SISTEMI FOLJOR NË PËRMBLEDHJEN “VISARET E KOMBIT” (Vëllimi II, Kângë Kreshnikësh Dhe Legjenda)

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

SISTEMI FOLJOR NË PËRMBLEDHJEN “VISARET E KOMBIT” (Vëllimi II, Kângë Kreshnikësh Dhe Legjenda) REPUBLIKA E SHQIPËRISË UNIVERSITETI I SHKODRËS “LUIGJ GURAKUQI” FAKULTETI I SHKENCAVE SHOQËRORE QENDRA E STUDIMEVE ALBANOLOGJIKE SISTEMI FOLJOR NË PËRMBLEDHJEN “VISARET E KOMBIT” (Vëllimi II, Kângë Kreshnikësh dhe Legjenda) Doktorante: Udhëheqës shkencor: MA. Blerina Kraja Prof. dr. Mimoza Priku Shkodër, 2021 DOKTORATË Përgatitur nga: Blerina KRAJA Për marrjen e gradës shkencore “DOKTOR” Specialiteti: Gjuhësi Sistemi foljor në përmbledhjen “Visaret e Kombit” (Vëllimi II, Kângë Kreshnikësh dhe Legjenda) Udhëheqës shkencor: Prof. dr. Mimoza Priku Mbrohet më dt.__________përpara jurisë të përbërë nga: 1……………………………………………..kryetar 2………………………………………………anëtar (oponent) 3………………………………………………anëtar (opponent) 4………………………………………………anëtar 5………………………………………………anëtar Shkodër, 2021 I Mirënjohje Janë të shumtë njerëzit dhe institucionet që meritojnë një falënderim të posaçëm në shenjë mirënjohjeje nga ana ime për ndihmën, këshillat, sugjerimet që, me shumë bujari e pa u kursyer, më kanë dhënë në forma të ndryshme. Dëshiroj të falënderoj përzemërsisht Prof.dr.Mimoza Priku (Teli) për angazhimin që mori përsipër duke më orientuar dhe drejtuar në hapat e mia drejt përgatitjes së këtij punimi. Vërejtjet dhe sugjerimet e saj të vyera kanë luajtur pa diskutim një rol të rëndësishëm gjatë strukturimit, hartimit dhe shkrimit të kësaj teze. Falënderimet e mia të posaçme, si institucione, u shkojnë Insitutit të Albanalogjisë nën drejtimin e Prof.dr.Artan Haxhi, Departamentit të Gjuhësisë të Universitetit të Shkodrës, të drejtuar nga Prof.as.dr. Rrezarta (Hoti) Draçini, për mbështetjen që më kanë dhënë, në miratimin e tezës duke më nxitur drejt realizimit të një projekti konkret. Me shumë mirënjohje falenderoj punonjëset e Bibliotekës Universitare dhe të Bibliotekës “Marin Barleti” për gatishmërinë me të cilën më kanë ndihmuar duke më vënë në shërbim studimin e literaturës së nevojshme. I jam mirënjohëse pafund prindërve të mi për mbështetjen psikologjike e shpirtërore që më kanë dhënë. Në fund, një falënderim të veçantë për familjen time, për bashkëshortin dhe vajzën time pa mbështetjen dhe durimin e vazhdueshëm të së cilës nuk do të kisha qenë në gjendje të finalizoja një sipërmarrje të tillë. II PASQYRA E LËNDËS Faqja e titullit …………………………………………..... I Mirënjohje……………………………………………..... II Përmbajtja e lëndës…………………………………......... III Parathënie……..........…………………………………..... V Objekti dhe qëllimi i studimit …………….……............... VI Metodologjia…………………………………………....... VII KREU I: TRADITAT GOJORE DHE KËNGËT E KRESHNIKËVE 1.1 Dy fjalë për përmbledhësit e kësaj pasurie………….... 11 1.2 Traditat gojore dhe Këngët e Kreshnikëve.................... 15 1.3 Epika shqiptare dhe historiku i saj.........……............. 17 1.4 Botime e ribotime. Krahasimi mes botimeve të ndryshme......................................................................... 19 KREU II : ÇËSHTJE TË PËRGJITHSHME TË SISTEMIT FOLJOR NË GJUHËN SHQIPE 2.1 Disa tipare të sistemit foljor……................................... 21 2.2 Foljet me kuptim të zbehtë leksikor………................... 24 2.2.1. Foljet modale………………......……….................. 24 2.2.3. Foljet që tregojnë mënyrën e zhvillimit të veprimit 29 KREU III : NDËRTIMI DHE KUPTIMET GRAMATIKORE TË MËNYRËS DËFTORE 3.1 Format e kohës së tashme të mënyrës habitore. Zgjedhimi vepror. Zgjedhimi jovepror …………….......... 39 3.2 Format e kohës së shkuar të mënyrës habitore. Zgjedhimi vepror. Zgjedhimi jovepror ……….................. 62 3.3 Format e kohës së ardhme.x 96 3.4 Kuptimet e këtyre kohëve…......................................... 