DOCSLIB.ORG

PDF Van Tekst

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
PDF Van Tekst Monumenten in Nederland. Groningen Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma bron Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma, Monumenten in Nederland. Groningen. Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist / Waanders Uitgevers, Zwolle 1998 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/sten009monu04_01/colofon.php © 2010 dbnl / Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma i.s.m. schutblad voor Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma, Monumenten in Nederland. Groningen 2 Uithuizermeeden, Herv. kerk (1983) Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma, Monumenten in Nederland. Groningen 4 Stedum, Herv. kerk, interieur (1983) Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma, Monumenten in Nederland. Groningen 6 Kiel-Windeweer, Veenkoloniaal landschap Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma, Monumenten in Nederland. Groningen 7 Voorwoord Het omvangrijke cultuurhistorische erfgoed van de provincie Groningen wordt in dit deel van de serie Monumenten in Nederland in kaart gebracht. Wetenschappelijk opgezet, maar voor het brede publiek op een toegankelijke wijze en rijk geïllustreerd gebracht. Monumenten in Nederland biedt de lezer een boeiend en gevarieerd beeld van de cultuurhistorisch meest waardevolle structuren en objecten. De serie is niet bedoeld als reisgids en de delen bevatten dan ook geen routebeschrijvingen of wandelkaarten. De reeks vormt een beknopt naslagwerk, een bron van informatie voor zowel de wetenschappelijk geïnteresseerde lezer als voor hen die over het culturele erfgoed kort en bondig willen worden geïnformeerd. Omdat niet alleen de ‘klassieke’ bouwkunst ruimschoots aandacht krijgt, maar ook de architectuur uit de periode 1850-1940, komt de grote verscheidenheid aan bouwwerken in Groningen goed tot uitdrukking. Naast het meesterwerk ook de anonieme utiliteitsbouw. Van heel oud tot redelijk recent en van mooi tot merkwaardig. Alle categorieën passeren de revue. Met als resultaat een veelkleurig beeld van de aanwezige cultuurhistorische waarden in de Groningse steden en dorpen. Voorafgaand aan het overzicht van de bestaande bebouwde omgeving wordt ingegaan op het karakter van de provincie en de kenmerken van de zes regio's, die tezamen de provincie Groningen vormen. De historisch-geografische ontwikkelingen en de bebouwingskenmerken staan daarbij voorop. De vele foto's, waarvan de meeste speciaal voor deze uitgave zijn gemaakt, tonen heel duidelijk het eigen karakter van de provincie. Monumenten in Nederland, Groningen is samengesteld door vier ervaren architectuur- en bouwhistorische onderzoekers: dr. ing. R. Stenvert, dr. ing. Chr. J. Kolman, drs. B. Olde Meierink en mw. drs. S.T. Broekhoven. Voor het samenstellen van de historische inleiding kon een beroep gedaan worden op de historicus drs. R.H. Alma. Het voor deze reeks gevormde redactieteam bestaat naast de vier auteurs uit drs. A.G. Schulte, drs. F.C.A. van der Helm, jhr. R.J.A. van Suchtelen van de Haare, ing. B.H.J.N. Kooij en mw. J.P.M. van den Heuvel namens de Rijksdienst voor de Monumentenzorg. Verder hebben drs. A. Reinstra, drs. F.P. Don en de andere medewerkers van de afdeling Collecties van de RDMZ ieder vanuit zijn of haar specialisme bijgedragen aan de totstandkoming van deze publicatie. Drs. B. Stamkot van het bureau MAP stelde de overzichtskaarten en de stadsplattegronden samen, jhr. ir. R.G. Bosch van Drakestein verzorgde de kasteelplattegronden, ing. B.H.J.N. Kooij en H.F.G. Hundertmark de kerkplattegronden en H. IJsseling van Flying Focus de luchtfoto's. De fotografen van de RDMZ, met name IJ.Th. Heins en J.P. de Koning zijn verantwoordelijk voor de fotografie. Het naslagwerk Monumenten in Nederland wil bijdragen aan de kennisoverdracht, maar beoogt door zijn vormgeving ook de belangstelling op te wekken voor ons cultureel erfgoed. De directeur van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg Fons Asselbergs Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma, Monumenten in Nederland. Groningen 8 Ten geleide Monumenten in Nederland is een naslagwerk over de waardevolle objecten en structuren in de verschillende provincies, en in dit geval de provincie Groningen. Het is géén