Son Halife Abdülmecid Efendi'nin Hayatı

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Son Halife Abdülmecid Efendi'nin Hayatı T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI GENEL TÜRK TARİHİ BİLİM DALI DOKTORA TEZİ SON HALİFE ABDÜLMECİD EFENDİ’NİN HAYATI -ŞEHZÂDELİK, VELİAHTLIK ve HALİFELİK YILLARI- LȂLE UÇAN 2502110563 TEZ DANIŞMANI Prof. Dr. ARZU TERZİ İSTANBUL 2019 SON HALİFE ABDÜLMECİD EFENDİ’NİN HAYATI -ŞEHZÂDELİK, VELİAHTLIK VE HALİFELİK YILLARI- LÂLE UÇAN ÖZ Son Halife Abdülmecid Efendi’nin Hayatı-Şehzâdelik, Veliahtlık ve Halifelik Yılları- isimli tez çalışmamızda ana hedefimiz, Abdülmecid Efendi’nin hayatına Dolmabahçe Sarayı ve gündelik yaşam perspektifinden bakabilmektir. Bu yüzden Abdülmecid Efendi’nin gündelik yaşamı bütünlük içinde şehzâdeliğinden veliahtlığına, halife seçilmesinden saraydan ayrılışına takip edilmiştir. 19. yüzyılın son çeyreğine doğru gözlerini açan şehzâdeyi hayata hazırlayanları tespit etmek hocalarının yanı sıra, hangi eğitimleri aldığını ortaya çıkarmak ve yaşam alanlarını görmek bize son dönem Osmanlı sarayındaki değişimlerin ip uçlarını verecektir. Bu minvalde Abdülmecid Efendi’nin veliahtlık-halifelik yıllarında saray ortamı, çalışmış olduğu kadrosu, ziyaretleri, ziyaretçileri ve merasimleri mercek altına alınmıştır. Halife Abdülmecid Efendi’nin sanatçı kimliği ve yaşantısı her dönem onun hayatında var olmuştur. Ressam, sergilere katılan, müzik ve hatla ilgilenen ve bu ortamda kendisine alan açan Abdülmecid Efendi renkli bir hânedan üyesidir. Dönemin sanat ve kültür camiasından isimlere ulaşması, kimi zaman onlarla arkadaş olması, onları maddi-manevi olarak desteklemesi ve himaye etmesi Abdülmecid Efendi’nin hayatını zenginleştirmiştir. Abdülmecid Efendi, gelenekselin yanında Batı’ya uzanan yaşantının içinde yer almıştır. Tezde, Abdülmecid Efendi’nin Osmanlı aydını ile ilişkilerine bakılırken, onun şahsında saraydan topluma sirayet eden bu ilişki ağının ortaya çıkarılmasına gayret edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Halife Abdülmecid Efendi, Abdülmecid Efendi, halife, Dolmabahçe Sarayı, İstanbul, sanat, resim, müzik, hat. iii SON HALİFE ABDÜLMECİD EFENDİ’NİN HAYATI -ŞEHZÂDELİK, VELİAHTLIK VE HALİFELİK YILLARI- LÂLE UÇAN ABSTRACT Our main objective for the thesis study named The Life of Last Caliph Abdulmejid Efendi- His princedom, crown princedom and caliphate Periods- is to be able to look at the life of Abdulmejid Efendi from the perspective of Dolmabahçe Palace and daily life. Therefore, daily life of Abdulmejid Efendi was followed in its entirety from his prince years to crown prince, from his election as caliph to his leaving the palace. Determining the persons who prepare the prince, born at the last quarter of 19th Century, for life, revealing his teachers and what trainings he had and showing his living space give us the tips for changes in the last period Ottoman palaces in a way. In this respect, the team whom Abdulmejid Efendi worked with during his crown prince and caliph years, the atmosphere of the palace, his visits, visitors, ceremonies he attended were examined. Artist identity and life of the Caliph Abdulmejid Efendi accompanies him at all periods of his life. Abdulmejid Efendi is a colorful member of dynasty as he is an artist, he attends exhibitions, interested in music, calligraphy and found a room for himself in this field. It enriched the life of Abdulmejid Efendi that he contacted famous names of the period in the field of art and culture, that he became friends with them time to time, supported them materially, immaterially and defended them. Abdulmejid Efendi lived a westward life in addition to a traditional one. The thesis studies the relationships of Abdulmejid Efendi with the Ottoman highbrows while trying to reveal this relationship network spreading from palace to the society in his personality. Keywords: Caliph