DOCSLIB.ORG

Filologiya Məsələləri, № 3, 2021

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Filologiya Məsələləri, № 3, 2021 Filologiya məsələləri, № 3, 2021 AZƏRBAYCAN MİLLİ ELMLƏR AKADEMİYASI M. FÜZULİ adına ƏLYAZMALAR İNSTİTUTU FİLOLOGİYA MƏSƏLƏLƏRİ № 3 Toplu Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyası tərəfindən rəsmi qeydiy- yata alınmışdır (Filologiya elmləri bölməsi, №13). Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyi Mətbu nəşrlərin reyestrinə daxil edilmişdir. Reyestr №3222. «Елм вя тящсил» Бакы – 2021 – 1 – Filologiya məsələləri, № 3, 2021 РЕДАКСИЙА ЩЕЙЯТИ: академик Иса Щябиббяйли, академик Теймур Кяримли, akademik Мющсцн Наьысойлу, akademik Низами Ъяфяров, академик Rafael Hüseynov, АМЕА-нын мцхbир цзвц, фilologiya elmləri doktoru, проф. Ябцлфяз Гулийев, фilologiya elmləri doktoru, проф. Fəxrəddin Veysəlli, фilologiya elmləri doktoru, проф. Гязянфяр Казымов, фilologiya elmləri doktoru, проф. Рцфят Рцстямов фilologiya elmləri doktoru, проф. Əsgər Rəsulov, фilologiya elmləri doktoru, проф. Надир Мяммядли, фilologiya elmləri doktoru, проф. Мясуд Мащ- мудов, фilologiya elmləri doktoru, проф. Ябцлфяз Ряъябли, фilologiya elmləri doktoru, проф. Ъялил Наьыйев, фilologiya elmləri doktoru, проф. İsmayıl Məmmədli, фilologiya elmləri doktoru, проф. Nizami Xudiyev, фilologiya elmləri doktoru, проф. Həbib Zərbəliyev, фilologiya elmləri doktoru, проф. İlham Tahirov, фilologiya elmləri doktoru, проф. Tofiq Hacıyev, фilologiya elmləri doktoru, проф. Sevil Meh- diyeva, фilologiya elmləri doktoru, проф. Buludxan Xəlilov, фilologiya elmləri doktoru, проф. Мцбариз Йусифов, фilologiya elmləri doktoru, проф. Гязянфяр Пашайев, фilologiya elmləri doktoru, проф. Камиля Вялийева, фilologiya elmləri doktoru, проф. Азадя Мусайева, фilologiya elmləri doktoru Paşa Kərimov, фilologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dos. Нязакят Мяммядли Redaktor: академик Теймур Кяримли Buraxılışa məsul: filologiya elmləri doktoru, professor Надир Мяммядли Филолоэийа мясяляляри. Бакы, 2021, №3 ISSN 2224-9257 © ”Elm və təhsil” nəşriyyatı, 2021 www. filologiyameseleleri.com – 2 – Filologiya məsələləri, № 3, 2021 DİLÇİLİK AFAQ RAMİZ qızı AĞAYEVA filologiya elmləri doktoru, professor e-mail: afag.agayeva 58@ gmail.com Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti RƏSMİ-İŞGÜZAR ÜSLUB (Texniki ali məktəblərdə “Azərbaycan dilində işgüzar və akademik kommunikasiya” fənni üçün mühazirə materialı) XÜLASƏ Məqalə A.Axundovun ali məktəb müəllimlərinə tövsiyəsi ilə başlanır. Burada deyilir ki, tələbələr ərizə, protokol yazmaqda çətinlik çəkirlər. Bu sahədə ali məktəb müəllimlərinin səyi mühüm amildir. Sonra rəsmi üslubun 10 müxtəlif termin- sinonimi verilir. Gündəlik həyatımızda ən çox işlənən rəsmi terminlər göstərilir. Rəsmi-işgüzar üslubun şifahi formasının bəzi leksik və sintaktik xüsusiyyətləri açıqlanır. Müqayisə üçün deyə bilərik ki, məsələn, Rusiya Federasiyasının “Silahlı Qüvvələr” haqqında 4 cilddən ibarət olan Nizamnaməsində cəmi 1 sual cümləsi vardır. Orada qarovul çəkənlərlə bağlı “Dayan, kim gəlir?” − ifadəsi işlənmişdir. Elektron sənəd, elektron imza, rəqəm imzası haqqında ətraflı məlumat verilir. Əmr, fərman, sərəncamın oxşar və fərqli cəhətləri göstərilir. Dərkənarlar, möhür