Lexicon Topographicum Siculum in Quo Siciliae Urbes, Opida, Cum

LEXICON TOPOGRAPHICUM

SICULUM IN QUO

SICILIAE URBES,

OPIDA, CUM...

Vito Maria Amico

DjQglzed byHSoglc

////%

Digiiized by Google Digitizedby CpOgle Digitized by Google LEXICON TOPOGRAPHICUM SICULUM MAZARiE VALLIS. Digitized by Google . . . LEXICON TOPOGRAPHICUM S I C U L U M,

In quo Sicilia Utbts, Opida, cum diruta.tum extantia, Moiites , Flumina , Portus , adjacentei lofuJir, ac

fingula Loca deicribuntur , illuitrantur STV D 10, ET LA 3 0 £ E S.T.D.DVITI M.AMICO ET STATELLA ORDINIS S.BBNED1CTI,

Regii Sicilie Hiftoriographi,diiitimin Pittrio Catrinsnfi Lyito Gviih Hiftorie Profifforis ,„c publice

"Biblhtbcc< Primitrii Cujiodit . TOMUS SEGUNDUS Pars Prima

CATANtE M. DCC.LIX. Id £tncorum flcjiicBiii Typogcipkio

flpud D. Jnachim PuJrjum . SVPESIORVM FACVLTATE Digitized by Google [V]

LEXICON TOPOGRAPHICUM SICULUM MAZARvE VALLIS.

RISS Vetus Mazara , quum contrl Africam pbfita, Sarracciiis reruin potemibus frequens, Bt celebrior Siciliie cvaflflet , ampliorem pro* vinciam denomiiiavit^Ndrthmaii- norumque evo, ac aliis fub Princi- pibus jure non excidit fuo* Ab- luunt Valiem hanc tribus ex lateribus Tyrrhenum mare fn Boream , Sardoum Oc- -cidentem verfus , Lybicum , five Afi-icum cirCa-Me- ridiem, Occafumqtie fcftivalem ;"ad Jatui vero medi- terranemn in Ortum illi adjacent Neti , & Demjni VaUes.a quibus Himera fluvius meridionalij & aqui- lonarij Mazarsnfim dilccrnit; hoc fcilicet ordinc-i Ab exiguo fonre fub Nebrode colie, vulgo Atadwia rivus uiius in auftriml prolabitur, alcer vero in aquilonem tendit. Hic -Politium , nobile opidum id lini- Tm Itt P. I. ftram

Digitized by Google ,

C VI. J ftram relinquens ,aliis & copiofis adauflus aquis.nominc, & re Magnus evadit ; Himerii vetuftiliiini nrbis dirutis nnEm[)ns,litfe illorun rdiquiis ad ortum ablutis,prope Bonfornelli rurrim fibi oftium aperit,

StTyrrheno pelago adjuugitur . Jam. rivus alius in_j oppofitas delatui plagas , ad Artifini montis radicei varios excipiens fluvios, itex his falis faporc infe- ftos nonoulloi, quem idcirco contrahit , inter angu- liai Capntarfi rupes ftib ponte inagnifico dilabens.ad

Rupem Roccaftriftara curfum peragit , agrifque demum Leocatenfibui affiifui , mari Libyco fub Leoca- tte oriqnialu menk fefe admifcet . Ex huc auteirw oftio Vallii maritima fic definiuntur. Ab Leocata: promontorio apertum littus ad A- grigenti Emporium excurrit, cuf receui moles portus adheret,ab eaque ad caputjAIbum non abfimilis pjotfljiditur qra . Ad id.olim caput Meraclea Mirioa ftabaf, . & pone Platauis amnis in : mart raergitur Le- nitcrinde finuofuni Saccam cxcipit, eique proximum S. Marci caput; uude ad prifoe jelinuntis moniimen- ta procufvuin iquoque littui fpcftatur, Belicis oftio infigne . Mazzara fuccedit cum portu , fej laeu mari.rjmOja.cuju* vicino Feti, (ive Fedcris capite oc- ' ciduum littus initia fumit -Huic celeberrimum Lily- beum fuccedir,ex tribus pracipui* infulf proraontc- riis unum.Boeum vuIgo,StiIIi iuheranj Marfalaurbi, portusque Auftriie ,magnis hodie moiibui oppletus.

Habct fubftquens ora J.Pantaleonii , ubi vetus Mo- ty» ftetit, Burronii,aliafque minorei infulaa objaccn- tes; Nec ProcuIX Theodori Caput,ui|de Divpauum ctadejusportum navigatio inftlruitur. Contra hanc plagaminalto ptlago cdebres JEgniei infule: Marr- timt , ^Egofi , & Forbantia , Maretimus , Levinfus , St F*

Digitized by Google 3 ,

C VII Favognana vnlgari vocabulo,jacent,acfupra Drepa- num Ery» monsfubrigitur.Ab hnjus portu adJ.Vi- ti Caput, veteribus ^gitallnm teudrtur, qtiod eft.Se- gcftmi ampliflimi (iuus occidentale, & borealii la- tcris initium. Scamander ad intimum littm fe eio-

ncrat ; oppofitumquc Ciput Rama ad ortum aceedit, cjuod illud Urfi cxcipit. Sinuin porro hunc abEm- porio, opidoque cognomine Caftclli Maris Siculi ap-

pcllant . Sinus alter brevior ab Urft ad Caput Galli, in quo infula Feminarum}& ora en Gallo.ad Mon. tit Peregrini, olim Eri+e radices, Panormitani amce- niflimi agri profpeilum aperiunt. Molcs fubinde_> portut cjufdem urbis Metropolis, qus magnificcntif- Gmit fuperbient cdificiis,cum primis Itali; conferri> paucilbue fecunda in Huropa cbmputari merho pofle fine aifentatione affirmo. Illius finum iZaflaran* Ca- put ,fivc ingens fcopulus fub Gerbino colle excipir;

hinc ad ThermaJ ufque Himerenfes , & ab hae Urbi Vallis. ad Himerse Septentrionalis oftium , reliquum Maiarse littus ftrme arenofum promontoriolis aliquot diftinitum procurrit. Id quippc oftium Himerx.feu Magni Fluminis regionis eftnoftn estremum ad Bo-

rcam . Ab Leocata igitur palfi u. xcv. Maiaram ufquc, a qua ad /Egitallum stvii.inde adCaput Galli i. &ad Himerat ollium xi. computanturi Ab hoco- flio ad Artclinum infuhe umbilicum XXX. atqus ad Leocatam xt. defignanr Faiellus>& noV.iflimus iiitul* Dimenfor Comei de Schmettau, quanfvis in Mappa Seutter, medius fcrme Artifinus tolloccturi Finibus delcriptis ,jam qure Vallis paffim deeo- ra , ac dotes /int, breviflime profequar . Metropoli Ur- be,& Regni Capite, Proregls idcirco, & Confula rium totiw infiihc fede iJJa gloriatur; bini Arcliiepiicopa- tus

Digitized by Google ;

t VIII 3

tus , rotidemque Epifcopatuum catheifoe non vulgarc or»aiTii-;:ium ciik.n conciliant; liegias Civitates quin-

lieciro , Sc opida fiipra centum eiiumerat ; Fiumini- bus Jielici vel maxiine, & Platani; Montibus, & Eryce

cutn primis; Nemoribus j Balneis faluberrimis, ac lacubus pifcolis cekbratur. Agri iclioitas infignis; fru- (tuura copia ubeirima ;me(TcJ laigifltma:; pingues vin- deoii»; pafcua gratilTima. Sex hiuc Eraporijs omnis generis frugum refcrtis intlrudta , iu cxteraspro- vincias divilias effimdit fuas, populifqne nedum in- digenis, fed externis etiam cotifulit . Mazara: Vallis in ultimo publico cenfu de anno mdccxih. focos 99- 191. Panorino exeepta , animas 568701. exhibuit

Panormi autera 102.106. cives cuumeratitur ; fed no- villima defcriptio longe copiofioies cum lares , tum, incolai adnotavit;hecauteni in Kegiis libris exarata, lucem nondum afpexit ; quos autcm ammarutn cenfus efo p;-ofiTO fingulis in locis , Se noviflimo» cont- pello; ex privatis Parociiiainm libris accepi. ,

ABICA

Digitized by Google ,,

A B *

BICA Cafale in Drepaniuno ter-

ritorio.. aliter Labica , quod anno vecexx. juris erat Guillelmi de Lin- quido, Joanxacia: Guillelmi filius Guaratrio Vigintimittio dona-

Vi't, rera contirmante Friderico III. !nm mccclx. De eo in Capibrevio

& , in Cenfu Fridcrici II.

ABORANGIUS Ager . Vide 'Borangius. ACCIA Vicus hodie in agro cognomine paflus s. x. circiter ab urbe Panormo in hybcrnum orruin a maris Jittore haud procul, iter denique fiabeutibus Panormum ab Deman* Valle occnrrens , & caupouam fivc hofpiratoriam cxhibens tabernam. Ibi Blafii Spuc- chea,ejufque hrredum «mcetiiflimtim ruburbmnin, qui dunt primariii in Sjcilia fuugeretur mutiiis, homines congregavit,.& parochiam conflruxit Sancto Jofeoho dieatam . Succedunt ad eamdem parochiam fpeilan- tii elegam & magnificuni Priiicipis Valguarner* Su- burbanum, nec non illud Ducis Andegavenfis, quod tlitimim cxpeftar raanum , & minoriJ nora atia . ACBLLUS ArX olim ad ^Egitallum promonro- rium exDiodor:Iib.24. junlus in caftri ad Lilybosumf abiit./r noBu Erycem adcrtut ottupavit \& Jggital-

'lam communivit , quem nune Aeellum sieaut ; nccc. nnTitibui prtfidii reli&it . At Canbah ,ubi htacir- tc £iyeem jam tentri ab bofle nfcivit , irotfa mnniim mlitUM Kevf&ut illuc depvrtat , prefidiumque jigiteU li adortus heo pnitur ; faBufqitc fupirior , alhs intt- rrntit, aliot ad Erycem fugat . Cajleiium dthinc tria itrmatorum miliia) cajfodicbarn . Ex hoc nou Icvi prs- fidiarii rnilitf* puajero Agellam arcem irtgentis ambi- A tus

Digitized by Google tus fyifle ooinor . Deeit , ubide proraotitorio sEgitallt. ACITHIUS Amnii Ptoleraaro cx veteribus me,

maiiriii quod Atys fuerit , cujus Plinius memiuit,ho- ;

liii- Cirabis , Cluverius opinatur; reliqui ex rcccntlori.

bus 'Birgim in eo recognofcunt - At enirn Ptolemmt

hibet : Sciinuntisflaminis oflium , Acithii amnis oflium, Li/yhtsum gti4um& promoHtirium. Qui cevte iitus,

neque Aty. feu Carahi , qui inter Thermas & SeKnun» tcm ftfe mari adjungit; neque 2/rg/inter Lilybceum,

& Drepanum fiuces aperiejHi, convenit ; nifi apud Gco- graphum in Sicilia; lacis defigiiandii variis crroribu* adfuetimmutn, irrepfiife errorera dixeris; aliis eninu fluminibus hac io or» vetuiii fmit nomina, Sirgi nou aliud tjusm illud Acithil paffim appingitur. Oritur c» duplici fontc f;* p. u.a Salcmi, S.Georgii nerope , &

Mangiad.iino . Confule 'Birgss .

Fluviu» , ACRAGAS & Urbs. Vide Agrsgat , 6c, Agrigtntam. '„ f ACRISTIA Opidum in editis r.upibut fiodic de- fertiim ab Juliana, & Clufr haud procnl. Fazeliui fuperiori fua setite deletum dicit, cx cujus reliquiis re. ccnsOpidum Burgium au&um. Criftitt c*ftruin(s Re- giis libris annoMCCcxx. Francifcui Vigimimiildus te- ncbat; fcqucntls vero fieculi anno vm.jurii crat here- dum Nicoiai di Pcraka , Cluf», Julianfc , & Bivon«

Comitis . An vetus Siirtbca fuerit.de qui fuo loeo,' Cluvcrius fubdubitat. Haud 'na-procul aTrhtala,itr~ fus feptcntrioncs•;epiiu>» dfertam, vulgari nocahulo A- crifiia ,qiiod&vicinitate ,&mrninii quaiam ftmiiU tndlnc sidnrir e!/: autiqtii illa Scirthea. [dem circ» Acrifliam iletifle oliin Craftum Sicanicam urbem g-

' ,' ' - ..." pinatur. . „", . B r ^

... ACUTU5Moaj,C*f/*j ( 6tvuiBivoce MtntCuti

Digitized by-Google . .

tiut , Sarraeenis Cux. Ad occiduam Panormitani «gri regionem pyramidis inftar iefefubrigens, ad cujus ver- tieem dukjs,& fiigidie aqua fous; eirca latera vera ctyptx ampl*& promnda;ad radices denique fatises- tenlks fmftifcrse arbores & oleC; fuccrefcunt. Cticio u- trinque adjunfti miuores coJIas duo , & ipll etiairu. atuniinati.

ADERNITJS Vallis Mazarse olim cafale , .cujus •rat Dominus fub Fridcrico II. fsculo xiy. Franeifiitt M""giavaeca Meifanenfis Miles ADRAGNUM Sarracenoium Ofaie haud procul aSambuca, Chrillhnis cultitm flr^Moiitifrcpalii ir.ox ,

Monallcrio a Guillelmo II. cutn aliis concefiiim . Con- tedimai & dmamui vtrba Regii dipiomatis funt, Pa- dicuit- normt uclxxxv. ipfi Eccltfix Cnfalia hae , qu£ tur Juiiana, Comichi , Adrs£ittii* , L.fiitwca ,& St- Nn , cum omnibar fuftii itnimentit, ptrtinentiisfu-

i' ,Cfcum Cappeliis torum . Moijregilenlis Archiepif-

copi beneficio ad feculi dyiiailas pervenit ; hioc Eleo- filia nora Joannis InfsJitis tenuit , ejufque hcres Auto-

niut de Lana. Cottfule Sambaca . Cluverius Adronet*

Diodoro memoratum , rti hoc terrarum trailu Adrsgrto locum ceiliflc tradit. Fazellus deleitum.ruinifque folis&nointneTuperftes Adragnum dixit ADRONUS Vicus antiquiflimus inter Segeflam

flc Macelhm , munitus tamen , & ab Romanis non ex- jugnatus. Adronem vicum ,inquit Jib. xxiu. Diodorui,

fr.jMeeelUm ptr mukos Jiei , qaum oppugnajfenl Ro- vtani,re htfefta abivcre. ADliJANUM Nemiis intflf Pritium& Bivotum

«nationi aptillimum . Jn eo olim GuilleJtnus II. Siei- Ux Rex aprntn interfccit, votoque coneepro, Monafte. rium «dincandnm curavit ,quod S.joannis de Ercmi- A z tis

/ Digitized by Google .

tii Panormi nnitum voluit. Pirtui celeftc ibi oSen^ tu.a fjiluTn Guiilelmo fcribit PhorbantU jEGADES Infuia; , &suQ , & Hien, Fafignnna , hodie Ltsanfm , Ai,irctima\ , & coutra-»- Drepanutn tc Liiybceum Sicilis ob|icent . Huut Ciu- verjuj Hieram Alartiimtim , Favogxanam jfigufjm , Phorbantiamque Ltvanfum elfc . Addit Pliuio lib. j. csp. S.fluciunJm inful.un m.:mor;iri ,& Hi^roiiefoiu; primaraque Ptolcmej Pjorbaniiam pucat , alteram, uti t\ iiominc pitet , Hicrjvm . Duifjuiuift CclUriuJ M- gjthes dicendas mordicus fubitinent, velacapiti fylve- (tribus , vel dcnique ab rupibus, afp^rifqu^ fcopuitt, quorum ingens copia apud Hicram & Phorbintiim , adeout noiinifij Nautii locorun peritii adirt polfnt.

Liviui castero Florm , MJa .Siliut, ot St.'phvius .-dâ- «;,ultima fyllaba non adfpirau, paifim vociut.mii- dem Duafquius advertit , qui vocjbulu.n sEîdei Eu- ftathio ufurpatum nihilominui nou inprobit . Con- traCluverius utrimque diclione.a sEguei & jEâthtt

Noiiii , 3c Fraculphi authoritate vcluti vitiatai impro- bat. Polybiu» Agufat nominat.Id vero vocabuli ,qua- vii unius tantum iufulj.uti vidimut , fit propriiun, re*

Jiquii etiam appingitur. • : Celcbres funt vEgades ob cladem Carthaginien- fibus fub Annonc Duce ab Homaua cljfle, Catuto Lu» tatio Confulc Przfefto, iflitjm. Ccntum quippe vigiti. ti r.ivcs illi imiftrunt, qujium l. fluftibm abfortx; Liir. vero cum captivti x millibus in viAorii potefta- tcm dcvencrc. B:lIo hinc Punico primo tuuc hiiit im- pofitus. D; his detiique locuium Virgitium Pompejui

Sabinus affiimat : Satra vocant liali mtiih in/lvffihut arat. Vcrum alix omniiio creduntur Ara: fcu fm ,ubi ftedcra utriufquc gentit ift* funt . Qjto euim p jttu S.t-

Digitized by Google .

M G f firit xa, fcu feopuli dki poifuit J&^iJa , quum amplx iiifulae, uti oftendam. Aliie proifuj inter Siciliam 3t

Sardiniam Ar* mcdiii in fivSlibas dicunrur . Cluveri- us Sibinum fecutm errori & ipfr patuit . Suif in loci» de fingulis veiba faciam.

./fcGESTA . Vide Sege/la.lbi de ^tftani Em- porio , hodie Cafltlla ai mare, ic de Aquis sZgcjlanis

yEGlMURI Scopnli , fen pirvc Liftd* alitcf Ara,tt quibus infra. .iEGITALLUM Promontwitim, Agiharfiim Pto- Iemco;Ciput S.Vui FazcIIo, Caput J. Tbeodtrj Clu- verio. Attiium quo>e appellatum Oiodoiut teftatur, de quo |jm veiba feci . Caput S. Viti fub Etyce «d Se- ftentrionct inter DrcpanKm , & Segeflanum Hmpor:. um, vulgo Cajicllttm ai mart ,

& Drepanum j^hharjom conftituens , cmcndarHh». Confulc S. VHi Capui t Afy'talti quoque meminit Zo- naras lib. t. ubi Arcem fuiifc enirrati.de qua Diodo. Mis. Vidc Aeellns .Veteris habirationii ingeutes rcliquias,fvulguj Camerranam vocat ] , Bc Arcis olim iu. gcutii,qualis Aeellas, hodie videmu*.

JEGUSA hodie Favagnaiia , de oUa inFeriui.

AGATHERIA Wavius . Fiamtea iai> inquit Are- tlutjfrojn Thermai Pantrmm «r/iti ttlhcant: Aga- tktriam

Digitized by Google .

9 A O fieriam unum nedie nomiitt , Q* Terejlam altirum, qmt fontcm TrabU efft fpinor. Igitur Agalberia eft Are- tio Thermarum ainnis , de qm> fus loco . Agathcrie Sicilic; fluminis prope TtiirBus memiriit eciaiii Bftc-' cacius. Id hodie vocjbulum amilit AGRAGAS Fluvius , a quo cclebrii proiima^ nrbs appcllata, hodfe S. Biajii ,»tq\xe olitn Dragat e« tiam diilosJ AGRIGENTUM totjus infuhe poft Syrscufa»; tirbt o!im nobiiis, Gr^cii AKPA fAZ . Siculii Girgen* «.complurtbuJ memoratur fcriptoribus cum poetis; (um hiftoricis. De illius ortu Thucydides lib.S. Ge- iarrt Antiphemui t Sboio, & Entimus e Creta iacen- tet tolonos , camntani opera coniiierunt anna xLv.poft* quam Syracufe coniite . Anno vero cvm. a Jua urbit frintsrdio Geien/ti Agraganttm toniiitrunt, aftumint iinoainantes urbem . GcJ» OJympiadis nu. alvno nr. 01 iginem coguovit ante Chrillum Douiinum dcxc. A- gTi^cntum hinc Oiympiade iux. atite Chriitum Bt.iLwri iundatum cenfct Cluverius; DodveJIm vero amioi, Clympiadis i. Quod i fiumine nomen icceperie vEIia- t>uscriam*arie.Hiftor:lib:u.c. ^i.amrmat, & Pindarus in Oljmj OJe u.tfabitacuiom jfui/ii urbent appeilar* idelt.quod ejufdem eflet uomini» cuiji Agrtgantc flu. vio.Polybius vcro ex Fazello a foli fcrtiliratc etymum «Jeducit. Gclenfis porro colonii auchores Ariftonem, 4 Piltilum dicnnc, Dcfccibitilla Polybiuslib. o. hocpa- flo A^rigentum propter firmitatcm muniiionum urbit fu!;brlfjdmsm operitnt magnificeniitim t/icrifqac-r frtflet civiiatibui .Etenim quum (it urlri a mari ctut- omiia abunie 41m fadia ivm. fuppeditat comwoiiu , q*t jhlet mare affcrrt . Ambitus vtro ipfiut rta- tora,tum arit egrrgic eji uunUtit \intii;ketus ftiippt

Digitized by Google .

A6 , tjm mnras tfl in sertiet ruph, nudi , pradurtque faxi , & ctua fuepte ingenio foei ,fua artt ,' elucet . Olympii Jovis temph , guumjsm prope cjjtt uit ttflum indueeretur ,belhm impedimento fuil.Ab foth '''"^J" tiwpore. ,ex,ifi opida.,nunqmm po/iea* lolopbbnem-. tsdijiaum imponeri Agrigcntini vtluerunt, r,::::n>: p,;h::-,s cc.LX. hn^Uudine pirrttlum ejl, «/_*. vers> ptAs iatiluio pattt ,& ad xm.pcdes altitudo,fan- ihmentd tamen cxctpto attoliitar. Maximum hoc t>m- >::::,;: ,! , fer j^jk/am babcntur ,& magnitudine jubJiruUionum cum ctter.it fuoque comparari meretun Pcrgii hmc hiftoricus (cmpli partes fmguUi defign.... -e,quod rcdicet utucumpj.ri eti_us coluont afluree- rcnt rotnnds mrinre.u», re d quadrata intus forra»; .' qsnrumambitus ab extersia parte m. pedci babuerunt tanta jlrigum ampVstudine , uti eorpui bumenum infe. ''«"f/:' "pte pojfet -fmtcrnui sero pedcs xn.tontineret ^orticus.fiibdit.amp.litodiiie ftupend.i elTe ,iri qu*. rum pane onentili 1 GigantUHi cpnfliftus , essl.it urt_, n.iign.tudme.&ekga.itia operis cxcdlens vifebiturc. adoccaimn Troi s «pngnatia. effifta ej-at , ubi her.es'

Digitized by Google ;

8 A G finpuli ITahre ad fubitus fui formam elaborati ee!e-

brabaiitur . Mag.iifiaHtivTitni ttuiut cJihcii mdera fu- peifunt adhuc ab incolii Gigaotum 1'alatium anpel- fata,c

jiumenu , accuMtiirmus fcriptor eomple»

licet Ccreris , & Proferpine; templum , de facrii hodie Chriftianis dicatum fub S. I

JovisPoliei in arce , Polieno in Stratagem: memoratum junonis Ladnij.ubi tefte Plinio eximia Zeufc tabu- lajjovis Atabyrii,&Minerv;,qnorum Polybius, uti

fufo Gmulacrum « Tullio ; Concordise , tk Pudicitic. ex eodem Fazello; ^EfcuIipii ,itnde pulcherrimum Apol-

linti figitum Vcrres abttulit } Vulcani , a quo Vulcani- tumulus ,apud Solinum celebre; Caftoris, & PoIIu-

cis ex Pindaro ; Pifcinam xx. cubitis profundam paiT. m. in latum , & longum patcntem a Diodoro defcriptam. Aqu^uflus Feacios a Peaec Artificura Prasfedlo ap- pellatosjTheatrum eminentifiimaai, quod JuIiusFron-

linui celebraVit ; Theroni* denique fepukhrum. Ex qui-

.HuJ,&a!iis illud verum effe eomperimus , quod Clttvt-

r{'tis teftatur : HodU inquieni ,'ttmplorum wttraia in. gtTtts ,bk atqat ptrmuitf reperiuntur rtliqxi* ,mt- Ktit? ab ta urbis bidiermt partt ,qaa srtum jblithy- ItrnifpcSiai ...at qtti adeo nuifas ptr omntm infulam

antiquitatti rcpcriffe mt biftt tomparandai fatcor ; Dc Gtmko porrO »ree olim 4frigf»/f ,deque fluviiaade- mdcnr urbem fpeftantibui » Polybio nteui(,ratis fuo

loco . Interim qualis firiu prjfcntiarum urbi cidemev- plicibo. Occupat recena Agrtgtmum fuprema.ni eam col-

Digitized by Google , &,

lis partsm , ubi olim vetufla ars ftabat, io Camico appellata , oceafum , meridiemque , & proximum refpici- ensraare;concludit hinc munimentum illud natura, arta Etftnro , de quo Polybius loqumir, ac tata idcirco declivis eft fitus . In tumulo princcps Ecclefia,E- pifcopali cathedra nobilis, S. Gerlando ejus poft exa- ftos Sarracenos primo Pontifici ab anno ucccr. facra, quem fingularem cives Patiormm colnnt; Adhiret hu-

. ic Epifcopalc p.ilatiura amplum ac decentilTimum , nec inde procul arx furgit editiori in loco ad ortum, olim munitillimaaGualterio Gerlandi fucceffore, uti fcrunt, contra Sarracenoru;n incurfus extrufta . Templum i- pfum maximum idem S. Poiicifex ex quadrato lapide luffit , ac fexto completum anno Detparx Virgini.flt

S.Jacobo Apoftolo dicarum tunc voluic . Bertuldus d« Labro fubinde aono «cccv. coiif>cravic; Franciltus Gi- fulfb Epifcopus raagnis impenlis iniUuratmn , in me- liorera fbnnam redegit , alcer denique Francifcus Rhi- nifronte eleganr.ilTiina ad occafum vergence ornavic. lbi hodie Collegium eft Canonicum xi. confiatam_> primariis Alumnis, Bencticiariis xxx ,cV Manfionariis xxvi .Sed inter illw Dtcaatu ,Cantor , Artbidiaconm, $c Thcfaurariitt eminent; quorum llnguli pinguibus gaudent prebeodis , redditufque ex Discelis decimis percipiunt . Jam vetus Claroroontanorum douius, qptam celebrat Fazellus, eamque opiduJi fpeciem prebere dicit,ad paucos diffidet paffus . In ea Clericorura Se- mnariam Cefar Marulhis primum hdlxxv. conftituit Vincentius quod fubinde Bonineontrus , Epiicopns Sc ipfe «ncvu. ampliavit , fuccefforelque certatim augere. curarunt,uti inter cieiera totius infiila; Ephebea precipuum paflitn eredatur . Succedit civicum Pretorium Kininelegans prope forum jreljqu* nobilium ides oiv Tom. II. S nata;

Digjtized by Google ,.

io A Q

nati , fed Teteris ttvi pene omties veftigia. retinenc, Intcr facras diftinguntur Parochi* S. Michaelis , & S. Petri,qu$fuoshabent Curiones,ac tcrtiaS, Ciucis in Suburbio, fub Cathedralis Ecdeflz degeus juie. Hu- jus autem Magiiter Capellanus ex fceundariis Cano-

riicis unus eft aiterriatim , ac per annum munere fun-

gicur ; fed & roinores , fcu filiales Ecclcha cum laicorum Sodalitiis vu. enumerantur, in quibus omnibus decens cultus minime delideratur. Monalticas porro familias complures Agrigentum

fbvit cum extra , tum intra mcenia . Bjiiedittiui enitn in S. Maria: Bonamuronis excepti fucit ad primum la-

pidem circa iittus , qui fubiude nccxivui. Ugonis E- pifcopi authoritite,&Friderici Cefarif decreto, iurra ad ^dcs Sarraceni fub Theodolio Abbate migraruut Altera Cillcrciciiiium coionia ad Phalaridis vetus Pa- latlum, ejufJem Pontificis donatione auuoMCCiii.Pe- regrinoS. Marie de Adriano Friore agcnte, dedu&i_.

eit . Utrumque locum Minores Capucciai, & Obfcrvan-

tes poftea occuparunt , uti mox dicam , Canonici Re. gulares S. Georgii de Alga templum quoque de Mon- te Serrato paff. m. v. -ib urbe hodierna incoluerunt quod olim fuperllitiolum Vulcani fanum in colle Vul- canio, omnium admirationc digniifimum erat, non longe a fonte, ubi oleii fupeinatat. Ex co illi circa mdc-Xv_ receffere ; fed in obleqtiiu n Dcrpara , & Virginis Ro- falfs atdcs publico _re au£t.i eft , hoJieque illius e marmore fignum atfiibre cxculpwrn fumma fiequcntia, ac pictate colitm-. Carmeli Eremitis ex Alia.B.An- in Sicilia locus Agri- gelo duce, trajicientlbus , primus genti attributus dicitur in Rabxtello ,fcu parvo liib- urbio, quem novis edificiis gens Claromontjna fubinde iiobilitavit.Eodem iu fuburbio Fridericus Claromon.

Digitized by Google ejulcnje anno ncccxv. S. Dominici afce- tanu! , fratres hodie intra porafri- lis coenobium edificarunt , quod obfervan- Tim circa forum, nedum fabricis, fed regulari Horunu tij,&e>Limia.alumnorum do^rin* fplendet . Bpil- cniro duo >n CollegioSS. Auguliini & Thomi ab CopoFrancifL-oRayinirer prope Semmariiim iiiftnuto, Sacris Cannnibus ,Ct morum Theologii tradcodi» in. cumbunt. Anno Decimi quartt feculi viti. Claromor- luas ma- tani rurfus, Manfiedtilquc cum pnmis edcs gnasConventualibus Minoritaois ad crvitatis mcenia, £ccleiiam_, congruos deftgnavtt , io ortum , ceofufque ui conli.uxit.gentiliiias adhuc iener.n prafcteitem , quamevoomr.i pra-cipui cx nobilitus fe infcrri - n>ot- .emand-tunt,idque illmum flcmm^n fepulchtis ap- paucis tn pieU tcflantur . Strudiuta porro Creixibmm vete- Sicilia decedit. Minores quoque Obfervantes in Ci- ri Phalaridis palatio frb S. Nicolai nomine , unde ftercienfes receffere, quod pafl^u.abeft.ac ruinas often- e«- tat ingcntes, coaherut. Author Mattheus de Agrig Regis .ufpiciis lo , vir pietate claiu-, qui Alphonfi tertium in Sictlia ftatuit,&iv. mo-S.Viti Mart: ti- tuload D.paff.fudavi[,que_a Bonaventura Sci-fti» Re- formatis ejufdem ordinis wdlxxx. crocatis , attributa-. Hieronymo Rizzo ejufdem Tertius S.Francifci ordo , alumno agente, in Deipara de Confoktiooe ad forum ve.uaS.Mari? antuDXxm. fu3 fixit fedem . Capuceinis Virginis imago in Bonamuronis ceflit , in quo Deipar* pariete depicta prodigiis clara folleroni feftiv.pompa, & nUndifiis die vm. Sept: recurrente celebratur, Verum et hoc, faculi eiapfi anno xcvn. in aliam opportunio- tem regionerafub monte Athenaoad auftrum, cupref- fis,aliirque confltam arboribus, ftatres demigrantes, nova Eccleiia, quam Francifeus Raymira- confef ravit, n°vo- Tom. II. B i

Digitized by Google novoquc inftituto Conventu, ed Virginis iconem tran- ftulcre.jam Miuimi Paulcnfes S. Cruei) nofocomiurn hdxix. juxta primariam urbis porum dc Naro appellatam,qu* ad proximum mare civibus eit iter,occu-

parunrinRabatello. Id coenobium raigMificuw , ac populi pietate ftequens dixic Pirrus . S. Aujjuftini £re- mitj, rem promoventc nobili Setaiola famiiia udlxxxiv. prope S. Seftaftiani Ecclelum intra mDenia ad auftrura dccens afceteriuro habucre. Marccnarios ad «dcm S,

Mariae de Mifcricordia prodigiis , & fiicliu.n vcuera- (fone dudum celeberrimj in Rabatelh, znno eodcn» exceptos Antonius Lombarduj Epifcopus variii affecit beneficiis. Eofdem Refurmacos in S. jucobi olim pa- rochialiextramuros anno udcxx. ab Epifcopo Vinceu»

tio Bonincontro fundatos memorat Pirrus ; !cd ex duo-

bus hodic hoc fecundunt fupcrell , & in eadem S. Jaco-

bi Ecclefia circa auftruro fiilgec . Oratorium deniquc S. Philippi Neiii anno mdclyi. Anconii Antinoris pii Sacerdotis opera, in pervctufta, fed exigua S.Jo. fcph Ecclefia creftum,eain ampliorem fbrmam reda- dta,viget hodie fplendidura haud procul i foro. Ex Sanclimonialium clauftris infigniu* eft Mona-

fterium , Grandc nnncupatum, Ciftcrcienfij inftituti, ia S. Spirirus ede a Fazello, & Pirro Claromontanis adfcri- ptunt;Atablnvegio Marchifij Prarfolij ManfrcdiCla- romontani .Motycx Comitis matris opus jure vulga- tum, uti fiindationis carta uccxcix. menfe Augufto exaratafatis deciarat Subdebanturinitio Ccenobii Ca- femaris Abbati , nunc ad EpiTcopum illaruro cura fpectat, egregiifque isdificiis occiduam Agrlgtntl plagani exornant. Alteruro.quod Pflrzraw dicunt, S.Mariat de Auxilio ticulum refert.ac fubS. Clar* rcguta ab annr>

. eft fati* md . . condiuru laudatus Pirrus . teflacur . Ejus

Digiiized by Google . ,

elegios Eccfclia , Clauftra in urbis centro raagni Sub Tertio Minorum ordinc poftremum S. Vincentii hodie nomine venit,quod id Deiparst de Commen- data Eccleliam olim Didacus Haedo Epif. anno mdli*- xvn. conftiruitjfitin aptiorem locum Bonincontrus fe- -quenti fasculo CraDftuIit. Non omifertm ci S, Grcgq- »ii PapeEpiftoIisS.Stephani Monialium Parthenonem iunocefcere, qui ab urbe paff. w. diflicus « fama, & veftigiis ibi ftecit.ubi S. Marci hodie recus Ecclefl» exurgic . Mulieresadmeliorem frugem converfas exci- pitS, Anoe Gyneccaai cjnfdc Epifcopi Baninconrri juf- fufundatum.cui puellarum virginum clauftrum adhe-

ret . Egcnis agrifquc fbvendis Holpitalis domus patet ampliilimajSitbS. Joinnis de Dco quoque nomine *. Jiud viget pro puellis ad auftrum conclave; nec non B.

Maria pro eodcm fequiwi-iexu - Caltegium S. Rofjlil ticulum fervar. Mons denique Pietatis,uei vocant,fa- tisdives ad iHicita extirpanda fcenorain S.CeciK;, E- pifcopis accurantibus exuc . Milicares Equites" Theutc- nici cumfuo Prsceptore dudumS. Marie. Magdalen* Eccleliam tenuere.quam bonis audlara Manfioni de_ Panormo Joanncs Claromonranus anno picccxixir. fub> didit.At fcqucnti fjculo , Melfanenfi Ordinis Jcrafo. lymicani Prioratui Bernardi de Caprera doiiarione, Marcino Rege confirmante, addicitur.Eft hodicS.Jo- anuts Baptift* nomiue Commctida, in qua folemnc' S. Marix Magdalens feftum celebratur Ex mosnibus, Sc turribui per intervalla aflurgeiitibu* major potiorque perdurac pars. Portz pricipus tres patent.quarum una adoccafumaPonte.altera in ortura » proxima Naro ctvlcate; tertia ad aquilonem a Maaar»

Jenominatur . Pons a qm occidua porta , magnificus It unius fbrnicis fupra Agragantem.ieu Dragura flu*

Digitized by Google 14 A G

»ium fubrigitur . Amplum , & iVequentiflirnuia adhsret ir.ccnibus fuburbium circa eamdem cceli plagam. Ad mai is lictus noftiis diebus ingeuti fumptu, Lauren- tio Joenio Epifcopo xs fuppeditante, moles portus con-

ftru£ta,ubi& celebre frumenti Emporium aflurgrt . PB- blicis hifce operibus urbs ornata jure Siculis in Re- giislibris Magnlftcx titulum prsefert ;Gigant«s in fcit- tooftentat arcem humeris fubftinentei , &Comarchi*

caput andit . Pratfeclui indigena militia Agrigeminus « circumpofitis opidis collecios pedites dccij. Equites Cxlvi. fub fignis educebat. Armorum Dux aRegede-

legatus fupremas agit partes cum in civilibus , tum in beliicis rebus; Magiftratus Decurionibus iv. & Syn- dico,nec non Maleficiornm Qiisftore coalefcit ; Hic

fuos habet tl) lege peritos focioi, qui de capitalibus

non judicant; illi in publicoRegni contllto v. proferunt votum. Laresficuiojtvi.compleftebatur 1450. animas

11791. fequcnti focos »398. incolas 911* . fcd ex Pirro ii62.1ares,civesS8Si. Decurrentis fieculi anno nn.

lares 1S44., incolas 1 1371. novifilme 11070. Epifcopu» in Comitii» Ecclefiafticos inter proceres vi. occupac Jocum ,&Panormitano fubiicitur Mctropoliti. Ampla juris dicendi facultatem etiam in nrbe poffidet, mode- raturque res facras in Regiii civitatibus fex, opidif- qnc hodie circiter i~ qnie Farelli state erint ex majo». rtbusxxv. Scxtut 8c quadrageflmus a S. Libcttino primis Ecclefia: ficulis pontiftce hodiernus computatur AndreaJ luccheiiuj pstria MeJTanenfis, nobilitate, do-

flrina ,morumque gravitate paucij fccundus . Sed a S. Gerlando poft Sarracenos exaclos ell trigelimus quintus.

Situ cum novi , tum veteris Agrigenti indicato ,

jam hic oonnulh cnrfim delibare de i llius varia for". princi* tuna fert animus . Levia habuifle Agrigftum pia.

Digitized by Google A G ij

pia , 8c prjfci affirmant fcriptores , & coniici ex eo fV eile poterit, quod Gela, unde colonia deduita, ortu fuo vix larculo prajceflerat, paucofque idcirco emifiiTe po-

terit opinari . Doricis porra legibus,fi Thucydidi elt

£des , inbutum fundatores voluere. Agrigentimt hiuc

Dores Lucianus fuiflc perhibet ; Strabo autem. Jonico» cvuigat lik 6. Quum autem illorum ager bonorumco-

pia exubeiaret , uti Diodorus fcribit , &oppofita Afrt-

ca nondum plintii confita, pluribus indjgerct , uber- riroam frudluum copiam venundatum Carthagiuemj indeafportibaiit,cultorefque Agrtgentfni territorii ex

permutatione opes immetifas lucrabantur . Fadlum hinc, ntialledla vicinoru multitudo.mutatisfedibus, coqua- Cad comtnunc horteum conveniret. Tanta fubiodo

frequeotia incolarum numerus crevit , fic ut ambiru *. palf. «. bis centum millla e\ Diodoro urbs contine- ret;(Errat Fazelhis odlingentismillibus habitatam di- ). ceni, ex Laertio , qui ad lkxx. millia cives eiiumerat pagifque & municipiis vallata , celebri ad littus cmpo-

rioinltruiia , Magna afa Eijipedocle cive , Vafia a Pli- niojOmnium pene Grecaium urbiutn opulentiflima a Diodcro appellari meruerit . Proceffu ^vi in Phalaridis tyrannidem, cujns eft nomen ob f^vitiam notifiimum, Agrigtntum incidit, annifque o&O&viginti fervitu-

tem' fervivit . Ab eo nihilominus, & mcenibus vallatu, & varits filiciter geftis expeditionibui celebrius red- ditumj Stelichori denique , & Pithagor^ ,quos ad fe_»

aliquando vocavit , nobilitatum fuiffe conftat . Phalari-

de occifo , Agrigtuti tyrannos Alcamenem Bt Alcan- drum Heraclides inducit, nec diffentit Dodvellus, qui-

bus deletis , non diu polt Thero patri; dominatum ir> vafit.vir fane optimus , multifque contra Poenos vi» cloriis illnftris, quem Thrafideus. iilius, vecors , crude* lifquc

Digitized by Google x0 A* Q lifque eicepit , brevi hinc ejeftw a civibus fuit , uri-

illis affulfit de opcaca demum liberras ; pace euim cu Syracufanis compoiita, Reipublic; ftatum AgrigcJrtini jnftaurare , fociifque civitatibus confulere deinceps curarlint.Bellum fubinde eofdem inter populosOlym- piadis Lxxnm. anno m. quod noftris male ceflit, diu- turnum non fuic. Quod Athenienfibus faverint Fron- tinus perperam vulgavit in StMtagem . Fcederate illia aliquot Sicih* urbes fuere, nec inter illas Agrigtnti t-numeracur ; & li fuppecias Syracufanis expetencibus pr$frafte Agrigtntini negaverint . A Pcenis ionga objidione vexara urbs , tanderaque expugnata , ac fkdi direpta , adcout nec ipfa Deorum templa integrum a- liquod prsfeferrent, TimoJeontis opera ,deduftis ex /chaja colonis, difperfifque eivibus in patriam revocatis, initaurata revixit,uti Plutarchus eft aiitbor. Dio- dorus tamen jam xnte Dionyiiana tempora Agrigtili-

tiis civibuj, ut ad fua redirent , conceffum,cIarilIimelib. Ij. tcflacur. Timoleon idcirco deduifta colonia murifque reftitutis.incolij reliquis adhue difperfis in la. libus /iriratiijAgrigenti inftaurator dici potuit. Tam ccieri porro fglicique incremcnto pauco* infra annoJ denuo coaIuit,uti Olympiadecnv. Syra-i cufanis tunc maxime potentibus fortiter obftiterit, qui- bulcum fub Agathocle Tyranno figrw eciam conferre

eon dubiravit , Quum euim hic fuos nedum,fed & fini- timoj popuioj vexarer, MefTenios, & Geloos in focieta- 4em Agrrgentini vocantet, accito c LacedsDione A-

Bitttr i fed Agathode in Africa adverfuj Poenos dimi- cante, opportunani noftrj occafiunem" nafti infula; po- pulw

Digilized by Google A G 17 pulos fibi'adjungendi, refque Siculas pro arbritrio mo- derandi collefto exercitu., duce Geuodoto, Gelam,

Camcrinam, Heracleam, Echetlam , Eibcffum, aliafque ad fe pertraxere.hoftium agros popularunt. At hac profperitas diutuma profcfto non fuit.a Leptine fiquidem fuprerao Syracnfatii militis duce 11011 femel fuperati, finibusfuis contenti aliquando quieverunt ad

Agathoclis ufque mortem . Poft quam exurgentibus per

Siciliam plerifque tyrannis , Phintias Agr:gemum fibi fubdidit , cum Iceta Syracufaiio manus fub Hybla He-

rsa conferuit.Gela excifa , traduilos ex ea cives in jiova urbe a fe appellata conftituit, Carthagitiienfes au-v Re- xiliares voc.ivit . Phintia deturbaco , l'yrrho Epiri gi ab aliis Siculis 111 principcro. adfcito cum primis ad- bafit, quo etiam abeunte, in Hieronis partes Agrigm- tum conceffit, eiquc fosdcratum contra Campanos Mcf- faiiE incolas armis contendit ,Poeuofque intra maeni.i deinum admifit Primo hinc bello Punico,quum omui commeatu.copiifque, veluci pricipuam arcem advcr-

fiis Roinanos.urbem Carthaginieufcs munitam oppo-

fuiifent.Canfulari estercitu, duriilima obfidione , arin £tata,viftoribu5 illa tandem ceflit , direpuque prie-

dam data eft . Secundo bello poft claflis Romans ad Pachynum naufragium rurfusa Pcenis iiwaditur, moe-

nihus exciiis devaftatur; mo* Gallorttm rapinis , qui

fub illis ftipendia merebantur.exponitur . Ab Lcvino tandem Confule recepta, pcnitus everfa, ac defer-

ta relinquitur . Tito Maniio Sicilis Prutore noiu

multo poit ex Senatus confulco , colonia e pluribu' vicinis opidis eolleita, vetetibufque civibus domum-» redire compulljs, frequentari paffim ibi ccepit, ubi prif-

Ci an fuit.in Cainico appellau . Per id tempus.n? a coloiiis recenter dcduitis veteres cives vexarentur, tm. II, C Scipto

Digitized by Google 18 A G Sclpio tertio Bdlo Pumco lege finxit, ut plures illi non eflent,qu.im hipoftremi ,uti Cicero in Verr: iv.Nun- tios cetcro id Romanos fubinde mililTe Agrigcininos, & propriis Sacertotibus ufos, vcteres hpides produuc, Chriftianis temporibus .veluti una cx pricipuij

infula; civitatibus , Epilcopalis fedes Agrigenium con-

ftitui , acS.Liberthio commifluin, liu^us gloriofo ftu- guine pro Chrifti fide effufo confecrari mciuit. Ejus apud aflaS.Felicis Tiburis in Africa Epifcopi eit incn- tiojhic enim Agrigemi esceptus, du n Romam naviga-

ret,ibi dicitur . Alios fubhide habuit pitlores ftniti-

tate confpicuos , quos Pirrus commeudat , ad S. H-r- mogenem fitculo ix. ineu;ite Epifcopum, ante Sm-ri-

cenorum tyrannidem nltimum . Sarrj.cenis cti.n cunu primis anno ncccmv. Agrigemtnos fededilfe fcribunt, £x hhtori* Sarracenico-Sicula illud adnotatuu cora-

pcrimus : intio circitcr cmt conrra Afros infurrexiife

Sarracenos Siculos , ac pncipue Agrigeminoi ; erac enim Agrigemum indigenarum tunc multitudine fie-

quens ; Salemi Amirs excrcitum fudi/fL-, ipftmquc Pa-

, GiecoJ in auxilium evocaill' normuin adortos ; quumque din fames fubinde infulares premeret.hic illac Agrigtniinit difperfit, Aniram illnmn urbsm libi viu- dicail'e,qui tanden i'i Rogerii Comkis potelUtemj

anno iirAXXvi. venii . Tyrannico porro birbarorum ju-

ti go annisccLK. opprelfu Ayv^mu n nigi-muit , qua- drimellri obfidione arftitu n Comiti deiir, qui Ta- mifti uxorem ac filios iu fijjai rcccpros , adeo hone- ftc raftavit , tit e* beni<;nit«e ad fe pellexerit , & to. ta curn familia. Chrilli ftcris hnbusrit. Pontificia di- gnicate, eodem agenre Comite.moit revocita, Geiian- dus qui am- primus Epifcopus inauguratur , r.ligiuiii plificands uedum totus incubuit,fed urbis uniatui.de

Digitized by Goo :

A G i 9 muniroini promovendo indefeflam navavit operaui. lnter Gerlandi fuccefloies Gentilis emicuit,& Bartho- Iom;rus,quiprimis Rcgi; aul; nmniis periimdi Airt- gsminst Ecclelii praclare coaiuliicrun; .Sub Ande:?,l- venlibus Conrado Capicio, qui Corr.tdini partcs fcquc-

batur , uoftri adhcfere.mox Ctroti fafces metu fub.i- (\i agnovermic. Tunc gens Claromontaiw Agri^c::;!

fcdem Itjtuic ex Pirro , urbem exciucis niajjLviL-cii-

riflimis operibus nobilicavit , perllititque ad Martini

Regis ufque tempora . Memorat FazcHus follemnes Heurici Rubei Comitis cum Friderici Claromonta-

ui fili.i celeuratas ingenti pompa , Sc procerun frc-

quencia nupci.is . Po!t Andreus Claromoiitis faeumj, quifeveluci Agrigenti dominmn gerebat, Guillelmus

Raymuudus Montecatenm , urbis quoque jura llbi

nfm*pavit,cni Macchaus filtns ficccflir . At enimillis atieodem M.irtino ebficicntibui, Demaniatibut dein- eeps civitatibus accenfum Agrigentam remanfic. Di-

vifa hrnc infula tunc tempOL-isin VaJlei iv , fecunda ab Agrigenttt nomen habuit.Anno nihilominns uijcxl- vni. ad Rcgium airarinm levandum vigiiiti fupra centum aureorum miliia Agrtgentinu; Bpifcopus Fran- cifcus Trahiiu obtulic, urbemque , quani.veiiam cxpo- fucrant, ea fumma, plaudentibuscivibus, rederoit. Cjii-

tum idcirco dcinceps , ne ab immcdiata Regis poteftate ufquanr illa diftraheretur, Agrigentiiti egregii cives veteres memorantur Empcdocles genere nobiliflimus, Philoiophus- noru modo celcberrirmis, fcd Medicus , Poet-t , Hiltoricns & Qrator egrcgius, cujus in oinnium orefanw, ntr- mcnqne peifonat. Scripfft de Rernm nafura, ac dc^ «liis rebus , proia , & verfu . Acron , aliis Creon , Xe- none /cgenuci facis viro natns, Empectoclis civis fui

. Tm. If. C z. ist

Digitized by Google io A G in FhilofophiciJ ftudiis focius , Athenis publice-Rhe- torkam profeflus eft,& Empirice.. Medicin; parensdi- ci meruic. Vixit ance Hippocratem. Male Acron Bc Crcon diverfi a noftris Fazeiio& Pirro iuducuntur, uti adnotavit Mongitore. Empedocles alter primi ex forore, vel ex filio nepos, vir prscipuus & in Olympicis vittor, Philofophus pariter iufignis, Bc Poeta. Polus Gor- grs Leontini auditor eloquencia , plurimum valuit,& Philofophus cmicuit; fccundus idcirco zb Empedoclc jure hibitus,aque& ille patriam illullravic. Metellus doftrina clarus, & mufices pericifli nus, a quo Anno- nicam haufit Plato fcientiam . Archinus poc ta,qut ex tragcdiis editis non vulgare uomm coiiquifivit. Cir- eiims Tragaidus poeta ex Suida , fed Comicus ex La- ercio .Syracufis cuti Efchine apud Dioiivfiuni mino- remvixit,ab clx. foiptis tragediis clariflimus . D.imol- chus Epicarmi difcipuius , aut filim, at-me ex ^lia- no Antcgonilta, nonnullis inter Syracufanos rel.itu', Comica poefi ilhillris xiv. fiibularum author . Mofchus Gorgie auditor Silvagio Philinus ei . Hiftoricus, armts e.queacliteris addiclus, Annibalis caflra fequutus, bellum fcripfit inter Carthuginienfes & Romanos propter Siciliam geftum, claruiique Olymp; cxt,, Snphodes demum cx Tullio iu Vcrrcm f. difertifiimus . Scd 5: eximios protulit Agrigtntum etiam puglles, ducefime^: Teronem.de quodixi; Xcnocratem illius fi-atrem in Phytiis curru vidVrem . cui Pindarut duas dicavit odes Exenctum ; , quem ex Olympia cum palmj rede-' untem quadrigis eburneis treccnci* ,e^w albii adiun- ftij, eftufi cive» excepere; Antifihenem coonomen- to Rhodum fplendidiflimum, , ingentifque animi v i- rumjGelliam omnium sque dititfiimim , ac modeftifl firsutn, ob exhibitatn hofpitalitaKta celeberrimum j Phin-

Digitized by Googll . . .

' a g . v raeraini, aliof^ue in Hiftcv Phintiam. denique ] cu/us tiii paifim commendatos Filiciori xvo poft fufteptam ftilicrt Cliriili Do- mini fidcm, longe illiiftrior"! aluit. Quorum precipui fanaitatis.aut virtutii Eima .ftcrifque infulis clitiflo-

ruerunt 5. Gregorius i. Epifcopus, cujus in 5. Agrippi- nx adljsdi metio.Templum illi facrum dc Rapii appellatum, ubi olini .rEfculapii fanum,hodic viiitur.S. Potamio.qui fub Ag.ipito Sum: Poiit: Agrigentinsm rexitEccIefiam jS.GiVgorius n. Potamionis diftipulus, & in Epifcopatu luccclfor ordinis S. Bafilii, miris a

Deo prodigiis illultratu* ; Duo alii Gregorii m. Bc vi

Liberius , Falii , Aufonius , Theodofiuj , ac 5. demum_i

Hermogenes , omnes anre Sarr.cenomm irmptionem quam eamdem mo- pitrii Paftores prtclariilimi ; poft derati fiint Ecclefiam Bertufrtm de Labro , & B.Mat- thieus dc Gimmara primus ordinis fui de Ofcftrvan- tia in Sicilia propagator, S. Brrnardini Sencnfis focius, & Regi Alphonfo ob vitn integriMtem chariffimus

Nicolaus piaterca ex Mmoritus etiam , Sicul* provincis Reflor, rnos Emoncnfis Prtcful, tandemquej Panormitanus Archiepifcopu^Petius Roganusex Pr^- dicatoribuj Maz.irenfis ; Matthams Epifcopus Crcteu- iis .Martinoi. Regi acceptusjLuc.s Zarzana Minori- tanus Ccphals-dii ;& Joannes de Monteaperto genere noriti*.-, Eobiliffirous , cujus in Maiarenfis Ecclefise quamille optime texit, eximia gefta Pirrus teftatare- ttquit.Hi omnei Agrigtntnm gentile muniripium reco. gnofcunt; quibus ide Pirrus accenfrt Nicolaum Valla ordinis Mieorum, Epifcopum Medaurenfem inAfricepar- tibustirularem,dequo iiifcrius ,ik Guillelmum e S.Do- minici familia, doflrina, & pietate commend.itum , de tebus Fidei iu Sicilia anno circitcr hcccxw. Qijaefi- torem

Digitized by Google i* A G torcm Jam morious,& vita: perfecVonc confpicui A- crj^cwixi etiam cives fuere B.Eudofu Posnitens, cu« jus in S. Gregorii u. vita eft mentio, qux circa vi. iiculi cxitum Roime fanfto fine quievit tnS.Cccilij Ccenobio tuinuiata. Veii: Maria Crucifixaa Conceptio- iiCjiribclli Thomafia in ftculo difta.ab ipfa pueri* tia pcrfeaum quid attigifle vift , PalmatS. Genedffti xegufam profeira, divinis chariim;tibui, heroicifque viitutibus imbuta , fieculo elaplb cr.cunte piifllme de hac vita fubhta ; Bonaventura Sciafcia exMIiioribus. Obfcrvantibus Laicus ad arftiorein Reformatorum regulam furama zda Sfculos aliqnot ccenoliitas traduxir, plerifque Monaftcriis priclare confulnit. De eo jam liipra dlji.Joannes de Alagon* ejufdern ordinis kr- ventiflimus Dei prxco, virtutum omnium excmplis, Sc roiraculis cfaruit . Mattfi*us item ietatis viit annoruti» xx. prefcftiflimo» quofque aptimis moribus fuperavit» picque ohiit mdcviii. £x mtiiaribns Capuccinis cele- brantur Sebaftianus facerdos, prncipuus divint verbi prcdicator, vite: pnrftate confpicuns, & Ludovicus quoque facerdos virtute abftinentis , jugi orationis e»er- titio, &altifiimar paupertatis amore commehdams , ambofui obltnsdle prtjfignata evivis roigrarunt uir. &j.xxvii.ficuIIxi'i.a[]i!o. De his Pirrus , Cajetanus, & Aprilis,a(qne Ordinum Annalei. K Ex Scriptoribus laudantS.Gregorium Eplfcopuro, de quo egi, ib aliquot concionibu* dt Fidti Dcg- matilus, di Jejanitr rintrariii Antiochi? , & Conftan- tinopoli editis, Sacrarumque literarum interpre-tatio- ne, ufi apud CajetanBin & Mongitorem . Nicofania Valfa ex Conventnalibus S. Francifci, Epiftapqin irt Africa, fnf7gnis ernditionis virora, Poetam ,Oratorevn doqneutiflimum . Plura edidit ab eodem Mangitore^

Digitized hy Google lotigo catalogo enumerata . Fridericum de Carreflo nobilera Agrigentinum De cxpuljio»? Vgoais ,k de irtll» 4 Curolt F.cd Afrifam gtjto cruditiflime fcripfit .No- viiiimc in Colkciiojie Opufculoium Catanie vulgau

has habes elucubraciones . Martinum Perfonim Car- melitam Poctam liio :evo eximium. Floruit faailosv. Carolum Caruium juris Confultum ab «peribas typis

comtniiTis fatis commendatum , cujus filius Jofephui orbietiam literario iunotuit. Marium Dianara ordinu i. Dominici doctijXimum . Idcam Jariam Inltrioris Fe- WhUucem emiiit.JofephUTi Blondum Societitis jefn, Sicilia fcieiitia , & pietate prcdituin , priauriis iu muniis cum gloria noo vulgiri perfunftum. Francifeum Petronium ex Minoribus Reforinatis, qui de Genea- logia S. Anne & joachim opus eruditiilimum compofuit; Dominicum Palamenghi Theologum , Eccleliaftem, & Poetam ecregiu, S. Francifci Couventualem,cujus ingenii fcetus /ufe Moiigitore expendit. Ex eodem in Siculj Bibliotheca cum laude recenfeiitur Auguftinus

Lazara , Francifcus Antonius Bardi , & Francifcus dc Carreflo Poeta: non itiglorii; Conradinui de Puteo

Juiis Conf: Francifcus Civallus Mcdicus i Joannes Ba- jjtiila Carvana Orator difertiflimus ; Fridericus Agri- Ludovicus Matrafci» gentinus , Jorlaudus Mafcardus, & Petrus Attardus Theoiogus & juris Cinonicr pro- ieflbr celeberrimus. Ex Pirro deniqtie Andreas Scalofu, & Bartholoimeus Daidonc do£ti eruditique Magiftri Minoritani&Skuis Provincia Moderatores coflime!>

li.unur . .

liifcriptt lapides nulli extant apud Guilterium i qui tante oinnino miramur. mbi refpondeant ; quod RetuNt Fazdlus, idemque Guilterius unum in ball, qu£ nunc pofita iu bto ha;c babet . Cancordiac AgrigcH- timrum ,

a* ' A G linorum focrunt RcfpublUa Ut/bUanorum dedicttmi- bus M.Haterio Candido Procos ,L.Cwnelio AJwceUo Q_Pr. JV.Numirmata aureutn DDtnn cum cancro,& Argentea cancro, aquila pifcem unque ferente ; xv. &aquila,unum cum Jovis figura , Bccapite infignito, ac decimum feptimum "cuui quadriga & bitiis colum- bis dasypedem unque dilaniantibus Exe^re coniplura, difdem fere figuris , & numinum diverfbrura Cercris

Martii , Herculii capitibus, tripode, vi£loria , &c.fignata Philippus Paruti exhtbet cum epigraphe AK,- PAIANTINnN. Agri Agrigcntini ubertas ei eo ficile dignolci poterit, quod ejus in littore celebre fiumenti cmporiunt

dudum conftitutum, & pornu molem ibi conftrui , ingenti auri fumma profufa, fit noviflime euratum ad ejuf-

dem agri divitias extra infulam navibus evehendas , mercibufque inde comportatis incolaium commodii yrofpicienduin. Creviifc hinc fub ipfis initiis olimur- t>emipfain,atquead fafligium ufque divitiarum, ac po- puii adeo immenfam mukirudinem perveniife, pafiim.

vetercs affirmant , uti fupra indicavi, quod in proxi- meoppolStam Afi-ice oraro fruiluum copiam Agrigiri*

iixi tranfmitterent , ac lucr* idcirco ma*inu rerumj commutatione afisquerentUr; Nuila igitur re iudigent co-

loni, cunftis aihuunt vita ufui uecelfariis , Sc ad de-

licias etiam largiter illis omnia exuberanc . Memonn- tui cictero Antiquis Scriptoribus apud Cluvei-ium in boc ipfo agro fontes, in quibns oleum fupernatat. G/-

gttitMT ait Diafcorides lib. i. cap. 100. /'» agrigentins Siciliic figro bitumen liguidum famibui innateni , qua fi iuternas utuntur olti i/ice. Plinius lib.3f.cap. if. Cignitur &p;ngue, liquorifque oiegctiin SieiUtc AgrU

gtmino /onte injiciens rivum . Incalt id arundinuitu* pen-

Digitized by Google .

A G .M ptnmtulii colliguat ttitjfiw fic ad&arefeent . Vtuntur

es ad laternarum lumina oki sice ; item ad fcabitm-i

jumenmrum . Solinus csf. M.idcm okum w:*ucm;

.randa Agrigentinos iiti , memorat . Stiabo autcmlib.i. circa Agrigentum ; tradit Jacum cffc g/i/lu quidevt-> marino\at natura plane dfoerfa ;nam natandi ir.- non .ftis fubmtrguntur , fed lignrrum in mcrcm fuptr- natant , Sed Ucus hic hodie uullus agnolcitur. Idcin Solinui limofas fcaturigines. Agrigentinum agrum l a- tradit bere . 'Biffana nunc locus appeilatur ,dc quo n - fcrius. Plinius Jib. 3 i.cap. 7.de lale etiam Agrigen- tino loquitur . Conliile Sarangiut, AGRIIXA Fons in nemore Adriano, cujus meminit GuillcJmi Regis diploma annoiicivn. /* Uco., quidiciiur Adrianus tjaxta fintem ,qti dititur Agril- la fundavimut, , Ecckfim . J&jif fundaiaufuh^it- timus Monefitrio S. Jaannis Ertmiiarum Panormi Vide Adrsanuat ]*«».'..,,._ ALBA, . AUaua & MtaeaSuvios, vvlgo Matafilai, Sc Majhafolus. Oritur cit iontibus fub S. Stephano de Bivona^&Rofarum.nionte.cui Refefiu» amnis medio pene curfu ad/ungitur, fubindeque io mare Libycura fefeevomit inier Isburi,& Halyci Jjuminum oflia,qu| CalaubelioMj &PIatani vulgi voce. dieuntur. F^L- lus. Mayhafalam ro p ^lsburo, vulgavjt , cui Cluverius jefi-agatur; Diodorui enim 'lib. xxavr. ait Licinium Ncrvam Romauorum in Sicilia Prstorem tranfgrcf- fum Aibam flumen , de&dlorcs .Servos .in raonte Ca- piianq metaios ..prateriifTe f itqte Heradeam dcvc- ftum.,cojitemptui a Servis ruiffe habitum. Caprianus motu Rerefins hodie appelktus.is eil .llb cjue ad oc- ._. Tm. 17. D cafum

Digitized by Google '

16 A 1 cifu:n Mayhafolai eicurrit, quem Albam DioiorUs A\. cit. Albs certe nomen Fazelfo excidit,qui Eclogas, ubi libri ikkvi. fragmenu fuut,non viditjidcircocutn

Isburo cbnfundit jpud Ptoletnieum memorato . eatero in Antonini Itiherario Aliava StAliaba nuncupatur. Sunt quippe ab Aliava

id Siccam numeranrur , ubi Sdinuntim aqu*, Sed &

Allava Fazello quoque iuui innotuit j iter enim An-

tonini illi obfluruin luille fitis conllat.

ALBIRA Caftrmri& Ciflii hodie Feudum . Vide ' ' Sala Dontitc Albirc' J 1 : - ALBUM Promontorium protenditur inter Hilyci,

feu Plauni fluminis oilium , & Siculiane opidi littusiu irifula: Jatrre merfdionali . Propc olim erat Michara , Miiloa fubinde , demunique Hcraclei; de quibus infra; nec abfuiit ejuiaem Heraclei ingeiitis aqmtduitus rudcra. Turrij fpecuk afpevis ejufie n pro-nontorii rupi. buvimpiJlita, e !o:igin-]ua apparet. Hinc vallis Maiipaf- jui cum dulci) aqui riyulo , & marini crypta_« fuccedit , alisqu.: fubihde rupcs, Sc Turris Marinata ,

' 1 "' dc qliibus atibt-. ' '

ALCAMUS Gpidum iri pVimTs' rrobiie fubmori- Ie»ao//S«ad ViT.circiter p.iiT. v, abora maririma fate- ris fcptentrionilis-j de q jo Aretius: jjW/ Aitamttntj tointiiicrit t t>i/i vc/mtii ab Alranio Thracc, qui utDa'* ra Frlgiui fcripfit,Priamt nuxilio vcttcrat, coridiium, 'thccrtw* imnin c/l.Ex. Mo:iu:nentis vero Sirriceiii» co-Siculis fitii clarum e^plmatu.nqu" el : Adjlcamum, f;u csFdzdla H.ilcamum iug-iti fuoru n clalle ex A- friciDcctSxvin. folvrlIi,& iu Sidlirn djhtum iliquot ad iilfiilv f.-pteiirnuiiakvn ori;n !uCi 'iccup.ilTe,' qui Ut /itum hYberet muiiitiffirtium ,'iind"e a Siculii aliquabdd fc

Digitized by Google ft tueri po/Trt, 111 excelfo ,& widiijne prjKiiVmonie, cui nomen 'Bonifaium, opidum atcemt]ue conditfit, proprio illi indito noroine.quod poflea Fiidejici» If. Ji,cjt admontis radices traoilulit mcccxkx. ,'ut qus coiiii.it privilegio, Menfc Augufto Juiiana: /ignatp ; MartiDus vero arcem vetufti opidi difiecit , cu/us iwnujj} Jiodiif veftigia fuperfunt.Sed ha:c ipf-i rudcra -Aretju* perperam Acc/U urbis vetuftifiimst reliquias credit . Mons

'JSonifaci ,h\<\wt,ColaiajiBii opida immirtel . /» »«7/Vf urbi diruta ,que an pl ps- Accfit j Actfiienfis fiquidtm pufos Cajui Plisius eiies , dieere quit pcjjet i Non \n- fcior Cluvcriuro e;us eife mentis, ut JLogarici ruinj.<, opidi in Antonini Jtjnerario merooiaii, difie£i;o* iu 2»- »//»/0 mome lapides crcdat jateniro.ao .AJcami vetcris fub Sarraeenis conditi , has oianino divcrfas effitj Oportet. Porro quod AJcamus Tlirai, cujus ex Daretc meminit Aretius ,tn Siciliam venerit, nemo ex fcriptoribus vujgavit. Sedet igitur hodie fub montc Al- camus. in folo Jeyiter dtcljyi, vergitquc ad-feptenmo-' »cs& occafura ,cujus una pars mosnibus vsllatiir, altera,qust fubinde crevit,aperta eft,& laxior . Quatuor jjk habet .latera hequalia : in wiftrino arjt eft qua- drans turnbus raunita, 6t biji? jwrtf, ^rwnque una caftello prouma , cujus fortituroomen; latus , hybernum refpiciens ortum, totidem habet; fepientrionaJe povtam Panormi oftentatprscateris excultam, e» tjaa ad arcem refla&la ftertiitur via . In latereoc ci- dcntaJi demum trcs aperiuntUr, & media a Drepano- appelJatur, cui longa, refla, & Jatior via curfus refpoudet ,hine duccns ad cppofitae plaga portam, jllinc pcr reJiquam opidi recentioris cxcurtens Kgionem , <]>« dupio major raurato opido, Jatcri eidem jKUmret . ]n- f ter muratum^ a^rtwrjque opidurn ^arga intewdk area,

Digitized by Google .

ll A L tjuam fluentum poft Drcp.ini portatn ad tquilonemJ

lluit ; hiiic quippe fefe Iblum incliiiat, 6c in imumde- Gnit *grum Jara fingula; opidi vis pene ad re-ftos angulos frfe invicem diffindunt. Area ante arcem ampliilima ex-

fronte cxteriori, columuis ex rubro Siculo marmorej interius.piclurifque, & tholo elegantiflim* fulger.Dei-

para: Virgini ificaelmfi alutmpti dkiu . MemoratPir- nif majuiac pareciale templum S. Mari^ deStella titulo, Gothofredum deRoncionibus MazareniVm Epifcopu anno ucccxin. confecriife in prirtu opidi fundjtione excitatum,quod Fratres Dominicani nunc babcnt; fed anno xx. poft, novum aliud, de quo dixi , haud procul a Drepani poru, celebriori in loco cives moliti funt, Ab hoc parum dirtidct Civilis confiiii Bafica,que. medio pene tentro »c \ iii prarcipuw refpoudet . Non vulgaris maguificentia: fuiit in eadetn civitate Monialium coenobia , eifque adiiexa Ecck-fii: ,duo nempe fub 5.

Benediftf inftitutis , atque SS. Sslvatoris , ac B. Frau- alterum cifci dc PauU titulii , fub S. Clarse nomine ,

Sc regula. Primurn antiquiiTimum appelkt Pirrus , fe- cundutn Abbatia liova dicitur ; tertiUm in *dc SS.Cof- m* & Damiani fiindaium idem Pirrui affirmatJ Duo cjuoque ibi affurgunt facra afceteria : Minorum Con- ventualiQtil' ad portam S. Francifci occidentalem , ipfo Sanclo Patriarcha in vivis agente, B. Angeli deRcate focii bpera ereelum, abfolutu nque uccxxviu. ubi S. Ma- riaMagdateii* ex albo marmore figtium, Gagini opus. Et Fratrum S. Maria de Monte Cirmelo in xde S. Bla- fii , fub S. Mariat Aimunciatp- titulo.qubd maximisedi- ficiis Sc marmoren periftylio ornatum ad aquilonemj' artivlinjquc ntoenium angulum prope Panormi portans anno

Digitized by Google ;

ci- anno hd. . . conftitiltum fedct . CoMmendant hinc viura pietatem S. Philippi Ncrii Domui Oracorii in S. Maria: dc Auxilio ab anno mdcsihii. Virginum pau- peivm pJrentibus orbacarum elanftra in S. Petri decen- tiflinu Ecclciu hdcxHxh. Honeftarum mulicrum Gy- e*ceum inS.Angeli Cuftodis fiib S.Francircas Rbma- nx inftitutis; /E^rorum Hofpitalis cdel S.Sptritus; Pe- regriuoriim Domicilium in S.Jacobo,& Montis deinuw Alcamcn- Pietatis , uti vocant , opus in S. Otharina ,

fundatum . tium fortunis , divitiifque Extra pomoErium porro in reliquo opidiambim

fpeaantur Parochiale SS. Pauli & Bartholomei templu . marmore,ptfWij, variifque ornamentis exculium, quod cum altero olim quoque Parochiali SS. TrinitatisMar- Epifcopui inftituit utriulque eus Lavaca Dicecefanus ; vero juribui conjundtij joannes Oominlcus Spinola Gar- dinalis unicum-cife fanxit hdcxxxix. Nec non S.OlKe V.&M.Ecdefii, ubi pro manibus piaculari igni »d-

diflis ,complura fuffragia , ac pietatis opera fn paupc- rei fiunt.in quo &ejufdem virginis marmorca. ftatu* acelebri Gagino affabre eifculpta cblitur; Societatis item amplura ColL-gium prope moenia ad meridionale anguhim, iilique adhsreni fplendida Bifilica anno u>

ct. ortum recognofcens ; Fratrum Priedicatorum vetus afceterium; Tertii Ordinis Minoritarura in S. Maria de Odigitria jn via curfui , noni fieculi xvin. anno &in extreraa orientali ora Paulentium apud S.Cruci- fini idcra.eodem fcrme„ tempore coiiftitutum ciKno- bium.Sedent in declivi ad aquilonem Capuccini, qui circa mdlxxx. in remotiore plaga , fubindeque ab antio hdcxxvj. irtS.Anns ex piorum eleemoSyiiis coaiuere; tontra quos occafum verfits in agro.decens pro fpi- fitualibus exercitationibus domui diftinguitur . In ea-

Digitized by Google .

jo A L - dem hutniliori regioncfjcus viam, qua Paiiarmum itur, S, Majix de Miraculis dives, 6t cuim prxcipuo fnquens

Ecclefia. occurrit.ubi cjufdem Virgiuis , civitatis prs- cipux patrome devoiiUimam imagiiiem incolx,ac en ->icinis tiiam pupuli fumma veneratione ptofecuHtnr Jnventam facram hac ieonem tradunt in fubterrane» quibus purgarjs fornice denfis vepribus obfito ; totilla clarefcere ccepi.t fignis, uti a Miraculis idcirco vocabulum fufceperit. Inventionis diem ingenti feftiviu- tii pkufu die Junii xxii. celebrint cum nundinis Al- eamtnfes. Jam contra arcem admeridiem eiLtri muros, ad ccc. circiter pafTus in patenti undique campo Mi- norcs fiatres dcgunt de Obfervantia nunctipati, Fride.

lici Heiiriquetii ulim Domini fymptibus , & xre pu- plico, quornm eft EccJefia & Conventus fatis elegans ; Ubi haud procul civium quoque complures Domicili»

ad ortum lhrueruur , qux frequentis fuburbii fpeciet» prxfeferunt. Auguftinienfesabanne hdlxi. Aitami in-

coluiffe tradit Pinus , fed defecerunt . ReccfTere etiant Mercennarii,qui ad radices 'Bonifati fedem pofueranr, ubl Minores etiam Reformati, qui Urbani viii. decre- lo fuppreffi dicuntur. Nobiiitatur Akamus ritulo Dominatui ab Arago- ncnfium xvo,aImrque illuftrcs familias .quarum ger- mina Militarium Ordinum costibus adlcribi merue-

runt; gaudent enim iifdem privi/egiis , quibus Mory- ck Comitatus infignirur. Civitari» Magiftratum Dus-

Armorum a Rege couftirutiis , Dccuriones iv,Syodi* cus ac Judices conflant, quot deligit Comes. Xeffera Aquila ell inter Quercus Salemifqnej in fcuto duas ; Comarchia dauditur, ac fub Sacccufi indigenx naili-r

tiiE Prxfcflo cquites xxm. pedites c. educit ; diocce-

fis eft Maaaienfisi aniawiura cuflodia AKhipefbyten

Digitized by Google .

AL ji

invigilat ; Clero Epifcopi prateft Vicarius . Sjecuto xvi. ejui fuic cenfus Urium ifj^.civiun 7711; fequenti laribus 1013. civibus 9177. conftabJC jcirca hujus iiii- tli focos 1I84. iocolaj 7104. ac cx novilTTnu rcceit- • leraciffiino fione £141. numerari Agro ftuitur , vmo,

& frugibus divite , frueliferii arboribut.ae efleil coti- Ijtiflimii nee lylvii caret, fito , pafcuifque convellito ; in faltibus juciindam pariter, Bi utilcm venationem red- dentibus .Siib Northmannis, & Suevli an fuerit Alca-

mui dynaftis obnoxia , incertum habco j Petro n. Re- gni potente circa hcclKXX. fub Jaannis Itifiinris Ran- filia datii Ducii clientela crat ; Bt ab hujui ElcomriLr

ad Ptraltas devenit . Ciaromantani fubinde tenuere, quorum opera arcem fundatam, Sc moenia fitHIc mftau- rMi gentilitiat coiumdem tcfleri abunde oiiendunt Illis Martini Regis decreto defeftionis nota compun- &\s,Antoiio (^imirnsl/ia civitas datur.hinc Gaui- tcriam hujus filium anno mcccxcvit. Alcami dominum invenio; Mox cjufJem Regis beneficio Jacobtts at_> Prattt Regni Amiratui Sc Comeftabulus obtinuit.cujus filia Viotama cum Aieami .arcis 3omf

Tafimii dote Joanni 'Birnardo de Cabrtra impfit . Ui- timaexCabreris fcemina.uti alibi diflum, Henriquet tiiidctulir. At enim circa xv. fxculi medium PctrQi Nicolai Spccialis Siciiiz PrKlidis filius has (ibi ditio'- nes pretio comparavit. Fuit Petrus z Regiis rationi* fcus , moi tuufque fine filiis VaSilio fratn bona reliquit, cujus hares Matthtus , ere accepto Heririquetiis reddidit . De liis eorumque ficccflbribuJ in Comitatui Mq- tycenfis noticia . Prolert in Comiciis Aleami Baro vo»

- - . .- .:• tuin xxxm. Viros Illuftres Alcametifes Pirru: enumerat ebtt Mongilore irrSicuIa Bibliot: jex quibU! profcro: Pa u.

Digitized by Google 3l *l lus.de AUami Capucciuus novitius vlrtutum fplcndo- ie undique claruit , liiiquc obitus hor.im prxdixit, ful> qua Deiparam. Angelicis cotnitatam choiis fpettjbilcm habuit die xv. A ugufti uej.xxvii. Ludovicus ejufdenu ordinis Saceidos, nobili ortui profapia, ppft vitam ia folitudine aliqmndo traduftam , ad Capuccinos fe con- mlit jCaptivus apud Thurcas multa perpeiliisin patri- an redux, Bivona; fanitimonia clarus dcccfiit, in v,itt

& poft mortem mirisaDeo prodigiis honoratus . Ma- rianus inftltuto quoque Capuccinus, ingenii laude ap- piime commendatus , virmtibuj,ck lelu vel ma*imej falutisanimarum, ad quas lucrandas in Perfidem & Ger- maniam penctravit, pictate inDeiparam clarus, cujus Stellarium Conceptionij piimus itiftitnfc, P.monni mi- csxi.devixitjdc eo PitrUsct Mongitor* eximia crwr- rant . Alphluj Matthiolus c Carmeiit.i/u/n fjinilii^, omnibus artium ftudiis confpicuui , difertiiTimus Ec- cleGaftes.in Siculis Academiis ,in Patavina , &Nei- politana Regens,ac in Sapietitiat Rooianat Jyc^o Ma- fifter, S'cuIx,Neapolitana* T atque Hifp.ma provinci» Vifitator Generalis, totiufquc Ordinis Socins, ab Du- ceFerias Piorege Philippo III. in Epifcopum Agrigen- linum oblatus , raortalis efle defiit Romzuo... . Me- jnoratur neJum noiiris, fed Polfevino, Lucio Belgf. &c. Francifcus Lombardm Clericus cognomento Dtvoritt piorum operum in patria. promotor, ciijus vitam cgie- giij fanflifqne operibus pleuam Sekiltiaims Bagolimts jiteris coiiilgnavit . ...

Ciulhjs del Camo , ideft Viiicentros de Alcsma

fub Fridcrico II. Impcratorc , & Sicilix Itegc flom.it; primus ltalico pan»it cntmjne, eiquc halici cbimt-

nisidcirco refcrtur invcntio ab Colaccio , AJJatin, Au- ria, &Mongitore, Crefciubeni qunmvis Peetarunt-i

.Ante-, .

Digitized by Googlt ,

,- Antefignanura neget , inter primos tanien enmnerat ante CiuIIum enim alios fortafle Siculos, quibus lu- licx poefis orturo adfcribrt , efltoruifTe opinatur . Ejus

extant carmina apud laudatum Allatium . Sebaftianus Bagolinus Poeta egregius, Philofophus Orator, Piftor, AMuficus. Patris cnirn velligia fecutus picWs llu- dium primis adolefcenti» aoni) amplcxiu ,cui mufices oblcftjmeiita addidit, raultumque in iis artibus exccl-

iuit. Humanioribus mox literis inflitutus , ita infigniter in iis profecit.ut ad fingularero Oratoris & Poeta:

gloriam fe extulerit . Neapoli ac Panormi fummisac doitiflimis viris faroiliaritatc conjundtus iliquandiu viiit.in patria undem florcnti pene «tate anno fcilicet XLiv.statis fu^.Domini vero ydciv. fato ceflit. Innumcra funt qu*' foluta oratione Italico .Hifpano

ac Latino fcrmone, ncc nou metro fcripfit ; fed com-

prat czteris Elegia: . mendantur Epigrammata , & Re-

fert orania jn fua Bibliotheca Mongitore , Pettus ab Akamo ordinii S. Benediiii S. Martini de Scalis Mo- nachus Linguai Hebraicam ,Grccam & Latinam miri- fice calluit, Poeta'celeberrimus , & magna doflrinat opinione floruit anno udl. Stephanus Politus Philofo-

phus & Mcdicus non vulgari) , in Patavino Lyceo longe latequc inclaruit, ediditque De Imerni t^fExterni Hominis cnra Patavii anno wdlxvi. Vincentius Poli- tiisSrephini filius , Sscerdos, ac Juris utriufque Magi- ftcr diu Rom^ vixit,uhi aliquot ingenii monumenta vulgavit: Mtmeriale Ciericorttm; Specalum vita&Ho- tttflatis Clericoruitt, aliaque. De"eoLeo Allatius & Mou- gitore. Carolus Latius doftrina & moribus eximius publici juris fccic Diiitcidatisnei i» Hulhm Cruciate; d' Triumphttm Aiarianstm de Deipart Coneepti6ne_j Immacnlata. Flaruit mdclxvii. Pctrus Antonius Tor- Tim- II- E namira

Digilized by (Coogle aamira Cafineufis Congrcgationis Monachus , in fot» alicjumdo Caufarum Patronnt , in S. Mirtini Panor- mitano Coenobio fubinde facrit adftriilui votis,adil- luftrandam ordmii fui dlgnit.item loto incubuit pe£to- rcjnihil hinc piitfimo viro antiquius fult, quara ejut. dem Iallituti , & Monafterii fui gloriam amplificare. fcripfit, Mulra cdiditque , quae jipiui laudatus Mon- gitorc enumerat. Claruit Archicpifcopi Panormitani Examinaror Synodalis, Fidei Qu^fitor.u a Coniiliis, Con- grcgationis fua: Decanus & Prior . Pie deceflit,uii vixerat «ECLixxi.Silviu* Tornamira Societitii Jefu Sa- cerdos .moribus & fcientia clarifiimus ,Petri Antonii frater germanus , religiofai humilitatis & paupertatis exemplar ; hummiorei literas iutegris fex luftris admirabili tradidit jejuniis flagellis vigiliis conftantia ; , duriilime corpus hibuit;Deipara: cultui addkliflimus vixit ; ac fanfte demum AUami in Domino obdormiit mdcixxxi. Edidit Socieutem Jtfif IlluJlralamiv.tom\s, &mfta alia reliquit. Andreas CordoneS, T. Doftor & Abbas egregim Verbi Dei prasco iu primariis Sici- liaj<alia; urbibui ,TheoIogui Bi Poeta non ingloriui; Laudatur inter Siculos Scriptores. Antonius denique Ro- manus Columna Rhetor Bc Poeta elegantiflimus ; Augu- ftinusSpiiiousSoc:Jcfu, Humanis literis Sc Philofophi- cisapprime inftruiSus Jofephus Abbas Ordinis Mini- ; morum ThegoIogus&Concionator eximius ,Aritmetic5 peritilfimu^ Francifcus Tabanu? a Poeli, quam profcfltw eit cum Iaude,commend4tuj ; Hieronymus AuxilioPu- ellarum Virginum Conclivis.in pitria author;Francif- cus Laicus, qui Honeftis mulieribui anno mdclxx. ut

Deo viverent.domum delignavit , a Mongitorein fli- bliotheca condignis laudibttt ob edita opufcula com- mcudantur. AL-

Digitized by Google ..

ALCARA a fcudo dt Friddit , ubi condita , ap- pellatUrjEit enim alia in V.ille Demana.quam dicunt deFuju.Kgsr autem dt Friddii in Caflrinovi territorio, olim juris erat,Martino rerum porente, Simoattti dt Efqaijttno prv uxcrt ,«i habet Ccnfus fub eodcm Regcanno nccccvin. Noilrum vero Opidulum in V-ille Mazarsc ad Panormitanam fpcflans dicecelim, in- titulo inli- que ejus finibus fitum , Principatus hodie

gne,ante e»adli faculi medium originem cognofcit , fedetque in tumulo ieviter declivi ad occafum Sc meridiem prono. Occupat medium major Ecclciia magnifice extruila, Deipars Virgini fub (iiulo de Rofi- rio dicata ,ante cujus trontem area iatis patens exciir-

rit cum Dynailx palatio. Ali^ fjcrc- ades quinque , rr.j "i* lub.fui tcr ;t ihus Archifrch^ ror prieit, Clcn ,

aurcm Arihiepiicopi Vicarlus woderatur . I.aicus mj- giftratus luira Sicuuu fandtu.u^ eiufdem Dvnaltjr *r- bitrro anruu'jlares medio elJpfo iiculn tic. incoU 170. fcd dciurrentif anno ti.ru.iili ad.iBj.iunt cenii, animiveio ("omjutarur C.rtnroii comar* chia, gaudctqi.cagtoiri;f>umicracilIimo. De triddi liu- do BaiberiuJ.qui Siffum ,ko 'BtntdtHum de Mayda

ejtiJ tenuiifc jura fub Friderrco tradit. Es hujus filia Ximtniut Vtllolbtt aiiecutus, heredifjuj tranfrnifit Jtannrt Anieniet Villaiba anno udxvi. Eulaliam de

Vigintimiiliis unorem habebat . Speaaffe hinc Alca- ram faculo xvi. ad Vigintimillm iego, inde dotijnu- tnine 'Blafcui Scammacea Murgi dominuseft iflecutus, fub quo cafale aidificiri ceptum.Ex Blafco Matthx- 01 anno mdcxi.. cui Jtftpb Slafciut filius fuccefiit PrimuJ hic a PhiJippo V. Rege feculi hujus annovm.

Ptincipatus iiuSgnii obtinuir , decelfitque xvr. ejufiiem, nulla e* Catharina Francica prolc reiifla ;foror hinc tm. //. E 1 Stifi

Digitized by Google Rtpbaclla Si/tmnracea&Gravirta Francifci Vincentii Buglio Bjfarj Marchionii olim uicr principatum capcf- livit ,& filio Mtrh 'Bugiia reliquit, ^ui Prineeps quoque CafiJis Monacbi emicuit. Ex co & Mari* Anua Matamone Emmtnml Frttcifcai Bugih proceflit, qui dufta in uiorem Stcphana Gifulfo ficlicitcr vivit .Hi- bet Dynifta jui gUdii, & in Regni Comitiii ultimo loco inter Principes votum profert ivii. Francifcui Em- manuel Vill* Alba: Marchio in fuo przclaro opere-»

dc Siciiii. Nobili vocat opidum Lcrcaram . ALCUSA Cifale olim prope rluviu.n Tftumid Cephahtdenfem fpedlins Eccletiam ci Alcxahdri m. Rom: Pont; literii hclxxi. HoJie eft ager vufgo feuiiuin dc Calcufa « Pirro . Memoratur eti.uu in Regis Mar- tini diplomate aono ucccxcir. ALEXANDRIA Opidum propearccm Pctrade ingenti faxo ruinas hodieoften- Amic« , <\U.% iucumbens ut.unde Aiexandria dt Petra dicitur . Abell a Bivsna iv. pafT. u. &dicecefis Agrigeotinj, Cafti-inovi eoiriar- chiz finibus cUuditur. Eju» orrgo in anuum hdlxx. rcfertur, authore 'Blaftn Barrcjis agri & Arcis Petre de Amiea domino, cui Caroiut hiiui fuccefiit, huic Fran. eifcut . Nata eft Francifco Elifibetha Melchiora , quz

Hieronymo Neapoii Kcfutunx dynaftae , Campibelli domino conjuncla, Jofephum &Pctrum illi peperit, morienfque, ut (ilii ac nepotes Pctrjc de AmiceSt Alexan- driic Barones Barrclix gentii cognomen quoque xiTu- raerent, ultiinii tahulis fanxit .Joftpb porro primogc- nitui , qui anno mdckxxvi. AicxandrU dominatum eft aflecutus, innuptus decederis Hieronymum n.Pctri fratris, Biffana ducii filium.ciica anuum mdclxxix hjredem dixit.qui matrimonii juribus cum fibi defponfata

Rofalia Filiiigcria rainime ufurpatis , Gne prole etiana

Digitized byGoogle «vivis ibih.jejepb idcivco ejns fraterin bonis fucccf- . ipfe fit St Rofiliam Malfam libi cnpulavit , natofque &

minime relinqueus , nmndo exemptus, Fridtriets tertio

fratri dyuaftus anno kdcxcvu. ceflic . Hic plurie» Re- gni »n. Vir, Panormi Prstor, apud Cacanjm Proregii

Vicorius , Vitt jrio Amcieo i cubiculo, Carolo «. C'~ firi ib inrimij cunfili» ,Sc Viri farth (itulo tn ftem.

nutc donacui , ex Magnstibus denique Hifpaniarunui aliifque muneribus clinii, ab Eleonor* Bdlacera Mon- tisLconis Principe Peirum accepit filium ,hadie AIe~ uandrit&iVtttx Amicfc dominum, pluribus etiam ei- tulii Elifabetha infignetn , qui du&a in uxorem Mon. teaperta cura ea Fridcricum Campibelli ducem gcnuit, Jurcuxorii Faelicis Bonfilia: hodie eiiam Condropi in

valle Demani Principem . Occupat Alixandria folum leviter ad ortum pronum,ejufque priuceps templum S. Nicolao Epifcopo

facrum unicum eftparochiale , cui aliz vi. minores fub-,

duntur . Parochiam autera Archipresbytcr adminiftrac;.

Clero Epifcopi Vicarius praseft ; communii Sacerdo-

tum coetus diviuis officiis intendit . Olim pro Minori- bus Couventualibus edes fundavic Ctrolus Barrefius fe>

culi xvi. anno xcn , ubi pro dynaftii crac fepulchrum,

qui camen dcfecerunc : Sei ex Refbrmacis ejufdera or- diniiextra pomoerium recenter, & Carmeliurun) Dei- ptts Annunciatst titulo ib anno hdcviii. fpeiUmur coenobia . Pro Monialibus fub S, Clarst reguU ,Sc Itnma- cuiat? Conceptiouii vocabuIo,dtebui hifcc conclave mo- liuncur opidani, qui pracipuam Patronam inS.Marie;

de Roccn eamdem Virginera colunt , Id habet vero facra hec cdes nocacu digniflimum, quod toca ingentis molis faxo circumambitur , unde , uti referunt , ftatii' diebus liquor ;gris falutaris guccacim cxundat , Abeft eadera

Digitized by Google .

eadtm ad jaftum balifta:, domulquc Eremitaium , qnv iliiiis tiilmi intcndunt, aduexasoiUm.it .S. Rccco& B. quod Rofjlic Virg: funt etiam Alexandrin: addicli , lue.clim afHati horce divos piopitios fint expetti, pe- culiaiefqne idcirco Ecdcfias fatis decentes illis edifi- carunc. Exurgic denique prope S. Anns pro infirmis Hofpitalis edes. Rcgimeri Civile Siculis legibuscon- i"orme;Dynafla Prefrftum, qui fuas gtrit vices inopi- do dclegat . Hujus erant isres annonDxcii. circicer uo anim* 307. fcd elapfo faiculo (ifi.foci, incola; nio. cx Fhro ; in Regiis vero libris 890. foci, incole 3466. Anno mdccxii. lares lou.cives 3861. reccnter 4037. Ager vineis, fegelibus, pafcuis , nemoribus omtiia. ad vitie comruoda fuppeditat . Genuic Alexandria Fran- cifcam Furiam tertii ordinis S. Domiuici viuutibus cla- riflimam , cujus mcminit in Diario Dominic.mo Mar-

chefius , & vitam Michael Angefus Claiusmons accu- rate defcripfit. Huncquoque Alexan!rinamt<:idit1Ao~ gitore,&in fua Sicula Bibliotheca recenfet. ALFANUS Mous in agro P.mormicano, Sarraccnis Tbal/anus ,& Calaialfanui ;ex Adria in Topogr: Val- ]is Mazars ab Alfano Mauro ita appellarur, acque ab urbec«gnomineineofita,cujuseire rudera paffimibi oc- cuientia putae, quum hec Soloenti vcteris opidi ab eru- ditis credantur Prominet in mari ad Panormi littut oriemalc, fltcum Gerbina colle conjundlus videtur.fed valle nihilominus angufta feparatus.fiiium clauditPa-

normitanum , poftremufque ert montium, qui veluti co-

rona amceniflimiim cjufdem urbis agrum ambiunc . De

veteribus Soloenti ruinis , a Seliminte Drocanteo de-

triptis, alibi . Cartero cdlis folum fterile, ialebrofum,

ac rupibus afperurn , una tantum via adiri potcft a fc-

ptentfionalibus , qus olim quadratis ftrata lapidibui

Digitized by Google . .

adSoloentum urbem ducebat. Via hac Icviter acclivis .finuofaad palms circiter w.occaiiurj verfuj attol- Jiror,hinc ad ortura fkttit, ubi dirut* urbis disje- fta occurrunt monumenta, veprcs inter, ac dumcta, quj,

Uti mox innui , fuo loco accuratc exhibeam AI.IA novi nominii opidulum, ad fbntes FlumU aiiToni, ia collibuj Sdaphanum interfii Vicarin , in

territorio Politii olim , fub LalU vocabulo , uti habenc Friderici n. 6c Martini Rcgum Regefta . Ejus cfl fitus acclivis ; Parochialis Ecclefia S. Maris de Gratii facra , alteram habet filialcra .quarum cura Sacerdoti commifla . Cenfus anno irncCXui. laresnS. incolas fio;. exibuit. Noviflimus lajo. Poilrcma Cephaliedenlisdice- cefis finei chudic ; aere ucitur falubberrimo , & agro inter primoj regionis fcraci . Anno mcccxx ad h*redes Mmthxi -de Milite fpedtabar feudum; fubinde fe- cjucntis I^culi anno viu, in ccnfu Marcini Regis Fri- dericus Crifpat efus vulgatur Dominus ; Maccheus enim RayialdoCrifpo Mefianenfi vendidit mccclXvi. uti Bar- berius fcribit,qui Friderici ,five Henrici hircdesad annum hdx, tnemorac. Ad VHhrautnt poft Crifpos& ad Cifoutes hinc deveiiit; Lucafqui ejufdem familie; precipuus circ* fasculi xv t.aanatn tvit Aliam eft afTecu- tus, acfilieffaaoy^orindotcm reliquit . Hec PetroC*. leftiS. Crucis dyn»fte_ nupfit; Alia idcircoj oauai Sapti- Jlc 1'etri ac Francifce_ filio poft horum obitum ceflit. Impetraverat porro Francifca al> Rege facultacem fub annum wncxv.congrcgandi homines iawf/fc feudo,fcd dilatum eft opus ; Nulia cnim ejus in Cenfu de anno mdclii, fic mentio . De Petri fucccflbribits cgi , ubi de S.Crucis opido in Valle Neti. ALIGATA Civitas. Vidc Leoeata .ALICURIS lnfula defcrta. Confule Ericuft. AE,

DigitizedbyGoogle . .

*°ALLABA Fluvius. Vide AlhT. ALMENUSA Opidulum ,feu vicuj in fcudo cognomine,paucis.ib hinc excicatum, cujus Ecclclta psro- chialis S. Atina matris Deipars, honori addifta eft, heretque dynaftc palatio . Marius Cutelli Villtrrofat* Comes.vir clariflimus, nobilis Catanenfis, & Jurifcon- fultus ccleberrimus Almenufe fibi feudum comparavit, ac filio Jofepha reliquit ea lege , ut fi hercde carerct Kobilium juveimm Ephebeum 111 patria coiiftituetidum cumet,cui AtmtHafa ,ac reliqua ejus bona defigna- rentur. Sed cx fofepho, qui Vallis Ulmi etiam dominus fuit, Antoniui, unde Joftpbui Joanw prodiit; Hic varia preditus cruditione floruit, fed prole deftttutus antio «DCCXLvn. deceffit.Catanenfes hinc Collegium ex- citarejuxta Marii mentcm nuper aggrcHi, vicum ter- rafque adncxas fub cenfu annuo Igntitio Patirnioni»

Bifcaris Principi conccffcrunt . Subcft locus Epifcopo

Cephal^denfi . Incol^ centenarium numerurn non at- tingunt. Gaudet dynafta viccc* necis poteftate. ALTARIA five Are parv; infula.De his infe- rtiu

ALTAVILLA Opidulum . Vide MJtitia ALTAVILLA , aliter Infula Longa, ct InfulaMa- r/tfm, eft una ex v. illis infulis inter Drepanumck Li* lybrjeum.fivc Marfalam ,haud procul littort abjacen- tibus,quarum prccipua »S. Pantaleonc dicitur.Huic Allavilla adhajrct.&a Gliribus, quibui abundat.de- rtominaturjGiircs enim dicuntur Siculis Murti .VI- dc Stagnum . ALTUS FONS eit in Agro Panormitano, celebri Monafterio ordinis Ciftercienfis S. Marite, nomen tri- kuens. affluentiflime aqua) cmittit , &quia celfocirc»

laeridicm , & occafum fitus eft ioco , Aitus appellatur, fubr

Digitized by Google .

A L 41 fubjeiUfque longe ae Jate patcrttes e.ufdem agri re

jjiones irrigat. Pareo novo olim claudebatur , hodie-

_ ALYCIA vetus urbs. Vide Halytla . Alyctit amnit. Vide Halytui,

AMBiCUS vetus opidulmn , dequo Diodorus lib.

xk. G'irgmm quod votant , & Ambicm apidaltim . Clu- verius incerti (Itus dicit. Apud Hefichium tamen le-

gitidem author i Tergiam mmi im Sieiiia , in qw nidi-

Jicantttr tiultures ;tmdt hi dicuntur Tergi . Apud Dio- dorum igitur fulpicari quis poffet ,fcriptum fuiffe Tor- giitm.Eft inter jjti.fk Cephalg colles ad Mazare. vallem fpectjnte. Moiis Vulfurum ,nnde Antbicum circ» ejufdem montis larera ftetiffc conjecto ' AMBLLRIS Fons S.arracenici nominis ad aulba-

letrt agri Panormitani plagam paiT: u. iv. ab nrbe , ad

radiccs montis Aurichiuta , Auricttlata , limpidiflinvts

effuiidens aquas , de quo Adria & Invcgius . Prope elt " Villa, qnaroiim Amhieris, hodie Alba appelhtur, Siculo

ore Villa 'Biavca , Coinitattis infignia prscferens . Lo- cum ad delicias foiitibus, aedificiifque pulchciriini., vi-

retis, malis aureis , mvrro , & buxo oinavit olim joan-

ncf Ba.r.rifta AHiata Eques Jri-ofolymitai.us . Primus porro ViUx Atbf Comes PMIippi iv. literis mdclv. 3c- ntiidius Emmaxttck reiwiiciatus, qur pra.cipuis in Be-

gno mitniis pcriUi.fius , ac tnifitia. gr.tditus illulii is, cx ti!.orc Leindt-i Su.irefti Franciftnnt, aliofque fufccpit filios, Hic cum Dorotlica Vaimi Hcntdi&um II. gcnn- it, quorum iilrus Francifettt Emmanaeh Zenobtc Vaniii adjunftus vrvrt proledivei, Prodrit rtoviffime cjufdem Frxrtcifci Opus esimr.t:n, N'ihiHs Siiilit iitulo, quaiuor difcr.tmn ro:m>,utide complura, ex ejus iahoribus pro-

' ficieiis', Ego eXcerp.i. ' Tom. II. F AMO-

Digitized by Google . :

AMORIUM Cafate olim fubjaco monte , cujus in Monregalenfis Ecclefis chirtis ricnieatio. Amrum ia alio diplotnate appellatur.

AMYGDALA recens opidulura . Vide Regalit Mons ANCYRA PtoIem*o,aIiis Anerina, urbs jacens incer Heracleam & Agrigentum , cujus fitun indicare videcur Fazellus Dec: r. Iib: 10. juita Cluverium : He- raclea /W*J,ait 'Me,]attti jwftct aJ pajf: «. vn. <»

MoWf r^//^ Pccuarum , \jr Platanellam magntt itrbi proflraia ctrnititr . Movit Cluvcriuw Diodorilo- cus lib: 14. ubi Dionyfium Motycs obfidendie inten- omncs tum , Sicanofque ad ipfiim defecifTe , copiarum multicudiue, qms ducebit , terricos enarrans, (ubdit Ex rcliqmt autem opidii tantun v.infidc Cirtb igini-

: en/tum pcr/iilerc Ancyra fcilicel , Sslui , sSgefia, P.a- normut , Entella . Mox Soluntinorum, Panormicano- rum , Sc Ancyrinenfmm agros direpcosab e.idem Rege tradit .Uci igitnr aiii; iv. kn&Ancyra in Siciii.orum fiuibus fic.i erac, ad dexteram ftilicet Hjlyci rlu;iiinis ripam, hodie Placaui , abHeradca haud procul, ubi di,- rute^ urbis veftigia ex Fazello. ANDEGAVIUM Vulgo Angli, Se allo npmine

Mons Lxtus , Monie Allcgro Siculis, tipiduium in

Agrigentin» dioecefi , c/ufdeiriQue urbis Comarchiaad jocnios proceres hodie fpeftans , qui & AndegavcnfeJ, feu Angioini duccs ab anno iidcxxxiii, Philippi ra. pri-

vilcgio dicuntur. Ager olim & callis , ubi fedet ,CieaI- dm appellatus, fub Friderico II. ad hsredei Roynaldi

Girrefii fpcclabac, inde ad Ubertos . Antonta fubinde de Dbcrtis Andre^ filia, Scalori proneptii, quoi alibi laudavi de AIToro loquens , poil (oanuem fratre^n fiiJFe-

Ai , Aleyfto de Monieaperio anno mccckcto nupfic . la

Digitized by Google cenfu idcirco Martini Regisdeanno uccccvm. Cical- di & S. Laurentii dominus jure uxorisidem audit . Qiifi autcm vicatim mortales, agri ineol$ elapfo (^culo cir- bonariam exerccnr.es, Turcharum incurlionibtts fepiC- fimc vexarentur.adoram mmquc maritimam auftralem Cicaldm extenditur, in proximuai collem una con- veniences.opidulo originem dedere,cujus Paroehiaj S. Mari* de Catena titulo gaudet; Patrouus veroprt;- cipuus eft incoJis S. Lconardus; Aitera a paroehiali Ec- clefia Animabus piaculari flamma addiclii dicata e-

xurgic . Siculo xvii. hribus conftabat 96. opidaiiifqu^ 4(1, hodie lares 170. aninuj joo. circirer enumerat.

Jam ex Aloyfis Montaptrto , & Antonia de Ubertis

Gafpar prodiit, unde 'Bartbihmnui , quem Pttrui ex-

cepit filius , Cicaldi , & S. I.aurentii Baro mqxvi. confirmatus. Circa ejufdcm feculi finem M.ntit AiUgri Dynafta Nicolaut Mftlaperttii dicebjtur. AbeoLatt- rentiui Jocnim Caftri Leonis Priiiceps .Julianae Mar~ chiocu.gro opidulum, eongruo illius foluto precio, primui eft alfecucus mdcxix. Ilujui foior Diana cum dotc Montit Allcgri Joanni confobrino Hieronymi filio nupta eft. Fulfit/aa;!i«j S. jacobi Eques, Panormi Prae-

tor , ac gentis Joeniae in SiciJii caput evafit ; Lauren-

tio enim umca fupcrftes filia fuit Ifabella , qu* Marci Antonii Columnx uxor ampliftimas dynaftias marito dctulit. Idem porro Joannet Andrgavii dux Philippo w.Rege indulgente,anno udcxxiiii. eft renunciatus, tu- litque ex. Diana Bieronymum Laureie Bononi* copu-

pulatum , unde Jtanntt II. prodiit, qui matris jureSo- loenii Pnnceps eft diftus. Peperit iili Elifabetha Vi- gintimillia Hitronywum, variis noftro hoc feculo muniis inllgnem ;Pacrii cnim Prartor, Proregis Vicarius,

Xii. Rcgni Vir, Sabaudiat Ducisacubiculo; NoarieDo, Tom. II. F » minus,

Digitized by Google 44 AN minus, ac mulriplic! prole emicuit; ex Anna Mim Lan- cea eaim Jaannem bonorum hseredein fufcepit> Lau- remium Agri^enti , Petrum AiTuria Epifcopos , Oifta- vium fupriinum in Sicilia Militiar Pr.-efeftum , & Pa- normitani Caftri maritimi modera torem , aliofque pr^- claris titulis ornatos . Jain Joannes cum Eleonora Va.1- gmrnen Hssronjmum iv. getiuit, hodie And-i-jii Du- cem , Soloenti Principem, M^ititis A!iegn',& Noai-ias

Doaiintttn ,Regi a cubiculo , Ifib:lla: Valguartlera: maritum,e* qua filios hab^t. Huic pro MiHe Alkgra feudifque cotifiuibus Cicaldo, & S.Liurctirio litem in- rendit Bernardus Montapertus Raffiudalis Princepi, qu» adhucfubiudice. Occupiut in R;gui publicoCon- filio Andt^nvenjit Duces locu n.^Andfgnii agef frugS

ferax , pinguibus abundat pafcuis,& lucis occuparur. S. ANGELUS DE MUXARO ad mcridioiu- iem Sicilia plagam fcdct in Mazarc Va]le,& parochia Agrigentina,circaHaIyci,vuIgo Plarani ripas, lari- bufque jo-. incolis i m. fjculo xvn. frequens erat, hodie vero lares iSj. cives 9+9. numerar. Ejuseft fitus mu- tanus ad occafum, auftrumque vergens .Major parochia- Jis Eccleiia fub Archipresbytero B.Marie Virginii titulo gloriatur ,finguliris vero Patronus S. Angelus Martyr

Leocatenfis in propria decentillima $dc colitur . Pro- pe S. Maria: de Odigitria olim Pirri avo Cirmelit* incolebant , fed paupertate prefii ccetiobium relique- ruut. Caftrum, feu Arx Mifbar Fazello memorata parum hinc abeft in rupe, & Sarracenki nominii optime dicirur, quam Rogerius Comes eodem vicioric cur- fuciTNaro expiignavit.Jacobus Adria in Vallis Maza- rsTopographia : Muxara,M,diruium tfl epida ;hinc o- pidi apud Fazellum ntentio nulla . Cafalis Muxari ni- hilorainus , ncc nou RahaIiaiioti,S,Joaunis,&Favar;

Digitized by Google A N 4* iri.-FrWerici Regis eenfu circa mcccxx. J oaimeai itj Claromoatt dominum invenio; anno vero wcccxcn. cujus Andre.u de Claromonteeo potiebatur , ob ab Re- gc-Marttno dcfeitionern Rayrautidus. Montecatemi* commutailct Agri-' Muxari jura eft, aflecutus , quum gentum ad fe tunc fpeftaus . Raymundo etiam defci- cnte idem Princeps Muxari caftrum fle Guaftanella: Ttahalianoti,Favara;,&S.Joannis feuda Philippo dff

Marinis attribuit , penes cujus hsredes Muxarum Bc I-avaram ftetiflc lcgoad Pttrum Pertcium ufque , cujus filia Maria dt Marinii Joanni Aragonlo Tallavic, Ca- roli Caftri Veterani Principis primogcnito nupfit. Ex his Carelitsahcr exortui eft, qui cum Joanna Pignatella W*^«HI.genuit,alibi'de Abula loquendo a rae laudatum. Fabrititit Pijfnatelltts hodie Mttxari feu S.^n- gtli dynaftiam teuec.fuos in opido adminiftros defi- gaat. votutn inter. Barones .ixvii. profert, gladiipoce- fatis terricorio frumenti- ftate gaudet , arque ex amplo ditiilimo, ac fiuguot omnium , vini, olei, pabulique Ube- res proventus percipic. ANGIO'. Vide Audegaviutn. S. ANNA Opidulum ad fiuenti Macatili fontts,' quodpoft Calatabellotie amnis oftium mari affunditur, »b eodem opido haud procul,Saccenfi comJrchia, Se Dioscefi Agrigentitia compr^henfum in lcvi furgic tumulo ad auftrum, circa moutis radices.cui CalaCabellotU in/idet. Conditutn a Francifco Alliata Villae Tr-aneh*' Principe anno jidcxxiv. iii veteris diruts urbii Trio- initiis cals agro, reftatur Pirrus ; parvifque ex inco- Jai enim 140. lares 30. ex eodem numerabat, medio e-

lanfo fcculo , crevit hodie ad ijo. focos,opidanof^ue 600. fuifque finibus Gurgi, Ctlfi, Matc6i,Cf ScaU fcu- da,uberrime orania ad vitx necelliutes fcrentia, clau- dic.

Digitized by Google . .

4* AN dit , Prineepj Tacra *des S. Annx Patrons dicata, cui bimealia; fubduntur , fubfipifcopi Vicario cunn animarum habente degit . fix Alliatis porro ad Fartani- um Arrigbtlti Rcgni Sicilie; Qu&ftorera ; mox ad Jt- Jipbunt Strozzi Marchionem dc Flore, qui Aloyjiam primogenitara Fortunii filiam iibi eopulavcrat , Sc Phi- lippi iv. privilegio primus S.Anna: Princept mdcxljh. cft diitus. His (ine prolc dccedentibm Eltonora-m Ftrrtri Pitinei Baronis uior obtinuit, Joanne. alteri-

ui Fortunii filif primogenica ; quz infacnndo thoro mundoexempta, Fortanium Vklguarntram Rahalioan-

nii Marchionem , cx Vifioria Arrighctti , tertia fili*

ortum , hxredcni vocavtt . Hic Blanc* Ludovica: Scri- banis,& Farin* adjun&ut ViHoriam procreavit, Gt- roh ViginlimillioCwam de Prades nuptam, imde Att'

toniut , fupremi dudum Mercatur* M

ad ciimdcm lcgatus . Habet ex Joanna Spinola Gran- dii monti* Principe Aloyfium filium, qui 3c ipfe aRe- gio cubiculo Nympham Vigintimilliam conjugem duxit. Antonii frater Fortuuius unui cx Fidei Quarfito ribus fiiffit.

. S. ANTONIUS Opidulum . Vide Ciattciaxa. S. ANTONIUS parva infula contra Drepanum. ANTULIUM Arx abRcgerio Comite cxpugna- ti.uti Malaterra.in cjufdem vita teltatur,ad Maia- t* fpeflanj Vallem,fed fitui hodie incerti APJARIUS Fluviu),idem ac Stlinut. APONIANA Ji.fula.Vidc sEgufa AQJJvE ^GfiSTAN/E^five Scgcfiane, dequi.

tus infi-a . .

AQUjE ALC AMENSES , Stgtjhnn olim. AQU/E CALATAMfiTH. Segtfian* aliter. AQOrE

Digitized by Google .

AQO^E CEPHALENSES fub rupe.ctti Cepha.. Panormum e Syra- la arx infldcc , fecuj viim , qua cufii itur.in agro i Fide diifto oriuntur. Arctius fa- lubresadmodum aigrotis, FaieJlus Dec: i. lib. 10. Bal- neas Aluminofas appellat .Earum eft mentio in Vit* S. Angeli C»rmelit£, qui feculo XUi- floruit, leprofofjuc aliquot nondu in b.ilneum introduiftos.vicinifontis aqu» alluens mundavit .Tres porro difcrepantes natura lati- diUTti Frigi Jus Tepi- cei funt, parvo inter fe fpatio , , in edem teftudiuatara recepti mif- dui, & Callidm , qui ccntur, morbisque prstfertim cutaneis curandii effi- caciflimi e*peritnento nofcuntur; fulphuris odoremj emittunt nullum, nec faporem referunt, hinc fervati ad horit aJiquot.rrigefcunt,& potui aptantur, alvum- loculamen- que purgant . Sedes lubet balneum tres, & ta per gyrum ad fudorcs eliciendos, cui proxim£ ad- nupcr extruase herent c;dei fatis accommode, , . Aqua- j-um bujufmodi ufus apud anriquos nulli memoratur-i Sarracenico tamen a;vo,quibus Cephala arx adfcribi- Freqiientes fuilTe infcriptio,Punicis magnis char*- tur , fleribus exarata , ad extremas fornicis oras reperta-», hodie le£lionis> uti alifs fatis dedarat , quse perditi ejufdem generis, putatur. Silucre aliquando, nupe^ vero rurfui patuerunt.E fumma rupe, &arce-cumcw- larem efie viam ad imas regiones, ubi balneum, fcruat, in quam tamen hac noftra ittate nullus penetravit.

AQUjE HIMEKENSES , Caiidf, quf urbi idcirco Thermarum nomen dedere, Grseijenim SEPMA eft Latinis Calidum. Extantia eadem Thermarum civitate ccleberrimq prope orientalia mcenia ad Jittui, ad quas.undique paraiyfi , aliifque nervorum morbii laborantes conveniunt , 8c faluberrifllas eiperiuntUr Concipiunt euim ex fulphurii contagbne calorciii, &

Digitized by Google .

te\ av.Ji, fudandique ad multam copiam Hlibus deputart- W.His Hcreulem aliquando ad itineris defatigatio»

tiem levandam lotum fiiifli; tradit cx fabulis Diodo-

ri» lik f. Cupicns Hft&les, ait, circumire Sitiiiam , c rBetpfi* ad Erycem perantbulonti liitus , fcrutt tfym- phai cttlidas aqitai in reqvicm corporis faraffe, qu£ qua dttplicts a/ijr efftnt , bt Hinicrte , Gcpte a Iwis fum naminat£. Emendo, hafque fecundas a Segc/la appd- latas adftruo,qu« parumper a littore recedu:it, dg__»

quibui moi dieam. ' „ ' '" -

'"' ' ' ' -citcr numerantur . ' Ci 'i AQU^E PERTICIANENSESin Antofttni Itine- fario a Pattetiico recetiti opido hauddiftanteJ locan- 'tur-. Cluveriu» adS.Viti Promontorium fuiffe -couje- fUrit agendo tradit,de qno ait Fazellus, quodputeo*

exhibet perennes , Bc falutares . De Scupello etiam co-

-fitat diruto opidulo . Vtrsm hic.fara catlida ,fivtfri-

gide aquemmorabiUi ptani nuUtfhnt . Maffa nifliii*. inir.ui Sicilin littus defcribens icopulutu ad Scttpclti promontoriiim ,ubi fpecula indicans, turris eft , fub eo

' »quarum copiam in mare prolabi dicit. ' ; ' ; AQV& PINCIAN^E. Vide Segcflana AQU./E PIRATARUM,fiveCw/tf/;>OT,ftaNoeft in Panormitano-aquilon.iri licore eum turri Tpecula_j ad palT: v.ab cadem urbe cum perennis laticis fonte. AQUjE SACftNSES. V,dc Ssihiuntine. '

. AQVJE SEGESTAN^.ImrninerefluminisCri-

ujfii oltio ad caUis radiccs, tibi Bcijelbj' Urbisfimt rtt-'

dcra ,

Digitized by Google dera, tradit Fazellus Dec: t.libt 7. fed enim, Cluverius congrueutius , uti evincam , fub Segcltoe colle Sciniau- drum prceterlabere oftendit. Ad Scamandri igitur I;- vam riparo, qui dicitur hoiie S. B.irtholomgi, & Ynst- dus ctiam incotis appcllatur, Segejlane aqua: proflnuiir, tntcr Alcamum , & Cahtafimim ideoque Alcaiaenfti , noiinulfis dicuntur; m. quippc pali": m. ab Aicamo in occafum ,nec r.ifi u.ab StgejU ruinis.circa quns CaU- tameth Sarracenorum opidulum , hodie quoquc diru. tum ftetit , vallis occurrit, ad cujuj extremum cnllis aflurgitadortum dcclivis.ad occafuin vero prcruptus,

Strupis iiwcceBj inftar . Circa»jus radices fluvius de- fluit, atque ad jaclum Upidis Thermales aque exili- liiit in tanta copia, uti molas triticeas ftatim convolucrc pofltot.Hj proximo amni admixti, huic fluminisCa-

Jrdi nomen danr, collis vero dicirur Balneorura . Atque n ? Segejlan? funt Aqn£ -Jam proximus ager Guigliar- dottai appellatuj, hifce aquis irriguui variilque tumulis diftiiiflnsadJnici montis ufque radiccs extenditur, ubi duplex balneum fpciftatur^alteriim Virorum, quod pateUJ, teitudiae caret, alterum Fceminaruni in viv* rupe excavarum , & in utroque aquai Thermalis v»na erumpit.Ad o. vcro pjfius f.ms alter,in fumnlo fervciut gradn aperitur,& Gurgut Cit/idus vulgo audit, cujus elt circumferentia pafi: circiicr l. In eo aqua: pcrpctuo ebulIiunt,iM ur tangi ne quidem manibus abfque le- fionc poilint , peflime otcnt, fufphnrij nempe odorcai refcrunt.illifque fluminis Calidi demum adjunfle mo- Iis agirant/ac fimul in Frigidum, ftu Scamandruin_> fe exonerant AQK?M SELINUNT1N,E Therm.iles prope Sac- cara,6V Snccenfes idciyco appellate, Sellnttntit vetull? To'/i. II. G urbis

Digitized by Google .

urbii nomen referunt. Ad S. Caiogeri , feu Gimmi- rhrum.olim Chronium raantem.ortuhibent, ubi funt Crypts. EiS fufiori calamo defcribit r-azelius, cujui idcirco vcrbiinrummam redacta ufurpo. AnuriLy- bico quum montem afcendis, quatuor aquarum meatu* pirvo interfe fpatio f;juncti , fed divcrfis proprias vi- ret habentes occurrunt. Horura fulphureui late» elt unus, qui balneas iiatura Fcrvent^s Sc filuherrimis facit, a Strabone lib: 6. falfus vocatus. Altera ei fcaturigo, quam Sanilam appellant obid, quoi fcmel pota,quj(i fmfta natura vehcm;iitia corpora Uxct. Nec procul abeft tertia potabilii aqu.i . Quarta demum filft , & fere tcpida ad ulc:ra d^liccanda preft nu , & prjfens remedium,qu« in fuajjiitum flu;ns agrun lubiiigrara, afperam, porofam lapidum congcnem producit. Ab hit aquis monten fubeuuti fpecuj rupi innata ob- via eft, undc vocis cminus etiam re.nilf; echo rcfpon- fa refert . Inde haud^rocul puteus eft obliquui , & in>- menfuSjUnde raagnus elFjitur fonus. Ad vcrticis augulum circa meridiem tros funt fpscus iu vivo fiia cxcife . Prima Divo C»Iog;ro facra eft ; fecunda nul- liui rei memoria celebratur; poftrcma balucum fuda- torium cxhibee tota Sicilia celeberrimum, ubi abfque_> calcntis aqu* ufu, foloque vapore procreantur fudores natura copiofiflimi & falutarcs . In eoad dex.terara fpe- lunca eft Utiflima, circa cujus Uvam naturalis elt pu- tcus profundiflimus , in quem calentis aqux itillicidia ccmpiur.i ubcrrim£ defluunt. Moc antrum a Dxdalo conftructum vidctur Diodorus innuere lib. j. Mons deniquc ipfe plcrifque aiiis in locis fulphureos emittic vapotcs AQUA SANCTA. Statio eft ad Panormi littui onentale prope portus moIcm,fit cognoiniiie Cetariattt fub

Digitized by Googlt ,

fub Peregrino mome.ubi vicus etl nsutaram cum pa-

AQUA VIVA OpiduirnninAgNgentina dicece-

C , 3 Sutera Ac Caftrouovo haud procul, Ducams titulo ab anno udclxxxvi ,quo noviflimum ortum cognofcc- bat , audlum , fedetin tumulo inter Cimeratam & Mon- tcm meilis, five Manfredam, clauditurque Macbiittfi* »gro,qui variis f3tibus, & limpidtsfluenris fcatensfun- dato opido vocabulum indidit. In Barberii Capibre- vio Machittfi feudi prope Sutcram tit mentto, & Jo- ansh L,»lirri* juris fuiiTe dicitur citca ucccl. unde ad filiam Mirinum Saichri ds Qtfltlh uxorera devenit. Suffcdlus polt Caitclfos Antoniut Spetafirn »ic- eccvm.ad filios tranfmilit.quoj uoxvi. Metbietfii do- rainoi invenio .Emit fubinde Frontiftas Aborte & filie. Froittifie rdiquir Pttra Olivcrh facris vinculis con- junft; . Fulfit Fetrus variis honorum gradibus ;Regii enim erarii Prefts «ocLXxv.ad fupremam Italici Con- filii fedem efevatus , Matritideceflit, filio Mitbatic re- liclo,qui primus Aqug fisiC Dux fuit renuneiattii . E_ eo & Rofilia Pilo ei Marchionibus Mariuei Ptlrus prodiit, qui cum Cathartna Gifulfo Frenciftum genuit, hodie Rofilii Migliaccio maritum . Jns gladii eidem competit, fed in Comitiis loeus denegatur .Lega!-s E- pifcopi Clero prceft,ac;ura parochialia exercel in_> majori Eeclefia Deipari Virgini facra, cui fetlum veluti pncipuse PatronKjtertia recurrente Dominica_> die Septembris, incolat celebrant. Horum numerus decurrentis fxcutt anno xm-fuit f49-in laribus 137. fc_ noviflTmc illi ad 81g.c1everunt.Ager frugum fcecun-

Digitized by Google (i A R r» extruflutn in fcudo Dielii, Agrigcotin» Ecclefia- ftica provincia , ejufque comarchia, 6c a matre Beatri- ce Afigw denomiiutuin furrc*it circa aunum wncvi. Occupat collis leviter dedivis juguin ad orieutis folii adfpe&um, ac Dyuafts amplo, eleganti palatio, ubi fo- luni ftll; parumpcr incliuat , oriutur. Prope efl princeps templum Chrifto Domino e Cruce pendenti facru, quod unicum parochiale ab Archipresbyrero admitii-

Hratur . Hiuc fratrum 5. Maria; de Mcrcedc crcnobi- um alfurgit circa miriiiem, quorum Ecclefu Bcats

Virgiuisde Rofario titulum przfert , fpeculis Pjtro- nz, cu/ui in houorem dies feftiva ingenti pompa re- colitur cum nundiuis . Aliis quoque iu Eccleliis nuinero v . res diviiu celebr.itur ,'fed pro Minoribus Ca- puccinis extra pomtcrium deceut^s habeiitur §Jes a

Dvnaftis hdclxxxix. conftruae . Politiam civilem Mi- niilri a Principe Jdeiti curant . Hic necis & viti poteftatem habet,&in Reg.ii Confilio locum occupac

%xi.Dicfis, ubi Aragona iedet , olim in Cenfu B:iro- mm fub Friderico Il.CiuIe dicitur ,qnod cum aliic Muloilc;, Comiani , Rahalmichi St Bucali agris M.iria- nus Capicius poiTidebatjuiiciafquc CL.ex illii proveni- re lego. Ex Mariaiio ad iJicoiaum Abbatcnt pervenit, qui Raynaldo dc 'Boitito vendidit ejufdem fsculi anno lxxii. Hic Martiuo Re<;I infcnfus bonis fpoliatur; ceffit hinc Dltfit cum adncxis GuUitlmo Raymundo Mon- tccaiino , ob cuju» defedlioncm idcm Princeps fuis literis Catame i.Tulii mcccxcv. fignatis, Gmiiclmo V<- gintimilih attribuit, a quo Antoniut Soaitus Raynal- di ex Nicolao iilio Nepos (ibi vindicavit. Hinc in-j Martini cenfu mcccviii. Amottiut hic Curii obnoxiui

notatur ab Ditjis, Bucalis & Rahalmichi feudi . Anto- nii neptis Margaritclla Ahyfio MMapcrto marito affi-

Digilized by Google afiignavit, ex quibus Peirus Anuniat prodiit. Huic

fine filiis deccdenri Ifdbella foior fubllituta , annd hd- xvn. iu "BaUhaffaretn Na/r/Iam con;ugem jura fua_. illorum Jilius ful> rranltulit . Gijpar Joanne de Veg« . Sicilis Prorege,Militum in Valle Maiarse Prefefius floiuic circa mdxl. adjundiufque Joanndla: dc Forto "Bai- thaffartm II. genuit, qui du&a in uxorein Antonia_j Gajeini, Fluminij Salli domini f)\u,GiJ/>artm II. hcre- dcm eft alletutus «b_v.ii. Hic primus Yomifi Comes fiillit,uti alibi fcriptum, ac fkatrici Aragonar copulatus de condcudo in Diejii agro novo ojjpido cogita- vit, juxta obtcntam dudum per fuos ab Cari.Io V. Cq- fire ficultatcm.ExGafpare flakbaffar III. progenitm Antoniam Saccano Cafalis uovi dominam anuo «nxc- vrn.fibi copuUvit.e^itque, ut totiui Regni no^tine Rex

iiiterpellatu' , Casfaris rcfcriptum exequei-du_n manda- ret hdcv. Obtcnta hinc gladii omnimoda potellate ho-

mines ctmgrcgavit , & Aragona: iniria,uti inr.ui , de- . dit , Aloyfitii cjufdem filius, Principis quoquc infignia poll deceiinium obtinuit, moxque in Cofcntina apud Brutios provincia fuprema pr.-efedlura donari meruit. Uxor illi fuit Elconora C_rriglio& Toledo , cum qua Btilthaffaretn hujus nominis iv. procreivit Cafalii novi dominum, Yhomifi Comitcm & Aragone Princi-

renunciatum . pcm anno hdclxxih, Hic Regi fuo fidem , beJlo cum Gallis in™ruente,eg_egie probavit, nupriif- quecum Cslidonia Flarito, & TagMavia celebratis Ste- phanum & Aloyfium filios fufcepit . Floruit Velleris aurci Eques.Caltri maris di Gulfo dominus.ac facris demum inltiatus naundo vale dixit . Jam Stephanofine filiis deccdenre, Aloyjsui dynaftias obtinuit, qui inter Hifpanos Magnatei Philippi V. privilcgio adfcriptus.

Prorcgis vices egregle in Mazara: Valle gefik , fufce- ptifque

Digitized by Google . .

,4 U ptifque ex Margarita Brancifortia fili ts , mortuau

Sacerdos eifccius , '£ullbajfartai primcgenitum fuccef» forem dixit . Prirnos hic patrirr Sc Regni honores wc- ruit ; Orator enim ad Caralui» Regem deiVin_tus eidem mox a cubiculo , ucc oon Regina; a hrachiis, Rc- gia: domui Major , S.Januatii Eques, SBprem-fq«e__ Siculi Msgiftratus P«fe-,&intimus Confiliacius evafic.quibus in muniis opinioni de fe concept; fecit fatis,gentis gloriam vixit, ac Printipi) fui am-ntiflimi judicium comprobavit . Parifiis m-cc-iii. denatus Aliy- Jium poft fc relifjuit e_ Laura Morfo, &. Filingeri fuf- ceptum,q_„Regina; honoris fiti- vtvit. Aloyfius por-

10 hodie Aragon? Prinecp* , Stephanrj Morfo conjuns cffc-tns , Podii Rcgalis,_;Gibbel]in_ Dviulla «norit jureaudit, cuftodiat Corporis iu Sicilia. Ceiitiuio Sc mpla prole dives efiulget Cenfos Aragvit* fubannum udclsii. fuit hriu5_$. incolarum 1404. Auno mdcmui. larium »110. animamm 4519. novitlime opidani fune nuraerati.A- ger foccundillimrfs omnia ad vitg ncceflirarcs & delici- i.% fuppeditat , fed 6c Amigdalarum plantis undique_» confitns eft;qua;lt-m hinc Aragomnfts e-rumdem faciunt pncipuum . In eodem agro Masalubi eft terr* tra-tui, -ai aJiqnot jugera perpetita fterilitate damriati- tur, crateribufque ebullientis fulphuree; aqu- paflim__ al>-n_at, que, in eofdem cratercs recidit .in bit fi virga, aut afiud Jeve corpus deraitti[_r, ma_ violenter «liiens in aitum ja-tatur ARMLA vetns Opitfum ignoti prorfus fitus, ati- ter Arabtfa .Stephani Epitomator: Arbila QpiJuluPLj Arboltu: auihorc Pi/iii/h i /,//': Sitiiit i Gtmililium £tr.til-%- Suidas \e\o: ArbcU O/iidulum Sicittf,fnt Arbda. Cives Qfls faeilei id dceipieudum erti; puta-

b-Utllr !

Digitized by Google . .

bautur ; unie provernium : Qaii nin fies, ArMas ji n tonferasi Meminit proverbii hujus Apoltolius teitej Cluverio. Silius d;niqu: lib: 14. Siiitiis Arabeia /e- rtx,dftel/ai Jetas. Quum porro Jctat in Sicania fue- rk.ubi hodie Jatui , Ci Arbeitt jato proKira* , in Valle M.izari &ipQ ftetit; Sicani* eiiira pottorera partcni cadem rcgio fihi viudicat.

AREN.r£ Fluviui , alitcr Salemis, Hthtus quo-

nonnullis "Belicis . que vetcribui ; perpcram iexler Dt eo infra . ARENELLA Statio haud procul Panormo,ad orarn ortivam.fub Erdta , feu Peregrino moute. Pro tymnorum caprura vetereJ , atquc iiilignei habet offi- cinas , unde & Cetcria de Arenella denominatur . Ab anno uccacvi. Jaannes Calnellits Arenella domimii dicebatur. Anno uccccvnt. ad Robirtum ejufdem 110- biliffime gciitis fpeiiabat, hodie Ducis Arenelk; titulo gaudet Viralis Valguaruer* Nixcmii Princeps

ASCELLUS . sEgitallits ,de quo dixi ASINELLUM InfuU,fcu fcopuluj contra Dre- panum. Vide Lcjintilitta . ASTIS. Vide Caceabus. ATABYRIUM Vetui opidum ab Agrigento h«- ud iotige , cujui meniinit Stephanui. Mons erat eju& dem nominis.de quo fabuhntur , quod enei boves in cjus vertice conftituti mugitu , enormc aliquod facinu* in regionc peraclura populii nunciabant. Opidum id- Circo in hoc moute ftecilTe perhibent. Duo apud Pa- rutam numifinau celcbre id nlim fuifte arguunt.quorum unum Bovem poplite inclinato , flc Stellam ; alterum Cancrum exhibet . Fran; Majer utrumque sym- bolum ad Rhodios fpeilare , ac ptoiimos Agrigenti-

1101 tradit ; hinc Rhodios habuiffc autborei Atabyri- unt

Digitized by Google ,

I J6 A V um non inanis efl conjedur.i . Apud Rhodios aliunde monscit Atabyrias,Sc Alabyria Rliodioium civitas di- cebitur,unde Siculmn opidum appcllatum.

ATELLA Ennlh.de qua inlra .

ATINA incerti fitus opidum vctus . ATYS F\uv\us,Carebii hodie, Acitbittt Ptolemc» e» Cluverii meute: Haad dabito , inquit ,qttin Plinii Atyi ,$Uo nomine aiias Deas axtiymi mortalibm faiC celebrati{ftmtts , adulterato fit aocabt/lo pra gtnuiao «t- que germano Atythis . PHnio'Atys& Hypje pwuxtur inter Tbtrmas & Stiinitmcm . Hodie inter iactnm £?* Scliaantii rttinai dao fili fam fiuvii Carabtii //f/i.Quumque Beiicis Hypfa commmii fciifu hibea- iut,Atvs erit Carabis,de quo alibt fufius.

AVERINGA Fons , unde Jarafias t cckbris Pauor- micaiie urbis Ijrex.caput egerit. AURICELLA Arn cum vico, vutgo Rdccclta iti feptentrionali littore poft Cephakdium ad Himere. a,- quilonaris dexteram ripam , Mazarerift Valli atttibuta. AURICHIUTA, feu Attricuiala, mc-ns in agto Pa- normitano ad mcridiem Ambleri St Parco novo adjun- iftusjlbi Lepores velociffimi , veiucionem jucundarrui faciunt . Ejus etiam adhsret hteri raous NamifmatiJ qui pene fterilii , uti Attricalala . AYLIEL Vctus Caftlc dirutum in itinere, qoo » Thermis Himcrenfibus Panormum coutendimui, ubi

S. Michaclis , five S. Marist de Campogrojfo Ecclefiim cum adncxo otdinis S. Ba/ilii cccnobio Robertus GuiP.

«rdui Comes anno tnim. condidit . Speftamur liodie cclebris templi hujus intcgri pene parictes& porta ad occafum ciim aLfidc in coile, httorj inciimbenti,

Vcttiflamtme a^huc maguificentiam prifefctunt . Ex ca S. Michaelii, S. Bafilii , & S. Laureutii ni.irmnrea-* ligni

Digitized by Google , ,

Panormi Cathedraiem fign» translat», Mque in zdem imporcau mcmorat Pirrusi Coe.iobii enim juri Ecele- fiS 'aYNMIRAMILA Agi-igentin* Ecclcfia: C»fchr CHjBs elt taentio in Clenicntis iv. literis ncctivi. AYNIZARUS Fons CanUarm hodic prope Pi-

"aYNSINDIS Fons agri Panorroitani ad paHiis n. Aynfeuime Sarracenk» vocabulo ei Fazello ib otbe , eft quippe , uti ali bi disi, Jw Punjce. appellatus . Ayi> Subcrypt» o.-iturcirca occiduam orira afBuenter, hor- tifnueirrigandis illiu.-. aqua inierviuut . Adria perperam e& hoc fontc Zifo, & Cubs aqnas originem habe- dicuntur. re tradit,qua; ex Gibriele profluere paffin» AZONES Opidum Diodoro lib xxm. in Escerp: Legat: dc gcitii Pyrrhi Regis mcmoratum : Priaram^ fitrackam arbeat fubegit , dein Axantt acctipat. Cln- verius vocabula in Eicerptis Legationuin vitiata advertens nou pauca , haud dubitat affirmare, pro Ma- iaro caftello Azorui irrep(i(Te t tmlli eniro Azonts memoratur.

F BA-

Digitized by Google . , .

,1 B A

ALATA Cafale, de quo in tabulif Archicpifcopi Monregalenfis, inter

Caiatralis & Frdttini fluenta . Jacct

hodie , ejufque ager fativus locon- iv. in boiiorum ejufdem Ecckfix cenfu venit.

BALATELLA Statio iti auftrali infula; littore intcrLeocatam, & Agti» geutum Fascllo mcmorata,parvas aiinittit naver. BALLETTUS Amnis in Bathym , feu Jatum in- fiuens, de quo Fazellus. Oritur fub S. Cofm« Mart,- agros colle , Joannucium, Jambafium , Dccifara , & Bal- lettum al!uit,undc nomenclaruram fortitur, duofque

I n curfu trajeclus habens , ubi publicum eft itei-,Jato jungttur in loco Fallamonica appdlato .'Balktlus ager in Ccnfu Montifregalis Archiepifcopatus num; xnv. adnotatur BALNEjE Himerenfcs vul^o Thcrmarum, & Se- liuuntina: , (ive Sacceiilcs &c. Vidc Aqztt olim BARBARA Locus,ubi Segefia. . S. BARTHOLOM./EI Fluvius,CW«//flrreuCr/- nufus Fazcllo ; at Chiverio, Scamander in finum Sege- ftanum, hodie Caftri ad Mare appellattim deponitur

S. BARTOLOM^EUS Cafale , aliter Carabti:\a

Saccie tcrritorio , hudic dirutum . Sub Friderico II. juri fubiiciebatur Ahyfu dcJncifa Saccenfis equitis, quern Jacobts: iilim excepit .Arltlis Alagena hinc tenuit,eoque defciente MaitimisRes Gtiillelmo di Perahaie- dit . Huic Nicolan: fucceltit , a quo Joannes de PeroIIo

, florenis auri m. folutis , accepit eodem Rege fuislite- ris rem probante. Alphonfo nihilominus regni potente Antonias de Luna Calatabellotts Comes, Pei-alHe -•\ hxtet

Digitized by Google ,

B a h*ret , Petr» PtTlUo Joanuis filio, qui S. Bartholomci dynaftia fruebatur ,Iitem intendit ,&in judiciocoram

Nicolao Tedefchiojurium confultiflimo, obtinuit . Hec ideo expendi, quod ea occafionc odia inter Perollos & proceies de Luna coufiata funt, quf in apcrtum civile bellum evafere , & Saccenfs Cafas nomine vulgp veniuDt • BATARIA Curie Forefta,&M Ncmus, cujuieft in Friderici ll.Regcfto mentio, ubi ad Joanncm Mufcam Claromonie nomi- fpedtare dicitur , hiricque Jaeobi de ne poflidere. Pendebat fcutata xlv. BATHYS Fhivius is eft.qui vulgari nunc voce Jsttii appcllatui-. Nomen a Greco voc.ibulo BABYz fortalle invenit, quod latine Prefo/idii fonil; altis enim abruptifque eft ripis: Tradit nibilominui Cluveriui quod vcrum ejus vocabulum fuit/«//r,feu Jatbifi, 3 monte cTiim profluit,cui cum fuperllrufto olim opido nomeu eft nunc etiam Jato,&z quo fuoloco. Ejiii oftiuin inter Scgeftanorum Emporium, hodie Cajhlitim aii

Mare , & Captit Rama; fontes vero funt qtiatnor : Gi- ncftra ,Clafa , 'Bizolus&i Cdnancra in collibus agrifque ejufdem nominis; Ubi coennc fub Jato moote, molas convoivunt, in agro Fallamonica Ballottum amnem excipiunt, ac fub Jati flumiuts vocabulo Janquadarc ftudi terrai abluunt.Pons fubinde cximius unius nem-' pe fornicis, cujus latera ingentes utrinque ropes fub- ftincnt.fucceditjquem a prasimo diruto Sarracenico Cafale Tayburs appellant . Valguarnerf agris hinc foe- cundatis ftb Partenico, alterius pontis a S.Marieede

nuncupati , ope trahiiciuntur ;nec procul iude in ma- reIcfcexonerant.Sflrf_yf feu Jatis Tayburus etiim l.

« ponte cosiiomine appellatur , . , BATTALARUMCdiile.&CaftellumoIimadEc- Tom. If. H s cleliaro

Digitized by Google 60 B A clefijm Monrcgalenfem rp;£Uns, cujui memimt Guil- ldmm II.Rex literis dc anno ucixxxi; iViines ii.ter Burachinum, & Comitiffam opida defcribit . Dederat fane idcm Guillelaius triennio ance Goffredi Bittal-

, bona eidem Ecclefia, fcilo- lari , qui ib eo dcfccerat que Affumpt* Vrrgiuis die fupcr altare diploma more veceri obtulerat; fcd quod eflet Cafalc Agrigenliuse dioscefis iinibus concluTum , Bartholnmius ejufdenu Epifcopus juribus cedeus fuii,lib;rum illud Rcg >li Mo- naftcrio concellerat mclxxix. Eithodic feuduminAr- chicpifcopatui Monregalenfii cenfu num. wvn. rcla- tum,arcii veftigia lervani. BATTICANIS Fhientum oriturex fbnte Stortia' dehiuc fi- vacta in territorio Corleonenfi , Comitiffc; nei alluit, fltTurreaa agrum foecundat; ubi veterii turriJ rudera fpea*ntur, excipic Brucar aquas.quibu» ute t Belici abforbetur . BAUCINA Opidum in Dicecefi, Bi Comarchia. Panormitana, Principatus teffera ab anno udcxxui. ornatum, fedet in collibus in longum extenfa clrca monta- coufi- na a Cattc appellata ad ortum hybcrnum . Ejni gnatur origo elapfi igcuii initiis, & juris erat aliquao. do Magni Panormitani Valetudinarii , a quo adGen- tem Migliacciam rranfiit. Larcs olim «nCLiu. habebat ani- 05. incolas -68. hoc tame feculo ilii lares funt 301. mi nSj ,Bc noviffime 1504. quarum cura Archipref- bytcroimminet.qui inmajori Ecclefia S.Marco in opido medio dicata primas obrinet; civilis cconomja ad Dynafta qubtan- eos fpectat , quos juxca Rcgni legcs nis conftituit. Gaudec hic jure gladii , &in Comitiit loco xxin. votum profert, cujus aides magnific* emi-

nenti fitui refpondent . Pro educandis puellis Collc- giuni B.Maria; noviOime fuit Saocinit confiitutum-j, ubi

Digitized by Google . .,

fl A «i ufei trts a-lite Ecclefi* ultr* parteciam tpioque exur- gunt . Aiariawui ASglhecittl MontisMajoris Marchio primmopidi Princcp^Fhilippi iv.bcneficio eftuUit ann<» jnmfiipra couHciato.qui xn. Kcgni VirSc Panormi Prj- tor tertkm, OUptiai cum Violanta Marullo ,

Digitized by Google 6z B A faims t^^.inhabitabat', murum ejut occiduum ,uv- de cekbrior vecerir urbit nia aufpisntur ,ieno>Qtiturut inei/at ad ejus oerticem literat tran/pj/uit , plerafqut comminuit .Retulerat quidem latine redditam epigrapham,de qua loquitur, ejufque fragmenu inde excer- pu Punicis char<:dleribus dedir, quos habes lib: 8. dcc. i.cap; Lapides porro ,quihus turris compafta , tauts erant molis, nti /uga bovum tria vis illa Incomo- vere poflent.Rsiiiam auno mdlxiv. pafia ell jufliiGar- fix de Toledo Proregis , qum» hic regiam vi.im , pan- cifque in Euiopa fbvte fecundam.a Cajjhm diiiamjuf- fit.IUiusenim direciionem turris Baychanguli prope- diebant. Scribit Valguaruera legitimum ejus nomen fuilTe 'Baytb cicorrupte a Ranzano appcllari Saych , quodquidem vocabulum Domut latine fo.iat, veluti fedes fiierir Sephi,de quo loquitur infcriptio, BAYDA Cafale haud procui Panormo ad occidua* ejus agrrrcgioues in tumplo, fubActtto monte, ubi hodic 5. Joannis Baptifte Monalicrinm furgit, qnod olim S.Ma- riede Angelisfaciuerat.uti Pirrus tcrtatur. Confuudunt DonnuIIi cuvetstliiIimo/?S,>;\/ MonaiterioS.Gregorio in EpiHoIts memorato, fcd hoc in ditioiie crat Syracufa- m.S^aSaiTaceiiicQeft nomeii,quadnobis Album fonat, hinc tcrra eruitur Aiba eodem in loco,sgris ftluber-

rima . CalalePauormitano Autiltiti dotio dedit Guillel- jnus II. atinoMCtKxvii. quod iJk Caltdlu Corileoiiis fui

jiiiis, i-ovo Montilieg.tlis Epifcopo ceflilH-t . Matihitui inde Urfimtf, quom anno Mccctnxvn. Panormitane Ec- cleiic preeflet, ManfrL-do Claiomonte conceflit, quinc—

vo coi-dito'co:iioliiofub 5. Mnrie dc Angciis titulo , cu-

jui adhuc x.'l.i:h iii Ecdclia pi ofnicirur, illud nenAdo- naehit Cijlerck«/.'but,un Pirrus fcribir.quod FazcIIui &Lcllus cvuJganE,ac poft eoi Cajetanus ,f:d Senedi- tfinis

Digitized by Google B A 4, ftirtii en Mcnafterio S. Manini , ejufjue Ablatis mo- deralhni psrpetuo fubjteit; voluitque Cmnobitat bujuf- mtidi , ut e hco imio Cafkllacii, i» amxniffimum , undi- fue irrigmim aquis in fumndo Panormitan* mariti- uiic orn profpeUu , hcum commigrarcnt . Ne autenu injuria aiiqua Panor: Ecclc% Inferretur, CtfAw/agrum idem Manfiedus Archiepifcopo dedit, Romano Po;iti- fice perniiiiatioiieni confirmantc. Poit Andrea Man- fredi filii mortem Martitius Rz\ '/Siyda Cafjie, quod adhuc ftabat, Giliforti Kiccaboiiu Urfini fucceffori reftituit, fed pafiim cafale excidic; Monafterium vero anno Hux.ejufque bant, dtmmcdo in eo Monacbi fcmper o/

Antonias de Sofee , uti Jacobj de Paflaneto Bemardi fororis hires, EupEiemia Antonii filia Francifci Sieri uxor ad fc fpe&are poft patris mortem mcccciv. con- tcndebat j

DigitizedbyGoogle 64 B A tendtlrat ;At Guiihlmns ex eadcm Antouia iMtusotV- filii tiriuit , cjufque ad annum mdl.hu, cjuo Vinccntiiu "Rofchim Vicaris Comes cum 'BSafco Cortriav comfflit- tavit, Medijirfio- upido accepto .Corvini ii^rede» anno/ hdlxxix. '£ayda arce Bofchiis reftituta, opidum fibi Yindicar.unt .Ab his ernit Fraacifhui TaraSSut hdclx,- tix. quetn fiiius eicepit Fcnl; Marchw .Huie

Pttrus fiicceflitjbinc Francifcm , qui w.TSayde Dy- la&i ex Tarallit . Arx porr» munitiffima iitu,.& propugnaculis ,vtfii pperfus digiu P entinus itcr per com re- Iiabeiitibus gionen» occurrit , novifque adifigiis adco- kmorum ampliflimi agri commodum inftrufta efrglge?. BAYHARIA Utifiima patenTque regio eft agw Panormitani ad orientem folem,viIus, & fiiburbanij pro- ccrum sdibus ad uJtimain elegantiam veftrt». Singu- las defcribere fongum eflit, precipuas camc reeenieam, Et primo occarrtt Buterenfis Princrpis, qui& Haccu- diie Comes ampliflima viUa, circa quamad octum paucis ab hinc opidulttm erevit cttm Ecelcfra , ttfai facn totius regionis viificis- adminiftrantur fub MijorM Pa- normitani Cappeliani eitra . Vicus dieitur aiie nomi- ncfioccuJia Nova .Tucelares ScPatroni fiintjefiis Ma- ria& Jofcpli, eonfhtque Lirtous circiter opidauis 70, , joc- Emiiict in tumulo-ad regiaois aulirumVilla Val- guarrfera , in qua nihil difideres, quod ad dciieiis anf- jnique ofclceljjitenta conducit ; htuc Aragonia cmni- ttr.dam prxfckrt magniiicentiam ; Net CathoBca, Ei-

Jitigeria , l''aragonia , ArdarM «difceioiuru moie,o«i*- tu,&ordine dceedunt; oihiim denique media urbe regia digniffirac merito puf.intur .Claudit Acrimfcticm, itc qua jam dixi , ameridie, uti ab oppofita plaga fub- urbar.um Ficaracii CVHt- vice.fi» loco iuferius dcfcri-

Jam

Digitized by Google B A 6? J.im de vace "Bayharia varia tradunt aurhores. Bac- fbariam agrum Scanellus denominat abt;de Saccbi ibi olim extruila.uti credit, quod optima vin* in eo pro- veniantj fed templi hu/us meminit nemo. Dec: i. Iib:8. ter- Th: FaieHus Sarracenici appellat uominis , quod

ram areaofam .mihiltmque fignificat . Cafcinus mari-

timain intcrpretatur regionem ; & firus quidem con-

gruit , majori quippe ex parte mari alluitur, finufquc

Panormitani , & Thermenfis afpeilu gaudet • 'Bahar e- nim MareeA Arabis. Francifcus Agius Gaulitanus

linguarum peritillimus : Hahria, inquit in mfto adme

traiifiniflb , unde vox 'Baybaria fbrte profluxit, pro

M-ifca granditre apud Punicos vcnit . Mufca hec bo-

nus mtncius maritimus vulgo credicur , ex qm rtgio-

oi not.rJ: vocabulum fiiifla quafitiim lic^t conjeft.ire . BAYMARIA Fluviuscum non ignobili unius for-

nicis ponce, via Panormitana iv.palf: n. ab urbe . Vidc

Elcutheru! , ubi de Fonte 'Baybuto . BEL&MPUS Panormitani agrt mons ad aquilo- Scerilis nem, eft , fcopulifque afper,unde iili nomenj nam *

habetur . Ameniiiimus illi fubeft collium ager, de quo

fufe verba faciam . - *,•.- BELICH Cafale Sarracenorum, haud procul con- fluxu amuium ejufdem no.ninU, Sc adfiniftri TSelici: dexteram ripam . Sunt enim duoSr/wJ fluvii dexter nempe,& finifter, uti mox dicam. Ejuseft memb in Rogcrii Com: privilegio MazarenGs Ecclelia: fiiiesan- no MXCti.deferibenti.< & in Pafchalis Rom: Pon: litcrii. Jacehit Gnillelmi II. e»o, uti extabulis Ecdeii-e Mon- regalenfis eruitur. Prope erat Hofpitalis Domus Or- dinii S. LaEari fub S* Catiurine de 'Bcliti tituln, cujus TflW. //. I cxut

Digitized by Google ,

66 B E extat hodie Ecclefi* fub Beneflcialis cura ab Rege deleiti, olimfubuno exCanonici* Agrigentinis, CUOi ajinuo proventu aureorum circicero; Agercircumpo- fitus StHtitidhuc noneu retinet , patetque amplifli- mein iv. divifuipartes, Caftroveterano, & Memfi-i o- pidis confinii; Salribus & annofis dumetisalicubiabun- dat , feris, aprifque latebras prtbentibm, qnorum ve~ nationi. idcirco Regionis Magnacei fsepiflime indulgeut . SpefUbat olim idMattf-wn ii Ptroiio ; emit Carolui dt Arogona 11DI.XX111, Fabritias PignattHi Ca- ftriveterani Princeps ounc poflidet. Fluvius Sinifter, quorum , BELICIS Dexter, 6c ille Crinifiat atitiquis appellatur, & in finiftrum influit ; Hic vero Hypfa nominatus inter Saccam , & veterem Selinuntem mari LihycoiHabitur.De utrifquc fuoloeo , Pontis vetuftiffimaj ruina* Denter lervac, qua: reparari enpeftant.. BELLIGERU J.Farello SrJgwflJ.Fluvius Artne, fub Salcmi opido iu dicitur, qui veteribus eft Hafy- ««.Conlule. BELLUCHIA Cafile prope Saccam in Refefio nemore , jurit Ecclefi* Agrigentin* cx doao Guiilel- mi II.Regi*. mclxxii. jacet.

BELMONS Principaeus citulogaudct hodie . Quura ampliffimum de Mi-iigno agrum pafliii, vm.aPanof- mo, Viiccatmt AffiSlo equei Panormicanui poflidctet, Principstui infigniaab Rege Philippo i».*n.no «ac- xxvii-impecravic.cujusfiliuj Marcbifim jmgladii, acCafalis in eo con^ruendi faculeacem obtinuit,fub nomine Sel/nontii. Marchilio abfque prole deccdenti A !- barut cjus fracer.fucceflie, Sc huic Viticcntius filiuj nepofque Gcrariai Mclthior , quem Nyatpba Affiitio, Bc Cujttano herei cxcepic,£ranei/ti VigintimiHii Grat>

. . teri» . . ,

B B 6-, teris&S. Stephani Dyn*fte_ uxor Kttcivm. Ex his Ca- itiamn VigiitimiUius; hinc Jofipb Ewsnmi Nepot

obtinuit , Vincentio Vilia Aurata- Prinripc ,.Caieta-

ni fi\itre,& Maria Anna Statella nntus . Hic variis com- cubiculo, mcnjjtm titulis , Regis nempc ab intimo-

xir. Rcgni Vir , Panormi bis Prwor, extruendi cjfi- lisdenuo fub nominc 'Belmontis, faculutem exoravit; paucifque ab hinc mortalibuj idcirco con

Opiduli author fuit , quod Meiagnuui vulgo app^l-

lant ; Ifabdla: Alliatx adjun£tus , ab eique prole auflus, Regis Ferdinaudi Aulicus Neapoli hodie vivit. lllius fratcr Salvator Epifcopus Citanenlis effulget

BIBONA Opidum. Vide 'Bhona . BICABiS Opidum. Vide FicarU. " BICENUM Cafalein Parochia Agrigentiua.3;- ginit etiam appcllitum ,de quo iufi-a . BICHINELLUS Amnis fii> moiitc Bufamaro^ fonres hibelis , ,& inter M.trineum, Sc Corileonero defluens, Franinz aiju-is auger;& Rubinain, Ramano So- cictatis Jefa Colk-gio addiaun feudum irrjgar. . Milc cut) Petralonga& G.ilatrafi amnibus ejuf.iem regiouis coufiinditur , & cum illis conjungi perhibetur BIFARA Sirracenicum in Valle MazirC; oiim Ci- ftcl!uTi,quod ahno ntxKitvi. Rogerius Cones cum a- liis in cadem rci;ioiie , Naro , Sutera , & Leocita ex- pugnavitexMiUterra. Dicitar etiam Ri?bil 'Bifar.- 'B;/jr;i liincin a^ro eognomine recens opidulum,& a Leocatu appelUtum, nuod ab illa haud procul iur- git,vcrcri Caitcllo fuC-£lum dicitur . Uiiieam id h.i- bct Ecclefiam cum Sacerdote vices Agri S ;ntiiii Epif- copi gcrente, conitatque liribus 30. incolis -jd.Sjcu- li xv. initio Biftra fcudum in agro Leoc.itc:ili juris erat 'Btrnirdi Villar£itaf\ve,\ii\ inRegeilo lcgirur de Tsw. //. I s anno

Digitized by Google 3 68 B I anno iiCCCCVin. "Bertngarii, qui ciim kNt FavarMtK-

agrom quoque tenebat . Mugnos Calcerandi Silvira eofdem agros BifartSi Favarotci fuifle fcribit fub

Martino . Verum in Cenfu uxor Berengarii adnota- Rogcrius Miles tur. Ex dote de Monafria , ejufdem Regit firtfliaris obtinuit ,cnjus abneptis Palma An- dree MonafrU foror, Ludwico 'BngHi Leocatenfi e- quiti nupfit.Ex his Aadrcai 'Bifare Dynalla, qui An- tanis Vilie Citanenli matrimauio capulatus Miri.v ;n progenuit,ex quo& Aiitonia Gravina , Francifontis Marchionibus ora,Francifcas Panormi Sexvir,& Oft a- vius .Hic Carana: primas pr;fecturas ontinu.it , ubi.fle gentem fuam propagavit. Habuit FrjnaTcus Mariwn tilium hujus nomitiisn. optimis inlfru.tuin artibus, & fcienciis imbutum, lioQI: . i.imir: ilu .;inis Salfi Do- minse maricum ; Unde Francifcas Vinccniitit mundo piimus ortus , Bifart: Marcliio didm anno hdclviii. Quamvis Philippi iv. literis Marium alini eadigtiita- tc auflum legam.Fi.mcifcus Vincentius ex HaplueiU Scammacca Alcari:.' Priucip; Miriam lll. tiliun hi- buic,qui idcirco Bifar; Marchio, 8c Alcariie Dyna- fta,nec nan Cafilis Monachi Dux primus tuit . Ma- j-io & Anna Platamone Emmanaci Francifat prodiit, hodie in vivis agens, & Stephan; Gifulib facris vinculis adilriclus . Solum pingue eft,aquis irrlguuin-f,

frugibus idclrco uberrimum , pafcuis abundlin , BIGINIS Arx FazelJo memorata Dec: i.libi 10. edit? rupisicollifque jugo impofita, a Partana opido bis h. palT: circa merirfien, fupri Mitiuntem veterem uibem,cujus hodieruin^ Tcrra Puiicorum nomine vulgo veniunt,fedct.Sub colic fans ,'Biginis etinm ap- pdlatus.copiolls exundans aquis in Madiunum, fcu Sz- limun amnein illabentibus, qu; oJim per aqu^dudlus, plura

Digitized by Google ,

B I, 6> plur* adhuc veftigia fervante», totque temporum in;u- riis fuperftitcs , duccbantur . Jacobus Adria in Vallij Mazarenfis Tapographia Siginint opidulum memorat, cajlrum habcns jortijpmunt ; Ibi fins atfUf vive ptr ca- naie piumbeum corrtptui . Opiduls Autb'

BIGINIS , & alicer Sigtmit, Regiis in Hbrif Li-

£/£

Digitized by Google .

,0 B I titrois vocuum pluribus ftatui . Birgli itaquecxFa- lello duoshabet foutes vi. paff: u. ib opido £alemi circa Septentriones emergentes, quorum UuusaS.Ge- orgio; alter Mangiadaino appellatur, variis liibinde audlHS aquis, faLato incedens curfu, inter Marfalam,&

Drepanum mari fefe adjuugit . /Eftate terris circumpofitis irrigandis derivatus, licco pcde prope oram tra-

hiicitur, verr, autumno , djhyemc formidabilis evadit,

agrofque tnundat . Jacobus Adria Cyntbium vocat,atque ad e/us fauces Cyntbiam urbem locat; fed de hac apud Scriptores mentio nulla.

BIRIBAYDA Arx, ubi hodie Cttmpus Stllus t

aliter Peribayda . Vide tnfra . :.-._(.'

BISAQJJINUM . Confule Bufacbinua BISBONA. Vide 'Bsnona. t' BISIRIS Cafale Mazarenfe a Fazello appellatum, prope eamdem urbem, hodie jacens,a Grncis olim

inhabitaeum , qui Comieiffam receus opidulum ejuf-

dem Fazelli svo commigrarunt . Ejus tneminit Pir- rus Not: 6. BISSANA AgercircaAgrigentumadHypfe_ fluminis dexterajn , ab aucio uoctxx. Ducatus titulo inti- gnis. In eo oateres inuunieri,quoj ad ct.Jacobm A- dria enumeravit, unde putrida: Scmale olentes aqiiae terra permixta^ ebullientes fcaruriunt , terra autemj cum aqua ernmpenj tumulum circa craterem efficit.qui moi abfortas intra craterem ipfum, evauefcit. Peren- nis enim eruptio non eft, fed ftato tempcre , orta tem- peflatead dies aliquot perfeverat. Ubi teropeltas cef- faverie, craterei fiAunt, flrterra: tumuli iu planum. fit evadunt. Fragor in^ens in eruptione ; quindoque tanta eft aquarum copia, ut lacum ill^ efforment , fed & cratercs noa uno fcinper ia loco, neque eodem im-

" Digitized by Googl mero videntur. Eruptiane durante colonii ferme va*

cuui ager evadit , qui procul-alid fefc conferunt , ne

tetroodore inficianiur , & pereant ; longe armentaabi- gunt & oves, necavis per vicinum fertnr aerem.ouin moriatur. Paucij apud Fazeilum id ipfum defcripifi ic-

gis : tWoa lofige ab hoe agro Aborangio inttr Agrigentum

5- Bi-Bonam littus iji Sulphurtlts, Bjjfana valgp dtBui , tentctm fere paffas bobem in ambitu ,immtttfui ,iti qua

trattrts fani auo , nittfjim ai triam ettbitorum alfitu- dittcnt ajuat perpctao tmhttntet. Tunc temporii ncmpe,quando Fizellui locum adiit, eam Ziffana rcierc-

bat figurara . Adria co pacio exhibuit,quo fiifiui ego rctuii. Idem Saxalubam Sarraeenicc appeltatam Hif- fanam prodit . Agri porro dominus Neapolisgcntis.Ra-

halfuttani Princcps , hodie Bijjane Dai . . BISSENZA Vetus ari poit Siculianam, occafam verfus,nec procul a mari fub Andegavio, feu Mon- tis Aliegri opidulo . Ibi veteris edificii, dirutique opidi cadaver ." , incerti nominis. Vide Pazellum . '. ; BIVIANUM Caftrum, & Cafale, quod fuh Mar- tino Guillelmui de Montecateno fibi vindicabat ,cum Camerat», opidoflt Petrsemotca arcein Caftrinovi cer-

BIVONA Opidum Iocuples,& olim freqaens, lli- is Bifbona, a Carolo v. Ducatui ticulo anno mbIiv.oim- nium prima Siculas inter Dynaftias aufla, fubindeque Civitatii pnerogativa dooata . Ad Alba fluminii ,hodie Mayhafoli , finiftram in Agrigchtina Ditvccll, & Caftrinovi Comarchia, leviquein (umuiofiib aka rupe, loco ameno, & fontibus irriguo, vulgo Flumaria, fedeti Novi nominiidicitura Fazello, fed refragantur Goltzn us, Ortelim, Bonannui & Maurolycus, Hipponmni o!im in ejuifitu fiatuent_ej,quibujegoin Notis ad Fazelmm

. . adharf;

Digitized by Google ,> E I adhailijin hoc vero opufculo tom: i, re melius per- penfa, apud Syracuias Hipponium, deliciarum locura, locandum ccnfui,&a Bivona ionge idcirco diflitum. protuli.Arcem habuit ibjoannc dc Aurca, Sicili^fub

Aragonenfibus Talafliarcha conftruftam , quat feculo XV. inruinas abiens, reliquias oitentat . Conflatur ho- dielaribus 1014. incolis 3303 ;Fazelli tamen evolares iiumerabatirif.&annoMDXcv. eives -j^og. Pirri deni-

rochialis 'Bivenc «des maxima B. M~.Virgini dicata , cujus eft perantiquum e marmore figumn, pie a fideli-

bus cultum , editiori in loco poiita, Archipresbvtcro committitur.Sed& facrorum etiam in S.Joannis Ec- clefia admiuiftratio, qug fortalTe Pirri evoiuS. Aga- thz fiebat; fecundam enim parochialera fuo cum Re- ftore hanc ille dicit, ibique S. Rofalie. principalis Fa- trone, vetus iimulacrum fervari fumma cum incolarum veneratioue affirmat. Minorcs aliij quinque ho-

die recenfentur , qu* longe majori numero olimj ennt, ex quibui complures, civibus deficiemibur., deferta vifuntur. Fulget Societatis Jefu Collej;ium frequention nunc fitu, in cdibus Joannis Baptifte Perollo conftitutum, e vetufto loco tranflatum , quod ipfa S. Patriar- -eha Ignatio in vivis ageote, Ifabdlj de Ve»i Petri de .LuHa Ducis uxor pingui dote auftum comiidit, anno iiotvt .collatifque in ejus xdScU aureis un, k. decenti molitione juflit Conduntur in Ecclcfia cjufdcm

If.ibdle. exuvic > & ftcrarum thefaurus rclirjuiarum fer- v»tur,quas Pirrus receufrt , ab Joanne VeoaSiriliK Proregcjdum Rome.efliit Orator, impetratas affirmans. F-x

Digitized by Google B I 73 Ex aliis afceurum familiis Minores Conveotualci o- pera Rogerii & Boiia: Scncufmm nobiliura Bivousein- 'colarum , anno ncccxciv. in 5. Michaclis fe.lem lUtue- K Obfervantei circa aniium ud. S. Maria: dc Jefu extra, quibus poli snnos lxxxlv. Kc- locum occuparunt ,

fbrmati fucceiTores funt daci . Capuccini Joannis dv-t. Lulu opibus extra opidum quoqiic ad orientem fo-

lem ejufdem fsculi aiino lxxii. fuiidati j Carmclitae bi-

ennio poft S. Antonii Ab:sdcm , qu^ hufpitium du-

Olco ad 1 1. lapidem ab opido funt conftituti, receiTe- runt. Nomen habet Ecclcfia a proximo fonte, cujus aquis oleum fuaveolentis, & ad cutaneos morbos curan-

dos . virtute prsditum , fupernatat Rofarum mons ei-

dem imniinec , de quo inferius verba faciam . Monia- lium porro duo affurgunt crcnobia,aliud fub S. Clara: S. regula pervetuftum , quod ex ede Sebaftiani prope Garitam ta alia,m S. Pauli, ubi fua prima locarunt fuu- damenta Societatis Jefu Sacerdotes, feculi clapfi initio rranflatum eft; Puellarum pauperum fecundum S. Be-

nedifti inftituta profitentium , juxta S. Mauri Abbat.is Ecclefi.im coalefcit, Commendat Pirrus Dornum etiam hofpitalem, Sc antiquiflimum S.Rofalia: Virginis

Anachorcta; teiiiplum , ubi ejufdem reliquia Panormi inveiita; pia religione coluntur, ac vctufta; infuper ta- buljDivainDominoblandiente, Angelij & Apoftolisaf- (i.Ientibus cxprimences vifuntur, dc quibus idem Pirrus. Benedittinum titulo Prioratus Monafterium < S.Patti- tsw- /! K archas

Digitized by Google '

archse nominc infigiiitum, S. Joannis de Eremiti) Pa-: normi olim Abbatij ajncxum, jacet ; dillid;bat anteoi pall: u. iv. ad aquilonein iu Agro, qui circumqu.iqucj foecundiutc luxurians quam long: patet , Biv-jnamyue fua & amoeoitate cornmend.it . Hinc Aretius fonti!>ui complaribus Bhinam arbiribtifqac ortattim opiJum-j dicit, Proferpina incolatu celebre . Jicobus veio Adria fic defcribit : Bhovj fita c/l in piano, in cujus media qui fluit magaam fljmen , circa funl xv. mo&ndina- vinttii; Bii in Abuudnt frugib.it , fm-iliUtis , oUuii , anno Bana vere , & auiamno , mclla dat , ntmoru ba- nynbii bet ,&fylvai , pecora ,bovei; byberno tempore vcxatur, circum circa moniet habct .Clauditur hoc iplb

agro nedum Rofiunm , fcd & Quilquiu» mons lon^cj celcb:r,ubi iiulgnis S.Rofiiij crvpta,quam peculiari enarratione defcribam. Northmaniiorum *tate Bhona cafale erat; rae- Agri- moratur enim in Guilleimi II. diplomate , quq

gentinz Eccleliie fines anno mclxxei. defcribuntur . Se- quenti ficculo cafilis etiam nomine venit ; Petro enim Capuana Magtftro Sccreto fuo Manfredus Rexpra:cipit, utiEcclefijt eidcm decimas pcrfolvat ex Saccie,

Leocatie.Nari ctc. opidis fircafali Bhona , Conftan- tiamRcginam Petri uxorem, fubind; FridericoCampo dcdifib 'Bhanam icgojhinc fubjsannii Conradi dc Au- rea jauueiifis , Magni Siciiis Tala(liarch£ dominio di.s/e- dcvenit, qui arcem in illa .cdificavit , fubinde flam ; Eoque profcripto, Simon de Monttcatcno obtinuit,uti in Friderici I!. Regefto wcccxx. refertur .AJ Joannem Claromontanum mox.Caccabi Comttem, Su- - tcrx Dyiuftam,Regui Senefcallum fub FridericoW. fpeaab.it. Habuit hic ex Jfabella Vigintimillia unicam filiam CenftanjiiiM, qu* Joanni Peraha miptaeft cum

Digitized by Google cnm dotc &fo}** . Hoiuui fiJta Titetlaus Joaftnaiude Margiiritam genuit; Prima inoupti obiit.alteri /*// ia»a Martini llcjis conQngninea data eltu-

*or cum ampIiHi.uis dyriiitiis . Wimxj uibiudead Lu- llcnfcs tran(iit,quoruin fcriem alibi promam. Es his Jotjnv?! Vstccntius opitur.us £.\-j*rfis 1 fe dcfdcr.tes, ut Regi iminediate fubcireur, kno domuit, atque adi olrkia rcvocavit . Tuiic dificctam i>pidi arcera cvul- gaut . Itlluj Nepos Pctrta dc Luta Ifabctlc de Vegi maritusa Carolo v. CxGirc piimus intcr Magiiiitcshi- cutos $imit

DT3 Rofilii incriti antcriret r nifi vana futilifqi;c_> eflit de origme ejufitetn a-pud 'Shsirtvfis opiniojcom- munj catculo Panormi twt.in» fatemur ©mncs, qoumti* p.itenii ditiouis te-rrat Rufarum , fcilicct 3c Qjifqulnat ad Zi^tttm adTme hodie psrtincant. Commendatnr ab imioc^titiaf .vitar Mirt.i ti.ojc.5i11.te Virgo Mcrni.t-

Iis ordinis S. B;aedi£ti , cujus c*tat vita typts edita . Pirrm ScbjftlanBt» a pivzta «t Mlnoribus Capuccr- virtutibas tiis laudat, vit.c aoitcritate , praictarifque ptfaxellenrejrr, chfmta.tis officJrs erga pelte afflatos itltt- Toar. If. K 3 ftriorem

Digitized by Google .

76 B 1

rtriorem , quo ipfe morbo uti(.xivn. inferiit . Francif- cum e* Kuormatis j dn-tino incolatu Biv>*t*frm &\- e1uro,leJ Camaratx t>rtum,qui ruagna lanttitatn opinione »nno uocxi*. dcccllit. FWuii Jofcphus Koroa-

nu< l' i ! .1 biihls & Mi'J;cii>« Doetor iiifignii.ac poeta

iogeDtoliffimiu , aij Galcanoiii Mntu Siculit corameo- dacuJ. Vinccot.ui item Ro.aanm Ordioij PrJrdicato-

ruui Theologu* grJviffitum , Conciooator paucis fua_. «atc fectmdlH, Euminator Synodalis & Provincite Prxfcilus.qui muneri p.c humilitatc menlibjs elaplii

nunciu— rermfit , famftifque openbuJ intcntui mor- termiu pitria eipciUvit KDCfcX. Prudiere ejufdenOra- tionei ftcre typ:s Pjinr.iittams tricnnio pott.Micha-

c! i-i^clif. M»y.Tt:me Srr;;t. )ris Oi>fcrvjM x S. FrJi- cifci,TheoJogut& Ecclefiifleiffcripflt Chro.mog.ani Chriili Domini ab AcUm.&triplcit Divse Ann«con- nubium perperam afErnnri denonltravit. De eo To- gnoletus flcMongitore.Bivons longitndo clt graduum

juxvii. x. latitudo Krtvit. XL. i BIZIR Cafale, qaod Rogeriui Comw cu vicii circumpofitis Stephano Mazarac Epifcopo annoMXCiu. affignavit. Ejus ei\ mentio in Pafcluiis Rom: Pon: di« ptomate,quo illius Ecclefis iinej defcribuntur, ubi ex errore S/itir denominatur BIZOLUS Fons fub Jato monte ad occafuro, un-

dc ubercs profiuuntaqu-e , & Bathiifluvius, vulgo Jatis augetur. Trei alii ejufdem amnii fontei Clufa,Gine-

llra , & Cmavera dicuntur ex Fazello. BLANDINEA Turris ad aquas Piratarum, iivc vulgo Curfeliaitt,'\n littnre Panormitano,cui Blandtnus cjufjem author nomen reliquit , ex Adria Topog: Val-

lis Mazara; . i S. BLASIUS Fluvius circa Agrigentum »i cr~

Digitized by Googlt B L 77 turfldecurrenf,4cfubeadeni urbe Drigo celebri amni fefe admifcens, Agiagantij nomine aiiumpto in Africuin marc egeritur. Locus , ubi aquarum fit concudii: Su- teiiai dicitur. Vocabulum poiro ab agra , & xdkula S.Siefio Epilcopo dicata fluvio appi£him,qui eilbn-

oritur collibus emcigentibus . Hinc tibus , proximis in

S. SentdiHi etiam ab agro cognominc , aquilquc co erumpentibus appelUtur . Pci peram Cluverius & Maf- f* eum Nari fliimii^- S.Slafium confundunt , quod m. palfiu.ab Agrigento hbitur , aquafque pofl PunMmj

Albam promoutorium ii mire emitttt , atque e fonti-

bus longe diffitij nunat , Uti fuo loco diccn.u' . Ponte prope iirbem trahijcitur; xftate vero penc fiecus vtdetur . S. BLASIUS Opidulum reeens,ad Jcppuhsfyt- ft»ns,in Agrigentina Parochia, & Sute«e regionej

fiiret ad auitrum ; conftat laribus^oo. incolis 1700. Sc titulo Ducatus infignij eft ab anno udcus. Sacra Pa- rgcialis a:Jcs S. Blafio Epif: tucelari dicata , unicanu liabens fuifraganeam, fub Archipresbyteri cura, elegane eft ; Dynafta; palatium decentiffime fplendet . Agcr fatis amplus aquis irriguus , frugum ferax, cum altera COB- jun&us ad Ciancianam , feu S. Antonium fpetlante, jil- ris etiam ejufdcm Jeppuls gentis , ad Jfvtntm Gerar- itt olim pertinebat. Emit ab Hieronymo Ficarri Dtiatttt aniio Joppalui mdclxvi , qui congregandi homines facultate impetrata, primus S. Slafii Dux paullo ante renunciatus , novo opidulo cjufdem S. Epifcopi vocabulum appjnxit. Geflit Didtttus fuprema Regni munia, Regenlque Italie eleftus ad pluret annos injunftis mini- fleriis egrcgie fatisftcit. Ex eo & Sigifmunda de Onofrio Antomut a Jofeph , qui rationibus Regiis, & Patrie Pre- tor effulut .Antonine Gianguercio facrit vinculii adffiri-

Digitized by Google .

1* B E £lus Pc.ram gcnitit, ex quo &AgatIia Spafafora coa+

jupc Ar.toninus &Ludovicus prodtere . Improles ille e

vivis abiit , Luikvicui auuo muccsv i. S. '£,'nfJ idctrc»

. equeftris. at- DuJt renunciatur Hrc ; Tribmius, Magna- tibus Hifpaniaruiu adfcriptus, ftrcnue apud Oianum_» contra Msuros dccci t.ins occubuit HDccxixji.cum lfabella Pefcatorc Hifpana Matrona copulatus Petrum II. furcepcrat, qui vivie hodie VaJIoni Cuftodia: Matritt

Ceiuurionis Legatus . Seder. ifl Sicuiis Comitiis. loco>

ix. & jut e qlatlii gaudel . ; BOEUM Prumrjutormro.olim LjiyOe & Lilytra-* tim a proxiiiia uiIiCjCS tribus Sicilia: pr.imariis utiuin.

Yide Lilybnum.. , BONAGIA Statio ad Drepanum fub Erycemon- te.Ibi Iiodie- Ctttcria & Turris Specula .Dicitur vul-. »o Mnremwa de 'Senagia BOrvfORNEIXUS Arx ad iufular latus aquifo- nare polt Himciic fitimiiiis oftium, circa fmifttam ejuP dein ripam.a i^.irts litwre haud procuf ;Vruam amplif- fimus S.NicoI.ti .igCT,S; veteribus forte- AGmrvcSt appeUatus, ciicumdat.Ibi olim cafiic Sarracenicum_* fubi.i.k Qdcfttare , Scncfctkb ':, t.itidemquc '£onfomellir quod Ecefefia Cepkalatdctifi olim anno ucicvnt. de- dii Conftantia Kcgina ,& Fridcricuj Ccfarpoffi trien- uimn conStauviC . Coucefliim fubindc fuit Aruolda Saniiacolumba opiduli Ifnelii dwnino circa mccccxxiv- fubcenfus oncre eidem Eccleiia: prteftandi frum: fak

. xxv.Devenir,deleto. cafati, Arx cura agro ad Blafeum Aitiata Prineipaius . Koccellae Dyuaftam, quo ageme infignibus cft decorata auno mdclxxvii. Fridericut fAj- polit agrurn fubinde jure Eleonorse uxoris habuit, &

ad Cfiriff.fhwt'"! tilium rritufinilit , ftcundo loco ge-

. uiun . Htc Jofepham Zati Rifefii drnniuam iTbi ,ad-

Digitized by Google B O 7* juaiit , 8t "Binfornelli Princeps efi diclus. BONIFATUS Mons.five "Boiifacius, circa cujus verticem Alcamus olim opidum non incclcbre condi- til , de q uo jam diii, quod Fridericus Res folo^quatuin voluit. Arcem,qu» fiipererat poft Fridericum , juffn Martini etiam dirutaoi dicunt faculi xv. initio .Idcm enim licx mcccicviii. Akami meminit& Arcislr?*»/- fati . Longarkam ibidem lleti/Te vctcribus memoratum -Cluveriu! tradit. Sed Arabum Siculum Itinei-arrumj

Rogerii Regis *vo conliripium. A Drepano , iiabet,. ad Montem Amad i.paf. u.circi!er . Efi bh moitini- inis arduus. Ex hoc montt ad Alhamum xx. paff. «. EJl Albamum munimcntum inexpt!£nabik, alquc ck ///,, qm ad fcptcntrioncm funt Tialidijfmum : Abcjha mari

Xiu. pajf; v.ttii flaiio tfl,qujt dicitar Mtdngcr . Eoiile-. rat porro ,uti alibi lego , Dus Sarracenoium, qui fuoi a Siculis ,dura obfidione prefios in Alcamo iiberavit, monti nomcn indidit . Sebafti anus Bagolinus a Bono fiito vocabulum accepilTc collem tradit . Adtia deni- pue deillius ubertate hic habet : Fercundiflimui c/l mons nbietii , arboribui oltii ab oritnie & aquilone confitus, pafctiijquc istifims ab aafro alundat , hfumma cjl Cajkllum fervanj aliqiw adhnc vifiigia , &ora>0- rium,fcu ttmplum S.Marie dc Allo facrum r tajusi- migo in parietc depiSla olim inveitto eji . Opidum in> Svnifiiio /iccns ad aquilonarem furgebat plagifn^cu-! }ui eft apud veteres mentio. Homines fcu ineolas Sa. nifati memorant Guillelmi Il. Iitera; ,quibus finesEc-> ciefis Montifregalis anno hclxxki. recenfct , Sed Al-' camum id crat vctus , & Aicamenfes cives dequi— , hus jam fupra. ••.-.,.

