9. Fietsen & lezen in Westerwolde Fietsen in Westerwolde is een ware belevenis! Er zijn gevarieerde fietspaden door prachtige bossen en natuurgebieden te vinden. Tourist info Westerwolde en Biblionet Groningen hebben voor u deze fietskaart met leestips ontwikkeld. De boeken zijn natuurlijk te leen in de bibliotheken van Westerwolde. 1. We wensen u veel fiets- en leesplezier deze zomer! 10. 2. 11. 3. 12. 4. 13. 5. 14. 6. 15. 7. 8. 16. Fietsen & lezen in Westerwolde Biblionet Groningen dook dit voorjaar voor u de kasten in om een mooie selectie boeken samen te stellen. Boeken die betrekking hebben op het gebied Westerwolde. Want wat heeft dit gebied veel te bieden aan natuur, cultuur en geschiedenis! Op deze kaart, die in samenwerking met Tourist Info Westerwolde is ontwikkeld, komt het allemaal samen. U vindt er 16 titels, gekoppeld aan een mooi dorp of bijzondere plek in Westerwolde. Sommige boeken vertellen over het gebied en de geschiedenis, andere zijn juist geschreven door (tijdelijke) bewoners uit de omgeving. Hieronder kunt u lezen op welke manier deze boeken een verhaal vertellen over Westerwolde. Zo kunt u al fietsend en lezend de omgeving ontdekken of nog beter leren kennen. Wij wensen u veel fiets- en leesplezier! 1. Nymphe en Neville - Jacqueline Sarico: Jacqueline Sarico, moeder van het in 1991 verdwenen meisje Nymphe uit Vriescheloo, vertelt een sprookje waarin Nymphe samen met haar vriendje Neville heen en weer reist tussen verschillende werelden, waar zij allerlei avonturen beleven. ’Nymphe en Neville’ is een prachtig prenten- boek over het leven en de dood dat kinderen troost biedt en leert dat iemand van wie je echt houdt, net als Nymphe, eigenlijk onsterfelijk is. 2. Roege Wilt en andere Westerwoldse verhoalen - Meijco van Velzen en Geert Schreuder: Met dit boekje heeft Meijco van Velzen gepoogd de Westerwoldse versie van het Gronings te bewaren en vast te leggen voor later. Het bestaat uit vesrschillende volksverhalen die zich afspelen in Westerwolde en die in het Gronings zijn opgetekend. Geert Schreuder kunstschilder uit Onstwed- de illustreerde dit autenthieke boekje. Voor liefhebbers van streektaal! 3. Spitten voor de moffen- Roel van Duijn: Roel van Duijn, mede-oprichter van de Provo beweging, werd geboren en getogen in Den Haag. In 1977 vestigde hij zich voor een paar jaar als biologische boer op een kaasboerderij bij Veele (gemeente Vlagtwedde). Roel vertrok uiteindlijk weer naar het westen om zijn politieke carrière voort te zetten. ‘Spitten voor de moffen’ is gebaseerd op het oorlogsdagboek van zijn vader. In dit dagboek uit 1944 beschrijft Gerard van Duijn (1900-1962) met humor en zelfspot de voor hém zwaarste dagen uit die woelige periode. Ter aanvulling van de integrale tekst van Gerards obser- vaties, bevat het boekje beschouwingen en jeugdherinneringen van Roel, achttien vrolijke schetsjes ontleend aan het dagboek en tweeëntwintig familiefoto’s. 4. Erf aan de A - Roelof Pinxterhuis: In ‘Erf aan de A’ beschrijft Roelof Pinxterhuis, bestuurslid van de J. en A. ter Borg Sichting, niet alleen de geschiedenis van het geslacht Ter Borg, maar ook de wijze waarop natuur en landschap in deze regio in de loop der eeuwen de nodige veranderingen ondergingen. Hij maakte gebruik van archiefgegevens, literatuur en herinneringen van mensen uit de streek. Tientallen prachtige foto’s en illustraties ondersteunen het verhaal. 