DOCSLIB.ORG

Vermommingen Van Beleid Beleidstaal En Symboliek Van Politiek En Beleid A.F.A

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Vermommingen Van Beleid Beleidstaal En Symboliek Van Politiek En Beleid A.F.A Vermommingen van beleid Beleidstaal en symboliek van politiek en beleid A.F.A. Korsten 2010 (herdruk van tekst uit 2005) Inhoudsopgave A Inleiding 1 Inleiding B Algemeen overzicht 2 Het werk van Edelman over symboliek 3 Symboliek in de definitie van problemen: illustratie (1) 4 Symboliek en agendering: illustratie (2) 5 Retorische analyses 6 Hoe sijpelen nieuwe ideeën door in een organisatie? 7 Motievenvocabulaires 8 Doctrines: Hood & Jackson 9 Beginselen als motiveringen voor beleid 10 De beleidstheorie: reconstructie van veronderstellingen achter beleid 11 Framing met heuristieken: Korsten; Rein & Schön, Van Twist 12 Discourscoalitie 13 Metaforen 14 Beeldschema’s 15 Classificaties 16 Reframing en het zoeken naar consensus 17 Symboliek in organisaties C Uitwerking 18 Imago van de overheid 19 Overheidstaal versus taal uit dag- en opiniebladen 20 Taal in een politieke context (1): verbale politiek 21 Taal in een politieke context (2): verkiezingscampagnes als theater-stuk 22 Taal in een politieke context (3): politieke debatten 23 Taal in een politieke context (4): teksten van politieke partijen 24 Bestuurlijke en ambtelijke teksten (1): inspraakbrochures 25 Bestuurlijke en ambtelijke teksten (2): symboliek van wetgeving 26 Bestuurlijke en ambtelijke teksten (3): symboliek van verordeningen en beschikkingen 27 Bestuurlijke en ambtelijke teksten (4): het formulier 28 Bestuurlijke en ambtelijke teksten (5): advertenties van de overheid 29 Bestuurlijke en ambtelijke teksten (6): de televisiespot 30 Bestuurlijke en ambtelijke teksten (7): aanwijzingen 31 Directe communicatie tussen overheid en individuele burgers 32 Narratieve analyse D Balans 33 Balans: vermommingen van beleid 1 A Inleiding 1 Inleiding Taal met of zonder teken ‘Ik heb elf keer een Europese Raad - ook wel ‘top’ genoemd- verslagen. Dus weet ik zeker dat het om een spel met woorden, een verbale farce gaat. Ik weet ook zeker dat tijdens een top eigenlijk alleen maar de zogenaamde slotverklaring wordt besproken. Dat stuk is al in ontwerp klaar voordat de vergadering begint. De vraag is aleen maar wat erin blijft, wat eruit moet en wat wijziging behoeft. Wie het klaarspeelt er iets aan toe te voegen, is óf een groot staatsman óf toevallig kanselier óf president van een groot EU-land. Eendracht maakt in Europa zelden macht. Omvang en grootte des te meer. De top gaat dus van het begin af aan over zijn eigen afloop. En de slotconclusies vormen de agenda. De rest is doodsimpel. Is er sprake van een "diepgaand debat", dan wordt er met de blote vuist gevochten. Rept men van "constructief beraad", dan is er ruzie zonder handgemeen. Zijn de gesprekken "openhartig", dan wordt er gevloekt en gescholden. Heeft men het over "een goede sfeer", dan gaat het nergens over. Zijn er nog "punten van overleg", dan komt men er niet uit. Pas als er "open en vriendschappelijk" wordt gepraat, dan loopt het een beetje, maar zijn geen echte resultaten te verwachten. En heeft men het over een "historische gebeurtenis", dan wordt je belazerd of moet een van de leiders toevallig een verkiezing winnen. Zodat vrijwel iedere top een historische gebeurtenis is. Die daarna snel wordt vergeten. Wat iedere leider tot grote tevredenheid stemt. Daarom is een top uitsluitend taal zonder teken’. Dat een Europese top vooral een spel van woorden is rond conclusies die al getrokken zijn, is niet helemaal waar. ‘Een top is ook een zaak van gebaar en houding, bestemd voor achterbannen, kiesvee en partijgangers zonder welke de arrogantie van de macht niet goed kan gedijen. Voor een echt grote leider telt daarom vooral hoe hij op de top aankomt en - meer in het bijzonder - hoe hij uit zijn limousine stapt. Want dat is niet alleen het zichtbaarste moment van de hele gebeurtenis, het is ook het enige moment dat de leider niet met anderen hoeft te delen. Voor een leider is het vervolgens zaak de hollende lakei voor te blijven die het portier voor hem opent nog voordat de