Jilid II Hari Isnin Bil. 20 5hb Januari, 1981

PENYATA RASMI PARLIMEN . PARLIAMENTARY DEBATES

DEWAN NEGARA SENATE

PARLIMEN KELIMA Fifth Parliament

PENGGAL KEDUA Second Session KANDUNGANNYA

PERLANTIKAN YANG DI-PERTUA DEWAN NEGARA: Y. B. Tan Sri Ismail Khan [Ruangan 2445]

MENGANGKAT SUMPAH: Tan Sri Zaiton Ibrahim [Ruangan 2447] Tuan Syed Kamarulzaman bin Syed Bahaldin [Ruangan 2447]

PENGUMUMAN YANG DI-PERTUA: Mengalu-alukan Ahli Baru [Ruangan 2447]

JAWAPAN-JAWAPAN MULUT BAGI PERTANYAAN-PERTANYAAN [Ruangan 2447]

USUL: Merakamkan Ucapan Terima Kasih kepada bekas Yang di-Pertua dan bekas Timbaian Yang di-Pertua Dewan Negara [Ruangan 2481]

RANG UNDANG-UNDANG: Rang Undang-undang Penilai dan Pentaksir [Ruangan 2506] Rang Undang-undang Kumpulan Wang Pembangunan (Pindaan) [Ruangan 2520]

DICETAK OLEH JABATAN PERCETAKAN NEGARA, KUALA LUMPUR HAJI MOKHTAR SHAMSUDDIN. J.S.D.. S.M.T., K.M.N., P.I.S.. KETUA PENGARAH 1985 MALAYSIA PARLIMEN KELIMA—DEWAN NEGARA Penyata Rasmi Parlimen PENGGAL YANG KEDUA

AHLI-AHLI DEWAN NEGARA

Yang Berhormat Tuan Yang di-Pertua, TAN SRI ISMAIL KHAN, P.S.M. , B.K.T. , P.P.T. (Dilantik).

,, Menteri Tak Berpotfolio, DATO HAJI MOHAMED BIN NASIR, S.P.M.K., J.M.N., J.P. (Kelantan).

,, Menteri Tak Berpotfolio, DATUK PENGIRAN OTHMAN BIN HAJI PENGIRAN RAUF, P.G.D.K., A.D.K. (Sabah). ,, Setiausaha Parlimen Kementerian Sains, Teknologi dan Alam Sekitar, TUAN LAW HIENG DING, P.B.S. (Dilantik). ,, JENERAL TAN SRI HAJI ABDUL HAMID BIN BIDIN, P.S.M., S.P.M.K., D.I.M.P., J.M.N., P.M.p., P.P.T., P.J.K. (Dilantik).

,, TUAN HAJI ABDUL HAMID BIN TAHIR, S.M.T., B.C.K., P.J.K. (Kedah). ,, TUAN ABDUL RAZAK BIN ABU SAMAH, A.M.N., P.J.K. (Dilantik).

,, TAN SRI DATO' HAJI ABDUL RAZAK BIN HAJI HUSAIN, P.S.M. ,

D.S.W., J.S.M., S.M.P. (Dilantik).

,, TUAN HAJI ABDUL SAMAD BIN SAID (Dilantik).

,, TUAN ABDULLAH BIN SALLEH (Pedis).

,, TUAN V. V. ABOO, J.S.M., A.M.N, J.P. (Dilantik).

,, DATO HAJI AHMAD BIN HAJI ITHNIN, D.M.S.M., K.M.N., A.M.N., J.P. (Dilantik). ,, TUAN ALEXANDER Y. L. LEE (Dilantik). ,, TUAN HAJI ARIFFIN BIN HAJI SALLEH, K.M.N., S.M.K. (Dilantik).

,, DATUK CHOO CHING HWA, D.P.M.T., K.M.N., P.J.K., P.P.N., J.P. (Dilantik).

,, DR CHOO KOOI FOOK (Dilantik).

,, DATUK CHUA SONG LIM, S.P.MJ., S.S.IJ., J.M.N., P.I.S., J.P. (Johor). ,, TUAN DAIM BIN ZAINUDDIN (Dilantik).

,, TUAN HAJI FADZIL BIN AHMAP , A. M . N . (Kedah).

,, DATO HAJJAH FATIMAH BINTI HAJI SALIM, D.S.I.J., A.M.N., P.I.S., S.M.J. (Dilantik). 2439 5 JANUARI 1981 2440

Yang Berhormat PUAN HASNAH BINTI HAJI MOHD. KASIM alias HASNAH FATIMAH BINTI HAJI MOHD. KASIM, A.M.N., P.J.K., P.P.N. (Terengganu).

„ DATO SERI HAJI HUSSEIN BIN MOHD. NOORDIN, S.P.M.P. , D.P.M.P., J.M.N., P.J.K., J.P. (Dilantik).

„ TUAN IBRAHIM BIN ABDULLAH, A.M.N., A.M.P., P.J.K., J.P. (Perak).

,, TUAN IBRAHIM BIN SALLEH, A.M.N. , P.J.K. (Dilantik).

,, TUAN ISHAK BIN ABDUL RAHMAN, A.M.N., P.J.K. (Pulau Pinang). „ TUAN ISMAIL BIN HASHIM, K.M.N., A.M.N., P.B.M., J.P. (Melaka).

,, DATO HAJI ISMAIL BIN HASSAN, D.P.M.J., P.I.S. (Johor).

TUAN ISMAIL BIN SHEIKH IBRAHIM, P.P.N. (Perlis).

,, TUAN KAM WOON WAH, J.P. (Dilantik).

,, TUAN SYED KAMARULZAMAN BIN SYED BAHALDIN AUAMLUD, K.M.N. , A.M.N. (Selangor).

,, DATO HAJI KHALID BIN HAJI ABDULLAH, D.S.D.K., K.M.N., S.D.K., J.P. (Dilantik).

,, TUAN K. KUMARAN, K.M.N., P.M.P., P.P.T, (Dilantik).

,, TUAN HAJI LATIP BIN HAJI DRIS (Dilantik).

" TAN SRI LEE BOON CHIM, P.S.M., S.M.S. (Dilantik).

,, TUAH LOH KEE PENG, P.J.K., J.P. (Melaka).

,, TUAN LOO SWEEMOK, A.M.N., P.P.N. (Pahang). ,, TUAN M. MAHALINGAM, J.P. (Dilantik).

,, DATIN HAJJAH MAHIMON BINTI HAJI HARUN, S.M.P. , A.M.N. , J.P. (Pahang). TUAN HAJI MAHMOUD alias MAHMOUD SALIM BIN HAJI MOHAMAD, S.M.T., A.M.N., P.J.K. (Terengganu).

,, TUAN MICHAEL WONG KUAN LEE (Dilantik).

,, TUAN HAJI MOHD. AZLAN KIN J A WAN alias PHILIP MEJA (Dilantik).

,, DATUK HAJI MOHD. DIN BIN JAAFAR, P.G.D.K., A.D.K., B.K. (Dilantik).

,, TAN SRI HAJI MOHD. GHAZALI BIN HAJI JAWI, P.M.N., S.P.C.M., P.N.B.S., S.P.D.K. (Dilantik).

,, DATO HAJI MOHD. NOR BIN MOHAMAD, D.P.M.S., J.M.N., S.M.T., S.M.S., P.J.K. (Dilantik).

,, DATO HAJI MUSTAPHA BIN HAJI ABDUL JABAR, D.P.M.S. , J.M.N. , J.P. (Dilantik). ,, TUAN M. MUTHU PALANIAPPAN, A.M.N., P.P.T. (Dilantik). 2441 5 JANUARI 1981 2442

Yang Berhormat TUAN HAJI NORDIN BIN PESAH, K.M.N., A.M.N., P.J.K., J.P. (Negeri Sembilan). ,, TUAN OH SIEW AUN, J.P. (Pulau Pinang).

,, DATO HAJI OTHMAN BIN HAJI ABDULLAH, D.P.M.J., P.C.M. (Dilantik).

,, TOK PANGKU PANDAK HAMID BIN PUTEH JALI, P.J.K. (Dilantik).

,, DATOG. PASAMANICKAM, S.P.M.J., D.P.M.J., D.S.LJ., P.I.S.,

B.S.L, J.S.M., A.M.N., J.P. (Dilantik).

,, PUAN RAHMAH BINTI OTHMAN, J.S.M., A.M.N., P.J.K. (Dilantik).

,, TUAN S. I. RAJAH, B.S.L, P.I.S. (Dilantik).

,, PUAN ROGAYAH ARIFF, A.M.N., P.P.N., P.J.K. (Dilantik).

„ PUAN HAJJAH SALMAH BINTI SHEIKH HUSSAIN, A.M.N. , P.K.T. (Dilantik). ,, TAN SRI DATUK DR C. SINNADURAI, P.S.M., P.S.D., P.N.B.S., D.P.M.P., J.M.N., S.M.K., C.M.B., P.J.K. (Dilantik). ,, TUAN S. SUBRAMANIAM (Dilantik).

,, DATO SULAIMAN BIN NINAM SHAH, S.P.M.J., S.S.I.J., J.M.N.,

B.S.L, P.I.S., J.P. (Dilantik).

,, TUAN TAN CHANG SOONG, A.M.N. (Dilantik).

,, TUAN TING MING HIA alias TING MING HOI (Sarawak). TUAN WONG KIE NAI (Dilantik).

,, TUAN HAJI YAACOB BIN HAJI ENGKU YUNUS, P.P.N. (Kelantan). ,, TUAN YAP PENG alias YAP PIANG TAU (Selangor).

„ TAN SRI DATUK YEH PAO TSU, P.S.M., P.G.D.K., A.M.N. (Sabah).

,, TAN SRI ZAITON IBRAHIM BIN AHMAD, P.S.M. (Dilantik). 2443 5 JANUARI 1981 2444

DEWAN NEGARA

PEGAWAI-PEGAWAI KANAN

Setiausaha Dewan Negara: Haji Ahmad Hasmuni bin Haji Hussein Timbalan Setiausaha: Haji Mohd. Salleh bin Abu Bakar. Penolong Setiausaha: Ghazali bin Haji Abdul Hamid. Penolong Setiausaha: Abdullah bin Abdul Wahab.

BAHAGIAN PENYATA RASMI PARLIMEN

Penyunting: Yahaya Manap. Penolong Penyunting: P. B. Menon. Penolong Penyunting: Haji Osman bin Sidik.

Pemberita-pemberita:

N. Ramaswamy. Louis Yeoh Sim Ngoh. Abdul Rahman bin Haji Abu Samah. Suhor bin Husin. Amran bin Ahmad. Mohd. Saleh bin Mohd. Yusof. Margaret Chye Kim Lian. Puan Ng Chong Kin Puan Kong Yooi Thong. Juliah binti Awam. Supiah binti Dewak. Ismail bin Hassan. Shamsiah binti Mohd. Yusof. Kalsom binti Ghazali.