haqqında məlumat verilir. C.Cabbarlının rəsmi üsluba gətirdiyi terminlər sadalanır. “Qol qoymaq” ifadəsinin etimologiyası təhlil edilir. Möhürün tarixi haqqında araşdırmalar təqdim edilir. Qeyd edilir ki, bu “ənənə” bizə Yaxın Şərqdən gəlib. Ən qədim möhürlər – indiki Türkiyə və İran ərazisindən tapılıb. İlk möhürlər insanların ilk aləti kimi – daşdan olub. X əsrdə ərəblərin möhürü böcək şəklində, şumerlərin möhürü isə silindr formasında idi. O vaxt hələ heç bir dildə “mən” və “mənim” əvəzlikləri yox idi! Buna görə, möhürdən iatifadə edilirdi. Yaxın Şərq fəlsəfəsinə görə, möhür həm də insanları bəd əməllərdən qoruyurdu. Bu məqsədlə, Orta Asiyada möhürləri papaqlarından yaxud kəmərlərindən asırdılar. Qrafların möhürləri üzük formasında hazırlanırdı ki, onu barmaqlarına taxa bilsinlər. (Üzüyün – möhürün arxa tərəfində isə “miniatür” təsvirlər: dəblə geyinmiş gözəl qadın təsvirləri olurdu). Açar sözlər: rəsmi-işgüzar üslub, dərkənarlar, möhür, imza, qol qoymaq. – 3 – Filologiya məsələləri, № 3, 2021 Professor A.Axundovun “Dil mədəniyyəti” məcmuəsindəki fikrinə istinadən deyə bilərik ki, “Ali məktəblər də bu sahədə məsuliyyət hiss etməlidirlər. Açığını demək lazımdır ki, ali məktəbi qurtaran bəzi gənclər imla yaxud üslub səhvi etmədən adi bir ərizə, divar qəzetinə kiçik bir məqalə və ya iclaslarda protokol yazmaqda çətinlik çəkirlər” (1, s.102). Belə halları aradan qaldırmaq üçün bu mövzunu kifayət qədər mənimsəmək lazımdır. Rəsmi-kargüzarlıq üslubunun təşəkkül tarixi. Azərbaycan ədəbi dilinin funksional üslublarından biri də rəsmi-işgüzar üslubdur. Dilçilik ədəbiyyatında bu üslub müəllif tərəfindən “rəsmi üslub”, “işgüzar üslub”, “rəsmi-işgüzar-üslub”, “işgüzar dil”, “işgüzar nitq”, “rəsmi-işgüzar dil”, “rəsmi sənəd dili”, “qanunların dili”, “dəftərxana dili”, “rəsmi-işğüzar kağızların dili” və s. adlandırılmışdır. 1722-ci il iyulun 15-də I Pyotrun göstərişi ilə Azərbaycan dilində tərtib edilmiş “Manifest” rəsmi üslubun klassik nümunəsi sayıla bilər. Manifesti rus imperatorunun sarayında qulluq edən kiyaz Dmitri Kantemir hazırlamışdı. O, bir çox dilləri, o cümlədən ərəb, fars, türk və Azərbaycan dillərini mükəmməl bilirmiş. I Pyotrun “Cənuba yürüşü” zamanı hazırlanan bu sənədin müəyyən hissəsinin fotosurətləri Bakıda nəşr olunmuşdur. H.Ə.Dəlilinin 1976-cı ildə çapdan çıxmış “Azərbaycan-Rusiya münasibətləri fars və Azərbaycan dilli sənədlərdə” adlı kitabında müəllif həmin sənədlərdən bəzi nümunələri tərcümə edib, izahını verməyə çalışmışdır. İlk təşəbbüs kimi təqdim olunan bu əsərə 20 fars və Azərbaycan dilli sənəd daxil edilmişdir. Müxtəlif təbəqələrdən olan şəxslərin I Pyotrun manifestinə cavab olaraq göndərdikləri bu məktublarda, ərizə və müraciətnamələrdə orta əsr yazı üsulunun, klassik üslubun izləri müəyyən qədər saxlanılmışdır: “... İstidayi təvəqqöüm padşahi vala-çaygahidən oldur kim, şükri lillah ol zillulah dövləti humayuni ilə qədəmi mübarəkin bu məhəlli şərifə varid edibdür”. XVIII əsrin II yarısında rəsmi üslubun ən maraqlı nümunəsi II Yekaterina tərəfindən imzalanmış “Qanuni-cədid”dir. Yeni Qanun 1780-ci ildə çap olunmuş bu kitab Azərbaycan dilinə çevrilmişdir. Artıq bu dövrdə ayrı-ayrı Qafqaz xalqları yazılı ədəbi dildən ünsiyyət vasitəsi kimi − dəftərxana və şəxsi yazışma vasitəsi, dövlətlərarası