PAPUR BRO GENAU’R-GLYN, MELINDWR, TIRYMYNACH, TREFEURIG A’R BORTH
PRIS 75c | Rhif 380 | MEHEFIN 2015
Rasus beics Ger-y-lli yn t.10 dathlu t.12 Pêl-droed t.11 Tinc Dylan Thomas-aidd i waith enillydd coron Caerffili
Yn ôl beirniaid cystadleuaeth y ymdriniaeth o hiraeth a cholled goron Eisteddfod Genedlaethol o fewn stori fywiog, aml haenog, yr Urdd Caerffili a’r Cylch, mae a’r ysgrifennu drwyddi draw yn tinc Dylan Thomas-aidd a Llwyd hudol. Owen-aidd i waith y llenor “Mae gan Dylan ddawn hefyd buddugol, Dylan Edwards, 19, o i greu deialog realistig ac i fynd Landre. o dan groen cymeriadau. Mae’n Hanes noson yn Aberystwyth waith uchelgeisiol, hyderus a geir yng ngwaith buddugol ac mae Dylan yn llwyr haeddu Dylan, a ddarlunnir drwy ennill coron Eisteddfod yr gyfrwng portread afieithus, Urdd.” dychmygus a barddonol Mae Dylan, sy’n gyn-ddisgybl o garfan o gymeriadau yn Ysgol Gyfun Penweddig, amrywiol a chofiadwy. Dylan, ar hyn o bryd yn astudio ar a ysgrifennodd dan y ffug enw gyfer gradd Liberal Arts yng ‘Didion 1967’, oedd “llenor Ngholeg King’s, Llundain. mwyaf crefftus y gystadleuaeth” Ei brif ddiddordeb yw ffilm yn ôl y beirniaid Sioned a beirniadaeth ffilm a hoffai Williams a Manon Steffan Ross, ddatblygu gyrfa yn y maes. Mae ac fe “gydiodd ei waith o’r Dylan wedi ysgrifennu blogiau frawddeg gyntaf.” ac erthyglau am wyliau ffilm i Mae’r goron yn cael ei Golwg a Golwg360 a dychwelodd gwobrwyo am ysgrifennu’r darn yn ddiweddar o Ŵyl Ffilm neu ddarnau o ryddiaith gorau Cannes. Mae hefyd wedi’i ethol dros 4,000 o eiriau a ‘Brâd’ oedd yn brif raglennydd Cymdeithas thema’r gystadleuaeth eleni. Fe Ffilm Coleg King’s. ddaeth 18 ymgais i law. Meddai Mae eisoes wedi profi Manon Steffan Ros:“Mae yna llwyddiant yn y byd llenyddol. dinc Dylan Thomas-aidd a Enillodd goron Ysgol Penweddig Llwyd Owen-aidd yma, yn yn 2013 a Thlws Barddas yn sgîl ansoddeiriau cyfansawdd 2012. Mae wedi ennill tri Thlws dyfeisgar, arddull lenyddol yr Ifanc mewn eisteddfodau hunanymwybodol, ac awyrgylch lleol ac amryw o wobrau cyfoes, meddwol, swrrealaidd. llenyddol gan yr Urdd. Bu hefyd Fel y ceir yn aml yng ngwaith yn aelod o gast Theatr Ieuenctid y ddau awdur hynny, ceir yma yr Urdd yn 2012 a 2014. Y TINCER | MEHEFIN 2015 | 380 dyddiadurdyddiadur
Sefydlwyd Medi 1977 Rhifyn Medi – Deunydd i law: Medi 4. Dyddiad cyhoeddi: Medi 16 Aelod o Fforwm Papurau Bro Ceredigion MEHEFIN 17-18 Dyddiau Mercher a Iau yn adlonni yn Neuadd Eglwys St. Ioan, ISSN 0963-925X Arad Goch yn cyflwyno Lleuad yn olau Penrhyn-coch o 3.00-5.00. yng Nghanolfan y Celfyddydau am 6.00 GORFFENNAF 5 Dydd Sul Diwrnod (Mercher) a 10 ac 1 (Iau) GOLYGYDD – Ceris Gruffudd Her Cylchdaith Cymru yn Nhynrhyd, Rhos Helyg, 23 Maesyrefail, Penrhyn-coch MEHEFIN 19 Nos Wener Barbeciw Cartref Pontarfynach am 3.00; cyngerdd am 8.15 ( 828017 | [email protected] Tregerddan yn y Cartref am 6.30 Oedolion – gweler y stori ar t.3 Tocynnau £10 wrth y TEIPYDD – Iona Bailey £5 Plant £2 Croeso i bawb drws neu o Deithiau Cambria, Stryd y Bont.
