Het zien waard 2017 Tips voor excursies en recreatie Info en adressen … onbegrensd hartelijk

www.die-region-saarbruecken.de Shopping in 16 Saarbrücken City Hartelijk welkom in Saarbrücken en omgeving

34 Fietsen

VVV stadhuis St. Johann Hoofdingang Inhoud

Tel.: +49 (0)681 959092-00 of -02 Deelstaathoofdstad Andere activiteiten...... 24 Fax: +49 (0)681 959092-01 Saarbrücken...... 4 E-mail: [email protected] www.die-region-saarbruecken.de De natuur in...... 32 Saarbrücken ontdekken...... 6 Openingstijden: Recreatietips...... 38 Ma.-vr. 9-18 uur Bezienswaardigheden, Za. 10-16.30 uur stadsrondleidingen, shopping, parken & tuinen Diensten...... 40

Op de plattegrond van de binnenstad vind je alle 22 bezienswaardigheden in één oogopslag Meer toeristische info: VVV in het slot Tel.: +49 (0)681 506-6006 Openingstijden: Rijnland-Palts Ma.-vr. 9-17 uur Luxemburg Za., zo. 10-18 uur (zomer) Za., zo. 10-17 uur (winter) Kaiserslautern

Moezel

Info voor rolstoelgebruikers: www.saarbruecken.de/barrierefrei Frankrijk Saarbrücken Metz

2 3 Saarbrücken heeft in zijn meer dan duizend jaar oude geschiedenis veel meegemaakt. In het jaar 999 schonk keizer Otto III de koninklijke burcht 'Sarabucca' aan de bisschoppen van Metz. Dit was de eerste vermelding van de huidige stad Saarbrücken. De barokgebouwen van bouwmeester Friedrich Joachim Stengel werden in de bloeitijd van de 18e eeuw toege- Ludwigskerk voegd. Hij bepaalde met zijn bouwwerken het huidige stadsbeeld en de stadsinrichting. Het Saarland was in de afgelopen 200 jaar afwisselend Duits of Frans. Sinds 1957 hoort de streek weer bij Duitsland, maar de lief- Deelstaathoofdstad Saarbrücken de voor alles wat Frans is, is diep verankerd. Het typisch Franse savoir- vivre is overal duidelijk aanwezig. Een paar voorbeelden zijn de gastvrijheid en de liefde voor goed eten en drinken. De nabijheid van Frankrijk is goed te merken in de kookpot. Al jaren gaan de Saarlandse restaurants prat op Saarbrücken fascineert op verschillende manieren. Met lovende kritieken van beroemde gastronomische gidsen. ongeveer 180.000 inwoners toont de sympathieke hoofd- stad van het Saarland dat een stad niet per se groot hoeft te zijn om een citybreak vol afwisseling te garanderen.

Interessante monumenten, een fraaie binnenstad met veel winkels en boetieks, een rijke keuze uit musea, festivals en feestelijke eve- nementen staan garant voor een tussenstop vol verrassingen en afwisseling. Rondom, maar ook bin- nen de stad zijn landschappelijk aantrekkelijke en historisch interes- sante wandel- en excursiemogelijk- Staden heden te over.

St. Johanner Markt

4 Deelstaathoofdstad Saarbrücken 5 3 Alte Sammlung De oude collectie heeft als leidraad de landschapsschilderkunst en stille- vens uit de 16e/17e eeuw en artefacten zoals munten, miniaturen, meubi- lair en voorwerpen van zilver en porselein. Er is ook een galerij met por- tretten van de vorsten van Nassau-Saarbrücken en beroemde figuren uit de Saarlandse staalindustrie.

Saarbrücken ontdekken 3 Museum voor Proto- en Prehistorie Archeologische vondsten uit het begin van de steentijd tot aan de vroege 1 Slot Saarbrücken middeleeuwen. Een boeiende informatieve expositie met teksten, model- Saarbrücken werd voor het eerst in len en afbeeldingen. het jaar 999 vermeld als 'Castellum Sarabucca'. Deze burcht ontwikkel- Openingstijden: Schlossplatz 16 de zich in de 17e eeuw tot een Di.-zo. 10-18 uur 66119 Saarbrücken renaissanceslot waarvan nu nog de Wo. 10-20 uur Tel: +49 (0)681 681 9964-234 onderaardse fundamenten bestaan. Toegang:  5 /  3 www.saarlandmuseum.de Na de verwoesting liet vorst Wil- Kinderen/jongeren gratis helm Heinrich in de 18e eeuw door Dinsdag vanaf 15 uur zijn bouwmeester een nieuw barok gratis toegang woonkasteel bouwen. Het slot was daarna nog enkele keren beschadigd, afgebrand en herbouwd. Maar sinds 1989 heeft het slot zijn glans weer terug. Architect Gottfried Böhm ont- wierp een eigentijds middenstuk van glas en staal. Het slot wordt nu 3 Historisch Saarmuseum en onderaardse gebruikt als overheidsgebouw, cultureel centrum en evenementenruimte. Van juni tot augustus vinden hier jaarlijks de openluchtoptredens 'Sonn- fundering van de burcht tags ans Schloss' plaats. Beleef 500 jaar geschiedenis op en onder de historische Schlossplatz. De vaste afdelingen van het Saarmuseum bevatten twee belangrijke domei- VVV in het slot, openingstijden: Tel: +49 (0)681 506-6006 nen: de jongere geschiedenis van de Saar sinds 1870 en de onderaardse Ma.-vr. 9-17 uur www.saarbruecker-schloss.de fundering van de burcht met kazematten uit de 13e/18e eeuw. Via een Za., zo. 10-18 uur (zomer) trap daalt u af naar een diepte van 14 meter, waar een deel van de middel­ Za., zo. 10-17 uur (winter) eeuwse burcht blootgelegd is.

2 Aanrader Openingstijden: Schlossplatz 15 Schlossplatz – Di.-zo. 10-18 uur 66119 Saarbrücken de barokwijk Wo. 10-20 uur Tel: +49 (0)681 506-4506 Toegang:  5 /  3 /  2 www.historisches-museum- Ook de barokwijk rond het slot- 1e woensdag van de maand saar.saarland plein draagt het stempel van gratis toegang Stengel. In een segment van de gevel van het voormalige stad- huis staan het bouwjaar MDCCL (1750) en het stadswapen van Plein van het Onzichtbare Gedenkteken Saarbrücken afgebeeld. De klokkentoren heeft een bolvormige barokke kap. Na de verwoesting werd het stadhuis in 1947 weer opgebouwd. Nu Kunststudenten schiepen als teken tegen racisme onder leiding van is het de zetel van de volkshogeschool. Jochen Gerz in 1993 het 'Plein van het Onzichtbare Gedenkteken': 2.146 straatstenen, verzonken in de weg naar het slot, dragen op de onderkant In het staatspaleis is het Saarlandmuseum gevestigd met zijn 'Alte Samm­ de namen van joodse begraafplaatsen. lung' en het Proto- en Prehistorisch Museum. Een moderne glazen aan- bouw verbindt het paleis met het museum in de slotkerk. Het trappenhuis met de rijk bewerkte balustrade is ook het kijkje waard.

6 Saarbrücken ontdekken 7 Aanrader 4 Slotmuur De muur van het slot, die bij de aanleg van de snelweg 16 meter naar achteren werd verschoven, is misschien wel het mooiste uit- zichtpunt over Saarbrücken. Naast de trap hangt nu het stenen hoofd van de 'gierige bakker' van St. Johann, die eeuwenlang diende als waterspuwer van de Alte Brücke.