rəsmi dil kimi isə Azərbaycan dilindən istifadə etmişlər. “Qanuni-cədid”in tərcüməsində də, başqa türk-tatar dillərinə nisbətən, Azərbaycan dili materialından geniş istifadə olunmuşdur. Bu barədə N.Cəfərovun “Azərbaycan türkcəsinin milliləşməsi tarixi” adlı əsərində ətraflı məlumat verilmişdir. Müəllif qeyd edir ki, I Pyotrun manifestinin dilindən fərqli olaraq, “Qanuni-cədid”in dili daha demokratikdir, daha millidir. Burada rəsmi üslub üçün tipik olan çoxlu nitq standartlarına təsadüf edilir. Məsələn: Yanaral qubernator, yəni sərdari-əgərmən təyin olunması xüsusunda Gubernia yaxud namestniçestvanın tərtibi, nizamı üçün padşah namestniya, yəni naibi yaxud yanaral qubernatoru təyin edir. Sintaksisə gəldikdə isə, burada cümlə üzvləri təbii sırası ilə işlənmiş, izafət – 4 – Filologiya məsələləri, № 3, 2021 tərkiblərindən yox, təyini söz birləşmələrindən istifadə edilmişdir (bax:2). N.Cəfərovun göstərdiyi kimi, “Qanuni-cədid” vasitəsilə (ilk dəfə olaraq) rus dilindən Azərbaycan türkcəsinə çoxlu inzibati, hüquqi məzmunlu söz və ifadələr gəlmişdir. Məsələn, məhkəmə//sud; sədrnişin//predsedatel; qubernator, nahiyə məhkəməsi//okrujnoy sud, senat, prokuror, hökumət, cərmiyyə//uqalovnı işlər, yuxarı zemski məhkəməsi//verxnezemski sud və s.. Göründüyü kimi, artıq bu dövrdə rəsmi üslubun inkişafı ilə əlaqədar ədəbi dildə ictimai-siyasi və inzibati terminologiyanın işləkliyinin artması müşahidə edilirdi. Yalnız 80-ci illərin sonu, 90-cı illərin əvvəllərindən − Azərbaycan müstəqillik qazandıqdan sonra milli dövlətçilik zəminində ədəbi dilimizin bu üslubu yeni əsaslarla inkişaf etməyə başladı. Halbuki, tarixinə nəzər saldıqda görürük ki, həmin üslub ədəbi dilin bütün funksional üslublarından geri qalmışdır. Onu da deyək ki, kargüzarlıq sahəsində işlənən terminlərin xeyli hissəsini sənəd adları təşkil edir. Gündəlik həyatımızda ən çox işlənən rəsmi terminlər aşağıdakılardır: adres (ünvan), arayış, sənəd, abonent, məktub, ərizə, təqdimat, məlumat, hesabat, teleqram, akt, qərar, qanun, fərman, əmr, sərəncam, pul, valyuta, bioqrafiya (tərcümeyi-hal), order, müqavilə, pul çeki, xasiyyətnamə, protokol, gündəlik, təliqə, dəvətnamə, qəbz, izahat və s.. Rəsmi-işgüzar üslubun şifahi formasında ədəbi dilin orfoepik normalarına ciddi riayət olunmalıdır. Bu zaman fonetik dialektizmlərdən istifadə − norma pozulmasıdır. Təəssüf ki, müasir dövrdə bəzi dövlət işçilərinin rəsmi çıxışlarında elə norma pozulmaları adi hala çevrilmişdir. Rəsmi-işgüzar üslubun şifahi formasında çoxhecalı mürəkkəb sözlərdən az istifadə olunmalıdır. Onsuz da öz xarakterinə görə ağır üslub sayılan rəsmi-işgüzar üslubun belə sözlərlə yüklənməsi onun bir sıra xarakterik xüsusiyyətlərinin (sürətli − aydın nitq, az vaxtda çox və hərtərəfli məlumat vermək) itməsinə səbəb olur. Məlumatvermə funksiyasına görə rəsmi üslubda, əsasən, nəqli cümlələrdən, bəzən (əmrlərdə və s.) əmr cümlələrindən istifadə olunur. Sual cümlələrinə isə demək olar ki, təsadüf olunmur. Müqayisə üçün deyə bilərik ki, məsələn, Rusiya Federasiyasının “Silahlı Qüvvələr” haqqında 4 cilddən ibarət olan Nizamnaməsində cəmi 1 sual cümləsi vardır. O da qarovul çəkənlərlə bağlı “dayan, kim gəlir?” − ifadəsi işlənmişdir. Ana dilimizdə ilk rəsmi dövlət sənədləri XV-XVI əsrlərdə yaranıb.