BONICONSILU Scopulus , feu parva irifulatir.; ca DrepaoiJittus td aquilonera , Orkndiims Mati Coo- Jiiii

Digitized by Google , ,

Sa B O flii aliquando fitifle appelUtura tradit. Ibi enim J&i amses P/ocida,aliique proceres conti-a Gallos coufili- um anno ncamn. iniere . Memaratur Fazello & ihis DeVefperis Siculis. BONPENSIERE. Vidc Uaiurii.

BORANGIUS Ager, FjzcIIo Aboraneias , abeft Agrigento ad aquilonem pafi: «. vju. 111 quo Salis eft mineri, naturam a cffiteris difcrepanrem hibentis; fi

enim igni jungirur calore folvitur, fi aqua , durcfcit crepitatque. Plinius iib: jt. cap:7. Agrigsntinus fal

ignium pathns cx aqua exjslit .Solinus cap: 1 1. Salem Agrigentinum igni \unxeris tliffofoitur ufiion» cut f , , fi liquor aque proximavcris , crcpitat veluti torreatur.

tiodic , ftibdir Cluverius , feBurx bti\us faiis extantis mgro Sorangio.

BRITIUM , Vide Prttium Opiduui. BRUCA Fluvius orcum ex fontibus ad Bufachi-

num in ipfo venali fbro habens , veteris Ccenobii S.

Marisc de Bofco agros prjrluit , amnique Batticani a- quas fuas avcheirdas tradit, Belici fimul cum iilofcfe

adjungir . Ejus memiuit Fazellus. BRUCA Stario iu meridionali litrore propeBe- licis fluminis oltium. BRUCATUM Opidum olim, fub S. Calogeri mon- le.Vcteribus Euraco, cujus rudera poft. Thcrmas Hi- merenfes tn Vallem Demanam cuntibus ad lv. circi- ler paffcw. cum mediterraneo, tum littorali itinercj ofoirrunt . Paucas fervat hodie colonorum agii liumw fcs c.jfjs ,hofpitatoriam taberiiam , & Ecckfiajr, : Ob vcnas nihilominus aquarum ubcrrimas c pro*imiscol- libus fcaturientium, quie molares roras circumasunt Ii-iticeaJ, afnuc ob mgentes aquiducbis ruinas celebrc adhuc habetur} fed ctrca littus oia/ora ollcuiar moim- rncnta

Digiiized by Google tnas confirmMura legimw, & .-fus eidem Ecdefi? reftituium. fiicceffsrurjt, coaceffiom: Re3 ir, rchwnes.CapacM Comitcs de- n-ones . In eo S. Maris de Bur- fletiffe Piioratum Pirrm affir-

Digitized by Google .

s. b a mat, quem alibi ad m.aColifano Japidem fitum dicit.

Srueati meminic Itiuerarium Arabicum ; ad illuddu- dum fpetlabat ager , ubi Xjra recens opiduluin hodie fedet ;ampliffimum quippe olim erat, lacequc qus fines extendebantur.ab ora maritiitu ad Euraci mantit ridices meridionalcj BUCALIS Cifjie in Agrigentino territorio,fub Fridcricoll. circaannum ucccxx Miriano Capieit obnoxium.un* cum Mulotta , Camiar.o, Dieli, & Rahal- mali.tune ctiam cafalibus . Martino regnante Anto- nius A Seniio pollidebat. Variis hodie Dynaiiis fub- tiuntur.fed D/V/iJjUbi Aragona opidum, juris eft Aloy- fii Nafdli.de quo dixi jam fnpra. BUCCA FARCI Regio eft inagro Panormitano circa nccafum,ful> Acuto monte, fcu Cueie . Fauces ibi unde »d S. montes quippe funt , Mmini , aliofque iii occidua regione , & S. Anna Porlcllam publicum ell iter, uberrimis aquaium decurfibus irriguf . Vicus hinc non infrequcns ,&civium fuburbana cum anice- Ibi nilTimis viridariis fpeiUntur , aedifqtie parochialis aflurgit,quj faneomnia opiduli fpeciem prefeferunt. BUCHINENA Cafale juris Ecclefis Montifre- gilis, cujus eft mcntio in Guillelmi Il.diplomare hc- Lxxxi.ubiejufdem bonorum, terrarumque fines dcfcri-

B-UCIA apud Ptolemeum Sicilie, Urbs adauftrale

!acus,fed hodie fitus incerti . BUCINNA Steiano Byzanduo injiil; noftr;npi- dum ; forraiTe TSxeiii Ptolemaii , CJuvcrius nullam fuiffc in fiicilia ejus noniiuij urbem , advertit. Sed Phor- bantiam Hucinna nomiue venire,qU£ parvaiiiruUcon-. tra Drepanum & Lilybceum littori adjacct, Vide Le-

BUF-

Digitized by Google .

B U S 3 BUFFARERA Cufalc ad Panormitanam fpcaaiil Ecclefiam,de quo in Fridjiici Cifaris literis mccxv.

ubi ejufdem bona recenfcnrur . Eit ejufdem nominis

ager prope Corilionem , cujus fit mentio in Guillclmi

II. diplomate alibi laudato . BUGILIFER Locus, ubi una ex Latomiis, feu la- picidiois veteris Sclinutitis vidctur, ad aquilonem fica paiT; rv. M.abejufdem urbisdiruris uioiiumentis . Hanc,

aliafque l.itomias defcribit Faielius .

BUGUMENUM Sarracenorum Arx , quam Ro- gerius Comes expuguacam diruic reftc MiUterra ia ejurdem Comicis geitis. Erat iu Villi Mazare. BULCHER Csfilc propc Montifrcalis Eccleilam. Dceo Guilleimus II. iitcm de anno «o.xxvi. Ex Caf- 'Bukbtr cino in Vica S. Rofalta: terra elt fruaifera , qualts certe illa, ubi fedet hodie Montifregalis urbs. Ibi Pomonam lUruriTe fedem affirmarenc prucul duino

Poete ; fiifficit enim nedum incolis.fcd proxime etiam

Metropoli Panormo . Faidlus ad Hofpitium 'Bubarrn

i i t. palT: h. ab eodem Montereq.ili dillitum , nominis

(imiliiudine duitus , locavit , fed ubi nuuc civitas ipfa fedet.alii ftatuunt.A 'Buk hsr Sarracenorum jnSici- lia Priocipe , qui Faeo Amir^ fucceffit, di&um opidulum cenfent. BURGENISSIMA Cafalc juris Ecclefii Panor- mitame, hodie jacens . Dedit Rogerhis cum aliis in finibus Nari,&Limpiados, feuLeocaras Chammo Sarra- ccno.eiufque filio, qui ad Cin-iiliana facra converli, ca Archiepifcopo Panormitano Rogerio Frefca anna kcxlt. obtulerunt. CoiicclTa deinde Maziottg Alago- nio,ab RoEjerii hujus mcceflbnbus tradidit Pirrus. BURGETTUM Caftrum, hodie "Bargium ,de_* quo mox dicam Ttm. II. L a BUR-

Digitized by Google .

8+ B U BURGETTUM Opidulum in Mazarte Dioecefi a Paitenio lnud procul.ad S.Martini BcLicdiitinii Coe-

nobium fpcitans, {iib colle fedet circ.i JU.lium . Dj.iit amio mCcclx. ejufdein Abbati Anido Scnilio agrunij de Burgetlo nobilis Matrona Maigirita de Blancojc- 1 annis de Cala.tajerone viduj, luc tam^n pia adjeii» conditione, ut ad S. Bjnediiii honorem Mon.ilteriuin

ibi conftrueretur . A^ium abo.nni ferviture immuiicin

dix.it FridericLis III. iiex ; sioi iuc Urbiuus V. Mo:ia-

Itcrii cxtrueudi fjcjl:at;m elt elirgitui . Angelus Jo- anneni fratrem intticuit, qui Abbas idcirco S. B;uc-

diiti dc Burgetto eft appellatus . Hic cum fuis pupuli

frequentia: pertxfus , m afpeniiiitim Cijiiibrarum pro-

ximum montem fe trallftulic , fed pe.ditorum hominum injurii; Matuchi iiibi i.ic Ijivillti, liitiqutim B:tr- gitti locum repeterc coguntur , novuaique a.l collis radicei Toonalteriuin condunt, circa quoi opidulum p.if-

fim crevit ,mortalefque convcnere . Parochialis Bur- getti Ecclefia S. Mariie Migdjlcna; ficra , dcccns fitis Monafterio haud procul i-xurgit cujus cuia, & anU a , marum litnul folicitu.lo Monacho Archipresuyccro c<5- miiTa,quem Abbas deligit & Mazarenfis Epifcopus inftituit . Opidatiis iu ofricio contitiendis idcm S. Martini Abbai M;i^iftrj:ui :ic ij.i.it, iLi.if.juc vicei Moiiachoe- tia.n ,qui & ReSlir dicitur , cnmittit . Suiit in noviffimo cenfu incola; 1147. lares 373. Soluin ferax ell , aquisabundat, aleum ferr, unde provcntus non modicus. Comiatus , BURGETTUM infignibui hodie cla- Regiis in libris rum , vulgo Alsnfrit ;8c Sarr.iceuico vocabulo Surgium M-llufum , & 'Bwgium Criflanuoz Conradus ftoduifus de Manuek Tenuit , Jacobi Regis beneficio anna mccxxxvii. Strenuus hic miles Drepa-

nitaims.unut ex adleitis equitibus fuit , Petri Arago- nenfis

Digitized by Googk !

B U 8f «etifii ad iudiflum eum Orolo Aniiegnveiifi certamcti

Burdegala; ineundum, fociis . E/its hbc flii ReMfut,

ScCoartidus in Friderici II. ceofu , ille Bs/rgii de Cri- Jlato, aker Szi;gi; dc Millufa doniini adnotantur. Sed & tertius etiam Ragerius memoratur C.ikufi Dynafta, unde Vilke.AlbiE Marcliiones rc£U origi nem ijucunt ja.m ei Conrido Amr.nhis , oiijm alter cjufdcm nominis excepit AntcaiasW. unde Euphsmia prodiit, Fran-

cifco Vigintir.illio ruipt.i . Hic i:i M.irtini Rcgrs ccli- ! fu.pro 'Bu/gio Ali 'tl'i ,tinod dl uxoris ftic , Curij o!)- lloxius dicitur;quum^iie prolc c.iruilkrt virili, n"ii /'/- ffountu retifta, ab ejus obiru, Ettpbemia Nino T.iglia-

u Afrff/m, five S«r- ope hiici veteris ur- -.fluminis finiftrSri-

led by Google RS B U Clufam Julianam j , Sabucam , CalatabcJIottara, aliafqne cjufdem fimilia ditiones , fedet ad aaiuis Isburi , fcu Cahtabellotts finiitram, in tumuloleviter dcclivi , fed Jjpidibus afpero, in auilrum & occafum , habetque in-. editiori iitu caitrum adhuc pcne integfum , prajcifie undique rupi inhai-ens, ubi Dynafte edes . Circa opi- .di fupcrna ad mcridiera ma/or Parochialis Ecclefij fur- itS. Amonii Abtatis titulo e , ampla , elegans , ftatuis pifturis oni.ua & , vetus dcnique; ipfo namque North- mannorum nvo, uti epigrapha in S. Nicolai Saeello doeet fundata , . Dives in ea SS. Eucharillij: Sacellum fplendet quoque , compttimque fatis aliud TucelarisS. Antonii Archiprejbytcro , fubeft, cultunue pracipuo ttuodetrigiuta Sacerdocum coetu frequentatur ; cui S. M.tia: dc Mifericoi-dia ajquc amiquifiima, ad Sacra_> miuiltrand.i etiam deputata, ac iVia vm. fuifi-ag.mese fubdumur.cum Hofpitali Dotno pro iniirmis, & Mon- te Pietam. Carmelitis fratribus ab anno mdi S. Seba- (liani teniplum celfit ad occidcntcin . Piope C.iitrtim ,S. Augufticiani Leonardi cit_Io,anno xn, er '11 fcbS. C.itherir.a- V. M. patrocinioab anno «dii. rji_ vci eft Moualtcrium circa opi di oram.Aliud ClarilTa- tum

Digitized by Google BU »7 riim eraf Pirri Kvo flatuendum, fed opiti minime pro- cefift. Opidi ftemmi Caftrum, exliibet in rupe, Leo- nemque vexillum pnferentem caftro innixum. Inco- l,v figulinc artis operibus&ere campano fundendo intenti,non levcni quztum etillis per univerfaoi pene regionem faciuii t . Lares Fazelli nrate, qui ex Camichii

&AcriftIi ruin is 'Bttrgium creviffe tradit , erant 6jo. An n o„Dxcv. 77 i. incol:; 4407. Sequenti f^cuioexPir- ro foci llff.of .idaiii 447J,fed Rcgiis libris compu- larcs 1139. incolj 47 )0. jEvo decur- - 1. incolj T} r 4 ;tiovillime I;ll .CU U ditur "Burgium i n Parochia Asrigentina , cujus Epif- copus per Vicai lum Clero jura dat . Civilium rciura ;iftratus a Dynafta ex more couftitu- tos™ fndigenlTnlilitia fubSitccenfi Prefedlo , qui equi-

In publico Regni Coniilio itv. profert vorum Opidi

Baro.Primus porro,cu/us elt meutio , Fridsritut de_, Amhchia circa annum uccom. elucet, Miftretts, Ca-

Urabdlotne , aliarumque ditionum etiam Comes ; ied Friderico i Regibus deficienre, Raymands Peralta A- ragoni* Talafliarcha: cum Cjlitubo& Caftello Maris eonceditur;Poft quem Mntbttus Peralta \a Cenfu Mar* lini Regis adnotatur; Ex Peraltii ad Cardonas, unde

Jctnii accepcrunr, undemque Colamnii , de quibusali- bi fulius fcribam ."BargH ager aquarum fontibus fcater, frufluum idcirco,& frugum fertilis in regione cuia pri- rais cenfetur; fertque vcl maxime aurea & citrina mala Olci ; , viui , mellii dives eft pafcuis abundans , ar- ; inentis hinc & gregibus gratilfimus evadit.Adria Bar- ginm, inquit, magrsum opidam in vallt cctditam itt-t mtdlo VtlU franct& Ciufie , Vberrimum t/i.&BO- latilium firax . Opidi longitudo eft grad: xixvii. iati-

DigitizerJ by Google M B U tudo xxivii. ttMiu: * Patriam illuftrem reddidcre ScbaftiariusSacct» io^ terMinores Obfervantes adfcriptus, Theologus esimi- abunde verfatus Conciona- iis ,& in Jure Pontificio , Bibliot: (or deiiique egregiu), de quo iti Sicula Mon- eitore. Scripfic Fiwir,! Fifhuhtm tx Tbeol-.gte Mo~ rali tomis duobus diitiriftum. Dominicus Mo.na.ehd Aunam Deipa- ejufdem ordinis , a fmgulari in divam rx Matrem culiu commendatus , Sacra Theologia ap-

primc imbutus ; Laudatur ab eodem Mongitore . Fran-

cifcus Tiiranus Agrigentiuus Canonlcus , Juris Ciefa- rei&Ponttfkii calJeiitirtir.iis, Theoligus &. Mathema- ticus ?que celebris, Abbas Condocenlis ,oibi literario «otus. De eo idem Mongitore . Michacl Angelus ordinis Capuccinorum verbi Dei Prreco illuitritlimus, fuorum Pi-ovinciam egregie adminiilravit . Commen- dat illum PirrEs; Blalius ejufdem inlticuti Poeta cla-

Philippus Giacomazzus , laudantnr in. Sicula rifiimus ; Sitaiolus Agrigentini Epifcopi Blbliotheca . Jacobns ad plures annos Generalis Vicanus, piorum opennn in patria fundator, vivebat Pirri tetate. Jacobus Tu- fcieutiis Poefis, ranus divinis , & feuhribus imbutus , ftudiis addiitua Agrigenti Canonicui & eloquetitis , Victirius (cripfic Ve:i: M.:ris Crucifixie &GeneraIis ; » Conceptioue vitam,cujus pi-obaverat fpiritum .VI- vitRomi magna nominis cd.'britate Dotninicus Tu- Theologus prtrtlm veluti ranus, Societatis Jefu , quem ficiarum liter.iruiti oraculum primi e* Purpuratis Pa- ttiblMt&Ceculi Dynaftis confulunt. Quum anno xo- cmvii.oI' annona pcmtri.ini 'Su,g:nfs tu.itultum eici- talTc'':t;~ct.iviu; Lance.i Trabie Princcps priftins tran- quilliwti, turbarum authoribus tnukt* dainnatis , re- «"""' ' BU.

Digitized by Google ,

BURRONIS Infuia.prima poit S.Theodori pro- montoriuin in latere infulg occidcnuli, contra Rupes, Hifpanicas appellatas, occurrit in Slegno cum Salinis, & turri ad harum cuftodiam, inter Drcpaliuni, & Mar-

falam adjacens , fed hnic proximior. 'S^rronis Pro- oioncorium ud. paflibus ab illo S. Theudori diflidet Cc male cum ifto confunditnr. inter iiifula-8c Promon- toria Euripus.quem C.tmillianus farmidabilem dicit; immodice enim fcnis q&ibuique horis fluit, ac velu-

ti praeccps torrens fluftibus invicem verfis, navicn-

Ias,repu:>naiiribuJ venti! , fecura trahit. BUSACHhNUM Opiitum, aliis Bufaquinim, Sar-

nominis ; uti racenicie appcljationij , atque recentii enim notat Prancifcus Agius Punic^ lingu; periiillusiu?,

Gaulenlis Canonicu* : Ba Atultum fon:it, Stkuii Aquis (igniJic.it reduidarn , five Aqmfum .Et iine opidi no- flriager ubique irriguus nomini rfcdiJTe occaiionem^ »iderur. Dioecefis Agrigcutine olim pars erat, atGuil-

leluii II. Regis precibus , illud" B:irthnJomiu', cjufdem Eccle% EpifcofU!, Mortifregalii Ponrifici libere donavit; Sed&obnuxium quum effet Robcrts Malzort-

icnanl , cujus filijiu M^rirnn Robertus de Tarfia—,,

eodcm Guilleknn aonuerite , duxerat in uxorem , cum

"Bafachim dote , Robcrtus in regias manus fpontc opidu'ii relioiuvit; Rexque Ecdefie^ Montifregalis Ar-

chiepifcopo,& Monachis in e.i Deo famulanttbus con-

ceffit. In collis dedivi , occjfuni 8e meridiem rcfpici- ente,ad fontes Bruce fluminis fedet "Bufaeb'mum,fiaU pedu.nqii? a^nceiifiiinun hJbct inigui fubjefti agri Clufe [uii , jniB , Comitilfi, aliorumijuc opidoruna ad • oram ufque Saccenfem xvm. paffi m. inde difTitam-'. Medio ferme opido praecipua & pirochialis Ecclefia Tm. II. M aropla,

Digitized by Google 9o B U" xmpl>,&. elcjjm uffurgit S.joannii Bjptifta titulo hodie infiguis. Vetus namque S. Mari^ de Angelis facr» dicebjtur.Divinurn in ea cultum Archipresbyter,

& Minijlri Sacrorum iv. nec aoa xn. Canonici , cj: Manfionaiii exhibent. la foro fom eit limpidifiimus, quem ornatu fatii decoro ex albo marmore juflit Lu-

dovicui detos Caroeroi Archiepifcopus ; inde autcm originem. babet fluvius liruci, qui in Belicim fe exo-

nerat . Cosipleititur 'Bafachlaam Carmelitaruin ccer.o- bium fub Deipjn Auuunciatx nomine; Mouialiumj Bcnc.liftinorum Paithenonem fub S. Nicohi Epifco- pi aufpiciii circa extremam oram; Collcgium Mari* jr.firrais iiovkcr inftitutum ; Hofpitalem Domum pro prnpe S. Mari; Agtinizantium EcclL-fiacn, ubi & Mons.

Pietatis vigct; Ordinii 5S. Triniratii Hofpitium ; St MinoriHrum Capuccinorum B. Anus ficrum ab an- 110 MrKXiJin. extra, inelato patenei Joco exciratunu flionafterium , fcxque demum aiiai faerai. «des Paro- chialis ditionem agnoRcntes. In arduo collc paiT: H . ab opido circa orientem S. Mari^ dc Bilzo Ecdcfia_j confpicitur, in qua e/ufJem B. Virginis prodigiis clarx imago, frequeMis populi cuku .follemuique fefto eum nuiidi-nis meiife Augufio honorata . Prcjlident Opidanis pro Arcliicpifcopo Vicarius, qtio quo ad ficrum forum , Gubernator, ad jura tem- poralia, & provcntui; civicafquc curas aecoiiomica» jurati Quatuor Viri gcrunt. Eft illii prccipu» Patro- na S.Roralia;Infigijc Sydut cum cmoiu. Lares nu-

Dicrun 11011 excedunt [170 , in quibus anttnq 610;. Eranpjfeculo xvi.lares -^j.incol^ circa ejufdeni exitum 2651. Anno hdchi. foci 967. opidaui computabantur ;7j:.acdecurrenti* jnitio ?ooj. Au-tutn vidc- Iket triplo circa plus opidum diebus hilce videmui, quod

Digitized by Google quod agrum habeac culture; aptifiimmn , vineii, olem,. aliifqu; dotncliicis arboribus uhique confitum, nec Cc- reri ingratuiri. . Signum Peditum Siculoium, «cc non Equitum vexiilum Sacceniis Prsfefturj aiTervari in_,. Hufachiuo dudum confuevic jcives vcro in cquis si.. piocedebant, pede L.Situs quo a;i cccli dimeiilioncs cft longitudinis grad: xxxvi. tv. htiudinis xxxvji. xlv. Memoranrur Municipes illuilres Cofmas dc Clara,* Jefu Mariadi£tu5,ScoIarum Piarum Clericus, moribus, illuftriflirnus, do&rina , & prudentia qui polt v.i r ias in ordine pretectiiras ad fupremam eveftus, optime de eo- meruit; iiain pene iiitermortuum ClemcntisRoro: Pont: decreto mdclmx. reftituit ,reparavit , & auxit ,1'rinci- pibus virii acceptus.atque ah vhm merita variis i—. Deo beneficits cun.uiatus, Panormi ejufdem %uli lxxxviii. pie obdormiit.nomenque immcrtale apud fuo* reliquit. Pecrus Fontanetta ftnguine ingenuus ,jEris urriufque,ac Theologic faurea infi^nitus, Sacrc eloquen- cie/ cultor pr;ecipimsi& motum fcientia apprime iro- butus, AbbasS. Andtcx, Sc S. Marin dc Burgitabns Pri- rtr crTulJtt. Multa edidir, & loirge plura mtU reliquit. Profpej- Paciticus Ordinis SS.Trin: Redemptionis Ca- ptivorum doilrina ftcra, riitmanis literis clarnit, a pie- tstis ftudiis maximc commendatiis . De his cnin lande agit Moiisitare. BUSAMARUS Mons inter Grsccrum Cafale., vutgo Pfonam, & Corilionem furgit, & celebri Capil- leris rtemofi immiitet . Ibi olim na-.i ignobile opidnm

Calota 'Btiftmar , cujus exraiit fngentes ruinaf, arttrni a Sarracenis repctens fuuut ,flecifle orpnibu) exprora- tum . Moii! porro ea formi fiibrfgitur,uti a longe fpe- ftjntibus ex diverffy cneli regionibus, vefutt moenibus prncindtun iufupercifio videatur, urbilqae munimea- //. M i cttm

Digitized by Google . &

9» B U tum inffgne exhrbct.An ciica hunc montem Magell» injiilsr TCtui opidum fleterit , alibi ad examen revo- co. Veitiuiit «tremas 'Bujamart radices CaprlJcri-; FicuJ uemora , relique monus partts alicubi fcitivefle

paltuis divitesj fed cautes jfpera: , afcenlu ardux fu-' jjernas nceupant BUTRAIDUM CfjJe juris olim Manfrcdi Co- Ure militis fub Friderico I!. BUVAtilUM Cjfilc fub ditione Jaamii Aragi- fiiii, »<7Sancii ex «nfu Friderici II. Illud .|oimie 5 ;u- re uioris Jiannt de O/irtfo Sinsonc dc Ollulo progc- riite teneb«,cuai CaUli dc M-iiuchis props Panor-

mum . BUYHUTUS Fom apud Thcrmas aquas emittens cutaneis morhis prsfertiin f.:lubb;:rrimis . Ejufie nominia in Agro Panormitino B.yfuri» fub Bonior- dano co-lle,feu Mirii portelU, duo funr.nec diflimi- lis naturse, , relie &iudolis, quorum unus Invegio , ante folii ortum olcaginofis abUild.it aquis; alter fuU phureis; Salutares expertus ell Jacobus AJria Medi- cus peritilli:tius,qui utriufquc perrculun» vatiit iii_> morbis cum ^groru.n Jevaminc Jecit.

CAi

Digitized by Google c Saccam appellatus ; confint iru Im^^^^^h I P hinc fuilTe Cabahtn Chionio icn-

CABISCUDIA Cifile Wclauix Abtati-r*-* inter Siculos nobiliflimu.n olim in Erycino a".o fpc- fljns,cui Hlius Rttcardn: fucceflir.a Martino Rcgcj. hoilis dcclaratus . Guilklnut 'Boftbu: hinc tenuir, fubinde Ruvoli Bjrchiuoienfes ; Mo\ Provenfini , Ca- jurc Amt Caraff* Marctliut nffV , undemqu; Fifi. Provmfan, . tarl , Ctraffa , &

CABUCA , Zibut Sarracenis,hodie Sabitca .

CACCABUS Opidum divcs, & copiofum , poft Thermas Himerenfei ad occidms Enrdci montis radices,a feptentrionali littore palT: u. iv. diflitum ; PoU- circiter^oviffimis Grsecis SiciTiam tenentibiu Gtt» njuittf Sarracenorum evo farchct, quo nomine in North- nanorum Regum diploiutibus venit ; Caccabt aliter

& vulgi Siculi vocc Caccamu: dicitur . Quod vetus Carthago Sitithi fuerit, eujus memiuic Stephamis , In« vegius annuit, Sc antiqui (Timam idcirco urbcra adftruit, »b Amilcarc Potnorum Duce conditam,de qua alibi dicam.Subeft hodic Gahtis Principi , Aftis , feu Cae- tabi Duci cx uobili Anata gente, qui Magiftrartis in ca conltituit annuos ,Jure gladii potitur,&in Comi- tiisvotum profcrt xv. Paretinrebus Ecclefiafticis Ar- thiepifcopo 1'anorm itano ;quo ad Ucr» Archipreiby- tero

Digitized by Googk tcro 111 majori Eccle/ia fedem [ubenti;Thermeiifi clau- dicur Comarchia,&Prefect[ira,pedi[efque LXXv.equi"-- tes xiv. miniltrabat . Opidi infignc hodic caput Equi- iium cuin Trifcelo ,feu Sicilia; symbulo, olim vero A- henum erat,vas fcilicec c;neum cripodi impoiitum_j, quod Grscis KAKAOH dicitur ; utide nomcii proSu- it .Quamvis no» defint, qui a Perdicii avis uotillimc; cantu ethymum deducatit. Jam facies opidi hxc elt: Sedet totum in rupe ad auftrum , & orienccro, cujus pars luperior eqiiinun» refeiens cJrut, circa occafum inaccefibilis , & ardua, arcem fubiiinec mcenibus , & turrihus munitam , quai ineer fiiprena omnimodatn prKferens vetu'Urem Pce- norum opus Invegio creditur. Ampla intra eamdetre arca eKteiiditur , ubt Ecclefia DL-ipara: fine labe con- ceptie dicatx ; Aute hinc laxiores ad dyiuitas commode eacipiundos , equilia , horrea , ciftcrna: , cultodiE dcmum pro noxiis icrvandis haud defiderantui-. Adi-

iit .i'.|uili>'iL':ii tus ad cam pateus an^uitus , qui Tsrra-

Vaerit iucolas admittic . Eft Terra Vstai pats ei opidi circa arcem , mccnibus conclufd , ac portas habenj iv. Princep) ibL tcnplum in iircum antiquitllinj: fundationis.S.Gcorgii Mart: titulo.quod elapfi fitculi ini- lio publico xtz magniticentius in!lauratum , B. Virgi- nis de Grafvt elcgause rairmore fimufacrum In fa- lerv.it cello , preeipuo culcu habitum . Terrx adinngi-

(ur vcrcri Rabb4trtm s fivc Sn&urbium , hodie pars ar-

«eia , qui a S. Bartholomxo ob ejus Ecclefiam ap- pdiatj» j Fi-atriim Minorum clauftrum compleaitur, fub S. Mwgaric* nomine fecalt kv. anuo vit. Nicolai de dc Prades opera fundatum; Domuni Hofpit alem S. Spi- rit' - cum Mo. te Pietaris, & Alboru.n Sodilitio . Olim .ibi S.CIarg Mouallerium, quod jacet. Terra xana in-

Digitized by Googk ;

G A 9 f ferior , 1 1 1. opidi regio, IBreneitS eliaffi difla, Tem- plum Dciparx Annunciats pra aliis divorum ^dibut elegans ofteodit, ubi facra populij ariminiftrantur ucc 11011 Eenedi.ftinoru;n Momjiinm conclave S. Marii de Metifa titulo,quod e fuburbano agro tranflatmti-* infigniter cffiilget , adncxumque ordinis S. Dominici Coenobium in S. Marife de ConcordU Ecclefia olirn ereeT:um,habet.!n(igi]i prctcrea Fratrum IVc^ir.ifcn m

S. Mariie de Angelis Monaftcrio,.c|UodI B.Joannes Lic-

reddidit ; ac puellarum parthenonenon ingufto ornatur. Pjrs denique Opidi iv. in editiori ioco Curcuracii St Terrs novn fuperioris nomine difti.ifta, SS. Michae- Jis&BI.i(ii przcipiiis adibus dccoratur. Minorwali* in liiigulis regionibus decentes uon defunt Ecclcfia , uti & privatz Civium sdes fitis co:icinn;e & decor*. Entra porncerium S. Nicalii Mart: e Thebeorum Lc-

gione pncipua: vencratioiiis eft templum , cui haud procul S. Catharims Cai-mcliwnim afceterium ab aiino wdlkiuv. conditum h$rebat , quod liodie callipfii . Mi- uoritarum Capuccinorum in amceniftimo tumulo ex-

tra iruoque wiLHXiix . erefttis vifiliir Cnnvctltus; & ill agro de Scala demum S. Maris de .Auxilio Eremitat r.um S. Auguftini, Rcfoi-mationis Ceiiturupinj , fcDLX- vni. origincm rccognoliens, olim domus ftabat, qu^ juxta mcenia hodic Sicuhn proviticii: non uftima rplendetv Dcfcripti iv. Opidi partes palt- u. circiter rribui dauduntur; larcP]ue 1159. contineut, cives cx novif- firru reccnlioue 7771. Ex his multo plures defcripto» ](fgimus;in Ccnfu enim Caroli Catfaris lares quidcm i4')6. incola: autem 71S9. anno hdscv. funt numerati; ft^iieiiri ficulo larcs 1191. incol^ 83^4. Invegius deni-i que fub 1'hiliberto de Sabaudia focos 1514. animas 1000.

- . fuiiTc

Digitized by Google 9« c A Atifle computatas a/firmat.

Amplifllmus ell Caccabi ager . Euracum quippe montem & Canis collem, de quibus fuo loco,comprerren- dens ad i. circiter pafl: u. Icfc extendit ;S.NicoIai de Ncmore, & S. Marisc de Nava Benedi£lini Ordinis Prioratus hiftoriam compkftitur , quorum alibiinMo-

nafiicis Notiiiis expcndi ; duo fupra dccem claudebat

Cifaiia, quc; cx nomine Invcgius rcccnfuit ; fed ex bi*

nullum hodie, nifi Feudi nomine perieverat . Fceeundi- tate dtirum-, vini, & fiumcmi abundactia paucis

eft compaiandus . Hinc Jacobus Adria Caccabtts , in-

quit , />gf*J c/i opidum ia cellc fedcns , opibtt: rcplc- viira tum, matsimt abundam , nslquc ai'viit itect/f-

tattmilli dccfl . Fons prj menibus fufa turri de Picia-

tcsc appelljta, aftlueniiHimui , neduut civium commo-

iiis infb vit , fed & proiimum opidi folutn irriguuin-» reddens fi-ucius fuppcdirat. , okra, , aliafque dclicias Fluenti vero aqu* pcr incilia varie per terras deri- uhcrtareinque acceptam di- vautur , ilfarum a natura tiilime augcnt.Pons ccicb^i* e/ufiem Hucnti rtpasiiib opido con/ungir, quem Manfredus.de CUromonte hujus nominis I. D;ipai-c Virgini dicatum anno ucccviu juHt, uti infciiptio adhuc dcciarar. Subdcbatur oliin Epifcopi Agrigentini Para-cii,' ae feitaex Pra-bendf* CamMiicoi iWejuftem Ecclefif

CaccaiuiSc Biucatu habebamijr . Guilicimus veroRe-* Tarenis wcclix. frumenti Sal: cctxun. te ordci clviii. ex DQgarnc juribus Agrigcnii , Epifcopo illi dcftgna- \\*,Karchcm, Caccebum, quo id fpirilltalia jura Archie» pifcopo Pinormita no fuL.L. l'! u \ iiluit , oiind hic Cori- lionem Monregale r.fi EccJefn attribuiffet . Ante Guil- I-lmum porro «xciv. G',j/rcdas Segcyut 0- Adckpnj ejm uxor Caccabi domini creduotur ab Aug: Invegio Poli

Digitized by Googlt C A 97 Poll quoi MnttbfUi Sonei/as xci. obtimut. Guillel- mu! fiibinde Rex Jnanni Lanardini Gallo concefiit-, quifubdiroi fibi populos male habens, uominio fpoliatur& Sicilia pellitur. Anno nccm. Panltti Gcala^

Catcabi Domiuus dicitur ; Fuit Colifint etiam Comis, & Rcgni Comeftabultis;quofinehjredibus decedentt, Fridericus Oefar, ac hujus nominis primuj Sicilie; Rcx Fanurmitana; Ecclefiie opidum conceflit anno kcciv. podidenduqne Eernarbodc Caftago Archicpilcopn dedit.UndefubGallis ad Faksnem de Podic Ricccrdi Ca- roli Andegavcnfis in Sicilia Vicariuro dcvenit , circa ncclx. Hujus filius Perricius Sunciam gcnuir, U.ih!'}

EJicndardo nuptam , qui jure idcirco tnoiis Caccabi ,

& Gallani etiam evafit Dynafta , perftitirque ad GaU lorum ufquc exinfula expulfionem . Tunc Caccabat pm aliis Iu t-ofdem Gallos def;viit, titi hiftoriae produnt. Primis aute Aragonenfium tcmporibus, Fridcrico Prt- folio Caccabam celTific invcnio, quem Marthifsa filia excepit, Fiiderici dc Claromentc unor, hanc vero Man- fred/n primo loco pcnirus Motyca Comes , Ra°uf;r pomiunt. Varleperid tempus Caccabut Gallorum.. riffiina oblidione diu' preilus, holtes nihilatninu! mtc- nium firmitate eiufos ab inceptis defiftere coegit . Cla- romontanorum hic feriem Invegitis in fua Caccabi Hi- ftoria profequens , Joanntm memorat Manfredt & Ifa- bclls Mufcae fi]mm,& Manfredum \\ .Joanne Scnio. re natum,qut Claromontis , five Caccabi Comes Frt- dwici II. privilegio efi diftus, Offtndit enim Joannet janior Regis animum.uti in Hiftoriis, cxciditque bonis; Manfrcdui hinc Caccabo dnnatur, ealege,utvc- ten nomjne deleto , Clartti Meni dcincep! opidum_, riiceretur. Ex Manfi-tdo ,& Matthia Aragona Simon r,m. U. N pro-

Digitized by Google prodiit, Venetis Palicise copulatui . Improleihic ofci- holtis it nccctvi. Sc Regis , ejufque loco Fridericus Infans C£aromoittis,fcu Cttceabi Comes evafit;Qui re- III. gui potens, quinquennio polt , Jeaiaem Henrici

CUromontisrilium , Jo.inuis fviioris nepotem Caccabi

Comitatu eiornavlt, C.ttan.ii Maio inrunte . Ex eo & ifibella Vigintimiilia Conltantia pri.noaenita Cacea- bam non aflequitur; qu;.n Mmfndi lll.Joannii ex

: damiuto trioro , uti co:ijetljt lmegim, filio I i-idcri-

cus idcm attribuit. MinfrcJi hujus , Sralia: Tiljlfiar- chie cgregia geftj Annales fufe recenfeiit ;ex qiw Bc

Euphemia Vigintimillia Andreat, f.itis etiam in iifJera Annalibut illultrii .Polt ejus cafum Martinus Rex Gue- rsldum Qucralto CJtilaunum ITbi a Cubiculo, Ctsceabi

Comitem conftituic . Conciu hunc Ca. -iibcnfes !rmL. fumentes pr^-me- , preefldiarios Arcis milites oblidione

re noudubiurunt.Sed rebm compofitis , veniam opi-

daui ab Rege impetrarunc , moxque a Gcrardi do.ni- nioexempei.primo de Ctrona Rt«i*, & Demauis de. lignantur,opidumque nullo deinceps tcmporc aliena»

ti , aut B.ironibus conccdi polfe, imjjetrant cx literis Cacana- die m, Marcii vcccxcvi. Tulic Anconius Pau- liilus Caietibi Prafcclus Regis nomine conitituitur. Id

vero minime fervatum : menlibus enim novem vix efo- pfis de ,Jasnb;is Prades Rcgii firiguiuis , eVSicilie. Ts- lalfiarchi Caceabi Cones fuit diftus ; Henrici namquc Claromontis allu rurfus Giccabcrtfcs decepti, contuma- ces arma in Rcgis perciniem i-efuinpfere; Jacobo hinc commilfa provincii illos naviter eft fubigendi , quod perftitit ,Ionga licet fuerit oblidio ob loci firmiutem, qua freti cives diu reltiterunt . Sed sb hac etiamj noxa Caceabus ubfolutus, in Syracufanis . Comieiis intcr Procerum dynaftias nihilorninus defcriptus , NbSq

r'i.ji:i^L":i C A 99

M-incate } monjacobo Pradts attribuitur .Hic Minori- tanii.n Coeiobium prope S. M.irgarit.E fkcleliam fundavit mccccvh. decellitque honoruin plenus, rclifti e* fecunda uxare EL-onor.i VijintiinUli.i Vhlanta pupil- Stmardo Cabrcra Motycae hri* KUtis , qu^ Jaanni

Camiti corijux dju, Cattabum , C.ilntalimim, & Aki-

mum marita detultt . De C.ibreris & Henriquetiis, qui

Caccabum fubiiide tenuerur.t , alibi liifius de Motyca

agens, verba feci . Joannss AJpbunfus ex Hcurtqueti- is v. Pbilippo Amato vetididit unciis xivm. millibus

ab eo acceptis . Ex 1'hilippo Amsxlm , u»di' Andreas

eujus filius PbiUppus Ansonitis hodie vivit . De his quti dc Galati .rurfuSj&fulms dicam. De Viris Caccabe

aiftum Ahbatem ex Greco Menologio , Ctetano , & Sieilia in M.naHeris Ferrerio . h Cucnni S. TbiocTsfH

Abbalis . Floruit Clirilti aiino nccc***. & 5. Bafilii or. dinem illultravit, vixitque forte iri S. Nieolai de Ne-

more Monaftcrio , quod extra Caccabum in agroejuf- demuominis extabat olim, ac fub Northmannis vige-

bat. QonJ auiem Cncumi socahulu Cactobus vrnit , idem tnvegius mul:is oitendit.Jam fecundus cxor- <, nat fericm B.Joanoes Liccius ordinis V . v

i u i !.:,:< "i ini PootiJicis dccreto pattcis ab hiuc Ecclefia Sicula cum officio,ati dicuot,celebrat.Cov in stdificavit nobium S. Matix Angcloiun patria , & alu in alis Jocis inllaurata rcformavit, ac faiieliilimis

viti exr'nplii illuftrion r;ddidit . Miris a D;o pro-

digiis illullraius ,CiCtan~l itl Oumiiio quievit , ubi Cjuf- dem exuvia; coluntur Floruit Seculo xv. Antonius Bla- fius Panor.iittanai Eccleli» Canonicus ,S. Anaftalite de Caftelio bono Abbas, moribus pra-ditus incurruptis, & Tm. II. N z ingenii

Digitized by Google loo C A ingenii feliciute cljrus; po;t datam literis operam m Academla Salernitaua, Pjnarmi Ferrantis Gonfigi filio* Proregis inftituendos accepit , euradcmque Prin- cipem extri Siciliam fccutui, illi ad complurei annoi

idhelit. Mulu publici juris fccit dodlrin; liij monu-

menta, que. Mongitorius enumerac j In parriam redui,

ibi fandTjs operibus intentm , oblaras non femdfacrai

infulas prx humilitate refpuens , mortem Ijtuf afpexit fe.iagenario major hdiaxii. Philippus Pliafius Antonii Nepos.Franeifci Crrdinjlis Rebibb* familiaris, Gri-

gnani iu Neapolitano Regno Epifcopus defignacus ,

morte preventus digniutem minime clt aflecutus . Bar- tholomms Amico Sacerdoi , cujus gefta laudatui ln-

vegius fufe recenltC , virrucibui eximiis , fcienria noa

vulgari floruit. Roma: S. Aloylii Gonfagflt , in ftudiis, & 5. Phillppi Njrii,cui conlcientif fu$ fecreti commifit, exemplis{st monitii inftitutus, Caccabam rcver- fus civium moribus rcformandii ad fene£lam ufu_ue_j

egregie infudavit . Oflogenariui fan£lc deccffit mdci- m». nobili fepulchrali epigrapha pro meritis honoratus. Audreas Sottile, cujus extar epitaphium in Panor-

mitani Clericorum S«minarii Eccielia ; illius enim mi-

nifterio fupra annost. perftindtus , pire difciplin* author fuit ,& Idea;ubi puritatis angclicic, paltoralis fo- licitudinis, demilfionis, toleranti^, ccetcrarumque virtutum fupr* mcc. teftei habuit,quorum adolefcentijm ad omnem pietatem verbis informavit ,& factis . VI- tam Panormi mutavic potius, quam amifit mocilvc. Ee- lix Henriciuez de Cabrera , Anna m feculo vocata in Ciccabenii Monialium conelavi profeflione emilfj, cou- tempUrioiii apprime dedica, funimaque in divinam Eu- chariftiam & Deiparam Virginem venevatione afFefla, ' Iqui vifihilrter apparentc ab diro apoftemate fmata, fuit,

Digitized by Google ftit,merltis, &viitutibus eroicis plena, ftoreriti e.tate,* jam coelo matura in Domino obdormiit mdcxv. in vi-

prodigiis honorata . frulgen- fa , & poft mortero i Deo tius e*'Ordine Eremitarum S. Aiiguftini Ccntuiupinj

Reforrnationis , cui prftiuit Generalis Vicarius, Andree. Gualto vitam fcripfit Georgim Vaccarinus IS.Cdit & juliani Komx Canonico collegio adfcriptus , a era- vioribus difciplinis Mougitorio commcndaiur. Jlya- cinthus Ciacius Oratorii Panormitani Sacerdos doclrina, & eiuditione clarus eidcm Mougftorio mcmoiatus. Jordanuj Phafius a S. Vincentio diaus, ex Auguftinia- nis relbrmatis Theologus & Dei prico eximius , dc_* quo in Appendice Mongitore. ' CALAMIGNA. Vide Vigintimiltia . CALAMONACUM Cafale cumin cenfu Frirfe- rici Regis fub Ssrnarda favcgio.tvnt in illo Martini deanno nccccvm. juris Joartnis Invtgii ctiam memoratum. Eft hodie opidulum in Agrigentina Dioeceil & Saccenli Comarchia, ctyus edcs parochialisS. Vincentio. facra cu Archipresbytero ;qui animarum gerit curam,

duafque alias regit Ecclefias . Ibi dudum Carmelita, qui receffere .Origo, five inftauraiio fieculi ivn. initia non

excedit ;CafaIe enim ad plures annos imericrat . Co- honeftaturhodie laribus 116. incolifque 0S9. at feculi hujus ati: xin. erant cives 614.An.Mnc1.11. lares 136. ani- uiie 669. Ex Pirro tamen.qui eodem fcripfit evo,loti- ge minor adnotatur numerus .Ciiamonici ager frugum

ferai, Cahtabellote-n fi confinis, Isburi amnis aquis fce- cundatur ,&quos aperit fontes in eumdem demittit; Vineis quoque ,oleis, &multa arbore confitus colonis commodi ad vitam fubmi niftrat; pafcuis demum !se* tus rem pecuariam auget , Obtinuit primus a Rege_» jacobo Serengariut Viliaraui CaUtabeliotta: Comcs, quo

Digitized by Google .

•juo c Sicilia abetmte,Friderici II. beneficioad Seree* garium de Sjnccbc: devenit . Hu/us filiam Antoniant uxorein duxit Bernurdm Invegius nobilis Saccenfis, uude Periconius.cx quo Amalus Regi Martino appri- mecarus. A.natun esLcepeve Joannet , & Gnii;a»iurt quijure Matris Serena: Penbaydam funt affecuti . E_. tinflis joannis h*redibus, Mxrgurita Guillelmi filia_, Calamonaci & Peribiyde Domina evafit, ex qua, de enne Ferrerio Marinis coujuge Melcbhr . Huic fuperfuit Jaannella, Petro dc Sabis defponfata, quc. moi tuo, nupfii illa circa mdx, Bernardina de Thermis, Unde Antotiius prodiit; Ex eo Bernardintts II. Zeno. bi_i Bononis copulatus ; huic Vmcentius Maria pri. mus Oiftelli Thermaruin Princeps mdcx*y. & primus quoque Culamanici author, circa ejufdem teculi initia. Per id porro tempus Francifcus Montis Aperti Mar- chio , Ca lamonici Dynafta evafit , jute conjugis Mel- chioredeSpuches.Crevit illis filius ^icolausjofepbus Raffadalis Frinccps; cujus ad hauc noliram atatcii_j detciTores d.ibimus inlr.i^de RarFadali loquentei CALAPORRUS Statio in iji.u Calieili ad Mare interS.Cath.iIdi turrim , & Caput Ramum . Sarrace- nicum cft vocabulum . Arabis etiim Kula ,ftatio cltta- tinis.uii Abelaflt Francifcus Agius docent . Siculis hlrc Cala etiam dicitur Uttus, qu6 parvx appellunt

CALATA Ofale, quod anno _cc«nr. Ecclelu» j^grigentini Bartholom-us P.mormi, & Agiigenti Ca- lioiiico adlcriptas Collesio dedit,ei( Pirro. _CALATABELLOTTA Opidum fatis celebre, Sc coplofiim in Agrigentina Ecclefiaftica provincia , Sar- racenici quidcm nominisjnam Ktiigba , uti alibt di- ftiun , £r-tus Locus , Alta Rupes , U-i arx condita, red.

. . ditur

Digitized by Google /

C A ioj ditur htt!ie;3tilat vero eft Qutrcut, quod Bc Bochar- tus edocet. Sarracenis idcirco uifuL.im teneutibm, collis, ubiOpidum, &Arx fedebat, (juercubus abundabat.

Sed cx Triocalg urbis vetuftiiTima; rumis furrciit , ie. ciua alibi . Adria in Topographia : Eminent hctit ejl; duo magiijica ea/lra tenet , qae bodie ruinofa ; uiuhlj ii tacnmne ntontii , alterum in medio.ln alto cacu- miitt opid:iw ftdet ,fnpra inolarei tapides . Ibi Capitii S.Anna pars caiitur -Monris vertex niaris profpe&u jucundillimus eft , ortuuviue, &auLtrum rerpicit, cui Arx cum Dyiiaftc palttio iu mc^itullio infidcr. Non longe priiiccps Ecclclia B. Mari* Virgini in coelum Allumpte facra liib Aicuipresbyteri miiiiiterio furgit, cujus funt opidi primiti*; altera par^cialis S. Laureutii titulo,fcd ex Pirro S. Mkliaelis, ab anno mdcxxx. inftituta majori fuffragatur. Ibi olim Societatis Jefu a- lurani degirbanr, fed ob proventus anguftias mdlviii. receiTere. CarmelitC; fratres in S. Beuedicti ad o. paff: abopido, B. Alberto in vivis agente, fedem llatuerunt, fed circa annum wctxxv. inera pomoerium prope S. Ma-

i\x de Gratia , cujus eft figiium e marmore celeber-

rimum , fubinde commigrarunt . S. Augultini ccenobium Deipar* Annunciata: tkulum rclercns, ante aa- num mccciihv. extabat, uti antiquiHTmum e/ufdenu

Virginis de Saccitrfti fi m u lac ram , Pirro memoratunl vidctur eviucere. Ad palK m. circa moutis angulum me- ridionalem, ubi teftceadem Pirro, B. Marie de monte

Virgineo aidcs elt , & Triocal^ rudera , celfarum Md- nalticarum veiligia vifuntur adhuc , ipfaque Ecclefia tribunam habet pcrvetuftam , qus facile Eremitarum S; Auguftiui ibi (letilfe domum evincunt, uti Attardus affiimat. Minoribus Capuccicis ab anno imcxivi do

Digitized by Google .

io4 C A (kcrmii\':iis conflruclum ad ortum vidctur; ac Sacrfs deniquc Virginibus addiftum conclave Beiiediftiiu fub regu!a,prope 5. Anionii hodie confurgit .quod ad S.

Maria: Vallis viiidis dudum coaluerat . Intereverfam Triocalam ,& recens opidu:n ad montis latus auftrale antiu eft ingcns, & antiqua S. Peregrino dicata Ecciefia. Ibi innocentcm cgilL* aliqujndo vitam,& compluri- bus claruiflb prodigiis Saticr.um Epifcopum traditio rcfert, & vit* afta docent. Civcm hinc , fed cx vulgi opinione , & Patronum iucoia fpecialcm cumdera ve- cultui nerantur.ck locum habent; ncc defunt , qui pri- rJium Triacale. Epifcopuui a divo Petro defignatum_j dicunt.Ad tertium lapidem celeber Divi Georgii, duplici coluTnuarum ordine, facra domus a Triocala appellata occurrit , quam Comes Rogerius ob p.trram ibE ccntra Sarr.icenos itilignem viftoriam patrono fuo ac tutelari fundavit , Mutijchorutn Ordinis 5. Bjfilii ccenobio adjeiio , ;ic pingui dote attributa . Subcft nunc Prioratus titulo Mcflanenfi. Archimandritai, in ejus ve- i-o agro Villafranca opidum fedet

Pertinet Calaiabtihlta ad comarchiam , & militarem Saccg Prqleciuram, cducebatque equites vit. pedites i: Comitatus ir-figniLus ab aniio ucccxnv. decorata fuis Dynaftis locum in Regni comitiis v. conciliat. Saculo atvi. laribus ei Sancetta 871. ied juxta faiellum 1096. incolifque 405*. confbbat . S^qucnti fares 1 160. incole 5904. illi eiant ex Pirro , fed in Re- giii Jibris lares 9.J4. cives 33S0. adnotantur . Anno hdccxiii. foct S60. incokr. noviilime 4091. Opi- di civilem Magiftratum Comes defignat , Eccleliatti- com Agri^cntinus Epifcopus . Elt iilius iaogitudo grad: kxxvi.il. Latituda vero j>rad: hmvii. xxxvu. Ager !a-'

1 «ffinac entenfuJ variishodic Dynaflij fubditur ; eit au- tetn

Digitized by Google .

generis tem fiunwnti , « omnis frugum , Jeguminum- que foaciffimus jvini ,olei,cafci dives;aliifque terre. fru&ibus, oleribus , & pafcuis relertus ; nec 'melle in- digus,»cc lino , & canibe caret. Iluvio narnque n fnvara ubeiri:i:o, & maximo fonte.ad oiicntales collis radices emergente, aliilque .-quis abunde irriga- tur.Saltus denique , & nemora daudit.ac veuationes fuppeditat copiofis , jucundalque

Municipes aluic Cnlaiabtlhita illufircs : Sebaflia- num Ordiois Csrmelitarum pictaie , & prudenti.i infignem , de quo Pinus ,£git Mazareniis Epifcopi Ge- neralem Vicarium .ac Leocata: obiit mdcv. Raymun- dumTomint Auguitimenfcm Ei emitam , n orum pro- eruditione bitate , onDiqiic iacra , flr profana prx- ditum . Phtrrbi habi.it jejunii ternpoie fummo cum_j fruilu conciones ,~dcceflitque in patria kdxlvm. An- tonium ScomaS. Caiharif.i dc Linguagrolia Abbaiem

fariormttani Eccitfie Canonicum , Judicem, & Syno-

dalem Eiaminaiiicm , uti aiunt .f uitjofephi Pnfidis

fratcr.iuccmqie amifit «idccjlsxh. fenex . Jofephum-j

denique Scomam M.R -C. Prsefidem . Huuc Mongi- torc injure utroque eiimium , cumulaifiima dodiri- na , & emditioue inftruflum commendac . Poft omnes

in foro gradus emer Icb , fupremum fiftigium, Prafidis nempc M.R. C. digniutcm .Jofcphns pro vit* meritii aiiecutus , Regiis Carili II. litcris mcruit Inudari; prudentia enim ini rebus agendis ,atque fumma in_> ferendis indiciis integritate clamir, ac Mufis etiam acceptus fuit . Devixit Panormi hdcicvi. rclitlis pric- cljriflimi ingenii monumentis apud eumdem Mongi- tore in Bibliotheea enumeratis^ ... <

Ctmitnm feries htcc elt : Sub Northmannis, Re- gii firgttiiii» Principibui, auc prinjis cicrcitus. cefffle fim. U O Ca-

Digitized by Google ,

«6 C A Caiatabtltittam pronum cft opinari.ob illiu» preftan* tiam Sc agri amplitudinein, ultitnifque Suevoru.n temporibui Cinradt dc Antiocbla Regio enim coi.ftngui* neo opiduia addi£tu;n evulgjnt. Boccicius in D^ca- mcronc Dic i.Not: ft.Petrun Aragoniu.n , & CoiiiUft- tiam ejui uxorem Pcricwh nobili juveni , fed cui re* anguila domi crat , C.iiatabethttam, Ceph.il^iiumque domfle perhibet,u u cum more Elifi ingsmu Vir- ginc Florcntina eifdem Petro,ifa Coiiit.mti* acceptif. fima. Rurfui Coniuntum anno mccmxxv i. Fridcri- cum dc Campi h-ic dynaitii cu n Bivoni cohoneitilTe invenio. Fridericum nihilo.ninui de AnthcbU Coa- ridi lueredem, primii Arigoneufiu n anuis, Caiattbtt- lestam, JJurgettu.n, Miitr;tum, C ipitium, CiUtubum; CiilclhimadMire de Gulfii, alulque dyiultiii tenu-

ifTenoitri Siculi riiltoric. produnt . I.iFridirici ll.cenfi» Cnnfttms dc Olce prs terra^iii Calalabellottevnciai xxx. pendebit. Ex Pctri II. diplumite demnm Cat*-

n* ucccxxiUi. eiarito conitar . Fridcrhi dc Antta- ebta.qui ab officio reccdcns Gillii adhifnrit, opida, ac boiii Ciialabell',tta

.Regni AiMgonum Tilaiiiarchii , Regio conuiiguinco

fiib Coimraiui titulo fuilfe irtributa . E* R/lymunda

Guiiicimut , (|ui juttf Ciunim ib holtibui McccitvTi. occifus peiiit. Illi Aloyfia Sclifani Doniiu Guilicl*

mtimU. peperem, vulgo Guitlcimmum . D.ita eft huic Uxor Eleonora Ir.ui,tis lo.iimii Ratidarii Ducis tili* cumdotcCilunixeai.Cilatirimis.Co^itilfiJulia-

tat , Comichii , Alcami , Sjfiuce , C.lmmauri , & A-

dragni j adeoque ci primis SicillLE Comarchis evaflc. Niii funt cx ElcQnara&Guiiklnt) tficokas & Joan- -nes;ille Coiillmtum CUrotnoiitanam uxorem duxit

ciim liivonaj dotc . jo-timcs e* N.N. filium Nicoliuin hi-

Digitized by Google •

C A habuit . Ex fiietho Senioie , qut Mwtin* Rogi iu» feniV. CaUuni^efl; faeo efl i n rc r pel ljtus,_/ 00 iz»jr, ac/

&li,- .yirha prodiere ; Prima fcJconorx InfantilFiB e & avist, & Martini opera,A]tali de Luna ei Rcgioge- eil illanv nere tradita ; Joanne avunculo mvitOjqui Isicoljo Juniori tilio deltinaverai. Uciuin amcqujm (onnubii jura ufurpaffent Jotixza inliins deciflit,cujus foiorem Margarham Rom: Pontifice indulgente

Ai tjlis fibi adjunxit . Ex (recutidu cjus thoro Antani- Us de Luna df1 Pcraita orrus, N. Anronii Ciiidon;e filiam conjugem accepir; Carolus , Eicoxara unde , & Sigifmundus. Fallitur Pirrus Anfoniutn Cardonamj CaJjtiibeliutric Comircm eirca hac tcmpora evulgani in Chronologia , cjus tnim gcner de Lttna opido true- batur . Jam Carotas c\ Julia Alli.ita liberis minimc fiilceplis moriem npperiit , cujus kico Eleanora foror, Antonii AliiJte uxor, Comiratus Hccccacvu.aliecuta, inarituui in polkll oucm induaii . Uo um Jsostfrv FJb- teniiui, uti Sigijiii undi de luna , Anwtm tertio tnco. geniii filius, pufciri poiiuf.ivit, & iii: ludicio ebti-.

s liuit.Hie Meflapit Sirategu , Hcgni Preks.flivoncn-' atqii^ ics a fe delciente< lerro domuit , intciiiiciorie— mulflavit . Cum Diana Moncada Mgiui.undmn Il.pro- cteavii ,cafus Sacccnfis authorcro , oui. cum Aloyfia Salviati & Medici Leonis %. Pon: Max:' nepte Petro. Juliana,o:Jactibo filiis fufceptis,infula eAlprrtj, infe-

. . . tici morte occubuit , fc t Petrui Caroli Cafiris bencficio tonis paternia donarus, primus Bivone Dus cljruit , rJuaique habuit usLores: Ifjbcllam de Vega,Joannis Sicilia Prqrcgis

£liam juride Alayfia, Blarca , & Eieonon ,quarutn fn- periles fola Akyfia fuit; Sccundam *eio Angciicani JiCe.rJiJoar.ue M^thy-rana: Cceli Buce Prorege iF. f\ - rl i.-im

Digitized by Google . ,

>°8 C A

etiam prognatam , atix ilir fian/tcm de Lana peperic. Hic Beiladama Septima ex Giaracan* Marcuionibui

illius nimia pulchritiidine illeccuj , in coujugem du>

tta , improles vica exceflit.Soror liinc Aiojfia Luna, &Vega Ccfari Mivicsd; Paternionis Principi nupta, Bivonie Dux, Calatabtlhtta, aliorumque opidarum domina evafir.C^lar Jilium Francifca.n cuin Aluylia_. genicum heredem reliqiiic, &ance uxorem mundo e- xempcuj imeriic. Ahyfu hinc cum Autonio Ar.igona Moncii Alti Duce ad fccundas coovolavic nupri.is,uc- que Francifc* iilio M.irii Aragoua, Anconii co:ijugis ex prima uxore unica proles,facris vinculis civijun- geretur, effecic Fratcifat ideo Monris Alci& Bivo-

nxOax, Calatabtihtta , CjUtJTiiefti Com^ cli-

ruit. Ex eo& Maria Ant-nius & Ciefar . Ex ji ntini* Stjoanna U Cerda Ahyfmt GuAielmu: , qui cum Ca- tharina Moncada de Caltro Ferdinandum gcnuit cX Montccacinis poftremum; virilis enim prolis expers Catharinam ex Maria Terclia Faxaido fufcepum fa- fefho Toledo Fcrrandinte Duci nupiui tradidic , h;re- detnque ampliflimarum ditionum moricni reiiquic.

His Aloyiius Guilldmus Moncada, Csfaris ncpos , 6V

hareSjS. Joannis Dus licem incendic , quq dtu iubju- dice,dir-mpra caiuie noitro hoc fecuto luic jCeliitque Caiharinie Calatabdhtta cum aliis; P.iterinonis, verri Calacanixeai,Riiiera,& Mclillis dy:ialtias fibi Aloy- fius vindicavic cum adnexis,de quibus omnibus fui*

iocis reddam. Cathtrine filius Fr)d--ic:i, , u.i jc Ait* toniut AlaarezdeTohdi Cilatabellotie hbdie Comes.

CALATABELLOTT/E Fluviu^.Vide Murus .

CALATABUTUilUM Opidum . Vide Caiata.

vultttruin .

CALATAFlMIS Oisidum haud exiguum , Cala. v tafiuie

Digitized hy Google - C A 109 iajium Sarraeeni» tx Pirrb ,ab Longarici «tuftae urbis ruinis juxta notinullos originem lubens, ctrca oc- ciduim Sicilia p!agam,ab Eryce montc in meditcr- faneis xvm. ,il> antique Segelta; ru.ieribus in. pafl; u. ucc a Salemi longe dillitum, ad cujus fpc&atComar- chiim; Direcelis denique Mazarenfis pars , Moiyca

Comitis fafces reeogiiofcit , qui uti Calatafimis BarO IVurn in Comitris occupat xu An fucrit Licrti ai

Oifoamra Antonini Itinere mcmoi-atus , alibi viden- dum. Opidi fitus eftincollis Iacere,ab hybernooc- cafu ionge ad orfurct procurrens, 3c in meridiem pronus. Veteris arcis fupercilio impolits,ad occafum, magna ex parte iotegra perfeverac moles, dudum Dy- iijft* p.Ttatio illu:trii , crrca ha.ic Tsrr-i 'octus , olint mcenibus vallaca,uti ex reliquiis , portifqnc adhuc cxcantibus dignofcitur ; elacoque iu cumulo Prineepi

Templnm S.Silveftro facrum fedeC , fub Archipresby- tero, antiquum quidcm,ncc non inclcgintis ltructu- ix . Succedit paullo infra ad Ijvam in rcgione, quam de Hofpitali appellant.SS. CrUcifixi nova mag.iific» Ecclefiajnam hunc Opidani Tutelarem habenc pr*» cipuum.In fubjeita ora Suburbium cum S.Jacobi A- poiioli.&S.Francifci Minorum Conventualium Coe- nobio jacobi Guli civis opibus ab anno moxliii. condito ; a qua facra tede ampla via in ortum, totutn., diffindit opidtim . In ea forttm venale occurrit primum, cui 10 elatiori loco, & regionede Slcciarh Car- meUtarum Deipara: Annunciara titulo antirjuilfimum inlidet Munafterium; anno quippe uccccxxix, fun- datutn dicunt Ordinis Annalcs apud Lezanam . Fo- rum mox alterum, fcu ampla area (e offert S. Michae- lis nomine, ab Afceteria Minnritarum Tertii Ordinii ilifta, quarn ambiuut Prxcoria sdes, Monialium Bcne-

Digitized by Google diclmi indimtiS. Catharirti MarC: addi&um Gonch* ve,congruis proventibus, Salvi de Amore opera cir-

ca iiouiHf. aticiuro , Sc Tertii Ordiuis Clauftra ab an.

do whcvu. conftrucU . Infr» S. Maric Magdalcii^ Ec- clelia cuin rcgiaue coguomini affurgit, olim S. Au- guftini Eremitis HOLiv.defignau qui pollPirri anno ; «tatenr defccere. Hine S.Juliani, vi* majori adfiercns,

Patochia fuo cacn Re£tore fic obvii, dcceniifflraa, flfc foro venali miuori oppofira, polt quim reliqu.e opidi jregiones de Razza,dc Porracii ,&tdc Peiroli decli- viter exrenfe ftbfequtimur ,& ta his S. Ifidort , S. Roc- chi,& S.Viti ficiarmanfianes.quarum hic ediciori loco ad ortum pro fpiricualibus exercit-iciouibus , uti *ocaot ,.tedes bdbec adoexa* nuper tnltieucas. Mino- res Capttccini Salvi dc Amore mojc Ltudati diviciis, ii opid» fupernas oras fedetrt fuut nadtt annoxDLH- iivnr. irt tumulo, fluenti alveo intertnedlo, ubt pons fitis CQofbicuBS fnbrigicur; nec inde procul ingens *allum diltar,rjuo aquaruni copia.ex collibus piroflu- rns,pIuvjo teinpore, ne ilt opidanis exitio ,coerce- lur. Aliie in rcliquis re"ionibus fuigunt Ecclefie;, Pu-

ellarnm , qni parentibus carcnt.Diva: Kofiliie inter caitellum & mapretn ficra-ri ttdcm, quam et Firro Jo. jlntonius Brandi Archtprcl: atuto itocicct- dotavir, ubi hodie Deipare coaluit etiain Colkgium ; S. Antonii, S. Joannis,6t Purganriuu> Animarum .Menorat Pir- ius S.Joanui* de Caftellucio Prioratum Fofrat novte

Ciflercienli Ctenobio adncxunt , qni periit , & litper- iiiuc ruine irt CarmelitJrum virid^rio. fleiiK enio» Eft Cqlatafiir.il agri bonit«e ; pingui ^ramine vcflitus ille, gratum adeo armentis pabutum prab«,ut cjfrm Cihmfhnenfit pva: aliis totiusregio- iiis celebietur,liu:ncnti guoquc, aliorumque legtimi- ' > nuni""

Digitized by Google «

C A iii mim infignem eopiam fubminillrat , vitlbu' , oleis,

«innis generis frufiibus incolas locupietat . Fontet u- berrimi circa coilis radicei fubjeftos interluunt cam- yos.olfra nutriunt , nec defunt in ipfo collii Jatert ad civium ufus, perennes Jarices. Crinifius fluvius per aquilonares illabitur triticeas agitat pljgas , molafque uv> lngins vetus templun, ad S.-gdUm olim fpe&ans, fene integrum haec eadem regio in confpcftum datj tei & triginta columnis fuIFuItUTi , quiruin qu*!ib^t ftupendas crjfFtudinis eft jdiameter enim p-ilmoi vnt. plus minm continet,fed humo obrutum akitudine_« longe decedit. Opidi Magiftratus Dyoaftas arbitrio, riribus infuta conformis, annuus ddignatur ; Mazircn- fis Pontiftx Clero moderando fuum Vicarium confti. tuit.Foci Fazcllisevo 603. cives in Regiis libris 4541; Sequenti feculo ex Pirro lares 117 1. in publico ceriln ij^.animx 5767. Anno mdccxiu. lares ijji. animc,

6080 ;novin*ime 7430. Viri illuftres : B.-atus ArchiiM gelus ex Minoribus de Obftrvantia crebris proiigiit & in vita,& polt mortem clarusjjacet in fuo ordi. nis Alcamenfi Ccenobio. Paulus de Amore Capucci' nus.Salvi de Amore fihus, dottrina, 3; virtutibusexi- mius ex Plrro . Virus Sicomus juris profelfor iuter primos e;vi fui celebris , ac piimis etiain in foro dignii tatibus au£lus,ex xn. Regni Viris,Regii ^Erarii , Sc M. C. ad annos fere xxin. fmnm? integritatis Fifcl

Patronus , ac Sacrx demtim Regise Confcientiai Prij- fes. Senex. obiit in S. Citz templo Panomi ttiiriula» tus MocxtvT. VitusAJbertusWuftacius Montis Csrine. li afcetj , Theologiis, & Concionator docWmus; Ery-

peram creditus , Sacras fcienrias ad plures annos^tfoa cuit, & Bei Verbum in prstcifui» Skilis urbibus, K

Digitized by Google r tt> c a ac in Italia diffemmavic , magno cum plaufii femeer auditus. Mulus edidit Qrationcs, floruitque hoc fxculo. Francifcuj Aula gravioribus Philofophiae, Sc Me- dicina; ftudiis,in quibus e*celluit, politiores coojun- fui sit literas , variofque protulit ingenii partus, quot

in fua Biblioth: Mongitore commcndat , Hieiouymnss Trioius ab eodem Mongitore inter doftiilimos Cau- farum Patronos jure adfcriptus, Prtetorii Pauormitani judex effullit.deceflitque circa mbclxixiv. E/us extat Kefponfumpro Magnn Caflellas TalaJIiarcha Motycej

Comite . Primum Calatafimis Dominnm JJieoIattm de Aw- rea Januenfem invenio autern Fri- ; quod aliis ante deriei II. tempura fuerit opidum mancipatui», uti

affirmare non aufim , nec abnuere poffum , Gutlitlmo filio idem Frtdericu» fubindc attribuit,a cimhs mor- tcabfque prole ,]aannet Jnfitis illius fr.tler obtinuit. E* eo & Csfarea I^ncea Elionora l*foniffa Cala-

tafimit dominio potitur , qua: Guillclino Peralta nu-

plit . Circa hec tempova Calatofiwcnf: , tit piriium opidum inter Dcmania les ,feu Regias Civitaics ad-

fcriberctur, poliularunt , expenfil"]Ue partium utrioni-

bus, in judicio obiinuertmt . Mnreinus tiihilominu»

Bex Hcccxcvm. fuo diplomate , Demanii honisRegi-- os cnnfanguincos jare donari poifc edixit; EIcovw* idcirco Jnfantiffa Caiatafimenfss Dynafti* poffdlio-

nem , ex caofla dotij a patre in teftamento accept»,

CL>nfimavit,noviterque attribulc . Enumerat porro Do- oiinatus partes, videlicet : Terram ]uiiaita,Cafale A& ragfttf f tum fbrtalith Sahttce,Terram cum cajtroCa-

iatamauri , Csfialc Centiffs: ,& Cafaie Comicbii .Janu ti £lcor,ora,& Gulielmo Nicolaus, qni aMarrinoRc- ge defkifBSjbusifque fpoliaeus Calatajilxeita: morte

. occu-

Digitized by Google .

occupatus pcriit. In bonis tamea paternis Margari* ta fuccelfit; fed Calatajimin ab aliis O/ungetis Rex i- dem ,Jacobt,de Pradct attribuit ; in cenfu fiincdean- »0 mccccvih. Cajlri ,&Terre Calatajimis dominus appdlatur. Hujus filiam Fiolantai/t Jmntes 'Bcrnardus dc Cabrera uxorem acccpit, Motycs Oimes, cum Al- eami, Caccabi , HtCaiatajimit dote , quoium ab A!- phonfo Rege coiifirmationem mcccc>i.v. impetravit. Qiiiirti vero Motyc$ plebs conrra illum infiirgcin, de variiscriminibus iucufiflet, apud eumde:n ii- purji ire

Jrraaacs "Bcrnardas fitageus , mulftam taodcm fubire «d veniam impetranda:n co.iilus, Caldtafimim , & Al- ciali NicoIai,dudum Proregis, filio anno mccclvh. vendidit, redimendi poteftate , ut primum vellet , retcit-

(a;Violanu uxore , & filiis id r-itum lubenribus . Pt- irunt Vaffallus frater , & hunc M.itthsus filius exce- j>ic;aquo,juito exoluto prctio, Fridirisut Hcnriqu-- tius Cabrera haires mdikt, revocavit; Sed Caiatafi- «//wRogeria Adiuvame Chrillo Piljs o iundo, loco pignoris dedit,quod fane opiJu.n fubiniie AloyfiwVri- derici filius mdi!. Siculi Magifhatus decrdto redcmit. Moyftut II. poft eum, aliique ad hec nollra tempora—.

Calatafiixii Domini , de quibus iufc alibi diti CALATAMAURUS Ar* dudum celebris, & Opi- dum, olim Caiatamar Sarracenis . In editiflima , atque undique excla rupe fedct illa, circa quam ex ruinisad- huc cognita: opidanorum *des . EntelUm eodemfte- tilTe fitu vetuitam civiutem, perperam crcdunt, IXO. fuo

Joro reddjm,fed arcis moles Sarracenij , aurGracis nibuitur.quie adhuc hodie inte?ra^pinnai , fornices, fcla^aul-fiue fervat,& infimas* fnbiSruitiones , nulli Wmen ufui deputatas,penjtufque defertas, Adcollis S"ent. II. P r;idi-

Digitized by Google H4 C A radicw aqutrum effufus rivus,unde Beilcii amnis iu- gecur. Neraus olim dumetis afpeium cjufdem later* tegit: nunc etfi quercubus altilliinis , iiicibulLjUcden- fum , quod tamen herbis , phntif.jue uiedicinalibui a- bund.it , venationi apcum,& jucuiidiflimum habuur. JnzU illud celcbre S. Marise dc Nemore Mouaiteri- ura Ordinis Olivetani , extrc.nis ftculi «m. coiditu.u annis.cujus alibi in Monailica Siciln Hiitoria uoti- tiam dedi ; & infra nonnulla referam . Tenuit Culan, mauri gens Aurea, fudinde Guiltelmus Inhns a paua accepit ,cui ftuzt Joaxnes fucceliit. Hucie Eleunora filia,Guiileicni Perah* u*or excepic , unde Ntcol.us, &Joaitaei.Ex. Joamie Nieotaai junior Ca.awmJuri t Burgii, ,Comtchu Julianx, Adrignz, Camiciffa: , * Clulie Dominmjqui cuin Elifibetha JLuna Arulisfo- rorc Nicoiaum III. in infknti* morcuu , & Caibarmam genuit. Hercs hsc pttris Alj>bn«f>d:Cjrdona adjun-

£ta, Ancoaium illi pcperit . E* Avisni-i Aipbvnfis II.

&Caibarina. Fratre flne ha-redibus vita fuuito ; Gs> tharina Lsurtmiuw Jotxiuni maritu forrita eft, qunrum progeniem alibi expendo de CluU agens. CALATAMET Sarmcenum Caialc ruinis atft- ftum fnb Calujfimi, ubi Thermales aquj Sjgeltanx, quas fupra defcrlpfi. Exrab.it fub Norrh.nannis ; datum quippe ab Ri>gerio Comtre Mizarenii Epifeopo anno mviii. legitur.quoJ Pafchalis U.Romani Pout: litere confiimant. CALATANIXECTA Opidum copiofum, & opu- lentum pofl flunen Salfuin ad dextcram illius ripam in collibus fedet id aliftrum , hybernumque occafurn, Aquil? citpaniis »iis formam penc exprimcns ,nulliquc alteri raedircrraneis ex , amplttudiue, & incohruiTu numero decedens . Sarracenic; originis paflim creditur;

Digilized by Google c A »ir ntr ; adeoquc ex Malaterre interpretatione Caflruru^ t -viaamm vocatur ; fed ex Cluverio Ptiiiianis, loco apud Anconini hinerarium memorato refpondet . Su- pernas opidi oras aquilonem vcrliis Benedi£tinum S, Flavie Virg;&Mar; Monaittriu occupat.quod Maria Aragona Francifci Moncad? Comiti) uxorwoxcm.fun- dalum nobiliflimis zdificiis iiiftruxir. Ubi porrode- clivefolura complanari incipit, Socieratis jefuelegans

Collegium , cum templo.ac facellis vario e marmore confpicirur,olim fub S. Agathre invocarione , nunc S. Ignatli nomine ublxsij*. Aloyfig Bivonj ducis ope- larlf- xa , & divitiis ereciuui ; cuius eximio prQfpe£lui fma refpondet via , & infigne Dyna% palatium ia-> juflii ortuin haret , Aloyfii Comitis ,SiciIi* Proregis inc£ptum , quod imai tantum oltenrat partes,& quidem magnihcas;e vivis enim aurhore fublito ,incre- wenra non habuit. Excrpit vil ampla fatisareaMa- ioris parochiafis templi ,quod S. Mari^ de Nova glo- titulo fuit, S. riatur ; qu£ enim ofim Ecdefia piinccps Maiia vetus drcitur prope arcem, cefi.tquc Novac locum, fitu apriori circa orientem, fijcula svi. exeunte, magnificentius eirruair. Huc S.Mari* de Gratia,& de Angeiis antiquiffoias depiftas in pariere imagines,

& culru femper pr^cipuo habitas , ex arce auno hdc.

Aloyfia de Luoa transfcrendai curavit , noviflimeque Canonicum Coltcginm infigne coaluit . Qunm aurern cpidani fpecialiterS.Michaeli ArchangeIovchitipr§- cipuo parrono addifti vivant, jam vulgo cadem Ec-

Digitized by Google »6 C A Pervetuftam in eodem foro S.MiriseAnnuncia- ta bafilicam , adjunilumijuc Caniiditjruji cce.iobi- utn (^culo xiv fuudjtum p;rhibent , quod hodie Co- nitum palatio ab auitro luu.i ditiitu.n vide.nus . Suc- cedit S.Domitiict ai.-s , d-*ceiique cljuftrum , quo4 B. Reginaldi S.P.itriircha; difcipuli fuiiTcopus tradunr; fed apud Pirrum fimditionis adnotatur annm ncccc- nxi, & Antonius Moncada author defcribttur, qui lor- te Eccieiiam, ubi ipfl- , &reliqui Coraites contumuliti jacent,in clegantiotcm fornam reieg-t. Minores Coa- veutualei ab anno vevii. S. Francifci aufpiciis circi eamdem plagam funt cmitituti ,nec incommode degunt.Reformati oppoiit-j, ideft ocaideotali inherentes regioni ab anno mdchitvu. piorum civiu.n op;ra, fub

S. Antonini titulo amplum occupant locum . Hos es- cipiunt Augultinienlei Excalccjti in S. Marie de Gra- tia , qui uDcxxm, fumptibui Antonii Comitis congi-u- is domiciliis donantur . Fratribus denijue hofpitali- iatis S.Joannis de Dco ublxx. Maria Aragonia fun- datrix a;grorum curam commifit.cui pio otficio na- vtterhodi-j incumbunt . MonialiumS. Benediifti regta- lam profiteiitium Partheiion ad extremam ittivi ori- entis oram, cui pr-jruptum ri-fpondet d^clive, Aloylifj de Luna pieute fortumf-iue anno hdxc. fumijtus , S.

Silvatoris retulit titulum , mox S. Crucis nomen habuit,cum ob facratillimi Ligni fruitru n iu Ecchiia alfervatum, tum quia in fcilli lapidis centro Chriili Domini e cruce pendenti) imiginem natur^ opera ve- lutf pennicillo exprcflam in ara maxima decentercol- locatam fideles colunt . Invenit, quum aquiduiium mo-

1 1. liretur ,faicu!o xv ineunte , Jacobus Mirchiiins la- pidavius fiberincordiace hgure caute, qui remdemi- ratus, publicoconfenfuiiciii Virginibui cuftodiendaai tta-

Digitized by Google C A ji7 tradidit; opidatiij vero non femcl proJigiora imago fuit.Jam extra pomGerium ad pjll: n. in ornim, fub exituui fecutitvt. Minores Obfervaiites haud procul ab arce ccenobium inligne condidere, rem promovente

I-'. Angelo a Neto viro pietatis eximi£, civibus certatim

ftipem minirtrantibus . Titulus eft ilii S. Mirij Angc-

lorum . Prope furgit S. Mirij Veterii e_Jes , de qui opitii dixi . H*c precipui ecac Eccleli i , quu n illud fub arce extenderetur . Parietet qualris lipidtbus compatli, quorum aliquot Varioi chiraft,:rc! xnt

detritos , Se perditn idcirco Ieftiniiis,exhibe:it, a Ma- riauo Auriliuto opufculo de Paffiunc Donin: exara-

ros . Capuccini c loco amosnilTimo, kd procul diffito,

Zibili , in quo anno vdxlv. confederunt, polt v 1 1. ftrme Juttrum ad auitrilcm oram fc rcceperunc, nabi- lem,fed inftituto relpondentea Canveiitu.it ad primum lcrme hpidem condidere extra porca.n , Fran- cifci & AloyGe Comitii aufpicii* , qui fub luftraiisa- quie fbntc tumulari voluerunt. H.ic ipfa regioncdo- niui nuper conftiudta Hierony.ui Saimrx opibui, pro Spiritualibus ExcrcitatioPiibtis non angufta. Abeft quo- quein^Iiivtim occafmn pnfl: circiter m. cdebrisS. Spi- ritus Abbatia tub Canonicorum S.Auguftiui inftirutis, Rogerii Comiris.cjulque uxoris Adeliiie irugnificen- tia , ac dlvitiis fuiidata , dc qui in Monafticis Noti- tiisfufe cgi.Habec Ecclelia confecratiouis inligriia_» cum hpide mcliii, lignjto, 8t pro luftralis aqu? foiice urnulam fepulchralem ex mirmore, fiec non Btptif- mi vas estra januam, ubi Csfilis ibidem extautis oJim pueriabluebantur.^ris cnnpmi turris fnrgicadhuc antiqufliima , Cuprelfus , 8c Monachorum ajdes pcrfe- vcrant, quas hodie Mifte occupant SacrarilTintj Hucha- rilliccuitodis alterrucim incciideuces, qui Regic Apo-

Digilized by Google .

ut C A ftoliceLegui$ Tudrci cum Ahbatis Priore fubduntur.

PubMcis in Comitiis Abnas iplc xxxix. lubet locfi , ac in SS.Trtnitatis,&S.Leoiurdi CalatanixtHa edibus jus dicit . Ad u. lapidem Prioratus S. Joannis eft etiam vetuftiflimus Rogerio Coinite authore, Monafterio de Milero dudum, nunc S.Anaftafia; Caftelliboni Abbati fulfraganeus, in ciijus hodie Ecclefia Civium fodatiti- um Animaium Purganiium cuttui addittum. Sed ad opidum redeo Civiies diviium Jnmus elegantiam prfcfeferunrj nec pauce extant;familix cnim ingenus Comitum_» prefentia ilkfte, elapfis retro feculis CalalanixeSia fe- dcm aliquando ftatuere. Arx perantiqua ,& infignis lie Pctrts rubra appellata, ad ortum affurgebat , pr£- rupto ingenti infideni faio, cujus extant rtliquie, tnr- res videlicet pons porfam, fpecwla,& ime^fub- , ante

rea illius amplillinia , ubi facra asdes Deiparte de_j

Gratia dicata , m qiia Adclalle Comitiffe Rogeiii ne- piis cadavcr, cipst coiona anea pra-cinttum h.ibens Muc.dcteflum cum ii.ftripio nomine,& progenie ii» lamella , quod Aioyftx de Luna julin,una cum aliii vctcrnm Comituin in S. Dcminfci rranfkrum eft . Ar- cis hujus Capellano teriia Decimaram oyidi pars defignata ab ipffs Northmannoruin temporibus ;Sub Ca- r.oln Andcgavenfj illius cuftodic C/'jltiianus depuia- tnr,& milites fex. In ea bis Siculos Proceies conve- niife hiftcrie; pcrftibent ; poft j^cobi Regis nempedif. ctffijm.qnum de Fridetico ILPctri fitio in Regcm.. praclamando aflum eft; & anno infuper uccctnv. fub> Fiiderico IIL cujns juffu Magnates corgregati ad dio- tir.umcivile bdlum, quo Sicilia acritcr vexata, reftin-

gnt nduro . E*dem denique Ari in fcuto venitveluti

Digitized by Googk oprdi flemma; quod Comiutus tlfulo o!im 'donatum,' Friderici 11. decreto rurfus ea dignitatis telfera inau- guratianis fu$ die mcruit honorari; hinc iv. loco illius DyatH$ iu publico totius Rcgni fedent concilio; Ne- tis, acVit; poteftate habent ;Magiflr»tus dcfignant,

Quellorem fcilicet criminum , Decuriones iv. Syndi- cum,&judices;nec non S.Spiritui Abbatcs a Ponti- ficeinitituendos, Sc opidi Archipresbytcroi prefentant. Ager feitiliHImus omnis gencris Irugei dat copiofis , lacum hjbet pifcafiim, venationes grariffimas, pafcendis gregibus, armcntifque aptui inter priiiios audit, vini,ulci, u ellis, Irufttium, olciu uon imi igus, cola- nis prj cateris frequens, opidum idcirco non levi A- ratorum numcro auget. Hq terra; iraclu,a Gulfnin- Jerhri appcllato, Aqui faniiat fub alra rupe fontetn apctit.qui gratum laftis faporem , & innauntes pingues particulas Iiabens iaxandi alvum virtute eftpr;- diius. Aii Salfi fluminii dextcram ripam Ijticesquo- cjue contiiiet, qui petroltum ac bitumen Judaico haud abfimile gignunt. Ca ImanixeUu laribus hodie 3718. civibus 14819. conflatur; olim porro fieculo xv. focos ii3o.cumincolis S7ij.conticiebat;fcquenti ex Pirro lares i6;o. cives 10604, qui Regiislibris 100S0. compuubantur. Cahuxibeifce Coinarchiar, & Calata. jeroner.fi Miliuri Prefefto fiibeft, militei in equoxvm. pedites lxxxiv. educebat . Animarum cura Archt- presbytero , fub Agrigentiuo Epifcopo committitur ; hic vero Vicarium fnum pro Clero moderando de(i- gnat.EIl Archipresbyter Regius Capeilanus Friderici C^faris refcripto,ab Rege olim,nunc a Comite nominatur, Collegioque precft Cauonico, 6: tcrtiam Dc- dmarum opidi partem eonfequitur; Arcis enim Ca. pellani ;ura iibi omiiia vindi«t,Uti fjpius in/ud icio ------„- decKtum.

Digilized by Google ,

iio C A Ubi CalatanixtUam cum allis munitioribus regionis arcibus, poil captum Agrigentum mlxxxvi. Ro- filio :;crius Comes Sairacenis eripuit , Jordano eani-j attribuit ,quo e vivis abfque hsredibus rublato, Ma- thildi , five Emme etiam filig dedit . Ei ca , & Ra- nullb Montis Caveofi domiuo Ade/a/io prodiit,quas

Raynaldo de Aquila nupta , CalatanixtBe , uti vidi- irius rnortua , anno hcl. & tumulara jacuit . Horum filius Adam N. Regii fanguinis conjugem du*it, & Ro- gerium de Aquila procreavit.Nulli ex liifce duobui Opidum noftrum fuilTe obnoxium conitat, G-.jfredut enim Montis Caveofi Comes anno mcliii. Rogcrio Rege S, Spiritus Ecclelum ab joanne fi.ireufi Ar- cliiepifcopo coufacrandam curavit.Idem Neti, Se Sclai.mi Dominus ab Ugone Falcando dicirur, ocu- lifque privatus , qiiod a Guiilelmo Rege defeciffet MeiTan^ in carcere periit.Tunc fub Regia poteftate, ftu Dcmaiio opidum deveiiiffe ad Gallorum ujquej ctatem affirmo; quod ciiim a Guillclmo 11. Salarniai Firro habuerir, tiulla fi-etus aurhoritatc, Mugncs vulgavit. Primis igitur Caroli Andegavenfis temporibus , C.orradino ftegi,Corradi Capicii opera cumj aliis precipuis Sicili* opidis adhefir ,& Nicolai Ma- lefle. virtute contra Koitcs a!iqua-'da reftititiab eo- elem Carolo iuainde Fulcrmi de Podio Riccardi con- cedifur.cum Caccabo , ScGaliano , cui filius Paripai ffcccuflit,3( huic ^«r/ajqnamvis hanc Fulcone pro- genitam Ferrautes de Marra congruentiuf dicat.de Jiia familia fol; 400. Galtajjo Ejtendardj Sanaa copa* hrt coujugi in doreio patris DyoaftiaJ detulit .Ara- for.eofibus ad infula rei;imeii aiiumptis, 1'etri J. mu- «iiticentia Rayvttxdm Aiwanrtut ,CahtanixtBe Co- mei evafit , ejufijue «cem teuuit ad Fridcrici II. xtt- ' " tetn

Digitized by Google .

C A nt t;m, qtieril inter primos poil Jacobi difccfium Regcm fUui.ivi:; h;c ctiu po:t i.ito iiitcrpjiliiii; CVs-Wj Lnu- ete locum dedit . Hunc Fridericus II. mccxcvii. ob fua, fuoruroque prom^rita opidi noftri Co.i^ir.-m, ipfii hiajj- J gur-itiunii iiiK die i .jiiormi dixit , c.ii trieiinio poft vici funib, Pelrut Laiteea fucceflir, Mavfr.di fi-atris tilius; Hioe in Cenfii Biroiiu.n ejufdem Regis auno circiter ncccxn h.biio, Petrtis idem N.iri , SiCaiata- nixeBf provcntus, cum Ddia Sc Simbuca c.ifrlibus pollidere dicitur. Fili.is habuit Joiniijin , & Csfi.-:a»i

& illi N^rum , alccri CatataitixcSlam pro dote ddi- gnavit. Dusir hanc in ii/.orem J oaitxcs jnfans Rall- dacii Mji-chlo & Friicricuw cum e.i ('inuit, qui a_j morte Patris Guilieltnum B rcium in Abb.itcm S.Spi- j-itus tiominavit, fitiique aiihuc pucr conceflit ; So- ror idcirco Eleoxora loannis hiercs remanfjt . Dji«_j hxc fuit in conjugeiii Gjillelmo Pcraltje , uadcNico- lattt, qui a Rege Maitiuo hoilis dcdaratus, in arcc C-jhtanixeB* ulciruum iuveiut dicm, in qua 6c tumulatus fuit Circa Iisc tempora Pinus ex errore Francifcum Vigintimillium, CalatanixtSix Comitem Bjitholomio de Politio S.Spiritui Abbatiam contuIilTe enairat. Ve- rum Bjrtholomams hic a Friderico III. praicibus Vi- "iiiiiuiillii iiiftitutus q.% Rcgiis literis de anno ucco lx i. clarilllme cvincitur. Au poiro tuiic Rcgi imme- d .ite u; idum fubderetur, .inctpj fum animi , tot qiiip- pe turbis inful.i difcindcbitur, ut ccrti aliquid cxpif- cari nequejt. Coegit in Arcc Pririceps i.iein Proce-

moi conciliaret , & Fraucifccim Vigintiiiiilliuui bonorum fpnli.itioue rmilft itum ab:iueiitenL_> , picetnque

Ciim Friderico de Chromoiitc- , ac fociis profcripfit. tom. II. Q._ Con-

Digitized by Google .

1« C A Computabatur illa eas Lntcr *rces,qua; Friderici Re-

gis fjfces recogtiolcebiiit ; Artilis hiuc Ahgona Re- gis ftudiofus eo delatui,excitos tumultus iuter Arcij

Prifeclum.fiiopidatios feJalfj dicitur . Eieontra demum Infantifti arnio «cccnv i.dc opidi polfellio /brte deturbata .CalaiavtxeBam hitreditario jure *&

fe fpedlare teftibus probavit . Qus fine omiiia illui cnnticere videatur, (ul> Fridcrico ill. opidum aiiquando Rcgio addidtmn fuilfe Dcmanh .Mortuj Uicoiao fi-

j , hu;us lio cadem Eleonora , Riymundctti ei ill. giti-

mo toro progenito CalatinixeHam iegavit , quo u-

men e vivii erepto , M.utiuus ad fe opidun revoca- re volens, Peralih reliquas dynailias confirinans, no-

ftre renunciare pcrfuaik , nec diu Sancis RiitdeLU ioriCibi acceptifTimo cun Capicio & MittrcttJ uccc-

cvj. attribuit . Sed & Sancim n florcnorum k. donacus, rurfuj opido ceftit, illudque Regi reilituit, qui nccccm. cum Attiibta dc Maicada ftiymundi filio convencio- ne inita, Auguftam ab eo reccpit.ipfe Calatanixe-

Ham Matthiea conceflit ; hinc in Cenfu de anno mcc- ccvm. cjufdem Comcs hic cvulg.ttur. Quod pollSan- cium Hc/iricru Rubeui CaktanixcSl/: fiierit Dominus invenioifed brevi temporis fpatio hac cohoneftjtu.n dyiiaftia illum fufpicor , uti ct aliis fub Martino Re- gc accidifte conftat

Est Matthio , & ContiiTella Aragotu GailUlmtii Raymunius iv. Magnus Cancellarius ortus ert,quies Jegicima uxore Joaima Viginrimillia heredcm minimc aflecu tus , Anttnio fratri locum ceflit. Hic cum Ste- phana IsFar filiam habuit qure Guillel- dntifftlkm , mo Rajmundi Moneadi v. Regni Magiftro Juttitiario Adrani Comiti nuplit.Natus hic ck celebri .Joannej Thoma, de quo alibi,genus ex Guilldma Raym.-IIL

Digitized by Google repeterite, &ei Matthea prirao Calotonixcdtt Comi- te , quocirca& iple Comitem Calatanixctia fe appet- Antottto intenderat labat , litcmque , coutraftis intcr mriufque heredes nuptiis dirempu. Ex his Amoniui II. Ex cq & Joanna Eleonora de Luna Calatabcllotte., Scla- fani , & Ctlavulturi Domina Francifcut primus Pater- nionis Priticeps , Catharine Pignatelle. facris vineulii adjutiflus , utide C/rf.ir , qui per triennium rexit, atque ex uxore Aloyiia de Luna.&Vega Bivon^Ditce

Froncifcum II. fufcepit . Jacet ille in Sacietatis Jefu Ecclefia. Fraitcifius Mariam Aragoitam Montij Alti

Ducem fibi copulavit , cujus jure infignem illam Djr- nafttam eft aflecutus. Antotiiui III. iliorum filius du-

£tj io conjugem Joanna de Ccrda , Methymnx Cceli Ducis filia, Atoyfii GuillcM v i.. pater effeaus eft, mox Sacerdotio initiatus, &Societatis Jefii regulam profeffus, mundo valedixit; Joanna vero uxcr in_> Deipara; Afliimptie Ccenobio ab fe fundato Panormi Deo etiam fe conftcravit. Prefuit porro Ahyfiut Si- tu:,r r^na ad bientiiu n , inter Hifptnos Magnates S. adfcriptus , t.tndem^ue R. E. Cardinalis renunciatus . Cum Catharina Moncada Aytonx Marchionis filia Fcrdinandum procreavit , qui cum Maria Tere- fiaFaiUrdo contraftis nuptiis Catkuriltam unicam fili.tm reliquit, Jofepho Fcrranditii Duci nuptam.His Aloyfar Guillclmus Adoncada 5. Joannnis Dux,Came- Comes oppofuit Ejus pater ntx fefe ; enim fuitFer-

dinandus , hic ex Ignatio natuj , qui fecundo loco gc-

nitus cx Antonio III. prodiit . Alcyfus ititer Hifpanie.

Wagnatei , Bc Caroli Rcgis Auiicos ciaruit.atquc ex joanna Vigintimillta Fcrdinandum, & Francifitnt-i Rsdericum jlios hahuit. ille immaturo fato deceflit, Fraitcifus Parernionis Princeps, Dux S.Joannts, Cala- Tam. II. Q^i tanixclU,

Digitized by Google .

i>4 C A tanixetts, St Cimerat? Comes, hodie vivit cum Jofe-

ph» Ruffo copuiatUJ, cjus illi duoj pepcric filios. Ob- tinuit eiiim ejus pitcr in judicio eas Cantum Dyiu-

ftijs.qu* /uie illi dcbebaiiiLr lllultres Viti .-Gabricl Minor Capuccinui, qui cit Pirro vit* afperiute, & virtu^um fpie^d.iri: iuit om-

nibus admirjb:Iis ; Aiitonitii BjIUwii Soctjefit ab ipft pueritia viitutii tirocinium inchoavit, & fi.-guLiribusi

a D;o ejufijue P.irentc b?neficiis mcruit honsrari . So- cictatem ingrelfus, rdi:iio.jis ac Jo£trin« iniign; fpecimen pre-buit; ai Brjfili^ provincijm fiiei pnecode- barbaros ftinaeus, ad Chriitians kgis , hununfquj vitx confuecudinem adduxicjdun morieutibus denique

ili bdlo fauciis Luliunis ajftaret, in eo chiritatis o& ficio a flatavis hxrcticis in o iium fiJei trucidatus oc- eubuit. Dreo Aghilera .Hieionymus Gr.ivina gentij

origine chrus, CalatanixeSle , ubi parcntes cafu dege-

bant, natus, Panormi in Societatcm Jefu cxceptn* , In-

dicse percgrin.itionis deliJerium coucepit , e*ailif]uc liuiaanis, Divmifijue fcieutiis, voti cornpos, itineri fe

commifit, Sc Macaum Sin.irum urbem njvigavtt ; mos per vari.is pi'o.'iuci\is Clviiti rdigionem fiiinmis cxiii- tlatis hboribus, smpliavit populos optimates ve- ; , rx fidei lumine illuftritos fibi dcmcruit jSinica lingua Je ejufdem dogmatibus librum co.npoluii; Suij piacfuit cllio- ibicum fmfladiu , fummifque virtutibus ruit. Moi icnti magno agmine omnium ordinum viri adfuere. Elatus eft Sinico Funerum more ad Chriftia- nam ciremoniam tradufto, ac robili ftpulchro honoratus . Tradutit apud cxtcios annoi ferc xxx. obiitquc etatis cxx. Bljfiusde Maira ex Minoribui Cipucci- nis,elaplifiei.uli m'racu!u,eloquentia rcliijiolis virtutibus,divinis charifinacis,3C prophctie; dono illuftridimus

Digitized by Gl Militelli antio «ncwxxiv. in Do.itino piilTIme obdor-

miit,cujus habes vitam cypis cdium . Philippus Fer- rarius,Ordmis S. Maria: de CarmeloS. T. Magiiter excellemiffimusciintegerrimus Eccle!iilteJ,Romc diu

facras lcientias «radidit , & Studioruru Modcrator vi- rdinando a Confiliis& elec- id Romanos Pi mtirices legatus , Urbani vt. Pa-- Theolog) Cubicularius , Epifcopus flenfis at s, S. R, E. Cardindibus rfc- enfls, toriorbi u monej edidit de Samftis, de

,&dc Deipara 1 mdibu^ . Gommendatur Tri-

temio, P oilevino,Marrac io , Gefiiero , & Ormelitis

Scriptorifms,ac noltris, Pirro, Mongitori , Ctjetano. Thonas Tiinburinus Soc:Jefu Theologus egrcgiamj doitrinan» moribus inrcgerrimis cumulavir. Scriplit Confeffionis Methodum ,quam vicies impreifam ipfe vidit. Decalogi Expofitionem, dc Ecclefix priceptis, iii Bulfam Cruciats, aliaque ingcnii manumenta^. vtitgavir.O<£togenariiis Panormi c vita migravit elapfi firculi anno ltsv. Lucius San Marco Thomi difcipulus Magitlri fui doctrinani cditolibro vindicavit.

Hunc tamen eidcm Thoma: adjudicant . Nicolaus Aro- nica Juris CoiiH esimius fnter prxcipuos caufaimm-» patronos rnicuit; Panormitani Pmtorii Judei clarB- it.dcceffitque hdcixxx. Vincentius San Marco Ora- rorii Panormitani primum presbyter , patrin fubiode as, primus inter mist omni «kietring gencre , (anflifque opcrifaus cumul.ttu< , & eloquentia velma\ime clarus, Iucemami(ituDCi.xxxiii.. Didacus Philippwzi Soc: Je- fuSacerdos facundie fi:igultris, euiusia Iralij, & Sicilij rollris experimentu prsbuir.non fine plaufu ubique aur ditUJ;Humanis etiam Jitcris & morum Theologia ,fa- Ciifque,

Digitized by Google .

Ii6 C A crifque literis imbutus , Panormi denatus udclxxiv. L»udaiitur a Mongitore Hieronymus Jacona, Hierony- mus Guagenti Mmores Cappuccini, a gravioribus diC cipliniSj&Iarga dicendi copia j Joannes Chriroltomus Calafato S. Auguftini Afceta Excalceatus; Angelicu* S.Francifci de StriiVori Obfervantia Eccle.laftes ,Sc Amico ejufdem inftituti Joannes Maria , prxeipuisin ordine muneribus funflus & verbi Dei prxco difertif- fimus. Djgnus eil denique qui memoretur Marianus

Auriftutus , hodie in vivis agens, 1'oeta nedum inge- niofiffimus , uti ejus vulgata teftantur opufcula , fed libris ia facris Scripturs , eorumque hiitoria appri- ine verfatus , frculi licct curis implexus . Cclebrat hic Montem in agio a fummo ad imum in duasdif- junflum partes, ubi pallionis Dominicx colirur memoria. Vulgo cnim in morte Domini tcrr*motu di- vifutn affirmant. Opidi longitudo eft grad: xxxvn. xilxvi. Latitudo gr^dibus xxxvn. xxxvi. refpondet CALATAVULTURUM Opidum, Ca/atabutttr

Sarracenis , in colle hodie ad auftrum 3c occafum ,o- lim in rupe aJtifTima , & undique prarrupta fitum, ubi arcis, &mcemum reliquii perltant, in Mazar* regione , Cephalieditana Dioecefj , Politii Comarchia_>,

Thermarumque Militari prasfeftura jacet . Ferrandine;

Duce; in Hifpania Dominos rccognofcit ; fcd Monte- catiuis fubdcbatur; Ferdinandi enim Adnncatt /ilia » Cuthartna lofephum Toledum Ferrandinenfem pii- ritum habuit.Affidct Baro loco xxxv. in publicis Re- gni Comitiis ; Magiftratus deligit, jui-e gladii gaudet, & Xillato Caialantt/ttiri municipio prxeft, de quo in- fcrius. Opidi ccufus cum Xillato fieculi hujus anna siii. fuit larium ijoS. anitrurum 4fo8 , quse tamen hodie ex noviffiina recenfione ad 3^05- rediguntur. Ss-

Digitized by Google . .,

C A irjj Siculo xvi.foci Ofo.iiicols 176;. Sequenti ex Pirro 1 ific.lJres ,& 4195.31111113; cx publicis rcgcftis larei

105S. incola 3963. computabantur . Major Bcdc(ii_> 5. Apoit: in rupj fcdet fub Bmholomso facra trce ; led noitra *tatc , quod ardui afcenFus omnino cllet deferta manct,& Parochialis SS. PetriSc Pauli illi fubrogata opidi meJium occupat in lumulo , Molire no-

Vam opporruno iu loco civibus in animo ett , nwius tamen opcri nondum admot*. Minores ReFormatiS. Mariatde Jefu titulo ad ortum, lapidii jailu diffident; iu area anre Eccleiiam fons eit , unde cives hiuriunt

Augulliniani Eremitae in S. Joannii Baptiila: circaoc- cafum ides incoiunt ante fcculum xvi, Sc fundatorei opidi Dominos, gentii Spatafirc recognofcunt . Mo- oiales denique Benedi£tinse ab anno udcxxv, corrogata ex piis civibui pecunia , fub S. Mariar de Nov» pitrocinio, in auitrum conclave adilicato, coaluerunr. Domus Hofpitalis,& minores alix Ecclelix x. majori futfragantur , ad quam coninuni obFequio fub Epifco- pi Vicario Frequentaudaoi Clerus quotidie convenit. Ager Fertilillimus frumenti .aliarumque frugum,vini, olei , & Fructuum copiam fuppeditat; Venationi ido- nem j pinguique gramine vclliius, pccudibus pabula praiftat , fluminis ex Xiilato originem tubentis abluU tur aquis, cujus ripas in vaile ad 11. lapidem ponf conjungit Opidi Sc Municipii daminatum fub Northmannis Ade- lafie Rogerii nepti obvenit.qua: £arw,feu MntbiU di matri (uccefferat. Ex Adelalu Adttm filius, atlJU quc ex co progeniti , dc quibus jam dici . Anno ncccxx. fub Friderico H.juris erat Friderici dc Manna. Friderici III. dono Orlandu: Cavakrius eidem do- minabatur anno uccaxxrv. Raymandus ie Luppiane fub

Digitized by Google .

ii8 C A fub feculi*v. ifliti» tencbac, a quo Hinrhas Ru- beui emit v. cjufdem aimo ; tnox Rubcui XilUto, &

Sclafano potitus , corum pretio Jacobo de Prades fc— Iuto,tres hafce dynattias in unam coegit,&a Mar- rino I. ilUrum confirrci.-itioiiem impetravit. Moriens

lion diu poll, Kiiyn,!ii::h,i; f j 1 :' t±iri es illcgiiimo tjmca toio , Alplionfo Rege fatultatem indulgente, hsreden» dixit,cui iine hliis deccdcnti Anionins Spm&itrst « Ruhci forore progeniius fuccefiit. Antonimn Peirui filius excepit, ctui unicam rciiquit hcredem 'Bcairiccnt. )Ltc SiiirJiuundo de Luna Calatabellotra: Comiti uu- benl JoetixcM Viicttuinm pepcrit , unde Si^;j„.'i'iihi

II. ex quo Pctrui . Hujus filia uuica Aicyjki Csfari Mor.cadic CaUtanixcila; Comiti copulata in gentem

Wontecatinam Calatesulturi , Xiiiati, & SclaEini jura tratiftulit .Opidi longitudo eft grad: xxxvn. xssi' Lati-

grad: i. Occurrit ili via Fanormumj tudo nini. , qua

itur. Imminet uipi , cui arccm infideic piotuli,mo- lci slia amplior.fcd inacccfia, ubi veteris habitario- uii rcliquiic vi{iinror CALATRASIS Arx acuti riipis Dndiqne pratci-

fe occup.it veriicem , in colle parum acclivi,fed la- yidofo, qui ciica aquiloiiarel crns proprii noraiuis imnc abluitur, & olini opidum fub Sarraccnii notu infiequetu hjbuir, cuius extauc monumcnta, ad Nor-

thmaunofUin ufque tempora mcmorata ; St prifce Ibr-

talie crigii is; cffoifum uamquc Gigar.tls cad.it c;-

icllus fuo atvo , jinu anno, ab illii haud procnl, tcfta- lur. Aper circumpofituj falebris & iplc tefpeilin, (ed fcecundiflimus ,jniis olim fuerar Gaujitdi Mtiiittrus-

nant Siciliie Tajafliarcha , cjufrjue filioium Jaeanis,

Gualberti , & GuVtelm , qui cum arci , mm agro cef-

feiuiit , Cjiiilleimi hujiis uojnitiis piimi favorc , aliisab eo

Digilized by Go( .

C A 1*9 co bonii inno mclsi, vkiflim donaci. Guillelmus fubin.tj il. Montis Regalis Monaltcrio atrribuit e\ iitc- tis menleOitobris uclxxii. Martino Re?c annucnce, quun eflcc per Laicos caflellum occap. cum, Archie- pifcopo cjuRem Ecclefia: reltituitur. Caiatrafis fluvins in feudo Pecrselonga; fonces habet, a quo nomen ptimo accipit. Malvelli fluenti mox auftus aquis, fub jrce curfura agens,ubi ponte trahiicitur I.-pidco, in_j Belicim e.indem Frtftina amni adjunclus, li^ cxonerar. CALATUBUM Catlrum, flt dudum Cif.ile ab Al- camo haud procul ad feptcntriones j Ex Pirro Cala- lum dicitur, & Mjzarenfi clauditur Diceceli ; Memo- raeur hinc in Rogerii Comitis , & Pafchalis II. Rom: illius fines Pont: litcris , quibus defcribuntur . Fuic o!im fub Fridcrico ie Antiochia , quo a Regibus dcf-

Rnyirtindo Pcralte concedhur . ln Maitini Re- gis ccnfu Margarita NicoUi Peraltit fiiist ditioni fubditur, cu;us fiibinde haredes tenuerc. Hodic inCa- latabellotta: Comitatu venit. CALBACA Cafale anno wcccxx. ditionis Mtt- fiit tic Micbtk, utiin Fridericill.fepius UudatoRc- gefto.

CALCARA InfuU parva contrl Drepanurn .

Turrem habet.Stin S.AIexii memoriam aediculam . CALCHES hodie-Ciccabus,fed tx Pirro Qar- eacis feudum,quod Invegius negac . Vide Kalchcs CALLISIUM Cafale Jafipbi Amato dt CarifittLj circa xcccn.fub Friderico, cum Xilinda ,& Villano- va. Eadea» «ccccvni. /stf»»'r Amato it Cariina ju-

S. CALOGERUS Mons fupra Thermas Hime- renfes, vetcribus Euracut , fubrigitur ab equilone, or- lu ,Bc meridie folitarius, ab bccideutc vero humilto- Tam. II. R ribus

Digitized by Google . . •

130 G A (ibui adjunftm collibus.ubi Caccabus fedet. Ineju» praacuto fupercilio gdicula, quam olim fanitillim* converfationis Mon.ichus incoluit, a cujus morte in— facram commuuta mouti nometi dedit. Mouachi e- nim apui Gr*cos Cnhger! dicuntur. Alio noiiino etl Cracus vocatur , & Eur-ichus, uti Cluverius author. Ad illius radices Brucatum ; & fubinde Ther- rni Himerenfes vctus urbs, fed circa auitrum receti* opidulum Xara. Vcilitur multa atboie , & id clivum ufque virefcit. Ardua elt ai cacu.nen ipfum via,quo iingulo quoque auno voti eaulTa circumpolic^ gentes evadunt S. CALQGERU3 Moas ad Thermas Selinunci- nas , hodie Saccam , olim Croniui ; a fuiitario etiam_j finct.ii.Lmo viro n 0men invenit ; & SarracenoruTi ;vq

Giummarioram, a vucc Gcmmar, que; sylvcftr -.'.1 li ::ii- ficut pil.nam; ttli enim fruticibus paffim ager circu n- politus, ipfcqu- m_ns abundat. djeunuj in S.Calo- peri vita a li^uia fuille olim montem appdlatum_j Croniam afHrm.it; hominis quippe calvariam imita- tur, vel fortc , quoi nuduJ om.iino, nec arbores, nec graminis quidpiam fert , p_rp£tuaque fleriliucc dam- natur, Crtaiam diciiur .Circa ejus latera Thcrmalei aqua, & ad balnei ufum crypti, quas fupra defcripli, de Aquis Selinunti -is loquens. Antrum ibi quoque__. vi(itur,ubi S.Cahgtrui diu vixit, hodie in Eccleli-

am eidem facram commutatum . CALTAREGIUM Cafale in agro olim Agri- gentino; i)uod jacet CALVARIUS Mons pa_T: circiter m. i Sutera_-_ dil-itus, cui collis alter minor adjungitur, a fummo

ad imas radiccs ex terrsmotu difctfluj . Vtilgo id fa-

flu in Chrilti Domini morte refcrunc ; hinc iu majori collc

Digitized by Google .

C A iji colle varia fiir-unt 111 l^ifionis Daininics mcmoriam raoDUmeiita. Et ex his nomcn illi Caharitu

CAMARATA Opidum a Camcra , fcu Crypta in colli proximo diftii , Comiutus tellcra aiiauno hcccc- Lii.quum illuJ Fridcricus Abbatellas tencret, inlignc, adcoiii! ejufdem nominis laicra.in D.cecefi Agrigen- tina, & Oltrinovi Comarchia fedet . Ex antiquilTi- niiCamichi ruinis ortum h.ibuiflc putant Ortelius,& Leander; Inycum ibi itctilTi credunt alir, Sc Arctius

Camarinam . Falluntur timen , Camicum , quippc Sc

Inycum urbes vetcres , & cckbenimas alibi fitas dicam . Camerina vetus & ipfa , quam longiilime locata titur; quu n primii Northmannorum annis ejufdemj

mant . Declive occupat folum ad auli/um,facris, & civi- cis fplendet edibus, arcemque olteiitat oiim munitifli- mam . Majus tempIiiS, Nicolao dicatum, veteri repara- to, in auguitiorem forma GuillelmusRaymundus Mon- cada erigendu curavir . Archipresbyter primitias opidi habet; nam Dccimas Agrigentinui Archidiaconus aflequitur . Parochialis alia Ecclefia S. Viti Martyris titulo a Rodulfo Pio Epifcopo ad incolamm commodum inftituta cum minoribus aliis xv. primaria fubditur . Sed S. Mariic de Capinierro , & S. Luciat de Monte estra pomoerium Cephakdenfis Pontilicis fafces recognofcunt, quas olim Lucia opidi Domina nc-

KLii illi Ecclclii cum burgeifibtis in tcrriioria habi- lariiibns concefiit . S. M.iriiE autem joannes Barenfis Archiepifcopui,Luiiie C|ufdem prccitus confecravir; ubi tk Minore* Reformati dudum habitavcrunt .Jam in autiquifiima S. Blafii arde Philippini Prcsbyteri primum roaluere , Francifco Cuufo , & Jacobo Maio Tom. II R i au-

Digilized by Google ij» C A nifti authoribus, undc iuS. Didaci , opportuniorent locum , demigrarunt . Nobilc Minoriunum de Ob- frrvantu ccenobium fuo ma;u'i colle ad aquilo iem_» loco amcenillimo , Matthaeu) de Agngento ncccct- cou- xviu. aouo , ftipein Comitijus fuppediuntibus didit.quod Rcformati) aliquando ccHit ( rurfufque;td, pn noi rediit koxlu. Fuit pro Convcntualibui oiim eriim dotniciliiira ,quod hojie nullun eft.SuunCa- puccini locum habucrc ,u:i 8c CmneJit* , fcd in proximum S.Joanms opidu.n rccelHre. Perftaut PtarJi- caror.i Fratr;s in o. Antooii hofpiiin, quoJ illis Frtn- eifcus Abbatellut mcccchi, ittribuit ,S. Auguftiui £x- calceatot Francilco Braucifortio fuudatore «DCKXvn. decens exccpit Monafterium . Duo Mooi.iliu.-n Ordi- nis Bjnediftini conchvia decorem opido conctlUnc; alterum fub nomiue S. Mari* dc Intirinii fjculoxvi.

Comitei de Abbitelli edihcaruttt . Aliud S. Dominice; Virg: facrum « flrahcifortiis ortura recognofcie, nuo- rum doi deceiitillima & alumiurum congruus eft numerui . Mont deniquc pictatiaj&domus hofpitalis di- vet cx Comitum munilicentia, 6t Civium larga vi- gent relijiione. Ad Cleri modcrameu Epifcopus Vicarium coii- ftituit fuumjMjgiftratum opidi civ.le.n DyoaltKjui gl.idii liabentcs.ddiguut; Hi in Comidis loco viii. inter Comitcs fedeut . Miliciri Agrigenti Priefecto

Ctwaraitnfcs fubdebantur ; Signa equitei xix. peditei cx. fcriu^bantur. Lares Fazelli sevo 1S0S. anime.eodcm feculo 8092. Pirrus fcquenti foculo laribus xx^f incolis 8704. auilu.n opidum dicit. Dacurrentis anno

7641. fub cenfu veneruat , flc noviffimc 710«. P6- laris clavatio eft grad: xxxvn. xl. Longitudo ad grad: xxxvu. xx. extcnditur. Sub Nortamannii juris erat Cama-

Digitized by Googlt Camayata Ludx ejufdem ciim opido cognominij, no- biiiflime ftemitt? .cujus eft maritus ignoti quidem-i tk vocabuli , fed filii Adim , Gjl5.uu , Sibilla 111 diplomate de anao uctti, jam fupra indicato, fubfcri-

bunt . Manfredtu rubiu.de R:k Fridcric» AlaltHe con- filia finguinco , five en uotho , ncpoti ,Regni Prx-

Gd\ , Camaratam attribuit , Tuis litcrii kcclvii. Hic juxta Erycem a G.ibjno Theutonio giadio confbffus iu Annalihus mcmoratur. Sub Jacoho Aragjuenfc Man- fredas Maictla, vulgo Manfrediicins Fnderici ncpos, Menarum Comei, & PaterJiiorji) Dominus opidu potic-

batur . Ar Fridericus II. Jacobi frater anno mcccii , quod Manfreduj cum filio ad GjIIoi defcciffct, Vm~ eigtierrx Pa/teh RegioCancelUrio dedit, e» qua Mi-

ealda unica fupcrfuic filia , Santio Aragania nupfa,

Hic Petri I. e* illegitimo toro filius dicitur . Hinc in ejufdcn Rcgis Cenfu ucccix Saneii dc Aragwtu hteredC! Cafirum &Terram Camarate cum adjunftis cafalibu* poflidere dicunrur . Pirrus anno uccclxi. Conrado de Aurca /anueafi obnoxium opidum affirmat; fed alibi Saucii filrum Fridcricaia de Aragm* fuiffe legn.ex qua &Joanne de Aurca conju?: San- ciaias ,Sc Vincigucrra Aragonii; Smtiaiiis Luciam_, Politiam uxorem dmitjunde prjrro Mazhttm ; qua ex caufTa op'do privati Araganii fuerint, noiihabeo; nam Cvnrado OSlaHnus Aitrta ejus frater fuccctlit, qui arcis author.fcu inltaiirator fuiffe refertur. £0 al> Rege dcfcicnte, Vmcigttcrra Araganius MCCCt-rtiV opido potitur; Fratris enim Sanciali filius improles defecit. En Vmcigucrrs "Bartha/ameus , qui Martino Rcgcprimum acccptiflimus, mox vero infenfus hoftis eva(it,diuquc fefe in CamaratcnH arce continuit, ac dcfendir ; Viftus tandem * Bernardo Cabrera bonis orani-

Digitized by Google »

13+ C A omnibus fpolutur . Tulic 'Bernardv Qacrallo , Siciliat ultra fiumcu Salfum Vicario, Martinus Camaratam-j atiribuit; necdiupoft Guilielmum Raymundum Mon- Leocatg juribus celferit, tadam , quod hic eacohone- flavit, mcccxcvi. Ab hujus herede Jvannet Abbatelli florenii il. «. emit fjculi xv. atino xxxi. Hic Regni

Prsfes, Panormi Pr;etor , aliifque muneribus ctarur, Eleonom de Claromontc, Andre? fororis, ftcris ad- junflus vinculis vhit,cum qua Fridrricum genuit ab Alphonfo Rege mccccej Camarata Comitem appeilatum . Primis & ipfc in Regno muniis condecoratus es N. de Luna conjuge Francifto auflus efl, meritis, dignitatibus, dynalliis pr^ceflbribus haud impari. Mar- garit* hic de Cardona copulatus Antonium fili-

um hnbuit , qui a Rege Ferdinando anno mqi. quid-

quid Patris jure poftidcbat , rathum obtinuit. Patii*

Pr*tor,ltegni Qu.eltor , Magiiiri Jullitiarii locurr. tenens, & Melftn; Strareguf erfuilit,ac cum ifjbella-.

Braticifortia Al-irgaritam procreavit , Friderica Ab- Bironi .patrueli batel/iSibiicx , Francifcs eiiirn fuit

procrcatm , nuptut datam. Patri? patris nomen Fri-

dericus mernit, Sici% Talaliiarcha , legatus ad Regem inclaruit, Motycg Oimiutum, Eleonon; dc Claromon-

te aviit jure, diu ffhi deberi contendit ; inlimulatus tan-

dcn.quod advcrfus Regem conjurafler , infejici fato p':,iir. Margarita uiior ab ejui mrtrte Camcrarj: domina.Iiegia munifkcnria. ev.idens, 'Bkfco 'Bruncifir-

tio r,uplit,Tavis Baroni, Me/Tana: Smtcgo , Philip- pi II. AiiIico,eji:fnuc'inii;tii gradibus fur.chi; cx quibus Hitr<,r-jn;a! 'JiraKcifmius eft ortus. Hur.c literis ir.llvuaijrmcm Moiigitoriu.s in Bibliot: cclcbrat, egregijiue cum I.iude Provcgis partcs in Valle De-

fnana geil.fli; iradit. Pepciit ilii Hippolyu Scptima, & Bar-

Digitized by Google & Barrelia filium Hcrcukm , qui primm S. Joannis Dux cft didtus HDLXXvtr. Ei eo& lfab=IIa Aragonia. MVm^tfxlI.Huic&C^tharinj Joenie. Francifctii eft natus Antoni^Cajeun^ virjunde Hiertwjmui IU. Gcnu. il hic cum Aloylia Moncada Jofephum in ipfi infjntia mortuum, & Cajetanam, qui Ferdinands Aiincadfe* Principibus Paeernionis, Igiwtii filio data eft uxor. Ex his Akyftat GaUklmm Joannj Vigintimillie ad- junctus, Ferdinandi Camaratt Comitis morte immatura interpellati , & Franci/ci Sodcrici pater. Vivit hic poltremus Jofeph^ Ruftb marituf, Caiatanixeft*

«iam Comes , Paternionis Princeps, prole au&us. Eft Camaran ager frugum foecundilTimus , & «.maenittEe prjcipuu'; irriguutn quippc complures tcd-

dunt foiites , Moni ejufjem nominis , de quj paulio infr», mulu arbore couveftitus, venicionem jucundam

pariter 6c utilem reddit. Fluvius S. Petri , & a Plata- ais etiam appellatus , pifces abunde fufiicit; fed omnii

generis fruftibus locuples jdeo terra videtur , ut & vicinos nun modo populos, fed& remotiorcs , iplam- que PanormUTi fertifiutis fu^ participem reddat.Uc de pingui gramine, & letis pafcuis nihil hic profe- lam , dc vitibus , oleis , melle , lino , cannabe, aliifque commodis atfluunt . Sub , quibus coloni fileam colle ad iti.palf: m. agro Califcrrero ad ortum , medici» nalis aqm fbns.quam purgatoriam , fudoriferam , & antifibrilem incolz experiunrur . Nec procul bini gurgites fctidi, &nigri, quorum iquz reliliunt uo> de emergunt . Salis demum Ibdini ctt ibi celebi is. Illuftrcs muuicipes commendantur Pirro: Jotn- nes Clementius Minor de Obfervantia Laicus, in_» orando a(liduus,qui a Demone multa pafliis, atque in \cntre,itaut vifccri ciHucrcQt, percuffus, DeipJra_» Vir-

Digitized by Google ij6 C A

Virginc vifibtliter apparent.; fanitaci reftituitui- . Cu- jus fub altari S, Marij, corpus jacet,ubi prodigiKOa evenit . Andrcas Aragonius. ejufiem ordiuis Sacerdos, cuiu i» vita.tum in morte a Deo prodigiis honoratus . Andress Laurcntius Laicus om-nium virtutuiro

generc imbiitus, fui obitus horam , & imminentem fof-

Ibribus ,fub rupc operam navantibus , ruinam pratdi-

xit . Antonius ^thyops vir fupra modum huinilis, & charitate in egentes inlignis; Angeli tutelaris die- fcus aliquct aiite mortem apparitioac dignatus, & mi-

ris ctiam operibus illuftris . Pctrus ordinis Carmelita- cadavei- apud Senas m.igna e(l ruin , eujus in vcncra- tione. Floruit elapfo ficulo Jofeph Tabcrna Cipnc- cinus virtutibus& morum innocctitia pr;ftins, arfliP-

fime paupcitatis. & poenitentia; ftudiis incentus , fu-

pernis denique a Deo donis , & propheti; fpiritu lo- cupletatus; Panormi deccftlt prope oflogenarius wo- «hivhi. Cclcbrantttr apud Mongitorem in Biblioth: Mauritius dc Gregorio cx Fratribus Prndicjforibus

fruditionc , 3t doflrma clarifliinos , ntnaiilque piima-

rtis in Ordinis liii lyceis , & provtociii funilus, Vi-

,l< principibus fummc acctptu'. Neapoli diu vixil >rj

S.LatliiMnj de Formcllii cocnobio , cujnt Pbarmaco.

naturalium aronis prodipiis i' retum , & ornai , qu* ingecti voluptate clim cum animi vidi , & ipfe t>e- Ciliar' libcllo diTcripfir, amo mdciih. typ : s ed.ro .Ibi pofl novetinium deceOit, rdiclis compluribtti togeoii; oinni difciplinarum fiftiere exculti fcetibus ab eodew

Wongitore longo catalogo exaratis . Ludovicus Lalo- eximius Juris utriufijue «iia Doflor, Comititum , Dy- aaftarvice rexitjPanormi mox fplendide dcgens Al- Jegatiouei Juriiun in CauiTa Spolii vulgavit. Frincilcai

Digitized by Google •

Dirpenfa Jurifcoufultus & Poeta non vulgaris Neapoli vivfbxi mdcxsxvi ;Jo(l-ph Taberna Minor Capucci- nu<, & Jacobus Virga S.tcerilos, Sicuios inter fcriptores rcliiri, de Jofepho jam fupra . Noitris ditbus Petrus

Vinccntiui Platamone generis nobilitate , & iugenii preftantia clarus , Ordints S. Domiuici Magifter,poft Siculam piovinciam litmma prudeiitix laude admini- ftratam Lipaiitaitus Epifcctpus reitunciatus ad plures , amios optimi paftoris opinione cam Ecclciiam rexit. Denatus eft anno uncci. CAMARATA Ffuvius. Vide S. Pctn, & Piatani. CAMARATA Mons ex Cafciuoa K.imara Gre.-

, co vocabulo appell.uus, quod Fornix , Tcjiudo Cn- mtra ell Litinis; in eo cnim Crypt.i , iive antrum^ longiflinie concJmeratuin extar , ab Ecclefia S. Elia: circa occafuro pjtens at;ue .td oppoliiun montis Jarus, Tiliricum appclljtum, a flumitte S.-Petri haud procul exituav prnbens.E regioiif occ'duj mn:is firrgit Rv- farum ;equ:Iii pcnc jlii:it;':vii--, & ; i-h tus cu.ii Came-

Inveg.us ciedu.it .Quamvis Cluverius Gemcllos Mon- tem Mcllis,eique proxinmm efie afFrmat , cui Mau- rolycus accinir. Vide Gemeiii Mwies. CAMASTRA recentis nominis opidulnm, Duca- tustitulo ab anno mdciiv. Philippi Rejis diplomate clarum, aiit'.'r Rvmutia ,in N.iri-nfi Co:t)archia, & A- tirigentina Dioecefi fub colle f:det ad auftrum .Lares Pirri nvo habebar 40. inc olas -jo. Ex cenfu hdclui. in Regiis libris coinputati fuut multo plures . Anno mdccxiti. focis incolis conftabat qui 9S. 318. , hodie^ Major f.icra Presbytero 4j 4 . edes & Parochialis fub Curato, SS. Salvatori addifla, Jacobum Lucchclium au- inftituit. thjtem agnofcit , quiMDc**. Opidum prlmus Tom'. II. S Agrum

Digitized by Google . ,

ijS C A

Agrum jare ntmU Mjcalda deJofa , ttiao uccccvm. tenuil Maitheus Pafogonia inter Regin* Mariac cuftode! cum primit adlcriptus .Sed longe antc a Fri- derico W.Gjleanus HinjHtW dono acceperatiEnM.it- thxi hiredibus Joamei Antoniui Nati ormndus Scrnarth Lacchcpo civi fuo vendidit, (ive uti alii evulgant, in filue Philippi dotem aflignavit. Ei 2rr- nardoSc Piilifpa Pufog*nia cirot xv. fteculi exituin

Antatiitis Lticchejiut , uude 'Bernardus II. Et ex eo Mattheus Jacobi pater, qui primus Cimaftre Dux,

Summantini Dynafta, 6c opiduli fundator . Hujus nnica iilia&h^rcs Jianna data eft uxor Joanni OBayia

JLaticetB, Trabife Principi inno mdckxv , ex quibui Lattrentias prodiit,qui cum Aloylia Moncaja. Ocia- viam genurrjSei Ducatus honorem Jifepbut Lnncet

Laurentii frater eft alfecutus . Fuit illc Ordinis Eque- ilris de Alcanrara , Panornu Prctor, primis miliri- gra- dibus ornatus , ac Proregis vices Catana* gefiit,,qujrn terramoru dirutim anno udckciit. inftjurjndam curavit.Ex uxore Mclchiora Cjltello Joannan fiiiamtu- lit,qua: Ignith Lancee Oilnvii iilio uuplit, & Cj- mitftrs ritulum illi reddidit . Ager frrtiliilimut audit

CAMICUS Urbs vetuttiilima Sicanoiu-n ivo , de cujus iitu variaiu opinionibus Scriptores . itepha- ni Epiromator: Camicus tirbi Siciiiic ,in aua Cocaiut imperavit . Hanc Djdalm aJ Cocalnin a Minoe liigieni conftruxir,ipfequc Minos in ea Cocali dolo balnei aqui* prifocarus interrit. Hinc Cretenfcs, Regis fui mo.r- tcm ulturi ,Camicum quinquennio obfcderunt quum- ; que nec expugnare eam poflent , nec diutius pcrma- nere, illa reliila, undem abierunt, quorom majorpars per varia inful; ioca feft efFudit, federque diverfas occupavit . Id cei tura in Sicania Camicum fuifte litam, uci euim

DigitizedbyGoogl" ,

C A

«nim alibi ,diftum , Sicauia ca pars infulie fiiil, iiu quam Sicacii populi a Siculis primum, inde a Grseti* aliifque compulfi funt .quasque ad occafum hybernurn vergit. Cluuerius Caiinnrum tfuiium c'efcribeus;C;- tri bunc ,ait ,mii/e fcrme pnjjai ,totidemqat a mari rcccdcn:,Qpiduiu»i e/t ,afpero ,&natura munito jiia,

gaod nuigo incolii nune iKtatur Siculiana . ld txfiiu

antiquum illud cffe Camicum opidum. ee//tgerrm . Ae lib; vetullus Hiftoricus Diodorus iv. ZW* i/js , fcri- \>\t,apud Cocaium Sicanai multum icn?p;rii con- fumppi\& apui onmsi a> oriii exceiUmiam in fum- mafuit autbtirilate ,o- honore fmgutari. Edidit /«_* bacinjula opera t/uxdjm,ju& adbtceunc ujquc ttm~ poraptrfeTJc ant . Mo* fub iii; tn Agrigentino, qui nunt

vieatur ad C.imicum , agro urbcm in pttra omnium-t munitiJi;naM jiatuii . Uibem banc fuille poftea Agri- gentina; urbis Arcem cJiift-it ex Polybio, & aliis, qui deAgrigcnto loiuenus Arcem in Cami;o nppellsnt. Herodotus -iiunde alibi, Diodoro,& Polyliio longe_.

antiouior, Agrigentinos , lell-tur f_,i incolu- ; aute

iflc Camicam . Strabo rjuidem lib; 6. Camimm interi- ille dicit.quia jam iui juiis noii crar, & in Agrigenri

arccm eommutata urbis fonnnn amiferat . Fazellus

intra Agrigenti Rn^Cumicum conftiiuens , certum ju-

dicare fir.itm.non audet ; Ortelius , & Leander apud

Cimaraum , uti innui ,ftct'ffe dicurrt;at enim longe munitioris (itui fuiffe Camicum conllat, in qUa Cocali gjzas Dfdalus fervandas locavit.Qui denique Iny- cum feu lnyCtum idem cum Camiea fuifle credunt, to-

to errant coslo . Nam Djdalus Camiti author a Co- ealo in loyco degente dicitur urfae rcgU , exceptus

a Piufinia in Acbiici'' ; adeoiue. Inycum ante Djda- lum extabar. Quod Onphaces fueiit Camicm appel- Tom. II. S * lata,

Digitized by Google .

140 C A alii liu non inani con/eitura evulgaiit , qui Agrigen-

tfi Arccm Onphacem quoque diftam adftruunt ; Cqtcro

Camietts una tantnm via, & anguiU adiri poterat . Sub- dim hic Boclurti vcrba de Camico, nc quid intaftum

relinquam, ad hanc urbem vetuftilliinam fpcdtans :

Ciuntrii fomnium eft duas fitijft Camkos, unam Agri- gtnii partem , alieram , quo hci dicljm . Neque enim

qvidquam obflal ,qui mimts ad h/tne pertincal , quid-

qaid dt Camica legilw apud vtttrcs . Dedalnm qttip- pc Diodwus O.imic/t-a c;>id:d jfc fcribit ad eom Agri- gentitsa/n qitte nttnc in »11 debet , Cjmica diciiur ; fed id itrs accipi , ac fs Camiclti fueril par: Agrigcnti ur-

bis . Tanium v/iit rtgiwtm iliam, sn qua Camicus ctrn- dita flijfui tempire dMam fuifft Agrigenliiiam in_, ide/l Cimico, Agrigeaiini Agri panem , que ad Ca-

mkuitt amntm fita e/t . Sed huic Bocharti ceniioni abuude refpondet Jofephus Paucritius Thefaur: Antiq: Sicul; Tom: 1.

CAMICUS Fluvius Cluv-rio , & Bocharto poft aliis Agrigentum , qui hodie Cannarum dicitur ; vero Agragas ipfejQuum enim ilii Camicum uibem ad Si-

culianam Jt.itiur.t , Cinnaru,ii ,mmem,de quo mo

tant . Contra , qui A^rigeiitiuain arcem pro Ctmka

intelligunt , flumcn hodie A^nsentiiium ,oIim CamU cum appellatum evul<;,int. Duris SnmtUs urbein Ca- rtticum ab eo fumpfille nomen afKrmat

CAMIS Mons.Confule Canii . Dicitur ctUm-i Camss CAMPUS BELLUS Ad Leocatam noviflinseo-' riginis opidulum in agro cogiiomine, qui fupra Ra-

vanufam , Leocatenfi! ditionis, late eiienditur;& fer- tilitatc celebratur. Obnoxim hic olioi fuitfub Frido- rico

Digiiized by Google C A 141 rfeo III. Simni dt Mattbeo, fubinde neeccvm San- tie Dcxci. Ncc diu poil ad Marintim dt Mtitina dc-

clapfi ftculi ini'tio A-Mattbaum Trigoiain. Ex qua riobili gcnce Afdrubal floruit mdcxxi*; Hujus fbror Jo- anna Trigon* Vincetitio Raymundecto Sanmartino nu-

pfit , inter Catanenfes Patricios nulli fecundo , undc Raymundus ,& Jomncs . Ilfe in pntria fubititit, & Par- Princeps Joannes legum fcten- di MncLxx*iv. evafit ;

tia cljrus, fuprcnws in Regno ailecutus dignicatt; ,

Ifibella progenuit . cum Mari Muymuxduin , aliafquc Hunc Campibilli hieredem Afdrubal junior tierctt~ Ih filius moriens di*it,cui sBnUiant Trigonam foro-

rem nuptui dcderat .Joaitnc 1 Afaria lioium (ilius Mon- tis Albi Dux renunciatus Regi a Cubkulo .quartum

Panormi Pratoi- , ex m. Regni Viris, magnificentifli- mi publica opera vario tempore molitus, Rcgiam ut<- Jyem.ejufjue maritimam oram cleg.iutiorcm reddidir.

Mortc dcmum inrerpcllatus mdcclv 1. Antonium fifi- uin rcliquit cum Maria Riggio generatum, Regie Mi-

Jitie Tribunum ,- ac Triremis Prsfeaum . Paricialis CtJixpibclli Eccclefia fub Archiprcsbytero ,S. Joannis Baptiftat titulum refcrt, atque Agrigentini Epifeopi

fafces recogiinfcit , qui fuutn deligit Vicarium . Dy- nafts domus elcgans eft; fitus in levi tumulo amoe*

nus ; via: rcft* , & squales ; fontes in agro ubcrrimi ,

mefies , vindemiie divitcs, pafcua pinguia, larcs anno> iincciin. nj.incohe 10?.. fed hodie 135:6. Loiigituda demum grad; xxxvn. xl. Latitudo grad; xxxvu* XV. CAMPUS B.ELLUS Opidulum in Comarchia,' & Ecclefiaflica provincia Mazarenfi, aliter Scr^ayda five Perribayda ab antiqua Sarracenica arce cjufdem nominis,qua: es Faselio ad radices eollis Cozzi iu aqui-

: DigitiZed bu Google . ,

14» C A aquilonem fcdet,^cirea dexteranj Arens atmiis ripan» fbntium promojitorio. E.t dinpufuellui litus parumper declivis fub arce in aulltu.n ; amplis, reaifque viis defoibiturilaribus g;. incolit 134 Piiri evoi fed focis 109. hoc fieculo, iticolis 841. & uoviHime loif. conflatur ; Ducatus liiulo ab anno «dcxitvih. gaudet,

eirca quod tempui originem recognofcit . Majus St parochiale templum S. Marix de Uratia nomen prs-

feri , quod dudum fub Fratrum Pratdicatovum infpe-

ctioue, teile eodem Pirro,fiierat . Ducis fatis ele,- affurgit vi- gam pene in centro domus , qui necis, & « poteftatem habet,& in Comiiiis votum i\. pro- iwnciat. E\ his primus ]ofeph Neapolii 'Froinenfii fupiemus in Hifpaniis pro Italia Kegens, cujus dein Perribayd* Fcudo alibi H^redcs ve- eeffores dabo ;

ro, fit Campihelli Duces, de Refuttaiia loquens ced-

•dam . Ager Baceho , & Cereri amicus , ut Poeurura oleis uiar vocibus , & , piicuifque dives audit CAMl-US FRANCUS Dioecelis A 2 ri^ntir.ato-

pidum,fub Cjllrinovi Comarchia , fed in Suter* di-

Hofarwx anno «DLYitji. ortum , authore Pctra Cnm~ fo invenit. Tuntuli doifiim leviter dedive occupat

ad aquilonem, & oiientem veigens fub Suteia , a qaa paiT: hd. circiter dilTirfct. JEde majbri S.Joanni ante Portam Latmam f

ruj fciibit, fundato , ac Principii dcmum palatio ele-

ganter cOEiilnidlo fulgct . Illius cenfus anno ndckium

fuit larium 341. incoiarura 1 14^ Pirrus vero auflum dicit

Digitized by Google :

C A ,43 dkit laribm 4S1. Anno mdccxiii. lare* 737. numerabat, opidanofque 1830, & in ultima defcriptione 1154. Hii fpecialis eft PatronaS. Anna Deipare. Matcr.jui gladii Dynaitu competit, & iu publico Regni conci- Jio locus m. inttr Priucipe;. Quorum feiies hec eft Pctrut Cjmpus primui opidi Domiiuu 3t fundator mnnem habuit filium cum Ifabclla Cailello procreatutn, & Apollonum, qux N. de Afnito nuplit .Joannis h*- res Francifctis amio MI>t.xxxi. Dymili-im cit afiecu-

tui , cx quo Herculct , flt Pctrat. Hic fe a patrc vnca-

tum diclittns , Eicovsr* Hcrcttlis filiz litem intendit,

fed repnlfim palfui ncpti locun ccilit , quj Fabriih Lucch-p) nupta. Hicanns hdctiv. Campifranei Prin- ceps retmnciatus ex Elconara Francifcttm, Bc Antoni- *uffilioi tulit. Ille iine prole deceilit, Antonia mundo " renunciavcrar;hinc Stephanm Ri°giai , Campifioridi Prioceps, ex Apollonia Petri 1. filia ju^ hJbens, in Cam- fifranci pnfleflionein induflus eft.Uerum Antonia^, avitam hitreditatem adiens, Sahattri Lueehrfto ad/un- fti.huic principatum ndchh. dcritlit. Eorum filiu) Joanntt Sreplianam Bofcho uxorcm accepit , undej

Emmenacl prodiit , qui cutn Dotninica Galfegojiwa- nium genuit, Regis hodie a cubiculo, Equirum Tii ftudiis bunum , humanis , Pocfi p«fertim addifturn

qua tantum valct , uti ex tempore de qualibet propa- fita matcrta, eruditiiTime foluto Heriufco carmincj

pangit . Ex Anna Maria Thomafia prolc eft au£tui,

Fontis Rnfarum ager , ubi Campat francai fertilifJimul eft, aquifuie abundat.ac inter Salfum Bm Phunumj

amnes /acens , nulli ex vicinti decedit. CAMPUS MINERVAIIS propc Himeram ve-

(eribui celebratiu , in quo thermalci aqusc . Mincr.varB

curo fibi delegiflc TaouIKhtur ob urumdeni aquarum ufum

Digitized by Google i44 C A ufiim . Dicitur hodie S. Nicolai ad Himera: fepteu- trionalii, feu Fkmiinis Magni fiiiiftram ripam . Ubi

' Bonfbrnellus ylrs . CANALOTTUS Fons in Clufita.no agro, cujus aqua lapidcfcit. De eo Eazellus. CANDICATTINUM Opidum hodic copiofum montis hsrct ikclivi in ortum, iv. pati: u. ab urbe

Rcgia Naro in mn-idicm , Jngriualis cll fchematis , viis iieinpc ani;uilis , indnvciis , jrduifiiuc , ac toirenris alveo dividitur, ubi poiis l.ipideus , fed publicis , ae pri- yatis idificiis non ignobile iplendet . Princcps Eccle- iia S. Pancr.itio Epifcopo facra, cu^us eft feltuui celebre cum nundiiiis,rn ipfo pene centro , mole, ordine , & amplitudinc fpeftanda , ultimmn cxpeftat ma- nuip ; Parochus hinc, ac Munfiontirii xn. Almutw inligniri inS.Sebaftiam sde ad inkTior <:.s pli^.-ts ,;f-

fteriis intenduTi? . M.i;i:ii ijptem a!i,e ru!)duntur,qnas inter S. Bhlii ab aono KDCCi.ni , ad ficra iucolis miniftranda, in fociam adfcita, fulget . S. Fraticifci Con- ventuales ab antiOMM.iv. coaluiife Philippus Cagliola 1 affirmat j Pirrus Philippo Bonanno Dynafte fundirio-' liem attribuit f.eculi xvli. initio ad ortivas oras iru' levi tumulo ; ubi deceni cljuftruni , maotiifica Eccle-

(ia , plaitico opere, picluris , & fepukhro m.irmoreo, ' oinata vilirur. Alfuigit prope liequens opidi rc^io

* citra torrentij alveuin, cjui ad fori venalis uftju^ crepidines e*tenditur , & ad amceniflimos fubjeftos hor- 1 tos ducit . Ctirmelitaruni Coenobium feptentriones ver- iijs, elapfo cti.im fe;culo ineuillc, originem cognofcens, amplum, fcd pene defertum cum adnexa ficr.t ide fpediarur a ma;or> foro haud procul . Pridicatorum Domus anno wdcix. in liunfijion" folo ad meridiem, pw-

Digitized by Google .

C A I4T Philippi Bonanni mox.laudati operaconftitnta,e!cganj,

& fpatiofa alfurgit . Minores Obfervantes ab anno nd- Cuxin. circa aquilonarcs fupremas oras locum occupant,elaultra,6c£cclefiam fubS. Spiritus nomincfpe- flatu digniflimam rubent , tibi Dynaftarum eiuvi* conduntur, Bc S. Didaci Patroni follemnis dies cum-j mindiniscelcbratur.SanflirnoiiUIiuni deniquefub Be- nediflina regula Coiiclave medio pene opido, intu- mulo ad occafum late patens circa MDCL.Chrifti ancum ereiluro , decortiri illi conciliat . Prope S. Seba- ftUni Domus Hafpitalisad iufirmos ,& pcregrinosfb- vendos fubrigitur, in cujus Ecclcfia infignis S.Jofcph imago.alieque tabtile admirationem merentur. Dei- parx Collegium nuper originem co;;nofcit. Sacrishifce «dificiii publica alia oper* refpondcnt;nam tumulo ad aruii!oiiem,ubi dudum Arx, Prin- cipil PaUtium.adauftiurefpicieiis fedet. Laxioribus aulis, cameratis eonclavibus illius fijperna diliinquuntur, vario ornatu,pifiura, ac fplendida fupelletlili cicul- tis ; Inferiora offkinis , Sc armamentario deputantur Celebris pcr infulain univerfam Candicattl*tnp Arma- mentarii pcrmeat fama . Militares enim omnisgenc- ris armaturas , equeltres prxfertim, longo ordine con. tinet, auro, & argenro vermiculatas, communis nedum, fed & procei-a etiam ac gigantcat ftaturz ,quai inter CIypeiW,& Cailida dimidii AnagJyphi opere emi- nentjtum beliica manu.ilia tormenta , varii ,& pere- giini artificii, binis ,trihufque,aut fiftulis,aut rotis, & plures idcirco glandes nno i£lu explodere apta_.; fclopoi pneumaticos , macheras, gladios, cufpidcs, lan- ceai licas clavas capulis , , , elegantiflimis , enfemque praecipuun,quem vulgus Rogcrii Comitis. olimfuifie tradit , ac alia demuin id genus innumera, nec qui- Tm. //.' T dem

Digitized by Google dem vuigarit compleftitur a prilcis dudum Baronibus gloriat cupidis collccla . ln hujus porro balilice facis «rnpla area turris cum horologii opere confpicitur. Stetifle eodem loco veterem opidi arcem non inficior, apud Hiftoricos memorJum, ejus tamen veftigium

. eft extat nullum Jam duple* venale fbrum , fupremum unum, quoJ fbns e marmore Liguftico, aquis're- dundans, cum Mcrcurii ftatua ciopnac, Bitrgalinus appcllatus Majus ati imam icghjiieni' aliud, in cu]Us ; tehtro fons etiam longe elegancicr, tripiici oi-di:i__. aflurgit; nam (abro, vafe ,Nepcuni fimul.icro, aliifque emblematis, & Fam^ figno in (iimmo ad artis mira-

culum concinnatur , latices ingenti copia fundit;cla- trifque ferreis vallacur. Ad opidi lines larga via iti

auitrum M.drciter pafl: prorenditur , Narum ducens,

virrdi, opaca arbore utrinque fept.i , quam ftatim, ubi incipit, cotrfplcuam reddit kte aifluentibus aquis mir-

moreus fbns ; medi wmox fbns altcr condecbrat ma-

gnificentior ad occafum , Ada , Stfivi Ihtuis, obdif-

cLs , numifmitis , ferarur.i ii^uit , g.mis Bznanrio demura fternmate excultus. fngcns vivarium' ubberri- mas ejus excipit aquas ,'iibi pilces nutriuntur, & amce-

niffimum fucccdit viridarium in' ortum . Moles h.tfce

cum utraque iii via , til^l m foro .frinceps Jucbm III. diu Candicattini CommaratusyirE-fua -pott elapfl f£-

culi tx. antium , juHic , inltituic , fundavic , nierito id- ciKO nOvus Cvxdicaltini conditot- diceifdus ; Giudec optduiii'aere temperaco; compuutur in Comarchia_j urbis Narenfi , & Diteceli Agrigentina , cujus etiam Militari Pr?fcao,-equites 1 1 1. peditcs xv n. emittens, fubditur. Longicudo grad: xxxvu. xxx. Latitudo xxxvii. xn.coIligir.Gladii poeellas Dynafte competit, ac inccr Bai-ones locus xvn.Idem Decuriones, aliaf-

Digitized by Google . ,;

v. n 147. que adminiftros deligit. Clerus ab Epifcopi Vicario peiidct; Cives commode degiiiit; Aratores ob agri pre- lt.incijni ub.-res melfes espeiiuntur Canfldtur Caiidicattinm .iger duos inter fontes

N.iri flumriis.Djwmifa, Vitofoldaiio, Palco , Cafalot-

to, aliifquL: feudis . Singula porrQ prifcuis latillimis rtm pecuariam augent , filtibus , &sylvis idoneam vena- lionein fuppeditant, folo frumenti,aliarum(>ue frugum

ftrtilillimo utuntur , vina. pnecipu.i , cleum , fruftus

olcra, mella, fuffi.iuut . In Vitofoldant:,de quo dka, du-

dum Dcipara marmortmn rig-iiisii d^ttii^i uni , atque

in opidum .3 1. palf: m. inde dlilitutn retulere . Rudera

quoque veteris habitJtionis , nec pauca , coluimurum

fragmenta, numi cujufque mttalli , prifertim Confu- lares, allaque monumenta agiicultoribus occurrunt undecum .^cmcoi-um, tum Chiiftianis temporlbus lo-

cum mortaks coluillt ,ifi: jiii nur. D immifa t i j. palf: w.

diftans in ortum, PjIcu^ , Cjfilottus iionnifi ad paff: m,

in feptentrioncs, vttu.ias quoquj f.i i iitioium reliquias . 0,'tsnt.iiit ;es quibus & proxi nuin Ccindi caitinam re-

ccntis origiuis 11011 tili: Jrijuimus . Ejus quidcm mcil- tio, quanvis m Ro^rii Coioiris iEtJtem vulgo refe.- ratur, esRegiis cameti libris nonnili fieculo xiv.elu-

, ..ii ccr; L'tcas cnim d^ Ftr fi.-o/ii Agri" . nn .us , C- i Do- mlnus memoratur qui Martiuo inienfus quod Ray- , ,

munda Monc.ida ad!]a:ferit l & CJrccri cum filio man-

cipatus , feculo xy. in gratiam reccptus dicitur; 5ed

•lii liisrit in C.illri poifdlioneni imm ilfus fubdubi to ; i n emfie quippe.cefii de anuo mccccvNii Salvatori-dc Pal-

mcrio obnosiuni Ci:i:i iuvcoio ; ab cuius. iilio

Axnaio mccccli 1 1. Andr:as de Crefcenth , Agriflenti-

i u\ & Ipf.' , numerata pecunia eroit . Hic ab Al phon. .

fb, Cifjlis fines dilatandi facukacem impccravic . Ex-

. Tom. H. T i ccpit

Digitized by Google 14* C A cepit Anircam filias Joannci, unde Raymunia pro-

diit , Calogtre "Bonanno C-ilitajeronenfi cquiri nupta . Confirmatui Calogerui, gladii poteftate udvi i. auihis Fci-dinandum Catholicum elt ; miflufque ad pro patria lcgatus.militJri cingulo ab eodem Rege infigni-

ri meruit. Ejus (ilius Pbilipput Eleonora Platamonc Syracufana in morem duita.militari gloria, ingenti- qtie animi virtute fub Carolo v. floruit,ad quempro

patria mtncius eft dcftinatus . Cum Vaifallo Gravin» Bclmontis, & Canfiri* Domiuo, in Terr* novie arcc aliqumdo armis contendit, quc cum fuisin fugamegit.

Ludii Euqcftribus dclectatus , dexteritatis ,Sc peritia

infignc pnbuit fpecimen . Csniicattinehfi demiim Ar- cultu enpolito mainentario nitido , relicloquc Jvanne Sapd/la fllio poft fxculi xvi. medium mundo eximi-

(ur . foannet inijellam Raccam (ibi coiijunxit.cum qna

Pbilippum , aliofque procreavit . Ex Philippo & Anto- nia Romano Columna Montis Albani Domina Jaco-

but prodtit . Litcrii hic, & armis clarus, de Patria Sy- racufa,cujus edidic Hiftoiiani,egregie meruit. Pri- uiuj Montis Albani Dux Candicattinum publicis elegantiflimis edificiis inftruxit, literatos viros fovit, mtii- tifque fc nominibus commendavit. Rcliquit ex An- tonia Balfamo Liminat Marchionii, 6c Roccaeflorid*

Principii filia , & hsrede Petram ,& Pbilippam . llle utriquc parenti fucceflit, Burgundorum Equitum Pro- rcgii cuftodum Ceuturio , atquc ex xn. Regni Viri* fulfit; fed cx Violanta Norarbartolo uxore prolem non habuit; hinc Jacobat Philippi filius eidem fubrogatu* cft mdclxi. Duftaque Francifca Marini in conjugem Pbilippi pater effeftus, unde Francifcat Cathoiic* etiam Princeps,dc quo& aliis alibi. CANIS MONTANEA Camat, Camtt etii Mon* dici-

Digitized by Google Thermas Himerenfei, dicicur , in agro Caccahi , poil maris hibens profpeftum, ubi veteris opidi reliquife. Crypta in eo,unde lapis cducitur alchalicus, olim in pulveren redadtus, Ttrra Tabtrnarii apeellitus, variii moibis prafeos remedium . Fautes quoque habet circ» radices cutn aquis falubcrrimisj Achitcj , jafpides, por- phyritides.aliofqueidgenus conciaec. Nautii no£tu lu- ciditlimus fefc offert, iu ejus aquilon aribus lateribus carbunculus, aut fimile aliquid , sydetis inftar,qui ubi- nam firus , nufquam, diurna affiilgente lucc, indicari potuit.Non deelieibi MetaUicas quoque venas, quibufdam perfuafum; hinc Sarracenij Mons Aurcus appel-

Jabatur ; Ec fi vani homines ob thefauros in co abfcon- ditos appiitum illi nomen vulgo affirmant . V.enatio- nidemuaptifiimiw evadit,fcras enim nutrit , vulpes, lupos, afperrimis prxfcrtim, inviis, jylvolifquc in faltibus , qui ffpifiime per cun£ti occurrunt montanca . CANIZARUS Fons in agro Panormitano, Sar- racenis Aynnizzaras , Kemonius in Guillelmi II. litcris de arno mcljivi. Oritur ex fonte props Parcum, de- Auenfque per vallem a Ficu appellaCam molai convolvit triticeas ; copiofas adco,c profundiifimo angufto fonre, llatim profiindit aquas. Olim poft irrrgatoi Pa- normitanos agros in urbem illapfus, vetcrcm , & ro- vam urbe Paleopolim , & Neapolim difterminabat, ubi hodie Albtrgaria regio; hinc Northmannorum evo Kt~ mo»/a,ideft Torrent dicebatur . Ejui ripas Malaterra. lib: 1 1. cornmendar, quiid arboribus utrinque confitisre- ferC£ amoeniiTimum fpeflaculum oculis affenenr ; nunc inOretum feexonerac. Sed pluviali tempore nimium jmcliu re£U ad urbem tendit, fub regio Palatio moeni* pulfat, derivatufquc pcr alveu,arce paucis ab hinc effof- funi prse eifdem mceaibus aufhalibus, fub propugna» culo

Digitized by Google . .

i f o C A culo a Grtecis appdlato, mui f& admifcet . Alio nominc i:luv itii .\-ljn:c>.ipy,-is dicitur ,,quod pluviis ne-

pe ingrueorilms auctus , Panormum ui^Ui d.:cu.r;it. CANNAKUM Fluvius^olimCawVatjuxtaCIuve- rlum & alios, ad cuj.us ticupc vipas Cr-nieus Coc.ili Re~ iot!K!;-i.ii'. lcdtlj.Lt, dc qua Urbc jam fupva icripfi.

Durisa Huvio'iiomcn Cair.Ua appidum afFrm , t ; Iio-

chartUi vero uvbcm tluvio nomen mutuaiTi tvadit . O-

ritur fupra Siculianam opidum , quod ab ora inariti- mi pafEwD. diirid^t, juctufim; aquis cjnfac.n agri,in Afvicum fe condit CANNATELLUS Amnis ex fonte cjufJem nominis.Opiduli S. Margaritaj' fines abluit ,& in Cara- bum infhiit CANNAVERA Fons jati fluminis fubScala Cu- ris,de quo F.izeJius Dec.' i. lib; 7. CAPACIUM DpidulummPJTnormitanaditione,

ad pafl: civciter m. 11, aquilonem verfus , ab ora vero maritima p.ilf: v.u. Iuh coiJc, coiitri fimis i'fuLim, f;--

culi xvi. mcdiuui oiiginc luud cxcedit ; Con.it.itus in- figiiibus al> anno vdcxxv, cl.!riim,li<;dic ffhn>:y-?:a Pifo fubditur. Arerins Muty.im I'olybi;>, & ThuciJiJi mc-

moratam drca hmc regionem itctilTc affirm.iv.s , illius reliquias hiud piocul effe in pric.iio, cui C-ipich clt romen, fciibit .Dynafti iragniiica domu; opiduli ccn-

trum occiipat , circa quam mjjiis parocbiale temptum S.Etafirio Epifcopn dic.nu:ii 3 Ifcvyit, min.Tcfjue Jule aliiEcclc-fiLe fub Archiprcsbytcro vidcntuv, & Maza-

renfis Epifcopi juvj recognofcu it . Incol^ fub annum

mdxcv. erant jn.fi-J Fini revo in I.ivibus i + i.opida-

ri 6ij. habitab uit . Anno mdccxui. lares 111. tncol; BRi.mimevabLiiirui, & noviili;!:;: 1077. cenfcntur'. Fcu- cii.ni ejufJem nominis Fht deChiflarit cua Falconara' pofli-

Digitized by Google C A tfi poffideb.it anno ucccvm. Sequentis fieculi initio Gl- Ubcrtui dc Hononia Capncii Baro dicitur, cui fiiiut fucceifit Francifcut; & huic Hhrony/nus. Dt Francifct leginms,quod Regias partes fecutus, Joannis Lucse Squarciafupi conatibus fefe cum aliis oppofuerit, eum-

dcmque tandem confecerit . Fuit Cephala: etiafn Do- minus, Marinei opidi author, & Siciliat Qiueftor, uxo-

remque Hahuit Amoiiellam . Hicronymus porro ante

;( patrem floreiir: t.i:c d^ITU ; F,;x>!cifi>im\dc\iCQ Gi-

llbfrt.nr , M,ini,,'i prirhum Comes , mos Marchio ex-

cepit,ex quo Vinccniitis Panormi Pfetor , x 1 1. Rcgni

Vir, MeiTjniE Stratepus . Hujus , & ./Emilia: Aragona: filii Frvmifins ,ik J;iiia. Ille Hippolytam Larcan du- Jtit uxorem, cum qua Beatricem procreavit, Joanni

Bononia: nuptam , xxn. iKtatis aniio abfque prole fato

i n tercepu m . Jtilia hinc Francifii foror abejus mor- obtinuit Vitccmius l'ih te , quam & CalvHk fibi co- pulaverat. Huic Comitk Ca/w/i Philippi iv.'privilcgio.titulus obvenit,ac Lvtrer.tius di 'imus, Aioy-

fize Orio! = s maritus.qiii prole caruit; Ejus idcirco'frater germanus Hicrotymus hhcxksu i.dynaftids aflecutus annos iv. tenuit, fterilem cum Anna ValicSt Per-

na torum cxpertus . Poft cum altcr Hiemvymus junior fuffeftus, Vii;cc;i

ris fratrc progcn.it i . Is Roccepalumbc. etiam Princeps,

Proregis pcr iii[ii[.;m Vicj ri us , Sc patria; Prstor efful- Migliaccio fit , iiliumque ex Urfjl.U Ignalitm habuitj ex quo & Joanni Fc.incifc^ Dentc Hicronymus hodie rurfus ubi . vivens. De his de Marineq . Ad Capaiis

littus Turris fubrigitur fpecula . CAPILLERIS Nemus ad Montis Regalis Fon- tificem fpeitans, & iu ejus Ecclefis Regeflis num: ii.nl

, notatum , poft Parcum vetus , inter Corileonis Pla- iii,

Digitized by Google . . :,

i!l C A

E«, & Marinei territoria , Bufamar montis radicet oc-

tupat ; Dumetis , faltibus , & filebrolis tumulis afper- quercubufquc ilicibus, aliifque id gcnus um , , arboribus denfum l.tte exrcnditur; Apris, damis, cecvii, dasypis.ferifque pjflim abuidit. Capris tcfte CAPRARIA lnfula a , que , Home* ro, ibi akbantur,appellaia,Gracis idcirco Jfgnfi

.'hodic Faygnana. Vide infra . CAPRIANUS Mons. Confule Rtftfuts. CAPUT AlBUM.fcu promoritorium imcr Si-

culianam, & Platani fluminis oftia . Ibi Turris fpccu-

!a . Ejufdem no.ninis 8t vulgo Punta Alba , elt pro-

montorium intcr Hypfx fluminis , feu Nari fiueei,&

MoBtem CUrum . Contra fcopului in mari adn. paif:

ib ora , Pcira Padtila dicicur, pallufque cc. iu gy- ilim habct CAPUTARSUS Ponj, HimcTs mevidioiialii, (i- ye Fluminis Salfiripas conjungens fub coKibus, tjuibu*

CaUtanixefta infidet , unico conftat forniee.ac rupi-

bus altifiimis urrinque iunititur ; ad qiiem levis afceiw fus patct concameratus, ubt pro iter habentibui divcr* foiia. Caroio v. Cefare, Jo-anne Vcga Prorege, publicif impeufii anno mquu. conftitutum infcriptio docet, infjgnibut cum Regiii , blnilque coliimellii & effito Pim uHya .Forukis altirudo eft paimorum L\u , 1>-

titudo cijd. vEs in eo profufijm 11. v. sncias cxhanfit CAPUT BOEUM Promontorium infufxotn. Lu9 prsecipuis unum.aliter LUybaum occafum vcifus. CAVUT COFANl in cccidua ora pofl S. Viti Capnr,fub Eryce, ubi Turris ad littoris cuftodiam a S. ,'oanne appcllJta .Nomcn iilia proximo Ctfano colle obicnit, adcujus radrcet tooi Sa/iului,cuuaeli mor- bit cw.i.niiiaptiiliiiiMs, CJU

Digilized by Google . .

C A ia-t. CAPUT F(BDERiS , vulgi vocabulo ;Ftts, M.izice urbis littorc occiduo, quod Africe oppofitfc proximius adhsret , Faiello, & Camiliano authoribuj; Turrim fnbet fpiculam . Statio ejurdcm nominis hinc requitur,qud roinorei navei tuto fe recipere poHUnt. CAPUT GALLI in Panormitanna aquiloriari ora poft MmideHum ad collis radiccj , i Gelle &. Mundello apaelliti. <7j/,ait Cafcinus , Arabis eft CoIIij. ' CAPUT GRANITOLUM f ftu Trhm Ftmtium inSdinuntino littore ad auftrum haud proculapor- tu Mizarenli cum turri fpecula. CAPUT RAMA.Sinui Caftellt Maris inde initium habet ad onum,ubi Turris. CAPUT S. VlTl.Celcbre Promontorium abcde ejufdcm S.Martyris.^/Vflr/u/ veteribuj/five /Egi- talltts. Sinum CaftelliMaris ab occafu claudit, atquc ob varia celebratur moimmeiita . Ultia Ecclcfianu, qua: barbaris ipfls eo forteforiuna appcllenribus, ve- neracioni fempcr extitit.puteus haud procul diiTider, cujus aqtis c.inum morfibus finandis aptifiimfc obS. Viti intercefti.ne n ,qui com Crefcentia c patria fu- gienseoappulfiis dicitur. Lucus ctia.n Aretio memo- ratnr,cujus virgulta variis medicis virtucibuj pr^dita . Crypta infupcr ao.iia: guftas fundens, rjure mox

lapidefcunt, tefte Cordicc in Erycina Hiftoria . Con-

terranam ibi olim ftetilfe jacobus Adria affirmat . Hi nc Scopulus n. paff; a littore recedens Conterrana dici-

tur, de qua fuo loco . Mons S. Viti circa hac ipf» lo-

ca,in quo Equi jylvcftres dcgunt , confurgit CAPUT URS^E.poft infulam Fimis, feu Fce-

minarum in aquilonari larere , cui h.iud longc Mu- rus Carinij abeft,dequo inrerius, Cu;n Gailo Cari- nenfern finum compleflitur Tt*. II. V CA-

_ Digitized by Google t(4 C A CAPUT ZAFARAN/E . Sarracenii Zafaranzft Stbilare, quumque tturi circumfluus fub G^rbina

Monte fcopulus fubrigitur , cum Turri fpeculihodic diruta.in fimii Panormitini cufpide »d ortum, ubi nu- rini fluclus fonitum, (ivc fibilum .cdunt, * Zsfarait idcirco illud vocatur . Cafcinui in Carthaginicnfi linu ejufdcm cffe vocjbuli promontorium fcribit , undcj nomen Siculo Pjnoimitano fjftura adftruit. CAPUTUS Mons agro Panormitano ad hyber- nu;n imminet occafum ,amplifque extenditur radicibus; ckubicirca extrema Utera auftrina parumper declivis aquatur,Montem Regalem , Archiepifcopi fede decoratam urbem fubftinet , olim vero fuburbmis Rc^um Siciii* tdibus nobilitabitur, qui veiiatioim ddicias ibi perquam fjpifiime dclibabint . Ad aquilo. ncai porro , 8c occafum iliorum collium jugit adhx- fruticibui ret , fufpenfafque convallci gramine , & amcenifliitus rerpicit,ac infigneS. Mirtini caeiobium dc Scaiis appellatum tubet; Circa orientilem vcrti- cem lata pUnities ftcrnitur, frutetis , vineis, oleifque divesjAdradicesS. Marie dc Rocca fedet afceterium. Supremui circa occafum clivus cclebri urbis Metro- polis via; i CiflVo nuacupitz refpondet, arcemque insdificataraNorthmannorun temporibus oftentabit, qax integros nunc muros, fornicei aliquot ,& fcalai fcrvans vetuftatem cu.n magnificentia prstfefert , & OftelUcium appeIUtur,de quo inferius. Ubi Mons Regalis fcdet copiofis aquirum venis urbcm rccreat, hoicos ,Sc pomaria ad imas ufquc vallcs irrigat .Hxc vero tanta ubemtc fruftus fuppetunt, ac tam amce- tio cuku virefcunt, Uti inter infuls agroi primatum refcrant. De Moute Regali fuo loco fufc reddam . CARABUS Fluvius, veteribus Aty, dequonon- DllUt

Digitized by Google . .

C A tcf cull.t proiuli , & Achhis perperam ab Ricciolio , ; & Femrio Ifburm crcditu> ;oritur fub CnIjCabellocti_> ad occideutem ,dilapfufquc ,Fuvaram , feu S. Joanni» fluc;ituro, circa S.imbucam ovigiuem habcns iiifcipit /ugctur paulo luliter Caiwatello, de quo dixi, ad- miiiifque aliis fbntibus, & copioiis aquarum venis poft Saccam ad paff; u. v. mare ingrediur. Curabm dici- lur S. Barthalomau Ager,ubi oliiu cafalc, cujusme» tnini CARINIS Opidum./^cran» olim celebris urbs, aut (i AretiocredimuSjCtf/fli/a; collem aniutnillimii frutetis, vincis, oleifquc coiilitum, huud procul abaqui- lonaii littore, &palF: u. xvw.ab ui bc Mccropoli,occu- Paiiormiranum pac , agru;nque poft Capacmm opidulum excipit.Ejus oiigo, fivc infhuratio incerti!; narn ftctit Hyccara ad promonionuiii, ubi hodie Murus Ca- riaenfii ; Subfnde ar.te Sarncenos j« loco , ubi hodie S. Nicol.ii diruta Ecclciia ctim opidi vetcris rciiquiis confliltitum affirninnt , quod pafl: crreiter h. ab hodierno diflidct , & Cartnis vocabulum rcferebat, Epif- copali cathedra elecorahainr , & Pauli Diaconi tefti- monio a Sarracenis dirutum dit itur . Rogerius Comes integrum invenit , ab ei(3em utiqoe barbatis reftitu-v tum ; Parochiam quippc Mazarenlcm deflgnans , Ca-

Tinitn mcmorat , ejufque agrum Panormitano confi- nem afierit.Ars igitur in rupe hodie aquiloncm verfus confpiciiur, laxiores excipiendrs dynaiiis aulas, externalque muiitionw habeni, quam Pirrus Man- fredo Clirtimoiicano adfcribit, cujus oileiltabat infignia; At Cirirtcnfes id neg.int, nuliamqne tefleram «- tare, unde Arcis auchor iife dici poffit, mordicus contendunt.S.JuIiano olim facram rViiicipem Ecclcfiato idem author evulgat, ab anno ucccci. 3c huic S. Viti Tom. II. V 2 Man

Digitized by Google tf» C A Mar: edem fuccflTiTe,in cuju) pcrte fuperliwiniri att. aus MDimt. ext»r adlcrirtus,<'cmumqte p»r*ci»lu_. jun ia Deipar* »d corlos afiumpi* ekgantilTimuin

templurn tranlUu fcnbit . Atemmvero , dum hu/us e-

di6t;i promoverenTur , qus circ» elapfilkculi med.-

umcotnpletj funf , in S. V.ii , uti dccentioii loco, ft- crjin tynJiim fuilfc ce'ebr»t»ra civex erurnnt, re- noaclij hinc tcinpoiibuj hoc ipfum- AlTumpt^ Virgi- nii unicum & p>rperuum pirochiale extitiiic fubiii- illius ncnt . Snrgit circa opidi centrum , cftque Cun- tor Archipresbyteri titulo infignis, Divinis otiicii*

cum fubjcdto Clcro quotidie inceodens . Ubi fitm h»ud procul fufpenditur, amplum venale forum .peaandum fe prsbst.cui Fratrum Pr*dicatorum S. Marise dej Rofnio coenobium he.rer, Mariani Vcchii.viri «que probiffimi, »c doiti opibus mdih fundjtum, quo etiam tempore deprefliori in !oco C»rraelitis Vincentii dc Gru»T»lamanc» Dvnaft» piet»i cl»uftra conftruxit, ic dltivit. Minoribus Conventualibus xdcs S. Rocchi »b anno mdcxit. d»t» eil; fed e/ufdera iuftituti Refarmatos hodie deletot S. Antonii Lantancufe ex- cipiebat. Minores de Obfervjntia primum in S. M»- ri«t M.igdalens prope locum Bclvedcrc »d pomoerii oram.iitde «ncx in S.LaurentH vetuft*m Eccleiiam, qui in editfori fedcr jugo,migr»runt. H»nc porro o- lim Pifletf Epifcopodedit Rodulphus Boiiellus Com«, fubindc Fratres de Mcrcede accupirunt, quinasrece-

dentibus, Obfervanr.es tenuere . Capucemii extr» opidum edit», ctaraoena planitiesannouDCiti.obtigit, Ce_- favii Coavcnrum .. , & Agithae de Bofco opera , quorum

nobilcni Pirrus appcIUr . Moniales ordinis 5. Dumi- nici dudum fub S. Mercuril titulo ccer.obium habc- l-wnta flucnco haud proculjquo relido, clapfi facull anna

Digitized by Google anno XXXI. falubrioris aeris obte:itu , oavum S. Vin-

centii coluerunt , ftipem Vincentio' DynalU fuppedi- tame,extru£him;Domuj demum Hofpitdij S. Spiritui pro erjenii, facrarum edimn cl.iudit feriem. Prstoria

Bafilica eleganj , reliqua honeftiorum civium edificia, dccenti cultu opido ornamentum conciiiant, antiquas

enim divitefque familiaj illuJ compIe£r.itur ; ex qti- bus dcligit Princeps Magiftratui atuiuoJ cura potcftate gladii. CUuditur Cerini: PanorTnitan* Comarcliix finibus, &in Monregalenli milrtari Pritfcftura computa-

tur ; fed orse maritima: , qux «d opidum fpciSat ,cu-

ftodieuds indigenc mifites intendunt. Agrum . poifi- rlet amplifiimum ,in quo vina proveniunt pracipui; corum idcirco ingentern qu;ftum iucole Panormi fa-

ciunt . Mdlitis olim cannij confitus idem ager, utpote aquofus, faccarum non ievi copi» eximium fuppcdita- bat;at qiium indc infeftut acr incolis noxius evaderet, fegetem hanc pluribui ab Iiinc annis pimni cu- ratam vidcmui. Fonj Pofy/iaui eodem in agro cele»

bratur, cujui aque purgandi virtute funt preditj ; Pu- teus quoque in S. Itocchi cufpide venai habet liftit ftpore, ocoleolif particulij innatantibuj, infignei. Cen. fus fxculi xvi.ruit larium 460. incoUrum 334.?. Se- quentis lar; 1014. civium 4134. Anno mdccxiii, lar:

- : i!;. incol: 3816. noviflimus 437S. Laritudo gradum xxxvuf. xv. Longitudo grad: xxxvn, vix cxcedit. Glo- riatur Matthao Orhndo cive S. T. Mag; ex ordine Carmclitarum ,c;ufJemque poft omne» emenfos gra-

duJ Generali ad annoj xi 1. defignato , fed vm. vix e- Japfo.ad Cephalcdenlem in Sicilia cathedram affiim-

pto . Floruit ingenio, moribns , prudcntia, aliifque vir-

(utibus , ob quas furamis Pontificibm , & Seculi Dy-

Digitized by Google ifl C A nifiis acceptltTimus fuit.Patrinm ccenobiura enorni- vit, aunit, Iuum hjredem morieus anno mdcacv. inftituit. Illuftris etiam municcps fuit Joanncs Baptift* Paganus ex S. Francifci tertio Ordine amornioribus , lircrif, f.Iidifque (cientiil egrcgie ioltriit!t.us,l hilofa- pliut, & Madiematicus prclertim it;gciiiotiflimiis. Re-

cenfct utrumquein fua Bibliotfi: Mongitorc . Mcmo- rantur apud AgiographosCar/etw/f/ Epifcopi.de quibus.an noitre; Siciilf, ao alteri ejufdem fortaffe no- ntinii id Calabriafint adjudkandi, dubitatur . S. Grc- {orius. Rhcgicnti Epifcopo fcribit,uti Carietxfem-t deriitutam faftorcfua: uuirct, eo quod locui eflet de- lertus. Quorfir.n ha;c fi Carinis eilel iu Sicitia! Jdeni PontHex Barbaro Carine«[i Epif: mutfat EccJcfijPa- normitan; vifitationem ob Vitloris mortcm vacantis; 8t loci propinquira» impellit, uti noftrs Carini prs- luiffe Barbarnm credamu*. Res itaqoe irt aneipiti po - Cta videtur. Stipereft* de Opirfi Dynaftii differere . Tcnnit Carinii» fub Northmannis Ridulphns 'Bonei- Im inter Apnlie Comitei nobiJIIIiiiQt, qui utividimn* S. JL*urentii Eccleffam Paelenjj Epitcopo donavit «C- Kv. Huic Metibeut Boncliut fncreflit, in Siculij an- jiaiil n< ob Majonis Caiiceikrifnccem, GuilJelmi J.evo teUbtis-PalMtriat Ab&as Carinis Domii)»',Joanni Pro- cidaf ac fociis in Gallis proflfgandis magno adjumen- to luit;Regiburr|Be Aragoneufibus ad mortern ufque fiiir» piobavit iidem , quam cx Mtlncribus navali in bcllo acccptin, anno wccc. obivit . Palmtrium tiicti*- */firepit ;in Cenfii enim Friderici II. Cephalat, AiT- reili.Catnioracis.Ciminna-.Cabifciidi, Inicht, & 77- tafihis 3TC

Digitized by Google vendidit. Poft N-calaam cjus filius Hcnrhai fcffici- tur,ex quo Riccardus. Hic a Martino deficiens bonis privaturjcujus tiiueu filia Alltgrenti» Matthaeo Moncads nupta Carinit opidum, ejtfdem Principis beneficio obtiauit. Verum Moucatis etiam dcfci>.u:Lui, Antoniat Bafeo anno xccckcvl. CarinisSc Cephalat dynaftiis donanturjNec diu ad Vbcrlinum dc Gru* aRegiis rationibus hccciu. Carinis dcvenit. Aieriam hujus fitiam Giiibertm Tahmanca tulit uxorem, &fimul opidum eft confecutus, ea tege,uti ipfe djinceps, ac fucceffores de Graa co^nomen & arma fimulalTu-. merent.ex quibus Vbertiiini prodiit, DianeCaftagnc; copulatus.Njti ex ea conjugio funt Gilibcrtas II.& Joaimes. ExilloBc Margariu Vigintimillia unica fuperfuit filiajjure hinc Fraucorum Pctrus Joannis filius obtinuit mccco.xxviii. cujus harres Joanncs Vitt- tentius cwa Hilaria AdiuvameChrifto PetrumU. pro- creavir.Obtigit huic Maria Tocco, & Manriques ( E- leouoram alibi lego) Regii fanguinis Foeminajunde /',/. • it-.l.x quo Cr/iir Angelede Bofco maritus. Hec illi peperit Vtntintittm hujus nominis n.qui Phi-

Jippi iv. privilegro hdcxx.ii. Carinis Princeps , Panor- mi qusrtum Prator,ac iiiter xu. Regni viros pluries adfcriptus floruit, habuitque cum Viucentia de Co- mitibus Gtfarem filium ViHac Regalis Ducem hdclxix, renunciatum . Fuit & ipfe tertium -patris Prator , ex Ttn.Regni viris, aliifque muniis clarus. Nupfit pri- roumAnnc Crifaphi, cx qua Vincentium fufcepitflo- renti aetate amifliim ; fecundum hinc afcendit torum cum Laura flellacera , iucemrjue fenex hdclixiii. de- feruit . SutTedtus poft illum Vinccntiut ex Antonino ortus Cifaris altern filio.quiit ipfe ad multosvixit anaoSjVariis muneribus illuftris . Viftorii qurppe Sa-

Digitized by Google . .

iflo C A baudi Ducisa Cubiculo, x i i.Regni Vir, bis Pjnormi

Prstor, prudentia , Bc authoritate plurimum v.iluit Duplici mitrimonio.cuin Joanna Oneto,& Hippo- lyta Sanfilippo, Cryptarum Diicc contradlo, Antonium tulit ex fecunda, Carintt Ptincipem, Cryptarura Du- cem matrisjure, St obdufhm Mariam B.-llaceram Ra- fi.tlmicis Mirchionem , aliifque dynaftiis oriiJtnnu. G.ilrt terrinn patrig laude vulzari Preluram non ; xu.Regni Vir,Regi a Cubiculo, & Qui:(lor Crimt- rium claruit; xv 1 1. inter Principes locuni occupat, vi- vitque Vincentii VtJIr Regalis Ducis pater , Lucre- tia Brancifortiie ci Butcra; Principibus conjugio ad- jundli.ex quibus ext.it proles: Ex h»c Procerum fe- rie colligas : Claromontanos nnfquam Carinim in clientelam habuiifr , ejufque lcgitimoi fuilfc Dominos. Infignia, que arci appiita vulgo dicuntur, nullibi, uti innui , a fe vifi Czrinenfei affirmant . Ccetero, quorl iibi ftrte Claromontani ufirrpaverint, quum omni*_j inSiciliaad libidinem exercebam , ccrto ncgare quis poffet ? CARINIS MURUS. Rudera veteris Hyccan funr,de qua fuo loco, ad caput Urfc, fitms Carincn- fs ccciduum . Turris ibi fubrigitur id orx maritima cuflodiam CARMORACIS Cafale juris tficalai d: Abbati fubMartino ,uri in ejofdein Regis cenfu. S. CAROLUS OpiduIum,aIiter Zafttris feculi atvir, annoxx, conditum , moxqu;." Comitatus titulo auflum, in Corilionenfi Comarcbia, & Dirccefi Agrigen- tina humili infidet colli ad aullram , fub Clufa, & Ju- liana ad Isburi fluminis dentcram . Pirri setate lart- bus iS. incolis 10R. bodie focis 35-. incolis (36. cou- ilaiur unica Sanvio cognomini par«- , cujus dl dicata cialii

Digitized by Google C A 161 cialis Ecclefia. Pratum fcecuridum aque per varias ve- nasesilientes reddunt . !dns Lcrcari: j.inucnfis Eques, cjui j-rimus in Sicilia fctulo xvi. excu:ite, pairfg uc-. gotij tr.i£biturus, tranfmilit, & Hieronyme Plaunionif maritus cvafit , homines congrcg.ivir, & Cotues cft re- nurici.mis H:ppi>ytamq>t; \\ lic.im filia.n Lancclhita ; (V.WwCiiirilei r.Hi Principi nuptui eleiit. Ex his Grt- goriut , cujus filius Lxnalhttm Fer/iinandtt: avo fuo cefiir; ille enim aute piirentes iucem .imiiit. Duxituxorc jMarg-iritain Colutmiara, obiitquc fcncx .ililijue prole. F.um idcirco Jianna L-tnce:!, Vlclcliioj-;; f.ji-oris, & Jo- fcphi Lnncea Cimaftr - Ducis filia excepit , ; Ex qu* &lgnati« LanccaJs/fjipradiitS. Ciroli liodie Do- n.itius.Trabit; Pi inceps . Comitis enim tirulum Anto- nius Grignano obtinuit. Circa camdcm rcgioneinj vetus Scii thea ftetit,de qu:t fuo loco.

