TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÖĞRETMENİ-GOÖD-MTÖD Yarışma Sınavı
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ-GOÖD-MTÖD Yarı şma Sınavı A A 1 4 Açarsın ba ğrını analar gibi Divan edebiyatı nesrinde kullanılan ses uyumuna Topra ğımsın, senden üstün var mıdır verilen isim a şağıdakilerden hangisidir? Vatanın süsüsün kınalar gibi Bayra ğımsın, senden üstün var mıdır A ) Aliterasyon Bu dörtlük için a şağıdakilerden hangisi B ) Cinas söylenmez ? C ) Leff ü Ne şr A ) Sözcüklerden olu şan redifler kullanılmı ştır. D ) Uyak B ) E ) Seci Birden fazla söz sanatı vardır. C ) Tam ve zengin uyak örnekleri vardır. D ) Sarma uyak düzeni uygulanmı ştır. E ) On birli hece kalıbıyla yazılmı ştır. 2 Allah'a sı ğın şahs-ı halimin gazâbından Zira, yumu şak huylu atın çiftesi pektir. Yukarıdaki beyitte a şağıdaki anlam sanatlarından hangileri vardır? 5 Karlar etrafı beyaz bir karanlı ğa gömdü Kar de ğil, gökyüzünden ya ğan beyaz ölümdü A ) İstiare - Telmih Bu dizelerde görülen kafiye (uyak) çe şidi B ) Tezat - İrsal -i mesel aşağıdakilerden hangisidir? C ) Te şbih - Kinaye A ) D ) Tenasüp - Tariz Zengin kafiye B ) E ) Leff ü Ne şr - Hüsn - i talil Yarım kafiye C ) Tam kafiye D ) Tunç kafiye E ) Cinaslı kafiye 3 Çiçek açar domru domru dal verir Kimi uzar birbirine el verir Kimi meyve verir kimi gül verir Ku şlar üstünde dillenir a ğaçlar Bu dörtlük için a şağıdakilerin hangisi söylenemez ? A ) "verir" sözcü ğünün dize sonlarında yenilenmesiyle redif olu şturulmu ştur. B ) Do ğayla ilgili gözlemler yansıtılmı ştır. C ) 6 + 5 duraklı 11'li hece ölçüsüyle yazılmı ştır. D ) "dal, el, gül" sözcüklerindeki "-I" ler yarım uyak olu şturmaktadır. E ) Yalın, kolay anla şılır bir dille söylenmi ştir. Sınav : TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ-GOÖD-MTÖD Tarih : 17.09.2011 Saat : 12:30:00 KHK B. İ.M. 1 TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ-GOÖD-MTÖD Yarı şma Sınavı A A 6 Derinden derine ırmaklar a ğlar 8 I. Bir kimsenin günü gününe tuttu ğu, duygu ve Uzaktan uza ğa çoban çe şmesi dü şüncelerini belirtti ği, üzerine tarih attı ğı metinlerdir. Bu dizeler, ölçü ve durak yönünden a şağıdakilerin II. Bir sanat eserinin, olumlu ya da olumsuz hangisiyle özde ştir? yönlerden de ğerlendirildi ği metinlerdir. III. Belli bir dü şünceyi savunmak, kanıtlamak A ) Ka şın kudret kalemiyle yazılmı ş amacıyla yazılan uzman metinlerdir. Güzel, hicrin ile ba ğrım ezilmi ş IV. Yazarın, okuyucuyla konu şuyormu ş gibi bir B ) Kalem böyle çalınmı ştır yazıma anlatımla yazdı ğı metinlerdir. Yazım kı şa uymaz, kı şım yazıma Aşağıdaki metin türlerinden hangisi, bu C ) Yaktı ci ğerci ğim bu hasret nârı açıklamalarının biriyle ilgili de ğildir ? Gâhı gâhı ben kulunu an bari A ) Deneme D ) Kız senin derdinle derbeder oldum B ) Söyle dudu dillim kimin yârisin Makale C ) Söyle şi E ) Uzun kavak ne gidersin engine D ) Ele ştiri Yaprakların benzemiyor rengine E ) Günce 7 Aşağıdakilerden hangisi, Karagöz, Meddah ve 9 Aşağıdakilerin hangisinde İslamiyet öncesi sözlü Ortaoyunu gibi seyirlik halk oyunlarının ortak Türk edebiyatı ile ilgili yanlı ş bir bilgi verilmi ştir? özelliklerinden biri de ğildir ? A ) Şairlere ozan, baksı, kam adları verilmi ştir. A ) Göze ve kula ğa seslenmeleri B ) Ko şuklar, destanlar ezberlenerek nesilden nesile B ) Güldürü ö ğesine yer vermeleri aktarılmı ştır. C ) Sözlü tiyatro örne ği olmaları C ) Destan, sagu, sav, ko şuk türünde ürün verilmi ştir. D ) Tek