Load more

Recommended publications
  • Writing National Histories: Coming to Terms with the Past
    No. 8 17 July 2009 Abkhazia South Ossetia caucasus Adjara analytical digest Nagorno- Karabakh www.jeffersoninst.org www.laender-analysen.de www.res.ethz.ch www.boell.ge Writing national Histories: Coming to terms WitH tHe Past ■ ANALYSIS Interpreting the Past – From Political Manipulation to Critical Analysis? 2 By Oliver Reisner, Tbilisi ■ ANALYSIS A Short Sketch of One Century of Azerbaijani Historical Writing 5 By Zaur Gasimov, Mainz ■ ANALYSIS Armenia’s Attitude Towards its Past: History and Politics 10 By Sergey Minasyan, Yerevan ■ OPINION Time Turned Back: On the Use of History in Georgia 13 By Giorgi Maisuradze, Tbilisi ■ CHRONICLE From 25 June to 15 July 2009 15 Jefferson Research Centre for East Center for Security HEinRich Böll STifTung DGO European Studies, Bremen Institute Studies, ETH Zurich SouTH CauCaSuS caucasus analytical caucasus analytical digest 08/09 digest analysis Interpreting the Past – From Political Manipulation to Critical Analysis? By Oliver Reisner, Tbilisi Abstract Georgian historians are not alone in taking a bifurcated view of Russia, with some seeking closer ties and oth- ers blaming it for Georgia’s problems. Over time, these views have influenced the writing of Georgian text- books. The first generation of textbooks published after the collapse of the USSR simply included superfi- cial updates to Soviet versions. The second generation critically redefined Russia’s role in Georgia’s past. The most recent, third, generation focuses on equipping young Georgian citizens with the tools of critical anal- ysis. However, unless there is more dialogue between the two camps of historians, politicians will continue to manipulate history for their narrow purposes.
    [Show full text]
  • Azerbaijan 2021 Energy Policy Review Co-Funded by the European Union
    Co-funded by the European Union Azerbaijan 2021 Energy Policy Review Co-funded by the European Union Azerbaijan 2021 Energy Policy Review INTERNATIONAL ENERGY AGENCY The IEA examines IEA member IEA association the full spectrum countries: countries: of energy issues including oil, gas Australia Brazil and coal supply and Austria China demand, renewable Belgium India energy technologies, Canada Indonesia electricity markets, Czech Republic Morocco energy efficiency, Denmark Singapore access to energy, Estonia South Africa demand side Finland Thailand management and France much more. Through Germany its work, the IEA Greece advocates policies Hungary that will enhance Ireland the reliability, Italy affordability and Japan sustainability of Korea energy in its 30 Luxembourg member countries, Mexico 8 association Netherlands countries and New Zealand beyond. Norway Poland Portugal Slovak Republic Spain Sweden Switzerland Turkey United Kingdom United States The European Commission also participates in the work of the IEA Please note that this publication is subject to specific restrictions that limit its use and distribution. The terms and conditions are available online at www.iea.org/t&c/ Source: IEA. All rights reserved. International Energy Agency Website: www.iea.org Foreword The International Energy Agency (IEA) has been conducting in-depth peer reviews of the energy policies of its member countries – and of other countries – since 1976, and it recently modernised these reviews to focus on some of the countries’ key energy transition and security challenges. FOREWORD Azerbaijan is one of the focus countries of the EU4Energy programme, which is carried out by the IEA and the European Union along with the Energy Community Secretariat and the Energy Charter Secretariat.
    [Show full text]
  • Genocide and Deportation of Azerbaijanis
    GENOCIDE AND DEPORTATION OF AZERBAIJANIS C O N T E N T S General information........................................................................................................................... 3 Resettlement of Armenians to Azerbaijani lands and its grave consequences ................................ 5 Resettlement of Armenians from Iran ........................................................................................ 5 Resettlement of Armenians from Turkey ................................................................................... 8 Massacre and deportation of Azerbaijanis at the beginning of the 20th century .......................... 10 The massacres of 1905-1906. ..................................................................................................... 10 General information ................................................................................................................... 10 Genocide of Moslem Turks through 1905-1906 in Karabagh ...................................................... 13 Genocide of 1918-1920 ............................................................................................................... 15 Genocide over Azerbaijani nation in March of 1918 ................................................................... 15 Massacres in Baku. March 1918................................................................................................. 20 Massacres in Erivan Province (1918-1920) ...............................................................................
