T.C. Gazġ Ünġversġtesġ Eğġtġm Bġlġmlerġ Enstġtüsü Tarġh Eğġtġmġ Anabġlġm Dali

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

T.C. Gazġ Ünġversġtesġ Eğġtġm Bġlġmlerġ Enstġtüsü Tarġh Eğġtġmġ Anabġlġm Dali T.C. GAZĠ ÜNĠVERSĠTESĠ EĞĠTĠM BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ TARĠH EĞĠTĠMĠ ANABĠLĠM DALI TARĠH ÖĞRETĠMĠNDE KADIN ĠMAJININ YENĠDEN ĠNġASI DOKTORA TEZĠ Hazırlayan Meliha KÖSE DanıĢman: Prof. Dr. Mehmet ġAHĠNGÖZ Ankara Nisan, 2011 T.C. GAZĠ ÜNĠVERSĠTESĠ EĞĠTĠM BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ TARĠH EĞĠTĠMĠ ANABĠLĠM DALI TARĠH ÖĞRETĠMĠNDE KADIN ĠMAJININ YENĠDEN ĠNġASI DOKTORA TEZĠ Hazırlayan Meliha KÖSE DanıĢman: Prof. Dr. Mehmet ġAHĠNGÖZ Ankara Nisan, 2011 i ONAY Meliha KÖSE‘nin ―Tarih Öğretiminde Kadın Ġmajının Yeniden ĠnĢası‖ adlı tezi ……………………….. tarihinde jürimiz tarafından Tarih Eğitimi Ana Bilim Dalı Doktora Tezi olarak kabul edilmiĢtir. AD-SOYAD ĠMZA BaĢkan : ……………………………………....….. ……………………… Üye (Tez DanıĢmanı) : ……………........................ ……………………… Üye : ……………………………………………… ……………………… Üye : ……………………………………………… ……………………… Üye : ……………………………………………… ……………………… ii ÖNSÖZ Tarih öğretimi üzerine yapılan çalıĢmalar, hem tarih öğretiminin yöntem ve teknikleri ile hem de tarih öğretiminin içeriği ile ilgilenmektedir. Bu çalıĢmalar tarih öğretiminin yeniden yapılandırılması sonucunu doğurmuĢtur. Tarih öğretiminde neyin ne kadar ve nasıl öğretileceği soruları, tarih öğretimi için kalıcı sorulardır. Bu sorular tarih öğretiminin kendini sürekli yenilemesini gerektirmektedir. Tarih ve tarih eğitimi üzerine araĢtırma yapanlar bu sorularla her zaman ilgilenmiĢlerdir. Tarih öğretiminde kadın imajının yeniden inĢasını öngören bu çalıĢma da aslında bu sorularla doğrudan ilgilidir. Yani kadın tarihini ―niye, ne kadar ve nasıl‖ öğreteceğiz sorularını içinde barındırmaktadır. Tarih öğretiminin değiĢen amaçları içinde sosyal, kültürel tarihe yönelmek, gündelik alanlarla ilgilenmek de söz konusu olmuĢtur ve kadın tarihi çalıĢmaları bu alanla iliĢkilendirilmiĢtir. Ancak kadın tarihi çalıĢmalarına hız kazandıran asıl etmenler, feminist araĢtırmalar ve toplumsal cinsiyet çalıĢmaları olmuĢtur. Dolayısıyla kadın tarihi meselesi çok boyutlu bir değiĢimin uzantısı olarak görülmelidir. Erkek ve kadından oluĢan insanlığın, yarısını erkekler oluĢtururken diğer yarısını kadınlar oluĢturmaktadır. Tarih, erkeklerin tarihinden çok insanlığın tarihi olarak görülmelidir. Kadın tarihi çalıĢmaları ―insanlık tarihi‖ oluĢturabilmek için önemli bir eksikliğin tamamlanması sayılabilir. Kadın tarihi çalıĢmalarının bir ayağı da kadın imajı çalıĢmalarıdır. Bu araĢtırma, daha çok tarih öğretiminde kadın imajlarına yoğunlaĢmıĢtır. Biri beĢli likert tipi ve diğeri açık uçlu olmak üzere uygulanan anketlerle, öğrencilerin kadın tarihine yönelik tutumlarına ulaĢmak hedeflenmiĢ, öğrencilerin tutumlarını etkileyen faktörler belirlenmeye çalıĢılmıĢtır. Genel anlamda bu çalıĢmanın amacı tarih öğretiminde kadın imajının yeniden inĢasını sağlamak konusunda baĢlangıç oluĢturmaktır. Bu çalıĢmada önerilen kadın imajları tarihî bilgilerle desteklenmiĢtir. Ancak özellikle Osmanlı aydın kadınlarının çok yönlü kiĢilikleri, onların hangi imaj altına konacağını belirlemek konusunda sıkıntı oluĢturmuĢtur. Ġsimleri farklı baĢlıklar altında tekrar anlatılırken, tekrara düĢmeme konusuna dikkat edilmiĢtir. Her biri ayrı iii çalıĢmanın konusu olabilecek imajlar, çalıĢmanın sonunda verilen kadın tablosuyla zenginleĢtirilmiĢtir. ÇalıĢmanın yürütüldüğü uzun dönemde sabırla çalıĢmamı yönlendiren ve anlayıĢ gösteren danıĢmanım Prof. Dr. Mehmet ġAHĠNGÖZ‘e yardımlarından dolayı teĢekkürü borç bilirim. Anket hazırlama sürecinde önerileri ile çalıĢmamı hızlandırmamdaki katkılarından dolayı Prof. Dr. Mustafa SAFRAN‘a, çalıĢma boyunca benimle fikirlerini paylaĢan ve tezi bitirme konusunda beni cesaretlendiren Doç. Dr. Bahri ATA‘ya, anket analizleri konusunda