Mr. Ukshin HOTI FILOZOFA POLITIKE E ÇËSHTJES SHQIPTARE

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Mr. Ukshin HOTI FILOZOFA POLITIKE E ÇËSHTJES SHQIPTARE Mr. Ukshin HOTI FILOZOFA POLITIKE E ÇËSHTJES SHQIPTARE Zgjodhi dhe redaktoi: Bislim Elshani Recenzentë: Shaban Sinani Moikom Zeqo Kopertina: Lisian Zoto Korrektura: Flora Hasani Botimi i kësaj vepre u realizua me përkujdesjen dhe bashkëpunimin e „Zërit të Kosovës“ Zvicër Shtëpia botuese ROZAFA Tiranë U shtyp në Tipografinë Ushtarake Tiranë, 1995 ______________________________________ Në vend të parathënies Moikon Zeqo Kam ndjerë një tronditje të madhe, të pazakontë, tërësisht njerëzore, kur më sollën dorëshkrimin e kompjuterizuar të librit "Filozofia politike e çështjes shqiptare" të Ukshin Hotit. Kam ndjerë krenari të vërtetë duke e lexuar këtë libër. Kam përjetuar në largësi një ndërlidhje të shumëfishtë, një shqisim dhe përfytyrim universal dhe të pashpërbërshëm me autorin, i cili ishte konvertuar fuqishëm dhe thellësisht në çdo ind të librit, në këtë pasaportë emblematike dhe tipike përfaqësuese të vetvetes dhe të kombit që e përfaqëson denjësisht. Dhe kam besuar akoma më shumë tek idetë e pavdekshme. Kam shpresuar te forca e pamposhtur e njeriut shqiptar. Kam parandjerë se historia nuk humb, nuk e asgjëson kurrë vetveten, nuk është vetëm një vorbull e marrëzishme apo cikël i përjetshëm humbjesh absurde, nuk është aspak një "perpetuum mobile" ekzistencial i një jete të rreme, i një kronologjie të rreme, i një statu kuoje fatale. Kam rigjallëruar vetëdijën time. Kam luftuar dhe kam fituar mbi vetminë, mbi dëshpërimin, mbi degradimin e neveritshëm, mbi kultet dhe mbi tabutë, mbi përçarjen e përbindshme, mbi mungesën e stimuluar të perspektivës, mbi vdekjen e programuar dinakërisht dhe kafshërisht të kombit. Kam besuar jo vetëm tek idetë e pavdekshme, po akoma më tepër, tek interesat dhe tek të drejtat e pavdekshme dhe të patjetërsueshme të kombit. Kam kuptuar se humbjet janë të përkohshme. Se disfatat potencialisht mund të kthehen në fitore. Kam analizuar edhe një herë rrethanat antishqiptare për të mësuar se si mund të kthehen në shanse shqiptare. Se filozofia politike e çështjes shqiptare buron nga filozofia e historisë shqiptare, e pashkëputur nga filozofia e historisë botërore. Se kënga funebre e mjellmës nuk mund të jetë edhe kënga e fluturimit të lirë të shqiponjës. Se vonesat historike mund të jenë deri diku vonesa kalendarike po aspak edhe vonesa shpirtërore e sidomos mendore. Se në fundin e mijëvjeçarit të dytë ne shqiptarët nuk do të kemi asnjë apokalips. Se mijëvjeçari i tretë është Shpresa e Madhe, me substancën e shenjtë dhe ndjellandritëse të realitetit. Libri i mençur dhe kurajoz i Ukshin Hotit është libri i një tribuni popullor dhe kombëtar. Ukshin Hoti, intelektual dhe politolog i klasit të parë, njeri i kompletuar fuqishëm për nga dijet, për më tepër një trim i pafrikshëm, ka shpalosur në këtë libër kryetemën vigane të çështjes shqiptare. Hoti nuk qëndis ornamente fjalësh. Nuk bën stolira të kota retorikash luksoze e krejt të padobishme. Për Hotin çështja shqiptare nuk është një mit i rrugës. Po as edhe një fantazi e kabinetit intelektual. Duke e lexuar këtë libër m'u kujtuan fjalët e mrekullueshme të dijetarit të madh shqiptar Frang Bardhit, i cili qysh me 1636 shkruante: "Përkrahni lirinë e natyrshme të njerëzve dhe diturinë e tyre me liberalitetin më të madh. Sepse vetëm kështu, -shton ai, -do ta paraqesin para syve të tu të vërtetën lakuriqe dhe të panjollosur, sepse e vërteta nuk ka nevojë të lyhet dhe të stoliset me fjalë të bukura." 350 vjet pas Frang Bardhit, Ukshin Hoti ecën në të njëjtën hulli të filozofisë politike të historisë. Ukshin Hoti e konsideron politikën si një modus operandi të pashkëputur nga moraliteti historik dhe i perspektivës. Sipas Aristotelit, vërtetë njeriu është "kafshë politike" po në ato kushte dhe rrethana që e realizojnë historinë, jo si një zoologji instinktive, po si një politikë mbikafshore dhe tërësisht njerëzore, pra të kthimit të kafshës në njeri dhe jo të njeriut në kafshë, rrjedhimisht, të politikës në histori dhe jo të historisë në thjesht politikë. Politika si teori e një pozitivizmi shkencor, si art, si funksionalitet, si tërësi kategorishë institucionale, është një gjë jashtëzakonisht