1 (240) 2013-02-01 egzemplarz BEZPŁATNY GŁOSZIEMI BYCHAWSKIEJ

„„Karnawałowy zawrót głowy „„Oświata to największy kawałek budżetowego tortu „„Powszechna nauka pływania! „„Pamiętnik z lat wojny spis treści samorząd

od redakcji „„Zwrot akcyzy – Różne rozliczenia ; 35 190 zł RolnictwoSAMORZĄD i łowiectwo; 60 000 zł Działaność usługowa ; 62 800 zł nabór wniosków Oświata i wychowanie 3 BędąKultura fizyczna; pieniądze92 700 zł na termomodernizację naszych szkół 2013. Słodki i gorzki 10 654 574 zł - 49,30% Gospodarka mieszkaniowa 126 640 zł Administracja publiczna - zadania od 1 lutego zlecone; 126 938 zł 4 Budżet gminy na 2013. Zbyt skąpy czy uszyty na miarę? „„Teraz, jak widać, jest bar- projekt na termomodernizację gminnych insty- Ochrona zdrowia; 160 000 zł Burmistrz Bychawy informuje, 1 380 572 zł ; 6,39% tucji. Będą na to tzw. ciepłe dotacje z ekologicz- 5 OświataEdukacyjna opieka wychowawcza to największy kawałek budżetowego tortu dziej kolorowo. To nie- 185 560 zł nych projektów (bezzwrotne subsydia i pożycz- że każdy rolnik, który chce sko- Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa mal historyczny moment: ki na preferencyjnych warunkach). Budynki rzystać z możliwości odzyska- 6 System 195 244 zł informacji przestrzennej dla gminy Pomoc społeczna gminnych szkół, przedszkola i urzędu miej- zadania zlecone po raz pierwszy „Głos nia części pieniędzy wydanych 4 120 600 zł - 19,07% 6 ProgramTransport i łączność; 335 500 złusuwania azbestu skiego po ociepleniu mają też lepiej wyglądać. Ziemi Bychawskiej” jest Wreszcie! na olej napędowy wykorzysty- Administracja publiczna 3 135 897 zł - 14,51% Obsługa długu6 publicznegoPodział gminy Bychawa na stałe obwody głosowania cały w kolorze, czyli – Pani wiceburmistrz niech urosną drzewka wany do produkcji rolnej może 5 484 686 zł - 2,24% Kultura i ochrona dziedzictwa i krzewy w centrum miasta – bo aranżacja zie- narodowego, 663 810 zł - 3,07% jak to mówią fachowcy – złożyć wniosek o zwrot podatku Gospodarka komunalna i ochrona6 Podwyżka cen i ścieków! leni miejskiej to jej konik. I niech nikt ich nie środowiska, 1 173 265 zł - 5,43% akcyzowego zawartego w cenie w CMYK-u. I tak już będzie wyrywa i nie kradnie. Niech nikomu nie przyda 7 USC informuje przez cały rok. Ma też bar- się ani kora, ani drewniane paliki ochronne… oleju wykorzystywanego do pro- A pani skarbnik? Cieszy się, że udało jej się dukcji rolnej na 2013 r. dziej nowoczesny layout spiąć budżet i ten stary, i ten nowy. Bo plan wy- czyli szatę graficzną. datków na 2013 już jest. Rada za radą skarb- Wnioski przyjmowane są w terminach: MIESZKAŃCY nik, jeszcze w świątecznej atmosferze, obcięła »»od 1 lutego 2013 r. do 28 lutego 2013 r. wraz „Głosu” będzie też więcej. Na początek co naj- w tym roku wydatki bieżące, bo trzeba zacisnąć z fakturami VAT (lub ich kopiami potwierdzo- 8 Powszechna nauka pływania! mniej o 300 egzemplarzy, bo tak od stycz- pasa, by móc w kolejnych latach inwestować. nymi za zgodność z oryginałem) stanowiącymi nia zmienił się nakład numeru. I nie oznacza Pani prezes mleczarni też się cieszy, bo rośnie dowód zakupu oleju napędowego w okresie od 9 W tenisa z mamą lub tatą to wcale, że przez gazetę budżet gminy będzie sprzedaż bychawskich produktów. Masło by- 1 sierpnia 2012 r. do 31 stycznia 2013 r., 10 Nasi dzielnicowi pod kreską: konkurencja na rynku drukar- chawskie będzie mieć nowe opakowanie i bę- »»od 1 sierpnia 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. wraz skim jest spora, ceny można negocjować, a zle- dzie wyróżniać się spośród innych w super- z fakturami VAT (lub ich kopiami potwierdzonymi 10 Ważne miejsce na mapie Bychawy cenie z urzędu miejskiego to gwarancja pienię- i hipermarketach. Ale przecież bychawianie bez za zgodność z oryginałem) stanowiącymi dowód 8 dzy stałych i na czas. Dlatego też, mimo zmia- problemu znajdowali i znajdują nasze masło na zakupu oleju napędowego w okresie od 1 lutego 11 Regionalnie dla Mola ny parametrów i zwiększenia nakładu, wydatki sklepowych półkach. Prawda? 2013 r. do 31 lipca 2013 r. na gazetę powinny w tym roku niewiele wzro- Żeby nie było tak słodko. Będą podwyżki. 12 Turniej w siatkówkę dla OSP, snąć. A jeśli będziemy sprzedawać więcej re- W tym roku, niestety, zaczną obowiązywać Pieniądze będą wypłacane w terminach: klam – a te od lutego będą tańsze – może skarb- ugotowane na twardo przez ustawodawcę – nie »»od 2 do 30 kwietnia 2013 r. w przypadku złożenia 13 Ciekawy projekt dla osób chcących otworzyć firmę, nik gminy bez bólu serca podpisze fakturę za gminy! – przepisy śmieciowe. Od lipca będzie- wniosku w lutym br., gazetę. my płacili dużo więcej za śmieci – może nawet »»od 1 do 31 października 2013 r. w przypadku zło- 14 Hej kuligiem, kuligiem…, Czy będzie więcej głosu w „Głosie”? To zależy dwa razy tyle co do tej pory! żenia wniosku w sierpniu br., w dużej mierze od Państwa. Zapraszamy do pi- A tu jeszcze przed śmieciami, gorzka podwyżka »»gotówką w kasie Urzędu Miejskiego w Bychawie sania artykułów do naszej gazety, wysyłania li- opłat za wodę i ścieki. Dlaczego? Na to pytanie albo przelewem na rachunek bankowy podany stów, e-maili, pisania na Facebooku! Jaki ten niech odpowie Państwu sam prezes BPK w na- we wniosku. Szczegółowe informacje na temat GŁOS REGIONALISTÓW 2013 powinien być dla Was? Czego byście ży- stępnym numerze. zwrotu można uzyskać w pokoju nr 22 lub pod czyli Bychawie? Tanieć ma gaz – ale ten w Bychawie dopie- nr tel. 81 5660004 w. 17. Formularz wniosku do 15 Pamiętnik z lat wojny Ja, na przykład, ucieszyłabym się, gdyby „by- ro za kilka lat. Może w 2015 roku? – obiecuje pobrania na stronie www.bychawa.pl/aktualno- chawscy patrioci” nie zaklejali już tabliczek burmistrz. ści/zwrot akcyzy. 18 Podstawówka po reformie szlaku rowerowego i znaków drogowych… Jedyna pociecha, że w Bychawie nie ma 15 20 Eksperyment ze starą mapą I gdyby wszystkie tablice informacyjne i „szla- fotoradarów. Limit zwrotu podatku akcyzowego w 2013 r. wyno- kowe” słupki, które w ubiegłym roku poprzepa- Pozdrawiam serdecznie i życzę słodkiego 2013 sić będzie 81,70 zł × ilość ha użytków rolnych. 21 Jak „bawiono się” na XV Spotkaniach Regionalnych? dały, pojawiły się z powrotem. Ale w cuda, nie- roku, Stawka zwrotu podatku akcyzowego wykorzystywa- stety, nie wierzę. nego do produkcji rolnej w 2013 r. wynosi 0,95 zł od Pan burmistrz będzie szczęśliwy, gdy dzie- Monika Głazik 1 litra oleju. ciom w szkołach będzie cieplej, a jest na to redaktor naczelna „GZB” SZKOŁY spora szansa już kolejnej zimy, bo przeszedł 22 W Starej Wsi dzieci się nie nudzą! 22 Karnawałowy zawrót głowy „„Będą pieniądze na termomodernizację naszych szkół Gmina Bychawa jako jeden z dwóch samorządów z wo- ponad 6 milionów złotych, gdzie kwota dotacji wynosi 1 649 518 zł, a po- 25 Współpraca w duchu wzajemnego szacunku jewództwa lubelskiego znalazła się na liście rankingowej życzki 3 498 759,44 zł. Projekt będzie wdrażany w 2014 roku i zakłada ocieplenie budynków: szkół podstawowych w Bychawie, Bychawce, Woli 26 Minęła studniówka przedsięwzięć wstępnie zakwalifikowanych do dofinanso- … Gałęzowskiej, Starej Wsi Drugiej, urzędu miejskiego i przedszkola. Z reali- 22 wania termomodernizacji budynków użyteczności publicz- zacją projektu będzie wiązała się wymiana centralnego ogrzewania z wę- nej. Oprócz nas z Lubelszczyzny pieniądze otrzyma tylko glowego na gazowe (przejściowo będzie olej opałowy). O naszym sukcesie Powiat Biłgorajski. Na liście wszystkich złożonych na ten pisał „Dziennik Wschodni” w dn. 9 stycznia. Więcej na ten temat w wywia- dzie z burmistrzem na s. 4. projekt wniosków, Bychawa znalazła się na 11 pozycji. Wydawca GMINA BYCHAWA | Redaktor naczelna Monika Głazik |Layout i łamanie tekstu Marek Matysek Nakład 1500 egz.|| ISSN 1429-1932 Adres: Redakcja „Głosu Ziemi Bychawskiej” 23-100 Bychawa, ul. Partyzantów 1 |tel. 815 660 144, 815 660 004 w. 46 Bychawa złożyła wniosek na termomodernizację budynków szkół gmin- Kontakt [email protected] Strona www.bychawa.pl | Dyżury redakcji pełnione są codziennie (pon.-pt.) w godz. 730-1530 nych do programu „System zielonych inwestycji (GIS – Green Investment Scheme)” wdrażanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redakcji tekstów oraz zmiany tytułów. Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczanych ogłoszeń. i Gospodarki Wodnej. Wniosek bychawskich urzędników opiewa na kwotę www.bychawa.pl Głos Ziemi Bychawskiej 2 1/2013 3 samorząd samorząd

„„Budżet gminy na 2013. Zbyt skąpy czy uszy- budżet ty na miarę? Monika Głazik: 27 grudnia Rada Miejska przy- Oświata to największy kawałek budżetowego tortu jęła budżet Gminy Bychawa na 2013 rok. Jak w kilku słowach oceni pan ten plan finansowy? „„Niestety, gorzką pigułką dla wielu „„Zmiana ustawy Czy daje możliwości ruchów? samorządów bywa finansowanie o ewidencji ludno- Burmistrz Janusz Urban: Budżet, który skon- szkolnictwa. A nie powinno tak Różne rozliczenia ; 35 190 zł struowaliśmy jeszcze w starym roku, wydaje się Rolnictwo i łowiectwo; 60 000 zł ści być budżetem rozwojowym i dość elastycznym, być, bo wiadomo, że kształcenie Działaność usługowa ; 62 800 zł Kultura fizyczna; 92 700 zł Znowelizowana ustawa nie zno- bo z jednej strony są w nim zawarte inwestycje młodych pokoleń musi kosztować, Oświata i wychowanie potrzebne, które są kontynuacją rozpoczętych 10 654 574 zł - 49,30% Gospodarka mieszkaniowa si obowiązku meldunkowego, a oświata powinna być ostatnim 126 640 zł zadań, ale są i takie, które stanowią nową jakość, Administracja publiczna - zadania jednakże wprowadza pewne jak np. termomodernizacja szkół. Mamy też in- obszarem, na którym należy zlecone; 126 938 zł westycje kanalizacyjne i drogowe. Paleta zadań, udogodnienia dla obywateli. oszczędzać. Trudno jednak nie Ochrona zdrowia; 160 000 zł która została ujęta, jest dość imponująca i co ychawa Najważniejszą zmianą jest uła- ważne, jest to budżet, w którym nie podnosząc myśleć o oszczędzaniu, gdy w planie 1 380 572 zł ; 6,39% /UM B Edukacyjna opieka wychowawcza twienie formalności związa- 185 560 zł podatków podejmujemy realizację wielu zadań. atysek wydatków naszej gminy szkoły

M nych z meldunkiem: nie trzeba Ważne jest również to, że udało nam się wygo- Bezpieczeństwo publiczne arek M © to prawie połowa budżetu. i ochrona przeciwpożarowa już najpierw wymeldowywać spodarowaćpewne środki na wzrost płac dla pra- © 195 244 zł cowników, bo podwyżki w roku poprzednim były Pomoc społeczna ychawa się w jednym urzędzie, aby móc zadania zlecone zamrożone. Jeśli pojawią się jakieś dodatkowe więc wykonawcy będą niejako „bić się” o zlece- Ogólnie w kraju spada liczba dzieci. Tak jest i u nas. W ciągu /UM B 4 120 600 zł - 19,07% zameldować się w drugim. pieniądze, a wszystko zależy od wyników przetar- nia na tego typu obiekty. czterech lat liczba uczniów w naszych szkołach zmniejszyła Transport i łączność; 335 500 zł atysek M

gów, będziemy je kierować w inwestycje. Czy termomodernizacja szkół przyniesie ze sobą się o 211. W roku 2013 w szkołach prowadzonych przez sa- arek M © Największym kawałkiem budżetu jest oświata. zmianę paliwa? morząd jest o 52 uczniów mniej w stosunku do roku ubiegłe- Administracja publiczna © Jak pan ocenia konstruowanie tegorocznego Tak. Docelowo będzie to gaz, zaś w okresie przej- go. Za tym idzie zmniejszenie wysokości rządowej subwencji 3 135 897 zł - 14,51% Obsługa długu publicznego

budżetu w tym zakresie? ściowym czyli od zakończenia termomodernizacji oświatowej, która w tym roku będzie o ponad 285 tys. niższa 484 686 zł - 2,24% ychawa Ten rok jest pierwszym, w którym fizyczna do momentu, gdy w Bychawie popłynie gaz, bę- niż w ubiegłym.

Kultura i ochrona dziedzictwa /UM B wielkość subwencji oświatowej jest mniejsza dzie to olej opałowy. Koszt ogrzewania szkół ole- Tymczasem spadek liczby uczniów nie powoduje znacznego narodowego, 663 810 zł - 3,07% atysek niż w roku poprzednim. To spowodowane jest jem będzie ponoszony przez rok, maksymalnie zmniejszania wydatków gminy na oświatę. W 2011 na bieżące Gospodarka komunalna i ochrona M arek M dwa. A zmiana z oleju na gaz wiąże się tylko z wy- środowiska, 1 173 265 zł - 5,43% © zmniejszeniem liczby dzieci, bo wiadomo, że utrzymanie gminnych szkół wydano 10 mln 445 tys. zł, co sta- © subwencja jest wyliczana na tej podstawie. Jest mianą palników. Ponadto, jeśli budynki zostaną nowiło 45 % wszystkich wydatków bieżących gminy; w ubie- to bardzo niedobra okoliczność, bo powstaje gruntownie zmodernizowane termicznie, to koszt głym prawie 11 milionów 654 tys. zł złotych czyli 49 % budże- Wszystko załatwimy podczas jednej wizyty rozdźwięk między malejącą liczbą dzieci, a ilo- ich ogrzania czy olejem, czy gazem będzie dużo tu. W 2013 roku Gmina planuje wydać na oświatę 800 tys. w urzędzie, z chwilą zameldowania się w nowym ścią etatów nauczycielskich. To powoduje, że niższy. Gdyby mówić o ogrzewaniu obecnych mniej, bo 10 mln 840 tys. złotych, ale w związku z ogólnymi i obsługi) oraz w szkołach poza miastem dodat- Poza utrzymaniem szkół, oddziałów przedszkol- miejscu. Wydłużony też został – z 4 do 30 dni nakłady na oświatę trzeba utrzymywać na tym obiektów to byłoby to coś przerażającego. cięciami wydatków bieżących w innych dziedzinach i tak wy- ki wiejskie. Średnie miesięczne wynagrodze- nych i przedszkoli gmina utrzymuje również sto- – czas na zgłoszenie meldunku w miejscu poby- samym poziomie. Wyniki oficjalnych raportów Gmina w tym roku planuje nabycie samochodu niesie to 47 % ogółu wydatków. nie nauczyciela stażysty (od 1 września do 31 łówki i finasuje dowożenie uczniów do szkół. Na tu stałego. Przy meldunku nie trzeba, tak jak to wskazują, że samorządy mają niedoszacowa- dla dowożenia dzieci niepełnosprawnych. Na Tymczasem subwencja oświatowa, którą na konto gminy grudnia 2012 roku) w gminie Bychawa wynosiło dowożenie uczniów zaplanowano w tym roku kwo- było dotychczas, podawać informacji o wykształ- ną subwencję na poziomie trzydziestu i więcej jakim etapie jest ten zakup? przelał minister, w 2012 roku pokryła tylko 56 % wydatków. 2717,59 zł brutto. Nauczyciel kontraktowy zarabiał tę 755 130 zł. Planowane wydatki w tym rozdziale ceniu, obowiązku wojskowym oraz przedkładać procent. U nas zdecydowanie musimy dokładać Jest na etapie organizowania przetargu. Dzięki Subwencja oświatowa z ministerstwa według tegorocznego średnio 3016,52 zł brutto, mianowany – 3913,33 zł są niższe niż w 2012 roku, gdyż gmina chce zaku- książeczkę wojskową. Zgodnie z oczekiwaniami więcej. Teraz przynajmniej powiedziano nam to pomocy z PFRON i PCPR otrzymamy 40 % dotację planu ma zabezpieczyć 58 %. Różnicę należy pokryć z budże- brutto. Najwięcej średnio zarabiali nauczyciele dy- pić samochód, by dowozić niektóre niepełnospraw- obywateli można dopełnić formalności meldun- oficjalnie. Wcześniej nam mówiono, że subwen- czyli dofinansowanie w wysokości około 50 tys. tu gminy. plomowani 5000,37 zł brutto. Dla przedstawienia ne dzieci i w ten sposób zmniejszyć koszty. W do- kowych w urzędzie przez ustanowionego pełno- cja jest porządku, tylko samorządy źle dysponują zł. Gmina do samochodu dołoży około 60 tys. zł. Planowane wydatki w szkołach i przedszkolach to głów- skali wydatków warto dodać, że w bychawskiej wożeniu zaplanowano środki na wynagrodzenia mocnika, który może reprezentowaną osobę za- pieniędzmi. Fakt jest jeden: aby prowadzić za- Ale dzięki temu zyskamy samochód nowy, któ- nie wynagrodzenia i pochodne dla pracowników (nauczycieli oświacie od września 2012 r. zatrudnienie w kate- kierowców autobusów, umowy-zlecenia dla opie- równo zameldować, jak i wymeldować z miejsca dania oświatowe trzeba dokładać do tego z wła- ry może obsłużyć jedną lub dwie trasy z dziećmi gorii nauczyciela stażysty wynosi 2,14 etatu, kon- kunek dowożonych dzieci, zakupy paliwa i części stałego pobytu oraz z miejsca pobytu czasowego, snych środków i ta granica jest jasno wytyczo- i będzie to samochód bezpieczny. Nie ukrywam, Wydatki bieżące na oświatę w Gminie Bychawa traktowego – 19,56, mianowanego – 37,30, a dyplo- zamiennych do samochodów, usługi napraw au- trwającego ponad 3 miesiące. na. Jeszcze większe środki na oświatę to paraliż że wychodzimy naprzeciw wieloletnim postula- mowanego aż 53,56 etatu. tobusów, koszty wynajmu na niektórych trasach Zniesione zostały sankcje karne m.in. dla obywa- innych działów. tom mieszkańców w tym zakresie, rodziców, któ- Inne wydatki na oświatę to opłaty za energię, opał, taboru dowożącego dzieci do szkół, zwrot kosztów teli polskich czy obywateli UE, za niedopełnie- rok 2012 subwencja - 6 541 044 zł Gmina Bychawa znalazła się liście do termomo- rzy ponoszą ogromny trud w dowożeniu swoich wkład gminy - 5 113 869 zł telefon, wodę, wywóz nieczystości, zakup materia- transportu, zwrot kosztów dojazdu dla dzieci nie- nie obowiązku meldunkowego. Zniesiono także dernizacji szkół, budynku urzędu i przedszkola. dzieci do ośrodków, szkół specjalnych. Obecnie łów biurowych, środków czystości, ubezpieczenia. pełnosprawnych oraz ubezpieczenie autobusów. obowiązki: W tym roku będzie pan musiał tak zaplanować takich dzieci wymagających dowożenia jest kilka- Monika Głazik »»zameldowania obywateli polskich oraz obywa- budżet, by w przyszłym, 2014 znalazły się środki naście, nie kilka. Jest to więc spełnienie pewnych teli UE na pobyt czasowy, nie przekraczający rok 2013 subwencja - 6 255 799 zł na wkład własny. standardów. Nie wiem czy przyniesie to jakieś wkład gminy - 4 584 335 zł Liczba uczniów w szkołach prowadzonych przez samorząd a wydatki z budżetu na oświatę w latach 2012-2013 trzech miesięcy, Rzeczywiście jest to powód do zadowolenia. istotne oszczędności, natomiast nie zwiększy Liczba uczniów Wydatki Liczba uczniów Planowane wydatki »»właścicieli, dozorców, sołtysów i administrato- w 2012 (zł) w 2013 (zł) 0 2 4 6 8 10 12 Zauważono to nawet na szczeblu regionalnym. wydatków. Wydatki na dowożenie dzieci niepeł- Szkoły podstawowe: w Bychawie, By- rów nieruchomości oraz zakłady pracy do we- mln zł 670 5 595 967 627 5 360 962 Bychawa i Biłgoraj to jedyne dwa samorządy nosprawnych w ubiegłych latach rosły lawinowo, chawce, Starej Wsi, Woli Gałęzowskiej ryfikowania wypełniania wymogu meldunku z woj. lubelskiego, które znalazły się na głównej musimy to powstrzymać, a zarazem zapewnić Gimnazjum 335 2 233 161 326 2 115 367 przez mieszkańców lub pracowników, liście do dofinansowania. To projekt duży i kom- jakość dowożenia. Udział procentowy wydatków na oświatę Kwoty obejmują tylko wydatki bieżące, bez inwestycji w szkołach. Uwzględniono wydatki na świetlice. »»zameldowania przez wczasowiczów i turystów. pleksowy, na ponad 6 milionów złotych, z czego we wszystkich wydatkach bieżących gminy Ustawa z dnia 7 grudnia 2012 roku o zmia- dotacja to kwota miliona sześciuset tysięcy, a ist- W następnym numerze burmistrz wróci jeszcze 50% 49% Dotacje dla szkół nie prowadzonych przez samorząd w 2013 roku nie ustawy o ewidencji ludności i dowodach nieje również duża szansa podniesienia dofinan- do tematu wydatków inwestycyjnych i projektów. Liczba uczniów Planowana dotacja (zł) osobistych weszła w życie z dniem 31 grudnia 49% Szkoła Podstawowa w Zaraszowie 38 310 989 sowania tego projektu z 30 % do 50 %. To jedna Opowie o planowanych modernizacjach dróg. Szkoła Podstawowa w Osowie (do 30.09.2013 r.) 12 64 525 2012 roku. 48% 47% potencjalna oszczędność, która rysuje się przed Wrócimy też do ustawy „śmieciowej” i problemu Wyjaśnień związanych z wątpliwościami po- nami, drugą stanowią oszczędności przetargowe, podwyżek opłat za śmieci. 47% Planowane dotacje na przedszkola i oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych (klasy „O”) jawiającymi się wraz ze zmianą procedury bo w przypadku tak dużej inwestycji się „obryw- 46% 45% Planowane wydatki w zł meldunkowej udzielają pracownicy Wydziału Samorządowe Przedszkole nr 1 w Bychawie 1 280 639 ki” zdarzają. Trzeba również wspomnieć, że li- 45% Niepubliczne przedszkole w Bychawie 329 465 Oświaty, Spraw Społecznych i Organizacyjnych czymy na nie również z tego powodu, że w 2013 Szkoła Podstawowa w Bychawce 68 052 Urzędu Miejskiego w Bychawe, tel.: 81 56 60 44% roku środków unijnych jest już niewiele i inwe- Szkoła Podstawowa w Starej Wsi Drugiej 79 070 004w. 16, e-mail: [email protected]. 43% Szkoła Podstawowa w Woli Gałęzowskiej (dwa oddziały) 159 875 stycji w samorządach będzie stosunkowo mniej, Oddział przedszkolny przy Szkole Podstawowej w Zaraszowie 96 354 rok 2011 rok 2012 rok 2013 Oddział przedszkolny przy Szkole Podstawowej w Osowie 70 064

