DOCSLIB.ORG

Nahil Ve Nakıl Alayları

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Nahil Ve Nakıl Alayları NAHIL VE NAKIL ALAYLARI Ord. Prof. ISMAIL HAKKI UZUNÇAR~ILI Nahirin manas~~ hurma a~ac~~ demek olup galat olarak Nak~ l diye me~hur olmu~tur. Nahilbent denilen üstadlar taraf~ndan a~aç, meyve, çiçek ve hayvan ~ekilleri yap~larak dü~ünlerde gelinin önünde götürülen muhtelif boydaki nahillere dair Osmanl~~ tarihlerinde ve sûrnamelerde bilgi vard~ r. Te~bih yoliyle meyvesi ve çiçe~i çok a~aca (pürnak~l) denilir. Dü~ünlerde erkek taraf~ ndan tertip edilen nahil, lügatlerde birbirlerine benzer ~ekillerde tarif edilmektedir. Ahteri'de nahil, palmiye yâni hurma a~ac~d~ r. Biyanki, nahil'in palmiye denilen a~aç ve kad~ nlar~n bir nevi ziynet e~yas~~ oldu~unu yaz~yor. Lehce-i Osmanr de nahil, galat~~ nak~l, mumdan ve gümü~ten a~aç dal~~ res- mi ki arûs (gelin) önünde giderdi. Salal~ i kamusunda hurma a~ac~~ ve eski zamanda balmumundan veya gümü~ten mahsusen yap~larak gelinin önünde götürülen meyve ve ~üld~fe (çiçek) yi hav": ve k~y- metli ta~larla süslü a~aca ~tlak olunurdu, demektedir. Burhan- ~~ Kat ~~ <nahilbendi târif ederken: "Ol kimsedir ki mum- dan a~aç ve meyve suretleri imM eyliye. Hâlâ o surette nahil, mu- harrefi nak~l tabir ederler" diyor. Gülistan ~erhinde S û d i merhum, "Nahil, Türkide tahrif edüp nak~l dedikleridir. Gerek çiçekten ve gerekse balmumundan olsun" demektedir 1. Nahil, çok eski as~ rdan beri Orta Asya ve ~ran'dan gelen tezyini san'atlardand~r. ~eyh Sadi merhum (vefat~~ 690 H. 1292 M.) Gülistan'da: Nah~l-bendem veli ne der b'ustân S-dhidem men veli ne der Ken' an beytiyle nahilden bahsetmektedir. 8; Nah kelimesi Orta Asya'da kullan~lm~~~ olan altun i~lemeli bir nevi kuma~~ n ad~d~ r 2. Ha m- Gülistan ~erhi Sudi (s. 65). ~ ~ ~ 2 bn-i Batuta Seyahatnânresi (~erif Pa a terc imesi) C. 1, S. 335, 337, 389, 442. 56 ~SMAIL HAKKI UZUNÇAR~ILI m er , nahil merasimini kaydederken bu dü~ün adetinin Yunan ve Roma adetleriyle münasebetini söylüyor 3. Nahil, yaln~z balmumundan olmayup gümü~~ ve altundan da yap~- l~rd~~ 4 ve cevahirle de süslenirdi "iki nahil, cevahir ve sim ü zer ile pür-ziver idi 5. Nahil'in evvela ince altun ve gümü~~ tellerden ve balmumundan iskeleti yap~l~r. Sonra çiçek, kuma~, meyve ve hayvanat resimleriyle üzerleri süslenirdi. Büyük nahillerin yap~lmas~~ geni~~ meydanlarda olurdu. Nahil yapan nahilbendler büyük nahilleri yaparken kendilerine kurulan, tersanaden getirilen serenler üzerine serilen çad~ rlarda çal~~arak nahilleri haz~rlarlard~. Osmanl~lar~n ilk devirlerinde nahilin hangi tarihte tertip edildi~i- ni ~imdilik bilemiyoruz; fakat on be~inci asr~ n ilk yar~s~nda mev- cut oldu~unu görüyoruz. Osmanl~~ hükümdar~~ ~ kinci Murad o~lu Sultan M ehm e d 'i (Fatih) evlendirdi~i zaman an~ n dü~ününde nahil bulunmu~tur 6. Bundan ba~ka Fatih Sultan Mehmed zaman~nda Istanta~buPda nahil san' at~mn bulundu~u Sultan Cem ~airlerinden K andi'nin nahilbend olmas~ndan anla~~lmaktad~r Bunlardan ba~- ka, yapt~rm~~~ oldu~u camii sebebiyle san'at~~ mahallesine alem olan Nahil-bend Hasan Efendi de Hadikal'üt-Cevami'in kayd~na gö- re Osmanl~larda nahilin ilk milcidi imi~~ 5. Evliya Çelebi ( Esnaf-~~ Nak~lciyan-~~ Sar-i Hümayun) ba~l~~lyle on yedinci as~rda bunlar~n Istanbul'da dört dükkan~~ ve ellli be~~ nak~lcisi oldu~unu, dükkanlar~n Koska f~r~n~~ yan~nda Aksaray'da, Tahtakale'de bulundu~unu, Odun Kap~s~'n~n iç yüzünde Mumhane kar~~s~ndaki dükkan~n nak~lci-ba~~ya ait oldu~unu beyan ediyor 3. Ra~it tarihi zeyli 3 Hammer Tarihi (Ata Bey Tercümesi) c. 8, s. 134. 