bana yön veren ve cömert yardımlarını esirgemeyen Yard. Doç. Bülent AKSOY‘a ve Semra TÜRKAN‘a çok teĢekkür ederim. Literatür taraması boyunca, aradığım kitaplara ulaĢmamı sağlayan ve yardımcı olan Hasan SUNGUR‘a teĢekkürlerimi sunarım. Ayrıca hazırlanan anketlere cevap vererek, araĢtırmaya önemli katkılar sağlayan öğrencilere sevgilerimi sunarım. Meliha Köse Ankara-2011 iv ÖZET TARĠH ÖĞRETĠMĠNDE KADIN ĠMAJININ YENĠDEN ĠNġASI KÖSE Meliha Doktora, Tarih Eğitimi Anabilim Dalı Tez DanıĢmanı: Prof. Dr. Mehmet ġAHĠNGÖZ ġubat-2011 Tarih öğretiminin değiĢen yöntem ve amaçları sosyal tarih konularını da ön plana çıkarmaya baĢlamıĢtır. Sosyal tarihe ve gündelik hayata ilginin artması ile kadın tarihi de konuĢulan konular arasında yerini almıĢtır. Feminizmin ve toplumsal cinsiyet çalıĢmalarının katkısı ile kadın tarihi konusu ders kitaplarında sorgulanmaya baĢlanmıĢtır. Kadın imajlarının ve rollerinin ders kitaplarında sorgulanması, imaj çalıĢmalarına ıĢık tutmuĢtur. Bu çalıĢmanın amacı, mevcut tarih ders kitaplarında eksik olduğu düĢünülen kadın imajlarına dikkat çekerek tarih ders kitaplarında kadın imajının yeniden inĢasına ön ayak olmaktır. Ayrıca öğrencilerin kadın tarihine iliĢkin tutumlarına ulaĢarak, öğrenci tutumlarını sorgulamaktır. Öğrencilerin önerdiği kadın rolleri ve imajlarına ulaĢılmaya çalıĢılmıĢtır. Kadın imajının yeniden inĢasına yönelik yapılan bu çalıĢmada, I. bölümde BeĢli Likert Tipi tutum ölçeği geliĢtirilerek uygulanmıĢ ve öğrenci tutumları belirlenmiĢtir. Öğrenci tutumları cinsiyet, sınıf düzeyi, anne-baba eğitim düzeyi bakımından değerlendirilmiĢtir. Ayrıca öğrenciye açık uçlu iki soru yöneltilerek, cinsiyet ve anne baba eğitim düzeyinin öğrencilerin tutumları üzerindeki etkisi incelenmiĢtir. Öğrencilerin önerdiği kadın imajlarına ve rollerine ulaĢılmıĢtır. Her iki anketin analizi ile elde edilen bilgiler tablolar aracılığıyla tasnif edilmiĢtir. Tarih ders kitaplarında eksik olduğu düĢünülen imajlarla ilgili bir öneri geliĢtirilmiĢtir. Önerilen kadın imajlarının gerekçeleri verilen tarihsel bilgilerle ortaya konmuĢtur. Verilen bilgilere muhakkak eklenecek çok kiĢi ve bilgi bulunmaktadır; ancak öneri olarak sunulan imajlar için örnek kadınlar seçilmiĢtir. Her bir bölümü ayrı ayrı kitaplaĢtırılabilecek potansiyele sahip olan imajların bu tez içinde tamamlanması mümkün görülmemektedir. v Tarihteki çok yönlü kadınların hangi imaj dahilinde ders kitaplarına yerleĢtirileceği sorun olmuĢtur. Ancak bu kadınlar çeĢitli baĢlıktaki imajlarda tekrar anlatılarak bu sorun aĢılmaya çalıĢılmıĢtır. ÇalıĢmanın sonunda verilen, ders kitaplarına yerleĢtirilebilecek kadın tablosu eki ile bu imaj çalıĢması desteklenmiĢtir. Anahtar Sözcükler: Ġmaj, Rol, Toplumsal Cinsiyet, Feminizm, Tarih Öğretimi vi ABSTRACT RECONSTRUCTION OF WOMEN IMAGES IN HISTORY TEACHING KÖSE, Meliha PHD, Department of History Teaching Thesis Advisor: Prof. Dr. Mehmet ġAHĠNGÖZ February, 2011 Due to the changing objectives and methods social history takes its part in teaching history. With the changing interest in social history and daily life the look at the importance of woman history has changed. The impact of feminism and gender studies was that the woman issue in history books started to be scrutınızed. The increasing interest in woman images and roles lead to images studies. This dissertations goal is, to underline the deficit of woman images in the history text books and give way to reconstruct this images as such. Besides that it has the objective to question the attitudes of pupils and understand their attitudes. In order to reconstruct woman images the Likert-type scale was used and developed in the first part to measure the attitudes of the students. Categorıes of the survey were male and female differences, class levels, the educational level of parents. The other way two questions were offered to see if there were differences due to gender and