109 KREU IV : NDËRTIMI DHE KUPTIMET GRAMATIKORE TË MËNYRËS HABITORE 4.1 Format e kohës së tashme të mënyrës habitore. Zgjedhimi vepror. Zgjedhimi jovepror …………….......... 125 4.2 Format e kohës së shkuar të mënyrës habitore. Zgjedhimi vepror. Zgjedhimi jovepror ……….................. 127 4.3 Kuptimet e këtyre kohëve…......................................... 131 KREU V : NDËRTIMI DHE KUPTIMET GRAMATIKORE TË MËNYRËS LIDHORE DHE KUSHTORE III 5.1 Format e kohës së tashme të mënyrës lidhore. Zgjedhimi vepror. Zgjedhimi jovepror............................... 134 5.2 Format e kohës së shkuar të mënyrës lidhore. Zgjedhimi vepror. Zgjedhimi jovepror............................... 140 5.3 Probleme të mënyrës kushtore...................................... 141 5.4 Kuptimet e këtyre kohëve….......................................... 142 KREU VI : NDËRTIMI DHE KUPTIMET GRAMATIKORE TË MËNYRËS DËSHIRORE DHE URDHËRORE 6.1 Format e kohës së tashme të mënyrës dëshirore. Zgjedhimi vepror. Zgjedhimi jovepror............................... 145 6.2 Format e kohës së shkuar të mënyrës dëshirore. Zgjedhimi vepror. Zgjedhimi jovepror............................... 150 6.3 Probleme të mënyrës urdhërore.................................... 151 6.4 Kuptimet e këtyre kohëve…......................................... 155 KREU VII. FORMAT E PASHTJELLUARA TË FOLJES 7.1 Format e pashtjelluara mbi bazën e pjesores….......... 163 7.2 Paskajorja me përdorimet e saj................................... 167 KREU VIII. FORMIMI I FOLJEVE 8.1 Folje të parme.............................................................. 176 8.2 Foljet e prejardhura me parashtesim............................ 176 8.3 Foljet e prejardhura me prapashtesim.......................... 177 KREU IX : PËRFUNDIME Përfundime ……………………….……………............. 179 Bibliografi …………….................................................... 192 Abstrakt IV PARATHËNIE Tema me titull” “Sistemi foljor në përmbledhjen “Visaret e Kombit” (Vëllimi II, Kângë Kreshnikësh dhe Legjenda)” është përzgjedhur si një tezë hulumtuese në nivel doktorature me qëllim që të zbulojë prirjet gjuhësore në sistemin foljor në folklor. Studiuesit kanë vënë re se gjuha e folklorit i përmbahet gjithandej një farë koineje mbidialektore1, që është fryt, pikërisht i atij procesi të gjatë konvergues. Meqënëse interesat tona shkencore dhe formimi ynë gjuhësor, përkatësisht njohja e nëndialekteve dhe e të folmeve të Veriut, kryesisht e gegërishtes veriperëndimore, variant i përdorur nga të dy mbledhësit, At Bernadin Palaj dhe At Donat Kurti, na jepte mundësi vëzhgimi në mikrostrukturë, menduam të kufizoheshim në studimin e strukturës foljore të kësaj vepre, duke u fokusuar kryesisht te Kângët e Kreshnikëve. Për arsyet e përmendura më lart, në realizimin e një përshkrimi dhe të një analizë sa më të plotë dhe të qartë të sistemit foljor të përdorur nga dy mbledhësit, At Bernadin Palaj dhe At Donat Kurti, kemi marrë në shqyrtim botimin origjinal të "Visareve të Kombit" Vëllimi II, Kângë Kreshnikësh dhe Legjenda, botuar në Tiranë nga Shtypshkronja “ Nikaj”, (Botimet e komisonit të kremtivet të 25 -vjetorit të vet – qeverimit 1912 – 1937). Duke vlerësuar dhe përvetësuar arritjet e studimeve të mëparshme lidhur me gegërishten veriperëndimore, nëpërmjet këtij punimi jemi përpjekur t’i plotësojmë ato, duke studiuar më gjerë sistemin foljor, në kategoritë morfologjike, ku jemi ndeshur me karakteristika specifike apo edhe me raste të izoluara të përdorimeve kohore. Interes për këtë vepër kanë shfaqur gjuhëtarë të ndryshëm, brenda dhe jashtë kufirit me studime, artikuj, trajtime edhe të përziera letrare e gjuhësore, të cilat në tërësinë e tyre na kanë dhënë një pamje të vlerave kombëtare të Këngëve të Kreshnikëve, apo siç është quajtur ndryshe Epos i Kreshnikëve apo