limousine stilstaat. Aankomen en uitstappen is het enige ware kenmerk van een leider. Het verleent hem glans en glorie. Bovendien zoemen de camera’s, kijkt iedereen toe en klinkt overal tromgeroffel en bazuingeschal. De leider werpt even een verre, plechtige blik over het dak van zijn voertuig en schrijdt dan naar de ingang. Hij doet of hij al die kouwe drukte niet merkt. En alsof hij slechts gebukt gaat onder de loodzware last van zijn staatsmanschap. Maar het is wel zijn grootste moment. Daar doet hij het allemaal voor. Wat niet telt is de manier waarop hij na afloop van de top weer vertrekt. Dat wordt, om de een of andere reden, 2 nooit vastgelegd. Grote leiders komen alleen maar om aan te komen. Ze komen nooit om weg te gaan. Aan vertrekken is geen eer te behalen. Ze stappen daarom altijd uit, maar zelden in, en het liefst nooit op’. Aldus de journalist-columnist Jo Wijnen, 13 en 14 juni 1997, enkele dagen voor de top in Amsterdam. Taal doet ertoe Jaren terug ontving de leidende hoogleraar van een universitaire vakgroep van een gemeente de opdracht om een groep gemeente-ambtenaren te trainen in omgaan met bezuinigingen. Wat te doen? Publicaties over lokale bezuinigingsoperaties waren er nog nauwelijks. Het was nog niet bekend welke aanpakken in de lokale praktijken voorkwamen, laat staan wat de voor- en nadelen waren. De professor bestuurskunde kon met zijn hoofdmedewerker, zijn rechterhand, de groep niet tegemoet treden met een uitgebreid kennisfonds. De vraag liep vooruit op resultaten van verricht substantieel onderzoek. Reflectie onder ‘de kerstboom’ was gewenst. De opdracht was niet eenvoudig. De gemeentebegroting en -rekening nader analyseren op bezuinigingsmogelijkheden? Daartoe was de hoogleraar zeker bekwaam, maar dat zou betekenen dat hij het werk voor de ambtenaren ging opknappen. Dat was niet de bedoeling, want wat zouden de ambtenaren daarvan leren? Verdere bezinning leidde tot de stap om de ambtenaren een sprookje voor te leggen en ze te laten nadenken en praten over wat dat sprookje voor hun praktijk betekende. De aanpak werkte. Er werd geanimeerd gediscussieerd. Of deze gemeente uiteindelijk beter kon omgaan met bezuinigen, weten we niet. Waar het hier om gaat, is dat ‘taal’ blijkbaar iets kan bewerkstelligen, iets kan losmaken. Taal doet ertoe. Niet alleen in de manier waarop de hoogleraar ambtenaren iets wil leren. Politiek is een zaak van macht en gezag, maar ook een kwestie van symboliek en symbolische macht in taal uitgedrukt. Men kan de speeches van Saddam Hussein van Irak erop nalezen. Achtergrond Prins Claus schrijft als inspecteur voor de ontwikkelingssamenwerking in het voorwoord van de bundel ‘Cultuur en ontwikkeling’: ‘Nationale hobbyismen vieren nog steeds hoogtij. Wij zijn de fase van steeds maar blijven experimenteren nog niet ontgroeid. Voor oude vraagstukken bedenken wij nieuwe begrippen en noemen het nieuw beleid’. Hier gaan we in op beleidstaal en symboliek van politiek en beleid. De volgende vragen nemen we tot oriëntatiepunt zonder deze letterlijk in deze volgorde te beantwoorden. - Wat is het verband tussen beleidstaal en symboliek? - Welke denk- en opvattingenpatronen liggen achter de taaluitingen van actores met betrekking tot beleid? Waarom moeten we die kennen? Zijn die belangrijk of onbelangrijk voor actores in het openbaar bestuur? - Welke taal spreken actores in het openbaar bestuur, zoals premiers, en politieke voormannen, in welke arena spreken ze die en hoe spreken ze in debatten met elkaar? 3 - Welke taaluitingen komen we met betrekking tot politiek en beleid zoal tegen (het maken van nota’s, wetten, circulaires) en wat leert dat ons? - Wat is narratieve analyse volgens auteurs als Van Eeten, Dicke? Kan een narratieve analyse van betekenis zijn voor het begrijpen van debatten, voor het verder brengen van debatten, en voor de rol van procesmanager? In het navolgende verduidelijken we eerst nog enkele begrippen en stellen we de relevantie aan de orde. Taal: retoriek en argumentatieve beleidsanalyse Politieke strijd wordt gevoerd over beleid, over het bereiken van doelen en middelen, en daarmee is ook beleid aan taal gerelateerd. Wie taal zegt, denkt