Download PDF Van Tekst
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
De Vlaamsche School. Jaargang 8 bron De Vlaamsche School. Jaargang 8. J.-E. Buschmann, Antwerpen 1862 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/_vla010186201_01/colofon.php © 2017 dbnl Tafel der platen. BLADZ. Franciscus Jacobus Stoop. - Teekening 5 en steensnede van JOS. NAUWENS Moeder en kind, Steenteekening naer een 9 tafereel van M.J.B. HUYSMANS door M. HYMANS Gestrafte ontrouw 13 Portret van Karel I. - Teekening van N. 17 DE KEYSER, plaetsneê van H. BROWN Portret van Strafford. - Teekening van N. 20 DE KEYSER, plaetsneê van H. BROWN Strafford by den koning. - Teekening van 21 N. DE KEYSER, plaetsneê van H. BROWN Karel I en zyne kinderen. - Teekening 24 van N. DE KEYSER, plaetsneê van H. BROWN De brandramp van Antwerpen. - 25 Teekening van SCHAUMBURG, plaetsneê van JOS. VAN HOOF Jubeltuil, Paleizenplaets te Brussel 1856. 33 - Teekening van H. HENDRICKX, plaetsnêe van E. VERMORCKEN John Milton. - Schildery van P. KREMER, 37 thans in het kabinet van Lord... te Londen, plaetsnêe van H. BROWN M.J. Frans Loos, Burgemeester van 41 Antwerpen, Voorzitter van het Congres en der Feestcommissie. - Steensneê van e JOS. NAUWENS, drukkery W Schoesetters Banketkaert. - Teekening van H. 46 SCHAEFELS, Steendrukkery der gebroeders RATINCKX Gedenkpenning van het kunstfeest van 52 1861 Gezicht eener stokery. - Sterkwaterplaet, 53 naer eene zyner schilderyen, door JAN STOBBAERTS Hoû en trouw 57 Pronkgebak. - Teekening van D. VAN 61 SPILBEECK, plaetsneê van JOS. VAN HOOF De Vlaamsche School. Jaargang 8 De zeepballen. - Schildery van M. 65 GODINEAU, naer eene lichtteekening van J. D'HOY, steensnede van JOS. NAUWENS Poesjenellenspel. - Teekening op steen 69 naer een zyner tafereelen, door JOS. NAUWENS Dierengaerd van Antwerpen. - Koffyhuis, 73 uitgevoerd onder de leiding van den bouwmeester K. SERVAIS, teekening van J. EVERS, plaetsnêe van E. VERMORCKEN Petrus Van Schendel. - Teekening en 77 kopersnede van L. DURAND Gasparoly, van Blanklaer en Maria 81 De laetste bard 89 Visioen van zuster Emmanuel, den dag 92 vóor hare dood. - Tafereel van P. DE LAET, plaetsneê van J. VAN HOOF Het regent niet meer! - Schildery van 97 M.F. VERHEYDEN, steensnede van JOS. NAUWENS De negen portretten der HH. leden der 108 koninklyke taelkommissie. - Teekening van D. VAN SPILBEECK, steensnede van HUBERT MAYER Omtrekteekening van de doorschynende 121 schildering, ontworpen en uitgevoerd door M.B. WEISER, leeraer aen de koninklyke Akademie van Antwerpen, ter gelegenheid der kunstfeesten M.J. Cuylits, voorzitter der maetschappy 133 ter aenmoediging van Schoone Kunsten te Antwerpen, onder-voorzitter der feestcommissie. - Steensnede van JOS. e NAUWENS, drukk. W Schoesetters L.J. Mathieu 137 Cornelius Venius, Gertruda Neckin, 153 Simon Venius, Otho Venius en Dominicus Lampsonius Stierengevecht. - Sterkwaterplaet naer 157 een tafereel van L. ROBBE De zoon van Lodewyk XVI. - 161 Samenstelling en teekening van J.E. VAN De Vlaamsche School. Jaargang 8 DEN BUSSCHE, plaetsneê van JOS. VAN HOOF Huibrecht van Eyck en Jan van Eyck 163 De heer B. Vrambout, gouverneur der 177 provincie West-Vlaenderen Baron Julius de St-Genois, voorzitter van 193 het taelcongres Schildery van A. BROUWER, steensnede 202 van JOS. NAUWENS Schildery van D. TENIERS, steensnede 207 van JOS NAUWENS De twee kruisen 217 Franciscus Antonius Verdussen, 229 kopersnede door JOS. MICHIELS De Vlaamsche School. Jaargang 8 1 De Vlaemsche School De brandramp van Antwerpen. 