samorząd historia szkoły pierwsza stefan olech: Spotkanie konferencja ludowy poeta z Kombatantem PRzedsiębiorczych i malarz z bychawki aleksandrem w Bychawie łysiem z zaraszowa

Głos Ziemi Bychawskiej MIESIĘCZNIK GMINY KWIECIEŃ 2015 NR 3 (264) ISSN 1429-1932

mieszkańcy Mamy szansę na 20 tys. zł na upiększenie parku przy ul. 11 Listopada wystarczy zalogować się na stronie www.ogolnopolskieupiekszanie.pl i głosować codziennie Autorka grafi ki:

Julia Sądej, uczennica kl. I a Gimnazjum nr 1 im. Obrońców Ojczyzny w Bychawie Laureatka XVIII edycji konkursu plastycznego na projekt świątecznej kartki pocztowej Gminy Bychawa WIELKANOC 2015

Patronat nad konkursem objął Burmistrz Bychawy 2015 Bychawa

spis treści samorząd SAMORZĄD Oficjalną świąteczną pocztówkę naszej Utworzenie odrębnego obwodu 3 gminy zaprojektowała Julia Sądej 7 głosowania w szpitalu Odpowiedzi burmistrza na trudne Poprzez ePUAP załatwisz sprawę Niech Święta Wielkanocne przy�iosą wszystkim radość, 4 pytania mieszkańców: podwyżka 7 najwygodniej opłaty śmieciowej i niewyodrębnienie pokój oraz wzajemną życzliwość. funduszu sołeckiego Otrzymaliśmy promesę na kolejne Niech nast�ój Świąt przybranych wiosenny� opt��izmem 7 wąwozy lessowe Magdalena Kostruba jest od 1 kwietnia ut��ali się na dł�gi, dł�gi czas 4 zastępcą burmistrza Bychawy OBWIESZCZENIE BURMISTRZA 8 BYCHAWY z dnia 31 marca 2015 roku i pozostanie także w poświątecznej codzienności.

Podziękowania od Marty Wołoszyn Gmina

5 Polna to nazwa nowej ulicy, która Wesołych 8 , Bychawa 5 Nie trzeba składać nowej deklaracji powstanie w Bychawie Swiat' Tego z serca życzą 4 Rusza budowa kanalizacji sanitarnej 23 projekty z LGD Przewodniczący Burmistrz Bychawy 6 i wodociągów 9 Rady Miejskiej Z ostatniej sesji Rady Miejskiej I Konferencja Przedsiębiorczych 9 6 w Bychawie Burmistrz Bychawy zawarł umowy Grzegorz Szacoń Janusz Urban 9 z klubami sportowymi MIESZKAŃCY 10 Podziękowanie 13 Sprzątamy naszą okolicę! „„Oficjalną świąteczną pocztówkę naszej gminy zaprojektowała Julia Sądej Ostra rywalizacja w eliminacjach W Bychawce śpiewali po angielsku Z tej tradycyjnej formy wysyłania życzeń korzysta 10 gminnych Turnieju Wiedzy Pożarniczej 13 VIDEO, pierogi i nagrody za 2 tys. zł Burmistrz Bychawy. Od 8 lat kartkę świąteczną O akcji dla Kornelii, czyli o wielkim sercu 14 11 „Zasmakuj w Tradycji” – podsumowanie bychawian 14 projektują dzieci i młodzież w organizowanym Spotkanie z autorką Zeszytu z aniołami Przetarg na dzierżawę lokalu po byłym przez Urząd Miejski konkursie. Konkurs cieszy się 11 15 sklepie mleczarskim 16 w Starej Wsi niesłabnącą wręcz popularnością, w każdej z dwóch Lubelskim Bibliotekarzem Roku 2014 W kwietniu odbędzie się zbiórka 16 edycji organizowanych w roku bierze udział kilkuset 12 odpadów wielkogabarytowych, została Barbara Cywińska budowlanych i elektrośmieci na terenie Stoliczku nakryj się, czyli kulinarne uczestników. gminy 16 warsztaty w bibliotece Podobnie było i tym razem. W XVIII edycji konkursu wielkanocnego wzię- Złap wiosnę w kadrze! Gala Czytelnik Roku 2014 12 16 ło udział 380 uczestników. Laureatką została Julia Sądej z Bychawy, uczennica 12 Sprzatamy Kosarzewkę 16 Dostęp do ebooków 24/7 z dowolnego kl. I Gimnazjum nr 1 im. Obrońców Ojczyzny w Bychawie. Gratulacje! 12 Kurs z zakresu eksploatacji kombajnów miejsca Projekt kartki został wydrukowany w 400 egzemplarzach. Kartka trafiła do wielu „Ugryzione” słońce w Bychawie 17 Tablety w Twojej bibliotece urzędów w kraju, zaprzyjaźnionych samorządowców różnych szczebli (wójtów, 13 burmistrzów, starostów, wojewodów, posłów), radnych gminnych i powiato- Najaktywniejsi Czytelnicy w 2014 r. Marek Matysek/UM Bychawa © 17 wych, przedsiębiorców, sołtysów oraz do zagranicznych miast partnerskich i róż- © nych organizacji i osób zaprzyjaźnionych z Bychawą. »»Aleksandra Sulowska, ucz. Szkoły Podstawowej im. Z. Przewłockiej w Woli GŁOS REGIONALISTÓW Gałęzowskiej, 18 Bychawskie budowy Pójść w pole, każdą porę roku »»Natalia Rozwód ucz. kl. III Szkoły Podstawowej w Starej Wsi Drugiej, 18 22 namalować... »»Grupa „Biedronki” z Oddziału Przedszkolnego przy Szkole Podstawowej w Starej Wsi 20 Stefan Olech (1914-1990) Drugiej, »»Michał Szmit z kl. III a Szkoły Podstawowe w Bychawie, Spotkanie z kombatantem »Wyróżnienia:»Dawid Dyjak z grupy przedszkolnej „Motylki” w Osowie, Samorządowego Przedszkola »»Bartłomiej Dyś, ucz. kl. III b Szkoły Podstawowej w Bychawie, Malowane pędzlem, malowane 23 Aleksandrem Łysiem z Zaraszowa 20 słowem... nr 1 w Bychawie, »»Barbara Sprawka z kl. IV Szkoły Podstawowej w Zaraszowie, »»Iga Kowalska z grupy „Myszki” z Samorządowego Przedszkola nr 1 w Bychawie, »»Mateusz Wąsik z kl. IV b Szkoły Podstawowej w Bychawie, »»Erwin Rechul z grupy „Misie” z Samorządowego Przedszkola nr 1 w Bychawie, »»Justyna Wójcik z kl. IV d Szkoły Podstawowej w Bychawie, SZKOŁY »»Dominik Rożenek z grupy „Misie” z Samorządowego Przedszkola nr 1 w Bychawie, »»Emilia Tanikowska, ucz. kl. V Szkoły Podstawowej im. K. Koźmiana w Bychawce, „Handryczyć”, „herszt” i „mrzonki”, czyli Zapraszamy do Samorządowego »»Julia Łukomska z Oddziału Przedszkolnego w Szkole Podstawowej w Zaraszowie, »»Emilia Małolepsza z kl. V Szkoły Podstawowej w Zaraszowie, 24 Tydzień języka polskiego 26 Przedszkola nr 1 »»Łucja Frączek z gr. 0 z Niepublicznego Przedszkola „Akademia Poziomkowa” »»Klaudia Stańko, ucz. kl. III b Gimnazjum nr 1 im. Obrońców Ojczyzny w Bychawie, Już nie piszą do szuflady W dniu, gdy księżyc zasłonił słońce, w Bychawie »»Weronika Golik, ucz. kl. I a Gimnazjum nr 2 w Zespole Szkół im. ks. A. Kwiatkowskiego 24 26 pierwszaki poznały magię teatru... Kreatywni gimnazjaliści „Jedynki” »»Miłosz Ponieważ z gr. „Pszczółki” z Samorządowego Przedszkola nr 1 w Bychawie, w Bychawie, 25 Pokochać muzykę, przeżyć przygodę... »»Julia Bielak z gr. 0 z Oddziału Przedszkolnego w Zdrapach, »»Adrianna Wróbel, ucz. kl. I d LO w Zespole Szkół im. ks. A. Kwiatkowskiego 10 kwietnia społeczność Gimnazjum 27 w Bychawie, 25 nr 1 posadzi Dęby Pamięci Zbrodni Rozkwitaj z „Kwiatkiem”! »»Bartosz Bigos z kl. I a Szkoły Podstawowej w Bychawie, 24 Katyńskiej 27 »»Bartosz Wójcik z kl. I d Szkoły Podstawowej w Bychawie, »»Anna Sadło, ucz. kl. I b Gimnazjum nr 2 w Zespole Szkół im. ks. A. Kwiatkowskiego Z wizytą u „Koziołka” w Bychawie, 27 »»Bartosz Kuśmierz z kl. I c Szkoły Podstawowej w Bychawie, »Hanna Romaniuk, ucz. kl. II LO w Zespole Szkół im. ks. A. Kwiatkowskiego w Bychawie, »»Paweł Głąb, ucz. kl. II a Szkoły Podstawowej w Bychawie, » samorząd historia szkoły PIERWSZA STEFAN OLECH: SPOTKANIE Wydawca KONFERENCJA LUDOWY POETA Z KOMBATANTEM PRZEDSIĘBIORCZYCH OKŁADKA: I MALARZ Z BYCHAWKI ALEKSANDREM »Karolina Mucha, ucz. kl. I TUF w Zespole Szkół Zawodowych nr 1 im. mjra H. W BYCHAWIE » ŁYSIEM Z ZARASZOWA »»Dagmara Budzyńska, ucz. kl. II a Szkoły Podstawowej w Bychawie, Głos Ziemi Bychawskiej Park miejski w Bychawie przy Redaktor naczelna Monika Głazik Dobrzańskiego w Bychawie. MIESIĘCZNIK GMINY BYCHAWA KWIECIEŃ 2015 NR 3 (264) ISSN 1429-1932 ul. 11 Listopada. Gmina Bychawa Layout i łamanie tekstu Marek Matysek »»Maja Mierzwa, ucz. kl. II b Szkoły Podstawowej w Bychawie, Uroczyste wręczenie nagród przez Burmistrza Bychawy odbędzie się może otrzymać 20 tys. zł od fir- Nakład 2000 egz.| ISSN 1429-1932 »»Maria Pruś, ucz. kl. II b Szkoły Podstawowej w Bychawie, my Garnier na jego upiekszenie. Adres: Redakcja „Głosu Ziemi Bychawskiej” 23-100 Bychawa, ul. Partyzantów 1 »»Alicja Korba, ucz kl. II c Szkoły Podstawowej w Bychawie, w dn. 2 kwietnia br. |tel. 815 660 144, 815 660 004 w. 46 Wszysto zależy od mieszkańców mieszkańcy »»Natalia Frączek, ucz. kl. II Szkoły Podstawowej im. K. Koźmiana w Bychawce, Mamy szansę na 20 tys. zł Kontakt [email protected] Strona www.bychawa.pl Dyżury redakcji na upiększenie parku przy i ich głosów. Fot.: Marek Matysek/ pełnione są codziennie (pon.-pt.) w godz. 730-1530 ul. 11 Listopada »»Julia Walczak, ucz. kl. II Szkoły Podstawowej im. Z. Przewłockiej w Woli Gałęzowskiej, wystarczy zalogować się na stronie UM/2014 www.ogolnopolskieupiekszanie.pl Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redakcji tekstów oraz zmiany tytułów. i głosować codziennie www.bychawa.pl Głos Ziemi Bychawskiej 2 3/2015 3 samorząd samorząd Magdalena Kostruba jest od 1 kwietnia „„Podziękowania od Marty Wołoszyn „„Nie trzeba Z całego serca pragnę podziękować współpra- składać nowej cownikom, radnym, dyrektorom szkół, kierowni- zastępcą burmistrza Bychawy kom jednostek organizacyjnych i instytucji, służ- deklaracji bom mundurowym oraz wszystkim osobom, które „śmieciowej” Burmistrz Bychawy Janusz Urban od swojego za- miałam okazję i przyjemność poznać, spotykać się stępcy będzie wymagał w szczególności dużego i współpracować. w Urzędzie tempa pracy i sprawnej realizacji projektów kreu- Dziękuję lokalnym przedsiębiorcom i firmom, dzię- Miejskim jących nowoczesną Bychawę. Pani Magdalena ki którym udało się zrealizować te małe i te więk- Kostruba będzie zajmowała się realizacją inwesty- sze inwestycje. Szczególne podziękowania i wyrazy W najbliższym czasie otrzymacie Państwo za- cji, projektami unijnymi, ochroną środowiska, go- wdzięczności kieruję przede wszystkim do sołty- wiadomienia o wymiarze opłaty za gospoda- spodarką nieruchomościami i mieszkalnictwem. sów i przewodniczących osiedli oraz mieszkańców rowanie odpadami komunalnymi na 2015 r. Magdalena Kostruba jest mieszkanką naszej gminy. naszej gminy za okazaną życzliwość, dobre słowa wraz z informacją o tym, że wprowadzona od Ukończyła Akademię Rolniczą w Lublinie, jest ma- i rady. Dziękuję za zaufanie jakim wiele osób mnie 1 lutego br. nowelizacja ustawy o utrzymaniu gistrem inżynierem o specjalności kształtowanie obdarzyło, dzieląc się swoimi problemami i troska- czystości i porządku w gminach pozwala na i ochrona środowiska rolniczego. Poprzednio pra- mi dnia codziennego. To dzięki spotkaniom i roz- dokonanie zmiany stawki „z urzędu”. Oznacza cowała w Urzędzie Marszałkowskim Województwa mowom z Państwem codzienne wykonywanie obo- to, że naliczenia wysokości opłaty za gospo- Lubelskiego, w Departamencie Koordynacji wiązków było dla mnie przyjemnością i przynosiło darowanie odpadami komunalnymi dokona Marek Matysek/UM Bychawa

Projektów Europejskich Oddział Autoryzacji mi wiele satysfakcji. Te chwile zostaną w mojej pa- © Urząd. Płatności. mięci. Jeżeli kogoś niechcący uraziłam, to przepra- © Wysokość opłaty będzie naliczona jako ilo- szam. Życzę wszystkim wszelkiej pomyślności oraz czyn nowej stawki opłaty za gospodarowanie ciepłych i rodzinnych Świąt Wielkiej Nocy, niech Burmistrz Bychawy i pracownicy Urzędu odpadami komunalnymi i liczby osób poda- Zmartwychwstały otacza nas zawsze opieką. Miejskiego w Bychawie składają serdeczne po- nych w deklaracji. Pozdrawiam serdecznie, dziękowania za pracę ustępującej zastępcy bur- Wydz. Fin. UM w Bychawie Marta Wołoszyn mistrza p. Marcie Wołoszyn. Marek Matysek/UM Bychawa © ©

