Sosyal Bilimler Dergisi Darbeler Tarihi Özel Sayisi I

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Sosyal Bilimler Dergisi Darbeler Tarihi Özel Sayisi I ISSN 2149-8725 SOSYAL BÝLÝMLER ENSTÝTÜSÜ NECMETTIN ERBAKAN ÜNIVERSITESI SOSYALSOSYAL BILIMLERBILIMLER DERGISIDERGISI DARBELER TARIHI ÖZEL SAYISI I Necmettin Erbakan University JournalJournal ofof SocialSocial SciencesSciences 2 www.konya.edu.tr 2016 NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ DARBELER TARİHİ ÖZEL SAYISI I Cilt II, Sayı 2, Temmuz-Aralık 2016 ISSN: 2149-8725 SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Sahibi/Owner Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Adına Prof. Dr. Muhittin UYSAL Yazı İşleri Müdürü/Director of the Editorial Office Halil İbrahim ÇELİK Cilt: II, Sayı: 2- Temmuz–Aralık 2016 Uluslararası Hakemli Dergi (Haziran ve Aralık aylarında olmak üzere yılda iki sayı yayınlanır) Yayın Türü/Puplication Type Yerel Süreli Yayın Editör/Editor Doç. Dr. Tahsin KARABULUT (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Sayı Editörü / Editor Of This Issue Prof. Dr. Caner ARABACI (Necmettin Erbakan Üniversitesi) YayınKurulu/Editorial Board Prof. Dr. Muhittin UYSAL (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. A. Turan YÜKSEL(Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Abdurrahman ÖZKAN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Seyit BAHCIVAN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Hasan Hüseyin BİRCAN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Doç. Dr. Tahsin KARABULUT (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd.Doç. Dr. Erhan ÖRSELLİ (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd.Doç. Dr. M. Fatih BERK (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Aziz AYVA (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Mücahit KÜÇÜKSARI (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yazışma Adresi/Communication Adress: Necip Fazıl Mahallesi Yeni Meram Caddesi No:132C PK:42090 Meram / Konya Tel: 0 332 201 0060 - Fax:0 332 201 0065 Web: http://www.konya.edu.tr/sosyalbilimlerenstitusu E-Mail: [email protected] Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi yılda iki kez yayınlanan uluslararası hakemli dergidir. Baskı ve Cilt: Damla Ofset Mat. ve Tic. A.Ş. Büsan Org. San. 10631 SSK. No: 4 Karatay/KONYA Tel: (0332) 345 00 10 • www.damlaofset.com.tr Sertifika No: 14972 / B.T.: AĞUSTOS 2018 ISSN 2149-8725 DANIŞMA KURULU/ADVISORY BOARD Prof. Dr. Abdulkadir BULUŞ (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Abdullah TOPÇUOĞLU (Selçuk Üniversitesi) Prof. Dr. Adem ŞAHİN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Ahmet AKDEMİR (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Ahmet ÇAYCI (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Ahmet DİKEN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Ahmet ÖNKAL (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Ahmet TAŞĞIN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Ahmet YAMAN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Ahmet YILMAZ (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Ahmet YÜCEL (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Bayram DALKILIÇ (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Bilal KUŞPINAR (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Bilal SAKLAN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Birol AKGÜN (Yıldırım Beyazıt Üniversitesi) Prof. Dr. Bünyamin ERUL (Ankara Üniversitesi) Prof. Dr. Bünyamin SOLMAZ (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Caner ARABACI (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Dilaver GÜRER (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. H. Ferhan NİZAMLIOĞLU (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Halit ÇALIŞ (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Hayri ERTEN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Fikret KARAPINAR (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Güngör KARAUĞUZ (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Hülya KÜÇÜK (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. İbrahim COŞKUN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. İsmail Hakkı ATÇEKEN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. İsmail TAŞ (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Kemal ÖZCAN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. M. Bahauddin VAROL (Aksaray Üniversitesi) Prof. Dr. Mahmut YEŞİL (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Mehmet AKGÜL (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Mehmet