Abdulmejid Efendi, Abdulmejid Efendi, Caliph, Dolmabahçe Palace, Istanbul, art, painting, music, calligraphy. iv ÖNSÖZ Sultan II. Mahmud’un padişahlığının peşi sıra tahta geçen iki oğlu, Sultan Abdülmecid, Sultan Abdülaziz ve onların iktidar olan evlatları sonrasında, Osmanlı hânedanı tarih sahnesinden çekilecektir. Önemli bir zaman dilimi olarak değerlendirilen bu son perde, Mecîdiler ve Azîziler arasında geçer. Bu ailenin padişah sıfatını kullanmayan halife unvanı ile vazifesini yerine getirmiş olan son üyesi ise Abdülmecid Efendi’dir. Son Halife Abdülmecid Efendi’nin Hayatı-Şehzâdelik- Veliahtlık ve Halifelik Yılları- isimli tez çalışmamızda, hânedanı temsil eden son ismin, Abdülmecid Efendi’nin gündelik hayatına Dolmabahçe Sarayı perspektifiyle bakılacaktır. Artık Şehzâde Abdülmecid Efendi’nin yaşadığı saray Sur içi, meşihatın mekânı Süleymaniye, ticari hayatın sürdüğü Kapalıçarşı ile çevrelenmiş ve Osmanlı İmparatorluğu’nun merkezi olarak görülen Topkapı Sarayı değildir1. Dolmabahçe Sarayı’nın inşasıyla devletin evi saray Beşiktaş’a taşınınca, devlet düzeninden sosyal yaşama yenileşme zihniyeti kendisini hissettirmiş2 bu süreçte değişen dünyanın etkileri Dolmabahçe Sarayı’nda yaşayanlara da sirayet etmiştir. Çalışmamızda Abdülmecid Efendi’nin hayatı bütünlük içerisinde takip edilirken, Osmanlı tahtının son veliahtı ve son halifesi unvanlarına sahip Abdülmecid Efendi’nin saray hayatının açığa çıkarılması hedeflenmiştir. Biyografik ilerleyen tezde, mekân ve zaman bütünlüğünün sağlanmasına özen gösterilmiştir. Trablusgarp Savaşı’nın sonrasında patlak veren Balkan savaşlarını Birinci Cihan Harbi izler. Dünya üzerinde adeta bir kara bulut dolaşmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu Almanya ile müttefik olarak I. Dünya Savaşı’na girer. V. Mehmed Reşad’ın vefatı ve yerine VI. Mehmed Vahideddin’in geçmesiyle resmi unvanını alan Abdülmecid Efendi artık veliahttır. 31 Ekim 1918 itibariyle Mondros Ateşkes Antlaşması imzalanınca İtilaf devletlerinin donanması boğazlardan geçerek 3 Kasım’da İstanbul’a ulaşır. Paris Barış Konferansı’nda İtilâf Devletleri, Osmanlı İmparatorluğu’nu paylaşmanın telaşı 1 Deniz Esemenli, “Tanzimatın Sarayı Dolmabahçe”, Milli Saraylar: Kültür Sanat Tarih Dergisi, İstanbul, s:1, 1999, ss. 48. 2 1849-1856 Dolmabahçe Sarayı’nın inşa süreci. Çağla Caner-Pelin Yoncacı, “Bir İmparatorluk Sahnesi: Dolmabahçe Sarayı Muayede Salonu”, 150. Yılında Dolmabahçe Sarayı Uluslararası Sempozyumu 23-26 Kasım 2006 Bildiriler, ed. Dr. Kemal Kahraman, c: II, Türkiye Büyük Millet Meclisi Milli Saraylar, Ankara 2007, ss. 96. v içindedirler. Diğer taraftan Anadolu’da başlayan ulusal direniş hareketi hız kazanır. 23 Nisan 1920’de Meclis açılır ve Mustafa Kemal başkan seçilir. İstanbul’un işgal yılları ve kurtuluşu önemli bir dönemeçtir3. Dolayısıyla, bu olayların Dolmabahçe Sarayı üzerine tesirleri göz önünde bulundurularak konuya yaklaşılmıştır. Tezde, Halife Abdülmecid Efendi’nin siyasi yaşantısının ötesinde nasıl bir ortamda yaşadığını görebilmek için onun gündelik hayatı, Dolmabahçe Saray teşkilatı ile ilişkilendirilmiştir. Şehzâdeliğinden halifelik yıllarına kadrolar ve bu süreçte kimlerin ona hizmet ettiğinin tespit edilmesi, saray teşkilatının anlaşılmasına katkı sağlayacak bilgilerdir. Tezde Abdülmecid Efendi’nin eğitimi, arkadaşları-dostları, okuduğu eserler vs. ortaya çıkarılırken, kurmuş olduğu ilişki ağı kültürel ve çevresel dinamikler çözümlenerek ele alınmıştır. Abdülmecid Efendi kendisine bir taraftan sanat muhiti oluştururken, o çevre kendisini dönüştürmüştür. Bu sebepledir ki, tez çalışmamız zamanın dinamikleriyle birlikte değerlendirilmiştir. Son halife Abdülmecid Efendi’nin ressam olması ve müzik ile olan ilişkisine bu bağlamda bakılmıştır. Tezde bütün sorular eksiksiz cevaplanamasada, konuyla ilgili arşiv malzemelerinden ve ikinci el kaynaklardan yararlanarak bir çalışma disiplini planlanmıştır. Konu seçimiyle birlikte tezin şekillenme aşamasından, tez bitirilirken o en son dokunuşuna kadar her safhasında yanımda olan danışmanım ve kıymetli hocam sayın Prof. Dr. Arzu Terzi’ye müteşekkirim. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi’nde bana sağlanmış olan çalışma ortamı için Prof. Dr. Fahameddin Başar olmak üzere hocalarımıza, Prof. Dr. Abdülkadir Özcan, Prof. Dr. Zekeriya Kurşun, Doç. Dr. Nurdan Şafak, Doç. Dr. Hasip Saygılı, Doç. Dr. Fatma Kaytaz, Doç. Dr. Mustafa Göleç, Dr. Öğr. Üyesi Emine Tonta Ak, Dr. Öğr. Üyesi İlhami Danış ve çalışma arkadaşlarıma teşekkür ederim. Tez jürimde yakın ilgisinden dolayı Prof. Dr. Zeynep Tarım’a ve samimiyeti ile gerekli kolaylığı sağlamasından dolayı Prof. Dr. Mehmet Canatar’a teşekkür ediyorum. Özellikle geniş yüreği ile hiçbir zaman yardımını esirgemeyen Prof. Dr. Kemal Yavuz’a, bu satırlar arasında teşekkür etmek bana büyük mutluluk veriyor. 3 John Freely, Saltanat Şehri İstanbul, İletişim, İstanbul 2002, ss. 320-326. vi Prof. Dr. Gülden Sarıyıldız’a, Prof. Dr. Haşim Şahin’e, Dr. Öğr. Üyesi Cengiz Fedakar’a, Öğr. Görevlisi Sinem Arslan’a, ve Arş. Gör. Şaduman Tuncer’e teşekkür ederim. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Osmanlı Medeniyeti ve Müesseseleri Tarihi Anabilim Dalı’nda Arş. Gör. Sinem Serin’e okuyarak teze yapmış olduğu katkıdan dolayı teşekkür ederim. Aynı kürsüde görev yapan Arş. Gör. Aslı Tuna’ya da ayrıca teşekkür ederim. Yine bu süreçte Prof. Dr. Esra Macaroğlu’nun cesaretlendirmeleri ve manevi desteği benim için kıymetlidir. Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Kütüphâne ve Yayın Müdürü Ayhan Tuğlu’ya, Öğr. Gör. Talip Mert’e ve Sinan Kuneralp’e, konu ile alakalı her türlü paylaşımlarından ve bilgilendirmelerinden dolayı teşekkür ederim. Doktora öğrenciliğimin 2014 Ocak-2015 Şubat tarihleri arasında burs vererek beni destekleyen Türk Petrol Vakfı’na hassaten teşekkür ederim. Dolmabahçe Sarayı Abdülmecid Efendi Kütüphânesi’nde ve koleksiyonlarında çalışmalarımı sürdürmeme yardımcı
Recommended publications
  • Veda Publishing House of the Slovak Academy of Sciences Slovak Academy of Sciences
    VEDA PUBLISHING HOUSE OF THE SLOVAK ACADEMY OF SCIENCES SLOVAK ACADEMY OF SCIENCES INSTITUTE OF LITERARY SCIENCES DEPARTMENT OF ORIENTAL STUDIES Editors JOZEF GENZOR VIKTOR KRUPA ASIAN AND AFRICAN STUDIES SLOVAK ACADEMY OF SCIENCES BRATISLAVA INSTITUTE OF LITERARY SCIENCES DEPARTMENT OF ORIENTAL STUDIES XXIV 1988 1989 VEDA, PUBLISHING HOUSE OF THE SLOVAK ACADEMY OF SCIENCES • BRATISLAVA CURZON PRESS • LONDON PUBLISHED OUTSIDE THE SOCIALIST COUNTRIES SOLELY BY CURZON PRESS LTD • LONDON ISBN 0 7007 0220 2 ISSN 0571 2742 © VEDA, VYDAVATEĽSTVO SLOVENSKEJ AKADÉMIE VIED, 1989 ISBN 80-224-0196-X (Series) ISBN 80-224-0065-3 (Vol. 24) CONTENTS A r tic le s K řupa, Viktor: Remarks on Creativity in Language ............................................................... 11 Rácová, Anna: Analogical Nomination in B en gali........................................................... 19 D r o z d ik , Ladislav: Word-Class Shifts of Multiword Units in the Lexicon of Modern Written A rabic ............................................................................................................................... 27 G á lik , Marián: Studies in Modern Chinese Intellectual History: V. Young Wang Guowei (1901—1911)................................................................................' ................................................ 37 G á lik , Marián: Interliterary Aspects o f the Short Stories by Lu Xun: Changming Deng (The Eternal Lamp) and V. M. Garshin: Krasnyi Tsvetok (The Red Flower) .... 67 Kut’ka, Karol: Some Reflections on Yukio Mishimas
    [Show full text]
  • Hanedân-I Saltanat Nizamnamesi Ve Uygulanmasi Cevdet Kirpik*