Het verhaal van de gierige bakker 6 7 Ludwigsplatz met Ludwigskerk Het verhaal gaat de ronde dat deze gierige bakker in tijden van De Ludwigskerk is als kroonstuk van een Place Royale-architectuur het hongersnood de armen de deur meesterwerk van bouwmeester Stengel. Het is een van de mooiste wees of beschimpte, en dat hij evangelische barokkerken van heel Duitsland, de zuiverste in stijl. Ver- door jonge vrouwen in natura gelijkbaar met de Michel van Hamburg en de Frauenkirche van Dresden. betaald wilde worden. Toen dit de Samen met de Ludwigsplatz vormen het paleis en de omliggende markiezin ter ore kwam, verkleed- ambtswoningen een uniek barokensemble uit 1775. Na een gehele ver- de ze zich als bedelares en stelde woesting in de Tweede Wereldoorlog werden de kerk en het paleis her- hem op de proef. Hij viel meteen bouwd naar het oorspronkelijke ontwerp. Door de door Stengel aange- door de mand en kreeg als straf de legde Wilhelm-Heinrich-Straße is de andere oever van de Saar te zien, schandpaal. Enkele dagen later een invalshoek uit de Stengelse bouwstijl. overleed hij. Zijn hoofd werd nagemaakt van steen en aan de oude brug gehangen als rioolwaterspuier. Openingstijden: Gesloten tot eind 2017 wegens 5 Slotkerk verbouwingswerkzaamheden. www.ludwigskirche.de De laatgotische slotkerk uit de 15e eeuw kreeg in 1743 van Stengel een barokke torenkap. Na ernstige 8 Friedenskerk beschadiging tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de kerk her- Deze vredeskerk werd in 1743 door Stengel gebouwd en was een bouwd en gesierd met fraaie geschenk van Wilhelm-Heinrich aan zijn moeder en de protestantse glas-in-loodramen. In het koor gemeente. De zaalkerk wordt op het ogenblik gebruikt door de oudka- staan de grafmonumenten van de tholieke geloofsgemeenschap. laatste vorsten van Saarbrücken. De slotkerk maakt tegenwoordig Openingstijden: Tel: +49 (0)681 399017 deel uit van het Saarlandmuseum Zo. 12-16 uur www.alt-katholisch.de en presenteert gewijde kunst. Löwengasse, 66117 Saarbrücken

Openingstijden: 10 Di.-zo. 10-18 uur De Saarkraan Wo. 10-20 uur De Saarkraan bij de Wilhelm-Heinrichbrug getuigt van het bloeiende Toegang: gratis handelsverleden van de stad Saarbrücken. Hij werd in het jaar 1761 Am Schlossberg 6 door de kraanbouwmaatschappij naar het ontwerp van Stengel Tel: +49 (0)681 9964-234 ge­bouwd. De kraanarm met vogel en vaatje is voor de veiligheid www.saarlandmuseum.de verwijderd vanwege de restauratiewerken.

8 Saarbrücken ontdekken 9 2 Moderne Galerie Het paviljoen van de Moderne Galerie huisvest een van de belangrijkste verzamelingen van het Duitse im- en expressionisme en Duitse art infor- mel. De groots aangelegde beeldentuin hoort bij de Moderne Galerie. De tuin grenst aan de Saar en nodigt tot een interessante kunstwandeling. Vanwege verbouwing en uitbreiding gesloten tot eind 2017.

Bismarckstraße 11–15 66111 Saarbrücken www.saarlandmuseum.de

5 Künstlerhaus 7 Herdenkingsplaats Rabbiner-Rülf-Platz Trefpunt en experimenteerruimte voor in het Saarland werkzame kun- Het gedenkteken op de Rabbiner-Rülf-Platz en de grote bordestrap her- stenaars en schrijvers, expositie- en evenementenruimte voor heden- innert aan de in de nazi-tijd vermoorde Saarlandse Joden. Het door daagse kunst, literatuur en muziek. beeldhouwer Ariel Auslender en Fabian Luttropp gemaakte gedenkte- ken 'Het Onderbroken Bos' bestaat uit 40 bronzen boomstammen. Ze Openingstijden: Karlstraße 1, 66111 Saarbrücken stellen een 'herdenkingsbos' voor, in contrast met een 'natuurlijk bos' Di.-zo. 10-18 uur Tel: +49 (0)681 372485 van ranke Japanse snoerbomen. Toegang: gratis www.kuenstlerhaus-saar.de

11 Alte Brücke 13 Fröschengasse De door Karel V in 1546 gebouwde Via deze steeg zouden vroeger Oude Brug behoort tot de oudste kikkers vanuit de Saar naar de bouwwerken van de stad en ver- stad klimmen. De voormalige bindt de wijken Alt-Saarbrücken en ambachts- en arbeidershuisjes St. Johann. Van de 14 bogen zijn er waren ooit tegen de stadsmuur, nog 8 over. Tijdens de Tweede die hier toen stond, aangebouwd. Wereldoorlog verwoest, weer In 1978 werd het straatje weer in opgebouwd en in het begin van de barokstijl opgebouwd en geldt nu als een van de mooiste slenterstraten jaren 60 bij de aanleg van de ringweg ingekort. Naast de brug ligt de aan- van Saarbrücken. Kleine winkels en exclusieve boetieks, extravagant en legplaats van de schepen van Saarbrücken die in de zomermaanden hip, kroegen en restaurants bieden het nodige vertier. Aan het eind van rondvaarten op de Saar verstrekken (zie blz. 36). de Fröschengasse (Saarstraße) herinneren strepen van hoogwaterstan- den aan de nabijheid en de grillen van de rivier.

1 Staatstheater en 'Kulturmeile' Aanrader Het in klassieke stijl gebouwde 12 St. Johanner Markt staatstheater werd in 1938 ge- opend met de 'Vliegende Hollan- De St. Johanner Markt, met zijn der'. De toen modernste schouw- boetiekjes, kroegen, bistro's en burg van Europa werd in de Tweede restaurants, is het kloppend hart Wereldoorlog beschadigd en weer van het sociale leven in Saarbrü- opgebouwd. Plaats voor 875 toe- cken. Een ware ontmoetingsplaats schouwers. Opera's, toneelstukken en de schilderachtige stegen rond en balletuitvoeringen. het marktplein zijn ideale slentergelegenheden. Sinds 1978 is de oude binnenstad een voetgangerszone. Van de barokke marktbron (uit 1759, Voorverkoop: Tel: +49 (0)681 3092486 door Stengel ontworpen) gaat een zichtlijn naar het slot. Vroeger ging Am Schillerplatz 2 Avondkassa: +49 (0)681 3092286 een andere naar de Ludwigskirche en vanaf de kerk een naar het slot: Ma.-vr. 10-18 uur, za. 10-14 uur www.theater-saarbruecken.de dit was de zogenaamde Stengelse Driehoek.

10 Saarbrücken ontdekken 11 4 Stadtgalerie 16 Johanneskerk De Stadtgalerie behoort tot de De neogotische Johanneskerk (gebouwd tussen 1894 en 1898) is de meest vooraanstaande instellin- laatste tijd ook een trefpunt voor meetings en vredesdiensten. Als gen voor eigentijdse kunst met onderdeel van het project 'City Kirche' worden er regelmatig concerten, een uitstraling tot ver over de regi- performances en discussiekringen gehouden. onale grenzen. Een uniek en per- manent ontwikkelingslab met een Openingstijden: Di.-zo. 15-18 uur www.j-kirche.de duidelijke trouw aan de plaatsge- bondenheid, het installatieve en het experimentele in de kunst. 19 De kantoren van de Mijnen Openingstijden: Di.-vr. 12-19 uur Innenhof Installation Frauke Eckhardt, 2009 Za., zo. en feestdagen 11-19 uur Tel: +49 (0)681 905-1839 www.stadtgalerie-saarbruecken.de 14 Basiliek St. Johann

