Türklük Bilimi Araştirmalari
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ISSN: 1300-7874 TÜRKLÜK BİLİMİ ARAŞTIRMALARI JOURNAL OF TURKOLOGY RESEARCH uluslararası hakemli dergi international peer reviewed journal Yılda iki sayı yayımlanır. Biannual 22. Yıl/Year 41. Sayı/Volume 2017-Bahar/Spring ISSN: 1300-7874 TÜRKLÜK BİLİMİ ARAŞTIRMALARI JOURNAL OF TURKOLOGY RESEARCH uluslararası hakemli dergi international peer reviewed journal Yılda iki sayı yayımlanır. Biannual 22. Yıl/Year 41. Sayı/Volume Niğde 2017-Bahar/Spring Kurucu / Founding TÜBAR’ın tarandığı dizinler Prof. Dr. Nâzım Hikmet POLAT TÜBAR is indexed and abstracted by EBSCO Academic Complete Search Editörler / Editors MLA Modern Language Association Prof. Dr. Nâzım Hikmet POLAT SOBİAD Sosyal Bilimler Atıf Dizini (Baş editör) ULAKBİM-Sosyal Bilimler Veri Tabanı Prof. Dr. Hikmet KORAŞ Prof. Dr. M. Fatih KÖKSAL İngilizce editörü Danışma Kurulu / Advisory Board (English manuscripts editor) Okt. Nimet ALPASLAN Prof. Dr. Vahit TÜRK (Ömer Halisdemir Üni.) (İstanbul Kültür Üni.) Yazı İşleri Müdürü Prof. Dr. Abdürreşit KARLUK Editorial Assistant (Ömer Halisdemir Üni.) Yard. Doç. Dr. Ramis KARABULUT Prof. Dr. İbrahim TELLİOĞLU Düzenleme/Düzeltme (Ondokuz Mayıs Üni.) Technical Editors Ar. Gör. Elif PALİÇKO Prof. Dr. Necdet OSAM Ar. Gör. Hatice YILDIZ (KKTC Doğu Akdeniz Üni.) Ar. Gör. Zeynep ŞENER Ar. Gör. Dinçer APAYDIN Doç. Dr. İbrahim MARAŞ (Ankara Üni.) Haberleşme/Communication [email protected] Yayım Kurulu / Editorial [email protected] Prof. Dr. Nâzım Hikmet POLAT (Gazi Üni.) Ramis KARABULUT Sırasöğütler Mah. Çevreyolu Prof. Dr. M. Fatih KÖKSAL Aydoğdu Ap. Kat: 2, Nu. 2 (Ahi Evran Üni.) 0542 626 24 56 Prof. Dr. Muhsin MACİT Bor-NİĞDE (Anadolu Üni.) ISSN: 1300-7874 Prof. Dr. Hikmet KORAŞ Ağ Adresi/Web Address (Ömer Halisdemir Üni.) www.tubar.com.tr Prof. Dr. Nurettin DEMİR Banka Hesap Nu. (Hacettepe Üni.) Bank Account Number Garanti Bankası/Bank Prof. Dr. Selahaddin BEKKİ Niğde Şubesi/Branch (Ahi Evran Üni.) Hikmet KORAŞ TR49 0006 2000 2560 0006 6945 66 Doç. Dr. Serkan ŞEN (Ondokuz Mayıs Üni.) Baskı/Printing Bizim Büro Mat. Dr. Ablet SEMET Büyük Sanayi 1. Cad. Sedef Sok. (Georg-August Ünivversitat Göttingen) Nu: 6/1 İskitler - ANKARA (0 312) 435 82 07 / 229 99 28 Basım tarihi: Haziran 2017 4 TÜBAR XLI / 2017-Bahar / Hakemler 41. Sayının Hakemleri Referees Prof. Dr. İsmail Hakkı AKSOYAK Prof. Dr. Hikmet KORAŞ (Gazi Üni.) (Ömer Halisdemir Üni.) Prof. Dr. Metin AKAR Prof. Dr. Fatih KÖKSAL (Giresun Üni.) (Amasya Üni.) Prof. Dr. Ali Berat ALPTEKİN Prof. Dr. Şahin KÖKTÜRK (Konya Necmeddin Erbakan Üni.) (Ondokuz Mayıs Üni.) Doç. Dr. Soner AKPINAR Prof. Dr. Muhsin MACİT (Osmangazi Üni.) (Anadolu Üni.) Prof. Dr. Selahaddin BEKKİ Doç. Dr. Oğuz ÖCAL (Ahi Evran Üni.) (Kırıkkale Üni.) Prof. Dr. Ahmet BOZDOĞAN Doç. Dr. Adem ÖGER (Cumhuriyet Üni.)) (Hacı Bektaş Üni.) Prof. Dr. İsmet ÇETİN Prof. Dr. Mustafa ÖZSARI (Gazi Üni.) (Balıkesir Üni.) Prof. Dr. Nurullah ÇETİN Doç. Dr. Serkan ŞEN (Ankara Üni.) (Ondokuz Mayıs Üni.) Prof. Dr. Bekir ÇINAR Prof. Dr. Esma ŞİMŞEK (Ömer Halisdemir Üni.) (Fırat Üni.) Prof. Dr. Faruk ÇOLAK Doç. Dr. Mesut TEKŞAN (Ömer Halisdemir Üni.) (Ordu Üni.) Prof. Dr. Muharrem DAYANÇ Prof. Dr. Mehmet TÖRENEK (Osmangazi Üni.) (Atatürk Üni.) Prof. Dr. Figen Güner DİLEK Doç. Dr. Semra TUNÇ (Gazi Üni.) (Selçuk Üni.) Doç. Dr. Türkan GÖZÜTOK Prof. Dr. Zikri TURAN (Karabük Üni.) (Sakarya Üni.) Doç. Dr. Galip GÜNER Prof. Dr. Alev SINAR UĞURLU (Erciyes Üni.) (Uludağ Üni.) Doç. Dr. Mehmet GÜNEŞ Prof. Dr. Kemal ÜÇÜNCÜ (Marmara Üni.) (Karadeniz Teknik Üni.) Prof. Dr. Ülkü GÜRSOY Prof. Dr. Ahat ÜSTÜNER (Gazi Üni.) (Fırat üni.) Prof. Dr. Mustafa S. KAÇALİN Prof. Dr. Ali YAKICI (TDK Başkanı) (Gazi Üni.) Prof. Dr. Yakup KARASOY Prof. Dr. Orhan YAVUZ (Gazi. Üni.) (Selçuk Üni.) Prof. Dr. Leyla KARAHAN Doç. Dr. Süheyla YÜKSEL (Gazi Üni.) (Cumhuriyet Üni.) İÇİNDEKİLER / CONTENTS Sayfa/Page Nâzım H. Takdim -41- 7-8 POLAT Editorial -41- 9-10 Prof. Dr. Mehmet Sibirya Halk Anlatılarının “Ölüler Ülkesi”nin 11-24 AÇA İnsanları ile İslamî Anlatıların Cehennem Azabı Çeken İnsanları Arasında Bir Karşılaştırma A Comparison Between the People of “Land of the Dead” in Siberian Folk Narratives and the People Suffering in the Hell in Islamic Narratives Arş. Gör. Aysel Orhon Yazıtlarında Ara Ekler 25-47 AHMEDOVA Marginal Suffixes in Orkhon Inscriptions Yrd. Doç. Dr. Belde Osman Nevres Divanı’nda “Vatan” Kavramı 49-65 AKA The Concept of “Homeland” in Divan of Osman Nevres Prof. Dr. Hanife Nedim Divanı’nda İran 67-78 Dilek BATİSLAM Iran in Nedim’s Divan Arş. Gör. Huzeyfe Adında “Türk” Kelimesi Bulunan İlk Çocuk 79-89 BİLGE Dergisi: Türk Yavrusu The First Children’s Journal which has the Word “Turk” as Name: Türk Yavrusu Doç. Dr. Hatice “Bir Yâr Sevdim El Aldı” / Türkülerde Rakip 91-108 İÇEL Algısı “I Loved One, Someone Got Her” / Perception of the Antagonist in Folk Songs Yrd. Doç. Dr. Dündar Alp’ın Hayatı ve Eserleri Üzerine 109-126 Ramis On the Life and Works of Dundar Alp KARABULUT Doç. Dr. Akartürk Karahanlı Dönemi Türkçe Kur’an Çevirilerinde 127-156 KARAHAN Allah’ın Ad ve Sıfatları Hakkında About the Names and Attributes of Allah in the Qarakhanid Turkic Qur’an Translations 6 TÜBAR XLI / 2017-Bahar / İçindekiler Prof. Dr. Yakup Âşık Ömer Divanı’na Katkılar-I 157-194 KARASOY - Prof. Contributions to Diwan of Ashik Omer-I Dr. Orhan YAVUZ Arş. Gör. Ayşegül Yerköy’de Bitki Adlarından Oluşan Yer Adları 195-206 KUŞDEMİR Place Names Composed of Plant Names in Yerköy Yrd. Doç. Dr. Tarih Metafizikleri ve Postmodernite 207-231 Murat LÜLECİ Bağlamında İhsan Oktay Anar’ın Suskunlar Romanını Yeniden Okumak An Analysis on İhsan Oktay Anar’s Novel The Silent in the Context of Historical Metaphysics and Postmodernity Dr. İbrahim ÖZEN Hatıratın Hikâye ve Roman Türüyle İlişkisi 233-255 The Relation of Memoirs with Story and Novel Yrd. Doç. Dr. Bir Oryantalizm Eleştirisi: Gizli Mabet 257-276 Hanife ÖZER A Critique of Orientalism: Gizli Mabet Arş. Gör. Adem Ötken Künler Romanı Örneğinde Özbek 277-292 YELOĞLU Türkçesinde Türemiş ve Türemiş Yapılı Edatların Oluşumu Üzerine About Deriative Structured Prepositions and Deriative Prepositions with the Example of Ötken Künler Yayın Tanıtımı / Book Review Hacı Veli BİŞKİN Dr. Selçuk Peker, Mezar ve Türbelere Kült 293-298 Merkezli Bir Bakış (Aksaray Örneği) Arş. Gör. Seher Pelin ASLAN AYAR, Türkçe Edebiyatta Varla 299-302 ERDOĞAN Yok Arası Bir Tür Fantastik Roman (1876- ÇELTİK 