DOCSLIB.ORG

Kerkhof Wittewierum. De Mooiste, Oudste En Bijzonderste Bomen Tref Je Vaak Aan Op Kerkhoven En Begraafplaatsen. Deze Imposante B

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Kerkhof Wittewierum. De Mooiste, Oudste En Bijzonderste Bomen Tref Je Vaak Aan Op Kerkhoven En Begraafplaatsen. Deze Imposante B Kerkhof Wittewierum. foto’s Albert-Erik de Winter De mooiste, oudste en bijzonderste bomen tref je vaak aan op kerkhoven en begraafplaatsen. Deze imposante bruine beuk staat op het begraafplaats van Bellingwolde. 14 februari 2015 Tongvaren is een zeldzame plantensoort van kerhoven en begraafplaatsen in Noord-Groningen. Deze exemplaren bevinden zich op de begraafplaats van Usquert. Ransuil, vogelsoort die bij winterdag graag in taxus en hulst op kerkhoven en begraafplaatsen verblijft. Natuur op Groninger kerkhoven en begraafplaatsen — Albert-Erik de Winter een grote variatie aan natuurwaarden bezitten (kerk)muren en grafmonumenten zijn interessant (Landschapsbeheer Groningen) en dat die met een adequaat beheer goed zijn te voor plantensoorten als muurleeuwenbek, wilde beschermen. marjolein en muurvaren. De muurvaren is vooral bij oude Romaanse- en Romano Gotische kerken Bomen goed vertegenwoordigd. Voorbeelden van rijk be- Kerkterreinen worden vooral De mooiste, oudste en bijzonderste exempla- groeide kerkgebouwen zijn te vinden in Zuidhorn gewaardeerd om hun cultuurhistorische ren van een dorp of stad zijn vaak te vinden op (>950 ex.), Zuidbroek (>900 ex.), Overschild (>800 en funeraire betekenis. Maar deze een begraafplaats of kerkhof. Bomen kunnen ex.), Warfhuizen (>300 ex.) en Uitwierde (>300 hier ongestoord groeien en de standplaatsen ex.). Leuk detail aan het voorkomen van muurva- terreinen zijn ook ecologisch vaak worden niet bedreigd door graaf- en herinrich- ren op kerkgebouwen is dat de soort op vrijwel erg interessant en het leefgebied tingswerkzaamheden. Treurbomen als treurbeuk, alle muren voorkomt maar dat op het westen ge- van tal van planten- en diersoorten. -wilg en -berk zijn soorten die hier veelvuldig exponeerde muren de voorkeur lijken te hebben. Oud monumentaal groen, stenige voorkomen. De meest karakteristieke treurboom milieus en rust zorgen ervoor dat deze voor Groninger kerkhoven en begraafplaatsen is Mossen landschapselementen zowel op het wellicht de treures (Fraxines excelsior pendula). Er komen in Nederland ongeveer zeshonderd Deze hangende variëteit van de gewone es staat verschillende mossoorten voor. Hiervan zijn er in platteland als in het stedelijk gebied op vrijwel ieder kleikerkhof of -begraafplaats in de periode 1998 – 2006, 77 aangetroffen op enkele kleine natuuroases zijn die bruisen van Groningen. Andere boomsoorten die vanwege kerkhoven die eigendom zijn van de Stichting leven. hun symbolische betekenis vaak zijn aangeplant Oude Groninger Kerken (SOGK). Het merendeel zijn hulst en taxus. Hulst is een altijd groenblij- van deze soorten heeft een algemene versprei- vende boomsoort die ongevoelig lijkt te zijn voor ding. Soorten als bekerhaarmuts, zode knikmos, seizoenswisselingen. Taxus kan heel oud worden slank snavelmos, bossig spitsmos en opgerold > Kerkhoven zijn de terreinen die zich direct rond en staat daarom symbool voor het eeuwige leven. smaragdsteeltje zijn lokaal of regionaal zeldzaam. de kerk bevinden (letterlijk de hoven). Begraaf- Bovendien zou deze giftige boom in vroegere tij- Mosbegroeiingen worden vooral aangetroffen op plaatsen hebben geen kerk en zijn meestal sinds den doelbewust op dodenakkers zijn aangeplant muren en grafmonumenten. Dit laatste vanwege de 18e eeuw buiten de dorps- en stadskernen aan- om herders en landbouwers te ontmoedigden de grote variatie aan steensoorten (Bentheimer gelegd. Uitbraken van grote epidemieën zoals de hun vee hier te laten grazen. zandsteen, Belgisch hardsteen et cetera). Voor Spaanse griep en de pest brachten het inzicht dat zover bekend zijn mossen niet schadelijk voor de het