Cikël i Kreshnikëve. Nga shqyrtimet mirëfilli gjuhësore, kemi dalë në përfundimin se janë të pakta trajtimet morfologjike për sistemin foljor të përmbledhjes "Visaret e Kombit II". Punimi i Prof. Gjovalin Shkurtaj "Disa dukuri të gjuhës së epikës legjendare"2, gjithashtu punimi i Mahir Domit "Çështje të gjuhës së epikës legjendare heroike sidomos në sintaksë"3, punimi i Prof. Kolë Ashtës "Elemente të lashta gjuhësore në këngët e kreshnikëve"4, artikulli i Bahri Becit "Rreth disa veçorive gjuhësore të këngëve tona epike"5, vepra e Prof. Shaban Demiraj "Gramatika historike e gjuhës shqipe",6 "Dialektologjia"7 e J.Gjinarit dhe Gj. Shkurtaj, gramatikat normative të sotme dhe ato historike na kanë shërbyer si mbështetje për të zgjeruar trajtimin tonë gjuhësor në lidhje me sistemin foljor të përmbledhjes "Visaret e Kombit" Vëllimi II. 1J.Gjinari, Gj. Shkurtaj, Dialektologjia, Tiranë, 1997, f.73. 2 Akademia e Shkencave të Shqipërisë, Çështje të folklorit shqiptar 3, Simpoziumi: Epika heroike shqiptare, 20-22 tetor 1983, Tiranë, 1987, f.292-295. 3 Akademia e Shkencave të Shqipërisë, Çështje të folklorit shqiptar 2, Tiranë, 1986, f.77-103. 4 Akademia e Shkencave të Shqipërisë, Çështje të folklorit shqiptar 3, vep. e cit., f.312 -317. 5 B. Beci, Rreth disa veçorive gjuhësore, pun. i cit. 6 Sh. Demiraj, Gramatikë historike e gjuhës shqipe, Tiranë, 1986; Gramatikë historike e gjuhës shqipe, Tiranë, 2002. 7 J. Gjinari, Gj. Shkurtaj, Dialektologjia, vep.e cit. V Objekti dhe qëllimi i studimit Objekti kryesor i këtij punimi është përshkrimi dhe analizimi i sistemit foljor në përmbledhjen "Visaret e Kombit" Vëllimi II, Kângë Kreshnikësh dhe Legjenda, (Mbledhë e redaktue nga At Bernadin Palaj dhe At Donat Kurti), si një prej rrugëve për të hedhur dritë mbi gjendjen dhe zhvillimin e sistemit foljor në të folmet e Mbishkodrës rreth viteve 20-40- të shekullit XX -të. Shtrirja territoriale e këngëve të Ciklit të Kreshnikëve, siç dëshmohet edhe në Hymje te "Visaret e Kombit" II i përkasin trojeve të Shqipërisë së Veriut: "Kângët, qi siellen rreth këtij kreshniku e rreth shokve të tij, nuk këndohen gjithkund; por kemi me i ndie posaçe në Malcí të Madhe, në Dugagjin, në Kosovë, në Pukë, në Dibër, në Ljare e
Recommended publications
  • Libri I Mormonit
    LIBRI I MORMONIT NJË DËSHMI TJETËR E JEZU KRISHTIT Libri i Mormonit NJË DËSHMI TJETËR E JEZU KRISHTIT Libri i Mormonit NJË RRËFIM I SHKRUAR MBI FLETË NGA DORA E MORMONIT NXJERRË NGA FLETËT E NEFIT Prandaj, është një përmbledhje e shkurtuar e analit të popullit të Nefit dhe gjithashtu e Lamanitëve—Shkruar për Lamanitët, të cilët janë një mbetje e shtëpisë së Izraelit, si dhe për Judenj dhe Johebrenj—Shkruar me urdhërim dhe gjithashtu nëpërmjet shpi- rtit të profecisë dhe të zbulesës—Shkruar dhe vulosur dhe fshe- hur te Zoti, që të mund të mos shkatërrohej—Që të vijë në dritë nëpërmjet dhuratës dhe fuqisë së Perëndisë dhe për interpretimin e tij—Vulosur nga dora e Moronit dhe fshehur te Zoti, që të dalë në dritë në kohën e duhur nëpërmjet Johebrenjve—Interpretimi i tij nëpërmjet dhuratës së Perëndisë. Gjithashtu, një përmbledhje e marrë nga libri i Ethërit që është një anal i popullit të Jaredit që u shpërnda në kohën kur Zoti ua ngatërroi gjuhën njerëzve, kur ata po ndërtonin një kullë për të arritur në qiell—Ky anal është për t’u treguar atyre që mbetën nga shtëpia e Izraelit çfarë gjërash të mëdha kishte bërë Zoti për etërit e tyre dhe që ata të mund të dinë besëlidhjet e Zotit, që ata nuk janë braktisur përgjithmonë—Dhe gjithashtu për bindjen e Judenjve dhe Johebrenjve se Jezusi është Krishti,Perëndia i Amshuar, që ua shfaqi veten të gjitha kombeve—Dhe tani, në qoftë se ka gabime, ato janë gabime të njerëzve; prandaj mos dënoni gjërat e Perëndisë, që të mund të gjendeni pa njollë në fronin e gjykimit të Krishtit.
