De Oorlog Tussen De Generaals

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

De Oorlog Tussen De Generaals De oorlog tussen de generaals Het conflict in de top van de Koninklijke Landmacht, 1971-1973 drs. H.P.M. Kreemers* Inleiding ciële ondergang. De marine, land- Slechts één zesde van het legerkorps macht en luchtmacht hadden na de bevond zich in het mogelijke opera- et de Prinsjesdagbrief (sep- Tweede Wereldoorlog gretig geprofi- tiegebied. ‘Met geen mogelijkheid tember 2003) zetten minister teerd van de vrijgevigheid van met zouden de resterende vijf zesden tij- Mvan Defensie Henk Kamp name de Amerikaanse en Britse bond- dig ter plaatse zijn’, aldus De Jong. en staatssecretaris Cees van der Knaap genoten die de Nederlandse krijgs- Voorraden zouden niet op tijd kunnen het mes in de Nederlandse krijgs- macht aan een grote verscheidenheid worden aangevoerd en anti-tank - macht. Op weg naar een nieuw even- aan militaire middelen hielpen. De wapens en luchtverdedigingsmidde- wicht tussen operationele taken en de instandhouding van dat omvangrijke len waren in onvoldoende mate be- voor Defensie beschikbare financiële defensieapparaat, ‘de Amerikaanse schikbaar. middelen verdwenen 11.700 functies krijgsmacht door een verkleinglas’, in het defensieapparaat, werden een- legde echter een steeds groter beslag De erbarmelijke staat waarin de Ne- heden opgeheven, legerplaatsen en op de financiële middelen. De krijgs- derlandse krijgsmacht zich bevond vliegbases gesloten. En dat alles zon- macht dreigde zo van binnen uit te weet De Jong aan het ontbreken der veel tromgeroffel uit de eigen worden uitgehold. van voldoende verantwoordelijkheids - organisatie. Opmerkelijk, omdat ver- besef bij grote delen van de Neder- anderingen in de krijgsmacht in het landse bevolking. In dat opzicht trok verleden tegenkrachten opriepen die Uitholling Nederlandse hij een parallel met de jaren dertig, tot ver buiten de defensieorganisatie krijgsmacht toen niemand ‘in ons overheids- en te horen waren. militaire apparaat [...] onverbloemd Op 12 juni 1970 hekelde de gezag- publiekelijk op de militaire tekortko- Aan het begin van de jaren zeventig hebbende historicus dr. Loe de Jong mingen wees en deze tekortkomingen woedde zo’n heftige en luidruchtige de wijze waarop de Nederlandse stelde tegenover de eisen van het mo- strijd. De Nederlandse krijgsmacht krijgsmacht in zijn ogen werd ver- ment’. De kritiek van De Jong, een stond toen aan de rand van een finan- waarloosd. In een toespraak voor het kritisch, maar vooraanstaand lid van lustrumcongres van de Nederlandse de Partij van de Arbeid, was in een * De auteur is werkzaam bij de bestuursstaf Vereniging van Ex-Politieke Gevan- historisch perspectief geplaatst, waar- van het ministerie van Defensie. genen uit de bezettingstijd schetste hij bij de jaren dertig, waarin de krijgs- Dit artikel is ontleend aan zijn proefschrift een verouderd en incompetent Neder- macht zo verwaarloosd was, niet on- Hete hang ijzers. De aanschaf van Neder- lands leger, dat werd gekenmerkt willekeurig in herinnering werden landse gevechtsvliegtuigen, dat dit najaar 1 verschijnt bij Uitgeverij Balans. door ‘gebrek aan middelen, door geroepen. (ISBN 978 90 50188 24 1) ouder wetse bewapening, door versle- 1 Dr. L. de Jong, ‘De crisis van onze defensie’. ten automaterieel, door onvoldoende Wekenlang weerklonken de woorden Toespraak voor het lustrumcongres van de oefening’. Hij voegde daaraan toe dat van de chroniqueur van het tragische Nederlandse Vereniging van Ex-Politieke Gevangenen uit de bezettingstijd, 12 juni het Nederlandse leger geen rol van lot van Nederland in de Tweede We- 1970. In: Militaire Spectator 1970 (139) (9) betekenis zou kunnen vervullen in de reldoorlog in de media. Daarin ver- blz. 405. bondgenootschappelijke verdediging. schenen reacties die uiteenliepen van 378 MILITAIRE SPECTATOR JRG 