reisgids en bevat dan ook geen routebeschrijvingen of wandelingen. Daar waar voor enkele steden een plattegrond wordt gegeven, is die vooral bedoeld om de onderlinge situering van objecten visueel duidelijk te maken. Het boek geeft een breed overzicht van bestaande, cultuurhistorisch interessante objecten en structuren, waarbij op beknopte wijze de relevante feitelijke informatie wordt vermeld. Het boek geeft informatie op verschillende niveaus. De inleidende hoofdstukken plaatsen de gegevens in een groter verband en schenken aandacht aan het karakteristieke van de provincie Groningen. In deze hoofdstukken worden relaties gelegd met belangrijke ontwikkelingen in het verleden. De eerste inleiding bevat een algemene historische schets van de provincie. De twee volgende hoofdstukken besteden respectievelijk aandacht aan de stijlen en vormen van de gebouwen en aan de toegepaste materialen en constructies. De vierde en laatste inleiding behandelt de eigenheid van de zes regio's die samen de provincie Groningen vormen. Daarbij wordt vooral gekeken naar historisch-geografische ontwikkelingen en de bebouwingskarakteristiek. De hiernaast opgenomen overzichtskaart toont de regio-indeling van de provincie. De kaart geeft verder een overzicht van de belangrijkste gemeenten, steden en dorpen, zoals die aan bod komen in het op de inleidingen volgende onderdeel Steden, Dorpen, Monumenten. Dit meest omvangrijke deel van het boek bevat een alfabetisch geordende beschrijving van alle steden en vrijwel alle dorpen in Groningen. Voor de indeling zijn niet de gemeentegrenzen bepalend, maar de afzonderlijke bebouwingsconcentraties - de kernen - zoals ze historisch zijn gegroeid. In de praktijk is onderscheid gemaakt in hoofdkernen, kernen, geïncorporeerde kernen, omgevingskernen en omgevingsobjecten. Hoofdkernen zijn kernen die tevens hun naam aan een gemeente geven. Bij een gewone kern wordt in de aanhef steeds verwezen naar de gemeente waartoe deze behoort, bijvoorbeeld: Onstwedde (gemeente Stadskanaal). De zogeheten geïncorporeerde kernen zijn in de loop van hun geschiedenis deel gaan uitmaken van een grotere kern. Zo zijn bijvoorbeeld de dorpen Solwerd en Opwierde na de Tweede Wereldoorlog opgenomen in de uitbreidingswijken van Appingedam. Deze geïncorporeerde kernen worden behandeld als onderdeel van het grotere geheel, zij het dat bij de vermelding van adressen ook de naam van de oorspronkelijke kern wordt genoemd. Voor kernen die in de loop van de tijd aan elkaar zijn gegroeid is deze methode eveneens gehanteerd. Deze kernen zijn in de regel onder hun huidige plaatsnaam te vinden; dit geldt voor Hoogezand-Sappemeer, maar ook voor Termunten en Termunterzijl. Omgevingskernen zijn nederzettingen die wel genoemd moeten worden maar waarvan de informatie over de bebouwing slechts één of enkele objecten betreft. Ze worden dan onder een nabijgelegen, vaak grotere kern vermeld: zo staat Jukwerd bij Appingedam, Sint-Annen bij Thesinge en Scharmer bij Harkstede. De beschrijvingen van omgevingskernen zijn niet alfabetisch terug te vinden, maar kunnen via het topografisch register achter in het boek worden gevonden. Omgevingsobjecten zijn de op het platteland gesitueerde gebouwen als kapellen, kloosters, kastelen, molens en boerderijen. Deze worden beschreven bij de meest nabije kern binnen de gemeente, Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma, Monumenten in Nederland. Groningen bijvoorbeeld de steenfabriek ‘Fivelmonde’ bij Delfzijl of de ‘Olinger Koloniepolder’ bij Appingedam. Elke kern heeft een eigen inleiding waarin de historische ontwikkeling en de topografische of stedenbouwkundige veranderingen kort worden behandeld. Van de belangrijkste steden is een plattegrond opgenomen, waarop de interessantste objecten zijn aangegeven. Typen objecten die veel voorkomen, zoals woonhuizen, winkels of pakhuizen, zijn niet in de plattegronden opgenomen, tenzij ze als een opvallend groot voorbeeld of als complex de aandacht trekken. De nummers op de plattegrond verwijzen naar het bijschrift, dat weer een verwijzing bevat naar de pagina van de objectbeschrijving. De nummers uit de plattegrond staan ook vermeld bij de beschrijving zelf. Per kern is gezocht naar de meest geëigende indeling en volgorde om de objecten te beschrijven. De gekozen Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma, Monumenten