DOCSLIB.ORG

Osmanli Araştirmalari the Journal of Ottoman Studies

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Osmanli Araştirmalari the Journal of Ottoman Studies OSMANLI ARAŞTIRMALARI THE JOURNAL OF OTTOMAN STUDIES SAYI / ISSUE 55 • 2020 OSMANLI ARAŞTIRMALARI THE JOURNAL OF OTTOMAN STUDIES İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ OSMANLI ARAŞTIRMALARI THE JOURNAL OF OTTOMAN STUDIES Yayın Kurulu / Editorial Board Prof. Dr. İsmail E. Erünsal – Prof. Dr. Heath Lowry Prof. Dr. Feridun M. Emecen – Prof. Dr. Ali Akyıldız Prof. Dr. Bilgin Aydın – Prof. Dr. Seyfi Kenan Prof. Dr. Jane Hathaway – Doç. Dr. Baki Tezcan İstanbul 2020 Bu dergi Arts and Humanities Citation Index – AHCI (Clarivate Analytics), Scopus (Elsevier),Turkologischer Anzeiger ve Index Islamicus tarafından taranmakta olup TÜBİTAK ULAKBİM Sosyal ve Beşeri Bilimler veri tabanında yer almaktadır. Articles in this journal are indexed or abstracted in Arts and Humanities Citation Index – AHCI (Clarivate Analytics), Scopus (Elsevier), Turkologischer Anzeiger, Index Islamicus and TÜBİTAK ULAKBİM Humanities Index. Baskı / Publication TDV Yayın Matbaacılık ve Tic. İşl. Ostim OSB Mahallesi, 1256 Cadde, No: 11 Yenimahalle / Ankara Tel. 0312. 354 91 31 Sertifika No. 15402 Sipariş / Order [email protected] Osmanlı Araştırmaları yılda iki sayı yayımlanan uluslararası hakemli bir dergidir. Dergide yer alan yazıların ilmî ve fikrî sorumluluğu yazarlarına aittir. The Journal of Ottoman Studies is a peer-reviewed, biannual journal. The responsibility of statements or opinions uttered in the articles is upon their authors. Elmalıkent Mah. Elmalıkent Cad. No: 4, 34764 Ümraniye / İstanbul Tel. (216) 474 08 60 Fax (216) 474 08 75 [email protected] © İslâm Araştırmaları Merkezi (İSAM), 2020 Osmanlı Araştırmaları / The Journal of Ottoman Studies Sayı / Issue LV · yıl / year 2020 Sahibi / Published under TDV İslâm Araştırmaları Merkezi ve İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi adına the auspices of Prof. Dr. Raşit Küçük – Prof. Dr. Mustafa Sinanoğlu Sorumlu Yazı İşleri Müdürü / Managing Publication Process Erdal Cesar Yayın Kurulu / Prof. Dr. İsmail E. Erünsal, Prof. Dr. Heath Lowry Editorial Board Prof. Dr. Feridun M. Emecen, Prof. Dr. Ali Akyıldız, Prof. Dr. Bilgin Aydın, Prof. Dr. Seyfi Kenan, Prof. Dr. Jane Hathaway, Doç. Dr. Baki Tezcan Yayın Danışma Kurulu / Prof. Dr. Engin Deniz Akarlı (İstanbul Şehir Üniversitesi) Review Board Prof. Dr. Evangelia Balta (Yunanistan) Prof. Dr. Kemal Beydilli (İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi) Prof. Dr. Ali Birinci (Polis Akademisi, Ankara) Prof. Dr. Linda T. Darling (Arizona Üniversitesi) Prof. Dr. Suraiya Faroqhi (İbn Haldun Üniversitesi, İstanbul) Prof. Dr. Pál Fodor (Macar Bilimler Akademisi, Budapeşte) Prof. Dr. François Georgeon (Paris Doğu Dilleri ve Medeniyetleri Enstitüsü) Prof. Dr. Şükrü Hanioğlu (Princeton Üniversitesi) Prof. Dr. Mehmet İpşirli (İstanbul Medipol Üniversitesi) Prof. Dr. Ahmet Karamustafa (Washington Üniversitesi, St. Louis) Prof. Dr. Ahmet Kavas (İstanbul Medeniyet Üniversitesi) Prof. Dr. Metin Kunt (Sabancı Üniversitesi) Prof. Dr. Gülru Necipoğlu (Harvard Üniversitesi) Prof. Dr. Ahmet Yaşar Ocak (TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi) Prof. Dr. Abdülkadir Özcan (Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi) Prof. Dr. Henning Sievert (Heidelberg Üniversitesi) Prof. Dr. Mustafa Sinanoğlu (İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi) Prof. Dr. Abdeljelil Temimi (Tunus) Prof. Dr. Bahaeddin Yediyıldız (E. Hacettepe Üniversitesi) Kitâbiyat / Book Review Editor Doç. Dr. Emrah Safa Gürkan Yay. Kur. Sekreteri / Sec. of the Ed. Board Dr. Öğr. Üyesi Ertuğrul Ökten Sekreter Yrd. / Ass. Sec. of the Ed. Board Dr. Öğr. Üyesi Özlem Çaykent, Cengiz Yolcu, Abdullah Güllüoğlu, Sinan Kaya Style editor Adam Siegel Tashih / Correction Mustafa Birol Ülker – Prof. Dr. Bilgin Aydın