»ÖFEM î I YASAMA YILI: 1919/4 — KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ CUMHURİYET MECLİSİ TUTANAK DERGİSİ

37'ııci Birleşim 24 Mart 1919, Cuma i

İÇÎN1EKÎLER M i Sayfa I. GELEN EVRAK 537* II.BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI A- 0NAYA SUNULANLAR I.Acentelik Yasa Tasarısının (Y.T.Ne:351/4/19) İvedilikle gSrüşülmeslne İlişkin Başbakanlık tezkeresi* 53S2 2•Ekenemi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesi la§kan- lığının, Genel Kurul gün*eminde bulunan Süt Endüstrisi Kurumu 1919 Mail Yılı lütçe Yasa Tasarısının (Y.T.Ne:531/4/19) üçüncü gSrüşmesineft İlişkin tezkeresi. 53S3-53S4 3.Ek*n«mi, Maliye, Bütçe Ve Plân K»«itesirlaşkan- lığının Genel Kurul gündeminde bulunan Genel Tarım Sigertası Fenamın 19S9 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasa- rısının (Y.T.N*:34İ/4/I9) üçüncü görüşmesine ilişkin tezkeresi. 5314-5315

- 5373 -

Sayfa

4. Kuruluş Yasa Tasarılarını İnceleme Komitesi Bagkanlığımn, Komitenin gündeminde bulunan Genel Orta öğretim Dairesi (Kuruluş- Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarısı (Y.T.No:254/3/88), Mesleki Teknik Öğretim Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarısı (Y.T.No:255/3/88), tik Öğretim Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarısı (Y.T.No:256/3/88) hakkında İvç.dilik önergesi. 5385.5386 5. İdari ve Sosyal tşler Komitesi Başkanlığına Şehit ve Hadise Kurbanı Aileleri ve Malûllere Yardım (Değişiklik) Yasa Tasarısı (Y.T.No:293/3/88), Sosyal Yardımlar Yasa Tasarısı (Y.T.No:344/3/89), Huzurevi Yasa Tasarısı (Y.T.No:349/4/89) için ivedilik önergesi. 5386-5388 6. Ulusal Birlik Partisi Grup Başkan Vekilliğinin, Kuruluş Yasa Tasarılarını İnceleme Komitesinde * üye değişikliğine ilişkin tezkeresi. 5517-5518

B.BİLGİYE SUNULACAKLAR

1. Cumhuriyetçi Türk Partisi Meclis Grubuna bağlı 12 milletvekilinin birlikte sunmuş oldukları, Bakanlar Kurulunun genel siyaseti ve uygulama- ları nedeniyle Başbakana karşı güvensizlik önergesi (Ğ*ö.No:2/4/89) 5388-5393 2. Başbakanlığın Sosyal Konut (Değişiklik) Yasa Tasarısının (Y.T.No:279/3/88) geri alınmasına ilişkin tezkeresi. 5393-5394 3. Yeni Doğuş Partisi Gazi Msfğusa Milletvekili Sayın Kenan Akın'm yurt dışı izin istemine ilişkin tezkeresi. 5394 4. Ekonomi ve Maliye Bakanlığı 1989 Malt Yilı Şubat ayı Bütçe Gelirleri ve Ocak-§ubat 1989 devresi bütçe uygulama sonuçlarını gösteren mali tablolara ilişkin tezkeresi 5395 (Ek: 1 Sayfa No:5635-5687)

..,/5374 - 5374 -

Sayfa

C.GÜNDEM W;§,I KONUŞMALAR ; - V " ' "

1 . Cumhuriyet ^eçlişi Başkanı Sayın Hakkı A tun* un ^ttdapeştç ^og?lantı,.sı ile ilgili konuşması ,, (Ek* il v^î^ijjiv, v, VI. sayfa No: 5396-5401 ,,2 ^Ulusal Birlik'iP^ırtisi Lefkoşa Milletvekili-Sayın Dr.Yüksel Tüccaro^lu'nun "19 Mart ve Kıbrıs Türk Kadının Yazmış Olduğu Destan*' konulu gündem dışı konuşması. , 5401-5408 3.Toplumcu Kurtuluş Partisi Lefkoşa Milletvekili Sayın İbrahim Koreli1nin "KKTC - TC ekonomisi için yaşamsal öneme haiz narenciyenin üretilmesi pazaırlanması ve üreticilerin sorunları ile dlgili gündem dışı konuşması ve Tarım ve Orman Bakanı Sayın Aytaç Beşeşler ile İçişleri, Köyişleri ve Çevre Bakanı Sayın Olgun Paşalar'ın bu konuşmaya .

İlişkin yanıta , a. r: 5411-5439 4.Cumhuriyetçi Türle Parçj.ş|_ G^zi Mağusâ milletvekili Sayın Naci T.üsar'm "Türkiye'den Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine öğretmen ithali" konulu gündett'di^ı konuşması ve Milli Eğitim ve Kültür Bakanı Sayın Salih Geşar'a-n bu konuşmaya ilişkin yanıtı. •5440-5481 , .i: "' ' .'i- . III.OZgL. GÜNDEM • > • . . . -ı .! 1. Tarımsal Donatım'Servisleri Müdürlüğü 1989 Mali Yılı Döner Sermaye Bütçe Yasa Tasarısı (YVT.NOÎ-. 341/4/89) ve"Ekonomi, Malice, Bütçe ve Plân - Komitesinin tasarıya ilişkin Raponı. . . j. 5482-5516 2. Genel Tarım Sigortası Fonu 1989 Mali Yılı Büfcçş.

Yasa tasarısı (Y.T.No:340/4/89) ve Ekonomir Maliye Bütçe ve Plan Komitesinin Tasarıya ilişkin •; Raponı, . : ~ , " ^ . 5518-5569 3. Süt Endüstrisi Kurumu 19ÖŞ .Mali ,Yılı Bütçe Yasa

Tasarısı (Y.T.No: 53Ş/y89) iye ^kpnomi, Maliye,

, Bütçe ve Plan Kohti t,esip^Taşar ı^a ilişkin ;

Raporu. . . • - . : 5569-5621

' ../5375 - 5375

Sayfa 4. OYLANMASI YAPILAN İŞLER

1. Ceza (Değişiklik) Yasa Tasarısı

(Y.T.No:232/3/87) 562l

2. Eski Eserler ve Müzeler Dairesi (Kuruluş, Görev ye Çalışma Esasları) Yasa Tasarısı (Y.T.Noî239/3/87) : 5622

5. GÖRÜŞÜLEN TASARILAR

- Sözleşmeler (Değişiklik) Yasa Tasarısı ' (Y.T.No:201/2/87) ve Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Flâtı Komitesinin Tasarıya ilişkin Raporu (Devam) 5623-5632

•,/5375 5376

GELEN EVRAK YASA TASARILARI

Doğum,.ve ölümleri Kayıt (Değişiklik) Yasa Tasarısı (Y.T.No:350/4/89)(Başkanlığa Geliş Tarihi:17.3.89) (Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesine.) Acentelik Yasa Tasarısı (Y.T.No:351/4/89)(Başkanlığa

Geli9 Tarihi:17.3.89)(Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesine)(Halkın bilgisine) Cumhuriyet Meclisi ^enel Sekreterliği örgütü Yasa

Tasarısı (Y.T.No:352/4/89)(Başkanlığa Gelis Tarihi: 24/3/89) (Kıiruİuş Yasa Tasarılarını İnceleme Komitesine.

GÜVENSİZLİK ÖNERGELERİ

Cumhuriyetçi Türk Partisi Meclis Grubunun, Bakanlar Kurulunun Genel Siyaseti ve Uygulamaları nedeniyle Başbakana Karşı Güvensizlik önergesi (G.ö.No:2.4.89) (Başkanlığa Geliş Tarihi:13.3.89)(Başbakanlığa ve Cumhurba §kaniığına.

SAYIŞTAY RAPORLARI

Sayıştay Başkanlığının, Merkezi ödenekli İzin Fonunun 1984, 1985 ve 1986 Mali Yıllarına Ait Denetim Raporu (S.R.No:28/4/89)(Başkanlığa Geliş Tarihi:20.3.89)(Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesine.)

../5377 - 5377 -

RAPORLAR 6. Genel Tarım Sigortası Fonu 1989 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı*\ .T,No:340/4/89) v^ Ekonomi, Mâliye Bütçe ve Plân Komitesinin. Tasalıya İlişkin Raporu

(Bagkanlıga Gelis Tarihi:17/3/89) 7«*Süt Endüstrisi Kurumu 1989 Mali, Yılı Bütçe Yasa Tasalısı (Y.T.No;338/4/89) ve Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesinin Tasarıya İlişkin Raporu (Başkanlığa geliş Tarihlî 17.3.89) 8. Birleştirilmiş Kamu Görevlileri (Leğigiklik No:2) Yasa Tasarısı <|Y.T.No; 116/2/86; Y.T.NO:191/2/87 ve Y.T.No;303/4/88) ve İdari ve Sosyal İşler Komite- sinin Tasarıya İlişkin Raporu (Başkanlığa Geliş Tarihi;21.3.89) 9. Birleştirilmişıpoliçeler (Değişiklik) Yasa Tasarısı (T.T.îto; 55/1/86 ve Y.T.No: 329/4/89) ve Hukuk ve Siyasi İşler Komitesinin Tasarıya ilişkin Raporu (Başkanlığa Geliş Tarihi:21.3.89) 10. oevlet Üretme Çiftlikleri 1989 Mali Yılı Döner Sermaye Bütçe Yasa Tasarısı (Y.T.No;347/4/89) ve Ekonomi, Maliye Bütçe ve Plan Komitesinin Tasarıya ilişkin Raporu (Başkanlığa Geliş Tarihi:24.3.89) : 't

SORULAR VE YANITLAR ı 11. Toplumcu Kurtuluş Partisi Gazi Mağusa milletvekili Sayın Mehmet Altıinay' m, "ülkemizde Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketleri ve Bankalar" ile ilgili Yazılı Sorusu (Y.S.No;200/4/89)(Başkanlığa Geliş Tarihi:10.3.89)(Başbakanlığa) 12. Cumhuriyetçi Türk Partisi Lefkoşa Milletvekili Sayın Kemal Emirzade'nin,"Zorunlu Eğitim Çağında olup Okula Gitmeyen Öğrenciler" ile ilgili Yazılı Sorusu (Y.S.No:2pl/4/89)(Başkanlığa Geliş tarihi: 13.3.89)(Başbakanlığa)

._/5378 - 5378 -

13. Cumhuriyetçi Türk Partisi Lefkoşa Milletvekili Sayın özker Özgür'ün, "Say^n Cumhurbaşkanına Siyasal Kamu Görevlileri Yaşasınm Emeklilik ile î ilgili Kuralları Uyarınca Herhangi bir Ödeme Yapılıp Yapılmadığı* ile ilgili Yazılı Sorusuna > (Y.S.No:195/4/89) Ekonomi ve Maliye Bakanlığının > Yanı t l)'(Baş kanlığa Geliş Tarihi: 17.3.89) (Soru sahibine) ' 14. Cumhuriyetçi Türk Partisi Lefkoşa Milletvekili < Sâym Mehmet Civa'nm, "Çamlıköy ve Lefke Yöresinde Meydana Gelen Yangından Zarar Görenlere Yapılan i Ödemeler" ile ilgili Sözlü Sorusuna (3.S.No:64/4/89) İçişleri, Köylüleri ye Çevre Bakanlığının vermiş ı olduğu Yanıt (Başkanlığa Geliş Tarihi:17.3;89) ! 15. Toplumcu Kurtuluş Partisi Lefkoşa Milletvekili Sayın Mehmet Altmay'm "İpek Dağıtımı ve Kuzu ve i Oğlak İhalesi" ile ilgili Yazılı Sorusu (Y.S.No:202/4/89)(Ba§kanİ3tğa Geliş Tatihi:22/3/89) (Başbakanlığa) . ı 16. Cumhuriyetçi Tüçk Partisi Lef koşa MilWtvekîli Sayın Kemal Emirzade'nin, "Okuma; Yazma Bilmeyen Srler" ile ilgili Yazılı Sorusuna (Y.S.No:189/4/89), Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığının Yanıtı. (Başkanlığa Geliş Tarihi:22.3.89)(Soru Sahibine) 17. Toplumcu Kurtuluş Fartisi Lefkoşa Milletvekili Sayın Erdal Süreç'in, "alayköy'e kanalizasyon yapımı, Su Şebekesi ve Yollarının Tamiri" ile ilgili Yazılı Sorusu (Y.S.No:203/4/89)(Başkanlığa Geliş Tarihit23.3.89)(Başbakanlığa) ! 18. Toplumou Kuruluş Partisi Lefkoşa Milletvekili f Sayın Erdal Süreç'in, Kuzey Kıbrıs Türjc Cumhu- riyetinin Türkiye Cumhuriyetine yaptığı Gümrük Vergisi ve Fon ödemesi" ile ilgili Yazılısı Sorusu (Yf.S«jNo«204/4/89)(Başkanlığa geliş tarihi: 24.3,89)(Başbakanlığa)

../5379 - 5379 -

-C • \ TEZKERELER 19. Başbakanlığın,'İdari ve Sosyal İşler Komitesinin gündemiıide b^upan Sosyal Konut (Değişiklik) Yasa Tasarısihlh ÇY]T.NOÎ2^^/3/89) Geri Alınmasına İlişkin Tezkeresi ('Başkanlığa Geliş Tarihi: 17.3.89) 20. Ekonomi ve Maliye Bakanlığının, 1989 Mali Yılı Şubat Ayı Bütçe Gelirleri ve Ocak-Şubat 1989 Devresi Bütçe Uygulama Sonuçlarına İlişkin Mali Tablolar ile ilgili Tezkeresi (3228/1989)(Başkan- lığa geliş tarihi:17.3.89)(Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesine) 21. Acentelik Yasa Tasarısının (Y.T.NO:351/4/B9) ivedilikle görüşülmesine ilişkin Başbakanlık Tezkeresi (Başkanlığa geliş tarihi:17.3*89) 22. İdari ve Sosyal İşler Komitesi Başkanlığının Komitenin gündeminde bulunan: (1)Şehit ve Hadise Kurbanı Aileleri ve Malûllere Yardım (Değişiklik) Yasa Tasarısının (Y.T.No: 293/3/88); (2)Sosyal Yardımlar Yasa Tasarısının (Y.T.No: 344/4/89); (3)Huzurevi Yasa Tasarısının (.Y.T.No:349/4/89), ivedilikle görüşülmesine ilişkin Tezkeresi (Başkanlığa geliş tarihi:23.3.89) / 23. Kuruluş Yasa Tasarılarını İnceleme Komitesi Başkanlığının, Komitenin gündeminde bulunan; (1)Genel Orta öğretim Dairesi(Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarısının (Y.T.No: 254/3.88); (2)Mesleki Teknik öğretim Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarısının (Y.T.No: 255/3/88) (3)İlk öğretim Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarısının (Y.T.No:256/3/89) ivedilikle görüşülmesine ilişkin Tezkeresi. (Başkanlığa geliş tarihi:23.3.89) 5380

24. Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesi başkan- lığının. Genel Kurulun Özel Gündeminde bulunan Süt Endüstrisi kurumu 1989 Mali Yılı BÜtçe Yasa Tasarısının (Y.T.No:338/4/89) üçüncü görüşmesine ilişkin Tezkeresi.(Başkanlığa Geliş tarihi: 23.3.89) 25. Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesi Başkanlığının Genel Kurul özel Gündeminde bulunan Genel Tarım Sigortası Fonu 1989 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısının (Y.T.No:340/4/89) üçüncü görüşmesine ilişkin Tezkeresi. (Başkanlığa geliş tarihi:23.3.89) 26. Ulusal Birlik Partisi Grup Başkan Vekilliğinin, Kuruluş Yasa Tasarılarını İnceleme Komitesindeki üye değişikliğine ilişkin Tezkeresi. (3244/89)(Başkanlığa geliş tarihi:23.3.89) - 5381 -

-BİRİNCİ OTURUM -

Açılış Saati: 10.10

BAŞKAN - Meclis başkan Yardımcısı Dt.Sait Güveıı KATİP - Dr.Erbay Kanatlı KATİP - Feridun önsav

' i" ! "" BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; Cumhuriyet Meclisinin l'inci Dönem, 4'üncü Yasama Yılının, 37'nci Birleşimini açıyorum.

Lütfen ad okuyarak, yoklama yapar mısınız? ' * "i " T ;

(Ad:okunarak yoklama yapıldı.)

KATİP - .Toplantı yeter sayısı vardır Sayın £>aşkâ$.

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; toplantı'yeter sayısı vardır. Gündem gereği görüşmelere geçiyoruz. Gündemimizin l'inci maddesi Başkanlığın Genel Kurula sunuşlarıdır. ' '

II. BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

a) Okutulup onaya sunulacaklar: 1. Acentelik Yasa Tasarısının ivedilikle görüşülmesine ilişkin Başbakanlık Tezkeresidir. p

Lütfen okur musunuz?

./5382 5382 -

KATÎP -

Sayı: B3/2/85-343 Konu: İvedilik Lefkoşa, 16.3.1989

KKTC Cumhuriyet Meclisi başkanlığı, ^efkoşa.

İlgi: 15 Mart 1989 tarih ve BB/2/85-343 sayılı yazımız.

îlgi yazımızla sunulan Acentelik Yasa Tasarısı ile firma ve acente arasındaki ilişkiler düzenlemekte ve bir yandan tüketicinin diğer yandan ise acente ile firmanın menfaatlerinin korunarak yasal bir zemine oturtulması amaçlandığından sözkonusu yasa tasarısının süratle yasa- laşması gerekli görülmektedir.

Bu nedenle Acentelik Yasa ^asarısı için Cumhuriyet Meclisi İçtüzüğünün 86(1) maddesi uyarınca ivedilik kararı verilmesi hususunda gereğini saygılarımla istirham ederim.

Dr. Dervi§ Eroğlu- Başbakan.

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; bu öneri hakkund* söz almak isteyen var mıdır?... Yoktur. Öneriyi oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Sayar mısınız?.,.

KATÎP - 22.

BAŞKAN - Reddedenler?...

../5383 - 5383 -

KATİP - 19.

BAŞKAN - Çekimser?... Yok. 22 kabul, 19 ret, oyçokluğuyla' kabul edilmiştir.

2. Ekonpmi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesi Başkanının Genel Kurul gündeminde bulunan Süt Endüstrisi Kuzunu 1989 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısının üçüncü görüşmesine ilişkin Tezkeresidir*

KATİP - SayiîY.T.No:338/4/89 23 Mart 1989

Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı, Lefkoşa.

öz:Süt Endüstrisi Kurumunun 1989 Mali Yılı Bütçe Yasa. Tasarısının üçüncü görüşmesi hakkında.

öz'de adı geçen Yasa Tasarısının maddelerinde herhangi bir hata ve çelişkili bir düzenleme bulunmadığından üçüncü görüşmesinin kısa,adının okunması ile başlamasını m ve bütününün oylanması ile son bulmasını İçtüzüğün 98'inci maddesi uyarınca önerir, gereğini saygılarımla arz ederim.

Ahmet Akar Ekonomi, Maliye., Bütçe ve Plan Komitesi Başkanı.

../5384 - 5384 -

BAŞKAN - Bu Öneriyi de oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Reddedenler?.., Çekimser? i *. Yok. 22 kabul, 19 ret, oyççkluğuyla kabul edilmiştir.

3. Ekonomi, Maliye* Öütçe ve Plân Komitesi Başkan- lığının, Genel Kurul gündeminde bulunan Genel Tarım Sigortası, Fonu 1989 Mali Yıla, Bütçe Yasa Tasarısının Üçüncü görüşmesine ilişkin Tezkeresidir. ' >

r s Lütfen okur musunuz?

KATİP -

EKONOMİ, MALtYp, BÜTÇE VE PLAN KOMİTESİ BAŞKANLİĞİ

Sayı: Y.T.No:340/4/89 23 Mart 1989 /'V

Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı, Lefkoşa.

v ..•••••''" _ . / ; . .. Öz: Genel Tarım Sigortası Fonunun 1989 Mail Yıjlı Bütçe Yasa Tasarısının üçüncü görüşmeci hakkında. M ' Oz'de adı ,geçen Yasa Tasarısının maddelerinde he'rhangi bir hata ve çelişkili bir düzenleme bulunmadığından, üçüncü görüşmesinin kısa adının okunması ile başlamasını ve bütününü oylaması ile son bulmasını İçtüzüğün 98'inci maddesi uyarınca önerir, gereğini saygılarımla arz ederim.

Ahmet Akar Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesi Başkanı - 5385 -

BAŞKAN - Bu öneriyi de oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Reddedenler?.... Çekimser?... Yok. 22 kabul, 19 ret, oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

4. Kuruluş Yasa Tasarılarını İnceleme Komitesi Başkanlığının, Komitenin gündeminde bulunan Genel Orta Öğretim Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarısı, Mesleki Teknik Öğretim Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarısı ve îlk Öğretim Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarılarının . ivedilikle görüşülmesine ilişkin Tezkeredir. Lütfen okur musunuz?

KATÎP -

KURULUŞ YASA TASARILARINI ÎNCELEME KOMÎTESÎ BAŞKANLIĞI Sayı: Y.T.No:254/3/88 23 Mart 1989 Y.T.No-.255/3/88 Y.T.No:256/3/88

Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı, Lefkoşa.

Oz: Genel Orta Öğretim Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarısı, Mesleki Teknik Öğretim Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarısı ve îlk Öğretim Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarısı hakkında İvedilik Önergesi. Oz'de adı geçen Yasa Tasarılarının bir an önce yasala- şarak, kadro yetersizliği nedeniyle hizmetlerin yürütülmesinde çekilen güçlüğün ortadan kaldırılması gerekçesi ile, İçtüzüğün 86'ncı maddesinin (l)'inci fıkrası gereğince, sözü edilen Yasa Tasarılarının Komitede ivedilikle görüşülmesi Kararı verilme- sini, oyçokluğu ile alman Karar gereğince Komite adına önerir, gereğini saygılarımla arz eder:'.m,

Vehbi Z. Serter Kuruluş Yasa Tasarılarını - 5386 -

BAŞKAN - Bu öneriyi 4e oylarınıza sunuyorum, . Kabul edenleri... Reddedenler?•.• Çekimser?,.. Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

5. İdari ve Sosyal İşler Komitesi Başkanlığının, Komitenin gündeminde bulunan Şehit ve Hadise Kurbanı: Aileleri ve Malûllere Yardım (Değişiklik) Yasa Tasarısının, Sosyal Yardımlar Yasa Tasarısının ve Huzurevi Yasa Tasarısının ivedilikle görüşülmesine ilişkin Tezkeredir.

Lütfen okur musunuz?

NACİ T. USAR (Gazi Mağusa) (Yerinden) - İçtüzükte . bir değişiklik yapalım ve diyelim ki bütün Yasa Tasarı-' ları ivedilikle görüşülür. ı £ <

/5387 - 5387 -

KATİP -

İDARİ yŞ SOSYAL İŞLER KOMİTESİ BAŞKANLIĞI

Y.T.No:293/3/88, 23 Mart 1989 344/4/89, 349/4/89.

Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı, Lefkoşa.

Oz: Şehit Hadise Kurbanı Aileleri ve Malûllere Yardım (Değişiklik) Yasa Tasarısı, Sosyal Yardımlar Yasa Tasarısı ve Huzurevi Yasa Tasarısı için ivedilik önergesi.

Komitemiz gündeminde bulunan Oz'de adı geçen Yasa Tasarılarından, Şehit Hadise Kurbanı Aileleri ve ^ Malûllere Yardım (Değişiklik). Yasa Tasarısının, Şehit-Hadise Kurbanı, malûl, malûl gazi sayılmak iste- yenlere üç aylık bir başvuru süresi verip, bu konuları sonuçlandırmak gerekçesiyle; Huzurevi Yasa Tasarısının, Sosyal ve Ekonomik yoksulluk içinde hulunan himaye ve bakıma muhtaç yaşlı kişilerin Devletçe bakınıp korunabil- mesi için yasal bir boşluğu gidermek gerekçesiyle ve Sosyal Yardımlar Yasa Tasarısının, günlük yaşamı içinde temel ihtiyaçlarını karşılayamayan kişilere ekonomik, sosyal, psikolojik destek sağlamak gerekçesiyle yasal boşluğu gidermek amacıyla, İçtüzüğün 86'ncı maddesinin (l)'inci fıkrası uyarınca, Genel Kurulca ivedilik kararı verilmesini önerir, gereğini arz ederim.

Hüseyin Curcioğlu İdari ve Sosyal İşler Komitesi Başkanı - 5388 -

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; bu öneriyi de oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Reddedenler?... Çekimser?... Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

Ve okutulup bilgiye sunulacaklar:

1. Cumhuriyetçi Türk Partisi Meclis .Grubuna bağlı 12 milletvekilinin birlikte sunmuş olduğu Bakanlar Kuru- lunun genel siyaseti ve uygulamaları nedeniyle Başbakana karşı güvensizlik önergesi.

(SESLER- Oooooo...)

Yalnız önerge kısmı okunacak.

KATÎP -

•amhuriyet Meclisi Başkanlığı, Lefkoşa.

Anayasanın 109 ve Meclis İçtüzüğünün 130»uncu;mad- desine dayanarak, Başbakan Sayın Dr. Derviş Eroğlü ve Hükümeti hakkında güvensizlik önergesi sunuyoru». Gerekçesi aşağıda verilen güvensizlik önergemizin îçtüzük uyarınca işleme konmasını rica eder, saygılar sunarız,

GEREKÇE

1. Başbakan Sayın Eroğlu ve başkanlığındaki Hükümet, ülkeyi ve toplunu çok kötü yönetmektedir.

2. Adına "yıkım paketi" dediğimiz bir dizi önlemler ve bu önlemlere kaynaklık eden ekonomi politika, toplum ekonomisini alt üst etmiş, sürekli istikrarsızlık yaratmış, üretici sektörleri çökme noktasına getirmiştir. - 5389 -

3. Akaryakıt, gübre, yem, tarım ilâcı ve benzeri tarım girdilerine yapılan ardı arkası kesilmeyen zamlar, sübvansiyonların kısılması, üretimin ve üreticinin des- teksiz bırakılması, tarım ürünlerinin daha gelişmiş eko- nomilerin rekabetine terkedilerek hiçbir koruna önleminin alınmaması gibi nedenler yüzünden tarım sektöründe kaygu verici çok ciddi gerilemeler görülmektedir. Şöyle ki:

a) Hayvan varlığında önemli bir azalma olmuştur. b) Özellikle büyükbaş hayvan varlığındaki azalma nedeniyle süt üretimi düşmüştür.

c) Bir yandan üt üretimindeki düşüş, diğer yandan alabildiğine serbest bırakılan süt ürünü dışalımı bu alanda üretim yapan işletmeleri sarsmıştır.

ç) üreticiler Asil Nadir ile Toprak ürünleri Kurumunun elinde oyuncak edildikleri, ürünleri çok düşük fiyatlarla alındığı, teşvik ve destek görmedikleri için patates üretimi gerilemiştir.

d) ülkenin temel döviz kaynağı narenciye üreti- mi gerilemiştir. Bir kamu kuruluşu olan Cypfruvex küçülür- ken, bu sektöre Asil Nadir*in Polly-Peck'i yerleşmiştir. Narenciye fiyatları yıldan yıla düşürülürken, üretici gelir- leri gerilemiş, buna karşılık başta Polly-Peck olmak üz'ere, tüccarın ve ihracatçının vurgunu akıl almaz boyutlara ulaşmıştır.

e) Yine Hükümetin yanlış ve sakat uygulamaları yüzünden harupçuluk ve zeytincilik gibi geleneksel üretim alanlarımızda çok ciddi gerilemeler olmuştur.

../5390 ' - 5390 - f) Tütünoiiİlik hemen hemen yok olmuştur. g) Tanın gi.rd ileri.ne sürekli. zam yapı İma .ti. , sübvansiyon ' politikasının terk«di.lmeai ve tarımsal krerii fa i./,'lerine uygulanan faiz oranlarının yükseltilmesi ve bunlara eklenen diğer nedenler, tarımın tüm alanlarında olduğu ><;i.bi. kuru tarime ilılcta da en başta kimyevi giibre kullanımını düşürmiiş, masrafın yüksekliği tarla tı- marında o ayrl.ır 1.01. rol oynamıştır. 15u durum i.se biri m alandan sağ- lanan iirijn miktarının düşmesine neden o I.muıj I,ur. h) Ur e t i. o i le rin .kuraklık, dolu, .sel, don ve benzeri doğal afetlere kargı gereği gibi korunmadığı İyice ortaya çıkmıştır. 4. Hükümetin uyguladığı yüksek faiz, serbest ithalatı ve kamu sektörünü ekonomiden söküp atma politikalarının bir sonu- cu olarak hafif endüstri ve imalât sele törl.-ri m i v. i n kolu kanadı kırıl m r ş I; :ı. r. ö y 1 e 1 c i : , a) Bor; udun boyaya, naylon torbadan sera öv t »süne, l^iskÜ-f vi.den kozmei; iğe, ./ünlerden mobilyaya kadar çok sayıda üretim a- lanında faaliyet yürüten Sanayi İl o İdi.nn yık un paketinin gerekle- ri. yerine getir i le rek hükümet kararlarıyla. kapatılmış, toplum ekonomi3i. eskiden ürettiklerini, şimdi i thal eder duruma düşürül- müştür. b) Sanayi Holding'e ali; milyarlık tesisler- özel sektöre devredilmiş, kuruluş amaçlarının dışında kullan t.ma alınarak dev- re dışı bırakılmıştır. c) Kooperatif Merkez Bankasına bağlı iiretirrı birimlerinin kimileri devre dı.şı bırakılmış, kimilerinin kapasitesi düşürül- müş., yine bankanın ticari, faaliyet yürüten birimlerinin işlevle- ri küçültülmüş, gelişen, geleceği umutlu bir sektör olan koope-, ratifçilik sektörünün gerilemesine yol açıİmiş, boşalan alanlar özel sektörce doldurulmuştur. ç)..Serbest İthalât çılgınlığı içinde dünyanın dört yanın- dan getirilen mallarla yerli imalât sektörümüz darbelenrniş, yıkıma itilmiştir. Bu çılgınlık o dereceye kadar vardırılmıştır ki tuğla, kiremit, alçı gibi. mallar bile yurt dışından getirilir olmuştur. d) Bu anlamsız serbest ithalât rejimine, yerli üretimi, çökerten politikalara, sürekli olarak koruma önlemlerinden ka- - çınmaya, devlet ve kooperatif sektörünün ekonomiden el çşkti- —r-ilffiaaiıifi_k-Lr._ de yüksek faiz uyftu 1 a rııa s ı eki, t; n i. ne e e k on o m i k f a- aliyet ticaret ve inşaat sektörlerine kaymış, e ko n o m iTTın" t sme 1 taşı üretici sektörler iyiden gözden çıkarılmıştır. e) Bugünkü durumuyla ortaya çıkan ekonomik yapı, yaratı- lan tüm değerlerin, toplumsal ekonomik birikim]erin yabancı e- konomilere kayarak onlar tarafından yutulması sonucunu doğuran bir yapıdır. Bu yapının ortaya çıkışında Sayın Eroğlu ve hükü- metinin karar ve uygulamaları en önemli rolü oynamıştır.

5. Ekonomide yaratılan bu çarpık ve sağlıksız yapı se,ktör-s ler arası denglerl kırıp geçirirken milli gelirin de sağlıksız temellere dayanmam sonucunu getirmiştir. Az gelişmişliğin 'bütün tipile özelliklerini, taşıyan bugünkü ekonomide yapıda ferd başına diişen milli gelir de çok aşağılarda kalmış, yurttaşlar arasında- ki. gelir farklılıkları büyüdükçe büyümüştür. 6. Üretime dayanmayan, kolay yoldan kazanç kapıları ardı- na kadaraçılc tutulan bütün ekonomilerde olduğu gibi bizde de bir yeraltı dünyası oluşmuştur. Vaktiyle ganimetten, kaçakçılık- tan vurulan vurgunların ardından yurdumuz eski eser, uyuşturucu ve araba kaçakçılığının günlük işlerden olduğu bir ülke duru- muna geldi, Başta İngiltere olmak üzere çeşit],i Avrupa ülkele-

/5391 rine yönelen uyuşturucu trafiğinin transit 'merkezlerinden biri de ülkemiz oldu. Uyuşturucu suçlarından yabancı cezaevlerinde yatan Kıbrıslı Tiirk sayısı 100'U aştı. Bu onur kırıcı gerçek- lik yeraltı dünyasıyla yeter düzeyde mücadele edilmediğini or- taya koymaktadır. Belirtiler ya çok ciddi bir ihmalin, ya da tehlikeli bir göz yumuş olduğu yönündedir» 7. Yolsuzluk, rüşvet, adam ve şirket kayırma politik ve toplumsal çöküntünün büyüyen göstergeleri olarak beliriyor. Meclis kürsüsünde ve gazete sayfalarında dile getirilen yolsuz- luk ve rüşvet iddialarına kulak tıkanmıştır.'. Sayıştay raporları ile su yüzüne çıkmış, Meclis Araştırma Komiteleri raporlarıyla açığa çıkarılmış yolsuzluklara karşı hiçbir işlem yapılmamıştır. Bu durum ise yolsuzluk ve rüşvete heveslenenleri daha da çüret- lendirmiştir. 8. devleti ekonomik faaliyetin dışına çekme, yerel gelir- leri geliştirmekten bilinçli olarak kaçınma, yerli ve yabancı sermaye gruplarından vergi almama, tam tersine onları vergiden bağışık tutma gibi siyasetlerin bütçede yarattığı gelir boşlu- ğunu doldurmak için Başbakan Eroğlu ve hükümeti kazançları de- ğil, insanı vergilendiren bi.r mali politika gütmüş, zamlar, do- laylı vergiler ve harçlarla halkı sıkboğaz etmiş, hayatı çekil- mez kılmıştır.

9. Başbakan Eroğlu ve hükümeti şu anda yaşanan eş değer ve iskân keşmekeşinin de mimarıdır. Binlerce yurttaşın eş değer bek- lentisi sürüp giderken, Yüksek Mahkeme kararlarıyla da saptanan -yaaa_JC3__Anay_aş_a_d.ıjgı__ujgulamalarla en değerli taşınmaz mallar ha- tırlı kişi ve şirketlere peşkeş çeTuTTTîriştir. Ktrrtrlan puan borsa- larıyla tahsise ve eşdeğere hiç hakkı olmayan kişiler gerçek hak sahiplerinin önüne geçebilmiştir. Taşınmaz mal tahsisleri ile eşdeğer uygulamalarımda rüşvetle iş yapan ve adı toplum tarihi- ne "Iskan mafiası" olarak geçen rüşvetçi bir grup türemiştir. İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasasında yapılan son deği- şiklikle haksızlar korunurken haklılar tam bir çaresizliğe terk- edilmiş, yurttaşlar büyük bir rnali yükün altına itilmiştir. 10. Eroğlu ve hükümeti siyasal yaşamımıza, demokratik geliş- memize de çok tehlikeli engeller ve bozulmalar taşıyan siyaset- ler ve uygulamalar geliştirmiştir. Partizanlık başını alıp git- miştir. Yurttaşların en basit devlet hizmet ve olanaklarından yararlanabilmeleri için siyasal görüşlerini ve mensubu bulunduk- ları siyasal partileri terkederek "UBP'ye iltihak" etmeleri a- deta bir koşul haline getirilmiştir. Eroğlu iktidarının bu tu- tumu yüzünden kamu yönetimi normal işleyişinden çıkarılmış, dev- let dairelerinin işlevleri UBP örgütlerine aktarılmıştır. Eroglu ve hükümetinin izlediği bu çizgi parti, devleti anlayışına uygun faşist, totaliter bir çizgidir. 11. Eroğlu ve hükümeti döneminde muhalif kişilere, sade yurt- taşlara uygulanan baskılar yanışıra sendikal hak ve özgürlükler de saldırı altına alınmıştır. Bakanlar eliyle uygulanan operas- yonlarda çalışanların üyesi bulundukları sendikalardan istifa ederek iktidar tarafından kurulmuş güdümlü sendikalara üye ol- maları zorlanmış, sendika seçme özgürlüğü çiğnenmiştir. Toplu sözleşme ve grev haklarına saygının zerresi gösterilmemiş tam tersi. uygulamalarla bu haklar Anayasa ve yasa metinlerinde e- debi dizeler olarak kalmaya mahkum edilmiştir.

12. Eroğlu ve hükümeti çalışanlar ve çalışanların hakları i- le ilgili bütün konularda öylesine çağ dışı ve hegemonyacı uygu- lamalar içine girmiştir ki bugünün koşullarında çalışanların say- gı gören, kazanılmış tek bir hakkı kalmamıştır. Asgari.ücret uy-

./5392 - 5392 . . gularnaları insan emeğine biçilen değerin düzeyini göstermekte- dir. Ardı arkası kesilmeyen işçi akımı çalışanlarımızın ücret düzeyini, çalışma koşullarını, sosyal hale ve menfaatleriiûi ge-<•-..* ' < riletirken sendikal yaşamı da olumsuz yönde etkilemekte, sendi- kaların, emekçilerin yaşam koşullarını iyileştirme mücadelesi- nin Önlhıü tıkamaktadır» Bu koşullarda işsiz kalan, çalıştığı iş- ten sağladığı gelir kendine yetmeyen, hayat standardı düşen öz insanımız göç yollarını tutmakta, yerine yine sürekli olarak baş- kaları gelmektedir. Eroğlu ve hükümeti nüfus yapımızı bozan, Kıb- rıs'ın kuzeyinde yaşayan nüfusun Kıbrıslı karakterini değiştiren, toplumsal kimliğimiz i ve irademizi sarsan bu akıma bütün uyarıla- ra rağmen göy yummuş, önlem almaktan kaçınmış, hatta teşvikçisi olmuştur.

13. lir oğlu ve hükümeti hasın özgürlüğüne, yurttaşların haber alma, düşünce ve anlatım özgürlüğüne de saygı göstermeyen siyaset- ler ve uygulamalar geliştirmiştir. Bizzat kendileri gazeteleri da- va edip kaldırarnıyacakları ağırlıkta tazminat hükümleriyle mahkûm edilmelerini sağlamış, bu yolla basını susturma plânlarını açığa vurmuştur. Muhalif basın devlet ve kamu kurumlarının resmi duyu- ru ve reklâmlarından yararlandırılrnazken güdümlü'basın her türlü destek ve teşviği görmüş, ayırımcılığın çarpıcı örnekleri sergi- le hrnTşt~ır .""öayrerk--flady£>~v©_(£e 1 eviz.y_on Kurumu1 nun mikrofon ve ek- ranları hükümetin ve hükümet partisinin sesli ve görüntülü propa- ganda aracına dönüştürülmüş, muhaliflerin demeç, görüş ve duyuru- larına tam bir ambargo konmuş, tek yanlı yayıncılıkla Anayasa ve BRT yasası çiğnenmiştir. Bu alandaki uygulamalar en geri en des- pot ülkeleri bile geride bırakmıştır. 14. Kıbrıs sorununa federal bir çözüm bulma arayışları içinde bulunduğumuz bu günlerde üiroğlu ve hükümeti "Bugünkü durum çÖ'âüm- dür" görüş ve sloganıyla hareket etmekte, statükoyu savunmakta, toplumu federal çözüm beklentisinden uzaklaştırmaya çalışmakta- dır. Eroğlu ve hükümetinin bu siyaset ve tutumu Kıbrıs Türk top- lumunun ve topyekün yurdun geleceği açısından çok ciddi tehlike- ler içermektedir. 15. Son milletvekilliği genel seçimlerinde oyların sadece % 36'sı ile iktidar olmuş, milletvekili transferleriyle parla- mentoda yapay bir çoğunluğa ulaşmış Eroğlu ve hükümeti durumunu sağlamda görmediği için demokrasiye, demokratik hak ve özgürlüklere, Kıbrıslı kimliğimize, toplumsal irademize ve insani tüm değerlere saldırıyı kendine çıkar yol seçmiştir. Bu hükümetin işbaşında kal- dığı hergün halkımız için büyük bir kayıptır»

İsim îmza ,V« ) ,\

//a.far] SoJlLCû^-

"Fem'di'rı Û FM - 5393 -

BAŞKAN - Teşekkür ederim.

2. Başbakanlığın, Sosyal Konut (Değişiklik) Yasa Tasarısının geri alınmasına ilişkin Tezkeredir.

Lütfen okur musunuz?

KATİP -

KUZEY KIBRIS TURK CUMHURİYETİ BAŞBAKANLIĞI

Sayiî BB/2/85-270 Lefkoşa, 14.3*1989 Konu: Sosyal Konut (Değişiklik) Yasa Tasarısının geri alınması.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı, Lefkoşa.

İlgi: 16 Mart 1988 tarih ve BB/2/85-270 sayılı yazımız. * îlgi yazımızla sunulan Sosyal Konut (Değişiklik) Yasa Tasarısı ile Esas Yasanın geçici l'in»i maddesinin değiştirilmesi amaçlanmakta idi. Halbuki Esas Yasanın bu maddesi, hak sahiplerinin de muvafakatları ile ek satış senetleri imzalanmak suretiyle uygulandığından, tasarı ile öngörülen değişikliğe gerek kalmamıştır.

Bilgilerini ve Sosyal Konut (Değişiklik Yasa Tasarısının geri alınması için Meclis İçtüzüğünün 87'nci maddesi uyarınca gereğini saygılarımla istirham ederim.

Dr. Derviş Eroğlu Başbakan - 5394 -

BAŞKAN - Teşekkür ederim.

3. Yeni Doğuş Partisi Gazi Mağusa Milletvekili Sayın Kenan Akın'm yurt dışı izin istemidir. !

Lütfen okur musunuz?

KATÎP -

10 Mart 1989

KKTC Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı, Lefkoşa.

13-20 Mart 1989 tarihleri arasında yurt dışında olacağımdan izinli sayılmamı saygılarımla arz ederim.

Kenan Akın YDP Milletvekili ;

BAŞKAN - Gerekli izin verilmiştir.

4. Ekopomi ve Maliye Bakanlığı, 1989 Mali Yılı Şubat ayı Bütfe gelirleri ve Ocak-Şubat 1989 devresi * t Bütçe uygulama sonuçlarını gösteren mali tablolata ! ilişkin Tezkeredir.

.../5395 - 5395

KATÎP -

Sayı: E.M.B.27/83 Lefkoşa, 9 Mart 1989

KKTC Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı, Lefkoşa»

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin 1989 Mali Yılı Şubat ayı Bütçe Gelirleri ve Ocak-Şubat 1989 Devresi Bütçe Uygulama Sonuçlarına ilişkin mali tablola*, detaylı şekilde ekte sunulmuştur.

Bilgilerine saygı ile arz olunur.

Mehmet Bayram Ekonomi ve Maliye Bakanı

Dağıtım: Bütçe Dairesi Mdr.

BAŞKAN - Teşekkür ederim.

Sayın milletvekilleri; sıra gündem dışı konuşmalara gelmiştir. Beş gündem dışı konuşma istemi vardır. Bunlardan üçüne söz vereceğim. Sadece gündem dışı konuşmalara geçmeden önce, Sayın Meclis Başkanımız Hakkı Atun'un Budapeşte toplantısıyla ilgili bir bilgisi olacaktır.

Buyurun Sayın Başkanımız Hakkı Atun.

.../5396 - 5396 -

CUMHURİYET MECLÎSÎ BAŞKANI HAKKI ATUN - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; 13-18 Mart 1989 tarih- lerinde Budapeşte'de yapılan Parlamentolarkrası Birlik , Konferansına Cumhuriyet Meclisini temsilen katıldım. Vize işlemlerinin geç halledilmesi ve bilâhare Sayın Cumhurbaşkanının seyahati nedeniyle Budapeşte'ye 14 Mart Salı akşamı varma olanağı buldum. Dolâyısıyle 15-18 Mart tarihleri arasındaki çalışmaları izleyip elde edebildiğim olanaklar çerçevesinde temas ve çalış- malar yaptım* Ankara'daki Macaristan Büyükelçiliği^ vize konusunda başlangıçta tereddüt göstermekle birlikte bilâhare Ankara Budapeşte ve Cenevre'deki Parlamentolararası Birlik Genel Sekreterliği nezdinde yapılan girişimler sonucunda Cumhuriyet Meclisi Başkanı olarak ismime vize verilmiştir. Geç gitmem nedeniyle bir ara Parlamentolararası Birlik Genel Sekreteri Cornillon bilâhare niye gelmediğimi sormuş ve ilgilenmiş. Bu da Genel Başkan ve Sekreterin izleyici olarak Parlamentolararası Birlik Konferansına katılmamı kabul etmekte olduklarını ve temsiliyetin bu aşamada gayrı resmi de olsa istenen bir durum oldu- ğuna işaret oluşturmaktadır. Dolayısıyle bundan sonraki toplantılara daha iddialı bir biçimde gitmek gerektiğini •' * < ortaya koymaktadır.

Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; Konferansta tartışılan ana konu, bu kez dekonolizasyon, ırkçılık, "apartheid" ve azınlıkların haklarıdır. Tüm dünya parla- mentoları temsilcilerinin bu tema hakkında görüşlerini ortaya koydukları Konferansta, Rum tarafından dört partiyi

./5397 - 5397 - temsilen giden milletvekilleri de söz alarak sözü devamlı olarak Kıbrıs konusuna getirmişler ve Türkiye'ye hücum etmişlerdir. Özellikle Uiko rartisi temsilcisi ve Dele- gasyon başkanı Alezis Galanos Kıbrıs Türk Halkına etkin bir azınlık olarak baktığını ve toplumlararası görüşme- lerde alışıla gelenden de ileride haklar vermeyi öner- diklerini iddia etmiştir. Tutanaklara geçirmek üzere özür dileyerek bir paragrafını İngilizce olarak sizlere arz etmek istiyorum. Bu Galanson'un ağzından söylenen sözlerdir:

" Cyprus was fimly comitted to the granting of full rights to ethnic minorıties and was prepared to accept the principle of federalizm so as to intergrate the Turkish Ethnic minority. Tha ran*ting of equal status of the Turkish minority was in line wh±h the United wations Deglarations on the decolonization and in tha respect Cyprüs was in advance of many. Hawever, despits repeated talks betvreen leaders and represehtatives of the Greek Cypriots and the Turkish Cypriots and despite the acceptance of federation and of equal status for Turkish Cypriots no solution had been faund becouse the Turks had used the pretext of protecting their minority of achieve strategic domination.

Akel Temsilcisi Papatetrou1nun konuşması daha ılımlı bir tonda olmuştur. Papaetrou Türk tarafının konfederasyon istediğini, kendilerinin ise federal bir çözümden yana olduklarını söylemiş ve bu konuda karşılıklı iyi niyetle ve yabancı bir yaklaşımla çözüm bulunabileceğini belirtmiştir. rtum milletvekillerinin sunmuş olduğu konuşmaları Ek I olarak Sayın başkana takdim etmekteyim.

../5398 - 5398 -

Daha fazla bilgi arzu eden milletvekillerimiz bunları okuyabilirler. Gerek Türkiye, gerekse Kıbrıs konusunda Rum Temsilcilerinin konuşmalarını Türk Delegasyonu içtüzüğü ve zamanın öngördügü biçimde gerekli yanıtların elbette vermiştir, bu yanıtları da Ek II olarak takdim etmekteyim.

81'inci Parlamentolararası ^irlik Konferansı Genel durulunda yapılan bu konuşmalar ve yanıtlamalar dışında da konferans öncesinde daha önce varılan mutaba- kata da uymayarak, Kum Tarafı yukarıda zikrettiğim konu hakkında yşni azınlıklar ve dekonalizasyon konusunda .Genel Sekreterliğe bir memorandum sunmuş ve üyelere dağıtmıştır, bu memorandumda da daha ayrmtıjı biçimde Rum Grubu, Kıbrıs borunu hakkında yanıltıcı, Türkiye'yi işgalci takdim eden ve Kıbrıs Türk Halkını da azınlık olarak sunan ifadelerle görüş ve iddialar ortaya koymuştur, •buna cevaben Türk Grubu Konferans öncesinde bizlerin de, Ankara dan sormak suretiyle görüşlerimizi alarak, mukabil yanıt verici bir memorandum sunarak, onlar da delegelere dağıtmışlardır, ^u iki memorandum da Ek III olarak başkanlığa takdim edilmektedir.

Konferansta bir yandan bu konuşmaları izlerken, bir yandan da şahsi temaslarımı yürütmeye çalıştım. Bu konfe- ranstan itibaren başkanlığı devralmış bulunan Senegal Meclis başkanı ve Konsey başkanı, Parlamentolararası ^irlik Konsey başkanı Sayın Daounda Sow ve Genel Sekreter Cornillon'la görüşerek, kendilerine beraberimde götürdüğüm yazılı bir mektubu elden takdim ettim, bu da Ek IV olarak sunulmaktadır.

../5399

« - 5399 -

Gerek görüşmemde* gerekse yazılı sunduğum mektupta Özetle toplumlararası görüşmeler hakkında ve Türk tarafı- nın başından "beri izlediği tutum ve politika konusunda bilgi sundum ve Pafrlamentolararası ^irlik Konferansına katılmama gösterdikleri anlayışa teşekkür ederek bunun daha kalıcı ve resmi bir biçime dönüşmesini arzu ettiğimizi, aralarında çözüm bulunmasına çalışılan taraflardan birisi olarak dışlanmamızın anti demokratik olduğunu ve kalıcı barışa yalnız Rum tarafına söz hakkı tanımak suretiyle yardımcı olunamayacağını belirttim. t 81'inci Rarlamentolararası Birlik Konferansı süreci içerisinde konumuz dışındaki en önemli olay, kuşkusuz Filistin Halkı Liderw i Yaser Arafat'ın Genel Kurulu ziyareti ve yaptığı konuşma olmuştur. Sayın Arafat büyük bir ailg i ve kabul gördügü bu ziyarette olumlu ve fevkalade yapıcı konuşma yaparak, tüm delege- lerin sevgi ve saygısına bir kez daha mazhar olmuştur. Su konuşmayı da ilginç olması, önemli olaası açısından Ek V olarak takdim ediyorum. W W Yaptığım çalışmaların diğer bölümü ise; Genel &urul salonunda temas yapmak olanağı bulduğumuz deie- gasyon başkanlarıyla olan görüşmelerdir. Pakistan Meclis başkanı Sayın Miraj Halit, ingiliz Delegasyonu Başkanı Mchael Marshall, Belçika delegasyon başkanı Hubert Vam Vfambeke, irlanda Delegasyon Başkanı Jlm Tunney, Ürdün Meclis Genel Sekreteri, İspanya Dele- gasyonu Başkanı Miguel ^artinez görüşme olanağı buldu- ğun îkişiler arasındadır. Bunlara da Toplumlararası

../5400 - 5400 -

Görüşmeler ve Türk tarafının görüşleri hakkında kısaca bilgi sundum. Sonuç olarak Parlamentolararası Birlik Konferanslarına katılmadaki iddia ve karar- lılığımızı ortaya koymak açısından temas edebildiği- miz delegelere görüşlerimizi aktarabilmek yönünden yararlı bir çalışma yapıldığını söylemek mümkündür. Devamlı değişen delegelerin Kıbrıs konusunda çok sınırlı bilgileri olduğu ve özellikle Kum tarafından devamlı surette duydukları görüşlerinin etkisi altında oldukları kesindir. Dolayısıyla çekingenliklerini ortadan kaldıracak ve bişCLerle de temas etmelerini mutlaka sağlayacak girişimlerle, yurtdışındaki çeşitli tipteki diplomatik etkinliklerimizin yoğun- laştırılması her gidişimizde açık bir şekilde ortaya çıkmaktadır.

Bu vesileyle Sayın -başkan, sayın millet- vekilleri; Türkiye Delegasyonu Başkanı Sayın Barlas Dogu ile heyetine ve Türkiye Cumhuriyeti Budapeşte Büyükelçisi Sayın Hal it ^üvener'e-, gerek konferansa katılabilmem yönünde gösterdikleri paba ve gerekse Budapeşte'de şahsıma gösterdikleri ilgi, destek ve yakınlıktan dolayı teşekkür etmeyi de görev sayıyorum. Bu çalışmaları bilginize arz eder, beni dinlediğimiz için teşekkür ederim.

./5401 - 5401 -

EhŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Başkanımız Hakkı Atun.

Sayın milletvekilleri; birinci gündem dışı konuşma istemi Ulusal ^irlik Partisi Lefkoşa Milletvekili Sayın w Dr. Yüksel 'i'üccaroglu'nun 19 Mart ve Kıbrıs kadınının .3 - yapmış olduğu Destan konulu gündem dışı konuşma istemidir. Lütfen okur musunuz?

KÂTÎP -

22 Mart 1989 w Cumhuriyet Meclisi Başkanlığına,

24 Mart 1989 tarihli Genel k-ıırul gündeminde M 19 Mart ve Kıbrıs Türk Kadınınıi n yazmış olduğu destan" konulu gündem dışı konuşmamı yapmam için gereğini saygıyla rica ederim.

Saygılarımla Dr. Yüksel Tüccaroğlu UBP Lefkoşa Milletvekili.

BAŞKAN - Buyurun Sayın Dr. Yüksel Tüccaroglu.

/5402 - 5402 -

YÜKSEL TUCCAROGLU (Lefkoşa) - bayın başkan,- sayın milletvekilleri; 19 ^art Pazar günü Kıbrıs yeni bir heyecan yaşamıştır. Bu günde KKTC kadını, KKTC sınırını delmeye gelen Hum kadınlarının, karşısına geçilmez bir set oluş- turmuş, KKTC sınırlarının varlığını ve dokunulmazlığını tüm dünyaya bir kere daha göstermiştir. Rum ve Yunan ikilisinin tezgâhladığw ı ve Rum kadınını kullanarak gerçek- leştirmek istediği bu politik amaçlı yürüyüş karşısında KKTC kadınının gösterdigi direniş, KKTC tarihine geçecek gerçek bir destandır. KKTC kadınının sınır boylarında kurdu- w ğu setler geçmişte Kıbrıs Türk alkına Yunan ve Rum Silâhlı çapulcularının yaptıklarından haberleri yokmuş gibi barış dilenmeye gelen Rum kadınlarına, ve onları propaganda amaç- lı olarak yollara ve ovalarwa salan Vasiliou ve yönetimine, KKTC sınırlarının var olduğunu ve geçilmez olduğunu kanıt- lamakla kalmamış, tüm, dünyaya KKTC ve sınırlarının sonsuza kadar savunulacağını, kadını ile, erkeği ile, yaşlısı ile, ihtiyarı ile KKTC'nin ebediyete kadar var olacağını bir kere daha göstermiştir.

Hum ve Yunan zülmü ve baskısı altında yıllarca ezil- miş Kıbrıs^Türk Kadınının, Vasiliou, Kiprianou ve ^isarides'in tezgahladığı ve Yunan başbakanı Papandceu ve hükümetinin des- teklediği bu rezilane yürüyüşün başarıya ulaşmasına engel olması gerçekten övünülecek ve takdir edilecek bir başarıdır. Bu başarısından dolayı da KKTC'de bu yürüyüş ve direnişi organize eden ve bü yürüyüş ve direnişe katilan tüm kadın- larımızı içtenlikle kutlarım. Bu arada, Anavatan Türkiye'deki kuruluşlardan Kıbrıs Türk Halkının bu direnişine gösterilen desteğin önemini belirtmek istiyorum. Bu kuruluşlardan gelen temsilcilerin direnen kadınlarımıza verdikleri güç, Anavatan Türkiye'nin Kıbrıs Türk Halkına olan ilgi ve desteğinin bir simgesi, bir kanıtıdır. KKTC kadını 19 Mart ^azar günü kendini ispatlamıştır.

../5403 - 5403-

Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; 19 Mart Pazar günü Kıbrıs'ta yaşanan olaylarda Vasiliou Yönetimi kaybetmiştir. Kıbrıs l'ürk Kadınının direnci Vasiliou Yöne- timinin iki yüzlü politikasını çamura gömmüştür. Ancak, görünen odur ki, bu Yönetim ve yandaşları Pazar günkü başarısızlıklarını dünyaya büyük bir başarı şeklinde sun- maya çalışmaktadırlar. Kendilerini destekleyen yabancı muhabirler aracılığı ile uluslararası radyolarla seslerini dünyaya ulaştırma uğraşı veriyorlar. İşte bir misal:

19 Mart günü Voice of Amerika, saat 18.30'da şu haberi verdi: (Özetleyerek okuyorum.) Kıbrıs'ta 2000 kadar Rum kadını tampon bölgeyi şsarak Kuzey Kıbrıs'a girdi. Kadınlar, Türk Ordusunun 14 yıldır Kıbrıs'taki varlığını protesto ediyorlardı. Bölgeden alınan haberlerde v Türk Askerlerinin, Rum kadınlarını geri çeviremedigi be- lirtildi.

Voice of America'nın, 'iurk Kadınının Rum kadınlarını KKTC toprağına sokmamak için olan direnişinden hiç bahset- memesi dikkat çekmiştir. Bu radyonun muhabirinin, KKTC sınırlarında aşılmaz bir barikat kuran 10 binlerce Kıbrıs Türk Kadını görmedigi veya görmek istemediği ortadadır.

EMİN ,'JZUN (Lefkoşa) (Yerinden; - ^özleri kör.

KENAN AKIN (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Kilisede yapılan ayinden de bahsedin, onu da duyalım biz.

Dr. YÜKSEL TUCCAROGLU (Devamla) - îşte bir misal daha:

19 Mart günü, BBC, saat 13.00'de verdiği haber bülteninde şunları belirtti:

(Özetleyerek okuyorum.) En az 1000 kadar Rum kadınını Kuzey Kıbrıs'a geçmek için ^efkoşa'dan hareket etmiştir. Bu kadınların birçoğu 1974 yılında Türk Ordusu adayı işgal w ettiği zaman evlerini terketmişlerdi. Saat 17.00'de ise, BBC'nin Ortadoğu Muhabiri Tim Fluenlen §u haberi geçti: ( V4 fi "»»û + 1 o^rfty»ol/ r-vlrı nrr.w\m \ - 5404 -

M £ltı yüz kadar Rum kadını Ahna Köyüne doğru beyaz bayraklarla yürüyüşe geçti, bu köy, 1974'ten bu yana Türk Ordusunun işgali altında bulunuyor. Türkler bu yürüyüşü beklemiyorlardı. Once birkaç asker Kum kadın- larını enlemeye çalıştı. Sonradan takviye birlikleri' geldi. "

LBC'nin, Tim Fluelen adlı muhabirinin de gözlferi çok zayıp .olmalı. Ahna dediği köyde Kıbrıs Türk Kadtnı- w nın varlığını görememiş koskoca BBC muhabiri. Buna imkân yoktur. Görmüştür. Çok tedirgin olmuştur. Ama haç ve haçlılık zihniyeti basın tarafsızlığından ağır basarak gözlerini kör etmiştir.

Sayın başkan, sayın milletvekilleri; verdiğim bu birkaç misal, dış dünyada KKTC'ye karşı olan ve Vasiliou Yönetimince körüklenen yaklaşımı açık olarak ortaya koymaktadır. Rum kadınlarının yürüyüşünü kullanarak Rumlar seslerini dış dünya radyo ve televizyonlarında rahatlıkla ve geniş bir şekilde duyurarak aleyhimize pro- paganda yapmışlardır. &u arada Yunan radyosu ve televizyonunun Rum kadınlarının yürüyüşüne ayırdığı zamanı söylemek gerekiyor mu?

Şu anda sormanız gereken seru şudur: Acaba, 19 w Mart Pazar günü Kıbrıs Türk kadınının yarattığı destanı biz kendi radyo ve televizyonlarımızdan hakkıyle yansıtabildik mi? kadınlarımızın bu kahramanlık gösterisini kendi radyo ve televizyonlarımızdan dünyaya en iyi bir şekilde aktara- bildik mi? batının basın ve yayın organlarından muhabir çağırabildik mi? Arap dünyasının basın ve yeym organlarından temsilci çağırabildik mi? Radyo ve Televizyonlarımızda bu olaya ne kadar zaman ayırabildik? Bu soruları yanıtlamanın gelecek açısından büyük önemi vardır.

./5405 - 5405 -

Bu noktada, Kıbrıs Türkünün ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin varlığı açısından son derece önemli olan bir hususa daha değinmek istiyorum. Rum kadını eline beyaz bayrak alarak yürümüştür. Bu bir barış yürüyüşünü simgeler. Ancak Kıbrıs Rum kadını samimi değildir. Bu sözde barış yürüyüşünün arkasında Kıbrıs'ta şimdiye kadar görülmemiş bir boyutta olan bir silahlanma yarışı vardır. Rum Ifcadınları, ellerinde tuttukları sözde barış bayrakları ile bu silah- lanmayı örtmek istemişlerdir. Bu çabalarıyla dünyayı kandır- mış olabilirler. Ancak, Kıbrıs Türk Halkını hiçbir zaman kandıramayacaklardır.

Rum kadınlarını sözde barış dilemek için ileri süren Vasiliou ve Yönetimi anlamalıdır ki sinsi hareketlerinin karşısında her zaman Kıbrıs Türk balkını Anavatan Türkiye'yi bulacaklardır. Kıbrıs Türk kadınının sınır w boylarındaki varlığı bunu kanıtlamıştır, ve umarım ki, Vasiliou Yönetiminin KKTC'yi ortadan kaldırmak ve Kıbrıs Türk Halkını yeniden boyunduruğu altına alıp esir etmeyi amaçlayan sinsi girişimleri, aramızda bulunan ve halâ daha iki toplumun birlikte yaşayabileceği hayali ile avunan zavallı bireylere gerçekleri anlamada yardımcı olacaktır. Yardımcı olmalıdır, çünkü Rum kadınlarının bu eylemlerin- de konu, teslim bayrağını çekip hudutlarımızı delme ve barış istemi ile degerlendirilmemeli, konu, şehit kanı ile çizdiğimiz vatan hudutlarının korumması düşüncesiyle değerlendirilmelidir, ^asıl ki milli davalarında, yani ENOSÎS'te Rumlar sağciBiyla, solcusuyla, komonisti ile Türk'e karşı birlik oluyorsa, bizlerin de vatan müdafaasında ve vatan çıkarları için gerçekleri görerek birlik içerisinde hareket etmemiz şarttır kanaatindeyim. Yoksa Sayın Özgür, Sa>m Denktaş'a kızdı, falan UBP'ye kızdı diye milli hisler.ve çıkarlar saptırılırsa, bir yere varamayız.

./5406 - 5406 -

İşte 23.2.1989 tarihli Yenidüzen Gazetesi'nde "-bakış" adı altında Sayın Ozker Özgür'ün gerçekleri saptıran "Irkçı ve bağnaz" isimli yazısı. Sayın Özgür bu yazısında birtakım dürtülerle, Kıbrıs Türk kadınının 19 wart eylemini, Türkiye'den getirilen göçmen kadınlar gerçekleştirmiştir gibi göstererek, gerçekleri saptır- mıştır.

Sayın arkadaşlar; durum böyle midir? Hayır. Sayın Özgür de biliyorlar ki, eylemi tamamen Kıbrıslı Türk kadınları gerçekleştirmiştir. CTP'nin tüm eyleme katılmama çağrılarına rağmen, on binlerce Kıbrıs Türk kadını tek ses, tek yumruk olmuştur. Bu olay, milli hislerin galeyana gelişiydi.

Sayın Özgür, sanki bu ifadede, Kıbrıs Türk kadınları, rtumlarla beraber yaşamak istemiyor da eyleme katılmadı ve Türkiye kökenli göçmenler, aldıkları bir emir ile eylem yaptı demektedir, bu düşüncesiyle de Kıbrıs Türk Kadınına hakaret etmektedir.

Şimdi Sayın Özgür'e soruyorum; bu yalan ve saptır- malarınızla elinize ne geçecektir? *>ence amacınız, sağcısıyla solcusuyla milli dava etrafında birleşmek ve gerçekleri . saptırmayarak milli, davaya ve Kıbrıs Türk Halkına zarar vermemek olmalıdır. Buna çoçuklarımız için mecburuz, beyaz olana, Sayın Özgür'ün yaptığı gibi hayır siyahtır deniyorsa, bir gün çocuklarımız sizleri yargılayacaktır, ^ence dünkü Yenidüzen Gazetesi'ndeki makale, çok talihsiz bir yazıdır. Sayın Özgür; Sayın Denktaş'a ve UBP'ye kızdınız diye gerçekleri saptırmakla elinize birşey•geçmez. Halk, neyin ne olduğunu çok iyi bilmektedir. Esasen on binlerce heyecenlı korkusuz Kıbrıs Türk kadını bu eyleme;katılmakla, sizlere de cevabını vermiştir.

../5407 - 5W

S ym özgür; bunlar, kızgınlıklar neticesi yazılanlar w a değilse, ki halk m€}rak edip sormaktadır, hangi amaca hizmet edildiğinin ve kimlere hizmet edildiğinin açıkça halka söylenmesi gerekmektedir.

Sayın ^aşkan, sayın milletvekilleri; Rum kadınlarının i&M&rİarimızJ. delme, eylemlerinde gözlemlenen üzücü bir olay

ise, İSirleşpiş »Jiletler Barg-ş Gücü ürkerlerinin Rum kadıöla^ rina vermiş olduğu destektir. Kıbrıs'ta bir turist gibi hareket eden Birleşmiş Milletler Barış Gücü Askerinin Hum kadınlarına vermişvf*ldügu destektir. Kıbrıs'ta bir turist gibi hareket eden P|.r!leşmiş milletler Barış Gücü askerlerinin 19 wart günü görevi çığırtkan Hum kadınlarının hoparlörlerini tutmak olmuştur. Ruın kadınlarını kendi haline bırakıp, l'ürk kadınlarını şiddet kullanarak t itip kafcpifJşjf'aUjr Kısacası her zaman olduğu gibi, 19 Mart günü de birleşmiş Milletler askerleri görev yapapamış, olaylara seyirci olmuşlardır • . Çığırtkan kum kadınlarının hoparlörlerini tutan ve onlara hiçbir surette engel olmayan Birleşmiş milletler Barış Gücü askerlerinin bu davranışa*.bu kürsüden protesto etmek görevimizdir.

Sayın Başkan, dayın milletvekilleri; sözlerimi şöyle noktalamak istiyorum. 19 Mart günü, Kıbrıs Türk kadını bir destan yaratmıştır. Güleç Vasiliou ve Yönetimine hiç bekle- medikleri bir ders verilmiştir. KKTC sınırlarının varligi w ve dokunulmazlığı kanıtlanmıştır. Rum-Yunan ikilisinin oyunu bozulmuştur. Bunu Kıbrıs Türk Kadım yapmıştır. Vasiliou ve Yönetimi, ellerindeki tüm imkânlara ve silâhlara rağmen, Türk kadınına yenilmiştir. Bu, tarihe geçmesi gereken bir olaydır. 18 Mart, şanlı tarihimize Çanakala Zaferi, 19 fiart, Akmcıkar .Zaferi olarak geçmiştir. Türk Kadınını bu nedenle, bu Yüce jteelisten kutlar, müeadele ve direnişlerinin kutsallığını vurgularım.

/5408 - 5408 -

EMİN UZUN (Lefkoşa) (Yerinden-* - Bravo.

MEHMET CİVA (Lefkoşa) (Yerinden) - Hiç gülmeye niyetimiz yoktur, güdürdün bizi şimdi. ' i . BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Dr. Yüksel Tüccaroğlu.

EMİN UZUN (Yerinden) (Devamla) - Hislerimize ter^ÖDae ı . . oldun.

BAŞKAN - İkinci gündem dışı konuşma istemi; Toplumcu Kurtuluş ^artisi Lefkoşa Milletvekili Sayın İbrahim Koreli'nin Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ekonomisi için yaşamsal öneme haiz narenciyenin üretilmesi, pazarlanması ve üreticilerin sorunları ile ilgili gündem dışı konuşma istemidir. Lütfen okur musunuz?

OZKER OZGUR (Lefkoça) VYerinden) - Sayın Ba§kan; birkaç cümle söylemek istiyorum. ;

BAŞKAN - Bir dakika sayın Kâtip. Buyurun Sayın Ozker Özgür. Açıklama hakkını mı kullanmak istiyorsunuz.

OZKER OZGUR (Yerinden' (Devamla) - Efendim? i BAŞKAN - Açıklama hakkını mı kullanak istiyorsunuz?

NACİ T. USAR (Gazi Mağusa) ^Yerinden) - Adımıza ! atıfta bulundu. i OZKER OZGUR (Yerinden^ (Devamla^ - Sataşmada buluncu. BAŞKAN - Açıklama hakkını kullanmak istiyorsunuz. Başbakan Dr. DERVİŞ EROGLU (Yerinden) - ^ündem diei konuşmadır bu. Gündem dışı konuşmalarda açıklama hakkı olamaz. BiıŞKAN - Gündem dışı konuşmadır bu yani. Buna rağmen... Dr. DERVİŞ EROGLU (Yerinden) (Devamla) - Gelecek hafta gündem dışı konuşmada konuşur.

TARIM VE ORMAN BAKANI AYTAÇ BEŞEŞLER (Yerinden) - Sataşma olmaz. Dr. DERVİŞ EROGLU (Yerinden^ (Devamla) - Gündem dişi konuşmada olmaz efendim. Ancak Hükümet cevap verebilir. - 5409 -

YÜKSEL TUCCAROGLU (Lefkoşa) (Yerinden) - Uyarıda bulun- dum.

BAŞKAN - Gündem dışı konuşmadır yani bu.

OZKER OZGUR (Yerinden) (Devamla) - Gündem dışı konuşma olsun efendim.

FADIL ÇAĞDA (Girne) (Yerinden) - Açıklama istiyor.

4. OZKER ÖZGÜR (Yerinden) (Devamla) - Sataşmada toulundu.

BAŞBAKAN Dr. DERVİŞ EROGLU (Yerinden) - Sen de bilirsin ki olmaz öyle şey.

BAŞKAN - Şimdi, gündem dışı konuşmada yoktur böyle bir durum biliyorsunuz.

OZKER ÖZGÜR (Yerinden-) (Devamla) - Sataşmada bulundu efendim.

EMİN UZUN (Lefkoşa) (Yerinden) - Haftaya efendim.

ÎBRAHÎM KORELİ (Lefkoşa) (Yerinden) - Tüccaroğlu'nun uyarıya ihtiyacı var.

YÜKSEL TUCCAROGLU (Yerinden) (Devamla) - Uyarı efendim.

BAŞKAN - Uyarıda bulundunuz.

FERDÎ S. SOYER (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Uyarı? Yalan söyler dedi efendim»' Sataştı.

( Anlaşılmayan sözler)

" OZKER OZGUR (Lefkoşa) (Yerinden) - Sataştı. Sataşmada bukundu.

..BAŞBAKAN Dr. DERVİŞ EROGLU (Yerinden) - Gündem dışı konuşmalarda *evap verme hakkı yoktur. ... - 5410 -

BAŞKAN - Şimdi bir geçti. Kabul ediyorum ama bu bir gündem dışı konuşmadır.

OZKER ÖZGÜR (Yerinden) (Devamla) - Tamam, ama sataşarak konuştu.

FERDÎ SABÎT SOYER (Yerinden) (Devamla) - Sataşma vâr.

Dr. DERVÎŞ EROGLU (Yerinden) (Devamla) - Genelde gündem dışı konuşmadır.

OZKER 02GUR (Yerinden) (Devamla) - îddia ediyorum. Sataş- mada bulundu. Ama sataşarak konuştu.

BAŞKAN - Evet, ikinci gündem dışı konuşma istemi, Toplumcu...

Dr. DERVÎŞ EROGLU (Yerinden) (Devamla) - Gelecek hafta gündem dışı konuşma yaparak cevap verir.

HASAN SARICA (Lefkoşa) (Yerinden) - İçtüzük var efendim.

OZKER OZGUR (Yerinden) (Devamla) - İçtüzüğe göre hak- kımdır.

NACÎ T. USAR (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Üçüncü kimdir?

BAŞKAN - Siz efendim.

FERDİ S. SOYER (Yerinden) (Devamla) - Sataşma vardır.