onhygiënisch was om doden in dorpskernen Flora grafmonumenten. Ze geven juist een extra sfeer te begraven. Door stads- en dorpsuitbreiding zijn Kerkhoven en begraafplaatsen herbergen veel en karakter aan kerkhoven en begraafplaatsen en veel begraafplaatsen inmiddels echter weer om- bijzondere en zeldzame planten. Leuk aan veel benadrukken de ouderdom van de terreinen. sloten door bebouwing. De provincie Groningen kleiterreinen is in ieder geval de grote variatie heeft ruim 150 kerkhoven en 250 begraafplaatsen. aan stinzeplanten die hier in het voorjaar in bloei Vogels De afgelopen jaren zijn meerdere kerkhoven en staan: sneeuwklokje, boerenkrokus, winterako- Kerkhoven en begraafplaatsen oefenen een grote begraafplaatsen in Groningen geïnventariseerd op niet, daslook, oosterse sterhyacint, sneeuwroem, aantrekkingskracht uit op vogels. Zo zijn tijdens flora en fauna. Het blijkt dat deze terreinen vaak knikkend vogelmelk en donkere ooievaarsbek. De een broedvogelonderzoek in 2011 op februari 2015 15 44 kerkterreinen in Noord Groningen maar liefst de kans dat genoemde soorten aanwezig zijn. waterpartijen vaak goed ontwikkelde oever- en 51 verschillende soorten broedvogels aangetrof- De oude kerken kunnen daarnaast fungeren als watervegetaties waardoor ze erg rijk zijn aan fen. Opvallend is dat vooral vogels van parken verblijfplaats voor vleermuizen. De vleermuizen- watergebonden fauna. Bij deze waterpartijen en oude bossen (grote bonte specht, appelvink, werkgroep Groningen trof de gewone dwergvleer- komen vrij algemene soorten voor als bruine kik- gekraagde roodstaart, grauwe vliegenvanger, muis, gewone grootoorvleermuis, baardvleermuis, ker, gewone pad, bastaardkikker, meerkikker en staartmees en boomkruiper) talrijk voorkomen op watervleermuis, laatvlieger en meervleermuis kleine watersalamander. Daarnaast komt op het deze terreinen. Vogels die karakteristiek zijn voor aan. Als de grafmonumenten groot genoeg zijn, begraafpark Selwerderhof de beschermde poelkik- kerkhoven en tijdens deze inventarisatie veelvul- kunnen hierin zelfs vleermuizen verblijven. Zo ker voor. Voor deze soort is op dit begraafpark dig als broedvogel zijn aangetroffen zijn spreeuw verblijven meerdere baardvleermuizen in een zelfs speciaal een poel aangelegd. De zeldzame (179 territoria), kauw (172 territoria), gierzwaluw crypte op de Rooms Katholieke begraafplaats in vroedmeesterpad bewoont het kerkterrein van (100 territoria), huismus (99 territoria) en roek (61 Groningen. Pieterburen. Deze soort komt van nature alleen territoria). Voor kleine terreingebonden zoogdieren zoals voor in Zuid Limburg. In 1997 is deze soort hier Uit inventarisaties blijkt verder dat de provincie muizen en het konijn vormen deze terreinen uitgezet in een afgeschermd deel van de pasto- Groningen geen enkele kerktoren meer bezit vaak een permanent leefgebied. Voor de grotere rietuin “Domies toen” (kader 2) vanwege educa- waarin de kerkuil als broedvogel voorkomt. Bijna zoogdieren zoals vos, steenmarter en ree zijn deze tieve doeleinden. Tot slot kunnen kerkhoven en alle Groninger kerkuilen, circa 120 broedpaar per terreinen vaak tijdelijke verblijfplaatsen die van begraafplaatsen van waarde zijn voor insecten jaar, broeden de laatste decennia in boerenschu- belang zijn vanwege voedsel en schuilmogelijkhe- waaronder diverse soorten (dag)vlinders, hom- ren. Voor zover bekend heeft het laatste paar den. Toch zijn in Groningen ook terreinen bekend mels en wilde bijen. kerkuilen in een toren jarenlang gebroed in de waar permanent grotere zoogdieren voorkomen. kerktoren van Noordlaren. Een belangrijke oor- Een voorbeeld hiervan is het 50 hectare grote be- Beheer en onderhoud zaak waarom kerkuilen geen gebruik meer maken graafpark Selwerderhof waar een kleine populatie Beheer en onderhoud van deze terreinen zijn van kerktorens is de groei van dorpen. Hierdoor reeën leeft. Nadeel van deze dieren is dat ze van veelal in handen bij kerkrentmeesters, gemeente- is