4 Millet Kütüphanesi (Farsca k~sm~~ 273 numaral~~ mecmuada yirmi alt~nc~~ bâb, varak 92 San'at-~~ Nahilbendi ba~l~~lyle nahilin alt~n ve gümü~ten nas~l yap~l- d~~~ndan ve nahil-bendlikten bahsedilmektedir. 5 Naimii Tarihi müteferrika tab't c. 2, S. 139. Farsca, Acem Hamidi Divan~. 7 tezkiresi (matbu nusha) s. 274. Nahil-bend Mescidi bânisi ~ kinci Bayezid'in vezir-i âzamlar~ ndan Ç a n- darl~~ Zâde ~ brahim Pa~ a'n~n silâhdar~~ Hac ~~ Hasan A~a olup nahl-i si~ r'un mücidi bunlar olma~la nahil-bend deyu mâruftur (Hadikatü'l-cevdmi` c. 1, S. 213). 9 Evliya Çelebi Seyahat~dimesi, c. 1, s. 612. NAHIL VE NAKIL ALAYLART 57 As~ m'da, nahil-bend çar~~s~ ndan bahsedildi~ine göre" bu çar~~ n~n Koska veya Aksaray'da bulundu~u anla~~l~ yor. Her sanat~ n bir te~kilat~~ oldu~una nazaran nahilcilerin de kethüdâ, yi~it-ba~~~ gibi lonca te~kilat~~ olaca~~~ tabii ise de bunlardan zabit olarak nahilci-ba~~y~~ ve bir de sür-i humayunda nahilleri idare eden (Nahil A~as~) ndan ba~kas~ n~~ bilemiyoruz 11 Nahilbendlerin saray muarnelanyle me~gul ~ehr-eminine tabi olduklar~~ görülüyor. Osmanl~lar zaman~ nda nahile Mum alma de- nildi~i gibi Sultan~n evlenmesinde dâmâda sa~d~ç olan vezirin mumuna da Sa~d~ç mumu denilmi~tir 12. Nahiller, büyük, orta ve küçük olarak üç k~s~ md~ ; büyük nahiller ~ehzade sünnetlerinde ve sultan evlenmelerinde birkaç adet olup bunlardan ba~ka küçük nahillerden yirmi, otuz kadar bulunurdu, e~er evlenecek olan padi~ah k~z~~ olmayup Han~ m Sultan yâni padi~ahm k~z~ n~n k~z~~ olacak olursa o zaman ana büyük nahil yap~lmayup orta derecede bir nahil yap~l~ rd~ ". Bundan ba~ka dü~ün- de bugünkü çelenkler gibi küçük nahiller de bulunurdu. Büyük nahillerin boylar~~ muhtelifti ve bunlar~ n yap~lmas~, i~lenmesi, ta~~ nma~~~ çok zordu. Boylar~~ otuz ziraa kadar (takriban yirmi iki metre) olanlar~~ vard~ . Fakat daha sonra on yedinci as~ rdan itibaren en büyü~ü on dört zirai geçmemek üzere yap~lm~~ t~. Büyük nahiller daha yukar~da söyledi~imiz gibi dükkanlarda de~il geni~~ meydanlarda yap~l~yor", a~a~~da görülece~i üzere geçirilirken dar yerlerde sonra yap~lmak üzere ev cumba ve ~ahni~inleri, duvarlar~~ y~k~l~yordu. Nahillerin büyükleri alay~ n önünde, küçükleri ise gelin arabasnun önünde bulunurdu. Osmanl~~ tarihlerinde ilk mükellef nahil alay~~ Kanuni Sultan Süleyman'~n vezir-i'aza= makbul ve maktul Ibrahim Pa ~ a'n~ n 10 Ra~it Tarihi, c. 6, s. 378. Silâhdar tarihi. c, 3, varak 315, Topkap~~ Saray~~ Hazine Kitaplar~~ 1413. 12 (Kunhii'-l-AhMr), (Kanuni zaman~-Ibrahim Pa~a'n~n dü~ünü münase- betiyle). 13 Suphi Tarihi varak 14, sene 1153. 