    HANEDÂN-I SALTANAT NIZAMNAMESI VE UYGULANMASI CEVDET KIRPIK* Giri~~ Osmanl~~ hanedan üyelerinin sosyal hayat~n~, ya~ay~~~m ve aile huku- kuyla ilgili baz~~ meselelerini düzenleyen ilk nizamname 16 Kas~m 1913 tari- hinde ç~kar~ld~. Nizamname, hanedan azas~n~~ ilgilendiren birçok meseleyi etrafl~ca ele almaktayd~. Düzenlemede yer alan hususlar~n önemli bir k~sm~~ teamül-ü kadimden olup baz~lar~~ ise kendi devrinde ortaya ç~kan bir tak~m sorunlar~n çözümüne yönelik yeni konulard~. Yüzy~llar boyu belirli geleneklerin ~~~~~nda ya~ay~p giden Osmanl~~ ha- nedarnyla ilgili bir nizamname ç~karmay~~ gerekli k~lan sebepler nelerdi? Nizamname kimler tarafindan, niçin haz~rland~, içeri~inde neler vard~~ ve en önemlisi de nas~l uyguland~? Hanedân-~~ Saltanat ~izâs~n~n~~ Hâl ve Mevkileri ile Vazâifini Tayin Eden Nizamnâme ad~yla haz~rlanan Nizamname, padi~ah~n 16 Kas~m 1913 tarih ve 243 say~l~~ iradesiyle yürürlü~e girdi2. Nizamname, kanun mahiyetinde düzenlenmedi~inden Meclis-i Meb'ilsân ve Meclis-i Ayân'da müzakere edilmemi~, dolay~s~yla da esbâb-~~ Erciyes Üniversitesi, E~itim Fakültesi Ö~retim Üyesi. Hanedan-1 saltanat ~izlis~ndan kas~t; padi~ah, ~ehzadeler ve onlar~n k~z ve erkek çoculdar~d~r. Ni- tekim bu husus Hanedan-1 Abi Osman Umüru Hakk~nda Kararname'de padi~ah ve ~ehzadelerin hanedan sicilinde kay~ tl~~ zevceleri ile sultanlar~n k~z ve erkek çocuklar~~ ve e~leri "efrad-~~ hanedandan olmayub haned5n-1 saltanata mensup" olarak adland~r~lmaktayd~. BOA, Hanedan Defteri, No:2, s.60. Yine ~ehzade Ali Vas~b Efendi, hanedan mensuplar~~ ile dzds: aras~nda fark~~ ~u ~ekilde dile getirmekte- dir: "Haneclarum~zda erkek nesline verilen ehemmiyetin bariz i~aretlerinden biri, padi~ah veya ~eh- zade k~z~~ olan sultanlar~n çocuklar~n~ n hanedan azas~~ de~il, hanedan mensubu say~lmas~~ ve bu men- subiyetin kendi çocuklar~na intikal edememesidir." Ali Vas~b Efendi, Bir ~ehztule'nin Hdtirdt~~ Vatan ve Menfdda Gördid~lerim ve i~ittilderirn, Haz~rlayan: Osman Selaheddin Osmano~lu, ~stanbul, 2005, s.12.
    [Show full text]
  • Behice Tezçakar Özdemir [email protected]
    CURRICULUM VITÆ Turkish-German University Faculty of Economics & Administrative Sciences Department of Political Sciences and International Relations POL 550-551 Behice Tezçakar Özdemir www.behiceozdemir.com [email protected] General Overview Behice Tezçakar Özdemir who is an author, history researcher, professional expert on industry history and journalist born and raised in Bosphorus (Istanbul). She received her B.A in History as a valedictorian of Istanbul Bilgi University. She got the Master’s Degree from History Department of Boğaziçi University. She specialized on the Turkish- German industrial relations and the roles of German enterprises and companies on the industrial developments of Ottoman territories including today’s Turkey, Middle East and Balkans. Her research book ‘Discovery of Oil in the Minds and Lands of the Ottoman Empire’ is published internationally (2009). Özdemir is co-writer for ‘Daheim in Konstantinopel-Deutch Spuren am Bosporus ab 1850- Memleketimiz Dersaadet 1850’den itibaren Boğaziçi’nde Alman izleri’ published by Pagma Verlag in Germany (2013). Her last research book ‘History of Siemens from Empire to Republic - In the Light of Documents from State Archives’ was published for Siemens 160th anniversary (2016). In that work she examined different territories of Ottoman Empire like Constantinople, Baghdad, Basra, Fao, Sudan, Mosul, Aleppo, Tripoli, Rhodes, Thessalonica on behalf of the industrial activities in different sectors like communications, mobility, energy and industry, defense, cities and building technologies, human resources and healthcare. In 2018, she conducted the research project of Thyssen Krupp and she prepared a book that covered the defense, iron and steel industry services of the Germans through the company of Thyssen Krupp, in Ottoman lands (in the Balkans, Asia Minor, the Middle East and North Africa ) during the Prussian period.