BAŞKAN - Lütfen okur musun Sayın Kâtip?

FADIL ÇAĞDA (Girne) (Yerinden) - İçtüzüğe göre hakkıdır.

OZKER OZGUR (Yerinden) (Devamla) - İçtüzüğe göre hakkımdır. Sataşma var.

5411/... - 54X1 -

KATÎP - 22 Mart, 1989 KKTC Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı, Lefkoşa.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ekonomisi için yaşamsal öneme haiz narenciyenin üretilmesi, pazarlanması ve üreticile- rin sorunları ile ilgili gündem dışı bir konuşma yapma isteminde olduğumu belirtir, gereğinin, yapılmasanı arzederim.

Saygılarımla îbrahim Koreli TKP Lefkoşa Milletvekili

BAŞKAN - Buyurun Sayın îbrahim Koreli.

ÎBRAHÎM KORELÎ (Lefkoşa) - Sayın Başkan, muhterem milletvekilleri; Sayın Tarım Bakanı Beşeşler'in narenciye fiyat- larını... Efendim?

TÎCARET VE SANAYÎ BAKANI TAŞKENT ATASAYAN (Yerinden) - Sayın Beşeşler. Daha uygun olur.

BAŞKAN - Dinleyelim efendim lütfen. Sayın milletvekil- leri ; dinleyelim efendim.

ÎBRAHÎM KORELİ (Devamla)' - Narenciye fiyatlarının tespit edilmesiyle ilgili Avrupa ziyareti sonucunda, üreticiye Bakanlar Kurulunun biçtiği yetersiz, çok düşük olan fiyatları dikkate alarak yeni bir fiyat tespitine gideceğini ümit ederek konuşmama başlamak isterim.

Hatırlayacağınız üzere, bundan bir ay kadar önce, valencia fiyatı 180,060 Türk Lirası olarak saptanmıştır, fonu 180,000 Türk Lirası olarak saptanmıştır.

NACÎ T. USAR (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Londra'da 1,000,000.

5412/... - 5412 -

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Bu fiyat saptanırken yine Meclis Kürsüsünden önceden dile getirdiğimiz gibi, üreticilerin ve örgütlerinin görüşleri alınmadan, yasal, demokratik bir hakları olan, bir kuruluşları olan Üreticiler Birliğinin görüş- leri alınmadan, tek taraflı, herhangi bir bilimsel çalışma yap- madan, maliyet girdileri bilimsel verilere dayanarak hesaplan- madan, keyfi, hükmü karakuşi kararlarla önceden Cypfruvex Yönetim Kurulu tarafından, bilâhare de Bakanİar Kurulu tarafından 180,000 Türk Lirası olarak saptanmıştır. Konuyu dile getirdiğimiz iki-üç birleşim önceki bir toplantıda konuyu dile getirirken, Hükümetin saptadığı bu fiyatların hiçbir surette mazota, elektriğe, ilaca, gübreye vesair tarım girdilerine %100'ü aşan zamları dikkate almadığını, enflasyonun bir yıl içerisinde %85'in üzerinde sey- rettiğini, narenciye ürününün döviz karşılığında satıldığı ve dövizin bir yıl içerisinde, gerek Dolar olarak, gerekse Sterling olarak %92 üzerinde bir artış kaydettiği ve bütün bu gerçek hususların dikkate alınmayarak sadece valencia fiyatına, %30 civarında bir artış yapıldığını dile getirmiştik. Ne var ki Hükümet, gerek milletvekili olarak bizlerin, gerekse Üretici- lerin haklı direnişini ve haklı seslerini, çağrılarını dikkate almamış ve konu ile ilgili vurdumduymazlığını devam ettirebil- miştir. üreticiler bu haklı istemlerini dile getirmek için bundan 7-8 gün önce Cypfruvex'te yığınsal bir eylem, bir pro- testo eylemi yapmışlardır.

MEHMET CİVA (Lefkoşa) (Yerinden) - Güzelyurt1 ta.

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Güzelyurt'ta. Ne var ki İçişleri Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığına bağlı Kaymakamlık Dairesi bu yasal ve anayasal hakları olan; toplantı yağmak, yürüyüş yapmak, hak arama mitinglerini dahi sabote etmek ken- dilerine mikrofonla konuşma izni dahi... Efendim?

. İÇİŞLERİ, KOYÎŞLERİ VE ÇEVRE BAKANI OLGUN PAŞALAR (Yerinden) - Destekçi de gönderirdim istersen.

MEHMET CİVA (Yerinden) (Devamla) - Onu yaptınız ve gittiniz adamları polis zoru ile aldınız mikrofonlarını. Çok ayıp oldu. Teessüf ederim size.

«541V-- - 5413 -

ÎBRAHÎM KORELİ (Devamla) - Sayın Paşalar; bu üretici birliklerinin yetkili.kişilerinin ağızlarından miting meydanında söylenen sözlerdir.

OLGUN PAŞALAR. (Yerinden) (Devamla) - Ne imiş?

İBRAHİM : KORELÎ (Devamla) - Burda sizin tarafınızdan mikrofon, miyafon izni verilmedi.

OLGUN PAŞALAR (Yerinden) (Devamla) - İçişleri Bakanı mikrofon izni vermez.

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Sizin Bakanlığınıza bağlıdır efendim şey,

OLGUN PAŞALAR (Yerinden) (Devamla) - Oluri MEHMET CİVA (Yerinden) (Devamla) - Kaymakam verir.

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Kaymakamlık vermediğini, Bakanlığa müracaat ediniz dendiğini, Bakanlığa müracaat edildi, müsteşarınız vermedi.

OLGUN PAŞALAR (Yerinden) (Devamla) - İzin vermez,

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Tekrar kaymakamlığa müracaat edildi ve sonuç itibarıyla mikrofon izni verilmemiştir.

OLGUN PAŞALAR (Yerinden) (Devamla) - İçişleri Bakanı izin vermez.

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Ve sonuçta miting bittikten sonra polisler tarafından, yaklaşık 20-25 po?^ tarafından gidip mikrofonları alınarak polise götürülmüştür Vv. Aeyhlerinde dava açılmıştır. Bu da herhalde...

OLGUN PAŞALAR (Yerinden) (Devamla) - Hukuk devletiyiz. t BAŞBAKAN Dr. DERVİŞ EROGLU (Yerinden) - İzinsizdir. ' * i

- 5414 -

ÎBRAHÎM KORELÎ (Devamla) - Hukuk devletiyiz. Hukuk devletinde dünyanın hiçbir hukük devletinde...

MEHMET CİVA (Yerinden) (Devamla) - İşinize gelince hukuk devletiyiz; işinize gelmeyince keyfi.

ÎBRAHÎM KORELİ (Devamla) - Birisinin söz hakkının kesitlendiği dümyanın hiçbir ülkesinde bir hukuk devleti görül- memiştir.

Dr. DERVİŞ EROGLU (Devamla) - Civa pahalılığı, zam mitingi için istedi verdik.

ÎBRAHÎM KORELİ (Devamla) - Hukuk devletinin özü, temel hak ve özgürlüklere bağlı bir devlet yapısıdır.

OLGUN PAŞALAR (Yerinden) (Devamla) - İşinize geldiği gibi.

MEHMET CİVA (Yerinden) (Devamla) - Narenciyeye hiçin vermezsiniz? i

ÎBRAHÎM KORELİ (Devamla) - Demokratik hak ve özgürlük- lerin kısılmadığı bir devlet, hukuk devleti olabilir.

OLGUN PAŞALAR (Yerinden) (Devamla) - Bravo.

ÎBRAHÎM KORELÎ (Devamla) - Evet.

OLGUN PAŞALAR (Yerinden) (Devamla) - îşinize geldiği gibi.

ÎBRAHÎM^KORELİ (Devamla) - İşime geldiği gibi değildir bunun. . ' ^

MEHMET CİVA (Yerinden) .(.Devamla) - Devleti keyfji yöne- tiyorsunuz.

ÎBRAHÎM KORELÎ (Devamla) - Ne sizin, ne de benim işime gelmesi ile ilgili bir olay değildir. - 5415 -

OLGUN PAŞALAR (Yerinden) (Devamla) - İstediğin tarafa çek,

İBRAHİM KORELİ (bevamla) - Hukuk devletinde derçokratik kurallar geçerlidir, demokratik hak ve özgürlükler temel hak ve özgürlükler anayasal güvence altıha alınmıştır.

OLGUN PAŞALAR (Yerinden) (Devamla) - Biz yasalara saygılıyız.

BAŞBAKAN Ör. DERVİŞ EROGLU (Yerinden) - Onları size öğretmeye çalışırız, öğretemedik daha. Cumhuriyetçi Türk Parti- sine öğrettik, onlar istedi, verdik.

HASAN SARICA (Lefkoşa) (Yerinden) - Çünkü işlerine gelmez, normaldir.

BAŞKAN - Karşılıklı konuşmayalım efendim. Karşılıklı konuşmayalım. Lütfen dinleyelim sayın konuşmacıyı,

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Acımasız bir sömürü altonda inim inim inlemeye, Terkettiğiniz üreticilerin haklı seslerini kırmak, seslerini kşmuoyuna duyurmak ve haklılıklarını tüm Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine ilân etmek için kendilerini baskı, tehdit altına aldınız ve mikrofon izni dahi vermediniz, Ve mikrofonları da,ondan sonjra 25 tane polis tarafından alına-* rak aleyhlerine dava açılmıştır,

MEHMET CİVA (Yerişden) (Devamla) - Gitti bizim de sırmalar, "" t İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Değerli arkadaşla»; Narenciye Üreticiler Birliği Sayın Başbakanı da 27 Şubat tarihinde ziyaret etmiştir. Sayın Başbakan kendilerine en geç.,.

Dr. DERVİŞ EROGLU (Yerinden) (Devamla) - Gayet Kibarca karşıladık.

5416/,.. - 5416 -

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Ben kibarca karşılamadığınızı, onları kabul etmediğinizi söylemedim, öyle bir iddiada da bulun- madım. Yalnız şöyle bir iddiam vardır.

MEHMET CÎVA (Yerinden) (Devamla) - Kibar olmaya kibar- sınız.

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - 27 Şubat'ta bu arkadaşları, bu birlik temsileilerini kabul ettiniz, kendilerine en geç bir hafta içerisinde yanıt vereceğinizi söylediniz. 1 Dr. DERVİŞ EROGLU (Devamla) - Sen orda miydin? , »

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Kendilerinin ifadeleridir bunlar.

Dr. DERVİŞ EROGLU (Devamla) - Tamam o zaman.

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Basına da açıklamışlardır. Eğer yanıltıcı, kamuoyuna yanıltıcı bilgi vermişlerse kamuoyuna, niye açıklama yapmadınız? ı MEHMET CİVA (Yerinden) (Devamla) - Tarım Bakanıtoı yol- layacağız Avrupa'ya, ondan sonra fiyatları açıklayacağız dediniz.

BAŞBAKAN Dr. DERVİŞ EROGLU (Yerinden) - Ben sizin her açıklamanıza...

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Benim açıklama değildir efendim. Bu ân binlerce insanı ilgilendiren, on binlerce insana verdiğiniz bir sözdür veya on binlerce narenciye üreticisine, üreticisini temsil eden üretici birliği temsilcilerine verdiğiniz bir sözdür.

Dr. .DERVİŞ EROGLU (Yerinden) (Devamla) - Gerçekleri saptırma. Gazeteye intikal etti. Tarım Bakanı Avrupa'dan dön- dükten sonra değerlendirme yapacağız.

5417/... - 5417 -

• - i ' İBRAHİM KORELİ (Davamla) - Geleceğiz Sayın Başbakan ona da* . ... : v. ' ' MEHMET CİVA (Terinden) (Devamla) - Artıracağız dediniz.

Dr. DERVİŞ EROGLU (Yerinden) (Devamla) - Bizde yalan yok.

MEHMET CİVA (Yerinden),(Devamla) - Bak şimdi.., ediyorsunuz.

BAŞKAN - Dinleyelim sayın milletvekilleri; karşılıklı • konuşmayalım.

MEHMET CİVA (Yerinden) (Devamla) - Tarım Bakanı dönsün artıratfağız fiyatları dediniz. >

BAŞKAN - S»ym Mehmet Civa...

Dr. DERVİŞ; EROGLU (Yerinden) (Devamla) - Avrupa fiyat- larını da göreceğiz.1

MEHMET CİVA (Yerinden) (Devamla) - Fiyatlar habire yükseliyor orda.

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri;

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Sayın Başbakanın üreticilere veya birlik temsilcilerine Sayın Tarım Bakanının Avrupa'yı zi- yaret ettiğini ve Avrupa Pazarlarında bu fiyat tespitlerinin yerinde yapılıp gerekirse daha sağlıklı bir fiyat saptayacağı şeklinde sözleri de olmuştur. Sizin söylediğinizi söylüyorum Sayın Başbakan.

Dr. DERVİŞ EROGLU (Yerinden) (Devamla) - Hayır. Madem orda değildin ne konuşuyorsun benim adıma.

İBRAHİM KÖŞELİ (Devamla) - Sizin söylediğinizi kürsüden söylüyorum. Sizin söylediğinizi, biraz önce yerinizden ve dediniz ki Tarım Bakanını bu konu ile ilgili Avrupa'ya gönderiyoruz, yerinde fiyat tespitlerini yapacaktır. » * > - 5418 -

Dr, DERVÎŞ EROGLU (Yerinden) - Gelince değerlendire- ceğiz.' .

ÎBRAHÎM KORELÎ (Devamla) - Gelince değerlendireceğiz aynî şeyi söyledik. Lütfen dikkat buyurunuz.

: Dr. DERVÎŞ EROGLU (Yerinden) (Devamla) - E... tamam,r iyi anladın demek.

* ÎBRAHÎM KORELÎ (Devamla) - Ne var ki yine biri gündem dışı konuşmamızda Tarım Bakanının bu konuda şahsına saygımız baki kalmak kaydı ile aynı ifadeleri kullanıyorum. Geçen gündem dışı konuşmamda söyledim. Şahsına saygımız baki kalmak ikaydı ile. Kendisini küçümsediğimden veya hor gördüğümden değildir. Kendisi bu konuda bir uzman değildir. Cypfruvex hatta Özel sektör olan Sunzest Şirketinin yıllardan beridir Sterllng kar- şılığında maaş alan know-haw sahibi expert kişileri vardır. Yani Sayın Beşeşler'in Avrupa ziyareti hangi bilinfse} izaha dayanmaktadır ki bizzat kendisi gidip fiyat tespiti yapacaktır. Bu fiyat tespitleri yıllardan beri milyonlarca Sterling ıpeaş olarak ödediğiniz ve expert olarak yetiştirdiğiniz gerek Hollanda'da, gerek Almanya'da, gerekse İngiltere'de uzmanla- rımız vardır. Eğer bu uzmanlarımız yeterli değilseydi, sağlıklı fiyat saptama konusunda aciz durumda iseler eğer öyle ideler bu adamları niye orda tutmaktasınız ve Sayın Tarım Bakanı...

ÎÇÎŞLERÎ, KOYİŞLERÎ VE ÇEVRE BAKANI OLGUN PAŞALAR /(Yerinden) - Sayın Koreli daha açık söyle, bakanın gidişine memnun olmadın mı?

• ÎBRAHÎM KORELÎ (Devamla) - Sayın Tarım Bakanı bu . ^ , : '' -V fiyat tespitini yapacaksa, bu incelemelerde bulunup da kendisi böyle bir fiyat tespiti yapacaksa ve yapacağı bu incelemelerde bulunup da kendisi böyle bir fiyat tespiti yapacaksa ve yapacağı bu inceleme gezisinden, bu fiyat tespi- tinden sonra narenciye fiyatının saptanması tekrar gündeme gelecekse bu adamların ordaki işi nedir? Diye bir soru işa- reti doğuyor hali ile insanların beyninde.

5419/.. - 5419 -

Dr. DERVİŞ EROGLU (Yerinden) (Devamla) - Vereceğiz, onu da vereceğiz.

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Şimdi bi^im anladığımıza göre Avrupa Pazarında narenciye fiyatları günlük olarak her gün için, her gün için çok rahat bir şekilde tespit edilmek- tedir. Ve bu Trade Journal diye bilinen Dergide narenciyenin türüne göre açıkça tespit edilmektedir ve yazılmaktadır. Evet. Şimdi eğer Tarım Bakanı p Avrupa Pazarındaki fiyat politika- larını sihirli bir değnek gibi gidip etkilemişse ve bunu değiş- tirirse gelir gelmez üreticilere fiyatlarla ilgili ne söyle- miştir? Üreticiler hâlâ daha bekleyiş içerisindedir.

OLGUN PAŞALAR (Yerinden) (Devamla) - Yarın gazetede bir daha yaz da hesabı iki gün olsun.

ERDAL SÜREÇ (Lefkoşa) (Yerinden)' - Hesabını yapmı- yorlar.

BAŞKAN - Sayın Koreli lütfen bağlayınız.

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Fırsat vermiyorlar efendim, benim dakikalarımı çalıyorlar.

BAŞKAN - Dakikalarınız dolmuştur efendim.

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Dolayısıyle o dakikala- rı geri almak istiyorum.

5420/.., - 5420 - ' Ki • »

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri 5 lütfen konu ile ilgili... *

ÎBRAHÎM KORELÎ (Devamla) - Başta Sayın Olgun Paşalar olmak üzere benim dakikalarımı çalmaya çalışıyorlar. Ve bunu bilinçli yaptığına inanıyorum.

BAŞKAN - Lütfen dakikalar dolmuştur, bağlayın efendim,

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Gerçeklerin ortaya çıkması bakımından ısrarla benim dakikalarımı çalmaya çalışıyor.

OLGUN PAŞALAR (Yerinden)(Devamla) - Rahatsız olmama- nız lâzımdır bir bakan incelemeye gittiğinde. Niçin rahatsız olursunuz?

ERDAL SÜREÇ (Yerinden)(Devamla) - Memurları nasıl tayin edersiniz?

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; lütfen görüşülmüyor efendim, konuyu dağıtıyoruz.

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Bir bakanın kendi bakanlığı ile ilgili bir konuda inceleme yapmak için herhangi bir karşı çıkışımız olmamıştır. Kaldı ki geçen günkü gündem dışı konuşmamda da bunu saygı ile larşıladığımı vurgula- mıştım.

TARIM VE ORMAN BAKANI AYTAÇ BEŞEŞLER (Yerinderi)- Sağolun.

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Sayın Beşeşler bunu çok iyi bilmektedir,

OLGUN PAŞALAR (Yerinden)(Devamla) - İşte rahatsız olmamak lâzım gidişine. Teşekkür ederiz.

,./5421. - 5421 -

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Ancak fiyat tesbiti ile ilgili böylesi bir görüşe, hükümet görüşüne biz katılmadığımızı ısrarla söylemek istiyorum ve gerekçelerimiz de ortadadır çünkü orda. sterlin karşılığında milyonlarca lira maaş alan 15 seneden beri bu pazarda çalışan ekspertler vardır.

Değerli arkadaşlar; biz ısrarla ve açıklıkla söylüyoruz ki tüm tarım girdilerine %100'ün üzerinde ithal malı olma- ları nedeni ile dövize ,göre hesaplanarak tarım girdilerine %100'ün üzerinde zamlar yapmaktadır. Aynı gerekçe ile narenciye ürününde Dolar karşılığında, Sterling karşılığında Avrupa pazarlarına satıldığına göre niye narenciye fiyat- ları dövize göre endekslenmiyor? Bütün tarım girdileri mazot, elektrik, gübre, ilâç vesair tarım girdileri dövize göre endekslenip fiyatlandırılırken, narenciye fiyatları, döviz karşılığında satılan narenciye fiyatları niye dövize göre endekslenmiyor? Narenciye üreticileri birtakım tarım uzmanlarını da yanlarına alarak bilimsöl s bir çalışma yapmışlardır ve bu bilimsel çalışmalarını bir rapor halinde Başbakan'a yazılı olarak sunmuşlardır. Bu çalışmanın sonucunda iddia edilen ve yazılı bir belge ile Başbakana sunulan narenciye maliyetleri ile ilgili şirketlere 362,000 Türk Lirasıdır tonu. Mal oluş fiyatı, kartonu ile, navlunu ile, sigortası ve karşı tarafın masrafları ile, işçiliği ile fabrika, liman, nakliyesi ile, bahçe, fabrika, nakliyesi ile, yüklemesi, menşe harcı ile tarım sigortası pf*imi ve yükleme tahtası ile tüm masraf- j lan bilimsel olarak belli işletmeciler, belli tarım uzmanlarını da bünyelerine alarak sistemli bir çalışma, bilimsel bir çalışma yapmışlar ve bir ton valensiya ürününün şirketlere maliyetini 362,000 Türk Lirası olduğunu yazılı olarak Başbakan'a bir raporla sunmuşlardır. Bugün yine Narenciye üreticiler Birliğinin Londra pazarında bir ton valensiyanın satış fiyatının 950,000 lira, 1,200,000 Türk Lirası arasında yani mal oluş fiyatının...

NACİ T. USAR (Gazi Mağusa)(Yerinden) - üç katı.

../5422. - 5422 -

ÎBRAHÎM KORELÎ (Devamla) - Üç misli ile, üç buçuk misli arasında değişen bir fiyata satıldığı söylenmektedir. Bunu karton bazına sokarsak 16 kiloluk kartonun Avrupa pazarında özellikle Londra'da 5 Sterlinge, 5 1/2 Sterlinge.- 4 1/2 Sterlinge satıldığı bu Fruit Jurnal dergisinde de açıkça yazmaktadır. Bu da bizim tesbit ettiğimiz bir rakamdır.' Ortalama 5 Sterling kartonu, 15 kilo tonu 1,100,000 liraya gelmektedir ortalama, 1,100,000 liraya gelmektedir. Yani üreticiden şirketler bütün işçiliği, nakliye, navlun, gemi her türlü masraflar bilimsel olarak hesaplanıp ortaya çıktıktan sonra, her türlü masrafın toplamı 362,000 Türk Lirasıdır. Tonu, satış fiyatı ortalama 5 1/2 Sterlin hatta 6 Sterlin. Geçeri yıl 8 Sterlin satılmıştır bu valensiya ürünü. Bir orta- lama 5 Sterlin koyduğumuz zaman bunun Türk Parası olarak karşılığı bir milyonun üzerinde ve bir üreticinin almteri, emeği % 300 oranında gasbedilmektedir.

BAŞKAN Sayın İbrahim Koreli lütfen bağlayın. 5 dakika geçti. >

ÎBRAHÎM KORELÎ (Devamla) - Sayın Başkan, muhtterem milletvekilleri; eğer üreticiler birtakım tarım uzmanlarını ; ve birtakım işletmecileri bünyelerine alarak sağlıklı, bilimsel verilere dayanarak hesapladıkları şirketlerin bu mal oluş fiyatında hatalar, eksiklikler, yanlışlıklar varsa hükümet çıkıp bunu söylemelidir. Hükümetin bu konu ile ilgili suskunluğunu devam ettirmektedir. Sükut ikrardan gelir.

OLGUN PAŞALAR (Yerinden)(Devamla) - Yok yahu karar verdin-ona da. îyi be... r t ÎBRAHÎM KORELÎ (Devamla) -E... niçin ben mi kiarar vereceğim. 1

OLGUN PAŞALAR (Yerinden)(Devamla) - Adıma konuşma hakkmı nerden buldun? ÎBRAHÎM KORELÎ (Devamla) - Sen o fırsatı bana değil, herkese o fırsatı siz verdiniz, susmakla.

OLGUN PAŞALAR (Yerinden)(Devamla) - Cevabını alacan işte...

ÎBRAHÎM KORELÎ (Devamla) - E... alacağım*

BAŞKAN - Lütfen bağlayın Sayın Koreli. ÎBRAHİM KORELİ (Devamla) - Bana cevap vermenizi istemiyorum. Sayın Paşalar; bana cevap vermenizi istemiyorum.

FADIL CAĞD* A (Yerinden)(Devamla) - Halka hesap ve- recekler Koreli.

ÎBRAHÎM KORELİ (Devamla) - Geliniz gidiniz halka, sözkonusu şu anda gündemimizde tartıştığımız narenciye üreticilerine hesap veriniz. Ben sizden bana cevap vermenizi istemiyorum.

FADIL ÇAĞDA (Yerinden)(Devamla) - Memleketi altüst ettiniz.

OLGUN PAŞALAR (Yerinden)(Devamla) - Yürü be işine.

ÎBRAHÎM KORELÎ (Devamla) - Gelin sizi açık oturuma davet ediyorum. Oüzelyurt'ta narenciye bölgesinde üretici temsilcileri de olacak, siz de olunuz biz de olalım, üreticilerin önünde bu gerçekleri tartışalım. Ve kimin kime hesap vereceği de o koşullarda, o platforumda ortaya çıksın»

BAŞKAN - Sayın Koreli lütfen bağlayın efendim, lütfen.

ÎBRAHÎM KpRELÎ (Devamla) - Biz hükümeti narenciye ürününün Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ekonomisi açısından yaşamsal öneme haiz bir sektör olduğunu yıllardır ısrarla ' t ' 5424 -

OLGUN PAŞALAR (Yerinden)(Devamla) - Mesajın alındı Koreli, merak etme.

İBRAHİM KORELÎ (Devamla) - Bünyesinde binlerce işçinin, yüzlerce kamyoncunun on binlerce üreticinin, liman işçisinin ekmeğini kazandığı, kaderini bağladığa, bu sektöre hükümetin ticarete olduğu gibi, turizme olduğu gibi ciddiyetle iyilmesi ve narenciyeyi, turizmi teşvik yasaları çıkararak teşvik ederken, ticareti, sanayiyi teşvik ederken. Narenciye sektörünü de özel yasalarla devlet politikasıdır. Sağlıklı bir devlet politikası saptayarak narenciye ürününü, narenciyeciyi de koruması gerekmektedir. Biz ısrarla bunu söylemekteyiz.

OLGUN PAŞALAR (Yerinden)(Devamla) - Kürsüye - Erbilen gelecek.

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Gelsin.

FADIL ÇAĞDA (Girne) (Yerinden)- Bunlar gidicidir* Koreli.

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - İşte çalışıyorlar...!

BAŞKAN - Siz de bağlayın, uzatıyorsunuz ama. Keseceğim sözünüzü lütfen. On dakika geçti,

MEHMET CİVA (Lefkoşa)(Yerinden)- Bunlar hapishahe ve kumarhane yaparlar ancak,

EMİN UZUN (Lefkoşa)(Yerinden)- 0 da lazım.

i

BAŞKAN - Lütfen bağlayalım efendim, uzatıyorsunuz.

İBRAHİM KORELİ (Devamla) - Biz TKP olarak,.,

BAŞKAN - Dinleyelim efendim, lütfen.

../5425. - 5425 -

ÎBRAHÎM KORELÎ (Devamla) - Biz TKP olarak narenciyenin ülkemiz ekonomisitakımından hayati öneme haiz bir sektör olması bakımından bir narenciye yasası hazırlamak üzereyiz. Önümüzdeki birkaç gün içerisinde bu narenciye yasasını Yüce Meclise sunacağız. Bu Yasanın Meclis gündemine gelmesi esnasında...

OLGUN PAŞALAR (Yerinden)(Devamla) - Mesajlar alındı.

ÎBRAHÎM KORELÎ (Devamla) - Ulusal Birlik Partisi Hükümetinin narenciye ne ölçüde değer verdiğini bu Yasanın tartışılması sırasında hep birlikte izleyeceğiz. Hepinize saygılar sunarım.

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Koreli. Buyurun Sayın Bakan.

TARIM VE ORMAN BAKANI AYTAÇ BEŞEŞLER - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; gün yine Tarım Bakanlığının günü.

NACÎ T. USAR (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Her zaman.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Her zaman olduğu gibi. Gündem dışıyla başlayan bugün, bizim...

ÎBRAHİM KORELİ (Lefkoşa)(Yerinden)- Nüfusumuzun %60Tı tarım ile uğraşıyor.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Bütçede devam edecek ve sanıyorum bütün günü Tarım Bakanlığı olarak bu kürsüden sizlere hitap etmek şerefine erişeceğim. Bundan çok memnun olacağımı ifade ediyorum önce.

MEHMET CÎVA (Lefkoşa)(Yerinden)- Memleketin gerçeği budur tarım,ve bunlar kumarhane ile hapishane yaparlar.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Erbakan'ı dinlediğin belli oluyor Sayın Civa,

../5426. MEHMET CİVA (Yarinden)(Devamla) - Erbakan'ı de£il,' « ' meydandadır.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Değerli arkadaşlarım; dili- mizde tüy bitti. Her gün narenciye...

İBRAHİM KORELİ (Yerinden)(Devamla) - Sayın Bakan kusura bakmayın dışardan dinleyeceğim sizi.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Doğruları söylüyoruz bir türlü anlatamıyoruz. Israrla konuları aynı şekilde bu kürsüye getirilmekte inat ediliyor. Sizlerin söyledikleri her zaman doğru, bizim söylediğimiz her zaman tamamı ile yanlış soluyor.

FADIL ÇAĞDA (Girne)(Yerinden) - Öyledir Sayın Bakan.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Çünkü bunu tekrar edişiniz bu anlama getiriliyor. Ama biz iddia ediyoruz ki sizler konuları izam ediyor, saptırıyor, çoğu zaman da doğruları söylemiyor- sunuz .

KEMAL EMİRZADE (LefkoşaJ (Yerinden) - 5 1/2 Sterling kartonu Sayın Bakan.

ERDAL SÜREÇ (Lefkoşa)(Yerinden) - Sayın Bakdn üreticiler memnun mu?

İÇİŞLERİ, KOYİŞLERİ VE ÇEVRE BAKANI OLGUN PAŞALAR (Yerinden) - Vekil bıraktı yerine herhalde.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Hiçbir zaman üreticilerin memnun olmasını bekleyemeyiz Sayın Süreç.

ERDAL SÜREÇ (Lefkoşa)(Yerinden) - Biz memnun değiliz, üreticiler memnun değil, kim memnun?

NACİ T, USAR (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Asil Nadir.

•,/5427 - 5427 -

» > AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Ne verirsek Üreticilerimize yetişmeyecek. Emeğin karşılığını hiçbir zaman verilemeyeceğini bizzat benim ağzımdan bu kürsüden duydunuz. Her zaman için bu fiyatların tespitinden sonra bu veya buna benzer münakaşa- lar açıldığında biliyorsunuz,..

MEHMET CÎVA (Yerinden)(Devamla) - Geçen sene niçin açılmadı?

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Hayvancılık konusunda Hükümetimizin aldığı tedbirleri bugüne kadar hiçbir Hükümet getirmedi, Yeme bırakın zammı, ucuzluk getirdiğimizi iddia ettik, uygulamaları görüyorsunuz, o yetmedi süte zam verdik, o da yetmedi sübvansiyonlu inekler getiriyoruz buna rağmen hala daha kalkıp hayvancılıktan bahsediyorsunuz. Hanginizin sözüne inanacağız, bu millet kime inanacak, bize mi, size mi?

MEHMET CÎVA (Yerinden)(Devamla) - Bize inanacak. Doğruya.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Gerçekleri lütfen saptırma- yın. Dolryısıyla bir benzetme yapacak olursak, narenciye ko- nusunda şimdiye kadar söylediklerimiz olduğu gibi...

BAŞKAN - Dinleyelim efendim lütfen.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Bugün söyleyeceklerimiz de doğru olacak, lütfen bendi sükunetle dinleyin.

MEHMET CÎVA (Yerinden)(Devamla) - Peki efendim geçen sene niye tartışılmadı narenciye bu kadar?

OLGUN PAŞALAR (Yerinden)(Devamla) - Çok heyecanlısın Mehmet bugün.

MEHMET CÎVA (Yerinden)(Devamla) - Heyecanlanırız çünkü ateş bizi yaktı.

/5428. - 5420 -

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Her zaman söylüyoruz, müteaddit defalar söylüyoruz, söyledik, söylüyoruz inşallah "bu son olur.

MEHMET CİVA (Yerinden) (Devamla) - Olmaz, olmayacak da.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Fiyatları Cypfruvex tayin eder bunu Koreli bilir.

-İBRAHİM KORELİ (Yerinden)(Devamla) - Ettirmezsiniz.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Ondan sonra döner Bakanlar Kurulu onaylar der. Biz de çıkarız buraya deriz ki, sayın arkadaşım, arkadaşlarım bu fiyatlarla Bakanlar Kurulunun ilgisi yoktur. Bunu koordinatör Bakan olarak konuyu Bakanlar Kuruluna götürürüm, eğer fiyatların uygunluğu, uygun olmadığı konusunda tartışma açılacaksa açar, aksi takdirde müdahale etmez. İlgilenir ve Cypfruvex ilân eder. Radyoya ilân parası vererek Cypfruvex ilan eder deriz, bunu hala ısrarla Hükümet tayin etti defsiniz. E, son defa söylüyoruz, bir daha lütfen getirmeyin bu fiyatı, Hükümet tayin etmiyor efendim.

İBRAHİM KORELİ (Yerinden)(Devamla) - Hükümet tayin eder efendim geçsin zabıtlara. Sen tayin ediyorsun ordaki adamları, üretici temsilcisi var mı Yönetim Kurulunda? Söz hakkı var mı? İşte senin tayin ettiğin adam yapıyor bunu.

OLGUN PAŞALAR (Yerinden)(Devamla) - Koreli daha iyi bilir hep, 1

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Ve fiyatlar bilimsel olmamaktadır iddiasında bulunuyor arkadaşım ve burda Sterling, Paund hesapları yaparak birtakım örnekler vermeye çalıştı.

İBRAHİM KORELİ (Yerinden)(Devamla) - E, artık onlar senden daha iyi bilir.

,./5429, - 5429 -

I • BAŞKAN - Sayın Bakanı dinleyelim efendim lütfen.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Daha önceki konuşmalarımda da tekrar bu rakamları vermiştim. Bir defa daha size geçmiş senelerin bakın bu dosyaları boşuna taşımıyoruz biz. Geçmiş senelerin realize edilen yani mevsim sonu itibarı ile sonuç- lanan fiyatları söylemek istiyorum.

KEMAL EMİRZADE (Lefkoşa)(Yerinden) - Dosya taşıdığınız zaman daha havalı mı oluyor yoksa narenciye üreticileri tamam mı olur?

EMÎN UZUN (Lefkoşa)(Yerinden) - Gerçekçi oluyor.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Hiçbirinizin elinde yazan görmedim ki ben*böyle bir şey. Hiç bilimsel çalışma yapmıyor- sunuz onun için buraya geliyorsunuz.

ÎBRAHÎM KORELÎ (Yerinden)(Devamla) - Vardır Sayın Bakan.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Atıyorsunuz, atıyorsunuz sallıyorsunuz ve bizden cevabını bile rakamlarla aldığınız zaman ondan sonra hava basıyor diye kabul etmiyorsunuz.

FADIL ÇAĞDA (Girne)(Yerinden) - Kaçakçılık dosyalarını da biz takip ediyoruz Sayın Bakan.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - îster kabul edito, ister etmeyin ama gerçekler burdadır. Doğrular da bunlar. Bu Meclis Kürsüsünde söylenenler en doğru şeylerdir. Çünkü senelerce tutanaklarda kalacaktır.

../5430.

ı - 5430 ~

KEMAL EMÎRZÂDE (Lefkoşa) (Yerinden) - Narenciyeciler öyle demiyor,

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Narenciyecilerin ne söylediğini ben biliyorum efendim. Şimdi onlara da cevap vereceğiz,

MEHMET CİVA (Lefkoşa)(Yerinden) - Tamam söyle bakalım,

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - 1984-85 yılında Sayın Koreli Sterlin bazında söylüyorum, realize edilen fiyat ton başına, küsuratlarını da atıyorum, 191 Sterlin, iken 1985-86 yılında bu 102 Sterline düştü, 1986 ve 1987 yılında bu rakam bu sefer 168 Sterline çıkmış. Ancak 1987 ve 1988'de 84 Sterline düşmüştür. Bu fiyat tespitini sen diyorsun ki günlük tespit ediyor. Doğrudur, destekleriz. Yurtdışı seyahatimde ben de bunu gördüm. Ancak fiyatlar asla ve asla öyle kalmamaktadır. Şimdi yaşadığım olayı size anlatayım, 0 gün "option"a girdiğimiz zaman Notherdam'da ki,., lütfen İngiltere'ye benden çok gidiyorsunuz, Avrupa'yı benden çok geziyorsunuz. Milletvekili olarak lütfen gittiğiniz zaman, zamanınızı bir gün bir saat buraya ayırın. Fiyatların nasıl tespit edildiğini Avrupa'da fiyatların burdan nasıl yayıldığını lütfen gözlerinizle görün ve yaşayın, Ordaki açık artırmadaki uzman tokmağı yere vurduğu zaman siz istediğiniz kadar Kıbrıs'ta fiyatın böyle etmediğini söyleyin. Artık bütün Avrupa'ya bu fiyat yayılmaktadır. Ve bu hafta boyunca sürmektedir Sayın Koreli, İkinci bir hafta Pazartesi günü bu de- ğişmektedir efendim. Dünyanın her yerinde biliyorsunuz

../543i. - 5431 -

» • gezdiniz, gördünüz yani tekrar söylememe gerek yok. Lütfen beni bağışlayın. Sınır yok, hudut yok, pasaport yok, geliş gidiş o kadar kolay ve rahat ki adam gelip sabahleyin saat 11,00'de açık artırmada, borsada bulunuyor. 11.30'da memle- ketinde gidiyor Greypfruit'u, portokalı alıyor bu fiyata, satıyor. Ben giderken GreypfrrVu karton fiyatı 8,9,10'a kadar çıkan Hollanda Florini seviyesindeydi. 0 gün orda bulunduğum zaman büyük bir tesadüf 13 florine kadar çıktı. Çok mutlu olduk. Ben Cumartesi günü döndüm ki 13 Florin, Çok mutlu olduk derken hani 8'den çıktığı için çok mutlu olduk. Ben Cumartesi günü döndüm, Pazartesi günü telefon aldım 10 Florine düştü değerli arkadaşlar. Yani bu artık gemiye yükleyip burdan gönderdiğiniz zaman meyva sizin elinizden çıkamaktadır. Burdaki görevli arkadaşlarımız bizim sat, satmama, şu kadar sat, bu kadar sat. Eğer meyvanın kalitesi, dayanma gücü varsa satma, fiyat düşükse, eğer yoksa sat, talimatını vermekten öte artık bir fonksiyonu olmamaktadır. Tabii daha önce pazar oluşumunda pazar arayış- larında dolayısıyle Sterlin bazında, Sterlin her sene böyle doğru Türk Parası karşısında Sterlin her sene böyle. Ama biraz önce söylediğim gibi realize edilen fiyatlar karşısında Sterlin her sene düşmektedir. Sterlin olarak düşmektedir yani. Dolayısıyle bizim elimize özellikle maliyet olarak burda yükselen maliyetlerden sonra Sterlin ne kadar değer ifade ederse etsin bizim alacağımız para belli bir seviyenin üstüne çikmamaktadır. Şimdi Sterlin...

KEMAL EMİRZADE (Lefkoşa) (Yerinden) - 1988-89 senesini Sterlin olarak söylemediniz.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - 1987-88-84. 1988-89 belli değil dahai En son sene 1987-88'dir. 1988-89 devam ediyor sezon. Valensiyayı özellikle söylüyorum, devam ediyorum. Şu anda yani piyasadayız daha.

KEMAL EMİRZADE (Yerinden) (Devamla) - Yani bilmiyor musunuz?

../ 5432.. - 5432 -

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Devam ediyor canım. Sterlin var, 4 Sterline düştü* Cinsine, kutuların büyüklüğüne göre devam ediyor. Ortalama fiyatını söylüyorum yani. Sonuçlanan fiyatını söyledim ben. Şimdi bunu bir şirket olarak, bir bütün şirket olarak almaktan daima kaçıyorsunuz. Portokal böyle, limon böyle, valansiya böyle diyorsunuz. Ama şirketin bir bütün olarak ne kadar borçlandığını, ne kadar kar veya zarar ettiğini düşün müyorsunuz. Size fiyat tespit...

İBRAHİM KORELİ (Lefkoşa) (Yerinden) - Söyledik; efendim, bunları çok söyledik bu kürsüden.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Ama niye dinlemiyorsunuz?

İBRAHİM KORELİ (Yerinden) (Devamla) - üç milyar lira %68'den faiz verdiniz Cypfruvex'e.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Limon fiyatını tespit ederken,..

İBRAHİM KORELİ (Yerinden) (Devamla) - Turizmciye kaçtan verirsin.

MEHMEÎ CİVA (Lefkoşa) (Yerinden) - 35. ' • \ I İBRAHİM KORELİ (Yerinden) (Devamla) - Turizmciye kaçtan verirsin?

MEHMET CİVA (Yerinden) (Devamla) - %35.

İBRAHİM KORELİ (Yerinden) (Devamla) - İhracatçıya kaçtan verirsin?

> MEHMET CİVA (Yerinden) (Devamla) - Kumarhanelere kaçtan verirsin?

./ 5433 - 5433 -

ÎBRAHÎM KORELİ (Yerinden) (Devamla) - Ama Cypfruvex'e %68'den faiz verdiniz. Uç milyar beş ay önce. $68'den. Bir sezon sonunda bunu beş milyar olarak geri alacaksınız.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Konuşayım mı, onu mu dinleyeceğiz Sayın Başkan?

BAŞKAN - Devam edin lütfen.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Bunu, fiyatları tespit ederken, aynı konuları buraya getirdiniz ve size söyledim, dedim ki limon fiyatları tesbit edilirken seksen milyon lira zararı göze aldık dedim. Tabii bu tahmin edilen fiyat- lar. Döndük valensiya fiyatlarını tayin ederken buradan söyledim, basına da intikal etti, 2,090,000,000 zararı riske aldığımızı ifade ettim değerli arkadaşlarım. Fiyat, bunların fiyat tesbiti zamanındaki pazar oluşumlarını dikkate alarak 2,090,000,000 zararı riske aldı Cypfruvex. 180,000,000 lira verirken ama bunun sadece avans fiyatı olduğunu ileride eğer şirket olarak bir bütün halinde prim dağıtabilecek duruma, gelirse, prim dağıtacağını söyledik, yine sizi inandıramadık. "Ne zaman prim dağıttığımız konu- sunda dedi hatalara başladınız. Ne zaman Cypfruvex prim dağıttı ki bu sene de dağıtacak?"Ben söyleyeyim ne zaman dağıttığını.' Efendim?

ÎBRAHÎM KORELÎ (Lefkoşa) (Yerinden) - 250,000,000 lira vergi ödedik Hükümete Kurum olarak. Üreticinin parasını vergi ödediniz, geriye kalanı da 3,500 lira verdiniz üreticiye.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - 79-80 sezonunda dağıttık, 81-82 sezonunda dağıttık, 82-83 sezonunda dağıttık, 83-84 sezonunda dağıttık, 84-85 sezonunda dağıttık. Dikkatinizi çekiyorum hiç atlamadan gidiyor. 79'dan bu yana geliyor dosyalar konuşuyor derken boşuna söylemiyoruz.

/ 5434.. - 5434 -

MEHMET CÎVA (Lefkoşa) (Yerinden) - Kaç para dağıt- tınız efendim?

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Fiyatları burda zaman olsa bunları söylerim. 84-85'te dağıttık, 85-86»da dağıttık 100,000 lira ve dağıtıyoruz.

KEMAL EMÎRZÂDE (Lefkoşa) (Yerinden) - Ne dağıtıyor?

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - 100,000 lira onunla beraber.

KEMAL EMÎRZÂDE (Yerinden) (Devamla) - 86-87»de dağıttık diyorsunuz, 88'de dağıttık diyorsunuz.

MUSTAFA HACÎAHMETOGLU (Gipne) (Yerinden) - Sayın, Bakan 100.000 Türk Lirası dağıttınız?

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Hayır, hayır ton | başına efendim. ı

MUSTAFA HACÎAHMETOGLU (Yerinden) (Devamla) - Ha"' ton başına.

ÎBRAHÎM KORELİ (Lefkoşa) (Yerinden) - Ton başına,. Çünkü biraz şey oluyor yarii.,. Ton başına olamaz.

t AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Değerli arkadaşlar bir dakika bitireyim de ondan sonra.

BAŞKAN - Lütfen dinleyelim efendim sayın konuşmacıyı lütfen dinleyelim. Müdahale etmeyelim.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Siz dakikaların çalındığından söylediniz aynı şeyleri söyleriz arkadaşlarım tabii bıktıkları için bu söylenenlerden zaman zaman size müdahale etmeye çalışıyoruz o zaman çalma oluyor. Lütfen siz de benim zamanımı çalmayın. ../ 5435.. - 5435 -

ÎBRAHÎM KORELİ (Yerinden) (Devamla) - Düzeltmeye çalışıyoruz 100,000 lira ton başına dediniz de düzeltiyoruz.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Sayın Başbakan Narenciye- cilet Birliğini kabul ettikten sonra şunu söyledi. Sayın Bakan gittikten sonra değerlendirme yapacağız dedi, fiyat artımına gidecek diye. Dikkatinizi çekiyorum kendisi de yerinden müdahale etmişti. Şimdi raporunu hazırlıyorum, Pazartesi günü Narenciyeciler Birliği de gelecek onlara da yani şeyi söyleyeceğim. Bu rapor bittikten sonra değer- lendirme, Cypfruvex'in satışı mutlaka artık valensiya piyasaya girmeye haşladı ve kendini göstermeye başlaya- caktır. Yeni bir değerlendirmeden sonra sonuca gidilecek- tir. Bunu o şekilde ben de Sayın Başbakandan sonra ifade etmek isterim.

Değerli arkadaşlarım; dünyanın her yerinden gelen meyvelerle karşı karşıyayız. Tamamen serbest piyasa ekonomi içerisinde rekabet unsurları ile yarışıyoruz. Uluslararası... Efendim?

ALPAY DURDURAN (Lefkoşa) (Yerinden) - Hani rekabet faydalıydı.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Faydalıdır tabii ben aksini söylemedim. Zorluklarından bahsettim. Önemli olan bu zararlıl&rı karşılayabilmek. Dört çeşit meyve ile, 25 çeşit meyve ile yarış veriyoruz değerli arkadaşlarım ve ben gemi boşaltılmasında da bulundum, İngiltere'deki hallere de gittim. Dünyanın her yerinden gelen nefis, görünüşü itibarı ile ve tadı itibarı ile nefis meyvelerle mevsim itibarı ile portokal ve-narenciye olarak yarışma halindeyiz. Kalitemizin durumu ortadadır. Bugün Avrupa'daki damak tadı artık kıştır, kış meyvesidir yalnız portokal yiyeceğim diye bir alışkanlık içerisinde değildir. Dünyanın her'yerinden gelen meyvelerle karşı karşıyadır, tüketici artık portokala mutlaka bağımlı değildir. Bu rekabet içerisinde toe bu şartlarla uğraşıyoruz ve Cypfruvex'in en büyük derdi burda da söyledim

./ 5436 - 5436 - bir sermaye konusudur. Bunu bu seneki genel kurulda gündeme getireceğimi de söylemiştim. Bir buçuk milyar lira deinıaye ile, ki bunun yarısından fazlası taşınmaz maldır, kırk iki milyar: liralık iş yapmaya çalışıyor bu şirket. Bu şirketin varlığını, eğer üretici inanıyorsa sürdürmekte yarar oldu- ğuna, bize yardımcı olmalıdır. Bunu da söyleyeceğim kendi- lerine.

İBRAHİM KORELİ (Lefkoşa) (Yerinden) - Büyük aşama kaydediyorsunuz Sayın Bakan. Çünkü bizim söylediklerimizin aynısını, geliyorsunuz bize söylüyorsunuz.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Ha, iyi, iyi.

İBRAHİM KORELİ (Yerinden) (Devamla) - İyi, bir aşama vardır.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Ve son olarak şunu söyle- yeceğim. Buradan ben kürsüden sizlere hitap ederken dedim ki, Bakanlık olarak Narenciye Yasası hazırlamaya başladığı- mızı ifade ettim. Şimdi Sayın Koreli bizden aldıktan sonra, bizden daha hızlı davranmaya çalışıyor. Olsun...

İBRAHİM KOrK'Lİ (Yerinden) (Devamla) - Sayın Bakan; düzeltirim sizi. Meclis tutanaklarında vardır. 1981*den beridir...

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Değerlendireceğiz tabii.

İBRAHİM KORELİ (Yerinden) (Devamla) - 1981'den ' beridir, Meclis tutanaklarını takip ediniz, Narenciye Yasasının çıkarılması yeni gündeme getirilmiş değildir. Lütfen.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Ben, hazırladığım Yasa ile beraber gayet tabii sizin yasanızı da değerlendireceğiz, en iyi noktaları bulup bir sonuca gitmeye çalışacağız.

/ 5437. - 5437 -

Sonuç olarak şunu ifade ediyorum. Hükümet, her aaman olduğu gibi, samimi olarak ifade ediyorum, fiyatlar tatmin etmemiş olabilir. Ama sonuçta inşallah iyi olacaktır. Her zaman olduğu gibi, üreticinin yanındadır. Dengeyi kurmaya, bu sistem içerisinde, bu ekonomik sistem içerisinde tüketici ve üretici dengesini kurmaya özen gösteriyoruz, azami gayreti sarf ediyoruz. Birtakım düzenlemeler,' birtakım yanlış bilgilerle, yine birtakım Üreticiler belki yoldan çıkarılmaktadır. Ancak, çoğü bize inanmaktadır. Saygılar sunarım. '

•BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Bakan Aytaç Beşeşler.

MEHMET CÎVA (Lefkoşa) (Yerinden) - Hükümetiniz, Polly-Peck'in yanındadır, üreticinin yanında değildir.

BAŞKAN - Buyurun Sayın Olgun Paşalar.

ÎBRAHÎM KORELÎ (Yerinden) (Devamla) - Ne hakkında konuşacak efendim?

BAŞKAN - Açıklama, Hükümet adına, değil mi?

ÎÇÎŞLERÎ, KOYÎŞLERÎ VE ÇEVRE BAKANI OLGUN PAŞALAR (Yerinden) - Merak ettiğin hususlara yanıt vereceğim.

ÎBRAHÎM KORELÎ (Yerinden) (Devamla) - Biraz önce Sayın Ozker Özgür açıklama yapmak istedi, gündem dışı konuşmaya.

OLGUN PAŞALAR (Yerinden) (Devamla) - Bakanlığımla ilgili iddialar vardır.

BAŞKAN - Hükümet adına efendim.

ÎBRAHÎM KORELÎ (Yerinden) (Devamla) - îddialar . vardı Ozker Özgür için de vermedi konuşsun.

./ 5438.. - 5438 -

BAŞKAN - Hükümet adınadır efendim. Hükümet adına açıklama yapacak.

HASAN SARİCA (Lefkoşa) (Yerinden) - Aytaç Ben ne hakkında yaptı Sayın Başkan?

BAŞKAN - Hükümet adına açıklama yapacak efendim. Şahsı adına değildir efendim.

İÇİŞLERİ, KOYÎŞLERİ VE ÇEVRE BAKANI OLGUN PAŞAİAR- Saym Başkan, kıymetli milletvekilleri...

MEHMET CÎVA (Lefkoşa) (Yerinden) - Olmaz böyle şey.

ERDAL SÜREÇ (Lefkoşa) (Yerinden) - Portokal işinden de mi anlarsın?

OLGUN PAŞALAR (Devamla) - Merak ettiğin hususlara cevap vereyim Sayın Koreli.

BAŞKAN - Sordum efendim, Hükümet adına açıklama' yapacak.

: MEHMET CİVA (Yerinden) (Devamla) - Cevap isteriz ama Ozker Özgür'e söz vermediğiniz için...

OLGUN PAŞALAR (Devamla) - Yok, ben cevap verme ihtiyacı duyuyorum.

ERDAL S1REÇ (Yerinden) (Devamla) - Ama bu portokal işidir. İçişlerini ne ilgilendirir?

OLGUN PAŞALAR (Devamla) - Sayın Başkan, değerli millet- vekilleri; Erdal Beyin portakal işidir dediği bu iş, Sayın Kore- li' nin konuşması içerisinde kendi Bakanlığımla ilgili bazı iddia- ları olması nedeni ile bunları Meclis Kürsüsünden tutanaklara geçmesi açısından açıklama ihtiyacı duyuyorum.

• ' i/' ' İBRAHİM KORELİ (Lefkoşa) (Yerinden) - üreticilerin iddia- sıdır söylediğim benim.

/ 5439. - 5439 -

OLGUN PAŞALAR (Devamla) - Siz de onların sözcüsüsünüz. ÎBRAHÎM KORELİ (Yerinden) (Devamla) - Evet, ondan da iftihar etmekteyim. OLGUN PAŞALAR (Devamla) - Ben onlara yanıt vereceğim. Değerli arkadaşlar; bir kere, Sayın Koreli'nin iddia ettiği gibi îçişleri Bakanı mikrofon izni vermez. Bunun ken- disi tarafından çok iyi bilinmesi gerekir. Mikrofon kullanma izinleri, kaymakamlıklar tarafından verilir. ÎBRAHÎM KORELİ (Yerinden) (Devamla) - Ben onu söyledim Sayın Paşalar. Biz neyi söylüyorsunuz? OLGUN PAŞALAR (Devamla) - Fakat, Sayın Lefke Belediye Başkanı venarenciye üreticilerinin sokağa dökülmesinin mimar- larından bir tanesi olan Sayın Vehip Nekipzade bana gelip; "Böyle bir durum vardır. Lefke Kaymakamı, Güzelyurr Kaymakamı mikrofon izni vermiyor. Ne dersiniz?" Dedim; "Haberim yok. Böyle birşeyin olduğunu dahi bilmiyorum. Araştırılsın." bunu, kendilerine izin verilecek şeklinde almıştır herhalde Sayın Vehip Nekipzade. Bir kere, bir kaymakam kendi görev, yetki ve sorumluluklarının ne olduğunun çok iyi bilindindedir ve öyle olması gerekir. MEHMET CİVA (Lefkoşa) (Yerinden) - Alâkası yoktur. Hiç alâkası yok, hiç. OLGUN PAŞALAR (Devamla) - Güzelyurt Kaymakamı da görevini o .anlayış içerisinde yapmıştır. MEHMET CÎVA (Yerinden) (Devamla) - Hiç alâkası yok. BAŞKAN - Dinleyelim efendim lütfen. OLGUN PAŞALAR (Devamla) - Sayın Koreli'nin anayasal demok- ratik hak dediği, üreticinin yollara düşüp meydanlarda toplanıp miting yapıp hak arama yönüne gitmesi, ancak yasalara uygun hare- ket edildiği müddet yasaldır. Eğer üretici kendisine mikrofon kullanma izni verilmediği halde, meydanlarda kalkar ve mikrofon kullanırsa elbet, hukuk devleti olan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuri- yetinde yasaların gereği neyse yapılacaktır. MEHMET CİVA (Yerinden) (Defamla) - Niçin izin verilmedi? OLGUN PAŞALAR (Devamla) - Bu, ister Sayın Vehip Nekipzade olsun, ister Savın Koreli olsun. KEMAL EMIRZADE (Lefkoşa) (Yerinden) - Ali Bekir Bey kanun mu efendim? OLGUN PAŞALAR (Devamla) - Kim olursa olsun, kanunlar karşısında sorumludur, yaptığının karşılığını da ödemekle mükelleftir. Saygılar sunarım.

./ 5440. — 5440 -

İBRAHİM KORELİ (Yerinden) (Devamla) - Yani izin verme- diğinizi kanutladmız.

İÇİŞLERİ? KÖYLİŞEERÎ VE ÇEVRE BAKAMI OLGUN PAŞALAR (Yerindenî) Biz izin, vermiyoruz demedik, Kaymakamlık izin venmedi.

İBRAHİM" KORELİ (Yerinden) (Devamla) - Te^kkÜr ederiz Şayiam Başkam;; tatmin: olduk Sayın İçişleri Bakrrmrı mm; konuşma- sundan.

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; 3'ü:ıc: ü ve son gündem dışı konuşma istemi Cumhuriyetçi Türk Parti si Gazi Maglusa milletvekili. Say un Naci Talât'ın" Türkiye'Öeir ı Kuzey. Kibri s Türk Cumhuriyetine öğretmen ithali'yle ilg.ilidir .

Lütfen okur musunuz?

KATİP - 16 Mart 1989

Cumhuriyet Meclisi BaşkamDıgpı, Lefkoşa.

Meclisimizin 24 Mart 1989 tarihli birleşiminde Türkiye'den. Kuzey;- Kıbrıs Türk Cumhuriyetine öğretmen: ithali konulu gündem dışı bir konuşma yapmak istiyorum.

Başvurumun İçtüzük uyarınca işlene konmasını rica eder saygılar sunarım.

aci Talât Usar Cumhuriye tçi Türk Partisi Gazi Magusa Milletvekili.

5441/... - 544i -

BAŞKAN - Buyurun Sayın?flöre i Talât.

NACÎ T. USAR (Gazi Mağusa) - Sayın Başkan, sayım miHLetvekilleri; Kıbrıs Türk toplumu kimliğindi, kişiliğini bu topraklarda geleceğe yönelirken nasıl bir yaprga yöne- leceğini ilgilendiren önemli ve kritik bir konuda bir gündem dışı konuşma, yapacağım.

Bu gibi gündem dışı konuşmalar ve görüş bildirimleri yapılırken milli dava edebiyatına kendimizi kaptırmadığımızı, bir iktidar partisinin görüşlerinin milli dava olarak yomam- lanamayacağını. da peşinen belirtmek isterim. İktidar bir partinin siyasal görüşlerini yansıtmaktadır. 0 partinin; siyasal görüşlerine milli dava deyemez ve başka siyasi parti- leri de kendi görüşlerine yanaşsun diye milli davanın uzağında durmayınız, geliniz milli dava altıjıda birleşelim, beraber olalım, tirlik olalım da diyemez. Bizi ilgilendiren: bütüm konularda, yurdu ilgilendiren bütün konularda, toplu- mun geleceğini ilgilenderen bütüre konularda bizim iktidar partisiyle derin görüş ayrılıklarımız vardır. Bunlar içi boş uzlaşma çağrılarıyla örtbas edilemez. Bugünkü durum çözümdür, biz statükonun devamımı, isteriz deyenlerin federas- yonu içten savunarak bu topraklara baçış getirmek isteyenlere karşı saldırılarımın yoğunluk kazandığını bir dönemden geçmekteyiz. Ama ne kadar milili dava edebiyatı yapılırsa, ya- pılsın, biz yurdumuzun ve toplumumuzun geleceğini yakından t ilgilenderen temel politikalarımızda bir değişiklik yapmak niyetinde de değiliz. Bunları Sayın Tüccaroğlu'nun atfen tir giriş jjaragrafıı olarak söyledim. Sayın Özgür elbette ki Sayın . ... Tüccaroğlu'nun konuşmasına, Başkanlugm da müsaade edeceği çerçeve ve boyutta önümüzdeki Meclis birleşimlerinde cevap verecektir.

Kıbrus Türkünün kimliği,. Kıbrıs Türkünün iradesi,. Kıbrıs Türkünün yapısı., karakterini koruması, bu yapı ve karakteriyle kendi kendini yönetmesi ve bu yapı ve karak- / teriyle federal bir cumhuriyette Rum toplumuyla ortak olması, bugün yaşadığımız olayların ve toplumun ve yurdun

5442/... - 5442 -

' * « \ ve belki de dünyanın önde gelem gündemlerinin: önemli bir parçasıdır, İşte bu yaklaşım ve çerçeveyle Türkiye'den öğ- retmen ithali konusuna girmek istiyorum.

Dundan bir süre Öiice partimin bana verdiği bir görevle bir başka arkadaşımla birlikte Ankara'daydım. Daha önşe Kıbrıs*tayken! öğrendiğimiz bazı hususların Ankara'da da sondajını yaptık ve öğrendiklerimiz Ankara'da da teyit edildi. Çeşitli öğretlnf üyeleriyle,. çeşitli basın mensuplarıyla ve çeşitli politika adamlarıyla yaptığımız görüşmeler sonucunda teyit ettiğimiz bilgimize daha önce gelmiş olan husus, Türkiye'den Kıbrıs'a öğretmen ihracı ile, yani işe bizim açımız- dan bakıldığında, Kıbrıs'a Türkiye'den öğretmen ithali İle ilgili birtakım kararlar alındığu yönündeki bilgidir. Türkiye'de Dışişleri ve Eğitim Bakanlıklarında birtakım toplantılar düzenlendi. ANAP iktidarının belli ekolle- rinin etkisi ile de bu toplantılarda Kıbrıslı Türklerin milli duygularının zayrf olduğu saptanmasından hareketle, belirli kararlar alınmıştır. Bu kararlardan biri de, Türkiye'den Kıbrıs'a öğretmen gönderilmesidir. Bizim ımilli duygularumuzı. zayıflıktan kurtarmakta ve güçlendirmek içim Türkiye'den Kıbrıs1a öğretmen gönderilmesi gerektiği sonucuna varılmaktır. Buna bağlı olarak, 18'i orta eğitim kurumlarında, 3fü ise ilk öğretim kurumlarında çalışmak üzere 21 öğretmen gönderilmiş bulunmaktadır. Belirtiler o yöndedir ki, daha da gelecektir. Belli branşlarda öğretmen eksikliği duyulduğu zaman, eğer o eğride çocuklarımı- za öğretim yapacak kişiler yoksa., geçici bir önlem olarak Türkiye'den öğretmen açığının karşılanması için bir talepta bulunulmasını doğal karşılarız, Ancaçk belirtiler o yöndedir ki, bu geçicilikten öte Kıbrıs Türklerinin milli duyularını, güçlendirmek amacı ile,.,.

FERDİ S. SOYER (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Adı altındai ,

NACİ T. USAR (Devamla) - Adı altında, bizi daha, değişik biçimlerde terbiye edecek tir öğretim görevlileri 1 akışı sağlandığıdır, Belirtiler bu menkezdedir.

5443/.., • t ' Sayin Başkan, sayın milletvekilleri; Türkiye'den ilkokullarımıza öğretmen gelmeye başladı* Bu yıl Öğretmen Kolejine öğrenci alınmadı. E£er bizim ilkokullarımızda Çoculclarımiızı okutacak öğretmen açığı varsaydı, neden geleceğe dönük olarak ilkokullarımıza öğretmen yetiştiren Kıbrıs Türk Öğretmen Koleji»ne bu yıl öğrenci alınmadı? Yoksa, Türkiye1 den Kıbrıs'a ilk öğretim kurumlarında göreviendirile»- cek ve Türkiye'de bakanlıkla*» ye belli etkiler altında alına- cak kararlarla» tespit edilecek^ tayin edilecek öğretmenlerin akışının devam etmesi için^ Kıbrıs'ta ilkokul öğretmeni açığının devam etmesi mi vb. buna bağlı olarak Öğretmen Kolejine öğrenci alınmasının durdurulması mı gerekiyordu? Bu işin bu yönü ile bu hususu, hem Kıbrıslı Türklerin kendi ulusal kimliklerine ve kendi ulusal duygularına, Kıbrıslı karakterlerine yönelen bir hareket ve aşağılama olarak değer- lendiririz, hem de biraz sonra şözünü edeceğim başka tehlike- lerini de gördüğümüz için karşıyız. Türkiye'den gelen öğret- menler ile Elçilikte, yani Türkiye Cumhuriyetinin Lefkoşa Büyükelçilisinde bundan bir güre Önce bir toplantı düzenlendi. Bit* toplantı yapıldım Bu toplantıda.,.

İSMAÎL BOZKURT (Gazi Magusa) (Yerinden) - Kiminle yapuldıı?

HACİ T. USAR (Devamla) - Eü toplantıda Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliğinde, Türkiye^den gelen öğretmenler ile bundan bir süre önce bir toplantı yapıldu. Bu toplantıda Türkiye'den gelen öğretmenlere Ankara'da söylenenlerin benzerleri de söylendikten sonra, bulundukları çe-rcrrede, okulda ve daha geniş çevr ;d.şş kini nedir tespitleri yaparak bunları, yine elçiliğe bildirmeleri istenmiştir.

ÖMER DEMÎR (Gazi Magusa) (Yerinden) - Semerden bili- yorsun?

NACİ T. USAR (Devamla) - Ben bunları biliyorum Omerciğim. Ben bunları biliyorum.

5444/.., « 5444 -

ÖMER DEMÎR (Yerinden) (Devamla) - Polemik yapıyorsun.

NACİ T. USAR (Devamla) - Bunları ben çok iyi biıliyoman. Çok iyi biliyorun bunları. Ben ecıin olmadığım şeyden ele gelip bahsetmem. Benim 15 yıllık parlamenter tecrübem vardır. Ben bir partinin sorumlu bir mevkiindeyim. lîir pajrtinijx sorumlu bir mevkiindeyim. ,

ÖMER DEMÎR (Yerinden) (Devamla) - Konuları saptırıyorsun.

NACÎ T. USAR (Devamla) - Ve adımımı attığım günden beri de o partideyim ve kendi partimi terketmedim ve başka- larının oylarıyla geldiğim bu parlamentoda vekâletimi dönüp de başkalarının ellerine teslim etmedim.

ÖMER DEMÎR (Yerinden) (Devamla) - 0 seni ilgilendirmez. ki...

BAŞKAN - Dinleyelim efendin.

NACÎ T. USAR (Devamla) - Ben politik yönden dürüst- lüğümü kanıtlamış insanlardan biriyim.

ÖMER DEMİR (Yerinden) (Devamla) - 0 seni hiç ilgilen- dirmez.:

NACÎ T. USAR (Devamla) - Bana lâf atacak olan evvelâ dönüp aynaya baksın. ,

BAŞKAN - Dinleyelim efendim.

NACİ T. USAR (Devamla) - Dürüstlüğü konusunda yargıya ulaşsın, kendi kendini yarcaiLasın.

ÖMER DEMİR (Yerinden) (Devamla) - Herkes dürüsttür.

NACİ T. USAR (Devamla) - Sonra da dönüp hana konuşsun..

5445/... - 5445 -

I

' ' ' . ' BAŞKAN - Sayın Ömer Demir; müdahale etmeyin. ' ı NACİ T. USAR (Devamla) - Sonra da dönüp: bana lâf artsın.

ÖMER DEMİR (Yerinden) (Devamla) - Herkes dürüsttür. Dürüstlüğümü sen takdir edemezsin. Hadi konuşma. Ahkâm kesmesi kolay»

NACİ T. USAR (Devamla) - Hâa bunlar... Bunlar, bunlar».. Bunları dinlemek istemezseniz oturduğunu* yerde benci kendi parlamenter..,

ÖMER DEMİR (Yerinden) (Devamla) - Ama bazı değerleri de yanlış, saptırıyorsun.

NACİ T, USAR (Devamla) - Kendi parlamenter,..

BALKAN - Sayın Ömer Demir; lütfen müdahale etmeyin efendim. Konuşmacıyı dinleyelim efemlin. Konuşmaamyı dinle- yelim» *

HACJt T. USAR (Devamla) - Kendi parlamenter terbiyeniz içinde dinleyiniz lütfen. Lütfen.

ÖMER DEMİR (Yerinden) (Devamla) - Terbiyem içinde söylüyorum.

NACİ T. USAR (Devamla) - Lütfen.

FADIL ÇAĞDA (feLrne) (Yerinden) - İdare amiri olarak görevimizi yapalım efendim.

BAŞKAN - Tamamdır efendim, ben gerekeni yapıyorum efendim, lütfen..,

HACİ T. USÂR (Devamla) - Sayın Başkan;, sayın millet- vekilleri; bu olay üstünde durulması gereken bir olaydır.

54*6/.». - 5446 -

ÖMER DEMİR (Yerinden) (Devamla) - Sen ne konuşuyorsun.

NACİ T. USAR (Devamla) - Olay... Du olay...

t ı FADIL ÇAĞDA (Yerinden) (Devamla) - Sözün varsa Çik konuŞ. .

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; lütfen karşılıklı konuşmayalım efendim. Siz konuşmacıyı kesiyorsunuz.

FADIL ÇAĞDA (Yerinden) (Devamla) - Müdahale edin efendim. •

BAŞKAN - Ben söyledim efendim. Sayın öıaer Demir lütfen müdahale etmeyelim. Siz de müdahale etmeyin Sayın Fadıl Çağda. •

NACİ T. USAR (Devamla) Z Bu olay iki yönü itibariyle tehlikelidir. Biz uyarıyoruz. ANAP iktidarını da uyarıyoruz, burdaki hükümeti de uyarıyoruz, Elçiliği de uyarıyoruz. Böyle oyunlar oynanmaz. Böyle oyunlarla oynanmaya kalkıldığı zaman da elbette ki bir tepki koyan olur, bir ses yükselten olur. Herkesin bir korku kumkumasının içine tıkıldığı bu şartlarda sanılmasın ki birtakım cesaretli sesler yüksplme- yecek ve KLbrıslı Türklerin kimliği, kişiliği, karakteri, hakları üzerinde konuşmalar yapılmayacak, bunlar savunulma- yacak tır.

ÖMER DEMİR (Yerinden) (Devamla) - Sınırda gördük biz.

NACİ T. USAR (Devamla) - Sınır konusundaki açıklamamız ordadır, 19 Mart günü Kıbrıs tarihinde akıl yerine, akı*l ve mantık yerine tahrikin, karşılıklı olarak güzellik yerine çirkinliğin, görüşme ve diyalog yerine gerginliğin yaşaııdıği'- bir gün olarak tarihe geçmiştir. Bundan ne Rum kadınlara, ve onları sınırlara gönderenler, ne Türk kadınları ve onları sınırlara gönerenler karlı çıkmamıştır.

| 5447/. - 5447 -

• « •

TİCARET VE SANAYİ BAKANI TAŞKENT ATASAYAN (Yerinden) - Ayıp Naci, ayıp Naci, ayıp oğlum ayıp.

NACÎ "E. USAR (Devamla) - Kârlr çıkmamıştır. Kârlı Çıkmamıştır. Görüşme^ ve dialog süreci zedelenmiştir ve yara almıştır, ve her iki toplumda da federal bir çatı altında çözümü istemeyenler bu olaydan kendilerine göre yarar Çikarabilmişlerdir. Bu konuyla ilgili ayrıntılı açıklamaları- mız Merkez Yönetim Kurulu imzasıyla bugün basına dağıtılmıştır. Bu konuyla ilgili değildir gündem dışı istemim.

BAŞKAN - Konumuza dönelim efendim.

NACİ T. USAR (Devamla) - Onun için lâf atıldığı1 için cevapp babında birkaç söz söyledim.

TAŞKENT ATASAYAN (Yerinden) (Devamla) - Ayıp ediyorsun Sayın Nacı Talât.

NACİ T. USAR (Devamla) - Yani hem Kıbrıslı Türklerin milli duygularının zayıf olduğu..,

MİLLİ EGİTÎM VE KÜLTÜR BAKANI SALİH COŞAR (Yerinden) - Sayın milletvekili vesile yaparak başka şeyler söylüyorsun ama.., ı NACİ T. USAR (Devamla) - Hem Kıbrıslı Türklerin milli duygularının zayıf olduğu tespitiyle..,.

SALİH COŞAR (Yerinden) (Devamla) - Sayın Başkan; gündemin dışında başka konularda görüş beyan ediyor.

NACİ T. US&R (Devamla) - Tespitiyle...

BAŞKAN Konuya gelmesini istedik.

SALİH COfkR (Yerinden) (Devamla) - Lütfen ikaz edin.

5448/... - 5440 -

NACÎ T. USAR (Devanla) - Ben çerçevemi çok iyi bilirim Sayın Salih Coşar. Ben çerçevemi çok iyi bilirim.

SALİH COŞAR (Yerinden) (Devamla) - Nasıl biliyorsun? Çerçevenin dışına çıktın.

NACÎ T. USAR (Devamla) - L3f atmayın efendim.

SALİH COŞAR (Yerinden) (Devamla) - Konudan djişgri! çıkıyorsun.

NACİ T. USAR (Devamla) - LÛf atmayın.

BAŞKAN - Lûf atmakla siz de konu...

NACİ T. USAR (Devamla) - Lâf atmayınız, beni konumun çerçevesinde bırakınız.