de afstand tussen de voedselgronden (het rouwboeketten eten die de nabestaanden achter- lijke (groen)diensten of via onderhoudsbestekken agrarisch gebied) en de kerktorens vaak te groot laten. Om teleurstelling bij rouwende nabestaan- bij aannemers. Doordat kerkhoven en begraaf- geworden. Op en neer vliegen kost teveel energie den te voorkomen zijn plantenlijsten beschikbaar plaatsen een functie hebben in het gedenken en waardoor kerkuilen uitwijken naar broedlocaties met soorten die niet door reeën worden gegeten begraven van doden wordt het voortbestaan van dichter bij hun voedselgronden. Er zijn op het [kader 1]. deze terreinen niet bedreigd. De verwachting is Groninger platteland weliswaar nog tal van lande- dan ook dat de natuurwaarden van deze terrei- lijk gelegen kerktorens die ogenschijnlijk grenzen Overige natuurwaarden nen niet op grote schaal verloren zullen gaan. aan geschikte voedselgronden maar van deze Naast bovengenoemde soortgroepen zijn er tal Toch kan, onbedoeld, regulier onderhoud schade kerken zijn de torens vaak hermetisch afgesloten van andere levensvormen waarvoor kerkhoven aanrichten aan aanwezige natuurwaarden. Om om vogeloverlast te voorkomen. en begraafplaatsen een betekenis hebben. De hier rekening mee te houden doe ik onderstaande Kerkhoven en begraafplaatsen kunnen ook buiten combinatie van goed gazonbeheer en achterwege aanbevelingen. het broedseizoen betekenis hebben voor vogels. blijven van bemesting zorgt ervoor dat de schrale, Het bekendste voorbeeld hiervan is wellicht de mosrijke gazons een ideaal habitat zijn voor Terreininrichting ransuil die groenblijvers als hulst en taxus bij diverse soorten (grasland)paddenstoelen. Enkele Takkenhopen- en rillen, overhoeken met ruigte- winterdag gebruikt als gezamenlijke slaapplaats. in het oog springende soorten zijn gekraagde kruiden, steenbulten, composthopen et cetera aardster (Esserveld, Groningen) de witsteelgor- zijn welkome aanvullingen op de reguliere Zoogdieren dijnzwam
Load more

Recommended publications
  • PDF Van Tekst
    Monumenten in Nederland. Groningen Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma bron Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma, Monumenten in Nederland. Groningen. Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist / Waanders Uitgevers, Zwolle 1998 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/sten009monu04_01/colofon.php © 2010 dbnl / Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma i.s.m. schutblad voor Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma, Monumenten in Nederland. Groningen 2 Uithuizermeeden, Herv. kerk (1983) Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma, Monumenten in Nederland. Groningen 4 Stedum, Herv. kerk, interieur (1983) Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma, Monumenten in Nederland. Groningen 6 Kiel-Windeweer, Veenkoloniaal landschap Ronald Stenvert, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Sabine Broekhoven en Redmer Alma, Monumenten in Nederland. Groningen 7 Voorwoord Het omvangrijke cultuurhistorische erfgoed van de provincie Groningen wordt in dit deel van de serie Monumenten in Nederland in kaart gebracht. Wetenschappelijk opgezet, maar voor het brede publiek op een toegankelijke wijze en rijk geïllustreerd gebracht. Monumenten in Nederland biedt de lezer een boeiend en gevarieerd beeld van de cultuurhistorisch meest waardevolle structuren en objecten. De serie is niet bedoeld als reisgids en de delen bevatten dan ook geen routebeschrijvingen of wandelkaarten. De reeks vormt een beknopt naslagwerk, een bron van informatie voor zowel de wetenschappelijk geïnteresseerde lezer als voor hen die over het culturele erfgoed kort en bondig willen worden geïnformeerd. Omdat niet alleen de ‘klassieke’ bouwkunst ruimschoots aandacht krijgt, maar ook de architectuur uit de periode 1850-1940, komt de grote verscheidenheid aan bouwwerken in Groningen goed tot uitdrukking.