Sayfa tasarım / Design Ender Boztürk ISSN 0255-0636 İÇİNDEKİLER / CONTENTS Musul Kazası’nın Cizyegüzârları ve Bölgesel İlişkileri (XVII. Yüzyılın Son Çeyreği) / Poll Tax (Jizya) Payers of the Mosul Kaza and Its Regional Relationships (The Last Quarter of 17th Century) • 1 Oğuzhan Samıkıran ‘Üzerime bir kubbe ve âsâr-ı binâlar etmen’ : Osmanlı Mimarlığında Açık Türbe Modası (1661-1763) / ‘Do not build a dome and monuments on me’: Uncovered Tomb Taste in Ottoman Architecture (1661-1763) • 51 Mustafa Çağhan Keskİn Kudüs Vakıflarında İstihdam: 18. Yüzyılda Vakıf Görevlilerinin Sosyo-Ekonomik ve Demografik Özellikleri / Employment in the Waqfs of Jerusalem: Socio-Economic and Demographic Characteristics of Waqf Staff During the 18th Century • 99 Şerİfe Eroğlu Memİş 18. Yüzyıl Sonunda Ayanlık Siyaseti ve Germiyanzâdeler / The Politics of the Local Notables at the end of the 18th Century and the Germiyanzâdes • 145 Murat Dağlı Osmanlı Sanayisi Hizmetinde Kırk Yıl: İngiliz Mühendis Frederick William Taylor’un Hayat Hikâyesi (1807-1875) / Forty Years in the Service of the Ottoman Industry: The Life Story of English Engineer Frederick William Taylor (1807-1875) • 181 Serdal Soyluer Laramanlar: Gizli Hristiyan Arnavutların Mihaliç’e Sürgünü (1846-1848) / The Laramans: The Exile of the Crypto Christian Albanians to Mihalic (1846-1848) • 207 Yakup Ahbab ix “All We Hope is a Generous Revival”: The Evangelization of the Ottoman Christians in Western Anatolia in the Nineteenth Century / “Bütün Ümidimiz Cömert Bir Uyanış”: On Dokuzuncu Yüzyılda Batı Anadolu’da Osmanlı Hıristiyanlarının Evanjelizasyonu • 243 Merİh Erol Birinci Dünya Savaşı’nda Erzurum’un İşgali: Rus Basını ve Literatürüne Göre İşgalin Rusya’da ve Dünyada Yankılanması / The Fall of Erzurum to Russian Occupation: The Reflections of the Occupation According the Russian Press and Literature and in the World • 281 Ramİn Sadıgov KİTÂBİYAT / BOOK REVIEWS Murat R. Şiviloğlu, The Emergence of Public Opinion: State and Society in the Late Ottoman Empire Abdulhamit Kırmızı • 319 Gennaro Varriale (ed.), ¿Si fuera cierto? Espías y agentes en la frontera (siglos XVI-XVIII) Francesco Caprioli • 324 Cem Behar, Kan Dolaşımı, Ameliyat ve Musıkî Makamları: Kantemiroğlu (1673-1723) ve Edvârı’nın Sıra Dışı Müzikal Serüveni Beyza Topuz • 328 Elif Akçetin and Suraiya Faroqhi (eds.), Living the Good Life: Consumption in the Qing and Ottoman Empires of the Eighteenth Century Tayfun Ulaş • 333 Nedim İpek, İmparatorluktan Ulus Devlete Göçler Ayşegül Kuş • 336 VEFEYÂT / OBITUARY Elizabeth A. Zachariadou (1931-2018) Marinos Sariyannis • 339 Kemal H. Karpat (1923-2019) A. Deniz Balgamış, Alim Arlı • 343 x Musul Kazası’nın Cizyegüzârları ve Bölgesel İlişkileri (XVII. Yüzyılın Son Çeyreği) Oğuzhan Samıkıran* Poll Tax (Jizya) Payers of the Mosul Kaza and Its Regional Relationships (The Last Quarter of 17 th Century) Abstract To determine the contribution of the poll tax registers (jizya defters) on the history of Ottoman non-Muslims and the Ottoman city has been considered as a problem within the scope of the relationship between the Ottoman city and the non-Muslims. The main purpose of the research is to reveal the both urban and rural settlements of non-Muslims in Mosul Kaza; the characteristics of migrations and immigrants; the spatial organization of crafts; the regional relations of Mosul and the effects of variola. The objectives of the research are: What are the urban-rural population and the income level? What is the impact of the conceptual confusion in the register termi- nology to determine both social and demographic features? What is the relationship between the quantities and qualities of crafts and the features of mahallas (quarters)? What is the reason of disproportion in the number of master-apprentice? What is the relationship between the contents of poll tax registers that belong to the cities which have border for neighboring