„„Odpowiedzi burmistrza na trudne pytania mieszkańców: podwyżka opłaty śmieciowej i niewyodrębnienie funduszu sołeckiego innych, które pojawią się w tych najbliższych że stwarza to dobrą i pozytywną atmosferę z instytucjami, które mogą tego typu wsparcia latach. do kontaktów na przyszłość. Tym bardziej, że udzielić. Także chcemy, aby Urząd był swoiste- Zbiórki Odpadów Komunalnych. Są w za- autonomii finansowej poszczególnych sołectw Postaramy się, oczywiście, niezbędne potrzeby w świetle nowego okresu programowania należy go rodzaju pośrednikiem, tym pozytywnym, sadzie jedyne powody – aczkolwiek bardzo w zakresie wykonywania drobnych spraw, słu- sołectw zabezpieczyć ze środków funkcjonują- zrobić wszystko, aby wykorzystać te pieniądze, twórczym animatorem, takiej właśnie współ- O podwyżce opłaty ze śmieci oczywiste – dla których musiał dokonać się żących zaspokajaniu potrzeb mieszkańców. cych dotychczas w budżecie. nie tylko w samorządzie, ale również w prywat- pracy i możliwości pozyskiwania unijnych fun- nasza gazeta pisała już wzrost opłaty. Istnieje po prostu koniecz- Niestety, ogólna sytuacja finansowa Gminy, na- nej przedsiębiorczości. Celem tego spotkania duszy. Wierzę, że przedsiębiorcy, szczególnie ci, ność zbilansowania (poprzez opłaty od miesz- sza podobnie jak i większości, powoduje, że na- było zapoznanie przedsiębiorców z dzisiejszym którzy byli obecni na tym spotkaniu, z takiego w ubiegłym miesiącu. Od 1 kańców), kosztów funkcjonowania systemu. leży za wszelką cenę, zgodnie z wymogami usta- stanem wiedzy na temat możliwości pozyskiwa- wsparcia będą korzystać, a zapraszam tych, kwietnia mieszkańcy zamiast Nadmienię jeszcze, iż starałem się ograniczyć wy o finansach publicznych, dążyć do zmniej- Udała się I Konferencja nia funduszy pomocowych i formułowania no- których zabrakło na tym pierwszym spotkaniu. 6 zł za odbiór odpadów te koszty chociażby poprzez fakt unieważnienia szenia tak zwanych wydatków bieżących – a te Przedsiębiorczych zorganizowana wych pomysłów na własną przedsiębiorczość, Deklarujemy wsparcie dla wszystkich, którzy segregowanych zapłacą 8 zł pierwszego przetargu na wywóz odpadów ko- stanowią również środki funduszu sołeckiego – przez samorząd. Wówczas bo to jest równie istotna sprawa. się do nas zgłoszą – oczywiście w miarę moż- miesięcznie. Tym, którzy nie munalnych, gdzie kwota zaproponowana przez w celu przejęcia tych środków na potrzeby in- Pan powiedział, że przygotuje Rzeczywiście, zadeklarowałem wspar- liwości i posiadanych zasobów w tym zakresie, no i samych programów, jakie będą adresowa- segregują śmieci, rachunek wykonawcę była jeszcze wyższa. Drugie postę- westycyjne. Czyli, jak gdyby, zamieniamy wy- w Urzędzie Miejskim pewne cie dla przedsiębiorców w naszym Urzędzie. powanie przetargowe przyniosło obniżenie tej datki bieżące budżetu gminy, skądinąd ważne Chciałbym, aby pracownik odpowiedzialny za ne do przedsiębiorców. Postaramy się wiedzieć Januszwzrośnie Urban: z 12 Jest na oczywiste,14 zł. Skąd że tadecyzja kwoty o ok. 20 tys. zł. dla mieszkańców – na równie ważne, jeśli nie Tak,nowe jestem instrumenty bardzo zadowolony wsparcia z przebiegu dla tej przygotowywanie, pozyskiwanie funduszy unij- o nich jak najwięcej, tak, aby tego wsparcia podwyżka?o podwyżce nie jest rzeczą przyjemną, bo każ- Niestety, wzrost tych kwot powoduje koniecz- ważniejsze, wydatki inwestycyjne. Ustawa o fi- pierwszejprzedsiębiorców. konferencji. Jest Jakie? to pierwsza tego typu nych, również miał tę wiedzę w zakresie pozy- w zakresie wiedzy udzielić. de sięganie do kieszeni mieszkańca jest trud- ność urealnienia stawek opłat od mieszkańców. nansach publicznych nakazuje nam osiągnąć inicjatywa w naszej gminie. Myślę, że w każdym skiwania tych środków przez przedsiębiorców, pyt. i not. M. Głazik ne. Natomiast chcę powiedzieć jasno, że pod- określony poziom tych wydatków i jeśli wydatki samorządzie ważne jest to, w jaki sposób wspie- aby był pomocnikiem chętnych pozyskać ta- wyżka ta jest spowodowana tylko i wyłącznie bieżące są zbyt duże, nie będziemy mieli zdol- ramy przedsiębiorców na co dzień zatrudniają- kie środki, aby wskazywał drogi, możliwości, niezależnym od Gminy wzrostem kosztów ob- ności inwestowania oraz zdolności kredytowej. cych naszych mieszkańców, jak i generujących a w przyszłości być może również kontaktował sługi systemu. Przede wszystkim, wzrósł koszt W ostatni czwartek marca W ten sposób zablokujemy sobie środki na in- podatki, których beneficjentem jest samorząd wywozu odpadów komunalnych z terenu gmi- Rada Miejska podjęła uchwałę westycje z wykorzystaniem funduszy unijnych. terytorialny. W związku z tym wsparcie podmio- Porównanie kosztów funkcjonowania systemu gospodarki ny. W zeszłym roku kwota jaką płaciliśmy wy- o niewyodrębnianiu w 2016 Przypominam, że pojawił się nowy okres pro- tów gospodarczych, to pomoc dla realnie funk- odpadami w 2014 i 2015 w Gminie Bychawa nosiła około 350 tys. zł, natomiast w tym roku gramowania, zaczynają ruszać poszczegól- cjonujących bądź powstających nowych miejsc kwota (zł) roku w budżecie Gminy środków Rodzaj wydatku oszacowanie kwota (zł) jest to blisko 490 tys. Tylko na tej jednej po- stanowiących fundusz sołecki. ne programy i nabory wniosków, i trudno wy- pracy, ale też troska o budżet gminy. Dlatego kosztów zycji zasadniczej jest to wzrost rzędu prawie obrazić sobie sytuację, że Gmina Bychawa ma wspólnie z Lokalną Grupą Działania KwL zor- rok 2015 2014 Jakie argumenty przemawiają za prowadzenie PSZOK 90.000,00 83.880,00 140 tysięcy zł. Wzrosły również koszty zago- Niewyodrębnienie środków funduszu sołeckie- nadmiernie rozdmuchane wydatki bieżące i nie ganizowaliśmy takie przedsięwzięcie. wywóz odpadów komunalnych 489.006,72 352.189,63 spodarowania odpadów w Zakładzie oraz pro- podjęciemgo, podobnie, jest takiej decyzją decyzji? bardzo trudną, gdyż może korzystać z ważnych dla mieszkańców Jestem zadowolony z tego, że tak wielu przedsię- koszty zagospodarowania odpadów 307.266,24 290.168,09 wadzenia przez Gminę Punktu Selektywnej jest tym instrumentem, który stanowi o pewnej programów, jak drogi, solary, oświetlenie, czy biorców odpowiedziało na nasz apel, bo myślę, koszty administracyjne 75.117,00 77.655,19 analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie gminy Bychawa - 1.230,00 Razem 961.389,96 805.122,91 Głos Ziemi Bychawskiej 4 3/2015 5 samorząd samorząd

„„Otrzymaliśmy I Konferencja Przedsiębiorczych w Bychawie promesę na kolejne „„14 marca Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na w Bychawskim lata 2014-2020 z uwzględnieniem progra- wąwozy lessowe Centrum Kultury mu LEADER i działalności Lokalnej Grupy Od siedmiu lat na terenie Działania „Kraina wokół Lublina” naszej gminy realizowany Izabela Byzdra, dyrektor Lubelskiej Agencji odbyła się Konferencja Ostatnim punktem części informacyjnej kon- Wspierania Przedsiębiorczości (LAWP) jest ministerialny projekt Przedsiębiorczych ferencji było wystąpienie Burmistrza Bychawy Janusza Urbana na temat instrumentów „Osłona Przeciwosuwiskowa” w Bychawie, w której wspierania przedsiębiorców przez samorząd nadzorowany przez Wojewodę wzięło udział gminny. Zadeklarował podjęcie działań ma- Lubelskiego. ponad sto osób jących na celu uaktywnienie samorządu na rzecz rozwoju przedsiębiorczości w gminie W ramach programu od 2007 roku utwardzo- reprezentujących Bychawa. no i odwodniono łącznie 3,37 km wąwozów les- przedsiębiorców, Interesującym punktem spotkania była dys- sowych znajdujących się w ciągach dróg gmin- kusja przedsiębiorców i samorządowców. W tej nych w miejscowościach: Olszowiec – , Ilona Dąbrowska, Lubelski Park Naukowo- jednostki naukowe części spotkania zaproszeni goście: Starosta Kolonia, Zaraszów, Gałęzów Technologiczny S.A. oraz instytucje Lubelski – Paweł Pikula, Grzegorz Szacoń – se- Kolonia Pierwsza – Gałęzów Kolonia Druga, odpowiedzialne za kretarz Powiatu Lubelskiego i przewodniczący Zdrapy, Kolonia, ul. Spokojna N Rady Miejskiej w Bychawie, Ilona Dąbrowska w Bychawie. Projekt będzie realizowany rów- Karolina Budoran/Starostwo Powiatowe ©

dystrybucję środków © – Lubelski Park Naukowo-Technologiczny S.A. nież w roku bieżącym. W 2015 r. z Ministerstwa UE. współpracy oraz przybliżenie uczestnikom 2014-2020 oraz p. Ilona Dąbrowska reprezen- oraz Marek Jurycki – Lubelski Klub Biznesu/ Administracji i Cyfryzacji otrzymaliśmy prome- źródeł wsparcia, z których mogliby finansować tująca Lubelski Park Naukowo-Technologiczny Cech Rzemiosł Spożywczych, z udziałem mo- sę na dotację w wysokości 180.000 zł na wyko- Konferencja została zorganizowana przez swoją działalność w aspekcie nowego progra- S.A., która opowiedziała o możliwościach deratora p. Beaty Janiszewskiej-Brudzisz pod- nanie zadania „Utwardzenie dna i odwodnie- Gminę Bychawa we współpracy z Lokalną mowania unijnego na lata 2014-2020. udzielenia pomocy dla przedsiębiorców ze jęli próbę odpowiedzi m.in. na następujące za- nie wąwozu lessowego w ciągu drogi gminnej Grupą Działania „Kraina wokół Lublina”. Gośćmi specjalnymi konferencji były szczególnym uwzględnieniem projektu „PI gadnienia: co oznacza być przedsiębiorczym, nr 107227 L od km 2+663 do km 3+044 w miej- Karolina Budoran/Starostwo Powiatowe © Małgorzata Olechowska, kierownik biura LGD © "Kraina wokół Lublina" Konferencję uroczyście otworzył burmistrz p. Izabela Byzdra, dyrektor Lubelskiej Agencji Nowy model kompleksowej obsługi potrzeb innowacyjnym, w jaki sposób stworzyć w sa- scowości Zaraszów”. Wysokość dotacji nie może Bychawy Janusz Urban oraz wiceprezes Wspierania Przedsiębiorczości (LAWP), która innowacyjnych przedsiębiorstw – INNO- morządzie sprzyjający klimat dla rozwoju lo- przekroczyć 80 % wartości zadania po udzieleniu Lubelskiej Grupy Działania Artur Płaza. przedstawiła możliwości wsparcia dla dzia- BROKER”. Miło nam było również gościć kalnej przedsiębiorczości. zamówienia publicznego. Obecnie na ukończeniu Głównym celem spotkania z przedsiębior- łalności gospodarczej przedsiębiorców w ra- p. Małgorzatę Olechowską – kierownika biu- Jolanta Wójcik jest procedura przetargowa wyboru wykonawcy cami było zainicjowanie stałego dialogu i mach Regionalnego Programu Operacyjnego ra LGD KwL która przybliżyła nam perspek- robót. Planuje się, że zadanie wykonane zostanie tywy wsparcia dla przedsiębiorców w ramach w I półroczu br. roku. „„Rusza budowa jpd/UM kanalizacji sanitarnej i wodociągów „„Utworzenie odrębnego „„Poprzez ePUAP załatwisz sprawę W kwietniu br. rozpocznie się obwodu głosowania najwygodniej budowa kanalizacji sanitarnej w szpitalu Mieszkańcu! Masz dość częstego odwiedzania w „Rejonie Podzamcza” Urzędu, stania w kolejkach oraz podawania Kalendarz wyborczy dla wyborów Prezydenta wielokrotnie tych samych danych, żeby zała- w Bychawie wraz z budową ProfilZarejestruj zaufany konto – jakna ePUAP go Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 10 maja twić sprawę? Możesz zaoszczędzić swój cenny założyć? wodociągu przy ul. 11 Listopada 2015 r. przewiduje do dnia 5 kwietnia 2015 r. utworzenie czas i bez wychodzenia z domu załatwić waż- ↓ odrębnych obwodów głosowania w szpitalach oraz usta- ną sprawę urzędową przez Internet za pomocą w Bychawie i Bychawce Trzeciej. Złóż wniosek o profil zaufany lenie ich granic, siedzib i numerów. Zgodnie z Kodeksem portalu ePUAP (Elektronicznej Platformy Usług Wykonawcą robót jest Przedsiębiorstwo Usługowo- wyborczym, Rada Miejska w drodze uchwały, na wnio- Administracji Publicznej). ↓ Budowlane „EKOMEL” Sp. z o.o. z Janowa Lubelskiego. sek burmistrza, tworzy odrębny obwód głosowania w za- Aby móc skorzystać z portalu uzyskaj pro- Wyślij wniosek o profil zaufany Zaplanowany do wykonania zakres prac obejmuje bu- kładzie opieki zdrowotnej, jeżeli w dniu wyborów będzie fil zaufany, który jest bezpiecznym podpisem dowę sieci kanalizacyjnej o długości ok. 1928,5 mb w nim przebywać co najmniej 15 wyborców (art. 12§4 elektronicznym, służącym do uwierzytelnia- ↓ zlokalizowanej w ulicy St. Wyspiańskiego i części ulic Kodeksu wyborczego). Z przedłożonej informacji przez nia obywateli w systemie e-administracyjnym, Przyjdź do Urzędu Miejskiego, 11 Listopada i Zamkowej w Bychawie. Wartość zadania Dyrektora SPZOZ w Bychawie, w dniu wyborów w szpita- np.: ZUS (opłacić składki), CEIDG (założyć fir- to kwota ok. 789 718,66 zł. Dofinansowanie uzyska- lu będzie przebywać co najmniej 15 pacjentów. W związ- mę lub nanieść zmianę), w urzędach miejskich, aby potwierdzić profil ne ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego ku z powyższym zasadne jest utworzenie odrębnego ob- gminnych itp. Przy pomocy profilu zaufanego Profil zaufany zastępuje w kontaktach z admi- Województwa Lubelskiego na lata 2007-2013, Oś wodu głosowania w SPZOZ w Bychawie. Nietworzenie załatwisz wiele spraw administracyjnych dro- nistracją podpis odręczny. Aby załatwić spra- Priorytetowa VI: Środowisko i czysta energia, Działanie obwodu jest możliwe wyłącznie w uzasadnionych przy- gą elektroniczną z każdego miejsca w Polsce, wę, użytkownik loguje się na stronie www.epu- 6.1 Ochrona i kształtowanie środowiska to kwota padkach na wniosek osoby kierującej daną jednostką. przez całą dobę. ap.gov.pl, wybiera odpowiedni wniosek zwią- 591.986,90 złotych. Planowana data zakończenia za- Wydatki związane z funkcjonowaniem obwodu pokrywa- zany ze sprawą, podpisuje go profilem zaufa- dania 21.08.2015 r. ul. 11 Listopada ne są z dotacji budżetu państwa przeznaczonej na zadania nym i następnie przesyła do właściwego urzę- związane z przeprowadzeniem wyborów. du oraz czeka na odpowiedź. fot. archiwum UM Bychawa, rys. Marek Matysek/UM Bychawa © ©

