Makedonya'da Hadis Çalişmalari

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Makedonya'da Hadis Çalişmalari SELÇUK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TEMEL İSLAM BİLİMLERİ ANA BİLİM DALI HADİS BİLİM DALI MAKEDONYA’DA HADİS ÇALIŞMALARI DOKTORA TEZİ DANIŞMAN Prof. Dr. Bilal SAKLAN HAZIRLAYAN Bejadin AMETİ KONYA – 2008 II İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER ....................................................................................................................... II ÖNSÖZ....................................................................................................................................IV KISALTMALAR.....................................................................................................................V GİRİŞ ........................................................................................................................................ 1 BİRİNCİ BÖLÜM.................................................................................................................... 2 TARiHTE VE GÜNÜMÜZDE MAKEDONYA ................................................................... 2 I. MAKEDONYA’NIN COĞRAFİ KONUMU............................................................ 2 II. KISACA MAKEDONYA TARİHİ................................................................................. 3 III. İSLÂM’IN MAKEDONYA’YA GELİŞİ VE YAYILMASI ........................................ 5 A. OSMANLI ÖNCESİ ................................................................................................. 5 B. OSMANLI DÖNEMİ................................................................................................ 6 C. OSMANLI DÖNEMİNDE MAKEDONYA’NIN İDARİ YAPISI .......................... 7 D. OSMANLI DÖNEMİ SONRASI.............................................................................. 8 İKİNCİ BÖLÜM .................................................................................................................... 10 OSMANLI DEVLETİNDE EĞİTİM ÖĞRETİM KURUMLARI VE MÜESSESELERİ .................................................................................................................................................. 10 I. SIBYAN MEKTEPLERİ................................................................................................ 16 II. MEDRESELER............................................................................................................. 18 III. MESLEKİ MEDRESELER ......................................................................................... 35 IV. KÜTÜPHANE VE ARŞİVLER .................................................................................. 36 A. MAKEDONYA’DAKİ KÜTÜPHANELER .......................................................... 48 B. ARNAVUTLUK’TAKİ KÜTÜPHANELER.......................................................... 53 C. KOSOVA’DAKİ KÜTÜPHANELER .................................................................... 69 D. VAKFİYELER........................................................................................................ 78 E. İCAZETNAMELER................................................................................................ 86 F. DERGİLER.............................................................................................................. 91 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM .............................................................................................................. 106 MAKEDONYA’DA HADİS İLMİ ..................................................................................... 106 I. BÖLGEDE HADİS İLMİNİN TARİHİ SERÜVENİ................................................... 106 II. MAKEDONYA’DA HADİS İLMİNİN ORTAYA ÇIKIŞI ....................................... 107 A. TARİHTE MAKEDONYA’DA HADİS OKUTAN HOCALAR ........................ 112 III B. HADİS KONUSUNDA ARNAVUTÇA İLK KİTAPLAR .................................. 114 C. ESKİ MEDRESELER VE HADİS İLMİNE HİZMETTEKİ ROLLERİ ............. 118 D. YENİ OKULLARIN HADİSE HİZMETTE VE GELİŞMESİNDE ROLLERİ .. 120 E. ARNAVUTÇA YAPILAN ÇALIŞMALARA ELEŞTİREL BİR BAKIŞ ........... 124 EK FOTOĞRAFLAR.......................................................................................................... 128 SONUÇ.................................................................................................................................. 132 KAYNAKÇA ........................................................................................................................ 