serioze dhe e rëndësishme. Politika si operacionalizim i teorisë është e suksesshme në raport të drejtë me vërtetësinë racionale dhe vizionare të vetë teorisë, në përputhjen adekuate të teorisë me realitetin. Sociologjia politike ka karakter progresiv, e kushtëzuar nga këndshikimi, nga premisat dhe thelbi i socialitetit e i zhvillimit të saj. Bota si politikë e një hierarkie bizantine të elitës nuk mund të jetë edhe botë e njeriut kolektiv si popull, sepse homo politikus-i nuk mund t'i kundërvihet e ta asgjësojë homo homonis-in që e parakupton edhe homo etnikus-in. Nocionet politike që shpesh janë shumë relative dhe aspak tabu të primitivitetit të së kaluarës, nuk mund të jenë gjithmonë dhe in infinitus shtrat i Prokrustit. Nocionet politike burojnë nga historia e vërtetë dhe jo nga historia e falsifikuar. Ato janë instrumente të njeriut që merret me politikë, për ta "asgjësuar" një ditë vetë politikën, dmth., për ta bërë atë të panevojshme, mbasi kështu njeriu do ta realizojë vetveten si qenie e plotë njerëzore, pa qenë nevoja që të jetë vetëm qenie politike. Ky kuptim filozofik i politikës është i përjetshëm dhe i pakundërshtueshëm. Ukshin Hoti e di mirë thelbin e politikës, duke e refuzuar politikanizmin e stilit barok, dogmatik, apo të llojit folklorik e të vulgarizuar. Ukshin Hoti në analizat e tij të guximshme dhe aspak konformiste i shikon realitetet politike në optikën shqiptare, por edhe në atë globale-botërore. Për të bota evro-amerikane nuk duhet t'i kundërvihet çështjes shqiptare, pavarësisht nga pengu tragjik i së kaluarës, pavarësisht nga luhatjet dhe marrëzitë e sotme të politikave të liderëve të përkohshëm shqiptarë. Ukshin Hoti e shtjellon tezën e një demokracie autentike, si tezën e një integrimi universal, ku nuk zhduket dhe nuk humbet identiteti i kombit shqiptar, po afirmohet në bazë të një të drejte ndërkombëtare të përbashkët për të gjitha subjektet etnike të botës, ashtu siç ka një barazi funksionale për elementet e gjuhës të garantuara përjetësisht nga një gramatikë e brendshme e padeformueshme. Demokracia autentike është një gramatikë e lirisë dhe e dinjitetit, e kulturës, por edhe e kulturave, e së veçantës, por edhe e së tërës. Në një Evropë, apo në një botë dialogjike, kombi shqiptar nuk ka pse të jetë shurdhmemec, një komb handikapat, ose një manekin i skenës. Historia politike e fundit të shekullit XX me bipolarizimin, me prishjen e Murit të Berlinit, me projektin e Evropës së Bashkuar etj., është në fakt një materie e gjallë përplot kontradikta. Naiviteti në të kuptuarit e këtyre kontradiktave është i pafalshëm. Këto kontradikta duhet të na e mprehin vetëdijen akoma më shumë ne shqiptarëve. Nuk mund të jetë dhe nuk ka liri themelore të njeriut pa lirinë e tij etnike. Të drejtat civile nuk i mohojnë të drejtat që e strukturojnë këtë liri etnike. Në këtë kuptim, demokracia e nënkupton atdhetarizmin dhe atdhetarizmi është shprehje e demokracisë, në atë masë që lejon të realizohet liria e lirive të njeriut dhe të kolektiviteteve etnike të secilit njeri në botë. Kombi shqiptar është i pjesëtuar padrejtësisht në struktura shtetërore të huaja dhe të ndryshme, duke qenë de facto një subjekt etnik i papjesëtueshëm dot. Ky komb po e përjeton në imagjinatë atë që kombet tjera e kanë realizuar prej kohësh. Po duke qenë një komb si të gjitha kombet tjera, shqiptarët nuk kanë pse të përjetojnë gjithçka vetëm në imagjinatë. Lufta e kombit shqiptar për liri nuk ka pse të instrumentalizohet si një luftë me terma fetarë midis kristianizmit ortodoks serb dhe muslimanizmit fundamentalist shqiptar. Kjo gjë është një absurditet. Te shqiptarët, ku ekziston një pluralitet feshë, nuk ka ekzistuar ndonjëherë një fetarizëm i lidhur me qenien etnike. Fundamentalizmi fetar për shqiptarët është një shpikje idiote dhe e kotë. Nga ana tjetër, teoria e një protektorati ndërkombëtar mbi Kosovën është e papranueshme nga Karta e OKB-së, ku të paktën juridikisht nuk njihet asnjë formë e kolonializmit, sepse nuk përputhet me parimet universale të të drejtave të njerëzve dhe të kombeve. Një Serbi që e mban të pushtuar Kosovën nuk është as vetë e lirë. Liria e vërtetë e Kosovës është një premisë themelore edhe për lirinë e vërtetë të Serbisë. Kosova për Serbinë është kulti i robërisë së vetvetes, nëse nuk bëhet shans i