DOCSLIB.ORG

Svetlo ZELENA Predlog Dizajn.Qxd

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Svetlo ZELENA Predlog Dizajn.Qxd V O D I ^ ZA NACIONALNOTO ZAKONODAVSTVO VO SFERATA NA UPOTREBATA NA JAZICITE NA ETNI^KITE ZAEDNICI VO REPUBLIKA MAKEDONIJA oktomvri 2008 godina Vodi~ za nacionalnoto zakonodavstvo vo sferata na upotrebata na jazicite na etni~kite zaednici vo Republika Makedonija Izdava~i: Fondacija Institut otvoreno op{testvo – Makedonija Zdru`enie na gra|ani za poddr{ka na me|uetni~ki dijalog i razvoj na zaednicata „Zaedni~ki vrednosti“ Za izdava~ite: Vladimir Mil~in Hajrije Ahmed Avtor: Darko Janevski Lektura na makedonski jazik: Elka Ja~eva - Ul~ar Jazi~na redakcija - prevod: Albanski jazik – Sami Bu{i Turski jazik – Talat Selim Romski jazik – Qatif Demir Srpski jazik – Lidija Kungulovska Vla{ki jazik – Qubica \or|ieva Bosanski jazik – Emina Kurtovi} Angliski jazik – Len~e ^adlovska Dizajn i pe~atewe: Brigada dizajn Tira`: 4000 “This publication has been produced with the assistance of the European Union. The contents of this publication are the sole responsibility of the author, Foundation Open Society Institute – Macedonia and Common Values and can in no way be taken to reflect the views of the European Union.” 2 @iveewe vo multietni~ka sredina - gra|ani so ednakvi prava, mo`nosti i za{tita SODR@INA VOVED 5 RELEVANTNA ME\UNARODNA REGULATIVA 21 RAMKOVEN DOGOVOR 23 USTAV 25 ZAKON ZA UPOTREBATA NA JAZIK [TO GO ZBORUVAAT NAJMALKU 20% OD GRA\ANITE VO REPUBLIKA MAKEDONIJA 28 I VO EDINICITE NA LOKALNATA SAMOUPRAVA ZAKON ZA UPOTREBATA NA MAKEDONSKIOT JAZIK 29 UPOTREBA NA JAZIKOT VO SOBRANIETO NA REPUBLIKA MAKEDONIJA 30 OBJAVUVAWE NA ZAKONITE I NA DRUGITE PROPISI I AKTI VO „SLU@BEN VESNIK NA REPUBLIKA MAKEDONIJA“ 32 VLADA I ORGANI NA DR@AVNA UPRAVA 34 SUDSKI I UPRAVNI POSTAPKI 36 NARODEN PRAVOBRANITEL 41 OGLASUVAWA I SVE^ENI IZJAVI VO SUDSTVOTO I DR@AVNATA UPRAVA 43 IZBORI I OBLICI NA NEPOSREDNO IZJASNUVAWE 46 LI^NI DOKUMENTI I OFICIJALNI EVIDENCII 49 Patni ispravi na dr`avjanite na Republika Makedonija 50 Mati~ni i drugi evidencii 51 LOKALNA SAMOUPRAVA 52 OPREDELUVAWE IMIWA NA ULICI, PLO[TADI, MOSTOVI I NA DRUGI INFRASTRUKTURNI OBJEKTI 54 BEZBEDNOST NA SOOBRA]AJOT NA PATI[TATA 55 OBRAZOVANIE I KULTURA 56 RADIODIFUZNA DEJNOST 60 FINANSII I EKONOMIJA 63 SLOBODEN PRISTAP DO INFORMACII 65 INST ITUCII ZA UNAPREDUVAWE I ZA[TITA NA PRAVATA NA ETNI^KITE ZAEDNICI 66 1. Upravata za razvoj i unapreduvawe na obrazovanieto na jazicite na pripadnicite na zaednicite 66 2. Uprava za afirmirawe i za unapreduvawe na kulturata na pripadnicite na zaednicite 67 na Republika Makedonija 3. Sekretarijat za sproveduvawe na Ramkovniot dogovor 67 4. Agencija za unapreduvawe i za{tita na pravata na pripadnicite na zaednicite koi se pomalku od 67 20% od naselenieto vo Republika Makedonija Z AKLU^OCI I PREPORAKI 68 ODGOVORI NA PRA[AWATA I PROBLEMITE 70 3 @iveewe vo multietni~ka sredina - gra|ani so ednakvi prava , mo`nosti i za{tita VOVED Makedonski jezik Jazikot pretstavuva eden od osnovnite belezi ski zbor so latini~no pismo. Takvata praktika mo- na sekoj narod. Vsu{nost, jazikot e edna od karak- `e da ima negativno vlijanie vrz za~uvuvaweto na teristikite, mo`ebi i najzna~ajnata, po koja i se jazikot i posebno vrz avtohtonosta na odredeni razlikuvaat narodite. Preku jazikot lu|eto me|u- izrazi i poimi. Poradi toa, postojat strogi zakon- sebno komuniciraat i se razbiraat. Jazikot go ski sankcii za onie {to nema da gi po~ituvaat olesnuva sekojdnevniot `ivot i im ovozmo`uva na pravilata koi se odnesuvaat na pravilniot na~in gra|anite da gi ostvaruvaat svoite osnovni slobo- i mesta na upotreba na slu`benite jazici. di i prava. Pismoto samo se nadovrzuva na jazi- Vo politi~kiot `ivot na Republika Makedonija kot, odnosno toa e forma preku koja