De basiliek St. Johann, gebouwd tussen 1754 en 1758 door Stengel, straalt na een omvangrijke restauratie weer de barokke schoonheid uit van de 18e eeuw. De kerk kreeg van de Paus de eretitel 'basilica minor'. Het bronzen portaal en de ingang, gemaakt door kunstenaar Ernst Alt uit Saarbrücken, zijn bijzonder fraai. Het orgel is ook de vermelding waard en bestaat uit drie onafhankelijke mechanismes: die van het hoofdorgel en beide koororgels. Ze kunnen apart of tegelijk bespeeld worden. Met de 60 klankregisters en alles bij elkaar 4.312 pijpen is dit orgel een uitzonderlijk instrument dat tot ver buiten de stad Saarbrüc- ken en het Saarland bekendheid geniet. Het gebouw van de kantoren van de mijnen van de Saar, vroeger de 'Königlichpreußische Bergwerksdirektion' genoemd, werd in 1880 door Openingstijden: Di., do., zo. 8.30-19.15 uur Martin Gropius en Heino Schmieden in de stijl van de Florentijnse Ma., vr., za. 9.30-19.15 uur Wo. 8.30-17 uur renaissance gebouwd. Het historische gebouw werd bij het shoppingcen- ter EUROPA-Galerie getrokken. De onder monumentenzorg vallende gedeel- tes en de gevel zijn behouden gebleven. Tijdens een middagje shoppen 15 Stadhuis St. Johann bekijkt u tegelijk originele kunstwerken zoals de gietijzeren trapleunin- Het stadhuis van Saarbrücken Aanrader gen, de historische tegelvloeren en de fraaie glas-in-loodramen. werd van 1897 tot 1900 gebouwd in neogotische stijl door Georg J. von Hauberrisser, de architect die 6 KuBa – cultureel centrum in wijk EuroBahnhof ook de stadhuizen van München en Wiesbaden ontwierp. Het mid- KuBa is dé plek voor multidiscipli- delpunt is de 54 meter hoge toren naire kunstzinnige uitwisseling. Een waaruit dagelijks om 15.15 en combinatie van ateliers voor kun­ 19.19 uur de klanken van de bei- stenaars en creatieve scheppers, aard galmen. De oorspronkelijk een programma voor hedendaagse behouden voorgevel is gesierd kunst en cultuur en workshops met motieven uit zandsteen die de voor de jeugd. oude ambachten voorstellen. De feestzaal van het stadhuis is zeer de moeite waard. Hier vinden in een feestelijke sfeer jaarlijks ongeveer duizend huwelijksceremonies plaats.

VVV in het stadhuis Za. 10-16.30 uur Openingstijden: Tel: +49 (0)681 959092-00 of -02 Openingstijden: Di.-vr. 10-16 uur Tel: +49 (0)681 95912-00 Ma.-vr. 9-18 uur Europaallee 25 www.kuba-sb.de

12 Saarbrücken ontdekken 13 Aanrader 21 Staden Zin in een wandeling? Een ommetje langs de Saar richting Staden loont de moeite. Het is een van de mooiste woongebieden van Saarbrücken met herenhuizen uit de Duitse bloeitijd (1871-1900) en parkachtige tui- nen. De groene laan met buitencafés en speeltuintjes is in de zomer een bron van ontspanning. Op de jaagpaden langs de Saar maken skeelers, joggers en fietsers hun rondes. Bij het Ulanenpavillon komt men bij elkaar om met een pilsje of glas rosé van het zonnetje te genieten. Stadsrondleidingen

Buitencafé Ulanenpavillon Stadsrondleiding met gids in Saarbrücken Openingstijden: Maart-oktober 10-22 uur Duur: 2 uur Vertrekpunt: VVV, stadhuis Taal: Duits St. Johann/hoofdingang € € 21 Tijdstip: vrijdag om 16 uur en Tarief: 6 / 4,50 Warmtekrachtcentrale Römerbrücke zaterdag om 14.30 uur De 160 meter hoge schoorsteen van de krachtcentrale Römerbrücke is van ver al te zien. De architectuur van de centrale is meerdere malen onderscheiden. De stad en stadsfabrieken van Saarbrücken ontvingen Rondleiding met audiogids in 1992 de milieuprijs van de VN voor het voorbeeldige en innovatieve Bepaal uw eigen tempo voor uw stadswandeling in Saarbrücken dankzij energiebeleid. de audiogids: stop waar u wilt en beluister de uitleg zo vaak als u wilt. De rondleiding met audiogids bestaat uit 12 beschrijvingen van plaat­ sen die op de bijgeleverde stadsplattegrond te vinden zijn. 22 Kapittelkerk St. Arnual Het is ongeveer een half uur lopen naar St. Arnual, het 'dorp in de stad', Duur: 2-3 uur Tarief: € 5 + een borg voor de een van de oudste wijken van Saarbrücken. Rondom het idyllische Talen: Duits, Engels, Frans audiogids marktplein staan huizen uit de late middeleeuwen die hun karakter tot Tijdstip: Ma.-za., bij de VVV heden bewaard hebben. De gotische kapittelkerk uit de 13e eeuw is een in het stadhuis van de belangrijkste monumenten in Zuidwest-Duitsland. De graftom- bes van de vorsten en graven van Nassau-Saarbrücken tot aan de 15e eeuw zijn een bijzonderheid. Met de velotaxi door Saarbrücken Een klassieke rondleiding, een romantische toer langs de Saar of door de Frans-Duitse tuin, met de velotaxi bereikt u gemakkelijk de bezienswaardigheden van Saar­ brücken via wegen die voor bussen en taxi's taboe zijn.

Manuel Hüther Vertrekpunt: op afspraak Tel: +49 (0)176 63066101 Duur: 30/60/90 minuten www.saarbruecken.velotaxi.de Tarief: € 15 / € 25 / € 40 St. Arnualer Markt Met de bus: lijn 126 Tijdstip: op afspraak per fietstaxi Tel: +49 (0)681 9850505 vanaf Wilhelm-Heinrich-Brücke (max. 2 pers. + 1 kind tot 7 jaar) Halte: St. Arnual Markt

14 Saarbrücken ontdekken 15 Shopping in Saarbrücken City 19 EUROPA-Galerie Tegenover het station liggen de voormalige Saargalerie en de oude 18 Bahnhofstraße kantoren van de Mijnen waarin nu het shoppingcenter EUROPA-Galerie De bruisende Bahnhofstraße met de overdekte zuilengalerij maakt gevestigd is. Dankzij de verbinding van beide panden ontstond ruimte shoppen zelfs leuk op regenachtige dagen. Grote winkels en beroemde voor zo'n 110 nieuwe winkels op de thema's mode en lifestyle. merken bieden vrijwel onbegrensde koopmogelijkheden. Veel winkels zijn tot 8 uur's avonds open, ook op zaterdag. Kaiserviertel Het uitbreiden van de voetgan- 12 St. Johanner Markt gerszone naar de Futterstraße en Saarlands grootste winkelstraat leidt naar de St. Johanner Markt en de de Sulzbachstraße maakt de toe- omliggende steegjes en binnenhofjes. Om Saarbrücken tot in de verste gang tot diverse speciaalzaken hoekjes te ontdekken, is een bezoek aan de St. Johanner Markt onont- met kwaliteit en service, en don- beerlijk. Veel winkeltjes, galerieën, exclusieve boetieks en heel veel derdag ook de wekelijkse levens- schoenen. Gezellige cafés, authentieke kroegen en restaurants maken middelenmarkt, een stuk gemak- de stadstoer compleet. kelijker. De Futterstraße is overigens de eerste 'Fair'-straat in Duitsland.

Nauwieser Viertel Het gebied rond de Nauwieser Platz wordt ook wel de Chinese wijk genoemd. Het is ongetwijfeld de bontste wijk van Saarbrücken. Hier vindt u ecowinkels en natuurvoeding, prullaria en tweedehands spullen, kunst en antiek, groentes uit alle hoeken van de wereld.

Quartier Mainzer Straße Een wijk uit de Duitse bloeitijd van 1871-1900 met veel bezienswaardig- heden en een gemeenschapsgevoel. Dankzij de mengeling van bran- ches is de Mainzer Straße in de afgelopen jaren uitgegroeid tot een echte aanrader: goede kappers, antiquiteiten, prachtige tweedehands spullen en Aziatische levensmiddelen.

16 Saarbrücken ontdekken 17 Goed eten en drinken…

…is voor de Saarlanders een stuk levensvreugde en voor Wie van goed en smakelijk eten houdt, vindt in Saar- de zintuigen een feest. Niet voor niets valt er over de brücken een ruime keuze aan restaurants met een hoge Saarlandse keuken en die van de buren Lorraine en culinaire verfijndheid, een tikkeltje Frans met de zo Luxemburg een ware sterrenregen. persoonlijke noot van de streek. Probeer ook de Saar- landse burgerkost waarin de aardappel de hoofdrol Ook Saarbrücken kan prat gaan op een van een beste speelt. adressen uit de Duitse topgastronomie.