Głos Ziemi Bychawskiej 4 1/2013 5 samorząd mieszkańcy

„„System informacji „„Podział gminy na stałe obwody głosowania Szczere wyrazy współczucia dla OGŁOSZENIA przestrzennej dla gmi- W numerze 8/2012 w „GZB” informowaliśmy mieszkań- podziału Gminy Bychawa na stałe obwody głosowania. Pani Marty Wołoszyn zastępcy burmistrza Bychawy ców o nowym podziale gminy Bychawa na okręgi wy- Podjęta uchwała zwiększa liczbę dotychczasowych ob- USC informuje ny Bychawa z powodu śmierci BABCI drobne borcze. W ślad za podjętą uchwałą w sprawie podziału wodów z 13 na 15 oraz zmienia ich granice i siedziby. w okresie od 19.12.2012 r. do 29.01.2013 r. śp. Apolonii Wołoszyn Już teraz nie wychodząc z domu można sprawdzić przez Gminy Bychawa na okręgi wyborcze, Kodeks Wyborczy Powyższa uchwała ma zastosowanie do wyborów do zarejestrowano: składają BEZPŁATNE Internet np. plan zagospodarowania przestrzennego nakłada obowiązek na rady gmin, aby dokonała podziału Sejmu RP i Senatu RP, Prezydenta RP, do Parlamentu burmistrz, kierownictwo i pracownicy dla interesującej nas działki w Bychawie lub po adresie na stałe obwody głosowania w terminie trzech miesięcy Europejskiego oraz referendów od chwili jej uchwalenia. Akty małżeństw Urzędu Miejskiego w Bychawie do 160 znaków wyszukać konkretny dom. Od tego roku działa System od dnia ustalenia podziału gminy na okręgi wyborcze. Dla wyborów samorządowych, zgodnie z art. 16 Przepisy »»Tania Odzież Bychawa, ul. B. Prusa 6 (za informacji przestrzennej GIS dla gminy Bychawa. W dniu 27 grudnia 2012 r. podczas obrad sesji Rady wprowadzające ustawę Kodeks wyborczy przyjęty po- 1. Krasa Andrzej i Piłat Magdalena 2. Pijas Marek i Romanek Elżbieta Biedronką) zaprasza: pon-pt 9-16 sob 9-13 Dostępny po wejściu na stronę internetową Bychawy Miejskiej w Bychawie, radni podjęli uchwałę w sprawie dział będzie miał zastosowanie w kadencji 2014-2018. 3. Majdan Łukasz i Kostrzewska Monika Szczere wyrazy współczucia Nowy towar w poniedziałki, częste obniżki cen www.bychawa.pl. lub firmy wdrażającej: mapy.gis- 4. Chomik Krzysztof i Sosnówka Lidia dla i promocje. -expert.pl. Do wyboru są trzy mapy podkładowe – ra- Poniżej zamieszczamy załącznik do uchwały obrazujący wyżej wymieniony podział. 5. Kałużny Marcin i Flis Ewa Pani Renaty Baran »»Zakład fryzjerski Bychawa, ul. Prusa 6 Numer Siedziba Obwodowej Komisji Numer strowa, topograficzna i ortomapa oraz kilka warstw, Granice obwodu głosowania kierownik sklepu Carrefour Express (za Biedronką) zaprasza od poniedziałku do obwodu Wyborczej Okręgu przedstawiających między innymi rzeźbę terenu. Jest Bychawa ulice: Antoniego Budnego, Mikołaja Pileckiego, Podzamcze, Zamkowa Środowiskowy Dom Samopomocy, w Bychawie piątku w godz. 8-16 sobota 8-13 Ceny najniższe 1 1 Akty zgonów to również praktyczny przewodnik po interesujących Sołectwa: Gałęzów - Kolonia Pierwsza, Leśniczówka, Łęczyca, Podzamcze ul. Pileckiego 20, Bychawa z powodu śmierci TATY w Bychawie! miejscach z punktu widzenia turystyki. W serwisie znaj- Bychawa ulice: 11 Listopada, Fryderyka Chopina, , Mikołaja Koper- Samorządowe Przedszkole Nr 1, 1. Witek Władysława Tarnawa Duża lat 89 śp. Czesława Matysia »»Zapraszamy osoby bezrobotne, powyżej 50 2 nika, Tadeusza Kościuszki, Lubelska, Podwale, Mikołaja Reja, Rynek, Sportowa, ul. Partyzantów 3, 2 2. Sagan Stefan Krzczonów lat 82 dziemy również informacje dla inwestorów. Dane te Stefana Batorego, Stanisława Wyspiańskiego Bychawa składają r.ż. do projektu „Aktywni Na Nowo” EFS. 3. Kolasińska Jadwiga Osmolice Pierwsze lat 53 pracownicy sklepu Carrefour Express będą podlegały systematycznej weryfikacji i już wkrótce Bychawa ulice: 1 Maja, Batalionów Chłopskich, Marii Dąbrowskiej, Aleksandra 4. Pucharski Zbigniew Wincentówek lat 67 Zapewniono m.in. stypendia i staże zawodowe. Fredry, Marii Konopnickiej, Kajetana Koźmiana, Księdza Dominika Maja, Księdza Szkoła Podstawowa, w Bychawie www.aktywninanowo.pl, tel. 519323854 stworzą kompletny obraz miasta i gminy. 3 Antoniego Kwiatkowskiego, Piotra Ściegiennego, Kornela Makuszyńskiego, Elizy ul. Szkolna 8, 3 5. Augustynowicz Teresa Bychawa lat 76 Orzeszkowej, Partyzantów, Bolesława Prusa, Juliusza Słowackiego, Szkolna, Bychawa 6. Kryska Janina Bychawa lat 88 »»ART-KART oferuje personalizowane zaproszenia Stefana Żeromskiego 7. Nalepa Stanisława Jabłonna Pierwsza lat 90 na ślub, komunię, chrzest oraz inne okazje. Urząd Miejski (sala konferencyj- 8. Janeczko Zofia Piotrowice lat 52 Podzamcze 19a, 23-100 Bychawa, tel.:507429931, 4 Bychawa ulice: Marszałka Józefa Piłsudskiego nieparzyste od nr 1-55 A na), ul. Marsz. J. Piłsudskiego 22, 4 9. Wołoszyn Apolonia Osowa lat 87 Szczere wyrazy współczucia www.art-kart.pl. Bychawa 10. Biernat Józefa Piotrków Drugi lat 94 dla Bychawa ulice: Armii Krajowej, Jarosława Dąbrowskiego, Piękna, Macieja Bychawskie Centrum Kultury, 11. Drozd Tadeusz Garbów lat 80 »»Podkuwanie i rozczyszczanie kopyt koni 5 Rataja, Karola Świerczewskiego, Marszałka Józefa Piłsudskiego nieparzyste ul. Marsz. J. Piłsudskiego 34, 5 12. Krysa Bogusław Świdnik lat 69 Pana Henryka od nr 57 do końca Bychawa pielęgnacyjne, korekcyjne, ortopedyczne, Bychawa ulice: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Generała Władysława Andersa, Zespół Szkół im. Ks. Antoniego 13. Skorek Jadwiga Wysokie lat 59 Sionkowskiego poochwatowe, sprzedaż artykułów jeździeckich, Generała Grota -Roweckiego, Generała Władysława Sikorskiego, Powstańców Kwiatkowskiego, 14. Nowicka Leokadia lat 90 6 6 emerytowanego pracownika Urzędu podków kontakt 607 955 277 Warszawy, Szarych Szeregów, Marszałka Józefa Piłsudskiego parzyste od nr 2 ul. Marsz. J. Piłsudskiego 81, 15. Szymczyk Zdzisław Nietrzeba lat 72 Miejskiego w Bychawie do końca Bychawa 16. Skorek Ryszard Stara Wieś Pierwsza lat 77 »»Nowy skup złomu „ZŁOMKING”-stali, metali z powodu śmierci MAMY Bychawa ulice: Adama Mickiewicza, Henryka Sienkiewicza, Władysława Rey- Zespół Szkół Zawodowych 17. Dubiel Sabina Słupeczno lat 81 kolorowych, makulatury. W Pawłowie przy lesie 7 monta, Spokojna, Wandzin, Marysin, Zadębie im. mjra H. Dobrzańskiego, 7 18. Tarasiński Jan -Kolonia lat 81 składają (piekiełko), pn-pt 8-16, sob 8-13, tel:790 661 320 Sołectwa: Marysin, Wandzin, Zadębie ul. Reymonta 4 b, Bychawa burmistrz, kierownictwo i pracownicy 19. Drozd Eugenia Krasienin lat 91 »»Stajnia Dębina zaprasza na kuligi, przejażdżka Centrum Kultury Wiejskiej 20. Kapica Anna Wola Gałęzowska-Kolonia lat 85 Urzędu Miejskiego w Bychawie 8 Sołectwa: Bychawka Druga, Bychawka Druga – Kolonia, Wincentówek, Zdrapy 8 saniami konnymi po lesie ognisko z kiełbasą Bychawka Druga 113 21. Foc Andrzej Bychawa lat 68 Szkoła Podstawowa im. K. Koźmia- 9 Sołectwa: , , Bychawka Trzecia - Kolonia, 9 22. Bigos Genowefa Gałęzów-Kolonia Pierwsza lat 81 i ciepłą herbatę, jazda konna na śniegu, wyst. na, Bychawka Druga – Kolonia 75 rachunki tel 607 955 277 10 Sołectwa: Osowa, Osowa - Kolonia, Wola Duża - Kolonia, Budynek szkolny, Osowa 61 10 23. Flis Tadeusz Zaraszów-Kolonia lat 57 Sołectwa: Kosarzew Dolny - Kolonia, Olszowiec, Olszowiec – Kolonia, Roma- 24. Kostrzewa Kazimierz Bychawka Druga-Kolonia lat 77 11 Remiza OSP, Olszowiec 10 11 »»Kupię lokal w Bychawie na dzialalność nów, Wola Duża 25. Niedźwiadek Mieczysław Czerniejów lat 90 gospodarczą min. 60 m2 kontakt mailowy Centrum Kultury Wiejskiej 26. Chojnacki Stefan Osmolice Drugie lat 65 Podziękowanie 12 Sołectwa: Gałęzów, Gałęzów - Kolonia Druga 12 [email protected] Gałęzów 24 27. Kozak Czesław Lublin lat 75 Szkoła Podstawowa, Serdecznie dziękuję wszystkim, którzy Sprzedam działki budowlane 10 a w Bychawie za 13 Sołectwa: Józwów, Wola Gałęzowska, Wola Gałęzowska- Kolonia, Kowersk 13 28. Gutek Stanisława Piotrków Pierwszy lat 77 »» Wola Gałęzowska 116 a 29. Wolski Marek Bychawka Trzecia lat 43 wzięli udział w ceremonii pogrzebowej mo- stacją PKN Orlen. Tel. 600 809 357 Szkoła Podstawowa, 14 Sołectwa: Stara Wieś Druga, Stara Wieś Pierwsza, Stara Wieś Trzecia 14 30. Kaznowska Jadwiga Gałęzów lat 76 jej babci Śp. Apolonii Wołoszyn, »»Sprzedam działki budowlane uzbrojone o pow. Stara Wieś Druga 55 31. Wiater Józefa Giełczew Doły lat 84 15 Sołectwa: , Urszulin, Zaraszów, Zaraszów - Kolonia Budynek szkolny, Zaraszów 64 15 Burmistrzowi i pracownikom Urzędu 18 arów przy ul. Ogrodowej w Bychawie, tel. 607 32. Zawiślak Janina Strzyżewice lat 97 33. Borowiec Tadeusz Bychawa lat 80 Miejskiego w Bychawie, rodzinie, znajo- 613 155 34. Kasprzak Henryk Piotrków Drugi lat 52 mym i sąsiadom – za obecność , wyrazy »»Elektronika muzyczna – naprawa wzmacniaczy. 35. Zienkiewicz Krystyna Lublin lat 85 współczucia i złożone kwiaty. Serwis RTV (naprawy domowe), montaż 36. Gołąb Krystyna Gałęzów-Kolonia Druga lat 82 W imieniu własnym i rodziny szczególnie anten satelitarnych. Andrzej Tracz, Bychawa, 37. Kowalik Stanisław Lublin lat 75 ul. Piłsudskiego 52, Tel. 669 544 560 38. Bogdański Czesław Wola Duża lat 93 pragnę podziękować Dyrekcji, lekarzom, „„Podwyżka cen wody i ścieków! 39. Potręć Lena Krzczonów Trzeci lat 02 pielęgniarkom, paniom salowym z Zakładu »»Sprzedam podgrzewacz wody cena 600 zł 40. Dziurda Władysława Piotrków Drugi lat 65 Opiekuńczo Leczniczego SPZOZ w Bychawie do uzgodnienia, tel. 698 719 314 Od 1 stycznia zmieniły się opłaty 41. Polowa Jadwiga Lublin lat 90 za opiekę, troskę i życzliwość okazaną »»Sprzedam mieszkanie drewniane z bali jako za wodę i ścieki. Wodociągi wiejskie Opracowała Regina Skoczylas – kierownik USC w Bychawie babci. materiał opałowy cena 2100 zł do uzgodnienia, Wodociąg Bychawa woda 2,85 zł/m3 było 2,39 zł/m3 Marta Wołoszyn tel. 698 719 314 woda 2,98 zł/m3, było 2,6 zł/m3 opłata abonamentowa 4,50 zł/ »»Sprzedam komórkę z bali sosnowych o wymiarach opłata abonamentowa 4,50 zł/ miesiąc, było 4,21 zł/miesiąc jako rozpałka na opał cena 1550 zł, tel. 698 719 314 miesiąc, było 4,21 zł/miesiąc Do podanych cen należy doliczyć »»Sprzedam alufelgi 15’ Rondell z oponami letnimi ścieki 5,00 zł/m3, było 4,5 zł/m3 8% podatku VAT. „„Idealny kandydat na przyjaciela SP sport 4 sztuki cena 1700 do uzgodnienia idealnie pasują do BMW tel. 698 719 314 Nie ma swojej budy ani miski. Ani nikogo, »»Sprzedam dwa wozy konne do remontu, cena kto by o niego zadbał. Uwielbia być głaska- 700 zł do uzgodnienia tel. 698 719 314 „„Program usuwania azbestu my, lubi ciepło i chętnie leży w jednym wy- »»Sprzedam regał pokojowy 5 m długi nie używany w bardzo dobrym stanie cena 900 zł do Zakończył się drugi nabór wniosków do projektu branym przez siebie miejscu. Gdy się cieszy, Do Urzędu Miejskiego w Bychawie wpłynęły 33 zgłoszenia, z czego cztery wnioski nie uzgodnienia tel. 698 719 314 „Pilotażowy system gospodarowania odpadami azbesto- zostały uzupełnione o brakujące załączniki i nie zostały przyjęte do realizacji. potrafi stanąć na dwóch łapkach i śmiesznie »»Udostępnię działkę na reklamę tel. 698 719 314 wymi na terenie Województwa Lubelskiego wzmocniony Jeśli są osoby chętne do skorzystania z dofinansowania, to będzie to możliwe jeszcze merda ogonem. Jest bardzo ufny do ludzi, »»Sprzedam samochodową centralę telefoniczną sprawnym monitoringiem ilości oraz kontroli ich usuwa- w tym roku. Urząd Marszałkowski zamierza ogłosić ponowny nabór, prosimy śledzić ale raczej omija inne psy. Nie ma pcheł! cena 1600 do uzgodnienia tel. 698 719 314 naszą stronę internetową www.bychawa.pl, gdzie znajdzie się informacja o naborze »»Sprzedam groch siewny „Brylant” pierwszy rok nia i unieszkodliwiania” o udzielenie dofinansowania na wniosków. Bezpański piesek „Misiek” czeka na dom. po centrali cena 140 zł/q tel. 698 719 314 pokrycie kosztów związanych z usuwaniem wyrobów za- Program: Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy Priorytet 2. Kontakt: 81 56-60-144 [email protected] »»Sprzedam jęczmień „Blask” pierwszy rok po wierających azbest z posesji położonych na terenie naszej Środowisko i Infrastruktura Obszar tematyczny: Odbudowa, remont przebu- centrali cena 120 zł/q tel. 698 719 314 dowa i rozbudowa podstawowej infrastruktury »»Sprzedam mieszkanie własnościowe (59 m2) gminy w roku 2013. 3 pokoje, kuchnia, łazienka, drugie piętro. tel. 500 420 551 Głos Ziemi Bychawskiej 6 1/2013 7 mieszkańcy mieszkańcy