se izrazuva pra{aweto za upotrebata na jazicite e aktuelno. govorot. Jazikot igra dvojna, po malkuko ntradik- Vo taa smisla, ovoj vodi~, zaedno so prethodno iz- torna, uloga. Od edna strana, homogenizira, od- dadeniot vodi~ „Ostvaruvawe na pravoto na upot- nosno slu`i kako kanal za komunikacija me|u gra- reba na jazicite na zaednicite vo komunikacijata |anite i instituciite; od druga, diverzificira, so organite na dr`avnata vlast vo Republika Ma- odnosno gi razdeluva gra|anite spored etni~ka, kedonija: Usoglasenost so Ramkovnata konvencija kulturna i politi~ka linija. za za{tita na nacionalnite malcinstva i so Ev- Ako ne se praktikuva eden jazik postoi opasnost ropskata povelba za regionalnite ili malcinski- od negovo izumirawe! Lingvistot Dejvid Harison te jazici“, izdadena od Zdru`enieto na gra|ani od Institutot za zagrozeni jazici napravil istra- za poddr{ka na me|uetni~ki dijalog i razvoj na `uvawe i do{ol do frapantni zaklu~oci. Od 7000 zaednicite „Zaedni~ki vrednosti“, mo`eda po- jazici, kolku {to denes se zboruvaat vo svetot, slu`at za po{iroko zapoznavawe na javnosta za duri polovina od naselenieto koristi samo 83, a obemot i slo`enosta na ovaa materija. na mnogu od malite jazici im se zakanuva celosno izumirawe. Taka, do krajot na ovoj vek mo`at da Vo Republika Makedonija pravoto na upotreba is~eznat duri polovina od jazicite. Okolu 3500 na jazik e ustavna i zakonska kategorija. Ova zna~i jazici gi zboruvaat samo edna desettina od svet- deka s# {to e povrzano so upotreba na jazicite se skoto naselenie. Kolku i da se koristi eden jazik regulira so Ustavot na Republika Makedonija i so vo krugot na najbliskite (semejstvoto i rodni- zakonite kako pravni akti koi gi donesuva Sobra- nite), sepak, toa ne e dovolna garancija deka jazi- nieto na Republika Makedonija. Ne e dozvoleno kot }e opstoi i }e se prenesuva od pokolenie na upotrebata na jazikot da se regulira so podzakon- pokolenie. Pogolema sigurnost za za~uvuvawe na ski akti koi gi nosat Vladata na Republika Make- jazikot postoi ako toj se upotrebuva i na oficijal- donija , organite na dr`avnata uprava ili lokal- no nivo kako zagarantirano pravo na upotreba od nata vlast. So ova ne samo {to se potencira zna~e- strana na gra|aninot i ako dr`avata ima obvrska weto na ova pravo, tuku se izbegnuva mo`nosta od da ovozmo`i negova upotreba. sozdavawe haos i golem broj (razli~ni) pravila koi bi gi nosele stotici organi. Upotrebata na jazikot, osobeno pravilnata upotreba na slu`benite jazici, ne pretstavuva sa- Eden od prvite ~ekori {to go prezede Republi- mo pravo, tuku i obvrska za site subjekti! Imeno, ka Makedonija vo nasoka na {iroka upotreba na ja- mnogu golema opasnost pretstavuva jazi~noto iz- zicite e ratifikacijata na „Ramkovnata konvenci- vrtuvawe, odnosno upotrebata na tu|i zborovi za ja za za{tita na nacionalnite malcinstva“. Osven termini za koi postojat soodvetni zborovi vo ovaa konvencija, osnovna ramka za malcinskata slu`benite jazici ili, pak, pi{uvawe na makedon- politika vo Republika Makedonija pretstavuva 5 Vodi~ za nacionalnoto zakonodavstvo vo sferata na upotrebata na jazicite na etni~kite zaednici vo Republika Makedonija sproveduvaweto na Ramkovniot dogovor, koj, glav- se spomnuvaat drug jazik i pismo, osven makedon- no, gi nadminuva standardite utvrdeni so Ram- skiot jazik i negovoto kirilsko pismo. No, spored kovnata konvencija za za{tita na nacionalnite posledniot popis odr`an 2002 godina, edinstve- malcinstva. Evropskata povelba za regionalni ja- nata etni~ka zaednica vo Republika Makedonija zici i jazici na malcinstvata e, isto taka, potpi- koja u~estvuva so najmalku 20% vo vkupnata popu- {ana i se ~eka nejzino ratifikuvawe. Sepak, naj- lacija e albanskata. Poradi toa, statusot na „drug zna~ajno za gra|anite vo Republika Makedonija e slu`ben