DOCSLIB.ORG

Üsküdar Sempozyumu I Bildiriler

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Üsküdar Sempozyumu I Bildiriler ÜSKÜDAR SEMPOZYUMU I BİLDİRİLER CİLT 1 Üsküdar Belediye Başkanlığı Üsküdar Araştırmaları Merkezi Yayın No: 10 ISBN Takım No: 975-97606-6-5 ISBN Cilt-1: 975-97606-7-3 Editörler Prof. Dr. Zekeriya Kurşun Doç. Dr. Ahmet Emre Bilgili Dr. Kemal Kahraman Celil Güngör Kapak, İç Düzen Artus İletişim Sanatları 0212 347 02 20 Baskı, Cilt Seçil Ofset 0212 629 06 15 İstanbul, Ocak 2004 Üsküdar Sempozyumu Yer: Üsküdar Belediyesi Çamlıca Eğitim Merkezi Tarih: 23-25 Mayıs 2003 Düzenleyen: Üsküdar Belediyesi ÜSKÜDAR SEMPOZYUMU I 23-25 MAYIS 2003 BİLDİRİLER CİLT 1 Editörler Prof. Dr. Zekeriya Kurşun Doç. Dr. Ahmet Emre Bilgili Dr. Kemal Kahraman Celil Güngör B A R E L D E Ü D ‹ K Y S E Ü B A I fi I ⁄ K A N L Teşekkür 23-25 Mayıs 2003 tarihlerinde Üsküdar Belediyesi Çamlıca Eğitim Merkezi’nde 1. Üsküdar Sempozyumu’nun gereçekleşmesini sağlayan herkese ve özellikle Bilim ve Düzenleme Kurullarına teşekkür ederim. Yılmaz Bayat Üsküdar Belediye Başkanı Bilim Kurulu Halil İnancık, Prof. Dr. (Başkan) Ahmet Yüksel Özemre, Prof. Dr. Semavi Eyice, Prof. Dr. Orhan Okay, Prof. Dr. Selçuk Mülayim, Prof. Dr. Korkut Tuna, Prof. Dr. Nazif Gürdoğan, Prof. Dr. Bilal Eryılmaz, Prof. Dr. Zekeriya Kurşun, Prof. Dr. Raşit Küçük, Prof. Dr. Davut Dursun, Doç. Dr. Ahmet Emre Bilgili, Doç. Dr. Nihat Öztoprak, Doç. Dr. Alim Kahraman, Dr. Kemal Kahraman, Dr. Sempozyum Koordinatörü Ahmet Emre Bilgili Düzenleme Kurulu Ahmet Emre Bilgili Ali Yeşildal Bülent Arı Celil Güngör Hamza Elmas Kemal Kahraman Necdet Atasoy Seyfettin Ünlü Zekeriya Kurşun İçindekiler Sunuş .............................................................................................................................................................7 Yılmaz Bayat, Üsküdar Belediye Başkanı Editör’den ......................................................................................................................................................9 Zekeriya Kurşun, Prof. Dr. Ahmet Bilgili, Doç. Dr. Kemal Kahraman, Dr. Celil Güngör Açış Konferansı............................................................................................................................................11 Halil İnalcık, Prof. Dr. TARİHTE ÜSKÜDAR FETİHTEN ÖNCEKİ ÜSKÜDAR ..........................................................................................................17 Semavi Eyice, Prof. Dr. ÜSKÜDAR SAVAŞI VE BİZANS’IN TEMELLERİ..................................................................................21 Turhan Kaçar, Yrd. Doç. Dr. SELÇUKLULARIN İSTANBUL’U GÖRDÜKLERİ İLK MEKÂN: ÜSKÜDAR.........................................29 Abdurrahim Tufantoz, Yrd. Doç. Dr. 16. VE 17. YÜZYILLARDA ÜSKÜDAR’IN MAHALLELERİ VE NÜFUSU...........................................42 Ahmet Güneş, Doç. Dr. KANÛNÎ DÖNEMİ ÜSKÜDAR PARA VAKIFLARI..............................................................................57 Tahsin Özcan, Dr. ÜSKÜDAR TARİHİNDEN BİR KESİT: BULGURLU KÖYÜNÜN AZİZ MAHMUD HÜDAYİ’YE TEMLİKİ.....68 Zekai Mete XVIII. YÜZYIL ORTALARINDA ÜSKÜDAR VE ÇEVRESİNDEKİ HAMAMLAR .................................79 Nahide Şimşir, Yrd. Doç. Dr. OSMANLI SARAY TÖRENLERİNİN ÜSKÜDAR’A YANSIMASI...........................................................90 Dündar Ali Kılıç, Yrd. Doç. Dr. ÜSKÜDAR NAMAZGÂHLARI...............................................................................................................97 Mustafa Özdamar KIRIM SAVAŞINDA ÜSKÜDAR VE İNGİLİZ ASKERLERİ.................................................................106 Azmi Özcan, Prof. Dr. OSMANLI ÜSKÜDAR’INDA AYDINLATMA.......................................................................................112 Mehmet Mazak OSMANLI SU MEDENİYETİ: ÜSKÜDAR’DAKİ SU