countries and the Ottoman border policies? What is the relationship between the spread of variola and weaving? This research is based on the poll tax register of the Mosul Kaza dated 1103/1691-92. Various documents and registers in the Ottoman Archives (in İstanbul) and sharia court records of Diyarbakır and Mardin have been used in order to interpret the data in the register. The following findings have been obtained: 49% of the native non-Muslims in the kaza have been habitant in the city and 64% of them was ednâ (low-class in terms * Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi. Osmanlı Araştırmaları / The Journal of Ottoman Studies, LV (2020), 1-50 1 MUSUL KAZASI’NIN CIZYEGÜZÂRLARI VE BÖLGESEL ILIŞKILERI of income level). The rate of ednâs in rural areas was 77%. In the city, the migrants from rural areas (the rate is 29%) and different cities (the rate is 61%) have been encountered. Rencbers who constituded the majority of scattered (perakende) poll taxpayers that are classified as “who do business/work in the city” and “who are pass-byers” included porters, crafts and capital owners. The majority of rencbers, architects, jewelers, saddlers, weavers, and the craftsmen who composed of the sub- sectors of weaving was in the mahalla of Dergâh-ı Nestûrî. The crafts who played role in the production of the river transportation vehicles had concentrated in the same mahalla. Some Muslim apprentices worked with non-Muslim masters. The rate of apprentices in the city was 13%. The rate of immigrant apprentices was 26%. 1/3 of the jewelers and 31% of the sword maker was composed of immigrants. There were no non-Muslim bakers, butchers, millers and horseshoers in Mosul. The variola mainly affected the tailors, rencbers, weavers, painters, and carpenters. The traces of the Ottoman poll tax have been founded in the proverbs. The rural poverty has been higher than the urban poverty even if there was no signifi- cant difference between rural and urban population in terms of non-Muslims. The low income level in the rural
Load more

Recommended publications
  • The Ottoman Empire As a World Power, 1453-1603
    THE CAMBRIDGE HISTORY OF TURKEY * VOLUME 2 The Ottoman Empire as a World Power, 1453-1603 * Edited by SURAIYA N. FAROQHI Istanbul Bilgi University KATE FLEET University of Cambridge CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS 13 The visual arts c;:iGDEM KAFESciOGLU Visual articulations of an imperial identity, as well as its dynamic encounters and reformulations beyond the imperial locus, constitute a unifying thread through the century and a half that is examined in this survey. Between the 1450S and the turn of the seventeenth century, the agents of - and the media in which - such articulation occurred changed considerably. Scholarship on Ottoman visual arts has tended to prioritise the "classical era", particularly the second half of the sixteenth century. The progressive and evolutionary emphases of the art historical discipline on the one hand and the correspon- I dence of this period to the "classicism" of Ottoman institutions on the other have reinforced the characterisation of this period as the unquestionable apex of Ottoman arts towards which all converged and after which there followed an insipid lack of creativity. Rather than the "classicization" of the later six­ teenth century, with its connotations of maturation, lucidity and stasis, this chapter seeks to foreground the dynamism embodied in the shifting priorities of artists, patrons and intermediaries over this century and a half and to high­ light the plurality of loci and actors that shaped the production and use of artworks. The power of the Ottoman centre as the creator and disseminator of cultural trends and of the Ottoman court as the primary arbiter of taste were unquestionable for the larger part of the spatial and temporal expanse with which this survey is concerned.