aan retorica en argumentatieve beleidsanalyse. Retoriek is wel de taal van de macht genoemd en retorica de wetenschap van de demystificatie, van onthulling van impliciete en beïnvloedende boodschappen. Retorica is ‘de ontmaskering van de macht’ (Van der Veen, 1991). De argumentatieve beleidsanalyse richt zich onder meer op de redeneringen en argumentaties in taaluitingen van de overheid, en op het verbeteren daarvan, en daarom is een vak als argumentatieve beleidsanalyse of argumentatieleer een vak binnen opleidingen bestuurskunde. Inzichten uit de retorica en uit de argumentatieve beleidsanalyse zijn hier van belang en komen ook aan de orde. Retorica kan ontmaskeren maar moet daartoe niet beperkt blijven (Van der Veen, 1991: 303). Ontmaskeren is niet opbouwen. Retorische analyse zou de communicatie in het openbaar bestuur moeten bevorderen. Dat is ook een opdracht voor beleidsanalisten op het vlak van de recent sterk in ontwikkeling zijnde argumentatieve beleidsanalyse, die te hulp gevraagd kunnen worden om voorstellen op de agenda te krijgen en om beleid te ontwerpen en te onderbouwen. Beleid onderbouwen is niet slechts een kwestie van kosten en baten op een rij zetten. Giandomenico Majone, in 1989 hoogleraar beleidsanalyse in het openbaar bestuur en werkzaam op het European University Institute in Florence, verwoordt waarom hij gegrepen werd door het onderwerp ‘argumenteren’ en ‘overtuigen’ en kwam tot de opzet van een boek ‘Evidence, argument and persuasion in the policy process’: ‘I started working on the ideas that eventually led to this book more than a decade ago (rond 1980 dus). At that time the notion that the retoric, the ancient art of persuasive discourse, had anything to do with professional policy analysis seemed to many collegues to be not far-fetched but also dangerous. These collegues feared that to question the image of analysts as technicians supplying data for the preexisting preferences of policymakers would threaten the position of policy analysis as an academic discipline and undermine efforts to introduce rationality and efficiency in the confused world of policy-making.
Load more

Recommended publications
  • Afscheid Van De Vertrekkende Leden
    wetsvoorstellen over ritueel slachten, weigerambtenaren 9 en lesbisch ouderschap. Afscheid van de vertrekkende leden Voor volgers van de staatsrechtelijke ontwikkelingen bood deze parlementaire periode ook voldoende interessante Aan de orde is het afscheid van de vertrekkende leden. casus: het debat over het rapport van de Staatscommissie Grondwet, het correctief en raadgevend referendum, het De voorzitter: kiesrecht van de eilandsraden in Caribisch Nederland en Collegae. Vandaag komen wij voor het laatst in deze het Huis voor klokkenluiders. Ook heeft de Kamer bij een samenstelling bijeen. Vandaag en volgende week is de aantal gelegenheden gereflecteerd op de wijze van haar wisseling van de wacht. Dat gaat met enig ceremonieel verkiezing en haar positie in het staatsbestel ten opzichte gepaard: 35 van u nemen afscheid. Dit betekent dat wij veel van de andere staatsmachten. kennis, visie en ervaring kwijtraken. Wij troosten ons met de gedachte dat deze hopelijk volgende week vernieuwd De vele staatsrechtelijke ontwikkelingen leiden ertoe dat wordt met het aantreden van de nieuwe leden. Een instituut de Kamer meermaals overleg heeft gevoerd met de Raad is immers zo krachtig als zijn mensen. van State. In februari 2012 heeft de Kamer voor het eerst gebruikgemaakt van de mogelijkheid om aan de Afdeling Vandaag staat echter niet alleen in het teken van het advisering van de Raad van State rechtstreeks voorlichting afscheid van een groot aantal collega's. Wij markeren ook te vragen. Het betrof de Wet normering topinkomens en het einde van de Kamerperiode 2011-2015. Voordat ik de de Wet op het accountantsberoep. Sindsdien is nog twee- collega's die afscheid nemen met een enkel woord toe- maal voorlichting gevraagd over respectievelijk artikel 13 spreek, wil ik dan ook graag van de gelegenheid gebruikma- van de Zorgverzekeringswet en de democratische controle ken om kort stil te staan bij de ontwikkelingen die de Kamer in de Europese Unie.
