Majadiliano Ya Bunge
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
NAKALA MTANDAO(ONLINE DOCUMENT) BUNGE LA TANZANIA __________ MAJADILIANO YA BUNGE _______________ MKUTANO WA KUMI NA TISA Kikao cha Kumi na Tatu – Tarehe 21 Aprili, 2020 (Bunge Lilianza Saa Nane Mchana) D U A Spika (Mhe. Job Y. Ndugai) Alisoma Dua NDG. RAMADHANI ISSA ABDALLAH - KATIBU MEZANI: HATI ZA KUWASILISHA MEZANI Hati Zifuatazo Ziliwasilishwa Mezani na:- WAZIRI WA MADINI: Hotuba ya Bajeti ya Wizara ya Madini kwa mwaka wa fedha 2020/2021. MHE. DUNSTAN L. KITANDULA - MWENYEKITI WA KAMATI YA KUDUMU YA BUNGE YA NISHATI NA MADINI: Maoni ya Kamati ya Kudumu ya Bunge ya Katiba na Sheria kuhusu utekelezaji wa Majukumu ya Wizara ya Madini kwa mwaka wa fedha 2019/2020 pamoja na Maoni ya Kamati kuhusu Makadirio ya Mapato na Matumizi ya Wizara hiyo kwa mwaka wa fedha 2020/2021. 1 NAKALA MTANDAO(ONLINE DOCUMENT) MHE. JOHN W. HECHE - MSEMAJI MKUU WA KAMBI RASMI YA UPINZANI BUNGENI WA WIZARA YA MADINI: Maoni ya Kambi Rasmi ya Upinzani Bungeni kuhusu Makadirio ya Mapato na Matumizi ya Wizara ya Madini kwa mwaka wa fedha 2020/2021 MASWALI NA MAJIBU (Maswali yafuatayo yameulizwa na kujibiwa kwa njia ya mtandao) Na. 113 Ahadi ya Ujenzi wa Barabara za Lami-Arumeru MHE. DKT. JOHN D. PALLANGYO aliuliza:- Rais wa Awamu ya Nne aliahidi kujenga barabara ya Sangis Toangam Kwenda Aken, Kimundo hadi Ubungo Kwa Kiwango cha lami. Vilevile Rais Dkt. John Magufuli wakati wa kampeni aliahidi ujenzi wa barabara ya kilometa 5 kwa kiwango cha lami:- Je, ni lini Serikali itatimiza ahadi hizo zilizotolewa kwa wananchi wa Arumeru Mashariki? WAZIRI WA NCHI, OFISI YA RAIS, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA alijibu:- Mheshimiwa Spika, naomba kujibu swali la Mheshimiwa Dkt. John Danielson Pallangyo, Mbunge wa Arumeru Mashariki, kama ifuatavyo:- Mheshimiwa Spika, katika mwaka wa fedha 2020/ 2021, Serikali kupitia TARURA imepanga kujenga kilometa mbili za barabara ya Sangis – Duruti – Nambala kwa kiwango cha lami kwa gharama ya shilingi bilioni 1.0 ikiwa ni utekelezaji wa ahadi ya Mheshimiwa Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania. Aidha, TARURA imeanza ujenzi wa barabara kwa 2 NAKALA MTANDAO(ONLINE DOCUMENT) kiwango cha lami zenye urefu wa kilometa 64 kwa fedha za ndani kiasi cha shilingi bilioni 33 ikiwa ni utekelezaji wa ahadi za Mheshimiwa Dkt. John Pombe Joseph Magufuli, Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania alizozitoa wakati wa Kampeni za Uchaguzi Mkuu wa mwaka 2015. Hivyo, azma ya Serikali ni kuhakikisha ahadi zote za Mheshimiwa Rais zinatekelezwa kikamilifu. Na. 114 Sheria na Viwango vya Riba Vinavyotumiwa na Makampuni ya Simu MHE. MAULID S. MTULIA aliuliza: - Makampuni ya Simu pia hutoa huduma ya kusafirisha fedha na kukopesha kwa wateja wao wenye sifa. (a) Je, ni sheria ipi inayotumika kusimamia utoaji wa huduma hizi za fedha kwa Kampuni za Simu? (b) Je, viwango vya riba vinavyotumika vimepangwa na mamlaka husika? WAZIRI WA FEDHA NA MIPANGO alijibu:- Mheshimiwa Spika, naomba kujibu swali la Mheshimiwa Maulid Said Mtulia, Mbunge wa Kinondoni, lenye sehemu (a) na (b) kwa pamoja kama ifuatavyo:- Mheshimiwa Spika, Sheria ya Mifumo ya Malipo ya Taifa ya mwaka 2015 pamoja na Kanuni zake