jazik“, vo momentov, go ima jazikot na al- {to Ustavot i zakonite, osobeno novodoneseniot banskata etni~ka zaednica vo Republika Make do- Zakon za upotrebata na jazikot {to go zboruvaat nija i negovoto pismo. najmalku 20% od gra|anite vo Republika Makedo- Pregledot na javnata upotreba na jazicite na nija i vo edinicite na lokalnata samouprava, zaednicite i na nivnite pisma se odnesuva na ovozmo`uvaat dosta {iroka upotreba na slu`beno slednive oblasti i institucii: Sobranieto na Re- nivo na jazicite koi se govorat vo Republika Make- publika Makedonija; komunikacijata na gra|anite donija. so ministerstvata i organite na dr`avnata upra- ^itaj}i go Vodi~ot }e zabele`ite deka pove}e- va; sudskite postapki; upravnata postapka; izvr- to zakoni, vo koi na ist ili na sli~en na~in e regu- {uvaweto sankcii; narodniot pravobranitel; iz- lirano pra{aweto za upotrebata na jazicite, se borniot proces; neposrednoto izjasnuvawe na gra- doneseni vo prvata polovina od tekovnata deka- |anite; izdavaweto li~ni dokumenti na gra|ani- da. Ova ne e slu~ajno, ako se ima predvid deka ona te; vodewe to na mati~nata evidencija; primenata {to radikalno go smeni konceptot na upotreba na na policiski ovlastuvawa; radiodifuznata dej- jazicite vo javnata sfera se Ramkovniot dogovor i nost; infrastrukturnite objekti; lokalnata samo- ustavnite amandmani, koi bea doneseni vo 2001 uprava; finansiite; ekonomijata; obrazovanieto i godina. Vtorite, predizvikaa lavina zakonski iz- naukata; kulturata; kako i organite koi se zna~aj- meni i dopolnuvawa vo nasoka na dorazrabotka na ni za unapreduvaweto i za{titata na ova pravo. op{tite pravila sodr`ani vo Ustavot. Sepak, na Vo ovoj Vodi~ avtorot ne dava svoe mislewe i krajot, zakonskite izmeni i dopolnuvawa bea samo stav vo vrska so zakonskoto ureduvawe na pravoto preodno re{enie. Dolgogodi{nata debata okolu za upotreba na jazicite vo Republika Makedonija, potrebata za donesuvawe na eden edinstven zakon tuku se obiduva na ednostaven i razbirliv na~in vo koj }e se regulira pra{aweto za upotrebata na da ja pretstavi pravnata ramka. Preku golem broj slu`benite jazici vo site sferi na op{testvenoto primeri, pra{awa, ilustracii i obrasci ovaa ma- `iveewe zavr{i so donesuvaweto na Zakonot za terija e pribli`ena kon potrebite i interesite upotrebata na jazikot {to go zboruvaat najmalku na gra|anite.
Load more

Recommended publications
  • Nacionalna Strategija Za Razvoj Na Informati^Ko Op[Testvo I Akcionen Plan Na Republika Makedonija
    NACIONALNA STRATEGIJA ZA RAZVOJ NA INFORMATI^KO OP[TESTVO I AKCIONEN PLAN NA REPUBLIKA MAKEDONIJA April, 2005 godina Skopje NACIONALNA STRATEGIJA ZA RAZVOJ NA INFORMATI^KO OP[TESTVO I AKCIONEN PLAN 2 Izdava~: Vlada na Republika Makedonija Komisija za informati~ka tehnologija Rabotna grupa: Goce Armenski, asistent na Institutot za informatika, Prirodno-matemati~ki fakultet, Univerzitet "Sv. Kiril i Metodij" - Skopje Vlado Vasiqevski, Vlada na RM, Generalen sekretarijat, Sektor za informati~ka tehnologija Danilo Gligoroski, docent, Prirodno-matemati~ki fakultet , Univerzitet "Sv. Kiril i Metodij" - Skopje Aksenti Grnarov, Redoven profesor, Institut za kompjuterska tehnika i informatika, Elektrotehni~ki fakultet, Univerzitet "Sv. Kiril i Metodij" - Skopje Marjan Gu{ev, Klaster za IT na Proektot za konkurentnost za Makedonija, profesor na Institutot za informatika, Prirodno-matemati~ki fakultet, Univerzitet "Sv Kiril i Metodij" - Skopje Igor Dimitrovski, pomo{nik-direktor na Fondot za zdravstveno osiguruvanje na Makedonija Matilda Dimovska, Programski specijalist, Programa za razvoj na Obedinetite nacii (UNDP) Darko Dukovski, Proekten asistent, Programa za razvoj na Obedinetite nacii (UNDP) Mijal~e \eorgiev, Pomlad asistent, Ekonomski fakultet, Univerzitet "Sv. Kiril i Metodij" - Skopje, Zoran Janevski, Proekt-koordinator, Programa za razvoj na Obedinetite nacii (UNDP) Bardil Ja{ari, direktor na Fondacijata Metamorfozis - Skopje Sof~e Jovanovska, ~len na Komisijata za informati~ka tehnologija, direktor na Direkcijata za promovirawe i informirawe