14 ~~ o56 H., 1646 M.de büyük Sultan (Fatma Sultan) Musahip kapudan-~~ derya vezir Fazl~~ Pa~a'ya nikâh edildi~i zaman elli adamla götürülür minare gibi gümü~ten iki büyük nahil, darphane kurbündeki sahada i~lenmi~ti. Sadr-~~ âzam Salih Pa~ a sa~d~çt~~ (Naimâ, müteferrika tab' ~~ c. 2, S. 113) daha sonra da tafsilâ- uyle kaydedilmi~tir. 58 ISMAIL HAKKI UZUNÇARSILI evlenmesiyle ba~lar. Bunun dü~ününde sa~d~ç ikinci vezir Ayas Pa ~ a idi. Nahilleri süslemek için hazineden veya hariçten kuma~~ tedarik edilirdi 15. Koca Ni~anc~~ Celal Zâde Mustafa Bey, ~ brahim Pa ~ a dü~ünü ndeki nahilleri ~öyle anlat~yor: Bu dü~ünde "Arûs-~~ mübareke âdeti üzere mum tertip ettirmi~ti. Cümle pa~alar ve defterdarlar, yeniçeri a~as~~ vesair a~alar cümle varup sa~d~ç mumunu getirdiler. Badehû pa~a mumu dahi gelüp üs- tadlar bir veçhile z~netler ve ~öhretler eylemi~ler ki tahrire kabil ve takrire rnütehammil de~ildir. Mesalâ mumun birisi altm~~~ bin pareden ve âhar~~ k~ rk alt~~ bin cüz'den i~lenmi~~ münakka~~ ve mevzun acâib ve ve garâib küreler ile toplar etraf~nda çimenzârlar ve çimenler içinde müseddes ve müsemmen havuzlar kenalar~nda serviler, tavuslar ceve- lân ederler ve sahn-~~ lalezâr~nda hezar ezhâr ile güller ve goncalar, süsenler, çi~demler, benef~eler, laleler, karanfiller, sünbül-ü nergisler ve ~akay~kler, serv dallar~nda tütiler, kameriyeler, e~câr-~~ esmâr ~ahlar~ nda turunçlar, enarlar, f~st~klar, elmalar, amrutlar, ayva- lar, güna-gün meyveler, günâ-gün çiçekler ve ~üküfeler, e~kal-i bedia ve temasil-i garibe ile hümâ ku~lar~, deniz mâlikleri tasvir eyle- mi~ler". Bundan sonra müellif ~eker san'at~ ndaki ~enlikleri zikrediyor 16 Büyük nahiller uzun ve havaleli oldu~u için müteaddid yerlerinden tel ve bükme ince halatlarla ba~lan~ r ve nahilin büyüklü~üne göre bunlar~~ yerine göre tersana payzanlar~~ (tersane hizmetindeki esirler) veya yeniçerilerden bir k~sm~~ çekerler ve nahil a~as~~ ve kapdanlar yürüyü~~ esnas~ nda düdüklerle nahilin gidi~ini idare ederlerdi. Sultan gelin alaylar~~ eski saraydan ba~lard~. Yap~lan nahiller ya oraya getirilir veya orada yap~l~ rd~ ; bu suretle eski saray dü~ünün ba~- lang~c~~ idi. Sultan Süleyman, k~z~~ (Mihr-i mâh Sultan ~~ Rüstem Pa ~~ a'ya verdi~i zaman gelin yâni Mihr-imâh Sultan eski saray- dan ç~kt~~~~ gibi ~ehzade Sultan Mehmed'in k~z~~ H üm a Sultan ve ~ l Tabakatü'l-memâlik, Topkap~~ Saray~~ nüshas~. Kütüphane numaras~~ 1413, varak 92 b. 16 Tabakatü'l-memâlik, Celât Zâde (Topkap~~ saray~~ kütüphanesi) 1413, varak 92. Ibrahim Pa~a dü~ünü hakk~ nda Ali ~öyle diyor: "Ol iki mumun, kebiri altm~~~ bin pareden ve sagiri k~ rk alt~~ bin hâddeden terkib olunub üstadan-~~ rumun arz-1 maharetleri ve esnaf-~~ vuhu~~ ve tuyur ve insü cin ve melâike ve huni g~lman enva-~~ ~üküfezâr-1 mülevvenü'-1-âsâr ve bilcümle dünya yüzünde mevcud olan âsâr-~~ garaib, simürg-u ankaa ol nahillerde â~ikâr olub" NAH~ L VE NAKIL ALAYLARI 59 ikinci Selim'in k~z~~ ~ smi-han Sultan ve di~er k~z~~ Gevher Han Sultan ve üçüncü Murad'~n k~z~~ Ay~ e Sultan hep eski saraydan alayla ç~km~~lard~~ 17. ~imdi sünnet dü~ünü ve Sultan evlenmeleri sebebiyle belliba~l~~ dü~ün alaylarmdaki nahilleri görelim": Sultan Üçüncü Murad 990 H., 1582 M.de o~lu Sultan M ehmed'i (1595 de padi~ah olan Üçüncü Mehmed) sünnet ettir- di~i zaman elli be~~ ve altm~~~ gün süren dü~üne Mekke ~erifi, K~r~m Han~, baz~~ Hindistan ve baz~~ ecnebi hükümdarlar~~ ile Eflak ve Bo~dan voyvodalar~, Eyalet valileri, Sancak Beyleri, devlet ve vilayet erkan~~ vesaireye davetiyeler gönderilmi~tir.