137 IV ÖNSÖZ Hadis İlmi, İslam Dini’nin iki temel esasından biri olan Hz. Peygamber (s.a)’in Sünnet’ini ele alıp inceleyen bir ilim dalıdır. Dünya tarihinin hem siyasî hem medeniyet olarak en büyük imparatorluklardan biri olan Osmanlı İmparatorluğu (Devlet-i Aliye-i Osmaniye) gittiği her yerde büyük eserler yazarak bırakmıştır. Orta Avrupa’dan Balkanlara, Anadolu’dan Arabistan’a, oradan Kuzey Afrika’ya kadar uzanan geniş bir coğrafyada Osmanlı Medeniyeti’nin parmak izlerini bulmak mümkündür. Bu büyük medeniyetin ilim ikliminden hadise hizmet ettiği yerlerden birisi de Makedonya olmuştur. Biz bu araştırmamızda Balkanlar’da önemli bir bölge olan, Makedonya’da gerçekleştirilen hadis çalışmalarını ele alacağız. Bu çalışmada Evliya Çelebi’nin Seyahatname’si temel olmak üzere, Hasan Kaleşi’nin “Najstari Vakufski Dokumenti u Jugoslaviju na Arapski Jeziku” (Yugoslavya’da En Eski Arapça Vakıf Belgeleri), Glişa Elezoviç’in “Turski Spomenici” (Türk Mimarî Eserleri) ve Ekrem Hakkı Ayverdi’nin “Avrupa’da Osmanlı Eserleri”, “eş- Şekâiki’n-Numaniye” başvuracağımız kaynak eserlerdir. Bu doğrultuda Türkçenin dışında Arnavutça, Sırpça ve Makedonca çalışma ve araştırmalar da kullanılmıştır. Tezimiz iki bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Makedonya’nın genel bir tanıtımı yapıldı. Birinci bölümde Makedonya’nın kısa bir tarihi verilerek oraya İslam’ın yayılması işlenmiştir. Osmanlı dönemi öncesi ve sonrası yaşanan siyasi gelişmelerin hadis ilmi üzerindeki etkileri üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde Makedonya’da hadis ilminin gelişimi ve bu alanda yapılan çalışmalar üzerinde durulmuştur. Son olarak, bu çalışmada bana her türlü destek ve ilgisini esirgemeyen, bana yol gösterici yardımlarda bulunan değerli hocam Prof. Dr. Bilal SAKLAN’a teşekkürü bir borç bilirim. İstişarelerde bulunarak yönlendirici tavsiyelerinden faydalandığım muhterem hocam Prof. Dr. Ali Osman Koçkuzu, Prof. Dr. Zekeriya Güler, Prof Dr.İsmail Hakkı Atçeken,Doç. Dr. Mehmet Eren, Doç. Dr. Mahmut Yeşil ve Doç. Dr. Ahmet Yıldırım’a teşekkürlerimi sunarım. Yine bana bıkmadan ve usanmadan gece gündüz her türlü desteği vermekten çekinmeyen arkadaşım Dr. Fikret Karapınar’a ve burada adını sayamayacağım hocalarıma birçok kişi ve kurumlara şükran borçluyum. Konya–2008 Bejadin AMETİ V KISALTMALAR (a.s) aleyhisselam b. ibn bkz. bakınız bs. basım c. cilt çev. çeviri der. derleyen(ler) Fak. Fakültesi H. hicri haz. hazırlayan M. miladi MEB Milli Eğitim Bakanlığı (r.a) radıyallahu anh (s.a) sallallahu aleyhi ve sellem sy. sayı thk. tahkik tlk. ta’lik ts. tarihsiz TTK Türk Tarih Kurumu vb. ve benzeri vd. ve diğerleri vs. vesaire yy. basım yeri yok 1 GİRİŞ Bu araştırmada gerekli bilgileri toplamak için tezin yapısı (içeriği) Arnavutluğu ziyareti gerektirmiştir. Konunun içerisine girmek bana araştırmanın lezzetini tattırdı. Peygamber (a.s)’ın sünnetine yani bir şey ile hizmet edeceğine kanaat getirelim. Birçok şey bu araştırmanın lezzetlerindendi. Çok basit bir çalışma ortaya koyacağımı bilsem de Peygamber (a.s)’ın sünnetine hizmet etmekten şeref duyacağım. Bu araştırmada sunduklarım yetersiz bir çabadır. Allah’ın lutfu ile araştırmasını diliyorum. Ve bu alanda çalışma yapacak yeni araştırmacılara hayrın kapısını (açılışı) almasını temenni ediyorum. Bu konuyla ilgili son duyum bilgilerin yeterli olmasına çalıştım. Bıktıran uzatmalardan ve yetersiz kısaltmalardan kaçındım. Çoğunlukla sözü uzatmadım ve konuyla ilgili şeyleri hatırlattım. El yazması eserlerin tanıtımında bana kolay gelen şeyleri sundum. Bunun sebebi; arzu ettiğim her şeyi ortaya koymama müsaade etmeyen veya bu tür pozisyonların gerektirdiği çok çeşitli şartlarda çalışmış olmamdır. Bu araştırma yapan her kişinin bildiği bir durumdur. Ve kütüphaneden kütüphaneye el yazması eserlerin bilgilerinde ki farkı her araştırmacı görür. Beni el yazması eserlere ulaştıran onlara işaret eden imkanları ve harfleri kaydettim. El yazması eserlerde veya başka bir araştırma konusunda geçen hadislerin tahricini yaptım. Tahricini yapamadığım eserlerde olabilir. Adı geçen kişilerin, kitap müelliflerinin onları tanıyabilecek kadar hal tercümelerini verdim. Makedonya topraklarında sünnet alanında veya diğer İslami alanlarda çaba gösteren kişilerin ismi geçtiğinde onların biyografilerini tek çalışma budur. Onların biyografilerini sunarken kaynak zikretmedim. Çünkü bu kişilerle ilgili bilgilerde bende bulunanlara dayandım. 2 BİRİNCİ BÖLÜM TARİHTE VE GÜNÜMÜZDE MAKEDONYA I. MAKEDONYA’NIN COĞRAFİ KONUMU Makedonya Cumhuriyeti, Güney Avrupa’da bulunup 40°, 50’ ile 42°, 20’ kuzey enlemleri ve 20°, 27’ ile 23°, 05’ doğu boylamları arasında yer almaktadır. Makedonya’nın yüzölçümü 25.713 km2 olup nüfusu 2.022.547 milyondur. Bu topraklarda yaşayanların 1.297.981’i (%64.18) Makedon, 509.083’ü (%25.17) Arnavut, 77.959’u (%3.85) Türk, 53.879’u (%2.66) Çingene, 35.939’u (%1.78) Sırp, 17.018’i (%0.84) Boşnak, 9.695’i (%0.48) Vlah ve 20.933’ü (%1.04) diğer milletlerdendir.1 Makedonya nüfusunun dinlere göre dağılımı şu şekildedir: Ortodoks 1.310.184, Müslüman 674.015, Katolik 7.008, Protestan 520 ve diğerleri ise 30.820’dir2. Fakat ne Arnavutlar ne de Türkler bu sayımın doğru olduğunu kabul etmemektedir. 1 Zavod za Statistika, Statisticki Godisnik na Republika Makedonija
