Print LIBRETO INSTRUMENTOS
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
DISCO 1 Presentación: "Danza de Palillos" -Nº 380 de Cancioneiro de Castro Sampedro. (Arranxos: Anxo L. García Pintos). -Pitos en Re, tamboril e pandeiro. Características do Pito: "A Cabaleira". -Xavier Fariña (Arranxos: Carlos Núñez) -Pitos en Re. Tonadiña de Bergantiños. -Popular (Arranxos: Roxelio de Leonardo Bouzal). Organistrum, Zanfona en Sol, Cromorno. Características de Zanfona: "Lembranzas" -Antón Corral -Zanfona en Sol, Pito en Re, Requinta en Sol, Tarrañolas, Pandeiro. "Alborada da Lanzada". -Os Campaneiros (Arranxos: Enrique Otero). -Banda de Gaitas en Si, Percusión. Características da Requinta: "Pasodoble de Lalín". Popular. Requintas en Sol, Gaita en Do, Tamboril, Bombo. Características da gaita: "Heicho de dar queridiña". -Gaiteiros de Soutelo de Montes. -Gaitas en Do, Pandeireta, Tamboril, Bombo. "Muiñeira do Morrazo". -Nº308 do Cancioneiro de Casto Sampedro. (Arr.:MªXosé López e Xosé M. Fernández) -Zanfonas en Sol, Pitos en Re, Requintas en Sol, Gaitas en Re, Sol e Do, Tamboril, Bombo, Banda de gaitas en Si, con dúo de Gaitas en Mi e percusión. "Muiñeira de Coia". -Carlos Justo. (Arranxos: Grupo Didáctico). -Gaitas en Do, Acordeón, Culleres, Charrasco, Tamboril, Bombo. "Fandango Muradán" -Roxelio de Leonardo Bouza. -Banda de Gaitas en Si, Percusión. "Fantasía para Gaita e Piano" -Ernesto Campos. -Gaita en Do, Piano DISCO 2 "Gavota"da Sonata para frauta e baixo continuo". -J.B.Loeillet. -Requinta en Sol, Espiñeta, Violonchelo. "Muiñeira de Pontesampaio" -Cancioneiro de J. Incenga. "Himno Galego" -Interpretada por Ricardo Portela con Gaita en Do brillante, -Pascual Veiga Pandeireta, -Banda de Gaitas en Si e Mi, Percusión, Sintetizador. Tamboril, Bombo. "Lembrando" (Vals) "A Maruxa" -Popular (Arranxos: Xosé Romero Miguens) -Recollida de Xesús Castre Pena. O Freixo (As Pontes), -Banda de Gaitas en Si, Percusión pola Agrupación Folclórica Investigación Berce de Ferrol (Arranxos: Grupo Didáctico) "1ª Parte do Allegro ma non Presto" da Sonata nº6 de "II -Zanfona en Do, Piano. Pastor Fido" para frauta de pico e baixo continuo. -Antonio Vivaldi. "A Camposa" -Pito en Re, Espiñeta, Violonchelo. -Xosé Romero Suárez (Arranxos: Grupo Didáctico). -Pandeiro, Cunchas, Charrasco, Tamboril, Bombo.Gaitas en "Affectuoso" da Sonata nº1 de "Il Pastor Fido" para vielle e Si bemol. baixo continuo -Antonio Vivaldi "Romance de Herveira" -Zanfona en Do, Espiñeta, Violonchelo. -Antón Corral. -Zanfonas en Sol, Pitos en Re, Requintas en Sol, Cromorno "Carmela" (Vals). Pandeiro. -Constantino Bellón. (Arranxos: Grupo Didáctico). -Gaitas en Do, Requinta en Sol, Acordeón, Tamboril, "O Forricallo” Bombo. -Versión orixinal de Adolfo Anta, e versión do Ballet Galego Rei de Viana. "Muñeira de Freixido". -Banda de Gaitas en Si, Percusión, Sintetizador. -Recollida de Gumersindo Parapar de Freixido (Ortigueira), "Entre o Millo" (Muiñeira) pola Agrupación Folclórica Investigación Berce do Ferrol. -Anxo L. Garcia Pintos. (Arranxos:Grupo Didáctico). -Gaitas en Re, Gaitas en Do, Gaita en Sol, Gaita en Fa, Tamboril, Bombo, Pandeireta. Requinta en Sol, Zanfona en Do, Gaitas en Do, Piano, Acordeón, Tamboril, Bombo, Culleres "Valse á Bouffard" -Patrick Bouffard. (Arranxos: Grupo Didáctico). -Zanfonas en Do, Pito en Re, Acordeón. Este disco grabouse no "ANGEL ESTUDIO II" de Lisboa do "Ledicias do Vila Ortegana" 14 ó 23 de Abril de 1987, e misturouse do 11 ó 16 de Maio -Roxelio de Leonardo Bouza. deste mesmo ano. -Gaitas en Si bemol, Tamboril, Bombo. Diseño gráfico e Foto Portada: Francisco Mantecón Na Universidade Popular de Vigo, institución docente de carácter aberto, 3.- Dar a coñece-los avances que os artesáns están a conseguir coa gratuito e non académico que depende do Sector de Cultura do Concello investigación e fabricación de instrumentos en outras tonalidades diferentes de Vigo, funciona o Obradoiro-Escola de Instrumentos Musicais Populares ás tradicionais. Galegos, que desenvolve as súas actividades para acadar un dobre obxectivo: 4.- Achegar ós estudiosos e investigadores do folclore unha obra que lles axude a profundizar neste eido da cultura. 1.- A formación de novos e bos artesáns coa intención de unificar e mellora-lo nivel de calidadade dos nosos instrumentos. 5.- Aportar ó colectivo de ensinantes de música, unha ferramenta de traballo da que hoxe carecen, para realiza-lo seu labor no que atingue á 2.- A investigación, recuperación e conservación de instrumentos propios musica popular, aspecto que vai medrando en importancia dada-las do país, ou ben alleos, pero que polo seu interés histórico ou etnográfico tendencias educativas actuais. encaixan na filosofía que preside toda a actividade do Obradoiro. 6.