- CARTH.IGO SICULA . Isivegius toius efl,ut evincir , uibem in noftra hic infuJa extitiiic Cjrtba- gtiii nomine inligttem ; cui Caccabus inedificata , ci-

Titas hodic Dynaftis obnosia , g-:ntis de Airntto , de qua fufius j:im aflum . Stcphani enim Epitomator habet : Hippf- a opidr/t eir:-i C-/fih::g;>/:>,/, tiuihere Po- fybioin lib; t. cV alibi My/t/iratum opidui/tm circa

Carthaginem . Poljb: iib: i. Utrumqtie porro Polybio in Sicilia incmoratur , Sicilij proin urbcm hsbuit Cttr- ihnginem , prnpc qu.iii H rpji.uiq m & Miiillr.ltum Ste- phanus conilituit . Cluvciius niiiilomiriiii errafli; Ste- phamim (brte docet ; aut iniflligendiim , quod Hip- pana , & Mifiiti atu n ojjido. fi;;i liicriut circa eas regiones.que fiib Carthigineillibus degebaiit , a.mVmay cui quidcm cenfioni facere fitis idem Invcgius cnna- tur.Coetero Punice Ctrth-.igo Africana Kuunbe dice- b.itur;Si a Ptmico igitur idiomatc Siculi ojiidi Car- Tm. II. X cttii

Digitized by Google . . .

6> C A Cirthiga tabi noni cn deducas , jurc optimo SicnltLj inter alias recenfebitur

CASACCA. Vide Okap.ru.* opidulum . CASALE EPISCOPi. Co:ifule »««. CASALE GRjECORUM. Vidc Pttne.

CASALE MONACHI . Mnrius S iglh mino hujus feculi viu. ejufde>n Dux Philippo V. mdulgenti-. cil diftus , fubinde Princcps, po:t quetn Bmmanutl Franrifcui lullkirur, cjus & Aiiii.e rlatamone rilius, qui eft hodie Alcars eriam Dyiufta ,& BifjrsMar- chia.Cv/i//* MiaaM prope Panormum Jaaaites A- ragbnius Sancii Filius in Cenfu Friderici II. Domi- nus appcilatur CAS.ALE VETU3 in agro Ciccabenfi, De co In- vegius.qji Rupis Samtiitt oiiiii doifo impalitmn illud evuIgM .

CASTANEA Mons , Quifomaa . Vide infra. CASTELLATIUM Arx vetus in Caputi mon- tisfummo vertice, »lio nonine S.'BemiiSi Caflcilum, cuiod olim /uris fucrit Momchorum . F4nor:no nntni- nct , ejufque prtecipua vis recla rcfpoudei . Integri pcrftant illius escemi parietcs, turrefqu; externc. vn.

Scali, &cript§ fomicite; ill ful>;h'u£tioi)ibus . Adfe- ptentriiines poi ta aperitur , a. .1 meridiem Ecclefijfi- tis ampli fiu videtur , feu nu.Ii ejufiem muri . Illius author pjftim Gulielmus II. vulgitur . Durabat ad annum mccclxx. inte.ijrj., qmm jo iLines CUromontjnus, ut hoftibus fuis preiidium adimeret, ijbefkiflaridam juffit.cuius couatibus Urbilius V. R om: Pont: fefe oppo- fujt, & rcficieildam prscepit . Aliqujndo S. Martiui mo:uchos CUro noutanos apud eofdem , quod arcem fietiolis credere conftltuiflent , dehtoi lego. Fazel- lw Coenobii IpEciem htbere Cejleltatittm fcribit,

Digitized by Google . .

C A 103 *Jem vero facram columnis fuifultam.St cceteras Mo-

nachorum officinai, licct jnt i-iurr.it; jj licfonnataj, ei- Jiibcrc , tradifi fcd nullutn hodie hujufmodi vetligiuta pcifcvcrat. D^ Fabnla Moi.ftri Panoi-ntiiani ex hac

ar« egi elli , non vac.it hic fermoucm tcffcre. CASTELLATIUM Arx .ui.iofi interThcrmai, &Toitir!umi[iis o(tia.,a littore parum, abefi; Brucati dudum CaftJis pirs. CASTELLATIUM Arx diruta in liivo Monti* CWi agri Mizarenli;, fuh. quo ad aqui.o.iem fcdec

hodie Cirnpiislidlin opidulum ; olim Pcrribayda . CASTELLATJUM Arx fub Siculiatia ad Halv- ci rluminis itniftram ripam, fupra Caput Albumj Circa quS vctiilta monumcnta,3iaqueduftus rudera vifuntur. CASTELLATIUM Mons poft Leocatam, ubi di.

rutie Arcis rcliquia: . Vide Dedalim. CASTELLATTUM rcecns opidulum hodie, fed arx vctuitifiima.cccurrit poft Bayiuriam p.iil bus circi-

ter 11. m. & ab Accia viculo haud p.-ocul; undc Cnflellum

Acci* a'iter dicitur . Parochialis cdcs n^gmika cum tholo Deiparg Immaculat^ Conceptionis facra, fub Ar-

chipresbyteio . Lares 1E3. incol^ 400. Agcr fcecuudus,

in quo fubalbi marmoris funt mafTe. . I; juris er-X gentii

Spatafore , mox Kcqttefc/itU ; Hodic Opiduli Duminus fenatius Vlnctntius Abbas Longarini Marchio CASTELLATIUM Scopulus in littore Pinor- mitano ftb colle Gcibino, undiquc fluflibus percuffus. CASTELLATiUM Tunis fpeciil» in ora maritima Sacccitil.a Palma rcecnti opido haud procul CASTELLUM MARIS Opidum, de Gulfi vui- garitcr di&um , quod in extrema finus e/ufdem uo- iiiii:Is or.i (iium ; Sinut f.iin Gulfm nobis dicitur, ut a Ci/lilfo Mtris, Atce fcilicet Panormitana dillingua- Tew. //. X » tur.

Digitized by Google 164 C A

tur . Aquilonari! littoris poit C iput Rama, iogens tra-

&us (imiofbs , circ.i occidentem ,Scammdri fluninij,

vulgo S. Eartholo.n:ei aquis excipit , jrcemqu; habtr. rupibus impofitam aqui» clrcumfluanij fcd opiJo mu-

rato ad auftrum ponte adjmivtam , quod ipfiim quo-

qne aquis undique vallatum , ponte , a.nplo fuburbio

aiineftiturjutrumque hodie non iiifrequeus , cei;bri fiumenti emporio conjungitur. In arce Dynaftz pa- I.itium eitat .duplici cancameritioiic ,qusrum fupcrior tormcntaejt arre fubftinet b.-llica, ad hoftiun ar- ccndos infultus locata; media aulas,& conchve: la-

siores , folum, quod aquis tunditur.o/ficinis comple-

ftitnr, & cifternas in laii cxcifas . Opi jum, quod ru- fijl>ltinet pes perpctua piriter declivis , majari parochi.iii iiciicii.i i. Nicolai titulo,elcganti fcheoiate nupcr inftaurata fitlget, Scnoeuibui ciagiiur. Eidem, porro Ecclefii de Suffr.igancis dudum erit Itcgi^ 5. Petri de Palatio Cape%,iiti Pirrus teftatur ,qui Mi- noruro Coenobium ibidem fteriiTc me.uor.it, hodicj antiquatmn. In fuburbio Clerici Reguhrei infirmis ffliniftranres deceiitifliuu poffident domu'ii, paueis ab

hinc extruftam . Minores Eccleli* cu-n in opido, turn. in Suburbio alfurgnnt fes. Emporii horrea ampliffi- (na fuccedunt, qu^. fane omni.i urbisntm cxigu;efpc-

cicm nivigantibus exhibent . Ejus olim lares fectilo xvi fuiife tif.Fazfllus reftatur; opid.mos moxcv. Rc-

gii libri 463, cenfent . Pirri qvo fbci 107. incoli; 790. fedannn mqcmii. foci 325. anima: 1170 funt eomputa- tx. Decurrentc demum itate lar: 416. iucola ifjfi. & noviffimeiijS. Mazarenfis Dioecelis, & Salemitanc, Ctvn.ii-cliie Celkllum Maris compreheilditur finibus. ' Ui bjna militia proprij or§ cuftodicnde inteudir;Civi-

lis Magiftratus e.i Dynafla: pendec arbirrio ; Archi- presbyrer

Digitized by Google ;

c a iei presbicer animarum cUfim,"Epifcopi Vlcariui derumi commiiTnm hifaet. In ngro feracilBmo , cui nometLj Fraf/ii!::, moni ab opido haui procul aifurgrr, cujui heera cryp>$ immanes occupant . Gttgiiardr.tut quotjue Ibscmiditate foli hiud impir, fepulchra longo ordine i" faxo excifa enliibet . Hinc Segeft* veteris dirut* urbis celebres ruins, cc Teapluai peiie integruia videttir. Quocirca Emporium S-gelUnu-n noftrunu paffim cum vctcres , tuiii recentiores ippellaut. Scd jam ad Optimaces.

Perftabat arx fufa Sarracenis , fed opidunt An- oncnlibus regnantibus crevit.Ex his Fridericus IT. dominum iilius Fridericam de Anhcbia conftituit Ojjo ad Gallos deficieiite , tradiu Roberto Andega- yenli Arce.que. non diu poft recuper»ti , Petrus II. anno hcccxxxvl. Raymundn de Peralte conceffit. LTri- de ad Gailietmurx, & Nkelaxm Raymundi hiredei fub Friticrico III. tranliit, Ob hujus pofttemi defci- tioiicm, Martinus Rex Joansl Pcrolh uccotcit. attri-i

CaUerando de Peralta reftiiuit , inter buit , moxquc Proccres mccccvui. cnumeratp . Pcirus Spatafnra t> Kajfo Ik-nrici Rttuei nepos, atque ex ibrorc hcresfub* filia Co-i indc obtitiuic , cujus 'Beatrix cum Sclafani mitatu, fcRoccella primum Gafpari de Spet Sicrlitf

Proregi ; hinc Sigifmando dj Ltina fecundo conjugl cx dote contulit . Tuiic NUoiaas Affliftmw. hij prc^ tio exoluto habuit, qui Jacoba Aiiialx Regnt Can-i eellario , tradit.i iiii in uwrem iilia, aflignavit. Sed ad Petrum de Laita rtirfus rediit ,a:que ad faujusfi-- liam Aloypaa di Luna & Vega ,qug atino mdxcv. Ca- fUlii AUrit Dottini dicebatur, Sc Cafari, Moncad* mibens,/>a*'e//r!iprocreavit,cx cujus Ncpote Akyfih, Francifca SaifimoO' Aragoxa,Rocce Floride Princepi

Digitized by Google *M C A «nco vDCSLii. emit, mwicufquc Pelfa "Saljamt filio dedit, cui primo loco Didacam Aragnnaiit ?a:>:j;aar>:, fecundo joanncm Vieintimiiiium, Hicracis Cinnitein; tertio deuiquc Soitbiifareai J^ajcliuai fubltitutr , fi Pctras fitie piole deccderet iquod fane evenit.Hinc Didacus fucccfTt, qucm qunque itnpioletn Jaatiesex- ecpitijcannis filii RoderictiSjJSiafcM ,& tiogcrixs Vi- jiii.nrr.iilii , virili progenie deftiruti etiam pciiem^, 'Balibeffar idcirw kdCxcvib. alterius voeaii .nepos ,Caf!ci!imarit Dominus evafit, a.jus fucceflores alibi de Aiagona loquens reddidi .Vivit hodicji/fly- fus tJafclli , Srephane; Morfo maritus . Latitudo opidi eft. gra-.?: mvm. v. Lnngitutfo uiVi sl. CASTELLUM MARIS Pjnormit.tnum in ara_i nrbis Principis orienrali fedet.^rs vctus razcllo, & Vttus Pahtiicm Ugoni Falcando; exijue civitatif itua- ginem amplitudine rerercns,muniinenti* cum narure, tum artis paucii in Sicilia ri^ccden» ; al» auilroenim ortu, & aquilonc maris undis tttnditur, ac p torum lapide^ nifiji incubar, ab occidenre vero omni artit induffria fepttim videtur . Uibem ideirco comra quof- vis affttltus dcfendit ab huflibus , molem roitus ruuin Kddit, ut olim btnas portns vtrcris fauces dcfende- bat , quarum una tantum fuperelt. Crcditur pafTm prifcorum temporum opus ; fed inftauratio Sarraceitif adfcribitcr, qui antequain novum conftituerent pala- iiuni,illud;in Amiraium fedem delegcrunt , ac mulra (Urrium dc-ufitafe miinieie, Mjumeddanc ftipet flirio- nis «de inibi iiiftirura . Sed & Roberrus, Rogetiufque iifdcm cxaiiis Sarracenis, novis munitionibus aitftum voluerc, uti ;rn fercbat , Canilus denicutc V.Cxfir ir-ftntilus prnpugnaculis itifhu*it, qtiod & Catoii fucceflujes, ubi ippoitmiitas poftulare videb.ttur, prj-

ftitiffc

Digitized by Google .

C A l&f ftitiffe coufiatjKini fub Philippo II. Jomnes de CerJ da Prorcx anno smijf. fuprcmam propugruculis, a Ca« rolo inftitutis coroviidem impofuit,ac noviffime Uza- ds Dux feculi hujus initio.pretenta muris agere, validius illuJ reddidit. Claudit hodie Ecclcftam p*re- cialem pro fupremo militiz Praefefto qui fccundas ; , tenet poft Proiege, amplifiimas habct aulas; pronoxii»

carccie.i pro viris uobilious cuftodias . Dudu ex plebe ; lnc ipfiin arccartjura adjniniftranda Confuhres co- gebintur.&pubiioi Rcgni tabularia affervara rdmus. AiitiQ enim udxchi. fuccenfo e* inopinato cjfu pul-

vere pyrio.ingens ibi exorta ruina , interiora arcis

laberadtavit, multofo.ue opprelTrt . Quocirca Tribuna- lia,uti vocant iu Regium palatium tranfhta nondiu poll fuemtlt CASTELLUM NORTHMANNUM Opidulum, alio nomine VaH'n Dlm ,de quo itio loco. CASTELLUM THERME Opidum, vulgari voce

Ttrmiw , & j|io nominc Mwt Anri ,ad Platani fiuminis dexterain ripam, fub Sutera in occifum hybernum; Agrigentinain parochiam, & Cjftrinovi civilcm

ditionem cognofcit . Novi cft nominis, fed incolisfre-

cjus , fuit' queus ; enim ccnfus & primus, uti- irbitror, aniio imctiii. iaiefiue 544. opidanos 2176. computavit. Decurrentis feculi im. anno lares 1314. nume-

rati , incol^ 5 17 i.Sc noviffime 514?. Situs eft Icviter declivis ad auftrum; Princeps bsfilica unica pJr^cialis,Bcatc Maris Vhgini de Rofario facra,feii alias fc fub habcns , Archipresbyteri curg committitur ; in editiori loco Minores dpuccini ab anno ubcoixi t. conftituti Dynaft^ Domus ; decentiflima , quam Ca- jhlh.m appellant, cum ampla pa- fatis area ; undc latc tciis Sc rcfta defcribitur via, ad Eccleiiam purgantium

Digitized by Google iSR C A tjute nimis fulger. Viam porro civi- jnanium , dccora ti;n non inelqjances utrinque ambiunt .-edes. 5pe-

fiat hodie ad Caftriveterani Principem , Tcrrxnovs Dueem, gentis Pignjtsli;, cujus alibi memini.fcd Pria- cipatus hoiiorem Vincentiut Adaria dc Thermii, Phi-

Iippi privtlcgio anno uucxxiv. obrinuit , ac ad fuos

trafnilit.Ifneili hodie, & Baucine Domiuos . Ad eamdem gentem dz Tiermit Cajtciium olim fpeclaffc tra- cht Francilcu; Emmanuel, unde inter Principes locus

tft illi tertius & tricefimus; Terrmov* nihilominus Duces& Caflri Vcttr.-.ui Prii ccpes, u(i Mentii auri

Baioiies, votum profcrunt ut, iu Comitiis ; Gljdii po-

tcftate fruun(Ur , & Magiftratum defignanc .SubjcLtui

anguflus eft ,fed fulo tili «ger uticur fei ; proxrmumj

tamen Fonti) Frigidi feudum , Baftillie Comiti obno-

siuoi IiicdI; frequei)tant,unde ubcres mefTes , non_>

Jevi foenore illis proveniunt . Gradu* ejus longitudinis fuht ixxvn. «v. latitudinis XIX VII. xiv. CASTELLUM VETERANUM Opidum, Siculo ore Cafleivcttrano, aliis Cjirum vcnr^m, in Dicecefl

&ComaKllia Mazaienfi , olim Fazelli anuo vjm hdiaiv. Principatus tef-

Tcra auftum. Attiqtiitus , ik Pirrus , Cajlrtun EnteU

iinam diccbatur , quo.I Aretius primus vulgavit : En-

Emtiuni visini p'ij.:iii Sbt?! , nntiqum; citettlei t'i-

ttifom , «b Enltlh Aerfns fici; fi: JFi.im, qiiam Ca- Jii-um Entellinum deinde wcattim apud Siciiie An-

tiahi invcnia , hodie vero Caftraw Vtteranum . Sed an- (iquus fcriptor Ifaacius Tzetzes EiKellam Aceftis uxo-

, veieri Siculo opido rcm facit unde nomen , quod a-

libi ftttifie fuo loco oliendani . Cluverius Elcetliium Cajieiti tradit pofius Vctcrani.fwxta occupafic , quod

alibl cti-iin enaiiliilandum . Eit porro Ctijlcllum Vete- ranum

Digitized by Google C A 169 1 divescV copiofu n ,fedet<]iie iti campo paruin--

:divi ad mcridiem & o«ut. , vias reftas hab.eti» cximiam, is , arcemque m.ignificentia ubi Dyna- iufigni Sed p ccps ftcr.iede;D:i Gjnitricis iu coslum AlfumptKti- tulo,ad opidi dexteram ; altera parochialis S. Joanni flaptilts pracipuo P.itro:io nuncupat.t ad finiftram, fub tino Archipresbytero, molc , ampIirudiiK-, & oi-namen-

gnii celebrisScufptoris opui . Filiales , uti appelfant, tcclefie.&fodalitiis Laicorum nonnullj addift?, duo de viginti ^uumeraiitur, fub v-iriis inltitutis afceteria vifuntur; decem , & Mo:iialiu:n unum quorum hec de-

/iguatur origo ; Pnedicatores fratrcs iu S. Marize tle Jefu fundavit Antoniii! Tjgliavii opi li Domiuus , t,t eflet Or- dinis Acadcmia . Minores Conv^'iitiul^s extra portam S.Francifci nominc ab anno mdxxxiv. fitu amceitifli- mo dcsunt .Rt-fonnati S. Mirii de Odigitria & S. Lu- cix , Zctitibite Aragona: & Gonfaga opera, foculi ivn. anno xm. occupirunt Ecclefiam .Capuccini; primiim Caroli Aragonii Principis munificentia anno wdlvh,.

Jocum attribuit , ac fub 5. A 11115 patrocinio Ecckfiam condidit; fubinde publico ere S. Roialie. Virginii edes,

& Uxior coticeditur Conventus . Carmelita: cum iu S.Miri^deMirjcnlis.corrontta civiu.n pecunia ex- truftojttjiTi i« ilr;ro S.Nic.dti anti^uiori coeuobio coiluerc Ccculo xvi. S. Auoullini Monachis Ange- lusSiLeonardus de Mii:i nobiks viri anno nsuait. cu:n Djipira de Confolitione Ecclefij , dotem congrua Si fituti defigrurunt. Cujus etiam ordinij Re»

Digitized by Google .

formatis Centuripine CongregationiSjS.Marisde Pr*- fentatione sede attributa, fub titulo de Auxllio, deccns *d opidi oram mdcxxxvi i. ceffit domicilium .S. Te- refia: Coenobitje poft medium elapfum ftculum ortunt tecognofcunt ; Paulenfes demum fubS. Fundatoris nomine ab innonDCvn. Joanu* Aragooa, &Pignatelli in S. Leonardi regione intra pomosriam conftituii; & laudati de Maia fuppetiis adjuverunt . Sacre_ Virgi- nis R. Dominici regulam pi-ofitentei, clauftxa ab antiquo tubent Sc Vivginis Anuunciar^ titulo gloriantur. Puellarum collegium ab anuo mdcixii. juxta S. Jacobi

Ecclcfiam Dynaftarum pietas conflrunit j Mons Pic- t.uis , & domus Hofpitalis ad egenovum commodumj ab SoJaiitii Albm-um (iatribus adminiftrantur . SS. Trinitatis Delis.fcu Ficani Benediainum Monafte-.

.Regii juris Patroiiatii* .coufurgit antiquiftimum , de quo alibi erit fermo

Quod fpcftat ad civiles , publicafquesdes, quum honeftg& ingcnu5,cenfibus affluentes familie. opidum incolant, fiequentes privatas domus , & fatis concin- nas invenies; nec fora dcfunt inlignia, nec deceiis

Pra:torium deflderatur . Arx in vetcii opido paullo fupra olim fita, fulmiue perculfa, magnam pafla eft ruinam , cujus reliquia; perdurant . Suut porro laves hodie 345^. cives 11979. Pin-us lares numeravit 11S4. incolasjoSi. Sedinilegiis libris circi idem tcmpus wDCLm. lares 4041, animas 1 jj6^.( nifi error irrepfe- rit) inveuio.Siib Carolo Ctefare erant foci ijij.a- nima: 10119. Magiftratus ad Municipaliom legum fcr- mam Principis arbitrio annuus. Huic jus gladii, & locus in Cdmitiis n.competit. Pro Epifcopo Vicari- ui Clero prscft; Militum indigcuam peditum lxxxviii cqui-

Digitized by Google ,

C A i 7 i equitumxxxv.Sacccnfiis Pi-afeftus adminiftrabat, Am- plilTima Caflclli Vcierani prata aqiurum venisundi- que irri^ua , & aiicubi paludofa , imer Arenx & Ma- diunis flumina, aeris paruvn falutaris habentur; fed fe- getum ciijufijue generis ubertate luxuriant; pafcuis Istiflimi'.' & pinguibus armciita copiofa nutrlunt, vina prscipua 3c exauifita fuppeditam; oleum, Fruiius, mel- h dmt ; Salis albiffimi mineras aperiunt ; faltus denique & nemsri, Ittiflimepatemia ^claudiait, aprortirt), principibus jucundani prabent. Illuftres municipcs memoraiitur: Pacificus ordinis Capuccintirum fpeftata: vita: , pluribus a Deofi- gnis , Sc proretia; dono illuftratus , cujus cft corpus in fumma apiid .fuos veneratioiie. Angelkus cjufdem in-

flamma: fpecie:n refla ccelum confcendere vifa eft. joannei M.Luna Minor eti.un Capuccinus , virtutibus, literis & iu rebus agendis pruJcntia infiguis, qua in provincia: pratfcaura oftendit , dc quo Pirrus. jo- »nnes Quartararus Saccrdos vita: fanaimonia illultris, Piorum operum Panormi, ubi diu vixlr,pr omctor. De eo Mongitore, qui cjus virtutum adhuc famam vigere fcribit. Bartholus Magius inter c.iuiTarum Patro- nos Panormi non ultimus cftulfit , fed charitatis offi- intetitus cii perpetuo , Pauperum defenlioni fe totum impendit, expeiifrfriue in ju.liciis pro iifdem fuppeditavit . Deipant,ejufiue Sauciillimo Sponfo, ac Dlvi- pa Hlio ftipem fub egeuoruTl fpede petentibus ali- nuaudn djre, uti ferunt, promeruit. Virtutibus Bc eontemplationi addiaiiiimus , magna cum fmftitatis opi/iinne Pauormi decefiit mdcsivi. Qdorem mor- Tom. II. Y 2 tuus

Digitized by Google 7? C A ruus efflavit fuavilTimum , & lucis radio! e vulm e-

min"c,uti viti fcriptor teltatur . Uxorem h.ibuit Vin- centiam Svegliam laeminam aque ab eximiis virtuti-

bus comroendatam , ac tilios Hieronymuin , & Fran- cifcum Marum Magium egregios, ac celfberrimai viros,quoi jure Cnjleih Veieranv oriundis accenfcri poflumui.Raphacl MatFeus ordinis Prsedicatorum, vir ingenio clariflituu.s, doftrina, & vit* integritatc com- mendatUJ,Carolo II. Nc.ipoli.i Ke«i a ficris fuit,cujus tamcn offendit animum ob editum de nera lrrbani vi. PontifieicUionc libru; immeritus idcirco carceri addicitur, ilec niii aCaroii morte liberatur. D; co Fon-

taua , Altamuranus & alii . Simon AragoniuiS. R. E. C.lrdinalis Caroli celeb^ninii M.i^vi Siciili iilius, Pa- normitanus deiignatus Archiepifcopus .Petrui de Lu- O.a/iiia na Juris Confultiilimus , cuju.s CiHc.U typ:s

ediu , nimium I.iudantur, Bc Mlfa opera doilrinis re-

ferti Mongitore cornmendat . Fulix Br.indimarte Or-

dinis Capucciuorum facris fcictitiis , & eloquentii «-

' bunde imbutus. Tradiarum luci commifit d: SmrtLj concionandi artc, & varias orationcj, cmfumque TIicj-

logicum pr;lu p.ir.ttum reliqu; t . Gcoijjius T,i«liavia

Socictatis Jcfu, ex Dynallarmn gcnte , in quo ir.genii fcelicitas infignis , folida virtus , &prudentia chruic finguhris. Variis idcirco regendis Collegiis adhibi- tus, Venetam provinciam tnodcrandam ful"cepit,& A- poltolioe Pcenitentieris Romi domuin rcxit. Apud primarios feculi principes magna claruit authoritate. Ckufir ibidem diea Ht>a.ix. Joleph Pomius Machelis Pllilofophie& Medicin; lludiis, nec noii amoenioiibui literi* a.idiitus, Panormi non vulgari nominis famaj diu vixit, & morum integritate ctiam effullit .Pralo

commilit dt putridis febribut curandirTrnziiiai , &

Digitizedby.Google totius Medicina: artis abiblututn opus paravit. Petrus

Magius Panormitani Oratorii Sacerdos , gravioribus difciplinis, culta eloquentia, 3c omnigena ficri erudi-

ditione refertus , Dicecefis Panormitans Examinator Synodalis, aliifque hoitoribus clarus fato ceflit mdc- «xi, Commendatur in Bibliot: Sicul*. Petrus Mar- tyr Scandariiitui Ordinis Piidicatorum, viti intcgri- tate praicipuus, in fcholaltica & morali Theologia, fa-

crifque Canonibus, humanis litcris , Latina & lcalic*

eloquencia verfitiffimus, de quo Mongitore . 'Blaji'

*> Militellus Juris fcientiu addiflus , & Mathefis etiam fhidiis deleilatus, Magni Sicilie. Architalifli curi- amjudex rexic, i doftrina,& inregritatc, viilgatirquc operibus in Sicuia Biblior: memoracur. Ibidem Franct- fcus Magius Muficei peritiflimus, & Paulus Anea or-

dinis S. Auguitini laudanrur. • Jam vero Caflelli Veterani primus occurrit do-

minus Thomat Cor vinm , qui Friderico Regiinfcnfus

evadens, bonis ab co fpoliatur , noilro fcilicet opido,

Petra Belici , & aliis , quibus Barthohm/eus Tagtiavia Elconore Regine Aulicus ab eodcm Rege ex liceris Politii fcriptis mccxcvi. doimur. Perib.iyd^ florefta,

& ,M;uiiuni flumiiie feclufis . Huic Antonins tilius fuc*

cerfit , Ninas vulgo appeli.itus ,

tus , & hunc Antonwtti rilius , dc quo eft mcntirj i^j Martini Rcgis Resefto uccccr m. fub Nini vocabulo.

N/'*« Ba/thaffhr ell natus , unde Joaunei allno mcc- ccuii. inveftitura doiutus, ex quo Ninas hujus nominis III. hcccchmk. & rurfus pott novennium fub An- conini nomine aucliorameiito adltriftus. Poft Niunrn ]'>xn>::s lrmcent.ins Beatrici de Aragona innuptus, cut plenum

Digitized by Google .

plenum in fiiii opidis jus, five- gLidi: porcftatem hoi [.

Rex Ferdinandus concetiit . Prodierc ex his Fraa-

sifcus , & Joanntt. Illc Antoniam Aragonam Abul.-e, & Tenenovc Dominam duxit morcm .nullaque reli- £ia piole e vivis abiit; hinc Romani Poniiricis Ipe- ciaii indultu ,Jcannct gloiis Antonie conjux eftectus,

&Tevrenov Marchio evalit , Sicilie Tal.ifli- Abol? ? 8i filius qtii archa effullit.His Carolus obtigit , primus Cajh-i Vctcrani Princeps mdxliv. Philippi II. Regis

beneficio eft di£lus , fummtfque muniis ac digtiita- tilius perfuti&us, M-igitus Sicuiut appellari meruit.

Hujus fucccfiores de Abola loquens reddidi . Hodtc_. Fabrttius Pignatellus Princeps audit, cujus eft uxor 'Conitantia Medici ex Pnncipibus Oftaiaili. Pioximis elaplis annis Fabritius cum Coiiftantia aliquandoGj- j:ri V:n-ani fedem ftatuit, bono fubditorum profpe* xit,ac rcbus fuis fimul coufuliiit. Vctcris optdi per- ftanr reliquia: a tcceiui haud procul; ferunt auteiftj

vulgoida Veteranis Komanis militibus conditum fii- quas ilie ,quibns vacuio a militia dabatur, & terrie , colerenr ,dcfiguabaiirur , unde deinceps nometi obti- ruit. £it Cujicllum V-ttrttnum latitud: grad xxxvii. jliv. Inngirudinis xsivl. xxtu. CASTRUM ENT£LLINUM Arerlo CafteJIum

Veteranuni , de quo inox acluni CA5TRUM PHJUPPI Cpidulum in ag ro Libi- gini,ouod circa annum udljxxiv, Stcphanus Mtr.rt- goiis Mi-ihymnx JJucis Sicibat Proregii a fccreris ila- iL.',?c Rcgii -fr.-rii fubinde Magiftcr condiditjDu- cs'uj autcni ikulo Vincentius Cigala anuo koc«xv. > ai it , ci-< locum in Rcgni f-ublico coufilio ix.tnter Ducw rbr-nult. Opidi Parochia B. Viigini de Rofc.

fio f-icra pcr Aichipreibyterum adioiuiiliatiir , qui

Digitized by Google aliis 1 1. Eccleliis minoribus ctiam praeft . Pars eft

Agrigenrinae DicecefisoV Narenfis Comarchia; , fedetque in plano tumulo ad ortum aeftivum circa e;uf- dcm Nari hybernum occafum, Oc dexteram cognominii

fluminis ripam , cum Dyoafla palatio in ora occidua,

reflis , atnplifque viis defcriptutn . Laribua ex Pirro 110. opidanis 7S4. fed ck Regiis libris de annoimc- ui..br; iticol/s 11 16. conftabat, qui nollro hoc feculo S68. in laribus 246. 6c noviffime ioh. computantur.Juris erat Libiginis Pini di Mantaperto ,fivc Jacobi circa uccccvm; cui&Coraeta feudi medii por-

tioobnoxia diqitur in Cenfu . Vendidit Pinus Vtnuts de 'Brando Agrigentino mcccckv ;cujus proneptis Con- fiantia mcccclxxxi. nup/it Giorlando de Porto, eique Libiginim cum adnexis,uci hires pro dote affignavit.Ex Giorlandi nepotibus poft elapfum peue f£ciL-

Jum Stepbanm ,de quo dixi emit , opidumque confti. tuit.Dufla hic in uxorem Francilca Landolina aliit

auftus eft bonis , Sc Miebaekm cum ilia fufcepir. Vi- eecomrtis Cigaia fororem fibi Micbael defponfavit & leviro opidi clientclam attribuit, qui Philippi 111. Re- gis lireris Cafiri Pbiiippi Dux re nunciatur. Ab cujus morte Mauritius ex forore nepos, & Michaelis iilius obtinuit .Hic cum Margnrita Montaperto Dominieum-t

procreavit . Ex quo & Melchiora Montaperto Mauri-

litis II. &Jofepbitt prodiere . Improles ille florenti statc raptus, fratri locum ceffit, Hyppolita; Valguamerse MDcxcviit. ad;unflo, unde Dominicus, Dui anno hdccxl. confirmatus.Ex.prima uxore Catharinade Fa- rina iiullam Dominieut renlic prolem, ex fecunda vero Felice Paterno ex Hifcaris Principibus, Mariannanf

JefipbumSeJoannem habuic , obiere hi infantia; ad- "huc annos nondum egreffi; Marianna idcirco vivit hodie Caftriphilippi Dux, ctMontisregalis opiduli Dorai-

Digitized by Google . ,

C A i7 6 Dominal Ejurdem eft pene latitudinis cum CanHieat- tino.z quo paiT: m. diitat in occal'u,D ; longituJiiie ve- to grad; xxsv 1 1. xxv. artingit CASTRUM NOVUM Regii juris opidom me- Dioeceiis, Comaichig diterraneum , Agrigentine & ca-

put , fub fc habens noven alia Dynaltis obnoxia.publicis in libris Civitatis Fidelifiima: nomine diftinflunij

Arcem pro tclfera habens , e cujus pinnij Aqtiih co- ronata evohre veluti videtur, in Kegni denique Con- (illolocum habcns xxxv. arduas inter rupes fub ingenti

molc iitum , meridiem & ortum rcfpicit . Supn moleto perftarites ruinx,ibi olim ftetiite moitalcs clarillime

ollendunt , nomen idclrco Nsvum.ati recentis aidifi-

tiiiudiciutn eflet , retulit; fed vetui origo omuinoin-

certa . Pi-oferunt Gualterius & Cijetanus cx albo mar-

more rabdlam in hodierna; majoris Ecclcfi* f" Ao hec

habentem : H'c Rcqmeftit i" Pate PtatidiaVnhcra Qie Vixit Ann: Pt. M. xxxv. P.C. Safilii V. C. Per inditime Qtinrto Anno xxc. Qnod epit.tphium fuiflc

fcriptum, ait Gunlterlu*:, poft Confuhtum, liilll i iiu!:

iv. qu x incidit in Clirilli Annum dl%v i. Cajetamis iii fcribit Animad: Annits xxxv. , poft C«nfiilotum 'Bafiiii Ind: iv.erat annus Chrilti dlxx. lmper: Jurlini Junio- fis vii. Atenim non advertit vir doftus notas illas sxxv.anlios indicare.tjuos pltis minus Placldia vixit,

ron autem annos a Coiifuhru Bafilii . Di*erat porro

deantiquo Cafriiimi conditu ; Vetuftte CiviUtix no-

«cn ii:conipertum (ibi cJTe , fcd fuadere antiquitatem ruina;, ui bis l. & rudera veteris everfe , qua: in monte

fupra Cofirumnofum fpeaantur . i i.Gigante* magni- iffi.qus in plerifque nrhij k :* imagines Grsco more,qu( teL-tLJV iu adtuai aulicjuaimij paiietinjs, ut inEcclefu S. Gcorgii

Digitized by Google S.Georgii in monte.St S. li.ililii de Melia. Specla- tur etiain Biptiiterium antiquusn GrjLiorum moie iu imo pcrforatu n, unde a..ju?, pL-racio li.iptifinjte, fiftiila emittcbintuv lv. Lapiies, ! fl-i-i[;tio icf"|Ur_- cum Gr:cg

: tum Litina&-'. £\- 7 1. tonjlat (hisattm , cai xo- mcn bsc tonp-.jlite Ci/fr/t^i n-A-t >.; (iKriilam arttiqttis tempsribns Cbrifuumj\,-ic i/i/.i.nti; ir„b»tam , fitiffe. Hinc ipfini vemfhtem Pirvu-; Muuafturio S. Balilii de Melia 1 1 1. pJii; m. afa urbe diifro crucre pergit, cu/usjam Cij.*tJiuis m.-minit. Njm maU.i antiquius ante Sarr.ice iow.1 fuiiL' cic:iobiu;n eonit.it ,ouod B. Vitjlis Ab!)ji,ej'nF[ua difcipulus Elias.civef Coflri- nivcitfet incoluu fu.i iiabi.ii.i;u:it. f-lorcb.int quippc illi vex-i n:i bti.: Siciliim Sirraccnis.

Hos porro opiJu 11 d.k-vilTe rcfrunf, quod Roge- rius Cumci loco apriori, fub i inpcndciitL- dclcitn, fed nrdui niliitoninus aJfccnfus , inftauravit . Ejufdem Roj-crii opus Ari fuit ,qu~ toti npido d.iminatur, uti

&i'i i:;ccp* f:L!M 15 ililic.i qu.i m S. M.iric , Je Aadien- tia diciun fub Viniiitiinifliis opLIi Do:ni i;is, Prri Us vulgavit . ied & Minfi\"..'us f .Uro uonr;inus anno mcc- clmv. prope Jrcem magiiilicciitioreni eamdem jullit, ac S. Georgiu M.irtyri, pe rtis fue fpCcUIi fatrono ficram.uti antique tribis i r.lci i ptio docer , volurt . De longe noliili fubindc templo m.iKrmo moliendo fubSS. Triuiratis cive.s aufpiciis cnf.it.iruut , hrevique ad onV

nem elegantiam novum estruxere , ciica elapfi feculi medium, cui Archipresbyter cu n aliis ex Clero, cele- brandis Divinis o:H:ii; iiivn .i.-ni, p;-£e'l,ac feidecim ali is minoics £ccl-*!i.is ad ninillr.u , qu.is inrerS.Ro- filic Virfjinis peculiari a civibus cultu honoran: ef- fiilge:. Mi orum iufuper Convcntuulium coenobium,

li i OiBb-yii Je Aure.i b'.T ! itatc fninl.itiim .ib.mno «c- «scv i. iu S. Rocclii nd jjlTu n l.ipidis a pomoei-io coa. Toin. Jf. Z luit.

Digitized by Google «7? C A luit , quod intn murot hodie S. Francifci titulum refert. Primam in Siciliam C.ipuccinoru.n colonia >n->, authore Bernardino Georgio ejufdem ordinis vir,- fin- ctimonia chrittimo ,CiJiri'Jni deduilim.S. Nicolai «d primum lapidem Jocum occupalfe itDxxxtn. prodit fcquentis laudatus Pirrus , fed eo reliftu , fsculi anno xxv, autiqulftimam S, M.u-i^ de B.iitiej.rii rjdem ab ar-

ce haud procul fr.iircs o^^ii^.ijuiu . Cir.n^Iit; dudum inS.Simonis, fnli cxitum ftculi %v. degebiiu', fed re- Chuiir.i ceJTcre .Monialium , vuli;o Abb.itu Migna , Be:iediaina: regula; ad adem S. Antonii Abb: circiu..

ol i jntaleni irjidi oram ante annum mdikxx. perftabint, icos ad S.Cathirins tranfhta, utriuf jue titularis rc-

tcnto nomine , opidi decorom aujent. Scd Sc pjrva jr.icii.is Abbatia S. A :;at:i-£ titulo , pircntibus orbius ab anno ndov. excipit. Dotnus dcmum Hofpitalis & Mons Pi^tatis .id pauperum egrorum & peregrinoruta

levamen , civtum religionem co-nmendint. Antiquif- fimas Equitum Theutonico.u.ii P/'ge:p: vr;K S. Mari^

de Miraculis , qui e\tit,*c S. Andrej extra mcenia,

cujus proltratum eft templun , ex mcmbris Panormi- tani Manlionis,in hujus notitia memorat Mongito-

re . Monafterium Baiilianuin , dc quo nonuulla di.fi,

fub S n-racenis collapfum , iis ctnctis ab Jaymo dej Mil.uio Benedtctinis Monachis de Balnciria in Ca-

labria attributum fuit , cujus EccLfia S. Bafilio facra,

Mtlta , de ab agro , ubi condita , dicebatur , acplura. vetuftatis monumctita fcrvabar. Aliud dcnique & no bilc eemplnm erat.S.Petro ficrum , in quo mccc-ci. die*..|ulii Primor^Sicdi advcrfus M.i.ii.m.n Regem comitia cocgere . Id fuifle arbitracur Pirms S.Pt- tri in CjJlronoM , qu=d Rogerius de B.rnavilla, ejufque uxor

Digitized by Google .

C A i 79 Rogerii Comitis litcris de anno mxciv. eruitur, ubi quounnis feftum cum nucidinis celebratur Varia Calirinosii forttma ex Dynailis, qiiibus fuie obnoxium , elucer . Rogerius enira Comcs, mox ut reftituit", illud Ro/crh d: '£er',:isi/ia inter fuos equitl nobiliflimo,ac ftrenuo in clientelam dedit.Ejus fuic uxor Eliufa Serlonis filia , Comitifjue proneptis .Fe- rnnt tamen alii Serloni cnni Jer.it Cijirnm novum a Rogerio attributum, Eliuf; rili:; fubin.ie ceftifle, cujus jure 'Bernavilkm accepit. Eii'ifk L !i'g;,io nati

funt RaynaJJus , & Rocca , iile improles vita exceflit, Roccam Hugoni t!e Creone Rogerius idem Comes defpondit;at Csjlru nKwuui forulic lihi refervavit; Manfredi enim niuniiicentia CuiHela.-n V,;itr,if,:iilius circa anuum mccl*. elt aiTecutus, cufus h^res Lu-

ciaius fuit, a Pino mcinoiMtus . Sub Friderico W.Con.

redtis de Aurcr. J.ii.ul-i .fis, Sitilie Aicliital.ifius Cajlri-

novi Doir.inus dicebatur ; & in Cenfu ejufiem Rei;is

Rafbeel Comnds iilius venit , cui OBobonus fucccflit. Hujus contumacia Rex Fridericus ]I1. ad fe opidum

revocavit , inox vero Aienfredo de C.aromaise attribuit hccclxxiv. B/afcus Alagtna non diu pott obti- r.cit. Ahgonh &c Claromo/slanss a Martino Rege de-

fcientibus , hic Antonso Moncctde , qui SaL-mim. fui juris opidumRegi renmiciivit ,mox Guereo de Que-

ralto fubjecit . Anno mcccxcvih. iu Comitiis Syracu- fanis Cifsfumisoaam inter Demanhles Civitates en u-

meratum invenio . At quuin Auguft? Comitatum Mat- --i thens A-k>H:idi R cuililiet , tiic Calatanixetlam, & C#v,.v,vjj:«.f «rm-fui« illi ob.ioiiu fccit. Malihsns Ga- Jlono filio deligiuvitjQuo (Ine prole defunfto, Guil- lelmus Raymundus Matthaii primogenitui eftaflecutus

hccccxx. . . Verum acceptis florenis xv. u. opidum hic

Tom, II Z 2. refi-

Digitized by Google l8o C A refignavit, quoi dcinceps fub Regi.i poteilate ad hec

ufque rcmpoiM perllitir. . fc:nit quiJem Hhranymus Joppultlt vtua.. & Ci/h-i/uzj ;'ii,icep< c.t diclu'; fed

corrogata pecunia, per cives poft bieiinium , folutoque

Hiiroiymo pretio , irrita vcnditio decUralUr . Cenfi fuilt fub Carolo V. Caflrinovi lares 9;?. civcs anno udxcv. uti ilegii h.ibeut libri 345/1. Sub Philippo IV foci incolj iB. fed e.t Pirro fiib idem rermej

lares liS.j. inc;>! ' o.S'4. co:]i!'UMi)Jt!tur tempus : 5 . Sub Vidtorio Amedco Lres 979. opidani J79 1. tioviliiatc 4(5f. Magiftratum Decuriones iv. Syndicus , & Cri-

minum Queltor conftituunt. Urbma Militia , Equi- tes Lienipe v. peJitci tvi. A;;n;;.:ri:i[io Prr/feiSo fubJe-

batitur . Ager ,m j.:!;lli:»u> & lixciLiiJn? lii^e! copioljs,

& optima pabut.i porrigit ; Vino , oleo , melie , frufti-

bus cotouos dit.it . Mineras ingenres rlavi marmoris

Iiabet ; tioJe coIumiiaru:ii moles enormes ad Regium Cafertj palatium concinnandum eduft;. Seriem illurnun civiu.uS. Vlulis" Abbas ducir, qui Sarrjcenis inful.im ii-.vade:itibus, in Calabriam e Monafterio Agyrenil, ubi viri.m profeifijs mooafticam, aliquindo fioct.iiTime vinerat, fcccilit, diveilif iucj

!'L:ii>.ir,uii fiie per.tgratis locis , miviumenci ubhue reliquit,t.indem-ruc in Moiuftcrio S. Adriaui a fc coil- ftructo, Abbatis niu iere pci-fuiiilus, indead aliu J pro-

pe Rapolfeiti digL-elliLi, fjivftiilTi-no fiae quievit . Suci-

uin habuit , & dircipulura Ei. Eliam fritrrs filium, qui ipfe & vite iutiocettria , jfifjuc vircurlbm pttruu n eor.-.hrit;, fiafliim quo pe vir; cxicum fjrtitu! ell. l-lo-

rueranr circi uc;iim, jonitiii , quoru 11 fiftus dies a dvibus i\. Marlii dic fnlicmiii riru ce!ebr.i!ur. I.i— Sicula Biblior: Siculh ScriptJribu! aLTcflfer.tUr B.ir- tholomeus Comandus Ctiftrixovinjis ex Miuoribus Con- ventuaiibm

Digitized by Google . .

C A )8i vetituilibuJ Magilter,qui Romt: Sacras & NaturaleJ Scientias, n,-c non Ecclefie. Canoties publicc cll in- terprctatus;&B.ifilica: S5. xrr. Apoliolorum perpetutis Parochus fulfit,.icHieronymus Traina Minor Capuc- cinus fcrventifilmus Dei preco, c*iniiuP[ue Thcologus. CATANI Ca&le JurM Joannis dc Lochira. fiib Friderico 11. CATHAL Cafale iuRojerii Comitis di;-].>:Tute

anno mxcui. mcmoiMtu.u. !r. p,-.pri:tau , Domim Gi,rlaii:!: Epifitpi A^ri.^;.:ii:i ,& atiortlm f.lt i'tm £?;/:;!!>. :t/ ::! C::l:i!c Ctiiia! cu,>: ccnttim villavil.

Auuj Rizcllurn k«.r, Catbo . Idcm Ri-crius Syrjcu- Urb.mill. li- Etn; Parochie fines dcfcribens , uti in tcris legitur, hjbet: A Cafiro Linipndoi :<:fi: adf.it. men Salfum&c. A Syracufa ufiquc ad Cftrnr.i l.iir,- pimhi Catba, ubi ctepit dhifto. £t alibid- , f[Wid cfl

Jlrnm Limpiadoi , quod cfl Licata S. CATHALDl Amnis iu littorc finus Cilkll! maris occiduo oftrum habet. Vidc pJocilla S.CATHALDUS Opidum, Marchionitus ccflcr.!

fii^em habuit,in agro circ* Calatanixeftam a Ftti- »/.-.<: Salfi appellato,qu6,i Himera Meridiorialr , a-

Jio vocibulo : FU.nin: Sitf.- allimur . Nomcn a S. Ca- thaldo Tarentino Epifcopo invcnit, cu/tis fervat ofli- lidtttjiie in folo leviter decliviad um fr.i^mcnta , me-

riciii::ii , & oi-tum , rcttis viis,& ampJis d i(iinflum_i. Majnr iicclcfiii & parochijiis Deipare. fiiie l.ibe con- cepto f.LCf.i, pciv: in ccinni, p.tucis ab hitic fumma ma- i^iiiiccnti.t cx;rutt.i , 11'ulccim S ,i c,-rdotu,ii collcgio , fub Arcliiprcsbytcro dccoiMM fulget , cui feptem alie minorts fiibordinatitur. S. Mirwdc Mcrccdc (i-atribus fatis ampium , d;ccuftiue Cotnobium , ubi tyroucs ad

Digitized by Google >Si C A profeflionem cmitteudam educineur, nec uon Capuc- cinis noftro hac fecula locum M\-'tb\xhJ ifi/i Gnllmi

Dynafta , cu/us opera opidum ekgintifiimo itifuper palatio iniVuilum, incrementa fufcepic .Sub-^t Epi- fcopo Agrigentino, qui fuas io ea curas Vicario com- mittiti cenfemr in CoLmrchia Calaeaxibettenli , ac per Magifiraiusa Mirchione defiguatos adminiftratur; Profert hic iti Comitiis votum xxix. ->;iu iktque mero& mixto , uti dici foiet, impcrio . 1'iinms opidi cenfus anno MQCi.ii.fuit Ijrium 373. incuhrum 1366. Hujus faculi anno xm. lai ium 974. aliimarum 1659. ac in ultima 4794. /Iger frumenti, & frugum ferax.

Ex Maria de Gregorio filii um , Jofcphum , & Nicokum

Digitijed by Google .

C A 183 diftus.S. Antonii Panormi prioium Paroehns.de r

1; .»;[.;:!() filium accquilivit VtBortunt, S. Ca/.OtiJj M.ir- cliionis titulo decoratum, Hippolytg de Gruaconju- gem.ei qua prole auftus, cum patre vivit. Latitudo eft grad: xxxvn. xxvu. Longitudo xxxvii. xxxv. S. CATHARINA Opidum in Comarchi.i Cala- taxibettae ,& Agrigentina diceceli , in e_quo folo ad ortum&meridiem fitum, amplj via,cui rc£l; minores refpondcnt ,di(linguitur , cujus /acU funt funda- ii]en-.,i Juiii Gfi'1'j'di opera,circa clapll fi^culi initi- in um, agro Rsficallo , vulgo Ri/icbidia. Servac hic

Arcis adhuc veftigia 1 pali: h. ab opido r. , qu£ rupibus olim impofita . Parochiaiis ^des li. Marif Imma- culjte. Conceptionis hndie , led novam moliri fub An- nunciatse Virginis titulo cogicant opidani . Male Pir- rus haiic S. Cataldo ficram evulgat. Dynaftj domu» decentiilima efl; Minores alie Ecclefi; v.enumerantur. Pncipui Pjtrona S. Catharina V. & M. qu* nometi attvibuit , quamvis aurhor Julius frmilia: fuae vocabulum opido primum appinxerit , & Grimaldum appel- larit. In Cenfu Fridenci 11. de anno mccc**. Rifialla & Cipunif feuda Manfrcdus dc Clartmontc pollidebar, qui &rurfiii Ri/galfc StFibzvix Dominus iuidem vulgatur.

~~Digitized by Google iB4 C A gaturjSita porro in Ttniwcru" C flri Ji.-n:nis dicun-~~

tur . 1 11 Marriui I. Rcgciio mccccviii. in o-km EnnenG territoriu Ani'j>;hi„, dc Mid;tia pro uxorc FeudurrLj Kifealic obs.oxium habeic ; & fa CaljtaxibettiB ter- tiiorio kijiiallit: feudum id Antwium Fcrrer fpefta- i'e invenio . Jttiitis ciietcro Gri^aid-is A'ijiciti:,c agro. prserat mijc i . Cdjiis lilius Peirus Aid.-cai Piiilippi iv. yr\\ ili'L,;, '> .V. (.'.'."/«;/ Priucvps Jimi) vocx-sv. renunciatur."'E* eo & Mai ia Grimaldi Fi.ilinis Dmiiiiiu J«//ai //. rjui dufU in uxorem Agatha Bononia Pc- irum Ai-iiiraii! II. mundo dcdit . Opidum Iiic Scipio- tii Colione AlcJroiin: Marchioni, liavufi iiibindc Co- oiiti , ncct. aureis jcctpcrs , iinr.o ejLKiciii lieculi l«i, vendidit rjui ad fuos tranfinifit , , de quibus ali!ii.£r- Jicalix iiiliilomiuiisjura,&; Piincipatus titulum Pcirus

Andrcui retinuir , uti & tilius Ju/ini narus ex y£mili.i C.iiicilo iliius conjugc- . lixcepii hunc Pctrtts Att- drtas ///. qui mox vita luuilu' , foroi i sE-nilie haf- reditatem relic|iiit , Diducs Jardiaa S.Nyrphj' Mar- cliioni (k fpimf.ita' . Auno «dlii, coufi. hit cpi fum_j

1 391. incnlis irjii.frd cx Pirro 360. foci , i ii.oiifjue 7ay. facuJi l.u.us anno mi. lar: 4S4. anim-; 1952. re- cemer 209:. comput.iuiur . Sedct S. Cithirin;. Dyiia- fta inier li.irones loco lkvii. gladii poieftate IVuitur, piovenrus pingucfiuc cx aoiis ooiligit , <] ui JVu<;urn_. ditiiTmi,heibis frequentK ,colonorum iiiditftria reP pondent. Longimdo grad: xxx vn. xl. Laritudo mvn.

XXIV 1 r. CATHOLJCA OpiJum recens, fed copiofurrt, Comarclire & dioecefn Agi i^colini finibus concluliim.' Triliuerjt FriJfrkiis Ci.fir Si.ilij; Rex P.mormitinaj Eccltliii Cafalia Piuiunt 6- Cijicdis ctnt oinrsthtis te- nimtntis fitis,tx literis Paninaii datis menfe Ociobri MC-

~~Digitizeu1 by Google .~~

~~C A iSj nccxi. Hee juxta Pirruvn de Platasis & Plataaeliii~~

~~fiibinie funt appeiljta , & ab ArdiirpiTcopis Panor- mitJiiis fub cetifu atinuo variii OyLiailis conccfla Ar.no Iiinc idcxii. Frxncifciu /i/-;r O-Cirillti Sicil- liana: Dominus, ad quem Caljlia~~

~~tiino cerertJ, opiiii Catbviictr , ad Haljci fhminis,~~

~~hodie Phtani finiflram ripam , iur.damuita jecit , eo~~

~~foco , quein />;^::/~~

~~nomiite , iJ Principjtus ritulo doiurctur ab Philippo UI.Rege MDCxx.orrir.ivit.Soium porro l.-niter decli-~~

ve , orturn& mcridicm fpcft.ins , in tmrmlo occupJt , redlii ac l.ltis viis defcnbiriu- cmii Pvindpis fjtis magnifica ardc; majoiemque parochiaiem Eeclcfiam S. Spiritui f.icrjm pciie inceutro magnificentius moliri

~~ccepram habet , fub qua minores dur; alie Archipre-~~

sbytero admimltraiite dcgurit . Pirri icvr. S. Marii; dc Mcrcedc f-rr.tics, quos in tcmplo fub iniinaciiJjte Con- ceptionis tinilo ,ib anno ndxv. Gitkc/icaf co.iiuifie confint, j.-ci'11-ibjnr; hos tjmcn ille memorii l.ipfu prstc-

riit , & Girmeliras prime ftcfui-nnicraiiis iccenfet,in S. AiinunciiiriE H r)c*tvi. poft Ciirmelirjj Conventuales fuff.-ao?, opera& divitiis jMnitt dc 'Bvfco &Cwi//ti, qui dcfeciffe omuino credumiir;coriim qtiippe mrlh extJt memoria. AnûftrneiiresCongreîtioniiS. Adria- niÊremitiin D.jo.innis Biptiftrr. sde extraopidum, ubi pcrveiulfum ell templum S. Mari.-ede Pljtani, in- colutit. Collegium deniquc B. Maris pro puellatum Inftirurione nu-per conftiruitur. Gloriattir Citboliti fubS. [tofjliie Panormitanie Virgi.ih tutela eiTe.Stemma oftentat fuum.tres fcilicec colles fhrnmii e vertice confpicuos , fupra quoj Stellj. L.u-ei Pin-I vtitc mmcr.ibit 6sj. indioenas vero 2599. SeJ iri iiegiis Jibris de aniio Mncur. lar: to-ji. Tmn. I/. A a in-

Digitized by Google 184 C A incolj 4188. cenfebautur . Sub aanu hdccxui. tbci 1407 opidanis computati cutn ^jSS. , qui noviflime 6560. Hfs Magiftrjtum Princeps annuum dcfignat, gladii potcftate gaudcns & lo Comitiis locuoi xhi.occud.wis. ln agro feraciflimo olim S. AUria de Plaiani Ecclc- iia , cujui Cupra rnemini , qua temporum injuria in rui- nai abcunte ,altcra S. M.iria: dc iJ ontc doiiico refercus, eft condita. Pom quippe fuprj Plasaiim amnemnr. circiter paiiiu.ab opido, magnificus dudum liiroi.-b.it,

Claromoiitanis adl^riptus , ex cu^ui v 1 foruicibuH u- nus fupercrat ; undc aliorum molcs qualis elfct , di- g'i;H".-c!).UUi- . Pafcuij idcm ager amplillimis , & pinguibus diitiuguitur, rem pecuiii.im, & armenr.orUnu gregcs augens: vino , mclle, fruiiibus celebratur.

Sed Principum profequar f;riem . Nupfit Jo- anrsa h/ir , unica F-.ineijd proL-s K"».-«/i? £;/cta Mifilmeris Duci, Aurci Vdlcris E juiti, qui pluries Kc- gni x;i. vii-is .icce.ifui, & Pi urmi f rs:.i,- (iiliir, £s his Francifcus Alcanrare Equ„'!,& Sicula: militias Praft- duSjMDCLV.Princeps i-c;iiiiici,iiiii,dii.is culit uxnrcs Mj^- cUlciu-adc flj/iii, M.irciiin.iii Sanit? Crucis HifpJ-

~~iVi.i ;iutis iiii.im , iii:i :n.),' 11 : ThorTufiim Go.nez niff , dc Saiu;..)v.il, Roderici Ducis dc Iiifjnndo Sicilis Pro- vcuf; foi-orem , cim qu.i fofipburji , &Rofilij;n geiiuit.~~

~~IUc Vi.ir.ario Amcdeo dc Sabauiia a cubiculis , K: SS. AnnuncMts Eques claiuit, nulhmque ex binisuxo- ribus Conftaiitia Doria e* Duciuus Tui-%, & Anni~~

Gravina prolem tulit . Rofjlia Plniippo Boii.innoRoc- cairlorlda; Principi adjuncta , Franeifcum 'Bananaitcj^ efl Sofcium habuit filinm , qui & Catholicx Princeps dif-lus wdccis. poftjofeplii avunculi mortem . Aurei Velleris Equitibus & Hifpjniarum M.ignatibus Fran- cifeni adfcriptus; ad ViaoriurjiSabiudicLegitiis, Rcgi :

noftro a Cublculo & C.irolc. v r. Cgflirl ab aulicii intimis c 'ii!l]ii!, pJuriijs l',itri_' pvvtnv, cn::. Kegni viris; Prorcijis demuin Vicavius, aliilijii.: mir.cvibus perfunftus v i x i t ad an anm mdccxxxjv. Ejns fucrcuxoves Ifa- belh-Vlorn] & Atttu Maria Filingcvi.i ,ex qua ulti- iti.i ]-,h ',!hu„i fiifccpit, .JuiUiii- Bi !:,: !ii;c & Griilo conju.^jvrr, Hilpaaiarum Mii^ii.itciii, & ftcgis Cubiculaii-

~~. um, in vivis hodie , pvnic .iuciuin a;',cr,tctn Extcndi- tur ad longitudinis ^i.iiiVn ssxvin. CaiitlicaSm.t.'*.-~~

~~vii. xxx. latitudinis . Dc collc cidcm piosimomulta~~

~~ferunrur , alibi cJciminanda .~~

CAULOMA OpidLim iilim Sicilia: . Stephanus Cuihniu ':pi, ;:,: /':./;>; tf: j. a!i:id Siciiiic: Opiiln- nus Indi Ct;>Unic.-es, ;tttr,: „:r:>:fi>,!!:brt< atiprr inflUulis M.l\ xc i. fi::Ci;;:f-i:in!:i: \w.it. /';/,':/;/. ':in-

~~r .';./'j- :;:'; 'j>: ::titi nis Mxr. CW/-;- . xxi. C i ; cx Ciuverio Igcus eft, ubi CittadcHaytofe Aydonnm; fcd Torno I.dixi in- congmc ibi eatn itationem reponi, arcuead Cspczti-~~

~~>:t,,>; inagra Camopctro ex Pacio finrui dcbere af- fcrui.P.iil.ifopIiiana haud procul a Pl.itia itetifiede-~~

monftravi . Caukniam hinc Stephaui, qure & Calltini- sna Aritonini , Incaut nonnulli -id Fcrraprctiam a__> Platia. iicrn pall.-M. xv.ciicitcr dilliram , qtiod proce- dtr; rcm.mct eniin ad dcxt.i.im itcr h::_entitius Agvi- tcfle peiirum , & imervalli numerns , qui eodern CIu- voiio iiiinime vidcriiv coivupnjs, <.[inr..e iioucongrB- it.PoIt Himei-.m isz :: i; Tncvidiou.ilem , feu Salfurru flurnen , circa lines V.iili? hnjis M .iz.ivcnfis , videtur locanda Ctrt/onia mcdia inter Platiam & Agrrgentum:, fcd fitus cil omnino incertu.. CELLARIA Cafaleprope Mazaram, quod Guil- I.i.-.u. M.:lco..vciiant Sicilia. Talafliarcha cura uxore Tm. II. A a a fua

~~Digitized iiy Google ,~~

~~iS! C E fua Margaritha Hofpitali S. Joannis Mefianenfi antio vccin.concellic. E/l -W/f , inquit Pirrus Not; Prior:~~

~~Men:brti>,s . MeiTin: /i.-.-e Granfsa Cimmende Marfa- lenfis~~

CENA Opidutn vetus.ubi Siculiaiia xvut. palT: w.ab Agrigento, uti Cluverius ex Antonini Itineta- rio per maritimas itationes cruit.En illud: Agrigtn- to Cenai xvm. AUava x:t. AJ Aquasxw. ChivWii verbi func : Faze/las Sieiilijn.i u 0;iidu:ii a Frid-rrio

Ciarci;rJn;ai:>i cin.ii;:!;: • /hij- ,-jJis , a: Eg> abo irt- fi-istratslm, fine rcTitunim , ;.«s bc/h dUSrn-iu.it fi- rtt , crediderins. Certe multis feculis tintt iflum Fri- i:r':ct::i;,'.p':d-. t h-jC fi::i appUia: n ,? fsis Cena. Et piulio infra: Ab Agri^nii acr>, ad d::i:r;s ips d.i/uni Siosiirs- nam xvm. cnnpstsantur ca ititierc millta, undi hi •jje C:r.r-,; iUn.ii Antrjnini m:tni ,'Usif..,:i im/icii !sq:>c:. CERDA Viculus fuudvetcris liindJtionis, Mar- chtoiutus litulo.ad prnclaram S. Sceptwtii gentctiu

rpcftins ; aliter Tabemanova . Occurrit it^-j- "habtint:- bu- P.inor.num inter C.tlatavulturu.n , & Thermas i i platiu iiilo pattllo antc Eluminis Totti trajefturii; ILi Hotis hpidcusa Meretrice app.-ILitus, qui hodie tmllius

~~cilur.i t [iinge euim a publica abeit vij .Parstcia opiduli Djip.ire fttb Immaculaci Conceptus nomine fa-~~

crj.Dynafta: domtis deccntiifimi ; lares xvi.excenfit MCOSiii. incoia JJi. A^.v Cs/c-if: ii-j;iiiiie ivtiic , ssbi CaU.i ("edet; jus iti eo olim fuit GUiherto C-me/us Colefani Comiti; inde Lucianin Vi;:i;iU:>iU!i:,s Cttlri-

novi Dominus tenuit ; unde ad Sardi gentem perve- mz.Atttamu! quippc Sardi emit mcccci.vii.6c Sal- vatori lilio reliquic,qui congregandi homines aCa- rolo V. Cefirc factlltJtem obtinuit mdxxv i. Hjbuit, fo- Iuto 'Bvrdit ^tsua,Jtfipb Sanlit Siephano & Cerda

Digitized by Google C E iS$ aaifi- Fontans Murata: & VallifioiigiE Dominus , qui cium promovit mdclvi. Sc Cerit Marchlo Philippi iv diplomate poil r.iennium evafit.Ex co Sc Jnfcphq B-r- tol.i AUxixs mdclxsiv. Dynafiias afiecuriis, qui oiraj

~~Anronia Nocarb.molo jofepbum yenuit . Vivit hic Re-~~

~~giit; militii Tribunus, Arcifque Molis Panormiraiia: Praifctiii!, coijjunclufque facrisvinculis Eleonortj Van-~~

~~ni Akxism filium c:< ei fufcepit . Gaudet g!adii pote{hte,& inReg:.i poftremo Confitio woccuv.votum~~

protnlit . Calmftt falum fecundum, fed colles, vailcf- que fi-equeutes feuduin o ccnpa;;c, colonorum induftria frugibus ctiam teraces. CEPHALA Arsc edita rtipis fupcrcllio inlicreiis, rjuij undique pr^cifa,ad vi. m. paff; circa radlces per circuitum patens ,aditum in feptentrioncs & occideutem,arduum habet.Nomen ex Fazclli mente a Sar-

~~arcenis appiflum ; fed ex Caietauo Gra;cu:n eft ; nam KEtpAAlS Cnptit, & relerre Copat rupes vidctur, ubi~~

~~iu acutum defitiit cliviim arci fuppolitum , ab ora_j~~

~~atiftrina , vel manime confpeita. Paropum i!ii vetus~~

~~opidum ftetifie nonnulli cradunc , quibus Cluvcrius rcfragatur; hinc aiiti Paropum locatum inferius o-~~

flcndam . Arcis frons prrccipua ad meridiem & or- tnm vergit , «dificium multiplici concamerationc af- furgir. Porta & atrii muri videntur muuiti, & incra mu- rosEcdelia. Occulra in ipfa rupe excifa eftfcala, unde ad radtccs ufque defcenfiis , eo loci, ubi Thermalesa-

~~<\uq, alibi defcripte proma nant . Hodie opidulumcon- tii cceptum ad occiduas o ras & feptentrionales cum-> parscia Agrigeiiti.to Epi fcopo fubjctla. Abeftportp~~

~~Cepbula ab urbe Metropol i paff: h. xx. iu auftrum.Du- catus teffera infiguitur; li cet olim illius Domini Ba- roiics diccreiitiir, ac es pr acipuis infuke dlent; gladii~~

~~DigitizedbyGoogle .~~

~~100 C E poteftate gitident,» rjuo agro fi-u^i:~~

~~bano II.Rom:?,~~

~~Ctphala CUM c~~

~~EccfcffaS. Maris illa fiibS.Laurc lis in agro Oy* *vo, Re£tor era~~

~~literis coofirsnaiite «uuoramermini Joa noram~~

Digilized by Google noram Claromonte Manfredi filiam . CameratieC*; rnes,Rcgiii Prfefes fub Aiphonfo, a Jiifque muneribui cl;iruir;Primogetiitum Fridericum CarncratE, akerum fibi cogiiorninem filium Joanncm Ccphahe Dominum jnoriens dixtt mccccliii. Cui Ilne prole decedeuti Miir- fredu! fratcr iucircifir; iindc Fridirica, jure uxoris Gi- billina; Dominusjcx qno Joannes Mwfrtdm Fride- rici getntor. Hujirs filii Catauam fc receperunt, ipfe apud Piitas vivere d,-Iiic mdxxi h. Francifcus £710- nius exindc CiphaU Biro evafic, qui Sc Marinei proximi opiduli Cames cr.i:, fiiiumquc Gilibcrt.im h.tbuit.£x eo aJ ^nt-m Ju £;,fc.b'j dcvenilfe trrdu.i'; (ed anno uaxni.jacjb^ Scanuth obuoxium Ccpbaltc agrum invetiio . Jacobum cxcepit Aiqyfiai; cujus haredes pio Operi in S. Urfuls .td purgantium manium levanieri Panormi inltiiuto legarunt. Operis Redlores mdcxx. fiiculai Di.ina vendiderunc . Huuc GuUltlmm filiui excepir.Ex quo & Agatha Colnago Nicolaus primuj Cc:-hitl£ l>::\ Caroli II. priv iicgin ni>;i.nitv. appcliatus . Hic cum Antonia 1'arifia Mhhaclem gcuuit; zEmili; CutJL- conjugem ; unde /cyfyi Nieolaui, ha-

die iu vivis .igcns , Btni.iucm-il cti.un Mjrchio , Aca- demia Agricultorum nuper Panormi inftittits, Mece- nas,quibus amplum, eleganfque viridarium extra portam de Caltro.ad erudicas cxercitationes aperuit ab aniio mdccuv. Ejus cll uxor Felicitas Pilo& Taffis, cx qua prolem fufcepit . Ideiu novi opiduli authot

~~dum hsc fti-iiij, lioniitK^ congregat : Gradum latitu- nis xxxv s 11.11011 exccdit&xxxvii. xxvi. longittidi-~~

~~CETARIA Opidum vetus raaritimum , a Ptole-~~

~~msco inter Bathym fluviam , hodie Jatim, & Panor-~~

~~imim ponitur ;pu:au£q-.ie idcirco nonn ulli , ibi iletifTe~~

~~Digilized by Google .~~

prope litrui.quod colli fubell.ubi ox l-.izc-Ifo Elviua ftetit, & hodic vul^i vocabulo Pak&.-tn dichur,iubi< enim veteris li.ibirtttioiHS veftipia . Cluvcriti-; tnicii, qui ad P.ihin itam Paithenicum ft.ituit, uti vidci-.imns,

J I-;i7.d!o ;ii.lli::rjtn Cnr.ylim iriter .SL ^^ii,e i;oriun), vulgo Caftcilum Maris, & S. Viti Priimo-.toriuiii locail- d.tin ccnf:t,ubi antiqui opidi man ilcii.'liiiiu ;i[-p::re»t v::iri:;i i,cu.n turri fpcctlla ab viciuis pupiitis dc Jfff- pellu .tpjidhta . Hic quippe magna cupi.i cetK, fell thv.tn.tii i:; pr.-d.i ir> ii.iutr; veniuiit, & firc cunrfiutitur, iitidc ulim noiucii Romailij Latina fiiijjm hnpo- fitum . Flinio Cilarii mcmoratitur populi a Ce/arin.

CHlDiA Csfale vetus jacens hodie ; fed ejus iu 351-0 Cijh-ir/m Tbei-irijr-, vallc iutLTmcdi.i pult Suteuni, jurrc>tit,de quo atlum. S. CHIUSTINA Opiduritm nov iffima: ongini*, dccurremis rcilicet fecuii, in Panorm it.ini dirioric,& hiiiJ dioeceli, ?.b C:ifili Grjcorum Inud procul . Rituiti Gracui; f^rvant iucakr. Par^eia S. Virgini co~oomini facra cft . CIAMBRE S.MarieMonafterium in afpcrrimoe-

: '£''.;/', juf ie noiO ;ii-. coil^, ;i opido h.iud prucul,qUod AndreasGuardjbnxo- nobilis Pauormitanus Monacbi* S. Bcnediaieprosimo Mtmafterio evootis attributr, amio „ceccx. ibi Joinn;s Sencfius a D. Angero &er> roano fratrc S. Martini funditore Abhjs conftitBtus, aliijua ii.iu vi*it;N'ec (0113; iiiter dYimeta, qiicn_-i.("::«e Julianus Mjyalis vitam qooqnc rolitariam duxit.In- ii.^.i^ ii-jiirquer rulciigiin Mon.tchtiv , ;i !iter Meriimu

Coccjjus , Poeu iii-eoidillltius , ibi diverfatus, muf« indullit, loeumquc fiiis verfibns cciebravir. Aque apud agruin Cijx.ire Q>rhelU;n fihi tares , diurerici , purgandi vira h.ibentcs , memorantur CIAN-

~~Digitized by Cooglc ,~~

CIANCIANA Opidulum, S. Antcninui i\\o vo- oliro cabulo, & Chir.canii , Principatus inllgnibus ab anno mdclxxv r t. auftum , ad finiltr.im Mayhafoli amnis, Atb;, feu AHav? ripim , fub arce Pctrc. Amici, ubi

~~A !.'\:u Jri.i , ad aulirnm fedet , natalefque poll elapfi feculi medium recognofcic , Didaci Joppoii opera-j~~

~~C/««/w feudi Domini , & S. Antoaini Ducis. Paro- chialis Ecdefia SS. 'TriniMti nuucupau, ac facra-.~~

~~Purgantium manium xdes , fub Archipresbyteri cura~~

in Agrigentin.t diceceli dcgunt . Incolarum Patronus S. Antoninus, cujus bafilica Minorutii de Reformatione Conventus adha;ret tiiiperinftitutus. Primus opidi cenfus in Regiis libris anno mdccxi i i.lares 6j!f. municipes 2301, cxhibuit, qui hodie 2.874. numerautur.

Cbincana iri Cameiat^ territorio Cafale juris "Bartho- iowei dc Brundufta civts Catanenfis Fridetico H.Rc- gni potente, fuille invenio; fub Martino vero Bcrcn- garim ii Orioia obtincb.it . Anno mdclxvi. ab Hhrc- nyma Fieorra cmit feudu Didactis JippulmS. Antoni- ni Dux,Regii yErarii Prtrfes Magirtrt juititiarii , locu temens, Supretni demum lftili$ Conlilii Regens, ex quo & Sigifmunda de Onofrio Antonius pr tiam claruit . Ejus fuit uxor Antonia Gianguercia, unde Pclriii . E* eo & Agatha Spatafura Aniwinut, Lu- dovkut& Didacut. Obiit ille finc filiis. AJter Hif- paniarum Magnatibns accenfus , in Catholid Regi» cxercitu Equitum Tribunns , ftrcnne contra M.turos fub Orano decertans, hdccxxmi. occubuir. Didacus dufta in uxorem IfibelU Pefcatore, quam libi Ludo- nicut a dcfponderat, Regi cubiculo , Hifpans militii

~~Vicc Imperator fulget . Petriis Ludwci 8c lfabella: fi- fotir. II B b lius~~

Digitized by Google 194 C I iius S- Antonini Princeps,es Magnatibul HifpanU. rum.Vallona Cuftodiie Vice-Centurio viiir. Cia/ici». nt ager fcecunditate pnrcipmis habetur. CICALDIS Cafale olim Scalori de Ubertis.indc ad Moutapertos fpeilaus , tn quo hodie Mons Al- legrus opidulum , aliter Andegavium , vulgo Angii. CIMINNA Opidum novi nominis ex FazelJo, & vino nobile, in Thermitana Comarchia, & Ecclelia- ftica Panormi Proviucia,Ducarus teiTera decorarum, pa(T; m. v. a Caccabo in mcridiem , in collibus ex inio in altum le lubrigens , ledet ad fluminis Thei-mjiuro fiiliftram ripim , cujus arx loco editiori ruiilas hodie oftcijdit . Majus templum fub Archipresbytero.Clera farauIante,S. M.nix M.igd.ihii^iiunctipjtu.ii , fub -ircc pr.ncipuo aiTurgit (itu . Predicitorum fr.itrum Ccjeiiobi.-

!. um S. Doiniijici tituio inli^ic , Ijculo xv liiudatuin ; Minoritanmn Conventuale B. Francifco facrum codem fcrme ira ex Cagliola Manifell. Ord; Min: Sc Capuccinorum eittra pomceiium amceno in tu:imJo ab atitio molxxxviii. cmidiruni, decenti cultu nitent. Ncc ilJud PjulentiumS. Viti EccJelie; opidanovum Patroni adhjrens atmo mdcviii. coiiiUtutum.miiioris eltppido ornanu-nti . CjrmcI.iCE olim locum hab;baut , fed congruis dellituti ceufibus recelTerc . Monialium fubS.

Benedifti nomiue,ac rcgula, nobile clauftrum ; Dei- p.irg Virginis nupcr extruclum Collegiuni , do.oulquc detnum Hofpitaiis £gris & peregrinis apcrra, iucolaru pietatem commendant . Ilorum equires v. pedites mv. lub Thermarum Praifecto indigenam militiam auge- Dant;Jroci fub Caiolo v. 1030. apud Fazellum, ani- mie 4346^ aiino mdxcv. computabantur . Sequentis fxculi medio 'lares 1449. incofa 1716. cenii funt. Anno nuccxm. fbci 1441. civc: S419. &novilfimc jj^S.nu-

~~Digitized by Google C I merati . jnr» adminifti-ant Magiftratm , quos DynaJt~~

Vicariua pnclt . Dynaftis porro.qui olimBarones, mox Duces ab anno hdcxxxiv, locus competitin Co- miiiis x. acplena gladii poteftas coinmittitur . Horum eft feries.qua; fequitur. Sub Gallis datum Ciminiiic opidum a Carolo II. Neap;Regc,qui veluri Siculus eiiam Princepj fege- rebat ,Virgi/ioCataneo reftatur Borellus Vindic: No. bil: Neapol: Northmannorum Iiinc imicm Ciminne ortus, aut excefllt, sut ei-uavit. Pcrolhs fubinde ob- «oxiuminvenio. Inter Mntibsi Pnlicii Jynaftiascom- putatatum vulgavic Apriles in SicuI;Hilt: Sed Arago- nenfis Friderici II. qvo Mittbicui Sc/a/anm eo potiebatur.uti in Ccnfii ejufdem Regis dc anno mcccxx. Ejus& Eartholomcsjncifie filia MtAltyfia, qa;Guil- leimo Peraltffi anno mCccxxxiii. data eft uxor cum dote Ciminns , uude Guil/l/monut . Hic cum Juliana opidi' Ciimnnam commutavic , ac Guillelmo Viginti- millio hccxlXiX. attribuit , rcm rrideriea III. fuis II- teris apud Corileone daiis , biennio poft firmante. Hic

Rcgis Senefcalcus effullit , & Martino l..operam fuam egregie probavir, cujus heredes in ejufdcm Principis Regefto Ciminme Domini dicuntur. flarberius in Ca- pibrevio Gtii/klmo filium fucceflifle cjufdem nominii tradit, cujus unica proles Ifitbc/la Joanni Vigintimil- lio Hieracis Marchioni nupfit , fecundifque vinculis Guillelmo Moncade Calatanixeftg Comiti ccmjnn&a vixit. Verumenim vero turpiter ailuclnatus ille haic protulit; Vigintimillius enim Montecatino anniscir- citer vn. fupcrvixit, & Tolus idcirco Ifabe/Zx inaritus fuit.qua mbrtua aliam duxit. Gttil/e/mmbUic Moncada

~~Ciminng Dominus anno hcccuii. evafit, ob fifcti copu>- Tent. 11. B b i latam~~

~~Digitized by Google 9< C I iatam Joannamjfabeth & Hieraeenfis, Marchionis fi-~~

liam , cui a roorte matris Ciminna obtigit .Improle* porro hsc cum primo con juge, ad fecundas convoiaflc nuptras creditnr, clim alio gentis fii^ viro ignoti noroinis; moiiens enim joannem Gaiiieimmm VlgintimU

Uum ex fe natum Ciminna hgredcm dixit . Ex Gait- Paulus qui lelma , fcculo xvi. ineunte vivcbat , undc Gtolhlmui v. mdxvii. Hunc Hieronymm excepit, cique Gmlhimaivi. fucceliit,cujus uuica fuperltes filia An- lonia Mirio Gi-ifF.-o Partanj D i niiin ijjunftj, Gail-

Itlmum vii. peperit , primu ejuf.fe opidi Priocipem md. cxXvn.reiiunciatuiii.Ex eo& Eleonora Bononia Ma- riat Biiilippi iv. pri vilegio Ciminns Dax xocxxxiv. creatUS.Eius fuccelTores de P.irt^na loqujntes dabimus. lllullres viri Ciminncnfei EliQli.-tli Tripo.ii^ \ w. iunocentia ckrillinia, que^ Obl.it irun S. Benediifti ve-

ftem induta , virtutum omnium fpeculum Ei£ti , fin- flo Htic quievir. Ejus vitam Saoctorus Gigas& An- tonius Tonumira fcriptis confignarunt. Octavunus .uiuiLs Praidicacoium cui Iiul :; ex ordine , fefeNeapoli aJ.iisit.inculpit^ converfationis excmplis & doiftrine_ radiii effullit. Supremos in ea provincia gradus om-

~~nes confceudit , libi femp;;r iquilis fubditorumj~~

~~amorem , & virorum principum exiltimationem pro-~~

~~meruit . Scripfit vitam F. Dominici Oclomani . Pauluj Amacus Sjcerdos Mathematicus 3c Machinacor fingn-~~

~~laris, Panormi ingenii fui , artifque cximiij non pauca~~

edidit monuiuenu . Vixit oftogenario major , vulga- Pi viris vit de ofpeftiva do&is probitum librum , & alium paravit. Felix Urfus Sacerdos Theodoro Tri- vultio Cardinali,&Sicilii Proregi aSacris, cum quo jn Sardiniam prorcftus, Romamiude fe recipkns, variis iui nominibus commenditus deceffit. Vincentim Ama-

~~Digitized by Google .~~

~~Amatus Muliclii peridflimus, ejufdemqur; attis Panor- roi in catbedrali templo ad plures annos Moderator.~~

Ejus cckbrantur Sacre cantiones , adhuc bodie l\m- mocum plaufu excepte. Bonaventura Bdttjglia Tuttii Ordinis S. Francifci Magifter & Generalis Definiior, gravioribus difciplinis & amcenis literis imbutus effloruit. De his omnibus iu fua Bibliotheca Sicula Mon- gitore . Agri Ciminsenfii foecunditas celebris habetur,fed vioeis prccipui illius terre. conliie Baccho gratiflime; evadunt. Vini idcirco queftus apud iuco- lai Panormum ufque non levia parit illis commod*. Eft ejufdtm cum Caccabo longitudmii grad; circiter xxxvu. xxx.Iadtudo vero xxxviit. pene attingit.Mc- moratur ipfo in opido fubS. Viti Eccldk fons aqua( file infeftas cmittens. CINISIS Cafale oiim Mattheo Pif>i/a*i ab mno xccLXm. obnoxium,cujus neptis Akxandra tSicolso

~~SWngherh nuptui rradita , yielaxte filia; Fach &~~

/aao hcccxlix. adjunfte, hereditatem reliquit ; con- jugum horum doiiatione uccclxxxiii, Bc accccm. S, Martini de Scalis Bencdiflino Monafterio obvcnit Malaterra Ciniji/iat ab Rogerio Comite captum cnrn jatomemorat lib: j.cap: 10. fcd an de noftro intelligaTj

~~non affirmo , Jacet non Ionge a littore aquilonari, in leniter declivi foloamSum incolis h. m, circiter, adeo-~~

ut opidum jui e pofiit appcllai i, cujus major' E Cclclla parochialis S. Phare Abbatifl$ Virgini ficra anno hdc- txxn. fundata, Jofepho Cicala Muarenti Epifcopoin- dulgente ( ad hujus enim Dicecefim Cinijis fpe&xt )

~~quadriennio poft in Archipresbyteralem crevit , cui dotem laudamm S. Martini Ccenobium defignavit,cum jure eligendi & prefentandi Archipresbyterum ex fuij~~

~~monachis unum , Primus hinc munus geflit Seraphi-~~

~~Digitized by Google . ,~~

«oB C I nus Gonfalcz ab eodctn Pontificc i:i!litu:us. Abbat porro nedum Parochum ,fed& Dccurioncs, altofquc feculi Magiftratus deligit , uti Dominus , pl^ioque.» jure pcr fuo; monachos res adminiftrat. Torrc.icis »1- vco Favarorta opidulum circa meridiem ,& occafum

a Ciniji dividitur, de quo inferius , xxxv i longitud: gradum non attingit , xxxvui. xv. latiruditiis habct Ager frugum fcrax audit, fed olcas fert ingenti copia ,& liliquas ; Fraflinis vero, qui incif^ mannanu eleflam prodijcunt, tam longe., ac late conlitus videtur, uti mcnfure, modutn aiiquando gummis ejufdcm qucftus exccdat, & non exiguum pariat lucrum. Aqtia- rum indigum dudum crat folum, fed nupcr d: icih latices abundc irriguum reddiderunr . Cine i in literM Rogerii Comitis, Malarenfis Parochia: fines defcri- bentis,memoratur, &pro Gnifi id efle Cafalc accipi-

~~• .. . endum Pirrus docuic. . vulgo CITTA Opidulum in Drepanenfi ditione , S. Laurcnlim CXUSA Nobilc Opidum,& Comiucus caput Adrani Cotniiis »W.ttth;i Sclafani anno «cccxx.juxta~~

Fazellum,condirum opcra pillim credirur . Scd enim , enunciato forte anno Clafa cxtabat , & Cafalo diceba- turjuris ejufdem Matth$i,qui iu Friderict Il.cenfu Chift Cafalil Dominus vcnit .C/ific enim vocabulum amanueiv/is vitio loco Cltifs irrepfit . Nomen ex eodem Fazcilo , & Pirro invenit quia ad equorum pa- , lcua claufum hibcbat agrii Matlh^u;, ubi illius funda-

alii tres colles, Dicuta funt jafta : verum , quod inter ac duoi Isburi flurainis ramos opidi fit fitus, claufum- quc idcirco videatur, retulilTe vocabulum evulgant. Tumulo infidct ad aquilonem & ortum quadrangulari , p_ftie fchemate,mediuajque totu vallc fciudhur, quam

~~Digitized by Coogle .~~

CL - '99 ex mmu pluvia, torretitis aqu S paftirn eifcrmarunt, adeour in prcccps civium quoque edes abieriut. Prin- ceps hinc parochialis Ecciefia S. Nicolao Epifcopo dicata.rubjeftw» habet S. Cathariue.ubi divinis admini- ftrand,s opera etiam navatur;iila frilicet re^ionali- bus citra vallem loco deprefliori , alterj civibus ultra vallemm fuprema ori hodie deputantur, uno tatitum Archiprcsbytero, Bc Sacerdoribiw xxxvu Dci fccula- tum in utroque accurantibus Ornatur prstcrea Clufa variis Monachorum edibus,ac novcm filulibus, uti vocant .Ecclcfiis . N Jm S.Leonardl ex.tra,quam Nicolani PSra!t

~~., pomoe-~~

Digilized by Google ioo C L pomcerium ab anno nncxxv. degetiaiit , fai reccffrrunt. Virgines facre fub S. Birrtedifti regiila pei-vctulium, mole, ac dives, & aidificiis fitis fpeft.ibil.' , prope majus templum iu ortum, iiabent Monafterium , Dci- parc Annunciate addi&um Orphanis puellis , corro- j gatis Roma pecuniis taudatus Jnnoceririus domumj conftitucndam curavit fiibS. Atine- (ituio, ciii piu o- pcri Laurentius Joeuius Comes fuppeti.is coututit. Paucis ab hinc Deiparc; Collegium de Lumine appet- latuin caaluit . Domus dcnique Hofpitjlis decensex-

~~lo-.iilitiu.nl . Cclebrat tat , quatn Alborum adminiftrat~~

Pirrus S. Saivatoris, Purgantium matiium , & S.Ca- tharins ctiam fodalitares, eafque infignes appell.it. Comitis Palatium.Jeu arx,dudinii coi]fpictia_j, hodie ruinofa, prsccipHO ferfCt fitujin cujus area S. Bartholomci Patroni fcfto die nundinc h.fbcntur celebres ; Civinvn mdes deeenter per OpiJi regiones alTurgentes , illi dccorcm coiiciliant . Gladii poteftate Comcs utitur , & magiftratus annnos , qui jura^ Jeiiguat fedetiju; in populo ECctdu:it , , Comj-in h- qo x. Cleium Agrigentini Epifcopi Vicaiiu; dirigit. Monrcgaleufl miliiari Prxkdu, pcdites lxviii. equi- tesMvr. iiibd^baiitur; CoririoniSdemfiComJicrtKt C-.nfi comprelieriditur , Lares fub Carolo V. 9/14. opidani wdxcv. cenfi funr44f4.Su!! Phifippo IV. amio uotii. faei 1j6R.iuc0lgj29-j.A1moM0ccx111.foci 11-j7.ii!- colj 4S67. & receurer 167;. Refpondet iitus peue-» longirodinis gradni >uxvir. & latitudigi-ad: xxxvn. xt- attingit. Ciuftm Mi>ihx'r, SihlUius, t-ti dixi, primus cujus iiliam Guilltlmus iixo- tenuit , Alvyfiarx Pcralta rem duxit cum CMi & ,tli.;:i;m ditionnm ultra flumen Salfum dote.Ex his Gr«7A , /nrai, unde Jaannct il-cun- do loco genitus, cui Clajhzx patris reli.tmentd obvenit. Hu/us

~~Digitized by Coogle C I io i Hujns Sc Elifjbetn* filius tJittlaui junior in Martini~~

~~Rcgis cenfn memor.itus prol: caruit ; hinc Calharinz Dror Atpinnfa dsCar&mn Khegii Co niti mip» ob-~~

~~fjnuit.CUmit hic Regni M:tgilter juititiarius . Ex eo-~~

~~Anttniat Jalimx ctu.si D.imnms , & Siciiii Prorcs; Cujus filius Atpteafa; Ctitfx Com;;, Caroli C*["ai-is~~

pri vilepio anno udxxxv. evafit , Imederaque amitim hibnit Caibartnam, oui Lattrtniii Joteio Caiiriko- nis Marchioni nuptui tradita. Anno quippe HDXCUk Diana Alphonfi foror Vcfpafiauo Gonfigae Pior;,^ii

~~filio defponfata improles obierat . Porro Laurtn;i'j~~

~~cellit Joannes, & huic Alpbonfui , qui ex Maria de~~

~~.Avalos nullim fufcspit probm . Tho.vni hmc/idTff/r cft frater primus Caitrilconis Piineeps , C7«/f Co.nes~~

~~dietu* . Rcli^uos CQiiuile ubi de Aydone tom. i.~~

~~Municipi:s TlluttrM : luuoccntius CaU.ucra Or- dinis Minorum L iicu< ,de quo jim fupra.Ejus ad.ni-~~

~~rabilem vit.im lub^-' typis eJitjm . Floruit cuminSi- cr!ii,tu:n Roms,Vin< Priitdpibus, Sc Summo Eccle-~~

~~fts Paftori Urb.uio vin. jcceptilfi nui , a quo varii.s~~

~~munufculis donatm , e-iai purium Cjnobium tranf- mifir. Miris a D-zn prodi^iis honoratus, prophetij do-~~

~~no iiluftris.diutiiiis uioibis vexatm , Rom$ tandcnu lcetus mortenl afpexit «dcxxii, CL-mcns dc Martino~~

Olivetani Ordiuis Abbas , & Gsueralis in Sicilia Vi- fitator,(]uarttim fitumde Nemore Mortafterium rexit. DeParrio luten S. Leoii.irdi oprime meritus,illud m.v gnificeiitius prope pomcerium anno mdcxxiv. molien-

dum curavit. Ejus meminit Pirrus . Jofcph Kiccius Ju- ris Covfiiltus mfignis ,& iiigenioliffimus Poita ,edidir DtPa :ui:ii Juiliiit tomos duos, literatii viris apprimc probitoi,vari,ifque mctro Italico opellas vulgavit,f)UJS euumerat Mongitore. Apud eumdemNito Tom. II C c tati<

~~Digitized by Google . .~~

io» C I Uus BUIihui memaratur htmanis lireris jnftruitiiTi- mus qui Sicul.ii , de Grammjtica fcriplit , & Mufis e- gregie iiluilravit.De Agro pafcuis ljiilii.no, frugu.n leraci vini ,olerum , frucluum , mrilis, aL-i , abundan-

tia celebri , id pafiim affirinant ,paucis illuro p:r infulam decedere, taro larg^ enim ineooniia pi-ovcni- unt,uti & viciuisac, rem-itis, iu* ad vits neceiTxta- ces, acdelicias optari pcfii.it,afflneiiter fiippediwf .,la eodem ex Fjzellu, locis t/wbin iriiicih Gtns- , J , & fotlo Pirrus eft nomtn ,Qqua lapidcftit , ([uai aliiqus affirmant ; Sed enin Mir;i in fur Ptr.tj>ra:a SUUiiu telUtur ioci incolasdc liujufinn.Ii Uticibus interroga- tos omnia ignoralfe.qiiod aut illis non adverrerint, aut venis occlulis, ramino seus deL-verit. COFANUM Ciput,a rnantc ejufile.n nomiiiis

~~ippdlatum . Vide Caput Cafani~~

~~COLLES Agri Panormiuni . Regioclt, aJ fepte- triones, fiiburbanis DyuilWum raagiiifieis ediuus, vil- lis/horris, oletis, viridariis , vineis, foutibus, cum pri-~~

mis celebris, amceniflima , sc veluti ad delicias fafta, Nomen invenit,quod inter eollct jacet,ac longepalT. m. *n, circiter, liteque vi, extcnditur . Suburbanu Rcf- futtanenfis Principis prrochiam habet . Alia & numcro.St elegautia urbe media non indign* , ne longus evadam , omitto COLUMBARIA .oliin Pletttdct, Infiila parva.fiu fcopulus in Drepanenfi portu, urbis extiinie parti ab auttro adjacens, arccm munitiflrmam ,ac peue itief- pugnabilero veteri srvo conditam, & Fazelli mtate iii- ftauratam fuMinet . Puunt veterem turrim Trojano- rum opus efle.qui cum ^Enea in hanc. oram delati, loca proxima tenuere ; hinc anticiuum aliquoJ ut cx- priinant incoJa , Calumbarte Drepanenfis anuos habere

~~Digitized by Google .~~

~~re paffim rjfcutit. Alii Carthaginienlibus eattdemad-~~

~~fcribunt, ibique illos Pharum locafli: tradunt , quum_j Grtecii , aut Sicanis e Drepano pulfis,urbem occupa-~~

~~runt . Zon.iras Numtrium FttiittBi, tradir , Hon.anum Corfide in Dreparsenfi obfidione infiiUe Colambarit:~~

~~& arci, qiiain Pe^ni pr^occupaverant , effe iufidia,-~~

~~tum , /uiliis nofto mihtibus, qui occilb prxfidiu, illam~~

~~tenerent: Hte eadito, fiibdit, Amilcar , mani contra~~

ilhi prefc&ai rfl, qaibm, jMttm opem/hri Fubiiis ne- fttirct, ipftm Drcpanum aggrcffus cj! . Amilcar vcro ea terrifus re , intra muros f: recepii ; Fabius hioe Ci- /ambnriem occupavit, & interjeftum anguflum fpati. um palufire aggeribus continenti a.ijuiixic ,'uti fici- liar fieret oppugnatio . Lucioque Mctcllo & M. Bnt^- anoConliilibus Colamburiam Romjiii fibi vindicarunr.

Arx.quam Scrgius Ricciulius juifu Friderici II. repa, ravii, fubindeque novis mcenibus & propugnacuiis Jo- aimes Vc^ Hrorcx inftrueiidam turavit, cifternam oftentat Idtillimam ad pluvias aquas fervandas , & tormenta eneacum fugeftis , militem dcnique prefidiariu cum Prjfeflo habet. Obiiciiur urbis mui imento, aS. Francifco appellato, & paflibus circiter cccc. ab eo dis/ungitur, vicinifoue fcopulis dominaiur. Turris olim Cocftanti* Frideiici lli. cunjugis incoktD nobilitata; e fponlb adjungeretur, iiihibita, etV ad dies aliqunt divcrtir , Ut in Annalibus fcriptum , COLUMBARUM lnfula parva.in eodcm maris traclu,asylvcflribus eolunbis,ibi ingemi copia nidi- ficnutibus, ap^dliita ; v;l juxia alios a Veneris Erycin? Coluwbis; undeSiCo/umbiiria jam defcripte. etiaro nomen «bvenit

~~U. C c 2. CO-~~

~~Digifized by Google . .~~

*04 C O COLUMNA Turr|s in Httore aquilonari polt Thernus.imer S.NicoIai arcem,& flumiiiis Miliclrj, fcn Pontis rltpti oftium.Rupi imponitur inaccefl"

cuftodiam , cum orx fubjccia: , tum lerrcftris itincris, ubi anguftz funt fauces COMETA Monsjacobo AM^mhkrh iliisap. pellatus.fupra vallem Ftcat puft agtum PaUormibU numjcirca cujus verticem rubii marnioris eft (odin*. COMlANUM Cafalein Agrigcntina olim ditio-

~~ne, Mariauo Capitio cum Diefi, Bucali , Rihalmicio,~~

atiifiiue leudis obnoxium . Poftreroa heciu CeiifuMar- tini Antonii de Soaito juris effe dicuntur, in quo nulla Comieni mentro COMICHIUM olim Cafale, dequo Fazelhu.fnh eolle.ubi Acriftia, ftabat. Calatabellctts Comitibus fuI)debatur.^««o/tfi Lttna dedit Axgtfo IkHumSic- eenfi, a quo emit Atdrtotta Altiata . Memoraiur GuiU ielmo II. iu literis de anno «clxxxvi. COMITINUM Opirfulnm in valle Agrigeniii-a,

noviflime fundationis, Petri Carrers «tatc , uii ipfc fcnbir, conditum,circa mdcxxx. fubindequc Piincipa- rni tilulo auftum .Jacet in rjufdem vncabuli agroliib collc Cttmatino , nbi olim Caftellum, inter Cryptas & Aragonam opida, dective Iblum occiip.ms in oimui- cm . Major Ecclelia frih Epifcopi Vicario , qui & Cu- rio ,S.Jacobo Apoftob facra. Ad Ahbatet nlim Ca- initinum fpeftab.it, qnibus a Martfno Rege delci^uti- bui , datum eit Gttilklm» Mnntodc, moxque ob hujui . contumaciam hcccxcvii. Fortunius di Corufie ab codem Principe accepit . Hic cum Jacobo Arctio Rcgnt

~~Logothcta bicnnio poft commutavit , & Paterniouis eft Scapham , vulgo JarriHam ,eodem Rcge vclcnte , «flccutus.Ad Oriolci hinc dcvenit; unde Helqtadrit cbti-~~

Digitized by Google obttsjit. Elapfo fxculo G>i/!enut "SeUaeera ejus erat Dominus, Opiduli amhor, cujui &\\% Carolut Aiarfala hzrcs dicitur. Abco Aiichael Granina einit udci.xxii & Camitini Princeps Garoti H. rcfcripto fequenti anno

dici voluit. Albiram . Perremuto hic uxorem duxit, ex quibus Emmanael prodiit, Ifibellae Cajctana: fiib^ inde maritu;: . Michael ilkirum iilitis ante parcntes vita exceliit ; FcTiinandut idcirco Emmanueiit frater ob- linuit jiuccvis.tum Antoni-i Grlvina fjcrij adltrictus vinculis. Vivit hodie Aiickael ex hij progenitus, CUJ juj eil uxor Hieronyma Graviua. Ctaruit eriminum Qucfiror Panormicanu), & morum coinitate pr^cipua, aliif;ue meiitis comraendatur. Iifdem pene gradibus laiitudinis, ac longitudinis Csmitinum refpondet, quibus Aragona , a qua parum difiidct. Ccnfiis fieculi liujus atnio xm. fiiit larium io8. incolaruin 6i8.fed novifiime hi 991. computati . Ager fertilitate vicinii

Aragonj , 6V Cryptaruin campis nullitnode deccdit. 1 t COMITISSA Opidum in equo penc fololitum, ad Batticanis lluenti finiflr.no ripam , a Bufaquino haud procui, fub.Calatamauri coliis vetu.Ua arcean- no Mcccct. origine habuit, uti nollri tefUuiur Hiltori- ci . Graci quippe homines , qui Bifirim Mazarenf;.,

Cili.lc dudum incolebant , eo relrcto , fub Catlurinj de Cardona CJufe Comiti% aulpiciis , hoc [*£ confe- rcntcs novi opiduli fundamcnta locarunt.ac brcvi eoa- Jaert'. Hinc fub Carold Cefire larw 68. numerabat, &ultr» quingentas aniinasjfcqueiiti: faculi annoi.ii. eraiit 996. in laribus %% 3. juxta Pirrum , licct lar. iSj. incol^Tn. inRegiis libris vcnirent.Decurreotis anao' xiii, «nii funt fbci fatancol; 1070. flc noviflimc *4fx. Corllionis Comarchia clauditur ComitiJpt,Sc Montis Re- galis PrefeJlura.fubqui peditcs sv. mihcabauc.agnofeit.

Digitized by Google aofi C O De Clufe Comitatu eenfccui, ,& Agrigetitino Epifco- po fuhditur ;Greca u iieu , & Latino nunc ex parte utitur ritu, habetque parochiaiem D;ipar£ Annuncia- tx facram cu.n utriulque Ecclelia Clero.Agi-i denique bonitate /jlix elt Cnmtiffa, cujus Dvnalla; xxvi. jn publico Hegni confilio aflident loco. Hoi ubi de Clufa.fi: Aydone confulc. CONCHEU5 Lacm Lycophroniex veteribuiio Alevindra memoratus, fn Sicanie partibui fuit. Poeta

enim. Drepanum, Erycem.Longaricum (iuum , Gonn- fanj Stagimm,&Sicaiiorum arva cum Ciacbco nominat. De 'Berangh in Agrigenti agro, & de Tiiffana liipra lacubus,quos defcripll , cogiut Ouverius, ob vaiia naturi miranda otillimij; fed certi aliquiduoo

~~audet ii Hinnarc . Apud alios nulla eli Caxchci mentio. CONTERRANA Rupei illa credirur.circa S.Vi-~~

~~ti promontorium a reliquo divulfa nunce , palf. a. ab littore recedenj.Ibi olim Aetiffc urbem ConttrraHam~~

~~Jacobus Adria arSrmat , & terra;mocu disjeftam , marique abfoirjiii vulgus depredicat. CONTUISERNIUS Collis iu agro Bibonenfi m.~~

palf. m. ab eo opido diilitus , ubi auvi fodina latere_> creditur. Fons cit ad ejus ladiccs^in aultrum, cujus aqus natura fjlfe, ieftjte in ccmcretum fai abeunt. Lucas Barbcrius varios Cantuhrnii agri dominos ad iidxv. refert. CORCCNJANA Locus in Antonini Itinerario jnter 1'latiam, & Agiigemum,xiii. paff. u, ab haeurbc iJilTtus,&a Callwiano xu.qua aJ Himerie meri- dttinaJia dexteraui fupra ftatui.Malc Quverius ad ii- niflram Agraga amnis ripam Iocat;hic enimabuibe cogromine propriui prarterfluit . Corconiana igiiur »d!Sa« potiui fluminis flu^ap» fita oliin fuifiV putaverim.

~~Digitized by Google .~~

~~C O »07 tavcrim, vel propc Ravanufam . In nonnulHs t:xernr>li- ribusperG obliquo cafu rcfertur Gorgomunis~~

CUKLEO , aliis Cvrileo,&c Sicuk> orc Cwigliwt, Rcgii nominis opidum, ia occidua infula regioae.fi-; tis infigne,ac intcr ou-diterranei nulli fccunduvn, Ci- \itatis Gcnerofe titulo clarum, medium pencMazar^ vallis »d Belicis amnis fontci occupat . ab urbe Pa- normo pafft xmv.m. diliitumin meridicm. Schcra oiim

Cluverio cieditur,vel e)i. ejus ruinis emcriiim j ante Sarracenos non oblcurum, atque ab iifdem binis irci- bus inltiudlum ; a RoRtrio Comite Panormitani Pa- rochiae finibus conciufum dicitur , 2 GuiHelmo autein II. Ar- Montis Resalij Ecclefl* F esdono Panormitani chiepifcopi tribuitur, iu cujus literis Qaltellum appellatur , Bc peculiari Domino addidtum ; Fiidcrico 1. Si- cilia Rege infintisc primos annos agente,a Sarri.cenis direptum, fcd iHiva.Langobjrdoruin coionia , CW- iane Camprana deduftore;ejufdem Friderici R;gis& Cefaris ijidulto anno mccixvij. escepta ,dives & eo- piofuTi evafit . Valide infiiper munitum Galli; rcftitit obfirtentibus,qtti Ducis Bramanis rratrem,fub.c;us moe- fcen>iJja pcrcufTu;n nious a : lapidc ( .amiIWe;mox in_*; fucietatcm a Panonrtiwio Jenatu aiwo 'ihcclxmli t/ : vocjtttm.ac J?ridcrici lll. aliquando prifcntia .hnnoV ratum perhibeiur.. Martinus J. in Syracufinii Comi- tiisinter Demaniales Corileoitm numeravit ;fed inde . Cntrodo Qittrsltt. cooceflit, a qud moi reyocatum in cenfu de aiino MceccvMi.Comarchia: Caput vulgatur. Opidi aides aliquot.folodchifcente funditiis cbrruiffit auno hdixxvi. FazeHus tradit:; fidet cnim CorJea pra

~~paite iu colHs. leni decli vi, (jni campojmminet, multa . arbore circumquaque amcenifllme conflto, Bc in arduo partiai cjufde.collis, qui velnti theatrum exhibet oc. > , cafum~~

~~Digitized by Google ao8 CO~~

cafum , fcptentrionefijue wlpicieni ,ab orEu,ft meri- dic duabus afperrimis rupibus dtufum, quibus totidem arces imponiuitur.El harum prima fupcrior, propriis ruderibus involvitur,»Iter.i peiie integra hodie

~~nonnifi ciiflodiendis uoxiis tfepttmur . Moe lii in eftivum foitiiiuoi adhuc perftant,ubi port.i inagnifica_>~~

~~ingreliiim prebet ; alibi labefj.ilat.i cum turribus videntur .Porte ampla &.rcaa rcfpondct via,»J arcarrt iate pjteutem aperiens adiwm ,(]axni PriitcepJ facr»~~

~~Bafilica , lltis dcccas Pratoriwn, , ac uobilium edese--~~

Jcganter confiru-fle , ambiunt . Hinc rcfta etiam- ali» fubri(;itiir via,afcenfu difEcifis ad fupcrnai ivgionej.. Hifijuc binii viis tota defcribilur civit as, cbinpluribus, aliij intcrjc£tij,cjuaj facra, & civiiu sdiiida Utrin-

^ Majori Ecclc% ib armo ncccTtctr, refeclx cum^ Gris caitipani tuirijiiicentro.affiiri foVi gradibus-&fiib- luucliom luts clne, S» Martinns Epifcopus titufunipr-j-- ilar, &jtiug!ue Canasiicnm CoUegium decoretrt cu-n- Citiat. Jd -iBte.ii jcxrv. cotiilamr alumm^miorti.T. Pri- mts, iive Dec-inuj paiccfualia obit munia .S. Leo-I.il- cas Cwis & Pjtronus cutrn.-n habet Ifci peetiiiarem, r- jufquefcitns dieiifbllemsu pompa Kahnclii Mjrtiis ce-

~~Jcbratur . Subfurts eidera fc* & triginta facra :ede< fi-~~

~~liales ,qi>.;s inrer cminet iil.i S. Petri , wbLficra etiam adhiinillrantur reliqu; opidum laicorum fodalf- ; p?r~~

~~ttis «kiicln, civiumfovo:r pieutem . S. Dominici C5-~~

~~vetitus ab anno md. .. .conitiwtus , decentifiimus, curn noii iarleganti confurgit Ec~~

~~];>i5i-;i afcete co.ttucrunt , anno fubmde mcccxx*, in- . tra iiitenia ,fiibS. L)w£loris& Patriarcha nomine jam ooviiic adincavcraot , uti Ordiuii Annalcs teftantur. Car-~~

Digilized by Gl Carmclitis locutrt Dioeccfanm Pontifex «tribuit.juic tamen Epifcopali refcrvato. Horum origo faculumj xiv. prcc.-fVfle ciclitur; Divi enim Alberti opera fmi- dstum S.Svivatoris Monijliuin cccnobium evulga:it. Minores Reformati S. Marirc de Jefuab anno kdxxxij. c,ufiicr.i occupamnt Mouaitcrium , quod Gbfervatitcs inftituti dudum tenebant. Capuccini extra inuicsedi- to fitu, profpeitu amcenilTimo, eirca ortum mdi-XX. fs- d>m ftatuere ; Minoret denique m. Ordinis S. Mirise Gratiarum Ecclefiam, Matthai Motltefani Gcr.cralis Prioris, Panormi degeutis authoritare anno iinexviii. occuparunt , Nitet demum pra; aliis S. Philippi Nerei domus fub elapfi fsculi cxitum fuudata . San£ti?-ioii i.i- liutn fub Beiicdiiliiio inftituto duplex vigct Maiu- fterium extra pomoerium , S. Mariij Magdalenj unum ad n.paflus, Guillelmi II. flegis munificentia autcic- ftum, aut inftaiiritum ; Primus cnim fundator S.Gre- goriui M^giius vulgo p.sffin habetur ; idificiis idcirco nouile, ceniibus affluens , facra fiipclleilile divcs, aluninarum denique numeio prasftantia , Sc riiR-i;>li;u illuftre.SubS.Salvatoris vocabulo altcrum B. Albcrt.i Carmelita authore, a quinto jsm pene fecub ret;u-

Uth diftriiSiotiis exemplis undique fulgens ; QuiUs tertium accenfetur, rccentius intra mtenia, S. Clara; pracepti* adftriftnm , Di-iparie Virginis Annunciatx tituluin refcre;is,mon^ftice quoquc pcrfctlionjs excm- plar.Pueilarum Orph.motrophium lub Magiftntuscu- radegit. Hofpftalis domus Alboruui fo.lalium irjfpe- flioni committitur. Pietatis montes, ut vocant duo , alter pro Sicerdotibus , alter ad egcftatem civium lc- vandam p^tcnt. lies facras Montis Regalis Arcbicpifcopi vicc- gercns admr-.iitMt; Ovilibii-- intcndnnt CrhiM iui Qn< -

~~'IW. II. D d ftor,~~

Digitized by Google t!9 C O Itor.ac Judtcej cum gladii pateftate;Pratof5tCun- tores iv.cum Syndico , qui cx ingenuis familiis Jjii- guntur, hifo.ue in Comitiis locus xxsi, compsm.Ste;n- ma Leonem itantem , cor uiiguibus prxndentem exhibet . Indigeiu militia equitum xxxw. peditum cx. Monregalenlis PrafeiSi fafces rccognofcit. Langou- barda,a primis iniUuratoribus accepta , utuntur lingua incole ;Cenfus larium fub Carolo V. fuit ijfj. animaruin 611S. Anuo mdlii. foci iSjj. cives 890». Decurrente fecuio lares 1S0S. ani.nie 7055;. qua: recenter 9066. fuerunt compucat£. Ager ampliflitni pi- tens fub ipfomet opido exrenditur , ferendis fiugibm aptui,oletis,viiieis,viridariis,aibaribus utidique foe- infttuitiis cundus ; onmine, oleribus, pafcuis ; nec ve- natioue injucundus.Fons in feudo Ju.nentorum celebris,aquas a menfe Martio.ad Septembrem emittit, reliquis anni temporibus omnino deficit. In S. Marie, de Vineis Aqua Swcfj appdUta.leviiTimq, purg.indi vim habet, variifque iij nichi morbis cu-n falutis profe&u adhibetur . Latices lar^i , & uberes circa opidi vertice,ubi edes eft Div^ Marij, amnem efliciunt co- gnomiiiem , qui pluvio tempore auflus, pretciflueudo, qnandoque fubjetliun lolu-n erodit, collifque radiccs, cui CsWro infidit .dilfnli it . D.-liifcers hmc vidctur retti, «diriciaque nurar?. Fraclios riuvius , & Sna- f :jtaau:, e;ufi..!i 3^ti fcclititatcn tumul qui t'j nt , C-.rltannp in B.licim f? cxoncrant. Xxxvu. latiru- dinis gridum artingit Cmtas,& xxxvu. tv.Iongitu- d:nis tefpondet.

Jlluittcs Civcs S. Lc i I.-jcjs Sjrracenis Siciliit» vcxantibus in Calabrla vixit , & MoUe Oidinis S. Ba- filii monaltciium fincl;:ii;nc r.:iit,ubi exuvias , variis clarui prodiglis, ac facris opjribus plsnus, depo-. pofuit.

~~Digitized by Google C O iii~~

~~fu.it. Eft.uri Jixi.Patria patronui . Bernardut Latini~~

~~humili Joco natus , Laicus Capuccinus, aliillima co:.- teoipUticriis, adjrvr.ii)ilif pociiitcsiti*, & fui ipfiuscu-~~

~~tetnptus noti villgaris, vir ; Chariute in Deutn, & pic- ximum. cxiinius, nriris vilionibus, & prodigiis iiiuttra- tus , multoiuin cvciituum,ac mortis fua denicti'.: p-:-~~

~~placidifliuie in Domino obdonniit . Ejus extat vita...~~

typis vulgata . Jofeph Laicus etiam ejufdcm Ordinis mir? abftinemie^alriflimj paupertatis, ac jugis orationis ftudic celebris, fitpiHime a Deipara Virginc vifibiliter apparente confolatus, 8c in morte frigidic potu recreatus, Agiigcnti e vivis ereptus eft itnLxxx

de quo Pirrns . Arch,ing-j|Lis Jc HkTiinymo , & Pau- lus 1'orefta Ordinis Minorum dc Obfcrvantia, vita: in- res noccntia , & fincitmonia cliriffijni , qunrum gclbs Michaclangelus Corleoaenlis ejufdem Inftituti fcriptas rtliquit, tdU iJori<;i:oi-:. Martinus Ordinis Minorum

~~Convcnlujlium Fridcrico III. apprimc charus , a quoad Jojnium Neapolis Reginam pro Pace Legatus cft~~

~~mifius. Antonius S.irzanus S. Martini Monachus , &~~

Pricr ; Hiftorias cdidit xb urbis esordio ad fua rem- pora.Abbas demum S. M.irix de Cjmporis apud Flo- rentiam renunciatus, ibi piiflime,ut vixerat, obiit. Pro- thaiius Olivctani Inftituti Abbis, S, Marie. de Nemore a]umnus,vigilintiffimus in Sicilia Vifitator, denique totius Congregatiotiis Abbas Generalis , obiit in p.i- tria mcritis plenus uDCvm.Gervafius , & Hicronymii/. ambo etiam O/ivetani Abbates . Jacobus Gotto, Sc Vinccntius Feimattira Monregalenfis Dioscefis.vacante ftde Vicirii . Vincentius Gjllano a RegioSacello

~~S. Angdi de iirolo anno mdcvii. Abbas . Bji tholomr;- us dfc Alravilla M. R, Curle Jude» fub Fridci-ico III. 3fW. // D d i Regc~~

~~Digitized by Google .~~

~~sii C O Regtf, cnjui sd Pontificem, Aragonios Priiteipci, alior- vir doaus&eruditus.Lucii Mjrinci pr^c^ptj.- & 1'anoriiiitj.io Scuatui a fecretii, Dc Cckbritalc Rcrum poema edi Jit. Pjnor-~~

~~mi urbis Confuetu Jines , SLippkmmtum. jJ Njtitiu Scobjris de Kebus Syracufinis, aliaque mili reli-juir. Florebat mcccchxvii. Mjrianus Miringus Jurii Con-~~

~~iiikus diriflimus , publici jtiris fceit libros Dt fiitn~~

~~M.R.C. Sicule , Francifcus de Amore Minorum Ob- ft-rvanrium alumnus ab facra eloquentia illuieris ; Jo-~~

~~fcphui de Mjl tino Poeta eximius ; Seraphiuus ex Mi-~~

~~noribus Reformatis , a fjcris E^pedieiouibus in regno Mtxitiuo 3c carumdem pruvincLarun defcriptioue no-~~

~~tiHiimis ; Simon dc Hieronymo.a ftudiis poeticii !au-~~

~~datus . V jlcrius Kuiiits , Philofophus 8c Mcdicus non vulg«iis,ab Auconiiio Mongitore in Siculj Bibliotbe- ca mcmoraniur.~~

~~COSCHINA Mons . Vide Qiifquini COSSYRA Infula. cxmfule eantcllaria. COTRANUS Lacus in agro ejufkm nominis,~~

~~aliter Godrano , juris hodie Calogeri Gibrielis Colu- na,Cifari Ducis, ex Pauormiiano territorio.Patet in pafl". cireiter Tincjs.Sc gyrum k. , fereque Cephdos ,~~

Aoguilljs proBjtiflimjs , nuaruji iiig-;is h't qusllus Piuormi. COTYRGA Opidum veeus Ptolcmgo memoratum.Ad dexteram Phtani fluminis ripjm ftetiflctra- dit Cluverius. Anceps eit jnimi ccetcro, quod ad eadem plagam Ancyrinam fuiife locatam tradunt.iJa» rmim »pi1*,Muiit,M* eicina itier fcfi , minimt vcri

~~Digitized by Google CRANEUS Moiv. Sacce immiucnj, aliter S. Ca-~~

~~iqgc i ui, de quo dixi . Craaius aliis appellatur; AtL'tiini «hymologia attenta ,quod inftar calvari? nudus om-~~

~~nino lit , Crancui congrucniiui nomiimur.~~

~~CRASTUS Urbs vetuflillima , de cujus fitu va- rlant opinonibus Scriptores. Fazellus euim in Vallii., .Denuna ftatuic, prope Alcaram ,ac nomen adhuc lo-~~

~~luvcrius . Qiiod quum ex Hcrodoto , & Diodoro con~~

~~:t,Dorieum pervenilTe in Siciliam , Suidas vcroc ephanw ex PbiJifto Craftum Sicanorum fuififc opi~~

~~«t igUur Crajlui m Sicmraa, jinibui circa ftcru~~

~~;am Mhuam , Elt porro hoc traftu in mcditerra lis Opidi cadaver, vulgari vocabulo Acriitia ;quo~~

~~Digitized by Google ;~~

~~C R~~

ro ncn abibis. C eterd. Laidem fuil e Hy P CRATA M Pan rmuai Sc Triucalam locatu .Noi nnlli Nc- brcdcm, Iiodie M duniam, Croti uoir ciuod neg.ic Cluve riuJ.&Jusuui illud umaNe- brodc Panormu vc fus extetisu Crui^m iiiiiL-

~~CiUBEL Fo is agri Panormicau . vul( */. Vidc. CRIMISUS 'ecerlbus Poctis Sr lifl cis notiP. nominibus CWmm^ imfflus,& Crinipui appellatu ,juxca Cluvtiii rae diVis cit~~

dexterjfazellus v ro eum Frigido , . Bartho- qucm camen idem Clm iius Sca- iuTndru'™v^Kribu fuiile afrjrmati Bc ediusin- ter S.iccam & Ma fula littore , S. B CjlI FazdluJ ex Kbufo^quai!* ervius Cotnmerit. etJ.Iib.i. & r. recinti >Eg Troiaui filiam for c forcuni in Sicil

~~Crimiji flumiue ii uc.dc ^Egcflus eft lat^iQfii Segells Segefta autem~~

~~fianus diccbattir. Ct~~

~~oram locandus . Poaipovi u 5 Sjbirusin Virgii: Cti <::- fum Regem fuilTe fciibir, cui -Egdta nuptui tradiu ^E;iLlic::i iiliLiii pcpcrit. £it hoc rcge amiii nomcn~~

~~impofituni . Veriim eniin vcio Cluvcrius ex Pluurcbo in TimoIeontem.&Diodoio lib. 16. conftare clarif. Ctncdocct :Ducem huuc eum fuis,e Svrjcufij contra Pcr.c,~~

~~Digitized by Google .~~

~~C E „, P$nos ad Lilybcenm claife appulfos moviffe, hoftcf. que contrsfemagnis viribus properantM ad CritxifuiH~~

~~fiidiiTe . Pugna h^c ad Crmifam in meridionali or*_,~~

commiifa fuit , qud Timoleontij, &Caithaginen(iura esercitus eSyracufis, & Lilybceo ftfe occurrentej ve- nerunc Crimifil)^igitnt flumen , unum ei majoribm 5icili<;amnibus inter Lllyliceum & Agrigentum fuifle clare liquidoque coniht, ac Belicim dexterum hoiic vocari , quad in Siiiiihum, vcteribus Hypfam , infln- eiiSjUiu iniimul mari Siculo in meridicai fcfc .irljnn- gunt . Fomes porro Belicis dexteri cum illis Hypfi

~~Cluvcnus Jconfundit, quum fint longe divcrii ; De*tcr enim fiib Enrelht vetuita urbe oritur; unde Vibius in~~

~~FJum: Catal: Criir.ifoi SidJitr, thiimi -4//7tif , quod~~

VOCabulum Alilac lr;t;i.imi ttlftt : Enttttf, idcm Clu- verius docet . De jEgtfhe hiftoria, fub Ijbula, ubl Cri- tnifm Rex, vel fluvius memoratur, cujus Virgiiius nomen ufurpat, illud rcnui meo /udicio occurrit dicen- dum : antiquum ncmpc Scamandrum , hodie S. Bar- tholomaii Crimi/i quoqne nomeii tulifii: ;nullo eninu poierit ttlio pjiio Pu;i-; lucoium peritifiimi cum Hi-

: i .oi icii diitfcpttntr.i tt-.f, cj itl.i ri . iiscuf.in-Jus idcirco Pazellus.quoa Virjilio dciereas, Crim ifiim ad SegefU locavent, citjus ctijin numifmju Cnne fioiiara habe- ntus.ad Crimip in Canem converfi iiibulam alhtdea- tla.Et Ii pcrp^r.i;;: lie Tiintiittoatis vkloiia contrtu» monumentum Peaos ad.luxcrit , qui prope Bjliirim evidentcr cvcoitKt diciind j c;t . Ccctji-> Crinifinu am- iicm Grecis di

~~Vibium, Virgilium jCjuIque interpretes , Crin.-i/i iluvii meminere, Hyginus, Lycophron , & ejus fdioliafles alii IfaaciUJ , jEmilius Probus , /Elianus, & ,Non omi-~~

~~Digitized by Google .~~

~~n6 C R ferim deuique^Segjihiios Ci'i»::p fUmiiiis geniumJ~~

~~vctuti Deum adoMifc , fub viri fpecie, quo.i /Elianus teitaiur Var: Hift: lij. i. cap. 3;.~~

~~CRONIA Calk-lla, idelt Saiuraia ex Diodor. 1. 3.~~

circa occidemales iiifulce pl.15.1s poiit.i . Saittrnut iit Iiali/i Sicilia , & Aftiea , ntc mn in rtgnanit , ioi* j.rrittinqi/c it/ o*:ii:/is pnrtibm Cjnjlii r/ii j* iii'iijiic_j , prj-pdiis fcr arcci difprfttit, jubdiloi in ej/kit continu*

~~it\fiu'! !':;.:tu;>: , .'/: per eaidij.i; S/ci/;.c p.iriti cditiara piijht: >;::/ Ocv/j, iirVJl S.iiurnii Caii;!iii i/1'i/ii/eniur. ' CRONIUM Opidum vetuJtillimum inccrti fitus~~

~~in Sicania; partibus : Policnus dc StrjMgcm:' lib 5,~~

~~imikitr ii/x/t/ Cr./;/i/m ad.;crj';/s D; ::. , fii D/:;ei ca/lra~~

~~1 ;;;/!:: :/cbut, quu/ii ii ,qtii Crsvii/iit ii/habiiabaH Car-~~

~~tbnginenjn in urbcm rccipert ncUeist , ntqtie Diicci po-~~

~~ttjlattm jittrcil . .. . Et infra : Inierca lcmporii Imii-~~

~~car clom 11J mrea/e tr;i>;f:;//t eiqu< p/rttts apcr/ier/int , .~~

bi,qui rtcipcrc cum citiicbu;/: , /r; i/,i'Ci/;o;ic, D/uibiti ignoraalii ui,i cf. Mcminic Cronii lib. 1*. Dio- clorus, ex quo Cluvcrius Cronium Juirum riicir; Sed cWiiiinie Polienu! uibem appellat, maenibus rnumta. ]n Lcnnis Imper. difpo/icione fub Syr.tcufiino Metro-

~~polit.i Crc-rienjit Epilcopus conitiruitur . A11 Crunium idcirco fcvis cxtiterit temporibus dubicjnt A iitogra-~~

~~phi : Pirrus, uti Bc Cluverius ccrcum Crmii iilliynare iicum.fe 11011 pofie profitcntur.~~

~~CRYPTjK Opidum , olim Hirbe/fus , liodic~~

~~Crmtnr , dc quo inleriiif CUliA Caflclluin', cujus meminit Eocc.iciiis De-~~

~~cam: dic j.not: 6. iu agro Pmormitano , Regia im-~~

~~pliflimse vix refpondctis , qna Par.ormo Montem Rc- «jlfin cft iter ;'ul>i ffitiv.i fnnt Imdie Militum Bur-~~

~~jjikHiiiiuiii , nti viiiyo Uiciiutur, ideil Eii.ituni, qui~~

~~Digitized by Google . . .~~

C U 117 Proregis cultodi* dcftioantnr. JESBciam vctui Sar- ncenorum eft opus;uti extcrlii ornatus, infcripti A- rabii Mtisfa id«,frnii« P S ,al.aq[ieid generis cUrir. fime efendunt. Nomeq 3b u„a inter Amir* cujut dam >l>tii.uir,qii uhas 1:mid. n odum8c2(/7,arxaltci-J de qua alibi, ab CW.c forore difla vulucur. Amcc- niffima olim vi.id.iria circa Caftellura confiu ccrnc- banturad North nannorum Regnm delichs . Hoditj eontra Caftellum fiiburbaua funt xdes ma r nrficie cum elegantillunis horris, variifqne Pomona: &'Fiors gratiis.a Caba etiam appeljjta;, dudum Princmatus ti(u- lo aufli, Vtmumio Rai Sictile ore, portuum Ma fi ifl r0 obnoxi* juris nunc gentis ; Neapo&> Et (i Principti- tum Hitr&nymm Landjtixa afictutus , Tarri; Kruif vocabub diltiuclu

~~nisCai.Vide Acw.tis CUTAMEN Cafute in Dicecefi Jigrigentina u- : ex variis rnoniimeotis , ubi iiliai thiet dcfcribuutur ,~~

~~CUTfiMB C.ftfe fn Caceabenfi dit i 0IJC , ui habct Invegius in Sicufa Cirthagine. CUTRANUS Ucus.Vide Cotranm~~

~~DAF.- iiS D A~~

~~AEDALIUM Caftellnnv Pia/ari- dt Agrigentino Tyranno tti.im appellatum.quod in to cdol.r.ittHtinuJ ille iencus Taums Pertlli oj-uf, lue- rit olim fervatui,uti Diodorus e£l~~

teftis , litum inter Agrigentum & Phlntiam, hodie Leodta, haud pro- culalittore evincit Anconini lter, ubi iw fcriptum:^ Agrigtnto pir muritima hca-t Syraeafti h. p. cxxmi. Dtdalh xvni, Plintit v.Cor- rupta vox cli Plintit pro Piiatis;ib Agrigcnro enim Leocatam xxiv. circiter numerantur; hinc PUntia lo- toPbintii, que& Lcocaca . Collis ciica verciccm pre- ruptus.quiad palT. ortu o. extenditur , unaque via ab pall". cx proximij alioruin collium jugis adiri poteft , vt, v. Leocara difTnn , arcis olim magnifici cadaver

~~L'oritinct,&Cait,N.K-inm idcirco vocator . lui Dada- /;~~

~~' ' Digitized by Google . .~~

memoratur,Srcphano, Hofmanno, Ortelio;fed eft in- fitus liac certi in Sicaaix ora , quaj hodie Mazaren- fis V.iiii.s diciW DARFUDUM Ofale in Saccenfi Ditione,F,i- derici II. ffivo juris Nice/ai de Sacca; fub Martino ve- 10 Orlandi dc Mmtilionc & Mattbjii dc Montada Jacet his diebus. DELIA Opidiim fub Leocat; comarchia, 5t Dioe- cefi Agrigentiua , poit N.irum , a Caodicattino haud procul, olim caftru:n Conrada Lancte Sicili? Magiftro Juilitiario obnoximn, cujus nepos 8c hjres Pctrai Lan- cea Joanntr filia; Ariali dc Alagona nuptacum Nj- ro in dotem defignavic. Crcditur Pstiiiana locut.qui in Itlnerario Ro.nanoa 1'hilorophianis xxvm. palf. n. ab Agrigento xvm. diltabat, uti fuo !oco reddam; & Veiie Diann templo decoratus vulgo dicitur, unde nomcn invenit . Cjftrum porro in excifa nndiqueru, pe ftabat , propriis hodic ruinis obrutumjied foruices aliquot, cryptaf]ue, jc atrii muros, pinnafque fervat, Sc rotunda: turris reliquias,qua:.r.oti moli.vcluti fpc- cula fiipereminebat Opidu.n vero centu circiter pjlll indedillituro.anno udcxxii. funditumin proximohu- mili colIe,aultrum,occafiimque profpiciens, patenti fitu amoeoOjjiriBiio.agriqu; circumpoliti divitii.s

Jiciffimo gaudet , cum Dynafts palatio in imo (blo, fpro ampliflimo,& perenni aquarnm fonte. Eidem fo- to major paroehialis Ecclcfia hatret S. Maria deLau- reto facra , qua: Archrprcsbytero gloriatur , & B. Ro. falix Patroue laceDum cum cjufdem lipfinis claudit, binafque miuores JEdes S&pfas habet . Olim lur- de_j gcbar ijla cditiori loco , prope quam S. Marix quoii hilVe Carmelo.cuai adnexo Fratrum coeoobio , diebus deletuin rudera oftendii .:Piimus opidi ceufus 2iw. //. E c i. me-

Digitized by Google iio D £ medio ehpfo feculolircs 288. animas 107 t. exhibu- itiPimw vcro ilfoi ad 310. iucolas uTii^. enume- rtl . Anno mdcc.\i:i. foci ^oj.incols 1413. & noviffi- nic 1705. funt computati . Latitudo eadcm pcne ac illi Caiidicartini , longitudo xxxvn. attingii . Dynafta juregladii utitur, & inter Marchioncs xxvii, in publico Regni confeflii iocum (ibi vindicat ; Poft Alagsnai enim Friderici III. privilegio ad Mjtth^um de Cla- romonte Deli* caftium devcnit mccclx v 1. Sed ob Aa- irti dcfcitionem, Martinus Jlex GitiUclwo Moncade piImum,mox Pilra Mozze Catalano conccflii, qut cum Avdraa Horlolana , Condovcrno fiindJ acepto, mcccxci* commutavii.Idcm hiac HirtoUnas in Mjr- tini Cenfu Dclie Cailelli & Damift fcudi Dominus dici [ur. Ex hujus pronepotc Pompcjo emit B:-rnardus Luc- cheiuu Milici; Baro moxvi. widetdJofipnam, qui homines piimuscongregjvit.&Philippi iv. literii Delie Marchio uncxx.ii. eft renunciatus ,Ex co tk jnlia Spa- tjforJ Gafpar ,<;xG

~~Cujus fuccefforei alibi iaudavi. . • t . DELIA Monaftcrium SS. Triiiitatij titulo, de Fi- fswblim ippellatum, piope Caftclkm, Veteranum in jgro Dcliic confurgit fiugum feracillimo.Ordinis S.~~

~~Bjfilii vulgavit Fazelfus ; Pirrus ioter. Benedictinos~~

~~P.ioratus emimerat ; Anuo enim «cccLxiJuJoanncs de~~

Urlinis, Cardinalis dc Theano , fuj S.joanni* de Ere- mitis Abbatie adnexum vohiit . & 5. Beneditti Mona- chis attribuit.Regii porro quum ellct Jurii Patrona- tus,S'cilie; Piincipcsa morte Joannis Priorct deincepi drligtumMtqni in Coiuitiis lxih. ptofcrunt votum.

~~Digitized by Google . 1~~

~~D I 11 Gaudet hodie hac dignitate Agathinm Riggius A-~~

~~poiiolic* Lcgatia: Judex . Confuie noilras Moaifticaj Sicilia: notitias. DELlA Fluvim »b agro.ubi eoenobium cogno- wincappellatuvde ac Artnarum,ii veteribus Haljettt.~~

~~DICEAPOLIS , Scgeft» vetui urbs,de qui iufe-~~

~~riui, ab AgithoJe Syracufirun R:g; , ita nominata, Suod jofla i:t e;us cives ab defcieutci fupplkia_ atuiifet.~~

~~DIESIS Caftle olim.ubi hojie Aragina . ViJe. DONNA ALTA Fons Himcrn Meridioiialis in Nebrodii Montis occiduii radicibus DONNA Gmgei caput Areni fluminii, feu De- tix fLb Salemi.~~

BRAGUS Fiuvius, Agrigsr aliter , qui cutn altero S.BUui fub Agrigeato coufluir. ArLtius defitu txittt Sicilis: Dtt» futtt Fimii , inquit, ipfi ii cm- juntti, tjttibtts autiqu* nrbt Agrigetttutt fipta tf, Oro-

(ui utus , ttiter S. Blapi , fiti abi tssfitntnt , ttmtt ejt dgrttgai. Cfuverius pevpeiamcum aliis DrsgamH)-- pfam clie affirmat, Polybii verbis iiini\us,qui ait;d'o- gjtar prctertat^-fintt!itiiiUt,A°r\«inwtm; ad uttjlri-

~~nittv xempe Jatttt fiitit atanit etiats e^aftleet ttomittit~~

~~cant urbe ; Occidenti fiil, r> Afi-icts t,ppi,jitsm parttm~~

~~ailttit ,pti soeatttr Hypfa . Uerum enimvcio Polyoii tc-xrus tion bene intelleclus crrandi Cluverio Ciufam~~

~~Iribuir, Htc enim vetus anthor, nullam de S. BUiii flu- entoingerit meurionem, quia parvus tunc forte eraty iiinomiiiaiufque;& Hypfe vocabulo Nati fluvium in-~~

~~iclligit,qui paullo procul quidem , Agrigentiu? urbis~~

~~vereris rines pmei labitur , & orientales ejus rrgioncs alluit , Occideuti fofi.&Africo oppolitus ; fcillcet de- Xtera Hypfe. ripaad occidentem rcfpicit, & Africum, fcd~~

~~Digitized by Google ii_ D R fi-d Agvigcnti mce.iibuiin oirmn vergsntibus obver- fatur. Nec eniin aliquo alio pacto Holybius esplicari~~

~~pofic vidctur , nili amanuenfkm vitioerrorem in ipsu irreplifie, quifpia disetit.ac pro Qccidinte fole.Orhn-~~

~~lem fciibendurn putaverit . Dragus itaque, (ive Agra- gas occiduum limul & auilrinum Agrigenti iatusablu- littore it , conjunftufyue h.md lange a ctim S. Blafto~~

maii ill.ibitur , prope frumenri Emporium , hodie circa molcm portus noviflime fundatam. Oiitur autem fub opido Retidaliaburbe paff- v.u. diffito. Mayhar- ruci agvi aqtias, ae ex vicinis collibus Luiccs alios excipit, aufitifque fub urbe ponce trahticitur. Ejus apud veteres tanti fuit celebritas.uti numifmata habeamus vittato capite, Accipitre fiipia coltimnit ft-pulu.m_» &Cancio fignata cum epigrapha AfPArAl. DEPRANUM Urbscelebris,& Imlneibuis^':.-

~~cis APEITANA , plurium numero; Polybio , Diodoro,~~

~~Dionyf. AlicarnafTcnfi , Prolemeo Stephano , , Tzetza, Vir!;iIro,Nepot'i,Piiiiw ,aliifque memorata ;ad occi-~~

du;i. .Skihai oras inligni povtu cinfta , penmful_. &!- cattr imponitur ad longitudinis grad: xxkvi. xir. & latitudinis xj.svm. v. Moenibus toia paff. n. «. ambitu, Bc propugriaculis vii. inllruitur, arcemque intignerr_j, vetuita etate conditam ,&FrMertci II. jiifTu inflaura- tam.oprugtiatn difficilem, v.turribus munita-ro conrra iO!i[i;i::u in ortum ollenrat ; prosimum enim mare fcopulis freqiicrfil-us r.ctupatur, lolum oppofitum unodu- liflirro iapide conflar, liullumqiie holliiiappropinqua- tionitus locum prebet.Jam portt: cii-merantur vni. ab At.Hiia,& ab Ar.nunciata circa orturn & mcdirerra-

~~nea ; ad auliium tres, pcrtum refpicieutes ; in aquilonem & occafum rcliqute.Ex his, qua: ad illinnum e- dueit ,ac excipit,pt_tento lunari propugnacnlo foffa, & ag-~~

~~Digitized by Googk~~

~~Digitized by Google D R tij ciaggercmunitur.Ifthmus ipfe perruptus, & compla- natus mari circumflua hyberno ccmpore urbe reddit.~~

~~Hujus interna bjc eft facies : BiUriam Depranum dividunt vctus& nova regio.llh ad ortum feptea- trioncs, & meridiem quadrangulari pene figura, Ca/a-~~

~~Ucchiui appellata , ab Auftriae port* ad Pratorium, wxKgaLvggiam extendiiur, ubi Porta obfcura,& turris~~

~~horologii ;aitcra Palmium di&a , Jacobi Regis aufpiciis condita, comptior, &elegantibus edificiia ornata,~~

~~ampla via diftinquirur in occafum . In his S. Petri, S.~~

Laurentii , & S. Kicolai Bafilics parochialcs occurrunt,que. alteruatim Majorii muiiia per annuni exer>- cent.EIt S.Petri Archipresbyteri fedcr,qui it:fignis Canonici Collegii Primas,Coraitemque Rogeriij.ii p i:t Sarracenos authorcm cognofcit, flc veterem rcgionem exornat. S. Laurentii erat olim Januenfium Mercato- rum Ecdefia; Parochia fubinde aovx regiouis &atj- no hclxxxi. civium divitiis refeifta , diebm hifcemo- lis rnagnificentia , profpeftus venuftate, divite fupel- populi frequeutia,ac nobili alumno- lc&ilc , dcmum rum xxii. Canonico coetu eminet . Claromontanj gcntis fovcndj pietati S. Nicolai dudum infervieb.it, fed Ludovici Regis opera mcccliii. publico pnpull ufui,fa> crifqueadminiiiiadis addifla, tertia eft focia deputm. S.Joannis Baptiftie Templariis miiitibus hofpitium , ab ipfo Rogcrii Regis xvo prxbuit , & pe. regrinij in Jerufalem navigantibus asy lum . 5ed illii deficientibus , S. Auguftini Eremitis coticellum ffculo mv. Senatus muuificentia crevit , ejufdemque Ecclefia

; ille cooptatur ubi concilia majora cogit , Carolufque V.Catfir Tuneto expugnato, Anathema viflorie;, pur. puram appendit , ac urbis privtlcgia mdkxxv. ;u ravit. Regium Prxdicatotum Ccenobium propcS. P c_ trum

~~'DigitizedbyGoogle trum ab anno utxix. oiigincm habuit , Fra.trum eX n.iaiiia ftcia loca propcrantium occafionei pri- H i ad Sc tr~~

Marie. Grecorum .iiitiquain edeai ; Cid C.irjli V, juffu, qui loctim hollium infultious obnoxium prefens advertit, ii) S. Juliani , feu Erycinara urbem commigra- rtint.Socieutit Jcfu Colleglum fub Ctwiceptionii Dei- pan tiiulo, piimum in S. Micluelis , xre publico, joannis Pigncre, ae Laurentij Sanclcmente opibm , anno hdlhx.. .. coiluit . Itide in picdpuurn urbiiio- cutn.vulgo Aduniti^rtit Horrca tran/hrum , Mariani, }ii-,ugi;ifdini magnis adjundlii edibus ,fpedti(ij digni- iTTmum mdc... fe prebuit,ae ditiui in tnta- provin- ci.i audit . S. Philippi Nerii Oratorium , civibul pref- Lfteris de Chinoponteri, Bua, tk Pianelli adlaboran- tibuJ.in D.joanriii Bjpiiile , juris olim Eqaitum fe- ro/olyniiuroritm anno mdcvii. iundatuin , deceni fi. tis rhcfm . Au.uftinienfe) Reformati B. Virginis dcj-

~~Odigitria , Jcju, Maria: & Jofeph ib anno hdcx-~~

Mt. occnpant Eeclcfrarn , ciria orientein,uibii Senam & Mariano Veiur> tlipe ftippedirantibus. Tcrtii Ordinis Miiimitanum Afcercrinm intra mceuia S. flocchi no- tr.ine HDCXiuv. Michiflil Burgio, ProviiKW fecloril opera

Digilized by Google opera ftaruitur . Se alumnorum pneftantia ad noftra_> hxc tcmpora floret . Carmeliurum Hofpitium iiib S. Alb^rti aufpiciis,', juxta portam Fcliccm anno kojscii. iEsidius dc Hoiiettis ejufdem ordinis M.igtfter conftituit .S. quos Pimis prmterit, Maris de Mercede , fratres qufdcm uominis excipit Conventus, uDCXx.cireitcr conltruftus. Clericos deuique iufirmis ir.miftran- tes S. ;j.piiinl,i , Cruciferos nuncupatos , qui Maris de domum occuparunt , decurrcntis fieculi anno xxiv. Clememi.i Fardella nobilis mntroiia Drepanw/t evo- «vit,co:igrui('nii; cenlijus auxit. Hadlcnui de facris intra pomcerium sdibus . Exrra non miiiorem prefeferunt cclcbriratcm infigne & Regium Carmclitaiis familia: cceriobium ; S.

Marie de Angdis , Tertii Minorum or.lini.s; illud Re- f-ji-m.Utn iiniii/iriJ.i.l Cnpucciuos fpettantia; & S. Fran- cifci P.iuScmis dcnirjue afceterium . Et primum fane li;cuIo xui. allabente ortum in edicul.i S. Maria; de Par- tu habuit,ad vicum dc Rhodo in urbe,quo primi ex

OrieuteinSicili.iiD d.-Lifi Il-itrcs convenere . Hri xxiv poli anno locus fu[> Eryce datus e;t , cum agro cir- cumpofito a Ribaldo , Pal na , & Perna Ribalii uxo- ribus , ubi fub AnriUDci.itii Viri»inis tirulu Ecclclia_j clautirumque crevir. Navis interim Veneta ventorum vi in Drepanenjhn portum delata , cle^antiffimmn e

• roarmore Deiparse fignum , 1'ifas ab Equite Tcmp!,n-i deportinduin , littus cxpofuir quo.i in S. c<: ad ; Mari.v Partu Jspoiitir.i, qumn denuo ad aliam navem, ut iter profeoueretur fuum,bovum plauftro dcduceiidum eJTcr, bovesrita ferunt ^refta.iiullo ftimuUntc , ad Anntiii- chit-u «dc.;i per^ntes , facrum onus eidem adiiicer.' vili funt ; nec ciiim ulrra r;foi're pedem voluerc. Coni- :s;itui' iimni Civium , & Pifanorum quoque confeiifi;. Tm. II F F ibi-

~~Digitized by Google zi6 D R ibidem. ftatu* collocata, iuimmeris ccepit prodigiis cU-~~

~~relcere , a confluentibus undique , ftudio prscipuo co-~~

~~li, ac ditiflimis rauncribus donari . Ampliori hiuc fchc- m.ite Ecclefia & Conventus moliri, utinter totius re- ^ionis adificij locum facile principem mereri dica-~~

~~tur . Confulendi Orianditius, Pugoacore , Nobilis, Vir- fpecl.mt, rus ,Cajetanus, aliique; Nec enim , qui huc jntegra: poffiiot pagina cnarrare. Gualteriui de Eu-~~

~~gubio Minoritanus , vir piecate priecipuus , fortej ibrtuna Drtpanwn e Byzantio appulfus ,S. Mnric d;~~

~~fubinde in Tertii ordinis Coc.iobiti.n evallt.ad ejuf-~~

cicm montis radices circa occi.lc ite.n , iit. ab urbc Drtpani lapide, fclubriori lcico, miis chrj appclli- to conditutn. Minores Rcfor.Tiati ad d. palTus 1'ub.S. ol> Arnia titulo mdcxiX donu.i «dificarunt , quim loci iticlementiam Innocentius de Cliifi alibi LuJ.ctus, Mariani Venti fuppctiis,in S. Luci; Pifcacorum t^cci,

~~S. Amif nomenclatura rctenta , tran^tulit. Paulenfibus anno mdlxxh. S. Viti de Piccelo daiur.ext.a mceui»~~

~~oratorium,cum circumpolitis terris , opefiue ad clau- ilci conltruaionem F.aticifccn Bulotw fuppeditavit; ac cum aeris infalubritate affliauentur, fub Eryciuo~~

~~monte fe contulere, ubi commode degut.t . Capucci- norum deniciue duo,&quidcm nobilia fiint ccenobia, in Arene pknitie fub nominc Epiphanic unum, anno~~

~~molx- fm>d«um;Loco de Ptlri Pakih , iive de Lna- f-y-s-»», haud procuIalittorcalterumHncxcx.ipfo Or- diciis Generali Drepani tunc agentcexcitatiim , fub~~

~~Coiiceptionis Dcipare aulpiciis ; utrumque eft porr» ad reguls normam,fcd coticinno cultu fpeclabile. Intcr~~

~~Digitized by Google .~~

~~D R ai 7 later Monialiutn canclaveiS.CIara; primum, & priccipuum Orlandinus & Pirrui evulgant ib anno mc-~~

~~ccxci r. sdificatum , in quein e Mazzara facrs Virgi-~~

~~nes convenere . S. tlifabetli , fub codem Clarifiarbm~~

~~ordine mccx i. in S. Aib-rri sdibus.uti ferunt , clarif-~~

~~fiina £mniimuclia gens alium pofuit . S. Dumicici ie- eibus,&DiviAntirea nomine tertius coalefcit «ccc-~~

~~xci i i. ortutn recognofcenj, Pirrus ordinis Carmelita-~~

~~dit ; liibinde a Francifca Santoclcmente inlhuratum , &ad Dcminicana inftituta traduflum fub Ddpare de Rofario titulo, rfiirmat. Nova Ahbatia, de Au-JHiti.-~~

~~i. liter , ejtfdem ordinis mcccclx crefta , alumiurunL.~~

numero, nobilifate , ,ic virtute, pingui dotc,&cenfu confpicuilqoe «dificiis diftinguitnn, Abbatia Gravdis fub Tertii ordinis rcgula vivem.SS.Trinitatis refert p.iullo titulum , orti.mquc «dxlii. J.icubi de Eugubio, ante memorati opera, rccognolcit -Quo efiam agente ad lapfis mulieres poenitentes ekcipiendas gineccum inftitutumi&S.Spiritus Puellarum collegium coa'uif, qu^ parentibus dertitmtntur,qiiibus locmdis dos cou- grtia defignatur. Pro Puellis ctiam dtfncrlis c*. pic~ rum eleemosynis Oratorium affurgit.Hufpitalis domus S. Autonii ante ffeculum xv. Vicnnenfi fitis celebri adncna, uti Martinic* Alphonli Rcgum literis conftat, Lazzzrl Locjtelli divitiis audta, pulcherrimis adifi- ciis amplifieata hodie fplendet, virifque nobilibus .i Senatu deleftis accurantibus magno igrorum cotu- modo viget ; S. Sebaftiini Incurabiliuro, & S. Lazzari pio I'erc!irinu,non minori ejufdem Senatus vigilan- ti.i iidminiltrantur. Mons deliique, nti dicunt, extat arJ oiT.uia pietatisopera mmcri populo impendenda ab anno Chrifti vn^tir. quem fumma integritate defignati a .Magifh-atn Reilores moderantur T»m. II. f f» Variis

~~Digitized by Google n~~

Variis praterea orriarur Civius publicis monn-' meutis, Pr^rorio fcilicct, quod ad omnem Hcl-ti- tiain cxiiudluin rcflie ,& amplje viz hsret, c6 Ma- giftratus canveniunt, civili-fquc cauifa: j^uniur . Am-

in S. Auguftini foro , ubi jque , ducfilius c remoto Atc- gini fonte derivatj, affluenter emanmt . Vidtorii Ame- deimarmoreo fimuiacro elcganti ttylolnti in S. Anro- nii area mdccviit. impolito; & Pliilippi V. [lifpaniaru &SiciIia: Regis egregij e marniorc eti.im lUtua, contra S.Spiritus Ecclefiam in viic migni ceitro , cu.a dccenti teatro , ab anno uqccxii; ereita ; Njvili d;mi vcru.Liiijnio prope e/ufde.n S. Au^ulini Hccioii.i n in mcridicTi, cujus tres untnm ejunt fornices , Jatn Por- tus a ventis pnecipuis , Africo cxcepto, immotus , & niiiil-.i-'iinus tutiiiiinus, clallium cipit, circa Pctri Pa- latii brathtum muiimento, quod Lamoragus Lignen- iii Priuceps , Sicilis Prorex julTit , iuftruitur; ad fauces ipfas \a auftru n Coluwbaria arcc , de qua dixi , iu ;o>pulo fuudati;& S. tVrj ncifci propuguculo mcenibus adjunfto defenditur . Duos ulterius fcopulos, feis parvas infulas.qui S. Antunii ,6c S. M irg itite nonen rcferunt.fuo fiim clau.iit pntterea Mili ; Cixfi.ii e- tiam ad palT. h. ab urbe fcopulus extat, ul>i Procita_» cum Palmerio Abbjre oceultos hibuit convetitus, ac iacinus contra Gillos molitus eft , Portus hic Eryci- uus paffim veteribus eit .ippdLitus, quoi lub Eryce, ob Veneris tempium infig>ii opido,firus. Topographia urbii espofitj, ad alia curfim cnar- randa defcendo : De nomine hec h.iber Seruius ex fabulis: Drcpanum chitss cjl antc pcdc.-n movtis Erycil traiti LHybxunt, dlcla, xiit prtpicr i-Uoris curMatcin, ;n qua fiia efl.jni qutd Salurnui po/i ampu/aia vi- riG*

~~Digitized tiy Google ,,,~~

~~D R 119 eia rili* Cxh patri iliic /i,'; projecerit , qaa Drtpa-~~

~~noi dicittti-Grect^qaod veri(imitt patatur , propier v'i- einitatem Erycii ,confcerati Vencri ,qus dicitar nata~~

~~tn Geii cruire fcttma marii . Qndant Drcpana.n dicJant tnlunt a Fdltt Ccrtris m n ibi quum , f , fili-~~

~~am fuam Proftrpbiam quartrtt.amifit . 1.1 autem ici-~~

~~concuuum apud omncs , a curvitate littoris , quj Fal- cisfpeciem h.ibct, vocabulum tirbea noftran fiimpfif-~~

~~fejhinc iii r.tito Falcem etF.-rr, fub qui Turrres quin-~~

~~quemaris u:-Jis & gemiiio arcui inriixj . Drepaii ori-~~

~~go incerta. Cive; Cliamo , five Saturno adfcribunt~~

~~Qiamafctiam , qui appellavic ; quod an procertu vide- anr Eruditi. Sacurnus ex DtjJoro occidujj infulc ons~~

~~occupavit , Sc in locis editioribus Cronin, fcu Arcei confticuit;an quoque Drepanam, rjuod ad littus fedet,~~

tenuerit,noii arfirmo , f;d conjeclurc fuadent . Bures ante Herculem floruit, atque ad haj delatus r^gioocs Licaftam formoiillimam loqininatn atilavit, c* qu,t_j Erycem fufccpic, qui procera: ftaturte quttm etfet cutn eo._em Heicule iingui.ri inito ccrtj.mii:.', viilus, ccfufjue eft . Ab Erycc opidurn ia tnont_ apptlljtum;

Licaii.. , altera veiuti Vei.us, celebre in eodem.moi.ee t.mplum obtinuit . Trnporc Lsimedwnlt Dio.iyiii Ali- c.ii'!].Lii.ji]!i; funt vci Jj 1 !ib. 1, Pjirjt Prian}, dcJni for- ttina parcntet jE^ejii in hanc Sicaiiraut reghn:»: q/tt; Drcpana co ttmpirc dictbatur , beni^ne ab inft- lanit excipiunur. Autc T.oiam i^itur cjpc.im Sica-

«i Drcpanam onm occup-bjnt . M ieis fubin.e cu-n futs Drrpani incolj vult;.itur. Virgilius i.icirco Mae- id. iib. «.Fjtnc Drepani me porius, & i///c>abitis era aecipit . Parum quippe prapicium lictus hoc illi fuit ob 110- , patris mortem , cujus memoriam ludis , & bili fepuichro pereiiuem reddere ftuthm - Quod Ph$-

~~Digitized by Google ihmqns~~

~~morurn tjraniiide Jordanus Rogerii Co-~~

~~o klxxii. iliud vindkavit . Regibus ex-~~

~~ceprum, cum ob incorruptain , fince-~~

~~ofdem fervacam fidem ; tum qood ex-~~

~~Digitized by Coogle tcroii , perefrinifque commerciis cx omni fere Eu-~~

ropa, Atrica , & Afia frequentillimum, publico. confu- leret erariojtum quod ingsnuaj, pr^clirafque familias foveret, variis libertatibus , 3c gratiis ajficitur, ac primariis infulj civitatibus accenfum, earumdem pri- vilcgiis donarur . Locum in Comitiis idcirco v. obtinet , Senarus prjrogativa gaudet , cujus primas 'Bn-

~~Ihi tituio civiies cogtiofcit cauifaj ; tk criminuin Qj.".-~~

~~Aore gladii poteiUtem habente gloriatur , qui iv.iu lege Confliltis ailidencibu! urbi preett .TemperJto C£- terum fruitur aere; pifcofu n cjm mareomnia abunde,~~

Bc ad delicias etiam flippeditat , cetarias compluresa- tk amceiiif- perit, corallium gignit priccipuum ; Ager fimuj omnigenam frudtunm copiam, iruges .olcra , o- leum , virca , & maxime Gaarnachim , cxrcris celcbra- tii fufficit; nec lierbis medicinalibus carct, quas Or- m , landinus recenfuit ; alicubi eciam eiecti mannoris fodinas offcrt . Celebrej Salinse Di-epaneufes, &nwlti- pliccm fiiis copiam Icalis fubminilVant.

Pictate,ac Literis pr^claros , variis Digniiaibus confpicuos, Armifque emtnleu nullo iiam tcmporc Dre- panum educavic . Et uc a primis incipiam , S, Alb^r- tus, Carmelitici ordinis dccus , fericm exoinans occurrit , qul Beneditlo Abbate inter Drepartcnfi: no- bilillimo farus,uri paflim fcriptores tradunc, in S. Ma- ccenobio fufcepto Religionis rig Annunciac^ hjbiru , eftullit preclariflimis virrutibus , pollque vitam vere admirabilem , Bc pretiofim morCem, ipfo, quo Meflarj; elatus eft die,anno uccxcvt.ab Angelis Juitus , San- etulque fuic, frequeiitillimo populo audieute , ipfoque

~~RegeFriderico adftante, proclamatus . B. AloyfiusRa- baci, de cu/us etiam patria Drcpanenfn inter & Ery- cinos lis viget. Vir fuit admirabilis pcenitencia:, cha-~~

~~Digitized by Google ritdte in Deum,ac animirum zelo pi'.;cipuus, mona-~~

~~: fticsc autem di!cip!i n: t-.vsiiciili.nm , pro qua tuenda, a (celefto quodani , Randatii , ubi Prioris munere fun-~~

in fro:i;e perculfus , c.tatis lx. Chrilti •gebatur , fagitta I>omini hccccxliit, famftiflime: occubuit; miris a Deo prodigiis in vita ,&poft mortem illuilr.itus. Ex ordinc PrirdicJtorum tres mcmorantur : jacobus Corfus, qui prophctie fpiritu, aliiique diviuis charifmatibus oI> innoccntis vite merita cl.iruit , deceiiitque hdlxx- :ux. Jacobus Monachus gencre nobilis, contemplatio- nis ftudio,abftinentia,e!iimiirque, reli 5iofo viro dignis operibns inlignis . Francifcus dcniqoe Rhodus humilitate , amore' in Dcum , & pruxiramii, faiiaifqu- moribus illultris, MelFaiii diu egit.Didaco Cordub* magno Duci idcirco apprime acceptus, eique a fecretis confcientiij, viiflorias, profpei'ofi]iie eventus oinnes prenunciavit. PiilTime ibidem fecuii xvi. initio obiit. Laudantur a Michde Pio de Ordinis Priidic; Viris Illuit.-StPirro. Petrus Gramignani Tertii OrJinisLai- ciis,qucm idem Pirrus celebrem Dci fervum appel- lar, in S. Marij Aiigelorum Ecclefia jacct . Valcntinus ex Capuccinis Laicis humilitatc,& icraphica p.iuper- tate fingularis, apud Caftciium bonum fratiis libi in cxtremo morbo infervientis obitus horam, ut Sc fuam predixit;nuj in annum wdlxx. incidit , Jofcph cjuiHc lnftituti , cnjus vita curfus perpntua rerum divinarum conre;nplatio fuitjnec egregie virtutes defuerc, per- fertit aitiva: vita;,uti appellanr, irreiragibiies teiks, obiit in Domiuo mdcxxv. Antonins Scaligius Sacerdos

~~Cipucdnus , ad ma;orem ordinis prop.ig.itionem in~~

~~Hifptnias del.itus, ibi magua pietatis , ac nominis fima, Pir~~

~~Digitized by Google TertioS. Francifci inftituto' nomen dedit,In quoviti~~

~~aufterirate , orJliouis Itudio , virginitatis candore, ali- iTque virtutibus, fed patientia prg cceterii iuli^nis uf-~~

~~fulfit , Sancte deceilit in patria, ubi S. Rocchi Crcno-~~

~~bium, lue grafiJnte, fundavi t, an: hdcxx i v. De eo Gor-~~

dotiius, Pirrus , & Mongicore . Bonaventura Januenlis cjufdem Tertii Ordinis , in Divinis Literis, & Ecclc- fite iegibus fitis verfjtus, ad fuorlim Coenobia in_j Galliis reformandJ adle-tus, fulitudinis amantilTbntis,

~~pauperutis cultor egrejtius , contemplatioiii perpetuo~~

~~nymus Riccins ex eodein inftiiuto Romx precipiu.j Ordiuis geffic muuii ,&Sicilio provinciam bis admi-~~

~~niftravit ; Optima: vitte opinione Agrigenti Ccenobii~~

fuudationcm prnmovit ; SitnSimonia ciarus,obitus fni hora pr^nunciarj, f.iiti.iiMii di-celTit mdcxv i, Inuocen- tia Rizzo fannuine clarilTimo orta, morum puritJte_j, diviti abrtinentij , annn , rfnm-iimqne contcmptu.cha-

~~ritatc in Deum,aliifque virtutibus illuftris ; Sororibus~~

S. Francifci Rcfurmatis i. retatis acceufL , xxv a»no , Chrifti Domini Mn^xxtv. qui pr;dixcrat die, mundo ercpta cft, cujus foror Anna ,quam Deo ipfj lucra- vcrat,pari'vita , parique exitu claruit. Atiibarwn in cotio fedes S, CUrrc proximn, Innocentius a Clufi_,

1 vidit; Res sjeitis pu!)Jice luci traditas lnbemus . Ecdefiifticis drgnititibuj ornatos tulic Drtpaxtim Ger.irdum Cirniditam , qui anno mccccxxvi. Paclcn. iis Epifcopus fiiit a Canonicis adledtus. Timotheum Perez ejufkm ordinis , Afpaneurem in Perlide Pontl- ficem , iiide Toler.mi Archiepifcopi uccx, SrjrTrig.i- ncum. Nicolaum Terranova ex Predicitoribus , morum intep-iwte, & doftrini clarilTimum ; ab Alphon- fb Rege idcijco in fu;e eonfcientite moderatorem ad- Tom. 11. G g fcitumi

~~Digitized by Google ij4 DR Capuante fcitum , utque Ecclcfiai prreficeretur , Euge- nio Puntifici obiatum, nifi mors imraatura interceiiif- fetjcujus funui idem Princeps Neapoli mccccxlv. ma,-~~

~~gnificcntiffime curavit . Summis Uudibus ;,b Ranzano caevo estollitur. Thonum Monachum er eoJem or-~~

~~dine , genere ctarmn , virtute , & fcieutia exiinianui,~~

per aiinos l. publicum Theologiz Profeflbrem , qur ad Cafancnfem,&Paiionnicanatn Cathedras , nec non ad S.icri PaUtii Magillerium vocatus, prie tminilicitiu* gradus refpuic , deceffitque Fanormi nonagenario ma- ;or. Francifcum Barberam dcxteritate in rebus g.'reu- dis , & prudentii iiilignem ,S. Lucii Abbacem , Sici- lia; Majorem Cipellanum , 3t Caroli VI. Cefaris literis CepliiliJenlis RecU&x Epifcopum nominatum, hdc- ckxxiu defunclum .Frincilcu:n Monachum Clericum

Regularem in onnibus excultum ficultatibus , qui ut fuorum domos in Galliis couflitueret, deftinatus, rem fui opinio- ad voium aflecums , quu.n non vulg.iretn nem excitaffec , Rhe;nenlis Aichiepifcoptis rcuuucia- tur; Morte tamen praiventus Paridis udc*lvhi. mundo valedixit . Ejus cyph edita, & manu exarati egregia opera Mongitorius cnumerat .Joannem Biptiltain

Provcnzanum moribus, & fcicnti» ornatiifimum , poil omnes in fuo Tertio Minorum ordinc gradus obten- tas , femel & iterum Priorem Gencralem conftimtum, cui muneri Romi immortuus fuit mdcxiv. PjuIuitij

Lombardinum eximium Thcologum , Acadcmia: Con- ciliorum Romae pramotorem , ejufdem Tertii Ordim Iiujus fupremo munere donatum , rbique ficuli anno xxxvm.e vivis ereptum. Joannem Petrum Rhzo Ec- deuarum in Sicilia Rcgii juris patronatus anno uox- XH. Vilitatorem . Francifcum Ventum MaEarenfem_i Caaonicum,S. Philippi de Grandis Abbatem, & RegiS

~~Digitized by Google. .~~

~~D R i, f Vifitatorem man. Jacobum Capranfanum S. Marie de~~

~~Terrana Abbitem . Uc atios prcKream, qui in fui ordinis prccipuls Coenobiis.aut provinciis primos gefle- runt honores , apud Pirrii & Orlandinum confulendos~~

~~Militia porro illuftres enumerat cives : Palmcri- um , Riccardum , Sc Nicoiaum Abbates, Riccardumj~~

~~Pafiauetum.de quibus apud Siculos annales ; Marium~~

Corfiim ili Belgico bello arcium txpuguatorem jSci- pionem dc Ferro Melitenfis fscre. milicie. Magn^Cru- cis Equitem , Capua; Priorem ,St Amirutum ;Nicola-- unt Cavarett.i Gipuaoc Venetiarum Priorem , fupre- mumque ardinisAmiratumj&Romeum Fardellam fla- livum.&S.Stephani Priorem noilro hoc fsculofitm- mi authoritatis , & in rebus gerendis fiilertis virum. Togis item celebres AnroniumdeRillis feniore M.R.C.

Jutficem&aRegiis rationibus Magiftrum . Antonium dc Ballis juniorem laudati nepote, juris periria nulii fecundum , in M. C. iiibfeilio primum collocatum , mox. Fifci Patrouum hdxcvhi. adlettu .Scriptores prccipui

Dnpanenjis in Sicula Bibliotheca , & apud Pirrunu reUti fbrent hic recenfiindi, (ed paucls me expediam . Antonius dftionovo fummus Theoloons; Philo- fophus ,& Marhematiciis,Gi:neralis ordiiiislui Augu- ftiiiiani Vkarins ,& apud Fidei Quefirores a fi.-crcr.is confiiiis. Scripfit advcrfus antiqu.1 Schifmata, & dc_j Ramwa Ecclcjk libros vnr. reliquit. Pauius BalloDo- fior Pjrifienfis efrulfir , & Sacro Tridentino Coucilia

Thcologus interrait.Albeitus Fardella , Clericus Tea-- tinus Pariflis.ac Ro:na; doflrina: fiia; experimentum filinma cum gloria fecit . Primtis enim oprnronem vui- gavit : Djmones , manef^ue hominum in infcrno tor- tpicri \b igne materiali per unionem hypoftaricam_i ad ipfum .Inllituti tenacifiimus , a virmte-aiiimi com- Tam. II. G g i mendatus,

~~Digitized by Google .~~

~~r ? 6 D . ft ,' mciidi[iiS,Virrs Priiicipibus acceptus, plun edi Jit dctL-fiir/jiie Panormi kdllxxiiiii. ju;iiperus cx Mino-~~

libus de Obfervantia , ob doitrins profutidit.itein in Hifpanim&Italiie lyceis notirTimus, ftoma inS.Join- nis Lntcranenlis PaJiiirentiii rius, Olivarenli Duci, Me- dinlatii Pr^fedto a D.cris coiifL-flioatbjtii Di L-^i:li- iha Rw. Pani: Po:ellalc librum cdidir . A:ito:ii"us Si- eripcpoli Societ: Jcfii ediuit CV/v /; Thn'.'-gic:iBi\x~ riis tomis difiiuiftiim & Corattarja Mvratia . Philip- pus Tiiolus acutiflirm ingenii, PlaconiciE PhilofL-phi* Itclator perfcruundis abJitillimis n imr.^ ::iCiiiU , totiim addixit, dpnfque infignead exempl.ir Artis Mj- gnx Raymundi Lulli compofuit . Nicolaus Ricciusju- rifconfukus ceicberrimus , typis edidit De Renuncia- liane Peragii I.ibium , & CollpiS.inea reliquit. pi-trui

Parifinus Phiiofoplius & Medicus priftantiflimus , lue grafTante Patiortni , & Melit*,remedia prefetitirli:iia_j ftliciter admovrt magnis contra eimdem ; idcircoho- noribut affectus.£V Pefle libros vulgavit . Antpnivs; Crifpus,Mcdicus numcris omnibus abfolutus, virifquc principibus idcirco charuvEjulopera enumerat Mou- gitore.Erafmus Soliius Medicus , & Philofophus noii vulgaris , Panormi artem profeffus in varios Ga!ctii li-_ bros Commentaria compofuit Micb-ie] Angelus Far- dclla ex Tmio Minorum ordine.doaus Thcologu». ' fed Philofophus Mdthematicus nulli fecundus; & Ro-v

111 , Mutina: , Venetiis , ac tandem Patavii eafdem_» profeffus publice fcieniias , immort-Ie lib-i nomen pe- pcritv Vivebat hoc fieculo, ejufque in lucem edita_>. opera , qualis effet eximius , prmcipuufque vir.abun- tie patefaciunt .Leotiiirdus Oilaridinus , Greci5,acLa-. tinis litcrli cruditus, primus omnium Panormitanj Ac-i cenforum Academif piwfuit, piimufque etiain rhvtmos

~~.. Etruf-~~

~~Digitized by Google Etrufcos ad Horatii odarii fpecimen concinnavit. Ca- noriicus, 8e Abbas S.Joannis de Eremitis fuit.patriam» quc hiftoriam, Sc alia ptKclariffimi ingenii. monunten-~~

~~ta velgavit . Vincentius Nobilis de rebus etiam fcrlplit paniinxis libfo , quem de prodigiofo Deipar;~~

~~- Annunciat* fimulacro edidit . Vitus Sbtba Sacerdos~~

~~res quoque pattias eruditiflime eiwravit , Muiipjiiiij acccptus varia Poemau compofuit. Cives Artium ciilrores eximios, ut olim, fert quo-~~

~~ipie hodie Drcpanaw . Sculpendi enim facu!Utein_i alabaftrite, ebore ,coralIio, afiifquc lapidibus, coetcris~~

prsftaiir pef infulam , eorumque opera paflim magno. halienturin pretiojquin exrra patria delati inter primos ubique adiunt. Navi[jandi peritia paucis dece- duut; hinc dudiim bilerarias ultra lx. numcrabant naves,hunc pra: aliis infuUnis Siculas merces ut pluri-

rfium ali6 traiifvehendas accurant . Corallii pifcationi in proxfmii, rtmotifque liiroribus tam pJures in- ttiH!iii:t, uri iioi) parvo numero naviculas ad idopus educant.Cenfi fiint iii eb Caroli V.atvo fares 3579. incole/ eodcm ficitlo 16581. lnfeqlienris anno m. fbci

merus dogr. oivium 1S384. Anno mdccxiii. IareJ4jf6. incolie 16610. noviffime 17^1 1. Caput eft Comarchi^j Ufbnna miliria Senatus julfa exequitur ;fed Regia_. pi-oprruin habct Pr;fe_tum ex fupremis exercirus ducibus.Publice fanium Magiftrarutn Senatusidcm con. ftjtniti

~~- Tria ey.hibct Paruu Drepani numifinata, Argen-~~

fea duo fcilicer , ac tertium ex arre. Caput in iliisae jnvcnilis vulttis, ouadratumque fpeflatur, cum cpigra- pha APEnANON. .Ereum faciem in antica , equitem in poftica, ramum veluti dextera quatientein, Pu- nfcbfque characleics reprcfentat. ECNO- Digitized by Google .