in Nederland. Groningen 9 Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma, Monumenten in Nederland. Groningen 10 rangorde in de beschrijvingen wordt bepaald door het historische centrum van een kern en begint met het oudste en/of voor de ontwikkeling van de kern belangrijkste gebouw. Doorgaans gaat het daarbij om de kerk, maar soms is het een kasteel. Afzonderlijke objecten en structuren worden als het ware in ‘schillen’ vanuit de dorpskern besproken, waarbij drie hoofdregels zijn aangehouden: van publiek naar particulier, van oud naar jong en van binnen naar buiten. Vergelijkbare objecten en gebouwtypen zijn zoveel mogelijk na elkaar geplaatst of bij elkaar verzameld. Het boek bevat in principe alle
Load more

Recommended publications
  • Sportakkoord Het Hogeland
    Sportakkoord Het Hogeland Samen sterk voor sport en bewegen in Het Hogeland Voorwoord wethouder Beste Hogelandsters, Met veel plezier presenteer ik u hierbij het Lokaal Sportakkoord Het Hogeland. In de gemeente Het Hogeland zijn 176 sportverenigingen actief en daarnaast zijn er nog heel veel inwoners en andere organisaties betrokken bij sport en bewegen in Het Hogeland. In november 2019 zijn we met 50 personen aan het werk gegaan met het sportakkoord en voor u ligt het resultaat. Een mooi Lokaal Sportakkoord waarmee we in onze gemeente verder kunnen werken aan onze doelen op het gebied van sport en bewegen en waar concrete afspraken zijn gemaakt om op verschillende gebieden met de drie gekozen thema’s aan de slag te gaan. Mijn complimenten. Het Lokaal Sportakkoord sluit prima aan bij de verdere ontwikkeling van een visie op sport en bewegen voor de gemeente Het Hogeland. Ook dit doen we net als bij het Lokaal Sportakkoord in nauwe samenspraak met inwoners, sportverenigingen, beroepskrachten en maatschappelijke organisaties. Samen onze ambities bepalen om te komen tot een integraal beleid waarin niet alleen (sport)accommodaties een belangrijke plek hebben, maar waar we ook verbindingen maken met andere gebieden zoals speelvoorzieningen, leefbaarheid en gezondheid. Oftewel, hier houdt het niet op. Met elkaar geven we invulling aan sport en bewegen in Het Hogeland. Met een sportieve groet, Harmannus Blok Wethouder Gemeente Het Hogeland 2 Voorbeschouwing Minister Bruno Bruins heeft samen met vertegenwoordigers van de sport, gemeenten en andere organisaties op 29 juni 2018 het eerste Nationale Sportakkoord getekend: ‘Sport verenigt Nederland’. Doel van het Sportakkoord is om de organisatie en financiën van de sport toekomstbestendig te maken.
    [Show full text]
  • Bestekken Van Sarrieshutten Bij De Groninger Korenmolens Gebouwd En Herbouwd in De Periode 1630 - 1805
    Tijdens de Open Monumentendag 2013 verscheen het boek: Bestekken van sarrieshutten bij de Groninger korenmolens gebouwd en herbouwd in de periode 1630 - 1805 Het boek is geschreven door B. D. Poppen, uit Uithuizen, kenner op het gebied van de Groninger molens en de sarrieshutten. Eerder schreef hij boeken over De belasting op het gemaal in Stad en Ommelanden 1594-1856 (2004) - nog verkrijgbaar; Aangestelde cherchers of opzichters bij de molens voor de belasting op het gemaal in de provincie Groningen in de periode 1629- 1809 (2013) - beperkte oplage en over de Groninger molenhistorie (2012). Het nu verschenen boek kan worden beschouwd als het derde deel van een trilogie over de intrigerende geschiedenis die zich gedurende enige eeuwen rond de Groninger korenmolens heeft afgespeeld. De sarrieshut bij de verdwenen korenmolen te ’t Zandt. In dit nieuwe boek worden de sarrieshutten, de woningen van de cherchers (controleurs), onder de loep genomen. Zo wordt de bouwgeschiedenis gevolgd van de allereerste bouw in 1630, tot en met de laatste herbouw in 1805. In de tussenliggende jaren zijn talloze reparaties aan de ruim 100 hutten uitgevoerd, die zowel in de stad Groningen als op het platteland waren gebouwd. Middels de vele in het boek opgenomen getranscribeerde bestekken, is op te maken dat de hutten in de loop der jaren niet alleen iets groter werden gebouwd, maar ook van meer comfort werden voorzien. De gedetailleerde bestekken die voor de reparaties en herbouw werden opgesteld, vormen een bijzondere bron van informatie over de toenmalige wijze van bouwen. Het boek omvat 296 pagina’s en is voorzien van ruim 100 afbeeldingen.