BENTARA MESYUARAT

Mejar (B) Shariff bin Md. Saad 2445 5 JANUARI 1981 2446

MALAYSIA DEWAN NEGARA

1 Isnin, 5hb Januari, 1981

Mesyuarat dimulakan pada pukul 2.30 petang

Saya berasa sungguh bangga di atas DOA kepercayaan yang telah diberikan oleh PERLANTIKAN YANG DI- Kerajaan kepada saya untuk membolehkan saya memegang jawatan yang tertinggi ini dan PERTUA DEWAN NEGARA saya akan cuba dengan sedaya upaya saya Y.B. Tan Sri Ismail Khan mengekalkan kepercayaan dan penghargaan yang telah diberikan kepada saya ini di dalam Menteri Tak Berpotfolio (Dato' Haji menjalankan tugas sebagai Yang di-Pertua Mohamed bin Nasir): Saya mohon Dewan. mencadangkan bahawa Yang Berhormat Tan Sri Ismail Khan dipilih menjadi Tuan Yang Saya akan cuba mencontohi bekas Tuan di-Pertua Dewan Negara. Yang di-Pertua Tuan Yang di-Pertua yang terdahulu daripada saya, terutama sekali Tuan Michael Wong Kuan Lee: Saya mohon Yang Amat Berbahagia Tun Dato' Haji Omar menyokong cadangan itu. Yoke Lin Ong yang baru bersara dari Dewan ini. Tuan Setiausaha: Ahli-ahli Yang Saya menyebut terutama sekali Yang Amat Berhormat, oleh kerana hanya seorang Ahli Berbahagia Tun Dato' Haji Omar Yoke Lin sahaja yang dicadangkan dan disokong Ong oleh kerana beliaulah yang lama sekali menjadi Tuan Yang di-Pertua, maka menurut memegang jawatan Yang di-Pertua Dewan ini Peraturan Mesyuarat 2 ceraian (3), saya di antara Iain-lain Yang di-Pertua sebelum memasyhurkan dengan rasminya bahawa saya. Saya akan cuba menandingi kepintaran Yang Berhormat Tan Sri Ismail Khan dipilih beliau bukan sahaja sebagai Pengerusi yang menjadi Tuan Yang di-Pertua Dewan Negara adil dan sangat bertimbang rasa di dalam (Tepuk). Dewan ini tetapi juga di dalam bidang kepimpinan yang begitu cemerlang yang telah (Dengan pemasyhuran Tuan Setiausaha, beliau tunjukkan sebagai Ketua Ahli-ahli Yang Berhormat Tan Sri Ismail Khan dibawa Dewan ini. Kepada beliau saya berdoa ke Kerusi oleh Yang Berhormat Dato' Haji mudah-mudahan beliau panjang umur dan sentiasa berada di dalam keadaan sihat Mohamed bin Nasir dan Yang Berhormat walafiat dan dapat menikmati sepenuhnya Tuan Michael Wong Kuan Lee) rahmat Tuhan semasa beliau dalam persaraan. Tuan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang Berhormat, saya bersyukur kepada Allah Di atas penghargaan dan kepercayaan yang s.w.t. atas lantikan saya ini. telah diberikan kepada saya izinkanlah saya mengucapkan berbanyak-banyak terima kasih Walaupun saya baru sahaja menjadi Ahli kepada pucuk pimpinan kita, kepada Dewan ini, saya berharap pengalaman saya di pencadang dan penyokong perlantikan saya dalam perundangan negara dan dengan dan kepada Ahli-ahli Yang Berhormat semua kerjasama Ahli-ahli sekalian akan dapat yang telah bersatu hati menyokong saya. Saya membimbing saya menjalankan keadilan di berazam akan menjalankan tugas saya dengan dalam Dewan yang mulia ini supaya semua penuh tanggungjawab dalam memper- urusan akan berjalan dengan lancar dan tahankan tradisi dan integriti Dewan penuh tertib. ini sebagai sebuah badan perundangan yang 2447 5 JANUARI 1981 2448 lebih berkesan lagi. Dengan berkat Allah Timbalan Menteri di Jabatan Perdana Subhanahu wa taala saya yakin dengan Menteri (Dato' Abdullah bin Abdul Rahman): sokongan dan kerjasama Ahli-ahli Yang Tuan Yang di-Pertua, sebenarnya Pemegang Berhormat semua, kita semua akan berjaya. Amanah Raya telah mencuba sedaya upaya meluaskan penerangannya kepada orang Majlis ditempoh selama 5 minit. ramai mengenai dengan per- Persidangan ditempohkan pada pukul 2.38 khidmatannya. Tiap-tiap kali Menteri dan petang. Timbalan Menteri membuat lawatan ke Jabatan-jabatan Pemegang Amanah Raya di Persidangan disambung semula pada pukul seluruh Malaysia mereka sentiasa membuat 2.43 petang. kenyataan akhbar menerangkan peranan yang (Tuan Yang di-Pertua mempengerusikan dimainkan oleh Jabatan ini untuk menolong Mesyuarat) orangramai serta memberi angka-angka kes amanah dan kes-kes pesaka yang telah dan MENGANGKAT SUMPAH sedang diselanggarakan oleh Jabatan itu dari semasa ke semasa. Penerangan-penerangan Ahli-ahli Yang Berhormat yang tersebut di lain yang diberi ialah melalui ceramah- bawah ini telah mengangkat Sumpah seperti ceramah di majlis-majlis orangramai, radio yang disebutkan dalam Perlembagaan: dan juga siaran di dalam majalah-majalah Tan Sri Zaiton Ibrahim. selain dari akhbar-akhbar. Selama ini sambutan orangramai terhadap perkhidmatan Tuan Syed Kamarulzaman bin Syed yang diberi oleh Jabatan Pemegang Amanah Bahaldin. Raya adalah amat menggalakkan. Jumlah kes- kes yang diuruskan oleh Jabatan Pemegang PENGUMUMAN YANG DI- Amanah Raya semenjak 5 tahun PERTUA kebelakangan ini ialah seperti berikut: Mengalu-alukan Ahli Baru Tuan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang Kes Amanah: Berhormat, saya mengucapkan selamat datang dan tahniah kepada Ahli-ahli Dari tahun 1976 sehingga Oktober, 1980 Yang Berhormat yang baru mengangkat ialah sebanyak 11,117 kes yang diterima dan Sumpah sebentar tadi. Saya berharap 4,632 kes diselesaikan. semuga Ahli-ahli yang baru dilantik dan Nilai kes-kes amanah termasuk nilai bagi dipilih itu dapat memberikan sumbangan kes-kes yang dibawa ke hadapan dari tahun mereka yang berguna dan berfaedah kepada 1975 ialah berjumlah $84,045,423. negara seterusnya dan semoga mereka dapat berkhidmat dengan cemerlangnya. Mengenai dengan pesaka pula dari tahun 1976 hingga Oktober, 1980 jumlah kes pesaka JAWAPAN-JAWAPAN MULUT yang diterima ialah sebanyak 9,175 kes dan jumlah yang diselesaikan ialah sebanyak 7,421 BAGI PERTANYAAN- kes. PERTANYAAN Nilaian harta pesaka termasuk nilai bagi PERKHIDMATAN PEMEGANG kes-kes yang dibawa ke hadapan dari tahun AMANAH RAYA 1975 ialah sebanyak $158,118,575. 1. Tuan M. Mahalingam minta Perdana Ini bermakna kalau diambil kira 5 tahun Menteri menyatakan mengapa kurang sangat sahaja kebelakangan ini jumlah ke semua pengumuman kepada orang awam mengenai amanah dan pesaka yang diselenggarakan Perkhidmatan Pemegang Amanah Raya oleh Jabatan Pemegang Amanah Raya di dan menyatakan jumlah kes-kes yang seluruh Malaysia ialah berjumlah 34,845 kes diuruskan oleh Pemegang Amanah Raya yang mana nilainya ialah berjumlah dalam 5 tahun kebelakangan ini. $242,163,998. 2449 5 JANUARI 1981 2450 RTM—LIPUTAN BERITA PARTI Rancangan Malaysia Keempat (RME). PROGRESIF RAKYAT Projek-projek ini akan memberi bekalan kuasa elektrik kepada 49 buah kampung di 2. Tuan S.I. Rajah minta Menteri Pe- Pulau Langkawi. Apabila kesemua 14 projek nerangan irienyatakan mengapa Radio dan yang akan menelan belanja sebanyak Televisyen Malaysia tidak menyiarkan berita- $4,529,000 itu siap menjelang akhir tahun berita, kegiatan-kegiatan dan kenyataan- 1985 kelak, seramai 3,060 keluarga iagi akan kenyataan mengenai issue kebangsaan yang mendapat manfaat. dibuat oleh Parti Progresif Rakyat (People's Progressive Party). JAWATAN ATACHE DI KEDUTAAN Timbalan Menteri Penerangan (Dato' Haji MALAYSIA LUAR NEGERI Embong bin Yahya): Tuan Yang di-Pertua, 5. Tuan Haji Mahmoud Salim bin Haji adalah tidak benar bahawa RTM tidak Mohamad minta Menteri Luar Negeri menyiarkan berita-berita kegiatan-kegiatan menyatakan: mengenai issue kebangsaan yang dibuat oleh Parti Progresif Rakyat. Liputan berita-berita (a) jawatan-jawatan atache yang RTM adalah berdasarkan keutamaan dari segi biasanya terdapat di kedutaan- kepentingan nasional. Jika kenyataan- kedutaan Malaysia di Luar Negeri; kenyataan yang diterbitkan oleh Parti dan Progresif Rakyat itu mempunyai kepentingan (b) adakah terdapat atache pelajaran nasional, maka berita-berita tersebut akan dan atache Agama Islam di disiarkan, tetapi semenjak kebelakangan ini kedutaan-kedutaan dan Suruhanjaya Parti Progresif Rakyat tidak banyak membuat Tinggi Malaysia di negara-negara kenyataan-kenyataan sama ada kenyataan- yang mempunyai ramai pelajar- kenyataan akhbar atau kenyataan-kenyataan pelajar Malaysia seperti England, lain yang boleh dipetik oleh RTM sebagai Amerika Syarikat, Australia dan berita yang menyentuh tentang kepentingan- Iain-lain. kepentingan nasional. Menteri Luar Negeri (Tengku Dato' Ahmad BEKALAN ELEKTRIK KE PULAU Rithauddeen Al-Haj): Tuan Yang di-Pertua, LANGKAWI Ahli Yang Berhormat, sebagaimana sedia maklum atache adalah terdiri dari pegawai- 3. Tuan Haji Fadzil bin Ahmad minta pegawai Kementerian lain yang ditempatkan Menteri Tenaga, Telekom dan Pos di perwakilan-perwakilan Malaysia di luar menyatakan jumlah peruntukan tambahan negeri. Atache-atache yang terdapat di yang akan diuntukkan kepada LLN bagi perwakilan-perwakilan Malaysia ialah memperluaskan pembekalan kuasa letrik Atache-atache Perdagangan, Pelajaran, keseluruhan Pulau Langkawai oleh kerana Tentera, Pertahanan, Imigeresen dan baru- peruntukkan $4.3 juta yang diuntukkan baru ini Buruh. sekarang ini hanya untuk mengambil alih kuasa elektrik yang ada sekarang bagi Atache Pelajaran memang ada ditempatkan kegunaan penduduk-penduduk di sekitar di negara-negara yang mempunyai ramai pekan Kuah sahaja. pelajar-pelajar Malaysia. Di negera-negara berkenaan juga ada ditempatkan pegawai Timbalan Menteri Kerjaraya dan yang berkelayakan mengendalikan perkara- kemudahan-kemudahan Awam (Datuk Dr Nik perkara berkaitan dengan agama Islam untuk Hussein bin Abdul Rahman): Tuan Yang di- pelajar-pelajar Malaysia. Pertua, untuk makluman Y.B. Senator, suka saya memberitahu bahawa di samping $4.3 Tuan Haji Mahmoud Salim bin Mohamad: juta yang telah pun diperuntukkan untuk Tuan Yang di-Pertua, soalan tambahan. mengambil alih pemasangan elektrik swasta di Adakah pihak Kementerian sedar seumpama Pekan Kuah, Kerajaan Persekutuan juga peristiwa Batu Pahat, apa yang berlaku di sedang menimbang untuk mebiayai sebanyak Batu Pahat itu maka perkara ini telah 14 lagi projek bekalan elektrik di bawah dipusing-pusingkan di luar negeri. Jadi apa 2451 ' 5 JANUARI 1981 2452 yang sebenar berlaku di Batu Pahat itu punca bekas Perdana Menteri Allahyarham Tun perkhabaran luar negeri telah dipusingkan Abdul Razak dan Yang Amat Berhormat dan terbalik, mereka mengatakan Kerajaan Dato Hussein, Perdana Menteri kita sendiri Malaysia satu Kerajaan yang menindas sewaktu melawat Australia. Adakah benar ini perkembangan dakwah. Jadi terbitnya adalah satu kelemahan diplomatik kita yang perkara ini tidakkah dengan sebab tidak menyebabkan berlaku tragedi yang kita adanya kegiatan-kegiatan di Atache pandang amat serius ini. Pelajaran sebagaimana yang dikatakan oleh Yang Berhormat tadi iaitu Atache Pelajaran Tengku Dato' Ahmad Rithauddeen Al-Haj: memang ada diadakan Bahagian Agama, Tuan Yang di-Pertua, saya telah pun tetapi kalau sekira ada Bahagian Agama, memberi penjelasan yang lanjut apabila bagaimanakah boleh berlaku seumpama di perkara ini timbul pada masa yang lepas di Timur Tengah dan Iain-lain perkara yang Dewan yang mulia ini. Saya rasa kita berlaku seumpama di Batu Pahat itu sudah janganlah bimbang di atas peristiwa yang diputar-belit dan dipusingkan menjadi berlaku itu kerana kita tidak khuatir di atas sebegitu rupa. tunjuk perasaan yang dilakukan di negara- negara seperti di Australia dan juga di Tengku Dato' Ahmad Rithauddeen Al-Haj: negara-negara lain. Saya suka juga Tuan Yang di-Pertua, selepas berlaku menyatakan tidaklah benar dibebankan atas peristiwa ini dengan serta-merta pihak kelemahan pegawai-pegawai kita yang tidak Kementerian Luar Negeri memberikan memberikan penjelasan, tetapi seperti saya penjelasan di atas peristiwa yang sebenar sebut ada segolongan orang, bahkan orang berlaku. Sepertimana Ahli Yang Berhormat kita, penuntut-penuntut yang suka melihat, sedia maklum putar-belit itu adalah satu dan kita telah melihat dalam negara kita perkara yang sukar kita atasi. Walau sendiri sedikit sebanyak ada yang tidak bagaimanapun, kita cuba menerangkan apa bersetuju melihat negara kita makmur dan yang sebenarnya, tetapi ada juga segolongan sebagainya, tetapi saya suka menyatakan yang suka melihat putar-belit itu berlaku segolongan kecil sahaja iaitu yang telah pun khususnya pihak yang tak suka melihat kita keluar daripada garis perjalanan yang aman dan makmur di dalam negara kita. sebenar. Penuntut perlu menjaga kelakuan Apabila penerangan yang jelas dan mereka sendiri. keterangan yang diberikan dengan sebenarnya, maka pelajar-pelajar kita hari ini PEGAWAI TADBIR DAN DIPLOMATIK yang tinggal di luar negeri sedar apa yang (P.T.D.) DI PAHANG sebenarnya berlaku. Apabila keluar 7. Datin Hajjah Mahimon binti Haji Harun penjelasan daripada Menteri-menteri kita minta Perdana Menteri menyatakan sama ada dalam negeri ini dan mereka membaca terdapat kekurangan Pegawai-pegawai Tadbir akhbar-akhbar, apa yang sebenarnya berlaku, dan Diplomatik (MCS) untuk berkhidmat mereka telah faham. Sekarang saya rasa sebagai Pegawai Daerah dan Iain-lain putar-belit itu adalah diketahui oleh semua terutamanya di Negeri Pahang. orang dan tidak sebenarnya berlaku apabila Menteri Tak Berpotfolio (Datuk Pengiran mendengar penjelasan yang sebenar. Othman bin Haji Pengiran Rauf): Tuan Yang Tuan Ibrahim bin Abdullah: Soalan di-Pertua, untuk makluman Ahli Yang tambahan, Tuan Yang di-Pertua. Saya suka Berhormat itu, Perkhidmatan Tadbir dan bertanya kepada Yang Berhormat Menteri Diplomatik (P.T.D.) mempunyai pegawai Luar Negeri berkenaan Atache Pelajaran dan yang cukup untuk ditempatkan berkhidmat di juga Diplomatik kita di Australia kerana negeri-negeri sebagai Pegawai Daerah dan pernah menjadi titik sejarah yang hitam di Iain-lain jawatan P.T.D. termasuklah di negara kita iaitu tunjuk perasaan penuntut di Negeri Pahang. Australia kepada dua Perdana Menteri kita Bagi Negeri Pahang, daripada 51 jawatan yang dikasihi yang tak pernah lawatan mereka P.T.D., 45 telah diisi termasuk semua 9 di negeri lain telah berlaku iaitu penuntut jawatan Pegawai Daerah di negeri tersebut. 6 menunjuk rasa tak puashati iaitu kepada jawatan yang belum diisi adalah di dalam 2453 5 JANUARI 1981 2454 perancangan pengisian oleh Jabatan rasa saya telah terangkan tadi, 45 Perkhidmatan Awam daripada pegawai- daripada 51 jawatan telah pun diisi dan enam pegawai P.T.D. yang akan tamat berkursus di lagi sekadar menunggu Pegawai-pegawai dalam dan luar negeri. Sementara itu 4 P.T.D. yang sedang berkursus di luar negeri pegawai P.T.D. sedang berkhidmat secara dan juga di dalam negeri. pinjaman di negeri tersebut. Mengenai dengan kekosongan yang berlaku Tuan Ibrahim bin Abdullah: Tuan Yang di- di satu masa, saya rasa itu hanya sementara Pertua, saya hendak bertanya kepada Yang dan pihak Perkhidmatan Awam berusaha Berhormat Menteri yang berkenaan, adakah sedaya-upaya untuk mengisikan kekosongan benar lantikan pegawai-pegawai MCS dalam itu seberapa segera yang boleh. negeri kita ini dikehendaki terlebih dahulu mendapat persetujuan daripada negeri, Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Tuan S. Subramaniam. maknanya jika seorang Pegawai MCS yang kanan misalnya kita hantar ke sebuah negeri Tuan V.V. Aboo: Tuan Yang di-Pertua, adalah dikehendaki dengan persetujuan dengan izin, soalan No. 8. negeri itu sendiri. Saya hendak bertanya adakah ini dikanunkan dalam peraturan undang-undang negara kita ataupun ini hanya satu rasa tolak-ansur dan rasa hormat kepada RUMAH PEKERJA-PEKERJA negeri. LADANG/LOMBONG Datuk Pengiran Othman bin Haji Pengiran 8. Tuan V.V. Aboo (di bawah S.O. 23 (2)) Rauf: Tuan Yang di-Pertua, perkara yang minta Menteri Buruh dan Tenaga Rakyat ditimbulkan oleh Ahli Yang Berhormat itu menyatakan jumlah majikan ladang-ladang sebenarnya telah dibincangkan di dalam dan lombong-lombong yang telah bersetuju perjumpaan antara Menteri-menteri Besar, untuk melaksanakan skim pekerja-pekerja Ketua-ketua Menteri dan begitu juga antara memiliki rumah sendiri dan nyatakan pegawai-pegawai kanan. Sekiranya jawatan masalah-masalah yang dihadapi untuk yang hendak dipenuhi itu adalah jawatan mencepatkan perlaksanaan skim ini dan Kerajaan Negeri maka persetujuan Kerajaan langkah-langkah yang telah dan akan diambil Negeri adalah diperolehi dan sekiranya oleh Kementerian untuk mengatasi masalah- jawatan itu adalah jawatan Jabatan masalah itu. Persekutuan, maka Kerajaan Negeri akan diberitahu mengenai dengan pegawai yang Timbalan Menteri Buruh dan Tenaga telah ditukarkan atau ditugaskan untuk Rakyat (Dato' K. Pathmanaban): Tuan Yang menjalankan tugas yang dikehendaki. di-Pertua, selain daripada skim-skim yang telah dilaksanakan dengan jayanya di Ladang Tan Sri Dato' Haji Abdul Razak bin Haji Batu Pekaka, Kuala Ketil Kedah, Ladang Husain: Soalan tambahan. Saya suka hendak Dovenby, Sungai Siput, Perak dan Ladang bertanya Yang Berhormat Menteri, apa sebab Tennamaram, Batang Berjuntai, Selangor, kadangkala bila pegawai bertukar ke negeri sukacita saya menyatakan bahawa Kumpulan Pahang biasanya tidak begitu ghairah datang. Guthrie Sdn Bhd, telah juga memulakan Contohnya satu ketika empat daerah tidak kerja-kerja membina 240 unit rumah di bawah ada Pegawai Daerah selama empat bulan dan skim ini di ladang Sengkang di Port Dickson, tidak ada Pegawai Kewangan tidak kurang Negeri Sembilan. empat bulan juga. Adakah Yang Berhormat sedar perkara ini berlaku, dan kalau sedar, Di samping itu di dalam sektor apakah sebab-sebabnya mereka itu tidak perlombongan pula, Supreme Corporation mahu atau berhajat berkhidmat di negeri Bhd, Petaling, dan Air Itam Tin Bhd, juga di Pahang? Petaling telah menandatangani Surat Persefahaman dengan pihak berkuasa negeri Datuk Pengiran Othman bin Haji Pengiran Selangor, untuk melaksanakan Skim tersebut Rauf: Tuan Yang di-Pertua, seperti yang saya untuk faedah bekerja mereka, sementara 2455 5 JANUARI 1981 2456 Sungai Besi Tin Bhd sekarang sedang dalam Walau bagaimanapun, pada ke- proses peringkat akhir urusan mereka dengan seluruhannya kadar kemajuan dalam Kerajaan negeri Selangor. melancarkan skim ini adalah lambat. Akan tetapi kita perlu ingat bahawa ini adalah skim Ada beberapa lagi majikan-majikan ladang yang baru dan semua pihak-pihak yang dan lombong di seluruh negara telah berkenaan sudah tentu memerlukan masa menyatakan minat dan persetujuan mereka untuk memahaminya secara terperinci. Saya untuk menyertai skim ini. Majikan-majikan berharap skim ini akan dapat berjalan dengan yang berkenaan sekarang dalam proses lebih cepat lagi pada tahun-tahun hadapan. memilih tapak yang sesuai, menyediakan pelan-pelan bangunan dan Iain-lain dan Tuan Abdullah bin Salleh: Tuan Yang di- adalah berhubung rapat dengan pihak Pertua, tadi Yang Berhormat Timbalan berkuasa negeri untuk mendapatkan Menteri telah pun menerangkan bahawa kelulusan sebelum melancarkan skim majikan-majikan ladang, majikan-majikan tersebut. lombong telah pun bersetuju untuk melaksanakan skim ini. Di sini saya suka Kementerian saya telah mengadakan bertanya apakah tindakan Kerajaan terhadap perbincangan dengan berbagai-bagai majikan-majikan ladang dan majikan- Kerajaan Negeri untuk peraturan-peraturan majikan lombong yang tidak melaksanakan dan garis panduan dalam melaksanakan skim skim yang tersebut? tersebut di dalam tiap-tiap negeri kerana soal Dato' K. Pathmanaban: Tuan Yang di- tanah adalah di bawah bidangkuasa Kerajaan Pertua, seperti saya katakan tadi skim ini Negeri. Dalam soal ini sukacita saya adalah satu skim yang berkehendakkan menyatakan bahawa semua pihak berkuasa penyertaan sukarela daripada majikan- negeri telah memberi pengakuan mereka majikan dan setakat ini sudah ramai majikan bahawa semua permohon dari majikan- yang telah pun tampil ke hadapan untuk majikan dalam soal ini akan diproses dengan menyertainya. Jika ada majikan-majikan yang cepatnya dan akan hanya mengenakan enggan menjalankan skim-skim ini, bayaran yang kecil sahaja bagi permohonan Kementerian saya akan menyiasat keadaan menukar syarat dan Iain-lain. Setengah- yang sebenar dan menentukan adakah setengah Kerajaan Negeri telah juga halangan-halangan yang realistik yang tidak menyediakan garis panduan untuk membantu membolehkan majikan-majikan itu tampil ke majikan-majikan dalam melaksanakan skim hadapan. Kalau tidak kita kenalah tersebut dengan seberapa segera yang boleh. membincangkan dengan majikan-majikan itu untuk menggalakkan mereka. Jika perlu, Sebagaimana Ahli Yang Berhormat sedia Kementerian saya boleh juga selepas maklum, skim ini memerlukan penyertaan beberapa tahun pengalaman menjalankan sukarela daripada tuan-tuan punya ladang dan skim ini mengadakan langkah undang-undang lombong. Kementerian saya sedang bergiat yang perlu. untuk menggesa lebih ramai majikan- majikan ladang dan lombong untuk menyertai skim ini supaya lebih ramai RUMAH AWAM KOS RENDAH pekerja-pekerja yang akan mendapat 9. Tuan Haji Abdul Latip bin Haji Dris minta faedahnya. Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan menyatakan adakah cadangan dalam tempoh Terdapat beberapa masalah yang berkaitan Rancangan Malaysia Keempat projek dengan pinjaman kewangan dan Iain-lain, dan perumahan harga murah dibina di daerah luar juga masalah mendapatkan kemudahan asas bandar negeri Sarawak. Jika ada berapa seperti air dan api bagi skim-skim tersebut. banyaknya dan jika tidak mengapa. Perkara-perkara ini dan pendekatan am untuk menyelesaikan masalah ini telah dibincangkan Timbalan Menteri Perumahan dan dengan pihak-pihak yang berkenaan dan kita Kerajaan Tempatan (Dato Haji Zakaria bin berasa yakin bahawa ia akan dapat Haji Abdul Rahman): Tuan Yang di-Pertua, diselesaikan juga. Kerajaan memang ada cadangan untuk 2457 5 JANUARI 1981 2458 membina rumah-rumah awam kos rendah di Puan Hajjah Salmah binti Sheikh Hussain: kawasan luar bandar negeri Sarawak. Setakat Tuan Yang di-Pertua, soalan tambahan. ini beberapa kawasan luar bandar sedang Walaupun Yang Berhormat Timbalan dipertimbangkan untuk pelaksanaan rumah- Menteri sudah menjawab tetapi saya ingin rumah awam kos rendah itu. Jumlah unit yang tahu adakah Kerajaan telah benar-benar akan dibina di sesuatu kawasan bergantung mengambil tahu dan menyakinkan bahawa kepada keadaan kawasan yang berkenaan dan setiap pelajar-pelajar yang belajar di luar juga keperluan rakyat kawasan itu untuk negeri itu mendapat jaminan dan benar-benar rumah-rumah awam kos rendah. sekolah itu ada. Kedua, berapakah perbelanjaan tambahan Pada masa ini saya tidak dapat mem- Kerajaan bagi menyelesaikan terkandasnya beritahu bilangan unit yang dicadangkan pelajar-pelajar ini di Canada, dan yang ketiga, untuk kawasan luar bandar negeri Sarawak adakah Kerajaan menitikberatkan kepada bagi Rancangan Malaysia Keempat oleh mereka dan adakah melalui Kerajaan antara sebab perkara ini masih dalam pertimbangan Kerajaan soal pemergian mereka ini ataupun Kerajaan dan sesuatu keputusan iklan-iklan bloker yang mencari keuntungan mengenainya belum diperolehi lagi. ini? Dato' Chan Siang Sun: Tuan Yang di- PENUNTUT MALAYSIA KE CANADA— Pertua, dengan penubuhan Jawatankuasa KESULITAN seperti yang telah saya terangkan dalam jawapan saya tadi, tentulah masalah-masalah 10. Tuan Haji Mohd. Azlan Kinjawan minta yang telah ditimbulkan oleh Ahli Yang Menteri Pelajaran menyatakan apakah Berhormat itu dapat diambil kira dan kita tindakan yang sudah diambil oleh akan cuba sedaya upaya supaya penuntut- Kementeriannya mengenai penghantaraan penuntut yang akan di hantar keluar negeri beramai-ramai penuntut Malaysia ke satu dapat menumpukan minat bukan sahaja disegi Universiti di Canada sehingga banyak pelajaran tetapi juga dari segi keadaan sosial, menimbulkan kesulitan dan kesan tidak baik kebajikan dan sebagainya. Kita tentulah akan kepada penuntut-penuntut tersebut. mengambil kira dan kita tentu akan berjaga- jaga supaya mereka dapat ditempatkan di Timbalan Menteri Pelajaran (Dato' Chan universiti-universiti dan juga perjalanan Siang Sun): Tuan Yang di-Pertua, untuk pelajaran mereka dengan lebih berkesan di makluman Ahli Yang Berhormat Senator masa akan datang. tindakan yang telah diambil oleh Kementerian Pelajaran bagi mempastikan kejadian ini tidak Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat berulang lagi adalah dengan menubuhkan satu Tuan Alexander Lee. Jawatankuasa Penyelarasan di bawah Tuan Oh Siew Aun: Tuan Yang di-Pertua, Kementerian Pelajaran bagi menyelaraskan soalan No. 11. kerja-kerja penghantaran semua pelajar- pelajar ke seberang laut yang menerima biasiswa dari penganjur-penganjur. Jawatankuasa ini akan merangka strategi SISTEM PENGANGKUTAN AWAM penempatan yang sesuai dan juga mengkaji dari masa ke semasa dan membuat penilaian 11. Tuan Oh Siew Aun :(di bawah S.O. 23 institusi-institusi di seberang laut yang (2)) minta Menteri Pengangkutan berkualiti dan mempunyai taraf yang baik. menyatakan langkah-langkah yang diambil Melalui strategi penempatan ini, pelajar- oleh Kementeriannya untuk memperbaiki pelajar dapat diselerakkan supaya tidak sistem pengangkutan awam supaya timbul kelompok ramai pelajar-pelajar di menggalakkan lebih ramai orang satu-satu institusi pelajaran tinggi dan menggunakannya dan dengan demikian mengelakkan timbulnya gejala-gejala yang mengurangkan kesesakan lalulintas di kurang sihat. Petaling Jaya dan Kuala Lumpur. I I

