSq sUcnw sroq(W) nUM l`Bx ivc shwieqw krnw huMdw hY[ ieh pwTkW dw v`fmu`lw smW bcwauNdIAW hn[ ieMnHW dI mdd nwl pusqkwilAW ivc mh`qvpUrn ‗qy pVHnXog sUcnw sroq Aqy sm`grI hwsl kIqI jWdI hY[ pusqksUcI iksy ivSy au`qy pRkwiSq swihq jW Koj kwrj dw mukMml vyrvw pRdwn krdI hY jo loVINdy sUcnw sroq(W) nUM l`Bx ivc shweI huMdw hY[ ieh vyrvw imAwrI hox kwrn p`kw Aqy qrqIbvwr huMdw hY[ Awm qOr ‗qy iksy pusqk nUM ibAwn krdy pusqksUcI dy ieMdrwj ivcly vyrvy dy q`q ieh huMdy hn- pusqk dw lyKk, isrlyK, aup isrlyK, shwiek, sMskrn, pRkwSnw dI QW, pRkwSk, pRkwSnw dI imqI, pusqk dy sPy, Aqy ISBN nMbr[ lwiebRyrI ivigAwn dI qknIkI SbdwvlI ivc pusqksUcIAW ‗dUjy drjy dy sUcnw sroq‘ dI SyRxI ivc AwauNdIAW hn jo inrdySwqimk huMdIAW hoeIAW igAwn nUM pRwpq krn ivc AgvweI krdIAW hn[ ieh mu`K rUp ivc lwiebRyrIAnW duAwrw iqAwr/sMkliq kIqIAW jWdIAW hn[
11 xi pRsqwvnw
Bwrq ivc pusqksUcIAW sMkilq krn dI klw AMgryzI lyKkW duAwrw SurU hoeI[ AMgryzI lyKkW dI qrz ‗qy BwrqI lyKkW ny vI Awpo AwpxIAW mwq-BwSwvW ivc auplbD swihq bwry pusqksUcIAW iqAwr krnIAW SurU kr id`qIAW pr mUl rUp ivc ieMnHW pusqksUcIAW dI BwSw Ajy vI AMgryzI hI sI[ smwijk, is`iKAk Aqy rwjnIiqk AMdlonW dy auQwn sdkw Bwrq dIAW KyqrI BwSvW vDyry mzbUq hox l`gIAW Aqy ivdvwn lyKk ieMnHW ivc AwpxI idlcspI vKwaux l`gy[ iPr SurU hoieAw BwrqI BwSwvW ivc pusqksUcIAW iqAwr krn dw dOr[ mu`Fly smyN ivc ieh pusqksUcIAW bMgwlI, ihMdI, aurdU Aqy PwrsI BwSwvW ivc pRkwiSq hoeIAW jo A`gy jw ky KojwrQIAW Aqy ivdvwnW leI bhuq lwhyvMd swbq hoeIAW[ pMjwbI BwSw ivc pusqksUcI iqAwr krn dw ieiqhws ie`k sdI qoN vI G`t hY[ SurUAwqI kwl ivc pRo. gMfw isMG (1901-1987) ny is`K ieiqhws bwry pusqksUcI pRkwiSq kIqI[ 1935 ivc cIP Kwlsw dIvwn, AMimRqsr ny pMjwbI swihq bwry pusqksUcI iqAwr krvweI jo pMjwbI BwSw ivc pusqksUcIAW bxwaux dI klw dy ieiqhws ivc AwpxI iksm dI pihlI pusqksUcI sI[pRo. gMfw isMG dI ―is`K ieiqhws v`l‖ isrlyK hyT pRkwiSq lyK numw pusqksUcI dI vI AwpxI mh`qqw hY jo pMjwbI, ihMdI Aqy AMgryzI pusqkW nUM qrqIbvwr pyS krdI hY[ ies qoN auprMq 1953 ivc BwSw ivBwg, pMjwb v`loN SmSyr isMG ASok (1903-1986) dI pMjwbI BwSw ivc v`f-AwkwrI pusqksUcI pRkwiSq kIqI geI[ sYNtrl sMdrB lwiebRyrI, klk`qw dy ijMmy pMjwbI BwSw ivc pRkwiSq pusqkW dI sUcI iqAwr krnw AwieAw hY qW jo auh BwrqI rwStrI pusqksUcI (INB) nUM mukMml rUp ‗c iqAwr kr skx[ pr AnykW XqnW dy bwvjUd ieh kMm rwj p`Dr ‗qy nhIN ho sikAw[ 1971 ivc BwSw ivBwg, pMjwb v`loN pRkwiSq pusqkW dI ivBwg v`loN hI iek ivSw pusqksUcI (Subject bibliography) iqAwr krvweI geI[ ies qoN auprMq v`K-v`K XUnIvristIAW dy pRkwSn ivBwgW, lwiebRyrIAW, pRkwSkW, srkwrI Aqy gYr-srkwrI sMsQwvW v`loN smyN-smyN ‗qy pMjwbI ivc keI mh`qvpUrn pusqksUcIAW qy kYtwlOg pRkwiSq kIqy jw rhy hn jo Akwdimk Koj dy imAwr nUM au`cw cu`kx ivc kwPI kwrgr is`D ho rhy