    [Show full text]
  • Afscheid Van De Griffier De Priesterflat Als Het Internaat
    naast het uit drie gebouwen bestaande internaat. Als u nu 11 denkt "ik ga dit komend weekend eens naar Roermond en dan ga ik dat bekijken": het is allemaal afgebroken, zowel Afscheid van de Griffier de priesterflat als het internaat. Aan de orde is het afscheid van de Griffier, de heer mr. Een jongensinternaat. Het Bisschoppelijk College Schöndeln G.J.A. Hamilton. was ook een jongensschool. Geert Jan heeft tot en met zijn eindexamen alleen met jongens in de klas gezeten. Bij mij De voorzitter: was dat tot het schooljaar 1973-1974, toen er twee meisjes Aan de orde is het afscheid van de Griffier van de Eerste in 4 alfa in onze klas kwamen. In de binnenstad was toen Kamer der Staten-Generaal, de heer mr. G.J.A. Hamilton. nog het meisjeslyceum Sint Ursula. Daar was frequent Ik geef het woord aan de heer Thissen, oud-lid van deze contact mee, dat kunt u zich voorstellen, zowel bij de jaar- Kamer. Tof, je hebt het woord. lijkse Hamstraat Parade, die in mijn tijd alweer afgeschaft was en de dansles bij Pietje Moors — ik heb een bronzen medaille gehaald; ik weet niet of jij daar een medaille De heer Thissen: gehaald hebt — als jaarlijks in de toneelstukken van Ursula, Mevrouw de voorzitter, beste Ankie. Meneer de Griffier, waar jongens van het college werden uitgenodigd om de beste Geert Jan. Leden van de senaat, deels oud-collegae mannenrollen te spelen in toneelstukken aldaar en vice en wellicht beste toekomstige leden van het Genootschap versa zij bij ons. Zo speelde Geert Jan in diverse toneelvoor- van Oud-Senatoren.
    [Show full text]
  • Geschenken 16-09-2016.Pdf
    Tweede Kamer der Staten-Generaal Kamerlid Geschenk Datum Agema, M. (PVV) - Ontvangen van De Landelijke Huisartsen Vereniging 19-5-2010 na een debat op 19 mei 2010 een thermometer en een bloeddrukmeter - Ontvangen van Koninklijke Horeca Nederland na het 18-5-2010 debat in Dudok op 18 mei 2010 2 cadeaubonnen à €100,-- per stuk van Alliance Gastronomique. - Ontvangen van Boom uitgevers Amsterdam drie 30-9-2008 boeken: Montesquieu, over de geest van de wetten (waarde €64,50); Mill over de vrijheid (waarde €18,50) en Pascal Bruckner, Tirannie van het berouw (€23,90), Totale waarde €106,90. Amhaouch, M. (CDA) - Geen 14-1-2016 Geschenken ontvangen door de leden 1 Kamerlid Geschenk Datum Arib, K. (PvdA) - Ontvangen van de president van de Duitse 26-8-2016 Bondsraad de heer Stanislaw Tillich in het kader van een bezoek aan de Voorzitter twee espresso kopjes in doos. De waarde is onbekend. - Ontvangen van de president van Griekenland in het 13-7-2016 kader van een bezoek aan de Staten-Generaal een zilverkleurig schaaltje met inscriptie. De waarde is onbekend. - Ontvangen van de ambassadeur van Pakistan een 5-7-2016 doos mango's. De waarde is onbekend. - Ontvangen een zilveren schaal en het boek ‘Malta’s 13-6-2016 parliament an official history’. De waarde is onbekend. - Ontvangen van de Statenvoorzitter van Curacao een 31-5-2016 pen. De waarde is onbekend. - Ontvangen van de ambassadeur van Luxemburg een 25-4-2016 zijde shawl. De waarde is onbekend. - Ontvangen van het Nationaal Comité 4 en 5 mei het 6-4-2016 vrijheidsboek en het Denk Boek.