BAŞKAN - Siz de konunuzu değiştirmeyiniz efendin.

Sayın milletvekilleri; lütfen tahrik etmeyiniz.

NACİ T. USAR (Devamla) - Kıbrıslı Türklerin milli duygularının zayıf olduğu saptametsıyla bu duyguları güç*- lendirmek amacıyla ANAP iktidarında belli ekoller, birtakım girişimlerde bulunacak, bı girişimler sonucunda gönderilen öğretmenlerde jurnalcilik yapmaları istenecek Öğretmen Kolejine öğrenci alınmayacak, ama Türkiye'den ilk öğretim kurumlarımızda- istihdam edilmek üzere öğrenci getirilecek ve bütüns bunlar...

5449/.•• - 5449 -

MEHMET CİVA (Lefkoşa) (Yerinden) - Öğretmen.

NACİ T. USAR (Devamla) - Öğretmen getirilecek ve bütün bunlar eleştiriden uzak kalacak. Diz seyirci değiliz ki Sayın Başkan, sayın milletvekilleri. Biz olaylarda hakemlik de yapmıyoruz. Biz, tarafız. Bu yurdun ve bu toplumun- içinde yaşayan bir siyasal güç olarak,, bu olayların içinde biz tarafız ve taraf olduğumuz için de endişelerimiz dile getiriyoruz, eleştirimizi yapıyoruz, uyarılarımızı seriyoruz. Lütfen, Kıbrıs Türklerinin nüfus akışları ile, öğretmen gönder- meleri ile, müdahaleleri ile ve şunlarıyla ve bunlarıyla karakterinin değiştirilmesine yönelik olan bu süreç»'durdurulsun. Herkes aklını başına toplasın. Bizim, bu gündem dışı konuşma ile mesajımız budur, ^oksa»,.

TİCARET VE SANAYİ BAKANI TAŞKENT ATASAYAN (Yerinden)- Herkesin akla. başındadır Birci.

v NACİ T. USAR (Devamla) - Başında olmadığını görüyoruz.

ALPAY, ^DURDURAN (Lefkoşa) (Yerinden) - Sizi gözden çıkardılar.

NACİ T. USAR (Devamla) - Babında olmadığına, görüyoruz ve aklı başında olup ses veren insanların da nasxl böyle topyekün milli seferberlik davulları da çalınmak suretiyle toplumun dışına ve toplumun etkilenmesinin dışına itilmek

5450/... - 5450

lartenmestoe d* gtta be gjfcta tamuk oMRfear**» I** toplum® yazık olacaktoar» KiLbamaslin TÖıcke yastık. olaeaktaar. Bü siyaset; durdüuııulma:zsa, bir zamamLaır Bohikanlaırnn »on temsilcileri ile ilgiliff-fil mlgr seyreder, ramanlgjpı okurduk» Kibrıslılaaran son temasilcilerinderı ra aamsst söz edileoe-ği arttık düşfinüloeye başlanmalıdır.

HARIM, ¥51 0RMâ& BAKANI A3ZBAÇ BEŞEŞLER (Yerinden) - gor okudun mu?

NACİ 1. USAR (Davamla) - Ve eğer bu süreç.,. .

FERDİ S. SOYER (Ga^i Magusa) (Yerinden) - fcafkentfin fotoğrafını, da...

NACİ T. USAR (Devamla) - Ve eğer bu süreç durûurl- mazsaı, o Kjjbrusfl ulamın a>n tan silcileerind!«ı söz edilecek gönler de, zaman itibarı ile pek uzağımızda: değildir. Say allar* şamarım.

BAŞKAN - Tagskaür edeariım Say un Naci Talftt. Buyurun Sşym Bieekan Salih Go§ar, .

MEHMET CÎW* (Lefkoşa) (Yerinden) - Ta^ken1t*in resmini de arayacaklar.

AamiıÇ BEŞEŞLER, (Yerinden) (Devamla) - Had* Zagor okudum mu?

FADIL ÇAGûk (<3&rne) (Yerinden) - Zagor okumajEk*.. Laubaliliği de bırakın. Zeegor o kurmuş. Bakana bak. Sulandıracak konuyu.

TİCARET VE. SANAYİ BAKANI TAŞKENT ATASAYAN

(Yerinden) - FadıJ. oelâlleanmeye ba^Laetaı. gen®.

5451/. - 5451

FADIL ÇAĞDA (Yerinden) (Defamla) - Celallenirsem görürsün gününü.

HAŞKENTT ATASAYAN (Yerinden) (Devamla) - Celâllenin ya, ne vaır, hayırdır?

BAŞKAN- - Sayın milletvekilleri; lütfen karşılıklı konuşmayalım. Sayın Bakamı dinleyelim»

MİLLÎ EĞİTİM VE KÜLTÜR 3AKANI SALİH COŞAR - Sayın Başkan, muhterem milletvekilleri} Sayın Mac i Tâlat'ı dinledim* üzüldüm* Doha ileri giderek şunu ifade etmek isterim, hicap duydum»

BMÎN UZUN (Lefkoşa) (Yerinden) - Bravo Hoca, bravo.

SALİH COŞAR (Devamla) - Gerçekten hicap duydum. Hâ&fca vuruldum.

- NACİ T. USAR (Gazi Magusss). (Yerinden) - Biat, sizin yaptıklarınıza hicap duyuyoruz.

SALİH COŞMt (Defanla) - Ve diyorum ki, Cumhuriyetçi TTChrk Partisi şaşırmıştır.

ÖMER DEMİR ((Sebzİ Makasa) (Yerinden) - Bıravo. İh güzel yakıştı.

SALİH COŞAR. (Devamla) - Şaşkın vaziyettedir.

FADIL ÇAĞDA. ((Sirna) (Yerinden) - Suçüstü yakalan- dınız, suçüstü. Şaşkınlık adzde»

SALİH COŞAR (Devamla) - Sayın Naci Talât, aslında 19 Mar-te'la ilgili bir gündem dışı konuşmaya cevap- vermek istemiştir.

ER. YÜKSEL ÜEÜCCAROGLU (Lefkoşa) (Yerinden) - Gücü yetmemiştir. 5452/... NACÎ T. USAR (Yerinden) (Defamla) - Hâyıır efendim» ©üçümüzü bilimsiniz baylar, gücümüzü bilirssLniz.

SALİH CO^m (Devamla) - O *ırsat; gelmemiştir* Öğretmem konusuna» gündeme, getirernfe...

NACÎ 1. USAR. (Yerinden) (Dramla) - Dürtmeyin.

SALİH COŞAR. (Hebamla) - 19 Mart»! bu kürsüden...

DR» YÜKSEL TOCCARûGLU (Yerinâen) (Devamla) - O milli hislerin karşjjsın -a.,..

NACÎ T. USAR (Yerinden) (Demunla) - Gücümüzü bilirsiniz.

HIGİN ABDULLAH (Gazi Magusa) (Yerinden) - 19 Mart»tan çok Ön

BAŞKM - Sayın Be^kajın dinleyelim efendimi lüt£en.

SIAIJÎH COŞAR' (Penamla) - 19 Mant...

ERGÎN ABDULLAH (Yarinden) fcevmla) - Hade, hade şimdi.

SALÎH COŞAR (Devamla) - 19 Mart Rum kad3ün harekâtına? karşı bu ülkede harekât yapılmamasını: samüıan bir partinin milletvekilidir Sayın Nacsi Talâti.

NAGİ 01. USAR. (Yerinden) (Da-vcamla) - Evet, doğrudur.

FADIL (tfJSDL. (Grime) (Yarinden) - Evet, öyledir. Ne olmug?

FERDİ S.SOYBR (Gazi Maguaa) (Yerinden) - Oğünürüz de bununla.

5453/... - 5453 -

SA.LÎH COŞAR (De-^amla) - Du topluma! açık (M konuşan caksıniLZ.

FERDÎ S» SOYEB. (Yerinden) (Devamla) - Hiç de gizli konuşmadık*

SALİH COŞAR (Devanla) - Parmağınızın arkasına saklanmaydı.

FERDÎ S. SOYER (Yerinden) (Devamla) ~ Hiç de sizli konuşmadık,

DR. YÜKSEL TÜCCAROÖLU (Lefkoşa) (Yedinden) - Açık konuşacaksınız, açık.

SALİH COŞAR (Devamla) - Parmağınızın arkasına saklanmayın.

NACİ T. USAR (Yerinden) (Dev?amla) - Çok mu kazançtık yani o hareketten?

FERDÎ S.SOYER (Yerinden) (Devamla) -. Alem cesuru siz. Alem milliyetçisi siz.

SALİH COŞAR (Devamla;) - D ir 19 Marit harekâtı, karşı taraftan düzenlenmiştir.

FERDİ Si. SOYER (Yerinden) (Devamla) - Ha, öyle zannet sen de. Yalan kat sen de.

MEHMET Cim (Lefkoşa) (Yerinden) - Dünyadan da tecrit ettiniz, bu memleketi»

BAŞKAN - Dinleyelim efendim, lütfen.. Sayın Mehmet Civa, lütfen dinleyelim. Sayın Bakanın sözünü kesmeyelim! efendim.

5454/... - 5454 -

MEHMET CİVA (Yerinden) (Defamla) - Tecrit ettiniz* dünyadten bizi.

ŞKAN - Lütfen sayın milletvekilleri.

MEHMET Cl\FA (Yerinden) (Devamla) - ÎJafaa Çıkar 'da konuşursunuz. * ' '

DR» YÜKSEL TÜCCAROGLU (Lefkoşa) (Yerinden) V" Konuş Coşar. , . •,

S**LİH COŞAR (Devamla.) - Sağla da konuşalım.

• ' - • MEHMET CİVA. (Yerinden) (Devamla) - Daha çıkar da konuşursunuz. .

DR. YÜKSEL TÜCCAROGLU (Yerinden) (Devamla) - Ders var kendilerine, derts& e MEHMET CİVA (Yerinden) (Devamla) - Aha bu mandranın içinde geçer süzünüz.

DR. YÜKSEL TÜCCAROGLU (Lefkogaı) (Yerinden) - Çok heyecanlısın Sayın Ci

BAŞKAN - Sayın C'iva lütfen.

MEHMET Cİ¥A (Yeninden) (Devamla) - Bü mandıranın dışında hiç sizi kaale alan yoktur Sayın Yüksel Tn©caa2oglu, ortdan izah ettik bunu ssLze. -

BAŞKAN - Sayın Cıva lütfen. Sayın Civa...

ÖMER DEMİR (Gazi Magusa.) (Yerinden) - Mandra. ne demek lütfen açıkladın Sayın Başkan.

5455/... - 5455 -

. (Uilletveklileri birbirlerine bağrışırlar.) .

BAŞKAN - UzGİfcıyoiraunuz efendim, lütfen efendim..»

SALİH COŞAR (Devamla) •» Kardeşim; "bu mandraysa bu mandraysa» bu mandranın içinde işiniz ne? İşiniz ne bu mandranın içinde? . * • • •

HASAN SARİCA (Leıfikoşa) (Yerinden) - Sizi bekleriz sağa gEola zarar vepraeyeaijıiz.,

İSKÂN BAKANI MUSTAFA ABAOGLU (Yerinden) - Hakarettir bu Meclise.

K3KEİP - Hakarat- ediyor efendim Sayın Sanca*

SALİH COŞAR (Devamla) - Hakaret ediyorlar.

KATİP - Sayı» Sanca hakaret, etti edendim: offdan. '' Lütfen. "

Sayın Başkan*- uyarıyorum»

BAŞKAN Sayxn .Samca mı söyledi bu sözü?... Sayın Sarıca mı söyledi?... .

KMEİP^ Evet efendim. Sayın Sarıca saözünü geri alsan lütfenç

t BAŞKAN - Şaym Saraca lütfen bu sözü geri alın efendim,,

HASAN SARICA, (Yerinden) (Devamla) - Niye Sayın Başkan, hakaret mi?

KâOLİP ~ Hakaret ettiniz, efendim. "Sizi bekliyoruz f * sz£a sola zarar vermeyesiniz?' dediniz,, 5456/... 5456 -

' I

HASAN SARICA (Yerinden) (Devamla) - Muhalefa-fc nedir? Murakabe görevi değil mi muhalefetin göreli?

KATİP - Den bu SEÖzOnü söylüyorum. Sayın Başkan lütfen geri alsın sözünü. Lütfen.

BAŞKAN - Lütfen efendim, lütfen geri alınız bu s Özü. Tutanaklar geçmiştir çünkü efendim.

KâatiiP - Lütfen aüzünü geri alsan.

HASAN SARICA (Yerinden) (Devamla) - Hakaret- yoktur efendim.

BAŞKAN - Alın efendim lütfen.

TİCARET VE SANAYİ BAKANI TAŞKENT ATASAYAN (Yerinden) - Efendim hayvan dedi milletvekillerine. Nedir be Sayın Sarıca?

K&EÎP - Lütfen geri alsın sözünü.

TAŞKENT ATASAYAN (Yerinden) (Devamla) - Mandramın İçinde bizi beklermiş sağa?, ssola gitmeyelim. Bu ne demektir? Yani hayssan durumuna glrdilf. Hayvan dürumuna s.oktu bizi.

BAŞKAN - Sayın Sarıca^; lütfen bu sözü geri al efendim. Tutanaklara geçti çünkü. Lütfen almanız: yararlıdır.

NACÎ ÜT. USAR (CSazzi Mağusa) (Yerinden) - 0 manada söylemedi.

KÜTÎP - 0 manada söyledi efendim.

BAŞKAN - Aldığınıza belirtin efendim.

5457/... 5457

HASAN SARICA (Yerinden) (Devamla) - Hangi manada anladı efendim Sayın Kanatlı, anlamadım*

KATİP - Mandra sözünden sonra ne manada anlaşılıra o manada anladım efendim»

HASAN SARICA (Yerinden) (Devamla) - Hangi manada anlayamadım.

EMİN UZUN (Lefkoşa) (Yerinden) - Mand*a nedir? Hayvanların kapatıldığı yer. Anlamı budur Hürkçede. Du kadar basot işte.

HASAN .SARICA, (Yerinden(Devamla) - Öyleyse geri alıyorum efendim.

BAŞKAN - Peki efendim, tamam efendim. Buyurun Sayın Bakan.

BAŞKAN DR. DERVİŞ. EROGLU (Yerinden) - Seviyesini gösterir.

BAŞKAN - Duyunun,.Sayın Bakan.

SALİH COŞAR (Devamla) - Jf endim 19 Mart kadın harekâtı aylardır Rum basınında,"Rum televizyonunda bütün dünya haber alma merkezlerinde tezgâhlanan, hazırlanan bir harekâttır. Bu harekâta Kıbrıs Türkünün mukabil hareket etmemesi için CTP'nin çalışması olmuştur,

NACİ T, USAR (Yerinden) (Devamla) - Siz neıre cevap veriyorsunuz Siayın Bkan? Benim gündem dışı konuşmam bu değidldi•

• SALİH COŞABı (Devamla) - Stenin gündem dışına cevap •«eriyorum. - 5458 -

NACİ USAR (Yerinden) {Devamla) - O saman ben söz isterim» 0 zurnan ben söz isterim, ^

SALİH COŞAR (Devamla) - İstersin kardeşim. Sen bu i. kürsüden bunları dile getirdin,

NACİ T. USAR (Yerinden(Devamla) - O zaman söz isterim,

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; Sayın Bakan bu gündem dışı konuşmadır. Bunu tartışma konusu yapinayalım. Tamam mı?

ÖMER DEMİR (Gazi Mağusa) (Yerinden) - 0 konuştu Sayın Bajşkan.

SALİH ÖOŞ^R (Devamla) - O konuştu. i

BAŞKAN - Evet. o da cevap veriyor. Konu dışına çıkmaya

SuLlH COŞAR (Devamla) - Hayır çıkmıyorum. Sayın Nassi İtalât'a cevap veriyorum.

BAŞKAN - Sayın JCOletvekilleri bu gündem dıgı konu^pna istemidir efendim.

SALİH COŞAR (Devrçla) - Naci TalSt diyor ki; Naci diyor ki... ' ! ' FERDİ SABİ1 SOYER (Gazi Maguaa) (Yerinden) - Ve sizin arkanıza saklanıyor Yüksel Bey.

BAŞKAN - Hangi Yüksel Bey efendim?

5459/... - 5459 -

FERDİ ShBÎI SOYER (Yerinden ) (Devanla) - Yüksel TOacaroğlu Bay sizin arkanıza saklanıyor. Ona cevap verme, hakkıma siz elimizden alıyorsunuz.

BAŞKAN Ne münasebet efendim?

FERDİ SABİT SOYER (Yerinden) (Devamla) - Tabii efendim. Genel Başkana söz hakkı vermediniz.

BAŞKAN - Hayır efendim. Bu gündem dışı konuşma istmidir efendim. Gündem dışı,

(Milletvekilleri birnirlerine bağrışırlar.)

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri.,,.

SERDİ SABÎT SOYER (Yerinden) (Devamla) - Sizin yetki- nizin arkasına saklanıyor.

BAŞKAN - Kimse benim arkama saklanmıyor efendim.

FERDİ SABİT SOYER (Yerinden) (Devamalaı) - Yoksa başka türlü meydanlara çıkamaza konuşsun» ..

BAŞKAN — Buyurun Sayın Bakan.

SÛLÎK COŞAR (Dcrosala) ~ Arkadaşlar; Sayın NacilT&lât diyor ki:

FEF.Dİ Sı.BİT SOYER (Yerinden) (Devamla) - Çoğunluğun arkasına saklanın konuşabilir o. YÜKSEL OlüCCAROGLU (Yerinden) (Devamla) - Bam telinize basstoLk. SAL EH COŞAR" jvc-.la) - 19tfar-fc günü harekâtı şöyle geçecek, böyle ge^eork ve iki tarafa da hitap ediyor.

NACİ T.. USAR (Yerinden) (Davamla.) - EWtt...

SALİH COŞAR (Devamla) - Oyle mi? 5460/... - 5460 -

* >• » NACÎ T. USAR (Yerinden) (Devamla) - Evet..

SALİH COŞâR (Devamla) - Tamam. Ben de diyorum ki 19 Mart harekâtını başlatan tara£ belli. ..

. NACÎ T. USAR (Yerinden) (Devamla) - Evet,..

SALİH COŞAR (Devamla) - Bu başlatan tarafın bir ay önceden yaptığı propagandalar ortada. Siz 19 Marta kadar neredeydiniz Sayın Naci Talât? FADIL ÇAĞDA (Gime.) (Yerinden) - Açıkladık o ^konuda, da görüşlerimizi. SALİH COŞAR. (Defamla) - Aç ıklamasını zz, açıklamadınız. Amaı vakta ki'bu toplum 19 Marta karşı bir yumruk halinde dünyaya karşı ben varım dediği anda hemen konuyu hangi noktaya getirdiniz. Efendim bu barışa karşı bir harekâttır.

NACİ ar. USAR (Yerinden) (Devamla) - Evet efendim. « evet, evet. Her iki kadın harekâtının da diyalogu zedelemekten başka bir maksadı olmamıştır. SALİH COŞAR (Devamla) - Ama siz he beklerdiniz? Siz ne beklerdiniz? Rum harekâtı gelecek, sınjrlardan geçecek, lürk tarafına girecek... "

NACİ T. USAR (Yerinden) (Devamla) - Sınırdan geçemezdi.

SALİH COŞAR (Davamla) - Ve siz o kanaatteydiniz ,ki bu toplum kucak açacak, hiçbir harekâtta bulunmayacak. SBLz o kanaatteydiniz. 0 kanaatteydiniz. Maaleseef.

NACİ T. USAR (Yerinden) (Devamla) - A^tık siz© SEaygım kalmamıştır. Saym Coşar. SALÎH COŞAR. (Devamla) - Maalesef... NACİ T. USAR (Yerinden) (Devamla) -Hiç saygım kalmamıştır.

SALİH COŞAR (Devamla) - Maalesef o kanaatteydiniz. BAŞKAN - ISmst Sayın Bakan, konuya dönelim lütfen. SALİH COŞAR (Devamla) - Ama yanıldınız...

NACİ ÜT. USAR (Yerinden) (Devamla) - Bir öğretmenim olarak alze. saygım vardı, hatta borcum vardı ama borcu bugün bana Ödettirdiniz. 5461/.... - 5461 -

SALİH COŞAR (Devamla)- Olabilir.

NACİ T. USAR (Yerinden)(Devamla)- Bu borcu bugün bana ödettirdiniz. Bu söylediklerinizle de teessüf ederin, teessüf ederim sizi bu kadar aşağıya inmekten aİlah için görmek istemezdim. Hiç görmek istemezdim.

SALİH COŞAR (Devamla)- Çok yazık, çok yazık. Sayın Naci Talât çok yazık,

BAŞKAN - Efendim, karşılıklı konuşmayalım,

SALİH COŞAR (Devamla)- Bu toplumun içinde yaşadın, büyüdün. Bu toplumda ...

NACİ T. USAR (Yerinden)(Devamla)- Elbette.

SALİH COŞAR (Devamla)- Şahit de oldun bu toplumun davranışına geçen gün ve halâ bu toplumu değerlendirmedin,

ALPAY DURDURAN (Lefkoşa)(Yerinden)- Yok ediyorsunuz.

SALİH COŞAR (Devamla)- Halâ bu toplumu değerlendire- medin, çok yazık.

NACİ T. USAR (Yerinden)(Devamla)- Bu toplumu savunmak yalnız bize kalmıştır.

BAŞKAN - Lütfen konumuza dönelim efendim. Bu konuyu burda bırakalım. Lütfen konumuza dönelim.

SALİH COŞAR (Devamla)- Çok yazık kardeşim.

OZKER OZGUR (Lefkoşa)(Yerinden)- UBP Toplumu.

5462/. - 5462 -

FADIL ÇAĞDA (G*ı?ne) (Yer^pd&n)- Kıbrıslılar» ihanet ediyoraypz, ; T$şUŞ!î$ by k«4«f olma?,

BAŞKAN- BakaOi, Öğretmenler koftusMna değinelim efendlıfi. -

. 'BAŞBAKAN Drv DERVİŞ EROGLU (Yerinden)- Sayın Coşar kadınları ilk defa mı yürüyor?

^l^tH COŞAR (Devamla)- Şimdi.

BAŞKAN ş Jfe^amdı» Saya.n Başbakan, bu konu tama.®-, efendim, •

SALİH COŞAR (Devamla^şaş-ınadılaş efendim.

BAŞKAN ' İJ^^genler ktynusuna dSnsli» lütfş» Sayın Bakan. w

SALİH COŞAR (Devap^a ^ ÇtJfckü yarlardı toplumun reaksiyondu* Toplumun reafcgiyoDumı beklemiyordunuz onun için.

ÖMER DEMİR (Gazi Magurfa)(Yerinde»)^ Ne kadar sabredecekti toplum?

SALİH COŞAR (Devamla)- Şimdi konuları saptırmaya çalışıyoysunu^ı1 saptıraııııyorşunyız^ becaremiyorsunuz dâw 1

NAÇt T. USAR (Yerinden)(Devamla)- Toplumun ne konuştuğunu gidip dinleyin,

SALİH COŞAR (Devamls)- Becerenıiyorsunuz da? 0 toplumun ne konuştuğunu ben ne dinleyeceğim.

5463/. - 5463 -

NACÎ T. USAR (Yerinden)(Devamla)- Sizin toplum dediğiniz UBP Kadın Kolları mı?

SALÎH COŞAR (Devamla)- Ben toplumu Pazar günü gördüm. Binlerce özel araba ailesiyle, çoluğuyla, çocuğuyla böyle arabaya atlayıp Akıncılara nasıl gittiğini gözlerimle gördüm.

NACÎ T. USAR (Yerinden)(Devamla)- Evet.

SALİH COŞAR (Devamla)- Gözlerimle gördüm.

NACÎ T. USAR (Yerinden)(Devamla)- Gitti.

SALÎH COŞAR (Devamla)- 0 toplumu zorlayan mı vardı gitmek için?

MEHMET CİVA (Lefkoşa)(Yerinden)- Yok yahu, yok yahu,

SALİH COŞAR (Devamla)- Kimse zorlamadı.

MEHMET CİVA (Yerinden)(Devamla)- BRT'de marşlar çalıyordu.

BAŞKAN - Lütfen sayın milletvekilleri. Sayın Bakan.

NACİ T. USAR (Yerinden)(Devamla)- Yahu gittiyse gitti, ikisi de yanlış yaptı. Sen de yanlış yaptın o da yanlış yaptı.

SALİH COŞAR (Devamla)- Efendim, ben kısaca konuyu şöyle bağlayım. Bu ülkede Kıbrıs Türkü direnebilmişse, bu Ülkede Kıbrıs Türkü bugüne kadar gelebilmişse, Atatürkçü- lük ruhu içinde, Atatürk ilke ve devrimleri içerisinde yetişmiş insanlar olarak gelebilmiştir. Bitmedi bu iş.

5464/. - 5464 -

MEHMET CÎVA (Yerinden)- Bitti o da, o da kapandı.

SALÎH COŞAR (Devamla)- Atatürk diyor ki ....

KEMAL EMÎRZADE (Lefkoşa)(Yerinden)- Rabıta geldi, rabıta.

SALÎH COŞAR (Devamla)- «Hürriyet ve İstiklâl benim karakterimdir" diyor. *

KEMAL EMÎRZADE (Yerinden)(Devamla)- Rabıta geldi.

SALÎH COŞAR (Devamla)- Biz bu karakterle yetiştik beyler, siz de öyle yetiştiniz. İlle de bu yetişme tarzının önüne bir perde koymaya çalışıyorsunuz.

FADIL ÇAĞDA (Girne)(Yerinden)- Siz perde koyuyor- sunuz.

SALÎH COŞAR (Devamla)- Vazgeçin. Çekin o perdeyi, atın o perdeyi. Aslınıza dönün. Aslınıza dönün, o perdeyi çekin.

NACÎ T. USAR (Yerinden)(Devamla)- Biz aslımızdayız.

FERDÎ SABÎT SOYER (Gazi Mağusa)(Yerinden)- Öyledir.

SALİH COŞAR (Devamla)- Bu memlekette.

KEMAL EMÎRZADE (Yerinden)(Devamla)- Artık bu mem- lekette bilim değil din ...

SALİH COŞAR (Devamla)- Ne dini sen de yahu. Dinden bahsetme.

5465/- - 5465 -

FERDÎ SABÎT SOYER (Yerinden)(Devamla)«. Türkiye*de ne ha İler • gelindlUni gördüfc işte. O aiein takip ettiğiniz ...

SALİH COŞAR (D.eva»l$)- sen bize bak, bize bak.

FERDÎ SABÎT SOYER (Yerinden)(Devamla)- Sistemi yöne- tenler. Evıa edin ki toplum kendini korumaya sahiptir biatim toplumumuz, bunu olsun bozamadınız işte,Ne hale getirdi sizin siyasetinizi takip edenler Türkiye'de belli. Bunu olsun bozamadınız,

SALİH COŞAR (Devamla)- Biz ...

Dr. töKSEL TUCCAROGLU (Lefkoşa)(Yerinden)- En büyük din şeyini Ahna'da izlediniz Türklerin.

BAŞKAN - Sayın Bakan lütfen bağlayalım efendim.

FERDÎ SABÎT SOYER (Ye^loden)(Devaola)- Dua edin, bunu olsun bozamadınız.

SALÎH COŞAR (Oe!fa«İ£)r Sayın Ferdi S»bit, biz o gardropcu Atatürk'e de karşıyız. Onlara da karşıyız biz.

MUSTAFA HACİAHMSTOSLU (Girne)(Yerinden)- Sayın Ba(|fcan, dilerim bu toplantı şeye benzedi. Şimdi çocuklar geldiği için bunu karşılıklı kahveye çevirdik.

BAŞKAN - Karşılıklı konuşmayalım.

FERDÎ SABÎT SOYER (Yerinden)£Deva«la)- Şeyh Nazım1a fink attırdınız memleketin içinde.

BAŞKAN - Sayın Bakan lütfen efendim.

5466/.. - 5466 -

FERDÎ SABİT SOYER (Yerinden)(Devamla)- Sayenizde BRT gericilik yuvası oldu. 1

BAŞKAN - Sayın Ferdi Sabit lütfen efendim.

TİCARET VE SANAYİ BAKANI TAŞKENT ATASAYAN (Yerinden)- Bu memlekette gericilik geçmez.

SALİH COŞAR (Deva mla)- Sa y m Ba şkan, muhter em milletvekilleri;

FERDÎ SABİT SOYER (Yerinden)(Devamla)- Oy alacağınızı bilseniz hepiniz mitinglere gidersiniz. Fatiha süresiyle başlarsınız. v

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; Sayın Ferdi Sabit Soyer, lütfen ara vereceğim efendim. Lütfen dinleyelim. Sayın Bakan bitirelim efendim lütfen. Buyurun Sayın Bakan siz" konuşmalarınıza devam edin. Sayın Taşkent Atasayan, Sayın Ferdi Sabit Soyer karşılıklı konuşmayalım efendim.

FERDİ SABİT SOYER (Yerinden)-(Devamla)- Tevhidi tedrisatı sürekli bozdular,

BAŞKAN - Efendim lütfen, ara vereceğim.

SALİH COŞAR (Devamla)- Bırak sen Türkiye'yi yfchu.

FERDÎ SABİT SOYER (Yerinden)(Devamla)- Bu ayıbınızı hiçbir zaman örtemeyeceksiniz.

BAŞKAN - Buyurun Sayın Bakan.

FERDÎ SABİT SOYER (Yerinden)(Devamla)- Bir de Atatürkçü konuşacaksınız bana.

5467/... -- 5467 -

SALİH COŞAR (Devamla)- Sayın Başkan, muhterem millet- vekilleri! kim ne dşşirîj kim hapg| formülün, hangi formülü hangi kılığa sokarsa şoksun, çüpky k*Hk değiştiri- yorsunuz birtakım fc^püllere, B4.gj bu ülkede" tam bağımsızlık ve özgürlüğümüzden hiç fedakârdık yapmaya niyetimiz yoktur.

EMİN UZUN (Lefkoşa)(Yerinden)- •Yaşa^bcâ.' *

ÖMER DEMİR (Gazi Magusa)(Yerinden)- Bravo.

SALİH COŞAR (Devamla)- Anlayan anlasın.

OZKER OZGUR (Lefkoşa)(Yerinden)- Ne demekse o?

HASAN SARICA (Lefkpşa)(Yerinden)- Öğretmenlere gelin.

SALİH COŞAR (Deyamî,® )t Hiç fedakârlık yapmaya niye- timiz yoktur bu memlekette, Bu bilinsin.

HASAN. SARİCA (Yerinden)(Devamla)- Öğretmenlerden de bahşetin bij-az,

EMİN UZUN (Yerinde©) (Devamla )r- Herkesin kulağına küpe olsun.

SALİH COŞAR (Devamla)- Gelelim öğretmenler konusuna. Evvelâ direkt olarak cevap vereceğim, Yorumumu sonra yapaşağım,

Herşeyden eyvel Türkiye'den -Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine bir tfğretroenithal i olayı yoktur.

ÖMER DEMİR (Yerinden)(Devamla)- İthal, ne demek istiyor?

ALPAY DURDURAN (Lefkoga)(Yerinden)- Görmeyin onları.

5468/... - 5468 -

SALİH COŞAR (Devamla)- Kıbrıs'a Türkiye'den ihtiyaç varsa ve Öğretmen mübadelesi s&2konusudur* Bü bir» Öğretmen mübadelesi İngiltere ile de sözkonusudufr* Amerika ile de sözkdnuşudur, Bu anlaşmamız vardıri Yazışmalarımız vardır* Gitmek isteyen öğretmenlerimiz vardır, gelmek isteyen Öğretmenler vardır. Bu mübadele vardır ve evrensellik il- kesi içerisinde, çünkü, eğitimin milliyetçiliği yanında, evrensellik ilkesi de vardır. 0 ilke içerisinde de böyle bir mübadelenin olmasında biz hiçbir zarar görmüyoruz. Keşke bu mübadele çeşitli ülkelerle olabilse.

NACÎ T. USAR (Gazi Mağusa)(Yerinden)- Biraz daha anlatırsan inanacağım.

SALİH COŞAR (Devamla)- Bu bir.

NACİ T. USAR (Yerinden)(Devamla)- Şimdilik yetersizdir.

SALİH COŞAR (Devamla)- Bilhassa bu konuşma içerisinde, Sayın Naci Talât'ın yaptığı ithamları reddeder ve aynen iade ederim. Aynen iade ederim. İki iddiada bulunmuştur Sayın Naci Talât. Bir; Ankara'da diycr, toplantılar yapıl- mıştır. Kıbrıs Türkünün milliyetçiliğini artırmak için ...

MEHMET CÎVA (Lefkoşa)(Yerinden)- Milli duygularını.

SALİH COŞAR (Devamla)- Milli duygularını tekrar, o kaybolan milli duygularını yerine koymak için plânlar, programlar yapılmıştır mealinde iddiada bulunmuştur. Reddederim. Kıbrıs Türkünün milli duyguları ortadadır. Kıbrıs Türkü bu memlekette yüz sene direnmiştir. Yüz sene mücadele vermiştir. Yolunu şaşırmamıştır, bugünlere ulaşmıştır. Neden?

Dr. YÜKSEL TÜCCAROGLU (Lefkoşa)(Yerinden)- Cumhuriyeti kurmuştur.

5469/. - 5469 -

SALÎH COŞAR (Devamla)- Çünkü, Kıbrıs Türkü mihrap olarak yönü Anıtkabir'dir.

EMÎN UZUN (Lefkoşa)(Yerinden)- Bravo Hoeai

SALÎH'COŞAR (Devamla)- İlkesi, Atatürk tikeler id il», Devrimleridir. Onun için şaşırmamıştır Kıbrıs TÜrkü.

KEMAL EMİRZADE (Lefkoşa)(Yerinden)-»! tarafta da < Rabıta var.

FERDİ S. SOYER (Gazi Mağusa)(Yerinden.)- Yalnız UBP İktidarı döneminde 30,000'i Londra'ya gitmiştir.

SALÎH COŞAR (Devamla)- Şaşırmamıştır Kıbrıs Türkü. Maalesef siz şaşırmaya başladınız. Bütün üzüntüm odur, şaşırmaya başladınız.

Dr. YÜKSEL TÜCCAROGLU (Yerinden)(Devamla)- Rum îktidarındandır, yaptıklarındandır. Bizim dönemimizde değil.

MEHMET CİVA (Lefkoşa)(Yerinden)- Mihrabınız para.

SALÎH COŞAR (Devamla)- Ankara'dır, Ankara. Ankara, onu beğenmek istemiyorsunuz, anlamıyorum.

MEHMET CÎVA (Yerinden)(Devamla)- Para. Asil Nadir de Kâbeniz.

SALÎH COŞAR (Devamla)- Şimdi arkadaşlar ...

5470/... - 5470 -

EMÎN UZUN (Lefkoşa)(Yerinden)- Asil Nadir'le ne alâkası var bunun?

BAŞKAN - Lütfen bağlayalım efendim.

FERDÎ S. SOYER (Gazi Mağusa)(Yerinden)- 30,000 ta'ne gencimizi getir bakalıgm Avustralya' dan ve Londra'dan.

SALÎH COŞ^»(Devamla)- Arkadaşlar, Sayın Naci Talât bir iddiada daha bulunuyor. 0 bizi çok daha fazla üzmüştür. Diyor ki Kıbrıs'a gelen mahdut sayıda öğretmen arkadaşlar özel bir görevle görevlendirilmişlerdir. Bu bizi çok üzer^,Lütfen. • i' '• NACÎ T. USAR (Gazi Magusa)(Yerinden)- Bu bir hakikattir.

SALÎH COŞAR (Devamla)- Lütfen Naci Talât, lütfen.

NACÎ T. USAR (Yerinden)(Devamla)- Bunu sen de bilirsin ama ...

SALÎH COŞAR (Devamla)- Kıbrıs'a gelen bir grup öğretmen özel bir görevle görevlendirilmişlerdir, iddianızı lütfen geri alın.

NACÎ T. USAR (Yerinden)(Devamla)- Hayır efendim. Bunun doğru olduğunu siz de bilirsiniz.

MEHMET CÎVA (Lefkoşa)(Yerinden)- Sana da geldi bu şikâyet.

5471/ - 5471 -

NACÎ T. USAR (Yerinden)(Devamla)- Bu şikâyet size de gelmiştir. Bu bilgi size de gelmiştir.

MUSTAFA HACIAHMETOGLU (Girne)(Yerinden)* Milli- yetçiliği ithal mi ediyorsunuz?

SALÎH COŞAR (Devamla)- Aynen reddeder ve üzün- tülerimi tekrar ifade ederim.

KEMAL EMÎRZADE (Lefkoşa)(Yerinden)- İşinize Öyle geliyor da onun için.

SALİH COŞAR (Devamla)- Arkadaşlar, Kıbrıs'ts hepimizin bildiği gibi, eski Emeklilik Yasası tahtında, son yıllarda büyük çapta emekliye ayrılmalar vardır. Ve emekliye ayrılma konusunda mevcut mevzuat bizim engel olmamıza fırsat vermemektedir.

NACİ T. USAR (Yerinden)(Devamla)- Onun için Öğretmen Kolejine öğrenci almayı durdurdunuz?

SALİH COŞAR (Devamla)- İzah edeceğim efendim.

5472/... - 5472 -

NACI T; USAR (Yerinden)(Devamla)- Onu da durdtardunuz.

SALİH COŞAR (Devamla)- Her sorunuza cevap'vere- ceğim Sayın Naci..Talât.

NACİ T. USAR (Yerinden)(Devamla)- Hem emekliye ayrılma hız kazandı hem Öğretmen Kolejine Öğrenci almaz.

SALİH COŞAR (Devamla)- Sayın Naci Talât her ' soruna cevap vereceğim, sabret cevap vereceğim. Sen soru sordun, bân sana cevap vereceğim. Lütfen sabret cevap vereceğim.

ALPAY DURDURAN (Lefkoşa)(Yerinden)- Kılıflar hazır.

SALİH COŞAR (Devamla)- Kılıflar değil, gerçeklerdir. Rakamlardır konuşan. Rgkamla konuşuyoruz biz. Bilimsel konuşuyoruz, öyle ...

KEMAL EMÎRZÂDE (Lefkoşa)(Yerinden)- Afaki değil.;

SALİH COŞAR (Devamla)- Afaki konuşmuyoruz.

KEMAL EMÎRZÂDE (Yerinden)(Devamla)- Yani literatürünüzü

SALİH COŞAR (Devamla)- îyi takip ediyorsunuz demektir. Takip ediyorsunuz demek.

MEHMET CÎVA (Lefkoşa)(Yerinden)- Canım senin Atatürkçülüğünden şüphemiz yok.

5473/... - 5473 -

SALÎH COŞAR (Devamla) - Sayın Başkan, sayın millet- vekilleri; bugün bizim 2007 fiili çalışan öğretmenimiz var- dır. Dikkatinizi çekerim, 2007 öğretmenimiz vardır. 2007 öğretmen ilerisinde bu yıl Türkiye'den bizim talebimiz üze- rine, bizim talebimiz üzerine öyle söyleyim daha iyi anla- şılsın, bu ülkeye gelen öğretmen sayısı 28»tir. 7 daha geldi 28. v • • \ ÖMER DEM ÎR (Gazi. Mağusa) (Yerinden) - Bak seri eksik bilin Naci.

SALİH COŞAR,(Çeyamla) - Evet söyleyelim kardeşim, söyledik. .

KEMAL EMÎRZADE (Yerinden)(Devamla) - Demek ki arkası geliyor.

SALÎH COŞAR (Devamla) - Bu öğretmenlerimiz tarih öğretmeni,

. TÎCARET VE SANAYİ BAKANI TAŞKENT ATASAYAN (Yerinden)- îcap ederse gelecek tabii, niçin gelmesin. , ' . ,

SALÎH COŞAR (Devamla) - Edebiyat öğretmeni, bir tane spor hocamız var, güreş olarak geldi,

KEMAL EMÎRZADE (Yerinden)(Devamla) - İlkokul öğretmeni gelecek ve senin gençlerin de üniversite mezunu olarak boş gezecek.

SALİH COŞAR (Devamla) - Ve üç tane ilkokul öğretmeni var« Uç ilkokul Öğretmenini biz talep etmedik, mübadele sistemi içerisinde gönderilmiştir. Gönderildikten sonra kesin cevap verdik, dedik ki ihtiyacımız yoktur bizim ilkokul öğ- retmenine ve ilkokul öğrenmeni talebimiz de yoktur, lütfen göndermeyin ve nitekim gelmemiştir bu öğretmenler.

...75474. - 5474 -

KEMAL EMİRZADE (Yerinden)(Devamla) - Sözleşmelerle bunu hallediyorsunuz işte o kadar,

SALİH COŞAR (Devamla) - Niçin gelmiştir, izah edelim. Bugün Sayın Naci Talât da ona evet demişti konuşmasında. Diyor ki ihtiyaç varsa ihtiyaç süresince gelmesine karşı değiliz dediniz. Ben de bu kürsüden diyorum ki bugün KKTC'de açıkta gezen ehil Edebiyat ve Tarih Ocası var mıdır? Yoktur. Varsa biz göreve almayı ve yaptığımız mukaveleleri Haziran'da bozmaya hazırız. Yoktur muhterem arkadaşlar. Bugün eğitim olgusu bu kürsüden çeşitli sorunlarınıza geçen bütçe * görüşmesinde açıklanmıştır. Eğitim olgusu bu ülkede fevka- lâde yaygınlaşmıştır. Hükümet politikamız, eğitimi her ferde yaygınlaştırma ve fırsat eşitliği getirme politikasıdır. Bu politikası içerisinde her gün yüzlerce genç köylerinden okul merkezlerine taşınmaktadır. Sizi ben davet ediyorum, Lefke bölgesine gidin, Erenköy'e gidin. Değirmenlik bölgesine gidin, her sabah göreceksiniz çocuklar pırıl pırıl evlerinden, yerlerinden okula getirilmektedir, eğitilmektedir, geri götürülmektedir ve bu çocukları taşıma işini devlet üstüne almıştır. Ayda iki yüz milyon para ödenmektedir sırf taşıma için.

HÜSEYİN ANGOLEMLİ (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Anayasa emridir o, görevinizdir.

SALİH COŞAR (Devamla) - Evet, benimsedik. Anayasayı sen mi yaptın? Şimdi bir de bu çıktı. Sanki Anayasayı siz düşündünüz, siz yaptınız.

HÜSEYİN ANGOLEMLİ (Yerinden)(Devamla) - Anayasayı...

SALİH COŞAR (Devamla) - Sen oy bile vermedin o Anayasaya ne konuşun?

NACİ. T. USAR (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Angolemli verdi efendim.

TAŞKENT ATASAYAN (Yerinden)(Devamla) - Ne konuşun ya sen. - 5475 -

SALÎH COŞAR (Devamla) - Oy bile vermedi o.

MEHMET CÎVA (Lefkoşa)(Yerinden) - Karıştırdın,

-•verdi oyk

SALÎH COŞAR (Devamla) - Kim?

MEHMET CÎVA (Yerinden)(Devamla) - Karıştırdım* efenfJiş,

SALÎH COŞAR (Devamla) - Ben eminim o arkadaş vermedi oy. Belli vermedi/ Bu kürsüden konuşmasından belli zaten.

HÜSEYİN ANGOLEMLÎ (Yerinden)(Devamla) - Şahitliğe de başladı.

TAŞKENT ATASAYAN (Yerenden)(Devamla) - Anayasaya sahip çıktı Angolemli şimdi.

OZKER ÖZGÜR (Lefkoşe)(Yerinden) - Yani Anayasaya oy vermçdiyşe sizin Anayasaya uymamanıza...

SALÎH COŞAR (Devamca) - İftihar ederi? kardeşim, iftihar ederiz uyduğumuz için. İftihar ediyoVuz. Yaygın- laştırdığımız içi» de iftihar ediyoruz. Bu kadar yaygınlaş- tırmaya rağmen bugün okullarımız öğretmensiz değilse, sınıf- larız boş değilşe bunu sağladığımız için de iftihar ediyojnjjç. Onu söylemek istiyorum.

• ' * . TAŞKENT ATASAYAN (Yerinden)(Devamla) - Biz yaptık.

> * • SALİH COŞAR (Devanla), r Şimdi, bu ülkede toplu halde emekliye ayrılmalar olacak.

NACİ T. UŞAR (Gazi Mağus.a)(Yerinden) - Bazı şeyleri

biz yftptik, be*?! şeyleri ;de siz.

SALÎH COŞAR (Devamla) - Dersler boş geçerse vay, • öğretüpen getireek yine vay. Söylemek istediğiniz başka. .../5476. - 5476 -

NACİ T»USAR (Yerinden)(Devamla) - Bazılarını da biz yapmayız, Türkiye'den getiririz.

SALİH COŞAR (Devamla) - Yok. Söylemek istediğiniz aslında başka. 0 değil. 0 değil.

KEMAL EMÎRZÂDE (Lefkoşa) (Yerinden) - Söylemek istenen söylenmiştir.

SALİH COŞAR (Devamla) - Tabii, tabii._

KEMAL EMÎRZÂDE (Yerinden)(Devamla) - Nasıl başka?

SALİH COŞAR (Devamla) - Söylemek istediği başka Sayın Naci Talât'ın.

NACİ T. USAR (Yerinden)(Devamla) - Söylemek istediğimi, söyledim ben söyleyeceğimi açıkça.

SALİH COŞAR (Devamla) - Eee, açıkça biz de reddettik işte.

NACİ T. USAR (Yerinden)(Devamla) - Ben ima yollu konuşmam Hoca.

SALİH COŞAR (Devamla) - Reddettik şeker kardeşim. Yok öyle birşey.

NACİ T. USAR (Yerinden)(Devamla) - Tamam, yeter.

SALÎH COŞAR (Devamla) - Ve diyoruz ki bu ülkeyi...

NACÎ T. USAR (Yerinden)(Devamla) - Sen benden daha uzun süre kürsüde kaldın.

SALÎH COŞAR (Devamla) - Pek tabii ki kalacağım ya. Sen sorarsan ben de cevap vereceğim.

.../5477, - 5477 -

NACÎ T. USAR (Yerinden)(Devamla) - On beş dakika ile sinirlidir.

SALÎH COŞAR (Devamla) - Şeyinde kalmasın, hiçbir şey, böyl^ şüur altında* şuu*ujfttffc kanarında kalmasın.

NACÎ T. USAR (Yerinden)(Devamla) - Hiç korkma. Hiç, hiç.

BAŞKAN - Evet Sayın Bakan lütfen bağlayalım.

SALÎH COŞAR (Devamla) - Arkadaşlarj,.,

MEHMET CÎVA (Lefkoşa)(Yerinden) - Konuları tevil etmeyi de çok iyi * beceriyor§unuzf

SALÎH COŞAR (Devamla) - Hiç tevil etmiyorum. Bu memlekette eğitim, onu da söyleyşlim. Hiç parlağımızın arkasında da saklanmıyoruz. Bu memlekette eğitim...

KEMAL EMİRZADE (Lefkoşa)(Yerinden) - Hiç rakam kullânmadını? Sayın Coşar, Bir tek 28 rakamını kullandınız. Bu kadar dakika konuşuyorsunuz, bir tek 28 rakamını kullandım?.

ERGİN ABDULLAH (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Bu memle- kette eğitimin kalitesi düştü efendim.

SALÎH COŞAR (Devamla) - Ne söyleyecektim başka?

NACÎ T. USAR (Yerinden)(Devamla) - Bir de 2007 dediniz.

SALÎH COŞAR (Devamla) - 2|97 öğretmen var dedik.

KEMAL EMÎRgADE (Yerinden)(Devamla) - 2007'yi de söylediniz.

SALÎH COŞAR (Devamla) - 28 kişi geldi dedik. Onu söylodik,

...75478. - 5478 -

BAŞBAKAN Dr. DERVİŞ EROGLU (Yerinden) - Kaç talebe olduğunu da söyleyin bilsinler.

SALÎH COŞAR (Devamla) - Efendim?

FERDÎ S. SOYER (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Dersane dolusu efendim.

SALÎH COŞAR (Devamla) - Oğrettoi sayısı 41,000. Onu da söyleyelim. Onu da öğrenin.

FERDÎ S. SOYER (Yerinden)(Devamla) - Bu memlekette eğitimden milyonerler yetişti efendim.

SALÎH COŞAR (Devamla) - Sen gel de, aile birliği toplantılarına gel. .

FERDÎ S. SOYER (Yerinden)(Devamla) - Öyledir efendim.

SALÎH COŞAR (Devamla) - Aile kurullarına gel. Bu vatandaşın eğitimi nasıl gördüğünü orda dinle. Böyle uzaktan karar verme.

FERDİ S. SOYER (Yerinden)(Devamla) - Öyledir efendim.

SALÎH COŞAR (Devamla) - Gel dinle.

FERDİ S. SOYER (Yerinden)(Devamla) - Sayenizde, Eğitimden milyonerler yetişti. Öyledir efendim.

Dr. DERVİŞ EROGLU (Yerinden)(Devamla) - Televizyonla eğitime başladık.

SALİH COŞAR (Devamla) - Arkadaşlar, kürsüden bizim görevimizdir, bir noktayı daha vurgulayalım.

FERDİ S. SOYER (Yerinden)(Devamla) - Öyledir efendim sayenizde. Öyledir efendim.

...75479 - 54?9 -

SALÎH «OŞAR (Devamla) - Bu ülkede eğitim, şimdi Türkiye i,la bütünleşmedik* Bu ülkede eğitim^ eğitimde ENOSÎS, teğitimıfe atitekrasyon, eğitimde bütünleşme, daha başka kelime isterseniz sayayim.

KEMAL EMÎR2ADE (Lefkoşa) (Yerinden) - Ferdi Bey»e niye kızarsınız?

SALÎH COŞAR (Devamla) - Bu ülkede yüz seneden beri vardır. Var olduğu için siz burada oturuyorsunuz,

EMÎN UZUN (Lefkoşa) (Yerinden) - Yaşa Hoca,

TÎCARET VE SANAYİ BAKANI TAŞKENT ATASAYAN (Yerinden)- Allah kerim gerisine,

SALÎH COŞAR (Devamla) - Siz bugün burada onun için oturuyorsunuz.

EMÎN UZUN (Yerinden)(Devamla)' - Konuştur, tarihi konuştur,

SALÎH COŞAR (Devamla) 1984 yılma kadar bu ülkede orta öğretimde sizler öğrenciyken, bu ülkedeki öğretim kadrosunda Kıbrıslılar, bir elin parmaklarının sayısı kadardı. Bu ülkede bir öğretim kadrosu, özellikle orta ... - • * öğretimde eskiden beri Anavatan geldi, sizleri, bizleri yetiştirdi, 1964»ten sonra Kıbrıs Türkü orta öğretimde sınıfları devraldı,

, KEMAL EMÎRZÂDE (Yerinden)(Devamla) - Oralara doğru gidelim baştan.

* w » SALÎH COŞAR (Devamla) - Yine devraldı. Hayır. Rakam verdik işte. 2007, 28. Bunlar geçidi ziyaretlerdir.

TAŞKENT ATASAYAN (Yerinden)(Devamla) - Devamlı da olabilir, ne oldu?

.../ 5480. SALÎH COŞAR (Devamla) - Sonra zaten bunlar olmayacak.

KEMAL EMÎRZADE (Yerinden)(Devamla) - Biz 2*<4>ilirdik, 28 dediniz.

SALÎH COŞAR (Devamla) - Eee, ihtiyaç var kardeşim, boş mu bırakalım sınıfları? i

FERDÎ S. SOYER (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Tabii, tabii .i SALÎH COŞAR (Devamla) - Ha, sınıfları boş bırakalım..

«- » NACÎ T. USAR (Gazi Mağusa)(Yerinden) - Hayır efendim.

SALÎH COŞAR (Devamla) - Yani bu kürsüden gelin ve bize sorun; Filân yerde öğretmen yok diye. Lütfen arkadaşlar...

ÖMER DEMÎR (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Cahil kalan, CTP'nin kucağına düştü.

SALÎH COŞÂR (Devamla) - Çok, istirham ediyorum. Bu ülkede yüz seneden beridir, özellikle eğitim konusunda...

NACÎ T. USAR (Yerinden)(Devamla) - CTP'ye bir tek cahil adam üye değildir Ömer Demir.

SALÎH COŞAR (Devamla) - Özellikle eğitim konusunda...

ÖMER DEMÎR (Yerinden)(Devamla) - Sizin dediğiniz odur

SALÎH COŞAR (Devamla) - Rahmetli, arkadaşlar rahmetle anmamız gereken...

NACÎ T. USAR (Yerinden)(Devamla.) - Aydın olanlar CTP'ye üye olur.

SALÎH COŞAR (Devamla) - Sayın Naci Talât, rahmetle anmamız gereken hocalarımızın kemiklerini sızlatmayalım.

NACÎ T. USAR (Yerinden) (Devamla) - Var. sızlatmavmız - 5481 -

SALÎH COŞAR (Devamla) - Bir Arif Nihat. Asya'nın kemik- lerini sızlattın bugün kusura bakma. Saygılar sunarım.

NAfî T* USAR (Yerinden)(Devamla) - Arif Nihat Asya'ya Allah rahmet eylesin.

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Bakan Salih Coşar.

Sayın milletvekilleri;-gündemimizin birinei maddesi üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır.

FERDÎ S. SOYER (Gazi Magusa)(Yerinden) - Türkiye'de Türkeş geldi...

BAŞKAN - Şimdi, İkinci kışıma, özel gündemde yer alacak işlere geçiyoruz. Bu kısımda Tarımsal Donatım Ser- visleri Müdürlüğü 1989 Mali Yılı Döner Sermaye Bütfe Yasa Tasarısıyla Ekonomi, Maliye, Bütfa ve Plân Komitesinin Tasarıya ilişkin raporunu görüşeceğiz. Sayın Komite Başkanının raporunu sunmasını rica edeceğim.

TÎCARET VE SANAYÎ BAKANI TAŞKENT ATASAYAN (Yerinden) - Sayın Başkan genel görüşme tamamlandı efendim. Oylamaya' geşaceğiz.

BAŞKAN - Madde maddeye mi gelmişti sıra? i TAŞKENT ATASAYAN (Yerinden)(Devamla) - Tabii, madde maddeye geçeceğiz.

(Meclis Başkanı Sayın Hakkı Atun, Başkanlık Kürsüsünü Meclis Başkan Yardımcısı Sayın Dt. Sait Güven'den devralır.) t . BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; Sayın Başkan madde madde görüşülmesi oylandı mı?

KATİP - Hayır efendim, oylanacağız.

#../5482. -5482-

III. ÖZEL GÜNDEM BAŞKAN - Saym.milletvekilleri} genel görüşmesi tamam- lanmış olduğuna göre Tarımsal Donatım Servisleri Müdürlüğü 1989 Mali Yılı Döner Sermaye Bütçe Yasa Tasarısının madde madde görüşülmesini oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?a i

KATİP - 25.

BAŞKAN - Etmeyenler?... 5. 25'e 5 oyla kabul edil-, miştir. Okuyunuz l'inci maddeyi.

% » R' KATİP -

, - . TARIMSAL DONATİM SERVİSLERİ MÜDÜRLÜĞÜ 1989 MALİ YILI DÖNER SERMAYE BÜTÇE YASA TASARISI

* Kuzey Kıbrıs'Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi aşağıdaVti Yasayı yapar: Kısa İsim 1. Bu Yasa,. Tarımsal Donatım Servisleri Müdürlüğü 1989 Mali Yılı Döner Sermaye Bütçe Yasası olarak isimlendirilir. f BAŞKAN - l'inci maddeyi sayın milletvekilleri, l'inci madde hakkında söz isteyen?... Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?... Çekimser?... Oyçokluğuyla kabul edilmiştir,

« KATİP -

; • BİRİNCİ KISIM Genel Kurallar

31 Aralık 2. Tarımsal Donatım Servisleri Müdürlüğünün, 1989 tarihinde 1 0cak 1989 tarihinde başlayan ve 31 Aralık sona 1989T tarihinde sona erecek olan 1989 Malî Mali^Yılı yılmda, bu Yasaya ekli "Giderler" (Cari-Yatırım- Hizmetleri Transfer) Cetvelinde saptanan hizmet ve faaliyet- tahsis lerin yürütülmesi için 2.052.900.000.-1 ödenek edilen tahsis edilir, ödenek /K/.o-a

et, ı w ^ 00 m of. ı w tt •M o - 5484 -

GİDER GETVELÎ

•ı E

07 Yurt içi yola,uk 2,000,000 3,000,000.-

05 Yurt dışı yolluk 5,000,000, 5,

Cb Giyecek 1,000,000. 10 Ta z n:i n ?. t la r 1,000,000. L 11 Diğer personel giderleri 5,000^000.- i 12 Hayat pcbalılı^mın geti- receği'ek mükellefiyet 40,000.000. 72,000 i 000.-

Kesir? ı'ODIATR.ı §13,000,000.- 340,000,000.- (+)Artış Açıklama (-)Azalış

+ 85,000,000.- Döner Sermayeden Maaş çeken - '6,000,000.- + 2,000,000.- İşveren Katkısı + 3,000,000.- İşveren Katkısı + 2,000,000.- İşveren Katkısı + 5,000,000.- TDS'nin döner Sermaye ve c~ri bütçeden ödenen tür: personelinin ek mesai ödeneklerini kapsar + 1,000,000.- Yurt içi iaşe icsde ve yolluk gi- derleri Yurt dışına yapılacak seyahat gi- derleri.

- i., , u . - - 1,000,000.- + 5,000,000.- personelin giyecek tazminat v.s giderleri

+ 32,000,000.- 1989 yılında hayat pahalılığının getireceği ek mükellefiyet(%30)

+127,000,000.-

.75485 •;;; .'. rL^^^Z-Z-- '' :,- —s—

1988 Yılında, ,1989-tılı için (+>Artış j-'asıl" ..Kesim Madae " ' Gider Nevi Öngörülen , Öngörül (_ )Azalış " ^ Açıklama

TDS 02 . Malzeme -ve Hizmet Alımları 01 Makine ve Araç' Ba- 4,000,000.- -10,uuu,UOO; + b,000,000.'- TDS'ye ait makine ve araçların kımı, ~ ': r giderleri 02 Bina ve Tesis Ba- 12, OûO, 000. - . 10",ÖOO,Ö00. - - 2 ,.000,000. -I.TDS 'ye ait bina ve tesislerin kını i »nSflEİ 03 Atölye Malzemeleri 14,000,000.-;"; 25,000,Q00.> +11,000,00C.-.Dıştan gelip TDS atölyesinde ve Hammadde • ^yapılan ta~ira~larc=. gerekli ^•^Btfe^^pl^iPİü--niaİzens ve hammadde 04 Diğer Hizmet . 4,000,000.- r-vr ' Alımları 1;- ,CÇ-C ,000.- 15,000,000.- „ + 5,000,000.- TDS'ye ait ar?.o ve =,tclyide serviste kullanılan akarv^k: " ve yağ giderleri 06 elektrik, su, gaz 8,000,000.- 10,000,000.- + 2,000,000.- TDS'nin elektrik, su ve gaz giderleri 07.. Diğer muhtelif '5,000,000.- - " ' - 5,000,000.- giderler

Kesim Toplamı 57,000,000.- -70,000,000.- +13,000,000.-

...75486.

. i.... -....s;- J S

. - • •=•> > . : , I _ 1938 Yılında Ongor^ülen

4,CCO,OCO.-

j:,.LU,ULU,

Oc Kira 2,1CC,00C.-

07 jLızs-Il-cran 1,OCC,GCG.-

08 Devletli Misafirleri 1,000,000.-

09 Lieçmi^ yıl Eorçları 95,000,0*4%- - 5^86 -

1989 Yılı için l+) artı5 * -.I'--.-"İCJ öngörüle-ı. n (--- -) Azalıtc:11sş

6,000,000.- + 2,000,000,

5,000,000.- * - 2,C i ^

10, C00 .000 . - - --. ' . . ' ' . - :: .; . V -v

2,400,000.-'! + . 30C,CC:..- -aael Müdürlük cin;

1,500,000.- + 500,000.- iç vs dış ntiöaiirl^--

1.000,000.-

50,000,000." - 45,000,000.- Geçmig yıldan gelen borçlarımıza yapılacak "ödemeler.

.../5487. Fasıl Kesim " Madde Gider-N-esci 1988 Yılında "öngörülen (-TL) TDS 03 10 K.K.T.C.Bütçesine 162,368,000.

11 Kredi Faizi 110,000,000.

Kesim Tcp'lanı 383,965,000. 5487 -

1989 Yıla i fin (O Artış _ Açıklama .DngSrülen (!) . (-) Azalış ( IL) 376,000,000.- (+) 213,632.000.- K.K.î.C.Cari -bütçe- siöden naaş çeken personel gideri.

150,000,000.- (-r) 40,000,000.- Döner Sermaye için

.../ 5488. -5488 -

:—! S <0 H 1988 Yılında 1989 Yılı için (+)Artış tn m S Öngörülen Öngörülen (-)Azalış CN tn Açıklama II. iC S. (D (TL) (TL)

DS 04 p*al Alınları

01 Su İs T,a rnalzerr.es I 275', 000,000. - +275,000,000. - Sulama borusu, aksamlar alımları dalgıç v.s. 02 Dalgıç Aİiti 50,000,000, - 50,000,000. 05 Sulama Borusu vs 200,000,000. -200,000,000,

550,000,000.- Sulama malzemeleri dış: sstış için alman çiğe: bü- "ÎTv'riîr vş r >2• tün mal alıaİT.rır.ı -200,000,000.- ve Yedek : ~; Ot Zirsi alet ve sak ir. e 50,000,000.- - 50,000,000.- 07 «rac Lastikleri - 20,000.000.- 5,000,000.- - 5,000,000.- 09 ^ kü 2,000,000.- - 2,000,000.- 10 Biçer döver ve >00,000,000.- -300,000,000.- Traktör

11 Navlun ve kurtarma 75,000,000.- - 75,000,000.- mî srafları

Kesim Toplanıl 902 ,000,000 . - 825,000,000.- -'77,000,000. •

...75489 t^ç-A-; •." •• r .«ri mm • - r Kesim -, Medde Gider Nevi -198S: Yılında 1989 i ~ Açıklaroa- — Öngörülen (I) için öngörülenterfTir)—(-)Azalış'

•05 Yatırımlar ... ' -S-'Ş--.- 01 İş aracı " 10,000,000.- »îoropbvopbt- TDS~'ya alınacak ar 1 02 Büro Demirbaşları 3,000,000.- + 2,'000,000,- TDS'yedilinacak he 7, ooo, boo „ • TDS î a t ö ly e İ'er ip e: ö 1\; 03 Atölye Demirbaşları 7',000.,000.- ssf naa makine, teçhiz?t _ -...... „x.-....-^y^ :a^Rfeseidava^;Vvis- C4 -palanya makinesi 5,000,000.- -^STT+^u»- »000 T O •.akidesi 5,''000,000.-

'. X e s i m - o p la mı.' . 30,1)00,-C00-. --.siK •'• C^A 06 . - Yayla Sulama 80,000,000:-. İşletmesi nin personel•Ek. mes• volluk Bakır, on yakıt ve diğer gide- rini kapsar.

Genel Toplam' 1,670,968,000.- 2,052,900,000.-' + 381,932-,000.-

?£!-;.

.../54904

I

fl (.i Ki ı-1 I <-r| I n I « "j. ı I ü'Iı m l l H a» - ı i '.o- r- K^ K\

C

DB w* o •od U H Cj , CJ+> İ4 a o HV H N •H (!^) ^ b 'â îf S a B •d a CO Q a ,9 -I>H C/j o1 o C* Sh •H N o C/MJ O Jc • I H S H tH * a r-l :o >H W-r- l ^ H • H • - 4" rl O'l HS Q r > 3 H . • id M s:: •H o o H CJ a: .-) co GJ CJ W•H d) •-J H c -P .-1 Cj '- HP H (j a a -p t/3 a O O •HH CJ * a >,, • • H i ı o a Cj •H •N e nH W* !> H CT®ı • a N o O •d •H •rl g CO H r! K*t*4 o c: L: •r-l İÜ O ^ cn ' w W 14 -P r-» U ıU •ri o ,rN S'i•H ta CJ C-H H a c/j •H W •H « O OH r-J tl O •p •H w -d v; •H fH -p C/J o i (D CJ M H n a ^ c c: •H P. •fl ı i o U >> & P» •rl N t H H

•WH

H rOTl l > n - 5492 -

BAŞKAN - 2'nci madde hakkında söz isteyen?,,, Büyürün,

EKONOMİ, MALÎYE, BÜTÇE VE PLAN KOMİTESİ BAŞKANI AHMET AKAR (Yerinden) - Cetvelin okunmuş kabul edilmesini Öneriyorum efendim,

BAŞKAN - Evet, ekli Cetvel var Sayın milletvekil- leri* Komite Başkanı bu Cetvelin okunmuş kabul edilmesini öneriyor* îtirazı olan var mı?,,. Yoktur, Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?,,. Etmeyenler?,,, Çekimser?,., Oyçokluğuyla Cetveli okunmuş kabul ediyoruz,

2'nci madde hakkında söz isteyen?,,. Yoktur. Cetvelle birlikte 2'nci maddeyi oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?,,. Etmeyenler?... Çekimser?... Oyçokluğuyla kabul edilmiştir. (Giderler Cetveli 2fnci maddeye eklenmiştir.)

KATİP - Kabuller 26 oldu Sayın Başkan»

BAŞKAN - Kabuller 26 efendim, %

KATİP -

Bütçenin 3. Bütçenin finansmanı için bu Yasaya ekli finans- "Gelirler" Cetvelinde saptanan kaynaklardan manı. 2,052.900.000.-TL gelir öngörülmüştür.

,,,/5493 I

•cf ON ifN

il

; i

I KV CTı oi m M I 1-1 a: •ı-ı

W O - 5494 -

-- • GELİRLER CETVELİ

1988 yılında Fasıl - K 6 S L T Madde Gelir Nevi öngörülen ti)

TDS 01 • Mal Satışları ; 01 Sulama malzemesi satışı _

02 Dalgıç satışı 85,000,000 05 'Sulama Borusu ve

04 Traktör, ziraat

-

oc Traktör ve zirai alet Ydk. pr-rç?. '«J A v a ç j-c-. s ı g j. 5 - • 07 Zirai.alet ve maT kineleri 100.000.000 OS Makine yağı 15.000.000 09 Akü satışları 3.000.000 10 Biçer döver ve Traktör satışları 500.000.000

Kesim toplamı 1.505.000.00C 19£ - Artış öngörülen --3v İrC. "(TL) ("O

Su-İs I v. a,

51.000 000

0 0 0 - 15.000 3.000 000

500.000 000

1.749.900.000.- + 244.900.000.-

...75495. »

- 5495 -

1988 yılında 1989 yılında +Artış ı—1 Gelir Nevi H «EH TJ m co XJ öngörülen TL. öngörülen 1. /-Azalış Açıklama a CJ a tu TDS, 02 Muhtelif Gelirler 01 Atelye Gelirleri 34.000.000 40.000.000 +6.000.000 Atelyed£ yapılan tamirat 1- etde . edilen gelirler 02 Faiz Gelirleri 5.000.000 3.000.000 +3.000.000 Kredili satışlarımızda?, alınan faiz gelirleri

03 Mühendislik Hizmetleri- 5.00C.000 -5.000.000 04 Geçmiş yıl alacakları 40.000.000 50.OCC.OOC +10.000.000 Geçmiş yıllardan ^el..:. alacaklarımızdan tahsil edilecek gelirler .ğ=r Gelirler 1.965.000 3.C0Û.CC0 3.032.000 Yukarıda kesim maddesi bulunmayın diğer gelirler

Kesim Toplrmı 85.965.000 1C3.000.00C +17.032.000,

03 Yayla Sulama İşletmesi 80.000.000 2::.C0p.000 +120.000.000 5u satışı ve kuii.-nilr.oy-: malzeme satışları v.s. selirleri.

;anel Tool-m İ.670.968.000 2.051.900.000 +381.932.000 V

...75496 - 5496 -

BAŞKAN - 3'üncü madde hakkında söz isteyen?»••

EKONOMİ, MALÎYE, BÜTÇE VE PLAN KOMİTESİ BAŞKANI AHMET AKAR (Yerinden) - Aynı şekilde Sayın Başkan Cetvelin okunmuş kabul edilmesini efendim.

BAŞKAN - Gene cetvel var. Ssym Komite Başkanı cetvelin okunmuş kabul edilmesini öneriyor» Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?».. Etmeyenler?...

MUSTAFA HACIAHMETOGLU (Gime) (Yerinden) Şimdi bu husu ta konuşmak istiyorum.

BAŞKAN - Hangi konuda efendim?

MUSTAFA HACIAHMETOGLU (Yerinden) (Devamla) - Bu g elirler konusunda.

BAŞKAN -Bir dakika efendim. 3'üncü taadde cetveliyie okunmuş kabul edilmiştir. 3'üncü madde hakkında Sayın Hacıahmetoglu söz istiyor. Buyurun,

MUSTAFA HACIAHMETOGLU (Gime) - Sayın Başkan, muhterem milletvekilleri; Tarımsal Donatım Kurumu Üretici kesimim hizmet için kurulmuş bir kuruluştur. Şimdi gelirler dendiğinde Rum'dan buluntu olan «lirler denir ama bunlar işlenmeyen birçok yerdeki parçalardır. Binlerce liralık onun içerisinde yedek parça vardır ki KıbrısHa bunları kullanacak adı kağıt üzerinde iki milyar gelir denir ama nerde kime satacaklar? Yalnız Tarımsal Donatım Kurumu gösterir bu parçaları satmak için bir madde koymak lazım. Bu, bütün milletvekillerinin ikide birde, üreticinin yanındadır derler ama, bunun ne olduğunu bilen yok maalesef. Tarımsal Donotım Kurumunda 2,000,000,000 sermaye derken, Zetor parçası, Massey Harris parçası,

.../5497 - 5497 -

199 biçer dö'ğer parçası, bunlar bir demir yığınıdır. Hurda demir yığınıdır bu gelMeri. Dolayısıyla bir madde ekleyelim ve bunları sattıralım arkadaşlar. Bunlar lot halinde satılsın ve çigtçiye sermaye olsun orda parça getirmeye.

SAĞLIK VE SOSYAL YARDIM BAKANI DR. MUSTAFA ERBÎLEN (Yerinden) - Burda haklısın.»

MUSTAFA HACIAHMETOGLU (Devamla) - Sermaye ol^un. Sayın Başbakanım1 beni iyi dinlesin, 'faydalıdır konuşmam. Bunlar hapsi hurda demiridir Sayın Başbakanım. Bunları, bir madde ekleyelim ve lot halinde satılsın da sermaye olsun Tarımsal Donatım Kurumuna Sayın Başbakanım. Teşekkür ederim.

BAŞKAN - Sayın Tarım Bakanı, buyurun.

MUSTAFA HACIAHMETOGLU (Girae) (Yerinden) - Ne var yani

BAŞKAN - Dur bakalım. Sayın Bakanın görüşünü dinleyelim efendim. Buyurun Sayın Bakan.

TARIM VE ORMAN BAKANI AYTAÇ BEŞEŞLER - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; sayın milletvekillerimizin söylediğini tamamen hatırlıyorum. Bu, mfidde eklemeye de gerek yok. Biz iki defa satışa çıkardık o malzemeleri.

MUSTAFA HACIAHMETOGLU (Yerinden) (Devamla) -Tabii. * 1

* * k AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Fakat maalsef alıcı bulamadık. Şimdi gelir dediğimiz olay odur. Ne zaman satılırsa o para gelire girecektir. Katılıyorum size. Hiç kullanılmayan, hiç yarar sunmayan malzemelerdir. Bilginize getiriyorum. .../5498 5498

BAŞKAN - Yasal düzenleme gerekmiyor değil mi?

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) Gerekmiyor efendim.