eduction level of the parents. The outcome were the woman images and roles which the pupils advised. The analyses of the questionnaire are shown in tables. Images are developed and presented. The suggested woman images wıth their historical background is presented. It can be added a lot of persons and information to the findings. To show the images model woman were chosen. Every images chapter can be used as research subject and because of that and can not be concluded in this Project. Woman in their appearence in hıstory might be in different areas. The basic question remains which image should be ground for he establishment of such in the text books. This Project tries to overcome this problem with telling the stories under different subtitles. To support the woman images which could be part of history text books there is a list of images in the appendix. Key Words: Image, Gender, Feminisme, History Teaching, Role. vii ĠÇĠNDEKĠLER ONAY .............................................................................................................................................. i ÖNSÖZ ............................................................................................................................................ii ÖZET .............................................................................................................................................. iv ABSTRACT ...................................................................................................................................... vi İÇİNDEKİLER .................................................................................................................................. vii TABLOLAR LİSTESİ .......................................................................................................................... ix GİRİŞ .............................................................................................................................................. 1 I.BÖLÜM .....................................................................................................................................
Recommended publications
  • The Empress Nurbanu and Ottoman Politics in the Sixteenth Century
    The Empress Nurbanu and Ottoman Politics in the Sixteenth Century Nurbanu (1525–1583) is one of the most prominent yet least studied royal women of the Ottoman dynasty. Her political and administrative career began when she was chosen as the favorite concubine of the crown prince Selim. Nur- banu’s authority increased when her son Murad was singled out as crown prince. By 1574, when her son, Murad III became Sultan, Nurbanu officially took on the title of Valide Sultan, or Queen Mother, holding the highest office of the impe- rial harem until her death in 1583. This book concentrates on the Atik Valide mosque complex, which consti- tutes the architectural embodiment of Nurbanu’s prestige, power and piety. The arrangement of the chapters is designed to enable readers to reconsider Ottoman imperial patronage practices of the late sixteenth century using the architectural enterprise of a remarkable woman as the common thread. Chapter 1 provides a general history of the wqaf institution to inform on its origins and evolution. Chapter 2 looks closely at the political dealings of Nurbanu, both in the domestic and the international sphere, building upon research concerning Ottoman royal women and power dynamics of the sixteenth and seventeenth centuries. Chapter 3 presents a textual analysis of the written records pertaining to Nurbanu’s impe- rial mosque complex. Chapter 4 examines the distinctive physical qualities and functional features of the Atik Valide within its urban context. The book con- cludes by assessing to what extent Nurbanu was involved in the representation of her power and piety through the undertaking of her eponymous monument.