lirisë dhe i evropeizimit të saj të ardhshëm. Politika shqiptare e një rezistence pasive është një degradim dhe falsifikim i vetë gandizmit, i cili çoi në pavarësinë e Indisë. Rezistenca si afirmim është e ndryshme nga rezistenca në heshtje e humbjes së personalitetit. Për Ukshin Hotin kompleksi i inferioritetit të kombit shqiptar është një fatalitet që duhet kapërcyer. Nuk mund të ketë histori të shqiptarëve të bërë nga të tjerët, po ka histori të shqiptarëve të njohur më në fund nga të tjerët. Nga kompleksi i inferioritetit kombi shqiptar ka pësuar disa herë disfata gjatë historisë dhe e ka viktimizuar vetveten. Nga kompleksi i inferioritetit humbet perspektiva dhe tabuizohet statukuoja. Nga kompleksi i inferioriteit nuk do të ketë asnjëherë kapërcim të Rubikonit në historinë tonë, që është një kapërcim nga ferri në purgatorin e një të ardhme më shpresëndjellëse. Prandaj ky libër me plot argumente është kundër kompleksit të inferioritetit. Prandaj ky libër është një pasqyrë morali për secilin nga ne, një monument sigurie dhe vetëdieje. Ukshin Hotin kam pasur rastin ta njoh më 23 nëntor të vitit 1992 në Tetovë gjatë një tubimi mbarëkombëtar për çështjen shqiptare. Ai ishte me trupin plot plagë nga të rrahurat e policisë serbe. Po erdhi në tubim, sepse në të shihte një shprehje të ideve të tij politike dhe të jetës. Sot Ukshin Hoti është i burgosur. Por që nga burgu, ai na i dërgon akoma më i plotfuqishëm dhe madhështor mesazhet e tij të urta dhe afatgjata. Ai është një intelektual i martirizuar dhe kjo ka një kuptim të vërtetë dhe të madh.
Recommended publications
  • As Unë Nuk Mund Të Ndihem Mirë Nëse Fqinji Im Ndihet Keq
    Ne može meni bit dobro, ako je mom susjedu loše As unë nuk mund të ndihem mirë nëse fqinji im ndihet keq Íå ìîæå ìåíå äà ìè áèäå äîáðî, àêî íà ìî¼îò ñîñåä ìó å ëîøî Ne može meni bit dobro, ako je mom susjedu loše As unë nuk mund të ndihem mirë nëse fqinji im ndihet keq Íå ìîæå ìåíå äà ìè áèäå äîáðî, àêî íà ìî¼îò ñîñåä ìó å ëîøî Uredile / Redaktuan / Óðåäèëå Helena Rill Ivana Franoviæ BEOGRAD, 2005 www.nenasilje.org CENTAR ZA NENASILNU AKCIJU QENDRA PËR AKSION TË PADHUNSHËM ÖÅÍÒÀÐ ÇÀ ÍÅÍÀÑÈËÍÀ ÀÊÖÈ£À URED U BEOGRADU URED U SARAJEVU ZYRA NË BEOGRAD ZYRA NË SARAJEVË ÊÀÍÖÅËÀÐÈ£ÀÒÀ ÂÎ ÁÅËÃÐÀÄ ÊÀÍÖÅËÀÐÈ£ÀÒÀ ÂÎ ÑÀÐÀÅÂÎ Studentski trg 8, 11000 Beograd, SCG Radnièka 104, 71000 Sarajevo, BiH Tel: +381 11 637-603, 637-661 Tel: +387 33 212-919, 267-880 Fax: + 381 11 637-603 Fax: + 387 33 212-919 Email: [email protected] Email: [email protected] Ne može meni bit dobro ako je mom susjedu loše As unë nuk mund të ndihem mirë nëse fqinji im ndihet keq Íå ìîæå ìåíå äà ìè áèäå äîáðî àêî íà ìî¼îò ñîñåä ìó å ëîøî Ne može meni bit dobro, ako je mom susjedu loše As unë nuk mund të ndihem mirë nëse fqinji im ndihet keq Íå ìîæå ìåíå äà ìè áèäå äîáðî, àêî íà ìî¼îò ñîñåä ìó å ëîøî Uredile Redaktuan Óðåäèëå Lektura za albanski Lektor për gjuhën shqipe Helena Rill Ëåêòóðà çà àëáàíñêè Ivana Franoviæ Ismet Kallaba Izdavaè Botuesi Lektura i korektura za b/h/s Èçäàâà÷ Lektor dhe korrektor (për gjuhën serbe, kroate, boshnjake) Centar za nenasilnu akciju Ëåêòóðà è êîðåêòóðà çà á/ñ/õ Prevod s albanskog na b/h/s Zorica Galonja Përkthyen nga gjuha shqipe
    [Show full text]
  • La Chiesa Ortodossa Albanese Durante La Prima Fase Della Guerra Fredda (1945-1967) ______
    Cadernos do Tempo Presente – ISSN: 2179-2143 La croce e il piccone: la Chiesa ortodossa albanese durante la prima fase della Guerra Fredda (1945-1967) ____________________________________________________________________ Jacopo BassiI Resumo: A questão do reconhecimento da existência de uma comunidade de fiéis ortodoxos de etnia albanesa através da história do Estado balcânico a partir da sua independência, em 1912. O artigo percorre as relações entre a Igreja ortodoxa albanesa e o Estado comunista guiado pela Hoxha, em especial nos anos pós-Segunda Guerra Mundial. Entre as instituições religiosas albanesas e o governo comunista houve um longo período de coexistência, que durou até 1967, ano de proclamação da "revolucionalização": desde então a República Popular da Albânia se tornou o primeiro estado ateu do mundo e a profissão de qualquer culto foi vetada. Nos anos precedentes, porém, os vértices da Igreja ortodoxa se tornaram um verdadeiro instrumento político