TESİSLERİ BAĞLAMINDA BİR DEĞERLENDİRME...117 İsmail Orman ÜSKÜDAR’DA BİRLİKTE YAŞAMA TECRÜBESİ................................................................................137 Kemal Kahraman, Dr. ÜSKÜDAR ERMENİ CEMAATİ TARİHİNDE BİR GEZİNTİ ..............................................................140 Elmon Hançer, Dr. ŞAM VE İSTANBUL / ÜSKÜDAR’DA SA’DEDDİN CİBAVİ İZLERİ....................................................156 Abdüsselâm Uluçam, Prof. Dr. GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ÜSKÜDAR MEVLEVÎHÂNESİ ..............................................................165 Sezai Küçük, Yrd. Doç. Dr. ÜSKÜDAR CELVETÎ TEKKELERİ .....................................................................................................180 Hasan Kamil Yılmaz, Prof. Dr. MİLLÎ MÜCADELE VE ÖZBEKLER TEKKESİ...................................................................................201 Süleyman Beyoğlu, Prof. Dr. SOSYAL HAYAT VE ÇEVRE ÜSKÜDAR’IN TÜRKİYE KİMLİĞİ: ÜSKÜDAR ANADOLU ...............................................................213 Mahmut Karaman, Yrd. Doç. Dr. ÜSKÜDAR’I KABE TOPRAĞI KILMAK ..............................................................................................243 Nazif Gürdoğan, Prof. Dr. İSTANBUL GECEKONDU KİMLİĞİ...................................................................................................247 Orhan Türkdoğan, Prof. Dr. UYGULAMALI HALKBİLİMİ BAĞLAMINDA ÜSKÜDAR ARAŞTIRMALARI VE TÜRK HALK KÜLTÜRÜ MÜZESİ.......................................................................................................254 Özkul Çobanoğlu, Doç. Dr. YEREL YÖNETİMLERDE YÖNETİM GELİŞTİRME ÇALIŞMALARI ................................................260 Celil Güngör - Hasan Öncü ÜSKÜDAR’DA MAHALLİ İDARELER SEÇİMLERİ (1984-1999) ......................................................266 Davut Dursun, Doç. Dr. YENİDEN DAĞITIM KÜLTÜRÜ OLARAK ÜSKÜDAR RAMAZAN ÇADIRI.....................................278 Ahmet Emre Bilgili, Doç. Dr. GÖÇMENLERİN ŞEHİR ALGISI VE ŞEHİRLİLEŞMELERİNİN GECİKME SEBEPLERİ...................289 Ali Rıza Abay, Doç. Dr. ÜSKÜDAR’DA BİR AMERİKAN OKULU............................................................................................299 Betül Aydın, Prof. Dr. ÜSKÜDAR AMERİKAN KIZ KOLEJİ’NİN KISA TARİHİ....................................................................302 Teyfur Erdoğdu ÜSKÜDAR’IN KAYBOLAN KOKULARI..............................................................................................325 Ahmed Yüksel Özemre, Prof. Dr. ÜSKÜDAR’IN DUYGUSAL İKLİMİ.....................................................................................................329 Ahmet Şirin, Yrd. Doç. Dr. TÜRKİSTAN’DAN GELEN BİR İSİM VE EFSANE: KIZ KULESİ ......................................................332 Tuncer Baykara, Prof. Dr. YENİ RESTORASYONUYLA KIZ KULESİ ..........................................................................................337 Zehra Öngül ÜSKÜDAR’DA ÇEVRE VERİLERİNİN OSMANLI DÖNEMİ CAMİLERİNİN YERLEŞİMİNE ETKİSİ .......................................................................................................................342 Selda Karaosman - İmre Özbek Eren BATILILAŞMA DÖNEMİ MİMARİSİ VE BEYLERBEYİ SARAYI.........................................................361 Şeyda Üstünipek BEYLERBEYİ SARAYI’NIN MEKAN TASARIMI AÇISINDAN ÜSKÜDAR VE İSTANBUL’A KAZANDIRDIĞI ÖNEM................................................................................................369 Deniz Demirarslan, Yrd. Doç. Dr. BEYLERBEYİ SARAYI’NIN TARİHİ ÇEVRESİNİN BOZULMA NEDENLERİ.....................................377 Erdal Eren, Dr. DÜNDEN BUGÜNE BAĞLARBAŞI, ALTUNİZADE VE KISIKLI’DAKİ KÜLTÜR MİRASIMIZ .........382 İsmail Hakkı Kurtuluş MODERNLEŞEN OSMANLI PARKLARININ ÜSKÜDARDAKİ ERKEN İKİ ÖRNEĞİ: MİLLET BAHÇESİ VE DOĞANCILAR PARKI....................................................................................409 Tayfun Gürkaş ÜSKÜDAR İLÇESİNDEKİ BAZI KORULARIN FONKSİYONEL DEĞERLERİ VE İSTANBUL HALKINA HİZMETLERİ ..................................................................................................417 Ünal Asan, Prof. Dr. - Ahmet Yeşil, Doç. Dr. Sinan Destan, Dr. - İbrahim Özdemir, Dr. Ulaş Yunus Özkan ÜSKÜDAR’IN CANLI KÜLTÜR MİRASI: ANIT AĞAÇLAR...............................................................429 Ünal Asan, Prof. Dr. BOĞAZİÇİ’NİN DOĞAL ÇİÇEKLİ BİTKİLERİ...................................................................................443 Neriman Özhatay, Prof. Dr 7 Sunuş Birinci Üsküdar Sempozyumunu büyük bir katılımla gerçekleştirdik. Kendi sahasında çok değerli çalışmalar yapan bilim adamlarımız, araştırmacılarımız, Üsküdar’ı konuşmak ve araştırmaların sonuçlarını paylaşmak için davetimize katıldılar. Hepsine teşekkürü borç bilirim. Sempozyumun Fethin 550. yılına rastlaması bizim için ayrı bir anlam taşıyordu. Çün- kü Üsküdar İstanbul’un Fethini Gören şehirdir. Yahya Kemal şöyle diyor: Hangi şehir görmüş onun gördüğünü? Üsküdar tarih boyunca ve günümüzde İstanbul’un en iyi seyredildiği yer hüviyetini koruyor. Üsküdar’ı seyretmek içinse İstanbul tarafına geçmek gerek. Yahya Kemal, bunu şöyle dile getiriyor: Git bu mevsimde, gurup vakti Cihangir’den bak! Bir zaman kendini karşındaki rüyaya bırak! Bu şiirinde Üsküdar’a Hayal Şehir diyor Y. Kemal. Bu nedenle biz, Üsküdar şiirlerini bir araya getirdiğimiz kitabın adını Hayal Şehir koyduk. Kız Kulesinden Çamlıcasına, camilerinden tekkelerine, insanlarından korularına, adı- na nice şiirler, romanlar yazılmış olan Üsküdar’a, bilimsel araştırmaların pek fazla ilgi gös- terdiğini söyleyemiyoruz. Oysa nice bilinmez hazineleri koynunda saklıyor. Belediye olarak biz bunların farkındayız; yapılan araştırmalara destek veriyoruz ve mümkün oldukça yayın yapıyoruz. Yüzyıllar Boyunca Üsküdar adlı üç ciltlik eserimiz bunlar- dan en önemlisi. 2003 Sonbaharında Üsküdar Hatırası adıyla,
Load more

Recommended publications
  • Jan Just Witkam, the Battle of the Images
    The battle of the images Mekka vs. Medina in the iconographyof the manuscripts of al-Jazill's Dala'il al-Khajtrat JanJustWitkam" Introduction The prayer-book DalA'ilal-Khayat by the Moroccanmystical activist AbD Abdal- lah Mubammadb. Sulaymanal-Jazili (d,870/1465)1 is one of the most success- ful books in Sunni Islam, after the Qtr'an itself. It is known from the Islamic W'est,where it was written more than five hundred yearsago, till far in South- EastAsia, and everywherein-between. There must be many thousandsof manu- scriptsof it all over the world, and many hundredsof printed versions.The nu- merouseditions which are currentlyavailable in the entire Islamicworld2 prove that the book haslost nothing of its appeal.Most manuscriptsand all printed editionsof the Dala'il al-Khayat areprovided with two illustrations,showing ei- ther elementsof the Prophet'sMosque in Medina,or viewsof the GreatMosque of Mekka and the Prophet'sMosque in Medina.Why theseillustrations came to be insertedinto al-Jaztrli'sprayer-book in the first place,and how they changed from one representationinto anotheris the subjectof the presentpaper. TIteauthor Ab[ Abdallah Muhammad b. Sulaymanal-Jazili al-Simlali, the Moroccanmys- tical activistwho waskilled in 870(1465), originated from al-Susal-Aqsa, in the Southwestof present-dayMorocco.3 Of his life little is known, exceptfor ele- mentswhich all have evidenthagiographical features, and which are not easyto disentangle.He is said to have stayedfor a number of yearsin Mekka and Professorof Paleographyand Codicology of the Islamic World, Universiry of Leiden, The Netherlands. GAL G II, pp.252-253, S II, pp.