Ali KAPAR (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Mehmet KIRBIYIK (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. M.Sait ŞİMŞEK (Necmettin Erbakan Üniversittesi) Prof. Dr. Mohammad SHAHRİARİ (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Muhammed AYDIN (Katar Üniversitesi) Prof. Dr. Muhammet TASA (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Muhsin KAR (Yıldırım Beyazıt Üniversitesi) Prof. Dr. Murat ÇEMREK (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Mustafa AYDIN (Selçuk Üniversitesi) Prof. Dr. Mustafa DEMİRCİ (Selçuk Üniversitesi) Prof. Dr. Mustafa TAVUKÇUOĞLU (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Mustafa TEKİN (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Naim ŞAHİN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Nazif M. SHAHRANİ (Indiana Üniversitesi, ABD) Prof. Dr. Orhan ÇEKER (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Osman ÇEVİK (Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi) Prof. Dr. Önder KUTLU (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Raif PARLAKKAYA (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Ramazan ALTINTAŞ (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Saffet KÖSE (Kâtip Çelebi Üniversitesi) Prof. Dr. Sâid BEKDAŞ (Taybe Üniversitesi- S.Arabistan) Prof. Dr. Sajjad RİZVİ (Exeter Üniversitesi, İngiltere) Prof. Dr. Sami BAYBAL (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Selahattin POLAT ( Erciyes Üniversitesi) Prof. Dr. Selçuk COŞKUN (Bayburt Üniversitesi) Prof. Dr. Sıddık KORKMAZ (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Süheyl SAPAN (Kral Suud Üniversitesi) Prof. Dr. Süleyman EN-NEDVÎ (Şeyid Ahmet Üniversitesi, Pakistan) Prof. Dr. Süleyman TOPRAK (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Şaban TANIYICI (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Tacettin UZUN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Yahya MİCHOT (Hartford Seminary, ABD) Prof. Dr. Yusuf IŞICIK (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Yusuf ŞAHİN (Aksaray Üniversitesi) Prof. Dr. Zekeriya GÜLER (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Ertan ÖZENSEL (Selçuk Üniversitesi) Doç. Dr. Abdullah HARMANCI (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Doç. Dr. Ahmet ŞAHBAZ (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Doç. Dr. Birol MERCAN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Doç. Dr. Halis BAŞEL (Cumhuriyet Üniversitesi) Doç. Dr. Fatih Mehmet ÖCAL (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Doç. Dr. Fatma ARSLAN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Doç. Dr. Hikmet ATİK (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Doç. Dr. Mustafa KINIK (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Doç. Dr. Mehmet BİREKUL (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Doç. Dr. Mustafa YILDIRIM (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Doç. Dr. Selim KAYHAN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Doç. Dr. Zbigniew KAZMİEREZAK (Białystok Üniversitesi, Polonya). Doç. Dr. Zekeriya MIZIRAK (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Ali DADAN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Ali Fuat BAYSAL ( Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Ali ÖGE ( Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Erdal BAYRAKÇI (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Hüseyin ÇETİN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Kemal Enz ARGON (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Mehmet ULUTAŞ (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Murat AK (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Özgür ÖZER (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Tarık M. QUADIR (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Ümit SORMAZ (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Yasin BULDUKLU (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Zeliha Zühal GÜVEN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Dr. Visam Ahmed ABDULLAH (Kerkük Üniversitesi- Irak) BU SAYININ HAKEMLERİ Prof. Dr. CANER ARABACI Prof. Dr. NURİ KÖSTÜKLÜ Prof. Dr. KEMAL ÖZCAN Prof. Dr. AYŞE DUDU KUŞÇU Prof. Dr. CEMAL GÜVEN Doç. Dr. BEKİR BİÇER Doç. Dr. İSMAİL KIVRIM Doç. Dr. MEHMET FATİH BERK Dr. Öğr. Üyesi AHMET DÖNMEZ Dr. Öğr. Üyesi CEMİLE TEKİN Dr. Öğr. Üyesi MUAMMER ULUTÜRK Dr. Öğr. Üyesi MUSTAFA AKKUŞ Dr. Öğr. Üyesi ŞÜKRİYE PINAR ÖZYALVAÇ Dr. Öğr. Üyesi ÜMİT ESER Dr. Öğr. Üyesi YAKUP KAYA Dr. Öğr. Üyesi ZAHİDE AY SUNUŞ Türkiye’nin özellikle 1876’dan bu yana darbelerle başı derttedir. Meşru yönetimlere karşı, iç ve dış etkenlerle gerçekleştirilen müdahaleler, yönetim istikrarsızlığını getirmiştir. İstikrarsızlık, güven ortamını berhava ederken; vatanı, devleti savunma ve yüceltme gibi darbeci iddiaları da vatan dahil insan, ekonomik kayıplar ile buharlaşıp gitmiştir. Onun için burada, cüzi bile olsa darbelerle ilgili çalışmalar bir araya getirilerek, en azından siyasi tarihimizin bu olumsuz yönüne dikkat çekilmek istendi. Darbeler ve darbe teşebbüslerinin hepsini değerlendirmek, yeni çalışmalarla ancak mümkün olacaktır. Bu konudaki kesret bile, konunun vahametini ortaya koymaktadır. Zira Osmanlı son dönemini, “darbeler veya darbeci zihniyetin tahakkümü altındaki tarih”, diye değerlendirmek yanlış olmayacaktır. Makaleler, Darbeler Tarihi Özel Sayısı I’de, kabaca tasnife tabi tutulursa, üç grupta kümelenmektedir. C. ARABACI’nın “Darbelerle Yüzleşmek” başlıklı yazısı, darbeler tarihi ile ilgili bilinç geliştirmeye dönük bir genel değerlendirme mahiyetindedir. Onun dışındakiler, Osmanlı devri darbeleri ve darbelerin ana beslenme yeri olan aydın sorunu ile ilgili kısım olmak üzere, gruplandırılabilir. Osmanlı devri darbeleri, Yeniçeri Ocağının kaldırılmasından elli yıl sonra modern ordu kullanılarak geçekleştirilen 1876 darbesinden itibaren ele alınmıştır. Yalnız bu darbeyi, peşrevi durumundaki Kuleli Vakasıyla birlikte değerlendiren Halil İbrahim ÇELİK’in, “Bürokratik Darbe Geleneğinin Kökenleri (Kuleli Vakası ve 1876 Darbesi)” başlıklı makalesi, önemli bir çalışma durumunda. Yunus GÜLER’in, “Mithat Paşa ve Darbe”; Hande GÜNDÜZ’ün, “Darbeler Karşısında Çerkez Hasan ve Ömer Halisdemir” ile
Recommended publications
  • Çamlıeaya Dair... Eski Çamlıcada Köşkler - Güzelliğe Meclûp Padişah - Sadrâzam Kellesinin Satırdan Kurtuluşu — II
    View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk brought to you by CORE ------------^ i--------------------------provided 10-1 by Istanbul • 1949 Sehir ———.University Repository Geçmiş zamanlarda Çamlıeaya dair... Eski Çamlıcada köşkler - Güzelliğe meclûp padişah - Sadrâzam kellesinin satırdan kurtuluşu — II. ei Mahmut ve Çamlıcada mehtap afalar mı dinçti, mideler mi kasrında, Sultan ve kocası Mehmet K sağlamdı bilmem eskiden Ali paşa uzun müddet oturmuşlar­ sayfiye edilirdi. Malûmya iyi mey­ dır. Çok kıymetli tablolar, antika ve, ağacının altında yenir. vazolar, nadide oda takımları, zen­ Çeşitli su kaynaklan, geceleri se­ gin kumaş perdelerle döşenmiş o- rin olan güzel havası ve mümbit lan Valde bağı kasrı; her gidenin : toprağı ile Çamlıca da evvelleri en gözünü kamaştırmıştır. Büyük Çam- | gözde sayfiyelerden biri idi. lıcadaki, Şekzade Yusuf İzzettin e- Karacaahmedin koyu yeşil bir çu­ fendiye ait köşklerin en büyüğü, hayı andıran selvi oymasının arka­ 2 inci Mahmudun gözdelerinden sından yükselen Çamlıca tepesi gü- «Tiryal» Hatun için yapılan köşk­ j neşin koyu kurşuni renge boyadığı tür. Hazinei hassa arazisi içinde ya­ İstanbul yakasına sakin bir eda ile pılmış olan bu köşk, sonradan 2’in­ | göz kırpar. Grupla beraber yer yer ci Abdülhâmit tarafından İzzettin e- i bakırlaşan Üsküdar evlerinin cam­ feııdiye verilmiştir. 2’inci Abdülhâ- ları arkasından Kalaımşa, Beylerbe­ midin tahta çıktığı gün, fenerlerle yine kadar kollarını açarak geri­ donatılan Çamlıca tepesi; cumaları. nen bu edalı tepeciğin çevresindeki İstanbul halkı ile dolup boşalan Nr grup halesi; akşamlan, başına bir mesire yeri olmuştur. gelincik çelengi koyarak onu selâm­ Hekimbaşı Abdülhalik Mollanın, larken. Tommkta ay kendini göste­ Sami paşanın 3’üncü Selim ricalin­ rir.... den Kâhya Reşit efendiden satın Av merakı ile şöhret bulan avcı aldığı köşk, Çamlıcanın muhteşem Sultan Mehmet Çamlıca kırlarında köşklerinden biridir.
    [Show full text]
  • Hanedân-I Saltanat Nizamnamesi Ve Uygulanmasi Cevdet Kirpik*
    HANEDÂN-I SALTANAT NIZAMNAMESI VE UYGULANMASI CEVDET KIRPIK* Giri~~ Osmanl~~ hanedan üyelerinin sosyal hayat~n~, ya~ay~~~m ve aile huku- kuyla ilgili baz~~ meselelerini düzenleyen ilk nizamname 16 Kas~m 1913 tari- hinde ç~kar~ld~. Nizamname, hanedan azas~n~~ ilgilendiren birçok meseleyi etrafl~ca ele almaktayd~. Düzenlemede yer alan hususlar~n önemli bir k~sm~~ teamül-ü kadimden olup baz~lar~~ ise kendi devrinde ortaya ç~kan bir tak~m sorunlar~n çözümüne yönelik yeni konulard~. Yüzy~llar boyu belirli geleneklerin ~~~~~nda ya~ay~p giden Osmanl~~ ha- nedarnyla ilgili bir nizamname ç~karmay~~ gerekli k~lan sebepler nelerdi? Nizamname kimler tarafindan, niçin haz~rland~, içeri~inde neler vard~~ ve en önemlisi de nas~l