Głos Ziemi Bychawskiej 6 3/2015 7 samorząd samorząd

„„OBWIESZCZENIE BURMISTRZA BYCHAWY z dnia 31 marca 2015 roku „„24 projekty z LGD „„Z ostatniej sesji Rady Na podstawie art. 16§1 ustawy z dnia 5 stycz- Opieki Zdrowotnej w Bychawie, podaję do publicz- Ponadto podaję do publicznej wiadomości, że wy- Dzięki funduszom z Lokalnej Grupy Działania Miejskiej nia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. nej wiadomości informację o numerach i granicach borca niepełnosprawny może głosować korespon- „Kraina wokół Lublina” (LGD) w Gminie Bychawa W dniu 26 marca 2015 r. odbyła się VII sesja Rady 112 z późn. zm.), uchwały Nr XXIV/162/2012 Rady obwodów głosowania, wyznaczonych siedzibach dencyjnie, w tym przy pomocy nakładek na karty do łącznie zrealizowano 24 projekty z unjnym dofi- Chcesz mieć wpływ na Miejskiej w Bychawie. Podczas obrad podjęte zostały Miejskiej w Bychawie z dnia 27 grudnia 2012 r. obwodowych komisji wyborczych oraz lokalach ob- głosowania sporządzonych w alfabecie Braille'a, je- nansowaniem blisko 1,2 mln zł. Zmodernizowano następujące uchwały: w sprawie podziału Gminy Bychawa na stałe ob- wodowych komisji wyborczych dostosowanych do żeli zgłosi do Urzędu Miejskiego w Bychawie zamiar lub wyposażono 9 świetlic, powstały 3 place za- Zapraszamyco zostaną na otwarte wydane spotkanie nowe 17 kwiet - »»uchwała nr VII/39/2015 w sprawie utworzenia od- wody głosowania, uchwały Nr XL/264/2014 Rady potrzeb wyborców niepełnosprawnych, o możliwo- głosowania korespondencyjnego w terminie do 21 baw, doposażono 3 zespoły muzyczne, zrealizo- niafundusze (piątek) o 17.00 z UE? do Bychawskiego Centrum rębnego obwodu głosowania w Szpitalu Powiatowym Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Miejskiej w Bychawie z dnia 27 marca 2014 r. w spra- ści głosowania korespondencyjnego i przez pełno- dnia przed dniem wyborów tj. do 27 kwietnia 2015 r. wano 4 projekty turystyczne i inne. Kultury. Tematy spotkania: aktywność społecz- w Bychawie, wie zmiany siedziby obwodowej komisji wybor- mocnika, dla przeprowadzenia wyborów Prezydenta Jednocześnie informuję o możliwości głosowania na, infrastruktura, przedsiębiorczość, zasoby »»uchwała nr VII/40/2015 w sprawie ustalenia kryteriów czej oraz uchwały Nr VII/39/2015 Rady Miejskiej Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień przez pełnomocnika. W terminie do dnia 4 maja kulturowe. wraz z liczbą punktów w postępowaniu rekrutacyjnym w Bychawie dnia 26 marca 2015 r. w sprawie utwo- 10 maja 2015 r. 2015 r. wyborca niepełnosprawny powinien złożyć do publicznych przedszkoli, oddziałów przedszkolnych rzenia odrębnego obwodu głosownia w Szpitalu Lokale wyborcze otwarte będą w dniu głosowania tj. do Burmistrza Bychawy wniosek o sporządzenie aktu Projekty zrealizowane na terenie gminy Bychawa dofinansowane w szkołach podstawowych prowadzonych przez gminę Powiatowym Samodzielnego Publicznego Zakładu 10 maja 2015 r. w godz. od 7.00 do 21.00. pełnomocnictwa do głosowania w jego imieniu. za pośrednictwem LGD „Kraina wokół Lublina” w latach 2009-2014 Bychawa, Kwota »»uchwała nr VII/41/2015 w sprawie wyrażenia zgody na Tytuł Beneficjent płatności zawarcie umowy dzierżawy części nieruchomości, Siedziba obwodowej Urząd Miejski ( sala Sołectwa: Bychawka Druga, Centrum Kultury Granice obwodu głosowania (w zł) komisji wyborczej konferencyjna), 8 Bychawka Druga-Kolonia, Wiejskiej, Bychawka »uchwała nr VII/42/2015 w sprawie przyjęcia programu Małe projekty » Środowiskowy Dom ul. Marsz. J. Piłsudskiego Wincentówek, Zdrapy Druga 113 Utworzenie placu zabaw przy Bychawskim Centrum opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiega- Bychawa ulice: Antoniego Samopomocy, Bychawa ulice: Marszałka 22, Bychawa Szkoła Podstawowa im. Bychawskie Centrum Kultury 25 000,00 nia bezdomności zwierząt na terenie Gminy Bychawa Budnego, Mikołaja ul. Pileckiego 20, 4 Józefa Piłsudskiego Lokal dostosowany K. Koźmiana, Bychawka Kultury i jego promocja Pileckiego, Podzamcze, Bychawa nieparzyste od nr 1-55A do potrzeb wyborców Druga – Kolonia 75 „W jedności siła” organizacja imprezy z okazji obchodów w 2015 roku, Sołectwa: Bychawka 1 Zamkowa Lokal dostosowany niepełnosprawnych Lokal dostosowany 100-lecia powstania Ochotniczej Straży Pożarnej Gmina Bychawa 22 700,63 9 Pierwsza, Bychawka Trzecia, »»uchwała nr VII/43 /2015 w sprawie niewyrażenia zgody Sołectwa: Gałęzów -Kolonia do potrzeb wyborców Głosowanie do potrzeb wyborców w Olszowcu Bychawka Trzecia-Kolonia, na wyodrębnienie w budżecie gminy środków stanowią- Pierwsza, Leśniczówka, niepełnosprawnych korespondencyjne niepełnosprawnych Utworzenie Centrum Zabawy w Bychawie Łęczyca, Podzamcze Głosowanie Bychawskie Centrum Głosowanie i zorganizowanie festynu – Gry i zabawy naszych Gmina Bychawa 16 737,21 cych fundusz sołecki, Bychawa ulice: Armii korespondencyjne Kultury, ul. Marsz. korespondencyjne pradziadków Krajowej, Jarosława »»uchwała nr VII/44 /2015 w sprawie zmian w uchwale bu- J. Piłsudskiego 34, Bychawa ulice: 11 Dąbrowskiego, Piękna, Sołectwa: Osowa, Osowa- Budynek szkolny, Osowa Urządzenie placu zabaw dla dzieci w miejscowości Bychawa 10 Gmina Bychawa 18 240,42 dżetowej na rok 2015. Listopada, Fryderyka Macieja Rataja, Karola Kolonia, Wola Duża-Kolonia 61 Zaraszów Chopina, , Mikołaja 5 Lokal dostosowany Sołectwa: Kosarzew Samorządowe Świerczewskiego, Marszałka Malowanie elewacji (z gruntowaniem ścian Jednym z punktów spotkania było wystąpienie Starosty Kopernika, Tadeusza do potrzeb wyborców Dolny-Kolonia, Olszowiec, Remiza OSP, Olszowiec Parafia Rzymskokatolicka p.w. Przedszkole Nr 1, Józefa Piłsudskiego 11 i przygotowaniem powierzchni) kościoła pw. św. 22 579,90 2 Kościuszki, Lubelska, niepełnosprawnych Olszowiec-Kolonia, 10 św. Stanisława BM w Starej Wsi Lubelskiego – p. Pawła Pikuli dotyczące współpracy ul. Partyzantów 3, nieparzyste od nr 57 do Stanisława BM w Starej Wsi Podwale, Mikołaja Reja, Głosowanie Romanów, Wola Duża Bychawa końca Remont oraz modernizacja Świetlicy Wiejskiej w Starej Ochotnicza Straż Pożarna Stara gminy Bychawa z samorządem powiatowym realizo- Rynek, Sportowa, Stefana korespondencyjne Sołectwa: Gałęzów, Centrum Kultury 20 329,29 12 Wsi Drugiej Wieś Druga Batorego, Stanisława Bychawa ulice: Krzysztofa Gałęzów-Kolonia Druga Wiejskiej, Gałęzów 24 wanej na różnych płaszczyznach. Ważnym elementem Kamila Baczyńskiego, Kampania reklamowa lokalnego produktu turystycznego Wyspiańskiego Sołectwa: Józwów, szlaku rowerowego „Doliną Kosarzewki” Gmina Bychawa 18 055,10 wypowiedzi a następnie dyskusji był stan dróg powia- Bychawa ulice: 1 Maja, Generała Władysława Wola Gałęzowska, Wola Szkoła Podstawowa, 13 Zakup instrumentów oraz tradycyjnych strojów dla Europejska Fundacja Folkloru, towych zlokalizowanych na terenie gminy Bychawa. Batalionów Chłopskich, Andersa, Generała Grota Zespół Szkół im. Ks. A. Gałęzowska- Kolonia, Wola Gałęzowska 116 a 17 769,56 -Roweckiego, Generała Kwiatkowskiego, ul. Kapeli Ludowej „Cyja” Muzyki i Kultury Ludowej „Cyja” Marii Dąbrowskiej, 6 Kowersk Starosta poinformował, że ogłoszono przetarg na Aleksandra Fredry, Marii Władysława Sikorskiego, Marsz. J. Piłsudskiego Sołectwa: Stara Wieś Druga, Poznaj dawnych smaków czar – festiwal potraw Stowarzyszenie na rzecz Szkoła Podstawowa, 13 919,41 drogę Wola Gałęzowska – Józwów – Dębina – Baraki. Konopnickiej, Kajetana Powstańców Warszawy, 81, Bychawa 14 Stara Wieś Pierwsza, Stara z pokazem dawnych rzemiosł Rozwoju Wsi Zaraszów i Okolic Koźmiana, Księdza Dominika Szarych Szeregów, Marszałka Stara Wieś Druga 55 Stowarzyszenie Popierające Szkoła Podstawowa, Wieś Trzecia Ponadto nadmienił o planowanej modernizacji dro- Maja, Księdza Antoniego Józefa Piłsudskiego parzyste Sołectwa: Skawinek, Rozwój i promocja Młodzieżowej Orkiestry Detej Funkcjonowanie i Rozwój MOD 3 ul. Szkolna 8, Budynek szkolny, 18 006,74 gi powiatowej w miejscowości Wola Gałęzowska tzw. Kwiatkowskiego, Piotra od nr 2 do końca 15 Urszulin, Zaraszów, „Henryczki” z Bychawy „Henryczki” Zespołu Szkół Bychawa Zaraszów 64 Ściegiennego, Kornela Bychawa ulice: Adama Zaraszów-Kolonia im.ks.A.Kwiatkowskiego Marynki (1300 m), Olszowiec – Romanów oraz wskazał, Makuszyńskiego, Elizy Mickiewicza, Henryka Bychawskie Szpital Powiatowy Szpital Powiatowy SP Stowarzyszenie popierające Orzeszkowej, Partyzantów, Sienkiewicza, Władysława że w niedalekiej przyszłości planowana jest duża inwe- Przedsiębiorstwo Samodzielnego Publicznego ZOZ, funkcjonowanie i rozwój Bolesława Prusa, Juliusza 7 Reymonta, Spokojna, 16 Dziedzictwo kulturowe Lubelszczyzny w edukacji Komunalne sp. z o.o., Zakładu Opieki Zdrowotnej ul. Marsz. J. Piłsudskiego Młodzieżowej Orkiestry Dętej 38 856,91 stycja drogowa Bychawa – Krzczonów. Słowackiego, Szkolna, Wandzin, Marysin, Zadębie i działalności społecznej ul. Rataja 6, Bychawa w Bychawie 26/28/30, Bychawa „Henryczki” Zespołu Szkół im. Podczas ostatniej sesji Rady Miejskiej w Bychawie go- Stefana Żeromskiego Sołectwa: Marysin, Ks. A. Kwiatkowskiego Wandzin, Zadębie ściliśmy również prezesa Zakładu Zagospodarowania „Zielona Oaza” – zagospodarowanie terenu w otoczeniu Ochotnicza Straż Pożarna 49 912,64 świetlicy wiejskiej w Olszowcu w Olszowcu Odpadów w Bełżycach p. Ireneusza Ofczarskiego, któ- Zastosowanie technologii OZE – fotowoltaika dla Okręgowa Spółdzielnia budynku sklepu OSM Bychawa Mleczarska w Bychawie 49 920,00 ry przybliżył zebranym sposób funkcjonowania zakładu Polna to nazwa nowej ulicy, która powstanie w Bychawie Modernizacja budynku socjalnego przy obiekcie oraz realia systemu zagospodarowania odpadów. „„ Bychawskie Centrum Kultury 49 999,84 W dniu 11 marca 2015 r. odbyło się spotkanie osób posiadających działki przy ul. 11 Listopada w Bychawie w sprawie nadania nazwy ulicy przylegającej do ich dzia- sportowo-rekreacyjnym oraz zakup wyposażenia A. Żminda/UM Pompa ciepła i oświetlenie solarowe w restauracji „Grill łek. Podczas spotkania padały różne propozycje nazw: Polna, Kwiatowa, Pogodna, Słoneczna, Zaciszna. Obecni na spotkaniu podczas głosowania wybrali nazwę Bar” Grill Bar Mariusz Sawicki 33 400,00 ulicy Polna. Stosowna uchwała zostanie podjęta w najbliższym czasie. Promocja lokalnej twórczości kulturalnej poprzez „„Burmistrz stworzenie studia nagraniowego audio/video Dariusz Hanaj 36 800,00 Odnowa i rozwój wsi Bychawy zawarł Remont i wyposażenie Filii Bibliotecznej w Starej Wsi Pierwszej Miejska Biblioteka Publiczna 54 849,00 umowy z klubami Utworzenie Centrum Kultury Wiejskiej w miejscowości Bychawka Druga Gmina Bychawa 116 924,00 sportowymi Utworzenie Centrum Kultury Wiejskiej w miejscowości Gmina Bychawa 176 260,40 Gałęzów W marcu br. Burmistrz Bychawy zawarł umowy Utworzenie Centrum Kultury Wiejskiej w Bychawce Pierwszej wraz z zagospodarowaniem terenu Gmina Bychawa 41 268,00 z klubami sportowymi na realizację zadań publicz- Utworzenie Centrum Kultury Wiejskiej w miejscowości Gmina Bychawa 75 377,00 nych z zakresu sportu i kultury fizycznej w 2015 Olszowiec roku. Dotacje na realizację zadań z zakresu spor- Utworzenie Centrum Kultury Wiejskiej w miejscowości Bychawka Druga poprzez utworzenie Inkubatora Gmina Bychawa 76 080,00 tu otrzymały: Bychawski Ludowy Klub Sportowy tu będzie ul. POLNA Rzemiosła i Produktu Lokalnego „GRANIT” (83 tys. zł) i Klub Sportowy „STARKA” Utworzenie Centrum Kultury Wiejskiej w miejscowości Wola Duża Gmina Bychawa 105 591,00 (7 tys. zł). Kluby są zobowiązane do szkolenia spor- Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej towego dzieci i młodzieży w zakresie piłki nożnej Utworzenie kwatery agroturystycznej Marek Łabędzki 94 421,00 (BLKS „Granit” również z zakresu piłki siatkowej) 1 192 998,05 RAZEM 24 projekty na SUMĘ oraz organizacji rozgrywek sportowych.

fot. archiwum UM Bychawa, rys. Marek Matysek/UM Bychawa zł © ©

Głos Ziemi Bychawskiej 8 3/2015 9 mieszkańcy mieszkańcy

„„Podziękowanie O akcji dla Kornelii, czyli o wielkim sercu bychawian Serdecznie dziękujemy za „„Ponad sto lat temu bezcenne wsparcie i czas, uczennic – Gabrieli Oleszko (z piłką) i Weroniki wokal), Wojciech Woliński (bas, wokal) i Urszula Henryk Sienkiewicz tak które nam zaoferowaliście. Pietrzak (z wstążką). Gajkoś (perkusja, wokal). Z zespołem przyjechał pisał o dobroczynności Przy ogromnym aplauzie publiczności zaśpie- do Bychawy również jego fanklub z Lublina. Jesteście dowodem na Polaków: Ofiarność wały absolwentki Gimnazjum nr 1 – Aleksandra Drugi z zespołów – The Underground Man po- istnienie ludzi dobrej woli, na Płaza, obecnie uczennica lubelskiego liceum wstał 2014 roku w Lublinie, ale występował już polskiego społeczeństwa których można polegać. Bez oraz Dagmara Sprawka – Superdiament Lublina w Bychawie na ubiegłorocznym festynie „W kra- jest wprost niewyczerpana. 2014. inie pierogów”. Smaczkiem tego zespołu jest wo- was ta operacja, czyli nadzieja Wielu przyganom może Grupa tańca nowoczesnego z ZSZ nr 1 (instr. kalista, „prawdziwy i oryginalny” Walijczyk – na lepsze jutro Kornelii, nie J. Mendykowska) zaprezentowała do piosenki Gafyn Davies. W zespole ponadto grają: Dorota podlegać nasz narodowy powiodłaby się. Indili bardzo widowiskowy układ choreograficz- Turkiewicz, Darek Hanaj (z Bychawy) oraz charakter i sami zdajemy ny z tkaninami. Radek Barszcz. Muzyka, która gra zespół to po- W szczególności chcę podziękować Kanclerzowi sobie najlepiej sprawę Na bychawskiej scenie wystąpili również nasi łączenie rocka, popu i elektro. Kurii – ks. Krzysztofowi Kwiatkowskiemu, z naszych wad i braków, młodzi sąsiedzi z gminy Strzyżewice, bowiem Koncert udał się dzięki znakomitym wystę- ks. Bogusławowi Suszyło, proboszczowi z grupą trzynastu wokalistów w różnym wie- pującym, a także Młodzieżowej Inicjatywie ks. Andrzejowi Kusiowi i wszystkim, wszystkim gdy chodzi jednak ku (od lat 6 do 16) przyjechała p. Joanna Kulturalnej, która pełniła przez całe popołu- Monika Głazik/UM Bychawa © księżom, których było wielu. o poświęcenie grosza dla © Kawałek, dyrektor Centrum Kultury i Promocji dnie dyżur przy „skarbonkach”. Okazało się, że Jesteśmy również wdzięczne za nieocenioną po- sprawy publicznej, mało ogromnemu zaangażowaniu wielu osób pry- zagrali i zatańczyli dla Kornelii, poświęcili na to w Piotrowicach. Dziękujemy młodym wykonaw- ta „symboliczna złotówka” będąca biletem wstę- moc p. dyr. Marcie Żyśko, p. Grażynie Rakuś i ca- watnych, parafii, szkół, samorządu, instytucji swój wolny czas w niedzielne popołudnie. com – Kasi Grzywie, Zosi Boguń, Julce Teter, pu na koncert, nie była tego dnia taka symbo- łemu gronu pedagogicznemu, uczniom Szkoły narodów nas przewyższa. i organizacji – wszystkich! Koncert rozpoczęli najmłodsi. Energetyczna Oldze Sobkowicz, Julce Kaźmirskiej, Zuzi liczna. Zebrano ponad 2,5 tys. zł. Przybyła na Podstawowej w Starej Wsi Drugiej, wycho- [„Kurier Warszawski” Wydaje się, że finałem prowadzonej przez kil- i bardzo widowiskowa grupa tańca nowocze- Sagan, Grzegorzowi Białemu, Julce Kutyle, ten koncert publiczność, mimo że była nielicz- wawcy Kornelii p. Bogusławowi Golewskiemu 1905]. ka miesięcy akcji był koncert charytatyw- snego z BCK (instr. Magdalena Łyczak) zatań- Julce Kawce, Zuzi Boguń, Kindze Lipiec, Oli na, miała serca wielkie, szczere i szlachetne. i p. Magdalenie Miszczak, dyrekcji i wszystkim ny „Bychawa dla Kornelii” w Bychawskim czyła rock’n’rolla. Potem wystąpiły laureatki Kaźmirskiej, Monice Krzyżak, oraz dyrek- Z datkiem przyjechały również przedsta- nauczycielom oraz młodzieży Gimnazjum nr 1 Słowa naszego znakomitego powieściopi- Centrum Kultury w dn. 15 marca. Inicjatywa Konkursu Piosenki Anglojęzycznej w Bychawce cji CKiP i instruktorom – p. Dianie Świder, wicielki Stowarzyszenia Kobiet Aktywnych im. Obrońców Ojczyzny w Bychawie. sarza możemy odnieść do pięknej postawy organizacji tego wydarzenia wyszła od miesz- – Antonina Mączka (Happy), Kinga Kłos (Let it p. Marcinowi Janczykowi i p. Tomaszowi w Krzczonowie – p. prezes Alfreda Zaborek Ludzi o wielkim sercu, którzy włączyli się w ze- mieszkańców naszej gminy. Sytuacja Kornelii kańców Bychawy, w tym p. Bogusława go frozen), Karolina Regmunt (My heart will go Włodarczykowi. i Małgorzata Cioczek. Dziękujemy! branie środków finansowych było znacznie Sowiło poruszyła serca nas wszystkich. Dzięki Golewskiego (wychowawcy Kornelii), p. Beaty on), Martyna Chyżewska (I see fire) i Natalia W finale koncertu zagrały dwa lubelskie ze- Monika Głazik więcej, ale nie jesteśmy w stanie wymienić niewiarygodnemu zaangażowaniu całego śro- Kot i p. Krzysztofa Mendykowskiego – nauczy- Sadowska, a następnie wokalistki z Gimnazjum społy rockowe, które mieliśmy okazję usłyszeć wszystkich. dowiska, w ciągu niecałych trzech miesię- cieli Gimnazjum nr 1 im. Obrońców Ojczyzny nr 1: Katarzyna Mendykowska (Piosenka drew- w Bychawie już w ubiegłym roku w ramach Raz jeszcze dziękujemy bardzo! cy zebrano kwotę ponad 135 tys. zł na ope- w Bychawie. nianych lalek), Agata Rej (Dłonie) i Martyna Letniej Sceny BCK. Stefania Sowiło i Kornelia Sowiło rację Kornelii. Zabieg został już opłacony, Rozmiar przedsięwzięcia zaskoczył wszyst- Marek (Ene due rabe). Ich występy solowe prze- Coś tak O to lubelskie trio w klimatach blu- a Kornelia wylatuje do Stanów jeszcze przed kich. Na scenie podczas czterogodzinnego kon- plotły występy gimnastyczne dwóch innych esowo- rockowych, z dużą dawką rock’n’rol- świętami, w dn. 3 kwietnia. Stało się to dzięki certu wystąpiło ponad 50 osób. Zaśpiewali, la, w składzie: Krzysztof Korzeniowski (gitara,