    [Show full text]
  • Cem Görür Doktora Tezi SON.Pdf
    T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI SULTAN III. MUSTAFA: AİLESİ, GÜNLÜK HAYATI, DİNİ VE İLMİ İLGİLERİ DOKTORA TEZİ Cem GÖRÜR Tez Danışmanı Prof. Dr. İlhami YURDAKUL Bilecik, 2020 10340908 T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI SULTAN III. MUSTAFA: AİLESİ, GÜNLÜK HAYATI, DİNİ VE İLMİ İLGİLERİ DOKTORA TEZİ Cem GÖRÜR Tez Danışmanı Prof. Dr. İlhami YURDAKUL Bilecik, 2020 10340908 BEYAN “Sultan III. Mustafa: Ailesi, Günlük Hayatı, Dini ve İlmi İlgileri” adlı doktora tezimin hazırlık ve yazımı sırasında bilimsel ahlak kurallarına uyduğumu, başkalarının eserlerinden yararlandığım bölümlerde bilimsel kurallara uygun olarak atıfta bulunduğumu, kullandığım verilerde herhangi bir tahrifat yapmadığımı, tezin herhangi bir kısmını Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi veya başka bir üniversitedeki başka bir tez çalışması olarak sunmadığımı beyan ederim. Cem GÖRÜR ÖN SÖZ XVII. yüzyılın başında Osmanlı veraset sisteminin değişmesi, Osmanlı padişahlarının hayatlarında ciddi bir değişime sebep oldu. Şehzadelik dönemlerini sıkı bir gözetim altında geçirmeye başlayan padişahlar, bu zorlu sürecin ardından tahta oturduklarında, devletin geçirdiği sancılı süreçler karşısında tecrübesizliklerinin sıkıntısını fazlasıyla yaşadılar. XVIII. yüzyılın başında meydana gelen Edirne Vakası’yla birlikte, padişahlık dönemlerinde de bir mekân tahdidine uğramışlar ve ataları gibi İstanbul dışında uzun vakitler geçiremez olmuşlardı. Bu açıdan yaklaşıldığında XVIII. yüzyıl padişahlarının kendilerine has koşulları olduğu görülür. Buna mukabil tarih yazımında XVIII. yüzyılın, Tanzimat öncesi Türk “yenileşmesi/modernleşmesinin” öncülü bir süreci veya ihtişamlı “klasik” devir sonrası duraklama ve gerilemenin üzücü bir aşaması şeklinde ele alınması, dönemin padişahlarına da benzer bir perspektiften yaklaşılmasına sebep olmuştur. Dolayısıyla mevcut şartları içerisinde padişahların bizzat kendilerine, onların içinde bulundukları hayata/rutinlerine odaklanan çalışmalar son derece sınırlı kalmıştır.
    [Show full text]
  • Ii. Mahmud'un Kizi Mhrmah Sultan'in Sûr-I Hümâyûnu
    T. C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi II. MAHMUD'UN KIZI M İHR İMAH SULTAN'IN SÛR-I HÜMÂYÛNU Yüksel AKTA Ş BAYCAR 2501920048 Tez Danı şmanı Prof. Dr. Mahir AYDIN İstanbul 2006 ÖZ Surnâme-i Lebib, II. Mahmud’un kızı Mihrimah Sultân’ın 1252 (1836) yılında, Bahr-i Sefid Bo ğazı Muhafızı Ferik Mehmed Said Pa şa ile evlilik törenlerini ve şehzadeleri Abdülmecid ile Abdülaziz’in sünnet şölenlerini anlatan bir dü ğün kitabıdır. Dönemin şairlerinden Mehmed Lebib Efendi’nin kaleme aldı ğı bu kitap kendi adından dolayı Surnâme-i Lebib olarak isimlendirilmi ştir. Dolmabahçe Meydanı’nda Bayıldım Kasr-ı Hümayunu etrafında düzenlenen bu düğün dolayısıyla İstanbul kandillerle süslenmi ş, ülkenin her yanından gelecek davetlileri a ğırlamak için onlarca çadır kurulmu ş, dü ğün alanında seyre gelen insanları e ğlendirmek amacıyla canbaz ve fi şek gösterileri yapılmı ş, türlü türlü oyunlar oynanmı ştır. Ayrıca bütün misafirlere yemekler verilmi ş, hediyeler da ğıtılmı ştır. 10 gün süren dü ğün, Mihrimah Sultân’ın gelin alayı ile son bulmu ştur. Bu dü ğünün hemen arkasından şehzadelerin Sadabad’daki sünnet dü ğünlerine ba şlanmı ştır. Şehzadelerle birlikte devlet adamlarının ve be ş bin adet fakir çocu ğun da sünnetleri yapılmı ştır. Yine e ğlenceler tertib edilmi ş, çocuklara hediyeler verilmi ş, ziyafetler düzenlenmi ş ve pek çok davetli a ğırlanmı ştır. 8 gün süren bu dü ğün de İstanbul’da bayram havası estirmi ştir. Lebib Efendi, damadın seçimini, nikah, ni şan, çeyiz ve gelin alaylarını, dü ğün için yapılan hazırlıkları, gün gün davet edilen misafirleri, misafirlerin kar şılanı ş biçimlerini, ziyafetleri, gösterileri ve yapılan e ğlenceleri tafsilatlı bir şekilde kitabında anlatmı ştır.