e diplomático a serviço do Partido Comunista albanês. Palavras-chave: Albânia, Igreja ortodoxa albanesa, Guerra Fria, relação Igreja-Estado, Partido do Trabalho da Albânia. Abstract: The question of recognition of the existence of a community of Orthodox faithful of ethnicity albanese through the history of balcanic State from its independence in 1912. The paper examines the relationship between the Orthodox Church and the communist state albanese guided by Hoxha, especially in the post-World War II years. Among the Albanian religious institutions and the Communist government there was a long period of coexistence, which lasted until 1967, year of the proclamation of "revolutionalization": since then, the Albanian People's Republic became the world's first atheist state and the profession of any cult was vetoed.
    [Show full text]
  • Drejt Një Ekonomie Jo Cash Shoqata Shqiptare E Bankave (AAB) Publikon Raportin Vjetor Për Vitin 2017
    Korrik 2018 Bankieri 28 Botim Nr. Drejt një ekonomie jo cash Shoqata Shqiptare e Bankave (AAB) publikon Raportin Vjetor për vitin 2017. Ju ftojmë ta lexoni në në faqen e AAB-së nën menunë Publikime. www.aab.al RAPORT VJETOR ANËTARËT E AAB-së www.aab.al PËRMBAJTJA Editorial Ekonomia jo-cash në Shqipëri- Midis Revolucionit të Tretë dhe të Katërt Industrial Prof. Asoc. Dr. Elvin MEKA 5 Bankieri Nr.28, Korrik 2018 Tema e Ditës Botim i Shoqatës Shqiptare të Bankave Karta Bankare - sfidat dhe hapësirat për ndërhyrje në të ardhmen Elisabeta GJONI 6 Formalizimi i pagesave - koha për ndryshime ligjore Vasilika VJERO 9 Korrik 2018 Botim Nr. 28 Botim Nr. Drejt një shoqërie jo-cash Bankieri Vasilis PANAGIOTIDIS 11 Transformimi pagesave me karta përballë një ekonomie digjitale Nevila Kovaci 13 Si mund të luftohet ekonomia gri nga konsumatorët dhe qeveria Artur TUREMKA 14 Pagesat elektronike - një shtyllë e rëndësishme për ndërtimin e një ekonomie jo-cash Vladimir DJORDJEVIC 15 Lufta kundër evazionit për një ekonomi pa cash Petrit BALIJA 16 Kartat bankare dhe turizmi - çështje dhe problematika për t’u zgjidhur Zak TOPUZI 18 Përparësitë e pranimit të kartave si mjet pagese Eltion KOÇI 19 Speciale - Komiteti Kombëtar i Sistemit të Pagesave zhvillon mbledhjen e katërt vjetore 22 Drejt një ekonomie jo cash Intervista ALPHA BANK ALBANIA - I shërbejmë klientëve tanë me shumë pasion Georgios PAPANASTASIOU 23 Sistemi Bankar Auditimi i Brendshëm - profesioni i Keqkuptuar, Profesioni i së Ardhmes Ediola BIÇAKU 25 Dhjetë dimensionet e tranzicionit bankar REDAKSIA:
    [Show full text]
  • LE ISTITUZIONI EDUCATIVE in ALBANIA DAL 1878 AL 1913 Il Ruolo Della Manualistica Scolastica Nella Formazione Dell’Identità Nazionale Albanese
    View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk brought to you by CORE provided by Archivio istituzionale della ricerca - Università di Macerata 1 UNIVERSITÀ DEGLI STUDI DI MACERATA DIPARTIMENTO DI SCIENZE DELL’ EDUCAZIONE E DELLA FORMAZIONE, DEI BENI CULTURALI E DEL TURISMO CORSO DI DOTTORATO DI RICERCA IN HUMAN SCIENCE CICLO XXVI TITOLO DELLA TESI LE ISTITUZIONI EDUCATIVE IN ALBANIA DAL 1878 AL 1913 Il ruolo della manualistica scolastica nella formazione dell’identità nazionale albanese RELATORE DOTTORANDO Chiar.ma Prof.ssa Dorena Caroli Dott.ssa Esmeralda Hoti Dani COORDINATORE Chiar.ma Prof.ssa Anna Ascenzi ANNO 2014 2 Indice Introduzione .......................................................................................................................................... 3 I. Le istituzioni educative dal 1878-1886 ........................................................................................... 12 1.1. Il contesto storico........................................................................................................................... 12 1.2. Uno sguardo sulla società tradizionale albanese .......................................................................... 20 1.3. La Lega di Prizren e la nascita delle istituzioni scolastiche in lingua madre ............................... 31 1.4. L‟organizzazione dell‟istruzione nell‟Impero ottomano ................................................................ 49 1.5. L‟organizzazione dell‟istruzione in Albania .................................................................................