sport „„W tenisa z mamą lub tatą 8 grudnia 2013 r. Uczniowski Wyniki: Powszechna nauka pływania! Klub Sportowy „Podkowa” zorganizował już po raz szó- 1. Michał Piwnicki i tata Tomasz – VI a „„Uczniowski sty Turniej Rodzinny w teni- 2. Konrad Rożenek i tata Piotr – VI b 3. Stanisław Zdybel i tata Robert – III b Klub Sporto- sa stołowego. „„1 % wy „Podkowa”, 4. Karolina Rybaczek i tata Krzysztof – VI a Przed nami rozliczenie roczne Jego celem jest promocja zdrowego stylu 5. Michał Król i tata Mariusz – VI b działający przy życia i aktywne spędzanie wolnego czasu 5. Katarzyna Mendykowska i tata Krzysztof – VI b podatku. Nie zapomnijmy skiero- Szkole Podsta- w gronie rodzinnym. Co roku impreza cieszy 7. Jagoda Kamińska i tata Piotr – V b się dużą popularnością – w tym pobiliśmy re- 7. Gabriela Oleszko i tata Mariusz – VI c wać swojego 1% dla potrzebują- wowej w Bycha- cych wsparcia mieszkańców na- kord, ponieważ zgłosiło się aż 37 drużyn! 9. Wiktoria Frączek i tata Andrzej – VI c wie, zorgani- W zawodach mogą brać udział wszyscy 9. Karolina Regmunt i mama Agnieszka – IV a szej gminy i regionu lub lokalnych zował w 2012 chętni uczniowie z mamą, tatą lub jednym 9. Marcin Rzucidło i tata Piotr – VI d stowarzyszeń. z dziadków. Gry prowadzone są systemem do 9. Oskar Mituła i tata Sylwester – V b roku nieodpłat- dwóch przegranych. Zabawa polega na tym, 13. Aleksandra Luterek i tata Tomasz – V d »»OPP: Fundacja Dzieciom „Zdążyć z Pomocą” ną naukę pły- że najpierw rywalizują dzieci, a następnie 13. Julia Głąb i mama Elżbieta – V a KRS: 0000037904, w rubryce „Informacje szcze- dorośli z tych samych par. Dopiero później, 13. Cezary Dziadosz i tata Tomasz – VI a gółowe” 18658 Golus Leonard wania dla sie- w przypadku remisu wynik rozstrzyga gra po- 13. Marcin Wolski i tata Artur – VI b demdziesięciu dwójna tzw. debel. Wszystkie mecze toczyły 17. Paulina Wieczorkiewicz i tata Grzegorz – VI a »»OPP: Fundacja Serce Dziecka im. Diny się w miłej i bardzo sympatycznej atmosfe- 17. Wiktoria Wolska i tata Janusz – VI c Radziwiłłowej KRS: 0000266644, a w polu pięciu uczniów. rze: współzawodnictwo mieszało się z uśmie- 17. Krzysztof Traczewski i dziadek Wacław – VI b „Informacje szczegółowe” Zuzia Mazurkiewicz chem, podaną dłonią i przyjaznym gestem. 17. Alicja Krzyżak i mama Marta – V c To już drugi taki cykl zajęć, Trzy najlepsze drużyny zostały nagrodzo- 17. Damian Grabczyński i tata Zbigniew – VI c »»OPP: Fundacja Dzieciom „Zdążyć z Pomocą” poprzedni cieszył się ogrom- ne medalami, pucharami oraz dyplomami. 17. Luiza Frączek i tata Piotr – VI a KRS: 0000037904, a w polu „Informacje szczegó- ną popularnością. Zarówno Pozostałe zespoły otrzymały medale i pa- 17. Joanna Grabska i mama Bernarda – V d łowe” 11093 Ciężak Alan uczniowie, jak i rodzice byli miątkowe dyplomy. Dużą niespodziankę 17. Kacper Budzyński i tata Tomasz – VI a zainteresowani jego konty- sprawił najmłodszy zawodnik, uczeń kla- 25. Julia Sądej i tata Tomasz – V a »»OPP: Fundacja Dzieciom „Zdążyć z Pomocą” nuacją. W związku z tym, sy III b, Stanisław Zdybel i jego tata, którzy 25. Michał Golan i tata Mariusz – V c KRS: 0000037904, w rubryce „Informacje szcze- w grudniu 2011 r., podjęliśmy zajęli III miejsce. Na szczególne wyróżnie- 25. Kacper Dudek i tata Paweł – III b gółowe” 10197 Kornelia Weronika Sowiło starania o pozyskanie pienię- nie zasłużyła para: Michał Piwnicki i tata 25. Aleksandra Kośka i tata Janusz – IV a dzy na realizację tego zada- były przez Annę Nawrocką stylów pływackich oraz szli- dystans 50 m indywidual- do Ministerstwa Sportu Tomasz, którzy trzy razy pod rząd stawali na 25. Szymon Szmit i tata Tomasz – IV a »»OPP: Fundacja Dzieciom „Zdążyć z Pomocą” nia. Z Ministerstwa Sportu i Andrzeja Miszczaka, na- fowali technikę, jednocześnie nie i w sztafetach dla dziew- i Turystyki w Warszawie o do- różnych stopniach podium. Organizatorami 25. Piotr Dworak i tata Marek – V a KRS: 0000037904, w rubryce „Informacje szcze- i Turystyki w Warszawie otrzy- uczycieli wychowania fizycz- poprawiając własną kondycję cząt i chłopców kl. IV – VI. finansowanie kolejnej edy- turnieju w roku szkolnym 2012/2013 byli: 31. Wiktoria Mazurek i tata Sławomir – V d gółowe” 6147 Jan Karol Barszcz maliśmy 15 000 zł. Finansowo nego ze Szkoły Podstawowej fizyczną. Zdobywcy pierwszych miejsc cji projektu i czekamy na od- Anna Nawrocka i Andrzej Miszczak, na- 31. Magdalena Rybaczek i tata Janusz – V b wsparła nas także Gmina w Bychawie. Siedemdziesięciu Wymiernym efektem i korzy- reprezentowali naszą szko- powiedź. Liczymy również na uczyciele wychowania fizycznego w Szkole 31. Jagoda Pałubska i tata Sebastian – VI b »»OPP: Fundacja Studencka „Młodzi – Młodym” Bychawa – kwotą 5 000 zł. pięciu uczniów klas I-VI zosta- ścią dla części uczestników łę w zawodach powiatowych. wsparcie ze strony władz lo- Podstawowej w Bychawie. 31. Julia Michalewska i tata Piotr – VI a KRS: 0000270261, w rubryce „Informacje szcze- Od 1 marca do 30 listopada ło podzielonych na pięć grup, było zdobycie kart pływac- Szczególnym osiągnięciem kalnych. Mamy nadzieję, że Nagrody zostały zakupione w ramach dotacji 31. Patryk Daśko i tata Robert – VI b gółowe” BLKS Granit Bychawa 1508 2012 r. na basenie przy Zespole z uwzględnieniem ich umiejęt- kich. Uwieńczeniem cyklu za- było zajecie I miejsca przez nasza inicjatywa znów spotka z budżetu Gminy Bychawa na zadania z za- 31. Agata Maj i tata Stanisław – V c Szkół im. ks. Antoniego ności. Jedni w trakcie nauki jęć w listopadzie były gmin- sztafetę chłopców na dystan- się ze zrozumieniem i popar- kresu kultury fizycznej. Uczestnikom ser- 31. Filip Dudek i tata Paweł – VI b Kwiatkowskiego w Bychawie przełamywali lęk i oswajali się ne zawody w pływaniu. Nasi sie 8 x 25 m. ciem burmistrza p. Janusza decznie dziękujemy i zapraszamy za rok! odbywały się zajęcia w ramach z wodą, by w końcu poczuć uczniowie rywalizowali w na- Ideę powszechnej nauki pły- Urbana. programu „Powszechna nauka się w niej komfortowo, inni stępujących kategoriach: dy- wania chcemy kontynuować. Anna Nawrocka, pływania”. Zajęcia prowadzone zaś uczyli się podstawowych stans 25 m dla dzieci kl. I –III, Dlatego złożyliśmy już wniosek Andrzej Miszczak

„„Podróże mieszkańców W dniach 17-25 listopada 2012 r. W Rzymie zatrzymaliśmy się na trzy dni. Spacer ulica- ruiny dwóch starożytnych budowli, które ukazują przed- obowiązkiem z tego względu, że z jego córką Janiną (po mężu Kulik) chodzi- mi Wiecznego Miasta wywarł na nas olbrzymie wraże- chrześcijańskie oblicze tego miasta. Pierwsza to grota i oł- łem w szkole do jednej klasy. Federacja Branżowych Związków nie. Następnego dnia po zawitaniu do Rzymu mieliśmy tarz boga Mitry, którego kult w starożytnym Rzymie był Kolejną odwiedzaną świątynią była bazylika św. Antoniego w Padwie, któ- Producentów Rolnych w Warszawie uczestniczyć we Mszy przy relikwiach Błogosławionego bardzo popularny. Druga to warsztaty cesarskiej mennicy. ra jest największym zabytkiem miasta, a zarazem arcydziełem sztuki w skali zorganizowała wyjazd pielgrzymko- Jana Pawła II. Wiadomość, że ksiądz który miał odprawić Ostatni poziom w dół to zabudowania zamożnych rzymian. światowej. Do tego należy dodać, że jest jedną z najczęściej odwiedzanych wo-szkoleniowy do Włoch, w którym mszę zmuszony był wyjechać z Rzymu bardzo nas zasmu- Do dnia dzisiejszego są tam akwedukty, którymi wartko świątyń świata chrześcijańskiego. Zwiedzając bazylikę przypomniałem so- ciła. Jednak los nam sprzyjał. Dogadaliśmy się z księdzem płynie czysta woda, spływająca z Lateranu w kierunku bie zdarzenie, którego byłem świadkiem kilka lat temu, gdy zwiedzałem tę miałem przyjemność uczestniczyć. Andrzejem z Białegostoku, który studiuje w Rzymie histo- Koloseum i Tybru. świątynię: w bazylice znajduje się sala dla spowiedników w różnych językach. Razem ze mną wyjechali pszczelarze bychawskiego koła rię. Po odprawieniu Mszy zaoferował nam swoje towarzy- Ogromnego przeżycia dostarczyła nam audiencja general- Uczestniczka z naszej grupy przystąpiła do spowiedzi. Jakie było jej zaskocze- – kol. Gustaw Szorek i Romuald Chromczak. Trasa piel- stwo i pomoc w dalszym zwiedzaniu Rzymu. Dzięki niemu na u Ojca Świętego Benedykta XVI, która odbyła się w auli nie, gdy spowiednik wyszedł z konfesjonału i czule się z nią przywitał! Okazało grzymki wiodła do Asyżu, Rzymu, Monte Cassino, Padwy udało nam się zwiedzić bazylikę św. Jana na Lateranie, papieskiej z udziałem 8 tys. pielgrzymów z różnych stron się, że zakonnik po głosie rozpoznał starą koleżankę ze szkoły. Po maturze ich i Wenecji. Pierwszym miastem, do którego dotarliśmy był Święte Schody i bazylikę Santa Maria Maggiore. świata. Żywiołowe spontaniczne śpiewy, okrzyki i muzyka drogi rozeszły się. On wstąpił do zakonu i wyjechał do Włoch. Spotkanie to Asyż – piękne miasto zbudowane na wzgórzu znane głów- Interesujące było zwiedzanie bazyliki św. Klemensa. Jest to orkiestry dętej z Chorwacji wprowadziły nas w miłą du- zaowocowało tym, że zakonnik oprowadził nas potem po bazylice. nie ze św. Franciszka. Zwiedzając bazylikę z XIII w., zbudo- jedna z najpiękniejszych i osobliwych w mieście świątyń. chową atmosferę. Podczas wycieczki, oprócz licznych przeżyć duchowych, odbyliśmy też spotka- waną w stylu włoskiego gotyku, zachwycaliśmy się freska- Składa się z kilku poziomów. Pierwszy poziom, zbudowa- Następnego dnia udaliśmy się na polski cmentarz wojen- nie z producentem owoców kiwi, który jest członkiem grupy producentów tej mi. W jej podziemiach znajdują się szczątki św. Franciszka. ny w miejscu świątyni z IV w. zniszczonej w czasie najazdu ny na Monte Cassino, gdzie złożyliśmy kwiaty. Nasza by- branży. Grupa posiada własną przechowalnię i sortownię owoców. Jego plan- Kolejną świątynią, którą zwiedziliśmy w Asyżu była bazyli- wikingów. Z drugiego poziomu zeszliśmy do odkopanych chawska trójka udała się do sektora VIII F na mogiłę nr 20, tacja obejmuje obszar 200 ha. Nagrodzeni ka św. Klary. W podziemiach spoczywają doczesne szczątki niedawno podziemi. Są tam dobrze zachowane ściany sta- w której spoczywa poległy w dniu 16 maja 1944 r. kapral W drodze powrotnej wstąpiliśmy do Wenecji. Po długotrwałych przejaz- św. Klary, założycielki zakonu klarysek. Jej zwłoki nie ule- rochrześcijańskiego kościoła. Znajduje się tu ołtarz z reli- Józef Łata z Kol. Gałęzów II. Jego pamięć uczciliśmy modli- dach spacer uroczymi uliczkami i mostami Wenecji był bardzo relaksujący. gły rozkładowi przez setki lat, co uznano za cud. kwiami św. Apostoła Cyryla, czczonego przez chrześcijan twą i chwilą ciszy. Dla mnie odwiedzenie tej mogiły było Zauroczeni byliśmy architekturą placu i bazyliki św. Marka. z Bałkan, Czech i Moraw. Na trzecim poziomie znajdują się Julian Kwiatkowski

Głos Ziemi Bychawskiej 8 1/2013 9 mieszkańcy mieszkańcy

księgarnia „„Regionalnie dla Mola „„7602 PLN Zapraszamy do wzięcia udziału w ko- Wielka Orkiestra Świątecznej Ważne miejsce na mapie Bychawy lejnej, 11. edycji literacko-kulinar- Pomocy gra już od 23 lat. „„Są w Bychawie klientów i towaru przybywało, ogromnie cieszą się bycha- nego konkursu z cyklu DLA MOLA, Wszystko zaczęło się w 1992 r. a załoga z pożyczonej stała się wianie mieszkający w róż- organizowanego od 2007 roku miejsca własna. nych częściach globu, któ- od zbiórki pieniędzy na rzecz szczególne, Po niespełna 10 latach, gdy rzy wielkim sentymentem da- przez Miejską Bibliotekę Publiczną Kliniki Kardiochirurgii Centrum bez których wszystko okrzepło w niezłym rzą „kraj lat dziecinnych”. Za w Bychawie. Zadanie polega na od- Zdrowia Dzieci w Warszawie, pod- funkcjonowaniu, przyszedł pośrednictwem internetowej nalezieniu w dowolnej książce z li- krajobraz czas na rewolucję! Zapadła łączności śledzą i zaopatru- czas której zebrana kwota prze- teratury pięknej opisu potrawy miasta byłby decyzja o likwidacji księ- ją się w regionalne, literackie wyższyła wszelkie oczekiwania. garni w Bychawie, w której perełki. regionalnej. Mile widziane te naj- Wówczas postanowiono rozdzie- niepełny. nota bene pracowała Regina Ponadto LUMER znajdu- bliższe sercu i podniebieniu smaki Codziennie Szewczyk, prywatnie żona je się w systemie pn. Polskie Lubelszczyzny. lić te pieniądze pomiędzy innymi Pana Leszka, osoba znana Księgarnie. Jest to Grupa szpitalami, dzięki czemu zrodził przechodzimy w Bychawie jako „Pani z księ- Księgarń Partnerskich, skła- się pomysł na założenie funda- obok jednego garni” lub po prostu „Pani dająca się z niezależnych pod- cji. W następnym roku nada- z takich miejsc. Renia”. Istnienie księgarni miotów, obejmująca swoim za- w Bychawie to obszerny i in- sięgiem całą Polskę (www.pol- no jej nazwę Wielkiej Orkiestry Wstępujemy po książkę, pod- teresujący temat, zasługują- skieksiegarnie.pl ). Dla właści- Świątecznej Pomocy. ręcznik, przybory do pisania, cy na oddzielne omówienie. cieli i pracowników LUMER-u Do konkursu może przystąpić każdy, niezależnie od wie- artykuły sportowe, gdy szuka- Wspomnień, faktów, zdjęć, za- każdy klient jest wyjątkowy, ku, miejsca zamieszkania, wykonywanego zawodu; wy- my prezentu lub gdy chcemy pisków na ten temat w pamię- do każdego podchodzi się tutaj starczy, że lubi czytać książki i bez trudu odnajduje się pooddychać zapachem literac- ci własnej i innych osób oraz z uśmiechem i gotowością za- w kuchni. kich bestsellerów, zawsze wi- archiwach poszukuje pani spokojenia najbardziej wyszu- Zadanie polega na odnalezieniu w dowolnej książce z lite- zewczyk tani z uśmiechem przez Panie: S Regina Szewczyk. Miejmy na- kanych potrzeb, oczywiście ratury pięknej opisu potrawy regionalnej. Mile widziane eszek L Regina Szewczyk © dzieję, że efekty w postaci ob- mieszczących się w granicach Renię, Małgosię, Ulkę, Jolę © te najbliższe sercu i podniebieniu smaki Lubelszczyzny. i Ewę. Innym razem, przecho- szernego artykułu już nieba- prowadzonej działalności. Jednak do konkursu można zgłosić również danie charak- dząc obok, spoglądamy tylko obecnego właściciela, pana przemian, transformacja kropki nad i musiało się do- wem pojawią się na łamach LUMER dzisiaj, to nie jest tyl- terystyczne dla innych regionów w Polsce i na świecie. na kolorową witrynę sklepu, Leszka Szewczyka połączo- ustrojowa dotknęła monopo- konać. Pomysł i dobra na- „GZB”. ko księgarnia i sklep sporto- Gdyby jednak poszukiwania w literaturze nie przyniosły pełną książek, zabawek, obra- ne z poszukiwaniem nowego listów, do których niewątpli- zwa to połowa sukcesu, wie- W 2001 r., na mocy porozu- wy, to rozpoznawalna mar- pożądanych rezultatów pozostaje wykorzystać wrodzony zów; wystawę sportowych tro- sposobu na życie. Pomysł wy- we należały ówczesne „Domy dzą o tym wszyscy, wiedziała mienia z PP „Dom Książki” ka, osadzona w krajobrazie talent i napisać własny utwór (opowiadanie, wiersz itp.). feów, które wywalczyli w siat- dawał się dobry, w okolicy nie Książki”. Zcentralizowany również rodzina Szewczyków. w Lublinie, LUMER wydzier- Bychawy i okolic, nie tylko po- To jest niepowtarzalna okazja, żeby na nowo odkryć nasze XXIII Finał jest bardzo wyjątkowy dla mieszkańców karskich turniejach bychaw- było nic podobnego, jedyne system zaczął się powoli roz- Cała reszta w postaci tysiąca żawił od przedsiębiorstwa lo- przez swoją podstawową dzia- bychawskie smaki. Bychawy nie tylko ze względu na to, że pieniądze zo- scy oldboje… stoisko w Domu Towarowym padać na mniejsze kawał- spraw urzędowych niezbęd- kal z zamiarem kontynuowa- łalność, ale również aktywną Następnie należy wybrany fragment wraz z opisem bi- staną przeznaczone dla seniorów, ale przede wszyst- Początki firmy LUMER z per- GS „SCh” coraz słabiej broniło ki. Firma ogłosiła przetarg nych do rozpoczęcia działal- nia tradycji księgarskich. obecność w życiu lokalnej spo- bliograficznym książki (imię i nazwisko autora, tytuł, stro- kim dlatego, że po raz pierwszy otworzyliśmy sztab spektywy lat wydają się za- się przed upadkiem. Żeby ku- na wydzierżawienie pomiesz- ności została dopełniona z en- Dzięki temu oferta firmy zo- łeczności. Właściciel – Leszek na, na której znajduje się opis) lub utwór własny wy- działający przy Bychawskim Centrum Kultury. Na po- bawne. Zaczynali od trzech pić zwykłe trampki trzeba było czeń magazynowych (dzisiaj tuzjazmem i niejako siłą roz- stała rozszerzona o książki, Szewczyk – chętnie wspiera słać na adres Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bychawie mysł wpadli członkowie Młodzieżowej Inicjatywy regałów. Na jednym były rę- jechać do oddalonego o 30 km sklep mięsny tzw. „krzczonow- pędu. I tak, w sobotę 3 paź- artykuły papiernicze i zabaw- działania kulturalne, sporto- (ul. Piłsudskiego 34, 23-100 Bychawa), e-mail: biblio- Kulturalnej, a w zbiórce wspomogli nas uczniowie kawice narciarskie w różnych Lublina. Mówiąc trywialnie ski”). I tutaj pojawia się postać dziernika 1992 r., sklep spor- ki. Prywatnie, choć czysto teo- we i edukacyjne. Jego firma [email protected] lub redakcji „Głosu Ziemi LO im. ks. Antoniego Kwiatkowskiego. Ogólna licz- rozmiarach ułożone tak, żeby okazja sama weszła w ręce. Leszka Szewczyka wraz z ma- towy LUMER otworzył drzwi retycznie, mąż stał się szefem to optymistyczny przykład na Bychawskiej”: [email protected] bądź dostarczyć osobi- ba wolontariuszy wyniosła 23 osoby. Działaliśmy zapełnić półki, na drugim A było to tak: Przedsiębiorstwo rzeniami o zmianach w życiu dla pierwszych klientów. Za żony. Praktycznie zaś w za- to, że w Bychawie można żyć, ście do biblioteki lub redakcji. przez cały dzień na terenie Bychawy oraz okolicznych trochę sprzętu i gadżetów Państwowe „Dom Książki” i o działaniu na własny rachu- ladą stanął uśmiechnięty pra- kresie księgarstwa uznanym pracować, zarabiać, pomagać Na zgłoszenia czekamy do 15 marca 2013 r. Wielki finał li- wsi, a o godzinie 20.00 przed BCK Bychawska Grupa wędkarskich, a na trzecim ak- w Lublinie miało swoją agendę nek. Okazja niejako sama się cownik „wypożyczony” z de- fachowcem była i jest żona. innym i jeszcze mieć z tego teracko-kulinarnego konkursu odbędzie 21 marca 2013 r. Fireshow wykonała „Światełko do nieba”. Mimo cesoria muzyczne i artyku- czyli księgarnię w Bychawie, nadarzyła, znalazł się lokal, likatesów LESZ-POL przez Z czym Leszek Szewczyk jako satysfakcję. w kawiarni artystycznej „Złota Lira” (BCK, Bychawa, lubel- panującego mrozu niestrudzeni wolontariusze nie ły tytoniowe. Sklep sportowy początkowo w sąsiedztwie a pomysł w głowie kiełkował. ówczesnego ich właściciela, szef (jak sam twierdzi) nie ma Tekst powstał pod wpływem skie). A wtedy wspólnie ze zwycięzcami konkursu będzie- tracili wiary ani ochoty, a uśmiechem nakłaniali do w Bychawie pojawił się dwa- kościoła (dzisiaj studio foto- Do tego podczas rodzinnej bu- śp. Leszka Ciecierskiego. Na problemu. chronicznej słabości do ksią- my czytać i przyrządzać to o czym przeczytaliśmy! wrzucenia chociażby symbolicznej złotówki. Nasza dzieścia lat temu, dokładnie graficzne), a potem przy ulicy rzy mózgów powstała nazwa tle wspomnianych wcześniej Dzisiaj śmiało można powie- żek autorki artykułu oraz roz- praca jednak nie byłaby tak satysfakcjonująca, gdyby w sobotę 3 października 1992 Piłsudskiego na parterze nowo LUMER, złożona z pierwszych trzech regałów z artystycz- dzieć, że LUMER to firma no- mów, prowadzonych pomiędzy Projekt „Danie dla Mola czyli czytanie podniebieniem” nie hojne serca mieszkańców Bychawy. To właśnie r. Takiego jak dotąd jeszcze wybudowanych bloków w cen- liter imion członków rodzi- nie ułożonym towarem jego woczesna. Z każdego miejsca księgarskimi półkami. jest realizowany dzięki środkom konkursu „Aktywna Wy napędzaliście nas do pracy, a każda kwota wrzu- nie było. trum miasta, z obszernym ma- ny (Leszek, Urszula, Monika, uśmiech wyglądał napraw- na świecie w księgarni inter- Barbara Cywińska Biblioteka” Akademii Filantropii w Polsce w ramach cona do puszki uświadamiała nas, że to co robimy Impulsem do założenia skle- gazynem. Przełom lat 80. i 90. Ernest, Regina). W takiej sytu- dę imponująco. Niemal każ- netowej LUMER można zamó- Programu Rozwoju Bibliotek ma sens. Dzięki Wam zebraliśmy dokładnie 7602 zł! pu były sportowe fascynacje XX w. to czas gospodarczych acji postawienie przysłowiowej dego dnia sklep się rozrastał, wić książkę. Z tej możliwości W imieniu Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy oraz Młodzieżowej Inicjatywy Kulturalnej dziękujemy za każdy grosz! „„Pisać każdy może… czyli konkurs na recenzję Kinga Moląg Podziękowania Przeczytałaś, przeczytałeś, rewelacyjną książkę. Urzekła, na adres: Miejska Biblioteka Publiczna, ul. Marsz. Podsumowując dwudziestoletnią działalność LUMER-u byłym i obecnym pracownikom, którzy mieli i mają swój zaintrygowała i zafascynowała Cię tak, że chcesz podzie- J. Piłsudskiego 34, 23-100 Bychawa lub dostarczać osobi- Organizatorzy konkursu: „„Nasi dzielnicowi chciałbym podziękować wszystkim, którzy choćby udział w rozwoju firmy. lić się wrażeniami z innymi osobami. Napisz recenzję tej ście do biblioteki lub księgarni. Miejska Biblioteka Publiczna i Księgarnia LUMER w najmniejszym stopniu przyczynili się do funkcjono- Największe podziękowania za to, że odwiedzają nas książki i zgłoś do konkursu! Prace należy opatrzyć metryczką z następującymi da- asp. Marek Dulbas »» wania tej jednostki. Szczególne podziękowania kieru- każdego dnia korzystając z proponowanej oferty, kieru- Miejska Biblioteka Publiczna w Bychawie i Księgarnia nymi: autor, tytuł, rok wydania recenzowanej książ- Patronat medialny: teren miasta Bychawa ję do firmy MOGROL, której pomoc złagodziła trudne ję do Mieszkańców oraz instytucji państwowych i pry- LUMER ogłosiły w styczniu konkurs na recenzję książki. ki, własne imię i nazwisko, adres i numer kontaktowy. Radio Lublin, „Głos Ziemi Bychawskiej”. telefony alarmowe: 81 56 60 033, 695 02 18 19 początki raczkującej firmy oraz do osób, które doło- watnych z terenu gminy Bychawa oraz gmin sąsiednich: Konkurs rozpoczął się 10 stycznia i będzie trwał do odwo- Nadesłane recenzje będą raz na kwartał oceniane przez »»asp. Sebastian Pałubski żyły swoje cegiełki w pierwszych dniach, miesiącach, Jabłonnej, Strzyżewic, Batorza, Zakrzewa, Wysokiego, łania (w kuluarach mówi się, że nawet cały rok). Zadanie komisję konkursową. Wybrane będą publikowane na Informacje: teren gminy Bychawa telefony alarmowe: 81 56 60 033, 695 02 18 07 latach po rozpoczęciu działalności LUMER-u. Do ta- Krzczonowa, Zakrzówka i Turobina. polega na napisaniu recenzji jednej lub więcej książek, stronie www biblioteki oraz na łamach „Głosu Ziemi tel. 81 56 61 076 kich osób zaliczam: Barbarę Pietrzak, Teresę i Andrzeja Leszek Szewczyk o dowolnej tematyce. Recenzje można przesyłać pocztą Bychawskiej”. Do wygrania, oczywiście, książki! [email protected] Traczów, Mariannę Świerzawską, Tadeusza Kuranta oraz elektroniczną: [email protected] w tema- Pamiętajcie, że recenzja musi być własnoręcznie napisa- śp. Leszka Ciecierskiego. Dziękuję również wszystkim cie wpisując „konkurs na recenzję”; pocztą tradycyjną na przez uczestnika konkursu.