MEHEFIN 19 Nos Wener Cyngerdd Dathlu CYSODYDD – Elgan Griffiths (832980 GORFFENNAF 7 Nos Fawrth Prom ysgolion 10 mlynedd Côr Ger-y-lli ym Methel, cynradd Ceredigion yng Nghanolfan y CADEIRYDD – Elin Hefin Aberystwyth am 7.00 Tocynnau £7 Oedolion Ynyswen, Stryd Fawr, Y Borth ( 871334 Celfyddydau am 7.00 £3 Plant Ar gael o siop Inc, aelodau’r Côr ac IS-GADEIRYDD A THREFNYDD CYFEILLION wrth y drws. Bydd holl elw y noson yn mynd GORFFENNAF 7 Nos Wener Noson goffi Y TINCER – Bethan Bebb tuag at Ambiwlans Awyr Cymru. flynyddol Noddfa yn y festri am 7.00 Penpistyll, Cwmbrwyno, Goginan ( 880228 MEHEFIN 20 Dydd Sadwrn Taith flynyddol GORFFENNAF 17 Dydd Gwener Ysgolion YSGRIFENNYDD – Anwen Pierce Cymdeithas y Penrhyn i Dde Sir Benfro dan Ceredigion yn cau am wyliau’r haf 3 Bryn Meillion, Bow Street ( 828337 arweiniad Dyfed Ellis-Gruffydd. Enwau i Ceris AWST 1 Dydd Sadwrn Sioe Capel Bangor a’r Gruffudd TRYSORYDD – Hedydd Cunningham Cylch yng Nghaeau Maesbangor Tyddyn-Pen-y-Gaer, Llandre, Aberystwyth MEHEFIN 23 Nos Fawrth Cyfarfod Blynyddol ( 820652 [email protected] AWST 8 Dydd Sadwrn Sioe Rhydypennau Cymdeithas y Penrhyn yn festri Horeb am HYSBYSEBION – Cysyllter a’r Trysorydd 7.30 AWST 15 Dydd Sadwrn Sioe Penrhyn-coch
MEHEFIN 26 Nos Wener Caws, Gwin & Chân AWST 28-30 Dydd Gwener i Sul Gŵyl LLUNIAU – Peter Henley Eglwys St. Pedr Elerch gyda Pharti Camddwr, Big Tribute yng Ngelli Angharad Gŵyl Dôleglur, Bow Street ( 828173 Côr Tenovus Aberystwyth & artistiaid lleol am penwythnos i’r teulu Gweler www. TASG Y TINCER – Anwen Pierce 7.00. Mynediad £7. Llywydd: Mr Alun Davies, thebigtribute.co.uk MRVS, San Clêr. (Llety Ifan Hen gynt) Dydd Mawrth Ysgolion Ceredigion yn TREFNYDD GWERTHIANT – Lila Piette MEDI 2 Llys Hedd, Bow Street ( 820223 MEHEFIN 27 Dydd Sadwrn Parti yn y Parc ym agor ar ôl gwyliau’r haf Mhenrhyn-coch. MEDI 15 Nos Fawrth Cyfarfod Blynyddol y ABER-FFRWD A CHWMRHEIDOL MEHEFIN 28 Nos Sul Gwasanaeth yn Eglwys Tincer yn Neuadd Pen-llwyn, Capel Bangor Mrs Beti Daniel Dewi Sant, Capel Bangor i groesawu Heather am 7.30. Glyn Rheidol ( 880 691 Evans fel offeiriad a Lyn Lewis Dafis fel MEDI 16 Nos Fercher. Noson agoriadol Y BORTH – Elin Hefin Diacon am 5.00 Ynyswen, Stryd Fawr Cymdeithas y Penrhyn yng nghwmni Robat [email protected] GORFFENNAF 4 Prynhawn Sadwrn Te hufen Arwyn a Chôr Ger-y-lli yn Neuadd y Penrhyn, a mefus gyda Chôr y Llyfrgell Genedlaethol Penrhyn-coch BOW STREET Mrs Mair Lewis, 40 Maes Ceiro ( 828 102 Lynn Phillips, 1 Cae’r Odyn ( 820 908 Anwen Pierce, 3 Bryn Meillion ( 828 337 Ymunwch â Grwˆp Facebook Ytincer Maria Owen, Swyddfa’r Post (828 201 CAPEL BANGOR / PEN-LLWYN Dilynwch y Tincer ar Trydar @TincerY Mrs Aeronwy Lewis Rheidol Banc, Blaengeuffordd ( 880 645 Camera’r Tincer Telerau hysbysebu CAPEL MADOG, CEFN-LLWYD A CAPEL DEWI Cofiwch am gamera digidol y Tincer Tudalen lawn (35 x 22 cm) £100 Eirian Hughes, Lluest Fach ( 880 335 – mae ar gael i unrhyw un yn yr ardal Elwyna Davies, Tyncwm ( 880 275 Hanner tudalen £60 Dei Evans, Fferm Fronfraith, Comins-coch fydd am ei fenthyg i dynnu llun ar gyfer y Chwarter tudalen £30 ( 623 660 papur o gyngerdd, cinio neu ddigwyddiad neu hysbyseb bach ca. 5 x 8 cm £6 y DÔL-Y-BONT a gynhelir o fewn ein dalgylch. Fe’i cedwir rhifyn - £40 y flwyddyn (10 rhifyn - Mrs Llinos Evans - Dôlwerdd ( 871 615 gan Mrs Mair Lewis, 40 Maes Ceiro, misol o Fedi i Fehefin); mwy na 6 mis DOLAU Bow Street (( 828102). Os byddwch am + £4 y mis , llai na 6 mis - £6 y mis. Mrs Margaret Rees - Seintwar ( 828 309 gael llun eich noson goffi yn Y Tincer Cysyllter â’r trysorydd os am hysbysebu. GOGINAN defnyddiwch y camera. Mrs Bethan Bebb Penpistyll, Cwmbrwyno ( 880 228 LLANDRE Cyhoeddir y Tincer yn fisol o Fedi i Mehefin gan Bwyllgor y Tincer. Argreffir gan y Mrs Nans Morgan Lolfa, Tal-y-bont. Nid yw’r Pwyllgor o angenrheidrwydd yn cytuno ag unrhyw farn a Dolgwiail, Llandre ( 828 487 fynegir yn y papur hwn. Dylid cyfeirio unrhyw newyddion i’ch gohebydd lleol neu i’r PENRHYN-COCH Golygydd, ac unrhyw lythyr neu ddatganiad i’r wasg i’r Golygydd. Mairwen Jones – 7 Tan-y-berth ( 820 642 Y mae pawb sy’n ymwneud â’r Tincer yn gwneud hynny’n wirfoddol ac yn ddi- TREFEURIG dâl er budd y gymuned leol. Nhw fel unigolion sy’n derbyn pob risg a chyfrifoldeb Mrs Edwina Davies Darren Villa, Pen-bont Rhydybeddau ( 828 296 (cyfreithiol ac fel arall) gan dderbyn mai ar y telerau hynny y maent yn cyfrannu at y papur a’i ddosbarthiad.