176 9-2007 ontzetting tot ongeloof. De bood- schap van De Jong kreeg een extra zware lading door de geprikkelde reactie van de fractievoorzitter van de Partij van de Arbeid in de Tweede Kamer: Joop den Uyl beschuldigde De Jong ervan zich door de leger - leiding in de luren te hebben laten leggen.2 De Jongs klaagzang was koren op de molen van de ministers van Buiten- landse Zaken en van Defensie. Mi - Minister van Defensie nister van Buitenlandse Zaken Joseph Den Toom Luns had de rede van De Jong ‘met (Foto collectie NIMH) instemming’ gelezen.3 Minister van Defensie Willem den Toom liet de minister-president vier dagen na de toespraak van De Jong weten: ‘wij kunnen, zoals ik reeds verschillende malen in de Ministerraad betoogde, de huidige situatie niet ernstig genoeg onder ogen zien’.4 Een jaar later luidde minister Den Toom nogmaals de noodklok. In een in april 1971 opgestelde nota ‘ten behoeve van de kabinetsformatie’ krachtsverhoudingen met de Sovjet- Verder was de Amerikaanse militaire schetste Den Toom een deprimerend Unie en haar bondgenoten. Deze hulpverlening volledig weggevallen, beeld van de internationale veilig- on evenwichtigheden moesten worden zonder dat daarvoor in voldoende heidssituatie in het algemeen en de aangepakt (‘geredresseerd’). Van ons mate extra ruimte in de defensie - Nederlandse defensie-inspanning in land kon in dat verband worden ver- begroting was aangebracht. Mede het bijzonder. Er waren, volgens Den wacht ‘het instandhouden van de door de veroudering van het materieel Toom, ‘tekenen dat de Sovjet-Unie gevechtskracht van de Nederlandse vielen de exploitatiekosten veel hoger zich in haar internationale betrek - gevechtseenheden, waartoe onder uit. Ten slotte waren de personeels- kingen laat leiden door opvattingen meer de achterstand in verwerving kosten fors gestegen. waarvan sommige niet bevorderlijk van middelen moet worden ingelo- zijn voor ontspanning’. Deze opvat- pen, alsmede het scheppen van de In de jaren zestig had in Nederland tingen gingen gepaard met de vergro- mogelijkheid de aanbevelingen van een inhaalslag plaatsgevonden. De ting en opvoering van het militaire de AD-70 (Allied Defence) studie te wederopbouw was met zuinigheid ge- potentieel van de Sovjet-Unie ‘tot verwezenlijken’. paard gegaan. Maar dat was niet ein- proporties die verre uitgaan boven een deloos vol te houden. Het tij keerde garantie van haar eigen veiligheid’. Neerwaartse spiraal aan het begin van de jaren zeventig. Zo waren nieuwe ‘onevenwichtig - De defensieuitgaven waren in een Vanaf toen stegen jaar na jaar de sala- heden’ ontstaan in de militaire neerwaartse spiraal gekomen. De be- rissen met vele procenten. Vooral de staande financieringsmethode voor de ambtenaren en in hun kielzog de mili- defensieuitgaven, de zogeheten pla- tairen profiteerden daarvan. 2 Jan Willem Honig, Defense Policy in the North Atlantic Alliance. The Case of the fondafspraken, had geleid tot ‘een fi- Netherlands (Westport, Connecticut/Londen, nanciële achterstand’.5 Zo waren de Om het gat tussen de uitgaven aan de Praeger, 1993) blz. 91. uitgaven voor defensiematerieel veel ene kant en de plannen en ambities 3 Handelingen Eerste Kamer, 17 juni 1970, sterker gestegen dan in andere over- van de krijgsmacht niet nog verder te blz. 908, rechterkolom. 4 Nationaal Archief, Kabinet van de minister- heidssectoren. Enige vorm van com- vergroten moest het percentage van president, toegang 2.03.01, inventarisnum- pensatie was achterwege gebleven. het aan Defensie te besteden nationaal mer 11025. Daarnaast was sprake van een ver- inkomen in 1972 oplopen naar 3,8. 