MUSTAFA HACIAHMETOGLU (Yerinden) (Devamla) - Yalnız Tarımsal Donatım Kurumuna 2,000,000,000 deriz, Halk da zanneder para var,

AYTAÇ BEŞEŞLWR (Devamla) - Gerekmiyor. Maliye Bakanlığından izin alarak biz bunu yapıyoruz. Fakat maaleser müşteki bulamadık.

BAŞKAN - Peki teşekkür ederim. Görüşünüz olumludur ve dikkate alınacaktır.

3*0^0 madde hakkında başka söz isteyen?... Yoktur. 3'Uncü maddeyi oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?.., Çekimser?.., Oyçokuğuyla kabul edilmiştir.

(Gelirler Cegfceli 3'üncü maddeye eklenmiştir)

KilTÎP - Uygulama 4. Bütçede öngörülen gelirierintahsili ve hardamaların ve Denetim yapılması ve denetimi, yürürlükte bulunan ilgili mevzuata, bu Yasa ile konan koşul ve kurallara ve kurallar çerçevesinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulum alacağı kararlara göre yürütülür.

BAŞKAN - 4'üncü madde hakkında söz isteyen?.,. Yoktur. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?... Çekimser?... Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

••«75499 - 5499 -

KATÎP -

Düzenleme 5. Gelir tahsilatı, nakit olanakları ve genel ve İndirim ekonotiıik koşullara £|öre Bütçe harcamalarını aylık Yetkisi devreler itibariyle düzenlemeye, Tarımsal Donatım Servisleri Müdürü yetkilidir. Durum gerektirdiği takdirde, Müdürün öneriâı Üzerine, Tarım işleriyle görevli Bakanlıkça, Bütçe ödeneklerinde, öngörülen miktar kadar indirim yapılabilir.

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; 5*inci madde hakkında söz isteyen?... Yoktur, Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?... Çekimser?.., Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

KATÎP -

İKİNCİ KISIM

Gelirler ve Cari Harcamalara îlişkin Uygulama ve Denetim Kurall

BİRİNCİ BOLUM - Gelirler

w Bütçe 6. Tarımsal Donatım Servisleri Müdürlüğüne bağlı w Gelirleri kaynaklardan saglancak gelirler ile, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bütçesinden yapılan transferlerle sağlanacak diğer nakdi ve ayni yardımlar, Tarımsal Donatım Servisleri Müdürlüğü Döner Sermaye Bütçesine gelir kaydedilir.

BAŞKAN - 6'ncı madde hakkında söz isteyen?... Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... .Etmeyenler?... Çekimser?... Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

../5500 ~ 5500 ~ KATİP - Yeni Gelirleri 7. Bütçede öngörülmediği halde cari yıl içinde ortaya çıkan gelirler, Müdürün Önerisi il*, Tarım işleriyle görevli Bakan tarafından Bütçeye gelir kalemi olarak eklenir.

BAŞKAN - 7'inci madde hakkında söz isteyen?... Yok. Kabul edenler?... Etmeynler?... Çekimser ?.., Oyçokluğuyla kabul edilmiştir,

KATİP -

Gelir 0, Bütçenin yasalaşmasından sonra, 1909 Mali Azaltıcı Yılı içinde Tarımsal Donatım Servisleri Müdürlüğü Öneriler gelirlerini azaltıcak nitelikteki öneriler, telafi edici (ayni veya daha fazla) Önerilerle birlikte yapılır.

BAŞKAN - OUnci madde hakkında söz isteyen?... Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler-?,.. Çekimser?... Yok. Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

KATİP -

İKİNCİ BOLÜM Giderler

Harcama- 9. Bütçede gösterilen ödenek miktaraları aşılmaz, larda Usul Hardamalar, bu Yasanın koyduğu usul, koşul ve kurallar ile, bu Yasaya ekli f,Giderler"CetvQİinde yer alan kurallara göre yapılır.

(Giderler Cetveli 2'nci maddeye eklenmiştir.)

•••/5501 - 5501 » w 4

BAŞKAN - 9'.uncu madde hakkında söz isteyen?... Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?..» Çekimser?».. Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

KATÎP -

Madde! 10. Bütçede gösterilen maddelerle ilgili dlkümler, içi Döküm zorunluluk hal indej ilgili madde kapsamına uygun Yetkisi olması öngörülen ödeneğin aşılmaması koşuluyla ita emrinin yazılı onayı ile yapılır.

BAŞKAN - 10»uncu madde hakkında söz isteyen?,,. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?.,, Çekimser?,,, Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATÎP -

ÜÇÜNCÜ BOLUM Aktarmalar

Aktarma 11.(1) Aktarma önerileri, Tarımsal Donarım Servisleri, Yöntem ve Müdürlüğü tarafından Tarım .işleriyle görevli kuralları Bakanlığa gönderilir ve Tarım işleriyle görevli Bakanlık .bu Yasa uyarınca öneriyi gerekli işleme" koyar. (2) (A) Fasıl içinde yapılacak aktarma, Müdürün önerisi üzerine Tarım işleriyle görevli Bakanın onayına bağlıdır. (B) Herhangi bir madde altında öngörülen bir hizmetin yerine getirilmemesi nedeniyle kullanılmayan ödenek, Tarım işleriyle görevli bakanın uygun görüşü alınmadıkça başka bir maddeye aktarılamaz. (C) Aktarma suretiyle ödeneği azaltılan bir maddeye sonradan .aktarma yapılamaz. (Ç) Aktarma suretiyle ödeneği artırılan bir . maddeden başka bir maddeye aktarma yapılamaz. (D) Bütçede öngörülen bir ödeneğin #50*sinden fazla miktarı Tarım işleriyle görevli Bakanın onayı alınmadan aktarılamaz. - 5502 -

(E) Bütçede Öngörülen izaz-iKram ve dâvotli misafirleri ağırlama giderleri ödenekleri, * *4 başka kalemlerden aktarma yapmak suretiyle » aktarılamaz, BAŞKAN - 11'inci madde hakkında söz isteyen?**i Yok* Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?,.. Etmeyenler?,,, Çekimser Oyçokluğuyla kabul edilmiştir,

KATÎP -

Aktarma 12, Aşağıda adları sayılan ödenekelerden başka bir yapılama- yacak öde- amaç için kullanılmak üzere aktarma yapılamaz; nekler ile aktarma (1) Maaş, ücret ve diğer özlük hakları} suretiyle • artırıla- mayacak ödenekler (2) Nakdi ve ayni yardımlar,

BAŞKAN - 12'nci madde hakkında söz isteyen?,,. Yok, Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?,,. Etmeyenler?,,, Çekimser?,, Oyçokluğu ile kabul edilmiştir, •

KATÎP -

DÖRDÜNCÜ BOLÜM Ek Ödenek

Ek Ödenekte 13, Bütçe tanzimi ve onayı sırasında mevcut olmayan Temel ve tahmin edilemeyen bir hizmetin Bütçe onaylandıktan îlkeler sonra ortaya çıkması nedeniyle, Bütçeye ek ödenek gerektirmesi halinde, Bütçeye yeni "tertip veya ek ödenek ilavesi Bakanlar Kurulu'nun onayı ile yapılır,

BAŞKAN - 131üncü madde hakkında söz isteyen?... Yok, Odlarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?...

; Çekimser?... Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

.../5503 - 5503 -

KATÎP -

Bakanlığın 14. Aşağıdaki ek ödeneklerin Bütçeye eklenmesi Tarım ek ödenek işleriyle görevli Bakanlıkça yapılır: Yetkisi (1) Bağışlar ve krediler; belirli bir hizmetin yerin, getirilmesi' için şartlı olar^ât . yapılan bağışların ve verilen kredilerin bütçenin "gelir" kısmına "Gelir" kaydedilerek "Gider" kısmında açılacak özel maddeye ödenek kaydı,

52).71nci maddede belirtilen gelirlerin, mali yıl içinde meydana gelmesinden dolayı Bütçede gelir kaydına karşılık, ilgili gelirlerle birlikte, gider gereken hallerde, hizmeti yerine getipeçek şekilde gider kalemi açmak.

7/1979 (3) Kamu "görevlileri Yasasına uygun Alarak Bakanlar 3/1902 Kurulunca verilen hayat pahalılığı ödeneği kadar 12 /1902 44/1902 ilgili kalemlere gelir ve gider kâydı. 42/1903 5/1904 29/190^ 50/1904 2/1905 10/1906 13/1906 30/1906 31/1907 11/1900 33/1900

BAŞKAN - I4»üncü madde hakkında söz isteyen?.. Yok, Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?... Çekimser?... Oyçokluğu ile kabul edilmiştir,"

.../5504 - 5504 -

KATÎP -

Cari 15. Tarımsal Donatım Servisleri Müdürlüğünde hizmet Bütçeye veren ve maaşları, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Katkı Bütçesinden karşılanan kadrolu memurlar ile kadrolu işçiler ek kadro personeli ile arizi tayinli personelin aylık maaş ve Ücretleri, her ayın sonunda bu Bütçeden, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bütçesine yatırılır.

BAŞKAN - 15'inci madde hakkında söz isteyen?... Yok. Oylarınıza.sunuyorum. Kabul edenler?... Reddedenler?... Çekimser?... Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATİP -

Bütçenin 16. Ek ödenek veya aktarma önerileri, usulüne Borçlan- uygun şekilde kesinleşmedikçe sözkonusu öneriler dırılması harmamaları esas alınmaz ve Bütçe borçlandıralamaz»

BAŞKAN - 16'ncı madde hakkında söz isteyen?... Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?..* Etmeyefler ? ... Çekimser?... Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATÎP -

Şartlı 17. Bütçede uygun şartların gerçekleşmesine bağlanan Harcamalar harcamalar, ancak bu şartlar gerçekleştiği takdirde yapılabilir.

BAŞKAN - 17'nci madde hakkında söz isteyen?... Yok.^ Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?... Çekimser?... Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

.../5505 - 5505 -

DEŞÎNCÎ BOLÜM Personel Rejimi

KATÎP - Tayin, 10, Bütçede uygun ödeneğin bulunması durumunda ve Terfi döner sermayeden maaş çeken presonelle ilgili barem değişik- herhangi mevkinin münhal düşmesi durumunda veya likleri ve hizmetin aksamasına neden olabilecek boşluklarda, Ek kadro ihdası Tarım işleriyle görevli Bakanlığın önerisi ve Maliye işleriyle görevli Bakanlığın onayı ile boşalan yerlere personel istihdam edilmiştir.

BAŞKAN -10»inci madde hakkında söz isteyen?».. Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?, Çekimser?.. Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

KATÎP -

Yatırım 19. Yatırım Projelerinin gerçekleştirilmesi amacı ile, Proje- f lerinde Kamu Görevlileri Yasasının 6»nci maddesinin (2) nci istihdam fıkrası uyarınca, tamamen geçici olarak ve proje koşulları 7/1979 süresince proje amacına göre istihdam yapılabilir. 3/1902 Tamamen geçici nitelikli olan bu atamalar ile esas 12/1902 44/1902 kadrolara arasında hiçbir şekilde bağlantı kurulmaz. 42/1903 5/1904 29/1904 50/1904 2/1905 10/1906 13/1906 30/1906 31/1907 11/1900 33/1900

.../5506 - 5506 - . , * ,

BAŞKAN - 19'uncu madde hakkında söz isteyen?».. Yoki Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?,,. Etmeyenler?,,, Çekimser?,,, Oyçokluğuyla kabul edilmiştir,

KATİP -

Geriye 20, Sebep ve gerekçesi ne olursa olsun geriye dönük Dönük atama yapılamaz ve herhangi bir adla ödemede bulunulamaz. Atamalar

BAŞKAN - 20»nci madde hakkında söz isteyen?,.. Yok, Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?,,. Etmeyenler?,,, Çekimser?,,, Oyçokluğuyla kabul edilmiştir,

KATÎP -

Personelin 21, Personelin ödenekli veya ödeneksiz izinleri, izinleri Bütçeye mali külget yüklemeyecek şekilde programla uygulanır,

BAŞKAN - 21»nci madde hakkında söz isteyen?,,. Yok, Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?,,. Etmeyenler?,,, Çekimser?,,, Oyçokluğuyla kabul edilmiştir,

KATÎP -

Fazla 22,(1) Kadrolu personelin ve işçilerin fazla mesai mesai ödenekleri ödenekleri, Döner Sermaye Bütçesinden ödenir. ve yolluk- lar (2) R.G.Sayı:79 Fazla mesai ödenbkleri, "Fazla Mesai" A.E.160 Tüzüğüne göre yapılır, 4,9.1979 (3) îşçi ve* memurun yurt içi ve yurt dışı yolluk harcamaları, yürürlükteki mevzuata göre yapılır.

.../5507 5507 -

V .. ^BAŞKAN - 22'nci madde hâkkmdasöz" ieteyen?.. Yok. i .< ...O'yiai'iInizgL sunuyorum. Kabul_edenler?. .^ Etmeyenler?.. • . * v* '»! « ' f t Çekimser?.*.. Oyçokluğuyla kabul edilmiştir;

ALTINCI BOLUM Finansman , „ . t r es '

' ' ' KAÎÎP - " .

Bütçe-Öışı 23» Döner Sermaye kuralları uyarınca sağlanan bütçe Gelirleri dışı gelirler, cari ihtiyaçlar üstündeki nakit mevcutları, iTarım işleriyle görevli Bakanlıkça saptanacak yöntemler çerçevesinde Bakanlar Kurulunca değerlendirilir ve yönetilir. BAŞKAN - 23'ncü madde hakkında söz isteyen?... Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyeneler? ... Çekimser?,.. Oyçokluğuyla kabul edilmiştir. KATÎP - YEDÎNCÎ BOLUM Denetim Denetim 24, Denetim, aşağıda belirtilen esaslar çerçevesinde yöntemleri yapılır: (1) Sayıştay, denetim yasalarının koyduğu yöntemce kurallar ile bu Yasa ve eklerinde öngörülen kuralları gözönünde bulundurmak suretiyle, harcamalar ile gelirlerin Bütçe prensiplerine, karar ve belgelere uygun olup olmadığını denetler ve mali yıl sonunda Bakanlar Kuruluna rapor verir. (2) Mali 'yıl sonunda başlayarak 3 ay içerisinde Bütçd kesin hesaplar, kar ve zarar hesabı ile bilanço, Tarım işleriyle görevli Bakanlığın ve Bakanlar Kurulunun tetkik ve denetimine sunulur. Karın ne Ölçüde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bütçesine intikal edeceğine Bakanlar Kurulu karar verir. BAŞKAN - 24»üncü madde hakkında söz isteyen?.,. Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?.. Etmeyenler?... Çekimser?... - 5508 -

BAŞKAN, «t 25'inci madde hakkında söz isteyen?... Yok Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler^... Çekimser?.,. Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATİP -

Usulsüz- 26. Kontrol, iç ve dış denetim sırasında usulsüz lüklerde yapılacak ödeme, ödenek aşması, avansların zamanında kapatıl işlemler maması, ihtiyaç dışında fuzuli harcamalar gibi mali mevzuata ve bu yasaya aykırı bir duruma rast- landığı takdirde, hatalı işlemler düzeltilir ve gerekirse soruşturma açılır. Soruşturma sonucu saptanacak suçlar için yasal işlem yapılır ve usulsüz fuzuli ödemeler ile ödenek aşmaları müsebbiblerinden tahsil edilir.

BAŞKAN - 26'ncı madde hakkında söz isteyen?... Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?,.. Çekimser?... Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATİP -

ÜÇÜNCÜ KISIM Yatırım harcamalarına ilişkin Uygulama ve Denetim Kuralları

Projenin 27. Yatırım harcamalarına ilişkin uygulama,

Uygulanması Maiiye i§ıeriyle görevli Bakanlık ve Devlet Plânlama Örgütünün görüşleri ışığında yapılır.

BAŞKAN - 27'nci madde hakkında söz isteyen?... Yok, Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?... Çekimser?... Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

•./5509 - 5509

KATÎP -

Aktarma 28. Yatırım Projelerinin uygulama seyrine göre, ve Yeni Projeler projeler arasında aktarma yapılmasına ve finansmanı ayrıca Sağlanan yeni projenin mevcut projelere eklenmesine veya başlanmış bir kısım projenin kaldırılmasına, Türkiye Cumhuriyeti Ya^-dıtn Heyetinin olumlu görüşünün alınması kaydıyla, Tarım işleriyle görevli Bakan yetkilidir.

BAŞKAN - 28'inci madde hakkında söz isteyen?... Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?... Çekimser?...Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATÎP -

Kredi 29,(1) Döner Sermaye 3ütçesine sağlanacak kredi ve ve Yar» dımlar yardımların kullanımı biçim-ve kofulları ile denetim esaslarını ve geri ödeme biçimini, krediyi sağlayan kuruluglarla saptamaya Tarıin işleriyle görevli Bakan yetkilidir. (2) Bu yolla sağlanan kredi ve yardımlar, tahsis edildiği amaçlar dışında kullanılamaz.

BAŞKAN - 29funcu madde hakkında sisteyen?... Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?... Çekimser?.,,.Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATÎP -

Taahhüde 30. Projelerin kesinleşmesinden önce harcamaya yol Girişme ' aşabilmek fcaahhüde girişilemez/

BAŞKAN - 30'uft$u madde hakkında söz isteyen?... Yok. Oylarınıza synuyonjpı. Kabul edenler?...Etmeyenler?... ^şkiraser?..»Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

•./5510 - 5510 -

KATÎP -

Sermaye 31. Döner Sermaye Bütçesine sağlanacak katılma ve Katkısı Ve sermaye teşkili için öngörülen ödenekler ile Tarım Krediler Sektörünün kalkınmasını desteklemek amacıyla Türkiye Cumhuriyeti Yardım weyetince ve diğer kuruluşlarca sağlanan yardım ve krediler, 28'inci madde kural- lar ITOA , bağ 1 ıd ıR.

BAŞKAN - 31'inci madde hakkında söz isteyen?*.. Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?...Etmeyenler?... Çekimser?..»Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATİP -

DÖRDÜNCÜ KISIM Çeşitli Kurallar

Kirala- 32. Bütçede öngörülen kira ödeneklerinin aşırı maya İlişkin artışına neden olabilecek kira taahhüdüne girilemez. Kısıt- Bu kurala uyulması ve öngörülen ödeneklerin aşılmaması lamalar yönünde Tarım işleriyle görevli bakanlık gerekli önlemleri alır.

BAŞKAN - 32'nci madde hakkında söz isteyen?... Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?...Etmeyenler?... Çekimser?..«Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

./5511 - 5511 -

KATİP -

Resmi 33.(1) Müdürlük, bağlı şubeler ve işyerlerine ait Hizmet Araçla- reşmi hizmet araçları, yalnız hizmetin gerek- rının tirdiği alanlarda ve mesai saatleri içinde Kullanıl- ırımda kullanılabilir. Mesai saatleri dışında kulla* ilke nüm zorynlu olduğu hallerde ise Tarımsal Donatım Servisleri Müdürünün, gube Amiri veya Vekilinin izni gerekir. (2) Resmi Hizmet araçları, hiçbir şekilde özel amaçlar için kullanılamaz. Resmi Hizmet araç- larmın denetiminden,Tarım işleriyle görevli Bafcanlık yetkilidir.

BAŞKAN - 33'ün©ü madde hakkında söz isteyen?... Yok.

Oylarınıza sunuya«umt Kabul edenler?... Etmeyenler?. Çekimser?,««Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATÎP

Resmi 34,(1) Dörçer sermaye bütçesi ile satın alınan Hizmet Araçla- araçlardan ekonomik ömrünü dolduranların, rının sat^şji Tarımsal Donatım Servisleri Müdürlüğü Satışı ve tarafından doğrudan açık artırma ve peşin para Yenilen- uşi|lü ile yapılır. Tahsil edilen paralar mesi Döner Sermaye Bütçesine gelir olarak kaydedilir. Yeni araç alımları devlet ihalelerini yürüten Merkezi İhale Komisyonu kanalı ile yapılır. (2) Üreticinin elinde bulunan kapasite olarak yetersiz güçte olan tarımsal ilaçlar yenileri ile değiştirilir ve aradaki fark bütçeye gelir olarak kaydedilir.

../5512 -5512,

~ r - - s' ./5513 • 5513 -

['ARIMSÂL DONATIM SERVİSLERİ İiTJDURUJ&U RESMİ Hİ2İST ^-ÇL -'J: LÎSTSSİ Plâka • Ma: Model Ağırlığı Hangi Projeden veya Cdenekten So: Satın Alındığı (Eğer Varsa) 12 3'5 "Retenaul: t iaıon D öne r S e rmay e TDS Müdürlük 1IS6 • Mo' ı'IO "T C"S'I ÎCIG T" Döner Sernaye TDS Gime Şu\ 1250 i*xC Döne r Serracye ' T.DS Müdürlük

rr, , ^ ^ w , -r 1C 1/4 ''.* TDS MağuE- Ş 1375. Pic-lTo •2i- 4/40 M:-4/40'. r' 44U/4C : Döner S'ersc.ye '' ' TDS C-uselvurt ."t ı:o6'. Uilteı^illa sr D-6 S23 ^ T2 Ty~Y a- T ÜHTıl. ... X ..TDS Tv - 472 İs OtlZU Fiok-Ur- 31 12/40 ' Döne r. enaay e Güz c.^c — TDS. 1

••/5514 - 5514 -

BAŞKAN - 34*üncü madde hakkında söz isteyen?... Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?...Etmeyenler?•.. Çekimser?... Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

(Araçlar Cetveli 34'üncü maddeye eklenmiştir.)

KATIP -

BEŞİNCİ KISIM Son Kurallar

İta 35.(1) Bu Yasa, Tarımsal Donatım Servisleri Tahsil Müdürlüğüne bağlı bulunan, Lefkoşa Yedek Amirliği Parça Satış Şubesi, Gazi Mağusa Şubesi, Gime Şubesi, Güzelyurt Şubesi ile Yayla Sulama İşletmesi biriminin gelir ve giderlerini kapsar. (2) Dçner Sermaye Bütçesinde öngörülen gelirleri tahsil etmeye ve aşağıdaki (3)*üncü fıkra kuralları çerçevesinde harcama yapmaya Tarımsal Donatım Servisleri Müdürü yetkilidir. Bakanın onayı ile de müdüre ita ve tahsil amirliği yetkisi verilebilir. (3) Tarımsal Donatım Servisleri Müdürü, Döner Sermaye Bütçesinde öngörülen ödenekler çerçevesinde yapacağı satın alımlar çerçeve- sinde 1.500.000 TL.'ye kadar ödeme yetkisine sahip olup, 1.500.000.-TL1 den 2.000.000.-TL.'ye kadar olan satın alımlar ile ilgili harcamalar için görevli Bakanın onayı gereklidir. 2.000.000.-TL. * den yukarı olan satın alımlar mevzuatlar çerçevesinde Devlet İhalelerini yürüten Merkezi İhale Komisyonu kararı ile gerçekleştirilir.

/5515 5515 -

BAŞKAN - 35'inci madde hakkımda söz isteyen?... Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?...Etmeyenler?... Çekimset?* »«Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATİP -

Yasanın 36. Bu Yasayı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Uygulan- ^akanlar Kurulu adına Tarım işleriyle görevli Bakan uygular.

BAŞKAN - 36'ncı madde hakkında söz isteyen?...Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?...Etmeyenler?... Çekimser?..«Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATİP -

Yürürlüğe 37. Bu Yasa, 1 Ocak 1989 tarihinden başlayarak GiriS yürürlüğe girer.

BAŞKAN - 37'nci maddeyi, son maddeyi oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?.1. .Çekimser?... Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

Sayın milletvekilleri; böylece tasarının madde madde' görüşülmesi tamamlanmıştır. Tasarınıtı'üçüncü görüşmesi kısa isim okunmak've bütünü oylanmak suretiyle yapılacaktır. Kısa ismi okuyunuz lütfen.

KATtP -

Kısa 1. Bu Yasa, Tarımsal Donatım Servisleri Müdürlüğü İsim 1989 Mali Yılı Döner Sermaye Bütçe Yasası olarak isimlendirilir. •f'l BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; Tasarının bütününü oylarınıza sunuyorum. Oylamayı açık oylama ile yapacağım. Oylama Cetvelini okuyunuz. İsmi okunan milletvekili kabul veya ret biçiminde oy doğrultusunu belirtecektir. 5516

Tarımsal Donatım Servisleri Müdürlüğü 1989 Mali YU* Döner Sermaye Bütçe Yasa Tasarısına ilişkin Oylama Sonuçu» Kabul Kabul edenler fitmeyenler Oylamaya! kat TILC 1» Mustafa Adaoğlu Fadıl ^ağda Ahmet Akar Alpay Durduran Kenan Atakol Rasıh Keskiner Taşkent Atasâyah İbrahim Koreli Hakki Atun Ziya Rız)cı Mehmet Bayram Aktan Sadık % Aytaç Beşeşler Hasan Sarıca Nazif Bofiman Ferdi S.Şoyer Ğûnay Caymaz Erdal Süreç Salih Coşar • Hüseyin Curcioğlu Ömer Demir Onay F.Demirciler Lr .Mustafa Erbilen Dr.Derviş Eroğlu OT.Sait Güven Mustafa Hacrahmetoğlu Dr.ETbay Kanatlı Dt.Mustafa Karpaslı Olgun Paşalar Vehbi Z.Serter Dr.Yüksel Tüccaroğlu fimin Uzun Atay C.Örel Tokay Varış

KATİP - 25 Kabul, 9 ret. Çekimser yok.

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; 2Ş kabul, 9 ret oyu ile oyçokluğu ile kabul edilmiştir. Hayırlı ve uğurlu olsun.

Birleşimi saat 14.30'da devam etmek üzere oturumu kapatıyorum. . V .

Kapanış Saati:12.50 - 5517 -

İKİNCİ OTURUM > Açılış Saati: 15.45

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; Cumhuriyet Meclisinin l'inci Dönem, 4'üncü Yasama Yılının, 37'nci Birleşiminin 2'nci oturumunu açıyorum. Ad okuyarak yoklama yapar mısınız?

(Ad okunarak yoklama yapıldı)

KATÎP - Toplantı yeter sayısı vardır Sayın Başkan.

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; gündeme devam edeceğiz. Ona geçmeden önce bir sunuşumuz olacaktır.

II. BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI (Devam)

Ulusal Birlik Partisi Grup Başkan Vekilliğinin, Kuruluş Yasa Tasarılarını İnceleme Komitesinde üye değişikliğine ilişkin Tezkeresidir.

KATÎP -

24 Mart 1989

Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı, Lefkoşa.

Kuruluş Yasa Tasarılarını İnceleme Komitesinde Grubumuzu temsilen bulunan Sayın Ahmet Akar'ı geri çektiğimizi ve yerine Sayın Atay Cafer'i görevlendirdi- ğimizi bildirir, gereğini arz ederim.

Tokay Varış UBP Grup Başkan Vekili

.../551£ - a

BAŞKAN - sayın milletvekillerij onayınıza sürtuytjruİBifc Kabıiİ edenler?i. » Etfceyenler?..i Çekimser?»». Oyçokluğu İİe kabul edilmiştir»

Sayın milletvekilleriı özel gündemde kalmıştık* Birinci yasa tasarısını tamaalâdık» ikici sırâda» Ö«ml Tarım Sigortası Fonu 1989 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı İle fck'onöml» îîâliye» Bütçe ve Plân Komitesinin Tasarıya İlişkin Raporu göHîşülecektİr, Buyurun Sayın Başkam

E&ONOMÎ* MALÎYE, BÜTÇE VE PLAN KOMÎTESÎ BAŞKÂHI AHMET AKAR - saym Başkan, sâyin milletvekilleriı

CUMHURİYET MECLÎSİ EKONOMİ, MALYÎYfc, VE PLAN KOMİTESİNİN "GENEL TARIM SİGORTASI FONU 1989 MALÎ YILI BÜtfÇE YAiSA TASARISINA tY»T.NO:340/4/89) İLİŞKİN RAPORUDUR

«omitefijiz^ 6 Mart 1989 tatminde yapâaiş olduğıa %op- İântıda "Genel Tarım Sigörtafcl f'onu 1989 M&İi Bİtçe Yasa Tasarısı" (Y^T.'No: 340/4/89)fîk' tefki mmuş ışığında», Tarım Ve Ortoan Bakanının ve İlgili Kurum ^taSrtoin

ÎCömİtemifev, Tasarıda esasa ve Şekle ilişkin ı*ş«lğı.daiki dfeği^ikl iki eri yaptalştır.

Komitemiz, Tasarının "Kısa İsim" yan başlığını tscşiyan l'inci »öddesin! aynen ve oyçokluğuyla kabtrl etoıd:Ştİr% 5519 -

Komitemiz, Tasarının 2'noi maddesini maddeye bağlı •feider" cetvelleri ile birlikte görüşmüş ve Gider Cetvelle- rinde Fasıl 2 »Diğer Cari Giderler" altındaki Madde 07 "Muhabere/Kırtasiyç/Matljua" kaleminde yer alan 5.000.000.-TL'lık ödeneği fazla olduğu gerekçesiyle 1.000.000.-1 azaltarak 4.000.000.-TL*ye düşürmüş, buna paralel olarak madde 06 "Yolluk ve Maişet Giderleri1' kalemini yetersiZj olduğu gerekçesiyle l.OOOvOOO.-Tı artırarak 1.400.000.-I»ye çıkarmış ve artış azalış sütünunu da buna göre- düzenleyerek yapılan bu değişiklikle birlikte 2'nci maddeyi oyçokluğuyla kabul etmiştir.

Tasarının J'üncü maddesini maddeye bağlı "Gelir" Cetvelleri: ile birlikte değerlendiren Komitemiz, maddeyi aynen ve oyçokluğuyla kabul etmiştir.

Komitemiz, "Tasarının "ÎKÎNCİ KISIM" başlığı altındaki "Bütçe Gelirleri" yan başlığını taşıyan 4'üncü maddesini "Gelirler" âdı altındaki "BİRİNCİ BOLUM"de; Harcamalarda Usul yan başlığını taşıyan 5'inci maddesini' de "Giderler" adı altındaki "ÎKÎNCÎ BOLUM"de göstermiş ve yapmış olduğu biçimsel düzenlemelerle birlikte sözkonusu maddeleri oyçokluğuyla kabul etmiştir.

Tasarının üçüncü, dördüncü ve beşinci kısımların ikinci kısmın bölümleri halinde düzenleyen Komitemiz, "Aktarma, Yöntem ve Kuralları" yan başlığını taşıyan 6'ncı maddede yer alan "Genel Tarım Sigortası Yasası"nn esas sayısını İçtüzük kuralları gereğince yan başlık altında göstermiş ve yapılan biçimsel düzenlemelerle birlikte mad- deyi oyçokluğuyla kabul etmiştir.

Komitemiz, Tasarının "Personel istihdamı, Maaş, Ödenek ve Özlük Hakları" yan başlığını taşıyan 7'nci madde- sini, yapılan biçimsel düzenleme ile birlikte oyçokluğuyla kabul etmiştir.

./5520 - 5520 -

Komitemiz, Tasarının 8'inci maddesini yan başlık - ' • t altında gösterilen Esas Yasanın numarası gereksiz görün- düğünden kaldırmış, ve yapılan biçimsel düzenleme ile birlikte maddeyi oyçokluğuyla kabul etmiştir.

* - Komitemiz, Taşarının son-;kurallar adi altında Altıncı Kısmı üçüncü Kışım olarak düzenlemiş ve Tasarının 9'uncu maddesinde belirtilen Genel .Tarım Sigortası Ffcnu Mali îşler Tüzüğünün tarih ve syyısını yan başlık altına ekleyerek yapmış olduğu teknik düzenlemeyle birlikte1 oyçokluğu ile kabul etmiştir.

Komitemiz, üçüncü Kısım altında gösterilen 10'uncu maddeyi, yapılan biçimsel düzenlemelerle birlikte oyçoklu- ğuyla kabul etmiştir.

Komitemiz, Tasarının tümünü oyçokluğuyla kabul -etmiştir.

» Komite üyelerinden Sayın Ergün Vehbi, Sayın Etfdâl Süreç ve Sayın İsmail Bozkurt, Tasarının maddelerine ive tümüne ret oyu kullanmışlardır.

.../5521 Komitemiz, 1'üsa.r.mın tfapor ışığında değerlendirilerek: kabulünü oyçokluğuyla u.•!,<•! Kurula salık verir.

er;::. : ... '""/i'hiM. - I. 11> (ii.-^Lai:)

Erdal MHreç (Başkan Vekili)

Hüsei'-in Curcioğlu (üye) (üye)

Mustafa Haçıahmetoğlu Vehbi Z. Serter (uye). (üye)

İT Salih Üsar T.bkay /fearış (Uye'vJ Cüyö) (Oylamaya Katılmadı)

t / .. i:v> uı\ V-fehb (Uya)

. . ./'5b22 - 5522 -

• v.-^—— Î^eş-M-M--YILI 3UTÇE YASA TASARISININ

GEREKÇESİ i

40/l?S2 Sayılı Ger.sl Tarım Sigortası Yasanı uyarınca:

-Yer sarsıntısı, yer kayması, fırtına, talkın ve sel doğal afetlerden)

-Dolu, der., kuraklık, pas hastalığı ve önlenmesi »lanaksız haşare zararlıları ve "bitki hastalaıklarmda n ve

-Gebelik, dcjum, •enler.ir.esi~ «lanaksız bulaşkan hastalık ve doğal afetlerden,"

S _L I ölçülerde sarar gören "üreticilerin kısmen veya -tamamen yok elan bitkisel ve hayvansal ürününde veya bur.larır tesis ve

3. T •eydar.a gelen zararlarını kısmen veya tastuen' tazmin etmek ar.acıyle kurulan ve kaynakları,!

rçsvei- tahsil edilecek sigorta primleri; |

— OT. ZZ.1 sürütülecek hizmetlerden ve yapılacak yatırımlar ile Fon1 un mal varlığından ;sağlar.acak'gelirler; ve

ıa;îr. s?.--lar:£cak gel iri er ;

Ür- 1 ,:a>,lŞS9-3 1 Aralık,196? tarihleri arasındaki bir yıllık

'. e "iklerde cuiurır.as ma clar.ak asa ti sarısı

KAI-DE GEREKÇELERİ

: r.aaae usa nm icısa adı c« .enir,i şti:

:Maddede, lf-59 Mali Yılı içinde Fon etkinliklerinin bağlı olduğu mevzuat çerçevesinde yürütülebilmesi ve üreticilerin

doğabilece-k zararlarının giderilstesi için :gerekli ödeneklerin tahsisi yönühe gidilmiştir.

Maddeye bağlı gider cetvellerinde öngörülen /toplam" 1, 450,000,000.-TL ' lıködenek' işlevsel ayırıma gere J ana :

ba.şlık altında taplulaçmaktadır. !

1.Aylıklar ve Özlük Hakları 168,559,270.TL. . j

Bu başlık altında, 12 personelin 1 yıllık, maaşı; Yönetim.Kurulu Eajkan ve üyelerine, mevzuat çerçevesinde

verilecek bir yıllık «denek-, maaş ve ödeneklerde yıl.içinde doğabilecektmuhtepel, maaş artışlarının karşılanabilmesi j

için gerekli «denek; fazla çalışma karşılığında personele «denecek, «lan ek.»esai ödeneği ve personel için. Scsyal ı

Sigortalara ve ihtiyat Sandığına İşveren katkısı »İ^rak yatırılacak • denek\bulürmak'tadxr .

.2.Diğer Cari G-iderler 48,310,000.-TL. • "•'..: V ' '' T ^ V-•" -'-"•. ;Çl7 .:"'.*

Bu baslık altında, bina kirası,; yalluklar ve bakım ve onarımlar d^Ml hizmetlerin ySr-3-fcüle"bllmesi iftia gerekl •-•v* . " - -~J i - - « -."» -isr-. driger gider kaltmleri yer almaktadır, --s ' " " _ ' t- 3.Sigorta Cdenekleri 1,273,330,730.-TL. • " ' ^Ş^fcf^.

Bu başlık altında, üretici zararlarını karşılasak ve onları taz.T.in etsek amacıyle gerekli olan ödeh'eklere yer verilmiştir.

4 »Yatırımlar.

Yatırımlar başlığı aitında ise, ödenek »n-gcrülmemiştir. ' .; •> iv • . . t Maddede, bütçenin finansman kaynakları düzenlenmiş ve bütçenin 'denkliği ilkesinden hareketle, giderleri karşılayacak *'

miktarda gelir öngörülmüştür.

Maddeye bağlı ge.lir cetvellerinde belirlenen finansman kaynakları iki ana başlık altında toplanmaktadır.

1-Sigorta Primleri tahsilatı 1,190,000,000.-TL. . '. • t,

Sigorta primleri, Fon'un öz gelirlerini »luşttırmakta ve bu primler yürürlükteki mevzuat çerçevesinde;'

a)Eitkisel üretim Zorunlu Sigorta Tüzüğü uyarınca kooperatifler tarafından yapılacak kimyevi gübre

-S- .Z13^ fivatınıu n f/ t lü'u srar.ır.d*a ;

alınmasından} (Pa-sates alım fiyatının % 3, tahıl al ıs fiyatının % 1,5 oranında) ve

c)Narenciye ve üzüm ihracatından elde edilecek, "prim tahsilatlarından; (üriin tescil bedelinin % 1 «rauında)

• sağlanmaktadır. ,

2-Liger Gelirler •

Diğer gelirler is« banka faizlerinden vs yasal çerçevede yapılacak işlemlerde, alınacak harçlardan saglancak

gelirlerdir. ,V . v

:Maddede, bütç enin finansmanı yanında, yıl içerisinde sağlanması muhtemel aynî vs. nakdi, yardımların ve finansmanın

-yetersizliği halinde Devletçe yapılacak katkıların bütçenin gelirlerini »luşturacağı öngörülmüştür. . ı::

sMaddede, harcamalarda izlanecek yöntem kurallaştırılmış ve'buna bağlı elarak", bütçeâe" ongîrülen ödeneklerin aşıİamıyacag

harcamaların Fon'un bağlı «Idugu mevzuat çerçevesinde yapılacağı ve aatın alma ve satış işlemlerinde Fon MüdürCnün ••

ihalesiz işlem yapma yetkisinin miktar .«larak sınırı Sngarülmüştür»

tMaddede, fasıllar ve maddeler arası aktarma işlemlerinin hangi esaslar çerçevesinde yapılacağı kurala bağlanmış'Ve !fasıl faraşı aktarma yetkisi Bakan*a} ayni fasıldaki maddeler arası aktarma ye-tkigi ise Yönetim »urulu'na yerilmiş jve -.'bu'J.eBasla

fİİSİp''- - 5524 -

: Kac.dede,îiitçe taszimi ve onayı 6iT?.sı»dfe »evcut ci-.ayan vc tc.hr:in ecilec:iyjBR.Lir. hasîsetin -2-Utçe yasalaştık

çık s j r.a] ine", e Bütçeye gerektirecek ek ödeneğin Bakarlar Kurulo'mın onayına baî;lı olacakı k\ırala baglanmü

sHaddede, Fon bütçesinin Denetir: esacları kurs İlaç-trr ilmi; ve denetimin, Sayıştay tarafından Genc-l Tarım Si,

Fcnu'nur. bağlı olduğu mevzuat ile Fen bütf-'sinde öngörüler, kural ve prensipler çerçevesinde yapılacağı öng » l! ı " :Maddede , Fon1 a ait hizcet araçlarının kullaaıcmda iuyulsası zorunlu kurallar düzenlenmiş ve araçların ilk

hizmet gereklerine uygun olarak ve mesai saatleri içinde kullanılabileceği,- zorunluluk hallerinde ise Müdü onayı ile mesai saatleri dışında da £ -açlaraar r T i . r.ızmet için yararlanılabileceği ve hizmet araçlarının hiçbi

akilde ezel a~açlar için kulla;

11 : Maddede Yasa'nm vürürlüre eirisi dü: başlangıç tarihi esas alınmıştır.

V. . - • • - 5525 --Y-.' GENEL TARIM SİGORTASI-: FONUNUN ,. 1989 MALİ YILI BÜTÇESİ HAKKINDA RAPOR r

40/1982 sayılı Genel Tarım Sigortası Yasası uyarınca kurulmuş " olan Genel Tarım Sigortası Fonu Müdürlüğü'nün 1 Ocak 1989 ile 31 Aralık 1989 dönemini kapsayan 1989 yılı Mali Bütçesi 1,490.0 milyon TL 1 sı gelir ile ayni miktar giderden oluşmaktadır. 2. Genel Tarım Sigortası Fonu'nun 1988 yılı öngörülen, 1988 yılı 9 aylık gerçekleşen ve 1989 yılı öngörülen gelir ye giderleri : aşağıda gösterilmiştir: V . (Milyon Tı) 1988 Yılı 1989 Yılı 1988 Yılı 9 Aylık öngörülen GELİRLER Öngörülen Gerçekleşme ı ;1. Siğorta Primleri'Tahsilatı ?.')<„ 0 393. A 1,190.0 '2. Sigorta Primleri;Devlet Katkısı , ' 3. Iç ve Dış Yardımlar 4» Di,^e r Gelirler 8'), 0 69-8 300.0 5. İhtiyatlardan Aktarılan Toplam: 1 61: ',0 463.2 1,490.0

GİbERLER i 1. Ayllık ve Özlük Hakları 94 - 7 49.3 168.4 Diğer Cari Giderler :ı; >.. o 8.0 '18.3 3. Sigorta Tazminatları < i „ 3 48.4 1,273.3 4. Yatırımlar 'T Toplam. 105.7 1,490.0

1989 yılı bütçesinde öngörülen toplam gelir-giderler, 1988 •yılma göre %83.5'lık bir artış'Ju 1,490.0 milyon Tı'sı olarak öngörülmüştür. 1988 yjılmda ilk 9 aylık verilere göre? toplam gelirler %57.0 oranında gerçekleşerek 463. 2 mi 1 yon1, g i derler ise ?613.0 ora- X , ~ nında gerçekleşerek 105.7'milyon TL'SI olmuştur. i 3. 1988 yılında öngörülen bina .yapımı ve -mefruşatı için ayrılan ödenekten ilk 9 ayda herhangi bir harcama olmadığı•gibi 1989 yılı bütçesinde de yer almamıştır. • ' 4. 1988.yılının ilk 9 ayında aylık vo ö;'.'i.ük hakları %52.1 . oranında gerçekeşerek 49.3 milyon ü.1 r>ı olmuştur . Bunun yanında diğer cari giderler ise' '%50 oranında gerçelOeşerek 8.0 milyon TL 1 Lina ulaşmıştır. Sigorta tazminatları. %7.4 oranında gerçekleşmiştir-. Ancak bu miktar: • . yıl sonuna kadar değişim gösterebilecek durumdadır.

v'.. 5/ 1989 yılı bütçesinde yer alan aylık ve özlük haklarında T988 yılına göre'%77.8, diğer cari giderlerde ^200, sigorta tazmi- natlarında ise %95.5 oranında artış öngörülmüştür.

6. 40/1932 sayılı Genel Tarım Sigortası Yasası uyarınca kuru- dan Genel Tarım Sigortası Fonu Müdürlüğü'nün 1989 Mali Yılı Bütçesi olumlu olmakla beraber giderlerinde, öz el "i d k'l.o aylık ve özlük hak- ları ve diğer cari giderlerde,,. 1989 yılı programında öngörülen, enflasyon hız ının üzerinde artış öngörUlmü:M ür. Fonun faaliyet- lerini daha etkin bir şekilde sürdürebilme:, ı acısından tasarrufa özen gösterilmesi uygun görülmektedir,,

Devlet Planlama Örgütü İzleme .e- Koordinasyon Dairesi . - 5527 __ ;

GENEL TARIM CİCOIiTACl FONU 1 KUM

50 EYLTJL, 198C tarihi itibariyle

GELİR YE GİDERLERİ

GE1.IHLLH TL. f ; Gi]ir 1.Sigorta Primleri Tahsilat: 395,441,108

2.Di5or Gelirler 07,761.903

TOFLAM

.1/01--M&rnur Maaşları s0 s£ t^ •n 0j Pj l/G?--Yönetim Kurulu Ödenekleri 974,66? 1/05--Muhtemel Maaş Artışları l/o 4--Lk Mesai ödenekleri 1/05-/.ide m Tazminatı Ödenekleri'

1i., fr.C.. o -oosya l .üigorta Erimleri İşveren Katkısı 1,511,148 i/07-İhtiyat.Sandığ ı işveren Katkısı 1,968,254 2/0 6 -Yolluk ve Maişet Giderleri 144,372 2/07 -1-iıüıabere,Kırtasiye .Matbua 2,509,573 2/0 fi--A karyakıt,Yag 1,133,440 2/ ^ y-y a ın la tma, I s 1 tma, S u 327,755 2/10--Bakım Onarım 1,049,50Q 2/11 rBina Kirası -810,000 .?/l2- -Dcçene^Demirba.^bilgisayar alımı dahil) 544;, 050 •»• —. i/M--Diğer (liderler \ .1,453,503 r*'. -İ/15--Sigorta Tazminatları ... „ ' ' .- 4.8,413,740

5SŞ --.- t i;".™ «i

- 5526 - ,

GENEL TAr.IK SİGORTASI FCNU'K'JN 1989 KAIİ YILI GELİR-GİDER TABICCC (Tah;r,ii;i) GI Dr..". LZR TL. TL. ...GELİRLE?. ... . TL. .: TL. i 1 .•••'.• : . . — » - ...... • * i. YCKîTiy. OIZİPİİR: ' ıe£,££9,270 I.GELİRLER 1',490,000 ,000 A-Meaur Maaş lan 92,591,140 — • -- -..-•- .

2-'{ -i- I-iurul- 7i = r.i :•:!= r i 11,040,000 A-Sigorta Prisleri Tahsilatı 1,19c,000,000 ; O-M-.T ter.s 1 Maaş Artışları 41,452,500 i D-2): '-'.iz^L Z liri 3,000,000 Biğsr Gelirler 300,c::,0:: i I-Kldsi rî.-.r.i::î ~.i;n2>:lrri 10.191.170 i ?-3ssyal 3igür:a işveren ii-.i'.s: 4,112,ciO ! 1---i.".i;• iîî.-.iı.-. 1 rvşrsr. "a":'.:ı: ır r T i - . 7 H-'.';llu> ü-;;;: liri sr i <100 .000

2,=00,000 • K-.-.ydınla trr.a , I "i ;-•-:., 1 u 600,000 ! î.-3s:-:ı=,Cr.ar-= 5,000,000 ! " i ra.: r. 1,. 170,000 ! N-Digsr Cde-s^r J,340,000 XI .£ İZCy.l.-i GII'IHIZ?.! 1,273,330,730 A-Sigcrta Tas.-i.-.atları 1,273,330,730

IÎI.3İ-IÎ GİÎE-.İZP. . _ 3,c00,000 -- - • 1 ' -.:. ' «.-jjenırsaş. ABcmsisanı ~ "2,000, 000 ! - 3-Taşıi Vasıtaları Azortiş-anı 1,600,000 • - i " IV.AYHILA}: İHTİYATLA?. 7 .''_.. ..26,400,000 .-w... . — ..... A-Genel"îh"tİyat aesabı. ••••••--• r-. 26". 400 .000 - . . • ... . 1- . . • - • -- t ...1,490, 000; 000 • • . ..-.".:- TOPLAH •.;:--=! ]490,000,000

* ~ D 16. Z - Aı:-:ı;. TARÎK SIGOHTASI TOTC içe? KAL: YILI AY LIF. KAK!? AK IKI

< , i'

... ! 3LEE-GÎ DERLER OCAK - ŞUBAT MART • NİSAN • •••-•- • - MAYIS HAZİR/!

1 (TL) (TL) . (TL) (TL) (TL) (TL) ' s .66,900,000 » 900,000 "35, '.,-00,000 430 ,900,000 302,900,000 38C,500,00( j

1

L- C>{ — T a — - T / ahs ilatı 120,C00,0C0 100, 000,000 100,000,00 0 so ,000 -,000 . 50,000,000 . 100,000,0011

S •T - 11' : ~ r - i - T " , 5,000,000 105,CCG,GC(':

Tir* r T * V » 136.500,000 270,?C0,CC G ^ — v900,00 t 0 520,5CO ÖGOO 397,900,000 565,5CO,OOC; 1 . 1

i ve Galü>: Ha> ları - - - > — - —j , - , , CCC,000 13,000,000 i3fcootoo(|

Cari G:derle r •;>0CC, ccc J > j - 3, . / - ,000,000 4,000,000 5foco,ooc| ; ;a Ödenekleri - t - 200,000,000 • „ .. ~ . j|

nlar - - _ _ 1 16,000.000 15,000,00 0 000,000 218 ,000,000 17,000,000 18,000,OOC;

!' BAKİYE 170.900,000 255, 900,000 450, 900,000 30 2 ,.900,000: 380,900,000 567,900,00C'

•si. ,• i!; ; i -vrfrrî'fv.;; j- • S • GEE:-:L TAEİM STĞOKTAGİ FONU --•-;•• : 1989 I4ALİ YILI AYLIK NAKİT AKIMI TABLOSU • * . 4 J GEIİRLER-GİLZRLEB TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK (TL) (TL) (TL) " (TL) (TL) (TL)

Bakiye 567,900,000 614,900,000 • 660,900,000 . 402,900,000 143ı900,000 46,900,

GELİRLERs

Sigorta Primleri Tahsilatı 60,000,000 60,000,000• 30,000,000 : 100,000,000 120,000,000 2;0,000,

Diğer Gelirler 5,000,000 5,000,000 30,000,000 10,000,000 3,000,000 ?ı,ıoc,

TCPLAM 632,900,000 679,900,000 720,900,000 512,900,000 266,900,000 505,000

• GİDERLER

15,000,000 155000,000 ' 16,000,000 16,002,000 l:'. rrc l'i^er Cari Giderler 3,000,00û 4,000,000 3,000,000 3,OOG,OOO 4,000,000 1 J

Sigorta Ödenekleri - - 300,000,000 • 350,000,000 200,000,000 223,000

Yatırımlar - - - - -

TOPLAM 18,000,000 19,000,000 318,000,000 369,000,000 220,000,000 246,00C

2AKİYE 614,900,000 660,900,000 402,900,000 143,900,000 4o,90C,0C0 "62,00c

... - 5531 -

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; raporu dinlediniz. Tasarının tümü ve Rapor hakkında söz isteyenler? Sayın Mehmet Altmay.

Buyurun Sayın Mehmet Altmay*

MEHMET ALTİNAY (Gazi Mağusa) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 1982 yılında Genel Tarım Sigortası Yasası yapılırken, amaç üreticiyi, köylüyü, hayvancılı" tabii affetlere kargı korumaktı. Bu Yasa, 1982 yılından beri uygulanmakta, buna bağlı olarak da çıkarılan tüzük uygulan- maktadır. Bu dönemde ivedi olarak yapılması gereken uygula- malardan doğan boşlukları, eksiklikleri giderecek düzenle- meleri yapmaktır. Bu konuda Sayın Tarım Bakanı uygulamadan çıkan güçlüklerin tüzükte yapılacak bir değişiklikle düzen- leneceği konusunda defalarca Meclise bu konuda taahhütte bulunmuştur. Yani sigorta kapsamının genişletilmesi için Hükümetin.yaptığı çalışmaların hangi aşamada olduğunu öğrenmek istiyoruz. Sanıyorum bu konuda haklı bir durum da ortadadır. Çünkü Hükümet, sigorta kapsamına girmediği için ve o üretici insanların tanzim edilmesi gerektiğine de inandığı için birçok defalar Sigorta Tüzüğünün kapsama- dığı hususları Bakanlar Kurulu kararları ile kapsama alma yoluna gitmiştir. Bakanlar Kurulu Kararları ile birçok alanı ile kapsamı içine almış ve teminat ödenmeye çalışıl- mıştır. 0 halde bu tüzük kapsamını gerçekçi bir duruma getirelim ve Bakanlar Kurulu yerine, Bakanlar Kurulu Karar- ları yerine bir çerçeve içerisinde uygulamayı bölgelere, kişilere göre değil, tüzük ve yasalara göre gerçekçi bir duruma getirelim.

../5532 - 5532 -

» 1 1

Sayın Başkan, değerli milletvekillerij 1982 yılında çıkarılan bu Yasa, belli süreler içerisinde devlet katkı- sının da Sigortanın Fonuna yatırılmasını öngörüyordu* Bu süre dolmuştur. Ancak öyle görülüyor ki devlet katkısının sigortaya sürdürülmesi gerekmektedir. Bunun için Fiyat İstikrar Fonu kaynakları başta olmak üzere olanaklar vardır devlet bütçesinden, devlet katkısı Tarım Sigortası Fonuna sürdürülmelidir. Bugünkü uygulama ile sadece yük Üreticinin sırtına kalmış bulunmaktadır. Gübre, narenciye, patates ihraç ürünleri başta .olmak üzere Fonun esas gelir kaynaklarını oluşturmaktadır. Bu üretim bakımından olumsuz etkileri olan bir unsurdur. Ben öyle zannetmiyorum, bütçe- leri de zaten ortadadır. Yani Fonun gelir kaynakları İşte burada gübre satışları, patates, narenciye falan diyor, bunun dışında devlet katkısını bu bütçe öngörmektedir. Yasa değişiklikleri gerekirse yapalım ama Vurgulamak istediğim devlet katkısı olmadan, ITarim Sigortasının yükünü sadece köylüye yüklemekle bu işin istenilen düfceyde yürüyemeyeceği noktasındadır.

üçüncü eksiklik, Tarım Sigortasında değişik üretici kesimlerin temsiliyet konusudur. Bu konuda narenciye üreti- cileri başta olmak üzere, Tarım Sigortası Fonu yönetim kurulunda temsiliyet için hükümete başvuruları vardır. Hükümet başta narenciye üreticileri olmak üzere, diğer üretici kesimlerin Sigorta Fonu yönetiminde temsiliyet konusunda herhangi bir çalışma yürütmekte midir? Bu da üzerinde durulması gereken önemli bir unsurdur. Yani sorunun sahipleri, Fonun kararlarına katılmalıdır, bu ortam olarak sağlanmalıdır, üçüncü konu, Fona üretici temsiliyetleninin sağlanması konusudur.

/5533 5533 -

Değerli arkadaşlar; kuraklık konusuna da kısaca girmek istiyorum. Sayın Tarım Bakanı hatırlayacaktır. Sayın Emin Uzun da Atatürk Kültür Merkezinde bir tarım kurultayı yapılmıştır. Dosyalar halinde bildiriler sunuldu, bu arada bu konu da tartışılan konular arasındaydı ve biz profesörler diyordu ki; her toprak, nadasa bırakılan her toprak mutlaka nem tutacağı ve bu bakımdan nadasa kalması- nın yararlı olacağı söylenmiyordu. Deniyordu ki; bu top- rakların tahlilleri yapılmalıdır, tarım laboratuvarı devreye sokulmalıdır. Bütün toprakların analizleri yapıl- malı ve nem tutması ihtimali olan toprakların nadasa bırakılması belki fayda sağlar. Kaldı ki günümüzde bilimsel metodlarla üretim yapılan yerlerde tarlaları boş tutma akıllı bir davranış, politika değildir. Dünyada bunun da örnekleri vardır. Bugün Güneydeki uygulamaya baktığımızda, toprakları ekilmemiş bırakmak yerine, devlet teşviki ile yem bitkileri ekmek için Güneyde 18 Kıbrıs Lirası dönüm başına yardım vardır. Yani üreticiyi şu veya bu nedenle kuraklık kapsamına sokmamak için zorlama yöntemlerle alanların, arazilerin boş bırakmak yerine üretimi teşvik edici yöntemler bulunmalıdır. Binlerce dönüm araziyi eğer nadas bırakmazsan, ben sana kuraklık ödemem politikası ' i". i : ' ile boş bırakmak doğru bir iş değil, üretimi teşvik etmek, artırmak için birtakım önlemler alınmalıdır. Nadas bırakmak, teşvik etmek, yem bitkileri ekimi özendirilmelidir. Bundan bir süre önce vigo tohumu gibi bir dağıtım uygulaması vardı Hükümetin. Son zamanlardaki gezilerimizden bunun da kaldı- rıldığını görmekteyiz. Onun için Hükümetin kuraklıkla ilgili politikası değişmelidir. Boş arazileri bırakmak yerine, bunları ekecek teşvikleri getirmek, üretim için, ülke için daha yararlı ve olumlu bir politika olacaktır.

.../5534 - 5534 -

Bu konuda size önerimiz, boş arazileri teşvik veya zorla boş alanları tutmak yerine teşvik ediniz* Üretici ye® bitkilerini eksin, onun için primler' ödeyiniz* Yani ekil- memiş arazilere para vermek yerine, ekilen arazilere teşvik vererek hem de bu yönü ile hayvancılık içinde olumlu bir unsur ortaya çıkabilecektir. Sanırım o tarım kun^lta- yındaki raporlar incelenirse, bu sonuçlara, varılır ve / bugün değerli arkadaşlar, hiçbir ülkede artık bugün bilim- sel metodların dışında bir tarım yürütülemez. Politikala- rınız, projeleriniz olacak. Bizde bugüne kadar proje adı altında olsa şu veya bu biçimde programsız biçimde proje- ler de uygulamaya konduğu için sonuç alınmamıştır. Program- larınız ortaya çıkacak ve bu programlar konusunda süreklilik arz eden bu programlar, politikalar uygulanacaktır. Bu ülkede bunlar olmamıştır. Bölük pörçük uygulamalar kaynak- ların israfını, üretimin de gerilemesini getirmekten başka hiçbir işe yaramamıştır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bügün ülkemizde kimi bölgelerde yağan yağışlardan doları tarım- sal üretim zarara uğramıştır. Güzelyurt'ta kırağıdan dolayı narenciye üretimi zarara uğramıştır. I3irçok bölge- lerimizde tabii afetlerden dolayı zararlar sözkonusudur. Bu zararların saptanması ye ödenmesi mutlaka acilen yapılmalıdır. Bugünkü faiz politikası içerisinde köylünün

/5535 - 5535

gerek alacakları, gerekse tazminat zamanında Ödenmezse» yani narenciye Üreticisi bugün kırağıdan 2ârar gören binlerce tonun zarara uğradığı narenciye bölgelerinde üreticinin yaraları zamanında sarılmaz ise, bunun olumsuz etkileri gelecek yılda da görülecektir. Onun için bu alandaki çalışmaların da diğer tabii afetlerden etkilenen bölgelerimizin sorunlarının da ne aşamada olduğunu Hükümetten açıklama yapmasını istemekteyiz.

Özetle söylemek istediğimiz, devlet katkısı bugünkü gelirleri ile yeterli hizmet verilmemektedir. Devlet katkısı gereklidir, üreticinin temsiliyeti konu- sunda hükümet karar^vermelidir, sigorta kapsamı yaygın- laştırılmalıdır. Kuraklık konusunda hükümet politikası yeniden gözden geçirilmelidir. Zararların da tazmini için hükümet süratle kararları uygulamaya koynuûtıdır. Bu konuşma ışığında biz tabiî ki bu mevcut politikayı yetersiz bulduğumuzdan, Tarım Sigortasına olumsuz oy vereceğiz. Saygılar sunarım.

BAŞKAN - Başka söz almak., isteyen? Sayın Ferdi Sabit Soyer.

FERDÎ SABÎT SOYER (Gazi Mağusa) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Tarım Sigortası ile ilgili olarak partimizin, CTP'nin çeşitli dönemde, çeşitli konularda ifade ettiği görüşleri, eleştirileri olmuş- tu». Bu görüş ve eleştirilerimizin geçerliliği, bu görüş ve eleştirilerimizin günümüzde de devamı, bize bu Tarım Sigortası Yasasına, bütçesine ret oyu kullanma- mıza teşvik etmektedir. Şimdi Tarım Sigortasında geçmiş dönemlerde de üstünde çeşitli konular ortaya çıktığı

.../5536 - 5536- ' J ' zaman dediniz ki gerçek vardır. Tarım sigortasının kapsamı değiştirilmelidir, genişletilmelidir. Tarım sigortasının kendi içerisinde^ücretcinin aleyhine ayrım getiren birtakım düzen- ler açıklıgd* kavuşturulmalıdır. Özellikle sebze üreticileri, 1 ** , özellikle patates üreticileri, Özellikle dlger tarımsal kuru ziraat dışındaki alanlardaki üretim konularına uğranılan zararlardan ötürü üreticinin tanzim edilmemesi bir anlamda geçtigimiz? dönemlerde bu kürsüden dile getirdiğimiz Tarım bigortası Tüzüğünün ilgili maddesi üretici aleyhine yorumlan- masından kaynaklanıyordu. Bu ve beriberi düzenlemeler biran u evvel gerçekleştirilmeldidir* . kürsüdev n Tarım V• ,akanı . söz vermiştir. Tarım Sigortası tüzüğünü/değiştireceğiz demiştir, •fciz o işlemin biran evyei gerçekleştirilmesini diliyoruz ve bekliyoruz, bu kapsam geliştirilirken yine üzerinde durmak istediğimiz bir konu, tarım sigortası kaynaklarının yalnızca üreticiden yapılan kesintilerle oluşturulmamasidir\ . u . Yalnız buna dâyandırılmamasıdır.' Tarım ^igortası fonunun doğrudan do doğruya devlet bütçesinden destekle karşılanması sağlanmalıdır, birtakım kaynakların tarım sigortası maksatları için ayrılması gerekmektedir. Örneğin; üreticimizin alın terinden dogAn bir zenginlik yanı döviz kur farkları tarım sigortasında bir kaynak olarak kullanılmalıdır. Efendim? EKONOMİ VE MALİYE BAKANI MEHMET BAYRAM (Yerinden) - Yoktur efendim o, FERDİ SABİT SOYER (Devamla) - Gelsin, bu kaynaklar getirilsin, - MEHMET BAYRAM (Yerinden) (Devamla) - fia gelsin ediyorsun. FERDİ SABİT SOYER (Devamla) - buna bağlı olarak

BAŞKAN - Biz de teşekkür ederiz Sayın Ferdi Sabit Soyer. Buyurun Sayın Durduran.

ALFAY DURDURAN (Lefkoşa) - Sayın ^aşkan, sayın millet- vekilleri; bir milletvekili olarak bize verilen bu belgeleri elime alıyor «ve değerlendirmeye çalışıyorum. Bir tarım sigor- tası fonu kurulmuştur. Bunun bir yöntemi vardır, • tir tüzel kişiliği vardır ve bu tüzel kişilik devletten ve toplumdan bazı kaynaklar . toplamaktadır. Zaman içerisinde güçlenmesi ve tarım sigortası olarak işe yaraması beklenmektedir.

../5538 - 5538 - bunun sağlanabilmesi için yapılması gerekenler yapılış mıdır'-'' Bakıyorum bize gönderilen şeye. Komiteden bir rapor gglmiş. İşte onu eksilttik, bunu artırdık. Buna oyçokluğu, bu oybirliği ile geçti. Ohdan sonra bir imfca tablosu. Uerliş geniş yazıldığı için bir sayfa» da o işgal etmiş Ondaia sonra bakıyorum, bütçe Yasa Tasarısının gerekçesi denmiş Hikâye tabiî, ^erekçe yazmak mecburiyeti^: olduğu için bir gerekçe yazmak gerekliydi. îşt« bir.madde ile Yasanın kısa adı belirlenmiştir. Uerekçetelymiş o. £

/5539 - 5539 - değerlendirmek ve gereklerini yerine getirmek gerekmektedir. Aksi halde Meclis bunu nasıl deger- lendirebilsim. baktık mahkemelere. aadem ki mahke- menin denetimine açıktır bu karar, bir hakimin anlayacağı dilde kararın gerekçeleri ve dayandığı nedenler yazılmalıdır diyor hakimler, şikâyet ediyor. Ben de bir milletvekili olarak şikâyet ediyorum. *>ir milletvekilinin anlayacağı dilde bir rapor hazırlanıp sunulması gerekir ve ona göre değerlendirmesinin yapılması gerekir. Az önce de Tarımsal Donatım Servis- lerininkini gördük. Bir de ek olarak bilanço da eklten- miş. ^a bilançolar da, bir gelin onarıcısının takı- ları £bi durmuş orda. Yani ne işe yarıyor bu takılar? Sag kulaktaki küpe ile sol kulaktaki küpe birbirine uyuyor mu, uymuyor mu gibi bir denetleme de yok. Devlet Plânlama Örgütüne müracaat ettim. *ahu, ne biçim rapor.yolluyörsunuz? Hiçbir anlamı yok, bunları hiçbir değerlendirmenin yok. Adam kandırıyorsunuz dedim. Kimse bizi dinlemez ki, onun için biz de öyle idare ediyoruz artık dedilfer. Vakit geçiriyoruz. Açık. Geldi '^oprak Ürünleri Kurumunun temsilcileri Komiteye, Müdürü ve Muhasibi. Dediler ki bizim denetçimiz Sayıştaydır. Para da yolluyoruz kendisin'e. Denetlememiş bizine yapalım? A ^asasına bakıyoruz.1 "^Bakanlar Kuruluna bilançoları ve

/ 55^0 - 5540 -

» gelir gider hesaplarını denetlenmiş olarak yıl i sonundan itibaren üç ay içinde vermek mecburiyetin- • dedir diyor. E, siz denetlettirseniz bunlarii Ej bizimki.Sayıştay denetleyecek diyor. Denetlemedi* Dedik ki- söyledi size Sayıştaym sizi denetleyeceğini? Sayıştay, ^eclis adına denetler ve seçer, numuneleri i seçerek yapar veyahutta hepsini denetlemeye kalkarsa,; hiçbir zaman denetlemeleri bitiremez. Bu denetim t başjfa bir denetimdir, tir kurumun denetimi şeklinde ' bir denetim değildir. Lir Maliye, Teftiş ve İnceleme 'horulu vardır, o durulsa, hiç kendini hissettirmiyor « bir yerde.

EKONOMİ VE MALÎYE EAKANI MEHMET BARYAM (Yeribden) -Şikâyet olursa, bir müracaat eden olursa.

ALPAY DURDURAN (Devamla) - Şimdi ben şikâyet ediyorum Sayın ^akan. ben şikâyet ediyoruta. Bize gelert bu raporlar, Maliye teftişine lâyık bir denetimden ı geçmemektedirler. Ya bu Maliye, Teftiş İnceleme Kurulu genişletilsin ve o görevlendirilsin bu işler için ve ı yapsınlar bunları ve yıl sonundan itibaren üç ştyın içerisinde bunların teftişlerini tamamlasınlar, veyahut da bu kuramlar kendileri birer denetçi tutsunlar ve bu denetim raporları bize böyle gelsin. Bunlardan bizim birşey anlamamıza olanak yoktur. Devlet Plânlama Örgütünün raporlarına bakarsak birşeyler görürüz ama bunların anlamı nedir^ Bunları çıkarmak için başka düzenlemeler yapmak gerekmektedir.

/5541 - 5541 -

En azından &eş adet gösterge oranı vardır şirketleri denetlemek için. Daha fazla da vardır da beş adet denetleme organı vardır. Yani bu kurum güçleniyor mu, yoksa batıyor mu? Bu kurum gereginden fazla masraf mı yapıyor lüzumsuz yere, yapmıyor mu diye bunları gösteren belli katsayıları vardır. Bu A katsayıları inceleyebilmek için elimizde bilançoların olması lâzım. i>u bilançoların içerisindeki rakamları tasnif edilmiş olarak görebilmemiz lâzım. Bunların oranlarını da bilebilmemiz lâzım ve bu gibi kurumların oranlarının ne olması gerektigi hakkında profesyonelce bir bilgi sahibi olmak gerekmektedir. Bizde bilançolar da yok. böyle bir genellendirme yapacak bilgi de yok elde ve böyle bir profesyonel kadromuz da yok Mecliste. Dolayısıyle biz bu kurumların ne durumda olduk- larını denetleme olanağından yoksunuz ve kurumları terkedi- yoruz, bırakıyoruz kendi başlarına bildikleri.gibi gitsin- ler. birkaç yüz kişi vardır bu ülkede, kurumdan kuruma yönetim kurulu üyesi olarak gezdirilirler. Birkısmı zamanla uzaklaştırıldılar, yerine eklenenlerle bir yüz kişi civarında insandır, **angi kuruma el atsaW k karşımızda aynı insanları görmekteyiz, bu insanlar eger sadece yolluk alıp da maaş- larını artırsınlar diye gitmiyorlarsa bu kurumlar, bu insanların bu kurumları nasıl yönettiklerini soruyorum ben.

Toprak Ürünleri Kurumudur» yönetimi var. Toprak ürünleri Kurumu yönetiminin elinde denetlenmiş bir hesap yok. Nesini denetlemiş o zaman? Nasıl yönetûiş bu Toprak ürünleri Kurumunu? Tarımsal donatım Servisleri için de aynı şeyler geçerli. Genel Tarım Sigortası için de aynı şekilde geçerli söylediklerim. Hiçbir şey yok elinde.

/5542 - 5542 -

Bize gönderilenler onlara da gönderiliyor, üir devlet daire- sinin bütçesi gibi birşey. >*ma onlar kesin olarak Sayıştayın denetiminden geçecekler ve bir yıl sonra olsun kesin hesap- W A V ları gelecek ve değerlendirme imkanına sahip olacagıa* Daha birçok da denetleme mekanizmalarından geçecekler» f*eki bu Genel Tarım Sigortasının Yönetim Kurulu nasıl bilecek bu kurumun nereye gittigini? Bu fonun nasıl güçlendiğini veya bu fonun nasıl güçlendiğini, veyahut akıbetinin ne olaca- gıoı, veriminin ne olduğunu, nasıl bilebilecek bu hesaplarla? i^ogru dürüst bir profesyonel denetimden geçen tek bir veri olmayacak elinde ve fakat Yönetim Kurulunda oturacaklar ve sözüm ona da sorumlu ve hükümet de sözüm ona oraya adamlar atadı ve bunları yönetiyorlar. Hep sahtekârlıktır bu, başka birşey değil. Bir kandırmacayla karşı karşıya bulunmaktayız. Hiçbir şey denetlenmemekte, kurumların nereye gittigi de bilinmemektedir, £ütün kurumlaw r için maalesef bunlar geçer- lidir. ^e yaptığımızı bildiğimiz söylemenin olanağı yoktur. Sekiz yıl, on yıl, oubeş yıl sonra bir bakıyoruz . Yönetim Kurullarından bir yığan insan gelip gitmiş, bir yığın Yönetim Kurulu ödeneği almış insanlar var ama kurumları hakkıntia hiçbir değerlendirme yapılmamış, hiçtir geçerli

hesap da verilmemiş, Sayışta«T y gelsin denetlesin efendim. * Sayıştay gelip denetlediğinde ne diyecek? İşte bu kadar geliri vardı, giderini de yaptılar, yani ceplerine atmadılar bu parayı. Bankada kalması gereken parayı ceplerine atıp yemediler. îşte burda gelirler bunlar, girdi görülüyor hesaplarında, bunlar da gittiler.A ' Güle güle, onlar da gitmişler, ^e kalmış geriye? bilançolar bize gösterecek yıl sonu itibariyle gerçek varlıklarını. Onları birbiriyle kıyaslayıp nereye gidecegini görecegiz. Halbuki Sayıştay denetiminde böyle birşey olmaz, yoktur. "Performans obiting" yapmaya başlamış Sayıştay, bunca yıldan sonra nihayet görevlerini genişletmiş ve böyle birşeye de girmiş. Gir- mesiyle birlikte her tarafta sesler çıkmaya başladı, böyle denetim mi olur diye. Sayıştayın görevi değil bu. Sayıştay bunu da elbette denetlemeli ama Sayıştayın görevi, asıl

/5543 - 5543 -

görevi bu değil. Onu yapacaklarına dayanarak bir kurumu v< fonu'siz yönetemezsiniz. Yönetim Kurulu olarak siz aylık . mizanlarını da çıkarttıracaksınız. Bilançoları çıkart- tıracaksınız. Gelir gider hesaplarını çıkarttıracaksı- nız. ıiinamik olarak sürekli çalışma anında bunu denet- leyeceksiniz ki kontrol edesiniz ve yönetebilesiniz. Yönetim kuruluna oturan efendiler, belli zamanlarda, belli toplantılara katılırlar, belli kararların altına imzalar atarlar, kaparlar ödenekleri, çekerler giderler. Yaptıkları budur. Hiçbir şeyin sorumluluğunu da almamak- tadırlar. Bunca zaman bu Mecliste incelemeler yapıldı. Bir tek yönetim kurulunun hakkında ciddi bir müdahale olmadı. Hiçbir müdahale görmedik biz yönetim kurulların- dan da kurumlara. Hepsi genel Müdürlerin emrinde. Kurucu meclislerin danışma meclisi haline getirildikleri ülke- lerdeki başüstüne paşamcılarm kilıgında kurumları yönetmiş saydılar kendilerini. Yönetim Kurulu nedir? Öfjyle birşey yok kurumlarımızda maalesef. Bu Tarım Sigortası fonunda da bunların izlerini görmek mümkün. w En azından, en az önce söylediğim gibi, işte iş ola hazırlıyoruz. Rahiplerinin belli iş ola hazırlıyoruz, ne yapalım kimse dinlemiyor bizi dedikleri bu rapora baktığımızda neyi görüyoruz? Dokuz aylık verilere göre 1988 yılında toplam gelirler %57 oranında gerçekleşmiş. Dokuz ayda Sfe57. Kaç gerçekleşmesi lazım? Dokuz ayda 9675 oranında gerçekleşmesi lâzım. %57 oranında gerçekleşmiş gelirler. Giderler %13 oranında gerçekleşmiş. Gelirlerde gerçekleşme oranı %75 olması gerekirken %57, giderlerde ise %75 &lması gerekirken %13 oranında gerçekleşmiş. Hadlr butlun, manası? lâen ölüyorum, yattım, tepiniyorUm demektir. Bu fon ölüü, yattı ve tepiniyor demektir, başa

/5544 - 5544 - birşey değildir. Garipliğe bakın, ülkede enflasyonun %60'ın üzerinde gittiği açık, herkes tarafından kabul edilmiş.birşey* %60'tan %90'a kadar artan tahminlerde bulunuyor. Minimum %60A Cari giderlere ise, artışına baktığımızda bunun devletin kabul ettiği oranın üstünde olduğu şeklinde bir ifade de konmuş. Nasıl biz değerlendireceğiz bunları? Eklenen rakamlarla bir- birine kıyaslamaya kalktığımızda, bir faktörle çarpmamız ve enflasyonu bunun içinden çıkarmamız gerekir. Çıkarsak, geriye hiçbir şey kalmayacak. Boşu boşuna bir daire orda oturuyor ve günlük kararlarla aldığı bazı işlevleri yerine getirip, demek ki geri kalan dönemde de gazete okuyup örgü örmeye devam ediyor personel. Bunun anlamı bu oluyor. Bu, acı bir durumdur maalesef kurumlarımızın acıklı gerçeği budur ve bunun hakkında da Meclise rapor verilmiyor. Meclis bundan habersiz kalsın isteniyor.