    [Show full text]
  • Vrijheid En Veiligheid in Het Politieke Debat Omtrent Vrijheidbeperkende Wetgeving
    Stagerapport Vrijheid en Veiligheid in het politieke debat omtrent vrijheidbeperkende wetgeving Jeske Weerheijm Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van Bits of Freedom, in het kader van een stage voor de masteropleiding Cultural History aan de Universiteit Utrecht. De stage is begeleid door Daphne van der Kroft van Bits of Freedom en Joris van Eijnatten van de Universiteit Utrecht. Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel- GelijkDelen 4.0 Internationaal licentie. Bezoek http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ om een kopie te zien van de licentie of stuur een brief naar Creative Commons, PO Box 1866, Mountain View, CA 94042, USA. INHOUDSOPGAVE 1. inleiding 1 1.1 vrijheidbeperkende wetgeving 1 1.2 veiligheid en vrijheid 3 1.3 een historische golfbeweging 4 1.4 argumenten 6 1.5 selectiecriteria wetten 7 1.6 bronnen en beperking 7 1.7 stemmingsoverzichten 8 1.8 structuur 8 2. algemene beschouwing 9 2.1 politieke partijen 9 2.2 tijdlijn 17 3. wetten 19 3.1 wet op de Inlichtingen- en veiligheidsdiensten 19 3.2 wet justitiële en strafvorderlijke gegevens 24 3.3 wet eu-rechtshulp – wet vorderen gegevens telecommunicatie 25 3.4 wet computercriminaliteit II 28 3.5 wet opsporing en vervolging terroristische misdrijven 32 3.6 wijziging telecommunicatiewet inzake instellen antenneregister 37 3.7 initiatiefvoorstel-waalkens verbod seks met dieren 39 3.8 wet politiegegevens 39 3.9 wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens 44 4. conclusie 50 4.1 verschil tweede en eerste Kamer 50 4.2 politieke
    [Show full text]
  • Jonge Socialisten Over Hun Idealen En Ambities
    RLedenblad van de Partijood van de Arbeid • 1ste jaargang • nummer 2 • december 2004 PvdA Congres 2004: dé partij- gebeurtenis van het jaar Kijkje in de Tweede Kamer Gratis openbaar vervoer. Ja of nee? Jong en Strijdbaar Jonge Socialisten over hun idealen en ambities Remy Wilshaus (23), landelijk voorzitter van de Jonge Socialisten Sterk en sociaal Tekst Daniëlle van der Wekken Foto Henk Oosterhuis Inhoud Oosterhuis, fotograaf van de rode loper inhoud redactioneel beroep, kon niet wachten tot De Rode Loper wordt uitgerold voor PvdA’ers die normaal gesproken achter de schermen werken. Meestal willen ze dat ook graag. Voor een portret in Rood hij achttien werd: toen kon hij 5 FORUM lid worden van de PvdA. wordt deze keer een uitzondering gemaakt door Henk Oosterhuis, webmaster Drie opmerkelijke meningen over de WMO Open Huis en lid van het partijbestuur van de PvdA-afdeling Stadskanaal. Inmiddels is hij webmaster en Het ooit zo democratische, open Tweede Kamergebouw is tegenwoordig streng bevei- INTERVIEW JONGE SOCIALISTEN 6 ligd. Alleen met een sjieke ‘badge’, u door een strengkijkende beveiligingsmedewerker al tientallen jaren actief voor Drie JS’ers over hun idealen en ambities de partij. Hij organiseert in de handen gedrukt nadat hij uw afspraak heeft bevestigd, komt u er binnen. Toch stonden de deuren dit keer wagenwijd open! En niet voor wie zomaar nieuwsgierig was. diverse acties om leden te 10 ACTUEEL Felix Rottenberg over de maatschappij na Van Gogh Elke Tweede Kamerfractie mag het Tweede Kamergebouw één dag in het jaar ‘lenen’. enthousiasmeren, te huldigen, De Partij van de Arbeid organiseert op deze dag steevast een ‘nieuwe ledendag’.