„„Ostra rywalizacja w eliminacjach Turnieju Wiedzy Pożarniczej „„Spotkanie z autorką Zeszytu z aniołami w Starej Wsi W dniu 6 marca 2015 r. Podczas spotkania uczniowie słuchali fragmentów 3 marca Zarząd Oddziału Miejsko-Gminnego Ostateczne wyniki w drugiej grupie: 1. miejsce wywalczył Rafał Sulowski, 2. lektury o ich rówieśniku – Kajtku w wykonaniu Pana Związku OSP RP w Bychawie zorganizował miejsce Anna Stanicka, natomiast o 3. miejsce ostra rywalizacja ostatecznie uczniowie klas I-IV Szkoły Krzysia – tak uczniowie zwracają się do miejscowego eliminacje gminne XXXVIII Edycji Ogólnopolskiego została zakończona wygraną Luizy Frączek. Dogrywka nie ominęła również Podstawowej w Starej bibliotekarza. Książka Zeszyt z aniołami cieszyła się pierwszej grupy wiekowej (szkoły podstawowe): 1. miejsce zajęła Alicja Rolek dużym zainteresowaniem wśród naszych uczniów, Turnieju Wiedzy Pożarniczej „Młodzież zapobiega Wsi Drugiej wzięli udział 29 pkt., 2. miejsce Karolina Frączek 26 pkt., 3 miejsce Karolina Koza, wszystkie w spotkaniu z autorką książki a na nabytych egzemplarzach autorka zamieściła pożarom”. W konkursie uczestniczyło 42 uczniów uczennice ze Szkoły Podstawowej w Bychawie. imienne dedykacje. ze szkół z terenu gminy Bychawa. W trzeciej grupie wiekowej (szkoły średnie) wygrał Arkadiusz Paluch, zajmu- Zeszyt z aniołami – p. Moniką Dodatkową atrakcją dla uczniów oraz wszystkich czy- jąc 1. miejsce z wynikiem 41 pkt., 2. miejsce Dawid Juchna 40 pkt., 3. miejsce Madejek, zorganizowanym telników biblioteki w Starej Wsi okazała się wystawa Największa rywalizacja i dogrywka odbyła się o 1. miejsce w drugiej grupie Marcin Rożek 39 pkt. To uczniowie z Zespołu Szkół Zawodowych nr 1 im. mjra przez pracowników filii Miejskiej lalek i postaci zwierząt własnoręcznie wykonanych

wiekowej (gimnazja) pomiędzy dwoma uczestnikami: Rafałem Sulowskim H. Dobrzańskiego w Bychawie. przez naszego gościa. Pani Monika projektuje je nie Monika Korpysa © z Gimnazjum nr 2 w Zespole Szkół im. ks. Kwiatkowskiego, a Anną Stanicką Troje uczestników konkursu z terenu gminy Bychawa zakwalifikowała się do Biblioteki Publicznej w Starej Wsi. tylko dla przyjaciół. Każdy, kto chce sprawić niespo- © z Gimnazjum nr 1 im. Obrońców Ojczyzny. Oboje mieli po 24 pkt. Ostra ry- etapu powiatowego, który odbędzie się 26 marca w Lublinie. Okazało się, że Pani Monika to przesympatyczna ko- dziankę swoim bliskim, może zamówić taką lalkę oraz papierowe kwiaty, które wręczyli wraz z podzię- walizacja nastąpiła również o 3. miejsce w drugiej grupie wiekowej pomiędzy Dziękujemy wszystkim uczestnikom za przybycie oraz nauczycielom i opieku- bieta. Z wielkim zaangażowaniem opisała powsta- (a warto, gdyż są to misternie wykonane dzieła). Już kowaniami pani Monice. trzema uczniami: Luizą Frączek (23 pkt.), Miłoszem Winiarczykiem (23 pkt.) nom za przygotowanie uczniów do konkursu. wanie książki. Odpowiedziała na wszystkie, nawet wkrótce otrzyma ją uczeń, który napisze najciekaw- Dziękujemy pracownikom biblioteki w Starej Wsi za z Gimnazjum nr 1 i Łukaszem Fijołkiem z Gimnazjum nr 2 w Bychawie (23 pkt.). Zarząd Oddziału Miejsko-Gminnego ZOSP RP w Bychawie najbardziej zawiłe pytania naszych uczniów. Dała się szą recenzję książki Zeszyt z aniołami. propagowanie czytelnictwa w tak nowatorski w na- poznać także jako osoba z pasją, gdyż tworzy, pisze, Na pamiątkę naszego spotkania uczniowie przygoto- szym środowisku sposób. gotuje… wali plakat z podpisami i miniaturowymi rysunkami Monika Korpysa

Głos Ziemi Bychawskiej 10 3/2015 11 mieszkańcy mieszkańcy

„„Złap wiosnę w kadrze! „„„Ugryzione” słońce w Bychawie Ta krótka notatka przedstawia Wiosna odsłania nowe oblicze pokonaniu bardzo długiej drogi ma zrezygnować pięć okoliczności nagrania filmiku Bychawy. To okazja, by minut przed szczytem. Zaćmienie słońca w Bychawie Czas biegł nieubłaganie, a przecież, co jak co, ale za- ruszyć w plener z aparatem, w dn. 20 marca 2015 r. ćmienie słońca nie poczeka! zwłaszcza, że od początku roku I tu nastąpiło piękne rozwiązanie akcji – udało się godz. 10.40 godz. 11.04 godz. 11.15 trwa konkurs fotograficzny Plan uwiecznienia na elektronicznej kliszy tego rzad- odnaleźć klucz. Zdążyliśmy i kamera stanęła na da- FOTOGRAFICZNY kiego zjawiska powstał w ostatniej chwili. chu na kilka chwil przed początkiem zaćmienia „Kalendarz Gminy Bychawa Kalendarz Gminy Bychawa 2016 Miała pogodną twarz i mądre oczy. Wybór miejsca do nagrań padł na dach centrum han- o godz. 9.50. Z 2-godzinnego materiału powstał 2016”. Dla ludzi mnóstwo życzliwości, pomocną dlowego (tj. Stokrotki) w Bychawie. Miejsce okazało 2-minutowy film. Polecamy na kanale Bychawa.pl na Internauci wybrali już zdjęcia miesiąca stycznia dłoń, dobre słowo i wiele serca. się idealnym. YouTube. Następne tak duże zaćmienie w Polsce do- godz. 11.27 godz. 11.50 (fot. Magdaleny Krzysiak) i lutego (fot. Damiana Dzielnie walczyła z przeciwnościami losu. By się tam dostać, musieliśmy pokonać kilka etapów piero za 11 lat. Sulowskiego). Do 20 kwietnia internauci spośród Kochała wszystkie dzieci, a one Ją. i trudności. Najpierw zamknięte drzwi do podziemi Z dachu roztaczał się cudny widok na nasze miasto Marek Matysek/UM Bychawa

Słońce nad Bychawą 20 marca 2015 roku © kilku propozycji wybiorą zdjęcie miesiąca marca. W wieku 88 lat, 22 marca 2015 roku domu towarowego, potem wąskie betonowe scho- położone w dolinach dwóch rzek, była to więc oka- podczas częściowego zaćmienia © zmarła Zdjęcia kwietnia prosimy przysyłać do końca mie- dy, a na szczycie strome, metalowe „schodziszcza” zja do zrobienia jeszcze kilkunastu zdjęć i panoram. siąca kwietnia. Należy pamiętać, że zdjęcie musi śp. Krystyna Regmunt. (poważna trauma dla akrofoba), by prawie na końcu, Najważniejsze, że właściciel budynku – p. Ślepko zgo- być tematycznie związane z Bychawą oraz spełniać Pozostanie w naszej wdzięcznej pamięci. w małej kanciapie prowadzącej na dach pocałować dził się na nasze wejście na dach, za co mu serdecznie do zobaczenia Rodzinie zmarłej składamy serdeczne parametry techniczne: rozmiar min. 10 MPx. klamkę drzwi zamkniętych na klucz. A klucz gdzie? dziękujemy. www.youtube.com/ wyrazy współczucia! Regulamin na stronie www.bychawa.pl, gdzie kon- Zwycięskie zdjęcie miesiąca LUTEGO, No właśnie, gdzie? Panu Jurkowi Krykowi dziękujemy za przeprowa- user/bychawaPL Sąsiedzi, przyjaciele, znajomi kurs posiada swoją zakładkę. fot. Damian Sulowski Tu poczuliśmy się jak w punkcie kulminacyjnym fil- dzenie nas przez labirynty budynku i odnalezienie mu przygodowego, którego główny bohater po klucza. mg/UM Bychawa „„W kwietniu odbędzie się zbiórka odpadów „„Kurs z zakresu wielkogabarytowych, budowlanych „„Srzątanie świata zacznijmy od swojego „„W Bychawce eksploatacji śpiewali i elektrośmieci na terenie gminy kombajnów podwórka! HARMONOGRAM ZBIÓRKI: »»14 kwietnia 2015 r. (wtorek) – Józwów, Kowersk, Stara Akcja „Sprzątania świata” jest Uczniowie Szkoły Podstawowej im. Zofii po angielsku »»8 kwietnia – Gałęzów, Gałęzów-Kolonia Druga, Gałęzów- Wieś Druga, Stara Wieś Pierwsza, Stara Wieś Trzecia, Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego Przewłockiej w Woli Gałęzowskiej wraz z na- Kolonia Pierwsza, Leśniczówka, Łęczyca, Marysin, Wola Gałęzowska, Wola Gałęzowska Kolonia w Końskowoli, Zespół Doradztwa Rolniczego największą w kraju ekologiczną uczycielami przyłączyli się do tej akcji i w dniu 19 Skawinek, Wandzin, Zadębie W ramach ww. zbiórki mieszkańcy będą mogli bezpłat- w Bychawie ogłasza nabór na kurs z zakre- kampanią społeczną i stałym marca 2015 r. uporządkowali najbliższą okolicę. »»9 kwietnia (czwartek) – Bychawka Druga, Bychawka nie oddać: stare meble, wersalki, stoły, krzesła, wóz- su eksploatacji kombajnów zbożowych. punktem kalendarza działań Zastanawialiśmy się, skąd tyle śmieci w okolicz- Druga Kolonia, Bychawka Trzecia, , ki dziecięce, zabawki dużych rozmiarów, gruz ceglany, Miejsce szkolenia: Bychawa, termin szkole- w wielu gminach, szkołach nych rowach i na poboczach dróg? Bychawka Trzecia-Kolonia, Podzamcze, Wincentówek, gruz betonowy, gruz ceramiczny (w workach), pralki, nia – maj 2015 r. Warto w tym miejscu wspomnieć jakim niebez- Zdrapy lodówki, zmywarki, telewizory (kompletne), odkurza- Zapisy i szczegółowe informacje: p. Ewelina i organizacjach. pieczeństwem dla ptaków jest np.: wyrzucona zu- Monika Głazik/UM Bychawa »»13 kwietnia 2015 r. (poniedziałek) – Kosarzew Dolny cze, miksery, roboty kuchenne, (kompletne), kompute- Markowska, tel. 661 409 877 lub Zespół Główne przesłanie akcji to czyste środowisko żyta guma do żucia. Otóż, gdy ptak ją zobaczy bę- © © Kolonia, Olszowiec, Olszowiec-Kolonia, Osowa, Osowa ry, monitory, myszki, klawiatury (kompletne). Doradztwa Rolniczego w Bychawie, oraz człowiek przyjazny naturze i innym ludziom. dzie myślał, że to okruch chleba i ją połknie, jed- Kolonia, Romanów, Urszulin, Wola Duża, Wola Duża Wszystkie odpady należy wystawić w dniu zbiórki ul. Rataja 6, tel. 815 660 258. Żeby to osiągnąć nie wystarczy sprzątanie najbliż- nocześnie blokując swój przewód pokarmowy. Piąta edycja Konkursu Piosenki Anglojęzycznej dla Kolonia, Zaraszów, Zaraszów Kolonia do godziny 7.00 rano przy drodze głównej stanowiącej szego otoczenia. Zbieranie śmieci daje najczęściej Efektem czego będzie powolna i bardzo bolesna uczniów szkół podstawowych, którego organizato- trasę przejazdu pojazdu specjalistycznego. efekt krótkotrwały, natomiast znacznie ważniej- agonia ptaka. Stąd nasz apel – wyrzucajmy zuży- rem jest Szkoła Podstawowa im. Kajetana Koźmiana sza jest zmiana świadomości ekologicznej i nawy- tą gumę do żucia, owiniętą w papierek, do kosza! w Bychawce, już za nami. W tym roku impreza odby- ków mieszkańców. Janina Bogdańska wała się pod patronatem Burmistrza Bychawy. Organizacją „Sprzątania świata” na terenie na- Grand Prix zdobyła Antonina Mączka, ucz. SP „„Sprzątanie okolic szej gminy zajmuje się Urząd Miejski w Bychawie. w Bychawie, która żywiołowo wykonała znaną Kosarzewki piosenkę W. Pharella – Happy. W koncercie laure- atów Tosi towarzyszyła również grupa taneczna Uwaga mieszkańcy Bychawy! z Bychawki. W kwietniu odbędzie się akcja Nagrodę Publiczności zdobyła Kinga Kłos, ucz. SP sprzątania rzeki Kosarzewki i jej w Bychawce, II miejsce – Martyna Chyżewska, otoczenia. ucz. SP w Bychawce, III – Natalia Sadowska, ucz. SP w Starej Wsi Drugiej. W akcję zostanie zaangażowana tzw. grupa interwen- Zebrana publiczność była pod wrażeniem umiejęt- cyjna Urzędu Miejskiego w Bychawie oraz ochotnicze ności wokalnych, tanecznych i językowych uczest- straże pożarne z terenu naszej gminy. ników. Piękna dekoracja, kolorowe stroje, wysoki Prosimy mieszkańców o większą dbałość o otoczenie poziom wokalny występujących oraz wspaniała at- rzeki, zwłaszcza malownicze w okolicach spółdzielni mosfera sprawiły, że byliśmy świadkami niezwykłe- mieszkaniowej. go widowiska muzycznego. do zobaczenia Monika Głazik/UM Bychawa Janina Bogdańska © ©

© © www.youtube.com/ user/bychawaPL Głos Ziemi Bychawskiej 12 3/2015 13 mieszkańcy mieszkańcy

„„VIDEO, pierogi i nagrody za 2 tys. zł „Zasmakuj w Tradycji” – podsumowanie „Rób to co kochasz! Wtedy Sztandarowym wyrobem spółdzielni jest „ma- – Spojrzałam bardziej uważnym okiem na nie będziesz musiał praco- sło ekstra z Bychawy”, które otrzymało certyfi- znane przecież pejzaże Wyżyny Lubelskiej, kat „Jakość. Tradycja”. Staramy się, aby w ślad Roztocza, Puszczy Solskiej. Ale przede wszyst- wać.” [Konfucjusz] Ten rok za masłem poszły inne nasze produkty. Ponad kim poznałam wielu wspaniałych ludzi. realizacji naszego projektu 80-letnia tradycja spółdzielni zobowiązuje – a także red. Waldemar Sulisz: W moim materiały promocyjne zespołu © i stanowi ciągłą inspirację. przewodniku Trzy krainy smaku – Historia, © był jedną przygodą i ogromną Spotkanie miało swój aspekt naukowy – wy- Ludzie, Kultura, słowo „wielokulturowość” nie przyjemnością. Gotowanie, kład „Tradycje kulinarne Lubelszczyzny jest tylko modnym sloganem. Na naszą kuch- wędrówka, poznawanie nie- przedmiotem badań naukowych” wygłosiła nię, a w gruncie rzeczy cywilizacyjny dorobek, dr Ewa Bekier-Jaworska, wykładowca tury- składają się różne pokolenia, stany społeczne, zwykłych ludzi, sięganie do styki i rekreacji w Państwowej Wyższej Szkole narodowości. prastarych tradycji, z którymi Zawodowej w Zamościu. Optymistycznym résumé spotkania było Jak wynika z badań nad turystyką, istotnym stwierdzenie p. Małgorzaty Olechowskiej – związek czujemy i odkrywa- motywem podróżowania jest chęć zdobywania kierownik Biura LGD, że przy realizacji pro- my na nowo. doświadczeń kulinarnych. (…) Powodzeniem jektu, miłośnicy naszego regionu mieli okazję Czy można sobie wymarzyć cieszą się formy czynne jak trasy kulinarne, policzyć się i ocenić bogactwo badanej materii. czy warsztaty, nauka gotowania, wizyty u pro- Projekt „Zasmakuj w tradycji” dobiegł końca. www.powiat..pl ©