    [Show full text]
  • Turkic Toponyms of Eurasia BUDAG BUDAGOV
    BUDAG BUDAGOV Turkic Toponyms of Eurasia BUDAG BUDAGOV Turkic Toponyms of Eurasia © “Elm” Publishing House, 1997 Sponsored by VELIYEV RUSTAM SALEH oglu T ranslated by ZAHID MAHAMMAD oglu AHMADOV Edited by FARHAD MAHAMMAD oglu MUSTAFAYEV Budagov B.A. Turkic Toponyms of Eurasia. - Baku “Elm”, 1997, -1 7 4 p. ISBN 5-8066-0757-7 The geographical toponyms preserved in the immense territories of Turkic nations are considered in this work. The author speaks about the parallels, twins of Azerbaijani toponyms distributed in Uzbekistan, Kazakhstan, Turkmenistan, Altay, the Ural, Western Si­ beria, Armenia, Iran, Turkey, the Crimea, Chinese Turkistan, etc. Be­ sides, the geographical names concerned to other Turkic language nations are elucidated in this book. 4602000000-533 В ------------------------- 655(07)-97 © “Elm” Publishing House, 1997 A NOTED SCIENTIST Budag Abdulali oglu Budagov was bom in 1928 at the village o f Chobankere, Zangibasar district (now Masis), Armenia. He graduated from the Yerevan Pedagogical School in 1947, the Azerbaijan State Pedagogical Institute (Baku) in 1951. In 1955 he was awarded his candidate and in 1967 doctor’s degree. In 1976 he was elected the corresponding-member and in 1989 full-member o f the Azerbaijan Academy o f Sciences. Budag Abdulali oglu is the author o f more than 500 scientific articles and 30 books. Researches on a number o f problems o f the geographical science such as geomorphology, toponymies, history o f geography, school geography, conservation o f nature, ecology have been carried out by academician B.A.Budagov. He makes a valuable contribution for popularization o f science.
    [Show full text]
  • No.8: Writing National Histories: Coming to Terms with the Past
    caucasus analytical caucasus analytical digest 08/09 digest analysis A Short Sketch of One Century of Azerbaijani Historical Writing By Zaur Gasimov, Mainz Abstract After the collapse of the Soviet Union in 1991, Azerbaijani historians gained the opportunity to take a new perspective on their country’s past, before, during, and after the Communist era. The history of Azerbai- jan’s short-lived independence during 1918–1920 was, and remains, among the favorite research topics. Also, the subject of Karabakh and the history of Southern Azerbaijan figure prominently on the research agenda of historians. Obstacles for their work include the fact that many Azerbaijani historians have limited facility with foreign languages, problems created by the authoritarian conditions imposed by the Aliev regime, and corruption in the country’s science and educational system. Writing History in Soviet Times amin Rasulzade (1884–1955). These authors completely During the Soviet era, Azerbaijani historiography devel- revised the historical role of Russia. They portrayed the oped within the paradigms of Marxist theories, which role of the Soviet Union in annexing Azerbaijani terri- regarded historical development to be the result of a per- tory and eliminating its independent statehood as neg- manent struggle among the classes. Most Soviet Azer- atively as the Tsarist Empire’s colonial war against the baijani historians (e.g. Pista Ezizbeyova) viewed Russia Azeri Khanates in the first quarter of the 19th century. and the Soviet Union as progressive forces. They glo- Challenged by the liberalization brought on by rified Russia’s “progressive proletariat” and intelligen- Gorbachev’s Glasnost and the conflict with Armenia tsia for having a positive impact on the modernization over Karabakh, the Institute of History’s main journal of Azerbaijan from the time of colonization in the early became a forum for Azerbaijani historians who sought 19th century and after the beginning of Sovietization to revise the national version of history.The Karabakh in the early 1920s.
    [Show full text]
  • Filologiya Məsələləri, № 9, 2020