Saarlandse burgerkost Klaus Erfort: driesterrenchef uit Dibbelabbes: een aardappelschotel met spekjes en prei, waarbij het hartstocht liefst appelmoes of sla geserveerd wordt. Gefillde: met gehakt en/of leverworst gevulde aardappelknoedels, In Gästehaus Erfort, een oude meestal geserveerd met speksaus en zuurkool. villa in stijlvolle moderne sfeer, verwent Klaus Erfort zijn gasten Hoorische: langwerpige knoedel van rauwe aardappel, meestal op een onvergelijkbaar smulfes- geserveerd als bijgerecht. De naam komt van 'harige' en heeft tijn. Dankzij hun 3 Michelinsterren betrekking het ruwe aspect. behoren Klaus Erfort en zijn team al jaren tot de elite van de Geheiratete of Verheiratete: meelknoedels met aardappels, voor het Europese gastronomie. serveren worden de 'verheiratete' knoedels en aardappels gemengd met gesmoorde spekjes of uien, met sla of appelmoes als bijgerecht. Gästehaus Klaus Erfort Mainzer Straße 95 Dé Lyoner: een ringvormige vleesworst die op veel manieren gegeten 66121 Saarbrücken wordt: gegrild, gebraden in zijn eigen 'lyonerpan', als extra ingrediënt Tel: +49 (0)681 9582682 in een chique aardappelsoep, in blokjes gesneden als eenpansmaaltijd, www.gaestehaus-erfort.de enzovoort.

18 Goed eten en drinken 19 Parken en tuinen in Saarbrücken

Dierentuin De in 1932 aangelegde Saarbrücker Zoo ligt in een voormalige zandsteen­ groeve en heeft een aantal indrukwekkende oude bomen. Een ideale plek om bij te tanken alvorens de dagelijkse routine weer op te pakken. Zo'n duizend dieren van 160 soorten bewonen dit park.

Graf-Stauffenberg-Straße 66121 Saarbrücken Tel: +49 (0)681 9053600 www.zoo.saarbruecken.de Openingstijden: Slottuin 1 maart-31 oktober De indrukwekkende tuin, die oorspronkelijk terrasgewijs afdaalde naar de Dagelijks 8.30-18 uur Toegang:  9,90 /  5 Saar, werd tussen 1760 en 1765 aangelegd als baroktuin. Aan het eind 1 november-29 februari Kinderen t/m 4 jaar: gratis van de 19e eeuw werd de tuin gedeeltelijk bebouwd. Nu is van de vroege- Dagelijks 9-17 uur Groepen vanaf 10 pers.:  7 /  4 re tuin slechts nog een kleine sfeervolle tuin met een mooi uitzicht over. Voeren van de zeehonden: Met de bus: lijn 105 vanaf centraal Om 10 en 15.30 uur station of lijn 107 vanaf stadhuis (behalve ma. + do.) Halte: Am Zoo Wildpark Saarbrücken In dit dierenpark leven 150 Euro- pese wilde en boerderijdieren per soort in op hun natuurlijke leefwijze aangepaste verblijven. Drie verschillende lange rondwe- gen en een geologiepad starten bij de speeltuin naast het pavil- joen en doorkruisen het hele wild- park. De voerautomaten verstrek- ken verantwoord wildvoer (tegen betaling).

23 Frans-Duitse tuin Meerwiesertalweg Met de bus: lijnen 101 en 109 Dit park van 50 hectaren biedt recreatie en ontspanning voor het hele Tel: +49 (0)681 9052316 vanaf stadhuis, lijnen 102 en 124 gezin. Een rit in het treintje of een gondelvaart met de kabelbaan zijn www.saarbruecken.de vanaf centraal station enkele activiteiten in de thematuinen. Een veelzijdig aanbod van Openingstijden: dagelijks Halte: Landessportschule cafés en restaurants, variërend van een snack en koffie met gebak tot Toegang: gratis volledige menu's.

Im Deutschmühlental Met de bus: lijn 123 vanaf centraal Toren van de Schwarzenberg www.saarbruecken.de/dfg station, lijnen 106/107 vanuit 241 treden leiden naar het 46 meter hoge panoramaplatform. Er is geen Tel: +49 (0)681 9052159 stadscentrum, Halte: DFG-Süd lift. Uw moeite wordt beloond met een fantastisch uitzicht op Saarbrü­ Openingstijden: dagelijks Lijn 126 vanaf Wilhelm-Heinrich- cken en omgeving. Met een totale hoogte van 417 meter is de toren van Toegang: gratis, behalve tijdens Brücke, Halte: DFG-Nord de Schwarzenberg het hoogste punt in het stadsbos van Saarbrücken. evenementen De vierkante toren van gewapend beton werd in 1930 gebouwd en in 2013 gesaneerd. 20 Bürgerpark Op het terrein van de voormalige kolenhaven zijn op bedreven wijze Openingstijden: Met de bus: lijn 107 vanaf stad- relikwieën uit de steenkolen- en staaltijd verbonden met moderne ele- April-oktober dagelijks 8-20 uur huis richting Saarbasar, of lijn 102 menten. Zo staan er naast vroegere spoorbanen en fundamenten een November-maart dagelijks 8-18 uur vanaf centraal station richting kastanjebosje met een amfitheatertje, een waterpoort uit de 'oudheid' Looptijd: Dudweiler en een groot rondeel tussen met heggen en bomen omzoomde paden Een half uur vanaf parkeerplaats Halte: Kobenhütte of Waldhaus en lanen. Waldhaus of Schwarzenbergbad

20 Saarbrücken ontdekken 21 Eurobahnhof Europaallee P16 1 Slot Saarbrücken (blz. 6) 2 Schlossplatz (blz. 6) 6 4 Slotmuur (blz. 8) Langeafstands- 5 Slotkerk (blz. 8) bussen 6 Ludwigskerk (blz. 9) 7 Ludwigsplatz (blz. 9) CENTRAAL STATION 8 Friedenskerk (blz. 9) SAARBRÜCKEN ST. JOHANN St. Johanner S Bahnhofsvorplatz 10 De Saarkraan (blz. 9) traße P15 T P 8 11 riererstraße Alte Brücke (blz. 10) e

ß 12 a St. Johanner Markt (blz. 11,Saarbahn 16) r  t Europa-Galerie Ursulinenstraße s 13 Fröschengasse (blz. 11) n P14 Mozart le h 14 Basiliek St. Johann (blz. 12) ü Dudweilerstraße R straße M i Hafenstraße ch 15 a Stadhuis St. Johann, VVV (blz. 12) r 19 d- Beethovenst W 16 Johanneskerk (blz. 13) a er Reichsstraße g nn ne ha Kaiserstraße straße r o 18 Bahnhofstraße (blz. 16)ange -S tr sp a aße ße Sc 19 EUROPA-Galerie (blz. 13, 16) hu est m ann W str 20 BürgerparkP23 (blz. 20) P11 P 7 aße 21 Staden (blz. 14) Karcher-  Faktoreistraße Bahnhofstraße Bürgerpark Hafeninsel 22 Kapittelkerk St. Arnual (blz.P12 14) P 5 23 Frans-Duitse tuin (blz. 20) 20 PassagestraßeP 6 Beethoven- Congresshalle platz Blumenstraße iktoriastraße V 1 Saarlands Staatstheater (blz. 10) Sulzbachstraße Försterstraße . Kreuzfahrtschiffe str 2 er Moderne Galerie (blz. 11) iff 18 Luisenbrücke h SAAR c 3 Kulturmeile: Alte Sammlung, Museum S B  er lin voor Proto- en Prehistorie, Historisch e

r S P c Saarmuseum en onderaardse Futterstraße Cecilienstraße ro Nauwieserstraße h

m 16 m Saaruferstraße Johannisstraße fundering van de burcht (blz. 7) e o n l a l e 4 Stadtgalerie (blz. 12) d Bahnhofstraße Dudweilerstraße r e g - 5 Künstlerhaus (blz. 11) P13 te Am S VVV Stadhuis 6 Gutenbergstraße Rathausplatz KuBa (blz. 13) e Max s St. Johann Na s ssa Ophüls 7 Herdenkingsplaats Rabbiner-Rülf-Platz a uer Straße Seilerstraße  rg 15 Platz w fe (blz. 10) U Hohenzollernstraße

.