    [Show full text]
  • Early Cinema in the Ottoman Empire
    UvA-DARE (Digital Academic Repository) Performing modernity: Atatürk on film (1919-1938) Dinç, E. Publication date 2016 Document Version Final published version Link to publication Citation for published version (APA): Dinç, E. (2016). Performing modernity: Atatürk on film (1919-1938). General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl) Download date:24 Sep 2021 Chapter 1 Early Cinema in the Ottoman Empire The aim of this chapter is to arrive at an understanding of the specific meanings of cinema in the Ottoman context in which Atatürk grew up, by comparing the early history of cinema in Europe and the US with the history of cinema in the Ottoman Empire in the late nineteenth and early twentieth centuries. By placing Atatürk in his historical context, more specifically his social and cultural milieu, the chapter intends to reveal the general framework within which his ideas on cinema emerged.
    [Show full text]
  • Tarihi 100 Lise
    O R T A Ö ⁄ R ET ‹M GENEL M TARİHÎ 100 LİSE T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TARİHÎ 100 LİSE Ortaöğretim Genel Müdürlüğü Adına Ercan TÜRK Genel Müdür Hazırlayanlar Abdullah YURDABAKAN Yaşar KOÇAK Sibel AKBIYIK Muammer AKSOY Dilek SEKÜCÜ Fırat YILMAZ Ercan DEMİR ISBN: 978-975-11-4473-7 Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları Genel Yayın No: 6573 Tanıtıcı Yayınlar Dizin No: 85 Ortaöğretim Genel Müdürlüğünce hazırlanan “Tarihî 100 Lise” adlı kitap Bakanlık Makamının 18.10.2017 tarihli ve 84037561-821.99-E.17075877 sayılı olurları ile 1000 adet bastırılmıştır. ÖNSÖZ ir ülkenin varlığını devam ettirmesinin temelini oluşturan, birey ve toplumun gelişmesini sağlayan, millî ve manevî değerlerin nesilden nesillere aktarılması süreci olan eğitim hangi zaman diliminde Bolursak olalım bir seferberlik sürecidir. Ve bu sürecin en etkili sac ayaklarından biri vazgeçilmez, yeri doldurulamaz, toplumun yaşayan bir parçası, mazinin atîye yolculuğunda köprü vazifesi gören, millî seciyemizin yansıması okullarımızdır. Her köşesi buram buram tarih kokan Anadolu’da Ankara’dan İstanbul’a, Bursa’dan Diyarbakır’a, Adana’dan Erzurum’a manevî atmosferi ile öğrencilerinin zihinlerinde gönüllerinde yer eden kurumlar... İnşaatlarında kim bilir kimler emek verdiler. Hatta belki kendileri ihtiyaç sahibi iken, vatanının geleceği- ne katkı sunmak isteyen kaç isimsiz kahraman, tarihe not düşülecek bir gayretle çalıştılar. Bilinmez... Kaç parmaktan yüzükler, kaç koldan bilezikler, kaç kulaktan küpeler sıyrılıp feda edildi... Kaç yiğidin alın teri karıldı yapım
    [Show full text]
  • XIX. Yüzyılda Piyano Ve Osmanlı Kadını*
    Araştırma Makalesi https://doi.org/10.46868/atdd.77 Original Article XIX. Yüzyılda Piyano ve Osmanlı Kadını* Arif Güzel* ORCID: 0000-0002-0144-1145 Öz XIX. Yüzyıl Osmanlı Devleti’nin idari ve sosyal alanda büyük değişimlere uğradığı bir çağdır. Devletin yapısal değişiminin yanında sosyal alanda da birçok değişim gözlenir. Bu sosyal değişimlerden biriside müzikal dönüşümdür. Batı müziğinin Osmanlı topraklarında kabul görmesiyle birlikte bu müziğin en mühim sazı (enstrümanı) olan piyano hem Osmanlı Sarayı’nda hem de “Osmanlı kentlisi” arasında Avrupai görünümün ve müzikal estetiğin simgesi olarak yaygınlaşır. Bu değişim rüzgârları Osmanlı kadınını da içine alır. Kadın sultanlar, devlet adamlarının kızları ve hâli vakti yerinde olan aileler özel hocalar aracılığıyla piyano eğitimi almaya başlarlar. Müzikal dönüşüm, kadınların sosyal hayata katılımlarını kolaylaştıracak bir basamak olur. Yetenekli Osmanlı kadını piyano icra etmekteki maharetini gösterir. Gerek saray gerekse toplum içerisinden fevkalade kadın piyano icracıları ve besteciler çıkar. Bu çalışmada Osmanlı müzikal dönüşüm süreci piyano ve piyano icracısı Osmanlı kadınları üzerinden değerlendirilerek sosyal dönüşümün açıklanması amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Piyano, Müzik, Kadın Gönderme Tarihi: 16/11/2020 Kabul Tarihi:20/03/2021 * Bu makale yazarın ‘’XIX. Yüzyılda Sultanın Mülk ünde Piyano’’, adlı yüksek lisans tezinden üretilmiştir. *Doktora Öğrencisi, Balıkesir Üniversitesi, Tarih Anabilim Dalı, Tarih Bölümü, Balıkesir- Türkiye, [email protected] Bu makaleyi şu şekilde kaynak gösterebilirsiniz: GÜZEL, A., ‘’XIX. Yüzyılda Piyano ve Osmanlı Kadını’’, Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, C. 8, S. 1, 2021, s.246-261. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi Cilt:8 / Sayı:1 Güzel/ ss 246-261 Mart 2020 Piano and Ottoman Women In The XIX. Centruy Arif Güzel* ORCID: 0000-0002-0144-1145 Abstract The XIX.
