Inside the Best Belgian Record Sleeves Voorwoord
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
inside the best belgian record sleeves voorwoord Ik heb even met het idee gespeeld om hier als edito een FAQ neer te pennen – De jaren 90 waren een ander paar mouwen: redelijk wat straffe platen, maar ook redelijk wat dingen die nooit op ervan uitgaande dat ik de Frequently Asked Questions wel kan raden. vinyl zijn verschenen. Het is vandaag moeilijk te geloven, maar in de jaren 90 waren vinylplaten op een bepaald moment even passé als Donkey Kong, Corey Haim en – ik heb nooit beweerd dat de jaren 80 perfect waren – witte 1. Geen hoes van Vaya Con Dios, quoi? sokken. Op een bepaald moment was er ook echt ver niemand meer om ze aan te slijten. Hipsters zaten nog in hun 2. Precies nooit van Adamo gehoord, hé? puberteit – sommige droegen nog luiers – en zelfs de bomma had voor haar verjaardag intussen een cd-speler cadeau 3. Jij houdt van elektronische muziek, zeker? gekregen. In recordtempo werden platenspelers én vinylcollecties, waar vandaag een klein fortuin voor zou worden 4. Het is wel erg Vlaams, nee? neergeteld, bij het huisvuil gezet, met uitzondering van de platen van Rod Stewart, Paul Young en Chris Rea. Die gingen naar de rommelmarkt. In het kort: nee, toch wel, onder meer en #tousensemble. Toegegeven, elektronische muziek zorgde ervoor dat de vinylpersen bleven draaien, maar eerlijk gezegd: wie in die De langere antwoorden op die en andere vragen klonken in mijn hoofd echter veelal identiek: tijdens ons maanden- periode één maxi zag, had ze gelijk allemaal gezien. De vinylpersen draaiden nog wel, de drukpersen joegen er niet lange speurwerk in platencollecties, muziekarchieven en op – wil iemand de oprichter ervan een Nobelprijs geven – bepaald veel inkt door. Tót het midden de noughties terug cool werd om vinyl in huis te halen, en het sowieso ook nog Discogs hebben we ons op geen enkel moment door iets anders laten leiden dan door de platenhoes. Nee, niet door vet was om het woord ‘cool’ te gebruiken. Oké, lang niet iedereen ging op slag weer op eBay speuren naar een vintage de populariteit of – godbetert – woonplaats van de uitvoerder, niet door het genre en in feite ook totaal niet door de platenspeler, en de nog prille vinylrevival kwam sowieso niet op tijd om enkele legendarische platenwinkels in ons muziek. land van de ondergang te redden. Maar de vraag naar vinyl begon plots wel opnieuw te stijgen, en dat is ze sindsdien blijven doen. Ja, ik weet het: alsof je de muziek of muzikant zomaar kan loskoppelen van een hoes! Eerlijk: soms wel, maar soms is dat inderdaad lastig. Er zijn hoezen die zonder enige twijfel beter worden omwille van het album – ik weet dat dit Ik weet, eerlijk gezegd, niet door wat het precies komt. Ik zie honderd kleine dingen en omstandigheden die in dit heiligschennis is, maar het ontwerp van Storm Thorgerson voor Pink Floyds Dark Side of the Moon had hoogstwaar- digitale tijdperk voor de onwaarschijnlijkste comeback sinds John Travolta in Pulp Fiction hebben gezorgd. Travolta schijnlijk de geschiedenisboeken niet gehaald, als het op de voorkant van een plaat van The Kelly Family had ge- kreeg a little help from Tarantino en Chuck Berry, vinyl had duizenden muzikale ambassadeurs. Maar er was nog staan. En er zijn zeker ook platen die vandaag in hoofdzaak herinnerd worden omwille van het artwork, niet zozeer iets, hoe sentimenteel het ook klinkt. Liefde. Liefde voor het artwork – dat zeker – maar ook echt liefde voor vinyl. om wat erop staat. (Geen voorbeeld deze keer. Er gaan al genoeg misnoegde Pink Floyd-fans in mijn inbox zitten.) De afgelopen tien jaar schoten alleen al in België tientallen kleine labels als zwarte truffels uit de grond, en bijna al- Dat gezegd zijnde, de meeste noemenswaardige muzikanten en labels in België blijken ook een oog te hebben voor lemaal gingen ze op zoek naar de juiste ontwerper, de ideale (zeef)druk, de perfecte perserij én de uitgelezen oplage. straf design en sterke fotografie, terwijl het eerste geslaagde huwelijk tussen het schlagergenre en de beeldende kunst nog moet plaatsvinden. Dit boek is een eerbetoon aan de labels en muzikanten die er in de afgelopen decennia hun hart en ziel in hebben gestoken, aan de getalenteerde ontwerpers, fotografen en kunstenaars die vaak iets van hun prijs hebben afgedaan Er zijn evenwel ook briljante albums gemaakt door grenzeloos blinde muzikanten en platenbazen. Meer nog: als je om die spraakmakende hoes mogelijk te maken, en aan de platenwinkels die ervoor zorgen dat zelfs die piepkleine door de archieven van de Belgische muziekindustrie ploetert, is het alsof die pas in de loop van de jaren 70 geleidelijk releases een plaats krijgen in de etalage, naast de 76ste persing van Dark Side of the Moon. En als ze nu ook nog zo aan doorkreeg dat ze een blank canvas