    [Show full text]
  • Technical Guide
    TECHNICAL GUIDE April 4 - April 8 2018 UCI Women Elite 2.1 WWW.HEALTHYAGEINGTOUR.NL INDEX Iternerary and overview stages 1 Organization 2 Members of the commissaires’ panel 4 Registration, meetings, classifications and team presentation 5 Teams and accommodation 6 Information stage 1 7 Route stage 1 8 Map stage 1 9 Map stage 1: last 3 km, permanence PPO, height profile, parking, anti-dopage and dressing room 10 Information stage 2 11 Route stage 2 12 Map stage 2 17 Map stage 2: last 3 km, permanence PPO, height profile, parking, anti-dopage and dressing room 18 Information stage 3A 19 Route stage 3A 20 Map stage 3A 22 Map stage 3A: last 3 km, permanence PPO, height profile, parking, anti-dopage and dressing room 23 Information stage 3B 24 Route stage 3B 25 Map stage 3B 27 Map stage 3B: last 3 km, permanence PPO, height profile, parking, anti-dopage and dressing room 28 Information stage 4 29 Route stage 4 30 Map stage 4 37 Map stage 4: last 3 km, permanence PPO, height profile, parking, anti-dopage and dressing room 38 Information stage 5 39 Route stage 5 40 Map stage 5 42 Map stage 5: last 3 km, permanence PPO, height profile, parking, anti-dopage and dressing room 43 Summary of feeding zones 44 Summary of sprints 45 Hospitals 46 Regulations 47 Sponsors 51 HEALTHY AGEING TOUR 2018 APRIL 4 - APRIL 8 HEALTHY AGEING TOUR 2018 Borkum NOORDZEE Waddenzee Stage 4 (7 april): Hogeland/Winsum Uithuizen 142,9 km Eems Emden Baflo Stage 2 junioren (7 april): Hogeland/Winsum Delfzijl Winsum 82,7 km Dokkum Stage 2 Appingedam (5 april): Bedum Stage 3A
    [Show full text]
  • Infobulletin 2010 Nummer 3
    mei 2011 vijftiende jaargang nummer 3 / zestiende jaar- gang nummer 1 Dit informatiebulletin is een periodieke uitgave van de Historische Vereniging Winsum-Obergum. Woord vooraf In dit bulletin worden artikelen en berichten opgenomen Door diverse oorzaken vertraagd vormt deze extra dikke aflevering van ons Infobulle- met betrekking tot het werkterrein en de activiteiten van de tin, - maar liefst 28 pagina’s! -, het overgangsnummer van, jawel, jaargang 15 naar vereniging, de ingestelde werkgroepen, individuele leden of jaargang 16. Ter gelegenheid van ons derde lustrum heeft het bestuur de redactieleden derden. Een ieder, al dan niet lid van de vereniging, kan ideeën, suggesties en materiaal aanleveren op onderstaand onlangs getrakteerd op een smakelijk etentje in de Gouden Karper. Na het dessert redactieadres. De redactie zal beoordelen of het aangebo- moest helaas afscheid genomen worden van Barbara van der Dussen en Anneke Pieter- den materiaal voor plaatsing in aanmerking komt. man. De nieuwe leden, Jannie Wicherts-Van Dijken en Melle Meijer, konden door de voorzitter hartelijk welkom worden geheten. Dit bulletin zal drie keer per jaar verschijnen en wordt gra- Nog nagenietend van, maar wellicht in uw ogen ook wat vertraagd door de overheerlij- tisaan de leden van de vereniging verstrekt. ke gerechten van kok Jan, presenteren wij u dit lijvige nummer, dat opent met, wat wij Voor niet-leden is het bulletin, tegen betaling van € 7,- per exemplaar, verkrijgbaar bij: noemen, geen ‘voorafjes’, maar liefst twéé ‘hoofdartikelen’, die bovendien beide een P.Noord, Kloosterstraat 8, 9951 CE Winsum. vervolg zullen krijgen in het komende nummer. De vers herkozen voorzitter Jacques Tersteeg (NB.