uyguland~? Hanedân-~~ Saltanat ~izâs~n~n~~ Hâl ve Mevkileri ile Vazâifini Tayin Eden Nizamnâme ad~yla haz~rlanan Nizamname, padi~ah~n 16 Kas~m 1913 tarih ve 243 say~l~~ iradesiyle yürürlü~e girdi2. Nizamname, kanun mahiyetinde düzenlenmedi~inden Meclis-i Meb'ilsân ve Meclis-i Ayân'da müzakere edilmemi~, dolay~s~yla da esbâb-~~ Erciyes Üniversitesi, E~itim Fakültesi Ö~retim Üyesi. Hanedan-1 saltanat ~izlis~ndan kas~t; padi~ah, ~ehzadeler ve onlar~n k~z ve erkek çoculdar~d~r. Ni- tekim bu husus Hanedan-1 Abi Osman Umüru Hakk~nda Kararname'de padi~ah ve ~ehzadelerin hanedan sicilinde kay~ tl~~ zevceleri ile sultanlar~n k~z ve erkek çocuklar~~ ve e~leri "efrad-~~ hanedandan olmayub haned5n-1 saltanata mensup" olarak adland~r~lmaktayd~. BOA, Hanedan Defteri, No:2, s.60. Yine ~ehzade Ali Vas~b Efendi, hanedan mensuplar~~ ile dzds: aras~nda fark~~ ~u ~ekilde dile getirmekte- dir: "Haneclarum~zda erkek nesline verilen ehemmiyetin bariz i~aretlerinden biri, padi~ah veya ~eh- zade k~z~~ olan sultanlar~n çocuklar~n~ n hanedan azas~~ de~il, hanedan mensubu say~lmas~~ ve bu men- subiyetin kendi çocuklar~na intikal edememesidir." Ali Vas~b Efendi, Bir ~ehztule'nin Hdtirdt~~ Vatan ve Menfdda Gördid~lerim ve i~ittilderirn, Haz~rlayan: Osman Selaheddin Osmano~lu, ~stanbul, 2005, s.12.
    [Show full text]
  • Tarihi 100 Lise
    O R T A Ö ⁄ R ET ‹M GENEL M TARİHÎ 100 LİSE T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TARİHÎ 100 LİSE Ortaöğretim Genel Müdürlüğü Adına Ercan TÜRK Genel Müdür Hazırlayanlar Abdullah YURDABAKAN Yaşar KOÇAK Sibel AKBIYIK Muammer AKSOY Dilek SEKÜCÜ Fırat YILMAZ Ercan DEMİR ISBN: 978-975-11-4473-7 Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları Genel Yayın No: 6573 Tanıtıcı Yayınlar Dizin No: 85 Ortaöğretim Genel Müdürlüğünce hazırlanan “Tarihî 100 Lise” adlı kitap Bakanlık Makamının 18.10.2017 tarihli ve 84037561-821.99-E.17075877 sayılı olurları ile 1000 adet bastırılmıştır. ÖNSÖZ ir ülkenin varlığını devam ettirmesinin temelini oluşturan, birey ve toplumun gelişmesini sağlayan, millî ve manevî değerlerin nesilden nesillere aktarılması süreci olan eğitim hangi zaman diliminde Bolursak olalım bir seferberlik sürecidir. Ve bu sürecin en etkili sac ayaklarından biri vazgeçilmez, yeri doldurulamaz, toplumun yaşayan bir parçası, mazinin atîye yolculuğunda köprü vazifesi gören, millî seciyemizin yansıması okullarımızdır. Her köşesi buram buram tarih kokan Anadolu’da Ankara’dan İstanbul’a, Bursa’dan Diyarbakır’a, Adana’dan Erzurum’a manevî atmosferi ile öğrencilerinin zihinlerinde gönüllerinde yer eden kurumlar... İnşaatlarında kim bilir kimler emek verdiler. Hatta belki kendileri ihtiyaç sahibi iken, vatanının geleceği- ne katkı sunmak isteyen kaç isimsiz kahraman, tarihe not düşülecek bir gayretle çalıştılar. Bilinmez... Kaç parmaktan yüzükler, kaç koldan bilezikler, kaç kulaktan küpeler sıyrılıp feda edildi... Kaç yiğidin alın teri karıldı yapım
    [Show full text]
  • Abdülhamid” Üzerinden İncelenmesi1
    International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS) June 2021 : Volume 7 (Issue 1) / e-ISSN : 2458-9381 Araştırma Makalesi ● Research Article Türk Dönem Dizilerinde Kullanılan Tarihsel Motiflerin Payitaht “Abdülhamid” Üzerinden İncelenmesi1 Research of Historical Motifs Used in Turkish Period Series on Payitaht “Abdülhamid” a, b Şina Ceylan Gündüzeri Yalçın Lüleci a Marmara Üniversitesi, İstanbul Türkiye. [email protected] ORCID: 0000-0003-4375-6978 b Dr. Öğr. Üyesi, Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye. [email protected] ORCID: 0000-0002-2957-0352 ÖZ MAKALE BİLGİSİ Medya, günümüzde bilgiye ulaşmak isteyen bireylerin başvurduğu mecralardan biri haline Makale Geçmişi: gelmiştir. Medya araçları içerisinde olan televizyon, birçok konuda olduğu gibi tarih alanında da Başvuru tarihi: 24.04.2021 izleyicileri bilgilendirmeye başlamıştır. Televizyon ve sinema gibi görsel işitsel mecralara konu Düzeltme tarihi: 01.07.2021 olan tarih, bu sayede her eve girme fırsatı bulmuş ve araştırma yollarına girmeden herkesin tarih Kabul tarihi: 02.07.2021 hakkında bilgi sahibi olmasının yolları açılmıştır. Yoruma açık olan tarih, medyanın amacına Anahtar Kelimeler: hizmet edecek biçimde bir propaganda unsuru haline gelmiş, bu durum kurgusal gerçeklik ile Göstergebilim, olgusal gerçekliğin yer değiştirip değiştirmediği sorusunu akıllara getirmiştir. Bu araştırmada, TRT Olgusal Gerçeklik, ekranlarında yayınlanan Payitaht “Abdülhamid” adlı dizideki tarihsel göstergeler, temsil ve Kurgusal Gerçeklik, gerçeklik ilişkisi açısından incelenmiştir.