    Filologiya məsələləri, № 9, 2020 AZƏRBAYCAN MİLLİ ELMLƏR AKADEMİYASI M. FÜZULİ adına ƏLYAZMALAR İNSTİTUTU FİLOLOGİYA MƏSƏLƏLƏRİ № 9 Toplu Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyası tərəfindən rəsmi qeydiy- yata alınmışdır (Filologiya elmləri bölməsi, №13). Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyi Mətbu nəşrlərin reyestrinə daxil edilmişdir. Reyestr №3222. «Елм вя тящсил» Бакы – 2020 – 1 – Filologiya məsələləri, № 9, 2020 РЕДАКСИЙА ЩЕЙЯТИ: академик Иса Щябиббяйли, академик Теймур Кяримли, akademik Мющсцн Наьысойлу, akademik Низами Ъяфяров, академик Rafael Hüseynov, АМЕА-нын мцхbир цзвц, фilologiya elmləri doktoru, проф. Ябцлфяз Гулийев, фilologiya elmləri doktoru, проф. Fəxrəddin Veysəlli, фilologiya elmləri doktoru, проф. Гязянфяр Казымов, фilologiya elmləri doktoru, проф. Рцфят Рцстямов фilologiya elmləri doktoru, проф. Əsgər Rəsulov, фilologiya elmləri doktoru, проф. Надир Мяммядли, фilologiya elmləri doktoru, проф. Мясуд Мащ- мудов, фilologiya elmləri doktoru, проф. Ябцлфяз Ряъябли, фilologiya elmləri doktoru, проф. Ъялил Наьыйев, фilologiya elmləri doktoru, проф. İsmayıl Məmmədli, фilologiya elmləri doktoru, проф. Nizami Xudiyev, фilologiya elmləri doktoru, проф. Həbib Zərbəliyev, фilologiya elmləri doktoru, проф. İlham Tahirov, фilologiya elmləri doktoru, проф. Tofiq Hacıyev, фilologiya elmləri doktoru, проф. Sevil Meh- diyeva, фilologiya elmləri doktoru, проф. Buludxan Xəlilov, фilologiya elmləri doktoru, проф. Мцбариз Йусифов, фilologiya elmləri doktoru, проф. Гязянфяр Пашайев, фilologiya elmləri doktoru,
    [Show full text]
  • Filologiya Məsələləri, № 7, 2020
    Filologiya məsələləri, № 7, 2020 AZƏRBAYCAN MİLLİ ELMLƏR AKADEMİYASI M. FÜZULİ adına ƏLYAZMALAR İNSTİTUTU FİLOLOGİYA MƏSƏLƏLƏRİ № 7 Toplu Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyası tərəfindən rəsmi qeydiy- yata alınmışdır (Filologiya elmləri bölməsi, №13). Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyi Mətbu nəşrlərin reyestrinə daxil edilmişdir. Reyestr №3222. «Елм вя тящсил» Бакы – 2020 – 1 – Filologiya məsələləri, № 7, 2020 РЕДАКСИЙА ЩЕЙЯТИ: академик Иса Щябиббяйли, академик Теймур Кяримли, akademik Мющсцн Наьысойлу, akademik Низами Ъяфяров, академик Rafael Hüseynov, АМЕА-нын мцхbир цзвц, фilologiya elmləri doktoru, проф. Ябцлфяз Гулийев, фilologiya elmləri doktoru, проф. Fəxrəddin Veysəlli, фilologiya elmləri doktoru, проф. Гязянфяр Казымов, фilologiya elmləri doktoru, проф. Рцфят Рцстямов фilologiya elmləri doktoru, проф. Əsgər Rəsulov, фilologiya elmləri doktoru, проф. Надир Мяммядли, фilologiya elmləri doktoru, проф. Ябцлфяз Ряъябли, фilologiya elmləri doktoru, проф. İsmayıl Məmmədli, фilologiya elmləri doktoru, проф. Мясуд Мащмудов, фilologiya elmləri doktoru, проф. Nizami Xudiyev, фilologiya elmləri doktoru, проф. Həbib Zərbəliyev, фilologiya elmləri doktoru, проф. İlham Tahirov, фilologiya elmləri doktoru, проф. Tofiq Hacıyev, фilologiya elmləri doktoru, проф. Sevil Mehdiyeva, фilologiya elmləri doktoru, проф. Buludxan Xəlilov, фilologiya elmləri doktoru, проф. Мцбариз Йусифов, фilologiya elmləri doktoru, проф. Гязянфяр Пашайев, фilologiya elmləri doktoru, проф. Ъялил Наьыйев, фilologiya elmləri doktoru,
    [Show full text]
  • Amcham Azerbaijan Congratulates HE Ilham Aliyev with Victory!
    A Word From Executive Director of AmCham Issue 30 Dear members, Welcome to the 30th edition of IMPACT Azerbaijan magazine, Credits dedicated to the "100th anniversary of Azerbaijan Democratic Republic". AmCham Executive Director: This year is remarkable for Azerbaijan and Azerbaijanis all Natavan Mammadova over the world. We celebrate the centenary of Azerbaijan Democratic Republic (ADR) – the first democratic republic Editor: among Turkic and Muslim world. Hundred years ago, Azerbaijani National Council proclaimed ADR a “fully Aykhan Nasibli sovereign nation consisting of the southern and eastern parts of Transcaucasia under the authority of the Azerbaijani Articles contributed by: people”. Ramiz Garalov Despite of two years of existence, ADR is remembered in the history with equal Sarkhan Babayev suffrage for women, establishment of Baku State University, to be the first modern- Rashid Mammadov type university, which laid a significant foundation for independence of Azerbaijan. Herein, principles of ADR are very much in line with the official agenda of modern Narmina Mamishova Azerbaijan, which is independent, strong and tolerant. As said, “there is no future Yagub Zamanov without a past”. I am glad that we do not forget our nation state building background, David Tsiskaridze but cherish and deepen it. Connecting to the modern day of Azerbaijan, it must be Zaur Akhmedzadeh mentioned that the architecture and vision have been developed by late-President H.E. Heydar Aliyev. This May we commemorate his 95th anniversary! Advertisers: Even more, I truly believe that declaring 2018 as a year of Azerbaijan Democratic Republic by the President of the Republic of Azerbaijan, H.E. Ilham Aliyev, is BP welcomed by every single Azerbaijani.