    [Show full text]
  • 3038-Tarix-Kultur Ve Qehremanlar
    ÖTÜKEN Atsız &o� TARİH, KÜL TÜR ve KAHRAMANLAR (Makaleler-2) YAYIN NU: 864 EDEBİ ESERLER: 368 2. BASIM T.C. KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIGI SERTİFİKA NUMARASI 16267 ISBN 978-975-437-825-2 ÖTÜKEN NEŞRİYAT A.Ş.® İstiklal Cad. Ankara Han 65 /3 • 34433 Beyoğlu-İst anbul Tel: (0212) 25 1 03 50 • (0212) 293 88 71 - Faks: (0212) 251 00 12 Ankara irtibat bürosu: Yüksel Caddesi: 33/5 Kızılay - Ankara Tel: (0312) 431 96 49 İnt er net: www.otuken. com.tr E-po sta: [email protected] Kapak Tasarımı: GNG Tanıtım Dizgi - Tertip: Ötüken Kapak Baskı sı : Pl ato Basım Baskı: Yaylacık Matbaası (0212)6125860 Maltepe mah. Litros yolu Fatih Sanayi Sitesi No: 12/197-203 Topkapı-Zeytinburnu Cilt: Yedigün Mücellithanesi İstanbul-Eylül 2011 İçindekiler Açıklama ................................................................................................. 7 Sunuş ...................................................................................................... 9 TüRK TARiHi HAKKINDA Tarih Şuuru/ Orkun, 20 Nisan 1951 Sayı: 29 ........................................ 13 Telkin ve Pro paganda/ Gözlem , 3 Nisan 1969 ....................................... 22 Edirne Mebusu Şeref Beye Cevap/ Orhun , 20 Şubat 1934, Sayı:4 ........ 26 Türk Or dusunun İftihar Levhası/ Orhun, 1934, Sayı: 6 ........................ 45 Milli Mukaddesat Düşmanları/ Altın Işık , 21 Ocak 1947, Sayı: 2 ......... 55 23 Mayıs (1040) ve 3 Mayıs (1944) /(22/23.4.1975), Ötüken, 1975, S: 5 .................................................................................................. 63 Türk
    [Show full text]
  • Sosyal Bilimler Dergisi Darbeler Tarihi Özel Sayisi I
    ISSN 2149-8725 SOSYAL BÝLÝMLER ENSTÝTÜSÜ NECMETTIN ERBAKAN ÜNIVERSITESI SOSYALSOSYAL BILIMLERBILIMLER DERGISIDERGISI DARBELER TARIHI ÖZEL SAYISI I Necmettin Erbakan University JournalJournal ofof SocialSocial SciencesSciences 2 www.konya.edu.tr 2016 NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ DARBELER TARİHİ ÖZEL SAYISI I Cilt II, Sayı 2, Temmuz-Aralık 2016 ISSN: 2149-8725 SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Sahibi/Owner Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Adına Prof. Dr. Muhittin UYSAL Yazı İşleri Müdürü/Director of the Editorial Office Halil İbrahim ÇELİK Cilt: II, Sayı: 2- Temmuz–Aralık 2016 Uluslararası Hakemli Dergi (Haziran ve Aralık aylarında olmak üzere yılda iki sayı yayınlanır) Yayın Türü/Puplication Type Yerel Süreli Yayın Editör/Editor Doç. Dr. Tahsin KARABULUT (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Sayı Editörü / Editor Of This Issue Prof. Dr. Caner ARABACI (Necmettin Erbakan Üniversitesi) YayınKurulu/Editorial Board Prof. Dr. Muhittin UYSAL (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. A. Turan YÜKSEL(Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Abdurrahman ÖZKAN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Seyit BAHCIVAN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Hasan Hüseyin BİRCAN (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Doç. Dr. Tahsin KARABULUT (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd.Doç. Dr. Erhan ÖRSELLİ (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd.Doç. Dr. M. Fatih BERK (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Aziz AYVA (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Mücahit KÜÇÜKSARI (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yazışma Adresi/Communication Adress: Necip Fazıl Mahallesi Yeni Meram Caddesi No:132C PK:42090 Meram / Konya Tel: 0 332 201 0060 - Fax:0 332 201 0065 Web: http://www.konya.edu.tr/sosyalbilimlerenstitusu E-Mail: [email protected] Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi yılda iki kez yayınlanan uluslararası hakemli dergidir. Baskı ve Cilt: Damla Ofset Mat.
