.1>

Y.

fi

•van ...de drt;ectiQ over het jaar

•

MUSEUM I K S • a m t *•`,. A' •

• (11 I- nct;

Verslag van de directie over het jaar 1996

Boekmanstichting -Bibliotheek Herengracht 415 1017 BP Amsterdam Tel. 6243739

RIJKS a m s t er d a m

POSTBUS 74888 1070 DN AMSTERDAM TELEFOON 020 -673 21 21 TELEFAX 020 -679 81 46

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Doelstelling

Doelstelling

Het Rijksmuseum is een museum van kunst en geschiedenis dat zich ten doel stelt voor het nationale en internationale publiek een representatief overzicht van de Nederlandse kunst en geschiedenis vanaf de middeleeuwen en belangrijke aspecten van Europese en Aziatische kunst te tonen. Dit impliceert dat het Rijksmuseum voorwerpen van kunst en geschiedenis bewaart, beheert, conserveert/ restaureert, wetenschappelijk onderzoekt en bewerkt, verzamelt, presen- teert en toegankelijk maakt, en tentoonstellingen organiseert.

(uit: Zorg voor de Nationale Schatkamer, beleidsnota van het Rijksmuseum 1991-1999)

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Inhoud

Jaarverslag 1996 5

Bijlagen 21

1. Aanwinsten 21

2. Schenkers en legatoren 49

3. a. Restauratie, conservatie en registratie 50

b. Collectiebeheer en -registratie 56

c. Bibliotheek 58

4. Bruiklenen aan tentoonstellingen elders 59

5. Tentoonstellingen en presentaties 61

6. Publikaties van het Rijksmuseum 62

7. Publikaties van medewerkers 63

8. Externe activiteiten 66

9. Voordrachten en lezingen 72

10. Lunchpauzelezingen 75

11. Bezoekcijfers 77

12. Evenementen, ontvangsten, congressen, symposia en bijzondere bezoeken 80

13. Personeelsgegevens 81

14. Verzuimcijfers 89

15. Opleidingen 89

16. Overzicht sponsoren 89

17. De belangrijkste werkzaamheden aan het gebouw 90 3

18. Financieel jaarrapport 1996 91

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

afb. 1: Portret van prof. dr H.W. van Os ter gelegenheid van zijn afscheid als algemeen directeur van

het Rijksmuseum door Erwin Olaf.

2.111lt

afb. 2: Tegeltableau met de drie gratiën, plateelbakkerij Rozenburg.

art. .)

5

1—,

(91XEILAMI~MYZI

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

Jaarverslag 1996

1996 begon met de aankondiging dat Henk van Os besloten had zijn directoraat tegen het einde van het jaar te beëindigen. Hij verwoordde bij zijn afscheid de doelen die hij zich bij zijn aantre- den had gesteld: de verwezenlijking van de verzelfstandiging, de renovatie van de Zuidvleugel en, ten derde, het profileren van het Rijksmuseum als Nederlands' Nationale Schatkamer. Geen van de zeven sprekers bij zijn afscheid liet er enige twijfel over bestaan dat Henk van Os op alle drie deze fronten glansrijk geslaagd is.

Ondanks het besef dat dit het laatste jaar van Henk van Os' zeven-jarige directoraat zou zijn, met alle ongewisheid van dien, bleek die onzekerheid geen nadelige invloed gehad te hebben op de prestaties die het museum in 1996 leverde. In tegendeel, eerder had het programma iets van een apotheose, met als eclatante afronding een onvergetelijk afscheidsfeest voor alle medewerkers in de onderdoorrit van het museum. De evenementen rond het afscheid van Henk van Os omvatten voorts nog een officiële ontvangst met genodigden uit binnen- en buitenland, terwijl de collectie te zijner ere werd verrijkt met het schilderij 'De Calvarieberg' en een Rozenburg tegeltableau.

Presentaties

Het jaar begon met de laatste maanden van de tentoonstelling 'De Lelijke Tijd', die wegens suc- ces verlengd werd, en waarbij eind maart ook nog een levendig 'nationaal smaakdebat' plaats- vond. Intussen werd op 9 februari onder de titel 'Een nieuwe kunst' al weer de nationale collectie

19de-eeuwse fotografie uitgestald, vergezeld van een prachtig verzorgde publikatie. Niet minder imponerend was de presentatie van de veelzijdige schatten van het K.O.G. verzegeld van een 5 indrukwekkende bundel opstellen onder de titel 'Voor Nederland bewaard'.

Een succes dat alle verwachtingen overtrof was dat van de tentoonstelling 'The great American watercolour', georganiseerd in samenwerking met het Museum of Fine Arts in Boston. 85.000 nieuwsgierigen bevolkten de zalen van het prentenkabinet. Het zal zeker niet alleen aan de aan- sprekende poster hebben gelegen dat het publiek hier massaal op afkwam. Het sterkt ons in het vertrouwen dat een frequentere programmering van buitenlandse kunst een verfrissende afwisse- ling kan bieden, die door het publiek herkend en geapprecieerd wordt.

Van hoge kwaliteit waren de prachtig opgestelde wapens uit de collectie Visser, de eerste kos- tuum- en textielopstellingen, en verschillende presentaties rond aanwinsten. De kroon op het werk kwam in september met 'Jan Steen', welke tentoonstelling eerst in Washington te zien was geweest. Er was aanvankelijk enige twijfel gerezen of het wel verstandig was een dergelijke ten- toonstelling te programmeren zo kort na het overweldigende succes van Vermeer. Nu, die twijfel smolt als onze bezoekers voor de te warme spots, zodra 'Steen' eenmaal van start ging. De catalogus viel niet aan te slepen, en er moest zelfs een Jan Steen S.O.S.-lijn aan te pas komen om alle behoefte aan informatie te lenigen. Er was een ware toeloop op de speciale rondleidin- gen en avond-ontvangsten en met een daverende klap werd op de binnenplaats van de histori- sche afdeling een speciale Jan Steen-munt geslagen.

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

afb. 3: Heropening Zuidvleugel. Mw P.C.M. Lunsingh Scheurleer, conservator Aziatische Kunst, leidt

H.M. de Koningin rond langs de collectie (foto Werry Crone).

Et

• :2

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

Met de Jan Steen-tentoonstelling sloeg tevens het laatste uur van de kassakeet op het voorplein van het museum. Nog eenmaal in kerstrood gehuld, beleef de deze veel gesmade kassabox in elk geval nog een vrolijk uiteinde.

Zuidvleugel

Na zes jaar voorbereiding vond op 24 april de feestelijke opening van de gerenoveerde Zuidvleu- gel door H.M. de Koningin plaats. De Aziatische kunst en de 18de- en 19de-eeuwse schilderkunst kregen hiermee eindelijk de waardige behuizing die deze collecties verdienen, met bovendien nog een eigen zaal voor wisselende presentaties van kostuums en vlakke textiel. Het was een

Gesamtkunstwerk van de Rijksgebouwendienst in samenspel met de betrokken conservatoren en de afdelingen educatie en inrichting. Het bleek bovendien een van de zeldzame museale bouw- projekten die binnen de financiële kaders zijn gebleven.

Gebouw

De opening van de Zuidvleugel markeerde tevens het afscheid van vaste architect Wim Quist en het aantreden van zijn opvolger in de persoon van Hans Ruijssenaars, die al in 1995 was benoemd. In samenwerking met hem werkt het museum thans aan ambitieuze plannen om het museumgebouw voor het volgende millennium op het vereiste functionele en esthetische niveau te brengen. De strijdkreet luidt: 'Er zij meer licht en lucht' en aan de in het verleden door velerlei ingrepen aangetaste structuur van Cuypers' museum moet weer recht gedaan worden.

Het hoeden der schoonheid is natuurlijk de primaire museale opgave, en het museumgebouw zelf 7 dient dat in eerste instantie uit te stralen. Op het meest praktische niveau kwam dat dit jaar tot uiting in de opschoning van het onderaardse gangencircuit. Zoals in de meeste door opslagpro- blemen geplaagde musea dienden ook in het Rijksmuseum de gangen als informele depotruimte.

Een voortvarend uitgevoerde 'operatie schone gangen' resulteerde in 1996 in het verkassen van liefst 300.000 kilo steenfragmenten en grote ijzeren voorwerpen naar de nieuw in gebruik geno- men MMM-loodsen in Mijdrecht. Tevens werd deze actie aangegrepen voor een conservatiepro- ject steenfragmenten.

Niet alles is natuurlijk nog ideaal. Zo werd weliswaar de ruimtelijke opslag van de schilderijlijsten verbeterd, maar geldt dat helaas niet voor de klimatologische omstandigheden ter plekke. Ook sommige werkplekken zijn in dat opzicht nog onder de maat. Het siert de medewerkers dat zij vaak bezorgder om hun collecties zijn, dan om hun eigen werkomstandigheden, maar idealiter dient op beide fronten tegelijk gewerkt te worden. In 1996 werd in elk geval begonnen met de renovatie van het souterrain tussen de torens 3 en 4. Na voltooiing biedt die ingreep voor de medewerkers van de intendance hopelijk aanzienlijk verbeterde werk- en verblijfruimtes. In de nok van het gebouw blinken de dakkappen weer dankzij een vindingrijk systeem om deze, zonder precaire evenwichtskunst en halsbrekende toeren van de medewerkers, met behulp van speciale glaswagens schoon te maken.

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

afb. 4: 'Zelfportret' van Jan Steen, voor de restauratie.

:41, ÏJP;011,-!, 1#1A 4; lip

afb. 5: 'Zelfportret' van Jan Steen, na de restauratie.

9.

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

Vanwege de ontwikkelingen op het Museumplein was het noodzakelijk reeds in een vroeg stadium naar buiten te treden met de hoofdlijnen van het zogenaamde 'Masterplan' voor de renovatie van het museum, om niet de aansluiting met de stedelijke besluitvorming te missen. Naast de ontwik- keling van een basisfilosofie voor dit Masterplan, waarin architect Ruyssenaars een inspirerend aandeel had, werd in dit kader ook het 'tunnelplan' geboren en in gang gezet. De toekomstige verhuizing van talrijke depots in het hoofdgebouw naar ondergronds gelegen opslagruimten aan de zuidzijde van het hoofdgebouw vormt een essentiële voorwaarde voor het Masterplan. Het schept de ruimte in het hoofdgebouw waarna een zinvollere herschikking van alle museale func- ties op gang kan komen. Het is voorts de tweede stap in de oplossing van de nijpende depot-pro- blematiek, waarin dankzij de MMM-loodsen al een eerste verlichting was gekomen. Aansluiting van de tunnel op de in (1997/98) te bouwen ondergrondse busparkeergarage in de Hobbema- straat, biedt bovendien de mogelijkheid om de expeditie van in- en uitgaande goederen en kunst- werken op verantwoorde manier te realiseren.

Aanwinsten

In 1996 deden alle verzamelafdelingen weer van zich spreken door prachtige aanwinsten. Het museum verdiende het dan ook alleszins dat het november-nummer van het toonaangevende Bur- lington Magazine een katern aan de top-aanwinsten van de afgelopen drie jaar wijdde.

Aan de Vereniging van Vrienden der Aziatische kunst werd de door mevrouw prof. dr A.M.E.

Draak (1907-1995) bijeengebrachte collectie nagelaten, waaruit een keuze voor het bruikleen aan het Rijksmuseum kon worden gemaakt. Meer dan 200 voorwerpen, voor een groot deel

Japanse tekeningen, prenten, surimono en boekjes konden op deze wijze aan de collecties wor- 9 den toegevoegd. Ter nagedachtenis aan haar vader, K.G. Boon (1909-1996), van 1962-1974 directeur van het Rijksprentenkabinet schonk mevrouw Ch.E. van Rappard-Boon ten behoeve van de afdeling Aziatische kunst een Japanse rolschildering uit de 14de eeuw, Boeddha van de gene- zing en voor het Rijksprentenkabinet een aantal Nederlandse tekeningen (van de 16de tot 19de eeuw) en een Japanse prent.

Voor de verzameling meubelen werd dankzij de Rijksmuseum-Stichting een Frans marqueterieka- binet uit omstreeks 1660 aangekocht, toegeschreven aan de uit Nederland afkomstige Pierre

Cole. Het meubel illustreert de allervroegste fase van de bloemenmarqueterie in Parijs, een tech- niek die daar vermoedelijk door Cole zelf is geintroduceerd. Het is 20 tot 25 jaar eerder ont- staan dan het grote, in 1990 verworven Franse kabinet, dat aanvankelijk op naam van Gole was gesteld, maar thans aan André-Charles Boulle wordt toegeschreven. Tezamen bieden de twee kabinetten een prachtig beeld van de vroege ontwikkeling van het Franse, met marqueterie ver- sierde meubel.

In het kader van het streven de verzameling 19de-eeuwse kunstnijverheid verder uit te bouwen werd dit jaar een klein maar bijzonder fraai wandkabinetje in gotische stijl aangekocht, versierd met kleurrijke Boulle-marqueterie. Het is in 1844 in München gemaakt door de vooraanstaande meubelmaker Franz Xaver Fortner.

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

0VER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

afb. 6: Restaurator M. van Laar werkend aan 'Het vrolijke huisgezin' van Jan Steen. Op de achtergrond

het Zelfportret'.

ktkv,A.,

v

vh" 1

tx. -r4

•

afb. 7: Restaurator A. Smolenaars IA de door hem te restaureren tuinbeelden.

10

é —

:rrs

v

ev, • aril cm Obi

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

Ter gelegenheid van het afscheid van Prof. dr H.W. van Os als algemeen directeur is met steun van Christie's Amsterdam een groot Rozenburg tegeltableau uit 1893 verworven, waarop drie vrouwenfiguren zijn afgebeeld die het Goede, het Ware en het Schone symboliseren. Het tableau is uitgevoerd naar ontwerp van Georg Sturm en diende vermoedelijk als proefstuk voor de deco- ratie van de gevel van de Teekenschool van het Rijksmuseum. Beide objecten zullen een plaats krijgen in de nieuwe zaal met 19de-eeuwse kunstnijverheid, die in 1997 geopend zal worden.

Als eerste wapenfeit van het in 1996 opgerichte Rijksmuseum-Fonds kon uit particulier bezit een onbekende tekening van Rembrandt worden verworven. Het is een zeer markant portret van de in

Rembrandts tijd zeer bekende acteur Willem Bartolsz. Ruyter. De fotocollectie werd verrijkt met een schenking van elf foto's door de Amsterdamse verzamelaar Manfred Heiting. Het betreft wer- ken van grote Franse en Engelse fotografen als Marville, Baldus, Le Gray, Cuvelier en Tripe.

Een door de afdeling Nederlandse geschiedenis verworven album van de Amsterdamse schilder

Esaias Boursse (1631-op zee 1672) bevat 116 tekeningen gemaakt tussen 1662 en 1670, voor- namelijk op Ceylon. Boursse was gefascineerd door de multiculturele samenleving die hij daar aantrof: Arabische handelaren, zwarte bedienden, Singalese markthandelaren en VOC-officieren.

Het voor de 17de eeuw unieke album sluit fraai aan bij de in 1985 door de afdeling aangekochte collectie van de dominee en tekenaar Jan Brandes (1743-1808).

Voor de afdeling schilderijen werd met de Adam en Eva van Adriaen van der Werff, te langen leste, een fraai voorbeeld verworven van het werk in classicerende stijl van de meester in zijn meest verfijnde manier van werken. Waar Van der Werff in zijn late jaren vrijwel uitsluitend werkte 11 voor vorstelijke opdrachtgevers, werd de hoop op verwerving van een dergelijk specimen nage- noeg onvervulbaar geacht.

De verwerving van de Calvarieberg is een goed voorbeeld van de zich wijzigende voorkeuren in onze culturele belangstelling. Het monumentale schilderij gaat terug op een inventie van Albrecht

Drer en zou, tot voor kort, als een niet bijster origineel kunstwerk zijn veronachtzaamd. De grote kwaliteit van de uitvoering van deze beroemde compositie heeft de tijdgenoten, die door de doorleving van het onderwerp moeten zijn geroerd, geïmponeerd, zoals het de moderne beschouwer ook nu nog doet.

Sinds november hangt als langdurig bruikleen van de ING Barings-bank Het portret van Mrs

Henry Baring en haar twee kinderen uit 1817, een meesterwerk van Thomas Lawrence (1769-

1820), op de eerste verdieping in de gerenoveerde Zuidvleugel. Het doek vormt een voorspel op de presentatie van de schilderkunst van de 18de- en 19de-eeuwse schilderkunst, waarin de

Engelse school tot dusverre nauwelijks vertegenwoordigd was.

Wetenschappelijk onderzoek

Naar verwachtiging zullen beide in samenwerking en met steun van de Onderzoeksschool Kunst- geschiedenis gerealiseerde projecten, de bewerking van het archief van de kunsthandel Van Wis-

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

afb. 8: 'Portret van de acteur Willem Bartolsz. Ruyter' van Rembrandt van Rijn.

12

4t4

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

selingh en het eerste deel van de bestandcatalogus Zeventiende-eeuwse Nederlandse tekeningen, afgesloten worden met publikaties in 1998. Verzoeken om financiële ondersteuning om door de inzet van jonge kunsthistorische onderzoekers de voorbereiding van catalogusdelen van de tekeningencollectie te bespoedigen, werden helaas nog niet gehonoreerd.

Na een aanstelling van twee jaar aan het Rijksmuseum als junior-onderzoeker, is Jan van Campen aan de Universiteit van Leiden voor twee jaar als 010 aangesteld om zijn proefschrift te voltooien over het oudste Oosterse bestand van het Rijksmuseum, de verzameling van de Haagse amateur- sinoloog Jean Theodore Royer (1737-1807). Hij assisteerde het afgelopen jaar dr Christiaan JOrg

(hoofd onderzoek van het Groninger Museum) bij het maken van de catalogus The Chinese Porce- lain Collection of the Rijksmuseum Amsterdam; the Ming and Ching dynasties, die in 1997 ver- schijnt. De catalogus omvat een kleine vierhonderd stukken uit het bestand van ruim tweeëntwin- tighonderd stukken Chinees porselein, zoals dat sedert 1990 door de afdeling Aziatische Kunst beheerd wordt.

Vanaf september is bij de afdeling schilderijen Arie Wallert aangesteld, specialist op het gebied van het materiële schilderijenonderzoek. Hij wordt onder meer betrokken bij het onderzoek tij- dens restauraties en het publiceren daarover, met name in de geplande reeks over gerestaureer- de schilderijen.

Nauw betrokken was het Rijksmuseum bij de voorbereiding van het 29ste Internationale Kunsthis- torische Congres, het CIHA-congres, dat onder de titel Memory & Oblivion van 1-7 september in het RAI-congrescentrum in Amsterdam werd gehouden. Meer dan 600 deelnemers kwamen naar 13 dit congres, dat eens in de vier jaar wordt gehouden; het vond in 1952 voor het laatst in Neder- land plaats. Het vlekkeloos georganiseerde congres werd op vrijdag 7 september met een druk- bezochte en geanimeerde borrel in het Rijksmuseum afgesloten.

Een tweede internationaal congres, waarbij het Rijksmuseum in de organisatie participeerde, was het XlVe congres van de International Association of Museums of Arms and Military History, dat in juni in Amsterdam en Brussel werd gehouden.

Talrijk was het aantal publicaties over de collecties van het Rijksmuseum of in verband met ten- toonstellingen die in het stadium van afronding zijn en in de komende jaren zullen verschijnen. In samenwerking met de National Gallery in Washington verscheen de goed ontvangen catalogus van de Jan Steen-tentoonstelling. In de aspecten-reeks van de afdeling beeldhouwkunst en kunst- nijverheid verscheen Duits steengoed van Eckhart Klinge. Wederom bereikte het Bulletin van het

Rijksmuseum, waarvan het vierde nummer geheel gewijd was aan het afscheid van Henk van Os, een recordomvang: de jaargang 1996 besloeg 428 pagina's.

Daarnaast zagen talrijke artikelen van medewerkers over aanwinsten, restauraties etc. het licht in nationale en internationale periodieken. In de Aduardkapel vond de perspresentatie plaats van de

Dictionary of Art, waaraan veel wetenschappers uit het museum hun artikelen hadden bijgedragen.

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

afb. 9: Rolschildering met voorstelling van Yakushi Nyorai (Bhaisa-jyaguru), de genezende Boeddha, met

de boddhisattva's Gakko en Nikko en de twaalf hemelgeneraals (Juni Shinso), Japan, 14de eeuw.

•• .;k /.. ••••-,141.0,... , . ''

14

4.t•

-4.

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

Ter gelegenheid van het afscheid van Henk van Os werd een Onderzoeksfonds voor de geschie- denis van het Rijksmuseum opgericht, dat publikaties op dit terrein zal stimuleren, onder meer door middel van het toekennen van onderzoeksbeurzen en een 'Prof. dr H.W. van Os-prijs' voor de beste publikatie op dit gebied.

De directe voorloper van het Rijksmuseum, de Nationale Konstgallerij, werd op 31 mei 1800 geopend. Daarom wordt bij het tweehonderdjarig bestaan van onze instelling in het jaar 2000 gestreefd naar de publikatie van een uitvoerige historische studie. Het wordt mede in dit verband dan ook zeer betreurd dat de (wettelijk bepaalde) overdracht van het oude Rijksmuseum-archief aan het Rijksarchief te Haarlem begin 1997 heeft plaatsgevonden; gelukkig behoort het tijdelijk in bruikleen geven van bestanden ten behoeve van onderzoek tot de mogelijkheden.

Conservatie en restauratie

Aan de in het kader van het Deltaplan lopende conservatie-projecten op het gebied van prenten/tekeningen, textiel, schilderijen en lijsten, meubels, bronzen tuinbeelden, glas en zilver werd in 1996 verder gewerkt. Bij behandeling van edele metalen werd gezocht naar nieuwe con- servatiemethoden. Het conservatieproject van de panelen, doeken en lijsten van de sterk ver- waarloosde portrettenverzameling van Gouverneurs-Generaal van het voormalige Nederlands-

Indië werd afgesloten. Twee belangrijke tapijten werden in Mechelen gereinigd en gerestaureerd.

Met de behandeling van de houtsculptuur werd op basis van een gedetailleerd conserveringsplan een begin gemaakt; hetzelfde geldt voor de unieke collectie zestiende-eeuwse glasruitjes. Met de conservering van de wapencollectie werd binnen de afdeling Nederlandse geschiedenis, vol- gens het model van het conservatieproject Marinemodellenkamer begonnen. 15

Het nieuwe conservatieplan werd in de tweede helft van 1996 opgesteld en zal begin 1997 wor- den vastgesteld.

Een zware druk legde de herinrichting van de afdeling Aziatische kunst op de restauratoren: zowel de bevestiging op sokkels e.d. van de voorwerpen als de conservering vergden een grote inspanning van restauratoren en behoudsmedewerkers van verschillende afdelingen; deze inzet wordt in het buitengewoon geslaagde resultaat weerspiegeld.

Binnen het restauratie-atelier schilderijen werd de restauratie van zes schilderijen van Jan Steen, een door het VSB-fonds ondersteund project, afgerond met een kleine presentatie hiervan in maart.

Bij de werkzaamheden aan negentiende-eeuwse schilderijen bleek het schildertechnische onder- zoek in het kader van het project 'Molecular aspects of Ageing in Painted works of Art' (Mol-Art).

Buitengewoon arbeidsintensief bleken de restauraties van Honthorst's Bespotting en Geertgen tot

St. Jans' Heilige maagschap, waaraan het afgelopen jaar verder gewerkt is. In samenwerking tus- sen de restauratieateliers schilderijen en meubelen werd de muziekkast naar ontwerp van Cuypers uit 1858-1859 gerestaureerd; daarnaast werden enkele marqueterie-meubels geconserveerd.

De restauratoren van het Rijksmuseum leverden een belangrijke bijdrage aan de discussie over het niveau van de Opleiding Restauratoren, door in gezamenlijk overleg tot een bijstelling van het

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

afb. 10: Medewerker expeditie A. de Jong tijdens de "operatie schone gangen".

N

afb. 11: Medewerker E. Hannun van de huishoudelijke dienst bij het schoonmaken van de kappen.

16

Zi=

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1 9 9 6 Jaarverslag 1996

beroepsprofiel van de restaurator te komen. Dat beroepsprofiel kan op de verschillende restaura-

tiedisciplines van toepassing gemaakt worden, waardoor het opzetten van één opleiding mogelijk

lijkt. De aanstaande fusie van de Opleiding Restauratoren, het Centraal Laboratorium en de Rijks-

dienst Beeldende Kunst, in het nieuwe Instituut Collectie Nederland opent nieuwe perspectieven

voor een nauwe samenwerking bij opleiding en onderzoek op het gebied van conservatie en res-

tauratie.

Zakelijke sector

Zakelijk directeur Edwin van Huis aanvaardde per 15 april de functie van directeur van het Audio

Visueel Archief te Hilversum. Per 1 april 1997 zal hij als zakelijk directeur worden opgevolgd

door Dieric Elders. In het tussenliggende jaar werd het zakelijke takenpakket vaardig en met

vaart overgenomen door Jan Vriezen, die eerder bij het Bureau PMZ een grote rol had gespeeld

bij de voorbereiding van de verzelfstandiging van de rijksmusea. Hij was verantwoordelijk voor de

afwikkeling van de vele personele aspecten rond de verzelfstandiging en zette een nieuwe afde-

ling automatisering op. Ook voerde hij met gelukkige hand de onderhandelingen met OCenW over

de subsidie voor de komende vier jaren, waarbij hij zich gesteund wist door een positief advies

van de Raad voor Cultuur over onze beleidsplannen voor de periode 1997-2000. Roel Victor

werd aangesteld als ad interim hoofd van de afdeling financiële zaken, waar de problemen lange

tijd onoplosbaar hadden geleken.

Begin december kwam het bericht dat voormalig intendant en financieel manager van het Rijks-

museum Remmert van Eijle was overleden. Vele medewerkers hebben aan zijn lange relatie met

het museum eer bewezen door zijn crematie bij te wonen. 17

Financiële resultaten

Wat bezoek betreft was 1996 een van de succesvolste jaren. Het aantal van 1.328.291 bezoe-

kers overtreft zelfs dat van de 1,2 miljoen bezoekers tijdens het Rembrandt-jaar 1992. Dat hoge

cijfer is natuurlijk in grote mate toe te schrijven aan de prachtige Jan Steen-tentoonstelling.

Bovendien profiteerde het museum van de grote aantallen (buitenlands) bezoek aan de Vermeer-

tentoonstelling in Den Haag. Daarnaast zorgden inventieve campagnes van de PR-afdeling en het

aantrekkelijke evenementenprogramma ervoor dat nog meer Nederlandse bezoek werd aange-

trokken. Ook de VSB-Joost de suppoost dagen waren weer druk bezocht.

Het effect van het toegenomen bezoek was direct merkbaar in de financiële resultaten. Na jaren

met nogal matige financiële uitkomsten kon 1996 met zeer gunstig resultaat worden afgesloten.

Het is echter duidelijk dat dit incidenteel is, als gevolg van de samenloop van een aantal (inciden- tele) grote publieksevenementen. Met name de personele lasten drukken blijvend zwaar op de begroting.

Fondsenwerving

Een nieuw instrument bij het verwerven van extra-gelden voor het museum is het 'Rijksmuseum- fonds'. Dit zogenaamde 'endowment fund' wordt beheerd door het bestuur van de Stichting de

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

afb. 12: Marqueteriekastje van Pierre Gale.

Jo:41.

18

VERSI AG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

Staalmeesters onder voorzitterschap van de heer M. Drabbe en heeft inmiddels al ettelijke mil- joenen bijeengebracht. Het kapitaal wordt belegd en van de opbrengst kunnen aankopen worden gedaan of speciale activiteiten (zoals onderzoek of educatieve projecten) van het museum wor- den ondersteund. Een geweldige impuls kwam van de genereuze schenking van niet minder dan

7.5 miljoen door een anonieme erflaatster.

Hier past ook lof voor de continue inzet van de afdeling externe betrekkingen, die de handen vol heeft met het onderhouden en aanknopen van relaties met huidige en hopelijk toekomstige geld- gevers. Een groeiend deel van onze activiteiten wordt uit deze geldstroom bekostigd.

Tot slot

In 1996 moesten wij helaas afscheid nemen van Hennie Wokas, medewerkster van de zaaldienst.

Zij had tot op het laatst de hoop dat zij van haar ziekte zou genezen. Het Rijksmuseum mist in haar een heel gewaardeerde collega.

Ronald de Leeuw algemeen directeur

19

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

afb. 13: Leidse School: De Calvarieberg. Aangekocht ter gelegenheid van het afscheid van Henk van Os

als algemeen directeur.

rr

20

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

1 Aanwinsten Oost-Java, Indonesië —Kom

Indonesië, Mojopahit-periode (14de-15de China, 12de-13de eeuw

Afdeling Aziatische kunst eeuw) porselein, yingqing-goed

—Rolschildering met een voorstelling van Schenking mw E.M. Refuge-Roetert h. 4 cm, diam. 12 cm de boeddha van de genezing (Yakushi Steenbruggen te Naarden aan de Conische kom op en kleine voetring;

Nyorai, Sanskrit: Bhaisajyaguru), Gakko Vereniging van Vrienden der Aziatische bodem ongeglazuurd Bedekt met een

(de Zon), Nikko (de Maan) en de twaalf Kunst blauwig doorschijnend glazuur; aan de

Hemelse Generaals mv. nrs AK-MAK 1680-A, -B, -C, -D binnenzijde gedecoreerd met ingegrifte

Inkt, goud en kleuren op zijde, 107,4 x —Aardewerken schaal op voet, versierd bloemranken.

50,3 cm met golvende ingekerfde lijnen en Inv. nr AK-MAK-1470

Japan, 14de eeuw. beschilderd met wit en rood —Kom

Schenking mw Ch.E. van Rappard-Boon, Thailand, Ban Chiang, laatste periode China, einde Kangxi-periode (1662-1722)

Amsterdam, ter nagedachtenis aan haar 300 v. Chr.-200 na Chr., h. 22,9, diam. porselein vader, K.G. Boon, directeur van het 23 cm h. 7,5 cm, diam. 15,8 cm

Rijksprentenkabinet van 1962 tot 1974 Schenking hr en mw G.J. Korteling te Kom met rechte wand. Bedekt met een

Inv.nr AK-RAK 1996-2 Bloemendaal aan de Vereniging van doorschijnend glazuur; op de buitenwand

—Porseleinen schaal versierd in Vrienden der Aziatische Kunst gedecoreerd met twee ingegrifte draken, onderglazuurblauw met een landschap mv. nr AK-MAK 1681 jagend op een parel. Merk: zes-karakter waarin zich een geleerde bevindt —Bronzen wijnvat met deksel voorzien merk in dubbele cirkel in onderglazuur h. 10,5, diam. 37 cm van een hengsel met een hertekop aan blauw.

China, 1620-1640 elk uiteinde Inv. nr AK-MAK-1471 21

Schenking mw C. van Schendel, China, Westelijke Zhou, llde-10de eeuw — Kom

Amsterdam, uit de verzameling van J. de v. Chr., China, Zuidelijke Song-periode (12de-

Bruijn-van der Leeuw h. 24,5 cm 13de eeuw)

Inv. nr AK-RAK 1996-3 Aankoop porselein, yingqing-goed

— Rechthoekige jade applique met mv. nr AK-RAK 1996-4 h. 4,3 cm, diam. 18 cm fijngegraveerde arabesken Ondiepe kom op een zeer lage

2,4 x 5,3 cm Het legaat van mevrouw A.M.E. Draak standring; ongeglazuurde bodem.

China, late Zhou-periode (722-481 voor (25 maart 1907-16 november 1995) aan Bedekt (met uitzondering van de binnen-

Chr.) de Vereniging van Vrienden der en buitenlip) met een blauwig

Legaat mw A.H. Hondius-Crone te Aziatische Kunst omvat de volgende doorschijnend glazuur; in het plat een

Voorschoten voorwerpen: ingegrift decor van twee vissen tussen

Inv. nr AK -RAK 1996-1 —Porseleinen bordje de golven; de binnenzijde met dunne

—Vier kikkertjes of padden, China, vroege Ming-periode (1368-1644) opgelegde lijnen verdeeld in zes velden.

één van goud met een robijn in de rug, I. diam. 10 cm Inv. nr AK-MAK-1472

1,2 cm, Wit porseleinen bordje met uitkragende — Kom

één van lood, I. 1,4 cm rand, bedekt met een doorschijnende China, Tang-periode, periode van de Vijf twee van zeer donkere glaspasta, I. 1,7 glazuur; in het centrum een ondiep Dynastieën (618-960) en 1,5 cm ingegrift karakter steengoed

Alle gevonden in de buurt van Trowulan, Inv. nr AK-MAK-1469 h. 3,5 cm, diam. 11.7 cm

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Ondiepe kom met een verdikte rand aan Inv. nr AK-MAK-1476 concave, ongeglazuurde bodem.

de buitenlip; brede standring en —Kom Gedecoreerd met vlekken in

ongeglazuurde bodem. Een Perzië, Gurgan, 12de eeuw onderglazuur koperrood.

crèmekleurige glazuur die de buitenwand siliciumhoudend steengoed met Inv. nr AK-MAK-1480

aan de onderzijde niet geheel bedekt. kleurloze glazuur —Theepot met verguld bronzen montuur

Inv. nr AK-MAK-1473 h. 4,8 cm, diam. 10,5 cm China, Yixing, 17de eeuw

—Bloemvormig schaaltje Conische kom met een vierlobbige rand; steengoed

China, 12de eeuw ongeglazuurde bodem. Een groenig h. 16 cm, I. 10 cm, br. 8,5 cm

porselein, vroeg yingqing-goed doorschijnend glazuur laat de Ovale theepot met vlakke deksel, een

h. 2,5 cm, diam. 11 cm buitenwand aan de onderzijde gebogen tuit en een boven de pot

Kom met gelobde wand en rand, in de gedeeltelijk onbedekt. Imitatie van het staand handvat. Handvat, dekselgreep

vorm van een bloem; de licht-concave Chinese ching-pai-goed. en tuit hebben de vorm van bamboe

bodem ongeglazuurd. Bedekt met een Inv. nr AK-MAK-1477 stengels; ook de buitenwand heeft de

blauwig doorschijnend glazuur. — Bord vorm van twee bamboesegmenten,

Inv. nr AK-MAK-1474 Zuid-China, 16de eeuw beide segmenten met decoraties in

— Kom porselein reliëf: boven draken jagend op een parel,

China, Yuan-periode (1279-1368), 14de diam. 19,5 cm onder andere dieren en bloemtakken;

eeuw Bord met accoladevormige rand, de ook op de schouder en deksel

porselein wand aan binnen- en buitenzijde met bloemtakken en vogels in reliëf. De

h. 6,2 cm; diam. 16,5 cm smalle ribben. Gedecoreerd in deksel is met twee kettinkjes verbonden

Wijde klokvormige kom met brede onderglazuur blauw met in het plat een met het handvat, op de tuit zit een

standring en ongeglazuurde bodem. qilin en op de binnen- en buitenzijde van scharnierend klepje; de monturen zijn

22 Bedekt met een grijsblauwe glazuur; aan de rand en op de standring decoratieve wellicht Aziatisch.

de binnenzijde een ingegrifte decoratie banden. Bestemd voor de export naar Inv. nr AK-MAK-1481

van een zwemmende zwaan en een Zuidoost-Azië. — Scheepje

bloeiene lotus; aan de buitenzijde twee Inv. nr AK-MAK-1478 China, Yuan-periode (1279-1368)

rijen met nonchalant aangebrachte — Kom porselein

bloembladen. Overgangsvorm tussen China, Song-periode (960-1279) h. 7,8 cm, I. 15,8 cm, br. 5,8 cm

yingqing- en shufu-goed. porselein, bruin ding-goed Midden op het dek een overkapping,

Inv. nr AK-MAK-1475 h. 3,8 cm; diam. 11,4 cm waaronder twee mensen geknield zitten;

— Kan (deksel ontbreekt) Ondiepe kom op een lage standring, met op de achterplecht een zittende figuur

China, Noordelijke Song-periode (960- een vijflobbige rand. Bedekt met een en een roer. Het geheel is bedekt met

1127) bruin-verkleurde glazuur. een blauwig doorschijnende glazuur.

porselein Inv. nr AK-MAK-1479 Inv. nr AK-MAK-1482

h. 8.3 cm, diam. 6.5 cm — Kannetje —Tafeltje

Naar boven versmallende kan met China, Yuan-periode (1279-1368), 14de China, einde Kangxi-periode (1662-1722)

vierkante schouders, korte gebogen tuit eeuw porselein

en c-vormig oor in de vorm van een porselein h. 11 cm, diam. 22,7 cm

gedraaid koord; brede standring en een h. 10,3 cm, diam. 7,3 cm Rond tafeltje met vier s-vormige pootjes;

ongeglazuurde bodem. Een donkerbruine Kalebasvormige kan met een gebogen de plint is opengewerkt. Gedecoreerd in

glazuur laat de onderzijde van de kan tuit en een oor in de vorm van een op de famille verte-emails met op het blad een

gedeeltelijk onbedekt. achterpoten staande draak; iets vogel op een rots, omgeven door

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

bloeiende planten; langs de rand een h. 5cm, I. 20,3 cm h.(kop) 4,5 cm, diam.(kop) 6,5 cm; band met gestileerde bloemranken; op Fragment van een ondiepe kom met diam.(schotel) 11 cm de plint draken tussen bladranken; op de ongeglazuurde bodem die aan de Klokvormige kop en schotel met golvende poten monsterkoppen. binnenzijde is gedecoreerd met rand. Gedecoreerd in emails op het glazuur

Inv. nr AK-MAK-1483 half palmetten. met een vogel in een bloeiende boomtak.

— Kruistegel Inv. nr AK-MAK-1487 Inv. nr AK-MAK-1491-a/lb

Perzië, ca 1300 —Kom —Kom aardewerk Perzië, Nishapur, 10de eeuw Japan, ca 1700 diam. 22,6 cm aardewerk Kakiemon porselein

Gedecoreerd met ranken en twee h. 3,7 cm, diam. 11,5 cm h. 4,5 cm, diam. 14 cm vogels, niet zeer precies aangegeven in Ondiepe kom met rechtop staande Ondiepe kom met een opstaande reliëf en geschilderd in rood en zwart op wand; vlakke gedeeltelijk ongeglazuurde accoladevormige rand (bruin geglazuurd). een lajwardina-turkoise indergrond. bodem. Bedekt met een doorschijnend Gedecoreerd in emails op het glazuur

Inv. nr AK-MAK-1484 glazuur en gedecoreerd met pseudo- met een draak jagend op een parel; in de

—Kom Chinese karakters en enkele stippen in wand (nauwelijks te herkennen) bloeiende

Perzië, Nishapur, 10de eeuw donkerbruin. planten en bomen in laag reliëf. aardewerk Inv. nr AK-MAK-1488 Inv. nr AK-MAK-1492 h. 4,5 cm, diam. 13,5 cm —Kom —Schaal

Concave kom met vlakke bodem; Perzië, Nishapur, 10de eeuw Japan, ca 1680-1700 roodbakkende klei met een witte aardewerk Kakiemon porselein sliblaag, gedecoreerd met roodbruine en h. 7,7 cm, diam. 23 cm diam. 21,5 cm donkerbruine stippen en een Concave kom met een vlakke bodem. Schaal met een hoekig van het plat stippenband langs de binnenlip; de Roodbakkende klei met witte slib en een gescheiden rand en accoladevormige lip. 23 binnenzijde is bedekt met een doorschijnend glazuur; gedecoreerd met Gedecoreerd in emails op het glazuur doorschijnende glazuur. een Arabische inscriptie langs de met een bloemtak over het plat en de

Inv. nr AK-MAK-1485 binnenwand. rand en een vlinder.

— Kom Inv. nr AK-MAK-1489 Inv. nr AK-MAK-1493

Perzië, Nishapur, 10de eeuw —Kom —Bord aardewerk Perzië, Nishapur, 10de-11de eeuw Engeland(?), Bow(?), ca 1750-1775(?) h. 6,2 cm, diam. 15,6 cm glas porselein

Kom met rechte wand; zeemkleurige h. 5,5 cm, diam. 20 cm diam. 21 cm scherf; vlakke ongeglazuurde bodem. Concave kom van doorschijnend, Achthoekig bord. Gedecoreerd in emails

Gedecoreerd in polychroom slib met in geïriseerd glas. Aan de buitenzijde en enig goud op het glazuur in navolging het plat een bok, op de binnenwand gedecoreerd met in brede dubbele lijnen van een Japans voorbeeld; in het plat velden met een gestileerde bloem en op ingekraste eenvoudige patronen. Deze twee kwartels bij bloeiende planten; op de buitenwand verticale lijnen en zeldzame glazen schaal heeft het model de rand bloemtakken, omgeven door gekleurde ovalen. van een aardewerken schaal met een band met gestileerde bladranken.

Inv. nr AK-MAK-1486 gegraveerde versiering. Inv. nr AK-MAK-1494

—Fragment van een kom Inv. nr AK-MAK-1490 —Schaal

Mesopotamië, Irak, begin 9de eeuw —Twee koppen en schotels China, ca 1700-1725 aardewerk met kobaltbeschildering op Japan, ca 1700-1725 porselein tinglazuur Kakiemon porselein diam. 24,7 cm

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Geribde schaal. Gedecoreerd in emails en h.(etui) 9,5 cm, I.(etui) 14,5 cm, China, eind 17de eeuw

enig goud op het glazuur in navolging van I.(ketting) 18,5 cm ivoor

Japans Kakiemon porselein; drie tijgers Etui, gedecoreerd met borduurwerk h. 6 cm, I.(voet) 5cm

en een dansend mannetje bij bloeiende (draak) met een messing slot (in de vorm Zittende dikke man met baard, één hand

bomen en gebogen schuttingen. van een draak); aan het etui een uit op de opgetrokken knie; de mantel is

Inv. nr AK-MAK-1495 zeven snoeren bestaande (zilveren ?) weggezakt zodat de buik en schouders

— Schaal ketting met twee brede zijn ontbloot. De achterzijde is slechts

China, in Nederland beschilderd, ca verbindingsschakels (in de vorm van een ruw bewerkt.