    [Show full text]
  • Xəbərləri Вестник News
    BAKI UNİVERSİTETİNİN XƏBƏRLƏRİ ВЕСТНИК БАКИНСКОГО УНИВЕРСИТЕТА NEWS OF BAKU UNIVERSITY ISSN 1609-0586 HUMANİTAR elmlər seriyası серия ГУМАНИТАРНЫХ НАУК series of HUMANITARIAN SCIENCES №3.2018 Baş redaksiya heyəti: Məhərrəmov A.M. (baş redaktor), Kazımzadə A.H. (baş redaktorun müavini), Əliyeva İ.N., Məmmədov Y.Ə., Əliyev İ.Ə., Əfəndiyev V.Ə., Xələ- fov A.A., Məmmədəliyev V.M., Paşayeva N.A., Quliyeva Ş.T. (məsul katib). Seriyanın redaksiya heyəti: Zeynalov İ.X. (redaktor), İsmayılov X.İ. (redaktorun müavini), Quliyeva S.Z. (məsul katib), Əliyeva İ.S., Qurbanov A.İ., Əlizadə Y.M., Rzayev A.Ə., Əzizov E.Z., Hacıyev A.C., Hacıyev S.T., İsmayılov X.İ., Vəliyev Ş.Q., Məmmədov C.Ə., Vəliyev M.T., Rüstəmov R.Ə. B.310.30.IV.1999 © «Bakı Universiteti Nəşriyyatı», 2018 4 BAKI UNİVERSİTETİNİN XƏBƏRLƏRİ №3 Humanitar elmlər seriyası 2018 DİLÇİLİK UOT 81.46.01.46 DİLDƏ FONOTRANSLİTERASİYA MƏSƏLƏLƏRİ (KONSEPTUAL BAXIŞ) F.A.ŞİRİYEV Bakı Dövlət Universiteti [email protected] Məqalə həm ümumi dilçilik baxımından, həm də Azərbaycan dilçiliyi baxımından fonotransliterasiya məsələsinin araşdırılmasına həsr edilmişdir. Əsas istiqamət olaraq dünya dilçilərinin bu sahədə fikirlərinə münasibət bildirilmiş və bu münasibətlərdə fərdi fikir ortaya qoyulmuşdur. Burada daha çox nəzəri-konseptual baxışlara üstünlük verilmişdir. Açar sözlər: ədəbi dil, fonotransliterasiya, əlifba, dominant, fonetika Etnosun, xalqın, millətin mövcudluğu bütün tarix boyu onların dili ilə konkretləşib. Dünyada təxminən 5000 dil mövcuddur, lakin onlardan yalnız 250-yə yaxını ədəbi dilə malikdir. Bu, o deməkdir ki, hər hansı danışıq dili hələ ədəbi dil deyil. Etnosun dili o vaxt ədəbi dilə çevrilir ki, həmin dildə yazı mövcud olsun. Etnosun dili yazılı şəkil almayıbsa, bu dil yayılmayıb.
    [Show full text]
  • Feasibility Study for the Rehabilitation and Reconstruction of The
    Feasibility Study for Rehabilitation and the Reconstruction of the Road Link Between Baku, Tbilisi and Yerevan Draft Project Completion Report July 2002 CONSORTIUM composed of KOCKS CONSULT GMBH BCEOM FINNROAD LTD. Germany France Finland represented by KOCKS CONSULT GMBH REPORT COVER PAGES Project Title : Feasibility Study for Rehabilitation and the Reconstruction of the Road Link Between Baku, Tbilisi and Yerevan Project Number : SCR-E/110579/C/SV/WW Country : Azerbaijan, Georgia and Armenia Local Operator EC Consultant Country AZERBAIJAN Name : State Concern AZERAVTOYOL KOCKS CONSULT GMBH Consulting Engineers Address : 72 A, Hadjihekov Street Stegemannstra?e 32 - 38 370010 Baku 56068 Koblenz AZERBAIJAN GERMANY Tel. Number : (+994 12) 933556 (+49 261) 1302-0 (operator) (+49 261) 1302-143 (direct) Fax number : (+994 12) 930045 (+49 261) 1302 – 152 Telex number : 142272 YOL nil E-mail : PIU <[email protected]> <[email protected]> Contact person : Nizami Garaisayev, Vice President Werner P. Weiler, Project Manager Signatures : Local Operator EC Consultant Country GEORGIA Name : State Department of Roads, SAKAVTOGSA KOCKS CONSULT GMBH Consulting Engineers Address : 29a Gagarin Street Stegemannstra?e 32 - 38 380060 Tbilisi 56068 Koblenz GEORGIA GERMANY Tel. Number : (+995 32) 370666 (+49 261) 1302-0 (operator) (+49 261) 1302-143 (direct) Fax number : (+995 32) 931177 or 942618 (+49 261) 1302 – 152 Telex number : 212189 nil E-mail : <[email protected]> Contact person : Tamaz Shaishmelashvili, Vice Chairman Werner P. Weiler, Project Manager Signatures : Country ARMENIA Name : Road Department of Armenia KOCKS CONSULT GMBH Consulting Engineers Address : 21 Koriun St. Stegemannstra?e 32 - 38 Yerevan 375009 56068 Koblenz ARMENIA GERMANY Tel.