2459 5 JANUARI 1981 2460

Timbalan Menteri Pengangkutan (Dr Goh bergerak dengan cepat pada masa peak Cheng Teik): Tuan Yang di-Pertua, untuk hours. makluman Ahli Yang Berhormat beberapa (6) Menggalakkan pengusaha-pengusaha agensi Kerajaan terlibat dalam kawalan bas supaya mengadakan bas 2 pintu; sekatan lalulintas iaitu Jabatan Pengang­ satu untuk penumpang-penumpang kutan Jalan di Kementerian Pengangkutan; menaiki bas dan satu untuk mereka Lembaga Pelesenan Pengangkutan Jalan di turun dari bas. Cadangan ini telah Kementerian Perusahaan Awam; Dewan diterima dan diikuti oleh setengah Bandaraya di Kementerian Wilayah pengusaha-pengusaha bas dan bagi Persekutuan dan Jabatan Polis di mereka yang lain persediaan telah Kementerian Hal Ehwal Dalam Negeri, dibuat untuk mengadakan bas 2 pintu. Kementerian Pengangkutan cuma Adalah ternyata bahawa kelambatan menyelaraskan kerja yang dijalankan oleh bas bergerak di sesuatu perhentian agensi-agensi tersebut. adalah disebabkan pemakaian satu pintu sahaja untuk menumpang naik Pengangkutan awam memanglah turun dari bas. merupakan satu jenis pengangkutan yang digalakkan oleh Kerajaan untuk mengatasi (7) Mengkaji laluan-laluan bas berhenti- masalah kesesakan lalulintas. Ini adalah henti di Kuala Lumpur dan sekitarnya. kerana sebilangan besar rakyat kita Kajian ini sedang dijalankan oleh bergantung kepada pengangkutan awam Jabatan Pengangkutan Jalan. Tujuan terutamanya bas untuk berulang-alik dari mengkaji laluan-laluan bas ini adalah suatu tempat ke suatu tempat yang lain. untuk memperbaikinya dan mewujudkan laluan-laluan di mana Antara langkah-langkah yang diambil oleh sekarang ini tidak terdapat sebarang Kerajaan untuk memperbaiki perkhidmatan perkhidmatan. Juga diambil kira di bas supaya menggalakkan lebih ramai orang dalam menyusun semula laluan-laluan menggunakannya adalah seperti berikut: ini kelak adalah mengurangkan masa menunggu bas, mengurangkan waktu (1) Menghapuskan cukai tempat duduk perjalanan di dalam bas dan yang dikenakan ke atas bas. memendekkan jarak berjalan kaki di (2) Menghadkan penggunaan bas yang antara perkhidmatan bas; dan umurnya melebihi 12 tahun. (8) Mengkaji kemungkinan mengadakan (3) Menggalakkan penggunaan bas yang Mass Transit untuk Bandaraya Kuala muatannya lebih. Lumpur. Berkenaan dengan perkara ini (4) Menambahkan bilangan bas. Masalah saya percaya Yang Berhormat Menteri pengangkutan awam di Kuala Lumpur Wilayah Persekutuan tentulah akan dan Petaling Jaya adalah timbul dari memberi keterangan yang lebih lanjut keadaan kekurangan bilangan bas yang semasa menjawab soalan No. 15. dijalankan. Adalah menjadi dasar Kerajaan untuk menggalakkan SINDIKET MENCURI BARANG-BARANG penambahan perkhidmatan bas dan baru-baru ini Lembaga Pelesenan 12. Puan Hajjah Salmah binti Sheikh Hussain Pengangkutan Jalan telah pun minta Menteri Hal Ehwal Dalam Negeri meluluskan permohonan permit bas menyatakan tindakan yang telah diambil dan yang bermakna penambahan bas-bas akan dibuat terhadap sindiket membeli, untuk memberi perkhidmatan yang menjual dan mengedar barang-barang curi lebih memuaskan kepada orang ramai. seperti radio, keset dan Iain-lain lagi. (5) Mengadakan skim lorong bas di mana Timbalan Menteri Hal Ehwal Dalam Negeri bas sahaja yang boleh menggunakan (Tuan Sanusi bin Junid): Tuan Yang di- lorong ini. Skim ini telah diperkenalkan Pertua, tindakan undang-undang di bawah di Kuala Lumpur untuk membantu bas Kanun Kesiksaan telah dan akan diambil 2461 5 JANUARI 1981 2462 terhadap mereka yang didapati bersalah soalan Ahli Yang Berhormat juga merupakan kerana membeli, menjual dan mengedar soalan yang ada pada hati banyak orang, barang curi. Di samping itu tindakan di bawah eloklah saya menyentuh sedikit mengenai Enakmen Kediaman Terhad, Bab 39 juga perkara ini. akan dikenakan terhadap sindiket-sindiket untuk mencegah mereka daripada melakukan Daripada statistik yang ada pada kita sejak jenayah ini. Untuk maklumat Ahli Yang tahun 1975 sehingga akhir tahun 1980 tidak Berhormat, sejak tahun 1978 sehingga 1980 ada kejadian ataupun keadaan yang mengejut terdapat hanya satu sindiket yang membeli, dari segi perkembangan jenayah di dalam menjual dan mengedar barang curi. negara ini. Tetapi ada satu golongan yang memang mengambil kesempatan lebih-lebih Tuan Ibrahim bin Abdullah: Tuan Yang di- lagi dengan adanya kejadian di Batu Pahat Pertua, di saat-saat akhir ini kalau kita untuk sengaja membesar-besarkan masalah analisa gejala yang tidak sihat yang saya ini untuk menimbulkan kecurigaan pandang, kita tidak boleh lepaskan bagitu masyarakat atas kemampuan pihak polis. sahaja, misalnya rompakan, curi, menyamun, Tetapi ini tidak bererti bahawa jenayah di mengganas, seolah-olah berlaku dengan negara ini lebih berat daripada pengalaman hebatnya di negeri kita. Saya rasa sekarang kita di masa-masa yang telah lalu. Oleh kerana negara kita sekarang ini tidak dengan keadaan semacam ini orang-orang mempunyai isu-isu yang besar-besar maka kaya termasuk Yang Berhormat Menteri- perhatian masyarakat sudah tertumpu menteri kita pun takut sekarang ini baik di kepada masalah jenayah seperti curi dan rumah ataupun hendak berjalan dengan merompak. Oleh itu ingin saya menekan di kereta besar atau sebagainya. sini bahawa bukanlah kerana jenayah sudah Saya hendak bertanya, nampaknya menjadi bertambah hebat jika dibandingkan keganasan rompakan ini siang-siang pun, dengan masa yang telah sudah maka malam apa lagi, tengah jalan, di bandar atau di gambaran yang ada di dalam masyarakat kampung-kampung, di saat-saat akhir ini begitu sekarang. Tetapi oleh kerana latar menjadi-jadi benar. Saya suka bertanya, belakang negara yang begitu aman dalam adakah pada pendapat Yang Berhormat keadaan isu yang sudah berkurangan maka Timbalan Menteri Dalam Negeri ini ada perkara-perkara yang di masa lalu tidak genjala dari luar negeri yang datang ke mendapat perhatian masyarakat sekarang ini tempat kita seolah-olah macam 3K di sudah timbul sebagai satu perkara yang perlu Amerika dahulu yang amat bahaya, ia tidak mendapat perhatian. peduli siapa, di mana-mana sahaja mereka Puan Hajjah Salmah binti Sheikh Hussain: berani melakukan macam ini. Adakah ini Soalan tambahan. Saya berterima kasih satu gejala dari luar negeri? kepada pihak Yang Berhormat yang telah Yang kedua, adakah sampai kita menjawab dengan memuaskan tetapi ada memikirkan demi keselamatan umum di sedikit lagi soalan tambahan. Tidakkah dapat negera kita yang kita hendak menuju Kerajaan mengambil tindakan yang paling kemakmuran, amam damai, perkara ini kita berat terhadap sendiket-sendiket ini? Yang hendak elakkan sungguh-sungguh dan hendak kedua, tidakkah dapat apabila perkara ini mengatur polis khas dalam negeri kita khusus berlaku pihak berkenaan membuat untuk menjaga perompak-perompak yang penyiasatan yang lebih mendalam dan sangat mengganas yang saya pandang amat memuaskan, sebab perkara yang saya merbahaya kepada negeri kita kalau kita tidak timbulkan ini oleh kerana kejadian pecah mengambil langkahan yang lebih berkesan. motokar, radio, tape dan sebagainya berlaku menjadi jadi. Apabila kita membuat report Tuan Sanusi bin Junid: Tuan Yang di- hanya sambil lewa sahaja. Sebab itu saya Pertua, ada beza antara curi dengan rompak. bertanya soalan kedua ini, dapatkah tidak Jawapan saya tadi khusus untuk barang- pihak berkenaan mengambil berat sedikit barang curi. Tetapi oleh kerana Ahli Yang dalam membuat penyiasatan yang saya Berhormat bertanya mengenai rompakan dan tanyakan itu. 2463 5 JANUARI 1981 2464 Tuan Sanusi bin Junid: Sekali lagi saya ingin Timbalan Menteri Pertanian (Tuan Haji membezakan antara sediket dengan pencuri Suhaimi bin Datuk Haji Kamaruddin): Tuan perseorangan. Sendiket bererti satu Yang di-Pertua, di dalam Mesyuarat Pertama kumpulan yang lebih daripada seorang. Menteri-menteri Pertanian ASEAN yang Daripada tahun 1978 hingga sekarang hanya telah diadakan di Manila pada 28hb dan 29hb ada satu kes sahaja yang melibatkan Ogos tahun 1979, dasar pertanian yang sama sendiket. Jika soalan Yang Berhormat telah pun dibincangkan. Mesyuarat itu telah ditujukan kepada pencuri perseorangan, berpendapat bahawa tiap-tiap negara patut maka perangkaannya begini. mengikuti Dasar Pertanian berasaskan kepada keadaan yang terdapat dalam negara Pada tahun 1978 ada 47 kes yang masing-masing tetapi ada beberapa bidang dilaporkan. yang tertentu di mana program bersama ASEAN boleh dilaksanakan dan bidang- Pada tahun 1979—57 kes dan pada tahun bidang tersebut telah diperkenalkan seperti 1980—36 kes. berikut: Hukuman yang diberi ke atas mereka yang ditangkap adalah lumayan beratnya. (1) Penubuhan satu "Common Quarantine Umpamanya bagi mereka yang didapati Ring" bagi bahan-bahan tanaman dan bersalah maka mereka boleh didenda untuk haiwan; masa 2 tahun dan 3 tahun. Jumlah ini dianggap (2) Mengumpulkan penyelidikan dan cukup berat bagi orang-orang yang mencuri teknologi; radio, keset dan Iain-lain. Oleh kerana (3) Bekerjasama dalam bidang latihan dan beratnya hukuman inilah maka selama 3 tahun kemudahan-kemudahan perkem- ini hanya ada satu sendiket sahaja yang bangan. membuat kerja ini. DOKTOR-DOKTOR WANITA ASING— Tuan Haji Mohd. Azlan Kinjawan: Kalau TARAF PENDUDUK TETAP saya tidak salah, dalam tahun lalu soal jenis rompakan dipersisiran perairan Negeri Sabah 14. Tuan K. Kumaran minta Menteri telah saya bangkitkan pada masa itu. Menteri Kesihatan menyatakan: yang berkenaan menjawab yang rompakan itu bukanlah satu rompakan tetapi satu perkara (a) bilangan permohonan yang diterima yang luar biasa dan akan disiasat. Saya ingin dari doktor-doktor wanita terdiri tahu berapa lamakah Kementerian yang daripada isteri-isteri warganegara berkenaan dapat mengesahkan jenis tetapi belum diberi status "permanent rompakan yang baru-baru ini berulang lagi stay"; dan sehingga mencemaskan penduduk-penduduk (b) sama ada beliau bercadang melantik ke di persisiran Negeri Sabah. dalam perkhidmatan Perubatan isteri- isteri tersebut yang belum diberi status Tuan Sanusi bin Junid: Tuan Yang di- "permanent stay" sebagai doktor Pertua, oleh kerana beza antara sendiket perubatan; jika tidak nyatakan sama mencuri radio dan keset dengan rompakan di ada tindakan ini merupakan Sabah begitu jauh, maka saya memerlukan pembaziran tenaga manusia me- notis untuk soalan ini mandangkan terdapatnya ke kurangan doktor perubatan yang serius di negara ini. ASEAN—DASAR PERTANIAN Timbalan Menteri Kesihatan (Dr Sulaiman 13. Puan Rahmah Othman minta Menteri bin Haji Daud): Tuan Yang di-Pertua, Pertanian menyatakan sama ada beliau akan menjawab soalan: cuba mengesyorkan satu dasar am pertanian (common agriculture policy) untuk (a) Sebanyak 21 permohonan telah kepentingan rakyat kelima-lima negara dalam diterima dari doktor-doktor wanita ASEAN. asing yang terdiri dari isteri-isteri 2465 5 JANUARI 1981 2466

warganegara yang masih belum diberi akademik yang terdapat di Maktab Tentera Di taraf penduduk tetap; Raja Sungai Besi adalah sama dengan sistem (b) Doktor-doktor wanita asing yang pelajaran di sekolah-sekolah Kerajaan yang terdiri daripada isteri-isteri warga­ lain. Begitu juga sukatan pelajaran yang negara yang masih mendapat taraf diajar adalah mengikut sukatan pelajaran penduduk tetap boleh diper- yang ditentukan oleh Kementerian Pelajaran. timbangkan untuk lantikan sebagai Apa-apa rancangan untuk mengubah sistem Pegawai Perubatan Sementara dengan pelajaran yang terdapat di Maktab Tentera Di syarat mereka mempunyai kelulusan Raja adalah tertakluk kepada dasar Kerajaan yang diiktiraf oleh Kerajaan dan mengenai pelajaran yang disalurkan melalui kelayakan untuk didaftar penuh oleh Kementerian Pelajaran. Majlis Perubatan Malaysia. Untuk makluman Dewan yang Mulia ini selanjutnya, Maktab Tentera Di Raja ini ditadbirkan bersama oleh pihak awam dan SISTEM MONORAIL DI BANDARAYA tentera dan pihak tentera belum ada rancangan untuk mengambil alih sepenuhnya 15. Tuan Yap Peng minta Menteri Wilayah pentadbiran Maktab tersebut. Persekutuan menyatakan sama ada beliau akan mengkaji untuk mengadakan sistem PENUNTUT MALAYSIA DI monorel (monorail) di Bandaraya Kuala UNITED KINGDOM Lumpur memandangkan kesesakan lalulintas yang semakin bertambah sekarang. 17. Tuan Ismail bin Sheik Ibrahim minta Menteri Pelajaran menyatakan langkah- Timbalan Menteri Kementerian Wilayah langkah yang dijalankan oleh Kerajaan serta Persekutuan (Tuan Abdullah bin Haji kejayaan yang dicapai untuk membantu Ahmad): Tuan Yang di-Pertua, Kementerian penuntut-penuntut Malaysia di United saya sedang mengkaji kemungkinan Kingdom untuk mengatasi yuran tinggi. menggunakan berbagai-bagai jenis pengangkutan awam seperti monorail, flight Dato' Chan Siang Sun: Tuan Yang di- rail transit dan Iain-lain di Bandaraya Kuala Pertua, setakat ini, Kerajaan telah mengambil Lumpur terutama untuk mengatasi kesesakan langkah-langkah di peringkat antarabangsa lalulintas yang semakin bertambah sekarang. dan juga di peringkat dalam negeri bagi tujuan Ibu Negara juga akan mempunyai sistem membantu penuntut-penuntut Malaysia di pengangkutan termoden bas udara (aerobus) United Kingdom yang mengalami sekiranya kajian yang dijalankan kesempitan kewangan akibat kenaikan yuran menunjukkan perkhidmatan itu sesuai. pengajian di sana iaitu seperti berikut:

Tindakan di peringkat antarabangsa SUKATAN PELAJARAN DI MAKTAB (1) Satu mesyuarat antara Pesuruhjaya- TENTERA DI RAJA pesuruhjaya Tinggi Negara-negara Komanwel termasuk Pesuruhjaya 16. Tuan V. V. Aboo minta Menteri Tinggi Malaysia telah diadakan di Pertahanan menyatakan sama ada Kerajaan Malborough House pada lOhb April, bercadang untuk meningkatkan lagi pelajaran 1980, dalam mana pandangan tidak dari segi akademik dan ketenteraan di Maktab puashati Kerajaan-kerajaan negeri Tentera Di Raja Sungai Besi dan sama ada Komanwel telah disampaikan kepada pihak tentera akan mengambil alih Kerajaan British. sepenuhnya pentadbiran Maktab itu. (2) Satu persidangan Menteri-menteri Timbalan Menteri Pertahanan (Tuan Abu Pelajaran Komonwel telah diadakan di Hassan bin Haji Omar): Tuan Yang di-Pertua, Colombo, Sri Lanka pada bulan Ogos untuk makluman Ahli Yang Berhormat dan 1980. Dalam persidangan itu Yang Dewan yang Mulia ini, sistem pelajaran Berhormat Menteri Pelajaran telah 2467 5 JANUARI 1981 2468

membangkitkan isu kenaikan yuran ini Dato' Haji Khalid bin Haji Abdullah: Tuan dan hasilnya isu tersebut telah menjadi Yang di-Pertua, di dalam jawapan Yang satu agenda penting untuk perhatian Berhormat Timbalan Menteri telah negara-negaa Komanwel. Yang menyatakan iaitu tumpuan Kerajaan sekarang Berhormat Menteri Pelajaran telah ini nampaknya kepada pelajar-pelajar di mengadakan perjumpaan khas dengan United Kingdom. Kita semua tahu bahawa Yang Berhormat Setiausaha Negeri fees pelajaran ini bukan sahaja naik di United Pelajaran dan Sains, United Kingdom Kingdom tetapi di negeri-negeri lain. Adakah mengenai perkara yang sama. Hasil Tabung Pusingan yang disebutkan tadi juga pertemuan tersebut, negara British meliputi penuntut-penuntut di negeri-negeri telah mengetahui masalah yang lain yang mempunyai banyak penuntut dihadapi oleh Malaysia secara lebih Malaysia. dekat lagi dan berjanji akan memperuntukkan sebanyak 40 biasiswa Dato' Chan Siang Sun: Tuan Yang di- setahun daripada sejumlah 300 biasiswa Pertua, Tabung Pusingan yang say a sebutkan setahun bagi pelajar-pelajar asing tadi ialah cuma penuntut-penuntut di United kepada pelajar-pelajar Malaysia. Kingdom. Mengenai negeri-negeri yang lain, setakat hari ini cuma di negeri Australia kita Tindakan di peringkat dalam negeri ada merancang satu tabung khas tetapi ini (1) Kementerian Pelajaran telah pun akan diumumkan oleh Yang Berhormat menubuhkan satu Tabung Pusing pada Menteri pada suatu masa kelak. tahun 1980 dengan peruntukan permulaan sebanyak $750,000. Tabung Dato' Haji Khalid bin Haji Abdullah: ini adalah bertujuan memberi pinjaman Bolehkah saya mendapat penjelasan iaitu kepada pelajar-pelajar yang sebahagian besar penuntut-penuntut kita ada menghadapi kesempitan kewangan. di Timur Tengah. Adakah Kerajaan juga (2) Kementerian Pelajaran bersama bercadang hendak menimbangkan supaya dengan Jabatan Perkhidmatan Awam satu peruntukan seperti Tabung Pusingan ini telah dan sedang berusaha mencari dibuat untuk menampung pelajar-pelajar kita lebih banyak tempat pengajian di di Timur Tengah ini? negara-negara lain selain daripada United Kingdom. Sehingga ini 2 Dato' Chan Siang Sun: Tuan Yang di- delegasi di peringkat pegawai telah Pertua, kalau ada keperluan tentulah kita dihantar untuk tujuan tersebut. akan beri pertimbangan dengan sewajarnya. (3) Kementerian Pelajaran bersama-sama Universiti-universiti tempatan sedang Dato' Sulaiman Ninam Shah: Tuan Yang di- berusaha merancang pembesaran dan Pertua, saya menumpang bertanya kepada perkembangan Universiti-universiti Timbalan Menteri berkenaan beberapa tempatan supaya setiap universiti dapat soalan. Berkenaan dengan kenaikan bayaran melebihkan tempat pengajian pada penuntut-penuntut di United Kingdom, masa hadapan. Skop dan kapasiti Timbalan Menteri berkenaan cuma Universiti-universiti tempatan akan menyatakan langkah-langkah yang dibuat diperbesarkan dengan beberapa oleh pihak Kerajaan ialah berunding dengan langkah seperti membina satu kampus Kerajaan British dan hasilnya 40 biasiswa baru di negeri Johor bagi satu universiti diberi percuma. Tetapi adakah Kerajaan dan empat kampus-kampus cawangan bercadang mengadakan beberapa bangunan bagi empat universiti yang lain. Tempat asrama di United Kingdom sebagai satu yang sebanyak kira-kira 26,000 daripada jalan supaya penuntut-penuntut ini sekarang dijangka akan dapat tidak membiayai belanja yang besar dan juga diperbesarkan kepada kira-kira 36,000 satu daripada langkah-langkah yang baik pada akhir Rancangan Malaysia supaya dapat pihak Kerajaan mengawal Keempat nanti. penuntut-penuntut ini? 2469 5 JANUARI 1981 2470

Yang kedua, kalau sekiranya Kerajaan Perkara yang kedua berkenaan dengan menyatakan akan menimbangkan untuk Malaysia Hall di Bryanston Square di London. mengadakan asrama lagi, sebab saya tahu Perkara ini tentulah beberapa tahun Malaysia Hall itu tidak mencukupi lagi oleh kebelakangan ini kita telah pun kerana bukan sahaja penuntut private bahkan membelanjakan lebih kurang dekat $2 juta penuntut Kerajaan sendiri yang pergi ke sana untuk memperbaiki tetapi tidak dapat dan rumah itu tidak sesuai lagi dengan dibesarkan, cuma dapat direnovatekan dalam keadaan yang sekarang. Adakah Kerajaan bangunan itu dengan memberikan partition sedar keadaan ini dan apa langkah yang dan juga upgradekan tandas dan sebagainya kerajaan akan ambil? untuk memberikan keselesaan kepada penuntut-penuntut yang dapat ditempatkan Yang ketiganya, kalau sekiranya Kerajaan di situ. Pihak Kementerian Pelajaran mengadakan asrama bagi mengurangkan berharap kalau keadaan kewangan bayaran penuntut-penuntut ini, adakah mengizinkan barangkali kita dapat Kerajaan menimbangkan yang penuntut- mengadakan lebih banyak lagi Dewan penuntut private ini juga, jikalau ada tempat Malaysia itu di Britain tetapi oleh kerana yang kosong boleh diberi kepada penuntut- kewangan terhad, buat masa sekarang ini kita penuntut yang datang daripada Malaysia ini? cuma dapat upgradekan Malaysia Hall untuk memberi kedudukan yang lebih selesa. Dato' Chan Siang Sun: Tuan Yang di- Tuan Yang di-Pertua, buat masa sekarang Pertua, soalan tambahan yang pertama bukan pelajar-pelajar sahaja yang dapat berkenaan dengan mengadakan asrama untuk ditempatkan di Malaysia Hall tetapi ada penuntut-penuntut kita tentulah cadangan ini kadangkala kita buka kepada penuntut- adalah satu cadangan yang baik tetapi kalau penuntut private supaya dapat memberikan kita mengadakan suatu asrama lagi atau kesenangan kepada mereka semasa mencari membeli satu bangunan lagi itu memerlukan tempat tinggal untuk sementara waktu dan belanja yang banyak dan juga juga untuk mereka yang mengunjungi London penyelenggaraan dan pengendalian pun semasa cuti sekolah kita pun dapat memerlukan kewangan juga. Tetapi suatu hal memberikan tempat jika ada kosong untuk yang patut diberitahu di sini ialah mengenai mereka duduk sementara waktu. kenaikan yuran persekolahan (tuition fees) yang terlampau tinggi sekarang di United Tuan Yang di-Pertua: Masa sudah cukup. Kingdom. Kos kehidupan harian itu barang- kali cuma mengikut kadar inflasi sahaja (Masa untuk Pertanyaan bagi Jawab Mulut tetapi yang terlampau tinggi ialah yuran telah cukup dan Jawapan bagi Pertanyaan No. persekolahan. Jadi tentulah jika diadakan 18 hingga 32 adalah diberi di bawah ini.) asrama itu kita cuma boleh mengurangkan sebahagian beban sahaja. Ini barangkali tidak BANTUAN PELAJARAN KEPADA dapat menyelesaikan keseluruhan perkara SEKOLAH-SEKOLAH tetapi cuma sebahagian sahaja iaitu kos 18. Tuan Abdullah bin Salleh minta Menteri kehidupan seharian barangkali boleh Pelajaran menyatakan sama ada Kerajaan diringankan sedikit. Tetapi soal pokok ialah sedar bahawa pemberian bantuan pelajaran yuran persekolahan (tuition fee) terlampau kepada Sekolah-sekolah Rendah, Menengah tinggi. Setakat ini Kerajaan cuma dapat dan Iain-lain jenis sekolah, masih lagi memberikan pertolongan dengan tabung mengikut Surat Pekeliling Kewangan Bil. pusingan ini untuk mengurangkan sebahagian 4/1974 dan jika sedar adakah Kerajaan pembayaran persekolahan sahaja. Untuk bercadang akan menambah bantuan makluman Yang Berhormat Senator, kita pelajaran kepada sekolah-sekolah agar sudahpun memproses permohonan- seimbang dengan harga barang-barang. permohonan dan setakat ini kita sudahpun meluluskan lebih kurang 282 orang penuntut- Dato' Chan Siang Sun: Untuk makluman penuntut yang telah memohon dan layak Yang Berhormat Kementerian Pelajaran untuk menerima bantuan itu. sedang menyiapkan satu kajian mengenai 2471 5 JANUARI 1981 2472 kadar-kadar bantuan kewangan yang yang menggalakkan jika dibandingkan diberikan kepada sekolah-sekolah. Kajian ini dengan kedudukan mereka dalam tahun- meliputi bantuan bagi perpustakaan, sains dan tahun 60an. hisab, seni pertukangan dan mata pelajaran- mata peiajaran lain. Berasaskan kajian ini Selaras dengan Dasar Ekonomi Baru, Kementerian Peiajaran akan mencadangkan Kerajaan Negeri Pulau Pinang telah kadar-kadar baru yang sesuai dengan keadaan melaksanakan dasar dan strategi sekarang kepada pihak berkuasa untuk pembangunan yang merangkumi program- diluluskan bagi dilaksanakan kalau boleh program Perindustrian Desa, Perbandaran dalam tahun ini. Desa, Pembaharuan Bandar, Kemajuan Sektor-sektor Pelancongan dan Pertanian serta penyediaan kemudahan-kemudahan RANCANGAN MAKANAN TAMBAHAN infrastruktur. Dengan pelaksanaan dasar, DI SEKOLAH-SEKOLAH strategi dan rancangan-rancangan ini, peluang-peluang baru bagi pekerjaan, Tuan Abdul Razak bin Haji Abu Samah perniagaan dan perdagangan serta minta Menteri Peiajaran menyatakan perusahaan telah diujudkan. Sektor rancangan Kerajaan untuk menyediakan pembinaan juga merupakan sektor baru yang makanan yang berzat bagi kanak-kanak sangat pesat diceburi oleh Bumiputera. sekolah khasnya sekolah-sekolah di luar bandar. Kesan di bidang ekonomi menunjukkan, dari sejumlah 53,577 pekerjaan baru yang Dato' Chan Siang Sun: Rancangan diwujudkan di dalam kilang-kilang yang Makanan Tambahan di Sekolah Rendah didirikan di negeri tersebut, sebanyak 24,000 anjuran Kerajaan telah bermula pada tahun (44.8%) darinya telah diisi oleh Bumiputera. 1976, dan pada tahun 1980, rancangan ini telah melibatkan semua Sekolah Rendah di Di samping itu seramai 757 orang telah seluruh Malaysia. Keutamaan untuk mendapat kemudahan bagi menjalankan menyertai Rancangan Makanan Tambahan perniagaan yang disediakan oleh Kerajaan adalah diberi kepada murid-murid sekolah di yang berupa kereta roda tiga, kereta roda tiga luar bandar. Menu-menu yang sedang dengan mesyen tebu, tapak perniagaan, digunakan telah disusun dengan nasihat bangsal-bangsal, motosikal, ruang-ruang daripada pakar-pakar pemakanan untuk perniagaan dan projek Belia Peladang. Ini memberi makanan yang berzat kepada kanak- tidak termasuk 57,054 kaki persegi (35.42%) kanak yang berkenaan. ruang perniagaan yang dibina oleh Perbadanan Pembangunan Pulau Pinang (PDC) yang telah diperuntukkan kepada Bumiputera. Dari segi pinjaman bagi EKONOMI BUMIPUTERA DI menjalankan perniagaan seramai 3,033 orang PULAU PINANG telah mendapat kemudahan ini dari MARA 20. Tuan Haji Ibrahim bin Abdullah minta dan juga Jabatan Kebudayaan, Belia dan Perdana Menteri menyatakan kemajuan Sukan. Dalam sektor pembinaan pula dewasa Bumiputera Pulau Pinang dalam bidang ini terdapat lebih kurang 874 orang/syarikat, ekonomi, pertanian dan perumahan. Kontraktor Bumiputera yang berdaftar di berbagai-bagai Agensi Kerajaan di Negeri Datuk Pengiran Othman bin Haji Pengiran Pulau Pinang berbanding dengan lebih Rauf: Soalan ini sangat umum dan kurang 200 orang/syarikat sahaja sepuluh merangkumi persoalan yang agak luas. tahun yang lalu. Berhuburig dengan sektor Walaupun demikian, izinkan saya perusahaan, Kerajaan sedang berusaha untuk memaklumkan di Dewan yang mulia ini menggalak dan memupuk Bumiputera di bahawa pada keseluruhannya penglibatan dalam bidang ini di mana beberapa projek Bumiputra di Negeri Pulau Pinang di dalam yang meliputi bidang-bidang pengangkutan, bidang-bidang ekonomi, pertanian dan hotel dan sebagainya sedang dikesan dan perumahan telah menunjukkan kemajuan dirancangkan. 2473 5 JANUARI 1981 2474