1700-1725 draak) en een knop van been. Inv. nr AK-MAK-1502

porselein Inv. nr AK-MAK-1499 — Spiegel

diam. 28 cm — Pijp, pijp- en rooketui China, lang-periode (618-906)

Gedecoreerd in emails en enig goud op Japan, 19de eeuw brons

het glazuur; drie vogels in en rond leer, metaal, ivoor diam. 15,7 cm

bloeiende bomen (de drie vrienden) en I.(pijP) 13,7 cm, I. (Pijpetui) 20,7 cm, Achtlobbige spiegel, gedecoreerd met

gebogen schuttingen. Merk: zegelmerk h.(rooketui) 8cm, L(rooketui) 12,5 cm, een draak in relief tussen tot ruyi-

in dubbele cirkel (onderglazuur blauw). I.(ketting) 12,5 cm motieven gestileerde wolken.

Inv. nr AK-MAK-1496 Korte koperen pijp met enkele ingegrifte Inv. nr AK-MAK-1503

— lnro met netsuke en ojime decoraties in een leren etui; tabaketui —Twee koppen

Japan, 18de eeuw met een metalen slot in de vorm van een China, 18de eeuw

lakwerk (inro) en been (netsuke en ojime) draak; uit acht snoeren bestaande wortelhout

h.(inro) 6,5 cm, h.(netsuke) 3,6 cm; ketting met een metalen ring met draken h. 5,5 cm, diam. 5,5 cm

diam.(ojime) 1,5 cm in relief en een knop van ijzer, gevat in Kop met rondom uitgesneden een

24 Vijfdelige inro, gedecoreerd met ivoor, het ijzer in de vorm van een draak, doorlopende decoratie van drie Chinese

kalebasplanten in takamakie op een met jagend op een parel. personen in een landschap.

goud besprenkelde ondergrond; de Inv. nr AK-MAK-1500 De zilveren bekleding van de binnenzijde

kalebassen gedeeltelijk in zilver, een hek —lloofdkussen, gesigneerd Yoyusai ontbreekt.

in parelmoer ingelegd. De netsuke is Japan, 19de eeuw Inv. nr AK -MAK-1504-A en B

gedecoreerd met een phoenix, de ojime lakwerk —Kop

is gesneden tot een klein jongetje dat Ii. 12,5 cm, I. 21 cm, br. 11,7 cm China, 18e eeuw

naar de maan kijkt. Rechthoekig kastje, de bovenzijde iets bamboe

Inv. nr AK-MAK-1497 hol; de bovenzijde is opengewerkt (in de h. 9,5 cm, diam. 14,5 cm

— Tsuba vorm van een mondorgel), aan één korte Onregelmatig gevormde kop met een

Japan, 19de eeuw zijde is een lade gemaakt. Het kastje is rondom doorlopende voorstelling van

ijzer bedekt met zwarte lak met op de knoestige bomen in hoog reliëf.

diam. 7,2 cm bovenzijde, gedeeltelijk doorlopend over Inv. nr AK-MAK-1505

Opengewerkte tsuba, gedecoreerd met de zijkanten, een buidel, waaruit de hals —Kop

bamboescheuten; enige resten van van een luit steekt; op de buidel China, 18de eeuw

verguldsel en een inscriptie. bloemtakken; de buidel is dichtgebonden neushoorn hoorn

Inv. nr AK-MAK-1498 met een koord in zilver makie, eindigend h. 5,5 cm, diam. 9,5 cm

— Rooketui in een bloem. Onregelmatig gevormde kop, aan de

Japan, 19de eeuw Inv. nr AK-MAK-1501 buitenzijde gedecoreerd met bloeiende

leer, textiel, metaal, ivoor —Beeldje van een zittende man bloesemtakken in hoog reliëf; de

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

binnenzijde is gesneden in de vorm van h. 16,8 cm, br. 13,8 cm Indonesië, Java, 9de-begin 10de eeuw vier bloemblaadjes Met de rechterhand maakt de monnik het brons mv. nr AK-MAK-1506 gebaar van onderwijs en de linker ligt diam. basis 5cm, h. 11,9 cm, br. 13 cm

—Zijfiguur van een dienaar met een open in de schoot. Op de achterkant van Inv. nr AK-MAK-1515 vliegenwaaier en een bloem in de handen de lotussokkel staat een Tibetaanse —Bekroning in de vorm van een makara

Noord-India, 10de-12de eeuw inscriptie. met krulstaart met een leeuwtje in zijn zandsteen Inv. nr AK-MAK 1510 bek h. 28 cm —Beeld van een lama Indonesië, Java, 9de-begin 10de eeuw

De figuur staat met een elegante knik in Tibet, 17de eeuw brons het lichaam terzijde van een verloren gegoten verguld koper en zilver h. 9 cm, br. 16 cm gegane hoofdgodheid. h. 10,5 cm, br. 10 cm Inv. nr AK-MAK-1516

In nr AK-MAK 1507 De weelderig geplooide mantel, pij en —Bekroning in de vorm van een

— Beeld van het godenechtpaar Vishnu sjerpen van de zittende monnik zijn van slangenkop en Shri zilver. Een zelden toegepast materiaal Indonesië, Java, 13de eeuw

Nepal, 17de eeuw dat mooi contrasteert met het verguldsel brons verguld gehamerd koper van de zetel. h. 17 cm h. 28 cm, br. 18,8 cm Inv. nr AK-MAK-1511 Inv. nr AK-MAK-1517

Omgeven door een aureool staan de —Beeld van een zittende bodhisattva — Ring met ronde doorsnede die twee godheden rechtop op een (Mahasthamaprapta ?) verbreedt naar de opening toe lotussokkel. Vishnu heeft vier armen met Sino-Tibetaans, 15de eeuw Indonesië, Java, 4de-6de eeuw in zijn rechterhanden een werpschijf en verguld gelakt hout goud over brons een schelphoorn en in zijn linker een h. 23 cm, br. 16,7 cm diam. 2.3 cm knots en een lotus. De godin heeft twee De bodhisattva houdt een lotusstengel in Inv. nr AK-MAK-1525 25 armen; met de rechterhand maakt zij het zijn rechterhand. Zijn linkerhand houdt hij —Ring samengesteld uit gewonden gebaar van geven en met de linker van met de palm naar boven voor zijn gouddraad onderwijs. middel. Indonesië, Java, 4de-6de eeuw

Inv. nr AK-MAK 1508 Inv. nr AK-MAK-1512 goud

— Beeld van de vogel Garuda —Opengewerkte plaque met een diam. 2,3 cm

Nepal, 17de eeuw voorstelling van twee elkaar Inv. nr AK-MAK-1518 verguld gehamerd koper omstrengelende roofdieren — Een paar oorringen samengesteld uit h. 20 cm, br. 10,4 cm Centraal-Azië( Mongolië?), 5de-3de eeuw gewonden draad

De vogel is weergegeven in menselijke v. Chr./China, Ordos-gebied, Han-periode Indonesië, Java, 4de-6de eeuw gestalte, maar met een vogelsneb. Zijn 206 v. Chr.-220 n. Chr. goud opgebonden haar is met een slang h. 5cm, br. 10,3 cm diam. 2cm samengebonden. Met zijn rechterhand Inv. nr AK-MAK 1513 Inv. nr AK-MAK-1519 maakt hij het gebaar van eerbiedige —Siermes —Oorsieraad in de vorm van een ring groet en in zijn linker houdt hij een Ceylon, eind 18de-begin 19de eeuw waar loodrecht bovenop een versiering schaaltje. ijzer, hoorn en koper op een lotuskussen staat

Inv. nr AK-MAK 1509 br. 26,7 cm Indonesië, Java, 9de eeuw

—Beeld van een zittende lama Inv. nr AK-MAK-1514 goud met robijn (?)

Centraal-Tibet, 17de eeuw —Bekroning in de vorm van een vogel diam. 1,3 cm, h. 1,8 cm gegoten koper met krulstaart Inv. nr AK-MAK-1520

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

—Oorsieraad als hierboven, maar de —Miniatuurplaatje in de vorm van een ram met een gouden halsband en

opstaande versiering in de vorm van een man, zittend met zijn armen om zijn versierde uiteinden van zijn hoorns

ovale vrucht knieën India, Rajasthan, Udaipur, 18de eeuw

Indonesië, Java, 9de eeuw Indonesië, Java, 15de eeuw dekverf en goud op papier

goud goud repoussé h. 19,7, br. 10,7 cm

diam. 1,5 cm, h. 2,2 cm h. 1cm Inv. nr AK-MAK-1534

Inv. nr AK-MAK-1521 Inv. nr AK-MAK-1528 —Miniatuur met een voorstelling van een

—Oorsieraad van het 'N'-type met een —Miniatuurplaatje in de vorm van een zwijn rijdend op een olifant. Het zwijn

versiering van een vierlobbige holte wezen met het bovenlijf van een vrouw heeft vier armen met zwaard, schild,

Indonesië, Java, 14de-15de eeuw en het onderlijf van een vogel (kinnari) olifantshaak en trom en balanceert een

goud Indonesië, Java, 9de eeuw tempeltje op zijn slagtanden.

br. 1,4 cm, diam. 1,4 cm goud repoussé India, Rajasthan, 19de eeuw

Inv. nr AK-MAK-1522 h. 1cm, br. 1,2 cm dekverf en goud op papier

— Sieraad van onmogelijke vorm, Inv. nr AK-MAK-1529 h. 17 cm, br. 13,5 cm

versierd met krullen, waartussen —Miniatuurplaatjes Inv. nr AK-MAK-1535

middenvoor zich een menselijk wezen Indonesië, Java, 15de eeuw —Miniatuur met een voorstelling van

ten halve lijve boven een dergelijk wezen goud repoussé twee vrouwen die naar spelende

bevindt; aan weerszijden nog zo'n halve h. 0,5 —0,7 cm kindertjes kijken. Een van de kinderen is

figuur Inv. nr Krishna, te herkennen aan zijn blauwe

Indonesië, Java, 9de eeuw AK-MAK-1530.a,b,c,d huidskleur en aureool.

goud —Schildering met een voorstelling van India, Rajasthan, Jaipur, 19de eeuw

h. 1,6 cm, diam. onderzijde 1cm, br. een vorst uit de Malla-dynastie dekverf en goud op papier

26 2,6 cm Nepal, Bhaktapur, begin 18de eeuw h. 24 cm, br. 19 cm

Inv. nr AK-MAK-1523 kleuren op doek Inv. nr AK-MAK-1536

— Sieraad in de vorm van een h. 79 cm, br. 58 cm binnen de lijst —Miniatuur met een voorstelling van

schelphoorn Inv. nr AK-MAK 1531 Krishna die op de fluit speelt en Radha

Indonesië, Java, 15de eeuw —Schildering met een voorstelling van die verlegen langs haar sluier near

goud de arhat Cudapantaka die met Krishna kijkt. Ze staan samen op een

h. 1,7 cm, I. 2 cm opgetrokken benen op een stoeltje zit te lotuskleed bij een boom en een koe likt

Inv. nr AK-MAK-1524 mediteren. Op de achterzijde een aantal Krishna's voeten.

— Miniatuurplaatje in de vorm van een Tibetaanse inscripties. India, Rajasthan, Jaipur, 19de eeuw

hagedis Centraal-Tibet, 15de eeuw penseel in zwart op papier

Indonesië, Java, 15de eeuw h. 71 cm, b51 cm h. 13,2 cm, br. 8,6 cm

goud repoussé Inv. nr AK-MAK-1532 Inv. nr AK-MAK-1537

I. 1,7 cm —Miniatuur met een voorstelling van —Tweezijdig beschilderd blad met

Inv. nr AK-MAK-1526 twee vogels die zich op een berg voorstellingen van Krishna en de

— Miniatuurplaatje in de vorm van een bevinden en een heilige tekst lezen herderinnen tussen tekst in Nastaliq-

speelse leeuw India, Rajasthan, Udaipur, 18de eeuw schrift

Indonesië, Java, 15de eeuw dekverf en goud op papier India, 17de eeuw

goud repoussé h. 14,8 br. 31,1 cm h. 44,5 cm, br. 23,5 cm

I. 1,5 cm Inv. nr AK-MAK-1533 Bladen van dezelfde serie bevinden zich

Inv. nr AK-MAK-1527 — Miniatuur met een voorstelling van een in het Rijksmuseum voor Volkenkunde te

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Leiden en in particuliere verzamelingen Perzië, 19de eeuw ca 1830

in Nederland. kleuren en goud op papier 260 x 378 cm

Inv. nr AK-MAK-1538 h. 17 cm, br. 10,8 cm mv. nr AK-MAK 1591

—Modeltekening met een voorstelling mv. nr AK-MAK-1543 —Kunisada (Toyokuni Ill)

van de huwelijksinzegening van Rama en —Miniatuur met een voorstelling van Scene uit de Nisei Genji

Sita twee verstrengelde jongelieden ca 1850

India, Pahari-gebied, Kangra ?, 19de Perzië, kopie 19de eeuw naar Isfahan, 355 x 243 cm

eeuw begin 17de eeuw mv. nr AK-MAK 1592

kleuren op papier inkt, kleuren en goud op papier —Kuniyoshi

h. 21 cm, br. 22,8 cm h. 32 cm, br. 20 cm Krabbels op een pakhuismuur

Deze tekening dient tot voorbeeld voor Inv. nr AK-MAK-1544 369 x 256cm

een schilder van miniaturen met dit —Tweezijdig gebruikt blad met kalligrafie Inv. nr AK-MAK 1593

onderwerp. Penseelstreken geven de in Nastaliq-schrift met een marge van —Kuniyoshi

kleuren aan waarmee dan de vlakken spatwerk Mitate op de 12 tekens van de

gevuld moeten worden. Perzië, 17de eeuw dierenriem

Inv. nr AK-MAK-1539 inkt, goud en kleuren op papier haas

— Miniatuur met een voorstelling van h. 35,4 cm br. 23,5 cm 371 x 250 cm

twee staande edelen in Moghul-kledij. mv. nr AK-MAK-1545 Inv. nr AK-MAK 1594

Boven hen staat in Nagari-schrift hun —Hiroshige —Yoshitoshi

naam. Links: Raja Mal Rabatri; rechts: Titelpagina van Honderd Gezichten op Edo De maan boven de rode klif. Uit: honderd

Shri Jai Singhji 1858 gezichten op de maan

India, Rajasthan, Jaipur/Mughal, 19de 390 x 241 cm 357 x 232 cm

eeuw mv. nr AK-MAK 1587 Inv. nr AK-MAK 1595 27

kleuren en goud op papier —Hokusai —Kunisada (Toyokuni Ill)

h. 21,2 cm, br. 16,3 cm Fuji vanaf Koishikawa, 36 Gezichten op Scène uit de Nisei Genji

Inv. nr AK-MAK-1540 de berg Fuji 360 x 249 cm

—Miniatuur met een voorstelling van de ca 1833 mv. nr AK-MAK 1596

heilige Khwaja Khadir staande op een vis 261 x 387 cm —Utagawa school

met een zwaard in zijn hand mv. nr AK-MAK 1588 Vier scènes uit de 24 voorbeelden van

India, Deccan, Mughal, 19de eeuw —Hokusai kinderliefde

kleuren en goud op papier 53 Stations van de Tokaido 256 x 370 cm

h. 23,4 cm, br. 17,3 cm ca 1828 Inv. nr AK-MAK 1597

Inv. nr AK-MAK-1541 225 x 170 cm — Okumura Masanobu

—Miniatuur met een voorstelling van een Inv. nr AK-MAK 1589 Nachtelijk spelevaren

gewelddadig omgekomen knaagdier —Kunisada (Toyokuni Ill) 364 x 482 cm

Noord-India, in opdracht van een Twee acteurs in de Chushingura mv. nr AK-MAK 1598

Europeaan, 19de eeuw ca 1850 — Kuniyoshi

kleuren op papier 365 x 260 cm Ichikawa Danjuru VII als marskramer

h. 18 cm, br. 13 cm mv. nr AK-MAK 1590 365 x 253 cm

Inv. nr AK -MAK-1542 — Hiroshige Inv. nr AK-MAK 1599

— Miniatuur met een voorstelling van de Nihonbashi uit de Beroemde gezichten —Kuniyoshi

Kaaba gezien in vogelvluchtperspectief op Edo De acteur Sawamura Sojuro op een trap

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Billagen

371 x 257 cm Yamabukirivier uit de "Zes juweelrivieren" Inv. nr AK-MAK 1617

Inv. nr AK -MAK 1600 1857 —Hokushu

—Kunisada (Toyokuni Ill) 331 x 227 cm Twee acteurs

Twee acteurs als hoveling Inv. nr AK-MAK 1609 1828/30

338 x 232 cm —Hiroshige 378 x 251 cm

mv. nr AK-MAK 1601 uit de "Zes juweelrivieren" Inv. nr AK-MAK 1618

—Shunsho 1857 —Titelpagina "36 Elegante mooie

Uitvliegende vlinders uit de "Zijdecultuur" 330 x 227 cm vrouwen"

ca 1770 Inv. nr AK-MAK 1610 354 x 240 cm

255 x 190 cm —Hiroshige Inv. nr AK-MAK 1619

mv. nr AK-MAK 1602 Chidoririvier uit de "Zes juweelrivieren" —Utamaro

— Hokusai 1857 Courtisanes bij het nieuwe jaar

Acht gezichten op de Ruykyu-eilanden 330 x 228 cm 379 x 241 cm

ca 1830 Inv. nr AK-MAK 1611 mv. nr AK-MAK 1620

245 x 360 cm — Hiroshige —Kuniyoshi Utagawa

Inv. nr AK-MAK 1603 Vuurwerk boven Ryogoku "Honderd Twee draken

— Hokusai gezichten op Edo" 367 x 250 cm

Acht gezichten op de Ruykyu-eilanden 360 x 248 cm Inv. nr AK-MAK 1679

ca 1830 Inv. nr AK-MAK 1612

252 x 370 cm —Hiroshige Surimono:

Inv. nr AK-MAK 1604 Shimabara uit de "Beroemde gezichten — Shunman (zegel) (1757-1820)

— Hiroshige op Kyoto" Het voeden van de draak

28 Yoshitsune bij de waterval 1835 1808

359 x 237 cm 235 x 365 cm 142 x 187 cm

mv. nr AK-MAK 1605 Inv. nr AK-MAK 1613 mv. nr AK-MAK 1546

— Hiroshige — Hiroshige —Shinsai (1764-1820)

Terugkerende zeilen (acht gezichten op "Honderd gezichten op Edo" Zand aanharken; schelpenserie

Biwa) 1858 (Kasenawase)

ca 1810 366 x 251 cm 1809

229 x 174 cm Inv. nr AK-MAK 1614 136 x 186 cm

Inv. nr AK-MAK 1606 —Yoshitsuya Inv. nr AK-MAK 1547

—Katsukawa school uit Tokaido serie — Son i(act. 1790-1800)

Acteur met zwaard in vrouwenrol 370 x 244 cm Gezicht op de berg Fuji

271 x 122 cm Inv. nr AK-MAK 1615 slangenjaar (1809)

mv. nr AK-MAK 1607 —Moronobu 110 x 193 cm

—Hiroshige Gezicht op Ueno (kopie) Inv. nr AK-MAK 1548

Fuji eda uit de serie: 53 Stations van de 276 x 415 cm — Shunman (1757-1820)

Tokaido Inv. nr AK-MAK 1616 Het hakken van kruiden in het nieuwe

1838 —Hiroshige jaar

244 x 364 cm De ingang van Yoshiwara "Honderd ca 1805

mv. nr AK-MAK 1608 gezichten op de Oostelijke hoofdstad" 128 x 144 cm

—Hiroshige 358 x 236 cm Inv. nr AK-MAK 1549

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

—Anoniem Inv, nr AK-MAK 1557 —Anoniem

Een sakekommetje —Shinsai (1764-1820) Twee jongetjes met hond (egoyomi) ca 1820 Opgevouwen Kimono & doos met moehi 1814

165 x 182 cm "Hotel" uit de serie "Shichifuku" 142 x 120cm

Inv. nr AK-MAK 1550 ca 1815 mv. nr AK-MAK 1566

—Anoniem 132 x 188 cm —Anoniem

Rondtrekkende muzikanten met Inv. nr AK-MAK 1558 Twee jongetjes met sneeuwkonijn samisen — Tani Seik (ca 1810-1830) (egoyomi) ca 1820 Edelman leest gedicht (deel lange 1819

135 x 185 cm surimono) 150 x 145 cm mv. nr AK-MAK 1551 ca 1820 Inv. nr AK-MAK 1567

—Shunman (1757-1820) 212 x 158 cm — Hokusai (1760-1849)

Processie bij Gionmatsuri Inv. nr AK-MAK 1559 uit de "Schelpenserie" slangenjaar, 1821 —Shunman (1757-1820) 1822

202 x 272 cm Hofdame op veranda 210 x 185 cm

Inv. nr AK-MAK 1552 slangenjaar (1809) Inv. nr AK-MAK 1568

—Gosei (act. 1804-1840) 140 x 185 cm — Shinsai (1764-1820)

Bronzen vat en processiebelletjes Inv. nr AK-MAK 1560 Dansende courtisane bij het nieuwe

"Beroemde plaatsen in de hoofdstad" — Sanfu/Sandoku jaar ca 1825 De zeven geluksgoden in een boot Jaar van de haas (1807)

200 x 178 cm ca 1840 138 x 275 cm

Inv. nr AK-MAK 1553 230 x 163 cm Inv. nr AK-MAK 1569

—Anoniem Inv. nr AK-MAK 1561 —Anoniem 29

Pijnboom, zon en Fuji —Shinsai (1764-1820) Waaiervormige prent met tafeltjes ca 1805/10 Vrouw houdt rijstkoekje op voor aap 1820-1830

107 x 185 cm 1812 125 x 260 cm

Inv. nr AK-MAK 1554 298 x 182 cm Inv. nr AK-MAK 1570

—Jihisen Inv. nr AK-MAK 1562 —Kunisada (1786-1864)

Kreeft met sakekommetje —Anoniem (Shijo) De centrale straat in de Yoshiwara jaar van de geit (1811) Drie waaiers met wapen 1820-1830

125 x 157cm 1820/30 210 x 190 cm mv. nr AK-MAK 1555 182 x 244 cm mv. nr AK-MAK 1571

— Kunikichi Inv. nr AK-MAK 1563 —Hokkei (1780-1850)

Het vissen van kokkels —Anoniem Een van de Chinese sennin met ca 1830 Parelvisser met draak kraanvogel uit de serie "Ressenden

127 x 195cm 1808 tangumi"

Inv. nr AK-MAK 1556 103 x 135 cm 1820-1830

—Anoniem Inv. nr AK-MAK 1564 215 x 185 cm

Dichter Shinratei Bansho bij — Shunman (1757-1820) Inv. nr AK-MAK 1572 houtkoolcomfoor Hofdame met klok (egoyomi) — Hokkei (1780-1850) ca 1810 212 x 192 cm Rat uit de serie "36 Beesten"

124 x 160 cm Inv. nr AK-MAK 1565 1820-1830

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

0VER HET JAAR 1996 Bijlagen

215 x 185 cm 210 x 180 cm Inv. nr AK-MAK 1623

Inv. nr AK-MAK 1573 Inv. nr AK-MAK 1581 —Utagawa school

—Hokkei (1780-1850) — Hokkei (1780-1850) Courtisane met edelman met poppen

Opgaande zon boven de zee Gezicht op Enosnima 19de eeuw

1820-1830 1821 165 x 210 cm

202 x 183 cm 200 x 180 cm Rw. nr AK-MAK 1624

mv. nr AK-MAK 1574 Inv. nr AK-MAK 1582 Yoshitoshi school

— Hanzan —Shijo Twee krijgers

Het duwen van een boot op het Schermbloemen laat 19de eeuw

Biwameer 1830-1840 342 x 465 cm

hondenjaar (1826) 180 x 244 cm Inv. nr AK-MAK 1625

197 x 265 cm Inv. nr AK-MAK 1583 —Utagawa school

Inv. nr AK-MAK 1575 —Shunman (1757-1820) Ontwerptekening voor een

— Shijo 'sur papier' met Shoki, de duivelstemmer Chushingurascène

dennennaaldmotief, surimono voor een 1810-1820 laat 19de eeuw

begrafenis 280 x 144 cm 275 x 404 cm

195 x 275 cm Inv. nr AK-MAK 1584 nr AK-MAK 1626

Inv. nr AK-MAK 1576 —Hokusai (kopie) —Chinnen

—Gozah Courtisanes in bordeel/lange surimono Schilderende schildpadden

Twee vuistduwende mannetjes 204 x 570 cm 19de eeuw

slangenjaar (1821) Inv. nr 1585 272 x 500 cm

190 x 260 cm — Hokusai Inv. nr AK-MAK 1627

30 mv. nr AK-MAK 1577 Het bekijken van de kersenbloesem

—Shio school 1810-1820 Moderne Prenten:

Camelia op kopje met paard 390 x 530 cm — 36 gezichten op Mount Fuji

jaar van het paard (1822) Inv. nr AK-MAK 1586 255 x 365 cm

195 x 255 cm Inv. nr AK-MAK 1628

Inv. nr AK-MAK 1578 Tekeningen: —Hasui

—Hidenobu (= Eishin 1800-1820) —Anoniem Tempel in de mist

Vrouw met kind met speelgoedtijger Sprinkhaan met kaki's 260 x 390cm

jaar van de tijger (1818) 19de eeuw Inv. nr AK-MAK 1629

128 x 180 cm 265 x 365 cm —Eisho

Inv. nr AK-MAK 1579 Inv. nr AK-MAK 1621 Kannon en tempel in Asakusa

—Kunisada (1786-1850) — Hokusai school 390 x 264 cm

Courtisane met pijp en aap Zittende man, rugfiguur Inv. nr AK-MAK 1630

jaar van de aap (1824) 19de eeuw —Hasui

200 x 184cm 120 x 125 cm Herfst in Oisawa

Inv. nr AK-MAK 1580 Inv. nr AK-MAK 1622 390 x 264 cm

—Gakutei (1786-1868) —Hokusai school Inv. nr AK-MAK 1631

Komachi kersenbloesem "Een keuze van Twee vrouwen die zich kappen —Yoshida

kersenbloesem voor de Katsushika club" 19de eeuw De saruzawa vijver

1820-1830 160 x 245 cm 400 x 277 cm

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

mv. nr AK-MAK 1632 1885 Inv. nr AK-MAK 1650

— Hasui 180 x 120 cm — Fables de la Fontaine

Regen bij een tempelpoort Inv. nr AK-MAK 1641 250 x 284 cm

390 x 264 cm — Hiroshige Inv. nr AK-MAK 1651

Inv. nr AK-MAK 1633 Gezichten op Edo —Hokusai

—Koitsu 180 x 120 cm Hokusai Manga

Schemer in Hakubo mv. nr AK-MAK 1642 222 x 150 cm

1932 —Eitaki Inv. nr AK-MAK 1652

265 x 385 cm Sensei Eitakugafu —Hokusai

Inv. nr AK-MAK 1634 1895 Hokusai dochu gafu

— Herfstregen 225 x 150 cm 227 x 160 cm

395 x 264 cm Inv. nr AK-MAK 1643 mv. nr AK-MAK 1653 mv. nr AK-MAK 1635 —Shigemasa —Eitaku

— Koitsu Modieuze gezichten in Gio Bumbutsu hinazata gafu

Sneeuw op de tempel bij Katada 1765 1880

385 x 263 cm 225 x 158 cm 227 x 150 cm mv. nr AK-MAK 1636 Inv. nr AK-MAK 1644 Inv. nr AK-MAK 1654

— Shiro Kasamatsu —Bumpo — Kacho gafu

Maan boven pijnboom Titel nog niet geïdentificeerd 250 x 165 cm

390 x 262 cm 257 x 178 cm Inv. nr AK-MAK 1655

Inv. nr AK-MAK 1637 mv. nr AK-MAK 1645 —Utagawa school

—Kunichika —Hokusai Ehon uit de Tokaido Hokusai gafu (late druk) 228 x 160 cm 31

330 x 222 cm 228 x 160 cm Inv. nr AK-MAK 1656

Inv. nr AK-MAK 1638 Inv. nr AK-MAK 1646 -lsa)

—Hokusai Tsai Gashiki

Japanse Boekjes: Tekeningen uit één lijn 230 x 155 cm

—Gessai 250 x 160 cm Inv. nr AK-MAK 1657

Schetsboekje Inv. nr AK-MAK 1647 —Harunobu

19de eeuw —Paito Ehon Kokinsan mv. nr AK-MAK 1678 Ontwerpen voor handwerkslieden ca 1770

— Kiyonaga 1850 213 x 155 cm vroeg geillustreerd boek 225 x 154 cm mv. nr AK-MAK 1658

1777 Inv. nr AK-MAK 1648 — Bunsen (?)

180 x 130 cm — Hokusai Bunsen gafu

Inv. nr AK-MAK 1639 hon Sakigake 222 x 160 cm

—Kiyosai e.a. 1836 Inv. nr AK-MAK 1659

"Japanse houtsneden" 230 x 257 cm —Kijosui

1890 Inv. nr AK-MAK 1649 Kyosai gafu

122 x 180 cm —Bijustsu Sekka (De wereld der 228 x 158 cm mv. nr AK-MAK 1640 kunsten) mv. nr AK-MAK 1660

—Hanza Osaka 238 x 155 cm — Gakutei

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Titel nog niet geïdentificeerd Tokaido Schenking mw G. Volkenborn-Kristensen,

225 x 160 cm 180 x 120 cm Oosterbeek

Inv. nr AK-MAK 1661 Inv. nr AK-MAK 1671 mv. nr BK-1996-1

—Jichosai —Anoniem

Karikaturen Kannonkyo Wadoku Sho Textiel

240 x 268 cm 1719 — Servet met de verovering op de

Inv. nr AK MAK 1662 260 x 180 cm Tartaren van Gran en Buda door Leo-

— Kuniyoshi mv. nr AK-MAK 1672 pold I

Titel nog niet geidentificeerd —Okada Kanrin h. 109.5 cm, br. 86.5 cm

228 x 160 cm Kanrin Gafu Vlaanderen, ca 1683-1690

Inv. nr AK-MAK 1663 1844 Schenking mw A. Schouten, Den Haag

— Masayoshi 278 x 186 cm Inv. nr BK-1996-6

Stadsgezichten Inv. nr AK-MAK 1673 —Tapijt met wapen Van Pallandt van

208 x 152 cm —Mokyo Eerde/Van Neukirchen genaamd

Inv. nr AK-MAK 1664 Wakan Zue Nyvenheim

— Diverse kunstenaars 1772 h. 820 cm, br. 820 cm

Kyoka album 265 x 182 cm Deventer, ca 1805-1827

222 x 155 cm Inv. nr AK-MAK 1674 Schenking mw I. André de la Porte-

Inv. nr AK-MAK 1665 —Bumpo (?) baronesse van Pallandt en mw E.

— Onbekende kunstenaar Landschappen Oudshoorn-baronesse van Pallandt,

Zoho Kashiragaki 255 x 177 cm Ommen

225 x 155 cm Inv. nr AK-MAK 1675 mv. nr BK-1996-10

32 Inv. nr AK-MAK 1666 —Suifutei — Loper, vervaardigd uit twee smalle aan

— Gakutei Acteursportretten elkaar genaaide stroken donkerblauwe

Ichizo gafu 262 x 164 cm zijdefluweel

1823 Inv. nr AK-MAK 1676 h. 85 cm, br. 16 cm

230 x 160 cm — Shunboku Noord-Europa, ca. 1600-1650

Inv. nr AK-MAK 1667 Osaka Schenking Edo Q. von Saher, Greenwich,

—Harunobu 1749 VS, uit de nalatenschap van Dési von

Haru no nishiki 250 x 180 cm Saher-Halban, via prof. mr R. Feenstra,

210 x 150 cm Inv. nr AK-MAK 1677 Leiden

Inv. nr AK-MAK 1668 Inv. nr BK-1996-11

— Utamaro Afdeling beeldhouwkunst —Tafelkleed, vervaardigd uit twee

Yuki-onna en kunstnijverheid fragmenten van een kazuifel

1788 Edele metalen h. 189 cm, br. 66 cm

230 x 150 cm —Doos van zilver met in het deksel een Noord-Europa, ca. 1700-1725

mv. nr AK-MAK 1669 plaque van parelmoer met scènes Schenking Edo Q. von Saher, Greenwich,

—Bumpo betreffende de zoutwinning VS, uit de nalatenschap van Dési von

Titel nog niet geidentificeerd h. 11 cm, diam. 19.6 cm Saher-Halban, via prof. mr R. Feenstra,

227 x 158 cm Amsterdam, 1755, het zilver door Jan Leiden

Inv. nr AK-MAK 1670 Diederik Pont, het parelmoer door Inv. nr BK-1996-12

—Hiroshige Johannes Christiaan Konsé —Dekkleed, vervaardigd van vier stroken

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

zijdedamast, gevoerd met zijde en Ceramiek groen gekleurd ivoor op een fond van

afgezet met galon —Plaque van faïence met voorstelling in schildpad

h. 243 cm, br. 207 cm blauw in de glazuur van Diana met haar h. 129 cm, br. 90 cm, diam. 39 cm

Noord-Europa, ca. 1735-1770 gezellinnen op jacht Parijs, ca 1660, toegeschreven aan

Schenking Edo Q. von Saher, Greenwich, h. 43 cm, br. 46.3 cm Pierre Gale

VS, uit de nalatenschap van Dési von Delft, ca 1690-1710 Aankoop door de Rijksmuseum-Stichting

Saher-Halban, via prof. mr R. Feenstra, Schenking mw K.J.E. Bloemhoff-Scholtz, Inv. nr BK-1996-22

Leiden Amsterdam

Inv. nr BK-1996-13 Inv. nr BK-1996-4 Langdurige bruiklenen

—Servet van linnendamast met een —Tegeltableau met de drie gratiën —Inktstel op schelpvormige basis, met

herten- en zwijnenjacht h. 197.2 cm, br. 174.7 cm twee meloenvormige inktpotten en een

Zuidelijke Nederlanden, 1520 's-Gravenhage, N.V. Haagsche vaasvormige zandpot en bekroond door

Schenking C. Burgers, Kaapstad Plateelbakkerij Rozenburg, 1893, een engel met kaarsenhouder

mv. nr BK-1996-16 geschilderd door Daniël Harkink naar h. 25.1 cm, br. 27.3 cm, diam. 22 cm

—Servet van linnendamast met de ontwerp van Georg Sturm Utrecht, 1851, door Johannes Mattheus

personificaties van de vier werelddelen Aankoop, met steun van Christie's van Kempen, naar ontwerp van Gerardus

h. 82 cm, br. 89 cm Amsterdam B.V., ter gelegenheid van het Willem van Dokkum

Zuidelijke Nederlanden(?), ca. 1850- afscheid van prof. dr H.W. van Os Bruikleen Koninklijke Roei- en

1880 mv. nr BK-1996-18 Zeilvereniging "De Maas", Rotterdam

Schenking hr en mw Van Haersma Buma- mv. nr BK-C-1996-1

Meuser Bourgognion, Den Haag Glas —Twee tweeslags kamerschermen,

mv. nr BK-1996-5 —Beker van helder groen glas met veel bekleed met tweemaal drie vellen

luchtbellen en met verticale ribben verheven goudleer met een symmetrisch 33

Kostuums en accessoires h. 8.1 cm, diam. 6.2 cm Louis XIV patroon

—Avondjapon met bovenlijf van zwarte Duitsland, ca 1450-1550 h. 218 cm, br. 116 cm

velours en een 'pouffe' en rok van zwarte Schenking hr en mw Engels-de Lange, Noordelijke Nederlanden, ca 1700-1710

faille, met bijbehorende patroontekening; Driebergen Bruikleen Haags Gemeentemuseum, Den

ontwerp van Hubert Givenchy, in licentie Inv. nr BK-1996-19 Haag

vervaardigd door Laurens Joosse Haute - Inv. nr BK-C-1996-2-A en B

Couture B.V. te Rijswijk Meubelen —Vel verheven goudleer, gedecoreerd

Frankrijk/Nederland, 1979-1980 —Wandkastje van eikenhout belijmd met met een festoen, opgebouwd uit

Schenking Laurens Joosse Haute- palissander, ingelegd met rood en geel vruchten, bloem- en bladranken, putti,

Couture B.V., Rijswijk koper, tin, schildpad, hoorn op vogels, een hond, een vos (?), een slang

Inv. nr BK-1996-3 verschillend gekleurde ondergrond, ivoor en linten

—Vier livreiknopen van zilver met het en paarlemoer h. 51 cm, br. 69 cm

wapen Teding van Berkhout h. 72 cm, br. 46.5 cm, diam. 12.3 cm Noordelijke Nederlanden, 1660

diam. 2.5 cm München, 1844, door Franz Xaver Bruikleen Haags Gemeentemuseum, Den

Utrecht, ca 1853-1866 Fortner Haag

Schenking S.F. baronesse van HOevell- Aankoop Inv. nr BK-C-1996-3

Teding van Berkhout, Bergen Inv. nr BK-1996-15 — Boord van verheven goudleer,

Inv. nr BK-1996-17-A-D — Kabinet, belijmd met marqueterie van gedecoreerd met twee naar elkaar

verschillende houtsoorten en gedeeltelijk toegewende zeewezens, bloem- en

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

bladranken in een symmetrische opbouw papier, inkt, waterverf, getekend, —Tropenkostuum van Consul-Generaal

h. 28 cm, br. 48 cm handgeschreven, ingekleurd Daniel Jan Steyn Parvé

's-Gravenhage, 1652 h. 46 cm, br. 37 cm I 1909

Bruikleen Haags Gemeentemuseum, Den Vervaardigd door H. Bout, Amsterdam, Schenking mw H. den Ridder,

Haag 1805 Zevenbergen

mv. nr BK-C-1996-4 Schenking K.A. van Bijsterveld, Inv. nr NG-1996-5

— Fragment van een baan papierbehang Landsmeer —Album in perkamenten band met 116

(imitatie verheven goudleer) met een Inv. nr NG-1996-1-3 tekeningen door Esaias Boursse,

symmetrisch patroon met bandwerk, —Naaldenkoker ter herdenking van de vervaardigd op Ceylon. Het album bevat

festoenen, bloem- en bladranken en slag op de Doggersbank hoofdzakelijk portretten van lokale

palmet in Louis XIV stijl zilver, gedreven personen en VOC-dienaren, daarnaast

h. 52 cm, br. 78 cm h. 10,1 cm, grootste diam. 1,9 cm enkele tekeningen van interieurs,

Japan, ca 1875-1900 Jan Lingenaar, Amsterdam, 1781-1800 straatscènes en dieren. Het album is op

Bruikleen Haags Gemeentemuseum, Den Schenking mw A. Schouten, Den Haag de eerste pagina ondertekend door de

Haag Inv. nr NG-1996-2-1 maker.

Inv. nr BK-C-1996-5 —Fluit in de vorm van een zeemonster grafiet, bruin en rood krijt, penseel in

zilver, gedreven grijs

Afdeling Nederlandse h. 7,5 cm, br. 1,8 cm, diam. 0,8 cm 14,7 x 20 cm

geschiedenis Nederland, 1780-1800 Sri Lanka, 1662-1670

— Effectief lidmaatschap van Joachim Schenking mw A. Schouten, Den Haag Aankoop

Pieter Asmus van de Maatschappij Felix Inv. nr NG-1996-2-2 mv. nr NG-1996-6

Meritis —Kroningsvlag van Halmahera,

34 perkament, inkt, gedrukt vervaardigd ter gelegenheid van de Rijksprentenkabinet

h. 39 cm, br. 40,5 cm kroning van prinses Juliana Tekeningen

Amsterdam, 1802 katoen, kokosvezel, inkt, geweven, Nederlanden

Schenking K.A. van Bijsterveld, genaaid, geverfd, 16de eeuw

Landsmeer 100 x 120 cm —Anoniem, Zuid-Nederland,

mv. nr NG-1996-1-1 Vervaardigd door Hennie Carmiggelt Antwerpen(?), ca 1530-1540

— Getuigschrift van Verdiensten behorend Indonesië, Molukken, Halmahera, 1948 Kruisdraging

bij de gouden erepenning van Schenking hr en mw H. Carmiggelt, Pen in bruin, penseel in grijs en enig

Maatschappij Felix Meritis, uitgereikt aan Lakeport, VS rood

Joachim Pieter Asmus Inv. nr NG-1996-3 Schenking mw Ch.E. van Rappard-Boon,

perkament, inkt, gedrukt —Ambtskostuum van Consul-Generaal Amsterdam, ter nagedachtenis aan haar

h. 53 cm, br. 43 cm Daniel Jan Steyn Parvé en 2 vader, K.G. Boon, directeur van het

Amsterdam, 1823 onderscheidingen nl. Commandeurskruis Rijksprentenkabinet van 1962 tot 1974

Schenking K.A. van Bijsterveld, der Kroonorde van Roemenië en Kruis mv. nr RP -T-1996-62(R)

Landsmeer van Verdienste 2de Klas van Hongarije —Anoniem, Zuid-Nederland,

Inv. nr NG-1996-1-2 Nederland, 1906-1907; Roemenië, Antwerpen(?), ca 1530-1540

— Gedicht op de vijftigste verjaardag van 1931; Hongarije, 1933 Cornelisz. Jacob, copie naar

de equipagemeester van 's lands marine, Schenking mw H. den Ridder, Het Offer van Abraham

departement Amsterdam, Joachim Pieter Zevenbergen Pen in bruin, penseel in grijs en enig

Asmus Inv. nr NG-1996-4 rood

VERSL AG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Schenking mw Ch.E. van Rappard-Boon, Rijdende vrouwen en kinderen Inv. nr RP-T-1996-91

Amsterdam, ter nagedachtenis aan haar Zwart krijt —Rembrandt van Rijn vader, K.G. Boon, directeur van het Aankoop Portret van de acteur Willem Bartolsz.

