Cumhuriyet Dönemi Türk Nesri

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Cumhuriyet Dönemi Türk Nesri Cumhuriyet Dönemi Türk Nesri Editörler Prof.Dr. İsmail ÇETİŞLİ Prof.Dr. Emine KOLAÇ Yazarlar Prof. Dr. İsmail ÇETİŞLİ BÖLÜM 1, 2, 5 Prof.Dr. Yunus BALCI BÖLÜM 3, 5, 6 Prof.Dr. Emine KOLAÇ BÖLÜM 4, 7, 8 Genel Koordinatör Doç.Dr. Murat Akyıldız Grafik Tasarım Koordinatörü ve Öğretim Tasarım Doç.Dr. Halit Turgay Ünalan Kitap Basım ve Dağıtım Koordinatörü T.C. Dr.Öğr.Üyesi Murat Doğan Şahin ANADOLU ÜNİVERSİTESİ Grafikerler YAYINI NO: 3522 Özlem Ceylan Gülşah Karabulut AÇIKÖĞRETİM Ayşegül Dibek FAKÜLTESİ Hilal Özcan YAYINI NO: 2356 Dizgi ve Yayıma Hazırlama CUMHURİYET DÖNEMİ Mehmet Emin Yüksel TÜRK NESRİ Burcu Vurucu Handan Bağ E-ISBN: 978-975-06-2784-2 Arzu Ercanlar Bu Orgül Kıraç kitabın Seçil Kenan basım, yayım Betül Alat ve satış hakları Anadolu Üniversitesine aittir. “Uzaktan Öğretim” tekniğine uygun olarak hazırlanan bu kitabın bütün hakları saklıdır. İlgili kuruluştan izin almadan kitabın tümü ya da bölümleri mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik kayıt veya başka şekillerde çoğaltılamaz, basılamaz ve dağıtılamaz. Copyright © 2017 by Anadolu University All rights reserved No part of this book may be reproduced or stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means mechanical, electronic, photocopy, magnetic tape or otherwise, without permission in writing from the University. Bu kitabın tüm hakları Anadolu Üniversitesi’ne aittir. ESKİŞEHİR, Ağustos 2018 3001-0-0-0-1809-V03 İçindekiler Cumhuriyet Devri BÖLÜM 1 BÖLÜM 2 Hikâye/Öykü Türk Nesri Giriş ................................................................ 3 Giriş ................................................................ 25 Nesir/Düzyazı Üzerine ................................. 3 Cumhuriyet Öncesi Türk Hikâyesi .............. 25 Cumhuriyet Öncesi Türk Nesrine Cumhuriyet Dönemi Türk Hikâyesi ............ 31 Genel Bir Bakış .............................................. 7 Cumhuriyet’in İlk Hikâyecileri ........... 31 Tanzimat Öncesi Türk Nesri ................ 7 Sosyal/Toplumcu Gerçekçiler .............. 33 Halk Edebiyatında Nesir ...................... 8 İç Gerçekliğin Hikâyecileri/ Divan Edebiyatında Nesir .................... 8 Bireyin İç Dünyasını Hedef Alanlar .... 38 Tanzimat Sonrası Türk Nesri ............... 9 Yeni Arayışlar ....................................... 41 Cumhuriyet Dönemi Türk Nesri .................. 11 Cumhuriyet Dönemi’nde Türkçe ........ 11 Cumhuriyet Dönemi’nde Nesir ........... 12 Cumhuriyet Dönemi’nde Nesir Türleri 4 1 Makale-Fıkra- BÖLÜM 3 BÖLÜM 4 Sohbet/Söyleşi Deneme Giriş ................................................................ 57 Giriş ................................................................ 81 Makale ........................................................... 57 Sohbet ............................................................ 81 Türk Edebiyatında Makale .................. 58 Türk Edebiyatında Sohbet ........................... 86 Fıkra ............................................................... 62 Türk Edebiyatında Fıkra ...................... 62 Deneme ......................................................... 64 Batı Edebiyatında Deneme ................. 68 Türk Edebiyatında Deneme ................ 68 Deneme Türleri .................................... 71 iii BÖLÜM 5 Gezi/ Seyahat Yazısı BÖLÜM 6 Biyografi Giriş ................................................................ 99 Giriş ................................................................ 125 Gezi Yazısı ..................................................... 99 Biyografi ........................................................ 125 Dünya Edebiyatında Gezi Yazısı ......... 99 Dünya Edebiyatında Biyografi .................... 128 Türk Edebiyatında Gezi Yazısı ............. 100 Türk Edebiyatında Biyografi ........................ 130 Cumhuriyet Dönemi Türk Cumhuriyet Öncesi Türk Edebiyatında Gezi Yazısı ...................... 101 Edebiyatında Biyografi ........................ 130 Anı ve Günlük ............................................... 