5 De Nederlandse defensie-inspanning in de snelde technologische vooruitgang, Voor 1973 gold 3,95 als ondergrens, jaren 1972-1975. Nota ten behoeve van de waardoor verouderde wapensystemen voor 1974 4,1 en voor 1975 4,2. Den kabinetsformatie, april 1971. Brief van de minister-president aan de Tweede Kamer, moesten worden vervangen door Toom hield een krachtig pleidooi Zitting 1971, 11 402, nr. 1, bijlage 4. nieuwe, veel kostbaarder systemen. voor een koppeling van de hoogte van JRG 176 9-2007 MILITAIRE SPECTATOR 379 de defensieuitgaven aan het nationaal Het in de kabinetsformatie onopge- om de voorzitter (KVP), Laurens Jan inkomen. Dat pleidooi kwam niet als loste probleem van de toekomstige Brinkhorst (D66), Peter Kooijmans een verrassing, maar was wel erg laat: defensieuitgaven werd neergelegd bij (ARP), Henk Neuman (KVP) en Wiebe aan het einde van de kabinetsperiode, een op 28 september 1971 geïnstal- Wierda (PvdA). De overige vier waren aan het eind van zijn ministerschap. leerde staatscommissie. Deze ‘com- professor Ernst van der Beugel (par- missie van civiele en militaire des- tijloos), J.P. van den Bent (directeur kundigen’ kreeg de opdracht zich uit van AKZO Chemie en lid van de CHU), De commissie- te spreken over een koppeling van de Has Beyen (lid van de raad van be- Van Rijckevorsel defensieuitgaven in de komende kabi- stuur van de AMRO-bank en lid van netsperiode ‘aan een percentage van de VVD) en Frans Goedhart (lid van Maar hoe realistisch was het om de het netto nationaal inkomen tegen de Tweede Kamer voor DS’70). Aan de defensieuitgaven binnen enkele jaren marktprijzen, waarbij het gemiddelde commissie was ‘een aantal zeer be- met meer dan twintig procent op te over de hele periode zal worden vast- kwame en ervaren functionarissen’ ter schroeven? Niet heel erg. Defensie gesteld’.8 De commissie kreeg verder beschikking gesteld.12 was een politiek heet hangijzer bij de tot taak ‘de Nederlandse defensie in Tweede Kamerverkiezingen van 28 de NAVO en de voor de vervulling De Koster ‘not amused’ april 1971. daarvan vereiste middelen en metho- De instelling van de commissie Bij de daaropvolgende kabinetsfor- den kritisch te onderzoeken’.9 Hierbij noemde minister-president
Recommended publications
  • Krijgsmacht Van De Toekomst: Politiek Is Nu Aan Zet
    Ko Colijn, Margriet Drent, Kees Homan, Jan Rood, Dick Zandee Krijgsmacht van de toekomst: politiek is nu aan zet Eerder dit jaar presenteerde Instituut Clingendael een eigen visie op de krijgsmacht van de toe- komst als advies aan regering en parlement. De reacties daarop liepen uiteen van instemming – vooral in de landelijke dagbladen – tot stevige kritiek van een aantal defensie-experts. In dit artikel zetten we de hoofdlijnen van onze visie nogmaals uiteen en reageren wij op de commentaren.1 Veelzijdig of anders anders dan concluderen dat die doelstelling is In ons rapport oordelen wij dat de veelzijdige verlaten. Nederlandse krijgsmacht is achterhaald en bie- den wij alternatieven. Dit heeft de nodige reacties Wij verbazen ons over reacties dat wij de veel- opgeroepen. Sommige critici beschuldigen ons zijdige krijgsmacht “zomaar terzijde schuiven” en zelfs van vooringenomenheid, politieke keuzes en dat hierover “niet langer gesproken kan worden”.4 gebrek aan analyse.2 Het is daarom van belang We hanteren de realiteit als uitgangspunt, niet de nogmaals uiteen te zetten welke uitgangspunten wenselijkheid van instandhouding van een veelzij- en welke methodieken zijn gehanteerd bij de tot- dige krijgsmacht, die wij overigens zouden onder- standkoming van ‘Clingendael`s visie’. schrijven. Ook het pleidooi om de juiste volgorde aan te houden – eerst ambities bepalen en dan In 2010 kwam na een lang voorbereidingstraject de bijbehorende militaire middelen vaststellen5 – het document Verkenningen uit. De opstellers van kunnen wij steunen. Maar in werkelijkheid worden dit rapport pleitten voor instandhouding van een ambities en structuur van de krijgsmacht aange- veelzijdige krijgsmacht, gezien het diverse ka- past aan de bandbreedte van de beschikbare fi- rakter van de veiligheidsrisico’s en de daarmee nanciële middelen.