    [Show full text]
  • Köprülü Ayşe Hanim Ve Osmanli'da Hâne Politikalari
    T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI YENİÇAĞ TARİHİ BİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ KÖPRÜLÜ AYŞE HANIM VE OSMANLI’DA HÂNE POLİTİKALARI AYŞEGÜL ÜNAL 2501141164 TEZ DANIŞMANI DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGÜR KOLÇAK İstanbul, 2018 ÖZ KÖPRÜLÜ AYŞE HANIM VE OSMANLI’DA HÂNE POLİTİKALARI AYŞEGÜL ÜNAL 17. yüzyıla damgasını vurmuş olan Köprülü ailesinin birinci kuşağının annesi olan Köprülü Ayşe Hanım’ın hayatı, vakfiyesi ve aile içerisindeki etkinliğinin incelendiği bu tezde bir sadrazam eşinin ve validesinin portresini ortaya çıkmaktadır. Köprü kasabasının ileri gelenlerinden birinin kızıyken Köprülü Mehmed Paşa ile evlenmesi sonrasında önce sadrazam eşi olması daha sonra ise oğlunun sadrazam olmasıyla mali ve siyasi konularda sözünün dinleniyor olması açısından kendisi hâne içerisinde önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada Köprülü Ayşe Hanım’ın, bir valide sultan kadar olmasa dahi elde olan kaynaklar ve vakfiyesi vasıtasıyla hayatı anlatılmış ve biyografik bir hale getirilmiştir. Bugüne kadar erkeklerinin merkezde olduğu biçimde okuduğumuz Köprülü hânesine bu sefer Ayşe Hanım’ın merkezinde olduğu anlatım ile inceleyeceğiz. Anahtar Kelimeler: Köprülü Ayşe Hanım, Köprülüler, Köprülü Mehmed Paşa, Fazıl Ahmed Paşa, Hâne Politikaları, Kadın Çalışmaları iii ABSTRACT KÖPRÜLÜ AYŞE HANIM AND HOUSEHOLD POLITICS IN THE OTTOMAN EMPIRE AYŞEGÜL ÜNAL This thesis examines the life of Köprülü Ayşe Hanım who is wife of Köprülü Mehmed Pasha and mother of Fazıl Ahmed Pasha and Fazıl Mustafa Pasha. Köprülü family is the most powerful family in the 17th century Ottoman history and this thesis is focused on the life of Ayşe Hanım and her impact on Köprülü family based on primary sources and on her waqf foundation in Köprü. While she was a family member of a leading family in Köprü, she married to Mehmed Pasha and her career line continued firstly as the wife of the grand vizier and later as the mother of grand vizier.
    [Show full text]
  • Nahil Ve Nakıl Alayları
    NAHIL VE NAKIL ALAYLARI Ord. Prof. ISMAIL HAKKI UZUNÇAR~ILI Nahirin manas~~ hurma a~ac~~ demek olup galat olarak Nak~ l diye me~hur olmu~tur. Nahilbent denilen üstadlar taraf~ndan a~aç, meyve, çiçek ve hayvan ~ekilleri yap~larak dü~ünlerde gelinin önünde götürülen muhtelif boydaki nahillere dair Osmanl~~ tarihlerinde ve sûrnamelerde bilgi vard~ r. Te~bih yoliyle meyvesi ve çiçe~i çok a~aca (pürnak~l) denilir. Dü~ünlerde erkek taraf~ ndan tertip edilen nahil, lügatlerde birbirlerine benzer ~ekillerde tarif edilmektedir. Ahteri'de nahil, palmiye yâni hurma a~ac~d~ r. Biyanki, nahil'in palmiye denilen a~aç ve kad~ nlar~n bir nevi ziynet e~yas~~ oldu~unu yaz~yor. Lehce-i Osmanr de nahil, galat~~ nak~l, mumdan ve gümü~ten a~aç dal~~ res- mi ki arûs (gelin) önünde giderdi. Salal~ i kamusunda hurma a~ac~~ ve eski zamanda balmumundan veya gümü~ten mahsusen yap~larak gelinin önünde götürülen meyve ve ~üld~fe (çiçek) yi hav": ve k~y- metli ta~larla süslü a~aca ~tlak olunurdu, demektedir. Burhan- ~~ Kat ~~ <nahilbendi târif ederken: "Ol kimsedir ki mum- dan a~aç ve meyve suretleri imM eyliye. Hâlâ o surette nahil, mu- harrefi nak~l tabir ederler" diyor. Gülistan ~erhinde S û d i merhum, "Nahil, Türkide tahrif edüp nak~l dedikleridir. Gerek çiçekten ve gerekse balmumundan olsun" demektedir 1. Nahil, çok eski as~ rdan beri Orta Asya ve ~ran'dan gelen tezyini san'atlardand~r. ~eyh Sadi merhum (vefat~~ 690 H. 1292 M.) Gülistan'da: Nah~l-bendem veli ne der b'ustân S-dhidem men veli ne der Ken' an beytiyle nahilden bahsetmektedir.
    [Show full text]
  • 235On the Trail of Evliya Çelebi's Inscriptions and Graffiti
    235«A mari usque ad mare» Cultura visuale e materiale dall’Adriatico all’India a cura di Mattia Guidetti e Sara Mondini 235On the Trail of Evliya Çelebi’s Inscriptions and Graffiti Mehmet Tütüncü (Research Centre for Turkish and Arabic World, Haarlem, Netherlands) Abstract The Turkish traveller Evliya Çelebi was accustomed to leave a small graffito, or even a skillfully carved inscription, in the places he visited during his long travels across the whole Otto- man World. These traces can be compared with what he recorded in his oceanic Seyahatname and in other writings, a work in progress whose first results are offered in this paper. Summary 1 Introduction. – 2 Inscriptions Written by Evliya Çelebi. – 2.1 The Uyvar (Nové Zámky) Inscriptions. – 2.2 Crete-Kandiye (Heraklion). – 2.3 Zarnata Castle. – 2.4 Mora Zarnata Mosque. – 3 Evliya Çelebi’s Memento Inscriptions (graffiti). – 3.1 Wall and Tree Inscriptions Mentioned in the Seyahatname. – 3.2 Not Mentioned Wall Inscriptions in the Seyahatname. – 3.3 Evliya Çelebi’s Inscription on Pir Ahmed Efendi Mosque. – 3.4 Evliya’s graffito in Pécs (Hungary). Keywords Evliya Çelebi. Ottoman inscriptions. Balkans. I first met Gianclaudio in 2009 in a Symposium about Bektashism in Albania in Tirana (fig. 1). He presented there his findings of the Survey in Delvina, with a focus on the graffiti in the portico of Gjin Aleksi Mosque. On that oc- casion we spoke about the findings and I speculated that this graffiti could be the work of Evliya Çelebi and asked whether I could join him to see and inspect the graffiti.