    [Show full text]
  • Rond De Wier Verschijnt Éénmaal Per Twee Maanden
    november december 2019 Rond de Wier verschijnt éénmaal per twee maanden ➢ nieuwe knutselclub ➢ foto’s schuurverkoop ➢ verbouwing Warf in laatste fase rfhuiz Wa en ROND DE WIER De dorpskrant van en over Warfhuizen Jaargang 25, november 2019 OPGAVE ADVERTENTIES & ABONNEES ambachtelijke lijstenmakerij Dieuwer Mulder, Baron van Asbeckweg 23 9963 PA Warfhuizen, tel. 0595 - 57 18 17 atelier Gosse Koopmans galerie REDACTIE Dieuwer Mulder, Baron van Asbeckweg 23 kunst & kadoʼs 9963 PA Warfhuizen, tel. 0595 - 57 18 17 Christien Verwijk, Baron van Asbeckweg 25 9963 PA Warfhuizen, tel. 0595 - 57 22 86 [email protected] Brigitte Cornelis, Vaart Oostzijde 13 9963 PM Warfhuizen, tel. 0595 - 57 21 45, [email protected] Rekening: NL50 RABO 0316012351 Dorpsbelangen, P. Oosterhoff Kopij voor Rond de Wier graag uiterlijk de 20e van de maand sturen aan Brigitte: [email protected] - Kopij en foto’s los aanleveren! per mail OPEN: donderdag t/m zaterdag 10 tot 17 uur en op afspraak Baron van Asbeckweg 38, Warfhuizen www.nounogmooier.nl 1 LET OP ! Agenda Burgerlijke stand november Nieuwe bewoners: 13: Knutselclub. 15:30 - 17:00 uur Michiel Fidder, van Gieten 16: Intocht Sinterklaas. 14:00 uur Vaart OZ naar de Burg. IJ. Wiersumstraat 1 21: Aardappelschillen. 20:00 uur in de Warf Jessy en Myrthe Zwik, 22: Mouseten. 18:00 uur van Wehe den Hoorn naar Burg. IJ. Wiersumstraat 5 Mary Janse, december van Baflo naar Baron van Asbeckweg 46 (per 2 november) 1: Theater in de Warf: Rop Janze. 15:00 uur Nicolette Ferwerda, van Arnhem naar Vaart Oostzijde 13 B (per 21 december) januari Chantal van der Velden en Mark Leegte 4: Nieuwjaarstreffen.
    [Show full text]
  • E Wierde Van Adorp
    . oBSRaJf} • Doodzonde Pi OOSWH @ l wierden. Tussen Groningen en Sauwerd bevindt zich het gat in de Hondsrug. A = Schuitendiep, B = Kanaal van Dorkwerd naar Wierum, tekening B.A. Bennema. U ^J Ondoordachte woningbouw op een unieke lokatie De wierde van Adorp 'Laat bestuurlijke schaalvergroting een zegen voor de cultuurlijke waarden van het landschap zijn' met deze hartekreet hopen vele liefhebbers van het Groninger landschap dat er een einde zal komen aan het gebrek aan expertise op de Groninger gemeentehuizen.Een fraai voorbeeld van ambtelijke nonchalance en vermeend gebrek aan deskundigheid bij het vaststellen van het bestemmingsplan is de nieuwbouw op een wel zeer bijzondere plek op de rand van de wierde van Adorp. Gelegen aan de Hunze Hondsrug stak tot en met Groningen nog dui- Bedreigde wierde De Hunze is niet altijd het rustige diepje delijk boven het landschap uit. Ten noorden Een meanderende rivier blijft niet op dezelfde geweest dat het nu is. Gedurende de één na van de stad 'dook' ze echter in de ondergrond plaats stromen. Voortdurend slibt zij dicht en laatste ijstijd, ongeveer 20.000 jaar geleden, weg, het gat in de Hondsrug was dus niet meer verleggen de meanders zich. Zo kon het lag de zeespiegel veel lager dan nu en de kust- zichtbaar. Maar globaal gezien stroomde de gebeuren dat na de bouw van de wierde van lijn was honderden kilometers ver verwijderd. Hunze nog steeds langs hetzelfde traject Adorp de Hunze zich verlegde en met een Aan het eind van die ijstijd was de Hondsrug al {figuur 1). Door de stijging van de zeespiegel grote meander langs en tegen de wierde ging gevormd en strekte zich veel verder naar het was er echter maar weinig verval in de rivier, stromen.