    [Show full text]
  • Nn31545.0378
    NN31545.0378 .. CULTUURTECHNIEK EN WATERHUISHOUDING NOTA 378*dd. 22 februari 1967 Cultuurtechnische kartering van het gebied 'Sauwerd' in Groningen Th» J. Linthorst, C van Wijk en R. Nagel Nota's van het Instituut zijn in principe interne communicatiemid­ delen, dus geen officiële publikaties. Hun inhoud varieert sterk en kan zowel betrekking hebben op een eenvoudige weergave van cijferreeksen, als op een concluderende discussie van onderzoeksresultaten. In de meeste gevallen zullen de conclusies echter van voorlopige aard zijn omdat het onder­ zoek nog niet is afgesloten. Aan gebruikers buiten het Instituut wordt verzocht ze niet in pu­ blikaties te vermelden. Bepaalde nota's komen niet voor verspreiding buiten het Instituut in aanmerking. CENTRALE •i.'V: ;0)- INHOUD biz. 1* Inleiding 1 2. Sociaal-economische gegevens (bronrmeitelling 1965, C.B.S. ) 2 2.1. Het aantal bedrijfshoofden en de hoofdberoepen 2 2. 2. De leeftijdsopbouw van de bedrijfshoofden 3 2. 3. Het aantal meewerkende zoons en de generatiedruk op de land- en tuinbouwbedrijven 5 2. 4« De arbeidsbezetting op de land- resp. tuinbouwbedrijven 6 2. 5. De eigendom-pachtverhouding 7 2. 6. De tuinbouw in het gebied 8 2. 6.1. De soort tuinbouw 9 3. Het bodemgebruik en het gebruik van de cultuurgrond 10 3.1. Algemeen 10 3. 2. Het gebruik van de cultuurgrond door de bedrijven onderscheiden naar hoofdberoep 11 3. 3. De verontreiniging van de dorpsbehorens 12 3. 4. De bedrijfsgroott e structuur 13 3. 5> De ligging van de bedrijfsgebouwen 15 3. 6. De bedrijfstype n 16 3. 6.1. De relatie tussen bedrijfsgroott e en bedrijfstyp e 18 4.
    [Show full text]
  • N361 Winsum-Groningen V3
    Herinrichting N361 Winsum – Groningen (gemeenten Winsum en Groningen) Een Archeologisch Bureauonderzoek Libau, 9 mei 2017 – rapport 17-50 Administratieve gegevens provincie: Groningen gemeenten: Winsum en Groningen plaats: N361 Winsum-Groningen toponiem: Winsum, Sauwerd, Adorp, Harssens en Noorderhoogebrug bevoegd gezag: gemeenten Winsum en Groningen opdrachtgever: Provincie Groningen coördinaten: Tracédeel Winsum: Noord 230.572/593.490 Zuid 231.868/586.587 Noorderhoogebrug: Centrum 234.093/584.602 kaartbladen: 7B & 7D onderzoeksmeldingsnummer: Winsum: 4041270100 Groningen (Noorderhoogebrug): 4542783100 beheer documentatie: Libau, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, gemeente Winsum en E-depot uitvoerder: Libau auteur: M. de Jong autorisatie: N. van der Mei rapport: 17-50 telefoon: 050-3126545 e-mail: [email protected] afbeelding voorblad: Uitsnede uit de topografisch militaire kaart van 1903 (Topotijdreis) Libau, 9 mei 2017 – rapport 17-50 Herinrichting N361 Winsum – Groningen (gemeenten Winsum en Groningen) Een Archeologisch Bureauonderzoek Aanleiding In opdracht van de Provincie Groningen, vertegenwoordigd door dhr. C.O. Folkerts, is een bureauonderzoek uitgevoerd voor het tracé van de N361 tussen Groningen en Winsum. Het bureauonderzoek is voornamelijk gericht op het wegdeel binnen de gemeente Winsum, één locatie bevindt zich binnen de gemeente Groningen (zie figuur 1). De aanleiding voor dit onderzoek is de herinrichting van de komtraversen te Adorp en Sauwerd en het voornemen om op enkele plaatsen buiten de bebouwde kom maatregelen te treffen ten behoeve van de verkeersveiligheid en de doorstroming van het verkeer. Figuur 1: Topografische kaart (Opentopo) van het plangebied N361 en omgeving waarin de dorpskommen van Sauwerd (noord) en Adorp (zuid) zijn omkaderd, evenals de planlocatie te Noorderhoogebrug. De meest ingrijpende wijziging te Sauwerd bestaat uit de aanleg van een rotonde ter hoogte van de Stationsstraat.
    [Show full text]
  • Herindelingsadvies BMWE (Pdf)
    Herindelingsadvies I Vooraf Herindelingsadvies II Vooraf Voorwoord Herindelingsadvies III Vooraf Voor u ligt het herindelingsadvies voor de vrijwillige her- Wij zijn verheugd en trots dat de raden van de vier gemeen- indeling van de gemeenten Bedum, De Marne, Winsum en ten uiteindelijk op 13 oktober 2016 unaniem hebben beslo- Eemsmond (BMWE) tot één nieuwe gemeente per 1 januari ten het voornemen te bekrachtigen om per 1 januari 2019 2019. Een gemeentelijke herindeling vindt plaats bij wet. In te gaan herindelen. De raden van de gemeenten Bedum, De de Wet algemene regels herindeling zijn de procedures en Marne, Winsum en Eemsmond hebben vervolgens respectie- bevoegdheden van gemeenten, provincies en het Rijk vast- velijk op 16 januari 2017, 17 januari 2017, 17 januari 2017 en gelegd om te komen tot een herindelingsvoorstel. De vast- 19 januari 2017 het herindelingsontwerp vastgesteld. stelling van het herindelingsadvies door de vier betrokken raden maakt onderdeel uit van de Arhi-procedure en heeft De nieuwe gemeente vertoont landschappelijk, bestuurlijk als doel een succesvolle gemeentelijke herindeling van de en historisch een grote verwantschap. Het is een uitgestrekte gemeenten Bedum, De Marne, Winsum en Eemsmond te be- gemeente, liggend aan het Werelderfgoed Waddenzee, met werkstelligen. de Eemshaven en de haven van Lauwersoog en de agrarische sector als economische motoren. Ze heeft 48.350 inwoners, De keuze voor deze herindeling kent een lange voorgeschie- een oppervlakte van 907,6 km2 en 50 kernen. Er is binnen denis. Er is veel gesproken en gediscussieerd over de wijze alle vier raden unaniem draagvlak voor ‘Het Hogeland’ als waarop de bestuurskracht van gemeenten in de provincie naam voor de nieuw te vormen gemeente.