Load more

Recommended publications
  • Cem Görür Doktora Tezi SON.Pdf
    T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI SULTAN III. MUSTAFA: AİLESİ, GÜNLÜK HAYATI, DİNİ VE İLMİ İLGİLERİ DOKTORA TEZİ Cem GÖRÜR Tez Danışmanı Prof. Dr. İlhami YURDAKUL Bilecik, 2020 10340908 T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI SULTAN III. MUSTAFA: AİLESİ, GÜNLÜK HAYATI, DİNİ VE İLMİ İLGİLERİ DOKTORA TEZİ Cem GÖRÜR Tez Danışmanı Prof. Dr. İlhami YURDAKUL Bilecik, 2020 10340908 BEYAN “Sultan III. Mustafa: Ailesi, Günlük Hayatı, Dini ve İlmi İlgileri” adlı doktora tezimin hazırlık ve yazımı sırasında bilimsel ahlak kurallarına uyduğumu, başkalarının eserlerinden yararlandığım bölümlerde bilimsel kurallara uygun olarak atıfta bulunduğumu, kullandığım verilerde herhangi bir tahrifat yapmadığımı, tezin herhangi bir kısmını Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi veya başka bir üniversitedeki başka bir tez çalışması olarak sunmadığımı beyan ederim. Cem GÖRÜR ÖN SÖZ XVII. yüzyılın başında Osmanlı veraset sisteminin değişmesi, Osmanlı padişahlarının hayatlarında ciddi bir değişime sebep oldu. Şehzadelik dönemlerini sıkı bir gözetim altında geçirmeye başlayan padişahlar, bu zorlu sürecin ardından tahta oturduklarında, devletin geçirdiği sancılı süreçler karşısında tecrübesizliklerinin sıkıntısını fazlasıyla yaşadılar. XVIII. yüzyılın başında meydana gelen Edirne Vakası’yla birlikte, padişahlık dönemlerinde de bir mekân tahdidine uğramışlar ve ataları gibi İstanbul dışında uzun vakitler geçiremez olmuşlardı. Bu açıdan yaklaşıldığında XVIII. yüzyıl padişahlarının kendilerine has koşulları olduğu görülür. Buna mukabil tarih yazımında XVIII. yüzyılın, Tanzimat öncesi Türk “yenileşmesi/modernleşmesinin” öncülü bir süreci veya ihtişamlı “klasik” devir sonrası duraklama ve gerilemenin üzücü bir aşaması şeklinde ele alınması, dönemin padişahlarına da benzer bir perspektiften yaklaşılmasına sebep olmuştur. Dolayısıyla mevcut şartları içerisinde padişahların bizzat kendilerine, onların içinde bulundukları hayata/rutinlerine odaklanan çalışmalar son derece sınırlı kalmıştır.
    [Show full text]
  • The Vakf of Şeyhülislam Feyzullah Efendi
    PIOUS ENDOWMENTS AND LAND IN THE SEVENTEENTH CENTURY OTTOMAN EMPIRE: THE VAKF OF ŞEYHÜLİSLAM FEYZULLAH EFENDİ A Master’s Thesis by ÖZGEN ÖZCAN Department of History İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi January 2013 iii PIOUS ENDOWMENTS AND LAND IN THE SEVENTEENTH CENTURY OTTOMAN EMPIRE: THE VAKF OF ŞEYHÜLİSLAM FEYZULLAH EFENDİ Graduate School of Economics and Social Sciences of İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi by ÖZGEN ÖZCAN In Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of MASTER OF ARTS in DEPARTMENT OF HISTORY İHSAN DOĞRAMACI BİLKENT ÜNİVERSİTESİ January 2013 Ankara iv I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope and in quality, as a thesis for the degree of Master of Arts in History. …………………….. Dr. Eugenia KERMELİ ÜNAL Supervisor I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope and in quality, as a thesis for the degree of Master of Arts in History. …………………….. Prof. Dr. Özer ERGENÇ Examining Committe Member I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope and in quality, as a thesis for the degree of Master of Arts in History. …………………….. Ass. Prof. Bestami Sadi BİLGİÇ Examining Committe Member Approval of the Graduate School of Economics and Social Sciences …………………….. Prof. Dr. Erdal EREL Director v ABSRACT PIOUS ENDOWMENTS AND LAND IN THE SEVENTEENTH CENTURY OTTOMAN EMPIRE: THE VAKF OF ŞEYHÜLİSLAM FEYZULLAH EFENDİ Özcan, Özgen M.A. Department of History Thesis Supervisor: Dr. Eugenia Kermeli December 2012 Within the context of land system and transformation of property relations in the Ottoman State, this study is an analysis and evalution of the primary sources belonging to the vakfs of Şeyhülislam Feyzullah Efendi which are avaliable in the Archives of General Directorate of Foundations.
    [Show full text]
  • BUGU Dil Ve Eğitim Dergisi, 1(3), 251-275
    BUGU www.bugudergisi.com Dil ve Eğitim Dergisi Araştırma Makalesi BUGU Journal of Language and Education Makale Geliş Tarihi: 25.11.2020 1/3, 251-275 Makale Kabul Tarihi: 05.12.2020 TÜRKİYE Durmaz, G. (2020). XVIII. yüzyıl tarih manzumelerinin izinden şehzade ve sultanlara bakış. BUGU Dil ve Eğitim Dergisi, 1(3), 251-275. http://dx.doi.org/10.46321/bugu.34 XVIII. YÜZYIL TARİH MANZUMELERİNİN İZİNDEN ŞEHZADE VE SULTANLARA BAKIŞ Doç. Dr. Gülay DURMAZ Bursa Uludağ Ü[email protected] Öz Divan şiirinde XVIII. yüzyıl, sosyal hayat ile edebiyat arasındaki bağlantının daha da belirginleştiği bir dönemdir. Edebî türler açısından bakıldığında tarih, gazel ve şarkı sayısında bir artış bulunmaktadır. Muhtevası bakımından değerlendirildiğinde, divan şairlerinin eserleri, bir bakıma o dönemin tanıkları durumundadır. Divanlarda yer alan tarih manzumeleri ise dönemin önemli olaylarını içeren birer tarihî vesika niteliğindedir. Edebiyat ve tarih birbirinden ayrılmaz iki alandır. Bu birliktelik, geçmişin öğrenilmesinde çok büyük öneme sahiptir. Edebiyat demek o döneme ait yaşanmışlıkların şairin gözünden yansıması demektir. Bu çalışmada, XVIII. yüzyıldaki divan şairlerinin tarih manzumelerinden yararlanılarak dönemin şehzade ve sultanları hakkında bilgi verilmiştir. Konuyla ilgili düşürülen tarihlerin çoğu, padişahın çocuklarının doğumu üzerinedir. Gerek erkek gerek kız çocuğu doğmuş olsun divan şairi her şekilde bunu fırsat bilmiş ve onlar hakkında tarih düşürme yoluna gitmiştir. Bu manzumelerden özellikle şehzadelerin doğumları sırasında yapılan teşrifat hakkında da bilgi sahibi olmak mümkündür. Bu sayede, saltanat süren padişahın şehzade ve sultanları hakkındaki nesnel olan bilgiler, şairin duygu süzgecinden geçerek manzumelerde yerini almıştır. Anahtar Sözcükler: XVIII. yüzyıl, divan şairi, tarih manzumeleri, şehzade ve sultanlar. AN ANALYSIS OF PRINCES AND SULTANS BASED ON THE 18TH CENTURY HISTORICAL POETRY Abstract In Ottoman poetry, the connection between social life and literature became more evident in the 18th century.