    [Show full text]
  • Modernleşme Teorileri Açisindan Azerbaycan Modernleşmesinin Değerlendirilmesi
    T.C. İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER ANABİLİM DALI MODERNLEŞME TEORİLERİ AÇISINDAN AZERBAYCAN MODERNLEŞMESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ ASSESSING AZERBAIJAN’S MODERNIZATION TRAJECTORY IN LIGHT OF THEORIES OF MODERNITY (YÜKSEK LİSANS TEZİ) Javadbay KHALILZADA Danışman: Yrd. Doç. Dr. Oğuzhan GÖKSEL İSTANBUL - 2016 İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER ANABİLİM DALI MODERNLEŞME TEORİLERİ AÇISINDAN AZERBAYCAN MODERNLEŞMESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ (YÜKSEK LİSANS TEZİ) Javadbay KHALILZADA Danışman: Yrd. Doç. Dr. Oğuzhan GÖKSEL İSTANBUL - 2016 T. C. İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜNE Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı’nda 030114YL01 numaralı Javadbay Khalilzada’nın hazırladığı Assessing Azerbaıjan’s Modernization Trajectory In Light of Theories of Modernity konulu Yüksek Lisans Tezi ile ilgili tez savunma sınavı, 21/07/2016 günü 14.00- 15.30 saatleri arasında yapılmış, sorulan sorulara alınan cevaplar sonunda adayın tezinin başarılı olduğuna oybirliği ile karar verilmiştir. Yrd. Doç. Dr. Oğuzhan GÖKSEL Prof. Dr. Michelangelo GUİDA İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi (Tez Danışmanı ve Sınav Komisyonu Başkanı) Yrd. Doç. Dr. Zübeyir Nişancı İstanbul Şehir Üniversitesi DECLARATION I hereby declare that all information in this study has been obtained and presented in accordance with academic rules and
    [Show full text]
  • L'ambasciata D'italia a Baku
    L’Ambasciata d’Italia a Baku L’Ambasciata d’Italia a Baku Indice 6 Messaggio del Segretario Generale 23 L’evoluzione dei rapporti tra Italia e Azerbaigian del Ministero degli Affari Esteri dall’istituzione della Repubblica Democratica e della Cooperazione Internazionale, dell’Azerbaigian ai nostri giorni Amb. Elisabetta Belloni 10 Messaggio dell’Ambasciatore d’Italia in Azerbaigian, Augusto Massari 24 L’Italia e la Repubblica Democratica dell’Azerbaigian 14 “Azerbaigian e Italia: le radici profonde di un’amicizia in evoluzione e il futuro della nostra 31 L’Italia e l’Azerbaigian durante collaborazione”. Intervento del Presidente della il periodo sovietico Repubblica Sergio Mattarella presso l’Università “Azerbaijan Diplomatic Academy” in occasione 34 L’Italia e la Repubblica dell’Azerbaigian. della visita di Stato del Presidente presso Instaurazione delle relazioni diplomatiche. la Repubblica dell’Azerbaigian (Baku, 18 luglio 2018) 40 Apertura della missione diplomatica italiana in Baku e ininterrotto incremento della cooperazione bilaterale 67 La residenza dell’Ambasciatore d’Italia 68 “La finestra sul Caspio”: un edificio incastonato tra i due volti di Baku 86 Breve introduzione di Icheri Sheher, la Città vecchia di Baku 93 La nuova Cancelleria dell’Ambasciata d’Italia 94 La storica via Molokanskaja, oggi Khagani 102 Il trasferimento dell’Ambasciata al Landmark, volto moderno dell’antico mulino Skobelev 110 Gli interni all’insegna del miglior “Made in Italy” contemporaneo 124 Sintesi in lingua inglese Mündəricat 8 İtaliya Xarici İşlər və Beynəlxalq Əməkdaşlıq 23 Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranmasından Nazirliyinin Baş Katibi Elizabetta Belloninin mesajı günümüzədək İtaliya - Azərbaycan münasibətlərinin inkişafı 12 İtaliya Respublikasının Azərbaycan Respublikasındakı Səfiri Auqusto Massarinin mesajı 28 İtaliya və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti 19 “Azərbaycan və İtaliya: inkişaf edən dostluğun dərin kökləri və əməkdaşlığımızın gələcəyi”.
    [Show full text]