104 Cumhuriyet Sonrası Türk Anı ......................................................... 104 Edebiyatında Biyografi ........................ 130 Günlük ................................................... 106 BÖLÜM 7 Mektup/Söylev BÖLÜM 8 Röportaj-Mülakat Giriş ................................................................ 141 Giriş ................................................................ 165 Mektup .......................................................... 141 Röportaj ......................................................... 165 Mektup Çeşitleri ................................... 141 Röportaj Türleri .................................... 166 Mektup Türünün Gelişimi ................... 142 Türk Edebiyatında Röportaj Türk Edebiyatında Mektup Türünün Gelişimi .................................. 167 Türünün Gelişimi .................................. 142 Mülakat ......................................................... 172 Söylev ............................................................ 147 Söylev Çeşitleri ..................................... 148 Türk Edebiyatında Söylev Türünün Gelişimi .................................. 149 iv Ön Söz Sevgili öğrenciler, İnsanı diğer canlılardan ayıran temel özellikler- Kitabın içerdiği sekiz bölümde Cumhuriyet den biri, onun konuşma yeteneğidir. Dil, böyle Devri Türk nesrinin belli başlı türleri olan; bir yeteneğin ürünüdür. Dil, diğer insanlarla “hikâye/öykü”, “makale”, “fıkra”, “deneme”, ilişki kurabilmemizin; duygu, düşünce, hayal “sohbet”, “gezi yazısı”, “anı/hatıra”, “günlük/ ve gözlemlerimizi başkalarına aktarabilmemi- günce”, “biyografi”, “otobiyografi”, monogra- zin en yaygın, en açık ve en sağlam yoludur. fi”, “röportaj”, “mülakat”, “mektup”, “söylev” üzerinde duruldu. Adı geçen türlerin zihnimiz- Yüzyıllar içinde hayatın hemen her alanında de somutlaşabilmesi için farklı yazarlardan alı- kullanılması sonucu gelişip zenginleşen dilin nan okuma parçalarına yer verildi. birçok farklı kullanımı söz konusudur. Sözlü dil/konuşma dili, yazılı dil/yazı dili, manzum dil, Türlerle ilgili teorik bilgilerin algılanması, ör- mensur dil, günlük dil, edebiyat dili, bilim dili, nek metinlerin okunup kavranması, sizleri, argo dili, bunlardan bazılarıdır. Cumhuriyet Devri Türk nesri hakkında cid- di bir bilgi birikimine sahip kılacaktır. Bunun İnsanın, herhangi bir duygu, düşünce, olay ötesinde Türkçenin ifade gücündeki zenginlik vb. şeyleri, dilin doğal yapısına, gramer ku- ve güzelliğin bilincine ulaşacaksınız. Daha da rallarına uygun bir biçimde ve düz cümleler önemlisi dilinizi kullanma; duygu, düşünce ve hâlinde kullanmasına nesir denir. Kabul etmek gözlemlerinizi başarıyla anlatma becerinizi ge- gerekir ki dili, -ister sözlü, ister yazılı biçimde liştirip zenginleştirebileceksiniz. olsun- daha çok nesir hâlinde kullanırız. Bu kullanımlar, zaman içinde gerek dünya ede- Kitabın editör ve yazarları olarak Atatürk’ün; biyatında gerekse Türk edebiyatında pek çok “Türk dili dillerin en zenginlerindendir, yeter farklı “tür”ün doğup gelişmesine zemin hazır- ki bu dil şuurla işlensin” cümlesinde veciz bir lamıştır. biçimde ifade ettiği bilince ulaşıp sizden isteni- len hedefi yakalayacağınıza inanıyoruz. Elinizdeki kitap, sizlere, “Cumhuriyet Devri Türk Nesri”ni anlatmak amacıyla kaleme alındı. Bu Başarılar diliyoruz. düşünceyle kitap, Türk kültürü, dili ve edebiya- tının nesir sahasında 1923’ten günümüze kadar olan dönemdeki genel görünümü, belli başlı tür- Editörler leri, bu türlerde eser veren yazarlar ve onların Prof.Dr. İsmail ÇETİŞLİ eserleriyle sınırlandırıldı. Prof.Dr. Emine KOLAÇ v Bölüm 1 Cumhuriyet Devri Türk Nesri Cumhuriyet Öncesi Türk Nesrine Genel Bir Bakış 2 Cumhuriyet öncesi Türk nesrinin başlıca Nesir/Düzyazı Üzerine özelliklerini ayırt edebilme, temsilcilerini ve 1 1 Nesir kavramını algılayabilme 2 bu dönemde verilen eserleri sıralayabilme Cumhuriyet Dönemi Türk Nesri 3 Cumhuriyet Dönemi Türk nesrinin belli başlı devirleri, eğilimleri, türleri ve bunların özelliklerini kavrayabilme öğrenme çıktıları 3 Anahtar Sözcükler: • Nesir • Edebî Nesir • Bilimsel Nesir • Didaktik Nesir • Günlük Nesir 2 Cumhuriyet Dönemi Türk Nesri GİRİŞ türkülerini, efsanelerini, menkıbelerini, masalları- Dil, kendine özgü kuralları olan, insanlar ara- nı, ninnilerini dille söyler; arzularını, isteklerini, sında kurulan iletişimin en temel yolu, geçmişi ve düşüncelerini, fikirlerini, hayallerini, rüyalarını, geleceği birbirine bağlayan bir köprü, milleti mil- ümitlerini, nefretlerini, isyanlarını dille anlatır. Di- let yapan değerlerin en önemlilerindendir. lin olmadığı bir ortamda bunlardan söz edilemez. Kitabımızın bu bölümünde öncelikle iletişimin Dilin birey açısından bir başka önemli yanı, ait temeli olan, milleti oluşturan temel özelliklerin en olduğu ve dilini konuştuğu milletin kültürel değer- önemlisi konumunda bulunan, kültürün temel lerinden biri olmasıdır. Birey ancak dil aracılığıyla taşıyıcısı, geçmiş ve gelecek arasındaki köprü olan milleti ve milletinin yüzyılların ötesinden taşıyagel- dilin insan ve millet yaşamındaki yerine vurgular diği kültürü ile iletişim kurabilir. Daha annesinin yaparak başlayacağız. Dilin temel kullanım alan- kucağında iken kulağına fısıldanan ismiyle, ninni- larından söz edeceğiz. Nesir kavramının içeriğine lerle başlayan bu iletişim, bir ömür boyu sürer. İn- bakacağız. Sözlü ve yazılı nesir kavramlarını de- san, kimlik ve kişiliğini de böyle bir iletişim süreci ğerlendireceğiz. Bir yandan yazılı nesir türlerine içinde şekillendirir. Onun içindir ki dil, birey ile göz atarken diğer yandan aradaki farklılıkların ay- millet
Recommended publications
  • Türkġye'de Edebġyat Eleġtġrġsġ (1960-1970)
    T.C. SAKARYA ÜNĠVERSĠTESĠ SOSYAL BĠLĠMLER ENSTĠTÜSÜ TÜRKĠYE’DE EDEBĠYAT ELEġTĠRĠSĠ (1960-1970) DOKTORA TEZĠ Zafer ÖZDEMĠR Enstitü Anabilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Tez DanıĢmanı: Prof. Dr. Yılmaz DAġCIOĞLU MAYIS – 2017 ÖN SÖZ Rahman ve Rahim olan Allah‟a hamd ve onun elçisi Hz. Muhammed‟e (s.) salat ederim… Benzerleri gibi uzun ve zahmetli bir sürecin ürünü olan tez çalıĢmamız, Ģüphesiz Rabb‟imizin inayeti ve birçok kiĢinin desteği ile tamamlanabildi. Bu kiĢilerin baĢında gelen ilmî yetkinliği, ufuk açıcı yönlendiriciliği ve yüksek insani vasıfları ile ders aĢamasından tezin tamamlanmasına kadar desteğini esirgemeyen Hocam Prof. Dr. Yılmaz DaĢcıoğlu‟na Ģükran duygularımı ifade etmek istiyorum. Doç. Dr. Gülsemin Hazer ve Yrd. Doç. Dr. Hülya Ürkmez‟e emekleri için teĢekkürlerimi sunuyorum. Genç yaĢlarımdan itibaren hayatıma doğru bir istikamet verme konusunda bana rehberlik eden Uğur Altun ve Hasan Gültekin ağabeylerim ile Ahmet Sabri Pirgil Hoca‟mın bu tez çalıĢması ile üzerimdeki haklarının karĢılığını bir nebze olsun görebilmiĢ olmalarını umuyorum. Onlar gibi akademik dünya içinde kalmamı entelektüel birikimleri ve sundukları imkânlarla sağlayan ağabeyim Fatih Özdemir, Hüseyin AltuntaĢ ve Üzeyir Ġlbak‟a teĢekkür ediyorum. Doktoraya birlikte baĢladığım, çalıĢma Ģevkimi artıran arkadaĢlarım Elif Esra Önen ve Birol Bulut ile Sakarya Üniversitesi‟ne aile sıcaklığı veren araĢtırma görevlisi ve okutmanlarına da akademik hayatlarında baĢarılar diliyorum. TanıĢtığım günden itibaren hayata ve ahirete olduğu gibi doktora sürecine de onlarla
    [Show full text]
  • 1. Açlık (Knut Hamsun) 2. Aganta Burina Burinata (Halikarnas Balıkçısı) 3
    Roman 1. Açlık (Knut Hamsun) 2. Aganta Burina Burinata (Halikarnas Balıkçısı) 3. Akdeniz (Panait Istrati) 4. Ayaşlı ile Kiracıları (Memduh Şevket Esendal) 5. Babalar ve Oğullar (Turgenyev) 6. Beyaz Diş (Jack London) 7. Beyaz Gemi (Cengiz Aytmatov) 8. Bir Bilim Adamının Romanı (Oğuz Atay) 9. Cemo (Kemal Bilbaşar) 10. Çalıkuşu (Reşat Nuri Güntekin) 11. Çanlar Kimin İçin Çalıyor (Ernest Hemingway) 12. Derviş ve Ölüm (Mehmet Selimoviç) 13. Dokuzuncu Hariciye Koğuşu (Peyami Safa) 14. Don Kişot (Cervantes) 15. Drina Köprüsü (İvo Andriç) 16. Drina’da Son Gün (Faik Baysal) 17. Esir Şehrin İnsanları (Kemal Tahir) 18. Eskicinin Oğulları (Orhan Kemal) 19. Fareler ve İnsanlar (John Steinbeck) 20. Fatih-Harbiye (Peyami Safa) 21. Gora (Rabindranath Tagore) 22. Gün Olur Asra Bedel (Cengiz Aytmatov) 23. İbrahim Efendi Konağı (Samiha Ayverdi) 24. İki Şehrin Hikayesi (Charles Dickens) 25. Kalpaklılar (Samim Kocagöz) 26. Kaplumbağalar (roman) (Fakir Baykurt) 27. Karartma Geceleri (Rıfat Ilgaz) 28. Kayıp Aranıyor (roman) (Sait Faik Abasıyanık) 29. Kiralık Konak (Yakup Kadri Karaosmanoğlu) 30. Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç (Hüseyin Rahmi Gürpınar) 31. Kuyucaklı Yusuf (Sabahattin Ali) 32. Küçük Ağa (Tarık Buğra) 33. Madame Bovary (Flaubert) 34. Mai ve Siyah (Halit Ziya Uşaklıgil) 35. Mor Salkımlı Ev (Halide Edib Adıvar) 36. Onlar da İnsandı (Cengiz Dağcı) 37. Ölü Canlar (Gogol) 38. Robinson Crusoe (Daniel Defoe) 39. Sahnenin Dışındakiler (Ahmet Hamdi Tanpınar) 40. Savaş ve Barış (Tolstoy) 41. Sefiller (Victor Hugo) 42. Sergüzeşt (Samipaşazade Sezai) 43. Ses ve Öfke (William Faulkner) 44. Sinekli Bakkal (Halide Edib Adıvar) 45. Sokakta (Bahattin Özkişi) 46. Suç ve Ceza (Dostoyevski) 47. Tütün Zamanı (roman) (Necati Cumalı) 48. Vadideki Zambak (Balzac) 49.
    [Show full text]
  • A Reframing of Metin Erksan's Time to Love
    Auteur and Style in National Cinema: A Reframing of Metin Erksan's Time to Love Murat Akser University of Ulster, [email protected] Volume 3.1 (2013) | ISSN 2158-8724 (online) | DOI 10.5195/cinej.2013.57 | http://cinej.pitt.edu Abstract This essay will hunt down and classify the concept of the national as a discourse in Turkish cinema that has been constructed back in 1965, by the film critics, by filmmakers and finally by today’s theoretical standards. So the questions we will be constantly asking throughout the essay can be: Is what can be called part of national film culture and identity? Is defining a film part of national heritage a modernist act that is also related to theories of nationalism? Is what makes a film national a stylistic application of a particular genre (such as melodrama)? Does the allure of the film come from the construction of a hero-cult after a director deemed to be national? Keywords: Turkish cinema, national cinema, nation state, Metin Erksan, Yeşilçam New articles in this journal are licensed under a Creative Commons Attribution 3.0 United States License. This journal is published by the University Library System of the University of Pittsburgh as part of its D-Scribe Digital Publishing Program and is cosponsored by the University of Pittsburgh Press. Auteur and Style in National Cinema: A Reframing of Metin Erksan's Time to Love Murat Akser Twenty-five years after its publication in 1989, Andrew Higson’s conceptualization of national cinema in his seminal Screen article has been challenged by other film scholars.
    [Show full text]
  • PATRIARCHAL STRUCTURES and PRACTICES in TURKEY: the CASE of SOCIAL REALIST and NATIONAL FILMS of 1960S
    PATRIARCHAL STRUCTURES AND PRACTICES IN TURKEY: THE CASE OF SOCIAL REALIST AND NATIONAL FILMS OF 1960s A THESIS SUBMITTED TO THE GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCES OF THE MIDDLE EAST TECHNICAL UNIVERSITY BY HAT İCE YE Şİ LDAL ŞEN IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF DOCTOR OF PHILOSOPHY IN THE DEPARTMENT OF SOCIOLOGY OCTOBER 2005 Approval of the Graduate School of Social Sciences Prof. Dr. Sencer Ayata Director I certify that this thesis satisfies all the requirements as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy. Assoc. Prof. Dr. Sibel Kalaycıo ğlu Head of Department This is to certify that we have read this thesis and that in our opinion it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy. Prof. Dr. Mehmet C. Ecevit Supervisor Examining Committee Members Prof. Dr. Kurtulu ş Kayalı (DTCF, Hist) Prof. Dr. Mehmet C. Ecevit (METU, Soc.) Prof. Dr. Yıldız Ecevit (METU, Soc.) Assoc. Prof. Dr. Filiz Kardam (Çankaya U. ADM) Assoc. Prof. Dr. Mesut Ye ğen (METU, Soc.) I hereby declare that all information in this document has been obtained and presented in accordance with academic rules and ethical conduct. I also declare that, as required by these rules and conduct, I have fully cited and referenced all material and results that are not original to this work. Name, Last name : Hatice Ye şildal Şen Signature : iii ABSTRACT PATRIARCHAL STRUCTURES AND PRACTICES IN TURKEY: THE CASE OF SOCIAL REALIST AND NATIONAL FILMS OF 1960s Ye şildal Şen, Hatice Ph. D., Department of Sociology Supervisor: Prof.
