Gminny Program Opieki Nad Zabytkami Gminy Trzebielino Na Lata 2009-2013
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
GGMMIINNNNYY PPRROOGGRRAAMM OOPPIIEEKKII NNAADD ZZAABBYYTTKKAAMMII GGMMIINNYY TTRRZZEEBBIIEELLIINNOO NNAA LLAATTAA 22000099--22001133 Spis tre ści 1. Wst ęp 2. Uwarunkowania prawne Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami 3. Zwi ązek Programu Opieki nad Zabytkami z dokumentami programowymi 3.1. Relacje krajowe 3.2. Relacje regionalne 3.3. Relacje miejscowe 4. Zasoby dziedzictwa kulturowego Gminy Trzebielino 4.1. Rys historyczny Gminy Trzebielino 4.2. Zabytki Gminy Trzebielino wpisane do rejestru zabytków 4.3. Obiekty pod opiek ą konserwatorsk ą 4.4. Wykaz zasobów archeologicznego środowiska kulturowego w Gminie Trzebielino 4.5. Wykaz parków wpisanych do rejestru zabytków i obiektów w ewidencji Konserwatorskiej oraz pozostałych 4.6. Wykaz cmentarzy wpisanych do rejestru zabytków i obiektów b ędących w ewidencji Konserwatorskiej 5. Diagnoza stanu obiektów zabytkowych w Gminie Trzebielino 5.1. Analiza szans i zagro Ŝeń 6. Zało Ŝenia programowe 7. Instrumentarium realizacji Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami 8. Zakres sprawozdania z realizacji Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami 9. Finansowanie programu 10. Zał ączniki- zdj ęcia 2 1. Wst ęp Program Opieki nad Zabytkami Gminy Trzebielino jest dokumentem słu Ŝą cym podejmowaniu planowanych działa ń dotycz ących inicjowania, wspierania oraz koordynacji prac z dziedziny ochrony zabytków, krajobrazu kulturowego i upowszechniania, promowania dziedzictwa kulturowego przez samorz ąd gminy. Głównym celem programu jest d ąŜ enie do znacznej poprawy stanu zasobów dziedzictwa kulturowego, w szczególno ści w zakresie stanu zachowania i utrzymania obiektów zabytkowych oraz zachowania krajobrazu kulturowego gminy Trzebielino. Wa Ŝne jest, aby realizacja tego celu dokonała si ę przy współpracy mieszka ńców gminy. Dokument ten mo Ŝe słu Ŝyć środowiskom naukowym i badawczym, a tak Ŝe innym podmiotom i osob ą zainteresowanym kultur ą oraz dziedzictwem kulturowym. Program opracowany został na 4 lata. Jest dokumentem, który b ędzie cyklicznie aktualizowany. W trakcie jego realizacji prowadzony b ędzie monitoring dzi ęki któremu mo Ŝliwe b ędzie uwzgl ędnienie nowych uwarunkowa ń prawnych, społecznych i gospodarczych, co pozwoli na sprecyzowanie lub modyfikacje przyj ętych kierunków działania oraz priorytetów. Ilekro ć w niniejszym programie jest mowa o : a) programie – rozumie si ę przez to „Gminny Program Opieki nad Zabytkami Gminy Trzebielino na lata 2009- 2013” b) ustawie – rozumie si ę przez to ustaw ę z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami ( Dz. U. Nr 162, poz. 1568) c) konserwatorze zabytków- rozumie si ę przez to Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gda ńsku d) gminie- rozumie si ę przez to Gmin ę Trzebielino e) rejestrze zabytków- rozumie si ę przez to rejestr zabytków prowadzony przez Konserwatora Zabytków w Gda ńsku 2. Uwarunkowania prawne Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami Ochrona zabytków, dawnych, materialnych i niematerialnych dóbr kultury jest obowi ązkiem konstytucyjnym Pa ństwa. W my śl art.5 Konstytucji RP „Rzeczpospolita Polska (...) strze Ŝe dziedzictwa narodowego (...). Istotnym elementem tego dziedzictwa s ą zabytki, które w swych niematerialnych warto ściach są dobrem wspólnym”. Podstawowym aktem prawnym reguluj ącym zasady ochrony i opieki nad zabytkami w Polsce jest Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami ( Dz. U. z 2003 r. Nr 162, poz. 1568 z pó źn. zm. ) która nakłada na organy samorz ądowe obowi ązek: - uwzgl ędnienia ochrony zabytków i opieki nad zabytkami przy sporz ądzaniu i aktualizacji strategii rozwoju gmin, studiów uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego - przekazanie wojewódzkiemu konserwatorowi zabytków w terminie nie dłu Ŝszym ni Ŝ 3 dni, przyj ęte zawiadomienie o odkryciu przedmiotu, co do którego istnieje przypuszczenie, i Ŝ jest on zabytkiem. 3 - prowadzenia gminnej ewidencji zabytków w formie zbioru kart adresowych zabytków nieruchomych z terenu gminy, obj ętych wojewódzka ewidencja zabytków. Zadania z zakresu ochrony dziedzictwa kulturowego zawarte s ą równie Ŝ w Ustawie z dnia 8 marca 1990 roku o samorz ądzie gminnym art. 7 pomi ędzy zadaniami własnymi gmin wymienia m.in. sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami. 3. Zwi ązek Programu Opieki nad Zabytkami z dokumentami programowymi 3.1. Relacje krajowe Ramy dla nowoczesnego mecenatu pa ństwa w sferze kultury, ale przede wszystkim – dla nowocze śnie pojmowanej polityki kulturalnej pa ństwa, funkcjonuj ącej w warunkach rynkowych wyznacza Narodowa Strategia Rozwoju Kultury na lata 2004- 2013. Celem strategicznym przyj ętym przez Rad ę Ministrów w dniu 21 wrze śnia 2004 roku dokumentu, jest zrównowa Ŝenie rozwoju kultury w regionach. Jego realizacja b ędzie si ę odbywa ć przez osi ągni ęcie celów cz ąstkowych. Program opieki jest ści śle zwi ązany z Narodow ą Strategi ą Rozwoju Kultury. Cel cz ąstkowy 4. Zachowanie dziedzictwa kulturowego i aktywna ochrona zabytków. 