    [Show full text]
  • Evoluimi I Strukturave Të Organizuara Kriminale Në Shqipëri
    EVOLUIMI I STRUKTURAVE TË ORGANIZUARA KRIMINALE NË SHQIPËRI FABIAN ZHILLA BESFORT LAMALLARI Kontribues: Altin Hoti Albens Tabaku Fatjon Taipi Robert Gajda Tiranë 2016 Studimet mbi krimin e organizuar në Shqipëri janë shumë të pakta për FALËNDERIME shkak të vështirësisë dhe rrezikshmërisë që paraqesin në mbledhjen e të dhënave. Ky studim është i pari në llojin e tij. Në këtë kontekst, një falenderim i vecantë ju kushtohet të gjithë bashkëpunëtorëve të këtij projekti, prokurorëve, avokatëve, gjyqtarëve, përfaqësuesve të shoqërisë civile, gazetarëve investigative dhe ish përfaqësuesve të policisë së shtetit, që patën kurajo të pranojnë të kontribojnë me eksperiencën e tyre në këtë studim. Falenderojmë gjithashtu Fondacionin Shoqëria e Hapur për Shqipërinë për mbështetjen e këtij studimi dhe vecanërisht, Drejtorin Ekzekutiv z. Andi Dobrushi, si dhe Menaxheren e Programit, znj. Ilda Bakshevani për koordinimin, ndihmën dhe komentet shumë cilësore përgjatë studimit por edhe në draftin përfundimtar. Një kontribut të rëndësishëm në cilësinë e këtij studimi kanë pasur dhe oponentët Nita Shala dhe oponentë të tjerë të cilët për shkak të profesionit kanë kërkuar të mbeten anonim. Falenderojmë gjithashtu Institutin Kanadez të Teknologjisë (CIT) për ekspertizën e ofruar dhe vecanërisht studentët e këtij universiteti për kontributin e dhënë në organizimin e prezantimit të gjetjeve të studimit. Design & illustrations: Ergys Bejleri Cover Photo: shutterstock/Evdokimov Maxim 2 I EVOLUIMI I STRUKTURAVE TË ORGANIZUARA KRIMINALE NË SHQIPËRI PERMBLEDHJE EKZEKUTIVE..................................................................................5
    [Show full text]
  • R E V I S T Ë K U L T U R O R E L SYMBOL REVISTË KULTURORE a CULTURAL REVIEW Nr
    SYMBr e v i s t ë k u l t u r o r e L SYMBOL REVISTË KULTURORE A CULTURAL REVIEW Nr. 2 | NO 2 Tiranë-Prishtinë-Shkup 2014 Ag APOLLONI Kryeredaktor / Editor-in-chief Albulena Blakaj, Ibrahim Berisha Redaktorë përgjegjës/Deputy editors Orjela Stafasani, Sherif Luzha Redaktorë / Redactors Xhemajl Avdyli Drejtor / Editor Liridon Zekaj Dizajner/Designer Donika Dabishevci, Arben Januzi, Gëzim Arifi Redaksia / Editorial office ISSN: 2310-9998 e-mail: [email protected] webpage: www.ompublisher.net Telefonat/Phones +355673217139 (Tiranë) +37744107873 (Prishtinë) +37744414285 (Shkup) ©All right reserved by OM Publisher LËNDA Intervista Raoul Eshelman: Performatizmi, epoka pas postmodernizmit Pikturë Jonathan Jones: Martiri i modernizmit Muzikë Bobby Owsinski: Një model melodik Film Ben Apolloni: Cinema ‘13 Prozë Thomas Mann: Zhgënjimi Dino Buzzati: Regjistruesi Agron Tufa: Orfi Ridvan Dibra: Mes Skillës e Karibdës Poezi Bob Dylan: Do të jem i yti sonte Alice de Chambrier: Oh! më lini të këndoj! Kritika Blerim Latifi: Etnocentrizmi dhe ksenofobia në Shqipërinë komuniste Albulena Blakaj: Aroma e rrëfimit Ibrahim Berisha: Libri elektronik - literatura e Borhesit Hans-Joachim Lanksch: Me interpretue poezinë e Martin Camajt Bajram Kosumi: Letërsia nga burgu Naim Kryeziu: Hebraizmi te Hajnrih Hajne Butrint Berisha: Ideologjia politike në dy romane të Pamukut Hans Bertens: Nga postmodernizmat te postmodernizmi Oliver Schmitt: Një vepër origjinale dhe jokonvencionale Roman Jakobson: Dominanta Drama Dario Fo: Jo të gjithë hajdutët vijnë për të na dëmtuar
    [Show full text]
  • Studime 20 5