    [Show full text]
  • Edip Cansever
    A DAN Z'YE Edip Cansever ERAY CANBERK OGJ© HAZIRLAYAN Eray Canberk KİTAP TASARIM I Yetkin Başarır DÜZELTİ Fahri Güllüoğlu KİTAP-LIK DERGİSİNİN (SI. SAYI) ARMAĞANI DIR © Yapi Kredİ K ültür Sanat Yayincilik Tİcaretve Sanayİ A .Ş . İstiklal Caddesi No. 285 Beyoğlu 344T) İstanbul Telefon: (o 212) 252 47 00 (pbx) Faks: (o 212) 293 07 23 http://www.yapikrediyayinlari.com http://www.shop.superonline.com/yky http://www.teleweb.com.tr e-posta: [email protected] BASKI VE CİLT Prom at ADANMIŞ ŞİİRLER / KİTAPLAR Canseveri974’teyayımlanan Sonrası Kalır’ı eşi Mefharet Can- sever’e adamış, 1982’de yayımlanan Bezik Oynayan Kadınlar ise Ce­ mal Çullu’ya adanmış. Cemal Çullu, Cansever’in damadı Öner Bi- rol’un yakın arkadaşıdır. Cansever bu gençle tanıştıktan sonra çok iyi dost olmuş ve dostlukları sürmüştür. Ölümünden sonra yayım­ lanan Gül Dönüyor Avucumda torunu Emine Birol’a adanmış. (Bkz. SON KİTAP) Şiir adama konusunda daha eli açık: "Anahtar Deliği" (Verçekimli Karanfil) Alp Kuran’a, “ Uzun” (Petrol) Ferit Öngören’e, “ Medüza” (Nerde Antigone) (Fethi) Naci’ye, “Gökanlam III” (Kirli Ağustos) Rauf Mutluay’a, “Akdeniz Salgını” (Kirli Ağustos) Halikarnas Balıkçısı’na, “ Dostlar” (Sonrası Kalır) Fethi Naci’ye, “ Kaç Kişiydik” (Seı/da ile Seııyi) Tomris Uyar’a, “Öyledir” (Seuda ile Seugi) Oktay Rifat’a, “ Leyla Itır Lale” (Seuda ile Seucji) Beh­ çet Necatigil’e, “Yontucu Kares” (Şairin Seyir Defteri) M. Şerif Ona- ran’a, “Anısındayım” (Şairin Seyir Defteri) Ara Güler’e, “ Kaktüs” (Şa­ irin Seyir Defteri) Cengiz Yörük’e, “Ölüler Şimdi” (Eylülün Sesiyle) Pe­ rihan Öğüt’ün anısına, “Yaş Değiştirme Törenine Yetişen Öyle Bir Şiir” (Eylülün Sesiyle) Tomris Uyar’a, “Alışılmış Bir Vakit Tanımlama­ sı” (İlkyaz Şikâyetçileri) Duygu Sağoğlu’na, “Yetindik Başlangıcıyla” (İlkyaz Şikâyetçileri) Yalçın Yalın’a, “Armalar, 16” (İlkyaz Şikâyetçileri) Emine Birol’a, “Acı Kum” (Gül Dönüyor Avucumda) Muhteşem Sün- ter’in anısına adanmış şiirler.
    [Show full text]
  • Yüksek Lisans Tezim
    T.C. İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ANABİLİM DALI İKİNCİ YENİ ŞİİRİNDE FOLKLOR (YÜKSEK LİSANS TEZİ) Ahmet İlhan SANCAK Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Alphan Yusuf AKGÜL İSTANBUL 2020 T.C. İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ANABİLİM DALI İKİNCİ YENİ ŞİİRİNDE FOLKLOR (YÜKSEK LİSANS TEZİ) Ahmet İlhan SANCAK Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Alphan Yusuf AKGÜL İSTANBUL 2020 TEZ ONAY SAYFASI T.C. İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜNE Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı’nda 010118YL01 numaralı Ahmet İlhan Sancak’ın hazırladığı “İkinci Yeni Şiirinde Folklor” konulu yüksek lisans tezi ile ilgili tez savunma sınavı, 22/06/2020 günü (14 : 00 – 15 : 00) saatleri arasında yapılmış, sorulan sorulara alınan cevaplar sonunda adayın tezinin başarılı olduğuna oy birliği ile karar verilmiştir. Dr. Öğr. Üyesi Alphan Yusuf AKGÜL Prof. Dr. Ayşe Emel KEFELİ İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi (Tez Danışmanı ve Sınav Komisyonu Başkanı) Prof. Dr. Bâki ASİLTÜRK Marmara Üniversitesi BEYAN Bu tezin yazılmasında bilimsel ahlâk kurallarına uyulduğunu, başkalarının eserlerinden yararlanılması durumunda bilimsel normlara uygun olarak atıfta bulunulduğunu, kullanılan verilerde herhangi bir tahrifat yapılmadığını, tezin herhangi bir kısmının bu üniversite veya başka bir üniversitedeki başka bir tez çalışması olarak sunulmadığını beyan ederim. Ahmet İlhan SANCAK 22/06/2020 ÖZ Bu çalışma, İkinci Yeni şiiri - folklor ilişkisine odaklanmaktadır. İkinci Yeni şiir atılımının öncü ozanlarının, özellikle 1960’lı yıllar ve sonrasındaki şiir evrelerinde, dönemin kimi gazete ve edebiyat dergilerinde kaleme aldıkları poetik metinler, söyleşi, soruşturma cevapları, açıkoturumlar vb. yerlerdeki görüşlerinde geleneğe ve özellikle folklora, Halk şiirine dair sıkça açıklamalar yaptıkları, bu çerçevedeki sorulara cevaplar verdikleri görülmektedir.