ki şilik gösteri olmaları D ) Hece vezninin yanında aruz vezni de E ) Şive taklitlerinden yararlanmaları kullanılmı ştır. E ) Aşk, ölüm, tabiatın güzelli ği, do ğa olayları, sava ş ve yi ğitlik gibi konular i şlenmi ştir. Sınav : TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ-GOÖD-MTÖD Tarih : 17.09.2011 Saat : 12:30:00 KHK B. İ.M. 2 TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ-GOÖD-MTÖD Yarı şma Sınavı A A 10 Alp Er Tunga öldü mü 13 Yunus Emre ile ilgili a şağıdaki bilgilerden hangisi Kötü dünya kaldı mı yanlı ştır ? Felek öcün aldı mı Şimdi yürek yırtılır A ) Bir Divan şairi gibi aruz ölçüsünü ustalıkla "Alp Er Tunga Destanı"ndan alınan bu parçaya kullanmı ştır. bakılarak, İslamiyet'in kabulünden önceki Türk B ) Divan şiirinin etkisiyle dü şüncelerini beyit içinde şiiri için a şağıdakilerden hangisi söylenemez ? tamamlamı ş şiirin bütünlü ğüne öz ve biçim ili şkisine özen göstermemi ştir. A ) "Ölüm" temasının da i şlendi ği C ) Şiirlerini genellikle hece ölçüsüyle ve dörtlük B ) "aaab" biçiminde uyaklandı ğı biçiminde yazmı ştır. C ) 7'li hece ölçüsünün kullanıldı ğı D ) İçinde yabancı ö ğeler de bulunan 13. - 14. yüzyıl D ) Nazım biriminin dörtlük oldu ğu Türkçesini büyük bir ustalıkla kullanmı ştır. E ) Şiirde tasavvuf terimlerinin yer aldı ğı E ) Tasavvuf konusunu i şledi ği lirik şiirlerinin yanı sıra, bu akımın ilkelerini ö ğretmek için yazdı ğı öğretici şiirleri de vardır. 11 Habibim hı şımla bakma Ben kulın yakma Yana ğına güller takma Seni gülden kıskanırım 14 Aşağıdakilerden hangisi, Dede Korkut Hikâyeleri Bu dörtlükle ilgili olarak a şağıdakilerden hangisi için söylenemez ? söylenemez ? A ) Türk destanlarının kayna ğını olu şturur. A ) Bir semaiden alınmı ştır. B ) Bazı kahramanları ola ğanüstü özellikler ta şır. B ) Redif ve uyak kullanılmı ştır. C ) Hikâyelerin birkaçı ile Yunan mitolojisindeki kimi C ) 8'li hece ölçüsüyle yazılmı ş. olaylar ve kahramanlar arasında benzerlikler D ) Ko şma gibi uyaklanmı ştır. bulunur. E ) Ki şile ştirmeye ba şvurulmu ştur. D ) İslâmiyet öncesi toplumsal ya şam hakkında bilgi verir. E ) XV. yüzyılda yazıya geçirilmi ştir. 12 Aşağıdaki halk ozanımızdan hangisi, aruz ölçüsünü hiç kullanmamı ştır ? A ) Karacao ğlan B ) Gevheri C ) Kaygusuz Abdal D ) Yunus Emre E ) Erzurumlu Emrah Sınav : TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ-GOÖD-MTÖD Tarih : 17.09.2011 Saat : 12:30:00 KHK B. İ.M. 3 TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ-GOÖD-MTÖD Yarı şma Sınavı A A 15 Aşağıdakilerden hangisi, Divan edebiyatının 17 Mesnevi, uzun konuların, olayların anlatıldı ğı bir özelli ği de ğildir ? türdür. Batı edebiyatındaki roman ve öykünün yerini tutar. A ) İslamiyet öncesi dönemle ba ğını koruyan Divan edebiyatı, İslamiyet öncesi yazılı ürünlerin tüm Aşağıdaki eserlerden hangisi, bu türe örnek özelliklerini kullanmı ştır. de ğildir ? B ) Düzyazı yerine şiire önem verilmesi, bu A ) Vesiletü'n Necat edebiyatın dü şünce de ğerini azaltmı ş, her konuyu B ) Hüsn ü A şk duygusal açıdan de ğerlendirmeyi gerektirmi ştir. C ) Harname C ) Herhangi bir şiirin ölçü, uyak ve rediflerini D ) Beng ü Bade kullanarak, aynı şiiri farklı sözlerle daha güzel E ) Tazarruname söylemeye çalı şmak anlamına gelen "nazirecilik", bu edebiyatın durgunlu ğunu kanıtlar. D ) Dili, felsefesi, kuralları, biçimleri... bakımından Arap-Fars edebiyatının izinden gitti ği için, o 18 Aşağıdaki yapıtlar hakkında verilen bilgilerden ça ğların medrese