    [Show full text]
  • Infobulletin 2004 Nr 1
    Voorwoord Maart 2004 negende jaargang nummer 1 Dit informatiebulletin is een periodieke De wind dei waait, de meulen draait, rabimmel rabammel rabom … Soms waaien ze uitgave van de zomaar binnen, die ‘11 november’-regels uit de kindertijd. Dan speelt een restje najaar Historische Vereniging Winsum-Obergum. door het hoofd, met wat heimwee en een snufje ‘kop in de wind, nog even niet’. Wat is dat toch met oude molens? Wat mompelen hun wieken op de wind? … rabimmel, In dit bulletin worden artikelen en berichten rabammel, rabom … Wij houden ze aan de praat, kunnen ze niet missen. Parmantige opgenomen met betrekking tot het werkterrein en de reuzen zijn het, met houten koppen en dasjes rood-wit-blauw, die weer en wind activiteiten van de vereniging, de ingestelde trotseren en zelfzwichtend hun wiekslag reguleren. … Ik zal mij van te dichten zwichten, zo ’t mijn hart niet wel en gaat … de wind dei waait, de meulen draait … werkgroepen, individuele leden of derden. Een Ze verdienen onze steun, vindt u niet, de ijveraars voor het behoud van Winsums ieder, al dan niet lid van de vereniging, kan ideeën, malend erfgoed. Derk Jan Tinga vertelt zijn verhaal niet zonder trots. Terecht, want suggesties en materiaal aanleveren op onderstaand Molenstichting Winsum staat al twaalf jaar op de bres voor het wel en wee van De redactieadres. De redactie zal beoordelen of het Vriendschap, De Ster, De Jonge Hendrik, Joeswert en De Meeuw. Een strijd tegen de aangeboden materiaal voor plaatsing in tijd, een strijd om behoud van spaarzame kennis en vakmanschap en bovenal een strijd aanmerking komt.
    [Show full text]
  • Woord Vooraf
    November 1997 tweede jaargang nummer 3 Dit informatiebulletin is een periodieke uitgave van de Historische Vereniging Winsum·Obergum. Woord vooraf In dit bulletin worden artikelen en berichten opge­ nomen met betrekking tot het werkterrein en de Deze aflevering van ons Informatiebulletin is alweer de derde en laatste van dit activiteiten van de vereniging, de ingestelde werk­ groepen, individuele leden of derden. Een ieder, al kalenderjaar. De redactiegroep verdient m.i. weer alle complimenten, dat zij erin dan niet lid van de vereniging, kan ideeën, geslaagd is een interessante en mooi vormgegeven volledige jaargang gereed te suggesties en materiaal aanleveren op onderstaand maken. redactieadres. De redactie zal beoordelen of het Wat de andere werkgroepen betreft: ik hoop dat de komende wintermaanden tijd en aangeboden materiaal voor plaatsing in inspiratie kunnen geven om de aangesneden onderwerpen verder uit te diepen. aanmerking komt. De werkgroep Bibliografie is er het afgelopen jaar in geslaagd zoveel materiaal te vergaren dat de tijd rijp lijkt om het komende jaar een afzonderlijke uitgave van het Dit bulletin ::.al drie keer per jaar verschijnen en Infobulletin gereed te maken voor een eerste 'Bibliografie van de geschiedenis van wordt gratis aan de leden van de vereniging Winsum-Obergum '. verstrekt. Voor niet-leden is het bulletin, tegen De werkgroep Winsumer schrijfsters en schrijvers werkt momenteel aan de afronding betaling van f JO, - per exemplaar, verkrijgbaar op van een uitgave van de 'Eerste Kladde van mijn levenschets '" van Geert Reinders. onderstaand redactieadres. Deze door Reinders eigenhandig geschreven autobiografie zal in het voorjaar uitko­ Redactie: men, wanneer ook het door de jubilerende Wierda-Stichting aan de gemeenschap van Mev.
