Uit Het Veld

Nieuwe Uitgaven

UitHet Veld

De nesten op de balken onder de klep van de pont bij

Eemdijk (Utr.) op 25 juli 2009. Het inzetje toont het nest foto links op de in aanbouw op 19 mei. Foto: Wim Smeets, foto inzet: R.A. Kole.

Boerenzwaluwen nemen de pont mei van dit jaar begonnen zij enkele

In Eemdijk (gemeente Bunschoten) heeft nesten te bouwen op balken onder de drietal Boerenzwaluw de de een paartjes beweegbare op- en afrijklep aan west- als Medio in de veerpont nestplaats gekozen. zijde, richting van Eemnes. Het kon

de Boerenzwaluwen - die

blijkbaar dringend om nestgelegenheid verlegen

zaten - niet afschrikken

dat de pont dagelijks

gewoon in gebruik was

terwijl de pont vele tientallen keren per dag

heen en weer voer en

telkens de klep liet zakken. Bij het aanleg- schuurde gen sleepte en

De veerpont van Eemdijk vanaf het uitzicht dorp met op de Maatpolder. Aan de horizon

ligt Eemnes en de stuwwal van het Gooi. Foto: Wim Smeets.

136 [136-143] het Vogeljaar57 (3) 2009 UitHetVeld

Visgerei wordt Aalscholver noodlottig

Bij een bezoek aan de aalscholver- kolonie in de Drutensche Waarden bij

Druten (Gld.) vond ik in de nazomer van

2006 een dode tweedejaars vogel, die

verstrikt bleek te zijn in een nylon

vislijn met daaraan bevestigd een

kunststof aasvisje met driepunts dreg-

haak. De lijn was rond de staartwortel

gedraaid en vervolgens rond het rechter-

hielgewricht, waarna de haak zich had het zwemvlies de vastgezet in van

linkerpoot. Het laat zich raden dat dit Gert Bieshaar inspecteert de nesten onder de pont onfortuinlijke dier een weinig benij- op dinsdag 19 mei. Tijdens de overtocht die ochtend trokken rond de boot vliegende Boerenzwaluwen de denswaardige dood heeft gehad! aandacht. Nadat de veerman had dat zij aangegeven afval is de onder de actief werden de bouwsels Rondslingerend dikwijls pont waren, even bekeken. Op dat moment waren de nesten nog oorzaak van onnodige sterfte onder volop in aanbouw. de Bekend de Het gaat al een aantal jaren niet zo heel goed met vogels. zijn bijvoorbeeld boerenzwaluwpopulaties in het land. Voor veel four of transparante plastic ringen van zwaluwen is het moeilijk geschikte nestlocaties te vinden. Bij veel moderne boerderijen zijn de six pack bier- of frisdrankblikverpak- Bieshaar is mogelijkheden tegenwoordig beperkt. kingen, waarin watervogels regelmatig daarom al enkele jaren in Eemland bezig met een project waarbij plankjes worden aangebracht onder verstrikt raken. Sportvissers laten nogal bruggen in de polders. Deze trekken veel zwaluwen eens allerlei afgedankt visgerei in het aan. Gelukkig blijken er toch paartjes te zijn die op

eigen kracht een bruikbare plek vinden. terrein achter en nemen het vaak ook Foto: R.A. Kole. niet al te nauw met de hygiëne aan de bovendien steeds het waterkant. het achterlaten de klep over plaveisel Met name van aan de walkant. De pontbaas vertelde dat hij in de war geraakte vislijnen, al dan niet nog niet eerder Boerenzwaluwen onder zijn met haak en het wegwerpen van ge- pont heeft gehad. Waarschijnlijk zijn de noemde blikverpakkingsringen zal, bij

vogels gestart met hun bouw op een zondag, een aantal van minstens twee miljoen want dan ligt de pont stil. De oudervogels sportvissers, beslist een substantiële

vlogen ook onder het varen onder de klep vogelsterfte veroorzaken. Het zou goed om hun jongen te voeren. Begin juli zijn de zijn als de Nederlandse Sportvissers onder de eerste legsels succesvol uitgevlogen. Daarna Federatie dit nog eens aan- begonnen de vogels zelfs weer aan een dacht van haar leden zou brengen. omstreeks eind tweede legsel. Dat was juli.

L.M.J. van den Bergh, Bieskamp 74, 6651

e-mail: Wim Smeets, (033) 298 31 47, e-mail: JN Druten, [email protected]. [email protected].