Yönetim Kurullarına niye tayin yapıyorsunuz? Tekrar soruyorum. Bu adamların bir sorumluluğu yoksa, bir amaçları yoksa, bir yere varmak istemiyorlarsa, ne atıyorsunuz oraya kendilerini? Gelin bir zam yapalım, kendilerinin alacakları bu kadar ve bu işin sorumluluğunu yüklenmeyi kabul edin, kul- lanabileceğimiz insanları tayin edelim oraya. Bütün mesele, ödenek olmasa bunu yapalım. Bütçe hazırlayacaksınız. Neye göre bütçe hazırlayacaksınız? Ben gerekçesinde Kurumun 1989 yılı içerisinde şu, şu, şu amaçları gerçekleştirmek için bu kadar insanı sigortalayacağımı, bu kadar prim alacağımı, devletten de bu kadar bir katkı beklediğimi, onu çevirebilmek için de bu kadar cari harcamlarm gerektirdiğini değerlendiren,.öngören, bana projeksiyonunu sunan bir gerekçe isterim. Böyle birşey yok; Bir iskeletin bir parçası haline gelmiş olan herhangi bir dairenin bütçesi kopya edilmiş oraya. Yaz, maaşlar bu kadar. Bunlar bu kadar. Yıl içinde tahmini ne kadar artar maaşlar, onları da gösterirse, hah işte oldu bitti. Ama gerçekleşme oranı da çok düşük. Demek ki bu daha ziyade 1970'lerin bütçe- lerini kopya çekmiş. O zaman da öyleydi, Meclise yüksek yüksek rakamlar söylenirdi., ondan sonra da %15'ler, %20'ler oranında kalırdı gerçekleşme ve bunların da takip ettiği usul öyle oluyor. Herhalde eski kadroları yolladınız yönetim kurulu olarak oraya.

5545/... - 5545 - < •

Onlar da bunları but»aya böyle yolladılar ve gerçekleşme oranı çok düşük kaldı. Bunlarla bir yere varılmaz. Eğer Meclis olarak biz kurumlarımızın fonlarını denetlemek istiyorsak onları bun- lara mecbur etmeliyiz. Bir yönetim bir lider, bir lider kadrosu önce öngörülerde bulunur. Ben bu'bu bu bu yollardan gidip bu amaçlara varacağım. Buna kendini bağlar, bunun için gerekli olanları talep eder, siz de verirseniz demek ki bu amaçlara ulaşılmalıdır. Bu amaçlara ulaşılmıyorsa hiçbir mazaret başa- rının yerini tutamaz deyip derhal onun hakkında tedbir alıpanız gerekir. Yönetim Kumullarına hep üçlü kararnameler, Bakanlar Kurulu kararları ve sairelerle partilileri tayin ediyorsunuz. E, siz bu partileri niye tayin ediyorsunuz? Başarısızlıklarıyla sizin partinizi yıkacak olduktan sonra bulun başkalarını tayin edin.

Sayın Başkân, sayın milletvekilleri; bu raporlar kesin- likle kabul edilebilecek raporlar değildir. Bu raporlar hakkında Meclisimizin bir organının en azından ilgili komitesinin bu kurumlara bir duyuruda bulunup yasalara ve ilkelere, yasalarda yoksa ilkelere uygun olarak denetlenmiş bilançoların maliye teftişlerinin müfettişlik imtihanlarında sorulan sorular uya- rınca bütün güçlüklerini, likidide oranlarını, birinci likidite, ikinci likidite oranlarını ve güçlerini kesinlikle öz kaynak, dış kaynak kullanım oranlarını, vesairelerini, hepsini de gös- teren rakamlar vererek, rapor hazırlayarak bu bütçeleri Meclise göndermekle yükümlü olduklarını hatırlatan ve doğru dürüst bir rapor gelsin bu Meclise ki Meclis de görebilsin. Güya biz halka ülkeyi yönettiğimiz imajını veriyoruz. Halbuki bize yönetmek için gerekli olan ilkel. • bilgileri bile sağlayan bir çalışma yoktur. Saygılar sunarım.

BAŞKAN - Tefekkür ederim Sayın Durduran. Sayın Bakan.

TARIM VE ORMAN BAKANI AYTAÇ BEŞEŞLER - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; zorunlu Tarım Sigortası Fonu Kuruluşunun bütçesiyle ilgili arkadaşlarımın görüşlerini dinledim. Konuşma sırasına göre, veyahut daha doğrusu genel manada bir cevap ver- dikten sonra Sayın Alpay Beye de görüşlerimi nakletmeye çalışa- cağım. Bildiğim, anladığım şeyi nakletmeye çalışacağım.

5546/... - 5546 -

Efendim; biliyorsunuz burda müteaddit defalari yaptığı- mız çalışmalarda Sigorta Fon Yasasına uygun hazırlanan» daha önceki Sigorta Tüzüğünün birtakım anlaşmazlıklara sebep oldu- ğunu en azından mali sonuçlara varılmasını gerektiren ifadeler olduğunu kabul etmiştik ve demiştik ki tüzük değişikliğine gidiyoruz. Onun akıbeti hakkında soru sordu. Hem Ferdi arka- daşım, hem de Altınay arkadaşım. Şunu söyleyeyim: Sanıyorum, ya bu hafta, ya önümüzdeki hafta, Sigorta Tüzüğü Bakanlar Kurulunda tartışılacaktır. Şu anda bana teslim edilmiş durum- dadır, çantamdadır, benim etüdüme getirilmiştir fon tarafından. Beraber yapacağımız bir çalışma sonrasında olgunlaştırdıktan^ sonra yani Bakanlar Kuruluna götürülecektir. Söylediğim takvim de budur. i Fonda üretici temsilcileri olmalı dedi Sayın AltüThay arkadaşım. Vardır üretici temsilcisi. Çiftçiler Birliği vardır. Yani organize olmuş bir kuruluş vardır bu ülkede. Bu ülkenin temsilcisi Çiftçiler Birliği ile kendisini bize önermiştir, Başkan olarak kendisi fonda temsil edilmektedir, üreticiler Birliği temsilcisi olarak. Hayvancılar Birliği yine temsil edilmektedir ki riayvancılar Birliği Tüzüğü de hazırlanıyor, Tüzük olmadığı halde üreticiler adına her iki kuruluş da, organize olmuş her iki kuruluş da bu fonda temsil edilmektedir.

Toprak analizleri konusunda Sayın Altınay arkadaşımız görüşlerini söyledi. Değerli arkadaşlarım; biliyorsunuzibir 1 seneyi aşkın zamandan beri GyZelyurt taki Tarım Meslek Lise- sinin alt katında bir yeri devreye soktuk. Bugün o lâboıjatu- varda toprak, su, yaprak analizleri yapılmaktadır. Bir toprak analizi 17 çeşit analizle yapılmakta ve üreticilerin hizmetine sunulmaktadır. Ancak ben Altınay arkadaşıma şurda hak verece- ğim. Herkes bu analizi yaptırmamıştır daha. Biz teşvik olsun diye hem fiyatları düşük tutuyoruz, hem reklâmını yapıyoruz, hem üreticilere bunu her ziyaretlerde tavsiye ediyoruz. Bu yakınlarda bir televizyon programı ile aynı şeyi yapacağız. Genelde ülkenin toprak etüdleri, analizi demiyorum, toprak etüdleri, Tarımsal Araştırma Enstitüsünün Yasasını geçirdik .biliyorsunuz, kuruluşu ile beraber gerçekleşecek. Ama onfian da önce biz bir proje gerçekleştirip Anavatanın yardımlarını bu konuda istiyoruz. Bu seneki takdim edeceğimiz projelerden bir tanesi bu olacaktır. Don olayları oldu, narenciye konusunda. « • - 5547 -

w Değerli arkadaşlarım; etüdler bitti. Takdir edersiniz ki 200'ün üstüade üretioi 4000 ve 6000 döpüm çiyaymdaki bir arazi, don olayları ile etkilenmiş ve çeşitli derecelerde zarar görmüştür. Sigorta şu anda büro çalışmalarını sürdürmektedir. Askıya hazırlamaktadır bahçeleri. Yalnız Ferdi arkadaşımın söy- lediği 'bir olay burda kaybımıza çıkıyor. Bu kadar büyük bir arazinin etüdü, neticelendirllmesi, askıya asılması, itirazların alınması, tekrar sonuçlandırılması, bir zamanı gerektiriyor ve bu zaman gayçt tabiî üreticiye tam lâzım olacağında yanında ol- mamızı da beraberinde getiriyor aleyhimize olarak. Bunun önüne geçmek için, yeni hasırladığımız tüzükte bir avans sistemini getirmeye çalışıyoruz» Dori oldu, tespit yapıldı. Diyelim ki tahmini rakamlarla 500,000 lira zarar gördü. Biz o üreticiye 200,000, 250,000, 300,000 lira hemen takdim etme şansını ara- maya çalışacağız bu tüzükle. Onu da ifade etmek istiyorum.

Devlet desteği bitti yasal olarak. Ancak her zaman yine burada söyledim, tüzük kapsamı dışında kaldığı için özel- likle ikinci derecede de gücümüzün yetmediği için devlet her zaman bu sigortalama konusunda bizim yanımızda olmuştur. Ama biraz önee de ifade ettiğim gibi kıstaslar, değerlendirmeler, Devlet ödemelerinde de yine Sigorta Tüzüğü esas alınarak yapıl- mıştır, Dolayısıyla birtakım anlaşmazlıklar bu manada yine olagelmiştir, Kıstaslar tespit edilirken esasla yanmdakini, yan Devletin tazmin ettiği konusunda üreticileri tedirgin etmiştir. Şimdi bütün bu münakaşaları ortadan kaldırmaya çalışıyoruz ve tüzüğün kapsamına hepsini almaya uğraşıyoruz. Tabiî ki bu arada mükellefiyetler artacaktır. Onu da ifade edeyim. Bu yeni sigorta prim mükellefiyetleri artacak, dolayısıyla bir anlamda belki burda yine tartışacağız. Devlet katkısı da istenecek, istenmeyecek, onu buradan tartışacağız. Sizlerin soruları soru- ları karşısında cevap vereceğiz. Ama dediğimiz gibi, 15-20 gün içerisinde diliyorum bunu sonuçlandıracağız, Geriye doğru iş- lemesi, tabiî ki sözkonusu olmayacak.

Efendim, Sayın Durduran arkadaşımın söyledikleri, genel manada eşasa müteallik bir de onun yanında tabiî bir miktarda tekniğe müteallik şeyler, Doğru. Yani neye göre yönetim kurulu karar verecek veya veriyor sene sonunda, sorusunun cevabını yönetim kurulu şimdi nasıl buluyor. Yönetim kurulu faaliyetleri

5548/... - 5548 -

ile bugüne kadar bu sorunun cevabını bulmaya çalışıyor. Tabiî bu arada Sayıştayın denetimi altında* ama Sayıştay samanında veya daha geç yaptığı denetimlerde bu senenin örneğin bütçe- sinin dışına tâşabiliyor. Dediğiniz doğrudur* Biz bunu görerek Toprak Ürünleri Kurumu soruşturmasında da olduğu gibi, ortaya çıktığı gibi, o Yasa Tasarısını yeni hazırladığımız için oraya bir düzeltme getirmeye çalışıyoruz. Yasasında hiçbir sabit ifade olmadığı halde, Sayıştayı denetimci olarak sayıyoruz. Oraya getireceğiz onu. Yasasını koyacağız.

ALPAY DURDURAN (Lefkoşa) (Yerinden) - Nasıl olacak?

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Nasıl mı olacak?

ALPAY DURDURAN (Yerinden) (Devamla) - Sayıştay ne zaman denetleyecek?

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - îşte Sayıştayın...

ALPAY DURDURAN (Yerinden) (Devamla) - Ben denetlemem diyor Sayıştay. Bir de var denetçidir.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Onu söylemeye çalışıyorum. İfadeleri kullanmaya çalışıyorum. Yani anlıyorum sizi.

ALPAY DURDURAN (Yerinden) (Devamla) - ifadeyi Sayıştay kullanıyor. Sayıştay, ben denetlemem diyor.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devâmla) - Denetleyecek efendim. Yasaya koyunca denetleyecek.

ALPAY DURDURAN (Yerinden) (Devamla) - Denetlemeyecek efendim.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Niye denetlemesin Yasaya koyunca?

ALPAY DURDURAN (Yerinden) (Devamla) - Sayıştayın dediği farklıdır efendim.

5549/... ' t l - 5549 -

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Bir projeksiyon, Sigortada bu bütçe hazırlanırken bir projeksiyon olsun diyor Sayın Durduran. Biliyorsunuz bu zorunlu Tarım Sigortasıdır. Yani burada şimdi herkes sigortalıdır. Her üretici, her üretim alanı sigortalıdır Sayın Durduran. Yalnız yasalar ve tüzük- ler çerçevesinde zarar gördükleri zaman ödeme yapılıyor» Neden zorunlu Tarım Sigortası? Aldığı gübre, sattığı portakaldan bunu, bu primi ödüyor. Şu anda efendim projeksiyon olarak tekrar ifade ediyorum, şu anda herkes sigortalıdır, ama öde- melere gelince, yan ir bir felâket olduğunda...

ALPAY DURDURAN (Yerinden) (Devamla) - Elinizi öpüyor- lar o zaman.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Yasa ve Tüzükler doğrultu- sunda ödenmektedir. îşte bu gelir ve giderler de onunla ilgi- lidir. %13 gider, niye bu kadar az gider? Para almadığından değil, gelir fazla ve şu anda biz narenciye üretimine dahi giderken elimizdeki kasayla, kasadaki parayla gidiyoruz Sayın Durduran. Belki yetecek belki yetmeyecek, o ayrı* bir olay da çok parayla gidiyoruz yani, onu ifade edeyim. %13 gider de tabii afetlerin, o sene içerisinde olmamasmdandır. Yani sigorta kapsamına girecek olayların olmamasındandır. îşte projeksyin bu. Ama söylüyorum bakın, anlıyorum sizi...

ALPAY DURDURAN (Yerinden) (Devamla) - Projeksiyon günlünüzde sizin.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Anlatmaya çalışıyorum efendim, anlatabildim mi, anlıyorsunuz beni...

ALPAY DURDURAN (Yerinden) (Devamla) - Buraya yazacak- sınız efendim. Buraya yazacaksınız.

AYTAÇ BEŞLER (Devamla) - Efendim buraya yaz... Okuyun anlayacaksınız onu. Genel Tarım Sigortasını siz bilecek...

5550/... < ^ ' 1 - 5550 -

ALPAY DURDURAN (Yerinden) (Devamla) - Buraya yazacak- sınız.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Genel Tarım Sigortasının ne olduğunu bilmiyor musunuz Sayın Durduran. Yani herdesin sigortalı olduğunu bilmiyor musunuz efendim? 1

ALPAY DURDURAN (Yerinden) (Devamla) - Cehaletimizi öğrendik efendim.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Estağfurullah eferidim, siz benden daha tecrübelisiniz. Yani gerçekten, sahi söylü- yorum, anlatmaya çalışıyorum derdimi, "erkesin sigortalı ol- duğunu bilmeniz gerekiyor değil mi? (Eenel Tarım Sigortası zorunlu primlerle... Ha gelirlerin düşmesi de şundan kaynak- lanıyor.

ALPAY DURDURAN (Yerinden) (Devamla) - Tüzüklerle değil mi efendim?

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Sigorta tüzüklerle tabiî.

ALPAY DURDURAN (Yerinden) (Devamla) - Nasıl Genel Tarım Sigortası var?

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Yasa herkesin sigortalı olduğunu söylüyor. Ödemeler tüzükledir Sayın Durduran. Yanl mükellefiyetlerin nasıl yerine getirileceği tüzüklerledir. Yasada zorunlu olduğunu yazar.

( Alpay Durduran oturduğu yerden anlaşılmayan sözler söyler.)

Yazıyor Sayın Durduran. Neyse...

5551/... - 5551 -

Efendim,; gelirlerde düşüşler ûe şurdan tabii, üre- timle ilgili ve'dış satımla ilgili esas bu narenciye., meselesi, bir de tabii gübre kullanımı örneğin eğer düş- nüşse onunla ilgili. Yani gelir ve gider arasındaki bir- birlerinden farklı şeyi söylemeye çalıştım. Sigorta bir seneyi aşkın zamandan bu yana kompütörle çalışmaktadır. Bugün size şunu ifade edeyim. Tapu bile arazi kayıtlarını bizden alacak duruma gelmiştir. Bastığınız zaman düğmeye Korkuteli'nde, Kurudere'de efendim Güneşköy'de kimin neyi olduğunu, tabii bildirim olmuşsa, daha önce bildirim olmuşsa kimin nesi olduğu, kaç dönüm olduğu orda yazılı olarak .ekrana çıkmaktadır. Böyle model bir sistemle çalışmaktayız.

NACİ T. USAR (Gazi Mağusa) (Yerinden) - İnekleri eksik veriyormuşsunuz?

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - İnekleri eksik veya fazla ne kadar vereceğimi söylemedim ki daha.

Onun için değerli arkadaşlarım; sigorta kendine düşen görevi gerçekten bu zamana kadar yapmış, eksikleri vardır mutlaka. Yeni düzeltmelerle inşallah bunu da telâfi edeceğiz. Teşekkür ederim.

BAŞKAN - Teşekkür ederiz Sayın Bakan.

Sayın milletvekilleri; Rapor ve Tasarının bütünü üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır. Tasarının madde madde görüşülmesine geçiyoruz. Tasarının madde madde görüşülmesini oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Sayar mısınız?... Kaç oldu?

KATİP - 24

BAŞKAN - Etmeyenler?.,.

KATİP - 16. ./5552. - 5552 -

BAŞKAN - 24'e 16 kabul edilmiştir.

Sayın milletvekillerij madde madde görüşülmesine geçiyoruz, l'inci maddeyi okuyunuz lütfen.

KATÎP - GENEL TARIM SİGORTASI FONU 1989 MALÎ YILI BÜTÇE YASA TASARISI Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi aşağıdaki Yasayı yapar;

Kısa isim 1. Bu Yasa, Genel Tarım Sigortası Fonu 1989 Mali Yılı Bütçe Yasası olarak isimlendirilir.

BAŞKAN - l'inci madde hakkında söz isteyen?,,. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?.,. Çekimser?,,, Oyçokluğuyla kabul edilmiştir,

KATÎP - BÎRÎNCÎ KISIM Genel Kurallar

1989 Mali 2. Genel Tarım Sigortası Fonunun, 1 Ocak 1989 Yılı için tarihinde başlayan ve 31 Aralık 1989 tarihinde tahsis edilen sona erecek olan 1989 Mali Yılında bu Yasaya ödenek ekli "Gider" cetvellerinde saptanan hizmetlerin yürütülmesi için 1,490,000,000,-1 ödenek tahsis edilir.

../5553. • V m m m

ı ro m m o m H ı - 5554 -

GENEL.' TARIM SİGORTASI FOKU ' KADROÖU

Kadro Adedi Kadro Adı jısremı Açıklama 1937 1933

1 1 Müdür '18 A X 1 Teknik jjşler siniri 16 LKİnhal

1 ırana s ese ve i'îclî işler Amiri' 15-16 Zircct H-'.bendi s i 15-14-15

ı Zeotcknist Ziroct Mühendisi 13-14-15 t— 1 1 Veteriner Hekim ı -t 1 jî i 1 S" i s c v b t FT O ~ r c. tr. c ı s ı 13—14—15 1 i 12-13-14 i 1 ı Fon Sekreteri 10-11-12

2 ! T î ' ' "î r~ i - rr O"*"- •»">O _ J. U. oy- 2 1 i 1 1 Odccı-Şoför 8—9

12 12

../5555. • vo m m m

rt: m r.ı m 1-1 m r! m M ı n OdeneSi Tadil Edil- Ödene51 tİ ' • done- *in Nevi miş Şekli. (T) Azalış (? * S ' TT TL 1 I AYLIK VS OZLUK HAKIAilI 01 Mamur Maaşları 54,252,730 54,252,730 92,591,140 33,330,410 12 personelin bir yılljk • o İr. r ak önsörülınüş.tür. 02 Yönetin Kurulu Ödenekleri 7,140,000 7,140,000 11,040,000 3,900,000 Yönetin Kurulunun tir rdeneji ela r ak "nrörülnüşa 03. Müh-:.'.ı-sel Marş artışları 13,^17,319 13,417,019 41,4525500 + 23,03^,631 Purs-cnel ve Yönetin Kurulu, ödemelerindeki nuhtenol ar için t'n /'örülmüştür, 04 Sk llcs'-i. leri L. L00,00 0 3,000,00c ?,ccc,.:oo ^n hiz:.iitle rinin yürütül... için mesai saatleri dışın '. ıcak rerse-ne-le «denocek e. ücreti' alarak cn^örülnüşöü Kıdc'i Tazminatı. Cdc-ne.kls.ri 5,693,500 >,693,500 10,191,170 + 4,497,67O 12 Porscn-elin 1 yıllık kıd, tazminatı karşılığı olarak 1-nıSrülinüştür. 05 Sosyal ti_::rta Pri:.-.Ieri 2,773,000 2,773,000 -.112 ,640 —1 3-- ^- 5 ı.jv _ . er. 07 İhti/at işveren. 3,404,500 3,404,500 5,371,620 + 2,567,320 x-ıYLir. '/_ı rl. rL-tiii.>..«.1. "^oJl^Ü" 34,601,549 163,359723a £ 73,6777721" TOPL.-; DİGS.. CA1':I GI~E.vLEn 06 Yailv.k ve Maişet Giderleri 3pO,OOC- 300,000 1,400,000 1,100,000 Ton adın:', yapılacak iç vo yolluk ve maişet giderleri için ŞnsSrülniüştür. 07 MuhcV: ere/ Kırt as i t s/î-îa tbüa 5,000,000 5,000,000 ^,000,000 r 1,000,000 jil^isayarda kullanılacak : larm alımı, Posta,Telef on siye,ilân ve Formların besi ücretlerinin karşılanması J 5 n g'ö rü lmü ş t ü r. Atar;. akıt/Ye* 2,000,000 2,000,000 2,500,000 500,000 ?on araçlarının ve Fon hiz. rinde çalışacak Tarım Dair ıraçlan. için öngörülmüştü. 03 Aydınlatma/Isıtma/Su 400 - 000 400,000 600,000 V 200,000

I ../5-557V SSS7 GİDER CZTV3I.LSRİ

1938 1930; 1939 (+) Artış ndde Bütçe Bütçesi • Bütçe Açıklanın ödeneni Tadil ödeneni (-) azalış. TL edilmiş TL şekliT

O Hakın-Oncrxn. 2.500 .,000 5,000,000 2.500.00CE?on araçlarının, Bilgisayc:.•, döşeme. vo demirbaşlar m m .. ve onarını için 3ng Örtünüv :

Bina Kirası . - 360#00CBir yıllık birrr; kir:.sı 2 j;: öngörülmüştür. Döşene-Demirbc. ş 2,900,00CYani Binanın tenzin ve için 'öngörülmüştür, Diğer Ödemeler 3,340.000 750.00Cpîiz.n9t alimleri, temizlik leri, temizleyici Ücreti, 1 vo ağırlama, crizi işçi üc,.. araçların seyrüsefer ve S..ig I ücretleri vf s.giderler içir o n g örülmti ş t ür „ , L-jeS->ı\ L/i .J"i.j. u-.ju:iı\.'..u(iv J. . •-l'U. 23 c310»00Q-:- * - 7.310<, OOCj ) SİGORTA CDENSKLSİîl :

Toznine t öd enekleri 293,330.730 6^r77 = 012 c 27 JsigortaTazminatlar ı için : İödenek. SİGORTA- ODSiGKLERİ' TOPLAMI 651.313.451 9-G,330«,73Q 647,012,273 YATIRIDIR !; ) Araba Alını : r ~ 50.000,00c L • Bina Yapını ve Mefruşatı 50.Ö00.0ÜÜ 50.000.00c ~ 50c000.00(! YATIRIMLAR.. TOPLAMI 50.000,00c 50.000,00e 1.490.000.00C + 678.000.00C 1 GENEL GİDERLER TOPLAMI 312.000.00C Q12.00C.0CC

, >1 (v - 5558 -

BAŞKAN - 2'nci madde hakkında söz isteyen?... Sayın Komite Başkanı.

EKONOMİ, MALİYE, BÜTÇE VE PL/İN KOMİTESİ BAŞKANI AHMüT AKAR (Yerinden) - Cetvellerin okunmuş kabul edilme- sini öneriyorum efendim.

BAŞKAN - Gider Cetvelinin okunmuş kabul edilmesini öneriyorsunuz.

Sayın milletvekilleri; onayınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?... Çekimser?... Cetvelin okunmuş kabul edilmesi onaylanmıştır.

Cetveliyle birlikte 2'nci madde hakkında söz isteyen? Yoktur. 2'nci maddeyi oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?.. Etmeyenler?... Çekimser?... Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

(Giderler Cetveli 2'nci maddeye^eklenmiştir.)

K/LTÎP -

Bütçenin 3. Bütçe finansmanı için bu Yasa'ya ekli Finansmanı "Gelir" Cetvellerinde saptanan kaynaklardan 1,490,000,000.-1 Öz gelir öngörülmüştür.

•./5559. - 5559 - r-.

- 5560 - GELİR CETVELLERİ

1983 1938 1989 (+) Artış Bütçe Bütçesi Sütçe "J-c lirler Ödeneği E? dil Tahminleri (-) Azalış Açıklama TL edilmiş TL TL " şekliy

ıgor-ca rimlcri 732.000.000 732.000.000 1.190.000.OOC ( + )45aOOQiOOO19-3 6 Sitkisel üretip Zorunlu Sigorta Tüzüğü* ı. a) 13'üncü neddeninj (1).fıkrasına göre Kooperatifler tarafından yapılacak ki'v.yevi gübre sa fcışlarmdan, her elli kiloluk tor banın perekente satış fiyatının [yüzde onu oranında : •cilo< u' ut.; ".ini '"tür 00c b) l^'üncü maddenin (2)»nci fıkrasına Tbyrak ürün:ler i Surumu tarafından üreticilerden teslis alınacak, patateslerin alın fiya- tının So'ü ve tahılın alım fiyatının ?<1.5 oranında elde edilecek tah;ninij gelir j (iPatates j 45.,' toTÖÖO Ton X Alın Fiy. X %3) (ii) • Tahıl. i 17 2 13Ğ7Ö00 Ton |X Alım Eiy.X<&..5) . i , , • • c) l;- !üncü maddenin (3) 'üncü fıkrasına gCre Haroıîciye ye ÎTzün ihracatın- dan ihraç limanlarından Karon--iye ve üzüm ürünününj tescil fiyatının %1 oranında elde! edilecek tahrdLni gelir | (i) Narenciye i 472.2 (120.000 TcjnXTe s o. Fiy . X%.L ) (ii) tözün I 2,« JWÖ Ton X !Tesc.F-iy.X %1> 1.190-,; J

- 5562 -

BAŞKAN - V tlncü madde hakkında s32 isteyep?.., Sayın Komite Başkanı,

EKONOMİ, MALÎYE, BÜTÇE VE PLAN KOMİTESİ BAKANI AHMET AKAR (Yerinden) - Cetvellerin okunmuş kabul edil- mesini öneriyorum efendim,

BAŞKAN - Gelir Cetvelinin okunmuş kabul edilaesihi öneriyor Sayın Komite Başkanı, Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?,., Etmeyenler?,,, Çekimser?,•. Oyçokluğuyla Cetvelin okunmuş kabul edilmesi onaylanmıştır,

Cetveliyle birlikte 3'üncü maddeyi oylarınıza sunu- yorum, Kabul edenler?,,. Etmeyenler?,,. Çekimser?,,, Oyçokluğuyla kabul edilmiştir,

(Gelirler Cetveli 3'üncü maddeye eklenmiştir,)

KATİP - ÎKÎNCÎ KISIM Gelirler ve Giderlere İlişkin Uygulama Kuralları

BÎRÎNCÎ BOLUM Gelirler Bütçe 4, Sigorta Primleri Gelirleri ve bu Yasa'nın Gelirleri 8'inci maddesi uyarınca gerçekleşecek iç ve dış aynî ve nakdî yardım gelirleri Genel Tarım Sigortası Fonu bütçesine gelir olarak kaydedilir,

BAŞKAN - 4'üncü madde hakkında söz isteyen?,,. Yoktur, Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?,,. Etmeyenler?,,, Çekimser?.,, Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

../5563 - 5563 - » ' • '

KATÎP - ÎKÎNCÎ BOLÜM Giderler Harcama- 5. (1) 1989 Hali Yılı Bütçesinde öngörülen larda Ödenekler aşılamaz. Usûl 40/1982 (2) Harcamalar, Genel Tarım Sigortası Fonu 19.4.1985 Yasasının 13'üncü maddesi uyarınca çıka- AE.207 17.10.1986 rılan ve Bakanlar Kurulunca onaylanan AEi590 "Genel Tarım Sigortası Fonu Mali îşler Tüzüğüne1' göre yapılır. (3) Fonun Satın Alma ve Satış Yapma Yönetme- liğinin 3'üncü maddesinin (1)'inci fık- rası gereğince Fon Müdürünün ihalesiz her türlü Demirbaş, Malzeme, alım ve satımlarıyla hizmet hizmet alımları yetkisi 1989 Mali Yılında 500,000.-1 olarak belirlenmiştir.

BAŞKAN - 5'inci madde hakkında söz İsteyen?...Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?...Etmeyenler?... Çekimser?...Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

KATÎP - ÜÇÜNCÜ BOLÜM Aktarmalar Aktarma 6. Genel Tarım Sigortası Fonu Yasasının 113'üncü Yöntem ve maddesi uyarinen hazırlanan ve Bakanlar Kurulunca, Kuralları onaylanan Genel Tarım Sigortası Fonu Mali tşler 40/1982 Tüzüğüne g3re: 19.4.1985 AE.207 (1) Fasıllar arası aktarmalar Fon Yönetim Kuru- 17.10.1986 lunun Önerisi ve tarım işleriyle görevli AE.590 Bakanın onayı ile; (2) Ayni fasıldaki maddeler arası aktarmalar doğrudan doğruya Yönetim Kurulunun Karam ile yapılır. (3) Aktarma ve ek ödenek, usulüne uygun olarak onaylanmadıkça Bütçe borçlandırılamaz ve mükellefiyet altına girilemez.

../5564. - 5564 - •» i - t

.BAŞKAN - 6'ıncı madde hakkında söz isteyen?,,. Yok, Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?,,. Etmeyenler?.., Çekimser?... Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

KftTÎP - DÖRDÜNCÜ BOLÜM PaEsonel Rejimi Personel 7. Personelin Maaş,"Ödenek ve ©zlük Hakları Maaş^ami ile Personel İstihdamının (Şenel Tarım Sigortası ödenek Fonu Yasasının S* inci maddesi uyaranca çıkarı- Hakları^ lan "Genel Tarım Sigortası Fonu Personel 40/1982 Tüzüğü" kuralları"uygulanır, 7.10.1983 AE.379 18.7.1984 AE,366 28.10.1986 • • , •• AE.612 18.8.1987 AE. 453

BAŞKAN 7!

KATİP - BESİNCİ BOLÜM EK QDENEK Ek Ödenek 8, Bütçe tanzimi ve onayı sırasında mevcut olmayan ve tahmin edilemeyen bir hizmetin Bütçe yasalaştıktan sonra ortaya çıkması nedeniyle Bütçeye ek ödenek gerektirmesi halinde Bütçeye yeni tertip veya ek ödenek ilâvesi Bakanlar Kurulunun onayı ile yapılır,

BAŞKAN - 81 inci madde hakkında söz isteyen?... Yok. Oylarınıza- sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?,,, Çekimser?,.. Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

,,/5565, - 5565 -

KATÎP - ÜÇÜNCÜ KISIM Son Kurallar Denetim 9ı Sayıştay, denetim yasalarının koyduğu Yöntem 19.4.1985 AE.20? ve kurallarla, bu yasa ve Genel Tarım Sigortası 17.10.1986 Fonu Mali îşler Tüzüğünde öngörülen kuralları AE.590 göz önünde bulundurmak suretiyle, harcamalar ile gelirlerin Bütçeye ve Bütçe prensiplerine uygun olup olmadığını denetler.

BAŞKAN - 9'uncu madde hakkında söz isteyen?... Yok. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Etmeyenler?... Çekimser?... Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

KATİP - Resmi 10. (1) Resmi Hizmet araçları yalnız hizmetin Hiamet Araçla- gerektirdiği alanlarda ve mesai saatleri rının içinde kullanılabilir. Mesai saatleri Kullanı- dışında kullanımın zorunlu olduğu hal- mında ilke lerde ise Genel Tarım Sigortası Fonu Müdürünün onayı gerekir.

(2) Resmi Hizmet araçları hiçbir şekilde özel amaçlar için kullanılamaz.

../5566. .ı; 'M

•-/t, : I.

VO m«Vj 1 '

I VO • a: \o m ır\ ı-'-l I O

c<

•. V

1 i ."•'. 't!i *' ••' Nİ "ÎİHİİfo

• .M•; '^^'''"'iî^'^^'f! '< r':, • f; r ;

: .nn. i GENEL;TARIM SİGORTASI FOKU HİZMET ARA'ÇL/iRI. LİSTESİ'

Hangi Ödenekten Sara 17 o Plâka lîo Marka Kodeli« Ağırlığı Acıklarv 'Satın Alındığı

Renault Staicn 'Waghn 16 Fon Kaynaklarından Motosiklet Fon Kaynaklarından 1C7 ısuzu Troper Troper 4 W.D. 27 3/4' Fon Kaynaklarından" Arazi Ti T? i

••/556S# - 5568 -

BAŞKAN - 10'uncu madde hakkında söz isteyen?... Yok, Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?,Etmeyenler?,,, Çekimser?,., Oyçokluğuyla kabul edilmiştir,

(Araçlar Cetveli 10'uncu maddeye eklenmiştir.)

KATİP -

Yürürlüğe 11. Bu Yasa, 1 Ocak 1989 tarihinden başlayarak giriş yürürlüğe girer.

BAŞKAN - Yürürlük maddesini oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?,.. Etmeyenler?,,. Çekimser?,,. Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

Sayın milletvekilleri; böylece madde madde görüşmesi tamamlanmıştır. Şimdi, Tasarının üçüncü görüşmesi, kısa isim okunmak suretiyle yapılacaktır. Oylama da açık olacaktır. Kısa ismi okuyunuz lütfen,

KATÎP - Kısa İsim 1. Bu Yasa, Genel Tarım Sigortası Fonu 1989 Mali Yılı Bütçe Yasası olarak isimlendirilir.

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; Tasarının bütününü oylarınıza sunuyorum. Oylama Cetvelini okuyunuz lütfen.

,,/5569 - 5569 -

KATİP - Genel Tarım Sigortası Fonu 1989 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısına ilişkin oylama sonucu: Kabul Bdenler: Kabul Etmeyenler: Ovlamava Katılmayanlar Mustâfa Adaoğlu Ergin Abdullah Günay Caymaz Ahmet Akar Mfahttet Altınay Mehmet Civa Kenan Atakol Hüseyin Angolemli Fadıl Çağda Taşkent Atasayan İsmail Bozkurt Alpay Durduran Hakkı Atun Kemal Emirzade İbrahim Koreli Mehmet Bayram Rasıh Keskiner Feridun Önsav Aytaç Beşeşler Zıya Rızkı Ozker Özgür Nazif Borman Ferdi S. Soyer Aktan Sadık Salih Coşar Erdal Süreç Hasan Sarıca Hüseyin Curcioğlu Naci T. Usar Eşber Serakıncı Ömer Demir Çetin Veziroğlu Salih Usar Onay F. Demirciler Kenan Akın Ergün Vehbi Enver Emin Dr. Mustafa Erbilen Dr. Derviş Eroğlu Dt. Sait Güven Mustafa Hacıahmetoğlu Dr. Erbay Kanatlı Dt. Mustafa Karpaslı Olgun Paşalar Vehbi Z. Serter Yüksel Tüccaroğlu Emin Uzun Atay Cafer Tokay Varış Altan Yavuz

BAŞKAN - 26 kabul, 12 red. Oyçokluğuyla kabul edilmiştir. Sayın Beşeşler, hayırlı uğurlu olsun. Denetlemeyi de ihmal etmeyin.

Sayın milletvekilleri; şimdi de üçüncü sırada yer alan Süt Endüstrisi Kurumu 1989 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı ve Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesinin Tasarıya ilişkin raporuna geldik. Sayın Komite Başkanı buyurunuz.

EKONOMİ, MALİYE, BÜTÇE VE PLAN KOMİTESİ BAŞKANI AHMET AKAR - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri;

../ 5570.. - 5570 -

CUMHURİYET MECLİSİ J'ÜCOı-IOI-lJ , fi,.' i'MTÇli ! \ VE \AN >ıil• Î.. ı ;if.'rri; ı-:ınai,\j vL 1909 MALT Yl'^.1 uü'.^:-.; 'YV.;:A ta":..,: ı.;.;:ı •• Ha (Y.T,îIo:33'V'/!/;i')) i ı Jmjkjî; ı-.{»i

Komiteniz, 6 İhı't • ;•) tni'.'i.lı.in.• yapnış "ldu£u ••'toplantıda., Sf.lt Endüstrisi Kuruun ıy» -. Nail Yılı i Bütçe- Yaşa Tasarısını" (Y, T. No t '^••Vh/iY)) Ele» i:, ilci sunuş gerokçesi ile Tarım vo Orunu Bakanının vo ;i.'.ı. 11 ;j. Kurun .Müdürünün vermiş

olduğu bileli er ç-cvrçüver.in«!..- .ivo

Komitemiz, Tasarının •'Yürürlümü (iiriş" yan başli£ını taşıyan 13'üncü-maddesini aynen vo . >yçok'J.u£uyla. kabul etmiştir, '•{ Komiteniz, Tasarının tününü y<;oklu^uyla kabul etmiştir,

Konite üyelerinden û'aym Er.> f 1 n Vehbi, İsmail B;ozkurt, ye Erdal Süreç Tasarının Haddelerin.- ve tününe ret oyu' kullanmışlardır.

../ 5571.. -ISfö^fflFft^İ- - ; ' •"" . .. •Komitemiz, Takarının' Rapor ışığında değerlendirilerek kabulünü oyçokluğuyla Genel Kurula salık verir.

erz *'';:Sfim"ei; Alcar (Balkan)

Erdal Süreç (Başkan Vekili)

Hüseyin Curcioğlu ismail ; (Uye) (Üye)

Vehbi Z. Mus t âîÇ'a Ha c lahme t o glu (Uy e)

T.okay Marış SalihxÜsar (m) (nye^ v, (Oylamaya Ka tıljna dı) | İ-

i •

../' 5572,. - 5572 - NDUST.KİSl KUKUMU I9öŞ MALI Y Tl.T BÜTÇE YASA TASARISININ GEREKÇESİ

HADDE GEREKÇELERİ :Madde ile Yasa'nm kısa adı belirlenmiştir.

:Madaede, 1989 Mali Yılı içinde Kurum etkinliklerinin bağlı olduğu yasa çerçevesinde yürütülebilmesi için gerekli ödeneklerin tahsisi yönüne gidilmiştir.

Maddeye bağlı gider cetvellerinde öngörülen toplam 775,379,^10 lı'lik ödenek işlevsel ayırıma göre 3 ana başlık altında toplulaşmaktadır.

a. Aylıklar ve Özlük Hakları 381,229,410 TL Bu başlık altında, 37 personelin 1 yıllık maaşı; Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerine, mevzuat çerçevesinde verilecek bir yıllık Ödenek; maaş ve ödeneklerde yıl iç.inde coşabilecek muhtemel maaş artılarının karşılanabilmesi için gerekli ödenek; fazla çalışma karşılığında personele ödenecek olan ek mesai ödeneği; personel için Scsyal Sigortalara ve ihtiyat Sandığına işveren katkısı olarak yatırılacak ödenek, tahsisatlar ve Toplu Iş SSzleşşesi '• i İs veriler: haklar bulunmaktadır. b. Diğer Cari Giderler 385? 300..000. - TL

S. başlık altında k yolluklav, bakım ve onarımlar dahil hizmetlerin yürütü- lebilmesi için gerekli ciğer gider. kremleri yer almaktadır. c. Yatırımlar 8,850,000 TL Yatırımlar başlığı altında ise, labcratuvar alet malzeme ile ek inşaat eng rülmüstü> r .• •..Maddece, bütçenin* finansman kaynakları düzenlenmiş ve bütçenin denkliği ilkesinden hareketle, giderleri karşılayacak miktarda gelir öngörülmüştür. • Maddeye bağlı gelir cetvellerinde belirlenen finansman kaynakları 5 başlık " "altında•toplanmaktadır. 1- Süt Primleri. 210.,800,000 TL 2- üretici yıllık aidatları 5,500,000i 3- İmalâtçı yıllık aidatları 500,000 TL 4- Stoklar 50,000,000 1 . '5- Mqjaül Satışları. 508,579,410 TL ; - 5573 - MADDE A :Maddede, Bütçede öngörülen gelirin tarh, tahakkuk, tahsil ve harcamalar: için Kurum yasası ile konan kurallara, Yönetim Kurulunca alınan kararlara ve Tarım işleriyle ilgili Bakan-" lığın onayına göre düzenleneceği yer almıştır. MADDE £ :Kurum kaynaklarından elde edilecek bütün gelirlerin Kurum bütçesine gelir olarak kayde- • dileceği belirtilmiştir. MADDE 6 :Harcamalarda bu yasanın koyduğu usul, koşul ve kurallara uygun hareket edileceği düzen- lenmiş ve ödeneklerin aşılamıyacağı belirtilmiştir. MADDE 7 :Aktarma yöntem ve kuralları hangi esaslar çerçevesinde yapılacağı kurala bağlanmış ve fasıllar arası aktarma yetkisi Bakan'a; ayni fasıldaki maddeler arası aktarma yetkisi ise •Yönetim Kuruluna verilmiş ve bu esaslara uygun olarak aktarma yapılabileceği öngörülmüştür. MADDE 8 :Ek ödenek gerekmesi halinde ita amirinin önerisi, Yönetim Kurulu kararı ve ilgili Bakan- lığın onayı aranacağı belirtilmiştir. MADDE 9 * Ma irM G'a İP" • "•MrtTyrYP Vr VRTUMRT »iv- i hip- TAYIN TORFI VP barpm.^ayarl aması y.^pı 1 ARÇıYA-. cağı münhâTler ve boşalmalarda ilgili Bakanlığın önerisi ve Maliye Bakanlığının onayı ile .istihdam yapılabileceği düzenlenmiştir. MADDE 10 • -:Maaş -Baremleri, kamu görevlileri yasasına ekli birinci cetvelde öngörülen baremlere denk • olmakla beraber %15 artışlı olduğu, personelin her yıl imzalanan.Loplu. sözleşmeye gere . izin ve sosyal menfaatlerden yararlandığı, hayat pahalılığı ödeneğinin.olduğu düzenlenmiş hizmet araçlarının mesai saatleri haricinde kullanılmayacağı belirtilmiştirc m» MALCE 11 :Yasa'nın yürürlüğe girişi düzenlenmiş ve bu düzenlemede mali yıl bas"5 anzıç t.= rihi esas alınmıştır.

../ 5574..

) y ' -5574'-' K.T. Süt Endüstrisi Kurumu'nun 1989 Yılı Bütçesi 4 » 4 • Hakkında Rapor .—

K.T.Süt Endüstrisi Kurumu'nun 1 Ocak 1989 ile 31 Aralık 1989 tarihleri arasındaki dönemi kapsayan 1989 yılı bütçejri 767.2 milyon TL'sı gelir ile ayni miktar giderden oluşmaktadır. 2. Kurumun 1988 yılı için öngörülen gelir ve giderleriyle 6 aylık gerçekleşmeleri ve 1989 yılı için öngörülen gelir ve gider- leri karşılaştırmalı olarak aşağıda gösterilmiştir. 1989 yılı rakamları bütçe hedefidir.

1988 Yılı İç.in 1988 Yılı 1989 Yılı 6 Aylık GELİRLER Öngörülen Öngörülen (D Gerçekleşme (!) . _ .(.TL)

1. Süt Primleri " 145,200,000 93,752,917 210,800,000 2. üretici Yıllık Aidatları 4,000,000 4,515,450 5,500,000 3. İmalatçı " " 150,000 191,000 300,000 4. Stoklar 33,049,108 62,508,000 50,000,000 5. Mamul Satışları 300 ,000,00'"» 106,099,083 500,561,528

Toplanı 702, -i99 ,108 237,615,595 767,16i 526 GİDERLER 1. Personel Maaşları ve ek menfaatler 24::', ".69,10e 95,461,520 349,871.528 2. Ek Mesai 4 ,1 >00, 001"> 1,426,703 4,000,000 3. Yönetim Kurulu Giderleri 5, '580,00(1 2,567,179! 8,640,000 4. Yolluk Harcırah- 1,000,000 105,546 1,000,000 5. Hizmet Alımları '.00,000 16,600 500,000 ^ 6. Elektrik, Su, Kir a, Nakliyat; 6,000,000 193,599^ 6,000,000 7. Demirbaş Alımları 2,500,000 5,173,159 6,000,000 • 8. Demirbaş Bakım Onarım 3,000,000 265,350 2,000,000 9. Kırtasiye Reklam Abonman 2,000,00ü 1,236,127 . 2,000|, 000 10, Araba Akaryakıt ve Gid. 6,000,00u 3,081,620 7,obol,ooo - 11. Fabrika Akaryakıt 10,000,000 5,751,878 12,000', 000 12. PTT 1,000,000 176,910 1,000,000 13. İzaz İkram 1,000,000 7oA,150 1,500,000

; 14. Giyecek Alımları 250,000 225,000 500,000 15i Laboratuvar Harcamaları 1,000,000 99,110 2,000,000 ; 16. Kurum + Fab.Temizlik Bk. Onarım 2,000,000 667,310 2,000,000 . l 17. Genel İmalat Giderleri 15,000,000 5,110,875 15,000,000 : ;; 18. Mamul Girdileri 5,000,000 1,158,300. 5,000,000 19. Diğer Mamul Giderleri 350,000,000 150,026,583 296,350,000

../ 5575.. , i )!'.6 Y.1.1 !. İç-in Yj.Ii 1989 Yılı GİDERLER (Devam) OngöriU»- u »•.y'lık Öngörülen (TL) GOI K'L Oşr«H~ (İL)

20. Canlı Hayvan- İhı-a- : caı Fonu 20, 0<

Cari Giderler Toplamı 694,399,108 27, 557 ,154 758,311,528 Yatırımlar 6,000,000 - 8,850,000

Giderler Toplamı ' 702,399,108 273,557,154 767,161,528 O : Giderler Fazlası - 35,941,559 GENEL TOPLAM 702, 399,108 237,615,595 767,161,528;

Tablodan da görüldüğü gibi Kurum'ün 1988 yılı için öngörülen gelirleri 702.4 milyon TL'sidir. Gelirler içerisinde ilk sırayı 500.0 milyon Ti1 sı ile mamul satışları almaktadır. Mamul satışla- rının toplam gelirlere oranı %71.2'dir. 3. Kurum'un 1988 yılının ilk 6 aylık döneminde toplam gelir- leri 237.6 milyon Tı'si olarak gerçekleşmiştir. Toplara gelirlerde, .1988 yılı için öngörülen 702.4 milyon TL'sına göre gerçekleşmesi ^ %33.8 olmuştur. 4. 1988 yılı ilk 6 aylık gerçekle şişelerinde, üretici yıllık aidatları, imalatçı .yıllık aidatları ve.stoklarda belirtilen hedefin üzerinde gerçekleşme olmuştur. 5. Kurumun 1989 yılı için toplan gelirleri 1988 yılına göre %9.2'lık artış göstererek 767.2 milyon Tt1 sına ulaşması öngörülmüş- tür, Tpplûra...gelirler_içerisinde .i\',65..3-'-lük-payla~i-lk sırayı 500.6 milyon TL'sı ile mamul satışları almaktadır. - İkinci sırada ise %27,5'lik payla 210.8 milyon TL'sı ile süt primlerinin olması öngö- rülmüştür, 6. 1988 yılında öngörülen toplam giderler 702.4 milyon TL'sidir. Bunun 8.0 milyon İL'sı yatırımlar, 6J4.4 milyon TL'sı da cari giderler- dir. Cari giderler içerisinde birir.c i sırayı %50,4 payla diğer mamul giderler, ikinci sırayı i s e < pay I a personel giderleri almakladır. | ; ../. .5576.4—1 W.:.

7. Kurumun 'J95„":c y:ı.l:n.Ln iık 6 ny.Utda ro planı giderleri! 273.6 milyon TL ' sı olarak gerçekleşıoi.f:t ir. IN-- 6 ay .içerisinde gelirlere göre 35.9 milyon İL'İık bir îazia harcama olmuştur. 1989 yılında, toplam cari giderler 3.988 yılı i a.i.xı öm, örülen cari giderlere göre %9.2 artarak 694. 4 milyon ii.'756. 3 m.i 3 yon Ti.'sına, personel gide[r lerinin %44.2 oranında artış göstererek 2'-12.6 milyon Tı'sındaıı :'V 3A9.9 mi^on TT.'sına ulaşması or»g rüımüstür. Bunun yanında diğer mamul giderler' 350.0 milyon TI.1 ndan "71.5.3 oranında bir azalma , ile 296. k milyar. TL ; Sı B^viy^siri/ İIV-'O • •trt.ir. s 8. Kurumun 1989 yılında, :\^00,0nü olcka koyun-keçi sütü, 10,000,000 okka .inek sütü alması öngörülmüştür. Keçi-koyun sütünde 1988 yılma göre %20.0 artış göstermesi, öngörülmüştür. Bunun yanındı inek sütünde herhangi bir artış öngörülmemiştir. Koyun-keçi sütündej üreticiye okka başına 450 TL'sı ödenirken imalathanelere okkası 485 J TL'sı olarak satılmaktadır„ İnek sütünde ise üreticiye okkası 695 TL1 İsı ödenirken imalathanelere okkası 730 l'smdan satılmaktadır. Kuruma alım-satım farkı olarak okka başına 35 TL'sı kalmaktadır. Bunun bir kısmı nakliye ücreti olarak ödenmektedir. Dolayısı ile Kurumun temel geliri olan süt prim gelirleri nakliyeden ötürü daha da azal- maktadır.

9. K«T.Süt Endüstrisi Kurumu'nun 1989 yılı bütçesi olumlu olmakla beraber kurumun gelir artırıcı çalışmalara özen göstermesi beklenmektedir. O.

Devlet Planlama Örgülü 14 Kasım 1988 İzleme ve Koordinasyon Dairesi

•/ 5577. - 5577'Vı V v .C Süt Endüstri si Kurumu Nakit Akım Talclosu 1989 — — — .

PCAK ŞUBAT MART . NlbAM • MAYIŞ -•• - - HAZİRAN. 1 but iKitrı 16,000,000 j 18 ,OOC,OOC : 20,600,000 i 23,600,CCC , 6CC' t ^00 20 , OOC . '' 2 ÜTf." .lık Aidat: - ' 5,500,000 - _ ı 250,000 ^ 250,000 : - — ; _ " _ 10,000,000 ; 10 ,OOC,OOC • 10,000,000 ir, p. c r- ; a oaaı ş".ar. ı 37,000,000 ' ,000,000 i 43.000,000 no^' rr-.n ; ag . P00 , )00 50.OOC,0 - a -1. - 63,250,000 i 6Ç,,250,0 0 i 73,600,000 84,100,000 1 •' ^, * a a !' —' 'a '•. 2c,000,000 : 28 ,000,000 28,000,000 ; 2£,5CC,0CC -r -'a , 30' , • uirü • " •720 on • 720,000 i 720.000 ! 2c{720;000 26 ,720,000 . 28,'20,CuU * — -J 1 w , _ij . / , \j i V :ıı, c arı iıaraamaiar 82,000 ; 82,OOC j 82,000 j 83,000 t 8- ; T' \ i | oo 1 r r f r r : t CCC,OOC . — ': 666,666 £66 •' i - 250,OCC i c âc': 0 5 0 f 0 0 G ! 550,000 i aaC,00ü 5 5 C , 0 C a ; 1,000.000 | 1 ,000,000 ; 1;OOC,OCC ; ı,ooo,occ : 1 . '..."• C o ,' a .., - • v j ı : 50,000 i 70,000 : b'0,000 e a r. r- f : C y (f w . • 70,CCC ' SC.OCC '*"•"_.•' . w''.- w a an ara ; 100,000 , aC ,..., L - . - . - —c ? ^ 1 1 " 0 Cpa • oca ! 2CC,OCC ; 200,0C- -- Z - ı^C, C*0a İ -L 0 V- f 200, COO ; i '- t - . -- _ . . . '. — '." . . • -ij_ i ı_/ 1- • .. ' 1,500,000 ! f ^y L-- 0 J C' 0 0 '1,500,CC 0 j ~ 5 ~ - - ~ - - 1 . ' 450,000 450,000 i 5C0,OOC —. ~ c. - i . , 7 •rai; 15,OOC,CCC J-C,-00,00 0 ; 23 , CGv,, rQ0 ; 30,ccc;ccc .C,C.wL^ - 7 , 7 y.; C 7 i a. : C fia 2^,CCC,OOC 4l,00( 41,5CG 42,500 • r~ " ar.asa C- İd , 00,000 00,CCC ; :. 5C' ) 1 - - 45ö,'öco ; - c?. Oeaealeae Giâsrlsri 1 | 1 - 19,723,OOC i 43,330,116 ! 28,03^,500 ' 3a,toi,jcc < 49,615,000 -7 , 1-C . 7

.*/ 5578.. -i f

- 'A _

OCAK ŞUBAT HESAFLf?-

YATIRİHLAR 2,OOO,00i 1.3. C i . .-•-- - - - inşaatı.

— : ~ ~ : i.:..- 2,0C0,00İ

; } 807 , 000 - 6,800,00i ; - 8,006,634 ;

ttj 1 MART İ NİSAN MAYIS — HA-Z-İRAK-—-- i 1 - - • » t1 - | 4,85û,CCü. i "" ' 2.OCG.! 1 _ I1 i , 6 5 0 , C G C 2 . CC'~. . •• • I f 16,8^5,500 + 19,617,334 - 3.SSS.CCG j - 5,262,1' 24,552,35^ — H-^1. ir , ,'. £-•-r o JC. ~, w ;

\ ) - 5579 -

TTvMr.Tî f' | AĞUSTOS •YLUL EK 114 KASIM i ARALIK TOPLAM ? nibAr'LAh. ^

İTİEİSÎ . 15,000,00Cj 15,000,000!14,000,000 15,000,000 14,000,000 17,000,000 210,800,000 üretici Tıl. 5.500,006 5C0,0C-D imalâtçı Yıl : S tek 50, Ct?0, 0CÇ a «., w- )C,CCC • ^0,000,000 i 36,000,000 34,579,410^508,579, .000,000 ' 55.000,000! 52,000,000! 5; ,579,410 775Ö79.-1: I1 . 1 i |

- 61 o . oooj 30 ,cl; 1000 | 30, 57,9t 3 ! ~ 1 > ~ J "" 720 .000! 70/ İrİ ,VJ 000 ! 2e!coa C , , v'' C : / -d. s , 2. ~ -' oco; 29•55C.0001 29.550.00C i J-i.,33 3 * C C C» 31• , 5D2>,cco j • 5c, 0— * •— '-' J. * — —-

3 _ , .. VJ- o=>r r.pr-i

OOO f üC O '• b C O y~6 — .COC t •". 0 Kırtas ive —risk . — A c on/n: 250,000 250,000! i . OOC COC 2 ,n. U'V-. r-- Vr r* r- .-.rs.cs Akarvakı~ vs w i 600 ,000 : 650 ,000! 650,000! 600 000 — , COC CCC 53 C , : 1 . OC'C> ! 1 <"•00 l.CCC ,CCC I. COC, 000! , oco OCC '2 22, COC oc-: 5C . L'^ L'Î se-,ooc : 5C , GOL' ^5,000! ISC oco "i,OC C OC'C r.cr- cC ;ccci se ,cco , OOC i ^5,000 İSO O- V. 1 1 occ COC * r o.r-ı . v_ 1 10 ,cco ' r .OCC' ıo,ooq 1C OOC 500 COC c• ~ 150 .cco; ıco ,C0C :• ICC ,CCC' 100,COC 100 {'• p, , COC 11. Kur.Fac.Tem,Ek.Onarıs : 200,ooc; 150 ,000} 100 ,000 ' 100 , COC' 10C, COC, 100 000 ,CCC 12! Genel İmalâ" Giderleri: , 000,COC' i, 00cy OOC; I ,000 ,000..- 1,250 , COCi 1,250, coci 1 , COC 000 15 , OCC OCC : 13. Mamül Girdileri 450,Q()0 : 450 , oco; 450 ,000 45e ,000 200, OCCj 200 C00 .. 5 , OCO oo: 14. Diğer Manrul Gider.(fatp30, OCC', OCC : ,000' ,350 CCO 296 ,350 CCC 15,OOC , 00 Oj1 7 , 000,ccc ; 18,000 22,000.CC

HESAPLAR TEKI-İÜ] AĞUSTOS EYLÜL L i !\ TOPLAM -F 19. Demirbaş Giderleri 450,000 " — -f-: ' 34', 294. 500 19,Sil , 16621,2950 0 99 _ C.LC Afg 26 . 52^ , 000' 5eTİB^c'Ta-ŞB5^500,00.C -7T.---T-.-.---T..- ^YİTltfir-lLAR ^.^Labr^l et irM a 1 z. ea-fr^pr-!:- —-ftk—ar::cer inşaatı; .._:!—2-, G0Çs-0CCr - - - h 2 -r S" y V. • r "ZTuccrcoe S, 650,000

/ 5581.. -

J J

—-i - 5581 -

(Meclis Başkanı Sayın Hakkı Atun, Başkanlık Kürsüsünü Meclis Başkan Yardımcısı Dt. Sait Güven1 e devreder.)

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Komite Başkanı Ahmet Akar.

Sayın milletvekilleri; rapor ve tasarının bütünü üzerinde söz isteyen var mıdır? Buyurun Sayın Naci Talât.

TARIM VE ORMAN BAKANI AYTAÇ BEŞEŞLER (Yerinden) - Naci naptm? Şaşırdın mı?

NACÎ T. USAR (Gazi Mağusa) - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; Sayın Beşeşler Meclise gelmezden önce, kendisiyle birlikte Meclise iktisap eden değerli arkadaşım Ferdi Sabit'in yerinde Tarım işlerine ben bakıyordum efendim. Onun için bu gibi konulara aşinayız.

Değerli arkadaşlar; Süt Endüstrisi Kurumunun Bütçesini görüştüğümüz bu çalışmamızda, üzerinde durmayı gerekli gördü- ğümüz birkaç nokta vardır. Bunlara değinmek için söz almış bulunuyorum.

Meclisimizde çok tartışmalar oldu. Hayvan popülasyonu- mu2da düşüş vardır diye. Biz hayvan popülasyonunda düşüş olduğunu her ileri sürdüğümüzde bize cevap vermek üzere söz alan hükümet mensupları olayı abarttığımız, hayvan popülasyo- numuzda bir azalma olmadığını, felâket tellallığı yaptığımızı ileri sürüp dururlar ve bize bu yolla cevap vermeye çalışır- lardı. Oysa ortaya çıkan somut ve çarpıcı gerçek şudur ki, Ülkemizde özellikle son 4-5 yılda uygulanmakta olan ekonomik politikalar hayvancılığımızı olumsuz yönde etkilemektedir. Hayvan popülasyonumuzun düşmesine yol açmaktadır ve özellikle büyükbaş hayvan popülasyonumuzda, büyükbaş hayvan varlığımızda ki büyük ölçüde süt üretimi onlardan sağlanmaktadır, kaygu verici düşüşler kaydedilmiştir. Düşüşün Hükümet tarafından da kabul edilmesiyle birlikte, büyükbaş hayvancılığımızın geliş- tirilmesi için hayvan varlığının artırılması için bazı projeler gündeme getirilmiş ve kırık dökük, ağır aksak uygulamasına

./ 5582.. - 5582 -

geçilmiştir. Son, inek ihalesi, bu ihaleyle ilgili tartış- maları bu aşamada dile getirmek istemiyorum. Son inek ihalesi ile ortaya çıkan durum şudur ki, Hükümet de hayvan varlı- ğında bir düşüş olduğunu kabul etmiş ve bu varlığın artırıl- ması için bazı projeleri hayata geçirmiştir. Süt Üretimin- deki düşüş, süt mamülleri üretimimizi olumsuz yönde etkile- mektedir ki süt üretimiyle birinci derecede meşgul olan ku- tuluş, bir kamu kurumu olan Süt Endüstrisi Kurumudur. Süt Endüstrisi Kurumu yanı sıra, bazı özel sektör firmaları da süt almakta ve işlemektedir. Bu gidişle eğer yeni birtakım önlemler alınmazsa, Sayın Beşeşler'in alâ-ü-valâ getirttiği bu yeni ithal malı inekler de, gün gele mezbahalara ve kasap- hanelere gitmekten başka bir kaderle karşıkarşıya kalmaya- caktır. Onların da başına, vaktiyle başka soydaşları inekle- rin başına gelenler gelecektir. Bu topraklarda yem fiyatları, bu topraklarda üretilen sütün ve süt mamüllerinin yabancı mamullerle rekabet edememesi, sübvansiyonların kesilmesi, daha yüksek oranlarda faiz ile tarımsal üretim faaliyeti içinde girilmesi ve benzeri daha başka şartlar bir ariaya geldiğinde, vaktiyle Karpaz'daki süt fabrikası kurulduğunda, Karpaz Yöresindeki çiftçilerimizi, süt üretâinler de bu fabrika işleyebilsin diye dağıtılan ineklerin başına ne gelmişse, şimdi dağıtılmakta olan bu ineklerin ve daha Bnce üreticilerin elinde bulunmuş olan ineklerin de başına aybı şey gelecektir. Dolayısıyle bu tedbirlerle ele alınmalıdır. Bunların başında gelen şey, ihracatın, doğrudan doğruya süt üretimini fiilen gerçekleştiren üreticinin sübvansiye edilmesi ve teşvik primleriyle donatılmasıdır.

îkinci önlem olarak bizim öngördüğümüz önlem, ithal malı daha yüksek oranlarda sübvansiyonlarla kendi üretici- lerini destekleyen ülkelerin ürettiği ithal malı süt mamül- lerinin yurda akışının bir kontrol altına alınmasıdır. Yani, biz öncelikle kendi üretimimizi plânlayacağız, artıracajğız, kendi iç tüketimimizi karşılamak için kendi mamullerimizin miktarını artıracağız, kalitesini yükselteceğiz ve yabancı ithal mallarının bizim mamullerimizle rekabetini durduracağız.

../ 5583.. - 5583 r

Başka çok az Ülke vardır ki, kendi üretimini yabancı ekono- milerin rekabetine bu şekilde acımasızca terketmiş oldun. Bu önlemler olmazsa, Süt Endüstrisi Kurumunun beklenen düzeyde çalışması gerçekleşemez. Bu önlemler alınmazsa Süt Endüstrisi Kurumuyla üreticil,er arasında özlenen bağ, ve ilişki kurulamaz.. Bu önlemler alınmazsa, geçici rahatlamalar süratle son bulur ve tekrar yeni krizlere terkedilir. Bizim, Hükümetten ve Tarım Bakanlığından beklediğimiz, "Ekonomik Yıkım Paketi"nin kendilerine müsaade ettiği ölçüde de olsa, birtakım önlemleri almalarıdır. Yoksa biz fevkalâde inanmak- tayız ki, büyük bir ağırlıkla da eaıiniz ki, bu tür palyatif önlemler, süt üretimini artırmayacağı gibi, kendi süthaneleri mizin, kamu veya özel, kendi süthanelerimizin içine düştüğü durumu da ortadan kaldıramaz. Süt Endüstrisi Kurumunun ürettiği mamüllerde zaman zaman hijenik koşullara uyulmaması nedeniyle devasa miktarlarda bozulmalar da kaydedilmektedir. Bir zamanlar 38-40 bin teneke hellimin bozulduğu, bu hellim» lerin elden çıkarıldığı, imha edildiği bu kürsülerden konu- şulmuştur. Biz hijenik koşullara da uyulmasını istemekteyiz. Biz ayrıca Süt Endüstrisi Kurumunun doğru dürüst yöntemlerle çalıştırılmasını, ciddi bir yönetime kavuşturulmasını da iste mekteyiz. Süt Endüstrisi Kurumuyla ilgili şikâyetler köy- lerde ayyuka çıkmaktadır. Lakdo metre diğer şeylerle yapılan denetimler bazı köylerde süt alınmaması, bazı köylerde aynı üreticinin verdiği süt arasında birinci bidonla ikinci bidon arasında kalite farkı tespit edilmesi gibi şeylere artık rastlamak ve bu şikâyetleri daha fazla dinlemek istemiyoruz.

Sayın Başkan, sayın milletvekilleri...

ERGİN ABDULLAH (Gazi Mağusa), (Yerinden) - Ödemeler de doğru dürüst yapılmıyor.

NACİ T. USAR (Devamla) - Efendim? Ödemeler gecikerek yapılıyor o da ayrı bir sorun. Ödemeler gecikerek yapılıyor.

../ 5584 - 5584 -

Sayın Başkan, dayın milletvekilleri; bu konan rejimde, bu yapılan uygulamalarda şikâyetlerin asgariye indirecek birtakım alternatifler bulunabileceğine inanı- yoruz. Eğer özerinde diddi çalışmalar yapılırsa, bu alter- natifleri bu Hükümet bile bulabilir, o görüşteyiz.

BAŞBAKAN Dr. DERVİŞ EROGLU (Yerinden) - Bilesi : fazla geldi.

TARIM VE ORMAN BAKANI AYTAÇ BEŞEŞLER (Yerinden) - Bile.

. NACİ T.' USAR (Devamla) - Evet efendim, evet. Bilesi fazla değil. Bilesi müetekil kullanılmıştır.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Yerinden) (Devamla) - Kasten.

NAC* T. USAR (Devamla) - Müstekil, çok güzel bir kelimedir.

Yem sanayinde kamu sektörünün aleyhine, özel sektörün lehine gelişmeler görülür. Yem sanayinde Binboğa Yem Fabrikasının yanı sıra bir özel sektör kuruluşu da devreye girmiştir. Bu uygulamakta olan siyasetin bir ürünüdür. Burda kehanette bulunmaya gerek yoktur. Bu ellerde, bu anlayışta Kooperatif Merkez Bankasına bağlı yem fabrikamızın kapasitesi alanı giderek küçülürken onun boşalttığı alan tatlı kârlar olduğu için işin ucunda, özel sektör tarafından doldurulacaktır. Kimyevi gübre dış alımında da ilerde karşılaşmaktan çekindi- ğimiz benzer bir gelişme olmaktan korkuyoruz. Yani kimyevi gübre de ilerde özel sektör kuruluşları tarafından getirtile- bilir ve onların şartlarında çiftçilere dağıtılabilir. Süt "üretimi, süt mamülleri üretimi alanında Kooperatif Merkez

/ 5585,, - 5585 -

Bankasına bağlı süt fabrikalarından teknik bilgi edinmiş olanların» kendi Özel üretimlerine yöneldiklerini de görmekteyiz. Bu böyle devam ederse uygu» ortamda filizlen- menin gerçekleşebileceği, uygun basıncı, uygu*1 enin, uygun oksijenin yakalandığı bir ortamda göreceğiz ki Kooperatif Merkez Bankasına bağlı adına şimdiki haliyle de Süt Endtist- risi Kurumu dediğimiz işletme gerileyecek ve onun boşalt- tığı alana özel sektör kuruluşları yerleşecektir.

TARIM VE'ORMAN BAKANI AYTAÇ BEŞEŞLER (Yerinden) - Anlaşılmayan sözler.

NACÎ T. U3AR (Devamla) - Evet efendim, onun için düzeltmeyi yaptım. Şimdi, bu şartlarda bizim, bu kayguları taşıyan bir Meclis Grubu olarak bu Tasarıya olumlu oy vermemiz beklenemez. Biz...

BAŞBAKAN Dr. DERVİŞ EROGLU (Yerinden) - Oy verece- ğinizi bekleyecek kadar saf değiliz,

NACÎ T. USAR (Devamla) - Bazı yasalarda oybirliği oluyor. Orda da biz mi saf oluyoruz Sayın Başbakan?

Dr. DEKVİŞ EROGLU (Yerinden) (Devamla) - Yok, bu kadar konuşmadan sonra yani,

NACİ T. USAR (Devamla) - Ha, tamam.

MÎLLÎ EGÎTİM VE KÜLTÜR BAKANI SALÎH COŞAR (Yerinden) - Hem kutumçuluğu savunursun, hem kurumun bütçesine oy vermiyorsun.

NACÎ T. USAR (Devamla) - Ama bu yerlerde bu politikayla bu Süt Endüstrisi Kurumunun üreticinin hayrına bir faaliyet içerisinde olmadığını, en azından beklediğimiz düzeyde olmadığını söylemek istiyorum.

SALÎH COŞAR (Yerinden) (Devamla) - Kapatalım yani?

../ 5586.. - 5586 ~

NACÎ T, USAR (Devamla) - Hayır edendim,. kapatmayın, geliştirin»

SALÎH COŞAR (Yerinden) (Devamla) - Ee, oy ver öyleyse.

NACÎ T. USAR (Devamla) - Kapatmayın, Güçlendirin.

SALÎH COŞAR (Yerinden) (Devamla) - Bütçesine oy ver.