    [Show full text]
  • Boerderijenboeken
    Boerderijenboeken Boerderijenonderzoek werd in het verleden in de provincie Groningen meestal uitgevoerd op initiatief van lokale afdelingen van de Groninger Maatschappij van Landbouw. Vaak werd ter gelegenheid van de viering van een jubileum van zo’n afdeling onderzoek gedaan naar de bewoningsgeschiedenis van de boerderijen van de leden van de G.M.v.L. binnen die betreffende afdeling. Tegenwoordig gebeurt dit type onderzoek meer en meer op initiatief van particulieren. Zo is met behulp van deze “boerderijenboeken” inmiddels een groot deel van de kuststrook en het oosten van Groningen in kaart gebracht. De boerderijenboeken kennen een identieke tweedeling: het eerste gedeelte bestaat uit beknopte verhandelingen over facetten uit de historie van het gebied ressorterend onder een afdeling van de Groninger Maatschappij van Landbouw, bijvoorbeeld over kloosters, vestingen in het gebied, inpolderingen, ruilverkavelingen, mechanisatie, coöperaties. In het tweede gedeelte wordt per boerderij in het kort de geschiedenis van het bedrijf en de bewoning weergegeven. Een boerderijenboek bevat, naast andere wetenswaardigheden, vooral een schat aan genealogische gegevens. De gebieden, die in de genoemde publicaties worden behandeld, komen niet overeen met de gemeentegrenzen. Van veel gebieden is nog geen overzicht gepubliceerd, sommige boeken bestrijken een gebied dat in meer gemeenten ligt, en voor de niet-genoemde gemeenten is geen beschrijving van meerdere boerderijen beschikbaar. Bij de onderstaande indeling is uitgegaan van de huidige gemeentelijke indeling. Appingedam J.E. Emmelkamp, De historie van boerderijen en molens in de gemeente Appingedam. Bedum 2005. Bellingwedde Th.P.E. de Klerck, O.Chr. Mellema, Bellingwolde vroeger en nu. Groningen 1979. Met aanvulling, deel II, 2000. E. Buringh, Afdeling Blijham van de Groninger Mij van Landbouw (1854-1954).
    [Show full text]
  • Herindelingsontwerp Gemeente ‘Hoogeland’ HERINDELINGSONTWERP GEMEENTE ‘HOOGELAND’
    Herindelingsontwerp Gemeente ‘Hoogeland’ HERINDELINGSONTWERP GEMEENTE ‘HOOGELAND’ 2 januari 2017 HERINDELINGSONTWERP GEMEENTE “HOOGELAND” 1 VOORWOORD Voor u ligt het herindelingsontwerp voor de herindeling van de gemeenten Bedum, De Marne, Winsum en Eemsmond (BMWE) tot één nieuwe gemeente per 1 januari 2019. Een gemeentelijke herindeling vindt plaats bij wet. In de Wet Arhi (algemene regels herindeling) zijn de procesvoorwaarden, procedures en bevoegdheden van gemeenten, provincies en het Rijk vastgelegd voor een bestuurlijke herindeling. Het herindelingsontwerp is de eerste formele stap van de BMWE-gemeenteraden in de Arhi-procedure en heeft als doel om tot een gedragen vervolgstap, het vaststellen van het herindelingsadvies, te komen. De keuze voor deze herindeling kent een lange voorgeschiedenis. Er is veel gesproken en gediscussieerd over de wijze waarop de bestuurskracht in de provincie Groningen versterkt kan worden. Wij zijn blij en trots dat de raden van de vier gemeenten uiteindelijk op 13 oktober 2016 unaniem hebben besloten het voornemen te bekrachtigen om per 1 januari 2019 te gaan herindelen. De gemeenten Bedum, De Marne, Winsum en Eemsmond werken al op veel terreinen samen, maar zijn van mening dat de mogelijkheden voor samenwerking het eindpunt hebben bereikt en dat daarin een volgende stap moet worden gezet. De nieuwe gemeente vertoont landschappelijk, bestuurlijk en historisch een grote verwantschap. Het is een uitgestrekte plattelandsgemeente, liggend aan het Werelderfgoed Waddenzee, met de Eemshaven en de haven van Lauwersoog en de agrarische sector als economische motoren. De nieuwe gemeente “Hoogeland”(werknaam) ligt qua omvang in lijn met andere gemeenten die gaan herindelen en met al geëffectueerde herindelingen in de provincie Groningen. Met deze herindeling ontstaat een gemeente van 48.350 inwoners met een oppervlakte van 907,6 km2 en 50 kernen.
