25230 Kpip ABC Międzynarodowego Ruchu Zawodowego.Pdf
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ABC MIĘDZYNARODOWEGO RUCHU ZAWODOWEGO abc MIĘDZYNARODOWEGO RUCHU ZAWODOWEGO WYDAWNICTWO ZWIĄZKOWE CRZZ • WARSZAWA 1964 Tytuł oryginału: ABC mezin&rodniho odboroveho hnuti opracowali Kareł Kr&l i Kv6ta Venerova Przełożył JÓZEF GRZYB Według wydania rosyjskiego opracowała Gustawa Kofman Obwolutę, okładkę i stronę tytułową projektował Henryk Białoskórski Redaktor techniczny Korektor Jerzy Trzebiński Alicja Kowalska WYDAWNICTWO ZWIĄZKOWE CRZZ — WARSZAWA 1964 Nakład 5000+250 egz. Ark. wyd. 22, ark. druk. 18,5 Papier druk. mat. kl. IV, 65 g. Oddano do składania 29. I. 64 Podpisano do druku 3. XI. 64. Druk ukończono w listopadzie 1964 Łódzka Drukarnia Dziełowa, Łódź, ul. Piotrkowska 86 Zam. nr 202/A/64. F-8. Cena zł 50.— Od Wydawnictwa Międzynarodowy ruch zawodowy stanowi obecnie potężną silę. Związki zawodowe — masowe organizacje ludzi pracy — zrzeszają pracowników różnych przekonań politycznych, różnych ras i naro dowości. 1 Ogarniając swą działalnością coraz to szersze kręgi pracownicze, coraz to nowe kraje — związki zawodowe systematycznie dążą do poprawy warunków życia ludzi pracy. Prowadzą ożywioną działalność, mającą na celu zdobycie i obronę swobód demokratycznych i praw związkowych, utrzymanie i utrwalenie pokoju. Wspólne te dążenia związków zawodowych stwarzają- pod,stawę do rozszerzania się jed ności ich działania w poszczególnych krajach i w ruchu międzyna rodowym. ‘ | Wraz ze zwiększeniem się "znaczenia; związków zawodowych, ich roli i udziału w życiu społecżnynykażdego kraju, zwiększa się za interesowanie ludzi pracy ruchem zawodowym. W celu zaspokojenia tych zainteresowań, zapoznania czytelnika z historią i orientacjami politycznymi poszczególnych związków w ruchu międzynarodowym wydajemy „ABC międzynarodowego ruchu zawodowego”. Jest to przekład z języka czeskiego , książki pod tym tytułem, wydanej w Pradze w 1962 roku. Przygotowując książkę do wydania w języku polskim dokonano niektórych skrótów, uwzględniono zmiany wprowadzone w wydaniu rosyjskim, szerzej omówiono działalność polskich związków zawodo wych i opracowano skorowidze. Oddając publikację do rąk czytelników, Wydawnictwo żywi na dzieję, że spotka się ona z życzliwym przyjęciem. Jest to bowiem pierwsza praca kompletująca podstawowe wiadomości o międzyna rodowym ruchu zawodowym. ACTU 7 ACTU — patrz Australijska Ra Afrykańska Regionalna Organiza da Związków Zawodowych. cja (AFRO) została założona Aden — patrz Arabski Pół w 1960 roku. Jednoczy organizacje wysep. afrykańskich związków zawo AFL-CIO — patrz Amerykań dowych, wchodzące w skład ska Federacja Pracy — Kongres MKWZZ. Siedzibą AFRO jest sto Przemysłowych Związków Zawo lica Nigerii, Lagos. Oprócz AFRO dowych. MKWZZ posiada swoje organiza „AFL-CIO News” — oficjalny cje regionalne w Europie, Azji i organ prasowy amerykańskiej w Ameryce. centrali związków zawodowych Afrykański ruch zawodowy — AFL-CIO. Tygodnik, wychodzi W 1962 roku w Afryce zatrudnio w Waszyngtonie (patrz AFL-CIO). nych było około 12 milionów AFRO — patrz Afrykańska Re robotników, z których tylko 3 gionalna Organizacja MKWZZ. miliony były zorganizowane