Głos Ziemi Bychawskiej 10 1/2013 11 mieszkańcy mieszkańcy

„„Turniej w siatkówkę produkcja „„Ciekawy projekt dla osób „„Nabór do projektu dla drużyn OSP chcących otworzyć firmę „Pomagamy sobie” Lokalna Grupa Działania na rzecz Rozwoju Gmin Jak powstaje masło ekstra? Lubelska Fundacja Rozwoju zaprasza osoby pla- Ośrodek Pomocy Społecznej Powiatu Lubelskiego „Kraina wokół Lublina” ser- nujące rozpoczęcie działalności gospodarczej do decznie zaprasza do uczestnictwa w zawodach „„Większość z nas w Bychawie ogłasza nabór uczestni- udziału w projekcie „Czas na biznes!” realizo- sportowych w piłce siatkowej drużyny złożone lubi i je masło. ków do projektu systemowego re- z członków Ochotniczych Straży Pożarnych z tere- wanego od grudnia 2012 roku do 30 listopada alizowanego przez tutejszy ośrodek nu gmin: Bełżyce, Borzechów, Bychawa, Garbów, Ale czy kiedyś 2014 r. Głusk, Jabłonna, Jastków, Konopnica, Krzczonów, zastanawiali- w 2013 r. Niedrzwica Duża, Niemce, Strzyżewice, Wólka, Główny cel projektu: rozwój przedsiębiorczości na terenie woj. lubel- Zaprasza osoby chcące podnieść lub zmienić swoje Wysokie, Zakrzew. Zawody przeprowadzone zostaną ście się jakie skiego poprzez utworzenie co najmniej 48 mikroprzedsiębiorstw i za- kwalifikacje, które są: w hali sportowej Gimnazjum nr 1 przy ul. Szkolnej 8 ma właściwości pewnienie im wsparcia w początkowym okresie funkcjonowania do »»w wieku aktywności zawodowej, szczególnie w wie- w Bychawie 3 marca 2013 roku (niedziela). i jak go się robi? 30.11.2014 r. ku do 30 lat, Udział należy zgłosić najpóźniej do 14 lutego 2013: Udział w projekcie mogą wziąć: osoby bezrobotne, zarejestrowane w po- »»bezrobotne, zatrudnione (w tym rolnicy), LGD „Kraina wokół Lublina”, ul. Narutowicza 37/5, Masło jest wysokokaloryczne - wiatowych urzędach pracy, w tym:·osoby długotrwale bezrobotne tj. po- »»oraz pełnoletnią uczącą się młodzież z rodzin 20-016 Lublin e-mail: k.salagierski@krainawokollu- 780 kcal/100 g, gdyż głównym zostające bez zatrudnienia przez okres co najmniej 12 miesięcy w ciągu niepełnych. blina.pl tel./faks: 81 532 30 65 jego składnikiem jest tłuszcz, 24 miesięcy poprzedzających dzień przystąpienia do projektu; osoby nie- Oferujemy: którego w maśle bychawskim aktywne zawodowo, w tym kształcące/uczące się zamieszkałe na terenie »»opłacenie kosztów szkoleń, kursów, doradztwa itp., jest nie mniej niż 82 %; na- m.in. powiatu lubelskiego (ziemskiego). »»uzyskanie profesjonalnego wsparcia specjalistów, »atrakcyjną tematykę szkoleń stępnie woda (16 %), substan- Z możliwości udziału w projekcie wyłączone są osoby, które posiadały » »»miłą atmosferę. cje organiczne nietłuszczowe zarejestrowaną działalność gospodarczą w okresie 12 miesięcy przed „„Konkursy dla regio- i nieorganiczne stanowią do przystąpieniem do projektu. Zainteresowanych zapraszamy do siedziby OPS ul. nalistów 1,5 %. Masło zawiera ponad- W ramach projektu przewidziane są następujące formy wsparcia: Marsz. J. Piłsudskiego 22 od poniedziałku do piątku to witaminy rozpuszczalne »»1. Wsparcie szkoleniowo-doradcze. w godz. 7.15-15.15. Moja miejscowość w dawnych w tł uszczach, tj. A, D, E, K. Nie »»2. Wsparcie finansowe na rozwój przedsiębiorczości: jednorazo- M.N. zawiera barwników, konser- opowieściach we wsparcie kapitałowe dla 48 osób w maksymalnej wysokości wantów, tłuszczy roślinnych, 40 000,00 zł. ychawa Projekt „Pomagamy sobie” jest współfinansowany przez Lokalna Grupa Działania „Kraina wokół Lublina” za- soli. A jak powstaje? Oto pro- »»3. Wsparcie pomostowe. Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu prasza wszystkich chętnych uczniów szkół podsta- ces produkcji masła na przy- /UM B Społecznego łazik wowych klas IV-VI oraz uczniów gimnazjów miesz- kładzie Okręgowej Spółdzielni G Nabór formularzy zgłoszeniowych do udziału w projekcie przewidziany onika M kających na obszarze LGD „Kraina wokół Lublina” Mleczarskiej w Bychawie. © jest na styczeń/luty 2013 r. Osoby zainteresowane udziałem w projekcie © do udziału w konkursie: „Moja miejscowość w daw- Wirowanie mleka prosimy o kontakt telefoniczny lub osobisty z biurem projektu: Lubelska nych opowieściach”. Prace na konkurs można skła- wykorzystana do produkcji się śmietanką maselnicę. Fundacja Rozwoju Oddział w Lublinie, ul. Rynek 7, 20-111 Lublin, „„Odśnieżanie dróg dać od 2 stycznia do 10 marca 2013 roku w biurze Masło otrzymuje się z wydzie- masła przechowywana jest W Bychawie zmaślanie od- Pakowanie tel. 81 528 53 02, e-mail: [email protected]. LGD „Kraina wokół Lublina” przy ul. Narutowicza lonej z mleka krowiego i odpo- w tanku fermentacyjnym. bywa się metodą tradycyj- Informacje o stanie przejezdności oraz wszelkie uwa- 37/5 w Lublinie. wiednio przygotowanej śmie- Jej temperatura musi wynosić ną: w maselnicy wykonanej Masło pakuje się na pakowacz- gi odnośnie zimowego utrzymania dróg powiato- Nasze tradycje i obyczaje tanki. Mleko ze zbiornika od- 10-11 °C. ze stali nierdzewnej, którą ce do masła po 200 g w papier wych można uzyskać telefonicznie w czasie trwania biorczego podgrzewa się do Dojrzewanie mleczarnia wykorzystuje od pergaminowy powleczony folią akcji zimowej w godzinach 4.00-20.00 pod numerem Dla dorosłych mieszkańców obszaru LGD proponuje temp. 40-45 °C, a następnie 1961 r. W ruchu masielnicy aluminiową. Pracownik ręcz- „„Przegląd jasełek w BCK tel. 501 80 51. Za zimowe utrzymanie dróg powia- natomiast konkurs „Nasze tradycje, obrzędy i oby- kieruje się na specjalną wi- Dojrzewanie śmietanki odby- kuleczki tłuszczu skupiają się nie dostraja pakowaczkę, by towych (teren gminy Bychawa) odpowiedzialny jest czaje”. Więcej na temat konkursów, regulaminy rówkę (obroty 7000/min). Tam wa się poprzez przetrzymy- łącząc w bryłki masła. W wy- dozowała odpowiednie por- W tegorocznym XVI przeglądzie w dn. 20 stycznia w BCK udział Obwód Drogowy Nr 2 w Bychawie. i karty zgłoszenia na www.krainawokollublina.pl. następuje oddzielenie śmie- wanie przez około 16 godzin niku zmaślania wydziela się cje masła: +- 5 %. Następnie wzięło 14 grup kolędniczych: ze Szkoły Podstawowej w Bychawie, Informacje odnośnie zimowego utrzymania dróg zapraszamy! tanki od mleka – trwa to tyl- śmietanki w obniżonej tem- maślanka, która następnie pracownica OSM pakuje kost- Domu Dziecka w Woli Gałęzowskiej, Samorządowego Przedszkola gminnych można uzyskać telefonicznie w Urzędzie ko 2-3 sekundy. Uzyskana peraturze. Ma to na celu na- jest odprowadzana z maselni- ki w kartony zbiorcze. Termin nr 1 w Bychawie, Szkoły Podstawowej w Zaraszowie, Przedszkola Miejskim w Bychawie pod numerem telefonu: 81 56- w wyniku wirowania śmietan- branie przez kuleczki tłuszczu cy. Wygniata się i usuwa nad- przydatności do spożycia ma- Niepublicznego „Akademia Poziomkowa”, Szkoły Podstawowej 60-004 w. 39 oraz w pokoju nr 3 (w godz. 7.15-15.15) ka jest emulsją o zawartości sprężystości i powoduje za- miar wody. sła extra – 30 dni. w Bychawce, Gimnazjum nr 1 im. Obrońców Ojczyzny w Bychawie, oraz pod numerami tel. komórkowych 693-298-252; tłuszczu 26-35 %. gęszczenie śmietanki. Dodaje Monika Głazik Szkoły Podstawowej w Woli Gałęzowskiej, „Grupa bez cenzury” 669-365-185. się czyste kultury bakterii fer- Formowanie z Bychawskiego Centrum Kultury, Szkoły Podstawowej w Starej Wsi Uwagi odnośnie zimowego utrzymania dróg woje- Pasteryzacja mentacji mlekowej. Następnie masło wyładowu- Drugiej, Centrum Kultury i Promocji w Piotrowicach, Zespołu Szkół wódzkich można składać całodobowo pod nume- Nowe opakowanie Następnie w temp. 92-95 °C je się ręcznie z maselnicy do im.ks. A. Kwiatkowskiego w Bychawie. rem telefonu: 81 56-61-392. przeprowadza się pasteryza- wózka ze stali nierdzewnej. Wszystkim kolędnikom serdecznie dziękujemy! Kolejność odśnieżania dróg gminnych: masła cję śmietanki, którą później Zmaślanie ma na celu prze- A z wózka ręcznie przekłada I - przywrócenie przejezdności w ciągu 8 godzin, od- odgazowywuje się i oziębia Zmaślaniekształcenie śmietanki w ma- do pakowaczki. śnieżanie całej szerokości jezdni. Od lutego br. Masło Extra z Bychawy wodą lodową. Zanim zostanie sło. Za pomocą pomp napełnia II - przywrócenie przejezdności w ciągu 72 godzin, będzie pakowane już w nowe odśnieżanie pasa szerokości 4 m, mijanki co kilkadzie- opakowanie. siąt metrów. III - przywrócenie przejezdności w ciągu 6 dni,odśnie- „„Informator turystyczny „Bychawa na weekend” żanie pasa szerokości 4 m, mijanki co kilkadziesiąt metrów. Folder o Bychawie wydany nakładem Bychawskiego Kolejność odśnieżania dróg powiatowych: Towarzystwa Regionalnego przy wsparciu finanso- w sytuacji niekorzystnych warunków atmosferycz- wym Gminy Bychawa można zakupić m.in. w księgar- nych dopuszczalne są przerwy w komunikacji na drogach standardu III – do 6 godzin, IV – do 8 go- ni przy ul. Piłsudskiego oraz w księgarni internetowej dzin, V – do 24 godzin, VI – do 48 godzin.

LUMER. Cena 5 zł. anaj Podział dróg gminnych i powiatowych na kategorie H i standardy znajduje się na stronie internetowejc by- o m asz T ©

© chawa.pl>aktualności>odśnieżanie dróg.

Głos Ziemi Bychawskiej 12 1/2013 13 mieszkańcy historia Głos Regionalistów zima

dodatek Hej kuligiem, kuligiem... do „Głosu Ziemi Bychawskiej” Trzaskający mróz nie odstręczył, a błękitne nr 1 (240) niebo i jaskrawe słońce wprost zapraszały redaguje 1 na kulig. Jeszcze tylko ciepłe odzienie, coś na BYCHAWSKIE (80) rozgrzewkę, no i oczywiście najważniejsze – TOWARZYSTWO REGIONALNE 2013 sanie zaprzężone w prawdziwe konie.