zinazofahamika kama Kanuni za Utoaji Leseni na Idhini za Kutoa Huduma za Mifumo ya Malipo za mwaka 2015; na Kanuni za Huduma za Fedha za Kielektroniki za mwaka 2015 zinaipa mamlaka Benki Kuu ya Tanzania kusimamia Mifumo yote ya Malipo nchini. Makampuni ya simu yanayotoa huduma za kifedha yanapewa leseni kwa kupitia Sheria na Kanuni hizi. 3 NAKALA MTANDAO(ONLINE DOCUMENT) Mheshimiwa Spika, viwango vya riba vinavyotumika kwa mikopo midogo midogo inayotolewa na Kampuni hizi hutokana na nguvu ya soko kama zilivyo kwa taasisi nyingine za fedha zinazotoa mikopo bila kuchukua amana ambapo mfumo wa soko huria unatumika kuamua kiwango cha riba kinachotozwa. Hivyo, viwango husika havipangwi na mamlaka yoyote bali ni soko ndiyo hupanga. Na. 115 Tanzania Kuwa na Uchumi wa Kati MHE. OTHMAN OMAR HAJI aliuliza:- Serikali inaamini kwamba mtangamano wa kisiasa ni nguzo muhimu katika kujenga nchi yoyote kwa maendeleo makubwa na ya uhakika na kwa sababu sifa hii ya mtangamano wa kisiasa haipatikani hapa nchini. Je, Serikali haioni kuwa inawadanganya wananchi wake kwa kuwaeleza kwamba inayo nia ya kuifanya Tanzania kuwa na uchumi wa kati? WAZIRI WA FEDHA NA MIPANGO alijibu:- Mheshimiwa Spika, naomba kujibu swali la Mheshimiwa Othman Omar Haji, Mbunge wa Gando, kama ifuatavyo:- Mheshimiwa Spika, Serikali inaamini kuwa mtangamano wa kisiasa ni moja ya nguzo muhimu katika kufanikisha malengo ya maendeleo iliyojiwekea kupitia sera na mipango yake mbalimbali. Katika kuthibitisha hili Serikali imeendelea kusimamia misingi imara ya utawala wa kidemokrasia nchini kupitia uwepo wa mtangamano wa kisiasa katika masuala mbalimbali ya maendeleo inayotekeleza kwa kuvishirikisha vyama vyote vya siasa katika kujenga uchumi wa viwanda utakaopelekea kufikia uchumi wa kipato cha kati kama ilivyoainishwa kwenye Dira ya Taifa ya Maendeleo 2025. 4 NAKALA MTANDAO(ONLINE DOCUMENT) Mheshimiwa Spika, Dira ya Taifa ya Maendeleo 2025 imeainisha malengo yanayotakiwa kutekelezwa ili kufikia uchumi wa kipato cha kati ambapo kama Taifa tunatakiwa kutekeleza na kusimamia misingi mikuu mitatu ambayo ni fikra za kimaendeleo zinazoambatana na hali halisi ya kijamii, uwajibikaji na kuthamini mila na desturi ili kutoa fursa zaidi kwa umma; Ustadi wa kazi na ari ya ushindani; na uongozi na utawala bora. Mheshimiwa Spika, kwa mujibu wa Taarifa ya Hali ya Uchumi wa Tanzani Toleo la 12 iliyotolewa na Benki ya Dunia mwezi Julai, 2019 (Tanzania Economic Update July 2019, 12th Edition) inaonesha kuwa Tanzania itavuka kiwango cha kipato cha uchumi wa nchi maskini na kuingia kwenye uchumi wa kipato cha kati kabla ya mwaka 2025. Hivyo, ni dhahiri kuwa lengo la Tanzania kuwa na uchumi wa kipato cha kati ifikapo mwaka 2025 litafikiwa kama lilivyopangwa. Na. 116 Migogoro Kati ya Hifadhi na Wafugaji Nchini MHE. RHODA E. KUNCHELA aliuliza:- Kumekuwepo na migogoro ya muda mrefu kati ya hifadhi na wafugaji nchini hali inayosababisha jamii ya wafugaji kupata madhara mbalimbali ikiwemo vifo, uonevu, mifugo kutaifishwa na kutozwa faini zinazokiuka sheria za nchi:- (a) Je, Serikali inawatambua wafugaji waliopata madhara hayo? (b) Je, Serikali inachukua hatua gani kwa baadhi ya Askari Wanyamapori wanaofanya uonevu huu unaokiuka sheria mbalimbali kwa wafugaji? WAZIRI