    [Show full text]
  • Contrastive Analysis of Linguistic Strategies Used to Express Explicit, Emotional Gratitude in Macedonian and English
    Zbornik za jezike i književnosti Filozofskog fakulteta u Novom Sadu. Knjiga I (2011) The Journal for Languages and Literatures of the Faculty of Philosophy in Novi Sad. Volume I (2011) Silvana T. Neshkovska UDC 811.163.3:811.111]’42 Faculty of Administration and originalni naučni rad Information Systems Management Bitola, Republic of Macedonia [email protected] CONTRASTIVE Analysis OF LINGUISTIC Strategies USED to EXPRESS EXPLICIT, EMOTIONAL Gratitude IN MACEDONIAN AND ENGLISH ABSTRACT: The lack of pragma-linquistic competence, i. e. the inadequate implementati- on of the forms and functions of speech acts in interactions among interlocutors with different cul- tural backgrounds and different native languages often leads to misunderstandings and difficulties in their communication. These issues emerge especially due to non-native speakers’ unawareness that certain forms have more than one function. In this paper1 we focus our attention on comparing the linguistic strategies used for expressing explicit, emotional gratitude in Macedonian and Eng- lish, “fala” and “blagodaram” and “thanks” and “thank you” respectively, with regard to their usage in informal and formal speech and their functions as politeness and discourse markers. Key words: politeness, gratitude, discourse markers. 1. INTRODUCTION Expressing gratitude is a universal linquistic phenomenon which plays a vital role in maintaining equilibrium in human interactions and relations. Or as Eisenstein and Bodman (1986) put it: “The language function of expressing gratitude is used frequently and openly in a wide range of interpersonal relationships: among intimates, friends, strangers, and with superiors and subordinates. When performed successfully, the language function of expressing gratitude can engender feelings of warmth and solidarity.
    [Show full text]
  • Prerodbata GI JADE SVOITE ~EDA
    OSMI IZVE[TAJ OD SLEDEWETO NA PROCESOT NA PRISTAPUVAWE NA MAKEDONIJA VO EU prerodbata GI JADE SVOITE ~EDA Osmi izve{ taj od sledeweto na procesot na pristapuvawe na Makedonija vo EU „PRERODBATA GI JADE SVOITE ^EDA“ Januari 2011 „PRERODBATA GI JADE SVOITE ^EDA“ Osmi izve{taj od sledeweto na procesot na pristapuvawe na Makedonija vo EU Izdava: Fondacija Institut otvoreno op{ testvo – Makedonija Za izdava~ ot: Vladimir Mil~ in, Izvr{ en direktor Podgotvil: Makedonski centar za evropsko obrazovanie i Fondacija Institut otvoreno op{ testvo – Makedonija Lektura: Abakus Likovno-grafi~ ko oblikuvawe: Brigada Dizajn Pe~ at: Bato i Divajn Tira` : 300 primeroci CIP – Katalogizacija vo publikacija Nacionalna i univerzitetska biblioteka ,,Sv. Kliment Ohridski”, Skopje 341.171.071.51 (4-672EU:497.7)“2011“ PRERODBATA gi jade svoite ~eda: osmi izve{taj od sledeweto na procesot na pristapuvawe na Makedonija vo EU. - Skopje: Fondacija Institut otvoreno op{testvo - Makedonija, 2011. - 208 str. ; 18h24sm Fusnoti kon tekstot. - Sodr`i i: Aneksi ISBN 978-608-218-102-8 a) Makedonija - Za~ lenuvawe - Evropska Unija - 2011 COBISS.MK.ID 87618314 SODR@INA I. KADE SME VO JANUARI 2011 GODINA? 5 7. VMRO-IZACIJA PO SKRATENA POSTAPKA! 19 1. OD SKOPJE DO BRISEL VLASTA DR@I LEKCII! 6 7.1. Lovewe vo matno 19 7.2. Po merak na liderot 19 1.1. Kako da broime do 33? 6 7.3. Upad vo instituciite, preku no} 21 1.2. „U~ime za EU” 7 7.4. ^umu ni be{e ADS? 21 1.3. Vo presmetka so nevladinite 8 7.5. Zakoni bez analizi 22 1.4.