    [Show full text]
  • Doktora Tezi Evliyâ Çelebi'nin Acayip Ve Garip Dünyasi Yeliz Özay Türk Edebiyati Bölümü Ihsan Doğramaci
    DOKTORA TEZİ EVLİYÂ ÇELEBİ’NİN ACAYİP VE GARİP DÜNYASI YELİZ ÖZAY TÜRK EDEBİYATI BÖLÜMÜ İHSAN DOĞRAMACI BİLKENT ÜNİVERSİTESİ, ANKARA EYLÜL 2012 İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü EVLİYÂ ÇELEBİ’NİN ACAYİP VE GARİP DÜNYASI YELİZ ÖZAY Türk Edebiyatı Bölümünde Doktora Derecesi Kazanma Yükümlülüklerinin Bir Parçasıdır. Türk Edebiyatı Bölümü İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi, Ankara Eylül 2012 Bütün hakları saklıdır. Kaynak göstermek koşuluyla alıntı ve gönderme yapılabilir. © Yeliz Özay, 2012 Bu tezi okuduğumu, kapsam ve nitelik bakımından Türk Edebiyatında Doktora derecesi için yeterli bulduğumu beyan ederim. ………………………………………… Yrd. Doç. Dr. Nuran Tezcan Tez Danışmanı Bu tezi okuduğumu, kapsam ve nitelik bakımından Türk Edebiyatında Doktora derecesi için yeterli bulduğumu beyan ederim. ………………………………………… Prof. Talât Halman Tez Jürisi Üyesi Bu tezi okuduğumu, kapsam ve nitelik bakımından Türk Edebiyatında Doktora derecesi için yeterli bulduğumu beyan ederim. ………………………………………… Prof. Dr. Semih Tezcan Tez Jürisi Üyesi Bu tezi okuduğumu, kapsam ve nitelik bakımından Türk Edebiyatında Doktora derecesi için yeterli bulduğumu beyan ederim. ………………………………………… Prof. Dr. Öcal Oğuz Tez Jürisi Üyesi Bu tezi okuduğumu, kapsam ve nitelik bakımından Türk Edebiyatında Doktora derecesi için yeterli bulduğumu beyan ederim. ………………………………………… Yrd. Doç. Dr. Oktay Özel Tez Jürisi Üyesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü’nün onayı ………………………………………… Prof. Dr. Erdal Erel Enstitü Müdürü ÖZET EVLİYÂ ÇELEBİ’NİN ACAYİP VE GARİP DÜNYASI Özay Yeliz Doktora, Türk Edebiyatı Tez Yöneticisi: Doç. Dr. Nuran Tezcan Eylül, 2012 Evliyâ Çelebi, Seyahatnâme’de yineleyerek vurguladığı kimi başlıklarla okurun dikkatini özellikle bazı anlatı kategorilerine çekmektedir. Bu kategorilerden biri de yapıtın kurmaca boyutunun ve Evliyâ’nın “hikâye anlatıcı”lığının tartışılabilmesi için son derece önemli olan acayib ü garayibyani “acayiplikler ve gariplikler”dir.Bu çalışmada, “Evliyâ Çelebi’nin Acayip ve Garip Dünyası”, 17.