    [Show full text]
  • Fakir Baykurt'un Romanlarinda Toplumsal
    T.C. FIRAT ÜN ĐVERS ĐTES Đ SOSYAL B ĐLĐMLER ENST ĐTÜSÜ TÜRK D ĐLĐ VE EDEB ĐYATI ANA B ĐLĐM DALI YEN Đ TÜRK EDEB ĐYATI B ĐLĐM DALI FAK ĐR BAYKURT’UN ROMANLARINDA TOPLUMSAL GERÇEKÇ ĐLĐK YÜKSEK L ĐSANS TEZ Đ DANI ŞMAN HAZIRLAYAN Prof. Dr. Ramazan KORKMAZ Yeliz AKAR 2010 T.C. FIRAT ÜN ĐVERS ĐTES Đ SOSYAL B ĐLĐMLER ENST ĐTÜSÜ TÜRK D ĐLĐ VE EDEB ĐYATI ANA B ĐLĐM DALI YEN Đ TÜRK EDEB ĐYATI B ĐLĐM DALI FAK ĐR BAYKURT’UN ROMANLARINDA TOPLUMSAL GERÇEKÇĐLĐK YÜKSEK L ĐSANS TEZ Đ DANI ŞMAN HAZIRLAYAN Prof. Dr. Ramazan KORKMAZ Yeliz AKAR Jürimiz, …/…/… tarihinde yapılan tez savunma sınavı sonunda bu yüksek lisans tezini oybirli ği/ oy çoklu ğu ile ba şarılı saymı ştır. Jüri Üyeleri 1. 2. 3. 4. 5. F.Ü Sosyal Bilimler Enstitüsü Yönetim Kurulunun ……./……/…./ tarih ve …………… sayılı kararıyla bu tezin kabulü onaylanmı ştır. Prof. Dr. Erdal AÇIKSES Enstitü Müdürü II ÖZET Yüksek Lisans Tezi Fakir Baykurt’un Romanlarında Toplumsal Gerçekçilik Yeliz AKAR Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili Ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı Elazı ğ–2010; Sayfa: VIII+117 Çalı şmamızda, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’nın ça ğda ş yazarlarından Fakir Baykurt’un romanlarını toplumsal gerçekçilik açısından çözümlemeye çalı ştık. Çalı şmamızı iki ana bölüm halinde düzenledik. Monografi nitelikli birinci bölümde Fakir Baykurt’un ya şamı, edebi ki şili ği ve yapıtlarının de ğerlendirmesini yaptık. Đkinci bölümde ise Fakir Baykurt’un on dört romanını toplumsal gerçekçilik açısından inceledik. Eserden yazara ula şmayı hedefleyen bir de ğerlendirme tarzını esas aldı ğımız bu incelemede, yazarın romanlarındaki toplumsal ve sosyal yozla şmayı, bireyin kendine dönü ş sürecini bilimsel ve estetik yönden tahlil ettik.
    [Show full text]
  • Humorists' Narratives on Social Role of Humor In
    HUMORISTS’ NARRATIVES ON SOCIAL ROLE OF HUMOR IN TURKEY IN A HISTORICAL PERSPECTIVE A THESIS SUBMITTED TO THE GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCES OF MIDDLE EAST TECHNICAL UNIVERSITY BY MELİKE EĞİLMEZLER BOYLAN IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF DOCTOR OF PHILOSOPHY IN THE DEPARTMENT OF SOCIOLOGY SEPTEMBER 2015 Approval of the Graduate School of Social Sciences Prof. Dr. Meliha Altunışık Director I certify that this thesis satisfies all the requirements as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy. Prof. Dr. Ayşe Saktanber Head of Department This is to certify that we have read this thesis and that in our opinion it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy. Assist. Prof. Dr. Çağatay Topal Supervisor Examining Committee Members Assoc. Prof. Dr. Nedim Karakayalı (Bilkent Uni.-POLS) Assoc. Prof. Dr. Erdoğan Yıldırım (METU-SOC) Assoc. Prof. Dr. Fatma Umut Beşpınar (METU-SOC) Assist. Prof. Dr. Ersan Ocak (Bilkent Uni.-COMD) Assist. Prof. Dr. Çağatay Topal (METU-SOC) I hereby declare that all information in this document has been obtained and presented in accordance with academic rules and ethical conduct. I also declare that, as required by these rules and conduct, I have fully cited and referenced all material and results that are not original to this work. Name, Last name : Melike EĞİLMEZLER BOYLAN Signature : iii ABSTRACT HUMORISTS’ NARRATIVES ON SOCIAL ROLE OF HUMOR IN TURKEY IN A HISTORICAL PERSPECTIVE EĞİLMEZLER BOYLAN, Melike Ph.D., Department of Sociology Supervisor: Assist. Prof. Dr. Çağatay TOPAL September 2015, 250 pages This dissertation analyzes the social role of humor in Turkish society through the narratives of a collection of prominent humorists.