    [Show full text]
  • Joop Den Uyl Special in Argus.Pdf
    Kok Joop steekt banaan in de fik Pagina 32 Jaargang 1, nummer 20 12 december 2017 Verschijnt tweewekelijks Losse nummers € 3, – Joop den Uyl, staatsman Dertig jaar na zijn dood komt Joop den Uyl tot leven in een speciale uitneembare bijlage. Socialist die de utopie niet kon missen. De constante in zijn politieke denken. Maar ook: de grootvader, de wanhopige, de ontroerende, de rechtlijnige, de lompe, de onbevangen figuur. Minister Bram Stemerdink over Joops afschuwelijkste momenten. Fotografen kiezen hun meest l e z veelzeggende plaat. t n e De gesneefde biograaf doet een boekje m t open. En nog veel meer. n e c n i v De volgende Argus verschijnt op 9 januari. o t o Vandaar dit extra dikke nummer. f 2017, alvast een terugblik: Rutte misleidt met belasting- voordeel. Leeuwarden koketteert met met beroemdheden die hun heil elders zochten. Oudere werknemers vertrouwen de zaak niet meer. Pagina 2-4 Belastingdeal Verkeerde onderzoekers vonden niks. Pagina 5 Zimbabwe: Wat Sally deed, liet Grace na. Pagina 6 Cyaankali Toneelstukje Praljak houdt conflict levend. Pagina 7 Philipp Blom Gaan! Alarm waar geen speld De niet te missen film. De tussen te krijgen is. overtuigende expo. Het Pagina 28 meest kersterige concert. Het verrassende boek. Word abonnee: Voortaan: Argus-tips. www.argusvrienden.nl Pagina 29 2017 12 december 2017 / 2 12 december 2017 / 3 Zes vaste medewerkers van Argus’ De dode mus van Rutte III binnenlandpagina’s kregen de Think global, vraag: Wat vind jij het meest door FLIP DE KAM hele begrotingsoverschot uit het act local basispad te ‘verjubelen’. opmerkelijke van 2017? et is domweg onmogelijk op het basispad stijgen de col - door NICO HAASBROEK donut - één gebeurtenis te noemen lectieve lasten in de komende kabi - model for - Hdie economie en over - netsperiode met vijf miljard euro.
    [Show full text]
  • Toekomst Van De Nederlandse Krijgsmacht
    Clingendael Magazine voor Internationale Betrekkingen Juni Toekomst van de Nederlandse krijgsmacht Van Delft naar Damascus: Nederlandse jihadgangers in kaart gebracht 2013 Venezuela, nog niemand kan in Hugo Chavez’ schaduw staan Een Koerdische Lente? Het plan Erdogan-Öcalan De Benelux: wel ter discussie, maar niet ter ziele Inhoud Redactioneel Een overdaad aan internationale issues 1 Artikelen Nederlandse strijders in Syrië: een gevaar? | Edwin Bakker 2 Een Koerdische Lente? het plan Erdogan-Öcalan | Sietse Bosgra 8 Strijd om de erfenis van een Venezolaanse caudillo | Edwin Koopman 13 Toekomst van de Nederlandse krijgsmacht onder de loep Inleiding | de redactie 19 Naar een multifunctionele krijgsmacht, met JSF’s en drones? | Christ Klep 20 De wijde wereld in voor minder geld | Bram Stemerdink 22 Een krijgsmacht die burgers beschermt | Jan Gruiters 24 Krijgsmacht van de toekomst: politiek is nu aan zet | Ko Colijn, Margriet Drent, Kees Homan, Jan Rood, Dick Zandee 27 Artikelen The accidental European? De rol van Nederland in het Europese buitenlandbeleid | Susi Dennison 32 Europa ploetert zich door de eurocrisis | Thibaut Renson en Hendrik Vos 37 Opinie Crisis zet sociaal Europa onder druk | Marjolijn Bulk en Agnes Jongerius 43 Armoede moet binnen één generatie de wereld uit | Marit Maij 45 Column Wie de schoen past…! | Jan Rood 50 Artikelen De Benelux Unie naar waarde schatten | Bas Limonard en Jochen Stöger 52 Benelux-samenwerking: een Belgisch-Vlaams perspectief | Jan Wouters en Maarten Vidal 58 Opinie Private beveiliging tegen piraten altijd gewenst? | Leendert Erkelens 62 Reactie | Bibi van Ginkel 64 Respons Mahbubani heeft grotendeels gelijk | Barend ter Haar 66 Boekbesprekingen Schaakmat in Jakarta: Soeharto’s revanche op de Haagse politiek | Gerard Kramer 67 Brusselse verhalen.
    [Show full text]
  • De Rote Armee Fraktion in Het Nederlandse Parlementaire Debat
    “Zoals bekend, zijn dat gewapende overvallers, misdadigers.” Infame Misdrijven: De Rote Armee Fraktion in het Nederlandse parlementaire debat Master Scriptie, History PCNI: Political Debate Niels Holtkamp S0954055 Begeleider: Prof. Dr. H. te Velde Universiteit Leiden 01 juli 2019 [email protected] +31654938262 Kort Rapenburg 6A 2311 GC Leiden 2 1 “Wer mit Ungeheuern kämpft, mag zusehn, dass er nicht dabei zum Ungeheuer wird. Und wenn du lange in einen Abgrund blickst, blickt der Abgrund auch in dich hinein.” - Friedrich Nietzsche, Jenseits von Gut und Böse (1886) 1 Titel naar uitspraak van Marcus Bakker (CPN), Handelingen Tweede Kamer 1973 – 1974, 4 september, 4604. ‘Infame misdrijven’ naar Theo van Schaik (KVP), Handelingen Tweede Kamer 1975 – 1976 12 februari, 2806. Afbeelding voorblad: Ton Schuetz/ANP. De ravage rond een telefooncel in Amsterdam Osdorp, waar bij een arrestatie in 1977 twee RAF leden en drie agenten gewond raakten, door vuurwapens en een handgranaat. 3 Inhoudsopgave “Zoals bekend, zijn dat gewapende overvallers, misdadigers.” .................................... 1 Afkortingen .................................................................................................................... 4 Deel 1 ............................................................................................................................. 5 De Rote Armee Fraktion en het Nederlandse parlementaire debat ................................ 6 Historiografie ............................................................................................................
    [Show full text]
  • MA Thesis B.W. Dencher
    New players, new entries? The connection and influence of the private military and security industry on political assistants of the ministry of Defense in the Netherlands B.W.Dencher S1743546 Master thesis Crisis and Security Management Faculty Governance and Global Affairs University Leiden Supervisor: Dr. C.F. van den Berg Final version: 23 March 2017 Summary A new functionary made its debut across different parliamentarian systems in in the 1980s and 1990s. Ministers were increasingly faced with a deficiency in both their own capacity and capability to respond adequately to the growing demands placed on them by the civil service, parliament and the then emerging 24-hour media circus. To ensure their own political survival, ministers appointed political advisors to their side. With the first of these appointments in the Netherlands in 1994, political assistants have become a common and accepted sight in the governmental and political elite of the Netherlands. While first being scrutinized as shadowy figures, political assistants are now widely believed to have a positive effect on the workings of government. The first wave of research, domestically and international, found that the political assistants could serve as channels for the unwarranted influence of lobbyists and interests groups due to their function as gatekeepers, and trusted aides, to the minister. However, the first wave of research is seen to be inconclusive on this issue. This thesis has sought to provide an answer to this question by examining the connections between the private military and security industry and political assistants working at the ministry of Defense and if the former uses the latter to exert influence on the Defense policy of the Netherlands.