    [Show full text]
  • T.C. Balikesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili Ve Edebiyati Anabilim Dali Salâh Bey Tarihi Y
    T.C. BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ANABİLİM DALI SALÂH BEY TARİHİ’Nİ KÜLTÜREL BİR OKUMA YÜKSEK LİSANS TEZİ Şebnem ALTAŞ Balıkesir, 2019 T.C. BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ANABİLİM DALI SALÂH BEY TARİHİ’Nİ KÜLTÜREL BİR OKUMA YÜKSEK LİSANS TEZİ Şebnem ALTAŞ Tez Danışmanı Prof. Dr. Salim ÇONOĞLU Balıkesir, 2019 ÖN SÖZ Şiir, deneme, günlük, roman, mektup türlerinde eser veren, çeviriler yapan, inceleme-araştırma yazıları yayımlayan Salah Birsel, düz yazılarıyla özellikle de kendine özgü bir üslupla yazdığı denemeleriyle Türk edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmamızda bir kültür hazinesi, bir edebiyat tarihi sayılabilecek olan Salah Bey Tarihi, kültürel bir okumayla ele alınarak Salah Bey Tarihi’nin Türk Edebiyatındaki özgün yerinin, zengin içeriğinin ve edebi eserlerde kültürel hayatın izlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Kültürel dünyamız için önemli olduğunu düşündüğümüz Birsel’in bilgi birikimini okuyucuyu sıkmadan kendine özgü bir üslupla denemeleriyle birleştirdiği vurgulanmak istenmiştir. Birsel’in denemeciliği ve Salah Bey Tarihi’ni oluşturan eserler üzerine birçok akademik çalışma olmasına karşın Salah Bey Tarihi’ni ve Birsel’in denemeciliğini bütünsel olarak inceleyen bir çalışma yapılmadığı görülmüş, çalışmamızın hareket noktası bu olmuştur. “Salah Bey Tarihi’ni Kültürel Bir Okuma” başlığını taşıyan bu çalışma; giriş, ilgili alan yazın, yöntem, bulgular ve yorumlar, sonuç ve öneriler ve kaynakça bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş
    [Show full text]
  • T.C. Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dali
    T.C. KASTAMONU ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI ANADOLU BEYLİKLERİNDE KADIN’IN SİYASİ VE SOSYAL ROLÜ (YÜKSEK LİSANS TEZİ) İlknur GÜNDOĞDU DANIŞMAN Prof. Dr. Cevdet YAKUPOĞLU KASTAMONU 2018 T.C. KASTAMONU ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ ANADOLU BEYLİKLERİNDE KADIN’IN SİYASİ VE SOSYAL ROLÜ İlknur GÜNDOĞDU Danışman Prof. Dr. Cevdet YAKUPOĞLU Jüri Üyesi Prof. Dr. İlhan ERDEM Jüri Üyesi Doç. Dr. Namıq MUSALI KASTAMONU – 2018 iv ÖZET Yüksek Lisans Tezi ANADOLU BEYLİKLERİNDE KADIN’IN SİYASİ VE SOSYAL ROLÜ İlknur GÜNDOĞDU Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Cevdet YAKUPOĞLU Türk tarihi boyunca kadın; her daim hayatın başlangıcı, yönetiminde hâkimiyetin ortağı olarak değerlendirilmiş ve bu konuda ikinci plana atılmamıştır. Kadın; yeri geldiğinde şefkatli ana oluş, yeri geldiğinde ise; eline kılıç alıp, atına binip, cesurca erlerle birlikte savaşmaktan geri kalmamıştır. Eri ile neredeyse aynı haklara sahip olan Türk kadınına verilen değer abidelerde, yazıtlarda ve destanlarda kendini göstermiştir. Her daim bir otoriteye dâhil olan kadın, siyasi ve sosyal haklarını uzun bir süre korumayı başarmıştır. Türk kadını; Anadolu coğrafyasına ayak basmasından itibaren, var olan ve sonradan var olacak gerek ekonomik, gerekse siyasi hadiseler neticesinde Türkiye Selçuklu Devletinin yıkılışına kadar bir nebze geri planda kalmıştır. Anadolu Beylikleri’nde, Türk kadını eski haklarını ve özgürlüklerini geri almayı başarmıştır. Yeni oluşan siyasi otoriteler arasında yer bulmuştur. Öyle ki yönetime doğrudan katılarak bir bölgenin sorumluluğunu, yani valiliğini üstlenmiştir. Hatunlar bağlı bulundukları siyasal otoritenin hâkimiyetlerini ve devamlılığını sürdürmek için birçok siyasi evliliğe de imza atmış oldukları görülmektedir. Bu evlilikler doğrultusunda iki siyasal güç arasında denge unsuru oluşturmuşlardır. Türk kadınının siyasi varlıkları bunlarla sınırlı kalmamıştır.