12 xii pRsqwvnw hn[ pRmwx dy qOr ‗qy kuJ inmnilKq pusqksUcIAW pyS kIqIAW jw skdIAW hn: pMjwbI swihq dI Alocnw: pusqksUcI/ hwkm isMG Aqy Amr isMG. pitAwlw: pMjwbI XUnIvristI, 1972. 33pMny; BweI vIr isMG sMdrB koS/ ivSvwnwQ iqvwVI, hirMdr pMnUM Aqy jgqwr. cMfIgVH: pMjwb XUnIvristI, 1974. 220 pMny; fwktr gMfw isMG: pusqk sUcI/divMdr kumwr vrmw Aqy jsmyr isMG. rwjpurw: Amn pbiliSMg hwaUs, 1989. v, 94 pMny; pRo. swihb isMG sMdrB koS/ fw. mnivMdr isMG. AMimRqsr: ivigAwn BwrqI, 1999. 269 pMny; mwNgvy moqI: 1849 qoN 2004 q`k pMjwbI ivc Anuvwidq hoeIAW ikqwbW dI vrgIikRq sUcI/sudrSn kOr syTI. pitAwlw: pMjwbI XUnIvristI, pblIkySn ibaUro, 2008. xx, 225 pMny. ISBN 81-302- 0164-X; pMjwbI Koj sMdrB/ fw. Drm isMG. dUjw sMskrn. AMimRqsr: rvI swihq pRkwSn, 2015. 256 pMny; purwqn is`K ilKqW/ cyqn isMG. smwxw: sMgm pblIkySnz, 2016. 436 pMny. ISBN 978-93-5231-157-6; Sbd guru: guru gRMQ swihb dIAW durlB h`Q ilKqW dI sUcI/ fw. muihMdr isMG. nvIN id`lI: ihmwilAw buks, 2017. 4 Bwg. ij`QoN q`k pusqkwvlI dIAW iksmW dw sMbMD hY, ieMnikaUnwbulw (Incunabula) ies dI pihlI vMngI hY jo 15vIN sdI dy AwrMiBk pRkwiSq sUcnw sroqW nwl sMbMiDq hY[ ieh auh smW sI jdoN gutnbrg ny ipRMitMg pRY`s dI eIjwd kIqI[ ivSv-ivAwpI pusqksUcI (Universal bibliography) iek hor iksm hY jo aunHW pRkwiSq sroqW nUM Swml krdI hY jo iksy Kws smyN, Kyqr, BwSw, ivSy jW rUp dy muQwj nhIN huMdy[ ieMnHW dw Gyrw bhuq ivSwl huMdw hY[ ies qoN ielwvw pusqksUcI dIAW hor vI bhuq swrIAW vMngIAW hn, ijvyN vpwrk pusqksUcI (Trade bibliography)- ijs dw sMbMD bjwr ivc ivkx vwlIAW ikqwbW nwl huMdw hY Aqy ieh Aksr 13 xiii pRsqwvnw pRkwSkW Aqy pusqk ivkryqwvW v`loN iqAwr kIqIAW jWdIAW hn, ijvyN Indian Books in Print, 1955-67: A select bibliography of Egnlish books published in India, Delhi; rwStrI pusqksUcI (National bibliography)- iksy dyS/rwStr ivclIAW pRkwiSq pusqkW dI islislyvwr sUcI nUM rwStrI pusqksUcI kihMdy hn jo Kws rUp, BwSw, ivSy Awid nwl sMbMiDq nhIN huMdI blik iksy rwStr ivcly smu`cy sUcnw sroqW nUM Awpxy klwvy ‗c lYNdI hY, ijvyN BwrqI rwStrI pusqksUcI (INB); ivSw pusqksUcI (Subject bibliography)- ieh iksy Kws ivSy au`qy auplbD smu`cy sUcnw sroqW (pusqkW, rswilAW, ikqwbicAW Aqy hor pVHn sm`grI) dI qrqIbvwr sUcI huMdI hY, ijvypMjwbI nwtkW dI pusqk sUcI/ joigMdr isMG bwjvw Aqy Awr. Awr. gupqw. pitAwlw: mwfrn lwiebRyrI pbilSrz, 1982. 