    [Show full text]
  • Politicka Misla 12
    Ulrih Klepman Skandinavski ili makedonski ri mora da bide dovolna pri~ina za izbori? da se prodol‘i so toa i povtorno da se napravi obid. I navistina, Poznato ni e deka na 5-ti juli, ve}e nikoj ne veruva vo toa deka vo petti pat po osamostojuvaweto, }e Makedonija nikoj ne znae kako se odr‘at parlamentarnite izbori. funkcionira toa. Makedonija mo‘e Isto taka, znaeme deka ovie izbori samo "da treba i da saka#. se ispit za procesot na demokra- Vsu{nost, predgovorot bi mo‘el tizacija vo Makedonija. A, deka tuka da zavr{i zatoa {to s¯ e ve}e istite izbori se va‘ni ka‘ano i poznato. Za ‘al za ponatamo{niot proces me|u "znaeme# i "pravime# na integracija na Make- postoi golema razlika. donija vo EU, znaeme na- Sigurno sekomu mu ima vistina dobro. Na raz- padnato v o~i deka tonot li~nite tribini i panel- od Brisel e stanat po- diskusii, politi~arite i tvrd. Duri i Oli Ren, koj intelektualcite izja- vsu{nost e poznat kako vuvaat deka znaat kolku smiren diplomat, be{e se zna~ajni slobodnite i prili~no jasen, re~isi da demokratski izbori vo sakame da poveruvame Makedonija. Me|unarod- deka po 17.12.2005 g. iz- nata zaednica vo Make- mina rokot na po{te- donija postojano se zala- duvawe i ottoga{ site ga za fer, slobodni i zboruvaat mnogu jasno. Na demokratski izbori. No, do koga i po~etokot na godinata s¯ u{te kolku pati povtorno? Vsu{nost, povle~eno, no sepak jasno, od Bri- site ve}e znaeme s¯, ili ne? Nikoj sel dojde porakata deka izborite }e ve}e ne mora da go objasnuva poimot bidat odlu~uva~ki za brzinata na "skandinavski izbori# i "evropski procesot na integracija na Makedo- standardi#.
    [Show full text]
  • EHO132 Layout 1
    KLIKNI! ^itajte ne i na internet i tamu sme besplatni skopskoeho.mk br. 132 17.10.2019 SKOPJANI NE PRIFA]AAT PAK DA IM SE BRCNE VO XEBOT [ilegov[ilegov dada nene planiraplanira poka~uvawepoka~uvawe nana danokotdanokot MANU i drugite institucii }e zucnat li nana imot,imot, nekaneka sese u~iu~i dada ne{to za ultimatumot tro{itro{i doma}inskidoma}inski od Sofija? Gradona~alnicite mu davaat i premnogu na gradot, zatoa Skopje e prenatrupano Na GTC mu treba vistinsko gu{kawe, nikako da si go vrati sjajot 2 RETROVIZOR 147 stanovi dozvoleni za gradba vo Skopje, samo 22 ne se vo Aerodrom Op{tina Aerodrom }e se trupa so novi zgradi. Ovaa skopskata op{tina e ubedlivo vode~ka spored brojot na izdadeni dozvoli za gradba na stanovi vo tekot na mesec av- gust. Ova go poka`uvaat podatocite koi gi objavi Dr`avniot zavod za statistika, a spored koi od 147 stanovi za koi bile iz- dadeni odobrenija za gradba samo 22 nema da se gradat na podra~jeto na Aerodrom, site ostanati se nameneti za „spalnata soba na Skopje” kako {to go narekuvaat skop- jani Aerodrom. Pokraj atraktivnosta na ovaa op{tina za Kone~no urnata gradba, pri~inite za ovaa ekspanzija treba da se bara i vo faktot {to vo op{tinite peralnata koja Centar i vo Karpo{ na sila se u{te e mora- pre~e{e na torium za gradba na novi zgradi poradi preispituvawe na urbanisti~kite planovi. bulevarot „Treta makedonska Pajak vozilata kako da se natprevaruvaat brigada“ koj pove}e avtomobili }e sobere Dolgogodi{niot Pajakot e najaktivniot del od grad- kirani i podignati vozila, 64 se ot- pro blem so peralnata skata administracija i mehanizacija.