Di dalam bidang pertanian Kerajaan Negeri tertentu, pihak berkuasa tempatan boleh sedang merancang untuk memajukan sektor tertakluk kepada pengesahan oleh ini dengan melaksanakan program pihak berkuasa Negeri, membuat apa-apa pembangunan pertanian yang disatukan undang-undang kecil atau mengadakan aturan dengan perbelanjaan sebanyak $30 juta dan dan pengelolaan yang baik bagi kawasan juga menambah lagi projek-projek pihak berkuasa tempatan untuk maksud berkelompok seperti projek Sungai Chenaam mengatur, melesen, menyekat, melarang atau di bawah Rancangan Malaysia Keempat. menghapuskan pamiran iklan-iklan. Projek-projek bagi memulihkan tanah-tanah Setakat ini pihak berkuasa tempatan yang terbiar akan juga dilaksanakan. lazimnya adalah menggunakan undang- Di bidang perumahan, dari sejumlah 7,710 undang yang lama di bawah undang-undang unit rumah yang telah siap dibina oleh Agensi- kecil Town Board dalam perkara agensi Kerajaan sejumlah 3,399 unit (44%) pengiklanan. Undang-undang lama itu pada telah diperuntukkan kepada Bumiputera. keseluruhannya tidak mengandungi peruntukan khusus mengenai penggunaan MURID DARJAH SATU DI SEKOLAH Bahasa Malaysia. Oleh hal yang demikian, RENDAH JEMS KEBANGSAAN (CINA) tidak dapat pihak berkuasa tempatan mengambil tindakan dari segi undang-undang 21. Tuan Oh Siew Aim minta Menteri terhadap mereka yang engkar menggunakan Pelajaran menyatakan bilangan pendaftaran Bahasa Malaysia dalam papan-papan tanda kemasukan murid-murid baru (darjah satu) di kedai-kedai/taman-taman perumahan dan dalam tahun 1981 yang ingin memasuki sebagainya. Walau bagaimanapun, tindakan Sekolah Rendah (Jenis Kebangsaan) Cina secara pentadbiran boleh diambil terhadap mengikut pecahan jantina. mereka itu iaitu dengan tidak melanjutkan Dato' Chan Siang Sun: Bilangan murid lesen perniagaan apabila tamat tempoh lesen yang telah didaftarkan untuk memasuki tersebut. Darjah Satu dalam tahun 1981 bagi Sekolah Untuk makluman Yang Berhormat pada Rendah Jenis Kebangsaan (Cina) mengikut masa ini pihak Kerajaan sedang mengambil jantina adalah seperti yang berikut: tindakan untuk menyediakan undang-undang Lelaki 44,982 kecil baharu yang seragam mengenai perkara Perempuan 40,899 pengiklanan. Peruntukan-peruntukan yang menyentuh soal penggunaan Bahasa 85,881 Malaysia bagi nama-nama kedai, papan tanda perniagaan dan taman-taman perumahan akan diadakan, yang mana akan PAPAN TANDA PERNIAGAAN DALAM menitikberatkan penggunaan Bahasa BAHASA MALAYSIA Malaysia. Saya yakin penggunaan tersebut bukan sahaja akan diberi keutamaan bahkan 22. Datuk Haji Mohd. Din bin Jaafar minta akan dijadikan perkara yang diwajibkan Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan dalam keadaan-keadaan yang tertentu. menyatakan langkah-langkah yang telah dan akan diambil oleh Kerajaan supaya penggunaan nama-nama kedai, papan tanda RUMAH PANGSA DI BANDARAYA perniagaan, dan taman-taman perumahan KUALA LUMPUR adalah di dalam Bahasa Malaysia sepenuhnya di Negara ini; dan nyatakan sama ada 23. Tuan Haji Mahmoud Salim bin Haji Kerajaan akan menggunakan kuatkuasa Mohamad minta Menteri Wilayah undang-undang untuk mewajibkannya. Persekutuan menyatakan apakah sebabnya pembinaan rumah-rumah pangsa di kawasan Dato Haji Zakaria bin Haji Abdul Rahman: bandaraya Kuala Lumpur seolah-olah Kuasa untuk mengawal perkara pengiklanan dihentikan dan rumah-rumah murah dan kos adalah terletak di bawah pihak berkuasa murah digalakkan walaupun harga tanah di tempatan. Di bawah undang-undang yang sekitar bandaraya sangat tinggi. 2475 5 JANUARI 1981 2476

Menteri Wilayah Persekutuan (Dato Amar di sekitar tempat penjaja-penjaja, dan di Haji Abdul Taib Mahmud): Pembinaan antara langkah-langkah yang diambil adalah: rumah-rumah pangsa di kawasan bandaraya Kuala Lumpur tidak dihentikan. Malahan (1) Membina komplek peraiagaan dan kerja-kerja tersebut ada dan sedang gerai-gerai makan yang tetap di mana dijalankan dalam berbagai peringkat semua kemudahan bekalan air, letrik, pembinaan di beberapa tapak tertentu pengangkutan sampah dan gerai-gerai sekarang ini. Sebagai contoh, di Jalan yang lebih selesa dan teratur di Kenanga 3 blok rumah pangsa setinggi 17 sediakan seperti gerai makan di tingkat (816 unit) telah siap dibina awal tahun Komplek Pejabat-pejabat Kerajaan ini dan di bahagian Sentul Utara (I dan II) ' Jalan Duta, Jalan Sultan Mohamad, pembinaan 3 blok 17 tingkat rumah pangsa Kampung Konggo dan Iain-lain. yang mengandungi 768 unit perumahan (2) Membina semula kawasan-kawasan hampir siap. penjaja bagi menempatkan penjaja- Di bawah Rancangan Malaysia Ketiga penjaja dalam kawasan yang lebih Dewan Bandaraya merancang untuk teratur dan kebersihannya dapat dijaga membina 24,712 unit rumah kos rendah. dengan rapi, contohnya di kawasan Daripada jumlah ini, 7,604 telah siap dibina, penjaja Jalan Haji Hussin di mana 363 7,552 dalam peringkat pembinaan dan 9,556 petak penjaja sedang dibina semula dalam peringkat kerja tanah. dan gerai-gerai di kawasan ini bagi menempatkan semula penjaja Walaupun harga tanah di sekitar Kuala makanan bermasak. Lumpur sangat tinggi, Kerajaan perlu juga menggalakan pembinaan rumah-rumah kos (3) Menggalakan penjaja-penjaja ber- rendah untuk membantu dan meningkat gotong-royong bagi menyedarkan usaha Kerajaan bagi memenuhi permintaan mereka lebih berdisiplin menjaga yang mendesak daripada orang ramai untuk kebersihan di sekitar tempat mendapat kos rendah. perniagaan mereka. Gotong-royong seperti ini sudah ada dan sedang di Selain daripada Kerajaan sendiri buat oleh Dewan Bandaraya di mengutamakan pembinaan rumah-rumah kos beberapa kawasan penjaja seperti di rendah ini, pemaju-pemaju perumahan Jalan Haji Hussin, Jalan Pasar Baru, swasta di syarikat supaya sekurang-kurangnya Kampung Pandan dan Iain-lain. dibina 30% rumah kos rendah dalam estet- estate perumahan mereka. Dengam adanya (4) Kakitangan Dewan Bandaraya rumah-rumah kos rendah ini, adalah di memberi nasihat dan tujuk ajar kepada harapkan golongan-golongan berpendapatan penjaja-penjaja.,cara-cara yang lebih rendah mampu menyewa atau membeli baik membuang sampah-sarap. rumah-rumah tersebut. (5) Dewan Bandaraya juga sedang membaiki dan mengubah-suaikan gerai-gerai yang ada sekarang untuk di PENJAJA—TARAF KEBERSIHAN beri kemudahan kepada penjaja- penjaja dengan lebih baik lagi menjaga 24. Dr Choo Kooi Fook: minta Menteri kebersihan di gerai-gerai mereka, Wilayah Persekutuan menyatakan tindakan- umpamanya, 38 unit gerai-gerai makan tindakan yang akan diambil untuk di kawasan rumah pangsa Jalan Cheras meningkatkan taraf kebersihan penjaja- sedang di baiki dan gerai-gerai makan penjaja dan keadaan di sekitar tempat mereka di Jalan Young akan di baiki semula. berjaja. (6) Dewan Bandaraya menguatkuasakan Dato Amar Haji Abdul Taib bin Mahmud: Undang-undang Kecil Penjaja Wilayah Dewan Bandaraya sedang berusaha Persekutuan 1979 dan tindakan akan meningkatkan taraf kebersihan dan keadaan diambil terhadap penjaja-penjaja yang 2477 5 JANUARI 1981 2478

tidak mematuhi Undang-undang ini sawit di negara ini memandangkan potensi dengan cara diberi amaran atau yang hebat bagi bahan getah di pasaran dunia dikenakan kompaun. dan kekurangan tenaga manusia di ladang- ladang kelapa sawit. LEMBAGA LETRIK NEGARA— KADAR TARIF ELEKTRIK Menteri Perusahaan Utama (Dato Paul Leong Khee Seong): Saya suka memaklumkan 25. Tuan Alexander Lee minta Menteri bahawa Kerajaan masih mempunyai dasar Tenaga, Telekom dan Pos menyatakan kadar- pelbagaian tanaman yang dilaksanakan sejak kadar elektrik di negara-negara ASEAN tahun 60an lagi di negara ini. Sungguhpun berbanding dengan kadar-kadar yang getah mempunyai potensi yang baik di dikenakan oleh Lembaga Letrik Negara. pasaran dunia pada masa hadapan, Kementerian saya adalah optimistik terhadap Menteri Tenaga, Telekom dan Pos (Datuk masa depan minyak kelapa sawit. Leo Moggie anak Irok): Untuk makluman Kementerian saya yakin bahawa minyak Yang Berhormat Senator suka saya kelapa sawit akan mempunyai pasaran memberitahu bahawa secara kasar, kadar tarif memandangkan pertambahan penduduk elektrik yang dikenakan oleh LLN adalah dunia dan kemungkinan meningkatnya purata tinggi sedikit daripada kadar tarif elektrik penggunaan perkapita yang kini masih rendah yang dikenakan oleh negara-negara ASEAN bagi minyak sayuran dan lemak di yang lain. Saya akan mengambil masa yang negara-negara membangun yang ramai panjang untuk membaca semua angka-angka penduduk. Oleh itu, adalah dijangkakan perbandingan kadar tarif elektrik seperti bahawa penanaman kelapa sawit di negara ini yang dikehendaki oleh Yang Berhormat akan bertambah sungguhpun pertambahan itu Senator itu tetapi Yang Berhormat Senator akan bergantung atas ada atau tidaknya bolehlah berjumpa dengan saya selepas ini (availability) tanah yang sesuai untuk untuk mendapat butir-butir yang lengkap. tanaman itu. Industri kelapa sawit tidak akan bergantung KOMPLEKS SUKAN—PEMBINAAN atas tenaga pekerja sahaja untuk 26. Puan Hajjah Salmah binti Sheikh menghasilkan pengeluaran. Disebaliknya, Hussein minta Menteri Kebudayaan, Belia usaha-usaha penyelidikan sedang dibuat dan Sukan menyatakan sama ada Kerajaan untuk mengkaji kemungkinan penggunaan bercadang untuk membina Kompleks Sukan jentera-jentera peladang di ladang-ladang yang meliputi setiap jenis sukan; jika ia, kelapa sawit supaya masalah kekurangan nyatakan di mana dan luas kompleks itu. tenaga pekerja dapat dikurangkan.

Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan ANGKATAN TENTERA MALAYSIA— (Dato Mokhtar bin Haji Hashim): Kerajaan MUTU KECEKAPAN sudahpun mempunyai rancangan membina sebuah Institiut Sukan Negara. Kerja kerja 28. Tuan V.V. Aboo minta Menteri perancangan sedang berjalan. Institiut ini Pertahanan menyatakan rancangan dan akan mempunyai kemudahan-kemudahan langkah yang akan diambil untuk latihan untuk hampir semua jenis sukan dan meninggikan lagi kecekapan Angkatan kemudahan-kemudahan yang sesuai bagi Tentera Malaysia dan sama ada Kerajaan peringkat antarabangsa. Kajian sedang dibuat akan membina lebih banyak lagi pusat-pusat untuk mendapatkan suatu kawasan seluas 200 latihan tentera selain dari yang ada sekarang. hingga 300 ekar. Tuan Abu Hassan bin Haji Omar: TANAMAN KELAPA SAWIT Sebagaimana yang pernah saya terangkan di Dewan Yang Mulia ini, dalam rancangan 27. Tuan K. Kumaran minta Menteri pembesaran dan penyusunan semula Perusahaan Utama menyatakan sama ada Angkatan Tentera Malaysia, beberapa beliau akan mengurangkan tanaman kelapa langkah telah pun dan sedang diambil untuk II I I Mill! I I I

2479 5 JANUARI 1981 2480 meninggikan lagi mutu dan kecekapan para juga memberi perhatian kepada soal-soal anggota tentera di dalam berbagai bidang, perkhidmatan mereka seperti keiiaikan termasuklah dalam bidang-bidang pangkat dan sebagainya. pengendalian senjata-senjata dan alat-alat moden dan sophisticated. Dalam masa kebelakangan ini banyak majikan telah memberi pekerjaan kepada Untuk meninggikan pengetahuan anggota- ahli-ahli sukan yang berbakat anggota di semua peringkat mengenai teknik serta tektik, latihan-latihan di peringkat LEMBU PAW AH—PENTERNAKAN pasukan sehingga ke peringkat ketumbukan seperti latihan siri Gonzales, sentiasa 30. Tuan Abdullah bin Salieh minta Menteri diadakan dari masa ke semasa. Juga tidak Pertanian menyatakan sama ada Kerajaan ketinggalan adalah latihan-latihan bersama sedar bahawa lembu-lembu pawah yang diberi dengan angkatan tentera negara jiran. kepada petani-petani didapati banyak yang mati kerana tidak sesuai dengan iklim dan Pusat-pusat latihan ini akan diperbesarkan makanan di negara ini dan juga jika sedar lagi dan ditambah kemudahan-kemudahan nyatakan sama ada Kerajaan akan menukar untuk menampung keperluan-keperluan kepada lembu-lembu jenis lain pula. latihan yang kian meningkat sejajar dengan rancangan pembesaran dan perkembangan Menteri Pertanian (Dato Abdul Manan bin Angkatan Tentera yang sedang dijalankan Othman): Pada tahun 1976-1979 sebanyak sekarang. 14,196 ekor ternakan telah dibahagikan secara pawah. Jumlah kematian adalah 7.9% ini bermakna purata kematian setahun ialah 2%. AHLI SUKAN—BANTUAN Pada pendapat Bahagian Haiwan kadar angka kematian ini adalah menasabah. Ternakan- 29. Tuan Ismail bin Sheikh Ibrahim minta ternakan ini adalah dibahagikan kepada ramai Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan penternak-penternak di seluruh pelusuk menyatakan sama ada Kerajaan bercadang negara, mereka ini mempunyai pengalaman memberikan peruntukan yang lebih serta dan pengetahuan yang agak berlainan di layanan yang istimewa kepada ahli-ahli sukan antara satu sama lain dalam segi sebagai usaha mengatasi kemerosotan mutu pemeliharaan dan jagaan ternakan. sukan di negara kita.

Dato Mokhtar bin Haji Hashim: Satu TANAH SAWAH TERBIAR—PEJMULIHAN daripada usaha-usaha Kerajaan untuk memajukan dan mempertinggikan prestasi .31. Tuan Abdul Razak bin Haji Abu Samah sukan ialah dengan mengadakan peruntukan minta Menteri Pertanian menyatakan: kewangan yang dikeluarkan sebagai bantuan (a) luas tanah-tanah sawah yang terbiar kepada persatuan-persatuan sukan untuk dan juga tanah sawah yang diusahakan menjalankan aktiviti-aktiviti mereka saperti di seluruh Malaysia; dan latihan dan penyertaan antarabangsa. (b) langkah-langkah yang diambil untuk Kerajaan tidak memberi bantuan wang secara memulihkan tanah yang terbiar itu. langsung kepada ahli-ahli sukan tetapi mereka diberi elaun-elaun yang tertentu apabila Dato Abdul Manan bin Othman: menghadiri latihan-latihan atau mengambil (a) Adalah dianggarkan seluas 379,958 bahagian dalam pertandingan-pertandingan ekar tanah sawah terbiar dan 1,279,230 yang diakui. ekar tanah sawah yang diusahakan di Walau bagaimanapun, Kerajaan memberi seluruh Malaysia; perhatian kepada ahli-ahli sukan yang (b) Kementerian saya sedang merancang berbakat terutama mereka yang mempunyai program-program bagi memulihkan kelulusan-kelulusan yang sewajarnya, bagi tanah-tanah sawah yang terbiar secara mereka mendapatkan pekerjaan, dan begitu terperinci, dengan tanaman-tanaman 2481 5 JANUARI 1981 2482

yang difikirkan sesuai dan ekonomi Dalam tempoh perkhidmatanya sebagai untuk ditanam dan juga cara mana Yang di-Pertua Dewan ini, Tun Omar telah tanah-tanah tersebut dipulihkan sama menjalankan tugas dan tanggungjawabnya ada secara kelompok atau sebaliknya dengan penuh adil dan saksama. Dengan bagi tiap-tiap kawasan yang pimpinannya yang bijaksana, budibahasa- berkenaan. nya yang halus dan dengan sikapnya yang penuh sabar, ia dapat mengendalikan urusan persidangan Dewan Negara dengan licin dan PERUMAHAN—PENENTUAN BAGI memuaskan. MILIK BUMIPUTERA 32. Tuan Haji Ibrahim bin Abdullah minta Tun Omar adalah seorang yang mempunyai Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan pengalaman yang luas dalam politik, menerangkan langkah-langkah yang telah perkhidmatan awam dan sosial. Dalam tahun diambil oleh Kementeriannya untuk 1952 ia telah dipilih sebagai Ahli Majlis menentukan projek perumahan di seluruh Perbandaran Kuala Lumpur. Pada tahun 1955 negara bahawa 30% daripadanya betul-betul ia telah dilantik sebagai Menteri Pos dan dimiliki oleh bumiputera. Telekom dalam Majlis Kerja Persekutuan (Federal Executive Council). Selepas itu ia pernah dilantik pula sebagai Menteri Menteri Perumahan dan Kerajaan Pengangkutan, Menteri Buruh dan Kebajikan Tempatan (Dato Dr Neo Yee Pan): Soalan yang Am dan Menteri Kesihatan. Tun Omar adalah sama telah dijawab dalam Dewan ini pada salah seorang daripada ahli Perwakilan 17-12-1980 yang lalu. Oleh itu tidak perlu saya Perikatan ke London dalam tahun 1957 untuk mengulangi jawapan tersebut di sini. perundingan muktamad mengenai Perlembagaan bagi Persekutuan Tanah Melayu yang merdeka. Dalam tahun 1959 ia telah dipilih sebagai wakil rakyat bagi Ulu USUL Selangor dalam Pilihanraya Parlimen.

MERAKAMKAN UCAPAN TERIMA KASIH Dalam tahun 1962 Tun Omar mula KEPADA BEKAS YANG DI-PERTUA DAN berkhidmat dalam lapangan baru, iaitu BEKAS TIMBALAN YANG DI-PERTUA sebagai Duta ke Amerika Syarikat dan Wakil DEWAN NEGARA Tetap ke Bangsa-bangsa Bersatu, di samping memegang jawatan Menteri Tak Berpotfolio 3.45 pig. dalam Jumaah Menteri Kerajaan Persekutuan. Ia memegang jawatan itu Perdana Menteri (Dato Hussein Onn): Tuan selama 10 tahun. Tun Omar telah juga Yang di-Pertua, saya mohon mencadangkan: berkecimpung dengan giatnya dalam Bahawa Dewan ini merakamkan ucapan kegiatan-kegiatan sosial. Ia pernah dilantik terima kasih atas perkhidmatan bekas Yang sebagai Pengerusi Persatuan Palang Merah di-Pertua Dewan Negara, Yang Amat Tanah Melayu, Pengerusi Pasukan St. John Berbahagia, Tun Dato' Haji Omar Yoke Lin Ambulance Tanah Melayu dan Pengerusi Ong, dan juga bekas Timbalan Yang di-Pertua Jawatankuasa yang memulakan Tabung Dewan Negara, Yang Berbahagia, Tan Sri Darah Kuala Lumpur dalam tahun 1949. Datuk S.O.K. Ubaidulla. Tuan Yang di- Sekarang ia masih mengambil bahagian yang Pertua, Yang Amat Berbahagia Tun Dato' aktif dalam beberapa badan-badan sukarela, Haji Omar Yoke Lin Ong telah dipilih amal dan kebajikan. menjadi Yang di-Pertua Dewan Negara pada 23hb Februari, 1973 dan ia telah tamat Tuan Yang di-Pertua, apa yang saya telah perkhidmatannya pada 31hb Disember, 1980, sebutkan tadi adalah sebahagian kecil sahaja setelah memegang jawatan itu selama 7 tahun daripada sumbangan yang telah diberi oleh 10 bulan Tun Omar mula dilantik sebagai Tun Omar. Di atas jasanya yang banyak Senator pada 25hb April, 1964. kepada rakyat dan negara ini Duli Yang 2483 5 JANUARI 1981 2484

Maha Mulia Seri Paduka Baginda Yang di- Agama Islam, Majlis Kolej Islam dan badan- Pertuan Agong telah menganugerahkan badan sukarela seperti Majlis Pusat St. John Darjah Yang Mulia Pangakuan Negara, Ambulance dan Majlis Pusat Red Cross Panglima Mangku Negara (PMN) dalam Society. Tan Sri Ubaidulla pernah juga tahun 1959 dan Darjah Yang Mulia Seri dilantik sebagai President National Chambers Mahkota Malaysia, Seri Setia Mahkota of Commerce of Malaysia dan president (SSM) dalam tahun 1979. Malayan Council of Employers Organisation.