Sportvissers laten nogal eens afgedankt visgerei achter in het water of aan de waterkant. Gezien het enorm

grote aantal actieve sportvissers in het land zijn vogels daar ongetwijfeld nogal eens slachtoffer van.

Foto: L.M.J. van den Bergh.

het Vogeljaar 57 (3) 2009 137 Uit Het Veld

2 Heerhugowaard (N.-H.). Veldwaarnemingen 271 (CCLXXI) 29-03-09 J. de Koning.

Grote Canadese Gans Kuifduiker 01-02-09 50 Overasselt - uiterwaarden, 20-02-09 1 Kraaijenbergse Plassen, Cuijk Heumen (Gld.). H. van Ooijen. (N.-Br.). H. van Ooijen. 20-02-09 42 Kraaijenbergse Plassen - Geoorde Fuut Linden, Cuijk (N.-Br.). 20-03-09 1 Veenhuizerstukken - Noord, H. van Ooijen. Stadskanaal (Gr.). N. de Vries,

28-02-09 60 Polder Waard-Nieuwland - Kuifaalscholver Polderweg, Wieringen (N.-H.). 08-02-09 2 Oosterscheldekering, Veere J. de Koning. (Zld.). H. van Ooijen. 01-03-09 2 Ryptsjerksterpolder, Roerdomp Tytsjerksteradiel (Fr.). 12-03-09 1 Julianadorp - Noorderhaven M. Stienstra. (N.-H.). D. van Lunsen. 19-03-09 2 Ooststellingwerf (Fr.). Grote Zilverreiger K. Uilhoom. 05-03-09 16 Lageland, Slochteren (Gr.). Brandgans K. Uilhoom.

28-02-09 50 Twisk - Waterberging, Lepelaar Medemblik (N.-H.). 11-03-09 7 Westerhornerpolder, Zuidhorn J. de Koning. (Gr.). P. Zuidhof. 07- 2 Vereenigde Harger- en 30-03-09 2 Koningslaagte, Groningen Pettemerpolder, Bergen (Gr.). P. Zuidhof. (N.-H.). R. Costers. Flamingo 08- 12 Schermer (N.-H.). 08-03-09 1 Rutbekerveld zandwinning, J. de Koning, Enschede (Ov.). C. Derks. 11-03-09 2 Koggenland (N.-H.). Chileense Flamingo J. de Koning. 08-03-09 5 Rutbekerveld zandwinning, Witbuikrotgans Enschede (Ov.). C. Derks. 22- 2 Polder Nes, Ameland (Fr.). Zwarte Zwaan M, Stienstra. 14-03-09 2 Berkelland (Gld.).

23- 1 Vatrop - Plasje, Wieringen M. Kolkman. (N.-H.). D. van Lunsen. 18-03-09 2 Alkmaar (N.-H.), J. de Koning. 01- 1 Vereenigde Harger- en Kleine Rietgans Pettemerpolder, Bergen 01-02-09 39 Noorderdijkweg (Dijkgatbos - (N.-H.). J. de Koning. Zeughoek) (N.-H.). 02- 1 De Putten, Bergen (N.-H.). J. de Koning. R. Costers. 09-02-09 15 Polder Q, Zijpe, Petten (N.-H.) Zwarte Rotgans F. Kalsbeek. 15-02-09 1 Dongeradeel (Fr.). M. Stienstra. Dwerggans 22-02-09 1 Polder Nes, Ameland (Fr.). 14-02-09 I Berkelland (Gld.), M. Stienstra. M. Kolkman.

Hybride Zwarte Rotgans x Rotgans Indische Gans 21-03-09 1 Westerlanderkoog, Wieringen 20-02-09 1 Westerlanderkoog, Wieringen (N.-H.). M. Stienstra. In het (N.-H.). E.W.F, Brandenburg, veld leek het exemplaar af te

Buffelkopeend Bucephala albeola, 7 februari 2009, Haarlemmermeer.

Foto: Marga Pekelharing.

138 het Vogeljaar 57 (3) 2009 Uit Het Veld

Ruigpootbuizerd Buteo lagopus, 12 februari 2009, Oostvaardersplassen. Foto: O.W. Zijlstra

wijken van de Zwarte Rotgans. M. Kolkman. Paartje.