Recommended publications
  • Albanian Contemporary Qur'anic Exegesis: Sheikh
    ALBANIAN CONTEMPORARY QUR’ANIC EXEGESIS: SHEIKH HAFIZ IBRAHIM DALLIU’S COMMENTARY (Tafsir Al-Quran Kontemporari Albania: Ulasan Oleh Sheikh Hafiz Ibrahim Dalliu) Hajredin Hoxha1 ABSTRACT: The objective of this study is to explore and analyze the main intellectual and religious trends and tendencies in the writings of Albanian Ulema in their dealing with Qur’anic studies, in the modern time, in the Balkan Peninsula in Europe. In conducting this study, the researcher has utilized inductive, historical, critical and analytical methodologies. The Albanian lands in the Balkan Peninsula were governed and ruled by the Islamic Ottoman Empire for almost five centuries. Historically, to some extent and despite the conflicts and clashes, Albanians were able to show to the world a very good sample of peace, unity and harmony among themselves, as a multi religious and multi ethnic society. The attention and the engagement of the Albanian Ulema with the Qur’anic sciences have been tremendous since the spread of Islam, and have to be taken into consideration. Despite the tough and serious political, economic and religious challenges in the 19th and 20th centuries, they were not distracted from conducting their learning and teaching affaires. As a result of very close contacts and relations with different ideologies, cultures and civilizations within the Ottoman mixed ethnicity and in the middle-east, the researcher based on different sources, was able to identify and discover Sunni Maturidi dogmatic approach in dealing with Quranic Exegesis in the Commentary of Sheikh Hafiz Ibrahim Dalliu-a case study. The results and conclusions of this study are to be taken into consideration also, especially when we know that the current and modern historical sources of Albania are deviated almost completely and not to be trusted at all, because they failed to show to the Albanian people a real picture of Islam.
    [Show full text]
  • Zani I Naltë Revistë Shkencore Dhe Kulturore
    Botues: Komuniteti Mysliman i Shqipërisë Zani i Naltë Revistë shkencore dhe kulturore VITI II (XVI) 2013 NR. 5 (158) Merret me shkenca islame, sociologji, filozofi, psikologji, histori, gjuhësi, letërsi, moral dhe literaturë kombëtare www.kmsh.al www.zaninalte.al Tiranë 2013 Zani i Naltë Revistë shkencore dhe kulturore Zani i Naltë Organ i Komunitetit Mysliman të Shqipërisë Themeluar në tetor 1923 Rifilluar në tetor 2012 VITI II (XVI), tetor, nëntor, dhjetor 2013, nr. 5 (158) Nën kujdesin: H. Selim Muça Kryeredaktor & Drejtor: Dok. Genti Kruja Bordi editorial: H. Bujar Spahiu M.A. Ali Zaimi Dr. Ferdinand Gjana Prof. Dr. Qazim Qazimi Prof. Dr. Ayhan Tekines Prof. Dr. Njazi Kazazi Prof. Dr. Hajri Shehu Dr. Bayram Karci Dok. Ramadan Çipuri Dok. Skender Bruçaj M.A. Dorian Demetja M.A. Elton Karaj Redaktor: M.A. Andrin Rasha Fushat: Shkencat Islame Tefsir Hadith Fikh Sociologji Filozofi Gjuhësi Letërsi Psikologji Histori Kulturë Art, etj. Realizimi grafik: Bledar Xama Shpëtim Bashmili Fotoja në kopertinë: Xhamia e Ballijes, Elbasan KOMUNITETI MYSLIMAN Rr. George W. Bush, Nr. 50, I SHQIPËRISË: Tiranë - Shqipëri ISSN 2305-655X mail: [email protected] 05 web: www.kmsh.al www.zaninalte.al 9 772305 655001 2 Zani i Naltë Përmbajtja Me rastin e 90 vjetorit të themelimit të revistës “ZANI I NALTË” 1. Tematika e revistës “Zani i Naltë” (1923-1939) - (Ali Musa Basha)......................................................................................................5 2. Zani i Naltë” për problemet e edukimit - Prof. Dr. Vehbi Hoti - Universiteti “Luigj Gurakuqi”, Shkodër......................14 Studime 3. Feja në syrin e një intelektuali - Prof. Dr. Bedri Bylyku, Tiranë................................................................................20 4. Roli i ulemasë në rrjedhat shoqërore politike të periudhës së shpalljes së pavarësisë - Prof.