    [Show full text]
  • Kenan Tekin Dissertation Approved for Deposit
    Reforming Categories of Science and Religion in the Late Ottoman Empire Kenan Tekin Submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy in the Graduate School of Arts and Sciences COLUMBIA UNIVERSITY 2016 © 2016 Kenan Tekin All rights reserved ABSTRACT Reforming Categories of Science and Religion in the Late Ottoman Empire Kenan Tekin This dissertation shows that ideas of science and religion are not transhistorical by presenting a longue durée study of conceptions of science and religion in the Ottoman Empire. I demonstrate that the idea of science(s) was subject to a tectonic change over the course of a few centuries, namely between the early modern and modern period. Even within a specific epoch, conception of science and religion were in no way monolithic, as evidenced by the diversity of approaches to these categories in the early modern period. To point out continuity and change in the ideas of science and religion, I study classifications of sciences in the early modern Ottoman Empire, by comparing two works; one by Yahya Nev‘î and the other by Saçaklızâde Muhammed el-Mar‘aşî. Nev‘î wrote from the context of the court in Istanbul, while Saçaklızâde represented the madrasa environment in an Anatolian province, thus providing a contrast in their orders of knowledge. In addition, the dissertation includes a study of the concept of "jihat al- waḥda" (aspect of unity) of science, as discussed by commentators from the early modern period. After first providing a textual genealogy, I argue that this concept reveals the dominant paradigm of scientific thinking during this period.
    [Show full text]
  • BUGU Dil Ve Eğitim Dergisi, 1(3), 251-275
    BUGU www.bugudergisi.com Dil ve Eğitim Dergisi Araştırma Makalesi BUGU Journal of Language and Education Makale Geliş Tarihi: 25.11.2020 1/3, 251-275 Makale Kabul Tarihi: 05.12.2020 TÜRKİYE Durmaz, G. (2020). XVIII. yüzyıl tarih manzumelerinin izinden şehzade ve sultanlara bakış. BUGU Dil ve Eğitim Dergisi, 1(3), 251-275. http://dx.doi.org/10.46321/bugu.34 XVIII. YÜZYIL TARİH MANZUMELERİNİN İZİNDEN ŞEHZADE VE SULTANLARA BAKIŞ Doç. Dr. Gülay DURMAZ Bursa Uludağ Ü[email protected] Öz Divan şiirinde XVIII. yüzyıl, sosyal hayat ile edebiyat arasındaki bağlantının daha da belirginleştiği bir dönemdir. Edebî türler açısından bakıldığında tarih, gazel ve şarkı sayısında bir artış bulunmaktadır. Muhtevası bakımından değerlendirildiğinde, divan şairlerinin eserleri, bir bakıma o dönemin tanıkları durumundadır. Divanlarda yer alan tarih manzumeleri ise dönemin önemli olaylarını içeren birer tarihî vesika niteliğindedir. Edebiyat ve tarih birbirinden ayrılmaz iki alandır. Bu birliktelik, geçmişin öğrenilmesinde çok büyük öneme sahiptir. Edebiyat demek o döneme ait yaşanmışlıkların şairin gözünden yansıması demektir. Bu çalışmada, XVIII. yüzyıldaki divan şairlerinin tarih manzumelerinden yararlanılarak dönemin şehzade ve sultanları hakkında bilgi verilmiştir. Konuyla ilgili düşürülen tarihlerin çoğu, padişahın çocuklarının doğumu üzerinedir. Gerek erkek gerek kız çocuğu doğmuş olsun divan şairi her şekilde bunu fırsat bilmiş ve onlar hakkında tarih düşürme yoluna gitmiştir. Bu manzumelerden özellikle şehzadelerin doğumları sırasında yapılan teşrifat hakkında da bilgi sahibi olmak mümkündür. Bu sayede, saltanat süren padişahın şehzade ve sultanları hakkındaki nesnel olan bilgiler, şairin duygu süzgecinden geçerek manzumelerde yerini almıştır. Anahtar Sözcükler: XVIII. yüzyıl, divan şairi, tarih manzumeleri, şehzade ve sultanlar. AN ANALYSIS OF PRINCES AND SULTANS BASED ON THE 18TH CENTURY HISTORICAL POETRY Abstract In Ottoman poetry, the connection between social life and literature became more evident in the 18th century.