Tram Betzenstraße Rotenbergstraße P 2 Alte VoetgangerszoneDFG Wilhelm-Heinrich- 7 Feuerwache Roonstraße Brücke Großherzog-Friedrich-SLandwehr- Stadswandelinguduckstraße A Gerberstraße platz He m Kaltenbachstr S Eisenbahnstraße P 3 tengelstraße S e t ß Kath.-Kirch-S Drempelloos toilet a a r d t 14 t s 10 g r n . a e traße b t 13 e s Keplerstraße r 12 tr n ü P22 F St. Johanner Markt N e 6 u g 4 ä 7 Neumarkt ss Kronenstr. Bleichstraße c Am Ludwigsplatz h Wilh.-Heinrich-S SaarstraßeEv.-Kirch-Str. e 8 traße Türkenstraße n Alte Brücke Mainzer S Altneugasse Vorstadtstraße g traße straße er Tiblisser erren b SchillerplatzFaßstraße schh ss Platz 23 eut Nanteser Platz lo 11 Rosenstraße D h c 1 S 5 Triller m A 5 Karlstraße 3 4 Bismarckstraße Trillerweg P 4 2 Fahrgastschiffe e 2 ß Schloßplatz a r t s 1 r

e e

z ß F t VVV r a e a r n 21 t z M - S A A R S in het slot J o

r s T e e alstraße f-R h Landtag ö c de a r-S Bismarckbrücke b r r a ße o e F ALT-SAARBRÜCKEN ß a tr s rg be P21 er er ich 22 Sp ST. ARNUAL

22 Plattegrond binnenstad 23 T Aanrader Wintringer Hof Vanuit Saarbrücken gezien is het biologische landbouwbedrijf Win- tringer Hof de ingang van het bio- sfeerreservaat van de Bliesgau. Deze instelling van de vereniging voor psychologische begeleiding Lebens­ hilfe Obere Saar wordt gerund door 90 werknemers, al dan niet met een functiebeperking. De volgens de richtlijnen verbouwde producten worden plukvers ter plekke verkocht in de boerderijwinkel. Daar zijn alle in­grediënten te vinden voor een gezonde, volwaardige maaltijd. In het historische gedeelte van de boerderij staat een van de weinige nog bestaande gebouwen uit de late middeleeuwen in het Saarland: de kapel van Wintringen. De oorspronkelijk gewijde ruimte is nu een plaats voor bezinning en culturele ontmoeting. www.kulturort-wintringer-kapelle.de

Am Wintringer Hof 7 Openingstijden: Tips voor uitstapjes in de omgeving van Saarbrücken 66271 Kleinblittersdorf Ma.-do. 15-19 uur / Vr. 9-19 uur Tel: +49 (0)6805 207304 of 1045 Za. 9-16 uur UNESCO-werelderfgoed Völklinger Hütte www.lebenshilfe-obere–saar.org Te bereiken: Tram S1 tot Klein­ blittersdorf, verder met bus 147 Een ware trekpleister die u niet mag overslaan is het UNESCO-werelderf- Halte: Wintringer Hof goed Völklinger Hütte aan de rand van Saarbrücken. Deze enige in oor- spronkelijke staat behouden hoogoven ter wereld uit de 19e/20e eeuw is nu een fascinerend thema- en belevenispark. Een van de hoogtepunten is Gut Hartungshof – Manufacturen de 6.000 m2 grote blaashal met de enorme machines die ooit de ventilatie Behalve de oliemolen van de Bliesgau hebben ook andere bedrijven die voor de ruwijzerproductie verzorgden. Tegen deze indrukwekkende ach- hoogwaardige streekproducten maken zich bij de boerderij aangeslo- tergrond zijn wisselende exposities te zien. ten. Mandjes met streekproducten zijn een specialiteit van de boerderij.

Rathausstraße 75-79 66271 Bliesransbach Openingstijden manufactuur: 66333 Völklingen Tel: +49 (0)6805 22624 en Di.-do. 10-12 en 15-17 uur, za. Tel: +49 (0)6898 9100-100 (0)6805 6007063 10-12 uur en op afspraak www.voelklinger-huette.org www.gut-hartungshof.de Openingstijden: hele jaar dag. vanaf 10 uur, behalve 24, 25 en 31 Saarland Therme dec. (in de wintermaanden zijn slechts enkele gedeeltes van het Op slechts 15 kilometer van Saarbrücken ligt midden in de hoogovenpark toegankelijk) natuur van het biosfeerreservaat het wellness- en gezond- Toegang: € 15 /€ 13 heidsresort Saarland Therme. Een ruimte van meer dan Te bereiken: met de trein of 4.000 m2 in Moors-Andalusische stijl waar ontspanning en buslijn 110 welzijn de boventoon voeren. In het buitenbad gaat ont- Halte: treinstation of Völklingen spanning samen met het genieten van het uitzicht op een Weltkulturerbe ongerepte natuur. Het complex is onderscheiden met 5 wellness-sterren en de European Health & Spa Award 2013 en 2014 als tweede kuurbad van Europa.

UNESCO-biosfeerreservaat Bliesgau Zum Bergwald 1 Toegang: 66271 Kleinblittersdorf 2 uur/4 uur* € 17,50/ € 22,50 De jongste telg van de Duitse UNESCO-biosfeerreservaten ligt aan de Tel: +49 (0)6805 60000-0 Dagkaart* € 27,50 grens met Frankrijk en de Rijnland-Palts. Het licht golvende landschap is www.saarland-therme.de Toeslag sauna: € 2,50 bezaaid met boomgaarden, fraaie beukenbossen, droge graslanden met Openingstijden: *Za., zo., feestdagen + € 2,50 een rijke flora en een indrukwekkend drasland dat door de rivier de Blies Dagelijks 9-24 uur Met de bus: doorkruist wordt. Vr. en za. tot 1 uur Lijn R14 vanaf Kleinblittersdorf Halte: Hanweiler Therme

24 Tips voor uitstapjes in de omgeving van Saarbrücken 25 Schaumbergtoren De Schaumberg is de bekendste en meest roemruchte ‘berg’top van het Saarland. Op een hoogte van 604 meter boven de zeespie- gel is het uitzicht over het Saar- land vanaf het laagdrempelige Andere activiteiten terras fascinerend. Boomtoppenpad Saarschleife Openingstijden: 16 maart-1 nov.: Boven de Cloef slingert het 1.250 meter lange laagdrempelige boomtop- terras: dagelijks 10-21 uur, penpad door het bos. Het pad komt uit bij de 42 meter hoge uitkijktoren. exposities: dagelijks 10-18 uur Vanaf deze plek is het uitzicht op de Saarschleife en het omliggende 2 nov.-15 maart: landschap uitzonderlijk. Onderweg geven informatiepanelen uitleg over terras: dagelijks 11-17 uur, de flora en fauna van het bos. exposities: zo. 11-17 uur Toegang:  1 Openingstijden: dagelijks open* Cloef-Atrium, Zum Schaumbergturm 1, Nov.-maart 9.30-16 uur 66693 /Orscholz 66636 Tholey April en okt. 9.30-18 uur Tel: +49 (0)6865 186481-0 Tel: +49 (0)6853 5020090 Mei-sept. 9.30-19 uur www.baumwipfelpfad- www.mein-schaumberg.de Kassa open tot 1 uur voor saarschleife.de sluitingstijd Te bereiken: trein naar Mettlach, * behalve 20/11-01/12 en 24/12 verder met de bus Bostalsee Toegang:  10 /  9 /  8 Halte: Cloef, Orscholz Het grootste meer van het Saarland heeft een plek voor iedereen die zijn of haar vrije tijd graag aan, op of in het water doorbrengt: twee rui- Recreatiecentrum Villeroy & Boch me zandstranden voor zonaanbidders, zandkastelenbouwers en water- ratten. De nabijgelegen vijfsterrencamping biedt uitmuntend comfort in Eeuwenoude aardewerktraditie en nieuwe concepten rond 'leven & de natuur. De Bostalsee ligt in het noorden van het Saarland en is goed wonen'. Het documentatiecentrum van V & B is gehuisvest in een voormalig te bereiken via de A1 en de A62. benedictijnenklooster, de oude abdij van Mettlach, en presenteert innova­tieve trends rondom tafelkunst, baden, wellness en keuken. Recreatiecentrum Bostalsee Te bereiken: trein vanaf centraal Am Seehafen 1 station tot Türkis Mühle, 66625 Nohfelden-Bosen verder met bus R11 (badgastenlijn) Tel: +49 (0)6852 9010-0 Selbach www.bostalsee.de Halte: Bosen Strandbad

Openingstijden: Saaruferstraße, Alte Abtei Ma.-vr. 9-18 uur 66693 Mettlach Za. 9.30-18 uur Tel: +49 (0)6864 811020 Zo. 10-18 uur www.villeroyboch-group.com Nov.-maart korter open Te bereiken: trein naar Mettlach Toegang:  4,50 /  2,50

26 Andere activiteiten 27 Archeologiepark Romeinse Villa Borg De gereconstrueerde 'villa rustica' laat raden hoe rijke mensen zo'n 2000 jaar geleden in de regio Saar- LorLux leefden. Het schitterende herenhuis herbergt archeologische juweeltjes. De exclusieve badcul- tuur wordt levensecht in de luxe thermen van de villa.