    [Show full text]
  • Mythology and Destiny Albert Doja
    Mythology and Destiny Albert Doja To cite this version: Albert Doja. Mythology and Destiny. Anthropos -Freiburg-, Richarz Publikations-service GMBH, 2005, 100 (2), pp.449-462. 10.5771/0257-9774-2005-2-449. halshs-00425170 HAL Id: halshs-00425170 https://halshs.archives-ouvertes.fr/halshs-00425170 Submitted on 1 May 2012 HAL is a multi-disciplinary open access L’archive ouverte pluridisciplinaire HAL, est archive for the deposit and dissemination of sci- destinée au dépôt et à la diffusion de documents entific research documents, whether they are pub- scientifiques de niveau recherche, publiés ou non, lished or not. The documents may come from émanant des établissements d’enseignement et de teaching and research institutions in France or recherche français ou étrangers, des laboratoires abroad, or from public or private research centers. publics ou privés. H anthropos 100.2005:449-462 1^2 Mythologyand Destiny AlbertDoja Abstract.- In Albaniantradition, the essential attributes of larlyassociated with the person's spirit, with their the mythologicalfigures of destinyseem to be symbolic lifeand death,their health, their future character, interchangeablerepresentations of birth itself. Their mythical theirsuccesses and setbacks. the combatis butthe symbolic representation of the cyclic return Theysymbolize in thewatery and chthonianworld of death,leading, like the person'sproperties, are thespiritual condensation vegetation,tothe cosmic revival of a newbirth. Both protective of theirqualities. They have suchclose mystical anddestructive positions of theattributes of birth,symbolized tieswith the person that merely the way they are by the amnioticmembranes, the caul, and othersingular dealtwith or theaim are ascribeddetermines ofmaternal they markers,or by the means of the symbolism water, theindividual's own and fate.
    [Show full text]
  • Flori Bruqi Konti I Letrave Shqipe
    Përgatiti: Dibran Fylli Naim Kelmendi FLORI BRUQI KONTI I LETRAVE SHQIPE (Intervista, vështrime, recensione) AKADEMIA SHQIPTARO-AMERIKANE THE ALBANIAN AMERICAN ACADEMY E SHKENCAVE DHE ARTEVE OF SCIENCE AND ARTS NEW YORK, PRISHTINË, TIRANË, SHKUP Shtëpia botuese “Press Liberty” Për botuesin Asllan Qyqalla Redaktor gjuhësor Naim Kelmendi Recensent Zef Pergega Kopertina-dizajni Dibran Fylli Radhitja kompjuterike dhe faqosja uniART Creative © të gjitha të drejtat (f.b) Dibran Fylli Naim Kelmendi FLORI BRUQI KONTI I LETRAVE SHQIPE (Intervista, vështrime, recensione) PRESS LIBERTY Prishtinë 2021 Shkrime kritike nga: Zef Pergega, Eshref Ymeri, Namik Shehu, Naim Kelmendi, Kujtim Mateli,Rushit Ramabaja, Reshat Sahitaj, Fatmir Terziu, Mehmet Kajtazi, Iljaz Prokshi, Lumturie Haxhiaj, Dibran Fylli, Rrustem Geci, Kristaq Shabani, Faik Xhani, Rasim Bebo, Rexhep Shahu, Nijazi Halili, Adem Avdia, Bajame Hoxha... Flori Bruqi-Konti i letrave shqipe PIKËPAMJE PËR KRJIMTARINË LETRARE, KRITIKËN DHE KRIZËN E IDENTITETIT Intervistë e gjatë me shkrimtarin Flori Bruqi Nga Akademik Prof.dr. Zef Përgega Atë që nuk e bëri shteti e bëri njeriu, Flori Bruqi, Konti i kulturës dhe letrave shqipe. Leksikoni pikë së pari është një leksion për Akademitë e Shkencave të Shqipërisë, Kosovës dhe trevave të tjera shqiptare. Flori Bruqi u ka ngritur njerë- zve një permendore të derdhur ne shkronja, i ka vlerësuar në motivin më të lartë që kurrë nuk do ta përjetonin nga shteti, të cilit i shërbyen me devocion, ashtu siç bënë çdo gjë për kombin e tyre. Gjëja më e keqe dhe e rëndomtë tek shqiptari është mungesa e kujtesës dhe e ndërimit, që prej tyre vjen bashkimi, ndërsa ato i mbajnë sytë e lumturohen në gardhin e lartë të ndarjes mes nesh, që po me paratë e popullit ndërton muret e ndarjes.Flori Bruqi është një etalon i paparë, një shpirt i madh që nuk kërkon lavd.