    [Show full text]
  • Kocaer 3991.Pdf
    Kocaer, Sibel (2015) The journey of an Ottoman arrior dervish : The Hı ırname (Book of Khidr) sources and reception. PhD Thesis. SOAS, University of London. http://eprints.soas.ac.uk/id/eprint/20392 Copyright © and Moral Rights for this PhD Thesis are retained by the author and/or other copyright owners. A copy can be downloaded for personal non‐commercial research or study, without prior permission or charge. This PhD Thesis cannot be reproduced or quoted extensively from without first obtaining permission in writing from the copyright holder/s. The content must not be changed in any way or sold commercially in any format or medium without the formal permission of the copyright holders. When referring to this PhD Thesis, full bibliographic details including the author, title, awarding institution and date of the PhD Thesis must be given e.g. AUTHOR (year of submission) "Full PhD Thesis title", name of the School or Department, PhD PhD Thesis, pagination. The Journey of an Ottoman Warrior Dervish: The Hızırname (Book of Khidr) Sources and Reception SIBEL KOCAER Thesis submitted for the degree of PhD 2015 Department of the Languages and Cultures of the Near and Middle East SOAS, University of London Declaration for SOAS PhD thesis I have read and understood regulation 17.9 of the Regulations for students of the SOAS, University of London concerning plagiarism. I undertake that all the material presented for examination is my own work and has not been written for me, in whole or in part, by any other person. I also undertake that any quotation or paraphrase from the published or unpublished work of another person has been duly acknowledged in the work which I present for examination.
    [Show full text]
  • Istanbul'da Ilan Edilir, Saraybosna'da Kutlanir: 18. Ve 19. Yüzyil Osmanli Resmî Törenlerinin Bosna Eyaletindeki
    Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi / Journal of Balkan Research Institute Cilt/Volume 6, Sayı/Number 2, Aralık/December 2017, ss. 341-360. Geliş Tarihi–Received Date: 07.11.2017 Kabul Tarihi–Accepted Date: 12.12.2017. İSTANBUL’DA İLAN EDİLİR, SARAYBOSNA’DA KUTLANIR: 18. VE 19. YÜZYIL OSMANLI RESMÎ TÖRENLERİNİN BOSNA EYALETİNDEKİ YANSIMALARI* Fatma SEL TURHAN** ÖZ Osmanlı İmparatorluğu’nda saraya dair törenler Sultan ile halk arasındaki bağı pekiştirmeyi ve Sultanın gücünü tebaası kadar yabancılara da göstermeyi amaçlamaktaydı. Bu sebeple saraya dair tören ve şenlikler sadece sarayın duvarları arasında gerçekleşmemekte, görkemli kutlamalar bütün başkente, hatta bazen büyük taşra kentlerine kadar yayılmaktaydı. Bosna eyaleti 18. ve 19. yüzyılda padişahı ve onun ailesini ilgilendiren çok sayıdaki törene şahitlik etmiştir. Bosna eyaletinde Ramazan ve Kurban Bayramları da İstanbul’da olduğu gibi toplar atılarak halka ilan edilmekte ve resmi bir törenle icra edilmekteydi. Bir savaşın kazanıldığına dair ferman ve haber Bosna’ya ulaştıktan sonra şenlikler düzenlendiği gibi yeni bir valinin veya özel bir görevlinin bölgeye atanmasından ve gelişinden sonra da Bosna’da resmi törenler yapılmaktaydı. Bu makalede Osmanlı gündelik hayatının bir parçası olan resmi tören ve şenliklerin Bosna’daki örneklerine odaklanılmakta ve bunların merkez-taşra ilişkisini düzenleme ve pekiştirmede nasıl kullanıldıklarının izi sürülmektedir. Anahtar Kelimeler: Bosna, tören, şenlikler, cülus, viladet-i hümayun. * Bu çalışma 28-30 Eylül 2017 tarihleri arasında Slovenya-Bled’de gerçekleştirilen Uluslararası Balkan Tarihi Araştırmaları Sempozyumu’nda sunulan “İstanbul’da İlan Edilir, Saraybosna’da Kutlanır: 18. ve 19. Yüzyıl Osmanlı Resmi Törenlerinin Saraybosna’daki Yansımaları” isimli bildirinin genişletilerek makaleleştirilmiş halidir. ** Yrd. Doç. Dr., İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Bölümü, İstanbul, E-mektup: [email protected].