    [Show full text]
  • Örneklerin Kaynakları
    TÜRKÇE SÖZLÜK’TEKĐ ÖRNEKLERĐN KAYNAKLARI Abbas Sayar Eflâtun Cem Güney Abdülhak Hamit Tarhan Elif Şafak Abdülhak Şinasi Hisar Emine Işınsu Abidin Dino Erzurumlu Emrah Adalet Ağaoğlu Enderunlu Vasıf Ahmet Altan Enis Behiç Koryürek Ahmet Cemal Ercüment Ekrem Talu Ahmet Hamdi Tanpınar Erhan Bener Ahmet Haşim Erzurumlu Emrah Ahmet Hikmet Müftüoğlu Esat Mahmut Karakurt Ahmet Kabaklı Etem Đzzet Benice Ahmet Kutsi Tecer Evliya Çelebi Ahmet Midhat Fahir Đz Ahmet Muhip Dranas Fahri Celâlettin Ahmet Rasim Falih Rıfkı Atay Ahmet Ümit Faruk Nafiz Çamlıbel Aka Gündüz Fazıl Hüsnü Dağlarca Ali Naci Karacan Feridun Fazıl Tülbentçi Anayasa Fikret Otyam Anonim şiir Fuat Köprülü Arif Nihat Asya Fuzuli Asaf Halet Çelebi Gevheri Âşık Ali Đzzet Özkan Haldun Taner Âşık Ömer Halide Edip Adıvar Âşık Veysel Halikarnas Balıkçısı Atai Halit Fahri Ozansoy Atatürk Halit Ziya Uşaklıgil Attilâ Đlhan Halk türküsü Aydın Boysan Hamdullah Suphi Tanrıöver Ayla Kutlu Hasan Âli Yücel Ayşe Kulin Hasan Pulur Azra Erhat Hikmet Münir Ebcioğlu Aziz Nesin Hüseyin Bayaz Bahai Hüseyin Cahit Yalçın Baki Hüseyin Rahmi Gürpınar Bayburtlu Zihni Đbrahim Alâeddin Gövsa Bedri Rahmi Eyüboğlu Đhsan Oktay Anar Behçet Kemal Çağlar Đlker Sarıer Behçet Necatigil Đrfani Bekir Sıtkı Erdoğan Đsmail Hakkı Baltacıoğlu Beynul Akyavaş Đsmet Özel Burhan Felek Karacaoğlan Burhan Günel Kemal Bilbaşar Cahit Külebi Kemal Tahir Cahit Sıtkı Tarancı Kemalettin Kamu Cahit Uçuk Kenan Hulûsi Celâl Bayar Koca Ragıp Paşa Celâl Sahir Erozan Kul Mustafa Cem Sultan Lâtife Tekin Cemil Meriç Leylâ Erbil Cenap Şehabettin
    [Show full text]
  • “Avrasya'da Bilim Ve Teknoloji Öncüleri”
    III. ULUSLARARASI AVRASYA ÇALIŞMALARI SEMPOZYUMU “AVRASYA’DA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÖNCÜLERİ” –PROF. DR. FUAT SEZGİN’İN ANISINA– 3rd INTERNATIONAL SYMPOSIUM ON EURASIAN STUDIES “PIONEERS OF SCIENCE AND TECHNOLOGY IN THE EURASIA” –IN MEMORY OF PROF. DR. FUAT SEZGIN– İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ FARABİ AVRASYA ÇALIŞMALARI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Yayına Hazırlayanlar ve Editörler Dr. Oraz SAPAŞEV Dr. Turgay GÖKGÖZ i Demavend Yayınları Elektronik yayınlar serisi: 12 İstanbul, Ağustos 2020 Yayın yönetmeni: Neval Güzelyüz Editörler: Dr. Oraz Sapashev-Dr. Turgay Gökgöz Eserin türü: Edebiyat, araştırma © Bu eserin bütün hakları Demavend Yayınları’na aittir. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası’nın hükümlerine göre eserin tamamı ya da bir bölümünün, izinsiz olarak elektronik, mekanik, fotokopi veya herhangi bir kayıt sistemi ile yayınlanması, çoğaltılması ya da depolanması yasaktır. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayıncı Sertifika No: 27406 ISBN: 978-625-7087-06-3 Demavend Yayınları Başak Mah. Yeşil Vadi Cad. Metrokent, A1 Blok, D. 87 Başakşehir-İSTANBUL Kütüphane Bilgi Kartı : 0090 212 500 36 07 (Cataloging-in-Publication Data) [email protected] 1. Edebiyat 2. Avrasya çalışmaları http://www.demavend.com.tr ii SUNUŞ III. Uluslararası Avrasya Çalışmaları adını taşıyan sempozyumumuz, “AVRASYA’DA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÖNCÜLERİ” temalı olup aynı zamanda dünyaca ünlü Türk akademisyen Prof. Dr. Fuat Sezgin’in anısına gerçekleştirilmiştir. İlgili sempozyum kitabımız, sempozyumda sunulan bildirilerin tam halini ve Türkolog Altai Amanzholov’un anısına istinaden, “II. AMANZHOLOV'UN OKUMALARI” ve “ORTAÇAĞDAKİ ORTA ASYA TARİHİ” konulu yuvarlak masa sunumlarını içermektedir. III. International Eurasian Studies symposium has the theme of “Pioneers of Science and Technology in Eurasia” and it was held in memory of the world famous Turkish academician Professor Fuat Sezgin.