Openingstijden: Tel: +49 (0)6865 91170 met de vliegende Kerstman April-okt.: di.-zo. 10-18 uur www.villa-borg.de Nov., feb./maart: di.-zo. 11-16 uur Te bereiken: trein tot , Dec./jan. gesloten verder met bus 210 Toegang:  5 /  4 Halte: Perl-Borg Im Meeswald 1 66706 Perl-Borg

Romeinse Villa Nennig Dit cultuurmonument werd in het jaar 1852 bij toeval door een boer ontdekt. Villa Nennig behoort tegenwoordig tot de belangrijkste werken uit de Romeinse mozaïek- kunst. Het is de een na grootste mozaïekvloer (160 m2) ten noorden van de Alpen.

Openingstijden: dagelijks Römerstr. 11, behalve ma. 66706 Perl-Nennig April-sept.: 8.30-12 en 13-18 uur Tel: +49 6866 1329 Maart, okt.-nov.: www.vorgeschichte.de 9-11.30 en 13-16.30 uur Te bereiken: trein tot Merzig, Dec.-feb. gesloten verder met bus 210 Toegang:  1,50 /  1 /  0,75 Halte: Römische Villa

Europees Archeologiepark Bliesbruck-Reinheim Aan de Frans-Duitse grens is een uniek project van grensoverschrijdende samenwerking ontstaan. In het park van 700.000 m2 worden al jarenlang in beide landen vondsten uit verschillende tijdperken opgegraven en getoond.

Openingstijden: Tel: +49 (0)6843 900211 15 maart-31 okt.: www.europaeischer-kulturpark.de dagelijks 10-18 uur Te bereiken: tram S1 tot Klein­ Toegang:  5 /  3,50 blittersdorf, verder met bus 501 Tot 16 jaar gratis Halte: Kulturpark Robert-Schuman-Str. 2, 66453 Gersheim-Reinheim www.christkindlmarkt-sb.de 28 Andere activiteiten 29 Belangrijke evenementen

Filmfestival Max Ophüls Preis/januari Rocco del Schlacko – openluchtfestival/augustus Al jaren is het filmfestival van Saarbrücken een belangrijk forum voor het Klein maar fijn rockfestival in Püttlingen. Met beroemde namen uit ontdekken van nieuwe talenten uit de Duitstalige filmwereld. de rock, pop en independent. Voor degenen die graag feesten en van www.max-ophuels-preis.de festivals houden. www.rocco-del-schlacko.de

Premabüba en Weiberfaase/februari Vélo Nostalgie – retro, swing en fietsplezier/augustus Het hoogtepunt van de carnavalstijd in Saarbrücken en omgeving is de Oldtimers, retrofietsen, fietsenverzamelaars, vintagefans en gedreven Premabüba. Het is al 60 jaar HET carnavalsfeest met live muziek en Lindy Hop-dansers ontmoeten elkaar op de zomerswingparty en de meer dan 5.000 verklede carnavalsvierders. tweed ride. De party is wel het hoogtepunt. www.premabueba.de www.regionalverband-saarbruecken/velonostalgie

Festival Perspectives/juni Phantasie- und Mittelaltertage Saarbrücken/augustus Het enige festival voor Frans eigentijds toneel in Duitsland staat voor Gedurende drie dagen tonen kooplieden, ambachtslieden en toneel- dagen vol afwisseling met toneelspel, muziek en dans op podia en in de groepen diverse facetten uit het leven in de middeleeuwen. Met goo- straten van Saarbrücken. chelaars, muziek en vuurkunstenaars. www.mittelaltertage-sb.de www.festival-perspectives.de Bitburger Badminton Open/november Warndt Weekend/juni De Bitburger Badminton Open is een van de zeven grootste Europese Een weekend van grenzeloze vriendschap: jaarlijks in de voorzomer toernooien en maakt Saarbrücken even de hoofdstad van de badmin- biedt het Warndt Weekend een onderhoudend programma zonder tonwereld. www.bitburger-open.de grenzen van meerdere dagen. www.saarmoselle.org Saarbrücker Jazz Festival/november Het festival 'Jazz Transfer' is het jazzgebeuren van het jaar in de regio Sonntags ans Schloss/juni-augustus SaarLorLux. Gedurende 10 dagen ontmoeten internationale topmusici Serie optredens in de openlucht in het slot van Saarbrücken met elkaar in Saarbrücken. www.jazz-syndikat.de internationale bands, 'Kultur für Kids' en folk, rock en chansons. www.regionalverband-saarbruecken.de Saarbrücker Christkindl-Markt/eind november-23 december In de adventstijd verandert de binnenstad van Saarbrücken in een Saarbrücker Sommermusik/juli-september Kerstland. Als hoogtepunt zweeft elke avond de Kerstman boven de Gratis serie hoogwaardige optredens, een combinatie van kunst­ St. Johanner Markt. www.christkindlmarkt-sb.de overdracht en volksfeest. De concerten zijn verdeeld over de hele stad en vinden vaak buiten plaats. Alt-Saarbrücker Weihnachtsmarkt/1e Advent www.saarbruecken.de Zo'n 200 kraampjes zorgen jaarlijks in het eerste adventsweekend rondom het slot van Saarbrücken voor een warme kerstsfeer. Altstadtfest Saarbrücken/juli www.bi-altsaarbruecken.de Saarlandse en internationale artiesten verzorgen een bont repertoire van muziek, straattheater en creatieve workshops op podia rond de St. Johanner Markt. www.saarbruecken.de

Saar-Spektakel/begin augustus Zo'n 300.000 bezoekers wonen elk jaar in Saarbrücken het grootste De definitieve data zijn te vinden op: evenement bij op de thema's water en watersport, zon, zand en... Saar! www.saarbruecken.de/veranstaltungskalender www.saar-spektakel.de of tel +49 (0)681 95909200

30 Belangrijke evenementen 31 De natuur in Ensheimer Bronnentocht

Premiumwandelen Afstand: 10 km Met de bus: lijn R10 vanaf rondom de stad Begin- en eindpunt: parkeerplaats Saarbrücken centraal station Ensheimser Gelösch in het Wog- Halte: Saarbrücken-Ensheim ‘Premium’ staat voor het hoogste bachtal, Saarbrücken-Ensheim, Flughafen wandelplezier: afwisselende eind Waldtraße paden, door de natuur gevormde holle wegen, complete bewegwij- zering. Zes rondwandelingen in de buurt van Saarbrücken zijn onder- Oerwoudtocht scheiden met het wandellabel In het 'oerwoud aan de rand van de stad' (blz. 34) mag de 'gecertificeerd Premiumpad', 60 in natuur haar gang gaan. De tocht door het zuidelijke deel van dit gebied heel Saarland. gaat langs beekjes, bosmeertjes en omgevallen bomen. Een natuurlijk avontuur, een speelterrein voor jonge en minder jonge ontdekkingsreizi- gers. Bliesgrensweg Een wandeling door de hogere Saar, aan de rand van het bio­ sfeerreservaat van de Bliesgau, op slechts een steenworp afstand van het buurland Frankrijk. Schaduwrijke passages door het bos wisselen elkaar af met paden door open velden en uitzichtpunten vanaf de hoog- tes van de Bliesgau tot aan de bergkammen van de Vogezen.

Afstand: 15,6 km Te bereiken: tram S1 naar Klein- Begin- en eindpunt: blittersdorf, verder met bus 501 parkeerplaats bij het bos in Halte: Nauwieserstraße Sitterswald (L106)

Frohnbosweg Afstand: 8 km Te bereiken: tram S1 Ontspannende wandeling over smalle paden en onverharde Begin- en eindpunt: Halte: Heinrichshaus, wegen door het noordwesten van het Saarkohlenwald. Indrukwekkende Scheune Neuhaus in de straat verder borden volgen boslandschappen met grote oude bomen, talloze beken en bronnen en Am Forsthaus de kleine kloof van de Rödelbach zijn de hoogtepunten van deze tocht.