    [Show full text]
  • Siyaset, Isyan Ve Istanbul (1453-1808)
    SİYASET, İSYAN VE İSTANBUL (1453-1808) FİKRET YILMAZ* Siyasetin Yapısı ve Aktörleri Diğer taraftan, bürokrasi veya yargı aracılığıyla hak arama XIX. yüzyılda modern devletin kurulmasına bağlı olarak yolları son derece geniş tutulmuş ve gerek divana, gerek aynı yüzyıl içinde uygulamaya konulan bir dizi reformun mahkemelere ve gerekse arzuhâller yoluyla padişaha yarattığı dönüşüme kadar, diğer Osmanlı kentlerindeki ulaşmanın imkânları yaratılmıştı. Bu imkânlardan gibi İstanbul’da da imparatorluğun merkezî yönetiminden hangi gerekçeyle ve yöntemlerle yararlanabilecekleri bağımsız ve başkent halkının temsil edildiği özerk bir legal düzlemde belirlenmiş olduğundan ve iktidarın şehir yönetimi bulunmuyordu. Politik taraf olarak siyasal açıdan temel yükümlülüğü hizmetler kapsamında görülmemesinden dolayı, halkın yönetime katılması tanımlandığından halkın talepleri de daha çok adaletin için karar süreçlerinde inisiyatifinin dikkate alınması dağıtılması, iaşe, güvenlik gibi hizmetlerin yeterli gayesiyle belirlenmiş yöntemler ve kendini ifade etmesi ölçüde sağlanması ve süreklilik göstermesine yönelik için düzenlenmiş bir kodifikasyondan da söz etmek olmak üzere sınırlanmıştı. İmparatorluğun merkezî mümkün değildir. Şehrin kendini yönetmesi hatta şehir yönetimi, şehirlilerin ihtiyaçlarının giderilmesini, statüsü elde edebilmesi için merkezî yönetimden bağımsız şehirdeki hayatın elden geldiğince sorunsuz yaşanmasını bir meclis veya şûra olması, Osmanlı İmparatorluğu’nun sağlamak üzere ayrıntılı bir idari teşkilat tesis etmişti. yönetim şemasında
    [Show full text]
  • Osmanli Müellifleri
    Yazan : BURSALI MEHMED TÂHİR EFENDİ OSMANLI MÜELLİFLERİ Osmanlılar'ın kuruluşundan zamanımıza kadar gelen ve mes­ leklerinde eser yazan Türk mutasavvıf, âlim, şair - edib, tarihçi tabib, riyaziyeci ve coğrafyacılarının kısaca hayatlariyle eser­ lerine dair kâfi malûmatı muhtevidir. 1. Cild Hazırlayanlar : A. FİKRİ YAVUZ İSMAİL ÖZEN İstanbul Müftü V. İstanbul Müftü Muavini MERAL YAYINEVİ Bakırcılar Ibnül-Emin Han 13/14 Beyazıt - İstanbul Tel: 26 39 61 " Büyüklerini Tanımayan Millet Yükselemez „ ESERİ SUNARKEN Son yıllarda neşir hayatımız büyük merhale katetmiştir. Lâtin alfabesinin kabulünden bu yana basılan eserler kendi öz var­ lığımıza dayanan eserler değildi. Günlük neşriyat, ders kitapları ve ba­ tıya dayalı alimünit kitaplardı. Köklü hiçbir neşriyatımız yoktu. Ne doğru dürüst bir lügat; ne ele alabileceğimiz bir ansiklopedi... Hele yıllarca muayyen zümrenin yaz­ dığı eserleri Maarif Vekâleti empoze ile meşgul oldu. Halkevleri neşriyatı olarak bir sürü faydasız, okunmaz yayın fikir piyasasını işgal etti. Allah'a şükürler olsun ki, bugün bunları sergilerde görmekteyiz. Bunları yapanlarsa seyretsinler marifetlerini... Asırların kültür hamulesi olan Türk - İslâm sentezi ihya yolunda­ dır, Mülebahhir Osmanlı âlimini tanımaya başladık. Âlim paşaları, mü- dekkik zabitlerin bize seslenişlerini duyar gibi oluyoruz. MERAL YAYINEVİ, bu mutlu kültür keşfinin arifesinde bu bahtlı necip neslimizi binaltıyüz müellif ve bunların yirmi binden fazla eseri ile tanıştırıyor. Bu muarefenin zengin kültürümüzü ihyada hayırlı netice­ ler doğuracağına inanıyoruz.
    [Show full text]
  • Kitabeler Ktp.Pdf
    1 2 3 Hatice Sultan Ve Hatice Sultan Çeşmesi ................................... 5 Taş Tahtın Kitabesi .................................................................. 11 Şazeli Tekke Cami ve Kitabesi ................................................. 22 Sohum Kalesi Kitabesi ve Kaybedişin Hikâyesi ....................... 32 Beyazıt Yangın Kulesi .............................................................. 41 Hibetullah Sultan Çeşmesi ...................................................... 49 Mihrişah Sultan Çeşmesi ........................................................ 56 Miskinler Tekkesi Çeşme ve Namazgâhı ................................. 64 Mihrişah Valide Sultan Çeşmesi ............................................. 74 Maksem Yangın Havuzu ......................................................... 80 Rabia Emetullah Gülnuş Valide Sultan ................................... 87 İbnü’l Emin Ahmet Ağa Çeşmesi ............................................. 93 4 Hatice Sultan Ve Hatice Sultan Çeşmesi 5 Hatice Sultan Kimdir? Hatice Sultan 1766 yılında III. Mustafa'nın eşlerinden biri olan Âdilşah Kadın'dan dünyaya geldi. III. Selim'le babaları bir, anneleri ayrıdır. 1787 yılında Hotin muhafızı Nakîb-zâde es- Seyyid Ahmed Paşa'yla evlendi. Hatice Sultan kardeşi III. Selim'e çok yakındı. III. Selim'in 1789- 1807 yılları arasındaki padişahlığı sırasında İstanbul'un en önemli kişiliklerinden biri haline geldi. İstanbul'da yaşayan Mimar-Ressam Antoine Ignace Melling ile yakınlık kurdu. Melling 1804 yılında Hatice Sultan'a ait Ortaköy-Kuruçeşme