2 CYFEILLION Y TINCER Dyma fanylion enillwyr Cyfeillion y Tincer Mis Mai 2015 30 MLYNEDD YN OL
£25 (Rhif 174) Y Parchg Wyn Morris, Berwynfa, Penrhyn-coch £15 (Rhif 206) Elen Evans, Erw Las, Bow Street £10 (Rhif 92) Dafydd Thomas, Penrhyn-coch gynt. Fe dynnwyd y rhifau buddugol gan aelodau o’r tîm dosbarthu yn festri Bethlehem, Llandre pnawn Mercher Mai 22
Y Rhyfel Byd Cyntaf yng Ngogledd Ceredigion Llwythwyd 302 o eitemau o’r Arddangosfa hon – ynghyd ag ambell eitem hefyd nad oedd yn yr Arddangosfa ar wefan Casgliad TÎM PÊL-DROED GOGINAN y Werin Cymru http://www.casgliadywerin. Rhoddodd tîm pêl-droed Goginan gyfrif da ohonynt eu hunain yn ystod y tymor. cymru/. Daethant yn ail yng Nghynghrair yr Ail Adran, a hefyd yng nghystadleuaeth Cwpan yr Ail Adran. Gan ddefnyddio ‘Cofio a Myfyrio’ yn y Rhes ôl (chwith i’r dde) Arwel Jones (Rheolwr), Arwyn Roberts, Martin Williams, Ray blwch ‘Chwilio’ fe ddaw’r cyfan i fyny (a’r Davies, Paul Edwards, Alwyn Jones, Tony Price. Rhes flaen: Huw Davies, Ceredig nifer o weithiau mae pobl wedi edrych ar Vaughan, David Richards, Idloes Roberts (Capten)’ Gethin Morgan, Gerwyn Morgan, Mascot - Matthew Baxter, Mae Ray Evans a Gethin Morgan hefyd yn aelodau o’r tîm. wahanol eitemau unigol). Diolch i William Llun: Colin Baxter. (O’r Tincer Mehefin 1985) Howells am drefnu hyn.
Taith Celf Ceredigion Awst 2015 Am ddeg diwrnod ym mis Awst, gallwch grwydro ledled Ceredigion gan ddarganfod Her Cylchdaith Cymru Celf Gorllewin Cymru yn ogystal â Fel rhan o Her Cylchdaith Cymru bydd CYFARFOD golygfeydd bendigedig y Sir. Yn ystod diwrnod o ddigwyddiadau yn Nhynrhyd, BLYNYDDOL Y TINCER y cyfnod hwn, bydd rhai artistiaid a Pontarfynach dydd Sul Gorffennaf 5. Bydd Nos Fawrth Medi 15 chrefftwyr yn agor eu stiwdio i’r cyhoedd, arddangosfa gymnasteg, ioga, cerddoriaeth tra bydd eraill yn dod at ei gilydd i greu fyw, sesiynau blasu a chwaraeon o 15.oo yn Neuadd Pen-llwyn, arddangosfeydd ar y cyd. Dyma i chi gyfle ymlaen. Agorir y digwyddiad yn swyddogol Capel Bangor am 7.30. da i ddarganfod celf newydd, siarad â’r gan Elin Jones AC am 18.30. Bydd gêm artistiaid, a’u gweld wrth eu gwaith yn bêl-droed Tîm Her Cylchdaith v. Cardis eu cynefin. Pa well cyfle hefyd i brynu am 19.00 ac am 20.15 ceir adloniant yng Bws o Aberystwyth i Les Misérables! darn o gelf o law yr artist ? Bydd cyfoeth nghwmni Rhys Meirion, Ger-y-lli, Alejandro Taith siopa a sioe gerdd perfformiad o gelf ar gael o arlunwyr a cherflunwyr i a Leonardo Jon (Trevelin, Patagonia), fersiwn ysgolion Les Miserables ffotograffwyr a chwiltwyr – rhywbeth felly Telynau Tair Cenhedlaeth Tynrhyd, Sioned yng Nghanolfan Mileniwm Cymru ddant pawb. Terry, Alae Elisa Price (Telyn) a Theulu Caerdydd. Hydref 29ain Tocyn a Tynrhyd. Tocynnau: £10 wrth y fynedfa – bws £38 i archebu lle cysylltwch ag [email protected] 01239 652 150 Bydd y wybodaeth am bob artist, crefftwr plant am ddim. neu grwp sy’n rhan o’r gylchdaith yn y Llyfryn Taith fydd ar gael mewn Canolfannau Gwybodaeth, siopau, gwestai Bws i Eisteddfod Llangollen a lleoliadau eraill yn y sir, neu gellwch Trefnir bws i oedolion i Langollen y diwrnod y bydd Cor unedig Ysgolion ei lawrlwytho o wefan y Daith www. Amrywiaeth eang o Penllwyn a Penrhyn-coch yn cystadlu – ceredigionarttrail.org.uk. Mae’r wefan lyfrau, cardiau,cerddoriaeth dydd Mawrth Gorffennaf 7fed. Gadael hefyd yn rhoi gwybodaeth gyfredol i chi am ac anrhegion Cymraeg. yr arddangosfeydd a gweithdai sy’n cael eu am 9 y bore – dychwelyd erbyn 8 y nos. Croesawir archebion gan unigolion Pris bws: £8. Pris tocyn mynediad £5 cynnal drwy gydol y flwyddyn yn ogystal â ac ysgolion i’w dalu yn y fynedfa. Nifer cyfyngedig chyfeirlyfr o artistiaid Ceredigion. Byddwch o lefydd fydd ar y bws. admin@ felly yn gallu cysylltu’n uniongyrchol â’r 13 Stryd y Bont penrhyncoch.ceredigion.sch.uk artistiaid unrhyw bryd yn ystod y flwyddyn. Aberystwyth 01970 626200 01970 828566
3 Y TINCER | MEHEFIN 2015 | 380
BOW STREET