    [Show full text]
  • Vitale Democratie
    vitale democratie VVitaleitale ddemocratie.inddemocratie.indd 1 66-10-2006-10-2006 111:40:461:40:46 STUDIES OVER POLITIEKE VERNIEUWING De serie Studies over politieke vernieuwing beoogt via spraakmakende en grensverleggende studies bij te dragen aan het debat over vorm, plaats en werking van de moderne politiek. De politiek verandert in een snel tempo van karakter. Dit maakt het nodig om oude vanzelfsprekendheden opnieuw te overwegen. Deze politieke heroriëntatie is begonnen in de ja- ren zeventig van de vorige eeuw met het debat over de hervorming van de verzorgingsstaat. Maar ze is na de omwentelingen in Oost-Europa en de aarzelende politieke eenwording van West-Europa boven aan de theoreti- sche en politieke agenda komen te staan. Sindsdien is er discussie over het functieverlies van de traditionele centra van politieke besluitvorming; over het ontstaan van nieuwe politieke arena’s in de rechtspraak, de bureaucra- tie, de wetenschap en de onderzoeksbureaus, de media, de bedrijven en de technologische organisaties; en over de veranderende stijl en betekenis van politiek handelen. In welke instituties krijgt de politiek vandaag de dag vorm, hoe veranderen deze instituties in het politieke proces? Welke oude en nieuwe thema’s kunnen in deze veranderende omgeving van de politiek aan de orde worden gesteld? Hoe moeten we die veranderingen waarderen en hoe kunnen nieuwe vormen van democratische sturing en verantwoording worden ontwikkeld? serieredactie Ido de Haan, Faculteit Letteren, Instituut Geschiedenis, Universiteit Utrecht Tsjalling
    [Show full text]
  • Download (837Kb)
    3 Redactioneel Veel over werk Het is misschien niet leuk en het is misschien ook geen nieuws maar Nederland is een rechts land. In opiniepeilingen halen de rechtse partijen de laatste tijd enorme meerder- heden. Als we D66 bij de rechtse partijen rekenen (en er is eigenlijk geen reden om dat niet te doen) gaat het de laatste keren om zo’n 90 tot 95 zetels in de Tweede Kamer voor rechts tegenover zo’n 60 voor links. Nu is het aardige van Nederland dat rechts hier heel links is, dat zowel de marktliberalen als de conservatieven en de christenen nooit seri- euze bezwaren hadden tegen homohuwelijk of liberaal drugsbeleid en dat men ook al- tijd wel het nut inzag van een functionerende verzorgingsstaat. Maar het zet het aarze- lende optimisme over een PvdA die heet op te krabbelen na twee moeizame jaren coalitie met de VVD wel weer in perspectief. Hoe dan ook is de politieke opgave voor de komende jaren ‘werk’. De werkloosheid is te hoog, het werk is niet evenwichtig verdeeld over het land en de beroepsbevolking is niet op de juiste manier opgeleid. Grijp de herziening van het belastingstelsel aan om wat aan de werkloosheid te doen, schrijven Tweede Kamerleden Ed Groot en Henk Nijboer in dit nummer. Minder belasting op arbeid en meer op btw om meer werkgelegenheid te schep- pen, en vergeet ook niet om wat beter naar de belasting op vermogen en de belastingdruk van bedrijven te kijken. Ze bevestigen en passant de stelling van Nico Wilterdink in diens bespreking van de WRR-studie over ongelijkheid verderop in dit nummer, namelijk dat de terugkeer van het thema ongelijkheid vooral de terugkeer van politieke strijd is.
    [Show full text]
  • Jaarbericht Eerste Kamer, Parlementair Jaar 2013
    Jaarbericht Eerste Kamer Parlementair jaar 2013 - 2014 Jaarbericht 2013-2014 • Eerste Kamer der Staten-Generaal Inhoudsopgave Inleidende beschouwingen 4 1 De Eerste Kamer in Nederland en in Koninkrijksverband 8 1 Gebruik van bevoegdheden 9 1.1 De Eerste Kamer als medewetgever 9 1.2 De Eerste Kamer als controleur van de regering 11 1.3 Novelles en reparatiewetgeving 12 1.4 Toezeggingen 15 1.5 Moties 16 1.6 Schriftelijke vragen 17 2. Toetsingskader en -criteria 18 2.1 Rechtmatigheid 18 2.1.1 Toetsing fundamentele rechtsbeginselen en grondrechten 19 2 2.1.2 Staatsrechtelijke aspecten 21 2.1.3 Toetsing internationale verdragen 23 2.2 Uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid 24 2.3 Wetssystematiek en wetgevingsproces 26 2.3.1 Vooruitlopen op wetgeving 26 2.3.2 Samenhang van wetgeving 26 3. Koninkrijksrelaties 30 4. De Eerste Kamer in dialoog 31 4.1 Consultatie van deskundigen 33 4.2 Provinciebezoeken 34 4.3 Eerste Kamer online 35 4.4 Onderwijsprojecten 35 Inhoudsopgave Jaarbericht 2013-2014 • Eerste Kamer der Staten-Generaal 2 De Eerste Kamer in internationaal verband 36 1. De Eerste Kamer en Europa 37 2. Internationale contacten 40 2.1 Bilaterale ontvangsten 40 2.2 Bilaterale bezoeken 42 2.3 Interparlementaire fora 43 3 Bijlagen 46 2 3 1. Samenstelling fracties in 2013-2014 47 2. Commissies 52 3. Index onderwerpen 53 Inleidende beschouwingen 4 < Naar Inhoud Inleidende beschouwingen Jaarbericht 2013-2014 • Eerste Kamer der Staten-Generaal Voor u ligt het verslag van de Eerste Kamer over het parlementair jaar 2013-2014. In deze inleidende beschouwingen blik ik graag met u terug op een jaar dat voor de Eerste Kamer in meerdere opzichten bijzonder en bewogen was.