A nie zapomnijmy o jancza- galopada na wskroś przez step rach, bez ich dźwięku kulig był- ośnieżony nie doszła do skutku. Pamiętnik z lat wojny by niepełny. Koni i sań dostarczy- Ujeżdżona droga przebłyskiwała li członkowie bychawskiego od- lodem a miejscami wyzierał czarny 17 IX 1940 r. działu Polskiego Stowarzyszenia asfalt. Zatem w obawie o zdrowie Użytkowników i Przyjaciół Koni, rumaków pozwoliliśmy sobie jedy- Kilka tygodni temu przyjechała

Kuców Roboczych oraz Konnych nie na statecznego kłusa. p u st do mych sąsiadów panienka ma- Producentów Zdrowej Żywności Wysmagani nieco mrozem i wie- S jąca 14 lat, zgrabną postać, ślicz- atarzyna

(Uf! Co za nazwa). trzykiem dotarliśmy prze Łęczycę K ne włosy, nieco za długi nos i co © Uczestnicy imprezy – miłośnicy do Kiełczewic Maryjskich. Uwagę © dziwniejsze była dość mądrą. i sympatycy konnej trakcji, atrak- turystów przyciągnęły widocz- z rusztem, na którym wnet stanę- Jeśli uczestnikom kuligu czegoś do Z początku nie robiła na mnie cji i tradycji z Bychawy i okolic, nie z daleka cmentarze wojenne ły gary bigosu i ostrego lecso z pa- pełni szczęścia zabrakło, to muzy- zupełnego wrażenia, lecz póź- a także z Lublina. W sumie jakieś z I wojny światowej i pięknie po- pryki. Nie zabrakło kiełbas i pla- ki. Niestety brak w naszym towa- niej przekonałem się, że jestem dwadzieścia osób, w tym groma- łożony neoklasycystyczny kościół strów boczku przypiekanego na rzystwie grajków – tradycjonali- nią zajęty. Czy uległem kokiete- da dzieci. Więc zbiórka w okolicy w Kiełczewicach. Jeszcze tylko ogniu. Powodzeniem cieszyły się stów, a i ze śpiewem krucho, bo re- ryjnym uśmieszkom czy miłym starego szpitala, trochę staropol- zjazd w głąb zalesionego wąwozu rozmaite nalewki i góralska herba- pertuar niedomaga. Biedne sokoły słówkom, nie wiem. Miałem ry- Bychawa. Lata 30. Widok na nowo założony park z balkonu banku. skiego mitrężenia na sanie i haj- i jesteśmy u celu wycieczki, w sie- ta z rumem. nie starczą za wszystko. Więc gdy- wala w osobie jej bliskiego krew- Ze zbiorów Polikarpa Dudziaka z Tarnowa. że trojka! Trojka i owszem była. dzibie pana Alfreda. Przeurocze O czym gada się wśród uczestni- by tak trochę dobrych chęci, tro- nego, Kazika [od red.: Luterka], Fantazyjnego pojazdu złożone- to miejsce – stromy wąwóz, głębo- ków końskiej imprezy? O koniach, chę nauki, tradycyjny kulig mógł- do którego odnosiła się jak do 22 IX 1940 r. Czyż zawsze trzeba zglajchszal- go z dwu par sań i zaprzężonego ki na kilkanaście metrów, drew- kawalerii, bitwach, uzbrojeniu i in- by stać się współczesnym towarem kuzyna. A on ją kochał jak kocha towanym dziennikom wierzyć? w trzy dzielne kuce felińskie do- niany domek przy zboczu szopy nych męskich sprawach, choć dziś eksportowym. A i nas samych łą- chłopiec dziewczynę. Serdecznie Dzisiejszej nocy przeszła nad Jakiż rezultat tej wojny total- starczył pan Alfred Sagan, hodow- na sprzęt i stajnie dla koników. Na i panie mają w tej materii wiele do czyłby trochę bardziej. się śmiałem widząc jego przymi- Bychawą, dość rzadka o tej po- nej? Kto w końcu zwycięży? O ca z Kiełczewic. Niestety, radosna wędrowców czekało duże ognisko powodzenia. Marek Kuna lania i dwuznaczne zachwyty, to rze, burza z piorunami. Gdzieś cóż się biją? Niemcy nazywają Pamiętnik znów niezrozumiałe dąsania się. niedaleko wskutek piorunu wy- tę wojnę walką z przestarzałymi Ostatnia część wspo- Ja choć byłem z nią na poufałej buchł pożar, bo syrena stra- metodami politycznymi stopie nie posunąłem się za da- ży ogniowej wezwała straża- reprezentowanymi przez Anglię. mnień urodzone- „„Podsumowanie projektu leko. Zająłem ją jednak nieco. ków do ratowania. Mój Boże! Niech ta wojna skończy się jak go w Bychawie Wpisałem się do jej pamiętnika, Kilkadziesiąt lat wstecz rzadko najprędzej! W ramach projektu sys- zakończonym udziale, jedna osoba Mieczysława Kuny a także otrzymałem zaproszenie kto ratował dobytek ludzki tra- 29 IX 1940 r. temowego „Pomagamy będzie brała udział także w 2013 r. (1922-2012) to jego pi- na korespondencję. (...) fiony przez piorun. To kara boża! Należy podkreślić, że założone Przy tym niby-flircie zapominam Mówiono i kiwano smutnie gło- I muszę siedzieć w domu. Ja, co sobie” realizowanego cele projektu zostały osiągnię- sany od września 1940 o kłopotach finansowych mojej wami nad niezliczonymi i po- nie cierpię samotności, siedzę przez Ośrodek Pomocy te, dokonano aktywizacji społecz- do maja 1941 pamięt- matki. Chciałbym jej pomóc, ale twornymi grzechami Spaleńca. A i jedynie zadowalam się tą ba- Społecznej w Bychawie no - zawodowej 35-osobowej gru- nik. Autor w tym cza- jak? dziś? Dziś intelekt ludu podniósł zgraniną. Czyjaż to wina? Wina zostały zrealizowane py projektowej, wszyscy uczestni- się na wyższy szczebel. Tylko tego przeklętego bożka, strasz- cy ukończyli wybrane przez sie- sie był bezrobotny i pi- 19 IX 1940 r. stara dewotka wierzy w zabobo- nego demona: Mamony. Nie mam wszystkie zaplanowa- bie szkolenia i otrzymali stosowne sania dziennika podjął Dziś przed południem z bra- ny i przesądy. (...) w czym pokazać się ludziom! ne na rok 2012 szkolenia zaświadczenia. sie w zasadzie… z nu- ku benzyny wylądował w na- 27 IX 1940 r. Żyję przy matce jak pasożyt i kursy podnoszące kwa- Działania Ośrodka skupiły się szej okolicy samolot. Ludzie spo- i jeszcze myślę o sobie! nie tylko na podnoszeniu kwalifi- dów. Aż szkoda więc, glądali na tego stalowego ptaka (...) Dałem krawcowi do nicowa- ychawa lifikacje oraz terapie i do- kacji przez uczestników, ale tak- że w maju 40 r. otrzy- z nadzieją, że to nie niemiecki. nia moją jedyną, szkolną ma- 30 IX 1940 r. OPS B © radztwo zawodowe dla że udzieleniu im wszechstronnego © mał pracę w spółdzielni rynarkę. Ileż ja straciłem przez Szalenie bolą mnie zęby. Już wsparcia w postaci pracy socjalnej, realizacji projektu i zakresu pro- Trwa nabór. Zainteresowanych za- 21 IX 1940 r. tę przeklętą wojnę! Byłbym już dłuższy czas. Jakże się fatalnie grupy 35 osób. i jego dziennik trafił do doradztwa i poradnictwa, a tak- ponowanych działań. Wiele osób praszamy do siedziby Ośrodka, ul. Sam nie wiem, co mi jest. Od uczniem pierwszej licealnej, złożyło! Bolą mię górne i dolne Konferencja podsumowująca reali- że niezbędnej pomocy finansowej. wyraziło chęć ponownego w nim Piłsudskiego 22 w godz. 7.15-15.15. szuflady. rana jestem nie swój, jakiś roz- a tak co? Jestem wielkim cięża- zęby trzonowe z jednej i drugiej zację projektu odbyła się 27 grud- Osobom biorącym udział w PAL, udziału, co świadczy o trafności mgr Marta Nakielska, leniwiony. Prawda, że dziś nie rem dla mojej matki! strony szczęki. Gdy jem cier- nia 2012 r. Dokonano podczas jej a także ich otoczeniu (osobom naj- podejmowanych przez Ośrodek starszy specjalista pracy socjalnej będę jadł obiadu, gdyż matka Po dobno n a pa ź d z ier n i k pr z e z n a- pię męki Tantala. Leczyć ich nie trwania prezentacji działań zreali- bliższym) zorganizowano działania działań. poszła na odpust. Biedne mat- czają nam „wyższe władze” 150 g ma za co. W naszym budżecie zowanych w ramach projektu oraz środowiskowe i integracyjno-kul- OPS w Bychawie w 2013 r. po- czysko! Sama, kaleka, musi pra- (sic!) chleba dziennie na osobę. byłby olbrzymi deficyt nie dają- Programu Aktywności Lokalnej, turalne. Były to wspólne wyjazdy nownie aplikuje o środki finan- cować na nas dwoje. Ojciec żyje Gdy ktoś na śniadanie, na obiad cy się niczym pokryć. Bo skąd? który stanowił jego integral- do Bałtowa oraz teatru, a także in- sowe z Europejskiego Funduszu Projekt „Pomagamy sobie” jest współ- osobno. Wczoraj chciałem skosz- i kolację prawie zawsze musi jeść Dobrze, że jest na lichą strawę. ną część. Uczestnicy konferencji tegracyjna zabawa andrzejkowa, Społecznego na realizację projektu, finansowany przez Unię Europejską tować jego jedzenia to mnie ofuk- tylko ten chleb, to jak ma wyglą- Z mojego zamiaru wkręcenia otrzymali gadżety promocyjne, mo- która odbyła się 18 listopada ub. w ramach którego zakłada podjęcie w ramach Europejskiego Funduszu nął i nie dał. Może nasza wegeta- dać? Zapominam, że nie tylko u się do spółdzielni będzie chy- Społecznego gli wyrazić swoje opinie na temat roku. działań w stosunku do 18-osobo- cja poprawi się z chwilą, gdy się nas ten niedostatek. Wszędzie ba fiasko. Nie otrzymałem kate- szkoleń, ich realizacji, organizacji. Podczas konferencji podsumowu- wej grupy uczestników. W bieżą- wkręcę do tutejszej spółdzielni? gdzie dotarła zawierucha wojen- gorycznej odmowy, broń Boże!, Czworo uczestników tegoroczne- jącej projekt zebrano wiele pozy- cym roku planujemy realizację PAL na to samo. Wiadomości o woj- ale przyjmą mnie jeśli przyjdzie go projektu powróciło do niego po tywnych opinii na temat sposobu dla pełnoletniej młodzieży szkolnej. nie mamy skąpe i jednostronne. okazja.

Głos Ziemi Bychawskiej 14 1/2013 15 historia historia Głos Regionalistów Głos Regionalistów

zawierucha! Bóg wie kiedy się to Długo wodziłem za tym curiosum spotka, co ubiegłego roku? Nie sobie serdak pod okiem matki. skończy! Oby jak najprędzej! oczyma, aż znikło za widnokrę- wiem. Nie chcę myśleć o tym. Bo Wysłałem dziś list do Grzesiuka. giem. Co to było? Nie wiem. Matka dużo znajduję podobieństw. A ja 8 XI 1940 r. przyniosła skórę na buty. Może siedzę prawie bezczynnie w domu, 25 I 1941 r. Zaniedbałem trochę pisanie pa- i dla mnie znajdą się zelówki. Abym nawet wody nie mogę przynieść Kilka dni temu przyszedł z gmi- miętnika. Ale prowadzę tak mo- mógł wyjść na ulicę trzeba mi jesz- matce! Choć zawsze jestem opty- ny nakaz płatniczy z terminem do notonny tryb życia, że raz napisać cze: skarpetek, palta lub ciepłej mistą, to w tym wypadku smutne końca stycznia i z groźbą, że „o ile ta starczy. Matka dzisiaj poszła kurtki. Teraz uczę się pisma gotyc- stawiam sobie horoskopy. Ale, ale! nie zostaną uregulowane zaległo- do Lublina. Po owe buty. Może mi kiego. (...) Aresztowano Zygmunta O. Powodu ści” (60 zł) to matka „będzie wnie- kupi także książkę do niemieckie- nie znam. Sądzę, że nie za zwykłe siona do wykazu osób podlega- go. I jeszcze coś. Książkę do wło- 6 XII 1940 r. przestępstwo. Chodził on do rów- jących przymusowemu wysiedle- skiego. Zamierzam bowiem zostać No, zima zaczęła się na dobre. norzędnej klasy co ja, choć w innej niu z posiadanych gospodarstw poliglotą. Może się to na co przy- Dzisiejszej nocy spadł dość duży szkole. Zaczynam lękać się o sie- rolnych i nieruchomości”. Ładna da. Bo nie wątpię jeszcze, że wojna śnieg. Mój brat cioteczny, Adam, bie. Ale chyba płonne obawy. Do sprawa, co? niedługo się skończy i może jeszcze został komisarzem w piekarni kon- niczego nie poczuwam się. Od połowy stycznia douczam dzie- 2 X 1940 r. uczę się niemieckiego i dla własne- będę człowiekiem, a nie jak teraz tyngentowej. Myślałem, że i ja się ci siostry, chyba na tych samych I mamy Pakt Trzech Mocarstw. go użytku piszę słowniczek spolsz- pariasem. tam załapię, tymczasem rozczaro- 31 XII 1940 r. warunkach, co i w ub. roku. Japonia, Włochy i Niemcy. Układ czonych wyrazów obcych. Dzisiaj Wczorajszy dzień był miłym wy- wałem się. Ostatni dzień roku! Ten rok przy- ten jest tak skonstruowany, że jest u nas jarmark. jątkiem. Było ładnie, ciepło. niósł ludziom dużo nieszczęść! 5 II 1941 r. sił generacji tylko pesymistyczne mi i pozwala na dalszą korespon- Japonia, Niemcy i Włochy współ- Korzystając z efemerycznej pogody 22 XII 1940 r. I naszej rodzinie ich cząstka się do- Muszę znów dopisać kilka faktów może wywołać widoki. Co będzie dencję. Poczekam trochę, a później pracują przy budowie nowego 25 X 1940 r. dla zdobycia owych książek ukopa- Dość długo zostawiłem molom ten stała. Wszakżeż w tym roku mat- z mej dość monotonnej wegetacji. później? może i napiszę. porządku. W razie gdyby jedno Wczoraj matka z ojcem poszli do łem… chrzanu. (...) Dzisiaj znowu pamiętnik. Ale niedawno właśnie ka uszkodziła sobie ciężko rękę, Mam małe króliki i niedługo spo- Wysłałem list do Nuli. z tych państw zostało zaatako- Lublina. Matka kupi tam buty za niebo oblekło się całunem chmur. zaszły wypadki, o których trzeba że do tej pory nosi ją bezwładną, dziewam się nowej „partii”. Nie zo- Nadchodzi sezon skupu jaj w tutej- 26 IV 1941 r. wane przez państwo nie biorące kartą zapotrzebowania, co znacz- choć słówkiem wspomnieć, by bę- wszakżeż to w tym roku z przy- staliśmy „wysiedleni”, bo matka szej spółdzielni, więc złożyłem i ja Wojna w Jugosławii skończona! udziału w obecnej wojnie europej- nie obniża rzeczywiste, dzisiejsze 9 XI 1940 r. dąc staruszkiem ze łzą w oku czy- czyny srogiego zimna i braku do- sprzedała skórę na obuwie i beczkę podanie o przyjęcie. Nie otrzyma- Niedługo i Grecja się podda! skiej lub konflikcie chińskim wów- ceny. I tak, gdy trzewiki na mat- Zanadto w czarnych kolorach tać moje dość błahe sprawy młodo- brego odżywienia znaleźliśmy się byle tylko spłacić. Otrzymała teraz łem jeszcze żadnej miarodajnej od- W Bychawie jest komisja na robo- czas inne mocarstwa uczestniczą- kę kosztują teraz przeszło 150 zł, przedstawiłem ojca. Nie jest on taki ciane. W piątek przysłał mi kartkę z ojcem (ja i ojciec) w szpitalu! Nie kwit na 10 m pięknego, szerokie- powiedzi, choć z innych źródeł za- ty do Rzeszy. Wielu już otrzymało ce w układzie pospieszą z pomocą to na kartkę cena nie przekroczy zły. Tylko, gdy kłócą się z matką to mój kolega szkolny Grzesiuk i pro- mogę zapomnieć, że nie tylko nam go płótna po cenie urzędowej (4 zł pewniają mnie o pomyślnym zała- karty. Napisałem list do Nuli. przy użyciu wszelkich środków po- 40 zł. Ojciec poszedł coś okazyjnie i na mnie złość wywiera. Zdaje się, si w niej usilnie o stałą korespon- się krzywda dzieje. Ileż to narodów z groszami za 1 m), ale cóż kiedy twieniu sprawy. Oby litościwy Bóg litycznych, wojskowych i gospo- kupić. Może mi także kupią fizykę że moja króliczka ma małe. Bardzo dencję, a w sobotę znów przyszedł z najwyższej „prosperity” przeszło nie ma go za co wykupić. wysłuchał mej pokornej prośby, 6 V 1941 r. darczych, stojących im do dyspo- lub wzorzec na pismo gotyckie. bym się ucieszył. nareszcie list od… Nuli. Chorowała w nędzę w czasie szalejącej obec- Od 1 lutego otrzymałem dość in- i aby ta choć marna posada nie wy- No, mam szczęście. Jeszcze jestem zycji. Rosja Sowiecka osiągnęła i nie mogła mi wcześniej odpowie- nie zawieruchy wojennej. I właśnie tratną uczennicę, bo mam od niej mknęła mi się z rąk, bo tak chciał- na miejscu. uznanie swojej własnej sfery inte- 26 X 1940 r. 12 XI 1940 r. dzieć, a teraz gorąco prosi o moją dziś z podwojoną siłą wraca pyta- 1 l mleka dziennie, co w ekwiwa- bym pomóc mojej biednej matce. Jeszcze nie jestem w sklepie. Chyba resów. Warunkiem nadchodzące- Przyszli rodzice z Lublina. Ojciec W niedzielę przyszła matka. fotografię. Przywiązała się do mnie, nie: kiedyż koniec? Kiedyż wresz- lencie gotówkowym brzmi 18 zł nigdy nie będę. go ładu światowego jest zniszcze- sobie kupił marynarkę, a matka Obiecanej książki włoskiej nie ku- biedaczka, nie na żarty! Zdjęcia jej cie nastanie względny pokój, by lu- miesięcznie. 23 III 1941 r. Jestem jeszcze pod wrażeniem nie Wielkiej Brytanii i upadek im- przyniosła dobre, lubelskie cukier- piła mi z powodu braku pieniędzy. nie poślę, bo go nie mam. Wykręcę dzie cokolwiek odetchnęli. W chwi- Zanosi się na jakąś ruchawkę. ostatnich wypadków politycznych perium brytyjskiego. Zdaje się, że ki. Choć są bez porównania lepsze Niemiecką przyniosła. W niedzie- się jakimś dowcipem. Do Grzesiuka li obecnej nie wiem, kto pierwszy 16 II 1941 r. W całej okolicy wyznaczane są w Jugosławii i Grecji i wielkiej Japonia przystąpiła do układu je- od bychawskich, wszakże kosztują lę około południa ujrzałem dziw- też odpiszę. W duchu projektuję pi- podniósł żagiew wojenną, kto był Płótno wykupione! Matka oddała kwatery dla wojska. Może to tylko mowy Hitlera w Reichstagu z dn. dynie z powodu USA. taniej. Dziś rano ojciec przyniósł ną rzecz, której nie mogę sobie wy- sać do Maćka Paneckiego, Romka bezpośrednim winowajcą, że woj- Olkowi morgę w dzierżawę (tenu- w celu przeszkolenia i wypoczyn- 4 maja. dwie kostki bulionu. Gdy rozpuścił tłumaczyć. Siedziałem jak zwykle D. i do Wieśki M. Do tej ostatniej na wybuchła, ale kto by nim był ta dzierżawna wynosi 2 q pszeni- ku, a może też… W tej chwili otrzymałem list od 5 X 1940 r. w wodzie przypominał ten odwar w domu „pilnie studiując” (o paro- muszę pisać uważnie, by nie gnie- niech będzie po trzykroć przeklęty! cy i 2 q kartofli rocznie) na okres Ze źródeł dość dobrze poinformo- Grzesiuka. Biedna, kochana matka! Ledwo rosół. dio!) gdy naraz usłyszałem warkot wać ojca. Zresztą, tyle lat milcze- Byłbym za projektem, aby każdego trzyletni. Dlatego płótno wykupio- wanych otrzymałem informacje przyszła z jednego odpustu, już po- samolotu. W obecnej chwili każ- nia. Ale spróbować nie zaszkodzi. podżegacza wojennego obywatele ne zostało. Ledwo uspokoiliśmy się o skutku mej prośby w spółdzielni. 18 V 1941 r. szła aż do Radecznicy. Zaraz pójdę 27 X 1940 r. dego to podnieca, więc wybiegłem danego kraju umieszczali w domu co do „wysiedlenia” znów przyszedł Otóż możliwe, że od 1 IV będę już Wbrew mym pesymistycznym wi- do krawca po marynarkę. Wczoraj Dzisiaj spadł pierwszy śnieg. I już i ja ujrzeć go, na dnie duszy ta- 25 XII 1940 r. dla umysłowo chorych, by tam wy- nakaz płatniczy z groźbą „wysie- zaangażowany. Tej chwili czekam dokom nadspodziewanie pracuję był w Bychawie odpust na świętego zima. Nie lubię zimy. Kochałbym jąc nadzieję: a może to angielski? Boże Narodzenie! Już drugie świę- szumiało mu pobrzękiwanie sza- dlenia” także. z niecierpliwością, bo od kwietnia od 7 maja w spółdzielni. Nie jest ta Franciszka. W dawniejszych latach ją, gdybym miał się w co ubrać i co I co ujrzałem. Ujrzałem na niebie to spędzone w niedostatku, a na- belką. Zdaje mi się, że wojnę wy- zostaną wstrzymane karty pro- praca zbyt uciążliwa. ludzie ten dzień obchodzili uro- jeść. A tak co? W zimie o wszystko niby cienką smugę dymu, która się wet można śmiało powiedzieć wołują różni geszefciarze i mache- 20 II 1941 r. wiantowe, a wydawane będą tylko Oprócz mej gaży miesięcznej mam czyście, a tu wczoraj wójt (komisa- trudno. nie rozwiewała, a nawet zmieniała w biedzie, od czasu gdy chodzi- ry, ludzie chcący się na niej wzbo- Otrzymałem list od Nuli. Zarzuca za okazaniem karty pracy. Taką jako pracownik prawo podjąć „po ryczny) zarządził szarwark. I trze- Rzecz nie do uwierzenia! kierunek i miejsce. Z niej to wła- łem do gimnazjum. Lękam się jak gacić, egoistycznie tylko o sobie mi w nim, że traktuję ją lekcewa- właśnie kartę posiadałbym, gdy- cenie” przeszło kilogram cukru. ba było robić. Otrzymałem wczoraj list od Nuli. śnie dochodził ów warkot motoru. będzie dalej. Czy ten sam los mię myśląc, a zapominając o innych. żąco i bez „wyrazu” i zapytuje czy bym pracował w spółdzielni. Z nauką nie pożegnałem się jesz- Reasumując, twierdzę, że ubiegają- z chęcią odpisuję na jej listy. cze, bo ku mej radości i szczęściu 7 X 1940 r. 30 X 1940 r. cy właśnie rok był najgorszym z lat 18 IV 1941 r. mam tam kolegę (tak mogę chyba Matki jeszcze nie ma. W sobo- Wczoraj wysłałem list do Nuli. w moim życiu. 7 III 1941 r. Choć już jestem przyjęty do spół- nazwać współpracownika), który tę wieczór odebrałem marynarkę. Początek był taki: „Odpowiedź Od kilku dni zaszła w moim życiu dzielni, to jednak z braku ruchu uczęszczał na „uniwerek” i wła- Piękna ona nie jest. Lepsza jednak Twa była dla mnie boską ambro- 2 I 1941 r. zmiana. Z trudem „wyfasowałem” jeszcze nie pracuję. Odkładam śnie przy jego pomocy (pożycza mi niż nic. W sobotę spotkałem się zją, słodkim nektarem, ożywczym 1 stycznia to dzień moich imienin. kurtkę i paraduje po „city” mia- więc w myślach termin nadzieją książki) staram się odchylić rą- po wielu miesiącach z Z. Jeszcze eliksirem i wzmacniającym kordia- Właśnie wczoraj temperatura ob- steczka. Dziwnym i niesamowitym przepełniony do 1 V br. bek wiedzy w dziedzinie lingwisty- głupsza niż przedtem. Ale można. łem.”. (...) niżyła się znacznie, a dziś doszła wydało mi się życie młodzieży po Z nieukrywaną ciekawością do- ki (francuski, niemiecki, angielski, Wczoraj napisałem list do Nuli na do -30°C. Mróz to mój największy kilkumiesięcznej pustelni. Każdy wiaduję się o postępach wojennych łacina i polski). własną rękę. Mam spodziewać się 3 XI 1940 r. wróg. Z lękiem spoglądam w przy- tylko mówi o dwóch rzeczach: wypadków. Wole jednak komenta- Otrzymałem list od M. Paneckiego. odpowiedzi? Dopiero dzisiaj dowiedziałem się, szłość, obawiając się, że może po- o wódce i dziewczętach. Żadnej po- rze zachować w myślach, będzie Dostałem także kartę na wykup że w tym tygodniu wybuchła woj- wtórzyć się ubiegła zima, co nie daj zytywnej pracy, żadnego ducho- lepiej. towaru na ubranie po cenie urzę- 23 X 1940 r. na włosko-grecka. Grecja odrzu- Boże! wego wysiłku. Jeśli już mowa zej- W Bychawie stacjonuje oddział dowej, cóż z tego, kiedy i na to nie Jakżeż prędko upłynął tydzień. ciła ultimatum włoskie, żądają- dzie na książki, to i tu przytacza- niemieckiej żandarmerii polo- mogę sobie jeszcze teraz pozwolić. Ostatnimi dniami z konieczności ce „pokojowego obsadzenia kilku 4 I 1941 r. ne są „pieprzne” cytaty. To chyle- wej. Obiecywane są większe ilości Mieczysław Kuna muszę być domatorem, bo zim- strategicznych pozycyj na tery- Dzień wczorajszy i dzisiejszy prze- nie się ku upadkowi moralnemu wojska. no, a ja nie mam kurtki. Nie tra- torium greckim” i Włochy wystą- leżałem w łóżku. Na dworze roz- czyli dekadencja młodej i w pełni Otrzymałem od Nuli życzenia wiel- KONIEC cę całkiem czasu. Trochę czytam, piły przeciw niej zbrojnie. I nowa szalał się mróz, wiatr i śnieg. Szyję kanocne. Widać, że przebaczyła