    [Show full text]
  • T.C. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Islam Tarihi Ve Sanatlari Anabilim Dali
    T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İSLAM TARİHİ VE SANATLARI ANABİLİM DALI PERTEVNİYAL VALİDE SULTAN’IN HAYATI, HAYIR İŞLERİ VE AKSARAY’DAKİ KÜLLİYESİ İlknur ÇİÇEK 1530208027 YÜKSEK LİSANS TEZİ DANIŞMAN Prof. Dr. İsmail Hakkı GÖKSOY ISPARTA - 2018 (ÇİÇEK, İlknur, Pertevniyal Valide Sultan’ın Hayatı, Hayır İşleri ve Aksaray’daki Külliyesi, Yüksek Lisans Tezi, Isparta, 2018) ÖZET Osmanlı Devleti’nde padişah hanımları sahip oldukları gelirleri, toplumun yararına olan hayri hizmetlerde kullanmışlardır. Bu tezin amacı da, Sultan II. Mahmut’un eşi, Sultan Abdülaziz’in annesi Pertevniyal Valide Sultan’ın hayatı, hayır hizmetleri, Aksaray’daki külliyesini çalışmak olmuştur. Özellikle külliyede çalışan görevliler, aldıkları ücretler ile külliyeye gelir sağlayan akarlar hakkında bilgi verilmeye çalışılmış ve Pertevniyal Valide Sultan’ın vakıf ve hayır hizmetleri tespit edilmiştir. Harem ve harem içindeki yaşam yıllarca milletimize kasıtlı olarak yanlış tanıtılmıştır. Oysa bilinenin aksine harem bir eğitim yeri gibi düşünülmüş, cariyeler ise öğrenci statüsünde değerlendirilmiştir. Bu çalışmanın saray kadınlarına, Valide Sultan’a ve yetiştiği hareme farklı bir pencereden bakışı sağlayacağı düşünülmüştür. Osmanlı Devleti’nin hedefinde, topraklarında yaşayan insanlara hizmet götürmek, insana yatırım yapmak vardır. Bu minval üzere, çok milletli yapısına rağmen sevgi, şefkat ve hoşgörü ile yıllarca farklı toplum kesimlerine hizmet vermiştir. Pertevniyal Valide Sultan’ın hayır hizmetleri ve Aksaray’da yaptırmış olduğu külliyesi
    [Show full text]
  • 120F847e430bb756d667968aee
    ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ORTAÖĞRETİM SOSYAL ALANLAR EĞİTİMİ ANABİLİM DALI Naim ÜRKMEZ II. ABDÜLHAMİD’İN MODERNLEŞME ANLAYIŞI YÜKSEK LİSANS TEZİ TEZ YÖNETİCİSİ Yrd. Doç.Dr. Yavuz ÖZDEMİR ERZURUM - 2006 İÇİNDEKİLER SAYFA NO ÖZET ........................................................................................................................III ABSTRACT .............................................................................................................IV ÇİZELGELER DİZİNİ........................................................................................... V ÖNSÖZ .....................................................................................................................VI KISALTMALAR .....................................................................................................VII 1.GİRİŞ..................................................................................................................... 1 1.1.Modernleşme Hakkında................................................................................ 1 1.2.Osmanlı Modernleşmesi................................................................................ 10 2.SULTAN II. ABDÜLHAMİD’İN ŞEHZADELİK YILLARI...........................20 3.SULTAN II. ABDÜLHAMİD’İN HÜKÜMDARLIK DÖNEMİ......................26 4.SULTAN II. ABDÜLHAMİD’İN KİŞİSEL ÖZELLİKLERİ.......................... 52 5.EĞİTİM................................................................................................................. 56 5.1.Modernleşme İçerisinde
    [Show full text]
  • Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni
    Türk kütüphaneciler derneği bülteni c. xn 1963 - Sayı: 3 - 4 M İSTANBUL’DA KADINLAR TARAFINDAN KURULMUŞ KÜTÜPHANELER NİMET BAYRAKTAR İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi Müdür Muavini Tarihte şecaat ve kahramanlığıyla olduğu kadar hayırseverliği ile de ün salmış olan ecdadımız, sahip bulundukları bu güzel hasletler sayesinde isim­ lerini bugüne kadar yaşatan eserler meydana getirmişlerdir. Yüzyıllarca evvelden bize kalan bu eserlerin başında cami, mescid, med­ rese, mektep, kütüphane, darüşşifa, imaret, hamam, çeşme ve sebil gibi dinî, sosyal ve kültürel müesseseler gelir. Yurdumuzun hemen her köşesinde rastladığımız, bugün hayranlık ve iftiharla seyrettiğimiz bu müesseseler mimarî ve tezyinat bakımından da Türk sanatının çeşitli devirlerine ait güzel örneklerdir. Ecdadımızca meydana getirilen bu tarihî müesseselerin devamı da dü­ şünülerek ayrıca vakıflar kurulmuş ve bu gaye ile yaptırılan han, dükkân gi­ bi binaların gelirleri bunlara tahsis edilmiştir. Vakfiyeler incelendiği zaman bütün ihtiyaçların en küçük teferruatına kadar düşünülmüş olduğu görül­ mektedir. Meselâ: Medrese için hocalar; kütüphaneler için hafız-ı kütübler, kâtip, mücellid; cami için müezzinler, kayyum; mektep için muallim, halife ve ayrıca vakfın idaresi için de memurlar, mutemedler, kapıcı, suyolcu, çöp­ çü vesaire tâyini, bunların vazifeleri, verilecek ücretler, bazılarına oda ve kış­ lık tahsisat verilmesi gibi hususlar tek tek ele alınarak açıklanmıştır. 86 TÜRK KÜTÜPHANECİLER Bu hayırlı ve ulvî işlerin sahipleri arasında kadınların da bulunması, Türk kadınlığı için bir iftihar vesilesidir. Başta Valide Sultan ve Sultanlar olmak üzere kadınlar tarafından meydana getirilen bu büyük eserlerin ara­ sında kütüphanelerin de yer almış olması, onların hayırsever oldukları kadar ilim ve irfana da önem verir kimseler olduklarını göstermektedir. Bugün İstanbul’da kadınlar tarafından kurulmuş dokuz kütüphane var­ dır ki bunlar, kuruluş tarihleri sırasiyle: 1.
    [Show full text]
  • Prof. Dr. Harun Güngör Armagani
    PROF. DR. HARUN GÜNGÖR ARMAGANI Hazırlayanlar Mustafa ARGUNŞAH - Mustafa ÜNAL YAYIN Nü: 18 ISBN: 987-605-4117-47-5 yayın editörü: Hayati Develi kapak: Salih Koca iç düzen Burhan Maden baskı ve cilt: Bayrak Matbaacılık Davutpaşa Cad. No: 14 Kat: 2 Topkapı/İstanbul Tel: 0212 493 11 06 biıinci baskı: Haziran 20 l O sertifika no: 11805 K[ Si lYAYI NLAR 1 Ticarethane Sk. Durmuşoğlu İş Hanı No: 59 Kat: 2 Cağaloğlu-İstanbul Tel: 0212 511 68 28-0212 512 56 33 Faks: 0212 512 56 63 www.kesityayinlari.com e-mail: [email protected] © Kesit Yayınları Yayınevinin izni olmadan kopyalanamaz ve çoğaltılamaz. Kesit Yayınları, Karbey Yayıncılık Eğt. Ve Dan. Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. b.'UIUluşudur. GURBETTE BİR SULTAN HAZİRESİ: ŞAM SÜLEYMANİYE KÜLLİYESİ HAZİRESİ Prof. Dr. Kerim TÜRKMEN<'! Suriye'nin başkenti Şam'da bulunan Süleymaniye Külliyesi1 (1554-1555) hazi­ resi içerisinde yer alan Osmanlı saltanat ailesine ait mezar taşlan bu makalenin ko­ nusunu teşkil etmektedir. Hazire, külliye içerisinde yer alan caminin kuzeybatısında bulunmakta olup, sade bir şekilde yapılmış mezar taşlarından ibarettir. Hazirede yer alan en erken tarihli mezar, Sultan Vahdeddin'e aittir (H.1345- M.1926). Diğer aile üyelerinin mezarları bu tarihten sonraki dönemlerde hazire ala­ nına yerleştirilmiştir. Hazirede saltanat ailesine ait on beş adet mezar bulunmakta­ dır. Mezarların sultan Vahdeddin'in mezarı etrafında şekillenmesinden dolayı, Sultan Vahdeddin'in kısaca hayat hikayesinden bahsetmek yerinde olacakbr. Osmanlı Devleti'nin otuz altıncı padişalu olan Sultan Vahdeddin, 2 Şubat 1861 yılında İstanbul Dolmabahçe Sarayı'nda doğdu. Babası Sultan Abdülmecid, annesi ise Abdülmecid'in dördüncü l<adın efendisi Gülüstü Haseki'dir. Anne ve babasını erken yaşta kaybetmesinden dolayı ağabeyi Sultan II.