    [Show full text]
  • Nahil Ve Nakıl Alayları
    NAHIL VE NAKIL ALAYLARI Ord. Prof. ISMAIL HAKKI UZUNÇAR~ILI Nahirin manas~~ hurma a~ac~~ demek olup galat olarak Nak~ l diye me~hur olmu~tur. Nahilbent denilen üstadlar taraf~ndan a~aç, meyve, çiçek ve hayvan ~ekilleri yap~larak dü~ünlerde gelinin önünde götürülen muhtelif boydaki nahillere dair Osmanl~~ tarihlerinde ve sûrnamelerde bilgi vard~ r. Te~bih yoliyle meyvesi ve çiçe~i çok a~aca (pürnak~l) denilir. Dü~ünlerde erkek taraf~ ndan tertip edilen nahil, lügatlerde birbirlerine benzer ~ekillerde tarif edilmektedir. Ahteri'de nahil, palmiye yâni hurma a~ac~d~ r. Biyanki, nahil'in palmiye denilen a~aç ve kad~ nlar~n bir nevi ziynet e~yas~~ oldu~unu yaz~yor. Lehce-i Osmanr de nahil, galat~~ nak~l, mumdan ve gümü~ten a~aç dal~~ res- mi ki arûs (gelin) önünde giderdi. Salal~ i kamusunda hurma a~ac~~ ve eski zamanda balmumundan veya gümü~ten mahsusen yap~larak gelinin önünde götürülen meyve ve ~üld~fe (çiçek) yi hav": ve k~y- metli ta~larla süslü a~aca ~tlak olunurdu, demektedir. Burhan- ~~ Kat ~~ <nahilbendi târif ederken: "Ol kimsedir ki mum- dan a~aç ve meyve suretleri imM eyliye. Hâlâ o surette nahil, mu- harrefi nak~l tabir ederler" diyor. Gülistan ~erhinde S û d i merhum, "Nahil, Türkide tahrif edüp nak~l dedikleridir. Gerek çiçekten ve gerekse balmumundan olsun" demektedir 1. Nahil, çok eski as~ rdan beri Orta Asya ve ~ran'dan gelen tezyini san'atlardand~r. ~eyh Sadi merhum (vefat~~ 690 H. 1292 M.) Gülistan'da: Nah~l-bendem veli ne der b'ustân S-dhidem men veli ne der Ken' an beytiyle nahilden bahsetmektedir.
    [Show full text]
  • 15 Volume24 Issue3 December
    Cumhuriyet İlahiyat Dergisi - Cumhuriyet Theology Journal ISSN: 2528-9861 e-ISSN: 2528-987X December / Aralık 2020, 24 (3): 1263-1284 Sultan II. Abdülhamid'in Eşleri ve Nikâh Meselesi Wives of Sultan Abdülhamid II and The Issue of Their Marriages Mustafa Ateş Dr. Öğr. Üyesi, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi, İslam Hukuku Anabilim Dalı Assistant Professor, Kütahya Dumlupınar University, Faculty of Islamic Sciences Department of Islamic Law Kütahya, Turkey [email protected] orcid.org/ 0000-0001-7449-5454 Abdullah Erdem Taş Dr. Öğr. Üyesi, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi İslam Tarihi Anabilim Dalı Assistant Professor, Kütahya Dumlupınar University Faculty of Islamic Sciences Department of Islamic History Kütahya, Turkey [email protected] orcid.org/ 0000-0002-2680-7713 ArticleInformation / Makale Bilgisi Article Types / Makale Türü: Research Article / Araştırma Makalesi Received / Geliş Tarihi: 11 August /Ağustos 2020 Accepted / Kabul Tarihi: 11 December /Kasım 2020 Published / Yayın Tarihi: 15 December / Aralık 2020 Pub Date Season / Yayın Sezonu: December /Aralık Volume / Cilt: 24 Issue / Sayı: 3 Pages / Sayfa: 1263-1284 Cite as / Atıf: Ateş, Mustafa – Taş, Abdullah Erdem “Sultan II. Abdülhamid'in Eşleri ve Nikâh Meselesi [Wives of Sultan Abdülhamid II and The Issue of Their Marriages]”. Cumhuriyet İla- hiyat Dergisi-Cumhuriyet Theology Journal 24/3 (Aralık 2020): 1263-1284. https://doi.org/10.18505/cuid.779316 1264 | Mustafa Ateş – Abdullah Erdem Taş. Sultan II. Abdülhamid'in Eşleri ve Nikâh Meselesi Wives of Sultan Abdülhamid II and The Issue of Their Marriages Abstract: The concubines, with whom the sultans lived a family life, were classified according to a certain hierarchy in the Harem.
    [Show full text]
  • Karagöz Üsküdar'da Neler Görmüş?