    [Show full text]
  • Rondom De Nacht Van Schmelzer Parlementaire Geschiedenis Van Nederland Na 1945
    Rondom de Nacht van Schmelzer Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945 Deel 1, Het kabinet-Schermerhorn-Drees 24 juni 1945 – 3 juli 1946 door F.J.F.M. Duynstee en J. Bosmans Deel 2, De periode van het kabinet-Beel 3 juli 1946 – 7 augustus 1948 door M.D. Bogaarts Deel 3, Het kabinet-Drees-Van Schaik 7 augustus 1948 – 15 maart 1951 onder redactie van P.F. Maas en J.M.M.J. Clerx Deel 4, Het kabinet-Drees II 1951 – 1952 onder redactie van J.J.M. Ramakers Deel 5, Het kabinet-Drees III 1952 – 1956 onder redactie van Carla van Baalen en Jan Ramakers Deel 6, Het kabinet-Drees IV en het kabinet-Beel II 1956 – 1959 onder redactie van Jan Willem Brouwer en Peter van der Heiden Deel 7,Hetkabinet-DeQuay 1959 – 1963 onder redactie van Jan Willem Brouwer en Jan Ramakers Deel 8, De kabinetten-Marijnen, -Cals en -Zijlstra 1963 – 1967 onder redactie van Peter van der Heiden en Alexander van Kessel Stichting Parlementaire Geschiedenis, Den Haag Stichting Katholieke Universiteit, Nijmegen Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945, Deel 8 Rondom de Nacht van Schmelzer De kabinetten-Marijnen, -Cals en -Zijlstra 1963-1967 PETER VAN DER HEIDEN EN ALEXANDER VAN KESSEL (RED.) Centrum voor Parlementaire Geschiedenis Auteurs: Anne Bos Charlotte Brand Jan Willem Brouwer Peter van Griensven PetervanderHeiden Alexander van Kessel Marij Leenders Johan van Merriënboer Jan Ramakers Hilde Reiding Met medewerking van: Mirjam Adriaanse Miel Jacobs Teun Verberne Jonn van Zuthem Boom – Amsterdam Afbeelding omslag: Cals verlaat de Tweede Kamer na de val van zijn kabinet in de nacht van 13 op 14 oktober 1966.[anp] Omslagontwerp: Mesika Design, Hilversum Zetwerk: Velotekst (B.L.
    [Show full text]
  • Bezinning Op Het Buitenland
    Duco Hellema, Mathieu Segers en Jan Rood (red.) Bezinning op het buitenland Het Nederlands buitenlands beleid Zijn de traditionele ijkpunten van het naoorlogse Nederlandse buitenlandse beleid in een onzekere wereld nog up to date? In hoeverre kan het bestaande buitenlandse beleid van Nederland nog gebaseerd worden op de traditionele consensus rond de drie beginselen van (1) trans-Atlantisch veiligheidsbeleid, (2) Europese economische integratie volgens de communautaire methode, en (3) ijveren voor versterking van de internationale (rechts)orde en haar multilaterale instellingen? Is er sprake van een teloorgang van die consensus en verwarring over de nieuwe werkelijkheid? Recente internationale ontwikkelingen op veiligheidspolitiek, economisch, financieel, monetair en institutioneel terrein, als mede op het gebied van mensenrechten en Duco Hellema, Mathieu Segers en Jan Rood (red.) ontwikkelingssamenwerking, dagen uit tot een herbezinning op de kernwaarden en uitgangspunten van het Nederlandse buitenlandse beleid. Het lijkt daarbij urgent een dergelijke herbezinning nu eens niet louter ‘van buiten naar binnen’, maar ook andersom vorm te geven. Het gaat derhalve niet alleen om de vraag wat de veranderingen in de wereld voor gevolgen (moeten) hebben voor het Nederlandse buitenlands beleid. Ook dient nagegaan te worden in hoeverre de Nederlandse perceptie van de eigen rol in de internationale politiek (nog) adequaat is. In verlengde hiervan zijn meer historische vragen te stellen. In hoeverre is daadwerkelijk sprake van constanten in het
    [Show full text]
  • Voor Mijn Moeder En in Liefdevolle Herinnering Aan En Met Bewondering Voor Mijn Vader
    Hete hangijzers : de aanschaf van Nederlandse gevechtsvliegtuigen. Kreemers, B. Citation Kreemers, B. (2009, February 10). Hete hangijzers : de aanschaf van Nederlandse gevechtsvliegtuigen. Retrieved from https://hdl.handle.net/1887/13498 Version: Not Applicable (or Unknown) Licence agreement concerning inclusion of doctoral thesis in the License: Institutional Repository of the University of Leiden Downloaded from: https://hdl.handle.net/1887/13498 Note: To cite this publication please use the final published version (if applicable). HETE HANGIJZERS: DE AANSCHAF VAN NEDERLANDSE GEVECHTSVLIEGTUIGEN Hete Hangijzers De aanschaf van Nederlandse gevechtsvliegtuigen PROEFSCHRIFT ter verkrijging van de graad van Doctor aan de Universiteit Leiden, op gezag van Rector Magnificus professor mr. P.F. van der Heijden volgens besluit van het College van Promoties te verdedigen op dinsdag 10 februari 2009 klokke 13.45 uur door Hubertus Petrus Maria (Bert) Kreemers geboren te Maastricht op 14 mei 1955 HETE HANGIJZERS: DE AANSCHAF VAN NEDERLANDSE GEVECHTSVLIEGTUIGEN Promotor: Professor dr. B.A.G.M. Tromp (overleden op 20 juni 2007) Professor dr. J. de Vries Referent: Professor dr. ir. J.J.C. Voorhoeve Promotiecommissie: Professor dr. K. Colijn, Erasmus Universiteit Rotterdam Professor mr. dr. E.R. Muller Professor dr. J.Q.Th. Rood, Universiteit Utrecht Professor dr. R. de Wijk 2 HETE HANGIJZERS: DE AANSCHAF VAN NEDERLANDSE GEVECHTSVLIEGTUIGEN Voor mijn moeder en in liefdevolle herinnering aan en met bewondering voor mijn vader 3 HETE HANGIJZERS: DE AANSCHAF VAN NEDERLANDSE GEVECHTSVLIEGTUIGEN “The essence of ultimate decision remains impenetrable to the observer – often, indeed, to the decider hemself. […] There will always be the dark and tangled stretches in the decision- making process – mysterious even to those who may be most intimately involved”.