2 december 1861. Belaes! o schrikmaer! 't is dan zeker Wat ons de klapdraed(1) overbragt? Elk woord baert angst en maekt ons bleeker, En stort verwarring in 't gedacht. Het is dan waer? de Scheldestede Zendt tot den hemel kreet en bede, Verpletterd door een nieuwe ramp! Een vuerberg in de lucht geschoten, Heeft zyn vernielingsmagt ontsloten, (1) De telegraef. De Vlaamsche School. Jaargang 8 Met menschelyke magt in kamp! 't Verbazend stadsgebouw dat schatten Verbergt van ieder werelddeel, Doet vuer en vonken opwaerts spatten, Als de Etna uit de ontzagbre keel. De staeplen in de lucht verheven, Wier zwaerte balk en grond doet beven, Verzwelgt de brand als riet; door dak En vensters toomloos uitgebroken, Heeft hy zyn vlammen aengestoken; 't Is of de hel uit d'afgrond brak. De muren splyten; daken storten Als donderslagen neêr: geen stond, Laet 't brandgeweld zyn vlugt verkorten, Wat hulp of moed tot redding zond. Het meetloos pakhuis smolt tot kolen Waer 's koopmans rykdom lag verscholen; Miljoenen waerden zyn tot asch Verknaegd, in dikken rook vervlogen; Daer ligt met gloeijend puin omtogen, Wat Antwerps roem en welvaert was! Nog duert de brand; hy kent geen palen, En heeft den schrik door 't land verwekt. De Vlaamsche School. Jaargang 8 2 Al d'echos in de vert' herhalen, Den noodkreet die de lucht doortrekt. De stad heeft Hamburgs ramp te vreezen; Dat meldt de schrik op ieder wezen. Wat eindloos onheil dreigt elk huis! God! gy alleen kunt 't noodlot teuglen; Zend redding neêr op wisse vlenglen; Verhoor 't gebed aen beeld en kruis! Maer, deed geen erger rampe weenen; Waer slechts een myn van goud vernield; Vloog daer de wanhoopskreet niet henen Van vrouwen, zinloos neêrgeknield! Zie haer, de handen zaemgevouwen, In angsten nog op hoop betrouwen; Hoor, hoor haer, redding gillen! Heer Hoe snydt die kreet in 't diepst der zielen, Het allerschrikkelykst vernielen Roept toe: ‘Gy hebt geen gade meer!’ 't Is al te waer, beklaegbre moeders, Beweent uw martlaers dood geroost. Geen hulp, als die des Albehoeders Heeft voor uw grensloos lyden troost. Wat is u nog 't ondraeglyk leven, Dat door 't gedacht een ramp doet zweven, Die ieder stonde sterven doet? Die 's huwlyks zegen kwam ontrukken, En 't bitterst wee der ongelukken, Uw zielskracht dooft en moedermoed? O, Kindren langs den vuerpoel dwalend, Die vader rillend zoekt en vraegt, Wanhopig, bleek, schaers ademhalend, Wat lot heeft daer uw heil verknaegd! Gy plag op vaders knie te rusten, Mogt in zyn kozing u verlusten, De brave hoedde u voor den nood; En om het broodje mild te winnen Lokt handelsarbeid hem daer binnen En brengt er hem den marteldood! Gy brave STOOP, o gy van allen Om 't meest bemind, van elk beschreid; Gy edelst man van Antwerps wallen En grootste door menschlievenheid. Slagtoffer, ach! van hulpgedachten, Gy wildet redden zonder wachten, En liept den wissen dood naby! Te schrikbaer is 't aen u te denken; De volle tranen die we u schenken, Genezen deernis, leed noch ly. Heel Antwerp draegt in 't hart de rouwe; Uw naem weêrklinkt van wyk tot wyk. Wat is aen 't ramplot uwer trouwe