Afrykańska Powszechna Konfe w związkach zawodowych. Cho deracja Pracy (CGAT) — centra ciaż afrykańskie związki zawodo la zrzeszająca organizacje związ we nie były ani liczne, ani też kowe byłej Francuskiej Afryki silne organizacyjnie, ich udział Równikowej (Gabon, Czad, Kon w walce ludów afrykańskich go Brazzaville, Republika Środ o wolność narodową był duży. kowo-Afrykańska). Powstała w Przed drugą wojną światową 1957 roku. W 1959 roku zrzeszała związki zawodowe rozwijały się około 50 000 pracujących. Nale w niektórych krajach Afryki Pół żała do ŚFZZ. CGAT przestała nocnej (Egipt, Tunis, Algieria), a istnieć w 1961 r. w związku z po także w Afryce Południowej. W wstaniem Ogólnoafrykańskiej Fe końcu lat dwudziestych i na po deracji Związków Zawodowych czątku trzydziestych zaczęły po (patrz Afrykański ruch zawodo wstawać związki zawodowe w an wy). gielskich koloniach — Gambii i Afrykańska Regionalna Organi Kenii. Począwszy od 1937 r. w zacja MKWZZ (AFRO) — jedna niektórych koloniach francuskich z regionalnych organizacji Mię działały związki zawodowe po dzynarodowej Konfederacji Wol wstałe w okresie rządu Frontu nych Związków Zawodowych. Ludowego. Prawdziwy jednak ro 8 Afrykański ruch zawodowy zwój ruchu zawodowego w Afryce ciw dyskryminacji rasowej i uci datuje się dopiero od pierwszych skowi kolonialnemu. Długotrwałe lat po drugiej wojnie światowej. i uporczywe akcje organizacji Wielu Afrykańczyków służyło w związkowych zakończyły się uch czasie drugiej wojny światowej waleniem szeregu ustaw realizu w armiach państw kolonialnych, jących najważniejsze żądania mas przeszło wiele krajów i poznało pracujących. Organizacje związ ich życie. W czasie wojny Angli kowe Algierii, Tunisu, Maroka, cy, Francuzi, Belgowie zmuszeni byłej Francuskiej Afryki Równi byli do rozbudowy afrykańskiego kowej i innych krajów miały bez przemysłu, dróg kolejowych i pośrednią łączność z SFZZ, która portów. Zwiększyła się liczba ro służyła im radą i pomocą. botników, wzrosło uświadomienie. Organizacje związkowe w kolo Ogromny wpływ na rozwój niach brytyjskich powstawały pod afrykańskiego ruchu zawodowego wpływem brytyjskich trade-unio- miała Światowa Federacja Związ nów o tradycjach raczej reformi- ków Zawodowych. Przy jej po stycznych. W byłym Kongu Bel parciu i aktywnej pomocy zaczęło gijskim ruch związkowy rozwijał powstawać coraz więcej organi się w bardzo trudnych warun zacji związkowych we wszystkich kach, był narażony na bardzo częściach świata, a także w Afry ostre sankcje i dyskryminację ra ce. W roku 1947 SFZZ zorgani sową. Szczególnie bezwzględna zowała Pierwszą Ogólnoafrykań- dyskryminacja rasowa ujawniała ską Konferencję Związkową w się w związkach zawodowych Dakarze, w której uczestniczyło Unii Południowo-Afrykańskiej, 60 delegatów, reprezentujących gdzie działalność związkowa 80 000 związkowców z różnych wśród tubylców była zabroniona. krajów afrykańskich. W rezolu W koloniach hiszpańskich i por cjach swoich konferencja doma tugalskich wszelkie zrzeszanie się gała się dla pracujących w Afry ludności pracującej było (i jest ce prawa do tworzenia własnych nadal) zabronione. organizacji związkowych, wpro Poza prawem znajdowały się wadzenia zasady równej płacy