Rijksprentenkabinet van 1962 tot 1974 Inv. nr RP-T-1996-82 Ruyter, ca 1638 mv. nr RP-T-1996-62(V) — Blijhooft, Zacharias pen in donkerbruin, correcties in witte

—Fancken, Ambrosius De koningin van Sheba bij Salomo (?) dekverf, op lichtbruin geprepareerd

David harpspelend voor Saul Zwart krijt papier

Pen en penseel in bruin, contouren Aankoop Aankoop, met steun van het doorgegriffeld, over resten van een Inv. nr RP-T-1996-81 Rijksmuseum Fonds schets in grafiet of zwart krijt; keerzijde —Crayer, Gaspar de Inv. nr RP-T-1996-6 zwart gemaakt Kop van een oude man, in profiel naar

Legaat mw M. van Heuven-Mulder, uit de links 18de eeuw nalatenschap van haar echtgenoot, dr Zwart krijt, gehoogd met wit krijt, op —Monogrammist I.W.F.V.W., eerste helft

G.J. van Heuven bruin papier 18de eeuw

Inv. nr RP-T-1996-55 Schenking mw Ch.E. van Rappard-Boon, Lot en zijn dochters

— Hogenberg, Nikolaus Amsterdam, ter nagedachtenis aan haar Pen in grijs

De Opstanding van Christus vader, K.G. Boon, directeur van het Aankoop

Pen in grijs, penseel in bruin-grijs, op Rijksprentenkabinet van 1962 tot 1974 mv. nr RP-T-1996-78 lichtrood geprepareerd papier Inv. nr RP-T-1996-66 — Haag, Tethart Philip Christiaan

Schenking mw Ch.E. van Rappard-Boon, — Looten, Jan De jonge Prins Willem Vte paard, met

Amsterdam, ter nagedachtenis aan haar Boomstudie gevolg, 1762. vader, K.G. Boon, directeur van het Grafiet Rood krijt, penseel in grijs

Rijksprentenkabinet van 1962 tot 1974 Schenking mw Ch.E. van Rappard-Boon, Aankoop 35

Inv. nr RP-T-1996-61 Amsterdam, ter nagedachtenis aan haar mv. nr RP-T-1996-79

—Vos, Maerten de vader, K.G. Boon, directeur van het — Hauck, Augustus Christiaan

Christus voor zijn rechters Rijksprentenkabinet van 1962 tot 1974 Allegorie op de schildersopleiding

Pen en penseel in bruin, gehoogd met Inv. nr RP-T-1996-64 Grafiet en pen in bruin witte dekverf, op lichtbruin papier — Murant, Emanuel Aankoop

Aankoop Een armelijk boerderijtje met rechts een Inv. nr RP-T-1996-1

Inv. nr RP-T-1996-80 hooimijt —Keyert, Rienk

Zwart krijt, penseel in grijs en zwart Negen ontwerptekeningen voor

17de eeuw Schenking mw Ch.E. van Rappard-Boon, behangschilderingen en schilderijen, met

—Anoniem, Zuid-Nederland, 17de eeuw Amsterdam, ter nagedachtenis aan haar o.a. scènes uit Homeros' Odysseia

Staande dwerg vader, K.G. Boon, directeur van het Aquarel

Zwart krijt, gehoogd met wit krijt, op Rijksprentenkabinet van 1962 tot 1974 Aankoop bruin papier Inv. nr RP-T-1996-65 Inv. nrs RP-T-1996-95/103

Schenking mw Ch.E. van Rappard-Boon, — Neck, Jan van —Koningh, Leendert de

Amsterdam, ter nagedachtenis aan haar Een zittende naakte vrouw bij haar toilet, Studieblad met een jager(?) op de rug vader, K.G. Boon, directeur van het haar linkervoet rustend op de staart van gezien, een soldaat en een visser

Rijksprentenkabinet van 1962 tot 1974 een dolfijntje Potlood, pen in zwart, penseel in zwart

Inv. nr RP-T-1996-67 Rood krijt en grijs

—Blijhooft, Zacharias Aankoop Schenking mw Ch.E. van Rappard-Boon,

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Amsterdam, ter nagedachtenis aan haar Schetsboek, 39 bladen, waarvan 4 met Inv. nr RP -T-1996-106(R)

vader, K.G. Boon, directeur van het landschappen en figuren — BUttinghausen, Ernst Maximilian

Rijksprentenkabinet van 1962 tot 1974 Potlood Vrouw en politieagent

mv. nr RP-T-1996-71 Aankoop Pentekening

— Milatz, Franc Andreas Inv. nr RP-T-1996-4 Aankoop

Landschap bij Elswoud buiten Haarlem —Album met 19 ontwerptekeningen voor Inv. nr RP-T-1996-106(V)

Penseel in grijs, enig zwart krijt de litho's in Tafereelen uit de — Eversen, Adrianus

Schenking mw Ch. E. van Rappard-Boon, Geschiedenis des Vaderlands tot nut van Zes schetsboeken, bevattend resp. 27,

Amsterdam, ter nagedachtenis aan haar groot en klein, door Mr J. van Lennep & 51, 41, 69, 58 en 11 bladen

vader, K.G. Boon, directeur van het Compagnie, Amsterdam 1854. Potlood, penseel in bruin, rood en grijs,

Rijksprentenkabinet van 1962 tot 1974 Met de teksten voor de gedichtjes in het aquarel en andere technieken

Inv. nr RP-T-1996-69 handschrift van de auteur Schenking mw H. Suurmond-van

— Prins, Johan Huibert Pen in zwart Leeuwen, Leiden

Gezicht op de Ketelpoort te Delft Aankoop Inv. nr RP -T-1996-7/12

Grafiet, gewassen met grijze inkt Inv. nr RP -T-1996-89 — Eversen, Adrianus

Aankoop —Bosboom, Johannes 33 Schetsbladen en tekeningen

Inv. nr RP-T-1996-77 Drie schetsboeken en twaalf Diverse technieken

— Voogd, Hendrik schetsbladen, o.a. met landschaps Schenking mw H. Suurmond-van

Studie van een muilezel, etend uit een trog figuur- en interieurstudies Leeuwen, Leiden

Zwart krijt Schenking mw C.M. Reeser, Overveen Inv. nrs RP -T-1996-13/46

Schenking mw Ch.E. van Rappard-Boon, Inv. nrs RP-T-1996-115/127, 129 — Kate, Herman Frederik Carel ten

Amsterdam, ter nagedachtenis aan haar —Bosboom, Johannes Acht ontwerpen voor boekillustraties

36 vader, K.G. Boon, directeur van het Portret van Jane Grey (1535-1554) Potlood en penseel in bruin

Rijksprentenkabinet van 1962 tot 1974 Potlood en penseel in bruin Schenking mw C.M. Bonger, Oosterbeek

Inv. nr RP-T-1996-72 Schenking mw C.M. Reeser, Overveen Inv. nr RP-T-1996-107/114

—Voogd, Hendrik Inv. nr RP-T-1996-130 —Lingeman, Lambertus

Studie van drie bomen —Bosboom, Johannes Schetsboek, 51 bladen

Potlood Figuurstudie van een zittend meisje Potlood; enkele tekeningen gewassen

Schenking mw Ch.E. van Rappard-Boon, Potlood en penseel in bruin met grijs en bruin

Amsterdam, ter nagedachtenis aan haar Schenking mw C.M. Reeser, Overveen Aankoop

vader, K.G. Boon, directeur van het Inv. nr RPT-1996-131 Inv. nr RP-T-1996-2

Rijksprentenkabinet van 1962 tot 1974 — BUttinghausen, Ernst Maximilian —Steffelaar, Cornelis

Inv. nr RP-T-1996-73 Twee ontwerpen voor een Prijscourant Landschap met links een watermolen en

van een fotografisch atelier, rechts een kerkje op een heuvel

19de eeuw waarschijnlijk dat van zijn vader, Max Zwart krijt, penseel in zwart en grijs

—Anoniem, Nederland, ca 1840-1860 BUttinghausen (overl. 1906) Schenking mw Ch.E. van Rappard-Boon,

Schetsboek, 38 bladen Aankoop Amsterdam, ter nagedachtenis aan haar

Potlood; enkele tekeningen gewassen Inv. nr RP-T-1996-104/105 vader, K.G. Boon, directeur van het

met grijs en bruin —Bttinghausen, Ernst Maximilian Rijksprentenkabinet van 1962 tot 1974

Aankoop Schetsontwerp voor het ontwerp Inv. nr RP-T-1996-70

Inv. nr RP-T-1996-3 Prijscourant —Vos, Maria

—Anoniem, Nederland, ca 1870 Aankoop Vijf (incomplete) schetsboeken, vnl. met

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

landschappen, stillevens en plant- en Schenking de hr en mw E. van der Boomstudie dierstudies Vossen-Delbrqck, Amsterdam Potlood

Diverse technieken Inv. nr RP-T-1996-57 Schenking Vereniging Rembrandt, uit de

Schenking mw C.A.M. Groenendijk-Holt, nalatenschap van mw Grace Stockton

Amsterdam Denemarken Inv. nr RP-T-1996-60

Inv. nr RP-T-1996-83/87 — Lindeburg, Hans Peter

Een vrouw met twee zieke (of Engeland

20ste eeuw uitgehongerde) kinderen —Cristall, Joshua

— Dupont, Pieter Aquarel Landschap bij [lye Ogwen,

Gezicht op de facade van de St-Goedele, Schenking mw C.A.M. Groenendijk-Holt, Caernarvonshire (Wales) de huidige St Michielskathedraal, te Amsterdam Aquarel

Brussel Inv. nr RP-T-1996-88 Aankoop

Zwart krijt, enig pastel en blauwe aquarel Inv. nr RP -T-1996-48

Schenking mw G. Volkenborn-Kristensen, Duitsland —Cristall, Joshua

Oosterbeek —Anoniem, Zuid-Duitsland (?), ca 1600 In Borrowdale, Cumberland

Inv. nr RP-T-1996-94 De Heilige Drie-eenheid Aquarel

—Eickholt, A. Pen in grijs-bruin, penseel in grijs, geel Aankoop

Portret van prof. dr P. Formijne (1995) en roze, contouren doorgegriffeld Inv. nr RP-T-1996-49

Olieverf op papier Schenking mw Ch.E. van Rappard-Boon, —Holland, James

Schenking dr C. Landheer, Amsterdam Amsterdam, ter nagedachtenis aan haar Landschap bij Sintra, Portugal

Inv. nr RP-T-1996-90 vader, K.G. Boon, directeur van het Aquarel over een schets in potlood,

—Schagen, Johan Christiaan Jacobus Rijksprentenkabinet van 1962 tot 1974 gehoogd met witte dekverf van Inv. nr RP-T-1996-63 Aankoop 37

Toeristen — Loth, Johann Carl (toegeschreven aan) Inv. nr RP-T-1996-47

Viltstift Een staand krijger met getrokken

Schenking mw K. Laansma, Den Haag zwaard, zijn linkervoet rustend op het Frankrijk

Inv. nr RP-T-1996-54 lichaam van zijn overwonnen —Anoniem, 18de eeuw

—Vossen, Andreas Theodorus (André) tegenstander (David en Goliath?) Ontwerptekening van een kandelaar van der Zwart krijt Pen in grijs, penseel in grijs en bruin

Twee schetsboeken, bevattende 30 Schenking mw Ch.E. van Rappard-Boon, Schenking F. Berkhout, resp. 25 bladen en drie losse, kleinere Amsterdam, ter nagedachtenis aan haar Inv. nr RP-T-1996-128 blaadjes vader, K.G. Boon, directeur van het — Prud'hon, Pierre-Paul

Potlood, één waterverf, zwart krijt, Rijksprentenkabinet van 1962 tot 1974 Twee studies voor de figuur van Rutger enkele schetsen op ruiten gezet Inv. nr RP-T-1996-68 Jan Schimmelpenninck op het

Schenking de hr en mw E. van der —Rundt, Hans Heinrich portretschilderij in het Rijksmuseum; en

Vossen-DelbrUck, Amsterdam Een vrouw wordt door een man met een schets voor de staande figuur van zijn

Inv. nr RP-T-1996-56 en 58 dolk neergestoken Vf011IA/

—Vossen, Andreas Theodorus (André) Pen en penseel in grijs over een schets Zwart en wit krijt op blauw papier van der in rood krijt; doorgegriffeld Aankoop

Omslag met twintig losse blaadjes met Aankoop Inv. nr RP-T-1996-92(R) schetsen Inv. nr RP-T-1996-5 —Prud'hon, Pierre-Paul

Zwart en blauw potlood — Spitzweg, Carl Twee vliegende putti, studie voor een

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

medaillon in het plafond van de Salle des Italië Maria Magdalena zalft de voeten van

Antonins, Louvre, Parijs —Anoniem, 17de eeuw Christus

Zwart en wit krijt op blauw papier Schets naar een grafmonument Gravure, 1551, uitgegeven door

Aankoop Rood krijt op lichtbruin papier Hieronymus Cock

Inv. nr RP -T-1996-92(V) Schenking mw Ch.E. van Rappard- Aankoop itit het F.G. Waller -Fonds

— Raffet, Auguste Boon, Amsterdam, ter nagedachtenis Inv.nr RP-P-1996-68

Een groep muilezels aan haar vader, K.G. Boon, directeur —Anoniem, naar Maerten van

Potlood van het Rijksprentenkabinet van 1962 Heemskerck

Schenking Edwart Vignot, Straatsburg tot 1974 Beeldentuin in Palazzo Valle, Capranica

Inv. nr RP-T-1996-53 Inv. nr RP-T-1996-74 Gravure, 1553, uitgegeven door

— Fancelli, Giuseppe Hieronymus Cock

India (miniaturen) Ontwerp voor een rijk gedecoreerd Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

—Anoniem, Bikaner, tweede kwart 18de plafond Inv. nr RP-P-1996-38

eeuw Pen in bruin, penseel in bruin, grijs en —Bril, Paulus (toegeschreven aan)

Kalki en zijn witte paard Devadatta blauw Landschap met wandelaar

Gouache in kleuren Aankoop Ets

Schenking S.K. Chirimar, Amsterdam Inv. nr RP-T-1996-59(R) Aankoop uit het F.G. Waller -Fonds

Inv. nr RP-T-1996-52 — Fancelli, Giuseppe Inv. nr RP-P-1996-87

— Anoniem, Kishangarh, ca 1800 Schets profiel plafondlijst en een —Geeraerts, Marcus

Een vrouw die haar haar droogt potloodschetsje Voghelaer ende Distelvinck en Beer ende

Penseel in bruin en gouache in kleuren Pen in bruin, potlood Bien

Schenking S.K. Chirimar, Amsterdam Aankoop Etsen, met de hand ingekleurd, uit:

38 Inv. nr RP -T-1996-51 mv. nr RP -T-1996-59(V) Eduard de Dene,

—Anoniem, Deccan, ca 1720 Warachtige Fabelen der dieren, Brugge

Portret van de grootmogol Jehangir Oostenrijk 1567

Dekverf, met wit en goud gehoogd, op —Manzador, Ignaz Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

dik papier Portret van Keizerin Maria Theresia van mv. nr RP-P-1996-69-70

Aankoop Oostenrijk (1717-1780) staande op het

Inv. nr RP-T-1996-75 terras van een park, in rouwkleding 17de eeuw

—Anoniem, Deccan, ca 1720 Aquarel en gouache op perkament —Anoniem (Rembrandt-school)

Portret van de grootmogol Farrukhsiyar Legaat S. Fontein, Ampsen Kop van een oude man

Dekverf, met wit en goud gehoogd, op Inv. nr RP-T-1996-50 Kopie naar een ets van Ferdinand Bol

dik papier Schenking David Landau, Londen

Aankoop Prenten mv. nr RP-P-1996-218

Inv. nr RP-T-1996-76 Nederlanden —Anoniem, naar Abraham Bloemaert

—Anoniem (Jaipur?), 19e eeuw 16de eeuw Verkondiging aan de herders

Een groep adellijke heren die Bhang —Anoniem ca 1500 Gravure, uitgegeven door Salomon

roken Madonna op de maansikkel Savery

Gouache Houtsnede, met de hand ingekleurd Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

Aankoop Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Inv. nr RP -P-1996-200

Inv. nr RP-T-1996-93 mv. nr RP -P-1996-94 —Anoniem, naar Jacob Jordaens

—Anoniem, naar Lambert Lombard De vlucht naar Egypte

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Gravure, uitgegeven door Nicolaes koppen, handen en voeten uit het Inv. nr RP-P-1996-286

Visscher "Tekenboek" van Abraham Bloemaert —Anoniem ca 1700, naar Gerard de aankoop uit het F.G. Waller -Fonds Gravures Lairesse mv. nr RP-P-1996-199 Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Ornamentale decoratie om een ovaal

—Anoniem, naar Peter Paul Rubens Inv. nr RP -P-1996-274-285 met Venus schenkt Aeneas een schild

Aanbidding der herders —Blooteling, Abraham Gravure (afdruk van een zilveren

Gravure, uitgegeven door Nicolaes Portret van Christiaan Huygens tafelblad dat zich

Visscher mezzotint bevindt in het Victoria and Albert

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Museum in Londen)

mv. nr RP-P-1996-201 Inv. nr RP-P-1996-216 Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

—Anoniem, naar Jan Muller —Hondius, Hendrik Inv. nr RP -P-1996-323

Aanbidding der koningen Vier bladen uit een serie met de dood en —Anoniem

Gravure, uitgegeven door Nicolaes dierlijke skeletten, 1624-1625. Een Geestelijk Lied, van de Passie onzes

Visscher Kopieën in spiegelbeeld naar prenten van Heeren Jezus Christus

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Teodoro Filippo di Liagno, met toevoeging Houtsnede, gedrukt bij de Weduwe van

Inv. nr RP-P-1996-202 van landschappen op de achtergrond Jacobus van Egmont

—Anoniem, naar een prent van Schelte a Etsen Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

Bolswert, Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Inv. nr RP-P-1996-208

naar het schilderij van Jacob Jordaens Inv. nr RP-P-1996-324-327 —Anoniem

Zo d'ouden zongen, zo pijpen de —Snijders, Michiel Hollands Admiraals-Schip jongen Vijf bladen met tekenvoorbeelden uit een Houtsnede, uitgegeven bij Ysac Greve

Gravure, met de hand gekleurd en goud reeks van twintig met dieren, bloemen Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

gehoogd en koppen naar prenten van o.a. Lucas Inv. nr RP -P-1996-209 39

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds van Leyden, Albrecht DUrer en Adriaen —Anoniem

Inv. nr RP-P-1996-172 Collaert Het Oost-Indiesch Compagnies-Jagt

—Anoniem, naar Hans Vredeman de Ets en gravure houtsnede, uitgegeven bij de Erven van

Vries Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds de Weduwe

Twee bladen met omlijsting van rolwerk Inv. nr RP-P-1996-79-83 C. Stichter, nr 185

en guirlandes met o.a. in het midden een — Soye, Philippe de Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

landschap met een bijbelse scène, Heilige Familie met Johannes de Doper, Inv. nr RP-P-1996-211

uitgegeven door Theodoor Galle, naar Michelangelo —Bouwens, A.

ca 1610 (?) Gravure Het Hollandsch Oorlogschip de Admiraal

Ets en gravure Aankoop uit het F.G. Waller -Fonds de Ruiter

Aankoop uit het F.G. Waller -Fonds Inv. nr RP-P-1996-62 Houtsnede, gedrukt bij de Erve de

Inv. nr RP-P-1996-321-322 Weduwe van Jacobus van Egmont, nr. 36

—Berchem, Nicolaas 18de eeuw Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

Schapen —Anoniem Inv. nr RP-P-1996-210

Ets Studieblad met verschillende —Senegat, Alexander

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds gezichtsuitdrukkingen, Reeks van zeven zeldzame

Inv. nr RP-P-1996-217 naar Charles Le Brun ornamentprenten met bizarre

— Bloemaert, Frederik Gravure stofpatronen

Een groep van 12 studiebladen van Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Etsen met datering maart en april 1719

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds 20ste eeuw Machinale druk

mv. nr RP-P-1996-71-77 Dokkum Jr, Pieter Johannes van Schenking Prof. dr H.W. van Os,

—Titelprenten en boekillustraties Een groep van 34 prenten met Amsterdam

Groep van 53 titelprenten en landschappen en stadsgezichten in mv. nr RP -P-1996-212

boekillustraties van Nederland, België en Frankrijk, gemaakt —Wolff, Cor de

F. van Bleysweyk, C.F. Bendorp, Jan tussen ca 1930 en 1960 Vijf bladen

Luyken, Jan Punt, Etsen en droge naald Linosneden en houtsneden

J.C. Philips, J. Wandelaar en vele anderen Schenking mw S.M. van Dokkum-Wytzes, Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

Gravures weduwe van de kunstenaar, Arnhem Inv. nr RP-P-1996-195(a)-198

Aankoop uit het F.G. Waller -Fonds mv. nr RP-P-1996-287-320. —Dertien bladen: Zelfportret in litho van

mv. nr RP-P-1996-221-273 —J.W.E. Simon Moulijn, Landschap in droge naald

Exlibris van de Vereeniging tot van Jane Muller, lithografie van

19de eeuw Verspreiding van Bloemen in de Ina Rahusen, Mannenkop in ets van Ton

—Anoniem ziekenhuizen in Amsterdam van Tast (Antonius van der Valk), vier

Verzamelalbum uit de vroege 19de eeuw Machinale druk gravures en etsen van Engelien Valenca,

met 70 tekenvoorbeelden en late Schenking J. Dqrrfeld, Amsterdam een ets met dode vogel van Laurent

afdrukken van 17de-eeuwse koperplaten Inv. nr RP-P-1996-213 Verwey en drie houtsneden van Jaap

Ets en gravure —Schagen, Johan Christiaan van Weijand

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Groep van 44 prenten in verschillende Overdracht door het Letterkundig

Inv. nr RP-P-1996-84 technieken, gemaakt tussen 1941 en Museum, Den Haag

—Anoniem 1972: de 24 letters van het alfabet, Yin Inv. nr RP -P-1996-173-185

Een Indiaasche Man en Vrouw... of de volmaakte deugd, zelfportret e.a.

40 Houtsnede, uitgegeven bij Johannes Etsen, ets en aquatint en verscheidene Duitsland

Bouwer en David Ie JoIle, ca 1810. unicadrukken —Anoniem

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Schenking hr en mw K.L. Laansma, Den Pugillus Facetiarum Iconograpicarum in

Inv. nr RP -P-1996-328 Haag studiosorum L..] editarum 1608 L..]

—Toorop, Jan Inv. nr RP-P-1996-127-170. Allerhand kurzweiligen StOcklein 1..]

Portret van Albert A.C. Plasschaert —Schipper, Jan Strasburg 1608.

Droge naald Stenen poortje Serie van 36 prentjes, uitgegeven door

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Houtsnede, 1944 Jacob van der Heyden als een bloemlezing

Inv. nr RP-P-1996-67 Schenking mw drs C.C.S. Wilmer, van populaire thema's uit studenten alba

—Toorop, Jan Utrecht amicorum van de 16de eeuw.

Stadhuis in Den Haag Inv. nr RP-P-1996-329 Gravures, sommige met de hand

Droge naald —Wetselaar, Karel ingekleurd

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Zeven bladen: boerderijen, gezichten op Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

Inv. nr RP-P-1996-194 Den Bosch en een landschap in Spanje Inv. nr RP -P-1996-1-36

—Toorop, Jan Etsen —Aldegrever, Heinrich

Kanaal met schilder Schenking Karel Wetselaar, Krommenie Fortitudo

Droge naald op zink Inv. nr RP-P-1996-187-193 Gravure, met de hand gekleurd

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds —Wolf, Henri de Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

mv. nr RP-P-1996-207 Exlibris van H.W. van Os (een vis die Inv. nr RP-P-1996-40

snakt naar wijsheid) —Fries, Ernst en Joseph ThUrmer

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Gezicht op het Forum Romanum in Rome, Italië Guilleboeuf

Ets, 1824 —Anoniem, Florence (omgeving E. Ets

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Bazzicaluva) Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

mv. nr RP-P-1996-88 Zes bladen met jagers, soldaten en mv. nr RP -P-1996-205

—Goethe, Johann Wolfgang von zwervers in landschapjes —Guyard fils, Jean -Baptiste

Rivierlandschap met twee figuren Etsen Variété du Guépier Savigny male; blad uit

naar Alex Thiele Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds F. Levaillant, Histoire naturelle des

Ets en gravure Inv. nr RP-P-1996-56-61 oiseaux de paradis, uitgegeven in Parijs

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds — Bossi, Benigno van 1801 tot 1806

mv. nr RP-P-1996-333 Vaas met twee vrouwenfiguren Ets en gravure, ala poupée gekleurd,

—Kling, Joseph naar Emmanuel Petitot met penseel in kleur opgewerkt

Stilleven (met beschouwer) in brede Ets op blauw papier, wit gehoogd Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

ornamentrand van vruchten Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds mv. nr RP-P-1996-96

Gravure, uitgegeven door Wilhelm mv. nr RP-P-1996-78 —Perée, Jacques-Louis

Altzenbach —Guidi, Cesare Le Loriot de paradis mále; blad uit F.

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Portret van Frederik de Vries met de Levaillant, Histoire naturelle des oiseaux

mv. nr RP -P-1996-126 hond van Goltzius de paradis, uitgegeven in Parijs van

—Lespilliez, C.A. de naar Hendrik Goltzius 1801 tot 1806

Drie ornamentprenten: cartouche met Gravure, uitgegeven door Carob oLosi, Ets en gravure, ala poupée gekleurd,

opschrift, schoorsteen en lambrizering 1599 met penseel in kleur opgewerkt

en cartouche met hengelaars Schenking Edvart Vignot, Straatsburg Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

naar Francois Cuvilliés Inv. nr RP-P-1996-171 mv. nr RP-P-1996-95

Etsen —Sabbatini, Lorenzo —Vauquer, Jacques 41

Schenking Museum 'het Rembrandthuis', Dode Christus ondersteund door twee Album met opdrachtprent en twee series

Amsterdam engelen ornamentprenten, (ontwerpen voor

Inv. nr RP-P-1996-330-332 Ets goudsmeden) bestaande uit resp. negen

— Michalek, Ludwig Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds en elf bladen, ca 1670

Zelfportret (1899) mv. nr RP-P-1996-50 Ets en gravure

Ets, in rode inkt gedrukt Aankoop uit het F.G. Waller -Fonds

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Frankrijk mv. nr RP-P-1996-37

mv. nr RP-P-1996-214 —Decaris, Albert

—Umbach, Jonas Gezicht op het St Pietersplein in Engeland

De H. Martinus Rome —Baillie, William

Ets Ets Vrouw met boek (naar Gerard Dou)

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Schenking Edvart Vignot, Straatsburg Gravure op zijde

Inv. nr RP-P-1996-39 mv. nr RP-P-1996-206 Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

—Wimmel, Carl Ludwig —Goeneutte, Norbert mv. nr RP-P-1996-45

Man die een paleistrap afdaalt Le dernier salut — Babe, William

Ets en aquatint Ets Vrouw met boek (naar Gerard Dou)

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Gravure

mv. nr RP-P-1996-203 mv. nr RP-P-1996-204 Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

—Goeneutte, Norbert mv. nr RP-P-1996-46

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

— Baillie, William — Haden, Francis Seymour — Osborne, Malcolm

Kaartende boeren in herberg (naar David Kew Boer en boerin bij hooibergen

Teniers) Ets, 1864 Droge naald

Mezzotint Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds inv. hr RP -P-1996-105 Inv. nr RP-P-1996-117

mv. nr RP -P-1996-47 — Haden, Francis Seymour — Osborne, Malcolm

— Baillie, William West London Rowing Club Ruïnes van een kasteel op een heuvel

Dobbelende en ruziënde soldaten (naar Ets, 1869 Ets en droge naald

Valentini) Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

Gravure op zijde, uitg. door J. Boydell mv. nr RP -P-1996-51 mv. nr RP-P-1996-118

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds — Haden, Francis Seymour —Robins, William Palmer

Inv. nr RP -P-1996-48 West London Rowing Club Molen bij Ransdorp

— Baillie, William Ets, 1869 Droge naald, 1924

De penversnijder (naar Gerard Dou) Aankoop uit het F.G. Waller -Fonds Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

Mezzotint op zijde mv. nr RP-P-1996-52 Inv. nr RP-P-1996-119

Aankoop uit het F.G. Waller -Fonds — Haden, Francis Seymour — Wilkinson, Norman

Inv. nr RP-P-1996-49 Dorpje aan het water Visser, staande in rivier

— Blampied, Edmund Ets Droge naald

Lezende oude vrouw Aankoop uit het F.G. Waller -Fonds Aankoop uit het F.G. Waller -Fonds

Droge naald, 1929 mv. nr RP-P-1996-53 mv. nr RP-P-1996-120

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds — Haden, Francis Seymour

mv. nr RP-P-1996-103 Dorpje aan het water België

42 — Blampied, Edmund Ets —Vaes, Walter

Dame met parasol Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Vier bladen: Luidende klok, Soir dans le

Droge naald mv. nr RP-P-1996-54 beaulieu,

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds — Haden, Francis Seymour Poldertje bij Veere, De kathedraal

mv. nr RP-P-1996-104 West London Rowing Club Etsen

— Brockhurst, Gerald Ets Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

A Ballynaki Woman Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds mv. nr RP-P-1996-98-101

Ets, 1926 mv. nr RP-P-1996-55 —Wouters, Rik

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds — Howarth, Albany E. Zelfportret

Inv. nr RP -P-1996-125 Zeven bladen met stadsgezichten in Ets

— Goff, Robert Engeland, Aankoop uit het F.G. Waller -Fonds

Lenton Sermon, Duomo Florence Frankrijk en Italië mv. nr RP -P-1996-97

Ets, 1914 Etsen en droge naald

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Oost-Europa

mv. nr RP-P-1996-102 Inv. nr RP -P-1996-110-116 —Michal, Rastislav

— Gray, Joseph — Nevinson, Christopher Richard Wyrne Mapje met tien stadsgezichten in Praag

Morning Le Pont Neuf, Parijs Houtgravures in zwart-blauw

Droge naald Ets, 1920 Aankoop uit het F.G. Waller -Fonds

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Inv. nr RP-P-1996-123

mv. nr RP-P-1996-122 mv. nr RP-P-1996-121 — Portnoff, Michel

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Meisjeskopje met lang haar Drie bladen met acteurs uit het No- Schenking Oswald Adler, Tel Aviv

Ets in bruin theater Inv. nr RP-F-1996-340

Overdracht door het Letterkundig Kleurenhoutsneden (waarbij de —Adler, Oswald

Museum, Den Haag voortekeningen) Homage to Rembrandt (met zelfportret mv. nr RP-P-1996-186 Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds van de kunstenaar)

—Sztinyi, Istvan Inv. nr RP-P-1996-42-44a Ontwikkelgelatinezilverdruk

Twee bladen met boeren op het land —Kuniyoshi, Utagawa Schenking Oswald Adler, Tel Aviv

Etsen Mintzuchien (Binshiken) veegt op blote Inv. nr RP-F-1996-341

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds voeten de sneeuw aan. Blad uit de serie —Alophe, M. (pseudoniem van A.

Inv. nr RP-P-1996-106-107 Nijushiko doji kagami (Een spiegel van Menut)

vierentwintig voorbeelden van Portret van een onbekende vrouw

Canada kinderdeugd). Albuminedruk

—Armington, Caroline H. Kleurenhoutsnede, ca 1840 Aankoop

Twee bladen met gezichten in Parijs uit Schenking mw Ch. van Rappard-Boon (uit Inv. nr RP-F-1996-16

1915 en 1921 de nalatenschap van dr K.G. Boon) —Atget, Eugène

Etsen Inv. nr RP-P-334 Huiskapel van Mlle Lavalière, Rue Nicole,

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds —Raizan, Negoro Parijs mv. nr RP-P-1996-108-109 Nacht bij Shinagawa Albuminedruk

Kleurenhoutsnede, 1922 Aankoop

Japan Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Inv. nr RP-F-1996-12

—Anoniem Inv. nr RP-P-1996-41 —Baldus, Éclouard

Shunga album met veertien —Toni, Kotondo Paviljoen van het Louvre, Parijs voorstellingen Na het bezoek aan het badhuis Zoutdruk 43

Houtsneden Kleurenhoutsnede Aankoop

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Aankoop uit het F.G. Waller -Fonds Inv. nr RP-F-1996-13

Inv. nr RP-P-1996-66 Inv. nr RP-P-1996-124a —Baldus, Éclouard

—Eisen, Keisai —Toni, Kotondo DO'rne des Invalides, Parijs

Man in rode kimono Na het bezoek aan het badhuis Zoutdruk

Kleurenhoutsnede Houtsnede (afdruk van het zwarte blok) Aankoop

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds mv. nr RP-F-1996-14

Inv. nr RP-P-1996-42 Inv. nr RP-P-1996-124b —Baldus, Edouard

—Eisen, Keisai —Toyonobu, lshikawa Château de Blois

Geisha in groen-gele kimono Twee prenten met minnende paren Albuminedruk

Kleurenhoutsnede Houtsneden, met de hand gekleurd Schenking M. Heiting, Amsterdam

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Inv. nr RP-F-1996-265

Inv. nr RP -P-1996-43 Inv. nr RP-P-1996-85-86 —Baldus, Edouard

—Eisen, Keisai Nouveau Louvre. Pavilion de la

Geisha in paars-roze kimono Fotografie Bibliothèque Impériale, Parijs

Kleurenhoutsnede — Adler, Oswald Albuminedruk

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds Homage to Rembrandt (hommage aan Schenking M. Heiting, Amsterdam

Inv. nr RP-P-1996-44 Rembrandt) Inv. nr RP-F-1996-266

—Kogyo Kleurenfoto — Baldus, Cdouard

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Nouveau Louvre. Pavilion Rohan, Heliogravure Albuminedruk

Parijs Aankoop Aankoop

Zoutdruk Inv. nr RP -F-1996-22 Inv. nr RP -F-1996-273

Schenking M. Heiting, Amsterdam — Coburn, Alvin Langdon, auteur —Disdéri, A.-A.-E.

Inv. nr RP-F-1996-267 Duckworth & Co., uitgever Vel met 7portretten van kroonprins

— Baldus, Edouard Men of Mark Willem (één van de 8 is weggesneden)

Het Panthéon te Parijs Boek met 33 heliogravures Albuminedruk

Zoutdruk Aankoop Aankoop

Schenking M. Heiting, Amsterdam Inv. nr RP-F-1996-23 inv. nr RP-F-1996-274

Inv. nr RP -F-1996-268 — Coburn, Alvin Langdon —Disdéri, A.-A.-E.

— Baudot, Henry Chesterton, G.K., auteur Blad met 8 portretten van kroonprins

Naaktstudie in atelier Mezzogravure Company, drukker Willem

Ontwikkelgelatinedruk (illustraties) Albuminedruk

Aankoop Chiswick Press, drukker (tekst) Aankoop

mv. nr RP -F-1996-7 London Inv. nr RP-F-1996-6

— Baudot, Henry Boek met 10 heliogravures —Disdéri, A.-A.-E.

Man met zeis Aankoop Grand Salon Carré, Louvre, tijdens de

Ontwikkelgelatinedruk Inv. nr RP-F-1996-24 Exposition UniverseIle van 1855

Aankoop —Cuvelier, Eugène (t) Albuminedruk

mv. nr RP-F-1996-8 Boslandschap Aankoop

— Baudot, Henry Albuminedruk van papiernegatief Inv. nr RP-F-1996-15

Boer die korenschoof bundelt (met Schenking M. Heiting, Amsterdam — Dixon, T.J. (Henry Dixon and Son)

44 raster in potlood) mv. nr RP-F-1996-264 Leeuw in de Londense Zoo

Ontwikkelgelatinedruk —Debitte & Hervé en andere fotografen Albuminedruk

Aankoop 55 topografische foto's van Parijs Schenking Robert Hershkowitz Ltd,

kv. nr RP-F-1996-9 Schenking B.G.J. Elias, Amersfoort Londen

— Caldarella, Sergio mv. nr RP-F-1996-28 t/m 82 mv. nr RP-F-1996-260

Zeven foto's van voorwerpen op de —Demachy, Robert — Ebner, ?en Weissenborn, Else

tentoonstelling 'De Lelijke Tijd', Oudezijds Kolk, Amsterdam, gezien in de Album met vier portretten (v.l.n.r.

Rijksmuseum 1995-1996 richting van de Oude Kerk Constant Willem Lunsingh Scheurleer en

Ontwikkelgelatinezilverdruk Kooldruk zijn drie zonen Daniël Francois, Th.H. en

Schenking afdeling publiciteit Schenking VSB-fonds Floris Bastiaan,

Inv. nr RP-F-1996-343 t/m 349 Inv. nr RP-F-1996-25 Schenking Pauline Lunsingh Scheurleer,

— Caneva, Giacomo —Disdéri, A.-A.-E. Amsterdam

Piazza Navona, Rome, met de San Twee portretten van koning Willem Ill mv. nr RP-F-1996-350

Agnese in Agone en de Fontana del Moro (staand kniestuk en zittend enkelstuk) —Eilers, Bernard F.

op de voorgrond Albuminedruk Molen bij Zeddam

Zoutdruk van papiernegatief Aankoop Papier

Schenking M. Heiting, Amsterdam mv. nr RP-F-1996-272 Heliogravure

mv. nr RP -F-1996-261 —Disdéri, A.-A.-E. Schenking J.W. Wingender, Leusden

— Coburn, Alvin Langdon Vel met 8 portretten van kroonprins mv. nr RP-F-1996-119

Landschap met brug Willem —Eilers, Bernard F.

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Kosmos, uitgever van editie Bruckmann) met foto's naar Procédé Mr E.J. Asser

Vijf topografische foto's van Amsterdam tekeningen van Wilhelm von Kaulbach en Album met 12 fotolitho's en lichtdrukken

Koperdiepdruk Ludwig Hofmann-Zeitz Schenking J.E. Brikkenaar van Dijk,

Schenking Mattie Boom, Leiden Aankoop Bussum

Inv. nr RP-F-1996-247 t/m 251 mv. nr RP-F-1996-242 mv. nr RP-F-1996-27

— Eilers, Bernard F. —Howitt, William, auteur — Marconi, Guiglielmo

S. H. & W. (?), drukker, uitgever Thompson, S. Mannelijk academisch naakt, op de rug

Drie topografische foto's van Amsterdam Sedgfield, W.R. gezien

Koperdiepdruk Ogle, T. Albuminedruk

Schenking P. Brikkenaar van Dijk, Hemphill, Dr. Aankoop

Amsterdam Bennett, Alfred W., uitgever mv. nr RP -F-1996-258 mv. nr RP -F-1996-252 t/m 254 Ruined Abbeys and Castles of Great —Marville, Charles

—Elkan, Hanna, Erfurth, Hugo en andere Britain and Ireland, Second Series Blanquart-Evrard, Louis-Désiré, drukker fotografen Boek met 28 foto's Sculptuur Le Beau Dieu, kathedraal van

88 foto's, voornamelijk portretten Schenking Willem Diepraam, Amsterdam Reims, Frankrijk

Papier mv. nr RP-F-1996-120 Zoutdruk

Fotopapier —L.L. 1= Léon & Lévy] Aankoop

Diverse technieken Molen en brug over het Spaarne, mv. nr RP-F-1996-1

Schenking mw H.A. van Gelder, Amsterdam Haarlem —Marville, Charles mv. nr RP-F-1996-277 t/m 335 Albuminedruk Doorbraak van de avenue de l'Opéra,

—Famin, Charles Schenking Hans Rooseboom, gezien in de richting van de huizen aan

Boslandschap Amsterdam de rue d'Argenteuil, Parijs

Albuminedruk Inv. nr RP-F-1996-122 Albuminedruk 45

Aankoop —Le Gray, Gustave Aankoop

Inv. nr RP -F-1996-259 Een veld met tenten in het Camp de Inv. nr RP-F-1996-257

— Fortier, A. Chálons — Marville, Charles

Traptoren van het Château de Blois Albuminedruk Blanquart-Evrard, Louis-Désiré, drukker,

Zoutdruk Schenking M. Heiting, Amsterdam uitgever

Aankoop Inv. nr RP-F-1996-262 Palais de l'École des Beaux-Arts, Parijs

Inv. nr RP -F-1996-11 — Le Gray, Gustave Zoutdruk

—Genthe, Arnold Manoeuvres in het Camp de Chálons Schenking M. Heiting, Amsterdam

Irwin, Will, auteur Albuminedruk Inv. nr RP-F-1996-270

Kennerley, Mitchell, uitgever Schenking M. Heiting, Amsterdam —Marville, Charles

Old Chinatown. A book of pictures mv. nr RP-F-1996-263 Blanquart-Evrard, Louis-Désiré, drukker,

Boek met 91 foto's in autotypie — Louw, Henri de, en andere fotografen uitgever

Aankoop 34 foto's van waterbouwkundige en andere Het slot te Heidelberg

Inv. nr RP-F-1996-121 openbare werken in aanbouw in Nederland Zoutdruk

— Goethe, Johann Wilhelm von, auteur Schenking B. Cazius, Den Haag Schenking M. Heiting, Amsterdam

Rop, Ant. L. de, vertaler Inv. nr RP-F-1996-83 Vm 116 mv. nr RP-F-1996-271

Sijthoff, A.W., uitgever — Maatschappij voor Photolithographie & — Michiels, J.F.