    [Show full text]
  • The Conservative Embrace of Progressive Values Oudenampsen, Merijn
    Tilburg University The conservative embrace of progressive values Oudenampsen, Merijn Publication date: 2018 Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Link to publication in Tilburg University Research Portal Citation for published version (APA): Oudenampsen, M. (2018). The conservative embrace of progressive values: On the intellectual origins of the swing to the right in Dutch politics. [s.n.]. General rights Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain • You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal Take down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Download date: 25. sep. 2021 The conservative embrace of progressive values On the intellectual origins of the swing to the right in Dutch politics The conservative embrace of progressive values On the intellectual origins of the swing to the right in Dutch politics PROEFSCHRIFT ter verkrijging van de graad van doctor aan Tilburg University op gezag van de rector magnificus, prof. dr. E.H.L. Aarts, in het openbaar te verdedigen ten overstaan van een door het college voor promoties aangewezen commissie in de aula van de Universiteit op vrijdag 12 januari 2018 om 10.00 uur door Merijn Oudenampsen geboren op 1 december 1979 te Amsterdam Promotor: Prof.
    [Show full text]
  • Inhoudsopgave En Ten Geleide (Pdf, 547
    INHOUD Ten geleide 7 ARTIKELEN Hans Goslinga, Eerste Kamer 1815-2015. Een onverlangd cadeau 11 Bert van den Braak, Hoe moeilijk soms ook, uiteindelijk gaat het in 20 de politiek om resultaten. Het laatste woord aan de senaat? Anne Bos, Gevallen in de Eerste Kamer. Hoe de terughoudende senaat 31 vier bewindslieden naar huis stuurde, 1918-2015 Jouke Turpijn, Van een deftige edelman tot een duidelijke tante. 42 De voorzitters van de Eerste Kamer (1815-2015) Carla van Baalen, De Eerste Kamer vergadert. Een impressie van regels, 52 conventies, rituelen en symbolen Douwe Jan Elzinga, Moet er een ander tweekamerstelsel komen? 64 De weeffout uit 1983 breekt het stelsel nu structureel op Inger Stokkink en Kees van Kersbergen, Waarom en hoe de Deense senaat 72 werd afgeschaft SPRAAKMAKEND DEBAT Jan Ramakers en Hilde Reiding, ‘Een nacht van Wiegel, maar dan met drie 85 daders.’ De ‘Kerstcrisis’ in de Eerste Kamer rond de Wet marktordening gezondheidszorg BRONDOCUMENT Anne Bos, De herverkiezing van Eerste Kamervoorzitter Ankie 97 Broekers-Knol UIT DE NOTULEN VAN DE MINISTERRAAD Jan Willem Brouwer, ‘Voor de mannen moet dan het ergste worden 98 gevreesd’. De val van Srebrenica, 11 juli 1995 INTERVIEW Hans Goslinga en Alexander van Kessel, Ankie Broekers-Knol: pal voor 107 de democratie en de rechtsstaat, tegen de terreur van de meerderheid HERINNERINGEN/NECROLOGIEËN Jan de Bas, Cathy Ubels (1928-2015). Een wat naïef en zeer gedreven 115 Kamerlid Max de Bok, Dien Cornelissen, kvp/cda (1923-2015). ‘Zo gewoon 119 gebleven, niks kapsones’ Jan Schinkelshoek, ‘Opvolger van Romme…’. Piet van der Sanden 123 (1924-2015) Paul Kalma, Ter herinnering aan Wouter Gortzak (1931-2014) 125 PARLEMENTAIRE KRONIEK Jan Ramakers, Het parlementaire jaar 2014-2015 129 RECENSIES Wim Slagter, ‘Exclusive! Please mention my name.’ Erich Salomon 159 en de parlementaire democratie Jan Ramakers, Politieke corruptie in Nederland 161 Margit van der Steen, Een gelovig communist 163 Harm Kaal, Het verkiezingsproces op de snijtafel 165 Wim de Jong, Politieke cultuur in een land van conflicten 167 J.Th.J.