    AKADEMIA E SHKENCAVE DHE E ARTEVE E KOSOVËS ACADEMIA SCIENTIARUM ET ARTIUM KOSOVIENSIS STUDIME Revistë për studime filologjike 20 2013 PRISHTINË 2014 AKADEMIA E SHKENCAVE DHE E ARTEVE E KOSOVËS KOSOVAACADEMY OF SCIENCES AND ARTS STUDIME A Review for philological Studies 20 2013 Del një herë në vit. Published annually. Këshilli redaktues - Editorial Board Rexhep Ismajli - Kryeredaktor, editor-in-chief Eqrem Basha - Sekretar, secretary Victor A. Friedman, anëtar, member Teuta Abrashi, anëtar, member Mehmet Kraja, anëtar, member Idriz Ajeti, Kryeredaktor nderi - Editor-in-chief of honour Adresa e Redaksisë / Address: Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës Redaksia e revistës “Studime” Rr. Agim Ramadani, p.n. 10 000 Prishtinë Republika e Kosovës Tel. + 381 38 249 303 Fax. + 381 38 244 636 E-mail: [email protected] Studime 20 5 SHËNIM I REDAKSISË Revista Studime, që nga nr. 1/1994 (1995) deri tek nr. 19/ 2012 (2013) mbulonte fushëveprimtarinë e seksioneve të gjuhësisë dhe të letër- sisë, të shkencave shoqërore dhe të arteve. Nga nr. 20/ 2013 (2014) vijon të dalë me të njëjtin emër, Studime, por tani me specializim vetëm në fushat e gjera filologjike. Kështu kanë vendosur organet përkatëse të Akademisë. Me propozim të Seksionit të Gjuhësisë dhe të Letërsisë u zgjodh Re- daksia e re me këtë përbërje: profesor dr. Victor Friedman, Universiteti i Chicago-s, profesore e asociuar dr. Teuta Abrashi, Universiteti i Prishtinës, akademik Mehmet Kraja, AShAK, akademik Eqrem Basha, AShAK (se- kretar i Redaksisë) dhe akademik Rexhep Ismajli, AShAK (Kryeredaktor). Në këtë mënyrë, duke përfshirë me 2/5 e anëtarëve të redaksisë specialistë që vijnë nga mjedise shkencore jashtë Akademisë, Seksioni dhe Kryesia e AShAK-ut kanë dashur të theksojnë se Redaksia e kësaj reviste është e hapur ndaj komunitetit shkencor në këto fusha jo vetëm për ndihmesa, por edhe për vetë politikën e Redaksisë dhe përmbajtjen e revistës.
    [Show full text]
  • Propaganda During the Communist Dictatorship
    PROPAGANDA DURING THE COMMUNIST DICTATORSHIP An exhibition by the Institute for Democracy, Media and Culture (IDMC) with the support of the Central State Archive (AQSH) I. PROPAGANDA DURING THE COMMUNIST DICTATORSHIP National Spartakiads on the fortieth anniversary of the Liberation of the Fatherland. Photo gallery AQP, 1967, photo no. 66. The exhibition “Propaganda during the Communist Dictatorship” with class warfare used to inject Party ideals and to eliminate presents aspects of political manipulation of the masses by the political rivals. By using propaganda in social and economic communist state through the use of different forms of propaganda achievements during the period of communism, shadows were such as press articles and pictures of the period, official extended on all failures and negative effects of the system. ceremonies, caricatures and other forms. The propaganda on Propaganda consisted not only in emphasising the achievements the achievements of the Party and peoples’ power towards the of the period, but also in denying any past achievement and the construction of socialism in Albania accompanied the measures prosperity of Liberal Democracies, so called “imperialist”. While taken by the communist state such as the destruction of private the population suffered the failure of the centralised economy, property and creation of collective ownership over the means the lack of political pluralism, lack of freedom of speech, and of production; creation of the “New Man” with features of the the strong indoctrination of the new generation with Marxist- communist moral; divining the role of the Party and its leader, Leninists ideology, propaganda of the period reflected the Enver Hoxha, and was aimed at emphasising the supremacy prosperity and happiness that characterised Albanian society.