    [Show full text]
  • Credit and Financing in Early Modern Ottoman Empire: the Galata Example
    CREDIT AND FINANCING IN EARLY MODERN OTTOMAN EMPIRE: THE GALATA EXAMPLE A THESIS SUBMITTED TO THE GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCES OF MIDDLE EAST TECHNICAL UNIVERSITY BY SÜMEYYE HOŞGÖR IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF MASTER OF ARTS IN HISTORY MAY 2012 Approval of the Graduate School of Social Sciences Prof. Dr. Meliha Altunışık Director I certify that this thesis satisfies all the requirements as a thesis for the degree of Master of Arts. Prof. Dr. Seçil Karal Akgün Head of Department This is to certify that we have read this thesis and that in our opinion it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Master of Arts. Assist. Prof. Dr. Güçlü Tülüveli Supervisor Examining Committee Members Prof. Dr. Seçil Karal Akgün (METU, HIST) Assoc. Prof. Dr. Eugenia Kermeli (BILKENT, HIST) Assist. Prof. Dr. Güçlü Tülüveli (METU, HIST) I hereby declare that all information in this document has been obtained and presented in accordance with academic rules and ethical conduct. I also declare that, as required by these rules and ethical conduct, I have fully cited and referenced all material and results that are not original to this work. Name, Surname: Sümeyye Hoşgör Signature: iii To My Family iii iv ABSTRACT CREDIT AND FINANCING IN EARLY MODERN OTTOMAN EMPIRE: THE GALATA EXAMPLE Sümeyye Hoşgör M.A., Department of History Advisor: Assist. Prof. Dr. Güçlü Tülüveli May 2012, 118 pages The present study aims to reveal the credit practice in Galata region in seventeenth century, through dealing with the credit relations between religious groups and the position of women in economic relations as the main themes.
    [Show full text]
  • Nevmekân Sahil
    ENGLISH Üsküdar and Lady Sultans Üsküdar is one of Istanbul’s most important districts, which excelled in trade, law, culture, arts and endowments. The interest that the NEVMEKÂN SAHİL Ottoman lady sultans showed in Üsküdar was Cultural Center & Lady Sultans’ Museum also due to the special position this district occupied in the history of the city. It is thanks Nevmekân Sahil is an art and culture exhibition center with to this deep interest for several centuries that Mihrimah Sultan Mosque a very extensive library and a beautiful cafe overlooking we are able to see beautiful monuments in the Bosphorus. The Lady Sultans’ Museum is also a part of numerous quarters of Üsküdar today. the same complex. A significant number of diverse works of art in Üsküdar were built by lady sultans. Often Nevmekân Sahil opened its doors to With a beautiful collection of sultana dolls, due to the patronage and charity of lady students, youth, art and culture lovers, and the Lady Sultans’ Museum reflects lives of sultans, many of these structures have survived, those people who have a great enthusiasm numerous Ottoman lady sultans who left including the following: for learning. In addition to having a library indelible marks on Üsküdar and Istanbul. • Mihrimah Sultan Mosque was built by with around 100,000 books, Nevmekân Ottoman Lady Sultans were more than also hosts art, culture and music activities, just aristocratic women. As they were Mihrimah Sultan, the daughter of Sultan Atik Valide Mosque Süleyman the Magnificent and the wife of and art exhibitions, and students are served the mothers, wives, or daughters of the Grand Vizier Rüstem Paşa.