Dyfed Elias Suliau - Capel y Garn Ar ôl teyrngedu i’m cyfaill Hefin Elias yn 10.00 a 5.00 Nhachwedd 2001 mae’n drist fy mod yn Gweler hefyd www.capelygarn.org/ gorfod ysgrifennu y tro hwn am ei frawd Mehefin iau Dyfed fu farw yn Hosbis Dewi Sant, 21 Bugail Llandudno, 4 Mai yn 77 oed. Cydymdeimlwn 28 Terry Edwards â’i briod Hazel, merch y diweddar Jac a Gwen Jeremy, o’r Borth; ei ferched Catrin Gorffennaf ac Elen; ei wyrion Sam a Phoebe; ei efeilles 5 Rhidian Griffiths Dilys; a’i frodyr Gerwyn ac Elwyn. Daeth 12 Oedfa’r Ofalaeth y rhieni, Ray ac Illtyd a’r plant i fyw i Dŷ’r 19 Bugail 26 Elfed ap Nefydd Roberts Ardd, Gogerddan, ac yna i Lynrhosyn ger capel Noddfa lle buont yn aelodau gweithgar. Awst Yn ddiweddarach symudodd Ray ac Elfan 2 Noddfa ei brawd i Waunfawr. Brawd arall oedd y 9 Beti Griffiths Capten a’r englynwr Jac Alun, ac un o’r 16 Noddfa chwiorydd oedd Magi, gwraig T.Llew Jones, a 23 Lyndon Lloyd mam Emyr a Iolo. 30 Noddfa Fel Hefin ac Elwyn y brawd iau roedd Medi Pen blwydd yn 101 Dyfed yn bêldroediwr medrus ac nid 6 Eric Greene Ar 21 Ebrill cyflwynwyd anrheg ar rhyfedd iddo gael ei ddewis yn aelod o 13 R. W. Jones ran Cyngor Sir Ceredigion gan y dîm ieuenctid Cymru. Roedd yn chwarae 20 Bugail Cadeirydd, Y Cynghorydd John a Mrs i dîm y pentref ganol y 1950 pan enillwyd 27 10.00 Oedfa Menter Gobaith ym Morina Adams-Lewis, Aberteifi i un o cwpan y gynghrair deirgwaith. Clywais Methel, Tal-y-bont 5.00 John Roberts drigolion Cartref Tregerddan – Mrs D. iddo fod yn yr un tîm â George Best J. Roberts, gynt o Aberteifi – gweddw unwaith. Chwaraeodd i Aston Villa a bu am Suliau - Noddfa y Parch D. J. Roberts a mam Hywel gyfnodau yn chwarae i West Ham pan oedd Gorffennaf Roberts, Maes y Garn, ar ei phen Ron Greenwood yn reolwr, i Romford, 5 Uno yn y Garn am 10.00 12 Oedfa am 2.00 blwydd yn 101. Henffordd a Borough United, ar ôl iddo 19 Oedfa am 5.00 briodi, graddio yn Abertawe, a dechrau 26 Cyfeillach am 10.00 dysgu yn Ysgol John Bright, Llandudno lle ariannol tuag at Ambiwlans Awyr Cymru. bu’n athro ardderchog. Awst Nid anghofiodd Dyfed ei wreiddiau yn y 2 Oedfa am 10.00 MEHEFIN 19 Nos Wener Barbeciw Cartref Cilie, Capel y Wig a Bro Crannog. Enwodd 9 Uno yn y Garn am 10.00 Tregerddan yn y Cartref am 6.30 Oedolion ei gartref yn Llandudno yn ‘Cilborth’ ar ôl 16 Oedfa am 10.00 £5 Plant £2 Croeso i bawb traeth braf Llangrannog, ac ymaelododd 23 Uno yn y Garn am 10.00 Hazel ag yntau yng nghapel Annibynnol 30 Oedfa am 10.00 Enillwyr Clwb Cant Clwb Hoci Deganwy Avenue, lle buont yn selog a Medi Bow Street gweithgar. Etholwyd Dyfed yn ddiacon 6 Uno yn y Garn am 10.00 Ebrill 2015 thrysorydd yno a byddai’n pregethu yng 13 Pererindod i Soar y Mynydd £10 Eilidh Jones nghapeli’r ardal. Gweithiodd yn ddygn 27 Oedfa Menter Gobaith ym Methel, £5 Kath Jones gyda’r mudiad dosbarthu Beiblau, y Tal-y-bont am 10 £5 Megs Parry Gideoniaid yn ogystal. Mae cyfeillion capeli Llandudno yn esiampl inni gan fod Mai 2015 y pedwar enwad wedi dod ynghyd mewn £10 P Warrington Gweinidogaeth Bro yng nghapel Seilo ac Pen blwydd arbennig £5 Tegwen Thomas yno y bu’r gwasanaeth i ddiolch am fywyd Llongyfarchiadau i Mrs Sally Keegan, 36 £5 Tyler Chambers a thystiolaeth Dyfed. Tregerddan, a fu’n dathlu ei phen blwydd Lluniodd ei gefnder Jon Meirion, mab yn 90 oed ar Fai 17eg. Dyweddiad y Capten Jac Alun, yr englyn hyfryd hwn i Llongyfarchiadau a dymuniadau gorau gofio am Dyfed a gallwn yn hawdd gytuno Diolch i Dewi Huw Owen, Maes Ceiro, ar ei â’r cynnwys wrth inni ffarwelio dros dro â Dymuna Shirley Rowlands, Tregerddan, ddyweddiad gyda Amber Joy ar Fehefin Dyfed: ddiolch o galon am bob arwydd o 5ed. gydymdeimlad a charedigrwydd a Aur ei deulu a’r dolydd – yr un hoff estynnwyd iddi yn ei phrofedigaeth o Pen blwydd hapus A’r wên hael ni dderfydd; golli gŵr annwyl, Ernie. Diolch am yr Llongyfarchiadau i Freda Morris, Neuadd Arweiniodd ffordd, rhannodd ffydd, holl gardiau, blodau i’r tŷ, galwadau ffôn Deg, Brynmeillion, ar ddathlu pen blwydd I’w linach yn lawenydd. ac ymweliadau, a hefyd am y rhoddion arbennig iawn yn ddiweddar. W.J.