    [Show full text]
  • Cem Görür Doktora Tezi SON.Pdf
    T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI SULTAN III. MUSTAFA: AİLESİ, GÜNLÜK HAYATI, DİNİ VE İLMİ İLGİLERİ DOKTORA TEZİ Cem GÖRÜR Tez Danışmanı Prof. Dr. İlhami YURDAKUL Bilecik, 2020 10340908 T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI SULTAN III. MUSTAFA: AİLESİ, GÜNLÜK HAYATI, DİNİ VE İLMİ İLGİLERİ DOKTORA TEZİ Cem GÖRÜR Tez Danışmanı Prof. Dr. İlhami YURDAKUL Bilecik, 2020 10340908 BEYAN “Sultan III. Mustafa: Ailesi, Günlük Hayatı, Dini ve İlmi İlgileri” adlı doktora tezimin hazırlık ve yazımı sırasında bilimsel ahlak kurallarına uyduğumu, başkalarının eserlerinden yararlandığım bölümlerde bilimsel kurallara uygun olarak atıfta bulunduğumu, kullandığım verilerde herhangi bir tahrifat yapmadığımı, tezin herhangi bir kısmını Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi veya başka bir üniversitedeki başka bir tez çalışması olarak sunmadığımı beyan ederim. Cem GÖRÜR ÖN SÖZ XVII. yüzyılın başında Osmanlı veraset sisteminin değişmesi, Osmanlı padişahlarının hayatlarında ciddi bir değişime sebep oldu. Şehzadelik dönemlerini sıkı bir gözetim altında geçirmeye başlayan padişahlar, bu zorlu sürecin ardından tahta oturduklarında, devletin geçirdiği sancılı süreçler karşısında tecrübesizliklerinin sıkıntısını fazlasıyla yaşadılar. XVIII. yüzyılın başında meydana gelen Edirne Vakası’yla birlikte, padişahlık dönemlerinde de bir mekân tahdidine uğramışlar ve ataları gibi İstanbul dışında uzun vakitler geçiremez olmuşlardı. Bu açıdan yaklaşıldığında XVIII. yüzyıl padişahlarının kendilerine has koşulları olduğu görülür. Buna mukabil tarih yazımında XVIII. yüzyılın, Tanzimat öncesi Türk “yenileşmesi/modernleşmesinin” öncülü bir süreci veya ihtişamlı “klasik” devir sonrası duraklama ve gerilemenin üzücü bir aşaması şeklinde ele alınması, dönemin padişahlarına da benzer bir perspektiften yaklaşılmasına sebep olmuştur. Dolayısıyla mevcut şartları içerisinde padişahların bizzat kendilerine, onların içinde bulundukları hayata/rutinlerine odaklanan çalışmalar son derece sınırlı kalmıştır.
    [Show full text]
  • Contextualizing an 18 Century Ottoman Elite: Şerđf Halđl Paşa of Şumnu and His Patronage
    CONTEXTUALIZING AN 18TH CENTURY OTTOMAN ELITE: ŞERĐF HALĐL PAŞA OF ŞUMNU AND HIS PATRONAGE by AHMET BĐLALOĞLU Submitted to the Graduate School of Arts and Social Sciences in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Arts in History Sabancı University 2011 CONTEXTUALIZING AN 18TH CENTURY OTTOMAN ELITE: ŞERĐF HALĐL PAŞA OF ŞUMNU AND HIS PATRONAGE APPROVED BY: Assoc. Prof. Dr. Tülay Artan …………………………. (Dissertation Supervisor) Assist. Prof. Dr. Hülya Adak …………………………. Assoc. Prof. Dr. Bratislav Pantelic …………………………. DATE OF APPROVAL: 8 SEPTEMBER 2011 © Ahmet Bilaloğlu, 2011 All rights Reserved ABSTRACT CONTEXTUALIZING AN 18 TH CENTURY OTTOMAN ELITE: ŞERĐF HALĐL PAŞA OF ŞUMNU AND HIS PATRONAGE Ahmet Bilaloğlu History, MA Thesis, 2011 Thesis Supervisor: Tülay Artan Keywords: Şumnu, Şerif Halil Paşa, Tombul Mosque, Şumnu library. The fundamental aim of this thesis is to present the career of Şerif Halil Paşa of Şumnu who has only been mentioned in scholarly research due to the socio-religious complex that he commissioned in his hometown. Furthermore, it is aimed to portray Şerif Halil within a larger circle of elites and their common interests in the first half of the 18 th century. For the study, various chronicles, archival records and biographical dictionaries have been used as primary sources. The vakıfnâme of the socio-religious complex of Şerif Halil proved to be a rare example which included some valuable biographical facts about the patron. Apart from the official posts that Şerif Halil Paşa occupied in the Defterhâne and the Divânhâne , this study attempts to render his patronage of architecture as well as his intellectual interests such as calligraphy and literature.