    [Show full text]
  • Het Hof Van Brussel of Hoe Europa Nederland Overneemt
    Het hof van Brussel of hoe Europa Nederland overneemt Arendo Joustra bron Arendo Joustra, Het hof van Brussel of hoe Europa Nederland overneemt. Ooievaar, Amsterdam 2000 (2de druk) Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/jous008hofv01_01/colofon.php © 2016 dbnl / Arendo Joustra 5 Voor mijn vader Sj. Joustra (1921-1996) Arendo Joustra, Het hof van Brussel of hoe Europa Nederland overneemt 6 ‘Het hele recht, het hele idee van een eenwordend Europa, wordt gedragen door een leger mensen dat op zoek is naar een volgende bestemming, die het blijkbaar niet in zichzelf heeft kunnen vinden, of in de liefde. Het leger offert zich moedwillig op aan dit traagkruipende monster zonder zich af te vragen waar het vandaan komt, en nog wezenlijker, of het wel bestaat.’ Oscar van den Boogaard, Fremdkörper (1991) Arendo Joustra, Het hof van Brussel of hoe Europa Nederland overneemt 9 Inleiding - Aan het hof van Brussel Het verhaal over de Europese Unie begint in Brussel. Want de hoofdstad van België is tevens de zetel van de voornaamste Europese instellingen. Feitelijk is Brussel de ongekroonde hoofdstad van de Europese superstaat. Hier komt de wetgeving vandaan waaraan in de vijftien lidstaten van de Europese Unie niets meer kan worden veranderd. Dat is wennen voor de nationale hoofdsteden en regeringscentra als het Binnenhof in Den Haag. Het spel om de macht speelt zich immers niet langer uitsluitend af in de vertrouwde omgeving van de Ridderzaal. Het is verschoven naar Brussel. Vrijwel ongemerkt hebben diplomaten en Europese functionarissen de macht op het Binnenhof veroverd en besturen zij in alle stilte, ongezien en ongecontroleerd, vanuit Brussel de ‘deelstaat’ Nederland.
    [Show full text]
  • De Architect Kan De Kamerleden Verder Ook Niet Helpen Waarom Huisvest De Kamer De Leden Niet Weer Door Elkaar?
    Parlement 2008 031108 03-11-2008 11:24 Pagina 91 Carla van Baalen e.a. (red.) Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2008, pp. 91-97 www.ru.nl/cpg De architect kan de Kamerleden verder ook niet helpen Waarom huisvest de Kamer de leden niet weer door elkaar? Teun Lagas Zou het symbolisch zijn voor het gebrek aan dualisme waar de Tweede Kamer tegenwoordig zo vaak last van heeft? De nieuwe stoere skyline van Den Haag wordt gedomineerd door een rij torenhoge ministeries naast het Centraal Station. Het gebouw van de Tweede Kamer speelt geen rol in deze Haagse race naar de hemel die de departementen zijn begonnen. Het is de schuld van een sjieke Haagse dame die het actievoeren goed in haar vingers had. In de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw waakten wijlen Hermance Schaepman en haar beweging ‘Vrienden van Den Haag’ scherp over het beschermde stadsgezicht rond de Hofvijver en het Binnenhof. Zij meenden dat je opkijkend naar de dakgoten van het Binnenhof geen hoogbouw op de achtergrond mocht zien. De toenmalige ppr hielp een handje mee en de Haagse gemeenteraad bleek uiteindelijk ontvankelijk voor hun kritiek op het ontwerp voor het nieuwe Tweede-Kamergebouw van architect Pi de Bruijn. Diens pers- toren van het parlement telt daardoor nu slechts negen verdiepingen, een paar bouwlagen minder dan oorspronkelijk de bedoeling was en is iets meer dan 35 meter hoog. De drang naar kleinschaligheid van de stadsbeschermers heeft ruim twintig jaar later als effect dat het Nederlandse parlement lijkt te worden weggedrukt door de bluf van de regering en haar rijksambtenaren.