De Vlaamsche School. Jaargang 8 Zoo dierbre zuster nog gelyk? Z'is hulp en steun en liefde ontdragen, In u zoo wreed ter neêrgeslagen, Gy echo van heur tedre ziel, De zon van haren reinen hemel, De zorgende Engel wiens gewemel Rond haer, geen enkle stonde ontviel. O, mogt een strael van troost slechts ryzen Die wanhoops knagend lied verzacht; Mogt zy den laetsten pligt bewyzen Aen 't lyk; waer 't in heur woon gebragt; Mogt het op 't doodbed 't uer daer wachten, Dat op het kerkhof doet vernachten, En in de kerk gedragen zyn. Maer 't is in asch en rook verdwenen. Waer zal zy voor 't gebeente weenen? Waer sussen zoo veel zielepyn? 't Is niet gegund de jongste groete Den vriend op 't doodbed aen te biên; Op dat de rampslag wât verzoete, Nog eens den dierbren weêr te zien. t' Is niet gegund in 't spraekloos wezen Dien braven inborst nog te lezen, Die hem aen elke deugd verbond, En waer de nood deed angst ontwaken, Hem de eerste deed van meêly blaken En in 't gevaer ter hulpe zond. Ach! als ge in de sombere avondstonden Alleen moet wezen met uw leed En diepgescheurde hartewonden, Wat schrikbeeld staet er daer gereed! Al 't lyden dat de martlaer voelde; De gruwel die zyn bloed doorwoelde Bestormen u 't gevoel; de nacht Heeft rust noch slaep; 't tooneel der rampen Voert uw gedacht aen 't bloedig kampen Met wanhoop, nooit door troost verzacht. Te zwaer is zulke ramp, bedroefde, 't Onweegbaer voor 't verpletterd hart. Maer zoo 't geween uw wangen groefde, Gods vinger stille uw diepe smart. Moest uw geliefde als rampling sterven, Hier boven, waer hy 't loon mag erven, Is hem een kostbre kroon gejond. Zyn schoone ziel is opgevaren, In d'eeuwgen kring der martelaren, Terwyl de vlam zyn lyf verslond. En Antwerp zal het nooit vergeten Wat hulpryk, brave man het mist. De Vlaamsche School. Jaargang 8 3 Die geen gevaren af zou meten, Maer dra ter hulpe had beslist. Zyn moed weêrstond aen ramp en nooden; Had hy geen onderstand geboden Zyn borst bleef onbevredigd slaên. Het kostbaer loon, door 's konings handen(1) Geschonken, deed zyn dank ontbranden, Maer vuerde in hem geen hoogmoed aen. Niet Antwerp slechts beweent den brave, De menschheid deelt alom dien druk, En looft in hem de zielegave, Die meêvoelde in elk ongeluk. De menscheid lydt in iedren broeder, Naest hem ontscheurd aen gade of moeder; Beweend door kindren, of beschreid, Door gryze vaders, droef gebogen Op 't krukjen, en den dood in de oogen, Door wee naer 't ramptooneel geleid. Onzalig handelstad, verbazend Is 't onheil dat uw bloei verplet. 't Bespringt u als een wolf die razend Voor u de moordnaerstanden wet. Pas is uw Beursgebouw verslonden, Of, weêr door 't noodlot losgebonden, Bespringt u de vernielingsmagt. Wat kwaed durft op uw handel loeren? En wil hem roem en bloei ontvoeren Hem slingren in den onspoedsnacht? Wy siddren, als we uw rykdom tellen, Uw kunstschat nazien, Belgies trots, En bidden: ‘God wil perken stellen Aen 's onheils alvernielbren knods. Laet Antwerps welvaert niet doorklieven; Haer ramp kan heel Europa grieven; Ze is koningin op 's Handelstroon. Zy moet de wereld rond regeren, Doe haer verheven scepter eeren! Ontvall' heur nimmer staf of kroon!’ En deze bede in zuid en noorden, En heel den wyden aerdbol rond, Vindt weêrklank; 't is aen Antwerps boorden, Dat menig handel rykdom vond.