    [Show full text]
  • Payitaht Istanbul'da Osmanli Merasimleri
    PAYİTAHT İSTANBUL’DA OSMANLI MERASİMLERİ AHMET ÖNAL* stanbul, payitaht oluşundan bu yana emperyal ihtiyaç maddelerinin tedariki ve bunların fiyatlarının İözelliklerinin bir gereği olarak resmî tören ve denetimi gibi teftiş amaçlı tebdiller ile ziyaret, dinlenmek, seremonilere sahne olmuş, hususiyle bu açıdan bir eğlenmek, ibadet etmek veya bir alay geçişini izlemek “merasimler kenti” vasfı kazanmıştı. Osmanlılar maksatlı olanları arasında fark bulunduğu söylenebilir. döneminde üç kıtaya yayılan imparatorluğun ana merkezi İlk grupta yer alan aleni binişler, saltanatın olarak resmî törenler Bizans dönemine nispetle biraz daha şiarından olup genellikle pazartesi ve perşembe günleri farklılaşarak sürdü. İmparatorluğun yönetim merkezi yapılmaktaydı. I. Abdülhamid devrine ait bir vesika, olması, sarayda divan toplantılarını özel bir merasim alanı bu binişlerin maksadını açık bir şekilde izah eder. hâline de getiriyordu. Öyle ki burası çeşitli meselelerini 1782 yangınlarında birçok kimsenin evsiz kalması, takip edenlerce merakla izlenen bir resmî merkez konumu yiyecek sıkıntısı çekilmesi ve padişahın da binişleri terk kazanmış gibiydi. Saray merkezli merasimler için divan etmesi üzerine sadrazam, I. Mahmud’un serhadlerden günlerinin özel bir önemi olduğuna şüphe yoktur. Öte kederli haberler gelmesine rağmen buna devam ettiğini yandan ordunun sefere çıkışı, hacıların payitahttan hatırlatarak, binişlerin ihmal edilmemesini rica etmiş ayrılışı, kutsal günler ve dinî bayramlar, saray kaynaklı ve bu sıkıntılı zamanda padişahı gören halka metanet
    [Show full text]
  • Vahdcttifl Hflin Mİ? K Ffilr Fm MI?
    VAHDCTTIfl Hflin Mİ? K ffilR fM MI? ♦ ---------------------- MEHMET BİCİK MEHMET BICIK Eğitimci, Araştırmacı-Yazar, Şâir... 25 Mart 1975'te Balıkesir'in Bigadiç ilçesinin Kırca Köyü'nde dünyaya geldi. İlkokulu köyünde, ortaokulu Şamlı ve Ilıca'da, liseyi de Balıkesir'de okudu. Konya'da başladığı yüksek öğreni­ mini Gaziantep'te sürdürdü. 1996'da İstanbul Üniversitesi Ede- biyat Fakültesi Tarih Bölümünden mezun oldu... İlk görev yeri olan Giresun Şebinkarahisar Lisesi'nde 1996- 2000 yılları arasında Tarih öğretmeni olarak çalıştı. 259. K. D. Er olarak Malatya 2. Ordu Komutanlığı'na bağlı Ulaştırma Er Eğitim Alayında vatani görevini yaptı(1997T998). 2000-2001 eğitim-öğretim yılında Balıkesir Sındırgı Büyükdağdere İlköğre­ tim Okulu'nda görev yaptı. 2001 Kasımında Balıkesir Burhaniye Lisesi'ne tayin oldu. 1 Ağustos 2006'dan itibaren Burhaniye Li- sesi'nde Müdür Yardımcısı olarak görev yapan Bicik, 2008 yılı Ağustos ayında Burhaniye Öğretmenevi ve Akşam Sanat Oku- lu'na atandı. Hâlen Burhaniye Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okulu'nda Müdür Vekili olarak görev yapıyor. Tarih ve Folklor üzerine araştırmalar yapan, değişik temalarda şiirler yazan Bicik'in, Türk Dünyası Tarih Dergisi, Türk Dünyası Araştırmaları, Türk Edebiyatı, Yesevî, Yeni DeFne, Genç Akademi ve Genç Gelişim dergilerinde yazılan ve şiirleri yayınlandı. Bicik, mahallî Gaziantep HedeF Gazetesi'nde köşe yazıları yazdı. ESERLERİ: Derleme : Bigadiç Güzellemesi (1996) Şiir : Bir Sevdâ Uğruna (2003) Araştırma : Meşhurların Vasiyetleri (Akis Kitap-2006) Bilinmeyen Yönleriyle II. Abdülhamid (Akis Kitap-2008) İÇİNDEKİLER 1. Sultan Vahdettin Garip Doğdu, Garip mi Öldü?.....................................................................15 2. Sultan Vahdettin'in İlk Aşkı Kimdi? Sultan Vahdettin'in Kaç Eşi Vardı? Kaç Çocuğu Vardı?..............................................................................................................................18 3. Vahdettin'in Kızları Piyano mu Çalıyordu? Vahdettin'in Şehzadelerinin ve Sultanlarının Diploma Töreni Neden Yapılamadı?.