    [Show full text]
  • LE ISTITUZIONI EDUCATIVE in ALBANIA DAL 1878 AL 1913 Il Ruolo Della Manualistica Scolastica Nella Formazione Dell’Identità Nazionale Albanese
    View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk brought to you by CORE provided by Archivio istituzionale della ricerca - Università di Macerata 1 UNIVERSITÀ DEGLI STUDI DI MACERATA DIPARTIMENTO DI SCIENZE DELL’ EDUCAZIONE E DELLA FORMAZIONE, DEI BENI CULTURALI E DEL TURISMO CORSO DI DOTTORATO DI RICERCA IN HUMAN SCIENCE CICLO XXVI TITOLO DELLA TESI LE ISTITUZIONI EDUCATIVE IN ALBANIA DAL 1878 AL 1913 Il ruolo della manualistica scolastica nella formazione dell’identità nazionale albanese RELATORE DOTTORANDO Chiar.ma Prof.ssa Dorena Caroli Dott.ssa Esmeralda Hoti Dani COORDINATORE Chiar.ma Prof.ssa Anna Ascenzi ANNO 2014 2 Indice Introduzione .......................................................................................................................................... 3 I. Le istituzioni educative dal 1878-1886 ........................................................................................... 12 1.1. Il contesto storico........................................................................................................................... 12 1.2. Uno sguardo sulla società tradizionale albanese .......................................................................... 20 1.3. La Lega di Prizren e la nascita delle istituzioni scolastiche in lingua madre ............................... 31 1.4. L‟organizzazione dell‟istruzione nell‟Impero ottomano ................................................................ 49 1.5. L‟organizzazione dell‟istruzione in Albania .................................................................................
    [Show full text]
  • 1 LIGJVËNËSIT SHQIPTARË NË VITE Viti 1920 Këshilli Kombëtar I
    LIGJVËNËSIT SHQIPTARË NË VITE Viti 1920 Këshilli Kombëtar i Lushnjës (Senati) Një dhomë, 37 deputetë 27 mars 1920–20 dhjetor 1920 Zgjedhjet u mbajtën më 31 janar 1920. Xhemal NAIPI Kryetar i Këshillit Kombëtar (1920) Dhimitër KACIMBRA Kryetar i Këshillit Kombëtar (1920) Lista emërore e senatorëve 1. Abdurrahman Mati 22. Myqerem HAMZARAJ 2. Adem GJINISHI 23. Mytesim KËLLIÇI 3. Adem PEQINI 24. Neki RULI 4. Ahmet RESULI 25. Osman LITA 5. Bajram bej CURRI 26. Qani DISHNICA 6. Bektash CAKRANI 27. Qazim DURMISHI 7. Beqir bej RUSI 28. Qazim KOCULI 8. Dine bej DIBRA 29. Ramiz DACI 9. Dine DEMA 30. Rexhep MITROVICA 10. Dino bej MASHLARA 31. Sabri bej HAFIZ 11. Dhimitër KACIMBRA 32. Sadullah bej TEPELENA 12. Fazlli FRASHËRI 33. Sejfi VLLAMASI 13. Gjergj KOLECI 34. Spiro Jorgo KOLEKA 14. Halim bej ÇELA 35. Spiro PAPA 15. Hilë MOSI 36. Shefqet VËRLACI 16. Hysein VRIONI 37. Thanas ÇIKOZI 17. Irfan bej OHRI 38. Veli bej KRUJA 18. Kiço KOÇI 39. Visarion XHUVANI 19. Kolë THAÇI 40. Xhemal NAIPI 20. Kostaq (Koço) KOTA 41. Xhemal SHKODRA 21. Llambi GOXHAMANI 42. Ymer bej SHIJAKU Viti 1921 Këshilli Kombëtar/Parlamenti Një dhomë, 78 deputetë 21 prill 1921–30 shtator 1923 Zgjedhjet u mbajtën më 5 prill 1921. Pandeli EVANGJELI Kryetar i Këshillit Kombëtar (1921) Eshref FRASHËRI Kryetar i Këshillit Kombëtar (1922–1923) 1 Lista emërore e deputetëve të Këshillit Kombëtar (Lista pasqyron edhe ndryshimet e bëra gjatë legjislaturës.) 1. Abdyl SULA 49. Mehdi FRASHËRI 2. Agathokli GJITONI 50. Mehmet PENGILI 3. Ahmet HASTOPALLI 51. Mehmet PILKU 4. Ahmet RESULI 52. Mithat FRASHËRI 5.