    [Show full text]
  • Trabzon University State Conservatory Vol: 3 Issue
    Trabzon University e-ISSN: 2618-5652 State Conservatory Vol: 3 Issue: 2 December 2019 Masthead Musicologist: International Journal of Music Studies Volume 3 Issue 2 December 2019 Musicologist is a biannually, peer-reviewed, open access, online periodical published in English by Trabzon University State Conservatory, in Trabzon, Turkey. e-ISSN: 2618-5652 Owner on behalf of Trabzon University State Conservatory Merve Eken KÜÇÜKAKSOY (Director) Editor-In-Chief Abdullah AKAT (İstanbul University – Turkey) Deputy Editor Merve Eken KÜÇÜKAKSOY (Trabzon University – Turkey) Technical Editor Emrah ERGENE (Trabzon University – Turkey) Language Editor Marina KAGANOVA (Colombia University – USA) Editorial Assistant Tuncer ÖNDER (Trabzon University – Turkey) Contacts Address: Trabzon Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Müdürlüğü, Fatih Kampüsü, Söğütlü 61335 Akçaabat/Trabzon, Turkey Web: www.musicologistjournal.com Email: [email protected] All rights reserved. The authors are responsible for all visual elements, including tables, figures, graphics and pictures. They are also responsible for any scholarly citations. Trabzon University does not assume any legal responsibility for the use of any of these materials. ©2017-2019 Trabzon University State Conservatory Editorial Board Alper Maral Ankara Music and Fine Arts University – Turkey Caroline Bithell The University of Manchester – UK Ekaterine Diasamidze Tbilisi State University – Georgia Elif Damla Yavuz Mimar Sinan Fine Arts University – Turkey Erol Köymen The University of Chicago – USA
    [Show full text]
  • Istanbul Şenliklerindeki Dramatik Gösteriler
    İSTANBUL ŞENLİKLERİNDEKİ DRAMATİK GÖSTERİLER ÖZDEMİR NUTKU* smanlı İstanbul’unda yapılan ilk şenlik,1 II. Bayezid ile “mudhike”lerde (komedyalarda) dekor kurulduğu Odönemindedir (1481-1512).2 İmparatorluk tarihinin için bunlar birer açık hava temsili niteliğindedir. Savaş nispeten silik bir dönemi olan bu yıllarda yalnızca bir oyunları Osmanlıların askerî başarılarını yansıtırken, çifte düğün şenliği saptamış bulunuyoruz. Bu da 1490 mudhikeler çalgılı sözlü olduklarından birer müzikli yılında, İstanbul’da yapılan sünnet ve düğün şenliğidir. II. tiyatro oyunu sayılabilirler.5 Bayezid’in oğlu Abdullah’ın (ö. 1483) sünneti ile birlikte 1525 yılında Şehzade Mustafa’nın doğumuyla Şehzade Ahmed’in (ö. 1513) oğlu ile vezir çocuklarından bir hafta süren küçük bir şenlikten sonra Kanunî biri de sünnet ettirilmiştir. Bu şenliğin ikinci kısmında dönemindeki en büyük şenlik 1530 yılında yapılmıştır.6 padişahın üç kızı üç beyle evlendirilmiştir. Ama Bu şenlikte, Yahudi ve Ermeni oyuncular çeşitli farslar şenliklerdeki konulu oyunlara ilk kez Kanunî’nin 1524 oynamışlardır. Ayrıca şenlikte usta maskaralar ve yılındaki şenliğinde rastlarız.3 Şenlik süresince, savaş dansçılar da vardı. Bunların Mağribî Raksı denilen, oyunları, kısa skeçler, komedyalar, köçek dansları, Rönesans’ta İspanya’dan 1495’te Osmanlı İmparatorluğu’na iktidar ve zenginliği gösteren çok değerli taşlarla sığınan Museviler tarafından getirildiği tahmin edilen işlenmiş nahıllar4 göz kamaştırmıştır. Savaş oyunları Mağribî Dansçıları olduğunu belirtebiliriz. Bu şenlikten dokuz yıl sonra, 1539’un yazında, Kanunî’nin oğulları * Dokuz Eylül Üniversitesi Bayezid ile Cihangir’in sünnetleri ve Kanunî’nin Hürrem 1 Şenliklerdeki gösteriler dörde ayrılır: sirk gösterileri, sportif yarışmalar, dramatik Sultan’dan olma, hayatta kalan biricik kızı Mihrimah gösteriler ve geceleri fişeklerle yapılan donanma. Biz, bu yazımızda yalnızca dramatik Sultan’ın Diyarbakır Valisi Rüstem Paşa ile evlendirmesi gösteriler, yani karagöz, ortaoyunu, meddah ve konulu güldürüler üzerinde duracağız.
    [Show full text]