    ULUSLARARASI ÜSKÜDAR SEMPOZYUMU VIII 21-23 Kasım 2014 B İ LDİ R İ LER C İ LT I EDİTÖRLER DR. COŞKUN YILMAZ DOÇ. DR. CENGİZ TOMAR DR. UĞUR DEMİR KÜDA ÜS R ULUSLARARASI ÜSKÜDAR SEMPOZYUMU VIII Yayın Kurulu Prof. Dr. Mehmet Âkif Aydın / Dr. Coşkun Yılmaz Prof. Dr. Mehmet İpşirli / Prof. Dr. Ahmet Emre Bilgili Prof. Dr. Erhan Afyoncu / Prof. Dr. Mustafa S. Küçükaşcı Prof. Dr. Halis Yunus Ersöz İmla ve Tashih Yrd. Doç. Dr. Ahmet Karataş Fotoğraf Üsküdar Belediyesi / SMEY Kenan Koca / A. Bilal Arslan / A. Fatih Yılmaz M. Esat Coşkun / Tebliğ Sahipleri Tasarım SMEY Grafik Uygulama Ender Boztürk Renk Ayrımı Bülent Avnamak Baskı Cilt Dörtbudak Yayınları Mecidiyeköy Mah. Kervangeçmez Sk. İnci Apt. Şişli/İst. İstanbul 2015 ISBN 978-605-84934-9-0 (Tk) ISBN 978-605-9719-00-1 (1.c) Telif Hakları Üsküdar Belediyesi’ne aittir. ÜSKÜDAR BELEDİYESİ Mimar Sinan Mah. Hakimiyet-i Milliye Cad. No: 35 Üsküdar/İstanbul Tel. +90 (216) 531 30 00 • +90 (216) 531 31 03 www.uskudar.bel.tr KARAGÖZ ÜSKÜDAR’DA NELER GÖRMÜŞ? PROF. DR. FETHİ GEDİ KLİ İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Bu bildiride S. F. (Sin Fe)nin kaleme aldığı Karagöz Neler Görmüş? Karagöz Üsküdarda adlı kitapçığı tahlil edip sonra da metni Latin harfleriyle vereceğiz. İstanbul’da 1 (11)da Yeni Osmanlılar Matbaası’nda basılan 1 sayfadan ibaret bu kitapçıkta yazar, Karagöz ve Hacıvat’ı vapurla Üsküdar’ı gezmeğe çıkarır. Bu seyahatte Karagöz ile Ha- cıvat Üsküdar’ın dikkat çeken yerlerini gezerler ve Kız Kulesi, Şemsi Paşa, Tımarhane, Üsküdar adının kökü, Nurbanu Valide Sultan ve şair Sirrî-i Üsküdarî hakkında konu- şarak okuyucuya bilgi verirler.
    [Show full text]
  • Osmanli Tarihinin ~Lk Devreler~Ne A~D Bazi Yanli~Liklarin Tash~H~~
    OSMANLI TARIHININ ~LK DEVRELER~NE A~D BAZI YANLI~LIKLARIN TASH~H~~ Ord. Prof. I. HAKKI UZUNÇAR~ILI Osmanl~~ tarihinin bilhassa onbe~inci as~r ortalar~na kadar olan k~s~mlar~ndaki baz~~ olaylar ile ~ah~slar hakk~nda verilmi~~ olan malü- matm bir k~sm~~ tetkiksiz geli~i güzel yaz~ld~klar~~ için hatal~d~r. ~lk yap~ lan bir yanl~~l~k sonraki tarihlerde de aynen tekrarlannu~ur; bundan dolay~~ Osmanl~~ tarihinin bu ilk k~s~mlar~~ çok dikkatli olarak incelenmeli, kitâbe, meskûkât, vakfiyelerle Bizans, Venedik, Ceneviz ve di~er kaynaklardan istifade edilerek yaz~lmal~d~r. Ben bu yanl~~- l~klardan baz~lar~n~, Kurumumuzun mecmuas~~ olan Belleten'deki makalelerimle gösterdim'; sonradan görülenler de bu tertip üzere yay~nlanacakt~r. Bu makalemizde Timurta~~ Pa~alar, M~HALO~LU MEH- MED Bey'in Tokad'da hapsinin sebebi ve B~R~NC~~ MuRAD'~n k~z~~ ve Karaman O~lu AL »AEDD~N AL~~ BEv'in zevcesinin ismi hakk~ndaki tetkikat ve bir de Çelebi MEHMED'in validesi hakk~ ndaki tetkik ne~- rolunmaktad~r. ONDORDUNCO ASIR SONLAR~YLE ONBE~INCI ASIR BA~LARINDA YA~AMI~~ OLAN T~ MURTA~~ PA~ALAR Osmanl~~ devleti hizmetinde bulunarak bu tarihlerde ya~am~~~ olan üç TimuRTA~'tan bilhassa ikisi (Kara ve Sar~~ Timurta~~ Pa~alar) tarihteki rolleri ve isim benzerli~i dolay~siyle birbirine kar~~t~r~lm~~~ ve bu surette tarihlerin birbirilerinden nakilleri ayn~~ kar~~~kl~~~~ devam Belleten numara 3, Osmanhlarda ilk vezirlere dair mütalea; Belleten ~~ o da ~ Çelebi Mehmed taraf~ndan verilmi~~ bir temliknâme; Belleten say~~ 17-18, tu ra ve pençeler; Belleten IN Gazi Orhan Bey vakfiyesi; Belleten 20, Çandarl~zâde Ali ~ Pa~a vakfiyesi; Belleten 34, Gazi Orhan Bey'in hükümdar oldu u tarih.