    [Show full text]
  • Medijska Kultura 004-2013 .Pdf.Pdf
    MEDIJSKA KULTURA Međunarodni (regionalni) naučno stručni časopis MEDIA CULTURE International (regional) scientific journal Redakcija / Editorial board: Budimir Damjanović (Nikšić), Mr Željko Rutović (Podgorica), Janko Nikolovski (Skoplje), dr Đorđe Obradović (Dubrovnik), Mirko Sebić (Novi Sad), dr Zoran Tomić (Mostar) Glavni urednik / Editor: Budimir Damjanović Izdavač/Publisher: NVO Civilni forum Nikšić Grafičko oblikovanje i priprema za štampu / Design and prepress: Veljko Damjanović, Grafička radionicaSPUTNJIK , Novi Sad Adresa i kontakt: Ul. Peka Pavlovića P+4/s Nikšić, Crna Gora e-mail: [email protected] Štampa / Print: IVPE – Cetinje Tiraž / Circulation: 350 primjeraka ISSN 1800-8577 Medijska kultura je regionalni projekat naučnih časopisa MediAnali – Dubrovnik, Mioko – Novi Sad i Medijska politika – Nikšić, osnovan na I Forumu naučnih medijskih časopisa održanom u Mojkovcu 5. i 6. jula 2010. Media culture is regional project of scientific journalsMediAnali – Dubrovnik, Mioko – Novi Sad i Medijska politika – Nikšić, established on I Forum of scientific journals held in Mojkovac on 5th and 6th July of 2010. NAUČNO STRUČNI ČASOPIS IZ OBLASTI MEDIJA NIKŠIĆ + NOVI SAD + DUBROVNIK + MOSTAR Uvodni aspekti na temu: Medijska koncentracija Ne može se dovoljno naglasiti značaj ovog pitanja i temu koju posta- vlja “Medijska kultura”, čija se težina proteže, zadire i utiče na sa me temelje slobode izražavanja misli i informisanja. Položaj i značenje medijske koncentracije zahtijeva već na samome počet- ku nekoliko opštih primjedbi, kao podrška naučnim radovima i aspekata koji slijede na sledećim stranicama. Valja posebno podvući da problematika medijske koncentracije (kao jedna od opasnosti po slobodu u parlamentarnim demokratija- ma) ima svoj kontinuitet u dosadašnjoj uređivačkoj politici cr- nogorskih časopisa i istraživačkih centara posvećenih naučno – stručnim pitanjima iz oblasti medija i istraživanju medija i društva.
    [Show full text]
  • TV Azteca/Comarex: Four Telenovelas and More…
    12 PRENSARIO INTERNATIONAL PRENSARIO INTERNATIONAL 12 COMMENTARY WELCOME TO THE NEW CEE CONTENT MARKET I want to be honest with you, our read- showing this evolution, full of top broad- ers… when we had to start preparing this caster testimonies, figures and reports Natpe Budapest issue, we were a bit disap- that we’ve never got so good before in pointed, because many companies speak the region. As you know, our publication bad about the event, and the moment of is based in Latin America, and having so Central & Eastern Europe is not good, with strong participation from CEE broad- the economical crisis going on. But when casters and big content players, it is a big we began making interviews and articles, satisfaction for us. Even at the other side we’ve got feeling better and better. of the Atlantic Ocean, it is very difficult On one hand, in Central and Eastern for us to generate an edition so rich like Europe is being developed a huge new this one. Please read it and take your own market, full of investments and new TV opinion… channels, a real new media multiplatform environment. Now there is no money, THE BASICS but soon, when the situation gets better, For those reading Prensario Interna- a bubbling river of opportunities and tional for the first time… this publica- emerging businesses will take the tion is based on Latin America as I said, scene. It is a question of waiting… but has more than 20 years covering the and of working from now. whole international market, and now it On the other hand, we could manages strong coverage and feedback make an unique edition from all regions.
    [Show full text]
  • Sakam Da Ka`Am 1997 ‡ 2001 Goran Mihajlovski
    Goran MIHAJLOVSKI SAKAM DA KA@AM 1997 ‡ 2001 DNID "Ogledalo" DOO ‡ Redakcija VEST SKOPJE, 2002 Izdava: DNID "Ogledalo" DOO ‡ Redakcija VEST, Skopje Za izdava~ot: Goran Mihajlovski * Korica: Dizajn studio "Ogledalo" Foto: VEST Lektura i korektura: Maja Bra`anska Podgotovka za pe~at: "TIHA" DOOEL ‡ Skopje, Pe~at: Pe~atnica "Nova Makedonija", Skopje Tira`: 500 primeroci * Izdavaweto na knigata finansiski go pomogna Ministerstvoto za kultura na Republika Makedonija ISBN 9989-2047-0-5 goran mihajlovski sakam da ka`am 1997 ‡ 2001 DNID "Ogledalo" DOO ‡ Redakcija VEST SKOPJE, 2002 prazna Sekoj od nas imal, ili ima ne{to {to sakal da go ka`e, da go spodeli so drugite. Nekoj toa go pravi tivko {epotej}i, a nekoj go izgovara glasno. Mojot drugar i kolega Goran sekoja sabota, eve ve}e dvanaesetta godi- na, od 1991 godina vo "Ve~er", a od 2000 godina vo "Vest", sekoja sabota, redovno na negovite ~itateli im go ka`uva ona {to go misli i ona {to go zabele`al, neoptovaren od toa kolku akterite vo negovoto ka`uvawe }e mu zabele`at na negovoto glasno razmisluvawe. Vo godinite na na{eto sekojdnevno drugaruvawe imav mo`nost da sle- dam od strana kako se ra|a negovata sabotna kolumna. Toa pribli`no odi vaka: Piej}i kafe vo nekoja kafeana, ti pravi{ muabet so nego, a toj ~as te sledi, ~as se isklu~uva. Vadi liv~iwa, bara penkala od kelnerite, ne{to zapi{uva i vragolesto se sme{ka. Postojano e vo nekakva frka. Mislam de- ka go razbiram. Frkata e negovata potraga po pikanteriite od sekojdnevieto za da gi servira vo negovoto meni so ednostaven naslov: "Sakam da ka`am".