Pada hemat saya dengan pimpinannya yang Atas jasanya kepada negara, Duli Yang bijak, budi bahasanya yang halus dan Maha Mulia Seri Paduka Baginda Yang di- sikapnya yang penuh sabar, Tun Omar telah Pertuan Agong telah menganugerahkannya memberi perkhidmatan yang cemerlang Darjah Yang Mulia Seri Mahkota Malaysia, kepada Dewan Negara khasnya dan Parlimen Panglima Setia Mahkota (PSM) dalam tahun amnya. 1973. Memandangkan kepada sumbangan perkhidmatannya kepada Dewan Negara Sebagai tanda penghargaan, saya dengan khasnya dan Parlimen amnya seperti yang sukacitanya mencadangkan supaya Dewan ini saya sebutkan tadi, saya dengan sukacitanya merakamkan ucapan terima kasih yang mencadangkan supaya Dewan ini setinggi-tingginya kepada Tun Omar serta merakamkan ucapan setinggi-tinggi terima juga ucapan 'Selamat Bersara' dan berdoa kasih kepada Tan Sri Ubaidulla dan berdoa mudah-mudahan ia sentiasa berada dalam mudah-mudahan dia sentiasa berada dalam keadaan sihat dan sejahtera. keadaan sihat dan sejahtera. Tuan Yang di-Pertua, saya mohon Tuan Yang di-Pertua, di samping bekas mencadangkan. (Tepuk) Yang di-Pertua Dewan ini, Timbalannya Yang Berbahagia Tan Sri S.O.K. Ubaidulla 3.55 ptg. juga telah tamat perkhidmatannya. Tan Sri Ubaidulla telah dilantik sebagai seorang Tuan M. Mahalingam: Tuan Yang di- Senator semenjak tahun 1959 lagi, iaitu Pertua, saya bangun untuk menyokong satu selama 21 tahun. usul merakamkan ucapan terima kasih kepada bekas Yang di Pertua Dewan Negara, Yang Pada 22hb Mac, 1971 dia telah dipilih Amat Berbahagia Tun Dato' Haji Omar sebagai Timbalan Yang di-Pertua Dewan Yoke Lin Ong dan bekas Timbalan Yang di- Negara. Tan Sri Ubaidulla memang Pertua Dewan Negara Yang Berbahagia Tan mempunyai pengalaman yang lama sebagai Sri Datuk S.O.K. Ubaidulla. seorang Senator. Ini membolehkannya menjalankan tugas dan tanggungjawabnya Yang Amat Berbahagia Tun adalah seorang dengan baik sebagai Timbalan Yang di-Pertua rakyat Malaysia yang telah banyak berjasa untuk membantu Yang di-Pertua. Tan Sri memperjuangkan kemerdekaan negara kita Ubaidulla juga mempunyai budi bahasa yang bersama-sama tokoh-tokoh yang lain. halus dan sikap yang sabar dan ini Seorang bekas ahli politik dan ahli Parlimen membolehkannya menguruskan persidangan yang cukup berpengalaman sejak tahun 1955 Dewan Negara dengan licin dan memuaskan. di kedua-dua Dewan yang mulia ini. Beliau juga merupakan seorang bekas Ahli Jemaah Tan Sri Ubaidulla ialah seorang yang tidak Menteri yang telah banyak menyumbangkan asing lagi di kalangan masyarakat India di tenaga baktinya terhadap pembangunan negara ini dan di bidang politik, sosial dan negara dan kemajuan rakyat. Sebagai Wakil perniagaan. Saya tidaklah dapat Tetap negara kita di Bangsa-bangsa Bersatu. menyebutkan satu persatu mengenai Yang Amat Berbahagia Tun adalah sentiasa kegiatannya. Dia pernah mengambil bahagian berusaha mengharumkan nama negara kita di dalam Majlis Perundangan Persekutuan dari kalangan negara-negara lain dengan tahun 1948 hingga ke tahun 1959, Majlis mengadakan satu imej yang baik serta Perundangan Negara, Majlis Perpaduan membuat perwakilan yang berkesan sekali di Negara, Majlis Kebangsaan bagi Hal Ehwal badan dunia ini. 2485 5 JANUARI 1981 2486 Sebagai bekas Yang di-Pertua Dewan Tuan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang Negara, beliau telah memperlihatkan Berhormat, saya kemukakan usul atas nama ketokohannya dengan mengendalikan Yang Amat Berhormat Perdana Menteri. urusan-urusan sidang Dewan Negara dengan Masalah di hadapan Majlis sekarang ialah: cekap dan berdedikasi sekali. Usaha- usahanya tetap akan menjadi kenangan dalam Bahawa Dewan ini merakamkan ucapan sejarah Dewan Negara ini. Saya percaya sifat- terima kasih atas perkhidmatan bekas sifatnya sebagai seorang peramah, lemah- Tuan Yang di-Pertua Dewan Negara, Yang lembut, baik budi pekerti dan menunjukkan Amat Berbahagia Tun Dato' Haji Omar contoh tauladan kepada orang lain akan tetap Yoke Lin Ong dan juga bekas Timbalan bersemadi di hati sanubari kita buat selama- Yang di-Pertua Dewan Negara. Yang lamanya. Berbahagia Tan Sri Datuk S.O.K. Ubaidulla.

Seorang lagi yang kita akan mengucapkan terbuka untuk dibahas. Yang Berhormat 'Selamat Jalan' ialah Yang Berbahagia Tan Sri Tuan Michael Wong Kuan Lee. Datuk S.O.K. Ubaidulla, bekas Timbalan Yang di-Pertua Dewan Negara. Beliau adalah 4.00 ptg. seorang kawan rapat politik di MIC yang telah Tuan Michael Wong Kuan Lee: Tuan Yang menjadi salah seorang pengasas parti MIC di-Pertua, saya mohon menyokong cadangan pada tahun 1946. Beliau merupakan seorang Yang Amat Berhormat Perdana Menteri yang tokoh yang ulung sekali sejak Majlis Dewan mengucapkan terima kasih kepada Yang Undangan Persekutuati ditubuhkan dalam Amat Berbahagia Tun Dato' Haji Omar Yoke tahun 1948 dan dalam Senate ini sejak tahun Lin Ong dan Yang Berbahagia Tan Sri Datuk 1959. S.O.K. Ubaidulla yang bersara sebagai Yang di-Pertua Dewan dan Timbalan Yang di- Dengan izin, Tan Sri Ubaidulla is a lifetime Pertua Dewan dan kerana perkhidmatannya politician having served the record period of kepada negara. 32 years and possibly may enter the Guinness Book of Record. Beliau terkenal bukan sahaja Tuan Yang di-Pertua, Tun Omar telah di kalangan politik bahkan juga di kalangan mengorbankan kegemilangan hidupnya untuk pernigaan seperti Indian Chambers of berkhidmat kepada negara. Beliau adalah Commerce and Industry dan di kalangan seorang bapa pengasas negara ini dan seorang persatuan pekerja seperti Malaysian pelopor ke arah memupuk keharmonian Employers Federation di mana beliau antara kaum melalui penubuhan Parti menjawat jawatan Presiden. Di kalangan Perikatan. Peranan beliau dalam penubuhan politik MIC, beliau telah menjawat Naib Perikatan, UMNO dan MCA tetap akan President untuk beberapa tahun dan telah dikenang. Tuan Omar juga menyertai mengetuai beberapa jawatankuasa dalam perwakilan yang telah berjaya mencapai parti MIC. Usaha-usaha beliau di segenap kemerdekaan bagi negara ini. Jasa bakti lapisan terutama sebagai Timbalan Yang di- beliau dalam peringkat permulaan negara ini Pertua Dewan Negara akan sentiasa telah menolong memelihara kestabilan yang dikenangkan. amat penting dalam pembangunan negara. Beliau juga telah memainkan peranan penting dalam perhubungan antarabangsa. Beliau Dengan perasaan terharu, saya menyokong pernah mewakili negara di Bangsa-bangsa usul ini dan mengucapkan 'Selamat Jalan' Bersatu dan sebagai Duta serta Pesuruhjaya kepada Yang Amat Berbahagian Tun dan Tinggi di beberapa negara seperti Amerika Yang Berbahagia Tan Sri dan saya berdoa Syarikat, Kanada dan Brazil. Diplomasi agar Tuhan melanjutkan usia mereka untuk beliau telah memenangi banyak sahabat luar terus berkhidmat kepada negara dan rakyat negeri untuk Malaysia dalam peringkat yang sentiasa akan disanjung tinggi usaha permulaan Malaysia yang penuh dengan mereka. Sekian, terima kasih. cabaran. Tambahan pula sumbangan beliau 2487 5 JANUARI 1981 2488 telah memberikan suatu perspektif yang betul dari kami untuk ke mana sahaja pergi. Dalam lantas mempertinggikan imej Malaysia di masa perjalanan beliau berdua suka bergurau dalam keluarga negara-negara international, senda dengan kami untuk menghilangkan perasaan kerungsingan meninggal rumah Tuan Yang di-Pertua, Tan Sri Ubaidulla tangga. juga telah berkhidmat kepada negara dengan cemerlangnya. Para Senator akan kehilangan Tuan Yang di-Pertua, setakat yang saya tunjuk ajar dan persefahaman dari Tun Omar tahu Tun Omar juga sebagai salah seorang dan Tan Sri Ubaidulla. Sesungguhnya beliau pejuang kemerdekaan negara kita ini. Tun berdua telah sering memberikan keyakinan Omar juga terlibat dalam banyak kegiatan terutama kepada Senator-senator yang baru bagi menarik Sabah dan Sarawak memasuki dilantik. merdeka dalam Malaysia. Bagi kami dari Tuan Yang di-Pertua, bagi pihak MCA, Sarawak mahupun dari Sabah berterima kasih kami berdoa agar Tun Omar dan Tan Sri atas jasa Tun Omar dan pemimpin-pemimpin Ubaidulla bersara dengan bahagia dan yang lain kerana tugas cemerlang mereka berjaya di dalam segala percubaannya. kepada negeri kami. Ini adalah menjadi satu sejarah tidak luput dari kenangan sehingga Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat kepada jenerasi yang akan datang. Tuan Haji Abdul Latip bin Haji Idris. Berbalik saya kepada Yang Berbahagia Tan 4.04 ptg. Sri Datuk S.O.K. Ubaidulla, seorang yang lemah lembut, dengan penuh perasaan ikhlas Tuan Haji Abdul Latip bin Haji Idris: Tuan dan dedikasi. Sungguhpun permulaan saya Yang di-Pertua, sukacita saya turut menjejak kaki dalam Bangunan Parlimen ini menyokong Usui yang dibentang oleh Yang pada tahun 1971 saya telah mendengar dan Amat Berhormat Perdana Menteri sebentar melihat Tan Sri Ubaidulla telah menjadi tadi. Saya mengambil kesempatan bercakap Timbalan Yang di-Pertua dalam Dewan yang sepatah dua kata atas perkhidmatan mulia ini. Dalam masa 10 tahun beliau cemerlang Yang Amat Berbahagia Tun Dato' berkhidmat itu sudah tentu mencatatkan satu Haji Omar Yoke Lin Ong, bekas Yang di- rekod dalam Dewan yang mulia ini. Pertua Dewan yang mulia ini dan seterusnya bekas Timbalan Yang di-Pertua, Yang Sebagai sebuah Dewan yang tertinggi yang Berbahagia Tan Sri Datuk S.O.K. Ubaidulla menjamin sistem demokrasi berpalimen dan bagi merakamkan ucapan setinggi-tinggi Perlembagaan Persekutuan yang menjamin terima kasih. juga keistimewaan Ahli-ahli Parlimen membahaskan sesuatu dengan teliti bagi Tuan Yang di-Pertua, saya baru sahaja dua kebaikan dan keadilan serta kepentingan tahun menjadi Ahli Dewan ini maka sudah rakyat berbagai kaum dalam Malaysia ini. tentu sukar untuk saya untuk berkata apa-apa. Walaupun menjadi perkara biasa sahaja Ahli- Dengan pengalaman dan masa yang begitu ahli Parlimen bertukar ganti dalam Dewan ini singkat maka saya dapat juga berpeluang tetapi hasratnya tidak ada perubahan kepada beramah mesra dengan bekas Yang di-Pertua siapa sahaja menjadi Yang di-Pertua dan dan juga berpeluang beramah mesra dengan Timbalannya. Timbalan Yang di-Pertua di luar Dewan ini dalam bangunan ini. Walaupun dalam masa Sebelum saya duduk, izinkan saya berdoa yang begitu pendek, kedua-duanya adalah kepada Allah s.w.t. semoga Yang Amat sentiasa begitu ikhlas. Ini sudah pasti menjadi Berbahagia Tun Omar dan keluarganya selalu kenangan manis yang berkekalan bagi saya. dalam keadaan sihat walafiat dan dilepaskan Saya juga berkesempatan bercampur selama daripada segala bala yang tidak diingini. dua minggu dengan Tun Omar dan Toh Puan Begitu juga kepada Yang Berbahagia Tan Sri waktu kami melawat ke luar negeri baru-baru S.O.K. Ubaidulla dan keluarganya. ini di mana Tun Omar sebagai ketua rombongan yang menjadi perhatian saya Tun Tuan Yang di-Pertua: Dato Haji Mohamed Omar dan Toh Puan selalu bersedia lebih awal bin Nasir. 2489 5 JANUARI 1981 2490

4.09 ptg. adalah seorang yang berbudi pekerti tinggi, selain daripada dedikasi di dalam Menteri Tak Berpotfolio (Dato Haji perkhidmatannya kepada negara, beliau juga Mohamed bin Nasir): Tuan Yang di-Pertua, seorang dermawan dan ahli masyarakat yang saya dengan hormatnya menyokong satu Usul terkenal. ucapan terima kasih Dewan ini kepada Yang Amat Berbahagia Tun Dato' Haji Omar Yoke Tuan Yang di-Pertua, memandangkan Lin Ong, Yang di-Pertua Dewan Negara dan kedua-dua tokoh yang terkemuka di dalam Yang Berbahagia Tan Sri S.O.K. Ubaidulla, perkhidmatan cemerlang yang diberikan Timbalan Yang di-Pertua Dewan Negara yang kepada negara dan hampir ke semua rakyat telah bersara dari Dewan ini setelah Malaysia maklum dan mengenalinya, maka berkhidmatan dengan cemerlang beberapa bagi pihak diri saya sendiri dan Parti Berjasa tahun sebagaimana yang dicadangkan oleh sukacita merakamkan ucapan setinggi-tinggi Yang Amat Berhormat Dato Perdana Menteri terima kasih dan penghargaan kepada kedua- sebentar tadi. duanya dengan memanjatkan doa ke hadrat Allah subhanahu wa taala semoga khidmat Tuan Yang di-Pertua, setelah berkhidmat dan bakti kedua-duanya terhadap negara dan dengan penuh dedikasi beberapa tahun rakyat Malaysia diredai oleh Allah dan mengetuai Dewan ini banyaklah sudah dibalas dengan ganjaran yang sebaik-baiknya. perkara-perkara besar baik mengenai Kerajaan atau rakyat diselesaikan dengan Saya mengucapkan selamat bersara dan mudah di Dewan ini bersumber dari diiringi doa semoga Allah sentiasa kebijaksanaan dan kesederhanaan yang ada memperlindungi mereka berdua dengan pada Yang Amat Berbahagia Tun Dato' Haji kesihatan dan keselamatan. Begitu juga Omar Yoke Lin Ong dan Yang Berbahagia keluarga masing-masing mudah-mudahan Tan Sri S.O.K. Ubaidulla di dalam mereka berdua terus berada di dalam walafiat. mengendalikan Majlis Mesyuarat Dewan Saya menyokong usul ini. yang mulia ini apatah lagi menghadapi Ahli- Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat ahli Dewan Negara yang terdiri dari berbagai Tuan Yap Peng. corak kepakaran dan kebolehan. Tuan Yang di-Pertua, Yang Amat 4.14 ptg. Berbahagia Tun Omar adalah seorang Tuan Yap Peng: Tuan Yang di-Pertua, saya negarawan terkenal dan hampir seluruh bangun untuk menyokong usul ucapan terima hidupnya berkhidmat untuk negara dan kasih atas perkhidmatan bekas Yang di- rakyat Malaysia. Yang Amat Berbahagia Tun Pertua Dewan Negara, Yang Amat telah menjadi Menteri dalam beberapa Berbahagia Tun Dato' Haji Omar Ong Yoke potfolio semasa di bawah pimpinan Yang Lin dan juga bekas Timbalan Yang di-Pertua Teramat Mulia Tunku Abdul Rahman Putra Dewan Negara, Yang berbahagia Tan Sri Al-Haj. Beliau juga pernah menjadi Duta dan Datuk S.O.K. Ubaidulla yang telah akhirnya diberi penghargaan dan kepercayaan dicadangkan oleh Yang Amat Berhormat menjadi Yang di-Pertua, Dewan Negara. Perdana Menteri. Jasa-jasa beliau akan tercatat di dalam Yang Amat Berbahagia Tun Dato' Haji sejarah kemerdekaan dan perkembangan Omar Ong Yoke Lin adalah seorang tokoh Malaysia sebagai anak watan yang pernah politik, seorang tokoh diplomat dan seorang berkhidmat dengan cemerlang terhadap negarawan yang telah mengharumkan bukan agama, bangsa dan negara sahaja nama Dewan Negara yang mulia ini Begitu juga ketokohan dan jasa bakti Tan tetapi juga telah mengharumkan nama baik Sri Datuk S.O.K. Ubaidulla bekas Timbalan Malaysia sama ada di dalam ataupun di luar Yang di-Pertua Dewan Negara telah negeri. Beliau mulai berkecimpung di dalam berkhidmat kepada negara dan bangsa dengan politik tanahair lebih kurang pada tahun 1950. penuh jujur dan ikhlas, maka Dewan ini Pada tahun 1952 beliau telah dipilih sebagai adalah layak memberi penghormatan kepada Ketua Parti Majoriti dalam Majlis Tan Sri. Sepanjang yang saya kenal beliau Perbandaran Kuala Lumpur iaitu satu 2491 5 JANUARI 1981 2492 pencapaian yang patut dihargai dan disanjung Beliau adalah salah seorang penandatangan tinggi pada zaman penjajahan British dahulu. perjanjian yang telah ditandatangani di Beliau kemudian bertanding dalam London pada tahun 1963 berhubung dengan Pilihanraya bagi Majlis Perbandaran Kuala pembentukan Malaysia. Lumpur dan pada tahun 1954 beliau telah menang tanpa bertanding dan dalam tahun itu Tuan Yang di-Pertua, Yang Amat juga beliau telah dipilih sebagai ahli Tidak Berbahagia Tun Dato' Haji Omar Yoke Lin Rasmi Majlis Perundangan Persekutuan Ong mulai menjadi Ahli Dewan Negara ini Tanah Melayu dan dalam tahun itu juga beliau selepas perlantikan beliau pada tahun 1964 telah dipilih sebagai Ahli Tidak Rasmi Majlis sebagai Senator. Selepas itu pada tahun 1966 Perundangan Negeri Selangor. beliau telah ditawarkan sebagai Pesuruhjaya Tinggi Malaysia ke Kanada dan sebagai Duta Malaysia ke Brazil. Dalam tahun 1955 beliau telah dipilih sebagai Ahli Perikatan bagi kawasan Kuala Sekembalinya beliau ke tanahair pada Lumpur Barat dalam Majlis Perundangan tahun 1972 selepas 101/2 tahun berkhidmat Persekutuan, selepas itu beliau dilantik sebagai Duta di seberang laut, beliau telah menjadi Menteri Pos dan Telekom. Pada meneruskan khidmatnya sebagai Menteri Tak tahun 1956 beliau telah dilantik menjadi Berpotfolio dan pada tahun 1973 beliau telah Menteri Pengangkutan. Pada tahun 1957 dipilih pula sebagai Yang di-Pertua Dewan beliau telah dilantik menjadi ahli perwakilan Negara. pergi ke London untuk perundingan muktamad mengenai Perlembagaan Tuan Yang di-Pertua, semasa Persekutuan Tanah Melayu yang merdeka. perkhidmatan Yang Amat Berbahagia Tun Kemudian pada tahun itu juga beliau telah Dato' Haji Omar Yoke Lin Ong sebagai Yang dilantik menjadi Menteri Buruh dan di-Pertua Dewan Negara beliau telah Kebajikan Am. Pada tahun 1959 pula beliau mempertahankan kehormatan serta telah dipilih sebagai Ahli Perikatan bagi Ulu kemuliaan Dewan ini. Selangor dalam Pilihanraya Parlimen. Kemudian beliau telah dilantik menjadi Semenjak saya menjadi Ahli Dewan Menteri Kesihatan dan Kebajikan Am dan Negara ini, saya dapati Yang Amat kemudian selaku Menteri Perdagangan dan Berbahagia Tun Dato' Haji Omar Yoke Lin Perusahaan. Dalam pada itu beliau telah Ong selaku Yang di-Pertua atau Pengerusi memangku dari semasa ke semasa jawatan Majlis Dewan ini telah bersikap jujur dan Menteri Pertahanan dan Menteri Pertanian. bertimbang rasa dan beliau telah memberi peluang kepada semua ahli-ahli untuk bercakap mengeluarkan buah fikiran masing- Pada tahun 1961 beliau menjadi Ketua masing. Di samping itu beliau juga telah Perwakilan Persekutuan Tanah Melayu menjalankan tugas-tugasnya dengan adil dan mengenai Jawatankuasa Perundingan bijaksana. Perpaduan yang terdiri daripada perwakilan- perwakilan dari Singapura, Sabah, Sarawak Tuan Yang di-Pertua, benarkan saya dan pemerhati-pemerhati dari Brunei yang membacakan surat berikut yang pendapat telah mencapai persetujuan secara luas saya lebih tepat sebagai kesimpulan mengenai mengenai pembentukan Malaysia atas nama Yang Amat Berbahagia Tun Dato' Haji Suruhanjaya Cobbold dan Jawatankuasa Omar Yoke Lin Ong. Surat ini ialah daripada Kerajaan-kerajaan (Inter-Governmental Yang Teramat Mulia Tunku Abdul Rahman Committee). Pada tahun 1962 beliau telah Putra Al-Haj yang bertarikh 19hb Mei, 1977. dilantik sebagai Duta Malaysia ke Amerika Syarikat dan juga selaku Wakil Tetap Tuan Yang di-Pertua, dengan izin: Malaysia ke Bangsa-bangsa Bersatu, "To Omar Yoke Lin Ong my comrades- manakala ketika itu beliau adalah juga in-arms who pioneered the Sino-Malay memegang jawatan Menteri Tak Berpotfolio Alliance which led to independence and dalam Jemaah Menteri Kerajaan Malaysia. now my Muslim brother; if more would 2493 5 JANUARI 1981 2494