    [Show full text]
  • Liber Leximi 7 FINAL Ver7:Layout 1.Qxd
    FJALA Fjala t’urren – zhgënjen T’mallkon – qorton Ajo të shkel – përkëdhel Të zhduk – të shpik Fjala është ujë që freskon Zjarr që shkrumon O, ajo është kamxhik Që stuhitë i ndërsen i mund! Fjala është e thellë sa toka E lartë – sa qielli mbi koka E hidhët – sa mëkati Që në vete ndryn Fjala të zhvesh të ngjesh Të fryn e shfryn – E bukur është kur sjell lulzim në tokë. Abdylazis Islami Fjalë dhe shprehje zhgënjen – dëshpëron mëkat – gjynah, shkelje e rregullave fetare Bisedë rreth vjershës Ç’mendoni ju, për çfarë fjale mendon e flet poeti? Çfarë fuqie ka fjala? Me çka krahason poeti fuqinë e fjalës? Pse thotë poeti “fjala është ujë që freskon”? GJUHA SHQIPE DHE LEXIMI PËR KLASËN VII 7 Abdylazis Islami i lindur në f. Gajre të Tetovës, (1930 - 2005) është njëri prej shkrimtarëve më të njohur bashkëkohorë shqiptarë, i cili krijoi në gjuhën shqipe në R Maqedonisë. Me shkrime letrare filloi të merret herët (më 1954) dhe ka botuar më shumë përmbledhje me poezi dhe prozë. Shkroi për fëmijë dhe për të rritur. Për fëmijë ka botuar këto vepra: “Mëngjesi në fshat”, “Korrieri Artan Arta”, “Kujtime dhe ëndërrime” etj. Abdylazis Islami MËSUESI IM I PARË E kujtoj shumë herë mësuesin tim të parë. E kujtoj dhe mallëngjehem. Ne e donim dhe e respektonim shumë. Ai ishte një burrë me trup mesatar, i hequr në fytyrë. Nuk ish plak, po flokët i qenë zbardhur. Mbante një palë syze me xham të trashë. Ishte i ngadalshëm në të ecur dhe shumë i kujdesshëm në çdo punë.
    [Show full text]
  • Extensions of Remarks E945 EXTENSIONS of REMARKS
    May 25, 2001 CONGRESSIONAL RECORD — Extensions of Remarks E945 EXTENSIONS OF REMARKS ALBANIAN VOTERS 27. H55706105E, Adriana, Isuf, Aruci, 06/07/ 67. F55325181R, Alije, Ibrahim, Baliko, 25/03/ 1975. 1955. 28. D25513053Q, Ishe, Kalem, Aruci, 13/05/ 68. F10215141O, Ismail Haki, Baliko, 15/02/ HON. JAMES A. TRAFICANT, JR. 1932. 1951. OF OHIO 29. D30503085R, Isuf, Xhemal, Aruci, 03/05/ 69. I15621127L, Irena, Sefer, Balla, 21/06/1981. IN THE HOUSE OF REPRESENTATIVES 1933. 70. D91001052B, Sefer, Ali, Balla, 01/10/1939. 71. E06125026W, Selfiaze, Shero, Balla, 25/11/ Thursday, May 24, 2001 30. G55605174N, Mirjeta, Safet, Aruci, 05/06/ 1965. 1940. Mr. TRAFICANT. Mr. Speaker, I submit the 31. G50601287U, Ramis, Isuf, Aruci, 01/06/ 72. H46015106O, Fidane, Elez, Balliu, 15/10/ following passage and lists for the RECORD: 1965. 1974. The list of names enclosed, are considered 32. G50610350R, Ramiz, Isuf, Aruci, 10/06/ 73. H10224115D, Naim, Hasan, Balliu, 24/02/ the ‘‘official list of voters’’ in two district polling 1965. 1971. 74. G85504119G, Nurie, Qerim, Baloj, 04/05/ stations in Tirana, Albania, as submitted by 33. H65110174C, Shkendije, Isuf, Aruci, 10/01/ 1976. 1968. the current reigning socialist government. 34. G16010207W, Xhevrie, Isuf, Aruci, 10/10/ 75. E25610110F, Nusha, Frok, Baloj, 10/06/ The Democratic Coalition opposing the So- 1961. 1942. cialist Party in the upcoming election, main- 35. H00507154P, Agron, Idriz, Avdia, 07/05/ 76. G60122106S, Sander, Preng, Baloj, 22/01/ tains that this list has left off many eligible vot- 1970. 1966. ers, thus, disenfranchising many Albanians 36. H86102060N, Bujana, Idriz, Avdia, 02/11/ 77.