Onbekende fotograaf Zincographie, uitgever Reproduktie van een schilderij van Adolf

Goethe's Herman en Dorothea (vertaling Onbekende fotograaf Diliens

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Albuminedruk Portret van Etienne de Canson en een Gezicht op de Leidsepoort te

Schenking R.J.A. te Rijdt, Amsterdam kind Amsterdam

mv. nr RP -F-1996-276 Albuminedruk Stereofoto

— Mieusement, Médéric Aankoop Zoutdruk

Portaal van de kathedraal van Bourges mv. nr RP -F-1996-10 Schenking Wim van Keulen, Amsterdam

Albuminedruk —Onbekende fotograaf mv. nr RP-F-1996-244

Aankoop Gezicht op Rome vanaf de Monte Pincio —Onbekende fotograaf

mv. nr RP -F-1996-17 Albuminedruk Kampement voor gebouw (Egypte?)

— Moerkerken, Emiel van Aankoop Albuminedruk

Parijs (slapende man) mv. nr RP-F-1996-18 Schenking Adri Verburg, Middelburg

Ontwikkelgelatinezilverdruk —Onbekende fotograaf mv. nr RP -F-1996-245

Schenking Mattie Boom, Leiden Portret van de architect Jan Wils —Onbekende fotograaf

mv. nr RP -F-1996-338 Ontwikkelgelatinedruk Kampement voor gebouw (Egypte?)

— Nordmann, G. Aankoop Albuminedruk

Portret van de schilder Jacques Villon in mv. nr RP-F-1996-19 Schenking Adri Verburg, Middelburg

Puteaux —Onbekende fotograaf Inv. nr RP -F-1996-246

Ontwikkelgelatinedruk Portret van de Amerikaanse —Onbekende fotograaf

Aankoop beeldhouwer Jacob Epstein met een Lijst voor een spiegel voor boven een

mv. nr RP-F-1996-21 buste van Sunita Devi schoorsteenmantel (voorbeeld van een

— Olaf, Erwin Ontwikkelgelatinedruk fabrikant)

Portret van Henk van Os, algemeen Aankoop Albuminedruk

directeur van het Rijksmuseum Inv. nr RP-F-1996-20 Schenking Mattie Boom, Leiden

46 Ontwikkelzilvergelatinedruk —Onbekende fotograaf Inv. nr RP-F-1996-255

Aankoop Reproduktie van een schilderij van Philip — Onbekende fotograaf

mv. nr. RP-F-1996-352 Sadée Kroonlijst met medaillon en twee

— Onbekende fotograaf Crystoleum lauriertakken (voorbeeld van een

Ateliers de Photochromie du Moniteur, Aankoop fabrikant)

drukker Inv. nr RP-F-1996-26 Albuminedruk

Kist voor misboek (?) fBoite —Onbekende fotograaf Schenking Mattie Boom, Leiden

d'evangéliairel Thérèse Schwartze tijdens het schilderen mv. nr RP -F-1996-256

Photochromie van een vrouwsportret — Onbekende fotograaf

Schenking Robert Hershkowitz Ltd, Daglichtcollodiumzilverdruk Reproduktie van een schilderij van N. van

Londen Schenking Stichting Twickel, Ambt- der Waay en E.S. Witkamp Jr. (naar een

Inv. nr RP-F-1996-4 Delden ontwerp van Charles Rochussen), Alva's

— Onbekende fotograaf, samensteller Inv. nr RP -F-1996-118 laatste rit langs den Buitenkant te

L.L. [=Léon & Levy] e.a. —Onbekende fotograaf Amsterdam

Musée de l'État aAmsterdam De Leeuwenpoort te Mycene Albuminedruk

Album met 126 foto's Lichtdruk Schenking R.J.A. te Rijdt, Amsterdam

Schenking mw C.A. Broeders, Schenking dr P.J.J. van Thiel, Inv. nr RP-F-1996-275

Amsterdam Bennebroek —Onbekende fotograaf

Inv. nr RP-F-1996-5 mv. nr RP -F-1996-243 Gezicht op Rome vanaf de Monte Pincio,

— Onbekende fotograaf —Onbekende fotograaf met de fontein op de voorgrond

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Billagen

Albuminedruk Voorgevel van de Dom van Keulen, gedroogde bladeren en studie- en

Schenking Mattie Boom, Leiden tijdens de restauratie ontwerptekeningen. Met een ex-libris van

Inv. nr RP-F-1996-336 Albuminedruk P.J. Kool, 1893.

—Onbekende fotograaf Schenking Mattie Boom, Leiden Schenking dr P. Fhring, Parijs

Portret van Isaac Scott (op bidprent) Inv. nr RP-F-1996-337 Inv. nr RP-D-1996-1

Albuminedruk —Teding van Berkhout, Jhr H. — Brief van Karel Wetselaar aan P.

Schenking Peter Fhring, Parijs Serie van 183 stereofoto's Schatborn, mv. nr RP-F-1996-339 Schenking S.F. barones van Hoëvell- d.d. 9-1-1996

—Onbekende fotograaf Teding van Berkhout, Bergen Schenking P. Schatborn, Amsterdam

Reproduktie van een prent naar een Inv. nr RP -F-1996-125-1 t/m 225 Inv. nr RP-D-1996-2 schilderij van H. Anton Dieffenbach, La — Terris, A. —Brief van Karel Wetselaar aan J.W. veille des noces Rue St. Férréol le Vieux, gezien vanuit de Niemeijer,

Albuminedruk Rue de l'Académie, Marseille d.d. 8-1-1996

Schenking Nederlands Theaterinstituut, Albuminedruk Schenking dr J.W. Niemeijer, Broek in

Amsterdam Aankoop Waterland mv. nr RP-F-1996-342 Inv. nr RP -F-1996-2 Inv. nr RP-D-1996-3

—Onbekende fotograaf — Tripe, Linnaeus —Brocaatpapier met ranken en bloemen

Afgodsbeeldje Tiki uit Nieuw-Zeeland Ommuurde weg en tempel van Joh. Wilh. Meyer, patroonnummer 18

Albuminedruk Zoutdruk Goud op karmijnrood papier

Schenking Pauline Lunsingh Scheurleer, Schenking VSB-fonds Aankoop

Amsterdam Inv. nr RP-F-1996-117 Inv. nr RP-D-1996-4

Inv. nr RP-F-1996-351 — Tripe, Linnaeus —Brocaatpapier met schaakbordpatroon.

— Poitevin, Alphonse, fotograaf (?) Binnenplaats van een tempelgebouw in Adres en nummer onleesbaar. 47

Lemercier, R.-J., drukker India Goud op veelkleurig papier.

Lemaitre, A.F., uitgever Zoutdruk Aankoop

Grafsculptuur van Philippe Pot (1428- Schenking M. Heiting, Amsterdam Inv. nr RP-D-1996-5

1494), Dijon Inv. nr RP-F-1996-269 —Koperplaat van de ets Een boer

Fotolithografie leunend op zijn deur

Schenking Robert Hershkowitz Ltd, Errata jaarverslag 1995: (B.9) van Adriaan van Ostade.

Londen Ten onrechte werd bij de aankopen van Aankoop

Inv. nr RP-F-1996-3 in nrs RP -F-1995-8, 9, 10, 13 en 19 Inv. nr RP-D-1996-6

— Robert, Louis niet vermeld dat het betrof aankopen —Zilveren snuifdoosje met bewerkt

Zelfportret met steun van het VSB-fonds. deksel, opgeborgen in blikken doos met

Waspapiernegatief Aankopen van in nrs RP -F-1995-2, 6 beschilderd deksel (landschapje bij

Schenking VSB-fonds en 24 betroffen, antlers dan vermeld, maanlicht). De deksel van de blikken

Inv. nr. RP-F-1996-123 geen aankopen met steun van het VSB- doos is gesigneerd en gedateerd:

— Robert, Louis fonds. Adrianus Eversen //1841.

Zelfportret Uit de nalatenschap van Adrianus

Zoutdruk Documenten en objecten Eversen.

Schenking VSB-fonds —Album Ornementation Renaissance Schenking mw H. Suurmond-van

Inv. nr RP-F-1996-124 waarin opgenomen ornamentprenten uit Leeuwen, Leiden

—Schifinscheidt, Gebrder de 16de — 19de eeuw, foto's, Inv. nr RP-D-1996-7

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Manuscript van Eduard Karsen: Een Christian Kramm (1797-1875), Olieverf op paneel

droom en een scheidsgericht. voornamelijk bestaande uit h. 15,5 cm, br. 12,5 cm

Schenking R.J. van der Wiel, Amsterdam kunstenaarsportretten. Bruikleen van het Mauritshuis, Den Haag

mv. nr RP-D-1996-8 Opgemaakt ca 1835-1840. lay. nr SK -C-1647

— tvlenukaart van het diner ter Aankoop —Lawrence, Sir Thomas (1769-1830)

gelegenheid van de komst van James Inv. nr RP-D-1996-25 Maria Mathilda Bingham, echtgenote van

McNeill Whistler, Den Haag, 24 Henry Baring, met twee van haar

september 1889 Afdeling schilderijen kinderen, vermoedelijk James Bridgeman

Aankoop — Keuninck, Kerstiaen de (1560-ca en Anna Maria.

Inv. nr RP -D-1996-9 1633) Olieverf op doek

— Kerstkaart van Jacoba Surie en haar Landschap met de bekering van Saulus h. 198,8 cm, breedte 200 cm

huishoudster mej. Halbersma aan Olieverf op paneel Bruikleen van ING Barings, Londen

Fransje Veldhuysen, dec. 1969 h. 48,8 cm, br. 78,3 cm Inv. nr SK-C-1649

Schenking Joh. F. Box, Beverwijk Schenking mw J.L. Cleveringa, Huizen —Looij, Jacobus van (1855-1930)

Inv.nr RP -D-1996-10 Inv. nr SK -A-4919 Zomerweelde

— Nota van Francine van Huysum aan mw — Leidse school, ca 1520 Olieverf op doek

Hartsinck wegens geleverde tekeningen Calvarieberg h. 120 cm, br. 170 cm

door Michiel van Huysum, november Olieverf op paneel Bruikleen van het Stedelijk Museum,

1777 h. 172,5 cm, br. 119 cm Amsterdam

Aankoop Aankoop met steun van de Vereniging Inv. nr SK -C-1645

Inv. nr RP-D-1996-11 Rembrandt, de Rijksmuseum-Stichting en — Mans, Matthijs (1839-1917)

— Inventarislijst van een collectie van 49 de Stichting het VSB-fonds ter De gesluierde vrouw

48 tekeningen door Michiel van Huysum, gelegenheid van het afscheid van prof. Olieverf op doek

met taxatieprijzen dr H.W. van Os. h61,5 cm, br 36 cm

ca 1810-1825 Inv. nr SK-A-4921 Bruikleen van een particuliere

Aankoop —Mans, Matthijs (1839-1917) verzamelaar

Inv. nr RP-D-1996-12 De schaapherderin, genaamd Inv. nr SK -C-1646

— Twaalf exemplaren van het 'Monumental conception of humanity' — Schweickhardt, Hendrik Willem (1746-

enqueteformulier 'Vraagpunten van welke Doek, h. 200 cm, br. 135 cm 1797)

de beantwoording verzocht wordt, om Legaat mw J.H. van Meurs-Cohen van De Groentenverkoper

daarvan het noodig gebruik te maken in Straaten, Amsterdam Olieverf op paneel

het uit te geven werk, getiteld: De levens Inv. nr SK -A-4920 h32 cm, br 42,5 cm

en werken der Hollandsche en —Werff, Adriaen van der (1659-1722) Bruikleen van het Mauritshuis, Den Haag

Vlaamsche Kunstschilders, Adam en Eva met twee leeuwen Inv. nr SK-C-1648

Beeldhouwers (etc) door J. Immerzeel Olieverf op paneel

Jr.' Elk exemplaar ingevuld. h. 55,7 cm, br. 41,1 cm Bibliotheek

Schenking C.O.A. baron Aankoop Het aantal nieuwe inventarisnummers lag

Schimmelpenninck van der Oije, Inv. nr SK-A-4918 10% lager dan in 1995. Deze teruggang

Rotterdam werd gecompenseerd door het relatief

nr RP-D-1996-13-24 Langdurige bruiklenen hoge aantal bruiklenen door de

— Inventarisboek van de tekeningen-en — Dijk, Philip van (1680-1753) Vereniging van Vrienden der Aziatische

prentverzameling van Vrouw met luit Kunst.

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Ingeschreven werden 2.621 boek- en — BHA, bibliography of the history of art /by Daniel Webb, 4th edition. London, J.

tijdschrifttitels (inventarisnummers) (on CD-ROM) Dodsley, 1777 (1996/0983)

exclusief veilingcatalogi. Bovendien —Bulletin del Museu Nacional d'Art de — Labyrinthe de Versailles = The

werden 111 titels in bruikleen genomen. Cata(unya labyrinth of Versailles / [texte de

Het totaal aantal verwerkte titels —Jaarboek van het Nederlandse ('inscription par M. Benseradel

bedraagt derhalve 2.732. Genootschap van Bibliofielen Amsteldam, Nicolaus Visser, [1682]

— Mayer international auction records on (1996/0670)

Boeken CD-ROM

2.588 boeken, waarvan 815 (31%) — Simulacrum, een kwartaalschrift van

tentoonstellingscatalogi, 375 (14%) het Kunsthistorisch Instituut te

bestandscatalogi, 1398 (54%) overige Amsterdam 2 Schenkers en

boekwerken. — Spoils of war, international newsletter legatoren

Wijze van verwerving: door aankoop 889 —Topics in photographic preservation

(34%), door schenking 1.063 (41%), —Tuinkunst, Nederlands jaarboek voor Mw A.M.E. Draak, Amsterdam (legaat

door ruil 636 (25%). 111 boeken in de geschiedenis van tuin- en aan de Vereniging van Vrienden der

bruikleen, waarvan 110 van de landschapsarchitectuur Aziatische Kunst)

Vereniging Vrienden van de Aziatische —Van Gogh Museum journal. Mw A.H. Hondius-Crone, Voorschoten

Kunst en 1van het KOG. (legaat)

Bijzondere aanwinsten De heer en mevrouw Korteling,

Tijdschriften en jaarversla- —Anecdotes of the arts in England; or, Bloemendaal

gem comparative observations on Mw Ch.E. van Rappard-Boon, Amsterdam

33 periodieken, waarvan 14 lopende architecture, sculpture and painting, Mw E.M. Refuge-Roetert Steenbruggen,

abonnementen (waarvan 3 chiefly illustrated by specimens at Naarden 49

voortzettingen op CD-ROM van gedrukte Oxford/ by James Dallay. London, T. Mw C. van Schendel, Amsterdam.

tijdschriften), 17 afgesloten tijdschriften, CadeII and M. Davies, 1800 (Afdeling Aziatische kunst)

2jaarverslagen. (1996/1267)

Hiervan zijn 5tijdschriften op CD-ROM en — Chronyk van Hoorn ... / beschreven Mw I. André de la Porte -baronesse van

1op microfilm verschenen. Na door Theodorus Velius, vierden druk Pallandt, Ommen

opzegging of afsluiting van 10 vermeerdert door Sebastiaan Centen. Mw K.J.E. Bloemhoff-Scholtz,

tijdschriften komt het totaal aantal Hoorn, Jacob Duyn, 1740 (1996/1987) Amsterdam

lopende tijdschriftabonnementen op 529 — Groot teekenboek ten dienste van C. Burgers, Kaapstad

(exclusief jaarverslagen). leerlingen en meesters aan schoolen De heer en mevrouw Engels-de Lange,

en akademiën van teeken- en Driebergen

Veilingcatalogi schilderkunst en ook tot bijzonder De heer en mevrouw Van Haersma

1.144 veilingcatalogi over 1996 onderwijs / vervaardigd door Abraham Buma-Meuser Bourgognion, Den Haag

B(oemaert in honderd en dertig plaaten Mw S.F. barones van HOevell-Teding van

Lijst van nieuwe tijdschrift- allen door hemzelven geteekendnn. Berkhout, Bergen

abonnementen Amsterdam, Willem van Vliet, 1820 Mw E. Oudshoorn-baronesse van Pallandt,

—48/14, la revue du Musée d'Orsay (1996/0768) Edo Q. von Saher, Greenwich, U.S.A.

—Art documentation, bulletin of the Art —An inquiry into the beauties of painting; Mw A. Schouten, 's-Gravenhage

Libraries Society of North America and into the merits of the most Mw G. Volkenborn-Kristensen,

—Art Index (on CD-ROM) celebrated painters, ancient and modern Oosterbeek

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Christie's Amsterdam B.V. J.W. Niemeijer, Broek in Waterland De heer en mevrouw E. Van der Vossen-

Laurens Joosse Haute-Couture B.V., Rijswijk Prof. dr H. W. van Os, Amsterdam DelbrUck, Amsterdam

(Afdeling beeldhouwkunst en Mw Ch.E. van Rappard-Boon, Amsterdam (Bibliotheek)

kunstnijverheid) Mw C.M. Reeser, Overveen

Hans Rooseboom, Amsterdam

K.A. van Bijsterveld, Landsmeer R.J.A. te Rijdt, Amsterdam

De heer en mevrouw H. Carmiggelt, P. Schatborn, Amsterdam 3a Restauratie,

Lakeport, U.S.A. C.O.A. baron Schimmelpenninck van der conservatie en

Mw H. den Ridder, Zevenbergen Oije, Rotterdam registratie

Mw A. Schouten, Den Haag Mw H. Suurmond-van Leeuwen, Leiden

(Afdeling Nederlandse geschiedenis) P.J.J. van Thiel, Bennebroek Algemeen

Adri Verburg, Middelburg In het begin van het jaar zijn in een daartoe

Oswald Adler, Tel Aviv Edwart Vignot, Straatsburg geschikt gemaakte ruimte in toren 7kasten

F. Berkhout, De heer en mevrouw E. van der Vossen- geplaatst ten behoeve van de collecte

Mw C.M. Bonger, Oosterbeek Delbriick, Amsterdam textiel van de afdeling Nederlandse

Mw Mattie Boom, Leiden Karel Wetselaar, Krommenie geschiedenis. In de loop van het jaar is

Joh. F. Box, Beverwijk R.J. van der Wiel, Amsterdam collectie in de kasten opgeborgen.

J.E. Brikkenaar van Dijk, Bussum Mw C.C.S. Wilmer, Utrecht In november zijn kasten geplaatst in een

P. Brikkenaar van Dijk, Amsterdam J.W. Wingender, Leusden ruimte in het Veiligheidsinstituut ten

Mw C.A. Broeders, Amsterdam Afdeling publiciteit, Rijksmuseum behoeve van een aanvullend depot

B. Cazius, Den Haag Rembrandthuis Amsterdam kostuums en accessoires. Met de

S.K. Chirimar, Amsterdam Nederlands Theaterinstituut, Amsterdam inrichting is een begin gemaakt. In

50 Willem Diepraam, Amsterdam Stichting Twickel, Ambt-Delden december zijn kasten geplaatst in de

B.G.J. Elias, Amersfoort Stichting VSB-fonds, Amsterdam depots in de vernieuwde Zuidvleugel. Er

S.J. Fontein, Ampsen (legaat) Vereniging Rembrandt, Amsterdam, uit is een begin gemaakt met de inrichting.

Dr P. Fuhring, Parijs de nalatenschap van mevrouw Grace Als een pilot-project voor het in gebruik

Mw H.A. van Gelder, Amsterdam Stockton nemen van de Museum Magazijnen te

Mw C.A.M. Groenendijk-Holt, Amsterdam F.G. Waller -fonds Mijdrecht is in juni de collectie

M. Heiting, Amsterdam (Rijksprentenkabinet) bouwfragmenten daarheen

Robert Hershkowitz Ltd, Londen overgebracht. Een speciaal geformeerd

Mw M. van Heuven-Mulder, uit de Mw J.H. van Meurs-Cohen van Straaten, team is in september begonnen met het

nalatenschap van haar echtgenoot, dr Amsterdam (legaat) registreren en preventief t. :-.erveren

G.J. van Heuven Mw J.L. Cleveringa, Huizen van deze collectie.

Mw S.F. barones van Hoevell-Teding van Rijksmuseum-Stichting, Amsterdam Naar aanleiding van de zgn.

Berkhout, Bergen Stichting VSB-fonds, Amsterdam niveaudiscussie heeft een groep

Wim van Keulen, Amsterdam Vereniging Rembrandt, Amsterdam restauratoren van het Rijksmuseum zich

De heer en mevrouw K.L. Laansma, Den (Afdeling schilderijen) gebogen over het bestaande

Haag beroepsprofiel restaurator en daar een

David Landau, Londen C.C. Baasdorp, Amstelveen herziene versie van geschreven. Deze

C. Landheer, Amsterdam C. Cuypers, Nijmegen versie is aangeboden aan de Opleiding

Mw P.C.M. Lunsingh Scheurleer, M.D. Haga, Amsterdam Restauratoren en VeRes.

Amsterdam S.H. Levie, Amsterdam

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Afdeling Aziatische kunst — De metalen beelden werden behandeld in de steen verzonken. De twee buizen

—Op 2januari vond de verhuizing plaats door Arjen Smolenaars, restaurator waren aan de bovenkant omgebogen van alle voorwerpen uit het depot in metaal van het Rijksmuseum. zodat ze diep in de steen boorden. Aan toren 6, zowel die opgesteld gingen —Van het bronzen Indonesische beeldje de onderkant verdwenen ze in een worden, als die in het nieuwe depot in de van Vishnu op een vogel (AK-MAK 265) marmeren sokkel. De buizen waren met

Zuidvleugel ondergebracht zouden werden de godheid en de vogel van een buitengewoon harde soort cement in worden. De voorwerpen waren eerder elkaar losgemaakt. Het was allang de steen zelf, zowel als in de marmeren hiertoe door de firma Gerlach deskundig bekend dat ze oorspronkelijk niet bij sokkel vastgezet. Langs de buizen, die verpakt. De dozen en pakken werden elkaar behoorden (zie P. Dupont 'A verroest waren, en het cement vertoonde door een raam in de toren op een grote Propos dune image de Vishnou en de steen barsten. Omdat de buizen en verhuislift geladen en in de tuin tussen bronze' Bulletin Vereniging van Vrienden het cement op den duur schadelijk toren 6 en de twee verdiepingen-hoge der Aziatische Kunst 1953, pp. 21-26). zouden worden voor het beeld, werd raamwand van zaal 1neergelaten. In de benen van Vishnu bevinden zich besloten om het zeer tijdrovend gepeuter

Vandaar hoefde slechts een korte twee smalle holtes voor de pinnen die op en geschraap om ze samen met het afstand naar een opengemaakt gedeelte de rug van de vogel bevestigd bleken. cement los te maken te ondernemen. Die van de hoge raamwand afgelegd te Deze holtes zijn weer gebruikt voor twee gleuven in de achterkant van de worden. Op deze manier werd de pinnen in de nieuwe sokkel. steen werden weer gebruikt om een afstand tussen het torendepot en de — De bronzen boeddha met de gouden roestvrij stalen montering, gemaakt naar benedenverdieping van de Zuidvleugel ushnisha (AK-MAK 193) is van zijn houten ontwerp van Manfred Kausen, in vast te zeer verkort en kan de afdaling sokkel gehaald, waarop hij ten minste zetten. Het beeld is nu onzichtbaar aan vergemakkelijkt worden. Een deel van sedert 1923 bevestigd was. Op de achterkant opgehangen op een het Japanse aardewerk en de Thaise hetzelfde moment moet ook de manier die sterk overeenkomt met de ceramiek blijft voorlopig achter om later ontbrekende linkervoet in was zijn oorspronkelijk plaatsing aan een 51 bij de rest in het depot in de Zuidvleugel bijgemaakt. Waarschijnlijk is dit gedaan rotswand aan de binnenkant van een gevoegd te worden. Het is de bedoeling door de restaurator Smoorenburg, die grot. dat op den duur alleen het Chinees toen ook vaak voor de Vereniging — Het Maitreya-beeld uit Gandhara (AK- porselein in de toren achterblijft. werkte. (Het beeld werd pas in 1940 MAK 1188) was met twee metalen

—De nieuwe depotkasten en -rekken verworven, maar de Vereniging had het pinnen op een stenen voetstuk werden in december in de nieuwe depots eerder in bruikleen). De pin die in de bevestigd. Het metaal roestte. De pinnen in de Zuidvleugel opgebouwd onder bijgemaakte voet was aangebracht is zijn zo laag mogelijk afgezaagd. Het leiding van Steve Cok, conservatie- weer gebruikt om het beeld op de roest is verwijderd en de pinnen zijn adviseur van het Rijksmuseum. nieuwe sokkel te bevestigen. behandeld om verdere roestvorming te

Ten behoeve van de nieuwe inrichting door —De stenen en keramische beelden voorkomen. Met een nieuwe voorziening

Manfred Kausen werden vele grote en werden behandeld door mw I. Garachon, aan de pinnen werd het beeld aan de kleine beeldhouwwerken van hun oude restaurator ceramiek, glas en steen van wand bevestigd. sokkels en dergelijke voorzieningen het Rijksmuseum, geassisteerd door mw — Het stenen beeld van Vishnu met de ontdaan en van iets nieuws voorzien. M. van Schinkel en door de vrijwilligster drie hoofden uit Kashmir (AK-RAK 1990-

Aangezien vele sokkels lang geleden mw A. Borggreve. 4) stond met een stevige staaf door het aangebracht waren, waren ze meestal niet —Aan de achterkant van het zandstenen afgebroken rechterbeen van Vishnu in van verantwoord materiaal vervaardigd beeld uit een van de grotten van een stenen sokkel. Omdat het ondoenlijk noch op reversibele wijze bevestigd. Tianlungshan (AK-MAK 75) waren twee was om de staaf los te peuteren, werd

Daarom was dit lang geen sinecure. horizontale rechthoekige metalen buizen besloten hem af te zagen en zo lang

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

mogelijk te laten. Daaraan kon dan een —Het Balinese tufstenen reliëf van een het aardewerken paardehoofd uit het

nieuwe voorziening bevestigd worden. demon (AK-MAK 276) was in een korte Legaat Verburgt (AK-MAK 62), de

Dit werd een staaf met een rechthoekige tijd door onbekende oorzaak vol met Kambodjaanse beelden: de kop van de

doorsnede, zoals ook de andere metalen ongedierte en schimmel geraakt. Het slapende Vishnu (AK-MAK 224), de

voorzieningen in de nieuwe inrichting kon gelukkig gemakkelijk weer gereinigd glimlachende kop van Lokeshvara (AK-

hebben gekregen. Deze werd echter worden, zodat het zonder problemen MAK 226), de vroege boeddhakop (AK

midden onder het beeld geplaatst. opgesteld kon worden MAK 1222), de Indonesische beelden: de

— De bestaande metalen pin aan het — Enkele metalen voorwerpen werden Boeddhakop van de Borobudur (AK-MAK

stenen beeld van een Indiase godin met voor de opstelling schoongemaakt door 239), de kop van Sukuh (AK-MAK 1295),

vliegenkwast (AK RAK 1975-2) zat los en Robert van Langh, restaurator metaal de demon (AK -MAK 243).

werd weer stevig vastgezet. van het Rijksmuseum. Het Chinese —Voor een groot aantal kleinere

— Het Chinese grafbeeld in de vorm van zeskantige zilveren doosje (AK -MAK 46) voorwerpen van zeer uiteenlopende aard

een danser (AK-MAK 1299) was slordig met gedemineraliseerd water en werd door Guus Hoekstra, restaurator bij

in elkaar gezet. Het is helemaal uit wattenstokjes, de Javaanse kris (AK-MAK de afdeling Nederlandse geschiedenis,

elkaar gehaald en opnieuw gelijmd. Twee 257) en de Balinese kris (AK -MAK 279) bijna onzichtbare, elegante steuntjes en

onderdelen bleken er niet bij te horen en met ethanol, de Javaanse kris (AK-MAK dergelijke voorzieningen, meest van

zijn dan ook niet meer toegevoegd. 260) met Cortec roestverwijderaar nadat koperdraad gemaakt: de Japanse

— Het fragment van een graffiguur in de het gouden inlegwerk was verwijderd. portretkop van een priester (AK-MAK

vorm van een man (AK -MAK 61) was in Het inlegwerk werd teruggeplaatst en 122), het Chinese grafbeeld in de vorm

een houten sokkel verzonken. Deze werd vastgezet met een 15% paralloid B72 van een danser (AK -MAK 1229), het

met moeite verwijderd. oplossing in aceton. Chinese aardewerk reliefje met een

—Van het grafbeeld in de vorm van een —Voor alle grote voorwerpen die aan een bodhisattva (AK-MAK 1434), de verguld

52 paard uit de serie van vier paarden en wand bevestigd werden, zowel als voor bronzen Guanyin als zijfiguurtje van een

zes kamelen uit de Tangperiode (AK-MAK die vrijstaand opgesteld werden metalen groep uit de verzameling Hlsmann-Stork

66) werden de stukken van de gebroken sokkels ontworpen door Manfred Kausen. (MAK 1281), de vroeg-Javaanse of -

benen weer aan elkaar gezet. De Ze werden uitgevoerd door de firma Sumatraanse boeddha (MAK 1426), de

breuken, evenals de barsten in het Bronnenberg te Heerlen, die ook de Noord-Indiase Vajravarahi (MAK 1426),

lichaam van het paard, werden niet metalen opbouwen van de vitrines maakte. het Indonesische sierleeuwtje met

dichtgestopt en met verdunde klei Voor een groot aantal beelden werden de krulstaart (MAK 1190), de Indonesische

onzichtbaar gemaakt zoals dat vroeger verbindingen tussen de beelden en de rinkelstaf voor een boeddhistische

in China met de andere dieren van deze sokkels op bekwame en verantwoorde monnik (AK-RAK 1995-5), de

serie gebeurd was (zie jaarverslag wijze vervaardigd door Jan Pluimakers van Indonesische terracotta's: een kala-kop

1995). Het uiterlijk verschil in restauratie het Laboratorium voor Museumtechnische (AK-MAK 1305), jongenskopje (AK-MAK

bij deze dieren die achter elkaar in één Werkzaamheden te Amsterdam, nadat de 1172), maskerachtige kop (AK-MAK

vitrine zijn opgesteld is in de nieuwe bestaande voorzieningen verwijderd waren 1170) en de twee pilaarornamenten (AK-

inrichting te zien, maar niet storend. door Isabelle Garachon. De Chinese MAK 1169 en AK-RAK 1966-2), de

—Van de graffiguur in de vorm van een beelden: ijzeren bodhisattvakop (AK-MAK Indonesische gouden sieraden en

hofdame (AK-MAK 538) was een van de 83), stenen drakekop (AK-MAK 87), dergelijke: de halsketting (AK-MAK

zeer lange mouwen afgebroken. Hij kon metalen kop van een krijgsman (AK-MAK 1395), de schaamplaat (AK -MAK 1294),

zonder problemen weer vastgezet 85), houten bodhisattva (AK-MAK 77), de de oorbellen (AK-MAK 1175, AK-MAK

worden en het beeld werd weer zwaarwangige boeddhakop van 1177, AK-MAK 271, AK-MAK 1220), de

opgesteld. micahoudend wit marmer (AK-MAK 286), gehamerde sierstukjes: met een

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

vliegende Garuda en een éénoog (AK- Afdeling Beeldhouwkunst Klokken

MAK 1227), in de vorm van twee en Kunstnijverheid — 3staande klokken, inv.nrs BK-15992, hemelnimfen (AK-MAK 1176A,B) van een Beeldhouwkunst BK-1960-20, BK-1967-144. langorig dier (AK-MAK 1179), het —Kopie naar Adriaen de Vries, Mercurius —Cartelpendule, Parijs, ca. 1726, C.

Indonesische verguld bronzen belletje en Psyche, brons, inv.nr BK-18754. Cressent, inv.nr BK-18018.

(AK-MAK 1395), de ludo-Portugese —Jan Baptist Xavery, schouw, marmer, —Consoleklok, Parijs, ca. 1750, hanger in de vorm van een makara (AK- 1739, inv. BK-1995-3; het Fourrier, inv.nr BK-NM-12289.

RBK-17524), de zwarte gesneden beeldhouwwerk werd door de lakschaal (AK-MAK 1224), drie paar restauratoren van het museum gereinigd Metaal

Chinese deurhengsels (AK-MAK 16A-B, en gerepareerd, de marmeren platen —Pietre dure plaquette, Florence,

AK-MAK 17A-B, AK-MAK 500A-B), drie door J. van Ypenburg te Schoonhoven. Opificio delle pietre dure, ca. 1710, formaten van Chinese bronzen spiegels, —Pietro Magni, David, marmer, 1851, inv.nr BK-1995-8; de verguld zilveren

Chinese haarspeld (AK-MAK 42), de jade inv.nr BK-B-84, schoongemaakt en omlijsting, vervaardigd in Berlijn in ca ring in de vorm van een draak (AK-MAK hersteld door de stageaire, mw A. 1715-1720 door Joachim Siegismund

1228), twee Perzische kommen (BK Borggreve. Wiedemann, werd geconserveerd en een

1983-120, BK 1983-131). —Louis Royer, Christusbuste, marmer, ontbrekend ornament werd bijgemaakt.

—De groep Indiase sieraden, gemaakt in 1826, inv.nr BK-B-44. —Conservering van 36 zilveren objecten het midden van de achttiende eeuw in —Zittende bisschop, eikehout met uit de 17de en 18de eeuw.

Surat, door een VOC-dienaar daar polychromie, Nederrijn, ca 1500, inv.nr BK- —Conservering van de collectie Art verzameld als documentatie van het NM 28, schoongemaakt en de polychromie Nouveau en 19de-eeuws zilver. uiterlijk van twee bevolkingsgroepen en geconsolideerd door mw A. Lorne. —Conservering van 4 objecten voor door de directeur-generaal Valentijn Stein —De drie koningen, eikehout met Aziatische Kunst in verband met de van Gollenesse aan Stadhouder Willem V polychromie, Utrecht, midden 16de heropening van de Zuidvleugel. 53 geschonken, werd door Michelle Visman, eeuw, inv.nr BK-16120, schoongemaakt — In samenwerking met het Centraal een van de textielrestauratoren van het en de polychromie geconsolideerd door Laboratorium wordt een onderzoek

Rijksmuseum, op drie panelen opgenaaid mw A. Lorne, Den Haag. uitgevoerd naar methodes van om zo in vitrines in zaal 7getoond te — Mw A. Lorne te Den Haag heeft een preventieve conservering van edele kunnen worden. conserveringsplan gemaakt voor de metalen. Het streven is het conserveren

—De driedimensionale objecten uit het middeleeuwse houtsculptuur die staat door middel van lakken in de toekomst legaat van mw A.M.E. Draak werden opgesteld in de Westelijke Kabinetten. zo veel mogelijk te beperken. voorzien van inventarisnummers door Vanaf medio 1997 zal zij het gefaseerd behoudsmedewerkster Ditte de Beer en uitvoeren. Meubelen door Jan van Campen. —Tafel met marqueterie, Noordelijke

—Vele restauraties aan Chinees Ceramiek Nederlanden, ca 1700, inv.nr BK-1954-4. porselein ten behoeve van de fotografie — 15 objecten van Duits steengoed. —Tafeltje met marqueterie, Parijs, ca voor het boek The Chinese Porcelain 1750, C.M. Cochois, inv.nr BK-16661.

Collection of the Rijksmuseum Goudleer —Wandkastje met marqueterie,

Amsterdam; the Ming and the Ching — De hoofdrestaurator prenten en München, 1844, F. Fortner, inv.nr BK- dynasties door dr C.J.A. Jërg te tekeningen, P. Poldervaart, 1996-15. verschijnen in de zomer van 1997, conserveerde een aantel vellen goudleer —Muziekkast met beschilderde panelen, werden verricht door mw I. Garachon en ten behoeve van een tijdelijke Roermond, 1858-1859, werkplaats mw M. van Schinkel. presentatie. Cuypers en Stoltzenberg, naar ontwerp

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

van P.J.H. Cuypers, inv.nr BK-1996-8 (in het bezit van Koningin Emma, Parijs, ca 1741-1749, inv.nrs BK-1955-102-A/B,

samenwerking met 1870-1875, bruikleen H.K.H. Prinses zijn gereinigd en geconserveerd bij de

schilderijenrestauratie). Juliana der Nederlanden, inv.nr BK-BR-J- Koninklijke Manufactuur van

— De gebeeldhouwde bouwfragmenten in 414. Wandtapijten Gaspard de Wit te

het depot betimmeringen werden met de —Doopjurk en doopmuts van point de Mechelen.

hulp van vier stagiaires van de Opleiding gaze de Bruxelles met applicatie van

Restauratoren schoongemaakt en kloskant op tulle, Nederland, ca. 1880, Weefsels

geordend. Van elk object werd een vervaardigd voor de doop van Prinses —Deken, geverfd door middel van beits-

beknopt conditierapport opgesteld. Wilhelmina op 12 oktober 1880, en uitsparingstechniek, India,

bruikleen H.K.H. Prinses Juliana der Coromandelkust, ca 1700-1725, inv.nr

Textiel Nederlanden, inv.nrs BK BR J197, 387, BK-TN-870.

Kostuums en kant 388, 393 en 394. —Deken, geverfd door middel van beits-

— Pandora, houten modepop gekleed in —Chauffeursjas van beige keperkatoen en uitsparingstechniek, India, ca 1725-

een sitsen japon, Frankrijk(?), ca 1770- met indigoblauwe kraag en manchetten, 1750, inv.nr BK-1953-26.

1775, inv.nr BK-NM-3396. Engeland en Nederland, ca 1905-1915, —Sprei, zijde, geborduurd met floszijde

—Japon, demi-parure, van sits, Nederland, inv.nr BK-1979-218. en gouddraad, Canton, ca 1725-1750,

ca. 1750-1755, inv.nr BK-15996. — Strompeljapon van velours chiffon met inv.nr BK-1958-20.

—Trouwjapon van lichtblauwe ripszijde machinale kant en tulle, Amsterdam, — 16 zijdeweefsels en 2 servetten

met veelkleurige, geborduurde bloemen, Hirsch & Cie, ca 1912, inv.nr BK-1961- werden geconserveerd voor de

Nederland of Frankrijk, 1759, inv.nr BK- 110. opstelling 'Het mooist gekozen'.

1978-247. —Japon, Frankrijk, ca 1936, naar —21 servetten werden geconserveerd

— Calache van gewatteerde zwarte zijde, ontwerp van Maggy Rouff, inv.nr BK- ten behoeve van de studiecollectie in de

54 afgezet met zwart kant, Nederland, ca 1984-81-A. nieuwe Textielzaal.

1775-1800, inv. BK-NM-10000. —Voorts ondergingen een groot aantal —Veel voortgang is geboekt bij de

— Staatsierok van bruin laken, Nederland, kostuums en zes beursjes een standplaatsregistratie in de diverse

ca 1780-1790 of ca 1810, inv.nr BK-NM- eenvoudige conserverende behandeling textieldepots. Voor een van de kleine

10130. ten behoeve van de opstellingen 'Het kostuumdepots werden kasten

— Hofjapon van witte zijden tulle versierd mooist gekozen' en 'Machtsvertoon'. aangeschaft en ingericht. In het grote

met goudlamé, Nederland, ca 1806- — 250 stuks kant werden geconserveerd kostuumdepot werden luchtbevochtigers

1810, met bijbehorende schoenen, ten behoeve van de studiecollectie in de geplaatst.

inv.nr BK-NM-12310. nieuwe Textielzaal. —Van de deelcollecties kostuums en

— Briséwaaier van in relief gesneden hoeden worden conditiebeschrijvingen

ivoor, Canton, ca 1800-1815, inv.nr BK- Tapisserie en Oosterse tapij- gemaakt om een inzicht te krijgen in de

1953-43. ten toestand van de collectie. Op basis

— Luifelhoed van lichtgele tafzijde, —Tafelkleed met bloemenkransen, hiervan zullen

Nederland, ca 1825-1835, inv.nr BK-TN- Frankrijk, ca 1700-1725, iv.nr BK- conserveringsprogramma's worden

2052. 17262. opgesteld. In totaal werden 150

— Japon van satijn met kraag en rok van —Osmaans tapijt, Cairo, ca 1600, BK- kostuums en 250 hoeden beschreven.

tarlatan, Nederland, ca 1850-1855, 1975-212. —Het textielrestauratie-atelier op de

inv.nr BK-NM-13080. —Twee wandtapijtem met scènes uit de tweede etage van het

—Vouwwaaier met een blad van Chantilly opera Renaud et Armida, Parijs, Veiligheidsinstituut werd verbouwd:

op een montuur van zwart parelmoer, uit Manufacture Royale des Gobelins, ca door de muren tussen drie kleinere

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

ruimtes door te breken ontstond een Afdeling schilderijen —Jan Steen, De zieke dame (SK-C-230). groot atelier voor drie of vier personen, —Het Portret van Margaretha Eekhout —Jan Steen, Het offer van 1phigeneia inclusief een kantoor. door Arnold Boonen (SK-C-1603), dat zich (SK-A-3984).

als bruikleen van de Rijksdienst Beeldende —Jan Steen, Het vrolijk huisgezin (SK-C-

Afdeling Nederlandse Kunst (RBK) in het museum bevindt, werd 229).

geschiedenis door een geestelijk gestoorde man ernstig —Giovanni Battista Tiepolo, Allegorische

—restauratie van drie modellen te weten beschadigd. Aan het herstel wordt, in vrouwenfiguur met knots (SK-A-3437).

een 'polakker' (MC 674), een overleg met de RBK, gewerkt. — Giovanni Battista Tiepolo, Allegorische zustermodel van Bentam (MC 331) en —In dit jaar werd de oogst vrouwenfiguur met schild (SK-A-3438). een admiraliteitsjacht (460). binnengehaald van het Jan Steen — Floris Verster, Anemonen (SK-A-4912).