emulate his examples, this land of ours menunjukkan kebolehan, menunjukkan will be honestly happy for all times, insya kecekapan, menunjukkan timbang rasa dan Allah. menunjukkan hati baik budinya terhadap rakyat jelata tidak kira bangsa di waktu itu. Tandatangan, Dari sinilah saya dapat kenal siapakah Tun Tuanku Abdul Rahman Putra Al-Haj'' Omar dan dengan sikap lemah-lembut Tuan Yang di-Pertua, Yang Berbahagia beliau itu dapat menawan sehingga Tan Sri Datuk S.O.K. Ubaidulla pula tidak Pilihanraya yang diadakan dalam tahun kurang sifat-sifatnya sebagai seorang ahli 1959, dapat membuktikan rakyat politik dan seorang Parlimentarian yang terutamanya daripada bumiputera bangsa sungguh lama berkhidmat pada rakyat dan Melayu yang masih tertanya-tanya adakah negara. Semasa menjalankan tugas-tugasnya Tun ini sebagai seorang muslim yang konon sebagai Timbalan Yang di-Pertua Dewan diberitakan bahawa beliau telah memelok Negara beliau telah menunjukkan sifat-sifat agama Islam masih tidak dapat dijawab, keadilan dan dedikasi yang sangat tetapi kenyataan-kenyataan itu diakhirnya memuaskan. membuktikan bahawa beliau telah memelok agama Islam, agama yang maha suci ini. Akhir kata, saya memberikan penghargaan yang setinggi-tingginya atas perkhidmatan Dalam satu dua had atau sedikit masa Yang Amat Berbahagia Tun Datuk Haji ketika saya menghadiri Dewan yang mulia Omar Yoke Lin Ong sebagai Yang di-Pertua ini, saya juga telah dijemput oleh beliau ke Dewan Negara dan Yang Berbahagia Tan Sri rumahnya menikmati sedikit jamuan sebagai Datuk S.O.K. Ubaidulla. satu usaha menarik perasaan dan berhubung rapat dengan beliau maka di sana juga saya Tuan Yang di-Pertua, saya menyokong usul melihat keluarga beliau yang begitu lemah- yang dibawa oleh Yang Amat Berhormat lembut menerima tetamu dengan perasaan Perdana Menteri itu. yang jujur dan iklas. Maka bagi saya tidak lain sekadar saya berdoa sebagai seorang 4.23 ptg. Islam kepada beliau yang meninggalkan Dewan yang mulia ini semoga Allah restukan Tuan Haji Abdul Hamid bin Tahir: Tuan kehidupan mereka, pada dirinya, anak Yang di-Pertua, saya bangun turut isterinya dan keluarganya di dalam aman menyokong usul yang telah dikemukakan oleh bahagia di dalam pemeliharaan Allah. Yang Amat Berhormat Perdana Menteri sebagai merakamkan ucapan setinggi-tinggi Kepada Tan Sri Datuk S.O.K. Ubaidulla terima kasih kepada bekas Yang di-Pertua yang saya kurang kenal, namun begitu pernah Dewan dan juga Timbalannya atas didengar suara-suara beliau dalam MIC perkhidmatan cemerlang beliau berdua di memandu dan memimpin MIC, kepada beliau masa yang lalu. juga saya berdoa semoga Allah akan pelihara mereka. Bagi saya tidak dapat saya hendak sebut beberapa tahun saya berkhidmat, tetapi 4.28 ptg. bolehlah saya katakan bahawa saya hanya Setiausaha Parlimen Kementerian Sains, baru sebulan dalam Dewan ini. Hakikatnya Teknologi dan Alam Sekitar (Tuan Law Hieng saya kenal Tun Omar Yoke Lin sejak saya Ding): Tuan Yang di-Pertua, dengan izin saya menjadi sebagai seorang budak UMNO kira- bersama-sama dengan rakan-rakan saya di kira dalam tahun 1955 dan hinggalah pada dalam Dewan yang mulia ini saya bangun tahun 1957 di mana di satu masa telah dihantar untuk menyokong bagi pihak Parti Rakyat oleh Yang Teramat Mulia Tunku Bapa Bersatu Sarawak (SUPP) dan saya sendiri, Kemerdekaan Malaysia. Yang Teramat Mulia usul yang dikemukakan oleh Yang Amat Tuanku Abdul Rahman Putra Al-Haj, Berhormat Perdana Menteri bahawa Dewan menghantar beliau menjelajah ke seluruh ini merakamkan ucapan terima kasih atas negeri termasuklah negeri saya Kedah dan perkhidmatan bekas Tuan Yang di-Pertua sayalah yang menjadi orang yang membawa Dewan Negara Yang Amat Berbahagia Tun beliau ke merata tempat di mana beliau telah Dato' Haji Omar Yoke Lin Ong dan juga 2495 5 JANUARI 1981 2496 bekas Timbalan Yang di-Pertua Dewan Tuan Yang di-Pertua, hari ini adalah me- Negara, Yang Berbahagia Tan Sri Datuk nandakan satu babak baru di dalam sejarah S.O.K. Ubaidulla. Dewan Negara ini iaitu pemilihan seorang Yang di-Pertua yang baru bagi memimpin Yang Amat Berbahagia Tun Dato' Haji Dewan yang mulia ini. Dengan hati yang Omar Yoke Lin Ong telah menjadi Yang di- sungguh riang dan gembira saya bagi pihak Pertua Dewan yang mulia ini sebelum saya Parti Rakyat Bersatu Sarawak (SUPP) dilantik menjadi seorang Ahli Dewan Negara. mengalu-alukan Yang Amat Berbahagia Tan Beliau telah menunjukkan kepada saya sikap Sri Ismail Khan sebagai Yang di-Pertua yang yang suka menolong dan ramah-tamah di dalam segala hal berkaitan dengan fungsi- baru Dewan Negara ini. fungsi Dewan yang mulia ini. Di bawah Beliau adalah seorang kenalan saya pimpinan beliau Dewan Negara ini telah dan juga Ahli-ahli Yang Berhormat dapat menjalankan tugas-tugasnya seperti dari Sarawak oleh kerana Yang Amat yang termaktub di dalam Perlembagaan Berbahagia Tan Sri Ismail Khan pernah Malaysia dengan berkesan dan dapat memegang jawatan sebagai Ketua Hakim memberi sumbangan kepada rakyat dan Borneo. Kita adalah sungguh berbangga di negara. atas pemilihan beliau sebagai Yang di-Pertua Walaupun Ahli-ahli Yang Berhormat Dewan Negara. Saya mempercayai bahawa Dewan yang mulia ini akan kehilangan dengan pengalamannya yang luas di dalam pimpinan beliau iaitu seorang yang penuh bidang kehakiman, beliau adalah layak untuk pengalaman dan tokoh politik, kita adalah memimpin Dewan Negara ini. Saya mempunyai keyakinan bahawa Yang Amat mempunyai penuh keyakinan bahawa dengan Berbahagia Tun Dato' Haji Omar Yoke Lin pimpinan Yang Amat Berbahagia Tan Sri Ong akan dapat berkhidmat untuk negara ini Ismail Khan, Dewan Negara ini akan terus di dalam bidang-bidang yang lain. Saya ingin menjalankan tugas-tugasnya dengan mengucapkan ribuan terima kasih dan bersungguh-sungguh, cekap dan berkesan penghargaan yang tidak terhingga kepada demi kemajuan rakyat dan negara. Saya beliau atas segala tugas yang telah dijalankan berharap semua Ahli-ahli Yang Berhormat sebagai seorang Yang di-Pertua Dewan Dewan yang mulia ini akan memberikan Negara ini dengan sempurna. Saya berdoa segala kerjasama kepada beliau. kepada Tuhan yang maha Esa semoga Yang Akhir sekali saya berdoa kepada Tuhan Amat Berhormat Tun Dato' Omar Yoke Lin yang Maha Esa semoga Yang Amat Ong dan keluarganya dicucuri rahmat sihat sejahtera dan lanjut usia. Berbahagia Tan Sri Ismail Khan dicucuri rahmat sihat sejahtera, lanjut usia dan Tuan Yang di-Pertua, saya juga ingin diucapkan selamat maju jaya dalam merakamkan ucapan terima kasih dan menjalankan tugas. Sekian, terima kasih. penghargaan saya kepada Yang Berbahagia Tan Sri Datuk S.O.K. Ubaidulla di atas 4.35 ptg. pimpinan beliau sebagai Timbalan Yang di- Puan Hajjah Salmah binti Sheikh Hussain: Pertua Dewan yang mulia ini. Beliau adalah Tuan Yang di-Pertua, saya dari pihak PAS seorang yang lemah lembut dan bersopan turut bangun merakamkan ucapan terima santun serta sentiasa bersedia memberi kasih kepada Yang Amat Berbahagia Tun bantuan kepada Ahli-ahli Yang Berhormat di Dato' Haji Omar Yoke Lin Ong dan juga dalam Dewan Negara ini. Kita akan juga bekas Timbalan Yang di-Pertua Dewan kehilangan perkhidmatan beliau tetapi kita Negara, Yang Berbahagia Tan Sri Datuk berharap beliau dapat memberi sumbangan S.O.K. Ubaidulla dengan membuat ucapan kepada negara di Iain-lain bidang demi terima kasih dengan tidak payah membuat kepentingan rakyat dan negara. Saya juga ucapan yang panjang lebar oleh kerana kita berdoa kepada Tuhan agar Yang Amat Ahli-ahli Yang Berhormat Dewan ini Berbahagia Tan Sri Datuk S.O.K. Ubaidulla khususnya dan masyarakat umum semua tahu dan keluarganya dicucuri rahmat sihat jasa-jasa bakti yang telah dibuat oleh Yang sejahtera dan lanjut usia. Amat Berbahagia Tun Dato' Haji Omar 2497 5 JANUARI 1981 2498

Yoke Lin Ong dan juga Timbalan Yang di- dan dahaga lagi dengan jasa-jasa bakti yang Pertua Dewan Negara, Yang Berbahagia Tan cemerlang itu sebab kita sebagai pemimpin di Sri Datuk S.O.K. Ubaidulla di mana dalam negara ini soal perjuangan ini tidak masyarakat umum dan juga Ahli-ahli Yang akan terhenti-henti selagi hayat dikandung Berhormat Dewan ini sama-sama telah badan. Dengan itulah manusia dan memahami jasa-jasa bakti yang telah dibuat masyarakat akan mengenangkan jasa, sebagai itu sebagaimana yang telah disebut oleh Yang kata pepatah: Harimau mati meninggalkan Amat Berhormat Perdana Menteri tadi, belang, manusia mati meninggalkan jasa. begitu tinggi jasa-jasa kedua-dua bekas tokoh Akhir sekali sukalah saya menyatakan kita itu. sebagai kata falsafah: Tidaklah payah saya hendak mengulangi Tidak ada guna ilmu kalau tidak beramal; lagi dengan membuang waktu daripada satu tidak guna amal kalau tidak ada kesabaran. persatu jasa yang telah dicurahkan oleh Yang Jadi apa yang kita dapat daripada kedua-dua Amat Berbahagia Yang di-Pertua Dewan tokoh kita ini ialah kesabaran mereka di Negara kita itu. Hanya apa yang saya hendak dalam menjalankan tugas terhadap Ahli-ahli perkatakan dengan ringkas di dalam Dewan Dewan ini, tahulah diwaktu persidangan yang mulia ini dari segi ramah mesra bermacam ragam Ahli-ahli Yang Berhormat pergaulan yang tidak ada perbezaan itulah yang begini ramai tetapi tidak pernah kita patut sekali dijadikan contoh teladan kepada melihat wajah yang berlainan dengan sentiasa segenap kita pemimpin-pemimpin yang ada di senyum itu. Jadi kesabaran inilah yang saya dalam menghadapi perjuangan di saat-saat dapat mengatakan dengan izin, Tuhan telah ini. berfirman: Innalaha-ma'as-Sobirin:—Tuhan Kita telah melihat bagaimana rasa akan berserta dengan orang yang sabar mesranya dalam pergaulan dan tutur bahasa disetiap masa dan waktu. Insya Allah kedua- Yang Amat Berbahagia Yang di-Pertua dua tokoh ini akan menjadi teladan kepada Dewan kita itu dan juga Timbalan Yang di- pemimpin-peminpin kita yang berikutnya. Pertua Dewan. Bagi saya sejak saya Sekian, terima kasih. memasuki Dewan yang mulia ini, saya amat terasa sekali bagaimana kedua-dua tokoh ini 4.40 ptg. tidak langsung merasai perbezaan, tidak pernah langsung mengecilkan hati sekalimah Tuan Haji Ariffin bin Haji Salleh: Tuan pun apabila kita di dalam pergaulan dengan Yang di-Pertua, saya bangun bersama-sama mereka itu; sama sahaja Yang Amat dengan rakan-rakan saya yang lain untuk Berbahagia Yang di-Pertua Dewan begitu menyokong atas cadangan yang dibuat oleh juga Timbalan Yang di-Pertua Dewan Negara Yang Amat Berhormat Perdana Menteri kita ini. Maka sebab itu pada masa Titah Ucapan iaitu ucapan terima kasih dan penghargaan waktu kita merakamkan Ucapan Terima kasih kepada bekas Yang di-Pertua Dewan Negara Kebawah Duli dahulu, saya lebih awal lagi dan juga bekas Timbalan Yang di-Pertua sudah menyampaikan kata terima kasih yang Dewan Negara sebentar tadi. panjang lebar. Saya sendiri merasakan patut juga saya Jadi sebagai akhir daripada ucapan untuk mengambil bahagian di dalam perbahasan ini merakamkan dan membuat usul di dalam kerana terutama sekali saya telah mengenali rakaman ucapan terima kasih Yang Amat dengan Yang Berbahagia Tun Omar Yoke Lin Berbahagia Perdana Menteri kita tadi, maka Ong ialah semenjak tahun 1951 di mana ketika sukalah dengan izin saya berdoa kepada Yang itu kami bersama-sama dalam perjuangan Amat Berbahagia Tun Dato' Haji Omar Yoke Parti Perikatan di mana Tun telah banyak Ling Ong sebagai Yang di-Pertua Dewan kita masa ditumpukan ke Negeri Kelantan dan juga Timbalan Yang di-Pertua untuk khususnya dan lebih-lebih lagi selepas memberikan doa restu sentiasa berada di daripada Pilihanraya tahun 1959 di mana dalam keadaan sihat walafiat dan sentiasa Kelantan di bawah pemerintah PAS tetapi dapat menambah lagi tenaga jasa bakti Tun pada masa itu berkhidmat sebagai mereka kepada masyarakat yang masih lapar Menteri, banyak perkara-perkara 2499 5 JANUARI 1981 2500 pertolongan yang diberi secara langsung dari khususnya di negeri Kelantan dan saya juga Kementeriannya kepada rakyat Kelantan mengucapkan setinggi-tinggi penghargaan walaupun pada ketika itu Kerajaan Kelantan dan terima kasih kepada Tan Sri di mana juga enggan menerima sebarang bantuan daripada kita berharap persaraannya daripada jawatan Kerajaan Pusat. Atas pengenalan sedemikian, Timbalan Yang di-Pertua Dewan Negara saya rasa saya amat terhutang budi kepada tetapi bukan persaraannya dari segi politik Tun dengan persaraannya pada akhir tahun dan juga perkhidmatan kepada masyarakat. baru-baru ini daripada Dewan Negara tetapi walau bagaimanapun saya penuh yakin Akhirnya, Tuan Yang di-Pertua, saya akhiri bahawa sungguhpun Tun bersara sebagai ucapan saya dengan ringkas ini dengan Yang di-Pertua Dewan Negara, namun serangkap pantun kepada Tun dan juga demikian saya percaya jiwanya tetap sebagai kepada Tan Sri bekas Timbalan yang di- seorang politik, sebagai seorang yang Pertua iaitu: bertanggungjawab kepada negara Malaysia ini dan diharap supaya kesihatannya sentiasa Pulau Pandan jauh ketengah segar dan fikirannya kepada politik akan terus Gunung Daik bercabang tiga Tun memberikan perkhidmatan beliau. Hancur badan dikandung tanah Dengan alasan-alasan itu, saya tidak suka Budi kedua-dua yang baik tetap hendak menyebut banyak lagi alasan-alasan dikenang juga. lain dengan keadaan-keadaan yang ada pada diri Tun, sifat-sifat semula jadi yang ada pada 4.48 ptg. diri beliau setiap orang yang mengenali Tun Omar Yoke Lin Ong tentulah memahami Tuan Haji Mohd. Azlan Kinjawan: Tuan keadaanya dan merasa kasih sayang kepada Yang di-Pertua, saya turut merakamkan beliau. Saya seorang seperti yang saya ucapan terima kasih atas perkhidmatan Tuan katakan tadi orang yang mengenali beliau Yang di-Pertua Dewan Negara, Yang Amat semenjak tahun 1951 lagi dan sehinggalah Berbahagia Tun Dato' Haji Omar Yoke Lin kepada saya dilantik menjadi Ahli Dewan Ong dan juga bekas Timbalan Yang di-Pertua Negara ini, kesempatan bersama-sama Dewan Negara, Yang Berbahagia Tan Sri bergaul dengan beliau sehinggalah kepada Datuk S.O.K. Ubaidulla seperti yang akhir-akhir Dewan ditangguhkan pada 23hb disusulkan oleh Perdana Menteri kita baru baru-baru ini. sebentar tadi.

Saya sukalah mengambil peluang ini bagi Kerajaan Negeri Sabah turut menyokong pihak UMNO, Barisan Nasional dan rakyat usul Perdana Menteri untuk menyampaikan Negeri Kelantan mengucapkan setinggi-tinggi ucapan terima kasih dan selamat bersara penghargaan dan terima kasih kepada Tun kepada Yang Amat Berbahagia Tun Dato' atas jasa dan perkhidmatan beliau sebagai- Haji Omar Yoke Lin Ong sebagai Yang di- mana yang telah dihuraikan oleh Yang Amat Pertua Dewan Negara dan bekas Timbalan Berhormat Perdana Menteri tadi dengan Yang di-Pertua Dewan Negara, Yang harapan dan doa semoga Yang Berbahagia Berbahagia Tan Sri Datuk S.O.K. Ubaidulla. Tun dipanjangkan umur, diberikan keadaan yang sihat disamping beliau menjalankan Seperti yang disenaraikan oleh Perdana urusan beliau sendiri, dari segi politik juga Menteri kita mengenai perkhidmatan beliau kita berharap beliau akan terus memainkan berdua yang begitu panjang lebar memang peranan kalau tidak secara aktif tetapi secara tidak dapat di nafikan yang Kerajaan Negeri memberikan panduan-panduan atau nasihat- Sabah dapat turut menikmati kemerdekaan nasihat kepada kita semua. melalui Malaysia, kerana pada peringkat awal kemerdekaan Malaysia, beliau berdua turut Kepada Timbalan Yang di-Pertua Dewan terlibat dengan gigih menyertai negara-negara Negara, Tan Sri Datuk S.O.K. Ubaidulla, yang mengambil bahagian untuk menyatukan saya juga mengenali beliau dan kerap juga Semenanjung, Sabah dan Sarawak menjadi beliau telah berkecimpung bersama-sama di sebuah negara Malaysia yang kita percayai dalam politik pada masa-masa yang sudah pada masa ini telah membawa banyak 2501 5 JANUARI 1981 2502

. perubahan yang besar baik negeri Sabah salah seorang daripada Ahli Dewan yang telah ataupun Sarawak, baik dari segi sosial, banyak mengambil bahagian dan sedikit ekonomi, pelajaran dan juga politik. sebanyak telah mendapat panduan dari kedua-duanya. Kerajaan Negeri Sabah juga ingin merakamkan tahniah dan terima kasih kepada Saya terharu apakala mendengar daripada kedua-dua beliau yang bersara atas jasa Yang Amat Berhormat Perdana Menteri tadi khidmat yang begitu cemerlang; Kami takala membaca sejarah hidup kedua-dua berharap Yang Amat Berbahagia Tun Omar Yang Amat B~rhormat dan Yan,g dan juga Yang Berbahagia Tan Sri Datuk Berbahagia itu tentang budi bahasa dan S.O.K. Ubaidulla semoga Tuhan akan kesabaran kedua-duanya. Maka perkara ini melindungi mereka daripada segala yang tidak memanglah sampai kebila-bila masa pun diingini dan dipanjangkan usia mereka serta akan merasa perkara ini tersemat di dalam keluarga. hati saya, iaitu halus budi bahasa kedua­ duanya yang pertama Yang di-Pertua Dewan Kerajaan Negeri Sabah juga sangat Negara, Tun Dato' Omar Yoke Lin Ong; bersukacita dan mengalu-alukan perlantikan yang kedua Timbalannya Tan Sri Datuk Tuan Yang di-Pertua baru, yang baru dilantik. S.O.K. Ubaidulla. Kami yakin Tuan Yang di-Pertua akan dapat memberi kepimpinan kepada Dewan ini Boleh dikatakan dalam masa kedua-duanya untuk kepentingan negara dan juga negeri mengendalikan Dewan Negara ini kedua­ Sabah, bak kata pepatah, "patah tumbuh duanya dapat mengatasi walau macam­ hilang berganti". Dengan ucapan saya yang mana pun kerumitan yang berlaku di pendek ini sekali lagi saya bagi pihak Kerajaan dalam Dewan ini. Dan jarang sekali bahkan Negeri Sabah ingin mengucapkan setinggi­ saya · belum pemah melihat tingkah laku tinggi terima kasih dan kami berharap beliau kedua-duanya yang boleh menjatuhkan akan dapat memberi perkhidmatan yang meruah ataupun yang boleh menyakiti hati cemerlang selepas persaraan mereka kepada ataupun sebagainya melainkan dengan Kerajaan Malaysia untuk kebaikan negara berdasarkan kesabaran segala-galanya dapat kita. diatasi. 4.55 ptg. Saya juga tertarik hati kepada Yang Berhormat Ketua Dewan yang baru dan saya Tuan Haji Mahmoud Salim bin Haji mengalu-alukan di atas perlantikannya dan Mohamad: Tuan Yang di-Pertua, saya juga mengucapkan setinggi-tinggi tahniah kepada sebagai orang yang akhir sekali barangkali Tan Sri Ismail Khan. Tadi tatkala memberi bangun di dalam Dewan yang mulia ini untuk ucapan yang ringkas, Tan Sri Ketua kita yang memberi ucapan terima kasih dan peng­ baru ini berkata bahawa Ketua Dewan yang hargaan yang tinggi kepada Tun Dato' lama adalah seorang yang menjalankan Haji Omar Yoke Lin Ong bekas Yang di­ tugasnya dengan adil dan bertimbang rasa dan Pertua Dewan Negara dan kepada katanya, "saya akan menjalankan tugas-tugas Timbalannya Tan Sri Datuk S.O.K. saya dengan penuh tanggungjawab. Jadi saya Ubaidulla. memberi tahniah , di atas akuan dan Saya tentulah tidak dapat bercakap atau percakapan itu. Saya harap walau hendak memuji begitu banyak dengan sebab macam mana sekalipun, Tan Sri, Ahli-ahli pujian-pujian telah pun dilafazkan oleh Dewan yang ada di sini boleh dikatakan saudara-saudara yang terdahulu daripada saya orang-orang yang bemasib baik dengan sebab dengan sepenuh-penuhnya. Tetapi sebagai di dalam negara kita inilah satu Dewan yang seorang Ahli Dewan saya berasa sangat paling tinggi sekali yang meluluskan undang­ terkenang kepada jasa-jasa kedua-dua orang undang di dalam negara ini selepas daripada ini walaupun seberapa ringkas saya terpaksa Dewan Rakyat. Tetapi sebagaimana yang bangun dan berdiri kerana memberi peng­ diketahui Ahli-ahlinya ada dilantik sama ada hargaan yang tinggi semasa kedua-duanya oleh Duli Yang Maha Mulia Seri Paduka memimpin Dewan Negara dan saya menjadi Baginda Yang di-Pertuan Agong ataupun oleh 2503 5 JANUARI 1981 2504 Dewan Undangan Negeri-negeri. Jadi dengan parti, dia seorang Ahli Dewan Rakyat, lantikan ini bukanlah dicari orang yang kemudian dia menjadi seorang Ahli Jemaah menduduki Dewan ini daripada golongan Menteri di dalam Kabinet Yang Teramat orang-orang ahli undang-undang yang Mulia Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj terkenal ataupun orang yang bijaksana yang iaitu Menteri Kesihatan dan Menteri tidak ada tolok bandingnya tetapi mereka itu Kebajikan Am. Dia seorang Outa, kemudian adalah dipilih menurut segi atau kaca mata dia menjadi seorang Ahli Dewan Negara. Kerajaan masing-masing. Berapa ramai orang Apakala dia hendak bersara dan hendak di dalam Dewan ini yang tidak mengerti berhenti daripada jawatannya maka dia telah undang-undang termasuk saya sendiri! diangkat dan dinaikkan tarafnya menjadi Ketua Dewan Negara, Dewan yang paling Jadi di dalam membahas rang undang­ tinggi sekali di dalam negara kita ini. Maka undang yang bertimbun di depan kita dengan nama Ketua Dewan Negara yang sekarang ini boleh jadi Tan Sri sebagai Tuan paling tinggi inilah dia berhenti, maka saya Yang di-Pertua baru, sebagai seor~ng Hakim mengucapkan tahniah dan syabas di atas akan menjalankan tanggungjawab sebagai­ keberhentiannya itu dan begitu juga kepada mana yang ditegaskan tadi, maka saya Timbalannya. berharaplah dalam menjalankan tugas dan tanggungjawab itu patutlah sedikit sebanyak Kepada Ketua kita yang baharu, saya sifat timbang rasa yang diamalkan oleh kedua­ mengucapkan selamat datang dan selamat dua Tuan Yang di-Pertua dan Timbalan Yang bekerja. Mudah-mudahan kita dapat bertolak di-Pertua yang dahulu patutlah juga diberi ansur dan bersama-sama menjalankan tugas. kepada kami sekalian di sini. Kalau tidak Sekian, Wassalamualaikum Warah- begitu, masakanlah kalau kami di sini hendak matullahi Wabarakatuh. membahaskan rang undang-undang yang begitu berharga dari segi kaca mata mana, 5.02 ptg. hanyalah di dalam Dewan ini barangkali ada mengandungi peguam-peguam yang boleh Datuk Haji Khalid bin Haji Abdullah: Tuan dibilang dengan jari sahaja, yang lain seinua Yang di-Pertua, sebenarnya saya tidak sekali bukan peguam-peguam. hendak bercakap panjang dalam perkara ini. Cuma barangkali pada hari yang penyudah Jadi di dalam membahas ini sudah tentulah kepada Tuan Yang di-Pertua lama, sebagai ada bahasan-bahasan yang keluar daripada seorang yang belum pernah mengalami satu garisan, maka apa yang diharap mudah­ pertukaran Presiden atau pertukaran Ketua mudahan pihak Tuan Yang di-Pertua yang Dewan Negara ini, saya tidaklah begitu faham baru boleh memaafkan kami dan boleh walaupun saya sudah berada di sini selama 5 bertolak ansur dalam perkara ini serta tahun, pada hari mula itu telah pun saya membanyakkan sabar sebagaimana yang bertanya, adakah perkara ini akan diberi dibacakan oleh Puan Hajjah Salmah tadi, peluang kepada Ahli-ahli lain. Dan setelah "lnnala ha ma'as-sabirin". Maknanya Allah saya mendapat tahu, saya rasa kalau tidak s.w.t. sentiasa bersama dengan orang yang bercakap sedikit, tentulah berasa kurang puas sabar. hati. Oleh itu, saya inginlah bagi pihak diri saya mengucapkan berbanyak-banyak terima Jadi pada hari ini bagi pihak diri saya sendiri kasih kepada Yang Amat Berbahagia Tun mengucapkan tahniah kepada kedatangan Dato' Haji Omar Yoke Lin Ong selaku Tuan Tuan Yang di-Pertua yang baharu kerana Yang di-Pertua Dewan Negara yang telah mengambil tempat di atas keberhentian Tuan bersara. Saya sebagai seorang Ahli di dalam Yang di-Pertua dahulu, Yang Amat Majlis ini telah melewati 5 tahun, saya rasa Berbahagia Tun Dato' Haji Omar Yoke Lin tidaklah ada satu benda yang saya boleh Ong. Saya · mengucapkan selamat jalan mengatakan rasa tidak puas hati ataupun kepadanya dan mengucapkan beribu-ribu merasa satu kecelaan tentang pentadbiran terima kasih dan penghargaan saya yang tinggi dan peranan beliau di dalam menjalankan kepada dia sebagaimana yang dikatakan tadi tugasnya sebagai Yang di-Pertua Dewan adalah seorang politik, dia seorang pemimpin Negara. 2505 5 JANUARI 1981 2506