    [Show full text]
  • Mythology and Destiny
    ANTHROPOS InternationalANTHROPOS Review of Anthropology and Linguistics 100.2005: 449-462 100.2005: 449-462 MythologyMythologyandandDestinyDestiny Albert Doja Albert Doja Abstract. - In Albanian tradition, the essential attributes of lady associated with the person's spirit, with their Abstract. - In Albanian tradition, the essential attributes of larly associated with the person's spirit, with their the mythological figures of destiny seem to be symbolic life and death, their health, their future character, theinterchangeablemythological representationsfigures of destinyof birthseemitself.to beTheirsymbolicmythical life and death, their health, their future character, their successes and setbacks. They symbolize the interchangeablecombat is but representationsthe symbolic representationof birth itself.ofTheirthe cyclicmythicalreturn their successes and setbacks. They symbolize the combat is but the symbolic representation of the cyclic return person's properties, are the spiritual condensation in the watery and chthonian world of death, leading, like the person's properties, are the spiritual condensation invegetation,the waterytoandthechthoniancosmic revivalworldofofa newdeath,birth.leading,Both protectivelike the of their qualities. They have such close mystical vegetation, to the cosmic revival of a new birth. Both protective of their qualities. They have such close mystical and destructive positions of the attributes of birth, symbolized ties with the person that merely the way they are and destructive positions of the attributes of birth, symbolized ties with the person that merely the way they are by the amniotic membranes, the caul, and other singular dealt with or the aim they are ascribed determines bymarkers,the amnioticor by themembranes,means of thethesymbolismcaul, andofothermaternalsingularwater, dealt with or the aim they are ascribed determines markers, or by the means of the symbolism of maternal water, the individual's own aptitudes and fate.
    [Show full text]
  • The Black Arab, Bolen Dojcin and White Angelina
    Preface PREFACE Kata KULAVKOVA (Macedonian Academy of Sciences and Arts) An Arabesque for the Black Arab, Bolen Dojcin and White Angelina Our research into the subject of The Black Arab as a (Balkan, Mediterranean) Figure of Memory, conducted within the framework of the European project Interpretations managed by the Macedonian Academy of Arts and Sciences, was aimed at initiating a new mode of thinking and perception of Slavic and non-Slavic Balkan cultures. This mode of thinking might not be completely new in the general sense of the word, but it is new within the framework of the contemporary Balkan social constellation. For this constellation has long been char- acterised by mutual negations; animosities; exclusive interpretations of the past; immoderate appropriations of the spiritual legacy of neigh- bouring cultures; denials of the right of others to partake in a shared cultural and historical heritage; indicative explications of ethnic cultural identity through the application of historical paradigms; a fi xation on history; adoration of ancient ‘scripts’ of culture; the politicization of our shared spiritual heritage; revision and negation of identities; cultural xeno-skepsis; and the increased prevalence of ethnic or bi-ethnic prin- ciples in the constitution and functioning of states. Our mode of thinking starts from the belief that, at the beginning of the 21st century, in an atmosphere of global crisis and threatened prosperity, the peoples of the Balkans are in need of a scientifi cally based, multi-focal interpretative methodology which will observe his- tory as an intersection of autochthonous and shared constituents. The contemporary hermeneutics of history should be founded upon a com- parative and inclusive epistemological model.
    [Show full text]
  • Hipnozë S. Basha
    Salih Basha HIPNOZË PËRVOJA TË NDRYSHME & SHEMBUJ PRAKTIKË www.dijahyjnore.ch www.sa-kra.ch www.syri3.com Redakturën, lekturën dhe korrekturën Hasan HAMËZBALAJ Recensent Daut DEMAKU Sabir KRASNIQI 2 Salih Basha HIPNOZË PËRVOJA TË NDRYSHME & SHEMBUJ PRAKTIKË St. Gallen 2002 3 4 PARATHËNIE “Lutja është lidhje direkte në mes Zotit dhe të të përkushtuarit.” “Dije se çdo gjë po ndodh për të mirën tënde.” “Çdo vuajtje, çdo dhimbje, çdo fatkeqësi ju formon dalngadalë në fytyrë të Zotit.” (Satyananda Paramhamsa) LEXUES TË DASHUR! Në këtë libër që e kam shkruar për ju, të cilët keni hyrë në rrugën e zhvillimit shpirtëror, mund të lexoni dhe të përvetësoni shumë përvoja të mia nga lëmi i hipnozës (shërimin me të), nga lëmi i zbulimit të magjisë së zezë (shërimin e tyre) - thjesht: përvoja okulte dhe mistike të larta. Ka shumë gjëra të cilat, si çdo mistik, nuk kam guxuar t‟i jap për publikim, se ato mbesin fshehtësi shpirtërore dhe nuk i jepen çdokujt. Ju që jeni në këtë rrugë, ju e kuptoni saktë, kurse ju që do ta arrini këtë zhvillim të lartë, do ta kuptoni më vonë. Ky libër, edhe pse është vetëm një pikë dije ndaj asaj që në realitet ekziston në ne dhe jashtë nesh, besoj se do të jetë një pikë nxitëse për zhvillimin tuaj më të lartë. Ky libër është i kuptueshëm për ata njerëz që janë të etshëm për dije jo të zakonshme, që kanë sëpaku pak njohuri për parapsikologji, magji, okultizëm dhe mistikë. Por për ata njerëz që janë plotësisht materialista dhe fare nuk besojnë në okulten, në të padukshmen, për ta mund të jetë e pakuptimtë dhe e papranueshme, edhe pse të gjitha ato që thuhen janë krejtësisht të vëtreta dhe drejtpërdrejt nga përvojat e mia dhe të rrethit apo të miqve me të cilët kam jetuar, si dhe të ndonjë autori të shquar botëror.