5. Ter Apel zien en dan sterven - Hans ter Heijden: Ter Apel zien en dan sterven is een ‘wandelverhaal’ over de Groninger jaren van Kees Stip. Van 1978 tot zijn dood in 2001 woonde en werkte Stip in een boerderij aan de Veenweg in Laudermarke bij Sellingen. Als Trijntje Fop werd hij beroemd met zijn dierenversjes. In Groningen legde Stip zich vooral toe op het schrijven van sonnetten. Ook schreef hij kritische verzen en aforismen, onder meer over religie, natuur en milieu. In het boekje loopt Ter Heijden van Harpelsluis via Kopstukken, de Beetserwijk, de Sellinger bossen, de Zuid-Esweg en het Ruiten Aa Kanaal naar Laudermarke. Al wandelend vertelt hij over leven en werk van Stip in Westerwolde. 6. Vervlogen tijden - R.F.E. Wolf: Rienhart Wolf houdt zich al jaren bezig met de geschiedenis van zijn geboortedorp Ter Apel. De vrucht van die arbeid is het fotoboek ‘Vervlogen Tijden’. Daarin staan zevenhonderd foto’s die honderd jaar geschiedenis van Ter Apel en de buurdorpen Munnekemoer, Barnflair en Ter Apelkanaal laten zien. ‘Onderweg’ ziet de lezer bijvoorbeeld hoe Munnekemoer ooit rijk was aan winkeltjes. De foto’s tonen ook hoe Ter Apel zich van een jonge veenkolonie ontwikkelde tot wat het nu is. De lezer ‘wandelt’ dus door zo’n honderd jaar dorpsgeschiedenis, met Rienhart Wolf als gids. 7. Verhalen over veen en verdediging - Sanne Meijer: Sinds een aantal jaar is historica Sanne Meijer, opgegroeid in Ter Apel, op ontdekkingstocht door Groningen, maar ook door Oost-Friesland en het Emsland in Duitsland. Op de fiets ontdekt ze de natuur, cultuur en geschiedenis van haar eigen omgeving. Ze deelt in dit boekje haar favoriete fietsroutes. Het boekje is prachtig vormgegeven en bevat kleurrijke foto’s en vele interessante verhalen. Wacht niet langer, lees het boekje, pak je fiets en ga met haar mee op avontuur ! 8. Met wat hulp van boven - Joanna Beem: Joanna Beem is de schrijversnaam van Annemarie van der Hoeven, geboren en getogen in Vlaardingen. Boeken hebben altijd een grote rol gespeeld in haar leven. Aan het schrijven ervan komt ze pas echt toe als ze zich in 2010 in Ter Apel vestigt. ‘Met wat hulp van boven’ is een prachtige familieroman die vertelt over Astrid en Peter Vanderlee die een nieuwe start willen maken in Westerwol- de. Het werk aan de boerderij die ze daar kochten is bijna klaar maar heeft een behoorlijke wissel getrokken op hun relatie. 9. Kromzicht - Max Niematz: Max Niematz groeide op in Tilburg, waar hij studeerde aan de kunstacademie. In 1979 studeerde hij af in de Engelse Taal en Letteren en oud-ger- manistiek aan de Universiteit van Amsterdam - hij woonde toen al in Oudeschans. ‘Kromzicht’ is een literaire roman over een ogenschijnlijk rustige plattelandsgemeenschap waar de rivaliteit tussen twee boerenfamilies, Hensius en Tiedema, jaar in jaar uit geamuseerd gevolgd wordt door de dorpsbewoners. Wanneer een nieuwe generatie de veebedrijven overneemt, ontaardt de rivaliteit in een regelrechte vete. 10. Op de rok van het universum - Tonnus Oosterhoff Tonnus Oosterhoff werd geboren te Leiden en leeft en werkt in Oudeschans. Hij was daar - totdat automatisering de functie overbodig maakte – reserve- brugwachter. Oosterhoff is dichter, prozaïst en essayist. In ‘Op de rok van het universum’ voert Tonnus Oosterhoff in een rijkgeschakeerd mozaïek de kettingrokende dierenarts Roelof de Koning ten tonele. Wij volgen zijn gang door het leven en die van zijn metgezellen, babyboomers zoals hijzelf. Intussen wil deze ambitieuze roman door de bijzondere vertelwijze de chaos van het bestaan voelbaar maken. 