20 marca słonecznym blaskiem (pomimo czę- ciekawsze zajęcie? © ducentów żywności. Niewielkie zainteresowa- Ale jego rezultaty nakazują kontynuować dzia- Beata Janiszewska-Brudzisz ściowego zaćmienia słońca) powitała nas kalen- – spotkanie rozpoczęła p. Jolanta Rymarz, Przewodnik, oprócz kulinariów, zawiera całą nie wzbudzają natomiast ekspozycje, izby tra- łania na rzecz zachowania i rozwoju lokalne- darzowa wiosna, a to znak, że do bychawskich koordynator projektu „Zasmakuj w trady- Osiągnięcia projektu przedstawili ze strony skarbnicę historycznych ciekawostek dotyczą- dycji i muzea związane z żywnością. Dlatego go dorobku kulinarnego i tradycyjnych metod „Pierogów” pozostało już niewiele czasu. cji”. Podsumowanie projektu miało miejsce „Krainy wokół Lublina” p. Rymarz; LGD Ziemi cych regionu. rzeczą ważną jest zaprezentowanie naszej produkcji żywności, o niepowtarzalnych walo- Tak jak co roku festyn odbędzie się w ostatnią nie- w sali konferencyjnej Starostwa Powiatowego Kraśnickiej reprezentowała niezrównana pre- Wspomagano lokalnych producentów żywno- kuchni w odpowiedniej formie, wychodzącej rach smakowych i zdrowotnych. Nakazują też dzielę maja, tj. 31., dzień przed Dniem Dziecka. w Lublinie 27 lutego br. Powiedzmy to od razu: zes zarządu p. Wioletta Wilkos – wulkan ener- ści w zakresie promocji produktów wysokiej ja- naprzeciw oczekiwaniom gości. Czy kuchnia działania na rzecz skutecznej promocji tychże W tym roku w ramach festynu odbędzie się wy- salę zapełnili uczestnicy projektu i zaprosze- gii i znakomitych pomysłów, a doświadcze- kości, wytwarzanych tradycyjnymi metodami. lubelska oparta głównie na codziennej strawie produktów na rynku. I takie działania będą jątkowy konkurs skierowany do mieszkańców na- ni goście, reprezentujący trzy Lokalne Grupy niami LGD Ziemi Biłgorajskiej podzielił się Żywiołowe oklaski nagradzające poszczegól- może być atrakcyjna? Ależ tak! Dla wielu wy- celem LGD w najbliższym czasie. szej gminy. Mam nadzieję że zachętą do wzięcia Działania: „Kraina wokół Lublina”, LGD Ziemi p. Waldemar Sawastynowicz, dyrektor biura ne wystąpienia były wystarczającym świadec- rafinowanych kuchni na całym świecie bazą Miłym akcentem spotkania było wymienienie w nim udziału będą atrakcyjne nagrody (sprzęt Kraśnickiej i LGD Ziemi Biłgorajskiej. LGD. twem aprobaty dla zrealizowanego programu. było proste jadło chłopów, rybaków, pasterzy. z imienia i nazwiska wraz z podziękowaniem AGD) o wartości prawie 2000 zł. Konkurs polega I z całą pewnością, przyczyną tak dobrej fre- Z wystąpień prezenterów dowiadujemy się, że: Lokalnych producentów żywności, a przy To my, mając je w zasięgu ręki, nie docenia- osób zaangażowanych w realizację projektu. na przesłaniu do redakcji „GZB” przepisu na naj- kwencji nie była jedynie możliwość skosztowa- W trakcie realizacji projektu odbyło się 57 spo- tym nasze miasto, reprezentowała p. Zofia my jego niepowtarzalnych walorów. Tak jak Odświeżono stare i nawiązano nowe znajomo- lepsze pierogi. Jury konkursowe wybierze 10 naj- nia znakomitych potraw, jakie zaserwowano. tkań o charakterze warsztatów kulinarnych, Popławska, prezes OSM w Bychawie – nie dostrzega się obecności powietrza lub sma- ści. Pokrzepiono nadwątlone siły zaprezento- bardziej obiecujących przepisów. Kolejny etap Zebranych powitał gospodarz Starosta na których lokalni liderzy, animatorzy kul- Jesteśmy małym zakładem produkcyjnym, ku wody. Z całą pewnością kuchnia i produk- wanymi, o jakże smacznymi, potrawami. konkursu to spotkanie z Jury, podczas którego od- Lubelski Paweł Pikula, jednocześnie prezes tury i strażnicy tradycji opowiadali miejsco- dlatego nie możemy konkurować na ryn- ty żywnościowe mogą być dźwignią rozwoju Aha! Nie zapominajmy o przemożnej obec- będzie się degustacja pierogów. Jury konkursu wy- naszej LGD. Pośród gości zaszczycających wą historię, dzielili się tajemnicami kulinar- ku wielkością produkcji i niskimi cenami. Lubelszczyzny. ności przyodzianej na ludowo p. Beaty bierze trzy najlepsze przepisy które zakwalifikują imprezę znaleźli się: Andrzej Kolc – wicedy- nymi, przygotowywali regionalne dania i pre- Postawiliśmy na jakość; zaufanych dostaw- – oraz aspekt artystyczny: Janiszewskiej-Brudzisz – wiceprezes LGD się do finału. Finał konkursu odbędzie się w dniu rektor Departamentu Koordynacji Projektów zentowali produkty żywnościowe, wytwarza- ców mleka, staranną technologię i dystry- Zaprezentowano półgodzinny film podsumo- „Kraina wokół Lublina”, która z wielką wprawą festynu. O wyznaczonej godzinie autorzy trzech Europejskich Urzędu Marszałkowskiego ne z miejscowych surowców tradycyjnymi bucję na zasadzie personalnych kontak- wujący cykl podróży kulinarnych. Swoimi i ogromnym wdziękiem panowała nad całością najlepszych przepisów własnoręcznie na oczach w Lublinie, Dariusz Gajo – członek Zarządu metodami. tów. W efekcie, nasze produkty znane są na- doświadczeniami z pracy nad realizacją po- zdarzenia. widzów przyrządzą pierogi. Jury konkursowe przy- Powiatu Lubelskiego, Jolanta Skiba – naczel- W warsztatach udział wzięli znani mistrzowie wet daleko poza granicami województwa. dzieliła się reżyser p. Grażyna Stankiewicz. Marek Kuna zna nagrody główne, a uczestnicy imprezy wybio- nik Wydziału Organizacyjnego Starostwa kuchni tacy jak: Marcin Majcher – Fundacja rą „pierogi publiczności”. Powiatowego w Lublinie oraz burmistrzowie Qlturalna Qchnia, Kamil Kotarski – Agencja Oczywiście nie zabraknie muzycznych atrakcji. Już i wójtowie gmin z obszarów działania LGD. Marketingowa Don Brando z kucharzami. o godzinie 15.00 na scenie pojawi się znany i lubia- Ideą przewodnią wystąpienia starosty było Gwiazdą programu była znana aktorka „„Przetarg na dzierżawę lokalu po byłym sklepie mleczarskim ny zespół Piękni i Młodzi. Godzina 17.00 upłynie stwierdzenie, że czynniki stanowiące o gospo- Bożena Dykiel. w iście malinowo-miodowym nastroju, bowiem na darczej słabości regionu: rolniczy charakter, Nakręcono 14 dwunastominutowych odcin- Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska wyboru oferenta oraz odstąpienia od scenie zaprezentuje się zespół MiG. Kolejny kon- brak uprzemysłowienia i słabe zurbanizowa- ków programu telewizyjnego, które wyemito- w Bychawie ul. Marsz. J. Piłsudskiego wyboru oferty bez podania przyczyny, cert to dobrze znani autorzy przebojów takich jak nie, a także pewna tradycjonalność i inercyj- wała TV Lublin. Film przedstawiający krajo- 71, 23-100 Bychawa, tel. (081) 56- »»ostateczne warunki dzierżawy zosta- Windą do nieba, Chodź pomaluj mój świat, a więc ność społeczna – mogą jednocześnie stać się brazy, ludzi i tradycje, a także na żywo sam 60-011 ogłasza przetarg ofertowy ną ustalone z wybranym oferentem zespół 2 plus 1. mocnym atutem poprzez zachowanie i wyeks- proces tworzenia lokalnych potraw, cieszył się na dzierżawę lokalu po byłym sklepie w drodze negocjacji, Gwiazdą tegorocznej XVI edycji imprezy będzie ponowanie walorów środowiska naturalnego, dużą oglądalnością. spożywczym położonym w Bychawie »»otwarcie ofert nastąpi w dniu zespół VIDEO, który już kiedyś gościł w Bychawie. tradycyjnej produkcji rolnej, ciągłości histo- Wydano i opublikowano folder oraz kalendarz przy ul. Marsz. J. Piłsudskiego 71: 15 kwietnia 2015 roku. Niezwykle energetyczny koncert na długo pozo- rycznej i żywej świadomości kulturowej wśród prezentujące tradycyjne produkty i przepisy »»działalność nie może stanowić zna- stał w pamięci uczestników XI Festynu (2010 rok). mieszkańców. Dźwignią rozwoju powinno stać kulinarne. Ukazał się artykuł w lubelskim mion konkurencji tj. sprzedaży arty- Osoba wyznaczona do kontaktu: Oczywiście imprezę zakończy pokaz sztucznych się wytwarzanie i odpowiednia promocja pro- magazynie „Lajf”. kułów spożywczych, w tym nabiału, Jan Samborski tel. 508 000 581. ogni. duktu lokalnego. Wydano przewodnik turystyczno-kulinarny »»pisemne oferty przyjmowane będą Regulamin konkursu na najlepsze pierogi dostęp- I taki cel przyświecał właśnie zakończonemu po ziemiach: lubelskiej, kraśnickiej i biłgoraj- do dnia 15.04.2015 r. Spółdzielnia za- ny jest w BCK, redakcji „GZB” oraz na stronach in- projektowi. Jak wypełnił on swoje zadanie? – skiej autorstwa Waldemara Sulisza, znane- strzega sobie prawo do swobodnego ternetowych eBCK.pl i Bychawa.pl. ocena była celem spotkania. go dziennikarza i miłośnika dobrej kuchni. Bartłomiej Dyś © mw/BCK ©

Głos Ziemi Bychawskiej 14 3/2015 15 mieszkańcy mieszkańcy

„„Lubelskim „„Najaktywniejsi Bibliotekarzem Gala Czytelnik Roku 2014 Czytelnicy Roku 2014 została specjalnej gali w dn. 27 lutego br. zaprezento- „„Czymże byłaby wała zwycięzców tego konkursu i przedstawi- w 2014 r. Barbara Cywińska biblioteka bez ła Książki Laureatki – Najpoczytniejsze Tytuły w kategorii – dzieci: czytelnika? Magazynem, w roku 2014. Trochę większy poniedziałek Katarzyny 1. Wiktoria Stachyra – 331 przechowalnią. Grocholi został najchętniej wypożycza- 2. Anna Krzysiak – 107 My bibliotekarze ną książką w roku 2014 w Oddziale dla 3. Karolina Flis – 104 pracujemy nie Dorosłych, oraz Maszyny i pojazdy: plac budo- 4. Oliwia Leszczyńska – 100 wy Moniki Wittmann w Oddziale dla Dzieci. 5. Karolina Jężak – 94 tylko z książką, Podczas Gali, spośród najpoczytniejszych 6. Kacper Leszczyński – 76 ale przede wszystkim książek biblioteki wybrano również Książkę w kategorii – dorośli: z człowiekiem – jednostką Widza i została nią publikacja Ostatni Pan na Bychawie. Antoni Budny 1861-1943 Moniki 1. Zofia Korba – 146 Marek Matysek © © o indywidualnych Głazik. Wyboru dokonano w formie głosowa- 2. Marzanna Trzcińska – 141 Z przyjemnością informujemy, że Zarząd Okręgu potrzebach nia kolorowymi lizakami. 3. Lucyna Kapica – 125 Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Lublinie do- i zainteresowaniach. Finałem imprezy było ogłoszenie najaktyw- 4. Irena Rymarz – 121 konał wyboru Lubelskiego Bibliotekarza Roku 2014 Cały ten proces niejszych czytelników. Czytelnikiem Roku 5. Helena Smolińska – 113 w I etapie ogólnopolskiego konkursu „Bibliotekarz 2014 w kategorii Dzieci została Wiktoria 6. Jadwiga Kozak – 112 Roku 2014”. Tytuł zdobyła p. Barbara Cywińska, dy- przysposabiania nabytej Stachyra (331 wypożyczonych książek), w ka- rektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bychawie. książki nie miałby tegorii Dorośli p. Zofia Korba (146). Obie laure- NAJPOCZYTNIEJSZE KSIĄŻKI Zachęcamy czytelników do głosowania na Barbarę żadnego sensu, gdyby atki otrzymały z rąk dyr. Barbary Cywińskiej Cywińską w II etapie konkursu na portalu www.sbp. pamiątkowe statuetki. Gratulujemy! W ROKU 2014 w Miejskiej Monika Głazik/UM Bychawa nie było jej odbiorców. © pl. Głosowanie rozpocznie się 13 kwietnia i potrwa © Nim jednak ogłoszono Zwycięzców i Książki Bibliotece Publicznej do 14 maja 2015 r. A biblioteka bez i bibliotekarza, zajmująca się wytwarzaniem, Laureatki prowadzący spotkanie zaprosi- w Bychawie czytelnika nie miałaby Instytut Książki ogłosił Rok 2014 Rokiem udostępnianiem i rozprowadzaniem ksiąg, li widownię na występ młodzieży gimna- Oddział dla Dorosłych Czytelnika. Do obchodów dołączyły się liczne wówczas jeszcze rękopiśmiennych. zjalnej z Zespołu Szkół im. Ks. Antoniego racji bytu – powiedział organizacje zrzeszające bibliotekarzy, księga- Miejska Biblioteka Publiczna w Bychawie po- Kwiatkowskiego w Bychawie, która pod kie- »»Miłoszewski Zygmunt, Ziarno prawdy, Warszawa prowadzący Galę rzy, wydawców i drukarzy pragnących w ten stanowiła uczestniczyć w tym projekcie, a jed- runkiem pań Elizy Golik i Marty Ciechońskiej 2011, W.A.B Czytelnik Roku 2014, sposób uczcić jubileusz 650-lecia działań na nocześnie podkreślić doniosłą rolę czytelnika przygotowała inscenizację pt. Sąd nad »»Sparks Nicholas, Ostatnia piosenka, Warszawa „„Stoliczku nakryj bibliotekarz Krzysztof rzecz książki. Rok 1364 przyjęto za datę na- jako odbiorcy książki i użytkownika bibliote- książką. 2010, Albatros – Andrzej Kuryłowicz rodzin tych zawodów, ponieważ wtedy pojawia ki. Dlatego w kwietniu ubiegłego roku ogło- »»Buxbaum Julie, Przeciwieństwo miłości, Warszawa się, czyli kulinarne Dyś. się w Polsce „stacjonariusz”, osoba, pełniąca siła konkurs na Czytelnika Roku 2014, a na 2008, Świat Książki warsztaty jednocześnie trzy funkcje: wydawcy, księgarza »»Larsson Asa, Burza słoneczna, Kraków 2013, Wydawnictwo Literackie w bibliotece »»Montefiore Santa, Morze utraconej miłości, Warszawa 2008, Świat Książki Książki to najbardziej wdzięczne tworzywo a bi- »»Roberts Nora, Ostatni narzeczony, Warszawa blioteka to miejsce inspirujące. Znana baśń bra- 2012, Prószyński Media ci Grimm stała się inspiracją do… warsztatów ku- „„Dostęp do ebooków 24/7 z dowolnego „„Tablety w Twojej bibliotece »»Ulatowska Maria, Całkiem nowe życie, Warszawa linarnych w bibliotece w Starej Wsi. Powstały 2013, Prószyński Media smakowitości takie jak, m.in. zupa cebulowa, ba- miejsca Miejska Biblioteka Publiczna »»Coben Harlan, Klinika śmierci, Warszawa 2011, beczki marchewkowe, jabłka pieczone, jaja fasze- w Bychawie od niedawna Albatros – Andrzej Kuryłowicz rowane, pasty itp. Warsztaty to efekt współpra- Nasza biblioteka oferuje dostęp do wybranych publikacji w platformie książek elektronicznych IBUK dysponuje sześcioma »»Grochola Katarzyna, Trochę większy poniedziałek, cy: Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego LIBRA z dostępem online przez 24/7 z dowolnego miejsca, na każdym urządzeniu (komputer, tablet, Kraków 2013, Wydawnictwo Literackie w Końskowoli, Zespołu Doradztwa Rolniczego laptop, smartfon), w języku polskim, z możliwością zaawansowanej pracy z tekstem. Księgozbiór wir- mobilnymi urządzeniami »»Coben Harlan, Na gorącym uczynku, Warszawa w Bychawie i Biblioteki. W zajęciach, prowadzo- tualnej biblioteki liczy kilka tysięcy publikacji specjalistycznych, naukowych, popularnonaukowych oraz firmy Apple. 2011, Albatros – Andrzej Kuryłowicz nych przez Barbarę Łukaszuk, przy wsparciu Eweliny beletrystycznych, wydanych przez najważniejsze polskie wydawnictwa. Nasza biblioteka ma dostęp Mowa tu o tabletach, które kuszą nowatorskimi »»Głazik Monika 1, Ostatni Pan na Bychawie. Antoni Markowskiej, doradców do spraw wiejskich gospo- do około 1500 publikacji. Wśród nich można znaleźć m.in. laureatkę nagrody Nike 2014 – Zajeździmy możliwościami i nowoczesnymi rozwiązaniami Budny 861–1943, Bychawa 2013, Bychawskie darstw domowych i agroturystyki, uczestniczyło kobyłę historii Karola Modzelewskiego, Józef Tischner. Myślenie według miłości Tomasza Ponikło czy w dziedzinie informatyki. iPady umożliwiają sur- Towarzystwo Regionalne trzynaście kobiet i jeden mężczyzna ze Starej Wsi Zdrady i powroty Elżbiety Jodko-Kuli, Anarion Natalii Molendy. Zapraszamy do Biblioteki po odbiór fowanie po Internecie, czytanie książek, naby- »»Sparks Nicholas, Pamiętnik, Warszawa 2000, Edyta Winiarczyk © oraz dwie panie z Bychawy. Biblioteka zamieniła się kodów PIN niezbędnych do rejestracji i bezpłatnego korzystania z platformy. Aby wypożyczyć książkę wanie nowych zdolności manualnych, rozwija- © Albatros, Słówko na kilka godzin w literacką kuchnię a następnie w ja- bez wychodzenia z domu należy być czytelnikiem naszej biblioteki i odebrać swój indywidualny kod nie zainteresowań ale także świetnie sprawdza- udziału w projekcie „Tablety w Twojej biblio- »»Enerlich Katarzyna, Prowincja pełna gwiazd, dalnię z pięknie nakrytym, niemal „baśniowym sto- z bychawskiej biblioteki publicznej, Oddziału Pedagogicznego lub jej filii w Starej Wsi, zarejestrować się ją się w roli kamery i aparatu fotograficznego. tece” realizowanego przez Fundację Rozwoju Warszawa 2010, MG. liczkiem”. W trakcie degustacji przyrządzonych po- i zalogować na platformie IBUK LIBRA za pośrednictwem strony internetowej biblioteka.bychawa.pl. To Możliwości bibliotecznych iPadów w tym zakre- Społeczeństwa Informacyjnego. traw, toczyły się dyskusje wokół kulinariów, litera- proste! Zapraszamy do korzystania z wirtuaInej biblioteki IBUK LIBRA. sie sprawdzała ekipa filmowa z MIK-u podczas Edyta Winiarczyk tury, planów na przyszłość… EW literacko-kulinarnej imprezy „Ekstrawagancje Barbara Cywińska dla Mola”, 19 marca 2015 r. Tablety to efekt