- Acada-la idea de que a cultura popular, e o folclore como unha parte Integrado no Obradoiro-Escola, e composto polos artesáns que dirixen o importante dela, estase a facer decote, e a súa evolución dependerá en taller Antón Corral, Ramón R. Casal e Carlos Corral, en estreita gran medida, das experiencias actuais que , baseadas na tradición, colaboración con outros músicos, atópase o Grupo Didáctico-Musical, que deberán ser rexeitadas ou aceptadas, e conseguintemente incorporadas tenta levar adiante unha tarefa de divulgación dos instrumentos musicais paseniñamente á bagaxe cultura do país. populares galegos, motivado polo gran descoñecemento que deles existe, tanto das súas características musicais como de aspectos relativos á súa Nesta mema liña de traballo, encamiñada a arriquece-la cultura musical construcción e peculiaridades. do país atópose a Banda de Gaitas "Xarabal", que como unha actividade máis do Obradoiro-Escola, nace no ano 1984 baixo a dirección de Antón O traballo do Grupo, que se concreta nunha proposta didáctico-musical, Corral, coa dobre intención de potenciar a espalla-la música popular galega dirixíase ata agora ós centro de E.X.B., e ás Asociacións Culturais e outras e, traballando con rigor sobre a técnica da gaita, formar futuros e institución deste tipo, tratando de acercar, por medio de actuacións en experimentados gaiteiros que coñezan e dominen o instrumento. directo, a actividade do Taller ò público, mayoritariamente infantil, sobre Esencialmente empregan gaitas en Si que alternan en ocasións con outras quien intentábamos incidir máis directamente. tonalidades, e que son construidas polos alumnos do Obradoiro-Escola. Hoxe prantexámono-la urgente necesidade de supera-las limitacións A recente creación das bandas de gaitas en Galicia, esixe unha nova físicas e de tempo que nos impón a propia composición do grupo e a súa percusión, que baseada nos ritmos tradicionais cree formas musicais que localización en Vigo, por medio da grabación deste disco, que sen dúbida satisfagan as necesidades, mesmo sonoras, deste tipo de agrupacións. multiplicará o efecto de difusión ó tempo que permanecerá como un Partiendo desta idea básica, Xarabal está a facer un serio traballo de documento audiovisual, mismamente tradicional e anovador na cultura estudio e análise dos ritmos e dos instrumentos de percusión, tentando musical do país. deste xeito recupera-la dignidade e protagonismo do acompañamento rítmico. Coa realización desta obra tratamos de acadar os seguintes obxectivos: Cómpre salientar, para rematar, o carácter aberto da obra, pois desde 1.- Amosar e divulga-las características dos instrumentos musicais que xurdiu a idea tentamos contar coa colaboración de músicos galegos de populares galegos, por medio dun documento audiovisual inédito en prestixio e traxectoria contratados dabondo, para sí garanti-la seriedade e Galicia. calidade de todo o proxecto. Para isto, tivemos a cooperación e apoio de: Ricardo Portela, Wenceslao Cabezas "Polo", Blanca Nieves Lorenzo, Xosé 2.- Refrexa-la personalidade de cada instrumento, empregado tanto de V. Ferreirós e Fernando Aguiar. xeito tradicional, como en armonizacións de corte clásico. A todos eles... ¡Moitas gracias¡ Para tanxelo, cóllese o instrumento cunha man, situándoo entre os dentes, e co índice da outra man puntéase o extremo libre de lámina, servindo, en xeral a cavidade bucal como caixa de resonancia. O complexo elemento resonador formado polas mandíbulas, beizos, lengua e farinxe, ben contralado por un hábil ejecutante, permite obter unha polifonía a Tentamos amosar neste capítulo algúns daqueles tres ou catro voces superpostas. O son de lingüeta primitivos instrumentos musicais, que sen teren unha actúa de bordón e o resultado trae á memoria o sonido gran perfección, tanto na súa construcción como na de zanfona. afinación, fixeron realidade coa súa evolución, a existencia e calidade dos instrumentos actuais. En Galicia, máis en concreto na Bisbarra da Fonsagrada, vive o señor Herminio, que os forxa en Estamos certos de que algúns resultaránvos ferro coa máis característica forma de ferradura. familiares por ter xogado con eles moitas veces, e memo que os teñades construído en máis dunha ocasión, e ata é posible que coñezades algún ó que non se fai referencia aquí. De cualquera xeito, queremos constatar a súa importancia e o papel destacadísimo que ocuparon, e algúns aínda están a ocupar, na música popular. CHIFRES OU PITOS DE PARAUGÜEIROS E CASTRADORES Básicamente, a súa forma é a dun triángulo irregular, semellante en moitos casos á testa e ó peito dun cabalo, normalmente construído en madeira, no que se fan de nove a trece ocos cegos polo fondo, e de diferente lonxitude. O xeito de tocalo é recorrendo os beizos, lixeiramente estirados, pola parte superior do chifre, dirixindo a columna de aire case en horizontal cara ás aberturas dos buratos, para así produci-l son.