95 pMny; lyKk pusqksUcI (Author bibliography)- iksy lyKk v`loN rcy smu`cy swihq jW/Aqy iksy lyKk au`qy auplbD hornW lyKkW dy smu`cy sUcnw sroqW dI sUcI nUM lyKk pusqksUcI kihMdy hn, ijvyN pUrn isMG: ivvrxwqmk pusqkwvlI/ sqIS kumwr vrmw. pitAwlw: pMjwbI XUnIvristI, pblIkySn ibaUro, 2002. viii, 120 pMny; Adwrw pusqksUcI (Institutional bibliography)- ieh pusqsUcI iksy Adwry ivcly pusqkwly jW/Aqy aus Adwry ivcly pusqkwilAW dy smUh ivc iksy ivSy au`qy aupl`bD smu`cy sUcnw sRoqW dI sUcI huMdI hY, ijvyN guru nwnk dyv: BweI gurdws lwiebRyrI iv`c AMgryjI, pMjwbI qy ihMdI dIAW ikqwbW dI sUcI. AMimRqsr: gurU nwnk dyv XUnIvristI, BweI gurdws lwiebRyrI, 2009. 56 pMny; mhWpusqksUcI (Bibliography of bibliographies)- ieh v`f-AwkwrI pusqksUcI v`K-v`K iviSAW au`qy A`fo A`f pRkwiSq pusqksUcIAW nUM iek jgHw ‗qy lY ky AwauNdI hY, ijvyN A World Bibliography of Bibliographies and of Bibliographical Catalogues/ Theodore Besterman. ies qrHW dIAW pusqksUcIAW ‗qIjy drjy dy sUcnw sroq‘ dI SRyxI ivc AwauNdI hn; coxvIN pusqksUcI (Select bibliography)- mh`qvpUrn, coxvIAW qy pVHnXog pusqkW dI qrksMgq sUcI nUM coxvIN pusqksUcI kihMdy hn, ijvyN World's best books: Homer to Hemingway/ Asa Don Dickinson. New York: Wilson, 1953. Aqy vY`blIEgRwPI (Webliography)- ieh pusqksUcI dI mOjUdw Aqy AwDuink vMngI hY ijs dw sMbMD iksy ivSy au`qy pRwpq aunHW
xiv14 pRsqwvnw ifjItl sUcnw sroqW Aqy pVHn sm`grI nwl huMdw hY jo A`j dy ‗sUcnw Xu`g‘ ivc vY`b au`pr auplbD hn[ auproq ivcwr-crcw qoN ieh g`l is`D huMdI hY ik vY`blIEgRwPI pusqkwvlI dI iek nvykLI Aqy AwDuink iksm hY ijs dw sMbMD vY`b au`qy auplbD ifjItl sUcnw sroqW qy pVHn sm`grI nwl huMdw hY Aqy jo ieMtrnY`t dI shUlq nwl ibnHW iksy AOkV dy sihjy hI hwsl kIqy jw skdy hn[ Ajoky smyN ivc gurU nwnk swihb nwl sMbMiDq AnykW mh`qvpUrn Aqy durlB ifjItl sUcnw sroq vY`b au`qy mukMml rUp ivc auplbD hn[ ieMnHW nUM pVHn, sunx, vyKx Aqy auqwrn (fwaUnlof) leI iksy vI qrHW dI koeI kImq nhIN ckwauxI pYNdI Aqy ibnHW iksy AOiKAweI dy ieh sroq ieMtrnYt dI suivDw nwl pRwpq kIqy jw skdy hn[ ieMnHW ifjItl sroqW ivc pusqkW, h`Q KrVy, Koj pRbMD, Koj inbMD, Koj p`qr, sMdrB sroq, ikqwbcy, rswly, PotoAW, nkSy Awid hn jo mu`K rUp ivc pI. fI. AY`P (PDF) rUp ‗c auplbD hn[ ieh smu`cy sUcnw sroq pRkwiSq rUp ivc v`K-v`K pusqkwilAW Aqy h`Q KrVy kyNdrW ivc vI auplbD hn Aqy ieMnHI dI ifjItl qbdIlI qoN bwAd hux ieh ibnW iksy kImq dy vY`b qoN vI auqwry jw skdy hn[ hQlI pusqk AwpxI iksm dI pihlI vY`blIEgRwPI hY ijsnUM sMkilq krn dw mu`K mMqv gurU nwnk swihb nwl sMbMiDq aunHW pusqkW dI mukMml qy ivENqb~D jwxkwrI dyxw hY jo v`K-v`K vY`b portlW Aqy ifjItl lwiebRyrIAW au`pr ifjItweIzf rUp ‗c muPq aupl`bD hn[ ies pusqk ivc AMgryzI, pMjwbI Aqy ihMdI BwSwvW ivc auplbD 550 ifjItweIzf pusqkW dy ieMdrwj drj hn ijMnHW dw sMbMD gurU