    [Show full text]
  • Lllll)L11i~Hlllllll
    ...- .f •. lllll)l11I~Hlllllll The Summit: Venice rises to the occasion. See page 3. Contents • European Council 3 Venice rises to the occasion Transport 4 Blueprint to make Europe's traffic flow more freely 5 Keeping Community waters clear of rogue shipping 6 Community air fares to come .under the microscope Reducing barriers 7 Welcoming the sun together Community driving licence is en route at last Social affairs 7 Ensuring more health protection for workers 8 Women still second-class citizens, say parliamentarians Environment 8 Proposal to eliminate the damage of careless planning 10 MEPs support move to prevent major industrial accidents External relations 10 1983 reaffirmed as target date for Portuguese entry Third World 10 Zimbabwe opens negotiations for Lome membership II Dangers of failure in North-South Dialogue stressed Development aid: making sure it reaches the needy Letters to the editor 12 Energy tax Retired folk Naturist beaches 13 UK contribution Euroforum cartoons Greece 14 The news at a glance ,·: Focus 15 Convincing ourselves that solar energy can really work Euroforum is published by the The contents of Euroforum-which Directorate-General for Information, do not necessarily reflect the Commission of the opinions of the European Commu­ European Communities, nity Institutions-may be quoted or reproduced· without further permis­ Rue de la Loi 200, sion. An indication of Euroforum B-1 049 Bruxelles, as the source would be appreciated, Belgium as would a copy of any article Tel. 735.0040/8040 published. Editor-in-chief: Peter Doyle m c ::c EUROPEAN COUNCIL 0 "TT 0 ::c c world were assured by a maze of basing themselves on the UN ~ antennae rigged up unceremoniously Security Council resolutions and their on the tower of Palladio's Renaissance own previous declarations.
    [Show full text]
  • Spin in Het Web?
    Spin in het web? Over de rol en het aanzien van spindoctors in de Nederlandse politiek (1958-2002) Masterscriptie Politiek en Parlement Jordy Tuin 15 juni 2018 Begeleider: dr. J. Gijsenbergh Foto: Nederlands eerste spindoctor Ben Korsten. Bron: < https://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/28645/mannetjesmaker-ben- korsten.html> [geraadpleegd op 15-06-2018]. 1 Inhoud Inleiding…………………………………………………………………………….….………3 Hoofdstuk 1: Van mannetjesmaker tot morfinist……..………………….…………..….……12 1.1 Korsten maakt zijn opwachting……………………………………………….…….…….12 1.2 Korsten aan het Binnenhof…………………………………………………….…….……14 1.3 Val en beeldvorming…………………………………………………………………....…17 Hoofdstuk 2: Het 55e Kamerlid van het CDA……………………………………..………….22 2.1 Spindoctors en Schinkelshoek in opmars……………………….………………..………..22 2.2 Spindoctor van ’s lands grootste partij…...………………………………………..….…..24 2.3 Een oude discussie in het nieuws…………………………………………….….………...28 Hoofdstuk 3: Westers Waterloo………………………………………….……………………32 3.1 Politieke profilering van de persoon………………………………………………..…….32 3.2 Zeggenschap zonder succes……………………………………………………………….33 3.3 Een mislukte mannetjesmaker……………….…………………………………………….37 Hoofdstuk 4: Een niet te sturen rijzende ster……..…………………………………….……..40 4.1 De aanstelling van een ‘Amerikaanse’ assistent ………………..…………………..……40 4.2 Geschil over gezag……………………………………………………………………...…41 4.3 Van der Linde in het oog van een politieke wervelwind…………………………………..44 Conclusie……………………………………………………………………………………...46 Bibliografie ………………………………………………………………………………...…50 2 Inleiding Nog
    [Show full text]