    [Show full text]
  • Haldun Taner Tiyatrosunda Metinlerarasi Okuma
    Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ERZSOSDER) ÖS-II: 291-298[2015] HALDUN TANER TİYATROSUNDA METİNLERARASI OKUMA INTERTEXTUAL READING IN HALDUN TANER DRAMA Metin AKYÜZ* ÖZET: Okuma, okuryazarlıktan başlayıp evrensel okurluğa kadar gelişim gösteren bir beceridir. Metinlerarasılık da bu beceri düzeylerinden biridir. Metinlerarasılık, her metnin kendinden önceki metinlerle bağının olduğu düşüncesinden doğmuştur. Bir metin içinde yer alan metinlerarası ilişkiler yazar için kurgusal bir özellik, bir yaratım biçimi iken; okur için de bir çözümleme, anlamlandırma biçimidir. Okur, daha önceki okumalarından elde ettiği birikimi yeni okumalarında da kullanarak yazar tarafından oluşturulan metinlerarası kurgunun farkına varmalıdır. Metinlerearası okur, okuma kültürü edinmiş bir okurdur. Bu araştırmada Haldun Taner tiyatrosunda metinlerarası ilişkiler değerlendirilerek metinlerarası okuma örneği sunulacaktır. Haldun Taner, Türk hikâye, deneme ve tiyatrosunun en önemli yazarlarından biridir. Güçlü sanatçı kimliğinin yanında kültür adamı kimliğini de taşıyan Taner, bu özelliğini eserlerine de yansıtmıştır. Onun eserlerinin anlaşılması başka eserlerle olan ilişkilerin farkına varılmasıyla gerçekleşebilir. Taner’in tiyatroları metinlerarası ilişkiler bakımından da anadili öğretiminin önemli bir parçası olarak kullanılabilir. Anahtar sözcükler: Okuma Eğitimi, Metinlerarasılık, Haldun Taner, Tiyatro Metinleri ABSTRACT: Reading is a skill that starts with literacy and develops until being a universal reader. Intertexuality is one of these skill levels. Intertextuality arose from the idea that all texts had a relation with previous texts. While the intertextual relations within a text is a fictional characteristic and a way of creativity, it is a way of analysis and explanation for the reader. The reader should be aware of the intertextual plot structure constructed by the author through his own previous reading experiences. Intertextual reader is a reader who has the reading culture.
    [Show full text]
  • Ithaf Edebiyati
    T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İTHAF EDEBİYATI YÜKSEK LİSANS TEZİ Mustafa YURTTUTAR Enstitü Anabilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Enstitü Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Yılmaz DAŞÇIOĞLU TEMMUZ 2008 T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İTHAF EDEBİYATI YÜKSEK LİSANS TEZİ Mustafa YURTTUTAR Enstitü Anabilim Dalı : Türk Dili ve Edebiyatı Enstitü Bilim Dalı : Yeni Türk Edebiyatı Bu tez 23/07/2008 tarihinde aşağıdaki jüri tarafından oybirliği ile kabul edilmiştir. Prof. Dr. Hasan AKAY Doç. Dr. Bayram Ali KAYA Yrd. Doç. Dr. Yılmaz DAŞÇIOĞLU Jüri Başkanı Jüri Üyesi Jüri Üyesi Kabul Kabul Kabul Red Red Red Düzeltme Düzeltme Düzeltme BEYAN Bu tezin yazılmasında bilimsel ahlak kurallarına uyulduğunu, başkalarının eserlerinden yararlanılması durumunda bilimsel normlara uygun olarak atıfta bulunulduğunu, kullanılan verilerde herhangi bir tahrifat yapılmadığını, tezin herhangi bir kısmının bu üniversite veya başka bir üniversitedeki başka bir tez çalışması olarak sunulmadığını beyan ederim. Mustafa YURTTUTAR 23.07.2008 ÖNSÖZ İthaf nedir? İnsanlar neden eserlerini başkalarına ithaf ederler? Sonra böyle bir edebiyatın varlığından söz edebilir miyiz? İthaf şiirle bütünleşmiş midir? Yoksa şiirin dışında şiire ilave bir metinden mi ibarettir? Bu çalışmamızda bu ve bunun gibi ithafla ilgili aklımıza gelen bütün soruların cevaplarını bulmak istedik ve Türk Edebiyatı tarihi içerisinde Cumhuriyet dönemine kadar yapılan ithaf çeşitlerinden kısaca bahsettik. Daha sonra 1923 ile 1980 yılları arasında basılan şiir kitaplarını tek tek tarayarak ulaşabildiğimiz kadarıyla ithaf edilen eserleri ve şiirleri tespit ettik. Çalışmamız bu tespitlerden ve bunlara dayalı yorumlardan ibarettir. Haklarını asla ödeyemeyeceğim annem ve babam başta olmak üzere bu çalışmamda bana bilgi ve tecrübeleriyle yardımını eksik etmeyen, kıymetli hocam Yrd.
    [Show full text]