Głos Ziemi Bychawskiej 16 3/2015 17 historia historia

Głos Regionalistów redaguje nr 3 (103) 2015 BYCHAWSKIE TOWARZYSTWO REGIONALNE

BychawskieWspomnienia Aleksandra Kryski budowy o powojennej Bychawie Część V W owym baraku mieściły się pomieszczenia biurowe Przez te wszystkie lata kierownikiem grupy robót był kierownictwa robót, mieszkanie kierownika a także Jan Klimek, mieszkaniec Dęblina, przybył jako męż- „„Rozwój urbanistyczny kwatery pracowników pionu technicznego przeby- czyzna około 40-letni, przez swoich zwany Jasiem. wających w Bychawie w delegacji. Ludzie ci z jednym Był dość niski więc obuwie o podwyższonej pode- miasta w l. 50 i 60. XX w. wyjątkiem mieszkali na stałe w innych miastach, ale szwie i lekko napuszone włosy, jakby zwiększające W styczniu 1956 r. zaczął funkcjonować powiat by- ich pobyt u nas przeciągnął się do siedmiu lat. W tym jego wzrost były jego cechami. Był dobrym fachow- chawski. Przed Bychawą, właściwie osadą rolniczą, czasie swoją wiedzę zawodową, zdolności organiza- cem, praktykiem, potrafił mądrze i skutecznie za- nie posiadającą wówczas praw miejskich, zaryso- cyjne i siły poświęcili naszemu miastu, toteż warto rządzać działalnością grupy pracującej w Bychawie. wały się nowe, nie do pomyślenia we wcześniej- ich przypomnieć. Muszę dodać, że pracownicy fi- Mieszkał tu razem z żoną, praktycznie czując się szych jej dziejach, perspektywy rozwoju. Zaistniała zyczni wykonujący różne roboty a więc murarze, mieszkańcem naszego miasta. szansa na rozkwit właściwie wszystkich gałęzi życia. tynkarze, zbrojarze, cieśle, stolarze, dekarze czy też Franciszek Kruk pochodził, o ile pamiętam, Myślę o rozwoju szkolnictwa i szeroko pojętej oświa- instalatorzy tzn. elektrycy i hydraulicy w większości z Wąwolnicy. Technik budowlany, kierował ty, kultury, ochrony zdrowia, przebudowie profilu byli do Bychawy delegowani na czas wykonywania wszystkimi budowami w rejonie ul. Partyzantów. rolnictwa, sportu i innych dziedzin niezbędnych do robót w swojej branży. Bywało, że niektórzy sankcjo- Sympatyczny, dobrze zbudowany szatyn, wówczas zapewnienia mieszkańcom przyzwoitego poziomu nując swoje życiowe plany, zostawali w Bychawie. Na jeszcze był kawalerem. Cieszył się dużym uznaniem egzystencji. Mieszkańcy mieli nadzieję na rozwój budowach znajdowali zatrudnienie również miejsco- pracowników. Już wtedy rozpoczął studia zaoczne, drobnego przemysłu i usług a tym samym utworze- wi, na ogół przy pracach pomocniczych, transpor- by po ich ukończeniu, po latach, zostać dyrektorem nie nowych miejsc pracy, co pozwoliłoby na poprawę towych czy dozorze. W miarę upływu czasu, efekty przedsiębiorstwa w którym pracował. bytu ich i ich rodzin. Samo powstanie różnych insty- pracy budowlańców stawały się coraz bardziej wi- Jan Majewski mieszkaniec Bychawy, zawsze tucji szczebla powiatowego w istotny sposób zwięk- doczne a Bychawa nabierała miejskiego wyglądu. uśmiechnięty. Szanował współpracowników, ale szyło możliwości znalezienia w nich pracy osobom Niemal jednocześnie ruszyła budowa osiedla bloków i podległych mu pracowników, zyskując w rewanżu posiadającym odpowiednie kwalifikacje zawodowe mieszkalnych przy ul. Partyzantów (na tzw. Księżym ich sympatię i uznanie. Kierował budową domu kul- i urzędnicze. Funkcjonowanie tych instytucji i wy- Polu), budowa domu towarowego w samym centrum tury. Po zakończeniu budowy przeniósł się do Puław. pełnianie przez nie obowiązków wymagało w mia- oraz Powiatowego Domu Kultury na ul. 22 Lipca. Niestety, niebawem zginął tragicznie w wypadku sa- rę szybkiego rozwoju budownictwa mieszkalnego, Niebawem rozpoczęto również prace przy wznosze- mochodowym. Pochowany w Bychawie. ogólnego, drogowego, rozwoju transportu zarówno niu budynku szkoły podstawowej zwanej tysiąclat- Krzysztof Wąsowski – kierownik robót instalacji sa- towarowego jak i przewozów osobowych i całej in- ką, w rejonie ul. Partyzantów. Było więc tych placów nitarnych, Władysław Dworak – kierownik robót frastruktury niezbędnej do uruchomienia i działania budowy sporo a i teren objęty zabudową był duży. instalacji elektrycznych. Obaj byli mieszkańcami tych dziedzin. W tamtych latach technologia i technika wykonywa- Lublina, przez te wszystkie lata w miarę potrzeb byli nia robót budowlanych, w stosunku do czasów obec- obecni na budowach, kierując pracą podległych im nych, różniła się bardzo. Stopień mechanizacji robót brygad. Chciałbym zatrzymać się chwilę przy budownictwie. był bardzo mały. Wykonywanie poszczególnych ro- Edmund Pawlik wówczas około 50-letni mieszka- PoczątekBudynki mieszkalne, budownictwa administracyjne i użytku pu- dzajów robót wymagało znacznie większego nakła- niec Radomia, był kierownikiem magazynów. Chyba blicznego, ich lokalizacja i architektura tworzą nie- du pracy. Umiejętności pracowników i siła ich mię- najbarwniejsza postać na budowie. Lubił ludzi i po- jako lico miasta, decydują o jego wyglądzie, dlatego śni były czynnikiem decydującym o szybkości wyko- magał im, był też bardzo lubiany przez wszystkich. są takie ważne. Początek działania powiatu to także nywania i jakości budowanych obiektów. Ta jakość Sympatyczny pan o tubalnym głosie i specyficznym początek bychawskiego budownictwa. Nie pamię- zależała także od asortymentu i klasy stosowanych spojrzeniu na świat. Zmarł na budowie wskutek uda- tam (nie było mnie wtedy w Bychawie) kto budował materiałów, ich wybór był niestety bardzo mały a i ru mózgu już po wyjeździe z Bychawy. pierwsze budynki: oddany do użytku w 1958 r. biuro- gatunek pozostawiał wiele do życzenia. Budowało Wymieniłem ludzi, których praca i zasługi w dokony- wiec PPRN i zaraz po nim budynek Wydziału Zdrowia się wtedy wolniej i trudniej. Nie do przecenienia były waniu przemiany Bychawy w miasto są według mnie mieszczący przychodnię lekarską, PSSE czyli sanepid więc praca i poziom umiejętności ludzi kierujących niewątpliwe. Miałem przyjemność, chociaż dość oraz pogotowie ratunkowe (dziś są to budynki szpi- wykonywaniem i pełniących funkcje nadzoru tech- krótko, z nimi pracować, toteż czuję się w obowiąz- tala). Ale już w 1959 r. przy ul. Partyzantów u zbie- nicznego na tych budowach. O ile dobrze pamiętam, ku zachować pamięć o nich poświęcając im te słowa. gu z ul 1 Maja pojawił się drewniany, dość pokaź- LPBO działało na terenie Bychawy do 1965 roku. Aleksander Kryska nych rozmiarów barak, a na nim tabliczka z napisem: Lubelskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Ogólnego Kierownictwo Robót nr 3 w Bychawie. W okresie naj- Przez siedem lat przez bychawskie budowy przewi- bliższych kilku lat, firma ta była największym wyko- Ludzienęło się sporo osób, stażystów, praktykantów i ta- nawcą robót budowlanych w mieście, a ponieważ kich, którzy nie zagrzali tu miejsca zbyt długo; było mieściła się w Lublinie przy ul. Nowy Świat, nomen jednak grono ludzi, którzy pracowali tu cały ten omen można powiedzieć, że nowy świat właśnie za- okres i to właśnie im zawdzięczamy powstanie wy- czął powstawać w Bychawie. mienionych wcześniej budynków. Pozwolę sobie wy- mienić te osoby. Zdjęcie lotnicze Bychawy z 1957 roku. Warto zwrócić uwagę na brak dobrze nam znanych budynków: szkoły podstawowej, pawilonu handlowego, bloków przy Bychawskie Towarzystwo Regionalne Bychawskie Towarzystwo ul. Partyzantów i wielu innych. W budowie budynek PPRN, czyli ob. szpitala. Fot. Starostwo Powiatowe w Lublinie w zbiorach Bychawskiego Towarzystwa Regionalnego © ©

Głos Ziemi Bychawskiej 18 3/2015 19 historia historia

Głos Regionalistów redaguje nr 3 (103) 2015 BYCHAWSKIE TOWARZYSTWO REGIONALNE Malowane pędzlem, malowane słowem... Wielu z zaproszonych gości na szczęście zna- Dziękujemy „Gazeto Bychawska” za pomoc Najdroższa ziemio bychawczyńska, lazło czas, aby się z nami spotkać. Powitała ich w przygotowaniu informacji, zaproszeń i pro- ziemio skowronka i malwy, serdecznie pani dyrektor Szkoły Podstawowej pagowaniu naszego przedsięwzięcia. Nie obyło ludową pieśnią karmiona im. Kajetana Koźmiana w Bychawce – Bogumiła się jak zwykle przy takich okazjach bez spon- najpiękniejszej barwy… Rosołowska. Zaszczyciła nas swoją obecnością sorów. Dziękujemy p. Małgorzacie Wolskiej – pani zastępca burmistrza Marta Wołoszyn. Delikatesy Centrum z Żabiej Woli i p. Markowi „„Jakże wielka miłość Wspaniałym akcentem była obecność rodziny Juryckiemu – piekarnia Emark ze Starej Wsi. bije w sercu autora p. Stefana – synów Krzysztofa i Tadeusza z mał- Dzięki Państwu mogliśmy poczęstować zapro- żonkami oraz dwojga wnucząt. Jakże wzrusza- szonych gości. powyższych słów jące były wspomnienia synów o ojcu, za które Wiemy, że wystawa cieszy się zainteresowa- – p. Stefana Olecha z wielkim podziękowaniem zwracamy się do niem, świadczą o tym wpisy do księgi pamiąt- nich. Tu wielkie podziękowania kierujemy rów- kowej – i to jest to, o co nam chodziło – twór- do jego rodzinnej wsi, nież do p. Moniki Głazik i p. Marka Matyska, czość Stefana Olecha żyje, a tym samym on jest jego małej ojczyzny – którzy uwiecznili te wspomnienia i całość uro- wśród nas. czystości - w głosie i obrazie. Były też wspo- Pierwszy krok zrobiony – marzymy teraz o wy- do jej łąk kwiecistych, mnienia sąsiadów, mieszkańców Bychawki ze- daniu tomiku jego wierszy – artysty samouka, odwiecznie zielonych, brane przez panią dyrektor. który tak pisze o sobie: pól pszenicznych Dziękujemy wszystkim, którzy przyczynili się Nikt mnie tego nie uczył do tego, że spotkanie, być może dość skrom- i nikt nie uwierzy, i w nieskończoność ne, lecz niezwykle wzruszające i ciekawe mogło że tylko to piszę, ciągnącej się mieć miejsce. co mi z serca bieży… Monika Głazik/UM Bychawa

© Dziękujemy p. dyrektorowi Piotrowi Gębie i pra- Myślimy, że się uda! urodzajnej roli, © Otwarcie wystawy Stefana Olecha w dn. 1 marca 2015 cownikom Bychawskiego Centrum Kultury Henryka Taube, Anna Bartnik do ojcowizny, rodziców, wylewa się niebywała wręcz wrażliwość pro- Pragnę, by mój wysiłek intelektualny nie poszedł w osobach p. Tomasza Hanaja, p. Joanny P.S. do wspomnień stego człowieka, piękno i śpiew jego serca i du- na marne, by zapuścił korzenie i wrósł głęboko Grabczyńskiej, p. Mateusza Wróblewskiego, A wszystko zaczęło się od zajęć Czerpać z kultury re- szy, niekiedy poruszające wyznania i zwierze- w tę Bychawki ziemię… (fr.) którzy razem z nami tę wystawę współtworzyli. alizowanych w ramach projektu „Dobry start w przy- z dzieciństwa, często nia, niekiedy trafione żarty. Podejmujemy przynajmniej próbę przywołania Tworzy się wiele i o wiele łatwiej, kiedy tak jak szłość” przez p. Annę Bartnik z uczniami naszej szko- przewijających się Wrażliwość ta, znalazła odbicie w przywoła- jego pamięci, twórczości artystycznej, a także zwykle są z nami nasi uczniowie pięknie opo- ły. Ona w znany tylko sobie sposób potrafi szperać w jego utworach. nych tu wierszach, ale także wypowiedzia- jego zaangażowania społecznikowskiego 1 mar- wiadający życiorys i recytujący wiersze autora. i sięgać do skarbów dawnej kultury lokalnej, zainte- na jest pędzlem w malowanych przez niego ca 2015 r. w Bychawskim Centrum Kultury od- Dziękujemy Łucji Marczak, Zosi Pietrzak, resować nią dzieci i rozbudzić ciekawość, a jedno- Przytoczony wyżej fragment to tylko zagajenie obrazach. było się uroczyste otwarcie wystawy malarstwa Weronice Szewczyk – uczennicom kl. VI, a także cześnie uczyć poszanowania i troski o to co dawniej – zachęta do zapoznania się z jego niemałym Czy uda nam się właściwie pochylić nad jego p. Stefana Olecha w liczbie ponad 30 obrazów Kindze Kłos i Emilce Tanikowskiej z kl. V oraz było… dorobkiem. Udało nam się zgromadzić oko- twórczością i wykonać jego testament wyrażo- o różnorodnej tematyce, połączonej z prezenta- ich rodzicom, którzy zawsze nam wiernie towa- Henryka Taube

Monika Głazik/UM Bychawa ło pięćdziesięciu jego wierszy. Z ich wersów ny w wierszu ? cją przez uczniów naszej szkoły jego życiorysu rzyszą we wszystkich poczynaniach. ©

© do zobaczenia i utworów. www.youtube.com/ „„Stefan Olech (1914-1990) user/bychawaPL

Poznajmy życiorys malarza-amatora i ludowego pomagała mu rodzina i wyjątkowo niezbędni fachowcy. Podłogi w mieszkaniu nie dwuczęściowe drewniane brony z żelaznymi gwoździami na trzyczęściowe brony Szkole Podstawowej w Bychawce ofiarował dwa obrazy: „Lipy przed cmenta- poety z Bychawki. były traktowane jako priorytet. Deski w jednym pomieszczeniu domu położył do- żelazne. Zamienił kosę na konną kosiarkę i żniwiarkę, motykę na maszyny konne: rzem w Bychawce” i „Szkółka Elementarna w Bychawce”. Pisał również wiersze Urodził się 4 sierpnia 1914 r. w Bychawce B jako najmłodsze dziecko Pawła Olecha piero po dwu latach, a w ostatnim po dwudziestu od wprowadzenia się do domu. kopaczkę do ziemniaków i rwak do buraków. Przy rozdrabnianiu słomy dla bydła liryczne i patriotyczne. Nie zdążył ich opublikować, ponieważ nie został człon- i Ludwiki Teter. Ukończył pięć klas Szkoły Powszechnej, a pod koniec lat 50. XX w. Po wojnie zmuszony był do odstawienia Państwu obowiązkowych dostaw, czyli i koni (czyli sieczkę i obrok) zmieniał napęd sieczkami od korby ręcznej przez kon- kiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie (o co się starał). W 1972 r. podwyższył swoje wykształcenie w Szkole Wieczorowej do siedmiu klas. określonych ilości podstawowych zbóż naliczonych z hektara przeliczeniowego. ny kierat do silnika elektrycznego. Przy pozyskiwaniu ziarna zamienił cepy i mło- na zebraniu OSP wystąpił z inicjatywą budowy pomnika ku czci poległych i po- Ożenił się w czasie II wojny światowej, mając 29 lat i przeprowadził się do te- Wymiar ten był dość wysoki w stosunku do możliwości zbiorów. Otrzymywał za carnię napędzana kieratem konnym na szerokomłotną maszynę napędzaną sil- mordowanych w latach 1939-1956, a wywodzących się z Bychawki. Jednak dopie- ściów, do Bychawki B. Od 1943 r. był członkiem placówki BCh w Bychawce. to niską nienegocjacyjną cenę ustaloną przez Państwo. nikiem elektrycznym. Ziarno na mąkę i paszę zawoził do przerabiania we młynie ro w latach 1986-1989 przy wsparciu ZBOWID-u doszło do konkretnych działań W 1950 r. przeniósł się z rodziną (żoną Stanisławą, synem Krzysztofem i teścio- Rolę uprawiał z wykorzystaniem koni i konnego sprzętu rolniczego. Hodował wie- wodnym, a później elektrycznym. Był bardzo postępowym rolnikiem. w kierunku wzniesienia pomnika. Ostatecznie w 50. rocznicę wybuchu II wojny wą Aleksandrą Dudą do swojego nowego gospodarstwa w Bychawce A, nr 56). le gatunków zwierząt: konie, krowy, świnie, kury, gołębie, psa i kota, kaczki króliki, Działalność społecznikowska i twórcza światowej (1 IX 1989 r.) odbyła się uroczystość odsłonięcia Pomnika (zaprojek- Postawił tam drewniany dom, murowaną oborę z kamienia łączonego zaprawą indyki i owce. W wolniejszym czasie w święta i niedziele łowił ryby w Kosarzewce Od młodzieńczych lat pasjonował się malarstwem. Jego zainteresowania tą sztu- towanego przez p. Stefana) z udziałem władz, kombatantów, społeczeństwa wapienno-glinianą i drewnianą stodołę. Mieszkanie i stodołę pokrył eternitem, za pomocą własnoręcznie wykonanych wędek i czasem na „podrywkę” (tj. kwa- ką spostrzegli i umiejętnie docenili artyści prowadzący prace malarskie przy miejscowego i uczniów miejscowej szkoły. Starannie prowadził „Kronikę Straży”, a oborę jeszcze strzechą. Na podwórku wykopał głęboką na 12 m studnię, z któ- dratową siatkę rozpiętą na skrzyżowanych leszczynowych pałąkach podwieszo- wykańczaniu kościoła w Bychawce, którzy dopuścili go do udziału w malowa- ozdabiając rysunkami barwne opisy wydarzeń związanych z OSP w Bychawce rej wodę czerpało się wiadrem opuszczonym na łańcuch przy pomocy wału po- nych do tyczki.) W 1981 r. przekazał gospodarstwo synowi Tadeuszowi i pozostał niu jednego z obrazów w bocznej nawie. Sam już rozpoczął malowanie laurek, od momentu jej powstania, czyli od 1928 r. ruszanego korbą. Materiał na budynki pozyskany był przez gospodarza z własnej przy nim z żoną do śmierci. W okresie jego gospodarowania zaszły znaczne zmiany martwej natury, zwierząt i ludzi, odwzorowując obrazki i rzeczywistość w natu- Zmarł nagle, 16 października 1990 r., w czasie wizyty u Komendanta Rejonowego działki i własnymi rękami. Kamień na podmurówki i oborę łamał w dole wykopa- w sprzęcie i narzędziach rolniczych. W transporcie zamienił wóz z drewniano-że- rze. Namalowane przez niego obrazy wystawiane były w lokalnych placówkach Straży Pożarnej w Bychawie związanej z podziękowaniem za pomoc przy trans- nym na polu i zwoził wozem lub saniami, wykorzystując zimowy czas wolniejszy laznymi kołami na „gumowiec”, czyli konny wóz o kołach samochodowych. Przy kultury. Najczęściej malował akwarelą: zwierzęta, ludzi, pejzaże, martwą natu- porcie i ogrodzeniu pomnika. Właścicielem ojcowizny został jego syn Tadeusz. od prac na roli. Z tego powodu budowa trwała kilka lat. Przy cięższych pracach uprawie roli zamienił pług na konny dwuskibowiec, sprężynówkę na kultywator, rę. Obrazy swe prezentował przy okazji środowiskowych imprez kulturalnych. oprac. nauczyciele Szkoły Podstawowej im. K. Koźmiana w Bychawce