— presentatie-gereed maken van een restauratieproject, waaraan sedert 1993 — Leidse School, Calvarieberg (SK-A- aantal modellen voor bruiklenen aan is gewerkt. De resultaten van dit project, 49211.

PTT museum Den Haag, waarin zes schilderijen van Steen waren — In het kader van het Deltaplan werden

Vestingmuseum Naarden en ondergebracht en dat door het VSB- tal van portretten van Gouverneurs

Marinemuseum Den Helder. fonds mogelijk was gemaakt, waren Generaal geconserveerd: Pieter de

—conservering van de archeologische vooral spectaculair bij twee in de Steen- Carpentier (SK-A 3759), Hendrik Brouwer vondsten van de expedities van 1993 en tentoonstelling opgenomen schilderijen, (SK-A 3761), Antonio van Diemen (SK-A

1995 naar Nova Zembla. het Zelfportret en De Emmausgangers. 3762), Rijcklof van Goens (SK-A 3766),

—begeleiden en voorbereiden van de De presentatie van het werk van Steen in Willem van Outhoorn (SK-A 3769),

restauratiewerkzaamheden van de de vaste opstelling zal met deze twee Abraham van Riebeeck (SK-A 3771),

collectie Nederlandse vuurwapens van werken en met vooral De zieke dame en Christoffel van Swoll (SK-A 3772),

het Kremlin museum door de H. Het vrolijk huisgezin aanmerkelijk kunnen Diederik van Durven (SK-A 3775), Dirk

Prummel te Wildevank. worden verbeterd. Tevens werden enkele van Cloon (SK-A 3776), Jeremias van 55

—'Meetproject', een doorlopend project schilderijen gerestaureerd voor Riemsdijk (SK-A 3783), Johannes Siberg

dat het opmeten van halfmodellen uit de bruikleengevers aan de tentoonstelling (SK-A 3788), Cornelis Theodorus Elout

collectie van de Marine modellen kamer 'Jan Steen, schilder en verteller'. (SK-A 3793), Arnold Adriaan Buyskes

betreft om meer inzicht te verkrijgen in (SK-A 3794), Jean Chrétien Baud (SK-A

de 17de-18de eeuwse scheepsbouw, in Behandelde schilderijen: 3799), Dominique Jacques de Eerens

samenwerking met het MARIN en de —Adriaen Brouwer, Boerendrinkpartij (SK-A 3800), Pieter Merkus (SK-A 3801),

Kon.Marine. (SK-A-64). Albertus Jacob Duymaer van Twist (SK-A

—Johannes Jelgershuis, De 3803), Ludolph baron Sloet van de Beele

Rijksprentenkabinet Amsterdamse buitensingel bij de Leidse (SK-A 3805), Pieter Mijer (SK-A 3806),

450 tekeningen. Poort, (SK-A-1055). Frederik 's Jacob (SK-A 3809), Otto van

6.400 prenten Hollandse school. — Ignatius van Regemorter, Jan Steen Rees (SK-A 3810), Cornelis Pijnacker

1.400 prenten Franse school. stuurt zijn zoon de straat op (SK-A- Hordijk (SK-A 3811), Carel van der Wijck

485 prenten Duitse school. 1123). (SK-A 3812), Willem Rooseboom (SK-A

450 bruiklenen. —Cornelis Springer en Kaspar Karsen, 3813), Alexander W.F. Idenburg (SK-A

Als extra werkzaamheid, kaart uit Gezicht op Den Haag (SK-A-4870). 3815), Johan Paul graaf van Limburg

Dresden. —Jan Steen, Zelfportret (SK-A-383). Stirum (SK-A 3816), Jacob Christiaan

Het natte atelier werd verbouwd van 1 —Jan Steen, Portret van bakker Arend Koningsberger (SK-A 3823), Jan Willem

mei tot 1aug. Oostwaert en zijn vrouw Catharina Meyer Ranneft (SK-A 3825).

Keyzerswaert (SK-A-390).

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Lijsten —364 boeken gerestaureerd, hersteld of tie; naar het zich laat aanzien kan dit

— De in 1995 voor de Joodse Bruid van heringebonden project in april worden afgesloten.

Rembrandt verworven lijst werd in dit — 7portefeuilles hersteld en 5 mappen Wanneer de collectie op orde is

jaar pasklaar gemaakt. Het resultaat vervaardigd; gebracht, kan met de Rijksdienst

stemt tot grote tevredenheid. — 100 linnen ruggen voor archiefdozen Monumentenzorg overleg geopend

— Een fraai kwablijstje werd opgeplakt; worden over het toekomstige beheer

gerestaureerd en toegepast om De —301 stofomslagen ingeplakt; en mogelijke overdracht. De in 1995

Brief schrijfster van Frans van Miens. —4.080 boeketiketten gesneden; benoemde conservatie-adviseur Steve

—katernen vastgezet en diverse dozen Cok treedt hierbij op als projectleider,

Externe restauraties vervaardigd en hersteld. Voor andere hetgeen ook bij de inrichting van

— Het schilderij De slag bij Livorno van afdelingen werden o.m. depots in het algemeen het geval is.

Reinier Nooms werd door mw A. Roorda presentatiemappen gemaakt, Deze functie is uiterst belangrijk

Boersma-Pappenheim te Rotterdam inkijkexemplaren voorzien van een harde geworden, omdat voor de tweede

gerestaureerd. omslag, passepartouts vervaardigd, fase van het Deltaplan, dat in het jaar

— Voor het Gemeente Museum Helmond, enkele handboeken gerestaureerd, 100 2000 moet worden afgerond, naast

waar het schilderij zich als langdurig overdrukken gelumbacked en van een de al lopende conservatieprojecten

bruikleen van het Rijksmuseum bevindt, omslag voorzien. gekozen is voor het op orde brengen

werd door de Stichting Restauratie van alle collectieonderdelen in

Atelier Limburg in Maastricht het Portret depots. Zoals in het vorige jaarver-

van Adolf Cortenbach door een slag al werd aangegeven, streeft het

onbekende meester uit 1616 (SK-A- 3b Collectiebeheer en Rijksmuseum er in het kader van het

28711 gereinigd en hersteld. registratie Masterplan naar de restauratieateliers

56 en de depots, om logistieke en prakti-

Bibliotheek Collectiebeheer sche redenen, zoveel mogelijk buiten

Gedurende een jaar werd 1dag per Als resultaat van de actie 'Rijksmuse- het oorspronkelijke Rijksmuseum-

week met assistentie van twee um schoon' vond in het voorjaar de gebouw onder te brengen. Naar ver-

restauratiemedewerkers van het verhuizing plaats van 300.000 kilo wachting kan de inrichting hiervan in

Rijksprentenkabinet gewerkt aan het bouwfragmenten, gevelstenen, beel- 1998-1999 plaatsvinden; tevens

stofvrij maken en het controleren op den en gipsafgietsels, die overal ver- wordt er naar gestreefd om twee van

gebreken van de boeken in de spreid over het gebouw, ten dele in de Museale Magazijnen Mijdrecht te

bibliotheekhal. Ondanks dit extra beslag de gangen in het sousterrain, waren klimatiseren en zo tot verantwoorde

dat op de restaurator wordt gelegd is ondergebracht. Dit sterk verwaarloos- depotruimte voor grotere kunstvoor-

het aantal gerestaureerde, gerepareerde de collectieonderdeel werd overge- werpen te maken; tenslotte zou een

en ingebonden boekwerken ten opzichte bracht naar de Museale Magazijnen verbouwing en volledige onderkelde-

van 1995 gelijk gebleven. Aangekocht Mijdrecht. In het kader van het Delta- ring van het voormalige Veiligheidsin-

werd een verzameling van 170 stempels plan werd in september door een spe- stituut de mogelijkheid bieden om aan

en fileten merendeels uit het eind van de ciaal geformeerd team van behoud- de behoefte aan depotruimte geheel

19de eeuw ten behoeve van de smedewerkers en een registrator, te voldoen en bovendien om een

boekbandrestauratie. ondersteund door restauratoren, belangrijk deel van de restauratieate-

begonnen met het registreren, pre- liers onder te brengen.

Werkzaamheden ten behoeve van de ventief conserveren, fotograferen en De inventarisatie van de gegevens

bibliotheek o.m.: verantwoord bergen van deze collec- betreffende de huidige situatie, in

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

nauwe samenspraak met de RGD en Merkis & Co, specialisten op het verwerkt zullen worden. In het voorjaar het bouwbureau, heeft in plannen van gebied van de database Minisis. Het van 1997 zal de nieuwe hoofdcatalogus eisen voor de verschillende depot- support-contract met Willoughby's, de gereed zijn. ruimten geresulteerd. Aan het eind leverancier van QuixisMinisis werd Een essentieel onderdeel van van dit jaar werd in concept het opgezegd. Door de aanschaf van een verantwoord collectiebeheer is de

Depotplan voor het Rijksmuseum vol- nieuwe centrale computer werd het standplaatsregistratie. Een module en tooid, dat na goedkeuring door de systeem aanzienlijk sneller. Het werken bijbehorende procedure voor het betrokkenen, uitgangspunt van het met Quixis/Minisis is door deze bijhouden van standplaatswijzigingen beleid op dit gebied moet zijn. verbeteringen aangenamer geworden werd door Mirjam Wijnands, de

Dit Depotplan vormt een bijlage bij dan voorheen het geval was. Dit neemt registrator, ontworpen en door Anne het Conservatie en restauratieplan niet weg dat Quixis/Minisis een Barkworth uitgewerkt. Iedere wijziging

1997-2000, dat een geheel herziene ouderwets, ingewikkeld en daardoor van standplaats die langer dan en en bijgewerkte versie van het eerdere gebruikersonvriendelijk programma is, werkdag duurt wordt in het systeem

Conservatieplan 1993-1999 is. waarbij met name een goede doorgevoerd.

tekstverwerkingsfaciliteit en Het in oktober 1995 gestarte project

Registratie mogelijkheden voor beeldopslag node Inventarisatie langdurige bruiklenen werd

Doordat de verantwoordelijkheid voor gemist worden. Voor de komende in december afgerond. De de museale automatisering vanaf 1 twee jaar echter is het systeem werkzaamheden van omvatten de juli bij een centrale afdeling Automati- voldoende opgeschoond om de volgende vragen: sering, onder de zakelijk directeur, basisregistratie mee uit te voeren; de — Bij welke instellingen bevinden zich kwam te liggen, kon het stafbureau zoekfunctie is zeer goed, zodat het bruiklenen van het Rijksmuseum; collectiebeheer zich concentreren op systeem als informatiebron goede — om hoeveel uitstaande bruiklenen het verbeteren en vereenvoudigen van diensten kan bewijzen. Vooral door het gaat het; 57 het geautomatiseerde collectiebe- hoofd studiezaal van het — van welke instellingen heeft het heersysteem, waarbij het opzetten Rijksprentenkabinet wordt het als Rijksmuseum objecten in bruikleen; van een nieuwe hoofdcatalogus een zodanig veelvuldig gebruikt. Ten — om hoeveel inkomende bruiklenen hoofddoel is. Daarbij is een koppeling behoeve van het gaat het; met het publieksdocumentatiesys- publieksdocumentatiesysteem ARIA — zijn alle bruiklenen (zowel inkomende teem ARIA van groot belang. wordt eveneens veel gebruik gemaakt als uitgaande) in het

In de eerste helft van 1997 zal het van uit Quixis/Minisis overgehaalde en collectiebeheersysteem opgenomen; invoerproject, dat met steun van het geconverteerde gegevens. — zijn de namen van de instellingen

Deltaplan kon worden gerealiseerd, Teneinde de gebruiksvriendelijkheid, (nog) correct ingevuld. worden afgesloten, waarbij de gege- vooral ten behoeve van de Het Rijksprentenkabinet is bij deze vens over de circa een half miljoen wetenschappelijk medewerkers, te inventarisatie niet betrokken. prenten, die meer dan de helft van de vergroten werd een begin gemaakt met Ten aanzien van de uitstaande bruiklenen

Rijksmuseum-collecties vormen, nog het opzetten van een nieuwe blijkt dat het Rijksmuseum, direct en steeds erg beperkt zijn. hoofdcatalogus, het centrale gedeelte indirect (via de RBK) bij 478 instellingen

Een groot aantal verbeteringen en van de database. Overtollige en dus bruiklenen uitstaan. Er zijn ongeveer vereenvoudigingen kon in het ongebruikte velden (thans enkele 4.568 nummers betreffende objecten en geautomatiseerde collectiebeheersys- honderden per record!) zullen daarin niet delen van objecten uitgeleend. teem worden aangebracht door Anne meer voorkomen, terwijl de gegevens uit Voor de inkomende bruiklenen is de

Barkworth, werkzaam voor Townsend, het zgn. Minimaal Beheer -format er in conclusie dat bruiklenen aan het

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Rijksmuseum 4.666 inkomende In totaal werden in 1996 21.258 nieuwe 3c Bibliotheek

nummers (wederom betreffende records ingevoerd, onderverdeeld als

objecten en delen van objecten) volgt: De catalogiseerachterstand die in 1995

omvatten. Deze 4.666 nummers zijn alle Aziatische kunst 278 werd opgebouwd is verder gestegen

in het collectiebeheersysteem terug te Beeldhouwkunst en vanwege het hoge ziekteverzuim. Het

vinden. Het aantal bruikleengevers kunstnijverheid 4.820 computerbestand van de fotoboeken

bedraagt ongeveer 350. Onder de Nederlandse geschiedenis 2.133 (3.684 records) is ingelezen in de

bruikleengevers bevinden zich museale Schilderijen 22 centrale computer van de bibliotheek.

instellingen, kerkraden, stichtingen, Rijksprentenkabinet 14.035 Helaas ontbrak de tijd om de titels

verenigingen en vele particulieren. Bibliotheek 43 zodanig aan te vullen dat ze

Uniformiteit in de spelling van namen en De invoer geschiedde door de beantwoorden aan de gangbare Fobid

adressen werd zoveel mogelijk afdelingsregistratoren en -in totaal- beschrijvingsregels. Ook zijn de

doorgevoerd, zodat zoekacties optimaal acht tijdelijke invoerkrachten. Met het standplaatsnummers ongeschikt voor

resultaat kunnen opleveren. beëindigen van de geldstroom voor het terugvinden van de boeken. Het

Naar aanleiding van de inventarisatie registratie uit het Deltaplan per eind project retrospectieve

zijn tussen de verzamelafdelingen 1996 is een situatie ontstaan die catalogusontsluiting (de omzetting van

nieuwe afspraken gemaakt over het vooral voor het Rijksprentenkabinet de oude titelcatalogus in electronisch

nummeren van de bruiklenen, zowel problematisch genoemd mag worden. leesbare vorm) resulteerde in de

inkomend als uitgaand. De controle van De bulk-invoer van prenten is bij die conversie van 18.504 titels waardoor

de uitstaande bruiklenen van de afdeling weliswaar voor nagenoeg het totaal komt op 76.839 titels. De

afdeling beeldhouwkunst en 100% afgerond, maar dit betekent alfabetische hoofdwoordencatalogus is

kunstnijverheid zal in 1997 van start geenszins dat alle ca 650.000 tot en met de lettercombinatie "Weif"

58 gaan, terwijl tevens de verwerking van objecten identificeerbaar in het ingelezen in de centrale computer.

de gegevens inzake de schilderijen systeem zijn opgenomen. Tevens zijn alle lopende tijdschriften

voortgezet zal worden. De noodzaak Prioriteitsstellingen binnen de afdeling ingevoerd. Vanwege netwerkproblemen

van een goede administratie, waarbij de moeten ertoe leiden dat successievelijk is de verdere uitbreiding van

computer een belangrijke rol speelt, is de gehele collectie object voor object raadpleegterminals in het museum

duidelijk aangetoond. Voor de afdeling wordt ingevoerd. Daarmee zullen, gestaakt. Wel is een CD-ROM server

beeldhouwkunst en kunstnijverheid gezien de aantallen, nog tientallen geplaatst in de studiezaal. Drie

werden de ontbrekende nummers uit de jaren gemoeid zijn. aanwinstenlijsten, genummerd 20-22,

inventarisboeken ingevoerd; de NM- Met Olivetti werd in het overleg over een zijn verschenen in een oplage van 75

inventaris kwam daarbij niet aan de nieuw collectiebeheerssyteem besloten exemplaren. De laatste twee lijsten

orde. Een project om de NM -inventaris eerst een definitiestudie te laten verschenen in een geheel gewijzigde

ter controle naast de gegevens uit uitvoeren, zodat wensen en eisen in de opmaak waarvoor een nieuw

Quixis te leggen is voor 1997 voorzien. daartoe geschikte kaders geplaatst computerprogramma werd geschreven.

Verwacht wordt dat daarmee vele kunnen worden. Begin 1997 zal Olivetti De online publiekscatalogus werd

doublures en lacunes aan het licht een aanvang maken met de gepresenteerd op de stand van het

zullen komen. definitiestudie. Vooral op inhoudelijk Overleg Kunsthistorische Bibliotheken in

De bruikleeninventarisatie heeft ertoe gebied zal de registrator daar ten Nederland gedurende het CIHA congres

geleid dat 1.800 nummers in het nauwste bij betrokken zijn. van 2— 6 september. Een nieuw depot

collectiebeheersysteem werden met ca 120 strekkende meter

ingevoerd. plankruimte is in gebruik genomen voor

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

de veilingcatalogi. Tevens werd hier een —Amsterdam, Joods Historisch Museum: — Den Bosch, Noordbrabants Museum: deel van de boeken met Burgerlijke Gelijkstelling 1796-1996 — 1 De Tuin in de Kunst —4 schilderijen, 2 catalogiseerachterstand opgeslagen. De schilderij, diverse voorwerpen; boeken, 8 prenten, 1tekening; bibliotheek ontving 93 aanvragen voor —Amsterdam, Koninklijk Paleis: 125 jaar — Den Bosch, Noordbrabants Museum: de levering van kopieën en verzond 14 Koninklijke subsidie —3 schilderijen; De Muze als Motor —4 prenten, 3 aanvragen waarvan 8voor boeken en 6 —Amsterdam, Museum Amstelkring: tekeningen; voor kopieën. Op verzoek van derden Putti en Cherubijntjes — 1schilderij, 1 — Brussel, Crédit Communal: L'Art werden 8 boeken uitgeleend aan 6 beeld, 8tekeningen; Gourmand — 1schilderij; tentoonstellingen. In opdracht van —Amsterdam, Nederlands — Delft, Stedelijk Museum Het derden werden 11.940 fotokopieën Scheepvaartmuseum: Bontekoe, de Prinsenhof: Delftse meesters, vervaardigd, een toename van meer dan schipper, het journaal, de scheeps- tijdgenoten van Vermeer —3 schilderijen;

100%. Bij de controle op interne jongens —3 voorwerpen, 1prent; — Dresden, Staatliche Kunstsammlungen uitleningen werden 226 boeken —Amsterdam, Nieuwe Kerk: Kunst uit Dresden: Johann Greg. HOroldt und die aangetroffen die buiten de administratie Thailand —2 beelden; Meissener Porzellanmalerei —2 om waren geleend. —Amsterdam, Rembrandthuis: Jan van porseleinen bekers;

Vliet — 33 prenten; — Enschede, Rijksmuseum Twenthe:

—Amsterdam, Rembrandthuis: Een Feesten —2 waaiers, 1doopkleed, 13

nieuwe Rembrandt —5 prenten; tekeningen, 12 prenten;

4 Bruiklenen aan —Amsterdam, Universiteitsbibliotheek: — Ferrara, Palazzo dei Diamanti: Thomas tentoonstellingen Frederik Muller —4 prenten, 1document; Gainsborough — 1tekening; elders —Antwerpen, Museum Plantin-Moretus: —Franeker, Museum 't CoopmanshU's:

Moretus — 1prent; Han van Meegeren — 1schilderij;

Dit jaar werden bruiklenen afgestaan aan —Apeldoorn, Paleis Het Loo: Toekomst —Gorinchem, Gorcums Museum: 59

95 musea en instellingen in binnen- en door Traditie — 125 jaar Tesselschade Maarten Luther —8 prenten; buitenland, te weten: Arbeid Adelt —2 stukjes kant; —Graz, Johanneum: Treasures and

—Amersfoort, Mondriaanhuis: De —Arnhem, Openluchtmuseum: Visions — 1tekening;

Dansende Madonna, Mondriaan in Vakantie/Recreatie, 50 jaar —Groningen, De Harmonie: Jozef

Laren — 1schilderij; Wegenwacht — 1foto; lsraëls — 24 prenten;

—Amsterdam, Bijbels Museum: Op naar —Assen, Drents Museum: Jan —Groningen, Synagoge Folkingestraat:

Jeruzalem — 3voorwerpen, 1prent; Eisenloeffel —diverse voorwerpen; Marius Holleman —9 prenten, 1etsplaat;

—Amsterdam, Bijbels Museum: In de lijn — Atlanta, High Museum of Art: Rings: — Den Haag, Haags Historisch Museum: van Luther: Luther, de Bijbel en de Five passions in world art — 1schilderij; De Hollandse samenleving in de tijd van

Zwaan —model van de koepel van de —Baarn, Kasteel Groeneveld: De Band Vermeer — 1prent;

Ronde Lutherse Kerk; met de Hond — 1hondehalsband; — Den Haag, Haags Historisch Museum:

—Amsterdam, Gemeentearchief: — Bergen, Museum Kranenburg: G.W. van Haagse Stadsgezichten — 2 schilderijen;

D.O.O.D. 1936 — 1schilderij; Blaaderen — 1tekening; — Den Haag, Letterkundig Museum: Wie

Amsterdam, Van Goghmuseum: — Berlijn, Akademie der A zegt — 1boek;

Fotokunst in de 19de eeuw — 1boek, 88 KUnste/Hochschule der KUnste: —Den Haag, Mauritshuis: Johannes foto's; Kunsthistorische Ausstellung zum Vermeer —4 schilderijen, 1boek;

—Amsterdam, Joods Historisch Museum: Gemeinsamen Jubilëum — 1beeld; —Den Haag, Museum Bredius: Bredius

Jeruzalem in jodendom, christendom en — Berlijn, Ephraim Palais: en Vermeer: de ontdekking van de islam —2 kleedjes, 1tekening; DOOD. 1936 — 1schilderij; Emmausgangers — 1schilderij;

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

—Den Haag, Museum Meermanno- — Leeuwarden, Fries Museum: Menno — Parijs, Bibliothèque Nationale:

Westreenianum: De wereld der geleerdheid Simons —2 prenten; Anatomie de la Couleur — 17 prenten;

rond Johannes Vermeer — 1prent; — Leeuwarden, Museum Het — Parijs, Grand Palais: Jean Baptiste

— Den Haag, Museum Mesdag: De Princessehof: Het Mongoolse Rijk tijdens Camille Corot — 1schilderij;

helpende handen van H.W. Mesdag — 2 de Yuan Dynastie 1279-1368 — 18 — Parijs, Musée Rodin: Auguste Rodin —

schilderijen, 2 tekeningen; voorwerpen afdeling Aziatische kunst en 3 prenten;

— Den Haag, PTT-Museum: Modellen en beeldhouwkunst en kunstnijverheid, —St Petersburg, Hermitage: Peter de

maquettes — 5 modellen; —Leeuwarden, Museum Het Princessehof: Grote en Holland — 1schilderij, prenten,

— Haarlem, Frans Halsmuseum: De Tuin Fries Kerfsneeaardewerk —2 potten; tekeningen;

in de Kunst —4 schilderijen, 2 boeken, 8 — Leiden, Stedelijk Museum De Lakenhal: —Rotterdam, Kunsthal: Han van

prenten, 1tekening; Jan van Goyen 1596-1656 — 1schilderij, Meegeren — 1schilderij;

— Hamburg, Museum fr Kunst und 8tekeningen; —Rotterdam, Kunsthal: Erotische Kunst —

Gewerbe: Hamburg-Lissabon, Fayence — Londen, National Gallery: Making and 5tekeningen, 10 prenten;

fUr den Norden — 1dekschaal; Meaning: Rubens' landscapes — 1 — Rotterdam, Kunsthal: Luminisme — 1

— Harlingen, Gemeentemuseum Het schilderij; tekening;

Hannemahuis: Harlinger Zilver —3 —Londen, Tate Gallery: Grand Tour: the —Rotterdam, Museum Boijmans van

voorwerpen; Lure of Italy — 5tekeningen; Beuningen: Franse Glaskunst, 1890-

— Heidelberg, Heidelberger Schloss: —Maastricht, Bonnefantenmuseum: 1940, uit het Glasmuseum Hentrich,

Liselotte von der Pfalz —3 schilderijen; Collectie Neutelings —4 voorwerpen; Kunstmuseum Düsseldorf — 1tafel;

— Heukelum, Hervormde Kerk: 1000 jaar —Middelburg, Zeeuws Museum: Jan —Rotterdam, Museum Boijmans van

hervormde kerk Heukelum — 1fragment Goedaert 1tekening; Beuningen: Kees van Dongen —2

tegelvloer; —Milaan, Palazzo Reale: Alessandro tekeningen, 1prent;

60 — Hoorn, Museum van de Twintigste Magnasco — 2 schilderijen; — Rotterdam, Museum Boijmans van

Eeuw: Philishave — 1gedenkschaal; —Miinster, Westflisches Beuningen: Nicolaas Berchem —3

— Hoorn, Westfries Museum: De Koning Landesmuseum: Oeuvre Tom Ring — 1 prenten, 1tekening;

van Siam — 2 beelden, 2 boeken; prent; —Rotterdam, Museum Boijmans van

— Innsbruck, Ferdinandeum: Ruhm und —Naarden, Vestingmuseum: Het Beuningen: Tiepolo in Nederland — 7

Sinnlichkeit — 1beeld; Kortegaardje — 1schilderij, diverse schilderijen, 32 prenten en tekeningen;

— Johannesburg, Johannesburg Art voorwerpen en prenten; —Rotterdam, Museum Boijmans van

Gallery: 17th Century Dutch Painting — 2 —Nederhorst den Berg, Gemeentehuis: Beuningen: Karel van Mander — 1

schilderijen; Buitenplaats Petersburg — 1prent; tekening, 2prenten;

— Kopenhagen, Kon. Kobberstiksamling: —New York, Metropolitan Museum of Art: —SaarbrUcken, Saarland Museum:

Rembrandt —43 prenten; Jean Baptiste Camille Corot — 1 Toscaanse tekeningen — 6tekeningen;

— Kumamoto, Kumamoto City Museum: schilderij; — Spiers, Historisches Museum der

The Age of Breitner —40 schilderijen; —Oosterbeek, Museum Veluwezoom: Pfalz: Mysterium Wein — 4 prenten;

— Laren, Singermuseum: Jan Eisenloeffel H.A. van Ingen —3 tekeningen; —Veere, Stadhuis: Wolfert van Borselen,

1876-1957 — 8voorwerpen; —Ottawa, Musée des Beaux-Arts: Jean stichter van Veere — 1wapenzegel;

— Laren, Singermuseum: F. Hart Nibbrig Baptiste Camille Corot — 1schilderij; —Velsen, Museum Beeckestijn: De Kode

— 2boeken, 2 prenten, 1tekening, 1 —Oudeschild, Maritiem en van het Keurslijf —2 schilderijen;

ontwerp; Juttersmuseum: Naar Azië, via Nova —Voorburg, Museum Swaenstijn:

— Lausanne, Musée Olympique: Anatomie Zembla of Kaap de Goede Hoop — Beminde Saterdagh; Constantijn

de la Couleur — 17 prenten; diverse voorwerpen; Huygens in Voorburg — 1schilderij,

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

prenten, tekeningen; 5 Tentoonstellingen en 11 mei t/m 4 augustus

—Washington, National Gallery of Art: presentaties Disegni. Drie eeuwen Italiaanse

Jan Steen, painter and storyteller —4 tekenkunst uit eigen bezit schilderijen; Wintertentoonstellingen Projectleider: Peter Schatborn

—Wenen, Kunstforum: Der frhe van Vm 28 april (verlengd) Totaal aantal bezoekers: 22.903

Gogh — 3tekeningen; De Lelijke Tijd. Pronkstukken van Van 21 oktober t/m 17 december 1995

—Wenen, Knstlerhaus: Traum vom Nederlandse interieurkunst 1835-1895 was deze tentoonstelling onder de titel

Glck —4 voorwerpen; Projectleider: Reinier Baarsen 'Maestri dell' invenzione' te zien geweest

—West-Terschelling, Museum 't Ontwerp: Ulf Moritz in het Instituto Universitario Olandese di

Behouden Huys: Willem Barentsz van Der Licht: Jan Hofstra Storia dell' Arte te Florence

Schelling —zijn poolreizen van 1594- Grafische vormgeving: Ton Homburg,

1596 —diverse voorwerpen; Marty Schoutsen (Opera) 10 augustus t/m 27 oktober

—Woerden, Stadsmuseum: Gras en Aantal bezoekers in 1996: 97.983 The Great American Watercolour!

Wolken. Een beeld van het groene hart — Totaal aantal bezoekers: 133.725 Amerikaanse aquarellen 1860-1940. Een

2aquarellen, 1tekening. keuze uit de collectie van het Museum of

vanaf 21 september Fine Arts, Boston

—De Japanse boeddhistische Jan Steen, schilder en verteller Projectleider: Peter Schatborn altaarversiering (AK-MAK 299) werd in samenwerking met The National Totaal aantal bezoekers: 83.634 uitgeleend voor de tentoonstelling Gallery of Art, Washington DC

'Objects as Insight: Japanese Buddhist Concept: Arthur Wheelock (Washington) vanaf 2november

Art and Ritual' in het Katonah Museum of en Wouter Kloek Aanwinsten. Prenten, tekeningen en foto's

Art in Katonah, New York, van 14 januari Projectleider: Guido Jansen Projectleider: Irene de Groot tot 17 maart, en kon zo op tijd terug zijn Ontwerp: Marijke van der Wijst Totaal aantal bezoekers in 1996: 14.211 61 voor de opening van de Zuidvleugel. Licht: Jan Hofstra

—De grote bronzen boeddhakop in Grafische vormgeving: Tessa van der Presentaties

Ayudhya-stijl (AK-MAK 213) en een houten Waals zaal 102 negentiende eeuwse liggende boeddha Aantal bezoekers in 1996: 265.391 8juni t/m 29 september uit Thailand (AK-MAK 217) werden Ivoren pistolen uit de collectie Visser uitgeleend voor de tentoonstelling 'De Rijksprentenkabinet

Koning van Siam' gehouden in het Vm 4februari zaal 114

Westfries Museum in Hoorn van 14 juni Voor Nederland bewaard. De collectie t/m 12 mei tot en met 31 augustus. van het Koninklijk Oudheidkundig De 'hersenpop van Asmus'. De

—Een grote bronzen kop van een Genootschap oorsprong van de verzameling gekroonde boeddha in Ayudhya-stijl (AK- Projectleider: Freek Heijbroek Marinemodellen

MAK 213) en een klein zilveren Aantal bezoekers in 1996: 8.696 Projectleider: Ab Hoving boeddhabeeldje (AK-MAK 309) werd Totaal aantal bezoekers: 19.041 uitgeleend voor de tentoonstelling 8juni t/m 29 september

'Boeddha's van Siam; Kunstschatten uit 10 februari t/m 5mei Nederlandse wapens uit Rusland het koninkrijk Thailand' in de Koninklijke Een nieuwe kunst: fotografie in de 19de Projectleider: Peter Sigmond

Musea voor Kunst en Geschiedenis te eeuw

Brussel van 11 oktober 1996 tot 16 Projectleider: Mattie Boom zaal 166 februari 1997. Totaal aantal bezoekers: 27.398 Vm 31 maart

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Oorlog aan tafel. Veldslagen op damast vanaf 12 oktober Een nieuwe kunst: fotografie in de 19de

Machtsvertoon. Status, invloed en geld eeuw A New Art: Photography in the

vanaf 20 april in kostuum en textiel 19th Century. De Nationale Fotocollectie

Goudleer Projectleiders: Ebeltje Hartkamp-Jonxis in het Rijksmuseum, Amsterdam red.

Keuze uit de eigen collectie en Bianca du Mortier Mattie Boom, Hans Rooseboom

Rijksmuseum, Amsterdam en Gent:

zaal 249 Herinrichtingen Snoeck-Ducaju & Zoon, 1996

t/m 11 februari 29 april ISBN 90 5349 202 X

Het gezicht verbeeld. Portretten in Heropening van de gerenoveerde (Ned/Engels)

marmer, klei en brons uit de eigen Zuidvleugel met de afdelingen Aziatische

verzameling kunst, 18de- en 19de-eeuwse Het mooiste gekozen/Nothing but the

schilderkunst en een zaal voor wisselende best: vouwblad bij de presentatie

17 februari t/m 10 november opstellingen kostuum en textiel kostuum/Bianca du

Aanwinsten afdeling beeldhouwkunst en Architectuur en inrichting facilitaire Mortier/Rijksmuseum, Amsterdam, 1996

kunstnijverheid ruimten: Wim Quist (Ned/Engels)

met o.a. de schoorsteenmantel van J.B. Inrichting afdeling Aziatische kunst:

Xavery Manfred Kausen Het mooiste gekozen/Nothing but the

Licht afdeling Aziatische kunst: Jan best: vouwblad bij de presentatie

vanaf 23 november Hofstra textiel/Jet Elias -Beaumont, Ebeltje

Duits steengoed. Keuze uit de eigen Inrichting schilderijenzalen: Wim Quist Hartkamp-Jonxis, Patricia

verzameling Inrichting kostuum- en textielzaal: Wim Wardle/Rijksmuseum, Amsterdam, 1996

Quist (Ned/Engels)

62 zaal 225 (Nachtwachtuitbouw) Licht kostuum- en textielzaal: Jan Hofstra

30 maart t/m 22 september Ontwerp tuin: Jan Boon Awash in Colour. Great American

Rondom Rubens en Teniers Grafische vormgeving: Berry Slok Watercolours from the Museum of Fine

Een keuze uit de eigen verzameling Arts, Boston/Sue W. Reed, Carol

Vlaamse schilderkunst In augustus werd de nieuwe winkel van Troyon/Edinburgh, National Gallery of

de Rijksmuseum-Stichting op de Voorhal Scotland, 1996

vanaf 29 november in gebruik genomen, naar ontwerp van (speciale editie t.b.v. tentoonstelling in

De Calvarieberg: aanwinst t.g.v. het Keja Donia (Frances Saris, Mariet Amsterdam)

afscheid van Henk van Os Zinsmeister)

Projectleider: Jan Piet Filedt Kok Duits steengoed/German stoneware

(Aspecten van de verzameling

Zuidvleugel beeldhouwkunst en

Zaal 15 6 Publikaties van het kunstnijverheid)/Ekkart Klinge, redactie

29 april t/m 22 september Rijksmuseum Jan Daniël van Dam/Rijksmuseum,

Het mooiste gekozen Amsterdam en Zwolle: Waanders, 1996

Hoogtepunten uit de kostuum- en Bulletin van het Rijksmuseum jaargang ISBN 90 400 9926 X

textielverzameling 43, 1996, nrs 1t/m 4 (Ned/Engels)

Projectleiders: Bianca du Mortier en

Ebeltje Hartkamp-Jonxis Rijksmuseumkunstkrant 22ste jaargang, Een goddelijk gebaar/A divine gesture.

nrs 1t/m 6 Honderd kenmerken van hindoeïstische en

VERSI AG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

boeddhistische goden in het Rijksmuseum 7 Publikaties van (red.), Magisch Panorama. Panorama

Petra Kana-Devilee, Robert Uterwijk. medewerkers Mesdag, een belevenis in ruimte en tijd,

Rijksmuseum, Amsterdam, 1996 Zwolle/Den Haag 1996, p. 111-117;

(Ned/Engels) H.W. van Os: —M. Boom/P. Reinders/A. van Veen

—'Vondel', Het Amsterdams (red.), Naar waarde geschat. Criteria

Zuidvleugel. Een nieuw museum in een beeldenboek. Vier eeuwen voor de waardering van fotocollecties, museum/South Wing. A new museum in buitenbeelden, Amsterdam (Amsterdams Rotterdam 1996; amuseum/Annemarie Vels Fonds voor de Kunst 1996), P. 13; —'Oeuvre van een workaholic.

Heijn/Rijksmuseum, Amsterdam 1996 —'Mediteren op Golgotha', Bulletin van Proefschrift over fotografie voltooid', in

(Ned/Engels) het Rijksmuseum 44, 1996 nr 4; Nieuwsbrief Nederlands

—'Het Rijksmuseum als Nationaal Fotogenootschap no. 15, september

Italian Drawings from the Rijksmuseum Symbool', Bulletin van het Rijksmuseum 1996, p. 19-21. (recensie proefschrift

Amsterdam/Bert W. Meijer...et al./ 44 (1996) nr 4; A.Th. Leyerzapf over H. Berssenbrugge);

[Florence]: Centro Di, 1995 —Een engel in de koffer. Willem —M. Boom/R. Gans (red.) Omgaan met

ISBN 88 7038 278 8 Neutelings en zijn verzameling, Baarn fotografisch erfgoed. Teksten

(de Prom) 1996, 39 pp., 47 p. platen; uitgesproken bij het symposium ter

Jan Steen, schilder en verteller/H. Perry —Een kathedraal voor de kunst, Baarn gelegenheid van het vijfjarig jubileum van

Chapman, Wouter Th. Kloek, Arthur K. (de Prom) 1996. 128 pp.; het Nederlands Fotogenootschap,

Wheelock, Jr., red. Guido M.C. — 'How Joseph became a shepherd. A Rijksmuseum Amsterdam 3mei 1996. +

Jansen/Rijksmuseum, Amsterdam & case of iconographic decay', in: Media bijdrage: 'Vijf jaar Nederlands

National Gallery of Art, Washington, 1996 Latinitas. A collection of essays to mark Fotogenootschap', p. 7-10;

(Ned/Engels) the occasion of the retirement of L.J. —'De fotocollectie van Museum Boijmans

ISBN 90 400 9832 8/90 400 9835 2 Engels, Turnhout (Brepols) 1996 van Beuningen', in: Jong Holland no. 2/ 63

(Instrumenta patristica; 28), pp. 305- 1996, p. 54-56 (Boekbespreking);

Joost de Suppoost aan tafel/Afdeling 307. — 5 Entries 'Eduard Isaac Asser', 'George educatie en voorlichting/ Rijksmuseum, Hendrik Breitner', 'Jacob O)ie', 'Pieter

Amsterdam, 1996 R.J. Baarsen: Oosterhuis', 'Alexandrine Tinne' in: Jane

—'Behouden voor het Huis', Vereniging Turner (ed.), The Dictionary of Art (34

Joost de Suppoost naar de Rembrandt 6(1996), nr 3, pp. 23-24; delen) New York 1996;

Oost/Afdeling educatie en —'Herman Doomer, ebony worker in — Met H. Roosenboom: 'Wandeling in voorlichting/Rijksmuseum, Amsterdam, Amsterdam', The Burlington Magazine foto's. Een album van de Internationale

1996 138 (1996), p. 739-749. Tentoonstelling van Voorwerpen voor de

Huishouding en het Bedrijf van den

Rijksmuseum Amsterdam. Gids met een mw M. Boom: Handswerkman, 1869', in: Koninklijk keuze uit de hoogtepunten/Afdeling —'De fotografie van het menselijk Oudheidkundig Genootschap educatie en voorlichting/Rijksmuseum/ oppervlak' in: Th. van Joost en J.J.E. van Jaarverslagen CXXXIII —CXXXVI

Rijksmuseum Stichting en Londen: Scala Everdingen (red.), Omtrent de huid. (1990/1991 / 1993/1994), Amsterdam

Books Cultuurhistorische verkenningen, 1994 [eigl. 1996], p. 78-91.