    [Show full text]
  • Elenco Postazioni / Lista E Postacioneve N° STRADA SPECIFICHE MUL IND TOT POST
    Elenco Postazioni / Lista e Postacioneve N° STRADA SPECIFICHE MUL IND TOT POST. 1 DRITAN Hoxha Banka NBG 2 2 4 2 DRITAN Hoxha Alba Skela 1 1 2 3 DRITAN Hoxha Ferluti 1 1 2 4 DRITAN Hoxha Procredit Bank 1 1 2 5 DRITAN Hoxha Blloku Gintash 1 1 2 6 DRITAN Hoxha Raifeisen Bank 1 1 2 7 DRITAN Hoxha Karburant Eida 2 2 4 8 DRITAN Hoxha Mercedesi 2 1 3 9 DRITAN Hoxha Lokali My Caffe 2 2 4 10 DRITAN Hoxha Pas Kryqezimit Laprake 2 2 4 11 DRITAN Hoxha Asllan Rusi 2 2 4 12 Muhamet Gjollesha Tek Inxhinieria 1 2 3 13 Muhamet Gjollesha tek Blloku 5 Dhjetori 1 2 3 14 Muhamet Gjollesha Tek Mulliri i Vjeter 2 2 4 15 Sander Prosi Tek Tuneli 1 1 2 16 Sander Prosi Tek Mozaiku I Tiranes 2 2 4 17 Vellezerit Manasterli Tek Market Xhangolli 3 3 6 18 Vellezerit Manasterli Tek Ambasada Kineze 1 1 2 19 Naim Frasheri Parukeria 1 1 2 20 Halim Xhelo Tek Ambasada Greke 1 2 3 21 Frederik Shiroka Tek Kopshti 1 1 2 22 Frederik Shiroka Tek Market Joena 2 4 6 23 Frederik Shiroka Pas Oslos 1 1 2 24 Asim Vokshi Spageti House 1 1 2 25 Asim Vokshi Semafori Don Bosko 1 1 2 26 Asim Vokshi Fusha Sportit 1 1 2 27 Asim Vokshi Stc Autobusit 1 1 2 28 Asim Vokshi Pas Stc Autobusit 1 1 2 29 Asim Vokshi Grand Boka Hotel 1 1 2 30 Asim Vokshi Perballe Harry Fulzit 1 1 2 31 Asim Vokshi Ne Krah Te Harry Fulzit 1 1 2 32 Asim Vokshi Kryqezimi Burgut 1 2 3 33 Asim Vokshi Arkiva Shtetit 2 1 3 34 Asim Vokshi Stc Autobusit Tek Treni 2 2 4 35 Ferit Xhajko Dispanceria 1 1 2 36 Ferit Xhajko Stc Autobusit ne Krah 1 1 2 37 Ferit Xhajko Perballe Stc Autobusit 1 1 2 38 Ferit Xhajko Banka Tirana 2 1 3
    [Show full text]
  • Promovohet “Zani I Naltë”, Revistë Shkencore E Kulturore
    Botues: Komuniteti Mysliman i Shqipërisë Zani i Naltë Revistë shkencore dhe kulturore VITI II (XVI) 2013 NR. 4 (157) Merret me shkenca islame, sociologji, filozofi, psikologji, histori, gjuhësi, letërsi, moral dhe literaturë kombëtare www.kmsh.al www.zaninalte.al Tiranë 2013 Zani i Naltë Revistë shkencore dhe kulturore Zani i Naltë Organ i Komunitetit Mysliman të Shqipërisë Themeluar në tetor 1923 Rifilluar në tetor 2012 VITI II (XVI), korrik, gusht, shtator 2013, nr. 4 (157) Nën kujdesin: H. Selim Muça Kryeredaktor & Drejtor: Dok. Genti Kruja Bordi editorial: H. Bujar Spahiu M.A. Ali Zaimi Dr. Ferdinand Gjana Prof. Dr. Qazim Qazimi Prof. Dr. Ayhan Tekines Prof. Dr. Njazi Kazazi Prof. Dr. Hajri Shehu Dr. Bayram Karci Dok. Ramadan Çipuri Dok. Skender Bruçaj M.A. Dorian Demetja M.A. Elton Karaj Redaktor: M.A. Andrin Rasha Fushat: Shkencat Islame Tefsir Hadith Fikh Sociologji Filozofi Gjuhësi Letërsi Psikologji Histori Kulturë Art, etj. Realizimi grafik: Bledar Xama Shpëtim Bashmili Fotoja në kopertinë: Xhamia Selimije, Lezhë (sot varri monumental i Skënderbeut) KOMUNITETI MYSLIMAN Rr. George W. Bush, Nr. 50, ISSN 2305-655X I SHQIPËRISË: Tiranë - Shqipëri 04 mail: [email protected] web: www.kmsh.al 9 772305 655001 www.zaninalte.al 2 Zani i Naltë Përmbajtja Shkenca Islame 1. Respekti ndaj Ramazanit - MA. Elton Karaj- Universiteti Bedër.........................................................5 Letërsi 2. “Hafiz Ali Korça - Hoxha i përndjekur”- (Vështrim për Abetaren e tij) - Prof. dr. Njazi Kazazi – Universiteti i Shkodrës “Luigj Gurakuqi”..............11 3. “Për fe dhe atdhe”; një letërsi vizionare dhe misionare - MA. Brikena Smajli – Tiranë....................................................................14 Histori 4. Kontributi i prijësve myslimanë në formësimin e vetëdijes kombëtare H.