za również związki zawodowe w Al równą pracę oraz stworzenia sy gierii, które działały w sąsiedniej stemu zabezpieczenia społecznego. Tunezji i utrzymywały kontakt Związki zawodowe kolonii fran z walczącym ludem swojego kra cuskich, które powstawały z ini ju. W niewielu tylko krajach cjatywy Powszechnej Konfede afrykańskich działają jednolite racji Pracy (CGT) we Francji, organizacje związkowe. Są to: realizowały cele Światowej Fe Gwinea, Ghana, Mali oraz czę deracji Związków Zawodowych. ściowo Tunezja i Maroko. Związki głównie kierowały walką W przeciwieństwie do bezinte ludzi pracy o lepsze życie, prze resownej pomocy SFZZ przy two- Afrykański ruch zawodowy 9 rżeniu jednolitego, demokratycz nentu afrykańskiego, druga zmie nego ruchu zawodowego w Afry rza do podporządkowania ruchu ce, MKWZZ od chwili jej powsta robotniczego Afryki Międzyna nia w 1949 roku prowadziła ro rodowej Konfederacji Wolnych botę rozłamową wszędzie tam, Związków Zawodowych. Źródeł gdzie przejawił się postępowy i drugiej tendencji nie należy szu bojowy charakter organizacji kać w Afryce, ale poza jej grani związkowych. Swą działalnością cami, w planach i dążeniach neo- wbrew żywotnym interesom ludzi kolonialistów i wykonawców ich pracy MKWZZ, w istocie rzeczy, poleceń. pomagała utrzymywać system ko Najaktywniejszymi zwolennika lonialny, a obecnie sprzyja umac mi pierwszej tendencji są: Kon nianiu wpływów neokolonialnych. gres Związków Zawodowych Gha Aby umocnić swoje wpływy w ny, Krajowa Konfederacja Związ szeregach afrykańskich ludzi pra ków Zawodowych Gwinei i Kra cy, MKWZZ zwołała swój V Kon jowe Zrzeszenie Pracujących Ma gres w Tunisie, założyła szkoły li. Według opinii kierownictwa związkowe w Akrze (Ghana) i w tych centrali niezbędnym warun Kampali (Uganda), wysyła do kiem uczestnictwa w ogólnoafry- Afryki liczne delegacje i pro kańskiej federacji związków za wadzi szeroko zakrojoną propa wodowych byłoby wystąpienie z gandę. nieafrykańskich centrali związko Jednak życie przekonuje coraz wych. Uzasadniają to potrzebą bardziej afrykańskich robotników, poświęcenia uwagi problemom że w ich własnym interesie leży czysto afrykańskim. Jednocześnie zjednoczenie ruchu związkowego. akcentują, że ogólnoafrykańska W 1957 roku założono Powszechną federacja związków zawodowych Unię Robotników Czarnej Afryki współpracowałaby z innymi cen (UGTAN). Zjednoczono organiza tralami związkowymi w celu li cje związkowe byłej Francuskiej kwidacji kolonializmu, zapewnie Afryki Równikowej w jedną cen nia postępu socjalnego i utrwale tralę, która w styczniu 1958 ro nia międzynarodowej solidarności ku przyjęła nazwę Afrykańskiej pracujących. Powszechnej Konfederacji Pracy Kongres konstytucyjny tej o- (CG AT). gólnoafrykańskiej centrali odbyć W rozwoju afrykańskiego ruchu się miał w maju 1960 roku w Ca zawodowego można w ostatnich sablance. SFZZ powitała z sympa latach zauważyć dość wyraźnie tią tę inicjatywę, zmierzającą do dwie tendencje. Pierwsza polega utrwalenia jedności ludzi pracy na stworzeniu niezależnej ogólno- w Afryce i udzieliła afrykańskim afrykańskiej federacji związko związkom zawodowym niezbędnej wej, która zjednoczyłaby wszyst pomocy. MKWZZ natomiast uczy kie centrale związkowe