~~fuifle appdhsum paullo >nte expdiui cum Gluvario,' colli quem hodie Caflcliacium vocant, impo/itum & ,~~

~~oftendi ; Ecnomum idcirco Cajicliacium collem hic~~

confequenter affirmo , Moveor cx Plutarchi textu, hic enim defcribens Dionis iter, tradit ad pragrcjientc;n Syracufas primos defecilTc equitet Agrigentios cc.qui eirca Ecnomum incolehant. Ecnomui itique collis A- grigentino agro fuit conterminus, qui (ane agri pro- pinouitas Callelhcio magis,quam Muciicco competit, EGESTA Urbs vetus, Akefta .Confiile Scgcjla. ELCETHIUM, De veteri hoc opido Cluvcriui libi l. Ptolcmto cxtrcmum vtrfttt Utjbeum promontorium in meridienalibut miditerraneit pnnitur Opi-

dum Eleetbium , a quo opidani niicntur clfe Plinio ia vetujlii quibufdam txemplaribui Elcctbtenfei, quorum loco vutgata babent extmplaria Eccjiicnfes. EJI bndit imtr Mazuram opidum ,&%elicem amnem opidum, vulgari vocabuh Cajiro Fittrano.ld ncfcio, an pt ve*

~~tui iilud Elcctbium ; nam ipfo nominc antiquitalc»Lj fuam pnjitetar. Tradunt alii cum Aretio Caftellutn Vcteranum EntclU fuiffe ruinis inedificaeum ;Sed i- libi Entellam locatam vidcbimus~~

~~ELEUTHERUS Fluvius , 'Baybaria, & vulgi vo-~~

cc Sagaria , quod agrum ejufdem nominis in ditione Fanormitana abluat, atquc uniui fornicis ponte poft Ficaracium opidulum trahiicitur; oritur a fiinte copio- fiiiimo in eryptafub Rifalaimii arce.curfu x.w.paf- fibus difiidens ab ora;ac varia nomina fufcipit a locis , quos ablult . Nam ad Myrtorum hofpitatoriamj tabernam,a Myrtisjfuli Mifilmeri, ubi aquai cognominis flueuti excipit.Mifilmerenlis diciturjhinc Ba- ybarie; mox Panormitanum ingreditur finum inter Oietlii oftia, & montij Gerbini caput.Errat Fazellus Elcu-

~~Digitized by Coogle .~~

~~140 E C~~

Eleuthtrum cum Oretho confuiidens , agri eti.ua P.i- normitani amne. Ctokmjus enim, qui EUutbcri rne- mioit, inter hu;us oftium. & Panormum vi.w.ponit; tantumdem autem ferme depraihenditur ab oilio $a- ybariaSc quum Orethus ftatim mcenia_» urbem ; poft pralluat ad pnfl: circiter ccc. S. ELISABETHA Opidulum in agio Cometi,

~~Agrigentin; Diceccfis, & Comarchi§ , ad Momcapcr- tos, Rafadnlis Principes Tpeaans, collis decfivc occu-~~

~~pat ad auflrum ab Aragona haud procul . Aufltim cft hodie Ducatus tilulo,quo Antonim Monftperta; au- 110 wnccsLviii. infignitus fiilgef, Regis noltri Aulicus,~~

~~e;uft]ue ad Poloni^ Regem Legatus . Nicelaat Joftpb~~

~~MontiJaperti Marchia , primus condidit mdcx*. cui Francifcui filius fuceeitit ; undc Nictlaai Joftph II. primus Rafadalis Priuceps. Hujus nepotes 'Bernar-~~

~~dus Sc Aatoniat , hodie illc S. EHfabcibe eiiam Bir>> loco xxiv. iu Comitiis fedec, & gladii poteftate gau-~~

~~det; de altero jarn dixi . Parochia fub Epifcopi Vica- t]ui ficra adminiilr.mdi curam habet.S. rio , Carolo Epifcfipo dicau, miuoicm aliam Eccleliam fubjeaam~~

tenct . Ceiifus ck Pirro hriutn i ij. incolaruni 679. adnotatur,fed cft in Rcgiis librii iar: 1-79. incol: 779. Huius fjculi amio xm. foci 101. incolej 310. & novif- iiiiiS 915;. connitmerati ELYMA, Urfas veiufHfiima.ex Fazcllo .jh Elytno

~~Tfoi.mo coiijita , qui iu Siciliim cum Acefte , excifi pjttia , ante jEncam venit . Sirum indicat idem author in monte, qui fimii ^Egeilaiio immitict , & bis~~

difht . Mons. p.tiT: u. 3 littorc ardiim , excclfus , prtt- ruptu! , unico a mcditerrancis in ortum afcenfmutif- llniOj & perpiuci priefidii incirgo, ditrkillimus cft , cujus vei ticcm planitist m. fenne pafluu. arnbitu extendit. lbi

~~Digitized by Google £ L 141 ingetis Ibi proftratf urbij cadaver, Upides immeiif! ,~~

Jateres , vafa , cillerna; , & circa occafum ma.^iit aicis diruta: monumcnta, mcei]ia;tiec Suburbii veltigia_j delunt . Itidicia quidem betie coilftituta: ac populofn civit.tis.quiin Aly.nitam livc Palymitam vulgu; bodic appellac.Cluverius iiihiJanainus in eodem collc.. Parthinicum coiillituit vct.rem quoque civitatem--,

nullamque E'ynam fuifle in mundo adftruit . Hinc in Dionyfium ,qui Etymt memtnit, errorem irrepfifle, 3t Erycem fcribendum eiTc aflirmat. Thucydides aliundc- Jib: v. Elyiia tantum popukis memorar , nec inter

Troianre conditionis urbem Elymam enumerat . Verii enimvero contrarium Siculis perfujfuin,.. /ymaw?-- o- lim celebrem urbem hjbuifle iiifulitn dicimus . Confule ejufdem Fazellidec: i.lib: 7.cap: T .& meas ad eumdem Mjurolycus prope fta- «ocas . Ely"am c;tcro Erycem

Valguarnera inter .('Egeliam , Erycemque , Go!t- tuit ; aius autem Fazello alfrnritur. MaL- Ferrarius extare adhuc optdulum hujus nomiiiis fcribit. In Elymai- ram Veneri pofuifle j€nc.im ex Diotiylio difcimus, ENTELLA Mons , & vetus Opidum hodte ja-' cens, ad dexteram Belicis amnis ripam, qui veteribus Hypfa. Cluverius apud Crimifum fluvium locat, feu Belicem dexterum,a cujus certe fontibus haud loiige CaJatr.tfi arcedilli- abeft. Mons pono , 1 i.palT: u. a

itiaccelTls rupibus , ad quas tus , praicilis undique, & unicus rmtum eft adiru:, munitur; in fummo vertice platiiciem hjbet ainbitut plfT; n. iv. circiter perviam, & culturi aptillim.tm .Urbis .arcifque fpecuL iniur, reliqua veftigia in ea fparfim projefta coufpiciunrur ; pifcua reli£ta,que. jncolttus parte equis , bobufque ad Strabone tefte.fere- vittbus oli.n confica , prsectpiu , Eyxs. bat vim;hinc SLIius : Lirgiquf virc*l Ennlla Tom. 11. H h Urb«

~~Digitized by Google Ui nometl vanum : Diodorus Enttlfom voc.it, £>-~~

~~ii!!in:/qat ejus opidanos Plinius, & Ciccro ; Tzeraet E'!n,:iamScAielUm ab ^Egefli uxore Athyl-a; unde~~

~~illud Vibii : Crinifas Siciiix ,Civiitalis Atiiac , ideft~~

~~Atilia .O: \go antiquiftima , njm ad Troiana refertar~~

tempora ; fed author diverlus ciiam cvulgstur; alii euiin yEgdtum , fcu Aceftem , qui Erycem , & sEge- ftam,five Scgeft.im condidiJTe fcrtur , Entelif fiinda- torem facinnt; hiuc lfaacius Tzetzcs 111 Lycophroiiem, Acellem qui trium locomm coniiitarem dixit , Ph^- filiarum uilam duxtfic Crimifmri ncdamontis , JE.gi- ftumque gcnuifle fcribens fubiit : Hic trci in Siti.it tondidit arbes >ttiam ,q'iim ub fui nomine dixit AZ- ge(i

~~Anchifii; filius credirur , adJcribic . Virgilius dcntque eodem lib: v. Aceftis ainicum introducit Ar.ieSSu~~

(libus cum Daretc contcndeiitem , poctico h.tud du- bie figmento, quum & ipfe Acellis uxorcm acccpifl fct,nomine Emellam.lk urbis cognominis auihoretn prorulit . C^tero de urbe Stephani Epirhomator haw hibn: Entclfo urbi Siciiiic , Erant aattm tjusincoim natione Campani ^Carihiginicnfm n fdi . Nempe uti

DiodorUs lib: 14. prodit , quum Cimpanos Dionyfiiu a fc dimiiiflet, hi profedTi Eneifo.n, perfiiifis cmbus, ut colonorum jus iilii couccJcrent, no'.lu pcr iriiidi- asopprefibs, quotrjnotpucritia; anno< eicefTeranr, tru- cidarunt, uxaribufque illorum iti matrimonium adfcitis, urbis poiTeftiioiiein fibi ufiirp.iru:it,01ympiidis xciw anno 11. justa Cluverii mentem, fjua; quidem ftaui

~~Digitized by Google E K i 43~~

Campanis fuit ti!it.icifli;iu . Quinto poft anno crat £»- fllU Cmliigiiiieniiljus ftiedcratJ, fed triccfino cljpfo eam rtbi Dionyfius iiibegit , cx eodem Diodorolib: i; qui fiibinde Enteiinm a Cai ttuginicnfibus cspugniwtn tradit lib: 16. ac po:t trienniuin iti libertatem Timo- viii.iicit.iin k-intisopcri . Ti.noleon , inquit, potims cit Urbe Entella, ubi civcs iv. qui Cirthaginknfiunij partcs fcquebaiirur, iuterfccit, cgtcros libertate doua- vit. Exubit fub Rogcrio Comite, qufque tiliis, fcd Friderico C :fm- Sidli-: l?,'_;c,quun Sirraceni c.im_> utu cum J-iW |>:"j fi-Jnioais muniminc occupilTent, funditus delera jjcuic, nufquam deinceps refe£ti.Ad CoIJis radices aquiioiuics ,qui Cilatralim rcfpicit, 1.1- pidis al.ibaitritis mincrj cfi probaciilima ,ubi & bal- lien; ad diverfis e_;ntudiii;s kvandas aptitlima apc- riuntui-, de quibus F.iz::l!u; . Ab hac urbc dcmmnCa- ilcllum Veterinum Cillri EntcUini nomen ex Aretio

~~'"^ERBESSUS Opidunjlive fferiefut.mu Pliniaj fcribit,apud Agrigciitiiium 3™vum olim litum,cu;uj~~

Polvbius lib: 1. meminic , Sc DioJoius lik -o. jc 23, ille de Romanoiu.n caslrii A ;rinc;i:un obiidcntiu.n loqucns h;c pi-ofrrt. C: n nsasti n rd~.-fti;s app:ir::t tn cteteri focii Erbeffum vsiniiintts cb coi:''.hcb, res w- nalss covtrnenter tiijtjsit b, :;)' :id.'sr,;n:h /arjtam >•»- , nltiis ad u/i/m nett;priir:'in c;pi.r.-i fibi /-jr^bant.Q^od advercens Hjnno, qui fuis Carth.tginienfil»is A"rigc:i- ti obfcfiis aosili.mim advent.1b.1t , rtitinerf? iitiilapp::- raw ,& ctpiit Hsracicam comraftis , ttirte emttia ur- ca- btm trlrljitm , prcitTlortim cpera nftts accipit , & , Jlris iffiittm eommeatttm aJrmit . Id ipfum Diodorus affirmar ; t/anno cum emnsbtis copiit ex Liiybeo mo- Tem. //. H h i vess

~~Digitized by Google 144 E R ttmptts adf/itre qtti uexs Heracieam wnit , fib quid , Erbcjf djdiiUntm rJferrent. Sic aiibi Xenodochi A- grigcinini Ducis expeditionem eiurraus ad infuli ur-~~

~~bcs in libertitem ailerendas , fcribic : Enncr.fcs „;ifis Legatis tirbim Agrigentir/is dedunt ,qttihat iniiber- ta.e a~~

~~j:c!fi:/>/!/ir . QuJ.nquam ii.sc Erbeff) ad Agrigcn-~~

tum prolata fuilfc , fubdubito , ac de altero ad iyi acu- lis ejufdem nominis opido intelligcnda putaverira--. Fazdlus 3c Ciuverius ex iilj Pilybii dirfcriptioneppti- me fupra A^ris.-ncum Erbtffu.n fuilf.- aditruunt, fed an ErbeffoG?mt£ , hodie opidulun fuffritum faerit,

~~haud faris difpicio : tJiminis vetfiii riitioncn:, ifiqmt Fazellui, Gn-ca etymihgia ad fpelartcat,quat SictiH~~

~~G'ntms wrnaciile tiieant, n>n abfard} refirt . Ueruai~~

~~Grtmt remociori fltu videmur lacjt* , qui:n, ut dict~~

~~poliit , Kuinanis Agri^ritiim obfidcntibui fjcios inde fuppetias & commejius detuliife , Pjnumqui' Ducenij~~

~~eoporitum opido,auxilia Komariis adcmiiTe . Hec cetero protuli, nc fol.i no.niim u nbra iucautos decipiat.~~

~~HRCTA Muns , aliter Peregrinus, & Caltellum. Panormitano littori ab occafu mons imminet penitus folitarius.cui Cjltellum quondam fuperllruitum,~~

~~Erlla , Diodoro,& Polybio memoratum .Latine rdem vocabulum Carcer foiut . Diodorus Iit>: n. Pyrrhui fiatim Pannrmitanirtiw urbtm aggreditur ,tamqutvi~~

~~i,n>/;!ii/:e /.':/ : cj:p:l ; E -ir.ir-i.,: ;;;;ip , i >;»cm Cnrtba- ginieujium ditiottem pitejlatis arbilrii fuc , & fecit .~~

~~£t lib: fcquenri ; Oim t/tro Ramani ErcJam quoqueL,~~

~~: Caflellum Xt. M . p ciH: ;;;/:, -a/iie eq -ii :!::;/! >J,fcd ffent, ex- p:trnarc id haud p-Aucre. P.ilybius cxacliilime defcri-~~

~~bit hoc patlo Jib: i. At Amiltar cognomtnto Sarca edfinet Panormitanorum comuni ciaffe apptdit , ibi- quc~~

~~Digitized by Google £ R 34? ftff hcum oceupdmt ud mare fitUM , intra Eryeeai&~~

~~Panormam,qai dicilar fupra Carcercm . . . Aioni q-iip-~~

~~jic in aitum fatii fe cxtollcni ; cfique cjui ambitm in~~

~~diam omne fpatium pecori akndo, & frugibnt fcrcn- dii aplum c/i, aihcrfur mariuoi fiatai cgrcgie compa-~~

que.o-a mari ,&a'j ca partc , qua coharct mcditer- rancii,fic circu.ndaium prsruptii ,& przcipitibat lo- cit , uti ad media iutcnalla parzta brcniqae niunitio- hae planiiie nc fieopus.In tumului aflurgit , fie a— hatura faUus, uti arcii vicem obtinerc, acfpecale, ad cbferoandam fuhjcUam rtgionem queat . Aditam admo~ tem trei omxino fant, iiquc oppidb dijjiciles, duo a tcrra unui a muri . Adveitk Cluverius ,quod prima_. , " illa loci indicario inter Panormum & Erycem nimii pafi; lx. fiiit vaga ; quum inrervailum fit ferme a. Am- bitus quoqu; in iiimmo faftigio , quod non fit minor n. paiT: \u. m: & plus , quam revera eft , vidctur exten- prshendat. Unicum habere aJituin difficilcm Fazel- lus.&Cluverius vulgarunt, circa auiirum; at is eft hodie rcgia, ac raagniiica tcala, Senatus Panormitani opera, fummiique impenfis, tortuofo itinere inilituta, arcubuique innixa, acelivis adeo redditus , uti queat etiam rhedis frequentari . Aditus alter mediterrane- ns , a Polybio indicatus, circa occafum per vallent^ Parci.wi appellant, aperitur; fed nec equis valentibus fit pervius. A m.iri deuique citra vitj periculu tetti- um tentare audet nuIIus.Soli fertilitas tanta rcvera eif non , qualem Hiiloricus defcribit , frugum enim fe- races quamvis radices fint,juga tamen fere lapidofa,

Digitized by Google 14^ E R pifcuis tmtu;n abundant uberrirai;, fed aiagna :z pir - te ftciiiititc fqmiklenot. Cpno cx.Japidiuijs u<>a- nuili in prerio funr ; effodiunt quippe cpcia; ^lab.i- diverlis oloritus ftrites c vaiiegatos , quos intcrCyda. nius celebratur, ynigo Cotognixus . Hinc jcrdauus Ca- fcinus a tot peregrinis rebus indituin moi-ti 1'crtgr'i. ni nomen pmavit. Tumuluj deniqLe Polybii itate arcis vitem fubftir.cre poteiat ; fed molitione otnni carebat. Invegius tamen Crnnium,five Sjtumium ftetiffe, am"rmat,a Saturno lciliwt extiucium; cjufjcii:- que effe reliquias adllruit , qujad aquiloiiem loco Sty«* facch fpcftantur rudcra . In clivo hodie ad Ettrunvj Virginis Rufalis ingens e marmore eximia ilatua ba(i infijet, quam eminus naure. letis vocibus, exploliftjuc tormentis falurare confuefcunt. Prope fpecula riiriis confurgit. De antro,ubi diu vixit, corporifquc larcinai depofuit 5. Rofilia Virgo, Anachoretes Panormitana, qnod hodie 111 templt tbimam redacr.um, fumma a_. confiueiitibus populis coiitur frequcntia, dixi in noti.i ad Fazellmn Dec; i. lib: 7. cap: 6. Alibi forte eadem, rurfus rcddam . ERIX Mons, & Opidum .Drepanitane Cherfo- ncfus ifthmum Mons Eryx excipit ciica auftrum,& orientem. AITurgit autem foIitarius,citra alterius cou- fortium, celfitudine,./£tiia , fltNebrcde exceptis, om- rics ioful* montes fuperans, cujus radices maris r!u- flibus tundur.tur, vertex potiliimo anni tempore nu- be obtcgirur; aeris camen tanta gaudec clementi,i_., llti ad decrcpitaixi ki\ii_- l_:i__lut-ii iiicoia: perveni- ant, EaJem in clivo planities extenditnr, ubi celeberri-.iiu.7i , ac ditidiinuin Veneris teiitplum duium ftctii, ac paullo infra urbs ejuflem nominis liodie fe- d«,alio vocibulo Mmtsnfs , 8ca S.Juliano appcl-

~~Digitized by Google lata Excelfa in Regiis libris ; vetuftiftima , innume- 5 rifque antiquis fcripcorrbus cekbrata , ob cultum eide Vetieri ab inco!is,eitf.erifque exhibitum,de quo mox~~

dicam . Tcmpli quippe reliqnia , ac fubftruftiones e*

~~quadratis lapidibus adhuc perftant ; via ,qu£ per ab-~~

~~lupta e^ifa rupis, anguila , flc difiicilis olim erat.D;-~~

dalique peritiflimi Machinatoris opcra , muro amplif- fimoduifto, facilis evafit,pcne integra perfeverat; an. ciquifiime^ ctfterng pro rarione cu/uique domns fpcftantur; )ic« & putei in tanta altitudine non dcfint; tot deniquc ^diiiciorom rudera octuirunt, ut urbis olim cum

primis cximic fpecimcn cxhibeant . Aurhor ,/Egeftus Troianus, nedutn aut Elymus vulgjntur Hilloricis , kd nobilibus etiam Poctarum Interprettfcus; At juxti alios ante Troiana tempor.t Eryx extabac urbs, & Templum celcbre habebatur; utrumque ab Eryce conditum.qui Butis,c Bebricia ob tyraunidem pulfi,& I.ycaiLy lilius ,du* regionts quum effet,nomen illis «ppinxil lijiirn. Scd 8c Vencri idcirco facrum voluic tc;tip!ti:n , quod matcr e/us Lycafti formofilTiina ciTec fceminj ;& Veuus nltera credita,divinis digna hono-

rihus ab cecis, illulilque putaretur . Qui Troianis tir- bem adfcribunt , Tempium mitri Veneri ab ^Enea—, pofitum dicunt.Arce tcmplum clngebatur, cuilodcs ji.ibcbat cc. & foeminarum , quaiftum pudicitia facien. tium,giegcs fubftentabat ; Douaria ex auro ingentia cum al> ipfo Eryci conflitutore, tum ab -fEnea , aliifque principibus oblata , claudebat , & Arictem prat ceteris aurcum , tanto artificio, uc fermc vivus cre- deretur.ab Dedab dicatum; Ubi Eryx ab Hercnle interlHlui iic pei , procerum cadaver tn anrrn circa radices, Mariogna appellato, tunc fuic depoficum.quod farculo xvi. invcncum dicitur. Illud

Digitized by Google Wud memor icuquoque dign m, quod abi Ro- manis ex Sicilia; fint ris templo d tinata , quod ipl i in Urbe duo fiib nique vetultatc c Mlapfum ex publi -o erario Tjbcrii Cefaris ,& CUud ievo, inftauratum tonius.&Tacitus p.odunt.^Dettrtu, nihilominiM utu

rremotu adltruit. quo Chriftus Dominus in muudum venit, fed nullo Utitut- authore. Lapidem cjtcro Fazellus, & Gualterius refcrunc cuin Latina Epigrapha : D:# Vintri Ery:i- nc Dhatum; promitquc alterum Cieitanus , de Ml- lite cuftode loqucncem variis cum lacunis Pr*

Adilhts , Qm In montt Eryco.. £#,.Pai'Uta Numos exhibet argeneeos duos, ex^re quatuor; Quorum illi e lauro coronam cum cspite feniii , & inttiali urbis li- lera H. Caputque Cait Confidii Nonii , ex S. C. ac templi magnifici profpeclum cum iiifcriptione ERYC reddunr; yErea Columba Veneri fieia, figura Hercu- lisjjani vultibus , & Ueueris fignantur cura Grarco titulo EPYKEINnN. Sed ad fcliciora progredior tempora, quibuse-

itclariii fuj-ei-ilrrioniljus ili liminatis , Eryx Chri fuia fufcepit , atque ex. profani templi rcliquiis Deiparn: Virgini in ccelum AITumpr bafilicam adificavit, que. enim fextili menre regetun quc olim ofrcrcbant ,utque hoaias dcinc-pi&ncrificia libare pii fideics volue- ruut. Eadem fut> Cljromoii ran ^cccxli. in majorcm cx revit moiem & S. Nicolai

~~Digitized by Google E R j 4, cclcbri facello ejufdcm praclar* gentis aufpiciis no- bilitau fuit. Archipresbyter in iila feder, facrif]i;e~~

~~adminifti-andis intendit . fjiochulis altcraS. Cathal-~~

do Epifcopo facra , in fecnrida urbii regione fundata confpicitur ; Tertiam S. Autonii Abbatis titulo deco- ram Amonius Lombardus Mazareniis Epifcopuscuin aliis in parochiaJem tertii vici erexit.Et S. Juliano Patrono addicitur quarta, Rogerii Comiris juflu ulx- xx. circiter extruila, in qua. facris etiam.iduiiniiir.in- dis pro lv. rcgione opera navator. Sedet hiec eodem in loco, iibi Rogcrius. equo albo infidentem, rubro indutum pallio, manibus accipitrem geftantero, canibus deniquc prjeuntibus.S-JuIianum [peiiibile bi- buit. AntiqufS. Phiiippi Parochialu lacum. occupavit,quumque deLbentibus annis deficere videretnr, MDcxv. inltauratur . Ibi S. Joanni» Biptiita; ligmim e marmore , Antonii Cagini opus . An porro ex. ttoc oftcnto Rogerio Comiti S.Julia/ii uomcn. urbs cbtinuerir,an ex alio.uti vuljus eiurrar , quo idem Divusmaityr fcfe fuper muros armis htftriifhim, vi-

dendam prabuit , Sarracenofioe urbem oWidewes in fugam eg.it, complurefque pr.icipites dedit, ab arce Hoa longe, in locnm, qucm adhuc hodie 3it/fca;ni- tuix fijfam appellant , laris compertunt non habeo; ftcunda enim apparitio in annum uxc. reiicitur, Ro- gerio Comite adbuc in vrvis agente. Jnrer Erycixat Afcetarnm Familias prima omnium illa CarmcliMrUm fub titulo Annunciatie Vir- ginis prarfulget,qn.im propriis in sdibus Archipref- byrer Bernardus Mriitaris «ccccxxm, ftatuendam curavit, ubi S. Alberti Patroni,& uti ajunt, Civis, li- pfina coJutitnr.Domrnicani in S. Michaelis ade mcccci.xxxviex Cordicc in Eryc: Hift: fed udxsih. juxu tm, U. 1 > Mi-

~~Digitized by Google a?o E R~~

~~-Michael : Pium coaiuerunr.MinoresConvenhiales FrS-~~

~~cifco Vigintimillio Authore , fitculi xsv.anno lxiv. Scd ex Uuadingo xcix, in jedibus pr*cljrs gcntis dc~~

~~Abbatc, oitu S, Alberti, ita tradunc , nobilicatis, con-~~

~~ftituti , unitum S. Marix dc Gncis verus templumj fcahuerc.Tertii Ordinis eji.fJem S. Francifct iu S.Sc baftiani Mattyris Mjrthius de Monte mdcxxvi.Ccc-~~

nobium fundavit . C.ipiiccinos aiino mqlxxi. fub S. Hieronyrai aufpiciis.in valle arroetiilliina cxtra poir.rc- rium eiemus excepit, quam ante annos xl. liiitholus dc Nobile, Bc Nicolaus Panfalconius Erycini Fatifli coluerant. Paulenfes denique, qui ab anno hdckxvi.

~~- apud Drepani falinas S. Marig Magdalens clauftrum pofuerant, loci infalubritate adafti, ad Montis r.idi-~~

~~ces fub S. Fundatcris nomine novum condidcre . Ex~~

~~Monialibus Ordinis S. Benedi£li , fub S. Saivaioris tirulo degunt forores in Hemici de Vigintimillio Cc- ampla mitis domo , quam ipfe , dum iu monte cxtor-~~

~~ris degeb^c , fuo scre cougruis exaJificjtis cellis , &~~

~~Ecclcfia, illis attribuit . In vctullifiimo S. Peni Apott: templo ClarifHi; antc atinum mccclxh. fedem habue- mnr, qu.im fubinde Joannei Maranzanus idiiiciis, ac~~

~~cenlibus auxit . Ueriim paucis ab hinc illis.S. Terefij~~

~~itikimta prufitentes fubrogantur . Virgines pai-cntibus orbatas S. Caroli Ecclcfia ab anno mdcxvii. Angelici~~

~~de Corleone opcra , excipit ,.ubi cx pioium cleemo-~~

~~jynis vivur.t . Domus. Hnfpitales ex Pirro tres .S.Spi- ritus,a!tcri Romana: ejufJan nnmini^ futf.-.iginea fub Eiycini Magiftratui cura. S. Albciti cum Monte-.~~

~~Pietatis circa uccccxkj; i. fodjlibus nobilibus Dealba-~~

~~tis accurantibus fundata ; ac S. Catharini demum, quS~~

~~joanncs Mijorana Miles mcccxxxv. coiitlruxit ; Huic varii piugucs ccnfus addifti funt, ad alia pia oper»~~

~~Digitized by Google ubi de~~

Digitizefl by Google *ji E R 4e DrepinojDrepanitani enitn cotitcndunt apudiV os ortum iilos habuilTe. Laudanrur infuper a pietate mulw in Dcum Natalij Saleraw Socier: Jefu , qui ob virmtum promerita cum Andrea Bova Sicuio, & aliii ad Evangclium ialenfijus, mit pr^dicaiidoiB Dei Beh ; anno fm , multis ibi pro veritatc exantlam laboribus Uiidcin mdcv. statis xxxiv. fte^is Aceamcnlis juifu gladio truncatur. Virus iaicus Cipuecinus.cujus tin- tu.n ardens , & afliiuum orationis ftudiu.n fu:t,uteo m.ixime D;mones cruciarentur; OLitns fiti hora pr?_- iiunciata anno mdi.xxvii. piiUime in Domino requie- vir. Frjncifcus Sichichi, qui c feculi vita, in quaSi- carium anebat,ad mcliorem frugem revocatus , eremitica fufcepM vefte, juxta .Maria ce Ntit.orc ccc- iii>biu-n autiuin li^i dd,^;:t, ubi jejuniis cijterilque-F , liiiili-i escrdt.nuiiiibu*;, folitarijm agens viiain, fc ta- tum dedic , Sc apud ccenobitas quotidie fjcrificio Di- vino inleiviens, niyilico ie cibo refecit . Magua fiu- (.iimonic fama anno wdxc. dcfunflus Clul": fcpclitur. l.udovicns Sichichi m. Ordinis Minorum fuinina in Deiparam atficUsi vL-ncratiiiiie, moribulque incorru- ptii prsditl» claruit, qucm iaudat Pinus. MatthU de Labita m. Ordinis Caimelitarum vitx innoceniia, prarclirifque virtutibus ornata,ejus defcripfit viiam mortemque pretiafam Vitus Carvinus, ac publici juris Sicula fecit. Oitu Erytini quoque fuerunt , quos in Bibiiotheca laudaios hgn. Jofcph Cordici ex Mino-

: ritanis Obfervauiibus, c o:is i:u ii>f:--,nis, lirixieniis cce- i-.obii fui Studiorum diu modemar , & in Acadcmia illa ceiebri laurca dou.itus . N,*apo!i obiit mdxlv. de quo Vuadingus.Edidit iu Ariftoi.I.oi-icim Camtncn-

~~A!ij;u;li:i:i.*:i:'i tar: Antonius Tofcanus : Magifter, ficras literas profeiTus, difeitirtinmv Ecclcfiaftes evafit, Sicu- lim~~

~~Digitized hy Google lam rcxit provittciam cum [jude; deceffit mduii. Virui Salernus Ordinis Carmelitarum eloquentix (ingufaiis, &in Theologics fcientie, quatn in Pitavino gvmna-~~

~~/io publice profelfus eft , Hudiis apprime verfatus;re- guljris deiiique obfervantie. fpeculum.in patriam rc-~~

~~veifus HDSCi.in Domino obdormiit . Nkoljus Tofca- nus Mufices peritifiimus.eolinguliri dono prsditus, uti omnimodam vocis moduUtionem ab aite cxpeti-~~

tam ad miraculum eliccret . Commendat illum Pirms & Mongitore ob editos etiam da Re Mulica libroj. Petrns Cordici Medicus peritiliimus iifdem fcriptoribus, ob relifl» iogenii monumenta celebratur. Gt- rolus Jofeph Cicala Sacerdos, Maiarenils Canonicus Boma! vixit, ib Urbano VIII. io iofulam Oetara_» Dci Ptico dedinatus, diu ibi infudavit.Regreflui lue grafTante Valetudinariis eit obedieotia prafuit, ubi conrrato morbo jidxxxv. periit. Antonius Cordicej' generc nobilii, «jravioribus fcientiis infigniter expoli- literis rus , amceinTque excultus, Philofophi vitam traduxit, liugu.is c.illuit multas, rnufjfque cum laudecc- lm't,emeudis uudique libris, vctoftatifque monumen-

~~tis coinparandis impigre iucubuic , iUibatil denique_»~~

~~moribus fullit . Patris Hiftoriam concinnavit. Dena- tus eft MDctxvt. Petrus de Platea Medicus Empiricui,' jn Gallia & Italia.Roma prefertim apud Columnen-~~

~~fes principcs diverfatus,chimicis , fpargiricifque ar-' canii pharmacis tunumeros ab infanabili morbo fanU~~

tati reilituit, ac fummum fibi nometi comparavit ; muu- do valedixit ndclxxviii. Francifcus Palma ob ingenii priilantiam Panormi diu cum gloria vixit.Sacerdos, defunfla uxore faitus morum integritate magis emicuit. ibidem reliflis doitrinie fax moniimentis, mortem iuvenit HDCxciv.JoanncsAnconaRhetor & Poeta; Jofeph

~~DigitizedbyGoogle m~~

~~114 £ Jofcph GrinulJui Orator non vulgiris. Vitus dcnf-~~

~~que Cirviims 1'dtrix Archipresbytcr , omnibus difci-~~

~~plinis eruditus , mu:iiis & ho:ioribus auitus, i:i pjtrij~~

~~f hiltoriis vcrlitii!; sm» , apu.i liios, extcrofqu.; lt :n.n.i~~

~~promeruit c^ltim.uijiicm , & Epifcopis fuii th::ri Lii:nu3~~

~~evafit. lneunte pisfenti ftculo , Eiycii moiitur. In lucem e.iidit De Qrigineo-e. Ecekji^ Erycir.it,a.\\ut. que libros,quos cnumcrat Mongitore.~~

~~Memontur apud Erycem Aqua Fonticuli , vernacule Foniicello, quim vulgus Pifcitum Apollinis ap- elt, pellat ; Salubris & contra Hydropcm cflicax . D;~~

~~Gurgite f;tido in Eryclna agro infcriui . Urbis hujus longituda eft grad: xxxxi. xv. latitudo eadi.-iii ac Drc- panenfis xxxviii. v.~~

~~EURACUS Moni Himcrs itmninet . Vide S.~~

~~Calogeras ,~~

~~FALCO~~

~~Digitized by Google .~~

mjnime fotm ; INuper veio c Regii Palalii feueflra, innemi volupta- rc.ubi fcuscl expiclTam adnotavi , l uiquam converfis ad locum oculis,iioi) adveiti.Ad hujus montis radiccs Maris duicis, &. Favara: copioiiiTimi lacicesemer- gunt. FANTASINUM Caftle armo «clxxxiv. Montis Regali) Ecdcfiie a Guillelmo 11. Rcge attribuium, cujus nullum Iiodii cxtat veftigium . FARCHINA Cafiile.quod Monafterio S.Marig dc Crypt* Marf-ils Rojcrius Comes «xcvin- concef- lic, firmavitque donationcm mcxxx. Rogerius Rex Co- s filiu FAVARA Foi n fcecundat agrur e fub Falconc, fcu Medilia monre habet. E- jufdem nomltiis fons manimtis eft in Mazirs urbis regionc,unde Mjrfjl* fluvius augetur , de quo Fazel- lus.An illius aqu.-t pcr eos duftus lapideos, quoium magna pars extjit, Liiyboeuni ufque deduccrentur, fubdubito

~~Digitized by Google r,6 F A dubito . Fayara nomen cft Sarracenicum, utialibieK-~~

~~po!ul,quo gurgites , undeaqua veluti ebullieitcs e_» folo exiliunt.figiiiflcantur. Vulgo etiam Ijrgiilimas aquarum venas Favaras appellamus~~

FAVARA , aliis Fabaria ,Opidum ,& Ars magna Friderici Clirom ontani opera extrufta .DifTidet ab Agrigenco piff; u. rv. ad ortum, iit eujus eft Dics- cefi, Coinarchia , & milirari provincia . Arx opidt ccn- ttum occupar, contra quam Foritm fternitur ,oec inde procul inajoi- affurgit Ecclcfia, Dcipara; iiiCffiluni AITumptc ficra.cum Archipres byter©,& Saeerdotutii cbaro, A/ntmiis utenfium .Carmelitj fub titulo An-

nunciatc,nobile habent Coenobium , & iir Ecclefii-. S. Antonio Pstavino dieatum face!Ium;cit enimillc Tutclaris opidanorum prscifiuus & Patronns. Pirrns Minoics memorat fratres Convcntujles Cagliola alihi ; hudatusamto mdxxx. \\os Favaram coluiffe tratfir, fei iude Cirmelitis jgraffanre pefle ad facra miniftranda eo rcltituris Mrr-xxiv.;a£turam pafTos fuiffe dicjr. Ho-

~~dic deficiunt . Rccdlcre Obfervantes & Capuccini ae-~~

ris incic-LHstitiara cauffttl ex eodem Pirro . Collegium M.irie Virginis pro fequiori fexu L.rurentins Joenjta f.pif; i)-p us paocis ab hinc annii conititirit cuin dotc". Mioorcs porro Ecclelix m.recenfcntur, eminctque-» Bi'ct;Rojfali^ Virgrtemptwm magnificum, quod Ma-

giltratus ex voto ob extitiftim Itrern ficravit , & SS. Cof; x & Damiani quod juris eft Pttrcnatus Dyna. , ita: I>j;num dcnique Hofpitalem irr S. Nicolai habc- bte telte Prrro, qua: eft h^die defcrta. Laribus 95.

Carolo V. Rcgni potcute Fasara coiift .tbit , fcct au- ftun notabiliter opi.luu feijuenti fecub fuit, cujus annoxuex eode-n Pir<;o hres 71;. incolas 17; i.nn- merabat & nacui. fo:os 91S. incoias jijS.hinc decurrentis

~~" Digitized by Google currentis anno i xm. ioci j4j. anim;c 7^7. ii :; ::~~

~~fime 6oo.> computanrur . His Decurioue. iv. Sytuli- Cus, & Criminum Quaiior, cunt fupremo PrsCeti:)~~

~~ti adminiUrant a Marchione delc£li . ln Clericcs E-~~

~~pifcopi Vicarius poreltatem exercet . Agri folmii piu- guc, aquifqtte copiolilftme fcatcns, oinuis gcnc:i--i (Vu- ges incoijs.vicinifque populis fuppcditat, 6i prosiini~~

~~.Agiigentiiii horrca cu.mu.bt 11- cmporii ; pafcua Krrt~~

~~bi 1 ri.ua, gregejijne idcirco, & armenta non p.irvonu- mero fcvet.nec fiuftibus , viueis.olecis , alii%c m- ralibus commodis caret.~~

~~Arcis Condiror Friderhas Clartmontantis , nti innui, & gcntis cjus ftemmata illi appifta fatis decla-~~

~~ralit circa HCCLaa. memoriirur , qui fequcntis fccnti anno xni. vitii cxcedcns Cixfianttam filiam fu.mmu. lisredcm ttitiontiui reliqun .Hec Brancalcoiii de Au-~~

~~rea primiim , fubinde Amonio Orr^tto nuptui tradi-~~

ta , prolem CX UtroqUe marito habuit .];a>ims niiiilo- minus de Chrtmentt, FriJcrrci Iiarer 111 Ccnfudean: ncccxx. Muxari S.Joiinnis & Fuvnra Domitius dici- Wr. Sub Martino i.Gaiiiclir.as Raymundns dc Mon- fanlfl.dcccxcii.cum aliis ClaLomiir.ur.oium Fj- varam Agrigcnti focn acccpit;lcd ub cjls dufLirio^e Barberius in Capibrevio siSniiiio de PefafmafaC^.

flmm ccfliiTe dicit ; Muxarum vero PhiJij-.po t\: M.ni- rinis. Sed cnim.ejufdem Prineipis Kegcltum wccc- cviii. Pbilippam hunc Maxari, S,Jainnis,& Favar* cx- kibet Dyn.iitjm ; quamvis, S,i'£eri»giritim de Pera- pirtups eriatn tiirris Fabaria in Agrigeniina ditioife afios dominum evolget . Binc Perapertufa gencis, it CaHeilar fubiiide appellat; , rcfcrt ille,ex RegiisTa-- hulariis, ulir Invcjiitura adnotantur , quifairs FavartLj obnoxia fuit, deducitque ad Guiiltimum Lucrctia pa- Ttm. // K k uerxi

~~Digitized by Google .~~

~~Ij8 F A tretn, qu^ Jofue de Marinii Muxiri domino uxor coiitigit mdix. & Favaram conjugi detulit. Ex his f*»-~~

tiai de Marinis ; Unde Joanna , & Maria . Nupiit illa Ferdinando dc Sylva, qtii Favar§ Marchio ex litcris Philippi II.Regis eft appeliarus; at quum prole caruiflet, Maria Joannis Aragonii Tagiiavia uxor Fa~ varam aflecuta, filio Caroh Terrainova; Duci reliijuir. Fabrilitti Pignatelli hodie ex Carolo jus habeus, Fa-

~~vare Marchio dicirur , gladii potcllate gaudet,&in~~

Cnmitiis v, occupat fedem . Eft Opidum ejufdem latitudinis cum Agrlgentn & longitud.-gradum xxxvn. XX. artingir. Laudat Pirrus Bernardum Favarenfcm ex Minoribus Rerormatis, literis, at pietate cximium,<>ui

~~Siculam , &Calabram proviociam optime rciit.Obiit~~

~~Panoimi non levi fanflimoniie fama hdclviji , Paulus~~

~~Rdiomo Fovarc orrus educatus 1 1 , Agrigenti ,ubi 1,~~

~~Minorum Ordini noii;cn dedit ; 5cieniia, moribus,de-~~

~~Tteritate ptscipuus , pcft emenfos fuis in Cornobiis~~

~~gradus omnes , Prioris Generalis munerc fumma eum gloria per(urclus,noilro hoc feculo flomit.~~

~~FAVAROTTA Opidukm , cujus pars fupcrior~~

adS.Martini Benediflinum Ccenobium , altera torrentis angufto alveo divifa.ad Principes Carinenfes fpettat. Vide Tcrrafinis FAVOGNANA Inlula, nonnullis FavignariAj, in libris Manini Regis Favcniana ; .fEgufa , Sc M°i-

thes Veteribus, a Capris , quibus olim,uti hodie, a- bundabat, appellata, Bc Plinio idcircoC^rflWo.Hircio denique deBello Aftic; Apwiana; contra Drepanum, &Lilybceum, hodie Marfalam xu.paiT. h. s continenti difiita, atque oblongi figurie per xiv. plusroi- nus circumfcripta ad occiduum Sicilic laius fedet: Qna- vii CarreMjfitrecentiarei Geographiad xvni.pafiiu. cir-

~~Digitized by Google .~~

circuitum extendant , Sinus habet corflplurej numcio- fiflimc ckflls capaces, quos ad xxvi. Niger Bt Vi«iti- timillius enumcvtnt, {kdiUcCaferuiir* laxioreftpie. ceteris.actutior.Arx cu prfifldiario milite,fl£ Prefe- dlo, S. CirharintE iiomine, nec non dupltx propugna- culurocircaoras.infulam cuftodiunr, anno hdclv.Du- Sicilia: cis lutantadi Prorcgis juflu , qui ad cam na- vigsvi t , cxrruiia , (cu potitts inftaurata; nam circa—. fatcuti xv. exitum Andream Riccium Infulj dominura Caftellum iu ea pofuifle lego; Colonos enim ab ini- foli cifii; tio habuit,ob fcecunditatem , humilef]iie fed illis paflim rr.Lkiplicatis, atque ad u. circitcrmil- iia audlis, Parochialis facra ajJes Virg: Dcipar? Im- macuUti Conceptus titulo.cum Curio ie fub Mazj- rcnfi Hpifcopo inftitui oportuit , inflitatumque opidum Mirchionatus infi^riibus autSum fiiit . Agrorum porro fertilitate, acque aquaru:ii copi j Fj-j-giavj pre- cultui idcirco eft rtar, maxime idonea ; qutn t ven- tisFavoniis.rerris faecnnditatem inJucvncibus, appel- latatn Orlandinus contcndic , Greges pinguibus pafcuis nutiit , alvearta fovec ; hinc cafcum prxcipuum, & mel gratifilmum gignit , quorum per Siciii* vrcinia

Panormum ufque fic qutefius . Ccrvii & dafipibus u- berem venationem pribet , mari denique aftluenrer pifcofo gaudet; nam gamajis , locuftis ,cancris, aliifque teftatum gcneribus prxfcrtim abundat ; tbymno- rumque CJptura cdebratur

Nobiiis , Carthaginienfium olim clade, & Roma- norum vtcVjria audit . Quod vero Capraria illa fuerit Hometo mcmorata , Polyphemi giganris, & Ulyflis fabulis inlignis,uri Cluverius affirmat, nullimode ve-. ritati cohajrct; Nain Polyphemi fedes fub .rEtna ci- Ira o-nnem dubitationis aleatn ilatueada , quod Car- Tm. //. Kki rera

~~Digitized by Google .~~

iSo F A rera in Mem: Catan: Et Ego alibi oftendl. Ad infule. angulum circa meridiem quandoque varia in aer^j metheora intitsntium oculos eludunt; ClaiTes enim concurrentes , exercitus in prelia rucntcs,& inamner» aninulium fpeftra (ibi videre exriiimaut. Ii qua ex cauifi proveniat, Philofophis relioquo difcuti.:ndum; atque ad. Infula: Dynjftas defcendo. Palmcriai Ab- bm Drepanenfis, Suevis imperantibus Favognanx do- mfnus, filios hxredes reliquit; Hinc Riccardui fub Ludovico memoratur, qui ftrenuam Regi eidem operam navavit, aliique ad Martini ufque tempora, quorum poflremus Nicolaui ,Ka)w filia Alkgraniia Mac- thiei de Moncada uxor , jura fuorum aflecuta , ejuf- dum Regis beneficio accepit mcccxclt. Sed non diu Matthiro defciente, rurfusad Regium Denianium Fa-

-j-gnan? rcdiit ; hiiic in Syracufuiis Comitiis ucccx- cvi:i. celebratis, aliis& ipfa acceufetur. Septennio pofl Atoyfio deCari$:/i'> conceditur ,cujus hires& filia 'Bc- ticdiBo I!fa Riccia Drepani Criminum Quaiftori ia^ dotem detulit.Exeo ad fuccc-flbrM devenit, quos inter Andrcas commendatur Cailelli in inTuIa iiccccxc- vm.primus author . Sequentis feculi annoxc.fub Fi- iir£ff'iii znt;Joanni Francifco ea\m Riccio dat£ funt uncia; Siculse cxx. aniiuatim , & infulc do.ninium ab- inoitum . Medio elapfo fcculo Jacobo Brtgnoni Genu- enfi obnoxia cum aliis ejufism trailus fuit . Emit tandem Angclus Pttlavicimt! Genuenlis & ipfe uccu: Titulumque Marchionis obtinuit Joanncs Lucas PaU

Iwicintti noviffime tenebat Angcti pronepos . Longi- gitudinis gradum xxxvi. v. iatitudinii xxxvui. affequitur. FELIX Turris fpecula inter imnis CaonartuaJ oftia fub Siculiana,dt Garibici caput afliirgit FERRI

~~Digitized by Google .~~

~~F E iSi~~

~~FERRI Caput inter Mazaram , & LiIyboeum_i F FICALDA Cafale juris erat Joaants de Ctht- "' "fICARATIUM Vinu eft in agro auftrali Pa-~~

~~normitano ( cum Parochiali Ecclelia fub Afcentionis Do- minic^ titulo.ad iv. ab ea urbe lapidem.in Regia_.~~

vi» ; Dynalia fuburbanum fpedlatu dignum cum ma- ineminit, rcliqux gnifica fcala , cu;u> Fazellu; xdci utrinque viam fcpiunt, incolifque 191. h.ibitantur. O- lim geath Z.a Graa fuit, ad aiio; fubin jc devenit, tandemque emit, a Tlieatinis Ahy/i.'a Gcrardus Giardina de Gneguara & Lueeiejius S.Nimphx Marchio,qui /7-

earasii Princeps aimo kdccxixid. renunciatus , cum JutiaMalFa filium genuit Didacu.it, hodie Dynaftam. Soluro iniguum rcdduut, & fcecundiirimu m aquj coin gnomiucs, qu; Eleutherum illabuutur ; mellitifque

~~cannis conliium, vineis , oletis, aliifque fru&iferis pla- tis , &arboribus luxuriare, iter habentes Panormumj~~

~~cum volupt.itc ingenti vidcmus . Gladii poteftas Prin- cipi competit. Parochia majori Panormi CapeKano~~

~~fubditur . Turris fpecuia ejufdem nominis inora,ha-~~

ud proeul inde dillita fubrigitur . Pons a Bayharia, & Ficarath diflus ad funde. jaclum diftat.de quoalibi. FICUS INDI^E Turris. Vide Mondelli FICUS Vallii inter AnJbierim, Sc Moattam agri Panormitani r.iontes, aliofque illis adnexos collescir- ca auftrum.ufque ad Parcum vetus fe extendit, ape-

ritque in mediterranea iter , . FIMIS Infula parvi , aliter '/af*rWflw,in Ca^ rinenii iinu,olim Hyccaris, quem Galli portum dicunt.Adjacet iittori ad ccc.circiter palf: & turrim hibet fpeculam in proroinenti tttmulo, qita bing ftatio. ne»

~~Digitized by-Google . ,~~

ife F I ncs cu^o.liuntur. In ea Motyam veteretn & inligiiein infulaiiArn urbctn itctitTc Bonfiiius & Cafcinus poft Val- gmrneram fcribunt.ac fubaquaneum a cont incnti ad infulam icer.feu itlhmum qualem apud Mocyam fcri- ptbres memorant, estare vulgus arfirmat; Iludera_>

quidera , fltlaterum fragmenta , tuborumque reliquitc, ibiolim mortales non vulgare opidum incoluifle cc- ftantur;5ed quod Motyse luerin t, poft ea, qug Cluvc- rius congellit, alii ilbi perfuafum tubejnt; Cafcini enim racionibus fuo loco occurram.de Mocya.ejufque fitu.Juris eft infula ciim Cetaria Motircgaienfi*

~~Ecclefii ; fed cx ejufdem Poneificum conceflione, poffidet hodie Capacis Comes fub Arcliicpifcopi clientela.~~

~~FLUENTUM , Vernacule Fiumhtlh . Ubi Flu- minis Himer^ meridionalis aqu; excreicuiit.in alveum dcflutint, qui paullo fupra hujus oftium dexter.i~~

ripi fubjacet . Porro illx ad Leocati urbis feptentrionales regiones abluendai per agrum cxcurwit fjucefque hjbent, poft Leocatam ipfjm ad occafUm. Dicitur Eizdlo Torrens, qui eftite ficirus fil glgnir.

~~FLUVIUS FRIGIDUS . Vide Scamandcr~~

~~FLUVIUS MAGNUS . Vide Hiatra Stptcn- irhxdUt,~~

~~"FLUVIUS SALSUS ffimera MsriHonalh , ve-~~

feribw, jc noniiullis ex noftris Gila . Dividic cmo Hi- iriera Septentrionali medijm pene itiful.tm j oritur e- nim,vel ex eodem fonte Fatuzza fub Nebrode, unde feptentrionalis profluit, aut certe urriufque capita pa- rura interfefc diftant.Vide Salfat. FLUVIUS SALSUS.afterabHimera, fub Mon- te Mellis ortum cogLiofcit; ubi Salis mineram, ex qu» falsedinem contrahit , prafluem ,curfumque fubSute- racirca orientem agenj, in PkMninj fe «oncrat. FLU-

~~Digitized by Google .~~

~~F L 163 FLUVIUS TORTUS ita ippellatus.cjuia falca- to curfu dilabitur,ac intcr Thermas Himcrcnfes ,&~~

~~Himcr? feptcntrionalis,vulgo Grandii , oftium feie_<~~

~~mari adjungit . Vide Tortat . FOEDERIS Promontorium.Vide Caput Forderii.~~

~~FOEMINARUM Infula . Confule Ftwit. FONS FRIGIDUS Arx circa Suterar occiduu~~

~~oras , alitcr "BaJHda & vernacule 'Bafiglia , cujus me-~~

~~minit Fazellus lib: ro. cap: 3 .furgit in valle ad Go- mifum agrum fptitante, ac Sicul.o ore Fwlana Freido~~

appelhtur. Tenuit olim gens Claromtntana , fubinde Montccatina habuit fub Martino,& ad Jacobum tandem Arclium Regni X.ogothctam devenit.Hujus hx- res& filia fuperftes Laurina Corrado Lancec. Ficarre domino nupta ,Pcrrucio filio reliquitjcui Crater Va-

hr fucceffit ; Va hri fine prole decedenti Vtolanta^, Manfrcdi Orioies Martinorum Dynafts uxor circa u- ccccxl- Horum abnepos Gafpar Oriolen Philippo IV. ex litcris mdcxxi. (ignatis Comcs TSaflid* A\&ns tft,Fon. ti: Frigidi Baro,cum mero, & mixto iwperio,uti ap.

~~pelhnt . Uleima ex Oriolis Calharina Deo fe devo- vcns ,Slafco Cajetano confbbrino.ex Melchioraami-~~

~~ta ceffit , hodiernuj orto , dynaftiam unde Francifcut SaJligH* Comes, quiexCatharioa Vanue Emmanue- Jem fufccpit. Gomifus porro ager itnpliflirne patet,fer> tilis audit.aquifque abundat~~

~~FONS MURATUS Cafale , Siculis Fontamu~~

Mura ta , Camerate. ditioni adjacet , ac terris (ruguin cujufque generis fcccundis gaudet. Claromontanii o- lim obnoxium , hinc Moncatii, Sc fubinde Viginlimil- iit, tandemque ex donationc Catharine uxoris An- toniui 'Barrefmi Petrepretie; Comes eft aflccutus,un- 4e hodie ad Buter* Principes fpeftat. " " " FONS

~~Digitized by Google .~~

~~G A~~

ABKIEL Fons in agro Pannrmiia- [10 lub Caputo monte ad onum_j, allluciitilljmas aquevenas emittens, qii£ in conceptaculum primo colle- Ctc pervarios largofque duflui fub- jeiias terras partim irrigant, parlim in urbetn corrivantur ad civium_>

~~commodum . Dicitur Cribel Sirra- cenice, ac binos oftentat latices ,quorum nuus Mujsr Gabritl, & clim Nijjus, Mh/or alter liodie appellaiur. GALLUS Mnits ad agri Panormitani feptentric-~~

~~jmIcj oras.aiitcr M-.tfl-.-lias , difcernitur a Pctegiino~~

~~mcdia Lauri valle , ubi fons , e)uf,k'iiii|ue venicem_i~~

~~turris fpecuh occupat . Gttl ex Cr.fcino vox 1'utiica. humiiem mootcm dcnot-t. Hinc Mwt/iai^r.de cor-~~

~~jupte McEdeifa: . Alitcr Viticcntius dejosnnc in Pa- nonno Injiat/rma fcntit, & 3 Galli f.giira in rnpe, que~~

ravigjiiti[;ii! cccurrit , montcm apptJlatum ;ffirmat, Statio cji.fdcm nominis-aFaicilo mcmoiamr, ubi Mo- tyeurbisvetultitftne veftigia pcriiarc sdhue onlgaf. Caput denique Gaiii in iiiiiKtti liiri:i.s ti:ciu n.iij- tis r.ntiiTimum in mari protcnditur, inrer Fimis infa- lam ,&MonJclli UTiim fpecujam.

GALLUM Cafalc , rjuod Ecelcfis. P.niomit.tnie Rogerius Comes anno wixxxvi. attribuit .Ejns mcminit Fridericus Calir iu diplornate, cjuo bcn.i omnia ejufdem Eeclcfic ennmcravit mccxi. GARAIf US Fcns cclcbris in ipfi PanormTtaiia: tirlic clegantilTire ex albo marmore ehhcratus ; oitura habent ejus acwc ab Averinga in agro 'Balaia circa occideorem . Gnrajjdiui fons altcr cii a primo haud procul.Alii Garajfi caput intra pomceiium recoguo- fcunt , uJ)i Maceiliim eft

~~Tom. II. . L t GAR- Digitized by Google . . .~~

166 G A GARDALUSIS Agrigentina: Ecdcfia CaftleJ ex Guilielmi lI.Regis dono & privilegio mclxxi. GASTAEL Arx,quam Samcenis RogenusCo- rnes cripuit , telle Malatcrrs, amio ulxxxvi, Vide_* Gaajhnella GELA UrbJ intervetcres cclcberrima, nonnullis ircdiiur olim fita ubi nunc Lcacata. De ca in Valle

~~Netina ; nain ejus loco Terramnovam furrexifle pluribus ibi ollendo~~

GEMELLI MonteJ Roforum , & QjMiWjuitf* Fazellum.Hunc fecuurium deltripfi; dc primo vide Gi- «ius. Dicuntur Gemclli, qiiod ejufaem (inc altitudiuii, acunusab altero non louge fubrigitur.Cluverius Mon- tcs mellis, quibus opidum eognomjne adherct Gt-mel- los appelUtos traditiSunt »d.orientjles N;brodis, vulgo Mjdonic; rcgioncs colliculi omnino ii.ter f f- cmu- Ics, quos diciint eiiain Gemttlet .Dc his in ValleDe-

~~GENNIA C.irdc.quod Ecclefii A<;i-j<;,.*iiti;ia: le^avit b.ipia nobilis Itemiii-a mcclxxx. £m tur.c A- giigenti Efifcrpus Gobcrtus~~

~~S. GEORGIUS Fons Birgis fluminis , fiveAci-~~

~~thii fub cpido .Sjlemis , cujus meminit Fazellus~~

~~GERBINUS Mons, Mwgcrbinus alirer ; Sarra- cenis ita appcllatus, quod afper fit circa latera&in-~~

~~cultus . Agrum Faiiormitainim pollremus claudit ad~~

mendiem , & turrim fpcctilam in vcrtice habet . Al- fauo adjungitur.five C ahtslfano, de quo dixi.CIvca radices vinctis confiius cft, optima vir-a grgncntibus, unde ctiam nomen fortc illi appiftuni; nam Gcrbil

~~Sarracenis , Vini nas Latinis fonat. GIANCASIUM Opidum,/0/-/-«/aj« aliter.Vide.~~

~~GIAIIDINELLUM Opidulum . Vide Jardftltu. GIA-~~

~~Digitized by Google ,~~

G 1 267 GIAZOLINA Tnn-is fpecula in finu Cjfttlli ad mare circa mediterr.niea, bis fulmiue percuiTa, atqu,: idcirco hodie ruinofk. GIlli.LJ.INA Opidum verus.cum Arcc a Man- fredo Claromoinano aidificata, Marchioiiatus honorc ab anno udcxix, fulget,cliiuditurque Ecckfi.ifiica M.i-

~~.zars provincia , & Saiemis Comarchia . Situs ejui iu~~

~~tumulo ad auftrum , cujus verticem zrx occupat runi~~

~~.*>. impofita . M.ijor parochialis Eccleii.i NicoUo lipif:~~

~~facra ,cum A rchipresby tcro , fubjeclif]ue minoribus (jii.K illijks dicuiir, dmbus, in clivo etiam fedet.Car- meiitirum ccer.obium frculo xvi. cnnflitutum Dcipat^~~

~~Annunciate titulum reiert . Minoritani Coi>vcntuales Eccleliam S. Blafii ab anno udmix. occupant. Denique~~

~~S.Maria: dc "Btlaticrc , S. Auguflini Reformaiis An-~~

~~iVforjb primi Marcliionis opcra , data efl mdcx- jtix.ad opidi fines.Domnra horpiralem S.Antonii pto~~

~~infirmis memorat Pirrus ; at Virginum pueliamnij concljve, D;ipare Immacui-its Coiiccptiouis dicatum,~~

pott Piwi fttatem fuudadim coaluit . Ad 1 1. paff: u. S. Marii de Hibita vetus Ccenobium circa aquilonem a(Turgit,de quo iuferius verba contexam . Ager Gibciiinenjis frngum ommum ftecundus, ac multa arbore confitus celtbratur ; in lendo de Habita fontem habet aqux fulphuiea: cutaneis morbis falutnri". De Gibeliinx Djrnaitis illud moneo, apud Bar- bcrium, & Fazelium bims ejufdcm iiomini; arces extare,quarum unam i(i ditione Agrigentina ,alleram, dc qu.i eft fermo, in S.deinis Comarehia cur.flirnunr. Gibcltixa caflrum.zh ille, a Guarmrh Vtgivsiinittia tdijuatim dicitur, ad quem Alcamus fpc-clabat . Et alibi Gi-riiitam in feudo Jacre; ab eadem GanrncrJo AJcami Domino fundatam affinnatjatque a Martino Ttm IL L I * Reg=

Digitized by Google x6t G I RiZ' Ntcolao de Loytbard) & Mhhaeli oc Wi CQH- eeffiiii. Dimum Gii/e ihrnt.n tertiii.a mcmoraus, ad C/rf- roni.mtnitn, r ud^ ful> Mji tino »d Moitccatinoi, ac ob R-Jgis horum dcfcitionem , ejufJem betieficio, ad AS/- /(>,?';.(> dc Marinii, L-iiifqiic iilio; dcvciiilfi; tr;idit.Hi:ic i» CcnOi de anno uceecvm. PhMppui C-ftri ffii;£ iiiant.n do:iiinus dititur. Fazcllus Dec: i. lib: lo.cap.

~~3. 1? ti.ilaftin.-n , fcrihit , Sarraeenietan opidnm , ttlii ar.v .-/7 o Fridtrico Ciaromontano oii.n cretta , aaawr G:!>:iiina arx ad iv.pi/f.n.excipie.iLi piulio iitfra_»~~

Jjfa Donne ,& n.poflta paff: Gibelfma , ubi arx a M:if-edo Ciaromonte eretJa adbtic txtat. Hec porro :::!pij.\j quutn (iut, eorum prafequar fcriem,qui Gi- i/':i!':»!i 1: tcituerunt; undc Marchiones hodierni jus ha- \m\;.rjiefl3'ti Li-nbardtt in Ccnfu Martini : pro C.l- i.ro ,0- loto Gibellim Curi^ obnoxius dicitur; cujui

Neptis Aliyfsi , Mmfredo de AbbatelHt nupta, dotis uoinine aiTigiiavit. Vcndidic Jaeobo Vi^inimiilio Fri- diritm Mmfrcdi Glitis florenis quinque millibus quin- ccutis ; ab ilij 'B.trthohmsus d: Corbera Mifirindini Dynafta emit florenis o&a millibus anuo hccclxivh, ryji Cilccrando BtAgatb* filiis rdiquit . Calctrandutfit Trojanus Abbat Agathe maritus Jacobo Morfi.ju&a accepto prctio, tradidertint; undejoanne: Mor/a,qnem Af/iiim cxcepit. Hujus nepos Antmintis Philippi IH, literis primus Mirchio Gibtlling deputatur . Ejus fuit uxor Elifibeth Ljncei,que in Motiafterio S. Viti minni finclimoiiie opinione hbchxsix. e vivij abiit. Succelfit Antonino Francifitis,'BIafii ejus fratris filius,Podii Rcgahs Priuceps.qui ex Anna Bofco nul- Um fufccpit prolcm, & Gafpartm idcitco fratrem fuc* ccflbrcm habuit, Laura BelUcer- coujugem, Alcanta- re Equitem.ex quibus Ptlrus MorfiiiS. Jacobi Eques; Gallici belli tempore Militum Prcfcctus, Arcis Scalectj propugnator, xn. Regni vir , & Panormi Pre.tor.Na- tus ex iiio & Antonia FardcIU Joatxct Francifcui, qitt

~~& ipfe primariii in patria fitnitu? eft muniis , Tribu- nus iti Hifpanis cohortibus , MarfjU Gubernator, &~~

~~Siculis Triremibus Pricfeaus , Viceiegims dcnique in~~

~~-Caroli Gefaris cxercitu , flcRegis nolri a Cubicuio~~

~~fuit . Adjunitus primum Rofalia: Filingerti, fubinde Terefif Bonaimo & Bofco quinas reli\]uit F'minas, qug~~

~~viris principibus nupte , 'qmruiii fecuiida Siepbama a Patris morte virgo reiiai.Sororis filio Ahyfi, Nn-~~

~~feili Yhomifi Comiti copuiata , fiunc Gibsllina Mar- cfiionem conttimit.Giudst gladii poteltate Magiftra-~~

~~tui ddignat annuos , & in Cotnitiis xxn. occupat io.~~

cum . Elt opidum Longitudinis grad: xxxvi. xi. ac Latitudinis jkxhi. xu GIBILRUSSA Mons,SarracenisG>£<-/.foy5, id- tft,uti Cafcinus intcrpietatur: Mons Caput, feu Ter- minus, co quod monrium ;uga ab Eryce iu agrumj P.inormiiamjm ad auftrum, eocollecum adjunflis Mi-

~~(ilmeri moutibus rmetn habent . Quamvis Agius de Soldanis vocem Rofi Qryzais frugum uotiliimam fpe-~~

~~ciem denotare fcrib.u . In ejiis fubterranea cryptaVir-~~

~~ginis Matiis antiquiiiima figura inventa , qu£ avici- nis, remotifque magna religione colitur, Eft etiam in~~

eo Jafpidis probitiflimi minera . Ad ejus radices ager Ci.icuih, v.iilis Ananie, Ficaracii , alieque regiones vini pncipui,olei , frugum, fiuftuum divitcs proteu- duutur, GIGANTIS Crypta, aliter Mariogsa.fa b Ery- ce monte ; ubl procerc ftature corpus,feu ofla fectilo xvi. inventa,uti Fjzellus teftatur, Erycis Gigantis vulgo credita.Ejus raeminit Kircherius Mund: Sub- tentom: i, vaftamque appelUt, ad pedescircite r xxx. altam; - GIOR-

~~Digitized by Google .~~

~~^GIORDANUS Mons^fblitarius Panormitani a- »ri,a!iter 'Bnngiordattns, Se.es Adtia Pertella mttris, ac Specalum. Sab co Accia vicus,&fons Subjatas,~~

~~qui Eitaiberia adjungitur . Hinc Bayharie& Soianti agri ,vinctis& frudliteris arboribus ad delicias confiti~~

~~fuccedunt ; ubi PrQcerum quoque Suburbana , de qui--~~

~~GISIA Opidtim in colis radice a Fazello me-~~

~~moratum , ad |ati amnis ripas.Hodie jacet. GIUMMARIARUM Mons, j.Calogeri, prope~~

Saccam , de qur> dixi . Ita appellatur,quia palrnii:}!- nellribus abuudat circa radices. Vide S.Calogerus GODRANUM Opidulum a l.icu ejufdem nominis ,qni & Cotranut appellatur, ac fuh Iioc vocahulo fuit ;am fupra defcriptus, haud procul litum, fedct inter Marineum & Mediuftum in Panormitana Comar-

chia . Juris clt Ducis Cifari , ck uohili Caiumnenjinm ftirpe, ainplilTimus Gidrani ager, in quo cum hcus tum opiduhrm pouuntur . Hujus Parochia S.PetroA- foft: dicataab Arcliiepifcopi Panoimitani Vicario, qai animamm curam habtt , cdmimflratur ,cum alia mi- r.cri Eccltfia.Circa eiapfi fsculi medium vicuserat iaribus i^. incolis ^S.conflatusjCrevit hinc fub Co- iumntnfibas, & anno mdccxiii. ejus fuic cenfuslar: 87. incolar: 153. qui noviffime 419. computautur .Joannes Vaiguarnera fub Martino Rege ejus erat dominuJ,uti in Regefto de annouccccviiT.Sc apud Barberium, cuju". filii venum dedcre "Bartbnittnneo ie Montcopirtc. Huic Petras haires fucccilit , a quo Giiibenus Val- guarnero unciis n.exolutis vindictvit.Unde ad Socie- t.iris Jcfir Panormitanum ColIe;>ium devenerit, non_» l^.bco.Obnojiium LancHkttiCajhila annowoci-xvi. iuvenio, fubindeque Axtonina Eavara nnctxxxi. Ca- lo^erut

~~Digitized by Google ;~~

~~G O 171 logerut denique Columna Rontanut fub elapfi f^culi e- xitum accquilivit, unde cjufdem Nepos Calogerul Go-~~

~~exemplij, animi prgftantia , briti , qui «t majorum mc-~~

ri»n comitate , aliifque virtutibus effulget. Sedet Go- ^awiBircinpulslico Regni confilio loco xvih.&Ju- re gUdii truitur, GONIUS Mons Arilloteli lib: i.de Aud:Iauda- tns,idem creditur ac Mons Rofarum,qui mmscft es GemelHs Plinii. Verba Philofophi iunt: /» CurthaginU enflam thiioni firunt montem ttonine Gonium udlj omnigeua reram materia, tum in printis varitgotiifio- ribui re/ertum elje,uide aicina toca longo trttSujaa- violcntiam participantur , ziaioribui rejpiralioi.iBLj gralifi.nam reddtm .Juxta auiem effe jontem ttk» fia- enlem odore gumi cedri non abfimiii ...Juxta auiem ju/ia hunejimem faxum ajant effe nativum , magnitudine, ex quo iemport f/liao fiamma ignii prodeat, byeme sero agitd: voretgo ejjtindatar ,adeo jrigia\e,ut cum ni- uibi.it eJLittt nihil eis cedat . De Ibnte ilJo, qui oleo fcJte;, dixi , ubi de Bivona . Sasum hodie :eliate_* iguem, hyemc aquum clfuudcns extat nullum Forte etiam numquam cxtitit , fibulifque accenlinda ,qux de co Philofophuj alioium relatu fcripfit . Rojitrupt-t porro mons Bivone. fupereminens, ac juxta nonrullo) a Sarracenica voce Xofi,cjux Cttput denotat , appel- atus, herbis fuis largam botaniris mclTem tribuit hinc,quod feinper floreat, ejufque Jint juga amosniC- firna, a Rofii diitum alii volunt . Ad/unguutur huic Di5- ti Quifquim Colles. GONUSA Stignum inter Belicim amr,e,& ve." terem Selinuntem , Yhalicis vulgo appellatum , eftivii femporibus peftifcrum . De eo iiitelligenda funtLaer- tii verba., qu^ lib; 8. in viu Empledoclii Agrigentini

~~Digitized by Google . .~~

*p G O

~~' Philoibphi proftrt : Jgattm Se iittitnti'-: fx adjac/:/. i ji/i-~~

~~i'/;ij//jj.-! ,//L 0/1: vii [ctort p/jlii ; ipfi i/atrirent, & tajjt uxnris parttt psrkiitui tntar ; excog Enpediekia~~

~~, ej/n/t ' iina rathite d/M quifd/im (x C'Htcrminii aw- nibut tn fix-nt/i ithtJ iuij>:iticret , "t ex eon/mixtione ea aqu~~

- in Atexandra . GORGIUM incerti prorlus rTius opiJuni Diodo- ro lib:i°. authore . In aliis exemplaribui habctur ; Gar- gwiuni GRADELLA Statio ro Agrigentino fKtore vcntis immota.ambitus pafT: m. in qua fecsre roajores etiam naves degere , ac iirmare ancoras poRunc , lin- vulgo minet illi monsRubrus ; Roffo GRjECORUM CASALE. Vide Pian-g GRANiTOLIS P.ooioiitorium in Sclinuntis ora, Jiodie MazarenfijDicimr Triam fixtium quoquc a^. ctl liomiius triplici iii littore latice; Piope cjufdem turris cor.tra hiad procul i littore, parvi Sres pro- iefti (irnt fcopuli. GRIMALDIS Opidnm.Prmcipatus titulo deco- ratutn , hodie S. Qtebarina . GRUTTjE Opidum, Lartiiis Crypt*,6vc Spe- Narum.&Suteram fpeclat htnce inter Agrigeuturrt, ; hine ad Agrijeutinam Diceceiim, prifcfluramque e- juflem militarem, & Nari Comarchiam . Erbtjjo ve- fiibtoganim paflim teri opido cx mnTaii fraiilitudine crediiur,tniod Erbtfws G.r.ecis locus fit fpclUncarsm; praxim ior fed enim alibi forte Erbt§tUr Bt. Agrigento ftetit-,ne.e enim defiuit intioc tetrartna tractu fpeluucej G R i 7 j uude ab illis locus aiius fpeluncarum dici pofiit, cui

~~ErbefTi fitui reiporideit . Cetero Gruttarum ,fiuCry- pttrum origa incerci . Grattai a Perra Arago:iio Ri- dericus Sances accepic ;uud; Vtgiiitimfflii cenuerej.~~

Sub Marcino Rcgc Lttdavicus d; Mwtcaperto , ejufque filius Agros GruiticeUi 0- Gratta de Leone , in dilioue Agrigentin.i obnoxias rtthcbant .Idern Lttdt- Martino Grutiarum fcudum Pbitipps vicus , quum a de Cajtra/oanne auno kcccxcvi. fuiflct actributum ,ad (ui jura illud revocavit , & filio Aninncllo nccccxiv.' rcliquit. Hic fiue prol; ik-cjJcus Frid:ricum fratris iiliurn Jieredem dixic,cujus abnepos Saltafar Anto- nij Buccalandro maiitus improles obiit, eique L'J- crelia fnror fiiccdlit , i>flrv t/io Tagiiavia fatris vib- culis ad;un£ta.Ab his Gruttas emit, qui jam iu opidum ab iniunce fcculo xvi.crcverant , Dtfideritts ic

Sitn:h Pbilippo Piitieniis , aureis Xlii. m. Sc o, exolutis.anno md cj,xxiv. Idern Ducatus Ceffera PhilippilV. Rcgis priviligio MDCxtvm. dynaftiam inlignitam vo- maiciqiic L-i-fsjic in patiia gcffit, fuorumcjuej !uic" , civium utiiitJti p.ofpcxit. Ex Olympia Gaffui-i Ft- licc.-n (ilium hJbsiir.Hic cumHyppolita Scan-aba 7%»- HW» geimit Ifabelk- Gallctti conjugcra , unde Hyppi- liia Grultarum Ii:.ti2.s prodiit ,Vincenth GrunTaia- inanca matrimcnio copulata : qui udvcxxi. Grmtarwn mipV^Januarii Equitem a novo Cacliolico Rege^

rufcepit . in Comitiis xvi. Jocum; gla- creatum , Hjb-t dil poteftate gaudet, fubdicos 'enumerat novifiime_» 3*36. qui aliivo nnCMiii. crant 2314. in laribus 546"- Hi porro CaroliV.avo aoifeJ ejufdem xvi. iijculi an: Kcv.anim^ 1041.computabanmr.Ex Pirro fbd 369. incol- IT45- Tm. II. M m I»

~~Digitized by Google . . ,~~

474 G R In declivi falebrofi collis fedet Crutturuat opidum ad meridiem ; Parochialis ndes B. Mariq Virgini de Rofario dicatur ;Patrona vero S. Venera V. M. i civibus colitur.Curam geric animaruni Epifcopi Vi- carius , &fubditai vu. minores alias Ecclelus habet. Miuoritani pi-^terci Convetituales ab anflo mdlxiiii. degebant , & Carraclitc in S. Marfj Annunciati;, fed piupert.ite pr.^Ti recelfere. Grattarum latitudo griJ; xxxvii. x*v. longitudo xxxvn. xxx. refpondcr GRYPHUS Mcns fubiimis in auftrali Panormi- tano agro, circa cujus radices ad occidcntcm Cceno- bium S. Maris dc jefu Minorum de Reformatione a quo nomcn naoqu: illc fittitiir .Gnpbiim vcro Ji- cunt, quod circj ftiprema viridantij jugj lunc cs pri- r mit avem . JTinc ob eimdcm rationcm l ultur, & aliis MttS ftrptntum appcllatur. Circa ajftivum ortuin_> fcrobs in ip[b vertice apcritur , feu crypta cii.m acjuc fantc , rjnem a Virgirte Maria vocant . Ad im;inno;i- tis plagas F.iBar.i S. Philippi , <3e qua dixi , & Marc copiofillimir dUlce , fdlicct i-quiiUm venc, cuin vcteri pircina,fcu N.uinncfiij , inlcrius delcribenda GUASTANELLA Arx. Gaftacl S-trracenis appcllata, dc qua Malaterra ttftatur , quod a Rogcrio Comite ci-m aliis proxirais fuerit expugrata, uti paullo fupra monui. E;us agrum fub Fridcrico II. "Bartho- hrtsi'.; dc Aliileaperto teneliat, fubinde Claromon- tanis, & Montecatinit cl.ttur; &Ma.tino Rcge Pbi-

^ i:i GUIDALOCA Tun-is 5. Juli.uii', Vcu Erycfl lictore ad ii.tvitiin, (l.i;io;iii pro\i;ii.t .1 Gruttaeeit appellata: cultodiam . Flucntum cjufdein uominis iiaud procul fauces habet, &mari fefc adjungit.

Digitized by Google . „. ou »„, GULFUS CASTELLI AD MARE Sinus oiiin , jE.geftmui. Ab opicio Calklli denornirurur . . GUNGALEUS Layn in amplo Ratulgioffdi feudo prope Vicarim, quod juiis eftPctri SquiliiLan- dri Dynifts, auatum, aliarutiiquc aquaticarum avium

~~. tm-mij inreiliis.ac veiiatoribus idcirco /ucundiflimus.~~

~~GURGES CALIDUS prope Segeftam . Vide_,~~

~~4; At]>ih Scgdlami. .~~

~~GURGES DONN./E. Ex eociput egerit Are- .~~

~~fluvius fuli Sdkmi . Gl'jdh & A^vi.v? ejufdem ani-~~

~~nis fbntes.ibi eiiam ortum lnbent , atque ad in.p*fl";~~

~~m. a£> e-idem urbe diflidctit ia occafum .~~

~~Digitized by Google »,5~~

ABES Fluvius. Vide O/Wflj. HABITA MonafterifiS.Marie.Vir. ginis,ex S. Benedicli familia, pto- pe Gibellinam n.pafftn.iri aquiloncm,o!im Abbatis titulo iriligne, iidifie Prioratus; inccrti authoris, & fundationis, juris tamen patio- natus domini (j ibcllicf. Fricr.s in- ftitutio ad Mazai-enfl-m fpeftar Epifcoptim.

~~HALICY.-E vetus opidum, aliis AUcye . Fazci- lus vulgari Thucidydi* exemplari ufus Halieyam Cen-~~

~~turipf propinquam arbitratur. Z)c Saf rr , legiiur ia~~

~~illo lib: -j.tertior fattm Ntchs , «;VdV for J/rs-~~

~~ftrmtiaat .'v/erum Htftorieus Agyritts&i fcrtpfit , qui~~

~~Centuripinis fiuitiiiii , uti Cluverius lib. i. cap: 6. o-~~

~~ftendh . Fuit ergo Halicya eadem traftu , ac Segcfta,~~

~~Entella , & Selinuntes , prope Hafyatu amnein , fiaud~~

procul Lilybceo . Jnter Ariiclhm , ait Cluveiius . £> Liijliirn fuit opiium , cui nuabuium p/uralis nume* rl: l-hi::ye, latiaa formathne HoHcyei/fcs . Sub- ditquc Diodnri v*rba variit iu Iocis lib: nempe xiv. Ditn-:!ris aiaHo exercitu,Carthaginienftum iilioncm^ inmiil, dumquc agrc-s pipiiIatur,HaIicycnfei metu per- cttifi, Jts in ca!:r:i : ..,:,!.iietasem cam ta jun- xcrur.t . Idque rcpetk Hiftoricus fiftum, ium apui ^cfsm Dhsyfim cttm eser:i!u btreret, & Himilco vi Murvjra espugiialfet . Lib: 1 2. Hiiis Sc'inumii Rc-

~~ZtPy-rhiJ, adiungu», , w x & ihlicycnfcs & sEgcJla- ni . Lib: demuw AljiJinni •rimum Carthaginien- fttm iinperh fubjttli, ai Roinanos instinarunt ,iicm- que~~

~~Digitized by Google . ,~~

que & Ualicyenfet fcccrc. Ex rjuibui diferte patet : ffg- iityas in Sicaniz partibus ftetiflc . Aliunde Haiyeui t amnis, utide opido nomen,ibidem curfum peragitfu- qtiippe plcrafque Sieuia- I um. Stcphanus: Ait Durh nonina bibcre: ; rutx urbium a fiumiitikn Syraeufas

~~,Gciam Hineritm , Cami.um , Haiycum &c. , fcilicet , fuiife rnomcnti Haiicyas neduta s. Haud porro poflremi recitaiii Diodori verbis Jiquido apparet, fed ex illo~~

~~Tullii in Verr: m. Ffderati civitates dux ftint : Ma- menina,& r,fti t,ineiiii,.ita . Quinquc prtteria finc_, fctkre iniiB;,ties ehimtes libera :Cctsturipina,Hattfi-~~

~~Serjtiimi Hatieycnfis , Panormitana na , ,~~

~~lAiui Cluvcrius , quod cclcbre opidum, vulgari~~

« yoce Saiimis, antiquum nomen Ha/ityafcrver . Gr*cis cnim Sal dicitui- AA2 unde derivatum eft Alicut quod Salfam Latinis fonat,en quo Salemii .Quum-> in auftrali Siciiise ora Jitit «mties, ejuf- \ duo quippe iietnpe, alter fub Salcmiot-- \ d^tn sppcIIatioiiii,//a/)iii dic3us,iiori , tum hab n5,alter vcro a Platanis incoa.

• giue vs-eri Halicyc Salemim fubrogatam cvulganc.' ' Ccici-o itiod Hniyctts Silcmiw przfluens fitSalfusju- : xu m>" ne«i,f«ius \i tradit Cluvcrius . HALICUS Amnis Delia,$iligtrus,&-Vtlliz6 Arcnw/ii/t diftus; fontes fubSalcmi tres r,„ , civca o!iia

oftent.it : Rspifitn, Gibelim, Sc Dtrnne Gurgitem. HitJC * dii.ii-fl;i Sj- Trin-iatii Cceivibium de Delia, agrumque pricfluir;undc a Dciis appell.itur .Recipit Fluvii ma-; gni ac]iias fub eadern Salemi ad auttritm emergemit, atque f. Siiigerus mox, fcu 'Betligcrtis , Arene , quod ad K ' ftucea albas teneat circumjacentes arcnas, noiTiinatur,

'[ taudemquc Afiico mari, diio inter promontaria, Trium t Fontium, & Mazarenfe, adjimgitur. Halycus alt?r, Pla*

~~'.' tanis vulgo, & JLycus,qui medim inter Syracufana oLira~~

~~Digitized by Google crirobjbat.inferius defcribetur. Vide Plalanit. HERACLEA cognomento Minoa, olim Micbi-~~

~~M.Hjnc exaaillime defcribit Fazellus i.dec: Jifa: 6. cap: 2. & dec: i. lib; [. cap; 1. flmiil - 1 proni~~

~~& Phtini flu:niiu"s oftjuiri fitam evide jus ell etiam mentis Cluvcrius, qui.~~

tcudat, ad ipfijm Pijtmi otlium tc »»m ev"l dum Hl,-xT/eam patrfam fu.im fuiffe olim, fibi blandiiiiitur. Nc c Kcgij opinio- nUuthoritatem' conciliant. Veteres t•nim Gc<'RMphi, & Hiftorici cum Minoc, tum Heracksrfltum ill ::.n aCi-

~~gnantjquorum verbi referrem, nifi i dem Faz eilus fu- fiflime illa eipendens, rem confeciiTc t.De orti 1 Mino;~~

~~inferius, hic de Hcracke conditu , feu de Mi~~

~~ftauratione nonnulla promam . Eryx , inquit Diodorus Iii>: 4. accepta coniiihni cum Hercule /» ecrtamcti_,~~

~~dtfcendit , oiSttfqne , regionh poffe,f)nc txititar , qttam intcrim Hercalet , at dcp-jfnum incolit ad ufafrttfftim~~

cmtdit , imec cx fc natorum aliquit cam repctat . /J qttod pnflmodtim ita tvtnit . Pofl maltas qaippt ftalei, Doriem Laccd^miniut m Shiliam profecias,recupera- tg dhiont avita,Heraclcam confiruxit. Paufanias lib;

ex Ariftophane : Hsratliit, fcribit, quum propter ptia- pertaiem Athtnii,&aliiiGrtti£ partibas habiiarcj tommode non poffeni, & noht lifima tffeat familia.in Si- tiliam -jcntrunt,& Heratltam urbtm coadidere , H« paullo aliter Herodotua refertlib: j.Tradit enim Do- rico Anricratem quetndam ei Laii oiaculis confilium

~~dediffe.uti Heracleam >Q SicilU coiideret , affirmans terram~~

~~Digitized by Googk H B »j q ferram Erycii tffi Htraclidarum, ab ipft Hereuie at-~~

~~qutfitam . Et aliquanco poft : Navigarunl autem anaj~~

eum Dorieo alii Laced(moniorum , dcduecnde ett*

~~lonia focii . <£tti quam ia Sieiiiam tmni clajTe proft- tii effeni ,fupcrati a Pbenitibut ,df J^eflanit in pre-~~

~~lio qccubuerunt , uno lanium huic cladi fuperftitt Eu* rileonte,qui colltSfii fairum reliquiis, oecupavit Aii- tto,i SeiinuiHirum eoUniam, Selinunihfyue libcravis,~~

~~Monarehia Pyihagorie . Hunc quum jubfiuMtt ,'tpfe~~

~~lyrannidem Selinuitit invafii , &prineeps aa brevt-t tempus cxtitir, tfam Selinuntii impetu in eum faBo, qimm /td Jovis Forenfu Aram eoitfugijfet eblruneit^~~

~~runt. Hasc Diodorm . Fazelluj locis laudatis e« iii fcri- ptorutn verbis nonnulla congerit, qin forte ante ipfura~~

protulit nemo : Quod fcilicet, ubi regionem Erycii quamprimmn, declarata progenie, fefe dedentibuj ac-. effet inter colis , adeptus , atque Agrigentum St Seli- nuutcm adPromontorium Album fuper ruinis urbii Miiio^ /jm dclcts urbem condidiifec, quam ab Her- culc Hcracleam appellavit; illa ideo brevi coaluit, ut Carili.tginienfc! ,vel invidia, vel mecu.ne viribus au- fia aljquando Heractcii Pliitnicum delcrec impcrium, fociaarroa cum JE.gcO.nth fumpferint, magniique copiis asgrcffi, vi captam funditus diruerinc, frsiiij bel- !>, cf:'ifquc Dorico^c^terifque Spartanis ducibuj uno Luriitmitc cxcepto. Quam tamen non multo ppftSe-

~~linuntii induila fuorum colonia refticuerinc , & Pi-~~

~~thagoras aluimpto tyranni titulo , deinde admimftra- vcrit.Std &ipfam veteri nomini,legibufque reddir.2,~~

Minoamquc rurfus appeliatam , Eurileon , Spartiatii" ducibus fuperftel , colleflis undique Heraclidarum re- iifjLiiis .ij^reiTus, magua vi receperit , fublatoque Py- 'hagora,Sclinu:itinosa Mouarchia! jugo aiferiierit;Ill3LB

~~Digitized by Google . .~~

»Bo H E porro quum ipfe poftmoduin invafilFet, a Selinuntiii in iHitionem aftis antc aras confolfm, ad qujs con- fiigerat,in fuo fanguine corruerit. Quje an ita evc- nerint,comiT!ode adftrui pofliint,at eniin, uti innui, tam aperta ,nc;no, quod fciam.ex aotiquis teftatare- Jiquit. Diodorm Caithagiiiienfes Heracleain fimditu» diruifle quiacm tradit . Sed de bis , fubdit ,fuo ttmpo- re ftptiratim fcribcii.iit;qu&{i longe poft urbis moii- tionen gefU fueriot. Nullibi c^tero deinceps ea roe- morat, tcmpus idcirco, quo Heraclex deilruftio pcr polfit Pjnos llarui , prorfus iguoratur Sub Minoas noroine niliilominus ejus (ibi imperium Dionyfius Syracuf; Tyrannus vindicavit . Dion hinc ad illam , traiifinitTo Agrigento appulit, ibique fpoliis Scftrcinis reliftii, contra Diouyfmm duxit. Non dii!imuljverim cetero, quod a Plutarcho tunc Minoa ditionis Carthaginienlium opidulum dicitur. Annocir- polt, citcr klviii. jam rUrfus celcbris erat civitas , tj/ts fefe hinc cives, qui in libertatc reftituerant , Tyrannus fubegit. Secuudo Bello Punico exardefcente, Penis fubdcbatur : Himtlce , inquit Livius libn. quiadPatbyni dhi tenutrat fr^ontirium clajftm , ad Htracleam , pedilu>,i gtiam nscant Minoam xxv. h. 111. ejniiun , & xn. Elepbantot expofuit. Servilis Bdli mala Ht- rac/cam labefaiftarunt . Scd Rupilius Conful , deduiia Romannorun colonia ,in priftirium reftituit, ac legibus munivit . Verres.tefte Cicerone in m. contra pef- fime ilUm habuit . Quo.i Sarracenis denique infulam populinribuj omnino dcfccerit, Petrul Diaconus reftatur . Superfutit nlhilominuj ruder»,quat Fazelli verbis cxpoiiam Era(n.paiT.M.*mbitus,[itaiii rupe paulifper edita , St undiouc ca prstfertim jwrte , qu» fluftibus tunditur,

Digitized by Google ,H A ' .-sEj cellrs &• uiumtiiiiinj.^. ditur , rupibus pricifa natura Nihil iu ea hodie iiiLegrum vete.is ardiiieii vifitur, fcd tou aratur. Ad urbis medium fubterrsne£ fpecus manuljfts adhuc fuat duc, que utrum cirlerii; fiierinr, »n frpulcrira incertjm habemus.Qua aquilanem. urbs refpiL-i^bit, tu.nulum habct, ad cujus verticem arx e- rat, Caitellacium hodie didU. Ab Utbis meniliirs ad Ly- cum ufque amnem aquarduitus integcr adiiuc reftat,

~~quadrato, fed gypfeo iapidc , quo plurimum ca regio~~

~~abuiidat,entru£tus . Monumeiita urbis reliqua, quum formi careant, ad cjucm ufum confeita fuerint ii;iio-~~

ratur . Pia mceiiibirs complura, in viva ipfi rupe excifa, adhuc granaria mari imminent, in qtiibu; Htra- tktufes frumenca eciimin annos iervabanc. Fuit enim Hcracica olim frumenti Emporium nobiliflimum , ut lib: i.tradit Polybius, quum aiiiuiii.iuv inde ad Lily-

~~baeum primo bello Punico delatain reli-rt . Vifuntur pr^terea infra urbem in ipfa quoque rupe excila, tn-~~

~~tegri adhuc horrea, littori harentia , fed & ad ipfum littus in fubaqmneis fcopuiis (Utiunem Hcr*cieersfes~~

~~cxciderunt , quo tutoad frumenta deveiienda, uavigia iirtnri adhnrere poiTent . Ad Urbis e\tiemum, quod mari fuperimmincftttrris eft hodie Ipecul^.Capitis Al-~~

~~bi appdlata-. Candudit denique Hiftoriciis : Sitas urbit adto cfl oculii gretus, & vite bumaua aceommodatas;~~

~~ut Sieitix Rcgts mirari fitis taa defmam , tar eam de iis prslahi tam f{ iwnisim ptrmiferint . Ex fitus~~

porro ani^nitate oiim Minoim M:idi.ir,Li!i ii prn\|jt,iin, cu Heraclide anHriiM, quali Vrban 'Hest :. Octero pro- ftratie urbis fir.uiii S. lo.umi badie facrum dicic Ct. jetamis in ifitgoge.L.itcra, ac iifiilium vafotum frag- mentj (ingulis ierc. annis aratro pafTim eruta dicunc; rfEr.E(.argeritca,itque aurea ejufdem urbis numinnata Tbu. II. U u qua-

~~Digitized by Google ..~~

~~i8% H A quatuor fiipti dccem ipud Parutam etlnn occurrunt,~~

~~PaJJadis capitc , & Herculis typo Leonem prejocati-~~

, necnofi Cereris facie tis , atque fpicis Genata , curtt epigrapli» HPAKAHTfiN. & HPAKAEInN HERHESSUS.ConfuIc Erbctlm. HERDULA Opidum incerti litus. Populos /*7r- ia/en/rjmemorat PJinius inter Mcditerrjiic-os

~~HIERA lnfula Diodoro, Ptolcmeo ; Hicrwtfln PoJy,c.jo&Plinio,ex.Oi-;eco vocabulo , quod latin^ vertitur Sacra;Marhima vercribus ItinerariiSjUJide~~

~~hodie Marclimas,objwt Drcpana , & Mjrfjla: palT: m.xxx. circitcr dililta, ambirus vcro pail: u. x. ad longitudinis gradum & Utituiinis xxxvn. ac iijju-~~

~~ra ellypfi confbrtnatur ; Ad piomontorium oneiitalc.~~

Arce wunitiflima , altillimis , pracifilque uudique ico- puJis inipofita,ini1ruilur,ad quam uuica tanium elt via , tormentis , qua in illa locantur, adco patens, uti omnino expugnatu difficilis idcirco habeatur . Arcis conditor incertus.fed antiquillitnus; M ilcs, i"'i-;f;iluf- que ad ejus cultodiam , noxiis , qui eo clepor.taiitur, e Sicilia; folo exrorrcs.lciv^iidis, etijui inteuduiit. Co- lonorum non mults familiie ; falcbris enim frequcnti- bus ittfulv ficies tegitur , fcd alvearioium mdlis prs ceteris pnftantiilimi cultura Hla: vivunt . AnlQaini Itinerarium Jnfulare:^ Lifybtco, inquit , Infula , que appclialur Marilima.fladi.i ccc. A Marilima inful*

Trajtclas in Africam rfl fladia DCCcc. . HIMERA Urbs inrer veteres celebratiffima, in primis Sicilia: clara , & nriiara, teftc Ciceroncin Ver: i:. Potenlque juxta Pindarum in Olym:0de xxii.Ja- cct liodie , vix ex nomine agnita , nifi quod civiurn rcliquiie poll excidium fefe Thcrrois coilocarunt, quc;

~~Hiinertnfti idcircofutit appeilat* . Sita ent interFlu-~~

~~Digitized by Google ,~~

~~vium Tortum, Bc cognominem »mncai, Himeranu~~

~~fcilicet feprentrionakm , fub Huraco uionre , in ora~~

~~(nJaJf aquilonavi , a littore haud procul, loco parumper eitito.quiS. NicoUi agcr hodie dicitur,fic Bon-~~

~~fornelli turri immiiier . Ager porro circumpoiitus, qui Mincrv? Campus antiquis appelUbatur, eoquort Pallai illum fibi eil ex Diodoro elegcrit ; frugum fcecundif-~~

~~fimui .colonii non ingratus , vitibus , oleis , aliilquej ruralibui coramodis rcferms . De Himere cauditori- bus Thucydides &. Strabo: Hic lib;6. Himeram con-~~

diderunt Zanclxi , qui Mylas iacolcbant . Ille libra etia m biHimtra qmque Zancltt cohnia tji ab Etteii- de ,Simo Sacnne dtduUa; in qua piurimi ctiamj ntnere Chakidcnfet ; Sed babitarunt etiam eum ipfit

Sjracuftni cxulet a contraria fdUihnc fuptrati , quibus. nomen Myietidts .Apud bot porro hqucla obtina- it inttr Cbalcidicam & Doricam; Itgtt vsro Chakiden. fit. His prcmt Mircjafms Heradeeiifis, fiv.e Scimnus 4

~~Chio io Periege5 . Rurfui vtro ab hit Zaneleis, dux urbet Eubira, f> Myif diite condite fuerunt; Dtin. Hi-~~

~~nttra ,&ps(i bine Tauromtnium ; Sunt auttm smntt be ttrbet CtWrV^.Verumfifabulis deferre aliquid~~

~~volumui ,longe antiquior Himert origo j Herculis e-~~

~~nim tempore.cKtJbjtjhinc Stephanusde Urbibns : In tiimcram dhcrtit Hcrtuies tttm Otrionis armtntss pro-jinijjc ubt aquat caSsdas Pal/adis ftffil ftrunt ; in~~

~~fuibus. Htrculcs irsembjra labsrc fordida abluil , nsol-~~

~~isoraqut rtddit, tx qun Hiatcra appeUata . Cetero Thu- cydides Uui.ttui Atheiiicn-L-Sjfjui bello Syracufisin-~~

fcrendo. fe par^bant , ab Hhneress minimc exceptos eti.irMii^libiTJdo Hhittrtnfti,tuhA\x,qui filieGrecii iilie babitam-.auxilio Syracufanit. jUcrt,* ':.:: Crefeentibus fubinde viribu», exl pQtcnti* Hi- Tom,. II . Nai. -aitra

Digitized by Google i?4 H I mera pervafit,Uti Rhegium libL civcs ejus occupailm; folicitati parte,' In auxilium quippp , pulfa coutraria advcrfus vocantcs arma vertere; Moxque Phalaridi t y- ranno fe fubdere vecufaverinc, cdebri illo Stcfichoii

~~Apologo,ad id audcndum peiliiafi : Cydippi niliilominus dominatu.uti iib: 7. fciibit Herodottii,noii diu~~

~~poft vesati , fub Tcrillo eriam fervitutem fervieiuw. Q110 ejeiio, Thero Agrigentinus princeps Himcre im-~~

periumicnuit , fub quo duram Carthaginienlium ob- ildionem ,ac diuturnam urb.« pertulit.nec nifi Gelo- nis Syraculani Regis virtutc libera evafit. Ab lnnc Trasydeum filium Thero urbi prefecit;eujus tyraniiici imperii peitefi eives .illum ejicere, Hjeronis Syracu-

fani Regii auiiilio implorato, eogi taiunt , quod refci- tli- cns pater , in conjuiatoj omnes ad unum fjviit , tnctjinque pcne defertam reliquit; mox vero Donen- ui;m iuduila colonia refecir, aliofque, quicumqiie vcl-

lent , civium loco rccenferi juflit . lli pcr axnoi cvm. lum^ pratclnre inttr fi rempublieam admittijirttratii , atqiit ,ad ttd- vtro a CartbaginienfihUi fibaSla , cxcif: Diodonis cuh;ribus tcmpcfiatcrn inquit , ftmm ttfqttt , ,qui An- vacua pcrmanfit. Erant i 111 Deorum tcmplJ nibal Penorum Dun espo]i»vit,& abdraflis indc liip- , plicibus,qui eo coufugerant , incendio vaftavit ipfa folo fuerat inhabi- urbe equata , poftquam annis ccxl. tata.Interfign* autem erc* Himcram mira pulchri- formatam tudine in muliebrem figuram , habitumque

abftraxic , Stefichori ciiam poete ftatuam fenilem.in- curvam cum iibro, fummo artificio faftam.Que fane-. deleta,Ther- duo fimulacra 1 Scipione , Carthagine menftbus rcftituta a TulIIo perhihentur Vcrr: 1. Bi- enniocnim poftquam Himcra evirfa fuit.CarthaginU tufis, ait OiodorUJ , vshnm ts chibui ,eUifi)ueA*

~~DigitizetJ by Google . .~~

frii deleUu fafta, »9»*w ad ipfai aqtiat calidit iif Si- tilia urbem candunt,aaaia Tbtrmat Btttnl Nobili- tat* demum Himera fb.it Stefichori PoetEt ortu,qui exnovem Gricci* Lyricii fuit .Dicebatur Tiliai ,fed Chorearum inventor faiius, Stelichorui appellari me-

ruit . Vixie Phalaridis sevo, cui accepdflimui fcit. Ca-. infignis af- tinx denique mortuus , fcpulchri honorc feftus cft Filias habuit longe doiliflimas Poetrias Gcrmanos frjtres duoi, Sc Hiincrcnft: uti ptttant, M4.

mcrdnum Gcometram , & Hclionuclem Legum lato- rcm.Meminit Plutarchus Petronis Philos : Wimeren- fii , qui niuudos cxtare CLXSLXui.docuit . Chrifon Hi- mtTJMi a prodigiofa currcndi celeritatc eominenda-

tus, illuftitl ell habitus , de quo Plato in Prntagora. Ergotelel Olympicus, ouem Adimarus 111 Pindar: Cre- tenfem dicit, coadlumque Patria ciccdcre, Himiram fe rccepifle, ait,ubi ob eximias virtutcs civibui eft

~~accenfuij in Pythiis , Ifthmiis Olympicis, quumque , 4~~

~~&Neinsis coronam , tefte Paufania , fuiffct adcptus, ftatuam in tcmplo meruit ,& Himcrieu: 1 Pindaro cft~~

~~conclamaius . fa ejm hinc honorcm argentea numif-~~

~~mata iv. cula putaverim , ubi bigi cum '. vidtoriola corona vldiorem douante, cffingumur & epigrapha_» IMEPAIfiN. Proftaut & numi alii ad Uimeram fpe-~~

~~aantci , argcntei , & arei variis figuris, fed Gallo gal-~~

~~linaceo cum primis cufi; fcx itcm pilis , Opis capi-~~

te, Himert ad aram facrificantis , Viitorise , SHer- culis fignati typo , cum eadem infcriptiotie, &parvu aliis symbolii inccrti omnino fpecimiuis. HIMERA Meridhnalis [Fluvius, qui fub Ne- brode monre origiuem habeni,&auftniin verfus dc- currens,in Libycum DUMfe eioaerat, ac Salfutde- ...... niqae ".

~~Digilized by Google nique ,quia file iufeAas aqms dcducit, appellatur.~~

Ex CJuvcrio omnium Sicilis maximus . Vide Salfm. HIMERA SsptentrmaUi amtiis & ipfe, vuigo ASagnut nocninatus ad ejufHem montis radices fonte» habeni, &in aquilonem ctirfum tenens; maii denique Tyrrheno dulces fuas aquas ad/ungens .Confule Ma~ gaus-De his Silius lib; 14,

~~Littora Tbcrmarttm , qua mergitur Himtra pomo Atelio\Nam dhidaat fe.fcindie in.oras,- Jftc minut cccafus. prtit iitcisa,.qaam. petit ortei. tJcbrodet grmini, nutrit dinortia Jitrfit.~~

Ucla lil>: n,cap;j.t£ amnibus .Himra .rtfirendus, qui in media admodum -irtfula orlus, i/t dherfit decurrit ;fiindt/if/ue tam utrinqttc ; alia. wa in LAbycum, alia in Tttfium' mart dcnenk . Aiitigortns.in tyiran- dir: De •fiuminibttt ac fotitibus Lyeas perhibtt f Hr* mtram cx atio fimt iit dkot fiindi alvtos, aherumquc fiuitiuix e/fc fa/fum, alttram poeabihm. Solinus cap: *t. aCluverio emcndatns : Himtrain cgitfltt mutattt.plage.

Amarut eji.dum tn Mtri&era fiitit; dtthit,ubi ed a- quihncm jh&itur . Vitruvius deiiiqne.Jib: ff.cap^j.re proprie explicaiis: In Srciiia ,i\t,jlirmcttc[i liimera, qaid a fintc dam efi progreffur, dividitarin duat.par- ttsfqae jian proflurt cmtra j$5tnam,quod ptrttrr* iuletm futtum percurrit ,ejl injiaila duicea}'ire;ohe- rtr partt,quc pcr eam terram currit , unde fat fun- d!iur,fayiim babet fapnrem . Cluverioi tn» veterum teliimuniis reritatis lib; 1, cip: j.fubdit : Vemm-nori un«, eodemque fotwe exoriri prediiios duor amnes Hrmerar , fird duobus diveriiifimij,Iongeqne inrer fe ditiitii difto lib: i-cap: 16. docni ,quo fane locohatc profcrt .- Nebrodci ifte mons, firs alio nomineMaro, »uIgo nunc IvUdania vocatus, inter diiios quiderru

~~Digitized by Google :~~

~~diioj HimerM longo jugo protenditur ; fcd ipfi amni-~~

um fontes xl. amplius miliia p a IT: iiuer fe dilliti funt. M.i/oris Himein Lybicum mare peteotis, ab Orien- tali cjus Iaiere;minorii ab occidcntali, rta utprouno eodemquc ftntc hjberiminimeqneint.H^cille.At- cnim calatno aberravit; Sub Nebrode enim ad occidentem, hiud procnl Politio opido, fons eft a Fatuzza

~~appellatns , qui in duoj; fefc latices dividit, alterque eorum in Himeram leptentrionalem, Magtium sliter~~

~~diftum iurluit ; alius vero ttimcr* auftrali fuas deve-~~

hendasaijuas confignat . E11 igirur juxta vetcrumvcr- ba urrus. ideraque utriufque Hitxirt fons. Mcridiona- lii cjt;ro ab. Ennie Salinis medio cuifu fjporem con- tjariitjSeptentrionalis nullibi hujufmodi mineras incur-

~~rit, adcocjue ad oftium ufquc potabilis . Extant complurcs slii eorumdem amntiun ftintes. uberritni: ille eoim Fatazzic renuis eft.& exiguus; fed majorcs eo.~~

~~rum xl. palTin.inter fefe minimc dillidcnt > uti Cluve-~~

~~riui evulgat . ANbi dc|his amiiibus . ,. .~~

~~HIMERENSES ^asr . J)e his aflum jam fupra ' Aqttis; . . X>c — . HIPFANA. Opidum vctus. Dkltur Diodoro Sit-~~

~~te . Sed quod "Hipneiinm Athene.o memoratum fue-~~

ric, uri Bonaiinus evnlgat , nullimode proccdit . Ne» ttippaniam mus qiijppe. ad perquara ameenum , puU chrtim, aqtiifque irriguum, in quo Gtlon Syrscufa- rum Rcx e/diiicatum a fe locum, Jlmalchce Corliu vocavit,ruud procul Syracufis coniitum erat .Bonannn*. ad Bivonam ftetifle ttippaaam cum aliis credit.ln-

~~vegius prope Caccabum locat , ubi hodie aget Pcitfi* rana cum aidificiorum reliquiis . ttippana cetcro Po- Jybio , Stephano & Diodoro mcmoratur.cjui jquum »~~

Digitized by Google iKS M „ itinuit inter Romanis Hlppanbm expugnatam , Pj- normum & Mytiilrarum locare cim vidctur. Ego in-. hac rcgione Panirj^j. certi Htus appelUvcrim in iignatum cx uii,i_j eaff^ numum refcrt sreum Bovc & Minerva; capite pileato ex alia cuin noftua, & literis ln A. Thucydidi Diodoro,PIu- HYCCARA Opidum , tarcho, Atheiiao, StephanoBi aliis noium in Jinuslit- tore polt caput Gallum ad Carinis inurnm itabar . Sicanicum Sicanis illius tribaitur fundatic, & idci.co opidum Thucydidi appellatur. Sed dirucrc Arhem- quibus erat infcnfum; enfes & Scgeilani eo.um focii, Laidem puellam, raeretricem poftea tota Gnecia pul- cherrtmam abducentes. De Laidc plura ex v;K-nhin Fazellns refcrt, deque ejus natali folo,veIuti iUufttis Diodorus Sj- ftmiiie., Corinthios contendifle meinorai. culorum opidulum Hjccaram diiit,& in eius fpoJi.i -talcntac.caufccineAihcnicnfes fcribit.En Timcode- quod Hyccaris fit appellatacs niquetradit Athcneus ,

dcducas : Vicarim , medircr- Ex his pfccafle Arelium raucum opidum,/#rf»w loco exortum in Topojtra- hiric marii t,hi» vulgantem , ad littus enim ftetit; H-iltar">f>'- purpuras turbin.itas cclebrant. Numusa- oud PamtJm Hyecart creditur ille, qui capiit feuil», *c vi.eilem haber Cancm cum iiteris 1KAP. Fluvius ejus nominis es duobus in lue HYPSA ,

Digitized by Google H Y idcirco in honorem Selinuntii nuimim pcrcuflcrunr, illius genium fub f pcciofi Juvenrs fbiniaefcperrmentcs notis quorum duo cihibtr hlfce cum Y*A2 ; Golt- xiusinfua Sicilia.Jam fiypfir decuvfus t.ilis eli, : Ca- put ejus prascipuuin, uti innui, fupja Ccrilionem .igro

Panormitano ad niontem Santaganum ; cum quo Bi- chiitcllum fhientum ex Bufamara montc oriundum_, illablturque ci ulterius Corilionls conjugitur , amnls, & l-iaain.-e vocabulum ufurpat. Augctur pofte» iiib

~~Turiatia riivcrforio fluvio ISarticane , in agro cognominc,intcr Corllionem & Bufachitium ,e ionte Scor- ciavacca progenito , mox Brucam amnem.ad foruriLj~~

Bufachiiii venalem egreiTum.cxcipiens , juftum evadit flumcn.' ;;".'.- Sed&aliud 'Selieis ,Cai Hypfe caputad Grstco- rum cafale fc egerit.in Archiepifcopi area,uti ap- pcllant ; hinc Scali fcemins fontem a finiftra fibi adjungit,qui in viva rupe ubertinr^pcrjucundeque fcatet. Motites mo^cditifRfnos ab codcm fonre appcl- laros pritcriens , vallem profundam fcindit, atquc in praeceps magno fonitu labitur.E valle egrcdieus Pe- trse longae agrnm abluit&ab eo nomcn acquirir, poft- que aliquut paff: w. Malvelli aquas evehendas fufcipit.

Calatrafim hinc dilabirur, ejufquc arcls , coIlifuue_, radices ablucns, vocabulum ufurpat,fub quo dccur- rens nomine, EntelUm ufque tendit, vetus opidum , in monte cx ruinis cognitum. Tertium Sciici incrementum a Crlmifio, feu 2r- Ihi&zlKra accedit.Hunc Calatamauri aquar coufici- unr, que; dilapf; Sinurium cllm cafale dlrutum pnflu- nnt, pluribufquecxfoutibus, inter Paudolfiiiam, & Mi- filindinum exortis , augentur . Conveniunt tria hqcca- pita fubSala, & Gibellina opidulis.a MolendinoDon- Tm. IL O o nst

Digitized by Google H Y nas haud procul; ingentemque fiuvium cor.flitumt Hy;-fi'n Vetcrum, Btlicb Sarraccnis St 'Bclhcm hodie Siniltium, qui arccm Petr* dilipfiii anguilUs ibi pro- bnifliiiMi, Alofai.MugiJefque pirwtoribus cffett. &

~~. Seaph» trahjicitur , tandemque mare iJUbimr.~~

~~JA.~~

~~Digitized by Google JtA > i . 9~~

ABICA Cafale iu Suter* terrrto- tio,quod obtioxium diciturin Mar- tini Regis Ceofii T4iotwdt«- Mi- ehaele'. JARD1NELLU5 Opidulum «d Monregaletifcm fpeaam Pomifici, rirca aquiionarei, & occiduai fub S. Martini collibus plagas, fjcis jt. incolifquc hodie 109.confl.1tum, qui in cenfudc atmo mdccXiii. erant 170. Parochia fub Sacerdoiis cura ab Archtcpifcopo couftituti.S. Jofeph Virgini* fponfofi- cra cft .jardinclhram cafale crat akerum in ditione olitn Agrigentina a noflio omtiino dillitum , pertine- batque ad Aiidrsam TngliaSiam fub Fridtrito II. Se- quenti fjculo in Martini Regis Cenfu dicitur jurii eife filiorum ejufdem Andrit. In agro Clufitano !o- cui a lardiiteliis memoratur , ubi fons, cu/tw aquela- pidefcunt. JATIS Amnis.feu/flrar.Vide "Bntbji. JATUS Mons,3£opidulum,hodie cxcifum,quod p.ilfim Vcterum Jtiar creditur, cujos populi Jctini Plinio iuter Mcditerraneos enumerantur ,quod Si Si- lio celebre habetur. Et ttifm Jctai . Vulgus hodieJ'. Cofmonam appelUt ab facra ede in montii verticeSS. Mirl: Cof.n~& D..miauo dicala, oiim vero Monl Azu & dt GWdicebjtur. Subrigitur hic oiniii ex plaga rupirms afpcr , pcrie exdfus , Sc afcenfu arduus ; unico qurppe angullo colle prirupto adiri fuprema illius jug. polfunt . Conveniutit nihHoininu; di.-bui Pente- coltes circu.npofite genies , ingentique frequentia Ec- clelijm invifunt, fiuftofque marcyres coiunt . Ea quiq- pj ad Monregalenfi) Ecclefie Parochoi fpeitat, qui-

~~JW. O o j, bus~~

~~Digilized by Google . ;~~

bus&agri jura , ccnfufque compctunt . Et fi enim Ro- gcrius Comes anno mxciii. /w/w:,\fci*4rejlfi Epifcopo attribuit,&GuiiL-lnius hu/us noifinis primus /<;// ho- minej Ciltercienfiuus S.Nicolai dc Gurguro Monadiis obnoxios vo!uit;Guillelmus II. nihilominus aiuio hc-

~~lxxvi. CaileJlum , icu Jaii opidum Momcjjjlenfi iic-~~

~~clefie dono iledic . Hinc multa opidjnis co.icefii fiint~~

~~ai) Aicliiepilcopo Benvenuto priulcgia. L\ lii li i i_j~~

~~co , quum Sai-raceiii adverfire Fridericuin J. Sicili™~~

~~Kcgem icbelUntes , lcci firmitatc confili , jiitjuando~~

~~reftitilfeut poft obfidionem , ; diuturnam Rex expu-~~

gnaram arcem a futidameiitis dituit , calik deL-vic Mauros iu Apttlia relegivii fiiis cum fimiliij, demumque locum Ecck-fii rcllituit Jtiints porro Diodonis a Penis fubaftos fcribic, fed ab hil defciendo , prsiidiarios expellemct , lefej Ro:nanis dedcrc, eifqu; Syocufas ohlid jutibus fuppetias cum .iliis tulcrunt , uti traduut. Jeti nu-:ni;iit Scephaiius;Jc;a c. :/:, !!: ,: Siciiie, nutbire 1'ril'fia lit. :•. (Jcntiiitium iisde e/l Jetaus. Entat adhnc «reum e-

~~(Us numifma , in quo milcs armatus icuto & haiia in- firudus exprimitur, & i.n poltica arca corona laurea cum infcripeione lAlTJN.lN. IMACHARA Vetultiilima civicas. Confule Ma-~~

~~jNDARA Opidura, aliis INYCUM , de quo Anf tiochus , PaUfaniu, Herodotm, Diodoius , Ariltotelcs,~~

Strabo, & Stephanus , Sicanis tribuitur , Cocali Regii. fedes a Camico diverla habctur . Stephanus: Camtcui, urks SieiUt , /* fui Cvcalus imptrtesit , Dedali bt>f- pet . Al Cbarax hanc faycum fitijfe traiit . Non unum, eile uti advertit Cluverius , eumdemquc voluic locum Charax InyCum, & Camicum; fcd aliis Cainkum fuiiTe

~~Digitized by Google ,~~

~~ipfe diverfo faytum Cocili Regiam affirmantibus , e , fedem hanc extitiiTe tradidit. Alibi ergo idem Ste-~~

~~phanus: faycum urbs Siciiic . Herodtius autent eam~~

InySIn ab Injx dtxit , a qiti Inyffinum vinum . De hoc vino Hesychim: Inytinlm vinum ab Inyco Si~ (tlit ffuoi opidam efi agro nini feract, Paufini** in Achaicis & Strjlio lib: 6. nobilifiin;um Inyci viuum_> evulganc. damnatut A Minoe eapitalii fraudis Dtdalm , & e •eincuiis tttm filio tlapfut, Inycum Sicanorum opidum aJ Cotalum cnafit yo-ca fait Sitalis cum Mi- noc beliandi iauffa,qttod psfccnlc Mirtoc Dtialatnfi-

~~bi dedi, Cocalus rtcufaffct . De (itu Inyci e* Vibio aliquid enpifcjri polTe puut Cluvcrius .Scribit enimj~~

~~ille : Hypfi fccundum Irccon Vi-btm Hifpanit: dccurrir.~~

Ccrte , fubdit Cluverius, neque Hypla in Hi Ipania _. neque Irecon opidum ullum fuil quapropter Dumcn , ; corruptas voces (ic emendaudss eenfct: Hypfa ftcatt- d-i,s hycui» arbem Sicanix decurrit . Ad Pailanam

~~hrnc opidum , aut circa iliud , Hypf§ ripis ad/accns ac vinonobile, Mrw ftctiffe fuipicattir. Fjz:I1us umcn B.ilneorum agrum defcrincns prope Camerina~~

~~Dcc: i.lib: j. cap: i. !bi InyUam Cocali Kegiamloca-~~

~~lam conjeflit : Hanc namtjue ad latus ntcridiotialdj~~

Sitilit conlliiuuni veceres fcriptorcs . Sed & Bclieis, fcu Hypfi ad aultrum fiuces quuro habeac , ad ejni ntique rip.is Inycttm loc.indo, ad Siclliie meridionale htus conilitueretur . Verum enimvero hjud procula Ifiyco Gela , ex his , quc fubd.im , locus eft defignan- dus.Difcimus enim ex Diodoro, Hippocratem Gcl«, Tyranniim a Zanclieis contra Anaxilam Rhegii Prin- cipem , evocarum , diffrafta fide.in focios inuiffe; ca- ptursque Scythem, qui Zancheii prrcerat, ejufquc fra-

~~Digitized by Google 194 I N trem Pyttogeiieiit, ambos layeam fu; dicio:i:J api.iuirt relegalle; unde Scytlies evadcnsad Dirium Perfarum~~

~~Regctn Jc.conttilil . Qiiod enim ad Hypfain ufquc, iiltra~~

Agrigenrum , Hippocratis extenderetur impeiium, f.i- rum vidctur crcdibile . Quum igitur Cocali fedcs fue- tit.&circa Agrigcmi Jiegioiies liujui dominium ex- tenfum fuilTe conflet , inter Agrigcntum & Gelim.a littore haud procul, Jnycum conllituere, planum & ve- rifitnile putaverim . Qupd ejus ioco Camerau fune- lerit.uti Ricciolius tradit , nullimode procedir.

S. JOANNES Opidum recens , Ducatus honore. ab anno unixxxvn. itifigne; citca quod tempus coaluiife pjflim dicitur , fub Cainerata fedct , ad Turbuli flumiuis ,quod Icfe in Platanhn cxoiieiat iii!j:b:ns_i ripa , folumque ieniter in auftium & occafum dcdivc occupat , ac re&ii demum dcfcribitur viis . Major Pi- rochialis Ecclefia fitu przcipuo.S. Joanni facra Ar- chipresbytcri infpcdtiooi cum aliis vn.minoribus £c- clefiis fubjefla . Carroelitas afcctas ex S. Baiilii Camc- ratc. huc commigralTc paucis ab opidi fundatione, Pir- rm cvulgat ;uti & miiiores Capuccinos.qui in agrum intenaeciitem , fed S.Joanni propiorcm, fe conrulerc, loco arneniflimo', aquis irriguo , educandilquc tyroiu- bus apto , Herctilis primi Ducis opera adfcito, quorum Ecclciiam S. Francilco dicatam,5. Aurex Virgin: Capitc, cx Divit Uifulz ibciis itiem locupletavir. Pri- mus S.Joannis cenfus anno «dxcv in Kegiis tibtis c-

Jucet ; nam Caroli Csfiris aevo non extabat . Apui PJi ruin mcdio xvj.lieciilo lares 100. opidjiioique joo, cnhfbuit, in reliquis vcro Cenfibus cum Camerm co- putatur .Lau Ia*ui porro Htrcuht Hramifsrtiui Phi- lippi ll. beneficio primus Ducatus iiilignia tulit.idem- quc S.Jacobi de Spaia Equeij&ad Rodulphum Cie-

~~Digitrzed by Google J o *9f~~

~~farem Legatui , ahifque pjTeelaris muniij claruic; De cujus fuccclforibus ailum ad Cameiatam. S. JOANNES de Eremitis Bjtiediainum Cce- nobiu.n in ipfa Panormo urbc fub Regio Paiatio ad~~

~~ortum hybernum cum (Hitiquiiliau Ecdclia , & periftylio, cx primev* tunditione fub SS. Joannis & H;re-~~

~~mltis titulo Grc-otianum , idcll uuum ex illii,qu£S.~~

~~Georgiui in Srcilii conftruxit ; at ex magnifica , opu- Jentaquc doutione Regium ab Rogerio nempeComi-~~

~~tii filio anno mclxvi. reardificarum . Suoj habuic Ab-~~

bates ex eodcm ordine, ac Fiduciarios , uti appeilant ad annum hdxxvii. quo Carolm V. Imperator ad au- gendum Panormitana; Ecclefix cultum, vi. Canonicos, quibus Abbaria boni pro cotigrua dotc cedere.-.t, conftituit.Eorum itaque cetus Abbu dicitur, tk loco x-

~~viii. Comitiii incereft .~~

~~S..JONNN1S Crypt» ad Lilyboeam , alicer Si-~~

~~tyllr putcttt , fub S.Joannis Pracurforij adc , utidt- deluJis Ethnicij refponfa olim dabantur, foejniiia* cu jufdim opera, qua: Djorum fpiritu aiBata patiim cr£-~~

~~diti , fcu demonis aftu decepta, Sibylla audiebat . So-~~

linus iflius ibi extare fcpulchrum , ait , & Cumauam in appellat; Sed Ca/ccanus Ifagogc Siculam , magis cougrue dixit. Patct in Cryptam defcenfuj per gradus in vivo lapide excifos, ipfa vero figur; cft ro- tutidj , teftudinata, &fpiramcneum habec,ex quo lu-

mcn excipir, tret circiter patcni palmos . Arat fpecimen circa occafum oftencat, variifque piituris mon- ftra marina exprimcntibus onutur ; pavimentum tef- fellato etiam opere, pifcei varii gencris reprefentat. Puteus_dcnique, five fcrobs fale parumpcriiifcctai pro- pinat aquai.I'e c ° idem Cajetanui «p: ;. - IOP-

~~Digitized by Google .~~

»9* J 0 JOPPUiUM opidum,4ho nomuw Gianiatwz!, originis, auiio rcMicct propc Agrigcntuin , recentis Scdcvj.inagroCawM^ficAihaltwco Cahgtri Co- Junne opera cxtiuctum ,&ab uxore Rofalte Joppulo Jibris hocfij- appcllatum . Ejus hinc cenfus m Regm culo primus appavec, fuitque larium 8B. incoI.it: 305. qui computantur hodie loij.Parochialis sdes fub E- Paula titulum rc&rt pifcopi Vicario,5. Francifci de , Jopputum circa fi- cui altcra rainor fuffiagatur . Sede: ad cnU niflras Agragautis numinis ,iive Dragi ripai, veluti inier fcopulos, qui lis radices inauftrum, duos ad opidi angulos natur* opificio fabriguntar , re£ti£ tmefcamplis viis diftinquitur cum Dytiafta Palatio. Fnit Giancaf, & Rahaltuici doniiims anuo mdcxx*is ft/rji Animhim& Lhlla.i cu;us hcrcdibus Anio- eins loppalui Cifari Dux.attjue Italis apud Matri- inm Regens emit, & fiJi» *s/S/<* cum amphflimis

~~ha- hodie'. Ejus extaut typis edits Orationes, quas if- biiit Catanc.ubi Virginum pauperum Domutn. nou liinc promovit.LongiEudinis& Ijritudinis gradibus A- grigentum exe~~

~~.danui . Opidura nobile.narura muiiitum,m ... JULIANA prarupta undique rupe, arce,& muro a Friderico II. paucis a Clufa dilTiEum fedet . Opiduin in&uijuni , excel-~~

~~Digitized by Google J u .„ excetTum ,in alto collis vertice, Jacobus Adriadi.Mr, fub r/ao rapci ttiam alli!fma ejl , ubi aquilc niJi/i- Culoniamquc rerum omnimn arnt ; opuIentiflimam_.~~

cu'n agro fecundo , & pafcuis pleno appellavit . Pri- niis NoiHmuinnorum temporibus extahat , unaque cii vicis Sinurio, A Ji agno , Zabut , & Comichio co.ile- fccbat.nti Guiitdmi II, conftat lireris de anno mcl- xxiV.&Dominarus titulo primum, fubinde Marchio- natnsan. HDKtiir.iiecorari meruir. Arx in fuprema clivo fitis amplaspro Dynaftisedes habebat, fed media Oli- vetatiis Monachis ceflit,'opidnm refpicieiis 111 aquilonem; huic enim plags Bt ortui iimul eftivo illui obj-

iciiur . Pi-inceps & parochiale tcmplum circa iufernam opidi oram Deiparse in Coelum Aifumptre titulum referens, S. Juiiame V. M. opidanorum fpeciali Patrone paflim addi&uro dicitur, eujus magni pars capitis es Didaci de Haedo Agrigenrini Epiicopi dono, ingenri cum veneratione in arca argentea aLTervarur , fcftmn- quc fumma pompa, fi-equentij, ac nundinis prima Se- ptembris Dominica die cekbre habetur. Archipref- .... , .. :« »a & Sacerdores ci tum, Divino cultui quotidie iutendunt; fed &Sacrari- nobile um cum primis , variisoe inGgnibus decorarm- Saoftorum lipfmis, fruftro vel maxime de Chrilti Do-

mini ; Syndone,quod manus UtifodiBein aqiut. 1 ;;:,.- kl Ecclefra: is. fuiit in illa S. J & Margarita! cnm fo- dafitio Chrilli Doinini , e Cruce pendentis fimrdacru innumeris darum prodigiis.cultuprecipno cives pro-

fequnntur . . aevo Pirri Carmelita: ,qnose S. Antonii cxtrx-., in Div* Anntmciara; *dem intra pomcerium mdxciv. migrnffe ille affirmat, hodie defccere . OlrvetaniMo- nachi\ad quos S. Catharine^Eecfefia fpeclabat ; anno

Digitized by Google i98 J U mdcxlvh. Leonardi Abbatis de Nemore opera, federn Julia** ftituerune,&Mtrci Aneonii Columue, Mar- chionii largieace Arcis parcem opido obverfam obci- nenees, eamin Ccenobii formam concinnaeam.SS. Tri- nititis nomine infignem voluere , Abbatis titulo no.

bilitandaro curarunc . Sandlimonialibus duo fueredu. dum clauftra, S.Nicolai Benediftinum,quo ex veteri, anno mdl. fe recepere, ac S.Rocchi Clariflarum alim, dein inS.JuIiani xde confticutum. Sed e* utrifquiij unum voluic Vinccntius Boninconerus Diccefanus Po- tifex, quod perftac hodie fub arce,S. Nicolai retentq

~~eitulo . Mcdio inter Ju/iaaam Sc Clufam itinere , ad~~

pictatcm , religioncm, ac vica aufterioris inftiiutifo- vendi celebre, Minoribus Refornutis abanno mdlviii. Bonavcnturar Sciafcie ejufdcm ordinis laici opcra ae- tributum, S. Anax de Nemore Monafterium ,olim E- remicai excepie circa fxculi xv. inicia, fubindequ^j

Obtervaatej , Comtnendatur aPino, afcetafquc perfc- ffiflirooi omni xva cultores habuit. Civicas res Ma- gifti-jtus a Marchione adlcftus adminiftrat ; Ciero E- pifcopi Agrlgentini Vicarius jura dac. Cenfus fuit dudum mdxcv- larium ( 10. & incolarum 1294. Seque- cis fasculi anno mr. lar; 697. civium 175-7. Ex Pirro Jar: i7j.opidan: *i4j.'An: mdccxiii. foc: 57^.anim: n- 81. fltnovi/Iimc jfjS. Locus in Comitiis iv. & gladii poteftas Dynaftis conceditur; circa quorum feriemj vetultim , incertam habeo nocieiam . Guilldmuj enim ll.Ecclefia: montis Regalis conceflic enunciato fupc- rius anno cum Adra^no, Comichio &c. An Carus Ar- chicpifcopus, quem Innocentius III. RoiniPon: redar- guit,quod bona fuj Eccle/ie alicnaret .extraneii per- fonis in bcncficium .ifligiiaverit, lubdubitoj Friderico enim hujus nominii II. ad Itegium Dcmanium perei-

~~Digitized by Google ;~~

~~JU 159~~

~~gl>;;:<>:iUh cum Ciminna opido Jtttianam «tuibuit; Martinuj \cio\.E!tonora Pcraltt cf Aragoxi/c,}omnis lofantii filiK.Guiileimi Pcralrs uxori.qu* Ray-~~

cccctn. Jutiant , 5ambuce.& Adragn^ haredem dixir. Scio ex Sicilia NobiJi Clarilf: Francifci Emmamielis eumdem Marrinum Regem anno ucccxcvm. Joaan.tm & Margaritam Ptraltas, Nicolai filus Jaliane dynaftia ausiflc, fed id Fafiitm, putaverim ob avia; ffortf promerita, quam idem Princepj amitam appellat.A morte cnim Raymundttti abfque pute ,An:t>- rtiai de Luna Margaritte Peralta: & Artjlis de Lunn_» filius.in Juiiaat, Simbucx & AdragEiij dominium, iiti

~~illius hircs vocatus , induilus eft. Fuit ergo Juiiand Raymundetti, iiec nifi ex Ekottors doiiatione illam obtinuit .Jam ex Antonio dt Luna & N. de .Cardona~~

~~Cnroiui prodiit, 3c Julia: N. adjun£tus eft , qux con- fumpta: dotis prairextu.poftCiroli obitum ,Julianam~~

~~fibi vindicavit , camque fecundo conjugi Carok Ara-~~

~~gniio Abole. Baroni detnlit . Anioaiaex his prbgrefla~~

«ii. obtinuir. Unde ad Antonium Carhnam , ClufbE etiam jure matris Comitem devenit.Ex eo Atpbtrn- fat Rhegii, & Clufj Comes, Marchia Juliaae exlite- ris mbxliii. Caroli Cxfarii renunciatur ; .AipbonfwrLJ excepit Diana filia.qujN. Ferdinandi Gonfag^Pro-

~~regis filii uxor,pro!e caruit Catbariaa idcirco ami- ta poft Uiim fu/ficicur, Laartntii Jotnii & Arago-~~

~~tria conjux . Horum fucceflbreJ ad Fttbritium Colum- nam Panfilium Jtitiarte hodie Marchionem alibi dc- di de Aydone loquenj.~~

~~fttliantnfii ager , Uti ex Adria diitiim , f^cundi- 'Tom. IT P p i tate~~

~~Digilized by Google tate prxclpuui eftjauri, argenti & ferri venai claudit;lapides Ach.ites,Jjfpiiics, Porphytites variecoto-~~

ratos ubique exhibet . llluftres viri : PUcidus Cafla- gncda Pitre Hifpano.Julianenfis c-rtu,S. Marie dc Ne- more Calatamauri Abbis perpetuus, vir multis virtutibus, fed prudentiacfc iu rebus gercndis deiieri ute in primis pneditus, de quo in meis Notitiis Monaili-

~~cis . Ut fuum de Nemore Congregationi montis Oli-~~

~~veti uniretur auno ucccnci. obtiiiuit . Olympius ejuf-~~

~~deim Ccnobii Bt Ordiuis Abbas , a doiftrina & picwte~~

~~commendatus ; floruit circi ficuli xvi. liuein. Oiturn,~~

~~progreluis , Priviiegia fui S. Maria: de Nemore Mona- fterii defcripfit.A Moiigitore idcirco, 9c ia Apparacu~~

~~ad Siculus Annales njerito laudatus. Fulfit Sicul ; Pro-~~

~~vinciz etiam Vifitator . Philippus Miriims liienti»~~

~~Se incorruptis moribus praiditus, Agrigentinus fiiit Ca-~~

~~nonicusotGeneraiis Diecefis ejufJem Vifirator , Leo- nardus Olivetanus Mouachus& Abbas,JuJiaiiciiiis SS.~~

~~Triniratis Monafterii anno mdcxlvii. promoror , fuis~~

pluries cum gloria pr*fuit . Cherubinus Cavallini eadcm digniuie ctunit, Ncmorit, Se Julianenfe Monafte- rium ad plures annos laudabiliterrexit.Jofephui Ragu- faSocictatisJeru, Panormitani Collegii Rcdtor, qucni ab iogenii eminentia Sc lingulari in rehus faciis peritia extolliint Pirrus , Mongitoi-e, Labeus, aliiquc , Phi- lofaphiam Parifiis tradidit, Theobgiam Patavii, MeC- iins & Panormi; ubique hinc doiirinc radiis incfaruit.

~~Edidit duobus tomis in 111. Partem Summi Divi Tho- mx Commentaria, aliaque Theologica opera mila reliquit .Juliane latitudo cft grad: xxxvn. xl. longitudo graduum xxxvi. l/~~

~~ISBURUS Arantf , hodie Calatabeliott* , quetn Ptolemicus,6tPlinius in ora meridionaii meniorant, quamvis~~

~~Digitized by Google .~~

J u j., qujmvis ille in defignaitdo hoftio poft Hcracleamj duo alii prstcrmittac . Fazdlus Mayhafolum IsbarttM cfle affinii.it, illmnquc Calatabellotte SofiumjScd Clu- vcrio defereiidum , Soiium Marfajg amnem , Isburum Caliubellotce efle adftruenti. Capuc habet ad Prizi- um opidutn cx fbnte , cui Labro cft nomcn . Hinc fub

Palatio Hadriano hu/us aquax cncipit , interque anguftas montium rupes dilabcns , ad lititftram Acrifti- Burgium, & Villani fi-ancam,ad dexcerara Buli- im , chinum, Clufam, S. Antura 3c Julianam iclinquit, quorum fbncitus augetur.Mox fluvius illi adjungitur ej fonce maximo Favara fub CalatabeHocta ad ortum., oriundus , quem affluentiffimum, ac perjucunduta vocat idem Fazellus.Per aliquot iude ambagcs dilapfus TriocaUm & Mifilicaifinum prcflueits , candem in mari fe exouerat poil Mayhafolis , fcu AJbe fluminis o-

~~JSWr^w^S* ACCABE, Cartago SIcula,five Cac- «^f»^-^tBS* cabus juxta Invcgium, dcquo apud gE&lv Stephanum fic mcntio. «g^JLX.S5g* K.ALCHES vetus opidura.exPir- "» CarcadS ,fcd redlius ex Invegio~~

~~Caccabus , de quo jam dm~~

~~""KEMONIUS Fluvius . Vide Cauizzarus .Oricur in agro Panormicano fub Parco. Samcenis Ktawil- um , Latittis Torrens fonat.~~

~~Digitized by Google .~~

~~ABiCA Cafjlcquod hodie jacet. Vide Abica. LABRUM Fons lsburi amnis fub~~

~~Pritio , LABODjE AQU^E, aliter Seli- nuntinar.Vide Aqutc LALENUSA Infuli inter Siciii-~~

~~am Sc Africam prorfus deferta . Eft de Pelagiis una. LALIA Opidulum. Confule Alia~~

~~LAMPEDUSA Infula, Plinio , Straboni , & Pto- lem*o Ltyidufa .aliifque varia literarum vocalium->~~

mutatione diverfimode appellata , ex tribus Pelagiis inter Sicjliam, & Africam jacentibus mijor cft, ac celebrior. Sitam es Appiano volunt ad longitudinis grad: &. latitudinis ixxw. Sed quo ad longitudincm, juxta priini meridiani locationein, dilcrepant Geogra- phijEft antem ambitus palT; u. x.Iicetad xn. Fazel- lus extendat ,& ad xv. nonnulli ex recentioribus . Dc-

~~fert* omnino fquallet , fcd rudera , idificiorumquej ruinj aliquando culcoribus non caruiffe demonftraiu,~~

&iti tumulo.qut majori imminet finui , veteris arcis noo levia monumenta perdurant qusra OrhnJ: T:ir- rim vocant.Abeli ex vcteri detcft* infcriptionej Arcis authorem Bartholom*um dc Marfala Navarcum fuiffc protulit, &in utroque Japidis infcripti iatere

fcuta quinis fignata montibus fe vidifle teftitui eft , lufulx folum circa orientem planum & humilc, aliis vero ex plagis rupibus afperttm; atque ad occafumj immanibus faxis elatum,qu* pro fpcculis habentur;

acutis hinc fcopulis , Stalicubi inacceflis littus naves arcetjfed finus aliquot nihilorninus apcrit: Pctattutn fcilicetad Afrjcum; Ab Aguis tn hybcrnum occafum; DrBgutti ,tt Dtlpare circa ortum . Primm biremium capax folumm odo; Navibus alter majoribus patet, qux jquatum eo appellunt; puteoi tcrtiui habet j quaito demum zdicula Virginis Matris cum fimulsctis cjufdem e marmorc perpulehrii vocabulum appinxit. Quod portum ad Africum habeat ventibus immoium, & claf- fijcujufque capacem , Uti Arabi Geographm evulgat, nuliimode procedit. Crypta, five Virginit idicula ex vivo lapidej binas in ara il lius exhibens ftatuas , innumeris prodi- digiii etiam erga Mauroi indarefcic , cui porta iri_j feptcntriones , fencilra ad occidentem patcnt , fed ara ii) ortumStmeridicm rcfpicit . Ex hac crypta in aliam eft aditu», ubi Turcc fuum venerantur pfeudo pro- phetam . Donariis NauM cujufque naeionis Dciparam honorantjcibaiias fcilicet rei, pecunias, neclevi furama , oieumque ad lampadem incendendam ex voto of- ferunt. Commeamm iudiga navii fibi vindicans ,argento redimit. Ubi argenti fumma creverit, Melitcn- ies triremcs illam religiofe Drcpanum dcporCant, Bc in Dcipar; tcmplo deponunt, ad hujus cultum augendu. NulluJ porro unquam alius aufic argentum, aut quid aliud e foco auferre . Sacrilegos enim aliquando ultio divini exccpit . In crypt; atrio fom aquir falutarts. emergit .Cuftos aliquando Eremita ibi deguit,an hodie. aliquis adfic,me nefcire fateor .Occuparunt Sar- raccni Infulam fxculi novi anno Jim.quos Gregorhw

Gratcorum Talalliarcha inde expulit . Magnui Caro- lus C«far fubinde pugna contra barbaros circa illam confcrta .primo impctu fcptem amific naves;moxin- ftaurato bello.viftor ex illis evafie, Ccinmla potitui Leonij Rom: Pont: Epiftdfam actcpie, in qua hic viftoriam gratulatus , graciai Czfitri rfcpendit. Alteriui

~~Digitized by Google .~~

fcd & numifihata , fiitilia vad , iufcriptbi lapidei-, ur- nalque& tumulos non ]onge cqlohi cffodiunt. Tenuit primus Landrum a Belici disjundlum Jnannes Soi;a- rnieus auno noxcvn.cujus filimr. & h*redem Anioni- am Peirui Orlandas Squillas uxorem duxit cum Lak- dri dote ,unde hodiernus Peirus, Baro cum jure gladii .originem habet. . LAPADUSA.Confule Lampedufa Infula.AKis eft Lvpadufa ; ac fbrte reftiui.fic enirn Plinio, Stra- bonj , Ptolemio , uti dixi.

S. LAURENTJUS Opidulum , aJiter GV/a,in_, Drepanenii dirioue anno mdxvk. ortum habuit,/fl(o- bi de fardeiia S. Juluni Barouis opcra , & Caroli V. Csfjiis induIdlu.Ex Jactbo Gafpar, unde JaeobasU. & ex eo Gafpar II. omnes in patria Drspano primis muncribus fumSi , hicque poftremus Proregit etianu»

Vicarius fullit ; genuitque Placidam Maiiie Tereli* Paccco ex Marchionibus Villcne maritum. Hic S.Lau- rcntii Marchio ex literij Philippi III. HDCvi.primus renunci.uur , xii. Regni Vir, Proregis vices gefiit, he- redemque ex fe natum Joannem Franei/cum distt, qui cmnTopatij Gaeuno Placidam II. fubipfa juveiitute fito funflu, biuafque fteminas reiitjuit filias Mariam& Antoiiiam.Siid £,«.wi7»/«7avunculas Alcauur^ Eqties,

Piaeidil. fecundo loco genitus , pr^ferri poftulavit Sc obtiuuitjobiitque iinproies; hincNeptis Adaria Aloy- fio Sanfeverino jam dudum defponfata futficitur , cx quibus Jofepbai Leopoldus , Aloyfii & iiicoiai pater

Ceffit Aloyfus favore frarris bonis in Sicili* ; Niro- laas propterea.peditum Tribunus in Regio cxercitu, anno Mocci.ii.uri S.Laureniii Marchio authoramen- tum preftitit. Merum ,mixtumque habet imperiurru.

~~&ioco xviii.' Cojnitiis intereft . Jam unica parnchia- Tm II. C^q iis~~

~~Digitized by Google .~~

3 o6 L E lis EcclefUfub Archipresbyteri cura, S.Laurentio facra eftulget . Marcbionis domus clegjus confurgit;U- ics opidanoruro dcfcripta: Pirri svo .91. mi.nx 7.54. qus pajillo ante fuerant ia cenfu 6S.& 197. D.-cur- remi vero f*culo foci 111. incol) 418. & lia.lie 731. LEGUM Opidum vetus quod Fazeilus Siculo- , rum appelUt , atque ex Thut:ydide in agris Neiins

Vallis olim ftetifle affirmat . Cluverius vero ex Pto- lemio fupra Belicim amncm, five Hypfain forte Jo- catum affirmat. Ejus hec funt verba lib. 2. cap. \x.Pro- ximi Ekabium , quod , ubi Caltrum Veteranuin eft hodie,fedebat ad ejus nientem ,r/'rf«« Ptalemeovcr- fas ortum hcatur opidum Ltgum; id fortt facrit opt- 4am, quod codcm tratlu vulgt ntmc eocatar Muhar- ia,Ai qua infra loquar. LEOCATA Civitas RegU.aliter Aiicata; Di- httit litulo in Siculis tabulis agnita; Himera; incri- dionalis, vulgo Salfi fluminis dexteram ripam , promontorio.quod in ingentem editumque dcfinit fco- pulum , circa collis radices , ubi plim Phlmia, aullraje Siciliz Utus occupat,ac inter ptimas infiifecompu- nonumque in Comitiis locutn tjtur ; fupra dccimum inftrui- tenet , laribui J696. incoiifjue hodie 109(10. tur, &.Comarehif caput cft. £/us mentio, quum piimis Northmannorum temporibus, fub Ciltri LAmpiadas no- cjl Sici- ininc , quod Licata, eluceat , quod Sarracenis iiam occupantibus,iiif„urata illa fuerit, cUrifiime evin- cjt ; lid .prscifiim aliqnid, certumque nequit ftatui

Crevir quidem , & frculo xiti. ineunte fretjuens fatis habebatur; hinc ejufdem anno x*. martyrium S. An- gelus fecit in fui IioJie Carmeiitici ordinis Ecclcfia. Aaao jjdliii. Turcarum cUflis direptam, iiicenfamque

~~Leoeatam ultima clade affccit , Sub Philifpo huju»~~

Digitized by Google nominis iv.ce|Tit td biennium pecullari dynallfj.qui ejus in Regmm arrarium intulerat prerium; fed id Deiiianium rnox revocata, Di-curiotm n tv.Syndici,& Ducis ad arma.uti appellanr, .cure denuo cammifii, in dies augetur. Focos enim fub Carolo V. 14j6.ua- merabat; hin.c anoo mdxcv. 1715. & animas 7:19. poft Turcarum lcilicet excidium; mon infequentii f;- culi medio totidem circiter fovebaijCeiifum licet Imnc Firrus aliquanto diminutum rcferat. Vermo amio »- Dccxni. defcriptos lego cives 9109. ac novilfim;, uti dhi, 10960. (juos inter ingenti^ (amiliat complur-'s rc- ciT.fintur, Equellribufque ordinibus adfcripri . .Suum deniquc Siemma Ltocata prefert , quatuor nempcj turres muro impoiitas.

Mtenibus , propugnaculis, ac triplici arce civi- ras mutiitur.Ad exrremum namque promo»torium_, 5. Jacobi caftrum rupi (kilibus percuflie infidct, operibufque, ftrcipis inilar,qua urbeui rcfpicit, inflruitur;duo hioc' propugnaeula Agnife, ti Mcdii Cnfalis quiIoiiem& ortum turris a Tcrra Gioclla\zd occafum

~~Arx nova in knitcr eiaro afliirgit folo. Portj 1 Jlgic-~~

/r'una,circa eamdem plagam , undc ad proximumj fruinenti cmporiuin eft irer , iiib propugnaculo cogno- raine.Huic ab oppoiito altera ad maris ftationctndu- cirjrertia Nov-i ortum refpicit & fluminis oftium ;In aquilonem quartaa S.Angelo; & per quima, qugMa- gha appclhrur, frerjnens ultro cirroque civibus ad Sub- urbium eft aditus . £ft hoc ampliilimum , & muratum exjquat opidiim, cui S. Anpeli Calleiium intumiiload otciilentem inrnjnet, D.paliibus diflitum; dividiturque in 5. Antonii , 6VS. Pauti regioncs laxiori via.qucS. Angeli portie refpoodct. Majus parotbialc rempiu.m Tm. lf. Qji x ' porta

~~Digitized by Google 3 o8 L E a porta maritima haud procul circa meridiemdt or> tum.Gothicum, uti vocaiit, piifefert cultmn, fed con-~~

~~ipicuum , Dcipiite Virgini de Niva addici tur , Scci- nonico Collegio.ex xix. ahimnii coaIefcente,quibu» eft Archipretbyter pr*pDl!tu(,cohoneltaeur.illi fub-~~

jacet in fuburbio occidcntali S. Pauli , ubi facris ad- minifttandij operam navanc deputati Sacerdotes; o- lim in S. Antonio etiam eadem vigebit ,Pirro tefte, facultas.fed Vineentii Bonincontri Epifcopi dioe^e- fani juiTu abrogata. Fratrcs de Monte Carmelo ad m. *b urbe lipi- dem, S. Mari* Annunciatse , ineunce xm.fxculo, Coe- nobium fibi condiderc, quod fuo iocoUtll S, Angclus, Jerofolymis in Siciliam dclatns, iv. elapfis ejufdcm_>

~~feculi luftris nobilitavit . Id fuit exira mcenia fubiude~~

~~tranilatum , Oc maguificentiflime extruetum ad extremam fuburbii S. Antonii aquilonarcm orim; Tholo a;ris profpeitu , & campani turribus Ecclefia , perifty-~~

lio & monachoriim aedibus clauftr» condnnata . Aliud porro ejufdem ordinis intra menia exurgii, S. A ngeli titulonunc decoratum, ubi olim vetus fuit Ecclefia SS. Philippi &Jacobi Apoftolorum juxta tnarc.In hac quippcS. martyr.dum Vcrbi Dei pradicatioiii inten- tui, iu vitia inveheretur, ab adultero Bcrengario quin- quies pugione percuflus, gloriofe occubuit, cujus exa- nime facrum corpw eo iliatuia, ad hic nolira tempora prxcipuo colitur hoiiore, argeutc* theca inclu- liira.Fonj quoque oftenditur,S. A"gcii puicas appel- iatus, ad fepulchri locum .De hac EccIeG* diu dccer- Carmelitas fcculares Sacerdotes . tacum inter , & , va-

~~riaquc Rom: Pontr dccreta inde cmanarunt . Paflideut~~

~~hodie illam Monachi , ubi foilemnis ejufdemS. Mar- tyris dies fcftiuxvi. Auguiti celcb«t|ir; tota inPatrc-~~

Digitized by Google iium cultu procipuo honorandum effufj urbe, ac nundinis inftitucis . Minorum Conventualium sdeseftanti- quiffima ex Pirro, ab anno fcilicec mccckviu. fed ca col- tapfi , Bjltiflaris Milatii opera, uova, ac celeberri- roa,prope S. Angeli inftauratur , & undiquc xdifici- it concinnatur. Obfervantei in S. Gregorii olim ad v. paffiis hdlxxkix. coiiuerut; fed S. Marias de jefl» titiilo auumpto, humiles primum , edito in loco pro mjnibus ad oecafum, mox decentiflinus edes inftitue- runt hdcxxii. Dominicaiiis in Suburbii centro elapii (5- cuii annn xvm.locus obvenit ,ScS. Anconii Eccldia, dudfi parochialis Vincentii fionincontri Epifcopi lar- gitione ceflit, quam novis elegantibus edificiis illi con- cinnarunt.In tumulo ad occiduas oras Minores Ca- puccini S, Michaelis paiT. dccc. diiTitam *demco!unt at> anuo hdixxii. Erat fub S. Auguftiui inftitutis in monte coenobium, quod hodie ex ruinis cognofcicur. Sanftimouialium deniquc vetus conclave S. Benedidti ordiuem , Ciftercienfes tamcn conilitutiones profitentium fulget.fub S. Maria de Auxilio aufpkiis, quod anno mdckxxvi. Jolephi Serravill* opera , ac divitii auftuin , td S. Andrex

~~Hofpitiuro aperitur , S. Jacobi Apoftoli fodalibus accurantibus, Prioratui S.Jacobi de AltopajTo adnemm- Incurabilibiu morbis vexatosaliiidquoqueexcipitmi-~~

Digitized by Google nus celebrc anno mdcxi.. Bonaventuri Murchii opibus excitatum; Mons Pieutis in S. S.ilvatoris.Sodis Dealbatis committitur. Hifcc filiales Ecciclisx. alia: aecenlentur, ubi hicorum foJalicia confticuca. Pirrus' S. Haris de Sarobnw collapfum hodie, fed vemftif- ITiiiuti Benediaiimm Moniflermm memorat, ad iv.

ab urbe lapidem , quod S.Joannis de Eremicis Panor- mi Abbacij adnexum, olim Guillelmus II. Rex voluic. Privatarum do.nicilia per urbis ambitum decenciffi- ma.Forum adS. Angeli portam fitis laxum,ubi ad insgiftracus cogenJos Prscorium alfiirgic. In Alphonli Rois S.Stephani dynalta: ajdiiras taoula afiervatur his

~~notaca : Cirpiribai . Sacrum . L. Cxlias . M. F. Q/ii- drata: D. S. P. In Arcis S. Jacohi inpluvto aiialn-~~

~~fcriptio , Gdoorum pfephifma i MilK-io appellatum, ubi Senltus decrctum pro HcraclUis Gymnafiicura- toris Sc ejufdem Epheboruin coroMtione publicis li-~~

~~teris confignatur , quod Eruditiilimus Piizolantcj *re infculptum cum fignris exhibuit.~~

~~- . Sed hujus Epigraph.e occalione, illud hic recur-~~

~~rerct breviflime examinandum : An vetus nempe Geta,~~

~~in tumu!o,qui Lcocate imminet,olim fteterit . Phin- mm Ego ibi loeando, injurios tantx civitaci haud~~

~~fum ; H*c enim nulli alteti ex anciquis infou; decedit, &ex Phintia Lsocutam furrexiile afierendo,~~

~~non eft hujus honori quidpiam detrahcie ; laudatus~~

Pbzolante Cluverii convelleie nititur aigumenta_J , optima quidem mciriodo, Sc coucinnajfed anequeft- liciter, decernant alii.Sjtis in Notis ad Fazelluno, & htc de Terranova fcribens, rem eipertdiife vid^or. Lcncalir ager omnia prijiietad vica: necelficarcs, toLit- laoJa, Bc ddicias; frugcs hiuc copiofi;, ih nobili publico E.nporio expofjtj ,c»tra infulam deport»ntur,alic- iiafque

~~Digitized by Googk &~~

L E 311 lufijue provincias ditant.Sedet Lcecata &d longitu-' dinis gradum xxxvn. xxx. latitudinis xxxvu. Jure_i gladii deftituitur. Viros celebres ac illuftrcs omni §vo edidit, guo- rutn hic eft Catslogus : lierengarius Puccll* Archi- diaconus primum,mox Agrigentinus Epifcopus circa faculi xiv. finem. Jofephus M. Thoinafius , Cle- ricus Regularis , doclrina, viteque fanftimonia il- Iuftriflimus,5. R. E. Cardinalis, cujus ingenii mc- numenw pluribus tamis noviflime ediu ; virtutes, ac gcfta fub examine Roma in Sjcra Rota , uti a- iunt,dicbus hifce perftant. Aloyfius Lanufa Societ:

Jefu Sacerdos , Apoftolicus vir,morum fanflitate, niiraculorum gloria commendatus , cujus etiam vitac Hiftoriam, ac illuftru facinora in eadem Sacra Rota proximi difcuricnda, affirmant. Petrus Thomas San- chez ordinis Montis Carmeli,vir do£tus,C[eri Ro- mani Examinator , in Sapientix Academia profefTor, ad fupremum eveflus gradum Gencralis ncccx, quem gloriofe renuit . Gafpar Pizzolante humanis ac divi- liii literis inftruftiffimus , Studiorum apud fuos Ro- ni fummus Moderator, ad ordiuis generale regimen alfumptus hdccxxit. quo expleto Cervienlis Epiico- pus renuneiatur. Scriptlt dc Veteri Gela librumeru- ditis probatum . Bouaventura Murchius ingenii acu- mine ,& virtutum prieftantia c!arus;Medicinam pro- feiTus egrii (ine ftipe miniftravit ; in pauperes profn- fus , non femel propriis le veftibus,ut nudos operi- rct,rP oIiavir.Orationij ftudio intentus, mirisa Den beneiiciis affici meruit . Palm* novi Eremitici infti-

~~(uti aiirhor , quod Alexmder vn. Rom: Pont: probavit.fe fuofque diviiiifliitie Eucharifti? cultui addixit. Ibidem hdclmii. piiflime- e vlvis iublatus, magnam de~~

Digitizecf by Google L E 3 n fe|opinioncm reliquic . Laudaiitur in Sicula Bibliathe- ca jacobus Lalomia Ordinis Carmel: in Senenfi,Pa- tavino, &Florentino Lyceis publicus Theologtc; pro- fcflor ,ie Eccieliaites egregius ; Aloylius , Bc Antunius Serovita Minores Conventuales , facra cloqueiitia in- figaes, Francifous Barberinus Benici Matheuiaticns cruditus; Didacus Fcrula , Francifcus Blundus , Pccrus Anellus,& Petms Paulns Sicolonus Poecs eruditiffi- mi,qui omnes ingenii monimeutis luci traditis,Io- cum intcr Scriptores meruenint. De Emporio Leacatcuji, tota in hac ora celebri- tiflimo,quod po!t urbem, occafum verfus fubrigitur, ac horreis ampliffimis, orHcinis,muItiri]ue ad naves one-

~~randis commodis inllruitnr, /ain dixi . De Salfo fluvio~~

~~inferius reddam . LERCARA Opidum, aliter Akara dcFriidii, e/us de qua egi , majoremque Ecclefiam Deipargfub titulo de Rofario dicatam, ab anno muccli. crectam~~

dixi . Vcrum , uti audio,eit illa eidem Virgini , fub nomenclacura de M'w ftcra. Virgo Rofarii. uti Pa- trona co!icur,ac propriam habet idcm .Prope S.jofeph Maris Collegium nupei- fiwdatum e&.LeoncI- lurx denique Lcrcaram agri polt Viilalbas dominum nomcn indidiife accepi. LESINELLUS lufula exigua.aliis Afincllus.uon longc a liccore, ubi S. Juliani turris, incer Drepani

~~portum , St Bonagia ftatioiiem; deferta ell , atquc ex Orlandino ab acutiffimis fcopulis, quibus tota pene conltat, velut fubulis appellatur; nam fubula vulgi vo-~~

~~eabulo Ltfaa . LEVANSUS Infula, Veteribus Pborhaxtia contra Drcpanu paiT n.x. objacet inocciduo Siciliemari, habetque in ambitu paff. m. vm. Nota elt Ptoleraeb.~~

~~Digitized by Google ,~~

~~Plinhis Hutinnam lib: 1. cap: 8. appellat . Stephani E- pitonicor ievi IjpTu Siciife urb;m dieit 'Bueinnant~~

~~£\ /iLg.idious porro una ett Jitrori proximior , altif- quj fb.yulis ereilj;fcd pafcuis nihilominus afaiUKfjils;~~

~~Pbsrbamia hinc a vaccis, & armentis , ac %acinn~~

~~£ians . Antanias tk Ponte wDv.ex Capibrevio Libigi-~~

nit agri erat dominus ; Cafale hjnc defecerat ; fed fa- cultatcm Antonius congregandi homines impetravit. LILIUM Opiduiura in Panormitana ditionc fub Moute Regali ad ortum hibernum, ufai papiracee; oftt- cinj.CondiditjiiicoIafque collegit S/afitis Spuccbei Piiefes ,Jurifprudentii , anrmi magniiuoine, dextcii- tate in rebus gerendis,aliifque virtutibus cIiriffirBU),

~~morienlquc Mareo Spuubes fratris filio rcliquit : Pa. ruchialis xdes S. Jofepho lacrajfoci 9«. numerantur,~~

~~LILYBjEUM ex tribw primariis Sfcflia pro-~~

montoriis utiuni in occafum , vulgo Cttp.vt '£r,eum, cx quo tertium iiifula; iatus fumit initia ad occidentem aquiloiiein & , ubi & nieridianum definit ; planum , atque depreiTum ,& ad ,ni. paffi «. fufa undis te£tiim, feu fiibarjuarieum protenditur. lmpropric hinc Pro- tnontorittm appellatur altis rupibus fcopulif- , quod , que eminere folet , uti Ciuvcrius admonet. Optime

*ero VirgiliuJ -lEneid lib: ^cariit : Ve&i dara legs faxit Lifyheja C£cis, quod fub undis ceca ejus lint Ttts. R r vada

Digitized by Google vada , ac thira . Memoratur omnlbm pcne Scriptori- bus.qui dc Sicilia loquuntur , cum Poetis, tum Hi- floricis , & Geographis , quorum habes apud cumdetn Cluvcrium teftimoni*. Meminit Maiolus Coilat. ij.

Fonris ad Lilybxum promontorium , qui nec augeror iliil aqtiis affluencibus, nec minuitur hauftis.ablatifque. LILYB^EUM Opidum vetus.ac ceJcbenimum, quod Polybius lib; i. his verbis defcribit: Tcrtium infit-

/f promontorium vocatur Lilybeum. h htc urbifita efl cjufdcm cum ipfi loco appcllationis . Eam tunc Roma- nl obfiicbant , murii tgrcgie munitam , atquc in circuitu lata /tjfa ,& aquit e mari rtffagnantibui , ptr quas patet aaportttm imroitut, pcritia ufuqut opus habens . FoiTam ceflattir Diodorus lib: ly Utimdinis cn» bitorum LX.altitudinis xl. extitiffe ; hinc alibi iuexpu- gnabilem urbem appellat lib: 16. ac decennio a Ro- manis obfeflara tradit, tandemque vi fumma captam.

De Origine idem Hiftoricus lib: 11. habec : LiiyUam opidam a Cartbaginicnfhui coniilum fuit , pijiquam Dionyfius tyrannus Alrtyam Canhaginitiifium cxpu* illa gnaverat ; eongrtgaloi quippc, quos ix rciiquosfc~ ccrat crcidium, Liljbgi collocavtrunt .Quf fanc vcr-: ba haud quidcm de primo urbis conditu inielligeu- da, fed de nova indiiela in e»m ex reliquiis Motyen- fibus colonia; alibi quippe idem fcripfcrac: Olympia- de lxxxi. bellum incer ^geftanos & Lilybatanos e- xcrtuin efle fuper agroad Maiaruro fluvium firo. Mo- . cyam aucem Dionylius vaftavit , Olympiade «XV. De amplitudinc refUcur Cicero Ver:v.qui Lilybettmfpien-

&£tffimam chilaiem appellat ; In Romano autem Itt- nerario.feu Tabula primarii urbis fignutn vocabula ejus apponitur. De Nominc idem laudatus Diodorus lib: Puteo nom.cn Liiybto erat multis po/t 13. ; fcd

*d by Google .

~~atinli opidtjaxia condito neminii ca.yffam prtbuii. At~~

~~utide Pucet>,in Sybille a ti t ro, Liijbti vocabulum ap- pictu-m', HiiWicus non apcrit.A voce Pu n ic a Z,eiW~~

~~ideft ad Libjtim ,zmto derivarun , vtl ab.aiia ii- ncnipi ad Zj£rr piures twJuut ;in, tityum_,~~

~~cnim notlium rcfpicit Promontorium . Dj Lilybni denique portu p.illtm veteres loquun-~~

~~tnr.quorum cotigeiir teftimoiiia Cluverius . Natura:~~

~~opus tutifltmUTn , atque ampliflimtim vocat Faecilujv etiamumn ad quem , quia per (lagna , qux noilra eu~ t: ante urbetn,qua mari alluitur, apparenr, navigan-~~

~~' tibus itcr parcr, difficilis admodum olitn ( cjus erat in- grcfiiis uti , nec nifi a peritis , expertifquc teutandus,~~

cx Polybio vidimus. Fauces ejus htidie , jaftisin pro- • fiwduui molibus.obftrufte.parvis navibus tautumex- cipiendis patent. Diverfii quippe temporibu) ocduf- t futit ai> Romanislxllo Puuico r. & it. Scd matis impetu % ?pgeftionibus drfloluris, rurfus frequerrs, perviulque

navibus portus evafit . Faucium hiiic ejus obftrudlio , : quim fpcdtamus, perperam Romauis ab Aretio &Fa- i zcllo adfcribitur,nti Cluvcrius advcrtit; Jullu enim ~ Garoli V. antio md-xxxvi. prefcripd, a Carolo Arago- nio Regis Jocum teneute Mncxxxir. ut cuta ab Afro-

'. rum iucurlionibus illa Siciliit ora reddeierui , fuie tandem abfoluta • Utr porro precipua Carchagtnienfium arx, & eorum drtlonii veiuti metropolls fuit in Srcilra ,fic ilo- rente Romatu Republica in Dt , quum duas divifam pro- rj. vinciis juxta noiiuulloi infulam Senatus vo!uirTet,5y-

racufanam unam , akeram vero Lilybaii.injm flaruir. ille I; Tanci enim populus Lilybxum ficiebac,uci am- pJifiim^ .1 Syracufjrum urbi veluti srquaret , &hanc me- J fldion3libus,ij^i£ff* fitis ad aquilonem pmvinciis,

~~, <~Tom. II. Rn caput~~

~~Digitized by £oogIe ji6 L I~~

~~capui conftitueret.Id fane omnibus inconculTum : cii~~

Syracufis , tum Lilybai Qiiiftares 4b Romanis faltem fuifle ordinatos, ad Reipublicje irarium curandum ; Cjtero, qu$ afferunturex Gualterio antiqua epigrammata Lilybmm Municipium , Coluniam Auguftam, ac x 1 l.Tribubui conilatum opidum maniieftanr, quarum unaJovidicaca;Correaorem infuper SicwJg provincie, ac Proconfulem ibi perftirifle affirmanc .Chri-

ilianis tempoiibus . ledes in eo Epifcopahs fuit conftituca -Sed San-accnis fubinde quum cefiiffet, labefa- ftatum, angnftiorem litum occupavit , Bc Marfalc nomen obtinuit a poreu,quem illi Marfam appellanr, quafi Portnm Deii Speftaiuur hinc feptentrionem & occafum verfus, veteris urbis mcenia diriita, fofla , a- qmeduiluum, aliorumque edificiorum munumeiita, que_ inter folum marmoreum ftratum tabuiis FanelUiscom-. mfindat . Refcrt. Gualrcrius veteres infcriptionescom- plures, qu; hodie fuperfunt variis in !ocis,& hic exfcrL- bcrc oper? pretium foret,uti idem author cas concinnavit .Sed properantem nimiu morarentui. Uuam produco in cippo porphvi itico,qug habet : Finet. Imer. yandalot.Et.GotbtS.MH.lIII. Tunc terminaffe co- himnam hanc fincs Vandjlorum , ac Gothorum pu,- tjt idem Guakerius,quum Valentinianus III. Joaune. Tyranno trucidaco, cum Genferico Vaudalorum Rege, qui Srcililn) invafeiat.paccm fccit : Extancad Lilyi/jit fpcitaiites inter Ma^are cabuias e;ufdem Gualterii, ba- fes duj,in quarum una Colonie Htlia Aagujlic Lify- bjzttr/t donatur crculo ; in altera Lucfa Amatio Popa- t

~~Apollinis capite.Lyra, Tripode , & Gryphe rotam H- nittra uugne teuente ; Qux fane symbola ad Apolli-,~~

~~' . . . . i , , . nem.~~

~~Digitized by Google nem fpect,antia, falf/o huie numini Uljbtum prsfer-~~

tim addidum evincunt . Infcriptio in fingulis cft < AIAYBAIITAN. .Viri denique clariflimi Lilj-bawni memorantur S.Gregorius Epifcopus& martjrr fub Dioctetiano & Maximiano Principibus. Pafchafinus quoque patria;.'

~~Pontifex, viti fin£titatc , 3c fcienfia celeberrimus, cu-~~

~~;us opera S. Leo I. Rom:Pont: ufus eft.ac literas ad~~

~~eum mifit , aceepicquc unam pracipue , de Pafcha-~~

lis Fefti fupputationc ; nedum enim facris , fed humanis etiam literis florebat. Egit idem ad Chalcc- donenfc Coocilium Leonis Legatum, ubi Emychetem &Diofcorum cum aliis Patribus damuavit, primufque inter omnes fubfcripfit.ac ftreuue Griecis Epifcopii

~~fefe oppofuit. S. Cirillo , aliifque magni nominis viris familiaris vixit. Vatrdalis Duce Genftrico Sicili-~~

~~am vaftantibus ; Pafchafinus ioter captivos diu duri- flime dies traduxit, Se forte etiam in vinculis oior-~~

~~tem oppetiit . lilum laudant quotquot de Scriptoribus~~

~~Ecclefiallicis indices texeiunr : Tritemius, S. Ifidorus, HeIUrminus,Cave,&ex noilris Cajetanus, Pirrus,~~

Mungicore . Thcodorus Epifcopus Grcgorii Magni icmpore, & Dccius Forenfis, qui tefle eodem Grego- rio raptus veluti afuo Clero ad Cathedram fuit.Sub quo Adeodaia nobilis femina facrarum virginumcon- didit Monafterium S. Petro Apoiloio aliilque SaniHi ,' M.ur/iibus dicatum ; cu;us templum , Gregorii juffu Dccius facro linivit oleo. Ad hanc idemS. Pontifex fcripfit, facrafque reliquias tranfmilic. Elias demu,qui

Laterancnfis Synodi decreto fubfcrrpiit , & Theopha- ncs,qui Niceng interfuit, LilybeMnam rexiffe Ec- cleli.tm illuftrcs perhibeniur . Omitto eos cives , quorum cxtat memoria in Tjbulis relatis, acquecx Eth-

~~Digitized by Google . .~~

nicis Cfiryfagorium virum iiobiiilllmuri» rccenfeo, cujus rogatu Porphyrius Phiiofophus ifagogemad ii- bros Perhiermenias Ariftotelis compofmt. Prabum do- fui tliffi mum , difertumque inter avi fophjftaj , cujus cognafcendi gratia Porphyrius venit.acdki, ut Probi doftrina frueretur, ioidem verfatm eft, nti In vita PUtonis Porphyrius jdem teftatur .Sibyllam, qUam Cumanam perperam- dicunt, quum Sicula, & ftrte Litybietaaa fuerit . Hanc veteres fuperftitioni- bus dediti veluti Propheciflam habebant, illaquc e fuo antro,ubi puteus , carminaeis venditabar, futura_j

fmgulis ediccntia, dn cujus antro aiibi dixi . Strabum dcniquc,veteribus notum fcriptorilius ob perieiftiflinia ocuiorum aciem; nam claflem e Cjrthigiiiieiifi portu folvcntem in tumulo parum elato propc Lilybiinn

~~coufpicahatur , navium numerum , velorumque feriem dinumerabat. Atqus hrtc de Lilybao, hodie Marfala,~~

~~dc qua infcriuj; hoc quippe nominc cum iti Regiis~~

Iibris,tum omnium ore venit . De Puteo Sibylli ad LUybteum fuo loco LIMPIADOS Caftrum,ubi fines Syracufaria Ec- cleluftici provinciiE ad oram aultralem, lirtufque Li- byci maris in vctuftis Siculis cartis decernuntur, in

~~quibus dicitur pallim ; Ca/irum Limpiaios, quoi efl Ca-~~

~~tha. Et in earum una : Caflrum Limpiadot , qaoi tft~~

Liesta ; uti paullo Ibperius adverti . Perperam ad ii- niftram Salfi fluminis nonnulli ftstuunt, atquc ad Sy- racufanam dicecefim fpeftafle id caftrum putant LINDII .Thucydes Iib:6.GWa» Antipbemn c Rb:do,& Entittus e Crela faam tlterqtte cokiiam iu- ttntes parhtr coniitlertiitt ,anno xlv. pojl Syrttiufai ba- a bitari ceplat ; impcJSto ftumine Gcta urbi aomifteu;

~~qnam loctti, abi tiunc urbt Jila efi , quiqut. primum~~

~~Digitized by Google ,~~

~~munitus nturo fuit, Liniii vutretur . Ex his FazeUtH~~

~~ctCluverius eruuut : Antiphatmum Rhodium eLinii,~~

~~Rhodi infulj urbe metropoli , colonis eJu&ii , ab fue~~

pati-i; nominc novam ii> Sicili.i civitatem Liniant appellaum voluifie; paulloque poH. Entimo Cretenfi adveiiiente clim fuis,&in focicuteai r^ccpro, aufta, colonia ,communi voto, urbem in mzliorcm formam redaftim a proKimo Gelc flumine nuncupaife. Gelae hinc conditoies Lindius vocavit Erodotus I1b.-7.lju- datufque Thucydides fuam utrumque coloniam duxif-

~~fe perhioet . Lket noTiflime Carolus Pizzolante \n—> fuo de Antiqua Gela cruditiflimo opere aut Siculus,-~~

~~aut Sicanos, aut deniijue Cretenfes, poft Regis fiii Minae apud Cocali Regum interneeionem, per infu-~~

Um profiigos , vagofque Lindti authores evulget, LOCARICUM.five Lwgarieum vetus opidum in Antonini Itinerario memoratum, e regione fuitA- quarum Segclunirum in mediterraneij, juxu Cluve- riuin, qui cx perfcriptis in Itinerario fpatiis rem evin-

~~cere putat . E/l opiium , inquiens , 1 1 1. haui ampiius diciis Aysiii niillia pilf difjiiitm, vulgari vocabuk;~~

~~C.il ii-sifi,/ti, a qui haui pruul ingcnis tempii antiqat •~~

~~tthimtte etiaet nttnc ereftf onfpiciuatttr . His 4trt tcmpii veterit reliquiii mons imminetfiulgo S.'Bonifscii'~~

~~ftiitur rcliquitc . Has igitur ruinat effe antiqtti itli opidi Llngarici fittli iudicat. Alibi de BoniFato, fcuS.~~

~~li i i fjcii mont^ iorjuens, hec rudera Alcami veteris~~

a Sarracenis extruai fuilTc iuiicavi .- Sed Sjrracenos antirjui Longarici ruiuis Alcarnum impofuiiTi; nihile- quideni veut affirmare. LOCUSAD OLIVAM.Confule Olha LUCCA Opidulum novs originis in igtoCulla^ /tiris

~~Digitized t>y Google . U~~

L; ; io juris illuftriliima; geutis de Perolh olim, ad Albs flurainis, vulgo Alaby*f)U. dexteraiu ripam , in folo leniter declivi , circa ortum, Framfei Lttccbefii opera anno hdcxx. conditnm, Se Marchionatus infignibus

~~quadriennio poft decoratum . Cullc feudum ob duitam in uxorem Francifcam Perollo, bonorum familia; ha- redtm,Laccbc/iai obtinuit, nomenque Luccs, feuLu-~~

~~c«e opido appinxit ab urbe Luca , unde progeniem~~

~~rrahebat . Majori porro Ecclefii Deipan Immaculati~~

~~Conceptui titulus obvenit , quam hodie Archipresby-~~

ter , cum aliis fubjeftis adibus iv. fub Agrigelitini E- pifcopi infpe<£lione adminiftrat. Cenfus Pirri statc lares 48. incolas 189. defignavitj anno autem mdccxih. focos 233. incolas 740. qui nupcr 171?. funt nume-

~~rati . Gaudet Marchio gladii poteftate , votumque iu~~

~~Cornitiit profcrt xxx i. ac Magiftratus defignat . Poi- fidet hodie Hitroitymui Filiugerim & ie Joanntlri-~~

~~bunus Equitum , jurc uxoris Blancie Farina 8c Ray- mundetta: S. Martini ,& Vibvks dux, ex quibus Ale-~~

~~xander filius extat . Francifcsi; enim fundator abfque prole dccedens uxorem dominam reliquit,que. fecun-~~

~~dis etiam nuptiis fterilis , ftto intcrpellata , novo So-~~

cietatis Jefu Panormitano Coliegio legavit • Anno u- &cii. Lnecam ex commutatinne cum aliis feudis Lau- rca H.ononia & Platamone aflecuta, Hieronymo Filin- gerio feniori nupta,huic Marchionatum detuIitjUn- de Alexandcr primus Cutouii Piinceps; C^uein Hie- r$nyaus ll.St fcunc Alexander in vivis ageni cxcepit.

~~F.lio llier:*ymo Alexaoder dvnaftiai rcfianavit , led aduimirtritionem retiiiuit. Ager loecundnriinui, laxi-~~

or.aqu.fquc iniguus , colonorum laboribw abuudi^, rcfpondet L Y J»i LYCUS Amnis, Halycm nonnullii ex vercribui, & Platanis hodie,inter imnunia Skiltoe flumirt.r-. conimmtrarm ,pia mqnibui celcbrii urbis Hi-rad-e oftium apcrif, ac raare ingrcditur . Celebratur Hillo-

~~ricis , quod Syraculanii tk P^nis pro imperii limite fuerit a Timoleonte defignatui, Ad Siniftram Hera- ciex rndert,SjJfrniia hodie ab accolit difta,habet~~

~~illi arnpU id jjitum Upidit ; fubeftque pUnitiet ab zdicuU S. Petri appelUta , culturae idonea , & aquis fluvialibut irrigua.De Lyci ibntibiu alibi erit icnno fub titulo Phtnni.~~

~~WA--~~

~~Digitized by Google ,,~~

~~M A~~

~~ACA IVBIS parvi fiilphurei gurgites lunt ad paff: u. iv. in aquilonem ab Agrigento, in agro Ara-~~

~~gonenfi , aJicer : Mayharuca . Hi uti tradunt fingulo ferme quinquen-~~

~~nioaquas emitmnt tuibidas.ac fi- quid in ipfbs jaflatur, magno e- petuXacus memorat Stra- bo lib: 6. in Agrig* .tino territorio marina aqu? gu-~~

~~ftucn habcntcs.fiv falfum , in quibus gravia ligno-~~

~~runt inftar, antequ. i mergerentur, fluiuffe tcnarur,~~

~~Potuit Geographo :s aliter referri ; nam dcfcriptte~~

ab co indolis lacus . .tat nullus in Agrigemi fiiiibus Dc MayharttcH rui MACARA Urbs vetuftifiinia, Grscis Fflix,G- ve "Bcaia, ob fitum anienilTimum,ubi cotidita. Minoe fubindc urbs , demumque Heraclea . Minac SiciUs , iuquit Ileracltdes lib: de Poiiticis, qua prius Aiaca-

~~ra ditla r/?.Minos euim, quum accepiflet , eo Deda- lum confugiffe, magna claflc iu Siciliaui deht^s, flu- eft vium Lycum afcendens , ea urbe potitus , fupera-~~

~~Iljrbaris illi tifque , fiium nomen impofuit ,& Creli- cis legibus rempublicam finnavit. Verum juxta alios Minoc occifo, Cretenfes ejus milires Macaram occu-~~

panrcs Minoam a Rege fuo illam appellaiuut . Sica- nis Macbara ortus tribuitur; iiam fuperatis barbaris et Heraclide, Grsci ca politi funt. An numus e* are rtpud Parutam noftrj hujus Macarg lit tribueil- dus fubdubiro; nam altera e;ufdeui uominis Scriprori- biis nan ignota,inter Ceiituripem, & Ennam ftabar. Exhibet ilie caput radiara piccii.ftum ccroha, aique idcireo Apollinis crcditum ; hinc iii poftica n-ulid.ris figura

~~Digitized by Google . .~~

M A ji| figura ftans cum baculo, ex quo tintinnabulum veluri ti.pciidct ,deiitcri frenum tenens, atque jd pedes hinc arboris folium.illinc lyra cum infcriprione MAKA... vifitur. Vide Hcraclca, Minoe MACASOLIS Fluvius. Confule Maybafilm MACAUDUS Fluvius, aliter.S. Calogeri . Ori- tur fubS.Ann^ opidulo.quod ad dexteram relinquit, Btbrevi ciirfii inter Saccam Sc Isburum amnem fefe inari adjungit. Prope ejns ofttum Turris eft fpecuia Maeauda appellata.