    [Show full text]
  • Libër Për Mësuesin Gjuhë Shqipe 6
    LIBËR PËR MËSUESIN GJUHË SHQIPE 6 Për klasën e 6-të të arsimit 9-vjeçar Redaktor letrar: Eni MYRTOLLARI Paraqitja grafike: Enkeleda REXHA Shtypi: Shtypshkronja Pegi, Lundër, Tiranë © Botime Pegi, mars 2019 Të gjitha të drejtat për këtë botim në gjuhën shqipe janë tërësisht të zotëruara nga Botime Pegi shpk. Ndalohet çdo riprodhim, fotokopjim, përshtatje, shfrytëzim ose çdo formë tjetër qarkullimi tregtar, pjesërisht ose tërësisht, pa miratimin paraprak nga botuesi. Botime Pegi: tel: +355/ 042 468 833; cel: +355/ 069 40 075 02; e-mail: [email protected]; web: www.botimepegi.al Sektori i shpërndarjes: cel: +355/ 069 20 267 73; 069 60 778 14; e-mail: [email protected] Shtypshkronja Pegi: cel: +355/ 069 40 075 01; e-mail: [email protected] Gjuhë shqipe 6 Libër mësuesi Hyrje Lënda e gjuhës shqipe bën pjesë në fushën “Gjuhët dhe komunikimi”. Kjo fushë synon zhvillimin gjuhësor e letrar që është boshti themelor për rritjen intelektuale, shoqërore, estetike dhe emocionale të nxënësve. Më konkretisht, fusha “Gjuhët dhe komunikimi” i aftëson nxënësit që të përdorin gjuhën për të komunikuar, për të plotësuar interesat e tyre personale dhe për të përmbushur kërkesat e shoqërisë dhe të tregut të punës. Mësimi i gjuhës shqipe zhvillon te nxënësit të menduarit kritik dhe i bën të vetëdi- jshëm për identitetin e tyre personal dhe kombëtar. Nëpërmjet leximit të teksteve nga letërsia shqipe dhe ajo botërore, nxënësit zhvillojnë botën e tyre emocionale, pasurojnë përfytyrimet dhe imagjinatën e tyre për botën, çmojnë dhe vlerësojnë gjuhën e kulturën kombëtare dhe ato botërore. Fusha “Gjuhët dhe ko- munikimi” nxit dëshirën dhe kuriozitetin e nxënësve për t’u bërë lexues aktivë e të pavarur dhe shkrues të saktë, origjinalë dhe krijues.
    [Show full text]
  • Biri I Peshtanit, Trifon Xhagjika
    BIRI I PESHTANIT TRIFON XHAGJIKA Tiranë, 2018 1 Familja Xhagjika falënderon bashkëfshatarin Mero Baze për interesimin e vazhdueshëm që ka treguar për vlerësimin e jetës dhe veprës së poetit disident Trifon Xhagjika Përgatiti për botim: Andrea Llukani Sponsorizoi botimin: Genc Llukani Në ballinë: Busti i Trifon Xhagjikës në Peshtan. Vepër e skulptorit Benard Lekgegaj Në kapakun e pasëm: Dorëshkrime të T. Xhagjikës 2 PARATHËNIE Kush më shumë e kush më pak, të gjithë thonë: jemi fis i shquar dhe me taban. Tashmë është e vështirë të evidentosh një familje të madhe nga një fis që ka bërë emër. Një familje që sapo ka nisur të shquhet dhe nuk dihet në se do të ketë të tjerë njerëz prej saj, të cilët do ta ngrenë më lart emrin e fisit. Historia e familjeve që me të vërtetë janë dikush është e lidhur ngushtë me kultivimin e traditave të të parëve të tyre. Sot shumë familje që njihen si të kulturuara, nuk kanë para, gjë që cënon zhvillimin e tyre, ndërsa shumë të tjerë që kanë bërë ca para, nuk kanë kulturë dhe traditë. Ndërkohë në këtë vakum shpirtëror, disa njerëz të kulturuar e kanë nisur me kohë mbledhjen e dokumenteve mbi zhvillimin e breznive ose gjurmët që kanë lënë në historinë e qytetërimit. Mjaft njerëz të tjerë e kanë kryer me kohë këtë punë, por pemët gjenealogjike të tyre, flenë nëpër dorëshkrime për t’u shtypur në momentin që do të kenë pesë pare më tepër. Ndërkohë së bashku me këto dorëshkrime fle edhe ajo pjesë e historisë, që i ka bërë këto familje të shquara.