    [Show full text]
  • Vestite I Izvestuvaweto
    VESTITE I IZVESTUVAWETO D-r Qubomir Jakimovski I. Po 1990 godina Makedonija do`ivea vistinska eksplozija vo razvojot na elektronskite mediumi. Vo 1998 godina so dodeluvaweto koncesii be{e konstituiran noviot komercijalen sek- tor vo zemskata radiodifuzija. Sozdaden e realen pluralizam: nasproti 30-te javni radiodi- fuzeri so preku 40 radio televiziski programi, se legalizirani i nad 110 komercijalni progra- mi. Poseben zna~aen segment na kompletiraweto na mediumskiot pejza` pretstavuva{e startot na satelitskata televiziska programa. Dodeluvaweto koncesii na operatorite na kabelskite radioteleviziski mre`i nesomneno }e pretstavuva negovo zaokru`uvawe. Nivniot broj na po~etokot se o~ekuva da bide pove}e od pedeset.Digitalniot razvoj na televiziskata tehnologija i novata kompjuterska tehnologija ja (re)dizajniraat mediumskata scena: novi i (ne)predvidlivi kombinacii na kompjuterizirana terestrijalna, kabelska i satelitska televizija, nova videotehnologija i formati/servisi. Makedonskite iselenici, preku Internet ve}e nekolku godi- ni sledat pove}e radioprogrami od Makedonija. Osven “real radio” od sredinata na 2000 godina vo Makedonija zapo~na erata i na “real video”. So razvojot na novite audiovizuelni servisi (tele{oping, video on demand, on line, itn.) u{te pove}e }e se promeni pazarot, no i klasi~niot odnos sodr`ina-medium/recipient-publika. Vo Makedonija legalno se emituvaat okolu 150 radio i televiziski programi vo javniot i vo privatniot sektor. Mal e brojot na onie koi nemaat vesti ili drug vid informativni emisii. Stanuva zbor za isklu~itelno obemna ponuda na informativ- na programa. Koga stanuva zbor za vestite, t.e. za centralnite dnevno-informativni emisii bitno e da se ima predvid deka: (1) tie se proizvedeni od radiodifuzni organizacii na nacionalno nivo, so razvieni sovremeni tehnologii; (2) potencijalno istovremeno dopiraat do mno{tvo lu|e; (3) ne postoi ograni~uvawe vo dostapnosta, t.e.
    [Show full text]
  • Q2AW2010-Final.Pdf
    [esti izve{ taj od sledeweto na procesot na pristapuvawe na Makedonija vo EU „ZA POMALKU POMALKU POZITIVNITE RABOTI“ Juli 2010 „ZA POMALKU POMALKU POZITIVNITE RABOTI“ [esti izve{taj od sledeweto na procesot na pristapuvawe na Makedonija vo EU Izdava: Fondacija Institut otvoreno op{ testvo – Makedonija Za izdava~ ot: Vladimir Mil~ in, Izvr{ en direktor Podgotvil: Makedonski centar za evropsko obrazovanie i Fondacija Institut otvoreno op{ testvo – Makedonija Lektura: Abakus Likovno-grafi~ ko oblikuvawe: Brigada Dizajn Pe~ at: Propoint Tira` : 750 primeroci CIP – Katalogizacija vo publikacija Nacionalna i univerzitetska biblioteka ,,Sv. Kliment Ohridski”, Skopje 341.171.071.51(4-672EU:497.7)“2009/10“ ZA pomalku pomalku pozitivnite raboti : {esti izve{taj od sledeweto na procesot na pristapuvawe na Makedonija vo EU. - Skopje: Fondacija Institut otvoreno op{testvo - Makedonija, 2010.- 90, 86 str. ; 18x24 sm Nasl.str. na pripe~atenoiot tekst : Abouth the less positive things. - Obata teksta me|usebno pe~ateni vo sprotivni nasoki. - Tekst na mak. i angl. jazik ISBN 978-608-218-070-0 a) Makedonija - Za~ lenuvawe - Evropska Unija - 2009-2010 COBISS.MK.ID 84505610 SODR@INA I. KADE SME VO JULI 2010 GODINA? 5 2.8. Dosie za uspehot na Upravniot sud 34 1. VLADATA VO SVOJ FILM 6 2.9. Vlasta i Ustavniot sud i natamu vo klin~ 35 2. U^IME DA ^ITAME 8 2.10. Zaklu~oci i preporaki 35 3. REVIZIJATA SÈ U[TE VO FIOKA 12 3. ZATVORITE O^AJNI 36 4. MEDIUMITE VO KAFEZOT NA TOTALITARIZMOT 13 3.1. Res, non verba! 36 5. GLASOT NA GRA\ANITE 16 3.2.