    [Show full text]
  • Balcanica Xliv
    BALCANICA XLIV BALCANICA XLIV, Belgrade 2013, 1–472 UDC 930.85(4–12) ISSN 0350–7653 SERBIAN ACADEMY OF SCIENCES AND ARTS INSTITUTE FOR BALKAN STUDIES BALCANICA XLIV ANNUAL OF THE INSTITUTE FOR BALKAN STUDIES Editor DUŠAN T. BATAKOVIĆ Director of the Institute for Balkan Studies SASA Editorial Board FRANCIS CONTE (Paris), DJORDJE S. KOSTIĆ, LJUBOMIR MAKSIMOVIĆ, DANICA POPOVIĆ, GABRIELLA SCHUBERT (Jena), BILJANA SIKIMIĆ, ANTHONY-EMIL TACHIAOS (Thessaloniki), NIKOLA TASIĆ, SVETLANA M. TOLSTAJA (Moscow) BELGRADE 2013 Publisher Institute for Balkan Studies Serbian Academy of Sciences and Arts Belgrade, Knez Mihailova 35/IV www.balkaninstitut.com e-mail: [email protected] The origin of the Institute goes back to the Institut des Études balkaniques founded in Belgrade in 1934 as the only of the kind in the Balkans. The initiative came from King Alexander I Karadjordjević, while the Institute’s scholarly profile was created by Ratko Parežanin and Svetozar Spanaćević. The Institute published Revue internationale des Études balkaniques, which assembled most prominent European experts on the Balkans in various disciplines. Its work was banned by the Nazi occupation authorities in 1941. The Institute was not re-established until 1969, under its present-day name and under the auspices of the Serbian Academy of Sciences and Arts. It assembled a team of scholars to cover the Balkans from prehistory to the modern age and in a range of different fields of study, such as archaeology, ethnography, anthropology, history, culture, art, literature, law. This multidisciplinary approach remains its long-term orientation. Volume XLIV of the annual Balcanica is printed with financial support from the Ministry of Education, Science and Technological Development of the Republic of Serbia CONTENTS ARTICLES ARCHAEOLOGY.
    [Show full text]
  • Ancient Greek Mythology in the Modern Albanian Epic, "Songs of the Frontier Warriors" Lydia Osborn University of Arkansas, Fayetteville
    University of Arkansas, Fayetteville ScholarWorks@UARK World Languages, Literatures and Cultures World Languages, Literatures and Cultures Undergraduate Honors Theses 5-2015 Ancient Greek Mythology in the Modern Albanian Epic, "Songs of the Frontier Warriors" Lydia Osborn University of Arkansas, Fayetteville Follow this and additional works at: http://scholarworks.uark.edu/wllcuht Recommended Citation Osborn, Lydia, "Ancient Greek Mythology in the Modern Albanian Epic, "Songs of the Frontier Warriors"" (2015). World Languages, Literatures and Cultures Undergraduate Honors Theses. 4. http://scholarworks.uark.edu/wllcuht/4 This Thesis is brought to you for free and open access by the World Languages, Literatures and Cultures at ScholarWorks@UARK. It has been accepted for inclusion in World Languages, Literatures and Cultures Undergraduate Honors Theses by an authorized administrator of ScholarWorks@UARK. For more information, please contact [email protected], [email protected]. Ancient Greek Mythology in the Modern Albanian Epic, Songs of the Frontier Warriors An Honors Thesis submitted in partial fulfillment of the requirements of Honors Studies in Classical Studies By Lydia Osborn 2015 Classical Studies J. William Fulbright College of Arts and Sciences The University of Arkansas 2 Table of Contents Introduction 3 Chapter One: Defining Ancient Albania 4 Chapter Two: Songs of the Frontier Warriors Background and Explanation 14 Chapter Three: Dragon Imagery Found in Songs of the Frontier Warriors and its Comparison to Greek 25 Chapter Four: The Brotherly Bond in Songs of the Frontier Warriors and its Comparison to the Dioscuri 41 Conclusion 61 Bibliography 63 3 INTRODUCTION Albanian history is rich and long, but difficult to find. This is due in part to a combination of the lack of time, effort, and recourses needed to study the area extensively.