    [Show full text]
  • NËSE KAM DITUR TË GUXOJ Flori Bruqi
    NËSE KAM DITUR TË GUXOJ FLORI BruQI NËSE KAM DITUR TË GUXOJ /poezi…për krijimtarinë letrare e publicistike në kohë… vështrime kritike…letra…/ RUGOVA ART Prishtinë 2012 1 Flori Bruqi BIBLioteka: FENIKSI Redaktor: NAIM KELMENDI RECENSENT: ESHREF YMERI DESIGN: ÇAJUP KajtaZI SHTËPIA Botuese Rugova Art PRISHTINË 2012 2 NËSE KAM DITUR TË GUXOJ FLORI BruQI NËSE KAM DITUR TË GUXOJ /poezi…për krijimtarinë letrare e publicistike në kohë… vështrime kritike…letra…/ RUGOVA ART Prishtinë 2012 3 Flori Bruqi 4 NËSE KAM DITUR TË GUXOJ VEPËR VËSHTRIMESH KRITIKE DHE SHUMËSHTRESIMESH LETRARE (Nga fjala e redaktorit) ibri më i ri publicistik i shkrimtarit, tashmë të mirënjohur, Flori Bruq- it, na vjen si një sihariç i mirë letrar. Libri me titull shumë sinjifika- Ltiv “Nëse kam ditur të guxoj”, përmbanë një lëndë të pasur në shumë aspekte letrare. Meqë kapitulli i parë përmbanë një cikël poezish të autorit, kapitulli i dytë hap një faqe interesante me shkrimet kritike nga autorë të ndry- shëm e të mirënjohur shqiptarë, pra vlerësime kritike e vështrime për disa nga veprat letrare të Bruqit, por të publikuara më parë në shtypin shqiptar të kohës. Autori Bruqi i ka sistemuar këto shkrime, që përbëjnë një sërë vlerësimesh të çmueshme letrare për krijimtarinë e tij letrare, poetike, e publicistike, por edhe për ato botime të fushës profesionale të Flori Bruqit, nga emra tashmë të ndjerë, por mjaft të shquar, si Mehmet Kajtazi, Rifat Kukaj, Zejnullah Halili, Iljaz Prokshi e ndonjë tjetër. Por, edhe nga emra po aq të mirënjour të letërsisë sonë, të gjallë, janë përmbledhur këtu mjaft vështrime që cilësojnë e vlerësojnë ve- prën e Flori Bruqit, sikur janë: Fatmir Terziu, Bedri Halimi, Lumturie Haxhiaj, Shyqri Galica, Namik Shehu, Izet Çuli, Zef Pergega, Kristaq Shabani, Naim Kelmendi, Rajmonda Maleçka, Eshref Ymeri, Rushit Ramabaja, Abdullah Ko- nushevci, Rrustem Geci, Nehat S.Hoxha, Ajshe Qorraj, Arlinda Meksi, Shpend Ruci, Arian Blushi, Nikollë Frangaj, Faik Xhani e ndonjë tjetër.
    [Show full text]
  • Takvimi 2008
    Në vend të parathënies Lavdia dhe falënderimi i takojnë vetëm Allahut të Madhëri- shëm, i Cili na ka dhënë neve, robërve të Tij të ngratë, pjesë nga kënaqësia dhe lumturia e besimit dhe i Cili, për të mos na lënë të humbur e në dalalet, na ka dërguar pejgamberë e shpallje. Salate dhe selame Muhamedit a.s. krenarisë dhe mëshirës së përjetshme të Gjithësisë, i cili u bë shkak për të nxjerrë njerëzi- min nga errësira në dritë! Selame edhe mbi shokët e tij, mbi fami- ljen e tij dhe mbi të gjithë ata që e ndjekin rrugën e tij deri në Ditën e Kiametit. Lexues të nderuar, Ky numër i “Takvim”-it, në të vërtetë, paraqet një përmble- dhje të konsiderueshme të punimeve dhe kontributeve të shkruara nga fusha të ndryshme, përfshirë këtu edhe përkthimet që janë shkruar nga autorë të ndryshëm në vende dhe kohë të ndryshme. E kemi bërë këtë, sepse kemi dashur që lexuesve t’u ofrojmë sa më shumë informacione dhe sa më shumë të dhëna nga fusha të ndryshme, jo vetëm fetare, por edhe kulturore. Prandaj, është e natyrshme që këto punime të kenë ndonjë ngjashmëri midis tyre, sikundër që kanë edhe risitë e veta. Besojmë se lexuesit tanë të nderuar do të na mirëkuptojnë kur të vërejnë se mund të ketë, aty-këtu, ndonjë thënie e cila përsëri- tet nga njëri punim në punimin tjetër. Mirëpo, Kurani na mëson se përsëritja dhe rikujtimi i këshillave u bëjnë hair dhe u sjellin dobi besimtarëve. (Edh-Dharijat, 55) 6 Takvim – Kalendar 2008 Në anën tjetër, “Takvim”-i ka kohë që ka dëshmuar se mëton të luaj një rol për afirmimin shkencor të vlerave fetare dhe kultu- rore; ai mëton të shndërrohet në një tribunë shkencore, të shndë- rrohet në pikë referimi jo vetëm për fushat fetare.