MACLLI.A Urbs vetus.alia a Magella , quam tom: i.defcripfi. Memoratur Polybio lib: i. necnoii Diodoro. lnter Segeftam & Thermas Himerenfes e* Polybii verbis fita ciedi poteft . Ait enim ille: Ro- uani txfitnthnt i» SitilUm fiSla, ^gcjicnfcs aiuU timajam rcduBos ab obfidicnc Penorum libcram,& ab JEgtjia rcgrcdicntcs Mactllam epidum expugnant. Exiguo poft ad Himcrcnfcs Thcrmat profeaos , ibique caftrametatos fuiffe oftcndit . ln ea igitur re-r fcilicet Sc Ther- gione , ac itinere , inter Scgcjiam mas Macclla opktum fuit . Redtum quidem. iter eas agcbatur atquia illic Pe,- inter urbet per Panormum ; ipfo Polybio enarraute per remo- n i hibernabant , , tiora circa meridiem loca iter Romauis tunc fuilfej certum eft. Bufamara mons.&diruti m ea opidi reliquia; hoc in Itincre occurrunt . Hinc forte AL;;dh, ibidem loci ftetit . Jarracenis fuit in illo montc opi-. dum munitifflmum Calata Bufiimar appcllatum, quod. olim Macella elfe potuit . Infcriptio in Roftrata columna de. Maceila ab C. Duillio Confule expugnaw Roms in Capitolio vi/irur ,qnaro ex Lipfio in notisp nuniif- ad Fizcllum exhibui . Extat Matellf e/eum ma peiies Paruum, juvenili facie fignatum, flt Taii- 19 Tom. II. . Su

~~Digitized by Google , :~~

3 i4 M A rojfub quo epigrapha MAKfiAAINEQN . Perperam Barrius in defcriptionc Calabria: Maecilam fui adfcribit regioni , ni(i (it s\\x ejufdem vocabuli civitas, MACHINESIS.Ofale fub Friderico Il.juris Scxlidhiii:, circa Caftrum novura furgebat,&

~~Suteram.fcd huic vicinius . Seriem Lucas Barberiui in Capibr: producit ad fua tempora compluriuro_i, qui Machinefss domitii fuere MADIUNIS Fluvius, olim Sclinusfive Selinun^~~

tes . Ejus eft fom pncipuus inter Partanam , & Ca- ftrum Veteranum Favara appcllatui,ab oftio piff: *. v. circitcr recedeni.&a Bigini arcc o. tantum pafT: diflitns, cujus excipit aquai, olitn per duftus- Sclinun-

~~lcm ulqtie derivatas , uti illorum ruderibus conftat,~~

~~Favara , Uti alibi dixi , gurges eft , unde aqui arSu- ctiter eraergunc. Hic porro Madiunis, five Sclini a- dco cft copiofus, uti rotandis frumenti molis ttatim~~

~~iufiiciat . Mare ingredirur juxta Sdinuntis vcteris urbis monumenta, qute ad ejus (iniilram videntur ri-~~

pam inter Bclicis amnis , & Arenarum aftia. Fazel- \asiAb hoc e/tio Scli.yisn. pa(f. urbit Sclinuntinefc*

~~pulehra fiqauntar mori ts. pnjj'. immincntia , qutc fe-~~

~~/arata fiinl , longo trall/i cindila ,quadratoauc ia- fiae cireumfepla .\io\ de ejufdcm urbil Upicidinis~~

~~Vna, iaquh, fiuvio &jrrct,ab urbt pajf: m. t t.diftans. Alio nomine Selinm dicitur Apiarins ,& corruptc-.~~

~~in Antonini Itinerario Lanarius , quod fuo loco ad-~~

vciti.Apio enim ejus atmndant ripa: , & circumpofl- tus ager; Gr^cifquc Sciinon Apium dicitur . Hujus denique aquas Empledocles olim in ftagnum Gonu- fara, Thalieint hodie, dcrivalTc alibi dixi cx Laertio. MAGNUS Fluviui Himcra Sepitnirionaiis ,Sc

~~vulgi ore : Grandis .Celebris eft vctcribus cum Poe-~~

~~tts, rum Hiiloricis , Theocryto , Silio , Peolemieo , Li-~~

~~Digitized by Google .~~

~~vio , Stritboni , & Mels . Na:n circa ipfum D.iplmit Bubulcts SicuIus.&Bucoiid carminii author vixiffe fertnr; atquc ei uno,-eodemque foute cum Himera_>~~

~~Mcridionali profiuenj , mediam fcindit Siciliam, uti jim fupra docui . Dicitur iu literii Friderici I.Sicilie/~~

Regis hcci. Stnefealcbai . Oritur ex fonte Fatutta fub Nebrode monte , five Mirone , vulgo MadoniiL*

ad occaliim fupra Politium opidum , qui in duoidi- viditur latices, unufque Meridionali, alter Septentrio-' nali aquas fuppeditat; recedit ab oftio pafliferme xx. Tyrrhenumque iiigrcdiiur mare.quod jEolium dixit Silius lib: 14. Qua mtrgitur Himtra ponto JEoifo, quiid infula- ALol\x contra. objacent: Fatuzzx porro eiiguo latici fub Politio alite adjunguntur aquie cu-

pioiiliima: , qux molis rotandis aptantur . Augetut binc Xillmi tquis ubcrrimis poft Politium ad iv. paff; m. indeque fluvium Calatabuiuri excipit .Ortum hic habct ex moute Xtirria, qua orienrem vergit, dccur- ritque intcr Cjl.ir.:luturum,& Sclafaiium, fub quibui

~~ponte Lipideo rranfmittitur . His itaque Himirtt nimium CJicrefcens ampliflimo alvco fub ipfis Htmer;,~~

~~urbis olim celeberrima; , nunc prorfus jacentis , moe- nibuj pnflucns, ubi pontis vifuntur veftigia, Bonfor-~~

~~nelli , dudum Stnefealcbi opipuli tnrrim ad finiftran»~~

rclinquic , & oftium ad palf: r>. aperit MAU TEMPORIS Amnis.Vide Cnvizarui.qui pluvlis aliquando auitus ad ipfa Panormi mcni.i delatus.Porti de Caftro valvas disjecit , urbifque fub- jcttam rcgionem inundans , ingenti clade civei a/fli- xit,uti in Hiftorirs . M ALVELLUS Fluvius oritut in agro cognomine, juri< Ecclcfia Monrcgjlenfis , ac Petralong* ad- junttus in Calatralim fe cxonerat , unaque cum Fri- ftine aquis BeJicim auget. MAN;

~~Digitized by Google . .~~

~~} i6 M A MANFREDA Opidum.Vide Mmt Mtllii MANSIQNIS Abbacia iun Panormi mgnia » Thermarum poru liaud procul. Domum hanc Mat- thssus de Ajelio Siciiia CancelUriusa fundaraentis ex-~~

~~citavit , bonifque ampliflimis dotatara SS. Triuitati facram voluit,anic kcuh xn. mcdium.uti multis o-~~

~~ftcndit Eruditiiiimus Mongitore . Ciftercienfibus por- » MonachisS. Bcrnardi difcipulis, in Siciliam ai> eo-~~

dsm tranlmiflis, Matthaus attribuit . Verum Henricus \i.O,-far, iilis infenfus, xtv.anno poftquam Ccenobium, tenunkut, eos deturbavit, ac Milicaris oidinis Theu- tonici Equicibus mcxcvii. conceflir. Qujbus deinum_/

~~fiippreflis , Fiduci.irii Magiftri Panormitane; Manfto- »<'/adleili [unt, qui & Abbates vuigo etiam appellan-~~

~~tur . Eft hodie Mauftanis Praiceptor Antonim TSran-~~

tifortius Jiculus 5edis Apoftolica: , diu aptid Veneios Legatus. Vir fane meritiflimuj, ac majoribus dignitatibus deftinatus, nuper Urbincnfis Legationis Prafes adledus MARE DULCE Fons cft fub Gryphone monte jn agro Paiiormicano ad meridiem II. feriiie paff.n. - ab urbc refugi.enj. Nomeu ab celebri piicina, lcu Nau- machia forntur; In hac em":n illius aqua:, uci & illi aicerius proximi foncii.S. Philippi Fnvnnc ticulo, con- cipiebancur, ac veluci Aquc Dulcis mare exhibebant, Lacum magnum & Sarracenice Halbtira appellavit Eeniamin Tudolenfis in Iciner; eumque Gulielmum II. cum uxore regiis cymbis auro illitis pifcium ca- ptur: iiiti-nmm, frequentalfe cradit. Extac porrn Nau> machia hodie pene integra.in qua navales olim habebant ludos Panormitani [quamvis, qui R ogi-rio II. ; Sicili; fcnJ temporibus Regi,accribuant opus,non_j. dc(iiit].At irregularis eft figur; , uti foli indoles po- ftuUbit . Circa fepcencrioncs , aedei olim magnilicae, vulgo

~~Digitized by Google ,' vu!go Riginm Salatiunt , fcd notabiliter labefaftats teinpoiumtfue injuria quotidie in ruinas abeuntes, vi-~~

~~dentur,que, Naumachie. herebant ; undc a virii pritt-~~

~~cipibus ludi fpectabantur . De his Falcandus , Fazel-~~

~~lus , Maurolieus , Baroous , fed precipue erudicilTimu»~~

~~Dominicus Sclavo Sacerdos Panormirjiius , de antiquis patrie monumeiitis optime mericus, nuperrime fcripfir. Mcmorantur circa Maris Dulcit regioiiem;~~

i fbnte enim , & pifcina illa denominatur ; circa_» Gryphonis moncis radices crypt^, in quibus G\^ta- tum offa anno udxxvh. Fazelli cwte inveiiM funt^ pofterioribufque etiam annis dctefla fuiffe teftantur

Hiftorici . Fons denique Murii Dukit , ut & S. Phi- lippi Fanara S.icrc Manfioni Panormitanj a Fride- rico III. coiiceduncur mcccxxi*. hodieque horcit ri- gandis circumpofitis corrivantur. " MARETIMUS , five Maritima Infula contra_. Drepanum in occiduo Siculo mari .Confule fficra. MARGANA Atx ad imiflram Vicarenfis amui»

~~ripam,qui a Thcrmis etiam dicitur . Cluvciius, qui~~

~~perperam htmc fluviumcum Himcra confundit , male Miirgansm z&lWmztim fitam evulgat -Sedec in rupe~~

& tumulo , ubi loite olim Morgyna, dc qua inferiuj, abeftque a Vicari paff. m.vi. iliam Theutonici Equi- ccs , qui Manfionis Monallerium Panormi tenebant, condidiffe Rege inconfulto fcribit Fazellus . At enim Mongitore in Manfionis ejufdem Hiltoricis monumentis literas refert Manfredi de Claromonte Regni Sitilic; citra Flumen Salfum Vicarii mcccu. fcripcas, quibus joanni de Mincimberga Preceptori facultas conceditur, Turrim, fcu Arccm extruccdi in Agro

~~. Mar^ant Hinc Ludovicus Rex , accepta ab Her- manuo Rois Preceptoris Locum tenence fidc, poll bi-~~

~~Digitized by'GoogIt' .~~

jiS M A Mmum id Meflanc confirmavit. Atir^ane cc;terum C»fale anno nctv. S. Joinnis de Leprofis Hofpiuli iJomj.extra Pjnormi ni;iiia,GuilIciiui II. Regis libe- ralinte datu.n invenio -Domut iila.Friderico Cxfrre volente, Sacr^ Manfionis Equitum curj anno uccxix. commiili S. MARGARITA parva Iufula in Drepanenft

portu,alio nomine Rsnciliui , diftat a littore paflrcir- citer c. edemque eidem Virgini focram dudum habuit, D: epatieufium voto, uti tradunt, edificatam, quod ejufdem pitrocinio portiji ab ingentu ceti infdfUtio- ne iiber evafiifct. Sed eam Ecclefiam Albe Dux Si-

~~ciiii Prorex diruendam juffit , uti Columbjriii arci~~

S. MARGARITA Opidum in agro Mifcrtndi- 10 iecuio xvi!. conditum, quod Pirrus fuo e.vo larium 4?. incolarum 17J. vulgavit, hodie verO Alexandri frUii.';?-;, ii Cutodis Printipii opera,nobiliuj reddituih

~~t5fi6. opidanoj , focoj vero 973. claudit, Bc fi anno «bccxin. fub Hieronyma Alexandri patre animarutn 3nS. ccufus fuerit. Sedet inter Belicij Bc Carabisamniu~~

ripu , equo pene folo in meridiem.Isxij, Sc reftis viit defcripu, muris vallau, in quibui iv. porte difpofite. Princeps tirmplum tutelari eidem Virgini dicatum_j non vulgari mag-iificentil refici nuper ccpit cmn fo-

ro ampJiiTimo , ultimamque eipcftat manum.v11.ali5 minorcj Ecclefij incoiarum fovent pietatem; S.Frati- cifci Itcf-.roiati in conftituti, , paucis ab hinc opido cu_turo augcut , & Deipare Collegium pro fequiorit fc_.u. educ-.tione fundatum nonlevij eft emolumcnti. Dpuft* IPalatium infigne ad omnem elegantiam ab eodi_m Aieandro concinnaf um , Ecclefiam comple-

~~&itur,qug S. Rofilij Patrane tituium referem , Cs-~~

~~Digitized by Google M A 319 nonico collegio dnodeviginti Alumnorum fiib Artl; 1 -~~

~~presbyiero , & Manfmnariis vm. inicruicur ,'pi~~

rum lipfanis iplendida uieet . Migiftraius prsterea Domus decculifijtiia, auia theairalibus ludis addifta—. magnifica fpciftatur; nec in privatis civium edibus, qiia furoma conteniioue augentur, venultas deiidera-

~~~~,iur. Principis dcnique Suburbauum , Vcnaria diitum~~~~

~~~~ad omnes riiralts delicias comparaiuiri , (ii)oulari di-~~~~

~~~~gnurn cft infpedlioiie . Ager foecundiilLmUS , irriguus, rcrum omr.ium ad vil.i commoda afBtienciam colonis~~~~

~~~~fuppedir.it, opimas meifes , plenas viiidemias,o!cum,~~~~

~~~~fruilus , pafcua , olera prjliet . Ciero jur.i dat Agri- gentini Epifcopi Vicarius, in cujus claudilur dicece-~~~~

(i , idiquis civibus Decuriones,aliique a dynaila dc- pucati niinilki, <]uorum ordiuem laudacus Alexdndcr variis praerogativis infignivit Miferciidiuum Feudum cnm Fwtalitie, feu tun-i renuit olim genl Montecatins, & fiib Rcge Martino ad Aretism fpecUo.it .Calcer.andits Incrbcra xv. feculo emit.ulide ad J efcpbttn Filingeriuw jure uxoi-:s

EUfabithx Sononia & incorbera deuenit . Hic S. fuic Margarite opiduli conditor , liibuicque filio! qui imprules obiit Francifcum, , Bc Hicrotiynum , qui cum Laurea Boiionia Culla flc Lucci dynalla Ate- xandri pater fuit . .(uli.im PUtamonem Cutodis I15- ledem duxic Atcxavdtr in conjugem, ac Hie fiirii,: >::n

~~~~]|.procreavit,CoiiftinJcin,Gravini facris vinculis li- gatum, quoi um prirsiogcriitus AlexBndcr huditus es- litit. Opidi lacitudo eft grad: xxxvh. xkxiii. longitudo gradr xxxvi. xxxvn.~~~~

~~~~MARGUNUS Fluvius,.qno nomine ille Tber- marum.feu Vicaris venit, aiilii cefcribendus.~~~~

~~~~Totti. //. T t S. MA-~~~~

~~~~Digitized by Google .~~~~

~~~~S. MARIA OE ALTOFONTE Cfflercienfej~~~~

Mon jfterium , aliter in de Parco > quod Regio Pjrco novo fupra Panormum Firidericus II. Siciliae Princepi anno bcccvii. a fiwdamentis extruxerit. Delignavic pro doce P-arcum ipfum , ck ampliifimum Pji-rin-nici agrum,hinc Abbas hodic Parci StParthenici audit. Clarueruntea dignitatc Moiuchi adannum .ucccclvii. D;inceps Fiduciarii tenuere, ac incer eos poltremus, qui & vivic ,Jofipbu; 'BarMua Drepauenfis S.Jofcplii

PrincepS , 6c Til.ipcx Epifcopus , moribus integem- rnis prieditus , & in p-iupcres rauiiificus. InCT-elt Cj- niitiis loco xni. S. MARIA DE CRYPTAOrdmisS.BifiliiC:- nobium Panormi primb Northiiannorum eempaiibus lediiicJt um ,8c cum altero ejufdcm nominis apudLi- lybjum ab Hearico vi. C*fare,ac Sicili^ Rege uui- tum «cxcvii. Hoc porro Chriltodotus R.zius Sicili.« AmirJtus mignifice exciuvit,»c bonis adauait.Col- legio Panormitano npvo.CtroIi V.Cifaris decreto attribuitur, cujus Rcitor in publico coafilio idcirco

S. MARIA DE FOSSA NOVA Pilatii Adria- ni. Eft Territorii Terracinenlis in Romana Provin- cia Monafterium, cui noftrum adnesum eft a Mic- thxo Boncllo fundatum, nomenque illius accepie. Vi- de Palalium Adriani S.MARIADB NEMORE CALA TAMAURI. Anguftum initio fuit in monce Genovardo, & Cala- S. tamauri nemore Eremitarum domicilium , qui Bc- nediili fubinde Regulim proftd!, celebri Monafterio initia dcdere. Tulic hoc primum Prioratuj nomen- clacuram anno circiter wcccix.ct Friderici III.Rcgis liberalitatc auflum, vjriii mox bonis a piis fiddifius .

M A 33 , donaium;.ih Abbatijni erigi.Bbnifacii ix.Rom:PaiTt: deereto mcccc. mcruit ,primuique idcirco Ahbjs 'Be- xtMiliw iA MaBiatio fult renuncianis, & Rome inli- guia alfhciitus-. Placidus CaJUgnsdj- Abb«s-wi Mon- tis Oliveti CoiigregJtioni unitum fuunr- voliiirCceiiD- bium anno hccccXii. Qun ett tempore Abbites eadem

Congregatio defigtiavit , Eft hodie eiegantl & magui- /icemiltima ftruflur.i, pauuis in Sidli.t iliundiim, cenfibus affluil .almiinofque confpictios fovct S. MARIA DE REFESIO in agro cogtiomine, fub S.ISenedicli inftitutis conditum circa annum m- ccLKXii.Monafterium, Guidonis Epifcopi Agriger.ini aufpiciis,(juod S.Jnantrii. dc Eremitis (Ubinde ceflit.

~~~~Lll K-.-ftlium anipliliimuni feudum Marchionatus titulo infignitum prope Bivonam, quo Placidus Jofeph Zati nunc fruitur. Coenobii hodie noiiiiili ruderij~~~~

~~~~confpiciuntur . MAIilNEUM Opidum i Framifie MntiKieFi- zelfi state.idell fiecuii* xvi. aniio xl; coiiditum, inter Ceplialmn arcem ,.ac. turrim RyftUirnim -in tumulo~~~~

~~~~'innit :id . feptentriuncs jreftis diitinqu-ituf viis;Dy-~~~~

11.1 ii ;s -.td iln:s orn.itur, 6; S. Georgio M*r!;*ri majorem in iiiddi.un dicatjm opido pcne medio , fu-b Archi- prcsbytcri cura oftentat.. Minoribus fti-formjtis «o-. r\Jt data eft S. Mjris-ie- Daint Ecclelii , quit civibus in fnmma cft veneratione ;fed mox Convcntuj- libus tribtiitiirifitb.Deipar^ Immaculjt;e titulo, atquc iiii rpiciis ..Ejufiem-V.irginis Collegium pro oducan- dis pocllis fub Miiioritano quoque ordineS. Vincen-

' tii Ferreni adhircns icmplnjac Mon.ichnnim der, i- queMontis Oliveti SS. Crucirki a:des, hn.utifc, j.im memorato authore,S. Maria de Nemore fuffraganca fi:. oiTerunt ; Minores reIiquic:Ecclelia; iv. enumerati-

~~~~Totr. II. I [ 1 tur .~~~~

~~~~Digitized by Google .~~~~

tur. Concluditur 'Mnrintum in Ecclefiaftic» Panor- mieina Proyiiicia,& comarchia , ac Saccenfis Militi- ris prxrefturac jura agnofcie , peditefque xm. educic Fuit ejus cenfus jt.luftro a fundationc vixehpfo,ct- vium. loSi.anno vcro «DCLiii.Iires jtj. incof^ 1317 defcripti ; ubccxm, lares jaj. eives % ieo.

Latiflime patebit dudum Mjrinti ditio , agrofque complures, vulgo Feadz compledlebitur , reru» omnium ubercate ditiiJimj, qui varios hodie dynaftas recognofcuiic . I11 Friderici porro II, Ceutu Pe- irut Formica miles Marineam poflideuat; (ub Mir- tino I. oobilis gens Amodea ejus dominio fruebiturj Ineunte ficulo xvi. Sssenii obtinueruucjihinc Frat. eifeui Sonwiui Carolo v.rerum potiente, Infule Que- (ior,opiduli author fuit,cui filius Gilihertm ,dequo fupra, Comes & Marchio fucceliit. Fuit idem Capi- cii quoque & Cephals dynaiU, quem VmelHtlui en- cepic. De eo 8c fucceflbribus fitis alibi , Capacii Co- mites recenfendo.dixi . Habet Mirchio gkdii pote- ftatcm, & in Regnipublico coofiliu nn. occupit fcim- num jLnngicudinis gradum xxxvn, xv. opidum attingit, & ad gradum xxxviii. ejus cft Poli alticudo.Cc- 1 lebrantur iu agro, Bc prosimo nemure aqiiie thermales a S. Hidora ob ejus Ecclefum appelkti . MARSALA urbs Regia rairitima, &quod veteri Lilyhp fuerit a S.irracenii fubrogita, -4*//?».f ti- tulopublicis in tabulis dillinfo , iiomen a conditoribus ob ingentem & fccurum portum , hoiie occiufum, acccpit, Mar/a cnim Punicii Portum , Alla Deuat

~~~~Digitized by Google fonatjjdeo Marfala quafi Partus Dti. Quamvisau- tem codem prorfus fedeat (itu.ubi olim Lilybscum_i,~~~~

~~~~ambitu minori bis pafl". m. extenfi, in quadro ponitur, & IftilSma planitie, fitivifquc cerris undique circum-~~~~

~~~~fcribitur ad paff.D. circiter a liccore . Muroi habet, in 6c fbllam , arcemque oltencar angulo orienuli fa-~~~~

~~~~tis munium ; cuiex privilegio Requifcntii proceres~~~~

~~~~ab Alphonfi Rcgis avo prsfuilt . Ad anguluul vero~~~~

~~~~auftralem Gratie fittrh,i~~~~

~~~~ximis cdibus dicuntur . Singuls ev. muri facies portis omantur, qua peculiari fuo propugnaculo inilruuntur. Maris porta fatis clegans, &magnifica ad hibcrnuni,~~~~

~~~~Porta nova ad eftivum occafiim ipcajnt . POrta Mji Zar«,qua ad hanc eft icer.&Porca parva in oppofi-~~~~

~~~~tas refpiciunt regiones . E Mazarcnfi ad Novam Por- tam via fternitur ampla, & reela, quam Caffarititi ap- pcllanc, Scurbem diftindit mediam;rciique_ pariformi-~~~~

~~~~ter vij re% decurrunc , fed pratcipua , Maricimz refpondens port^ipatiofiim in forum ducit aCiviliba-~~~~

~~~~iilica appellatum, unde afpeitus veluti e centro, itt~~~~

~~~~Sacras inter edes Princeps fulget, eodcm in foro,~~~~

Corintlliis fulfulu colmnnis , qtta) in Angliam pro cdificando S.Thome Cantaarienfis Pontifids templo navis deportabat, ventifque agitau in MirftU !it- tore depofuit. Civcs hinc majori flafilicae condend* aptarunt,eamque S. Marcyri liuncuparunt. Faitum-. id Guillelmi II. aivo pucaverim ;quo Rcgina cx An- glorum geute, culcum in Sicilia S;Thome. promovit. Inftauraum porro anno mdxlx. ex quadam infcriptione in tecli trabe Pirrus affirmat, auclamque Sacello Puri.

~~~~Digitized by Google .~~~~

33 i M A tur. Concluditur Marinaim in Ecclefiaftica Panor- miuiu Provincia, & comarchia , ac Saccenfis Militi- ris praeMur* jura agnofcic , pedicefque im> educir. Fuit ejus cenfus x.luftro a furuutioue vixehpfo.civium. loti.aano vero nocLni.hres yyj, incole. 1317 defcripti ; hdccxiii. lares 99 j. cives 3 ito. qui novil- fimi enum.eracione 3739. inventi fuut. Olim titulo Cotnitatus effullit Philippi II. privilegio <

Latiflime pateblit dudum Aiirintl ditio , agrofque complures, vulgo Feadz compleitebnur , rerua» dyna- omnium ubercate ditifiiuu , qui variot hodie flas rccagnofcuiit . I11 Friderici porro II. Cenfu Pe- trai Farmka miies Marineam poflidebat j fu5 Mar- tiuo I. oobilis gens Amodea ejus dominio frueo.itur; Inennte fieculo xvi. Saasnii obtinueruoc; htnc Fran- cifeut Svnmitti Carolo v. rcrum poticnte, Inful? Qus- ftor.opiduli author fuic.ctii filius Giiiberttts ,deq»o fupra , Comes&Marchio fucceflit . Fuit idem Capi- cii quoqueStCephalie dynalta quem Vnncntittt ex- , eo&iucceuoribus fatis alibi Capacii Co- cepit. De , mites recenfendo ,dixi . Flabet Marchio gUdii poteftatem, & in Regni publko conlilio vm. occupat fcam- num ;Longitudiiu's gradum xxxvn. xv. opidum attingit,&ad gradum xxnvm. ejus eft Poli alticudo.Cc- lebrantur in agro,& protino nemore aqus thermales a S. Ifidoro ob cjus Eccleliant appellacx .

MARSALA urbs Regia nuritima , & quod vcrcri Lilylijo fueric a Sarracenis fubrogata, Antique titulo publicis iu ubulis diftinfta , nomen a conditori- busob ingentem & fecurum portum , hoiie Qcclufum, accepit. Marfa ciiim Punicis Parttm , Alla Dettm

~~~~Digitized by Google ,~~~~

fona£;ideo Marfala quafi Portits Dti . Quamvisau- tem todem prorfus fedeat (itu,ubi olim Liljfhauntj, ambitu minori bis palf. M.excenfa, in quadro ponitur, & l^tiflima planide, fativiCjne Krris undique circum.

~~~~(oibitur ad paff. n. circiter a iictore . Muros habec~~~~

~~~~& foflam , arcemque oltentac in angulo orienuli fa-~~~~

~~~~tis munium ; cui ex privilegio Requifentii proceres ab Alphonfl Kegis svo pnfuiit. Ad angulum vcro~~~~

~~~~auftralem Gratite Veterts,iA occiduum S.Joannis , ad aquilonarcm S. Francifci filicibus fuiidau.ac ;re olim publico magnifice conftru*£ta propugnacuU,a facris pro-~~~~

~~~~ximis edibus dicuntur . Singul-e iv. muii facies portis ornantur, qu-e peculiari fuo propugnaculo inftruuntui'. Maris porU fatis elegans, &magnifica ad hibcmum,~~~~

~~~~Porca nova ad eftivum occaium (peftaot . PoruM-U zarse.q-ja ad hanc ett iter,&Porca parva in oppofi-~~~~

~~~~tas refpiciunt regiones . E Mazarenfi ad Novam Por- tam via fternitur ampla, & redla, quam Cajfarttat appellant, flt urbem diffindic mediam;reliqu$ pariformi-~~~~

~~~~ter vig reft? decurrutit, fed priecipua , Maritima refpondens port^, (patioliim in fbrum ducic aCIiviliba-~~~~

~~~~lllica appeilatum , unde afpeiius veluci e centro , in~~~~

~~~~crcs primarias pacet regiones. , '• Sacras inter jdes Piinceps fuIgeC,eodem in fbro,~~~~

C^i-iii-hii^ futfulta columnis , quas in Angliam pro tjdificando S.Thom; Cantuarieulis Pontificis templo navis depombacvcntifiiue agitaca iti Mirfalx littore depofuit. Civcs hinc majori Balilicie condend* aptarunt, eamque S. Martyri liuncuparunt. Faftmn.. II. idGuillelmi -evo pucaverim ; quo Regina ex An- glorum geute, cultum in Sicilia Si Thome promovit. Inftauiatam porro anno kdxjx. ex quadani' infcriptione in tefli trabe Pirrus affirmat, awSamque Saeello

~~~~Digitized by Google .~~~~

~~~~SuriikiDionis B. Maru* Virgiiys vlegan;a' .ceiudica voluic Antonins LombariioEpifcopui; iuligni d.LMiu.n Canonicorum collegio. ab auno mdcibch. vxoriutaiiu~~~~

~~~~hodie ipe.dtamus . Poft inajorem 5. Match.si vctuftiHi- in ma.EccJeiia fecuudas habet , quam parodiiajcnu~~~~

~~~~idem, Lombardus crcxir . Surgit sd. angulum orienta- Jem fub ai~~~~

tholum . Societatis Jcfu Collegium nobilc cft ab an- fatpius no udxc 1 1. fundatuni , opera laud.iri de Lom- J bardo, & Siephaui Fiifclle, qui SanAq cognomini I ro- tomartyri ab fe extiuiium tcmplum dicaiuni- v.oluir. Cccunit poil 5,.Tho|B8m,,^tqDc cb cryptas fubicira- exfcifas, laie ness.in vivo faxo patcnici , antiquita- tisamataribus celebranjr.Prqdicaii>iuin Fi am.m Mo- naflerium S. Spiril(!5 titulo vcccciivin, couiiilufum_. pieiate. iiluihi joar.ne de FaJco , afccta , adlabciauu-, quod olim. S. Petri MoniaJiim luiife ti»dunt,S.Gre-

~~~~gorio Maj;uo J :. 6;.l.'h: K. niemQratum Uti de au- f ,~~~~

~~~~tjquo Lilybieo loquens opciidi . S. Frar.cifci Convcu-~~~~

~~~~tiulium a i),.At>gcjo de Hicie , Patriarche focio,ori- !~~~~

~~~~ginem repetit, juxia tcrtii ficuli cxiium . Sedct ad elaio iblo, maris poitufque angulum aquilonatero & ,~~~~

~~~~antiqui proipeflu gaudet ; facra ;edes , ubi Nobiliutn familiarum turouli frequentes vifuutur, faiis esculta~~~~

~~~~niiet , & monachomm domicilia optime difpolica af-~~~~

furgunt . Daca eft primum Angclo itietetiii S. Andrej edicula; poftmodum gentis illulliis Berardorum d^ FcjTR) S. Lucist Sicellum fratribus celiit, domufque Berlingcri de Requefens Sicili? 'falalliarch^. Carmc- iicis prope occiduum angulum Jocus obvenit ab an- np mcc. circiter ,.qiium primum ex Jerofolymis hi in Stciiiaoi trajeeere,^£ii( campani turris ftruftura nobilis.eomm.Ecclefue adli|ret,qus ubi pulfaturss, loco

~~~~Digitized by Google . .~~~~

~~~~M A m loco fe movere vidctur , agitarique advertitur ab imis~~~~

~~~~pirttbm , veluti rubftruftionci habeat , riutautes rjui-~~~~

deai , & limul fulidas . Titulu) eft Deipara; Annuncia- te; finiulacrum cjufk-m e marmore clegintiUlmuii Fratrcs Minorcs O.ifervantes 8s.Lt* Mari* de Mi- raculis nominc Ecdcliim poflident; clauftrumquead-

nciiiin fjfulo iv i. originem recog nofcit . Tertii Or- dinis in via Caffayi ,a porta nova haud procul, noviflime domus inftaurita fuit, poft non fevcs jaftu- ras qtias forcuiia pyrii , anno Hoctxvn. cx puiveris accenfione fubtit. Scatuit cjufdem fsculi anno svii, Seraphinus Bonhomo ctvis ,& iuliituti protcfTor. Au- guftinienfium Convcntus ia S. Olivi regione «cccvi.

~~~~primum coaluit , fub S. Mari; de Auxilio titulo;Quu~~~~

vero, Leonardo Savino alumno rem folicitante , B. Virginis e lapide icuncuU in cxcifa maiTd, fubjccto- que huic maffe puteo inventa fuerit Mnxvm.ed com- migranres afcete, civium fuppetiis Eceleflam fupra putcijm cdificatunt ,& cenobium addidere dccentilfi-

mtim . Meminit inventionis Cajetanus, dcfcripfitque eam, ubi de Cultu B. V. in Sicilia. Pacronam fibi populus hioc Dtipttmm /I: Cavca affumpfit, ac pi imi Scpte- bris dic.ejus ingcnti cum pompa feHum coticelcbrat. Clerici Regulares Infirmis miniliraates uotxWLt. re- ccpti unt.Oiim J.Maiie deMercede ftatres SJladrej Apolloli templumapifcatoribus conditum occuparunt anno mdcsxx. fed paupertate adafli recsuere Extra menij Minores Capuccini iu feptentrlo- nei paflr circitcr cccc. ab anno mcx. faculi «vr. Jo- cam habent.edificiis, viridario, aquifque irriguiicon. fpicuum . Circa meridiem Pauicnfet ad paffi circitcr Dc.Confcriptis Patribus concedentibns, primun S. Mitix de Crypu templum, fubinde JflfmCc Mariae

~~~~itl~~~~

~~~~Digitized by Google .~~~~

~~~~in leta planitie coluerunt, ubi nobilis vir Atitouius~~~~

Laliotia ccenobium illis, ftruftnra, iitli , aingiiitare, hortis,ac maris piopinquitate celebre , condidir. Re- ibrmatis S. Auguftini ad ortum S. Mario: de Odigi- tria anno mqcxxx. data ell Ecclcfi*,ubi antrum eum,

~~~~Deipar^ imagine,miiliis prodigiis clara , a confluentibus undique.populis fumma religioue culta . Sed&~~~~

Jntra pomcerium tria func Sanaimonialium cfjuftra : primum veruftiflirnuiii fub 5. Bencdicti Regulj,quod Adeodata nobilis Matrona S. Grego/ii eyo fundavit; ubi&B.SchoIaftica vixit Marfalcnjh piidiina virgo . Sedet in uibe media hodie, e ioco ubi Dominicani degunr, traiifiatum, gdificiis nobile, turri fpecula, icm- plo eleganii.alumnarum numero fplcndens . Alierum fub nomine Inventioiiis -S. Stephani, &S. Auguftiui iuliitutis, Stephano FrifcIIa jam Jaudato fundatoic mdcv. edilicaruni dicitur, ubi velus Romanorum Pr§- in torum Palatium , quod epiprapha fornice falis de- cJarat , fubinde Regium , & Berardorum de Ferro demum nobililiimsE gentis dumicilium fuit. Tertium_. ejufdem Rcgula; S. Hierouyvna ftcrurci Hieroiiymus dclign.ita Margius idiliciis, ac dote fatis congrua , fuudavit MtJCx..,Duo prcterea Parthenones fub titulo Spiritus Sancti.&Sacr^ Chrifti famili§ fpeftan- extac mulieribus tur ; & S. Chriftine, domus pro converfis; Mous denique Pietatis fitis dives iu S.Jacobi Apoftr iu< S. Blafii sedes Hofpkalis celeberrima adjuncta . His Sbdalitates accedunt numerovui. ac pri- vata Ecclefie .vn- lnter illas ante.n Purgantium Ani- marum effulget bafilica , amplitudine & ornatu con- fpicua,in quaSacerdotes xl, quotidie mifTas otFeruut iii earum fuffragium cunt .ftipendio . Nec reticendi S.JoauHis de Riiodo corameud» eadeai in urbe_

~~~~Digitized by Google hofpitali olim domo fub S. Antonii titulo . SeJ ].-. c"laudat infignis Abbatia Ordiuis Bafiliani S. Maria: de Crypta titulo.a Criftodulo uxcvin. Rogerio Co-~~~~

~~~~mite Siciliam moderante , condita ac dotata, fuhin- deque alteti Panormirane. e]ufdem i)omiiiis,Robtirto Guifcardo autbore conjunita,de (]ua Piirus in Mo-~~~~

~~~~naft: Notitiis lifa: 4. fufe scribit.Ejus pcrftat Ecdefia~~~~

~~~~ad angulum orienule . Dc S.Joaimis ejufdem Abb.i-~~~~

~~~~tis fujtraganca ,ubi Sybilbe puteus.jam dixi . Sacris~~~~

~~~~liifce adibus Giviks refpondeut cum publicn , tuiii_>~~~~

~~~~privjts domus ; fpeclatu enim dignum eft cum primis medij pene in urbe Prcjtorium, cui Turris Ho-~~~~

roloîi elei^ns , & altitudine non mediocri adb'-'rct. Circa porum maritimam amplifTima pro rejio Mili- te ftativa, crvium arc conftruita videi.tur ;ali;e hinc iu via C«âj-/,atque in rcliquis occurruut dccebtilTimg nobilium civium quai inter primas ir.liil.c civi- edes , tatcs ordine , pulchrittidine, & amoenirate Adarfalam conftituuut.E;us Mîftratum Decurioncs iv.Syndi- cus.crirr/inum Qiieftor acjudices coiiiiituunt . Stem- ina cft domus, fuper quam Deipara; imago, Divinum

Tilium inter uIojs habentis , eam quippc cives veluti Patronam venerantur . Locum in Comitiis cjnin- mm fupra decimum occtipa;, atque a veclifj.ibbus 1"[ i- derici II. privilcgio eximiturjquod Carolus Ctftr ci.it- iirmavit . Militum prafidio muuitur , hifque" Tribu- ims , aut alius Ile S ii exercitus Dux pr.teft . Comar- chic- cspvit , & Sjcccfifis Pra-feflura: pars ell ; Mcdio ; ex l fcculo xvi. laribus 1 3 ;6. ccnfebatur a*cllo; fed Rc s iis i:i libris antio «dxcv. lares »157. aiiimaJ Bjio numer.ibat.Hinc unctii. foci 2758. cives 109;*. dc- fcfipti ; mdccxui. ;jn laribus 3450. incoijium 14611=. & novifllme if2oj:. ceufus fuit.Cleri porro regimen Ttm. II. U u per.es

Digitized by Google pcnes Mazarenlis Epifcopi Vicarium eft ; AnimartUB curg Archipresbyter invigiUt. Agri f^licitas ingenj eft; nam cujufque generii fegetei fett , fruflus , oleum , vina , mel fubminiftrat; atmeutii, grcgibufque affluit; nec therme. :n eode- iiderantur; juxta enim litlus, loco Lt> .iW/W.paff: ecc. a m^nibus in auftrum, fonsaqu* mercurialis fcatct cu fcdilibus & tholo . Cclebrat Fazellus gallos, gallinafque Marfalenfes,ic cjreris totaEuropa, & Africa przftare dicit -Locus Maltiuas olim, hodie Racalia, ubi ruralit Eccleiu SS. Philippi, Sc Jacobi paff: m. vn. ab urbe, illa creditur, ubi fons apericbatur,cujus meminit Pjrcliafi- iius Epifcopus in Epif; ad S.Leonem Font: unde recurrente S. Pafchads die aqus eifluebant , quibus Carhe- cumeni luftrabaniur. Dc aeris falubritate, mium in promontorlo lita lit urbs,marique idcirco Iribus ex regionibus circumflua, non eft.quod hic verba contexam . Portus enim licct occlulis faucibus , in fe- ptentrionei, veluti ftagnum ad paff: n. ix. cxienda- tur, pifcei ingcnti copia fuppeditat, ventorum fla- tibus fapiflime concutitur, zflufque fuos habcr. De Virii Illuftribus, qui Lilybxo extaute floruc- fatis in runt , jam fuperioribus adlmn ; proferamj illos fcris temporibus Marfalx ortos , quorum ducit agmen Antonius Lombardus patrin primum Ar- chipresbyter , a Rcgio mox Sacello apud Matrirum,

~~~~S. Gregorii dc Gipfo, S. Andrc* de Platia , & S.~~~~

Maris Novs.Lucis Abbai , & hinc Mazars Epif- copus, & Agrigenti , tandcmque Meffaneiifis Arcbi- epifropus , de quo Pirrus $c Mongitore . Onuphri- us Vermis ab Urbano vm. Epifcopus dc Scalis apud Malphim renuirciatus pro rebus graviflijiis iu Hif- ; panias ad Philippum iv.a Principc Philibcrto dcj

~~~~Digitized by Google Sabaitdia , Sicilii Prorege tranfoiiflus , conccpt.t~~~~

~~~~fe opinioni abunde fjtisrecit . Thomas Scliifjldm Or-~~~~

~~~~dinis Predicatorum nobilis gjneri , Orjtor egregins, & Poeta Laureaius ..Alphnnlb Neapolis Regi.appri-~~~~

~~~~me eharus , Quafiror de Rebus fidei , claruit jjccce- xcv. Criltophorus Grafljlami Minor Gouventualis, vir~~~~

~~~~doililTimus a Pirro appellatar ; fulfit de Rebus fidei~~~~

~~~~apud Pifas Quiefitor . Leonardus Muga Magni Etru-~~~~

~~~~ria; Ducis Theologus , cx Ordine S. Auguftini Magi-~~~~

fter, Jummu! Oraior r Siciliam,acque Iraliam . £- jufdem inilitutl celebratur Vincentius BugaGrecisSc Hebraicis literis eruditus, moribusque incorruptis preditus.qui Siculam Provinciam rexit, floruitque udc- xvii. Meminir Bonaventura Aturdui Leonardi Sa- vini, &Gregorii Amaco.ambofque a vita; perfedlio- ne,acaufteritace, aliifque virtntibus commendat. Ex

laudato Mongitore claruerune quoque , editifque ingenii monunicncis mundo iunocucre: Alexius Gri- gnanus Muds acceptus cx Ordine Capuccinorunu,, cjufque germanus Frater Hicronymus cekberrimus Ecclefiaftes;Gre»o.ius Valentinus ejuflem inftituti, qui SS.Pairam Hymnodiam, & de Cafibm Riftrzatis tradlacum vulgavit .'Antonius Provinzalis Ttrcii Or- dinis Minorutn diu Romae elapfo ficulo primos inter Theologos habitus; Bonaventura Anghilerus ex Conventualibiis.Xsfjr Magic* Phijice author;Jofe- phus Marchefiu! Sacerdos pius aque,& dodlusjVin-, ceniius Calacaims Juris Confultui Sc Poeta de Bello in Africa ab .loanne de Vega gefto fcripfir ; Priamus Capacius politiori literatura, ac jurifprndemia excultus Jepiduf.nie Poeta.cujm etiam filius Thomas iif- dL",n fjcultatibus egregie imbueus elKiIfit; B?ncdidtus dcukiue Emmanuel genere clarus, dodtrini illuftrior, Tom. 11. U u i pri-

~~~~Digitized by Google . .~~~~

34= M A primariis Caufarum patronis accendis , fupremis in__ foro rnuneribus perfiwftui.RcjiL /Erarii demum Fifci Patronus incorruptus,cujus eiucubrationes cum edite, tum mlbe peritortim muniints teruntur. Idem Viibe

Alb_ Marchio Regis perfcripto uoclv. fuit . De aliis confiilendus eft Pirrus in Not. Maxai: Eccl: MARSAL^E Fluvius. Vide SofXui. S. MARTINI DE SCAUS Moiutterium in Pa- normitanis occiduis montibus,ab utbe Mccropofi paff: u. circiter vm. recedens, vetultitlimo ejufdem nominii a S.Gregorio Papa Monialibtts extruiio fub- rogatum , «tque illius ruderibus impolitum , Abbatis prarogativa clarum,& Monachorum liib S. Iknedi- fli ReguU vivctitium collegio illuftriifimum , a Pirro

~~~~• eptre~~~~

~~~~Principes bonis donatuin ampliliimis auxcrunt . Ejus extat hiftoria in Notitiis Ecclefi Sicul: lib: 4. par: z.~~~~

Not: 1. ab landato Pirro confcripta , quem idcirco confules. Pr_eft illi hodie Aloyfius Septimus pluribus nominibtis commendatus, qui locutn habet iu_> publico Regni confeflti MARTOGNA Cryptx ad, Eryctni montis latera orientalta , quam & Gigamii appellant , quod i__ ea anno mcccxui. Eiycis ftaturs proccrx viri cadaver.uti tradunt , dereftum fuerit. De qua re FaieU lus lib: i.Dec: 1. cap: 6. fufe fcribit, nec non Bbc- cacius de Gen: Deorum lib: 4. cap: 6ft. meminit

~~~~MAURICIUM CaAle oiim ad Caccabum , de quo lnvcgius iti Carth-jjiae Sicul*.~~~~

~~~~Digitized by Google . .~~~~

~~~~M A 341 MAYHARUCA Aget,in Agrigentina ditione,~~~~

aliter Macalabis, quem defcribit Fa^eilus Iii>; 6. Dec: i. cap: i.mltiiriE mmime idoneus, ambims o. paff: eft fscies cujus cinerulcuu ; nbi limofa: fcatnriginet eo.-nplurcs .aquas cincii permiitr.ni evonentes, cu/iis meminit Solinm, Vidc Macalubi; MAYHASOJLUS Fluvius, nonnutiis Alba olim , hburus. Gonfnie Alba MAZZARA Urbs Epiicopalis, a tiua pracipui Sicili^ rcoioj fcu Vallis , nomcn fortitur, in Regiis libris /icfyta; poit Arens fluminis oftium. occidentcm verfus ad_ 1 1. circiter paff; ». in littore occurrit.quam amnis & Emporium cjufdem nominis fequi-

~~~~tur.cum ftagno . Opidum fuiiTe dicunt olim , feu Ca-~~~~

ftellum.quod Aniiiba.1 Gifcouis lilius , Pcnorum in_. SiciJia dux facile fibi viudicavit, authore Diodorolib: xiii. memomumque afflrmanc in Antonini Itinera- rio: AJ Aquas . Ad FluviuM Lanarium xxmi.nem-

pe Scliuiim , five Apiarium . Mazaris x. Lifybztwu xit. Stepliano de Urbibns : Mazara caflellum ;Gcn- tiliiium iide Mazaraus . Apud Diodorum lib; 13. Mazaramquaque Caflellum a Romanis in fernituttm redaSlum . Et ex Cluverii mente [ib: 1, cap: 13. in cjufdem Diodori !ib: 11. de Rebus geftis Pyrrhi Re- gis: Primamquc urbium Hsracleaat fubegit ,dein A- zoncs occupat; binc Silinantii Regi fefi adjungam Vocabulum quippe Azones in Mazaram corrigere_» non dubitat Cluverius.Ex quibus eruunt poft Fazel- Jum nonpauci -.Mazaram 1 Selinute longe fuiffe di-

verfam , (i in ejus< dicione.ac & Selinunre excifa , es illius creverit reliquiis. Nec enim Fazello, minus Ma- zannfsbus cquo, credendum; fub Sarracenis, ac North- mannis Mazar* celebritatcra accefliffe ; Gualterim quippe

Digitized by Google quippe inter Siculas tabulas veteres refrrt Ijpides complures, adhuc ea in urbe variis loeis publicis extantes, Grjcos, Latinofque; Urnas laudat Ca;etanus pregran- des in facra *dc maxima ex marmore , in quarum_< altera Adriani Oefiris triumphus.in altera Meleagri fabula cximie infculpta fpcitatur, veterum dubio procul opus;aJiorumque editiriorum veftigia, porphyre- ticum pra:fertim paviraentum ex Auguftini Floriti fcriptis commendat. Paruta denique numos curain-

fcriptioue EMnOPJnN . Pegafo, Sicilia: Trifcelo.a- liifque symbolis fignatos Mazaric attribuit. Unde_# facile, obviumque de illius vetultate judicium fcrre quifque poterit. Quidquod S. Martyrcm Vitum fub Diocletiano palTum, merito ac jure cives fuum faci-

~~~~uiit; & bafis inter rudera inyenta Conftaniiio Magno impcra.ori aScrich Pcrpctui Sicilia ProvincifCor-~~~~

rtUorc dicata legaiur. Quod Hybla fuerit , aut En- prorfus gium juvta iIlos,quos refert Jacobus Adria , incoligruumi nam Hybla: circa orientales tnluh* rc- .giones fit^, Engium Ionge alibi locatum vidcbimu;. De nomine opinionibui variant: nam a Maza* ro quodam,qui primus ex Afris Siciliam circaChri-

fti annum dcccxxvi. cum aliii occupavit, didarru nonnulli fomtiiarunt; A Mazaro fluminc congruentius appetlatam credunt alii. Bochartus a vocc Puni- ca Mazar, Latinii Ttrminui, deri v a tum Mazare 110- men tradit, quod Forte iimes olim inter Gracorum fjnes.,& Penos fuifiet. Serii cetero temporibus iuter primai a Sarracenis capta.flt quod effet Africe oppofita, ab illis precipue culta, frcquentior evafit; Rogeriufque Co«es,-bi primum ea potitus fuir, menibus cindUm, lrce validius munitara snno hlxxx. voiuit, cujus ope adjacentera infcflaret «gionemi quumque Panormi

~~~~Digitized b) j~~~~

~~~~ejns frater Robertus fedem flunlflet , ipfe MaxartiH fua: ditionis caput edixiti Maximani facrani idcm~~~~

Salvatori ex voto dicatam , telluiinato opere abfol- vit,ac Steptuno de Ferro Rhntomagenli primo E- pifcopo conftituto, fedem Antiflitii pcrpetuo fancivit. Ab hinc failum, uti ex Mazar* nomine prxcipua ex tribus Regionibai infuli dkeretur, rjuod fupra innuij licet adhuc fub Sarracenis divifio hsc ,&denomina- tio viguilFc ciedatur .Excidit fane abeo gradu, poftquam Robcrti iilius Rogerius Panormi dituidium Co- miti avunculo conceflit, ac reltquum fubinde urbic

Comitis filiui conquiiivit ; inter pracipuas nihilominus urbcs computata , Fridcricum II. ejulque conju- ibi gem £lepnoram aliquando cxccpit , qua filiumj exixa eft,Rogerium appelljtum, & in Cathedrali templo facris ablutum undis; unde variis ab eodern Rege gratiis fuit illa anno ircccxvnr, aftefta, Sub MartinoI.Reg«M"«/js Peralte tituloMar- chionatiis concCfla , brevi tnmen ad regia jura revo- carur. Sed Bc Alphonfus Rex,quum irif petluria ll-

~~~~boraret, loco pignoris Raymundo dc Cabrera , dedit Cives vero xix. Aur; millibus Cabrcra exfolutis, quum fefe redemiflcnt , ac ne deinceps dynaftis fubderen-~~~~

«r hccccliii. gratiofum impecrjfient refcriptum , biennio vix elapfo rurfus Ximcvh dt Corella tradun- tur ; Hic porro 'Bernardo de Cabrera ju( vendidit, unde Raymundut Nepos obtinuit, qui ut Regi gratum faccret, Ferdinandum Calabri; Ducem nothum Al- phottfi filium hxrcdcm dixit.Sub Alphonfo Joannenr Palmulum Mazan dominum (uifle etiam lego.A mortc igitur Raymnndl Ferdinandm , Neapoiis Reic a Patredudum inaugurarus, Mazara porirus; antiqua Mazartvfium privtlegia ritha voluir, ac nova illis at-

Digitized by Google -44 M A trii>uit mcccclvi. urbifque proventui Rcgiriie uxori promuudo muliebri afiignavit . H lmc Alphvafus filius. fucceflit , qui regno fuo excedere coictus , Mazaram fui juris venir, nec diu poll firo intcrpellatiir . Exccpic illuoi Fsrdinandus 11. a cu/us morte Joanisa conjux in Siciliim dehta.Panormum Rcfjio cultu ingreditur, moxque magno. procerum equititu Mazaram fe con- fert , ac uti illius domina fe gerit ad annum mdxvih. conccdit. Suo rato-fuo Triennio poft Raymundo dc_j ardona Oliveti Comiti aureis l. ri. Urbs noftra venum datur ; At cives Comiti arc foluto juris & ditionis Rcgix mdxxxi. denuo liunr, uri hodie perftant, Gubematoris a Rege adkiti olim rc^imiui !iib- jefti,nunc proprio fub Magiftr.itu , qucm |urati Pa-

~~~~rres, Svndicus , & Jufticia; PrsfL-aus insenua nobiii- rate clari.ac Judfccs in Icge periti conltituunt, cni~~~~

~~~~& locus in Comitiis nonus deligiiatur . Numerabat Mazara fub Carolo V. Ijrcs i 47 :. fcd Circa mbXcv.~~~~

~~~~Urbts (itUJ eft in meridiem atque occafum pronus. Cathedrale teroplum pra; citeris cdirtciis con- fpicuum , Domino Jalvatori facrum.ab RogerioCo-~~~~

~~~~; - J: • —o opere conditum , variis temporibus~~~~

~~~~Digitizedby Google ,~~~~

~~~~M A 34 , refe&um ,denique mdcxciv. mignitfcL-iitifliiiie aFr.ili- cifco Gralko civ.; & Iipikopo totum pc:ie reccntiori syrametria inii.iurjrur. .-Eris L.tnip.i;',: lurris aiiuo md-~~~~

~~~~l.xxx. rcparatj , k.i lungL- ckg.iirdor nova molitimie wdCliv. cimLiiuui, qundrkiriirj pivi ,io Joanne -Lo-~~~~

~~~~zano pcrlkitur . 1'rons fpetlatu tii,«nj,&iu foio K'>-~~~~

~~~~.gerii Comttis niarmorea magnifica iSatua , cujus fub~~~~

, pedibus vi£lui,pi o;h-iitufque S.irr.ic.Mifi ;-. ii:i;-;:tiir, !V.-r- nardi Guafco irein Epifcopi opcri i& irnpCDfa ib ;in: •,im.xxmv. affurgit. Haud procui gdes Epifcopaks,qu? rctnoic; antea diiiibjnt, dcceiitilHin js idctn Berrurdus primus molitus eit ,vL"teri S. Clarx c^riobio occupa- to,quod ab anno mcCCXCII. Mimkks reliqiicraut iiibirkc Dorninicus Spinoh S. K. E. Cn din.ilii t.ixio-

~~~~res rL-.idtdit , £; iSjrtliolotnaus Callcllus noviiTinuij atnpliavit. kxtollit porro, commendatque Pirrus principis Eccleli.; cultuui ab infijnibus SS. lypljnis.S. Vi-~~~~

~~~~: ti pi"ef ."rtim& Sociorum civiu.n Mazsrtnfium ; a va- >rk fjtLll" jm-is pjtronatu! nobilinro kn(iiiartim,piii-~~~~

~~~~! gui dote iii!iii>'.t;.', ; i J C:niniiLo inii^oi .' )!k::',io xiv.~~~~

~~~~aiumnts, Cjti.orc, Archidiacono , Decano, & The- tiim-jrioj uec non jii. fupernumerariis conflato, qui-~~~~

~~~~Lus xvii. alii miuores fupcradiditi . Largot quoq-ne E-~~~~

~~~~pifcopatus provcntus recenfet , ejuf]ue prii.u^.itivis, t|Uod fcilicet in Comitiis ficros intcr ptocsrtii nouo~~~~

~~~~iiilider loco , qnod Archkpifcopo Pa.normita.to fuf-~~~~

~~~~fragjtur ; hu.tl.iwuc demum fei & quadr.ifjnti liifuk-~~~~

~~~~cu bodierDoHkronyraoPauormo iick-nti, novitnme ex Ckricis Ri-gelatibus aifumpto, viio optimis ms-~~~~

~~~~ribus , faciis fckntiis , dexteritate ,& difcrrifiima ek- quentia apprime imbvto. Non htc (iniittam vetcreui iilam laudati lempli partcm,quam Tbnhor .ipppcllaut, tem. II. X x ubi~~~~

Digitized by Google ttbi SS. Salvatoris , Pecri , Joannis, & Jacobi Apoftolo- rum ex albo marmore fimulacra, cebberrimi Antooii Cagini manu infculpta, quz pnecipuum illius ornamentum eiformant. Clericorum Epheb^um Bernardus Guafco intli-

~~~~tuit non incomptum , nec augultum , ab Epifcopali palaiio haud procul; fed novum a rund.imentis 1i*ius, &elegantius conttruxit aptiori (itu laudatus Caltel-~~~~

lus circa hujus fxculi initia . Jam pnochiali giudet in tirbe pr?rogativa J. Nicolai Eccielia ab anno md- cxxvm.utcivium commodo,ac profe&ui animarum, fatisfiat. FUiales Eccleiii eomplures cum 'Bencfiua-

~~~~libtis ; Sodalitia x. enumerantur. Afcciarum vero domicilia intra& extra pume/iii plura funt, S.Francifci~~~~

~~~~, Convencualium , quod B, Augclus de Iticte Fuudato- ris Ibcius, fsculo xui. eseuiite, ad urbis m^nia conftituit,& Epifcopus Francifcui GrafFeo illius alumnus novis~~~~

~~~~^dificiis cohoneltavi: . Cir.-aclicarum, qui anteanuun mccclxx. fundaraenta jecerunc, ac ordinis timlo re-~~~~

cento.omni ferme evo doftrina , &jncritis iloruere, quod ex illorum cacalogo apud Pirruiii firis conit.ir. Jocietatis Jefu Collegium Jofepho Lamia & Gafpare Riera nobilibus viris fundatoribus anno hdclxxii. coa- kit,& S. Iguatii litulo Eccleiia gloriatur. Ercinitt-

~~~~rum Auguitinienlium , S. Matix de Auxilio nouiine_. nccccxcvt. Joanna: Neapolis Regins, rerum potien- tis aufpiciis.cxtruclum ell C^nobium.ubi olim Ju-~~~~

~~~~d^orum Synagoga , fed ob ceuues cenfus elaplb f^cu-~~~~

lo delccit . S. Dominici fub appellatione Rofarii, Ga- briele Perpugnani urbis Mnieratore dote.-n deli»nante, hdxv. conttitutum ,nan diu poft d;htiir. Novum cxtra menia ad n. pafi; inftauratum ,del"ertum quoquc_. uoCLU. Carmeiitis Excalceacis oitenuio pol ceflit, qtti S. Viti fubinde Ecclefiam a fod.iIic.uj ejufdeiiu dtteinam, colucrc , ubi Divi Martvrii puteus , prope tjuam.-PccroGraffco authore, ConvenlLim cxcitarunt. jV..:, :!il itjiiis dc Obfcrvamia S. Mariie ds Jefu ad c. pafl: extra.HciiricusdeJunaa^Regius Milei, & M.l- zars Gubcriuror locutn defignavit, B. Matthu;i Agri- geutini tempore. Capuccinorum denique inS. M.irtini extra ad paifus n.ab anno hdlkxx. viget familia. S. Philippi Nerii Omorium liatuit Francilcus Auguftii-ascum fociis xdcxiv. ftibS.Caroli Epilcopi aufpiciis, Mircuf(;ue de Cava Epifcopus adauxit. Mo- ni.ilium Monalierium vetuliillimum , crdmis Benedi- diciinr S. Michaelij citulo , Georgius Antiocheiius Si- cilii TaUliUrdu mxcih. condidit , ac Urgillime ditavit; altcrum S. Venera: ejofdem initituti antiquis etiam natalibus gloriatur, & pingui dote gaudetjTer- tium S. Catherius Vir:& Mart: aufpici.i recognofcens.aure inrjran Kcccxvin. Joanna dc Jurdis nobi- liflima Matrona fundavit , bonis dciignalis, ea condi- tioiie.quod fi deficcret,Panorm;tanoe;uficirtno'.iiinis Monafterio ilfa ccderent.S.CIarj piiirr efflorebat Claiilirum, fed e;us ob civium fediiioues occupatls ccnltbus , Martino Bege volente, Proviueii Miniiier Drcpanura anno ucccxcn. iUud tranllulit. Puellarum CnJlcgium in sdx 5. Agatlis ,Luciano de RnbeisE- fiipcmque defignante pifcopo curanre , annuam mdcii. erefium eft . Mons demum Pietatis.cum domo Hofpi- t.iti, infirmis, & pauperibus fovendis.puellifque In matrimonium collocandis in S. ^gidii olim confirrutns, non vulgari diligentia , & charitate adminiftratur , hodieque fub Conceptionis Imraaculat^ titulo venir. In Agro palT:«. circiter 5. Maria; de jummariis Ce- nobium erat Bafilienfe , Rogerii Comitis liberalitate, Tom, IL X x i ejuf-

~~~~.Digitized by Googk .~~~~

~~~~UB M A~~~~

ejufque filia: Juliettx, aidificiis , ac bonis ;u£tum, quod primum Beucdidtino S, Marii de Engio unitum, in S.Joannis JerofoJymitani Commcndam evafit. Infij- per aliud SS. Nicolai Sc Joannis de Regali antiquif-

~~~~fimum , Miletenfi Monafterio Rogerii e/ufdem juflli~~~~

adnexum , CanonicaJi nunc Praebenda , uti vocant, addidlum ,celel>rat_r,cujus estat cjmpluin ceftiidiiia- ium,cum pcrvetuftis iconibus. E/.micjrum xdes, S. Georgii nomine, Martini Regis svo notilTima habc-

~~~~bacur , cx cujus cenfibus Canonicatus Pnbenda conftituta Veteres adhuc muros, quos Rogerius duduin_.~~~~

/uflit , Mazsra fervar; fed temporum injuria aliquaudo labefaflatos cives refecerunt; poftremoque Fran- cifcus Grafleo Civis, St Epiicopus variis in locii in- flauravit ;qui & portam addidic, a meridionali pUga Cathcdralis EccleiiiE cjufque majorem janu- fromem , am refpicientem ,quam coronide impolita mdc-cvht.

~~~~Afcentius Francifci ex fratre nepos u-clulit . Aiix porro funt portj ircs, Maritimi fcilicet, Paiiormii-tia~~~~

~~~~ad aquilonera , & Mayhartie ad occafijm . FoiTj oliin~~~~

~~~~circa mcenia profunda,&lita videbacur , in quam_>~~~~

~~~~fluminis aqus corrivabantur ; hodie ex veftigiis di- gnofcituri Ars munitinima, operibufque variis prc-~~~~

~~~~ciniU , tormelltis muralibus inftruitur , oramque_. maritimam tuetur; propugnacula demum urbem ab hoftium incurfionibus cuftodiunt. Sunt vix in^qua-~~~~

les , nec reibj omnes decurrunt; Civium dentque sedes decenter aCurgunt, complurefque elegantilTIm* fpeclantur. Prope S. Viti Ecclefiam extra mcenia a- qu£ mineraJis fiilphurex puteus, feu fons fc.tet, 2«- ybutu: diitus , ac littori adeo viciuus, uti fcpiii;mi_j flufiibus obruatur; hinc ebullire tranquillo tcmpore

~~~~Digitized by Google .~~~~

M A 349 in mari falphons parcicula;. videntur . Eli Poli Ma- zarenfi: elevatio grad: xxxvn. xl. longicudo grad: xxxvi. x. refpondec Confpicuos ob fan&imoniam Sc piecacem Cives enumerat Maxara , S. Vitmn Maicyrem, e/ufquc e- ducatores Crefcentiam, & Modeitum, Dloclcciano Im- Sicilia; peratore , & Valcriauo Prsfcfto , varie pri- roum in Patria pro Chiiiti fide vexatos; mox pere- prufi/ctos g:v , tatidcmquc m.trtyrii glorii coronatos, Henricum Patri.ircham Antiochenum & tit:S.Theodo- ri Cardinalem.cu/us vitam Leo Marficanus fcripfit. Matthsum Adanium Socicutis Joannem Jefu , qui facra Expcditionc in Japoniam dcftmacus, Chrifti ride- les egregie fctis ibi juvit, Bc confirnm it,ementitoque habitu diu inter baioaros vixit. Scd deprehenfus , a- gnitufque , vivus ia fovc.im fufpcnfus in urbe Nanga- fach martyr hdcxxxiii. occubuic. De eo Alberti, A- ghilera, & alii . Marcum dc Sacca Congregationis O- ratorii Sjcerdotcm morum innocentia, iimplicirace , orationis ftudio,a[que in Deum &proximas charitate iniigncm , decefiit in patri.i xoctxi. AugnfUnunij Giauguercium cx Minoiibus Capuccinis Pirro memoratum. Fraucifcum Blancum genere nobilem , Mino- ritanum Conveiitualem primo , fummum Theologum,

& Ecciefiafrem , qui ad Gtpuccinos tranfiens , primili ut Philofophia:, ac facris dogmatibus fodales fui ope- diircnt inftituit ram , ; Sanftimonigque fama Drepani deceflic. Fi-ancifcum Ciappo item Capuccinum, cla- riiiimum Ecclefiaftem, fed & moribus religiolis predi- rum , lacrymariim dono, aliifque charifmatibus a Deo cumulatum. Rexit Provinciam, meritifque plenusP*. Iiormi.obilt xdclxxix.

~~~~Dignicatibus EccleJia: , & faculi iniignes floruere. Jo~~~~

~~~~Digitized by Google ,~~~~

~~~~3,-0 M A Joannes Grnffem Epffcopus Pifteofii Ordinis Mitio-~~~~

aluminis prLcTuii annis v. cx Pirro . Atidrcas rum , Thalac Epircopus Titularis, Cantor, Cailonicus ,& Generilis Vicarius vacante Mazurcnfi Sede. Fran- cifcus Maria Graffcus patrin Pontifcx ex ordincMi- norum afiumptus ; celebratur ab omnimoda fcicntia & quod Diflhitfionis Formalis Fernmlilfinie in Scoti

~~~~Scliola primus adinventor fucrit . De eo Motigitorius in AdtHi: ad Mazar: Notit: Guiilelmus Roccaraitc_j~~~~

Mazar: Canonicus , & Epifcopus N. . . Vir.centius i!e Marco Qiisfitor de Rebus Fidci , Ordinis Praedicato- lum . Antonius de Caialdo & ipfe ctiam Quifitor in Sicilia, Archidiaconus & Canonicus Alazarcnfis. Tho- mas Lancerottus Ordinis Minorum, Clcmcnti vi.a Ja- cello, EpiTcopus Laquedunenfis, doclriua, & prudentia illuftrisex Uvadingo .Joannes de Millulio Abbas, Ar- chidiaconus&Cancnicus/AlphoufoRcgia facris. An- tonius Mannelli S. Maric: Nove Lucis Cacane Abbas,

Alazart Caiitor,,V. M.r: il' Trans Tyberim RomeCano- iiicus, PhiJippi II. CjpclJ.mns, Marriti obiit mdlxxxi. Carolus de Augultino SS. Martini & Fantini in Ca- labria Abbas , Mediolanenfis Dioecefii fub S. Carolo Borromeo Vifitator. Antonius Maccagnone 5. Marie_ de Jummariis Abbas. Paulus Cavallaro, Joannes de Adamo, & Andreas de Noto eadem dignitate feculo sv. fulgenres . Cofmas Adamo S. Spiritus Buxemii,&

Cefar Levagi S.NicoIai de Nemore Priores . Hos om- neslaudat Pirrus.Inter Laicos Auguftinus Martius in M. R. C. foro pluries Judex, Regii vErarii Ratiotium Magifter «blxxiv. BalthalTar Maccojtnoue in ejuf-

~~~~-dem R. C. fubfellio non ftmel collocatus i Atiguftinus~~~~

~~~~Levagi forum qtioque, M. C. Judex , & Fifci Patro- ous illuftravit fitculo xvi. ineunte. Jofeplius PelitilU Juris~~~~

~~~~Digitized by Google j a~~~~

M A Juns Confultm eKimius M. C. judeu, de quibuj Mon- gitore in lua Bibliotheca ob editos libros lak Scnptorcs ac Dofli Viri recenfs.nt.ur «Krroet Jiiiiiorirjnis Jicobus Bs.-rtni.Iii Poera &inli»nis Ec clefiaftes Vinccmius ; de ii.-inj celcbris Or«or Hunganci Regm & Provincie Moderator Ex Obfervan- tihus Nicolaus de U,fo dodlriiw&pieMte celebns -r..t d cu< &g!, 1 ria, i Ci;jil ., obir^.v.P^B^ «unud Ihcologus CinouilU.&ConcioiMtor eximi, us.inSicula piovincia Minifter. Inter Onneli'^ OJ MWbnnr ab eodem Pirro Viucentius deMonte,& VincMUuiLetus Oratores difeitiflirm; Bartholomsus RaguDuj ordinudecui & ornamentG Philippo II accept,II 1 mu,,PriorisGener alisrocius,Sicul ? Pr0 vi n cir=R e. ftrmator & Prior.Pompejus K lga(iui jiKus frarcr do. a.iTimus Philofophus, Theologus , & Eccleliaftes . Hic Joannem ii.icconum Commcntariis illuftravit, iu cele bnorious Jrali* inftiroti fui Academiis Regens, iru. Rcmana Cuna C.eneralis Procurator.ac in Italia V,- * Birtholomaus"-.... — Uiuu.*iij Cremouai.remouae*ex Cai.onicaCai.onico C Me-wfi, ^Cdem ordinis afceta pieta- w,*l dodlnn»Tl , moHumenta pofteris reliquit. Pompo- nms Margmmus eloquentirTimus , i„ Sardinia Prior Prov.nciahs M r, Xcn. Bartholom^s1*™"' "ciuiBentiv.engaveuga intet- . X~ —«; inter timus, m yueutorum Fidei tribiuM.i Cenr for./indre ... '- s!. G*Heni in r omnibus fcientiis,, C fa«it bu.,&Pra-fuhbuscharus;Gre S0,ius taudem C*tV Maiflfignis Eceleflift», ftutgaxpin probitatij vir. Ex Auguftinienfibns Nicolaus Petrus, & oftph Tu, difclius ambo magm nominis Theoloei & Oratoras feculo XV i .floruerunt.ExPrzdKatoribuj Thomasde Drepano Muzartsft esimic in facris& humanis fci. entiis

~~~~Digitized by Google .~~~~

~~~~entiis verfitus. In Sicul.i dcmnm EibJiucheca laudar tus recensct Moii.<;icore , & Pirrils quoqnc mcmorat~~~~

Juris Confuttos: Antonium de i-ridcricis , Carolum., jo.inncm Milatium jolcph Maccagnoncm , , Ccr.tor- bum, &Carolum Mirabella cditis operibus iiotilfi- mo; . Mcdicos & PhiJofophos : Joannem Jacobum .1- driam Caroli V. & Regni Sicilia: Archiatrum ; NicoU- um Antonium. Serinam; Auguftinum Floritiun; & Ni- coljum Urfum in Salmatieult Academia mbxi.. pi.blr- cum Profeflbrem . Paetas: Paulum Fenuin Jacobi A- dnie praiceptarem HCCCCLKX.Callirnatum Mon viridcm mcccclxxvif. Ferdinandum Poinpianum; jofepliumj

~~~~Anellum ; Vincentium Arnaum , Philonem , Hippoly- tum ab Hippolyto Grscis Latinilque literis :i;-D,r^!c etiam iiiftudlum , iieculo xvi. cl.irhllmos ; Anftltnuin~~~~

~~~~Sanfonem , Olivetanum Moti.icum,& Francilcum Ga-~~~~

: Nicolaum Balliim inllr- Jetti , Thcologos Cleiicorum mls roiniftrantium , Sac: Cong: jndicis Romi Conlul- torem, lacrifque concionibus eti.im eum lauderecita- tis ceiebrem;&Auguftiniim FWitum Soc: Jefu, Grc- ci qiioque dodiifiimum , qurOdt.tvio Caet.ino agcn- fecit. te , plurea Sandlormn vitas latinas P;irris denique Rerum Scriptores jacobum Adriam jam fupra laudatum.mii & totius ValJis Mazara Topographi- am mftam reliquir; Jofephum Centorbum, cu/us quoque niemiDi, ANicoIaum de Fridericis Cong; Orato- rii ,a qub S. Viti & Sociorum gefta , ac Sdinuntem_» llluitratam habemus MAZARUM Flumen veteribus notum ,Diodo- ro lib: ii.Annibal ,ttbi arl Muzartta; fiunsea ptrve- nit Eaiferium HUc ptux: triir.s inftdtu capit. Et lib: 11. tnSiciiia inttr AS^ienos,& LHybxixvos ini/hta etortittn tfi dt agro ad Mazarum Jiuwen , Ptolcmco

~~~~Digitized by Google . ,~~~~

~~~~M A 3 fj~~~~

~~~~Hertttlea , hbttri amnis amnis ojiii*, beftium , Srfi~~~~

~~~~Maaart fimtUis ',/iiiiM : Oiitur ex fontibus Sanugia~~~~

~~~~& X.ti-icalid» , ab opido Salcmi circd occideiitem nr.~~~~

~~~~pili: m. difliiis , pcrenoefque .ernittcntibus aquas, ac~~~~

~~~~pcr faxcum fjtis depreifum ftrme fiuciis alvemn , in~~~~

iijgnum dilabitur marinurn , occiduaque Atazartemtz*

nia alluit . Id porro ftagnum pOituofum eft , & par- voruin capax navigiorum, protenditurque in mediterranea ad pafT; circitern. ac pifcibus abundat. Cir- ca olliumS.Viti Mar;ftatua,ad jadlum iapidis ab urbc, clcjjantifiinia, flylobaii verlibus ornato imponitur; haud procul vcro iapicidins cunlpiciuntur MECCINUS Mous Panormit.ini a 3ri , frumenti ierax.ciica iiiius urbis occafum , de quo Invcgius&

~~~~Maifc. i MEDIJUSIUM Cafale olim Sarraceiiicum Mit-~~~~

~~~~opidum vulgo /s .ic .liio vo- fiHaJupb;hac\\s A4.::::;r , ir.ibnlu S.Venere appellatum, Latinis Siculis, Gri-~~~~

~~~~cifque Albanenliuus commune , qui ar-rvn jicccclxx-~~~~

~~~~xvii. variis Turcarum vexationibus amicli , cum fi-~~~~

miliis in iiifulam trjjecerunt . Jacet in meditenaiic- is, Panormitana Dieccli, & ComarcliiJ conclulum, intcr Ccphalam & Vicarim ,ad .imnis Tbct-marum fontes. Datum Cafale lego S. Joannis de Ercinitis .Pa- normitauo Monaftcrioab anno mcx\xh.& intra Agri- gentiiia EccleliiiiicaT provincis fines coinprcbenfum, immo lertij Cmionicoruin pnhendJ: atrribmum. At quum arino MCCLXssr.. inter Gobertum Epilcnpum.Sc

~~~~Lucain Ahbatein orta conrentio efTet , Epifcopus juri fuo ccdei)" es p:i£tione, Abbnis Momul.vji dirioni ii-~~~~

~~~~lud commifit . Erat tunc Parochia S. Marie titulo facra;anno hinc «dl. Gricis Albanenfibus ,'c proximis locis,ubi primuni coiifedera.ni, advenieinibus cautum 7W. II Y y cft~~~~

Digitized by Google eft,ut vetuftiilirnaDivijMarij Ecclcfia jam pcnitus col- lap(ateilo,aliirque necefiariis rebus iultaurati aLatino Parocho, qui Latinis facramenta adminiriraret, colere- tur; Grzci vero proprinm Divo Nicolao dicatura-i

~~~~templuin cum fuo haberent Curione - Undc autem Pa- flnniitlM Antiftiti acquilJta in Opido fuerit dein-~~~~

~~~~«epj jurifdiftio , me nefcire fateor. Subduntur r.unc S. Miri^ Amitiuciate, ^iii enim refert adjunftum no- menLatin* Iicclefii] Virginii Miracuiorutn, Purgan-~~~~

tium inanium, 5. Francifri , Silmmacutat^ Concepiio- nis itdes, cum adncxo Minoritarura de Reformatio- ue Cjnobio,quoJ aatio hbciix. ex pioruin elcemosy- nis crevit.S.NicoUi vero furFragaue? funt, S.Rocci, S. Venera.S, Autouii Patavioi, S. Mari* de Scala, &S.Mu-ia Gratiarum,cuiOrdiuis5. Balliii Moiu. fterium fub Grxco rltli adhiret ab Andre* Rodet

Ex Mnnachoium & Abbatis S.Joannis concefiione gens nobilis deCorbino Pifis oriundt fub Feidiuanda. ReneprimoAfcifi/^ffl^JffobtinuiE.tituloBitonjius »n:n- *>ixi\. Joannet Coiiiinas Bavdg dynaftia acccpta, cum Vinetxth de Softo Vicarit domino moi comniuravit. Francifcui Vinccntii Jilius 'Bltfto /tfar& Coriglics Si- culiani Baroni venum dedit qui in omnem Grop- , / pun accepto pretio, tranftulit mdlxxxx 1 1. tiic Medi- jv/jttm Marcbionaiui teflera aunic, morieLifcjue/^^Ac lilio reliquit, l quo Vwuntim de Boftco ex Francifco tiatus revocavfc anno udcxxix. Sed huic Baydz ar-

A ti,-Uuifsi dominium mdcxxxiii. fibi vindicarunt;& Fnncipatus honore nobilitatum fcqucnri auuo voluere.exPirrojEmmanuel vcro Philippi IV. privilepium udcxxxix. fcriptum refert. Ex B/ofco& Pctronilltw Val-

Digitized by Coogle M E tfS Valguaroera Jtfiphui prodiit, fulfitque ex *U- Ke- gni virii & Panormi Prztor. Hic cnm Violinta Mi- gtijcia Blafcam genuit AkdijttfiihoAit Ptilicfpem. Bk Jllafio.Si Antoni» Caccamo Doi^inicus, Eomanucl^ Filingeri* inarinw.Gaudet Princeps gladii poreiiarei ln Comiti" locnra occnpar. Opidi Magillratura defi=nat. Clero Panormitani Arcniqpitcop" Vicariu* jura"dat.Ager,Perrufa,& Scoiciavacca frtidis^aliif- qne coalefceni, fecundius audit, nberrimafque imiiis gcnerij melTe* iribuit , oleum ,vin» , froftuj, oteraL. feit.Eft (Tiuj Opidiinfoto leuitcr proao.Longitodo grad:x«vii.*x.t"I ejn» hinc morte fiiie pmfc Joatines Florentiar frarer bcccxiiv r. MtUnm fibi adjsdica- vit .Joattitit heredej ad Fiic ufque npilii tempai-a, deleto cafali.agrum poflident. MENDOLA Opj*duIum,aiiter ^ga/

- MENFKIS Opidnnj , Bargiam 'Miltafmt.-B*. «W* SttTgtltrtttfde quo nonnutfa ptotuli.A Millafo 'Btir- gittm Cbrlfatom Erancitcos EnunaiineSdivcifum dicit in Elegio inclyta: gcntis fii*, qoie 'Bargium rc- nuit; Sed duo Egtrprosinja cafalia jl> eodem agro> fub Sarracenis fuiffe putaveTir», qse Aragnnenfium artate perdurabaiit ionde Mettfrir opidtun ,feu Bttr- rrttmtt Comitatrjs ritulo inffgne, IHius fitiwii indicavi,ac dvnaftaj rccenfiii .Sabeft AgrigenrinoEpifco- po, quoad ficraj res ; & in io Saccenfi Comarctiia cooclmiitur . PajocbiajB Arcilfprestiyter' moderanJr, Toitr. U. Y y r »i-

Digitized by Google minores Ecclefia; bin* famulau tur . Primus opidi cen- fm hdCiit. focos iSg. hcolas 57?. Hujus faculi anao hdccxiii. illos 419, hos vero 1614. exhibuit.Sed funt hodie defcripd 2708. Sei/et id collis radices in $quo folo , Sc Utitudinis grad: ixxvu. xl. longitudinis xxxvi. XL.aflequitur.Ejus in publico concilio Camesla- cum tenet xvn. & gladii jure poiiiur . Ager fercili- tate pracipuus celcliratur; Aer ., profpe£tuique haud procul a littore fanas ,& jucundiflimus. MEZZAGNUM novifiimum Cafale in agroco- paff: juflic gnomine vm. u. Panormo dillitum , , nov* impecrata 1 Rege faculrace ,Jdfcpbia Emmanuel Vt- gintimiliius 'Bclmnnth 1'rinceps, & parochialem qAem Chriflo Domino in Cruce peudenti facram volnit. Larcs in dics iugcntur, ut & Dynall.E P,il:mumj Ani- tna cc. nuper func co.npuca» . Poteftas °1iJii illi competit. Jus in Ecclefiis Panormi Antilles habet, qui .Saceidocem. ad animirum regimen defignac . Di- cicur etiam Hclmijntit opidum . Vide fupra .

S. MICHAELIS Fluvius , de Catupa Grsjfoipra- ximi facra a;de ejufdcm uominis , in Friderid Citfj- ris refcripto ippcllacm ; fubinde Pontir Ruptt , quod torrentis impetu Poiis ad ejus trajeftum , hau d procul a lictore, fepiusrefcaus corruerit. Caput habet fub Cephal* arce ex tribus difcrepantis nacure, fontibus; ex iis cnim alter calidas , alter tepidas , tertius frigi- das emictuuc aquas, qua in xde teltudinaca recept; mifccntnr, ciBalueas faciunt ahintinofaf, de quibus dixi . Augetur fubinde aliis aquis ad radices Canis montis flucntibus, & hinc escurrens inter Soloenti arcem ,&Turrim Columnam mare ingrcditur. Haud procul ih oftio POns fuigit magniiicus.S. Joamii Ne- potnuceuo dicacus, cujus e nurmorc fiumlacro cxor- natUr.

~~~~Digitized by Google . . ,~~~~

nacttr.Perrus Specialis oiim Jicilig Prefes, feculo »v. ponrcm ad falurem icinerantium , proprio sre hunc inftiiuit, aquarum vi deflruttum, anno Salutis iioliii. publica impenli reftitutum, Fazellus affirmat. At rurfus.quum corruiffet, state xnea.anno fcilicet wdccx- xxi. reficitur. Dicitur Pons a Milicia prosimo opidulo,quod illi imxninet , ut & Amnis folet etiam vulgi voce nuncupari . jEftivo tempore ficca pedeofti- um rranfmittitur; hinc circa pomis latera vinex fuccrefcunt MIGOLUFA Rupes cum vetufte arcis vefligiis ubi& ciftern* in vivo faxo exfcifae, aquxduAus ac fepulchrera. Surgit contra collcm Sarracenutn, qui a Kavanufa opido ad palf; circiter u. diflidet. MILICIA Opiduium,alia nominc Altamlla.in collibus fedet littori imminentibus inter Soloentum, & Turrcs,circa finiflram fluvii cognominis ripam_», quem S. Michaelii , Sc Poncis Rupti, vocatum quoque, moxfupra innni.Maris idcirco afpeftu ameuiflimum eft, ac aere temperato gaudet. Ejus origo feculum xvit. no il excedit ; primus enim illius cenfus WDCi.il. hibet. Major.Parochtalis EccielU S. Mariac de Lan- rero facra, Archipresbytero fubeft cum binis ahisiui- noribus. Clerus Panormitant Antiftitis nira cognofcit. In Panonnitana etiam Comarchia conftiruitur & proceribus de Bononia parec, qui Altavillic feu Mi- licia Marchiones ab anno mdcxjhi. Philippi IV.privilegio funt vocaci ;'primus enim Francijiat Maria

Honottim eo titulo infignicus claruic , cujus fucceflb- rcs in Sambuce Marchiodhus habes. Eft iliis gladii poteflas , 8c ia Regni Comiriis xm, locus . Agcr frugum, vini, oiei, aiiorumque terrx frufcuuin ditiflimus habetur,ac finguibus abundat pafcuis

~~~~Digitizect by Google . .. .~~~~

I 3 j8 M MfLLAYHA Turris in fittore pofl Leocat*m,o- lim Phintiam.cujus meminit Fazellur,ac poft euMalfo. MILLU5UM BURGIUM. Vide Menfti, MINOA Urbs vetuftillima a CrcKnfi Rege Mi- noe nomen fortita ,eadem ac Heraeiea fuit.Confulc qti£ de hac fupra expcndi. j M1NZELCUM Cafale fn Agtigentino terrtto- rio, qood Fridericui Re- Urfoni cuidaro. fibi acee- ptOj&ejus hairedibui conceflit MINZILIUSUPH Cafife olim, hodie Medifu- fium OpidUm ,qtiod vulgo Mizzdjafo. MIRABELLA Arx. olim ad dexteram Jati flu- roiiiis n*pam r aliter Ra:hys,di; qua Faxellus . MIRAGLIA FIuvius.^w/moiAPons exiraius in agro Panormitano . Vide Or.tiut . Vocahulum invenit ab Georgio Antioctteno, Rogeiii Regii TaEj- liiareha, vulgo Amirato,t\ui ex lapide quadrataillitni liberaliter extrnxJt . A Gcorgio itaque Pons nomen adeptum flnvio commitnicavit . MIRAGHA Mons in Panormitano auilralis la- terii agro;ab Jmperatoris Numifmare, fca Medalia, avultunempe hominii lauro inligniti, petrarum pro- mincntiis virgultiique eftormato diftus ; aliter fakts.

~~~~Vide de eo , ubr de Numifmate MISERELLA Cafale Thetitonicis SS. Trinit; a Friderico Cciare concelTum itcciv. Situra indicat Fa- leilus ad fontem Refalaymis~~~~

~~~~MISERENDINUM Vcttu Cafale . Confule S.~~~~

Margariid . De eo ia Capihre-jit/ fule Barberius- MISILIBESUM St Mifilixdintint duo erantCa- falia fufa Sarracenii, liodie diruta.ab opido Sambuca eli non longe difiita ; prope fons Cannatelli, qui Ca- ribioi , ftu Atym auget-Juris erant Joaonis dc Iitcifa. Saccenlis «ccc--. MI-

~~~~Digitized by Google ,~~~~

M 1 3*9 MISILICANDONUM Agereiljfeu tumulus, fub quo prxcipuum Orcthi Fluminis caputjaMonte Regali m. circiter paff: in occafum abcft. MISILICASSINUM Aix Sarracenici nominis, dc qua F.izellus, ad Isburi amnis dextcram, hodie Ca- ijwbellotti. Fuit Alattbici Ataltita ,inde ad Pera- ptrlttfit,tt*A Latar, uode jue ad Moncadas deveuit.

MISILMERIS Opidum , Snncenis Me/Mmir Panormo diflidet u.circitcr milliaiiis veifuj meridie poll Bayhariam. MdiSiavit , FazeJJo tcfte anno mdxl Francifeus de Bofco SiciJiz Locumtenens fub arcej ejufdcm nominis.quam in rupe edita Manfredus Cla- romontanus extruxerat ;feu magnificemius cxcitatam voluerat, nam ante Clarom ontanos Caftri Mi/ilmeris dom-inum JeaftBet de Calatajerone Paoorniitanum fiib

Friderico II. invcnio. Agcr tunc , ubi rupcj furge- bnt cuin arce , VMahnga appellabatur , Bc in Siculis annalibus celcbris habcrur, ob inlignem contra Sar- rjccnos p:iitam ibi ab Rogerio Comitc vicloriam, uu- ta quidein harbarorum Itrage, uti ne unus fuperlue- rii.qui fuis "cladii nunciiim afferret. Caftro Dynafte_ adjunclum palatium fatis elegans ; Nec procul cavex ftrarum, ubi complures Africe betlu^ jtrocilTimij clau- debantur. Hortus item Botanicus Catholici nomine infignitus, quem Francifcus Cupanus pecuiiari libro typis cdito defcripfit . Major parochiafis Ecclefia S. Joinnis Bapriftie aufpiciis fub ArchipreJbytero,corpus S. Jufti Marcyris Calaricani integrum confervat. ac Ducum Sepukhris fplendet ;e.dificiii,cu]tuque de- centilliino fubrigitur, & filiales facras domus vm. fubjectas enumer.it, quarum illa Deiparas de Monto Carmelo Collegium Marianum pro educandis puetlis adncxum habet , fub S. Dominici itiftitutis. Extat in

~~~~Digitized by Google Monte GibilraJJa, de quo dixi , prope Ecdefiam B, Virginis.Carmelitzrum primi iri!tituti,iive de Monte~~~~

Janfto , afceteriuni , ubi ad proiL-fiionem aluiuiii Or- dinis admittuntur. Jpeilat Mons cum Convcnru ad Mijtimerm. Hic prirds temporibus Ba/ilianiscclKt, fubinde ab antio mdxciv. Minoritanis fratribus dto

~~~~Obfervantia , quibus recedentibus mdcxxvui. Carme-~~~~

Jitis eil datus . £ft Mifilmerh in Panormitana Co- marchia, &ad Saccenlem indigcna militis Pre/clu- ram fpeftat . Ducatus titulo gaudet , Philippi Jll. lie- gis privilegio.ab anno mdc. Habet Dynalta mcrum, &mixtum Imperium, uti appellant; iu publicoRegni

~~~~Confilio iv. profert votum ; & opidi magillratus defignat . Agcr pinguiliimus , & Elcutheri amnis , qui~~~~

~~~~Mifilmeri! etiam appeiUtur, aquis f|cundatus , fru- gBm,vini,o]fi,gr.irt)i!iis .olci-uin fer.tx eft,incolifque omnia furficir . Hi Fub Carolo V. exiguo 4o.lari-~~~~

capita . Sequentis ftculi medio foci 140. aoimn vilhme 1163. dcfcripti. Coluitt veluri Patronurn pre- eipuum S. Jullum M. cujus teltum ingenti pompa,Sc vicinorum frequentia, die Doiniiiica iv. Auguiti ce-

Tenuit arcem inter primos,uti dixi Jeaame: ic II, Cilataierone , quod ex Ceofu Friderici claritlirac patct ; Joinnex de CLrowne Magnus Senefchalcus iiibinde iilius harres fibi vindicavit ; Mavfrtdtifqnc Caftclli author Fazello creditur, qui Fortc in meliore formam illud rodcgit . Poft Andree Mai/redi filii defcitionem a Rcge Martino, (:"-iU;i>,:>n S:.iyu,iindu! Men- eada impetravit; fcd hic dt-fidens ouoquc & Ipfe, jv- ribiti cscidit fuis, & Mifilmeris Arcis dominus Gi~

~~~~Digitized by Google . .~~~~

~~~~M I } 6i iiberl/t; de Ta lamanca ,&Gruj eodcm Martino vo-~~~~

~~~~knre ev.ifit . Vberiiius filius,& GHib.nas junior ,id~~~~

~~~~anuuio mcccclxxv 1 1 1. poJll-dcrunc. Hujus ppftremi abnepos ]'jannes Viiceistius mcccclxxv,;.G;ulkhms A.d- ptvame Cbrijie xi. floreitorum u. accepmrcIignavir.Ab~~~~

~~~~ei 1 =4. i x i h.ic i f *c:iti: Francijin; !;:,!:;, u; ,L:kLLUu.\,Di..'.Lr i!s~~~~

tifi,ram impstwvit . Ex Francifco 8c Joanna. Vel.tlco Kinccntitls jurejoanne, Isfar uxoris C.itholics Prin- fitius //. AJc.ant.irx ceps , cujus Fraacifcm Eques ex iccunda con/uge Thomaiii de Sandoval Jofepbam lu-

~~~~buit , de quo & fuccefibribus egi de Caiholica loquetis. MONDliLLUS Mons agri Pa[iormitani,mari im.~~~~

~~~~roinens ad fepcentriones ; Solitarius, nulli alteri fcilicet conjunilus , cum llatiane ejufdem nominis circa~~~~

~~~~radiccs , & turri fpecula in fupremo vei tice . Mw- telius aliter,&GW/».r,de quo fcripli.~~~~

~~~~MONS ALBUS in agro alfurgens , nbi Camp/if-~~~~

~~~~b.-lltts opidulum p.rope Leocarim . Suut ALmtijAi/i Duces ah anno wnccx. proceres Sanmar:ii)I.Raymu[>~~~~

~~~~detri . Vide Campuibclltii~~~~

~~~~MONS AI.LEGRUS, AndegavitiBs , & vulgari~~~~

~~~~vocabulo Angih opidulum , cujus fupra memini MONS APERTUS Opidulum Marchionatus titulo infigne,a Petro Moateaperte ReficUis Baronc anno mdiXV. mdificaturo tn S. Laurentii fcudo.quoJ~~~~

aliis Ainiio Mvittaperta ceflit , Antanit Jc'Z'„er; i; rnuiiro.Ex hh Jo.it/isi Gajpar,vndc •Ji./r>.'j-jk„; ;;j;, : Valgujrneram qui Caciliain uxprem habuit , geimr- que cum ea Petrum noltri opidi authprem ,ex feuV

~~~~V. Cafaris privilcgio obteirta mdxx i 1 i., tate.Caroii ( Fuit ex xn. Regni viris & Panorroi Preeor, filiofque exEIeoaora 5peciale habuit Hieronytauro, Bartholo- j.~~~~

~~~~: .JRwr. //. Zz raaum f~~~~

~~~~Digitized by Google .~~~~

~~~~3 4i M O mitum , & Nicolaum . lmproles ille deceftit ;'ex Var- ibohmeo &Lucretia Pugiades ejus conjuge EUonora~~~~

prodiit , qua: Ptiro Monteaperto , Nicolai filio, confobrino adjumfta, Nicolni Jofepbi mater enviita eft, Moittimpeni opidi ex Philippi III. induitu «dcviii. Marchionis. Hic S. Elifabetht: Opidi canditor fuit,

~~~~de quo in fuperioribus jclum, dudaque iii tonjugem~~~~

~~~~Elifibetha Valguariiera Framifcjm procreavic . Ex~~~~

~~~~eo , & Mclchiora de Spucches Calamonaci domina M-~~~~

~~~~cohui Joftpb II. priinus Refadalis Princeps . DilliJet Mitii Apcrtus~~~~

~~~~Digitized by Google .~~~~

~~~~M O 3 S 3 cull anno xiii. lares 369, anijn» 1031. Botlra luf~~~~

~~~~jetate I* j6. Necis Ocvitac jus Bu-Oiii compeiit , ipj jn Rc.*;ii co:iii'irii publjco locum xi 1. occupac. Ag^r Jelix t!t,.lC %uudus, pingui.i pecotiUl) pafcfla pri-~~~~

~~~~Aat wenaeioiiJiiUs jptu.s i \i!lit. MONS BQNIFATUS al> W/rat*-? niim opiJo,&~~~~

~~~~pofitis celcb;r.Deeoin fupeiioribus,ubi de MONS S.CALOGERl,aI:erTJ.nVs Hifer,^~~~~

~~~~fibus.alius Sacca; impendit . Un uiutjiie defcijpfi , .. MONS CANIS . Vide Oitns M,>.:,:f.ta MONS CLARUS Arx ad Carot tiudnm, fvbinJe sd Thwrfcs fpeOanj . Dc eo inieriui, nbi ftijnjf~~~~

~~~~opidum defciibam,. . J". MONS DKEPANI.& JhU.ii! , Eryx Civi,~~~~

~~~~tas , ita appellau ,nuod Drepano imminu , & S.JulU, rjiuin no fit addifta , fupra laudavi . MQNS FRIGIDUS In agto Panormitano tirca~~~~

~~~~, ;.i < ottidiiin i'!.i. 1 kTtiliCitc tckbri'.~~~~

~~~~Coufiiie '. MONS GALLUS. Ah*i!dluf r MONS qEI^BINUS. Vide C.Hilf^..^~~~~

~~~~. HA?U, &alio nomiu,- JfUM.Lie co di- MOfvS ;~~~~

~~~~ii-, JtibdamQne. hic ex. .Miil;it;v.j : R,ogc,r.ii Co^\:h~~~~

~~~~cwrctt* 7««*' in moute opidum pipn^aiinti , fcu potius moiitcm Fpfum,tt! qmaSarr.icenorsiit fjtn.ii,; nuvnero ad n.M.lwbifiiwm, tioti levi laboie fpjb.Klu-1.1~~~~

~~~~luiffc . kt Ptii)ii 7^'''" vetuftam otbcDV »onriB ffi pUr aSl-rt Hilt,£uiM5 nufliiitii.Phitipflas Ea.ura , iif-anci.c»~~~~

~~~~roilirem fcutn & aftj , i;i pnftica coronnn lauieanw,~~~~

~~~~/1 cnm infcriptione I 1 rtNQN, referentem . MONSI^POiUSOpidulum.yurgo^;;^, inDiecefi &; ditione Monregalenfis Aicfircp.-krtin.ad occidcntem lli.circiter palf: u.dillitum, totiJ;nvTue~~~~

~~~~Digitized by Googk 3~~~~

qui hodie 103!. numerantur . Major Ecclcfia B. Vir- gini de Rofario facra.unica parochialis ,fub Sacer- dutis cura qui Archiepilcopi vices gerit. Turris ab , Joanue Vigintimiltio, olim Monds Reg.ilis pontifice, ortum cognofcens, nmlriplici ci)i;cairicratioiie digiu

~~~~eft , qui conlpiciatur ; Circa quam homines primum congregati ;unde Alintis Ltparwn fundjtio poft ele-~~~~

~~~~pli fxculi medium . Ager erat Monaiterii S. Citliai-i- nz Monialmm Panormi, quem laudatus joanncs emit. MONS MAJOR Opiduin,iii collium declivi ad~~~~

~~~~occidentcm fitum , toti circum i-egioni dominatui-j~~~~

~~Cephaladenfa £cclefialtica provincis pars cft , & Comarchis TliermiuoJ: finibus coiiclufum, Marchio- :ur. Cii-ca cvt. fleculi initi» iu tur extitifiqanno enim «cccc- I. fub Feudi nomine vcnit;uti~~

fuerat.Tunc adgentem Filiigtriam Ipeilare dicitur. Juris enim olim Vigistimilii£ qitum efiet, ex com- Caftro, ceftit mUratioiie cum Sperliugi Filingerih ; fed illud rurfiis-HCCcix. emit ib liis Guarntrias Vt- gintimillius, qiii veteris MonafteriiS. Mari* fub B;-

ncdiftino inftituro mccccxvh. author ex Pirro fuit . £t Salvum primum in eo Abbatem voluit.Quo quidem tempore nullam opidi mcntionem invejiio. Templum majus S.Agath^Vir: Mart; nomen referf; fed Cbrifti Domini c Cruce pendentis patrocinio Ip£ciali incoli glorianturjcujus Ecddijm Jofcphus Congelofi extruxit. FratresS. Maria de Mercede fub titulo Anima- rum purgantium anno Hticxmi. coaluifie in Afantc^, Mujori refert Pirrus, fed defecere. Monialium fub lnwia-

~~~~Digitized by Google .~~~~

M O 36f Immaculats Conceptionis nomine, & Benedi&iuis inftitutis Lucretia Migliacio & Conte MarchioniiTa_, circa annum uncx... in editiori loco fundavit. Kc- liqua; minores Eccleiis vitf. enumerantur . Primus o-. pidi cenfiis anno hdcui. in Rcgiis libris filit larium joj. incolarum ii6a.Rn Pirro autem lar: 18;. hcol: 694. qui decentiio ante fcripiit. Sgculo decurrcntej fcci 714. anirrite 296;. numeratai, & proximis elaplis annis 3890. Marcliionatus dcni.-jue tellera mdlxxviii. illi obvenit. Gaarneriux enim memoratus Fridcrico

fi atris rtiio moriens feudum reliquit ; hic Joanni ]a- cobo primogenito, qui cum Margarir* uxore non nili foeminas gcnuit Francifca primo loco nata ad annum «ucv. tenuitjeamque Elifnbecba altera foror excepit Pbiiippo Migliacio nupta; unde Marianai: Ex eo Gcrardai, qui cum Fraucifca de Auguftino Ma- riani W, p.iter cffcftus eft .Celebratur Marianus ab atiimi fortiludine Scingenii f jlicitate , rebufque iri_. bdlu prf:el-ri geftis . Nuplit Maria de Bononia, tulit- filium que Gcrardum in armis quoque ftreuuum ; ex quo& Lucretia Conte Mariantis JU. Primuj Biucine,. Princeps.Hunc& fuccelTores alibi laudavi. Habst Mar-

glidii pnteftatetn ; in Regni chio Comitiis Joco xiir, ; votum profert, & Magiltratum juxra leges Sieulw conttituit.Opidi agros f^cundifiimos frugunl, kgumi- num, ac pabuli fcraces, fluminis Torti & Vicarenfis a-' quie abluant;quod fubxxxvii. xxxv. longitudinis, ac penc xxxviit. latittidinis locatur .

' MELLIS Opidum viilgi MONS , vocc Maffu- mcih , &dudum Minfrtda a Comite ejufdein nominis de Chrommts cotidltore appellatum . Mons cri- jus occupat opidum latera , ad Nebrbdes , feu Maro- nem, veroacule Maduniam fpeaare, & unus ex Ge-

~~~~Digitized by Google 3 66 M O melliscreditur Cluverio.fed perper.im . Gemelli enim~~~~

~~~~Nebrodis aiii funt , uri adverti , Sc in Valle Demana fufius expeudam, longeque divcrii" a Gemellis in Ma- 2ar* regione fitis.quos a Camei'ata,& a Rofis hodie~~~~

~~~~nuncupatos, Fazellus a/firmat . Mtlttf ,m»m prope^ illos afliirgit cum arce magnifica. Montis dominus o-~~~~

~~~~lim Conradusde Aurca , at quum fubinde juris fuifiet~~~~

~~~~MaifreSi de C/aromonie r Opi~~~~

~~~~-qux ruitiis undique pacens ad m. fcrrne palliis didi; i nunc videtur ,$*.Claromonta>iQrit»i ftemmata fervji. In ea Procerum Siculorum convemtini conera Arago-~~~~

~~~~nenfes , Bonifacio 1'apa agente, Manfredus coegit; iibi & Ecclefia ftabac S. Gcorjiio ficia; fed «unc Opidi prccipua, & fiarochialis S. Ludovico Epifcopo djcata~~~~

~~~~aflurgit magnifica , fiib Arcliipicsbytero , cum alteio~~~~

~~~~1 adSajzramenta adininiu randa deput.iw.cui filiales, titi~~~~

appellant, v 1 1. fubordinanttir . Mnnialium antiquilli- Dium Pirrus memorai crciiobium Deipara: Amiuiicia- tx titulo:, quod alteri M-jiucliorum 5. Benedidli fub- rogatum dicitjhodie vero nullum eftjfcd inftaurare

~~~~tiovum cives concendmit . 1'ndicarores qupque Fra- tiel abopidi domino loco, & cenfibus donacoi tradjr, «c anno iidlxiivii. delecos . Verum hi rurfus receptj~~~~

~~~~funt,& S. Dotninici Eccicfum occupantes , congrua~~~~

dote accepta, Deo famulantur , populifque prolur.t. S. Francrfci Coiivencuales Fraires jb inaa mdlhxxii. Do- minici de Tufa divitiis, Cotnite fupptcias addente , juxta Pirrum;ied cx Cagiiola mdhkiv. locum occupa- rntit. Mitioribui itcm Rcfurnwis in S. M.irif de Je- fii.,Oflavii Lancem Comiiii opera, ««siiv, ddi^u- tum eft Domicilium.; fed hinc extuibmi, alibi decc-iis .eoeiiohium exeiwruiit ,quod S. Joacbirai tiiulo gju-

~~~~Digitized by Google , M O 367 det . Ecdcfia porro S. Maris AuguftinUnis excalcea-~~~~

tis cefiit.Pro inrirmis domus eft Hofpitalis . Ad poel- Urum denique educationcin Collegium D;iparss m- per inflitutum fpeftitar. Eft opidum Comitatus iiifignibus .ib annoiiDn. iv. cohoneftatum, Agrigentioa Diecell ,& Smerj Co- marchia,! qui paif: u. iv. circiter diflidet, comprehenditur; ac Ddpara de Miraculis Partona glorutur prarcipua. Sub Cji*oIo Csfire 917. Uribus, incolifque 411 r. conftabat ; mox fequenri ftculo ibcis 1599, ac incolis (711. noftra a-t.ite ifao. hr: civibut fiJf, quiin noviflima defcriptione 6-:6o.inventi funt.Hinc fub vexillis provincialibus equites 111. peditcs -.xxs.

emittebat. Protulit viro: illuitres : OiUvium Carac- ciolum prieclaris pireiitious oitum, Thei-mis eiuca- tum.ac Panormi intir eximios Jurirconfuitos, & caufarum Patronos paucis fecuudum. Precipuos hic con-

~~~~fcendit in foro gradus , & M. R. C. Judex fulfit ; Pu-~~~~

~~~~blici juris ftcit PfjiwU Qtrte Dccifionci , ac D/ui~~~~

~~~~Firi Ronilfone traaatum . Proregis vicesgerens apud~~~~

~~~~Acim deceflit . Fraiicifcu-n Francimare ,Joinnem Ba- piiftam Bonfontem Jegihs fcieiitis doftrina apprime imbutos,Ted poetica liuie in primis camaeodatos;~~~~

~~~~de quibus Mongitore, & alii . Agri f^Iicius multaeft,~~~~

~~~~piucifque decedit ; longkudo ad gtad: xxxvii. xxx. Utitudo ad xxssti. xxxvm. decernitur. Pofl Cla- rvniontano! Raymundui Mincada dominus Montii~~~~

~~~~Meliis evafit, Martini ilegls decreto , cui Agrigen-,~~~~

tutn relignavir . Ob e/us vero defcitiouem Jacobtti di Pradss Jicilia;& Aragoni-e Talafliarcha, Caccabi ,& Cslatiifimis Comcs obtinuit,qui ftatim pretio unciarum auri cxc.acceptojos»*/ Qijicllar Rcgin-e fami- iiari Vafentino dedit.; idcirco in ej ufdem Martini cerTu

~~~~DigitizerJ by Coogle .~~~~

~~~~cenfu Hccccviii. venit : Jcasnt , de Cafteiiar pra Ca-~~~~

~~~~Mafuiiiilli . Succcflit firo , o- Uco Manfridtc Caftel-~~~~

~~~~iaro Joanntt. tk Pcrapcrtufo illius iuroris fiKlis , Fa-~~~~

~~~~varae , Tripis , &Sambuc;E doroinus; Sed Fridtricut VigintimiUiut non poft mulrum ab eo emit,excu-~~~~

jus filii dominio Petrat Csnrpus ,Joann'ts gener opi- duai vindicavit mcccclxvii. Peiri hsredes iequentis fascuii anno xux, Cefari Lancea Trabig dynalti; ven- diderunt,qui Comitatus honore audtum vyluit.Fuit &pacis artibus. Gtfar vir militia ftrenuus , infignis , iv. Pr£tor,patriaequc Pater merito appellatuj.Ex.cn & Caftellana Centelles OBaviut primus Trabue Prin- ceps. Vide infrajubi de Trabia. MONS NUMISMATIS,ien Mcdalie .Vide fup. MONS PEREGRINUS. De eo dixi fub /•.>;/,; nomiiie; circa cujus verticem celcun; eft S.RoHilire Virginis crypta,in qua veluti fcpulchro illa ad plures

~~~~annos fe condidit . Habes hanc defcriptam in meis ad Fazellum Notis .- MON5 REPESIUS,,iliter Caprianui interMa-~~~~

~~~~yhafolum , feu Aibam , & Platauim , olim Halycumj amncs, aiiurgit, unde fluentum ad montis radiccs pr£- faititur flnens nomen quoque , qui in Albam fefeef-~~~~

fuudit . De S. Maria Monaf: dixij de Opido inferius. MONS REGALIS Civitas Archiepifcopalis cir- caocciduas.agri Panormitani plngas, ad Caputi mnn- tis latera auftralia fedet, cujus occupat clivum ve- magna ex tus Caftellum , vulgo Caflellaciitm partej dirmum. Dicitur Siculis Monrcgaii i , exienditurque totiqtie alicubi ardue , pleru:iiqu^ lenrter acclivis, regioni dominatur, ac ipfam Metropoliiii Pai.ormum cum agro ampliflimo veiuti fuiijeftam iufj^-n i fpedlacu-. io habet.aqua Jv.circiterpafT: m. abeft .Id vero fpatii

Digitized by Google amplifltma occupat via, re&i quidem ad pedes ufquc aiinofis. Caputi , hinc, atque illinc , patulifque arboribus , eiimiis e marmore fontilius , & fuburbanis Pa- norniitanorum procerum , aliilque civium domibus referta; cui ienis fubiude afcenfus , ultro citroquej euntibus , rhedifque fatis accommodus ad opidi portam a S. Michaele appeilatam fuccedir. Porta: huic altera imminet,ad montana iter aperiens, c\ax Ca- rubclla dkirur . Humiles fubinde muii ab aquiloiio^. alia opidiirn cUudunt , fucceditque ad cccsfum porta S. Caftrenfis nomine in/ignis. Ad meridiem arditj ru-

~~~~.pes civium scdes fubitentant [ excililque etiam rupi- ;ic,'tai- bus Arcbkpifcopale Pal.ttium incumbit , eique ftum Ordinis S. ISenedifti monafleiium . Porta ftib pa-~~~~

: latio id fubjt-itum fruftiferii arboribus cuju! u.* <^c- neris confitum agrum ducit,a qua ripidis etiam abruptifque fcopulis incerjeftis , altera , dc qua egi porta S. Michiielts uon Jonge dirtat,undc opidl pomcerium fufcepi , qtiod iid. circiter p.ilf: d;Iinit;:r; Tcm. plum totaSicilia maximum opidi originem dedircir- ca aiinum mciax. Illud enim Guillclir.us II. Rcx non ii.ie ce.lefti nutu, uri h.ibent hiftorie, cutn adnexo C^- nobio extmenSjfimulos dcfignavit .quibus ad minifteria Monachi uterentur .Regius aliunde P.n cus, locus quum eifec, idibus Regiis fuburbanis iiiliyiiis , pauiatim auftis fimulortim familiis, in opi-.ium crcvir, brevique id li-cqticinilTimum evafit ; ncc L-via incic- menta ex proximo tiietropolisnrbis fitu (iilcepit, adcout primnin EccLiia & Monailerium ALbaiie, titulum referret,fiibiiidcque iri Archiepircopaic.n C.tlicdr.r.n cvehendam Guillelmus ipfe curaverit. Tcmpli ftmdluram Lellus olim,fuifquc ad Lcl- lum acceffiotiibus Michael Judice eneis etiam t.ibulis rem. JI. A a a ia-

~~~~Digitized by Google ,~~~~

~~~~37<> M O~~~~

~~~~integro voluminc defcripfere , quamvis pro tnerito vix de/ignari calamo poflic; Entet-ni enim parietes~~~~

(olidiflimi, eo ornatu , qualem illa ferebat a:tas,if- furgunt.Propyleus ante majorem januam folis Btlti- vuni occafum relpiciens , columnis fuffultum marmoreis , utrinque turres pro ere campano habet;mufivo opere, & tabellis e marmore interius compin^itur. Porta ipfa vermiculatim effiftj valv que c* cre fufo , ? decorcm addunt. Porticits item ad aqiiiloncm pronai loilgitudiuem ^quat, columuis innicitur; porta c marmore Liguftico , Valvc ex ere cernuntur , Alexandri

Farneiii Cardinalis & Archiepifcopt opus . Cultus Bi- filica; interior fplendiHimus; duodeviginti quippe M,- gyptii lapidis columnis major navis inftmitur, parietcs ad ceftum ufque liqueatum, mufivis iiguris, llovi, fitveteris Tcftamenti hiiloriits cxprimencibus , & pa- rio marmore coiivcftiuntur , in quibus profufiffim*.. vermiculaco eciam arcificio aurum ubique fplcndet. Columna; ex eodeni lapide miuores abfiJum arcus fulciunt , & porpliyrctica quatuor princtpem abli- dem cxornant; Scx iiidem porphyretics & bina e_j rubroveteri Organorum podia fubftentaiie; pavimentum denique ab ipfo Sanctuarii limine magnis e porphyrite tabulis , Bc leiTdlato opere , interfperfo auro; reliquum vero Siculo & Liguftico m.rmore conltra- tum effulgee . Sanftuarium e porphyrite tabuU; etiam cUudebanc ingcntes, quas meliori ufU odeis ornan- dis Ludovicus Camerus Archiepif: anno wt.cui_.apun- das curavit, Sandtuario datris ereis munico . PoftCho- rum, qiti olim clegantilTimus , fedes, thronufquc Rc- gius porphyrite , clatris marmoreis , Stmufivo cultu inftgnis fpeftatur; contra quem ftdes alia Reginis, uti aiunt > deitiu.K.t Jam

~~~~Digitized by Google O i M 3 7 Jam il* dextera; abfis Diviniilimi Eucharillii~~~~

Sacramcnti cuftodia emarmore varieg.ito , auro & argento fplendida ornatur, g«du> & cUtri e marmore etiam , columni e porphyrite loc.mmr ; fuccedit lie- liquiarum irjfignium cuftodia , & Chrilti Domini e_j pendemis SaceHum totum Li- cruce , quod « marmare guftico dimidii anaglyphi opere, columiiis loculameu- tis, pifturii , sereis valvis , venuftiffitnu pavimeuto, Sc iholo ad omnem elegantiam fuperbit . Poft gradus -U-

Urc S. Ludovico IX. Gallis Regi facrum , cum con- ditorio.ubidiu exllviai ejufdem coudit.e, & nunc vas vifcera claudens aiTervatur . Alii infigoes loculi or- dinatim fequuiicur, quos inter cum tabula porphyre- tica piullo clatus,Margaritii£ Guillelmi fundatoris conjugis corpus tegit . Templum introeuuiibus iti Gniftra fty- ala contra Baptifterium ,S. Joannis zrea ftatua , lobati porphyretico ad miraculum itifculpta , impofita occurrit ;mox S. Caftrenfis Epifcopi magnificum Sa- cellum cum tholo & abfidc marmorea, fnb qua ejufdem, Divi rcliquitc. Contra ahlidem Ludovici de Torres Cardin:& Archiepif: qui Sacellum jufiit, ferulchrum.

Hrnc aiiud S. Beneditti Sacellum fuccedit , quod va- riegatomarmore dimidii anaglyphi affabre expolitum Monachi Canonici voluere, ubi nuper ArdtiepiK<>i>i Jacobi Bonanni nobile farcophagum vider; licec. Sj:f- pondet eidem ala: in abltde ara cum Virginis Dcipa- yx /imulacro ,e tiunco popnleo , uti aiuut, qua: titulum de Populo rcfert,& veluti Patrona coiiitir. Ejus loculamcntum dccens ,ac dives ,columniique oruatur e porphyrite . Contra, Guillelmi II, eleginj cumulus, Benefaftori optimo;tb Iaudatode.TorresnDi.xxv.coii- ftitutus, & pone Guilkhnt I, Regis ingens, fpeftan- dumque,cum tholo& coLumnis.porphyrcticuTi fepul- Tew. II. A a a z chrum

Digitized by Googk M O chmm fillitur . Sacrarium huic alae adnexum ob fup- pelletftilem, ornatumque argenteum infigniter fulget. In hac Ecclefia ab ipfis fuis exordiii Beuedidlini Mo- nachi , Canonici deiignati , munia omuia facra obe- unt , & Pontifici celebranti aflillunt; Sacramenta ci- iit vibus , quum anica in urbe , Parochi fcx alternatim adminiftrant , qui appeilatioiie tantum Canoni- ci. Alit infuper Priebendari xvm. variis temporibus adjefti cum Almutio feftis diebus choro adftant. Ha- bes iu noviHima Sicularum fanflionum colleiflioucj CaroIilH. decreta varia, quibus vetera Mouachorum. jura farta teita ille voluit, &quorumdam aufus com- pefcuit.Jam Archiepifcopi conclaves, & lulk deceu- tes funt , & ampli, profpeftumque habent jucundiHi- mum in ortum & meridiem ad littus ufquc Panormi- tanum . In illis Nobilimn epheborum collegium Iran- cilcus Tcita hodiernus Patlor, vir undequaque clarii^ fimus.coegit.Periftylium ad Monachorum ufum Ec- clefiie adhajrens columnellis mulive elaboratis ccxvi. inftruitur. Antiqui i celebris Darmitorii integri perftant parietes, Gothico ornatu inlignes, & fornicis pars. Circa Templum & Monallerium turres clevabanrui* xu tant.Murus iuter eafdcm turres roliditfimus ex parte etiam fupereft; pro Monachis hinc Canonicis fatis accommoda; & infigues ititra turrium&muri ambitum_, funt __es, ac pro iuftitutis monalticis auls, officing, nec non viridaria, & deambulatioues . Ante utrafque TempH portas duplex forum amplifiimutn fternitur, furgit &ia occiduo Deipars Statua ; alterum in feptentriones, civium domicilia, & publicum pratorium ambiunt. Sacrat per opidum Ecckfias vetuftate , & prav ftautia

Digitized by Google ftantia SS. Salvatoris tedes mtecellit,in qua Dominl jefu Chrifti e cruce pendentis finmlacrum fumma civium pietate colitur, & xxiv.Canonicorum Collegium inligne cx Archiepifcopi Hieronymi Veneri inliitu- «ione ab anno mdcxxvi. viget. Huic fubeft S. Marite de Horto, ubi devotiiTIma Bcat;e Virginii in muro depiila imago a pio ruftico homine in Hortoinven- ta,atque huc tmiilata . Sacerdotum una viventium-, cetui,quibus juvaudi in extremo agonc fideles cur* iucumberet, Joieph Filingerius Pauormitanus Sacer-

dos , a fantiimonia celebratus, domum a fundamentis extruftam prope S, Jofeph Ecclefiam anno mdcxciv. in ipfo pene opidi centro addixit, quam Franc: Ju- tiice Cardin: &Archiep: promovit . Seminarium pro Clericis totius Dicecefis Ludovkus Torres hujus nominis II. anno mdxc. prope Cathedralem erigendum curavit ,ac fua divite bibliotheca adauxit; cujus aulas hodiernus iaudatus Preful Jaxandas jufiit.Ex ejus con- fpcdu elegansS. Petii jEdes videtur , a Pribendatis Cathedralis Ecclefii Presbyteris peculiariter culta. Ecclefis S. Mariie de Viiltatione Sacieutis JefuCoI- legium adnexum eft, Alexandri Farnefii opera,in__i

vivis adhuc S. Ignatio agente . Oltentat illc teftudi- nem,totam facram cellam ambientem, sedetquead 01- tum fccus viam,qua Panormum eft iter.SchoIi ibi omnium difciplin-rum juventuti inftruend* aperiuntur. Carmelitanis Ccenobitis locus eft defignatus ad auftrum,Paulo Zampartone Ordinis Magiftro authore helxi. decenfque Ecclefia fub Virginii Annuncia- ix titulo ceffit . Sub Palatio extra pomcerium pro Mi- cellas noribus Capuccinis , facramque' xdcm Ludo* vicus I.de Torres mdlxx. ftatiiit ,ageilum pro oieri-

~~~~z bus , aquis irriguum addidi , Sc in principe ara cabu- lam~~~~

Digitized by Google Jam Natiuicatis Damini elegantillLnam.Mitthe.i Jtomi pciiiciilo exaratam collocavit. 1'ertiuet ad urbemno- iiram S. Maris de Rocca Auguftinienfium Centuri- pitlK Refbrmationis ccenobium ad collis Caputi radices, Hieronymo Venero volente, ac dotem una_> cum Francifco Rainerio Archidiacono aflignante,fun-

~~~~dacum . Monialium quoque ordinis S. Benedifti, circa~~~~

occafum.a porta haud procu!r cUultruin videre licet, irdemque facram S.Caftrenfis nomine infignem. Ere- xic fub iplis fzculi xvi. iuitiis pia fidelium tedulitas; aiixic Heiuicus Cardona Cardin: 3c Archicp: quumque

~~~~temporis decurfu deficere videretur, Venerus , de quo dixi, iu meliorem amplioremque formam repararis e- dificiis redegit, adeo ut illius condicor paffim habea-~~~~

~~~~tur . Supra S. Michaelis partam Tiieatinarum Virgi- num Domus fub Immaculata: Couceptionis cicula affurgit,que anno udclxxxvii. aufpicia recognofcir, &~~~~

ultimam expectat manuni . Dcipara; Collegium cum elegantiffima magnitfca bafilica SS. Trinitajis titulo poft furum siajus nuper, hujus nempe feculi auno xxxvi. Alberto Carlino, moribus Sacerdote dignis

predito , promotore, coaluic ; Pauperum puellarum fub B. Marie de Rofario nomine,pubiiC£ v'\q refpondenl, Gyncceum ab eodem Venero conftru£lum,dotatumque vieet.Domus tandem Hofpitalis, S.Catherinae adjun- ila, in foro,quod parvum appellant, pro infirmisape- ritur.que aiibi quamprimum laxiori Iitu ftacueilda. Totum porro opidutn aquarum venis abundat; nnica unpla, ckperpccua defcribitur via,abortu ad

occafum , in quam tranfverfim complurcs alia: minores incurrunt ;ac in iv. diffinditur re^iones ,quirum vetuftiorem a PuzzaUh appellaram Sarracenos cnltores habuifle tradit Lellus;verum Maiiifterii ini-

~~~~Digitized by Google M ° 37! tia,tenui meo judicio, non excedit, atque ab hujus fa-~~~~

mulisprtmo iohabitata paflimcrevit . Altera de Ciam- bre difta,feu de Camtra circa majus templum, Rci* «iburbana domo clim nobilitabarur. Jara tercia a_> Tarbii cotitra Moualierium ad occidentem ;acet,& quarta demum a Prafuium viridario, ibi alim confito, vulgi voce Jardint, cenominjtur . Pubhca rerum adoiiiiithatio efi tMfoes Decurtone* n-.& Prsttorem ; gljdu ju» pm Afcr.:epiIcop:i Q; -rtor .txercer; Domi-

~~~~no) enito ilie quum fit teojporaiis , omncs defif.tut~~~~

~~~~mjgiltratus, quibus vices (u»i delegjt , ct IViledtum infu^er fuprcmuTi rtatuir ampliffimg di:ionis,de qua~~~~

dicim . mox Stemira Sydus rcfi-rt corortatum . Ager, itbi ad n.untana fe extind.;, Hotilitate dimnjfur, led in pljtio collis vertice vmeii ac fhitetis divcs , ole- confitus ifque vidrtur , ubi vcro circa opicum ac fub eo decunic.jquis undique irnguus , mlra fertilicatc_> Imuriat, proximamquc urbem metropolim ingenti fiu- ctuum Itinrum copia lcliciorem reddit. Commerulj- tur in co Locus a Veiiero amhore appellatus, gratiffi- in delicijs ulcro mus,ac cirrocjue commeantibns , ob perennes, variofque aquarum fbntei , merito habitus, ad quem ampla & reela via utrinque arboribui obfita ducit. Hsc noviffime per oc. ckultra paflus eadeiru magnificentia produfla.ad S. Rolalia: elegwtam Bc- clcfiam,in tumulo conftruftam adrtum parat. Hlc de Marregaitifis territorii quim longe, la^ teque patentis, finibus, & Archiepifcopatus dote, pro- vcntibus, prerogativis non pauca conteflere poiTera, fed ne afium agerc videar, breviflime me expediam: Aichiepifcopus& Merropolita Catanenfem& Siraei*. fuium rlntiftites.qui olim liberi, fuffragantes habet;in Comiciis iocum occupatm.& cemporalis,u!iappellaiic, Men-

~~~~Digitized by Google &~~~~

~~~~31 6 M O Caf.ilis Montis Regalis, Buf.ichini, Griccorum , vulgo~~~~

~~~~. Plana:, & aliorum dominus audit ; lxx. & ampliuj fub~~~~

~~~~ditione poflidet agros , feu Feuda. , quorum fjcunditaj vulgaris non eft;fcd precipue ex pafcuij pinguiflimis~~~~

~~~~commendatur . Ea hodie fulget dignitate FraHcifcBS Ttfta Nicofienfis patria, dudum Syracufanus Paftor,~~~~

nuuc quoque Summus Fidei in Sicilia Promotor , Sc ,Vindex, facris Schumanis lcjcn.tiij cumulare imbutus, moribus iiitegerrimis,S: fingulJri pietate pr£ditus,dif- cipline_ Ecclefiaftic£ tenaciflimus cultur, PrcTuJum de-

~~~~abfolutiflimum . Eft . nique exempUr ipfe primus &~~~~

csbas 'Bonanna:, Paclenfis olim Pontiiex, tk Jupremus Skuli Quefitorum Fidei tribunnlis Preleifius; & Tro- janus Aquaviva Cardiualis celebrautur, poft-.editas a Pirro & Mongitore Notitias ad camdem regendain_j Ecclefiam deftinati,in Catalogum idcirco apud illus nonaccenft.Seculoxvi. erant McnregaUnfei lares 996. incol? $640. Sequentis vero anno lh. lares 1750. ci- vesyiiq. Alino miiccxiii. fbci 1790. incolc; 5735-. i» novtflimo cenfu «312. Saccenfc Miliuvis l'i^ici'.ti jlutui equites ix. pedites lxxxvi. Monregalenfe; fubdebantur, Bc Comarchi^ Panormitane fiuibus conti-

~~~~,nentur . Altitudo polaris grad: xxxvm. vn. longitudo xxxvii. v.~~~~

Memorant. cives ijluftres : Autonium Ordinis S. Benediifti Converfum, qui Monafterii fervitiis depu- «tusjhurailitatem cum vite cximia innoceiuia con- junftam adeo coluit , uti abieflilTima munia interdiu fponte obire in deliciis haberet; rerumque Divinarum contemplationi noctes iinegr.ts darec. Scripfit cjus

~~~~gefta Aiexander Orinles Abbas Cafinenfis . Paulum Ca-~~~~

~~~~taniam ejufdem inliituti Monachum , & S. Maria; de Malla~~~~

~~~~Digitized by Google M 0 377~~~~

~~~~M»fla Abbacem , cujus extant typis ediU opufculi^~~~~

~~~~Siculis rhytmis exarata. Valuii etiam eloqueiitia , Sc~~~~

~~~~hiftorica perttia , fuique C^nobii Chionicon concin-~~~~

~~~~-navir.de quo cum laude Mongitorius . Antonium Vi-~~~~

~~~~nitiaDum Siciliz ornaraentum , Poefis Siculs Magi-~~~~

~~~~ftrum , & Latinj ruo evo principein ,Grzco Findaro, Latino Horatio, Etrufto Petrarchz jure comparatuni,~~~~

~~~~fcriptifque ubique nocum . Francifcuin Baroijium Sc Manftedum Philofophicis ac Theologici; ftudiis uulli~~~~

~~~~fecundum.abLatinz linguz cnleu , carminum elegjn-~~~~

tia, & hiftoric» facultate coramendatum . Ejus ingenii inonumenta enumerat Mongitore. VincentiumTurrim Mcdicis,Philofophicij,3c Aftronomicii inltruftillimum. Eetrum denique Novellum pingendi arte ad miraculum maiime celebrem, cujus tabulx ubique fummoio

~~~~pretio habentur . Floruit fzculo xvt. MONS REGALIS Opidukm in Agrigentina-. Dioecefi ,-0t Comarchia , a Jrculiana m, palT: n.difti-~~~~

*um-,Sd esftri-Philippi Duccm fpeflans , auftrali lit-

tori incumbens , tiov; eft fiindationis, Bt originis . Ma- jor facra zdes S.Dominico nuncupatur, cui altera 5. Anronioi nomine fubeft .Venerantur coloni.Virgincin Dciparan1.de Monte Carmelo przcipuo ac fingulari cultu atque in Patronam adfcitam funtqae , habent ; in taribus i jo. capira f icqiiuraque duo inter empo- ria, Siculiamim ,Sc Agrigentinum conftituantur , & a- grum pinguem habeant , bonis rufticanis affluunt. In foro Ari extatjiibi Dynaftis eft dcceas habitaculum,

~~~~rjoz hibernura refpicit occafum . MONS ROSARUM exceifui, Bivonx fuperemi-~~~~

~~~~nens,a Jlofis appellatus , herbis fuis przcipuam vir-~~~~

~~~~tntem przftatis , quas undique Bothanici confluentes~~~~

~~~~«lecerpunt , ac colligunt, hbminwncme valctudini , ac bru-~~~~

~~~~Digitized by Google .~~~~

brutorum faluti accommodai cxperiunrur.UniW paffim crediwr eit Gemclli» Pliaio memor«i> ; cum al- tcro enim,C»merats fcilicct monte, «quali prorfu Qjjifquinen- fubrigitur altitudine.Ejus cl mentio in inferiu» ,ac jurii fV fii crypw infcriptione.de qui nitorii Vc- it Sinibaldi S. Rofali* Virgiuis Proge . fupra teribui denique Giniut dicebatur , qucm de- fc iP MONS ROSELLUS Opido MooMaperto fubcfi, fpecula ab Agrigento tuud procul ; ubi «« y q»MW Fazellus a Mtite Rabrs habere nomen fcribit MONS SARRACENUS Ravanufe opido immi- nens. Vide Sarracenai. • " .".'. MONS TAURUS Circa Agrigentiuam ocqdw- fe» Ro* aro regionem furgit fupra Montcm Rubrum, fellum. . MONS VAGUS Opidum nbvi nomlniscmn p»- rochia Agrigentino Epifcopo fuhjeixa .bioifque Eo ftb.aon» ctefn minoribus, Frincipatus teffera- cUrum leniter hdcxlii. Sedet *d B-ticis fluminis finiftram in «1- prono folo cum Dynafte palatio; kribusque 361. horte xiyti conflatur . Ejus con- colis 91 i. qul fiint ftat ager Gipponcra ,Adrigaa,c\Sarafixa>tefae>Wl olim Mifcrtndinttm territ«rium cum aliis conficieT bnvt. Rmiliai Seiorstta primui homines congreea- vitelapli fcculi anno xl. biennioque poft Phihppi IV, Etrufcis, PiiviL-gio Mmtit Vagi Princeps cft diilus pacii & belli ambus imt &Siculis Mulii deleaatus , in oxarenu butui , xii. Regni Vir fplenduit. Duxie Hiero- EleonoraHi Gravinam , cnin qu» Xaverium, & nymam ?enuir.JH= flarenti etate viu exeelfit; nyma fiaznUGravin* S.Michaeiis.Ducis itxor eftecta, pepMifc-iflii/fifMOTauw.jitegU Aulicum., cx x"-4=-.

~~~~' 1 .V. "Sni~~~~

Digitized by Googk gni Viris, &Hifpiniarum Magnatibiis,(]ui Catharing Moncadat adjunftus vixirjunde Joanncs Dux,hodie S. Michaelis ,Mintis Vagi Princeps, & S. Elifabetha: Marehio. Eft opidum in Saccenfi Comarehia atque id LoBgitrgraduwn xxxvi. xxxv. Latimd; xxxvu. >u terri- ftatuitur. Pingui gaudet , irriguo, ac liugifcro 10110 MONT£S ^ GEMEIX 1 De iis aaum, ubi de^ Camcrata. MORGYNA Vetus Opidutn, cujus apud. Stepha- num fit mentio. Guverius, animi tamen anccps, ad Morganam ,de qua dixi,ftatuir. MOTTA S. STEPHANI Opidum ,de quo mfe- rius . Motta , Sarracenicum vocabulum, Arx inedi», excifaque rupe intelligitur. Hodie S. Siepbaisi de 'Bi- mna nomine venit.Lucas Barberius Nicolami dc Cu- lafajtreec illius dominum memorat , a quo Rogerius Senifiui habuit ;Huic Antonius filius firecelTit a Fri- derico Rege mccclxxiv. confirmatus . Cujus Ncpos Ro~ gtrius Martino infcnfus cvadens , arcem amifir; G//A-- tiariat hinc A Ufagtt Lemovicenfis ab eodem Re- ge wcccxcvi. obtinuit.Hunc filii Anoniut Andrt- quibu: fine excedentibus a: excepere , prole Joaena. dt JLartait poftremi uxor, ex conjugis doiiatione S.

Stiphtni Aiotta potitur , unde Antonins Jacobus de Larcan .Hadie jifiti S-nmanuel Vigintimilliut poffidet , iielmontis Princeps. atttiquifiimis infulse MOTYA ex «rbibus , Phj- nicum colonia,a Motya iuulitrt, juxu Steplianum_j ex Hecateo ,jic diSla, qug Htrtuii inSomit tos, qui bones t/us abtgerant . At Pbiliflut eujitltum ipfhm tffi tradit SiciliXfOd marc fttuia. Gtntilitium inac_j Mttyeus . Memoiatur etiam Thucydidi, Diodoro, Po- Tom. II. Bbb 1 lieno,

Digitized by Google jSd M O aliiTque Ille, JieHfl , . Motyam , Panormum, Soleuntem , finitima Elymis opida Pheniccs uccupaife, tradit. l'au- finias ad Pachynum Sicilia: proinontorium Motyam ftatuem , Afros, &Phenices illius incolas dicit.Na- tus binc iuter Hiftoricos error; nam alii Motyamid

~~~~Portum Gatli,&finum Carinenfem , alii in intula_.~~~~

Feminarum i Panormo& Soleuote haud procul ; alit giaviori lapfu in finibus Syracufanis, Paulania: tefti- monio riii colIocanmt.Sed alibi Paufaniam alkcina- tura oftendi , ac pro Pacbym Lilyheum adftriberej debuiiTe.Fazellus autem,&fi duas M-ityat recognot cat,ad Pachynum unam , alteram ad Portum G.iIIi, male Paufania_ textum inteiligit, quem calamo cef pitalfe planum erat advertere;»d Notum enim, & A- fricum promontoiium vergere dicit, quod de Lilybjo verum efie conftit, ueutiquam vero de Pachyno,quod in ortum tendit; Matyam Afroi.flt Phenices habitare affirmat, quod de locis ad Pacbynum incongrue affe- reretur. Afo^aiwhinc maritiroam, unam fuifle iniici- lia ad S. Pantaleonis infulam in mcis ad FazdlutrLj Notis abunde fatis probavi, inter Lilybnum, & Ery- cem,contra S. Theodori caput; uti rurfus innuam. Quod porro Motya Elymis finitima, cum Panormo &SoIeunte Elymorun_j dicatur,jure quidem faflum ; quippc regio Entellam, yEgeftam, Erycemque ab Tro- janis conditas urbes concludebat;yMfl/ya,Soleuntes, .infeft* Panormus a Ph^nicibus occupat- , Gr_cifque xque erant . Vide ,qu* in didlis Notfs fufe congellT.

De Mitye ortu , Diodorus tradit cum Thncydi- de & Paufania,quod primi Ctrthaginienfes condidere. At tdem Paufanias in Phocicis ex Antiocho Syracu- fanOjGnidios authores illius facit, qui mox at> Ely- mii,&Phenicibus pulfi fimt . Tonptu indicat Cluve- riu*

. Digitized by Google M O 3 Si riui jOIyrapudemi, atite natum Domiaum w.m. Ei Stepliano & Hecacco jam dixi, quod Motya mulier no* men dcdit , Herculis sea te . U autem fi pro vero ha- berecur ,Sicanorum evo, longc anteOiympi-,de-, Afa- tya urbi exticit. Quando demum, &quo cafu' defcrit

~~~~1 i ignoratur. Confule S. PaatulcoHh Infula: ;~~~~

MOTYUM Agrigentinarum CaftcII um . Diodtf- rns lib: U. Dueeiiui Sicukrum Dux dutHt in Agri" gtritinerum agrum topih ,Molyum AgrigenfinorurfLj prtfidh cufioditum adoritur . Eepauilo poft: Dttm hte ita gcruntur , Agrigentini Mof/um djieilunt , euod *

Dutctiano prefidio tencbatur,expugttant . Quo fitu au- fuerie non liquee Qtjamvis hodie ceiu , HUrtnuUi., ubi Narui, Motyum locanc, aliique ad locum Vttum Svl- danum, in quo ingentei ekunc prollraci ediflcii reli* quiz,prope Ravatiufain conftituunt. MOYHARTA Kh, ab urbe.SjJerni liri.pair: w. rccedens , & a Caftro Vetcrano viu. ubi, ait Fazellus, tngentet confpitiuntur ruina . Cluvcrius has efle Li- ghi veteris opidi.cujtis meminit Ftolenueus, affinnar. Gcopraphus enim praxime Elccthium Lcgum ftjruit; Elcethium vero.conjcitUris agens, ubi Caftrutn Ve- '"' reranum'hodie',ftetiiTc olim putat. . MUCIACCUS Collis prope Leocatamjolim Phin- eiain , ubi Ecaomum Caftellum fteciffe crcdit Fizel- m. lus , pafl: II. habee inambitu , ingeiuclque quadr*- .' tos lapides,»c ftruAurz veteris mortumen» fervac eft In ejufdem verticis medio fons , ,qui rivo in rlu- vium proximum ilUbitur. Adjacec-.aucem cidem fluvio palT: n. circieerjLeoeata vero vis palT:ii. II. Ec- nomus alibi ficus.uti fupra oftenfum; Rudera htnc in MfteiatCB Phinciz urbis reltquiai eue yidebi uuu.

~~~~Digitized by Google *S* M U~~~~

~~~~'MUCLCPA Arx Sarraccnica , quam tefte Ma- htem', NM mlxxxv. Rogeriut Comes cxpugnavit.~~~~

MULOTTA Cifile , jurij dudum Mariaai Ca~ /fVti.Dieiii.Comiani , aliotwnque Feudomm domini k Friderici II. Ceufu. MUXARUM Arx, Musbor Farello. Vide S.An- jplus it Mttxaro , hodie Opidum . Muxarum a Fri- - derico Ccfare nccxxxu. daium Urfoni Agrigentino Epifcopo lego apud Pinum ;Sed an de noftro imel- ligaf, futxiubito. MYRTUS Cafale (iibPartenico olim.quod Ray- geldui Avenellui anno mcxi. Ecclcfi* & Mouallerio 5. Baitholomsi Paftenfi dono dedit.

~~~~FINI3 WJLIMJB PASTIS. I"~~~~

~~~~Digilizet) by Google~~~~

~~~~TOMI SECUNDI P A S S ALTE&A.~~~~

~~~~Digitiz.ed by Google Digilized by Google ADURIS Opidulum, alio aomiM~~~~

•ifwpcxfitrt , uris eft illuftriffim*

~~~~geutis Luucte ; homines enim primus in agro iJadari Odlavius Lau- tea Trabi* Ptinctps anno circiter mdcxxx. coegit, edemque parochia-~~~~

lem S. Oclavio Mart: I licram volutr, ac aliam minorem ad.iccie Chriito Domino c Cruce pendenti dicatam. Ccnii liint, anuo vi- gefimo poft, illius lares 131, opidani 405. at decurreiite feculo defcriptos iegolaves 109. incolat 47 3. & mivilli- " tne474- Jacet in Sutera: Comarchia.a qua pall: v. iv. in ortum hibernum diilarj fiibditurque Agrigentino Epif

~~~~copo, ejufquc Vicario in rebus facris paret .Situs eft~~~~

planus, folumque fcrtile , aer non infalubris. Colitnr denique a S.idartnjibiu Tucelarispraecipuus S.Jofcph, D"eipari fponfus. Ineunte faculo xv. Tfadnris feuduro Riccardi dt Montr Leont erat obnoxium, cujus hsre-

~~~~des fieculo etiam xvi. adminiftrabant , uti ex illorum apud Birberium pttct eit.ilogo. L.-ivttis fubinde ccilit, qui /Urc gladii, & voto in Co nitiis xxxn. gatident.~~~~

NARUS Civitas Regia , nobilis,& anriqui; 3: it perperam Fazelius origine,& nomine Sarracenicam evnlget, Monci trivertici ad ortivas plagas (ito iohj- ret,contra Agrigentum, ipfa vero msiiilicn occafum-

«jue refpicit ; ac pa(T: ferme w. xii. ab ea uibe, a meridionali vero litrore vrfl; diflidens , afpeftu leto, ac jucundilfimo gauder, totique regioni dominatur. fJar Punica dialeflo Ftevmam fonat;en enim in colle_, uti aiunf , fpecula habebatur,«nde flaminarum ntinf- fterio ad hoftium caveudas inlidias circu npofit? gentes admonerentur . Ibi Geloos ftatuifle Agragantem Jomeum cum Mario Nigro,& Chiuandauo nonnulls T. II. P. II. A per-

~~~~Digitized by Google % N A perhibent,ann» centum ante Dorici Agragantis con. dicum . At Mntyum Ego aum alii» Agrigentinorum~~~~

Caftellum ,cujus es Diodoro memini, co iri cliVo locatum , congruentius adftruo. Anticjuam quippe dubio procul ftationem fepulchra, ruden, atque sedifi- ciorum veftigia non levi* arguunt; quumque de Jonico Agrigento minus conftet,de Motyo inanis fufpicio non erit . Cives cetcro in vcterem,& novim patriam fium dividunc, &ad primani IpecWe arcem,&Ci- majlrx Caftcllum traduut . Sccundam vero Sarricenii idfcribunt,fubquibus maxima fufccpit Uartti fncre- nent», ac nomen fortita eft . A Rogerio Comite hinc cxpugnata, Chriftianis facris donacur; Regii mox Cin- guiuis Principibus, aliifque, ClaromonUnis prxfcrcim obnoxia,in Dematiium randem recipitur.Hodre i;;i- tur Fitigtntijfme gxudet ticulojin fcutoidcirco Cul- lem e rriplici vertice flammaf emittentem refert; Sc- dcm in Regni Confilio occupac xvm. Patritio , Cura- toribui iv.Syndico,& Criminum Qiueftori regendaj committitur . Scd olan Ducem ad Arma, Arcifiue Pre-

. cft Agri^entina; feftum habebat Caput Camirchix ; liiitruiiori Dicecefis pars , ejufdemque urbis Militari cquites xxxn. pedices cvi. fuppeditibat ; fub xxxvitj xv. laticudinis, &longirudinis gradu xxxvn; xxx.liu, temperaco utitur clymate , ac rerum omnium affluen- tia celebratur ;Sub Carolo V. demum larcs 1496.au- rnerabat,civefquc anno unxcv. 471;. Pirri e.vofbco* 1619. animas 6416. fed Regiis in libris de anno «d- clii. lares 1978. incolie 7973. cenfi funt. Siculi hu/ui anno xm.larcs 1978. incolas -jSS6.Sc noviffime 87*5.

~~~~Arx vetuftiflirua in ortum , Claromontma adhuc ftcmnuM , quod ab ejus gentis dynafti* fueric inftau- raca.~~~~

~~~~Digilized by Coogle KA 3 rata,confervac,ac toti opido, fuprcmo in vercice po-~~~~

~~~~fiia , immiiiens.quadrjtasi refert figuram ; turres ad lacera, &angulo!,in quarum uua opus horologii, ac~~~~

pro noxiis tiitiflim.n habec cuftodias . Major fubinde in ad auftrum colliaita fuccedic Ecclcli.i , Derparx Annunciata: Vrrginis namine; Manfrcdi Claromonta- ni opus, quc; Confecratiotii! inlignia referent, fub Prio- ris regimine.flt xinti. Sacerdotum, Dei fiinulatuitu

~~~~obeuntium cura , pinotii dore defigtut.i, Liegit; amplif- fima fcala,ab imis partibus tnagnificeiitiifimc airur-~~~~

gence exornarur , terifque Campani turri inftruitur, Bini illi Sacramencales Eccleli* in fuburbiis fubiict- unrur,de quibui niox dicam; Altcra enim Parochia circa feptetitriones S. Nicol.io Epifcopo faera, Archi- ; prcsbyterum Reftorem agnofcir, vctufque& ipfa ante

Cfaromontaiioi vrguic ; uti & tertia S. Catheriiite Vir: & Martraufpicm, iifdem Claromoncanis authoribui, quorum adiiuc priefert inlTgnia, fuo fub Prcpolito.ef- aultr,ilif.-|ue fulgec , Rc^ionis curam agit , Extra Leo- c.ttte portJm ad p3lf: cc. looga, & lata via intermedi.1,

~~~~S.Calogeri fplendid.i aflurgit antiqua Eccblia . Poru ha:c prope S. Catherina: parochiam integra fbla per-~~~~

ftat.inter menium rciiqDias , nomenque habet, quod ad Leocatam civibus iteraperrat. EilS.Calogeru! pr^- cipus fjari Patronu! , cujus feftus dies ingcnti pom-- pa cum nundinis cck-bratur'; & figrvum nobiiiffimum magno eft in honore; antrum denique fub remplo c flenditur, quod aliouando eumdem Sanftnm incoluifTe fradniit .Rcgularium Canomcorum S.Georgii in Algi Collegium eidcm EccJefjar dudom adnexum Pirrus per- hibct , fundatunique primum in S. Amonii ad ni. ab ttrbe lapidem.EugenTi IV. tempore; in S. Calogeri fubinde trar.fT.itum arfirmat; Sed hodie defecit ejufque T. II P. II. A x ioco

Digitized by Google 4 N A ioco Miuoritarura Conventualium cennbiurfl coduit.' jam circa eamdera plagam S. Mari* dc Jefu fubiirbi- uui cxtenditur eum Parochia S. Pauli titulo , a Vin- ceatio Bonincontro Epifcopo iuftituta . Ad oppofitara vcro in fepttntriones , aliud S. Auguftini Cafalc ap- pelUtum , Aloyfii dc Grua o^n anno ubli. cxtrui ceptum videtur, cujus parochijlem xdem alter Agri- gentinui Pomircx Francifcus Trahin» uocxxx. S. E- rafmo ftcrain voluit . E\ hoc Cafale ad S. Calogemm nna perpeciM via, rocdiain percurrcns civitatem, defcribitur, ia quam alis cum e fupr:mis partibm, tum «x inftrioribui deducunt. S.Auguftini C^nobium, unde fuburbio aquilonari ccquifitum cft nomen , immemorabilis originis , ante Sanacenos lcilicet, vulgatur, in colle Eremito, infliU- rjtumque hiud procul a mcnibuj ucxvji. paflim dicitur , ubi doii mcJiocri nunc llruilura fcdet, eidem_« PatriarchieV Ecclefise Doctori facrum.quod Andre- a Alochuj,& Jomnej Mcdici bonii auierc . Succe- dit ternporii ordinc Minorum Conventuilium ccle-' brc Afccterium iuFra viam,dc qua dixi, edificii* excultum , mccxxx. jusra PirMiin , & Uvadiguum , Grc- gorii IX. facultate.a Roderico Pjlmciio nobili.ac pio viro fundatum . Ex Cagliola autem ferius vcccU in. Joannis.CUromontanidivitiii eredtum. Huic enim

Urbani V.diplomate,(iuod ille afteri , fuifle conce£ fum:ut ad Eryecm , Salcmiiu ,St TJiiram Ordinis S. Fram.ifci Conventus conftitucrc libcrc poflet,abunde fatis conftat.DititTimum illim Ucrarium e(l; ingens Dcipar* ImmaculaKe ex hs,cmo fignum o(len> tat. Sternitur antc frontem aroplum fitis forum ab eodcm S. Pitriarcha appcllitum.. S, Maria; de Jefu fiatres dc Obfervim in fuburbio cognomine hcccclxx.

~~~~Digitized by Google ' .~~~~

N A coaluerunt;quibus Retbrmati, Franciico Mazarineufi authore,Woxcv. (ucceifere. Carmeiitii ia S. Marij An- nunciatj circa extremam opidi oram ad auftrum in regi oiie Latariiti datus eft locui ab anno hccclxxi.

quibui HieroQymi de Guagliardo ilumui opcra , aurei bis cciiTum annui ex Regio xrario defiguantur Capuccini cxfra urbcm humiliori iitu admeridiem S. Cataldi Ecclciiam occuparutit xdlx. ciiciter C* PirrOi

~~~~fed juxta Ordinii Annales xx, poft anno . Dominic*- ris laudaius Pontifcx iloDicomrus nDCX.ad S.Jonnuij fciptifti Ecclefiam fupra Leocat* portam, cUuftrum~~~~

~~~~fuii fumptlbui conftruxit, cenfibufquc adjeftis iili cod>~~~~

fuiuit . Societitis Jefu dcnique Cullegium Antonirw Lucchefius Nnreeftt equci vdcxii. coogrua dotedefi- gnata,mcdio pene opido fundavit, quod xdificiorum anoic, & templi fub Conceptionis titulo elegantia fa-

~~tii nobile cminet. Huic fbrum rcfpondet , ubi: Nun- dic* habentur; nec procul aliud venaie fe oftcrt. ' Bina Sanftimonialium clauftra; S.Salvatorii vetus, dives,& magnum primum, ac Deiparx Annun>~~

~~~~ciatx recentiui fecundum ; iilud fecus Prsdicatorum~~~~

~~~~Fratrum Cotnobium , nec procul a Principit templi~~~~

~~~~fcaia , aliud Socieutis Coliegio proximum ; utrtun- quc vero fecundum f^piui laudatam viam fefe fpe- ftandum prcbet,&ab alumnarum rciigiofa integritate~~~~

~~~~coTiitiendatur. £ft& Virginum , qux parentibui or-~~~~

bantur Conciave , Vinccniii Luccheiii divitiis ab an: mdxvir. dotatum, Deipar^ Collegium, Mons Pietatij,fle S. Rocchi Hofpitalis domus ad infirmorum, pauperum- quc Icvameii. Miuorcj demum Ecclefiat cu,Sodalitiis «. rccenrcntur.Celebiis S.Jacobide Altopaffu edeJ,cum adnexa oliin altcra Hofpitaii domo, ad Nundinarum formn extabat, Magno Magiftro cognominis ordinis

~~~~. fub-~~~~

~~~~Digitized by Google 6 N A fubjecla, hodie Regii Jmis Pacroiiitus Coni.neiidj,qu6d Siculos Priucipes audtoresagiiofcic. Pjiic collapfiiii_»~~~~

~~~~Piniw vulgavit, fed inilaurata nova Eccle.fi* , ac de-~~~~

~~~~eenter culta videtur , adnexafque euumerat domos S.~~~~

jacobi, apud Ennam , Leacatam, Agrigentum , & Ni- cofi,im.E)us fuuc proi/entus fcutau cjrciier cencum, Prior locum habec in Comitiis l. Crucein ac habitum defert. Dignitace fruicur Francifcus Conndus, Monre- galeniiiEcclelie. Archidiaconus. Publici Confilii Bjfili- ca olim decentifiima,nunc ruinofa; civium nobiliujJts nonpauc^, amplj, & fplendid? urbera per fpatia cxor- tunt, fedhx patiliimum dominis deititntj iquallcfcunr. Agcr Nar(Wju culture. apciffimus, mcffes opimas, vin- frucTiu* «lcmiaique uberei tribuit, , amrgdalas pri»- fercim iugenti copia, olera, mel, pafciu fuppeditatj inter feraciores denique per infuiam reccnfetur. Illuftrei viri Nicojaus Palmcriusex ordine Ere-

~~~~mitarum S.Auguftini , Orator , Piiilofophus, & Theo-~~~~

~~~~logus infignis, Cacholica; Fidei Deftufor , ex Cata- cenfi Epifcopo iu Cal.ibris, Horts, & Civiracis Caftel-~~~~

~~~~Janz . Romz dccelli t mccccxlv i i . Ejus excant opcra in Vaticana Biblioc: quorum mcminit Fonuninus~~~~

in Antiq: Horta;. Dc eo Ughellus, Herrera , Attardus, aliique. Thomas Grdinis Predicatorum Epifcopus Hip- poiienlis, de quo Pirrus .Floruit anno mccccxlviii, Jofeph Lombardus Auguftinienfis Magifter, doftrina clariliiTius , Paiienfis Ecclefi;e Pontifex mqlxix. de- flinarur; fcr! fato interpellatus confircracioiiis infignia minime fuTcepit . Vbcentti Maria LaiiJoliiu ortu no- biiisinS. Saliiatoris patrio Ccenobio S. Bt.-ncdict.i Rc- profelTa, virtutum enituir gulam omuium exempljr ; Concemplationi addiftiffima , humilitatis , & pjupcr- laciscultrix, fcdpceoitenciacura primis inlignis. Sta- fte

Digitized byiloogle N A 7 ftiobiit hdcixmix. Juniperus Minor Laicus Refor- raatus, Dei Scrvui precipuus. Lucas Capuccinus Saccr- dos.faiiftimonia illuftris, miris x Deo fivoribus honoratus Enn* udlv. piillimc deceflit . Francifcus Cle- ricusejufdem iuftituti fumma in Virgincm Deiparam afEeftus devotiane, Virginitatis amator precipuus, a- liifque fanrtis operlbus cUrm/iu. a fua converfione anno, Virginis cjufdem apparitione dignatui, Drc- pani in Doinino obdormiit . Gafpar Paran.ymphus So- cietatis Jefu concionandi munere illuftris, fanilimo- nia.&pietate illuftrior. Obiic mdc\xiv. Francifcu» Miciche Minor Conventualis vir iiteris, ac morum probitate paucis fecnndus; Gcneralis in MedialancnQ provincia Vifitator, & Siculj Praf es .Marcellui Eo clefiaftcs confpicuus, Marco Antonio Columnx Pro- regi a facris confcientia:, Siculam rejcit provinciam hocmxxiii. Hicronymus Guagliardus Auguftin: Magi- fler.viris principibus ob vitie candorem , & eximir atn do&rinam acceptiflimus. Scripfit de Rebus Mo-

~~~~rallbns.De his Pirrus cum laude loquitur . Balthaf- far Meiatius Minor Conventualis Theologus nume- ris omnibus abfo!utus;de Ordinefuo,& RomanoS.~~~~

Bonaventur* Colicgiei nptime meritus ; Sacr* Sci- entiai.&Hiftoriie in Sjpientia publicus Profeffor, nec nou pcr prccipuas Itali^ urbes muniis variisno- tiilimus.Roma; dies claulit hdccw. De eo Mongito- rc. Profpcr Fabarius S. Auguftiui inftituti monachus & Magifter omnibus humahis, ac facris fcienriis apprime inftruflus, Thefes Rnma: dehisingenti plaufu publicas inftituit; Eloquentia plurimum valait. Grxcx & Hebraic* lingu* callentilfimus fuit; variii fupremis muniis inclaruit , tandemque inpatri» pie, liti visecat,»nno noccxiv. mortcm oppetiit . Lauda-

~~~~. . tur~~~~

- Digitized by Google Biuliot: Sicuki lur i Mongitore iti ; Hic commen- Sscerdotem Capuccinu.n qui dat ctiam S»]v«oreni , Jfari pairi* foe Hi.ttmam cx antiqiiis nbubriis eru- tam concinnavir.ajo: Andrei Maiii, & Aturdo laudatam. Sigifuiundum Roflum Societ: jtfu Oraioreu» Calogcrum Caietanum ejufiiem Societ: 8c Theologum, Ecclefiaftem, Antonium Trigonam Minoribus Con- ventuaiibus, St jofephum Caietanuin , omiics ob editos bellica libros literario orbi uotos.A demum. vinute •Salvator Palmerius celebris habetur.qui RogeriiCo- mitis tempore elaruit, Sub Aragotienfibns varia Nari fortuua fuitj Pe- ab Rege Jacobo uti coiijeao.in trtti enim Laitcea , clientelam cum alii» tUim accepit,in Friderici idcirco cenfu «cccxx. circiter inito,obno- Calatanixefta, Delia, iius ille pro ?Jart>, St Sambuca habuit Petrus filias, quarum unam dicitur . Duas autem Joanni Infanti Randatii Duci Friderict Regis filio nuptui dedit. Alteram Artali Alagonae Regii etiam fanguinis Comiti rporifjm affignavit cum Jvara&De- Nnri dominum lia Tjeannem CUrmomanum iicccl- fui juris opido Francifci xti. le°o;& Mf/tamquam S. V.diplomste Cetiobium ruiidalTe ex Urbani . Sed an- bo sccci-xvi. Friderici 111- Regis privilegio Tcrram^

Nariinvalle Agrigcnti , cum cojiro,& cajirum fmdi, fcu tcximtntttm Deli* cjafdcm tcrrt Nnri , oa* fuc- runt NobUh ArtaUtit Alogwa Rcgni SicilU Mo- zil}ri]afliarii,M*lthicui Claromontanus accepit.Huic dut fuccefljt \a oooit « dignftatibm Manfre ; Man- fredo Andrcat nlius,ob cujus a RcgeMartir.o defe- aionem Gnillelmm Raymundui dynaftias aiTecutus,?^- Verum coaftoad Jyracufas Regni Tt dcminus cvafit. Concilio decrerum.uti Demanialibus Narut accen- Regis firmam eft. felto r; quod rurfus Joanuis Cafitulis

~~~~Digitized by Google .~~~~

NARI Fluvius ab Urbc proxima, cujus abiuit ii- nei, & agros, nomen foreitur. Perperam cumS. BUfio, &Agragante a nonnullisconfundituijfontes enim longe diverfos hahet & oftiunialibi ad Puntam albam aperit.ac vetcribus Hypfa ibrte appelUtur. Duoenime- jufdem vocabuli videntur celebres efle in hac ora i-

~~~~nnei; alter hodie 'Belieh , de quo jam diii , alter Nl-~~~~

~~~~rtnfii . Oritur erge inter Candicattinum, 3t Caltrum Philippi opida,collcmque,cui Narui infidct ab ortu~~~~

~~~~&mcridie preterlabitur , & aouat ,qu*circa eumdein~~~~

collem promanant , recipit ; novis fub Favara cxurgeii- libus laticibus augefur, ac inter Caput album vulgo Pantabianea & Agragantii fluminis oftium fcfc mari Pulybii Agragantiimjniajqua- idjungit .. Hlc Hypfa ; occidcuti Ibli oppoilita, ideft, qui celebris illius urbii

~~~~latus orientale ambicbaiit , prefluens; quod alibi ad- tiotavi~~~~

~~~~NEBRODES Mons , Madonia vernacule , ld.cn-~~~~

~~~~jui occiduas radices funt Himerte finniaii fontes , fc- dentque Politium civitas,fi[ Rahal-Joannis Ara, non-~~~~

~~~~nullis in Mizarz vaile ftatuitur ; Htmera enim eain-~~~~

~~~~dtm definit vlMcm ; Politrum , cV Rahal-Joannes intra~~~~

~~~~illius cljuduntur finum . At cnjm ad Dcmanain Ne-~~~~

~~~~Irodem fpeAare conftat , de eo idcirco alibi 5. NICOLAI Arx ad litius ftrgit intcr Thermas~~~~

Sc Turres.quam Tbomai Crifpai Panormitanus , Fa- rello tefte a fundamentis extruxit , annis circiter ab ejus etate centum, circa li;culi xv.icilicet initia.Ce> taria fub hac arce, ejufdem nominis in Cenili Mar- tinr I. juris Orl/tndi dt Graffca dicitur , ctii forte Cri- fpat fucccilit. De Thoma idemFazellus fcribitDec: 1. lib: 9. cap: S. Catholicat Princeps hodie pofliiec a Cri- ipii jus babens. T. II. P. Ih B S. NI-

~~~~Digitized by Googli .~~~~

~~~~IO N 1 S. NICOLAI PARVI Arx fubcolle Soloentoin~~~~

~~~~Panoi' nitino littore ad ortum , poft Zifiknax pro- montoriiMB S. NICOI.AI Ii'.fuli,fcu fcopulus,jaceiis contra,~~~~

Fluminis parvi , Flavioli aliter.oltium poft Lcocatam, j.idtu fundte 4 littore recedit , & prifcx habitationi* indicit fervat, Navigiorumque Itationem habet, De ea Fazellui' NlXljS fiins Panormitani agri circaftpcentrioncs, fupra Archicpifcoporum hortos ex Fazello: Fons e/l tngtas a Ni*l diSat.aatm adfagntt prsjtStim prt* etarul fiquh&T fsm Gabriel. NOCILLA Hovius.S. Cataldi alio nominea proxima ;de eidem facra.ab hoftio haad procui. Oriturel ftnte ftenda , aliifque auitus aquis ,NociJJr vocabu- lurn abhbfpitacoria taberna fufcipit , p„'raftoque nr. palT. h. curfu in iiiium Caitelli Maris circa occiden*

1 " I : rcm fe exonerat . , . NUBIA Tuirris fpecula in promoncorio cognomine, inter Drepanura &Birgis iiuminis oitium.E- jus meminit Fazdlus S. NYMPHA Opidum a pr*cipua Patrona, St patochialis Ecclefie Tutelari appdlaeum, ineunce fi;-: culo xvii. in agro Rabifiro ad Partanas ditioncm fpc- ilante conditumjab urbe Saleroi, cujus clauditur Co- marc.hia, haud procul ; Marchiouatus inlignihus ab atino hdcxxi. decoratur, atque in leviter tlcclivi fedct folb . S. tiymphd princeps Bcclefa Archipresbytero conlmendatur, minorefque alie numero quinque; fed S. Anns adnexum habetTertii OrJinis Minorumce,- nobium mdcxxji. Barcholo.nji Cotronc ejufdem infti- tuci opera funda.cum. Sunc ejus hojie tarei Stfi.ci-

. Piri-us autem fiia xtate larei VCf 3 J79 14S. incolat 676 N U ii 6-j6 defcriptos refert, fed in Regiis libris fuerant »0- na mdcliij, enumerati foci 413. incola: 1618. Adria- aus Papi illius crat dominui,& primus hominescon-

gregaverat , vendidieque Altryfa Ariai Giar&na, qui prinms Marchio diftus eft ;-tquc ex uxore Maria de Guevara Didxcum Bt UrfuUm fiiios habuit. Uxc a Patre h;res relifta, Maris Bellaccra & Cangelofo nu-

~~~~pfitjundc Simeon , qui gentis Giurdint uomen &ar- m_ alfumpfir.Huic line prole «oeunti fucceffit frarer ]ojiph. Hinc eiusflcSylviie Liliie filius Siiaeon fecuu-~~~~

~~~~dus eft aflecutm . Hunc Pftrut frater excepit,exquo~~~~

&Stephana dc Koli Jofipi prodiit f Sorenti adbuc j~ fate mundo exemptus. Eittmora tbror pratferri .i/o- yfo ex ftipite oriutido Gerardo Giardina, primo , po- 8ulavit,fed capffa cxcidit . Afajfwt nihilominus Fri- dtrito Neapoiit Eieoaors marito, Rahatfuttan? Princi- picongrua accepta pecunia, attribuit .Aitty/iBsporrat Didaco repctcus genut, fenioris Aloyfii Anas'filio,Fica- r-tii Princepsevafir,&JuIi-: Maflie adjun-tus Di.di- ntm genuit hodie S. ttyixptnr Marehioni-in . Jacet 6- pidum fuh latitudinis gradu xxxvn. xi.ni. ac kmgi- iudini.1 xxx vr. xxBft-Galuurin Ma/ori EccL-fia tn bra- thii S.Nymph* V. M. P-iiocmiran-;, quod Friderir tus ^leapoiis Roma detulit ar*no mdcck.xi(- eSjcrario

Sl Marix in Montecelro eduitum . Haoet Mjvchio gta- dii poieftatem & in Regiii Confilio locoxxni. fedet. Nyrophdifis VirCljrillimus nttperfloruit juannesSi- nacoris Tertii Ordinis S. Francifci Genentis Miuifter;

Hunc co fupreino gndu dignifliroun vit* , ac inorum iotegrit-3 , in rcbus agendis prudcntij, alqae omnigena do&rina effcccrunt. Agerdenique iertiiitatepr^- cipuus , frugum , vini,& pabuti dives; mulro (umlj- nore colohis labores rependit. T. II. P. lf. Bi OLEA-

~~~~Digitized hy Google .~~~~

~~~~O L~~~~

~~~~LEASTRUM Opidulum S. Ma-~~~~

~~~~ric~~~~

fieculo xvit. emic , cum faculuto congregandi homines. Sedet illud circa Aquiionem in collis vcrticc, qucm leta planities c xtendit,diiUcque ab urbe Panormi palHu.xvn. in cujus diecefi& comai chiacompr^henditur.Ortum annonDCx.circiter recoguofcitjPatronoglo- riiturS. Arttonino de Patavio , cujus eft fcftus dics celcbris , parochialcmcjue Eccleliim Deiparae facram_i habetcum Archipresbytero . In ea infignis rabulaVir- gioii de Monte Carmelo, Albcrti Duii opus,&aqus baptifmalis fcits es integro Upide Cydonio . Tenuit laudatus Mancinm ad annum udcxxvii. quo fatis con- cedeni , Trojauttui Parifmm Miloccas Baroncm h_re- dcm dixit,onere alfumendi nomen Bc arma , adjcftti; Trojanus hinc Marcai Mancinas U. eft appellatus & a Vhilippo IV. Marchronis infignibus hdcxxvitt. do- oatur. £x eo & Antonia Scptinia j7«ra»,qui Marrnt Mancinttt III. Hic fine prole dcccdeus fracrem Hit- rtnjmans hxredcm reliquit; Dmfta in uxorem Joann»

Colnago fiiersnynsiit , Francifcttm procreavit , und^_. Cajitanut Maria, Dominicsc Caracciolo maritus, quorum fuperelt lilius Francifittt Pari/iut, Marctts Mait* ditttt VII. Ottaflri Marchio. Sunt lares hodic §7. aui- m_ iSa.Sed in cenfu de anno udcltt. lares 100. opi- danl jfl. numerabantur . H-iljet dynafta merum mi- xtuque imperium, «t in comitiis votumxix.Sub xxxviu.Iatitudinis ,6cIoiigicudinis xxxvu. xvi. eonfticiu-

~~~~Digilized by Google .~~~~

~~~~OL ij tur.ac fjcundo ntitur folo.ln proxima hofpititoriu-~~~~

~~~~taberna a Lignis appellata ,fbni eft , cuju» aquather-~~~~

mjlii -, hinc ilU a Balneii etiam dicitur . OLIVA. 1n Amoiiim Itiiierario Locut ad Oli- »» mcmoratur a Lilyb^o xxiv. pafi": h. diflitus, & CIu- vcrio Salemis urbis fitui convcnire dicitur . Ftraciff-

tntu.,a'n,fiine tfl arb:rum fnigifcrarum , & ntaxime elearxm ager Szkmitanui . OLUL1S vetus Opidulum ex Ptolemso inter So- Solo-. ioentum & Himerenfes Thermas , juxu alios a ento haud procul. Cluverius, & HophnviBnus corrupti efle voccm apud Geographum autumarunt pro Soloen. OMPHACE dllellum prifca irtatis a Dedalo

~~~~conftru&um .Paufanias in Archadicii : jjteum Doritn- it, aui fet in Sieiliaa iranj-nigrarent , Antipfemat~~~~

~~Gelam coloniam deduxit , Ompbacc Sicanoriim opido dircpto ,fmulacrum a Dcdah fabrhalum ,Gelam dc- portavtt ;Et in Beoticis de ejufdem Dedali operibus in Sicilia Omphacc loqueni,iIU memorat , quz ab~~

~~~~Gelam deporcata fuere.Subdit hinc Cluveriu; : Hoc Opidum Ompbace ,qitia nuili aliorum fcriptorum mt-~~~~

aoratur , tnm quia jimolatrum illud in eo opui fmt Dtdaii nihii Cocalanu i fant vcri efi funilim , quam hoc notuifft,ut tximii artificis mosumentum.in nova ncmpe in fua regia cam regiis opibus collocarttur ; ca,quxab ipfo Dedalo cxtrutca, poflmodum Agrigcn- tine arbit arx antcquam t fitii ; hancque ab initio , Gracit oecuparetur,diSam fuifft Ompbaecm ,&% hoc igitur ex- autftorc , Ompbatt a Dedalo, Cocali julTu tru£ta,arx ea munitifTinu fuit.ubi regios ipfe thefauros cuftodiret, quaque Agrigenti poftmoduni irx

~~~~fuit ex Diodoro , & Polybio alibi defcripta . At enim qiiutn Agrigentin» Arx Camicm fuerit olim.cx Pa-~~~~

~~~~Digitized by Google ,~~~~

~~~~i 4 OM~~~~

ncratio,& Cluverio , u(i fuo ioco expev.di, Ompbact Paufani:;, eoru.ndem judicto nonnili Cainicus eiUi di- cenda. Carolus PhiliberCU Pizzolinte Cluvenum 3 vcro aberrafls in Camici, & Qmpbacn Cuu ftatuendo, mulris oftendit; itnmo Cluveriu.n libi nun couftare clariffimeevincit.OiWf! nihilominm fitum fibi iguo-

~~~~tum proiitcrur , & li Carnicinn ad Callelljcium noti incongrue ponat, ubi Dedalium llerilie conjeflavi.~~~~

OftETHUS Eluvius iti agro Panoniiiuiio , Hn- htt fub Sarracenis , Amiraiut Northmaniiormn avo * raagnifico poute, quem Georgius de Antiuchia_. Rogerii Talafliarcha fuper e/us conitruxit ripis, pro- peS. Michaelis Ecclefiam, quam idein Comei extru-

~~~~xerat io locoi ubi Divino nutu aJnonitui , de vi&o- ria contra Sarracenoi indubiam allbinpfit Ipem. Pons~~~~

~~~~hinc , Sc Huvius vclitti - inligne adfutum ab equiti-~~~~

~~~~bus , quos eontra edfdem barbaros Rogerius ordina- vit. Vibius in Fluininmn Caialogo: Orttbut Pancr- mi Siciiia . Polybiu* & Diodorus eumdem mcmoranC,~~~~

no:ni;ie . auro hinc fed iine Ab , qui Orcibum appet- lari patlim credunc, vulgari opinioni nimis deferunt; Iralis enim Aurum dodie dicitur Ors;riec Vibius ah Auro Oretbum nominaiTet; Minus Gra:ci,penes quos Aurutn Cbrjfit vocacur; S. Marij.dc Orerho Ecclefia, a flumine nomen accepic , noti ipfa flumini dedic ; ii aliunde titulus paucis ab hinc, ab adventu fcilicet Sa- crte doraus apud Picenum, Deipjr.e appiitus . Ab 0- I.aeinis rc-t grsca voce , Mans , congrueotius deduci- tur ; habet «nim fluvius in montibui orrum,. Oretba

~~~~Piinice ex Bocharto Libtr fonac ; Au Pjnii , qui diu~~~~

~~~~Paiiormum tenuerunt, debeat fluvius , quod Orethus dicatur 2 Oritur pono ex duobus tbutibus Miftlican- dsnOiSt Fmsatta fupra Monteu» regalem, fub quo> opido~~~~

~~~~Digitized by Google ,~~~~

opido, Fluniu: latus appdlatur; augeturque Parci ao- vi aquis.in valle fub Meccino collejhincS.Spiritu*

~~~~vctus Ciftercienfe prsefluit ccenobium , monque aliud Minnritanutn de Obfervantia S. Mari» de GratU ti-~~~~

~~~~tolo, ubi ponte trahiicitur . Non diu poft poni alter,~~~~

qucm impetus aquarum dudum disjecir ; unde Poirtis rapti nomen Orelbo obvenit} quod, illo refefto, adhuc retinet.Succedit haud procul a menibus Pons Ami- rati ,ac ipfo in littore,ubi oftium aperit, poftremiu fubrigicur,* proximaS. Erafini Ecclviia appellatus Conticit a prima fui origine ad oftium pitk circiter u. v. alvco,ut plurimum profundo,cephalis, anguilr lis, aiiifque fluvialibus pifcibus. dives Celebris. eft ob partam circa illum contra P^nos Metelli Romani Con-

~~~~fulis viitoriam , rurfufque feris temporibus, uxtlvin. Chrifti anno, ob relatum de Apollopharo Sarraceno-~~~~

~~~~rum Rege a Georgio Maniacio triumphum ,~~~~

~~~~OSTEODES InfuLt . A Soianie, inquit Pliniusl. cap. 3. 8. nxv.milUa Ofteodes , contraqui Paropinos~~~~

~~~~Vjliea . Tabula ltinerum infulas fupra Siciliam aboc- cafu in ortum defcribens Oflidcm reponit primamj.~~~~

~~~~Ptolemaui Ufticam Iocavit,a frcto , & /Eoliis infu-~~~~

~~~~lis vetTus Lilybeum progrediens . Drodorus denique: Pijl LAparam ad oeeafum vtrftsl in alio marl infala qucdam e/l parva, atqac iefcrta, Oflcodes ab cventu qut-~~~~

~~~~dam difia . Mela autem perperam inter /Eolias v 1 1.~~~~

~~~~enumerat; cui Fazellus adh:erec . Ejl bodie, fcribit Clu-~~~~

~~~~verius , eircti Vflicam boe marit tralfa, inter ^tolias nempe Se Soloentum cxfaua quadant infula ,quam O- fleedem ejfi fatis clarijfsmi apparel .Nomen unde ha-~~~~

~~~~buerir docet idem Diodorui lib: % . Erant inter Cartha- ginenfium milites mercenarii ad vi. n. qui qumru ftipendia non acciperent, eoncurfii primuui faflo, in- fanii~~~~

~~~~Digitized by Google i6 O S~~~~

-fanis clamoribus duftores impetebmt ; deinde fe ra- mis jus fuum perfecuturos minabantur , mamifque ducibus iniiciebant.T.imetfi autem a ieiiatu ob id- re- prehenderentur , contentio tamen magij cxiriit . Tri- bunis ergo militum raandavit fccreto Senatus, utquod feditiofum eflet, c medio toIlereut.Hi rtaiim condu- tiitium militem navibui imponunt ,ac veluti ad militare aliquod ncgotium in infulam priediftam prove- iflis Ai , jurgatores exponuot, rclictifque abeunt, quj fame tandem cxhaufti, eontabuerum . Q^unique in_» parva captivi infuU tam tot veluti interiiffcnt ., Jo- cur, ceteroqui angultus , olllum muliitudine replettu fuit.undc nomcn infute obvenit.Uxc jllc.

Digitized hy Googk P A ACHECUM Opidulum, Pacccum Siculo ore , nomeu i Terefiit Pa- chec* Villenas MatchionJs, Skilis Proregit nepfe, PCicidi Fafdelln S. Laurcntii Dynafta: uxore atcc- pit/ejurdemque PJacidi opera elapfi fieciili anno vu. criginem ce- gnovitjin agro ad irr, paff; n. ab urbc Drepano circ»» auftrum poft S. Laurentii fiuen- tum.PirruJ Parochialcm Eccleiiam S.Maiia: tituloab opidi authore fundatam dicit ,cu;us etiam. opibus S. Francifci de Paula cceiiobiuw coaluiife alfirmat; Sed Chrifti Domini e Cruce pendentis nomen illim referre alibi lego,quod fit hic prscipuus opidi Patro- nus Principatus . gaudet honore ab iiino mdcviii.

PhiDppi IViprivilegio , eodem Placido agente , qui variis quoque Miliiia: muniis, & civilibus dignitatibus fulfit auitufquc ex Terefia , Joanne Francifco, & Emmat.uele liliis, in p:i'ria Dj-epano cw.rema vidit . Exeepit illum Joa/inn Francifcut , qui cum Toiiaiia Giijetano Placidum in ipfo atatis flore niuudoexcm- ptum, Mariam & Antomam habuit. Has loco cedere Emriianueli .Joannis fratri in foro judiciaii coaelasan- nb MDCixni.publice docent tabulj.At quum excon- juge Ifabclla Bafi prolem hic non accepiflcr, Maria neptis Aleyfio Sanfcvei-mo Bifignani Principi nupta, in marirum ;ura tranftulit fua . Ex his Joannci Leo- poidai;\mde Jlloyfai 3c Nicolaui .ille dynaftiis fatis amplis in NeapoIita.no Regno contentus, Nicolai Fa- vore nuper anuo fcilicet mdcclii. Siculis ceffit . EIl hinc Nicolani Sanftverimn Pachcci Princeps hodie, S. Latirentii Mttrchio gaudetque gladii , poieftate, & Jocum in Comitiisjx.obtinet.Tribunus Militum Ni- T, tl: P. II. C COkll!

Digitized by Google i» FA alaat fiiit.cui rauneri nuncium remifit. Cer.fi fimt opidi lares 2 16. anno mdci.ii. IucjU vero 687. Ex Pir- to 161.j79.fed noftro hoc feculo funt ftci 136'. animx 817, & noviftime 1139. Sub gradu xxxvl xv.longitudinis, & latitudinis xxxvm. fedet; Minores Eccle- fias duas enumerat, & Priacipii pilatio decoratur. PACONIA InfuU a Ptojemaio inter Gfteodcm & Sicilia; littus loca«;adeoque illi fteminarum crcditur Cluverio iu finu Carineufi , de qua di\i.

PALATIUM ADRIANUM Opidum . Nemoris Adriani fupr» memini, quod inter Pn/im& Bivonaro fitum dicit Pirrus,ubi vetusS. Marioe Monafterium i Guillclmo Regeex voto atdificatum Haud dubium idcirco, quod nomen al> eodem nemore opido noft.ro

~~~~fucrit appiftum . Perperim hinc Adronum , five A- drinum Diodoro memoratum cjftelium, nonnullii creditur,quod inter Segeftam & Magellam ftctiffe alibi,~~~~

~~~~oftendi. Northmaniioriira ivo , quamvis Prizis Mit- thai Bonelli, viri Principis opera extrufti mcmoria~~~~

~~~~extet , nulla tamen Palatii elucct. Ciftercienfi Mo- uafterio S. Angeli titulo, quod fubinde Guillelmu* Matthssi frater firadavit, agrum, ubi poftmodum Pa-~~~~

latium Adriamm furretit , fbilTe attributum non du- -bito.Illud enim Cafemaris & Folhrnovi ejufdem ordinis Cotnobiis aduexum Romanus Pontifex quunu> voluerit, noftrum opidum juris eorumdem feculo xnr. invcnio;Anno hinc «ccxiv. Fridcrici Ocfaris , &Si- cilix Regis privilegium refertur in Capibrevio Ec- clef^quo Cafemaris Abb»s C a fa 1 i quodam donatur, quod hodie Palatiam Airlatiam efle. affirmat Pirru*. Sequentis fsECiiii atiuo 111. Joannes ValeAa, Manfredt

~~~~Comitis filins Prizii caftrum , ejufque jura , ac Pala- tiam Adrlanum inter alia, Monachis e S. Angeli Mo- nailerio~~~~

~~~~Digitized by Googk , ,;.~~~~

P A 19 nafterio eKturbatis.occupavit, cu/us hseredes td Eri- derici III. tempora teuuere.Rex enim hic ciicaan- num uccclj*]. fuis pricepit literis spud Syracufa!, uti Bona Monaftetii ob bellorum turbines a virisoo- bilibus ufurpara reddereritw . .Martiims nijuloniinus 6c ipfc Rex Gttalit de Miliaris Rcgfi ftabnli Ma- giflro anno mcccxch. concefiit ; Prizim vero,uti fuo Joco repouam,RayinuridadeAprilia afligitavit. C*a/- dui porro fartholomett Saiea Syraculano a Ri-giis rationibus fiorciiis m. n.acceptis Palauam moi vendidit, qnod ad Nicfiaam de Abeiiit rnox devenit unde in Cenfu Cfuftfein Martini de anno ncctcvin. dicitur hic Palotii TriaHne" doroinus. Verom Tho- mas de Afinari Catanenfis Eledu» , rnoi roffseuovi & Cafrn-aris Abbas, Apoftolicai excravit literas de_» anno nccccxvi. pro Cailri Priiis , & tetrar Palatii ^r/fl»/,aIiorurnque bonornnj revocatione quq male tune ab Raymundo dc AlbHiis Nicolai filio poffide- bintur.Excepifle Thornam Pontificis Roroanirefirr- pto Bernardum de Maja Oidin: Prgdic: Ddenfcm Epift natione Siculum rnvenio.qui Alphonfi Regis literis

cuniii ; i.i;us, pcr fuum Procuratoreni ad Empbyteu/iro, Uti zyw\t,Joanni VHiatunt fratri PyizimSi Palatitrsa hccccxviit. cnnceffit ,ouerc adjefio (blvcndi auri 8B- cias xxxvu.&pro Pahsio flngillatim decem . Aliquot elapfis annis. Aibanenfium Colonia noilrum adaoxit Patatium. Gncci enim c patrii pio- fugr, fedes io Siciiia LXxsvni.I^cuii xv. ao:qu*rentes ibi una fimul cum atitiqnis opidani» infiabitaimit Tuncad Abbate revocatum e manibus ViHaraote; gentit opidum conjcfturj fiiadentpr£ero& vigcfimoqoip- pe poft anno Punlus jEmjlius Urlinus Cafemaiis>&

~~~~F&ffsenovar Praful tiduciariui , R«h: Fontificii , Re> r. //. p. tr. c • SirqBe~~~~

~~~~Digitized by Google ,~~~~

~~~~zo .. r A gifquc inanlni:0««» &> AtiHh dtr Oppisinghis Pi-~~~~

fanis , Panormi agentibus pro aureis cct. amuuinu illud tribuit fulvcndis,ad E;r>phytenfim ; Fulviufque Urfinui Pauli fucceffor wexlix. eonfirmathnem unio- nis Moaaflerioroin Cafentaris Fojf^noaa perpe- , & taamaue ineorportiiioneiK cu-u Cafali Peiatii Adria- ni a Pauio III. Poutiiice obtimii: . Qnuin autem fub Fulvii fucceflbre Hieronymo du Tartanella Franeif- eot Opptzinga Gpidi domiuus, juris Regii Patrona- tus pntexru , ceufum peiidere recufiffet, ih judicio cauffa excidit, 8c ad paftiones eiHphytsucicas de rcore mdlxiii. fefe obftrinxic.PMrsj Francifci filitis, Ordi- nii de Alcantar» Eques ,niilitari gloria clarillimus G.illias Hifpanias atque Italiam liia fama, implevit, , , cui Papiniut fuccellit, & huic M-irianai , a quo ob Canones non folutoi opidum Petrus Aldobiandinut Cardinalis, & Abbas revocavic. Exccpit Petrum Fran- eifem Sarberinos Cardiiulis flt ipfe, penes

Parracianum , qui noviflime Abbas Cafemaris, 8c FoC- finov* adleftns, ac Purpuratii patribus accenfus U~ goni Uotarbartolo Malfitani Marchioni rurfus Pa- latium coBcellit cenfu annuo ref=rvaco, quo mortuo,

-Plaei/tus Ugonii nepos Viiln iiufa; Dux , hodie inj vivis sgens obtinuit . Abbas cstero in Siculis Corai- tiis vocum interEccleliafticosproceresxxxvLL. profert. Diltat Palalium Adrianum a Prizio iv.circitet palT: u. in aultrum , folumque ad a.imdcm plagam.flt ad occafum acclive occupat, cii-c.l Isburi fluminis fontes,cui agri fui fcrtilillimi , & fru;;um omnis gencris leracis aquas longc copiofis adjungit. Parochialis ejus Ecclefi»,ubi Grscus vigei ritus, Deip.irx Vir- gini fkcra , raiuores habec duaa fuffragances. Sed 6c L*T

~~~~Digilizgd by Googlt' .~~~~

~~~~Latina Parochia B. M. de Monte Carmelo nominc.* infignis, bmis quoque minoribus facris «dibus jun~~~~

~~~~dat. Vtrique propriiw prseeft Archiprcsb/ter , fed A-~~~~

~~~~srigentmi Epifcopi partes , »d cujus fpeitat Dioecc- fim, Vicarius gerir. Ibi olim Carmelica; degeb.mt Fr4-~~~~

tres.uti Pirrus teltatur , qui defecere .Cotitlatur hodie laribus t)6%. incolis 3731. fcd crant illi anno mdclii. fermeooH. cum opidanis Ex Pino auten» adnotantur fuci 75*. cives 1^41. Sub Carolo V. eranc lares 034- incola; 1044. In Corileouis Comarchia St

~~~~Saccenii Mititari Prarfcftura compucarur , peJitefque~~~~

xmi. equites 111. fub figuis emittebat . Ejus cft latitudo grad: xxxvji. xlv. longitildo xxxvu. v. PALEOPOLIS Pars ilU urbis Panormi.que C£- tetis vetullior, eo vocabulo a Grscis eft appelUta, &a Neapoli difcernebatur, five a recentiori, que_ ati-

tiquae fuperaddita PolybioSt Diodoro teftibus . Sita^ autem Pakopoiis iu illa terre. cufpide, quam utrinque maic, feu portus dextcr 8c finiiter ambiebat, abS.An- tonii bodieriia Parochiali Ecclelia.ubi propugnaculum, ad Kegium ufque Palatium, firmifque menibusfli portis muniebatur

~~~~PALMA Opidum rccens , Alfa Viila ex Pirro.~~~~

Mons Ciarns aliter , haud procul fcilicet sedificatum ab arce Montis Ctari\ qu* collis jugum occupan» prope auftrale littus jam a lleculo xiv. fub Aragonen- fibusj Claromontanos authores recognofcit, eorumquc vocabulum refert. Ubi 8c Camicum vetuftilliniam ur- beni ftetifie olim noimulli pcrhibent. MemoraturAre- tio De Sila SitHleSc aliis. Barberius prope Leocatam Mnnfrtdi Ciarowwtani juris fuifte affinnar, ob cujus filii Andrtt: a Martino Rege defcitionem Raymundiis dc Mom.ada obtinuit; rubindeqaejoannes de CriJfo.Cive

~~~~Digitized by Google .~~~~

de Gifio, ac eo fine filiis decedente, Palmeriut de^ Caro Miik.-s ejufien Principis privilegio ob eximii gefta hcccc. eit allecumi . Palmerii Hiiu^ & heres Ju- annet; ex quo , & Elifabet!i;i Pugiades Cnlcerandut Hic CUeti Blaiica. Aragonia Joanncm genuit wdkiv.