3.2. Relacje regionalne a) Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego Strategia przyj ęta w dniu 18 lipca 2005 roku Uchwał ą nr 587/XXXV/05 Sejmiku Województwa Pomorskiego okre śla sposób realizacji głównych celów rozwoju, wśród nich zachowanie warto ści środowiska kulturowego i przyrodniczego uwzgl ędniaj ąc potrzeby przyszłych pokole ń. Jednocze śnie zawiera cele gospodarcze, kulturowe, społeczne i ekologiczne ujmowane z punktu widzenia ponad pokoleniowego okresu czasu i w kategoriach przestrzennych. Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego wytyczaj ąca kierunki rozwoju województwa pomorskiego do roku 2020 obejmuje 14 celów strategicznych uj ętych w ramach 3 priorytetów. Cele strategiczne maj ą charakter ogólny i okre ślaj ą po Ŝą dane stany lub procesy. S ą one doprecyzowane poprzez opis kierunków działa ń. Program opieki jest zgodny z nast ępuj ącymi priorytetami i celami strategicznymi Priorytet I Konkurencyjno ść , Cel strategiczny 3: Rozwój gospodarki wykorzystuj ącej specyficzne zasoby regionalne. Opis wybranego kierunku działania - ochrona dziedzictwa historycznego, kulturowego i przyrodniczego sprzyjaj ąca jego racjonalnemu wykorzystywaniu w rozwoju społeczno – gospodarczym. Priorytet II Spójno ść Cel strategiczny 3 Rozwój społecze ństwa obywatelskiego. Opis wybranego kierunku działania - promocja postaw obywatelskich i działalno ści prospołecznej 4 Priorytet III Dost ępno ść Cel strategiczny 4 Zachowanie i poprawa środowiska przyrodniczego. Opis wybranego kierunku działania: - ochrona ró Ŝnorodno ści biologicznej w tym realizacja przedsi ęwzi ęć zwi ązanych z usytuowaniem obszarów sieci NATURA 2000. b) Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego W dniu 30 wrze śnia 2002 roku uchwał ą nr 639/XLVI/02 Sejmik Województwa Pomorskiego przyj ął Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego. Dokument ten okre śla zasady kształtowania struktury przestrzennej województwa w długim przedziale czasowym w tym: wymagania w zakresie ochrony środowiska przyrodniczego i ochrony dziedzictwa kulturowego z uwzgl ędnieniem obszarów podlegaj ących szczególnej ochronie. Program Opieki zgodny jest z Planem Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego, który przewiduje mi ędzy innymi: - zachowanie dziedzictwa historycznego - rekultywacj ę, rewaloryzacj ę i restytucj ę elementów przyrodniczych i architektonicznych, słu Ŝą cą podtrzymaniu lub odtworzeniu walorów krajobrazowych. 3.3.Relacje miejscowe a) Strategii Rozwoju Społeczno- Gospodarczego Gminy Trzebielino na lata 2007-2015 W dniu 29 sierpnia 2007r Rada Gminy podj ęła uchwał ę nr 49/X/2007 w sprawie przyj ęcia Strategii Rozwoju Społeczno- Gospodarczego Gminy Trzebielino na lata 2007-2015, która okre śla misj ę, cele i kierunki działania gminy do roku 2015 Cele wraz z kierunkami działania zostały podzielone na obszary strategiczne. Obszary strategiczne s ą najistotniejszymi polami działania gminy, jednocześnie wytyczaj ą kierunki prac na najbli Ŝsze lata. Działalno ść Gminy Trzebielino koncentrowa ć b ędzie si ę na pi ęciu obszarach: infrastruktura, gospodarka, przestrze ń, społeczno ść , ekologia. Program Opieki jest zgodny z celami zawartymi w tym dokumencie. 9.1 Infrastruktura Cel drugorz ędowy; okre ślaj ący działania w kierunku rozwoju infrastruktury sportowej i rekreacyjnej. Kierunek działania; Wyznaczanie i zagospodarowanie rekreacyjnych szlaków turystycznych. 9.3 Przestrze ń Cel drugorz ędowy działania w kierunku wykorzystania walorów turystyczno- krajobrazowych gminy dla jej rozwoju. Kierunek działania; Promocja walorów i osobliwo ści przyrodniczych gminy Trzebielino b) Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Trzebielino Gmina Trzebielino na dzie ń opracowania niniejszego programu nie posiada dla terenu całej gminy aktualnego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Posiada tylko jeden miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla północnej cz ęś ci Trzebielina. 5 c) Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Trzebielino W dniu 15 lipca 1999r. Rada Gminy Trzebielino przyjęła Uchwał ą Nr / 49 / X /99 Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Trzebielino • Uwarunkowania wynikaj ące ze stanu i funkcjonowania środowiska kulturowego – archeologia zawieraj ą: - Charakterystyk ę zasobów archeologicznego środowiska kulturowego - Uwarunkowania w zakresie ochrony archeologicznego środowiska kulturowego - Wykaz zasobów archeologicznych środowiska kulturowego