    [Show full text]
  • Analizë Kritike E Raportimit Të Gazetave Ditore Shqipe Për Trazirat E Marsit 2004
    UNIVERSITETI I PRISHTINËS “HASAN PRISHTINA” FAKULTETI I FILOLOGJISË MA Muhamet Jahiri ANALIZË KRITIKE E RAPORTIMIT TË GAZETAVE DITORE SHQIPE PËR TRAZIRAT E MARSIT 2004 PUNIMI I DOKTORATËS Prishtinë, 2018 Tema: Analizë kritike e raportimit të gazetave ditore shqipe për Trazirat e Marsit 2004 UNIVERSITY OF PRISHTINA “HASAN PRISHTINA” FACULTY OF FILOLOGY MA Muhamet Jahiri CRITICAL ANALYSIS OF ALBANIAN DAILY NEWSPAPERS REPORTING TO THE MARCH 2004 RIOTS DOCTORAL THESIS Prishtina, 2018 PUNIMI I DOKTORATËS 2 Tema: Analizë kritike e raportimit të gazetave ditore shqipe për Trazirat e Marsit 2004 UNIVERSITETI I PRISHTINËS “HASAN PRISHTINA” FAKULTETI I FILOLOGJISË MA Muhamet Jahiri ANALIZË KRITIKE E RAPORTIMIT TË GAZETAVE DITORE SHQIPE PËR TRAZIRAT E MARSIT 2004 PUNIMI I DOKTORATËS Mentori: Prof. asoc. Milazim Krasniqi PhD Prishtinë, 2018 PUNIMI I DOKTORATËS 3 Tema: Analizë kritike e raportimit të gazetave ditore shqipe për Trazirat e Marsit 2004 INFORMACIONE PËR MENTORIN Prof. asoc. MILAZIM KRASNIQI, PhD Profesor i asocuar i gazetarisë dhe letërsisë në Universitetin e Prishtinës “Hasan Prishtina”, Milazim Krasniqi udhëheq Departamentin e Gazetarisë në Fakultetin e Filologjisë, aty ku në vitin 2004 ka fituar titullin e Doktorit të Shkencave Filologjike. Themelues i Institutit të Medies, redaktori i parë i zhurnalit “Media”, Krasniqi ka shërbyer edhe si anëtar i Bordit të Drejtorëve të Radiotelevizionit Publik të Kosovës (2001-2009) dhe anëtar i Këshillit Drejtues të Universitetit të Prishtinës (2008-2010). Një ndër themeluesit e Lidhjes Demokratike të Kosovës, bashkëpunëtor i afërt i presidentit të ndjerë Ibrahim Rugova, Krasniqi është profesor universitar, poet, romansier, dramaturg, publicist dhe komentues politik. Përmbi dhjetë vite ka shërbyer si sekretar i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës, kryeredaktor i revistës “Fjala” dhe “Interesi Nacional”, redaktor përgjegjës i gazetës ditore “Bota Sot” dhe kolumnist i rregullt i gazetave dhe revistave të ndryshme.
    [Show full text]
  • Rexhep Qosja PANTEONI I RRALLUAR Biblioteka „HEJZA"
    Rexhep Qosja PANTEONI I RRALLUAR Biblioteka „HEJZA" Redaktor: FAHREDIN GUNGA REXHEP QOSJA PANTEONI I RRALLUAR RILINDJA Redaksia e botimeve PRISHTINË 1973 Mbulesën e përgatiti: REXHEP FERRI Dhe mbi te gjitha ruaje zemren tende, sepse prej saj buron jeta. Dhe rri sa më lark prej gojëve te rrejshme, dhe largoji prej vetes buzët mashtruese. Dhe sytë e tu le të shikojne ne fytyre, dhe shikimi yt le të jete prore i drejtë. Dhe kujdesu se cilës rrugë do të ecësh, dhe të gjitha rrugët le t'i keshe të drejta. Dhe mos kthe as djathtas as mengjër, dhe kujdesu të ecish lark të keqes. PSALMET PROZA E JETËS PSIKOLOGJIA E MEDIOKRITETEVE Fjala mediokritet vjen prej fjalës latine mediocritas, me të cilën Plauti, Ciceroni, Lukreci, Vergjili, Seneka, Ta- citi, Juvenali, Ovidi, Marciali dhe shkrimtarët, oratorët dhe filosofët e tjerë të Romës i kishin pagëzuar njerëzit me aftësi, mundësi, prirje, të bëra dhe, sigurisht, vlera mesa- tare. Me të ata i etiketonin të gjithë bashkëvendësit e vet që s'kishin prirje të radhiteshin në krye të rreshtit, por as nuk pajtoheshin të gjendeshin diku në fundin e tij; romakët e mëdhenj i kishin pagëzuar me këtë shprehje, pra, indi- vidët mesatarë, që e ndjenin veten të sigurtë ndërmjet të parëve dhe të fundmëve, duke ju shmangur ashtu peripe- tive, nëpër të cilat mund të kalojnë të parët dhe nënqesh- jeve, të cilave mund t'ju nënshtrohen të fundit. Të gjitha shprehjet dhe termat, prandaj edhe shprehja mediokritet, që herat më të shpeshta krijohen prej specia- listëve, për të shënuar përmbajtjen e një dukurie që në një shoqëri të caktuar shfaqet në një moment të caktuar histo- rik, kanë fatin dhe historinë e vet.
    [Show full text]