Anthony Braxton
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
architectuur theater dans muziek THEATERSTUDIO BEEL LAAG FOLLOW THE SOUND 2012 T +32 (0)3 248 28 28 WWW.DESINGEL.BE DESGUINLEI 25 / B-2018 ANTWERPEN WORD FAN VAN DESINGEL OP FACEBOOKAMUZ ZA 20 OKT 2012 deSingel is een kunstinstelling van de Vlaamse Gemeenschap en geniet de steun van hoofdsponsor mediasponsorsDESINGEL DO 25, VR 26, ZA 27 OKT 2012 organisatie Follow the Sound vzw ism. deSingel “Follow the sound and we’ll all be in the same room” Ornette Coleman Follow The Sound is de voortzetting van het historische Free Music festival, gesticht in 1973 door Fred Van Hove en de Werkgroep Improviserende Musici (W.I.M.). Dit is jaar XXXIX, aflevering XXXVIII. WORDT VERVOLGD Welkom op Follow The Sound, jaargang nummer 39. Ik geef u graag het antwoord: afspraak in de hersft van 2013, op naar jaar- gang nummer 40. Het is voor u, liefhebber, vast geen nieuws dat het organiseren van een festival als Follow The Sound in deze rare 21ste eeuw er niet eenvoudiger Noteer nu alvast 14 augustus 2013, de datum waarop het in 1973 allemaal op wordt. begon. Dan organiseren we bij wijze van proloog in hartje Antwerpen een feestelijke happening met een openingsconcert van internationaal for- Maar net daarom wordt het ook interessanter en spannender, net daarom maat. staat er meer op het spel en wordt de inzet groter. Dus: wordt vervolgd. Ja, we blijven meer dan ooit bouwen aan een festival dat per definitie haaks staat op de verstrooiingscultuur van de muziekbusiness en de Voor Follow The Sound, entertainmentsector. Rob Leurentop Ja, we blijven meer dan ooit kansen geven aan nieuwe en minder bekende artistieke ontwikkelingen. En ja, daarmee gaan we in tegen bepaalde opvattingen die steeds meer opgang maken ten aanzien van kunst en cultuur, publiek en cijfertjes - ook in kringen die beter kunnen weten. Ook dit jaar presenteert Follow The Sound een gevarieerde internationale rolbezetting met grootmeesters (Braxton, Hemingway, McPhee) en groot aankomend talent van hier (Badenhorst, Vandeweyer, Verheyen) broe- derlijk naast en met elkaar. Met Othin Spake en Dans Dans houden we de lijnen open naar de experimentele rock. We nodigen u ook uit om een kijkje te komen nemen in de creatieve keu- ken: u bent welkom bij de open repetities van Sanne Van Hek op donder- dag tussen 16 en 18 uur, en bij de Instant Composing Workshop op zondag vanaf 14 uur waarin Kris Defoort jonge muzikanten klaarstoomt voor de Follow The Sounds van de toekomst. Met de voorstelling van ‘Dubtapes’ kan het Jens Maurits Orchestra hun muziek & film productie nog verder verfijnen voor hun JazzLab tour vol- gend jaar door het hele land trekt. Liefhebbers, muzikanten en pers uit binnen- en buitenland stelden ons de afgelopen maanden de vraag: komt er nog een Follow The Sound nu de vaste subsidie voor de volgende jaren wegvalt? ELS VANDEWEYER za 20 okt 2012 / 20 uur / amuz Els Vandeweyer is telg uit een Diestse muzikantenfamilie. Tijdens haar mu- ziekstudies hield ze zich vooral bezig met hedendaagse gecomponeerde DUBBELCONCErt muziek, maar ze ontdekte dat veel van die muziek vooral op improvisatie wil lijken, zonder het te zijn. Daarom besliste ze op een bepaald moment ELS VANDEWEYER SOLO om voor ‘the real thing’ te gaan, de totale improvisatie. In het verlengde ANTHONY BRAXTON SOLO van die keuze verhuisde ze naar Berlijn, waar ze een belangrijke speler in Els Vandeweyer vibrafoon de befaamde lokale improvisatiescène is geworden. Voor haar solocon- Anthony Braxton altsax certen benut Els Vandeweyer een uitgebreid arsenaal aan technieken waarbij ze de vibrafoon soms op geheel eigen wijze prepareert. ANTHONY BRAXTON In het curriculum van Anthony Braxton (° 1945) was het solowerk een katalysator. Hij vertelt graag de anekdote van zijn eerste soloconcert met volledig geïmproviseerde muziek in 1967, geciteerd door Graham Lock in ‘Mixtery, A festschrift for Antony Braxton’ (1995): “Ik beeldde me in dat ik zou opkomen en een uur lang zou spelen op basis van invallen van het moment. Maar na tien minuten waren al mijn ideeën opgebruikt en begon ik mezelf te herhalen. Ik dacht: ‘Oh my god, en ik moet nog vijftig minuten volmaken!’ Later dacht ik: ‘Hmm, ik moet zorgen dat dit nooit meer ge- beurt.’ De volgende vraag was dus hoe ik moest verdergaan.” De oplossing lag in het herdefiniëren van een idee waar hij al een jaar mee bezig was. Geïnspireerd door het pianowerk van Karlheinz Stockhausen, Fats Waller en Arnold Schönberg (een typische Braxton spreidstand) wil- de Braxton een taal ontwikkelen voor solo piano. Alleen begreep hij al snel dat zijn eigen pianistieke mogelijkheden te beperkt waren voor die taak, zijn instrument was immers de altsax. Een jaar later, in de herfst van 1968 nam hij de solo ‘For Alto’ op, een plaat die in 1973 op Delmark zou verschij- nen en die het begin inluidde van een trend bij blazers voor solowerk. Braxton ontwikkelde een taal die haaks stond op de traditionele jazz en die gebaseerd was op het creatief gebruik van ‘seperating elements’, zeg maar sonore bouwstenen. Hij definieerde zijn intussen bekende twaalf ‘language types’, allemaal voorzien van een grafische component die weergeeft hoe Braxton de klank ‘ziet’. Daarbovenop maakte hij een lijst van zowat honderd ‘sound classifications’ (zoals Accelerating Sounds, Buzzing Sounds, Gurgle Sounds, enzovoort), ook allemaal voorzien van web een symbool. Dat leidde tot een uitgebreid vocabularium waaruit kon ge- www.youtube.com/watch?v=7GWqwVTQNik put worden voor het vormgeven van een improvisatie, een proces dat hij ‘conceptual grafting’ noemde. In plaats van zich te baseren op melodische audio thema’s of akkoordenschema’s, bouwde Braxton zijn composities dus op Anthony Braxton, Wesleyan (12 Altosolos) 1992 (Hat Art) aan de hand van één of meerdere ‘language types’ en klankbouwstenen. Anthony Braxton, Solo (Wesleyan) 2005 (New Braxton House) Hoe die bouwstenen worden gebruikt, is een beslissing die de uitvoerder op het moment zelf moet nemen. Dat biedt een grote scala aan mogelijk- gelieve uw gsm uit te schakelen heden. In de jaren zeventig maakte Braxton verschillende solo-opnamen, maar in de jaren tachtig verschoof zijn focus vooral naar het werk met het kwartet met Marilyn Crispell, Gerry Hemingway en Mark Dresser en later naar zijn operaproject Trillium. Wel werden voor Stil Editions opnamen gemaakt in een kerkje in Parijs tijdens de zomer van 1985. Die opnamen moeten veertien elpees vullen, maar ze zijn nog steeds niet uitgegeven behalve de standard ‘You Go to My Head’ (te vinden op de cd ‘Stil - 25th Anniversary’ uit 1997). De ontwikkeling van zijn eigen muziektaal is dus bij het solowerk begon- nen, maar in de jaren negentig ontstond er een omgekeerde beweging. Braxton is toen veel van de technieken en strategieën die in het kwartet en elders werden ontwikkeld, ook in zijn solowerk gaan introduceren. Net zoals in het kwartet begon hij in zijn solo’s te werken met ‘collages’ van twee of meer ‘identity regions’ of composities. Zo bouwde hij composi- ties op aan de hand van andere composities. Bovendien begon hij ook te ‘spreken’ in zijn saxofoon en ‘slap tongue’ technieken te gebruiken, in lijn met zijn groeiende interesse in wat hij noemt ‘the poetic space’. De cd ‘Wesleyan (12 Altosolos) 1992’ is zowat het visitekaartje van deze periode. Op die cd is ook te horen dat hij in elk soloprogramma graag één of meer- dere jazz standards of stukken van Monk, Coltrane of Parker opneemt. Dat laatste is om aan te geven dat zijn werk niet bedoeld is als negatie van de jazzgeschiedenis, maar als een uitbreiding ervan. In de jaren negentig is Braxtons muziek sterk geëvolueerd en zijn rituele aspecten en meta-realiteiten op de voorgrond gekomen. Hij ontwikkelde nieuwe concepten als Ghost Trance Musics (geïnspireerd door trance- muziek van de Noord-Amerikaanse indianen, het soefisme en Afrikaanse voodoo), Falling Rivers Musics (‘Paintings as Scores’ naar analogie met John Cage), Diamond Curtain Wall (inbreng van het SuperCollidor pro- gramma) en Echo Echo Mirrorhouse Music (inbreng van iPod technologie). De aandacht voor het solowerk verdween op de achtergrond. In 2005 speelde hij twee avonden solo in Gasthof Heidelberg in Loppem (twee jaar later verschenen op vier cd’s). In hetzelfde jaar nam hij ook nog een soloplaat op die pas recent verscheen (‘Solo (Wesleyan) 2005’). Een op- name van zijn tot dusver laatste soloconcert in Finland (2006) is te vinden op Youtube (zie link hieronder). Het concert in Amuz is dus een uitzonderlijke gebeurtenis. De laatste jaren heeft Braxton niet of nauwelijks solo gespeeld, hoewel het solowerk in feite de initiële motor was achter zijn hele oeuvre. Anthony Braxton © Hans Peter Schaefer do 25, vr 26, za 27 oktober 2012 / deSingel ieder concert in deSingel duurt 45’ à 50’ (uitzondering The Dubtapes op vr 26 okt om 21 u, duurt 75’) vooraf en tussen de concerten door zijn de blauwe foyer en Grand Café deSingel geopend bij elk concert worden cd’s te koop aangeboden door INSTANTjazz Online Musicstore, Tony Verstraete, Grote Markt 19, 1500 Halle [email protected] . www.instantjazz.com verder is er een gespecialiseerde selectie vinylplaten, aangeboden door Mark Wouters donderdag 25 oktober 2012 deSingel 20 UUR / MUZIEkstUDIO Robin Verheyen Solo Robin Verheyen sopraansax 21 UUR / THEatErstUDIO Sanne Van Hek Network of Stoppages Sanne van Hek trompet David Kweksilber rieten Bo van der Werf baritonsax Tjeerd Oostendorp tuba Gilbert Nouno electronics Benoît Delbecq piano Fanny Lasfargues bas Lander Gyselinck drums 22 UUR / MUZIEkstUDIO Agusti Fernandez solo Agusti Fernandez piano 23 UUR / THEatErstUDIO