    [Show full text]
  • Osmanli Araştirmalari the Journal of Ottoman Studies
    OSMANLI ARAŞTIRMALARI THE JOURNAL OF OTTOMAN STUDIES SAYI / ISSUE 55 • 2020 OSMANLI ARAŞTIRMALARI THE JOURNAL OF OTTOMAN STUDIES İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ OSMANLI ARAŞTIRMALARI THE JOURNAL OF OTTOMAN STUDIES Yayın Kurulu / Editorial Board Prof. Dr. İsmail E. Erünsal – Prof. Dr. Heath Lowry Prof. Dr. Feridun M. Emecen – Prof. Dr. Ali Akyıldız Prof. Dr. Bilgin Aydın – Prof. Dr. Seyfi Kenan Prof. Dr. Jane Hathaway – Doç. Dr. Baki Tezcan İstanbul 2020 Bu dergi Arts and Humanities Citation Index – AHCI (Clarivate Analytics), Scopus (Elsevier),Turkologischer Anzeiger ve Index Islamicus tarafından taranmakta olup TÜBİTAK ULAKBİM Sosyal ve Beşeri Bilimler veri tabanında yer almaktadır. Articles in this journal are indexed or abstracted in Arts and Humanities Citation Index – AHCI (Clarivate Analytics), Scopus (Elsevier), Turkologischer Anzeiger, Index Islamicus and TÜBİTAK ULAKBİM Humanities Index. Baskı / Publication TDV Yayın Matbaacılık ve Tic. İşl. Ostim OSB Mahallesi, 1256 Cadde, No: 11 Yenimahalle / Ankara Tel. 0312. 354 91 31 Sertifika No. 15402 Sipariş / Order [email protected] Osmanlı Araştırmaları yılda iki sayı yayımlanan uluslararası hakemli bir dergidir. Dergide yer alan yazıların ilmî ve fikrî sorumluluğu yazarlarına aittir. The Journal of Ottoman Studies is a peer-reviewed, biannual journal. The responsibility of statements or opinions uttered in the articles is upon their authors. Elmalıkent Mah. Elmalıkent Cad. No: 4, 34764 Ümraniye / İstanbul Tel. (216) 474 08 60 Fax (216) 474 08 75 [email protected] © İslâm Araştırmaları Merkezi (İSAM), 2020 Osmanlı Araştırmaları / The Journal of Ottoman Studies Sayı / Issue LV · yıl / year 2020 Sahibi / Published under TDV İslâm Araştırmaları Merkezi ve İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi adına the auspices of Prof.
    [Show full text]
  • T.C. Gazġ Ünġversġtesġ Eğġtġm Bġlġmlerġ Enstġtüsü Tarġh Eğġtġmġ Anabġlġm Dali
    T.C. GAZĠ ÜNĠVERSĠTESĠ EĞĠTĠM BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ TARĠH EĞĠTĠMĠ ANABĠLĠM DALI TARĠH ÖĞRETĠMĠNDE KADIN ĠMAJININ YENĠDEN ĠNġASI DOKTORA TEZĠ Hazırlayan Meliha KÖSE DanıĢman: Prof. Dr. Mehmet ġAHĠNGÖZ Ankara Nisan, 2011 T.C. GAZĠ ÜNĠVERSĠTESĠ EĞĠTĠM BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ TARĠH EĞĠTĠMĠ ANABĠLĠM DALI TARĠH ÖĞRETĠMĠNDE KADIN ĠMAJININ YENĠDEN ĠNġASI DOKTORA TEZĠ Hazırlayan Meliha KÖSE DanıĢman: Prof. Dr. Mehmet ġAHĠNGÖZ Ankara Nisan, 2011 i ONAY Meliha KÖSE‘nin ―Tarih Öğretiminde Kadın Ġmajının Yeniden ĠnĢası‖ adlı tezi ……………………….. tarihinde jürimiz tarafından Tarih Eğitimi Ana Bilim Dalı Doktora Tezi olarak kabul edilmiĢtir. AD-SOYAD ĠMZA BaĢkan : ……………………………………....….. ……………………… Üye (Tez DanıĢmanı) : ……………........................ ……………………… Üye : ……………………………………………… ……………………… Üye : ……………………………………………… ……………………… Üye : ……………………………………………… ……………………… ii ÖNSÖZ Tarih öğretimi üzerine yapılan çalıĢmalar, hem tarih öğretiminin yöntem ve teknikleri ile hem de tarih öğretiminin içeriği ile ilgilenmektedir. Bu çalıĢmalar tarih öğretiminin yeniden yapılandırılması sonucunu doğurmuĢtur. Tarih öğretiminde neyin ne kadar ve nasıl öğretileceği soruları, tarih öğretimi için kalıcı sorulardır. Bu sorular tarih öğretiminin kendini sürekli yenilemesini gerektirmektedir. Tarih ve tarih eğitimi üzerine araĢtırma yapanlar bu sorularla her zaman ilgilenmiĢlerdir. Tarih öğretiminde kadın imajının yeniden inĢasını öngören bu çalıĢma da aslında bu sorularla doğrudan ilgilidir. Yani kadın tarihini ―niye, ne kadar ve nasıl‖ öğreteceğiz sorularını içinde barındırmaktadır. Tarih
    [Show full text]
  • Vakıf Kuran Kadınlar Vakıflar Genel Müdürlüğü & Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi 11 Mayıs 2018, İSTANBUL
    Vakıf Kuran Kadınlar Vakıflar Genel Müdürlüğü & Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi 11 Mayıs 2018, İSTANBUL - Bildiriler - V r a a k l ı n f ı d K a u r a n K Hazırlayan Prof. Dr. Fahameddin Başar VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YAYINLARI Ankara - 2019 İÇİNDEKİLER VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YAYINLARI: 132 Vakıf Kuran Kadınlar Sahibi Takdim Vakıflar Genel Müdürlüğü Adına Dr. Adnan ERTEM ................................................................................................................................................ 5 Dr. Adnan ERTEM Sunuş Prof. Dr. Fahameddin BAŞAR ...........................................................................................................................7 Yayın Koordinatörü Haktan Aldığını Halkına Dağıtan Örnek Vakıf İnsanı: Bezmiâlem Valide Sultan Rifat TÜRKER Arzu TERZİ ........................................................................................................................................................... 13 Yayın Sorumlusu Anadolu Selçuklularında Vakıf Eserleri Yaptırmış Kadınlar Aynur DURUKAN .............................................................................................................................................. 21 Mevlüt ÇAM Ankara’da Hayırsever Bir Sultan: Melike Hâtun Genel Yayın Yönetmeni Hüseyin ÇINAR ................................................................................................................................................... 37 Mehmet KURTOĞLU Huant/Huvant (Hunat) Hatun Vakıfları Mevlüt ÇAM ......................................................................................................................................................