    [Show full text]
  • A History of Ottoman Poetry
    20I sionally, but not often, tells a story, and sometimes indulges in a little fine language. He is, moreover, the last Tezkire- writer to attempt a complete survey of the field of Ottoman poetry, to start at the' beginning and carry the thread down to the time of writing. The subsequent biographers take up the story at about the point where it is left off by the preceding writer to whose work they mean their own to be a continuation, always bringing the history down to the year in which they write. Riyazi was a poet of some distinction, and as we shall have occasion to speak of his career more fully later on, it is enough to say here that he was born in 980 (1572— 3) and died in 1054 (1644). His Tezkirc, which is of very con- siderable value, is dedicated to Sultan Ahmed I and was begun in the year 10 16 (1607 — 8) and completed in the Rejcb of 10 1 8 (1609). In the preface the author takes credit to himself, justly enough, for having avoided prolixity in language, lest it should prove a 'cause of weariness to the reader and the writer.' He also claims to be more critical than his predecessors who, he says, have inserted in their 'iczkires poets and poetasters alike, while he has admitted the poets (Jiily, turning the others out. In like manner he has perused the entire wcjrks of nearly all the poets he inchules, and chosen as examples such verses only as are really worthy of commendation, while the otlu-r biographers iiave not given themselves this trouble, {•"iiially, lie professes to he \n:yU:rA\y inipaifial in his criticisms, cxtollin).; no man !>) nason ol Im(Im1'.1ii|) 01 coniniinnt )' o| aitn, and \\ it hholdint; due IHiiiM- liMHi none !)(•(, Ill, (• III |)(i soiial aversion.
    [Show full text]
  • Mighty Guests of the Throne Note on Transliteration
    Sultan Ahmed III’s calligraphy of the Basmala: “In the Name of God, the All-Merciful, the All-Compassionate” The Ottoman Sultans Mighty Guests of the Throne Note on Transliteration In this work, words in Ottoman Turkish, including the Turkish names of people and their written works, as well as place-names within the boundaries of present-day Turkey, have been transcribed according to official Turkish orthography. Accordingly, c is read as j, ç is ch, and ş is sh. The ğ is silent, but it lengthens the preceding vowel. I is pronounced like the “o” in “atom,” and ö is the same as the German letter in Köln or the French “eu” as in “peu.” Finally, ü is the same as the German letter in Düsseldorf or the French “u” in “lune.” The anglicized forms, however, are used for some well-known Turkish words, such as Turcoman, Seljuk, vizier, sheikh, and pasha as well as place-names, such as Anatolia, Gallipoli, and Rumelia. The Ottoman Sultans Mighty Guests of the Throne SALİH GÜLEN Translated by EMRAH ŞAHİN Copyright © 2010 by Blue Dome Press Originally published in Turkish as Tahtın Kudretli Misafirleri: Osmanlı Padişahları 13 12 11 10 1 2 3 4 All rights reserved. No part of this book may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopying, recording or by any information storage and retrieval system without permission in writing from the Publisher. Published by Blue Dome Press 535 Fifth Avenue, 6th Fl New York, NY, 10017 www.bluedomepress.com Library of Congress Cataloging-in-Publication Data Available ISBN 978-1-935295-04-4 Front cover: An 1867 painting of the Ottoman sultans from Osman Gazi to Sultan Abdülaziz by Stanislaw Chlebowski Front flap: Rosewater flask, encrusted with precious stones Title page: Ottoman Coat of Arms Back flap: Sultan Mehmed IV’s edict on the land grants that were deeded to the mosque erected by the Mother Sultan in Bahçekapı, Istanbul (Bottom: 16th century Ottoman parade helmet, encrusted with gems).
    [Show full text]