NACÎ T. USAR (Devamla) - Kapatmayın, güçlendirin. Bunun bütçesine biz. oy veremeyiz.

SALÎH COŞAR (Yerinden) (Devamla) - ®e yapalım? '

NACÎ T. USAR (Devamla - Bunun bütçesine oy veremeyiz. Biz paylaşamayız bu sorumluluğu. Bir Hükümetin bütçesine, bir kurumun bütçesine oy vermek demek, onda yürütülmekte olan siyasete ortak olmak demektir ki biz buna ortak olmayız.

SALİH COŞAR (Yerinden) (Devamla) - Aynı şeyi terennüm ettiniz.

NACİ T. USAR (Devamla) - Son olarak şunu söylüyorum.

SALÎH COŞAR (Yerinden) (Devamla) - Kurumunu terehnüm ettin de onun için,

NACÎ T. USAR (Devamla) - Konuşmamın içinde belirttiğim gibi,üa Hükümet bile,13u şartlarda,bu alanlarda, karşılaşılan sıkıntıların üreticiler ve toplum ekonomisi lehinden giderebi- lecek alternatifleri bulup, geliştirebilir ve biz bunu bekleyeceğiz, bunu gözleyeceğiz. Saygılar sunarım. ı BAŞKAN- Teşekkür ederim Sayırr Naci Talöt. Söz surasjı Sayün Mehmet Altınay» dadır. Buyurun Sayın Altmay.

5587/» , , . - 5587 -

MEHMET ALTİNAY (Gazi Ma£usa) - Sayın Başkan, değerli milletvekillerij hayvancı kesimin sorunlarını birçok kez genel görüşmem, gündem dışı, soru, yani Meclisin bütüm denetim yollarımı kullanarakbu kürsülere çok getirdik, bütçeler vesi- lesiyle çok konuştuk ve dedik ki SEorunlar vardır. Faiz politikası, vergi politikası, fiyat politikası, fiyat politikası, ödemeler politikası, ihracat politikası, hep bunları, üreticilerin teçviki, ağıllar, hep bunlari getirdik ve dedik ki sounlar var, bu hayvancılık geriye gidiyor ve yine bu konulmaların sonunda dedik ki, gelin, sorunları kabul edlıt^ sorunları kabul etmek, sorunların çözümünün yarısıdır. Hep bize, Aytaç Bey dahil, herkes bu işlerin iyi gittiğini söyledi. Tamaodır, ftayroncı.- lnkta sorun yoktur dedi.

BAŞBAKAN Dr. DERVÎŞ EROGLU (Yerinden) - Bize de Aytaç Bey öyle diyor.

MEHMET ALTİNAY (Devamla) - öyle Aytaç Bey demiyor. Hükümet de şimdi demiyor.

Dr. DERVÎŞ EROGLU (Terinden) (Devamla) - Niçin?

MEHMET ALTİNAY (Devamla) - 21 Şubat 1989 tarihli Resmi Gazete'de Hükümetin, kararını size okuyorum. 'A

EMÎN UZUN (Lefkoşa) (Yerinden) - Geçen gün Akıncılar•day- dık. Hayvancılar bizi ayakta alkışlaya alkışlaya elleri çatladı.

MEHMET ALTİNAY (Devamla) - Sayın Emin, dinleyin bıi kararı. Yani, buna biz aslında sorumları kabul ettiği- nize en azından sevindik. Bakanlar Kurulu 675/88 sayılı kararıyla şunu söylüyor. "Bakanlar Kurulu hayvan varlıgn ifiie hayvansal üretimde gözlemlenen azalmaları, durdurmak, hayvancılık ve özellikle sn£ırcılızı, teşvik etmek için, yemdeki sübvansiyonu 14»ten 20»ye çıkardı.

TARIM VE ORMAN BAKANI AYTAÇ BEŞEŞLER (Yerinden)- ./Erdemdir bu. 5588/... - 5588 -

MEHMET ALTINAY (Devamla) - Şimdi, onu söylüyorum. Dizde sorunlar var arkadaşlar. Büyükbaş hayvancılıkta 400D, küçükbaşta 100,000 azalma vardır. Görelim bu sorunları ve birtakım kararlar alalnır, dedik, kabul etmediniz. Ama kendi içinizde bakıyorum da bu kararı aldınız. Yani hükümet sorun olduğunu Resmi Gazete »de yayınladı. Bu kararı kabyıl etmiştir,

BAŞBAKAN DR DERVİŞ EROGLU (Yerinden) - Alabileceğini kabul etti.

MEHMET ALTINAY (Devamla) - Ancak, burada önemli olan bir araştırma raporuna bağlı olaması lazım. Neden bu sorunlar vardır? Yani bu sorunların esası., özü, temeli, kaynağı nedir? Bu raporu Bakanlar Kurulu da öneri sahibi olarak giden Sayın Aytaç Beşeşler,.. rica ediyorum bir tane bu rapordan bize sunsun. Azalma var, bir sorun var diyor. 400 tane inek ithal edelim ama daha da önemlisi neden azalmıştır? Nedenleri ..... ortaya çıkarmazsanız, o nedenleri aşacak tedbirleri getirmez- seniz geçmişte olduğu gibi bu 400 inek de Naci arkadaşımın söylediği gibi geçmişte olduğu gibi bir bir salhanelere gidecek değil midir? Siz hangi konularda teşhisler koydunuz ve çözümü için ne yapmaktasınız? Bu raporları ve sonuçlarını Sayın Bakan'dan rica ediyorum.

w Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bugün bu konuya raporunu da görürsem o aşamada tekrar görüşlerimi en azından bilmediğimiz yanları da varsa, biz de o raporlardan öğrenme olanağını bulacağız. Bugün bir inek dağıtımı gündemdedir. Hükümetten biz istiyoruz İnek dağıtımını objektif kriterlerle bağlansın. Yani yurttaş o kriterlere baktığında hak sahibi olup olmadığına- kendisi bile karar verebilsin. Yani bu konuda eğer siz/ahbap, arkadaş, parti mülahazları ile hareket ediyorsanız, koyduğunuz hiçbir kritere uymaz iseniz ki bunları yakından ts(kip. edeceğiz, bu konuda ayrıntılıbilgi için Meclise sorumu® dJj, yazıliL sorumuz da vardır. Bu konuyu izleyeceğiz. Siz devlet kaynaklarını partizan amaçlarla kullanmazsınız. Ahbap arkadaş saiki ile devlet kaynaklarını dağıtamazsınız bu

5589/... ' I

kriterleri Meclise de getireceksiniz, biz de görmek istiyoruz, bu dağıtımın esaslarını bilmek isteriz, ÇÇııkü eğer birtakım esas- lara kriterlere bağlanmazsa çok kısa zamanda bu inek dağıtımr da boşa gitmiş olacak. Devlet kaynakları, boşa gitmiş olacak- tır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; inek dağıtmakla iş bitmez, birtakım tedbirlerde, önlemler de bu dağıtıma, desteklenmelidir. Yani bugünkü politika ile. inek dağıtımını^ bir kenara bırakıyorum. Siz hükümet olarak bugünkü uygulama- larınızla halen elimle 10 tane 20 tane ineği olan bir hayvancı- nın bu işi sürdüreceğine inanıyor musunuz? Siz bu üretimden vaz- geçin gerçek hayvancıların bu inek dağıtımı ile tekrar üretime gireceğine inanıyor musunuz? Bu politikalarla yeni hayvancı- ların moderin ağulları ile sağum makineleri ile üretime geçeceğine inanıyor musunuz?

NACÎ T. USAR (Gazi Mağusa) (Yerinden) - En çok 4 tane verirler zaten.4 tane ile nere giderek?

MEHMET ALTINAY (Devamla) - Şimdi 4 tane dediler ama öyle mi olacak?

JSACÎ T, USAR (Yerinden) (Devamla) - 3 verirler, 2: verirler.

MEHMET ALTINAY (Devamla) - Bir mi alacak/ 14 tane alan mı olacak, 10 tane mi, kim nasıl? Bunların krdLter- lerini Öğrenirsek, o zaman biz de o kriterlere göre hükümetin icraatını denetleme olanağım buluruz*.

İkinci konu değerli arkadaşlar;, kuzu ve oğlak ihallesi bağlanmış. Bağlanmış ise ton başına oğlak ve ku®u kaça bağlanmıştır? Bu konuda hükümetin son kararı nedir?

5590/..V - 5590 -

Bu ihracat pazarlama akla geldiği zaman bizim aklımıîa Et Kombinası gelir, .^azarlamanın darboğazda olduğu zamaAlarda hayvancıyı koruyacak, hhyvancı içim bir emniyet sübattu olacak Et Kombinası, salhane konusu aklımıza gelmektedir. Bu konu yılan hikâyesine dönmüştür.

NACİ T. USAR (Gazi Magusa) (Yerinden) - 0 1986'da fiaaliyete geçmişti.

MEHMET ALTİNAY (Devamla) - Yine Meclis tutanaklarına.,

TARIM VE ORMAN BAKANI AYTAÇ BEŞEŞLER (Yerinden) - Ben öyle söylemedim.

MEHMET ALTİNAY (Devamla) - Yine Meclis, şimdi... \

NACÎ T. USAR (Yerinden) (Devamla) - 1986«da faaliyete geçecek diye açıklandı bize,

MEHMEH ALTİNAY (Devamla) - Şimdi her yıl bütçede Et Kombinasını getirdiğiniz zaman iki yıldur Sayın Aytaç Beşeşler Meclis tutanaklarını tekrar çıkarmayayım, bu yıl sonu bitecek,

AYTAÇ BEŞEŞLER (Yerinden) (Devamla) - Sanıyorum.

MEHMET ALTİNAY (Devamla) - Şimdi 1989'um başındayız. Bu yıl Et Kombinasının durumu ne olacak?

AYTAÇ. BEŞEŞLER (Yerinden) (Devamla) - Söyleyelim.

ERDAL SJREÇ (Lefkoşa) (Yerinden) - Bu asrın içinde bitecek.

ÎSMAÎL 30ZKURT (Ghzi Magusa) (Yerinden) - 1990'ın Mayısında.

5591/.... • 5591

1 >

ERGİN ABDULLAH (Gazi Magusa) (Yerinden) «Tarih vermiyor artık. l : -

MEHMET ALTINAY (Devamla) - Süt mamülleri ithalâtu. konusuna arkadaşım Naci Talât değinmiş t iı4.

• AYTAÇ BEŞEŞLER (Yerinden) (Devamla) - Hangisine?

MEHMET ALTINAY (Devamla) - Süt mamülleri ithalât konusuna, şimdi-bu konuda, değerli arkadaşlar; Hükümet hayvancılığın geriye gittiğini kabul ettiğine göre, Süt mamülleri ithalâtının da olumsuz etki yaptığr raporlarında • '• >• '-i var mıdır?

EMÎN UZUN (Lefkoşa) (Yerinden) - Kehren kabul ettiler*

MEHMET ALTINAY (Devamla) - Bakanlar Kurulu kararını okudum burda, kabul etti.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Yerinden) (Devamla) - Bakma sen Emine*e. Emin uyduruyor şimdi.

MEHMET ALTINAY (Devamla) - Eğer buzlu et ve süt mamülleri ithalâtı hayvancılığı olumsuz yönde etkilemişse ve Hükümet bunu raporlarında saptamışsa bu konudaki poli- tikası nedir? Hükümet süt mamülleri ve buzlu et ithalâtında bu yanlışlığı eğer görmüşse bile bile gidecek mi bazı ithalâtçıların çıkarları uğruna?

EMİN UZUN (Yerinden) (Devamla) - Çıkar yol budur. Sütleri çok verirsen, çok ürettikleri süt dökülür öökağa.

NACÎ T. USAR (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Sütleri diyor Sayın Başbakan turistler içtiler. Onu unuttuk söyleyelim.

559V". - 5592 - A «

MEHMET ALTİNAY (Devamla) - Bu memlekette, eğer hayvan- cılığı bir üretim faaliyeti olarak sürdürmek istersek, modern ağıllar konusuna da değinmek gerekmektedir,

ERDAL SÜREÇ (Lefkoşa) (Yerinden) - Duymadı, onu duymazdan geldi.

MEHMET ALTİNAY (Devamla.) - Bu işi verimli olarak yapmak istiyorsanız ağıllar modern olmalıdır. İster küçük başta olsun, ister büyük başta olsun. Hükümet bu konu ile iligilıi olarak bu insan sağlığı ile de yakından ilgili olan bir fonudur. Hükümet köylerde veya belediye olan yerlerde üreticiyi yıkıma uğratmadan, çünkü bugün üreticiye git modern bir ağıl yap, köyden kasabadan çıkar düşarı demek, hayvancnlıktan vazgeç demektir. Hayvancıyı üretimden koparmadan modern ağıllar yapımı konusunda Hükümet kaç tane proje, nerelerde uygulamaya koymuştur? Ve. bu projelerin koyduğu kriterler nedir?

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hayvancıların sorunlarını hükümet kabul etmiştir. Hayvancıların sorunlarını hükümet kabul .ettiğine göre, kuzu primlerini inek ithalatına yatırmayı nasıl izah etmektedir? Ya bu hayvancı sorunların içindedir, ya parasını ödeyemezsiniz inek ı getirirsiniz. Bu birbiri ile çalışan politikalardır,

EMİN UZUN (Lefkoşa) (Yerinden) - Damızlık getirir..

MEHMET ALTINAY (Devamla) - Kuzu primlerini üreticiye ödemek yerine, o sorunlu insanların sorunlJEmm çözmek yerine siz parasını başka yerlere aktarırsanız, demek ki daha sorunların önemini kavramadınız.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; vergi sorununu gündeme getirdiğim zaman bu da üretici için bir sorun^ hayvancı için bir sorundur. Sayın Atasayan, Altmay hesap bilmiyor dedi.

TARIM VE ORMAN BAKANI AYTAÇ BEŞEŞLER (Yerinden) - Oyle mi dedi?

5593/... -5593 -

MEHMET ALTİNAY (Devamla) - Oyle dedi. Şimdi Aytaç Dey size söylüyorum; 1982 yılında 25.000 okka inek sütü veren bir hayvancı stopaj vergi kapsamına girmez. Şimdi hesabınızı yapınız 1769 okka inek sütü veren hayvancı vergi kapsamına girmektedir. Bu mekanizma demek ki hayvancıaleyhine işleyen bir mekanizmadır. Nitekim, narenciye üreticileri de bir milyon ölçünün, kustasm 5 milyona çıkarılması için hükümete öneri yapmıştır. Muhtıralarında da bu yer almıştır. Bu da üretici bakımından önemli bir sonundur. Kaldı ki üreticinin bugün moderin ağı! yapsa, bir yatırım yapsa bu yatırım ve masrafların da vergi maksatları, bakımından dikkate alınmaktadır. Yani 1 üreticinin yatırımları vergi bakımından düşürülmemektedir. Siz şirketlere reklam giderlerine, seyahat giderlerine kadar vergiden düşerken üreticinin yatırım maksatları için, yap- tığı harcamaları vergi bakımından dikkate almamaktasınız. Bu da hayvancılığı olumauz etkileyen konulardan biridir' sanıyorum.

Süt ödemeleri konusunda bazı köylerimizden şikayetler başlamıştır. Onları Sayın Bakanın incelemesini rica ediycfirum. Gerçekten bu konudh bazı. yerlerde gecikmeler olduğu konusunda bize şikayetler yapılmaktadır. Yem konusu da önemli bir sorundur. Geçmişte soya, küsbe'buliınmadığı kaliteli yem ol- madığı. şikayetleri vardır1. Bugün yemin kalitesi nedir? 0 konuda da hükümet bir açıklama yapsın. Ve değerli arkadaşlar; Akdoğan1da da birtakım sorunlar olduğu konusu basında da yer almış, hükümetin bilgisine de gelmiştir. Hatta hükümet basa. şüpheler iddialar nedeni ile oradaki sorunluyu görevden bir fflüre uzaklaşitornjıştiTr. Yani orda eğer bir yolsuzluk sözkonusu idi ise ne yapılmıştır? Eğeır böyle bir saptama yapılmamışsa...

5 NACÎ T. USAR (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Adam görevinden neden uzaklaştırılmıştır.

5594/.. -559*-

MEHMET ALTINAY (Devamla) - Neden görevinden Drdaki sorumlu alınmıştım

NACÎ T. USAR

; MEHMET ALTINAY (De^mla) - O konuda da bizi Saym Bakanın aydınlatmassını istiyoruz.

Sayıit Başkan, değeni! milletvekilleri; daha önceki konuşmamda da söyledim. Politikalar bir bütünlük içerisinde, projeler herkesin bileceği her yerde ayni biçimde uygulanacaği ölçülerde uygulanmalıdır. Biz projelerde olanları itibarı ile kesiklik,, uygulamalarda «fcSEİklik, uy'gı il nnnl a.rda- hatalar görmekteyiz. Bütün ekşittiİklerdöO dolayı bu politikaları, biz açık ve net görmediğimizden bu bütçeye olumsuz, oy vereceğiz. Ancak gene şunu belirteyim. Hakikaten hükümetin bu aşamada da olsa sorunları kabul etmiş olması birçûk sorunların çözümü için belki ışık tutacaktır saygılar sunarım.

DAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Mehmet Altınay. Buyurun Sayın Bakan Aytaç; Beleşler. TARIM VE ORMAN BAKANI . AYTAÇ BEŞEŞLER - Sayın Balkan, sayın milletvekilleri; İsmail Beyin dediği gibi dün bizimle açıldîı, bizimle inşallah bitiyor. Dütün bin gün Tanm Bakanlığa olarak sizinle beraber olmaktan başta mutlu olacağımı söylemiştin»,; Bir defa daha ifade edeyim. Evet zerk duyuyorum yani, antroanan yapıyorum»

Efendim Naei Talâ1t arkacîşşım dışan çıktı, gelirr şimdi • onunla cevaplandırmaya başlayım, müşterek olan konular ile Sayın Altınay arkadaşımı da cevaplandırmış olacağım. Efendim biz hayvan sayısındaki düşüş konusunu Sayın Altınay arkacfetşım bundan bir defa daha vurrguladi. Biz diyoruz ki

5555/... -5595-

büyle durumlarda Hükümet de olsa, varsa eksiklikler, varsa noksanlıklar kabul etmek erdemliktlr diyoruz. Diz bu erdem içinde olduğumuzu ifade etmek istiyoruz ve bunun da Hükümet, olarak bize düşen gSrevi, erdemi kabul ettikten sonra, eksikliği tamamlamaktır, bu yönde çabalar sarfetmektir. Bu çabanın içinde olduğumuzu da söylemek istiyoru_. M özellikle küçük baş hayvandaki scayısal azalma, değerli arka- da § lar ım; pek önemli bir husus arzetmemektedir bugün. Çok küçük manada azalma vardır, üstelik kendiletdni çabucak yenilediği için küçükbaş hayvanlar, bu bizcsa Önem taşımamak- tadır, Esas önemli olan et ihtiyaca, ve büyük manada süt ihtiyaca, olduğa için büyükbaş üzerinde eksilmektedir ki bütün dikkatimizi işte ona verdik. Onun telâfisi için uğraşmaktayız «i;

Sayın Bfeıci îfeılâlt arkadhgım kırık dökük, ağır aksak, ala Ü1 valfi ile bir prro je ortaya koyduğumuzu söyledi. Şunu ifade edeyim ki bugüne kadar, şu ana kadJar hazırlanması dahil, ihaleye çıkışı dahil* sonuçlanması ve şu. anda alıcı, olan görevli arkadaşlarımız o memlekette olmak üzere gerçekten şimdiye kadaxr hiçbir aksama olmamıştır. İnşallah bundan sonra da bir aksama olmadan bu projeyi tamamlamak istiyoruz. Bu komuda hassasiyetimiz devan etmektedir, Gen* çekten bugüne kadar, şu ana kadar herşeyden çok güzel gitmiştir. İnşallah ki esas önemli konu bundan sonra odun, hayvan seçim- leri kaliteli olarak ve hayvan nakliyesi, zararaa.22, olarak buraya kadan gerçekleşir ve üreticilere intikal ettirebilir- sek bu proje bizim için gerçekten bir sevinç kaynağı ola«taktır. Doğrudur. İneklerin mezbahaya gidişi önlenmelidir diyor Naci Talât arkadaşım. İşte biz ineklerin mezbahaya gidişini p;cbje geliştirilmeden önce aldık. Yani yeme sübvansiyon, süt; ürünlerine sübvansiyonu ve desteklemeleri zaten proje ı Nicesinden aldık.

5596/... -5596-

Değerli arkadaşlarım; sayısal olarak üç veya beş bin tam bilmediğim hazırlatıyorum şimdi rakam kadar bir istek alımı mevcuttur sanıyorum. Bu kadar büyük paraya, ifci milyon lirayı geçen varlığı ile bir ineği alıp da kassaba göndermek sanıyorum Üreticilerin kârına olmayacak. Dölayısıyle biz bu projedeki getireceğimiz ineklerin bu manada zarar gjîrecegine inanmıyoruz. Ayrıca zaten ayrıca sübvansiyonlar için de söy- leyecegim, ayrıca birtakım tedbirlerle de bunun önüne geçmek istiyoruz* ®meğin kredilerin dondurulması, def-'aten Ödemek mecburiyetini getirmek gibi.

Hükümetimiz.; Naci Talât arkadaşımın dediği gibi üreticiyi sübvansiye etmektedir değerli arkadadaşlarım. ^retidiyi sübvansiye etmektedir değerli arkadaşlarım. Zani bugün ihracatcıya artık " sUbvaasiyotalû destclâleaiiy<^wiz - biz. Yem . fl^lton üreticiyi-'- destekliyoruz. Yani • yen hammedesini ithal edeni desteklemiyoruz, yem üretidisiteL 1 destekliyoruz. Aynı şekilde süt ihraç edeni desteklemiyoruz. Süt mamülleri imal edeni destekliyoruz. Bunlar imalât safhasında. Bir de biraz önce söylediğim gibi asal üretim safihasında da yemle ve süt fiyatları zâten üreticilerin bizzat kendisini de destekliyoruz?. Şimdi dikkatinizi çekmek istiyorum Saym Altınay. Meselâ bugüne kadar bu projeye kadar, bu Hükümetin aldığı destek önlemlerine kadar Sum taraJElnda 1*8 okka yem alınırken, alınıyordu, pardon, 1.6 okka yem alınıyordu bir okka sütle, şu anda bizim ülkemizde iki okkaya yaklaşan bir yem alımı olmaktadır. Ve biz şimdi artık bu Önlemlerde Güneyi, Güney komşu- larımıza da geçtik» Dunu sevinerek ifade etmek istiyorum,

• İtihelarit kısıtîlancıalrdır dedi' arkadaşım. Diz. ithalâtın şöyle, her iki arkadaş da bu konuya değindi, biz ithalâtın föyleeyapıyoruz t

Bizde üretilmeyen süt; ürünleri ve mamülleri çeşitlerinin ithaline müsaade ediyoruz.

5557/.. -5597- / /

Du^ln hellim bize fiz bir thrCfodür ama mesela beyaz peyöir İthalini"'bulamazsınız. Mesela bir süt ürününde süt olarak yâni ithalini bulamazsınız. Hatta hatta kooperatifin kırmızı peynir imaline girdiği zamanları da hatırlarsınız* Onların da imalini durdurdüğu halde şu anda onun da ithaline. A

B«EBBAY KANAIILI (Katiplik Kürsüsünden) - Var şimdi.

AYTAÇ- BEŞEŞLER (Devamla) - Var. Yani ithalini bulamazsanız. Netice olarak biz ithalini yaparken şyni zamanda tüketici dengesini de korumak zorundayız hükümet olarak. Örneğin; et konusunda. Eifc konusunda da özellikle donmuş et ithaline müsaade ederken tüketiciyi de korumak zorunda olduğumuz bilinaindeyiz. Üreticileri başka manada desteklerken, tüketiciyi de eğer arzu ediyorsa kendi imkanları doğrultusunda et alımına sağlamaya çalışacağız. Ve donmuş eti belli bir zamana kadan bu memlekette durdurmayı da düşürtmüyoruz. Bakanluk olarak projemiz budur.

Karpaz Süt Fabrikasının çalışması için değerli arkadaşlarım günde 5 ton s%te ihtiyaç vardır. Bu bölgede şu anda 800 okka süt üretilmektedir. Rantabıl olmamakta verimli olmamaktadır. 0 yüzden maalesef çalıştıramamaktayız. Bu ineklerle belki bu seviyeye çıkacağız.,

Değerli..arkadaşlarım;. Süt Endüstrisi Kurumu ödemeleri zamanında yapmıyor diye iddialar var. Ben Tarım Bakanı olarak diyorum kij eğer Süt Endüstrisi Kurumu ödemeleri Kooperatif. Merkez Bankasına gününden sonra ödendiğini gösterirseniz ben sizi haklı bulacağım. Bu kürsüden söyleyeceğim. •

ERGİN ABDULLAH (Gazi Magusa) (Yerinden) - PaşakOy efendim.

5598/.. - 5598 -

AYTAÇ BEŞEŞLER ( Devamla)- Paşaköy kendisi almıyor,

ERGÎN ABDULLAH (Yerinden) (Devamla) - 0n®e sözlü getirdim size... gittim ilettim 35 gündür bize hükümet daha ödemedi.

AYTAÇ BEŞEŞLER. (Devamla) - Paşaköy süit parası... rica ederim Ergin Bey, dinleyin lütfen beni. Süt Endüstrisi Kurumu olarak Paşaköy parası prdadır. Kooperatif sekreterinin bankanın Cumartesi, Pazar araya girmesi sebebi ile iddia» ediyorum diyorum ki » biz bodroları 15 günlük dilimler halinde, bir gün dahi geciktirmeden veriyoruz, lütfen bulun bakın.

TİCARET VE SANAYİ BAKANI TAŞKBNT ATüSAYAN (Yerinden) - Çocuktur, da kandırdflar kendini Sayın Bakan.

AYTAÇ. BEŞEŞLER (Devamla) - Ne zaman zaten söylediğimize inandılar ki bugüne kadar.

TAŞKENT ATASAYAN (Yerinden) (Devamla) - Çocuk gördüler da kandırdılar kendini.

ERGÎN ABDULLAH (Yerinden) (Devamla) - Sen de ,öyle zannet.

AYTAÇ BEŞEŞLER - Biz... Sayın Altınay dedi ki hükümet niye bu gerilmeyi kabul etti. Biraz önce ! söylediğim gibi erdem olduğumuz İstatistik! sebepleri söylüyorum. TLabii ki bir raporumuz ve verilerimiz var elimizde. Verebiliriz tabii. Bunu bilerek bunu görerek yaptık. Îstatistitetifci rakamlar ve diğer nedenlerle oymadadır. Et İiyatları Öreneğin artıyor, süt ürünü düşüyor Bütün bunlar hayvan...

5599/.. 5599 *

MEHMET ALTİNAY (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Raporunda... AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Tabii ben size sunmaya çalışayım. Dolayısıyle taşviklerle bunun biz önlemini almaya çalıştık. înek satımı adil olsun diyor Sayın Altanay. Şu anda gelmedi bile . Partizanlık yaptığımız konusunda sanıyorum iddialarınız yoktur, /una cllayacağı konusunda ben size söyleyebilirim. Bizim.projede 4 inek, asgari 4 inek" ifadJesi vardır. Ancak tahminlerimiz üstende biraz; önce söylediğim kasaplığa gitmeyeceğini vurgulamak için söyledim. Tahminlerimizin üstünde talep var değerli arkadaşların i• Dolayısıyle belki bu 4 rakamını düşmek zorunda kalabiliriz, geniş kesime yayabilmek için bunu. Ve. başarılı olduğumuz konusunda inancınız olursa belki bir parti daha getirmeyi düşünüyoruz. Şu anda kesin değil yalnız. Biz söylediğiniz gibi ineklerin yetmeyeceğini kabul ediyoruz. Biz teşvikleri dahaBnceden"alacagimızı da ifade ediyoruz. Yem ve sütte onu söyledim. İhale bağlandı. Şu anda ihale fiyatını, ben tam hatırlayamayaoağım. Kuzu ve oğlak fiyatını*

MEHMET ALTİNAY (Yerinden) (Devamla) - Kaç tane?

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Kaç tane Taşkent Bey? Arkadaşım bana vekalet ediyor da onun için soruyorum.

TİCÂRET VE SANAYİ BAKANI TAŞKENT ATASAYAN (Yerinden) - 1750 Dolar kuzu, 1950 dolar oğlak.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Dev mla) - 1950 Dolar oğlak, 1750 dolar tonu kuzu olarak...

MUSTAFA HACIAHMETOGLU (Girne) (Yerinden) - Geçen seneki fiyat mı Sayın Bakan?

TAŞKENT ATASAYAN (Yerinden) (Devamla) - Hayır...

* 5600/... -5600-

* r * ,

AYTAÇ, BEŞEŞLER (Devanla) - Hayır hayır fazla, daha yüksek, çok daha yüksektir. 1950 oğlak, 1750» de ku2u.

MEHMET ALTINAY (Yerinden) (Devamla) - Kaç adet?

TAŞKENT AÎASAYAN (Yierinden) (Devamla) - 6,000, 8,000. A»rtı eksi %Z5.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Prim prim okkasına. MUSTAFA HACIAHMETOGLU (Girne^) (Yerinden) Geçon senekl. MEHMET ALUINAY (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Aran* fiyatı, AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Avans fiyat. Prim değil affedersiniz.

MUSTAFA HACLIHMETOGLU (Yerinden) (Devamla) - 4300 okkası.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Evet. Oğlağın 4000 lira, kuzunun avans fiyatı ilân edilecek. Efendim; Et Kombinası konusunda arkadaşlarıma Hükümete ilk geldiğimiz gön bana sordukları soruya verdiğim cevabı gtyle hatırlıyorum.

MUSTAFA HACIAHMETOGLU (Yerinden) (Devamla) - Bayın Bakan; Bzürdilerim bir§ey söyleyeyim burda.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Buyurun efendim.

MUSTAFA HACIAHMETOGLU (Yerinden) • (Devamla) - Şimdi Anavatan Türkiye ve Hükümetimiz bu keçi Abokrisuıa Yasağı için büyük bir para, bu ağaçlara zarar verir, siz bu keçileri geçen sene, büytlk başarı» sizi takdir ederim ve kutlarım 200 lira tanesi bu keçileri aldınız, sattınız. Bu orman keçilerini de ne ıdiye satmadınız ormanları koruyasmız?

jfLYTAÇ: BEŞEŞLER (Devamla) - Bir yazı yazdık size geldi değil /mi Sayın Başbakan?

MUSTAFA HACIAHMETOGLU (Yerinden) (Devamala) - Bundan daha büyük asLzl kutlayacağım birşey yoktur,

56©!/... - 5601 -

AYT*Ç BEŞEŞLER (Devanla)'- Sağolura, teşekkür ederim.

MUSTAFA HACÎAHMETOGLU (Yerinden) (Dev mla) - Alin yapın bunu da bu toplum bekler onu. 200 bin lira geçen sene sattık bunları.

TİCARET VE SÜNAYÎ BAKANI TAŞKENT ATAS&YAN (Yeninden) - Bırak yapmasın belki sen yapan.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Anavatanla bir yazışmamız var, kuzu ile keçi değişimi konuşanda.. Onu talep ettU$ ..bakalım.

MUSTAFA HACÎAHMETOGLU (Yerinden) (Devamla) - Tabii. Sayam Bakan benim keçilerim vaır sizden, Devlet üretmeden 130 bin lira tutar bir kuzun senin. Bir kuzu ile bir keçiyi kabul ederim. Sen keçiyi sat 200 bine de...

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Tamam tabii değiştireceğiz.

MUSTAFA HACÎAHMETOGLU (Yerinden) (Devamla) - Halk da memnun.

AYTAÇ BEŞEŞLER (Devamla) - Değiştirmeyi düşüngoruz: efendi:

Et Kombinası konusunda arkadaşlarıma şu cevabı vereceğim. Bana verilen bilgiye söre 1906 yılmda, bana verilen bilgiye göre 19Û7 Haziranında bitecektir demiştim burada. Bunu hatır- lıyorum bana verilen bilgiye göre demiştim. Çünkü ben yapmadım, ben ihaleye çıkmadım, ben takip etmiyorum Bakanlık olarak tabii söylüyorum. Onun için bu zamana kadaır yapımı sürdü • V Fakat şu anda- şu safhadadır; Et Kombinasının tavuk kesim ve paketleme bölümüriürTihalesi Anavatanda çıkarıldı, sonuçlandı, hatta buraya ekipmanları gelecek, monte edilecek sanıyorum Temmuz-Ağustos içerisinde, onu bekliyoruz. Büyük b^ş kesimi için henüz daha ihaleye çıkilmamıştır.

5602/. - 5602 -

Modern ağıllar yapımı konusunda projelerimiz yürüyor Sayın Altınay biz neler veriyoruz? Once araziyi tahsis edi- yoruz. Sonra altyapısını yapıyoruz, yani yolunu yapıyoruz, suyunu getiriyoruz^ elektriğini getiriyoruz ve ondan sonra da«Bakanlık olarak saç dağıtımını yapıyoruz. Bütün bu pro- jeler Bakanlığın kontrolü altındadır. Bugüne kadar benden önceki Sayın Bakan arkadaşımın gayretleriyle Alayköy ga- yet güzel bir ağıllar bölgesine kavuşmuştur, hem küçükbaş, hem de büyükbaş. Yılmazköy aynı. Şu anda Bakanlığımın Dörtyol ve Korkuteli bölgesinde ihaleye çıktık, iki proje yapım halindedir.

Yem kalitesini Bakanlıkça devamlı kontrol edilmekte, formüller, yem girdileri değiştikçe, beslenme durumu,gözönü ne alınarak devamlı değiştirilmekte, takip edilmektedir.

Akdoğan Fabrikasında olan da şudur: Mahkemelik bir duruma rastlanmamıştır. Yani ordaki işçiyi adalete teslim edecek bir pozisyon bulunmamış, ancak Bakanlık olarak ve kurum olarak ve daha sonra Bakanlık olarak ordaki işlem- lerin bu zamana kadarki yapılan şeklinden hoşnut olun- madığı kanaatine varılmış ve bir tedbir olarak Yönetim Kurulunca ordaki işçinin işine son verilmiştir. Yönetim Kurulunun kararı ile olmuştur bunlar. Özellikle vurguca- ' mak isterim.

j. Benim söyleyeceklerim bu konuda bu kadar. Teşekkür ederimi' .. ' , • İ' İ • *• * * BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Bakan, Aytaç Beşçşler. j

Sayın milletvekilleri; Rapor ve Tasarının bütünü üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır. Madde madde görü- şülmesini oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... • : V • f ' "

AHMET. AKAR (Lefkoşa)(Yerinden)~ Sayın Başkan; ad okunarak yoklama yapılmasını öneririm. - 5603 -

BAŞKAN - Toplantı yeter sayısı yok mu?

NACÎ T. USAR (Gazi Mağusa)(Yerinden)- Var ama arka- daşlar galiba azınlıktadır.

BAŞKAN - Toplantı yeter sayısı vardır.

KATİP - Vardır efendim.

BAŞKAN - Madde madde görüşülmesini oylarınıza sunu- yorum, Kabul edenler?... Reddedenler?... Çekimser?... Yok. 19 kabul, 10 ret. Oyçokluğu ile kabul edilmiştir. Lütfen l!inci maddeyi okur musunuz?

KATİP - SUT ENDÜSTRİSİ KURUMU 1989 MALİ YILI BÜTÇE YASA TASARISI

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi aşağıdaki Yasayı yapar:

Kısa İsim 1. Bu Yasa, Süt Endüstrisi Kurumu 1989 Mali Yılı Bütçe Yasası olarak isimlendirilir.

BAŞKAN - l'inci madde üzerinde s3z isteyen var mıdır? Yoktur. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Reddedenler?. Çekimser?... Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATİP - BİRİNCİ KISIM Genel Kurallar 31.12.1989 2. Süt Endüstrisi Kurumu, 1 Ocak 1989 tarihinde tarihinde başlayan ve 31 A alık 1989 tarihinde sona erecek sona erecek r lan Mali olan 1989 Mali Yılında, bu yasaya ekli "Gider" Yılı hiz- (cari-yatırım-transfer giderleri) Cetvellerinde metleri X için tahsisi, saptanan hizmet ve faaliyetlerin yürütülmesi için edilecek 775,379,410.-1 »denek tahsis edilir. ödenek

r - 5605 -

SUT ENDÜSTRİSİ KURUMU KADROSU

1 1 i KADROM KARO ADI DERECE VE HİZMET SINIFI BAREM AÇIKLAMA j1988. 1989

1 Genel Müdür Ust Kademe Yöneticisi 18 A 1 -1 -Şube Amiri . . Ust Kademe Yöneticisi Sayıl- 17 B Münhal" msyan Hizmetler ; "1" 1 Şube Amiri tt tl tl 17 B Münhal 1 1 Muhasebe Bölüm Sorumlusu I.Derece Mali Hikmetler 1^-16 •1- 1 1.Sınıf Muhasip II.Derece Msli Hizretler 13-14 1 1 I.Sınıf Muhasebe Memuru II.Derece Tahsildar Hizretleri 16-11- 8-14 • 2 2 II.Sınıf Muhs s ebe Memuru III.Derece Tahsildi:r Hizmetler: 5-14 4" 4 III.Sınıf Muhasebe Memuru IV.Derece Tahsildar Hizmetleri 8-14 1 ' 1 İdari Bölüm Sorumlusu 1.Derece İdari Hizmetler 13-16 • 1 1 I.Sınıf Kâtip I.Derece Kitabet 12-13-1- Münhal ı 1 II.Sınıf Kâtiü • II,Derece Kifcrer ~ _ " ~ _ "i ' 8-14 -7 III.Sınıf K5ti?_ Hürbal ı 1 Kslite Kontrol Bölüm Sorur.r_.-u İpri 1 I.Sınıf Kslite Kontrol Mı nur 11. " • " 3 3 II.Sınıf " " 111 " " 13-14 3: 3 Sütçülük Teknisyeni 111- Derece Yrd.Ecz? ve Kimy=.Hiza 9-10-11 8-14 1 1 İşletme Pazarlama Bölümü I.Dereci- Sanrvi Ticaret 15-16 Sorumlusu Hizmetleri 1 1 I.Sınıf Memur II.Derece " " 12-13-14 Münhal 1 1 II.Sınıf Memur İl!*"" "rivet-Keliire-Krr.Trcl 10-11-12 8-14 2 2 III.Sınıf Memur III. " — " 8-9 8-14 1 1 Odacı/Şoför 11.Derece Odacı ve Şof'ir Hizm. 7-3-9 7-9 Münhal 2 2 Şoför İT îl 1! 7-8-9 7.-9 Münhal Toplam 1 1 Yarı Kalifiye İşçi 4 4 Kalifiye İşçi TOPLAM -2Z İİ— GENEL TOPLAM

5606/... - 5606 -

H

GİDERLER 5607/... - 5607 -

TDER CETVELLERİ

1988 1989 .(+) Artış•• Fasıl Madde Açıklama Bütçe Bütçe (-) Azalış ödeneği Ödeneği TL « TL. TL.

1 AYLIKLAR V5 ÖZLÜK HAKLARI • , • i 1 l, Pcrsenel-Maaş-Uoretler 139,030,685 221,756,193 82,723,508 9 • Toplu İş Sözleşmesi II,259,269 16,337,955 +' "5,078,586 - - > 7,833,600 + 1,333,600 —— , : , ^'O-r 21,927,780 .+ 7,554,216 a ransisatiar 396,000 1,296,000 + 900,000 £ Mevsimsel İşçi üor 5,000.000 4,356,000 644 ,«000 7 ' ; + CGO

>r<-0 "s <- . r a; 68,717,882 + 22,717,882

-9,009,590 25,000,000 5,990,4'O

10 4,000,000 4,000,000

11 ^ C rü i m F u I' , OCC 8,640,000 3,060,000

AYLIK VI GZLUK HAKLARI TOPLAMI 252,149,108- 381,229,410 +129,080,302

5608/. - 5608 -

« 198S•Bütçe H -

t .1 ' ' .i . ! ; i ..>• .d .; •.'' .. • •• d ; - ••• J r.J. i.:' İÜ/.. ••:. ,jıi. -î-

----- • 1989 Bütçe (+ ): Artış Od'eı eği (-) Azalış -

• •-•• ' 1,000,0.00. 500',000 - -- - 4,000,000 - . 2,000,000 ' ' o ^ ^ — — J '- ^ i - - — — 12 -J ^ f ^ — 7,0003000 -r 1,İ0ü,000 12,000,0:0 —- •r-r^ ' :- 2:~c-c - .- ı,occ,cco - 1,000,000 — . ; 500,000 250,000 a,ooo,ooo -r i- 000', 000 2,000.000 - " 15,000,000 5,OG-\G:O - 296,-550.0 :o - ' ^ î - ? - ^ ^ .. 20., 000,000 - 500,000 - - >00,000 9,000,000 ... 6,000,000 - i, 450,000 + 450,000 5^950,000 r - -385,500,000

5609/..,.

»I ;• iv, • v; " ; a»-,.. < y-^^PAJI^.^.^-:: . - <.. - -. i... LlL. i.*.-•-••'.-.•-•i^;-'» ->• '•

~"Tv— - -. -. o-' ' —- ~ I-.-I * .*'- T --

• - - • • ' * ** V- • F r - 5609 -

X -., . .. - •

1988 Bütçe 1989 Bütçe. . + Artış > Fasıl Ödeneği Ödeneği - Azalış [Madde Ödenenin Nevi Açıklama T*. TL 1

V ı ———— YATIRIMLAR i Laboratuvar Alet Malz. 3 5,000,000,0 4,850,000. - 1.50,000^ Mıkr o skop,. koloni s ayı c ma s a"' t ipi/ pH^me t er. -

2 " " devreye 1,000,000 - 1,000,000 cirme

3 Kurur ek azR-t.r ir^şastı c, , OG W; 2, 000, 0.00 . --...... -... 2 : Bilgisayar Oc.?.sı İnşaatı - 2,000,000 + 2,000,000- .•>••:• . . • - UR-'

- ... — — 5,5:0,00.0

GİDERLER TALAKI 702,599,1GB 775,579,410 i f 72,980,302

'- - • - - - -

5610/...

'-,.: ...... - 5610 -

5611/... • O

- 5611 -

GELİR CETVELLERİ

•" • •" •" •*"• • I 1988- Bütçe 1989 Bütçe -u. L T T" ~ c t Madde Ödeneğin Nevi Ödeneği .Ödeneği - i-,2 a lı ş Açıklama Tl I 1

i Süt Primleri J 145.200,000 210,800,000 + 65,500,000 V 2 4,000,000 5,500,000 üretici yıllık aidatları ^ J-Z 150,000 o İmalâtçı yıllık aidatları 53,049,108 Stoklar ~ ^i -' 1 z> 500,000,000 -. •57 ,0 - ' --'. ,p. — — Mamul satışları

508,579.^10

•

— 5612/... - 5612 -

ARAÇLAR 5613/.- - - 5615 ":

Ağırlık Marka Model (Kantar)

.•nault 12 Estate 18i

.M.C.Leyland" Kapalı Kamyonet 29- 3/4 . Süt Tankeri 122 2/40

:122 2/ 4C Drd Kacıyön-Taııker 93 2S/40 enault 12 TEstate 18 i A

Plâka Hangi Projeden veya Nc Ödenekten Satın Alındı ğı (eğer varsa) Açıklama r •• AG 1S9 .Yönetim Kurulu Kararı ile satır,' alındı. İS Ğca tl 11 İt AK d 52 Birlssais Milletler MUltsc iler Yardın AK 0 = 3' İT II BJ 21C Icneaim Kurulu Karara ile satın alındı. EK 332 >1 .'tt . İt

< - 5614 -

BAŞKAN - 2'nci medde üzerinde söz isteyen var mıdır? Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?...

EKONOMİ, MALÎYE, BÜTÇE VE PLAN KOMİTESİ BAŞKANI AHMET AKAR (Yerinden)- Cetvellerin okunmuş kabul edilme- sini öneriyorum Sayın Başkan.

BAŞKAN - Sayın Komite Başkanı Cetvellerin okunmuş olarak kabul edilmesi önerisi vardır, itirazı olan var mı?. Yoktur. Öneriyi oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Reddedenler?... Çekimser?... Oyçokluğu ile kabul edilmiş- tir. 2fnci maddeyi cetvelleri ile birlikte oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Reddedenler?... Çekimser?... Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

(Cetveller ilgili 2*nci maddeye eklenmiştir)

KATİP - Bütçenin 3. Bütçe Finansmanı için bu Yasaya ekli "Gelir" Finansmanı Cetvellerinde saptanan kaynaklanan 210,800,000.-1 süt primi üretici aidatlarının 5,500,000.-TL ima- lâtçı yıllık aidatlarından 500,000.-1, 1988 yılından devredilen stoklardan 50,000,000.-1 ve mamül satışlarından 508,579,410.-1 olmak üzere toplam 775,379,410.-1 gelir öngörülmüştür.

BAŞKAN - 3'üncü madde üzerinde söz isteyen var mıdır? Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Reddedenler? Çekimser?... Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

../5615 - 5615 . . . KATİP - Uygulama 4. Bütçede öngörülen gelirin tarh, tahakkuk ve l/^®"®*1® tahsili ve harcamaların yapılmaaı ve yönetimi yürürlükte bulunan Süt Endüstrisi Kurumu Yasası İle konan kurallara, Yönetim Kurulunca alınan 1 kararlara v» tarım illeriyle görevli Bakanlığin on*yına göre yürütülür.

BAŞKÂN » 4'ürifcü İnadde üzerinde söz isteyen var alit Oylarınıza kunüyorum. Kabul adenler?... Reddedenler?... Çekimser?Ui Oyçöklu&u ile kabul edilmiştir.

KATİP - İKİNCİ KISIM Gelir ye.Cari Harcamalara İlişkin Uygulama ve Denetim Kuralları BİRİNCİ BOLÜM Gelirler

Bütçe 5* SÜt EBöüstrisi Kurumu kaynaklarından elde Gelirleri edilecek bütÇn gelirler Süt Endüstrisi Kurumu bütçesine gelir alarak kaydedilir.

BAŞKAN - 5'inci madde üzerinde söz isteyen?... Oylarınıza sunuyorUm. Kabul edenler?... Reddedenler?... Çekimser?... Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATİP - Harca- 6. Bütçede Sng'örülen ödenek miktarı aşılamaz* malarda Usul Harcamalar bu Yasanın koyduğu usul, koşul ve kural* lar İle bu Yasaya ekli harcama cetvellerinde yer alan kurallara göre yapılır. - 5616 -

BAŞKAN - 6'ncı madde üzerinde söz isteyen var mı?.. Oylarınıza sunuyorum. Kabul ed ettiler?... Reddedenler?... Çekimser?... Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATİP - ' , Aktarma 7 (1) Aktarma önerileri Süt Endüstrisi Kurumunun Yönetim ve kurallar önerisi üzerine Tarım işleri^lf; grörevli Bakanlığa gönderilir ve Bakanlık öneriyi gerekli işleme kcryar. ( ^ (2) Ödenekler arasında yapılacak aktarışa Süt Endüstrisi Kuruniu: Müdürünün önerişl^üaerine Tarım işleriyle görevli Bakanlığın onayı

ile gerçekleştirilir. ; r ti, (3) Herhangi, madde altında öngörülen bir

hizmetin tyerip,e getirilmemesi nedeniyle kullanılmayan ödenek tarım işleriyle gö- revli Bakanın uygun görüşü alınmadıkça başka bir maddeye aktarılamaz. (4) Aktarma suretiyle ödeneği azaltılan bir maddeye sonradan aktarma yapılamaz.

BAŞKAN - 7'nci madde üzerinde söz isteyen var aı?.. Oylarih'ifca sunuyorum. Kabul edenler?... Reddedenler?.., ÇekimskrT,',, Oyçokluğu ile kabul edilmiştir. - 5617 -

KATİP - ... DÖRDÜNCÜ BOLUM Ek Ödenek

Ek Ödenekte 8. Bütçe ta,nzimi ve onayı sırasında mevcut olmayan Tgmel îlke Ve tahmil'edilmeyen bir hizmetin Bütçe Yasalaş- tıktan sonra ortaya çıkması nedeniyle Bütçeye ek Ödenek -gerektirmesi halinde ek 8denek ilâvesi "îts Amirl"nin önerisi, Yönetim kurulunun kararı ve ilgili Bakanın onayı ile yapılır.

BAŞKAN * 8*inci madde üzerinde söz isteyen?... Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?;.. Reddedenler?*•• Çekimser?... Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATİP - BEŞÎNCÎ BOLÜM Personel Rejimi

Kurum 9. (1) Bütçede kadrosu ve ödeneği olmadan Persone- linin herhangi bir tayin, terfi ve barem ayar- Atanması laması yapılamaz. 1/1977 (2) Bütçede uygun ödeneğin bulunması durumunda ve Bütçeden maaş çeken personelle ilgili herhangi bir mevkiin münhal düşmesi du- rucunda veya hizmetin aksamasına neden olabilecek boşalmalarda, Tarım işleriyle* . «t V görevli Bakanlığın önerisi ve Maliye işleriyle görevli Bakanlığın onayı ile boşalan yerlere personel istihdam edilebilir.

• ../5618, - 5618 -

(3) Sebep ve gerekçesi ne olursa olsun, geriye dönük atama yapılamaz ve bütçe borçlandı- rılanla z.

(4) Personelin ödenekli veya ödeneksiz izinleri Bütçeye mali külfet yüklemeyecek şekilde programlanır ve uygulanır»

. B'AŞKAN - 9»uncu jnadde; üzerinde söz isteyen var mı?*. Oylarınıza sunuyorum. Kabul* edenler?... Reddedenler?... Çekimser?..w Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATİP - "

Maaş 10.(1) İstihdam edilen personel, her yıl imza- Baremleri 7/1979 lanan toplu iş sözleşmesine bağlı olup 3/1982 maaş, izin ve diğer sosyal menfaatlerden 12/1982 44/1982 yararlanır. 42/1983 5/1984 20/1984 (2) Maaş baremleri, Kamu Görevlileri Yasasına 50/1984 ekli Birinci Cetvelde öngörülen baremlere 2/1985 10/1986 denk olmakla birlikte %V? artışlıdır. 13/1987 30/1986 31/1987 11/1988 33/1988

BAŞKAN - U'uncu madde üzerinde söz isteyen var mı?... Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Reddedenler? Çekimser?... Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATİP -

Hayat 11. Bakanlar Kurulunca saptanacak hayat pahalılığı Pahalı- lığı ödeneği, kurumda çalışan personele de aynen Ödenir Ödeneği - 5619 -

BAŞKAN -_„llMncİ madde Üzerinde söz isteye» yar mi? ÛyOaMttila"sunuyorum» Kabul edenler?.;; Reddedenler?!.» Çekimser?.:»* -Oyçbkluğu ile kabul. ediltniştir* - .

KATİP -

Resmi 12.(1) Resmi Hizmet Araçları, mesai saatleri dahi Hizmet Araçla- linde ve hizmetin gerektirdiği alanlarda rının kullanımın zorunlu olduğu hallerde ise Kullanı- mında Müdürün onayı gerekmektedir» İlke (2) Resmi Hizmet Arapları hiçbir şekilde Özel amaçlar için kullanılamaz.

BAŞKAN -.'12*nci madde üzerinde söz isteyen?,.. Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Reddedenler?... Çekimser?... Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATİP -

ÜÇONCO KISIM Son Kurallar

Yürürlüğe 13. Bu Yasa, 1 Ocak 1989 tarihinden başlayarak Giriş yürürlüğe girer.

BAŞKAN - 13'üncü madde üzerinde söz isteyen?... Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Reddedenler?.,. Çekimser?»», Oyçokluğu ile kabul edilmiştir. Böylece madde madde görüşülmesi sona ermiştir. Tasarının üçüncü görüşmesi, kısa isim okunmak ve Tasarının bütününü oylamak suretiyle yapılacaktır. Oylama açık olacaktır. Lütfen kısa ismi okur musunuz?

KATİP

Kısa 1. Bu Yasa, Süt Endüstrisi Kurumu, 1989 Mali İsim Yılı Bütçe Yasası olarak isimlendirilir. - 562p -

Söt Endüstrisi Kuı»üşıu, 198| Malİ YxXx Bütçe Yasasına İlişkin Qy ıa Sonuouj^ ,'îi -T;' Kabul Edenler Ka Oylamaya Katılmayanlar Mustafa Adaoğlu Ergin Abdullah Kenan Akın Ahmet Akar Mehmet Altmay Günay Caymaz Kenan Atakol > Hüseyin Angolemli Mehmet Civa Taşkent Atasaysn laaail Boj2ku*t Fadıl Çağda Hakkı Atun Kema| Emir«*de Alpay Durduran Mehmet Bayram Ras^h Kfşkiner Ziya Rızkı .... Aytaç Beşeşler İbrahim Koreli Aktan Sadık Nazif Borman Feridun Onsav Hasan Sarıoa Salih Coşar Ozker Özgür Eşber Serekinci Hüseyin Curcioğlu Çetin Veziroğlu Ferdi S. Soyer Ömer Demir... Erdal. Süreç Onay F..Demirciler Naci T. Usar Enver Emin Salih Usar Dr. Mustafa Erbilen Ergün Vehbi Dr. Derviş Eroğlu Dr. Altan Yavuz Dt. Sait Güven Mustafa Hacıahmetoğlu Dr. Erbay Kanatlı Dt. Mustafa Karpaslı Olgun Paşalör Vehbi Z. Serter * Dr. Yüksel Tüccaroğlu Emin Uzun Atay Cafer'tirel Tokay Varış

25 kabul, 10 ret, çşkijpsşr yok. Oyçokluğu; ile kabul edilmiştir.

.../562i, - 5621 -

BAŞKAN - Say^n milletvekilleri; Çekimser yok, 10 ret, 25 kabul, oyçokluğu İle kabul edilmiştir,

IV. OYLAMASI YAPILAN ÎŞLER

Sayın milletvekilleri; gündemimizin ikinci kısmı sona ermiş, şimdi üçüncü kısma, oylaması yapılacak işlere geçiyo- ruz. Bu kM*mda iki yasa tasarısının üçüncü görüşmesi yapı- lacak. Oncç Ceza (Değişiklik) Yasa Tasarısının üçüncü görüşmesi kısa isim okunmak ve Tasarının bütününü oylamak suretiyle yapılacaktır. Lütfen kısa ismi okur musunuz?

KATÎP -

Kısa îsim 1. Bu Yasa Ceza (Değişiklik) Yasası olarak isimlen- Fasıl 154 w 3/1962 dirilir ve aşağıda Esas Yasa" olarak anılan Ceza 43/1963 Yasası ile birlikte okunur. 15/1972 20/1974 31/1975 6/1983

BAŞKAN - Sayın mille$vekillerlj Tasarının bütününü oylarınıza sunuyorum, Kabul edenler?,,, Lütfen sayar mısınız?

KATÎP - 25,

BAŞKAN - Reddedenler?g

KATÎP - 11.

BAŞKAN - Çekimser?.., Yok, 11 rçt, 25 kabul oyçokluğu İle kabul edilmiştir.

Sayın milletvekilleri; şimdi Eski Eserler ve Müzeler Dairesi.(Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarı- sının ü^ürjcü görülmesine geçiyoruz. Bu Tasarının üçüncü görüşmesi de kısa"isim okunmak ve Tasarının bütünü oylanmak sureti ile yapılacaktır. Lütfen kısa ismi okur musunuz?

/S622- - 5622 -

KATİP -

Kısa îsîm 1. Bu Yasa Eski Eserler ve Müzeler Dairesi (Kuruluş Görev ve Çalışma Esasları) Yasası olarak isimlen- dirilir.

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; Tasarının bütününü oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Reddedenler?... Çekimser?...

SESLER - Oybirliğidir efendim.

BAŞKAN - Oybirliği mi?

SESLER - Oybirligidir.

KATÎP - Oyblrliğidir efendim.

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; oybirliği ile kabul i edilmiştir. Böylece dördüncü kısma geçtik. Dördüncü kısım Sorulardır.

TOKAY VARIŞ (Gime) (Yerinden) - Sayın Başkan; Soruları gündemin sonuna almanızı öneriyorum.

BAŞBAKAN Dr. DERVİŞ EROGLU (Yerinden) - Sözleşmeler Yasa Tasarısını da görüşelim, zaten bir sayfalık birşeydir.

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; Sayın Başbakanın bir Önerisi soruların son kısma kalsın ve Yasa ve Tasşrılar . kısmında Sözleşmeleri görüşelim önerisi vardır.

• ÎBRAHÎM KORELİ (Lefkoşa)(Yerinden) - Saat 17.00 oldu efendim.

BAŞKAN - Saat 17.^0 evet. Böyle bir öneri vardır. İtirazı olan var mıdır? Sözleşmeleri görüşelim diyor Sayın Başbakan. *

- 5623 -

BAŞKAN - Yasalardaki Sözleşmeye itirazı olan var mı? Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Reddedenler?... Çekimser?... Oybirliği ile kabul edilmiştir.

V. GÖRÜŞÜLEN TASARILAR Sayın milletvekilleri; altıncı kısımda görüşülecek Tasarı ve Önerilerle Komitelerden Gelen Diğer İşlere geçiyo- ruz. Bu kısımda önce birine! kısımda yer alan Sözleşmeler (Değişiklik) Yasa Tasarısı ile Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesinin Tasarıya ilişkin Raporunu görüşmeye geçiyoruz. Sayın Komite Başkanını Raporunu sunmasını rica edeceğim.

EKONOMİ, MALÎYE, BÜTÇE VE PLAN KOMİTESİ BAŞKANI AHMET AKAR - Sayın Başkan, sayın milletvekillerij

CUMHURİYET MECLÎSİ EKONOMİ, MALİYE, BÜTÇE VE PLAN KOMİTESİNİN SÖZLEŞMELER (DEGİŞÎKLÎK) YASA TASARISINA (Y.T.No:201/2/87) ÎLÎŞKÎN RAPORUDUR

Komitemiz, 2İ Şubat 1989 tarihinde yapmış olduğu top- lantıda Sözleşmeler (Değişiklik) Yasa Tasarısını (Y.T.NO: 201/2/87) ek'te sunulan sunuş gerekçesi ışığında ivedilikle görüşmüş ve çalışmalarını tamamlamıştır.

Komitemiz, Tasarının} l'inci maddesini aynen ve oyçok luğuyla kabul etmiştir. Esas Yasanın 78'inci maddesinin de- ğiştirilmesini öngören Tasarının 2'nci maddesini değiştiril- mesi öngörülen maddenin tümünü yazarak yeniden düzenlemiş ve 2'nci maddeyi oyçokluğuyla kabul etmiştir.

Komitemiz, Tasarının Yürürlüğe Giriş maddesi olan 3*üncü maddeyi aynen ve oyçokluğuyla kabul etmiştir.

Komitemiz, Tasarının tümünü oyçokluğuyla kabul etmiştir.

Komite üyelerinden Sayın Ergün Vehbi ile Sayın İsmail Bozkurt Tasarının maddelerine ve tümüne ret oyu kullanmışlardır. ; • - 5624 - ( Komitemiz, Tadarının ılığında» ieeerleniirilerek kaVmltlnt! eyç#k.lu£uyla Genel -Kurula-sailık-vĞrir o

Ahmet' Akar (Tl a g kan)

• r >:

.... Tçplantıya" Kadıılna&ı . Erdal/Sür«ç "(Balkan Vekili) ' O

-s ı ' r: Hüseyin Curcioglu (Uye)

Muafafa Hacıahmeto£lu 7... Herter • i(Uye) ^ ;'

n 3; Iı'-Î Toplantıye: Ka tılnıâda. fi al İh .Ö3iiT-,; "' Pvhyy Vyrış (Uye) ^ • /

-> • i"

##./5625.- - 5625 -

• *

SÖZLEŞMELER (DEĞİŞİKLİK) YASA TASARISI

Genel Gerekçe: 1 25.10.1984 tarihine değin Ku2ey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde Fasıl 150 Faiz Yasası ile alman veya üstlenile» borç veya mükellefiyetler ifln faiz oranı yıllık %9 olarak tespit edilmişti. SSzkonusu tarihte yürürlükte olan 31/1983 sayı- lı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Merkez Bankası Yasasının 29. maddesinin Bankaya verdiği yetkiye istinaden faiz oranları 25.10.1984 tarihinde yeniden belirlenmiş olup (Bilâhare 13.2.1987 tarihinde) aynı yasanın 57. ve Geçici 2. maddeleri hükümlerine istinaden Fasıl 150 Faiz Yasası kuralları 25.10.1984^tarihli düzenlemeden şonra yürürlükten kaldırılmıştır. Fasıl 150 Faiz Yasası ile tesbit edilen ' "i > faiz orainına paralel oianlar içere* Faşıl 149 Sözleşmeler Yasasının 78. maddesine yeni faiz uygulamalarına paralel- liğinin sağlanması amacıyle ekli Değişiklik Yasa Tasarısı hazırlanmıştır.

Madde Gerekteleri,;

Madde 1 Tasarının İsmini düzenlemektedir. Madde 2 Esas^Yasa 78. maddesi "Mersûm Senetlerde" uygula- nacak faiz oranını yıllık azami %9 olarak belir- lemiştir. Kuzey Kıbrıs Türk Cütohuriyeti'nde uygu- lamaya konulan faiz uygulamasına paralellik sağ- lanması amacıyla %9 ifadesi kaldırılmakta ve ye- rine Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Merkez Banka- sınca tesbit edilen mevduat yıllık azami faiz oranını aşaıaaz ifadesi konmaktadır» Madde 3 Yürürlüğe girişi düzenlemektedir.

.../5626 - 5626 -

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Komite Başkanı. Sayın milletvekilleri; Tasarının Raporu üzerinde söz isteyen? Sayın Naei Talât, buyurun.

NACİ T. USAR (Gazi Mağusa) - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; gelen yasa tasarı ve önerilerinift hangi komitelere sunulacağı konusunda daha titfz bir değerlendirme yapılması gerektiğine dikkat çekmek istiyoruz.

Fasıl 149 Sözleşmeler Hukuku, İngilizce metni ile "contract lowH, tamamen hukuksal, teknik kopuları düzenle- yen bir yasadır. Bu Yasada değişiklik yapmayı.öngören herhangi bir tasarı, mali konuları, vergilendirmeyi ve benzer hususları içerse bile, Hukuk ve Siyasi İşler Komite- sinde değerlendirilmeli idi. Ancak, Başkanlığın sunuşlarında hangi komiteye iletilmiş olduğu belirtilirken, bizim de dikkatimizden kaçtığı için, bu konuda herhangi bir itirazda bu aşamada bulunmayacağız. Ancak, Başkanlık Divanından bitini ricamız, bu tür yasa tadarı ve 'önerileri komitelere dağıtı- lırken, yani herhangi bir maddesinde parasal , ma W. bir konu vardır diye, onun illâ ki Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesine gitmesinde bir zorunluluk yoktur. Tam tersine, yasalar, kategorilerine uygun olarak uygun komitelerin huzuruna getirilmelidir. Bu hususta bir dikkat fekmefc istedik.

Yasa Tasarısı ile ilgili olarak da tutumumuzu şu şekilde Özetleyebiliriz. Bu Değişiklik Tasarısı, faiz oranları ile ilgilidir. Hükümetin uygulamakta olduğu genel faiz politikasına karşı olduğumuz için Fasıl Sözleşmeler Yasasında yasal faiz miktarının ne olacağına ilişkin bu küçük kısa düzenlemeye de olumlu oy kullanmamıza olanak yoktur. Biz, genel olarak Hükümetin uygulamakta olduğu faiz politikası ve faiz sistemine karşıyız. 0 nedenle Yasa Tasarısına CTP Meclis Grubu olarak ret oyu kullanacağız. Saygılar sunarım*

.../5627. - 5627 -

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Naci Talât. Başka SÖB isteyen var mıdır?... Yoktur.

- y. Sayın milletvekilleri; Rapor ve Tasarının bütünü üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır. Madde madde görü-; şülmesine geçiyoruz* Oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?.. Sayar mısınız?Reddedenler?... Çekimser?... Yok. 7 ret, 22 kabul, oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

Lütfen Vinci maddeyi okur musunuz?

KATİP -

SÖZLEŞMELER (DEGÎŞÎKLÎK) YASA TASARISI

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi aşağıdaki Yasayı yapar:

Kısa isim 1. Bu Yasa, Sözleşmeler (Değişiklik) Yasası olarak Fasıl 149 işilendirilir ve aşağıda "Esas Yasa" olarak anılan Sözleşmeler Yasası ile birlikte okunur.

BAŞKAN İ'İnci madde üzerinde söz isteyen var mı,?.. Oylarmiza sunyyçrum. Kabul edenler?.Reddedenler?... Çekimser?Oyçokluğu ile kabul edilmiştir,.

,../5628. - 5628 *

KATİP -

Esas 2i Esas Yasaj 78'inci maddesi kaldırılmak ve yerine Yaşanın 1 78»inci aşağıdaki yeni 78 ittci madde konmak suretiyle değiş- madde- tirilir: sinin değişti- "Mersum 78. "Mersum Senet", bir kişinin belli bir rilmesi Senet" "Borçlu" para miktarını, senette belirtilen "Alacaklı" ancak KKTC Merkez Bankasınca saptanan deyimle- * rinin, yıllık mevduat faiz oranını aşmayan tanımlan- faizleriyle birlikte ve konu ile ilgili ması ve . senedin herhangi bir yargısal işlem başlatılmış gerekleri olması halinde yargısal işlem gider- leri de dahil olmak üzere ve ilk talebde veya kararlaştırılmış veya kararlaştırılacak ileriki bir tarihte senette belirtilen bir kişiye ödemeyi üstlendiğine dair, sözleşme yapma yete- neğine sahip, iki tanık huzurunda başka bir kişiye yazılı olarak ver- diği bir sözveridir.

Sözveride bulunan kişiye wborfluM, kendisine sözveride bulunulan kişiye ise "Alacaklı" denir.

BAŞKAN - 2'nci madde üzerinde söz isteyen var mıdır?... Buyurun Sayın Komite Başkanı.

EKONOMİ, MALİYE, BÜTÇE VE PLAN KOMİTESİ BAŞKANI AHMET AKAR (Yerinden) - Sayın Başkan; maddenin dördüncü satırındaki "mevduat": sözcüğü sehven hatalı yazılmıştır. "Kredi" olarak düzeltilmesini öneriyorum.

,.,/5629. - 5629 -

KATÎP - Tabii, dördüncü satırda »yıllık mevduat faiz" değil, "yıllık kredi faiz" olacak efendim, çünkü borçla ilgilidir. ı A ' •>

BAŞKAN - Dördüncü satırda "mevduat" kelimesinin I! ' - ' ' ' değiştirilmesini ve "kredi" olarak geçmesini öneriyorsunuz.

AHMET AKAR (Yerinden)(Devamla) - Evet, "Yıllık kredi faiz oranları".

KATÎP - Çünkü borçtur efendim o. •

BAŞKAN - Sayın Komite Başkanının bu önerisine itirazı olan var mıdır?

NACİ- T,. USAR (Gazi Mağusa)(Yerinden) - Var efendim. Yani 9668 yasal faiz falan, vazgeçin bu şeylerden.

ÜİKONOMÎ VE MALÎYE BAKANI MEHMET BAYRAM (Yerinden) - Kredi faiz'dir doğrusu tabi.

ERDAL SÜREÇ (Lefkoşa)(Yerinden) - Ne kredi faizi yahu?

MEHMET BAYRAM (Yerinden)(Devamla) - Eski yasada da öyledir. .

ENVER EMÎN (Lefkoşa)(Yerinden) - Borçlu olanlar düşünsün.

NACİ T. USAR (Yerinden)(Devamla) - Borçlu olanlar düşünsün efendim, feryadımız ondandır biz borçluları düşünüyoruz.

ENVER EMÎN (Yerinden)(Devamla) - Hayır borçlu olanlara şeydir

•../5630 - 5330 - i BAŞKAN - Öneriyi oylarını2a sunuyorum efendim* Kabul edenler?...'Reddedenler?,i« Oyçokluğu ilo kabul edilmiştir4

2'inci maddeyi düzeltilmiş şekli ile oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?... Reddedenler?*.* Çekimser?*4. Oyçokluğu ile kabul edilmiştir.

KATİP

Yürürlüğe 3* Bu Yasa, Resmi Gazetede yayımlandığı t?\rihten Giriş başlayarak yürürlüğe girer'.

BAŞKAN - 3'Üncü madde üzerinde söz isteyen var mı? Oylarınıza sunuyorum* Kabul edenler?... Reddedenler?... Çekimser?... Oyçokluğuyla kabul edilmiştir. Böylece madde, madde görüşülmesi sona ermiştir. Şimdi üçüncü kısma kısa isme ve Tasarının bütününün oylanmasına geçiyoruz. Lütfen kısa ismi okur musunuz?

KATİP -

Kısa İsim 1. Bu Yasa, Sözleşmeler (Değişiklik) Yasası Fasıl 149 olarak isimlendirilir ve aşağıda "Esas Yasa" olarak anılan Sözleşmeler Yasası ile birlikte okunur.

BAŞKAN - Tasarının bütününü oylarınıza ı sunmadan e??vel söz isteyen var mıdır? Buyurun Sayın Alpay Durduran. * " I ' .... ALPAY I)URDURAN (Lefkoşa) - Sayın Başkan, sayın.. V milletvekilleri; üçüncü okunuşa geçerken, bir uyarıda bulunmak istiyorum. Bu Sözleşmeler Yasası mahkemelerin kabul edebileceği bazı sözleşmeleri Türk Parasına göre dövizlerin ne olduğunu düzenlemektedir. Fakat bugün yargı organında büyük bir sorun vardır.

•••/5631 - 5631 -

Mahkeme kararları ile yapılacak paralarla, dövizlerle sözleşm yapmak meşru hale gelmiştir^ İngiltere'de de mevduatlar aynıdır, orda da aynı şekilde 10, 15 yıl önce belirli yönde mahkcûıe kararları alınınca uluslararası kabul edilmiş ilkeler.doğrultusunda ki mahkemelerimizde bunu anayasal kural olarak kabul eder. Onlar doğrultusunda bu hakkı vatandaşa tanımıştır ve bugün Kıbrıs'ta birçok kişi Sterling'le Dolarîla senet yapmaktadır. Onların faizi ne .olacaktır? Bu konu da yasal olarak saptanmış değildir Türk Parasına göredir.

EKONOMİ VE MALIYA .BAKANI MEHMET BAYRAM (Yerinden) - Hayır efendim yasalar ona da söyler. Merkez Bankası bankalar için hesaplamıştır.

ALPAY DURDURAN (Devamla) - Yalnız Merkez Bankasının • • mevduatları için yapıyorsunuz bunu.

MEHMET BAYRAM (Yerinden) (Devamla) - Tümü için yapıyoruz bunu, tüm bankalar için... *

>

ALPAY DURDURAN (Devamla) - Sayın Başkan, ben uyarıda bulunmuş olayım çünkü Merkez Bankası yalnız kendi banta sistemi için faiz saptamaktadır. Özel yapılan sözleşmeler için yapılmamaktadır. Bu ayrı kulağınızda olsun. Mahkemelerde şu anda bunlar pazarlık usulü halledilmeye çalışılmakta; ve mevzuat yaratılmadığı için şikayet edil- mektedir. Geçen hafta da yine mahkemede böyle bir olay oldu. Ondan dolayı gayet yakmen biliyorum ki bu konu çözümlenmemiştir» Bu açığı kapatınız» Saygılar sunarım.

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın iilpay Durduran. Sayın Komite Başkanı, bu hususta görüşünüz var mı?

../5632 - 5632 - EKONOMİ, MALÎYE, BÜTÇE VE PLAN KOMÎTESÎ BAŞKANI AHMET AKAR (Yerinden) - Hayır efendim, bu aşamada yoktur.

BAŞKAN - Bu aşamada görüşünüz yoktur.

Sayın milletvekillerij Tasarının bütününü oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler?.•• Lütfen sayar mısınız?

KATÎP - 23 Kabul.