    [Show full text]
  • Yüzyıllar Boyunca Üsküdar 3.Cilt
    YÜZYILLAR BOYUNCA ÜSKÜDAR (Üçüncü Cilt) Yazar› Mehmet Nermi Haskan . Proje Koordinatörü Veli Saylam Üsküdar Belediyesi Bilgi ‹fllem Müdürü Yay›na Haz›rl›k ve Yap›m Marmara Reklam ve Pazarlama Ltd. fiti. (212) 612 99 87-501 31 72 Redaksiyon Süleyman Nevzat Özdemir Grafik Erkan Berrak Foto¤raflar ve Tarihî Görsel Malzeme Mehmet Nermi Haskan ve Üsküdar Belediyesi Üsküdar Araflt›rmalar› Merkezi Dialar Tayyar As Katk›da Bulunanlar Gülhan Yaman - Yasemin Ufuk Yayla Hülya Çaredar - Ahmet Zahit Emre Kemal Ak›n - Sabri fiahin - Ömer Karc› Renk Ay›r›m› ve Film Sürat Görsel Sanatlar Merkezi (216) 474 08 16-17 Dijital Montaj ve Bask› As›r Matbaac›l›k Ltd. fiti. (212) 283 84 38 Cilt Sezgin Ciltevi (212) 516 11 63 ISBN Numaralar› Tak›m No: ISBN 975-97606-0-6 3. Cilt No: ISBN 975-97606-3-0 . ÜSKÜDAR BELED‹YES‹ Üsküdar Araflt›rmalar› Merkezi Yay›n No: 3 Temmuz 2001 ‹Ç‹NDEK‹LER Üsküdar Çeflmeleri . 1027 MEHMET A⁄A ÇEfiMES‹ . 1064 ABBAS A⁄A ÇEfiMES‹ . 1030 ESMA SULTAN ÇEfiMES‹ . 1065 ABBAS A⁄A ÇEfiMES‹ . 1032 ESMA SULTAN ÇEfiMES‹ . 1066 ABDÜLAZ‹Z EFEND‹ ÇEfiMES‹ ve NAMAZGÂHI . 1033 FAT‹H SULTAN MEHMET ÇEfiMES‹ . 1066 ABDÜLGAN‹ A⁄A ÇEfiMES‹ . 1033 FAT‹H SULTAN MEHMET ÇEfiMES‹ . 1067 ABDÜLMEC‹T HAN ÇEfiMES‹ . 1034 FATMA NAZ‹RE HANIM ÇEfiMES‹ . 1067 ABDÜLMEC‹T HAN MEYDAN ÇEfiMES‹ (BEYL‹K ÇEfiMES‹) 1035 FATMA SULTAN ÇEfiMES‹ . 1067 AHMED‹YE CAM‹‹ ÇEfiMES‹ . 1037 FETH‹ AHMET PAfiA ÇEfiMES‹ . 1068 AHMET A⁄A ÇEfiMES‹ (P‹R‹NÇÇ‹ ÇEfiMES‹) . 1038 GENÇ MEHMET PAfiA ÇEfiMES‹ . 1069 AHMET ÇELEB‹ ÇEfiMES‹ . 1039 GÜLNUfi EMETULLAH VAL‹DE SULTAN ÇEfiMES‹ .
    [Show full text]
  • Yüzyıl Dönümünde Bir Valide Sultan: Safiye Sultan'ın Hayatı Ve Eserleri
    T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ YÜZYIL DÖNÜMÜNDE BİR VALİDE SULTAN: SAFİYE SULTAN’IN HAYATI VE ESERLERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Mustafa ALTUN Enstitü Anabilim Dalı : Tarih Enstitü Bilim Dalı : Osmanlı Müesseseleri ve Medeniyeti Tez Danışmanı: Prof. Dr. Arif BİLGİN AĞUSTOS – 2019 ÖNSÖZ Vâlide Safiye Sultan, 16. yüzyıl Osmanlı tarihinin en önemli şahsiyetlerinden birisidir. "Kadınlar Saltanatı" olarak adlandırılan 16. ve 17. Yüzyıllar bu alanda tam incelenememiş olup, az olan akademik literatür ise dağınık vaziyettedir. Bu çalışmamızda Valide Safiye Sultan hakkındaki mevcut akademik literatürü derleyerek ve yeni bulunan bilgileri eklemeye çalışarak Valide Safiye Sultan’ın hayatına ışık tutmaya çalıştık. Başta, büyük bir sabırla yoğun bir literatür okuma ve yazım sürecinde bana destek olan saygıdeğer danışmanım Prof. Dr. Arif BİLGİN hocama, bana çok değerli kitaplar önererek ufkumu açan Arş. Gör. Şaduman TUNCER hocama, tüm bu zorlu süreçte yanımda olup beni motive eden dostlarım Yasemin GÜNDOĞDU, Tuğba DEMİRCİ, Fatma ALTIOK, Ümmügülsüm KAYĞUSUZ, Esra TOKER’e okumalarımı yapan editör Merve KIRMAN, Dilek TUTAN ve Ezgi MARANGOZ’a eserlerinden faydalandığım bütün değerli hocalara ve son olarak maddi manevi desteklerini benden esirgemeyen ve tezimi okuyarak fikirlerini benimle paylaşan ablalarım Şehnaz ALTUN KELEŞ, Hümeyra DEMİRCİOĞLU, Zübeyda CİRİT ve Züleyha GELEÇ’e, her an yolumu aydınlatan babam İzzet ALTUN’a ve benim “Valide Sultanım” sevgili annem Zehra ALTUN‘a teşekkürü bir borç bilirim. Mustafa Altun 29.08.2019 İÇİNDEKİLER
    [Show full text]
  • 21-23 Kasım 2014 BİLDİRİLER II