    [Show full text]
  • Carambole! Johan Van Merriënboer
    Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 1999 Carambole! De nacht van Wiegel in de parlementaire geschiedenis Johan van Merriënboer Wat doet een biljarter wanneer hij de pot kan uitmaken met een simpele stoot? Zijn tegen- stander heeft de ballen klaargelegd in een driehoekje, luid roepend: ‘Jij mag helemaal niet scoren!’ Wat doet een ervaren biljarter dan? Hij zou toch geen knip voor z’n neus waard zijn als hij de handdoek in de ring wierp? Hij staat op, loopt langzaam naar de tafel, hij krijt, bekijkt het spel op het laken vanuit elke hoek. Het publiek stroomt toe. De biljarter kan niet meer terug. Op woensdag mei ’s nachts om half twee sneuvelde het correctief referendum kort voor de eindstreep, na een debat van zestien uur. Het voorstel om dit nieuwe staatkundige instrument in de Grondwet op te nemen, kreeg in tweede lezing uiteindelijk steun van van de leden van de Eerste Kamer, één te weinig om de horde van tweederde te nemen. Die nacht voltrok zich een spectaculair schouwspel met een spanningsboog die intact bleef tot aan de verrassende ontknoping: het ‘tegen’ van -coryfee Hans Wiegel. De Nederlandse tv-kijker bleef massaal op. Een speciale uitzending op Nederland van middernacht tot twee uur trok . toeschouwers en werd bovengemiddeld gewaardeerd met . als topamu- sement. De volgende dag kwamen alle ministers in spoedberaad bijeen. Een paar uur later bood minister-president Kok de koningin het ontslag van zijn kabinet aan. De nacht van Wiegel ligt nog te dichtbij om hem parlementair historisch goed te duiden. Blijft het bij een rimpeling, een kamikazeactie van een afgedankt leider? Is het gekramde kabinet wankel geworden of staat het steviger? De nieuwe politieke leiders – Melkert, Dijk- stal, De Graaf – werden op de proef gesteld.
    [Show full text]
  • De Kaasstolp Aan Diggelen
    De kaasstolp aan diggelen De PvdA na de dreun van 15 mei Werkgroep Politiek Inhoudelijke Koers Amsterdam september 2002 Het gaat er niet om of je door de omstandigheden struikelt dan wel of anderen je laten vallen, maar of je zelf weer op kunt staan. Daartoe zijn kracht, moed, inzicht en visie nodig Uit: Arnold Heertje Koersen op kwaliteit. Perspectief voor de sociaal-democratie, 1994 Politici – zowel bestuurders als leden van vertegenwoordigende lichamen - sluiten zich steeds meer op in de ‘binnenwereld’ van het beleid. De Haagse ‘kaasstolp’ (J.Th.J. van den Berg), en lokale varianten daarop, belemmeren een goed begrip van wat er in de maatschappij gebeurt, en van de resultaten van alle beleidsmaatregelen die op de maatschappij worden losgelaten. Politici zullen onder die kaasstolp, waarin zij met ambtenaren, belangengroepen, beleidsadviseurs en een deel van de media bijeenzitten, vandaan moeten komen. Ze zullen de gesloten bestuurlijke circuits moeten doorbreken, zich aan directe confrontaties met de burgers moeten wagen, en het publieke debat moeten aangaan. Alleen zo krijgt de politiek weer de relevantie en de aantrekkelijkheid die de kwaliteit van de democratie uitmaken Uit: ‘Een partij om te kiezen. Partijvernieuwing en PvdA’ Rapport Werkgroep Van Kemenade, juli 1991 2 De kaasstolp aan diggelen Inhoud Voorwoord 4 Over de opdracht, de methode, de ambitie en beperkingen van het rapport Inleiding 6 15 mei: de uitgestelde crisis 1. Hoe de PvdA de verkiezingen dacht te gaan winnen en hoe dat niet lukte 8 Een situatieschets achteraf 2. De PvdA met zichzelf in de knoop: structurele gebreken en karakteristieken 19 - de PvdA als gesloten bestuurderspartij - de PvdA als campagnepartij - de PvdA als partij van wie? - de PvdA als programmatisch onzekere en verdeelde partij 3.
    [Show full text]