    [Show full text]
  • CURRICULUM VITAE Në Funksion Të Shërbimit Në Qendrën Ndëruniversitare Të Studimeve Albanologjike
    CURRICULUM VITAE Në funksion të shërbimit në Qendrën Ndëruniversitare të Studimeve Albanologjike INFORMACION VETJAK - Emër mbiemër : Aurel PLASARI - Datëlindje : 16.09.1955 - Vendlindje; Tiranë - Cel. : ++ 355 692045480 - Email : [email protected] / [email protected] TË DHËNA ARSIMORE-AKADEMIKE - Titulli “Profesor”, 2011. - Titulli “Profesor i asociuar”, 1995. - Grada “Doktor në letërsinë e krahasuar”, 1994. - Kualifikim pasuniversitar në Universidad de Alcalà (UAH) Madrid, 1991. - Diplomë e Studimeve Universitare, Universiteti i Tiranës, Fakulteti i Historisë dhe i Filologjisë, Dega: Gjuhë dhe Letërsi Shqipe, 1989. BURSA STUDIMI / KËRKIMI TEMPUS / PHARE, Programme: Transeuropéen de Coopération pour l’Enseignement Supérieur, Période 1 septembre 1995 - 31 août 1996, Recherches dans Archives nacionales / Bibliothèque nacionale de France (Contrat No IMG-95-ALB-1168). BACKGROUND PROFESIONAL - Drejtor i Qendrës së Enciklopedisë Shqiptare, Qendra Ndëruniversitare e Studimeve Albanologjike, 2014 - në vijim. - Drejtor i Bibliotekës Kombëtare të Shqipërisë, 1998-2014. - Pedagog me kohë të plotë (titullar lënde), Fakulteti i Historisë dhe i Filologjisë (UT), 1996-1998. - Lektor i ftuar në Institut des Langues et Civilisations Orientales (INALCO), Paris, 1995-1996. - Zv.dekan, pedagog me kohë të plotë (titullar lënde), Fakulteti i Historisë dhe i Filologjisë (UT), 1992-1995. - Pedagog i jashtëm, Fakulteti i Historisë dhe i Filologjisë (UT), 1990-1992. DETYRA PARALELE - Anëtar i Këshillit Shkencor të Muzeut Historik Kombëtar, 2008-2013. - Anëtar i Komitetit Ndërministror të 100-vjetorit të Pavarësisë, 2011-2012. - Anëtar i Këshillit të Lartë të Arkivave, 1998-2005. - Drejtor nderi i Institutit të Studimeve Shqiptare “Gjergj Fishta”, 1999-2005. 1 - Kryeredaktor i revistës kulturore “Hylli i Dritës”, 1993-1997. - Nënkryetar i Komisionit Kombëtar të UNESCO-s, 1993-1995.
    [Show full text]
  • Beder Journal of Humanities
    B.J . H BEDER JOURNAL OF HUMANITIES ISSUE: 7 SPRING 2017 About the Journal Beder Journal of Humanities (BJH) is a peer-reviewed journal published by Beder “Hëna e Plotë” High Education Institution (HEI), Faculty of Humanities. The main objective of BJH is to provide international scholars an intellectual platform for the exchange of contemporary research. The journal publishes research papers in the fields of Humanities such as Law, Theology, Communications, Spirituality, Economy and Religion, Morality, History, International Relations, Political Science, Public Relation, Marketing, Human Rights and Sociology, Education and Literature. From 2013, Beder Journal of Humanities (BJH) became a scholarly blind peer-reviewed publication, with an Editorial Board and International Advisory Board comprised of eminent scholars in Balkan, Europe and beyond. EDITORIAL TEAM: 25. PhD. Cand, Adil Kutlu, “Hëna e Plotë” (Bedër) HEI, 1. - EDITOR-IN-CHIEF Albania. Assoc. Prof. Dr. Rahim Ombashi, “Hëna e Plotë” (Bedër) HEI, 26. PhD. Cand, Skënder Bruçaj, Albanian Muslim Community, Albania. Albania. 27. PhD. Cand, Ada Güven, “Hëna e Plotë” (Bedër) HEI, 2. - ASSISTANT EDITOR Albania. Msc. Hysni Skura, “Hëna e Plotë” (Bedër) HEI, Albania. 28. PhD. Cand, Elton Karaj, “Hëna e Plotë” (Bedër) HEI, Albania. 3. - DEPUTY EDITORS 29. PhD. Cand, Emirjon Senja, “Hëna e Plotë” (Bedër) HEI, - Dr. Ramadan Çipuri, “Hëna e Plotë” (Bedër) HEI, Albania. Albania. -PhD. Cand, Veton Tulla, “Hëna e Plotë” (Bedër) HEI, Albania. - Msc. Genti Skara, “Hëna e Plotë” (Bedër) HEI, Albania. INTERNATIONAL ADVISORY BOAR 1. Prof. Dr. İsmail Albayrak, Australian Catholic University, EDITORIAL BOARD Australia. 2. Prof. Dr. John Esposito, Gerorgetown University, Washington, USA. 1. Prof.