    ULUSLARARASI ÜSKÜDAR SEMPOZYUMU VIII 21-23 Kasım 2014 BİLDİRİLER II ULUSLARARASI ÜSKÜDAR SEMPOZYUMU VIII KOORDİNATÖR DR. COŞKUN YILMAZ BİLİM KURULU PROF. DR. M. ÂKİF AYDIN PROF. DR. ERHAN AFYONCU PROF. DR. ALİ AKYILDIZ PROF. DR. M. FATİH ANDI PROF. DR. SABAHATTİN AYDIN PROF. DR. AHMET EMRE BİLGİLİ PROF. DR. ARİF BİLGİN PROF. DR. İDRİS BOSTAN PROF. DR. Ş. TUFAN BUZPINAR PROF. DR. COŞKUN ÇAKIR PROF. DR. ÇİÇEK DERMAN PROF. DR. FERİDUN M. EMECEN PROF. DR. HALİS YUNUS ERSÖZ TURHAN KAÇAR PROF. DR. İSMAİL E. ERÜNSAL PROF. DR. MEHMET İPŞİRLİ PROF. DR. ZEKERİYA KURŞUN PROF. DR. RAŞİT KÜÇÜK PROF. DR. ÜMİT MERİÇ PROF. DR. FAHRİ OVALI PROF. DR. SAADETTİN ÖKTEN PROF. DR. NİHAT ÖZTOPRAK PROF. DR. İSKENDER PALA PROF. DR. MUSTAFA İSMET UZUN DÜZENLEME KURULU DR. COŞKUN YILMAZ PROF. DR. MUSTAFA S. KÜÇÜKAŞCI DOÇ. DR. CENGİZ TOMAR DR. UĞUR DEMİR MEHMET MAZAK YÜRÜTME KURULU ZEKİ BIYIK SEDAT AYYILDIZ CENGİZ KAHRAMAN GÜLSÜM İSMAİLOĞLU ULUSLARARASI ÜSKÜDAR SEMPOZYUMU VIII Yayın Kurulu Prof. Dr. Mehmet Âkif Aydın / Dr. Coşkun Yılmaz Prof. Dr. Mehmet İpşirli / Prof. Dr. Ahmet Emre Bilgili Prof. Dr. Erhan Afyoncu / Prof. Dr. Mustafa S. Küçükaşcı Prof. Dr. Halis Yunus Ersöz İmla ve Tashih Yrd. Doç. Dr. Ahmet Karataş Fotoğraf Üsküdar Belediyesi / SMEY Kenan Koca / A. Bilal Arslan / A. Fatih Yılmaz M. Esat Coşkun / Tebliğ Sahipleri Tasarım SMEY Grafik Uygulama Ender Boztürk Renk Ayrımı Bülent Avnamak Baskı Cilt Dörtbudak Yayınları Mecidiyeköy Mah. Kervangeçmez Sk. İnci Apt. Şişli/İst. İstanbul 2015 ISBN 978-605-84934-9-0 (Tk) ISBN 978-605-9719-00-1 (1.c) Telif Hakları Üsküdar Belediyesi’ne aittir. ÜSKÜDAR BELEDİYESİ Mimar Sinan Mah.
    [Show full text]
  • Copyright by Mohammad Hadi Hosainy 2016
    Copyright by Mohammad Hadi Hosainy 2016 The Dissertation Committee for Mohammad Hadi Hosainy Certifies that this is the approved version of the following dissertation: Women’s Property Rights in Seventeenth-Century Istanbul Committee: Denise Spellberg, Supervisor Abraham Marcus, Co-Supervisor Julie Hardwick Yoav Di-Capua Women’s Property Rights in Seventeenth-Century Istanbul by Mohammad Hadi Hosainy, B.S.; M.A. History Dissertation Presented to the Faculty of the Graduate School of The University of Texas at Austin in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Philosophy The University of Texas at Austin December 2016 Dedication In loving memory of my dad, Madar Ali Acknowledgements Many people and institutions supported me in the process of writing this dissertation. First I would like to thank my supervisors Abraham Marcus and Denise Spellberg, who provided me with immense encouragement and guidance. I would like to extend my gratitude to my committee members, Julie Hardwick and Yoav Di-Capua, for their questions, insights, and comments on my drafts. Furthermore, I am grateful to two professors, Hülya Canbakal and Hina Azam, who contributed substantially to my scholarly advancement during the course of my academic career. I am grateful for the institutional support I received from the Research Center for Anatolian Studies, Turkish Cultural Foundation, American Research Institute in Turkey, Scientific and Technological Research Council of Turkey, Sabancı University, and the History Department at the University of Texas at Austin, all of which played a significant role in the materialization of this research project. I would also like to thank the archivists and librarians of the Başbakanlık Osmanlı Arşivi and İslam Araştırmaları Merkezi in Istanbul as well as the Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi in Ankara, who facilitated access to my research materials.
    [Show full text]