BAŞKAN - Reddedenler?...

KATÎP - 10*

BAŞKAN - Çekimser ?... Yok. 10 ret, 23 kabul. Oyçokluğuyla kabul edilmiştir.

Sayın milletvekilleri; gündemimiz burada tamamlanmıştır. Gelecek birleşim, 31 Mart 1909 Cuma günü, sabah saat 10.00'da şu gündemle' yapılacaktır.

I. Başkanlığın Genel Kurula Sunuşları. II. Özel Gündemde Yer Alacak îşler. 1. Devlet üretme Çiftlikleri Müdürlüğü 1909 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı, 2. BRT Kurumu 1909 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı. III. Seçimler ve Oylaması Yapılacak îşler. IV. Sorular. V. Genel Görüşme ve Meclis Araştırması yapılması.

'.../5633 - 5633 -

Görüşülecek Tasarı ve öneriler ile Komitelerden Gelen Diğer İşler: (1) Ceza Usul (Değişiklik) Yasa Tasarısı. (2) Temel Sağlık Hizmetleri Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarısı. (3) Su îşleri Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) (Değişilik) Yasa Tasarısı. (4) Merkezi Cezaevi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) (Değişiklik) Yasa Tasarısı. (5) Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Tlan Komitesinin, Sayıştay Başkanlığının Kıbrıs Türk Hava Yolları Ltd. Şirketinin Londra Şubesinin 1904 Mali Yılı ve Kasım 1905 sonu İtibarıyla Hesaplarının Denetim Raporuna ilişin Raporu. (6) Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Ban Komitesinin, Kamu Görevlilerinin Naklilleri ile ilgili Sayıştay Raporuna ilişkin Raporu. (7) Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesinin, Sayıştay Başkanlığının Ankara Büyükelçiliğinin 1.12.1902 ile 7.11.1905 tarihleri arasındaki Devreye Ait Hesap- larının Denetim Raporuna ilişkin Raporu. (O)Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesinik, ayıştay Başkanlığının Vakıflar İdaresi 1902 Mali Yılı Denetim Raporuna ilişkin Raporu. (9)Ekonoöıi; Maliye, Bütçe ve Plan Komitesinin, Vakıflar ve Din îşleri Dairesi 1903 Mali Yılı Kesin Hesapları ile ilgili Sayıştay Raporuna ilişkin Raporu.

.../5634 - 5634 -

(10) Ekonomi, Maliye Btîtçe ve Plan Komitesinin, Merkezi Ödenekli İzin Fonunun 1901-1902-1903 Mali Yıllarına ait Denetim Raporu ile Bilanço ve Gelir-Gider Hesap- ları ile ilgili Sayıştay Raporuna ilişkin Rapprtu (11) Ekonomi, Maliye, Bütçe Ve Plan Komitesinin, Mersin Temsilciliğinin 1900-1905 Devresi Hesaplarına ilişkin Denetim Raporuna ilişkin Rapofru* (12) Tarımsal İlaçlar (Derişiklik) Yasa Tasarısı, (13) Birleştirilmiş Ust Kademe Yöneticileri (Değişiklik) Yasa Tasarısı, (14) Birleştirilmiş Kamu Görevlileri (Değişiklik No:2) Yasa Tasarısı,

(15) Birleştirilmiş Poliçeler (Değişiklik) Yasa Tasarısı.

Birleşimi burada kaptnıyorum. Teşekkür ederim.

(Kapanış Sşati:17.15)

...75635 - 5635

1939 Mali Yılı Gelirin Nevi Bütçe Tahminleri MUHTELİF GELİRLER Özel Emanet(Su) Hesabın- dan İade 221.950.677 Emeklilik Yasası Gereğince Devlet Personelinin" Katkısı 2.000.000.000 Müteferrik 319.253.560 İhtiyat Sandığı İadeleri 200.000.000 Devlet Basımevi Gelirleri 300.000.000 Dozer Çalıştırma Gelirleri imtihan Harçları Gelirleri Emanete Alınan Paralar 116.925.367 OTEM Gelirleri C--*or\ r\r.r.- . v V - . ..- L-' w

Pr o gr am T cp1amı

Mahalli Gelirler lodamı 1 ir 'ı...'c . ..vt. o.

Türkiye Cumhuriyeti Yardımları r>00 Geçmiş Yıllardan Devreden T.C.Yardımları 1 '^OO.^OO.OOO Birleşmiş Milletler ve üçüncü ülkelerden Sağlanan İnsancıl Yardımlar 372.374.117 Toplam 247.935.906.721 Gelir/Gider Farkı 44.265.175.000 Ocak-Şubat,1989 Fiili v Tahsilatları Bakiye

8.836.379 213.114.298

168.487.532 : .1.031.512.46X 3 261.490.045 57.763.5-i5 4.897.230 195.102.770 39.232.929 260.767.071

- 5.000.000

- 20.000.000 188.879.044 (+) 71.950.677 — 20.000.000 67'i .023.159 d.« 5 31 • a - ^ •

18.658.275.648 142 .424.756.956

1.660.623.448 83 .339.376.552

- 1.500.000.00 0

372.874.117 » 20.671.773.213 227 .264.133.508 . 14.726.445.770 29 .538.729.230

35o9c.21c.9o3 .../5636 - 5636 -

1989 Mali Yılı GELİRİN NEVİ Bütçe Tahminleri 5- KAMU KURULUŞLARI- GELİRLERİ

r Güzelyurt Çiftlik İşletmeleri j> Gelirleri ) 1CO.OOC.OOG — Beyarmudu Çiftlik İşletmelerim Gelirleri - Devlet üretme Çiftlikleri Gelirleri 332.000.000 - ^a^ımsal Donatım Servis- 362.000.000 Gelirleri 500.000.000

Ssrrao Toolaaı 1.294.000.000

SLİRLERİ - Konur Kiraları ) - Dükkân, Ev, İşyeri Kiraları} 1.000.000.000 - Tarla,Bahçe v.s Kiraları < - Gümrüksüz Eşya Satış Dükkân- ları ile Büfe Kiraları 200.000.000

Program Toplamı 1.200.000.000 Ocak-Şubat,1989 Fiili Tahsilatlar Bakiye

5.178.525 94.321.475

r^-r-

5c2.000.00ı

1.115.255 ^ —> • — v

6.296.75i

522.015.15-

S.649.333 191.350.Ğ6y

330.665.467 669.554.555

.../5637 — 5637 •• ' J

* -fi _ 1989 Mali Yılı Ocak-Şubat,1989 Fiili;^ GELİRİN NEVÎ Bütçe Tahminleri Tahsilatlar Bakiye Sivil Havacılık Konma ve Konaklama ücretleri 600.090.000 43.344.237 556.655.763 Sivil Havacılık.Yer Hiz- metleri ücretleri 350.000.000 . 20.137;708 329.862.292 Maarif Gelirleri -- >s . .wno Cn XJ *o^n v/ w Yf—>•- «S*-- •v-rtyman'^^.f-- - 264.444- 4.735.556 - Bs.lT: Gelirler 138'.Ö00.00C7""" ~ - 12.334:925 " 175.665.075

Procram Toplamı 20.166.700.coo 1.871.755.787 18.296.944.213

4- CEZALAR VE MÜSADERELER a) Cezalar < ~ ".."O 24.573.730 '25.^21 - Vergi Cezalar:- ve Gecikme Sasıları O ı • O -R > » ^ ^ ^ t - Gümrük ve Liman Cezaları 70.000.000 7.083.557 62.916.445 - Sair Cezalar 40.000.000. 8.150.100 51.649.900 b) Müsadereler - Gümrük Müsadereleri 5.000.000 3.931.320 1.068.680

Program Toplamı 765.000.000 105.389.546' 659.610.454

.../5638 1989 Mali Yılı GELİRİN NEVÎ Bütçe Tahminleri HÎZMET KARŞILIĞI ÜCRETLER VE SAİR GELİRLER - Telefon,Telgraf ve Tele* ücretleri " 9.100.000.000 - Posta Hizmetleri ve ücretleri 800.000.000 - Tiyatro,Spor ve Kültür Faali- yetleri Gelirleri 20.000.000 - Fidan Bahçeleri Gelirleri 60.000.000 - Aşı ve Veteriner ücretleri 50.000.000 - Orman-Fidan Odun Satış Gelirleri 150.000.000 - Tıbbi Tedavi ve îlâç Ücretleri 600.000.000 - ÜcretlerSavıştayi Başkanlığı Murakabe 30.000.000 - ••rooreratif Şirketler Murakabe ücretleri 5.000.000 - Sski Eserler ve Müzeler Giriş Ücretleri 100.000,000 - Yurt Dışına Çıkış ücretleri 600.000.000 - Gümrük ve Liman Fazla Mesai Ücretleri 1.000.000.000 - Ardiye 367.000.000 - Liman ve Gemi Ücretleri 1.300.000.000 - Vinç Ücretleri 400.000.000 - GelirlerMuhtelifi Diğer Liman 40.000.000 638^126.795 8.461.873.205 50.964.685 749.035.315

865.825 19.134.175 60.000.000 2,657.670 ' 47.342.330

9.639.440 140.360.560 52.529.832 DO( ıGo

5.880.000 24.120.000

5.000.000 7.530.436 92.469.564 69.687.000 53O.313.OOO

106.797.709 893.202.291 18.306.760 348.693.240 155.9^12.670 1.144.087.330 29.090.260 370.909.740

23.658.176 16.341.824

v*«/5639 - 5639

1989 Mali Yılı GELİRİN NEVİ (< Bütçe Tahminleri > • DOLAYLI VERGÎLİR İthalâttan Alınan ^ - T - Gümrük Vergisi. 60J300.000.000 İthalât Vergisi(Posta) 300.000.000 İthalât ve İhrâcat Rıhtım Vergisi 3»400.000,000 İstihsal Vergisi 90.000,000 Gümrüksüz Eşyalardan . Özel Vergi. 1.000.000.000- Müteferrik t. 264.400.000

66.054.400.000

GELİRLERİ

Mahkeme Harçları 100.000.000 Tapu ve Kadastro Harçları 3.500.000.000 Kimlik Kartı Harçları 150.000.000 Pasaport Harçları 200.000.000 Şirket ve Ortaklıkları Kayıt Harçları .. 200.000.000 Vergi Tahsilât Harçları 700.000 İthalât ve İhracat Belgeleri Harcı 50.000.000 Sair Harçlar 200.000.000 İTEM Puan Satış Gelirleri 3;000.000 Ocak-Şubat,1989 Fiili •Tahsilâtlar Bakiye

6.3*15.921.326 53.584,078.674 17.186.748 282.813.252

414.929.İB74 2.985.070.126 2.706u 900 67.293.100

- 91.736.900 908.213.100 117.687.720 1.146.712.280

6.960.219-468 13P

524.365.464 2.975.634.536 ' 8.284.000 141.716.000 28.220.050, . 171.779.950 y 23.261.112- - 176.738.888 700.000

22.031.210 27.968.790 37.865.379 162.134.621 TrOÜÖTÜCTT"

•../5640 - 5640 - 1989 Mali Yılı GELİRİN NEVÎ Bütçe Tahminleri DOLAYSIZ VERGİLER Gelir "Vergisi ve -Şahsi-Vergiler — 30.000.000.000 Kurumlar Vergisi 26.000.000.000 Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi(Geçmiş Yıl Vergi- leri) 2.000.000.000 Veraset Vergisi 100.000.000 Motorlu Araçlar ve Sürüş Ehliyetleri 6.720.800.000 Taşınmaz Mal Tasarruf Vergisi 1»600.000-000 RESİM VS RUHSATLAR Damga Resmi 1.500.000.000 Ateşli Silâhlar Ruhsatı 25.000.000 Avlanma Ruhsatı 17.000.000 Gümrüksüz Eşya.Satış Ruhsatı 7.500.000 Sigara Satış Ruhsatı 2.500.000 Alkollü İçkilerin Satış Ruhsatları 30.000.000 Radyo - TV Ruhsatları 350.000.000 Sair .Resim ve.Ruhsatlar '25.000.000

68.377.800.000 Ocak-Şubat,"1989~Fiili— Tahsilatlar Bakiye

2,599.028.000 27.400.972.000 982.065.427 25.017.934.573

2.414.895.833 (+) 414.895.833 13.813,050 86.186.950

2.452.532.430 4.268.267.570 / 1.600.000.000

İ45.31C-.619 1.354.189.361 253.ûOO 24.747.000 -s6.7SS.000

7.500.000 2.453.500

219.200 29.780.800 48.491.300 301.508.700 34.795.102 9.799.102

8.692.125.461 59.685.674.539

.../564i - 5641 - 1988 Mali Yılı Bütçesi ile 1989 .Mali Yılı ütçesi Ocak-Şubat Devresi Bütçe Gelirleri

Gelirin Nevi 1988 Mali Yılı 1989 Mali Yılı' - Dolaysız Vergiler i) Gelir Vergisi ve Şahsi Vergiler 1.542.681.550 2.599.028.000 ii) Kurumlar Vergisi 743.418.526 982.065.427 ii) Diğerleri" 2.662.020.495 5.11 •1.032.034 4.953.120.571 8.692.125.461 - Dolaylı Vergiler i) İthalâttan Alman Gümrük Vergisi 4.570.572.468 6.315.921.326,. . .-- — ra^ ii) Diğerleri 158.145-. 120 4.728.7*7, 538 644.'290:.142 6.960.2l9.46e - Vergi Dışı Bütçe Gelirleri 1.334.007.196 . 1.871.755.707 - Cezalar ve Müsadereler 45.433.229 '' " 105.339.546 - Kamu Kuruluşlara 0-eI.ir- 296.76C - Hazine Malları Kira Gelirleri .451.701 330.665.467 - Muhtelif Gelirler 212.084.756 671.823.159

Mahalli Gelirler Toplamı 11.379.777.183 10.638.275.648 - T.C.Yardımları 1.730.025.000 1.660.623.443 - E.M.Yardımları 647.527.307 372.874.117 Toplam 13.755.329.495 20.671.773.213 Gelir/Gider Farkı 4.829.291.862 14.726.445.770 Genel Toplam 18.584.621.357 35.390.218.983 i

../5642 — ')b42 -

C- T.C. YAHDIMLARI

1- FİNANSMAN

SERBEST BIRAKILAN Şubat, 89 Ocak-Şubat KüpıülAtif Yatırım Projeleri 76.500 , 0(>n. 000 105325.448 185.623.448 Lefkoşa Mahreçli 10. 500.000.OOC) 185.623.448 185.623.440 Ankara Mahreçli 66.000.000.000

Savunma 10.000.000.000 >75.000.000 1.475.000.000 i . ı 86.500.000.000 1^60.623.448 1.660.^23.448

2- HARCAMALAR

ÖDENEK FİİLİ HARCAMA! Şubat,89 Ocak-Şubat Kümülltif Yatırım Projeleri 76.500.000.000 236.504.916 465.794.980

Lfefkoşa Mahreçli 10.500.000.000 236.504.V9.16 465.794.980 66.000»000.000 Ankara Mahreçli i Savunma 10.000.000.000 1.034.682.212 1.945.913.078

86.500.000.000 1271.187 .'128 2.411.708.858

GELİR/GİDER FARKI j Toplam Gelirler •60.623.448 f Toplanı Harcama 11.708.858 I

(-) 751.085.A10

.. .75643 < > I

i i 2- YEREL FİNANSMAN KAYNAKLI BÜTÇE ••'UYGULAMA SONUÇLARI

Ocak - Şubat D'dnemi (2 PYL ı k) ÜYF.>N L AMA Sonuçları :'!

FİNANSMAN

• 'i', v 1989 Mali Yıla Ocak-Şubat Btftçesi Gelir Dönemi Tahsi-' ; < -s Gelirin;Nevi Tahminleri latları Bakiye - ^S.vpfc. /U^ - Mahalli Gelirler 161.063.032.604 18.638.275.648 142.424.756. <156 : I - , .,:,. ' i > |5/ - Gelir/Gider Farkı 44.265.175.000 13.975.360.361 30.289.814.$3. -3.". 9 h f.'A- I'.,' M-:-.'1' vitri-** •ir-.';* Toplam 205,328.207.604 32.6I3.636.OO9 172.714.571.595 m mh sassss;s:=3a=: m\ -GİDEŞER

198^9 Mali&Yılı Ocak-Şubat Döne-j'• Giderip Nevi P Bütçe ödeneği mi Harcamalar Bakiye

ğmir: te^emCarlme • p Tr'ahsf erjjfHarc ama-; 196.901.207*604 31.937.008.748 165.044.198^5sr 6 • -!)•. i) Fiili Harcamalar 30.201.454.312 ||>;; ii) Avans^mprestı;? 1.735.554.436 Şfcr - Mah^Ii ijKaynaklörla Finanse [Edilmesi ön- II ;görülen Projeler 8.347.000.000 676.627.261 7.670.372.739 S.- |rt i) Fiili Harcamalar 676.627.261 ii) Avans vi^ıt: i m-"F" 205.320.207.604 32.613.636.009 172.714.571.159'ir 5 - , 1989 Ma^Li Yılı Bütçesi Ocak - Şubat Dönemi (2 aylık) Yerel Bütçe . V; . Uygulama Sonucu DoMan Gelir/Gider Farkı : . ' - • İİ Gelirler Toplamı ( + ) 18.638.275.648! : 1: Giderler Toplamı (-) 32.613.636.009: i •>İ1- (-) 13.975.360.361;

i..75644 ..S.-i. - 5644 i" B- HARCAMALAR

1- GENEL BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARİ

1989 Mali: Yılı Bütçesinde. Öngörülen ödenekler '' -. - - - - ile- - • •'• 'IV Ocak^Şubat DönQnıkj[2 Jfrlı.k) Uygulama Sonuçları

GİDERLER

1909 Mali Yılı Şubat,1909 Fiili ödenek Sivil Bütçe Bütçe Ödeneği Harcamaları Bakiyesi -Personel - Cari ve , Transfer Harcamaları 197*354.081.721 32.309.882.064 165.044.190.857 i; Fiili Harcama 30.574.320.429 üii) Avans-tmprest 1.735.554.435' - Mahalli Kaynaklarla Finanse Edilmesi ön- görülen Projeler 0.347.000.000 676.627.261 7.670.372.739 W: 1 i) Fiili Harcama 676.627.261 f | ii) Avans ^ ' - T,C,Yardımlarıyle Finanse Edilmesi j öngörülen Projeler 76.500.000.000 A65.794.900 76.034.205:020 i) Fiili Harcama 194.330.240 ! | "ii) Avans 271.456.740 j; -

Sivil Bütçe Toplamı 202.201.0:! 1.721 33.452.305.105 240.740.776*616!

Savunma 10.000,000,000 1.945.913.070 0.054.006*1^2!

292*20-1.001.721 35.390.210.903 256.002.062.7 30

1989 MalİvYılı Bütçesi Ocak - Şubat. Dönemi (2 aylık)'Genel Bütçe I Uygulama Sonucu Doğan Gelir/Gider Farkı : •

Tahsilatlar Toplamı (t) 20.671.773.213 Harcamalar Toplamı (~) 35.390.210.903

(-) 14.726.445.770

...75645 :: "I 5 •s .•I -'-5645 - V-' i

Ocak - Şubat Dönemi Kümülâtif (2 aylık) Fiili Tahsilatlar:

1909 Mali Yılı Ocak-Şubat Döne- Bütçe Gelir Tah- iri(2 aylık)fiili j; Gelir Gelirin Nevi mirileri a Tahsilat : Bakiyesi Dolaysız Vergiler 68.377.000.000 Ö. 692.125.461 59;. 685.674.539 Dolaylı Vergiler 66.054.400. OOC: 6. t 60.219.468 59;094.180.532 Vergi- Dışı Bütçe i ' ? Gelirleri 20.16; i. 700. OOC' 1.871.75 5.787 18.296.944.213 Cezalar ve Müsade- 'O reler 765.000.000 ici5.389.546 ; 659.610.454* - Kamu Kuruluşları Gelirleri 1.294.000.OOC 6.296.760 1.287.703.240 - Hazine Malları Kira Gelirleri 1,200.000.000 330.665.467 : 069.334.^3 - Muhtelif Gelirler 3.203'. 132.604 671.823.159 2:.531.309.445

Mahalli Gelirler Toplamı 161.063.032.60/ı 10.630.275.648 142.424.756.9! Türkiye Cumhuriyeti Yardımları (Cari Yıl) Q5.000.000.000 1.660.623.448 03.339.376.552 Geçmiş Yıllardan Devreden TiC.Yardım- ları '1.500.000,000 1.500.000.0C Birleşmiş Milletler İU ve ÜçUncü Ülkelerden Sağlanan İnsancıl Yardımlar 372.074.117 72.074.117

Toplam 247.935.906.72i 20.671.773.213 227,.264.133.5C ü

Gelir/Gider Farkı 44.265.175.000 14.726.445.770 29.530.729.2İ0

Genel Toplam 292 i201.081 i 721 35.390.210^983 256i. 802.062.730 C:

V.#/5646 C.V. «5646 - 6.3.1989 EKONOMİ VE MALİYE BAKANLIĞI

MALİ RAPOR

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 1969 Mali Yılı Bütçesi Ocak-Şubat, Dönemi (2 aylık) Uygulama Sonuçları :

A- IFİNANSMA . .1 •N AYLIK FİİLİ TAHSİLAT . ; Şubata 1909 ayı fiili tahsilatların geçmiş ayın fiili tahsilatları ile mukayeseli durumu :

1909 Mali Yılı 1909 Mali Yılı Geçmiş Aya Bütçesi Ocak Bütçesi Şubat Göre Artış Ayı Fiili Tah- Ayı Fiili Tah- veya Azalış Gelirin Nevi silâtları. silâtları » Polaysız Vergiler 4.195,179 . 320. 4.496.946,133 ( + )301.766.805 ; «: Dolaylı Vergiler 2.006.260 .739 4.073.950.729 ( + )1.107.681.99 0 i ••*> Vergi Dış Bütçfe Gelir- leri 603.47'< .201 1.260.205.506 (+:) 664.815.385 w Cezalar Ve Müsadereler 20.733 . 54? 76.656.004 (+) 47.922.462 tt "Kamu Kuruluşları Gelir- leri 3.232 .505 3.064ı175 168.410 (-) j « Hazine Mailari Kira : Gelirleri 47.519 .997 203.145.470 (b 235.625.473: «Muhtelif Gelirler 303.227 .341 360.595.010 (+) 65.360.477

Mahalli Gelirler Toplamı 0.067.631 .733 1' 0570.643.915 (+)2.503.012.182 ik^lirkiye Cumhuriyeti Yardımları 400.000 i 000 1.260.623.440 ( + )860.623.44 8 ' fcVBlrlejjımlşMilletle r ve Oçlincu Ülkelerden Sağ- ; • i'-î; lanan insancıl Yardım- ' j • -'k JV:/ ).= —1 ar 3.700 .220 369;165.089 365 457.66l| . f

, Toplam 0.471.339 .961 12.200.433.252 (+)3.729.093.2911 'i '"''.f -iti Gelir/Gider Farkı 7.507.530 .045 7.130.907*725 44O.63O.32O"

• Genel Toplam 16.050.070.00 6 19.339.340.977 ( + )3*280.462.97lj

\W5647 -- -İ" ' f' Ufi i K . i 5647 - f fi ISı INÎÜSM ,\I'I IAMÜHTARY CONFEKENCG İİİmİ.mh :•!, !'! İH; i. I M i i 1 MH9

ı nrMi'/tt I /lili. 7 l'rov i a i ona I Sıımuıaty i;::ı:ovı) Mu.

S i >;'i'ii N.M'lAKY I.H Üı:dliı;. sd.-ıy , | S. Ha ı : h ! 'ı; ! Â !' I: ü HİOO;' ı

The slr.t: i ID.; wa.-; npı-an-d al .'. ip |i,m, w i ı u >,\c. Saıulo Bares (Ihıngavy) , Pres.iduııt ol: ıh..- Çon fruiıt:o , i n ı !u: ilTıa i ı . f

U

I I: t:ılı f> ıif İ liç. ;ıi)i;ın!ii

\ • . e " 1 ' , 'CONTRIBUTIÖN OF THK UNITEDNATIONS KPFORT.S TO ACIIT.KVK COMPLETB DKCOLONIZATION, ı İ* -'iEKD KAÇIŞMANI) A^ARTIlIMl),' AND İ'ROMOT I ON OK .TIIE'.INDTVIDUAL ; ' ! AND. COU.IİC'İ'IVE RIGHTSİ OV NATİ0NA1. İT I l'.S ANI) OK RTHNIC MINORITI^S

RüBUlUpl İ Oll O l! İ ll(i ı|ı.!İı;ı|a-f t

J

u 75648

- Note; Delegatea râqııast'::Lng;•T.oırer:ı I»m of t IH: smumary of t belir spep.clıes •sboııld toııl iu;!: l:lıe pensim rutiponş'.!İvI u h.ı ı!ıe summary (Ms. A. MLlner- Raırıry, second fl.oor, Nıulapı::;! (lonvınu. iı>ıı (VıUrf;) . Tlıe Steering ! üomınlttee ahali dun.i de', iıı ı:a.-;o ol" any iioııhi:, as to the adınissib'ility ! of sucb rûqıiiîsfs (r. f, l'loıılı! ICIKM: Unla ı., pa ra^raph 2). Ali. reqııusts (t e (:111e d adıu i üüi.h I a w 1.1.1 bu i m:! ıı.liiil in thu n.-vi:;oıl and corrected i version of ı lıc üitııımary ıruiaud:; lo be i .-..aı.:-1 l>y ılır; Ser.retarlac from iîüiıava af tur tlıe dosu öf llu: ı'oı» I u > vn. İM |ilaı:u of clıe fornıer ' verbatiııı ruporı: . ; •

milf ıiı«wııın>ım«iıiın "ı'" " ' ~ COMF/a I /ÎİH. 7 - 5648 - t The oppcıırtun i.l:y r«r i !u: j-o u p J c or üa.u ı h i a iv. a::ı:r< ise fim i r rltflıt t: o rielf-

dtiterıiiinal: i on .1 pm; i M y a 1) 1: v>-. i <

Nıınıerous üiiüi'I-I 1 ı- rr i. lor i e;; i 11 1 lıa ı\:):lnn ni (ı.-ı-aula ül ili awaited

Uberat!on fro» fon; Un nıln. TII.J li.sil ud Hal t..u:. ;.l,mıld rlıuroforu cmulıuııi

JtS effort» to mala: :üirıi l.lıa l: 1: İl»! i'lnîl |ı<:,- l,ıı -M inil ,'ını 1(1 lu; I İlip} eme 111 ed

co the ful I .

Pûland sr.roni'i I y :iujj| 1 i.vit.y in ... .1: i n;' 1 .1 rulieve tlıe world

of the problem ol: aparrhe i d in amil l> Aı fit:», ».h iı-lı li.nl beeıı descrihed as

h erime againtit hınııan i l.y. İl üiuuıld İn. İMV îini iı> ıııiml lıoımver thatj although

the roost exi:reıue, opartlmid unu mil ı im un I y im M uf laı-.itiin pract i sed in the world. The peop'le t v r l'nland i üiıd. i fin.-ir saıppi.rı i:n ali effort.s rjıade

tû eradİCUCC- tacilini . j 111:1 UVUL' il ı/a.H İnan İ fıüif.cd .

Kv. II. I. LKİi (iinpıdii ic of Korea) .üjpreKtmd ı;yıup;;tlıy aıul understnnding

for the feelinga uf lluııgar i arıa on ılıin l.lmlr nailim.,! day. Ihıngary had been

the first comıuuıvi s;f lamnlry t: o ejitablislı d i p I (imal I v Hnks with the Repııblic

of Korea aııd therefore tlıere a apeı: lal m I al i omslı I p hetueen the two nations,

! • TIîû speaker (treaı. ly deplorml tim .-mC furiııu «amıud by discrimlnation ând injııatiee in ıııany par t: a ol: tlıe world, pa r l: l.cn I a r I y in South Africa vhere

80 per. ceııt of the populati.on were depr İved ol de.moerafl c rlghts becaııse of

tlıeir colotır. 11Ü regretted t lıat .son»: connr.ru'ü a t i I I IR» Intainod oonııııercial

linkö witlı South Afri.cn for the İr oı-sıı soiflah }',oa 1«. de«pi re the fact t ha t

suclı links lılndered 11ıe di.amantl.lng of the t,l:nıc.i:ıır.', ı>f apartlıeid. Ali

ctvilized countri.L.s .shoiı.ld inereaüe ı lıc i.t: uf furt;; 1.1 alleviate tlıe sufferiııg

of the binek popu! a tlu» of Koııtlı Afriı-.a. The liepnb I i e uf Korea had severed

econoıııic, polltlcal aıul eultural link:; wlth Soııilı Afr.iea aııd had not

invitcid that couııtry tu part Jeipate. in the 0} ymp i t: Caıııes. Korea nlso

participated in a.l 1 i n tema t: i ona I. effurts . tu eııd raıial d i acriıııination .

Tlıe speakar ıır^cd parliamentarlan.-; »ot tu. be »a t i y. f led simply with the

adoption of

resolıı t i ons 1 hııt t o see 1 lıat they wı: rı: autlvely pıırsııed aııd to

leaU the way in tin; caıııpaign againüt lacİHiıı.

Mr. H. AMASTASİAlllü.'i (Cyprııs) sal»! tluıl: ıııuulı had been written and said

on the need to ret;pect Uıılted Natloııs üeclıırat i ons and mııch had beeıı , ,

achieved, but ull.ll tin: resloriit:!un ol lıunıaıı rijilıi;; and the eradication of colfın ia.1 i sın and rai-Isın had not: beeıı achieved. i 75649 ' CONF/81/SU.7 . <, , . - 5649 «

; Soma noıııı tries continııed ın speal; İn iı»rı:rnnr lonal fora in dçfence ;

of the rightti tlıar tlıey l:hemtiel.voa vto lai.ucl. İle bul leved that the IPIJ

. ejhould ao<|iılri! the enpahi 1.1 ı: y r.o I nji/! ü i îi it^ un issuos concovn internntionni İ'y^-sijllr',/ j • örder, ' ! " 'fhe ter.r1.Uoria I. «II.VİMİOII ol! a. ooıınl ı y by forco along racial lines. ' 1 ' noi longer coııstituted a way ol: tiût'flİng d l f f ısroııces. Forty per cfent

of Cyprus had been occupied fol I owi.ng il i; lııvauion in . 1974 and thfe

••Cyprus en'thu'öiaatİcaİly- supporı:e

• COMWunitib8 back together. Aııy settlement of the Cyprus problem had to , . restore^.the hııman rights and fundaınental. freedoms of ali Cypriots, but *-İ r • "''S"-' i i 'ıtu? '• «1®?|J^'j.xand ınilitary power. It -gave lrliıi ııo plcnsu ı:o f contlnuously to * it wasjthe Creek Cypriots who faced theiasur threue u ofre Turlcey'er' s vast population -I^HJl • , t. tlie Cyprus problem, but ;internatlorial fora ueı-e pcrhaps the only hope of

î ' re8toring peace; tjırough 'International coopcrntion. ^Sfefâfe • İl, . •İVv • • v .i •vlpil'Iİ . ':İjf • .ji V:

• ı Mr'&L. TlIDEVv(Mongolia) uelcomedprogreüs toıvatds independence for 5SP - , Hamib'İ^- 1 but recalled that the l'retoria ı-eg:lme contiıuıed to oppress the Mİ cönsistently sııpported deniands; for conıprelıen:; i ve sanctions against South 'Kİack ÎMjority.iıv South fÂCirica. The

Nineteen uerritorles stili remalned on the llnited Nations list of • • . ! Cûloniea and hn ui.shed to seı; great'er progress ınnde towards reducing

and elimlini Li nü ıha r llst. Ilnmanl ty slıould Ih: nl>le ı:o flnislı tlıe!

twenti.eth e.eııcııry Free Eroııı ı:n I oırla I I üiıı. j

..... In Mongolia, ıııosı: mlnoriı lus weve o ı lııı I ita I I y related to tlıe

majority lladakh popıılation aııd were reprcüenımi I ıı Parllament by their

ls_. own delegates.

:• t Mr, ll.A. 0NYAHCI1A (Kısnya) ııoted thaı Ilı.' Conference was taking place at a time oF a lesseni .ng of lnicrnal: l.ona I r.uıısion and of reglonal donf li'cts.

The IPU had a role to play in ma i nua.in iıi|! a |inHİt:l.ve momenttim. The Kenya

group was full.y c.oıamitted to ı :hu llıvl teıl liatlnnH Charter and paid speclal

attention to UN polir.ieti on i.:nd.ing col mı i a I i sm and fightlng ractsm. Kenya

had axtended sııpporc to SWAPO in Namlbla aııd looked to the developed world Co provide hu lu-.cudsai'y licoınmı ii- ass i ı anı:u lolioulng decolonlsatlon.

Kanyans had aerved in the peac-.---keep i ng l.monitoring the çease-fıre.

hetueen Iran and I nu| and vmnl.l uerve İn tlıe peao.e-keep1.nB Eopce to be

establiahad İn Namibia. ' Kenya uoul.d al»., nfl.r teehnlcal and; educational

.V.75650: - 5650 , HI '.t l NTEK3?A l&'-lA MI • NTARY CONFPEİIENCE E ÜınluşifSt, I fi I !l M ardı 1989 •^iagpîi?: >

l'rov i ti I ona 1 üiimmh ıy l

ShVKlTI il !'!.l'!-i;\i< i' ')l:'.:j:i 1ı ıii

Tini ı .»<İ-. , , I •.*> M.i ı .:1ı i ');iı' 0

Tİ>b a i i c.i ııj; _o pöt(«sıl «l !J. • i (< a . m. _w ı ı lı Hr . S. Uarctı (llungary) , j 'ı'iîrfiıieııt nf ı İn; HmıPuruıti:>.-, in riı-.: Clıu i ı . [

İI.ÛM t: II l t!lÜ tl^fcll.lil

C.ONTR I IUl'1'iON TO IIMTTIJI) HAT'I hMS K Kl-'OKTS Tu ACIN KVIÎ COMPLETP- ni'Cûi.nmzATfoN, KNU ÜACT.'İM AMİJ APAKTİİ KİD, AND PUOMOTlOH Ol" THK l MH ! VT UUA!. ALILI COU.KKT I VK lUUlTii OF MATİOMAI.ITIKS Al;ü OK KTIIHTC M I I I'Mi I T i Kiî

Kesıımpl I on of I lu; ılnlıaı

J

V.V/565Î

Nof.e: Delegates reqııesting corr el: :lon of the tnıımnary of their speechşs should contact the person responsible fnr the summary (Ms. A. Hilner- Harry, second floor, Buılcipes t Conventioıı CenUre) . The Steering Cotnmittec: shall decl.de, İncas e ol: any doııbt, as to the admiss|Lbility of such requests (cf. Conferenc e Uu.le 'il, paragvaph 2). Ali requests ıleemed admlss j.ble wl.ll. beiııelude d İn the: revised and correcteü vereifiu of c.lıe aııınmary reı:.onl u t o be l.süiıcd by tlıe Secretariacjfrom Genava after t:hu closu nf ıhu Corıft-.rciiıc.ı-. in place of the formefc verbar.İm rûporr. CONF/01/SRl 8 - 5651 - . • I '

Hr, S.Q. IIAMOlim Oraq) r.!(!• at ted ıha. ı lu: United Staces delogate had coıısi dered U his dm:y ,.o »u.k, ,„a I Ii .-.„„ abont iraq's situation.

The Kurda' autonomy had heen roı:..|5„ Uud l.y I ı:|i iI „, i on İn force since 197/,, and ı:he Turkish minorlty e»j„Vl!t, I,, I I , II, noted thar. the American par liaınen tarlan had not r.hoüen to , -o.u.uinl: on il,. r.-.r.s „ı: indlans İn the

United States, nor o» acts cami i: i «d |,y İHraelh, ..«Jamit Palestinians. Nor had he clıoseıı to racall ultat had happ^nod İn Hiroşima. The United States would do bette,- to keep ir. „.iıul lau.ıan . i,do a vh.larlons which it had perpetrated

Mr, R. R/Z (Italy) called on tlıe as »emli I y ı.o foens its attention oıi ''fiye points. First, ali etlini.: groııpa-and mi nor i 11 us had the ıfight to live and develop in their native lan.l. tteeoıully, di.rect or indirecl* asslrailation should be rejeeted: Thls ıııeani that etim ir ı-roııps should not be ebsorbed into another cultural tradition and denied thu nr.ı; of their native lariguiage and local tradition. it ımıst he n;afffrmed th.ıi al L etlinle groups had the rlght to their own educatlon and re.llglon and ali attempts to "denatlonallze" â people should be condemned. Tlılr dly, it: mu s t be rec:ognlzed that the con- • servation and development of eıhııJr. grount; precondition of peace. i war, a i ; In thls connectlon, he referred to the clear ıııessage of -Pope John Paul II in j • his speech on the International Day of l'ea.ü. Fourthly, countries ishould find: i • • 1 a solutlon to their ethnic trans-border ouuüt i ons at local level. ;A good exaınple ,of thls had been the agıeement hetueeu i.taly and Austria on the South Tyrol and he sııggested that llungary aııd Komanla should follow that example; Finally, he urged that the prlneiplı: ol: non-interference in another country'o domestlc affairs should ııot be used lıı jııstification of non-action; ali countries had the rlght to interveııe ulıerc tlıere were clear instances of raelâl discrimlnation.

'• HrM. SİMSEK (Turkey) drew attention to the situation of the Tur*.:ish minorlty iti üestern Thvace. Until now, Turkish delegates had abstained from mâkingf; âny statements on the subject to the llnion. The proportion that thls oppresslon was taking, houever, forced the Turkish delegation to depart from its eustomary diseretion, chiefly aiıııed at facilitating negotia.tions between Turkey and Greece.! The Greek Communist Party, KKI, was in agreement with the Turks on thia point, and had ıııade tlıei ı: opinion known in a recent communiqu< of uhich the text was available. İ../555Z CON'i'/Hl/iiK.fl - 5652 - ı •» * > lıveryone kıu;w t hac n.-.got i a ı: i ou.-i u.mv ıın.l..:ı way l.ei ueen Turkey and

• ı-.üc.a, tcı üi.rengchan truaı: bu ı:w.:ı-ıı tim t .•>». coıın ı ı i m;. Du-.sp i i:t- thİH, tha

Greelt Government sı: J II cnnr. i ınıed .it.s ;l I .UM i m i na ı O ı Y pı> I I e. i o:; aj.alnst the Türkü of uesteın Thraee. A mn geoit lir.'il !>• c-.ıı ;;uv.:ı.:ly :a.:nI enced by the Salonika Court of Asm'zeıi i:or lıav.iug dıafıed ;m,l aı ıı:ni|it e d ı:o distrilnıte > a text on the issue, at a soııı I nar on the. ı heıııe "l)ı:inoı: ı aı:y and lluman Rights". Horoover, the Greelc Governınent had ııot ı hoııglıt İv/i it; ahimi: giving the Groek popul.ation of the region .'l.aııds that be î.onged CO ılı.: TıırkLsh minority, eveıı : phoııgli agriculture wa« tlris minority's chief HOIIICI- of i ncoıııe.

Mr. M, ROGA (Spalıı) took the flooı: in lıh; eapac. i ty as Chaii'inan

o i che^Catalan minority Gronp in the i-jparılsh Par I iament. İle stressed

hou important had beeıı the Spaniüh recogn i 1:1 on of their minorities.

Hû wanted to under.l.ine his connl.ry1 .ol i dar i i y w itli a .1.1 the vıorld's minovi.ti.es

seaking recognition. İle joined other speakürt. in condeımving apartheid.

İte expressed pleasure that negotiatj.ons finaliy had begıın between Spain and

the llnited Kingdoıa on the statün; of G i bra'l ter, and İn; lıoped that Spanish

üovereignty över this territory wou.l.d be re-est:ab'l islıed.

Mr. il. OTT (Swi tzeıland) ya id that most if not. ali regiona.l conflicts

w«re fitilinle, linguistic ov religloın, in origin. The best solutlon, and

the id e a uas gaiııing ground, uas Liıe esi ab I. i shment of federal struetures.

The KUIÜB delegation had explnined al leugtlı ılı.: plıllosoplıy of federalism

in ita memorandum. f'ede ra I i sın meaıır grantiııg minority groııps a rlght to ueif-determination aıı.l iı: ıııeani nonpı:raI::lon heiueen ma.jorlty and minority on an equal basiü. !

The answe." i o the quenI: iIJII of İn.o mm'.a amcana.ıij or nelf-deterınination a minority gror.p ıiceded wa« to be lonn.l in ılı.: examplc of Tibet. Tlıe Chinese Government had abreed Co nego l I a tuiı.h -the Da 1 a i l.ama on eoıulltion that he

dıd not c lalın an Ivıdependenı: Tiiu:ı:i(n îîinte. Tin-, Dala i l.aıııa, highly vespeeted^in

SuitzevLandf was not a aeparalivı , bnt he e I a i ıııe.l lor rln; Tihetan people, uich their dişti net. ive ve 1.1 ji i ont; mtl f>u-n aınt ı adi ilcin, ünfficient inoernal. antonoıuy. An etlınic minority iıe.eıh d tlıat ııuıaauıa-. ol a\U onnmy necessary to pııe&erve and malnca in ito enlt nral i.leııt i t.y and lım il age. Tibet uaa one 1 eıcample aıııong ıııany for whic:h iı waa ı > hu hop.:.! ılıaı a federal solutlon uonld be foınıd. ... 75653 „ 5653 - C0NF/81/SR.8

' 'The fi.rm propoaal of i: İn; Swiss de l.e-ga t i on was that the United Nationr, ahould be pvepared to ııöe İl:; good uf!Mm.;:; to Irrlng about federal solutioııs for nıany conflicts Ln ıııany areau.

Mr. A. CillA'LAHOH (Oyprus.) aa:Ld tl UM > a • I un i a 1 I sın uas closely linked with the tensiona aroıııul the wurld thaı: invulvud etluıic minorLties. it could not be denl.ed that uıost of tlıe etlinin iıilu'irirles were a direct legacy of culonial ism and of the del I be rai e pul I.; leu .uf tlıe then colonial: pouers to divide and tule. Tlıose p.M içlen uute unu hearing früit. Cyprus wan. facing the problem al i I a u.ırsi . Since the 1974 Turkish İnvasioıı 011 rhe pretekl: of pı ucncl: i 1 ip i hu Turkish ıııinority, the country had been dlvided and Turkish aııd fiıvek '• v 1»; iurs alilce had been made refugees in tlıeir counrry. I'arı: uf l !u- mnuıtry had aeceded even though that seceasion had been deciared illegal l,y ı İn United llatlons.

Cyprııs way lirmly coıiımlıted tu ılı.: ,;ı .un M ıi|; uf fııll rlghts to ethnic minûrities and ı/as; prepared tu accepl tin: pi lin iple of federalisin so as to integrate the Turkitıh eılın'c urlum iıy. The grantlng of efjual status to the Turkish ıııinority waa İn llne vriıh 1 lu; llulted Nations Declarations on decolonisation and in Llıat respeet Cypıus uas İn advance of many. llouever, desplte repeatad talks betueen Le.ı.lers and representatives of the

Greek Cypri.ots anıl the Turkish Cyprims and desplte the ac^eptance of federatifin and of erpıal sun us for Tuık.ish clyprlota, no solution had been found, becaııse the Tıırks had ııued the prute;;t uf protect Lng tlıeir minority

ta aehieve strategic doıııinaı iuıı.

Mr. II. 1'. REPN'l.K (Federal Uepııb 1.1 e uf Cerınany) said that Germany

had been trying to aehieve complete decnlunIsation and the end of racism and apartlıeid and firıııly supported the rlghta of national and ethnic 1 nıinoritles. Ali forma of d I scrlmina ı.l un slıoul.d be rııled out. If peace everywlıere was. to be eeeured, ai.1 nıluorl.ty groııps must lıave the right

to self-expresslon and the rlght to deelde their own economic, social ( and eultural developmerıt.

The recognition of hıııuan dignity aıul ecpıal ity formed the basis

of freedonı, justlee .and peace in the uorld.

Deceııtralization of pov/er to reg.lonal parliaıııents and governments

could guaırantee the rlghts of ethnic and national ıninorities. A

• ./5654 com?/aı/SR.fl ~ «

was Iarge-aca1 a 1:011a l: rm: l i.un ı.H.ri. .aıd ıını ıkmn I. ir I un . Coııtrary

to wlıat wad atared, İl: ıl i ıl in-: i ı>.wı l.vı.- d.l np I ar 1 ng tlıe populatlon,

but ıııaant hrlnging eoıııfort aı.

who lacked tlıem. I.l: wau a i li..- 10 «ay 1 hat vI..I 1 ages nere

heing deınol ished.

Tu waa tı-ne tlıat Romanla v/as faeing ıl I f l i culti.es, but what

country wau not faciııg dif f i.::u 1.1: i es? İHırlnı; 111 o debate, he had

already hail tlıe oppoırtınıi.l.y to duscrtİK"! thu trıie .situation in Rom»nia,

backeıl up by fi.gııres, and hu ıi Kİ ııur. bu.lluve ıhat it was the perspıı

who spoke the loudesl: who ..'an m-rejjSarJ.ly in 1 he rlght.- It appeared,

houever, that the go-caİleri d fa! <••[;«> e wa;i a dialogue between deaf

people.

İle hiıııself had studied and uûrkud in Kluj and had ıııany friends

in the towıı, un Ivers i l:y profeiî.-'.oı s; - somu o I whom weı:e ıııembers of

the Romanlan Academy - scitau: istr;, wvituv«, avtists. Those

incellectuals had cavried on!: voı k appvur.l.atud İn the uhole country

and I f they uere told that some puopl.e bel iuved they ıvere innoceııt

vietiıııs of cultural genocide, they would he rieuply offended.

Tn any evaııt, 110 conviıu :i ng p'l.ea in lavnur of lıııman rights

could be based 011 malice, ini s i a forıııa t: i.oıı 01. verbal violence.

- Hr. L. KOllI.lfJlir.V (Bulgaria), e Aerr i y i ng hin r.i.ght of reply,

noteri that a Turkish dulegatu Isa.i önce agaiıı raiseri a problem about

ulılclı Htılgar i an delegates had g iven nuı.ıcı ons explanations, although

r:lıey helievuıl tlıat the ques t i on vaii uithuai: I uunriatloıı.

İle affirmed, onc:e again, aa sı.roıigly a:> possihlu, tlıat there

was no Tıırl'i.sli minorlty in Hu I ga 1 i.a . t>a 1 hu otlıer hand, there

were Mıisl'iıııiı, houever, they t e Bulgar i a.» e il i iten.-; who eııjoyed

ali tlıe riglıtı; aıul 11 her t i us = 1 •. ı: t-»1 1:0 a I I Un I ga r i aııs , in ali

fields, inrluritng that ul ıe'lieion.

İte f ovu tahin,; ıh.: ri . • m !.•;.•!. .1,.ı e should ha.e given

"'"n: l,"U"Sİ'1 •'•M-i-ai.l, h.iinan rights in Turkey

and Should tuNae.ud « ul; İVl: mu:ie<,uenı:eö ,uch

al.l egatiorıe uould ha ve on Turlu,'.., r(;, a t i-.n.s w İM, the countries

referrud tu. il, ne v,, . i„. i ,,, 1 İn- „.,,..: that Jolu, ar. ti on

would al I,M, 11; i a t i mı.-; h,:,,.,.„ -n, vy. a ,n, i: a I (•. 11 i .i ,„ ,,, normali zed.

...75655 5655 - C0NF/81/SR.8 Mr. S. MAUbllI (Indonesla) t.-sı:vı: i s i nii his rlght of.reply, said that

the peop.l.u of Ea e t Ti mor had exerı: I :n:d their legitimate rlght to self-

determination and had chunun tntagrur.lon wi.th Indonesla. That had been in

accordanee witlı the tradi! luna.l. praı.ı I res of ıhe United Nations. The

People's Asseınbly of lîasc Timur had furmally recpıested the Government of

Tndonesia to aecept inregrniion.

Ily I rreöponsll) l y abaınluning Eaar. T i mor at the height of the civil war,

Portuga] had forfelted aııy rlght t.o any interest in East Timo'r but now

preteıuled tu be the champlon of deco I on I sn 11 on. Theıre were no violations

of hıııııan rlghts in Eaat Timur. Kv ideucc t o that effect had come from a

viaitlng group from Uuiu'ia in Aııaiıalia.

Poıtugal. lıad been in./lted to uee for itae.lf what was happening in

Eaat T'imor but had not respunded tu rlte iuvlıarion.

Mr. A.A. AhbAYKAK (Turkey), ı e. ii ug lıfs right of reply, said that

Mr, Aııaatasiades had had ıhe eonraru and decenc.y to ıııention the inter-

comnuına I talka to find a solutlon io ı hu Cyprus problem but had gone on

to say that Cyprus uab a uma l .1 cuuın ry ıhıv.atened by Tıırkey, a big countr ı •

That uas the tradi.tJonn I pruseniaı ı.uı ..ı Hm puaition by a Greek Cypript.

Turkey ı/as honourabla and respons I i» Ie and not arrogant and had no

ambi.ti.ou in Cyprus OI.İUM ıhan to C;uıt: hıue sııpport for the inter-communal

talks. T. t was Turkey l.iıai had restored tlıe i s I and' s integrity and

indepenıleuee by sendin): a paace furce ıhar had preventefl the lsland from

becoıning a part of ıııa ini and Creeeu.

Turkish Cypr.iotö were ıınablu t o lake t hei r rightful place in the IPU

That w a s inutanr.ed by the tac.t t har. Mı. Hakki Atun, President of the

IV» rl la men t of the Turkish Uepubl.1t: uf llurthern Cyprus, was sitting in

the pııblic gallery, nur İn a seat m uhieh he waa legitimately entitled.

Mr. T. . DEMETUİOi! (Cypruu) elalmud the rlght of reply. ,

; j

Mr. II.II. nofill (Turkey), on a polnt: of order, said that the rules di

not allow a rlght of reply to a right ol reply. ı

The PRESİDENT called Mr. Ilad.j i demet r i ou

Mr. T. İIAIIJIDEMETUI Oll (Cyprus), exe rr.i si ng his right of reply, said

that the Turksih attitude had been condemned by ali the nations of the

United Nations and by the Securi ty Counı: i I .

../5656 - 5656 - " • :

conf/8İ/SR.8

tyftr Mr. M. SİMSEK (Turkey) noted that Wr. Cha I mıns had önce again

repeated the wel.l.-kııown aecııaa t l ons inadı; 1 >y Creelc Cypı.-J.ots. In

response, it v/as sufficlent 1:0 rtcall tlıat for 14 years Turkislı

and Greelc Cypriots had been . l.tv.i.ng in peace. İle af f .irme d tlıat

his eountry would w:i.thdraw i:nıııı Cyprııs fo 1..'I ow i.ııg tlıe üignatııre

of a durable peace agreeıııent.

Hr. A. ALMEUIA SANTOS (Portııgal), on belıalf of his delegation;

wished to repl.y to I.ndonesla regardiııg the ıjuestion of East Timor.

Tlıe Covernment of Jakarta af f i.nııed that İr had carried out important

proje t: t a in Kast Timor, but: ı:lıe bullıl ivtg uf .sclıools arıd roads

cbuld not bide the v/iolatioıui of luımaıı r.lghtü. In East Timor,

i.t was the Manbeıe people's r I glıı. to ae I I -ile 1 e rmiııa t i .on that had. ;

been flouted. At t lıe t i.hu-, of I u.lepuıuleııee , ı.lıe Islanıl had had

140,000 inlıab i Lantfi. Tlıe Iııfl.u. ı.f people İroni lııdonesia had

brought the figüre np tı. i S0, tl!l(l I nlıah i l ani s. liut Timor had lts

oun hiatory and cullııre. for Iv.rl ııgal , ul.leh a.suuıııed lts share

of reaponsi bi I I.ty for the dr.ııııa, Katil: Tim..r ı/a:i the most striklng

example of ^iol.atiou of luımaıı rıglıts. 'limi ua.-; why İn- regretted

'the eateeııı from ıdıielı 1 n.ione:; I a beueflted, an eriieuııı that that

eoııntry dld not deserve.

" Hr. T. ÜHII.TS (Creece), e..e re I ü I ng b i 1. rlglıt of repl.y, sai.d that,

accordl ng to tlıe Treaty of l.aın.nnne, ılı.:ie ıun no TıırkUh mlnorlty in

l/estern Tlıraee. Tlıere wau on I y .. mu.sliııı ı..in..ıiıy eoıiü i ütiııg of about

55,000 Tıırki :;h-üpeak I ag mıu> I i mü and alnını i'ı.nım l'omak», uhlelı was an

iıuilgenous Creek popu l.ı ti on , uıılı about I •.. ı H M» ^ypsleü of chrLstian

origi.iı uhose fanıl.1 ieu had I Ued ıhnre ulu..e 1 be Hyzanllne era. The

righta of those ııılnori tieti uere »peni f U:a I I y proteeted by the Treaty of

Lauaanne. Tlıe evldeur.e tb.ıt tlıe ımıuHum ot ilenleri» Thrace dld.not suffer

discr iıninat ion «as that om-, of the Creek d.: legal es to tlıe Conference had

been elected by tlıoae very umu I i mı:.

The alttlng adjourned al I p.ın.

../5657 BUM 5657i*, f., 81 si İN ('!'• IV-P AI'. I..I A M 1:.NTAR Y CONFERENCE Utul a pes t, n - U! March 1989

ProvlBİona.l iitıımiıary Record No. 10 CONK/81/SU.10

NTMTII I'I.I'NAIİY ÜE.'îii I O>• 1

r May, 17 Maıv.b l'HİH

(Mıvn ing)

The_ a j ı: t ing opened_ at 9.0(1 a.m. vf tlı 10 . Hamlin Harcs (Hungary), Preaj.dent uf ı:jıe_ Oonfereıır.a , in ı lu; Clja i ı . '

İteni I ol: tin.- ağımda

GIÎNERA1, DEH AT E ON THE POLlTfGAL, ECOUOHı0 AHlı SOCIAL SITİIATION t)l' THE WHKI.I1 ;

Retuımpt ionj of tim debate

Note: Delegates requesting correctiori of the aummary of their. speeches shoıtld contact the person respoıısible lor the summary (Ms. A. Milner- Barry, secoııd floor, Itudapeşl: ConventJoıı Centre). The Steering ' Committee shall dec.:i.de, in case nf any doubt, as to the admissibility of such requests (eli. Conference Kule h I , paragvaph 2). Ali requests deeıned admissible uill be inclnded in the rev.ised and corrected version of the summary records to be Jssued by the Secretariat from Geneva after the close of the Conferenne iıı plac'e of the former verhatim report. • • •7565 8

I noNP/fti/su.ıı> ~ 56^8 - :

4 i ( Moroccu had uıu/avu r :i ng I y :.uppor 1.1:. I 1 İn: hiadiatinn ı;f for t s of the

United Mations iiecretaı"y-Cenura I ; lıe.u. •.ıiı.rts lıad led to lıls drafting a peace plan, ulıiclı included , .1 ;. t n i •/. i 11 n a 1 e f m .uıduın un ae .1 f --de t emi i na 11 on

The speakei' buped tluıl. ali |u-aı:e -Iv i 111; sıales, afi we I 1 a a the

Inter-parliaııieıitary llniou, uuul I •.. î «.= i lu: i 1 t ı 11 l luulnı semeııt 1 o ıhla, process

İle regretted that the peni-,: impulııs had not yet affected sorae

regions of tlıe world, iıı parlinılar. ! lu: Middle kast, ulıere İsrael

continııtd to occupy tlu; Arah 1 t l.ı ur I en nıul in multi.ply Itsj

aggresalons agalıiüt the l'aleal İntan peuple. Since tlıe begtnning '

of the fnti farla 16 ıııontlıs pıev I uııa I y , Innuc.eni l'alestlnian victiııis

(juecııınhed dal.ly to the bulleis uf the occupa 1 i on forces. The \

International commuulty could, houever, uoi e w İ tli satisfaction the

cVeation of the l'a lest lnian lîrate un I .'i Muvemher 19118, in conformity

uitlı United Nations resolutlons and wlth ıhe natura I, lıistoric and

inalienable riglıts of the l'alestlnian peuple. The la t ter, under j

the leaderslılp of ita sole ieg11: İmal e representative, the

Palestine Liberation Organizaılon, had lııteıısified :l. t s peace ;

efforts. The Palestinian National Council had unequ:Lvoca.lly

recngnized SecurLty Council resolutlons 242 and 33fi. As a result,

of that gesture, dialogue had been In.ltiated between the United

'States and the PhO, arıd tlıe Kuropeau Kcnııomlc Coınnıun i ty had decided

to enteı: into contaoc wlth the Palestine Liberation Organization

and T.srael in order to promote the propoaa.l lor an International

conference on peace in the Middle Kast. The Moroccan delegation

appealed to International opinlun to sııpport that initiative and

lıoped that ali the parties conccrııed iıı the coııflict, includiriR

the PLO and the permanent ıııembers of the Securi.ty Council,

v/ould be associated witlı the conference on an equal footing..

Morocco also reaffirmed its unreseıved sııpport for the

South African people's leg I (:l ıııa te struggle for tlıe establislııııent

of a free aııd deıııocratlc society and renıalned conviııced that

global ıııaııdatory sanc.t ioııs were the mosi apprupriate ıııeans for |

brlnging apartlıeid to aıı eınl.

Mr . T. J.Olll.T S (fireeee) nu'..:d that in reıeııt years there lıad

been a a'lau but sııre iıııproveıi'i-nt İıı tin- global polltical fc.limate.ı

..75659 - 56.59 - CONF/81/5R.10

The :i nt ernatinnal cûimıun. i ı y , i m. I u.ı i ıi|: ı !u: um süper powers,

i ncreas i ngl y rejectüd r-aonrae ın. t anıl sonj'ht to resolve

conflicts through peacelnl negoti m i ons. The United MatÜons

ÛrgaııUar inıı waa tluıs able ti. |.lay .... ı n. rea:; i n;;ly imputcanc

role. Ih.; search lor a pe nııaneıU aolnıi.aı in ('..Mitral A.ıus r i c:ı . the w.ithdrawai of Soviet l: ı oopt; fı om AI han i s tan , the succeasful conclua ion of the oonflici af'fecrl ug Angola and Hatııibia, tlıe end of tlıe uar betueen lraf| and İran, ali hore uitneus to that new spirit.

llouevor, tlıe patlı touarda .lası: ing global peace was stili long as a resule, of tlıe peraim ence nf holbed:; of teusion. In the1 martyred Midd l.e Kast, the focal. pnlnı ol divergJng interests, j the situation could lead tu a general I i'.ed disaster so long as consensuu did not lead to a solutlon acceptable to ali.

It uas absolutely ind i.spen:;abl e, therefore, to enaure that a spirit of entente and co-operation pr.eval'l.eıl. t in tlıe same region, a ıııember Slat.e uf the United Nations contiruıed to suffer, ıutmely, Cyprua. I'orty per cent of its territory was occupied by Turkish arıııed forcea, wlıic.h di.d not hesitate to

proclalııı themselves defeııders of huıııan rlglıts! The invader appeared

to be oppoaed ta! any peace ful solut j on, not lıeedlng successive

United Nations reso.lutions.

Ihıring its century of exiütence, ı.lıe Inteı—l'ar.liamentary

Union had greatly contributed to the peaceful. ao.lution of grave

international probleıns. İle c.alled upon ali. parl.iamentarians to

contiuue a long the same l.lnes so that the prine.iples of the

organiv.ation ıvoııld final Iy triuıııph.

V.-./5660 ~ 56ĞO -

CONF/81/Sll.'lO ' ' 1 - . • i

1-IR. L. FOHKA SllANG (Camerooı;) ^aiıl ı:îıiıı cin.- avouecl mission of parliamentarlans

was to stir tlıe conscJence of mankind l.ıı önler to attaiıı greater fraedom,

juscice and prosperity .< Pcobleııa provim»:-; I > roıc; i dered insoluble were be Lrıg

solved as tlıe İnereasingly inteı -dipondent ı:haı at-,ter of tlıe wor.l.d brouglıt

men together to seelc comınon so.hı 1: i ons .

Tlıe Vienrıa talks on mııtııal ami balanced foıce redııctions had the support

of developiııg count.rles, who huped tlıai: aııy i f.su I l:anr. saving on arnıs

expenditure ı;ould all.ou resoıırct.-r. 10 be d i.vı'.ri:eti i.nfco <ıid for the Tlıird World

'The » p e a k e r ve e o g n .12 e d the cea:;cf!r« 'in the Cul f and the Soviet: withdrawal

from Afghanistan and uıülcomed the 1: ripaı t i ı:e aceord 011 South Uest Africa.

İle futtlıer looked foruard. t o' we lor. m i.ug an i ndependerıt Mamibia into the IFU.

»There v/as uldespread conceı.n for .the uııvironment and an urgent requirement i

to find safe menus of disposal IOKİC. ua-atu and oi: redııcing the re,l'ease j

of ozone-depleting ehemieaİs. * i ' 1 . I

The ecouomiı: rüca.ss lon İn Afr ir-a had .i 1.:i mots in poor commodity prices

aııd the internat iona I ılebt problem. Ik-spiı e (fennine eflorts on the par t of

African countr i.o:> to restrııcrure ılmir econom i es;, i t was predieted that

deht-servicing payıııeııtu would rlt.e ın Ş'ı.'i bil limı by 1905. Tlıe urgeney of the !

problem was se 1 f -evideni: and lıe aak.-d I I.e de>/e1ı>ped world to give ınore thought ;

to-finding a solution uhi.ch umıld n-.lieve pressııre on Tlıird Uorld economies. !

Tlıe resclıedu I tuğ, of a.1.1 or parı: ui 1 in: İmi;; terin debt uoııld be a uelcome

gesture. İle wai> eneouragad by ıh. .lapaııe^e decis.i.on to inerease developınent i

aid by a a i gn i f i can t percenlage İn. the finam: I a I year 1988/89 and lıoped it

uoııld servide as a exaıııpl e to m hu r rich i muit r jeti.

Mit*. M. i'Al'Aİ'lî'i'ROU (Cyprus) . i ıl that ueu i ııtetnaı ional thinking had been

gaining grouınl.. not only in tim I ı.d 01 Kam Ue.;i relaıimıs, but also in other

areas> o:; pt-ob l.t-ıııs ulıi.ch hail pıv.» i mis i y been cons idered İnsoluble. , He was

eıtcouraged by i nte rııa t. i ona I agri.eır-üiits on mır.1 ear linıitation and by the

ııni la t e rai Soviet re.luetion :ı n i m, eiıt. i ona I forces in Kurope, ulvlclı had sent

a clear nıessage of intmtioıı 1:0 it; Uea 1., uhos« respoııse uas ııow auaited.

Tlıere reıııai.ned a .loug way to g.j and it ua 3 iınpoılant not t o under-estimate

hoı-j ınuclı reına ined to İu doım . '

i :

.v/5661 |i I i I - 5661 - • CONF/Sl/SR.IO Humaıı rightş were s t: 1.11 violated in areas sııclı as Cyprus. • He hoped that the ııeu climate bf ophrlon uonldjhe of ajslatanee iıı finding a şolution to! j thefiypnıs proble m by helping to'hring Cyı-riots bac.k together apd to reınove !j> foreign troops from their so i ! . I ; |

••'p' Tlıe;' speöker sairi tlıat he looknd l «ruard to the establifehment of f. 8 federal republic in Cyprus. where Tur Us and Creeks coııld live as equal citizens of a isingl.e country..- İle hoped Eor a qulck solutiojı but not 8t any priceil1 He would be prepared tu offer Turkish Cypriots safeguards for their;,protectiorı and ecptdl treatment and to gııarantee their majority » i' i!:' . ... in öne Keme o£ the countvy. İle . would accept any ınodel offederation but woulcî ' ' •' \ ' • ; • • .i not be satisfied with a coııfederat::iou of separate states. He also J 1 ! İnsistedıithaC: ıno foreign troops should a tay in Cyprus. ^ İla hoped that the Conference wouT.il not: thi.ıık he was expecting too müch and sııggested that eaclı of tlu; dulegates uoııld wish for at least equa.l safegu^rds in his own country.

Mr. D. ANDERSON (Association of Uestern European Parliamentarians against Apar tlıe id) said the AUEPA was a multiparty organization in Europe which co-ordinated actlon to bring pressure to bear on Governnıents and to organize conferences ıııalnly on .South Africa and front-linte states. The receııt majör breakthroıiglı in the situation in Namibia meant that: for the flrst time ont of the lam great pıroblems of decolonization seeıneıl to lıave an emi :in aiglıt. Tlıe !>ı uakthrough had been mlade possible ;1. partly because of ıhtı financial p ı:e a su re s on South Africa but mainly hecause of the ııew el imate betueen the aııper pouers and he congratulated the USA and IJSSU on tlıe paı ts they had played. . llou it uould be ner.essaıry to ensure that tlıe breakthrouglı was properly folloı/ed up. Prob.lemü we,e liUe.ly m aı ise during the period of the elections and there uould be nıany opportunities for South Africa to I destab 1 I I ze tlıe el.ectoral procaas, part i cularly as the UN force presenerte th was sma'l l . r L'a i" 1 iaııiâiı t ar iaııs c.uulıl contributı: to the success of Namibia's ' futu re iıı tuo ways. Kivst, interııa t i ona I pressure was necesşary • to en su re that the electlonu were fa İr and fıee. AHEPA yould regularly send siua.ll groups of pat I i ameııtar i aım to Namibia to nıonitor the situation

.../5662 ; - 5662 IPIJ 81. CUNKRRIT.NCIV. İHJD APIT.fi I

TURKlîY - , \ I. I i A V İv A İv liight «l: ıı:)iiy ın Mı. ( ' Mı. Presideni: I anı sorry to lalo; ılm ünoı a,;.ıiı> al this late lıour but I cannot reıııiıin sileni, ıvIıen MI. iilıalan.ı:.. 11>ı11 inııes to repeat ali the u/ell-relıeıused aıul ImSeless E... Ü.ÜU ı<>ns aj'uiiısı Iııılcey on tlıe question . • ol Cypnıa. I caunot remeınla-.. !>ow uıany ıinu:s w o lıave nnsvvered stıch •hfı y Greek Cyoıioi ! alsi I iraı ioı,-, an.! «• »•>nıtın>. Hut one thiıi|> whiclı ( ic.a.-îed im-, in his slatenıent when he expressed his neıv imeıtr.st i', m! 'juppnıi lor ıln: sefirdi for a just and lasıiııg soluiion ol: tlıe Cypıııs [nui.li m ::udı a sudden chaııge of •> aııitude is lypical ol Mı. Ghalaiios. in i ı, ı iı w as Mr. Ghalanos hiin- se K who raicrred oıtly yesıoıılay in ılıis ilall 10 ıhe Tıırkish Cypriot as "a "ıniııoriıy''. Anıl he rupimi ı-.| ılıis wi.nl vurul tiınes as he did in tlıeirıneınorandnıh hefore ıh'; Muılnpest ı lonluıunoe. This is; a clear inılication in shovv ıvhaı son ı>! ;< sii ılumımi i hey conıinııe to drearn in Cyprııs. ".Sinıple Tıiıkislı uıiiıu.-iry" al ıhı: meıcy and persecution of ıhe Greek Cypriot Coınııuıniı y ;o ılaıı ıln-. Tıırkish Cypriots coııld be deult wiıh veıy easily. And he again had lln; aı .'oganıa: iı, preach us about oUr foreign policy and even to puı eonıiıiions mı lln: Tıırkish application for membership to tlıe luırnpeıın Coınımınity. İn conclusion, I uppeul in eadı anıl uvv.ry ınenıber of tlıe Greek • Cypriot Group not ı:o u/aste oııı nine IHÎK- hm. t o dıaıınel their efforts and capaciıiea for serious anıi menııinglul lalks in Cyprııs ıvitlı Tıırkish Cypriots, their ei)iıul parıneıs un ıhı; isi anıl. Tlıarık yon Mr. Presideui. IPU fi 1. CONFERENCE j AGENDA T TEM 6 / BUDAPEST/ „ 5^43 „ I '

TIIRKKY 1

RTGHT OK HEPI.Y İİV M1 < . n . AK,;llr| Al.BAYRAK '

I MÜST PAY TR.'I 81 İTE Ti')' MU. i !.'•.; :TAS \ Al )ES FOR HİS WORDS

YESTERDAY THAT THE GRE'EK CYPRIOT SİDE l!S MAKING EVERY; EFFORT

TO REACH AN AGREEMENT WITII T'llElK THRKISII CYPRIOT PARTNERS ON

!

THE ISLAND. UNLIKE THE SİLENCE OK HİS OTllER COLI.EAGUES, HE

IIAD..THE COURAGE AND DECEHCY, A1!' I.EAST, TO MENTION TIIE- INTER-

COMMUNAI. TALK S WHICH ARE GOING OM riETWEEN PRESIDENT DÇNKTAS

"AND MR.VASILIOU TO FİN D A JUST AHİ» LASTING SOLUTION FOR THE

PROBLEM ,OF CYPRUS. LET L'S IİÖPE THAT HE IS NOT ONLY PAYING A

LIP-.lSERVICB TO THE TALKS.

BUT MR. ANASTASIADES WENT OM TO SAY THAT CYPRUS, A SMALL

COUNTRY, CONTINUES TO SUFFER BECAIISE HER RIGIITS AND INDEPEND-

ENCE ARE BEING THREATENED BY TIJRKKY, A BI.G COUNTRY. IT IS

A TRAD.TTION IÎY GREEIC CYPRIOT. REPUESENTA'P.IVE-S TO TRY TO DRAW

A PICTURE OF A SMALL LAND BEING P l'.UND E RE D AND TRAMPLED UPON

BY A BIG COUNTRY,^LIKE A CHICKEN SUIVERING AND TREMBLING

UNDER THE SHADOW OF AN ELEPHANT. LET ME ASSURE HIM ONÇE AGAIN

TURKEY IS A BIG COUNTRY, BUT AM !K >NOURABLE AND RESPONSIBLE

COUNTRY. ' TURKEY DOES NOT ACT BIG AMD HAS NO AMBITION 1IN ^

CYPRUS, APART FROM İIEi< CONTINIIED .SIIPPORT FOR THE INTER-

COMMUNAL TALKS UNDER THE GOOD OFF r ("!!•: S OF UN SECRETARYj GENERAL.

LET ME, ALSO REMIND HIM THAT IT W AS TURKEY WHO RESTORED TIIE

INTEGRITY AND INDEPENDENCE OF TIIE I'SI.AND IH .197'! BY SENDING

A PEACE FORCE WHICU PREVENTED TIIE ISI.ANI) FROM BECOMING A "

PART OF THE MAINLAND GUEECE. - 5664 -

IN COMC TılISION, I WTSH 'l'O TMFOI;M Al,I, "İMİ ]•: DISTINCUISHED

PA RI. t AMENTA RIAN S lllüRK THAT KI.ECTKO RKPKKSENTATtVES OF Tl 115

TURKISH CYPRIOTS ARK S'I::I:LL UNAIILI-: TO TAKK THEIR RIGHTFUL

PLACE IN THE IPU. A TYPICAJ, EXAMPl,n: l !> HIIAT WE ARE CONFRONTED

TODAY IN THIS AÜGUST ASSEMBT.Y. MR. HAKKı ATUN, PRESIDENT OF

THE PARLIAMEMT OF TIIE TURKİSH REPUHiVKC n|" NORTHERN CYPRUS

IS SITTING AMONG US TODAY, HUT UNFORTUNA'I'ELY ONLY IN THE

\

PUBLIC GALLERY, BUT NOT IN A SEAT MIITCII HE IS LEGITIMATELY

ENTITLED.

THANK YOU MR. PRESIDENT.

•./5665 İPU U1. Conterence • • (Budapest) s ' ' Agend Item 5 : l'URKRY i .ir1» • •':"'!•• •: '-iv •••'•.