Montit C lari dynaftam , &Eleonora; Vigi;itiuiirti;e maritum; unde Francifcus prodiir, qui Margarithi Aretio conjunfius Ferdinandan) cdidjr hujufque de ; & Anne Ce_leftis proles Fraicifia. Hanc fibi ddpjii- favit Mariut Thomaftus axm dore Moniii CIari,unde Ferdinandus, en quo&lfabella Reicia Csid/jis opidi Pfl/w* fundatot circa annum mbcxxkvii. Sub Marii Patrtii ctcra reltdtus Carolut optimis moribus fe commendavit, adeo ut brevc mortalimn rtoci paaci cum_j familiis ejus fub tutela confugerenr , Sc aovx cnkviiis rcomen dareutjhinc tribus vix luiliis elaplis laribus 473. civibus 1410. uli Regii habent libri de anno m- bcLii. brevr coiluit ; hodie vero tzij. focos , animas enumerat anno feciiti ffJJ- , qui hujas xnt. ceiiii furit 4478. Pirrus vero , qui tertio a fmidjtione anno

~~~~: itripfit, Ures 38. colonos ji.compjrat , eumdemque~~~~

~~~~Carolum Ducis Halme titulo dociatuin iv-ierr , quod~~~~

Mongirore confirmat , quamvis Caroli fr»trem juli- flm.de rjuo inferius, ea auftucn digciitare EruditiiTc- mus SicilU Nibilis author Emmanuel evulget . Eft Palmie fitus amenifiimus in tumulo mcridiem refpi- ciente dc. ciiciter paif: ab ora marc tcma diilico . Re- ttis viis.&lis defcribitur opiduiii , propugnaculi coiitra barbarorum incurfionej oftentar, & tui-rrn fpc- cttlam.quam Cjftellaccum appjllant . Elcgans Dyna- ftse palatrum prarcrpuo in loco . Mijor parocb lclis Ec- S. clefia , in qua Alrpii Martyris coluntur exuvias , «agtiifcci, cu:n fuifraganeis piinoribus riecero fub Ar- chipresbyceii

~~~~Digitized by Google ,~~~~

~~~~P A I3 chipresbyteri cura,& Agrigentini Pontificis Vicario~~~~

Deiparat Virgini facra elt,cujus nativicatit diem fe-. fturo cuin nundinis follemni pompa incola: cekbranr. Montis Calvarii Eremus pro clericis in clivo fedet; Puellis paupcribus cuitodiendis conclavc congruado-

~~~~te gaudet ; uti & egeuorum Valetudiuarium, & Pieta-~~~~

~~~~cis Mons Julio Duce inftitutore j Scholarum Piaium~~~~

~~~~Collegium decurremis fsculi anuo xu. coaiuit . Sed infigne Monulium Ordini.s S. B;nediili Monatterium~~~~

~~~~S.Marii de Rofario titulo , nedum iditiciis , fed fin- guUris fanitimonia ppinipne fplendct.inquo religio-~~~~

~~~~fie perfeftionis tyrocinium Ven: Maria Crucifixa.ejuf-. que foror Maria Lanceata, aligque illarum fodalesin- choarunt, atque ad pietatit apicem pervencrc, uti~~~~

~~~~gefta pcr ilJas fatis declarant . Sed jam de Ducibus~~~~

reliqua profequor : Carolus enim vix inita Ducatus poiTevTione,mundo renuncians, Clericis Teatinis accenfcri voluit,quos intcr doftrina 8c puritate n^orum eniiuit adeo, uti incixdibile videatur unum hominem tot libris exharandis fuftecifle, virumque princi-, pem tam conftanrer, & impigre omnibus alcetica: vi-

tx exercitiis inh*fifte .Excepit fratrem Juiiui , ejufque virtutes amulatus, fjculi miraculum evafit, Equei S. Jacobi & primus Lampedufi Frinceps eft diilus, cujus hieredes & alios alibi laudavi. De Carolo & Ju- Iio in 'Hibiht: Sicula Mongitore pr^clara commemo- illis libros rac , editofque ab recenfet , ex quo Ego

de Ragufa loquens nonnulla excerpfi . . , Surgic in Iittore ad Vaimam fpeftante Xii.parT:. ii. extenfo circa Balacellx ftationem Arx tormentii bellicis munica.a S.Carolo nomen habens, quodC»- roli fcilicet mox laudati aufpiciis fuerit condica.In paucis ab hinc Montis eam public» horrea e Clari . ca-

~~~~Digitized by Google . .~~~~

*4' P A caltcllo translafa fiint. Ager rjpidum circumambiciM late p atet, & fecimditire priecipuus, fiumenti aliarumque frugum ditiffinus mcffcs fuppeditat; p.ilcua armcn,

iis pinguia prebet, palmis ubique sylveftribus coiifitus, unde vocabulum nove colonia faftum eft, veiialionibus aptiflimus evadit -Fontes cetero copiofi & frequentes ibli ubertatem aiigent; ncc aquie defider.intur falubres,

~~~~quas inter cekbres ills Mintini I.uicis , quibus hau-~~~~

~~~~ftis noxia animalia pereutit . Aretius rubri futphuris rtineras cilebrat.Eit Palma in Narenfi Comanhia, ad latitudinem grad: xxxvn. vm. & Wgiiudiiiem pe-~~~~

~~~~nc eamdem . FALUMBA Opidulum in Panormiraiio itinere~~~~

~~~~occurrit . Vidc Roccapalumba PALYMITA Urbs vetus, Elyma ex Fazeilo dicitur in editi collis plano jugo impoliia. Confule E- iyma .Cluverius ad Valyinham oliin ftetifle Parthini- cum affirmat~~~~

~~~~PANORMUS Sicilia: M.-hopolis , Sedes Regis,~~~~

~~~~: & Arehiepifcop.irus tituki i!!.<''[r. <; rcrrproribw omni-~~~~

bus cum vetiutis , tum rccentioribus celebratiffima > fitus amijnitate, amplitudiue, Civium excellentia,inca- larum niimero, ^dificiorum fplendore, firmis raunimen- tis,agri f-jlicitate, innumerifque aliii nature,& artis dotibus, un.de infignis St ingens queat civitas fuperbire, alfluenter referta ,paucis denique pcr Italiaiu fccun-

~~~~da , ad aq uilonare inful* fatus ,finumque maris ortui eftivo obverfiim occupans, in plano fedet folo, ac F~~~~

~~~~licls titulo jure optimo gloriatur . Portus moles ma- gnificentifiima hodie,(nam alia prorfus erat olim-j urbis facies)circa fcptentrionalem finus plagam pri-~~~~

~~~~itia oceurrit , in Audlario ad Thoma Fazelli' De Rt-~~~~

~~~~hvs Siculis Deeadis U lib. vin, 2 me defcripta , cum_>~~~~

~~~~Digitized by Google~~~~

~~~~Digitized by Google P A i,~~~~

~~~~Phari turri ,~~~~

pra dclineatum . Sub arce fecura navibus minoribui ftatio, Moks parva pafiim,circa fauccsoperibusinflru- fia, populari voce a Garila appellatis.Hinc Felixpor- ta, lubjcftumque littus, nuper& ipfum muro etia contra undarum impi tus non levifumptu circumrcriptum, cui amplillima rcfpondet area, paueis ab hiiic,medio maritimo Troni munimento disjefto, hxior rcd-

~~~~dita , ac rhedis innumeris quotidie frequ^is, civi- umque obledtatioaibtu sftivo prxfertim tempore a- ptilfima.Excipit haticVeghe; Propuguaculum.a Gre-~~~~

cis vulgo nuncupatum , pnrt* ejufdem nominis aiihj- rens;o,ientilia lubinde.nec noo auflralia mcenia.a- gerefque fuccedunt lapidei, portis interpolitis Ther- marum, &Vicjris,foro veteri,&Macheda,ieunovt| vic;

refpondeniibtts , & minoris nocie aliis S. Ag.nhE cnm propugnaculo , & Montis Aki . Hinc ad anguJum circa Africi plagam Pefcarz munimentum, moxque deprefliori fitu porta de Caftro fuh Regio Palatio, quod ad omnimod.im magnificentiam olim zdiiicatum, va-

~~~~riis temporibus fubinde infigniter audtum , turribus, propugnaculis aulis, & conelavibus laxioribns, fcalis ,~~~~

ampliflimis^marmoreis periftyiiis , acS. Petri Sacello nnifi vis ortiameiitis fplendido, undique fuperbit. Porta Nova, five Aultriaca elegantiffima Palatio adjungitur-, que in hybernum refpiciens occafum , ad Caffari via aditum pandit; e cujus confpeftu area late patet, cum priv.Ltis edificiis,rum Palatii propugnaculo fepta, unde r«r. //. P. B. D ad

~~~~Digitized by Google .~~~~

~~~~7,6 P A ad Montem Regalem reftum atnplumque eft iter, ali-~~~~

bi defcriptum, 6ead fuburbia cives coinincant . Muri facies poft portjm Nayam binas alUs aperit paitas, &Papyreti munimento inftruitur, quod ab altero An- guUri de Aragona ia aquilo.iem vergente excipitur. Ad eiradetn cocli ficiera fubfc([uuntur Cjrincnfii por-

ra ac e;us prapugnaculuni ; M.iclieiU , redti portam Vicarii fpcttans, agerefque dc Cardines & S. Georgit cum protinuS.Rolj.lii porta ad fuburbium, Molem, &Peregrinum montem, ejufdcm San<£t£ Virgiuiscry- pta cclebre» ducens, poft quam Caftelli foffj, & pre- tents munitioncs Pomerio, quod ad quadri figuratn accedit, oblon- ga latera ad aultrutnSc aquiloncm habentis, curilm de- fignito, ad intemas pjrtes leviter adumbrandas pro- grediarjalibi eaim io Notis ad FjKellum &ylo indul-

~~~~gens circa illas nonnulU protuli . Du? enim.quibui~~~~

~~~~Punnrmm quatuor in regiones , five quadrantes diffin-~~~~

~~~~dittir, praecipux ac celebres funt viae , Calfarus fcu~~~~

~~~~ToIeta.&Mached.t.vulgi vocc:Via Nova . Illa a Fe- lici raaritima porta pene omniura elegatitiori ad Au-~~~~

ftriacarn , de qua jam fiipra , borea fcilicet ad afri- cutn ampUStrefta nobtlibus idificiis utritique perpetuo inftruita. paff: uccc.circiter protendititr; Secuu- da vero non ad rectos anguios, fed pjrumpcr dccuf- fatira primam pena mediam fcindens, a Machcda-»

~~~~porta ad Vicarenfem , ex aquilone Sc auftro , e.que mi-~~~~

gnificis mlti-udta cdibus ultra palfc m. procurrit . In centro oiftogona fe offcrt area, cujus Iv. Utera defcript» vis, reliqua comptifTim- ficies e marmore Ltguftico claborata; occupant , ftatuis, fbntibus, emblcmati) , ali- ilquc ctegantiis eiculte. ReFerunt ftatux [v.anni Tcm- pora , totidemque Hifpanij, & Siciiij Reges, ac Divat Pa-

~~~~Digitized by Google .~~~~

tutelircs faftigiuoi complcnt Panormi ; aquils Jam vero pars illa civitatii, feu qu.tdrans J.Chri- ftins , in auftrum, & occafum , ie Albtrgaria ,ab una, quibus conftat regionibus hodie, & de Paiatio oiim jp- pelhcus , eidcm rcfpondeiitem ampufitaatt aream-i cowplcftitiir , cc. circiter paff: exreniam ;cui Rcgjlcs aule.il! e* pvofpe£tum habentes circa orcii; ac propugnacula duo, nec nqn Philippi IV.elegans cx ;rc (utiu decus conciliant .Herer ejufdem orienuli hteri in.i-. gnum Nofocomium iu Matthai Sclafani redibus Al- phoufi Regis <;vo conltieucum.Celebriora porroejus func sdificia 5. Nicolii dc Albergaria pjtochialis Ec- clefia a Blanca Regina Martini uxore fabricisci dote autl.i; S. joftph. Clcricorum Theaciuorum magnitici'ti- tiflimum templum ad Prjtoris forum cum adnexa atu- pla domo, & S. Cajetani ante hujus fbres fimuhcro ab anno kdciii. Jocictatis Jefu Profelforum claullra, perylliiia, Eccicfia, quse ad omnera elegantiam nitcut, & HDLXHxui.ubi olimS.Maria: de Crypta Bafilianum cenobium, oiigine^n cognofcunt; Eorumdem S. Frao- eifci Xavcrii elapfi fsculi anno hdcxxih. fmdaium

Domicilium.adefque facra fpeilanda . Carmelitirum vctus&iiluftre Monalteriumjanno enim xvm. feculi xu.initia ex Invegio & Lczatu habuit;novis hodie infigmoribus fabricis exornacum, ubi effoffus aS.Al- berto puceus.com Area ante ipfum fatis ampla.quam forum excipit venale, vulgi vocabulode Siliara. AI- ter praterea ejufdem ordinis Conventus S. Nicolai de Bononiis in area cogtiomine; Miiiorum Fratrutn duo.Fratrum Redempeionis, SS. Trinitatis, ac de Mer- cede tre=;&S.|oannisde Deo cum valetudinario. B\ Monaliicis familiii prster illud S.Mari^de Crypia a Roberto Guifcardo Duce idificatum ,quod, uti dixt ' n*. a p-. ir. d * .s*.

~~~~Digitized by Google P A Societaci» Jefu Preibyteris cdfit;S.Georgii de Ke-~~~~

~~~~monia , Eodem Ducc autbore , anno utxxu. fub S. B-i-~~~~

filii rcgula.ac Friderici ll.Regis indulcu Ciftercieti- fibus de Parco Monachis HCCCVu. attributum fub Pi- latio in regione S. *d meridiem fpeftatur ; qua Joan- nis &Hermetis, vulgodc Eremitis.Rogerii Rcgisjuflu

reftitutum.ac pluribus ceniibus audlutn , veteri pert- ftylio, templo, tholifque adhuc extmtibus; ac S.Spiri- tus rcceni abOlivetanis Monachis conditum vifu;itur. Nec minoris quoque ornaracnti Sanflimonialiuni Parthenones eidem quadranti putantur efle; quorum pr*cipui:S,SaIvatoris in via Cajjari ab laudatis Ro- berto & Rogerio fub S.Bafilii difcip]ina,& Grcco ritu conflitutus,a Martino I. idcirco Regius appelU- tus,& Cbnftantia; Imperairicii incolatu celebris, cum elegantifiima EccIeiia;S.Joannis de Rachanc,piOiia de Roglfone ante annum uccc. S. Benedifti inftitutit addi&us , ubi Equitum Joaniiitarum aedem dudum_i viguifie ftma refert;S.CIan ordinis Minorumanti- in quifiiuaus a Pirro appeiiatus , atquc mcliorem fbrmam a Matthso Sclafano Adrani Comite hcccxl. re- daAus cum ad/ccto Sttladino ingenuarum virginum eonclavi ,'in quibus omnibus ex primaria nobilitate non levi numero alumnj , c-iraig religiouis opinione dcgunt ; 8c S. Elifabeth demum fub Capuccinorunu legibminPalatii area fub annum mdcvi. quod ex hu- milibus principiis paflim coaluit.Utde aliis Divo- rum bafilicis cum fodalitiis, & penitentium mulierum clauftris, deque Nobilium cVDynaftarum domibus, ttndique fplendidis fileam; Area de Bononiis cete-

~~~~dillimuljnda iti [6, feu Aragonia haud Cnffnro , cu;us occupat medium xneum Caroli V. Cefaris figiiuiiu, bafi marmorex impofitum Ducis Alburquerquii Pco- regis opera ercftum . Pi»~~~~

Digitized by Google P A i ? a ftera Parj pnrr o S. Nymph; , qnadranfque ad oc- Cilum & aquilonetn a Templo maximo dicitur , % Sar- racenice Saralcadij; ubi 8c Papyreti deprefiiori fitueft tegio, a fbnte cognomine vocabulum habens. Amiio- tem eafacra Baiilica Gualcerium Archiepifcopum_»

~~~~recognofcit, de qua Pirrus : Nsvum Templum , ait,~~~~

~~~~magntficentijfimum , /7 quod alittd txtru&um tft, fitx-~~~~

~~~~ttric-rtt prcferlim parittct rtfpieiat , (qui tnim iitte-~~~~

riores fant , ilt non fltlgtnt ornamtntis , juc mcntcj Praful conctptrat,quamquam in\oiioram contcntioncm vemrc haudtimtat) ampUffimit ita laxaturfpatiit, ut stuihtm tota Sieilia majut habtat . Dedicatum e/l Af- fumpta Vtrgini . Major quippe abfts tota ex albo raar- more dimidii anaglyphi Sc ftatuis a Cagino celcbri

fculptore ad artis miraculura elaborata , & mufivo epere iplendct; Venerabilis Euchariftis facdlunu», mufivij etiam, fitinfigni e Lizub lapide cuftodi» fpedtandum affurgit , uti & aliud Deiparas vario e marmore prxltans. Delubra Chrifti Domini e Cruce

pendeniis , S. Chriftina Virginis , aliorumqne Divo- rum eximia; fedJilludS. Rofali* , ubi cutn ejufdem rcltquiis dives argentej arca clauditur, nulli akeri comparandura. Regum infuper ac Principura e porV phyrite conditoria oppidr) nobilla ; uti 8t illa Prstlu- lum cura vecufta,tumrecentiora.Propylcainauftram, fatis patens area rcfpondet,cu|ui centrum ejufdemj .S.Rofali* ftanupaucts ab hinc ereita, extremas *u- Eem oras marmorea Sanftoram fimulacra, 8c clathri lapidei nuper quoque itiilituti exornant. Pro majori porta ad occafum figna etiam nobiliilima; contra vero arris campani turrii fe fubrigit. Archiepifcopale* xdcs circa occafum fplendid*, eifquc adjunftum Cle- ricorum fcminariiun ad eamdeu plagam ampliifimum; Hinc

~~~~Digitized by Google .~~~~

3 o P A Hinc pro Militibui pratfdiariis ihtiva cum fupremi eorum Pratfe&i domo ftipra Papyretum. Eminet prq». terea S. Hyppoliti de Scicaldis parochiale templum, cujus extare roemariam ab anno hgccvhi. Pirnw teftatur;& S. Crucis ejuldcm fieculi anno vi. celebre in via Macheda profpetfum habans Collegium vevo Societatis Jefu longe aclatepa- tens , OBinemque fupra ordinem maguiikum abanno liDLXxxvm.aii Ojjpiram icdificari ceptum; ejufdemque inftiruti Tyrocimum arnplum & iprum.MDxa. cdito fitu ultra Papyretum, Oftuvii Lomb.irdi opibus conftruftum; Clericorum infirmis Miuillrantium faculo xvii. ineunte ; Scholarum Piarum ,uti appellaiit, cum adnexo Conviftu abanno mdcxxxiii. fub S. Silvcftii titulo in via novajac Minornm quoque Clericorum S. Marci nomine,arf Capm, uncxx. dumus , mole St vc- nuftate pncipui , infpeflionem uierentur. Nec fpe- £tatu indigua:5. Auguliini Eremitarum celebre&au- tiquiflimuin, primis nempe NQrtlimaniiorum temporibus ortum rccognolcens jEjufdem ordinis Excalcea- tis addiftum prope Carinis portam, & .S.Gregorii Ec- cliliam mdciv. MinorumdeReformatione in regione GuM* fub SS. Cofraa & Damiano patronit moci*. fundatum;ad Pannariie denique aream , Spiriti» S.mdli titulo, Monachorum S. Martini Hofpitium, Jacobi

Maidar bene/icio kCCCliv. conftitutum ; ut Canonico- rumJ.Georgii de Alg» Ccenobium prieteream , qui ucccxxxiu. Panormi fedem fixiffe dicuntur , 6t Regis Alphonfi largitate bonii adaufti in S. Jacobi de Maf- fara primum , medio mox fieculo xvu. S. Marias de

~~~~Populo Ecdcfiam occuparunt , hodieque deleti noru extant. Sacrarum Virginum hinc Mouaileria prz ceteris~~~~

~~~~Digitized by Google P A jt~~~~

~~~~ris jtdificiis locum habent : J.Mjrie nempe de Can- cellarin Benedirtinum a Matthso de Agello Guillcl- n)i II.Logotheta moaxi. haud procul a Cajfara con-~~~~

~~~~dirum,ac pingui dote locupletatum ; Moutis Virgi- nis fubS.CIsra: difdplina, circa eamdem pUgim.» fub ipfum fxculi xvi. inicitim Aloyfii Septimi opus;~~~~

S. Marii de MoiiCe Oliveco, vulgo Abb.itia Nova , CUriflarum quoque , mdxii. *d Principis cempli Utus, aquilonare fUndatum cum fatisampU Ecclefu. Septera AngeIorum,quod ad S, Franctfci Paufcnfij prefcripta, HecWc Pignatclli Sicilise Prorege ccnflim (uppedi- tance, anno mdxxxii. contra raajoris Bafilics forurn_» circa orienteni coaluic. Prope Carinis portam, titulo Conceptionis Deipan,ab anno hdlxxvi. ad noflra h*c tempor* ob non vulgarem alumnarum freqnen- tiam & pietatem celebre, S. Benediiti inftituta pron- tctur; Stigmatum S. Francifci prope Machedj portam,

& de Sponfis Chrifti , alicer S.Vici, &omuium Gra. ciarum ; utrumque etiam religiofe perfedlionis fpecu- lura,qua: elapfi fxculi anno xxx. & Xivnr. orCum ha- S. buere ; Demumque julUni, Immaculacz Conceptio- nis aufpiciis, fub Vener. Urfulse flenincafa regulaab anno mbclxxvii. in vico cognomine afltirgens , cunu nova facra aide elegantiilima commendatur . Paupe- puelUrum rum clauftra , aligque fodalium Laicorum Ecclcfie ornatu.&mole non ulcimx, ptis locis ac- ceufenda:, fed pr.-cferri omninn dignum Montis ijdifi- cium,quod laxo fpatio le folo conftani, Pannarie a,- reamabauftro habet , illamque nobilicer exorn.it. In- ter frequentifiimas Dynaftarum domos Hieracenfii

~~~~Marchionis priecipua , fiajfaro refpondens compucatur;quamvis in c^teris elegantiam minime defiderej, Tertiam Panormi regioneni S.Oliva, a Lo^gia~~~~

~~~~Digitized by Google .~~~~

vulgari voce appellant, qtiod Emporium nempe com- jirehendat, quo Mcrcatores conveuiunt . Habet ab ur- lu raajorem arcem,feu Caftellum maris , c*navium-> ftationem tutifiimam , ideft parvam Molem , adquam civibus patet exitus portis per intervalia difpoCtis v. a feptentrionibus vero fubuibium. Mediofere centro fbrum venaie, ubi iliud olim Sarracenorum Falcando memoratum, conftituitur. In S. Dominici area e cine- fido Biliemis lapide ingens columna fubrigicur, eique fignum Deipars Immaculatie meum infidec, circa cujus bafim Regis ,Sc Regina: ;enea etiam firaula- cra vifuntur.P7fijr/o,fic appellant, contra arcanu maritimam in Cajfaro eo conlilio extrui c?pta , tit in illa fuprema Regni "cogerentur tribuiialia, nonnifi pro noxiis cuftodias oftencat medio , &. iufimoi aliis enim caret ordinibus . GarafFus fbns fatis celeber variis e marmore ornamentii nitet.ubi frequens aurificuirLj oiRcina: . Sed & facra aidificia magnificentiam prxfeferunt cum primis S. Antonii Parochia de Cajfara nuncupata,ad vetufta: uibis menia, & lurris Pbarat, fupra fbrum,in quam tranflata S. Cauldi jura affirmanr, ubi fons Baptifmalis elegantiflimus . Altera S. Jacobi «ariciraa Drepanicano marmore conveftica, circa oricntem, quam anno xcccxxxix, memoratam Pirms tradit,&de fuburbio di£tam,quod cxtra pomerium fita,antrquiilima: demum S. Andre* Apoftoli fubrogatam.Tertia S. Margarita: a proximis coriariis offici- nis,vulgo de Coxciaria farculo xiv. in Regiis libris notiffimai Et iv. demum S. Nicolai Graicorum ad facr* cjnfdem nationis incolii miniftianda ndliv. con- ftituujut S.SiIveftri dc Caftello ad mare intra hu- praueream jus fepta , Ccenobiururn dauftra longe nobiliora:Nam S. Do-

~~~~Digitized by Google ,~~~~

~~~~Do.iHnici , cut ab atmo ucccxv i.exordium obvenir~~~~

molu & magnificentia paucis fecundum fplendec , in- genlque templum cum fronte elegantiffima oftcntar. S.Cms ejufdem inftituti in hofpitali Lucentium domu MCcccaxvin.funditum, ampliffimum quoquc non

loiio^ affurgit j Cannclitaim vero, titulo, DeipJr*

~~~~Virginis de Odygitria ad aquilonaria urbis mccnia , .voxar. aulpicia recognofcens, non anguftum. Theati- nis Clericis S. Maria: de Catena celebrfs Sc vetm Ec-~~~~

~~~~tlefin fub r pfis fiEcuIi xvti. initiis ceflic e cunlprftu aree^ iiKritunjj inGi^orfl.Bafilienfes Munachi.qui in S.~~~~

Chriltophori dudum inhabirabant , in regione Olivelle novum fibi monafterium anno uocscvn. ftatuere; Hif- panis afcetis B. Maris de Monferrato C.uolus Yi^iiui- millius hdclxv. in Caftri majoris aica locum deiign.v- vit;j\PhilippiNerii demum Coiigreg.itia,faeris dc Oli- vella.fic 5-Ignatii Maicyris edibus occupatis,Baiilicara infignem, ornatiffima facie, ae ris Campani turri, inter-

~~~~nifque aliis decorationibus confpicuam habi;t . Virgi- nes Deo fjcra binis conclavibui cultum quoque augent, quotum unura S. Maris Vallis Viridis antifiuit~~~~

~~~~fiinum, Carmeliticat inhxrens difciplina: , interPr*- dicatorum fratnim Afceteria affurgit, l^culo xi i. cla-~~~~

~~~~rum , cujus ulim Antiftita in ejufdem ordinis ccieras~~~~

Moniales SicuUs jus dicebat ; Alterum ad Caftellane. vicum S. Mariat Virginum, Benediftins reguli, fari» confpicuuiit^anteaiinnm mccc. extruilum. Pueris edu- candii XllocciOrfanotrophiumin via Macheda; aiiud njnftcis' artibus imbuendis jiivenibus, tcrtium^ueGrg- cisalumnis addiiium, Parochifj~.Nicol.ii proximum

~~~~patent . Puellas excipit S. Marie dc Providcntia »d-~~~~

~~~~ccx.tenui exordio eeptum , hodic non anguilum adS.~~~~

~~~~Rofalie portam . J.BarthoJmnei Hnfpitalis dmnus ad - X. Ik P. 11. £ Ineti-~~~~

Digitized by Google Incurabiiium levarneii nobiliflira» ac divei , propej rxlicem porram cxtremam Caffari oram exoruat,cuj preclariffiraa ac religiofa dy naitarum fodalitaj de Cha- ritace nuncupata adhseret ,Ecclefiam cxtra mejiia ad littui habeni .Cclebrantur undem S.Sebaftiani Mar- (yril fupra maritimol dii«i,S. Georgii Jaimenfiutu vetufta, undeS. Rofalix portf vocabulum dudumerat; S.Matthji Purgantium animarum cum pulcherrima_j

~~~~fronte in Ca(faro ; nec non aiix cum fodalitiii facrae~~~~

«dcsjCivium vero nobilium , ac Magnatum tanca_j inagnificentia ubique fpe&ande. lc prebent, utvel pr$- cipuai enumcrare opeiii plurimi eflet. Amplitudinc cjteras fuperat illa Terrsnovenfw Ducij fub Oli- vclla.ac Butcrx Principie; Sed Scordienfn Piiuco- theca digna cft,qus confpiciatur. De quarta Mctropolii noltn regione S. Agath; dicata.Sarracenice jaltia , five Ghattfa illud Fatel- lui alfirmat , quod m;nibui olim munita fuii,abre- liquii di[linquebatur;6'io«/i enimCIaufum fonatlo- Cum.Vergit ilU in ortum & meridicm,<3_ ab mraque plaga ame_niffimo profpeftu gaudec; cribus difPindicur vii) ; aream maritiniam ionge ac latc CKtenfam , va- ftaroque compIe£titur , cujuJ ad ortum latera publicum Telonium, Fidei Quxlicorum Bafilica, & Mone- taria officina occupant ; Praetori» quoquc palatio, feu civilis Confilii domo iuftruitur, cum laxioribui aulij,

Nummaria menfa , & Bibliotecha nuper inftituta_i[ illiui autcm aream fom e marmore iaJiguij,&nu!li forte iu Italia fccundm cxornat, externos parictei vetufta moQunsenca , infcriptique lapides expoliunt . Fo- rum vctus conti-a Thermarum portam in ampliffimo occurrit bivio.Caroli Ill.Siciliz duduin , hodie Ca- tholict Regis limulacrura bali nobiliflimai infidec o

Digitized by Googfe P A 35 «-inis a Mife- confpeftu Ecdefi* Minornm Tertii Philippi V. Hrfpan.-rum ricordia vulgo nuncup»!- . minoris exurgit a- Heeis ftatu* deinui- in Tclonii porta refpoi.det. rea.cui m.iritim» emfdem nominii Quadrantis hujus, ut nurtwro, Gc & ma- Sacra sdificia duu non deeedtint . Parochias cn.m E mrkenii» alii) de TarMr.s com- S Nkolai de Ghaufa.&S.Joanuis vetuftatem, or- prehcndit, quarum illa mole praefert yero circa te- tnmquc jaa.it ante x.v. f_c_lum , fitu Altera poll Fo- lieem portam, & Calfcrnm refpondet . memona ab arnio run vetui liibiigiiur, cujm extat qui ad urbis meni» «ecccx Minores CoOMaraak* , ad eum ubi nune de- primum confederc . uecxxxv. , infigne , X , tranlieruut , cttnobium.me eunt , loeum nobJi Eccldia__ Francifci de Clavariis titulo, cum Mari* de Miraculb in marmm» a- colunt . lifdcm S. .Obfervantes in S. Mari* de Ange- rea uocix.celTit reerac hofpitium extra urbem lii oam dndum fuorum occupant pott ma- degentium fufa monte Gryphone , bis centum non ritimam arcam. Fratresibi aiquandu ampl.tudme ,u- iwommodc habilaHint , ut dc iJJi.s Gangsan, qu_S.icu- rlicium inde ferri qneat. Vuigm fonat.appellare eonfuevit -Ter.ii Or- , Hnfpitium (i duplex-ftafceterium.Dei- dinis e|ufdemS.Fran-ifci eeleberrimum ab anno _d_c- de Mifericordia forum, J.NicoIai de Tartaru.qtwd vii »d uaarinis & q-iPP6 dici "* c''" m . nriQui-s;»iDi~xxiii.rend»t__. exciperel , uti infenus attemjam. -rai IrntrcsdeZifa Auguftinienfes Reformatoiin f Nicol-ideTolentino excipit Ecdefia.elapfi f^cul. anno iv. V U Macheda olim S. Mariar d= Popuk) 1 iainem cognofcens, ubi Parthenon , nuper magn-- Clarili-rum Virgmum

~~~~Digitized by Google ;6". >'i.P'A~~~~

~~~~tii Primi- loftitnci , feu de Monte Saiufto data eftS.~~~~

~~~~-Intonii facra iedes,cui fatis decens Monafterium illi~~~~

adjunxere . Aano mdcxxxv. Fwtrt» Redemptionis dc Mtt-ccde Rcfbrmati Conventunt cum Eccleua elegan- tiflimi lmmaculane Conceptionis titulo co.ndidcrc_» prope Caflarum. S. Marie. de i"pafino Olivetani Mona-

chi incolunt. SS. Bencdiiti flc Aloyfii Cafinenlium Cg- nobium S. Caroli adhjrcnsiiDCxxix. coaluit in foro veteri, Salernis fumptus luppedicintibus. Clerici infirmis roiniftrantes Tyrocinium ,ubi poftGnecortim portam «rca ftatuitur, mdcxxvu. S. Matthni nomine conftru- xere, quod littoris fubjccti jucundo afpcdtu giudet. Minores demum Clericos fub S. Joanuis Evanjcli-

~~~~ftz aufpiciis , qud ad LaEiarinii forum a Caflaroefl; iter, flatuifle domum, aunus udcxxxv. vidit, p.iuciique ab hinc fiafilicam fpeciatu (iignam referaiTe accepi.Jam~~~~

~~~~Sanftimonialcs c\im veruftii , tuai noviflinii tempo-~~~~

ribus nran obfcura nacta: fuat laca . S. M.iru enim de Martar.-tnn circa xm ficculi eititum lub Bcnedictina regula contra Prattorium ad Iiibemum occafum fuu- datum elt ,in cujus-Ecclelia 5. .Timoiii facra complur res mulsvi operis antiqux pi£tura, noviflimi perele-

~~~~ganrer concinnat^ , & e porphyrite hpide tsbulj vi-~~~~

~~~~funtur . Illud porro Aloyiia Goffredi Mirturan^uxor; hanc Georgiu» Antiochenus Rogerii Amiratus con-~~~~

~~~~didit , & Clero Grsco, Canonicilque cjufdem ritus~~~~

~~~~actrlbuit ; fubindeque Alphonfo Rege indulgente, Si- rnon Bonouia Panormitaiius Pnful facris virginibus~~~~

~~~~attribuit . Succedit S. Catharinz Vir; & Mart: Mona-~~~~

~~~~Iterium ad ejufdem Prsrorii aream , 5. Dominici in-~~~~

~~~~flitutis addictum,amplo flt confpicuo templo decoratum, Palmie de Magiftro Angelo fortunis, ubi olim prfccipu» urbis vcteris porw de Bebical.iedificatum. Ejuf-~~~~

Digitized by Google Ejufdem inftitutiS. Miiix Pieutis a Francifco Ab- Lwtelli Camerati Comite fuis in ajdibus unxxvi. eott- ftruftum , refpondet hodie poft porti de Grzcis »re- am , & nobiliffiraam e marmorc frontem, pjucis com- parandam oitcnuc.Sub AfflimpM in Ccelum Dcipiri: nomine Clauftris Macheda vta fepius lattdata, meridi- dicm verfiti inftruitur , Mari* Lacerda:, & Moncadie

Montis Alti Ducts pictatc conftruitis , congruoqu^ cenfu ditati* ( 'in quibus & ipli fub Tetnfijt nomine Carmeliticam Reforrnaum profeffa difcipltnain religioii vixtt. ln area quoque Porta de Gratcis Tere- fian* Moniaies degunt ab anno accuu. qux olim_i alibi fundats . Harum Ecdetla Uxior, profpe&ufque eximius.S.Rofaliai.coiiditum abAleramo de Caretto Galeani Comite anno udcliu. j Macheda non abeft, in ortUDi fplendide. affurgens , .quod paullo ante Jo- Teph Bonfantcs Sacerdos Virginibu* honellis addixe- rat, & Urbani VIII. literis claufim , munitum fitit ]n rcgionedemumSacr^ManiiouiiS.Mari^ de Mercc-- dcCciiobium Aloyfig Moncade, opibutMDCXCiv.coaluit.

. Habet prsterea hic regio cum pnellarum , tum muiierura Gynecea pra ceteris laKiorcs :S. Maris de : Gmia> qui iiii conveniunt e turpitudinis c?no e~i jnergcnces ; S. Marite Majoris , ubi fcfe concludunt Maicnupti; S. Catharinae de Senis, quod ingenu- as paupertate adaflas fufcipit; A Deipiri Lacrymii campellacum , pucllis dereliflis addidtum ; uc alta_. mrnoris notst prstrcream . Sed SantSiffimat Trinita- tis de Manlione, feu Teutoniconim , Ciftercicufibus primiim detignau edes , mox Equitum Teutonici

~~~~Ordinis Hofpitaiis domus , cu/us hodie Pr_ceptor~~~~

~~~~Abbatis titulo a Rege defignatur, cura primis ac- : cenfenda . De ea nonnulla dini , uberioremque no- ticiim~~~~

~~~~Digitized by Google ,~~~~

~~~~titUra dctJIe Antaiiiuui Mongitore. Prope Thernu-~~~~

~~~~rutn portana fiti afliirgit ; Conclaves decenter commo-~~~~

dl ; Ecclefia atrio , pronao , columnis, abfldibui, & facellis inftruitur; Abbas ia Camitiit votum profcrc. Cir- caartum porro in veteri J.Marie de Viiloria Albo- rum Nobiiiuin Jodalirium opiticio & ornaracntii fplen- didum cum adjunclis e.dibus fpccUtur; iupra Therma- rum portam aliud ejufdem ordiois non ninorem pre,-

fercns magnificcntiam , aulafque etiam habeni fuas , fub Pacis titulo effulget . Epheb:um inltgne pro Nobi- libut Imperialis titulodecoratur.Ex Dynaftarum de- niqueedibus numem,& amplitudiue preftantibut unam rocmorem iuclytai dudum gentis Ad(uvurne Chrifte hodie ad Moncadat perrineatem,quamCaroItis V. C^- far ex Afriita redux fuo incolatu nobilitaviti

~~~~Intcrnl urbis facie dcfcripta , quae extr* meni» fervat Panormm pradaritlimi monumenta, retnanent~~~~

percenfenda . Extra poruni Novam occwrit igitur S. Terei3s nobilis virorum Convemus ad africwn in_, area cognomrne ab anno uocx Derparte de Remedio facer cum magnifica Ecclelu. Succedic in Monrega- lenii via contra teftivum occafum Vilttationis Dcipa. ra,feu J.Francifci Salefit Motialieriura , noliri hujus fxcul: anno xxxi. ad amnem magnificcntiam extru- fluin.Nec longeinoia oppofica amplilliniumPaupe- rumHofpitium,quod ulttmam expeftat manum.S.Ma- ris dc Vicloria hinc Paulenfium fratrum non angu- anno ftum , «defque facra non ineelebrii ab mdxcviii.

~~~~Francilci Graviiia; di*itiis extrut ccpta ; Eademque via euntibus in dexterarn.ad paii: cc.circiter Minorum~~~~

~~~~Fratruni , quos Capuccinos vocmt , fpeitajidura IL-. prabet Cjnobium, iatiflime undjque patens cum sylva peramosna ,&EceJcfu fepukh.rii infigni. Adfinitlram vero~~~~

~~~~Digitized by Google P A j, vero polt Cubam, Burgnndoritm equicum hodie_<~~~~

Domicilium,dequo.jlibi dixi ; fccuJ viim Vlllit fuburbinum fubrigitur , St alii utrinque vifuntur curro hortis, vineit, viretifque ad ruralet deliciit fltii »c- commodij. Ager occiduui 67 aquilonarii.ubi Collejii

Societitii Jefu U*iw vilU citcnditur , id Buccam Falci orim ,undeidS. Martini celebre Momfterium eil iter.alibi dcfcriptuni , rufticii calii 4t civium fub- Lrbinitfrequem ideofcoff:rt,uti opidi fpecicraocu- lit obiiciit; nec fui pirochia cirec.Excipit hune S. Joannis de Bayda in tumulo ordinii Minoritani Co:i- ventus hodie.quera fupra kodavq St in fubjccra ole- tii , irboribulque conlici , & frugibut ac vino fecunda planitie Zifi Caftellum vetut , de quo infi-a , nec procuJ Tcrtii Ordinii Minorum afcetcrium, quod in: HOLiixi.fub Deiparx Annunciit* titulo coaluit. Mos S. Illdori Clrmelitirum Excalccitorum Tyrocinium, ccinfraS. Francifci de Paula maximum ac nobilifli. mum Monafterium , idS. Olivie prifcum templum it* Dxvni.contra Carinit ponacn conditum afrorgunt.Huic pollremo celebre refpondec impluvium noviflime qua- draco fciiemate architeftatum, quo pii fidelesad re- ligiofi collqquia fub 'Sacerdotutn de Oracorio difci-

1 >'-•> plim feftit diebui ConvenUnt V . . Poft lata atque irrigua viridaria Suburbium fuccedic,cujui eft Parochia S. MiruB-4e Monferrato facra, cirea MDLXX.conftituca.Ad Molis orienrale littut Minorum Convencualium S. Luci» aulpiciit Conten- cujjcirca auftriles illiui oras foeietatii Jefu Quinr* Pomui Exercitationibui fpiritualibm ib anno «occ- sv. Joannit Severini Canonicl sre iddi£ta . Inter Na- vale demum , & Moiit arcem Fratrura de Mercedej eiurgit, Deiparw de Populo titukim referens Mjiu-

Digitized by Google • ,4° » A fteritirn udcxxxv. aedificarijKt; Mojes ad pailicco in^ genti auri vi erogata,in mare protendicur, qua.cn ve« lutiarris miraculum demiramur.Pro Felici porr.iCa- roIMI.elegahs c marmore ftatua jfontcs , the-icrum; poft Gracorum aggerem longe ac iate S. Krafmi pla- nicics excurrens; ubi e Macheda via exicus civibus patet, S. Anconini dePadua fpeftatu dignutn fe oftert Afceterium ab anno uocxxx. Minoribus ReformatU conftruftum, cujui aream Ibnte ctftacuit Alcal^ Dus

Sicilis Prorex ornavit t Ceflit ejufdern Qrdinis Mo- nachis S. Marii de Jefu vetus Convencus, ad.i I. ab urbe lapidem fub Gryphone monte, quod B.Macch£0 deAgrigehto authore,Senscus Panormitanus magoi- ficentillimum , iuftitutis nihilomiiius confofme, ftaT luir,adjedtif

Ibliur: ccilis celebre hodie haberur . S. Nicolai dc GurguroGillercienfibus.RogerioRegni potente,Theo- dorus de Antiocfiia ad Orethi lluminis ripas prope poutem atoibuic, cui circa «cccclxxxvih. S. Marias de Gracia Doinen obvenir , eftque hodie ibS. Fran. cifci de Obfervancia afcelis culturn. Siculis Hiftoricis mcmoratum,quod in ejus finibusSiculis Vefperisini- tium fueriti JancU ipiritus, ad.-.Ctfterrienfes olim fpe. clans,GuaIterius Archiepifcopujj.Guillelrai ll.Rcgi* aufpiciis conftituit aiinoiiciiijiij:irca fupra meruorati

«miiis plagas ad pafius r>. i.n meridiem* Setvat Ceno- bium prifcs staris infignia, quorum pracipua in Mo- nafticis Sicilix oottciis: expendi. Tabuiaro •eximiam Beate Vii'ginis.de Spafino it> UUO CX. Ecc.Iefii facellis in urbem primum.j rnox in Hifpaniam advcitam tradujit.Abbatia.ejufque proventibut magnoS. Spi- ritusValetudinario adnexis, Ciftercienfibus Oiiveuui Monachi fubro_gaHtur,qui ob aeris inclementiam eftatc

~~~~:;i-n!i ' intra~~~~

~~~~Digitized by Google ,~~~~

circa tnoenia fe redpiunt . S. Agathie de ftcra Ve- ftigio data eft AuguftiuienfibusCenturUpin;; Cougre- ntionis mdcixih, qui prius inS. Maris de Providen- tia degebanr. Diiiat facra illa tedcs a propugnaculo, & porta cognomine palT: cc. Conventus adjup&us decens eft, corigruifque inftru&UJ edificiis.Circa eamdem. demum oram ad paupcres exeipiendos .(bveudaKiue exrra Thermarum portarn vetus Hofp:tium videmr. Pro amentibus S.Joannis de Leprofis vcteris oi-iginis Zenodochium paiet.Mitto hic reliquas Pdnartiiicani

agti cum veteres, tum recenfiores nugnificentiis , mo- lelque eximasjnam fingillatim de Bayharia, de Colli- bus,de Mare dulci, aliifque loquenj,precipuasrecc;iliii. Vanormtnnn; Archiepifcopus Primaturn. obti-

~~~~Eet in Sicilia , & fiiffraganeos Agrigentinum ,nc Ma-~~~~

~~~~zareiifein, nec non Melitenfcm habec Pontifices . In-~~~~

~~~~ifitutio illi competit Cancnicorum, &EJetlio juxta Menfium leges facris in legibus conftitutas ;Sed non omniuni; Suiit enim exillis vm.Millennarii a piime-~~~~

va niille tarenorum auii prsbenda . v i. Centen.irii quod aureoj centum participent.ii.de Blaiica dicun- (ur, feu S. Nicolai de Albergaria, eoquod cenfibus hujus Ecckfia a BUuca Regiru conftitutis gtudeant, ac duo Portus Canonici appeilantur, qura ex Portus ve- itigalibus cenfus percipiunt; Sed his noviiliinis Re- gia competit Pralentatio . Qunm autem inter enit- meeatos oiuneJ optio vigeat,fit iade,nti uoo,&jL tero dcccdente e vivis, juxta optionis !e»es- ordiuc fingult afcendant , St duos Portus vacare l. rnper coi> tinjjat, quos fiiblnde Rex prefentat, St vacua Archie- pif i;pi jurifdiftio remanet . His porro xvnr. Caroli V. Cffifirts liberalitate fcx alii aeceHerunt, Hegii appellati,cum ob Rc»iara Prafcntationem , turo quod S. r U. P. II. F Joannii

Digitized by Google 4*> P A Joannij de Eremitis Abbatiagaudcant.Subrngati hi dicuntor a Pirro fe» aliis.quos Eugeniui IV. abole- vit;Munia cetero fubeuac cammunit, & Subdiaconi tenentur efle.led optione carene. Pncedit Ioco,& dignitate Canouicos, primufque poft Archiepifcopmn venit Cantor, quiS. NicoUi Regalis de M.izn-a cit Prior.&Comieiis intercft. Secundus ab ipfo Archi- diaconus. MiUeanarioruiii prscbenda ambogaudent 6e

~~~~ab Rcge prifentantur . Eorum extat prima notitia-. MCasxn. Tercius iu ordine Decanus venit. Thcfaara-~~~~

Wawimuiius eft , nondignitas.Clerus hinc & Ecclell*

~~~~Mimftrt duo fupra quadraginta enumerancur , quorum agmen ducie Subcantor; iv. Ma/or Capellanus Pa-~~~~

~~~~rochia; curam gerit . Stminariam a Ciefare Marullo~~~~

Archiepifcopo fundatum , Atumnos sxx. nucrrt; Sed Convi&ores alfi funt , qui ut ad fcientias alfequen- du iucumb»ot,&ad pietatem inibrmentur ed con- fiirunt. Fulget hodie Archiepifcopali honore Marcel-

~~~~lu* Papinius Cufanus .quiLXi t.eft numero , juxta_j Pirri ,& Mongitorii fiipputarioncm, Vir ia facris Ec- defii Jegibus , & fcientiis , deiteritate in rebus ge-~~~~

~~~~rendis , aliifque animi dotibus iButVrii. In Regni pu- tjlico Confiiio Ecclefia8icos ioeer proceres primus fc- dctjA* ubi.alium es Siculis Prifulcm Caput effej~~~~

~~~~Pariaoanti contingit , huic iocus datur. Regia S. Petri Capella Rogerium Regem authc-i ret» hahuic Kcxxn-Templum fu nptuofidimum appel-~~~~

~~~~lat Pirrus , Se Coliegio Cmonico ab eodem Principe~~~~

~~~~inftruftum , juribufque Parochialibm a Petro Archie-~~~~

~~~~pifcopo donatum dicit . Marmorum diverfitate, muli-~~~~

~~~~va pidura , aureis lapillis , tabnlis porphyreticis , columnis viriegatis ,aliif]ue ornamentis nitet; fpecum habct religiofiflinuni porticum fiibterraneani; ac , co-~~~~

~~~~Digitized by Googl ,~~~~

lumnis fnifuitam; AV VCrmicuUto opere decoratam. Col- legii Primas,feu Cantor, Parochus quoque eit j.Ca- nouici ab ipfo exordio xn. conftituti , totidem Mi- niiiri, feu Chori Capellani, fex Diaconi . & Clcrici mi- iiok-s aiii,qu

Digitized by Google 44 P A enim Vanormiti , uti de fiugulis ejus regionibus la- quens, repofui: Parochias x.Mouachtirum cacnobiatv. totidenique eorutn Hufpitia; ReguUrium Cleiicorum v.ac totidcm Societatis Jefu JE.its; Presbyterorurru Congregitioaein.Fmrudiverfi ordinis vi. fupra xxx. Conventus; Sacrarum Virginum Cl.tmlrj iv. St xx. Puellarum & Muiierum Gynecea xvui.Zcnodochia iv. ii. Nobilium,& totidem Clericornm Ephebea, Orpha- trophia iii. Pcenireutium fiodalitates ixhi, Confra- trura c;tus nxxvi.Filiales Ecclefias xxx i. Oratoria_. xix. Uti ex his fceile inde colligas , non exiguum il- lorutn efle ntimerum, qui in ccnfu defiderantur. Reli- quos cecero & bene multos, qui urbanis funguntur muniis.refque publicas adminiftrant , Pretori & Seuato- libus fubordiiutos filentio obvolvani, ut ad pociora progrcdiaj-.

Paaor/ni origo antiquiilimis ^Eolicis , five Pe- lafgis Grxdx populis palTIm tribuitur,qui interpri- mos iu hanc infulam tra;ecerunt ; Thucydides hinc Ph^uices Motyam, Soluntem, ac Pamrmum, finitim» Eiymis opid», una ineoluilTe affirmans, neutiquam de primo Pantrmt condiru , fcd de novis per Ph^nices deJuclis Ccdoniil in;elliernJus.*j>,rrtf enia qaam_j yf*;nAnOPMO_^-_OAOJ%l_a:>c«*3/_,inquit C!o- verius, « Gr^cii /iifli cindiias tu arbei fnfviari fr&nam «vV.Certun imm-i e!fe ego dixetim; G.ecij »_eem,qui fcris .--.:'>... pill Plr.nices in SiciK-

»m Jdveili funt, aiifcr.bi ncqu.'unt ; tunt quod hi p.r auftr-les.orienrilefjue or»s fefs erfjJerunt, tum qj ii Phoenices puifo p;r G._co> S:cufis,lnca a Gratcis occupit» frequer.tare non aufi.ioita cu n Elymn fo- cietate, qui e Troji oriundi Gr^cis omnino iufenlT -rant,fede. circ» eorum opid» pofuere;indc euim

Digitized by Google exiguo ad Carthagmem trajcilu SiciHi diftabat. Quum circa Elymos igitur recens nulla Gracorum cxtaret colonia; nec Grat cum nomen Psnormos altero eorum in Siciliam appulfu Greci intulerint; prifcis omnino ^Eolicis & Peialgts iliud tr ibuendum,ortumque ab iliis Panormuat habuiiTe pro fatis comperto habendum-. putaverim. Antiquum Panormi no ca bulum, verba funt laudati Cluverii, eompofittm c/l cx duabusvocibusHA- NY ^- OPMOs.yuirum illudara

~~~~Panormum trajecifle fcribit . Gaufridus Malaterra,qui fub Northmannis vtxit, Pifanos catenam, que portum ab una ad altcram daudebat p~~~~

~~~~Digitized by Google ;~~~~

46 P A morat;h*c autem ab arce maritima ad S, Mariede Catena templum juxta Fazellum extendebatur . Hs- rum porro fta tionum opportunitaJ, fimulque agri f'e- licitas Phsnicibus occafio fuit inibi gentii fux prs- cipuum emporium ftatuendi; Fa&urn ab hinc, ut Pa- normiit (Vequentior evaderet, & prima imer Plieui- ces tolonias haberetur. Id quod vetufta illorum. nio- numenta & fepulchra nuperrime extra Portam Novam defcfla aperte declarant. Anpoft PelafgosantePheQi-

~~~~cum colonias Sicani urbem noltram tenuerint , ccrte~~~~

~~~~fiimare non auferim . lavcgiw annuit, multilque o-~~~~

iiendit ; Numos imir.o compiurei adducit, in quibus Sicanorum ducet religio, ftu verius fuperftitio, ab H crcule prc aiii» promota, quem in oras in vcflum Pa- normitanas contendit. Cyro Perfis imperante, uti cu Valguarneraci Cluverio Invegius fupputat,Cartiiagi- nier.fes majori numcro, Mazeo Ducc,in Siciliam dc-

~~~~lati , armis rcm agentes.non cxiguam Sicilia partcro fibi vindicarunt.exceptique, uti reor.a Phetiicibus~~~~

~~~~contribuiibus , aut ibrre etiam per ipfos cvocati, per~~~~

~~~~ram Ponormitenam Jate ftfe eflWere . Tucc veteri novam accefiiife Utbcm meridionali portui adjacTti-~~~~

ttm , conjcdtura: luadent. Poiybius enim ntramquc mcmorat e\ Diodoro Extcrior appellata eft ea, quam Polybius Iftapolim dixerat .£n hujus verba in geftis Primi Beili Punici; Novi Coe/it/ti Aul: Attilittt &C*. Corntliui ciafft natium cccc. Panermttm tn Siciliam caixqtit tirhtnt appelium , stttrarum eaput in ihione

~~~~Carthaginitnjium, tiggrtdiumttr . Dtjtffa ntrn difljtui- ttr tttrri od mort fita,quum ilias irruijftnt miiitei,~~~~

~~~~capta tji ptr vim t/Ia opidi pan , que dieitw Nea- polis;»« mtdiotriter ilta,quam -jetertmnicmt ptri- ciitabatur. Diodori autem locus Subet : Romani con-~~~~

~~~~Digitized by Google ;~~~~

~~~~tinaa eppagnathne , & maebinaram ufti , marum d:je- ttrttnt,Q-urbe Exteriore potiti, multor interemerunt;~~~~

tetsri in antiquam urbem refugere . Ex Polybio porro difcimus Panarmwn caput fuifTe c;terarum in Si- cilia, quas liii fub ditionc Peni tcucbant. At qmlii tunc fuerit ejus amplitudo,&frequentia,colligi ex illo poterit, quod expugnau dcmum ab Romanii quuro fuiffet, xiv. civium n. e vlftorum Ce manibui pccunia redemerunt; x. vero *. vel uti leguntalii xl. u. captivi ibduili funtiquumquc in diuturnaSc obftinau obfi-

dione , mulio plurei ceciderint, qud incoUrum nu- mcrui cxccfferit, perfpicue fatii arguitur. Turris ad mare,quam Romani ex Polybio facile fibi vindiea- runt, ubi hodie Arx major Jubio procul furgebat Kec enira alibi veftigia cxtant Auitam nihilominut fub Romanis fubinde Pa- evincunt Liberis ftormum ccmplura ; quod nempe-. Civiutibui accenfam ilhmSenatus volu eric,quod (In- fularibui affccerit gratiis.Sc privilegii s , demumque Auguftam Coloniam confticuerit. Idque verera etiam, teftantur numifmaca in precipuomm Reipublice. Con- liilum honorem Panormi cufa, quoi vei Redtorei vidit, vel fibi fpecialiier beneficoi Sicilia experu cft, quafi auc iiculorum omniam loco , aut ob collaca in. patriam munera vicel Panarmitani rependercnt. Nec minori celebritate fub Cxfarum dominio floruit,uei infculpt! lapUes a Pinormltait* Rcpublica illis dicati evincunt,quos bene multos adbuc hodie fuperftitcl vidcmus. Tunc Sanitarum Virginum Nymph; Bc Chrir fline , ncc non Mamiliani EpiTcopi aliorumque Chri- fti pugilum martyrio confecratam quoque Panormum Hiftoria perhibentjfequentibufque fieculis- pari pror- aweferri ceterii fm fftrdute iisaffluit bonis ; quibui

Digilized by Google 4« * A infulas civftatibusj&antiquas omnmo e.qu*re fortunaj Vandalorum Rex, metutt . Adeptam enim Genftricus poft diutinam oppugnationem, Regiam conllituit Ci- vitateit), quod & Theodoricut juxu Procopii mentero, pneftidt;in ea quippe urbe validutn Gothorumfuo- rum pofuit przfidium . Politiam vero quod fpeftat Ec- Priefulibus , uti tradunt , Pri- Cleuafticam , egregiis & ejus Ecclefia illuftrata; civibus digniuteeti- matibus , fanitimonia, virtute preclariffimis in- am maxima , & fignita refplenduir jCarolum ,geftis,ac nomine Ma- gnum incolamaJiquiiido,&ex ficraJatke Sicilie pre,- ftflum levanten habuit ;atque ex ejus genere RoU- liam celeberrimamAnachoritidein aluit, qug folauna velut urbis noftra: decus fupremum, iadytumque fuf-

~~~~Quid Sarracenis rerum potentibus Ptnorma non acceflit , aut gloria:, aut claritudinis, aut fam~~~~

~~~~Maris dulcis xdes , pifcinam que alit , magniiicas ac iifdem deberi, prister profau» BiJiljcasj ubi ad itnpia~~~~

~~~~Digitized by Googk ,~~~~

facra conveniebant, quas perpurgatas Northmanni Principes VeroDeo deinceps dicatas volueiv. Horum concraSarracenos enpedirio iu Sicifiam li. feculi anno circiter j.».conlignatur;At nonniftLXv. Panormo poeiti, cam quoque fibi Metropolim dellinaruor, novifque mu^ nimentis iirmiorem reddiderc . Vidit Fakandut Guil- Jelmi rempnre, qui cjuartus a Rogerio Comite Sicilie imperit.ivic; quamvi.s fextm fueiit Piiuceps;

nam anie Rogeritim Robertus , djufque filius rcsad- miniftraruiit . ^.ilcandu; igirur irinti partitinnc difiin- ftam, irefaitt ia fi particuiaret t^;:in>,:!;} ci^-ucs afminat , quarum qus imcr cxtremat media cclkca- batur,(& vecus fiec fiiit.five Palaopo/it, Neapilimd dexteram .Tranfpjpyretica (iniliram ad , five ad a quilouCm) iaiitudine quidem parum babebat ; in lon- mttjore gurn vcro fpntio porretlam , vie tres defctibc- bant\Mctlin vicitt marmoreut diccbatur, altcra a turri Pifhna pcr viam coopertam ud dtmum Archiepif-

~~~~copi.juxia majorem Eceiefiam duccbat . (Pifanam Tur-~~~~

rim ThL-Ciui-orum cuflodia: dellimtam Gvillelmus -I. ad Palatii angulum ftaruerat) tertia demitm ab Aula Regia.que Palatio fubefl ,ptr domum Sarraccni,ad tdct Sihcjlri Marfscani Capeliam Georgii Atxi- ratiteA hodie EccJefiade MarturanaJ ©> *Wr adpro- finquam urbii portam porrigebatur. Ante Falcandum Arabs Chriftiamis in Itinerario, Rogerii Rtgjs atate exarato, hanc iplam urbem aFalcando defigiutam liu lingita Kalfar appellavit ,undc nunc celebri vix nomen Faftum ; Suburbia vero, alterius civiutis vocabulo Rabat dixit. Celebrat autem in illa Re^as AZdes,

~~~~Maris porcam , Bt Navale ; nee non OrecfTi fluminis, meminic, quod autlralcs Suburbiorum ows alluebat molefque triciceas agitabat. Per hxe poiro temprxa* f.II.P.tt. G aggetu~~~~

~~~~Digitized by Google .~~~~

amnei, aggeft* humus , quam paflim ac torrentes ad. vexerant, finus maritimos ma/ori ex parte complcve- rat;Civcs hinc certatim loca.feu terras cx equore facus occupaverant, «sdibufque extruftis quaquaver- fus urbem auxcrant, jamque muris fuburbia adfisfe- rant. Bcnjaminus idcirco Tudolenfis.Guillelmi II. cempore, Vrkem Mngnam Pamtrmm» compclUus,bis pal£

~~~~u. latitudine , totidemque longitudiue cum Suburbiis complexam vulgavit.~~~~

~~~~Id Ipatii Fridericu; hujus nominis I. Sicilic Rer, icRomanorum Impcrator m^nibui inftruxit; mox Fri-~~~~

~~~~dericui alter,& Petrus, aliique Principes , eorumque Legati.Scnatu.PopuIoque Panonaitaiio les fuppedi-~~~~

~~~~propugnaculis , aggeribus ttnte , & adjuoilis , long^~~~~

~~~~munitioreut urbem reddidere , quilem hodie fpefta- mus .Referunt hinc majori ex parte propugnacul* il-~~~~

~~~~loium nomina, quorum aufpiciis conitrufta . Invegiui~~~~

~~~~Falcandi verba exponens , locis hodiernis indicatis , perfpicue,qualis Northniannorum ivo Pansrmi fuerit facies, oltendit. FaEclIus veluti ob ocuioseam cs-~~~~

hibet.uti itate fua fpectabatur ;,qu* nunc magnifi- centi* fcdeat,Ego jam fupra brcViftime indicavi. Qui fuerint porro temporibus hifcs ejufdem progrclTusin Siculis Annalibui confulendi ;potilTima cnim Siculx

~~~~Hiftoria capiu Panrmtiin eoncerimnt . Supercft Ci-~~~~

~~~~vium morej , indolem., ftudii, cxcclleutiam dcnique expromere Panormi Genius fub fenis cujulHaia. figura.caput .corona prscinitum habeutii, exprimitur; cujui~~~~

~~~~corpori ferpens advolvimr , pcilus obmordens, fivc alimentum veluti ab ubere fugens,.cum epigrapha.-,~~~~

~~~~Stm dtvorat , alienot nalrit . Id euim linguhre fer- vaat civei, ut in exterii excipicndii , fovendifqua nuili~~~~

~~~~Digitized by Google .~~~~

nulti ,F«ello teftc,fint fecundij Confluere Idcirco, ftdefque Paaarmum transftrre otnni pene evojanu- ciifes , Pirani f Gdlli , Hifpatii ,&»lii funt vill.uticu- juique nationis facrz, hofpitalefque ades potilTimum decUi.itit;non tam qnod emporium fingulis ^utibMS rerum omnium fuerit cdebrariflimum ,fed quod in- fita veluti comitai,&in «traneos propetifio icicolxs videatur . Reliqui htnc ex infulanis propria qttafi in patiia excipiuntur ; fit inde ,ut dum , aut fbietifibus in fupremis Regni Autis vacant negotii), aut tiudio- iuin caulTa, aut occafione aliqua alia Pancrmi dt£unt, fuis in laribus dies duccre,fibi blandiantur . Optima ftudia, forenfia iiberaLP quippe pr^fertim , iogenuas, que artes Panarmitanai profiteri, & cum coiifluenti- bus ad eos communicare,tot teftantur Academie variis in locis inflitute , fummaqiie conientione in Dy- naftarum aulii coa£ii; NobiH erudiende. totius Sici- li« juventuti referata Ephebea , innumerifque aliis Legali difciplina imbuendis aperta gymnafia; TetUn- tur nuper congefta publica Bibliotheca, totque alite publico etiam commodo privatis in edibus ,&C£no- biis, cum divices, tum fekaitj editi in dies libri; pr^- ftsmtes erudirione, Ccfcientia. omni ntate viri ;Jum cenfultilTimi pene abfque nunlero; fummi deniquej in naturalibus, facrifque facultatibus Magiftri . Prc ce- teriJ vero in literariam rempublicam tanormi meri- 1« commendant, veteris evi memoriis, rebus exotici» mirandifque arti.s & naturx operibos reftrta Collegii Societatis ,& S.Martini Mufea ;Ut de Opificum.O- perariimque cetibusfileam ,quorum &lingu!ariseft peritia, fit infignrs in.fuftria.uc nihil pafiim arteftfli, quod non imttentur, 1M moliantur, mvenias Hic veluci propriainlocodePtftWrmrVsw/iScri-

i r. //. P. II, G i ptoribu*

Digitized by Google ptoribuiagere pretiumopere^retjvettfturoque An- dream Philofophum , & Hiftoricum, Aotooium Pinor- mitam Laureatum Pueum ; Tuum Calphurnium Bu- colicum -, Petrum Ranzanum Annalium totius orbit Compilatorcm, Antoninum Diauiro Thcologie morura. copioCffimato fcriptorem, Francifcum Maria Magiura; vit* fanctimonia.editifque innumeris opeiibus clarum , Carolum de Neapoli grsci doctum .Jofephun» Galeanum Medicum preftantiflimum, aliufque celebra- re , noftroque ievo illulires, Mkhaelen de Judice, fienediltmn Callrouum , Antoniiium Mongitorem, cui S.P.Q^P. fimulacrum in civili bafilica conftituit , ce,rerofque Uudare,fed umnes, etiaiu preter enu- fatis mcratos, praicipuos compleftt, vix polTem , quiii brevitatis ,cui plane Iludeo , limircs excederem. Ali- bi in Auctario ad Fazellum Dec i. iil>. S. ex eodem cUriflima Mongitore in SicuU Bibliotheca circa occcc. computari protuli, Sc quos noyiffimos vir doftui, ncc minorii eruditionis , illiuf Nepos Francifcus Se- rius ejufdem Bibliorltecie edicioni fecundis ftudiis inhxrens,in catalogum retert,ad millcnnarium ferme numerum pertingerc optime novi ;ui hinc qua animi propcnfione Vanortnitani in literai incubuerint,' ^quum feratur judicium; ncque minori hodie conten- tione inidem adnituntur, tnngnes quotquot,eruditif- mo hoc fseculo vivunt ,quorum etiam nomiaa , ne_» longui evadam reticco; hura* aliunde Lefiici variis io locii eorum cum Uude memini. Religionem quod artinet, tb initio fundationii veram, fioccramque eam fuifle. penes antiquiflimos progenitores fuos , Infcriptis quibufdam lapidibusin. nixi,ex genticis Scriptoribus nonnulii mordicus »d- ftruunt quippe charaaerei i Upidum Pei Optimi Ma*

~~~~Digitized by Google jtiml cultum apud illos viguiffc' aperte innuunt. Ve-~~~~

~~~~rum monumenta «lu , uti func numifmata inaniumj~~~~

~~~~Deorum capitibus Cereris , Jovii , Apollinit , Neptu-~~~~

ni , Minervre, Mercurii , Martis , Herculis,- Veneris, Caftoris.&Pollucis fignata.cum titeris nANORMI- TAN.Sicanis ab Invegio adjudicata, Gnecis dubio procu! Paitormi incolis,ac civibus adfcribenda, oppofi-

~~~~cum evincere videntur ; non omni fcilicet aevo Pa- normtanis eum arrififfe syderum afpeilum, acltjmea arfulfiffe.ut fuperftitiani nufqunm ammumadjeecrinr.~~~~

~~~~Ex primls cqtero, Chriftijtis iidei rudimentis , cum aliii infuke civitatibus iuitiatam Pamrmum, & Apo- ftolicum Epifcopum iili datum fuiffe, uti inconcuflum~~~~

~~~~Iiabent . Quos inde gcnuit ejufdem profellionis Heroas~~~~

jam fupra mnui , nomiullos & pnecipuos celebrando, Invegiufque Annal: Pan: Tom: %. in ordinem xlvii. alios refert , eomplures Mongitorius enumerat, ac noftra ctate Joannes Baptifta Sidoti apud Sinas pro religione inorti adjudicatus, Andrcai Statella cx Prin-

~~~~cipibus Jnfpicasfundi , apud Carmelitas Salvator ap-~~~~

~~~~pellatus, quoruin ftrenue Reformationem , live, uti vocant, Obfervanliam promovit, clarufque cximiis~~~~

virtutibns Arimini pirflimc obiit ,aliique , quorunu funt nomina in coelis fcn'pta,ac gefta peculiaribiw libris exarata,Illuftrcs memorantur. Ecclefire &Snculi dignitatibus claros quis enu- meret i Triregno, Purpura , Infulis ornatas , lupremif- quc facris mitniis profiiiiflos; Togis, Militi^ primis pre- ftdluris, Regiis legationibus.ac Domns Regix fplendi- diffimisjgradibus donatos patria Panormitaaos , quin pagine. excrefcant, tenuis Inofter fermo percenfere vix poterit. Proxirae elapfis annisj(CaIimirum Dragum, cui ob roeriu in patriam bultunt e marmore in Prstorio ereiliim , Baltaflarem Nafelhim ,& Aloyfium Rigima tnundo fublatas , indoluimu! ; vivunt Petrus deBano.

~~~~nia, Michael Rigius , Sicilise utriufque Regentet»~~~~

~~~~Stephanus Rigius , Antoninus Monteapertus apud Re-~~~~

~~~~ges Catholicum , & Folonum Legati ; Andreas Rigiui~~~~

~~~~Hifpani* TalaiTiarcha , ut ceteros pretcream. Vetere» autem apud Scriptoresconfulendi,& in cl.irifiimi Mon- gitorii Mufto Vanerimtano, ubi iiluitrium Viroium E-~~~~

~~~~logia Panormi civium congeffit.. .~~~~

~~~~De tanarmi numit Paruta , qui eorum eAypa~~~~

~~~~exhibuit , 8c Invegius, qui eruditiilime defcripfit . Lite-~~~~

~~~~tatos lapides Ignatius Notus poft Gualteiium , & In-~~~~

~~~~-vegium in lucem emiiit.&doifte expomit . De Por- lnfcriptionibus tis earumque , CajctanusGiardina , & LipariuJ.DePrincipeTemploJoannes Amatus.De aiiis~~~~

Vanormi memorabiiibus Fortunius, Baronus , Auria , Striida,Mssbel,Seiius, & pr^ omiiibus iiudatus Mongi- torius cum editis, tu mftij. operibuJ. Longhudo Yunur- mi cft grad: xxxvn. xn. Latitudo vero grad: xjijiviii. x. Ager i^licilTimus per xl. paiT: m. diffufus majori ex parte planus ,coltium coroua cingitur, ubi perjucun- littore dx venationes. ; aperto a Gerbino monte ad

~~~~Peregrinum pafT: m. x. extenfo, terminatur , atque ad Carinis finum extenditur. Callias apud Athan;um Cens~~~~

~~~~Sap: lib: n. Totus , ait Vanormitanus agtr borsus appellatar,co qucd fatinis plenus fit arboribus ,&5iliut lib: i^.cecinit, Facunda famrmui Sea syhtiftUart fcrat,ftu rcsibtts equar~~~~

~~~~Verttre ,'fea tteh liiieat fcSlare voltttres . Recenriores vero,nunc eximii pukhritudinis PU~~~~

~~~~rH»uc unlcum totins Sicilisc delicium ,Natu- ix ThefaBrnTn , Paradifum , Amphiteatrum , Auream deniqne Condiam paffim cdebrant;Geniiinique , de quo~~~~

~~~~Digitized by Google •~~~~

~~~~qlio fupra, Conchf, jdcirco infelTiiLH, aqu:* redundatui effinguntjcomplures enim fontes irriguum reddunc,~~~~

~~~~quoruin pracipuos, uti & collcs , rcgionefque aultrj-~~~~

Jes, ac aquilonares alibi laudavi . Mari demurq fitis abunde pifcofo utitur.cum celebvatiflimis cetariis. VidcdeStOiorw.&dea/Wn». ». .., 5. PANTALEONIS lotitla, quam ^EgitjJio P ro- montorio , hodie a S. .Theodoro mincupato, ad/iicen-

~~~~tem Cluverini dicit, occiduo Siciliir.IittQri , a Li-~~~~

~~~~]yb»o haud procul , finu maris parumper profundo~~~~

interjeAo , obverfa , Motyx olim cekberrimtB urbii fervare reliquias paflim traditur. AppeilabaturSjrra- ecnice Zeze.buz Bc Zizaretb, & in Rogcrii Comimdi- plomate Izira Aialbagi, ideft, InfuUConjimSionit, in literis denique Chriftoduii Talaffiarchs.ejus, NorchmS-

~~~~norum ivo , Domiui , Greeca fbrtafle voce; Vontalei-- mon dicitur, quod non infinu,fedin maririmopo-~~~~

~~~~tius Jacu fita eflet j Xatinis a S- Martyre cogiiomi-~~~~

~~~~ue ex ejufdem facra «dicula, qua: periit , & in Jati- dati Rogerii charta memoratur.tulifle vocahduin.,~~~~

~~~~creditur. Ciuverius fie defcribit:£/i hodie infufo ftiiit~~~~

~~~~humiii , atque deprejfo, iv. tireijer Jia4ia a!> co*ti#eir- u.Sidlte iwab -*fg/i?//o(S,.TheodQri) pajf: ». ab Li-~~~~

ijkeo , vit difffaf , i». quain unam, gfluia emnei. hiflorifi longmtnl., .nullltm . jam iubium tjfe ptistfi „quio- hai fit illa, qua nlim Mctjam Carthaginienfiuti urbeiium. fab/iiauji.Hnbet a feptentriouibus Surrvtij iurularri, a meridie Aiuvilltm , qua & Murium dicitur , Gli- ribus ctiim- abundat, (icut & noftra . Major eft porro in- «er ejs,quie,in finu .feu ftagno jacent. Jam es tot tantifque, infignibus veterum rno- numentis Prfana perftat.Sar-racenis adftripM j .Mo- ty* urbis reliquie penitus etiam. disjecls yideutur.

Digilized by Google ,6 P A ut nitlli prorfui ufui eiTe poflint Ager fertilis , & fit- lebrofus,ac prope iittus Salina.Juris olim fuitTheo- S. duli Amirati , cujus donatione ad Marix de Crypta Monaftcrium ordinis S.Bafilii pervenit. Hodie Sbcieta- tis Jefu Panormitanum Collegium, cui Abbatia illa Ca-

~~~~roli V. Caifaris privilegio fuit unita, poflidet . Portnm Motyeufem celebraut Diodorus&Polyenusinter iiifula,~~~~

& Siculi littoris promontoriutn aquilonare , hodie S. Theodori,ex Cluverio sSfcitallum .Malc, inquit hic, baud dubio ab infaia verfus promontorium inciafutn. Polyenus qutppe de Dionyfii contra Motyim expc- ditione, cui Himilco Pcnus Talalliarcha adverfabatur,

tradit, quod Dionyfius Himilcone adnatigante , atqut ojlium portat Alotyenfium prafcpiente, copiis a Afotja e regioic conjiituebat itatitafr/ue dedubtii cafira , , £> mitlM, ut bono ejfcnt aaimo iiortabatiir, trada&ionew-

~~~~qui navium pararent . Sub Promontorio, quod portam includebat, Ucut erat platitis, & late eanoqut obdaBus,~~~~

~~~~iatitudine \%. Jiatiioram . H-tnc militei ebfcpiebtint li- gnii , triremji/uc trafpertabant aso die.Hodle permeabilis idcirco vix naviculis finus eft ; Stagnum~~~~

~~~~appellatur; quamvis ' inter 'Burrontm Sc promontorium~~~~

~~~~euripus fit, uti »HH oftendi . Non omiferim in quibufdam mappis infuiam noftram Cernijidis nominc-.~~~~

venire ; Sed eft hxc alia parvi ambitui a Surrone-i haud ptoculjquinque enim in Stagno, de cjuo inferius dicam, infulie jacent, quarum eft major S. Pantaleouis. PANTGLLARIA Infuia Veteribus nota fub Cofi fere & Cu^r^ votabulo .Geographo Nubienfi, feu A- rabo Chriifiano Putiica voce dicitur Kanfcra , & ex

~~~~Pa . in- Bocharto Kofcra , Ph^nicibui , ideft r va Jacet~~~~

~~~~ter Skiliam & Africam in mari Libyco , contia Seli-~~~~

~~~~tuinlem , hodie Saccanijiqua paC: K. i.xx. difiidct in~~~~

~~~~Digitized by Google .~~~~

feptentriones e confpeftu Tripolis ad meridiem , & promontorii Mercurii circa occidentem; Demumque ex ortu Carthaginis refpicit littus paiT: a. xxxvi. di- ftinftnm , cujus arenofi tumuli diu,noituque igncsin noiliorum infulanorum oculos perfpicue incurrunt Ejus cfl ambitus paff: u. xxxvi. errantque turpiter, qui ad xix. contwhunt . Figura ellipfim imiwtur ; arperri- mis, falebrofis collitius, rupibufque abundat cry- & , ptjs frequciitillimas hibet;nec dubium, quin Vulca- nus c profundo eniergcns , fovas protulerit , quo.I ne- nigris, dum cx fiiicibus aridis , & bitumine , & fulphure inf«3is,fed ex variis aliis effritibus ,quos infra recenfeo , evincitur . In defertis Inful;c pi's's tres apeiiuiitur portus, iv. paff: u. inter fefe dittan- tes , quomm unus contra Africam Sscuri nomcn referens , Ph.irum , nautarum commodo , habebat . Spe- cuIk x. per littus univerfu.n , ad piratarmn cavendas infidias difpofita; , & excurfiones , cernuntur ; Opidum muiiitionibus ,muris , & arce inftruitur , in qua cum mifite cuftodenon levis numeri, Regius Prafeausre- fidet.Ager cultur* aptus , vites, xylonis plantas,oie- as , domefticas arbores , frumenti , ordei, Seleguml- num fegctes fert; fed majori copia xylon provenit, cujus ingcntem qu^ftutn cives,neduni per Siciliam , fcd per Italiam faciunt . Montofse regiones pafcua capris , bobufque prxbent ; fruticibus , fterpibus, dumetis veftiuntur , venationi aptifiirnis, iifque prafer- tim abbundant, quos vuigus Lcjiiacas appdlat, Lati- ni vero Lemifcos , ex quorum bacchis coloni oleum educunt;nec sylvat Ilicibus ,aliifque trabibm denfz deficiunt, navium etiam majorum conftruitioni,& variis ufibus aptifflmis . Hinc illud Ovidii Faft,- lib: 3. Fcrlilit cll Melitc JScriii vUina Cosyre. T. 11. P. 11. H De

~~~~Digitized by Google .~~~~

fi P A de fi*gum indigentia» qux ad itifiilanomtn nccefli- tates minime fufliciunt, intelligendum , & ubi cetcra folum rcpugnare videtur, fagax moitalium fupplet iuduftria Fazellui, &Kircherius aliorum relatit varia_> phenomen» , feu potius arcana natura: prodigii in medium adducunt , quae per univcrfain pene infu- tam fpeflantur;fed paulio ab iis diverfa, '> ocula- to tefte, omnique exceptione majori , prolixa cnar- ritione mccum commutiicatis . Sunt autem hxc: Iil rnontium centro ad ccc pafl* ab ora maritima lacus,

Balneum vulgo , ambitus pafli u. etiormtfque profuti- ditatis, aquas lixivii inftar continet, quibus incol- tclis , panuifque candefaciendis utuntur jpifcibus caret.fcd hiberno tempore aqmtiles volucres illi tur- rnatim infiduntjad eorumdcm vero monttum radicei aquarum ven* calid- emanant. Antrum non longe,

~~~~Siccum flalncum appefiatum , aperitur,quo igri cou-~~~~

~~~~vcniunt veluti ad hypoMuftum ; in eo foramen caJi- dum cshalat fumum,qui in chryftallinam rcfolvitur~~~~

~~~~aquam iifdem segris falubrem . lu vegionc Serragii»~~~~

~~~~eollis fubrigitur Fvoata , a quo haud procul fulphu-~~~~

ris mincra probarilfima . Illum fubeuntes murmur ingens, fonitumque, vcluti *qux ex atto in preceps dc- currcntii audiunt ,denli(Timus hinc fumus evariisru- pium fcifluris egrcdiens circuraftaiitium arborum fiv liis adhzrct,&in aquam convertitur,qu_ paflimca-

~~~~liti lorc deftituta, reftinquendx , aliifque ufibus infer- vit.Latices undique per ora» infulx , Itcet promana-~~~~

~~~~re videantur pene ebbullrentes , in crypta Gadir ad~~~~

~~~~feptentriones paolatim frigefcunt , morbifque curan-~~~~

~~~~dis efticacej habeixur . In portu Naici ix. circircr patT; n. ab opido, fluvius ebbuliiemis etiam aqu- m jri ad-~~~~

Digiiized by Googk mi*tiis intolerabilis tangentibut evadic, fcriutque_» fluitus iucer adhuc calore n . In vico Huccaram iv.ab urbe iapidc , ad collis raJices e fubterraneo crypta: cujufpiain foraraine , interni iguis certilljma funt iniiu:ia,qualis in Vulcanis infulis comperitur. lucoluere omnium primi affuram Phcenices, nec parvo numero ; max c Carthagine dedu;"te co- louiie.quum in Siciliam Ph.;ni traiicere, itnp^-riup in ea firmandi animo, cepillent , occuparlmt ; n.tm in trajedlu occurrebat . Pertt mc hinc opiduloriira rudera ad xix. cilterns ,quibus iiicola in aquarum indi- go folu utebantur , ad plur.t millia enumerantur ; ve> terum fepulchra undique occurrunt . Viftortc, demum, quas de ajrurt*/&at8iB$au Romaiji ConFules non femel retulerunt., in Faltis Capitolinii memoratx es frequentioribus estra Afi-icam illorum coloniis noftra.n fuiiTe infulam evincuut . Tefhtur Ztriaras Ser. Fulvium, &M. iEmilium ventis in Ctffaram cuitu clafie deiatos, Pcnis inea deviitis, rerugn fummipo- tttos; Verum Romanis navibus fumnw tempeltatej disjedtis , ditam efle P^nis illam recuperandi oppor- tunitatem -Reipublica rafces denuo recognovit, fed ab antiqua celebritate minime deceltit , quod ve- lufta aliquot numifmata teftancur , cutn Latiaa Infcri- ptione , Romanorum *vo percuffa.de quib}is fufe in- ftrius dieam Chriiliauis temporibus, quum Africj, 6t Sicilia (anfliflimis Evangelicg legis preceptis colla

~~~~FubdtditTent , noflrte quoque itiFuIs datum,ut iifdetn inter primas inftituerecur.Sed qu^ feqtienti evo eju* foicuna fuerit, omnino latet, & unde Pannllarix no- p 71. k 7/. H % tacn~~~~

~~~~Digitized by Google ,~~~~

60 P A nien i"' obveneric , haud fatii difpicitur . Panlaleot AnciochiEE populos in ill.im nihilominus appulfos dedufta ab antiquis tradicione, voobulum indidiifc credunt fieeulo vn.qui ordinis S. Bafilii Moiiachos dudum ibi conftitucos inveoerunt.Sirracenorum iucur- fiotiibus fubinde vexata, fubeorum tyraunide aliquan-

~~~~do ingemuit , donec Kogerii Comitis virtute in llber-~~~~

~~~~tatem reftituta , Siculorum Regum dominio fubjea»~~~~

~~~~deincepi remanltt , & Mazarenfis Epifcopi cuia de- raandata. Habes paullo poft Infuke Dj-naftas; intcrim qualis ejus fit condicio indrcabo.~~~~

~~~~Hlbiutur ab ea coeli plaga , qua folis aftivus~~~~

occafus tcrris accidit , prarcipuumque opiduin menibus cingirur, quod arcem cormencis ma/oribus inllru- dlam rupibus infidcncem habeus, Turcarum conatibus propulfandis firraum,& aptum propugnaculuroj evadir. Vici circa opidum aliquoc vifuntur, adeour. incoiarum numerus millia ferme iv.excedat. Cufto-

~~~~des milites Regii cxl. cenfentur fub Prrefefto , qui Ducis ad arma tituium refert .Huic &incolar, quo ad~~~~

~~~~belli minifteria parent , anjmi roborc lirenui ,ad tu- endam patriim nullo non cempore prompti(limi;vigi- lias denique alternatim fponte fua in fpeculis contra~~~~

piratarum incurfus agenres . Parvus portus navesex- cipit minorcs, ac paucas triremes, fed hic elapfis annis longe capax erac ; Sxculo enim v i. Rogerii CUf- fem xv.triremium tempcfhte agitatam finu condidic luo.Aer fanus eft , acperrHtus,gaudentque opidani valetudine firma atque integraj aquis enim fulphureis, quas ingens puteus fubminiftrat, utuntur ;ad reliquai vero vit£ necefiiutes pluviales adhibent ; labore aliunde, & induftria vivunt, colendifque agris coutinue incumbunt ; Nec fhemin* otiis indulgcn: , goflipinit que

~~~~Digitized hy Google .~~~~

~~~~P A 61 qae relii,aut texendis ,auc candefacieu.Iis perpetuo~~~~

~~~~vacant , lavant fijpiflime, pifcationi indulgeut,&"nau-~~~~

ticz artis periti audiunc . Siculo demum idiomice,6c Punicn loquuntur Princcps Ecclefia Parochialis SS. S.Uvatoris eitulo, anfiquiffimi ab aimo hdccxlh. Cauouico CoIIcgio decoraci extitic ,cuju) fuut Diguicates, uti appellant,

trcs , Alumni ix.Maufionarii vi. cum rdiquis ex Cle- ro facris officiii quoridie intenti. Huic facrs adei vm. filiales.in quarum una Sacrameuta ctiam admi- iiiltrant, fubduntur. Convencus quoque Capuccino-

runijUbi fracres pietacis munia obeunc, videeur ; 8c cxira opidum Rurales alise Ecclefije non defunc.Cul- tu prsecipuo Deiparam Virginem, ejufque imaginem, miris prodigiii claram, fub appellatione de Margana,

iucols proiequuntur , ac veluci fingulare Prsefidium venerantur, cujus extat bafilica ad pafl: m. ab opidc. Hanc non femel Turcas piratas temerareT auc Cpu- facrilegii pcenas dedilfe li.irc aufos , tradunt, nec inde infula cxcedere iliii datum fui(Te,nili rebus fur-

~~~~to ablatis integre redditis . Unde in infubnvdepi&a~~~~

~~~~tabula , aut quo tempore advenerit , paueis ab hinc~~~~

deteftum affirmant, c Calabria fcilicet , Ccenobii S. Mariie de Patirio Monachos metu Sarracenorum_> fecum devexiffe anno dccclvii. Qgod hi porroMona- chiS. Baiilii difciplinam fimul introduxerint, affirma- ri jure poterit; floruit enim non diu poft in infula cjufdem ordinis Sanctifiimus Abbas Bafilius Primera- nus, congregacifque fociis humiles primum cafis cum illis incoluit, Monafterium deniqueRegis libcralitace conltructum ac bonis Incupletatum rexit.Hujui hodie fitus incertus . Sed Balilii fucceflbr joaunes ejus ftacer mecnoratur poit annum hclxv. qua ille plenus

Digitized by Google A 6 P Serwwr Mijufrerlfic, dierum pliffimo fitHS qutevit . Fortuuati Martyr» eorpus fpeciaU clefu intcgrum S. etiam cultu ab infoUate venerawm . Panttllane cott- Prima, que in Regiis libris elucet ?a FridericO II. CJW CQBfu« &- cefli 0 £/w^Rcgi.. ^««ew-cccvi.rdfctair.q- decedente G«iW- Dynatta Infans, CaUtafimis, ahorumqueopidorum hcredibus mortem JoeXBil alter obtinllit.Poft ejus fine dominus renunciatur.huc- Infans, Randatii Dux, lnftlS fanetemporeSarra- qmFriAricai iilius cxceP it,quo tamen Sicuhs «ni majori ex parte occupaba«t, & ipfi Tunc Januenfes Dynaitis clientari jurc rubdcbantur. popul.irunt, uti ad annumMC- nofttls iflfefti in&Un» Faiellus.Opidum atque arcem expugna- LCU , rcfert ,Fr>&rico Infanti.puc- ram civibus occifis diruere £iMfi Re« bnrftt, vivis lubUco , rtllo adhuc , e Camertc Regmalts, *ti di- & hutc Fridericus III. qui cuiii aliis in Sicilta efle prsece- cuiit, PanieHariam morte Siciliam cxagitantibus oit Ttirbis a Friderici fcrrwrAi five Mfm vindicav.t. Verum Mart.no Re- ooftram fibi infulam pwlLo po«. Regio quum refignaflet , « Eni potente , unciarum trigintaucccxciv. fndultu iub cenfu annuo .Sequenm mhilo- eam rurfus fnb poteftatem accepit eft^revocata ac minus fieculi innovi.*d DetmHm HlfilUms rem to- ne ufctuam dynaftis concederetur, fanxit fub Alphonfo ab hcitancibus.Re* idem . Hi negotiandi caulla m ai- omni tributo liberi.quotiei anno «cccc- ci!Um appellerent.declarantur.Verum XX^primttmN.Jjw-MM^.mo* Fraitf* * Vel- Pnncipis refcnpto decernuntur, vli fubjeai,ejui'dem feudum Panielhria ceilit . -fc* Quo cx tempore ift faitau infuper ccc. ut 10 ptoveatibiH pom» Faoorrai

~~~~Digitized by Google .~~~~

P A 6} militaris pr^Gdii ftipendium cederent,Sf/w"c>funt iaaa nccccxxu. defignata. Ejus filiaJoanw fub matris tutell relifta Aloyfio diRtqHtfint anno mccccicu. veudidir. FuithicBernardi Sicika Proregis Auguft*, Acis, 5o-

Unti , & Cephaledis Comitis filius, unde Joannts, qui improles deccflit, fucceilbremque 'Sernir Jam fratrcm germanuro habuit . Fulfit hic arcis Panormiuna: , & Claflis Regi« Prareftus, nec non Sicilis Magnus Can- cellarius.Ex eo&Julia Vigintimillia ]efipb_ jure matris Buxemii Cumes, patrifque muniis & digniutibus honoratus,ac Regni VicarinsGeueralis . Huic natut eft Anoniui primus Pantcllarie Princeps anno mdcxx. Philippi IH.privilegio retmnciatus, ex xn. Re- gni viris, Panormi Pnetor, cujus fucceffores de Bu- xcmio loqueas tom: ivcommeucUvi Caroli Cxfaris xvo Josepho jam laudato dynj- fta, inu. Sinanus Turcarum TaUfiiarcha,exfcentioiic jn infulam tafta,arcem triduo obfeflam tandeni eit- pugnavit ; muro eniai tormeutis beliicis xx. disjctlo, ex paftionibus fefe dedere cives compulii fuiu . Ex his xc. uti prorailerat ,liberoS ille dimifit, reliquos in feivitutem redegit igne & ferro omnia diripuit, pre- ; daque onullus difcellit . Triennio poft Draguttus ccntum tritemium clafle ed etiam appulfus,refeila noa diu ante m^nia ,ircemque diripuit , opidanofque, ac propugnatores fupra millc captivos abduxit . Tunc ejufdem CaroH V. mandato novis,ac firmioribus propugnaculis , & bellico apparatu ad obildiones toleran- das arx infliuitur . Anuo fubinde notxxxv. C.omite dej A)ba Siciii» Prorege rurfus reparatur , PreGdia- riis militibus, eorumque Prefe&o defignatis. Paucil denique ab hinc Caroli dudum Sicilise, hodie Hifpa- iiiarura Regis juiTu, ac munificentia Prefidiarius Mi.

~~~~Digitized by Google .~~~~

*4 P A les eft' auftus , tormenta bellica , commeatus , aliaque- id genus in arcem illata, ad hoitium aflultus propul-' ftndos.rem fbiicitante Balliftariorum Ti ibuoo Jofe- pho Petra , cgregio viro, artifque machinariie callen- t)fiimo,ad Sicilie munimenta luftranda deputato.Ab eo,e Paniellaria reduce, veteres Coffura numos coin- plures accepi.quos hlc ad calcem rcferre curabo. Habet primus caput muliebre velatum cum modio,pro cujus vultu Vi&oriola cum corona . In arei poftica figuram galeatam finiftro poplite flexo.bra- chiis circa htera arcuatis, & hinc per totum arborum ramulos interfpciTo'. Eshiliet fccundus caput muliebre velatum cum modio; ex alrera vero paite coronairu lauream, it> cujus centro Punici caraileres exprimun- tur.Tmius caput quoque r,on a[ fimile, fed viftorio- 1a retro coronam imponit, ante baculus cffionitur; nota item vel monetarii officini.vel aliqua' aliaoc- calione imprefla literas PEG repr^fentat . In poflica parre Coron.i l.iurca fignatur cum epigrapha COS-

SURA , & mmali machina,uri credunt; inter lauri fblia bacchtr. Ejufdem eflvpi tres alii notas cum a- quili figura impreffas habcnt.Sunt porro hi omnes medii moduli . Minoris moduli primus caput muliebre velatum cum corona,quam vifloriola ante faciem ftans,pomgit,¬am exhibet imprefTam ND. In poftica vero area caronam c lauro & infcriptionem COSSURA offm.Ejufdem eflypi- fine nota alii. Se- cundus caput mulicbre haber, quale in primo, fed tbfque nota ; in oppofita veto rtarte Corona videtur laurea, & Punici charaileres. Bina capita, uti .apud

~~~~Parutam , in nullo adverti V PAPYRETUS Fluenrum ,hodie angnftus [aciis intra Panorrai moeiiia ad «ftivum occafum^Staqui-~~~~

~~~~Digitized by Google £ A 6%~~~~

lonem j unde ejufdem urbis regioni litu deprcfiiori nomen, copiolb ex fonte oriebatur, & in aquilonarcm poi-tu n iefe eiooerabat . Fazellus : Vrbt .bac miui , quz fcptentrioncm refpich, prifco temjiere 'ftagni nm- ritimo ufquead eum lecum. qui Papyrctu; bodic Jici-

~~~~tur , alltitbatur.... eurfu amnis,qui bac eti- om tctatePapyritus dicitur,quiqu! olim nrbismcnia~~~~

cuin ftagno lambehat , & auUas- jam urbem interj/u- it , iimofus aVtoqui , & matcrig fccum aitquid fimptr ,ehturatis iuto affcrent portus faucibut , paulatim il- iittus iam ad maris afjae opplcvit , oppkique tiiam in fingulot aotfer . Qualis auiEm fua itatc fuerit roox eipiioit: Hanc urbit partcm Seralcadis, feu Ttanfpa- pyreticam Papyretas amtiit (latim influit ,qai pluret kabeni triiiceai molas ad Panormitanum porimii pt

exonerat . Et de origine fubdit : Oritar autem exira menia ad pajf: u.e fontc fub fpecu effluentc ,cui Ayit* findii corrmpti btdie na-ncn ell . .. Ts fluvitit &:xtra, &urbii ciiam msnia iigrejfnt ISatim , in f.agnum , faiudefquc a"tffundltur,ubi pafryri magna gignititr eo- pia;a quo & locus & amnit Papyrttui cfi appcliaius. Hxc Fazelluj . Verura luvegio.quod Papyrcti limoCi aqua .cVmateriej ,quara feeum afferebat, iacum , feu pottum impleverii,non probaiur; potius quippe ri- vulus.quam flucntuin ille efat, civibufque opcrofum

adeo non fuiffet limo , Bc materia per Papyretwn il. lata ftagnum, portumque eipurgare. AHuviones id po. tiui prarflitiffediceudum.Circa originem fabulantur quod a celebri ^tgypti tlumine Nilo illam recogiio.' fcat, circa eujus ripas Papyri proveniunti A fonte Averinga ,de quo dixi.unde Yharaffus etum ptogi- Enitur deducunt noonulli , . Ahi in ipfo Papyreti viridario caput c-erere puunt, & congruentius loqui

Digitized by Google 66 P 4 videntur. Denique, quum. alicubi ftagnando, Urbit aerem illius aqu; inficereot , anno hdxci. Albaledii^ Comes, his per aqusdudlus alio derivati*, dvium in- columitati profpexit . Djcurric hinc hodie Pajrfretut ad paff; cireitcr u. fubterraneis cuniculis, qui nonnullii in locis extantes videncur, & mari fcfc adjungit iu mole pirva,vulgo Cnla . Cocodrillum palmorum pene vi.oilentant in Pnpyrcti aquis deprclienfu n, uti &' hinc origine -

infcflo . euim alibi confirmant , Qocodrillis At Coco- drillos ali ,&generari tradunr,in fubreiraneis prz- fertim locis,ubi aqua: ftagomt; nec camen exfEgy- pto hos provcnire dicimus. PARCUS NOVUS Opidulum hodic ad S.Marie. [peftans, v. paiT: w. de Altpfbnte Abbatem . ab urbej Panormo in occ-ifutn diflitum.in collefedet am^nica- te confpicuo, aquiique irriguo,cui ex eadem plaga, ab auftro mons a Pizzuta appellatus imminec . Erac Parcus locus undique fepcus pircim dichris ligncis, fcu palis, pardm muro,ac denique foftis circum, uti foli ferebat indoles .claufui ^Qui/Sam autem moilet , ait Romualdus Salernitanus iuChron: ad ann; mciuix. & j"xta Panormum, mnrn fecii lapi- rtemora , qug funi conciitdi, dt* Pnrctm dsliciofan futii tjf dca , Rogerius amenum diverps arboribus conptum,& plamaium con- damai capreoloi porcos syU ftrui ifjfit , in quo , , & vejirei ja/Bt concludi . ld opm Fiiellut perpersnu

Guillelmo II. attribuit. Pirrus , & Invegiw apud Mon- gitorem ibi olim 5S. Maximi Sc Agitb* Monalterium, ex iis unum, quie S. G,-orgius in Sicilia conilruxit, ftetifle afHrmant, quod Sarrjceni, ut conjeftare li- affluentifiimus in plano cet , everterunt . Fons porro coliis jugo emergens,quod celfo oriatur \oco,Aitat

Digitized by Google P' A 67 cft appellatus; Ccenobium idcirco , quod eo fltu Fri- deiicus II. Rex Ciftercienfibus Monachis conflituit, de AUd Fontt nomen retulit.^rf iaudtm Divixi no* minit mquit in diploowte fundationii wcccun. iriem Fridei'icm ,ia hcnartm ghrinfijfm^ Dti Gcnitricis& f: xper- Virginis Maria M&najieriumis toitmYarca jhidanimus , &impojtto /ibi nomiitt S.Maria icAtto

Fontt , ebtuiimas iiltii Dto , ut quoi charstm xobit trat antabilc nalie prcliojm/Lj magis , & , tuirquam tpus Vragtnitwum nejirsrum t jucundum admeium,jlu- ifo criinatum iigr,ius ,juprtwi Cixditcrir t.cjiri

dcputamus fervitiis t &qued corpiraii }tim volupiatt -maiurius niiebatur accommoiatum ,fpirituali t:iias vfui dtftrvhtt .Ibi cnim Principes noflri ad rclaKlo- dum animum vcnationi incumbebanr , ibi ad dclicijs atdes fuburbanas cum oratorio habebant , nihilque forte afpeftu jucundiiw tunc fefe in agroPanormila- '.' - i - no off<:r;.-bar. ! Primus Monaflcrii Abbas Petrus Gutiui depu- tatus creditur:Dos autcm pinguts Jegitur Monacbis defigiuta : Jsfcsai videlicet Parcus , & Veru< , Ncrrus

Parthenici , cum factthate extruendi cafalc , Moiiaile- rium intra Fanornri mceiiia S. Gcor.gii de Itemonia appcNatum , sJiaque bona , nec non immunirares om- niniodj, libcrutefque amplifTima;, adeout paucispof-

|7[ hodie fecunda Parei Abbitia computari . Crevit fubinde Cjtiobium magnificentiffimis cdificiis.quutTi- que. partim ttiortales crrci illud eonvehirenti jnftum in opidum Pareus coaluit, fltilliuj idcirco EccJcfia Pareciatis cffeaa, incolis faera miniftravit, Moiucho ex in trj* Ciltercieniibus Curarum detedto ; quumque tra Moirreg.ilenfis Bcdefis finei clauderetur, ejufkm

~~~~Dicecefis pnrs evafit jura idcirco fpirituilia , ttti tip- ; T**l. U. P. II. 1 i pellatir,~~~~

Digitized by Qoogle 68 P A iielUnt.ad Archiepifcopum Monrcgalenfem ,Cempo^ rali» ad Abbatem fpeilatit . Primus , cui Parct Abba- tia i Mattino Rege commendat» ruit, Joannes Pon- tecorona Panormitanx Ecclefiae Canonicus, & Cantor- memoraturjfed ei fiiccefiit Joaunes de StephanoCi- ikrcieniis.Huncexccpere Hugode Cardona, 6t Fabri- tiuiSubtilisClerici; Sedjacobus de Tedefchi Ctanen- fi', ordinis alumnus btevi obtinuit , moxque Bci nardus de Elcfante, Ciftcrcii etiam Monaehus ,cui Joannes de Elefante fubftituitur ab Alphonfo mcccclvii. Poll Joau- iiemtiodofridus fialves Benediftinus Ccngregacionii Cluniacenfis,Andegavii Epiicopu- 8c S. R E. C-rdiiu- lii fuffcitur; exindeque alii.qui omandis, inltaurandif-- queCenobio & Ecclelia oinne navarunt operam, Fran- cifcui enim Sanch;z jaceiluro Nativitatis Chrilti Do- mini -extruxit; Scipio Cardin. Rabiba Mamchoruni rcdes , & Sacrariutn ; Aiidreis. Mallrilli triclinium re- pjrarunt;Sdpio Cardin; Burghefius templum migni- tkentiori fchemate a furtdamcncti excjcatum ad coronam ufquc perduxitwocxxxin. quod publico opidanorum ere demum perfcitum efl . De hodierno Abbatc, cjufque in publicis Comitiis ioco jam dixi. Compu- tantur Parti incolte im. Be in Panormitana Comar- cliia clauduntur . Erat ex fuffrigineis Eccleliis Mo- nalterii de Parco, vetus, Be celebris facra edes S.Geor- oti de Kemonia,jam fupra memorata ,qux moxela- piis annis Mon.tchis Oiivetanis ceflit, uti dicam. . PAROPUS vecus opidun , cujus genttles Paro- piii apud Plinium mcmoraumr . Ad occiduum latui Itatuit Hofmannus; inter Soloentum & Panormum, ubi Ccphala Arx,alii locant cx Polybio, qui Roma- noruni focioi caftri mecaffe ititer Paropnm, Sc Ther--

~~~~uus Himerenfes , fcribic, ubi a Penii funt fuli jClu-. veriui~~~~

~~~~Digitized by Google P A , 6g verlus td Colefanum , ex ejufque reliquiis li« opidum coaluiiTe fcribit . Idem Plinius cailra Par-./.ivn~~~~

~~~~Vjlieam infulam conftituit . Forte igitur poft Ther- rnas Himerenfes Yareput ftabar, agrumque circa maritimam Thermarum plagam Varopini habebant; nam~~~~

~~~~Uftica Thermarum littori orientali refpondet . Quod idem fiierit ParopBi & Patiorm Ptolemjo meinnratui,~~~~

Cluverius quoque arfirmat. Vide infra PalUrils . Ad Paropnm fpeilare *reum numifma tradunt, Cereris c.ipite,aut Proferpim,fli Hedaracea corom , incu- jus medio infcriptio IIAP. legitur. PARTANA Opidum Principatus titulo hodie , clarum . Antiquum appeilat Pinus , vino, atque mjlis auieii nobile;extabat cntm Narthmaniioruin qvo

Sc nou incelebre, agroque gaudec fertiliHimo , variis aquarum venis undique fecundato , pinqui, ac frtidli- bus fcrendis apto. Ejus eft littis in colle ad auftrum, •arx mtinitilTima in clivo Aiidrete Claromotitano quo

~~~~paflo Jcfcribatrjr incertum habeo ; extabat enim antiqua fub Northmannis. ^Edes parochialis major r S.~~~~

Mitix de Catena facra ex Pirro ; fed Domini Sal- vatoris Tratisfiguratiotii dicitur timui addidla jpingui dotc inflruitur , cui Archipresbytcr fub Mazareofi E- pilcopo praeft . Minoribus Conveiitualibus Jocus eft in opido ab anno mcccclxxxiv. fundatus, cui S. Patri- archte riomini dicata decens Ecclefia adhxret. Statua in ea S. Antonii Patavini miraculis illuftris , a confluentibus undique populis fummo in honore habetur. Capuccini extra, S.Andreas atdem anno hdxlviii. obti-* nuerunt ,conditoque cenobio facris officiis frequenta- runt . Pervetuftum Garmelitarum Conventum Pirms cvulgat,qudd fub Defparat AnnunciattE titulo hodlc non iafrequens effuiget.Oratorium S. Philippi Neril Joft>

DigitizerJ by Google 7o P A Jofephus Roffo anno jidch*xvh. in S.Mariat fimdavit, quod pene defeitum. AuguftinieufesdifcalceaiiS.Ni- colai adem poft elapfi fxculi medium incolunt; San- ftimoniales ordinis Benediftini fub Fundatoris titulo claufttum habent dcccmiflimum ab aono ciiciccruD- clx. Orphanis pucllis domus eft defignataj Mons Fie- tatis egiorum pauperum (iib S. Antonii nomine hofpi- lalein 'jtdem habet adnexam, uti Pirrus memorat; Fi- liaies demum Eccltfi» per opidum xi. incoIarum_» foveut pictatem,quoium fub Carolo V.iares numerabantur 65/4. capita 4866 erantannourjxcv.Sequenti lijeulo apud Pirrum Joci Il^z.anima 4992. fed in_* Regiis libris de anno hdclii. foci 171B. aniuiae 7111. ceiifst venetunt.Noftr» ^tate hoccmii. lares 2832. a- nimst 7J 17. 8c noviflime 7414. Comple&itur Parta- t:am taazarenfis Diecefis, Salemitana Comjrchia, & Saccst militarii Prsefeflura, cui refpondcbat illa equ i- tes v. pedites vero l. Dynafta mero&mixto imperio, gaudct uti ajunc , , &inter Principes loco xxvu. in

~~~~Comitiis fedet , opidique Migiftratum dalignat. Ortu vetuftam Aretius pucavit, & Ennenfiurru~~~~

fcttafTe Coloniam , quod e_ nomine eruic , quafi Par- ttnt Etine , nam congruunt haic duo vocabula Pan Enna & Partama. Maurolycus Ptrtanam aSparca- aa derivatain adllruit , vcluc Spartana fuent colonia; Id inconcuiTum Northui.injiorum «ccate, uti innui, ex- tiiiiTe,&a Kogerio Comite una cum Drepano, Ma-

zar» , Marfala , & aliis Parcanx aicem expugnatam , Noithmannis comn.ilitonibus fuiiTe attributam. dta- nse quum anno udccxxx. ad Collegii Societatis Jefu aquilonare iatus viam fterncient, in diffraftum lapj- dem opcra: inciderunr , qui ad me del-itus hasc refe- rtbat litcris.uti appellant , Gothicis majoribus. De Pa-

~~~~Digitized by Coogle ", '.. '.. Dg .Paterithae . Milili.yiro.Armis.Egregii.^ii~~~~

~~~~rtane. Comiti. Rohirti . Filio . Matbildit . Vxor.~~~~

~~~~Po/ttit. Die . \auApriHt Anna •>. c. vty w. Quod quidem epigramma fupplendum hoe paftoccn-~~~~

~~~~fui : Conftantino . De . Paternione . Mi/ili. Vtro.Ar-~~~~

~~~~mii . Egrcgio . Stteherii . & Partane . CemitL Roberti. Filh . Mathiidit . Uxor . Merent . Po/uit . vm. A-~~~~

~~~~prilis . Anno MCtxviu. Floruic cnim ftobcrtus de Pa- cernione mcu. uci in Gac: Illuft: lib: x. cap: ix. cUrif-~~~~

~~~~me oftendi , &Conftantinus quoque de Paternione_«~~~~

~~~~ejus filius anno uclxv. fuperlius erat . Bucherii 8c Par- tiiij Comitatus Paternionios tenuifle, vetufta gentis II-~~~~

Juftfiliims monumeiua aliunde ceftantur ; quin Parca- pq in arce Paternionium infignia fpeiUmur, uti perhibent; qucfanc mea minime, in lapidis leiiiune me fc- fellilfe, &tis evincunt. Partanst igitur primus occur-

~~~~. rit Dynifta Robertut dt Patcrnione, quem filiusexcepit Cmflaniinas Machildis muxtvi .Graffti hinc tenuere, quorum anno wcxc. Gcorgium invenio Partent? E.iro-~~~~

~~~~nem . Hunc , aut ex Joanne MeOknz Scratego natum puto, cujus filiam Ulam Rogerius fecrecus fibi defpon-~~~~

~~~~favit, aut ex Strgio Graffto Siciliie Logotheca . In II. Friderici Cenfu Orhndtis Graffeut elucec , quem perperam Anfalonius anno kccchi. gencis hujus pri-~~~~

~~~~mum opidi dominum agnofcit . Fuit codem Anfalonio telle ,Me(Tane Judex, habuitque filium Goffrtdum.ex~~~~

quo 8e Olivetta Perollo ]oannts . Hujus fub Lndovico Rege memoriaextat. Duxit in uxorem Ximeniam de Arenos,procreavitque Senvenutunt in Martini Regis Regefto pro Partama Curie. obnoxium; Fulfit idem 3. Regiis Radonibus Maglfter, gemutque Onupbrium KCCCtjnfi. Partane Baronem.Ex quo %althaffar,wn-

~~~~At Marius . Es Marh Guii/e/mut S hiJippi IV. privi-~~~~

~~~~Digitized by Google ,~~~~

7i P A gio prirans Vartane Princeps anno irenxvnJ rernitw ciatus.Sufcepit hic ex Eleonora Ej.ionia Mirtom qui Dux Ciminns jure uxoris Antonii Vigintimillii fuit, Panormi Prator, & Siculse Militist Prifeaus, fili- vmque Dominicum h^redem habuit. Huic Elifabetha Marino Gualteris Dux Sc Prothonotarii Domim.uti

~~~~uoica Francifci, contigit uxorjunde HenediBu; , qui Joannz Filiagerias adjunitui Hiermymum progenuir. Geffit liic pracipua Panormi munia , nam exxii-Rc-~~~~

~~~~gni Viris , Queftor ,Si Pretor, demumque ab intimis Confiliis .Caroli Csfaris fuit.Ex Laura Gru» Stne-~~~~

~~~~dittnm obtinuit ?orton* hodie Principem , Cimrnn;,~~~~

~~~~St Gualteris Ducem . Pcperit huic Peilegra Scatelia-. Hieronymum II. Dorothea: de Bilto conjugem .~~~~

Vartanenp ager , uti ex Pirro repofui , vinetis magna ex parte coniitus, quelium non levem incoJis parit,malifquc aureis ac citrinis abundit. Frugei autem cujufque generis alflucnter adeo in eo provcnt- unt.ut nulli alteri in provincia decedat.Ex Mongi-

tore Bartholomaeus Vita Soc: Jefu , Yortanenp ortu,' poefi & oratoria arte noftro hoc fieculo claruit. PARTHENICUM Opidum SaloPartblnici ter.Joannes Cammarana Partbenici Nemui ex Regi» Friderici H.douatione commiflum tenebat feculi xiv.

initio , circa quod tempus Princepj idem de S. Marise Altilbntis apud Parcnm condicndo ccnobio cogicavic.. Scptimo hinc ejufdem fasculi anno , aliis bouis Cam- maranse afIignatis,Nemus ad fe prsdiftum revocavit,

ac illi Monafterio attribuit ex Dipfomate MeflinB fcripto roenfejunio wcccvu.Nec diu bienuio fdlicete- pagum extrueudi in loco Parttenici Faculta- lapfo , temCcenobii Monachis attribuit, utque juribus fruc- rentur 'omnibus,quibus alii Fcudassrii & Baionei in, coiuoi

~~~~Digitized by Google eorum loeis habitatis utebaflttr,indiiIStDrepariixx.~~~~

Januarii . Mox etiam , ut arcem , feu Firtiiitittm ad tutelam, Sc fecuritatcm areproprio edificare polTent, concefiit ibidem xx. Januarii «cccxvm. tandemquc Ut fignum, feu ilemma opiduro. hab^ret proprium_> juflit Panormi xxi.Maij. Ex quibus Partbtmci ortum perlpedlum habes . Perftitit fiib Abbatis potefta-. tc hinc ab ipfo exordio, uti&hodie perdtirat. Eft pnrro de Maiirenfis Epitcopi Dicecefi ,qiii fuum iu coVicarium delignat . Sed & Re&or Archipresbyteri. dignitate parochiali pr;efl Ecclefia^ ritnlc.BeateVir- ginii Aimunciat-.Nobili praterea Capuccinorunu Conventu.illuftratur a Fabritiode Drepano hdcxxiv. conditojnec non Carmelitarum colonia, quse deccn- nio pofi ex coliatis civium eleemosyim dnihut. Pau- perum Virginum Conclave, domufque Hofpitalis pro

~~~~infirmis, congruitadificiis & cenfibui inltruuntiir , ac~~~~

~~~~publico ctianiitre originem cognofcnnt . Minoresde-~~~~

~~~~mum.feu.filiales Ecdefia: viii. receaftfltut.' ..~~~~

~~~~;j - Pirrus Rogerii Cooiitis privilegroinnixusNorth-~~~~

~~~~mannwum , 6c Sarraeenorum evo Partbenicum exti-~~~~

~~~~tifle affirmat J CwwA.ait Comes iu Concefiione Fa-~~~~

~~~~aenfi.Eoclffi* & Motuftcrio farta , Ecclefiam, que eft~~~~

in CafaJi uieo fub pirrttniacc- , afrertque Lucii III, Rom; Pont: ri teras Confirmationis Monafterti S. Geor- gii de Grattera. htm Eccitfiam S.Catbatdi Partimci cum Moltndimt & pofcffienibut fuii . Deoiquc jurij fuific VarihajcHm R,oberti,& Raynaidt de Avenello Cornitum aniio wcxi. ex alirs antiquis chartis con-

~~~~ftat . Verum hxc Partbaicttm Nemui tunc etiaro_. ettitiffe mihi videntur eviucercjNam Caiale fuuro fub Pert(niaco.B,ogtms memorat, & S.Cataldi $dcm adi-^/w^wfpeaareitomaDwPtmtiftxdicitiDcC*:~~~~

~~~~i ?. II. P. //. K fali~~~~

~~~~Digitized by Google .~~~~

7+ P A fali (ignantcr Partbrniioidctrcomhil proferUnt . Sub Partbcmci porro AschiprMbytero S.Margarit* opidu- lumtum incolis bifcentumextarc idcra PirrustefUtur »d paiT:iiD.necnonalt*rum de Ciambre addiiluin S.

Martini Monafterio ; Sed hocjuris omninoeft Marti- nilni Abbatii.uti alibi dixi.nec cum Partbtuhen/t- *«ihodieilli commune aliquid apparet*. Ceflfhi Cub Carolo V. Csfare refiat Partbenici larcs 70. Silcnc alii in Regiis librii .Scd apud Pirrum larcs4ao. in-, colz 103». vcniunt. Agrum complures redduitt lati- cei fertilem.&irriguum; vinci uodiqiie confite, ubi confcrtum, denfumque erat nemus , proiims urbi Metropoli aJHalim fufficiunt. Servavit. lilii Rex ex eodem nemore circum littora ad ballift; jaftu:n tcrras in lua donatione; liberum ccctero rcliquum,&ab Oroni

Situi deuique Partbenici circa occidua* iinuc Caftelli Maris defignatur oras,in declivi »& meridiem (.u-ono, afpeitu fucundiflmio j nec infalubris aeris, in itinere demum occurrit Drepanenfi, quo fcilicet Panormo Drepanum contendunt . £11 Partbofici »- pud Antoninum mentio in Roraano Provinciarum_>

Itinerario, quod habet : Panormo, ffyccar* xvi.P«r- tbenico vii. Aquit .Segtf/anit xn. Drepanit xmi. Et a- liud:^* Tttcarii per maritims ioca Dreptnum ttfqm h. p, xlvi. fit : Partbcuica sn. Ai Aquai Perticianen- fcswi.Drepttuii xvm.His attentii Cluvcrius lib.1. collii Paribenhaa vctus, ubi ounc eft , vulgo Pala- mita ilatuit ;millium. enim numerua omnino congru- it. Ad Palamitam nthilominus Elymam locavi cum- Fazelloj-cjuod enim agcr circa Palamitam etiamnum Satti Partbaihm vocatur, & opidulum in eo , vulgo dt tartktmea &tMn yidwtur, id confictt, vetui nem-

~~~~Digitized by Google . . ,~~~~

pe opidutn circ* fcanc ipfam regionem ftetifle . Cj- tero.uti hodie veteres ruina: in colle , Palamita nomiue vCiiiunt.Hc Antonitti tewpore a.Partbenico dici poMiere,antiquatO fcilicet Eiyrna; vocabulo; adeo- cjue idem opidum olim EIyma,moi Partb*xicwn~>, tandemque Palamita appellatur CeJebrat Mongitorius FMncifcum Scuderim Pap- OrdiiiiiS. Francifci tbtxiccirftm, & Tertii alupanum , infcriprio fub cujw ; i maginc *re infculpta , ha;c Ait exarata:f«-a Effighs Stroi Dei P. Froncifii Scudt- ri Sicali a Sute, Tcr-.ii Ordinis S. Fraxeifii S. T. M. eiim Dcfinstoris Generatis, &Sicaia ProwncU bis Alinifiri.Qxi rtguiarh difiiplix* tahu a(fidae,Cf.a- tit ,dfrtrum taiejlism mtditaiione , -carnii mattra-

~~~~lionc , ixorum innottxtia , maxdi , at fiii conftixpiu ctetcrifeae rtiigiofi btmixis vir/aiibs/s ad/aprcmaar-j ufque jpsritum txhibitis, eximiavfaxtlimome famam~~~~

~~~~tonfiquuiui , Romt obiil iis Collcgio Sicaio S. Paaii ie Arexula ann» Motxi.pofi mcdiaix n<£few Kaltxdis Apriiii ,/Stmis /rtr WlV.ft,^; iiv.E/us Cwpui~~~~

pojl trefdetim dics incorraptum , a< traSfabiit xoxfi- ne magna cexjkitntium admirathntfipelitur ..Scripfit mftatus pk»; Teftamcntum Spirituaie, & Horolo- gium Paffionis Chrifti Domini, aliaque opufcuLt afce- tiea reliquit PASSUS LATUS .Orethns fluvius fub Motirc-

~~~~gali , ita appeJlatus , quod ibi trajcftum bsbc: laliu 1 natentem. 1 .11 ' PATEU.ARUM CafaJeadMonregalerifern fpe-~~~~

~~~~Oans Ecclefiaro.aliter 'Batlrliaram , quod Guillel- mus Peralta occnpaverar.UEpore Comitiilc ortivo a, ero coi»Sne,& Martioi Regis iufliiKcecxciiiJegitimo Tm. IU P. U. K 2 tlo.~~~~

~~~~Digitized by Google .~~~~

~~~~domino reftitutum eidem hodie EccIsGee , (ed incofis~~~~

~~~~PATIORUS in Ptoiemci tabulis opidum inter Himent ollium & Ennam, longe propim tamen hane,~~~~

~~~~conftitutum , Scd hoc vocabulum Cluverius corruptutn~~~~

~~~~credit ex germano Paropus . Aretius immeiifum er-~~~~

~~~~ravit Ptolemtti Patiorum , opidum nunc Palazzolum~~~~

~~~~t - interpretans , . :-'i . ' PECTORANA Cafale,quod vcteris Pirini re-~~~~

~~~~liquiii , ruderibufque inidificatum put.it Invegius, 8c~~~~

~~~~ad Caccabenle hodie terrrtorium fpeitzt . DeditPon-~~~~

~~~~tto de Bafcone Grrolus Andegavenlis . Hinc cu.iu» Csccaiw juris fiiir Jo.innisdeClaromonte, ac eju» h^-~~~~

~~~~redlAn , Vide Piritit . " w >. PBCUARIUS Mmti ad amois Plawni deitcram rrpam ab colle Platanella haud procul PELLERUS Mons idem &Percgrinm, de quo inffa. -:''. .-Oim-.v^~~~~

PELIZARUS Pluvius inter Petraliara , & Engi- aliis nm opidum , originem Iubec,&ia Sailum cum fe exoncrat.De eo alibi. PEREGRINUS Mons,olim Er£U,de quofupr* fufe dixi,contra Panormum ad orcum ,ejufque moli maritrmx irnminer. In eoS.Rofilia Virginis Crypc* in Eccleliam hodie conrormata circa meridrem, re- ligrofo cultu a Siculis undique coufluentibus quotidie

.frequenMta,fummoque in honore,ob facrum ; quen» folo afpeftu concrliat veluci meturn, habita.En illrus, jordano Cafcino authore defcriprio , adaoiuffim fchc- maci refpondens . fintid hngt a mwtis eulmine irt- gens psndiittr fpecus c. ptlmorum longitudine cxcttr- rens.?rimi aatem adiius iatituth xnxvrrr. pahm patet\ tum magis magifque pergeme triemem vcrfus ft- niftn latere, eadtm iatituds ad amplius palmat

Digitized by Google rtlaxatur ad eum ufquc locum.unde facrttm Rofali* torpus erutum. Redeunt tnde rupei angulum eoftrin- geBtttj&finfim cotunt antrl latera Im ai.firme palmorum\angiij\iai eflio oppvfitQi . Altituao variaflt ,ut in excfit,peititntibufque temere rapibat, qua sw.quU

xiii. paimis eontinebantur ;ac in mtdio antri imma- Cafcinus, quale ni bjatu reeedit. Enarrac fubiude la- , te «iitium MDcxxvi.erat antri oftium.fivc foramea, ut iiemini iwli obverfo lateri: is pergeret ,-ingteflum. pntberet \nciftaiim, fubrfit, '"igreffo lalior patebat ad x. ftrc paJmot intra rupis (ra^ttim per nia , fid eafdcm jert angujliat perrampendam erat.Hice tamen faxta motts,qus adisttm pene. obflruebat amri,adia- vam aliam quafi caT>cam_.xn.palmorumJn hugum%* latumqiit pgrreElam jinu continebat fuo, atqtit Hc dum~ videltir taxat anguius fij'§1 ad habitandam aptas;fo~ las quippf fiillicidii immunii.PoH aucri quoque adi- .tum id de.uerain coutra caveam mox defccipciin^ alii, qua vix hominem caperet xvi. fermi piknoi imig.i pilec yero,veluci couca cncipit ; Hanc id f quas gucutim decidences cbibendas comftiraci ..Ad Iscvam non louge a prima cavca forainen pibnis vni. folo a(cen[ii difficilc circiter e cktuw, , anguftumque

~~~~aperitur , pei* quod in cavenuilam vix homiuis capacem defcenditur, ubi tnultum Ktatis Rofaliant exe-~~~~

~~~~giffe fami refert . Hsc ex Gafciiio', qui facri corpo-~~~~

~~~~tcmplatus, integra fide omqia.in fcriptis rrtulit. -, Jam hodie, autci veftibulum columnis e varip~~~~

marmorc furfuJtum , proximumque facrariutn omui- modam pr-ifeferunt elegantiim. Surgit porro eo in loco,ubi facra ofla faxeo.mclufi cortice, ab deciden- tibus aquis efformato, tnventa funt>dives e marmore -"- ., ara

~~~~Digitized by Google ,~~~~

ara «gMiWis vafis .lychnifqne inftruft» , (ub qua_ Virginrs marmoreum etiam fignum auro, St gcmmis iitu ornatum confpicitur, eodera ac geftu , quo j icu- illc esanime corpus creditur,fumniaque intuentium animo! afficit pietare, & cultum conciliat fingularem, Cosnohium olim Fratrum Minorum prope ipecum_. excitatumpoft reperras reiiquias, defecit; hinc templi cura Sacerdotibus mandatur, quibus congrua ftipendia Senaius Panormitanus tribuitjnec piorum civium deficiunt deliguati proventus ad Sacrificia cjuo- tidie celebranda.cultumque loci promovendum. Ha- fces rciiqua ad Peregrinum montem rpeflantia loco eitsto de ErSlo . Dicebatur Sarracenis Psllertis. Jaco-< -feus Adria Ptrinam appeilat .- - .v.vv .-..<- ; PERMENINI Cafale ei-at Monregalenfis Eccle- fi_,uti apud Lellum par: 2. Hift; Monr. PERRERjE ,Lapicidinc inter Mazaram, & Be- licis fluminis oftium a veteri Selinutwe halid procul, oOde lapides pro conftruenda , confervandaque ea_, urbe antiquitus fiint excili . Dicunrur ab incolis eti- ara iD/B«/V.Vide Raituxara. PERRIBAYDA Caftrum ad collis radices in_> squilonem , cui

~~~~Garjie , aliter Garfotto . Huic Jottana fiiia iucceftTt « ctijui moite (ine prole Re- Fridericus III. annou- ccci, Verrono Jetxio attribuit, Preriofa Garfix conju- -ge,& Serena foro«,~~~~

~~~~Digitized by Google P A , 9 jeftif .£k Vtrrono Zanbolomaai , qui FerrtrU de_i Ferrerio ucccxcrx. vendidit, unde AntontOt dePlaj»~~~~

~~~~nepos, onere arfumendi cognomen , & inl adjefto, »eeepit,Martino Rsge rem confirmante. Anioaium finc filiii deecdentem, Sercna exFerrerio ortiGui!-~~~~

Jelmi Invcgii uxor et cepit j hanc Aiargaraba lilia, Jus Jannotto de Marino nupfir,& ab Alpbonfo con- rmata dicitur mCCCckiii. Mtkhior ex iliis natus /»- anptllam hsEredeni habuit,qu;e primis nuptiis Fetro

~~~~Sobia , fecundis vero Hernardino de TbcrMis adjun- fta viait.Ex eo Awniai jhodieiiuPeKritayd^Bt-~~~~

~~~~ta procedit , qui Caflelli Thermaram Princcps. If-_ nelli Comes.Si jure.uxorisEJeonore.BaucmPt, &Mon-~~~~

tis Majoris Dynafta fulget. '. PERTICUNENSES Aqiw'-Vide A«,i,*, 4 PETILIANA Locus )"n Antonini Itinerario memoratus Catino ,Capi(g*ia xxmi. Geknjiam Philofo- phiattii itxt.Peii/ianitxxvmlAgrigeittp xvin.&dqm; Cluverius,;^ Geknfiuu Vbiiofopbianis xxvuwwiliia xviji. Ji progrediefit j* heuat , qai Agrigcnio mll-

lia abfit, Pctiliaito iliic facrsnl , infra opidam , cui valgare noeabaiuei Caltanijfetta ,haad procul ab H't- mcr*,feti Saifi fuimirsis npa, Pctrui. Carrer* Petilia- na, ubi JJelia recens e& opidulum locat ; pr.ope enin» HoTpitatoria taberna adbuc Peti/iana appclUtur', PETRA AMICI vetus Arx Alexandrisr opido imn.inens ,quae idcirco de Petra appellstur . Fazello dicitur Petra abfque alio addito; E;m eft meniio ip,. Capibrevio. Vide Ahxandria. PETRA BELICIS ad dexieraracognominiiwnr' nis ripam.Vide Seiieis,

~~~~;, PETRA, GALJA ingpns eft fcopuiiis ad pafT: fij in .ambiWj in Lepca*« Itttore. i cwitinenti rolispuT; x. diflitip i PE-~~~~

~~~~Digitized by Google .~~~~

PfiTRA LONGA Fluvius ,Malvel!rprlmum "».' quas , laticcfjiie hinc in Phnitie Gricorum exottos fub Scala Faeminarum recipit; Sparaci.tm niox inter- ftuit,&fcb Calstrafi colle ponte trahjicitur . Ad ira- jcfium Carbonis Corilionenfi flumine augetur , tan-' demque circa Entellam , & Caftrum . Veteraiiilm frfe

' Belici itdjungit. " ' PETRA PADELLA Scopulus coni.a Puntam Al- bam promontorium in Agrigeliti littore; patet in cir- ' ' cuitu paiT: cc. & o.circiter"recedit i ' PETRA Rl.JBR A ArJt efatolim Calatanixea* opidi ; hodie vix fupi.'rfes , de ea alibi PETRI PALATIUM Scopulus- in Drepanenli '•> portu . •'• S. celetri PETRUS Ffcvios cum ponte , qui &

1 PUtanil.Oritur fuera Camaratam J '&'ab'»de S.Ap.j- ftolo facra, circa 'ejus ripas cxtructa numen fortitur. Vide PhtOKis. • ' - i .v-.'. PHALARIUM Vetus CrfellW atf Gelam' fpe- claris ex Cluverio in colle fitum,qui auftrali utimi- nens littori ,StGuardie hodie appellatus.a Leocata in ortum v. circiter paff; m. diffidet, ab- arce Falcotia- ra n.a Gela oltm.ubi hodie Terrariova xii.de quo in Valle Ncti.Hlc vero deeo rurfus.quodaliiiScri- ptoribus,& Fazello Gela ad Leocatam ftatuitur, fic P&alariavi idctrcd haud procul locatmn creditur.

: ' PHERAT' TurriV vetuftiffima adurbis Patior- niitantc lultionem a .primij emfdem inculis pofita—, eujus extabant reliquise prope S;joanriis de Dijftre- cens C^nobium, Sub hae turri ! porta S.(/7«W*V PHINTIA Urbs celebris, tenui mco judicio, ubi teocata hodie, n illius reliquiis furreitit fta- tm. Pwlenwus eflin) inter GeUttty& 'Agtigentumj Jocat/

~~~~Digitized by Google . :~~~~

P H Sl locatj&fl ex errore mediterraneam velit; quum di- fertiffimis Diodoros verbis eam in littore locaverit lib: ix. In Sieilia, inquiens, Tyraimi tront Hiettet Syraeafii , Pbintiat Agrigcnti, Tindarion Taurome- »//.Et paullo infra : Pbiittiat urbem condit ttomine Phintiadem, Geienfefque e pairia fubmmot in eaeol- Sila hcat ; autem bfiqiiam mania ,forumque injigne,ac templa Deorum condiderat . Faftum hoc dicit Cluve- rius anno Urbis Roms cccclxxi. ante Chriftum Do- minum ccLXxxn.Meinoratur hinc Phintiic,t\\z Phiv- tiadit portus, &ftatio eidem Diodoro iib: 24. eoquc Romanos reflexiiTe cum claffe , & Junium Confuiem poft fuorum cladem delatum aifirmat. In Antonini jtinerario Piintit Joco Pbintia vocabulum irrepfit Ab Agrigento per maritima loea Syratufat pnff: 11, cxxmi. Dtdalio fic: xvm. Plinth v . Rtfagh Cbalit xviii. Dsdalium nempe Caftellum, Phalaridis aliter appeilatum, ubi Echnomus mons , de quo alibi"; Plin- tit, feu Pbintia, ubi Leocata ; Cbalit Refugium Gek; littus.ubi hodie Terranova intelligit . Apud Tuilium Verr: denique in m. Plutia 'pro Pbintia loco maritimo legitur.ut Cluverius probat . Pbintht iv. numi habenturjin quibus fenile caput.juvenile, & muliebre expr.mitur.&in poftica Aper cum adfcriptis li- tens BASlAEflj (pINTIA PHITALIA Sarraccnici nominis Cafile ad 111 Agrigentina: Ecclefia Prsbendara fpeftans , nonuifi ?m. II. P, II. 1, ml_

~~~~Digitized by Google . . .~~~~

~~~~S* M magnam, & vetuftiflimam arceni ftryatad gentisSe- ptimx DynalUs fpeflantem~~~~

~~~~PHORBANTIA , aliter Sucinna Infula . Vide Levonfus . PIACUS vetus opidum incerti omuino fitus a-~~~~

~~~~pud Stephanum memoratur , nulli alteri notum. PINCIAN-fE , Aqus Scgeftant aliter.quod no-~~~~

~~~~raen unde his fuerit acquifitum , incertum puut~~~~

~~~~PINTIA , aliis, & re£tius P&intia , uonnullis Sac- ca;es Ptolemsea in Saccenfi ora Cluverius abJntco non diftinquit~~~~

PIRINA Locus in Antonini Itinerario , in rjuo iter ab Agrigento per Panormum Lilybjum ufque defcribitur ule. Ab Agrigento Lifybium v. pnjp clhxv. fic : Sincianit ix. Comitianit xxim. Pelrina mt. Sirina xxillf. Vanorma xxm. Firina, fubdit Ciuverius ,mcdh itincrf inter Vetrem, hodie Petraliam.^-PonarwwM xxiv. M-paJf: utrinquc intcrjcclis intcrnallis nuJJts co- gvofcuntur vtfligih. Fuiffc autcm eic intervallii dcprc- hcndutttur eirca opidam , cui wuJgarc vocabulum Cac- camo. lave.giMs quum in «gro Caccdbenfi Peiloran*

Cafale olim extiterit J feu Pitirrana , hodieque Fcu- dum Pitirrans inibi efle comperiat , ad hanc ufquc ietJtem variis ruderibus,ac urbis proftratir cadavcre diftinctum, Coujeituris agens Virinam ed loci ftetiUe aftirmat PIRUS Fons in agro Panonnitano uberrimus ad occidentem, qui fuas cum Oretho flumine aquas conjungit. PIZZUTA Mons.fub quo Plana Gnecorum.mox defcribenda fedet.Ad radices fbns , cu/us aqus in-« ejufdem opidi foro effluuut. ... -""" PLANA

Digitized by Google p 1 PLANA GRjECORUM Opidum ad Pi; montii ortivas infimas oiis litum, alio vocabulo Pla- nitits Architpifcopi juxta Fazellum , quod fub Mon- regaleoGs 1'ontificis ditione fit, ejuique munereGr^- cis Albanenlibus folum couceflum fuerit ; ab anno hcccclxxxvi 1 1. auipicia illud habuit, laribus 306. in Caroli V. cenfu , incolifque fubinde 1699. confta- tum iegitur, de aiuio mdclii. fbcos loSf.animas 3H64 numeravic ; dcmumque Heculo decurrente laribus iz-

14. incolifque 3605. coalcfdt . ln Panormitana Co- marchia, & iu militari Saccenii provincia computamr. Ejus eft fuus i» meridiem, Sc ortum pronus, qui mox in fpatiofum , 6clatiffimu.nl zquum pene campum ex. tenditur. Occurrit ante pnmosrium S. Antonli Abbicis Ecclefia ;lm« rcrta, & ampia vi* totum defcribito. pidum, cui nmiores aha.&non angutt* relpondent. Ad illius adiiur» S. Nicolai fe ofien afcetLrium ab

Augutiiniaois Eacalcestu culrum , variii cenfibus civium piewe donjium, contM vero Archiepifcopa- les «dei afhVgunc .M ijui Paroch;a!e templun S.De- metrio facrum , atdilicns uobile, fub Arcriip.e^bvceri cura,qul fuo cuin Clero Grzco Diviait quocidie officiis vacat, centrum pene occupat, forumque late patens fubinde cernitur , ubi elegans e njarmore fons Archicpifcopi Ludovici Alphouii Deios Cameros opera conftitutus, aquis uberrimis , ac limpidis affluit. S. Georgii fuccedit, ubi facra etiam adminiftrancur cum adnexo S. Pliilippi Nerii Oratorio, Presbyteris Gncis addidto,quod noftra £tate,rem promovence Georgio Guzzetta ejufdem inftituti viro egregio, fundatum eit;nec non B. M. Collegium in D.-ip.ira deOdigitria nuper quoque excitatum. JnS. VitiMar- tyris porro xie , qua: prima fuit Aibanenfium Paro- r II. P. II. L ! chia

Digitizeo"by Google 84 PL . chia , Latiims hodic ritui viget , ex inftitUto Fi-an- cifci Peretti ArchiepiIcopi,cIerufque fub Curionej animarum ejufdem profeffionis regimcn habente , ficris operam navat.Huic ali; fubduntur Ecde(i^,nec fuis caret S. Demctrii , nec promifcui ritus piorunfi- delium defunt fodalitia. lu fupremo denique tumulo Minores Capuccini ab anno mdlxxiu, degunt, & Ari- nunciats Ecclefiam, Gricis concedentibus, piis exercitiis frequentant,nec longe S. Crucis Ecclefia cum

Montis Calvarii memoria , qu^ fiuem opido imponit. Circa originem paullo altius rem expendere opi>r- tet,quod injucundum non eveniet. Quum per Greci.im univerfam Barbaii debacchantes in Macedoniam, cujus hodie auflralis pars AIbania,five Epirus dicitur, irruiifent, Amurate )J, Duce,eam fibi fubdere conati, Joannem Caltriottum inter Albanenfes Dynaftas non ultimum bello attritum,ut tributa penderet , & oiili- des filios tradcrct, compulerunt . Hos inter Georgius fratribut tandem fuperftes , paternx ditionis regimen variis artibus naftus, fbrmidabilis adeo.Turcis evafit,ut Scanderbegii corum lingua,ideft Magni Aic- xandri nomen conquireret , feque firmifiimura veluti murum illis opponcret; crebris eos cladibus afficicOf, fidem Catboiicam contra immaniflimoi tytannos far- tam teftam fuis in partibus ad plures annos fervaret. Poft multa demum egregia ac fortitec gefta, uti eju* vits habent annales, immortali de fc rclifta fama,

mortalis elfe defiit ; hoftibus idcirco invadendi AI- baniam aditu patefafto,& hxc cum aliis regionibut in przdam abiitjQuumque affiiftis patriz rebus nullum fuperefle remedium cives advcrterent, paflim cum

~~~~familjis in Siciliam traijcere cognarunt , ut avitam religionem vel raasimc invioUtam fervarent. Et pri-~~~~

Digitized by Google mi quidem cirea xv. feculi ixxst. anmim ab Adranen- fi Comite excepti opidum a Grxcis ippclUtum ad Mtnx auftrales radices eoadidere; Maniacenfem mox agrum ad ejufdem montit latera occidentalia tenuerunt.ubi vicatim habitarunt; Canfart* folum inter Calatajeronem Sc Platiam nonnulli ; varilJ fanercgio- nibuj, uti a cujufque loci dominis benigne excipe- rentur, occupacis. Hi tamen ptflim Gr*cis ritibUJ poft- habitu , Latinum amplexi inftitutum Graecanicaro-. vix nomenchturam retinuerunt ; Qui Bifircnfe vero prope Lilybeum, cafale priraum coluere, fub colle, ab arce,&monte Calatamauri haud procul, abhibcrnum occafum, Comiciflam opidulum , patrii morls tenaces Latinifque in focietatem adfcitis, fibi fub Catharin; de Cardona Clufi domina; aufpiciis, ftatucrunt . Id fuo loco dercripfi , fed Pirri fretus auchoritate medio xv. feculo ortum cognoviffe , & Parochialem Deipar; An- nunciatc. facram cum utriufque Ecclelia: clero fubere evulgavi; Sed verioribus hodie edoftuj relatibus.Gre- cam Parochiam S.NicoIai Myrenfis Pontilicis referre nomen , Latinam S. Marise de Fonte appellatam com- perui , &illi Annunciat*, S.Rocci , & Purgantium manium facras sdes fubefle cognovi. Jam poll biennium «ccccLxxyn. Joannis Villa- raut Pntii Domini beneficio, agro aliij Albanenlibut deiignato,Palatium Adrianum opidum eoaluic fub monte Rourum.cujus Grstca Parochia Beats Virgini, fub Immaculatir Conceptionis titulo, facra eft hodiejLa- tina cidem Deipira: de Lumine, cui illa Carmeli fuT- fragatur, At longe copiofiores anuo ucccccxxxvm. quumexeadem Albmia appuliflent fimilie , &adEc- clefise Montis Regalis regimen Joannes de Borgia^ federet, eoram motus precibus pius Pontifex feudum

~~~~illis~~~~

Digitized-by Google S6 P t iliis de M',rc& ad montis Phzitti radices irrigumn, aptilfimum, pafl": «. fcriil;: f Bi aii colendum idclrco la- viit. iude diflitum attribuit,ima ejufdem mo:»is tcr» nono extruendo opido faris accommoda afiignavit.lbi ergo humilei primum cafis novi coloni ftatuerunt, & S. Viti Ecclelum Parochiaii jure donacim fibi delegere.Turris ruiic etiam ad tuitioncm e*tru- Aa.Novis indein dies incrementis auila colonia juftum in opidum evafic.De Medrjnfio jam dixi. H!ud hic de noilris Albanenfibus metnoraru di- P.m- gnum cenfeo,quod, uti audio , Ipeciali traftacu fus Miria Paninus S. NicoUi Grecorum Panormi Pj- rochus, quamprimum ea,quapol!ct eru.iiclorie^expen- dct, eos fcilicet non regionis am;iiltate jlledlos ad noi migrafle, fed ut Chnftiane Catholicjque rcli^ionis dogmaca, ac ritus, quibus birfairos hiter esjitius inhsrere vix poflent, in nolirls omnimode regionibus cuftodirenr: Et faue expertes ipfi ab erroribu? Grzcanicis Spiritus San&i a Fiiio proccflioncm nedum corde prufitentur, fed& in Symbolo iaud.ibili confuetudine expreffis profcrunt verbis;quod ortho- doxos alios ex Grsccis minime fervare , in propatulo eft.Romans fedis primatum adeo propugnant , uc ia lyturgicis precibus Summi Pontificis memoriam alta irote,cum cantu agendam, optimum ducant. Azymos panes ad Chrifti corpus coniecraudum aptidimos Cta commendant; in Ecclefiis enim Latinis jn azymo Euchariftiam fumere non rccuf.int. De diiata adju- dicii extremi dicni beatirka vlfione cum Fotiauis neutiquam fentire, ubula in eorum Ecdefiis cxpofita fatis te(lantur,in quibus Eleftos, & Sanftos homines «nte Dei thronum Xngelicis choris fociatos oculis intuentium reprsefenunt, Anintas denique piaculiaiibus

~~~~Digitized by Google .~~~~

~~~~P L if flammis addi&as fantle, nedum inititutii in earnin_»~~~~

~~~~honoiem fodalitatibus, extr-ftifque Ecclefii% , fed 3e~~~~

~~~~quotidianis in levamen effufis precibus , & oblatis fa- crificiii protitentur~~~~

Ad Planam redeo , e qua exortos Seraphinum a S. Petro & Paulo S. Auguftini Difcalceatorum ordinis profeflbrem, &Georgi_m 'Guzettam fec_lum hocno- itrum vidit.IIIe non vulgaris Theologus, Bc eximius Orator claruir.Diu Romx,ubt doflriua; Oix publicum non femel experimenturn ia geoeralibui Comi-

~~~~riis prabuit, Generalis Definitor,uti vocant , vixit. Funebrem edidit orattonem Drepani habitam; Multas~~~~

~~~~Xatitio elegantiffimo ftylo Iufcriptioiies , opufque iu.~~~~

~~~~figne : Sapiensin Propbttis vacans mfs, reliquit. Geor-~~~~

gius Panormitani Oratorii PretbytCf , luftitutum in_j patria, Clericorum Gr^ci nominis Seminarium Panor-. mi Fundavit, promo.it ,;aluit; viris Principibus appi ime charus ob fanftos mores, doflrinamque prsei- puam fuit.Nuper setate longevui piiffime e vivisa-

~~~~biit.De agro jim dixi . Longitudo xxxvli. latitudo~~~~

~~~~xxxvui. paucis excedit . Aer falubris eft; aqux limpi-~~~~

dx, leniterque frigidi , PLATANELLA Mons memor-tur Fazello Dec: i. lib. 7. cap: 3'. haud procul ab Heracle^ ruinis; Hr- racka jactns in Uttort arbs .... Intus poflta adpajj. u. vii. in montc tiito inttr Peeuarum Plata/tct- lam tnagna urbs po/irata certtitur: Ancyra olim; live

Ancrina ex Cluverio , uti fuo loco monui . Et pattlfo fiperiits in eeile undique pracifo ,quem Lycus amnit fua Sesttra ttlluit,iuiqut Mons Platanelle eflnomta, alterius dirttta ambitui urbis paff u. df uniee accejfu adtuitda, mira vifintur r_;'n_-.Quod hlc Cotyrga fteterit-nceps animi Cluverius tradit; Ptolem_o quippc

~~~~Digitized by Google .~~~~

~~~~88 P t inhoc traflu Cotyrgtt locatur, De Cra/?~~~~

~~~~racufanos fines poncret , amborumque in infuladitio-~~~~

nem difterminarer . Pracipuus ejus fons inter Caltrum Novum, & Cameratara, qui S, Perri amnis aucfcusaquis ejus lihi nomen ufurpat, & ponte iapideo trabiicitur. Vallem fubinde longo traftu fcindit, molafque fru-

mentarias paflim convolvit ; unde exiiiens Salfo fluvio fub Monte Mellis juxta fiJis fodinas jriuudo conjungitur,& Halycus idcirco appellatur. Poil hunccon- fluxumfub Sutera, & Campofi-anco magnifici lapidei pontis, anno hoccxi.ii. reftituti, ope illius ripx adjunguntur.Excipit fubinde Rahalmuti fluentum, & palT:

~~~~ii. iv. cum Turbulo admiTcetur, cujus effc origo fub~~~~

~~~~Camerata , & S.Joaune ad meridiem , uti inferius re-~~~~

~~~~ponam . Multis denique atnbagibus defluens hyemtj~~~~

formidabilis cvadit , tandemque ad Heracleara in mare, mutato fepc oftio, fe exonerat. Pifcatu infignis eft, anguillas enim fapidifiimas, alofas,& cephalos prK- bet, minutofque alios pifciculos abundantiliime ftrt. PLATANUM Cafale ad Panormitanam fpeftans Ecclefiam; Fiiderici II, diplomate eidem confirmatum. Jacet hodie, fed veteris arcis ab Rogerio Comite ex- pugnati ruinas oftentant. PLINTIS In Antonini maritimo Itinerario Pbin- tia urbs,cujus hodie C:ma ieoeau occupat.

~~~~Digitized by Google P o s, PODIUM MUCIACCUM Collis propeLeoca-~~~~

~~~~pafi": habens ambiiu lotidemque tam ii. u. in ; ab urbe in ortum recedens , ubi Ecnomum Cailellum itaiuit~~~~

~~~~Fazellus , qui uti fepius diftum Gclam ad Leocatam~~~~

PODIUM REGALE Opidulum Dioccefis Ma- Zirenfis, & S.ilemis Comarchia: in agro Gibellinx Fraocilci Morfi opcra sdificaturo, qui & homines con- gicgandi faculurcm, StPoiji Regalii principatus titulum Philippi IV. beneiicio anno mdcxlii. Gmul retulit.Numerat focos iSy.animas ex cenfu fub Viito- rio Amedeo lojf.hodie iSfS.Major, &praccipua_. Ecclefia frb Archipresbytero unica Parochialis S. An- tonio Patsvino dicata elegans e(t , fubjeftafque m. alias minores lubet . Ab ea haud multum diffidet

~~~~Principis ades . Minores Capuccini ab anno mdccx-~~~~

XItl. loco am;no fedent. Podii Regalii Comarchas jit- re gladii gaudentes , & in Comitiis voiun xliu. pro- alibi ferentes , de Gibtllina loqucns , cujus fiint Mar- chiones, laudavi. Habet gradus xxxxm. xi. htiiudinis xxxvi. xxxv. longitudinis.P^aw Rcgak nova: originis ftib VilUftauca ad meridicm , aliud a noltro

~~~~beft dominio,ac delignato a Rege Magillratu, Cri- minum Qua-ftore fcilicct ..[uratis Patribus iv.&Syn- dico gubemantur, quijin publico Regni confeffu locum~~~~

~~~~Mi.occupint , & proptio utuntur llemmate, quod vh. T. J/. P. U M Rcfas~~~~

~~~~Digitized by Google . ,~~~~

go P O Rofa? tripllct ordine difpolitas expriruif; fn citrecno ad auftrum fuperctlio Arx,Kogerio Comite authore, jffurgit .Qjuinj enirn Sarraceni nuinero i . NebroJem monteiu eonvenieutet.Coouti ob^.t ere.it, ad illos obGdeodos Jrcem :utifl;in.im,c]ud perfujjium :' habcrc: , e*(.-u*it , cc-. .-.I -.i<: yy[-a>.'-j n ;>i-j4.-i i, l in Prflii , Sicula voce it TS.itisglia pUnitie , prope arcem colouos conftituir, unde Opidi origo ex Fa- zcllo , Pirro,dc aiiis. Sub horum venia Opidi inftauratio folum Rogerio adfcribenda ; Nxm longe ante_* Poiiiium extitifle pafiim ceteri aflirmant Sicularum rerum Scriptorei , rtietius,Maurolycus , ac vela Pol- luce uno ex Diofcuris, vel ab Apollinis tempio , vet

a Palicii, noraen illi inditum tradunt. Carulius denique al) Ifiic , vcteri 4-gyptiorum numine, 8c Grie- co vocabulo Polii deducir , quafi Polii Ijidii fueric olim appellata , unde Poiijiam. Sunt , qui de Sitana conjecWaf efformant, quam fumma vi a Romani* expugnatam Diodoms tradit, fitamque interMytiftra-

~~~~tum , & Panorinum putant ; fed Cluverius Sitanarrtj cum Hippana con{uu~~~~

~~~~Cgtero diruti opidi , & vetuftiffimi , rudera 'fpe- ttantur ab hodierna Civitate haud procul,q_;_ de_. Politii antiquitate argumentum non ieve pwtbent~~~~

nec infirmum .Statua demum , feu Columeila ,quam laudarus edidit Caruiius, triangularis, trefque enhi- beni muliebres figuras, id certe innuit ,loeum, antiquis olim ethpicis frequentem, eorutndem monumenta

~~~~fervare , ut dc iilius vetuftatc judicium feratur . Eft~~~~

~~~~hudic reccoj iater mcditcninca non ultimum , cum~~~~

~~~~Digitized by Google P O 9 t incolarum numero ,& nobilitate, tum sdificiis facris,~~~~

pnifinjfque, quibus refplendec . Major enim Bafiiica, & 1'arochialis ad alreram coliis parceio cootra arcenij Divs Virgini in coelum Afiumpta: facra, B.GanduI- phi exuviis ornatur,quas ille Poiitii depofoic mcc- lx. & Patroni idcirco Polilitnfiui» liiulo honoratus,

~~~~cum peculiari elegaiitilTimo facello , Elifabeth* Fa- rini opera elapfu medio fsculo extruito ,ac largilli- me donato. Fuic autem Gandulphus Orditiis Mino-~~~~

rum afceta , vine fanftimonia clarus , qui e Beuafco in Siciliam delacus, quura Poliiii ia Verbi Dei pre_- dicationem, Quadragefimalis jejunii tempore, inctim- beret,»d ccelos in hofpitali S. Joannii ide evolavit, Creditur autem id princeps remplum Blancse Regi- n=E,quz diu incolatu fuo noftrum opidum nobilitavit, opificium eiTe; Nam SS.Trinitatis antiquifiiroa Ecclefia Marrini xvo aliarum Mater erat, Teutonici

Ordinis Sacrx Manfionis Magiftro fuffraganea , quo nomine fub Cardinali de Aurea Commendatario inftaurata iegitur .Extat & alia S.JOannis Baptifbi dej Ponte Ordinis Jerofoiymitani divcs Commenda,Prio-

ratui Meffanenli fubjefta , cujus author Rogerius de Aquil* Aveliini Comes, Politii dominus vulgatur. Jamaduabus aliis EcclefiisSacramenta petuntur, ma- jort fiiffraganeis , ac tres fnpra viginti filiales enu-

~~~~Ex Ccenobitarum porro domiciliif aliafunccx- tra pomcerium, cxtancque adhnc hodie, alia perie-~~~~

runt; Nonnulla intra fpe&antur . De "illis infra. Pri- mum ex his fecundis S. Francifci Conventualium fua fundamenta fub arinum hccc. habuit,Iuti Campanx ,fatis infcriptio , quae fupereft evincit, hinc S. Gan- dulphi in rempta depi&a imagofnmmam prodit antt- T. //. P. U. M i quicatem

~~~~Digitized by Google~~~~

I. q% P 0 quitatem.Non defunc tamen, qui Blanc* Regins idfcribunt circa mccccxii.i qua forte inftauratum.au- ftumque cenlibui creditur,& fruftro S. Crucis donatum. S.Dominici Qmjlia abanno mccccxxxi. in S.Spi- ritus sede B.Joanne Licio Caccabenli, viro religionii

pracipns authore , fundata , fervat hodie vetullmn_j JpIendoremiS.MariC; de Carmelo antiquum habebat cxtra meenia coendbium; Nuiic ejuiiiem Ordinis Re- fbrmati de Monte Sanito iocum occupant celebrio- rem.Societatis Jefu Collegium elapfi fatculi .uiuolx- aufpiciis,litu prarcipuo Mi.S.Hicronymi fundatum , vetufta; fucceffit domui , ubi ante mdlX. &ultia aliquot refidebant Alumni .Capuccinis prope*dem ma- jorera in nobiiillima: gentis de U Fartaa datuiu cft

~~~~habitare,&in proprios ufus «dificia converteic , de quibus infra. Duo Monialium S. Benedifti Ccenobia cpidum quoque nobllitant, alterum vetus, eo quod~~~~

~~~~in S. Petri «de cxtra urbem olim coaluit , inde in S. Margariti intra mcenia forores migrarunt. Idautero. ante annum nccctxvi. origincm coguovit ,uti Rcgii~~~~

Friderici III. literis conftat , qnibus S.Marix de La- tin» ager S. Margatitte Monafterio conceditur. Fama flihilomiuui a Regina Blanca uccccxn. fuiffe conltru- flum evulgat ; M tunc bonis potius auftum, «dinYiit reftitutis locupletatum,ac S. Crucis Benediftins veteri Abbatisr, de qua paullo poft dicam, fubjcftum paffim putatur.Nova Abbatia S. Mariat dcGratis titulo infignis, fecuio xvi. ortum recognofcit, nec procul a veteri abeft, dives & ipfa , ac frequens , nec e- dificiis impar.Pro Virginibus puellis S. Catharinat, ire publico clauftrum affurgit . Domus Hofpitalis, S. Nicolai antiquitlima. mclxvh. Bofbnis Cephaledenfis Epifcopi facultate,juxta portam.Petri de Tolofa di-

Digitized by Google vitiis sedificata S. Gaudulphuni (bvit, Se piilfime mortuum excepit;hodie infirmis mulieribus addifta. Ali*

~~~~Hieronymo Caruba :iis reccntior , authore, S. Joan de~~~~

~~~~Dco fratribus hdxci. concefTi , pauperes excipitmor- bo affe£tos,& mifericordis opera iilit abunde im-~~~~

~~~~Extra in agro ad paff: circiter « nucum arbo-~~~~

ribus confito , aquis irriguo Blanca Regina S.Crucia Manafterium erexit , ac large ditavit, cui aliud S. Margaritj Monialium fubjcftum voluit. Hujus rei mo- numencum ipfius Regin* in veteri templo depi&a—t imago adhuc extat,ut Pirrus tradit.Monachos ibiinco- luifTe tradunt ad fsculi xv. exitum Commendatum, exinde aRege CcetiobiumFerdinaiidi II. litere.Frau- cifci Paflalaqua primi Abbatis Fiduciarii favore.cvin- cunt , quod hodie fervatur . S. Marix de Latina hofpitium erat ordinis S.Benediiti Argyrenfis Abbatii

~~~~(uri addi£tum , mi Aiexandri III.Rom: Pont: & Hen-~~~~

rici VI. Imper: conlf at privilegiis . At Fridericus III. Rex illius bona S. Margarits Mouialibus conceffitn- cccnv '. Minores Obfervantes ad d. paflus , primo xvi. facculi anno fedem ftatuere, in quorum Ecclefia Vir- ginis Deipars in tabuLl Icon antiqua, & celeberrinw ex Pirro. Capuccinis locus primo obtigit ab urbe o. paff: in agro "Brutark, hinc in xde Annunciatte, demumque intra urbem , ubi hodie decenter degunc,' uti paullo ante diftum . Carufius Par:i. lib: 3: Sic: Hift:SS. Salvatoris Ecclefiam mcmorat inCafaliXiu- reui , S. Stephani dc Nemore apud Calabriam , fuf- fraganeamjS. Maris de Pinta ,& S, Michaclii , quii

~~~~Adelalia Comitifi-i fuis divittii fundavit . Idem Be- nediftini Monialium Claultri eodeminagro meminit ab EJifabetha Regina conftituti circ» mcccxx. quod~~~~

Digitized by Google 9* p o aut ilhid S.Petti fuit,aiit S. Marganta; H«c enim priijceps fcemina cura Ludovico filio diu Polttii per- Jiitii,luaque pietatis.ac nmniiicentix varia monumenta reliquit.

Menibus , quo authore Juerit opidum vallatum, incertum ; Eorum attamen major fupereft pacs,aco- iim in civilibus beliis Claromontani , non rain arcis firmiffim«e, quam iilorum prxfidio fisi, diu contra Re- ges Palitium occuparunt; doaec Hieraceufis Coraitis vijtutc.qui ab opidanis evoeatus fuerat,ac no£lu per infidias irmperat, legitimo domino «cccliv. redditum, fidem fuam exinde probavit . Rogtrius enim Comes, qui ,uti iunui , Arcis Conditor fuit , & circa ipfam o- pidum reparavit , Matbiidi filfe atrribuit ,qium Ra- nulpho Maniacio Montis Caveofi, Si Avenell.-e domi- tio uxorem affignavit .Es his Robertus , Adelafia , Bc Simon progeniti.-4Jc/fl^o Rogeiio Comiti avuaculo prse ceteris dilefla, Raynaldo de Aquila tiuptui tra- ditor, ScPolitium affequitur. Adam Adelafise & Ray- naidi filius ejufdem Rogerii gener efte^tus, proleque,' uti tradunt, au£tus , Rogtrio fcilicet de Aquila , hunc Avenella heredcm, & Palitii declaravit ;poft qoemj Guilldimim de Borrello opidi noftri dominum invenio,qui bona &latifundia S. Stephani de Nemorc-> inCalabriaMonafterioattribuens, Politri Comarcham fc fubfcribit . Hi omnes Regii fmguinis fuerc;abin- de ad Regium Deraanium fpcdtaiie Politium alfir- mantjinrer Martini idcirco de anno ucccxcviiT.Ca- pitula , quibm Regii Demanii ioca rccenfcntur, Po~ iiiium locum habet. Alphonfus nihilominus Joanni Vigintimillio vendidit cum Sacca,mos vero reddi- to xre.ad fe revocavit, &Raymundo Caprer* pi- gnori dedit . JoaunCs Rex taudem , ne ulterius qua- cumque

~~~~Digitized by Google .~~~~

P o « cumc.ue ex cauflii vcoum daretur , juflit , uti ejufdem (icccctviii. Capitulis coaitat exaratis , Pirnu , quod Manfredi Claromontani anno vccccixxi. fiierit ex Cancellariieruit, feu veriui mcccixxi. fequenti enim

Txculo in Sicilia ex Claromoncanis cxtabat nemo , Tunc temporis fibi omnia Claromontani vindicabant, nec tam domini,quim ufurpatorw dicebantur. Poft aftUmm f«culi xvi. medium , pefte , magnamciviunt jaituram fubiit , paffimquc ex antiquo fplendore , di-

~~~~tioribus dynaftis alio abeuntibus , receflit. Ejni hinc cenfus hodie in Jaribui 1120. civium eft i+Sj. qut 4137. anno mdccxhi. numerabantur. Ex Pirro elapfi~~~~

~~~~fsculi medio laru i-ji.8. cives 66 73 . Nec Kegii libri alterius etiam feculi frequentiorem exhibent numerum. Capuc eft Comardiia:; Cephalcdcntis Eccle-~~~~

fisc Dicecefi. eomprehenditur , Bt Thermarum Militari ii- Prsfeftura fubeft , equitcs xxnr. peditcicxi. fub gnis emittens Poliiium raaxime illuftrarunc B. Guillelmus ex nobili GnofEorum gcntc, Coenobii S, Mariz de Partu ordinisS.Benedidti Abbas,& Fundator ad Nebrodis

~~~~montis orientafe latus . Floruit fub F riderico Il.anuo ucccxv. virse faiiflitate, ae miraculorum gloria; obi-~~~~

itque x. KaL Maij .. Dc eo Uvion , MoUnus , GaJefi- .' nui , , Mauroiycus , Bucellinus & Cajetauus , aliique Antonius Minor Capuccitius Uicus, corpus gravi ine- dia,& afpcrrimo cilicio, veluti hoftem habu.it; De- monibus terribilis evafit,& in mortemiraculis claruilfe

~~~~dicitur , quam anno mdl. obivit. Hyacinthus Trabona ejufdem ordinis Sacerdos , morum integritate precla-~~~~

~~~~rus , regularis difciplime tenax , ac doctrina omatif- fimus.fuftris vn. per Siciliam, flcltaliam facras habuit , couciones ; Apud Ferain.anduDj, II. Csfarem pre-~~~~

~~~~Digitized by Google . ,~~~~

9$ P O dic.tndi Evangelium id fqirennium, provincia fufce- pta , oblaturci Epifcopale munus ex humilitate recu- denique virtutibus clarus iivit , omnibus] in patria_., mortis fua; pranunciato die,fanfte deceffit udclix.

~~~~Hieronymus Errante Patrias ornamentum , Geueraiis~~~~

Capuccinorum Miuifter . Fuit in fscub Juris.conful- tifiimus , fed longe raajonbus in claullro doftrint; radiis fuilit. Difertifiimus enim Ecclefialtes, & Theolo- gus jingularis emicuit,&a prudentia eximia,animi- que virtutibus, humilitate priefertirn fe commendavit . Siculam, & Calabram Provincias rexit . Ronwe totius ordinis Procurator, tandemqne fupremum ejufdem gradum ert afiecutus. Quo egregia opininn^_j perfunftus munere, Drepanum aliquando.ut fuos in- viferct ,Gencralis Commiifarius ddegatus , veniens mortale ibi exuie «DCXi.cujus funus fplendide cura- tum eft.Edidic Regulx fuse expofitionem ; Uudatur a Boverio.Wadingo.in Annal: Ordiuh, a Pirro, 8c

~~~~Mongitore . Placidus Ebanus & Cardona Clericus Re- gularis morum probitate infignis ,Ennie piiflime deceflit «DCLXXxm. de quo Mongitore Uvillelmus de Salamonc, nobilis genere, iocerti~~~~

Ordinis Monachus ex Pirro ; fed juxta Caaliolamj MinorConventualis, iuter fuiavi Theologus celeberrimus, & Eccleliaftes eximius , Friderico Ul.ob auimi virtutes percharus; Martino & Mariie SicilircRe- gibus acceptiflimus , Sc ad Cephaledeufem Epifcopa- tum,ipfis agentibus , eveftus ; mox tamen, quum in_» fufpicionem illis veniffei , maxime mfcnfiis. S«eculo %v. ineunte, uti creditur, extra fuam Ecclefiam obiit. Andrcas de Campifio a Cephaledenlibns Cononicis ad prafuliitum ejufdem Eccldia: pro vitc. meritis pollu- latw digniutem miuiaie aflequitur.Joinnes de No-

~~~~Digitized by Google * ° 91~~~~

~~~~tarbir*ofo,ingennUs origine , Jurii utriufqu e Doitor,~~~~

~~~~Eugenii IV. munere Epifcopus Pa&>:ufis , Aiphonfo Rege eriam voleote uccccxxxvu. eodemque anno vi- U funftns. Franeifcus Maria Khmi ex Minoribus Ob-~~~~

~~~~fcrvantibus poft emenfos in.Ordine gradus , Miuifter Generalis.Syraculanus fubinde Epifcopiu, demumque~~~~

~~~~Agrigentinus , ubique prudentia, ce.teiifque virtuti- but enituit.Dn.-m claufic extremum mdcxcvi. Hnnc~~~~

~~~~Patre Psiiihn/i Panormi ortuui Mongitoriu* , & di< affirmjnt. Thomas de Miftretu Ordinis Pra-.dic.ita- rum de Rebus fidei arino xccccxxxvu. in Siciliaj~~~~

Quatfitor , doftrina fle moribus clarus. AngeJicus Ram. pulla S.Jojnnis de Deo, five Bonorum Fratrum alum- tius, dcMeritne iu rebus agendis ,nobilitate gtneii', mulnTquc virtutibus confpicuus, Sicili^ provinciam rt- Klt, mox anno mocxxxik. totius Ordinis Prior Gene- rat«adledliis,muliispt^larc geftis.eo fe gradu digrmtn oftendit . Romanus Sincerus Bencdi&iiii inftituti fub

Congregatione Caliinenfi Monathus , in S. Martino profeffionem emifi(,ob egregias animi dotet Abbas renunciatui, S. NicoUi de Arena Catar.ciife Cceno- bium optime adminiitravitjad Averftimm promotus,

ibi moitjlis eife dsfiit . Laudatur ab Uvione, Monat> torc,«r aiiis.Stephanus Miftretta Abbas Monafterii S. Crucis Poiilii, cui Nepos PhiJippui fuccellit ex Rcgia praftntatione . Hic ob feaeAam venerabilis ,ac vir* tutibm clarus dicitur a Pirro . Michael Guarnutns S. Crucis quoqueAbbas, St Petrus Guarnutus ejufdem Weprrf, ti iii Abbitla fucceffor i Puit etiam S. Mttix dc Mandanicio Abb.i- .Jacobus Rofellus Ecclefiaftes, St Theologui Ordinis S. Franeifci fatis celebris , qj 0 nomine Concilio Tridcntino inrerfiiit . Pimis litcris ft mdribiA ciiltiflimu.ri deprtrdicat. Vineeotiu* Mani- T. // P. II. W nut

~~~~Digitized by Google „8~~~~

.'. majori. teinplo fepulwwv o - » • \ ' ex Uudat,is - Inter Scriptores Siculoi complures co»mendat praterea Bal- enumerat Moogkore , 00 Conventualem Con- thaflarem Cutfoo.un Minorem , Dc> prj- cionatorem egregium Catane.dum ni,Vftfci Htlarionem fcr^ dicationenv incumberet, defunttum . Sacerdotem nobili dicarum iutcr Bonos Fratres , 19, Eloquentia infignem. Hyacin, co natum, Poefi , & gravxoribus di- thum Trabonam e*. Minoribus afcetis pcritia.exitniuoi. Antouiutu fciplinilj & medic* artis Petrus-Car, Ferrarr Carmelitam, quem etiam laiidat uovifllmo P-Mttt rera.De Joanne Baptifta Carufo tvfi promenda qua: pau- Scrictore, plura occurrunt , m iugem< « conferatn:Vir firitnt genere nobihs.iu wbiUiu» clarlffimw, cui eicoletido mitgnem fibi bj- Philologis ac Hiftoncis bliothecam compsra.vit , Wr pubhca Catanenfi Acade. jdrit nominis referMm,m Eruditionis lunc cultiffime. Bt inia hodie afiervatam. aliarnmque gentmm rc- Hiftorix , Sieute prsfertim, veluti oraculun» condite vel mixjme .abfalutiffimum. 'Bibltoibtcum; evafit. V.ulgavit Sicahram Striptorm Siculos Scnptores con- in unuro fcilicet corpus veteres ad noftra tempo- eeffititum i primsvis ejus incohs exaitiflime concinna- ra Sicili* tm>ric

~~~~Digitized by Google .~~~~

P. O C4f PoliliontfUthm iduftrandarB.; Kd inrniatOM.moije. pneventuJ mfta reliqnit. Joanms frater FrinciCciis, Carolhs,& ipfc hiftorica eruditione prasftans diru- Panormi -Ager Poiitienffs fruitut ic , obiitque fenex

ubcrrinie producit , Cereri gratijTimiU, fruges fortcpi piofas, nec Bacco ingratus vina fuppedicat . Oleas, fuis collibus pafcu» pr*fertim nutrit , & armentis, in prxbet .Longitudoeft grad:xxxvii. xiv.latitudo ve- 8qu$ con; ro totidem habet.Aer faluberrimus evadit, L

1 - --. piofie funt & limpid». fi j j^-r';.vr, , :nu ' POLLUCIS LocustVide PalicermD Tm>n. PONS RUPTUS Fluvius S.Michaelis , feu Mi?. HfU>'\xi agro Panormitanoadmeridieta..Vide&^'- ebaelis FJavius. uw.Y pel- PON&RUPTUS alteramiiis Or(rhu),«a tif

Jatus, iu eodem agto. Vide Oreibar. ' 1 ' . i« s PROPAX Fluvius. jSliano memoratiis .. «r gefta; veterisiurbis agro. Fazeilus .Sege&ipBs .aquai, eatidas Ptrptnsttn cffeaffirmat, quie. cujn. .Termefli»

~~~~' adjunftse Scamandrum oiim dtcebantur.,. -,-,• ::',>.• PORTELLA. 5. ANNjE In.agro Panormitajio~~~~

octiduo, moni' ardnus , & afcenfu difficilis, drca cu-. jus *e«icem torris olim aedifica». ad Miuefsntiom-(, eft .trjjeAlis^Utro-'. pralidium ; anguftus. eaituiibi nibns ad pradjs agendas accommodus; Vetus Sau T -, itimoniaiium fub 5. Ann? tituld. Gcenebium .perhi-j rudara ad fyanc bent quoque eo ioci extitifle , ejufque uiquediom perfeverare,dequoInvegius& Tornamird.i i- PORTELLA MARIS Mens. Vide Ghrfcnu:. PORTUS AUSTRI/E, Maurolyeo .Staguum-. Hyrcio, Lilybeijfeu Marfalasjveteribus Livio,Aul: , Arlbis;?or- FrOntIuo,Poiybio,BcDiodoro notus ; ab : tireDei Mtrfa ^W^ppdJatm; uude mw&wmx^ f. //. P. //. N » m« \

~~~~Digitized by Google~~~~

~~~~L .~~~~

~~~~100 P O~~~~

~~~~mte urbi . Romanis illiut obfttuere fiucfj non femel in animo fuit; fed fluftuum impctus iinpedimcnta om-~~~~

~~~~nia disjecit , uti alibt dini. Appellatus eft Attftrix, quod in eo ingcns ilU ClaHis fub Joannis Auiliiaci fuprema Pratfeflura .quam frintipes Chriltiini koli.~~~~

~~~~contra Selimum Turctrum lyi aLiium c< egcre , in_»~~~~

unum convenit . Molibus fuiiiiidc Carolus Aragoii» Sicilite Prorex nmkxii. os ejui cliulit adeo fii.niter, uti obluilantibut undij, nufquim deinc^ps illj cclTa- rint; hodieque idcirco in llagnum evafit. PORTUS GALLl io Panormiuno aquiloiari Jittore,feu potius lluio.fub ejufdem no ninis colle.

~~~~PRATUM AMtHNUM Opidulum . Vide Val&i~~~~

~~PRITIUM Opidum,5iculis Prini.cujus Dyn*- (U in Comitiis iocum habet x i. Ad fbntes Soflii nV minis in collis vcrticc fedec , & GuUltlmum 3oatU /H«,rcleberrimi Matthei fionuHi iraticm , autborem~~

Tiabuit,qoi a Guiilelmo I. Rege, ejufiue uxore Mir- gatita facultatem iilud exirucudi obtiuuir . Agrigen-' lina ciaiiditur Ecclefialtica provincia, & Triermita- num urbani militi* Prafeflum recognofcit, fpefSat- que ad Corilionenfem Comarchiam .Sub Carolo Ce- Scquenti fare 345. laribus', ajo 1. incolii conltabat. fectilo fotos Sar.incolai 3 180. St juma Firrum 847. jjj9- numrrabact noflrt *fate mbccxiii. iaribus 1010. epidanis 5700. ac novifTime 4678. conflatur. Arcen» liudatus Guillelmus in fupre no clivo conftituiti Cla- rorrontatii jnftaurarunt.quiGcntajorem fjcram -den»

~~S.Genrgio dicatam voluerc , ab arce haud procul Illam Archipresbyter, cui animirum cura imminec, Cub Epifcopi Agrigentini infpeftione idminiflrat. . Clero «uem hu;iu vicci gcrcos pwcft 'Minnret Ec-~~

~~~~Digitized by Google P R «01 clefi; fcptem metMtut. Minoribus Conventualibui S.Kocchi annoHDLKXXiu. ab Antonio Lombardo Dic- cefano Epifcopo iocus conccditur, quortim Eccltfijra~~~~

~~~~fjrcophagi c varia mar oore , nobiliflimst gentis rit-»~~~~

~~~~Villaraut, quae diu' PrUium tenuit , e*orn»nt . Car- melitat vetus S. Angeli Crenobium occupant ad paffr .o.quod initio Matth^us Bonellus Ciftercietifibm Mo-~~~~

nachis attribuit , cum opidi juribus.unde fa£ium,ut Monallerio Calomaris ejufJem Cillcrcienfis crdiiiis Pritii Caltellum eifet obnoxium .S. Angeli enim una, cum S. Stcphano dc Bofco Cafarmaris Abbati indultu Pontificio ceflit.utide PaUcio Adriano loqurns, jain

fupra innui . Pirrus Hnfpitjlem S. Leonirdi ardenu memnrat congruo cenfu initruiiam. Idem anno hcc- ciii. Monachi) ejeitis / anitcra MalcBam Manfredi , Comitii tilium Caftrum PrWti fibi occupaife fcribit. Sub vtriw cxindc ad aunum hccccxviii. perliitit, 8t fub Martino, ab officii» reccdente Francifco Valgttar- ra,ad quem circa ejufi)c

~~~~Raymundus~~~~

tegitur ; mox hccccviii. tSieoluum de Abellis domiaum habuit; In ejufdem enim Regis ccnfii tficolaut tle Abeliii Cajlro Pirlci fro , &hco , &eaflra, & fiudo Palaci Trianne Curi* obnoxius dicitur. Anno uccccxvni. igirur Cjrdinalis Columna Ab^ bai Cafernaris ad fe Pritium, ditioncfquc alias.coran» Romano Pontifice caufam agen» ,revocavit. At. not» diu Abbatiz Procurator Jeanni Vtllaraat fub cenfu annuo conceflit, qui Principis rcfcripta nccccxxvir. jnerum tt mistum imperium , uti vocant,fupcr Pri- tiam,St Palatium Adrianjim impetravit. Excepit Joan- nem Alojfiui filiui , Bc hunc Frattcifim , qui prolc earuit ',Carelut hinc cjus frjtec fucceffit. Ccnfum hic lo.