    [Show full text]
  • Inhoud Veel Leesplezier
    April 2007 twaalfde jaargang nummer 1 Dit informatiebulletin is een periodieke uitgave van de Voorwoord Historische Vereniging Winsum-Obergum. In dit bulletin worden artikelen en berichten opgenomen met betrekking tot het werkterrein en de activiteiten van de Nu de diverse feestelijkheden in het kader van de viering van 950 jaar Winsum van vereniging, de ingestelde werkgroepen, individuele leden of derden. Een ieder, al dan niet lid van de vereniging, kan start zijn gegaan of nog volop worden voorbereid, en in de winkelstraten van het dorp ideeën, suggesties en materiaal aanleveren op onderstaand redactieadres. De redactie zal beoordelen of het aangebo- vrolijk wordt gevlagd, presenteert de redactie u dit gevarieerde aprilnummer van den materiaal voor plaatsing in aanmerking komt. jaargang twaalf. Inderdaad, gevarieerd, want de belangrijkste thema’s zijn: Dit bulletin zal drie keer per jaar verschijnen en wordt gra- tis aan de leden van de vereniging verstrekt. Voor niet- scheepsbouw en scheepvaart, de kerstvloed van 1717, de geschiedenis van Winsums leden is het bulletin, tegen betaling van € 5,- per exem- plaar, verkrijgbaar bij: P. Noord, Kloosterstraat 8, 9951 oudste warenhuis en boderijders. CE Winsum. Naast onze vaste rubriek Doudestiets heeft de redactie in dit nummer een nieuwe in Redactie: B. van der Dussen het leven geroepen, namelijk WWWeetjes. Dankzij het succes van onze website J. A. Groothof J. Huitsing ontvangen wij met steeds grotere frequentie uit binnen- en buitenland de meest J. Stevens C. A. Tersteeg interessante, merkwaardige, verbazingwekkende en zelfs idiote vragen en informatie, A. Pieterman die wij u niet willen onthouden. Redactieadres: Hamrik 7, 9951 JH Winsum Vergeet u vooral niet, ter besparing van de portokosten, uw eigen mailadres even www.winshem.nl e-mail: [email protected] door te geven, als u daarover beschikt (zie p.13).
    [Show full text]
  • Infobulletin 2002 Nr 2
    Oktober 2002 zevende jaargang nummer 2 Dit informatiebulletin is een periodieke Voorwoord uitgave van de Historische Vereniging Winsum-Obergum. Drok! Drok! Drok! Sodao! Hait waoter! ’n Tinnen klip mit gruine zaip; haid’n en haoren bounders; ’n luiwaogen; emmers! ... ’n vréézlke toustand, maor … vróulu, nèt In dit bulletin worden artikelen en berichten nao ’t zin, dèn bin’n ze ien heur element. ’t Moest er even uit hoor … dit zinnetje uit opgenomen met betrekking tot het werkterrein en de het verhaal over de voorjaarsschoonmaak van Ubel Wierda. ’t Lag ook al zo lang op activiteiten van de vereniging, de ingestelde werkgroepen, individuele leden of derden. Een de plank. ‘Keuken schoo’n’, zoals de titel luidt, moest door de vertraging bij de ieder, al dan niet lid van de vereniging, kan ideeën, uitgave van ons vorige nummer geduldig wachten tot herfst 2002. Desondanks de suggesties en materiaal aanleveren op onderstaand moeite waard, dit Winsums cultuurruikertje uit de oude doos, opgenomen in de bundel redactieadres. De redactie zal beoordelen of het Laandjebloumen van K. ter Laan e.a. aangeboden materiaal voor plaatsing in Beter afgestemd op deze najaarseditie van ons tijdschrift lijkt het middeleeuws recept aanmerking komt. van kastanjesoep met varkenslever. Hoewel ook dat bezwaren kent, want: ‘Castanien genereren grove melancolijcke humoren’ ... en dat bij herfstig weer .. wees maar Dit bulletin zal drie keer per jaar verschijnen en voorzichtig waarde lezer, misschien is het plukken van kastanjes op zich eigenlijk al wordt gratis aan de leden van de vereniging riskant genoeg. verstrekt. Voor niet-leden is het bulletin, tegen betaling van -5,- per exemplaar, De verdere inhoud van Winshems zevende jaargang nummer twee is overigens goed verkrijgbaar bij: e P.
    [Show full text]