(Ned/Engels/Frans/Duits) Amsterdam/Overveen 1996, p. 231-

241; J. van Campen:

—'De fotografische getrouwheid van —'Een ossekar uit de Tang-dynastie',

Panorama Mesdag', in: Y. van Eekelen Aziatische Kunst jg. 26, nr. 1, pp. 21-25;

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

—"Een Kabinet van Chineesche en — Twaalf entries in Jane Turner (ed.) The Turner (ed.) The Dictionary of Art, New

Japansche porceleinen'; De verzameling Dictionary of Art, New York 1996, 34 York 1996, 34 delen.

van J.Th. Royer', Vormen uit Vuur 1966 delen, waaronder The Housebook Master

afl. 2, pp. 15-28; en Lucas van Leyden. J.B. Kist:

— 'Een subsidie historica en artistieke —(met L. Schmit en J. Bos) redactie van

verzameling. De prenten en tekeningen mw I.R. Garachon: de catalogus 'Dutch Guns in Russia. The

van de amateur-geleerde Jean Theodore —'De restauratie van een tegelwand in Moscow Kremlin Armoury, Moscow

Royer' in N. Maas (red.), Waardevol oud het poppenhuis', Mededelingenblad IIC- Historical Museum, Hermitage

papier. Feestbundel bij het tienjarig Nederland 13 (1996), nr 1-2, pp. 35-38. St.Petersburg and Gatchina Palace

bestaan van Bubb Kuyper Veilingen Museum St Petersburg':

Boeken en Grafiek 1986-1996, Haarlem, mw E. Hartkamp-Jonxis: — Begeleiden van de uitgave van de

1996, pp. 49-52. —'Van Doornik naar Smyrna: vloerkleden catalogi van de 'Collectie Visser'.

in Nederlandse paleizen in de

J.D. van Dam: negentiende eeuw', Jong Holland 12 G.-J.M. Koot:

— 'Het verschil tussen droge en natte (1996), PP.16-25. —'Netherlands, the; XVIII: Periodicals' in

massabereiding van klei en het effect op Jane Turner (ed.), The Dictionary of Art,

de Nederlandse tegel', Vormen uit vuur, A. Hoving: New York 1996, 34 delen, vol. 22, pp.

159 (1996, 3), pp. 7-9; —'Kleurgebruik aan 17de eeuwse 911-915;

— 'Nederlandse helden in Black Basalt', modellen' in: Waterkampioen augustus —'Periodical; III, 5(viii): The Netherlands'

Vereniging Rembrandt 6(1996), nr 3, 1996, pp 17-19. in: The Dictionary of Art, New York

pp. 28-29; 1996, 34 delen, vol. 24, pp. 449-450;

— Entries over Delft en Delfts aardewerk G.M.C. Jansen: voorts diverse entries over 19de-eeuwse

64 in Jane Turner (ed.) The Dictionary of Art, —- 0 Adam Adam"; God roept Adam en Nederlandse schilders;

34 delen, New York 1996. Eva ter verantwoording door Adriaen van — 'Bibliografie prof. dr H.W. van Os over

der Werff', Bulletin van het Rijksmuseum de jaren 1989-1996', Bulletin van het

P van Duin: 44 (1996), pp. 3-7; Rijksmuseum 44 (1996), pp. 404-407.

— 'De schi(dpad- en tinmarqueterie op de — Diverse entries in Jane Turner (ed.),

kast van het poppenhuis van Petronella The Dictionary of Art, New York 1996, mw W.F. Loos:

Oortman', Mededelingenblad IIC- 34 delen, waaronder Matthijs en Philippe —Twaalf entries in Jane Turner (ed.) The

Nederland 13 (1996), nr 1-2, pp. 23-26. van Bree, de familie Kobell, Caspar Dictionary of Art, New York 1996, 34

Netscher, de familie Van Os en Godfried delen, waaronder Johannes Bosboom,

J.P. Filedt Kok: Schalcken. David Bles, Cornelis Kruseman en

— The New Hollstein —Dutch & Flemish Charles Rochussen;

Etchings, engravings and woodcuts W.Th. Kloek: —'Floris Verster (1861-1927):

1450-1700 —Lucas van Leyden, —'De gewelfschilderingen in het koor van Anemonen', Bulletin van het

Rotterdam-Amsterdam 1996; de Grote Kerk te Alkmaar, in Glans en Rijksmuseum 44 (1996), pp. 8-14.

—'Artists portrayed by their friends: Glorie van de Grote Kerk. Het Interieur

Goltzius and his circle', Simiolus 24 van de Alkmaarse Sint Laurens (ed. J. mw D.B.L.M. van Loosdrecht:

(1996), pp. 161-181; Drewes e.a.), Alkmaarse Historische —'De tapijtkamer: mot in de

—'Over de Calvarieberg: Albrecht Durer in Reeks X, Hilversum 1996, pp. 31-74; wandbespanning en een

Leiden, omstreeks 1520', Bulletin van het — Entries over Anthonie Blocklandt, Dirck schelpenverzameling in een lakwerk'-

Rijksmuseum 44 (1996), pp. 335-359; Barendsz en Dirck Crabeth in Jane kabinetje', Mededelingenblad IIC-

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Nederland 13 (1996), nr 1-2, pp. 31-34; G. Luijten: F. Scholten:

- 'Hout', in: Passieve Conservering, -Vouwblad Maniëristische prenten uit de 'Canova in Delft, the commission for the

Syllabus bij de basiscursus Behoud en collectie van Georg Baselitz, Rotterdam, funeral monument to Willem George

Beheer, LCM-publicatie nr 7, Tilburg Museum Boijmans van Beuningen. Frederik, Prince of Orange (1806),

1996, pp. 46-49. -Redactie The New Hollstein. Lucas van reconstructed, Church monuments 10

Leyden, Rotterdam 1996 samengesteld (1995), pp. 109-122;

J.R. de Lorm: door J.P. Filedt Kok, m.m.v. A. Smits en - 'Technical aspects of Verrocchio's

-'Frans zilver uit de tijd van het B. Cornelis. Candelabrum', Bulletin van het

historisme. Enkele recente aanwinsten - Redactie The New German Hollstein. Rijksmuseum 44 (1996), pp. 123-129;

van het Rijksmuseum belicht', Antiek 31 Hans von Aachen, Rotterdam 1996, - Cat. tent. Op stand aan de wand, vijf

(1996), pp. 179-187. samengesteld door J. Jacoby. eeuwen familieportretten in Slot Zuylen,

- Redactie N.M. Orenstein, Hendrick Slot Zuylen 1996, entry voor nr 23;

mw P.C.M. Lunsingh Scheurleer: Hondius and the Business of Prints in -'Thorvaldsen in Doesburg', Kunstschrift

-'Aziatische Kunst in de Zuidvleugel' Seventeenth-Century Holland (Studies in 1996, nr 2, pp. 33-37;

Kunstschrift 2, 1996, p. 5; Prints and Printmaking vol. I), Rotterdam -'Een dubbel portret', Kunstschrift

-'De nieuwe indeling van de 1996. 1996, nr 2, pp. 4-5;

kunstvoorwerpen van de afdeling -'De bizarre aankoopgeschiedenis van

Aziatische Kunst' pp. 10-12 in Aziatische mw B.M.A.M. du Mortier: een schouw', Kunstschrift 1996, nr 3,

Kunst jg. 26, nr. 1, maart 1996, -'Om haar eigen artistieke waarde, de pp. 4-5;

speciaal nummer ter gelegenheid van de geschiedenis van de kostuumverzameling -'Een "konstrijck" appeltje gezocht',

opening van de Zuidvleugel; van het Rijksmuseum', in: H.M.A. Kunstschrift 1996, nr 4, p. 5;

-'De Dansende Shiva', pp. 12-20 in Breukink-Peeze e.a. (red.), -'Een lastige Lastman', Kunstschrift

Aziatische Kunst jg. 26, nr. 1, maart KOSTUUMverzamelingen in beweging, 1996, nr 5, p. 4; 65

1996, speciaal nummer ter gelegenheid Zwolle 1995 (verschenen 1996). -'Pleistermodellen', Kunstschrift 1996,

van de opening van de Zuidvleugel; nr 5, pp. 24-31;

-'Een pronkmes uit Ceylon', pp. 52-58 W. de Ridder (met H. van Eendenburg): -'Mijn favoriete kunstwerk is een beeld',

in Aziatische Kunst jg. 26, nr. 1, maart -'Conservering van de portretten van Kunstschrift 1996, nr 6, pp. 44-45.

1996, speciaal nummer ter gelegenheid Gouverneurs-Generaal', Nieuwsbrief

van de opening van de Zuidvleugel; Conservering en Restauratie (Centraal J.P.Sigmond:

-'Twee Oosterse sieraden uit de Laboratorium) nr. 14. -Papier komt tot leven. Het belang van

stadhouderlijke verzameling' in Bulletin van de vondsten op Nova Zembla (1871-

het Rijksmuseum 44, (1996), pp. 15-24; mw M.C.M. van Schinkel: 1995) in: Spiegel Historiael nr 10 jrg 31

- 'Rich Remains from Social -'De restauratie van een achttiende- (1996) 414-418;

Anthropological Fieldwork in Eighteenth eeuws tegeltableau', Vormen uit Vuur -'Geen mislukkeling, maar een groot

Century India' te verschijnen in Journal of 159 (1996, 3), pp. 14-19. poolvorser, 400 jaar Willem Barentsz' in:

the History of Collections dl. 8, nr. 1, Vrij Nederland 28 oktober, 35-36.

1996, pp. 71-91 K. Schoemaker:

Rijksuniversiteit Leiden; De belangrijkste aanwinsten, A. Smolenaars:

-'Het Witsenalbum: zeventiende eeuwse tentoonstellingen en andere -'Het lakken van zilveren voorwerpen',

portretminiaturen uit India' Bulletin van het gebeurtenissen, 18 september 1989 -1 Mededelingenblad IIC-Nederland 13

Rijksmuseum 44 (1996), pp. 167-254. december 1996, in Bulletin van het (1996), nr 1-2, pp. 47-48.

Rijksmuseum, 44 (1996), pp. 288-308.

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

L. Sozzani: Triennial Meeting Edinburgh 1-6 —lid van de Hollandse Academie;

— 'An electric power engraver for September, 1996, 348-354; —vice-voorzitter van het

removal of old fills', in Technical —Diverse entries in Jane Turner (ed.) The voorbereidingscomité CIHA-congres

Exchange, Western Association of Art Dictionary of Art, New York, 1996, 34 Amsterdam;

Conservation News Letter, 18:2 (May delen, o.a. Mappae Clavicula en —voorzitter ICFA;

1996), p. 12. Compositiones Variae. —lid van het comité musea en

tentoonstellingen van de Raad van

mw S.G.H. Tissink (met E. Runia): Aan de 34-delige Dictionary of Art Europa;

—'Jan Steen, schilder en verteller' in de leverden in totaal vijftien medewerkers —lid van de Academia Europea (Londen);

catalogus van de PAN Kunst- en en oud-medewerkers van het —lid van de Accademia degli Intronati

Antiekbeurs Amsterdam. Rijksmuseum bijdragen: (Siena);

mw M. Boom, J.D. van Dam, mw W. —lid van de Accademia Clementina

mw A.A.E. Vels Heijn: Halsema-Kubes (overleden 1993), J.F. (Bologna);

—'De Zuidvleugel als Museum', in: Heijbroek, G.C.M. Jansen, W.Th. Kloek, —lid van de Accademia delle Arti

Zuidvleugel Rijksmuseum. Een nieuw J.P. Filedt Kok, G.-J.M. Koot, R. de Leeuw, (Florence);

Museum voor Amsterdam, Den Haag, mw W.F. Loos, G. Luijten, K. Ruitenbeek —voorzitter Werkman Stichting;

1996; (uit dienst 1994), M. Schapelhouman, mw — bestuurslid Kunst en Zaken;

—'Tentoonstellen en de Meerwaarde van A.A.E. Vels Heijn en A. Wallert. Ook de —bestuur Gerson -lezingen;

kunst. Zeven wintertentoonstellingen in secretaris van het KOG, mw E. Caljé-van —jury Jan Bart Klasterprijs.

het Rijksmuseum (1990-1996)', Bulletin den Berg, leverde bijdragen.

van het Rijksmuseum 44 (1996), pp. Sector presentatie

321-334. mw A.A.E. Vels Heijn:

66 —vice-voorzitter van het bestuur van de

A. Wallert: 8 Externe activiteiten Stichting Museum Amstelkring;

— 'Tannins on the Parchment of the Dead — lid van het bestuur van de Stichting

Sea Scrolls', ICOM Committee for H.W. van Os: Amsterdam Uit Buro (AUB)

Conservation, 11th Triennial Meeting —lid bestuur Vereniging Rembrandt; —voorzitter van de adviescommissie

Edinburgh 1-6 September, 1996, 560- —lid bestuur Prins Bernhard Fonds; Participatie van de Mondriaan

566; —lid bestuur Stichting der Geldersche Stichting;

— 'Deliquescence and Recrystallisation of Kasteelen; —lid van het bestuur van de Stichting

Salts in the Dead Sea Scrolls', —lid van het dagelijks Kunst en Cultuur Noord Holland;

Archaeological Conservation and its bestuur/plaatsvervangend voorzitter van —lid van de jury van de Gerard Evers-

Consequenses, IIC-Meeting Copenhagen, de Vereniging Rijksgesubsidieerde pennning voor verdienstelijke

1996, 198-202; Musea (VRM); Verenigingen van Vrienden van Musea;

— (met R. Boytner) 'Dyes from the —voorzitter van de Stichting I —lid van de werkgroep Cultuurhistorisch

Tumilaca and Chiribaya Cultures, South Cinquecento; informatiecentrum voor Amsterdam, een

Coast of Peru', Journal of Archaeological —lid van de Maatschappij voor initiatief van de VVV Amsterdam;

Science, 23 (1996), 853-861; Letterkunde; — lid van de werkgroep Nieuwe Media en

—(met J. Dik en Y. Szafran) 'The technical —lid van de Koninklijke Nederlandse Musea, een initiatief van de AVRO;

examination of Joachim Beuckelaers "The Academie van Wetenschappen; — lid van de begeleidingscommissie van

Miraculous Draught of the Fishes -,ICOM — lid bestuur van de Stichting Praemium het Nederlands Geldmuseum i.o.;

Committee for Conservation, 11th Erasmianum; — bezocht in mei, samen met de heer

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Cammelbeeck, een vijftiental musea in —lid van de Raad van Toezicht Stichting E. Runia:

New York, Boston en Philadelphia; Bureau Bremmer; —bestuurslid van het De Gijselaar-

—bracht op 29 oktober samen met —lid van de NMV werkgroep Collectie- Hintzenfonds. architect Ruijssenaars en enkele anderen informatie projecten;

een bezoek aan musea in Bonn i.v.m. de —bezocht in juni de Jan Steen- Sector behoud en

bestudering van tentoonstelling in Washington i.v.m. de beheer/collecties

(kunst)lichtvoorzieningen. publieksbegeleiding. mw M. Albers:

—penningmeester TRON (Textiel

mw C.Y. Bunnig: mw J. Kiers: Restauratoren Overleg Nederland).

— lid van de werkgroep Uitmarkt van —lid van de studiegroep Rondleidingen de Amsterdamse musea ter van de NMV; R.J.Baarsen: voorbereiding van de Uitmarkt op 24 —docent aan de Volksuniversiteit —lid van het bestuur van de Stichting

en 25 augustus; Amsterdam; Huis Doorn;

—bezocht van 6Vm 9juni Washington —bestuurslid van de Vereniging Museum —lid van het bestuur van de Stichting

i.v.m. evenementen voor de Jan Steen- Contact Amsterdam. Huis van Loon; tentoonstelling en ter algemene oriëntatie; —lid van de Vaste Adviescommissie

— bezocht op 18 en 19 juli Parijs t.b.v. F. van der Avert: Beeldende Kunsten, Prins Bernhard van de evaluatie van het —bestuurslid van de sectie PR van de Fonds;

evenementenprogramma; NMV; — lid van het Overleg conservatoren

— nam op 19 juni deel aan een —lid van de stichtingsraad van Salto; moderne kunstnijverheid Nederland;

Brainstormdag bij het —lid van de klankbordgroep —lid van de redactieraad van het

Wereldnatuurfonds. Intermuseale Agenda (NMV, NBT); tijdschrift Antiek.

—lid van de adviesgroep voor 67

P.A.M.C. Mookhoek: persbestanden van het AUB; mw H.J. Baruch:

— lid van het bestuur van de Vereniging —lid van het bestuur i.o. van de —organisatie studiedag Historische en van Vrienden van Het Oude Slot te Associatie Culturele Marketing 8, Archeologische Sectie van de

Heemstede. Communicatie (sectie van het Nederlandse Museum Vereniging, 'Film

Genootschap voor Reclame); als historische bron';

Th. Schoemaker: —bezocht in juli Parijs i.v.m. —organisatie studiedag van voornoemde

— lid van de stichtingsraad van Salto; voorbereidingen voor de Jan Steen- sectie over de nieuwe opstelling 19de-

— lid van de adviesgroep Cultuur van de tentoonstellingen en t.b.v. 20ste eeuw in presentatie van de

Stichting Gay Games '98; informatieuitwisseling met Musée du afdeling Nederlandse geschiedenis.

— nam in september deel aan de Louvre;

CECA/1COM conferentie in Wenen over —reisde naar Brussel, Keulen, H. Baija: nieuwe communicatiestrategieën in Washington, Milaan, Rome en Napels —nam deel aan het Internationaal musea; i.v.m. perspresentaties Jan Steen. Houtsymposium, Van Goghmuseum,

— bezocht in december een seminar over Amsterdam en aan de Cursus

Visitor Studies in Madrid. P. de Dreu: Houtdeterminatie, Almere (november)

—lid van de Museumcommissie van de mw S.G.H. Tissink: gemeente Amsterdam t.b.v. de M. Bijl:

— lid van de studiegroep Rondleidingen kunstkijkuren basisonderwijs. —gastdocent aan de restauratieschool van de NMV; te Avignon.

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

M. Bijl en L. Sozzani: P.H.J.C. van Duin: van het CIHA-congres 1996 in

— doceerden een dag aan de Stichting —penningmeester van 110-Nederland; Amsterdam;

Restauratie Atelier Limburg. —lid van de adviescommissie voor de —voorzitter Onderzoeksfonds voor de

cursus meubelrestauratie, Opleiding geschiedenis van het Rijksmuseum;

mw M. Boom: Restauratoren, Amsterdam; — q.q. bestuurslid van Vereniging van

—voorzitter Nederlands —lid van de Werkgroep Nieuwe Structuur Vrienden der Aziatische kunst;

Fotogenootschap; van de Opleiding Restauratoren, — lid van de onderzoekscommisie, van

— redactielid 'Geschiedenis van de Amsterdam; het algemeen en van het dagelijks

Nederlandse Fotografie' (Lexicon); — lid van de examencommissie van de bestuur van de Onderzoeksschool

— lid Raad van Advies van Nationaal BSc Restoration and Conservation, Kunstgeschiedenis;

Fotorestauratie Atelier; London Guildhall University, Faculty of — lid van de selectiecommissie

— lid Raad van Advies Nederlands Foto Arts, Design and Interiors. Onderzoeksbeurzen, Mondriaan-fonds;

Archief. — bezocht van 11-16 april de Hermitage

J.P. Filedt Kok: in St. Petersburg voor het geven van een

J. van Campen: —voorzitter Stichting Kunsthistorische cursus Collectionmanagement and

— redacteur van het blad Aziatische Publicaties (uitgever van het Nederlands preventive conservation.

Kunst. Kunsthistorisch Jaarboek en Simiolus);

—lid van de editorial board of Print mw I.R. Garachon:

J.A. Ook: Quarterly en Member of Print Quaterly — lid van de begeleidingscommissie van

— lid van de Werkgroep Lijmen van het Publications; de cursus glas-en ceramiekrestauratie,

Textiel Restauratoren Overleg Nederland —lid van de raad van toezicht van het Opleiding Restauratoren, Amsterdam,-en

(TRON); Institut Néerlandais, namens de beoordelaar van praktijkopdrachten.

68 — lid van de redactie Postprints Fondation Custodia, Parijs;

Reconstruction and Camouflage —lid Begeleidingscommissie mw I.M. de Groot:

Techniques in Tapestry Conservation; Restauratoren Opleiding Nederland — lid van de Commissie van Beheer van

— docent in het Seminar Collection (BRON); het Witsenfonds.

Management and Preventive —voorzitter Stichting Bijzondere

Conservation in de Hermitage, St Leerstoel Chemische aspecten van het mw E. Hartkamp-Jonxis:

Petersburg, 16-19 april (samen met J.P. onderzoek van Kunstvoorwerpen; — lid van het bestuur van de vereniging

Filedt Kok en J.D. van Dam); —voorzitter dwarsverbandcommissie van 'Het kantsalet';

— bezocht de 11th Triennial Meeting van het NWO-prioriteitsproject MOL-ART — lid van de Werkgroep Nieuwe Structuur

het ICOM Committee for Conservation in (Molecular Aspect of Ageing in Painted van de Opleiding Restauratoren,

Edinburgh, 1-6 september. Works of Art)-project; Amsterdam;

— docent college "Inleiding omgaan met —voorzitter Stichting 501 voor de —tot november lid van de

textiel in het depot" voor studenten van conservatie en restauratie van begeleidingscommissie restauratie en

de Opleiding Restauratoren, 2 en 9 voorwerpen van Kunst en Geschiedenis, inrichting Museum Mesdag, Den Haag;

december (samen met mw S.L. Meijer). Amsterdam; — lid van de redactie van

—voorzitter voorbereidingswerkgroep Textielhistorische Bijdragen.

J.D. van Dam: cursus 'Dutch seventeenth-century Art',

— lid van het bestuur van de Nederlandse in 1997, voor The Amsterdam Summer J.F. Heijbroek:

Vereniging van Vrienden van Ceramiek University; — redactielid De Boekenwereld;

en Glas. —lid Nationaal Comité ter voorbereiding —jurylid Menno Herzbergerprijs;

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

—lid van de redactieraad van het Leids OKBN en IFLA de European Meeting of R.J.C.H.M. van Langh:

Kunsthistorisch Jaarboek. Art Libraries over bestandscatalogi bij, —docent bij de Opleiding Restauratoren,

Trieste 1-5 december. Amsterdam, medeverantwoordelijk voor

W. Hoeben: de ontwikkeling van het lesprogamma

— Sinds 1oktober voor twee dagen per J.B. Kist: van de cursus metaalrestauratie; week practicumcoërdinator Beheer 8, —lid van het bestuur van de International —bezocht van 26 februari tot 1maart in

Behoud bij de Reinwardt-academie, Association of Museums of Arms and het kader van de heroverweging van de

Amsterdam. Military History; conservering van edele metalen diverse

—voorzitter werkgroep 'Oostenburg'; musea en conserveringsinstituten in

A. Hoving: —onderzoek naar het wrak van het VOC Engeland.

— lid bestuur van de Maritieme Sectie schip 'Amsterdam' in Hastings, 27 aug. van de Nederlandse Museum Vereniging; tot 1sept; mw D.B.L.M. van Loosdrecht:

—adviseur bij de bouw van 'het Duyfken' —begeleiding restauratie door H. —lid van het organisatiecomité van het in Fremantle, Australie; Prummel te Wildervank van de collectie Third International Symposium on Wood

—adviseur bij de bouw van het Nederlandse vuurwapens van het Kremlin and Furniture Conservation, gehouden

Statenjacht voor de gemeente Utrecht; Museum; op 11 oktober in het Van Gogh Museum,

—bezocht symposium 'Conservation —voorbereiding organisatie congres Amsterdam;

Shipmodels' in Maritime Museum IAMAM XIV, gehouden in het —lid van de werkgroep roggehuid van de

Greenwich Engeland van 17-20 april. Rijksmuseum en het Kon. Museum van Vakgroep Meubelen;

het Leger en de Krijgsgeschiedenis te — lid van de redactie van de bundel

G.M.C. Jansen, mw H. Kat, mw F.E. Brussel. Symposium Hout- en

Kiers, M. van de Laar, mw G. Tauber, W. Meubelrestauratie. de Ridder en mw M. Zeldenrust: W.Th. Kloek: 69

—namen deel aan het Vermeer —verbleef in de maanden mei en juni te J.R. de Lorm:

Symposium, Den Haag, Rijksbureau voor Washington, waar hij bij het Center for —lid van het bestuur van de Sectie

Kunsthistorische Documentatie (30 en Advanced Study in the Visual Arts Kunstmusea van de Nederlandse

31 mei). onderzoek verrichtte naar de Museumvereniging;

werkwijzen van Jan Steen. Aansluitend —lid van het algemeen bestuur van de

G.-J. Koot: reisde hij langs een aantal musea in de Stichting Schone Kunsten rond 1900;

—voorzitter en bestuurslid van de Verenigde Staten om vooronderzoek te —lid van het bestuur van het Museum

Stichting Overleg Kunsthistorische verrichten voor de tentoonstelling van Jacobs van den Hof te Overveen.

Bibliotheken in Nederland (OKBN). Stillevens van Nederlandse Meesters

Hieraan wordt door ca 50 instellingen en voor besprekingen met het mw P.C.M. Lunsingh Scheurleer: deelgenomen; Cleveland Museum of Art, beoogd —q.q. bestuurslid van de Vereniging van

— lid van de redactieraad van het partner voor deze tentoonstelling. Vrienden der Aziatische Kunst;

Nederlandse vertaalproject van de Art Voorts gaf hij: —bestuurslid van het Koninklijk Instituut

and Architecture Thesaurus; —adviezen aan het Museum der voor Taal-, Land- en Volkenkunde te

—woonde namens het Rijkmuseum en bildenden KUnste te Leipzig (november Leiden;

het OKBN het 62st IFLA Council and 1996); —voorzitter van de Huisstijlcommissie

General Conference bij, Beijing 22-31 — adviezen aan de Wallace Collection te van het KITLV; augustus; Londen (december 1996). —lid van de Raad van Advies van de

—woonde namens het Rijksmuseum, het Vereniging Rembrandt;

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

0VER HET JAAR 1996 Bijlagen

—gastredacteur van het speciale nummer P.C. Ritsema van Eck: K. Schoemaker:

ter gelegenheid van de opening van de — lid van het bestuur van de Stichting — secretaris van de Stichting

Zuidvleugel van het blad Aziatische Kunst; Nationaal Glasmuseum, Leerdam; Museumplein Amsterdam;

— lid van de — editorial adviser van de Journal of — secretaris van het Onderzoeksfonds

benoemingsadviescommissie voor de Glass Studies, Corning, U.S.A.; voor de geschiedenis van het

bijzondere leerstoel Materiële —lid van de werkgroep voorbereiding Rijksmuseum.

Geschiedenis van de Wisselwerking glascatalogus Amsterdams Historisch

tussen Azië en Europa aan de Museum; F.T. Scholten:

Rijksuniversiteit Leiden. —lid Advisory Committee Association —lid van de redactie van het Nederlands

Internationale pour Kunsthistorisch Jaarboek;

mw H.M. Marres-Schretlen: Histoire du Verre. — lid van de redactie van het tijdschrift

— lid van een commissie, ingesteld voor Kunstschrift;

publicatie van een boek over het Gein, in H. Rooseboom: — lid van het bestuur van de

het bijzonder de kunstenaars die er —Redactielid Nieuwsbrief Nederlands Vereniging van Vrienden der Aziatische

gewerkt hebben; Fotogenootschap. Kunst;

— lid van een commissie, ingesteld voor —lid van het bestuur van het Museum

onderzoek naar Hortense de Beauharnais, M. Schapelhouman: voor Religieuze Kunst, Uden;

uitmondend in publicatie (2000). —voorzitter Oudheidkundige Vereniging —vanaf februari lid van de

Graft-De Rijp; klankbordcommissie restauratie Grote

mw B.M.A.M. du Mortier: —bestuurslid Stichting Rijper Museum 'in Kerk Breda;

— lid van het bestuur van het Koninklijk 't Houten Huis'; —adviseert bij de voorbereiding van de

Oudheidkundig Genootschap. — bestuurslid Stichting Behoud Rijper restauratie van het grafmonument van

70 Glazen. Willem van Oranje in de Nieuwe Kerk te

mw M.K. Pragt: Delft (in opdracht van het Bureau

— bestuurlid Sectie Informatieverzorging P. Schatborn: Rijksbouwmeester);

Musea in Nederland van de Nederlandse — secretaris en daarna voorzitter —heeft advies uitgebracht over de

Museum Vereniging; Stichting Museum het Rembrandthuis; restauratie van het Erasmusbeeld in

— rondleidingen door depots voor —lid van het Stichtingsbestuur van het Rotterdam.

studenten Reinwardt Academie; Rembrandt Research Project;

— organisatie themadag van de Sectie —woonde van 26-29 mei in Praag de J.P.Sigmond:

Informatieverzorging Musea in Nederland XVth Convention International Advisory —vice-voorzitter van de Stichting XIII

over normalisatie van museumregistratie Committee of Keepers of Public Congress of IAMAM;

in Utrecht. Collections of Graphic Art (als Vice- —bestuurslid Nederlandse Vereniging

President) bij. voor Zeegeschiedenis;

R.J.A. te Rijdt: —bestuurslid Stichting Hollandse

— redacteur Delineavit et Sculpsit; mw M.C.M. van Schinkel: Historische Reeks;

— lid van de Commissie voor de Atlas — lid van het organisatiecomité van het —lid Raad van Toezicht van het

van Amsterdam, Koninklijk symposium 'Tinglazuur aardewerk, Muiderslot;

Oudheidkundig Genootschap; problematiek bij restauratie en opzetten —lid van de Commissie van inwendige

— bestuurslid Stichting Collectie Cornelis van tegels', gehouden op 11 mei, restauratie van het Muiderslot;

Bakker. Opleiding Restauratoren, Amsterdam. —lid bestuur geschiedkundige vereniging

Oranje Nassau;

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

— redactielid jaarboek geschiedkundige Internationale contacten wordt een tentoonstelling Nederlandse vereniging Oranje Nassau; en samenwerking 17de-eeuwse schilderkunst uit het

—lid van de stuurgroep Japans- Terugblikkend op het afgelopen jaar Rijksmuseum, aangevuld met werken

Nederland; blijkt, hoe dikwijls de aktiviteiten van uit Australisch bezit, die in 1997-1998

— rid commissie herdenking Vrede van het Rijksmuseum in een internatio- in drie musea in Australië (Perth, Ade-

Munster; naal kader plaatsvinden, eigenlijk laide en Brisbane) wordt gehouden.

—projectleider expositie 'Nederlandse veel meer dan wij ons bij de dagelijk- Zoals als in het algemeen jaarverslag vuurwapens uit Rusland'; se beslommeringen realiseren. De is vermeld, was het Rijksmuseum was

—studiereis naar musea in Peronne en succesvolle tentoonstelling 'Jan nauw betrokken bij de voorbereiding

Parijs 29 april tot 2mei; Steen, schilder en verteller' werd in van het CIHA-congres. Een tweede

—voorbereiding organisatie congres samenwerking met de National Galle- internationaal congres, waarbij het

IAMAM XIV, gehouden in het Rijksmuseum ry in Washington georganiseerd. De Rijksmuseum in de organisatie partici- en het Kon. Museum van het Leger en de drukbezochte zomertentoonstelling peerde, was het XlVe congres van de

Krijgsgeschiedenis te Brussel. 'American watercolours' in de zalen International Association of Museums

van het Rijksprentenkabinet kwam of Arms and Military History, dat in

L. Sozzani: geheel uit het Museum of Fine Arts in juni in Amsterdam en Brussel werd

—nam deel aan de Workshop 'Archival Boston, als tegenprestatie voor een gehouden. Hierbij werkte het museum preservation of Labels' en aan de cursus tentoonstelling over Nederlandse samen met het Koninklijk Nederlands

'Pestmanagement in museums', West prent- en tekenkunst rond 1900 die Leger- en Wapenmuseum te Delft, het

Dean College en aan de Research Group daar en in Amsterdam in 2000 zal Koninklijk Museum van het Leger en

Microclimates: Part II, 'Backingboards' in worden gehouden. Ook twee van de de Krijgsgeschiedenis te Brussel, de het Centraal Laboratorium te grote tentoonstellingen die nu in Koninklijke Musea voor Kunst en

Amsterdam; voorbereiding zijn worden in samen- Geschiedenis te Brussel en het Musée 71

—bezocht het J.Paul Getty Museum te werking met een of meer buitenland- d'Armes de Liège. Ter gelegenheid

Malibu i.v.m. de restauratie van een werk se instellingen georganiseerd: 'Adri- van dit congres werd de tentoonstel- van Gerard Honthorst. aan de Vries' in 1998-99 met het ling 'Nederlandse vuurwapens uit het Nationalmuseum in Stockholm en het Kremlin-museum te Moskou', geo-

L. Sozzani en M. van de Laar: Getty -Museum in Malibu (Californië) pend, tegelijkertijd met een presenta-

—namen deel aan het congres 'History en 'Nederlandse Stillevens' in 1999 tie van de collectie ivoren pistolen uit

of Restoration' in de National Gallery te met Cleveland (Ohio). Tevens is een de collectie Visser. De kwalitatief uit-

Londen (23 januari) en aan het tentoonstelling van Rembrandt-etsen zonderlijke Nederlandse zeventiende-

symposium 'Techniques of Early Italian voorzien, welke in samenwerking met eeuwse vuurwapens uit de collectie

Panel Paintings' te Maastricht. het British Museum tot stand komt van het Kremlin-museum werden in de

en voor 2000 op het programma afgelopen twee jaar in Nederland

mw G. Tauber: staat. gerestaureerd onder auspiciën van

—nam deel aan het herschrijven van het In het kader van de internationale het Rijksmuseum, in samenwerking

beroepsprofiel van restauratoren. samenwerking reisden twee schilderij- met het Koninklijk Nederlands Leger-

en naar Zuid Afrika, waar zij deel uit- en Wapenmuseum te Delft. Naar het

mw G. Tauber en mw H. Kat namen deel maakten van een tentoonstelling van zich laat aanzien wordt dit restauratie-

aan het ICOM congres in Edinburgh (1-6 17de-eeuwse Nederlandse schilder- project van deze unieke collectie in

september). kunst uit Zuid-Afrikaans bezit in Johan- de loop van 1997 voltooid. Een nesburg en Kaapstad. Voorbereid wetenschappelijke catalogus van de

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

collectie verscheen bij de opening van Washington, om onderzoek te doen —11Rijksmuseum, la collezione

de tentoonstelling. naar de werkwijzen van Jan Steen; nazionale', Conferenza sul museo in

Ten behoeve van de Barentsz-tentoon- daarnaast gaf hij kunsthistorische Italia, Venetië, 26 juni;

stelling in het Scheepvaartmuseum te adviezen aan musea in Leipzig en —'Hoe schilder hoe wilder' toespraak bij

Amsterdam werd een Nederlandse Londen (Wallace collection). Ook vele opening tentoonstelling Jan Steen, 19

wereldkaart uit 1597, eigendom van andere leden van de staf gaven advie- september;

het archief in Dresden, in het papier- zen, hielden voordrachten op buiten —'Het geestelijk leven in de

restauratie-atelier behandeld. De landse congressen en symposia en/of middeleeuwen, een gebed in schoonheid',

sterk beschadigde en verbruinde namen daaraan deel. Stichting Vrienden van het Markiezenhof,

kaart, waarop voor het eerst Nova De verschijning van de Dictionary of Bergen op Zoom, 12 november;

Zembla is afgebeeld, werd verwijderd Art in 34 delen, die eind oktober in —'Kan het niet wat minder',

van het linnen waarop hij geplakt was Nederland met een bijeenkomst in het afscheidstoespraak, 29 november.

en zorgvuldig gedoubleerd en her- Rijksmuseum gepresenteerd werd,

steld. betekende de afsluiting van een meer Sector presentatie

In het kader van het door de Neder- dan tienjarig project, waaraan liefst mw A.A.E. Vels Heijn:

landse overheid gesteunde Unesco- 6700 kunsthistorici uit de hele wereld — lezing bij de opening van het

project voor de Hermitage in St. bij hebben gedragen. Van de 240 Rembrandt-Mondriaanprojekt van de

Petersburg, namen J.P. Filedt Kok, Nederlandse auteurs zijn er 15 uit het Belgische kunstenaar Bert de Keyser in

J.A. Cok, J.D. van Dam en J. Hogen- Rijksmuseum afkomstig. de Nachtwachtzaal op 15 februari;

boom (buro IMC) in april deel aan een —lezing bij de opening van het

Seminar 'Collection Management and internationale congres The Art of

Preventive Conservation' in de Hermi- Canalizing over verslaving op 30 juni in

72 tage. Het was een uiterst instructieve 9 Voordrachten en de RAI;

ervaring om het functioneren van dat lezingen —gastcollege over

museum, dat vier maal zo groot is als tentoonstellingsorganisatie voor de

het Rijksmuseum maar in vele opzich- H.W. van Os: Interfaculteit Culturele Bedrijfsvoering

ten vergelijkbaar, van dichtbij mee te —'A painted massacre: Artistic skill and van de Amsterdamse Hogeschool voor

maken. Het verblijf resulteerde tevens Republican Idealism', de Kunsten op 20 september;

in een project, waarbij in 1997 de seventh Sylvia Lennie England Memorial —'New developments in the museum

befaamde collectie Rembrandt-etsen Lecture, Victoria and Albert Museum, world' tijdens een werkbezoek van

van Rovinski in het Rijksmuseum door Londen, 17 januari; Hongaarse museumdirecteuren aan

restauratoren en conservatoren uit de —'Een nieuw museum voor het Nederland op 4juli;

Hermitage in samenspraak met de Rijksmuseum. De gerenoveerde —nam deel aan het discussieforum op

betreffende medewerkers van het Zuidvleugel en zijn collecties', een dag over Museumparticipatie,

Rijksprentenkabinet geconserveerd en Commerciële Club Zuid-Friesland, georganiseerd door de Mondriaan

wetenschappelijk bewerkt zal worden. Heerenveen, 5maart; Stichting i.s.m. de NMV, Rijksmuseum,

Ook op wetenschappelijk gebied vond — Opening nieuw hoofdkantoor VGZ 10 oktober.

internationale uitwisseling plaats. Het Zorgverzekeraar, Nijmegen,

hoofd van de afdeling schilderijen, 3 april; F. van der Avert:

W.Th. Kloek verbleef twee maanden — Lezing over 30 jaar onderzoek in —gaf in februari een lezing voor

als visiting fellow in het Center for Siena, Tias, Katholieke Universiteit studenten overheidscommunicatie over

Advanced Study in the Visual Arts in Brabant, 11 juni; PR-beleid.

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

mw J. Kiers en mw S.H.G. Tissink: Amsterdam, 11 maart (in het kader van (tijdens het symposium 'Tinglazuur

—verzorgden gastcolleges voor het het capita selecta-college 'Het aardewerk, problematiek bij restauratie

Masters Degree programma van de verzamelen van 19de-eeuwse kunst'); en opzetten van tegels');

Reinwardt Academie; —'De tentoonstelling 'De Lelijke Tijd', —'Jacobakannetjes, Grès de Flandres en

—gaven een cursus Rondleiden voor de Rijksmuseum, Amsterdam, 13 maart tenslotte Duits steengoed',

NMV en de Reinwardt Academie. (voor leden van de Nederlandse Rijksmuseum, Amsterdam, 2 december

Museumvereniging); (voor leden van het Koninklijk

T. van der Meer: —'De kunstnijverheid van 'De Lelijke Tijd', Oudheidkundig Genootschap en de

—gaf in november een voordracht voor Rietveld Academie, Amsterdam, 26 Nederlandse Vereniging van Vrienden de Historische en Archeologische sectie maart. van Ceramiek en Glas); van de NMV over de herinrichting van de —'Jacobakannetjes, Grès de Flandres en afdeling Nederlandse geschiedenis. mw M. Boom: tenslotte Duits steengoed', Museum Het

—'Het verzamelen van fotografie in de Princessehof, Leeuwarden, 15

Th. Schoemaker, mw J. Kiers en mw 19de eeuw', Gastcollege Vrije december.

S.H.G. Tissink: Universiteit Amsterdam, 1april;

—verzorgden diverse malen —'Vijf jaar Nederlands Fotogenootschap' J.P. Filedt Kok: voordrachten voor groepen binnen- en Jubileumrede in Rijksmuseum —'Flemish Primitives in the buitenlandse studenten, docenten en Amsterdam, 3mei; Rijksmuseum', Cleveland (Ohio), tijdens museale collega's, m.n. over —'Vastgelegd voor het vergaat'. symposium in Case Western Reserve publieksbegeleiding. Fototentoonstelling van Monumenten van University, 4-5 oktober.

Rijnland door Paul Zevenhuizen in Museum mw S.G.H. Tissink: Boerhave, Leiden, 10 september; mw E. Hartkamp-Jonxis:

—gaf in augustus een lezing over Jan —Lezing voor alumni Kunstgeschiedenis —'Textiel uit 'De Lelijke Tijd', 73

Steen ter opening van het cursusseizoen van de Universiteit van Utrecht in het Rijksmuseum, Amsterdam, tijdens een van Bureau Bremmer. Universiteitsmuseum Utrecht, 2 bijeenkomst van de Werkgroep De

november; Negentiende Eeuw, 3februari.

Sector behoud en —Lezing voor de Nederlandse Amateur

beheer/collecties Fotografie Vereniging Amsterdam (NAFV) W. Hoeben:

R.J.Baarsen: over de collecties 19de eeuwse —'Registratie van kunsthistorische

— 'The decorative arts of Holland's Fotografie in het Rijksprentenkabinet, 18 collecties', gastcollege Reinwardt-

Golden Age', Colonial Williamsburg december. academie, 5december.