1960) Dr. Marija ĐINĐIĆ Dr. Hakan YALAP, Dîvân-ı Refdî 303-308 Arş. Gör. Mevlüt Bilal Kemikli, Mehmet Akkuş (Editörler), 309-314 İLHAN Mevlid Külliyatı (3 Cilt) TAKDİM (41) 15 TEMMUZ VE SANAT Dergimiz Türklük Bilimi Araştırmaları (TÜBAR)’nın 40. sayısın- daki “Takdim”de, 15 Temmuz’un daima hatırlanması için edebî eserlerle kalıcı kılınması gereği üzerinde durulmuştu. Sevindiricidir ki daha şimdi- den, darbe girişimini lanetleyen 10 (on) eser yayımlandı. İstatistikçi dik- katiyle bakılırsa, ayda bir eser, yani iyi bir sonuç demek… Bunlar içinde roman iddiasıyla vitrinlere yerleşenler de var. Roman… Yani günümüzün hâlis edebî türü… Ancak görülen odur ki bu eserlerden hiçbiri diğerinden pek farklı değil. Bunların edebiyat adına yazılanları da, fikir dünyamızı karanlıkta görüp ışıklandırmak isteyen cinsten olanları da öğretici eser ni- teliği gösteriyorlar. Hepsinden, gazete haberi derlemesi veya televizyon için düşünülmüş belgesel kokusu hissediliyor. Bunların tarihe tanıklık edeceğine hiç şüphe yok. Fakat bunların hiçbirinin edebî eser kadar za- man direnci yoktur. “Ben de varım!”, “Ben buradayım!” demek için ale- lacele çırpıştırılmış metinler, yarınki nesiller nezdinde konuyu cılızlaştı- rabilir. II. Meşrutiyet sonrasında, tiyatro metinlerinde tam bir patlama gö- rülmüştü. Ancak pek çoğunun kalıbı aynı veya birbirine çok benzer du- rumdaydı: Müstebit padişah, sürgün yemiş hürriyetçi subay, Meşruti- yet’in ilanı ve kahramanımızın âlây-ı vâlâ ile İstanbul’a dönüşü… Metnin tamamı okununca anlaşılır ki “sürgün” denilen şey, İstanbul dışında bir yerde göreve gönderilmekmiş! Bu kadar basit olmalarına rağmen, söz konusu piyesler, devrin siyasî ve toplumsal zemininde bir karşılık bul- maktan dolayı o gün için azımsanmayacak bir piyasa oluşturmuşlardır. Fakat olayın verdiği hararet geçince o metinler de hatırlanmaz olmuşlar- dır. Toplumsal gerçekçilik adına yazılmış köy romanlarının da sayıca çok olduğu rahatlıkla söylenebilir. Fakat onlarda da devrimci aydın öğ- retmen, sırtını siyasî iktidara dayamış gaddar köy ağası ve onunla el ele vermiş mürteci köy imamı değişmez kadrodur. Köylerin göçler sebebiyle 8 TÜBAR XLI / 2017-Bahar / Takdim artık boşalacağı belli olduğu hâlde bu tür roman yazanlar vardı. Şimdi ar- tık o romanların pek azı hatırlanabiliyor. Çünkü hepsi aynı tornada üre- tilmiş gibiydiler. 27 Mayıs 1960 İhtilâli’nden sonra yazılan / yazdırılan nice şiir, hikâye, hatırat vb. türden kitap, bugün sadece kâğıt israfı ve orman ziyan- lığı olarak değerlendirilebilir. Çünkü bunların çoğu da daha önce bahsedi- len iki çeşidin karışımına benziyordu… Çünkü bunların çoğu, hissedil- meksizin, çalınan havaya ayak uydurmak ve -tabiî- durumdan vazife çı- kararak kazanç sağlamayı amaçlıyordu. 15 Temmuz’u yazacak kalemlerin önünde böylesi bağıran ama se- sini yarına ulaştıramayan örnekler vardır. Toplumsal faydacı sanat, yarın- lara kalabilmek için sanatın özüne, ferdiyetçi sanattan daha çok nüfuz et- mek mecburiyetindedir. Doğal olarak bu daha zordur, zor olacaktır, zor olmalıdır. Çünkü zorda ulviyet vardır. Yoğunlaşan iş yükünden dolayı TÜBAR, artık tek editör tarafından değil, şimdilik dört kişilik editörler kurulu tarafından yönetilecektir. Daha güzel ve daha olgun sayılarda