    [Show full text]
  • Istanbul As a Military Target
    Istanbul as a Military Target Christine Isom-Verhaaren Brigham Young University The Ottomans viewed Istanbul as the ideal capital of their Empire long before its conquest in 1453. However Istanbul both benefitted and suffered from its location on the straits that connect- ed the Mediterranean to the Black Sea. Mehmed II’s rebuilding of the city into a thriving metropolis brought the danger that enemies of the Ottomans would consider access to the city as a military strategy. Istanbul’s large population required an elaborate system of supply to feed the city and sea borne trade was vital for the city’s prosperity.1 This transformed the need for an effective Ottoman naval force from a desirable option to an absolute necessity. The creation and maintenance of effective naval power progressed une- venly from the 1450s with Mehmed II’s creation of a large but not particularly high quality navy. Bayezid II improved the empire’s naval forces through the recruitment of the corsair Kemal Reis as a commander. During the reign of Süleyman, under the former corsair, 1 Colin Imber, “Before the Kapudan Pashas: Sea Power and the Emergence of the Ottoman Empire,” The Kapudan Pasha: His Office and his Domain, Halycon Days in Crete IV, a symposium held in Rethymnon 7-9 January 2000, ed. Elizabeth Zachariadou (Rethymnon: University of Crete Press, 2002), 49-59. 719 OSMANLI ó STANBULU IV Admiral Hayreddin Pasha, Ottoman naval power extended to the western Mediterranean and the shores of Algiers. Hayreddin led the Ottoman navy so effectively that he defeated the combined forces of Venice and Habsburg Spain under the Genoese admiral Andrea Doria at Preveza in 1538.
    [Show full text]
  • The Vakf of Şeyhülislam Feyzullah Efendi
    PIOUS ENDOWMENTS AND LAND IN THE SEVENTEENTH CENTURY OTTOMAN EMPIRE: THE VAKF OF ŞEYHÜLİSLAM FEYZULLAH EFENDİ A Master’s Thesis by ÖZGEN ÖZCAN Department of History İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi January 2013 iii PIOUS ENDOWMENTS AND LAND IN THE SEVENTEENTH CENTURY OTTOMAN EMPIRE: THE VAKF OF ŞEYHÜLİSLAM FEYZULLAH EFENDİ Graduate School of Economics and Social Sciences of İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi by ÖZGEN ÖZCAN In Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of MASTER OF ARTS in DEPARTMENT OF HISTORY İHSAN DOĞRAMACI BİLKENT ÜNİVERSİTESİ January 2013 Ankara iv I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope and in quality, as a thesis for the degree of Master of Arts in History. …………………….. Dr. Eugenia KERMELİ ÜNAL Supervisor I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope and in quality, as a thesis for the degree of Master of Arts in History. …………………….. Prof. Dr. Özer ERGENÇ Examining Committe Member I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope and in quality, as a thesis for the degree of Master of Arts in History. …………………….. Ass. Prof. Bestami Sadi BİLGİÇ Examining Committe Member Approval of the Graduate School of Economics and Social Sciences …………………….. Prof. Dr. Erdal EREL Director v ABSRACT PIOUS ENDOWMENTS AND LAND IN THE SEVENTEENTH CENTURY OTTOMAN EMPIRE: THE VAKF OF ŞEYHÜLİSLAM FEYZULLAH EFENDİ Özcan, Özgen M.A. Department of History Thesis Supervisor: Dr. Eugenia Kermeli December 2012 Within the context of land system and transformation of property relations in the Ottoman State, this study is an analysis and evalution of the primary sources belonging to the vakfs of Şeyhülislam Feyzullah Efendi which are avaliable in the Archives of General Directorate of Foundations.
    [Show full text]
  • Cambridge University Press 978-0-521-89867-6 — a History of the Ottoman Empire Douglas A
    Cambridge University Press 978-0-521-89867-6 — A History of the Ottoman Empire Douglas A. Howard Index More Information Index “Bold text denotes reference to figure” Abbas (Shah), 121, 140, 148 Abu Ayyub al-Ansari, tomb of, 70, 90–91 Abbas Hilmi (Khedive), 311 Abu Hanifa, 114 Abbasids, 3, 27, 45, 92, 124, 149 tomb restored, 92 scholars, on end of the world, 53 Abu Taqiyya family, of Cairo, 155 Abd al-Kader al-Gilani, 92, 316 Abu’l-Ghazi Bahadur Khan, of Khiva, 265 Abdülaziz (Sultan), 227, 245, 247, 257–58, Abyssinia, 94 289 Aceh (Sumatra), 203 deposed, 270 Acre, 214, 233, 247 suicide of, 270, 280 Adana, 141, 287, 307 tour of Europe, 264, 266 and rail lines, 287, 307 Abdülhamid I (Sultan), 181, 222, 230–31 French occupation of, 309 Abdülhamid II (Sultan), 227, 270, 278–80, headquarters of Ibrahim at, 247 283–84, 296 in census, 282 and Armenian question, 292 massacre of Armenians in, 296–97 and census, 280 on hajj route, 201, 203 and Macedonian question, 294 Adana, 297 and public ritual, 287 Adana, province of concessions to revolutionaries, 295 cotton boom in, 286–87 deposed, 296 Aden educational reforms of, 287–88 Ottoman conquest of, 105 memoirs about, 280 Admiral of the Fleet, See Kapudan Pasha opposition to, 292–93 Adnan Abdülhak, 319 repression by, 292 Adrianople. See Edirne security apparatus of, 280 Adriatic Sea, 19, 74–76, 111, 155, 174, 186, 234 Abdullah Frères (photographers), 200, 288, 290 and Afro-Eurasian commerce, 74 Abdullah Frères (photographers), 10, 56, 200, Advice for kings genre, 71, 124–25, 150, 262 244 Aegean archipelago