    [Show full text]
  • Shkolla Për Gjuhën Dhe Kulturën E Atdheut Dhe Identiteti Kombëtar (6,7)
    MINISTRIA E ARSIMIT, E SHKENCËS DHE E TEKNOLOGJISË E KOSOVËS MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS E SHQIPËRISË Në Prishtinë, gusht 2011 SHKOLLA PËR GJUHËN DHE KULTURËN E ATDHEUT DHE IDENTITETI KOMBËTAR (6,7) LIBËR ME MATERIALET E DY EDICIONEVE TË SEMINARIT MBARËKOMBËTAR ME MËSUESET, MËSUESIT DHE VEPRIMTARËT/ET E SHKOLLËS SË MËSIMIT PLOTËSUES NË GJUHËN SHQIPE NË DIASPORË, TË MBAJTUR NË VLORË (PREJ 26-28 KORRIK 2010 ) DHE NË PRISHTINË (PREJ 02-05 GUSHT 2011) Në Vlorë, korrik 2010 PRISHTINË, KORRIK 2012 1 MINISTRIA E ARSIMIT, E SHKENCËS DHE E TEKNOLOGJISË E KOSOVËS MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS E SHQIPËRISË SHKOLLA PËR GJUHËN DHE KULTURËN E ATDHEUT DHE IDENTITETI KOMBËTAR (6,7) LIBËR ME MATERIALET E DY EDICIONEVE TË SEMINARIT MBARËKOMBËTAR ME MËSUESET, MËSUESIT DHE VEPRIMTARËT/ET E SHKOLLËS SË MËSIMIT PLOTËSUES NË GJUHËN SHQIPE NË DIASPORË, TË MBAJTUR NË VLORË (PREJ 26- 28 KORRIK 2010 ) DHE NË PRISHTINË (PREJ 02-05 GUSHT 2011) Prishtinë, korrik 2012 2 E përgatiti dhe e redaktoi: Nuhi Gashi Fotografitë: N. Gashi, A. Andoni, H. Mehmeti, Zyra për informim në MASHT të Kosovës etj. Shtypi: Tirazhi: 500 copë PËRMBAJTJA 3 1. PARATHËNIE (5) 2. FJALË RASTI (Ministri në MAShT të Kosovës, Dr. Ramë Buja, Zëvendësministri në MASh të Shqipërisë, zoti Halit Shamata) (7) SEMINARI 2010 3. SHYQRI NIMANI, ARTET PAMORE NË FUNKSION TË QËLLIMEVE TË MËSIMIT PLOTËSUES NË DIASPORË(14) 4. MIMOZA GJOKUTAJ, BARRIERAT GJUHËSORE –A MUND T’I KAPËCEJMË ATO? (18) 5. MAJLINDA HALA, TRASHËGIMIA MUZIKORE POPULLORE, RUAJTJA DHE TRANSMETIMI I SAJ NË DIASPORË (29) 6. NUHI GASHI, KAMPIONATET/KONKURSET E DITURISË.
    [Show full text]
  • Epic Formula.Pdf
    INSTITUTE FOR BALKAN STUDIES OF THE SERBIAN ACADEMY OF SCIENCES AND ARTS SPECIAL EDITIONS 130 EPIC FORMULA A BALKAN PERSPECTIVE Edited by Mirjana Detelić Lidija Delić Editor-in-chief DUŠAN T. BATAKOVIĆ Director of the Institute for Balkan Studies SASA BELGRADE 2015 Publisher Institute for Balkan Studies Serbian Academy of Sciences and Arts Belgrade, Knez Mihailova 35/IV www.balkaninstitut.com e-mail: [email protected] Reviewed by Nada Milošević-Djordjević, full member of the Serbian Academy of Sciences and Arts Prof. Ljiljana Pešikan-Ljuštanović, Faculty of Philosophy, University of Novi Sad Front cover Fresco from the Monastery of St. Moses the Abyssinian, Nabk, Syria Photo: James Gordon, Los Angeles, California, USA, originally posted to Flickr by james_gordon_losangeles at http://flickr.com/photos/79139277@N08/7430258250 Translated into English by authors and Ana Sivački Layout Kranislav Vranić Printed by Colorgrafx, Belgrade 300 copies ISBN 978-86-7179-091-8 The publication of this volume has been financially supported by the Ministry of Educa- tion, Science and Technological Development of the Republic of Serbia (project 178010: Language, folklore and migrations in the Balkans) CONTENTS FOREWORD . 7 I BASIC CATEGORIES: SPACE AND TIME Lidija Delić POETIC GROUNDS OF EPIC FORMULAE . 13 Dragoljub Perić TEMPORAL FORMULAS IN SERBIAN EPIC SONGS . 43 Nemanja Radulović ARBOR MUNDI. VISUAL FORMULA AND THE POETICS OF GENRE . 65 II BALKAN CONTEXT Aleksandar Loma TWO BLACK RAVENS. CORVUS CORAX IN SLAVIC EPICS – A COMPARATIVE OUTLOOK . 83 Pierre Sauzeau THE NAME ARGOS: ETYMOLOGY, SIGNIFICATION AND HOMERIC USAGES. 111 Predrag Mutavdžić & Saša Djordjević SOME TYPES OF INTRODUCTORY FORMULAS IN GREEK KLEPHTIC (HEROIC) EPIC.
    [Show full text]