Foundation, Virginia, 5februari (tijdens het Williamsburg Antiques Forum, J. van Campen: A. Hoving:

'International influences in the arts of — 22 november: eerste presentatie van — '17de eeuwse scheepsbouw'

Early America'); het eigen onderzoek voor de voordracht voor Vereniging van

—'De kunstnijverheid van 'De Lelijke Tijd', Onderzoekschool Kunstgeschiedenis. Scheepsbouwtechnisch Ingenieurs,

Stichting Vrienden van Huis Doorn, 19 Groningen op 14 mei; februari; J.D. van Dam: —'Scheepsbouw en -typen van de VOC,

—'De kunstnijverheid van 'De Lelijke Tijd', —'Het verschil tussen droge en natte gastcollege Hoger Onderwijs voor

De Reeberg, Leusden, 28 februari; massabereiding van klei en het effect op Ouderen, RU Groningen op 17 oktober;

— 'Het verzamelen van 19de-eeuwse de Nederlandse tegel', Opleiding —'Scheepsmodellenrestauratie in het kunstnijverheid', Vrije Universiteit Restauratoren, Amsterdam, 11 mei Rijksmuseum' voordracht voor

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Vereniging 'Onze Vloot' op 21 november; de opening van de tentoonstelling — Rondleiding hindoeistische kunst op de

— 'Het schip van Barents' in het 'Harlinger zilver); afdeling voor groep studenten

Scheepvaart Museum Amsterdam in de —'Recente aanwinsten van Europees godsdienstwetenschap van de

lezingenserie 'Gevangen in het IJs' op 8 zilver', veilinghuis Christie's, Amsterdam, Universiteit Groningen, 1november;

december. 21 november; —College in de reeks 'Boeddhistische

—'Recente aanwinsten van Frans Kunst gebaseerd op de verzameling van

G.M.C. Jansen: edelmetaal uit de 19de eeuw', Kasteel de afdeling Aziatische kunst van het

—'Johannes Vermeer and Pieter de Sypestein, Nieuw-Loosdrecht, 10 Rijksmuseum' aan de Rijksuniversiteit

Hooch', voor: The Friends of the december. Leiden over Indonesische boeddhistische

Michaelis Collection, Kaapstad, Zuid kunst, 25 november;

Afrika (27 september). mw P.C.M. Lunsingh Scheurleer: — Inleiding en toelichting op de

—Korte rondleiding voor H.M. de verzameling voor een groep studenten

J.B. Kist: Koningin langs enkele hoogtepunten op en docenten in de kunstgeschiedenis van

— 'Museum and Underwater Archeology', de afdeling, 24 april; China, Japan, India en Islamitische

voordracht tijdens Underwater —Feestrede voor de Vereniging van gebieden als uitvloeisel van de Second

Archeology Symposium, Fort Bovisand, Vrienden der Aziatische Kunst ter Conference on Asian and Islamic Art

Engeland, 1-3 maart; gelegenheid van de openstelling van de History op 29 november georganiseerd

— 'Nova Zembla', voordracht voor het afdeling Aziatische kunst in de aan de Rijksuniversiteit Leiden door de

Duikteam Equador, Terschelling, 22 gerenoveerde Zuidvleugel, 27 april; Research School CNWS, School of

november; —College over de Mogolse Asian, African and Amerindian Studies,

—'De infrastructuur van de VOC, hofschilderkunst in de collegereeks 30 november;

gebouwen en installaties', gastcollege Islamitische Kunst georganiseerd door —Avondopenstelling van de afdeling voor

74 Hoger Onderwijs voor Ouderen, RU de vakgroep Talen en Culturen van het studenten van de Rijksuniversiteit Leiden

Groningen. Islamitische Midden-Oosten, 6 mei; in de collegereeks Boeddhistische kunst

— 'Ancient Indonesian metal sculpture', op gebaseerd op de collectie van de

G.-J. Koot: de Conference on Asian and Islamic Art afdeling Aziatische kunst van het

— 'The catalogues of the collection of History: Cooperation between Universities Rijksmuseum te Amsterdam, 2 en 9

paintings in the Rijksmuseum 1808- and Museums in the Netherlands and the december.

1992: form and content', European University of Bonn, georganiseerd door

Meeting of Art Libraries, Trieste, 3 het Seminar WI' Orientalische G. Luijten:

december. Kunstgeschichte, Universitik Bonn, 5juli; —'Georg Baselitz. Een eigenzinnig

— Inleiding op de nieuwe presentatie en verzamelaar van prenten', Rotterdam,

J.R. de Lorm: de verzameling in de David Roëlzaal voor Museum Boijmans van Beuningen, 27

—'Zilver uit 'De Lelijke Tijd', deelnemers aan het 6de tweejaarlijkse april;

Rijksmuseum, Amsterdam, 19 januari congres van de European Association of —'Het verzamelen van prenten en

(voor leden van de Zilverclub); Southeast Asian Archaeologists tekeningen ten behoeve van het

—'Zilver uit 'De Lelijke Tijd', Rietveld gehouden, georganiseerd door het Azië openbaar kunstbezit', Utrecht,

Academie, Amsterdam, 26 maart; Instituut (IIAS) te Leiden, 4 september; Rijksuniversiteit, 3oktober.

—'De voortrekkersrol van Friesland in de —Rondleiding door de afdeling

bestudering van het Nederlandse zilver', Aziatische kunst van een groep van het mw B.M. du Mortier:

Gemeentemuseum het Hannemahuis, Museum voor Oost-Aziatische Kunst in —'Om haar eigen artistieke waarde....',

Harlingen, 29 juni (ter gelegenheid van Stockholm, 4 oktober; Rijksmuseum, Amsterdam, 23 juni

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

(Vo)kskrantlezing). Foundation, Leeds, 19/20 oktober (tijdens 10 Lunchpauzelezingen

de conferentie 'Sculptors on the move');

mw M.K. Pragt: —'Het beeldhouwbedrijf in Nederland in Voorjaarsprogramma

—'Beschrijven van historische objecten', de 17de eeuw', Van Goghmuseum, 9januari, 'De geschiedenis van de

gastcollege Reinwardt Academie, Amsterdam, 13 december (tijdens een Amsterdamse Schutterij',

Amsterdam Seminar van de Onderzoeksschool Koen Kleyn (kunsthistoricus);

Kunstgeschiedenis). 16 januari, 'De schilderijen van de

P. Schatborn: collectie van het Koninklijk

—'NiederIndische Figurenzeichnungen J.P.Sigmond: Oudheidkundig Genootschap', Pieter van

des 17. Jahrhunderts', Brunswijk, — 'The use of militaria in the presentation Thiel (oud-directeur afdeling schilderijen);

Herzog Anton Ulrich-Museum, 24 april; of the Dutch history in the Rijksmuseum 23 januari, 'Silhouetportretten', C.J. de

—'Dutch Figure Drawings from the 17th Amsterdam' tijdens het IAMAM congres Bruijn Kops (oud-conservator afdeling

century', Nederlands Instituut, Florence, op 10 juni in Amsterdam; schilderijen);

7 juni; —'Report on the Catalogue of the 30 januari, 'Met het mes op tafel:

—'Rembrandt's landscapes', The J. Paul Behouden Huys collection' tijdens het veldslagen op damast', Ebeltje

Getty museum, Malibu, Californië, 20 juni; symposium 'Spitsbergen, Barents and Hartkamp-Jonxis (conservator textiel) en

—'The Golden Age: Dutch drawings of the Arctic' op 5augustus in Barentsburg, Peter Sigmond (hoofd afdeling

the seventeenth century', Cambridge Spitsbergen; Nederlandse geschiedenis);

(GB), The Lecture Theatre, Peterhouse, —'Nederlandse zeehavens in de 17de 6februari, 'Samen strijdend voor de

10 oktober; eeuw', gastcollege op 24 januari voor katholieke zaak; een piano en een

—'NiederIndische Zeichnungen in der het Instituut voor Pre-en Protohistorie muziekkast van P.J.H. Cuypers', Dirk Jan

Kunst des 17. Jahrhunderts', Kunsthalle, van de Universiteit van Amsterdam; Biemond (wetenschappelijk assistent 'De

Hamburg, 17 en 18 november; —Voordracht over de Lelijke Tijd'); 75

—'Die Landschaften Rembrandts', herinrichtingsplannen voor de 13 februari, 'Fotografie in de 19de

Keulen, Wallraf-Richartz-Museum, 9 Historische en Archeologische Sectie eeuw', Mattie Boom (conservator

december. van de Nederlandse Museum Vereniging fotografie);

op 15 november; 20 februari, 'Het museum en zijn

mw M.C.M van Schinkel: —Voordracht voor de fotograaf', Peter Mookhoek (hoofd

—'De restauratie van een tegeltableau', discussiebijeenkomst in de Balie, afdeling fotografie);

Opleiding Restauratoren, Amsterdam, 11 Amsterdam, over de nieuwe inrichting 27 februari, 'Op de schouders van je

mei (tijdens het symposium 'Tinglazuur van de afdeling Nederlandse voorgangers; inspiratiebron voor huidige

aardewerk, problematiek bij restauratie geschiedenis op 14 maart. fotografen',

en opzetten van tegels'). Werry Crone (fotojournalist);

A. Wallert: 5maart, 'De inrichting van een

F. Scholten: —'Pigments and Organic Colourants: Two tentoonstelling over 'De Lelijke Tijd', Ulf

— 'De Nederlandse 17de-eeuwse Case Studies', voor congres Early Italian Moritz (industrieel vormgever);

beeldhouwkunst', Slot Zuylen, 4 april; Painting Techniques and Analysis, 9-10 12 maart, 'Johannes Vermeer,

—'Bertel Thorvaldsen en het oktober, Maastricht. tentoonstelling in het Mauritshuis', Ariane

Thorvaldsen-museum in Kopenhagen', van Suchtelen (conservator

Haags Gemeentemuseum, 21 april; —Naar aanleiding van de Jan Steen tentoonstellingen van het Mauritshuis);

—'Francois Dieussart: twee tentoonstelling gaven medewerkers van 19 maart, 'Op audiëntie bij de

grafmonumenten', The Henry Moore de afdeling schilderijen tal van lezingen. stadhouder; een bezoek aan het

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Binnenhof ten tijde van Willem V', Trudie 24 september, 'Jan Steen as storyteller', 17 december, 'Jan Steens komische

Rosa de Carvalho (kunsthistoricus); Arthur Wheelock (conservator kijk', Mariët Westermann (hoofddocent

26 maart, 'Meubelen technisch belicht', schilderijen van The National Gallery of kunstgeschiedenis, Rutgers University,

Paul van Duin (hoofdrestaurator Art, Washington); New Jersey).

meubelen); 1oktober, 'Steen als kunstkenner', Totaal aantal toehoorders: 7.800

2 aoril, 'De kunst van het ei', Henk van Wouter Kloek (hoofd afdeling

Os (algemeen directeur): schi)derijen);

9 april, 'De Vlaamse primitieven van het 8 oktober, 'Steen en Leiden', Pieter de

Rijksmuseum', Jan Piet Filedt Kok Baar (hoofd studiezaal van het

(directeur behoud & beheer); Gemeentearchief, Leiden);

16 april, 'De vormgeving van de 15 oktober, 'Jan Steen en Warmond', Ab

Zuidvleugel', Manfred Kausen (architect); van der Steur (amateur-historicus);

23 april, 'Een architect en een oud 22 oktober, 'Er zit muziek in Jan Steen',

gebouw', Wim Quist (architect); Louis Peter Grijp (musico(oog bij het P.J.

30 april, 'Koninginnedag: Bij de koningin Meertens-Instituut, Amsterdam);

op bezoek!' Een speciale aflevering van 29 oktober, 'Jan Steen, waar gaat dat

Museumschatten (film); over?', Lyckle de Vries (hoofddocent

7 mei, 'Toppers onder de loupe', Pauline kunstgeschiedenis aan de

Lunsingh Scheurleer (hoofd afdeling Rijksuniversiteit Groningen);

Aziatische kunst); 5 november, 'Jan van Goyen, de

14 mei, 'Aspecten van de 19de-eeuwse schoonvader van Jan Steen', Christiaan

schilderijencollectie', Wiepke Loos Vogelaar (conservator oude

76 (conservator afdeling schilderijen); schilderkunst van het Stedelijk museum

21 mei, 'Zichtbare zijde; een nieuwe zaal De Lakenhal, Leiden);

voor kostuum en textiel in de 12 november, 'De werkwijze van Jan

Zuidvleugel', Bianca du Mortier Steen', Martin Bijl (hoofd

(conservator kostuum) en Ebeltje restauratieatelier schilderijen);

Hartkamp-Jonxis (conservator textiel); 19 november, 'Jan Steen zoölogisch

28 mei, 'Disegni; drie eeuwen Italiaanse gezien', Maarten Frankenhuis (directeur

tekenkunst', Taco Dibbits van Artis, Amsterdam);

(projectmedewerker Prentenkabinet). 26 november, 'De tekening van Jan

Steen', Peter Schatborn (hoofd

Najaarsprogramma Rijksprentenkabinet);

3 september, 'Rondom Rubens en 3december, 'Machtsvertoon en

Teniers', Monica Berger Sinterklaas; de kleren van de bisschop',

(kunsthistoricus); Bianca du Mortier (conservator kostuum)

10 september, 'Nederlandse wapens uit en Annemarie Vels Heijn (directeur

Rusland', Peter Sigmond (hoofd afdeling presentatie);

Nederlandse geschiedenis); 10 december, 'Machtsvertoon; textiel als

17 september, 'The Great American teken van identiteit en propaganda',

Watercolour', Peter Schatborn (hoofd Ebeltje Hartkamp-Jonxis (conservator

Rijksprentenkabinet); textiel);

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

11 Bezoekcijfers

1996 1995

Betalende bezoekers

Volwassenen 529.236 431.542

Kinderen 29.783 7.711

Jongeren met C.J.P. 3.906 4.403

65+ 34.957 27.782

Gezin (aantal personen) 48.913 42.770

Volwassenen in groepsverband 128.111 159.116

Kinderen en 65+ in groepsverband 33.799 20.616

Gereduceerd individueel 120.748 16.744

Kerstlezing 1.014

Volkskrantlezingen 1.898 1.784

Museumzondagen 12.300 p.m.

Overige activiteiten 2.446

946.087 733.482

Gratis bezoekers

Houders museumjaarkaarten 270.880 125.118

Schoolverband en museumles 55.225 51.074 77

Avondontvangsten 21.730 8.597

Relaties 12.403 7.990

Bezoekers studiezaal 2.922 3.967

Sponsoren 872 9.208

Open dag 5.124 6.526

Diversen 13.048 9.014

382.204 212.381

Totaal aantal bezoekers 1.328.291 945.863

Enkele kengetallen 1996

Totaal betalend bezoek 72% (1995 78%)

Totaal houders M.J.K. 19% (1995 13%)

Totaal gratis 9% (1995 9%)

Totaal bezoekers 1996 is 24% hoger dan in 1995.

Totaal bezoek houders M.J.K. is 96% hoger dan in 1995.

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Bezoekcijfers per maand (1992-1996)

1992 1993 1994 1995 1996

januari 180.386* 49.630 95.170 67.043 61.605

februari 182.215* 58.681 112.694 72.483 62.890

maart 70.464 60.493 107.100 68.834 99.597

april 113.046 105.028 103.286 108.029 122.441

mei 107.060 92.005 94.312 91.790 139.641

juni 85.423 80.743 73.873 71.932 88.438

juli 101.353 99.682 85.128 84.017 101.004

augustus 112.919 109.865 99.160 98.213 126.688

september 80.048 72.329 77.320 77.073 107.540

oktober 74.744 86.154 70.763 81.542 140.575

november 51.224 48.137 60.523 55.568 125.355

december 58.690 73.653 64.770 63.339 152.887

totaal 1.217.572 936.400 1.044.099 945.863 1.328.291

index 125 96 107 98 134

(1989=100)

*Rembrandt-tentoonstelling

78 Bezoekersoverzicht nationaal versus internationaal 1996

maanden nationaal %internationaal % totaal

januari 42.658 69% 18.947 31% 61.605

februari 36.467 58% 26.423 42% 62.890

maart 50.567 51% 49.030 49% 99.597

april 53.178 43% 69.263 57% 122.441

mei 66.355 48% 73.286 52% 139.641

juni 40.065 45% 48.373 55% 88.438

juli 43.052 43% 57.952 57% 101.004

augustus 53.251 42% 73.437 58% 126.688

september 57.318 53% 50.222 47% 107.540

oktober 104.743 75% 35.822 25% 140.565

november 92.441 74% 32.914 26% 125.355

december 130.844 86% 21.673 14% 152.517

770.949 557.342 1.328.291

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

Vergelijking nationaal versus internationaal bezoek 1992-1996

jaar totaal nationaal internationaal

1991 998.177 335.823 34% 662.354 66%

1992 1.217.572 382.688 31% 834.884 69%

1993 936.400 328.250 35% 608.150 65%

1994 1.044.099 530.908 51% 513.191 49%

1995 945.863 543.166 57% 402.697 43%

1996 1.328.291 770.949 58% 557.342 42%

Bezoekcijfers studiezaal bibliotheek en Rijksprentenkabinet

Bezoekers studiezaal: (raadplegen van boeken uit de bibliotheek en werken uit het Rijksprentenkabinet) 2.922.

Het totaal aantal geraadpleegde boeken en tijdschriften bedroeg 8.432 (waarvan 980 uit de kostbaarhedenkasten -oude boeken en ingebonden prentwerken- en 744 veilingcatalogi).

Daarnaast legden 95 bezoekers prenten, tekeningen of boeken uit hun bezit voor ter expertise aan een van de stafleden.

79

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

12 Evenementen, Colleges René van Stipriaan (neerlandicus), met

ontvangsten, In samenwerking met de Universiteit van voordracht door de acteur Howard van

congressen, Amsterdam organiseerde het Dodemont uit Houbrakens 'De groote

symposia en Rijksmuseum zes colleges van elk twee schouburgh der Nederlantsche bijzondere uur (op 10. 17, 24, 31 januari en 7en konstschilders en schilderessen' bezoeken 14 februari) over het Rijksmuseum en de (1753);

collectie, verzorgd door Henk van Os, 20 november, 'Met muziek omlijst', Louis

de Volkskrantlezing algemeen directeur, en gastdocenten, Peter Grijp (wetenschappelijk

21 januari, 'Voor Nederland bewaard; 120 deelnemers. medewerker aan het P.J. Meertens-

hoogtepunten uit de verzameling van het instituut), afgewisseld door uitvoeringen

Koninklijk Oudheidkundig Genootschap', Maandagavond in het van muziek uit de tijd van Jan Steen door

Freek Heijbroek (conservator prenten); Rijksmuseum Camerata Trajectina;

14 april, 'Een nieuwe kunst; fotografie in Lezingenserie '19de-eeuwse 27 november, 'Het heerlijk avondje, de

de 19de eeuw', Mattie Boom kunstnijverheid in Europa', in het kader geschiedenis van en rond Sinterklaas',

(conservator fotografie); van de tentoonstelling 'De Lelijke Tijd', Jan Rijsterborgh (Sinterklaas-

23 juni, 'Om haar eigen artistieke pronkstukken van Nederlandse deskundige), met aansluitend het

waarde..'; kostuums in het interieurkunst 1835-1895: nuttigen van traditioneel Sinterklaas-

Rijksmuseum', Bianca du Mortier 29 januari, 'Historicism: the Use of snoepgoed voorbereid door Mary de

(conservator kostuum); Styles', dr Hans Ottomeyer (directeur Bruijn (kunsthistorica).

22 september, 'Een kijkje in de keuken van de Staatlichen Museen Kassel); Totaal aantal bezoekers: 629

van Jan Steen', Wouter Kloek (hoofd 12 februari, 'Gothic Furniture of the High

afdeling schilderijen); Victorian Period', dr Clive Wainwright Speciale dagen

80 24 november, 'Waarom we die kunst niet (Research Fellow for 19th century 14 januari, theeceremonie met uitleg

kwijt wilden (over de Zuidvleugel)', Henk studies, Victoria & Albert Museum, door de Taiwanese ceramisch

van Os (algemeen directeur). Londen); kunstenaar en tevens traditioneel

Totaal aantal bezoekers: 1.898 26 februari, 'French Expositions des theeceremoniemeester Ah Leon.

Produits de ('Industrie from the origins Georganiseerd in samenwerking met

Speciale lezingen tot 1849', kunstgalerie Bechtold, Amsterdam, 122

18 februari, 'Kunst en muziek uit 'De Pierre Ennès (conservator en chef du deelnemers;

Lelijke Tijd', een dagprogramma in Patrimoine, Musée du Louvre, Parijs, 19 januari, avondontvangst voor de

samenwerking met de stichting Cultoura; Département des Objets d'art); donateurs van het Prins Bernhard Fonds

lezing door Reinier Baarsen (hoofd 1/2 maart, bezoek aan Kasteel de Haar met bijdragen op zaal van Peter

afdeling beeldhouwkunst en met een lezing en een rondleiding. Sigmond, Wouter Kloek, Reinier Baarsen,

kunstnijverheid); inleiding over de muziek Totaal aantal bezoekers: 70 Judikje Kiers en Freek Heijbroek, 5.600

uit deze periode door dr Eveline Nikkels deelnemers.

(musicologe); een kort concert, 75 Woensdagavond in het

bezoekers; Rijksmuseum VSB Museumzondagen

Drie lezingen rond de tentoonstelling Jan 4februari, 'Joost de Suppoost aan tafel';

11 mei, 'Drie eeuwen Italiaanse Steen, omlijst door 17de-eeuwse hapjes 21 april, 'Joost de Suppoost speelt een

tekenkunst', lezing door Taco Dibbits verzorgd door de kunsthistoricus Mary spelletje';

(mede-samenstelling tentoonstelling de Bruijn: 15 september, 'Joost de Suppoost op

Disegni), 80 bezoekers; 13 november, 'Theater van het leven', oorlogspad';

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

3november, 'Joost de Suppoost gaat Activiteiten door derden J.P. Filedt Kok, directeur behoud beheer naar de Oost'. Rembrandt-Mondriaanprojekt door de collecties

Totaal aantal bezoekers: ca 12.300 Belgische kunstenaar Bert de Keyser op E.J.F.B. van Huis, zakelijk directeur uit

het Museumplein, 12 februari t/m 1april; dienst per 15-04-96

30 maart, 'Het grote Nationale mw A.A.E. Vels Heijn, directeur

Smaakdebat', met als inleiders Henk van Eerste muntslag van het Jan Steen- presentatie

Os, Reinier Baarsen (hoofd afdeling tientje op de Binnenplaats afdeling J. Vriezen, zakelijk directeur a.i. per 15- beeldhouwkunst en kunstnijverheid), dr Nederlandse geschiedenis door minister 04-96

Paul Hekkert (industrieel vormgever en Zalm van Financiën, 25 september. docent aan de TU in Delft) en dr Frans Algemeen directiesecretariaat

Boselie (waarnemingspsycholoog) en Rondleidingen mw M.M. Verberne, directiesecretaris aansluitend een discussie o.l.v. Henk van Door de rondleiders van het A.W. Bakker, chauffeur

Os tussen de inleiders, Ulf Moritz Rijksmuseum werden 1.117 mw W.P.C. Bellaar Spruyt, eerste

(vormgever van 'De Lelijke Tijd') en rondleidingen gegeven. secretariaatsmedewerker

Marianne van Tilborg (filiaalhouder van mw J.G.T. van Slingerland,

Het Binnenhuis, Amsterdam). De regie Cursussen secretariaatsmedewerker van de middag was in handen van Dan De verschillende cursussen trokken in A.H. Kok, secretariaatsmedewerker per van Golberdinge en Mireille Kooistra, het totaal 299 deelnemers. 01-04-96

230 bezoekers;

20 en 21 april, open dagen in de Ontvangsten en andere bij- Afdeling post- en archiefzaken

Zuidvleugel voor het personeel van KPN, zondere bezoeken W.D.J. van de Put, hoofd post- en hoofdsponsor van de Zuidvleugel met In 1996 vonden 158 ontvangsten en archiefzaken in dienst per 01-10-96

'verhalen op zaal' door verschillende andere bijzondere bezoeken plaats. Het mw M.C. Botter, medewerker foto- 81 medewerkers van het museum, totaal aantal bezoekers daarbij was project archief

1.200 bezoekers; 21.730. Speciale ontvangsten waren: C.J. Bulte,

17 november, open dag in 20 maart: ontvangst gouverneur Canada, bodedienst/postkamermedewerker uit samenwerking met Unicef in de 24 april: officiële opening Zuidvleugel dienst per 01-12-96 gerenoveerde Zuidvleugel met verhalen door H.M. de Koningin, B.C. Clement, op zaal van Wim T. Schippers, Freek de 7juni: ontvangst Z.K.H. Prins Bernhard, bodedienst/postkamermedewerker

Jonge, Berdien Stenberg en Henk van 10 oktober: ontvangst van de minister- mw A. Geerts, medewerker semi -statisch

Ulsen; 'Oosterse kijktraining' door Ralph president van Singapore, de heer Goh, archief

Levie en een optreden van Fritz the Cat en echtgenote. mw W. Podt-van Schajik,

& the Hot Shots, 5.124 bezoekers; archiefmedewerker

14 december, studiedag: 'Kunst als mw K.A. Raadman, archiefmedewerker historische bron', in samenwerking met F.G. Wessels, de stichting Historisch Platform. 13 Personeelsgegevens bodedienst/postkamermedewerker in

Dagvoorzitters: W.H. Vroom en N.C.F. dienst per 01-12-96 van Sas; sprekers: E.O.G. Haitsma Directie

Mulier, E.S. de Jongh, A.F.W. Bosman, B. R. de Leeuw, algemeen directeur in Zakelijke sector

Kempers en Henk van Os, algemeen dienst per 01-12-96 Afdeling financieel/economische zaken directeur, 250 bezoekers. H.W. van Os, algemeen directeur uit R.O. Victor, hoofd financiële zaken a.i. in

dienst per 01-12-96 dienst per 24-1096

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

mw V. de Vree, hoofd financiële zaken R.J. Baarsen, hoofd afdeling G. Verwey, restaurator uurwerken

mw M.A.E. van Geel, medewerker beeldhouwkunst en kunstnijverheid mw H. Visman, medewerker restauratie

personele/financiële zaken in dienst per mw M.H.W. Albers, restaurator textiel wandtapijten/textiel

01-01-96 mw G. de Beer, mw K.M. van der Wateren, restaurator

A. JacobS, eerste medewerker financiële behouds/depotmedewerker wandtapijten

zaken mw J.M.M. Boerkamp,

G. Nieuwenkamp, financieel behoudsmedewerker in dienst per 15- Rijksprentenkabinet

administratief medewerker/kassier 04-96 P. Schatborn, hoofd Rijksprentenkabinet

mw J.J.A. Plomp-Agterberg, medewerker I.L. Breebaart, restaurator meubelen P.C. Aafjes, studiezaalmedewerker

bedrijfseconomische J.M. van de Berg, behoudsmedewerker mw M.M. Boom, conservator oude foto's

aangelegenheden/assistent hoofd mw G. van Berge, medewerker mw J.P. Breidel, studiezaalmedewerker

financiële zaken collectiebeheer mw B.W.B.M. Cremers, restaurator

M.J.G. Urselmann, financieel J.A. Cok, restaurator kostuums tekeningen en prenten

administratief medewerker S.S. Cousens, hoofdrestaurator H.J. Dolmans, medewerker restauratie

textilia/adviseur tekeningen en prenten

Afdeling personeel en organisatie J.D. van Dam, conservator mw I.M. de Groot, conservator prenten

E.H. van der Knaap, hoofd personeel en beeldhouwkunst en kunstnijverheid J.F. Heijbroek, conservator prenten

organisatie a.i. in dienst per 01-03-96 P.H.J.C. van Duin, hoofdrestaurator W.A. Helmus, hoofd studiezaal

H.P.G. Ammerlaan, meubelen/adviseur mw E.M. Hofmans, behoudsmedewerker

bedrijfsmaatschappelijk werker uit dienst mw I.R. Garachon, hoofd restaurator in dienst per 01-06-96

per 01-06-96 ceramiek en sculptuur mw E.L. Kort-van Kaam, medewerker

mw A.A. Dekker, medewerker mw E. Hartkamp-Jonxis, conservator textiel collectiebeheer

82 personeelsadministratie R.J.C.H.M. van Langh, restaurator edele W. Kuiper, studiezaalmedewerker

mw M.A. Tol, personeelsfunctionaris metalen G.C.M. Luijten, conservator

mw D.B.L.M. van Loosdrecht, mw H.C.M. Marres-Schretlen,

Afdeling externe contacten restaurator meubelen medewerker collectiebeheer

mw L.N. Han, endowment officer uit J.R. de Lorm, conservator edele metalen P.M. Poldervaart, hoofdrestaurator

dienst per 01-12-96 mw S.L. Meijer, restaurator tekeningen en prenten/adviseur

mw M.H.H. Severens, medewerker meubelbekleding R.J.A. te Rijdt, conservator tekeningen

externe contacten in dienst per 01-04-96 mw B.M.A.M. du Mortier, conservator A. Rodriguez Gonzalez,

mw M.C.A. Vink, medewerker externe kostuum studiezaalmedewerker/portier

contacten mw J.A.A.M. Nieuwenhuyzen-Asselbergs, mw G. van Rossum-Bauknecht,

medewerker collectiebeheer restaurator tekeningen en prenten

Afdeling systeembeheer P.C. Ritsema van Eck, conservator glas M.J. Rozestraten,

F.A.M. van 't Hoff, systeembeheerder mw A.J.W. Rutgers -Rozendal, restaurator studiezaalmedewerker/portier

mw M.H.A. Kohlen, eerste wandtapijten M. Schapelhouman, conservator

systeembeheerder mw M.C.M. van Schinkel, restaurator tekeningen

hol/gebrandschilderd glas J.R. Schindler, studiezaalmedewerker

Sector behoud en beheer/ F.T. Scholten, conservator A.H. Schuiten,

collecties beeldhouwkunst behouds/depotmedewerker

Afdeling beeldhouwkunst en A. Smolenaars, restaurator edele en P.L.M Verhaak, medewerker

kunstnijverheid onedele metalen collectiebeheer

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

H.W. Vries, mw F.E. Kiers, medewerker registratiemedewerker in dienst per behouds/depotmedewerker collectiebeheer 01-02-96, uit dienst per 01-05-96

mw C.J. van Weele, M.A.A.M. van de Laar, medewerker mw I.H.B. Sonderen, assistent secretariaatsmedewerker restauratie schilderijen collectiebeheer/registratie uit dienst per

mw W.F. Loos, conservator 24-12-96

Afdeling Nederlandse geschiedenis W. de Ridder, restaurator mw M.C. Vakar, registratiemedewerker

P.J. Sigmond, hoofd afdeling L.S.G. Sozzanni, restaurator schilderijen uit dienst per 01-07-96

Nederlandse geschiedenis mw G.M. Tauber, restaurator schilderijen mw M.P.S. Wijnands,

J. Bos, assistent-conservator in dienst mw F. Timmerman, medewerker registratiemedewerker

per 15-02-96 uit dienst per 15-07-96 collectiebeheer in dienst per 15-10-96

mw H.J. Baruch, medewerker A. Wallert, conservator/adviseur Bibliotheek collectiebeheer conservering schilderijen in dienst per G.J.M. Koot, hoofd bibliotheek

A.F. Hoekstra, restaurator 01-09-96 A. Ames, restaurator boeken en

scheepsmodellen mw M. Zeldenrust, boekbanden

A.J. Hoving, hoofdrestaurator restaurator/plaatsvervangend hoofd T. van Beelen,

scheepsmodellen behouds/depotmedewerker

J.B. Kist, conservator geschiedenis Afdeling Aziatische kunst mw L.M. Blokhuizen-van der Werff, mw M.K. Pragt, medewerker mw P.C.M. Lunsingh Scheurleer, hoofd bibliotheekassistent collectiebeheer Aziatische kunst mw Y. Grose, assistent bibliothecaris

mw J. Pugh, behouds/depotmedewerker J. van Campen, junior onderzoeker mw M.L. de Jongh, bibliotheekassistent

R.A. Schoevaart, behoudsmedewerker in mw M. Stijkel, bibliotheekassistent

dienst per 01-11-96 Stafbureau collectiebeheer

CJ. Zandvliet, conservator geschiedenis K. Schoemaker, hoofd stafbureau Sector presentatie 83

in dienst per 01-09-96 collectie beheer P.J.F. Rampart, coördinator Zuidvleugel

mw E.M. Donner, registratiemedewerker uit dienst per 01-05-96

Afdeling schilderijen K. Gravil, maatwerk-registratiebureau

W.Th. Kloek, hoofd afdeling schilderijen D.R. Horst, registratiemedewerker Afdeling museuminrichting

H. Baija, restaurator schilderijlijsten mw EA. Koens, eerste N.D. Cammelbeeck, hoofd mw M.S.C. Berends-Albert, secretariaatsmedewerker museuminrichting documentaliste VSB Jan Steen mw H.C.M. Marres-Schretlen, mw G. van Berge, medewerker

M.P. Bijl, hoofdrestaurator registratiemedewerker museuminrichting schilderijen/adviseur mw J.A.A.M. Nieuwenhuyzen-Asselbergs, H.G. Jongebloet, tekenaar mw H.E. van Eendenburg, restaurator medewerker collectiebeheer C. Kriger, museuminrichter schilderijen in dienst per 11-06-96 mw M.J. Poppink, projectcoördinator G. Ravesloot, coördinator mw M.A.C. van Heteren, MMM-Ioods per 19-08-96 tentoonstellingsinrichting wetenschappelijk projectmedewerker in mw J. Raven, behoudsmedewerker J.C. Veenendaal, grafisch vormgever dienst per 11-06-96 mw G. Roos, registratiemedewerker uit

W.A.P Hoeben, medewerker dienst per 01-08-96 Afdeling educatie en voorlichting collectiebeheer H.T. Rooseboom, registratiemedewerker Th.G. Schoemaker, hoofd afdeling

G.M.C. Jansen, conservator mw H. Schouten-Werner, educatie en voorlichting mw H.W. Kat, secretariaatsmedewerker mw J.E. Asselman, medewerker restaurator/stagiairebegeleider mw A.E.A.M. Smits, informatie en publieksvoorziening

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

F.J. van der Avert, medewerker publiciteit Stafbureau presentatie mw A. Westendorp-van Dolder, hoofd

mw H.A. Balk, wetenschappelijk 0. de Rijk, hoofd stafbureau presentatie algemene dienst/plaatsvervangend

medewerker ARIA mw M.S.C. Berends-Albert, I intendant

mw M.C. Broekema, medewerker bureauredacteur Bulletin

informatie en publieksvoorziening, mw P.H. Horst, projectassistent Kantine

assistent publiciteit mw E. Slob, secretariaatsmedewerker J.P.M. Vonken, chef kantinedienst

mw M.L. Dominicus-van Soest, mw E.R. de Smeth, projectassistent mm R.A. Bakker-de Ruiter, koffiedame

wetenschappelijk medewerker in dienst mw M.M. Soethout, bureauredacteur villa

per 15-02-96, uit dienst per 15-12-96 mw A.M.T. van Strien, mw A.J. Corbran, medewerker

P.J. de Dreu, medewerker educatie en secretariaatsmedewerker kantinedienst

documentatie mw R. van Leth-Elemia, medewerker

mw H.C. Fuhri Snethlage, Fotoafdeling kantinedienst

wetenschappelijk medewerker uit dienst P.A.M.C. Mookhoek, hoofd fotoafdeling S.H. Oei, medewerker kantinedienst

per 01-04-96 mw M.I.R. Becker, S.J. Sint Jago, medewerker

H.A.A. van Gessel, algemeen documentalist/beheerder fotoarchief uit kantinedienst

medewerker dienst per 01-12-96 mw E. van Steensel, medewerker

mw E. Kamphuis, assistent publiciteit in H. Bekker, vakfotograaf kantinedienst

dienst per 14-02-96 L. Bekooy, vakfotograaf mw M.D. William, medewerker

mw J. Kiers, wetenschappelijk E. Henkels, fotograaf in dienst kantinedienst

medewerker per 17-06-96

mw E.C. Kleeman, wetenschappelijk mw M. ter Kuile, vakfotograaf Groenvoorziening

medewerker ARIA uit dienst per 15-12-96 mw M.A. Kunst, medewerker fotoarchief L.M. Keuter, chef groenvoorziening

84 mw M. Kunst, documentaliste ARIA mw A.M. Svensson, vakfotograaf B.O. Huininga, tuinman/hovenier

mw M. Lammertse-Cats, medewerker C. Wesselius, vakfotograaf

informatie en publieksvoorziening Magazijn/ HBO

mw B M. Iuiten, assistent publiciteit uit Bureau evenementen R.J. Gasper, magazijnmedewerker

dienst per 01-02-96 mm C.Y. Bunnig, hoofd bureau W.H. de Graaf, magazijnbeheerder

T. van der Meer, wetenschappelijk evenementen mw S. Mangal-Narain, assistent

medewerker mw J.R.M.M. Lips, bureaumedewerker medewerker inkoop en beheer in dienst

mw R. Meijer, wetenschappelijk per 01-01-96

medewerker ARIA Intendance

mw E.M. Noortwijk, documentaliste ARIA G.F. thoe Schwartzenberg, intendant Telefooncentrale

E.R. Runia, wetenschappelijk L.J.E. de Bruijn, telefonist

medewerker uit dienst per 01-12-96 Bureau intendance mw M. Steijn, telefonist

mw S.H.G. Tissink, wetenschappelijk R.J. Gasper, medewerker bureau

medewerker intendance Expeditiedienst

mw E.H. Verheus, medewerker A.H. Kok, medewerker bureau P.J. Riga, chef expeditie

informatie en publieksvoorziening intendance tot 01-04-96 J.J. Couprie,

mw M.M.E. Verhoeven, wetenschappelijk mw G.H. Oomen, medewerker bureau expeditie/emballagemedewerker

medewerker ARIA intendance per 01-04-96 A. de Jong, medewerker expeditie

mw H.J. Wiggers, wetenschappelijk D. Kemper, medewerker expeditie

medewerker ARIA Algemene dienst G.B.H. te Marvelde, medewerker

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

expeditie in dienst per 01-07-96 mw T. Meser-van Geemen, medewerker schoonmaakdienst in dienst per

H.M. Pattisina, medewerker expeditie in huishoudelijke dienst 01-09-96 dienst per 01-03-96, uit dienst per mw J.S. Monteiro Gomes, medewerker mw A.M. Vonk, medewerker

12-04-96 schoonmaakdienst schoonmaakdienst

B. da SiNa Curiel, medewerker expeditie mw R. Nassibane, medewerker mw R. Youssef-Silleman, eerste

schoonmaakdienst uit dienst per medewerker schoonmaakdienst

Huishoudelijke dienst 02-04-96

R.P. Schmidt, chef huishoudelijke dienst mw M. Nazlier-Cakir, medewerker Afdeling bewaking mw H. Aboulhorma, medewerker schoonmaakdienst A.G. Cremers, hoofd bewaking schoonmaakdienst mw A. Neves Dias, medewerker

B.B. Afrifa, medewerker toilettendienst Centrale meldkamer schoonmaakdienst in dienst per mw C. Neves Dias, medewerker F. Bakker, beveiligingsmedewerker

01-12-96 toilettendienst centrale meldkameer mw L. van der Belt-Liche, medewerker mw E. Passchier-Nolten, medewerker M. Beijne, beveiligingsmedewerker schoonmaakdienst in dienst per schoonmaakdienst centrale meldkamer

01-12-96 P. Pinto, medewerker schoonmaakdienst P.J.M. Donker, beveiligingsmedewerker mw C. Bersabal, medewerker A. Quintero, medewerker centrale meldkamer toilettendienst tot 01-08-96 schoonmaakdienst C. van Dooren, beveiligingsmedewerker mw C. Birambie, medewerker mw W.J. Raat-van Geemen, medewerker centrale meldkamer schoonmaakdienst schoonmaakdienst L. El Asri, beveiligingsmedewerker mw E.M.A. Bonarius, medewerker mw D. Roosendaal, assistent chef centrale meldkamer schoonmaakdienst huishoudelijke dienst F. de Jong, beveiligingsmedewerker

A.H. Bouanani, eerste medewerker mw J. Roosendaal-de Jager, eerste centrale meldkamer 85 schoonmaakdienst medewerker schoonmaakdienst T. Kuijpers, beveiligingsmedewerker

M. Bouazzaoui, eerste medewerker G. van Rijswijk, medewerker centrale meldkamer schoonmaakdienst schoonmaakdienst N. Leffelaar, beveiligingsmedewerker mw J.S. Chrispijn-Huppen, medewerker mw N.M. Sluis, medewerker centrale meldkamer schoonmaakdienst schoonmaakdienst N.J. van der Meulen,

E.M. Hannun, eerste medewerker R.T. Strijder, eerste medewerker beveiligingsmedewerker centrale schoonmaakdienst schoonmaakdienst meldkamer mw H.L. van Hemert, medewerker mw H.M. Timmerman-Visser, B. Oly, beveiligingsmedewerker centrale schoonmaakdienst medewerker schoonmaakdienst meldkamer

J. van Hemert, eerste medewerker mw J. Tomanic, medewerker J.H. Oomen, beveiligingsmedewerker schoonmaakdienst schoonmaakdienst centrale meldkamer mw S.M. van den Heuvel, medewerker F.F. van Troost, eerste medewerker H.A. Panhuysen, beveiligingsmedewerker schoonmaakdienst schoonmaakdienst in dienst 01-09-96 uit centrale meldkamer mw C. Jonker, medewerker dienst per 08-11-96 A.M. Plomp, beveiligingsmedewerker schoonmaakdienst mw M. Villanueva, medewerker centrale meldkamer mw M.H. Koster-Lankheet, medewerker schoonmaakdienst W.A. Story, beveiligingsmedewerker schoonmaakdienst mw R.J. Visser, medewerker centrale meldkamer mw M.J.F.P. van Manen-Leemans, eerste toilettendienst B. Suringbroek, beveiligingsmedewerker medewerker schoonmaakdienst J.W.R. Visser, medewerker centrale meldkamer