_Sesungguhnya sebagai seorang yang saya mendapat aman sentosa di dalam kehidupan rasa adalah seorang yang luar biasa, pada mereka berdua. pendapat saya yang boleh tunggu bersabar di Tuan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang dalam keadaan-keadaan yang sulit, di dalam Berhormat, sekarang saya kemukakan keadaan-keadaan cemas. Pada satu ketika masalah bagi diputuskan. Masalahnya ialah saya sendiri telah bertanya kepada Tun bahawa Usu! ini dipersetujukan. bagaimana dia telah dapat mengatasi masa yang begitu lama berkecimpung dalam Usul dikemuka bagi diputuskan, dan pentadbiran dan politik. Dengan jawapan disetujukan. yang mudah beliau mengatakan bahawa Diputuskan, hanya kesabararilah yang boleh mengatasi segala-galanya. Dia kata cuba memberi Bahawa Dewan ini me:mkamkan ucapan accommodate atau memberi peluang kepada terima kasih atas perkhidmatan bekas Tuan orang lain dan simpati dengan pendapat­ Yang di-Pertua Dewan Negara, Yang Amat pendapat orang lai~ dalam serba-serbi. Berbahagia Tun Dato' Haji Omar Yoke Lin Ong dan juga bekas Timbalan Yang di­ Sebagai seorang yang menganuti ugama Pertua Dewan Negara, Yang Berbahagia Islam Yang Amat Berbahagia Tun Dato' Haji Tan Sri Datuk S.O.K. Ubaidulla. Omar Yoke Lin Ong saya rasa patutlah dijadi­ Ahli-ahli Yang Berhormat, Dewan ini kan sebagai satu contoh yang boleh ditempohkan selama 20 minit. mencerminkan sebagai seorang yang berketurunan Cina yang memeluk ugama Persidangan ditempohkan pada pukul 5.10 Islam. Saya rasa ini adalah satu percantuman petang. yang amat baik sekali di dalam sifat semula Persidangan disambung semula pada pukul jadi ataupun tabie dengan dimasuki ke dalam 5.35 petang. fikirannya atau hatinya falsafah-falsafah Islam yang dia begitu sekali membawa dirinya yang (Jenera! Tan Sri Haji Abdul Hamid mem­ mendapat tempat di hati setiap orang yang pengerusikan Mesyuarat) berkira atau berurus dengannya. Apa yang saya maksudkan di sini ialah dia pada asalnya RANG UNDANG-UNDANG bukan seorang Muslim dan falsafah Islam telah membentuk perangainya yang begitu RANG UNDANG-UNDANG PENILAI DAN berkesan sekali dan dapat mencerminkan PENTAKSIR sebagai seorang Muslim yang baik. Bacaan Kali Yang Kedua dan Ketiga Kepada bekas Timbalan Yang di-Pertua 5.35 ptg. juga saya rasa tidak kurang pentingnya kepada kita semua dan juga kita haruslah Timbalan Menteri Kewangan (Dato' Mak menghormati sebagaimana yang telah Hon Kam): Tuan Yang di-Pertua, saya mohon dikatakan oleh saudara saya Yang Berhormat mencadangkan iaitu Rang Undang-undang Tuan M. Mahalingam tadi seorang yang paling bernama suatu Akta bagi membuat lama sekali berkecimpung di dalam sejarah peruntukan mengenai perlantikan seorang politik tan ah air. Oleh kerana Timbalan Yang Ketua Pengarah Penilaian dan Perkhidmatan di-Pertua ini mengambil masa yang sedikit di Harta dan mengenai pendaftaran Penilai­ dalam menduduki tempat atau mengganti penilai dan Pentaksir-Pentaksir dan mengenai tempat Tuan Yang di-Pertua, maka saya rasa, perkara-perkara yang berkaitan dengannya saya tidak dapat bercakap banyak tentang dibacakan bagi kali yang kedua sekarang. keadaan beliau. Walau bagaimanapun, saya tahu beliau adalah seorang yang lurus dan Tujuan Rang Undang-undang ini ialah­ patut mendapat penghormatan yang tinggi (aJ Untuk memberi kuasa legal kepada daripada Dewan ini. Saya sesungguhnya Bahagian Penilaian, Kementerian dengan ikhlas berdoa agar kedua-dua mereka Kewangan membuat pemeriksaan ini mendapat taufik dan hidayah serta harta tanah dan dokumen-dokumen 2507 5 JANUARI 1981 2508 yang berkaitan serta memerlukan Penilaian, Kementerian Kewangan oleh mereka yang mempunyai butir-butir Bahagian II Rang Undang-undang Penilai dan yang berkaitan untuk meng­ Pentaksir, 1980. hantarkannya kepada Bahagian itu; Pada masa sekarang Penilai-penilai adalah dan didaftarkan ~i bawah Akta Pendaftaran (b) Untuk menubuhkan sebuah Lembaga Juru Ukur 1967. Akan tetapi Akta tersebut Pendaftaran Penilai dan Pentaksir juga melibatkan Juru Ukur Bahan dan oleh supaya profesion itu dapat didaftarkan itu adalah di bawah jagaan Yang Berhormat dan aktiviti-aktiviti mereka dapat Menteri Kerjaraya dan Kemudahan- dikawal supaya kepentingan orang kemudahan Awam. Penilai-penilai awam dapat dilindungi. sebenarnya membuat kerjanya tentang harga pasaran tanah dan bangunan dan oleh itu Bahagian Penilaian telah ditubuhkan pada mengalami kesulitan yang berbeza daripada lhb September, 1957 sebagai satu Bahagian apa yang dihadapi oleh Juruukur Bahan. dalam Kementerian Kewangan. Objektifnya Kerja-kerja penilaian juga tidak ada kaitan ialah untuk membantu dan menasihat dengan potfolio Menteri tersebut. Di samping Kerajaan Persekutuan, Kerajaan-kerajaan itu, seorang penilai juga mendaftarkan diri Negeri, Badan-badan Berkanun dan dengan Kerajaan Negeri sebagai seorang Penguasa-penguasa Tempatan tentang nilaian Pentaksir di bawah Ordinan-ordinan harta tanah. Untuk menjalankan kerja­ Pentaksir Berlesen. Mereka yang berbuat kerjanya, Bahagian itu mesti mengutip demikian tidak semestinya mempunyai maklumat-maklumat . tentang harta tanah kelayakan profesional dan kebanyakan termasuk jual-beli tanah, sewaan, pajakan mereka tidak tahu tentang cara-cara membuat dan lain-lain lagi. Akan tetapi sehingga ini penilaian dan juga aktiviti-aktiviti mereka itu Bahagian itu tidak mempunyai sebarang tidak dikawal dengan rapi seperti aktiviti­ kuasa legal untuk berbuat demikian. Kuasa­ aktiviti Penilai-penilai yang berdaftar di kuasa yang sepatutnya dipunyai olehnya telah bawah Akta Pendaftaran Juruukur 1967. diberi secara delegasi oleh pihak berkuasa lain Kedudukan seperti tersebut di atas tidaklah yang mempunyai kuasa itu di bawah undang­ memuaskan dan tidak menjaga kepentingan undang seperti Ordinan Duti Setem 1949, orang awam. Enakmen Harta Pesaka 1941, Akta Pengambilan Balik Tanah 1960 dan lain-lain. Keadaan seperti tersebut di atas tidaklah Apabila diteliti didapati bahawa cara delegasi memuaskan dan tidak semestinya diteruskan: yang telah dibuat di bawah Undang-undang Oleh itu Rang Undang-undang Penilai dan berkenaan tidak memuaskan oleh kerana Pentaksir ini dibentangkan untuk kelulusan delegasi itu telah dibuat oleh pihak berkuasa supaya semua masalah-masalah tersebut di t'!rus kepada Ketua Pengarah Penilaian dan atas dapat di atasi dengan pengujudan satu kemudian daripada Ketua Pengarah itu Lembaga Penilai dan Pentaksir seperti kepada pegawai-pegawai lain di bawahnya. terkandung di dalam Bahagian III Rang Sebenarnya delegasi itu mestilah dibuat terus Undang-undang tersebut. oleh pihak berkuasa berkenaan kepada tiap­ Tuan Yang di-Pertua, saya sekarang tiap pegawai yang benar-benar menjalankan meminta izin untuk membincangkan Rang tugas yang dikehendaki itu. Di samping itu, Undang-undang tersebut Fasal demi Fasal. oleh kerana Bahagian Penilaian tidak mempunyai sebarang kuasa legal sendiri di Fasal-fasal 3 hingga 8 membuat peruntukan bawah mana-mana undang-undang, pegawai mengenai perlantikan Ketua Pengarah itu telah mengalami beberapa masalah Penilaian dan Perkhidmatan Harta dan berkaitan dengan kutipan maklumat­ beberapa orang pegawai lain yang mana maklumat yang penting untuk menjalankan perlantikan itu adalah perlu bagi fungsi-fungsi kerja-kerja penilaian bagi beberapa maksud dan kewajipan-kewajipan Ketua Pengarah · yang dikehendakki oleh Kerajaan Pusat. dan kuasa-kuasanya untuk memasuki tanah, Untuk mengatasi masalah-masalah tersebut di bangunan dan melihat dokumen termasuk atas, kuasa legal akan diberi kepada Bahagian haknya menghendaki dikemukakan 2509 5 JANUARI 1981 2510 kepadanya maklumat berkaitan yang perlu Ketua Pengarah Penilaian dan Perkhidmatan untuk kerjanya. Harta dan mengenai pendaftaran Penilai­ penilai dan Pentaksir-pentaksir dan mengenai Fasal-fasal 9 hingga 16 membuat perkara-perkara yang berkaitan dengannya. peruntukan mengenai penubuhan suatu Lembaga Penilai dan Pentaksir berserta Ahli-ahli Yang Berhormat, sekarang saya dengan fungsi-fungsinya dan lain-lain perkara kemukakan masalah ini kepada Majlis bagi yang berkaitan dengannya. dibahaskan. Fasal-fasal 17 hingga 22 menyentuh tentang 5.48 ptg. pendaftaran penilai-penilai dan pentaksir­ pentaksir yang pada masa ini dikawali oleh Tuan K. Kumaran: Tuan Yang di-Pertua, Akta Pendaftaran Jurukur 1967 dengan saya bangun untuk mengambil bahagian mengandungi peruntukan untuk menerima dalam perbahasan mengenai' Rang Undang­ masuk pentaksir-pentaksir bone fide untuk undang Penilai dan Pentaksir 1980 dan pendaftaran tertakluk kepada sekatan­ seterusnya menyokong Rang Undang-undang sekatan mengenai kerja yang mereka terse but. mungkin jalankan di segi nilai modal dan nilai sewaan dan kawasan amalan. Akta Setelah meneliti Rang Undang-undang yang telah dibentangkan di dalam Dewan Pendaftaran Juru Ukur 1967 mengawali yang mulia ini saya dapati beberapa aspek aktiviti-aktiviti Juru Ukur-Juru Ukur Bahan dalam Rang Undang-undang ini yang perlu dan Juru Ukur-Juru Ukur Amalan Am; dua saya sentuh semasa perbahasan ini, terutama profesion yang tidak mempunyai banyak sekali sebagaimana kita semua sedia maklum persamaan. Rang Undang-undang ini Rang Undang-undang ini adalah diusahakan bertujuan memisahkan kedua-dua profesion bagi meninggikan taraf kerja-kerja Pentaksir ini supaya aktiviti-aktiviti tiap-tiap satu dan Penilai. Pada hemat saya Rang Undang­ profesion itu akan dikawali oleh undang­ undang ini dikemukakan pada masa yang undang yang berasingan dan juga tepat. Ini adalah kerana kalau kita mengkaji menyebabkan semua pentaksir yang pada tentang praktik-praktik professionalisma di masa ini dilesen di bawah berbagai undang­ dalam negara kita seperti Jurutera, Arkitek, undang bertulis berada di bawah kawalan Juru Ukur dan sebagainya, kita akan dapati satu undang-undang bertulis. bahawa semua Praktik Professionalisma ini Lain-lain peruntukan Rang Undang­ adalah dikawal oleh Akta-akta ataupun Rang undang ini adalah berkaitan dengan perkara­ Undang-undang yang tersendiri. Ini telah perkara tambahan dan pelbagai, termasuk menyebabkan betapa meningkatnya taraf tindakan tatatertib, acara untuk merayu, professionalisma di dalam negara klta. kesalahan-kesalahan, penalti-penalti dan Tuan Yang di-Pertua, saya penuh yakin pemindaan atau pemansuhan undang-undang bahawa dengan perlaksanaan Rang Undang­ bertulis yang terlibat. undang ini Pentaksir dan Penilai di dalam Rang Undang-undang ini tidak akan negara kita akan mendapat pengiktirafan yang melibatkan Kerajaan dalam apa-apa sejajar dengan professionalisma yang lain di perbelanjaan wang tambahan. dalam negara kita. Namun demikian, di sini sukalah saya menyentuh tentang seksyen (24) Tuan Yang di-Pertua, saya mohon yang berkaitan dengan tindakan tatatertib mencadangkan. dan lain-lain tindakan. Sukalah saya merakamkan penghargaan kepada Bahagian Dato' Shahrir bin Abdul Samad: Tuan Yang Penilaian Kementerian Kewangan atas di-Pertua, saya mohon menyokong. kebijaksanaan mereka dengan membuat Jeneral Tan Sri Haji Abdul Hamid bin peruntukan mengenai kawalan tatatertib Bidin: Ahli-ahli Yang Berhormat, masalah praktik Penilai dan Pentaksir. Saya percaya dihadapan Majlis ialah Rang Undang-undang ini adalah bahagian yang penting sekali dalam bernama Suatu Akta bagi membuat Rang Undang-undang ini yang boleh peruntukan mengenai perlantikan seorang disamakan sebagai nadi di dalam jiwa 2511 5 JANUARI 1981 2512 manusia. Saya katakan demikian kerana jika Namun demikian, setelah saya meneliti sesuatu praktik tidak dikawal oleh Rang Undang-undang yang telah diedarkan peruntukan-peruntukan tatatertib, ianya kepada saya, saya rasa perlu saya menyentuh tidak akan maju dan tidak akan dapat tentang beberapa perkara, terutama sekali keyakinan dan penghormatan daripada orang saya ingin menyentuh tentang Seksyen 10 ramai. Di sini sukalah saya menyeru kepada Bahagian III yang berkaitan dengan Fungsi­ pihak-pihak yang berkenaan terutama sekali fungsi Lembaga. Di sini ingin saya kepada Lembaga Penilai dan Pentaksir yang menegaskan dengan sekeras-kerasnya tentang akan ditubuhkan di bawah Rang Undang­ tindakan tatatertib. Saya dapati bahawa undang ini untuk sentiasa mengawal dan Seksyen ini juga membuat peruntukan bagi mengawasi dengan rapinya kegiatan-kegiatan Lembaga melantik satu jawatankuasa atau dan praktik-praktik Penilai dan Pentaksir seorang timbangtara untuk mendengar dan supaya keyakinan yang kita cita-citakan ini memutuskan pertikaian-pertikaian yang sentiasa kukuh. Dengan cara ini kita akan berhubung dengan tatakelakuan atau etik dapat menjamin bahawa Penilai dan profesional penilai dan pentaksir. Pentaksir akan terus memainkan peranan Saya sedar bahawa seperti juga dengan yang besar dan penting dalam usaha profesional-profesional yang lain seperti pembangunan negara. akitek, peguam dan sebagainya, penilai dan Tuan Yang di-Pertua, saya tidak bercadang pentaksir juga memerlukan satu etik untuk berucap dengan panjang lebar profesional supaya menentukan bahawa berkenaan dengan Rang Undang-undang ini, tatakelakuan seorang penilai atau pentaksir walau bagaimanapun saya berharap apa yang adalah setaraf dengan taraf profesionalnya, dibangkitkan oleh saya sebentar tadi akan akan tetapi saya rasa kurang senang tentang mendapat perhatian dan pertimbangan pihak­ kuasa Lembaga untuk melantik jawatankuasa pihak yang berkuasa. atau Seorang timbangtara untuk mengambil tindakan tatatertib terhadap seseorang penilai Sekian sahaja dan sekali lagi saya menyokong Rang Undang-undang Penilai dan atau pentaksir. Pentaksir 1980. Tuan Yang di-Pertua, rasa tidak senang saya ini berasaskan kepada kemungkinan 5.52 ptg. jawatankuasa atau timbangtara yang dilantik Tuan Tan Chang Soon: Tuan Yang di­ adalah bebas daripada sebarang pengaruh. Pertua, saya bangun untuk menyokong Rang Saya katakan demikian kerana Lembaga Undang-undang Penilai dan Pentaksir 1980 Penilai dan Pentaksir yang akan ditubuhkan serta mengambil bahagian dalam perbahasan. ini juga terdiri daripada mereka dari swasta Pertama sekali, saya ingin mengucapkan dan mereka dari pihak awam. Di_ sini tahniah kepada Kementerian Kewangan atas mungkin terdapat seseprang yang pertikaian­ kebijaksanaannya untuk mengemukakan nya dirujuk kepada Lembaga Penilai dan Rang Undang-undang ini. Pentaksir adalah seorang yang mempunyai kaitan dengan ahli-ahli Lembaga yang akan Tuan Yang di-Pertua dengan pem­ membuat keputusan. terhadap pertikaian. bangunan negara kita yang begitu pesat Dalam keadaan yang sedemikian keputusan khasnya di dalam bidang pembinaan dan yang bebas daripada pengaruh tidak dapat pasaran harta tanah, saya berpendapat dicapai. bahawa sangatlah kena pada tempatnya Rang Undang-undang seperti ini dikemukakan Saya berharap Lembaga Penilai dan dengan tujuan untuk memberi kuasa legal Pentaksir yang akan ditubuhkan di bawah kepada Bahagian Penilaian, Kementerian Rang Undang-undang ini akan memberi Kewangan supaya menjalankan tugasnya perhatian yang berat kepada perkara ini dengan lebih cekap dan berkesan dan juga supaya menjamin taraf disiplin yang tinggi di untuk mengadakan kawalan terhadap praktik antara penilai dan pentaksir supaya penilaian dan pentaksir supaya menentukan orangramai dapat berpegang teguh kepada mutu perkhidmatan pentaksir dan penilai keyakinan mereka terhadap penilai dan kepada negara kita. pentaksir. Pada hemat saya jawatankuasa 2513 5 JANUARI 1981 2514 atau seorang timbangtara yang akan dilantik mana-mana tanah untuk memeriksa dan ini patutlah dilantik daripada pihak bebas mendapat segala dokumen-dokumen untuk supaya menentukan bahawa keputusan yang memeriksanya. Kalau sekiranya tidak diberi akan dibuat adalah bebas daripada pengaruh. kepadanya rnaka dendanya ialah $5,000 ataupun 3 bulan penjara. Berkenaan dengan Tuan Yang di-Pertua, saya tidak bercadang denda ini saya tidak puas hati, Tuan Yang di­ untuk bercakap panjang lebar. Sekianlah Pertua, didenda $5,000 tetapi kalau penjara 3 sahaja dan terima kasih. bulan sahaja. Perbezaan di antara $5,000 5.57 ptg. dengan 3 bulan itu saya anggap tidak sesuai. Patutlah kalau dikatakan $1,000 sebulan, Tuan Haji Mahmoud Salim bin Haji kalau $5,000 lima bulan. Tetapi ini dari mana 3 Mohamad: Tuan Yang di-Pertua, saya juga bulan $5,000. Tetapi dalam kesalahan yang bangun untuk bercakap sedikit mengenai lain tidak begitu. Banyak undang-undang Rang Undang-undang ini. yang telah kita buat itu berlainan, tidak ada Saya nampak dalam Rang Undang-undang satu skel tentang kesalahannya $1,000 denda, Penilai dan Pentaksir ini bagus sebagaimana maka penjaranya sebulan, kesalahannya yang disuarakan oleh dua orang Senator tadi $2,000 penjaranya 2 bulan, kesalahannya iaitu masanya sudah sampai supaya dibuat $10,000 maka penjaranya sepuluh bulan, undang-undang yang seumpama ini. Tetapi tetapi tidak begitu. walau bagaimanapun, Tuan Yang di-Pertua, dengan adanya undang-undang ini maka Lebih-lebih lagi kalau dilihat di Mahkamah amalan biasa yang dijalankan di tiap-tiap Khadi, Mahkamah Syariah, kuasa yang diberi negeri akan terbatal dengan sendirinya dan ini kepada Mahkamah Syariah hanya boleh mendatangkan satu kerumitan. Misalannya mendenda sehabis-habis tinggi $1,000 dan penjualan tanah, sebagaimana yang kita tahu tidak lebih daripada 6 bulan. Jadi kita lihatlah yang biasa berlaku iaitu kalau seseorang itu kalau misalnya undang-undang khalwat, pergi hendak jual tanah dia pergi kepada sampai ke maksima $1,000, penjaranya 6 Pemungut Hasil Tanah (Collector of Land bulan. Adakah menasabah $1,000 dengan 6 Revenue) dan Pemungut Hasil Tanah itulah bulan? Di sini $5,000 dengan 3 bulan. yang menilaikan tanahnya itu dihadapannya. Kerajaan negeri-negeri yang membuat Selepas dinilai dia saksikan pula penjualan undang-undang itu Kerajaan kita juga, itu; ini mengambil masa pendek sahaja. Kerajaan Malaysia belaka. Saya _sudah Apakala Collector itu sudah menilai tanah itu cakapkan tadi, saya bukan ahli undang­ berdasarkan list yang ada di atas mejanya undang tetapi apabila membaca denda ini maka dia boleh meterikan surat jualan tanah saya terperanjat, kagum melihat macam itu dengan setem, dan selepas itu diserahkan mana di negeri-negeri 6 bulan penjara $1,000 kepada orang itu untuk diregisterkan. Inilah denda dan di sini 3 bulan penjaranya $5,000 amalan biasa. denda. Tiada persesuaian. Sekarang ini dengan adanya undang­ Kuasanya diberi kepada Ketua Pengarah undang ini amalan itu terhentikan dengan boleh masuk, boleh memeriksa dan sendirinya, tidak.boleh dipakai lagi. Apakala sebagainya. Kalau dihalang akan dikenakan tidak boleh dipakai lagi, orang yang hendak penjara kepada penghalang itu sampai 3 bulan membeli tanah ataupun menjual tanah atau $5,000 dan kepada Pentaksir dan Penilai terpaksalah pergi ke Pejabat Penilai dan pula sebagaimana dikatakan tadi dalam Fasal Pentaksir dan serahkan borang itu kepada dia. 24. Di bawah Fasal 24 ini ada dinyatakan, Tidak boleh selesai satu hari, Tuan yang di­ tindakan tatatertib ke atas orang-orang yang Pertua. Apakala telah diserahkan, dia akan menyeleweng. Sekiranya didapati telah menilai tanah ini. Cara menilai ini bersabit atas sesuatu kesalahan a, b, c, d, sebagaimana yang kita baca, kuasa-kuasa hingga g, maka Lembaga bolehlah membuat yang diberi kepada Ketua Pengarahnya, satu perintah, Perintahnya: Pengarahnya dan kepada Penilai-penilainya. Ketua Pengarah akan boleh pergi memasuki "(i) membatalkan pendaftarannya". mana-mana bangunan, boleh pergi memasuki Lesen Penilai atau Pentaksir itu 2515 5 JANUARI 1981 2516 boleh dibatalkan. Tidak mengapalah "sepuluh" di dalam itu kalau dahulu "sa" itu kerana mereka salah, batalkanlah. disengkang "puluh", sekarang ini "sepuluh" "(ii) menggantung amalannya selama satu sahaja. Kalau "seratus" begitu juga. Kalau dahulu "sa-ratus" sa sengkang kemudian tempoh tidak lebih daripada tiga tahun." Itupun molek juga. Macam ratus, sekarang ini "seratus" sahaja. Itu di orang membawa teksi kalau salah dalam wang kita sendiri. Tetapi dalam digantung lesen sampai 3 tahun. undang-undang saya tidak tahulah mungkin ada istilah baru. Ketiga, ini saya tidak faham. "(iii) Kalau kita lihat di muka 6, Seksyen 5(1) (a). menegurnya". Terjemah bahasa lnggeris "reasonable" dia kata "semunasabahnya." Inipun saya tidak Menegur macam mana? Dalam bahasa tahu. Perkataan "munasabah" yang betulnya Melayu "tegur" ini banyak sangat. Kadang­ orang Melayu pinjam dari perkataan Arab. kadang orang sedang berjalan kita tegur dia, Orang Arab kata "munasabah" orang umpamanya Mamat berjalan di situ, kita tegur Inggeris kata "reasonable". Barangkali, saya dia: "Eh Mamat" Itupun tegur juga. Adakah tidak berapa faham bahasa Inggeris tetapi dengan sebab Pentaksir ini, dia berjalan dan mungkin perkataan "reasonable" Arab kata menyeleweng kerja, kita tegur dia begitu? "munasabah". Kalau hendak dijadikan dia · Itupun satu teguran. Kalau dikatakan amaran, nama (noun) mestilah kita kata katalah amaran. Berikan dia amaran supaya "kemunasabahannya", tidaklah dikatakan dia tidak mengamalkan lagi.. Tetapi di sini di "semunasabahnya''. "Apakala semena­ gunakan perkataan "menegur". Pada sabahnya perlu t bagi maksud-maksud pendapat saya ini tidak kenalah. Dalam apa-apa" seperti yang dikatakan, jadi macam Bahasa Melayu perkataan "menegur" ini mana ayat yang canggung ini: apabila bukan satu kesalahan yang dibuat maka boleh semunasabah perlu bagi maksud apa-apa. ditegur, tidak. "Tegur" ini kadang-kadang Ayat yang betul patutlah dikatakan, kerana kasih, orang yang kita kasih, dia "apabila kemunasabahnya perlu. "Seperti berjalan di mana-mana kita pun tegur dia, perkataan "manfaat" jadi "kemanfaatan­ seumpamanya seorang teruna berjalan, anak nya" tidaklah dikatakan "manfaat" itu dara tegur dia, ataupun anak dara berjalan, "semanfaatannya". Dalam membuat undang­ teruna tegur dia. Jadi perkataan "menegur" undang ini lebih-lebih lagi dalam bahasa di sini pada saya tidak kena. Malaysia patutlah kita berhati-hati. Yang kedua, bahasa yang digunakan dalam Kita lihat muka 5, perkataan "agen". undang-undang ini. Saya juga tidak berapa "Agen" ini perkataan ini walaupun perkataan suka. Dahulu saya bercakap di dalam undang­ Inggeris tetapi orang Melayu kata "ajen". undang kita sekarang ini janganlah kita "Bertindak sebagai ajen hart~ tanah, tetapi mencemarkan bahasa. Sekarang ini undang­ ajen itu dia eja "agen" bukan "ajen". Kalau undang ini naskah sahihnya dalam Bahasa sekiranya kita baca tidak boleh baca "agen" Malaysia bukan bahasa Inggeris. Kalau tetapi "agen" (again). Bertindak sebagai Bahasa Malaysia hendaklah berdasarkan "agen-agen" (again-again) harta ... . (Ketawa). bahasa Melayu. Misalnya di dalam masalah Fasal dia dieja dengan "g". Di dalam segi "100" di muka 17 di bawah Seksyen 22. bahasa ada juga tidak munasabahnya patut "lOO"dieja dengan "satu ratus", orang tidak dipinda kerana ia adalah tidak merupakan cakap "satu ratus" sekarang ini orang cakap bahasa Melayu yang standard. "seratus". "Tidak seorang pun boleh dibenar Yang kedua seperti saya katakan tadi fasal melakukan di bawah seksyen ini apa-apa denda, $5,000 dengan - 3 bulan tidak perbuatan atau perkara itu selama lebih munasabah dan begitulah seterusnya. daripada tempoh sejumlah satu ratus lapan Walaupun saya menyokong Rang Undang­ puluh hari". "Satu ratus", kalau Bahasa undang ini kerana ianya dibuat untuk Malaysia yang standard yang digunakan mengumpulkan segala undang-undang yang sekarang ini "seratus"lah. Hingga di dalam lain disatukan di bawah satu undang-undang. note, wang Kerajaan Malaysia sendiri ejaan Ini adalah baik. 2517 5 JANUARI 1981 2518