~~~~Digitized by Google . . ,~~~~

JuliJno de Robore Cardinali pcrfolvere quum recu- farct , poffeffione privatur ;fed rebus fub Juliani fuc- cefibre , joanne Baptiita Urfino compofitis, rurfus in caftri dominium immittitur . Caroli fuccefloribus Mat- thaius Bonellui Cardinalis Alexandrinus fpolii litem intendit wnutv. Sc in Romana curia coutra Jeanmnt Vlllaraat obtinuit. Ac hujus confauguinea Jaanna-* Vclafoutz&VtJIaraul Francifci de Bofco Vicaren- fis Comitii uxor , tandem u. u. aureis numeratis folutis pro non juribus , Rege, ac Pontifice rem pro- bancibus , Pritium hdicvn. afiecuc» , conjugi ia do- tctn afiignavit . Frandfii ftcceflbrcs de Vicari loquens «x ordinc recenfeo . Poflidet hodie Jofipbus Sn- naoaai Cathoik* Princeps , ad quem Gentis de Bo- fco jura devenerunt . Opidi latitudo eit graduumj xxxvii. xiv. longitudo xxxvit. v. Ager fjcundiflimus otnnia ad voluptatem , atque ad vitse neceflaria fup-

enim generis , fruftus vina ptditat ; fruges otnnii , , oleum fert.armentis, ac gregibui pafcua abundc tribuit; venacioni demum aptillinius audit PROBANTIA Infula.Vide Lmanfus. PUCELLARUM Crypta in S.Calogeri motlte, feu Giummariarum prope Saccam; fudat fuIphurajCc, vapores emittic

PULICIS Fluvius , Madiunis juxta Ferrarium-j, qirem tiinen Mafla emendat. PULJCORUM TERRA.ubi Sclinumis urbis re- liquue, & iiJx ingetites, alibi deicribendae . Sarraccnc^' rum dialeflo locus Sibidcl Sorbgal diccbatur, qux vocabuia Siculis Pulicorum Terra reddumur; quod. MilTa advertit.Littori imminet.Turris Pollucis, que. nonlen ,a veteri Tempio' cognomine fortitur . Vide_j

~~~~Sclinuntii, : .s .. V i'i ..v. «rii., PUNTA~~~~

~~~~Digitized by Google ' V V »j PUNTA ALBA Promontorium inter Leocatam~~~~

1 (c Agrigentum fub Monte Clato . Ad/acet illi .Pf/r*

~~~~tadella fcopulus ab ora. . eirdter paff: recedcns, ac~~~~

~~~~pene cc. iti circuitu habens. Hinc orientem vufus ftatio deJtfBM.poft quant Pileriiganio ,unideLeo; littus initium fumir. ; catae '.V'. ,~~~~

~~~~PUTEUS 5YBILL./E , aliter Lilybeunui, -hoL alibi dieque S. JmKnis Crypta , quam defcripfi. PYJtfjS Fcns in agto PanoiinitaJio fuasOretho fluvio adjungens aquat. ' r'. if :~~~~

~~~~QUIS:~~~~

~~~~Digitized by Google QJJ~~~~

~~~~UISQUINA Mow , Ctfibinm ktfjt~~~~

~~~~ter , nemorofus , & in bina divifus juga, XL.feie paff: u. Panormu iti~~~~

~~~~meridiem diftans > duos inter alios proceriores montes,fed c.quali prorfus altitudine furgentes, locaiur, quorum alter ad occideotem, Mons~~~~

Kofarum , aJter ad ortum , Came- rata nominatur . Plinius hos Gemellos vocat,d(de> fcriptoshabes in fuperioribus . Diflidct Quifqmna 3h opido S. Jtephmi n. palf; m. ab altero Bivonae iv. ab amne Platani , & Camarata v.aut vi. Duo iila ad occafum, Platani* flnvius, fltCamarita ad orientemj habentur. Nobilis eft porro, & memorandus ob S. Rofalix cryptam, in qua folitariie vica tyrocinium Virgo hsc admirabilis inftituit, ac juris olim erat

~~~~Sinibaldi ejufdem Virginis Patris , nunc vero ad Vt- gintimillios Bdmohtis 1'riocipes pertinet. Notui erat~~~~

~~~~Crypt* locus , nemus hinc S. Rofalix dicebatur , flc~~~~

ara extcriui eidem facra adjacebat , ad quam olim complures religionis ergo pergere confueverant, fed in ilUm ante repertum in Peregrini intro Virginis corpus penetraverat nemo. Primi quippc Operarii , Panorroitani duo cum S. Jtephani opidatiis angultum

~~~~fbramen,feu filTuram dttegentes , ho;n:iiis,e*ilis cti- ara corporis, incapacem, ferreis iaiirumtiicis hac dila- tata.die xxv. Augufti mdcxxiv. aditum tentarunt.fle~~~~

in fpeluncam defcendere . Hac porro a Cafcino , flc Jalerno hoc paito delcribitur . Antrum oblotigumac duple* efl ; Prima ejus pars v I. circiter ulnas longa, in vii. divifi eft- cellas, quarum Gagulz pcr angaftum Fbramcn aditi poffunt . lo prima ad tjvam rupes ali-

~~~~Digitized by Google ,~~~~

qmntn latior adfurgrc, ubi Virginis manu charaite- res,duoadigitosalti,3c irinove.n in^qualej lineas di- fpAi hsce»poinoot:3Sl ^ Rifnlh Sinibaldi Qvf- q-iii£ 3" HtftrMm Domiiti Ftlip, Ametf Dtmini Mti Jtm Cbri/ii hi fk ttec Antro Haliitari iic Decreai. Ilionwi forma Noi-th.miiinoruin. xvo refpondet, & dc Rofalia: aetate nos admoiiec. Qyuiri porro benc ca-

~~~~vati fuecint, traftu temporis faxo idnafcente , civa~~~~

~~~~jmaleta funt,fk «men , Ut materia cavis innata-.~~~~

diftiriqu.ituf . II. & IlLCelluIi palmis cii eite^r XX. elc- yantur,& ajxv;. e.\unt*,lati:adiiie conftant iniqual^ Uiide ad IV. afceiiditur a reAa linea paramper id il- niftram vcnjerjteii). Hic intcgrum lapidem oblonguin, in leftuli figuram effbrmatum reperies efolo aiiquan-

tulum fublatum , in quo foitafle Vtrgo fomno iUdul- ficj leviter enim proclivis eft, ut dormienti cervical appofitum vidcatur. Acccdit quiefcenti opportunitas; twm, quum pluvio tempore undique per antrum totum aquarum gutti diliillant, huic uni parciturlaco. Illud adniiratiorie. dignum lapidein ilium non vidert lndigenum,fed aliunde comportacum.quod per eai aditus aiiguftias jieri hominum induftria uequit. De- nique quum tota fpecus obfcura fit, hoc folo loco eft modicum luminis , quod per fpiraculum a parte dextera fuperna pe^etrar. Suceedic Cellula V. angufU cum loculamento incommodi afceufus, & huic Vl.Ia-

~~~~xior, ex qua in VII, adicus apcritur , circa desterum latus.Huic fublimis teftus non eft,ficut &ceterij, fed~~~~

~~~~humilis , ac inftar camera . Videtur in ca fchaptiuf, &quifi fo;u cummedio canali, uadique conciufus, iii qucm aqnz frequentius ilillantCJ recipiuntur.~~~~

~~~~' Jam jo VI. Cellula foramen apparet , per quod in f;cundarri fpecuni ingreffiis ,patet anguftilSmus~~~~

~~~~jr.;//< P. II. , O tniem~~~~

~~~~Digitized by Google .~~~~

inttfr tixV, fefc- quem neiOD penttrabit , n[(i rigeirfia porteito priniurn brachio 8c humero ferpentis irrftar prOrepat.Hsc »d ulnai v.in lonsum protrjfiitur, ifi ctjilfrCXteJiore paftrein* edruli reredilTe Virgine arbi- IMnrur;ufui enitn aptior, & fedile htbct mimiclfbr. roatum, perque aliquat rimai mifigi vm excipif Iucem. ditie tfal/us tMBt iki , eoncludit Saleriius Cnfcino , pori£ riiu hiaiU!,fcd e fuperhrt laco angtftttt uditit:

~~~~Virgincm obliqtia vU defeendcntem ad-nitiebdt ; iin~~~~

it pui.eum dcmiiteretxr . Vcrum Bo(- fciui ue fi ipfit landilt^ non omnino Virginem ignotam omnibus , eo inantro diu perfevcraifc affirinjiit; hinc foramen md- 'i!!i Cxxrv. deteetttm ; iiitroitum prrttruifie authumaiv- tur, qiwd temporis decurfu Ob faxi iccretionem ah- guftius evafic; ut ferro -opm curic fuariraifpervaden- dum.C5ter0.anno fequenti S. Stephmi popiilus *re collato parvam Ecclefiam auce' fpeluncse oltium edi-

~~~~fit iri ficaMm ' voluit , ut pars altaris ipfo fpduncfe viciii aditujex quo, in^enti fi-erjnenti* nedum , fH~~~~

"8t remotiores erj canveiiicntt!, 1'umm 1 cum'-pietit^ loci eultura auxerunx, die prWfcrtim iv. Sepre nbris-, qui etiani ante ifiventionem.foilemrie fcfhrn in ViY- ginis honorem ceL-bribatUr,auaum deinde cum nitn- dinis. Anno fubiutie mociciii. Janueniis qaiim M-r- cator IVmcifcus Scaffo tribm cu 11 fo :ii* in QwfijuT. neitfi antrum fc recipit , vitim ibi fjlitariim tradu- tfurus, cujus affecundans votli Csjetahus Vigintimil- iltus, QnijqttiBx dotninus aliquot celluljis extruendas propc fccclefiam jubet.Hac quinquemiio poitinam- pliorem formam redafta eft , & cellse eremitica in_j monafterium refti jrdinatum, cominucantur.rjuod pro- cefani Epifcopi eurk priij vivit legibui fub Di ? ' "" ^&P ' RAC-

~~~~Digitized by Google . . . ,~~~~

~~~~L # A «fl AdtUqiA-NQPA recemOpidu- Jum in agio Panoroiita.no Sayha-~~~~

~~~~. Vide Sahyarja ria . RACEL Arx,quamRogeriuiCo-~~~~

~~~~mcs , tefte ^ajarcrra -expugn.avic & Sarracenis eripuit RAFFADALlS. Vide panllo infra Rahalfadaiis~~~~

~~~~RAGALIS Opidulum tiovi noqiinis , aliterKf/- guarncra. Vide . Dicebatur Sirracenis ager olim Ra-~~~~

RAHALCASSIN C*f*je Agrigentlnat Eccleli*

~~~~«tributum , de quo Pirrus,. rA'hALFADALIS' Opidum, Princlpatus titulj illuarc vu^o fubSir- , R -iUddh & Rzftdaiis. Olim ricenis Cafile ,uti Fazellus flc Pirrus affirmanc ; fulr~~~~

Friderico II. Ttnimcnlum ; Muti.ii a!vo Ftudtm , & ubi hodie fedet,Petri Montaperri &Vaiguarner* opera iidvii. inftaur-uu n . D- illius nomine tudunt : Ghr- landurr,i Mintapertum Jotnnis Mitthfi Hlium , intcr Rogerii Cornitis Commilitones adfcripti, Guaftanelle. arcem expugnaife, illiulque dominum vJW S.irracenum ftienue deviftmn expuUfle .Uujus autem terrii ,qux. Rajfa dicebantur.in quarum dominium Rogerius Gior-- hndum immilit,fai.1um tionen Rajfadali idcirco fuilfc..

Quafi Terri AH . H*c e* diplomate uxcv. Agrigenti vn.Oaobris fcripto eruunt . ln Friderici Regefto circa mccc.ss. exarato Sirtbniomtut dt Mtntaptrto Ca-i falis Libigini &c. Tenimehti Guaitanells , Rail\d,i]H Scc. dominut dicitur. Sed in Martini cenfu L/tdiz/i- cu: Mmtapertm pro Feudis Gmtticelli, Butcrni, Ra- thaifitdaie , & medletate Cometi Curisc obnoxius vul-, gatur. Rahal aliunde Sarracenieum efie voeabuI»m * J, ' r, u. p. rr. ' o i cdn-

~~~~Digjtized by Google >.g -'• /R.A...... frequentl rumittir hin conftat, fi-pro \oco Incolis ; c in Sicilia complura hujitfinoiii comperies, eo ic~~~~

Dragi , & S. Bfafii aiiter ,ab ipfi vero Agrigcuti urbe v. paff; w.in seftivum occafuin diflidet, cujus Die_- ccfi , Comarchta ,& Milir.ri PizfeAura coidudirur. Priticeps parochiale Tcroplum S. Maria de Lifirmii facrum Archiprcsbytp.ro fubeft, & ob ejufdem D Jpire, prodigiis claram imaginem celebre habetur.Hanc co n- mendat Nicolaus Alberti de Ad.nir: Dei in Honov: Virg: par: i. cap: 8. Majori porro vm, aliz tiiiale* Ecclefix obediunt,ad incolarum pictttcm fovendt.m. Memorat Pirrus extra Pomoerium S. Miris de Ro- fado, cu.n Prxdicatorum adriexo ccenobio, ^dem an- Do mdxl, NicoUo Montaperto opidi dynafta authote, nec non Carmelitarum inS. Anna vetus monafterium. Minores Conventualcs inS. Anronii ab annoit* pixxv. coaluertint; at fcquentis feculi anno vi. F.

~~~~Gerlandi ab Agrigento opera , ejufiem ordinis Ob-~~~~

fervantes locum tenuere , & hodie illuflrant . Pro fe- quioris fexus educatione Collejjium nuper inttiiutuiti congruis cenitbui infttuttur. Ex eodem Pirro S. Jo- feph Domus Hofpitalis, cui hnrebat olim S.Ludovici peregrinis excipiendis addifla sdcs,fetf utraquc an- tiquata. Eft Clert moderator Bc Jndex Agrigentini E-

~~~~pifcopi Virarius j civiles curs penes Decuriones , a- liofquc adminiftros, quos Princeps annuos deligit;~~~~

~~~~buic (w gl.dii competit , & in puWico Regni Con-,~~~~

~~~~Digitized by Google R A 10? filio locui Itvrfi. Cenfetur hadie opidum 1164. inca-~~~~

~~~~)is , numero ab ultinu luftratione imminuto, nam anno mdccxhi. in laribus oij. biiidanoj slp. numeravit.Ex Pirro medio circiter eljpfo ficcuio iar: 1035.~~~~

~~~~animas 3 i'6i. fed in Rcgiis libiis focos 1145. atiiniai~~~~

exhibuit . Sub Carolo V. 90. quidetn fbcis, feti j-j 3 j. paulto polt iullrati funt incoli 3j46.Dc Dynaftsrum fucceflione Fraucifcui Emmanuel in fua Sicilia No- bili longum inftituit catalogum, celebratque pofl Gior-

ejus ncpotcm t. faadur» , Jaabinunt Guiiielmi «uli- cum,qui iibi ConiUntUm LiurUm Rogerii dc Liu- rU celebris Sictli* Talafliarch* fororem matti.no- nio adjunxit. Horum filius Haribolomsat gloria mU litari illuftriffimuj floruit,Gallos Andegaveufej plu- tiei fugavit,& Criminum vindex Panormi fuit. Alay- fius Martino Regi ab intimis cotifiliis Antoniam de Ubertis ducem uxorem fratris hasredem, Ubertoruin dynaftias eft affecutus. Pctrus horum filiui ex Regni xn. Virij, Panor- tni lcpius Prator ab Ferdinando Rege facultatetiu> jnftaurandi Rabalfliakm mdvh. ex iiteris datis Nea- polis obtinuit .FirrUi initia opidi in annum mdxxiii. rcicit,quo ille in S.Laurentit agro Montapertum o- pidulutn sdificandum ,Carolo V. Czfare annuente, fufcepit. Virijem ex Eleonori Speciali tulit proleia Sc Hitronjmum , NicoJaam , "Bartbolomeum , qui po- fratri ftremlis abfque hsrede decedenti , fuccelTit , e- jufque filia Elcotora Pctro Mmtapcrta Nicolai filio nupfit,quem Soffadalis domimim idcirco fecit. tohus tamen favtfliiuram ,'uti appellant, fufcepit, Patriam Panormum non femel Crimitium Qiijftor ie- 3tit,6tjure gladii fuii in ditionibui udlviii. donatiu fit. Ex Pciro.dc filconora NicoJaas Joftpb primuc

~~~~Digitized by Google~~~~

~~~~L Mmitirsperti Marcbio,uude Fmiclfcut ,quem Kica-~~~~

~~~~hus Jojeph II. exeeptt , Rabalfadaiit Princeps Phi« lippi IV.priviiegio anno «nci,.renmicUcus..Fui: S.~~~~

~~Jaeobi Eques,xn. Regoi Vir, Panormi Prascor , ac Proregis Viqarius; Ex Lucretia Bon.inno Freacifcum genuit Patri* quoque udaxxxii. Pr.ecorem, Eiijabe- th* Liuice* adjun<*um;unde Daminicus primis mu-~~

~~~~ujis-., ac dignitacibus perfunilus . Mariam Cirreito~~~~

~~~~conjugem hic duxit , Sc improles pacri praemortuus, OHavtum fratrenj fuccefTorem habuit, Viftoriode Sa- bju.iia cubiculo, ex Viris a xn.Regni , Criminunv^~~~~

~~~~Vindicem , & Pratorem , anno demun mdccxviij. e viyii fubUtum. Tulit ex Rofalia Milfi 'Bcrnafdum, hodic Rajfadalii Principem, Monriiii Licrti Marchio-~~~~

~~~~nem.S. Elifabeth* , Calatnonaci , 3c Montis Allegri dynaftam, Regis Aulicum, aliiitjue prsicipuis in_> Regno, ScPacria honoribus decoratum .fijus, 8c Ma-~~~~

~~~~rianst Brancifortia; unicus eil filius, Saivator , A_ns« Maria Nafelli .ex Principibus Aragon* facris viti-~~~~

~~~~'! eulis alligatiii . .. , ,1 .. De Agro ftugum divite, gramine, & pafcuis f?- licillimo, vinetis, oleis,& fruftiferis plantjs undiquc- cpiifito,veiuioribus denique. accepto, eft-hic, : non~~~~

~~~~quod peculiari diiTeram fermone ;. fatis Agrigeniini agri infiiiiiii fecunditas p;rfpe£l* eil, nec uova in-~~~~

~~~~• - diget commeridatione . . . - ".-~~~~

~~~~, RAHAt-JOANNES Arx hodie celebrii cum_~~~~

~~~~Opido olim in mediterrancis , fedetin jugo collium, qui ab Artefino .monce occafum verfus, inter Salfum,~~~~

~~~~8c Morellnm Huvium fubrigutitur . Circ.i faculi xiii.~~~~

~~~~flnem ejus erat dominus Guilleimus H.qui, nallitti i/ff-~~~~

~~~~p:i f::,i~:< FjzcIIm Dec: i- iib. 9. cap.3.^ Friderico Rigs fih vfanin dutfus, aiDucim Robcrtum defecit, Wq»< tpidttnt~~~~

~~~~Digitized by Google ,~~~~

~~~~-JR-A nr rpidam iroMiit .'Fridcricut iatim, neillud ii vtedia Sitilta ftum eireum}ocentei fuo contogio labcfaSlo-~~~~

~~~~ret , repentina objidione vallatam , oppugnatumque diasum in diiianemaecepil.Sed alibi iderfi authorO r pidum Rabal-Joannis Friderico II. Rege ob Frwcilci~~~~

~~~~perduellionem , cui fubcrat , in ruinain abiiffe cetU- Eur Decad: i. Iib; 10. cap: i. Verum Vigintimillii defcirinnem fub Pctro II. Friderici filio Siculi An-~~~~

~~~~nalei conlignant . Opidi idcirco c*cifio , dum ejui~~~~

fofte effec Toparcha GuHlelmut, cvcuiffe diceuds . In ejurdem Principis Regefto dc anno jtcccxx, Herede» Joannit ie Jeremio Rabal-Joonnem tcnuiffe afferi- tur,qux gcns Panormi liib idcm tempus fplcndide vivcbat. Jurii Franeifei dt TSrMcifartt ^fiiifle, qui Calatajeroni mccclvh. pnerat, invenio ;fei unde ad

~~~~Vigitnimillioi devencric , Francifcum Juiiiorera enim extremis F riderici 111. temporibm dynaftam iilius Ft-~~~~

~~~~«hint , me nefcire fitteor . Aufalouius dc fua Familia~~~~

Digrefl: ultima: Jercmiii dominiura arcis , & fubjeifti agti" vi ereptum. ab Francilco affirmat . Minmuht in Memor:. Prioratus Meffanenfii lib: 7. Marcioi Rcgii diplomaee , Francifcum cumdem ca dicione munera- tum tradit. Hinc in e/ufdem Principii cenfuhabemus Hersiennebiiit Chiccbi dc Vintimiliio pro eaftro, <$* feudo Rabaljoannit clientari jure obnoxios. Hos porro Antonium & Francifcum hujus filium , itemquej alccrum Antonium fuiffe, Regii libri exhibent, exquo Joannei hdxxix. Rabaljoannit Bard, unde Fridtri-

«tr, qui Jnliam Requeientiam duxit uxorem . Fraere» habuit Sigifinundum, & Hieronymum egregios viroi, quos laudat Francifcus Einmamiele Sieil: Nobii: tom: 1. Anno mdcxxv Fr-ancifcutGraffeusRabal-Joannii Marchio-Philippi IV. privilegio cvafit; fibi enim &

~~~~Digitized by Google .~~~~

~~~~111 'R.A~~~~

'ftiis dyfiaftiafll eonipariverat ,fiilt& Engii Princeps. Excepit illum fratris filius Francifcm, qui cmn Ca- tharina Grimalii Ufephum procrcavit .Es eo e* Ste- pliana Corfctto Pellegre, quam fibi defponfavit Fir- tunius Va}guarnere,.t)\^r^ie donatione Rabal-Jeannis Marohio evafit .WSlor.ia Fortunii proles Carolo Vi- gintimillio Pradenfi Comiti facris adjunrti viaculis, in hunc jura fua tranftuiic . Anionius hi nc ex illis natus.hodie in vivis agens, Prades Comes, Pitiiiei dominus , & Rahal-Joanhis eft Marchio . Idem Regi a

Cubiculo , 6t S. Januarii Eques , fuitqne dudum Tri- bunali? Mercimonii Siculi Prxfus. RAHALIUSIUS Moas in agro Panormi occiduo, ad cujui radices copiofe aquarum vena; efflu- ; unt , unde ager idem irriguus , ac fccuridus cvadit Moniis latera frugibus ferendis aptillima dicit InvegiuS RAHALMASSAR Cafalc clim Hofpitali S. Jc~ annis Jerofulymitani ab Raymuudo de Motyca atr

tributum . RAHALMICIS Cafale .Ejus in agro cogndmi- citjus nc memoria extat , dominus jurc gl.idiiy&Mar- chionatus tefTera gaudet.Jacetfub Caftro navojuriique dudum fuit Raphaelts de Aurea Sicilis Talaffiarcbje. Sub Martino tjucas.de Cvfmerio cenuit,cujus hfcrc. & fitia Alayjia Joarini Bellacera in dotem detulit. Pri- mu< Philippi IV. indultu Marchio «ncici.ii!. Petrm

~~~~Scilaetra eifuMit , Rapbael ex co.unda Maria An-~~~~

~~~~tonio de Groa Talamanca VilUregalis Duci . nupta.~~~~

~~~~Horuni.hodie Nepos RabalmitU Marchio audit . .~~~~

~~~~RAHALMUTUM Opidum Sarracenicum , uti ex ipfo nomine tit clarum;'nam Arabis Rabaimul~~~~

~~~~Cafale demortuum , feu dirutum fonat , adcoque is loco vetus fbrtaffe-. eicjfam opidma excirifle iiidicac, Stemma~~~~

~~~~Digitized by Google ,~~~~

Stemma nihilominaf Juvenem expriraens, qui dijji* toori impofito, veluti fileiitium imponit, ad Latinum alludere vocabulum videcur ; fed id recendoris credicur sevi. Situm eit in declivi, fed arx pene inte» gra , Friderico Claromontano auth.ire , in S. Jofophi plaiiicie fubrigilur. Aniiqnijfimum eji Templum, inguic Pirrus in Agrig: Notit: olim majus S. Mirgarite Vir: ab opido adm. lapidit jaliam anno kcvim. de iictn- tia Epijiopi Agrigtntini a Roberto Malconnenant doinino ilttUt agri extruUum, prtdiijque au&um,qai in prabendam Canonicalem converth bodie extat tum dtcimU ipidi,quarumuna part ejl nviu.Canomci;

allera Epifiopi . Sed hodiernum Annunciatat Virgini facrum Francifcus Labroiti udificiis nobilius reddidit, cujus Arcliipresbyter divlci dote gaudet, & minoribus EccJeliis fex jura dat. Nobile &vctuftuiru Carmelitarum Coenobium, fed incertat fundaeionii Hti & aliud S. Francifci Conventualium juitu Caftel-

lum , ejufdem Patriarchx aufpiciis ; nam annus mdlx- Vi. a Thofliniano infcriptus, uti Cigliola advertic, ad EcddTx rcparationem referendus poft eliminatam JuemjAb Jeannc cnim de CarrtUo legatim, ideiru Thofiinianus tradit, certam pecunias fummam,aban. DOHDLX. ut sdifici.t Conventus reiicerentur. Alterius Joannii Comitis beneficio Minorum Obfcrvantiunu,' coloniain S. Margaritf udxcviii. coaflaeit fubS. Ma- rix de Jefu ticulo; jain cnim dixi, ex hac translata fuilfc majoris Ecclell* jura iu novam dc Antiuncia- ca . Habent Auguliiniani de S. Adriano, feu de Ct-n- turupina Jtelbrmatione cxtra opidum quo;iue Co

~~~~Digitized by Google billiatii Mart: poft medium eijpfum fsculum S. Jo. annis de Deo coaluic fimllia ,ubi & mons pietacisST~~~~

Mari» *d pajipcres .levandos dudurn inftituttn .. ..' - xn. i Monialium perAat; Goenobium , pro puellii pauperibus primA, Aldouf; de CarrcAo divltiis, con- flruaum;moii lub.S, Clar? reguta, & ad Clatfure legei

confbrmatum , cui proventus fuut atnmi fcutata dl. ex ejufdem Aldonfc teftameuto, M„'mii)it laudattw. Pirrus Afceterii 3c Ecclelia; S. Benedifti prope vhm, qua Agrigentum icur, de fulfiaganeis Agrigeiitinat

~~~~Eccltfix , fed eft cjus omnino defertus locus . Sacris hifce adibus privatit civium adduncur, qus fclis etiam decentes ailurgunr. Lares omnes Caroli V. xvo~~~~

ceiifi . fuerunc 890. cives anno. mdxcv. 4447. Poft 1. ferrne annos inica luftraeionc, foci iij6. anime j 106 jnventx func. Sirculo hoc noftro de anno JUiu fbci 1175. incolfc 47J7- Ex noviffimo cenfu [344» Co- .luiic hi prccipuo cultu S. Rofiliam Vir: ,velucj pri- niariam tutelarem .'Clerus Agrigenttrti Epifcopi fubeft Vicario; Civilis Magiitratus eft annuus juxta_.

~~~~, provinciat fanfliones ab dynafta defignatm , qui jure _gladiij&profereudiiii Comitiis vocum prarogativa,~~~~

~~~~Jnco 11. gaudet . A^er nner primarios vallii hujui,~~~~

*b ubettate , & terum omnium abund.;ntia commendatus computaiur ,Iji ll.;ne patv i«, for.i.bus ubiqucj

~~~~. eva.lit irriguui, culonis grjtiflimui , quoru.n aqux in~~~~

~~~~. Platanin» iorkuin . Liudae Mongitonus Siiut: St-~~~~

~~~~bJiatt tom. j. Bernardum Gutiadauro , quem in To- pographico elencho Rahjlmutenfem dic it, in Eiogio~~~~

~~~~: vit*l abarl* onun evulgat , Fuit Oidinis Obfrrvan-~~~~

~~~~tis Striftioris S. Francifci , de quo etiam Pirrus , uti~~~~

~~~~d.e Fabarfa a\'fo\ loqueni , retuli. Polaris Ra'ialmut-i altitudo,fcu, elevatio eft grad: XXXvu. MX. lougipi» do xxxvu. XX. Robtrtus~~~~

Digitized by Google R A n» '•*VJ* Robtrlm Malcmntnant Northmitjnu! Rahal*

uiutum priinus obtinuit cu u Bufiquino , Rogerii Cs- mitn dono.Hujui fuit filius G-Mletmm Sicilia; Mi- •iikr Juftitiajius. Miuutulul Mtmor: Prior: Mtffani gentis de Abrignano juris fiuiie, tuadit lib 8. 8#*o fjjfw fubinde ftraili* datum ; Joavnts eniin ejufdein ad Andegiveulium pjrtei dcficiens ,fecum opida iibi fubdita tr4Xit,PetM P retiain,Njfum,ie^/™fli»« & alia.Rex hiiic Fridericui liujus noroinis 11. Claro-

~~~~mnntanh atrribuit, Fridtrico fcilicet II.Friderici I.~~~~

flc Marchifia Pfgfoliz filio, qui Agrigenti diem cUu- fit extiemum ucccxi. Ejusdem opus Arx celebrjrur % Faiello Dec: i.lib. 10. Succeffit ex paterno tefta- efc_» mento Conjiantia , quae primis nuptiis Antonio Carrttto Savona,St Finarii Marehioui adjuncta fu;- l-at;quodeced.-'me, 2rawfa/r««ri» de Aurtadmilmi- ritum.Iiujus hiredes in rjufiem Friderici Regis cen-

~~~~tu de anno mcccxx . . t Ruhalmuti domiui dicuntur; brevis hioo utriufque conjugis Conflantta fuiiTe vita~~~~

~~~~«pparet. VivSbat eiiiin Anianiui~~~~

quondam Srancaiconis quo.l fij- de Aurta meinorat ; ne alibi ,uti oltendi , poit annuoi ucccxx. confeftui» fliit .Sed k\ negotium iiifuper facefiii, quod Spvffa- .ito mcccxxxv. Sardinii Prsfes memoratur ;.quo pi- -fto tgitur: mortuus iu Rege.to dicitur? Sed de SW- .ealco-i, apud Sardoseoauno Prafe^tura m--rito fub- dubitojde aniio.quo CcnJat fub Fridexico Rege fuit

~~~~.jnftiturus, non minus anceps ani.ni fmo . UcrittnrjiKj inter ancum XX. & XXX. itatuere fatis cougrLHirru '~~~~

~~~~//. . . r, p. iu p x ptt»-~~~~

Digiiized by Google II» R A putaverim . C^teri Canjlantia «Btio uccckuv- Am i- nium Carrettttm, prtmo loco cum Antonio Carrctto genitum , Rahatmm» opido donavit ex Aflis Roge- (ii de Finario dic Auguili XXX. Ex quibus minime procederc advertis , qu« Francifcus Emmanuete adnotavit ex Mufcia :Joaonem fdlicet de CUrom«mc Rabalmmum poirediflTeiquum eodem ferme temporc ex eodem Mufcia 'Brancaleonii h;redcs pro RabaU muto obnoxii,joannes vero pro Ratbatianata Curie obftriftus legatur, Jam ex Antoitis Carretta & Salvafia uxore Ge- rardas,t\u\ poftquam Martino Regi e;;regiam nntfe operam,in JJgurtam fc confereuj, paternis bonis ia Sicilia Manbei fratris gcrmani favore ceflit, flore- nisirtMCCL. ab eo reccptis, H,ec Suriti Annal: Aragz par: i. lib: 10. Veruni in ejufdem Regis Literii de_> anno ucccjccm. Mattbxus inter Siculot Protercs re- cenfettir,ad quos ilic pcrfcripfit, fub idemque tempus Rabalmuts domitius 3t Finarii Marchio appellatur.Denique totius Regoi Generalis Vicarius, Ca- oierlingus,& a Re^iis R.irionibus, Siculiana fltCalata» biani DynafU effulfii'. Iflum excepitJoennet filius, qui Philtppi II. dipla.iute udixxv i.pi-imus Rahalmati Co- meievaliti geffitque Panormi Prsturam ac Rodul- pho Cafari chariftimos \'i*\t .Joannct IV. patri non abflmi!ii,Panorrai Prator, x». Regni Vir,8c Mefla- nm Strategus adleitui fplenduit; cum Ma.gj.rita de

~~~~Aragona Hieronymum juniorem progenuit , ex quo~~~~

Joannti V. Hic , duc5ta in uxorem Beatrice Viginti- millia , Princcps etiam cvafii recentis opidi in agro Calamign* cxcitati,fub nominc iyintsmitiif.SucceC- Bcatricis fit Hieronjmas Brancifbrtite maritus ; unde •ker Hitrenymui. Claruit hic primis Militis hooo- ribm.

~~~~Digitized by Google .~~~~

tibus.ac ftrenne cohtr». Galk* fe geflit; Proregis vi- patHz Prxturim raunia cum laude obi- ces i , aliaque vit.Sccum Melchiora Lancea Joftpbum procreavit, ante patrem abfquc prole defunftum . Eju* iiiiG ux

Srigida SthittinaScGalittti , qus anno mdccxi. pio confmupc» dote Comiutum RabalmutiGbi vineicivit; Hujus autem jura in Aloyfium Cajttanum Valliiviridit Ducctn cranslata func, quorum prefidio Raholmnti Co- ines ipfe cvafit m. Regni viris , tertium Panor- rulfit mi Prstor, aliifque muniis Aloyjiat , riliamnue ei fecunda nxore Mariamjoatkimat* tulit, Ferdinandi

~~~~Francifci Gravin* Palagouia: Principbj conjugera ,~~~~

~~~~NDCcuvii. Rabolmuti Comitiflam renunciatam . RAHALSTEPHANUM Cafale in agro Vica- renii Panormitan* EccicHx a Maria Petrt filia ariuo ttcxci. attributum RAHALSUTTANUM Opidum, Mazareml Val-~~~~

~~~~li Regiis in libris adfcriptum , cx aliis . vero monumentis in Vallc Demana computatum. Ager olinu ad Vigintimillios fpcAabat, Hieracii, & CDlefani Co-~~~~

~~~~mites ; memorat hinc Pirrus in Chrenoiog: inter~~~~

Francifci I. dynaftias Rahalfuttanum . Es qua gcnte Joanna Antonii ftiia Gabrieli FiadtoU cum ejufdera dote nupfic ucccclkxiii. undc Sigifmun&t .Huic SIU ntflir fiater fucceflit hdvii. Fortit Romanut fubindc es dote tenuit , a quo Joftpb dt fJcapoli Itali^ Rc-

~~~~gent, Campibelli Dux emic , xuc . . . . Hic honiinex~~~~

~~~~coegit, & Opidi author ftit , in levi dedivi ad auftrum.&orieiitcm Jici./eiftis viis, & iaxioribus areis~~~~

deferipti . Major Eeefefia parochialis penc in centro cum Archipresbytero, digna eft,qBi confpiciatur, Bc Deipar^ Immaculat? Conceptionis facra Sacellii Chri- fli Domini e Criice penUeocis habetjpriecipm opida-

~~~~Digitized by Google i is R A~~~~

norum tutelarli. Hitifc triinorei i Eccleli* fiiJjTutft '«Kjj Pertinet ad Ueflkncnfera Dioecefim ; conftabat raedi» «lapfo- feculo focii i tj.opidau.ij 404. hoiie fbcis } g f incolituijiv Agro uticur fijcundoj frugibus quippc geiterii ferendis omni» aptiiTimuj, ncc vineis elt va- cuusjfed at&oribus, fir fruftibus parum frequcns, pa- ftoribus tVbubuIcis ingratus cvadit; pafcua licet pin» gula gigiut, Ad palf; m. circaortum ,1 Petraiiie flumiiiis.ripii.qiiod ctiam Rahaifmnat appellatur.haud procul in tuointi vertice vctus , Arx alTurgit , unde ftemma opidf dcfuniitur ., Eft illa firmiflTmis muriu iCompaiSa.ad palmin r.xxx..hodic alta, quadratie omnino rfigurie.Porta .cum porite ,orim fublicio ad in- fWffii aditum pr*bet,qua> ruinis pcrie obrounturjo- nihilominm ftentant aulas concarocratas , cum variis e marmore ornanrentis, fkcapitulis cen-inas pr^grafi- dei 'trabci &bftinentes, ofriciiias,ii]teriorefque"cryptas, ac alia Jiujufinodi,unde edificii magmficentiim, eruas.quod Vrigintimiiliis primis- 'Feudi dominis ad- fcribo. y'

. Scd jam dc novivTimii poft extrudum opidum a> .gendsm, qubrum primus,uti ianuijofip/i : recenfetnr, ' -cui Hieroxynita js.fJeapoii filius fucceflit, Prince^i .^floa^a«o»/'PhilippilV.prjviIegioMDSiixvi.adlcitus, .Eques AlcantarXj&jure uxorii Eiifabetha: Barrefiie

P ranrJifdi filiz , Petr* de AmiCo , 6t Alcxandriz da- tninus', EKHhLs JefipiaiSc Pertus'. Ille irmlLptui e vi- -;.vis: excmptuj eft; Petrus BiiTana; Dux Hieronymantj genuit ,qui a patruo Jofepho har« vocatus ,fponfa- libus cum Rofalia Filingeri vix contraclis , morra

~~~~. &ipfe prseventui:, J-ofepbwh fratrem fucceiTorem: hi- infecundo. eriam .buit uHici thoro , qUem cuinRlfalia~~~~

~~~~Maffa..flfcendjti/>i«/ffw J twtio Petti filio, loauiru~~~~

Digitized by Coogle dedit..CUruit Friskricas varj"is»&ii>6"gnioriDuS;mB-.r niis honoratus ; uam quartilm Paoormi Prattor, totidemque ex xn.Rcgni Virii fuic jProregis vices Ci-; tana: gtflit.Inter Hifpanos MigLiates adfcriptujj Vi-' floiii Sabaudia: Ducis Aulicus; ab intimis Cootiiiii' VI. Carolo Csfari , ab eo V'ri. Caaflamis riculo. in fcuto donatur,ob egregiam navacim opcram terrse- motus tempore ad patriaj levamen mdccxxvi. Tulit ex Eleonora Bcllicera Petrum RaMfuttani & Mon- tisleonis hodic Principem , Campibelii , BiiTaus Du- cem, Alexandrii, Petra de Amico,c< S. Nimph^ d(H minum.ci. Magnatibus Hifpaniarum, Regi Sicili; * Cubiculo,.Adftrii5tn! i"a«is vinculii vivit cum Elifa- betha Montaperto, cx qu* Friitriiunt, progeuujt, Fe«, licis Bonfilia: Coudronis Principii conjijgem . Geflit. quoque Petrut Panormi Pratruram Prorcgis vices ,. Luis Meflanam afflavit , qus , teraporc, »d Noaras li- iniies cum laude ohivit.&inter Regni .x„. Vrroi ad- rcrlptus fuit.Gaudet jure gladii , Sc in;Regni cotifc. ho xxvi. Joco fedet. Opidi latitud» xxxvu. xl. eademque & longitudo .. ' RAHALYOB ., CafaIe,quod Rogerius Cam«; jam. Sarracenus, inde Rogerii Comitis op erain Chri- fto renatus, acque ab eo e facro fontc levatui.P»- jiormitano Arrhiepifcopo mcxli. cum a)iii actribuit. Situm indicat donacor intus in tenimcnto JVori & Limpiaias ,que dhitur Lhata. Conceffit cum ,Raf #zB£»&Burgeniflima Paulus Vicecomcs Alagonis. uti alibi expendi . . , , RAMUXARA Una cx Latomiis vetufta urbis Selmuntis Nomen eft . Sarracenicmu , bcus vi. paiT:*, ad occidentem Sclinuncis ruderibus immincns, hudie antiqmutii »mstaribw;viTu/ittuii diffimus.acddi.jaa- huc

~~~~Digitized by Google . ;~~~~

ii9 R A huz enim ploresJ colunnarum moles circumcift in ea in via.quasab fpe&antur , licet non cvulf* .Sed hac lapicidina in urbera dueit.tota nune nemorofa.magna paffim columnarum ftuftra, qux i portantibm olim exciderant, fnmraam prabeUt confpicantibui de.

~~~~leitationem . De ea Fazellus. RAPICALIDUS Fons Mazari fluminis fub Sa. lemi,cujus idem Fazellns meminit. RASGADEN Ca&k . Vidc Kabalyab RASICUDIA Arx in rupe edita, fuh quaPetra-~~~~

lia fluvius , & Meridionalis Himera, vulgo Salfus in unum conrluunt . Memoraur Fazello Dec: i.lib. y.c.j, RAVANUSA Ofjidum ob DeiparK Virginisir-. dera ab Rogerio Comite,uti rerunt, extruftam, fatis celebre.De illa Cajetanus ait: Origini: Illui.sEdi- um n. r. Prepe Geknfiix ,feu Leocaci agrum raons eft,qui Sarracenus etiamnum appellacur . In co urtw quam acriter dura obfidionc 3 Sarraccnis tenebatur , Rogeriuscirca annum HLXxx. oppugnabat.Fertur aa« tem.uc pr* aejuarum pcnuria univerfus exercitus la- boraret; quapropter ad Deipara opem converfus piul Contes eara enixe precatus eft , uti copiis Gti vexati» benigne opitularetur. Audiit Clementi* Mater, addit, Io- quare precanti fefe obtulit , folatur, animos enm prope ipfiui tabernaculum indicat, ubi paululum Vir- cfibfTaterra,aqu? fons erac erupturus . Eruplt.ut go pndixerat;relevatus optatis lymphij exercitus Sarraceni pulfi, «pturn, expugnatumque opiduin ; aut aut trucidati. Comes vero in illiu! beneficii mouu- menlnm templom Sanftiffims Virgini crcxit . Hsc omnia traditio rumorque communiJ teftatur. Preterea Virginis hec orania etiam pi&ura: nam in eadcm ade depiaa>&nc temporii injari* dekrentur, rcfefta-.

~~~~Digitized by Google ,~~~~

RA . funt.Huc ufque C.ijetanus: De Monte Sirraecno ib- ferius; Opfdi noftri origoannum xvi. eUpfi fgculi non «xcedit; fedet auteoi xn.circitcr paif: u. a Caudicatti- no,a recenti Campobello opidulo ui. a Leoc.iti JliV, * Niro viil. pioiiumque ill meridiem folum Lccupit, & amp]ir,refta(4iue vias hiLi-r. Majoris Ecdefij & Pa- tochialis regimen eft penes Arch.iprcsbytcru.ni, qui Agrigeitina Epifcopo fubiicitur,ac in aliis minoribus Ecclefiis iv. jui dicit . Illius tutelarem Pirrus D^i- param dc Rofario cvulgat , fed Fallieur ; S. enim J». cobus Apoilol.i? Major ab ejus primo condirore Ja- tobo 'B-inannii Montis Albani Duce adfcitus j Pneci- pua vero Patrona eadem Virgo deGrjtu adlect.i ab ''''' ' ! ' fl ' ' Opidanis filitO \

Templuni porro e/ufdem Deiparj vetus , de quo jam dixr , Rogerio , uti tradunt , authore, a Ficuha- dic appeUatur ex hac tniditione : Ferunt enim Coiui- tis Rogerii tnbenuculum, ubi Virginis apparitiojc ille dignatus eli, fjl> arbore ficus plantarum , & ad e-

jufdcm radicei foutem empifle , qui adhUc extat, incolifque affluenter aquas ad omnes ufus fubmini itr.it. Arbori» truncus noftris diebus perfeverire credirar, Bc confluentibus in Minorum CfCiiobici oftenditor;

Dynaftam dentqiic Ck eodem icunculirti Virgiiis i:i facello dameftico hnbere dicunt.JdCcnobiumS. Mi- rin de Jefii titulo infisne, jnxta opidum eft hodic &S. Francifci de ObTervanti* Afcetisincola.s hxb:t.

Olim fundavit , dotavitque Andnai it Crrfteaji- Feudf Ravanafx dominui, & S. Georgii de Algi.j Canonicis ReguUribui Auguftinienfis ordinis, Do ni- oico XaratEpilcopd Agrigeiifino anao Hcccctui. pvo- bantc, attribntt . In Ecclefii B. Virginis, ex bitumme, uti cretfUHI , fiiauiacrum, miracnkvuin gloria clariin» T. II. II. Q colitur,

~~~~Digitized by Google i»» K A eolitur,cu]'m Aftun cam Dundiuis nugno populoruu~~~~

~~~~conventu dic ij. Augulli celebratur . Ad opiduin-,, quod attinct, Pirrus fu4 *t«e 8o. Iiribus, incolis tjo conflatum dicit;feJ Regii libri longe rrique^itius il-~~~~

lud ,m. pott anno , mdclii. fcilicet, exnlbent, trna laribus t44.opid»nis iSj.eenCitm fuiflc tradunt. Anno HDccxiii. foci 77?. ni.nc >9J*< numerat.e ,q.i.e no- viiTiinc 4531. Degunt fui> Lcocats Camarclm, & A- Bigentina Dioecefi.Clcro Epifcop! prxz t Vicarim, agiilratus» Dynaila conltitutus res civicas adaji- niltrit.Votiiinx\>L.ii] Cornitiis ide n profert, & jure gladii gauder . Elt Ravanaft Dux titulounus Age- fiiaut Bonanno , vulgo dc Ciitcllmi appellatus ; fed opidum tenet \ifcphas Btniano Citbolici Princeps, dc quo i\M,Rrj:mufe Bara edau» didlus.

Veteres Toparctus Birberius euumerat , St Ta- gliaviat ex iQii primos recenfet.In Friderici H.Re- , geito sWtcolaai Tagliaiiia pra Cafali Rozanufe omi- gium priititii, cujut filius Joaanes fine prole dcccf-

~~~~fr . Hinc Friderkus III. Petr, dc At.:ura attribuir «- ecaxxc, Faleo dc Palmerio Narenlis in illius poflef-~~~~

fionem nibilominus immittitur , qui jus habcre dicebat .Sub Martino Alvyfms Tagliavia ex eodem Barbc- rio Ravanufe vulgjtur Dominusj at iii[ejufJem Regis Cenfu de aiino hcccviii. Cafile ad Andrec TagUavie hircdes fpeiiare evincitur.Qi Aioyfii defcciioiiem, fubdit iWi.Marcat LandiHna Njtinus obtinuit. Hic

Raicrko Rabat Arcis Nctiu* Pnefeita dcdit , Regs fuis literis Catanz xccccti. id co ifir nante. Andrcat fubinde de Cnfccnth jurc uxoris Raymundettx fibi vindicavit, quam a Palmeriis originem ducere Bir- faerius aflirnut. Hic Coenobii Cmonicorunt dc Alg4, uti dixi.author fuit; 6cab Alpaonfo Rege cxtruea-

~~~~Digitized by Google .~~~~

R A d! tibernam ,ubi eolonis,atqlie horpitibui omnu .id vicam neceffaria libere venderentur, mccccli. impetra- vic. Idein Candicactinum opidum a Palmeriis biennio poft emit; morienfque Rliajoann' cum Ravanufa reii- quit. En Joanne 'Berarda, (iyeRiiymundavnici prodiit, quz Caiogcro Hinanno Calatajeronenli nupiit. Hujns hiredcs dc Candicattino laauens iaudavr. Gradui lou- gitudinis Ravanufc eft xxxvu- xxxv. Polaris elcvaeio- nis xxxvit. x. Ager fitis aniplut, & pinguis, praven- CUi parit non leyet . .'• ,,, ,,.0 RAYALIA Fons.cujus aqu* olim per aqufcdu- flus ingentes Lilybjum deducfbantur; diftabat paif; h. v. Uti hodie a Mirfila, qux Lilyb;o fuccellit, abeft, RAYSIDEBBIS Scopulus infularis extra Dre- ,.'

~~~~pani poitum ad aquilonevn , de quo OrUodinus, flt~~~~

~~~~M-iffa . Rays , !en R,is Caput eil Sarracenit REBUTTONE Lacus in agro cognomine ad~~~~

Panormitanum fptftans territorium . Juris eft hodiej Attorsii Gnrofali in Regiis Efercitibus Marefchalli, qui Dux Rthuttonis dicicur. Speilabit olim ad facram Panor.ni Mmlonew.cuju* Abbts Hreronymus Carroit hdjclu. fianorh GirofHlo fub cenfu annuo couccflit. Thomas Dux pri nus fiiit anno unCLVitl. REFAD/iLIS.CjnCjIe Ribalfadaiii Opidum. . REFESIUS Fluvius oricur ad moncis cognomi-

~~~~nif radice; , rmfqu.- aquas in Miyhafoli amnis alve-~~~~

~~~~REFESIUS Mo'is,aliter Ciprianut , loago traflu.ac v.iriis fubrigitur /u»is inter Bi vonan, & Pl.a- :~~~~

tanellam a meridie in fcpte ntriones . Cluveriii! inter Mayhafolum, Si HJy-cu.n fiuvios ab occafu in ortun focatum dicit : Inter fiiem Mtyhafolum , fiafyeam . iftfuiep mantis iugam,nulgariier iicolis Rtfifia di*

Digitized by Google ctum.,qttod Uhti ift Dhdori Caprianus rnans; urifcj ptrfpicitar Ntrvam Prttortm, qui contr.i Scrvos dn- c&at , ab Ufybci rtgittic Htracitam vtrfus fui[Je_j prefhUuw. In eum quippe montem Scrvi delcctores contende,rtt, quo» Nerva pratcriif; de ignavia idcirco «ccufatus .Subject.us ager.ac nemus feris tempoiibus SS. Trinitatis.&S. Maria: Benediaini ordinii Monafterio illuftre cvafitiquod Atifaldus Regii Cafielli Panormitani Praifedtus de novo conftruxit, facultate aGentili Epifcopo Agiigentino hclxx. im- petrMi ; GuillelmuJ II. Rex diplomate Panormi ucu fignato xxn. : Donamtls , inquit , Agrigeitine Ectlt- fit Eccitfiam ad honortm Gtnitrkis liti onjlrvttam in stmDrt, qtmd'dscitur Rtftli. Alii fubinde Genti- lis Succellbrcs Variti Monacriis eamdem Ecdefiamj ' cutn Monaftcrio conceflere. Nonuulli rurfus ad fe-t de revocarunt ; tindemque MonafterioS.Joannis Ere- mitis Panormi legirur donatajCujus Abbas Alphon- fuiAragonius Rcfefi feudum hdx. Joanni Alexandro Galltito ad Emphytcufim dedit.Ejus GUtFrancs/ca Niciilai Diana uxorcenfum annuum ad fcutata quin- centa auxk, qra fubindc Antonh AiYiatt Villjfran- cx Baroni vendidirj onere ad/edto Eccleiiam inftau- randi . At Regiui Scnatus jura fibi adjudicavit, quod Galitltus, fkuri alibi lego, Aliiata Regni etiam-> Thefaurarius unciai xin. «. Curia; deheiet. Venum qux idcirco illa dantur Angtlt dt Ctrda , & Luna , prima' Rtfffi Marchionifla Philippi III. privilegio v- ncix. cvalit.Emit denique ab AngtU harredibus Si~. man Zali, cui Placidttsjoftpb films fucceflit, hodie

~~~~S.Maria de Rcfefio' Marchio , Antouia Morfo mar;-~~~~

~~~~' - tus.qui&Campimagni Dynaftil. m . " - RBGALIS MONS . Kmigdata, Hujcis in Cenfi» " ; "' de~~~~

~~~~Digitized by Google R E ,i, de anno udccxhi. memoria cntat ,& ktribut 146. incolis j;o. conftare dicitur . Vidc Atani Regaih Opi-~~~~

~~~~REGIS AQJJA, fcTurris in finu Caftelli ad~~~~

~~~~Mare , feu Segeftauo ailurgir. circa occafun). Vidcj~~~~

~~~~Foai Regis . - - . REJQANNES Ant.Confitle RabaUeanKtt.~~~~

REMISSE , & REMINESSA Sarraccncrum Ca- fiellum ab Rogerio ulxxxvi. expugnatum , ex Mala- terr» libi 4. Aprile eo vocabulo hiftoricum Ratanu- fam intelligere arfirmat . Nullam Ego analogiam duo inter hatc nomina agnofco; Arcemque ad Ra-aanufam cxtare. nnllam conftat. Aprilis conjeiluram Fran; Em- rnanuel probare non abnuh . Faiellus , & Maff» dc_* Ktntijfe ,BcRavattuf/i diftintim agunt. .. RENDICELLA Cafale ab Guilfelmo II. Mon- regalenfi Ccenobio hci.xxxiv. conceffum . Rende nomen in agro fupra vallem Curtam , ab ipfa Montii Regalisjurbe >iff meridicm cxtat. - RENELLA Sutio fub Peregrino Montc in lir- tore Panormitano , ubi 3t Cetaria . Vide Arcnclla. RESALAIMIS Eluvius,& Arx.Vide Ryfaiaimh, RESUTTANUM 0}:idlun.Vidd Rahatfmanam. RIBERA MONCADA, Opidum recens.nomen abuxore Aloyfii Moncade. Paternionis Principe, Du- cis Alcale. iiIia,Maria Alfan de Ribera accepir.ac circi Mayhalbli fluminis dexteram ripam,a mari haudpro- cul,in Agrigentina Dicecefi ,fic Saceenfi Comarchia fedet ab anno wdcxxkiii. exxdificatum . Situs cft in recta; orientcin pronu! , vi* , Sc laxiorei ; Majus templum cuni Archipresbytero' elegani S.NicoIao dicatum, cui minorcs alif due fubfunt . Larrbui nS.incolit ' ^oz.annoMDcin. conftabstjin cenfudean; totCXKlii, ' " lares

~~~~Digitized by Google . ,~~~~

ii* R I larei 711. opidatii tfti. computati funt; & noviflime j-t 19. horum fuit numerui . Ager ab omnimoda fertilitate commendatur; n jm divei frugum colonis mul- to cu n f;:iore djtum reddit, rebufque aliis ad vitx neceftirates atfluit . Longitudmis gradum xxxvi. li. latitudinig xxxvn. xx. artingit.Opidi Dynaftai alibi ib Altyfi? ai Fraidfium Rodcrisum Pxtcrnionis liodie Priticlpem recenliii.

RIENUM Cafale prape Cailrumnovu m , quod Conradui de Ritira ueccxx. bencticiarjn titulo pollidebat , & tfictfa» Aiorclla hccccviii. feudi ;ure de- vinftum erat ROCCA AMIGDALA in Collis Sarracent jugo. Vide Serractnus mtns.

~~~~ROCCA COLUMBA , & Siculis Palumba.navV~~~~

Bominii Opidulum , occurrit in vii , quam a Vallej Neti Panormum iter facientes tenent, Sc planiciem occupatad Xarrite montis radiccs, circa Torti fluminis fontes. Parochialii ides San&E Crucis titulo, cum Saeerdote Artriiepifcopi Panormitani vicesge-

~~~~rcnte , cui aaimarum imminet cnn, dccens eft, & *- filialem uti liam habet, dicunt ; Dynafti domus ab~~~~

ca rion procul fatis etiam congrua ; retix deniquej fternuntur viat, ae leviter in ortum dedirts, ut foli genium exigit. Clicntelari tenet j'ure Litttriits Mm- taia ,&Pitt*mt*t, Francifci Lardaris Principis filiui ,qui hujus fteculi anno xv. *b Ifahtll» Marra &CotiMt redcmit.GUdii poteftatenj exercet,6cin

Comitiis , uti Rvctc Ciiuube Baro locum occupat H xvi. Principatus enim titulum anno hdcxxx. Mar- gbarita Orioitt Pctri Anfalonii uxor, Philippi IV. litcrii, imperravit.Hic patriam MclTnum primiinu inter optime Senatom adfcriptus , rexit; moxeadem

~~~~Digitized by Google "~~~~

~~~~dignttatePanormi,& Regni infiipcr QiMtftor enullic. Ex his Placiitti, unde Paului II, qui prole deftitu-~~~~

. tui Mctcbiorom foMtem habuit h*reden, Francifco adjuuctam Corniao facris vinculii , quorum lilius Jo- fepbus titulum Hicronymo Pih M»rinei Marchioui refignavit; Igntiiai ideitco ex Hicronymo ortui uo- ccxx. i«« Ceiimbe Princeps cll dictus.Ssi/aan- nii Atixaidri SolUm

~~~~derat enim hic Mclthioram Corviaa Jofcpbi filiam ,~~~~

~~~~ex quibuj Joanaci Pctrui in vivii agens . Gradunw longitudinis xxxvn. xxv. Bc hcitudinis KXXvil. i.at-~~~~

~~~~iingit Rocta Columba . Agco felici gaudet, &inTher- marum Comarchi* computatur.~~~~

~~~~RQCOASTRICTA Rupei cdita, & inacccfla ,~~~~

fiib qua Salfo fluvio , llve Meridiouali Himerie »n- guftus eft tranfims, inter eolles enim pene fefe con- tingentes iter fibi apcrit.Ad Rupis cacumen in vivo faxo ingentis Itaturz excifum Leonem Fjzellus advertit, vetufti,& elegantis artificii, in prifcorunu aut vtctorix, aut imperii (ignuni, ioi fortafie po!itu;n; Qui ab cxcelfo et> loco viacoribus fefe oftentac. ROSALIA Collis latus ad Moncifrega li* Cau-

~~~~iDib . Ibi vari* funt cryptz , in quarum una S, Ro- faliam Virginem aliquando vicam duxilfe fibulantur.~~~~

~~~~ROSARUM Mom.Vide Goaim , & Mom Rt-~~~~

~~~~ROSSELLUS Monj.ConfuIe Monx Rofcllai. ROTUNDUS Mons in Caccabenfi Agro, dc quo~~~~

~~~~lnvegiux . Nomen ab rotunda , qua conitat figuraj, fibi vindicavit. RUCENTORIUS Ager Tullio ln Verrinij memoratus.fed inccrti prorfus fitJtt .Decoctiam GuaU ttriui de TibBlii Situitt . RV- ,~~~~

~~~~Digitized by Google U8 R Y RYSALAIMIS Arx vetus jacenj,Sarricenici nominii, fub qu» ingens eft erypta, & in ea fons Co- piofas emitteus aquasjunde Biyhari* fluvius ortunl~~~~

recognofcit , qui Ryfahimis appellatur adMyrtorma ufque hofpitacoriatn tabernain ,ubi a Myrtis nomcn accipit.Eft Bayharia amnis veterum Eleutherus. E- ruditiflimus Francifcus Agius Gauleniis Canonicus, alibi laudntus, pueac Sarracenicum nomen eiTe Raxal gbatn ,congruitqnc Ioco> nam Rat Caput fonare fatii conlUt, Ghain firaten denotat, "

~~~~Digilized by Google . ,~~~~

~~~~ABUCIA Flttvtai Mali Tempms~~~~

~~~~vulgo , St aliter Canhzarux, Sarra-~~~~

~~~~eenis Aynizarus , in agro Panor-~~~~

~~~~lii aultralibus mjnibuj, prope Ca- ftri portain fub Regio PnUiio, ipli Panormo intulit, uti Fazellus Dec.~~~~

~~~~i. lib: S. enarrat . Vide Canizarus SABUCIS Carale, quod Fridcricus Catfar Pa- normitana; Ecclelii ««. conceffit , & mccx,. coilfir-~~~~

mavit. Sabacis caftrum in agro Calatauixefta , Ci- vilis belli tempore Regis juffo dirutum, readifican- dum fufcepit Alphonli Regis iudulftu mccccxxxvi. Raymunduj Guillelmus Moncida IV. SACCA Urbs Regi.i & Dlgha, ollm Thermd Se- linuntina a proximii filuberrimis Balhcis; Aguxili-

ter Lorc-dcs &. La!?otks in Romanis Itinerariis ; Sicu- lis hodie Sciacca & Xicca ab Araba voce, qu.-e filTu- ram fignificat, uti Cafcinus advertit. In ora furgit Dieridionali liib monte in occafum ad p.iiT: circiier

etiam non parum procurrunt, plnrefquc habent cavernas lutoib fulphure ,'ftle, ignrbus, Sc cjlcntibus a- quis refertas , unde h.irum fcaturigines effluunt q inquit fimal calkttt apptiraiijimas , Fazellus confisi- parte 'Bayunis unt balntai , ncquc ulh ex lnftrions. Dc A^uis .hifce, & Monre, qui S. Calogeri appellatur, ScGi H7n:riarrim; vercribus vero Chronii nomine co- gnoicimr, jnt dixi; D: veteri urbe fuo loco reponam; De nova hinc poft S.trracenoi e Sicilia expulfos alj Rogerio condita, five inltaurata hlc fo!u:n agam. Me- nibuj & orbiculari propugnaculo munivit idem Co- 7. //. P. II. R mei

Digitized by Google ijo S A mes , arcemque tddidic ad tutt-Um, & decorem, ac /a- Oeilt.Cwt Gitett* filia; cum ad/accnci regione cun- tcdit.uti e/us diplomaee, ab ftogerio II.Rege con- firmato conftat. Gilctta porro,ut fibi Num.n propri- tium rcdderet , ficram B. Mari_ Magd*len~ a-dem * rujujameiitis magnifice ere£tam,ac dotataro in Tem- plum maximum conftituit, Divamque eamdero totius opidi tutelarem adfcivic. Erat Sacca, in^uit Fazellus, ti tempore licet parva,dfana vix faribu: mllle babilari pijfet, m^nibai tamen cintJa , qux magna ex ptirte aibac integra cin- fpkiuntur eii reghne , cai hoiiie Terra netut mntttu e/l. Scd Frideiicoll.anno mcccxxx. Yo'eme,longeam- pliori iitu ,&pomei'io,murifque circumrepta in urbein crevit. Sub Martino, quun NicoUus Peralta-» ea potirelur, arce firmiflina mjnita eitj quumque ad jjftmn Ijpidis .nuri pro:nineat, nnvis munitionibus & pi opugiuculis a Carolo V. Csfjrc .Skitii Rege, loca maritimj comr.i BarbiroruiB incu fione* optime' coniliruta volente , initruitur, ac una cx pr^cipuisto- tius lafuli idcirco evafit. Hinc Mjgilliatus locurr__ in Comiiiis obrinet x.propriofternniate g'oriitur,quod Beats MagJ.ik-tia: ligmnii binis leonibus utrinque c- red_is,erteit; Publici annona; ac Saluti , nec noii ci- vica politia; intendit cum SynJico, & Ci'iminum_. Q^.viiori: Regis no.nine res ad mi- ; Armorum Dus lirijm rpeiluites nmdeivitur; Comarchiam confti-uit; indigeii.-E demum militis Saccenfs Inftruilor odto fupra viginti opi.iis jura dabat,iti equis cccciv, pedites mdcxviit. adliifiils cuftodia.n fub figuis educebit; familiis ut de , & bem* multis t.iccam , e/jui nobilif- fimis, ac variis feudis, pncipuifque dynaftib afilu-

~~~~Ciitibus , quarura hodie niajor paM fanormi fcdenu fcut.~~~~

~~~~Digitized by Google .~~~~

~~~~s A ... . fixit . Cenfa fub eodem Carolo Cofare 1493, hrei, ucc diu poft animjs 9008. mcdio fcquenti feculo rbcos 1178. incolas 7^17. MDccxiii. laresxtji, incoIai7*fj~~~~

~~~~& noviflime 9484. exhibuit. .~~~~

Nec minori glovia quo ad res cifjlget ficrn ; Eteniin priinis in AgrigiMti 1.1 D.oecefi ootiuer; l"mi hiiic viccs in ill.i gereriti, fp^cijiji E;)i!Vo.i:is i:iJ;iI- fjci.ltates. duobus Bcudici-iriis ar-|.i= get Anriquis , Thefaui-ario in maxhna ssde.de qua dixi, quJruo. j- lios Sacvi-.lores aJjunxit Laurentius EpifiJpus uccc- cxxxu. quibiii !k frctis jura ad Arcliiprc^bi reros lb >

~~~~ftanria concefiit .Norat Pirrus, quod otirn i:i Divi tri Apolioli juxt» Caftrum vetus , & Portmn S. Nic^- lat Parociili crat, forte ab Rogerio.cum opiJum rc:li-~~~~

~~~~tuit, cotiftrutU , &poft Giklte novi Hicri idificii~~~~

~~~~fundatione.11 (iloilT: cim tii.iir. Altcra hinc pai'oc')i t~~~~

~~~~S. Mid'..ldi-> ::..::ii:u- inii^ .js fcCUll Jo loco [plcilJ;t ,~~~~

~~~~cui fundos ac prjdii fitis ainpla Antonius P.ud.ii ,~~~~

~~~~Hifpauus milcs \:o;wi.\, l.-s,zv\t , ut prope i!U ilj Monachorum Oliverjni Ordinis fiind.irc£urC(E:i;>bi-~~~~

~~~~um, quod opus non procclfir . Tertia fub S. Viti Mir- tyris aufpiciis ,in qua SS. Euchjriftie S.icr.un-LTi ii-~~~~

~~~~ves vigct Sodalitium , ficris etiam populo ajnini-~~~~

ftrandis addifta . Perverultjm & nobiliiiim.im S. MjV- EccLfi.im gariti , Tjutooicoru n ordioi fubjeii.i o , Eleonora Aragonia jo.mnis Infantis filia Guillclni Peralq iixor mcccxlii. juflit & dotavit laujitufqu u j Antouiti; Fardiis elapfo fjcblo bonis etiam auxil. Si- gniim rbi ejufdeii Vir5irm e marmore afFibre e,fciil- j»tnm , Pir.-us celcbr.it ,3t inftitntam olim ante M 11-- tini Kcgis etatem DTcioiminrimi Soc.eurern cvulgat.Eande.o rennere.ex Pirro , alituiando Sacerdo- tes Jefuiite , ubi primum uoLVnr. Petri de Luna , & T. II. P. //. R * Jfi-

Digitized by Google iji S A Tfibella de Vega Bivon* Ducum opert Saceant ve- acrc.Ac non diu poft, quum eadem piiflinia Matro- na, yitr. i partu dic, nonii Januarii ejufdem anni Sae- cx fatis concefTifiet , illi defccerunt. Aghilera pluries adtum efie tradit de Collegio apud Sacca>a fundan- do, ipfo etiam fuperftite B. ignario Patriarct», fed irritis femper Anronii conatibtu ; tendcmquc udcvii.

Bufali.Juliani Bocconii , & Joannis Bapcifta Perolli fortutiis coloniam deductam fu nmo omnium ordiiium plaufu enarrat, eique 5. Joinnis Baptifti Ecclefiatn fuifle acrribucamjprope quam decentifllma domus 5- dificata, brevi Hieroii) mi Tagliavia nobilis Saccenfir & Societatis alumni opera coaluit. Jam Afcecarum fubdiverfoinflicuto famili^complures noftro opido.decus conciliant ; Car.nelite cura, primij,qui S. Salvatoris ab Rogerio Sicilia; Comite conditum templum , & magnificum cjnobium colunt, quod in provincia tertium computatur ab anno fcilicet ncc. briginem cognofcem, quum primum fratres ePalfltiuainlnfulam noftram crajecere. Hlc aliquin- diu vixiife ferunc S. Albertum uccclxxv- icNicolaum Peraltam Guillelmi Calatabellocce, Comitis fillum mor- ti proximum priftin* faluti refticuifie . Minores Con-. vencuales extra mqenia, vivcniii adhuc S. Patriarch; priecepto «ccxxiv. Monalterium ad S. Bartholomaii xdem conftruxeruut , fub veceri S. Maria: de Jumma» riis. Ed S. Anconium Patavinum ex Africa reducem appulifTe cradunc, idque Cupreffut efufdem manibui plancata evincit , ex qua Sacrarii fbre* confe&a adhuc integra extances. Verum -tcecc*. a B. Matthao de Agrigcnto fracribus de Obfemntia indudtis , re- formatum eft,quos hodic alic.Minores item Tercii prdinii anno muixsxv. in J. M*ri* dc Lilio, Paula

Digitized by Google Mareaura Alcamenfc celeberrima primum Jui-is- Coii- liilto, fubinde ejufdem iuftituti monacho authorc_j, Sacca excepit; Dominicanis fieculi xvi. aiinusxxx- lii. obtigic.quo juua S. Michaelis Ecclefiam aufpicia fumpfere.Gens nobilis de Medices fumptus contulit, Thomas Fazellus, folo nomine f« celebris , operam, aidificia ut complerentur , navavic : Tcmplum quoqut

tjl, ait,(«»i adjunUz Cttnobio , D.Dominico nttncu- patum ,mco Ubore a fttHaamtntU quadrnto iapidc c- rcSlam.S.Stiacifa da Paula in xdi S. Viti Parochiali hdlxxx. rcccpti funtjat poft tricefimum annum E- phifanii Biclietta Saccenjis equitis divitiis in primaria urbis femita,

~~~~tiffime degunt . Ordinis Ereraitarum S. Auguflini~~~~

Conventum antiquifiiraum , anno ftiiicet uccccxxxn. fundatum perhibent in Annai: Augufi Scripiores,& rioviffime Attardus, ab illuftriffima gentc de Taglia- via, iub S. Doftoris titulo primum, dehinc (iib S. Bar- nabse Apaft: cujus aufpiciis fodaliras ibi inftituta_.; auftum fubinde j£mili$ Guevare, Sc Manno eximix matrona; hsrcditate dicttnt . Ejus in Ecclclla «dii i. Saceilum Virginis Deipane de ^uxilio conftruftum quoque affirmant, qu_ miris ia cives prodigiis cta- riflim» , ab exitiali eos lue qiium anno hdcxxvi. li- beraflct,in pncipuam urbis tutcJarem adlcdla communi fuftragio fiiit. De minoribus Capuccinis mox dicam Sacras sdes , extta mcenia recenfendo . ." Monialium namque Clauftris Sacca nobilitatur Agmen ducit S. Marisc de Jummariis ab Julfetta-. Kogerii filia extra mceni* tunc ertm£tum , ac facris Virginibus fub Cluniacenfi regula dcgentibus , attri- bucunijwi ejus conftat dipIomate_cvi.fir_ato.Ha* inttt

~~~~Digitized by Google intra pomerium in ariud S. Mariie deOdigitria tranf- ferrc Vincentius Bonincontrus Epifcopus curavit; fed paucis elapfis meiifibus in vetus illa; fe rece-~~~~

~~~~perunt . Id Abbati-e S. Marite de Engio olim fub- jeaum Pirruscvulgjt; Verum S. Marift de Jumnw-~~~~

~~~~riis Monafterium Engienfi obnoxium , aliud omnino erat;nam Ordinis S. Bafilii, & in Direcefis Mazareu-~~~~

fis finibus conftituebJtur. Cetero quod a Cluni.icenfi ad S. Beuedi£ti inftitutum mccclxxxii. rraiifabierit no- Pontificis authoricace Fazeilus dixit; ftmm , Romani , quumque Cluniaci S. Benedifti etiatn liegula fervare- tur, putaverim a Cluniacenfibus monafticis ritibus pe- communiter B;iicdidlinis culiaribus , ad illos , qui a cnftodiuntui*, translationem hujufinodi fuifTe. Vetufta- K porro collapfum peiie quum cifet, Fazelli tctate",

~~~~lapidibus quadris~~~~

rem fannain inftauratur . Ejus cenfus aunuus fcutata »11, excedit.Sicus fub ipfa arce a Peralcis exttuaa. flria alterun» eft S. MariiE de OJir-itria , vulgo de Beiiediaiuorum fub Abbatis Grandis appellatiotiej

~~~~Eleonora , alibi laudtta , Nicolai Mnnafterium , quod~~~~

~~~~.Perahs matc-r , & Guillelmi uxor cxcitavit, &U dfua a-ixifnccctxii. Fazellus hu/us authores Guillel-~~~~

~~~~Wirm& Nicolaum' recogiiordt , & prope arcem adoc- cidentem locatum refert. S. Gttharins V.& M. e;ufdem inftituti fuxta veterem J^.Nicolai portam, hodie~~~~

1 ^laufam mdKk. orrom habtiit . S. Marite.de Ritu Be- tjcJraiimm qtioque N.'PerolIus mds,iix. fuis opibus ex- cifavic. Dtio hac periftylia recentiora, primis nuliimode decedunt.feu «dificioruin magiiificentia , five virititibu; feu regtda- alumnarum religiofis , demuro

~~~~-• ris difciplinxoblcrvantia . Quintum S. Mari; J Sp.if- •Bt S: Dojiinict legibus conformatum votuit FVrjncif- cus~~~~

Digitized by Google cus Faiellus Thoma; uoftri patruus «DXXiii. qyi & cenfus annuos ad dicaus Deo Virgines alendas fuis cougriios deiignavic , & decente sdium ft,ruftnra_j omavit.PudIarum,quai parentibus orbantur, educa- cationi partheuou fumptiDUs Cxfaris Michinelli *d- cxviii. cojluit.Mulieribus laplts ad melioren flugeni revocandis jiloylius Lauuza 5oc'iet:Jefu Sacerdos re- ligioilliimus, collatis ciwium cleemosynis, doniura ex- citandam curavic, ^Edes Oivx Mirix a Mifericordia facra, ctXenodochiiim ilJi conjuri-tum , hodie Incu- rabiliura.Ferrarius de Ferrario juflir.ac fuis opibus dicavit. H!i luud procul adhatret S. B_rnaba:Ec-k- fia ,qua uti dixi Auguftimenfihus ceflit .Mons denique Pietitis,uti vulgo dicitur, domufque Hofpitalls Sacetr exut,c_jus raeminit Pirrus Nqt: 3. lib: 3. cum aureis annuis oitingentis . J . , De Sacris adibus in Sacae agro idem Pirrus pertra£tms, recenftc primam S. Calogeri in monte_> circa vci tkem , 6t aumim ,quod alibi defcripli , ubi faeruin Divi hujus corpus tumulacum traditur . Junio menfe ex omni pene infuia morbis ami£.i, aut poda- gra pratfertim, aut paralyfi ad balnea ab , eodem S.

~~~~Calogero nuncupau huc confluunt , prcfenfque «- periuntur remedium ; unde fafium, tit Xenodochium adsgros cxcipiendos ibi adfurgat . De gellis ejufdem~~~~

S.Eremitie, de nomine,de patria, de.^evo demum , quo vixit.apud Agiographos noii conveuic . Fazellus aDivo Petro Apoflolorum Principe in Siciiia milTum evuIgat;Gi-aITint; Dioeletiini , flcMaximiani perfe- cutione Cajetanus , ferifquc temporibus , Theodorico in Iraiia Regni potente,aIii illum floruiffe crcdunr. Cahgerur* comnvune tiomen Gracis Monachis fuiffe nunnulli feotiBat .Ortu ByHH(inuni , aut Chalendo-

~~~~Digitized by ^ioogle ;~~~~

nenfera quoquc dicunt.Nihil hinc eerti de eohic rc- fcrtm .Traduntdeniquc ejufdem raontis tncolas Gre- goriu m , &Demetrium vitx fandiimonia, & miraculis illuftraflc illum . ln antiquo templo , Calogeri Quar- tarari opera poftmodum inftaurato,divi marmoreum iignunj religiofe colitur; fiibetl iliud Priori S. Nicolai «. de Latina , diilidetque ab urbe ad palT: n. Hic Prio- ratus haud procul ab antiqua porta, ejufdem S. Pon- tificis nomine inlignita, Ordlnis S. Benedifti, cx fuf- fragnneis vetuftiiTimi S. Marii de Latina in Jerufaleni; computatur;excifaque facra illa civitate, S. Phiiip-

~~~~pi Agyrenfis Aboatii adnexus remanfit ; hic enim Jerofblymitanoin Sicilia fiibrogata. Priores igiturftb~~~~

SS. Nicolai , & Calogeri titulo aut Reges , aut Abba- tes Agyrenfes nominaruht, &. Pirri at.ue Jofephu» Blafius iflr«^i,Agrigentini Ecdefix Canonicus dignitatc fruebatur. S. Marise de jumaiariis tertio lo-

co venit , de qua dixi , ab ipfa fundatione Moniali- bus addi£ta,quod Pirrns noh advcrtit ,!tcet Juliette, Jiteras id exprefle mnuentes retnlerit de anno wem quas etiam laudavi. De S. Catharini Hofpitali domo Ordinis S. Lazarr, a Beltct appcliata fatis etiam alibi atlum; S. Theodori denique *dcm pervctuftam, ac religionis priEcipua, Joannes de Ripa olim reftituit

rurfufque inftauratam idem Pirrus enarrat . Capucci- extra ad lapidetn ab anno "ot,xiv. fedena ni , qui n, amjno in loco ftatuerunt, piorumqae fidelium eleemosynis paftim crevere; dccenter, ae commodc vivunt.

Ejufdem agri divitias a natUra cbmparatas , fc- getum fcilicet eujufque generis , olei, vini, fruftuum abundantiam , juxta nonnullos, Saeca vel ipfo nomine manifeftatiNamSarracenii Ffamtnlum XaCcadi- eitur. Emporiun» ad Jittui celebenimum vetufto illi Hera- M «}7 Heracleenfi fubftitutum Fazcllus depr^dicat; co eiirm circumvicins exuberant.es mefTes inferuntur , flr,in_> excraneas provincias dektas popuiis profuot Colo- aoruin accedit induftria , qua reliquos infu.lanos S/iCr tcnfct facile fuperant. Sacce dominium penes juihi- taoi ffpi.ns memoratam , quoad illa vixit, fuiife noa ambigo; fed an hseredes habuerit , fubdubito . Mc^ minit quidem in alibi citato di^lomate Fundationis Monafterii Jummarienfis fiiovam filiorum, quos- jn- terfeitos dicit, in aliqua fortaiTe expeditione proPa- Ijftina rccitperanda a ChrifUaois Principibus fufce- pta : fed de Roberto Zapparrone ejus marito pne- .mortuo, apud Sacccnftt verus traditio extat, qua; etiam fuhdit fecundis nuptiis Julicttim obtinuilllu Gilibtrlu.m Pcraiium cx Rogerii Commiiitonibus u- Jium,mide fiiii cgvefli ad ammm mczvi. Soecam tenuere.In Regis. fubinde poteftatem quum itrbs ve- niffet, Fcmiiit arcis regimen ceffit,&Re- : perpetuo giaCapella adfiuc ho-Jie in Sacccnfit Carineii Eccle- lia,qux,uti innui , Rogerii opus crediiitr, ad eo* pertinet. Circa hcccxciii. i^r^ //.r.S *v. medium ,& xvi, feculi initia exitiofis contentio- T.ti. P, II. S nibus

Digitized by Google ijS SA nibus, ia fiiftiones trucklenttilimas, & crnentas divi- partim abfuit, quin tou in ruinam abiret. Ha» fub Satcctip Cafus aomine adhuc hodie Siculi io_» proverbium habemus. Munitam fub idem tempus Czfaris juflu Sae- tam dixijquum enim cjus fit ambitus pjfT; hdcc. & ab ora maritiina ad o. circiter diifideat, atque ad in. ftur thcatri in Jeni acclivi coutra Libycum aflurgat; hac pafto conftituta fuit fuo cum Emporio , quod Qnerotorium vulgus appellat.Horrea fatis laxa, & officina: circa littus fiibriguntur, ad quorum prefidium Propugnaculum tormentis munitutn imminct;ac pont lapideus in mari protenfiis navibus onerandis commodum pr$bet .Succedunt urbis menia, & miinimenta,'

quibiis ab auttrali ora firmiilimi illa inllruitlir ; nec eft circa reliquas plagas minoris roboris ; propugnaculis enim v. diverfi fchematis& turri tota circum- ambiturjqua orientem vero 4V mediterranea' rerpicit arces habet duas.Hi;,ad noltra ufque tempori intd-

~~~~gris , ab anno mdsxiv. -mnita perfeverat, licet noiu feinel terrsemotibus concuffa,~~~~

~~~~Virii illuftribus dcnique,qua Sanclimonia , qua~~~~

~~~~muniis,qm litcris nuilo non tempore floruit . PirrW~~~~

~~~~Francifci Ficarrie meminit,ab angelica corporis , 3t~~~~

animae puritate.c^terirque virtutibus esimii , Socie- tatis Jefu alumni.attatis ixu. vita funcii;cujus etiam inftituti Hieronymum Lindolinam in ludias anima- filutis tura cupidum delatum , poft plurima eroica_j gefta in Sicilia e vivis fublatum commendat. Ex a- liis Religiolis cetibui eidem memorantur Augultinus Briiuus Minor de Obi"e(vautia,quiCceaobio Jerofo- lymiuao

~~~~Digitized by Google S A l.jtj lymitano piwfcit.-mullaroraqHC virtutum fplendore,~~~~

~~~~6tvkx fjniliuie inffgois , confeftus fenio Panormi obiit mocxxiii. Angclus Saccenfti Capucunus, raaxima~~~~

.animi pietace , fimplicifiimis moribui, obedietitia & humiliuce ciarus, faeniinam. ad turpia folliciMncem tuga«ic,Sejiiveaili auce deceflic mihxxvh. Tliomas Perollus e\ Prsdicatoribus, virtutibus illu.ft.ris Valen- tie morcuus. Francifcus a Sacca inter Obfervances S. Francifci rcguljm profeflus, eninentiitiinus Theolo- gut evafic, Sc Acutiffini Do&oris titufun meruit.Mi- joris perfedlionis ergo adCapuccinos tranfiens, abfti-

ncntia admirabili , &duriliimK poeiiiteniia leg.b'Js corpus atterens,ad annos xxx. folo pane&aqua vitam colcravit, cilicium nuwquam depofuir, flagris, & fpinis f^pillimecarnem dilaceravic;Deipare. addifthfi- mus fuitjcontra viiia dficaciflime decl.in.ani ,miris aDeo prodigiis hunoratus,; fruitus ingences prardici-

tionis fux rcculit . Santlinrionia demum ubiquc nutu!, Panormi nndo decumbens folo fjlicifiimc obdonniit vdliiv. Ejus vitam Baverius ii» Aatul: Capuc. fcri- pram relkjuit. Julius Jandaidonius ex ordine Prsdi- cacorum contcmplationi perpetuo intencus, folidisr vircutibus imbutus apparuit. Tiromim. Magifier Pa- normi, ac Rom* egregiis mericis cumulatns mdclxxx. ibidem parem vira exitum invenic. Sacris digniraiibus- clari recenfentnr: Jacobus Antonius de Loofancc S. Georgii Caftri Sacex Sa- cerdotio primura , mos. ino *ccmxxi ad Ep^fco- eatom Paiienfem eveftus;Andreas de Pace Oidinis

Minorum S. Theologii Magifler , St Mtlitenfis Port- tifex «cccxcitt.adteaus. FuitMartino Regi aSicello, Provincia! SicuUe Mihifler, & a Sacra dotVina com- . mendatui;RjynaUis ^ Satca a Regiis.fecretis.&.fa- S *

~~~~Digilized by Google i4» S A crii, ArcMdUeotiiu Agrigentinui,S. Andrej de Platia~~~~

~~~~Priar , & Epifcopus N. Mariinus de Manno Prior 5. Mar% de Latina SacccAbbn SS.Petri &. Pauli de Ita- la,&dc Agr6,Epifcopus Trebcanenlis Pauli III. Rom.~~~~

Pont: voluntate Maxxxviii.confecratus . Bartholome;- tti Fieanui Rhegicnfis Ecclefie, & Mazarenfis in Sici- lia Generalis Vicarius magciEe authoritatis , integri- tacis ,Sacrie Theologias , &}. V. peritia; vir ab eodem Pirro celebratus.Paulus PilutTm Ordinis Carruelita- rum, in binis Sicilie Provinciis Prefeclus, doaifirmus & vit* candore confpicuus, Pacificus Mjringus Provin- ciaeS.Angeli in Sicilia Prsfes , 6j Terra: JanftseGe- neraiis CammifTarius . Antoniui de Virgilio Minor Conventualis Ferdinandi. Regit beneiicio Abbas S. Nicolai de Ficd. ... ,.

Editis demum librii infignes , Sc Icienria omnimoda exculcos protulit Sacca Tliomam Fazellum ordinis Praedicatorum ,qui Orator, Hiftoricus ,Philofo- phus , & Theologus exccllentifiimus effloruit . Patavii lauream alfequucus ,SicuIa: Provincii bis Reftor, Pa- normitani Coenobii decimiim Prior, Ecclefiaftes ad annos l. Primus in Fidci

~~~~Marci fivangel.-Voli . via. Ia AOa Ajwftol; Vol: \v.~~~~

Digitized by Google S A 141 M Mongiwre conipofUit, iu S. Dotuinici Bibliotheca Panormi aifervata; & opus etiam eximium, fed im- perfeilum Z>r Rtgna Cbrijli mptum reliquit . Panor- rni ortum, Sacca oriundum dixerunt alii Hierony- raum; takmque fe ipfum fatetur in concionibm, fbrte quod Pinormi profcBidnem religiofam emiferit. Hos excipiunt ^Egidius Leondelicatus Carmelita, qui yiridarium Carmcli fcripiit, five fiii ordinis Hifto- riam hdc. editam. Ipfe eniin plenus meritii trtennio ante obierac . Nicolauj Riccius cjufdem. inftitiiti , vir pietate Scfcientia confpicum jinter Verbi Dei Decla- matores prxcipuus, in Bononienfi Academi» libros

Senteiitiarunj explanavit , & fermones ibidem habitos in Quadragefiina pubiica luci confignavit. Siculam-j adminiftrivit Proviuciam hccccxx. obiitque in cenobio Catalaunix,de quo Pirrus, & Lezana apud Mon- gitorem .Auguftinus Inveges. Sacerdos , vulgatis operibus celcberrimus . Hic SS.Patrum, Hiftoricorum, a- liorumque in magno numero fcriptorum lectiani dies , noftefque iniiimpfit, in Olivellana Panormi Bi- liliotheca,olim Francifci Sclafani; librorum helluo propterea appellatus ; Veterum quoque evolvendis monumentis perpetuo infudavit, eruditionem idcireo penc immenfam haufit. Doiirinat morum integritatera addidit .obiitque odiogenarius uDctxxvir. Publici juris fecit Paradifi Tcrrcjirli Hijloriam CarthtigiHtm ; Sic/i/am, five Caccabi defcriptionem tr(bus librjs cotn- prehenfam ; Piuormi Annalps m.Tomis, ideft, Panor- iHiwi Antiquam, Sqcram,& Nobilc/p ; Auflrtacam vero mpiam apud heredes reliquit, penes quos ctiamj extant , Aimalcs Rtrum Sitularum Tom: iit.Quornm Ajifarat um poft ejuj mortem prodiit. Uumifmatum Sicultt Familih. PurttU. Uteflrath ; Dt Dyaafiit, &

~~~~Digitized by Google Chronalqrfa Pimiificum ,&Rcgum » Chriflo ntto; Paf- d iionis Dominics Explinatio; Idea Ecclefii Romanx, f~~~~

~~~~Regularis , Glerkalis, St Monialis Tom: iv.Qui qui- i dem accuratiffimi viri labores ucinam in lucem veni- u ant, neqne cum blittis, Sc tineis diutius c.otigrediin- V~~~~

~~~~tur. Andreas Giarabrunusex Minimfs Paulanis, conci~~~~

cbnator illuftris , & non vulgaris Poeta.fcd moruio. fc innocentia,&pietate longe illuftrior; LiJybei dena- r eft mdccvii. Thomat Bufcemis Societ: Scien- tus jefu f tia.&vita: aftibus commendatas ,'pefte afflatis Me- v litse eiimia charitare miuiftravit, vulgavitque ejuf- (

dem Luis Hiftoriam moCHKiv. Sacca apud fuos ranr- fi tem fiibinie invenit mdlkkkvii. Vitus Ghiappifius 1 Graramatica; Profeftbr inlignis, de qus rra£iatum_. j edidit Genrero in Bibliot: commendatum. Vivebat I Tertii anuo mblxkiv. Francifcus Labellus ordinis Mi- , norum Ecclefiaftes prscipuus Pirri teftimon/o efflo- ) Galioetns Minoribus Obfervantibu* ruit.Angelus eK ] hiftorica eruditioue clarus; De Scbtfmatt Anglicana , fcripiit OrbeVnhcrfa iv. Volumim , & Dc ,DeMo- , earcbia Mtindt, Dt Aatiaait Sieulii Faniiiii, atque j e* Tognoleto Cborograpbiam Qrdinit Minorum com-' , pofuit Vivebae anno mdkcvh. Gerardus Nbcitus pre- , ftmtifiimus Botanicus , in fimplicibui ck herbis me- dicaminibus conficiendis, fupra quam dici poteft ver- faeus.floruit farculi xvt. ioitio, typifqu; artisfue. fpe-

~~~~cimen dedit . De eo Bbecomus, & 'Paftjaalis Gallus. Antonius Inveges Philofophui, &'"Me3';cu.s fatii cele-~~~~

~~~~bi-is apud Hifpanias In Regia aula, Philippl II. vale- tudini curandae diu invigilavit .Scriplit de Rebui Mt-~~~~

~~~~dici: librum ex Pirro , Sc Mouptore ; Quorum ill^j Calogerum Antonil filium S. Tbeol: & Juris' Utriuf- •~~~~

Digitized by Google S & »4? dat ,& Antonium Pizzutum Invegio in arte medic*. fecundum , fed in cruditione , & veterom mouumen- torum notitia primum. Fracifcus Ballus Tertii Qrdi-. nis Minoram,in Sicilia Ec Galfia Cifalpiiu egregms,

Verbi .Dei Praco , a Bordono , Pirro , &Mon»iEorc coinmeiidatus . Antonius Mclphi ex Minoribus de Ob- fervantia hiftoricus cruditus , Siculam protulit Hifto- riam ex eodem Pirro . Francifcus Ficanus MinorCa- puccinui praclariflimus Concionator , & SicuLe Pro- \inci* Redlor hdcxvi. Antonius de Virgilio Juris ConfultifTtmus ,& ex primariis xvi fui in foro Cau-

~~~~(idicis , Qusliturum Fidei Tribunalij Fifci Patronus. Typisconiignavit Tractaturo de Lzgitimathnt Ptrfo~~~~~

8tc Contrahtntis . Leonardus Amatus egregius Philo- fophus & Medicus Panormi aliquando artis fua experimentum fecityin patriam vero reverfiis ejufdenu Hiftoriara concinnavit. Paulus Frifcia Sociei: Jefii humanis literis ,& Sacris fcientiis imbutus , fed cha- rilite in pioxiraos vehemenliflime Hagrans, facrai expediriones in Corfica ad novennium , & in Sicilia fummo cura animarum fruflu fulccpit. Variis fubinde regendis Collegits adhibitns , & tironibus educandis deflinatus , ubique confilio, prudentia , ceterifque virtutibui innotuit .Mortem in patria fjius afpexit.Ejus cxtat Spirituaiium Excrciialionura liber. Cathaldus Homodei Mufices perhiflimus, Neapoli exi- mis artis fux fpecimen prxblndo chirus omnibus vixit,&C»ntionum librum public* luci dedit. Au- guftinus Leondellcatus Ordinis Obferv. Minor: Ma- gtfter laureatus.Vulgavit Dementiam Sap}tHtum,fr Sapiewiam Dtmentiam.De his omnibus Mongitore, qui&alios laudat , Juiium fcilicet Jaodaidonum Or- dicis Pnedicatorum .Jofephum Grxnum Sacerdotem,

Digitized by Google Ftancifeura Saceenfem Capuccioirm , quos fnpra me. mon.vi.De Agathocle Syracufarum Rege, qui noftre veteris-urbis Thermarum civis fuit , Carcino patre_. infra .Sergium quoque inter anciquos -Monaf. Cronii moncis ccnobiarchas adfcriptum Grscii rh5'thmis in San&orum honorem conciiiifle tradit Mongitore. Po- laris elevatio Saecexfis eft grad: xxxvn. xxx. & in, eumdem gradum longirado incidit . Cafale in Saccte SAFRIDUM olim agro . Ha% redes Gratiani de Olea ejiis dicuntur domini in_» Cenfu Friderici II. SAGANA Collis fupra Montem Regalem ad occidentem ,juris eft Monafterii S.Martini de ScaJii. Ibi Carbonis fbfiilis Minera,& Belziiartici Ilpilli in-

~~~~'sALA DONNjE ALBIR^E. Confiile infi-a.~~~~

~~~~SALA PARTHENICI . Vide Partbeiiicunt .~~~~

~~~~SALA PARUT^E , dudmn Dentie Albtrs .Pro Sala Cafali fioiricus Abbas Regi obnoxms dicittir~~~~

~~~~in Friderid ceufu , qiiod erat in Saccae tcrritorio.~~~~

~~~~Mitrem d( Ferrtrso CaftrL , & Cafalis Sala Donn£ Albir* dominus habetur.Martini evo, xccccviii. quocl~~~~

~~~~in Saccie etiam tenimentis. compucabatui- . Atenim; quum ad Belicis dexteram Sala noftn fita videatur, oportuit tunc temporis Saccse ditionem looge.acla-~~~~

~~~~te fuifle extenfkm . Sala igitur contra Gifaellinanu & Podium Regale colli infidet, ejufque in clivo arcem prifco morc extrudlam oftentat. Prncipuum ac~~~~

Parochiale iilius templum S. Catharinas V. flt M. facrum,fedes eft Archipresbyceri,atque Mazarenfi Pon- tifici fubeft. Minores Ecclefie du; numerantur Bt Fra- tres Capuccinos ab anno mdccxxvm. litu fahibri Sc «me.no incolas habet. Opidi inftauratio circa feculi XVI.

~~~~Digitized by Google ,~~~~

S A 14.5 xiv. imtia con(ignantur;fed quum ad coliis radices haud proculaflumine aidific.is inftitutis, aeris intcm. perie laborarent opidani , locu.nque faluti obnoxiuin ilere, cnperireiuur , paflim ad fupenora ev ubi vetus aquis cifale & Arx . la agro hinc irrigua , fewodis ftugibus aptilii iu.&pifcuis diviu', rud;« vifuruur. Nec in arcc v.-tuiwtis longe fuperioris veftigia de- fiwt; lapis niuique infcriptus exut, qucm Murato- rdl-rt: Pittai rius Thel: luf: tom; 1. . Seinadi . C-m- tuber.M.Aq. Arcum. BtCandtlabraw.Juu-itk D.S. D.D. Unde autem huc hujufnodi infcriptiu adveciu fuerit , iiicertum h.ibeo. Ex ruderibus in ii^ro jarru memoratis conje£iari uihilominus poifcjuJicj, ncJu 11 receutioris ;evi ea fuifle,led antiquiiiimoj auoqu^ irtCoUl folum lubuilfe, qui Junonem iup.-rltitiofuio numen vcnerarcncur, & fanum illa apud eofde teneret. De Sfl/tr Dyuiltis ufque ad Martinum Regcm,' dixi, fub quo a Mitrona quapiam Alhira uominatuin - cmn Arce Cafiie puuyerim .e* geiite de Avtrfa; An. tonius enim de Bmanutlt in Gapibrcvio Donne Al- vira filius dicitur.ex faannado ds Aacrfii Maiareiili genitie .'InftnfilJ Itibinde Ewjnwt .Martiuo quum fu. iflet.uti fufpicor Amonium Montccaiczpin Adranf Comitem atino «cccncn. ejufdem Regis decreto, fuc- cclforcni lubuirdcd & hunc cum Patre Raymundo nbn diu defcicutemenccpit Micbatl imbus MajorDooius

Regrs :t 11110 «ccexcvu. en literis Caun* die iv.O- Siciiia difcedeus itobris . Micbatl c vcididit Fcrre- rio dc Ferrtrio Saccenfl aureis xcc.circiter acceptis, codem Prtucipc vt. Septembris mcccciii. dtans id confirmautc. Uujus fuit heres Marcas de Plaja fororis onere quod arm.i coguomeuque avun- filius , «djecto , culi afTumeret . Poil Mucuui So/*- dyiuftiam Hie:-&-

~~~~" T. // P. U. T nymus~~~~

~~~~Digitized by Google .~~~~

146 S A itymas de Parata aflecutus cafalis augendi w»m. pro- vincutn afTurnplit.De eo B.irberiuj ad ficculi annum xvi. meiniiiit.Hinc, quod Aateniut Par utt apidr fuerit author , non procedit.Ex ea tempore Sii/a Parn- te inftauratum opiduni appellari c:;pit. Inrer Hiero- ttymi fucceiTbrei Ztrhinut memoracur, qui pro patrie defenfione ftrenue fe gcffit . FUmvntt i ParanSala' hsrei quum devcniifet , fecuta xvn. Jofipii Aliiase Villxrranc* Bjroni conjux ev.i(it;cujus filiui Ffaw- ttfcus Stf/ir Dux primus Philippi IV. privilegio ho- cxxv. renunciacur. Fuic Panormi Prxtor, S. Anui opiduli in veteri* Triucjls agro conditor, ac Vill*- franc* Princcps . Ejus fucceflares de Villafranca loqucns rccenfeam . Sttfa Dux gi-idii poteftatem exer- cut ; in pubtico Regni Coniilio votum v i. pronunci- M.ln cenfu Caroli V.Cafaris focos loo.Sat* numerabat, &anno unxcv. incolas 870. Siculi xiv. anno lii. Urium 408. opidanorum 1417- cenfus ejus fuit Sed apud Pirrum lares iSt. incols iif^.exhibentur ex errore. Anno udccxiii. foci 497. animx 1419.30 noviflime 1768. computantur .Jacct in Maiarenli Ec- clefiaftka provincia, ejufquc Clcro Epifcopi Vicariu* jura dat. Clauditur in Silemcnli Comarchia . Longi- tudoeftgrad: xxxvi. xxxv. latitudo grad: xxxvn. xu SALEMIS Civitai Fidelh in montis vertkc^; olim juxta Cluverium Halicja ; aliis vero Semelliam, cujus populos Plinius ] j L>- j, inter Sicilix mediterra- neos enumcrat . A Sak Greus AAz , vel xb vocabulo Saiem, Sarraccnis Locut Deliciarum , appellata , ex Regiii hodie compucatur , quamvis aliquando pri- tnxriis SicilixDynaftis fubdita, uti infra diccmus. Ca- put eft Comarchiat; Saccenli indigenx milicix Prz- fcilo in equii xxx. pcditei UUK. niiniii«bar , locurm

~~~~Digitized by Google .~~~~

S A i4i in Couitiij xxx. occnpat,& Mjzarenfis Diecelis partem conltituit , cujus Epifcopi Vicariun Clerus jc- dicem recogflofcit . Civicum vero Migillratum Cii- minum Qusflor, & Jurati Patres iv. cum Syndica Componunt.Lires hodie enumerat 1817. animas 10- Yfj. qui anno hujus fnculi xm. cenf^ fuerunt 707S. Sub annum kdl. focos 1310. etcirca ejufdem feculi exitum 1630. animas vero 6SjS. exhibuit . Anno «n- cui. iares igjo, incolas 6611. Ex Pirro iojj. 1j» res.cives 7184. Stemma Biceps Aquiia elt.incujus pe&otc S. Nicoiai urbis pracipui c utelarit iignum exprimitur Situm,quod attinet, montofum ,uti inoui.illun elle conlht, fed in meridiem.hibernumque occafum dcclivem;Ad fcptentriones in vertice arx undique turrita ,& exceifa . M;nium, quibus nmniebarur, pars adhuc perfeverac , & porta etiam indicantur. Suburbi- om , Sarracenice Rabatum, in extrcma ora opido adjungitur.jEdes Major Parochiafis S.Nicoiai Myren- fis Epifcopi aufpiciis glariatur,& confrcrationis infignia prsfercns, haui procul ab arce alfurgit In c.i facris officiii quotidie clerus cam Archipresbytero in- tcndit , csugrua dote remuiieratus . Cura: etiam animarum in S. M.trise di Cjtetia, &S. BUIii EcclcSis navatur operi , quirum prima fuum hab;t Reftorem, ab Epifcopo M-irco !a Cava con!titutum,ac publlcoe/i: dotatum. Altcra circa Rabatum Archip.esbyttro fubeft.Fratrum Minorun Conventus fub arce adaqui! lonem extra pome_rium Urbani V. Rom: Pont: auths- ritate wccctxx. Francifci, & Joannis Vigimimillium Jeracis Comitum divitiis coaluit.ubi vetus S.Fraii- cifci e marmore fimulacrum. S. Marix dc Montc Car- melolocuples.&pervetuitum cenobium vocat Pirrus, r. n. p. 11. t ^ opido

~~~~Digitized by Google .~~~~

i4» S A pene opido medio Gtnm. Augufiinienfes , qiii fub SS. Philippi &Jacobi citulo sedem lubent.ab aunoucct, Aug: Lubtno authore iu Annaf: Ordiu: Salcmum rcccpti funr.ad auftralein plagam, nbi deccutiffimeji degunt , reparatis vel maxime, auctifque decurrente hoc ficculo Eccleli* , & CUuftri idiriciii . Minonbui Refbrmatis ad o. pallus circa occidcntem datus eil locus mockxh. & S. Maris de Angelis Eccleli.i pubiico sre conftrtifta ddignatur . Tcitii Ordinis inter pracipua Siciliae Monalleria in tutnulo conrra Conven- tuales,S. Mari^de Jefu nomine adD. paflusab urbefe- debat.aiibi enim imper trallatum, uci dicam, ortum- qae circ* nDiXx. recognofcit .S. Francifci de FauU incra menia ab anno uoitMii, Patri&us Confcriptis vo- lciitibus rccepti futit, Brutione quopiam Divi Patri- archac obfequentiffimo fumptus, Sc ccnfus annuos fuppeditante. Cspucinos deniquc etiam e*tra adm, lapidem fundatos dicit Pirrus mdxciii. Sed illorum An- nales quadriennio ante reponunt . Horum, ut & Ter- tii Ordinisdomos, hdccxl. terra fubli J^iue, abfJrpta» pene integras non (inc terrore audiyimus,& quamvis mortalium nullus pcriciit.ingens tamen asdificio- rum fuit jjflura; cum cUuftris Ecclelisc & horti peri- ere , adeo ut illariim contignationes fulotenus , & al- tiffimi cuprefli nomiifi fupremus vcrtcx appareret Alioi ergo opportuniDri loco novmn Capuccini condidere.ab opido hiud proculjFratres vera Tcrtii ordinis llcum in ipfo centro funt nadi , reccntcmque Cativentum moliuntur.Societatis Jefu Collcgiumtem- pore.poltremum, ium prima ejus fandjmenri udcxx- xiii. jfltU funt.fed ainplitudine ac mignirkentiaj religiofis aliis pmilans aidibtis, Jofepiii Gangi nobi- lit SaUmilani ex afle haeres uuiicupatum , iuitio ja->

Digitized by Googk S A 149 hujus domo , Hieronymi Rocca opcra,qui ex Sociis erat,coaluit.!Mox Raphaels Tjgliavii SaJcmitait*

Matrotiie iiberalitatc lautis ccn fi bus mdcxlii. au£lum in frequemifTin) 1 Bc plane roedia civitatis regione fum- ptuofe inftituitur; Denique Thomi Clementix pairi- monio^dificiis amplificatis, una cutemplo abfolutum, pracipuum Saltmh ornamentum evalk. MonialetS,

CJarie ab antiquo , laudati Pirri teftimonia, ciret fupremas oras Afceterium habcnt ; ubi ex primaria_» nobilitate alumns , reiigiofe viti ftudiis inhacrent. Mons pietatis, cui domus Hofpitil» adjungiturdivei eft.Minores Ecclefi* cum civium fodaiitiis xix.enumerantur. Divitum, Bc Nobiliurri «des dccentifiime; Civilis Bafilica in Ibio, digna, qua: videatur, vias itig- quales , acclivefque ; Fornm deniqne venale Iruftibut vel maxime afttuens , & omni rerum copia refertu».

Non omiferim inter facra illud memwari , in utio ncmpe ex Sodalitiis , ex viris nobilibus coalefcetlte, Chttfii Doroini e Crucc pendentis fimulacrum fum- ms vcnerattoni efle , &miris prodigiis cek-bre ha-. beri,quod pius vir Humilis a Pctralia ex Miuorum ordme fiia manu infculplit. A Pirro denique S. Marie_ de Laudomiis,five Annuticiatede Lapidicina, vulgo de Pcrrcri; iconem laudari ab anno mhxc. miraculit quc- que infignem, De Prioratu SS. Trioitatts Delii in Sa- icmit agro alibi dixi , quem de Caftroytcerano etiam appellatum invenio. Inter Sakmitams illuftres Civcs Julianus Ada- mut Sacerdos agmeu ducit, qui pro Chrifti /ide a_j Turcis palo transfixus, martyrii coronatn promcrutt, xxvi.dieMaji nnc. Ejus AdTjj ab Aprile memorantur, Sc in Skulo Martyrologio nomen reccnretur, Pirrus (juoque illum eommendac, J ulianus Falciglia poll emen-

~~~~Digitized by Google ' ijo S A fos in Ordine Eremitarum S. Augultini gndus omues~~~~

ob vit* inculpaw meriti , & fcicntiarum. pericianu ad fupremam Prioris, ac Migiftri Geiicralis dignitatem uccccxutt. evectus , ad annos xv i. ea fumm a_j. cum Uude perfunftus eft. Univerfi enim orbis inftituti fui caenobia, itcr nudis pedibus agetn, invilit, &

~~~~ad perfeilam regula: obfcrvattoncm inftituic . Adfuic Confilio Bafilcenfi .Bo.ionii, & Patavii ingenii fili~~~~

~~~~monumenta rcliquit . Gravi demum fenedtute , mor-~~~~

~~~~bifque afteitus , Meflanie diem claufit extremum xx.~~~~

Maji mcccclix nobili conditus fepulchro . Laudatur a Poffevino, Torel!o,Gjndolfo,CortoUiio,aIiifque ex. ejus fuis,a Pirro St Mongitore , qui opera recenfet, Sitiaorus Pecoreila Tertit Ordinis Seraphici Migi-

ftcr p!eute,do&rina,prudentia , aliifque virtutibus co^fpicuus. S.Pauli dc ArenuU Romani Conveutus, quemipfe fundandum curavit, Prior perpetuusa Pau- lo V. Rom: Pont: cooftitutus, tandemque totius Or. dinii Generalis Apoftolicus Vicarius.Joannes Anto- nius Brandus ejufdem religionis, ob virtutura prome- authoritatii vir afperrima rita magna; opinionis ,& ;

prenitentii fcflator , cilicio femper priciu£tus, ora- tioni ,Sc SS. Patrum ftudiis perpetuo intentus. Ro-r mam a Clemente VIII. cvocatus,ut ad EccIefie.honores eveheretur, poft paucos ab appulfu menfes, xx. ad cu|us veneraiidura Maji , vium piiffioie effudit; corpus.quum undique coufluxus fieret, vix tandera altera a mone die humari potuit. Scripfit verfu Dci-

~~~~parir Rofarium , Chronicon Rom: Pont:&alia, qu* ipud Mongitorem, Bordonum,& Pirrum habcs. Fran- cifcus Paffalacqua, Sacerdos primum in fecaio fcrven-~~~~

~~~~liiii njs 'nox Retbrmatis Minoribus accenfus, gravioribus difciplmis abunde iuilruiius , St rcguhri diftri-~~~~

Digitized by Google S A ifi flionis tenacifTiinus tyronibus regendis admotus, & , prPtcipuis ccenobiis prafeflus fuit. Petro de Colon Veragus Duci, Sicili* Proregi a fecretis confcienti; aliquando quum fuiflet, zelo animarum facram e*:pe- ditionem in jEgyptum & jEthiopiam fufcepif, arfk- ftufque Apoftolicus Commilfiriu;, fociorum pr^feflus diu Religiooi Chriftianx ampliikanda operam ftrc- miam navavit. Edidit A&i Concilii Calcedonenlis in Arabicum converfa ad ufum Miflionis. Vivefajt fub noftri fitculi initia. Petrus de Blalio Juris Confultui eximius,iu patria primilm, Panormi in anltl fubiude Pratorii terrium.in Magna Civili Curia, Bc Confifto- rio Judex,ubique integerrim» doiSrina; edidit monumenta, & Sicilia: Modemoribus acceptillimus gravioribus Regni negotiis pertratlandis adhibirus fuit. Fa- to ceflit ibidem mdcxxxiv. Scripfit Allegationes pro

~~~~Comite Galeani , Bc alla edidit . Didacus Aghirre~~~~

~~~~ortu nobiliflimus , gravioribus Philofophis , & Theo-~~~~

logie; ftudiis ab ipfa juventute , mox legali difciplinis operam locavit, egregiulque in foro Orator cvafit. Romam digrcfluj ob doftrinas pratftanriam ad prtma- tiaj in Sapientia Cathedrai moderandas voeatus, opi-

nioni de fe cunceptx optime fccit fatis . Edidit ad Juftiuiani Infiitutionei Tbeoripra*im,&i\n jusCano- nicum Commentaria tomis iv. fcripfit. Vivebat hoc feculo Jofephi Jaens de Aghirre S. R. E. Card: Audi- tor.Laudat denique Mongitorius Salemitatwlgnatt' um de Panormo, & Manfredum Cremonam, Poetas in- geniofiflimos, editis opufculij claros; tum Manfredum Placentiam cx Ordine Xcrtio S. Francifci virum do- dliflimum.morum candore, vitetjue probitatc infigncm, qui Grammatht laflituiiuaes Paoormi vulgavit, & literis hiimanis egregie inflruflus vixit.

~~~~Digitized by Google ,~~~~

~~~~ijt S A Salemis Northmaniiorum gvo Sarracenico nomt-~~~~

ne Saltm adhuc appdl.it i, fab Regihus diu fuit.Vi- gi[i:iiii;iliis aliquaudo, 8c iieculo mv. Ahgwis diu perllitit fubje-t-i. His deficientibuj RiymunJ) Gaillil- mo, Se Antonio Monc.iJiiii Clitutcl.i-n -Ifigiuta, nwx a Mjrtino Rege mccckcvii. cum Cirtronovo commu- raturjhinc in Cenfu dc anno hccccvci. inter Riz^i- as urbes computata. legitur .Caftri nihilominus Pr.c- fedtura penes Lanzarottus fuit, & hndie ad Sieripe- polos fpe-lat.Ejus elt ager fecuiidiilimus ;Selino e- nira fluvio totus iiyig.itur, fontcfque in eo Delise, amnis Rabijis five Arenarum ,Gibe!is , Rapic.iiidus &Donni Gurgus proveniunt,quotum polticmus ca-

~~~~put c(t Fluminis Graiidis , quod in Ddiani fe exa- : H-rat. l. ru-tibus cujufcumime generis uberrime di-~~~~

ves, vineas , oleta, paicm ferc , hiuc Satem urbs, quafl Locus Dtlhiurum Sarracenis, uti iunui,obagri )%licitatem elt di-la.Latitudo Salimis xxxvii.l. longitudo xixvi. xxx. SAL1N_£ DREPANI circa maris littui in ora

~~~~Sicilia: uccidentali , varia funt receptaculj , five an- gufti finus, ad quoruui margiues, folo excavato , in.~~~~

~~~~tra foiTuIas maris aqoe. corrivantur . FolTulas appello,~~~~

quia& ii late ac longe ill^ patcnt,minus tamen pro- funde funt,adeout folis vi deficcato humore concie- tum fal remanecquoJ -olliguut, &ca.icei vatum fer- onerariis qu-^llu vant , navibufque impofitum , nou_- levi pcr luli.m diitrahunt . Mattbttus de Saji pro Salinh Drepaniuccccvat. homigium Martino.Regi cxhibuit.In Regelto de anno hdlviii. lotius ora; ad

~~~~Marftl-m ufque -Saiinas lego Drepa;;enfem , Pcroili, Altaville. S. Theodori, , Capitis Boei, Punt^ dc Aqui- Ia,feu Civ jleiis ,Redi, Calatis, Cluft grandis , Fra-~~~~

~~~~Digitized by Googk ,~~~~

~~~~joanntJ,&MarfaI; ,* in Francifci Emanuelii accu- Tatidiroa opera SteW/i NohHi' tom: j. par: » lib: j. eorum receufentur nomina, quibui fuat ill; hac 110-~~~~

~~~~fti j etjte obnoxie. SALINjE ENNENSES.vuIgode CaBrbpMBnr. Polt fluminis Salfi, feu Hiraerx meridionalis trajeftum iler agemibus Vanorrauin ardua montana oc-~~~~

~~~~currunt i S-tlinit appellata , »d quorum clivu;iij Licus anguiiuj fimftrara videtur circa , indejue hof-~~~~

~~~~pititorii tabcrnj , contrj qu.nn ai dextera n ftrobl~~~~

~~~~ingens St profundus ; ubi S ilis minera, qus ferra in-~~~~

~~~~ciditur . Hujus Dominui cnunciato mox aimo mccc- cvm. Antonius Tudifcus cam uxore HarieiU de Tor.~~~~

rellis dicitur . Hodic juris cii Jofephi Stagio Melf.i- nenfis. qui hieres Jojnuis Campoli S. Theodori Mar- caio:iis foit. SALSUS FLUVIUS.de quo d!xi;Sub Campo- frjuco fu.is aquasS. Petro amni , feu Piatano dcve-

~~~~hendai tradit ; curfunque dirigit iu occidentcm . Vi- de Flmim Stlfut. SALSUS FLUVIUS, Himera MeriJiamaBt,otf~~~~

~~~~pCram a nouuullis Gtla appeliacur , qiiod alibioitcn- di. Eft juxta Cluvtriu n omnium Sicilia; maximui~~~~

~~~~Tjuawvi» ilfi Syme-hura miuime deeedere,alii, St rc-~~~~

~~~~ttiuj autumantur . Ejui eft pricipuum caput ad Ne- brodis montis , vulgo Midoniie occideuulej radicc,~~~~

~~~~ftb Politio.ex fonte fjpiu» njernoraK) Fatuzza . Fa- leliuj vero.ex fonte, cui Dvtna Aha ell nomen,~~~~

~~~~abasdtcula D.ipjr* ibi dicata , oriri longe a Fatuzza quod . *d aliquot pafl: u. dicit, aon proecdere , flieis~~~~

~~~~de Hinura loquenj , demoiltravi . Daitne Ahg igi- illis tur aqu* Faiaztt conjunfta , pluriinum incre- menti ex jliit fi>ntibui accipientej, qui fupra Petra- r. //. p. //. v uu»~~~~

~~~~Digilized by Coogle .~~~~

Jiam opldum ia collium Madoni.-c coatiniuuis ugis j emanaut , & a S. Archangelo ob ejufdem Ecclefia m_. denominantur , fluvimn gignunt qui Petraliani , infe-. riorem praterlabitur, ejufque adfcnomen trahit.Di- lapfus hinc flueatum excipit Pelharam inter Bngi- un St Petttliam oriunduin, a Vaniliis etiam appellatum.cujus eft trajcilus hiberno temporeditfkilis iter bJbeatibus Panormum, Paulqque poft Rihiiruttani aquis augetur , & Alimenie , qu- duajlint opida recentis origiiiis , quimvis fub Sarracenis primun vl- geret, & Sarracenorum dirutum opidulum Idcirco *, Fazello dicatur.Ad Imnc ufque terras ttaAutn noftri. fluminis aqus dulciffims funcac nulla prprfus falii

' mixtione infedi* . .'%'. } . .., \ Jam caput ejus alterum fub Engio .es prqpin-, quis effiuit coliibus ,&paullo inferius ad finiftrarnj relifta vergen) , Rahai-Joannis arce , parvorum. fontium falfos aflbrbit tum piuniim, laticeli unde Solfi 4 induit vocabulum . Mox Engii veteris diruti opidi,; inftituti & Mnnafterii cognominis Benediftini ibutes , in Saifam finiftrorfum rllabuntur , quoruin unus in_j ipfo Coinobii atrio,altcr originem in horto recogno-. fcit . Unde refto deinccps curfu fluens in falis mineras fitlapicidinas Enus, quas defcripfl , incidit , quaium aquisSt augetur, ckfjlilor evadit. Ad locum, qui Mandra Flani dicitur fub Raflcudix arce, duo hsc flumina Saifamdc Petralis, qua: propriis alveis decurrunt, ia unurn coeunt,St Solft cognomine deinceps curfum agunt . Excipiunt inter Calatanixeftam , flt Petrapretiam Marellwa penes Vallis Neti Topogra- phiam defcriptum.in loco angufto,qui Capat Arfum dicitur, ibique ponte ad omnem magniftccnriam, uni-. co impliflimo & elevatofornicc ex,trufto, tradjiciun- .

~~~~Digitized by Google ,~~~~

rur.Tribus itaque hifce amnibus Salftm coalefceiu, perque meditetranca inLeocan agium anguftas inter collium fauces influens, cditam dextrorfum rc- linquit rupem vemacule Rocca Strilli vocatam,de qiia fuperius, & in mare juxta LeucJt-im ad (iniih-.irn fe exonerat. Qimm Leocatam G^lx vercri urbi fufte- flam fcriptorcs aliquot mordicus adllruant, Saifum, apud Antiquos Gelam eiTe affirmant.

~~~~SAMBOCA Opidum , Zabuth oliai S-irraceno- mm Cafale, quod Guillelmus II. Rcx Mom-egalenft~~~~

~~~~Monafterio cu.n Seuurio, Juliana , Cumichio , & Ad- ragno conceffit fcriptis Panormi literis nct.xxxv. ii , .~~~~

~~~~quibus LaftAnia appellatur . Ex Archiepifcoporunvj donatione Petrus Lancea tenuit fsculi xiv. initio, hitic in Fridcrici Regis Cenfu Nari ,Calaunixeft;e~~~~

Delia: , & Sambuca dominus dicitur . Hujus filia Cs- hairei farea Joenrti Jnfanti marito detulit , qunrmn Eleonora Infans Guillelmi Peraltn: uxor.ab hujus morte ' Raymandeito Peralte dono dedir ,qui ex pel- lice Nicolao filio natus fuerat. In Martint idcircoRe- gefto Sumbttca fetid', Comi- pro Caflro , &Cafaii , & ehio lAemRaytnund.ttushomi^wita prellitilTe mem.:- rarur

Digitized by Google Fridtrhut Ahatclli Camerat* Dynafta erait MCCwi mmiv. Verum Carolut dt Lafta ab hujui manibui, lbluto pretio vindicavit, uti jui habeni ib Antonh, Raymundetti donatatio, ftatimque Petrt dr-Giiiberto & "Bononia venun dedit kccccmi. Gilibertt Francif- tm poft biennium , & huic fine prole decedenti Gr- rmriat Petrt filius «mii. fucceflit. Hinc Onuphrio^ cjtw foror.que. Aftonio Septimo nupfit.unde Jaonnet Aloyfius.Sahator "Bardi Maftrantoniui Acis Baro hd- xxxi. unciis tri.w. exfblutis in Sambuc* pofleiiionem iudnftus eft,quzfane auri fiiinma Scptimo cctfit.Ex

Sahatore , & Elifabetha Lancea Ludovhut Luereti* Moncad* maritus , unde Jtfeph Caftellani CentcIJe* facrii vinculis adftriOiit. His natus eft Sicohut, qui primuJ Sambttce Marcbio ernillit, Philippi II, privt> fegio MDtxx. Matriti fignato. fJicolao Elifabetha Bo- nonia pepcrit Vtnsentium jHuic Eleonora Spatafora

Mediigrani domina Ignatium , qui ultimus ex nobi- Jiftim.i SarA' gente ad anmira hdcuii. vixit .Julitu ejufdem foror Julio Pignattlli Moutis Leo;:is .Oucis filio nupta,fuffi;ita , improlei obiit ;hinc Elifahcthu foror altcra Sambues domina evafit , ejufque conjux

Csrolus Vigittimiiliui . Jofrph horum filius juvenili raptui itate Atttonia iocuin dedit, qui ,."etro dc Ha- Principii nonia Campirfalii unor elfcdt i , huic m>c- lxvi. Sambucs Marchionatum detulit . Prodiere e* eo conjugio Francifcus hoclxxi. Marchio rctumcia- tus.qui eelebi vixit; Damrriqii prole fraud.it us o vivis MOCLXxxii.ereptiis J &/0/jM«iFrancifca: Riggio l mitrimonio conjunclus,quoium filim Pctrus Campi- realii hodie Prineepi , Sambuce Marchin, Milicic dominus, fingularii prudentie., & eximi; dMreriutis'vir, Regii noitri ad Cafarcrn dudum Ugatus , ;b jndmij Con-

~~~~Digilized by Google Confiliii, 4t I Cubiciila;SU preini Siculi Tribunalil Prxfei.paucifque ab binc fex inter Utriufque Sicilie_~~~~

Regentei coopcatUi . Marianna Gravin» dufia iru uxorem ,]tfipham progeauit , quem Stephmi Mon- taperto maritum meruit. Satxbucam ia declivt ad occafum fitara , ampl* vi» fummo imum e in omnino redU defcribk , qu* »d refloi angulos ab altera breviorc a feptcntrione in meridiem dividitur. Quatuor hine veluti rt-gij- aei, fcu quadrantei univerfam eonftituunt , viii Ut plurimum reftii minoribui diftin&x. Caftrum iu orientem fupremui tumului fubftinet olira cclebre.nunc pene ruinofum, cui majnj templum deftrorfum fubeft, antiquiflimum ex Pirro,in primo quadrance, ac S. Petro Apoftolorum Priucipi dicatur. Hujus Reitor .Archipresbyteri dignitate gaudet, dotemque ex de- cimii congruam percipic . Haud procui S. Georgii Ba- Giica Opidanorum Tutelaris, cui dives Archifrater- niraj ad|un-ita , & S. Maria: dc Gratia facdkim rai- ris prodigiis clane , in paricte depidii . S. Martyris porro illuftre fignum , magna populi frequentia , ac pietate Dorainica die Juiii si. circumducitur.feftuni- que cnm nundinis follemni pompa cclebracur. Succe- dunt iv. alise facr* idci, &civium non incompts domus.Vi* hinc recla , ubi & folum complanari incipit,a fuperiore fecundam dividit regioaem, qu« in fcptentriones,& occafum procurrit. Forum venale cum fontc cadem in via fternitur , & porta huic refpondet, qua ad Capuccinorum coenobium eft iter. MonafteriofubS. Benedifti regula, & S.Catuarin? nomine.ubi Moniales exaftiffime iaftitutis incumbunt, regio ha;c exornacur, Bt Deipara Coilegium ad fequio- rii fexus cducationem claudit, prope S. Auguftioi

Digitized hy Google ry» S A Ecclellam nuper adificatum , cui olim Ereraitarum_i ejufdem nomeitclatura; Afceterium adjunilutn erat, Pirri fvo titjns, fubindcque abrogatum. Fonte etiam infigni circa centrum inftruitur, &facras tedes tv. cotDpleclitur cum fodaiitiis. Htiic rcfpondens Qua- drans tertim in auftrtim Domum Hofpitaiem cum S. Sebaftiani Martyrii Pareciaad angulum continet; cujus Curioni de Epifcopi iicenria cenfus pingues Pe- Carufnu Opidi Prfcfeaus attribuens trus , pro fe, fuifque jus patronatui refervavit. Dynaftse fatis elegant domus Pareciam excipit ; hinc Orphanotrophiumj fpeflatur fub S.Jofeph titulo . Media laxiori via lati- eesexbinis fontibus ad wcolarum commoduin proffu- unt, & !;::uin fimul exornant. Porta demum occiden- talis pomcrium ciaudtt.

* qtiadranre reliquo Jam in in auftrum Sc ortum , eujus eft fitus acclivis, primus circa angultim Carrac- Jitarum occurrit Conventus ad S. Antonii sedem a %«rdi Magijlraxt&nh Sa-lvatore , K vh.\t. adifica- tus,fub titulo liunc DeipJrte Ar.nunciatte clarus; quem Ignatius Marchio opibus , & Leonjrdus Conti- nt Prior , vir virtutibus notus tedificiis ausit . Jbi S. Marisi de Audientia fimulacnim magna. popttlt religione coiitur. In fiiperiori plaga S. Maria: dc Vaffah lis demum Ecddia furgit . E*tra portam ecciduam Minoret Refbrmati kdcx*. Imioceiitii a Clufa eximie faniftimonie viri opera, fedem Itatuerum, S Mariai de Jefii nuneupatam , ac Vintcntii Marchionis liberalitate aquis irriguum agellUin nadli funt . Idemj Clauftri atdificia.Eccleriam.&alia ad rcligiofam vitam commoda accuravit. Innoccntius li. Virginis imaginem Roma tranfmiiir , qui peculiaritcr cuita ; S: Antonii quonue Patavini- penes edfdeJi ico^,-m opl^

~~~~Digitized by Google . ',~~~~

danis in veneratione hibium Pirrus commendat.Ei- dcm Vinceutio adfcribitur Capuccinorum deduft»-» colonia iiBCvi. ad jaftuca lapidis ultra aquilonarcm portam loco aquii non iudigo, a rborc rniilu confico, &amguitatc prsecipuo. Et circu mpoficus fane ager, quum ubcrrimis undique liticibui fcateat, qui varie corrivantur, (alubris eft aeris, & cujufque gcneris fru- ditillimus pafcuis frequeiis, frudlibus oleo, vi-. gum , , ng prx caeris abuudans coioiios allictt, & in dien auget. Sub C.irblo Csfare idcirco 845. focos nume- incolas rabat, & paullo poft hdxcv. j j 17. Sequentis' faculi . medio craut in Regiis libtis lares wHj.apud

~~~~Pirrum 1427. Incol^ 5776. ac p enes Hiftoricum j 501, Arino mdccxiii larcs 15.68. cives 4656. defcripci fiint, 5Ui poftremis cenfibus SS92. compucantur. Jacet Sam-~~~~

~~~~uca inter Calatabellottam, Ciufam , & Cornitiflam., ad Carabis fiuminis dexterum caput',quod FavaraS. .~~~~

~~~~|>::n;iis dicitur . Agrigentiua Di^celi clauditur , cuius Epilcopi Vicarium Clerus recognotcit; Sub Saccenli~~~~

Comarchia , & milicari Prsfeftura degit , peditefque LXix.equiteSxxi.fub iignis educeblt ' Cives aluit celcberrimos.-Bernardinum ex Mino- ribus Refoimatis laicum, virtutibuselarum, fandlimo- nij fatn? Panormi. vm.Junii m,dclxxx^. piiliime defun- - otum,cujus exca: vita t('pi(edita.Salvacorem ex ordine Capuccinorum cognomento Montalbanum gravioribui diiciplinis nedfi egregie exculcum, fed moribus, & vitse . acltbus infignem, edidit in vivis agens Dc Fermulh in Sacrifirfo obfoti:, &in ccnfecratisnt ablitis dijftrtatio~ mm.Dc /mniacufota Dripar * Canseptu opui Theo- logicum iii. Toniis divifijm poft ejus ' , mortem . typii comnjifium St Sermones , , Orationefque varias , qu*

~~~~Jucem nondnm afpcxere . Miehclangelum Bonadie»~~~~

~~~~Digitized by Google 1S0 S A~~~~

Minorem Rcformatum primum eit fiiis ad generatem ordinis pr.ifeirurim afliimptum , & Cataneiifera ai ylures annos Poutificem, dodriM, prudenria, morum integritate ctarillinum . Piura fcripfir, qu* Mongito- lius enumerat , Catan* deceffit mdcixxvi. Coerubi- ejufdcm nu.n Roceafortem iuitituti , poft varios gradus in ordine , Definitorem G>neratem , Lmciani E- pifcopum,Sc Rhegii Archiepifcopum deiigustum, quas tamen dignitatci rejecit huinilii religioii rtatuscou- rentus,& Panarini iiDCkcii.in Domino obdormivir. Bonadics Vatentinum MicheUngeli Nepotem , ejufque ad plures annos vices gerentcm, dexteritate, 3t morum elegantia prccipuum .Gafparem FlorumOli- versni ordinil Abbatem . juliinum Catalanortum ejufdem quoque inftituti S. Maria de Nemore Abbatem. Melchiorem Plajam Botanicum.ft Pharmacopolam pe- miifimum, qui Panormi diu floruit, & Tyrociniura Pharmauccrricum typis commirit. Sambucg Polarii altitudo eft grad: usvll. M, longitudo vero uui, Iiv, Illiui Marchio 11. profert votum 111 publicoRc-

~~~~-ni confilio , necifque , ac vit* poreftatcra haber,ae Magiftrirui defignat annuos. SANAGIA Forw Muzjri flumtnii fub Salcmi opido 111. paff: u. ab eo diffitus . Fonj alter eft Sa-~~~~

sUaliim . SANDALARUM CafaJe o!im flipn Caoii Moa- tana, bodie jacem, ac cx ruderibus agnitum . SANTAGANUS Mons intcr Paaormum, &Co- rileonein ad orrum, Fa2c.H0 memorinis ,ad cujus radices Belicis Auminia fons , 3aittayk*iiiii Sarraccnis, hodie Caput Aqust. SARRACENUS Mons Ravanufn: opidn imminet »d circiter p.iflus, cujus ve iticcm fpatiofi ex- r.-rrdiiur

~~~~Digitized by Google .~~~~

~~~~S A i6t tenditur planities.ubi vetufti opidi cognominis veftigia perfeverant. Id expugnall'; ftogL-rimn cnarraue,~~~~

~~~~Uti tJe Ravanufa loquens , cxpendi , obfidionifqucj tempore Deipara: imerceffionc aqu* fbntem, ut fuos~~~~

~~~~fiti . tem- rcficerct ad.1ct.03 milites , impet.-aflc Unde pli ejufdemVirginii origo, & novi fubiude opidi aufpicia.Vide Rnwnufa.~~~~

SARRIA Mons , aliter Xarria, unde Torcus fluvius emergit, fntcr Aiiam & Golumbam opidula a_, Sclafano haud procul SAXUM Friderici Rcgis.in montis Peregrini latere contra Patiormum, colonis circumpofill agri

~~~~notiffimum ; Ubi enim fole ad occafum vergentevi- cinarum rupium umbra iilud contingit, a quotidijiio~~~~

~~~~labore ceffandmi) operariis , mercedemque affequen-~~~~

~~~~dam diei integri,Rex idem ftatuit . Sanftionis hunn~~~~

meminere Cimarellus , Pazellus , & Maffi . SCALA CARINIS.Faucesibi funt collium Pa- normitani agri Belampi &Cucii,feu Acuti,undead Carinim opidum eft iter.Eodem ScaU vucabulo juf- .fim appellantur duos inter colles trajeftm , per quos. e>£ una ad aliam regionem pcrmeant; Cdebriorefque.

~~~~in .eodem agro fmit Dc Cvria , dc Damufis , de Mt-~~~~

~~~~naebi:,ic Mjlis , TargU ,Gibilruff,c &c. Aliis quoque in sfjrn , locilque iqualis indolis , idem nomeil~~~~

~~~~appingunt 5icnli r quia fcilicet gradatim afieridiiur, defceiiruH^ue eciam veluti per gradus patet. SCAMANDER ex autiquis Siculi littoris »d~~~~

~~~~aquiloneivi, prope Segeitam, fluminibus , hodie S. Bir-~~~~

~~~~tholomni jb sdicula eidem Apoliolo facra . Id 110-~~~~

~~~~men appiftum illi a Trojanis Segeftx conditoribus ob patrii cognominis amnis in Afia memoriam, tradunt. Cluveriu.';. rjui erroris arfjnit Scriptores SaiMnml n,n T. IL P. II. ' X eui»~~~~

~~~~Digilized by Google ,~~~~

~~~~t6i S C cum Crimifo confiindenteSjAgathoclis Syracuftiium~~~~

Regis dinim rcfcreiu facinus,ex Diodoi o , poft expugnatam Segeftam hfidiai jSW jiru&ai , ait Hilto- ricns, Agatboclcs pretextui, in gravijftmat urbem ca- lamitata demcrgit;nam paupcrrimum qttcmaac extro Qpidum proda&UM apad Scamandrum amnem matio- vit. Subdit : Eft ilk Scamaniir Huvim, qui Ijva, fii» ripa Segelta ruinas, flccalidas aquas prsterlabens vulgo nunc fuperiorc fui pirte S. Birtbohmsi , f n— fcriori autero Frigidut vocatur , quem (alfo omnes noftri fseculi Scriptorcs interpreuti funt Crimifum . Hinc illud affert Strabonij fib: ij. Ad /Egcfiam Si- cilU, ajunt trajccijfc jSntam cum £lymt> Trojano , amncfquc apud jt^sjiam dcnomsnajje : Scamandrwit_i

& Simocnta . C^tero alibi Ego comecluris agens Sca- mandrum quoque Crimifum fuifle appelfarum often- Sicilia: cjnfdcm nominis Scaman- di , duofque amnes fcilicet irtim , hodie S.'Sarthohmes, & Sclicim. Con-- fule Crimifui, SCHERA Opidum vetus Ptolemao juxta Cra-

tam montem locatum , circa Corilcoiicm cx Cluve- rio lib: i.cap: ji. inter Crimifum , feu Belicim, &Hy- pfam amnes, fed proprius hunc ftabat. Et Corileoiiem ipfnin celebre hodie, Scbersm olim fuifTc idem Clu- vcrius (ubdubitat; uam Cratat ab eo haud procul fur- gebar . Memorat Plinius lib: 3. cap: 8. Schcrimos me» ditcrrmeos populos, Se apud Tullium Ver: "m. Acbcrs- ni& Citarini parvarum civitatum homines ab Roma- no Pratore vexati dicuntur, quorum nomen librarii

~~~~Upfn , vitUtum fortsflc fuit; legendumquc apudOra- torem Cctarinoi Sc Scberinot a Cetaria & Scbcra, rh-~~~~

~~~~fenfos Verri fuifle , Aretius Scbcre rudcra intcr Pa- nonnum ac Drcpaaum haud longe ab Alcamo recognofcit. SCHOLA~~~~

~~~~Digitized by Google . . ,~~~~

~~~~S C 16] SCHOLA Infula parva contra Hifpanai rupes & Marfalcnfe littus, ultima ex quinque illis,qu£ orj huic objacent JCHOLA InfuU deferta ex tribui Pelagiit una~~~~

4 Lampidufi. in occafum 111. palf; u, dillita. SCILLATUM Vicus, Xillatum, ad Calatavultu- ri dynaftiam hodie fpcftans , ubcrrimij fcatet fontibus, quorum aquse molii triticeis volvendis ftatim-» aptantur,& in Himers Septentrionalis , feu Magni

' fluminis alveum fe recipiunt . Computat Pirrus ejufdem lares 110. incolat 4};. In Regiit enim libris Scillati cenfus cum Ciiitavulturi defcriptione paiTim venit . Csphjljdenfis Epifcopi jura f.icra rccognofcic, ejufque Parscialia zdcs cum Sacerdote S. Mari* de

Cacena titulum refert.; Scillatum fub Northmannii juris Adelafia* Rogerii Comitis Neptis dicebatur, nti de Calatavulturo expendi . Ferrandin x Ducein Hifpa- num , Dominum hodie habet, flcTherinenfis Comar- chiz finibut clauditur SCIRTH./EA Opidum ex antiquis prope Trio- calam,ab hodierna Cilatabellotta haud procul.C/Vro Triocal* ruinat, iuquit Clu v e rim, opidum fafirtum ijl pulgari pocakah Acriftia quod ex vicinicite, flc nominis quadam fimilitudine videtur ciTe antiqua illa

~~~~Scirtbita. Servi in Sicilia defeftoret , utt Diodorus~~~~

fcribit , Ducihus Typhone, flc Atheninne prope Scir- theam in libero campo c Triocala exeuntes ,armis cum Romano Confulari exercitu confligere aufi, fede delett funt,ac fugatijflcfi Romanis cruent* nihilo-

~~~~miuui vitloria fiierit . Servorum porro reliquixcum~~~~

~~~~Ducibm, no£le adjuvante, Triocalam elapfe. , quf pro-~~~~

~~~~xirae fila illorum Arx erat , Bc pnefidium . SCLAFANUS Opidum in arduocolle fuam,Sclo~ T. II. P. II. X 1 fatth~~~~

Digitized by Google i6 4 S C fani; vulgo, ComitatuJ titulo ab anno mcccxxx. infi-' gne.quo Mvtheus dt Stlafana illi domiiubatur, Fri- derict Regis beneficio ex Pirro, & FazeUo. Quamvii in vulgatis Dynaftarum libris a Petro 11. mccclxxxvi i. Ferdinaudom Montecatinum eo decoratum munere

~~~~pjflim Iegatmis,quod veritati otrinino difibmim . Pe- trus enim ejufdem fsculi anno xlti. fublatus , Ludo-~~~~

~~~~vicum filium fucceflbrem habuit , Sc hk kccciV. Fri- dericum fratrein,qui ad annum iaxvii. in vivii cgir.~~~~

Nomen porrocc originem aici , & opido prifcij temporibus provenifie fabulancur ab jSfctilapii fana, quod prope Thermales aquas, de quibus dicam, extruflum Itiducunt.Mugnus in Geneol: Theat: tom: i. nefcio, quod Caftellum Megericum nulli alteri memoratum, more fuo excogitavit,-illudque in gentii Selafane de- ventum domitiio, vocabulum ab ea accepifle effinxit, quum potiui Stlafams ab opido denominatos paflim credamus .C^tero,quod in editiori colle contraCa- lat.iultvurum ad auflriim,& occafum impoliiitm vidcatur, S.u-racenis adfcribitur, aur Gratco! h.tbuit condi- torci; extabat enim Hogerii Comitis £vo; mox enim, ut hic Sarracenis illud eripuitj/wflsna rillo attribuit, rjuo finc filiii aiiuo hxcui. mortuo, £«wa,feu Mc- thildh Comitis etiam filia accepit, qui Rjnulphii Maniacio Montis Caveoli Comiti nupfit ,utide Adt- lafia Rjynaldi Avenelli uxor.Hauc patruus Rogeri- us Rex unice dilexit, ejufque filio Adam N. ex fo' natam coniugem alTigiiavit, His fine prole dcficien- tibus Stiafaitam GaUfrliMs Comei confcquitur, Silve- ftri Marfici Comitis fiIiu',Gaufredi de Ragufia nepos. Mugnos Guillelmi I. dotio Joaisncm Sclifanum Opidi dominum cvulgat, eique filium Gaufrtdtim fuc- ceffifle : Nomen inde illi fatftuni Selafaisi , Gaufrtdt fepul-

~~~~DigitizEd by Google .~~~~

~~~~S A tSj~~~~

~~~~fepulchralis infcriptio liippoiititia ccnfetur , & fub-* left« iidei quoque dUerim Matthsei de Thermis Te-~~~~

ftametitum , in quo Mottb*l dc Sctafano pater, Jo- annes Antanius inducitur .Sane ad eumdem Mattb*- um ful> Friderica Rege Sclafaium pertinuiife ex Cen- fu ffpius laudato conftat; qui de Selafano diitus ell, quod opidum cognamine fub ditione haberet.Hic lares,ac mfnia auxit, & Comiti; Sclafani titulum meruit. Maltbfi RihAicy/ia Guillelmo Peraltf cum Jote Scla- fani,& aliarum ditionura in Vaffe Mazarse tiupcui cft

tradita mcccxiv. A morte Ludovici Regis , quum_> Sclafanam Aloyfsa adveniiler, & ad folvcnda» defun- «o Priucipi inferias extr* mcenia-ad Diva: Mari* pergeret, Matthsus Moncecatinus ejuj ex forore nepos opidum invadit ,& quod materno jure fibi debi- tum aifereret, holtiliter occupac ex Fazclio lib: 9.

~~~~cap: 6. qui non diu po(t fcribit : Martinum Regem_«~~~~

~~~~Caftcllacium , & Sclafanam, quod Guillelmi Peralue~~~~

~~~~ditionis erat , Raymanio de Montccatino conccflilTe.~~~~

~~~~Sed Perakii iu graciam recepiis , ad cos riufui opi-~~~~

~~~~dum desenit . Idcm vero Rex mox cum juli.ma com-~~~~

uiutavit , &. Saitcio Rois dominio addixit. Hic Jacoba dt Praits ,Sortino opido accepto ,refignavit ,Suriu tefte, Ann; par: z.lib: to.cap: $6. Sclnvegio.Jatolitu unciis mccccv acceptis Hiarico Ruffo venum dedic «- ccccvii. Ex Hcnrico Hicronymus Magnus Sieili^ Can- cellarius iiccccxxxi. cujus meminit Pirrus in Chronok Hunc excepit Antonius Regni Sicili* tertidm Pr*- fej.Thomas ejus filius florente itate raptus Htatri- tem reliquit,qus Sigifmuado dt Lana facris viticuiis ailigata . Sigifmundi fucceflbrej alibi iaudavl Pars eft Selafanas Cephalfdenfis Diecefis , fpe-' ftatque ad Thermarnm Prjefeflur«n Militarem, flt Comar-

~~~~Digitized by Google . ,~~~~

~~~~166 S C Comarchiam Politienfem. Ejus fub Carab V. cenfus~~~~

»47. lares protulit , & hdxcv, incolas gn. Medio fequenti fieculo hr« 33U incolas 1198. e* Pirro 77; fbcos, Sc opidanos 1331. Noftra tetate mdccxhi. larc» jog. cives 1041. & novilTime 1098. Major Ecclefia fub arce S. Mari* Majoris titulo cutn Sacerdote unica parochialis,cui duse alise,uti vocant, coadjutri-

~~~~ces , ubi Sacramenta adminiflrantur , feptemquc mi-~~~~

~~~~oores facrx aedes fubfunt . Mnnialium S.Clata; in S. Jebaftiani, e«ru£lum Sebaftianns Laplana Vicarius o- pidi mdcxx voluit, dotemque delignatis fororibns zvm:~~~~

~~~~congiuam attribuit , & sedificia circa aultralem pla-~~~~

~~~~gam itatuit . Domus Hofpitalis , & Mons Pietatis in S, Nicolai Ecclelia conftituitur. Aicis denique ea_j eft firmitas, ut juxta rupis indolem, cui inJidet, inac-~~~~

~~~~celtibilis omnino videatar , adeoque uuo vix aditu~~~~

~~~~ubi porta optime munita, pettetrart potcft . Hodi« tota in ruinas abire pergitj fed externi rnuri pene integri confervantur. Ager arboribus confitus fruftife-~~~~

~~~~ris, oleis , vineis , non intelix habetur , montofus licct alicobi fit; ac frugum ferax, Sc pafcuis letifiimus, ubi aratro fciaditur, audit.Sub excelfa rupe, cui opidum~~~~

~~~~infidet, irt meridiem, vallis profunda thermales aqaas~~~~

Eaie , St fulphure inftdtai progignir, quibus olimfre* quentius mortales ntcbantur, queque a vicinls hodie cum faniutis lucro adhibentur. Sentm inter Comi- tes aflidee in Siculo Confilio Sclafani Dominui.jure gladii utitur.fit Magiftrarus defignat ,Longitudjnt_. opidum gradum uKVD> 111. latkudine »wn. l. attingit

~~~~SCORGIAVACCA Fons , unde Battieanu» amnis ortum inter Buraquinuui, flc Corileonem cognofcit, SCUPELLUM Cafalc olim circa aquiionarcm Siciliat~~~~

~~~~Digitized by Google Siciliz oram , ubi vetullum opiJum Cetari» diu ite- tit . Djium Piirus Ecclefi* S. Petri de Regio Palatio .Kino hclxx. ab Friderico Cafare prodic, refcrvaco~~~~

(ibi jure Porcus, & Cetarii ad Tynnorum cipttiram . At raox quum Placentinorum coloma e Langombar- dia ia Siciiiam crajeciif.it , Obdone Duce, atque op- portunum ad incolcndum expofceret locum , ideiiL>

Caeftr Scupclli CjTale illii conceflit , fub dominio e- iufdem S.Pctri Ecdcli*,ubl diii habitarunt . Veruni ob loci angultiam, & piratarum frequence» incurfus anno KCCXLI. co deferto, Corileonem medircrraneum opidum migrarunt, ae frequcntilTi tnum reddldcre.Can- tar hirtf S. Petri Joaati TtaplSft* Caialtie nobili Cir talano S. Columbar Cotntci ad Empbyteujift , uti ajunt, conceflic.cujus filia Cntbariaa Jacabo FttrieiLe Dre- panenfi nupea Scupcttum marito deculit. Phcidut Far- JcIIa Pacechi Princepi hinc tcnuit, ejUfquc hsredes habaere ,de quibui alibi di£ium. SEBITANUM Cafale hodie jacens ad Agrigen- tinam Ecclefiam Guillelmi IL donatiotie nci.xxi.rpe- ftans, uti ejufdem diplomate,quo alia infuper bona illi actribuit .In hujus CaUlls nemore sJifkatura S. Marisc de Refefio Monafterium Re* idem teitatur, ^ SEGESTA Urbi, ^cfla, e*f vetuftifliraii Sici- lise ad aquilonarera ejufdem plagjm, paullo iofra terram.poft Trojanum bellum ab Maex fociii conftru- £ii, celebris eft fcriptoribui Grzcii, Latinifque, poctis , tequeoi hiftoricis , Lycophroni , Dionyfio Hali- carn; Diodoro , Scraboni , Tbucydidi, Stephtno , He- rodoto .Polyeno, Plinio. Ciceroni.Tacito, Solino, Viigilio.&aliis.penci-quof jB£cjls, Ege/la, BcSe- gc/la dicitur,c;ufque populi ^Egeftini , iEgeftenfes,

~~~~Digitized by Google .~~~~

~~~~S E & Segeftani. Author Aeejlti Trojanus , de eujas ottn rnulw fabulantur."Pomponius Sabinus in ^Eneid: lib: v. «m hiftoriceenarrans,^«/?s,ait,/W»fl/a/7 Hippo-~~~~

~~~~Trojani que pojlia a patrt in Navicula , M , ui fer- retur ,quo fori impelleret , in Sieiliam dciata, Criai- rui/io Rtgt nupfit ,qlti aieni ntmtn dtdit.Ex eopcpc~~~~~

rit Acejiem . PoJita a patrc in Navicula , ne a Ceto abfumeretur, cui puellai vorandas impia rcligione Trojani dabant.ln Sfcilia Crimifus amnis Canis for- ina affumpta, ex poetarum fabulis, puellam compref-

fit; unde Segejlg veteres numi Cane fignati videntur. Rem aliier a Pomponio enarrat Dionyfius Halicar- naffenfis lib:i.quera fequitur Faielius^alitei^Strabo lib: 6. quorum his exponere verba fupervacaneum puto.Aceftis focium Elymum Priami nochum filiura

~~~~faciunt , qui urbem cognominem etiam «dificavit. Sed Stgcjlte fitui egregie a Faiello indicatur; in colle cnimundique prserupto, 'Bafhara vulgo hodie, ftetic.~~~~

~~~~Quod aqui fulphurei Segcjtane i Strabone , Bc aliif appellatx in valle pioxima emanantes; Herbefus fbm~~~~

~~~~nunc Gurgui,Sege/lanii ortus agrii Solino ; Crimifu» Jluvius, feu Scamander&Sinioentayhis .diebus S.Bar-~~~~

tholomxus , & Frigidus ; Emporium ad oram litum , vulgo Caftellum Maris Scgcjianorum antiquis diftum; &tota denique littoralis ora,ac finus apud Thucy- Segrjls: didem&PoIybium , cfterofque, nomineveni- ens, evidentilltmcdemonflrant. Quod ad Canterrana» hinc fubEryce Segejia,xc propc maris litius fita_. fuerit, nullimodc procedit . Diflantias aliunde in Ro- manii Itinerariis defignato per Fazellum [oco congruunt;Nam habet iliud Antonini Drepanh, Aqxh Segejianii min. Parthenico fttn Tabuli vero brepn-

~~~~, Panorma mxvi.Strabo ctiam lib:6. Ab~~~~

~~~~Digitized by Google .~~~~

S E 169 Ab Himtra jlimiae Panarmum m. fant xxxv. in&_, ed' Aig:ficnfi:i.n Empwiumww.ntiqin binc adU- lykftim junviii. Ptolemsuj denique mediterranea n .S:.y:;ii:n fui. in tabulis ponit, (juu.Tl Cixterrana

CU5 (it maritlmus,uti alibi viditius. Aretii idcirci ad Cintcrranain urbem Stgtflam ftituenti* opinin rejicienda Stgtftg _Ei-C-_ templum conftltutum, «Illti fiindationis Aufpici, honorefque divinos illi decretos lauditus Dlouyfius lib: r. affiraiat. Philippo quoque

Buttacidi , CroconiatJ., Doriei Heracleulis urbisco.i- dicoris focio Olympionico ob fpeciofi.fimam corpo- , ris formam ,heroico monumsnto excrufti , f ille:ri:ics fepulcura. hoftias oblata. Herotlotus lib: 1. teftacur . D. Veneris fano.ubi ingentem auri vim Achenien- iibtis Lcfr.itis Stgt/lani oftenicrunt .loquitur Thucv- diJcs lib: 6. Hiuc C.ijeta;_Lis i.i If.go^ Vincri Cs- ie/li id dicuum perhibec, 3c mulieres Sicerdores de-

reponam . Memorat Tnllius in Verr: Diana; limuU- crum ex cre , ImgulariHimo confeitum artificio, amplum , & excelfum , atate , fichabitu virginali , cujus ab humero fagittie pendebant , d.nter.i ardcntenj fa- cem ,fuiiltra arcum prsferens, civibus denirpe iri-j fumma veneratione femper habitum.Id a Peni) urbe fupcrata , atque excifa cum oriiameiitis C irihagi- nem deportatum P. Scipio Africanus, tn. I!_-llo Puni- co confl-ftu, ab cx:iii;>:ia:.i, ilirtit.ique Cmh.igiue fub- l.i:u:ii , §:_^!iiinis rcJ.I idit, qui pci-petuum grati animi tnonumcncum cnn enif.i- n Scipiour. nonine,& liberaliratis hifto.ia Upidi infcripta, in b.fi colloca- lum ftacuere.Scd&q'_um Verres inde fibi vindicaf- fet, furtum vcluci totiusurbis funus ingenti cum luilu r. II. P. II. Y Cives,

~~~~Digitized by Google ,,~~~~

1-70 S E cives, ac OUtrOIUE CUUJ primis funt profeCUtf . Qflod jEliulapii dcnique templum Sege/la etiam habuerir. Infcriptionii fragmentum ipud Gualterium evincit quod infta adducam. Jam,que perftant adhuc anciquicatis monumenta Fazeltus defcribens: Vrtemi »it,qw afccnfum habe! non difidltm, licet angoftum.&arte elaboraium.in- grcdientibus ilatim Theatrum eccurrit femldirutum; Fanum quoqtte intra mania prifcl operh monumin- tum,quadratis tx iapidibui,tejitaliiiati4m,&i!itegrum prope fapcreH, qited in Divt Mariic cultum tranf- ebiit. Ceteraque arbii mxnia magisis kpidibut proftra- ta ,& cifterfitc plurimg adhae dirutis domibui af- ftUtc cotifpiciuiiur . Ad Theatrum lufcriptio pertinet Gracis charafteribus exarata, apud eumdem Gual- terium ,de qua dicam .Cajetanus in llJguge alreriui quoque veteris fuperftitionis tedis meminic,iiunc Di- vi joannis nomine in/ignis . Que. an Bacchi olim fuerit culti apiid Segellanos magna religione , juxta_j

Francifcum Scine, fubdubico At pnecipuum , cele- briufque prifci avi veftigium templum eft (iiburbil nienibus, ante afcenfum ad dexteram, nulli alteri uti opinor, fecundum , live magnifientiam , five am- plitudinem , feu denique ejus pene intaminacam ad itoftra h*c tempora integritatetfl fpeites; 5urgit enim fex & triginta columnis filfl-ltum, per latera, in fronte, & pollicodifpofitis,qutru:n eft circuitus palm: xxv diameter pilm: vui, nihilque in co pritcr teftunu deiideratur . Ccrcrss media produdla hodie apud vulgi imperitos venit; hinc quod Ccreri falfo gentium numini dicatum fuerit paffim creditur; manime quod extra menia fleterit. Ccreris enim templis.uti Vi- uuviw advertil, anguli, ac feceffus j|i gnabantur, quo

Digitized by Google S E i-ji qud ftequentius homines non conflucbint. Ex lm qujlis Stgtjla fuerit, perrpici datur-.Sed varia iiihi- ftoriis nou defunc quoijue argumenca, unde illius cc- lebritas elucet,qua: breviilime expendam. Sigella tres inter civitates abTrojanis edificatai princip-ituui femper tenuit, ipfiufque JEge&i condito- res fedcs iuii.Fazeflus hinc imfc.ecilles,»grafqae Trojanc; clallis ob aquas fulphureas proxime manantes in ea-n tiiiife coaftos iine authore dicit, uri in notisad eumdcm faiis expofui : Quum porro Emporii coramodo , fines zvi proccflu , dives, valida, poteiifjue evafiifet, longc,ic late propagavit,ex uno ad alterum Slcilin littus. Diodoms enim lib; n.habet: In Sieiiia inie:- Slzgejianos & Lilyhitano! bcllam exortam efl dc agrn ed Mizarum jhviam , qui U. circiter palHu. minimum diftjbat.Refert Herodoms, Segeftanos, eVPhe,- nices .conjundis viribus Th^iTilo .Eurileonti ,&fociis Ljcedj-moniisColonias in Siciliam deducentibus

(efe oppofuiff; , c^flfque eoru.n conpluribus , Eurile- ontem cum paucis fuperftitero, Minoam ufque repu- liffe. In notiflima illa Athenienflum contra Syracu- liuos expeditione Stgc/!/C mentio extat prgcjpua-j.

Qiia.n e:iiin eju* wter eives , 6t Selmuntinos.qui au. ofa ftraie inful* lntu» ineolebant, agrorum fin;s , & violata fponfalia iagens orta effct dif:ordia, St Se- linuntini contumeliis Stgcflisit aff-ciile-it, espeJiti* utnnque copiis in aciem populi a-nbiru.n urbiuiu-» dcfL-enJeniei,atrociceitiTiiiied:u con:c-i.-i»-runfi tandemque incluiinte ad Selipuntiaos fortuia, ad Athe- nienfes paullo mte a L;on;inis invititos noftncoa- fugerunt, quibus ab belli impenfis tolerj-iJn non_i leve.n anri fum-ncn c*l>ir>uere , utque pco oiflis fta- rent in Veneris fino colleilw ex vicinis opes, fuafl T. U. P. II. V * que

~~~~Digitized by Google . ,~~~~

i 7 i S E quc fiinul Athenieiilium Lcgatii oftenderunt .Nicia: liibinde cum clafle adventiinti Scgcflattut adfitit equi- tatus ad Hiccaram , qujm urpote illis adverfam A- themenfos ditipuete. Eidem denique Duci SegejiaK dclato xxx. ami talentis rro CUflariii petrolutis, fup- p;tijs eives co.itra Siracufj* contulerunt Athenienlibus in Sicilj* dcletii, rurfum cutn Se- i-nuntinis bellum :..-rt.c cnjfli, Pjno.um fibi auxilia adfcivere ; tnque eorum manihus, prilidiaro .idmiflb rnihtc , patr.am tradidciuii: , quo qu:di-m faito hoftium quidcm interoiLionem videtu ,; , fed hbertatera amiferc. Dionyfii tempore,

amnem eotitra opidu : ii m.ttHavit ; M.;tnj^.i.< j.vlTime cruciavit; majores, divitefque exquifitis tormentis fa- teri cocgit , quantum qiiifque pecuniarum habcret, eafque fibi vindicavit. Quie tunc ille exercuerit pq- narum genera F.izellus cxpendit, nec fine indigna- tione mcmorari polfuiit. Eo autem defperationis im- hiftorite, pulfos , adduftofijue Segcftatioi produnt ut libi necem complures coiifcivcri;it, vel ultro in ignem .alii fefe precipites dederint.His non contentus Aga- thocles priori Scgejla nomitie abolito , Dicehpolim-* deiuceps, hoc elt Ju/lam Chitatem appellari juflit &fugitivis advenis incolendam dedit.Quod Penos. cffendcrint.ab iifque urbs direpta.&in vaflitaiem redaita fiierit, fpolia evincunt ex ea,uti fuperius vi- diinus, abdufta , Simulacrum nempe Diante xneum, fubinde

Digitized by Google fubinde a Scipioiic civibus reftitutum ; At enim quo id acciderit aivo,prodit nullus. Sub Romanis.Liberis Civitatibus accenfebatur, TuIIio cefte,quinou fi-deratam folummodo, fed & co- gnationibus cum illis conjun&am dixit. Plinius lib:B. injus Latime conditionis Segefla/ros vocatos affirmat. Ptolemeus Tab:

~~~~fcri lente cruciaientur . jBmiiius vero Phataridis e-~~~~

~~~~xemplo,ad nquitatis cogitationem , uti pliilofophus ait, tunc primum converfus, autliorem operis fui en- perimentum ficere juffic.Hac fubRomiuis cvenilfe~~~~

opinor ; Principis enim.five Tyranni, atque Artili- cis uomina Romana tempora fapiunc. Tiberio regni pjteiite , Segefianvs hunc enixe rogaffe Tacitus lib: 4. perhibet, Uti Vencris Erycine_ celebre cemplumteiu- porum injuria quaffitum , ac pene collapfu.n reftiru- endum curaret; coinmunemciue ab Trojanis origmem, Se JEnex utriuique populi parentis, Sc fini olim con- dkoris memoriam ad Gefaris meiicem revocafie fcri-

. Chriftiaiiis fuerit bit retiipnribus , qua: Segeflx cou- ditio diuinare non audeo.A Sarracenis quippe falutis anno occcc. Ihiaimi Rcgis,ac Ducis juffu, mox, ut e proxima Africa illi trajeccruut, ingenti ftrage ufie&im Perrus Diaconus vulgnvit ; Nec unquam in- iignis adeo Civius legiiur initaurata . CjUcjfjmiin-» ,;;(ero,in altero paft Scgefien calle hujus locoabar-

~~~~K:iis iuffeclam juie nonnulli credunt ; Sc fi Cliiveri- us in ea JLseerieum vetus opidum ftetifie fubdubitct.~~~~

~~~~Digitized by Google : . ,~~~~

~~~~i 74 S E Gualterius -hinc apud Calalaiiinim antiqius »d~~~~

~~~~Segeftam fpeclantcs tabulas depreheudit , vulgavic- que Grece , atque ab fe Latinis literis reddicas~~~~

~~~~Dhdotui. Titieli . F. Appeiraat~~~~

~~~~Sororem . Suant~~~~

~~~~Minyram . Artemontii .F. Sacerdotcm Veneri .Celefii Veneris templum jam apud Thucidydem memoratum vidimus . Alia item habet;~~~~

~~~~. . Teontii . Pbaonii . F.~~~~

~~~~. . Pb o/tit . Sopoiiani . F.~~~~

~~~~. . Somconti: . sEwarchi . F.~~~~

~~~~. . Diodori . F. Et Qtram ..Cognoftentii. Operam.~~~~

~~~~. . Uliui qut faUa faat~~~~

Ht hzc tenui meo judicio Theatrum , auf Gym- nafmm SegtfU fuiffe confirmanc , nam juvenum nomina exhibeQC, qui fub N.cura degebant. Tertiam addit author his verbis przfikis: kxi. binc Hadiis Dtrfm oeeidentem in colle inter rtidtra antiqua proflrata , non eminat a prifca tde , qua pabiico arbri- trata Theatram extitit: literii eubitalibat j

AIKAAII02. . EDn... Afcltpm... His de jEfculapii Templo aliquid nobis iuJicart putat Cajetanus.NoviffiW S. Martini de Scalis nobili Mufeo Ijpis fuic accquifitus ,prope Scgefix thermas inventus,Grxcis literis , etiam cubitalibus , fcj fbrmx prorfus diverfs, nec extantibus , fcd cavis inlcriptus

~~iAMTHPIA . "USXAPIN Quos Eruditidimus Salvator de Blafi ejufdem Mu- fei Cuttos, & promotor interpretatur : Ii propritSa- lutit priefixumpue er.ua- gratiam ; lapidera putat Tb rum oificinij . Ube-~~

Digitized by Google - S E 175 Uberiora Segtfte moaumenti probent Argence* & JErci numifmata apud Parutam ciim epigraphu num: xiy. 2A TElTAINON . Et quidem Argeutea vt- quam Sc qaint« potiflimum magnicudinis Cjput dtatum io aniica, Canem in poftica facie prsferunt. In uno poft Canem fpicha: ; in tribus fupra Canem capitulum quoque vidlatumj in binis ante Canem-i marinum turbinatum, feu Concha; totidem Caput cum calantica in medii corona ederacea .Sitigularc Herculem leonina conteftum pelle,arcum tenden- nem- tem cum clava, & trifcelo, Sicilis teflera , tribus pe cruribui conjunftis , ac confuecam infcriptionem in antica ficie habec.in poftica vero binas nud-is h"- guras faccum utraque mami, velutl compiere con- tendentes,fub quibus epigripha-*0$OA . Jam in_j _Ereis Cybele turrito capite rcpre.feimtur,& -Eneas humero Priamum patrem geftans; nec non Hercules, Canis cum pilii, ^Eneas veiuti allocuttonem habens, .iliaque symbola exhibentur, jncerta: apud nos hodie ii^nitk.ttionis.FrancifciH Seine , Bacchi , Minerva:, & /Egelti vultus quoque in hifce numifmtis reco- gnolcitcSed GallinvE /ignum a Faz;llo aiiiotacum in Paruttanis defideratur. Empoiio Segejlano Caftellum Maris hodie fuffe- dlum communi voto Erudici recognufcunr , fuia htc, inquit Cluvcrius, Segejianorum fiutrii/U j>r6xiw:im. zellui vcro,ci/r id Ewpcriuwlongius a Huminis ojiio in hcum remmrit.ubi minima apparebant nejiigia, ifi-tidem miror . Ptolemsi ce_tero Tabuls, quas ille fubdit , locorum ordinem omnitio invei tunt, 8c tranf- j-oftu ab imperito exfcriptora vocabulca referunt. Emporii hujus occafione ffpilTiroe apud veteres Hi-

~~~~Digicized by Google .~~~~

~~~~176 S E~~~~

~~~~ftoricos Scgeftam naves appulfas lcgimus , aut ab ea~~~~

~~~~alid expeetatas . Precurforias ab j&gefta navts prt- ftolabantur , inquic Thucydides lib: 6. & mox po-~~~~

~~~~ilea . Prtctirfiriic navcs cx jggcfla adscnere . Indc r~~~~

~~~~Cum amnibas copiis ad Selinumem , atquc JEgtfttM navigabant . Et Dioriorus lib: 13. Athenhnfium cop/a-~~~~

~~~~rum Duces sEgeftam navibus pcrtttUi , Hiccara Si-~~~~

~~~~opidum ccpcrunt . cuhrum Thermales aanx t in fiipe rioribus derc;iptx,Segefiai£ veteribus, TammetbSir-~~~~

~~~~raceiiis, & hoiiie Calatamctb appellantur . Cavendum hiuc a Baccio de Tbernt: 3c Kircherio Mundi Sttb* ler. tom: 1. lib: y. Segeftana balnea, ubi Drepanum fur-~~~~

cit , locantibus , a qui fane urbe pafl; «. xxx, circiicr ilU diffident .Coiifule Aqua Scgeftana. SELINUS Fluvius, aliter Apiarius ab Apio circi ejus ripas, Bc in Antonini Itinerario corrupte Ls- titiritts .Vide Madittnis SELlNUNTfiS Urbs vetus, nonnullis hodicj Mazara; a flucniue appeliatur, Sclintts aliter .De qua

~~~~Cluverius : Inter Sc/icim amnem df Mttzaram fuit ce/cbcrrieta illa, & pntens tquondam in primis urbt Sclinois ,ftve conlratio wcabuh Sc!inu;,cuftt iitg:':-~~~~

tss eiimnawa rcliquia extant , sttiga Tcrra Puiico- rtiin .v-.De ortu Marcianus Heraclcenfis in Peri»- conditle- gefi : Mcgarenfis Seiinunlem , Gclcnfcs vcro rttm Atjigtntum.StrzbQ lib: 6. Seiinttnte.-n aidiit- qui icil.^t rttnt M-vttrenfit , bujus infulg incoU , Hyblam primo e palria apud Grsciam fe recepcruiit,

~~~~-'- proce Syracufas .Hinc Thucydides lib: 6. \1 .,~~~~

~~~~dicli f-tnt , Q.annis tct:; urbs ftl,qui Hjbicnfcs , p'ft T~~~~

~~~~, SclUmntetit iUttc Panu Apgara cittdita fttit , tn:!fi iuiih, r:'t liidcrunt; & iia: 7. eiJc.a Iliilonco Sc!}>::tn- tini Megarenfcs vocautur. Ex his Jaudatus CJuveriu»~~~~

~~~~Digitized by Google ,~~~~

S E ,„ de conditu» tempore arnumetitum ("umeni ,orruii .i linuntis adftruic Olympiadis xxxv. inno t. ar.tc Ctiri- ftum Dominutn dcxl. Verum enim vero Grxci authores ciuti de nova induAa colonia per Megiren- Pammilio fes , Duce , Selinumem , intelligendi ; Jjm_i

enim mufto ance , Phenicibus anroribiis exticerat,uti Diodorus eeitacur; Fazelluf idcirco Hane xsrbtm, ait, & e/rii iram primos omnitm Phtnices ttnuijje, refirt Diodvrns, quibui paflmodam pstifts, anno Mttndi

~~~~Ut ftpputat Ettfclius ,df loo.pofl Mtgaram , M"ga- rcnfts Sicilie indigenr, Duce Pammilio, incohtrant. lla libtd.Dee: utafs 4.~~~~

~~~~De lltu idem quoquc difcrtillimc loquitur ', ac veluti ab oculos ftatuit; Selicim amntm ad pajji «.~~~~

~~~~tircittr m. Stagnum fequitur , Thalicis Sarracenicc~~~~

~~~~iiclum,ex pehgi flaSfibas refafum , eflatc aceclis pcr- n'uiofam,quod ex ejtts ajait acr cra/fiar,& cvncrttior~~~~

~~~~rtddtitur . Mox od zitrlictm pnulifper tdilum lriit-t fmmpttttji, magniftttque ac prrfi operit tcmpla fttnt~~~~

~~~~intentia . De hii \met\ya,quibut mox vetaflifjmajii bodie prefirata urbt, Terra Paiicoram nunc dicja-j~~~~

~~~~adbtcret , cujus ingentes ruina ,admiraniaaue ante c-~~~~

~~~~taioi fant vefiigia . SitaJitit ea in pattlijptr promi~~~~~

~~~~nenti in mart ,ac precifo tumuh , qatmne t-.r.nitate~~~~

~~~~undaram, quibui a mtrldit aUuilttr, circa ftt':d;.i;;-::;>.i torrodcretar ,ab imo tirca urbem quairoio lapidc in~~~~

~~~~fantmvtn thitatcm , imtrus mt.gm fumpta excitatas~~~~

fubjitmat; quofltbmoti urbis httrz corratrt fit nceeffe. Intra mznio dtto vifitntnr templa noii adii magna-j, quorum unam flriaiai baltt tolttmnas ,alicrtlm vtra pl:tnat;quod fattum ne fairit.an Prt-toria domus in- eertum efl.Std&orx in ea immintni adhue vtfttur,

~~~~qut &ft proflrata fit , cadauera tamen babet mgen- r./i. p. 11. z tit~~~~

~~~~Digitized by Google ,~~~~

s , .„..., Vjt. . . i .„ ; , lia, c arcum luiaa, tolO b: a rnitur , cakaturque, fisdameatis t fubfirti&hnibus ,&doiiiorum monumpi- tii omnem fere ejui partem occupantibus . Huc ufque Fazellus, cujus verba eo libentius exfcripfi, quodipfi:

~~~~veteris ScUnuntis hujufinodi veftigia elfe totus Cit ,~~~~

~~~~ut . Pulkorum autem «rrtfw? appellat vulgus locum,iibi ha;c fteruuntur, non a Pollucis templo,~~~~

~~~~aut m lie,<]uorum nulla cil proifiis memoria ; ii;d uii~~~~

~~~~alibi innui , s Sarrscerio vocabulo JtibiM Stargict~~~~

quod redditur Siculo ore ; ferra Pulkoram . t Noviflime, rjuum ad Iias miras reljquias contem- plandas Vincentius Gurrellus eji .Fratrilius Minj- misS.Fra"ncifci de Paula, vir cordstiflimus jccttii- flet,earum defiriptionem peculiari. quaday. £pilto[a

~~~~ad N.N. adornavit itl Skltlis Litersr: Memoriist.~~~~

x. parte j. relata . In ea a Caftroveterano id Mari- neltam difllum. prope , uti dicur,t,vji. palf: n? , maris littus teftatur priiTioque imuitu. hi fe contulifle , edito parumper loco infigne» trium tcinplorum rui- opitupuir fimulquej nas confpicatus , vehementer ; complures operas ingentis magnitudinis faxa, ad illa. fpcilantia, in fi-uflrJ, ut pronimi Bdjcis fluminisponj jiidoiuit rcpararetur, concidere , magnopere , Ali- qualem dciineare cupiens mox eorumdem formam . ,

~~~~rupes inter, ac dumcta perrepens non fine labore , ac periculo.ad templi pra aliis majoris, magifque ab ora cefpitibus undique-ob- remoti rudcra evafit ,~~~~

~~~~llta;nec riilt enormis magnitudinis moles , hac illsc~~~~

~~~~coolufe difperfas inruens , ex columnarum tamenj truncis, propriu fitu adliuc conliitentibus, ad peralld- .logrammi figuram ^dificium acccflille advertit.cujus~~~~

~~~~minora latera ad ortum , occafumque , minota vcro iu meridiem & aquilouem refpiciebant. Ad~~~~

Digitized by Google* ' S E 159 Ad fingnlos aiigulos columna palmis xyi. clrci- diflita ter fubrigebatur ; majora laten columnis xvi. minora ix. confl.ita videatur, ex quibiis una fola in- tega perftat circa au(lrum;Iapis, unde conftant are- lui-ius , fed dUrillimus , ac bcne levigatus ; forma plana,fL-d binje in ortum ftriata funt . Quum porro ex frullris vt. ferme componantur, de illartim altitudine certum ferrl jiidiciutn flequitjfed ex fruftris unum bali proximum palmos xi. circicer alcum,ambitupal- mos xxxviu e

Iiabent cum unciis viif. ac pjlmos v. profunda funt plurimuni Epiftylia ut xxv. pal: longa , ix. lau & pnifunda v. At ununi fiiiguhn: , >u>li. in longitudine, vin. in latitudine, vti, denique palmis in piofun- ditate rerpondet , Sc vulgo a Slacck nuncupatur. Co- ronidis moles varias ic denutie; reliquse paites vix dignofeuntur. Tota templi area pilmis ccccxkxii. eii lateritms maximis ,ex minoribus vero clxxx. pi- tebjt, uti ex intercolumniis , & columnarum cralli- tudine dimenfor deprehendit.

~~~~triones majora columnis xnii ftriatis conftjbant,inter ft diftantibus pakxn.larera vero minora ad ortiim & occi- denteiri fenis columnis fulciebantiir, qiurum periphe. r. //. P.II. 2* m~~~~

~~~~Digitized by Google i3o S E~~~~

~~~~f\» pal: xvin. conficiebat . NuIIa~~~~

fimul commiffa v idi-tur , nam in fhiflra etiam compa£t;e crant.Ex epiftyliij vnum inter ceter* ejufdcm vui. molis , paimos x longum pal: vi.latum , profun- dumque pal: iv. invenit.Jam Templum tertium majus fecundo, fed primo neutiquam comparandum, columnas etiam ftriatas oftentat, quarum numerus computari.ut&totius aedifidi figura defcribi vix a pe- ritiflimo quopiam poffet;tanu eft enim illjus clades,

~~~~~~ac lapidum, quibus compingebatur cxcidium . Muri aliqualts portio perdurar, fed ad quem ufum aptare- tur,incertum. Abhifire Templis Urbs paffi w.diffidet,~~~~~~

~~~~~~valle intcrmedia areuofa , ubi veius olim portus.cu- jusora validismcenibus muiiita .Turris veftigia, fivc,~~~~~~

~~~~~~uti locl intolae cvulgant, Balnei , haud cminus jppa-~~~~~~

~~~~~~rent; ex reliqua vero civitlte lapidum , molij non~~~~~~

~~~~~~ultimi, congerics, acervique frcqucntes , teftaruinque~~~~~~

fragmenta fuperfunt ; nec ftrigatx, aut pl.tnxinfru- ftra columme dcliderantur, ac pene in centro medio- cris magnitudinis ex illis complures occurrunt, &e- piltylia , cjus aut templi olira, aut pnetoiiie domu* partes creduntur. Hic cx Gurrelli Epiftola deprompta, qualia-J fint hodie Sslinttmh i

~~~~~~. thor attexuit , minimc probaverim ; Hiftoricus cnira~~~~~~

~~~~~~Deorum fana,ad qux cives , ac matronie prsfcrtim confugeranr, quum patria ab Hannibale Peno in va-~~~~~~

~~~~~~fiationem darctur, mcmorat . Herodotus de jovis Fo- renfis ara loquiiur ,fub qna asylum Euryleon ad ne-~~~~~~

~~~~~~cem expoflulatus, qusfivit , &ha;c in maximoexde- fcriptis tempiis fortafle fuit.ipfumquc tcmplumfalfo~~~~~~

Digitized by Google huic nnmlni dicari potuit; Vcrum Paufaniai dc O- lymptci jovis in Gr*ci* celeberrimo fano fermonem Iiabet, ubi ante fuam calamitarcm Sttinutitini the- faurum dicaveranr, Sc in eo Liberi Patrif ftatuam, ore,

~~~~~~pedibus , Sc manibui cburnit Diodorus itaque tcftii elt, quod intr» Stliniintii moenu a Carthaginienfi-~~~~~~

bus expugnata , Deorurn zdes complures elT-nt , ubi Stlinuminai muUcrn immunes trux milej woluit.qua- tcnuiu illarum Ipoliii dirareiur.SeJ hirum zdium certura veiliglum perftat nulium, <\w\ expofitis cum Thom* noilri, tum Guirelli defcriptionibus fit paUm. CeKro Stlinuntinum ^pollinem, ejufque oraculunu veraciflimum Strabo Jib: 10. celebrat.' Jam quum Ph^nicibus Stlinimlii conditoribus

~~~~~~Grset ex Megara Sicula fucceliirTent , brevi civium~~~~~~

~~~~~~frequentia, divitiis , & gloria urbs coaiuit , & Mino- am, refte Herodoto iib: ;.Cokmiam fuorum deduxit.~~~~~~