    [Show full text]
  • 50 Jaar De Schakel
    50 JAAR DE SCHAKEL 1 9 5 9 2 0 0 9 1 soste jaargang - oktober 2009 1 COLOFON DE SCHAKEL, - dorpsblad voor Baflo, Rasquert, Den Andel, Saaxumhuizen en Tinallinge en de bewoners rondom deze dorpen, binnen de grenzen van de voormalige gemeente Baflo; - wordt iedere maand huis aan huis bezorgd; - voor alle gemeente- en verenigingsnieuws; - volledig belangeloos door vrijwilligers samengesteld en bezorgd; - in eigen beheer gedrukt. INLEVERADRES KOPIJ DE SCHAKEL Kruisstraat 2 9953 PL Baflo Tel./faxnummer: 0595 423255 / E-mail: [email protected] INLEVEREN KOPIJ Vóór de 15e van elke maand (adres: zie hierboven). Later kan ook, maar dan wel even contact opnemen. Iedereen kan kopij inleveren. De SCHAKEL behoudt zich het recht voor, artikelen -in overleg- in te korten ofniet te plaatsen. Anonieme stukken worden niet geplaatst. De inhoud van de artikelen blijft voor verantwoording van de schrijver/schrijfster. CONTACTPERSOON BESTUUR C.A. Kruizenga (vz.), Wier 21, 9953 PK Baflo, tel. 0595 422676 FINANCIELE RELATIES t.n.v. penningmeester DE SCHAKEL: p/a Kruisstraat 2, 9953 PL Baflo Tel. 0595 423255 (bgg 0595 423410) RABObank rek.nr. 30.49.11.801 ING v/h Postbank rek.nr. 4437389 VERENIGINGSDRUKWERK, ADVERTENTIES EN ZAKELIJKE SCHOEVERTJES Inlichtingen en tarieven: B. Lantink, Marijkelaan 54, 9953 SG Baflo, tel. 0595 423410 SCHOEVERTJES (PARTICULIER) Tekst+ € 1,00 inleveren Kruisstraat 2 COLLECTE Jaarlijks wordt er huis-aan-huis een lijstcollecte gehouden. POSTVERZENDING Voor verzending per post wordt een bijdrage gevraagd van€ 32,50 per jaar. REDAKTIONELE MEDEWERKERS DRUKWERK Grieta Cleveringa Bart Lantink Martha Heerlijn Cej e Kruizenga Jannie Kok Renger Dojes Grietje Sirks Evert de Vries IN ELKAAR ZETTEN VAN DE SCHAKEL Op de Schoevertjes-pagina wordt elke maand vermeld, welke verenigingen de volgende maand aan de beurt zijn om te komen helpen.