Afstand: 10 km Te bereiken: tram S1 naar Wilde Netzbachpad Begin- en eindpunt: Riegelsberg Riegelsberg, eind Waldstraße Halte: Riegelsberg Süd Het noordelijke deel van het 'oerwoud' heeft een uitzonderlijke flora en fauna. Ook hier gaat de wandeling langs beekjes en waterlo- pen, door het gemengde bos, het moeraslandschap in het dal van de Warndtbosweg Netzbach, kortom, de meest idyllische landschappen. Vorstelijke jachtpartijen, glasblazerij, bosbouw en mijnbouw Afstand: 10 km Te bereiken: tram S1 hebben het bosrijke landschap rond Karlsbrunn bestempeld. Bos, kleine Begin- en eindpunt: Halte: Heinrichshaus, meertjes en holle wegen, beekdalen en vergezichten voeren hier de Scheune Neuhaus in de straat verder borden volgen boventoon. Het uitzicht vanaf het terras van de zandgroeve van de voor- Am Forsthaus malige Carrière Freyming is adembenemend.

Afstand: 15 km Te bereiken: trein naar Meer info over de Premiumtochten op Begin- en eindpunt: Völklingen, verder met bus 167 www.die-region-saarbruecken.de parkeerplaats Jagdschloss Halte: Forsthaus Karlsbrunn

32 De natuur in 33 Oerwoud aan de rand van de stad Het 'oerwoud aan de rand van de stad' is een uniek bos dat tegen de stad Saarbrücken ligt. Op een strekking van meer … onbegrensd hartelijk dan 1.000 hectaren mag het bos zich naar believen ontwikkelen, Citybreak waardoor een oerwoud ontstaat. Een weergaloze natuurerva- 'Salü Saarbrücken' ring! Midden in het oerwoud staat de schuur Scheune Neuhaus, gebouwd op de fundamenten van het jachthuis Philippsborn Inclusief: uit 1575. 2 overnachtingen met ontbijt Openingstijden: Tel: +49 6806 102419 Stadsrondleiding in Saarbrücken alleen tijdens evenementen www.saar-urwald.de Korting op bepaalde plaatsen Scheune Neuhaus – Te bereiken: tram S1 Aankomst: dagelijks centrum voor boscultuur Halte: Heinrichshaus 66115 Saarbrücken Prijs per persoon in 2-persoons­kamer vanaf w 68

Aanrader Weekendspecial Inclusief:

3 overnachtingen met ontbijt Stadsrondleiding in Saarbrücken Voordeligste weekendarrangement Aankomst: vrijdag

Prijs per persoon in 2-persoons­kamer vanaf w 85

Saarbrücken in de advent

Inclusief:

2 overnachtingen met ontbijt Stadsrondleiding in Saarbrücken 1 Saarlands 3-gangenmenu Saarbrücker rotspaden 1 zoete verrassing, 1 glühwein De rotspaden, Felsenwege, in de wijk St. Arnual behoren tot de interes- Aankomst: dagelijks santste wandelpaden in de bossen van Saarbrücken vanwege de roman- tische rotsformaties en de gevarieerde flora. Aangezien ook hier enkele Prijs per persoon decennia geleden een natuurlijk bosbeheer werd ingesteld, heeft zich in 2-persoons­kamer vanaf w 105 inmiddels een oerwoudachtige vegetatie ontwikkeld. Voor deze beweg- wijzerde wandeling van 1,5 kilometer is degelijk schoeisel aanbevolen.

Looptijd: 1 à 2 uur Begin- en eindpunt: parkeerplaats Saargemündter Str. (tegenover betonfabriek) Met de bus: lijn 126 Bahnhofstr. 31 · Diskontohochhaus · 66111 Saarbrücken vanaf Wilhelm-Heinrich-Brücke Tel: +49 (0)681 93809-15 · Fax: +49 (0)681 9380938 Halte: Hartmanns Au E-mail: [email protected] · www.die-region-saarbruecken.de

34 De natuur in 35 Fietsen Fietsen is een populaire sport in het Saarland en in en om Saar­ brücken. De 350 kilometer lange Saarlandronde en de grensover- schrijdende Velo Visavis met de prachtige rivierbocht spreken fietsers van alle niveaus aan. Hier volgt onze selectie van vier dagtochten vanuit Saarbrücken:

Saar-Köllertalronde Afwisselende dagtocht door het Begin- en eindpunt: Velo Visavis – een Frans-Duitse fietsroute dal van de Köller. Bijzonder aan- Völklingen, Wehrden Deze 260 kilometer lange fietsroute gaat door de prachtige natuur van trekkelijke tocht over heuvelrug- Afstand: 58 km het grensgebied van het Saarland en Frankrijk, door gemakkelijk te fiet- gen met fraai uitzicht op Saar­ Hoogtemeters: 190 m sen rivierdalen maar ook met enkele pittige stijgingen. louis. Vervolgens terug langs de Middelzwaar Tijdens deze tocht vindt u gelegenheid te over om te Saar naar Völklingen. genieten van indrukwekkende bezienswaardigheden en bruisende steden. De route gaat zo veel mogelijk over Warndtronde verkeersarme en goed bewegwijzerde wegen. Dagtocht door de Warndt. Een Begin- en eindpunt: De fietskaart is gratis te verkrijgen bij de VVV van tocht vol afwisselende landschap- Völklingen, Wehrden Saarbrücken. pen met een sensationeel uitzicht Afstand: 41 km op de enorme mijnbouwgroeve Hoogtemeters: 270 m van Freyming-Merlebach. Middelzwaar Verhuurders van e-bikes in Saarbrücken Ronde van Sarreguemines Tocht van een halve dag met Begin- en eindpunt: by.schulz GmbH e-motion e-Bike Welt Saarbrücken prachtige vergezichten tot ver in Saarbrücken bikes & ebikes Cubyke GmbH Frankrijk. Franse charme in het Afstand: 47 km Vorstadtstr. 53 Mainzer Str. 183 (achterkant) stadje Sarreguemines. U fietst Hoogtemeters: 280 m 66117 Saarbrücken 66121 Saarbrücken terug langs de Saar. Middelzwaar Tel: +49 (0)681 9255252 Tel: +49 (0)681 38376457 www.bikes-ebikes.de www.emotion-technologies.de Saarbrücker fietsronde Gezellig fietsen langs de Saar, lichte Begin- en eindpunt: tocht van een halve dag in de natuur Saarbrücken centraal station naar het meertje de Tabaksweiher Afstand: 13 km en door diverse parken. Stop onder- Hoogtemeters: 45 m weg bij een buitencafeetje voor een Gemakkelijk kop koffie of een lunch! Ook een fij- ne tocht om aan het eind van de dag te fietsen.

Andere tochten zijn te vinden op de Saarland Fietstochtenplanner

Een kaartenset met de mooiste fietstochten in het Saarland: handige map met 17 losse kleurrijke kaarten op stuurtasformaat (schaal 1:75.000), met routebeschrijving, nuttige info en bezienswaardigheden. Prijs:  4,95 – te krijgen bij de VVV in het stadhuis.

36 Fietsen 37 Rondvaarten Zwembaden Rondvaarten in de stad, door sluizen en verschillende themarondvaar- ten op de hoge Saar, de aangrenzende Franse kanalen tot de idyllische Zwem- sauna- en wellness- Openluchtbad Dudweiler Saarschleife. Goed eten aan boord. paradijs Calypso St. Ingberter-Str. 141 Deutschmühlental 7 66125 Saarbrücken-Dudweiler Saarbrücker Personenschiffahrt, www.saarbruecker- 66117 Saarbrücken Tel: +49 (0)6897 972383 Günter Emmer GmbH personenschiffahrt.de Tel: +49 (0)681 5881770 Toegang:  3,80/  1,60 Ter hoogte van de Berliner Data: april-september www.erlebnisbad-calypso.de Promenade 21, 66111 Saarbrücken Aanlegplaats: bij de Alte Brücke Toegang: vanaf  8,50/ 4,50 Tel: +49 (0)681 34084 Fechinger Bad Binnen- en buitenbad Openluchtbad Schwarzenberg Provinzialstraße 186 Grilpret op de Saar Am Schwarzenbergbad 66130 Saarbrücken Bedrijfsevenement, familie-uitstap- 66123 Saarbrücken Tel: +49 (0)6893 3339 je of even gezellig ontspannen met Tel: +49 (0)681 389970 Toegang:  3,80/  1,60 vrienden, zoekt u iets bijzonders? Toegang:  3,80/ 1,50 Ga met een BBQ-donut de Saar op! Vaarbewijs niet nodig (5-pk-motor). Alsbachbad Altenkessel Dudobad Buitenbad Binnen- en buitenbad St. Avolder-Str. Am Schwimmbad 2 Kemmerevents KG Aantal personen: 4-50 66125 Saarbrücken-Dudweiler 66126 Saarbrücken- Tel: +49 (0)152 34204542 Tarief: vanaf  9,90 per persoon Tel: +49 (0)6897 762364 Altenkessel www.saarspass.de Aanlegplaats: www.dudobad.de Tel: +49 (0)6898 984170 Data: April-sept. en nov.-dec. tussen het Staatstheater en de Toegang:  3,80/ 1,60 Toegang:  3,80/  1,60 Duur: 1-2 uur muziekschool van Saarbrücken