voorhanden had – een vierkant oppervlak dat niet veel kleiner is dan som- vriendelijk zouden zijn om dit boek evenzeer ergens een plaats te geven – desnoods naast een LP van The Kelly mige schilderijen in het Louvre en minstens even spraakmakend kan zijn dan die laatste. Wat verklaart waarom er Family – dan is de cirkel mooi rond. Hoe dan ook blijven we – ook na de publicatie van dit boek en de gelijknamige niet denderend veel hoezen van vóór de jaren 70 in dit boek staan. We hadden (absoluut) geen evenwichtig historisch expo in Fort Napoleon – met Red Bull Elektropedia onze schouders zetten onder Belgium: The Vinyl Frontier. Why? overzicht voor ogen. Awel, ja: uit liefde. De voorbije jaren heeft Red Bull bijna onvermijdelijk een stevige reputatie opgebouwd op vlak van elektronische muziek, maar we hebben nooit in hokjes willen denken, en Belgium: The Vinyl Frontier is het De jaren 80 hebben uiteindelijk het meest veranderd – zowel op vlak van platenhoezen als op vlak van kunst, video- perfecte excuus to boldly go where we’ve been all along. spelletjes, witte sokken en internationale politiek. (Gezien de titel van dit boek, ga ik enkel in op de platenhoezen.) Ever Meulen gaf mee vorm aan Telex, Benoît Hennebert zette het notoire platenlabel Les Disques du Crépuscule Voor wie zich trouwens afvraagt waar de Pt. 2 in de titel van dit boek op slaat: twee jaar geleden hebben we reeds een naar zijn hand en Danny Willems maakte van T.C. Matic, Arbeid Adelt! en vooral Luc Van Acker gay icons. Al kan boek uitgebracht over Belgische vinylverzamelaars – op 7”-formaat. Die duizend genummerde exemplaren vlogen ik daarin ook verkeerd zijn. Ik was toen nog jong. Evenzeer werden er tegen het einde van de jaren 80 honderd New toen op minder dan een halve dag tijd de deur uit, maar geen nood: je vindt de portretten (en meer) inmiddels ook Beat-platen per dag in de winkelrekken gedumpt, zodat er amper tijd was om die allemaal van een deftige hoes te terug op vinylfrontier.be. voorzien. Een deplorabele praktijk die er zowaar bijna voor heeft gezorgd dat één van de markantste hoofdstukken uit de vaderlandse muziekgeschiedenis dit boek niet haalde. Bijna, want we hebben uiteindelijk toch vier interes- En leg nu snel een plaat op, alvorens deze pagina om te slaan en eraan te beginnen. It adds to the experience. sante specimen gevonden. Vier. Niet meer. Ben Van Alboom préface Pendant un moment, j’ai envisagé remplacer l’édito par un FAQ, une série de réponses à des questions qu’on risquait Les années 90 étaient quant à elles d’un autre acabit. On y a vu déferler une quantité d’excellents disques, dont un de me poser régulièrement, parce que je pressentais déjà quelles seraient ces questions. nombre considérable n’est par contre jamais sorti en vinyle. C’est difficile à imaginer aujourd’hui, mais pendant les années 90, les disques vinyles étaient tout aussi démodés que Donkey Kong, Corey Haim et – je n’ai jamais pré- 1. Pas de pochette de Vaya Con Dios ? Ah bon. tendu que les années 80 étaient parfaites- les chaussettes blanches. A un certain moment, il n’y avait même plus 2. Jamais entendu parler d’Adamo peut-être ? grand monde à qui les vendre. Les futurs hipsters étaient des ados – certains portaient encore des langes – et même 3. Toi, je parie que tu aimes la musique électronique ! nos grands-mères avaient reçu un lecteur cd pour leur anniversaire. En un temps record, les tourne-disques et les 4. Tout ça est très flamand non ? collections de vinyles – qui vaudraient une fortune aujourd’hui – se sont retrouvés parmi les ordures ménagères, à l’exception des disques de Rod Stewart, Paul Young et Chris Rea, qui se retrouvaient dans les brocantes. Pour y répondre brièvement : non, quand même oui, entre autres et #tousensemble. Il est vrai que grâce à la musique électronique, les presses à vinyles ne se sont pas entièrement arrêtées de tourner. Dans ma tête, les réponses à ces questions semblaient toutefois être sensiblement les mêmes. Le plus important, c’est En même temps, on doit aussi admettre qu’à l’époque, tous les 45 tours se ressemblaient. Les presses à vinyles fonc- que pendant nos mois de recherches dans des collections de disques, d’archives musicales et sur Discogs – dont le tionnaient bel et bien à plein régime, ce qui n’était pas forcément le cas des imprimantes. Jusqu’à ce qu’au milieu des créateur mérite un Prix Nobel – nous ne nous sommes à aucun moment laisser guider par quoi que ce soit d’autre que noughties avoir des vinyles chez soi redevienne cool. Tout le monde n’a évidemment pas foncé sur eBay pour y trouver les pochettes de disques. Pas par la popularité ou le lieu de résidence de l’interprète, ni par le genre musical et même un tourne-disque vintage, et le revival encore fragile et discret du vinyle n’a pas permis de sauver quelques magasins pas par la musique en elle-même.