    [Show full text]
  • 10088859.Pdf (5.490Mb)
    T.C BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI OSMANLI’DA YALANCI ŞAHİTLİK VE 1872 (1289) TARİHLİ TEZKİYE MAZBATA DEFTERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Arzu ÇATALKAYA Tez Danışmanı Doç. Dr. İlhami YURDAKUL Bilecik, 2017 10088859 T.C BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI OSMANLI’DA YALANCI ŞAHİTLİK VE 1872 (1289) TARİHLİ TEZKİYE MAZBATA DEFTERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Arzu ÇATALKAYA Tez Danışmanı Doç. Dr. İlhami YURDAKUL Bilecik, 2017 10088859 BEYAN “Osmanlı’da yalancı şahitlik ve 1872 (1289)” tarihli tezkiye mazbata defteri adlı yüksek lisans tezinin hazırlık ve yazımı sırasında bilimsel ahlak kurallarına uyduğumu, başkalarının eserlerinden yararlandığım bölümlerde bilimsel kurallara uygun olarak atıfta bulunduğumu, kullandığım verilerde herhangi bir tahrifat yapmadığımı, tezi her hangi bir kısmını Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi veya başka bir üniversitede ki başka bir tez çalışması olarak sunmadığımı beyân ederim. Arzu ÇATALKAYA 11.07.2017 ÖN SÖZ Osmanlı devleti 600 yılı aşkın bir süre hüküm sürmüş tarihe adını altın harflerle kazımış, bir cihan devletidir. Osmanlı devleti kendine özgü teşkilatını kurmuş, Türk tarihi, kültürü, gelenek ve göreneklerini içinde barındıran bir devlettir. Geçmişini bilmeyen, bugününü anlamlandıramaz ve geleceğe yön veremez. Bu bağlamda bir kültür ve medeniyetin inşası için en önemli unsur “dil” ve o dille yazılan ana kaynaklar olacaktır. Tarihçi bir toplumun dili hakkında bilgi edinmeden o toplum hakkında gerçekçi bilgilere ulaşamayacaktır, ulaşsa bile orijinal araştırmalar ortaya çıkmayacaktır. Bundan dolayı Türk tarih yazımında henüz yeterince izah edilmemiş bir konu olan huzûr murafaa davalarında yalancı şahitlik ve tezkiye belgelerini konu alan bir ana kaynağın değerlendirilmesini tez olarak hazırlamaya karar verdik. Tezimiz Osmanlıca transkriripti üzerine yapılmış bir çalışma olup transkripti yapılan defterimizin yazı türü “Ta’lik” yazı türüdür.
    [Show full text]
  • Valide Sultan
    Valide sultan Osmanlı'da (والده سلطان :Valide Sultan (Osmanlıca Sedef-i Dürr-i Hilafet olarak da bilinen, Osmanlı pa- dişahlarının saltanatları sırasında hayatta olan annelerine verilen unvandı. Abdülaziz'in annesi Pertevniyal Sultan tarafından yaptırılmış Pertevniyal Valide Sultan Camii birlikte Valide Sultan'ların etkisi tekrar azaldı, tekrar ge- leneksel görevleri olan hayır işlerine döndüler. Kadınlar saltanatı'nın başlatıcısı olan Haseki Hürrem Sultan. İlki Kanuni Sultan Süleyman Han'ın Annesi Ayşe Hafsa Sultan olmak üzere Osmanlı padişahları tahta çıktıkları zaman anneleri de Valide Sultan unvanını alarak büyük bir siyasi güce ve oldukça yüksek miktarda bir gelire sa- hip olurlardı. Valide Sultanlar bu geliri genellikle hastane, külliye, camii ve medrese inşa ettirmek için kullanırlar, bazen de fakirlere yiyecek dağıtmak, sünnet ettirmek, dü- ğün yapmak gibi hayır işleri yaparlardı. İstanbul'da Safiye Sultan tarafından yaptırılmış Yeni Camii 1 Tarihçe Osmanlı Devleti'nin son dönemlerindeki Valide Sultan- Kanuni Sultan Süleyman Han döneminde Ayşe Hafsa lardan Bezmialem Sultan ve Pertevniyal Sultan İstan- Sultan'ın padişah üzerinde etkisi çok büyük olmuştur. Zi- bul'daki birçok saray, cami, hastane ve okul inşaatlarına ra kendisi ilk Valide Sultandır. Onun dışında Valide Sul- imzalarını atmışlardır. Osmanlı Devleti'nin en son Vali- tanlar genellikle siyasete karışmazlardı. Ancak kadınlar de Sultanı II. Abdülhamid'in manevi annesi Piristû Kadın saltanatı adı verilen dönemde başlatıcısı Hürrem Sultan Efendidir. Padişahın öz annesi olmamasına rağmen padi- ve diğerleri ; Nurbanu Sultan, Safiye Sultan ve özellikle şah tarafından Valide Sultanlık unvanına getirilmiş, 1904 Kösem Sultan devlet yönetiminde söz sahibi olmuşlardır. yılındaki ölümüne kadar bu görevde kalmıştır. II. Abdül- Kösem Sultan oğlu IV. Murad tahta çıktığında 11 yaşın- hamit'ten sonraki padişahlar tahta çıktıklarında anneleri da olduğu için naiplik sıfatıyla devleti bizzat yönetmiş- ölmüş olduklarından 1904 yılında Valide Sultanlık kuru- tir.