Głos Ziemi Bychawskiej 16 1/2013 17 historia historia Głos Regionalistów ... wspomnienia Minęło 150 lat Podstawówka po reformie „„Właśnie w styczniu tego „„Część III ostatnia roku. Od wybuchu Po- i wyróżnienia. W latach 2010 - 2012 Jubileuszowej tryumf święcili: finalistka konkur- wstania Styczniowego: podróży w przeszłość su polonistycznego oraz finaliści największego, najdłużej Szkoły Podstawowej i laureaci konkursu historycznego, trwającego, obfitującego organizowanych przez Kuratorium w Bychawie Oświaty w Lublinie. w poruszające dramaty Szkoła chętnie uczestniczy w ogól- zbiorowości poszczegól- Od stycznia 1996 roku organem prowadzą- nopolskich akcjach charytatywnych cym szkołę, zamiast Kuratorium Oświaty takich jak: „Pomóż dzieciom prze- nych ludzi. Sobór Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Lublinie w 1909 r. w Lublinie, staje się Urząd Miasta i Gminy trwać zimę”, „Góra grosza” i innych. Było też Powstanie Styczniowe istotną cezurą histo- Triumfująca władza posuwa się nierzadko ku działa- w Bychawie. W szkole zachodzą zmiany lo- Pięknie zorganizowane wystę- ryczną i zakończyło dzieje społeczeństwa stanowego, niom groteskowym. Podczas gdy zlikwidowano odręb- kalowe. Pomieszczenia użytkowane dotych- py i prezentacje sprzyjają promo- wytworzonego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów ność Królestwa Polskiego i wszelkimi siłami dążono do czas jako mieszkania służbowe zostają zwol- cji szkoły w środowisku lokalnym i rozpoczęło budowę nowoczesnego, demokratyczne- rusyfikacji Polaków, car nadal używał tytułu Króla Polski nione. Urządzono w nich: bibliotekę, zarząd i w regionie. Nasi uczniowie wystę- go i obywatelskiego. A wszystko to w warunkach braku i Wielkiego Księcia Litewskiego. I tak było aż do 1917 oddziału ZNP, pracownię komputerową i salę pują podczas uroczystości rocznico- własnej państwowości i znacznym ograniczeniu wszelkiej roku. Arogancja i triumfalizm są niestety właściwe każdej audiowizualną. W ramach remontu w całym wych w kościele parafialnym, bio- dzielności społecznej. Oczywiście przekształcenie to nie władzy i narodowi. Po odzyskaniu niepodległości sobór budynku wymieniono instalację elektryczną rą udział w imprezach środowisko- jest aktem jednorazowym i deklaratywnym. Wcześniej lubelski zburzono nie bacząc na jego walory historycz- wraz z oświetleniem, na górnym korytarzu wych, w festiwalach, w festynach była demokracja szlachecka i Konstytucja 3 maja i inne ne i artystyczne. Z odzyskanych materiałów zbudowano pojawiła się terakota i nowe okna w części i w przeglądach o różnym zasięgu. ważne wydarzenia na tej drodze, ale właśnie tu należy Dom Żołnierza (przy ul. Żwirki i Wigury). Wkrótce potem sal lekcyjnych. Aktywnie działający Komitet grono pedagogiczne w latach 90. Innymi formami prezentowania widzieć przekroczenie progu. w odwecie za działalność terrorystyczną OUN** podjęto Rodzicielski sfinansował remont łazienek. Nowo utworzona placówka zajęła przekazanemu do użytku w listopa- Poradnią Psychologiczno - osiągnięć, stanowiącymi wizytówkę Jest wreszcie Powstanie Styczniowe tradycją żywo zacho- akcję burzenia cerkwi na Podlasiu i Pobużu. Wśród znisz- Uczniowie rozwijają swoje uzdolnienia i za- część budynku szkoły podstawowej. dzie 2008 roku kompleksowi boisk Pedagogiczną, Urzędem Miejskim, szkoły są: ciekawa i systematycz- waną w pamięci zbiorowej. Wcześniejsze dzieje znamy czonych świątyń były perły drewnianej architektury lu- interesowania w ramach zespołów: teatral- Pomimo przejścia absolwentów sportowych „Orlik”. Przedszkolem Samorządowym, nie aktualizowana strona interneto- dzięki historykom, pisarzom, kronikarzom, pamiętnika- dowej powstałe jeszcze w pierwszej Rzeczypospolitej. nego, muzycznego, gitarowego. Na szcze- klas szóstych do gimnazjum, licz- Niemłody budynek wymaga nie- Ośrodkiem Pomocy Społecznej, wa, efektowna, bogato ilustrowana rzom wywodzącej się spośród szlachty, duchowieństwa Może i słusznie, ale czy sprawiedliwie i mądrze? gólną uwagę zasługuje prowadzona przez ba uczniów niewiele zmalała, ponie- ustających prac remontowych, to- Powiatowym Ośrodkiem kronika szkolna, a także artykuły i inteligencji. Powstanie Styczniowe pozostało również Mnie bliższa jest skromność i umiar Jagiełły, który od Bożenę Toporowską grupa taneczna, która waż szkoły w Osowie, Kol. Gałęzów też każdego roku dokonuje się więk- Doskonalenia Nauczycieli, w „Głosie Ziemi Bychawskiej”. w tradycji. Nawet pośród mojego pokolenia, urodzo- Wielkiego Kniazia Moskiewskiego hołd przyjął i trybutem swoimi występami uświetnia wszystkie uro- I i w Olszowcu ponownie zostały zre- szych lub mniejszych, w zależności Parafią Rzymskokatolicką pw. Idąc z duchem czasu, szkoła korzy- nego po II wojnie światowej istnieje przekaz żywy: „moi się zadowolił, a sztukę ruską wysoko cenił. Dlatego w ka- czystości szkolne i promuje szkołę w środo- organizowane, a z dniem 31 sierp- od pozyskanych funduszy, napraw, św. Jana Chrzciciela, Ośrodkiem sta z nowych możliwości poprawy przodkowie walczyli w powstaniu”, „tu była bitwa a tam plicy lubelskiego zamku staję w podziwie i zadumie. wisku. Inną formą aktywności uczniów była nia 2000 roku całkowicie zlikwi- remontów, modernizacji. W swo- Kuratorskim, Komisariatem Policji, bazy oraz rozszerzania i wzboga- pochowano poległych”. Takie wypowiedzi usłyszeć moż- Ta garść ogólnych refleksji może być traktowana działalność Młodzieżowej Rady Miejskiej dowane. Dzieci z tych miejscowo- ich staraniach dyrektor nie po- Sądem Rejonowym w Lublinie. cania oferty zajęć pozalekcyjnych. na czasem z ust ludzi niezbyt wykształconych ani zainte- jako wstęp do historycznego dyskursu o Powstaniu i Akademii Młodzieżowej, powołanej dzię- ści kontynuowały naukę w Szkole przestaje jedynie na funduszach Szkoła Podstawowa w Bychawie W związku z tym realizowane były resowanych historią. Styczniowym do którego BTR zaprasza. ki Fundacji Szczęśliwe Dzieciństwo, funk- Podstawowej w Bychawie. zabezpieczonych w budżecie szko- dąży do wysokich efektów kształ- projekty unijne „Nasza Szkoła”, Znacznie gorzej z materialnymi śladami powstania. cjonującej później przy Bychawskim Domu W końcu lat 90. nastąpiły zmia- ły, ale szuka też dodatkowych źró- cenia oraz wszechstronnego rozwo- „Radosna szkoła”, „Indywidualizacja Zagłada kultury ziemiańskiej, wielkie straty pośród inte- * Stoją posągi większe od zwycięstw. Z piosenki Bułata Kultury. ny w organizacji biblioteki szkol- deł finansowania. W zdobywaniu ju uczniów. Otacza opieką uczniów procesu nauczania i wychowa- ligencji i mieszczaństwa, przemieszczenie ludności jakie Okudżawy. Nowym sposobem motywowania dzieci do nej. W jedną całość zostały połą- środków w znaczący sposób poma- zdolnych i tych z trudnościami nia uczniów klas I-III”. Ze środ- nastąpiły w późniejszych zawieruchach dziejowych spra- ** Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów, ukraiń- systematycznej pracy i osiągania coraz lep- czone oddziały biblioteczne dla klas ga Rada Rodziców, dawny Komitet w nauce, organizując im różne for- ków unijnych (EFS) stworzono dwie wił, że wiele pamiątek i całych zbiorów zaginęło. ska nacjonalistyczna organizacja polityczno-wojskowa szych wyników w nauce okazał się coroczny młodszych i starszych, co korzyst- Rodzicielski. Rodzice, nauczycie- my pomocy psychologiczno-pedago- pracownie komputerowe z dostę- A przecież siłą rzeczy nie mogło być ich zbyt wiele. założona w 1929 r. koncert prymusów. Najlepszych uczniów ho- nie wpłynęło na pracę bibliotekarzy le i pracownicy szkoły corocznie gicznej. Jakość kształcenia uczniów pem do Internetu oraz Internetowe Organizacja powstania odbywała się w konspiracji, dzia- norowano wyróżnieniami i upominkami fun- i dostęp czytelników do księgozbio- przygotowują stoisko z pieroga- odzwierciedla szósty stanin uzy- Centrum Informacji Multimedialnej łania wojskowe miały charakter partyzancki, a po upadku dowanymi przez Komitet Rodzicielski. ru. Przeprowadzono również kolejne mi na festyn „W krainie pierogów”. skany na ostatnim sprawdzianie w bibliotece szkolnej. powstania z udziałem w nim lepiej było się nie wychylać. Ważnym wydarzeniem w życiu szkoły stał remonty: wymieniono okna, drzwi W lepienie i sprzedaż pierogów an- klas szóstych. W bieżącym roku szkolnym w by- Dokumenty zatem niszczono lub ukrywano, broń konfi- się zorganizowany 19 grudnia 1997 roku wejściowe, powstał podjazd dla gażuje się wiele życzliwych osób. Każdego roku odnotowuje się wy- chawskiej szkole podstawowej skował zaborca, umundurowanie (jeśli ktoś takowe po- opłatek z biskupem lubelskim Ryszardem niepełnosprawnych. We wcześniejszych latach Komitet sokie osiągnięcia uczniów w kon- kształci się 412 uczniów w 19 od- siadał) w ciężkich czasach zużywano doszczętnie. Karpińskim. Biskup zachwycił się kolędą za- Od 2001 roku funkcję dyrektora Rodzicielski organizował zabawy kursach przedmiotowych, muzycz- działach. Zajęcia odbywają się w 14 Oczywiście, możliwości upamiętnienia powstania i jego graną na 100 fletach. W tym trudnym dla pełni Małgorzata Tudrujek. Jej za- sylwestrowe, z których dochód prze- nych, plastycznych, recytatorskich, salach lekcyjnych, opiekę dydak- uczestników nie istniały. Jakimś wyjątkiem były mogiły wielu Polaków roku, roku wielkiej powodzi, stępczyniami były kolejno: Alina znaczał na potrzeby szkoły. bezpieczeństwa ruchu drogowego, tyczno-wychowawczą sprawuje 38 powstańcze, tych nie niszczono. Dawne czasy miały pe- społeczność szkolna okazała się wrażliwa na Rechul, Małgorzata Gąbka, Bożena W trosce o zdrowie dzieci re- filatelistycznych, ekologicznych, nauczycieli z pełnymi kwalifikacja- wien rys humanitarny, a Rosja starała się być państwem cudzą krzywdę i przeprowadziła zbiórkę da- Warda, Bożena Szwałek i Elżbieta aktywowano stołówkę szkolną. sportowych. Warto przytoczyć naj- mi zawodowymi, w tym 15 dyplo- prawa – okrutnego ale jednak. Poza tym mogiły mia- rów dla poszkodowanych, pracownicy szkoły Sobaszek. Obecnie stanowisko Wyposażono ją w nowe meble, bardziej spektakularne sukce- mowanych. Sprawami administra- ły stanowić memento „pamiętajcie Polaczkowie, tak się przekazali na ten cel część pieniędzy z fun- wicedyrektora sprawuje Bożena a kuchnię w nowoczesny sprzęt. sy. Laureat Międzynarodowego cyjno - technicznymi zajmuje się 15 kończą wasze zabawy”. duszu socjalnego. Ostatnie lata kadencji pani Szwałek. Oprócz tego realizuje się programy Konkursu „Kangur Matematyczny” pracowników. W następującym po powstaniu półwieczu Rosjanie wy- Dzwonowskiej upływają w duchu zbliżającej Jako zaradny dyrektor Małgorzata dożywiania dzieci – „Szklanka mle- w roku szkolnym 2009/2010 w na- Wieloletnia historia szkoły i jej te- stawili mu za to wiele pamiątek à rebours. Mury jasno- się nieuchronnie reformy szkolnictwa. Tudrujek czyni ciągłe starania o po- ka”, „Drożdżówka”, „Owoce w szko- grodę pojechał do Legolandu raźniejszość pokazują, że stara- górskiej twierdzy zburzono, a w prominentnym miej- W roku szkolnym 1998/99 dyrektorem zo- prawę bazy szkoły, o czym świad- le”. Mając na uwadze dobro uczniów w Danii. W roku szkolnym nia o wszechstronny i harmonijny scu Częstochowy stanął pomnik Aleksandra II. Na placu stała Krystyna Ciężka i wprowadziła szko- czą przeprowadzone modernizacje: niepełnosprawnych, dokonuje się li- 2002/2003 mogliśmy się poszczy- rozwój ucznia zgodnie z wymogami Litewskim w Lublinie zbudowano Sobór Wozniesienskij łę w okres nowych przemian. Pomagali m.in. remont kotłowni i sali gim- kwidacji barier architektonicznych, cić zdobyciem pierwszego miejsca nowoczesnego społeczeństwa oraz (Podwyższenia Krzyża). jej w tym wicedyrektorzy – Alina Rechul nastycznej, wymiana okien i drzwi ostatnio do ich potrzeb dostosowano w województwie i drugiego w Polsce budowanie pozytywnych wartości To tylko najbardziej spektakularne oznaki triumfu oręża i Małgorzata Tudrujek. wewnątrz i na zewnątrz budynku, łazienkę na parterze budynku. w ogólnopolskim konkursie języka przyniosły oczekiwane efekty. rosyjskiego nad „polskim buntem”. Triumfu większego Reforma weszła w życie w roku szkolnym zamontowanie zadaszenia nad wej- Podobnie jak w minionych latach, angielskiego. Każdego roku w wo- u na niż samo zwycięstwo regularnej ok. 350-tysięcznej armii K 1999/2000. Ośmioklasowa podstawówka ściem głównym. Zmieniło się rów- szkoła współpracuje i utrzymu- jewódzkich koncertach laureatów Joanna Wójtowicz, Urszula Pytlak, arek

(tj. ok. połowy sił zbrojnych państwa) nad dziesięciokrot- M została przekształcona w sześcioklasową nież otoczenie szkoły dzięki nowe- je stały kontakt z Bychawskim Małego Konkursu Recytatorskiego Ewa Kaźmierak, Marzena Kasperek © © nie mniejszą armią partyzancką źle wyszkoloną i niedo- Częstoborowice - pomnik powstańców styczniowych szkołę podstawową, następnym zaś etapem mu podjazdowi dla osób niepełno- Centrum Kultury, Bychawskim oraz kolejnych edycjach Jesiennego statecznie uzbrojoną. Stojat piedestały kotoryje wysze kształcenia stało się trzyletnie gimnazjum. sprawnych i estetycznemu chod- Towarzystwem Regionalnym, Konkursu Recytatorskiego ucznio- pobied.* nikowi z kostki brukowej oraz Miejską Biblioteką Publiczną, wie naszej szkoły otrzymują nagrody