Vopeliusbad Sulzbach Bootverhuur Binnenbad Verhuur van motorboten en houseboats. Motorbootjes tot 4 personen, Quierschieder Weg zonder vaarbewijs, met een maximaal toegestane snelheid van 10 km/u, 66280 Sulzbach vaartijd 2 uur of langer. Tel: +49 (0)6897 575200 Toegang:  2,20/  1 S.A.L.T. Yacht GmbH Tel: +49 (0)163 146 3611 Saarbrücken Osthafen www.saltyacht.com Kuur- en wellnessbad Saarbrücker Osthafen Saarland Therme Steiger van de motorbootclub Saar e.V. (km-paal 90,13, rechteroever). Zie blz. 25 Zwemplaats met vlonders en gastensteiger voor boten tot 15 meter. Water en stroomaansluiting en een drijvend clubhuis met wc en douches. Tel: +49 (0)681 3904344

Info over ligplaatsen: Wasser­ Tel: +49 (0)681 6002-0 straßen- und Schifffahrtsamt www.wsa-saarbruecken.de

38 Rondvaarten Zwembaden 39 Diensten Taxicentrales in Saarbrücken Saarbrücker Saarbrücker Busverbindingen Funk-Taxi-Zentrale Taxigenossenschaft e.G. Ursulinenstraße 42 Hafenstraße 6 Jaarbeurs, Calypso, DFG . lijn 126 vanaf Wilhelm-Heinrich-Brücke naar Tel: +49 (0)681 33033 Tel: +49 (0)681 55000 Messegelände of DFG Nord DFG Süd, Ehrental ...... lijn 123 vanaf centraal station, of 106, 107 vanaf het centrum naar DFG Süd Saarlandhalle ...... lijnen 105, 125 vanaf centraal station naar Wasserettes Sittersweg Waschhaus Kapittelkerk ...... lijn 126 vanaf Wilhelm-Heinrich-Brücke naar Eisenbahnstr. 8 St. Arnual Markt Alt-Saarbrücken Saarterrassen ...... lijnen 102, 108 vanaf centraal station of lijn Tel: +49 (0)681 54998 129 vanaf het centrum naar Westpark of Waschhaus Hochstr. Trierer Straße 30 Saarbasar/Zoo ...... lijn 105 vanaf centraal station of lijn 107 vanaf Saarbrücken St. Johann stadhuis tot Am Zoo Tel: +49 (0)179 7954787 / Universiteit/sportschool/ +49 (0)681 43776 Wildpark ...... 101, 102, 109, 111 vanaf stadhuis of 102, 112, 124 vanaf CS tot Landessportschule of Universität Jeugdherberg ...... lijnen 101, 150 vanaf stadhuis, lijnen 112 en 124 vanaf centraal station tot Prinzenweiher/ Gevonden voorwerpen DJH Gevonden voorwerpen op afdeling Burgerzaken Saar VV SaarBahn GmbH (tram) Großherzog-Friedrich-Straße 111 In het Saarland gelden gelijke Klantendienst, Nassauerstr. 2-4 66121 Saarbrücken tarieven voor trein, bus en tram Dienstregelingen: Tel: +49 (0)681 905-3503 voor de hele Saarlandse Tel: +49 (0)681 5003-377 verkeersverbond (saarVV). www.saarbahn.de Dienstregelingen: Tel: +49 (0)6898 5004000 Internet- en leescafé www.saarvv.de

Gratis surfen op internet met Stadsbibliotheek Saarbrücken smartphone, tablet of notebook: Gustav-Regler-Platz 1 Langeafstandsbussen om in te loggen kunt u bij alle Tel: +49 (0)681 9052200 informatiedesks in de bibliotheek Di.-vr. 10-19 uur Busstation: halte voor nationale en internationale langeafstandsbussen een ticket krijgen met een inlog- Za. 10-14 uur en touring cars: Dudweilerstr. 98 code. Twee tot drie uur internet www.saarbruecken.de/reisebusse met één ticket.

40 Diensten 41 IEDEREEN PROFITEERT!

Wij staan voor u klaar! Wij zijn hét competente contactpunt voor alles wat met uw verblijf te maken heeft.

Onze services in één oogopslag: Persoonlijk en telefonisch advies Boeken van hotelkamers Online boeken op www.die-region-saarbruecken.de Hotelarrangementen en georganiseerde verblijven Boeken van rondleidingen en rondvaarten Bemiddeling met gidsen Organisatie van groepsreizen Tips en programmavoorstellen Kaartverkoop voor evenementen Ruim aanbod van souvenirs Infoterminal met virtuele stadsrondleiding met 360° panoramabeelden

VVV stadhuis St. Johann, hoofdingang

Tel.: +49 (0)681 959092-00 of -02 Fax: +49 (0)681 959092-01 Openingstijden: E-mail: [email protected] Ma.-vr. 9-18 uur www.die-region-saarbruecken.de Za. 10-16.30 uur

Colofon De casino's Saarland Spielbanken

Uitgever: Kongress- und Touristik Service staan voor een verantwoordelijke Region Saarbrücken GmbH omgang met het spel en de spelers. Redactie/teksten: Ursula von Steht, Tanja Welsch In samenwerking met onze toeristische partners. Alle info wordt zorgvuldig Iedereen heeft daar baat bij: opgesteld volgens de richtlijnen van de partners, maar toch kunnen wij niet aansprakelijk gesteld worden voor de juistheid ervan. sociale instellingen, sport, cultuur Uitvoering: FBO – Agentur für Marketing und Neue Medien Foto's: Beeldarchieven Landeshauptstadt Saarbrücken, en natuur. Beeldarchieven Regionalverband Saarbrücken, Beeldarchieven Tourismus Zentrale Saarland, Timo Rende, Tom Gundelwein, Salzmann, Lukas Huneke, Puslat/Rössler, Manuela Meyer, Eike Bock, Juicesaar photography, WWW.SAARLAND-SPIELBANKEN.DE Andreas Berrang, Peter Michael Lupp, Mechthild Schneider, MEV, istockphoto, Stiftung Saarländischer Kultur­besitz, agl Weltkulturerbe Völklinger Hütte – G. Kassner & Franz Mörscher, Fotographie YAPH, Andrew Wakeford, Saarland Therme GmbH & Co. KG, Villeroy & Boch AG, Gemeinde Tholey, Sebastian Woithe, Römische Villa Borg Druk: Druckerei Wollenschneider, Zum Gerlen 12, 66131 Saarbrücken Uitgave: April 2017 – Wijzigingen voorbehouden

Vertaling: Marijke Olejniczak, Traductions & Salons www.fbo.de

SPELEN MET VERANTWOORDING EN CULTUUR 42

Deutsch Gewinn für alle 105x210.indd 1 07.10.13 08:11 bovenaards: bovenaards: dede sfeer sfeer genieten genieten

hethet slotplein slotplein inin hartje hartje Saarbrücken Saarbrücken

onderaards:onderaards: 800800 jaar jaar geschiednis geschiednis vastpakken vastpakken historischeshistorisches museum museum saar saar medmed ondergrondse ondergrondse burcht burcht en en 1500m 1500m2 2 tentoonstellingtentoonstelling www.historisches-museum.orgwww.historisches-museum.org

Cafeanzeige_nl.inddCafeanzeige_nl.indd 1 1 23.03.1723.03.17 17:32 17:32