aydınları tarafından olu şturulmu ş hangisi yanlı ştır ? yüksek zümre edebiyatıdır. A ) Beng ü Bade: Fuzuli'nin esrar ve içki konusunu E ) Divan şiirinde a şk; sosyal rejimin bir kaderi, yani ima eden sembolik yapıtı kulluktur; bu nedenle Divan şiiri sevgiliyi B ) sultana, şaha benzetir. Silham-ı Kaza: Nefi'nin hicivlerini kapsayan yapıtı C ) Mecalis-ün Nefais: Ali Şir Nevaî'nin edebiyatımızda ilk tezkire yapıtı 16 XVI. yüzyılın şairlerinden Ba ğdatlı Ruhi'nin toplumdaki bozulmayı gözler önüne seren şiiri ile D ) Vesiletü'n Necat: Süleyman Çelebi'nin mesnevi Baki'nin, Kanuni'nin ölümü üzerine yazdı ğı biçimindeki yapıtı "Kanuni Mersiyesi" ---- nazım biçimiyle E ) Hayriye: Ba ğdatlı Ruhi'nin o ğlu için yazdı ğı yazılmı ştır. didaktik mesnevi Bu parçada bo ş bırakılan yere, a şağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A ) müstezat B ) mesnevi C ) kaside D ) terkib-i bent E ) murabba Sınav : TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ-GOÖD-MTÖD Tarih : 17.09.2011 Saat : 12:30:00 KHK B. İ.M. 4 TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ-GOÖD-MTÖD Yarı şma Sınavı A A 19 Azeri ve Anadolu lehçesiyle yazdı ğı şiirlerinde 21 Halk şiirinin "ko şma" ve "türkü" biçimlerinin aruzun de ğişik kalıplarını kullanmı ş, söz etkisiyle "murabba"dan do ğmu ş, Divan şiirine sanatlarına yer vermi ştir. Gazel ve tuyu ğlarıyla özgü bir nazım türüdür. A şk, ayrılık gibi konuları tanınan 14. yüzyıl sanatçısı, şiirlerinde siyasi işler. İki ile be ş bölümden olu şur. Birinci hırslarını, ta şkın mizacını, tasavvufi bir yakla şıma dörtlü ğün ikinci ve dördüncü dizeleriyle di ğer dengelemeye çalı şmı ştır. dörtlüklerin dördüncü dizeleri de ğişmez; nakarat adını alır. Bestelenmeye elveri şlidir. Bu biçimle Bu parçada sözü edilen sanatçı, a şağıdakilerden Nedim, mükemmel örnekler sunmu ştur. hangisidir? Bu parçada sözü edilen nazım biçimi A ) Kadı Burhanettin aşağıdakilerden hangisidir? B ) Ahmedi A ) Rubai C ) Kaygusuz Abdal B ) Terkib-i bent D ) Hoca Dehhani C ) Şarkı E ) Ali Şir Nevai D ) Tuyu ğ E ) Mesnevi 20 Aşağıdakilerden hangisi, "kaside"nin özelliklerinden biri de ğildir ? 22 Hürriyet gazetesinde yayımladı ğı " Şiir ve İnşa" A ) En az 33, en çok 99 beyitten olu şması ba şlıklı makalesinde, Divan edebiyatını şiddetle B ) Rediflerine göre de adlandırılması ele ştirerek onu "yapmacık" ve ulusallıktan" uzak bulan - - - - , "Harabat" adlı antolojisinin C ) Her beyitinin kendi içinde uyaklanması önsözünde ise, tam bir geri dönü şle Divan şiirini D ) En güzel beyitine "beytü'l kasid" denmesi yüceltip, halk şiirini a şağılar. Onun bu E ) İlk beyitine "matla", son beyitine "makta" denmesi dönekli ğine kızan arkada şı - - - - "Tahrib-i Harabat" ve "Takib-i Harabat" adlı ele ştirileriyle kendine cevap verir. Bu parçada bo ş bırakılan yerlere konması gereken adlar, a şağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmi ştir? A ) Namık Kemal - Şinasi B ) Şinasi - Namık Kemal C ) Ziya Pa şa - Recaizade Mahmut Ekrem D ) Ziya Pa şa - Namık Kemal E ) Hiçbiri Sınav : TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ-GOÖD-MTÖD Tarih : 17.09.2011 Saat : 12:30:00 KHK B. İ.M. 5 TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ-GOÖD-MTÖD Yarı şma Sınavı A A 23 Tanzimat döneminde verilen ürünlerin pek 26 Servet-i Fünun edebiyatı ile ilgili, a şağıdakilerden ço ğunda vatan, hürriyet, yasa, hak, adalet… hangisi söylenmez ? ğ kavramlarının yer aldı ı toplumsal içerikli ürünler yazılmı ştır.