Głos Ziemi Bychawskiej 18 1/2013 19 historia historia Głos Regionalistów Eksperyment ze starą mapą Jak „bawiono się” na Spotkaniach „„Ktoś kiedyś powiedział, że jeden obraz jest wart tysiąca Regionalnych? słów. Gdyby rozumieć tę maksymę dosłownie, tysiąc słów to właściwie niewiele – jakieś dwie strony A4. „„Już po raz piętna- sty sala widowi- skowa Bychaw- skiego Centrum Kultury gościła uczestników i pu- bliczność Spotkań Regionalnych Dawniej dzieci nie miewały dyle- matów związanych z kwestią w co zorganizowanych i czym się bawić, znały bowiem przez Zarząd By- dziesiątki przeróżnych gier i za- Porównanie fragmentu niemieckiej mapy źródłowej z 1915 roku i mapy baw niewymagających najczęściej uwspółcześnionej, źródło: opracowanie własne. chawskiego Towa- żadnych rekwizytów. Bawiły się łazik rzystwa Regional- przede wszystkim „w coś”, w na- G onika M nego. szych czasach natomiast bawią © się przede wszystkim „czymś”. © Aby zabawa była udana i satys- szkół podstawowych z Bychawy, z wielką dbałością o merytorycz- XV Spotkania Regionalne w tym fakcjonująca, koniecznie potrzeb- Zaraszowa, Bychawki, Woli ną poprawność, wierność tradycji roku przebiegały pod hasłem ne są zabawki, wymyślne i kosz- Gałęzowskiej, Starej Wsi oraz i bogate elementy scenograficzne. Dawne zabawy i zabawki jako towne. Dziewczynki „muszą mieć” Gimnazjum nr 1 im. Obrońców Miały one nie tylko wymowę peda- składnik kultury bycia i rozryw- lalki, przypominające prawdziwe Ojczyzny i ZS im. Henryka gogiczną, ale też niewątpliwy wy- ki i miały na celu przypomnienie niemowlęta, zaś chłopcy nie wy- Dobrzańskiego przygotowali inte- dźwięk emocjonalny. Czas spędzo- i odtworzenie dawnych zabaw i za- obrażają sobie „dobrej zabawy” bez resujące prezentacje dawnych za- ny 12 grudnia w BCK na pewno nie bawek dziecięcych oraz form spę- konsoli do gier komputerowych, baw, zabawek, wyliczanek i śpie- był dla uczestników XV Spotkań dzania czasu wolnego dorosłych. smartfonów, czy telefonów ko- wanek. Za ich sprawą widzowie Regionalnych czasem straconym. Na tę cykliczną, regionalną impre- mórkowych. Uczniowie ze Szkoły przenieśli się w czasy naiwnego Czar dawnych zabaw wywołał zę przybyli członkowie BTR, sym- Podstawowej w Bychawie, którzy dzieciństwa naszych mam, babć, uśmiech na twarzy oraz całą gamę patycy stowarzyszenia, niezawod- pod kierunkiem E. Małeckiej przy- czy pradziadków. Popłynęły znane emocji i wzruszeń. Porównanie fragmentu polskiej mapy źródłowej z 1935 roku i mapy uwspółcześnionej, Porównanie obrazu centralnej części miasta Lublin na mapach ni, jak zwykle, uczniowie i ich na- gotowali program: Jak za dawnych melodie: Po szerokim stawie pływa- W imieniu organizatorów dziękuję rozmiar rzeczywisty, źródło: opracowanie własne. uwspółcześnionych i na współczesnej mapie topograficznej, opr. własne. uczyciele z gminnych szkół podsta- lat bywało, podsumowali to tak: ją łabędzie, Mam chusteczkę hafto- gorąco instruktorom: Znawcy kartografii (nauki o sporządzaniu map) szacują, z okresu I i II wojny światowej. Lokalny patriotyzm skła- o ludziach interesujących się mapą jako źródłem pozna- wowych, gimnazjalnych i średnich Dawniej żyło się weselej, chociaż waną, Chodzi lisek, Miała baba ko- E. Małeckiej, że dla opisu relacji przedstawionych na jednej mapie to- niał mnie do podjęcia badań na temat szeroko pojętych nia przeszłości. To metodyczny przewodnik dla tych, któ- oraz zaproszeni goście: przedsta- pracy było wiele. Na łące, gdzie pa- guta, Uciekaj myszko…. H. Pawęzkiej, pograficznej potrzeba około czterdziestu stron tekstu. okolic Lublina. Niestety, problemów było tak dużo, że rzy w oparciu o mapy archiwalne chcieliby liczyć, mierzyć wiciele miejscowych władz w oso- sano gąseczki, słychać było granie Przypomnieliśmy sobie kilka daw- B. Gomule, Można powiedzieć, że mapa to taka książka, opisują- musiałem zawęzić obszar badań do najbliższego sąsiedz- i analizować dynamiczne zjawiska przestrzenne – szcze- bach: Janusza Urbana, Marty fujareczki. A dziś wszystko umil- nych, fornalskich zabaw: Rolnik na M. Trzcińskiemu, ca dokładnie wybrany fragment rzeczywistości. A jeśli twa miasta. gólnie komputerowo. Wołoszyn, Grzegorza Szaconia oraz kło. Gdzie śmiech, gdzie zabawa? dolinie, Pani Róża, Jaworowi ludzie, G. Rakuś, ta książka jest stara? Jeśli powstała w czasach, których Studium przypadku zostało poprzedzone dogłęb- Wydaje się, że cel opracowania został osiągnięty, a po- radni i dyrektorzy szkół. Dziś epoka komputera wasze dzieci Niebo – piekło. Publiczność żywio- J. Maksim, w pełni nie znamy? Jeśli napisano ją językiem, którego do ną analizą krajowej i zagranicznej literatury facho- wstała w wyniku eksperymentu seria map „Okolice W klimat Spotkań wprowadzi- rozwesela. Dość tych komputerów! łowo reagowała na popisy młodych B. Rosołowskiej, końca nie rozumiemy? I jak – gdy czytając Pana Tadeusza wej. Klasyfikację treści map źródłowych przeprowa- Lublina 19xx” pozwala na szybką, wizualną ocenę zmian ła liczną publiczność uczennica Dość nowoczesności! Zapraszamy wykonawców, sekundowała ma- K. Mendykowskiemu, trafimy na jakiś „bursztynowy świerzop” – niejeden spy- dzono przy pomocy nowoczesnego oprogramowania krajobrazu w ciągu ubiegłego stulecia. Gimnazjum nr 1 Aleksandra Płaza, do przeszłości! luchom biegającym z fajerkami, J. Mendykowskiej, ta: Co to k*** jest świerzop? Rodzi się problem... GIS [ang. Geographic Information Systems – Systemy Miejska Biblioteka Publiczna w Bychawie zgodziła wykonując piosenkę W co się bawić I tak ruszyła lawina wspo- uważnie przysłuchiwała się wy- A. Siek, Praca magisterska Problem uwspółcześnienia formy pre- Informacji Geograficznej], a redakcja map wynikowych się na sfinansowanie druku trzech egzemplarzy pra- z repertuaru W. Młynarskiego. mnień. Uczniowie zaproszonych wiadom ze starszymi bychawiana- U. Wilkołazkiej, zentacji dawnych map to eksperymentalna próba prze- przebiegała według autorskiej koncepcji transmisji da- cy. Dostępna jest także wersja elektroniczna (.pdf). mi, którzy charakteryzowali swoje T. Hanajowi tłumaczenia dawnych map na język współczesnej karto- nych do oprogramowania graficznego. Serdecznie zapraszam do czytelni. dawne zabawy. Moc wrażeń zapew- za zaangażowanie, kreatywność grafii. W ramach studium przypadku podjąłem się „tunin- Praca magisterska, pisana pod kierunkiem profesora Jakub Kuna niła widzom grupa wykonawców i solidne przygotowanie swoich gu” dwóch par arkuszy dawnych map topograficznych: UMCS dr hab. Jerzego Mościbrody, powstała z myślą zrzeszona w MIK, która zaprezen- uczniów do udziału w tegorocz- towała przedstawienie w reżyserii nych Spotkaniach Regionalnych. na uboczu, wziąwszy nazwę Kupca, który jeśli takiego kwiatu nie ma między grające- Róża. Gdy trafi się, że następuje ostatnie T. Hanaja i K. Niedźwiedź O dzie- Impreza została zorganizowana „„PANI RÓŻA nie wie o przybranych mianach kwiato- mi, Pani Róża odpowiada: „Nie mam takie- Kupca podejście, a ma tylko jeden kwiat ciach tu i kiedyś będące swoistego przy wsparciu finansowym Gminy Opis jednej z zabaw pre- wych. Kupiec przychodzi do dziewczyny go kwiatka!” Zaś Kupiec upiera się, że jest albo wcale, może żądać samej Pani Róży, rodzaju manifestem młodzieżowym. Bychawa, a partnerami w orga- zentowanych na XV siedzącej z przodu rzędu, puka ją w głowę i chce wyciągnąć ze środka szeregu jakąkol- a gdy tę z rzędu wyciągnie, wszystkie kwia- Występom towarzyszyły wysta- nizacji tegoż przedsięwzięcia byli: i mówi: „Stuk – puk, mała, duża, gdzie tu wiek dziewczynę, na co Pani Róża krzyczy: ty pozostałe muszą iść do Kupca za nią. wy starych zabawek, kiermasze Miejska Biblioteka Publiczna Spotkaniach Regionalnych mieszka Pani Róża?”. Ta zaś odpowie, po- „Kopaj se z końca, nie psuj mi zagońca!” Podobnież, gdy Kupiec cztery już kwiaty ozdób choinkowych wykonanych i Bychawskie Centrum Kultury, za Do popularnych „dziewczyńskich” zabaw kazując do tyłu: „Tam, wpodle”. Poczem Kupiec wraca wtedy do pierwszej osoby nazbiera i przyjdzie po ostatni, Pani Róża własnoręcznie przez młodzież co dyrektorom wyżej wymienionych pastwiskowych należała Pani Róża. Siadają idzie Kupiec do każdej z temże samem pu- i stara się ją od łańcucha oderwać, czego może mu sama się do bukietu ofiarować, z ZSZ im. mjr. H. Dobrzańskiego instytucji serdecznie dziękujemy. dziewczęta jedna na kolanach drugiej, kaniem i zapytaniem i odbierając teżsame mu inne, zapierając się, nie pozwalają. Gdy a gdy z rzędu oderwać się nie da, zabrane oraz świąteczne stoiska przygoto- czyniąc jakoby łańcuch. Każda ma nada- odpowiedzi, dojdzie na koniec do Pani Róży. mu się uda, dziewczyna idzie do Kupca. wcześniej dziewczyny uciekają od Kupca wane przez rodziców z Przedszkola Teresa Tracz ną nazwę pewnego kwiatu, jak np. jedna Puknąwszy ją w głowę odbiera odpowiedź: W ten sam sposób, to zgadując, to siłując, do towarzyszek, poczem zmieniają nazwy Samorządowego i pracowników prezes BTR jest słonecznikiem, druga macierzanką, to „To ja jestem Pani Róża, a ty czego chcesz?” Kupiec próbuje dostać różne kwiaty jesz- kwiatów i Kupiec musi od początku swoje Miejskiej Biblioteki Publicznej. znów nagietkiem, leliją itd. Tą zaś z rzędu, Kupiec mówi wtedy: „Przyszedłem kupić cze cztery razy, bo gra idzie do pięciu. Kiedy próby podejmować”. Wszystkie tematyczne progra- która usiadła najpierwej nazywa się Panią kwiat - leliję”. Jeśli taką nazwę obrała któ- zbierze trzy i więcej – liczy się, że Kupiec Według oryginalnego zapisu Łukasza my przygotowano perfekcyjnie, Różą. Gdy tak siedzą, jedna z grających stoi ra dziewczyna, zostaje zabrana z szeregu, grę wygrał, kiedy mniej – że wygrała Pani Gołębiowskiego

Głos Ziemi Bychawskiej 20 1/2013 21 szkoły szkoły

pokaz Karnawałowy zawrót głowy „„Czy przyszły mechanik po- jazdów samochodowych może mieć coś wspólnego strojów, karnawałowa dekoracja, żeńskiej części publiczności, otrzy- z fryzjerstwem? A i ow- balony, konfetti. Przepiękne maski mali młodzi mechanicy za zabaw- „weneckie” (rękodzieło artystycz- ny pokaz tańca Gangnam Style. szem, zwłaszcza, gdy ma ne nauczycielek), które stanowi- Warto dodać, że oprócz fryzur za- urodę modela i bierze ły scenografię, to podobno odbicia prezentowali również najnowszą udział w karnawałowym twarzy niektórych uczniów. Zaś kolekcję kombinezonów warsztato- sam pokaz fryzur ślubnych został wych i w najmodniejszych neono- pokazie fryzur. Taki, na- zorganizowany na wzór pokazów wych barwach. uczyciele i uczniowie Ze- haute-couture: były tam luksuso- Dla młodych fryzjerek został zorga- we tkaniny, tiule, jedwabie, woale, nizowany konkurs Prostownica vs społu Szkół im. mjr. H. Do- koronki, żakardy i długie welony… lokówka, który zakończył się remi- brzańskiego w Bychawie, W przygotowaniu tego wydarzenia sem, zaś dla publiczności konkurs przygotowali w ostatnią p. Annie Poniewozik pomagały pa- wiedzy o technikach fryzjerskich. nie: Urszula Wilkołazka i Joanna Spotkanie zakończyło się przemó- niedzielę stycznia w BCK. Mendykowska. Zresztą, widać było wieniem dyrektora, wielkimi bra- Od września 2012 w szkole „na Woli”, oprócz wkład pracy wszystkich nauczy- wami oraz poczęstunkiem. przyszłych mechaników i informatyków, kształ- cieli, o czym świadczyła choćby Jedyną bolączką tej imprezy oka- conych jest 15 uczennic w zawodzie technik ich liczna obecność na pokazie. zał się tylko brak profesjonalnego usług fryzjerskich. To nowa oferta szkoły, przy- Przybyły również rodziny i znajomi oświetlenia w sali widowiskowej gotowana z myślą o dziewczętach zaintereso- uczniów, a także sponsorzy. Bychawskiego Centrum Kultury, wanych wykonywaniem tego zawodu, na który Modelki prezentujące wieczo- nieprzystosowanej jak dotąd do

obecnie jest spore zapotrzebowanie na rynku atysek rową kolekcję fryzur zosta- tego typu wydarzeń. Tymczasem M

pracy. Koloryzację włosów, nie mówiąc o strzy- arek ły ubrane przez sklep odzieżowy organizatorzy zapowiadają konty- M © © atysek żeniu, lepiej gdy wykona profesjonalista; coraz p. Walczaków z Bychawy. nuację imprezy. M

arek więcej pań korzysta też z przeróżnych fryzjer- też pewne formy wsparcia dla osób chcących w szkole, organizatorka pokazu. – karnawałowe bogactwo fryzur dla W przerwach między wejściami Jak widać, istnieją niebanalne spo- M Podczas prezentacji fryzur ślubnych © © skich zabiegów pielęgnacyjnych. otworzyć swój własny zakład fryzjerski (dotacje A przecież to jeszcze bardzo młode pań - na bankiet, wieczór, do ślu- można było obejrzeć nowy film soby na promocję szkoły w lokal- O tym, że jest to zawód z przyszłością świad- z urzędów pracy, fundacji w ramach projektów adeptki sztuki fryzjerskiej, bo do- bu, ale też modne męskie styliza- promujący szkołę, występ zespo- nym środowisku. Gratulujemy po- czy również to, że od kilku lat nawet w samej Kapitał Ludzki). piero z niecałym, 5-miesięcznym cje. Ich prezentacja przez modelki łu tańca towarzyskiego (był m.in. mysłu i realizacji! w Bychawie rośnie liczba zakładów fryzjer- - Dziewczęta sobie świetnie z włosami ra- stażem. i modeli (głównie uczniów szkoły) walc angielski, wiedeński), filmo- Monika Głazik skich (teraz jest ich 9), a kolejki do strzyżenia dzą – podsumowała występ p. mgr Anna Uczennice, pod kierunkiem na- odbyła się w stosownym entoura- wą prezentację Tańca Wampirów. wcale nie kurczą się. Na rynku pracy istnieją Poniewozik, nauczycielka zawodu fryzjerki uczycielki zaprezentowały geu: był wybieg, dywan, kolekcje Ogromne brawa, zwłaszcza od W Starej Wsi dzieci się nie nudzą! „„Uczniowie ze Szko- - między innymi, jak mieszkańcy - tego kontynentu wykonują sobie do miasta ojca Mateusza wszyscy o tematyce „Skarby Ziemi” oraz oka- ły Podstawowej balnej Tydzień Edukacji Glo buty. Zaprezentowała również bajkę Konkurs „Jestem miło udali się na rynek, gdzie przewod- zy archeologiczne. w Starej Wsi Dru- Nowym pomysłem w naszej szko- w języku suahili, którą tłumaczyła Naszej uwadze nie umykają także nik opowiedział historię tego sta- Wycieczkę zakończył pobyt w fa- śnikiem przyrody” giej, prócz zdo- le były obchody Tygodnia Edukacji na język polski. Zaprosiła dzieci do najmłodsi. Z myślą o nich – 5 grud- rego miasta. Następnie przeszli bryce ozdób choinkowych w Nowej Globalnej, który odbywał się wspólnych gier i zabaw. Spotkanie nia – został zorganizowany konkurs 450-metrową trasą podziemną, Dębie. Uczniowie poznali tajem- bywania wiedzy, w dniach 19-25 listopada. Tydzień to pozwoliło poznać uczniom klas „Jestem miłośnikiem przyrody”. czyli piwnicami, w których w prze- nice wyrobu szklanych bombek. uczestniczą w spo- ten został ogłoszony pod ha- IV-VI życie na innym kontynencie. Zanim dzieciaki przystąpiły do czę- szłości mieszkańcy przechowywali Następnie uczestniczyli w warsz- słem „Na rzecz wspólnego świata”. Realizowany przez nas projekt do- ści konkursowej, najpierw obejrza- żywność. Zobaczyli także: zamek, tatach plastycznych, ozdabiając tkaniach z intere- W trakcie tych kilku dni uczniowie biegł końca. Niestety, nie udało ły inscenizację wiersza J. Brzechwy kościół św. Jakuba, „ucho igielne”, bombki według własnego pomy- sującymi ludźmi, mieli okazję zapoznać się z założe- nam się wywalczyć tytułu Szkoły „Grzyby”, przygotowaną również synagogę i dom, w którym mieszkał słu. Po zakończonej pracy zabrali biorą udział w kon- niami edukacji globalnej. Główną Globalnej 2012, ale dla takich przez uczniów klas I-III. Następnie kronikarz Jan Długosz. Na koniec je ze sobą do domu. Zwiedzając za-

atrakcją było spotkanie z panią przedsięwzięć, jak chociażby spo- trójki uczniów z tychże klas dziel- ieś odbyli spacer wąwozem Królowej kład, mieli okazję podziwiać ozdo- kursach szkolnych Anną Jabłońską – wolontariusz- tkanie z wolontariuszem pracują- nie reprezentowały swoje oddziały: W Jadwigi. by w różnych kształtach, kolorach tara

ką pracującą w Afryce. Przyjechała cym na innym kontynencie, było odpowiadały na zadane im pyta- SP S Po zwiedzeniu Sandomierza uda- i wielkościach. Wyjazd ten wzboga- ©

i podróżują do © ona do naszej szkoły wspólnie z pa- warto. nia, układały puzzle, segregowały li się do XVI-wiecznego zam- cił uczniów o wiedzę o tym, jak po- niecodziennych nią dr Agatą Świdzińską – pra- Projekt „Edukacja globalna w szkol- odpady itp. Wynik turnieju był za- Wycieczki… wycieczki... w Lublinie, na Dni Otwarte ku w Baranowie Sandomierskim. wstają ozdoby, które wiszą na ich miejsc. cownikiem Wydziału Pedagogiki nych projektach edukacyjnych” – skoczeniem dla wszystkich, gdyż Radia Lublin do Stowarzyszenia Tam, w zachwyt wprawił Arkadowy choinkach w domu. i Psychologii UMCS – będącą woje- kontynuacja realizowanego w ra- najwyższą liczbę punktów zgro- O tym, że podróże kształcą nasi Opieki nad Zwierzętami „Lubelski Dziedziniec, wachlarzowe schody, Monika Korpysa, Wdrażanie w szkolną rzeczywistość wódzkim koordynatorem realizowa- mach projektu nr 694/2012 przez madzili najmłodsi. Konkurs został uczniowie już wiedzą. Od początku Animals”, do Sandomierza, krużganki oraz komnaty, w któ- Renata Wawrzyńczyk-Smerdel, nowych pomysłów pozwala na sze- nego w szkole programu. Podczas Ośrodek Rozwoju Edukacji (ORE), zrealizowany przez panie: Renatę roku szkolnego uczestniczyli w kil- Baranowa Sandomierskiego i Nowej rych znajdowały się piękne obrazy Elżbieta Sobaszek roki rozwój uczniów i zdobywanie spotkania, pani Anna z pomocą a współfinansowanego w ramach Wawrzyńczyk-Smerdel i Monikę ku wycieczkach: do Żelazowej Woli Dęby. i stare meble. Uczestnicy wyciecz- przez nich kolejnych szczebli wiedzy slajdów zapoznała uczniów ze spe- programu polskiej pomocy rozwojo- Korpysę. i Kampinoskiego Parku Narodowego, Największych wrażeń dostarczyła ki obejrzeli także ekspozycję stałą, i nowych doświadczeń. cyfiką życia w Afryce. Opowiedziała, wej MSZ RP 2012. Teatru im. H. Ch. Andersena ostatnia z wycieczek. Po przyjeździe