    [Show full text]
  • Ruimtelijke Onderbouwing Uitbreiding Zonnepark Vlagtwedde
    Ruimtelijke onderbouwing Uitbreiding Zonnepark Vlagtwedde Ruimtelijke onderbouwing Ruimtelijke onderbouwing Uitbreiding Zonnepark Vlagtwedde 07-04-2020 Ruimtelijke onderbouwing Uitbreiding Zonnepark Vlagtwedde Inhoudsopgave Ruimtelijke onderbouwing 5 Hoofdstuk 1 Inleiding 7 1.1 Aanleiding 7 1.2 Ligging projectgebied 8 1.3 Geldend bestemmingsplan 8 1.4 Leeswijzer 9 Hoofdstuk 2 Projectbeschrijving 11 2.1 Huidige situatie 11 2.2 Toekomstige situatie 15 Hoofdstuk 3 Beleid 23 3.1 Rijksbeleid 23 3.2 Provinciaal beleid 23 3.3 Gemeentelijk beleid 26 Hoofdstuk 4 Omgevingsaspecten 31 4.1 Archeologie 31 4.2 Bodem 31 4.3 Cultuurhistorie 31 4.4 Ecologie 32 4.5 Externe veiligheid 33 4.6 Geluid 34 4.7 Ladder voor duurzame verstedelijking 35 4.8 Luchtkwaliteit 37 4.9 Water 37 4.10 Verkeer 43 4.11 Milieuzonering 44 4.12 M.e.r.-(beoordelings)plicht 44 4.13 Cumulatie 45 Hoofdstuk 5 Uitvoerbaarheid 47 5.1 Economische uitvoerbaarheid 47 5.2 Maatschappelijke uitvoerbaarheid 47 5.3 Netaansluiting 47 3 Ruimtelijke onderbouwing Uitbreiding Zonnepark Vlagtwedde 4 Ruimtelijke onderbouwing Uitbreiding Zonnepark Vlagtwedde Ruimtelijke onderbouwing 5 Ruimtelijke onderbouwing Uitbreiding Zonnepark Vlagtwedde 6 Ruimtelijke onderbouwing Uitbreiding Zonnepark Vlagtwedde Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 Aanleiding De voorliggende ruimtelijke onderbouwing heeft betrekking op het uitbreiden van het zonnepark 'Vlagtwedde', nabij het dorp Harpel in de gemeente Westerwolde. Zie hiervoor de onderstaande figuur 1.1. De activiteit betreft het plaatsen van zonnepanelen met de daarbij behorende voorzieningen op agrarische percelen. Naast het vergunde zonnepark aan de Vloeiveldweg heeft de initiatiefnemer de beschikking gekregen over een aaneengesloten perceel van ongeveer 76 hectare onbebouwde agrarische gronden. Het voornemen is die onbebouwde gronden voor een periode van dertig jaar te gebruiken voor een zonnepark.
    [Show full text]
  • Groninger Noordkust
    gebiedsvisie Groninger Noordkust Natuur en historie aan weerskanten van de waddendijk Westernieland Warffum Pieterburen Kloosterburen Leens Wehe-Den Hoorn stukje oude (slaper)dijk. De kwelders en de brakwatergebieden zijn vooral van belang voor de natuur, de landschapselementen Ulrum zijn vooral cultuurhistorisch waardevol. Vanzelfsprekend doen wij er alles aan de natuurwaarden en de cultuurhistorische betekenis van deze terreinen in stand te Zoutkamp houden, te verhogen of te herstellen. En zorgen wij ervoor dat bezoekers van al dit moois kunnen genieten. Maar onze inzet houdt niet op bij de gren- zen van onze eigendommen. Die maken immers deel uit van een groter geheel: ergens krijg je een beter beeld van het waddengebied, het grootste natuurge- Gebieden Stichting Noord-Groningen dan op de ‘zee- bied van West-Europa én een uniek land- Het Groninger Ndijk’. Aan de ene kant de Wadden- schap vol zichtbare historie. Door te kort Landschap zee, die weidse wildernis van wadplaten, schietend en versnipperd beheer zijn de geulen en kwelders, waar zeewater en wind kwaliteiten van dit gebied de laatste jaren vrij spel hebben; tienduizenden vogels sterk teruggelopen. Samen met andere profiteren er van de rust en de immense natuurbeschermingsorganisaties, boeren, voedselrijkdom. Aan de andere kant een overheden en andere betrokkenen willen landschap van strakke vormen en rechte wij er hard aan trekken om ze te herstellen. lijnen, waar de mens de natuur naar zijn Daarom hand heeft gezet. Het contrast kan nau- · werken wij samen met andere partijen welijks scherper. Toch is het binnendijkse aan een herstelplan voor de kwelders; kustgebied onlosmakelijk verbonden met · realiseren wij samen met boeren en met het wad.
    [Show full text]
  • Concept Schouwkaart 2020 Kaartblad C4
    J JJJ J JJ J J J J J J { T N u V s e ie e eg s u w e ter n w s B d e n e W i v L j e k J n T n i j e d eg g H e w sw e e n g H e u n s i w g v id r e k e e a ch t ls S l la n o O g a a H l W e L s T W t E EG # eg w H ngs i A bind C OL Ver H TE EG K g W e H W O e L m TE A T S W CHT E p R w E G E k RW E H e s G O E E S b LT o g t E s T W S w n r E i J R S e S B S I IN N g e d e G H K n e n W G J d g i e E e b n e H w v r n O W S e . e n E i { e n e R e V k M w G B e c L B w E g O e h E e K J u g S G d o WE ER S g T c i S S h K N e E d o O e Wessinghuizen R i s EB d i KO n U A g e l s w w k w e M K g J r N A o S n e K tr e s A A e L k E w g S o S e W e t U g M E i g N S S r A l IN K G A a e L w H E U e S S g IZ c S we E h L s U ing R o M eid W a w o h E l Sc e G w E e g M t e S g n S N n U A R { J { e K u g M rwe V ze W ui i J h e g .