4 380 | MEHEFIN 2015 | Y TINCER
Cydymdeimlad Cydymdeimlwn â theulu John Henry Jones, Gwynfa, fu farw yn dawel yn Ysbyty Bron-glais ar Fai 17. Cynhaliwyd gwasanaeth cyhoeddus yn Amlosgfa Aberystwyth ar Fai 26. Derbyniwyd cyfraniadau er cof tuag at Gartref Tregerddan a Ward Iorwerth trwy law Gwyn Evans o Trefor Evans, Trefnwr Angladdau. Hefyd â Mike a Raymonda Roberts, a’r teulu, Bryn Castell, ar farwolaeth chwaer yng nghyfraith Mike o Dalsarn.
Cymorth Cristnogol Cofion Diolch i bawb a gyfrannodd mewn unrhyw I goroni’r cyfan, bu tair ohonom yn Anfonwn ein cofion at y Parchg. W J ffordd at lwyddiant yr ymgyrch flynyddol ddigon lwcus i ennill raffl. A’r gwobrau? Y Edwards, Tregerddan, sydd wedi cael hon eleni eto. Yr oedd cyfanswm y gosodiadau ansbaradigaethus a wnaed gan llawdriniaeth yn ddiweddar ac yn aros am casgliad yn ardal Bow Street a Llandre yn Donald. Dysgom lawer o’r noson ddiddorol. ragor o ganlyniadau. £1,483.67. Gwellhad Buan ABER-FFRWD A CHWMRHEIDOL Pob dymuniad da i Tegwyn Evans, 43 Maes Afallen, sydd yn yr ysbyty yn aros am lawdriniaeth yn Ysbyty Treforys Cydymdeimlo Swyddi newydd Mae ein meddyliau gydag Ann Ellis a’r Llongyfarchiadau i Gemma Howells, Tŷ Llongyfarchiadau teulu, Hywelfan, y mis yma eto wrth iddynt Llwyd, Aber-ffrwd ar gael swydd gyda Llongyfarchiadau mawr i Rheinallt Lewis, orfod mynd drwy y brofedigaeth o golli ei Bwrdd Twrstiaeth Canolbarth Cymru fel 38 Maes Ceiro, ar ennill gradd BSc Econ 2.1 chwaer Margaret mor fuan ar ôl colli Lewis. swyddog marchnata, a hefyd i Margaret mewn Llyfrgellyddiaeth ac Astudiaethau Er i Margaret fyw am nifer o flynyddoedd Davies, gynt o Troedrhiwceir, a fydd yn Gwybodaeth trwy`r cynllun Dysgu o Bell yn Rhydyfelin, ‘roedd ganddi ddiddordeb ymuno â thîm Estyn, bwrdd rheoli ysgolion ym mhrifysgol Aberystwyth. mawr yn yr hyn a oedd yn mynd ymlaen ym mis Medi. Dymuniadau gorau i’r ddwy. yng Nghwmrheidol, ac edrychai ymlaen i Mynychu garddwest dderbyn y Tincer bob mis. Cofiwn hefyd am Newid ardal Llongfarchiadau i Kathleen Lewis, Llys Ceri a Denise, Nia a Steve ac yn enwedig am Hoffai aelodau Capel Llwyn-y-groes Alban, ar gael ei gwahodd i’r Arddwest yr wyrion bach Steffan, Hanna a Morgan. ddymuno yn dda i Mair Davies, Penrhyn- ym Mhalas Buckingham ym mis Mai, fel Mawr yw eich colled ac anodd iawn yw coch yn ei chartef newydd yn Nhregarth arwydd o werthfawrogiad o’i gwasanaeth i meddwl am aelwyd Gwel Ystwyth yn wag. ger Bangor. Bu Mair a’i diweddar ŵr Henry Gartref Tregerddan. Mae’n siwr bydd pawb yn cadw Tŷ Capel Aber-ffrwd am nifer o sy’n gwybod am ei gwaith yn cytuno ei bod Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd flynyddoedd ac mi ‘roedd Mair yn aelod hi’n anrhydedd haeddiannol iawn Mae Elain Jenkins, wyres John ac Elizabeth ffyddlon iawn o Gapel Llwyn-y-groes. Lewis, Dolgamlyn, yn ddisgybl yn Ysgol Byddwn yn gweld eich eisiau yn fawr iawn Clwb Gwawr Y Pennau Mynach ac mi gafodd yr Ysgol fach yma ac yn gobeithio y byddwch yn hapus yng Ar yr 8fed o Fai 2015 yng Ngwesty Llety o 33 o ddisgyblion lwyddiant mawr yn y nghwmni yr wyrion bach. Ceiro cynhaliwyd noson o osod blodau Cystadlaethau Celf a Chrefft yng Nghaerffili yng nghwmni Mr. Donald Morgan o siop eleni, drwy ennill pum gwobr gyntaf. Ar y radio Flodau’r Bedol, Llanrhystud. Yng nghanol Cafodd Elain wobr gyntaf yn yr Eisteddfod Hyfryd oedd gwrando ar Ioan Lord, yr hwyl o weld Donald yn gosod y blodau Sir ac mi ‘roedd yn un o’r criw a wnaeth Gellifach, yn sgwrsio ar raglen Geraint mewn ffyrdd deniadol, ysblennydd a ennill y wobr gyntaf dros Gymru am Lloyd ar Radio Cymru yn ddiweddar. Mae thlws fe wnaeth sôn am ei hanes diddorol Wehyddu Blwyddyn dau neu iau. Enillodd gan Ioan ddiddordeb mawr yn hanes y tren iawn. Fe wnaeth ddangos amrywiaeth yr Ysgol bum gwobr gyntaf gyda chyfanswm bach ac yn yn y Gwaith mwyn, ac mae erbyn o ddail a blodau hardd e.e. Y Rhosyn o 21 o wobrau i gyd. Llongyfarchiadau hyn yn treulio llawer iawn o’i amser sbâr yn ‘Aqua’, Elaeagneus Pungens ‘Maculata’ a’r mawr i’r disgyblion ac i staff yr Ysgol am ymchwilio i hen hanes bro ei febyd. Roedd Helianthus (Blodyn yr Haul), i enwi rhai eu gwaith caled yn cefnogi y plant i gael y ei sgwrs gyda Geraint yn fyrlymus ac yn a bu angen cofio ar gyfer cwis am flodau profiadau arbennig yma. ddiddorol dros ben. a’u henwau. Braf cael sôn fod pawb wedi gwrando’n astud yn ôl eu sgoriau – yn enwedig Mair Nutting a gafodd 14 allan o [email protected] 15!!