Głos Ziemi Bychawskiej 20 3/2015 21 historia szkoły Głos Regionalistów nr 3 (103) 2015 Przedruk artykułu o Stefanie Olechu z „Kuriera Lubelskiego” z 1978 roku Spotkanie z kombatantem Pójść w pole, każdą porę roku namalować... Aleksandrem Łysiem z Zaraszowa Bielone wapnem ściany domu widać o tej porze roku mi farby. Ale niewiele tego malowania mojego wtedy „„W hołdzie „Żołnierzom przez bezlistne korony drzew. Z daleka dom, stodoła było. I niewiele szkoły – skończyłem naukę na pięciu i obora – porządnie ogrodzone stoją na górce. Furtkę klasach. Dopiero po wojnie dorobiłem sobie klasy, Wyklętym” – bohaterom chroni przed obcymi precyzyjnie wystrugana z drze- aby mieć pełne podstawowe wykształcenie. antykomunistycznego wa zatyczka. Od furtki do drzwi domu zaledwie kil- Mój ojciec miał gospodarstwo duże – 24 morgi czy- ka kroków. Wewnątrz domu czyściutko. Na ścianach, li ponad 11 hektarów. Nas – dzieci miał troje i każ- podziemia, w prostych drewnianych ramach, obrazy. W pierw- de ręce do roboty się liczyły. Ale najbardziej byłem którzy w obronie szej izbie na tych obrazach tylko same sarny i jele- potrzebny, kiedy ojciec wydał za mąż moją siostrę. niepodległego bytu nie, w drugiej różnorodność większa – skopiowana Jej mąż zażądał w posagu 2 tys. złotych. Ojciec mu- z Przyjaciółki ORKA – Chełmońskiego, stado żubrów siał pożyczyć te pieniądze od bychawskich kupców. Państwa Polskiego, nad strumykiem i ptaki. Przy umowie wyglądało to niegroźnie. Ojciec miał walcząc o prawo Tu, w tej drugiej izbie siedzi pochylony nad stołem spłacać dług w ratach i kilka złotych od każdej setki gospodarz – 64-letni Stefan Olech. W ręku zwyczajny miesięcznie. do samostanowienia materiały autora Wypadł rok nieurodzajny, ojciec nie wpłacił ani odse- Dotąd, to jego malowanie nie u wszystkich we wsi © pędzelek, taki, jakim posługują się uczniowie. Obok i urzeczywistnienie © W Szkole Podstawowej w Woli Gałęzowskiej w dn. 2 marca 2015 r. dwie szklanki z wodą i komplety szkolnych farb – tek, ani pierwszej raty i dług zaczął rosnąć, aż urósł wzbudzało entuzjazm. dążeń demokratycznych akwarel. Przed siedzącym kwadrat kartonu. Na kar- do zawrotnej sumy 20 tys. złotych. Pamiętam, że Dostał wówczas piękny album z reprodukcjami obra- bohaterskiej sanitariuszce V Wileńskiej Brygady opowiadał o swoich przeżyciach, koncentrując się tonie wiejska chata, nad nią błękitne niebo, obok zie- dwa lub trzy razy do roku zajeżdżał do nas komor- zów, a na jego pierwszej stronie napisano: w dowód społeczeństwa AK mjra Zygmunta Szendzielarza (Łupaszko”) głównie na okresie spędzonym na zesłaniu. W spo- lone drzewa. Przed chatą staruszka. nik. Zabierał wszystko co się dało. Najpierw poszła za uznania za wkład w uświetnienie Dni Bychawki, po- polskiego, z bronią („Przekażcie mojej babci, że zachowałam się jak sób barwny i zakrapiany humorem opowiadał o die- – Ta chata, co tu na rysunku – objaśnia gospodarz – długi młocarnia, potem wóz z koniem i zaprzęgiem, przez własną wystawę malarstwa. Na pamiątkę panu trzeba” – powiedziała przed śmiercią, rozstrzela- cie, pracy, głodzie, chorobach i śmierci, które stale stoi w naszej wsi. Namalowałem ją na wystawę, któ- wreszcie ojciec sprzedał kilka morgów ziemi. Stefanowi Olechowi – Komitet Organizacyjny. w ręku, jak i w inny na po okrutnym śledztwie prowadzonym przez UB), towarzyszyły więźniom. Mówił też o niezwykłej soli- ra będzie u nas w Bychawce z okazji 50-lecia straży O malowaniu nie mogłem nawet wtedy marzyć. Było to w maju 1971 r. Od tego czasu coraz więcej lu- sposób, przeciwstawiali Rotmistrzu Witoldzie Pileckim, który twierdził, że darności miedzy towarzyszami niedoli, o chęci życia, pożarnej – 21 maja tego roku. Na tej wystawie po- Chociaż cały czas mnie do tego malowania ciągnę- dzi zagląda do bielonej chaty Olechów, prosząc o ob- się sowieckiej agresji Oświęcim to była pestka w porównaniu z bestial- o wewnętrznej dyscyplinie, która pomagała prze- każę więcej swoich obrazów. Zaraz je pani zobaczy. ło. Niejeden zimowy wieczór przestałem pod oknem razek. Zdobią one już wiele domów w okolicznych stwem ubowców. Nauczyciel w swoim wystąpieniu trwać koszmar życia w obozie. A nie było to łatwe, Wszystkie są namalowane tak jak ten, nad którym organistówki, domu gdzie organista prowadził próby miejscowościach, a także świetlicę miejscowej remi- i narzuconemu nie pominął też „Żołnierzy Wyklętych” najbardziej w chwili powrotu do domu pan Aleksander ważył tyl- Stefan Olech właśnie pracuje – na zwykłym karto- z chórem. Bo na ścianach największego pokoju wi- zy strażackiej i wiejskiej biblioteki. siłą reżimowi znanych na Lubelszczyźnie. Przywołał takie postacie ko 37 kg. Po zakończeniu tej niezwykłej opowieści, nie szkolnymi farbami. Niektóre już oprawione są siały różne obrazy. Do dziś jeszcze pamiętam, że na O swoim życiu, rodzinie, malowaniu i planach na jak: mjr Hieronim Dekutowski „Zapora”, jego pod- Pan Łyś odpowiadał na pytania dzieci, np.: „Którzy w ozdobne ramki. Na obrazkach dużo koni, wojsko- jednym z nich były piękne góry i pasące się na zbo- przyszłość Stefan Olech mówi ze swadą. O życiu wsi komunistycznemu...” komendny kpt. Józef Broński „Uskok”, czy wreszcie okupanci byli lepsi?”. Odpowiedzi na niektóre pyta- wych i kwiatów. Te są zresztą najpiękniejsze: słonecz- czach owce. Tak bardzo chciałem je wówczas móc opowiada dowcipnie, widać, że obserwator z niego ustanowiono dzień sierż. Józef Franczak „Lalek” – ostatni żołnierz II RP nia wcale nie były proste, ale nasz Gość cierpliwie na niki w glinianych dzbankach i polne bukiety z maków, malować. znakomity. Nie uchodzą jego uwadze żadne wiejskie 1 marca Narodowym (jak się go nazywa), który poległ 21 października nie odpowiadał. chabrów i kłosów zbóż – jak żywe. Potem przyszły dorosłe lata. Ożeniłem się. Miałem wydarzenia i obyczaje. I wykorzystuje to w pisaniu. 1963 roku w Majdanie Kozic Górnych koło Piask. Następnie pan Aleksander specjalnie dla nas od- Stefan Olech jest rolnikiem. Niemłodym już, bo własne dzieci, trzeba było z ziemi mojej i żony two- Kiedy mam już opuszczać gościnny dom Olechów, Dniem Pamięci Żołnierze ci byli wierni swojej przysiędze, walczyli śpiewał piosenkę Marsz obozowy, co stanowiło nie- w tym roku kończy 64 lata. Ziemi ma sporo, bo 6 ha, rzyć nowa gospodarkę, budować obejście. W 1950 r. gospodarz wyciąga ze schowka grube zeszyty. „Żołnierzy Wyklętych”. o wolną i demokratyczną Polskę, dla niej poświęcili zwykle poruszające zamknięcie jego wystąpienia. gleby tu są niezłe, w dużej części II i III klasy. Ale on zbudowałem ten dom, w którym mieszkam, oborę Tłumacząc jednocześnie: – Bo jak mam czas, a coś swoje młode życie. „Jest mi smutno, że muszę umie- Niekończące się oklaski, skromna wiązanka kwiatów, gospodaruje po staremu: ma kilka świń i krów, zie- i stodołę. Starszy syn opuścił dom wcześnie. Skończył mnie wkurzy – to popisać sobie wierszem lubię. Z tej okazji 2 marca 2015 r. w Szkole Podstawowej im. rać” mówiła 17-letnia „Inka”. a także serdeczne podziękowania pana dyrektora za- mię obsiewa po części pszenicą i różnymi roślinami medycynę, jest teraz w wojsku, w stopniu kapitana. I oto słucham satyrycznych wierszowanych opisów Zofii Przewłockiej w Woli Gałęzowskiej gościł komba- Mieli być wykreśleni z polskiej historii. Opluwani kończyły tę część uroczystości. na paszę, kontraktuje trochę buraków. Pomaga mu Jego żona, też z naszej wsi, jest psychologiem. Mam negatywnych stron wiejskiego życia, a także nie naj- tant, więzień obozu pracy w ZSRR, p. Aleksander Łyś i poniżani przez komunistycznych uzurpatorów Kolejnym etapem naszych szkolnych obchodów w tym żona Stanisława i 24-letni syn Tadeusz, absol- już dwie małe wnuczki, dla nich maluję przeważnie lepszych obyczajów, zjeżdżających tutaj na kontrole z miejscowości Zaraszów. Po serdecznym powitaniu (sfałszowane referendum w 1946 r., oraz „wybory” Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych went technikum rolniczego. ptaki, takie jak wiszą na ścianie. urzędników. Jeden z takich wierszy, wyśmiewających przez dyrektora szkoły p. Mirosława Stoczkowskiego, w 1947 r.) przetrwali w ludzkiej pamięci. Przez ponad była recytacja wierszy o tematyce partyzanckiej – Jak się syn ożeni – mówi Stefan Olech - to popro- Kiedy dom był już gotowy, wszystkie izby wykończo- pijaków, zaczyna się bardzo ładnie: głos zabrał nauczyciel historii p. Kazimierz Walczak, 40 lat nazywani bandytami, doczekali się, choć naj- w wykonaniu Agaty Borowicz, Aleksandry Małek wadzi gospodarstwo jak zechce. Na pewno nowocze- ne i zapełnione meblami, popatrzyłem po ścianach W każdą niedzielę z samego rana który wprowadził zebranych w tematykę związa- częściej pośmiertnie, uhonorowania i należnego im oraz Daniela Juchny. Całość zakończyła zaśpiewana śniej niż ja, bo ma do tego podstawy, wykształcenie. i pomyślałem, że trzeba je czymś przyozdobić. I wte- Marzę jak każdy mieszkaniec wsi… ną z upamiętnieniem tamtych dni. Mówił o gene- miejsca w historii. wspólnie piosenka Dziś do ciebie przyjść nie mogę. A wtedy ja będę miał więcej czasu na malowanie. Tak dy znów wziąłem za pędzelek. Te wszystkie obrazy, Zaś wiersz pt.: „Kolędnicy” opisuje dokładnie i z hu- zie II wojny światowej, o zbrodniach dokonywanych Po krótkim wystąpieniu pana Walczaka głos zabrał Ostatnim, ale jakże mocnym akcentem naszych ob- sobie nieraz marzę: jak już pozbędę się gospodar- które pani u nas widzi powstały w tamtych latach. morem jak to w Bychawce wygląda kontrola prze- przez obydwu okupantów na narodzie polskim, fe- główny bohater naszej uroczystości. Zaczął od proś- chodów Dnia Pamięci Niezłomnych był marszobieg skich kłopotów, to starczy czasu na spacer po polu Oprawiłem je i powiesiłem na ścianach. Malowałem ciwpożarowa. Między innymi jest tam taka zwrotka: nomenie Polskiego Państwa Podziemnego, a tak- by skierowanej do dzieci, żeby z uwagi na „małą” róż- na trasie 1963 metrów. Dystans ten upamiętnia rok, o każdej porze roku. Będę szedł spokojnie, patrzył w zimie i przeważnie nocą, bo w nocy najlepiej się Jeden krzyczy, drugi krzyczy że o powstaniu antykomunistycznym w pierwszych nicę wieku jak się wyraził, mówiły do niego „dziadziu” w którym zginął ostatni Żołnierz Wyklęty – Józef na świat i to co zobaczę, potem namaluję. Bo żeby skupić- za oknami głucha noc, cisza, nikt człowiekowi Przez most pewnie szli powoli latach powojennych. Spośród wielu wybitnych do- (pan Aleksander ma 92 lata). I choć dzieci nie miały Franczak „Lalek”. Uczniowie naszej szkoły „wyposa- namalować, trzeba mieć spokojną głowę, żadnych nie przeszkadza. Tam trzy dziury – nie widzieli wódców niepodległościowego podziemia wspo- na tyle odwagi, by tak się do niego zwracać, to jed- żeni” w biało-czerwone chorągiewki wystartowali zmartwień. Jak się tak spokojnie przez pola idzie, to – Kilka lat temu te moje obrazy zobaczył nauczy- W płocie jedną zobaczyli mniał por. „Ponurego” (Jan Piwnik), legendarnego nak atmosfera stała się swobodniejsza. Nasz Gość na z wielkim animuszem i choć na trasie bywały trud- wtedy, w głowie najlepsze pomysły się snują… ciel miejscowej szkoły. A, że właśnie zbliżały się Dni Wiele krzyku narobili żołnierza AK „cichociemnego”, który zginął w walce wstępie podzielił się swoimi refleksjami natury ogól- niejsze momenty, to bieg wszyscy ukończyli. – Malować lubiłem – wspomina gospodarz – od naj- Bychawki, poprosił, abym je pokazał na specjalnej z Niemcami w czasie tzw. I Konspiracji. Następnie nej. Akcentował potrzebę pilnej nauki oraz twierdził, Uroczystości, w których braliśmy udział, stanowiły młodszych lat. I to wszystko, co mi do głowy przy- wystawie. Spodobały się te moje obrazki ludziom, tekst Anna Treger, fot. Jan Trembecki mówił o niektórych bohaterach spośród ponad 100 że nic w życiu nie przychodzi samo, że zawsze należy niecodzienną lekcję historii. Z pewnością pozostanie szło: gwiazdy, kwiaty, drzewa. Pamiętam, pierw- a głównie kwiaty. Rozdałem ich sporo. tys. (120 – 180 tys.)? Armii Niezłomnych – Wyklętych walczyć i nigdy nie wolno załamywać rąk. ona na długo w naszej pamięci. sza zauważyła to moje zamiłowanie, nauczycielka Po tej wystawie Stefan Olech doczekał się po raz „Kurier Lubelski” nr 63(6133) 18-19 III 1978 przez komunistyczne władze zniewolonego naro- W dalszej części swojego wystąpienia pan Kazimierz Walczak w szkole podstawowej p. Wiśniewska i podarowała pierwszy publicznego uznania dla swojej pasji. ze zbiorów p. Andrzeja Mendykowskiego du Była więc mowa o „Ince”(Danuta Siedzikówna)) Aleksander czystym donośnym głosem długo

Głos Ziemi Bychawskiej 22 3/2015 23 szkoły szkoły

życie, bo najlepsze momenty możesz bezpowrot- – telewizyjna Joanna Dukaczewska, a piosen- nie pominąć”. Słowa pisarza przypadły do gu- kami Anny German oczarowała widzów woka- Już nie piszą do szuflady stu gimnazjalistom, więc entuzjastycznie zare- listka i aktorka Olga Szomańska. agowali na mój apel i skomentowali otaczający Chylę czoła przed talentem swoich uczniów – „„Twórcze zmagania ich świat w literacki sposób. poetów i mam nadzieję, że uświadomili sobie Wysłaliśmy konkursowe teksty i z niecierpli- własne możliwości. Z pewnością będą rozwijać uczniów Gimnazjum wością czekaliśmy na werdykt jurorów. W po- umiejętności i szlifować uzdolnienia, a w przy- nr 1 im. Obrońców łowie lutego otrzymaliśmy wiadomość, że dwo- szłości rozsławią naszą szkołę jako dojrzali Ojczyzny w Bychawie je uczniów kl. III a: Anna Stanicka i Bartłomiej i znani twórcy. Rzeka Żmudziak zakwalifikowało się do ścisłego fina- Magdalena Miszczak Płynie spokojnie zostały nagrodzone. łu i otrzymało zaproszenie na „Galę Talentów” Od źródła aż do morza Często wśród dorosłych ludzi panuje prze- do Warszawy. Należy podkreślić, że na konkurs Długa droga konanie, że dla współczesnych nastolat- wpłynęło aż 750 prac z całej Polski, a w jury Obija się o brzegi ków, a zwłaszcza gimnazjalistów, typowy jest zasiedli m. in. dziennikarka, recenzentka, re- Burzy się bunt, arogancja, brak czułości i delikatno- żyserka i poetka Krystyna Gucewicz, dzien- Pieni ści. Tej obiegowej opinii zadają kłam ucznio- nikarka i prezenterka telewizyjna Krystyna Musi dotrzeć do morza wie Gimnazjum nr 1 im. Obrońców Ojczyzny Czubówna, a także prezes Wydawnictwa Nie jest łatwo w Bychawie, którzy swą wrażliwość i umie- PWN Dorota Twarowska. Wygrywa jętność dostrzegania niezwykłości i cudow- 6 marca na uroczystość odbywającą się Dopiero po tygodniach ności świata przelewają na papier poprzez w Bemowskim Centrum Kultury przybyli mło- Struga deszczu spływa po szybie Kropla staje się częścią oceanu „poezjowanie”. dzi poeci, ich nauczyciele i rodzice. Obecność W środku miasta mały kościół Rzeka nie byłaby rzeką Chcąc zachęcić swoich uczniów do pokazania, w tym gronie była nagrodą, ale fakt, że Ania Puste ławki w środku Gdyby nie przebyła takiej drogi co umieją, zaproponowałam im udział w ry- i Bartek otrzymali tytuły finalistów i wyróżnie- Kiedyś przepełnione dobrymi osobami Bartek Żmudziak z aktorką Marią Niklińską