~~~~~~'Hinc Euryleon quutu occupaflet , a Pythsgorz ty-~~~~~~

~~~~~~ranni monarchia Stlinuntimi liberavit ; fed hocfub- Jjto.ipfe tyrannidem Sctinunlii invafit,ac brevi te-~~~~~~

~~~~~~nuit ; nam Stlinrintini impctu in eum faflo ad Jovit~~~~~~

Forenfis aram confugientem , nihilominus obtrunca- runt.Cum .lEgeltaiiis varii, ac diverfis temporibw, quod fupra mtmorjvi, de agrorum finibus Contcnde- runt , illofque fepifiime infrttatites, predas non femel agere , & contcmptui ruberc; Hinc apud Syracufanos ab hoftibusconventi,quum noti accquieviflenr,,£ge- ftani Carthjginienfium auxilia,duce Hinnibalc, llbi compararunr. Coaclis Hannibal copiis, claffeque ador- nata, in Siciliam tranlinirtens, primo impetuadM.t- zarum ftuvium Emporium Stlinuntinerum expugnat, mox urbem ipfam adoritur , 5t novcm dicrum durip iima obfidione, disjeflis moenibus taudctn iuvadit, (u-

~~~~~~Digitized by Google . ,~~~~~~

~~~~~~ifqne mifitibuj in pr$dim tridit . Ait ffraat igitar no-~~~~~~

Slem a/£af, couchidic Diodorus,if£i diripitur , adi- ficiu pariim ineendia , parttnt ruinis vafiata.Ad xvr. M. lum tffa ,&eapthoram lu x. abiuUa .Ex civibus nihilomiims bis u. n..«ptivitate immunej A- grigentum fjlvi pervcnere, ibique omnia humani- utis officia experci funt. Non omittam cruentam_>

~~~~~~fuiffe Penorum vi&oriam ; omnis namque _tas , ac~~~~~~

~~~~~~fexui ,prouc. dibatur , contra hoiles pugnavit iifque : ; nrbem ingreiTiJ in iingulis viarum anguffiis civesre- flitere; At quum P^nis novi per viccs fufficerencur~~~~~~

~~~~~~pugnacores , Seliaaniiah v.ero nemo effet, qui auxilii quidquam jrferret, cederc coafli, omnes in forocon-~~~~~~

~~~~~~glomcrati dimicando ceciderunt . Syracufani porro , aliique.exGrecis Siculis, qui tarde opitulatum Seli-~~~~~~

~~~~~~mmtinis venerant , audiu urbis expugnatione , legatis abHannibalem miliis pro captivoruni redemptio-~~~~~~

~~~~~~»e , repulfaai pafli , Empedionem rurfus delegarunt quem Dux benigne excipiens, quod femper a Peno- rum partibus ftetiffet, utque a belio, quod fufcepe-~~~~~~

~~~~~~rant , abftinercnt, non femel cives fuos hortatus, nuf- •q.am exauditus fuiifet, quotquot inter captivos geu- ,tiles ,_eco£natos habebat,illi condonavit. SeHmin-~~~~~~

~~~~~~tinis prxterea per fugam elaplis , ut urbem habita-~~~~~~

rent , agrofque colerent , permifir, dummodo tributum Carthaginieniibus penderent ."drh igilur ,W Hifto- riciis , per ccxlh. antos , cx q< uo primum candiesfit, thibw /hqueataia , buac ad modum tanc capta fuit, ec msnibus circamquaqite miduta Quod templa quoque Cirrhjginienfes cum extra tum inira urbem excideriiit , ex eodem Diodoro colligo: Nam Syracufani ab Hanuib.ile poftulatum_, uiittu.it poft cxpugiiationem, uti captivos redimendi potc-

~~~~~~Digitized by Googk 3 E i»j poteftatem faceret, Deorumque finrs' bftineret.Qui...~~~~~~

~~~~~~bus refponfum ab Pe.no Duce ferunt : Stlinaniih, qrti~~~~~~

~~~~~~libertslcni tneri nequiviffent , fervitutis condiiimem~~~~~~

~~~~~~nunc merilo cxpeUandam efft ; Dta vcro intolis in-~~~~~~

ftfhs Selinuniejam exeiffifji . Nec captivos igitur condonavit,nec Templis tunc Hannibal pepercit jcori- jtii.irique licct ,ea occafione, ingentem illam ^dificiorum infignium ruinatn, atque exciJium, P^nis autho-

rihui cvenifle . Hannibale Sicilia excedenre, Hermo. Syraciifjnus fuit cum gloria crates , qui fumma prse- iiiitj Bellumquc contra Arhenienfes feliciter compie- vit, contraris faitionis annixu patrii e;eftus,ubi in

~~~~~~eam redire fruftra non diu poft tentaflet , Himere.o.~~~~~~

~~~~~~rum , urbe fua cxtorrium, eirciter millc aflumptis, St' linumsm occupat, 3e parte urbis meiiibus iitclufa, St- 'linuniinos patria; exeidio fupirftites Uudique convo-~~~~~~

~~~~~~cat , aliofque complurra in eum locum rccipit ; 8e contra Carrhaginienfium proximas regjones duceus^ agros -populatur'; magn»mque apud Siculos laudenu~~~~~~

~~~~~~! nieretur .'XI. poft anrib Dionyfio Regi Seihttnrini adlisrent , eiquc contra Mntyatn copias admoven-~~~~~~

ti fuppetias tribuunt . Sed "nnis cxli, poitquanu Hermocraris opera deuuo habitari ce.pit ab iifdem Ciirtiin-inicnfibus rurfiis circumfefla furt Se!lnut,at. que Hanno Hannsbalis filius , inquit Uim Diodoruj in Eclogis lib; 13. ttt in SitiUam venit , etntratlit ad Lilybeam copiii ufque ad Sclinuntem proceffe, tir. rtflemqite excrtkum prope urbem poftiit taliris reH-

q-ii! . F.t mnx Yib; 2.;. Seluniirnm ufbit ,a fe Cverfef Civcs Lilybeum iranfluIernnlCaMiaginserfes.Clnve- rius,inltauraram rurful, atque inhabitat.tm poft hanc .'tcifionem fuiffe ,nufquam fe legitfe fuetur. Strabo

~~~~~~Tui stateeverftm affirmat : Krjae cni.n bvdicincoli.~~~~~~

~~~~~~Digitized py Google .~~~~~~

i.T4 S E iit lib: d.fcimas Himera»i,nequt Gtlam,nequt Selt- tsaaiem . Njc Plutarchi tempore extabat, refcrt emm inApoph: Lacon . Argeum queradam pcr Selinuntis fiiiei iter agentem in repulchrum incidiflc cum hic inlcriptione -.Hifie Stlinuntes fub ptrlis ,quand9Ty- rannis ftinquilar, evenit Alone flra tadere . Hinc iU le taceto apraphthematc fiibdit. Jare perifiis,qui ar- dentem Tyrannidem extingucre conali efiis; Cwtra-* pamque permiticndum fuerai ,tsiam concremari Selinuniina Numifmata ex argento XI. ex arC duo , & praeipu» fexts magnitudinis , variis fiiut ti- guris fignata cum epigrapha 2EAINQNTIO.N vel 2EA1NONTINON. Habet primum apud Paratamj Jovis eaput cum infcriptione ABAK & in poftic* Porcum; alterum Cmcra, Bc muliebrem faciem fparfa crine; Tertium Bigam, cum auriga faggittario nna ; in adverfa facie Jovis , fcu alterius feoii facrifi- eantis figuram exhibet ;in ara Galtus ,rctro Apiifo- liun, & parvus.uti apparet, equus.Figura dextcra pateram , finiftra oliv* ramum teuet. In iv. Mino- taurus cum apti folio, & muiiebris figura fcdcns fupra ftellionem , mann fcrpentem, ad pcdes Sicilii sym- boium oltcntat.In v. fltvt. Vir nudui taurum cor- nipetam clava edomat; facrificului in poftica unlui haftam tenet & pateram, in altero olivq ranumexa- angulo pcndentem, ritro cum apii (blio ckoitiam vii. viii. m. acx. tertio refpondciit, fed f.ici iii _u ftis vulrus eftjuvcnilis & reti o arietes, 3c boves fua apii folio elfioguntur . xi. v. 6t vi, aqu.it , Sc fuh apii fb- lio galIus../Erea palmj ramum in coroni prcfcrunt» 5cd enim illud in ix. x.& xi. adnotabis circa fiicri- ficantem figuram iiempe , epigrapham elTe HY+A2. Alibi Bdkim_ amacm Hvpfam veteribus appellatum docui.

~~~~~~Digitized by Google . .~~~~~~

docui.Jam Pulicomm t=rra,ubi Seiimtmem cuiii i-.i- zello & Cluverio ftatui, ab oftia cidextcr» Belicisri- pa tuud multum abcft . Qui cum Arctio igitur Sefi- nnntem ad Maz.uam locant, hujufmodi nurnifmatibus

~~~~~~erroris arguuiitur ; aam inter Maxaram. St Hypiaiiu .imnes paff; u. xvi. minimum intercedunt.Cur Api- unt porro,6cpilinse ramos Selinantini in numis fuii~~~~~~

~~~~~~fignaverint , id caufe fiiit.quod Grjcis Apium St-~~~~~~

~~~~~~Untt dicitur , a quo& Flumiui & urbi nomeu obvenit. Agraftes palmis fi.nui ciitn. Apio fcrt ager Setinau-~~~~~~

~~~~~~tiattt, htnc Palnofa Seiintts apud Virgilium lib: 3. jEneid:, BtPalmit tttttfla Seliaut penes Silium lib: ' 14. habetur.~~~~~~

~~~~~~i Serii tcmporibui Sarracenos in Siciliam itiva- 1 dcntes fub Alcamo Talalliarcha primam omniunu , ,~~~~~~

~~~~~~Seiinuntcm occupaffe traduut Annalei . Verum enim vsro alibi oftendi e* Seiinuntis reliquiis Mazaram~~~~~~

crevifle , qui idcirco Seiinuntis vocabulo apud plc- rofque audiir ; nec .incongruc Maiara primo impetu a Barbaris direpti ,Setinumem primum illoi valla(Te Hiliorii perhibenr. Dc Giimifi Iacu,ho3ie Thalhi in fuperioribin dixi,qucm kicolii perniciofum En> pedncles falubrcm reddidit, Corrivatii in eumSelini arunis, &Hypft Jaticibus. Scdata autem pcfteykxi- bit Laettius libi 8. in vita ejufdem Philofoplii $eli- nuntit epud lacam epulaittibm, apparait Entpedotiet. ltht e& infpcm adfurrcxiffc , Dhinqfjuc bonoret w- tuti Dco ilftitiHjc

~~~~~~SELiNUNTfNvE THERM^E . Vide Aqtte Lai~~~~~~

haie , Saecenfes& Seibtuntitie SEMELLIUM vetuj Opidum ,'cujus populoj nanorxt Piiniui.ii.ter Mediterraneoi : Etini, Herbu- ienfct ,SeatclIclani , Inter Mazaram Seeeitam' non- & - T. //. P. //. Ai nuJli

~~~~~~Digitized by Google iU S E nulli ftituunt.alii incerti omnino fitui dicUnt. Fazel- lus & Pirrus Salemim Scmellio iubrogatura eYuIgam,~~~~~~

' uti adnotavi. SEMJKA Cafale.quod anno hclxxxv. Guillel- ir.us lI. ,Rtx cutn aliif boru* Monregalenfi Ecclefiie dedit,cujus hodie nec nomen fupercft. SENESCHALCUS Fluviiu Magnui, five Se- ita ptentrionalis Himera, appellatus , prope Bonfar- nelli arcem.ubi e/ufdem vocaboli ftctit dudum Ca- fale, quoct Epifcopus Cephaljdenfii anno NCCclw. Arnaldo de Sanu Coiumba concefiit. Vjde Stnfir- rttllus. :' SENURIA Cafale Monregalenfi Mooiflerio ah Guillelino eoncelTum hclxxxv. Eft hodie ager in Di- tione ejufdemEcclcfi^jSgBorj vulgo, nbi ScHttriam ftctifle dudutn,MichaelJudice ipud Mai&m affirmat.

SERGENTIUM Opiduro vetus Ergmium , Sc eum adfpiratione Htrgcniium;'va Sicani* jimanon- riullos olim fitum; quod teftius in Valie NeticumClu- vcrio locavi.Confule hujus Lexlci par; i. SERRA FALCI Opidum recens fub Calatani- serta.Ducatus teflera infigne, fedet in leviter prouo folocirca Miftrum, qnod ad feudum cognomine fpe&at, jutit olim Strfgarii Angeltrti ex donb Petri Ara- gonenfis hujus nominis I.Mjjus Templum S.Lconar- do Epifcopo dicatur,fed opidanorum Patronus lin- gularis S. Francifcus de Paula colitur . Illud Archi- presbyter cum binis aliis minoribui Eccleftit moderatur.cuiciraniiriarutn cnra incumbit. Tcmpii sedi- iicia decentiflima.&Dynafti palatium haud procul in fcro mapnifice fplendet} Vi* opidi reitae&am- pU.cujm lunt iocolic hodie 1309. Paullo poftquam coaluit

Digitized by Google Ctuluit yDCUI. lareidj.incolas $f i. nmneMDJi . Aiiiio hdccxiii. cenfus fuit larium ijj. opidanorum 8?8. Su- tera Comarchia comprehenditur , 3t in Regiii librii in Nccina V^lle adnoutur. Ar enim Gcus fiib CaU- unixe<3a,ultra ilutnen Salfum in coliibus, Scrrie FaU- ci quum iit, quo pi£lo adeam Vallem pcrtincac haud fatis infpicio, atque ex Tabulis in Mazarenli lutui- tur. Agrigencintr demura Ecclefiaftica; provincix finibus clauditur , quam ultra Mizarenfem , oullibi in Netinam Vallem extendi fitis conftat. Ad Comiu- tus CalatanixeAx ditionem, quo anao devetierit non hibea, fed cjufdem feudis accenfutn illud Serrtfalci jam inde ab fieculo xiv. invenio./9on»« TSdnil Mon- toda Comei primus «ccccxcin. Nicolao dt Sarrtf» ex Petraprctix Domiois , cum aliquot adjacentibm

agris venum dedit , florenis bis u. r>. aeeeptis . Mox vcro Antonh Rizzano atcribuit . GuillelmujRayinun- dus Thome_ filius ab Rizzonis revocatum Joaani A- loyjio' Stptimo vendidit. Hinc Antonittt Ja Rocca 3t Franii/ittt Grajfcai tenuere, hicque poltremus Serrg^ filci Marchio fuic retuinciatus . Ltwardus tandem-*

Fofai obtinuit ; Cafale eniguum , novis congrcgatii «ortaljbus notabiliccr suxit,8t Ducis titulum Philip- pi IV.Regis privilegia hdclxv. meruit. Ex uxorej Laurca Gaudiofa rilium Frandfcum habuit ,qui cura Anaa Maria Talamanca & Grua Leonardttm genuit, hodie iu vivis agentem.. Huic ex uxore Amonia_»

Cajetana hlius obcigit Francifcui , Ingenii Marchio, ob duAani Margaricam GaAonc, Ftancifci Sac: Rcgt Confcientix Pratltdii £liam. Sed immatura fublatui morte Francilcus prolem reliquit hatredeni .Agro u- litur Serrafalci fcraciiTimo, & pafcuis divite, gradua faabct longitudinii &kutudicjis xxxvn. XXX. Dux ia T. & P.Jl. A a * Co-

Digitized by Google Coinitiis x*i. profert votum.Jure gladii utitBt, & Magiftratus defignat, SFERRACABALLUS Vicus eft,five regioPa- normitani agn in aquilonem, unde ad Cjrinis finum cft iter.Turria-ejufdem nominisfti ora maritima, *m. al) laudata Paoormi brbc lapide, ipecula cft. Vico acuti lapidesjquibuiflernitur, vocabuium dedere; Ca- billis enim veftoribos infefti illi fiint ..

SIBYLLIANA Turris fpecula , Marfdeoiis littoris,a Sibyl!* puteo , & crypta ,£eu fepulchro, uii Fama ctiim eftSibyllara tradunt , proximo appeliata. eadem in ora diu incoluifle, uiii & fepultam vulgus tradit. Vide S.Joamii Crypta .Solinus ejuficm fepulchri meiniait , & Cajeunui cxaftiflime puteum de-

~~~~~~> - SICANTA Pars erat iofulx prxcfpua ad lepten- triones,auftrum,c~~~~~~

WlerUnt . Stephanus ;. iicania , ait, Agrigtntiuil tlr- fy«,-/'7;j regii ,&.amnii Sicanut.Szd dc hoc flumine nullusalius mentionem ingerit.Verum non Agri- getiti tantum agrum xb initio,fed ad PanormitaniuB nfijue extenfim fuilfe Sicamam ex aliis vcterurnte» fiimoniis colligit Cluverius; *c. ciira duos Hintera* feptentrionalem , fimeridionem Sicanos incoluiflej parttt ader- amrmat : Diodorus lib: f.Hu/ui reghais lam ftiit fptSaltes Sitali , ad aceafum Sicani ineo- itbent.ia Themat: Siciliat Conftantinus Iib:x. Mt- irtgtnti nippai ncre tradit I Prtfliii in Siciiiam cum txtrcitu Siculi ,Sieanos,pr

~~~~~~Digitized by Google ,~~~~~~

" S I iSo SICULIANA Opidum non iDgiiftubi hodie, Clor veiio olim Camicus , & puflmodum Cena ; Fluvium quippc Cannarum, qnum Camicum fuitTe tradat, fub- dic :tirca bet n.ferme pafftit,totidcixqat a marirc- ,ajpcro natura cedcnt , opidulum eft , ae mumtn Jita qwd vulgo Siculit nunc vuatur Sicutiana. Idcx (itti nminwm illud cjfc Camicum ipidam coUegerim. Fa-

~~~~~~.'.w njiiiiem Decad: t.lib vi. eapi i. anno /aiutit~~~~~~

dit ; at cgo ab o injtauralum , fvc rejlitaium , quum bilfo dejtruftum jbrct ,crediderim .Certc multis fittu* iir ante ijlum Frideritum opidum bor jitu appellatum fttit Cf#3.Confule Cena ,BcCjmicut fuo locojuti e- nim Cenam ad Siculianam fuifle non inficior; Cami- cimumcn alibi ftatuo . Pirrus Sarracenicum effe nomen Siculiana fcribit , Fazeliuj , uti audifti , Frideri- ci Claromontani opus ineunte fatculo nv. cvulgjt; eujur lnfi°nia, fubdit,flii areit apteem adbuc cernun- inr ; fed merito Cluveriui inftauratorem opidi Cla- romontantim dicit , Bc arcis conditorem . Quod porto afpero, St natura mtinito fitu Sicuiiana fedeat, negat Pizolante, qni ad eam non femel fe contulit. Ateoini muuittts adco locui non cft, uti dc Camico veterei loquuntur ;Nec tamen tam facilis patet iter, uti noa ardoum aliqiialiter experiantur, qui opidum fubeunt. Ejus celebratur Ibns, e quo pifcicnli magua copia fcaturiunt, Fazello tefte lib: 1. Dcc; i. cap: 5, Arx pene integra roagnificetitizm praefeftrt, claudit- S. que Bcclefiam Marix Angelorum , quz ad dynaftas fpeftat ;Major paratcialis Ecciefia S. Leonardl Epifcopi titulo fub ArchipresbyCeri cura filialej vtr. fubjeclashabet.Pirrus Paulenfcs ftatrej anno nncut. eoaluiife tradit, xjuibtti xte publico, & Dynattar li-'

~~~~~~- ! beiiiitate~~~~~~

~~~~~~Digitized by Google ,~~~~~~

: 93 S U beralitate Cfenobium cu.n eleganti Ecdelia fuit de- fignaium; eil cnim eorum S. PairUrcha Francifcus Infti- prrecipuus opidi Patronus . Carmelitas primi tutianno mdcxxxvii. Couventualibus quoque ejufdem illifque cjdi- ordinis fucceffiffe afErm.it , opportuoas ad fici* reparanda fuppetias, publicis elecmoiynis colla. tas fuiffe; verum utrumque hoiie cosnobium filet. Ad Dicecefim&Comarehiam Agrigcntinam SicnlU- na fpe£tat ; ab illa enim urbe paff; circitcr «. xviti. totidemque a Sacca diffidet . Ejus fub Carolo V.la- yium cenfui exiguus adnotatur, fcilicet 3S.& anno nnxcv. incols 1*4. funt numerati . Sequentit fxculi aano ui. defcripti larcs jio. opidani loi). Ann» hdccxih. foci 761. anims jo4i.qua noviflimc 4047 Ager meffes copiofai iuppeditai, frugefque onmis gcneris proftrt ; adeout cx publicis Emporiis unum Siculianenft computetur ,fuis promptuariis, horreil- que fatis commodc inftru£lum,ac Turriad prefidium munitum . Altitudo xxxvti. xxv. circiter , longitudc. vero gradum xxxvn. attingit. Dynaltx, aote Friitrieatt CUt-. j five Baronei noa ficuli xiv riir.ontannm elucent , qui arcem condidit initiojanno enim cjufdem xi. mortalis effe dcfiit, Ty-

pographi hinc erratum apud Fazellu.n reputes , ubi in annum 1. arcis eonftruclio reicitur. Friderico fuit ilUCairftaaiio u:iica bonorum trares.ex qua Anto- Rcgis nias CarreUo . Hic anno mccccxiii. in Martini

~~~~~~, Doininus dicitur; pars ccnfu Sicnliana , pro parte vero altera jure uxoris ad Andreatn de Caro fjjeita- Corillct Sici- bat . Aiphonfi a=vo GMbertut hfar, &~~~~~~

~~~~~~di rurfui homines , ncc noii ufus gladii poteitatenu impctravit, defluni traSiai , uti appellant, ad fex m.~~~~~~

~~~~~~Google . . .~~~~~~

liberi ex Etnporio educcndai hccccmkvit. obtieuit. GHibtrti filius Joannet Gafpar Vtaceviium getiurr, qui Guiiitlmo Valguarnere ikalianam vendidit, Tra~ ffh tamen fibi mcntis;hinc Fiiderhui fsfir twfes fc Arcem *d revocavit , fuifque franfmifit, quorum poftremus Vllafiiii fuit Catholic* Dux , vir belio &

~~~~~~pace clarilTitnus , ex Conjuge enim Laurea Cajerano •Joamum unicam filiam fulcepit, Vincentio %ofie Mi. iilmeris Duci nuptui crad!icam,& Catholicc Principcm,~~~~~~

Fhilippi lll. privilegio mdcxx. defignatam . Horum fuccefluret ad Jofcphum 'Boianuum hodie Siculiana Dominum vide ubi de CathoUca SILARUS Fluvius illc ab Adria dieituri qui propc S. Viti Caput fub Eryce mari illabicur. MafQ Silarum in Italia recognofcit cum Strabone. SIMOENTUS Finviui, fivc «i in finibui Segeflatiis , ubi plures funt Jatices , S. Bartholomaii amnem augenies .Trojani fiquidem.qui fedcsadeam

~~~~~~oram ftatucrunt , ubi ThermalM aqux Se^eflansc ab urbe eognomine appellatx, fcaturiunt, CEdemnue S. fiartholomxi, five Frigido illabuncur, a patriis flu-~~~~~~

~~~~~~roinibus Scamandro, flc Simoente, vocabulum illis in-~~~~~~

didere : Strabo !ib: ij. Quidam ajani ,ad /Sgeflam Sicilix ira/teiffe sEneom eum jSiymo Trojano,& oe- tnpafft Erycem, Liiybiumquc, amncfque apudjEgeRam dcncBiina(je Scamandrum ,0-Simoenta SITTANA Opidum vetus apud Diodorum; /«- de ed SUtanant Amilcar progrcjjus fumma vi urbem expugnat . Binc ad Camicum fi conncrtit, Amanuen- fts errore pro Hippana Sittanam fcriptum pucat Clu-

~~~~~~verius . Carufiui vcro Sittanam olim vocatum Poli- tium mordicus adftruit. SMENEUM Sargcntitim ,dc qtio di*i SO-~~~~~~

~~~~~~Digitized by Google iQi S O~~~~~~

.. , SOLANTUS Arx poll ZiftVan* promoutori- ura,Iub iutl.-ilibus Alfanr, feu Cttaltitii montis n- dicibus,in Panormiwno Wore.ad Emporii,&C«i- ris cogiiotniuis cuftojij m. Francifcn rfe Ctfuftpia Bar- thinonenfi atir.u kcccxcii. Mirtinus Rex obgrataj jillu! fervitia , attribuit ; cujus filius flotenis aureU v. m. o.icceptis Conradi Spalafira vendidit uccccxv. Gi- rardus Aliiitia mox obtinuit jure uxoris Mirgarittt Spatafar* Joan/tit Antonii filie; & hjredrs. Ob fibi dcf- pj:iCunifuiiamAilititam »nno vazn. Joftpb de 29- mioia Sohnti Dominus evafir; unde Tficolam prodiit pritnus Solanti Princeps Philippi IV. privilcgio. Im- proies hic vita evtceieia. Joaaatm Jaeniam fororii Liarex filiutn fueceflorem lubuir, Andcgavir Ducem, cujus ad hsc noftra ternpora Nepotes Soiami Pria- cipes dkuntur.Verum anno wdclixxii. S&lami Arx,

~~~~~~CeijfiJ , 3c non anguftss Ager ad Marettm Ameni~ u:n Jeppitlum devenere, qui abAlliacis jtir» Soiaari ad fe revocantibui, emic . Saitaffar ex eo genitus S.EIif~~~~~~

~~~~~~Princeps hinc hodie pollidet , Afcis iuftaurator. SOLOENTUM, Sc aliter Seiui ni-bs vetufliHima,~~~~~~

& Phenicum colonra , in moste hoiic Catalfano,iXi' tcr Alfin , qui poilremus eft eorum collium, amj- nilTimti.m Panor.nitanum agrum ambrentium , sd orcum , & cum Gerbino conjungitur . Ptolemieo dicitur Olulis lapfu fortafTe exfcriptoris; Rimaiiis Itinerariil § i/n :::i.n: Parormo,So!iinto xn. Thtrmit. Memoran- tur prxterea Uecatzo apud Stephanum, uti emendat fdte Ciuverius ; Sti/ts Sicitix epidum . tftmc» aatcm accepit a Soiuntt pertgriaoi bofpittl ntalt iraitanie, q-l.;:i! Hircttht inieremil .N„'mp; in fibulofa illa totius Sicilii peregrinarione a Peloro ad Ei-ycem , rn iiua obvios quotjue cyrannos ille cooiecit, & Eryceni

~~~~~~Digitized by Google .~~~~~~

~~~~~~s o~~~~~~

~~~~~~undem gigintcm finguUri certtmiue devicit . Piinio~~~~~~

~~~~~~lib: j- cap: fi. Pmormam, Solus ,Himera eum /Jizfo. Ciceroni Ver; 2. & 3. eui gentiles appcIUinur.Jj/rff- /in/.Tivucydidi iib. 6. Pbftices prjrttrea tirca int- nint babit~~~~~~

Vcrnis igitur feriis , quu.n ad fuburbinum in_i Bayharia fe coiitulitfet, Sohenti rcliquias fpecuia. turui , cfjues ad montis Atfi:ii ra.Hices venit.prope Oratorii Pajiormicani S. Philippi Nerii villam.cun- ftaquc circum monris Utcra arduj, iujccefU.denllt que dumetis obiita advertens, quo poiTet ad fuprema evadere defperabat, fed urbi tam cclebri nullum fuifle pervium oliin iter , quum iibi in animmn ind*cere vix poflet cc. pafliinde ad flniftram defleiiens.in.^ tramitem iocidit vepribus quidem occupatum, afcenfu nonnihil difficilem , fej iapideis ingenciba- lami- nii ftratum , atqnc antiquis temporibui commeanti- bus fi-equcntiflimum, uti fitis veftigia demonftrabant. (Hic unicusad urbem aditus, afcenfu pjrdifficilis, Fa- l;llo inemoracus)Et reitui fane quamvis nou effet, fed juxta montis indolem varic obliquus, in occafmn tamcn ad n.fcrme piflus ducebat.Excipiebatur mo* r ' r. il. P, //, B b angufU

~~~~~~Digitized by Google ,~~~~~~

~~~~~~»94 S O~~~~~~

~~~~~~angulta irei t leviter inclinaca ; atque hlnc orientem~~~~~~

~~~~~~verfus , irer rurfus acclivc aperiebit quo emenfour- j bis ruin» fivc poeius reliquis pcnc innumcrx occur-~~~~~~

~~~~~~rerunt.Nih.il enim integrum fuperell , nec nifi lapidum tumuli.imis aliquoc fubftrudtionibus exceptis~~~~~~

~~~~~~videntur . Moenium etrC4 e faxis ingentibus vcftigia perdurant, qu^ vetultiffimis Panortni aidificiis refpou- ereftis, dent , Ph;nicum olim opcra.acque induftrfa~~~~~~

~~~~~~amt.ts cnim nrbes Ph^nices condidcre . Ambitus bi-~~~~~~

~~~~~~llrum tendens aliqualicer plana in duas illam dividit partes.Undique infculpca fixi, bafcs, epiftylia~~~~~~

~~~~~~columnarum fruftra , capitula , hifquc fimilia reprie-~~~~~~

~~~~~~fentant , & non vulgaris ariifirii quorum iu Collcgii ,~~~~~~

~~~~~~Societatisjeiii Mufco fragmenta alfervantur . lntegra. colmnna in folfam delapfa, ftriata, cum aliis ad molis~~~~~~

~~~~~~cujufpi.im , feu icmpli ndifkium fpe£Uns ,digna eft,~~~~~~

~~~~~~qax videatur , ubi & complures etiam denrata: coto- partes quin mufivi operis odlopalmare nidinis ; St fru- flrum ,quod albo & nigi-o lapide teffdlatum ad ejuf-~~~~~~

~~~~~~dem aitificii p avimeutum olim , aut parietcm concinnandum aptari potuit, lnter hafce ruinas quum aliquando repens I.m-~~~~~~

datus Caftellus nunc uuam , nunc aliam prztetiiflet, ad collis tandem oram mari immiDencein devcnieni; ibi urbiscir.ca ortivam oram ecrminos effe adver- tii; ingens quippe prncepfque rupes ad fubjeitum-i ufque littus patebit, cujus fupremas crepidines , arcii Inftar , magna: moiis fubftruftiones 8t veftigia oc- cupabant, ulnas sv.in longitudine , vut. circiter in latitudine habencis, nec nifi avulfa undiquc faxis faxa, triftefque reliquias oftentantis. Complanaturo hine

~~~~~~Jupercilium per aquilonare iatus in occidentem , to-~~~~~~

~~~~~~Digitized by Gl . .~~~~~~

tius finm e Zifarana promantorio ad Cephal^denfe, eti- jueundilll.nun prufpcituiii ofFerebjc , qua partc am poaijrium cl-tudebitur. Ciftcma; apud FjzsIIu n mcmorat* miniine perfcverant, fed Uteru n frag n;n- ta, ac diverli gznerij vafa, fcu illormn fegmenw freT quentifiima occurrunt, ex quibus aliquot le collcgifie Caftellui fatetut,qui eodem itinere redux,ad coll^s ima,unde afcenderat , innumera offendit , colanorurn indicio, in vivo lapide cxfcifa fepulchra, iii omnino zqualia, qua paffiro in agro Panormitano occafum vprfui dcteguntur . Hsc Seliountes Drogoutcus in EpiftoU De Snhcntt origine aliqua jam protuli ex H:-

Sieplunum illi fcilicet no.nen de- catco apud , quod derit Soltinlc: prjdo^ab Hercule interle&us; tum cx Thucydide colonos Ph$nicei ij/iwKiiaaccepiflelib^. e.urrante . Phpiccs vero j;ite G;a?cai Cnloiiias, ds- goiunJi cun Siculis cjuIIj io Infulim fjnt deUti lliie t".^nj[i> popul.s Soltilivit adhJili(Ie , Cjrtha- fii ir.mijui nem?e,liunerain f u b Auulcar;: Duce obfi- dentibm, m AHis (idjuis li:i)-nui. .uud enu«_. cquitei S-.hntinm P^oi in jumIiu n {«p/.ijrtnr, Cie- lon e* fu.s felea.nimoj Stueniioorum riru, &tubitji no.lu ad eircuoivicina loca luttraoda e.nuit, qui ut iulnim fuerat,illucefcentc ad nav..k's Carihjglnien!!- um copias pervefti, Stintra mm;i; - i;i.'s pro Sjlenii- nis fociit adnilTi, >o Amilcarem fjcri6cantein ir.u- unt eunque trncidjnt, moic ei io mies iii; = m , arn injicimt.&hjHinm callra cjrfe & incend.o fi;.I*nt. Secuta G.-Io.iii de omni P^norum exerciru plina_» ui) in H'lliiriiii S,:.'ci?ti- vlctoria , jte.nm , quid n!t tunc aclurp.rullibi prodiium invcnin. Qi.uin Gdott non diu poll Penis pacein poluhntilius , Dimarata: r. //. P. 11. B b i uxoris

~~~~~~Digitized by Google .~~~~~~

arimtenj trxuris votis , dcderit , & Sikarlnls quocuM nllorum fociis veniam induiliife pUnum elt opinari. iSub DionyGo porro,qui feris teroporibus Carthagi- nienfium in Sicilia ditiones mvafit,& Motyam pne- cipuam eorura arcem expugnandam fufcepir, reliqufs

Sicanis Civiratibuj adimgi , & fuppstias illi tribuere rccufavit,paucis imino cum aliis Pjnorum fociis in fidepcrftitit.At primo bdlo Punico nihilominus Ko- manis adhsfifle Diodorus afh"nnat .'Idctn iib: 14. de Tyndaritanis loqueni, quod Cep!ul$dium ,Ennam& Sduntum per proditionem fuj ditioni adjecerint.tra- d::.Quo fuerit escifa *vo intertum, quamiii Petnu Diacomis per Sjrrjceuos drvjd.ra.o, ir.geotique in- eoJaruin flrage jrHifUro evulgat Sed&vciuiiam illiat magn-ficentiam numifinata, qu* remanenr pr

coronam estf.bet , ln cu, U1 med:o iox elt COaON- TlKflN. Aliernm Herculis Irooina enuvie coniecluai caput cuin riliiipnoiie C.OAOM IM,N, tx EniCam, Ht quidlimile inleilum animal repr^fenrar, fenas in-

~~~~~~terPilas cum !iteris,quas Phenicias appellant :X+7y. ,~~~~~~

Sed Grecas ego diierim . Ill.huic finiile pilas habct tres . IV. Mincrv^ & Neptuni faciesdat,ac hujus laurea pra:cfn£lum eft caput, Sc circa collum Tridcnteni prafert.In V. ejufdem ectypi , corona deficit . VI. deniquc fimile caput laureatum, 8c virilem figuram lorica & fcuto inftruftam de genu flexam ofteudit.

~~~~~~SOSSIUS Fluvins. Menwarur Ptolemzo , qui~~~~~~

*irca iJIius fitum fuo more erat ; Nam inter Isburi iraaii oftium,& Pintiam opidum locat . Cluverius de- llgnatis rcccntibus amnfum nominibus, iifque cum antiquii coliatis, So^nm iiluin dicit,qui nrope Lilybe.ur« pro-

~~~~~~Digitized by Googk ,~~~~~~

~~~~~~jTOtroncorium.refe mari admifcet,'& Marfala ooitri»~~~~~~

tdielitis appellaiur.De Marfala: porro fluvio tuecfu bet Fazcllus lib: 6. Dec: i. cap: -j.Viierias, ideft poft ejl Turritn Sibyllianam Mjrfait flavii ojiiam , qui rectdens coput bobet ex plaribat fafji u. v. o mori , Catiat itt- feniibm , tjaibas ab ipfi re Ftavii nomen fraret aatiamqae mox e foittt maximn Fanaro nemi. ; nato . A capitc ii aitnis alqae ad fiatct domeftidi q!!)>-ri,-,isis frnllnnm arboribui efl refcrti.fi/su:; ad :a- qui indc nd arbcm uj~ jas eisom tnpita , tracfufqae , nnc prmniitur .iqusiuBai lapidti magno pzrte dl- , ad LHy- r:i:s adhac vijuitu? , qttibat he aqat olim

~~~~~~bcuin urbent dtdu:ebantur . Rxz Fazelim.qui S$- tim Piolcinai nihilominus alibi recognofcic ;ait eni.u ejufde.n libricap: n.Adpaff: u. v. pnft Mavhjlbli ilumi-~~~~~~

~~~~~~ai% oftinm , erdiite faccedit Sofii fl.oflium Ptolemto, Colaiabclloii* ab e/ufJem Sarroccmcs ntmsnis ia cdi- alibi ' tiffimo mintt , (sf> optda opptllati . Ateaim Ma.~~~~~~

~~ytialblum , Albam ,ieu Allabam jntiquaru.nl cu.n eodem Fazcllo efle quidem affir.navi; dla.tabelloct* ve- to Isburum appellatutn dUi.Vide libartts & Aiba. SPECULUM Mons Panormitana regionis, alir~~

~~~~~~ter Gmrdanus, de quo aitum , Dicitur etiam P»rtell&~~~~~~

Jldarit, Vide Ghrdanas, > i. .::. SPECUS P. In agro extat Sangmnco ditionii Drcpanenlis Montis, (ive Bryeis, & planitie Alaf\'0' rain, ad quam per anguftum os ingreflin pacct, pre,- ruptilque viis deorium ducentibui ,quarum nonduot morcales Cerminum invcnilfe ceftati furic , in varia* cavernas adicus aperittir,id pnter profundicawmj, nocacu dignum hibec,quod frequeutiflimis diverfe magnitudinis columnas c crypcarun fornicibus dcpen- denteJ oltcncat , contimm aquariim ftillicidiis eflw- matas

Digitized bu Google maUSjii"! Vitm Cordicis in Erycis detcriptioae te- ftaiur .Qui alterius infuper Spccus pi-oftinds 3t laxio- ris i» agru de Laeth ejiifiem territorii meminit,ubi lapidea lilaTieuta, iquali prorfus natura; artificio con-

in^iti i > iiipr;.;e fcdla , tura fpedlancur .In hii porro nonni/i acceirlis fjcibus pcnetrare conceditur . In. S. Viti denique promontorio, ejufdem Cordicis relatu, e crypta etiam arjus ftillantej lapidefcunt. De Spec» '": JHarfigita , five Gigantis dixi. De illa Marfaienfi ad m. ab urbe lapidem Pir- ms fcripfit , in quam dcrcen/iu gradibus. t. datur, pi- jfque -fidelibus Dciparst Virginis ftatmm in ea ve- ncrantibus rrequentiffima habetur ;t.Kui vcra celebi-i ordinis S.Bi6\i Monafterio, & Abbatia ,cujus extaiit veftigia, decorabatur.Dc eo nounulla protuliS.Ma- Panormitattum rix de Crypta Cenobium laudans ; & Fundatorem Chrift.odolum,Roziium Sicilii Auuramm

S. SFIfUTUS Monafterium extra Panormuiru etrci auftrales orai, Monachis Ciftercieniihuj aGual- t;'rio Archiepifcopo,qui a fundarnentis erenit hclx- uih. conceditur.De eo Fazellus ,& ftire Ego in Mo- nailidi Sicilia Notit:. ubi fundationis dipiotr»-., Abbates cum ejufdem otdiuis, tutn Fiduciarios a Re- ge nominatos recenfui . Anno mdxwj. Magno Panor- mirano Valctudinario Abbatia unita fuit; Ejufdein-. fatuli anno lam. iOlivetanis Monacbis Coenobium incolenduni tradiiar. NoviiTiine iis abeuntibus , Mi- noribus' Fratribus de Obfrrvantia darum eft. Cdebre dudmnid fui if= ob Siculas Vefperas Hiftorie produnt. 5TAGNUM iW^ya/KfjPprcus olim Lilybetatiuj,

~~~~~~- Vide fctwfai*. : .~~~~~~

~~~~~~i j .., 5TA-~~~~~~

~~~~~~Digiiized by Google ,~~~~~~

~~~~~~S T i» 3TAGNUM Mazar* Maritimum, meenia urbii occidenraiia alluit.ac per mille pafliii in mediterranea protenditur ,portuofuin ,acpatvaium cym- barum capax. Confule Masara~~~~~~

~~~~~~STAGNUM STAGMONUM . Ita appellatur maris finus inter Boeum promontorium , Sc S. Tbeo- dori caput,in quo iufulz numero v. jaccnt , & fali-~~~~~~

~~~~nz in litrore hibenrur . Vide S. Pamaleonh lnfula. S. STEPHANUS de Shsaa, alitcr de Qii/aai- ».»,Opidum,quad ad Quifquia* montis radiccs haud procul a Eivona fedeat,iw clcnominatum, origi-~~~~

~~~~~~nem f»culo xm, recognofcit . Nobile a Pirro nuneu- patur, ac Sinibaldi S. Rofalie..VirginisPanormitane. parentis juris fuifle diciiur, qui Rofaium & Quifqui-~~~~~~

jiK montium Dominus erat . Ejus Major Parochialis aidesmcdio pcnc opido cum tholo, & sris campani turri «mpliflima excipit area, S. Ni- , cufm frontem col.io olim dicata, opera Friderici Claiotomoniani fubinde J.Mariac dc Odigittia (itulum cbtinuit. Ejui eft Reclor Archipresbyteri dignitate inligoitus, ac Filialibus Ecclcfiis vm. jura dat.S. Stejhani Fatroni arftiquiflimum. tcmplum circa occirfer.tcm anno *n- LIU. Fratribus S. Dominici Opidi Dynaila aitribuit,

cenfufque ad cenobium. tfdificandum , dotandumque defignavit, quod fub SS. Rofarii invocatione aiox cre- vitjquum vero vetuftate nimia S.Stephani affeclum coilabererur mocxkvi. inmediu m opidum Afcctasmi-

~~grafle dicit Pirrus ; Sedenira S.Stephano adhuc iitum occupant proximu m, adeamdem occiduam oram. Carmcliti extra opidum S. Elifei Ecclefiam tenoere b anno xncxxxvi. qusr hodie pomerio adharet ad~~

~~~~~~aquilonem , a Dynafla eleganti palatio , & CafieUo haud procul. Mcmorat ideni Pirrus J.Marix Mag-~~~~~~

Digitized by Google JLOO S T dalcm: Mluti unam ex ptacipoll EccleiUm , 8cdo- tnurc Hofpitaleni . De Quilquiaa £remo j»m dixi. qne; circa monti» latui in oricntem opido refpondec. Opidi visampIcjVenale fbrum precipuum eumfoii- te&lal>ro e marroore, circum ides concinni in qua- drum ,'ifuoliise ambiuni . Aicerum contra Caftellutn, foatcr ssaruacur marmoreo , laxiufq ue excu rrit. Sut»

Agrhvuino Poncifice , qui fuum delegat Viearium, Clerufque degunt. Saccen fem Pratfeflum K^.s *;icj-;e , in.i^ci.a militia, St Caftrinovi Canurchiam incol* ri'fvi;oicu;;[. Horum-fiib Carolo V. lares ni.deferi- pttfuut.ac fubfieculi exitum capita iSoo. numera- bancui'. Anno hdclii. larei 811. opidani ioeo. Sed apiiii Pirrum fbci ijjo.cives 3+65:. Anno mdccxui. cenfae funt, 9-39. foci, 35-10. anim* qux in novif- fima defcnptione 3(88. invent-e. Primui S. Stephani Dominu» in Regiu librft laanntt dt Calata/emne mcccxx. recenfecur i quetu M:tjor.is ricci-.II;, fri&risiis Clartmsntanm excepit , uci vidimuF fundaior Anno necccvin. iu MartiniRe- Sernarda' Serengarim Peraftrtufi , .Sai- sis cenfu JlzoTuu dt Hal£v>n9 , MatlhiHs cU Patmerh, 8c Ma- Antonitifque Pancira fiatrei pro fias feii Thomat , auarta patte principabantur . Pirrus *nno hdliii. VM' tmiom Larcaram Dynmtam evulgit; eodcmque fi*. RttitS.Stcpbtmi Baronem_, eiilo xvi. Alpbanfum de inuenio; hinc Maria de Rnis Ciroh yigintimiilia nupiui data, huic S. Sceph.mi dominatum docis 00- mine affignavit. Ex his Pf/r-/rColifani Comcs, Grat- a_. terii dominui,S ojus honorcm cufo appetlatus , qui primii Mariara Grifco, iecaadis Joliaa AUiacwi duxit.tref-

Digitized by Google que affecutut e!l filios Cirolam , dlpittfSm dcLw- reiMtam. Horvn primi improlei decelfere ; Linrcit- bjiiii ttnt poft fratres fucceflbr in , Felicem Rotf;! primo , & nox Miriam FiliugL-r/iadi ilW\ copulavit, habuitque filium Frjteifium ante patrem faco fun- fturo, qui « Ny-upha Adliito Bel.nontii Principe

Ci/etanum ,3t Vincentiun fufcepic, Cii,'tinun li le prole defuuftun JvfipA Biamamiet Vmceiitii filim excepir, B;I*nJ'itis ho.iie Princeps , S. Stephani Biro Regis id Veneroi nuper legatus,de quo alibi. |ure gladii utiwr, fed) in Comitiis votu.n non profen. Eft Opidi longitudo grad: xxxvn. xl. lacitudo xxxvii. xl. llluftrem geuuil fetum Vincentium Trojuam OrJinis Pr{dicatarum,jbeximia pietate, & fci-ntia commendatum, <]Ui S.Cire^ Panormitanum Cenobium tefte Pir- ro.finftiffimerexii.Uudat Montritore in Bibl: Sic: Joaunem Albersum-infiynem Mcdicum, qui Chirurgia Libris praxiin muliis Pauormi cdidit , floruitque hdc feulo. Ager S. Sttphani Cereris & Bicchi ferait.opu- meires ¥ind--miar.]U.' fuppedit it pifcuis fre- lcntas , ; quens.ac veuationibus aptifiimUs incolai dirac;Nec pifcatu caretjlacuro eiiiln non anj-uilum circa occiduas haber pli=a=, qusm ingjns aj'je "urges progi- gnit , & Mindratit latices augcnt , ubi mulli Sc ari-

~~~~~~vem pariunr, Cu-ca ejus extre.nas oras pois, fiib ;u:i~~~~~~

ptun n a-jus corrivintur , que aiiis 3 Fiatr/i fonte oriundis conjunguntnr . Fja,r -i, de cujus ethimo alibi dixi, ad aultrak opidi angulun exfurgit, molifque ; fmmcntariis volvendij adhibltui , caput eft amnii Aibx Veterum, Mivhafoli hadie.cuias fmit ottia_, - f.U.P.I!. Cc iBter

~~~~~~Digitized by Coogle ir.ter IsburUw&Halycum in Saccenfi littore.Jam :d hibernuin orcum (Juifquins mons, ejufque nemusal-~~~~~~

~~~~~~tii ilicibus , faltibus , dumetirquc denfum,nec tamea~~~~~~

~~~~~~injucundum , nec venatoribm ingratum . Defignatur denique haud Jongc a Favara in levi tumulo Sini-~~~~~~

~~bjliii Comiiis domus, feu iocus , ubi illius furgebant *des,6iDiva Rofalia a parcntibut edueaca iiiit. STEIUS Panormi gentis Claromotitans jngeni, ac cclebre palacium in arca maritima ejufJcm urbii,~~

~~~~~~occafum refpiciens , ac (itu elaciori,ex quadracisla-~~~~~~

~~~~~~pidibus coniiitucum , Fazellus Prominentcs Manfre- di Ciaromontani Motjet olim Comilii infignes nttt- tit orchittEiurx xdcs anno filuiii mcccxx. flruffai~~~~~~

~~~~~~Hiflcrimu stace fua appellatas , dicit , & vuigj vo-~~~~~~

~~~~~~eabulo Sterim . lbi Martinus Rex poft Andrcs Cla-~~~~~~

romontani morcem ,Regiam ftacutt Curiara , in qua ad Regni negotia percraftanda Confulares conveni- renr.Hodic pars earumdem edium Quafitoribus Fidei ceiTic, pars ad publicas affervafidaj mei ces deftiuatur, acRcgium idcirco dicitur Telonium, vulgo Dogana. Jnvegius in Carihag; Sicula lib: x. cap: 6. Infcri- ptioncm refcrt in eodem Palatio ad auli icclum tf- fiflam, ubi anous hcccvii. quo eonftruaio ineept», «dnotatur.En \\\i: Anno Domini mcccvii. fadihic— mt vii. Mtnftjttnii Magnificui Manfredat dt Cla- romonte Prefini Optti Fteri Mandavit Feiiciter Amcrr. Ultimam vero matium cidem edificio Manfredum II. anno mccclXxx impofiiilTe , altera docet epigrapha_« in cetlo aul; etlam alibi cxama : Anna Domini «c- cclxxx Primo Ma/i Ini. m.Boc Opiti Ctmf/etttm.Et in alia legitur: Hoe Opitt , Haitc Salam Manfridut Dt Claromtntt Fabricari Mandavit Anno hccclixx ]n co coatia noo femel Regui Comitia doceot hi- ' *oii*. sui-

Digitized by Google S U 10*

3UI.TANU5 Fons Marralenfii Flnaiou , fc« Soflii Ptoiemieo memorati.de quo aftum. SUMMANTINUM Opidum in Agrigentini-. Di oece fi, & Comarchia Narenfiad Himerx Meridio- nalis.feu Salfi fluminis desteram ripjm .Co.nkatus

honore ab anno uncxxv. infig litmn . Qrtum lubuifle dicitur palt mcdium faculum xiv. in agro cagnomi- nc,loco parumper declivi,id orientem & auftrum, Pa- rochialis Ecclefi» S. Barban Virg: & Mart: ftCN, utt opidi principalii Patrome, fub Epifcopi Vicario, curam habcnte animarum, quatuor alias Ecclefias fiii- as recognofcit. S. Marise de Jefu Minorum Obfer- vantium Cotiventus antio uncxxxvii. fuudatus, paucoi

poft annos , afcetis ah eo revocatis ,dsfccit ; nomenque vacuum iocus confervat. Tenuit porro agrum olim nobilillima gens Tagiiavia ad annum mccccivi. quo Sahatoris TagliaaU Aaeonia filia h*res, relifta dc Poriit equiti Gcrtanfo Panormitaiso aupfit , qui Sunrmafti/ti idcirco Bjto jure uxoris cft diaus.E* his Salvator H.undc Gcr/endtti junior.qui Conitan- tiam de Ikmdo conjugem ducens, Bigenis Dominut evafit. Eorum filius Andrcat Gaftonis geniior fuit. GoJTc S. jacobi Eques Aiariaaum procreavit, qui circa feculi kvi. exitum floruit, Gafpar ae Psri» fsfar & Cnrilltj ex Mariano, primus Summamini Comet, evafit Philippo IV. annuentc , quem prole frauda- tum YiSUria foror exeefAt,Mateitn Luechejio Cama- ftr* Domino nupta ;unde Jacobtis filia , cujuij unica Schxnsjaanni Oclavh Lancte Trabia: Principiu- xor data,hunc& fuos alibi laudatos Sammamini Co- inites effccit.Gaudent jure gladii,in publico Regni Confilio locum xxm, occupant, & Magiitratus cli- gunt.Latitudo opidi elt grad: xxxvn. xx. iongitudo 2T. //. P. U. C c » *xx-

Digitized by Google mvit.-u. Ager & amplus & fgcundus; Liref knao mdxcv cenfi funt 116. incola; 701. Sequentis' feculi anno lii. fbci 139. opidani 911. Noftro hoc e_vo Ja- res ift. cives 10S6. ocnoviflime 1398. SUTERA Civitas Regia.cujus Magiflracui lo-

~~~~~~cui eft <[] Comitiis xxxvt. SahiilijjtM* tftulum refert.quod aere faluberrimo Bt»tur,ac montem, qui ferjos lubtt ordine vercices, fuperpofita corooa.pro~~~~~~

ttfler» oftentat . Nomeii a Gracis illi inditum fabu- laiitur;Nam Sotir apud eos Sahator funat, egre- giumque Suterx caftelluin ,fitu inexpugnabile, certam ralutem,recuiu[rnjue perfugium conira hoftes civibus preftabac. Ejus apud veteres mentio excac nulla; t[Uod enim ifai fteterit Camicus, nonnullis perperaoj perfuafum.Occupab.it quidem 1U4 collis c!ivum,ru- pibusafperum.qui vix adiri poterac unica via, qualis eft hodie Sutere fitus;Sed Camicus in Agrigen-

~~~~~~lino agro, immo ipfa Agrigenti *n olim fuit , uti~~~~~~

alibi repofui ; Sulera paff; w. xx. miri.iium Agrigen» to abeil, Supremus igitur montis apes Sutera arccm fubftinet, undique prxcifus , fub qua ortum verfus , & aquiloncm olim civitas extendebnur ; hodie veroSS. HonufHi ScPaulini Bafilica cum eremo.fub

Sacerdotis, ejufque atdiluum cun fedet ; In ea eorumdem Divorum facra corpora thecis argenteis con- clufa cuftodiuntur . Mijnium pars adhuc durat , nec porcarum veftigia defunt ,reliqua rumam oftentant. Rabqtunt ideft Suburbium infra fuccedit ad lapidis jacium circa mcridiem ; Ib! majus Parochiale ternplum Deipara in Coslum AiTumpta: facrum ve- tuftatcm redolet, &ab Joanne Claromjntano Fride- rici Ul.aute adificitum paflim creditnr . EjuS curat

~~~~~~(amulatum Archipreibjter cum pingui dote , cui~~~~~~

Digitized by Google S U :J5 mifti siiv. idftant. JEde% civium.fed ran illnd ambiunt, quie majori numero in Ribattlh fubriguntur. Efthecveluti regio ir.altcri fubjeita ac S. Marii de Carmelo veteri c^nobia di;curatur. IdTextum in Sicula auiiit, ni-eum vas antiquillimuTi pravincia 8c , pro

SS. Eudiariftia: Sacramciito aC-rvando , Urbani ir. tcinpore,uti tnitriptio docet ,canflitum ,nec nou_» codicem M.S. Breviirium juxta Jcrofjlymitanuin ri- rum relisiiof^ cuftodir; unde cenobius ex Jerofulymis huc migrafle colli=itur, Tertia urbis pars J;r.Uncl- lam B. Agarhi V. M. Catanen/is parochiam conti. tiet, cui Presbyteri cum Clerici in unum corpus coa- Ifcfcentes inferviunr. Ab anrio mocix. Minores Con-

~~ventuales hic domicilium hatent , qui olim anno in adeS.Marii de jefu ad jaftum lapidis coaluere, Hanc minorcs Cspuccini hdcxkiv. fubiude occupirunt, paucifque *b hinc annis fubfidens terra tabe-~~

~~~~~~failavit ; Fratres idcirco oppo. tuiiorem in Iocuin_~~~~~~

~~~~~~fe rcceperunt . In ejufdem JardintUi vico Moiiafte- rium facrarum Virginum Benediflinarum fubS. Ma- ria:'de Gratia tirulo concludituri Mons infuperPie-~~~~~~

tatis, & dimus Holpitaiis videiitur . PalmlmtUuiiLj humiliori loco denique cum 5. Vici Ecckiia , & Ca- puccinorum novo Afceterio puftrema cft regio, quam recentei frequenrioref]uc & , „des occupjnt . Vicis hifce per montii latera veluti graditim impolitis Sa- tera conftar.es quibus una, confl.itur civitas, fed Si crypta: frequentes occurruut, quibus colotii utun- radices tur , ad ufque , quas "Platanis fluninis aqua allunt.fit ab agro Fontis frigidi alibi defcripto dividunt. Erant Ciroii Csfaris evo Sattn lares 770. fed aiino nDicv.oii. cenfi liint cum opidanij j4jt. Pir*

~~~~~~Digitized by Google 10« S U incolis rus Ui-ihm 311. 3 J14. Suteram fiio cvocom* ftare fcribit.Ex Regiis vero libris foci 684. cives 1*76 numerabantur; Anno hdccxiu. foci 5-94. anima :j6 1~~~~~~

~~~~~~& noviliimc 1487. computintur . His Criminum-,~~~~~~

Quiftor , Jurati Patres, Syndicus , ac Judices in Lege periti jura admiuiftrant Agrigentinus Epifcopus ; ftcra per fuuro, Vicarium inoderatur .Militi* indigenx Agrigenti etiaro Prsfeflus cnnm gcrit,fub quoequi- tes x. peditesji, merebnntjac Comarchiae denique

Caput elTe gloriatur . Tenuit illius regimcn aliquando geni Claromontana ab auno mccclxvi. quo Fri- dcricus III. lies ob praclara foannit ie Claromtntt merita, refque egregii , terra, marique geftis illi Sti* Itram attribuir, qaam qmniam, inquit in diplomate, Ji.iguli* xi. Maji lignato, Nlibi Rogeriut i; Sean- i&lfi Mila aCaria noflra fab ecria ftrma itncbat, & propter t'}iii tbitunt, libcrit ic fatt corpore iegiti- ntit non reliclit ,Ttrra ipfa e(i ai manus , friomi- nitim noflre Curi* jufti t> rationabiiiter dtvotuta-j cam Caj\rt>,pertincntiit &c AnteClaromonranos id-

~~~~~~ciico Rogeriut in clieutelam acceperat . Id autenu~~~~~~

~~~~~~cjufdem fxculi annum xxv. non prxceilit ; In cenfu cnim Friderici II. ex Siculis Dynallii, Sacramenrumi pro Satera dixie oemo. Ad Joan/tis igitur Clttromon-~~~~~~

~~~~~~templnm jullic , hacredes tani , qui ma/us Suterx dominiura tr*nfiit,quorum poilremus Anireat fuit. Ab hujus mortc Martinus Rex GuiiL-ImoRaymundo Mon-~~~~~~

cadsr conceffif , quo ab officiis rccedentc [libi Prin- reps Suteram adjudicavic; Hinc in Comitiis de anna vcccxcviit. Syracufis coailis, Rcgias inter Urbes Su- ttra venii.Sub Joanne mox inter alia Sicilie; ftaiuea, id fanitum Icgitur,quoi Saitra nullo unquaro tempore Dynallis fubjiciatur . In fumma Regii $rarii penuria derogatum aliquaado clapfo fsculo hufc pri- lilejio

~~~~~~Digilized by Google . ,.~~~~~~

~~~~~~S U ao,~~~~~~

~~~~~~vilegio fuic . Verum civas, Toluca Dyntftii dc Daoa. m*a prctio,ad ptilliiu jura redicrunt~~~~~~

~~~~~~Pnclaris gloriatur civibus : Hieronymo Javino ab eloquentia , crudirlonc, gravioribufque fcieritiit~~~~~~

~~~~~~commcndato , pluries e fugefta cuoi plaufn audito~~~~~~

~~~~~~Qui Aragauii Opidi primum Archipresbycer , moi~~~~~~

Agrigenciuui Cmonicus effiiliit ; zelo animarum »r- deniiffimo, momm finflimonia, aliifque vircutibui ornaius, carus c.inibus vixit, ac fedulum S. Francifci Sjlelii ;muUtote,ad. inortem ulque fc prebuit, quam MDCXCin. piiflime obivit. Edidir aliquot Oritiones rdcndafque complures alias reliquit. Hieronymo itein Minoriiano monacho ftrictioris obfervantij, viroa fpi. ritus fervore,ae vic^ inculpaCe, enemplis eximio;dum Rom* Pecnicenciarii munere in S. joannis Latera- nenfis fuogeretur hdcxvii. ad Caelos , uci credicur, evocato.De quo Arturui, fic Tognoletus. Scripfic vitam Francifca: Ricci* Drepanenfis Virginis, pietace iniipuis; cujus confriencii moderator diu exciterac Ql<

~~~~~~Digitized by Google .~~~~~~

»1 s u ut vulgiri fiif Isfiit pietafi, rite eorum vigere eultum," ac exuvias venerari. Qjpd Paulinui autem cel;ber ille lic Nolanus Epifcopus , cui ex Africa redeunti placuit foiitudinem Su-tirx proximam incolere, ibi-

~~~~~~Digitized by Google . .~~~~~~

~~~~~~ABARUNIS Cartrum ia CcVu Martini Regis de anuo Kccecvm.~~~~~~

~~~~~~memoratur , ac junt eflc dicitur Htrttardi Htrtngarii de Ptraper-~~~~~~

tafi , ad quern S. Stcphanum de_> Bivona fpeflare alibi repofui TAMMETH, Aqus SegefW, Calatamet hodie appellati, dc_j quibus fiio loco> TAYHANA Rupe! in Sacccnfi ,feu S. Calogeri monte, Jummariarum aliter , fub qua crypta aperitur,ubl voit repercufla, alitcr £cho, clariffinie ac diftinftim fonum reddit,non fecus ac antrum voca- le apud Syracufas . De e* Farellus TAYHURUM Sarracenici nominis dirutum-. fluvius, ejus fibi opidum , quod praiterljbens Jatus arrogit vocabulum , ti.iud prucul a Gijia cafiile, quod jjcer hodic , 3c fiib jato monre olim fedcbat . Mau- roh-cus Tacurittm fluvium appL'llat inter Panormum St Cjltrum Maris, quod Tabjuram rei-lius Faiellus ' dicit, idemque eft acjatus. TERRA PULICORUM.Vide Stlittatttt.J^ti illim Selinat fluvius mari illabitur; Ad hujus ripas Skuli Agiographi cccc. Martyres pro Chrrfti Doini-

~~~~~~ni ride fauguinem fudifle refciunt . Eos Selinunriiios Ca/etanus cvulgat. Verum jam ante annum ab ln- carrtat: ccxciv. quo fub Diocletiano pafli illi dicun-~~~~~~

~~~~~~Selinumes , tur, urbs defererat eique Mazara , pro-~~~~~~

xima Ipco fucceflerj t, qns tk Sclinuntes pafTimdice- batur, fliprosiinus ei fluvius Selinus quoque audiebat. Quum Ego eorumdem Martyrum mentionem_i omiferim , ubi de Sellttt fiuvio, & Stlittnms , hodie

~~~~~~Terro Pulienrum ; Nec de Mazara loquens illos.uti~~~~~~

~~~~~~. . T. II. P. II. . D d , par~~~~~~

~~~~~~Digitized by Google .~~~~~~

~~~~~~par erac , huic urbi adjudicivi , hlc adnotare volui Subdam infuper, apud Mongitorem in Siculi Bibliot:~~~~~~

~~~~~~veterei Stlixumiiwt lautiari : Theleftem fciiicet.Dio-~~~~~~

~~~~~~doro , Athenseo, Voflio , aliifque raemoratuni , iater~~~~~~

~~~~~~Poetas Coniicos elariflimum . Claruit ex Voffio Olym- pisd: xcv. & in htftriotiica arte plurimutn valuit.' Ariitoscnem omnium priinum anapeftico metro ufum,~~~~~~

~~~~~~Epicarmo antiquiorem, acque , Cenlbrino cefte, cura. peritia , tum elo^u:ntia muJulati « tempore cantut peritiliimumiFIoruit Olymp: xkik. ex Voffio. Ari-~~~~~~

ftotelem demum Or4torcm prxcipuum a Laertio iti- ler ejufHem nomitiis celcbrci viros iv. loco euume- ratum,de quo Volaterranus, Lafcaria & alii. Scripfic Otationem adverfus Ifocratis Panegyrim. TERRASINIS Opidulum fub CarincnftJ Priti- cipis dkione,a Fsvarotca, juris Mouafterii S. Marti- ni de Scalis.folo torrcntii alveo difcretum ,atque_j idcirco dudum Cinifcnfi Parocho fubjeitum; Ecclefum hodic habet S. Marif Gratiarmn, iti qua paucisab hinc facra incolis miiiiftrantur. Saccrdos vcro tributum-i Parocho pendet; Hic dic ftfto Corporii Chrifti follemni fupplicatione de more inftituta, per Ttrrajinim veluti Parochii fu« fiu« procedit. THELMISSUS Fluvius ^EIiano.five Tbermefui; idem ac Htrbtffui Solini ,ab aquarum calore appellatus, & Strabonii force Simoema .Influit in S. Bar-

~~~~~~tholonuci fub Scgefta ,'ubi Therm* aperiuticur . Ob- fervat Cluveriut lih i. Fazellum diflimulafTe flueata~~~~~~

illa , quat fub Scgcft* S. Bartholomsi hodie , Frigi- SimoenCa dum aIiter,augent,Scjmatidrum,ac , quorum poftremm cilidas emitcic aquas.De hoc porro loquutum ^EIianum affirmat Pun Hif. iib: t. eap; jj. dum attt/» Sititia Syracttfani Aaapum jlumen eira

~~~~~~aajtmihrunt , ^tjiani outem Perpactm , Crimiffum,~~~~~~

~~~~~~Digitized by Google .~~~~~~

T H iii & Theimiffum virorum fpecie vcneraatur . Solinus vero cip. 11. Ap-td Segeftanos Herbejfxs in mediopi- msnc ftthita txeftualione firset . Subdit hinc Cluve- rius ; Em §n ifh Herbcfu fcrlpmm faiffe Solino

Tbermcffit s f>ifphsr,qai Tbtimft iicittir M-iafu S.THEODORI Capttt inSicala occidentali littore cum promontorio Bueo Stjgiium maximum, (ive finum.ubi inlul- jaceiit,Sc vulgus Stagmim Stagnonum appellit,ab aquilone cUudit.Id iEjitalli o.omine_j fiiilL" veteribus notum Cluverim amVmat lib: i, cap: i.ubi&Cartcllum qnoque recogiolcit, quod Acel- lum alii appetUruntj Sed ja n ad S, Viti Ciput jEgt- tallum in (uperi n ibus , & congruemius ftatui THBRMjE HlMBRENSES Urbshodie/» prU mh fplcndidi.&i-teoth fre7uent,ud appellat Clu- verius. Termitc vul-iri vwe . Himere autem tulit vocibulum ab W-nera c;kbri oliu urbe, & hic fab fluvio co^nojiine fiiit vocati, dc quibus dixi. Vibiui in Catabgt : Himera ofido Tatrmitswrvm dedit nomen Himere . Plinius lib: 3. cap: 8. Op-J.t Pamrmtint, Silui, Himera cu-n flim, Cephatadit. PtoJemaui Pa- normus, Ekatbtri amnh tt , Satut , Tierm* Hime- rcnfis , Hi-nertt Oaeli oftium, CtpbiUdis . De Origine Dioiorus lib: 13. Dvn A-benis fanm-im Mjgiftra- tam gerit Antgtntt ,Cartbjginh>ifct •twnerofttm ie- nao ttnrckmm eogun,&in bic omni fiadh totifant, ttl ownts urbcs fersitatis }ugi fabiiciant; Anteqmm vero copiat in Infttlam tranfpirtajfent , voionttm tx cinihut , aliifq te Afris dele~1u bibito, nna>n adipfat talidai aqais in Sicilia wbem coniint, q'ts n Tbtr- mis tneaat. Qui fu?rit d=Iectus hic civiun Solitu» in Tberm: Hijt: expendeus , non ex infina plebe, aut li miiitiam ineptus eos a.itruit ; Iu colomamj T. IL P. II. D d 1 quippe

~~~~~~Digiiized by Google . , iii T H quippe novara adfcribere illos oportebat qut adSi- tuloj hoftes cotupcfcedos, ubi ferrer occafio, potis ha- bcreiuur. Verum hos primos Himer* iuftaumores~~~~~~

~~~~~~memorans Ciccro Vcrr: i. fcribit : Himera dcltta qaes cfaes belli calamitat reliquos feeerat , si fifi^,~~~~~~

~~~~~~Tbtrmis eollocarunt io cjufdtm ogri finibus , neque hnge ab antiquo opido. Hiuc idem Diodaruslib: 14.~~~~~~

~~~~~~ait : Himilco cum Himerenflbut,i*f-Ccpbaltdium ba-~~~~~~

~~~~~~bitanlibus caflcllum arniciiiam infait . Qqpd ftftum cfie anuo xi. poftquam Therms conditi, fupputac~~~~~~

Cluverius, qui fubdit ; Qwtm igitur Himilco Cartba- gimenfmm Dux,amicitiam Himerenfmm petierit,patet ex ce , maximam Tbermit incoltntium partcnt-i, non Pfnot,nic Afroi,fed prifcos Himcre fuiffccul- «rei.Solitus igitur,quum ex Diodoro didicerit in-» ter Herinocratis Syracufani Ducis focios Himerenfes -quoque adfuifle(Hic Selinuutem a Pcnis exfcifanij paullo aute Himeram, deiiuo incolere curavit, colle- aifque utriufquc urbis profugis civibus contra Car- thaginienfium ditioncs aliquaodo bellum geifit)ubi novam illi,a patria haud procul ,deduftam coloniam audieniut,ad hanc convolaffe optime opinatur, unaque cum Afris, longe tamen raajori numero, traa- fcrtbi in eim voluifle Non hic negaverim Siwnorum seso, quumHer-

.cules. Siciiiam circumlegeret , Nymphas ad Therma* adfciffe.uti alibi ex Diodoro repofui .ejufque labo^ .re» oblato balneo ,levafle }qu« fane arguunt loca_j hxc mortalibus jam dudum innotuifle,ae vicatim ialtem culta fuifle .Gigantum aliunde per vicinia_« dete-ti non femel loculi cum oflibuj , primis Itiful*

~~~~~~incolis frequentia olim i!la paflim arguuut ; At urbi Xbcrmaritm, quod anfpicia poft delatam Himeram~~~~~~

~~~~~~Digitized by Google . . ,~~~~~~

~~~~~~ic fUtis hifloria! innuunt. Quod Dionyfio fubindej~~~~~~

nollri adlufcriut , quum hic Motyam fibi- fubdidit & P^norum vires iu J7cilia fregit, innnere vidotur ;quumque varia hinc Diodorus fuerit belli forcuna , imperium tandem Carihaginienfium fubiere ad Agi- thoclis ufquc tempora,qui polt multa praidare gefta fubjugati) populis per occiduam , , aultralemqtisj orain in altcram jnfult partem pro^rdfus Tbcrmita, not, quorum ui bs ['cnorum prefidio tcnebitur,fubcg:t, dataque fide miiibs* fccit.Non diu tamen, pac; cYn hoftibus compo!it4, eorum rurfus dominio cciiir.ijao pidto a Romanis primo Bello Punico fuerit expu- giutj ,Zonaras enarrat. Diodorus in Excirptis Lt-

poteftatm vcniffe fcribir . Tunc, ait Solitus, urbii ex. tentio concratia circa fuperiora, motnibus cooclude- batur anguilis, idqiie cx turribus variis in locis.in- fcriptirque Upidiboi eruit,qui vctudis adhuc hodie parietinis adhatrenr Perftitit parro deinceps fub iifdem Raninis, perpetuoque iilis adliaiftc . Senatui hinc Pt>pulii/j:it, Thtrmiianit, qmi femptr i» amititta fidtqut manjif urbtm agrc-s, Itgc/qae fint , , fuas rcddidcrunt . Publiui Scipio, Bello Punico confcito, Carthigine expugni- ta ftatuis , , donariifque Grsecinicis e slciiia adv;3ii repleta , Signa.qu* ad Himeram fpcdtabmt mitaaii reftituit, Erant auttm ca, telle eodsm Ci- cerone,r» arc rimplura ; in bit mira p-iltbritttJins ipfa Htmcra in miilicbrem firwam ,h.tbitumau.- fir- mata ,cx opiii aemint ,&jlumint .Erat etia.n Sit- fichori poete ffmaa .fenilit , hurnna, ctim iibro fummo,utputant, artifith fatta. . Etit Cafella ftuiam (j-ca

~~~~~~Digiiized by Google I ,~~~~~~

1.4 T H O-ca qmitm mirijeiti ftUa,& vtaafll .Nequehu conrentus Magnut Africanus , colouia , fi Fjzellode- Tbermas nobilitavit; & fi alii idde- fcrimus , deducla, .affirmant cori* noftra: urbt acceflifle fub Auguilo, uti Infcriptio inferius exhibenda. , vtdetur innuere. Potuit c$tero ab Scipione Colouia augeri ,Bc jadtu- ram pafla.denuo Augullo volente, novis confcriptiJ tivibu* frequentari. Mariaiiis partibus interim,quum faviflent.in Pompei odium Tbtrmitani inciderej} &jam hic illos perdere eogitabat, nifi Sthenius pre- eUriffimui civis fefe pro patria olliam offyrrct.Hic Jdem apud Verrem poilulnus, de literis publicis cor. ruptis.ftretiue legtbuj patriii ciuflim «gens, fcpur- gavit jreftitit nihilomimrs Prietaris aviritia: tiutaj atiimi coniUnti.i,ut hoc noltrum opidum Verres in- publico vencrtt prope folun , uude nihil rerum de nihil imperio, nihil gratia, per vim.nihil occulti , uihil ptetio poffet auferre, uti lauditui Cicero «-

flatur. , __, , Rerert Gualterms inter permnltot inrcnptos U> rides ad Thermas fpeftantes, Jiteris cubitalibus exa- ubi Or- ratum unum AUG. SACRUM. Aliumque , uhnie fiime- do ,& popaiut fpleididrjma Augvflg rtorum Tbermtanorum memoratur. E* quibus dedu. &jmThermasHi.nerenfes ab Augulto fuilfe Coloml j.al- clarhlime evincitur . Solitus Hift: Tbtrm: par: /mp...Cae. terius 1'pidis fragmentum exhibet: Ara Cat. Unde additfos Ther- Et l. Jal. Matri Imp. Juliae fiiio eruit An fub ara mit»noi Tiberio Csfari . qua legitur Dht> Uicat* extiterit infcriptio, in : Cm- mofa Aw. D. D. P. P. aut alteri publico tedificio iiicertufflifsd illud arguit.-Keipublice Prm- spptila , .Uuon*mverO (ipibui oempe, Civcs viailTe »ddi£toJ

~~~~~~Digitized by Google .~~~~~~

~~~~~~fuperftitione eliminat4 , Chrifti tempore , Domini fi- des iilis affulfcrit; num deftinaws ad Himerenfei~~~~~~

Epifcopus fuerit Apoftolomm aeute , oblcaiiim quaque omnino cft . De S. Cilogero ortu Cilcedoneafe tradunt, quod Diaclciiani perfecutionis declinandas caufla.in Siciliam circa Titrmitantiotu appulerit, incolifquc Evaneelium ingenti cum fruitu pridica- verit. Epifcopi Tbtrmitani in Conciliorum fubfcri- ptionibui atino ccccn. prima elucet tnentio;fuo entin calculo HchniAlum Thcrmcnficm Epifcopxm Calcedo- nenfii acla probafle legimui. Pirrus crcs alios cx no- siine recenfet Ecclc/ie Tbermtnfiis Przvinci* Sicule Pontificej.Et in Leonis Difpofitione Thcrmcnfit Epif- copus Syracufani fuffVaganeus decernicur. Tacet deiuceps de Tbcrmis hifloria , qualefqne clades fub Go- this,aliifque barbarii popnlii, ac fub iarracenis prf- alfo fertira , perpeffa urbs fiterit, fileutio involvit; nec ideo pcr id temporii Tbcrmat ab fua deeeflilTe celebritate putandum ; Conftituta eniai North- _ per rnannoi Principes Ecclefiaftica Panormi provincia Tbcrmaram agro definitur. Rogerit Comitis filiaj nuptui data Ungaria: Regi, Panormo nobiii cum comitatu Tbcrmas dedudta, inde cum navi folvit. Quid- nam voluerint civei innnere in illa epigrapha ift U Ditbut Sogcrii Aagafiti , quam affert Gualterim , Bc in Prtetorio adhuc hodie tlios inter lapides vide- jhus, divinari nequit. Sed Regii Ro?erii svum indicat, quo S. Jacobi Apoftoli vetui Ecclefia Paro-' chialis ,5: pratcipua habebatur Floruit fiibinde Regios intcr Confulares Mat- theus de Thermis, quem fuum nollri mordicus ad-' ftruunt.Mundanis honoribus, quibus affluebat, hic va- lediceni, S. Auguftini Eremitif accenferi voluit.fle Augu-

Digitizet) by Google H6 T H Auguftinus eft appe.Ilatus.De illius 'pima nihilami- nus Fanormitani acriter contenduut .Gallis tota Si- cilia exaftis, Aragonenfes rcrum fumma porici,7Vr- mai concra iilorum conaeus cum primii munire co- gitarunt ; brevi enim traflu quum Regia Panormus fecuritati diftarct , hujus providendum , prtjximis arcibus tirmacis.cenfuere. Roberto ,hinc Andegavenfi Frincipi.Calabric Duci cum eledla fuorum mmu anno «ccu. in infulam appulfo, &Thtrmas obfidenci diu cives reftiterunt , fed auxiliis defticuci fe dedere coafti, ejufdem Roberti, uxorifque VioUnrst prafcn- tia diu condecoratam patriam viderunt . Tunc Vio- Unca Ludovicum Hlium exixa, partus incommodij perempta , vita exceflit; cujus exanirne corpui mox Neapolim traduftum efl:, Rebus compolitis Friderico

Aragonenfi urbs redditur ; verum nou diu poft rurfus in ejus perniciem Gilli confpiraiites , Bertrando de Balzo Duce iicccxxvi. fuburbium invadunt , St incendio f^dant; tandemque Petro II.Regni puten- te , anno mcccxxxvh. ingenti claflc ThermitanastLj oram invadentes,duriffima obfidione urbem prcmunt, atque undiqnc obvailanc .Obnituntur incolx ad plures dies, fed aqux penuria Uborances dedicionem_i faciunc, arce nihilomiuus obluiUnte , t>us & ipla x- quis condicionibus , quum fitf quoque prsefidiarii nai- lites vexarentur, hoftibus fe cradidit ; Hi fuperitires bello cives pacria. excedcre.coguhr, mox in mornia, «dificiaque [dcbaccantcs, ilU diripluut, ac fubvertunt. Ukus eilPecrus injuriam, Gallofquc [exarce.ubi fefe coneluferant, ejecit , moxque ex altera Brucati pro- xhua expulit; Thcrmit4»at patrtis fedibus reftitutos dcinceps fovit,juvit, muleifque privilegiis & immu- niratiuus donavit. , i-: . Refeila,

~~~~~~Digitized by Goqgle ;,~~~~~~

~~~~~~T H .i, Refeita , ac in prilliaum revocata decorcnuif~~~~~~

Civibus adnitentibus, abhiuc quum fuiffet , mgnibus atque tedificils cum facris.tum civilibus inftruda, jiccnon longe majorl ambitu ad onm ufjue maritimam ampiiata.fub Lulovico & Friderico Pctri filiis eflloruit. Hinc Aragoniis Dynaftis, qui Regii fanguinis erant, aliquando paruit, & yigiiicmil'ius in clientclam cefiit ; At Mattiuo Regnantc , denuo &' DitMSialibiit acc^nfa , novis fiiit beneficiis, gr.i- tiis affeiSa . Alphjafi nihilominus juiTu Antonio Vi- gintimillio Colefani Comiti, ob colljtam in Regiuni pene exhauftum itrariuTi pecuniam, attribuca , mos vero prifting libercati reddita, Dtmanio adjudicatui. Carolo demum Cxfare, qui Pauormo MelTinampro*

~~~~~~invifit , Joannis Vcg* ficifcens, Tkermas volcnte , de receiiibus, iculis Proregis open , ac propug>i noviter vaIUu,& Eaporio infupcr au£la,ad iunc noilram~~~~~~

~~~~~~«eatem inter prscipuas camputitur . Caput cuim eft Comarchiz, novcm fub fe opida habtns; Miliciae na-~~~~~~

~~~~~~tionalii Prafeilura gaudec , fub qui cxvi. Equices~~~~~~

~~~~~~cccc. Pedites dudum merebant ; In Comitiis illius~~~~~~

~~~~~~Magiftratus loco xiv. fedet ; Cnmiuum Qmeftor me-~~~~~~

~~~~~~ro&mixto imperio , uti dicunt , utitur . Spkn&ie~~~~~~

~~~~~~titulum pra-rert ; Mootem Euracum , fuperimpofito S. Calogeri fimulacro, ad cujus radices Stcfichori &HU~~~~~~

mer^ , meJia Capella flatus effinguntur, pro ftemma- te oilentac, Hic Soliti lapfum advertes, qui Cere- tem rcferre rauliebrera figuram in teffcra adftruit quum in iuc effbrmanda ad tria figna anclqua urbis Himere.Scipionis liberaliraec Thermitauis reftituc* alluderc Antiqui voluerunc. Coftat aucem cx Cieerone

~~~~~~Stelichori , Hineras flc Capell* ea fuiff^ ;'nee Cereris fiiit fidla ulla mentio . Qirod Himer* porro Cornu- %. II P II, fi e cojiam,~~~~~~

~~~~~~Digitized by Google .~~~~~~

~~~~~~,it8 T K copUm, & caput fpicis ornatmti grric,ad ejus ag r i iVrtiliutem, atque ad H;rculcin tL:fctcur,qui Ache- loi cornu detranic , Najadum opera fruclibin refer-~~~~~~

~~~~~~tuaj Sc Copia: Dax confecratum . Hercules aliunde., Himerenfibus fpecialicer cultus, uti ideui Solitus te-~~~~~~

ftaiur. . Scd iam ad urbis topographiam dercendo. Puft Himerae & Tqrti fluminis oitia, in ortum & meriaiem Tbermaram agium prafluentium, littus apertum occurrit aquilanaribus infcllis ventis afllatum quod , , collis excipie, qua parte Tyrrheni msris fiuctibu) alluitur, praruptus, ab occafu autem & auftro a]ii.i latcri «djuDftal . Itnminec illi , ejufque enelis moli- bm arx,variii muniinetitis, aggere, ac prtetentis propugnaculis egregie firmatJ ; cui (iib;e£la urbs vecui ad hibernum cccaCum ,arca interpolica, retpondec Jlie Fazello, aliifque Reruro Angonealiu^rt Scri- ptoribus exigui ambitus dicitur,fcd maenibus vallaca, quique Gallis oWidcntibus, uct io fuperioribu»

pluties reftitit . Perdurant refeila illius innui , m«- nia ad eamdem pUgam adhuc hodlc facis firma, bi- nafquc aperiunt porcas a Panormofic Agrigento appellatas. Declive hinc irduum fucccdit, variis tutnii- lis interfperils.ad cujus ima murus paucii a littore paflibus dilfidens (ubrigitur, iti quo porta Harcttina primum.mox MelTanenlis refcrantur , & huic angu- lare propugnaculum hrret jum recetilioris archi- teitonicae leges idificatum. Msnium protenfa In loti- guiti faci:s ,contri navium ftationem hinc fequitur, quam tres exornant portai.Medu a Regio Telonio, comptior, (eu Dogana qu* ad linillram , pifcatoribui frequens,ab illis nomen habet.tertia ad dcxteran» hurailior . Bxcremum muri augulum ad orientem-. tur;

~~~~~~Digitized by Google ;~~~~~~

~~~~~~T H >i 9 tnrritum occupat munimentum, miri impinden?, nec inde procul psrta Fdix , quam ampli fli r:ita o,;idi vii excipit;hiuc rupcs inacccffe cun tnrrifpcculi fub caftro.~~~~~~

Ewemls hifce interiorei cum civiles , tum facrs adirkiorum moles minime decedum; in arcis cnim area ad aullrum Major ficdelia aflurgit fpl;n- dida, ampU, & magniiica; Frons quippe elegans cum aris campani turri In occafum refpidt ; navis pr. - cipua,uti appellant, cotamnis e mirmore ornatur ficclla , & illud pra ceteris B. Auguftiai Novelli, ubi cjufdem reliquias, a Senenfibus anno «o:cxs. acce- ptai , cives vcnerantur , cultu decora effulgent. Pre- cipuum in ea occupat locum Archipresbyter , antiquiflima inllitutianis; ejus enim ell m:ntio Marti- ni Regis zvo ; Cjnooicum Collegium elapfo ftecula inftitutum Divinii vacat offidis,. Pjrochia; curamj idem Archiprcsbyter gerit, fubquaS. Mirif deCon- folatione in inferiorii urbis centro asdcs degit,Ca- Deiparas jetano.ob imaginem metnarata , ibique facris etiam adminiilrandis opera impcnditur. Mino- rcs ali* Ecclefiae eidem fubjefta; iufpeftionem me- rcntur : S. Marix Aunundatie, ii> qu» Chrifti Domi- niecruee pcndentis fignuro, prodigiis clarum.S.Ur- fuli Virg: & Mar: ftculo xv. elabente conftituta , hodie in concinniorem fbrmara refcila.cujus turrisve- i tuiliHim» Saccaris appellata , portui olim imrnine- bat . S. Lucix in tumulo ab anno ucccclxxxiu. cele- brata, in qua vetus foJatitium viget . S. Sebaftiani Mart: elcgjntiiTrmo opere mirmorat» niccnt,cui No-. bilei Albi fodjlcs Oratorium adnexum habent;.ut c^- teras o.nitUTi a.i civium ptititem. fo.vendam variis fodaliriis addift.is. Tam. II. P. II. E e a Inter

~~~~~~Digitized by Google T II~~~~~~

. priawin origine S. nliu-.n fe oftcrt C(E:,obili ">, t|UOj R.Gmdolfus de !o veteri ^ublico collato,a:d,Nca IcGj, A; wiftylioai vciuftttc t , & in i;lj nobilium .- .._„ „,,.„.„4 „„„ pauca fpertantur , N J0 d,u Mon,j «mnrdinis Be„ed.it„,i p.ope S.Petri Apoftoli, olnn cljuttrum coalmt, quoi hndie denct. PraUi. «atornm Fratrum Monalierium in EcclefiaS. Crirni- n, primum circa «ccccliii. conllitutum , opportu- morem in locum, fuhmde in eadem fuperiori pla. ga Joannis de Piftya , operj , translatum, Ferdinan- S "cc" xe, fllis probinte, iArl $ . .r- firmatur; Id fub S. Vincentu Ferrerii aufpicm fundatum eft, utijoanni a morruis refulcitjto idem Divus prwdi-" xic,Si£ris campin, magLiifici curri inftrijirur. Anno xcccclm,,. i n terim Miuores Obfervames »W( admilli funt extra pomenum, titnlo 5. M«ti;e de le- fu.Petri&Jkcobi de Bruno opibus, nec non civium eleemosynis vel maximc adjuti . Atenim urbe laxiori fitu ampli.:ta,iiu!ic pene in centro Convcntm fedet, deccnti ftiuilura confpicuui. Eodem dilabente xv. faculo Sacrarum Virginura fub ordincS. Clarzoc S." Marci titulo Parthenon ortum recognofcit. Ferdi- nandus Catholicus, ac fuis regniijudgi omnes eisce- derent.edixerat. Horum Synagiga Tbermii vacua quum remanfiffet Jacobus de Leo Minoritamn, Ab^ bas S.Mari* de Crypta , in aptiorcm forma.n loct» concinnato, Sinftimonhles ibi conftituit, &S. Mjrco Evangelifta; Templum nuncupavit . An,io deinccpt hdcxxii. Clauftra nimia vetuftate, ruinam minatitij nobilii Matrona Virgini* de Simone nedum inftau-' »vit,novifque «dificiis jniiinxic , fed cenilbus deil- gnatij

Digitized by Google gnatis pinguiflLinis, not Jbilicer auxi t, hodieque alu:n- narum numero, Strcgularis obfervantise ftudiis, paii- cis decedunt. Capuccinij ad mctidiem in collelo- cus eft attributus 'amplilfimus abanno udxivii. primo ab urbe lapide , uti Annales Ordinis reJerunt. Subinde haud procul a littore ad viam Mercatoruro. in urbe inferiori Carmelitii S. Rocchi Ecclefia unt,- S. xxx. ceffit , que. Deiparf Virginiifii Angeli nornc:!, venullior reddita deinceps tulit.Nec diupoft in tut- tnulo orientcm vcrful intra pomcerium , unde pro- fpetlus eft in mare jucundiffimui, S, Francifci dn^ Paula Fratrcs publico voto excepti funt. S. Marix de Gratia erat jbi EccleGa, cujus titulus iutra majorem Eafilicam translatus eft, ac Monaftcrium S.Pa- t-uivh.e aurpicio dcdic.itur . Miiioritani dcmum Ter- tii Ordinis hdcx. S. Bartholomai tedem in fuperio- tibui occuparuatjCci «Telitta xxm. ejuf.Iem fjsculi anno ad extremum opidi angulum circa orraro aslli- vum , fub S. Maris de Portufalvo appellitiooe, d;cen- tiffimum condiderc alceterium , Via untuin interpo- fita,a m^uibus maritiina orse diffitum. Exira menia ad Agrigcntinam portam Minores Reformati S. Aotonini nomin; kdcxiv. Conventum, incolis ftipem miniftrantibus , ftituerunt. Mox Socie- tatis Jefu Collegium undetrigefimo fcculi xvii. anno, magnificentia, Scamplitudine fpeaandum. furre- Kit.S. Viti primum ejufdem presbyterij defignavie Tbtrmitantii Magiftratus Ecclefiam; fuppeditante vero Micliaele Marino non levem auti fummam , nec ron nobilibus aliis viris ccnfus congruos deferenii- t>us,brcvi clauftri asdificia ,Sc Ecclefiie , ubi «dcfct vum roedius afcenfus patet, promota funt. Dumum Hofpitalem cum adaexi S. .Michaelij Ecclefia Gre- gorius .

fii t h fundavit elaben- eoriuJ Salimpipis ab aano mcccl. ; deficeret ,S,Joannis de tibus autcm annii quum illa hodie religioft Deo Afcetis attributa , fub hornm 3c Xenodochium «ifHli cua degit.Pro fceminis autem cuftodise conclave aliud crevit. Virginum pauperum deftinatur; ad egentiura anguftias levandas MonsPie cujus penes Nobilea viros eft admi- utis inititutui , niftratio . . Jam publica aha ad urbn ornatum sdificia ce- 1ebrantur:Civilis Confilii Baiilica, quas ante farcu- fequentis anno kl. c/f- lum xvi. aufpicia habuit , & rnagnificentia [abfoluta-,, eiter ea,qua nitet hodie , conti- Magiftatus Conventibm ineundis ampliflimas traitandis aptiflima op- net aulai , & fbri negociii , iatus alfur- pottuno Gtu »d majoris Templi finiftrum fbns incunte fjsculo %vu conftitu- eit .Ejus in arc» fuaviflimis .Emporium publicum tus aquisredundans mefles condenda) capa- cum officinij ,horreifque »d inferiori nec non addifta ad illms ciflirois in u'be , extat antiquii commodum in raenibus porta . Hujus ivo uti temporibw memori» Roaunoru.n fcilicet , Cicero.SubCarolo Cefare med.opene Vtr- 4. innuit cetens oras hujiH infi- fsculoxvi. inftauratum.prx fupenorem trar- gne evafit. Anno noean. in urbem Prorex duxit, »c gra- fcrendum Oflume Dui , Sicilis Verum res mintme naria ad opus juffit maguifica. proceflit,atque,ubi primum fuerat coiftiEutum.per- fub Arce, licra *des ad ftitit . Miiitum Stativa & opera.are Regio extru>,t'_<. illos fyeftani.eivium portam Telom., Thcrmales fornices intra mjma poll ufus falubernmui cvadif. nbi -erotis Balnei calidi $yf,um,c»j»< cuaia law- E-tat haud procul Fotis eEcaciffiae profunt cei poti, i_coIumitati

Digitized by Google . Magiftratum porrojuratl Patres rv. k Syndiciu. confhnt, qui in togis cum Clavatore proceduot; Cri- minum Qureftor cuftodes habct vm. & jurc gladii uti- ttir.lllis publici falutij , Stannomt cura ioeft . Ha- biio Thcrmarum cenfu fub Carolo V. foci 1747. in-

venti funt , iticols vero auno mdxcv. numerabantuc Si;o. Anno ude.ii. Jares i476.cives 9417. bujus noftri ftculi anno Xm. lares 18*9. incol* 71*1. 6t a»- viffime 8713. funt computati. Viros illuftrei Tbermitana» Vinccntim Solitut rccenfc?t,atque in priinis B. Auguftinum Novcllum, olim Macchsum dc Thermis, Siculos inter Confula- res prstftantillimum, dehinc S. Auguftini Eremitaruo» ordiois decus. Bononiz hicjuri fprudentLe quum dc- maguof|iie in ea faculcata progreflitt ditfct operam , fcciifct.a Manfredo Sicilii Rcge Aulicus, &Con- fularis adfcitus, re*-«liiju*ndo in utroqu; NeapoIis& Stdlte Regno fumma integritate St prndentia admi- niftravit.;Poft Manfredi mortem in pitriam rever- fus, ac lechali morbo a Deo probatui ,S. Auguftini ampJenus inftituta.in cremum quamdani prope Se- nas incosnirus fe recepic; proditus fiibinde.fupremo crdinis Prxfcfto focius primiim, fubinde tribus fum- mis Pontificibus a fecretis confcientix, demumque

Generalis ordinis Magifter adleftus , Sandtitatii , & dotVinx radiis undique effullit, ae novus Augufti- nus appellari meruit. Nuucio dignitatibui omnibus rcmiito , Scnas reverfiis, ibi pretiofo exicu piillimam vitam explevit anno ucccu. Illuni Panormi ortunt ci nobili de Thermis gente alii affirmant, quoruta ratiotics laudatus Solitus convellit . Idem moriboi fanflis eximios commendat: Petru m Gravinam SoJ cicutis Jcfu genere nobilera.ad ftt crw Evaogelicu cxpa;

~~~~~~Digitized by Google fcxpeditionei 10 regnum Cinalo* Nov* Hifpams! de- ftinatum;cui faae rainifterio heroicis ille virtutibus~~~~~~

. appuifus, erudiendis bar- fe compariverat Ed igitur baris quomdiu infudaffet, Apaftolico muoeri immortuus.vDiv. terram cum ecelo commutavic . Luciain Ciaccio Virginem , Carmelitis tertii ordinis accen- contempla- fam .vitse aufteritate , Divinarum rerum tione, ceterifque Cbriftianis virtutifaus infigucra.mi- Dciparam Vir- ris a Deooftentis hooorataia ,erga ginem fingulariter afrc<3am .demumque in S. Marci Monafterio, qud fefe inclufcrit, faoao fine defun-fla. Ecclefie, porro dignitatibui egregie perfuuiti eidem Solito' dicuntur Antonius Garifus NicopoIisE- pifcopus.S.Mari* de Gratia.CcS. Calogeri Prior; Si- floruit uDtv. Jacobui de Leo Frater Minoritanus Provinciim fulfirquc Abbas S. culam diu renit , Ma- mcccclxxhii:. ri* de Crypta apudMarfaUm Joannes de Thermis cjufdem ordinis bis Sicuie Provincie, Rc- Epifcopus nominatus flor, tandemque Panormitanui vccccxi. Quem tamen patria Panormiranum potiori fttetur.An illii.quos fu- jure ab aliquibus vulgari disi, patria etiam eadem rra Thtrmaram pontifices Ordini, Srbs coutigerit.incertum.Jimon Priarugia Panormi Abbai Mi- Olivetani S. Maria de Spafmo . chael Sincerus.Olivetanus etiam Monachus, .F. Ma- Abbas, fuorumque Ccenobiorum in fis de Nemore Regno Nipolitano,& pcr Jiciliam Vifitaror, literas ' cregie promovlt, iVpoeticis ftudiii addiftus vixit. tryrillus Martorina Carmelita primi Inftituti Prio- .ficili^Pro- ,is Gencralii focius Romi, & fi;piuj in

~~~~~~difertiflimus , Inter ^i.icia moderator , Ecdefialles adfcripti Paiior.nitana! demum Ecdefi* Canonicoi Nicolaus Nojcl|a recenfeutiir; Aoioniui Mirinus , ,~~~~~~

~~~~~~Digitized by Google T H vinc eillius Garifiis, &Vinctntius Vianili . Laudat~~~~~~

~~~~~~:rea Solitus complures nli os ,qui in iiii OrJii-is PfOV inciis prscipua njunia ciim i.iude obtertiiit, aut ab o mnirnoda fcientia commi ndati, (eu pratclaiis vi-~~~~~~

Vetrus Calatwa Minor Conventualis , Philofophui & Theologus eminentiflimus.ac (ingularis «tiam Ora-. tor,qui PhiJofophiam Seniorum pubiici juris fecit, TimotheusFuIcusex. Carmelitis primi inftituti, eruditione prssfertim hiftoriea, &gravioribus etiam fcientiis imbutu», aEkkelo animarum, & feverioris vite_ rigore celebratus, Chrontrtorijm Univerfatem doitil viris acceptain vutgavit. Auguftinut Dentice Sacer- dos profa & verfu-agiiegie valult,uti variaeius ope-. laliterarlo orbitradita abunde teltantur. Franciicus So!itusSocietatis Jefu, cI»riflimusHiftoricui, & Rhe-- tor eilmiui plura edidir, eitme Thirmsrum Hiatc- r^nfuim adfcribitnr Hiflorii, qua: fub Vincentii-Stw liti.nomtne prodiit.AJoyfius Ciacius Pocca; Francif- ctis Bactolus Jurii-Con-fuItus,Str;ttegi MefTaneHfisJiiH tteajAiitoniu» Aidonius ex. Minoritaiiij Refiu-mitis

~~~~~~Poeta." Sicului , & vitse innoccntia cIarus,Jofcprius >~~~~~~

Matacria , & Paulus Aidonius ejuttfem infticutt, &*

ratores pracipui i Leouardus FragaJa^ HieranyiBus Jalomoti; JoacliimusErraiite,Jacot)us Cafcioce Pecruj Rofa Medicus. Mcminit idein Scriptor Cyrilti Marto. rana, de quo dixi, & Jefephi Feracis JurtGonil mbs in feriem recenfcndi,qui Jcgali eruditioncnulli iuoevo inlioitis fecundus.ac iuter patroiioi f primaat gradibus emnibus. in (bro decoracus.M. R, C. iton femci ••• «i T. 11. B.IL F F Judex,

~~~~~~Digitized by Google .~~~~~~

ii* T II Judev,Regii irarii Fifci Pacronui,& aRacionibu; Magiftcr, morum dcnique integritate confptcuui.cU- pli ficculi initio enicuic ; & xatv. ejufdem anno de- ccllit.Toga ctiam Magnz Curi* onutos et Thcrmi~ lanit ipudSolitum lego : Octavium Caracciolum, jofephum Dominid, Pctrum dc Miritio,3t Dcfendinum Malacriam, aiiis Malacridam tcrtium eo munere-r tuuctum , de quo Emmanucl Chryfonem Himerenfem memorat Paufanias E- liac: lib: i.in Siadio celebrem, qui cum AIcKandro aliquando decurrens, huic ceflit viitoriam , de qtu tamen re indignaeus eft Macedo . Iliiui t auti erat in curfu pcrnicitai,uti adagio vertcretur: Chryfontm-t

Hiiitcriam prtturrtrc , tefte Manutio in Aaag: Hie dubio procul Thcrmitanui Himerenfis duedut. Exfcifa cnim tuit Himera ab Annibale , Olympiatfc xcti.ante Chriftum Dominum ccccvm. uti fupputat exDio- doroCluverius; Alcxander autem mortuus dicituran- K DomLni adventum anno cccxxt v. qua quidem evo Thtrmarum urbiHimera; loco fuccelTcrat .Schenium quoque civem liabuit urbs noftra,quem fortiflimum virum totius Siciltz voto conclaaatum Roma eft de- mirata .fuoque hofpitio Pompejui dignum cenfuit, quum , uti alibi fupra innui , Thermitanoi libi infen- foi pcrdcrc decreverat,cVSthcnii verbii de fenten- tia dccedcni , iilis pepercit. Domut hsec eodcm loco fita palfim dicicur, ubi hodie majtu ereflum templum. jEbc* tabula,in qtu illiut merita incifii literii declarabantur, a Tullioin Senatum delata peiiit. At fimulacrum in Prtetorio perftat liodic, & lapif adhuc videtur , FazelEi srtate fuperftci, ubi legicur: STHENII y£DES. Confule eutndem Faiellum Dec; f. lib: j. c»p. i.Quod Agathocles Syncufinim Rei cx

~~~~~~Digitized by Google ,~~~~~~

T H ..7 cx T»ti-».n Himerenfibus onnodoi fterit, multis pro- b.ire r.iniur Sclim; atenim ad Thermas Sciinunti- iijs rubuilFe crrumitc^l' peneoinncs afrirmant. Seris tcroporirms Rubertas & Joanues ftrenui Milites ab Roperio Omiitj Bruearu.n arecm io clicntelam accepcrunt, unde de Brucato funr apptflati . SubPc- tro Ar.igonio Francifcus Salomon nnus ex iHis etjui- tibus ii.it.quos idem Rex, 1 Carolo Andegaveiifi ad fmgulire certamcn vocams ,fibi focios adfcivit,ac

Burdcgalas ufqae fecum addtwit . Perronusdejoe-nio a Friderico 111. ob flrenac navatam iti fcdiadis Si- culoram Procerum tlrbi) operam mulrir boitts &. privilegiis aniim,Hegfii(j>ie Logotbxta conftitiHuS , ft- litim habuit BartholonwMm ,qitem Mirti.us Kex ad

~~~~~~Canccffariatos quaquc honorent prwexit . M*tth«tti dc Ybtrmii Sicitia Magifter JaftitiariBs Petio 11. &~~~~~~

Ludovico Rcgni potentibmja qaa , inqnit Pirrus ,. gtnm rtpttit faurrr famiiia lit Tbtrmii im Sitiiw ab gnaa wotxxix. Prixcipatw Cojitlttrmini liltlla rlhl- jlrata. Sed hunc Panormirani civem qnoque fisnrri_. dicunr. Memorat denique Thirmittno Hiftori* Frf-

dericum Bonaiidem Calcaris anrci Equite» , Ferdi- nandi Regi» privilegio 3 vc^ligalibns cum fuis ob pi-arftitidm btili» opcram cncmpium Philippum in ; Solitum Marfalenfij arei) JPrafettuni, ejufquc fili.rn Joarinem Equrtem Rcgium ab AlphonfodeeUratum, iVJolVplium Solitum,qui in claife Jeantiii Aulbi.wl eontr.i Thurcai e^regie meruit. Agro utitur Tbermarom eivit.s fertifiiijmo; ex

pirea enim orti va,auftrali ,& eccid-a ; nam aquilo- Jiaiis mai-e hibet rubfcitum ,& infigniter pifeofum frutlis : , viiici? , l.itivilhuc r.rri': c :Tjmc i n;;iiu-; dvibus bmc St colotiis nejum abunde on:nia ad viti ne- T. //. P. //. F f 1 ceffiutei

~~~~~~Digitized by Google .;~~~~~~

~~~~~~tii X H cellitates &delicias ilie fufficit, fed viciuz Metropo-~~~~~~

li fupra , , piilus iv, xx. v. dillideuti fruftui alfluen- tiilime fuppeditans, ac fernje cu/ufque generis pii- mos,qusftu non modico.fuosditat . Fruges vero& in fuo produflas,& in proximis campis.ad alienas etiatn provincias fublevandas onerariis navibus immittit Per Euraciraontis iatera ufque adradices opaca ne- mon quum lint, venationes frequeutes, ac larga; ci- vibm affcruinur, pccoribus &anneniis pafcm gratif- flma proveniuut. Tbcrmaruji latitudo grad: xxxvtu. v. longitudo xxxvu. xxx. Aer faiuberrimus audic aqua copiofe , dulcei, ac geltd.E, qu.i nvi; tliermdes veug fulphure^ <]uib;ifd\tm iu locis ubertim eminent. Sed jam vetuIU urbis tioftrs monumenta, qui ndhuc hodie perie,veranr, hic dcmum pruftat brevif- fime pereurrere . Theatri mcmiiiit Fazdlus , 8t poil

euni Solitus , cujus videntur valligia , ille ah; fed iocum neuler defigiiat .Extra urbem circa Bruciti arcem , hodie ruiuofam , ingentes aquarum dudtus via- toribus occurtuot per h. paiT; circiter iv. & alicubi pLumbei tubuli iuveuti func.Per hos Aqutim drnt- liii.n inti-a meuia dchtam docet infcriptio penjs

Gualterium : Aqua . Carnclia . P. X. X. Nomcn porro Aqui tribuic Cornelius Lentulus Princeps Sena- tus ,-fcribit idetn Gualteriui , qui M. Aquiiiam con- cxtor- tra Vcrrem ,& RuUum accufavit , invidiaquc

~~~~~~ris , in Sicjlia fata perfofok . De Sthenii JEde jatu~~~~~~

~~~~~~dixi. De Portu tradit Solitus , quod vetufta ietatej~~~~~~

fub Turri de Saecaris, hodie S. Urfula , cxtendebatur; nam in Scibl* regione circa occidentem ruinx vi- pauca; Bc funcar non , fubftruitiones , 'qute illis circi littus fub arce extauiibus, molifque fpecient referen- tibus rcfpondenc, loco, vulgari voce Gifira appcllato

~~~~~~Digitized by Google .~~~~~~

~~~~~~InfcriptoslapideJ ud Thtrmat Himerewum fpea.ui- tcs laudatus Gualterius complurcs «fei Pr~~~~~~

. Titiano. C. V. Co/. Optimo. C. Matfio . Aquiih. Fabii .Ordo Ei Popalut. Civi . Ae . Patrono . Sencmcrenti . . SplcndidiWmae .Col. Aug. Himcreorum .Tbermh. Pt- F. C. Ti- cunia.Suo . Pofuh . Alter: ThUn. C Maef, tiani. Et. Fonteise. Frontinat .Confularium . FUia .

~~~~~~Puirhio-.Ob . Honorem. Toga . Vtrilh. Clodius . Ruftti.~~~~~~

. I» Scllt Eq:iu . Romanus . Amieo . Suo Ineomptrabiii. Upidea apud Balneos reperta; R. A. G. P. I. Hu- ijeft mi ftrati.prope Equilei! HPnTAPKnC . Pri- mnrtJt Dt/x. Poftremo e* Numis bino; argenteoi, fcx vero ereos apud Parutim hibemus . Primi Quj- dn^nn referunt, Viftoria Aurigje capiti coronaiiu pribente.In alter* vera facie caput muliebre cuin calantica, & circa illud Delphinos iv. cum epigripha (pEPMlTAN. De Chryfone eximio Curfore in ftadio Thcrmis Himerenftbus oriundo,jam ex Plutar- cho ptuHo fuperius dUi, cujus in honorem numof hoice cufos , fine hjfiuntU affirmo . lu asreis porro Hcrculis caput cum leonina cxuvie cxtat,ckiu poftica figuns tres Nympharum fciiicet,& Minerva, five Cercris, qu£ balnei Herculi es itinere feflb ape-

ruerunt . Figuri rurfus turrita corotia precinc1;i eor- nu eopig finiftr* prsferens, aut Cererem, aut Hiinc- ram denotat. Caput dehiquc juvenile laureatunu, refert Chryfonem ; figura vero iudens ad ejufdem,'

~~~~~~uti reor, in paleilra vidlorias , laborefque exprimen- dos erfidU THERMARUM Fluvius poit civitatem ,"0ccl-~~~~~~

~~~~~~fum verfun oftiuin aperit ; uec procul »b eo pont&j ma-~~~~~~

Digitized by Google maguifieo trahjicitnr, quem decurrencii f^culi anno xxv. Agathi:ius Daidoniui Sic: Kcgni Machinator unici magni furnicis artificio conltmxit ; Utus e-.-.itn aquilonarecolli admovir, meridionale , veteris diftu- pti pcmis, xvi. feculi initio conditi, ing.-nti ruderi ia fundameiiruin demiffo , voluit innixunt; utriufque ve^ io clivutn a frontc , contra aquarum impetum molitus.tutum omnino reddidit -Hine in arcui medirul- lio iUtua dormiemis infhr effirta , epigrdpham fub- jeilam habet: Stcura Quiei. Vide meai ad FaacJ- lum notai Dte: i. lib: 8. eap: Vniea nam; SS.Idew

Fazellus de ffuvio h*e habet : Ad n. u. a Tra. bia Tbtrmitaxi fluar. oflium occurrit tornatijflma ex guadralo iapidcjiruUo pente mca etatt nobilitatam. Qritar iinen longeaPrizi apida,& dilapfusad Alar- ganam arctm ,cujui nemen fufcipit ,tx tribils flutiii- iit aagttor . Horam uaus fub Cephal» arce , Se ex ejui Thermi* , alter circa Medijutiuro , tcrttus »d Roceam Columbam derivantur.fnA dteurrins 31- caram primum , a que nomcn induit . Ibique poneej magnifico etiam ejus jungunrur ripse. Et paullopojl

Caitabum od dextcram , &fubinde fluens Qminnaia ai finijiram rilinqucns epida , nen longt a Tbermis Himtrtnfibus opido .eujut cognomenttim ufurpat,marc\infltt'st .Hitic immenfum erravit Cluverius amnem hunc cum Himera confuitdens . F.ms funt vcrba libtt eap: j. Sequitur a Soiuntc poji x. pajf: n. Hhneraj fluvius , ad cujas ojlium eism in Uva ripa fuit Hi- aera arbi. Poil Soluntum , uci putat,non Himera, fcd Thermarum amnis fequicur; ad hujui linilti.im ripani Trabia Aix. St opidulum hodie; Himcra vcro ix. paff: urbs iiide diilita m. ad liniftram Flumi»i* Magni furgebit.^" W» ,Bimtra defiruola.baud procut

~~~~~~Digitized by Google ,~~~~~~

~~~~~~pricul a dex/tra ripa alia fuiturbs-.AqtttCalidtHU~~~~~~

~~~~~~aertnfii , fivt Tberma Wmcrenfti; qu4 urbs bodit- Sieaiaram true in primis urbium Spicndida , & if- coiis ffequmt , Tcrminc mlga vocaiur; undt Hi-~~~~~~

~~~~~~mtra jlupius cognaminatur , nunc Fiume di Ttrmis/f Alia fubinde infj.cit ,ad eumdcm errorem ftrmaa- dum,*c Ptolemzum impcrieix arguit, quod Hitnc-~~~~~~

~~~~~~ram Thermii pgftpoti.. . Dcnique Mela. teftimon.um~~~~~~

lib: i. cap; 7. rcfercnt : Himeru /n mcdia infula tr- /ii! irs diverfa dtturril , feiudtnfqttt tam utrinque^ aih ort iu Ubytum , alio in Tufcammart devemt turpiter allucinacui fiibdit: Hte fantfiiivii ftp/cu- /riiitale infulte li/iu/ od Tttfcum marepeun/ii, uulli amni cirea prgdiSfas Tberma/ eonvcnis, nifi uni illi, quem Fiume d/ Termini cngntminari dixi . Hie quippe tilius litierit fire maximus folui iu mtdia oama~ di/m infula, p « imer fepteatrhnet & atsftrunj pand/tur,inter duo op/da, Pr/xi &Camerat* eriiar. Quum Meia dariflinic de eo intelligit, qui ad Ne- brodes montet originem fiibem in duo fiinditur, JSc atter meridienale infula. littut , alius aqui.oiij.rc pe- titj illc ex fa.is minerii falfut cvadic, hic dulcilfi- moslatices fuos m_.ri adfungit.Dc quo& Vibtus, So- linus , Antigonus , Sitiiu Italicus , tk Vitruviui loquuntur.uti fuo loco expendi.

THERMvE SELINUNTINjE . Vide Satta. TORGIUM Mont Heiychio vetufto auchori memoratiun in Jieilia , iu quo vuitarct , aic tile , tti- dulatsttsr ; andt eliam b/ dicuntar Tirgi. Torgui porro genus eft vulturit fanguiaem exorbentir.HincC*- rufius Calatavulturiim Torgium fuifle moncem ad- ftrtiic idefi , Vuiturum Collem . Eft fiipra idem opidum tumulut.in quo atdifidorura veftjSu,olim ibi inor-

~~~~~~Digitized by Google . ,~~~~~~

*ii T H aperte firmantu.unde in fubje- Biortales incoluifie , flum collem fe receperunt TORTUS FLUVIUS inter Thermas Himeren- os fibi apenr, fes &Himera: feptentrionaiis oftium Ori- nomenque a curfu falcato, feu tortuofo accipit. iueft, parvis en. tut i monte,cui Xarria vocabulum in occifum cur- fontibus, & pluvialibus aufAus aquts hinc tabcrnam hofpitatoriam de Thaccalis rit i ad in feptentrionaU fluemum illi adjungitur , ac demum amne littore mari illabitur. Male hic cnm Himera lapidei ab Ortclio6i Ricciolia confunditur. Extant appellati fub qui- pontis adhuc fotnices a. Meretrice , hic busdudura fiuviui decurrebat; fed quum aheum pons inutilis evafit, &otiofuj. oiutaflet , TORUS Mtras Poij-bio lib: i. inter Agrigcn- ; dutu tum & Heracteam; Tur ex. Bocharto Ph?il icii S eo. Hanno Dux apud quos- mons Tur nominatur .In duccns, CatthaginierJIs exHeraclei contra Romanos Baudrand. csftrametatui eft .Ejus meminit in Lejuco opida.Mons Sjcul.an*, & Sunt hodie duo-intee ilia ahbi htus Roffellus. Uter horum 7*rai fuent, an , auimi pendeo. . ad maris lit- TRABiA Opidolom 8c Arx . Hiec iirmata fedet Illud Ofla- tus-poft Thennas egregie . anno «dckxxih. pr.mus sia/ Lantia Camaftra: Dus ftatmt St mcenia . fundavit, portam ad aquilonem , pcndenti lacra Parochia Chtifto Domino e Cruce pa- , sdes humiles Dyratta unica eft in vici medio , Thermitani Mag.Sratus Jatium in arce.Juris erat. T ftrh hinc temporibus »pcv,. v. & «m» £*<£ vHidio.iucsdii-ipuere .Conceflii.in^ub- fes vicum fihi III. L->»ibi>rdo dt Camp^M f,y-jni .( Thermitanis rcddltum, qui fub Feudi jurc.4»'^»

~~~~~~Digitized by Google ,~~~~~~

Je SsJomem tnoi «tribiWDrj unde fub Alpho-ifo Re-' ge Liatardat dcTanbtlomto tenuit.qui Regni Lo- goiheta adleiluSjRitmn.qub Siculi in foro utuntur compofuit adhuc , ,& Juris refponfj complura dedit. Uuri>ilii filiam(ira Leooardum Sieuli appeilant) fccundis nuptiis uxorem duxit , 'Blafcas Lancea Ca- tanehiis Jiiris-Ccdifuiti(Iituus,ac inter .Siculo; Co.i- fuUrcs prxcipuui) <>ui fub Carolo Cafare de univer- ia proviuci* «imie meruLt . Homm filiui Cefir Monrifmellis Comc* Qciavittm genuit, primum Tra- Principem kdw.. renui-ci-uum bit , Opiduli authorem.Fuit hic Generali) in Sidlia Vkarius, gcnuit- Sie cuto Joanna Joenia Laurcitium quo&Eli- betha Barrefia Qctamas ll.vir pace, & bello prj- elarus, ex xn. Regni Virk.Duxit uxoreui Joannaio. Luccnefe Canartrx Duccm, St Summantini Domi- Juaurentium fulcepit jjam , ex qna , ante fe fitis ere- Laurentii fuerat ptum . Uxor Aloyfu Moncada un- prodiil de OcimiMi IIL , cjui Rtgtu in. Vir cunu Lucretia Regio Igmlima pructeavit. Bic a Conil- Caroli VI. liis Status CatUrts.Sj Regij rtoftri Cs- Borbotiii Aulicus fullit, roli Panormi Pr«etor,&R 2. gni xn. Vir.Conjugam habuit jonirjim Lanccaml, S. Stephaui & CaHdliferrati PriiKipem, ex cafiue Jofepbum Lanceom fufcepit, hodie Tratt* Dynaftam, Camaftra: Ducem, Mootifmellis ,Summantini , &S. Caroli . Legatus Urbis Comitem Partormi fuit ad Re- a -cubicuJo *tvit gem.&hure . Primis n^tiTt Bca^ trirem Braneifortiain ,fecundis vero Orfettam Stel- Um fibi copulxvit -Gaudet jure gJadri,6t in Coroi- tus. votum profert v, A4 Dicecefioi Panwnjiwiiam Trahia fpedlat, fltThermarum Comarcbiam, Medio feeutoxvn. cenfi r. //. p. ii. g g fllllt

ized by Google 1J4 T K funt Urei e;us 83. iucols 14J. iX-curr,:nt* »it. ho- diequc i.ji.Celebris eft opido proiiou Cettn i, i^cr fjcundus, & irrigum. Gioriatur ortu Ifabellae Vin- centis Lancesr , Oftavii I. fi!ia,quf AnconioMorio GiBclline Marcliiani facrii vinculis adftriita aliquan. f.eculi do vixit, ac miraculum fuit , eoque mortuo, S. Mariae omnium Gratiarum , feu S. Viti Cjnobium ingrefli, ful> Elifabethz de Pafiione uomine, virtutibus omnibus ornata, fed invifti pn c^teris patientia cffuliit. Supcrnis dcliciii & Deipars appjritione fijpiftime recreata , heioice; pcrfectionii exempla ad lvii. ctatis annum edidit,'quo fanct; decedens , in. genti totiui urbii Panormi frequentia integro rriduo erferri meruit. Ejus vitam eypis editam habei.Flo- ruit hdcxxxix. laudamrque i Mongitore in flibliot: S. TRINITATIS DELIjE Prioranu, ae vetu* MonafteriumdeFicano prope Caftdlum Veterauum, de quo confule ubi de Ddia. S. TRINITATIS de Manfioue. Vide Mamjh- nlt Abbalia.

TRIOCALA Urbs antiquiflima . Fazellus montes excelfos 4: arduos defcribeas, ad quorum vcrti. cem Caiacabellot» opidum fupereminec, ad illorum auftralem angulum , ubi hodie zdei eft Divz M>- rise de Monte Virginum, Trioealam ftctific alfirmat. Celebris eft, quod in ea Servilis belli terapore de- feitores arcem ftatuerint ,quo candein confeito , uti in hiftoriis didtum, funditus a Romanil deleta eir:

Rurfus nihilominus inhabieaea , inligntor evafie, ob viftoriam, quam concra Sarracenos in cjus agro Ro- geriui Comes reportavit.iit cujui memoriam S. Ge- orgic- cuteUri fuo.duplici columnarum ordine Tem- plum Comci idem facrum, a TrUtala cognomina- tum.

Digitized by Google tum.qnod adhnc e«at, roagnifice ftmjtit. "Vrbi vtro , concludit VizMni,prarfiis Jacet,ve/l:giit laiilum ingtmsbui obrutis mmint cognita. Diodorus lib:j6 nominit reddens rationem: Cnfitllum, fcribit, ini: nemcn Triocala habtrt dicunt , quoi iit fi iria Kasa idcfi tria pulchra couiincas . Primum trtim aquis fn:i- tanii txintia dttltcdinis abandat ; agres dein babit adjaccntei , vinctorum , olhctorumquc plantathni , ac frugum cui/ur* mirum in modum idontoi; terth h- cuc tamfirmai eji ,ai nibii fupra,mpote magna rupe.atque intxpugnabili anatura infiruUus .Tryphon porro, qui & Silvius, Servorum Duk munitiorem collem reddidit;urbem,qu* ftadiorum ferme vin.am- bitut erat, prolunde alticudinis folfi circutn encavata vaikvir.ac pro Regia habuir, quod ubertate omni- uii commodorum , quat ad vit* ufum pertinent , re- fertam fciret... Jtegale demu n pahtium cuin fcro, quod mimeror» roulcitudinis capax crst, aedificavit. Haic Diodbruj. Non ipfiim quidem Tryphonera Fugicivorum-. Ducem.adverrit Cluverius, Opidum Triocalam con- didilTe, fed jara anre fcdificarun amplificafle picet ex co,quo<} jam indc Philiftm.Dionyfii Senioris cem- pora affecntui.ejui meminit . Ait enim Stephanus:

Trhcalum ,&Trhtula neutro gencrt , urbs Siciiijr, auBorc Philifio-,CentHitittm inde Trhcalinm .Silius Trhcaie populoi Marcelio fefe focios adjunxiflcj tradit.longe ante Bellum Scrviie, Sc hujus roalisva- ftatam limul tradit. Sed Tullius in Verr; Orat: j. in- (lauratim prodit,dum/n Trhcalina , qatm hcumj fttghhi antt ttnuerartt.Lronidtr cuiufiam Sicali fit- miliam in fafpichnem aocatam tffi cnn/urationii a Verre , teftatur. Piiaiut deaimie Trinaiinn: populos r. //. P. II. G g i Lfj.

~~~~~~Digitized by Google . .~~~~~~

lib: 3, cip: S. memorat, & Ptolemsus ab Isburi otyia feptentriones vcrfus Triocaiam in mediterrjneis fiio b.vo ponit.Quid qnod Trhcalilam: Epifcopos hibemus?S. Peregrinui. cnim, uti conllans apud CAi- Ubelloflcnlei cxtat traditio, primus dicitur aS. Pe- tro Apoftolo in Siciliam direftui , StTrhcaU Pon- tifex conftitutus.Rurfus Perrum Triocalinum Epif- copum in S. Grcgarii Epiftolis bis memoratuni Iegi- mus , lib: fcilicet 5. Epifi ubi pricipitur de Lu- culiaiii Mouafterii cenlibus diri Triocnlitaiti Epif- copo Petro fplidos xl. & Ub: 4. EpiH; 13, Petro eidem Agrigentine. Ecclelij Viliiatia coinmitritur. Maximu* hcm Trhcaiiiaaui Epifi fubfcribifur in Aftis I. Se II. Concilii Ljtcrancnfis; Joannes Trhtakoi Epifco- pus Nicen^ n. Adi: i.adiuilfi: Jegitur,qui in reccntiori editione Conftintiuus appdLtur; 8c Gregoriui dcmum exigum S. Ecciipx TrhcalUmta ,Prioiitei# Shili* in vi. ConftantinopoIitana.Syiiodo AcVtone lv. reperitur. Sub Sjrracenis hanc amifilTi: pontifi- ciam digiiicatem Triocalam Pirrus exiftimat , nec dcinceps illi reftitutam Ce.tero Sicula intcr numir.nau duo ad Tthea- Uut fpeftantii videotur ,argenteum alterum cutru juvenis pileaci figura, cui aut bos, aut brutum aliud ereft* cauda propc accubens adeft, 8c dimidiato cquo atquc infcriptione TPIAKAAA iu poftica facie.A- liud ex ;re fulmiue in utraque area fignatum. TRIOCALITANA CRYPTA in S. Pcregrioi

Epifcopi i&is celcbrata ; Ubi horribilit Drago ha- bitabat,quem Divus illc tugatum ,& in promndan fbveam praicipitatum , loco abcgit ' TRIUM FONTIUM Promontorium inter Ma- nran.ocFulicorum terram, olim SeiinUutem,a tribus emer;

~~~~~~Digitized by Google . .~~~~~~

cmergentibus in littore bricibu! ippellatum . A*&>*. *ituln quoque dicitur, hibetque fpeculaii turrim. /W ait F.izellui , , /ajgs eft pilciuin cspinra TURBULUS Fluvili! inter Camamam, ft S Joinuem ortum taabet , opidulttmque S. Bl»fii'ad fi- nift.rara relinqueiu Platano amni fiui iquu dcvs- hendas commirtit TURRECTA Opldulum, poft Panormum, eiufque colte ad aquilonem in levi declivi Tedet occalum Sc meridiem; cujus Parochia S. Mari? de Por- u lub Archipresbyteri cora titulum pnefert, 4C bi- jfli miooribu! Eccleliis jura dat . Pirrat in Auftario M^arenlis Dioecefis.ad quam. YurreUt fpeitjt, in- coln i6o. confure prodit ; «tenim in Regiij - Rfab medio feculo xv„. ; . ceill ai e HS fuit .j„ilIln ( jparura »74. Anno «ccxm. in ftrii iji. incole 0 ,7 funt compjjtatrjhffdtc , 3f6 . nU meranrut. rurrltt* agerolim<7^rg,, Cir^rs fubdebaturj a- MartinoRe- ge CahtTanb S«//«H. Cu7£ ^*3»'*" »- fitecefiit, dcWn»* bodie in viv/i agew Ho, H« Lopadula ioquens I^Ta^J^ mus noftra ;tate Acutum Belampum , , | BilZl «lles compledtiturjrebu! idcircoomn bu. afflZ ter abundat.ac coionoruu, (aboribus re£oVeZ£

~~~~~~Digitized by Google .~~~~~~

S T U tfetropoti fuffidt. Fons ab opido kmd proeul experiuncur, i profiwdit, qnas sgri faluures 3t «ivi falutivas.Lacicudoitititvfii. x.longicudo xxxvit. lv. gradum attingic . Baro in Comitiis loco fedet . Extat in agro Marinei Feudum ejufd em nomi-' oit.quod Marchionatus titulo infignitur ab annou- KCiti, Pkilippi V. Regis privilcgio. £o priraitm An- tonws Pila Cardana condecoratus , qui Jaftpbom &Francifcant filioi ex Daminica Valle liifcepit.Je. fratrem habuit fiiccefforeni, feph fitie prole decedens qui poetica eruditione plurimum valet . TURRIS GRjECA &RUBRA. Faaellus Re-~ gium Panotmi Palatium ab Robetto Guifcardo & Ro- gerio eju* fratre prsealtis muris, turribus 6t propugnaculis inftruftum" referens, fiibdit: Rtgeriut Ctmct Rtf bram fibindt lalirititm tnrrim addidit, auam ann* Prore*, hdliii. /o*n»H Vtga Siettt* Palaiii edrila- ftauraturm ,etto in urbim e*ptditi*r ei effet prefpc poftmodum Rcx Comitis fi- Bttt , diruit . Rogerittf plaga lius Turrim <7w4«esauftrali propeTW;.» Regii Rubram, St ad aquilonem aliam ad warii munimentum&cuftodiam juflit.Extat hodie Tarrh S. flympbt in ejufdem Palatii latcre feptentrionaii.quj «dificia aititudine fu» PanormiUQ* urbw omnino fpeciemj fuperat, cV e* lateribui confefta Rubra exhiber. , _^ Sicula ora , ac littore auftrali occi- ad Mazane Vallern fpeflante duo , & feptentrionali Turribus, StSpeculis. Confule Joanncm Andreanu lxxv. ex MafTjm Sitii: in prffp: «»: i. qu> nu-nero

~~~~~~illarum indicat . Precipuas nomine recenfet, (i tumque qupque Ego iu fuperioribus memori» ^dtgiiai reculi '«*» " VA-~~~~~~

~~~~~~Digitized by Google V A ,39 ALLEIA VIA . De hic fit apsd Scrabonem lib: 6. mencia.ubi infuls noftri I.iierura dimenfiones ex Romana Charographia defi-~~~~~~

~~~~~~gnans, ait : Ttrreftri ititert * Pg. cbyno ad Pelaram u. palp. clxviii. A Meffuno Lityhcum Via Valeria xxxv. feu uti Cluvcrius emendat, ccxxxv. Nam cxfcriptorum ofcitancia nota cc. ex-~~~~~~

~~~~~~priment excidit. Hsc Via Valirta , fubdit idemCht-~~~~~~

~~~~icriuj, nalf» alia fuit , quam,q'aa etiam nttne a-t Mtffano per Mylat ,TyniarOem ,Cephaiedin ,Thtri mas, Ponarmum, &• Drepanum itar Litybfttm scr/ttt. VALGUARNERA Opidulum. RaxoIisBc Rd-~~~~

~~~~~~gtlis aliter a Feudo cognomine , in quo elapfifjculi~~~~~~

initio , fuit illud, Jacabi Parut* opera , ceiificacmn; cujus filii & h*-w Franeifea Anirea Saladint nn- ptui tradicur.En his ad Alayfium Rcggium Campi Floridi Priricipem jure uxoris Francifca SaladinaQ* Ctltfte Dynaftia dcvenic, qui prscipuis muneribusin patria funilus, Stepbanum habuit filium prfedaris e. tiam ac primis digtiitacibus auilunt, 8c Acis Princi- pem.Duxit in uxorem Dorotheam Brancifortem, cx qui Aiayfium fufcepit.Hic gentis fu* decus eximium fulfit: Eques enim & Commendacor Cilatrav*

ClalTis Siculas Talafliarcha, Valenti* Prorex , Citho- lici Regis apud Venetos Legatus, cum plena pertti- liam potentia, eodemque rauncre apud Gallix Re- gem;Ex Magnatibus Hifpaniarum; Velleris Aurei, Spiricus S. 5. , & Januarii Eques , Pacis, & Belli ar- tibtw apprime inftruilujjin Latints. & EcrulciJ lite- lis verfatus .moribns denique.ac pratclaris virtutibui inlignis , prope octogeuatius vicam cum morte Com>

~~~~~~Digilized by Google .~~~~~~

*4° VA coramnMvit mdcclvhi. Es CathariuaGraVina primo-" genitum habuit Snpbanum Acis Principcm, Regi no- ftroa Cubicub, apud Hifpauiz Regem Legatum, Ar- cis Novi Neapolis Prsefeclum, Utriufque Sicilij Re- gentem , Exercitui Regii vice Suprcmum Irapemo- rem,5. Januarii Equitem, aliifque dignitatibus auftum. Hunc&ejus affincs przcipuis hodie muneri- but decoratos alibi Tom: III. commendabo. Eft ra/^rBWaiaEcclefiafticaMaiare provia-

cia fila inter Alcamum & Partinicum . Parochialis cjus ades S. Maria de Rorario Patrona ,'ac tutelari jloriatur; Archipresbytero paret , & minoribus Ec- clefis duabu* filiaiibus utitur. Focos mcdio elapfb firculo 99. anima* 303. compleitebatur , ac totidecn ferme hodteconftat.Ager vineis confitus ubcrrimas vindemias fert.Ad paiT: «. Vicus fedet 70. ciiciter jncolis conflatus, fioe Saeerdote. Latitudo xxxvui. v. longitudo xxxvt. 1. oradnm habct ; VALLIS CURTA in agro Panormitatio, alieer '^;ow,clivM eft duoj inter montei Caftelhcium 6c Saeanam VALLIS FICUS jacet inter Colles Amblerim &novum Parcum, exteoditurque ad meridiem non brevi traAujubi&Parcus vetus, &iter per mediterranea vallis Mawr* aperitur. VALLIS LONGA Opidulum.alio nomine Pra- luin omanwx ex proximo amceniitjmo viridario in Feudo MegBftniethVallis Lon&c agro confine.vul- goappellatum, in itinere occurrit Regio, quo ex Ne- Gephaledenlis Dios- tiua Valle Panormum i(ur . eft cefis, fed eju» apud Pirrum raendo fit nulla.Dyna- via; patentes, opidanorum cdes ftor l'<;Jaiium elegaw, nunc bumiles, cj!!e olim nuoieMbantur lo».

~~~~~~Digitized by Google V A ul J07. comput.i» incola, ,164. tbven, : Holpintotia Taberoa .inpl.HimaiFarochi.S.Marie I.aure,>„c f.. cr. deccn, cum Sacerdote, ,ui Epittopi vices se WtiM~~~~~~

~~~~~~Mamn, Kegi, „„le p E ,o conhrmatur. Huoc Laa- appell,,,, i» Capibrevio Barberins, cuin, hlii heredes & Jaata,, Ptrratiai II. Ahjfat, Aalsafw~~~~~~

~~~~~~«Jfl^ar bimi obtinuciunt.Hi vfci aurhore, rW ».* Aicce/I.ren, JW, aK.,,„™xT.t:~~~~~~

~~~~~~cxerctuprio,,, mu.ii, W decor.,», ,fS,lli,, frnrem Vf Akp. h,„d,m ci,i,, „ lofalo H„„a,ba, p,od„, „ „,. Kenni vi,i, a~~~~~~

~~~~~~Mr.W.„ f.b M.raL"?~~~~~~

~~~~~~Digiiized by Google . ' . .~~~~~~

24 i V A provinci*, Antonsi dpftrt , VillOroliti Co- mitii, qui Sanfto PataviOo cogoomini pjrochialem eumdemque opidanortim Pa- *dem Hicrara voluit , tronum conftituit. Horum hodie elt numerui 101*. animas 5i. fed cenrui de anno- udccxiii. Utes iit. 3 levi- exhibuit . Vias habet rcftas opidura , & utum ter dcclivem;latitudiuisgr»dum xxxvir. xlv.&Iod- gitudinb xxxvti. xxx. BivonenGs olim Cotnitatna pan exat.fediab Joannt dt Lusa& Pcralta anno untx- .xxi. emit Jacobai Jiriandar SquiUits, cui filius/»- annn iidcxxvii, fucceffit. Tenutt fubindc Antomas Gtala, qui Jofipho CuttlH fororis Chriftins filio n- Antonhtt dcl. rehquit-Ex Jofipbo ScMiria Cutelli prodiir, & CbriJHna. Polt hunc (ine legitima prole decedente foror fnfficiiurjoamii JoppubS. Philippi Dy- iiaita: nupta, unde fola Hieronyma reroanfit . Hec Jo- Martino Raymundetto Fnbrics Ducii . innis Marie. 5. Bjor.improlei vixit,& vidua hodie lucisuxura frui- txu.Valiu Vhm apud Pirrum nUlU extat notitia . VATTiCANUS Mu*iu«. Confule "Baststanau VENERIS ERICINiE Templum in monte cc~ gnomine , * S. juliano hodie . Vide Eryx VENERUS Fom poft Montemreaiem , extra S. aquarum copia.vl- C*ftretifis portam , celebris, cum fiiiubritatcj. iis ex fiftuli) emcrgeiite , tum ilUrum T con. J,mpU &re£ta vii, ulicis, &populis utrinquc angufta area; No- ,fita ad illura ducit;cxcipitque non qUi men foos ab Hieronymo Venero Archiepiftopo,

~~~~~~illuoi juffit , fortitur~~~~~~

~~VIBONA Opidum , "Sieona , de qua dixi »;*arfl>»,ComitatUs ti- . .ViCARlS Opidum,ali ter tuloabtnno wr.Lv,. Philippill.Regi* privilegiode-| Thermeolil cora(iun, in. collis clivo fedet «d Gmftratn~~

Digitized by Google tluminii, quod a Vieari etiam appellatur , Grecos , aui faltem Sarracenos cognofcit auiWes, quOrum adhuc infermone opidani vefiigia Terva^t } compluribufque hincregionibus,ad opidu fpeaaniibus Punica Sc Grs- canica infunt nouiiua jprimis enim Northmannoruin annis estabat,& Rogerio Comite volente, intra Panor- mitanj Parochie finesconclurum exhibent tabulx, iu quacV perfeverat . Friderici Cifiris refcripto ucc. couftat etiam aliquot Pinormicanic Ecdeliie Canor nicos Viearii cenfu* percipere , qui Vicarenfes idcirco dicebantur . Arcem in fupremo collis fupercilio adfcribit FazeUus Man/i-eiu de Claromante hujus nominisiii.Verum, quod ancc illa estiterit, & M.m- fredo poritu f. aut li tribuenda : , fuadet ,

& Sacerdotalis cetus famuJ.nu degens ; Minores Obfervantia S. Francifci Patriarcha: tiiulo c^nobiu n iacoIuQt ; Sanfiimoaialibus Benedi&inis Claullra fub ^oruoi S. Patris nomine dffignantur. Domus Hofpita- iis Spiritus San&i aufpicia recoguofcit . Carmeiicis olim locus erat,fed receffere. iteiiqui privat* Ec- clefijt fupra x.enumerantur . Eit S.Calogeri infignis memoria; manus fcilicet imprefHo io faxo; ferunt e-nim Diyum huncquum perfecutionis in Chrifti ti- deics r-ibicm dcclinjrjt, id-Viearh dehtum collem, latebras querentem, in filice fignum iilud reliquiffe. Quurn porro traditio non de incerto aliquo vi- folitaria: tfe leitatore , Gra:cis Cahgtn , fed de illa cdebri Euraci Maiitii incola, Tliermirum'Him£

Digitized by Google iium Patrono vigeat; Incolij de patrij antiqiiitite non iuanii eonjedur* tribuitur,quibus,ChriiUnis faitem primis temporibui Vicarim extitiflc, omiiinoeft perfuafum. Aretius aliunde Hyccarim veteribus notifli- vidctur quamvi» mam urbcm ad Viearim ftatuere ; ipfe.uti poft cura Cluverius, Hyccarim maritimarm fuiffc non diftitentur. Alii Herbtfluni antiquum quoque opidum codem (itu recognofcunt, quos tamenj

~~~~~~aliucinari etiam,fatis alibi demonftravi . C^tero inter Sicula opida Vicaris non quidcm ultimum com- Eutaturjagro enim feraciflimo gmdet, jucundo & fa-~~~~~~

~~~~~~ibri aere utitur , rebufque ad vira; commoda exu-~~~~~~

berat . lllius Magiftratum Comes dciignat , in publico Regui Confilio votumxiv. profercns; hres Caroli V. avo ijj."animas fubinde i jia. Auno hdclii. fb« Decurrcntis IkcuJi anno xul. coi J7 1. iiicolas il u. a?j. focos.opidanoi tltf. computabiv, nunc incoli* conftat 1849. In Caftrinovi Comarchia ,& Thcrma- Latitudinis rumMilitari Prefeftura recenfetur . deni- quexxxvn. i.gradum habet,longitudinis xxxvn. xxx. Civibus gloriatur Doreinico Cotiiglio Minori- tano Reformato, orationis ftudiis perpctuo intento, in quibus fcpilTime Divina patiebatur, flivonac diu incola.tandemque Panormi in J.Marii de JcfuCe^ nobio piiflime vita defunao. Martino Min S.T.D. Panormitane; Ecclelie Magiftro Capellano, mox Cano- Dico & Ephebei Clericorum Moderatore, S. Luci* de MylisAbbate dcfignato,tandemque EpifcopoCephaley ditano.cuju» laudc-s Pirnis, Auria, SeriusSc Mongito- re prolixe profequuntur; Obiit iu fua Ecclella nocDi. ubifit tumulatus nobili eura epigrapha fijit. Fran- cifco Salerno Juris-Gonfulto clariflimo , 8t Theologo cximio S.Joannii de Eremitis Canouico, uedum in Sicilia,

~~~~~~Digilized by Google Slcilia.fed&in Hifpaniis , ubi diu egit , a duarin"»~~~~~~

~~&. moribus commendato ; SS. Laurentii & Philippi A- gyrenfis Priore, Ferdinandi de Andrada Bc Martini de Leon Pontificum Panormitanorum G enerali Vi- cario j& vacante fede etiam cum Panormi, tam apitj~~

~~~~~~Montemregalem eo munere perfundto j e vivis deni-~~~~~~

que udcuv. fttblato . Plura feripfit, que Mongitoriui in Catalogum refert.Commendatur a Pirro , Serio, Judice,aliifque. Eft hodie Vicarii fub cllentela Jefepbi ftansn- xa Catholici & Roccs Florida; Principis, Maiitifjuc Albani Ducis.Sub Northmannij ,Sc Suevis cuiufnsm

iuti fubderetttr, non elucet . Galli) regtiantibus Vir- gtliui Cataneui, equei Catinetifii cum Citniuna,& aliis nccxcix. accepit , au vero aflecutus fuerit, fubdubito.Claromontanis deindc ceffit, qui arcii au- thorei fuerum,uti dixi. Ob corum defeftionem PC- trusll. Frantifco Valguarnerit mcccxxxvih. attribuit cum Godrano.Hic in Siculii Ahnalibus ob mu!ta_, prttclare gefta celebris auditjcui Francifcss junior filius fucccflit, fatis Oc ipfe bello, Bc pace ilIuftris,Mar- tino gratiflimus; Regi unde Siman in Cenfu de att: liccccvrti. memoratus, Vicarii Columbaj , , Friddii , & Jardinelli Dominus . Prmceperat autem ideta Marti- rus, ut in favorem Guillelmi Vigintimillii Simeicj Vuarii apido cederet, aliaque bona aflequeretur; Gi- Ubtrim dc Talamanca nihilominm, eodem Rcge vo-

lente , Catanas XXX. Julli , enunciato a,nno , unciii n. »uH Simeni perfolutis.obtinuit. GHibeno joinnei ViU guarnera litem ad annum ufque nccccxv. intendit, fibique Vicariia vindicare poftulavit , fed caufa tatt- dem exciditj ille vero ex uxore Mafgarita Vigin- timillia fyialia filia folum fufctpta, Fridtrico Mon- fbttii

~~~~~~Digitized by Google .~~~~~~

V I rertrv.to Dyni. fo"Don.ii», Sottro.luend, l«rt , /«<.»«.. Ah eo t,U,.«, ii.m v.ndidi., e« ,«o r»,nu,«oren,.«i.«. «,oc.,it, cVf< Moor,. «^".,««.»0, tr.didit «cccc,..,,. C,m VWMi.iuii. «.«r.y S opido .cc.pt. c.m „„»«0.i..T=n«i...n d.u

T.,i. decoruo. ,q», G«i- lf.ino.i , C.lu.bi..i , « 61io M*. reliqoit.E. Bfi»,ptt»- taSTUri. Do«,- n««,t,...,r«.i"-^«"" C.«ri M.ri. „?. ^r.r.1 S.,.,egu, , . R.tio»,b«> Regij m, , Mel.ni. S.prt». Jnili.u. . W..i«er,ReSni C.nccll.™,, >c per •»»•» »<»"<»< t£Z .lTe,«i<». i Vf C.jet.ni, co»p„.,o, .... retnto ,S„ iire lindi > .eoo.c.opido po.il., rf.He„,eraJ.«.»« J.io.Wr 2«r«< »>».«. Ho- ,7», r.ccoit filius,. q»o

™ . f«i. »»r>/- le..«,;s..lii.E. u»o.. Be.t..ee .d h.o. ,oj™ ..- "» r.rcej .,c»j», rocc.iro... s loque.... d.d.mu, c™ d. S.b.lic & Mi(il,.e,io , c»ndil...,q«« «ull, 'H." d.ctd.l, Dt A.,ir! ««vi»' r»h P.i.io .,!«» h.ben. e. i.m di.i .1. .0 1 x**"» 'ipidii...,.,«.'»««r«= «P » '""Z«ii"

Digitized by Google V I t47 currit,ut nonnifi pontis opc fub Vicari trahjici polfit. Dt hoc ponte jjrn dixi, ubi dc Thermitano amtic. VILLA FRANCA Opidum cadente fzculoiv. ib Antonh Aliiala conditum, in S.Georgii deTrio- caia agro, qucm vulgus Troccoiim appellat. Hunc Meffanenfis Archioundrita cum Monafterio ordinii S. Bafilii & celehri EcdeGa abRogerio Comite anno mxcviii. conftruftis, ex dono Rogerii Regis accepit, uti ejus conftat priviiegiis ,in quorum uno de Villi- eii cuoi Sarracenii.tum Chriftianis, ejufdem agri ia- colis fit mentio, & de Caftli Rachalftdal rcrris Mor naftcrii de Troeenlii eonfine .Concelfit porro Lucas de Bufalii Archimandrita pro unciit iw.Anioniodo

Peralia Caiatabellottz Comiri , a qna non procul literis dilfabat , Aiphonfo Rege volente, cx ucccc KLViii.moxLcoutioChrifaphio, Archlmandrita etiam affencicnt?,. atque ex Regis Ferdinandi voluntatcj Caroiui Antonii tiliui Petro Aliiate cuxncoAtai oiie-

~~~~~~re agrum attribuit .•Antonio& Andrtotie Petri filijs~~~~~~

~~~~~~ftfia eft facultas homines in illo congregandi , »r- cemque exttuendi,icaut opidum Viiia Franca hibe-~~~~~~

ret vocabuium.cum Baronali teffera , juribufque ad eam dignitatem fpeiiantibus, ex Proregis literis xx- Vii.Septembris hccccxcix. Antonio fine filiis dece- denri Andrcotta frater fuceeffit Apollonii Adjuva- me-Chrifte. conjugii vinculis copulatus, unde Antoni- m II. Contilfe Brancifortiie maritm.Ex bii lifipb, qui ex Flammetta Paruta uxore Salz dominmm eft aflecutus. Horunt filius Francifin: primus Viiie Fran-

~~e* Princeps Philippi 1H. refcripto , cft nuncupatns, cum mero , Sc mixto impcrio,uti dicunt , ac voto in Comitiii viii. De hujus fuccefforibus mox dicam. - Sedec ^iiViiViiiafranea in aquo foio ad or;~~

~~~~~~Digitized by Google .~~~~~~

»48 " 1 tumacirieridierH.&nimuium ocenpat contra Cal»«: bellottam haud proeul a Burgio ad finiftram Isburi amnis, quero luis aquis auget. Major Ecclefia ele- gantilfima J.Dionyfio Martyri dicata,cum ftffraga- acis vi. Archipresbytero coramendatur . Pirrus tutelarem ejufk-in Parochise B. Virginem de Cottttaj cvulgat, &S. Rofaliie Virg: in ea ftcra offa afTerva- ri tradit.Ex Monachorura cetibus 5. Marin de Mon- te Carmelo fratres ab anno uhlxxx. induftos affirmat,nui hodie nulli func; necnon olim Dominicanot Virginis Annunciaix Ecclefiam circa udlxxxvii.co- luiile fcribit,quiSi ipfi hodie defecerunt. S. Ausu- ftini demum Eremitas Pndicatoribus Fratribus (tic-

ceiTiffe , fcd non diu , hdcxxv. recefTere . Hac noftra veio xtate MinoritanisdeObfcrvantia jEmilic Ljii- ceiti Alliat* divitiis fundatum.fub S. Marix d^j Tertii Jefu tiiulo coenofaiuin ceffit . Ordiuis afcet* in S. JoanniJ Baptift* idem .Francifco Alliata ftipem fuppeditante ,anno mdcx. recepti funt , & fatis implo Conventu fruuntur . Augulliaui denique Cen- turupin* ,feu S. Adriani reformationii .Deiparx de MartUlix Ecelefiam Coenobio nunc adjunilam ha- veluti fingularem Patrouaro opidani rc- bent , quaro ligiofe colunt.S. Maria: dc Adriano dudum hiMo- nafterium ineolebant , ex laudato Pirro,de quo fuo loeo nonnulla reccnfui . Celebratur hodie inter fi- Annunciatse cujus awles, . Jiales Vira,i>iis , memini, ob S. Rofarii Sacellutn . Medio pene opido/a principe magniiicentiffimum tempio haud procul , publicumj alTurgit quod au&um palatium , ccrtatim dynaltx voluerunt Cl.iucfitur noftrum opidum Agrigcntina Eccle- Oaltica provinCi»iClerus hinc ejufdem EpifcopiVi- cario

Digitized by Google v I .„., cano ftibditur , Corilionenfa ComarchiiE pa» clt,& Saccj militare Prcfefluram recogiiofcit, fub quaequi- tes iv. pedites vero xxxn, ex ejus incolis merebant. Magiftratua eleflio peues Principem eft; Cenfus fub Carolo V. facos jfo. animas 1169. computavit. Pir- rus ex hribus 5+3. &opidani> 1164. conftare aiHr- mat ; fed Regii libri in laribus 507. incolas iziS. de- fcribunt , Anno hujus fsculi xiii. hres 703. incolas 1711. &'novillinie 3S97- numeravit. Peperit cgregios viros Antonium Cafcium Ui. Ordinis Minoru:n S. T. Mag: qui publicas Italix Academiai per annos xx. ilJuftravit ; Siculam Provinciam optime rexit, ac C^- uobii fui , nennon Ecclefix sdifkia ftrcnue promo-

vit, novilque ornameotis auxit , vivit hodie. Joan: Thomam Torculefe ejnfdem inftituti Tbeologum & Oratorcm precipuum, cujus sxunt typis editi fermo- nts. Agerpafcuis fcllx, arinL-iiris, gregibufque nutrlcn- dis aptiftimus; fed vinetis vcl maxime confiius, atque a frugibus, oleribus , ac leguminibus commendaius cum Dynaftis, tura colonis fruflus non leves patit. Aliiala gens Pilis oriunda anno «cccxxx. pri- jnumin Siciliam trajccit, Philippo authore,ac ftipite, prscipuifque mox muniis decorari meruit, &.Fill£ uti Francts Principatu udcix. innui , augeri, necuou Salz Ducatu mdcxxvi. Hos enim tttulos Frantiftm

~~~~~~Alliila affecutus , & Panormi Pratura infuper funflus, ex Francifea Gravina conjuge Jefipbum fufcepit, qui Calitravaj Equei , patriae Prstor , & Generalis~~~~~~

~~~~~~Proregis Vicariuj piuries fullit . Genuit cum Joanna~~~~~~

~~~~~~Lancea Francifcam , Margariti Columna! facris vinculis adjunflum;updc Jofepbas.Mc Viflorii Amedei,~~~~~~

Sabaudia: Ducis Aulicus , ejufquc corporis cuftodum DuxjCaroli VI. Cefaris infuper Campi Mnrefcallas, T. II. P. II. *li & e*

~~~~~~Digitized by Google .~~~~~~

~~~~~~Sicx Magnatibus Hifpanis, duxit priinis nuptiis Jo-~~~~~~

annain Bonaiino , qua mortua, Annjio Miriim dej Joaune &Morra Trium Caftanearum, Bucherii, & Caltrirai Principem ad thaiamum initvk.Viilx Fraa- ce obiit HDCCXKvni. Habuit l-x fL-cunda coujuge £>?- minictm ,qui parris jure Mouregalis, & Salx dePa- ru.ta dynaftias etiani eit aflecutus; Ob dudlam uxorem vero Viaoiiam de Joanne Ucrie, & Siponara; ex matris denique haireditarc, Cdftrirai; Tricillanec,

~~~~~~Visgrandis ,&fedar^ Dominatus expidlat , Bucae- rii enim Princcps ex avia: donatioue Jofeph Domi* nici filius audit, Felici Columna; Ma;no Crmcftitbah~~~~~~

~~~~~~progcniti , matrimouio copulatus . E t porro Djmi- nicus es Magnatibtis Hifp.miaru n, S. Januarii Eques, ct S. Jnannis Jerofolymitani cmce inSgnitus, a Regio~~~~~~

Cubiculo , Exerciius Mtrefcailus , &nrbis MelTaui Madcrator,five,uri appellaot , Gcneratis VILLA FRATRIS noviflim* fundationis opidulum in via occurrit publica.qiia Panormum itur. Dicecelj adfcribitur Panoi-mitani, atque ad Filinge- rios fpeitat proceres.S. Marci Coniir.es; Petrut e-

~~~~~~nim ab auno mdcui. Co.nes , unc.agrum compiravit~~~~~~

~~~~~~Vilixfratris , ac V:tctath filio cum aliis dynaftiis~~~~~~

~~reliquit . Nunc eiufdein nominis vivens Comes poffidet ex fo/epia Filingerii &Catarina Cottone natus . Huic porro Vici prima adfcribkur iundatio, qui tutelari fuo S. Jofcpho ab fe extrufUm Paro-~~

~~~~~~chiam dedicavit. Novifliinus ejut cenfiw fiiit incolarum 310. VILLANOVA Cafale olim cum Callifio,& XiJ Jind» juris erat jofiphi dt Amat». VILLARIS Cafale dudura, in agro Pergola, Di-~~~~~~

~~~~~~, tioaU CaccabenfiSjirodic jaceni. VIL-~~~~~~

~~~~~~Digitized by Google . ,~~~~~~

V 1 *si VILLIENA Cafale olim fiiii Partenico, alceri Cifali de Mirco confiiie, cujus metnir.it Rogerius Liparenfis hc- Rex in diplomace ad Abbatis &vorem **" VINT1MIIJUA Opidntn elapli fejculi atwo xxu. intcr Baitcioam.Cac- in agro Calamigta fundjcum, cabtun,& Cimirtnar» fedec.ac Panormltani Diecefi, Thermarumque Comarchii compreriendicur . Ager eum opida nomen communicic.quod Cfiwipwid- V-iithmllit: i&Mlri- circo vulgari voce dicintrjfed invenit. Hinc ec Uannis CarreUi uxore voc.Lbulum do- PrincipaCUJ leflet» Philipous IV.anno hbcxxvii. in- tuvit.gladii cciaitv poceftate triennlo poft illi 10- dul£la. Opidi porro fitus, aTneninTmus in leviter ic elinato ad auftralem oi-am iotj extenditur -Rett* iti ac mtjor ftcrl planse- vra idcirco iltuJ dt nquuut , CoiiceptLis titnlo pene in sedes lmmacur*ti D=ipar« centro.magnifico fetiBiB*e,i»eer puHiCo.ac Prinei- Pr-eufl Irutc Ar- pis ftipe excrudli, iniigniter ewnar . cliipresbyter.Srvn. aliis rwirwitas frmul Ecdefns VirginisdeRofirioOpidanorun Patrona: elegans fi- addici- celium in.e* iurget.cujus cultui iodalitium- primus in- tar .JfXHtt CarreUo Rab-trmuti Comes »(«r« Ptgimtmi- buit fub dientela, ejufque uxor quibus lia Regirj diplomace Princeps appdhta, de cu- fupra.Hi in Hitronymum rilium juia cranLiulere, gakalmt*- ius &fucceflorum elogia confule, ubi de duxit Bi i- tff.Ex CjwS/* ulcimus Jofabut uxorem con- eitum Schittini ex Marchiooibus S. Eli;, qu;, dilapidata, iilius flbi dy- ,uge mortuo , ob dotis bona domina udccjivi. naftias occupivit, & VtwttntiW* fucceffit evafit, eique e vivis fubUte , Offva foror 0£tavioPrincipi Lancei dudum macriinonio conjun- 1 a*- r. //. P. //• * I

~~~~~~Digitized by Google .~~~~~~

~~~~~~tp. V I tta". Unde Antonias Lavtea eorum filius Princtps VfttimWe , & Coiamigir* Bsro mdccxxxcx. renun. ciatur, &iocum habet in Comitiis xxv.~~~~~~

Larei Vimimillie in hu/us fitculi Cenfu; ;(!_,, illo enim de anno iracnt. ejus nulUficmencio, quod nondum adhuc Opidi nomine veniret, defcribuncur 444. cum incolis 1774. qui hodie »037. computancur. Horum cxcrefcit iiumcrm in dies,fcraces enim Cim- pi circumpofiti colonorum induftria! quum abundaj rcfpondeaut , 3c pifcua fruilus, vina , , mclfrs , oleum, mella .aJUque.ruilici bona prabcant, morulibus ed conveniendi aditum aperiunt. Aer aliuude falubrii puriflimx clyma aqu* , temperacum iili ineft , cuE ixxvm. lacitudinis, & xxxvn. longitudtnis gradum eontingit. Memoratur in Minorum Fratrum Annali- bus Petrus Guillelmus Viiitimillienlij, qui interOb» craduxit fcrvantes vitam innocentiffimam , ac virtu-

tibus , fignifque referram, cam fancto £nc Panormi claufit VJTA Opidum Viti Siconi, eximii Juris-Con- fulti, ac inter Siculos ConfulareJ fuo atvo antefigna- ni opera conditum, primis eUpfi faculi annis,five, uti fcribit Pirtus ,xv. prope Salemis territorium.qul aftivum refpicit Qccafiim,&in ejus comarchiaj collis radicej occupac auftrales, amplis, ac reitis vilf-

,' defcriptum , S. Viti Mart: aufpiciis dicata gaudet Parochia, cum filUlibus 11. & Conventualinm Mino-. rum Coenobio 1 fundatore congrua, dote aufto, Inte-' merats Conceptioni Virginis (acro in'truitur. Cenfi funt Vttit larcs anno hdclii. 112. incola- 779. Anno vero mdccxiii. ftci 341. animae ijy6. &uoviflime_. I741. computantur. Longitudo gradum xxxvi.xxx. Utitudo xxxvii. i. habet.Primtis cjus Topircha, & author

~~~~~~Digitized by Google . . . ,~~~~~~

author Vttut Sittmm putit Calatafimeufis , Ctuift- rnm Fatronus integerrimus ,Regii .lErarii & Msguie Curii Fifci Prcmotor.Sac: Regise Confdentia: Pra;- ftijResni bis xu. Vir. Hic eit Bartholom** N. uxore filium fufcepit, quem infitntii annoi agentem amifit.Hinc fJieelao fratri mdCXl. ia clieutelam opidu:» c^fiit ; MaxJofepho, & Gafpari, tandemque Jacobo, Ni- colai hfcredibus .Jdeobum VwtsmitttiX\ai imccxxxvf cxccpit, Baro hodie PJ/* in publico Regni confelfii votum profereus XxWir. S.VITI CAPUT Vcteribui y^ltarfam & jBgJ. tallum promontorium, uti, contra Cluverium Fazello

adhasrcm , oitendi . Vide sSfeitallum & Capat S. Viti, ubi de Ecclelia, Nemore, & Monte ejufdem Dm no. rnine infignitis multa protuli VITUS SOLDANUS Tumului eft iuter Candi- Mttinum., fltCaftrum Philippi,in quo veteris «dirt- cii, five ignoci omnino opidi perltanc veftigii, & ingencu URSINA Vctus CafaJe jacens hodie

~~~~~~USTICA Infula , noftra state deferci , id lau- gitudini? gradum xxxvil. & laticudinis xxxvu. Xtv. contra Sicilis aquilauare JatUi objacet, circa Ther-~~~~~~

~~mas Himerenfei . Memuratur Ptolemzo .Scraboni, St PIinio;&in Itinerario Infulari ASgina j&gilta^ nominacur . Fazellui Vfttcam cnm Evsnymo altera infula perperam" confundic. Pcolemew enim omnino duis~~

~~~~~~efle diverfas infiilai clarifiime affirmat : Evinymut ii- fala , Straagjk, Vftka iafttla cttm opifo. Piinius JEo^~~~~~~

Jicai defcribens . Stptima ,3it , Evanymo! in altoma. ri ftta,atqat dtjcrta, taox: Coatra Pqropinot VJii- w . Profequitur Fazellus: Ibi oiint e/afdtm nominit ofidaat. Templum praterta Mari* Virgini facrum

Qigitized by Google muitit ab hine annh erat .... Porro bat tempcflatt & opiium&ttmplum pnjlrata , filn ontifoitatis vtfljgj*

Tcliquetmt . Quumquc omnino dtj pyraiii fialhnem prtbet . Huic & ltet Falconara ippellatus, cujus vi occupa- bat,hadie ex ruderibus agnita . Aquarum tota eftin- diga,dumetis& virgultis eonfita jhcrbifque 8c pafcuis

«btindans.sylveftrei hinc alit capras . Deipara: denique xdet ipfis Barbaris venerationi eft . Monaiteriura porrrt Benediflini fuiiTe creditue inftitutijfed Archiepifcopo Panormitano fuffragaba- tur,ad cujus Diccefiin VJiica fpertalwt. Ejus extae jnemoria anno nccixxxiv. quo Cirinus quidam iafti- tuirnr ab Ecciefi* Panormitana; Capitulo ai boniu mohilia&liabiiia procurandi Ecclefnrum S. Mnrif ie fnfuta Vfticf.S. Michaelh dc Cnmpvgro§»,& S. fionupbrit. Auno hcccj.ii. Cleraens V. Rom. Pom: fiJi ;'terfs pr*cipit,« ninlliplici dilapiiitiwt ol- iapfa S.Mari* de W'ca Ecelcfia, &"»» lualsbui,lum inttmpornlibui defor/nata, m p-:j. :>.;:>,: Ilatiim rtfiituatur, & Panormilane Eeclcfit in per- pctuum adnexa, &unita ccnfiatar. Prhr.fiu Rc- Hor vil* necejfaria de ipfiui Eeelcfiit prtwtntibut rc e-bjiquiis ani- cipiat ; debitit ipfi non fraudetur , & marum cura nullatenus negligatur . Subtridc Frrde- ricus II. praicepit mcccxxvp. ut in iilius pofTetTionem joinnes Urfinus Archiepifco pus inducatur. Quum_. aliaexinde non extet, aut Crenobii,aut Priorum notitia, obTnrcarum excurfionej lccum deinceps omni» uo dereliilum putaverim .

~~~~~~.iipyi jjf ift XACCA~~~~~~

Digitized by Google X A p# i * - , - \c.CA Civir.is.hodie J*r«, dt*

\ / ;&1S* XADIDDIS Turris in mediterra- oeil inKr MarfitUm &DrepamiTn, X jss^* fub qua uberiimii aquaruta vcn* «i®JO»3gt in Lilybeum urbcm deducebantur- ^fpP**!^ XARA Opidulum t cceutis funda- cljpli tionis , poit fxcuii tnedium , ad Euraci montis radices, iticlinato parumper fola id oricntem impofitum , cum Parochia Chriilo Do- Riino c Cruce pendenti facra,in P.tiioi mitatia Dic- ccfi. Author Pbilippm NotarbarioU , qui Principa-

tefleram mocljcki. a Carolo II. cxoravit . Anima- .um Reftor ArchipresbyEeridigoitate gaudec, & mi- i!-.:;-ibus Ecclefiis duabus moderatur. Xam ager ad Biucaci dynaftiam pertincbat, unde disjunfta Vin- centio Pilo.Mwinei Marchione, ejufJemque Brucati domino,eftquc frunum culturs raaxime idoneus; faltibus & nemoribus fcatet, vcaationi idcirco aptiifi- mus audit; Torto flumine abluitur,nec aliis fontibus cai-et. Pttrtit Nolarbartolttt dotii nomittc cutn Carcacis feudo,ob du£lam Eleonoram Cipollam iru uxorem hahuit,cui Pbiiippat fucceflit.Hic ex xn. Regni viris fullit, & Anns Sandovailia facris vinculis adjunftus, Gafpartm genuit, Ex quo f&Francif- ca Grimaldi Philippui hodieXir/t Prineeps , Urfui? Pilo conjux. Sedet in Comiciis Joco liv. gladii po- tellatc gaudet, habetque fub clicntela 3 yj. morta- lei , in laribus 93. degentes . Speftat Xara ad Thcr- mitanam Comarchiam, ab ea utbe paiT: n. vii!.. dif> fidens .

~~~~~~XARABUS Foni in agro Panormitano , Aretio,' Adria,& Invegio; nomcn a Sarraccnis acccpit.quod aquu~~~~~~

Digitized by Googk »1$ * A vividafque emittat ; Xaraius aquas ingenti copia , «nim Sarracenis eft Vnm.OnVXt circi aquilonarei Orethi fluminis ripas, &in ejus ilUbitur alveum. XARRIA Mons, unde Tortus Fluvius originetn. recognofcit, Fascllo uotus . Sub eo ad oricntem Roc-. cacolumba opidulum. XIACA Scopulus infularis ad paflus circiter vm. extans, ambitus vero cl. in Leocate, mari jaccr, a coniinenti anguftiflimo unhis palTus euripo diflituj. XILINDA Cafale in CaUtabellottse olim territorio.quod in unum cum Callifio& VilUnova co.i- luit. Vide Calliftum. XILLATUM Vicus,de quo diclum mvocabu- lo Ssitttttum. Aquarum ibi uberrimi Ibntes, quflrum iu- pracipuui ampliffimo e» antro ortum ducit , ubi rmmeris pene ftillicidiis infisni fpeftacuio, tatiti illarum exundat copia, ut in amnem iUiin* cnalefcanr. XITTA S. Lattrentim opidulum in Drepanert- 6 territOrio.VideiS.Z-««w»;w.DiCitur iliucScitta,

~~~~~~Digitized by Googk Y A ,„ »mj|{ HABICA CiGlt inSuicrenli .jro. ijsf&WW$r^* Th™".' de Michaele .nno mcccc- Mgjk-« viii. eju. erac douiniu.~~~~~~

IH'«>"J I S SB Y S 1* f"". « 1«o .quz ^IS«.jfc!K^t inLilybenni urbem per aqueducius M****m dcri,.r3.iur. Alice, i3r. HMHI YHALGA Sp.tiura erac ir.ter Re- gii Panormttani palatii atriiim , & tirbis privatai «dei.mnro cinfliim .Sarracenico ore rjuili iti appcllatum , circum feptus locus . Portanu olim in rectum arbis vicum habebat, & arcis- cufto- dibm quibiu Vicecomes , preerat , hofpitandii deili- aabatur, uti ad repentinas neceflitaiei prsfto effimr. Coofiile Faaellum lib; 8. Dec: i. Alia cft Panormi Tbahia cum S. Nicolai Parochia, arcem mar.tiraain & Hofteriam concludens , de qua idem Faiellus. YHALEAKUS Mous in agro Panormiuno.^/- aliter Bt fmai (MttalfaBMi , cujus defcriptiira habes

. fitum fuo loco. YHALICIS Stagmim poft Belicij amrm oftiuro in occ*fum . Refanditur ci Peiagi fluilibui , eftatcj idcirco iocoli* perniaofum evadit. De eo Fiiellw Lbt 6. cap: 4. YHAMMET Fon. acws ftlphore

~~~~~~ZK-~~~~~~

~~~~~~Digitized by Google . .~~~~~~

~~~~~~ABUT Cafale olim, nunc opiduffl,~~~~~~

S X Sggj Panormitano ortivo & meridurro x b uri>e diffitu,n mS&ri^Sm' i" iore - * fflfflf«f'^f«a fubSoloeoto vetericpido.euuis in In eo 8[*lJ?lfiS»S colle P ro*imo videntur ruin*. turris fpecuU . Excipit in auftrum, Soloeuti ,S. Nicnlai parvi vicuu cura cettria Z&ZEBUT S. Pantalconisinftili,deqiuaaum, diplainate-, qua: & Ziieret etUm in Rogerii Regis - .' '-; ' notninatur. ' , ZISA Oftellum, Aztfa & Sifta alus, in agro Ot- Sarraceno- ci-duo Panorinitano *d paif: i*. dilHtual , rum Re»uni egregium opus, amplitudine, ce edificio- ium molefpeaandum. Circa ipfum arnsnifiimi horti, &ii-n^ui vireu.necuon hodie vinee , olcta, & prna Pifcina, fr'i«un cuitiiri nuxime idonea i oliur vero quo Arabt Benia- ilv" i'm iu'Ti etiam videbatur.de ait Stagngvt Xegiit »«- min TuJpleufis . Ornalur , , cum uxsri- «nM,d"«tn txormatU , hh Rtx animi taujft mn raroMhHar.h - hut fuit.rclaxandi Palatiam- tatut gtziis ttiam bortit magnam tft , pnimi*- parittll auro alqut argtnlo obliruMi mttnr, opf tamvtro aariit marmirum gcntribui vtrmUulaio rt dcpiftum,timnium orbit lerrarum imaginti rtftrt. pala- Defcribit exaaiffime Ofteilutn ( iti appellaiit con- tium.quod in arcii modura quadrato (chcmate Sicilia loquens, furgit ) Lcander Alberti cap: 47- de & deliciarum locum Sarracenorum Regum- fuiffej cum Faiello non diffitetur Dc Nomitie fraduntUr complura . Uulgus Zifam & Cubtra

~~~~~~Digitized by Google ,~~~~~~

Zl ij 9 &Cub.im duas fuifle forores, Amira illius filias,qui utrumque xdificium juffit.undc his nomen obveiiir, coiiftanter alfirmat.Et Faiellus id Sarracenos rcrum veterum peiitiorsi aifercre lciibir , Std pents reljfub- dit, e/m rci fil Jidei . Auria Cererem Zifam appclla- tam aniiquis teliatur, a qua cognomentum defumpfit regio frugum fcracirlima . Ccrcs aliunde numen Fa- normitanis propitium St tulelnrc , uti illorum numifmata declaraiit. Veruni Samccnis Palaiii , feu Ca- ftelli, & Pomerii atithorihus Azifti i^em fonat ac Fh- ridaBc Jucunda ,6ve-fit>s- erttmpeii i,k regioni pra ceteris circumjacentibus amcnilliins apiime cougin- ncltio it. Cubam c^tcro ideni Atir-h , vocjbuliim a qua veterii fuperftiiionii Dca accepiffe dicitj (;i.u.n aliunde Sarracenicum eifc abunde confiet, Siviriis perSiciliam regionibus, aquarum venis abundc refer-

^nod fpeiftat vcro ad molis roagnificentiats, ea tanta ell,ut verbis hujufmodi a Fazdlo cxpriin.itur: Hirtos alter Rtgiut.cui Snrratesice Zifa nomcrt-j ,&aquii- adbiic efl , domt/licorttm arbirrnm.friiStibui

~~~~~~rum etiam perprtms fcasariginibus irrigivis , ftio lo-~~~~~~

~~~~~~ttt ttdtt etiamsum Regia, lapiie quadrsto, candidtiaue~~~~~~

~~~~~~marmort &porp&yrite , nfrmiculalofUt & mttffw fti- perbo nimii optrt tumtnt; & Stirmcemrum oputquas- tum rv ipfa jtruUura judicttri pate/l ; ad Regum St-~~~~~~

~~~~~~ttffus , latebrafijue voluptuariat estraBum , air,r,ib:i; eux in italiti hidie fuit ,Regiis flruEluris fiicilcj~~~~~~

~~~~~~tomparandum . Suuremus fomicum brdo ,ubi amplif-~~~~~~

~~~~~~pi ,c omiiibus fima. SpecuU , aliis Panormi zaificiis~~~~~~

~~~~~~in altum alfurgit , circumpofitis regionibus , ipfi- que urbi lotigc laieque dominatur. Prope eft Mino- ritarumTerlii oidinis Monafteriunl inligne, educari- T. //. P. J/ K k 2 dii~~~~~~

Digitized by Google tS6 2 I diiejufdem inftituii tyrombus, Sc iS fovendam Enco-" Urum regionis pictate.n deftinjtum;ju(tu!n euim ibi fuburbium coalefcit fub S. Crucis Parochh. Zifam Caftellum Thome Jt Jcrcmia hcCCUvh.

~~~~~~Fridericuj 111. conceflit . Marthus vero cjufdern Prj- fcftura, Hifpanii Akaidem, Ciliinum de Cillino *cc-~~~~~~

~~~~~~cxcviii. deflglW»it . Antaniai ie Homnsa , celcbrii Panormtta, Poeta Ljtircjtus, duraate vin ab Alphon-~~~~~~

fo Zife jun , ceufurque cll aifecutui , mox Favoroj Antmii juniorii, ejufdein filii Regia.donitio a.npli*- tar. Antmth cedente Fcrdinandui a Cuiia Prorex obtinuit,qui in grati animi lignu n auri uncia* cetirum ilii periolvit ,remque Ferdinandm Rex prnbuvit uc Ccclxixix. Maria Proregis uxor jb hujus morfj, adannum mdxii. tenuit. Qyibu* fubiude ad.i^tuiii fuerit noti habeo,fcd hdclx*i. Ciroli II. Reg't privilegio Jaanncs Sandnai Caftelli RoJis Friutep; re-

nunclitor r &Zif£ dominus, h.eredttirio jure ad fuox tranlmilfojdicitur. Hunc cum Agtiete PUtamonc* Jeannrs alter,qui primus ex Hifpania in Slciliamj venit.genuerat .Jtanni &.lfabcllc Sandwal Didacst fuceeflit fatculi xvn. anno *xxx. & poft eum Antani-

~~~~~~tts filiui ex AntonU Filingeri exortus , fuffidtur ua- cciv. Fuit ex Regni xn. Viris, fulgetque hodie a_> Regiis Rationibui Magifter. Ejus uxor RofaliaMi-~~~~~~

~~~~~~- ra , unde Didacus S. Joxnnis Marchio , cV jure con-~~~~~~

~~~~~~jugis Jofephz joppulo Sinagrz Dut , & Njfi Comet.~~~~~~

~~~~~~FINIS II. PARTIS~~~~~~

~~~~~~T 0 M I II.~~~~~~

~~~~~~Digilized by Google .~~~~~~

~~~~~~AJJtnda i* l. Pirtt: FoL i. lin. le. p-ifi patts,adSe;tb UtU MBtl» tx peritiij adventfijue paffim creditur.quod~~~~~~

~~~~~~AJJtnJa in H. Parit~~~~~~

~~~~~~Fol. »ji lin. 4. /s/f fedet , aJie: *uod hodie S. Maris de Mereedc Ccenobitis concefTum.~~~~~~

Fol. 33 q.pn/l eeptum, aJJt : cui Nobilium Ephe- bium hodic adhiret , "Borbonittm appellatum. FoL 36. iin. •j.j>3/linco\\int,addc.l\j\ ubuk exi- roia ejufdem Virginii cognominii io majori facelbt dudum extabat.qus i:: Hifpaniat deportata. Fol. ig.lin. ii.^yZJd«oratnr,3aWr:fub Otti- coruoi ReguUrium Teatiaoruia difcipiina, F0L.j9-H.tr 17. ptft Tyrocinium, adit rqtiod ob aerii intemperiem hadie derelidtum. FoLtU. lin. \%. pefl Cluveriui, aJJe :In Itine- rario etiam prxcipuz orbii figno adnotatur. Fol.131. lin. i6.pi(l Sacca.adde: Therme ab aquis [Calidis appctlantur , a Selinunte haud procul; Dundi apod Stcphanum,ac Philifto penes enmdem: Therma opiJalum Siei&e, auSlere Phififio iib: 3. Gen- liiitium ift Thermeut ...Ait qaippe Daris plerafque Sicuiarum urbiam a fiuminibus mmina aetepiife: Sy- racufas fiilieet , Gelam , Himeram , Stliituntem , Ery- tem , Camitum f£aiyeam t , TSermam , Camarinam . Ut Syracufa porro & Camarin*, obfervat Cluveriui, noo. a flnmiuibus, fed a palndibut proximii nominatc., fic opidum quoquc Thtrmum, non abamne, fed aquaca. lida.qun hic eft, appeliationem accepit .Pliniw* lilst. cap: 8. A&igeMum.Thtrmat Cthnia ; hanc quippe Aug«-

~~~~~~Digitized by Google . .~~~~~~

~~~~~~Auguftutn cum aliis in Sicllia deduxilTe autumantur.~~~~~~

~~~~~~lii>: McU 3- cap: 8. lnttr Paehynum , r> Lilyb$um A- trtga» tfl , HtratUa & T6erm< .T>iodom$ denique_i lib; iS.Careinr/s Rheginat e patria rclegatus Therisii~~~~~~

Siiilit babitabat , gua urbt Cartbaginieaftbai erat fubjeBa. ArJ figiilina. profefiio illi erat, qux adhuc Saccx vigct ob'cretae pr*ftantiam; Filium habuit celebrem illuin Agathoclem Syracufarum Regem , de_. quo in Hiftoriit

Fbl. 13!. lin. i6. pifl enhibent, itdic : TURRIS INICI ab agro cognomine in Ervcis ditione ditla, Caroli V. Cifarii hofpitio,dum eit Africa rednn Pa- amenillima norimim tenderet, nobilitata ; Hu;us per vtreta Heambulins ille fub olbs vetuftilTinia:' UmbTa cotifedit, qil* perftat adrrac inter cereras truHti cr.if- iitie rpeaanda.Nec procul iivie latcx limpidilfimus profluit tb Imperatort appcliatus

~~~~~~Cor-_~~~~~~

~~~~~~Digitizect by GoogK i6. armii »4- 14. Roccapalamba Rocca Colambal~~~~~~

- 14- Pharet Btich 5 : 37- It. Uxiorei laxiorij ambitlu levanten Lvantcm 48. 11- 61- S. luflas audlam 66. 3- hcn hu 68- 16. Rabiba Rebib* II. hedarieei hederace* xccccrnir. MCCCCXIM. 7 1 - 3*- condietido condendo 7 1, 16. 89. 3*- gubenuucur gubernacur 90. Sitam Sitatt 109. 6. »7- 114. abunduncia abundantiz

. COIlUWptC confumpca n 7 6. nt; B. fruftibus fruticibus 3»- Apparatum ApparitUf >7°* 3*- regulari 161. tcndit 16;. 170. 13. inaguifieniiiai magnificeutiam 37!- cderacea hederacea 3'- exfcripcora vo- «fcripcore vocabuk

~~~~~~'77- ingenti» 18. cernantur 104. 3*- creditnr mmcreditur~~~~~~

~~~~~~Digilized by Google Digilized by Google Digitized by Google i~~~~~~

~~~~~~Digitized by Google~~~~~~

~~~~~~0 Ji-rZ'~~~~~~

~~~~~~7 J^,~~~~~~

~~~~~~Ifti~~~~~~

~~~~~~.. . i~~~~~~