    [Show full text]
  • Harun Açba KADINEFENDİLER {1839-1924} KADINEFENDİLER {1839-1924}
    SON DÖNEM OSMANLI PADİŞAH EŞLERİ Harun Açba KADINEFENDİLER {1839-1924} KADINEFENDİLER {1839-1924} Harun Açba PROFİL O Hanın Açba O PROFİL YAYINCILIK Yazar/Harun Açba Eserin Adı / Kadirdendiler Genel Koordinatör /'Münir Üstün Genel Yayın Yönetmeni / Cem Küçük Redaksiyon I Elif Avcı Kapak Tasarım/ Yunus Karaasian İç Tasarım I Adem Şenel Baskı-Cilll Kitap Matbaası Davulpap Cad. fminraj Ka/ım Dinçol San. Sil. No.81/21 Topkapı -İstanbul Tel: 0212 567 .10 8-1 1. BASKI KASIM 2007 978-975-996-109-1 PROFİL : 65 İNCELEME-ARAŞTIRMA :07 PROFİL YAYINCILIK Çatalçcsme Sk. Meriçli Apt. No: 52 K.3 Cagaloglu - İSTANBUL www.profilkilap.com / [email protected] Tel. 0212. 514 45 11 Faks. 0212. 514 45 12 Profil Yayıncılık Maviağaç Küllür Sanat Yayıncılık Tic.Ltd.Şti rnarkasıdır. ı © Bu kitabın Türkçe yayın hakları Harun Açba ve Prolil Yayıncılık'a aittir. Yazarın ve yayıncının izni olmadan herhangi bir formda yayınlanamaz. kopyalanamaz ve çoğaltılamaz. Ancak kaynak gösterilerek alınlı yapılabilir. İÇİNDEKİLER Bölüm 1 Kafkasya Hanedanları / 9 Saray Protokolü /13 Bölüm 2 Sultan I. Abdülmecid Han Ailesi / 17 (1839-18611 Sultan Abdülaziz Han Ailesi / 81 (1861-1876) Sultan V. Murad Han Ailesi / 96 (1876) Sultan II. Abdülhamid Han Ailesi / 117 (1876-1909) Sultan V. Mehmed Reşad Han Ailesi / 161 (1909-1918) Sultan VI. Mehmed Vahideddin Han Ailesi / 180 (1918-1922) Halife II. Abdülmecid Efendi Ailesi / 207 (1922-1924) Bibliyografya / 217 Teşekkkürname / 218 Bu kitabı aileme ithaf ediyorum. BÖLÜM 1 KAFKASYA HANEDANLARI smanlı Sarayı'na alınan kızların (19. yy. özellikle) Çerkeş olduğu biliniyor. Sultan Abdülmecid Han'a kadar tâbi Okalınan köle, yani cariye ticareti üzerine kurulan Os­ manlı haremi Abdülmecid Han'dan sonra değişikliğe uğramıştır.
    [Show full text]
  • Sultan II.Abdülhamid
    Her ça¤›n bir ruhu vard›r ve bu ruh o ça¤›n Every era has a soul and that soul imposes a * ‹stanbul fiehir Üniversitesi devlet sahiplerine benzer flekiller verir, onlar› similar form on the owners of the states, shaping birer heykel gibi yontarak zamana uyakl› k›lar. them like a statue and setting the tone for the Mesela, XVI. yüzy›l sadece Osmanl› era. For example, the 16th century in the ‹mparatorlu¤u’nda Muhteflem Süleyman’›n güçlü Ottoman Empire was not just an era in which bir kiflilik olarak k›l›ç kufland›¤› bir devre Süleyman the Magnificent girded the sword as a de¤ildir. Bu as›r bütün dünyada demir bileklerin powerful person; this was an era in which all the imparatorluklar yönetti¤i bir büyük hükümdarlar mighty empires were governed by great rulers. In devri olmufltur. 1520’de padiflah olan the age of Süleyman the Magnificent, who Kanunî’nin ça¤›nda ‹ngiltere’de VIII. Henry ve succeeded to the throne in 1520, Henry VIII I. Elizabeth, Fransa’da I. Fransuva, ‹spanya’da and Elizabeth I reigned in England and France fiarlken, sonra Rusya’da Korkunç ‹van tahta was ruled by Francois; Charles V governed geçmifltir. Do¤u’da ‹ran’da fiah ‹smail ve Spain and Ivan the Terrible stormed over Tahmasb, Hindistan’da Babür ve Ekber fiahlar Russia. To the east, Shah Ismail and Tahmasb hüküm sürmüfltür. Böylece yar›m as›r boyunca, ruled, in India Babur Shah and Akbar Shah ilim ve sanatta bir yenilenme yaflayan eski reigned. Thus, for half a century, magnificent dünyan›n kaderine muhteflem muktedirler, kings and ambitious victors imposed their stamp muhteris muzafferler mühür vurmufltur.
    [Show full text]