Waiau macam mana sekalipun di dalam Senator Haji Mahmoud Salim Mohamad, melaksanakan undang-undang sekarang ini Yang Berhormat Senator K. Kumaran dan mendatangkan kerumitan kepada orang­ Yang Berhormat Senator Tan Chang Soon orang kampung khasnya. Orang-orang yang telah memberi pandangan dan cadangan kampung sekarang ini apabila hendak semasa perbahasan dan seterusnya menjual tanahnya di bawa surat jual beli itu ke menyuarakan sokongan mereka terhadap Pejabat Tanah. Apabila sampai di Pejabat Rang Undang-undang Penilai dan Pentaksir Tanah, Pejabat Tanah tidak pegang. Pejabat 1980. Saya akan menjawab perkara-perkara Tanah cuma menyaksikan sahaja jual beli itu, yang telah dibangkitkan secara am. kemudian dia menyerahkan surat itu kepada pihak income-tax ataupun penilaian, di situ Bagi menggulung perbahasan ini sukalah akan mengambil masa wallahualam, sebulan saya menyatakan bahawa Rang Undang­ dua bulan itu ikut keadaanlah. Kalau kerja undang ini akan mencapai dua objektif utama banyak mungkin akan mengambil masa dua iaitu untuk memberi kuasa legal kepada tiga bulan barulah pergi nilai kemudian serah Bahagian Penilaian Kementerian Kewangan balik kepada dia barulah di setem. supaya bahagian itu dapat menjalankan Apabila sudah disetem baru diserah balik ke fungsi-fungsinya dengan lebih cergas dan Pejabat Tanah, kerana hendak mendaftarkan untuk menyatukan kuasa mengawal dan nama dia dan memotong nama tuan yang asal mendisiplin Penilai dan Pentaksir di bawah dan bubuh nama yang baru. Itupun kalau satu undang-undang yang dikawal oleh sekiranya Pejabat Tanah sebok akan Menteri Kewangan. Kerajaan akan memakan masa pula dua tiga bulan. Kita baca menentukan supaya pengawasan yang cergas dalam suratkhabar kadang-kadang hampir dibuat ke atas penilai dan Pentaksir agar setahun. Inilah yang menyusahkan orang orang ramai akan menggunakan kampung dengan sebab amalan-amalan yang perkhidmatan mereka dipastikan dengan seumpama ini. • perkhidmatan professional yang bermutu dan berkelibar. Maka saya harap dengan adanya undang­ Pentaksir-pentaksir yang berdaftar juga undang ini bukan menyekat orang-orang akan dikawal dan Lembaga yang baru yang kampung tetapi adalah memberi kelonggaran dicadangkan itu akan menentukan supaya kepada orang kampung dan boleh menolong latihan lanjut diberi kepada mereka yang orang kampung supaya segera lagi. meningkatkan lagi mutu perkhidmatan Janganlah dengan adanya undang-undang profesional mereka. Sebagai contoh, aktiviti­ ini adalah satu peluang kepada pegawai­ aktiviti Pentaksir-pentaksir yang didaftarkan pegawai yang menjalankan kerja tadi, apakala di bawah Lembaga baru itu adalah dihadkan orang kampung datang kepadanya di kata; kepada kawasan-kawasan yang tertentu dan baliklah dahulu, kerja banyak tidak sempat jumlah penilaian yang dilakukan oleh mereka dan sebagainya. Akhirnya orang kampung adalah juga dihadkan. pun balik. Apakala balik dia pun mati. Akan tetapi Rang Undang-undang yang Dengan keadaan begitu berlakulah perkara­ dicadangkan ini mempunyai peruntukan yang perkara yang tidak kehendaki atau tidak akan membolehkan Pentaksir Berdaftar diingini. menaikkan taraf mereka kepada Penilai Tuan Yang di-Pertua, saya menyokong Berdaftar melalui peperiksaan-peperiksaan Rang Undang-undang ini. yang dijalankan oleh Lembaga Pemeriksa yang akan ditubuhkannya. Jeneral Tan Sri Haji Abdul Hamid bin Tuan Yang di-Pertua, daripada apa yang Bidin: Jemput. saya katakan sekarang ini, saya percaya soal tentang tatatertib seperti yang dibangkitkan 6.11 ptg. oleh Yang Berhormat Senator K. Kumaran Dato' Mak Hon Kam: Tuan Yang di-Pertua, akan juga dikawal ketat oleh pihak-pihak terutama sekali saya ingin mengucapkan berkuasa dan Lembaga Penilai dan Pentaksir. ribuan terima kasih kepada Yang Berhormat Saya tidak rasa ragu-ragu lagi bahawa 2519 5 JANUARI 1981 2520 profesion Penilai dan Pentaksir akan Dewan bersidang sebagai Jawatankuasa. mendapat pengiktirafan yang sejajar dengan profesionalismanya. Rang Undang-undang ditimbangkan dalam Jawatankuasa. Untuk menjawab perkara yang telah (Jeneral Tan Sri Haji Abdul Hamid bin dibangkitkan oleh Yang Berhormat Tuan Haji Bidin mempengerusikan Jawatankuasa). Mahmoud Salim Mohamad, saya fikir denda yang dikenakan adalah wajar dengan Fasal 1 hingga 35 diperintahkan menjadi hukuman $5,000 atau tiga bulan penjara. Saya sebahagian daripada Rang Undang-undang. percaya tuan-tuan punya tanah tidak akan mencegah Pegawai~pegawai Penilaian dari­ Jadual 1 hingga III diperintahkan menjadi pada menjalankan tugas mereka. Lain-lain sebahagian daripada Rang Undang-undang. pandangan yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator Haji Mahmoud Salim Rang Undang-undang dilaporkan dengan akan diambil perhatian. tidak ada pindaan: dibacakan kali yang ketiga dan diluluskan. Menyentuh tentang perkara yang telah dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator RANG UNDANG-UNDANG Tan Chang Soon, ingin saya menegaskan di sini Lembaga yang akan ditubuhkan di bawah KUMPULAN WANG PEMBANGUNAN Rang Undang-undang akan 'menjalankan (PINDAAN) tugas-tugas dengan adil dan saksama. Perlu Bacaan Kali Yang Kedua dan Ketiga diingati bahawa Lembaga Penilai dan Pentaksir akan menimbangkan semua 6.20 ptg. pertikaian-pertikaian yang berhubung dengan tatatertib secara berasingan, dan saya Timbalan Menteri Kewangan (Dato Shahrir pernah yakin bahawa sebarang kawalan dan bin Abdul Samad): Tuan Yang di-Pertua, saya peraturan akan diambil untuk menentukan mohon mencadangkan bahawa Rang Undang­ bahawa kemungkinan-kemungkinan yang undang bemama Suatu Akta untuk meminda telah dibangkitkan oleh Yang Berhormat Akta Kumpulanwang Pembangunan 1966 Senator itu tidak akan timbul. Saya ucapkan dibacakan kali yang kedua sekarang. terima kasih kepada Ahli-ahli Yang Sebagaimana yang telah saya jelaskan Berhormat. di dalam Dewan Rakyat baru-baru ini Tuan Yang di-Pertua, saya tidak bercadang cadangan bagi meminda Akta Kumpulan untuk mengulas dengan panjang lebar dan Wang Pembangunan 1966 adalah bertujuan sekali lagi saya mengambil kesempatan ini bagi membolehkan Keraj.aan Persekutuan untuk mengucapkan terima kasih kepada membiayai daripada Kumpulan Wang Ahli-ahli Yang Berhormat yang telah Pembangunan Persekutuan projek-projek memberi sokongan yang tidak berbelah perbekalan air negeri tanpa mengira sama ada bahagi atas Rang Undang-undang ini. sesebuah negeri itu telah menubuhkan Kumpulan Wang Khas bagi bekalan airnya Jeneral Tan Sri Haji Abdul Hamid bin ataupun tidak. Bagaimanapun, sekatan yang Bidin: Ahli-ahli Yang Berhormat, sekarang ada sekarang terhadap penggunaan Kumpulan saya kemukakan masalah kepada Majlis bagi Wang Pembangunan Negeri berhubung diputuskan. Masalahnya ialah bahawa Rang dengan pembiayaan bekalan airmereka adalah Undang-undang ini dibaca kali yang kedua terus dikekalkan. Pindaan ini akan sekarang. dikuatkuasakan kebelakangan mulai dari 28hb Mac, 1969. Usul dikemuka bagi diputuskan, dan disetujukan. Mengikut peruntukan undang-undang yang ada sekarang Kumpulan-kumpulan Wang Rang Undang-undang dibacakan kali yang Pembangunan Persekutuan dan Negeri tidak kedua dan diserahkan kepada Dewan sebagai boleh digunakan untuk membiayai projek­ Jawatankuasa. projek bekalan air bagi negeri-negeri yang 2521 5 JANUARI 1981 2522 telah mempunyai Kumpulanwang bekalan pihak berkuasa bekalan air yang tersendiri. airnya sendiri. Setakat ini adalah seperti yang Oleh itu, pindaan yang dicadangkan adalah terdapat di dalam proviso di perenggan (1) (j) sejajar dengan matlamat Akta ini. Jadual Pertama Akta Kumpulanwang Pembangunan 1966. Waiau bagaimanapun, Dengan pindaan-pindaan undang-undang sekatan ini sebenarnya bukan bermaksud yang dicadangkan ini, penyelarasan untuk dikenakan kepada Kumpulanwang peruntukan undang-undang akan dibuat Pembangunan Persekutuan. Oleh yang dengan peraturan-peraturan pembiayaan demikian, bagi membetulkan keadaan ini projek-projek perbekalan air Negeri oleh maka adalah perlu dipotong proviso di Kerajaan Persekutuan yang terdapat sekarang. perenggan 1 (j) Jadual Pertama itu dan menghadkan sekatan ini kepada Tuan Yang di-Pertua, saya rnohon Kumpulanwang Pembangunan Negeri sahaja mencadangkan. dengan memindahkan sekatan itu kepada seksyen 9 Akta berkenaan seperti yang Dato' Mak Hon Kam: Tuan Yang di-Pertua, dicadangkan dalam Rang Undang-undang saya mohon menyokong. terse but. Jeneral Tan Sri Haji Abdul Hamid bin Bidin: Ahli-ahli Yang Berhormat, rnasalah di Sebagaimana Ahli-ahli Yang Berhormat hadapan Majlis ini ialah Rang Undang sedia maklum, bekalan air adalah merupakan bernama Suatu Akta untuk merninda Akta satu perkara di bawah tanggungjawab Kumpulanwang Pembangunan dibaca kali Kerajaan Negeri. Sungguhpun demikian, kedua sekarang dan terbuka untuk dibahas. pada masa sekarang kebanyakan daripada projek-projek ini adalah dibiayai oleh Kerajaan Persekutuan sama ada dengan cara 6.26 pig. memberi pinjaman ataupun secara langsung. Ini adalah memandangkan bahawa bekalan Tan Sri Datuk Haji Abdul Razak bin Haji air merupakan satu kemudahan asas yang Husain: Tuan Yang di-Pertua, saya sukacita penting dari segi kesihatan, sosial dan mengarnbil peluang berucap menyokong Bil pembangunan masyarakat sedangkan ini kerana Bil ini adalah satu Bil yang kebanyakan Kerajaan-kerajaan Negeri pula menyelaraskan kedudukan kewangan negeri, tidak berkemampuan untuk mengadakan kerana kita tahu sekarang, Tuan Yang di­ kemudahan ini dengan lebih sempurna Pertua, air ialah satu perkara yang mustahak disebabkan penyediaannya memerlukan kepada rakyat dalarn masa mencari perbelanjaan yang besar. Olch hal yang penyelarasan dan rnenarnbah baik taraf hidup dernikian, bantuan daripada Kerajaan rakyat. Akan tetapi masa sekarang ini dengan Persekutuan merupakan satu sumber tidak ada pindaan tersebut setengah-setengah kewangan yang penting kepada Kerajaan­ Kerajaan Negeri, Tuan Yang di-Pertua, rnasih kerajaan Negeri bagi membiayai projek­ kekurangan tenaga terutama membuat projek bekalan air mereka. sesuatu rancangan yang berharga besar. Dengan yang demikian, saya fikir, Tuan Yang di-Pertua, Rang Undang-undang ini Tuan Yang di-Pertua, pindaan yang sudah patut dahulu lagi dikemukakan. Akan dicadangkan ini adalah juga untuk menyelaras tetapi tidak lewat, Tuan Yang di-Pertua, dan dan meyesuaikan peruntukan Akta tersebut bukan sahaja untuk membantu Kerajaan dengan Akta Kumpulanwang Bekalan Air Negeri bagi mengadakan perkhidmatan air Negeri (Tatacara Kewangan dan yang lebih baik kepada rakyat akan tetapi Perakaunan) 1980 yang telah diluluskan oleh dapat menyelaraskan Undang-undang yang Dewan ini di persidangannya baru-baru ini. bersangkutan yang baharu diluluskan. Salah satu daripada tujuan Akta ini ialah supaya Keraja·an-kerajaan Negeri Saya dengan penuh hati, Tuan Yang di­ menubuhkan Kumpulanwang Bekalan Air Pertua, menyokong Bil ini. Akan tetapi dalam secara berasingan yang menggunakan sistem masa kita melaksanakan kehendak-kehendak akaun perdagangan dan kendalikan oleh satu Undang-undang itu kelak Kerajaan 2523 5 JANUARI 1981 2524 Persekutuan haruslah memikirkan akan saya sememangnya kata-kata dan pandangan kedudukan Kerajaan-kerajaan Negeri itu Ahli Yang Berhormat itu tidak perlu lagi sendiri kerana perlempahan rakyat ditokok tambah oleh diri saya dan saya umpamanya ke bandar. Dengan sebab itu, mengucapkan berbanyak terima kasih. Tuan Yang di-Pertua, peruntukan ini bukan sahaja patut diperbanyakkan akan tetapi Jeneral Tan Sri Haji Abdul Hamid bin pemberian kepada Kerajaan Negeri patut Bidin: Ahli-ahli Yang Berhormat, sekarang juga difikirkan supaya tidak ada perasaan saya berkemukakan masalah kepada Majlis ketinggalan kepada Kerajaan-kerajaan bagi diputuskan. Masalahnya ialah bahawa Negeri khususnya di dalam pembukaan tanah Rang Undang-undang ini dibaca kali yang yang besar di negeri-negeri Trengganu, Joh or, kedua sekarang. Kelantan dan mungkin negeri-negeri lain lagi. Usul dikemuka bagi diputuskan, dan Dengan sebab itu kewangan patutlah disetu jukan. diperbanyakkan peruntukannya selaras dengan kehendak Rang Undang-undang dan Rang Undang-undang dibacakan kali yang juga berkehendakkan tenaga bagi kedua dan diserahkan kepada Dewan sebagai melaksanakan projek ini. Kalau tidak, Tuan Jawatankuasa. Yang di-Pertua hasrat Kerajaan akan tidak Dewan bersidang sebagai Jawatankuasa. dapat kita lakukan dengan baik. (Jenera! Tan Sri Haji Abdul Hamid bin Saya dengan rendah hati menyokong Bil ini, Bidin mempengerusikan Jawatankuasa) Tuan Yang di"Pertua, terima kasih 6.28 ptg. Fasal 1 hingga 3 diperintahkan menjadi sebahagian daripada Rang Undang-undang. Dato' Shahrir bin Abdul Samad: Tuan Yang di-Pertua, terlebih dahulu saya mengucapkan Rang Undang-undang dilaporkan dengan tidak ada pindaan dibacakan kali yang ketiga berbanyak terima kasih kepada Yang dan diluluskan. Berhormat Senator Tan Sri Datuk Haji Abdul Razak bin Husain yang telah mengambil Jeneral Tan Sri Haji Abdul Hamid bin bahagian memberikan pandangan beliau di Bidin: Ahli-ahli Yang Berhormat, mesyuarat dalam soal pindaan kepada Rang Undang­ ditangguhkan sekarang hingga pukul 2.30 undang ini. Pada pendapat saya hasrat dan petang hari esok, Selasa, 6hb Januari, 1981. cita-cita Kerajaan Persekutuan terkandung di dalam kata-kata yang telah dilafazkan oleh Dewan di tangguhkan pada pukul 6.30 Ahli Yang Berhormat itu dan pada pandangan petang.