5 Y TINCER | MEHEFIN 2015 | 380
CAPEL BANGOR / PEN-LLWYN
a hynny mewn gwahanol ffyrdd. Cafwyd Suliau Pen-llwyn Mehefin noson llwyddiannus dros ben. Talwyd y 21 10.00 Roger Thomas diolchiadau gan Y Parchedig Andrew Loat. 28 10.00 John Tudno Williams Cylch Meithrin Pen-llwyn Gorffennaf Diwrnod Agored Symud i’r Caban a Pen 5 10.00 Bugail blwydd 40 oed y Cylch, 1975-2015 12 Oedfa’r Ofalaeth 19 5.00 Roger Ellis Humphreys Cafwyd hwyl arbennig yn dathliadau Cylch 26 10.00 Elwyn Pryse Meithrin Pen-llwyn yn ddiweddar ar ddydd Sadwrn 16fed o Fai, ar dir Ysgol Gynradd Awst Pen-llwyn, Capel Bangor. Buom yn dathlu’r 2 10.00 Terry Edwards Cylch yn symud o Neuadd y Pentref lle mae 9 10.00 J.E. Wynne Davies wedi bod ers tri deg o flynyddoedd i’w leoliad 16 10.00 Morris Puw Morris newydd yn y Caban ar dir Ysgol Pen-llwya. 23 10.00 Gwyn Davies Er fod y Neuadd wedi bod yn gartref hapus 30 10.00 Eric Greene a dymunol i’r Cylch ers hir mae niferoedd y plant wedi ehangu gyda mwy o blant yr ardal Medi 6 10.00 Bugail a chymunedau Pontarfynach a Ponterwyd 13 2.00 Bugail yn mynychu erbyn hyn, ac mae wedi dilyn 20 5.30 Gerwyn Morgan i edrych am le fwy ei maint, a man mwy Llongyfarchiadau a dymuniadau gorau 27 5.00 Bugail parhaol i’r deunydd eang sydd ar gael i blant i David Cooper a Kathy Westwood, y Cylch i fwynhau wrth ddysgu drwy chwarae Minafon, ar eu priodas gynhaliwyd a chymdeithasu yn Gymraeg. ar ddydd Sadwrn heulog braf – 16 Priodas eraill Cafwyd y pleser mwyaf i Tracy Exley Mai - yn Eglwys Dewi Sant. Roedd Dymuniadau gorau hefyd i Mr a Mrs Jim ein Harweinyddes bresennol wrth iddi y gwasanaeth yng ngofal y Parchg Vale, Tangeulan a briodwyd yn ddiweddar. groesawu Arweinyddes gyntaf y Cylch Andrew Loat ac roedd Dr John Winter a’i sylfaenydd yn ôl yn 1975, sef Mrs o St Albans, Swydd Hertford yn canu Diolch Glenys Griffith a hi wnaeth dorri y rhuban yr organ Johannus sydd newydd ei Dymuna Anne Davies, Maencrannog, ddiolch swyddogol i agor y Caban. Hefyd yn gosod. Yn y brecwast a gynhaliwyd yng o galon i’w holl ffrindiau, perthnasau a bresennol oedd Aeronwy Lewis a Gwenda Ngwesty’r Conrah perfformiwyd mwy chymdogion am y cyfarchion, yr anrhegion Morgan a oedd yn Cynorthwyo’n wirfoddol o gerddoriaeth hyfryd gan y pedwarawd a’r ymweliadau, a dderbyniodd ar achlysur ei yn 1975 pan ddechreuodd y Cylch fel Ysgol llinynnol Sounds Familiar, y delynores phen blwydd yn ddiweddar. Feithrin yn rhedeg o’r hen ysgoldŷ, tu ôl Eleri Turner o Bow Street, Aber Jazz, y Capel, yn y pentref. Cawsom glywed a grwp jazz ieuenctid sydd newydd ei Eglwys Dewi Sant penillion cymwys gan Mrs Aeronwy Lewis ffurfio gan Alan Phillips. Cynhaliwyd Barbeciw yr Eglwys ar nos yn cwmpasu peth o hanes y Cylch o 1975 Sadwrn, 30 Mai. Cawsom byrger a selsig i 2015 a bu’r plant presennol hefyd yn hyfyd a blasus gan y cogyddion. Gwnaed hwy diddanu wrth ganu alawon hen a newydd gan Dei a Margaret. Gan gofio am y pwdinau Cymraeg, yn eu crysau-T a gafwyd yn y plant yn ogystal a chael diddanwr plant, y a gwnaed gan aelodau yr Eglwys. Hefyd, mi gofrodd pen blwydd y Cylch. Pied Piper, gweithgareddau celf gyda staff y cynhaliwyd raffl ar y noson gyda llu o wobrau Wedi’r agoriad swyddogol roedd amser Cylch a chwarae rhydd gyda Ray Ceredigion da. Braf iawn oedd gweld pobl yr ardal a’r i edrych ar hen luniau, lluniau yn symud a a siawns i eistedd a chael te, cacen a rôl ardaloedd cyfagos yn bresennol, a phawb gweddnewid y Caban, siawns i ymweld â’r mochyn rhost neu gi poeth i adfywio. wedi mwynhau. Diolch i bawb a gyfrannodd, Caban a gweld yr adnoddau a peth o waith Yna daeth siawns i dorri cacen pen
6 380 | MEHEFIN 2015 | Y TINCER