Toch in eerste instantie als Chileense Smient

11 Zwarte Rotgans ingevoerd. Het -02-09 1 Bakkerswaal, Krimpen aan de

zwart en wit van de Zwarte Lek (Z.-H.). R. Terlouw &

D. Rotgans was echter niet Buisman. Mannetje.

opvallend contrastrijk. Het Krooneend

20-02-09 1 - beest was te licht voor een Kraaijenbergse Plassen

Zwarte Rotgans, maar had wel Linden, Cuijk (N.-Br.). mooie een brede witte H. van Ooijen. Mannetje. nekband. 19-03-09 1 Waterpark Oude Zeug, Roodhalsgans Wieringermeer (N.-H.).

J. Weel. D. 06-02-09 3 Oudega (Fr.). van Lunsen. Mannetje.

15-02-09 2 Bantpolder, Lauwersmeer (Fr.). Witoogeend M, Stienstra. 15-02-09 I ‘t Genseler, Hengelo (Ov.). 20-02-09 1 Noordburen, Wieringen C. Derks. Mannetje. (N.-H.). E.W.F. Brandenburg. Topper

20- 2 Milsbeek - Violenberg, Gennep 01-02-09 3 Kraaijenbergse Plassen -

H. (Limb.). van Ooijen. Linden, Cuijk (N.-Br.).

23-02-09 1 Vatropplasje, Wieringen H. van Ooijen. Mannetje.

(N.-H.). D. van Lunsen. Eider

21- 1 Westerlanderkoog, Wieringen 21- 1 Wijchen - Loonse Waard

(N.-H.). M. Stienstra. (Gld.). H. van Ooijen. Goed te

Casarca bekijken, maar vooral het

13-03-09 1 Klaas Hennepoelpolder en ‘oehoe’-geluid was

Het Veerpolder, Teijlingen (Z.-H.). overduidelijk. kleed was

M. Kolkman. niet Mannetje voor mij aan te geven,

20-03-09 1 Thialf het vele wit de Omgeving stadion, maar gezien op

Heerenveen (Fr.). K. Uilhoorn. borst was het waarschijnlijk een Muskuseend mannetje. Den 17-03-09 3 Helder (N.-H.). 22- 1 Gooimeer - Flevozijde, Almere

M. Timmers. (Fld.). J. Groen. Mannetje. Mandarijneend Buffelkopeend

28- 1 Daalmeer - Noord, Alkmaar 07-02-09 1 Ringvaart, Lisserbroek,

(N.-H.). R. Costers. Mannetje. Haarlemmermeer (N.-H.). D. & 29- 2 Landgoed Oud-Poelgeest, M, Pekelharing. Geen ring

Oegstgeest (Z.-H.). gezien.

het Vogeljaar 57 (3) 2009 139 Uit Het Veld

Ruigpootbuizerd Buteo

lagopus, 12- februari 2009, Oostvaarders-

plassen. Foto: O.W. Zijlstra.

28-02-09 1 Geestmerambacht - werd door de Oehoe Noordoost, groeve, Langedijk (N.-H.). R. Costers. volledig genegeerd. Vrouwtje. Ruigpootbuizerd Nonnetje 03-02-09 1 Ferwerder Buitendijkspolder, 28-03-09 2 Diependal (Dr.). M, Stienstra. Ferwerderadiel (Fr.).

23-02-09 10 Friesche Veen, Tynaarlo (Dr). M. Stienstra. S. Rienks. 07-02-09 1 Uitkijktoren Ravenswoud,

Rosse Stekelstaart Fochteloërveen (Fr.). 14-03-09 5 Vogelplas Starrevaart, M. Stienstra.

Leidschendam (Z.-H.). 12-02-09 2 Oostvaardersplassen (Fld.). J. de Koning. O.W. Zijlstra.

Rode Wouw 14-02-09 1 Rottumerplaat, Eemsmond

17-03-09 1 Nuenen. (N.-Br.). D. Post. (Gr.). N. de Vries,

29-03-09 1 Rijksweg Al, Veluwe (Gld.). Torenvalk H.P. Gallacher & A.J, Servellen. 27-02-09 Zeddam (Gld.) E. de Waard. Zeearend

02-03-09 I Friesche Veen, Tynaarlo (Dr.). Smelleken

S. Rienks. 04-02-09 1 Hunzedal - Breevenen (Dr.).

21-03-09 2 Jaap Deensgat, Lauwersmeer S. Rienks. 1 (Gr.). P. Zuidhof. 07-02-09 Rijksweg A7 - Sneek-Joure

Blauwe Kiekendief (Fr.). P. Zuidhof.