    [Show full text]
  • Het Enige En Afdoende Middel Tot Bloei En Welvaart
    Het enige en afdoende middel tot bloei en welvaart Mens en landschap tijdens de lange weg naar een gekanaliseerd Westerwolde, 1880-1920 Geert Volders Masterscriptie Landschapsgeschiedenis Auteur: Geert Volders Begeleider: Dr. J.F. (Jeroen) Benders, universitair docent Landschapsgeschiedenis Rijksuniversiteit Groningen Tweede lezer: Dr. A. (Albert) Buursma, auteur en freelance historicus Het enige en afdoende middel tot bloei en welvaart Mens en landschap tijdens de lange weg naar een gekanaliseerd Westerwolde, 1880-1920 Masterscriptie Landschapsgeschiedenis Rijksuniversiteit Groningen Onstwedde, mei 2014 Voorwoord In het kader van mijn masteropleiding Landschapsgeschiedenis begon ik in het najaar van 2013 aan mijn masterscriptie. Door mijn vooropleiding als historicus wilde ik graag een historisch thema onderzoeken in de regio waar ik ben opgegroeid: Westerwolde. De ontwikkelingsgang van dit gebied heeft mij altijd al gefascineerd en zodoende heb ik de kans aangegrepen om nader onderzoek te verrichten over dit landschap. Ik dank dr. Jeroen Benders voor zijn geduldige begeleiding gedurende het hele onderzoek. Ik heb veelvuldig contact gehad met Jeroen en veel suggesties en tips van hem mogen ontvangen. Dank gaat ook uit naar dr. Albert Buursma. Albert was bereid als tweede lezer deze scriptie te beoordelen. Daarnaast heeft Albert mij herhaaldelijk op nuttige publicaties en bronnen gewezen, waardoor ik nieuwe inzichten kon verkrijgen. Naast Jeroen Benders en Albert Buursma, ben ik ook dank verschuldigd aan Jochem Abbes (voorzitter van de Historische Vereniging Westerwolde), Tjarko van Dijk (medewerker Museum de Oude Wolden) en Wilma Koning (archivaris Waterschap Hunze en Aa’s). Ik dank Jochem voor het feit dat ik gebruik mocht maken van zijn collectie historische documenten betreffende Westerwolde.
    [Show full text]
  • Zoeken Naar Een Verdwenen Landschap 2 Inleiding
    Zoeken naar een verdwenen landschap 2 Inleiding Het Groninger kustlandschap is in de loop van kreeg tot het achterland. Het veen ging drijven op duizenden jaren voortdurend veranderd. Ooit een het zeewater en zo versnelde het proces zich. Zo zijn heuvelachtig gebied met bossen en vanaf dat de zee bijvoorbeeld de Lauwerszee en de Dollard ontstaan. invloed kreeg op ons gebied hebben klei-, veen- en Later komen daar de ontwatering (drainage) en dij- zandlagen zich afwisselend gevormd. Alleen de hoge kenbouw bij die het land deed inklinken. zandruggen zoals de Hondsrug en de Zuidhorn- Deze uitgave is onderdeel van Wad een Workshop, Noordhornrug bleven intact tot in onze tijd. een project van Erfgoedpartners. Binnen dit project 3 In een negen tal kaarten wordt schetsmatig de si- hebben wetenschappers en inwoners van het gebied tuatie onder onze voeten weergegeven. Hierbij wordt tijdens twaalf onderzoekstochten grondboringen ge- gebruik gemaakt van tijdvakken waarin grote veran- daan. De bodem kan veel nieuwe kennis opleveren over deringen in het landschap plaatsvonden. het verleden. Schelpen of ander organische materialen Vanaf 6000 voor christus tot en met de 15e en 16e die zijn gevonden, werden gedateerd door het Cen- eeuw worden ook telkens de bewoningsfases aange- trum voor Isotopen Onderzoek van de Rijksuniversi- geven. De invloed van de mensen op de verandering teit Groningen. De belangrijkste resultaten van deze van het landschap is vooral vanaf de Romeinse tijd twaalf onderzoekstochten naar de geschiedenis van groot geweest. Het afgraven van veen voor brand- het Waddengebied worden in deze brochure gepresen- stof en de zoutwinning uit het verzilte veen deed het teerd.