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

0VER HET JAAR 1996 Bijlagen

J. Visser, beveiligingsmedewerker E.M. Brathwaite, mw I.A.W. JOrgensen,

centrale meldkamer beveiligingsmedewerker uit dienst per beveiligingsmedewerker

J.G. Vontenie, beveiligingsmedewerker 01-02-96 mw H.W. Keizer, beveiligingsmedewerker

centrale meldkamer P.L.A. Buffing, beveiligingsmedewerker P.I. Keizer, zaalwachter

R.R. Wagner, beveiligingsmedewerker J.C. Calderon Garcia, F.W. Keller, beveiligingsmedewerker in

centrale meldkamer beveiligingsmedewerker dienst per 01-04-96

F. Zijlma, beveiligingsmedewerker mw D. Chadjo, beveiligingsmedewerker J. van Kempen, beveiligingsmedewerker

centrale meldkamer J.M. Charleston, beveiligingsmedewerker A.W. Kemper, beveiligingsmedewerker

J.H. Zwebe, beveiligingsmedewerker R.E.H. Charleston, mw E. Kilie, beveiligingsmedewerker

centrale meldkamer beveiligingsmedewerker mw E. Koelemeij-Petram,

mw T. Chinnoe, beveiligingsmedewerker beveiligingsmedewerker

Kassadienst R.W.M. Coppen, beveiligingsmedewerker J. Kok, chef zaaldiensVunitleider uit

P. de Boer, chef kassadienst mw H.H. Cosar-Swart, dienst per 01-08-96

S. Balbahadoer, portier publieksingang beveiligingsmedewerker J. Kos, zaalwachter

F.M. Eduardo, kassier mw M. Cupac-Sopic, A. Kounbar, zaalwachter

mw G.H. Oomen, portier publieksingang beveiligingsmedewerker mw W.T. Kroes, beveiligingsmedewerker

tot 01-04-96 H.K. van Deijk, beveiligingsmedewerker mw H.M. Kruse, chef

G. Oosterbroek, kassier D.P. Dekker, beveiligingsmedewerker zaaldienst/unitleider

S.R. Tirbeni, kassier J.P.M. van Dijk, zaalwachter in dienst per N.R.H. Kruyff, zaalwachter

J. Veerling, kassier 01-10-96 K.B. Kuijpers, beveiligingsmedewerker

mw D. Djuric, beveiligingsmedewerker mw A.F. van der Laan,

Beveiligingsdienst mw A.M. Dosljak-Steblaj, zaalwachter beveiligingsmedewerker

86 R.A. von Aesch, beveiligingsmedewerker J. Durrfeld, beveiligingsmedewerker N.M. Lankhaar, beveiligingsmedewerker

mw M. von Aesch-Baas, mw C.H. Eggink, mw A. Leyte, beveiligingsmedewerker

beveiligingsmedewerker beveiligingsmedewerker H. van Lierop, beveiligingsmedewerker

W.M. Anastatia, beveiligingsmedewerker N. Eylers, beveiligingsmedewerker mw J. Lont, beveiligingsmedewerker

C.R. Arnon, beveiligingsmedewerker W. Feelders, beveiligingsmedewerker C.A. Luime, zaalwachter

mw R.B. Balbahadoer-Sewtahal, J.G. van Gelder, beveiligingsmedewerker G.S.T. Maiorana,

zaalwachter in dienst per 01-11-96 beveiligingsmedewerker

mw M.F. Banen, zaalwachter W.T.H.J. Gerritsen, mw M. Meeuwis, zaalwachter in dienst

mw M. Baranic-Deda, beveiligingsmedewerker per 25-05-96

beveiligingsmedewerker M.M.A. Giesen, beveiligingsmedewerker mw H.A. Meeuwis-van Netten, chef

A. Barba, zaalwachter A. Gunther, beveiligingsmedewerker zaaldiensVunitleider

T.J.J. Bechger, chef zaaldiensVunitleider J.W. Heitmans, beveiligingsmedewerker M. Nauta, beveiligingsmedewerker

mw W.A. Benjamins-Schweinsbergen, mw M. Hennevanger, zaalwachter in mw A.C.M. Nellen,

beveiligingsmedewerker in dienst per 19- dienst per 01-05-96 beveiligingsmedewerker

08-96 mw W.J. Holkamp, S. Nihora, beveiligingsmedewerker

mw C. Bersabal, beveiligingsmedewerker L.A. Noordam, beveiligingsmedewerker

beveiligingsmedewerker per 01-08-96 mw J.A. Hoogendoorn, H.C.F. Oord, beveiligingsmedewerker

H. Bos, beveiligingsmedewerker beveiligingsmedewerker G. Oosterbroek, beveiligingsmedewerker

F. van der Braak, R. de Jong, beveiligingsmedewerker K. Oosterbroek, chef

beveiligingsmedewerker mw D. Joosten, zaalwachter zaaldiensVunitleider

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

mw W. Oosterbroek, zaalwachter in Stuifbergen, zaalwachter in dienst C.J.T. van der Hulst, timmerman dienst per 01-05-96 per 01-10-96 T. de Jong,

mw D.M.C. den Ouden-van lerssel H.G. Swart, beveiligingsmedewerker uit verwarmings/luchtbehandelingsmonteur

beveiligingsmedewerker dienst per 17-12-96 A. Krens, electromonteur gebouwen mw L.H. Overduijn-Druyf, A.L. Tau, beveiligingsmedewerker R. Krijn, chef audiovisuele dienst beveiligingsmedewerker G. Terlouw, beveiligingsmedewerker P.H. Lammers, meet en regeltechnicus

A.E. Plet, beveiligingsmedewerker K.R. Tirbeni, beveiligingsmedewerker R.L. Leegstra, mw P. Plomp -Besse, mw B.M. Tirbeni-Gajadhar, zaalwachter verwarmings/luchtbehandelingsmonteur beveiligingsmedewerker C.P. Toby, zaalwachter J.J.C. Mak, onderhoudsmedewerker

S. Poeran, beveiligingsmedewerker in H. Tomasouw, zaalwachter R.N. Ramos Cardoso Frazáo, chef diesnt per 01-06-96 mw H.A. Tomasouw, gebouwen mw T. Prins-Wals, chef beveiligingsmedewerker J.T.G. Sandmann, medewerker zaaldienst/unitleider F. Topal, beveiligingsmedewerker audiovisuele dienst

K. Ramlal, zaalwachter D. Usenki, beveiligingsmedewerker B.P. Swemle, meet en regeltechnicus le mw R. Rens-Stenekes, zaalwachter in A.C. Vanaxeldongen, medewerker dienst per 12-10-96 beveiligingsmedewerker A.F. Tomasouw,

J. Reuter, beveiligingsmedewerker mw S. Vogels, beveiligingsmedewerker verwarmings/luchtbehandelingsmonteur mw D. Reuter-Pantelic, L.P.J.C. Vosters, J.M. Verstraten, beveiligingsmedewerker beveiligingsmedewerker beveiligingssysteemtechnicus mw A. Rooseman-Freen, zaalwachter W.F.H. Wildbret, chef S.A. Vos, electromonteur installaties

H.G.H. Sabel, zaalwachter zaaldienst/unitleider J. de Vries, timmerman

S. Sari Kouzal, beveiligingsmedewerker mw C.D. Willems, D.C.W. ZijImans, schilder in dienst per 01-04-96 beveiligingsmedewerker 87

J. Schreuder, sector chef/unitleider BHV T.E. Wildner, zaalwachter Bedriffshulpverlening mw R. Silleman-Broos, mw J.H. de Witte, T.B. Zult, chef bedrijfshulpverlening beveiligingsmedewerker beveiligingsmedewerker J.J. Kok, medewerker mw B. Simic-Nicolic, zaalwachter R. Yilmaz, beveiligingsmedewerker bedrijfshulpverlening mw L. Steblaj-Sabljo, zaalwachter P.A. Sarafopoulos, medewerker

J.G. Silleman, beveiligingsmedewerker Afdeling gebouwen en installaties bedrijfshulpverlening/plaatsvervangend

P.J. van der Slot, L.H. Penninkx, hoofd gebouwen en chef beveiligingsmedewerker installaties mw C.W. Sopamena, R. Frster, chef installaties Stagiair(e)s beveiligingsmedewerker A.J. Breuren, mw L. Aëgerter, 04-03-96 t/m 04-06-96, mw N. Stapper, zaalwachter in dienst verwarmings/luchtbehandelingsmonteur Rijksprentenkabinet per 01-10-96 J.C. Dam, mw D. Binnendijk, 04-12-95 t/m 01-04- mw M. Stankovic-Aperlic, zaalwachter in verwarmings/luchtbehandelingsmonteur 96, externe betrekkingen dienst per 15-06-96 mw M. Geistdórfer, electrohulp-monteur R.M. Boter, 28-10-96 Vm 17-12-96,

A.E. Stockhammer, H. Heimens, medewerker audiovisuele museuminrichting beveiligingsmedewerker dienst Y.N. Danner, 01-01-96 Vm 01-04-96, mw M.Y. van Straten, F.S. van Helvert, assistent schilder in schilderijen beveiligingsmedewerker dienst per 15-01-96 mw M. Dert, 26-08-96 t/m 20-12-96,

D. Stroomenbergh, zaalwachter E.J. Hermelink, electromonteur beeldhouwkunst en kunstnijverheid

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

mw V.O.L. Faivre, 01-01-96 t/m 31-03- J.T. Rodenburg, 01-10-96 t/m 31-12-96, C.S. van Tol, 01-02-96 t/m 01-02-97,

96, Rijksprentenkabinet schilderijen Nederlandse geschiedenis

M. Hoogendam 15-12-96 t/m 15-06-97, L.P. Schmit, 15-11-95 t/m 15-05-96,

educatie en voorlichting Nederlandse geschiedenis Maatwerk banenpoolers

Indrani, 18-11-96 t/m 24-01-97, mw U. Schenbach, 15-03-96 t/m 18-08 T. van Beelen, bibliotheek

intendance 96, beeldhouwkunst en kunstnijverheid K. Gravil, stafbureau collectiebeheer

mw D.E.R. Jongsma, 29-07-96 Vm 01- C. Szillus, 01-09-95 t/m 01-02-96, G. Schuiten, Rijksprentenkabinet

11-96, beeldhouwkunst en kunstnijverheid beelhouwkunst en kunstnijverheid H. de Vries, Rijksprentenkabinet

F.J. Kalbfleisch, 05-08-96 t/m 31-10-96, mw I.C. van Waijjen, 01-01-96 t/m 31-

Aziatische kunst 03-96, Rijksprentenkabinet Quado medewerkers

M. Kenijeres, 01-04-96 t/m 08-04-96, J. Weber, 01-09-95 t/m 01-02-96, R. ten Wolde, bewaking

schilderijen beeldhouwkunst en kunstnijverheid P. Bos, bewaking

mw J.A. Koorn, 02-01-96 t/m 01-07-96, T. Kroet, bewaking

educatie en voorlichting Vrijwilligers

C.C.A.E.S. Kruijssen, 01-08-96 t/m mw S.E. Asser, 01-12-96 t/m 01-12-97, Aantal vrouwen werkzaam bij het

01-11-96, Nederlandse geschiedenis archief Rijksmuseum: 184 (44%).

T. Kuyper, 01-11-95 t/m 30-04-96, J.T. Crisp, 01-07-96 t/m 25-07-96, Aantal medewerkers dat valt onder de

bibliotheek beeldhouwkunst en kunstnijverheid Wet Gehandicapte Medewerkers

F.A. Klein, 08-10-96 t/m 08-01-97, M. van den Ent, 17-06-96 t/m 27-06-96, (WAGW): 9 (3%).

Nederlandse geschiedenis beeldhouwkunst en kunstnijverheid Aantal medewerkers dat valt onder

mw M. van der Laan, 01-06-96 t/m 30- mw G. Franceschini, 01-07-96 Vm 30- ethnische minderheidsgroepen: 57

07-96, educatie en voorlichting 09-96, Rijksprentenkabinet (16%).

88 mw E. Louwers, 08-02-96 t/m 29-03-96, mw K. de Goede, 17-06-96 t/m 27-06-

educatie en voorlichting 96 beeldhouwkunst en kunstnijverheid De vertrouwenspersoon voor sexuele

mw S. Lammers, 09-12-96 t/m 25-01- mw Y.T.L.A. Habets, 20-08-96 t/m 20- intimidatie is in 1996 tweemaal

97, Rijksprentenkabinet 08-97, behoud en beheer geraadpleegd voor nadere informatie.

H.M. Lankamp, 22-07-96 t/m 01-02-97, M.D. Haga, 12-09-94 t/m 12-09-95, Er hebben geen meldingen plaatsge-

beeldhouwkunst en kunstnijverheid Rijksprentenkabinet vonden. Het eerder bestaande knel-

P.J.A. Masmeijer, 11-11-96 t/m 09-05- mw M. Kuipers-Verbuijs, 04-08-96 Vm punt van de telefonische bereikbaar-

97, intendance 04-08-97, post- en archiefzaken heid is in het najaar opgelost.

mw D.H. Mencke, 19-02-96 t/m 11-03- mw M.J. Poppink, 01-04-96 t/m 13-04-

96, Rijksprentenkabinet 97, stafbureau collectiebeheer

mw M. Meeuwis, 01-12-96 t/m mw G. Roos, 12-08-96 t/m 21-09-96,

31-01-97, educatie en voorlichting stafbureau collectiebeheer

mw S.P. Otter, 01-08-96 Vm 01-12-96, C. Schellekens, 09-07-96 t/m 08-07-97,

educatie en voorlichting beeldhouwkunst en kunstnijverheid

mw H.R.S. Pradel, 15-04-96 t/m mw C. Schuckink-Kool, 01-01-96 Vm 30-

30-06-96, Rijksprentenkabinet 12-96 prentenkabinet

mw M. Plooij, 02-09-96 Vm 20-12-96, S.A. Suijkerbuijk, 17-06-96 Vm 27-06-

bureau evenementen 96, beeldhouwkunst en kunstnijverheid

S.A.F.H.J. Raemakers, 15-01-96 t/m mw V. Tervooren, 17-06-96 t/m 27-06-

31-05-96, intendance 96, beeldhouwkunst en kunstnijverheid

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

14 Verzuimcijfers 15 Opleidingen 16 Overzicht sponsoren

Het ziekteverzuim is dit verslagjaar In 1996 is besloten tot het opstellen Algemeen/Barter ten opzichte van 1995 van 9,8% naar van een opleidingsplan in 1997. Philips Nederland B.V.

8,9% gedaald. Dit is exclusief WAO en KLM NV zwangerschapsverlof. Het aantal ziek- Robeco meldingen (de verzuimfrequentie) Ahrend groep NV gemiddeld per persoon is gestegen Flowershop Ivy van 1,7 naar 2,3. De gemiddelde duur van het verzuim in dagen is sterk Tentoonstellingen gedaald: van 24,7 in 1995 naar 15,6 'De Lelijke Tijd' dit jaar. FMN Finance House

KBW Effectenbank

Stichting VSB Fonds

'Een nieuwe kunst: fotografie uit de 19de

eeuw'

Stichting VSB Fonds

'Disegni. Drie eeuwen Italiaanse

tekenkunst uit eigen bezit'

Olivetti Nederland B.V.

'The Great American Watercolour'

Deloitte & Touche

'Jan Steen, schilder en verteller' 89

Fortis Nederland

VISA Card Services

Stichting VSB Fonds

Renovaties

Renovatie Zuidvleugel

KPN NV

Restauraties

Restauratie 17de-eeuwse schilderijen

NCM Holding NV

Restauratie en conservering van de

Nationale Fotocollectie

Stichting VSB Fonds

Vaste opstelling

Opstelling 19de en 20ste eeuw, afdeling

Nederlandse Geschiedenis

Generale Bank

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Billagen

Publieksbegeleiding 17 De belangrijkste Zuidvleugel waren in het verslagjaar

Zondagochtend-lezingen werkzaamheden 12.700.000,-. De uitgaven ten behoeve

De Volkskrant aan het gebouw van deze renovatie waren tot en met het

VSB-Museumzondagen verslagjaar in totaal ƒ20.850.000,-.

Stichting VSB Fonds Zuidvleugel, restauratie en renovatie

ARIA demi installatie vervangen (incl. bouwk.)

Olivetti Nederland B.V. hydrofoor installatie vervangen

Plattegronden omzetten netspanning 220/380V oost

VISA Card Services fase 1

trapliften incl B-voorziening binnenplaats

west

tl-armaturen vervangen binnenplaats

west

sloop en ruwbouw toren

verplaatsen meldkamer (tijdelijk in toren

3)

kassa meubels entree oost en west

ventilatie kantine

opknappen zalen binnenplaats west

verleien dak toren 8 (incl. steiger)

arbo-voorzieningen (valbeveiliging

legramen)

90 kapverwarming toren 1-2, 1-8, 7-8

beveiligingsruimte in omloop

(bouwkundig+W&L)

oude brandmeldcentrales vervangen

bouwhistorie en video-documentatie

renoveren electra bibliotheek

afzuiginstallatie ateliers

Teekenschoolbasisverwarming t.b.v.

afzuiginst./algemeen TS

sleutelbeheersysteem (video-validatie)

De uitgaven van de Rijksgebouwendienst

ten behoeve van het Rijksmuseum

bedroegen in 1996 voor regulier

onderhoud ƒ4.500.000,-, voor

toegankelijkheidsvoorzieningen

1 125.000,-, uit Deltageld .1330.000,-

en ten behoeve van het tunnelgebouw

(voorbereidingskosten) 1 185.000,-. De

uitgaven voor de renovatie van de

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

18 Financieel jaarrapport 1996

BALANS

(na resultaatbestemming) 31.12.1996 31.12.1995

*1 1.000 f 1.000

ACTIVA

Vaste activa

MATERIËLE VASTE ACTIVA

Inventaris en vaste presentatie-opstellingen 9.304 6.869

Vlottende activa VOORRADEN 160 64

VORDERINGEN

Debiteuren 869 774

Gelieerde organisaties 574 123

Overige vorderingen 735 398

Overlopende activa 37 582

Subsidieverstrekker OCW 1.124

2.215 3.001

EFFECTEN 70 70

LIQUIDE MIDDELEN 10.898 13.343 6.157 9.292

22.647 16.161

PASSIVA

Tegenwaarde materiële vaste activa 9.304 6.869 91

Reserves Bestemmingsreserves 1.421 723

Vrije reserves -1.985 -564 -5.191 -4.468

Voorzieningen Personeelsverplichtingen 2.426 2.674

Herstructurering bedrijfsprocessen 1.296 3.722 2.674

Langlopende schulden Financiering Zuidvleugel 1.950 2.600

Leaseverplichtingen 151 - 2.101 151 2.600

Kortlopende schulden Kortlopend deel langlopende schulden 686 650

Crediteuren 2.623 2.714

Belastingen en premies 2.081 2.103

Pensioenen 108 24

Gelieerde organisaties 17 71

Overige schulden 104 101

Overlopende passiva 2.465 8.084 2.823 8.486

22.647 16.161

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

EXPLOITATIEREKENING

1996 01.07.95 — 31.12.95

*1 1.000 *11.000

Netto-omzet

Directe opbrengsten

Entreegelden 11.945 4.396

Sponsoring tentoonstellingen 1.836 569

Diversen 713 315

14.594 5.280

Indirecte opbrengsten

Nevenactiviteiten 727 239

Algemene sponsoring 484 108

Overig 157 145

1.368 492

15.862 5.772

Subsidie OCW 30.120 13.734

SOM DER OPBRENGSTEN 45.982 19.506

Personeelskosten 28.362 13.132

Afschrijvingskosten 1.478 628

92 Kosten collectiefunctie 574 330

Kosten publieksfunctie 4.342 1.894

Overige bedrijfskosten 6.481 3.495

SOM DER KOSTEN 41.237 19.479

BEDRIJFSRESULTAAT 4.745 27

Financiële baten 358 155

Financiële lasten 41 7

FINANCIËLE RESULTATEN 317 148

RESULTAAT UIT GEWONE

BEDRIJFSUITOEFENING 5.062 175

Buitengewone baten 574

Buitengewone lasten 1.548

BUITENGEWONE RESULTATEN —974

EXPLOITATIERESULTAAT 4.088 175

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

KASSTROOMOVERZICHT 1996 01.07.95- 31.12.95

*1 1.000 *f 1.000

OPERATIONELE ACTIVITEITEN

Exploitatieresultaat 4.088 175

Afschrijvingskosten 1.478 628

CASH FLOW 5.566 803

Mutaties werkkapitaal 286 4.750

Mutaties voorzieningen 1.048 —145

Kasstroom uit operationele activiteiten 6.900 5.408

INVESTERINGSFACILITEITEN

Investeringen Zuidvleugel 2.853

Investeringe vaste presentatie-opstellingen 1.058 469

Investeringen bedrijfs- en kantoorinventaris

3.911 469

Investeringsbijdragen Zuidvleugel 2.853

Kasstroom uit investeringsactiviteiten —1.058 469

FINANCIERINGSACTIVITEITEN 93

Kunstaankopen 3.268 193

Bijdragen en schenkingen kunstaankopen 2.475 202

—793 9

Aflossing langlopende schuld Zuidvleugel —2.050 —2.225

Subsidiebijdrage aflossing schuld Zuidvleugel 1.400 1.900

Leaseverplichtingen 151

—499 —325

Overige mutaties bestemmingsreserves 91 364

Kasstroom uit financieringsactiviteiten —1.101 48

Kasstroom 4.741 4.987

Beginsaldo liquide middelen 6.157 1.170

Eindsaldo liquide middelen 10.898 6.157

Kasstroom 4.741 4.987

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

TOELICHTING -schenkingen, legaten en erfstellin- en het resultaat. De vergelijkende cij-

gen; fers zijn hiervoor aangepast.

Algemeen -subsidies, bijdragen van overheden

en donaties. Algemene grondslagen Oprichting voor de opstelling van

De Stichting Het Rijksmuseum is sta- Subsidie de jaarrekening

tutair opgericht per 1 juli 1995 en is Door het Ministerie van Onderwijs, De waardering en de bepaling van het

gevestigd te Amsterdam. Cultuur en Wetenschappen (OCW) resultaat vinden plaats op basis van his-

wordt aan de Stichting Het Rijksmuse- torische kosten. Tenzij bij het betreffen-

Doelstelling en activiteiten um een exploitatiesubsidie verstrekt. de balanshoofd anders wordt vermeld,

De Stichting Het Rijksmuseum heeft Deze subsidie is gebaseerd op de zijn de activa en passiva opgenomen

statutair als doel: Wet op het Specifiek Cultuurbeleid tegen nominale waarden.

-het in stand houden van het Rijksmuse- van 16 april 1993. Ter nadere invul- Baten en lasten worden toegerekend

um Amsterdam als museum van kunst ling van deze wet zijn bij algemene aan het jaar waarop ze betrekking

en geschiedenis; maatregel van bestuur nadere regels hebben, ongeacht of ze tot ontvang-

-het (inter)nationale publiek een repre- gesteld in het Bekostigingsbesluit Cul- sten of uitgaven hebben geleid.

sentatief overzicht van de Nederlandse tuuruitingen van 21 juni 1994. Een Baten worden slechts opgenomen voor-

kunst en geschiedenis vanaf de Middel- aantal specifieke punten uit dit Besluit zover zij op balansdatum zijn gereali-

eeuwen als belangrijkste aspecten van is voorts uitgewerkt in de Regeling seerd.

Europese en Aziatische kunst te tonen. Subsidiëring Museale Instellingen, Lasten en risico's die hun oorsprong

Dit impliceert dat het Rijksmuseum ingaand op 1juli 1994. vinden voor het einde van het verslag-

voorwerpen van kunst en geschiede. jaar, worden in acht genomen indien

94 nis bewaart, beheert, conserveert, Vergelijkende cijfers zij voor het opmaken van de jaarreke-

restaureert, wetenschappelijk onder- De vergelijkende cijfers 1995 van de ning bekend zijn geworden.

zoekt en bewerkt, verzamelt, presen- exploitatierekening en het kasstroom-

teert, toegankelijk maakt en tentoon- overizcht betreffen de periode na ver- Omrekening van vreemde

stellingen organiseert. zelfstandiging, derhalve 1 juli tot en valuta

De Stichting is een permanente instel- met 31 december 1995. Vorderingen, schulden en verplichtin-

ling, toegankelijk voor het publiek en gen in vreemde valuta worden omge-

niet gericht op het maken van winst. Indeling jaarrekening rekend tegen de koers per balansda-

De Stichting kan ter bereiking van De indeling van de jaarrekening is turn. Transacties in vreemde valuta

haar doel samenwerken met alle daar- gebaseerd op het op 23 januari 1997 gedurende de verslagperiode zijn in

voor in aanmerking komende (over- verschenen Handboek Financiële Ver- de jaarrekening verwerkt tegen de

heids)instellingen. antwoording Cultuursubsidies Museale koers van afwikkeling. De uit de

Instellingen van het Ministerie van omrekening per balansdatum voort-

Middelen OCW. Deze indeling is grotendeels vloeiende koersverschillen worden

De Stichting verkrijgt haar middelen gelijk aan die van het Burgerlijk Wet- opgenomen in de exploitatiereke-

met name door: boek, Boek 2, Titel 9. ning.

-verkoop van toegangsbewijzen; De indeling van de jaarrekening is ten

-opbrengsten van copyrights, verkoop opzichte van 1995 op enkele kleinere Kunstcollectie

van prentbriefkaarten, posters, cata- punten gewijzigd. Deze wijzigingen De kunstcollectie is eigendom van de

logi en dergelijke; hebben geen invloed op het vermogen Staat der Nederlanden en is daarom

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

niet in de balans opgenomen. De col- Effecten

lectie is ook niet verzekerd. De effecten worden gewaardeerd

tegen verkrijgingsprijs of lagere Grondslagen voor de marktwaarde per balansdatum. waardering van activa en passiva Voorzieningen

Materiële vaste activa De voorzieningen worden op nominale

De materiële vaste activa worden waarde gewaardeerd.

gewaardeerd op verkrijgingsprijs, ver-

minderd met de cumulatieve afschrij- Grondslagen voor de vingen. De afschrijvingen worden bepaling van het

gebaseerd op de geschatte economi- resultaat

sche levensduur en worden berekend Exploitatiesubsidie OCW

op basis van een vast percentage van De onderdelen van de subsidie die

de verkrijgingsprijs. Er wordt afge- bestemd zijn voor kunstaankopen en

schreven vanaf het moment van inge- voor de financiering van de Zuidvleugel

bruikneming. zijn gezien hun aard niet ten gunste

De waarde en de resterende levens- van de exploitatierekening gebracht,

duur van de inventaris en de presenta- maar rechtstreeks in het eigen vermo-

tie-opstellingen voor de verzelfstandi- gen verantwoord.

ging alsmede die van de Zuidvleugel

(begin 1996 overgedragen aan de Schenkingen en kunstaan-

Stichting Het Rijksmuseum) zijn geba- kopen 95

seerd op taxaties door onafhankelijke Schenkingen voor kunstaankopen wor-

derden. Deze activa en hun afschrij- den gezien hun aard niet in de exploi-

vingen zijn overeenkomstig deze taxa- tatierekening verantwoord, maar

ties opgenomen. rechtstreeks aan de bestemmingsre-

serves toegevoegd.

Voorraden Kunstaankopen worden rechtstreeks

De voorraden worden gewaardeerd betaald uit deze bestemmingsreserve.

tegen verkrijgingsprijzen of lagere

netto-opbrengstwaarde. Buitengewone resultaten

Buitengewone baten en lasten vloeien

Vorderingen voort uit handelingen en gebeurtenis-

De vorderingen worden opgenomen sen die zich onderscheiden van de

tegen nominale waarde, onder aftrek normale bedrijfsactiviteiten en zijn

van de noodzakelijk geachte voorzie- derhalve van incidentele aard.

ningen voor oninbaarheid. Deze voor-

zieningen zijn bepaald op basis van

een beoordeling van de individuele

vorderingen.

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

Toelichting op de onderscheiden posten van de balans en de exploitatierekening alsmede overige toelichtingen

Balans 1996 1995

*f 1.000 *11.000

MATERIËLE VASTE ACTIVA

Inventaris en vaste presentatie-opstellingen

Beginsaldo 6.869 7.028

Investeringen (1996: inclusief Zuidvleugel) 3.913 469

Afschrijvingen —1.478 —628

Eindsaldo 9.304 6.869

Afschrijvings-percentage per jaar 5-33 5-33

VORDERINGEN

Subsidieverstrekker OCW

Beginsaldo 1.124 —251

Exploitatiesubsidie 30.120 13.734

Subsidie Zuidvleugel 1.400 1.400

Subsidie kunstaankopen 750 750

Uitgaven en voorschotten —33.394 —14.509

Eindsaldo 1.124

96 EFFECTEN

De effecten betreffen belegde gelden in het kader

van een bestemmingsreserve. 70 70

TEGENWAARDE MATERIELE VASTE ACTIVA

Deze post wordt vanaf 1996 opgenomen en is gelijk aan de boekwaarde van de vaste activa. De

post dient ter financiering van uitbreidings- en vervangingsinvesteringen. De vergelijkende cijfers

over 1995 zijn hiervoor aangepast. De post wordt gevormd uit de vrije reserves.

9.304 6.869

RESERVES

Bestemmingsreserves

Bestemmingsreserve Herinrichting Nederlandse Geschiedenis 800

Bestemmingsreserve Masterplan 500

Bestemmingsreserve kunstaankopen —267 426

Overige bestemmingsreserves 388 297

1.421 723

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

1996 1995

•j" 1.000 *11.000

Bestemmingsreserve Herinrichting Nederlandse Geschiedenis

Deze reserve dient ter financiering van de investeringen van 1997-2002 in de afdeling Neder- landse Geschiedenis.

Beginsaldo

Uit resultaatbestemming 800

Eindsaldo 800

Bestemmingsreserve Masterplan

Deze reserve dient ter financiering van research en overige voorbereiding in het kader van het

Masterplan.

Beginsaldo

Uit resultaatbestemming 500

Eindsaldo 500

Bestemmingsreserve kunstaankopen

Deze reserve dient ter financiering van de kunstaankopen. Schenkingen en bijdragen voor kun- staankopen worden rechtstreeks in deze reserve en niet ten gunste van de exploitatierekening verantwoord.

Beginsaldo 426 417

Kunstaankopen —3.268 —193 97

Bijdragen en schenkingen 2.575 202

Eindsaldo —267 426

Overige bestemmingsreserves

Deze betreffen vier reserves ter financiering van specifieke werkzaamheden.

Beginsaldo 297 —67

Mutaties 91 364

Eindsaldo 388 297

Vrije reserves

Oorspronkelijk beginsaldo —5.191 1.678

Opnemen bestemmingsreserve vaste activa —7.203

Gecorrigeerd beginsaldo —5.191 —5.525

Mutatie vaste activa (investeringen en afschrijvingen) 2.435 159

Investeringsbijdragen (Zuidvleugel) 2.853

Uit resultaatbestemming 2.788 175

Eindsaldo —1.985 —5.191

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

Voorzieningen 1996 1995

Personeelsverplichtingen * f 1.000 * 1.000

/De voorziening personeelsverplichtingen betreft de geschatte verplichtingen voor wachtgelden

en afkoopsommen personeel. De voorziening heeft een langlopend karakter.

2.426 2.674

Herstructurering bedrijfsprocessen

De voorziening herstructurering bedrijfsprocessen is gevormd voor de geschatte kosten van her-

structurering van diverse bedrijfsprocessen. De hiermee gepaard gaande lasten zijn in 1996 ver-

antwoord als buitengewone lasten. De voorziening heeft een langlopend karakter.

1.296

LANGLOPENDE SCHULDEN

Financiering Zuidvleugel

Dit betreft een schuld aan Stichting De Staalmeesters te Amsterdam in verband met de financie-

ring van de Zuidvleugel van het Rijksmuseum. Over de schuld behoeft geen rente te worden ver-

goed. De schuld heeft een resterende looptijd van 4 jaar. Het gedeelte dat binnen 1jaar moet

worden afgelost, is opgenomen onder de kortlopende schulden.

Beginsaldo 2.600 2.925

Aflossing 650 325

Eindsaldo 1.950 2.600

NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN

98 Huurverplichtingen

Met de Rijksgebouwendienst is een contract gesloten voor de huur van de gebouwen van de

Stichting Het Rijksmuseum ad f 2,7 miljoen per jaar. Het contract is aangegaan op 1 juli 1995

en heeft een looptijd van 20 jaar.

Investeringsverplichtingen

Herinrichting Nederlandse Geschiedenis

De Stichting Het Rijksmuseum heeft zich verplicht tot een vernieuwing van de opstelling Neder-

landse Geschiedenis. Deze vernieuwing zal in de komende jaren worden uitgevoerd. De hiermee

gepaard gaande kosten worden voorlopig geschat op f 12 miljoen. Deze kosten zullen groten-

deels worden betaald uit de subsidie OCW voor 1997-2000,

Masterplan

In de toekomst zullen omvangrijke investeringen in de gebouwen zijn benodigd als gevolg van:

— het niet voldoen aan de wettelijke vereisten voor brandveiligheid en arbeidsomstandigheden;

— achterstallig onderhoud;

— de onvoldoende functionaliteit voor de bezoekers.

In dit kader wordt door de Rijksgebouwendienst in samenwerking met het Ministerie van OCW en

de Stichting Het Rijksmuseum een plan (het Masterplan) ontwikkeld. De verplichtingen die voort-

vloeien uit dit plan zijn nog onvoldoende bekend.

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

Exploitatierekening

1996 2e hj. 95

"11.000 *11.000

SOM DER OPBRENGSTEN

Exploitatiesubsidie OCW

Subsidie 1996 (DGCZ/DCE-U-962994, d.d. 16.07.1996) 31.779

Aanvullende subsidie 1996 (DGCZ/DCE-U-964595, d.d. 01.11.1996) 33

Aanvullende subsidie 1996 (DGCZ/DCE-U-964934, d.d. 03.12.1996) 458

32.270

Subsidiebeschikking 32.270 30.626

Subsidie kunstaankopen —750 —750

Subsidie financiering Zuidvleugel —1.400 —1.900

Subsidie mutatie debiteuren/crediteuren —144

Exploitatiesubsidie 30.120 27.832

Exploitatiesubsidie le halfjaar (saldo uitgaven minus ontvangsten le halfjaar) 14.098

Exploitatiesubsidie 2e halfjaar 13.734

SOM DER KOSTEN

Personeelskosten

Lonen en salarissen 22.057 10.710

Sociale lasten 1.854 917 99

Pensioenlasten 1.571 564

Overig 2.880 941

28.362 13.132

Kosten publieksfunctie

Kosten tentoonstellingen 1.755 838

Kosten dienstverlening/voorlichting 1.412 669

Kosten public relations 1.175 387

4.342 1.894

Overige bedrijfskosten

Huisvestingskosten 4.742 2.148

Kantoorkosten 810 532

Overige kosten 929 815

6.481 3.495

GEMIDDELD AANTAL WERKNEMERS

Gedurende 1996 waren gemiddels 362 werknemers in dienst (2e halfjaar 1995: 346).

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Jaarverslag 1996

1996 2e hi. 95

* 11.000 *.1 1.000

BUITENGEWONE RESULTATEN

Buitengewone baten

Exploitatiesubsidie OCW voorgaand jaar

(brief DGCZ/DCE-U-963418, d.d. 24.10.1996)

112

Overige baten voorgaand jaar 462

574

Buitengewone lasten

Voorziening herstructurering bedrijfsprocessen 1.296

Lasten voorgaand jaar 252

1.548

Ondertekening van de jaarrekening

Amsterdam, 22 mei 1997

Directie:

Prof drs R. de Leeuw

Dr J.P. Filedt Kok

Mw drs A.A.E. Vels Heijn

100 Drs D.J. Elders

Raad van Toezicht:

Dr ir Th. Quené

Mw drs K.Y.I.J. Adelmund

M.J. Drabbe

Dr J.R. Glasz

Mr J.M. Hessels

N. MacGregor

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Bijlagen

OVERIGE GEGEVENS ACCOUNTANTSVERKLARING lingen heeft gegeven met betrekking

tot de controle op de naleving van de

Bestemming van het resul- Opdracht subsidie-bepalingen.

taat Wij hebben de jaarrekening 1996 van Wij zijn van mening dat onze controle

De directie heeft besloten het resultaat de Stichting Het Rijksmuseum te een deugdelijke grondslag vormt voor

over 1996 als volgt te bestemmen: Amsterdam gecontroleerd. Deze jaar- ons oordeel.

"11.000 rekening is opgesteld onder verant-

exploitatieresultaat 4.088 woording van de Directie en de Raad Oordeel

van Toezicht van de stichting. Het is Wij zijn van oordeel dat de jaarreke-

naar bestemmingsreserve Herinrich- onze verantwoordelijkheid een ning 1996 van de Stichting Het Rijks-

ting Nederlandse Geschiedenis 800 accountantsverklaring inzake de jaar- museum te Amsterdam een getrouw

naar bestemmingsreserve rekening te verstrekken. beeld geeft van de grootte en de

Masterplan 500 samenstelling van het vermogen op

naar vrije reserves 2.788 Werkzaamheden 31 december 1996 en van het resul-

Onze controle is verricht overeenkom- taat over 1996, in overeenstemming

Dit besluit is reeds in de balans ver- stig algemeen aanvaarde richtlijnen met de subsidiebepalingen van het werkt. met betrekking tot controle-opdrach- Bekostigingsbesluit en de Regeling

ten. Volgens deze richtlijnen dient Subsidiëring Museale Instellingen.

Gebeurtenissen na balans- onze controle zodanig te worden

datum gepland en uitgevoerd, dat een rede- Den Haag, 22 mei 1997

Subsidiebeschikking 1997 lijke mate van zekerheid wordt verkre- Deloitte & Touche

Voor 1997 is door het Ministerie van gen dat de jaarrekening geen onjuist- Registeraccountants

Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen heden van materieel belang omvat. 101

.1 32,3 miljoen aan subsidie toege- Een controle omvat onder meer een

kend. onderzoek door middel van deelwaar-

nemingen van informatie ter onder-

Accountantsverklaring bouwing van de bedragen en de toe-

De accountantsverklaring is hiernaast lichtingen in de jaarrekening. Tevens opgenomen. omvat een controle een beoordeling

van de grondslagen voor financiële

verslaggeving die bij het opmaken van

de jaarrekening zijn toegepast en van

belangrijke schattingen die de leiding

van de stichting daarbij heeft

gemaakt, alsmede een evaluatie van

het algehele beeld van de jaarreke-

ning.

Onze controle is ook verricht in over-

eenstemming met de aanwijzingen die

de Minister van Onderwijs, Cultuur en

Wetenschappen in bijlage Ibij de

Regeling Subsidiëring Museale Instel-

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

OVER HET JAAR 1996 Basisvormgeving: Studio Dumbar

Zetten -opmaken -druk: Elgraphic + DTQP / Hentenaar Boek B.V.

Colofon J

V,

•••..•

•••14: •Iv

•kt^ •• ,• •t

4t.!•'

// ;5 9 4) • /4

•• .

•••• • •••• - - • •• : •- -• _ • • " ' - •1-•• • •• • • ••-•• ."".•! •••• • •, • •• . :" • • .• ;ii:;•••e•er : •• . ..•^414 • ,••4;' •„•>:: •••• - • • b• .;.••••••• • • 4 n41.4. ;.;:4•-k• v.f.• •1- • •-0... -• • ..-"e • .• ._p. .. .• e .• 1'4 "'4":ir'4 .'"' • ›N• • ...I,. • 77 ••• a. • . ••• • r.;:c:,;.' 14 !" •p i;••• .4 ....• •• 1, • :7 ,7 • ".,-...... *•• •.#•!•" •:•••• • ••.,:• -4.-_,..4_•:m• e.... - \•e ,..„ • .. •:4•-•tte -..e ..0..erlle.a. , .4,:j air Illyit , .4. . -1••4'. •e,f' . ...,•4,•,f," •• ,. tlitt' -'1:ft, - 4. _... ,,,,, ,:„. e7r.,.., It ,r,•*.c .14.,__,.- . nie r• t„..ii•••, . ••,, .... .i• it. r, _., ..- .4 •‘,..15.••••i. .,kti?,...,- .t.•. ,•";..«^ffic 4../.. 0•?-- ...di' :*.e.•'• . ra 2.+4.o.. ice .4,. "• -. • • -,07-,44 • • si • Sip •. • "ripjoef. ieb.1:10` •••• lilt • ••••".r • -4 •%•-',•• ••:‘• j.‘" 4154 f: • ..1•4°' :.- ....' - .. • «;.• ..',--,. 4P.•;.. . :e t ," .•: -- '' .0-'5' H°.''''. '''rtly,;4 • ...... ,., . --_ ,..._...1• . ,t..••=4,4 >4; k r tab., ,..:.,,,.,-,,-,...... e, .-. . •_. .„z.,..../. <-, 9 •`.;,: A , 14.,le •s• . '...4(s".1."4+ .,:,,- .. ;,..•. :--;r:..4‘..t.''..• .!'k .....,;. ".w.4at • "Jr, - -- - . - • ..,., ..•.-e ',•,> -,..,, • ..- 1-„..,...... _2›.„,..--th. ?.. .i. 44. Jr 21'44n'k .41.1 •;),,"4 ,g, -4:;•••: -.;jr..... 4J,.....„.. ..1A .,,,,f,dfel 20, lir..,:r.i:k i,..44#2;44.4t ....

-.i's.' v•:, •40 ,-1,1•'~.• ..•. 40,,...izmodtii., 4.....,.,rut. •410»...... ;,14,/brit~sg. ..