blwydd y Cylch ac estynnwyd gwahoddiad i’r garfan gyntaf o blant y Cylch 0 1975 sef Lauren Fitches, Jenny Livsey, Aled Davies, Aled Lewis, Glyn Jones, Owain Jones, Dylan Davies, Gruffudd Jones, Llywela Thomas, Rachel Little, Nerys Jenkins a Nudd Lewis. Tybed wnaethoch chi e’u adnabod o’r llun gwreiddiol a fi yn rhifyn diwethaf y Tincer ac am y ddau yn y Cambrian News oedd yn bresennol ar y dydd yn torri’r gacen? Wedi hyn fe godwyd baner appliquê Cylch Meithrin Pen-llwyn a gawsom yn rhodd gan Mel Hughes o Ddefnydd Melanie Fabrics, Yr Old Exchange, Capel Bangor. Mae Mel hefyd yn riant yn y Cylch gyda’i merch Gwen yn mynychu. Dathliad gwerth ei gofio a diolch i’r holl blant a phobl y Cylch, yr ysgol a’r tair ardal Mrs Anne Davies a’r Parch Wyn Morris ac am yr holl noddwyr a chyfranwyr a fu yn gefn i’r Cylch i symud i’r Caban a thrwy alluogi y cynnig o addysg Gymraeg oedran deugeinfed pen blwydd yr ysgol. Yn amlwg Pen blwydd Arbennig 2-4 o safon uchel yma ers 1975. ‘roedd aelodau y pwyllgor wedi gweithio yn Llongyfarchiadau mawr i Mrs Anne Os oes unrhyw un am ymweld â’r Cylch galed, er llwyddiant yr achlysur. Davies, Maencrannog, sydd wedi neu am ragor o wybodaeth cysylltwch â cyrraedd ei 90 oed, ar Mehefin y [email protected] neu rhowch ganiad Croeso gartref 4ydd. Mae Mrs Davies yn wraig i Tracy Exley ar 07528 052163 yn ystod Croeso gartref i Angharad Evans, Dolafon, hynaws a hawddgar,bob amser yn oriau Cylch 9 tan 3yp neu Nia Lewis ar 0774 ar ddychwelyd o Awstralia, wedi treulio croesawu unrhyw un sydd yn galw 0503828 ar adegau eraill. cyfnod yn teithio a gweithio yno. yn Maencrannog. Mae wedi rhoi o’i gwasanaeth am flynyddoedd, : athrawes Diolch Gwellhad buan ysgol Sul am gyfnod hir, pe bai ond enwi Diolch i bwyllgor y Cylch Meithrin Dymuniadau da i Mr Richard Evans, un, ac yn dal i fynychu yr oedfa bob Sul. am drefnu prynhawn i’w fwynhau yn Exchange, am wellhad buan. ‘Roedd yn dal Mae ei merched Delyth a Iona yn rhoi ddiweddar, i ddathlu agoriad y caban a yn yr ysbyty wrth fynd i’r Wasg. iddi pob gofal, a dywed beunydd, mor ffodus ydyw i gael Delyth yn byw adref, yn enwedig pan gollodd ei phriod, yr annwyl ddiweddar Mr Martin Davies. Cyfarchion hwyr, a dymuniadau gorau i chi Mrs Davies am lawer blwyddyn eto o hapusrwydd, a phob bendith, am iechyd da i’w fwynhau.
ad harddwch siriol tincer_Layout 1 17/10/2014
Cinio Nadolig Sefydliad y Merched, Pen-llwyn Yn y Feathers, Aberaeron, 1959/60? Rhes ôl: Maggie Jones; Myfanwy Thomas; Megan Jones; Eirlys Davies; Mair Mason; Mair Lewis; Marian Lewis; Mrs Cooke; Aeronwy Crees; Mair Davies. Rhes ganol: Rita Williams; Nance Evans; Lizzie Richards; Jenny Pryce-Evans; Nellie Evans; Margaret James; Eiddwen Jones; Enid Vaughan; Megan Crees; Margaretta Jones; Eunice Evans; ?? Rhes flaen: Liz Davies; Anne Davies; Mrs Martin Jones (ysg Sir); Gladys Samuel; Norah 07962 861 822 Davies; Mrs Lewis, Lovesgrove; Mrs Jones, Pennant; Mrs Phillips, Llangwyryfon; Maud www.facebook.com/siriolbeauty Brynsiriol, Hughes. Bow Street, Ceredigion SY24 5AR
7 Y TINCER | MEHEFIN 2015 | 380
Y BORTH
Clwb Henoed y Borth Bad Achub y Borth fel Brenhines y Badau Bydd ein Taith Haf eleni yn mynd i Landudno Achub yng Ngharnifal y Borth ar Awst 7fed. ar ôl pleidlais yn y cyfarfod diwethaf. Daeth Bydd Ramneek a Jiorja yn ei chynorthwyo. Ann Harris o ‘Cantref’ i’r cyfarfod i ddweud Bydd y coroni ei hun yn digwydd ym mis wrthym am y cymorth sydd ar gael i’r henoed Gorffennaf. Gobeithiwn y bydd y tywydd yn i ganiatau iddynt aros yn eu cartrefi. Daw y garedig ar y diwrnod ac y caiff bawb amser cymorth oddi wrth fudiadau fel Cantref sydd da. Llongyfarchiadau Mia. yn ein rhoi mewn cysylltiad efo grwpiau fel Gofal a Chymorth. Mae’r cymorth ar gael os Eglwys St. Matthew ydych yn berchen ar y tŷ neu os yn rhentu. Bydd gwasanaeth cymun am 11.15 y bore Cafodd yr holl aelodau gyfle i siarad yn unigol ar 21ain Mehefin a Gwasanaeth Teuluol ar ac yn gyfrinachol i Ann ar ôl y sgwrs. Yn y Fehefin 28ain pan fydd yr Eglwys Iau a’r cyfarfod busnes diweddaraf talwyd diolch Ysgol Sul yn cynorthwyo gyda’r gwasanaeth. i Delyth a’r teulu am yr arian a roddwyd i Os ydych yn croesi y lein i fynd i’r eglwys ni er cof am Eveline - mam Delyth - gwelir ar unrhyw adeg ac am unrhyw reswm ei cholled yn fawr yn y grŵp. Diolchwyd defnyddiwch y ffôn felen oherwydd yr holl i’r aelodau i gyd am eu cymorth yn Ffair drenau ychwanegol sydd bellach yn rhedeg. Gorsaf y Borth. Roedd yr adeilad mewn Elusennau y Borth ac am eu haelioni i Ysgol Dydd