    [Show full text]
  • The Representation of Ethnic Minorities in Twentieth Century Turkish Fiction
    The Representation of Ethnic Minorities in Twentieth Century Turkish Fiction Ruth Margaret Whitehouse School of Oriental and African Studies London University ProQuest Number: 10672680 All rights reserved INFORMATION TO ALL USERS The quality of this reproduction is dependent upon the quality of the copy submitted. In the unlikely event that the author did not send a com plete manuscript and there are missing pages, these will be noted. Also, if material had to be removed, a note will indicate the deletion. uest ProQuest 10672680 Published by ProQuest LLC(2017). Copyright of the Dissertation is held by the Author. All rights reserved. This work is protected against unauthorized copying under Title 17, United States C ode Microform Edition © ProQuest LLC. ProQuest LLC. 789 East Eisenhower Parkway P.O. Box 1346 Ann Arbor, Ml 48106- 1346 Abstract During the first half of the twentieth century, the ethnically segmented Ottoman empire was transformed into a nation state of Turkish citizens. This thesis explores and evaluates the representation of ethnic minorities in Turkish fiction against a background of demographic, political, and social change. Within this context, novels and short stories of selected writers have been studied with a view to determining differences of experience, perception and attitude. The writers include: Huseyin Rahmi Giirpmar, Halide Edip Adivar, Re§at Nuri Guntekin, Halikarnas Bahk9isi, Orhan Kemal, Haldun Taner, Sait Faik, and Ya§ar Kemal. The thesis comprises an introduction, three chapters and a conclusion. The Introduction gives a brief overview of historical events relating to demographic changes and ethnic minority status, and looks at the popular perception of minorities in the Ottoman performance arts.
    [Show full text]
  • Kapak Sosyal Bilimler.Cdr
    BEYKENT ÜNİVERSİTESİ BEYKENT UNIVERSITY SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES SAHİBİ / PROPRIETOR: YAYIN KURULU Prof. Dr. Cuma BAYAT PUBLISHING BOARD: (Beykent Üniversitesi adına/ On Prof. Dr. Erol EREN Behalf of Beykent University) Prof. Veysel GÜNAY Prof. Dr. Can İKİZLER GENEL YAYIN YÖNETMENİ Prof. Dr. Emin ÖZBAŞ EDITOR -IN-CHIEF: Prof. Dr. Selahattin SARI Prof. Dr. Muhittin KARABULUT DANIŞMA KURULU GENEL YAYIN YÖNETMEN ADVISOR COMITTEE: YARDIMCILARI Prof. Dr. Mustafa DELİCAN VICE EDITORS: Prof. Dr. Mümin ERTÜRK Prof. Dr. Günay KARAAĞAÇ Prof. Dr. Adem GENÇ Doç. Dr. Veysel KILIÇ Prof. Dr. Mehmet Fikret GEZGİN Yrd. Doç. Dr. Gülşen SAYIN Prof. Dr. Esat HAMZAOĞLU YAYIN SEKRETERİ Prof. Dr. Tamer İNAL PUBLISHING SECRETARY Prof. Dr. Oğuz MAKAL Şebnem UZER Prof. Dr. Ebru PARMAN A. Aslıhan SOMUNCUOĞLU Prof. Dr. Ünsal OSKAY Prof. Remzi SAVAŞ Prof. Dr. Ayten SÜRÜR Prof. Dr. Ayşe Didem USLU Her hakkı saklıdır. Sosyal Bilimler Dergisi yılda iki kez yayımlanan, bilimsel hakem kurulu olan bir yayındır. Sosyal Bilimler Dergisinde yayımlanan makalelerdeki görüş ve düşünceler yazarların kişisel görüşleri olup, hiçbir şekilde Sosyal Bilimler Dergisinin veya Beykent Üniversitesi’nin görüşlerini ifade etmez. Sosyal Bilimler Dergisine gönderilen makaleler iade edilmez. ISSN: 1307- 5063 Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sıraselviler Cad. No: 65 PK:34437 Taksim/ İSTANBUL Tel: 0212 444 1997 Faks: 0212 867 55 76 www.beykent.edu.tr Kapak Tasarım: Gaye KALAVLI (Güzel Sanatlar Fakültesi) ISSN: 1307- 5063 BEYKENT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ BEYKENT UNIVERSITY JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES Sertifika No: 0208-34-010320 Beykent Üniversitesi Yayınları, No.51 Cilt / Volume : 2 Sayı / Number : 1 Yı l- Bahar / Year-Spring: 2008 I SON ELLİ YIL Türkiye’nin son elli yılı, seksen beş yıllık Cumhuriyet’in kendini ispat yılları olarak değerlendirilebilir.