    [Show full text]
  • The Urban and Cultural Climate of Rotterdam Changed Radically Between 1970 and 2000. Opinions Differ About What the Most Importa
    The urban and cultural climate of Rotterdam changed radically between 1970 and 2000. Opinions differ about what the most important changes were, and when they occurred. Imagine a Metropolis shows that it was first and foremost a new perspective on Rotterdam that stimulated the development of the city during this period. If the Rotterdam of 1970 was still a city with an identity crisis that wanted to be small rather than large and cosy rather than commercial, by 2000 Rotterdam had the image of the most metropolitan of all Dutch cities. Artists and other cultural practitioners – a group these days termed the ‘creative class’ – were the first to advance this metropolitan vision, thereby paving the way for the New Rotterdam that would begin to take concrete shape at the end of the 1980s. Imagine a Metropolis goes on to show that this New Rotterdam is returning to its nineteenth-century identity and the developments of the inter-war years and the period of post-war reconstruction. For Nina and Maria IMAGINE A METROPOLIS ROTTERDAM’S CREATIVE CLASS, 1970-2000 PATRICIA VAN ULZEN 010 Publishers, Rotterdam 2007 This publication was produced in association with Stichting Kunstpublicaties Rotterdam. On February 2, 2007, it was defended as a Ph.D. thesis at the Erasmus University, Rotterdam. The thesis supervisor was Prof. Dr. Marlite Halbertsma. The research and this book were both made possible by the generous support of the Faculty of History and Arts at the Erasmus University Rotterdam, G.Ph. Verhagen-Stichting, Stichting Kunstpublicaties Rotterdam, J.E. Jurriaanse Stichting, Prins Bernhard Cultuurfonds Zuid-Holland and the Netherlands Architecture Fund.
    [Show full text]
  • Kerkhof Wittewierum. De Mooiste, Oudste En Bijzonderste Bomen Tref Je Vaak Aan Op Kerkhoven En Begraafplaatsen. Deze Imposante B
    Kerkhof Wittewierum. foto’s Albert-Erik de Winter De mooiste, oudste en bijzonderste bomen tref je vaak aan op kerkhoven en begraafplaatsen. Deze imposante bruine beuk staat op het begraafplaats van Bellingwolde. 14 februari 2015 Tongvaren is een zeldzame plantensoort van kerhoven en begraafplaatsen in Noord-Groningen. Deze exemplaren bevinden zich op de begraafplaats van Usquert. Ransuil, vogelsoort die bij winterdag graag in taxus en hulst op kerkhoven en begraafplaatsen verblijft. Natuur op Groninger kerkhoven en begraafplaatsen — Albert-Erik de Winter een grote variatie aan natuurwaarden bezitten (kerk)muren en grafmonumenten zijn interessant (Landschapsbeheer Groningen) en dat die met een adequaat beheer goed zijn te voor plantensoorten als muurleeuwenbek, wilde beschermen. marjolein en muurvaren. De muurvaren is vooral bij oude Romaanse- en Romano Gotische kerken Bomen goed vertegenwoordigd. Voorbeelden van rijk be- Kerkterreinen worden vooral De mooiste, oudste en bijzonderste exempla- groeide kerkgebouwen zijn te vinden in Zuidhorn gewaardeerd om hun cultuurhistorische ren van een dorp of stad zijn vaak te vinden op (>950 ex.), Zuidbroek (>900 ex.), Overschild (>800 en funeraire betekenis. Maar deze een begraafplaats of kerkhof. Bomen kunnen ex.), Warfhuizen (>300 ex.) en Uitwierde (>300 hier ongestoord groeien en de standplaatsen ex.). Leuk detail aan het voorkomen van muurva- terreinen zijn ook ecologisch vaak worden niet bedreigd door graaf- en herinrich- ren op kerkgebouwen is dat de soort op vrijwel erg interessant en het leefgebied tingswerkzaamheden. Treurbomen als treurbeuk, alle muren voorkomt maar dat op het westen ge- van tal van planten- en diersoorten. -wilg en -berk zijn soorten die hier veelvuldig exponeerde muren de voorkeur lijken te hebben.
    [Show full text]