WA MALIASILI NA UTALII alijibu: - Mheshimiwa Spika, naomba kujibu swali la Mheshimiwa Rhoda Edward Kunchela, Mbunge wa Viti Maalum, lenye sehemu (a) na (b) kwa pamoja kama ifuatavyo:- 5 NAKALA MTANDAO(ONLINE DOCUMENT) Mheshimiwa Spika, kuhusu Serikali kuwatambua wafugaji ambao wamepata madhara, napenda kulifahamisha Bunge lako Tukufu kuwa kwa nyakati tofauti, wafugaji ambao wamekuwa wakiingiza mifugo yao ndani ya maeneo yaliyohifadhiwa wamekuwa wakikamatwa na kuchukuliwa hatua kwa mujibu wa sheria. Utaratibu unaotumika kuwakamata wafugaji hao mara zote unazingatia sheria na taratibu zinazosimamia maeneo ya hifadhi. Mheshimiwa Spika, askari wa wanyamapori wamekuwa wakifanya kazi zao kwa kufuata sheria za nchi katika ulinzi wa rasilimali za Taifa. Aidha, Serikali imekuwa ikitoa msisitizo kwa watumishi hao kufuata sheria na taratibu kuwakamata wale wote wanaoingiza mifugo ndani ya maeneo yaliyohifadhiwa ikiwa ni pamoja na kuwafikisha katika vyombo vya sheria. Mheshimiwa Spika, katika ukamataji wa wahalifu hao, taratibu za kisheria zinafuatwa. Hata hivyo, kwa nyakati tofauti kumekuwa na matukio ya wafugaji kuvamia vituo vya askari na kuwashambulia kwa silaha za jadi kwa lengo la kuchukua mifugo yao, suala ambalo ni kinyume na sheria za nchi. Kwa mfano, katika Hifadhi ya Taifa Ruaha mnamo tarehe 09/10/2018 Askari Wanyamapori mmoja aliuwawa na wananchi waliovamia kituo kiitwacho Nyota kwa lengo la kukomboa mifugo yao iliyokuwa imekamatwa baada ya kuingizwa katika hifadhi hiyo kinyume na utaratibu. Aidha, katika hifadhi hiyo hiyo, tarehe 03/07/2016 askari mwingine wa Wanyamapori aliuwawa na wananchi waliovamia kituo cha Ikoga kwa lengo la kukomboa mifugo yao. Mheshimiwa Spika, kwa Askari wa Wanyamapori wanaobainika kukiuka sheria, kanuni na taratibu, Wizara imekuwa ikiwachukulia hatua stahiki za kinidhamu kulingana na sheria, kanuni na taratibu za kiutumishi. Aidha, katika kuendelea kutafuta suluhisho la uingizaji wa mifugo ndani ya hifadhi, Serikali itaendelea kusimamia utekelezaji wa mpango wa matumizi bora ya ardhi katika maeneo yanayozunguka hifadhi kadiri bajeti itakavyokuwa inaruhusu. 6 NAKALA MTANDAO(ONLINE DOCUMENT) Inapotokea wananchi kuvamia wahifadhi Jeshi la Polisi hulazimika kutumia nguvu kujilinda na kuwakamata wahalifu. Nitoe wito kwa wananchi kufuata na kutii sheria bila shuluti. Na. 117 Kuongeza Ushuru wa Mazao ya Misitu-Liwale MHE. ZUBERI M. KUCHAUKA aliuliza:- Kumekuwa na uvunaji mkubwa wa mazao ya misitu ya asili Wilayani Liwale ikiwemo ya vijiji na ile ya Serikali Kuu ambapo huvuna mbao na magogo lakini ushuru wa halmashauri ni shilingi 400 kwa ubao na shilingi 1,000 kwa gogo kiasi ambacho ni kidogo kulingana na uharibifu unaofanywa. Je, Serikali haioni umuhimu wa kuongeza viwango hivi ili kuwezesha halmashauri kuwa na mapato makubwa ili kuendana na bei ya mazao sokoni? WAZIRI WA MALIASILI NA UTALII alijibu:- Mheshimiwa Spika, naomba kujibu swali la Mheshimiwa Zuberi Mohamed Kuchauka, Mbunge wa Liwale, kama ifuatavyo:- Mheshimiwa Spika, kwa mujibu wa Tangazo la Serikali Na. 255 la mwaka 2017 mfanyabiashara wa mazao ya misitu anapaswa kulipa mrahaba wa Serikali Kuu (royality) na asilimia tano ya mrabaha, ambayo ni cess kwa ajili ya Halmashauri husika. Aidha, vijiji vya