Anna Stanicka walizacji literackiej, ponieważ dotąd nie mieli Magdalena Miszczak nia świadczą o wysokim poziomie artystycznym Teraz spłowiałe podczas Gali Talentów w Warszawie © okazji do pochwalenia się własną twórczością © ich poezji. Wyblakłe i zweryfikowania swoich zdolności. Stanęli Przyszłości”. Wydarzenie to patronatem objęli Kurator Oświaty, Burmistrz Dzielnicy Bemowo Podczas wręczania nagród panowała niepowta- Serca szarych ludzi więc w szranki w Ogólnopolskim Konkursie Ministerstwo Edukacji Narodowej, Mazowiecki oraz PWN. rzalna atmosfera. Wiersze czytali znani akto- Owdowiałe Poetyckim pod nazwą „Odkrywamy Talenty Mottem tegorocznej, szóstej już, edycji były sło- rzy: Maria Niklińska, Łukasz Nowicki i Józef Bartłomiej Żmudziak wa Paulo Coelho: „Nie biegnij zbyt szybko przez Mika oraz dziennikarka i prezenterka radiowo „„„Handryczyć”, „herszt” i „mrzonki”, czyli Tydzień języka polskiego W dniach 16-20 lutego W dniu 17 lutego odbył się konkurs ortograficzny. „„Kreatywni gimnazjaliści „Jedynki” „„10 kwietnia w Gimnazjum nr 1 im. Obrońców Kilkunastu uczestników zmierzyło się z trudnym dyk- tandem. Słówka takie jak: „handryczyć”, „herszt” 17 marca 2015 r. młodzież 2) Ach lubelski, jaki cudny... – wykonanie filmu, społeczność Ojczyzny obchodziliśmy czy „mrzonki” nie sprawiły kłopotu Ernestowi Gimnazjum nr 1 im. Obrońców bądź prezentacji promującej walory powiatu Gimnazjum nr 1 Tydzień języka polskiego, Multanowi (kl. II „c”), Aleksandrze Cajzer (kl. III „b”), Ojczyzny uczestniczyła lubelskiego. którego głównym celem było Katarzynie Marzec (kl. III „b”), którzy zostali mi- 3) Gdyby Kopernik... – wykonanie komiksu, posadzi Dęby strzami ortografii. Tuż za nimi znalazły się uczenni- w konferencji Zaplanuj swoją którego głównym bohaterem będzie Mikołaj zainteresowanie młodzieży ce: Jagoda Kamińska (kl. I „c”) i Anna Stanicka (kl. III przyszłość, zorganizowanej Kopernik. Pamięci Zbrodni poprawnością i kulturą „a”), a na miejscu trzecim - Patrycja Korba (kl. III „b”) przez Powiat Lubelski Nasi gimnazjaliści przygotowani przez Katyńskiej Magdalena Konefał i Patrycja Piędzia (kl. II „c”). © p. Agnieszkę Daśko i p. Magdalenę Miszczak języka ojczystego, rozwijanie © 18 lutego uczniowie mogli sprawdzić swoje umiejęt- wspólnie z Zespołem Szkół dzielnie stanęli w szranki z innymi szkołami. Do umiejętności pisania, mówienia, ności recytatorskie. Tematem przewodnim konkursu Spotkanie poświęcone było analizie i interpretacji im. Mikołaja Kopernika rywalizacji przystąpiło 25 uczniów naszej szkoły. słuchania oraz wyrażania było podkreślenie wartości miłości w życiu człowie- wybranego tekstu literackiego. w Bełżycach. Z wyprawy wróciliśmy z tarczą. Nasze uczenni- własnych emocji. ka, a głównym celem propagowanie kultury żywego Z kolei 20 lutego uczniowie mogli sprawdzić swoje ce kl. I b Alicja Krzyżak i Ewa Kowalczyk zdobyły słowa, wyrabianie umiejętności swobodnego, kultu- umiejętności aktorskie. Zadaniem uczestników było Celem spotkania było podkreślenie konieczno- pierwsze miejsce w kategorii komiks. Natomiast W ramach tego przedsięwzięcia zostały zorganizo- ralnego zachowania się, przezwyciężania onieśmie- odgrywanie przygotowanych przez nauczyciela sce- ści ukierunkowania młodych ludzi na uczenie się uczennice kl. III b Aleksandra Kursa i Aleksandra wane różnorodne konkursy. Intensywny tydzień za- lenia i wyrabianie odwagi. nek z wybranych fragmentów literackich. przez całe życie, kształtowanie w nich postaw Rudzińska otrzymały wyróżnienie w kategorii Tego dnia o godzinie 10.30 rozpocznie się uro- jęć języka polskiego pozwolił uczniom wzbogacić W konkursie recytatorskim wzięło udział 11 uczniów. Wyniki z przeprowadzonych konkursów ogłoszono ustawicznego zdobywania wiedzy i podnoszenia recykling. W kategorii prezentacja wyróżnie- czystość patriotyczna 75-lecia zbrodni ka- swoje wiadomości z zakresu kultury języka, rozwi- Wszyscy zaangażowali się w prezentację swojego na specjalnie przygotowanej tablicy w holu szkoły kwalifikacji. Na konferencji młodzież mogła do- nie zdobył uczeń kl. II b Krzysztof Traczewski. tyńskiej. Jej celem będzie uczczenie pamięci nąć zainteresowania filmem, teatrem i poezją polską utworu. Wykazali się wysokim poziomem swoich oraz na stronie internetowej gimnazjum. Natomiast wiedzieć się na co zwracać uwagę przy wyborze Natomiast dla szkoły uczniowie dodatkowo bohaterów, a zarazem przywrócenie i zagwa- oraz wypromować młodzież o zdolnościach recyta- umiejętności, dlatego niełatwym zadaniem dla jury dyplomy oraz podziękowania zostaną wręczone szkoły, jak podjąć trafną decyzję. wywalczyli laptop (warto zaznaczyć, że jeden rantowanie im zbiorowej pamięci historycznej torskich i aktorskich. było wyłonienie zwycięzcy. Po burzliwych obradach uczniom na uroczystym apelu zakończenia roku W trakcie konferencji nastąpiło także rozstrzy- z trzech możliwych do zdobycia). poprzez posadzenie 3 Dębów Pamięci i odsło- Tydzień rozpoczęto otwarciem wystawy plakatów komisja przyznała I miejsce – Barbarze Lech (kl. III szkolnego 2014/2015. gnięcie konkursów adresowanych do gimnazja- Gratulujemy i dziękujemy! nięcie tablicy pamiątkowej przed budynkiem promujących piękno mowy ojczystej. Uczniowie wy- „b”), II miejsce – Paulinie Wieczorkiewicz i Ernestowi Wszystkim uczniom biorącym udział w przygoto- listów. Zostały one przeprowadzone w trzech Agnieszka Daśko Szkoły. konali fantastyczne prace plastyczne, które zostały Multanowi (uczniowie klasy II „c”), III miejsce - wanych konkursach serdecznie dziękujemy, a zwy- kategoriach: Wydarzenie to uświetni część artystyczna wyeksponowane w holu naszej szkoły, a autorami Gabrieli Oleszko (kl. II „c”) i wyróżnienie otrzymała cięzcom jeszcze raz gratulujemy i życzymy dalszych 1) Wszystko złoto, co się ŚMIECI – wykonanie przygotowana przez uczniów Gimnazjum nr 1 najciekawszego plakatu zostali uczniowie klasy II „c” - Julia Stelmach (kl. III „b”). sukcesów. rzeźby recyklingowej. im. Obrońców Ojczyzny. – Mateusz Borowicz i Gabriela Oleszko. Kolejnego dnia uczniowie wzięli udział w konkursie Magdalena Konefał Zapraszamy! czytelniczym pod hasłem: „Wiem, o czym czytam”.

Głos Ziemi Bychawskiej 24 3/2015 25 szkoły szkoły

„„Zapraszamy do Samorządowego „„Z wizytą Przedszkola nr 1 Pokochać muzykę, przeżyć przygodę... u „Koziołka” „„Niedawno w Szkole W dniach 1.04-30.04.2015 r. prowadzone będą zapisy do Samorządowego Przedszkola 18 marca, dzieci nr 1 w Bychawie dla dzieci, które nie uczęszczały do naszej placówki. Wniosek można Podstawowej w Zaraszowie z oddziału znaleźć na stronie internetowej www.przedszkole.bychawa.pl oraz w kancelarii przed- w ramach cyklicznych przedszkolnego oraz szkola. Wypełniony wniosek wraz z załącznikami należy złożyć w siedzibie przedszkola spotkań ph. Człowiek uczniowie klas I-III do 30.04.2015 r. Serdecznie zapraszamy! z pasją, odbyło się Szkoły Podstawowej spotkanie z założycielem w Zaraszowie i przedstawicielami wraz z opiekunami Młodzieżowej Orkiestry uczestniczyli Dętej „Henryczki”. w wycieczce do Lublina. materiały autora Celem spotkania było zachęcenie uczniów naszej szkoły do © © nauki gry na instrumentach. Młodzi muzycy zaprezentowali muzyki, człowieka, który potrafi w zachęcić młodych Warto dodać, że postać p. H. Dudziaka jest w naszej spo- nam instrumenty dęte: saksofony, puzon, trąbkę, flet picco- ludzi do tworzenia orkiestry dętej. łeczności bardzo dobrze znana i ceniona. Pan dyrektor lo. Mogliśmy również posłuchać muzyki w wykonaniu orkie- Jest w orkiestrach jakaś siła, ale jest „jakaś siła” w jej chętnie współpracuje z naszą szkołą i Stowarzyszeniem stry. Niektórym naszym uczniom udało się zdobyć płytę CD założycielu i menadżerze, który niezłomnie od 20 lat udzielając, wsparcia i rad w różnych dziedzinach życia z repertuarem orkiestry. Spotkanie stało się okazją do przy- tworzy swój zespół, bo dodajmy, że skład ciągle się szkolnego. Przykładem takiego wsparcia i zaangażowa- pomnienia największych sukcesów. zmienia, uczniowie przychodzą i odchodzą. To dzięki nia jest również przekazanie busa na potrzeby szkolne, Orkiestra z niewielkiego miasteczka koncertowała w Stanach temu zespołowi wiele młodych osób, również absol- za który składamy serdeczne podziękowania. Dziękując Zjednoczonych, Francji, występowała przed papieżem Janem wentów naszej szkoły, mogło nauczyć się gry na instru- za wszelką pomocn życzymy p. Dudziakowi wiele zdro- materiały autora Pawłem II, podczas rocznicy bitwy o Monte Cassino, na mię- mentach, pokochać muzykę, być nie tylko jej odbiorcą, wia i niegasnącego entuzjazmu w realizowaniu swoich © © dzynarodowych festiwalach. ale także twórcą, przeżyć swoją przygodę, występując pasji i zadań. I tu należy wyeksponować rolę jej założyciela p. Henryka w wielu krajach. Samorząd Uczniowski w Zaraszowie Głównym celem wyjazdu była wi-

www.przedszkole.bychawa.pl Dudziaka, człowieka obdarzonego wielką pasją, umiłowaniem I przed taką szansą stoją obecni uczniowie naszej zyta w Multikinie i obejrzenie filmu © © szkoły. Baranek Shaun (wybranego wcześniej przez dzieci w drodze głosowania). Pełnometrażowa wersja kultowego se- „„W dniu, gdy Księżyc zasłonił Słońce, pierwszaki poznały magię teatru... „„Rozkwitaj z „Kwiatkiem”! rialu znanego z telewizji, okazała się za- bawną historią, w której tytułowy bo- 20 marca uczniowie z klas I c i I d Szkoły Zespół Szkół im. ks. A. Kwiatkowskiego hater ląduje w wielkim mieście wraz Podstawowej w Bychawie, pod opieką swoich ze stadkiem owieczek, próbując odna- wychowawczyń i nauczycieli uczestniczyli ogłasza nabór uczniów leźć zaginionego przypadkiem farmera. w wycieczce do Teatru im. H. Ch. Andersena do klas I Gimnazjum, Liceum Owce ze stojącym na czele barankiem Ogólnokształcącego oraz Technikum Shaunem muszą zmierzyć się z szalonym w Lublinie. i żądnym poklasku hyclem. Z drugiej Pierwsza wizyta w prawdziwym teatrze była dla dzieci dużym przeżyciem. na rok szkolny 2015/2016. zaś strony okazuje się, że poszukiwany Uczniowie obejrzeli spektakl pt. „Proszę słonia” Ludwika Jerzego Kerna. Jest to „Kwiatek” to nie tylko szkoła z wieloletnią tradycją oraz farmer doznaje zaniku pamięci i staje opowieść o kilkuletnim chłopcu, który jest najmniejszy w klasie i to właśnie jest ogromnym doświadczeniem dydaktycznym. się... modnym fryzjerem (który strzyże olbrzymim zmartwieniem jego rodziców, którzy codziennie podają mu garść wi- „Kwiatek” to przede wszystkim kreatywność, nowo- „na owcę”) i nie ma pojęcia, skąd po- tamin: „na rośnięcie!”. czesność, otwartość na Twoje potrzeby i oczekiwania. chodzi i co robił wcześniej. Ta zabaw- Bartłomiej Dyś/UM Bychawa © Pastylki zamiast do buzi Pinia wpadają – w tajemnicy przed rodzicami oczywiście Wysoko wykwalifikowana kadra pedagogiczna, zajęcia na © na, ale i pełna napięcia historia sprawi- – do trąby porcelanowego słonia Dominika. W efekcie zamiast wielkiego syna pełnowymiarowej sali gimnastycznej i wielofunkcyjnym instrumentach dętych i wyjazdy z orkiestrą na koncerty ła, że w sali kinowej często słychać było rodzice zostają posiadaczami wielkiego słonia, który z każdym dniem coraz bar- boisku, nauka pływania na krytej pływalni, możliwość zagraniczne. śmiechy i ciche komentarze młodych dziej wypełnia ich dom… Ale to nie koniec. Słoń dziwnym sposobem – oprócz rozwijania swoich zainteresowań, edukacja językowa: To tylko niektóre z wielu atutów naszej szkoły. Daj nam widzów. tego, że wciąż rośnie – zaczyna mówić i poruszać uszami, a w końcu chodzić. Staje j. angielski, j. niemiecki, j. hiszpański, j. włoski, j, ukraiń- szansę i przekonaj się jak wiele horyzontów otworzy Oprócz seansu filmowego dzieci sko- się największym porcelanowym słoniem na świecie, wzbudzając tym samym po- ski, uczestnictwo w kółkach zainteresowań i licznych za- przed Tobą wybór „Kwiatka”! rzystały jeszcze z innych atrakcji, pro- wszechne zainteresowanie i stając się łakomym kąskiem zarówno dla kolekcjone- jęciach pozalekcyjnych, możliwość korzystania ze stołów- Kontakt: tel. 81 566 00 19, www.kwiateklo.pl ponowanych przez Centrum Rozrywki Dorota Drążek © rów osobliwości, jak i dla zwykłych rzezimieszków. Dzieci oglądały spektakl z „za- © ki szkolnej, miejsca w internacie, możliwość nauki gry na „Koziołek. Tutaj miło i aktywnie spędzi- partym tchem”. Zakończenie historii przypomniało młodym widzom, że pieniądze takie zjawisko będzie dopiero za 11 lat, a całkowitego zaćmienia raczej nie doży- liśmy czas oczekiwania na film. Gimnazjum Liceum Ogólnokształcące Technikum to nie wszystko - najważniejsza jest przyjaźń. Aktorzy i młoda publiczność spisali jemy, chyba, że udamy się w inne rejony świata. proponowane innowacje: klasa: klasa: Wycieczkę uważamy za udaną, zwłasz- się na medal! Młodzi widzowie powrócili ze swojej pierwszej szkolnej wycieczki bardzo, bardzo I a – „English In Songs” I a – humanistyczno-językowa I a – technik geodeta cza, że w autokarze podczas powrotu Oczekując na wejście do teatru, uczniowie mieli przyjemność obserwacji nietypo- zadowoleni i bogatsi nie tylko o przeżycia związane z teatrem, ale również o nowe I b – Ratownictwo medyczne + Straż pożarna I b – technik drogownictwa można było usłyszeć słowa zadowolenia I c – matematyczno-informatyczna I c – technik ekonomista wego zjawiska, jak Księżyc przysłania trzy czwarte Słońca. Kilkusekundowa obser- „doświadczenie astronomiczne”. I b – „Hala, basen i boisko z ust uczestników wyjazdu. – tu dla Ciebie mamy I d – klasa mundurowa (policyjna, wojskowa, wacja przyniosła uczniom wiele emocji, zaciekawienia i zdziwienia. Dzieci ogląda- Dorota Drążek wszystko” straż graniczna) I d – technik architektury krajobrazu Anna Sadowska ły to zjawisko (z zachowaniem bezpieczeństwa) przez specjalną szybkę. Kolejne I e – europejska (polsko-ukraińska)

Głos Ziemi Bychawskiej 26 3/2015 27 Wiesław Pastucha © © Złap wiosnę w kadrze! Trwa konkurs fotograficzny dla mieszkańców i turystów "Kalendarz Gminy Bychawa 2016" Michał Pawlak © ©

Prześlij Zdjęcie Anna Stanicka © © lub Magdalena Krzysiak © Zagłosuj ©

FOTOGRAFICZNY Kalendarz Gminy Bychawa 2016