    [Show full text]
  • BUGU Dil Ve Eğitim Dergisi, 1(3), 251-275
    BUGU www.bugudergisi.com Dil ve Eğitim Dergisi Araştırma Makalesi BUGU Journal of Language and Education Makale Geliş Tarihi: 25.11.2020 1/3, 251-275 Makale Kabul Tarihi: 05.12.2020 TÜRKİYE Durmaz, G. (2020). XVIII. yüzyıl tarih manzumelerinin izinden şehzade ve sultanlara bakış. BUGU Dil ve Eğitim Dergisi, 1(3), 251-275. http://dx.doi.org/10.46321/bugu.34 XVIII. YÜZYIL TARİH MANZUMELERİNİN İZİNDEN ŞEHZADE VE SULTANLARA BAKIŞ Doç. Dr. Gülay DURMAZ Bursa Uludağ Ü[email protected] Öz Divan şiirinde XVIII. yüzyıl, sosyal hayat ile edebiyat arasındaki bağlantının daha da belirginleştiği bir dönemdir. Edebî türler açısından bakıldığında tarih, gazel ve şarkı sayısında bir artış bulunmaktadır. Muhtevası bakımından değerlendirildiğinde, divan şairlerinin eserleri, bir bakıma o dönemin tanıkları durumundadır. Divanlarda yer alan tarih manzumeleri ise dönemin önemli olaylarını içeren birer tarihî vesika niteliğindedir. Edebiyat ve tarih birbirinden ayrılmaz iki alandır. Bu birliktelik, geçmişin öğrenilmesinde çok büyük öneme sahiptir. Edebiyat demek o döneme ait yaşanmışlıkların şairin gözünden yansıması demektir. Bu çalışmada, XVIII. yüzyıldaki divan şairlerinin tarih manzumelerinden yararlanılarak dönemin şehzade ve sultanları hakkında bilgi verilmiştir. Konuyla ilgili düşürülen tarihlerin çoğu, padişahın çocuklarının doğumu üzerinedir. Gerek erkek gerek kız çocuğu doğmuş olsun divan şairi her şekilde bunu fırsat bilmiş ve onlar hakkında tarih düşürme yoluna gitmiştir. Bu manzumelerden özellikle şehzadelerin doğumları sırasında yapılan teşrifat hakkında da bilgi sahibi olmak mümkündür. Bu sayede, saltanat süren padişahın şehzade ve sultanları hakkındaki nesnel olan bilgiler, şairin duygu süzgecinden geçerek manzumelerde yerini almıştır. Anahtar Sözcükler: XVIII. yüzyıl, divan şairi, tarih manzumeleri, şehzade ve sultanlar. AN ANALYSIS OF PRINCES AND SULTANS BASED ON THE 18TH CENTURY HISTORICAL POETRY Abstract In Ottoman poetry, the connection between social life and literature became more evident in the 18th century.
    [Show full text]
  • Credit and Financing in Early Modern Ottoman Empire: the Galata Example
    CREDIT AND FINANCING IN EARLY MODERN OTTOMAN EMPIRE: THE GALATA EXAMPLE A THESIS SUBMITTED TO THE GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCES OF MIDDLE EAST TECHNICAL UNIVERSITY BY SÜMEYYE HOŞGÖR IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF MASTER OF ARTS IN HISTORY MAY 2012 Approval of the Graduate School of Social Sciences Prof. Dr. Meliha Altunışık Director I certify that this thesis satisfies all the requirements as a thesis for the degree of Master of Arts. Prof. Dr. Seçil Karal Akgün Head of Department This is to certify that we have read this thesis and that in our opinion it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Master of Arts. Assist. Prof. Dr. Güçlü Tülüveli Supervisor Examining Committee Members Prof. Dr. Seçil Karal Akgün (METU, HIST) Assoc. Prof. Dr. Eugenia Kermeli (BILKENT, HIST) Assist. Prof. Dr. Güçlü Tülüveli (METU, HIST) I hereby declare that all information in this document has been obtained and presented in accordance with academic rules and ethical conduct. I also declare that, as required by these rules and ethical conduct, I have fully cited and referenced all material and results that are not original to this work. Name, Surname: Sümeyye Hoşgör Signature: iii To My Family iii iv ABSTRACT CREDIT AND FINANCING IN EARLY MODERN OTTOMAN EMPIRE: THE GALATA EXAMPLE Sümeyye Hoşgör M.A., Department of History Advisor: Assist. Prof. Dr. Güçlü Tülüveli May 2012, 118 pages The present study aims to reveal the credit practice in Galata region in seventeenth century, through dealing with the credit relations between religious groups and the position of women in economic relations as the main themes.
    [Show full text]