02-03-09 1 Sint-Pietersberg - ENCI- 13-02-09 1 Rottumerplaat, Eemsmond

groeve, Maastricht (Limb.). (Gr.). N. de Vries. Vrouwtje. P. Zuidhof. Vrouwtje. Draaiend Kraanvogel

24-02-09 6 - in de bovenrand van de Sellingen Over de Dijk,

Torenvalk Falco tinnunculus,

27 februari 2009, Zeddam. Foto: E. de Waard.

140 het Vogeljaar57 (3) 2009 UitHetVeld

Kleine Plevier Charadrius dubius 24 maart 2009, Gendringen. Foto: E. de Waard.

Vlagtwedde (Gr.). N. de Vries, L. Batenburg. De vogel heeft 28-02-09 84 Sellingen - Ruiten Aa, hier enkele weken bij 15 Vlagtwedde (Gr.). N. de Vries. Ransuilen gezeten. Dit komt Maas 01-03-09 35 Horst aan de (Limb.). dus vaker voor. In 2008 heeft P. Zuidhof. een Velduil ook in Gendringen 07-03-09 3 Smilde - Jonkerswijk (Dr.). enkele weken bij Ransuilen M. Stienstra. gezeten. Kleine Plevier 14-02-09 2 Eemsmond, Rottumerplaat 24-03-09 1 Azewijnsche Broek, (Gr.). N. de Vries. Gendringen (Gld.). Grijskopspecht E. de Waard. 23-03-09 2 Sprengenberg, Nijverdal (Ov.). Zwartkopmeeuw GJ. van Nie. Twee exemplaren 24-03-09 2 Azewijnsche Broek, vlogen boven de hei. Eén Gendringen (Gld.). ervan bleef vlak voor ons even E. de Waard. ‘bidden’. Daarna vlogen zij Kleine Burgemeester terug naar bos. 07-02-09 1 Churchillpark, Den Helder Middelste Bonte Specht (N.-H.). P. Zuidhof. 15-02-09 1 Barendrecht (Z.-H.). Grote Burgemeester P. van Rijsinge. 14-03-09 1 Haven van Oudeschild, Texel Veldleeuwerik (N.-H.). F, Kalsbeek. Tweede 03-04-09 1 Workumerwaard, Nijefurd (Fr.). winterkleed. O.W. Zijlstra. Velduil Strandleeuwerik 26-01-09 1 Golfbaan Broekpolder (Z.-H.), 03-02-09 14 Ferwerder Buitendijkspolder,

Zwartkopmeeuw Larus melanocephalus, 24 maart

2009, Gendringen. Foto: E. de Waard.

het Vogeljaar57 (3) 2009 141 Uit Het Veld

28-03-09 1 Sluizen, Lauwersoog (Gr.).

N. de Vries. Inzenden van waarnemingen 30-03-09 1 Vereenigde Harger- en Waarnemingen bij voorkeur inzenden via de Pettemerpolder, Bergen website Waarneming.nl (hltp:H (N.-H.). R. Oosters. www.waarneming.nl) met gebruikmaking Pestvogel van de werkgroep 'Het Vogeljaar’. U moet 18-02-09 2 Camminghaburen, Leeuwarden daarvoor wel geregistreerd zijn als gebruiker (Fr.). M. Stienstra. van deze werkgroep. 15-03-09 1 Voorhout, Teijlingen (Z.-H.).

P. van Rijsinge. U kunt ook waarnemingen inzenden naar de 18-03-09 1 Voorhout, Teijlingen (Z.-H.). redactie, ter attentie van Gerbert Strang, e- S. Humphrey. mail: [email protected]. Indien dat Beflijster niet mogelijk is per post naar: G. Strang, 06-04-09 I Niedorp (N.-H.). O.W. Zijlstra. Dilleveld 19, 7006 TN Doetinchem.

Cetti’s Zanger Kijk voor de criteria voor het inzenden van 01-03-09 1 Eerste Water, Zwanenwater, waarnemingen op de website van hel Zijpe (N.-H.). D. van Lunsen. Vogeljaar'. http://www.vogeljaar,nl / Mannetje. waarnemingen.shtml. Inlichtingen kunnen Vuurgoudhaan ook worden verkregen via Gerbert Strang. 1 25-03-09 Rijksweg A16 - Rotterdam-

Kralingen (Z.-H.). U wordt vriendelijk verzocht ook de naam H. Lammens. Mannetje. van de gemeente te vermelden bij de Witkopstaartmees melding van uw waarnemingen. 11-02-09 2 Bakkerswaal, Krimpen aan de Een foto van een waarneming wordt erg op Lek, Nederlek (Z.-H.). R. prijs gesteld en wordt, indien geschikt, bij Terlouw & D. Buisman. In in selectie van de waarneming opgenomen groepje van zeven; één hel Vogeljaar. exemplaar leek niet zuiver en

had geen volledig witte kop.