Głos Ziemi Bychawskiej 22 1/2013 23 szkoły szkoły

„„Dzień Babci i Dziadka u „Żabek” Wywiad „„Po kolędzie 21 stycznia do Przedszkola Samorządowego nr 1 przybyli bliscy W dniach 27 grudnia oraz 5 stycz- dziecięcym sercom goście – babcie i dziadkowie. Dzieci śpiewały Współpraca w duchu wzajemnego szacunku nia uczniowie Szkoły Podstawowej piosenki i mówiły wierszyki o dziadkach, o tym że są najlepsi na „„Jedną z form w Zaraszowie złożyli kolędową świecie. promocji Ze- wizytę w domach mieszkańców społu Szkół Zaraszowa oraz pobliskich wsi. im. ks. A. Kwiat- kowskiego w Bychawie jest nawiązana pięć lat temu współ- praca polsko- atysek M

arek -ukraińska. M © © Rozmowa na W grupie „Żabki” wnuczkowie nie zapomnieli o swoich babciach i dziadkach i w kulminacyjnym momencie spotkania wręczyli zabawne prezenty: skarpetkę-skarbonkę dla dziadka do zbierania ten temat z ini- drobnych na prezenty dla wnusia oraz kwiatek-igielnik dla babci, by mogła w nim trzymać igiełki cjatorem pomy- potrzebne do cerowania skarpetki-skarbonki dziadka. araszów a l asa

słu, dyrektorem SP Z Kolędnicy w drodze... © A . S © Świętowano nie tylko w bychawskim przedszkolu, ale również w młodszych klasach w szkołach w Korcu na Ukrainie © podstawowych. Również starsze dzieci, a nawet dorośli pamiętali o świątecznych życzeniach szkoły, Henry- © i słodkich upominkach dla dziadków. Każdy z nas wie, ile im zawdzięczamy. Kto nas rozpieszczał? kiem Dudzia- temu doszło do wymiany mło- starostą, Borysem Dytsakiem, pomysły, pomagali w ich reali- Kolędnicy występowali w najróżniejszych przebraniach Kto pozwalał na więcej niż mama i tata? Kto bronił przed burą, gdy coś przeskrobaliśmy? dzieży w różnych aspektach: dyrektorami szkół i radami pe- Idea, którą Pan realizuje zacji. Lista byłaby bardzo dłu- – pastuszkowie ubrani w odwrócone sierścią na wierzch mg kiem. kulturalnym, sportowym, re- dagogicznymi na temat konty- jest piękna, ale niezwykle ga, ale bardzo z tego miejsca kosmate kożuchy, przepasani powrósłami ze słomy, za- Monika Kot: Jak narodził się kreacyjnym, dydaktycznym. nu ac ji r ó ż nyc h for m b a r d z o do - trudna, zwłaszcza w dzisiej- wszystkim tym za życzliwość maskowani. Oprócz nich można było zobaczyć także pomysł nawiązania współ- Ta ze wszech miar pożyteczna brze zapowiadającej się współ- szych, nieco zwariowanych i wsparcie duchowe serdecz- anioły, diabła dzwoniącego dzwonkiem, turonia, królów. pracy właśnie z Ukrainą? dla młodego pokolenia współ- pracy. I tak, nasza szkoła jest czasach, kiedy każdy goni nie dziękuję. Praca z młodzie- Elementy przebrań kolędników – sierść i słoma – kojarzyć „„„Bombkowa” wycieczka Henryk Dudziak: W związku praca przynosi efekty w po- organizatorem w dniach 1-3 tylko za własnymi marzenia- żą i dla młodzieży, dla innych się miały z dostatkiem, obfitością oraz sprowadzać na 18 grudnia uczniowie Szkoły z faktem, że Powiat Lubelski staci poznania zabytków, tra- lutego I Międzynarodowego mi. Skąd u Pana tyle energii ludzi, zawsze była moją pasją. domy urodzaj. Dźwięki wydawane przez kolędników mia- Podstawowej w Zaraszowie realizuje współpracę z dwo- dycji, obrzędów, pomników Turnieju Halowej Piłki Nożnej, i zapału do podejmowania Chciałbym nadal, tak jak na ły odstraszać złe moce. Kolędnicy głośno i radośnie od- ma powiatami na Ukrainie historii na terenach dawnej a od 11 do 17 lutego przyj- nowych przedsięwzięć? początku, by nasza bychaw- śpiewywali kolędy w kolejnych domach, przygrywając na pojechali na wycieczkę do (Pustomyty i Korzec) często Rzeczypospolitej. Ponadto mie sześćdziesięciu młodych W bieżącym roku szkolnym ska Alma Mater pięknie roz- różnych instrumentach – akordeonie, marakasach, tam- Sandomierza i Nowej Dęby. delegacje z tamtych powiatów młodzież nawiązała nowe kon- ludzi z Ukrainy na zimowi- mija 22 rok mojej pracy na wijała się i była szkołą otwar- burynie, bębenkach, fletach. Piękną, polską tradycję kolę- W Sandomierzu zwiedziliśmy odwiedzały naszą placówkę. takty z rówieśnikami, ich ro- sko. W kwietniu planowa- stanowisku dyrektora. Moim tą dla środowiska, aby dawała dowania „ocalić od zapomnienia” postanowili uczniowie: Zbrojownię, gdzie poznaliśmy sztu- Nie ukrywam, że byli zafa- dzinami, poznała warunki ne jest wspólne posiedze- marzeniem, gdy obejmowa- szerokie spektrum możliwo- Paulina Furgał, Agata Dębska, Adrianna Mazurek, Mikołaj kę dawnych walk, zbroje rycerzy i ich scynowani naszymi obiekta- kształcenia w ich szkołach, nie rad pedagogicznych, wy- łem je w 1991 r., było uczy- ści kształcenia i była powo- Trzciński, Paweł Godula, Łucja Rybak, Natalia Ciężak, oręż. Największą jednak atrakcją był mi, serdecznością i życzliwo- poznała przy tym warunki miana doświadczeń dydak- nić tę szkołę wielką. Gdy pa- dem dumy naszej małej oj- Jan Dębski, Tomasz Godula, Sebastian Wójtowicz, Jan Rycerz i jego niebywały kunszt kraso- ścią. Z uwagi na to, że sytu- trudnego życia codziennego za tyczno-wychowawczych, zaś trzę z perspektywy czasu to czyzny. A poza nawiasem, już Kolasiński, Paula Pawlak, Martyna Poniewozik, Andrzej mówczy. Ów wojownik zapoznał nas acja ekonomiczna na Ukrainie wschodnią granicą. Ta współ- na początku czerwca, pod- nie ukrywam dumy z wielkie- dziś wszystkich absolwentów Tochman, Filip Trzciński, Wiktoria Wójtowicz, Natalia z etosem rycerza i przekonał nas, że jest dość trudna, wspólnie ze praca ma jeszcze inny wymiar. czas Gali Orkiestr Dętych go dzieła umysłu i pracy rąk naszej szkoły zapraszam na III Rachwał. Uczniowie kolędowali pod opieką pań: Anny aby być rycerskim, nie trzeba wcale starostami i dyrektorami szkół Uczy szacunku dla drugiego Bychawa 2013, wystąpią ze- ludzkich. I myślę, że patron Zjazd Absolwentów, który od- Mazurek, Elżbiety Krasoń oraz Anny Misztal-Trzcińskiej. być rycerzem. Wystarczy odznaczać araszów ponadgimnazjalnych współ- człowieka, jego poszanowania, społy artystyczne z Ukrainy. szkoły, ks. kanonik Antoni będzie się 8 czerwca 2013 r. O część instrumentalną kolędowania zadbał p. Marek SP Z © się szlachetnością, odwagą, dotrzymy- © pracę z poziomu powiatu prze- uczy otwartości i serdeczno- Mam nadzieję, że ta współ- Kwiatkowski, błogosławił na Trzciński, natomiast dowożeniem kolędników do wsi od- waniem słowa, wiernością. spróbować liczbami: 100 bombek (bo nieśliśmy także na młodzież ści. Ilekroć mogliśmy spotkać praca pozwoli wypracować tej drodze i postawił na niej dalonych od Zaraszowa zajęli się panowie Paweł Furgał Wielką atrakcją okazała się również choinka musi być bogato udekorowa- i szkołę. I w ten sposób już się z przyjaciółmi z Ukrainy inne spojrzenie na stosunki takich ludzi, którzy z otwar- i Jacek Łyś. Przychylność i niezmierna gościnność gospo- sala tortur, a w niej dyby i Madejowe na) x 50 zł/szt. = prawdziwe piękno. pięć lat temu zorganizowali- to były to spotkania bardzo polsko-ukraińskie. tym sercem wspierali moje darzy odwiedzanych domów nie miała granic, za co ser- Łoże. Dowiedzieliśmy się także, skąd Wielką atrakcją w fabryce były rów- śmy pierwsze zimowisko dla otwarte i ciepłe. decznie dziękujemy! Ze wzruszeniem i radością witali wzięło się powiedzenie mieć niewypa- nież warsztaty zdobienia bombek, na młodzieży z Ukrainy w naszej oni prawdziwych kolędników oraz częstowali słodyczami rzony język. Lepiej nie mówić skąd. których powychodziły nam prawdziwe szkole, które uzyskało bardzo Wiele razy na łamach „Głosu III Zjazd Absolwentów LO i innymi smakołykami. Wizyta kolędowa była doskonałą Poznaliśmy również wzruszającą le- dzieła sztuki. A zawiesić na choince wysoką ocenę i to spowodo- Ziemi Bychawsk iej” informo - Dyrekcja szkoły i społeczny komitet organizują »»godz. 13.30 – szkolny obiad okazją do odkrycia prawdziwej radości płynącej z Bożego gendę o Halince, która uratowała bombkę udekorowaną własną ręką to wało, że doszło do podpisania waliśmy o realizacji współ- w dn. 8-9.06.2013 r. III Zjazd Absolwentów Liceum »»godz. 14.30-17.00 – spotkanie w grupach klasowych Narodzenia. Sandomierz przed napaścią Tatarów. dopiero frajda. umowy o współpracy ze szkoła pracy. W grudniu 2012 r. gru- Ogólnokształcącego. W programie: »»godz. 18.00 – uroczysta kolacja i zabawa taneczna SP w Zaraszowie Wszyscy chętnie przymierzali zbroje Zainspirowani i bogatsi o nowe, pięk- w Lapaiwce k. Lwowa i dwoma pa sportowców wzięła udział 8.06.2013 r. (sobota) 9.06.2013 r. (niedziela) rycerzy. ne choinkowe ozdoby wróciliśmy do liceami z Korca k. Żytomierza. w zawodach w siatkówkę, na »»godz. 9.00 – rejestracja uczestników zjazdu »»godz. 9.00 – podsumowanie zjazdu. W Nowej Dębie zwiedziliśmy fabry- domu. początku stycznia młodzież »»godz. 9.30 – przemarsz ulicami Bychawy do miejsco- Informacje w powyższej sprawie przekazywane będą kę bombek, w zasadzie fabrykę bomb Wyjazd na wycieczkę został dofi- Jakie korzyści dla naszej z samorządu uczniowskie- wego kościoła przez TVP Lublin SA, na stronie szkoły www.kwiateklo. i bombeczek; pierwsze z nich dorów- nansowany przez Stowarzyszenie na szkoły niesie współpraca go spędziła tydzień w ukra- »»godz. 10.00 – Msza Św. w intencji szkoły, uczest- pl i gminy www.bychawa.pl, w lokalnej i regionalnej Zespół Szkół będzie organizatorem nywały wielkością dużym balonom, Rzecz Rozwoju Wsi Zaraszów i Okolic, międzynarodowa? ińskich rodzinach, biorąc ników zjazdu, nieżyjących pracowników szkoły prasie. Zgłoszenia na zjazd dokonywać można elek- I Międzynarodowego Turnieju Halowej Piłki Nożnej drugie owocom czereśni. Poznaliśmy za co w imieniu uczestników wyciecz- Główną myślą było i jest zbli- udział w prawosławnych i absolwentów tronicznie bądź listownie na adres szkoły. Z uwagi na (1-3 lutego), a od 11 do 17 lutego przyjmie sześć- różne style choinek: staropolski, fran- ki serdecznie zarządowi dziękujemy. żenie naszych narodów, chęć świętach. Jakie są dalsze »»godz. 11.30 – uroczyste otwarcie zjazdu i okoliczno- trudności w dotarciu z informacją do wszystkich absol- dziesięciu młodych ludzi z Ukrainy na zimowisko. cuski, amerykański, skandynawski Dziękujemy również za upominki, któ- poznania trudnych historii plany rozwoju współpracy ściowe wystąpienia wentów prosi się o koleżeńskie powiadomienie innych. W kwietniu planowane jest wspólne posiedzenie rad i wiktoriański. Zwłaszcza ten ostat- re w imieniu stowarzyszenia wręczyły Polski i Ukrainy, próba wy- w najbliższym czasie? »»godz. 12.30 – część artystyczna w wykonaniu mło- Wstępny koszt uczestnictwa szacuje się na 200 zł i moż- pedagogicznych, zaś na początku czerwca, podczas ni to szczyt elegancji, dostojności, nam nasze panie nauczycielki. chowania młodego pokolenia W trakcie ostatniego wyjaz- dzieży szkolnej i młodzieży z zaprzyjaźnionych szkół na wpłacać na konto: RBS Bychawa 23 8685 0001 0000 Gali Orkiestr Dętych Bychawa 2013, wystąpią zespo- wytworności, dobrego smaku. Tego „Szkolne Echo” SP w Zaraszowie w duchu wzajemnego szacun- du młodzieży odbyłem robo- z Ukrainy 0794 2000 0010. ły artystyczne z Ukrainy. nie da się opisać słowami, ale można ku, tolerancji, godności. Dzięki cze spotkanie z tamtejszym

Głos Ziemi Bychawskiej 24 1/2013 25 szkoły

wydarzenie Minęła studniówka… Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Ost at n i a sobot a st yc z n i a 1996 rok u. 62 podener- CZŁOWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA wowanych uczniów Liceum Ogólnokształcącego im. ks. A. Kwiatkowskiego w Bychawie cze- ka na pierwsze takty poloneza. Wśród nich ja, uczennica klasy IV b o profilu biologiczno-che- micznym, której wychowawczynią przez dwa Firma Vision Consulting Sp. z o.o. lata była dobroduszna łacinniczka, p. Joanna zaprasza do udziału w projekcie: Kosiorkiewicz, a po jej odejściu – wymagają- ca polonistka, p. Maria Dębowczyk. Bal rozpo- czyna się. Poloneza prowadzą dyrektor Henryk Dudziak z Kasią Chrzanowską z IV b i profesor Wacław Dudek z Basią Moskal z IV a. I znów ostatnia sobota stycznia i ta sama szko- aktywni ła. I ja, ale o 17 lat starsza. Inna ta moja obecność w tych starych murach,

już nie jako uczennica. Jestem tu w charakte- łazik G rze gościa, przedstawiciela „bychawskich me- onika

M na ©

diów”, ale wśród młodzieży widzę także moich © podopiecznych: tu młody człowiek z MIK-u, tam ktoś z dawnych zajęć dziennikarskich i teatral- główne animatorki z Rady Rodziców, panie: świętuje. Kiedyś na studniówkę szedł każdy, nych… A tu, mój szesnastoletni syn, osoba to- Iwonę Sulowską i Małgorzatę Urban. teraz tylko niektórzy, czasem mniej niż połowa nowo warzysząca jednej z uczennic. Na przyjęciu dyrektor opowiada o planowanym „uprawnionych”. W studniówce w Zespole Szkół na 8 czerwca zjeździe absolwentów, na który A ja pamiętam pewną dziewczynę z technikum, im. ks. A. Kwiatkowskiego w Bychawie, w dn. 26 mnie również zaprasza. Mam nadzieję, że przy- która zachorowała tuż przed studniówką. Tak stycznia wzięło udział 60 uczniów. Młodzież jedzie ktoś z mojej starej klasy – IV b 1996. bardzo chciała na nią pójść, że pozwoliła sobie z czterech klas trzecich – wychowankowie pań: Z grona pedagogicznego na studniówce, ze „sta- postawić na plecach… bańki! I potem na balu 50+ Marty Kloc-Kusy, Moniki Kubiny, Katarzyny rej” kadry czyli tej, która mnie uczyła, spotykam była „udekorowana” filetowymi „malinkami”, Król, oraz p. Konrada Maciejczyka, już wkrótce tylko dwóch nauczycieli: dyrektora Henryka bo suknia odsłaniająca plecy była uszyta wcze- abiturienci, maturzyści i absolwenci. Poloneza Dudziaka i „sorkę” od biologii, p. Danutę śniej, a przecież nikt nie zamierzał kupować prowadzi dyrektor Dudziak z p. Katarzyną Król. Augustynowicz. W szkole uczą jeszcze profesor drugiej. Wyobrażacie to sobie teraz? Polonezem tym młodzież niejako wkracza w do- Zofia Grabczyńska (chemia) i profesor Janina Minął czas przedstudniówkowej sielanki. Do Projekt „Aktywni Na Nowo” skierowany jest do osób pozostających bez zatrudnienia, zarejestrowanych jako bezrobotne, rosłość. Życie przyniesie im wiele doświadczeń, Skrzypek (geografia). Pozostali moi nauczycie- matury zostało już tylko 100 dni (dokładnie!) powyżej 50 roku życia, oraz zamieszkujących (w rozumieniu Kodeksu Cywilnego) powiaty: lubelskie i m. Lublin w woj. lubelskim. bagaż lekki i ciężki, „dni, których jeszcze nie le są od kilku lub kilkunastu lat na emerytu- – a to oznacza czas maksymalnej pracy. Teraz znamy”. rze: prof. M. Dębowczyk, prof. W. Dudek, prof. matura to nie tylko świadectwo dojrzałości. sErdECZNIE ZAPrAsZAMY Uroczystość przerasta oczekiwania. Obecni J. Podgórska, prof. T. Dyś. Historyk H. Fryga Wybór przedmiotów i poziomów ich zdawania to są przedstawiciele władz: marszałek Krzysztof i nauczycielka fizyki T. Kawczyńska od kilku lat jednocześnie wybór kierunków studiów. oFEroWANA ForMA WsPArCIA dlA uCZEstNIkóW ProjEktu to stworzenie własnej ścieżki rozwoju zawodowego poprzez Hetman, starosta Paweł Pikula, burmistrz nie żyją. Dziękując za zaproszenie – dyrekcji, rodzicom bezpłatne doradztwo zawodowe, szkolenia zawodowe kończąc na płatnym stażu. Janusz Urban. Jest ekipa TVP Lublin, któ- Porównując studniówkę teraz i dawniej? oraz uczniom – życzę tegorocznym maturzystom ra co roku przyjeżdża do Bychawy i przy- Wymowa i znaczenie tego balu wśród mło- samych piątek na świadectwie dojrzałości. Ups! gotowuje relację do „Panoramy Lubelskiej”. dzieży są obecnie mniejsze niż kiedyś. Kiedyś Jak najwyższych procentów, oczywiście! Impreza doskonale przygotowana przez jej studniówka była wyjątkowym wydarzeniem, Monika Głazik ProPoNoWANE sZkolENIA: ZAPEWNIAMY: teraz to jedna z wielu imprez, które młodzież • Pracownik/ca kancelaryjny/a • materiały szkoleniowe • ZWrot kosZtóW dojAZdu „„Jeśli dziecko urodziło się w 2007 roku • Florysta/tka • Opiekun/ka dziecięcy/a domowa • stYPENdIuM sZkolENIoWE może pójść do szkoły jako sześciolatek • Opiekun/ka osoby starszej • poczęstunek/catering Od 1 września 2014 roku na kolejny rok w przedszkolu lub oddziale dziecku dzieciństwa, przeciwnie - w peł- Więcej na ten temat: kampania infor- przedszkolnym. ni wykorzystuje jego potencjał i stwarza macyjna Ministra Edukacji Narodowej • Specjalista ds. logistyki • zaświadczenia o zakończeniu zajęć wszystkie sześciolatki Sześciolatki uczą się już w ponad 90 proc. optymalne warunki rozwoju. www.men.gov.pl/mam6lat. • płatny staż będą miały obowiązek szkół podstawowych. Od 2009 roku de- Warto także podkreślić wpływ wcześniej- • Sprzedawca/czyni na telefon rozpoczęcia nauki w I kla- cyzję o wcześniejszym rozpoczęciu nauki szego rozpoczynania nauki w szkole na przez dzieci podjęło ponad 350 tys. rodzi- umiejętność czytania i pisania. W tym sie. Nadchodzący rok ców. Uważne analizy wykazują, że bardzo wieku ważna jest ciągłość i stabilność okrEs rEAlIZACjI ProjEktu: 01.01-31.12.2013 r. szkolny jest więc ostat- dobrze radzą sobie one w szkole, osiąga- metod uczenia się. Jak alarmują eksperci, Więcej informacji na stronie internetowej projektu www.aktywninanowo.pl, pod nr telefonu 519 323 854 jąc czasami lepsze wyniki niż ich siedmio- dotychczasowy system, w którym dzieci nim, w którym to rodzice oraz w Biurze Projektu. podejmują decyzję o zapi- letni koledzy. rozpoczynające naukę pisania i czytania Szkoła daje dzieciom sześcioletnim wię- w przedszkolu, po roku musiały gwałtow- saniu sześcioletnich dzieci cej okazji do opanowania nowej wiedzy nie przestawić się na metody pracy inne- www.aktywninanowo.pl do szkoły. i umiejętności oraz kontaktu z dziećmi go nauczyciela, może być przyczyną póź- BIuro ProjEktu: Rodziców dzieci urodzonych w 2007 roku i dorosłymi. Dziecko, które zacznie rozwi- niejszych niepowodzeń edukacyjnych. ul. Skromna 3 czeka jedno z najistotniejszych rozstrzy- jać się wcześniej, będzie miało naturalną To właśnie zapewnienie dziecku płynności gnięć dla przyszłości i rozwoju dziecka: przewagę nad rówieśnikami, którzy zosta- uczenia się czytania i pisania było jedną 20-704 Lublin rozważenie czy rozpocznie ono naukę li pozbawieni takiej okazji. Wcześniejsza z najważniejszych przesłanek wprowadze- tel. 519 323 854 w szkole jako sześciolatek, czy pozostanie nauka w szkole nie oznacza odbierania nia obniżenia wieku szkolnego. e-mail: [email protected]

Głos Ziemi Bychawskiej 26 Wszystkie te warsztaty są przeznaczone dla osób w wieku 13-17 lat, bez względu na zainteresowania czy umiejętności więcej informacji: [email protected] facebook.com/mikbck mikbck.blogspot.com atysek M arek M © ©