nwnk jI dy jIvn, is`iKAwvW, drSn, ieiqhws, bwxIAW, audwsIAW, sMbMiDq ivAkqI Aqy gurduAwirAW Awid nwl hY[ hryk BwSw hyT AnykW is`iKAwdweI bwl pusqkW dy ieMdrwj vI id`qy gey hn qW jo b`icAW ivc pusqkW pVHn dI rucI v`D sky[ kuJ pusqkW iek qoN v`D vY`b portlW ‗qy auplbD hn[ pr pusqk vyrvy nUM sMKyp krn leI aunHW pusqkW dw isrP iek hI vY`b ilMk id`qw igAw hY[ ijMnHW pusqkW dy lyKkW dw pqw nhIN l`g sikAw aunHW pusqkW dy ieMdrwjW nUM AigAwq/ Annonymous nW hyT r`iKAw igAw hY[ 15 xv pRsqwvnw pusqk dy AKIr ivc id`qy gey pMj ieMfYks (lyKk, isrlyK (AMgryzI, pMjwbI Aqy ihMdI) Aqy AMqr-sMbMiDq ivSy) iksy loVINdI pusqk nUM lVI nMbrW dI shwieqw nwl iekdm pRwpq krn ivc mdd krdy hn[ ifjItl pusqk dy hryk ieMdrwj ivc auprokq id`qy gey vyrvy dy q`qW qo ielwvw AMq ivc iek vY`b ilMk vI id`qw igAw hY ijs dI mdd nwl vY`blIEgRwPI ivclIAW swrIAW pusqkW nUM AOnlweIn piVHAw jW auqwirAw (fwaUnlof) jw skdw hY[ vYblIEgRwPI dw ieh q`q (vY`b ilMk) hI iesnUM ibblIEgRwPI dIAW dUjIAW vMngIAW qoN inKyVdw hY[ ies qoN ielwvw keI pusqkW nUM gUVy A`KrW ivc ibAwn krn dI koiSS vI kIqI geI hY[ audwhrn dy qOr ‗qy hyTW id`qy gey ieMdrwj vyKy jw skdy hn: Mann, Jasbir Singh (Ed.) E35 Recent researches in Sikhism: Papers contributed at religious conferences held in Canada and the U.SA./ edited by Jasbir Singh Mann and Kharak Singh. Patiala: Punjabi University, Publication Bureau, 1992. 411p. URL: http://pdf.to/bookinfo/recent-researches-in-sikhism.pdf/ [Divided into three parts, the first part of the book contains two articles related with the First Guru. They are: Political ideas of Guru Nanak: The originator of the Sikh faith/Gurtej Singh and Guru Nanak in the history of religious thought/ Kharak Singh.] blkwr isMG (sMpw.) P238 is`K AiDAYn; myvw isMG is`DU, shwiek sMpw. pitAwlw: pMjwbI XUnIvristI, pblIkySn ibaUro, 1998. 223 pM. ISBN 81-7380-426- 5, URL: http://sikhbookclub.com/Book/Sikh-Adhyan [gurU nwnk swihb nwl sMbMiDq pusqk ivc Swml 11 Koj inbMDW dw vyrvw ies pRkwr hY: gurU nwnk dI kImq mImWsw/ fw. jsivMdr kOr iF`loN; gurU nwnk bwxI ivc nYiqkqw dw sMklp/ fw. jgbIr isMG; gurU nwnk bwxI: icMnH ivigAwnk phuMc-ivDI/ fw. Em pRkwS iviSiSt; gurU swihbwn dI bwxI Aqy sMgIq dw sMbMD/ fw. jgIr isMG; gurU nwnk bwxI: isDWq: pRqIk AiBivAMjnw/ fw. blbIr kOr; gurU nwnk bwxI ivc AwdrS mnu`K dw sMklp/ fw. guxvMq
16xvi pRsqwvnw
kOr; is`D gosit dy sMdrB ivc gurU nwnk dw icMqn/ fw. joD isMG; gurU nwnk dyv jI dw bRhm dw sMklp/ fw. gurbKS klsI; mUl mMqr ivc ivAkq prm-hkIkq/ ipR. jgjIq isMG; gurU nwnk dyv dI bwxI dw lok-qwqivk AiDAYn/ fw. blivMdr kOr brwV; Mysiticism of Guru Nanak/ fw. dIvwn isMG.] AOlK, AjIq is