    [Show full text]
  • Behice Tezçakar Özdemir [email protected]
    CURRICULUM VITÆ Turkish-German University Faculty of Economics & Administrative Sciences Department of Political Sciences and International Relations POL 550-551 Behice Tezçakar Özdemir www.behiceozdemir.com [email protected] General Overview Behice Tezçakar Özdemir who is an author, history researcher, professional expert on industry history and journalist born and raised in Bosphorus (Istanbul). She received her B.A in History as a valedictorian of Istanbul Bilgi University. She got the Master’s Degree from History Department of Boğaziçi University. She specialized on the Turkish- German industrial relations and the roles of German enterprises and companies on the industrial developments of Ottoman territories including today’s Turkey, Middle East and Balkans. Her research book ‘Discovery of Oil in the Minds and Lands of the Ottoman Empire’ is published internationally (2009). Özdemir is co-writer for ‘Daheim in Konstantinopel-Deutch Spuren am Bosporus ab 1850- Memleketimiz Dersaadet 1850’den itibaren Boğaziçi’nde Alman izleri’ published by Pagma Verlag in Germany (2013). Her last research book ‘History of Siemens from Empire to Republic - In the Light of Documents from State Archives’ was published for Siemens 160th anniversary (2016). In that work she examined different territories of Ottoman Empire like Constantinople, Baghdad, Basra, Fao, Sudan, Mosul, Aleppo, Tripoli, Rhodes, Thessalonica on behalf of the industrial activities in different sectors like communications, mobility, energy and industry, defense, cities and building technologies, human resources and healthcare. In 2018, she conducted the research project of Thyssen Krupp and she prepared a book that covered the defense, iron and steel industry services of the Germans through the company of Thyssen Krupp, in Ottoman lands (in the Balkans, Asia Minor, the Middle East and North Africa ) during the Prussian period.
    [Show full text]
  • Early Cinema in the Ottoman Empire
    UvA-DARE (Digital Academic Repository) Performing modernity: Atatürk on film (1919-1938) Dinç, E. Publication date 2016 Document Version Final published version Link to publication Citation for published version (APA): Dinç, E. (2016). Performing modernity: Atatürk on film (1919-1938). General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl) Download date:24 Sep 2021 Chapter 1 Early Cinema in the Ottoman Empire The aim of this chapter is to arrive at an understanding of the specific meanings of cinema in the Ottoman context in which Atatürk grew up, by comparing the early history of cinema in Europe and the US with the history of cinema in the Ottoman Empire in the late nineteenth and early twentieth centuries. By placing Atatürk in his historical context, more specifically his social and cultural milieu, the chapter intends to reveal the general framework within which his ideas on cinema emerged.
    [Show full text]
  • Cem Görür Doktora Tezi SON.Pdf
    T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI SULTAN III. MUSTAFA: AİLESİ, GÜNLÜK HAYATI, DİNİ VE İLMİ İLGİLERİ DOKTORA TEZİ Cem GÖRÜR Tez Danışmanı Prof. Dr. İlhami YURDAKUL Bilecik, 2020 10340908 T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI SULTAN III. MUSTAFA: AİLESİ, GÜNLÜK HAYATI, DİNİ VE İLMİ İLGİLERİ DOKTORA TEZİ Cem GÖRÜR Tez Danışmanı Prof. Dr. İlhami YURDAKUL Bilecik, 2020 10340908 BEYAN “Sultan III. Mustafa: Ailesi, Günlük Hayatı, Dini ve İlmi İlgileri” adlı doktora tezimin hazırlık ve yazımı sırasında bilimsel ahlak kurallarına uyduğumu, başkalarının eserlerinden yararlandığım bölümlerde bilimsel kurallara uygun olarak atıfta bulunduğumu, kullandığım verilerde herhangi bir tahrifat yapmadığımı, tezin herhangi bir kısmını Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi veya başka bir üniversitedeki başka bir tez çalışması olarak sunmadığımı beyan ederim. Cem GÖRÜR ÖN SÖZ XVII. yüzyılın başında Osmanlı veraset sisteminin değişmesi, Osmanlı padişahlarının hayatlarında ciddi bir değişime sebep oldu. Şehzadelik dönemlerini sıkı bir gözetim altında geçirmeye başlayan padişahlar, bu zorlu sürecin ardından tahta oturduklarında, devletin geçirdiği sancılı süreçler karşısında tecrübesizliklerinin sıkıntısını fazlasıyla yaşadılar. XVIII. yüzyılın başında meydana gelen Edirne Vakası’yla birlikte, padişahlık dönemlerinde de bir mekân tahdidine uğramışlar ve ataları gibi İstanbul dışında uzun vakitler geçiremez olmuşlardı. Bu açıdan yaklaşıldığında XVIII. yüzyıl padişahlarının kendilerine has koşulları olduğu görülür. Buna mukabil tarih yazımında XVIII. yüzyılın, Tanzimat öncesi Türk “yenileşmesi/modernleşmesinin” öncülü bir süreci veya ihtişamlı “klasik” devir sonrası duraklama ve gerilemenin üzücü bir aşaması şeklinde ele alınması, dönemin padişahlarına da benzer bir perspektiften yaklaşılmasına sebep olmuştur. Dolayısıyla mevcut şartları içerisinde padişahların bizzat kendilerine, onların içinde bulundukları hayata/rutinlerine odaklanan çalışmalar son derece sınırlı kalmıştır.
    [Show full text]