    [Show full text]
  • Studia Albanica
    ACADÉMIE DES SCIENCES D’ALBANIE SECTION DES SCIENCES SOCIALES STUDIA ALBANICA 2 Numéro spécial consacré à la Séance solennelle de l’Académie des Sciences à l’occasion du Centenaire de l’Indépendance de l’Albanie Tirana, le 26 novembre 2012 XLIXe Année 2012 STUDIA ALBANICA _______ Conseil de Rédaction : Seit MANSAKU (Rédacteur en chef) Muzafer KORKUTI (Rédacteur en chef adjoint) Arben LESKAJ (Secrétaire scientifique) Francesco ALTIMARI Jorgo BULO Emin RIZA Shaban SINANI Marenglen VERLI Pëllumb XHUFI © 2012, Académie des Sciences d’Albanie ISSN 0585-5047 Académie des Sciences d’Albanie Section des Sciences sociales 7, place Fan S. Noli AL-1000 Tirana STUDIA ALBANICA 2012/2 ALLOCUTION D’OUVERTURE DU PROF. GUDAR BEQIRAJ, PRÉSIDENT DE L’ACADÉMIE DES SCIENCES D’ALBANIE L’Académie des Sciences d’Albanie organise cette séance solennelle sous le signe du centenaire de la proclamation de l’indépendance de l’Albanie. À cette occasion, permettez-moi de vous saluer et de vous remercier de votre présence, avec une profonde reconnaissance pour les historiens qui se sont engagés par des discours académiques et tout particulièrement pour les scientifiques venus du Kosovo, de la Macédoine, des États-Unis, de l’Allemagne et de l’Italie, qui nous honorent par leur participation. La proclamation de l’indépendance de l’Albanie à Vlora, le 28 novembre 1912, est un évènement majeur dans la vie des Albanais. Cependant, cet acte n’a été ni inattendu, ni séparé de notre histoire nationale. Au contraire, la proclamation de l’indépendance était le résultat d’une longue évolution historique, d’un effort incessant de toutes les régions et les forces vives de la nation en vue de réaliser leur aspiration séculaire à vivre libres sur leurs propres territoires, à occuper la place qui appartenait aux Albanais, comme l’un des peuples les plus anciens de la péninsule balkanique, dans la famille des nations européennes.
    [Show full text]
  • ENDRI KONFERENCA VOL 2 Mars 2019.Indd
    Book of Proceedings NinthFifth International International Conference Conference on: on: “Education “Education and and Social Social Sciences-Sciences- ChallengesChallenges towardstowards thethe Future”Future” 20182019 (ICES(ICES IX- V- 2019)2018) 9 March 2019 10 MARCH 2018 Organized by International Institute for Private- Commercial- and Competition Law(IIPCCL) in Partnership with University of Białystok (Poland), Institut za naučna istraživanja (Montenegro), Institute of History and Political Science of the University of Białystok (Poland), Tirana Business University (Albania), University College Pjeter Budi of Pristina, (Kosovo) Edited by: Dr. Lena Hoff man Prof. Endri Papajorgji 11 Ninth InternationalFifth International Conference on: Conference “Education on:and “EducationSocial Sciences- and Challenges Social Sciences- towardsChallenges the Future” towards 2019 the Future” 2018 (ICES(ICES IX- V- 2019) 2018) 9 March 2019 Vienna, 8 April 2017 Editor: Lena Hoff man Endri Papajorgji Tirana ISBN: 978-9928-259-43-1 ISBN: 978-9928-259-05-9 Tiranë, Albania Disclaimer Every reasonable effort has been made to ensure that the material in this book is true, correct, complete, and appropriate at the time of writing. Nevertheless the publishers, the editors and the authors do not accept responsibility for any omission or error, or any injury, damage, loss or financial consequences arising from the use of the book. The views expressed by contributors do not necessarily reflect those of University of Bialystok (Poland), International Institute for Private, Commercial and Competition law, Institut za nau na istra ivanja (Montenegro), Tirana Business University (Albania) and University College Pjeter Budi of Pristina, (Kosovo). 22 2 International Scientific Committee ICBLAS III 2015 (ICES(ICES(ICES VIIIX V-2018) 2019)2018) Prof.
    [Show full text]