Het tweede exemplaar had een Ferwerderadiel (Fr.). zuiver witte kop, weinig roze M. Stienstra. de flanken, wittige tertials 14-02-09 16 Eemsmond, Rottumerplaat op en staartveren en zuiver witte (Gr.). N. de Vries. onderdelen. Naar hier Grote Gele Kwikstaart zeggen al langere tijd aanwezig. 15-02-09 1 Sancta Maria, Noordwijkerhout Klapekster (Z.-H.). S. Humphrey. 10- 1 Adamsbos, Stadskanaal (Gr,). Mannetje. N. de Vries. 07-03-09 1 Polder De Berkmeer, 14-02-09 I Haaksbergerveen, Haaksbergen Koggenland (N.-H.). (Ov.). M. Kolkman. J. de Koning. 18-02-09 1 Telpost Lemelerberg, Ommen Rouwkwikstaart E. Ruiter. 1 Het (Ov.). 14- Noorden - Stuifweg, Texel 07-03-09 2 Fochteloërveen (Fr.). (N.-H.). F. Kalsbeek. Mannetje M. Stienstra. 15- 1 Oudega Aldegea, , 11- 1 Holtveenslenk, Smallingerland (Fr.). Dwingelderveld, Ruinen (Dr.). M. Stienstra. M. Stienstra.

Veldleeuwerik Alauda

arvensis, 3 april 2009, Workumerwaard. Foto: O.W. Zijlstra.

142 het Vogeljaar 57 (3) 2009 Uit Het Veld

Beflijster 6 april 2009, Niedorp.

Foto: O.W. Zijlstra.

15-03-09 1 Jan Durkspolder, 11-03-09 1 Dwingelderveld - Kraloërheide Smallingerland (Fr.). (Dr.). M. Stienstra. M. Stienstra. Appelvink

15-03-09 1 De Hamert - Nieuwe 15-02-09 3 Sancta Maria, Heerenven Zuid (Lirab.), Noordwijkerhout, Noordwijk

L. Braak. (Z.-H.). S. Humphrey. Noordse Kauw 22-02-09 20 Witte Vrouwen, Utrecht (Utr.).

1 P. 08-03-09 Poelgeest (nieuwbouwwijk), van Rijsinge. Oegstgeest (Z.-H.). 28-03-09 4 Rekerhout, Alkmaar (N.-H.).

M. Kolkman. R. Costers.

Roek 15-02-09 3 Sancta Maria,

29-03-09 100 Polder van het 6e en 7e Noordwijkerhout, Noordwijk Veendistrict, Opsterland (Fr.). (Z.-H.). S. Humphrey,

M. Kolkman. Broedkolonie aan IJsgors

weerszijden van A7. 26-03-09 I Eemsmond, Rottumeroog (Gr.),

Bonte Kraai N. de Vries.

03-02-09 1 Peazemerlannen, Dongeradeel Geelgors (Fr.). M. Stienstra. 07-02-09 30 Ooststellingwerf (Fr.).

03-02-09 5 Jaap Deensgat - De Mame, M. Stienstra. Lauwersmeer (Gr.). 15-02-09 1 Sancta Maria,

M. Stienstra. Noordwijkerhout, Noordwijk 24-02-09 7 Hebrecht, Vlagtwedde (Gr.). (Z.-H.). S. Humphrey. N. de Vries. Vrouwtje.

Raaf

07-03-09 1 Drents-Friese Wold -

Aekingerzand, Ooststellingwerf (Fr.). M. Stienstra.

Europese Kanarie 05-03-09 1 Tattersall & Bothoven, Enschede (Ov.). C. Derks.

Mannetje.

29-03-09 1 Lottum, Horst aan de Maas

P. (Limb.). van Rijsinge. Grote Barmsijs

01-02-09 25 Beatrixpark, Schiedam (Z.-H.).

P. van Rijsinge. 04-02-09 6 Sellingerbossen, Vlagtwedde (Gr.). N. de Vries.

07-02-09 2 Drents-Friese Wold -

Aekingerzand (Fr.). M. Stienstra.

07-03-09 10 Friesche Veen, Tynaarlo (Dr.). S. Rienks.

Kruisbek

1 22-02-09 Ameland - Klein Vaarwater

(Fr.). M. Stienstra.

hetVogeljaar 57 (3) 2009 143