S ta teme n t by Mır .•' Onur Kııml-.ı racijaag i. r ujhl: of reply to Greek Cypriot de Iega te ^

Mr, President, ^

î : . I aııı sorry to take tlıe fl.oor at this very late hour, but I am coınpelled to do so in ordei fo say a few words con- cerning the a 1 l.egations and falşe \i.n fonııation which Mr. Hadji- demetriou Greek Cypriot cnll.eagne. has addresşed this mornÜng against Tıırkey on the guest.i.on of: Cypnıs. ; lie acoused Turkey ot ooou|.yiug Cyprus. I need not remind hini that' khere i s no ooeupa ı. i on ot Cyprus by Turkey. Many of the disfcingnished de.l.ega l e;> İM:. .: are gııite familiar with the qııesti.on of Cyprus. Buı. in onir:: io refrenh the memories of sorae of our colleaijues heı.u, i.no'1 ud i ı.-ı tho C.reek Cypr.iot re- presentati vea, 1 w.ish to tünler1. i no MMI Turkey was obliged, as one of the three gııarantor powers, ı.. :>end a peace force to Cyprus in. 197 4 in axeroise of i.ts ı i «jl.ts and obli.gati.ons under the 19 60 Treaty of Guâraııl.c.., in or.l.,; lo pıoleot the i.nde- pendence of Cyprus and to t.; a ve İiiiio.-I-mi l peop'l.e and espeoially young children fırom .iınıııi.neu t. damım ol t.otal. tiX terini. nat.i:on by the Greek Cypriots who ovi± r ı:lırew Aı onl. i slıop Makarios \vith a view to un i t i.ng Cyprus wi. t.h l.lıe ın.ı ı u ı .uul ıamı:e .

Peace and order prevail a i n cyprus since fifteen years Nobody is able now to shoot down 'l'uı i: i r.lı Cypriot children. Th'is should please ali of us here. Tur ki.::!) Cypriot children on the island have continued aiııou 1974 the i r pnrsu.it of happiness in"» a secure and tranguil climate in Cyptus. They are at present happy and sound in body and mind. u.; earnestly desire and hope that the Greek Cypriot children are a'l.so happy and healthy in South Cyprus.

Thank you Mr. President - 5*66 - «ı«;I IMTI-:IM'AKI IAMHNTARY CONFEP.ENCE Hnıt;i|iesl, II IH Muidi |0«9

Gonference CONF/81/6-M.14.Uev• iteni 6 L3 March 1989 . Original: Engllşh

CONTRıBUTıON TO TI1B UNıTED NATIONBEFFORTS TO ACIIIEVE COMPLETE I ' DECÛLONİZATION, ENİ) RACTSM AND APARTIIIİİD, AND IMtOMOTION 01' THE INDIVIDllAl. AND COLLECTIVK RICIITS OF MATIONALITI15S ANI) OF ISTIINIC MIHtMlTIEiJ

Memora'ndunı preaented hy the Tıırl; I alı Group • '-î-'V;- •• ' 1 • Despite. tl\e United Nationa Declaration on the Granting of Independence to Colouial Countries and l'eoples adopted hy the General Assembly in 1960, there stili exi8t veatlges of coionialism in the uorld. Univeraallytaccepted:prlnciples of frcedom, juatlce and equality have insplred andstrengthened peoples' deterıııinat fon and struggle for indapendencev' Most of t ha colonial turritories havı; liberated thenıselves and kecoıne friee and indepeııdent since Uorld War II. But the oppressed people in South Africa and Namibia are etili tragir.ally uaitlng to regain their -freedom and dlgnity from the raeist r&gime in l'retoria. Soüth Africa continueo to defy the uorld's cons'clence and malntaina i tâ'' İllegal occupation of Namibia. There are houever, sorae encouraging signa for tlıe Independence of that country. A& one of the sponsora of the 1960 l!N Declaration, Turkey 1 ; uholeheartedly supports the freedoın struggle of Naıııibla and recognizeo the South Ueat Africa People'B Organ!üat hııı (SMAl'O) as tlıe sole legitimate representative of the Namlhian peoplo. In fact Turkey, as a founding raember of the UN Council for Namibia, plays an active role at the United Nations wlth regard to queaı:ions of coloıılal ) um, apartlıuld and racial discr lıııinat ion, Another clear and atrlklng exaıuple of colonialism has been the policy of the Greek Cypriot side. İt la therulore not straııge and suvprialng to learıı that Oreek Cypriots eontJnut: to ralse a sıııoke-screen in the fqrıu of ıııeraoranda in ordur to hida their colouial deslgna in Cyprus, by paylrıg llp service to somu i tema on thu ageııda of ll'll Coııferences. The latest memorandum preaented hy t.hıi Gyprua* representatives entitled ''Contrihutlon to the United Nationa el tortu to aehieve complete decûlonlaation, end racism and aparthald, and promotion of tlıe individual and collective rlglıts of natloııal 1 tiaa and of tt.huic mlnorities" is a typical exanıple.

By declslon of tlıe Steerlng Gouuulttue, the uording uaeri by the author has been replaced by the offlclal il'll i onul ıtology.

../5667 C0NI'Vfll/6~M. IV.ttev. 1 • • - 5667 - '{t repuats the cuHtuıııaıy Greek Cyprlı.ı a I I egaı: lona against Turkey İn unbeeoming 1 aûguage. Al Ctumpi.! m; co mal..*.: ilvt: aıul alandcrous reınarks against anotlıer i İM) ıııemher eoııntry İn aııelı m. -ı»t anda I a clear violation of l l'U ruleu atul t l uıl l dona.

The lireek Cypriota app.jar i:n he ıııı.ııa ı o nf t lıe recent lıistory of Cyprua. it waa tlıe Gretdç Cypriuc c> rheıuue I vo.. ulm at tı-.ıupted to occupy the wholc of the Islanıl, to altt ı' 11 a duiıingraplı I e aı rııı: tııre oompletely and to have Cyprua colontüed ııı>dev Greeee not only hy meaıid of Lnfiltrating as many as 20,000 Greelc tıroopa and ûffteyra Into ı in.-. lalaııd, hnt aloo by ıııeans of coııtinuud vlolence; peraecutLon and enonomiu b'luı-.kadea against the Tıırkish Cypriot comıııunlty. Tlıe rasolutinıı uuanimuus 1 y adopted by the Cyprus*: llouse of lleprea&ntatlveti on 26 Juııe 1967 urged ıhe strnggle to continue until the unioıı of tlıe uhol.e and ıındivided Cypcus uith mut her l.and Greece. The Öreek Cypriots continue to aa^ire fov.th.1a union. S '1;' x The late Archliishop Makarl.os, uho uau ousted by the Sampson coup on \5 Jııly,l974, deacribed the coup as "an Invaalon of the island by Greece" in his âddiresa befoce the lJM Security CounclI on 19 July 1974. It was this serious situation uliiclı -coıupelled Turkey, aa one of the three guarantor povjers, to send a peace>force to Cyprııs iıı exerciae of its riglıts and obligations under the 1960 Treaty of Guarantee, in order to protect the indepeııdence of Cyprııs and aave Tıırkish Cypriots from the lmminent danger of total exterıuinatlon^at tlıe handa of coııpist foıvea. Micos Sampson, the hard-core EÛKA terröriat, wlıo selzed pouer ulth ıhe coup, later admitted tlıat the targct uaa to aecııre union of. the İsland v/lth Greece within three daya; - a Tlıe ailegation by tlıe Greelc: Cypriot s that Turkey has sent 60,000 settlera to Northern Cyprııs is, lllce the otlıer a I. iega tlons, a fabrication and a smoke-ucreen. Tuıtkey haa ııothing to do ui.tlı this ıııatter. The "öectierö", aa the Greek Cypriota tefer to tlıem, are no ı other than seasonal vmrkers and a liuılted ıııiınber of Immlgrants, not. only from Turlcey, bııt also from the Middle ICaat. İnıportation of seaı.onal lahoıır anıl iınmigration are internatiııal plıenomena wlılch affee.t ali cnuntrlus, inc'Luding the Turklsh Republic of Northern Cyprua. Siıni laf ly, t here are thouaands of such people from mainland Greece iıı South Cyprua. Aa vegards the coııcern expreaaeıl hy tim Greek Cypriots överi the econonıic co-opeıatloıı betueen Turkey and the Turklah Republic of North Cyprus, it ia irnnical that tlıe Gımek Cypriota, uhic.h have maintained presence, ûppreatiion and econoıuir. blockadı: «us<« fnaı: Tnrkiah Cypriots, the co-founding partııers of the Kepnhliı of Cypı us, shoulıl ııou slıed crocodile teara över their eeoııoıuie pı> I I e I un . Greek Cypriots1.- hue and c.ry ahoni the declaration of the Turkish Republic of. Northern Cyprua makta anına İng rm.uliıiK, beeauae they are principally and alngularly cusptnıa !.b I e for ı in; .s.ltitlng divialon, mistrust and stcife oıı tin; island. Turkey attaches conaiılerable i.ıııpoı ı an.to tlıe queation of the cultural. ideııtity and hprita^e ol: Cyprua. iic.ırlnu the Greek Cypriot side, uhich ia guiity of the very crimeJ ıııake a I I ı-.ga t: i ona agalııat. Turkey, on this. . subject, ia ad d i.ng inault to lııjııry. Hurini; ılmir eompaign to annex Cyprus

* By decisioıı of the Steeılııg commi ttee, ıhı; woı.llng uaed by the author has heen repl.aced by, the ofilr.lal ll'll terini m. I ogy . CONl'731/6-M.lA.Rev.

566* - * * to Greece, the Greelc Cypriota deatruyud över Miçonla, wlıose ıninaret uati repuatedly Immlmd anıl deatmyed. 1

The Gyprua (iroup'a* r epreımntar. I .veu du I I. he ra te «ilence in their ıııemoranda concerulug the prncetia uf I nr.ercnmnıuiıa I lal.lca hetueen President benktaa and Mr. Vaalllou aimed at ilmling a .jtmi. aıı.l laatlng solution to' the Cyprufi quedtlûn iti cLearly an omlniout. I nd I ea 11 on ı lıat Creelc Cypriots are • not i.ntereated iıı fi.ndi.ug an «greed ım'I ut iou, imi iuntead wleh to continue tlıeir tradltional pul ley uf domlnat i.un, paraer.ut I on and colonlzatlon of the Turkish Cypriot commuuir.y aa a almplc mlııurlty. 11. l a revealiııg to read how nıapy tlmea t.hey uaed tlıe uurd "mi nur if y" i ıı tlıeir memurunda to designate the Turkiah Cypriot Cuiuuıunj ı:y, tlıeir u>|ual partimin un ıhe lnlaıul.

i in coıu: I uai uıı t ı.lte Turkialı Grnııp releru to docuıııent C0Nl '/80/5-M.7 dated 2b Auguat llJ!iıi uhlch l.ncluded tlıe Cypruu Group'a* memorandum entitled "The Contr I hution ut Par i i aman i'.a tu ı im lıap I .eim.uil.ai ı un ot ıhe UııLted Nations Uesuiutiorıa on ıhe Grantiııg uf tndı.-puınleııce ı.u Gol un i a'l Ter rltorl.ea , and to the Elimination uf Goluni alluın, liar Lan and Apaıtlmid" and uaa clrculated befara the İPU Cunfureııce iıı iiuf la lanı üeptemheı. i'lıaı memorandum uaa uitlulraun and lalmr modlrled hy deeii.iuu uf ila: iiteeılng Gummlttee during the Sofia Gonferene. The ameıuied vuru i un» uhuiı c i ı mu la tı-.d under docuınent CûNl'/âO/b-tl. 7 .rev . dated 19 îiept.emhe r I9B1İ fut I uul.ng ıhe rullng hy the Steering Coıamlttee, conta i.ııed un ruleraııcea ı.u aııd a 1 1 .ega l. I.uns agaiııat Turkey. lieapite tim hum i 1 .la 11 .uu and u;ıılıaı:raaaı.u:iıt it aut fered lu Sufia, the Greek Cypriot aide oncu again arraımed lor ı.lu: c I ren I a 11 un uf a aimilar umınor^ııdum urı the agenda i teııı cunceruiııg r.u.l on I a I I s>m Imture tlıe Ikıdapeat Conference uhiciı containa tlıe name hnaelutia and maliclnua allegatlona agaiııat Turkey. TU la Group muac he luld cl.uaıiy and ca ı ego r I cal 1 y that thls type of memorandum uhlch directly lueııtionii ılı.; nauu: uf utlun' İPU meıııber cuııntriea lu ahualve aııd unaccept: al. I e laııguage camını he alloued aa it clearly damagea aud violatea t hu Letı.eı: aıul lipirlı ut tim iril'a Statutea and tradicioua.

* Hy decision of the Steering Coıuntl t tee, the uording used hy the author has been repjaced hy the offlclal İPU termlnology.

./5669 M - 56M -

a I m İM i liK-l'A R I IAMI-M'l'ARY CONFF.RKNCIı liuılapıtsl, t il IK.Maiclı

Conference CONF/81/6-M.3 ! Item 6 1 'i February 1989. Original : English

COMTRIBUTIOM TO TİM UNITED NATlON.S KFFOUT!; TO ACIIIEVE COMPLETE IilîCOLON i ÜATİON, EN D UACISM AND APAUTIIK IH, AN O 1MÎOMOTION OF ^ THE İNIUVIIMIAI, AIID CfM.IJJfri'i'.VK K ICIIT.S Ol' NATİ ONAT.İTİ E5î Atili OF ETIIMIC M I NORITI lif!

Memorandum presented l>y tlu; Group of Cyprus

The ef for t u t o promote t hu e U mi nat I an r. ı r.olonl a 1 isnı, racism and apartheid have bu en uıaıkad by a poultlyu deve topmeni: Iu l'JII8 wlth the auccessful outcome of tlıe negot ia 11 onu uıuong Angola, Cuba , South Africa and the United Stfltea of Aıuarica aiıııed al. aafeguaı .1 i ne Namlhla's Independence and the sovereignty of Angola. Deapite this development, ınui'.h remalnı; to he done in order that the relevant resolutions of the IJnlIed Nal: 1 ons t hı. Imllııg the Deciaration on tlıe Çrantiııg of Independence to Çalımlat Couutıie:, and i'enples, rnay.h e fuliy i lupleıueııted. Tlıe t'oreign Ministeru of Moıı-A I I gn. .1 Cuuııı: r I es who met; İn Micosia in Septemboı I 9li il reiterate.l tlıat tlıer. .mı İd İm no peace, stability or aecurity ip soııtlıuııı Africa un ı: II tlıe olumu lam; system of apartheid was cofiıplecely etadicaıed. The abhorroııt poiicy of apartheid purımed 1 >y tbe pretoria râgime constitutes a erime against the oveıwhelıııiııg ına.joriı.y of the populatjon of South Africa, while i tu açta of aggrensioıı dlı eı ie.l agahlar. neighboııting States endaııger International peace and seçtiril y. Although the racist policies of South Africa have been repeatediy coıulenuıed by tlıe United Nationa, concrete ar. ti on to end tbe unacceptab I e s I inat Um is lacking. Parliamenla have a dııty to sııpport llıılı.ed Hatlını» efforts to ı eliroipate coloniai isııı, raciaın aııd apartheid, parı iı ularly by promoting the iınpoaition of aanetiona ngalnat tlıe Pretoria regline in conformity with chapter VII of the United Natioııu Clıat t er. If um.lı a coııcept is to materialize, liQwever, ceı tain States ublch colIaW>rate wi th the racist râgime of South Africa mu a t: pyt 'the lııteresta ol humaırlty as a whole above tlıair own narrpwly conceived "nallonal .İn teres t s" aıul refraln froııı impeding action by the Secur lty Council to impose conıprehena i vu mandatory sanetions. Veatiges of coloniellsm perslst in o tlıer regl ons of the world in varioua forma and manifeatations in flagrant vlolal ion of International law. The relevant United Nationu resolutioııs on l.heae casus alımı İd be immediately implemented while national libûration ıııovements strugglirıg for Independence should be supported in conformity vjltlı General Assemh'ly ıesoUıtion 2625 (XXV). f:nNİ?/nı/f>-M.3 - 567İ - i t

Tlıe uuccetıa of efforln to ti I hu I un l: ı: eo I on i a I I sın an.l raclsn also presnpposes a cor rectva uiionsıııunl of İla varloos ıııan il ı:a tat lontr. Tini resolution nn co loıı i a I i sı» adopı.ed lıy tlıe llOth I üter l'ar l lameııtary Conference in Sofla reaffirmed, in tur alla, "l lıal. Ilı.: r.mı ı: I miat .Inn of co loıı i a I J sııı İn ali İta formu, İni: lınllm; foruijiu nueııjıaı I mı .nul ıhı: cntahl ishment of settlera, is incompatihle ultlı ıha Charter ol the United Natlons, the Universal Declaration of Ilıtman Kiglıtu aıul thu Declaration on the Granting of Independence to Colonlal Countrleu aıul l'uoplus". Cypriot parliamentarians who aıe experienclng foreign ocr.ııpatlon aıul l hu imp'I autation of settlers in their own country autaclı the groaLest Iıııportauce to International action to eradicate thia mani festat i on of co| onla 11 anı.

Veatiges of co.lonial İsın raay alao persist through the presence of foreign ini 11 tary bases . Due attention should he glven, as stressed in the feaolutlon aılopted at Sofla, to thu utCeuıpt» hy colonlal povers to perpetuate their military presence hy mal uta iulng so-called sovereign bases for-purposea v/hlcli are irıcompat | lıle ultlı hoth the lnterests of the native peoplea and the maintenance of International peace and security. Such a situation prevails in Cyprus w i tlı the presence of ilrltislı military bases.

The grosa violatlons of huıııan rights that tulce place in sltuatlons of coloniallsm and racisııı cannot be overemplıas 1 zed. Yet these violatlons are inherent not only iıı the exercise uf uuclı polic.ies but also when States fail to /ful fil their responsibi1ities t:owards ali tlıelr citizens or to abide by the principlea of internatloııal law in their relations wit.h other States. The safeguardtng of tlıe individııal aıul co.l leccive rights of nationali Ui ea aıul of etlinle ınlnorl tiea Is i ııuKtrlcubl y linked to the attaehemem: of varloua International inutrıımuııts in the field of huraan rights. lıomineııc among these | r.a trumeıı m aru thu Universal Declanation of llııman Higlıts, the International Covenaur on CIvIl and Pol.ltical Rights and thu International Coveııant on Kconomic, Kod al and Cultural Rights. The Declaration and tlıe Covenante aut out İn detall thu rights to which ali humaıı heiııgs are eutitled. ı

İn tlıe Universal Declaration of llııman Rights, the Uni ted Nations General Asaembly proclaimud tlıat "everyune İn untitled to ali the tfights and freedorna set forth in thls Declaration, ultlıout distlnction of anyi kind, such as race, culour, sen, language, religlon, politlcal or other öpinion, national or social orlgin, propurty, blrth o t other status". Morebver, Article 27 of tlıe Covuuant on Clyil aıul l'ollı h-.al UlglıtB prohibits denial of the rights of ıninorltleti ıo prar.tlce their own religlon, use their own langııage aııd en Joy tlıelr cuiture. Other Articles prolılhit dlscrimination on any ethnic, melal, nat ional or rellgiouti gı ouııda . Thls principle of unequlvoca.l respuut of iıuilvldnal aıul c.ol luci I vu rights ıııus t be adhered to by ali States. l'ar 1 iaıııuntaı 1 ana, uu elucted reprenen tat i ves of th« people, have a speciai respoıiü 1 h i I l ty lo proııiote theau rights and flght any form of dlscrimination againsl: any nal lonallty ur ellinle minorlty.

it should also he streased that an etlinle cunınunl ty ınav tonstitute the ıııajority of the population İn a couıııry hut at thu saıııe time bft a very distinet minorlty iıı the uiduı reglon ulıeie ı he uuuııi ry İs sltuated. Thls İS the case ulth Cyprus ulıun.- tlıe Greek Cypriot. communl ty comprises 82 per cent of the population of /üü.UOU but i a a v.-.ı y amali minorlty coınpared to the population of mlllion iıı Türk uy. lu laut, Turkish actlons have deprived the majör ity of thu Cypriot pupulaiiuiı ,ıl 11 a most hasic rights and freedoms. 1

•»/5671 CONK/İU/6-M.3 • t « - İ&7L ->

The laınıe u l: ııptiO 1 ıl i ıi|! tin* rights ...ı! I ı .mdoıııa uf nıemhera of d i f J'erc m: etlin).: e onınmu i ı. I ıs w .:,|iıa!)y uı,.. m,im, ılu: rypına Inter- l'arl iaııımıtary lirmıp lımla alıntıla ım.Lilvu I lu: u ı uı. ı 1 tııpoı t anee . ;'l'tıi u convietioıı i a Y I nd I ea ı md by ılı.: :;llualiun un İr.!. n.,u perslata in Cyprua. Under tlıe pretexl. of pro tec I. i ng ı lu: Turkish ta-pı l..ı: ııiinnı it;y, 'l'urlcey invaded Cyprua İn 1 9~M an.l aı..lil occnpieu .1/ per aaıı ut İta ten I Lory uith 35,000 troupa. iıı pı'umut i ın$ i ts ' üsp.m,-, 1 o.. I s t deslgmı, tu.kay haa lıııplanted 60,000 settlera lnto tlıe occtıpled aıma ip aa uttempi ! u .llalorl the deıııograplıic clıaracter of the islan.ı. l.f ıhe »umlıor of i la ar settlera is added to the ntııııher of 'furkiah truupn, tlıla nııııılmr appı u,. Iı.mir. I y e<|iıala the nıımber of Tıırkish Cypriota. Such a altımı İoıı han ciearly remil ir.i in grosa vioiations of the moöt ^fundaıııental lıunıan rlghta and freedoma of tını h the Cı eek Cypriot commlınity, inak ing up İli', per reni: nf the popu I a t İmi, and the Turkish Cypriot comınuoity. Tlıe nıajority of Ihe popıı'l al: lon i a denled the most hasic rights whieh are ineluded iıı'ılıe llıriveraal Dec.'l araı i mı uf llııınan Uights, the two Covenanta aııd other iıuenıaı: lonal I nat mineni a sn.I. aa ı he lîııropean . Conyentioıı oıı lluınan ıtlghta. Cardinal freedmua such aa the f re e dom of movemeııt, freedom of set element and riglıt |.r.ıp.:rty are lıeing tramp.led ııpoıı. The cull.ural iıKnıtily of Cyprua İH aı ıhı: saıne time beiııg uystematically deatroyml. As regards the Turkish Cypriots, their polltical will has been subjugated aa a resul ı: of the fınplaııtal (on of se.ulera uho are ıısed to maintalıı a polltical scrnctııre iıı oecupied ılypı na deslrahle to Turkey. At the same time, the Integration of the eeonomy of ı.he orcupled areas with that'of Turkey haa ı«aulted in ecnııouılc haı.lahip tur the furkiah Cypriots. Politically, ecouoıul cal ly and cııl r. ural 1 y, ılır Tın Malt Cypriot entity is being diluted as a diat iııcti ve 1 y Cypriot coummnl ı y. îı» consideriııg the rlghtu of na t i o mı 1 I ii es and etlinle ıııinorities, emphasls slıould aiso he ğiven to the concept of .-m I f-ılete rmi na ti on and its relevance, lf aııy, to rheae riglıta. A lead İng United Nations atudy in 1981 on the right to sel r-deterıııinatioıı atated that "tlıe Inleıııational conımuni ty lsmature enough nou to be able to distinguiah briueeu genulne sel f- determination and se 1 f-determination ueed t.o disgnise an act of secession". The aaıııe atudy atated that. the prfnclple oı :;elf ıletermi ıiat ioıı slıould not be uaed to disgulse direcı: interveııt İoıı in tin. l orm of sııpport for ethnic groupe liviııg in neighlıourİııg conntries, aıul strr.ssed that such activities ruıı counter to the prinelplea of the Cimrimi af ıhe United Nations and consti tute a threat tıv inte rıta t i ona 1 peace aml sr.r.ııri ty . Such act i vi 11 es are ııuınlfeut İıı ı.im cam: of Cyprus where Turkish Cypriot Authoritlea, wit|ı the aııpport of TutUey, purported to declare a aecesaioııist "State" in the area under the . uııi rol of the Turkish occupation arıay, This act, uhich haa heeıt uuiveroally ı .mdmııned by the International community, is in clear violation of the Chatw er of the United Nations and the relevaııt reaolui: i ona of that. hotly* Tlıe re can he no doubt that negotiated m:t t:l enıeııt of the Cyprus problem can he jıtat and viable mıly 1f II: ım ı'cguardu tlıe rights of ali its citlzens, irreapectlve of etlinin u t lgiıı 'ün: framouork for a demoeratic federal aystem ia provided by tlıe United Naiions resoI ut I ons and'any solutlon canımı, deparı: tının the prııvi al.»ut, >•; I nt m na t i una l Instruments such aa the Uıvlverıml Her laratiotı of lluman l(lgh'.

/5672 CONF/81/6-M.3 - 5672

T.ıı faet, the key to tituıuıaa cif uf furta to proıııote the rlghts of natlonalltlea <ııul of etlinle ııtlıınrl tlea ali uver the uurld 11 es in fnll coııııııl tınent to l lu; prinuiplea ol ılıe Ihıl İ mi Hal loıııı Clıarter and otlıer International I ııatr nıııenta . fil m I I a ıl y , tlıe a a mu prlnclp'les ahould form tlıe cornerstone of the ef farta to aehieve dee.olonl zat loıı and eradicate racism and apartheld.

.75672 • 'ö PRliSlOViMCY (!!'•'T! İli. I !•:< HSI.ATl Vh ANM^.IIII.Y 1)1 TUH l'l IKK ISI I ULUMlHUı: ()!•' N< UM III Mi 11 CYI'RlJS

Poslal Codü : Mersin 10 — TURKEY Ref: I.of koşa, . :i V 13rti March 1909 ıv Your Excellency, i s On tlıe occasioh of the fllst Conference of the Inter- L. Parlianrçentary Union to be held in Rudapest hetvveen tlıe 13th and 18th March 19H9, I- thought that it ıvould he pertinent to present to Voıır Excellency a briçf account of tlıe current situation açising from the new negotiatifig process betıveeıı ılıe leaderrs of the two communities in Cyprus. You will recall that tlıe U.N. Secretary General's current initiative had come to i: ştandstill ıvitlı tlıe rejection by the Greek Cypriots of the "1986 Draft Rrarneıvorlc Agreeınent" proposed by the UN Secretary-General, which had been accepted in its entirety by the Turkish Cypriot side. Yon ıvill also recall that the election of a new Greek Cypriot leader in Southern Cypııı.s in February 1988 had given rise to hopes for a change of attitudu on the part of the , Greek Cypriot leadership" vvhjch ıvoııld render a negotiated settlement of the Cyprus question possihle. VVith ıhis iıı vievv, the Turkish Cypriot side agreed to resume the inter-coınımınal talks and thus give the new Greek Cypriot leader the chancı: to prove his good ıvill. Düring the first phase of the new negoıiating process, which started in September 1988, Mr. Denktnş «mi Mr. Vassiliou had approximately 40 hoıırs of talks and on 22-23 November 1988, the tvvo leaders had a joint meeting with the U.N. Secretary-General in New York at ıvhich an; evaluation of the ınarıers discussed during the first phase of the tajks was ıııade. I regret to say; that contrary to ıvlıat many people had İnitially hoped, the first phase of ıhe talks revealed that, the change of leadership in the Gıeek Cypriot side did not bring about any change in the Greek Cypriot aide's policy. Indeed tluoughout the course of the first t phase of the talks duriııg vvhich the two leaders sounded eaclı other on varioııs issııes, Mr. Vassiliou adopted positions ıvhich disregarded even previously agreed coııcepıs and principles and in oıder to conceal his unıvillingness to ı;et IO the crux of the problem, namely the creation of a ııew pıuıneıship on the basis of a bi-zonal and bi-ııational federation based on ılıe political eqıuıHty of the two peoples, he atteırtpted to ııpgnuk; poıiplıeral isstıes ıvhich have no decisive role on ılıe cstııhliahıııcnı of a federation on the above basis.

II.E. Mr. Daeuda S0W Pr esident oi t,he I utûr—f'arllaıııentary (.'ıiuııci I BUDAPEST

../5674 ii&'M

Despite tlıia al ti tınla (.1 tlıe Greek Cypriot side, President Denkttiş presented, ut tlu- joint ııusı;t.iıiı; lıcld wiılı the U.N. Secreıary-General in Nuvv Ynıl; in Moveiııhcr, concrete and t-onsıfitctive proposals in respet:t uf ali pııinıs mvr vvhiclı the Greek Cypriot side had axpressed concfciıı and, havini; thıts shmvn the Turkish Cypriot side'b good will on tlıese sııhjects, posed the fundamental questİon of whether or not the Cireelc Cypriot .side is prepared to share power with llıe Turkislı Cypriots on the hasis of erpıality within a new federal partnership.

The second phase of the new negoti-ating process started on 9 January 19Ü9 against this hat:kground. The proposals subsequentiy submitted by the Greek Cypriot iender shnıved no change of attitude hecause ihey were as unconstrııctive and retrogressive as their pre^- vious untenable claims. At the same ti ine, there has been an intensificatiop in the Greek Cypriot mi İi ta ry bııiltl-ııp in Southern, Cyprus. New weapons have been purehased froın abroad and plans: have been prepared to establislı a local military iııdustry in collabora- tion ıvith Greece. Furthermore, a. flurry of helligerent statements- by the Greek military commanders in the South as ıvell as by the Greek Cypriot leaders, hâve become daily occurrences and incidents were caused by the Greek Cypriots at oıır horders, ranging from hostile ftcts and demonstrations to downright killing. AH these; developments east a serious shadoıv on tlıe fııture of the talks and; poison the atmosphere between the two sides.

Instead of attaching serious importanee to the inter-communal negotiations under the auspices of the U.N. Secretary-General and making positive and constructive proposal for a just and lasting solution to the Cyprus question on the basis of the political equality of the Turkish Cypriot and Greek Cypriot peoples, the Greek Cypriot, side has chosen to adopt an unconstrııctive, evasive and unrealistic attitude and, while paying lip service to ıhe negotiating process, to embark upon a campaign of exp!oitatioıı of every international conference or meeting to leye! false, uıislending and malicious accusations against Turkey anci the Turkish Cypriots. The Memorandum presented by ıhe so-cailed Cyprus Group of the lnter- Parlitımentary Union m the above mentioned Conference (entitled "Contributiön to the United Nalion:; efforts to achievei cornplete deoolonization, end rucism and apartheid and promotion of the individiıal and collective righta of nntionalities and of ethnid minoıities") İıı ıvhich shaiıtelestiy aıul quitu pııııuloxicully an attempt is made to uttribute ali the oıiınea for ıvlıich the Greek Cypriots themselves are guilty to Tıııkey and Turkish Cypriots;aııd the state- ments made by ıhe Greek Cypıiot leıuioi Mı. George Vassiliouj during his leceııt visit of tlıe l.lni ...al Kiııgıloııi, İndirilin;; Turkey and the Turkish Cypriots, are mnst rer.r-nt cMuııple.-; of tlıis ttnorthodox attitude.

../5ü75 5675 -

It is our considered opinion that ıvhut is now necessary is for the international community to discoıırage sııclı expioitations of the international fora by the Greek Cyprioı. side and to extend equal treatrnent to the Tıırlcish Cypriot side and to make it ab- solutely clear to the Greek Cypriot side that, as nn Administration composed entirely of Greek Cypriots, they do not, and cannot, repreşent, or speak for tlıe Tuıkish Cypriot ptıople. That is why an eqııal right of hearing ııuıst also hti giveıı ıo ıhe Turkish Cypriot people, in accordance with the rules of rifuunıl jııstice, in ali inter- national fora in which Greelc CypıiotM are heuıd. We earnestly hope that ıhe Inter-Pıuliıımentary Union, vvhich values humarı ıights, democradc pıirıciples aıul ıhe rule of law, wi 11 take the lead in thls nıatter aıul ıvili pertiuudu tlıe Greek Cypriot side to abandon such acts of tuploitatiorı ol ıhe international fora İn general, and of tlıe Inter-IVırliaınentııry Union Conferences, in particular, and to advise theııı ıo ı:oııoentıarı; ıheiı lUlention on the inter-commıınal talka aa the rmly ıııeuns uvuihılılc ior u negotiated peacehıl settlement of tlıe Cypıus ı. Please accept, Your Rxr.d!!ıau:y, tho us^uraneus of my highest considerution and esıeem.

fl5VmirWYYW i / fi. liakkı Alun İ'ıcSİdûlıl

../567i -J? - 5^6 - V

Y/K CUTJıIUIIıTı Jy

PRESfDENCY OF THE LEOİSLATIVR ASSF.MJVLY OF I HE TURKİSH REPIMILK' (»!• NORTUIİUN CYPRUS

Poslal Code ;

Mersin 10 — TURKEY : Uf-koşu, 'V 131h March 1989

Your [£xcellency,

\ ^ On the occasion of the Hlst Conference of the Inter- Parliarnentaty Union to be hehi in Budape;jt betıveen the 13th and 18th March 1989, t thoughı ıhnt it ıvouhl be- puıiinunı to present to Yotır lîxcellency a brief account of the cııırejıL situation arising from the neıv negotiating process heiıveeıı ılu: leaderrs of the two communities in Cyprus. You ıvill recall that tlıe U.N. Seoretary GeneraPs current initiative had nome to a staıulstiil \vith the lujection by the Greek Cyprioıs of the "1986 Dratt l?rameworl; Agreeınent" proposed by the UN Secretary-General, ıvhich had heeıı accepred in it s entirety by the Turkish Cypriot side. You ıvill also reeull that tlıe eleetion of a neıv Greek Cypriot leader in Southern Cyprus in Kebruary 1988 had given rise to hopes for a chaııgu of attiııule on the part of the Greek Cypriot leadership ıvhjch ıvoııld render a negotiated settlement of the Cyprus cıuestion possible. VVith tlıis iıı vieıv, the Turkish Cypriot side agreed to restime the iıuer-coınnıuııa! talks and thus giye the neıv Greek Cypriot leadeı the clıance to prove his good ıvill. During the first phase of tlıe neıv negotiating process, ıvhich started in September 1988, Mr. (.lenktaş and Mr. Vassiliou had approxiınately 40 hours of talks and on 22-23 November 1988, the two leaders had a joint meeting with the U.N. Secretary-General in Neıv York at ıvhich an evaluation of the matters discussed during the first phase of the talks was ınade. I regret to say that contrary to ıvhat many people had İnitially hoped, the first phase of the talks revealed that, the change of leadership in the Greek Cypriot side did not bring about any change in the Greek Cypriot side's poiicy. Indeed tlıroughout the course of the first, phase of the talks during ıvhich the tıvo leaders sounded each other on various issues, Mr. Vassiliou adopted positions ıvhich disregarded even previously agreed concepts and principles and in order to conceal his unıvillingııess to get to the crux of the problem, namely the creation of a neıv partnerslıip on the basis of a bi-zonal and bi-national federation based on the political equality of the tıvo peoples, he attempted to upgrade peripheral issues ıvhich have no decisive role on the estahlishment of a federation on the above basis. ' i/--. H.E. Mr. Daouda S0W President of the I nter-Parliaınontary Council ^ BUDAPEST

../5S77

ı 5b 7 7

Despite this attitude of the Greek Cypıiot sidu, President Denktaş presented, at the joint rneeting held w i t h the U.N. Secretary-Genera! in Neıv York in Noveınher, concrete and constructive proposals in respect of ali points över ıvhich the Greek Cypriot side had expressed concern and, havini; tluıs showıı tlıe Turkish Cypriot side's good will on tlıese subjects, posed the fundamental question of ıvhether or not the Greek Cypriot side is prepared to share power vvith the Turkish Cypriots on the hasis of equality within a new federal partnership. The second phase of the new negotiating process started on 9 January 1989 against this background. The proposals subsequently submitted by the Greek Cypriot leader shovved no change of attitude because they were as unconstructive and retrogressive as their pre- vious untenable claims. At the same time, there has been an intensificatiop in tl)e Greek Cypriot military build-up in Southern Cyprus. New ıveapons have been purchased froın abroad and plans have been prepared to establish a local military industry in collabora- tion vvith Greece. Furthermore, a flurry of belligerent statements by the Greek military commanders in the South as well as by the Greek Cypriot leaders, haVe become daily occurrences and incidents were caused by the Greek Cypriots at our borders, ranging from hostile acts and demonstrations to dovvnright kilting. AH these developments cast a serious shadovv on the future of the talks and poison the atmosphere between the two sides.

Instead of attaching serious importance to the inter-communal negotiations under the auspices of the U.N. Secretary-General and making positive and constructive proposal for a just and lasting solution to the Cyprus question on the basis of the political equality of the Turkish Cypriot and Greek Cypriot peoples, the Greek Cypriot side has chosen to adopt an unconstructive, evasive and unrealistic attitude and, vvlıile paying lip service to the negotiating process, to embark upon a campaign of exploitation of every international conference or meeting to level false, ıııisleading and malicious accusations against Turkey and the Turkish Cypriots. The Memorandum presented by the so-called Cyprus Group of the Inter- Parliarneııtary Union to ıhe above mentioned Conference (entitled "Contribution to the United Nations efforts to achieve complete decolonization, end racisın and aparıheid and promotion of the indiyidual and collective rights of nuuonaliıies and of ethnic N, ıninorities") in ıvhich shaınelessly and qııite paradoxically an atceınpt is made to attribute ali the criınes for ıvlıir.lı tlıe Greek Cypriots themselves are guilty to Turkey and Turkish Cypıiotsjand the state- ments made by the Greek Cyıııiot leadeı Mr. (ieoıge Vassiliou, during his recent visit of the United Kingdom, huliııling Turkey and the Turkish Cypriots, are most recent exanıples <>f this ıınorıhodox attitude.

../567i 5671 •

ft is oııı considered ophıion ii\nı w!uu is iıow necessary is for the international community Lu Mİscotıruge such uxploitations of the international fora hy thu rjrtıek Cypriot side and to exteud ecjual ııeatment to the Turkish Cypıiot sidı-, and to inake it ab- soltıtely cleaı to the Greek Cypriot t. i de that, a s an Aduıinistration cotnposed entirely of Greek Cypriois, t huy do not, and cannot, represent, or speak for ıhe Turkish Cypriot people. That is vvlıy an equal light of hearing İDlISt ti l.ıi (/iVdtı to tlıe Turkish Cypriot people, in accordance with the ı»ıle;> -d rıa t m al jııstice, in ali inter- national fora in wlıieh Greek Cypriots are lıem.!.

We eurnestly hope that tlu; inteı<-Parliion<;utary (Jnion, which values hurnan rights-, democratic nrinciples ıınd th« rııiu of law, vvill take the lead in tİıis matter anı! wii! parsım.!..: tlıe Greek Cypriot side to ubandon such acts of eAploiıution ol ıhe international fora in general, and of the Inter-Paıliaıuentaty i.inion Coııferences, in particular, and to advise theııı to roncenutue ıhoiı attention on the inter-coırımurıal talks as the only uıcmıs availuhle lor a negotiated peaceful settlement of the Cyprus ıjim;ıion.

Please accept, Yotır lîxcelluiu:y. ıhe a&surances of my lıighest consideration aıul esıeem.

President

• • /5679 - 5679 - I l s t İMİI'R l t' i IAMF.NTARY CONFERENCE i!!i.!:!jH-.(, \ \ U! M ;n e\\ 1989

CONF/81/S R.11 Provisipnal Sııııııııary liacord im. İi

TKHÎII I'I.İİIIAUY :il.: :•; Mil

l;r i.l,,y , 17 Maıvh i •/>;>) ii (Af Ieruoon) I

The sitt:1 ııg. opened at: 2.30 p.m. ulth Mr. S. Ilarcs (llongary), President uf r.he Conference , in tiıe Cİıa i r. . O

Iteın 7 of the agenda

CENIÎRAL DEBATE 011 İlli?. POIJTTGAI., EC0N0MTC AND SOCIAL S İ.TIIATTON Ol'1 TUK VJORI.I)

Resumptlon of the_ dehate

l.'.v

Nota: Delegates reqııesting correction .»r tlıe sumınary of their speeches shoııld eoııtact the persorı respons i.h I e foı: tlıe summary (Ms. A. Milner- Harry, second fioor, liııdapest Couven t i .on Ceııtre) . The Steering Commi ttee shal.l. decide, in r.ase of aııy douht, as to the admissibility of sııch reqııests (cf. Gonference Kule 4 1, paragraph 2). Ali requ?sts deeıııed atlın i ss i hle wil! Iıe incindi:,! in ıhe revtsed and corrected vetsion of the s ıııııma l-/ ı eeords ı.o he issııed hy the Secre tarla t from Geııeva af ter the c.l.ose of the Gouteteiıre in nlace of the fornıer ve that im ı'eport.

âttuüft. FIONF/ÖI /SU. 11 ~ .İtaS® t".

Tim Ihındı uere glad lo İn: m. -ı iuit 1:1,i,,, ı Immu i nR cnn f uv.ace un

toıır i taıı i tnurism could promoim m.d, , : ..ml i „.: !„,„..,:„ pm,p|ı;;i „,= dltferent

national itlo:; a a imli an c^rn,,: <:,:.nm,i<,. ı,l:ill aml emp 1 uymenl:.

Tlıe PR15S i.lıKHT aa i ıl that İn: Un.i grmu ,, |ı:„:.(ll ı: in glvlng tim flopr

i:o Mr. Yaaseı: Arafat, Cl.a I rinan of ı im Ks,;1:lı.. i w Cnmmiıt.m of tim Paleetine lJberarion Organ i .za ı. i on.

Mr, Y. ARAFAT, Olıalrınan of ı İM IÎKUCII ı I ••/.: Cuıınııl T TU E of tim j

Paleatine Lilmratlon Organ i L'.at ı on, t.lıar!'mi ali fluum parliaıııen tar iaıis \

uhû had apokeıı in favoıır ol: hin p.v. l.1r i pat İmi anıl uxpressed his

respect for ali thoae ı/lıo, not Imhıg iıı agı ımıımııt uith hini, had

voiced the coııtrary oplniun.

İt was an lıonour for İrim to takı; tim fl.oor hefore the world's '

parllamentariana, uho defended tim val.uea of peace, democracy and

lıurnan rlghts and wlıo had lııvltml lılııı to apeak hefore thera on the

just cause of the Paleatiniana at r.tggl lııg agalııat oppıression,

racial discriiııiıiat.lon and occupafinn of tlıeir rerrltory.

The evolution of the iııte rrıa t, I ona 1. polltical aituation över

recent ıııontlıa deınonstrated the intensity ol people's desire to build

a uorld of security, stabllity aııd social progress. Tlıe recent

agreenıents on security in Eıırope represeııled a decisive turning point in

contemporary history. The effecta of the po.l.icy of openness between the

two süper pouers were already be im; fe.lt. The end of the var

between Xraq and Iran, the agreemcnt on Namlbia, the uithdrawal of Soviet

forces fronı Afghanistan, the ııegot l.ation.s r.aking place on Cyprus

and Latin Aıııerica ali nnderlined the betıefita of detente.

Ali that had already been done conatituted a sol.id basis

for a solution LO other conflicl.s that tlıımnteued uorld peace.

It vjas nnfortunately trııe that aome forcea cout inued to hinder

progress touards peace, incite tenalon aıul refuse ali the solutions

proposed by the interuatioiıa.1 eotımıun i ty. '

The Intet—Parl ianıentaı y Union undoubfedly lıad an İmportant

role to play in favoıır of perme. İt mu a t atrive tovmrds the

el lııri.natlon uf lıotbeda uf fennim, ilmi er.nui i: uted a very serious

../56I1 COHb'/B 1 / SR. 11 5Ğ81 - + tiıreat for ıııankind as a ulm.'l.e, Tf um.,! net ı o eıul coloniijl İsiıı andrthe teıaptpflon to heg.anony. i • TIHÎ Mldfllti Kast" waa ı.LU; lofıion ılı ar W/IM .'iiıbject to tlıe greatesc runs.l.on. .T.arae.1.1. lead tsı;; ohaı i nate I y perslsted İn occopylng Pa.leüt1.nJ.an turrl r.ovy»' thnrcby defying Un1 ted Nations resolut Loııs, and they refnrınd al.l. pcauu proposais of any kind., . . • t Ic was therefore Ln val.n l:hat: the intı rnai lonal eoııımunity had,, 'jjşl'i 1 • . . J oyer tlıe years, made .innnicietahle efiıirl.'i in favotır of peace İn •v^fi''İÜ'th^regj.oıvij^becauae.:ithelı-- W r efforts had coıııe np against Israelit f'lfjfl^l^a an c u »p-®", a ^ o e nirı c e that wasîbnttressed hy the urilimlte$uppord şu t li'tV^n l:o'!t'frael»hylkome litıropean»îgovernments. •.'İV'-5 '.''tV;î:' •.•'" . -'T": -t;" PaceıUluitlV•• VI», . .i, 'A St 1 • l fi• l terroriem' "> i,: : in iıuılncoııtg iıı itus i struggln e ağainst : • ı'îjK';'' • ' r • w:-*'" -••- •' ' - . . ''.VJ'-V .• İVSii; «fK. reprefiaioh|^;thei Pales tln l an people hanod other alternative but the 1 5 'SfiP'iîi^^"^ ' a ' p :' •• - * tesiri ••••»• '!»••of,'heroism. \ .• •.:$»•!•%or •th :e .pas t 15 months,' T " "'-m- • . :",• İ

•'»ŞiHMPSMi I", t ''rt. i thelüPal.es'tihiaris ;.ttt|;the' .occupied^terrlfori.es had demonstrated' thei r claimejdi,i •İ'Vliİ!r«- . •PeJröcjLöıiGly repressed,: they — - j&f.y--- creatiön of- a ;ht ;it6!!ire;i;urni toilself-detörinlfıat f on and to tlıe crea m. atû with#'thâ'llol-V'City of JetuSa'Leııı as ita capital. r "P »iı -r -T.Taıi II: -^â^ı^u ^ t a' ir" l^i ri.s ' ,:Tne e t: :i. ti g'l^it»^ (H n '1 ^ P sdefended the princijples •^^vl^îfiföi'^^'offi^overölgh'ty-andMthe invlol^fvliity of lau. İSvery law was I tens of tf bombs were ât the : cirl'ğlıi 'oflthöıısahds^-iof. mlsCarıriiifBes ; tlıe wounded; could be counted ; " | hy'lt.hei teniJh ofHthbusand and 650sluıd ıl led since the beginning'of : : •• b'1-^ •• - : rM:'w' ' ' tlıe ııprls.ing; dynamiting of libiises had Increased; schools arid uriiversitlesuerefclosed; goyeynmeııı lıospltals were forbidden tpi;'treat thfe wounded; :l t was!^}iö"peılot'llıVVrt t l to vaıırpıish tlıe Palestinian p|ople i:h^0iığh' si#ge,' faııı1nöV-aV|i(r'bxorbieant taxes. Ali those : çiJİıııeti had', jı.een condemned by tİıe International, bommunity. Ali: tİ>üşe who'cbmbaüted for respect ;;for tlıe la w and. Kuman riglıts^must ca.ll the ylolatiop of Inıman rigll^a earrled oııt in Palestine by the' İBraeii occupant hy its real name. f Fifteeıı moııthş of ini 1 fadfi lıad allovuul the Isra'eli leaders (:p be ınııııasked and had revealed tlıe distress of the Palestinians SHb.lect to the fapat.lc lanı of arıııeıl setı lars. 'l'he previous day,-

../56I2 CONV/Bı/ŞR.U ' .".". ; . ; » 5662 - ' ' j . ,

THE LıOUSES OF: !:WO ıSRAEL.IS HA.I ıMEN HURUED DOWU HEEAUSE THEIR ) OWNERS HAD DONE V/RONG 'HY MERT LUG THE Vı, Fı DE LÜGATI ON IN WASLı J.NGTON.' TO THCıSE CRLUıES MU S T HE ADDED ALI T.HOUE UHLR.H, FOR YEARS, HAD. |: heen carrleri oııi: agalnai: l'a 1 es ı I n I an caıııpa İıı South l.ehaıton. ^ ! TN 1988 IN A.LGERIA, THE L'A 1 ESI ı N ! AN HALIMINI COııNCLL HAD ADOPTND A" RESOLUTLON OT: LıLSTORLE IıııPOR TAııCE IN FAVOUR OF PEACE. ıT HAD ALSO; t DEEIDED TO CREATE AN INDEPEııDENT VALESI. ı A ı A;ı STATE, WLıICH WAS NOW IRECOGNLZED HY MOVE THAN 100 OTHEı STATES. LI: UOUID HE A STATE OF FREEDOM OF EXPRESSION, PARLIAMENTARY DERAOCRACY, JUATICE, NBN4D ISC R I MINA T ION, LAW, TOLERAN > AND CO->EXISTENCE AMONG ALI RELLGIONÖ. I •THE PALESTINIAN NATIONAL COUııCIL HAD HASED ITSELI! ON ALI THE ^ESOLUTIONS OF.THE INTERNATIONAL COMMUNITY, RANGING FROM RESOLUTLON 181 ON THE IDIVIAIONVOF PALFEÖTINE TO SECURITY COURICIL RESOLUTIONS 242 AND 338.THE UNITED NATIONS-GENERAL ASSEMHLY HAD*SUBSEQUENTLY GRANTED THE PALESTINIAN , ' ' '-I V • î 1 • STATE OBSERVER STATUS. ıT.HAD DEEIDED,IN FAVOUR OF THE HOLDING ÖF I .ANIINTERNATIONAL;CONFERENCE INVOLVIHG :THE FIVE PERMANETıT MEMBERS ol, •M THE SECURITY COÜRICIL AND ALI THE PARTIES CONCERNED, INELUDING THE PLO. . : , v :-U ' I ıTSHADIALSO CONDEMNED ıSRAEL'S AETIONS- IN THE OCCUPIED TERRITORIES! i* ' ! .i ' . I ' : TLıE INITIATIVE OF THE PALESTINIAN,NATIONAL COUNCLL WAS A,CONTRIBUTLON > • î, • ' OF/;LıISTORIC IUıPORTANCE TO EVERYTHING; THAT COııLD BE DONE TO PUT AN END . I, •r.VC '•.'. : ' : !• .TO BLOODSHERI AND; TO GUARANTEE PEACE-, SECURITY AND CO-EXLSTENCE AMONG ALI THEISTAT.ES AND PEOPLES OF TLıE MICLD'ıE KııST. TLıAT. INITIATIVE HAD -S •.••>:' ."',:'. • . v ' " fi OPENED THE WAY TO A DIALOGUE BETVJEERN THE UNITED STATES AND PALESTINE. :: ': : . • . . ' ' j:. T.T HAD BEEN APPROVED BY. THE SOC.I.A L-IST COıNıT.R I ES AS A WHOLE, CHINA, ! JAPAN, THE EKG COUNTRIES AND THE NON-ALIGNED COUNTRIES. I, ı LLEıCAL.'.ED ııPON A.1.1 THE PERMANENT ıNEıNBERS OF THE SECURITY COUNCIL • TO (AGREE'; TO THE HOLDING OF THE ıNTERNATIONAL CONFERENCE ON THE MIDDLE EAET ANDJ TO MALCE PREPARATIONS FOR ıÇ.- FJLE INVLTED THE UNITED STATES-'-' TO-.'JOIN WITH TLıE SOVIET. UNION, CHINA, PıRANCE AND GREAT BRITALN IN NJIAINTAFNING THE IıııPETUS FOR PEACE IN TLıE NEAR EAST, J ' ıF THE PRESENI: OPPORTUN ı I:Y WERE' TO BE MISSED, THE CONSEQUENCES|; WOULD HA ALI TLıE ıııORE GRAVE IN TLıAT ıSRAEL WAS PREPARLNG A NEW WAR IP . - RR:, • ' ' 1 . tV. ' V ACENARIO MHLCH, AT.ARTING IN SOııRH HEBANON, WOııLD ENGULF THE ENTIRE REGION, "" J/;, . • Iı- . i . WAT OR PEACE IN THE MIDDLE LIRıAT DEPENDEıL ON THE PALESTINIAN QUESTION AND TLıE PALESTINIAN QUESTIOA ALONE. EVERYTHING THAT HAD BEEN DONE . ITV AN ATTEıııPT T.O GEL: RONıUL T|ıAT HASLC FARı HAD ONLY LED TO RNORE BLOODSHED.

V./56S3 s M . îfŞ*';^- CONV/til'/SR.ll •fiy- sstfc-

r •»V'ı ' ' " Tlıe PI.O;. for lts pare,- had cl.ecr I y def intıd its strategy for tlıe t-'-Vf\t. ; . .. t-:' Aı eatâbli shıııent of .fiföt and la« tlng'/penco . llouııvur., it was cleair that. '' ' : W Israel, laıl by i anatlca, uas not tİılııl IHIJ about peaee and did not believe iıı İt. The. P'I.O, sole ropresentati.ve o.' the Ta l estinian people^ was ready to discuaa, in the conı:ext of* r.he International Conference, ali the caımcii of the confllci and- to'- aeel. MO'I.UI i ons aeçeptable to;all; for peace uas İn !the i.nterest» of Isın.?!, i.; anıl l'alestinians alİke.

Tlıe speaker extended a hatıd to tlı.: forces of peace in Isrâel, asking •IV them to cooperat.e wl tir the l'f.0 to in s t :l tut.- a just. and global peace' in ... the region. İle called on I.sirra.l's .leadeıs to be equal to the evenfcs and •m circuınstances and to ıııyderata.ui ı bat it ua;> not the arrogance of force that guaranteed security, but rea I peace founded on justi.ee. İle asked ali Jewish cojnmuniti.es in the uorld to cooperata uitb ı he l'l.O to establish â peace uhich took aecoıınt of averyonu'a i.ııteres ti..

Tlıis uas aıı hlstorir: opportım I ty 10 briıu; about a just solution to a conflict. uhich lıad lasted for över AO years. If the opportunity vere mişsed, the reglon uoııld fail lıeadlong 'iıun a ı/ar tlıat v/ould leave nothing in its wake. Nothing uoııld be lef t >: i.tlıer for the children of Israel

or for the children of Palust.ine. This especially true;because of the enorınoııs scockpllesj of ucapous in the reglon, including lpng-range

miasiles. Tlıe eost to the uorld ol: sııclı a uaı uoııld be too lıigh. The role : Lif of the paı:l. i ameıı tarlana mueting here uas i" seı:ve uorld peace, to lıold the v/armongera and the aggreasiou in cheı.U . The upeaker uas çertain that the uork of tlıe Conference uould iead to coııc]usive results in that direetiori. '•u He looked foraard to tlıe day ulıen the Palesti.ne State uould become a full- fledged membar of the İT.PII and expressed his wishea for the entire success ı ise; of the Conference, t Tl>e PRE8T.DENT thanked Mr. Arafat lor addru^aing the Conference.

Kfv' • V1- . • f, ....- - .• . : !.' , 'l 3 1 M -lyMr . •IV• ,% P. .; .TllElf. ' E•:. :(Nepal ' jfiı.'); sai d; thaı: he v/ished to thank Hungary for the uaııı,ja ıı; ınbospitalit y accorded to h.ls delegatioıı since its arrİval. in Rudapesl; JJk . "OI Mr. T. COX (United Kingılom) on a poiııt of order, said that the United Kiffgdom delegation protest.ed strong.ly about the behaviour being accorded 1 »v- Iw. II

r ft.

il! A 1.1 nal i una of l: he uorld m.cdt-.ıi arrım.;, cumput 11 i ve and oııtuaİ:d-looking

econoıiılea oı tlıey unu I.d be but a,. I,.JI1 hy ılı.: (•;>:., ı.a u!: p ı otect.i onisnı aıul trade

Wavs, f'ree i rinle was t lıe key , .. ;;r.ııre pm-ip.: ri ı:y.

Mr, 11. linGU (Turkey) coııu in;-. .llıat dubama al Ilıe iııter-

l'arliamentary Union ahotıld ı »k,: ala:.; in a a,.i, it o l; unders r.and.l ng

and muı.nal respect:. He therefum ...iahed m a.«k İri.a bulgarian and Greek

eo.l.leagues a (|iıeötion.

V) a a there not a Tnrklalı I u'l ;:.n l.c ml.norllv ol: a ııılllion and a hajlf

people İn Hol garla? How uaa İr M. i i" tlıe fanınım uor.ld ueight1 if11ng

champiotı, İlahı. Su.leymanog.lu, l.au f Lort ttulgnrla to teci le in Turkey?,;

Waa tlıere not also a Tnvkl.nl. l a l amlc ml.ıınr• I ty İn ueatern Tlırace?

lli's own motlıar lıad heeu buru in Tiu ace aııd many uf lıla closest relatlves

atili lived there." : . The trutlı had to he ackıum I mlged and he r.al.led upon his lhılgarlan

and Greelc colleagnes to atop d.uıylng the ex:lal:ence of those nılnoritles

and to respect their rigltta. i

Mr. A. fîCEHERRAS TRICONA (Malta) aaİd that the new detente beöien

the siıper-pouers had created a climate in uhlch peaceful resolution ;of

; çonflict uas a clearer possibill.ty. Tlıe rise in reglonal institutions such

as tlıe Gulf Co-operation Counci l clemoııstrated a commltıııent to seelc 1

coııımon aolutJona to comınon prohl eıus.

: Houever, despite the CSCE process there uas stili a danger of '•;.

uar-beginning betv/een naval forces in the Mediterranean sea.as naval

forces had not yet been fully ine1.ııded -in the d l.sarıııament process applied

to land forces, There could be no security in Eıırope uithout security

in the Mediterranean,

.Since 1983 the non-aligned Mediterranean states had adopted a reglonal

approacfı ;to cpıestions of security and' co-operation in the Mediterranean,

; in''commerpia.l and . econonıid macto.ro as'-uel 1. as coııımunications, tourlsır.

and protection of tlıe environnıen":. They tesolved to deal with problems

uithout resort to force. Their alnıs l.ad resulted in a nunıber of reciprocal .undertakings of hön-aggresşlon.

Therspeakervsuggested Hint.the;İPU 'Conference to be held in Cyprus

in 1990 shotıld conslder these develonments İıı the Mediterranean and should

encoıııage steps touards the güt\iıbİ!İ,slunûi)L ol" an assoıııbly of Mcditcrr'snâsn

parllarnentartans. j :

; • ' j1i t . j k •./56I5 . Mr, I, BRAD (Romanla), at,' a Roman lan deputy anrl a writer, firsc

anBV/eredMr, lloechtl that; he had d Ifflculty İn imaginlng Frederick Bİrberossa 1 sealcing to, reepu.l t sol d i dra aııtnng tlıe' Confe rence .i de Legâtes to start a

new crusade agatnat , Romanla. Romanla ;-recogn i zed as fundamental rights, ali: the human rights that had been mtJntioned hy ıha various speakers: the rlght to peace, to a lifeiof dignity ;•:.• the ,r I glıt to work, the rlght to a

'îcnliural *İife,, toveducation, to def ent lıous i nğ and tö health. Like the i preceding speakeçs, .İt refused any discriinJ ııa ti fon based on race or sex.

t >The speaker cohsidered that Mr; Schener was vrong to set himself up

: aş t.: an apoatle of ^international juatic'e,and to forget his ovm country's

probleıu8;v drugs, racialjıdiscrimlnat Ibn and unemployment in particular. •.. ..I- .-V > ••.>•• .:,..•:• . . ; , Y

The iRoınanian Belegatioru did not thi.nkthat uorld l ora were the appropriate

•Cpntext8«in wh'lch to lilarne one country ör another. Such attitudes only

served to.aggravate dlfferences, ratheri thau brlug nations and peoples"

closer together, i To Mr, Strik-I.ievers, Mr. Brad: vuante • d to• state that. Hungarian. 'l s Sf cpnstltuted only 7.1 perceııt of the population ol: Romanla, and Germa,ns | «• • ij'1 only 1.5 percent, They had al.uays been rerognized by the Roınanian Government, a '. İr uhiçh had deflned an appropriat e fraınewovk hy ulılch to aasure their Tconstitutional l.,' iir

obligationa and freedoms. They eıvjoyed full ecpıal.lty wlth other citjizens

of Roroania> There was'no point İıı playinp lııto the handa of hostlİe, !

natlonalistlc and chauvlnistic fojces. Romanla, lor it:s part, had never

rejected dialogııe, but to tlıe coııtrary, had aluayn soııght to promote İt.

Thiş was evidenced hy İta efforts İn favour of tin: signature of the jllelsinki

Final Act, Romanla wotıld therefore not allou anyıuıe to teaclı it what to ^

do or to impose its method of seti. Ilng prohleiııs, cven w i th polltical or

economic. pressure. It ûopdeıuned any breaeh of ila soverelgnty

with tlıe same firıııness with uhich it respected tlıe soverelgnty of others.

MR, p, VOUTÛV (Bulgar I a) regretted that: Turkey had raised an artificiallj

preated problem of bilateral relations hetı,een their two countries. Referencfs

tp a po-called Turkislı minorlty in Bulgarla were based upon a confused inter-

pretation of history. Most etlinle Turka had l.:ft Bulgurla in 187B and

ali those Wh0. had W.ia|ied to return to Turkey had exercised their right to do j

;şo by 1978, . The phraşe "Turkish minorlty" Was a term whlch had been:used to ! •'-*•*; fiONV/81/SRİll.' | • k • 5&R6 • X i •1 ili en t i Ey t ha llulgarian moulem;;. İt: wa.. an utturly false ternı uith no .•jııstif i catltuı in fact.

Tlte liorw<3.^ i a a deleg

a l <-• lıad not been al>le in see the ıııiııoci ty probleıns ejciatinjî İn Turkey i.t.self, uherii IH mili i on Kurdu as wel.l ay sualler numhers of Aruıenians, Greeka, Hulga e lana, Araba, l.av. lana and otlıers were denled tlıe' right to their own langııaga and cu.l turu. MR, A. Al,KAYRAK (Turkey) ıep 1:1 ed flrsl: to Mr. Loulis of Greece, uho had

plaimed that Turkey had or.cuplud Cyprus, İıı fact, Turkey had sent a peace; j

forde to Cyprus as a gııaranfor poucr and f>y ıreatoring peace had saved the i j

indâpendence; of Cypnıa. İle could on.ly conclııde tlıat Mr. Louli^ had made hiiş conmifeııts because he: uas overuhelmed by tlıe nervoıısness and desjv;ration of his

Greek Cypriot trlends. si- j

sile uent on to reply to Mr. Ghal.anos.ulıo had also repeatediuell-rehearsejd andt^baseless'accusatlona against Turkey. llowever . be had been1' iplease d to i 4' note that Mr. Galanos had acrpıired an interest. iıı searching for a just and |

lasting solııtion of the Cyprus problem. Such a solution could not of course

be based on... the persecution of the Turkis h Cypriots by the Greek ! Cypriots, and ,,, ., ; ' ' • ! ;.ı he appealed- to. the Greek Cypriot Group to cease uasting time and instead to . . •. • •..."•, . • • sı eııgage in serioua and meatı.l ııgful .talka İıı Cyprus uith Turkish Cypriots. '!

Mr/M. SİMSEK (Turkey), also exercising a right of reply on behalf :|

"of the Turkish Delega11on, atated that the very presence of Mr. Faikoglçu

İuithin the Cteek Delegat lon. cÜnt.radicted the allegations of Mr. Polydoras

*to the effect tlVât there uas. «o' Turkish minorlty in uesterp Thrace. | *|je recAled that Turkey had aluays been at the origin of the dialogue | : that had sprung up över tbe years ul tl, Greece. In conclusion, he aske| 'uhether the Turkish miuority Uving ; in' Greece uas denied .the right |

Uve in peace İlke any o t ter .populntion on the grounds that it vas f • u of tlıe Tslamic faitlr, :: .şO. İ :

••vi • " . : ,r :« 'A MR. MARKO (Czeclıoa.lovak i a) noted that the concluding document of the 't' Helsinki Conference lıad cali od for a calin dialogue to be undetitaken in a il-

clinıate of respect. for the viaus of otlıer couııtries. It uas; inconsistent vjjith

that statement for sııpport t o be glven fro«ı abroad to dlsruptive forces , '| V

İn Czechoslovakla, Hohody had been ı rled İn Czeclıoslovakia because of their 1 political vlews aııd the judlciary uas fıılly i ndepeııdent:. İle uondered . ' | uhether s o ine iıı tlıe Ünite d Ml.ates uoııld p re fer that the Government should ş. j . J.l ; prevall över the courts, 'i;

• >1fi. • i •!• ../56I7 i!', CONF/fll/SR.ll . -

' • - 5M7 -

Mr. S.Q. HAMOUDI (Iraq), exerclsing his r ight of reply, stated

that the tears sheıl hy Iran över peace hore a utroııg resemblance to

crocodllc teara, Tl. should he v'l goı-onu I y atruuuud that uhlle Iraq 'Y T ' ''

had iıııınedlatel y accepted United Nations rutinim loıı 598, Iran had refused

to do 80 for a year, and had on.l.y finally aceepted it ıınder duress.

Ic should also he stresâed that Iran had fouglıt Irtftf ultlı ueapons supplied

by the Zionists. And ±t should further bd eiııplıasiîed'-tliat the Iranlans

had killed Iraqi prisoners who had fa.lJ.en into their harıds with a savagery

recorded by the ICRC. What, finally, coulil one • aay about the Kurds

of Iran? In any avene, Iran would be we.I.l. adviued to leave Lebanon

to^the Lebanese and to get out «u rapldly as uluutld the Zionists of

Ter Aviv.

•' • •' *

Mr. V. P01.YD0RAS (Grçece) said that it would be useful to ignore

the denıagogic sty.le• uhicft-fchfc Turkish delegate had üsed. Tlie Treaty ** •

ûf Laus&nne proteeted the ı-eligioııs rlghts of the inhahitants of

Uestern Tlırace. They were Greelcs and enjoyed ful! and equal rlghts wlth

other groups. Tıırkey's allegation that the nıinorluy was Turkish was

foolish, ;

, Turkey's assumed role as proteetor of ali nuıallm minoritles was

undferıninedljy the denlals of htınıan rlghts İn »Turkey, the outlaving of

po 111 icâl part les and l>y~ clî"e p resen f T u rk i a I r~t r o o ps~TrT C y pru s and l't s vlolatlons of internationa' l lav/. V .*'*;

» : . • . Tlıe PRESIDENT thanked ali delegates for the ir patience and interest. in

debate, He annoıınced that the Inter-Parliaıııentary Council would meet at

9.30 a .m,' 'the-fdlJovjing day,., there uould be a committee meeting to conslder

item 6 and the final plenary sitting unu İd begin at 2.30 p.nı.. •'".' : i ..' i • * •••"•. • :.. * ' . * • " •. The sitting adjourned at 7.05 p.m. 5688 i DONEM:! YIL s 4

CUMHURİYET MECLÎSİ 37*inci Birleşim 24 Mart 1909 Cuma Saats10.00

GUNEDEM: I. BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI, II. ÖZEL GÜNDEMDE YER ALACAK ÎŞLERî (1) Tarımsal Donatım Servisleri Müdürlüğü 1909 Mali Yılı Döner Sermaye Bütçe Yasa Tasarısı (Y.T^Ho: 341/4/09) ve Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesinin Tasarıya ilişkin Raporu. (2) Genel Tarım Sigortası Fonu 1909 Mali Yılı BUtçe Yasa Tasarısı (Y.T.No:340/4/09) ve Ekonomi, Maliye, Bütçe vo Plan Komitesinin Tasarıya ilişkin Raporu. (3) Süt Endüztrisi Kurumu 1909 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı (Y.T.NÇs330/4/09) ve Ekonomi, Maliyle, Bütçe ve Plan Komitesinin Tasarıya ilişkin Raporu. III. SEÇİMLER VE OYLAMASI YAPİLACAK ÎŞLER: (1) Ceza (Değişiklik) Yasa Tasarısı (Y.T.NO:232/5/07)»nin üçüncü görüşmesi. (2) Eski Eserler ve Müzelre Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasnrısı (Y.T.NO:239/3/07)*Min üçüncü görüşmesi. IV. SORULAR, V. GENEL GÖRÜŞME VE MECLÎS ARAŞRITMASI YAPILMASI. VI. GÖRÜŞÜLECEK TASARI VE ÖNERİLER İLE KOMİTELERDEN GELEN DÎGER ÎŞLER: (1) Sözleşmelr (Değişiklik) Yasa Tasnrısı (Y.T.NO:201/2/07) ve REkonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesinin Tasarıya ilişkin Raporu.

./5689 r-

- 5689 -

(2) Geza Usul (Değişiklik) Yasa Tasarısı (Y.T.NO:231/3/07) ve Hukuk ve Siyasi işler Komitesinin Tasarıya ilişkin Raporu. (3) Temel Sağlık Hizmetleri Dairesi (Kurutuş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarısı (Y.T.N0:145/2/07) ve Kuruluş Yasa Tasarılarını İnceleme Komitesinin Tasarıya ilişkin Raporu. (4) Su îşleri Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) (Değişiklik) Yasa Tasarısı (Y.T.NO:320/4/09) ve Kuruluş Yasa Tasarılarını İnceleme Komitesinin Tascrıya ilişkin Râporu. (5) Merkezi Cezaevi (Kuruluş, GÖrev ve Çalışma Esasları) (Değişiklik) Yasa Tasarısı (Y.T.N0:327/4/09) ve Kuruluş Yasa Tasarılarını încelemö Komitesinin Tasarıya ilişkin Raporu. ' (6) Ekonomi,^Maliye, Bütçe ve Plan Komitesinin, Sayıştay Daşkanlıgının Kıbrıs Türk Hava Yolları Ltd. Şirketinin Londra Şubesinin 1904 Mali Yılı ve Kasım 1905 Sonu itibarıtla hesaplarının Denetim Raporuna (S.R.N0: 4/1/06) ilişkin Raporu. «

%7) Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesinin, Kamu Görevlilerinin Nakilleri ile ilgili Sayıştay Raporuna (S.R.NO:2/1/06) ilişkin Raporu. (0) Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesinin, Sayıştay Başkanlığının Ankara Büyükelçiliğinin 1.12.1902 ile- 7.11.1905 tarifleri arasındaki Devreye ait Hesaplarının Denetim Raporuna (S.R.NO:6/1/06) ilişkin Raporu. (9) Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesinin, Sayıştay Başkanlığının Vakıflar İdaresi 1902 Mali Yılı Denetim Raporuna (S.R.NO:3/1/06) ilişkin Raporu.

•V./5690 5690 -

(10) Ekonomi^ Maliye, Bütçe ve Plan Komitesinin, Vakıflar ye Din İşleri Dairesi İ903 Mali Yılı Kesin Hesapları * ile ilgili Sayıştay Raporuna (S*R.N0:10/2/07) ilişkin Raporu. (11) Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesinihj Merkezi Ödenekli İzin Fonunun 1901-1902-1903 Mali Yıİİö^ina ait Denetim Raporu ile Bilanço ve Gelir-Dider Hes'apları ile ilgili Sayıgay Raporuna (S.R.NO: 7/1/06) ilişkin Raporu. (12) Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesinin, Mersin Temsilciliğinin 1900-1905 Devresi Hesaplarına ilişkin Denetim Raporuna (S.R.NO;5/1/06) ilişkin Raporu. (13) Tarımsal )İlaçlar (Değişiklik) Yasa Tasarısı (Y.T.NO:305/4/00) ve İdari ve Sosyal İşler Komitesinin Tasarıya ilişkin Raporu. '(14) Birleştirilmiş üst Kademe Yöneticileri (Değişiklik) Yasa Tasarısı (Y.T.NO$299/3/00 ve Y.T.ND:342/4/09) ve İdari ve Sosyal İşler Komitesinin Tasarıya ilişkin Raporu. (15) Birleştirilmiş Kamu Görevlileri (Değişiklik N0j2) Yasa Tasarısı (Y.T.N0îll6/2/06, Y.T.NO:191/2/07 ve Y.T.NO:303/4/00) ve İdari ve Sosyal İşler Komitesinin Tasarıya ilişkin Raporu. (16) Birleştirilmiş Poliçelre (Değişiklik) Yasa Tasarısı (Y.T.NO:55/1/1/06 ve 329/4/09) ve Hukuk ve Siyasi İşler Komitesinin Tasarıya ilişkin Raporu.

./569i