11. Liefde en Aardbevingen - Jan Mulder: Jan Mulder, Nederlands voetballer die vooral na zijn loopbaan bekendheid kreeg als columnist, schrijver, acteur en televisiepersoonlijkheid, is ge- boren en getogen in Bellingwolde. In Nieuwolda vond hij wederom een thuis in de provincie. Hij schreef ‘Liefde & aardbevingen’, een rauwe roman over Groningers die worstelen met de misère van aardbevingen, windmolens en een hoog aantal zelfmoorden. Een portret van het veranderende leven op het Grunninger platteland. 12. Fotografen van de vooruitgang - Dirk Kome & Tonnis Post: Fotograaf-schrijver Dirk Kome onderzoekt het leven en werk van fotograaf Tonnis Post (1877-1930). In een tijd dat een foto een bijzondere luxe was en slechts een enkeling een camera bezat, fotografeerde Post het verlaten van de negentiende eeuw. Bij elkaar laten de foto’s het oeuvre zien van een uitmuntend fotograaf en geven ze een bijzondere kijk op Oost-Groningen (Bellingwolde staat centraal) en daarmee op Nederland aan het begin van de 20ste eeuw. Tegelijkertijd met zijn zoektocht naar het oude, onderzoekt Kome wat er terecht is gekomen van de projecten en mensen die Tonnis Post heeft vastgelegd. In het boek komen de foto’s van beide fotografen en de verhalen samen. 13. Het Loosterveen - Wilhelm Hemmes: Wilhelm Hemmes werd geboren in 1927 in het Loosterveen, het veengebied tussen Vriescheloo en de Duitse grens. Als zoon van een lost-vast landarbeider groeide hij op temidden van de heidevelden, de schapen en de harde realiteit van het moeizame leven van landarbeiders en turfste- kers in die periode. In dit boek zijn de korte verhalen en anekdotes verzameld die hij schreef voor de ‘Bellingwedder’. De thema’s zijn gerelateerd aan zijn leven in het Veen, geschreven met humor en af en toe in historisch perspectief geplaatst. 14. De knitzo van Vlagtwedde - Tineke Neyman & René Alberts: Tineke Neyman studeerde kunstgeschiedenis aan de Rijks Universiteit Groningen en houdt zich bezig met de kunst van het verhalen vertellen. René Alberts studeerde fotografie aan Academie Minerva in Groningen. Tineke schrijft in dit boek Groninger volksverhalen op die een authentieke sfeer ademen en geïnspireerd zijn op schriftelijke bronnen. René illustreert de verhalen met zijn schitterende foto’s. 15. De hel van Jipsinghuizen 1924-1939: Werkverschaffing in Groningen- Cees Stolk: Jipsinghuizen is voor veel betrokkenen het synoniem van de omstreden werkverschaffing in de jaren dertig. Stolk stelt met dit sociale portret van de ontginningen in Noordoost Groningen de lezer, middels goede documentatie, in staat om zich objectief een genuanceerd beeld te vormen. Voor velen was dit een levensperiode die niet die zegen bracht die de autoriteiten voor de werklozen hadden bedacht. De auteur, journalist, heeft een facet van onze sociaal-economische geschiedenis tot leven weten te brengen, mede dankzij een groot aantal authentieke foto’s. 16. Het grote beestenfeest - Kees Stip: Kees Stip (1913-2001) ‘ de beste puntdichter van Nederland’ genoemd, begon halverwege de twintigste eeuw met het schrijven van dierenversjes onder de naam Trijntje Fop. De beste daarvan zijn keer op keer gebundeld en uitverkocht.