    [Show full text]
  • Tteeellleeefffooonnnssskkkiii Kkaaarrrtttiii~~~Kkkii Se Sobiraat
    Revija SABOTA 16/NEDELA 17 FEVRUARI 2002 21 SKANDAL ZO[TO NE SE EMITUVA[E SNIMKATA OD "ZLATNA BUBAMARA NA POPULARNOSTA" nSnimkata od "Zlatna bubamara na po- pularnosta" ne se emituva{e na A1 tele- AA11 veli deka se {titi vizija bidej}i vo TV-ku}ata bile luti na samobendisanite falbi na Latas koj iz- la`al deka sitelovite vesti se najgleda- od manipulaciite na ni i najvlijatelni, iako konkurentskata televizija dobi mnogu pove}e nagradi Pettata, jubilejna vi}-Latas, koj na "Bubama- LLaattaass "Zlatna bubamara na popu- ra" dobi nagrada za ured- larnosta" zavr{i so skan- nik-prezenter, a vo vestite nizatori, da go izrabotat - dal. Skandalot se slu~i me- vo 18 ~asot objavil deka go izrabotile. "Deka sî e vo |u A1 televizija i radio vestite na Sitel se nagra- red, veli Petrovi}, poka`a Bubamara, den po odr`uva- deni, deka se najvlijatelni i reakcijata na publikata weto na manifestacijata, i najgledani vo dr`avava. vo Univerzalna sala, koja otkako A1 televizija odbi Urednikot na A1 tele- be{e voodu{evena. Snim- da ja emituva snimkata od vizija, Aco Kabranov, vo kata e vo A1 i se nadevam zabavata poradi samofal- 18.45 ~asot go zabranil deka }e ja objavat za{to bata na Dragan Pavlovi}- emituvaweto na snimkata, imame dogovor i spored toj Latas, vo vestite na TV Si- iako na samata manifesta- dogovor i programskata {e- tel. cija "Bubamari" dobija i ma na televizijata treba da Snimkata od manifes- novinarite na negovata te- se emituva. Vo taa snimka tacijata vo Univerzalna sa- levizija Biqana Sekulov- }e se vidi koj za {to dobil la treba{e da se emituva vo ska i Sne`ana Lupevska, nagrada i deka site nagra- ~etvrtokot ve~erta, od 20 potoa animiraniot Pecko deni dobija golem aplauz.
    [Show full text]
  • Na Marginama: Manjine I Mediji U Jugoisto^Noj Evropi
    NA MARGINAMA: MANJINE I MEDIJI U JUGOISTO^NOJ EVROPI Sarajevo, 2010. godine Naslov: NA MARGINAMA: Manjine i mediji u jugoisto~noj Evropi Izdava~: MEDIACENTAR Sarajevo, Kolodvorska 3, 71 000 Sarajevo, Bosna i Hercegovina, www.media.ba Za izdava~a: Borislav KONTI] Uredili: Edin HOD@I], Tarik JUSI] Autori/ce: Antonija PETRI^U[I], Davor MARKO, Edin HOD@I], Helena ZDRAVKOVI]-ZONTA, Slobodanka DEKI], Tarik JUSI], Zidas DASKALOVSKI Tehni~ka urednica: \ana \IPA Prijevod: Emina TRUMI], Nazifa SAV^I] Lektura: Amela [EHOVI] Dizajn: Samira SALIHBEGOVI] [tampa: Bemust, Sarajevo Tira`: 500 primjeraka Stavovi i mi{ljenja koji su izneseni u knjizi su isklju~ivo stavovi autora i autorica i ne odra`avaju nu`no stavaove i mi{ljenja Mediacentra Sarajevo, niti njegovih donatora. CIP - Katalogizacija u publikaciji Nacionalna i univerzitetska biblioteka Bosne i Hercegovine, Sarajevo 659.3/.4:323.15(4-12)(082) 341.234(4-12)(082) 342.7:316.347(4-12)(082) NA marginama : manjine i mediji u jugoisto~noj Evropi / [autori/ce Edin Hod`i} i Tarik Jusi} ... [et al.] ; prijevod Emina Trumi}, Nazifa Sav~i}]. - Sarajevo : Mediacentar, 2010. - 302 str. : ilustr. ; 17 cm Biografije autora: str. 261-264. - Bibliografija: str. 265-302 ISBN 978-9958-584-01-5 COBISS.BH-ID 18032134 Ova knjiga nastala je kao dio projekta „Protiv margina: Izvje{tavanje o marginaliziranim grupama„ koji je finansirala Ambasada Velike Britanije. Projekat je implementirao Mediacentar Sarajevo od decembra 2008. do maja 2010. godine. U pripremi knjige u~estvovali su Mediacentar Sarajevo i Centar za dru{tvena
    [Show full text]