Sul Mai 17 fe gymerodd 20 geneth cyflwr truenus gyda’i blatfform diflas, to Sul Eglwys St. Matthew a’r Eglwys Iau yn a 6 bachgen a rhai rhieni ran yn Ras am oedd yn gollwng a chanopi rhydlyd. Roedd Ras am Fywyd Aberystwyth. Gém orffwyll Fywyd Aberystwyth. Hoffem i gyd ddiolch nifer o’r ystafelloedd, yn cynnwys yr hen o Beetle gydag ychydig o dwyllo a llawer i bawb a’n noddodd yn hael eto. Rydym yn swyddfa barsel a thocynnau wedi eu cau ers o drwydded farddonol gawwsom yn ein dal i gasglu ac ar hyn o bryd ma gennym tua canol yr wythdegau. Dim ond Tŷ yr orsaf cyfarfod nesaf wrth dynnu lluniau y chwilod. £600. Codwyd £1,007 gennym y llynedd a – a werthwyd rhai blynyddoedd ynghynt Cawsom wedyn de a chacennau i ddathlu pen gobeithiwn guro hynny. – ac ychydig ystafelloedd ochr ogleddol y lwydd Roy. platfform a oedd ar rent i gwmni preifat - gâi Amgueddfa Gorsaf y Borth eu defnyddio. Bad Achub y Borth Pan soniwyd i ddechrau am droi dwy Y dasg gyntaf oedd recriwtio Rydym wrth ein bodd yn cyhoeddi i Mia ystafell wag ar orsaf y Borth yn Amgueddfa gwirfoddolwyr eraill i gynorthwyo gyda’r Terry, 11 oed, gael ei dewis i gynrychioli Rheilffordd a Chymunedol, ychydig gwaith o gadw yr orsaf yn daclus. A feddyliodd mor llwyddiannus fyddai y syniad gweithiodd yr arlunydd cymunedol Bodge fel atyniad i ymwelwyr. Mae’r prosiect gyda phlant lleol yn cynllunio a pheintio ar bellach yn ei bumed flwyddyn ac wedi denu y platfform bedwar murlun sy’n dehongli dros 24,000 ymwelydd ers iddo agor ar agweddau ar fywyd yn y Borth. Cymerodd Orffennaf 9fed 2011. A dim ond o Ynysoedd Jo Romary, gwraig George rôl y garddwr yn Prydain. Mae presenoldeb y Brifysgol plannu gwelyau, casgenni blodau a bocsus yn Aberystwyth yn golygu i ymwelwyr a ffenestr. myfyrwyr ymweld o China, UDA, Awstralia Pan gymerwyd penderfyniad i agor y ac Ewrop. swyddfeydd gaewyd Wfe’i defnyddiwyd i Dechreuodd y cyfan yn 2006 pan fu i gadw offer. Ond pan welodd George Romary George Romary o’r Borth a John Toler, y gofod, yn dal wedi ei gosod allan fel gorsaf Ynys-las ymateb i erthygl papur newydd cafodd y syniad am yr Amgueddfa.Cymerodd yn gofyn am wirfoddolwyr i fabwysiadu bedair blynedd arall i berswadio Trenau
Cerddorol Llongyfarchiadau i Mared Pugh-Evans ar ddod yn ail yn yr unawd telyn Bl10 a dan 19 oed yn Eisteddfod yr Urdd, Caerffili. Dymuniadau gorau iddi pan fydd yn cystadlu yn Llangollen yng Nghystadleuaeth y Cerddor Ifanc Rhyngwladol dan 25 ac yna yn yr Eisteddfod Genedlaethol ym Meifod.
8 380 | MEHEFIN 2015 | Y TINCER
Cymerau yn lansio blwyddyn o brojectau dan
Arriva Cymru o’i werth ac i godi y £40,000 arweiniad artistiaid, mewn ymgais i archwilio oedd ei angen i wneud yr adeilad yn saff ein perthynas â dŵr i gadw yr eitemau a gasglwyd ganddo ef a John Toler trwy roddion gan gyn weithwyr Ar 20 Mehefin, bydd Cymerau (project cerddoriaeth a pherfformiadau yn yr y rheilffordd, Amgueddfa Ceredigion, 3-blynedd) yn lansio’r gwaith o greu awyr agored. Bydd artistiaid Cymerau aelodau y cyhoedd ac eraill. Ehangwyd apêl Map Dŵr yn y Borth. Gyda chymorth yn rhyngweithio â dyfrwedd Afon Leri, yr Amgueddfa ymhellach trwy ganolbwyntio gan artistiaid lleol, bydd y map yn Cors Fochno a’r Borth ac â phobl sy’n nid yn unig ar y rheilffordd ond ar ei effaith adlewyrchu rhai o’r storïau niferus ymweld â’r lleoedd hyn, yn byw yno cymdeithasol a hanes cymdeithasol y ynglŷn â dŵr a geir yn y Borth a Thal- neu’n gweithio yno. Byddant hefyd yn gymuned leol. Heddiw mae’n gweithredu y-bont a’r cylch. Rhennir y storïau hyn cynnal gweithdai â grwpiau, gan gasglu yn gyfangwbl trwy roddion , Cyfeillion mewn digwyddiadau tymhorol sydd i’w straeon a gwybodaeth gan unigolion, Amgueddfa Gorsaf y Borth (sydd yn talu tal cynnal trwy gydol y flwyddyn i ddod. a chan sefyll i siarad am ddŵr wrth blynyddol bychan blynyddol) a gwaith grwp Bydd y lansiad yn ddiwrnod o hwyl iddynt gyfarfod ar y dirwedd ac mewn o gefnogwyr ymroddedig sydd yn cyfarfod ar gyfer pob oedran, gan gychwyn i cyfarfodydd yn y pentrefi. a chyfarch ymwelwyr. Mae angen mwy o fyny’r grisiau yn Nhafarn y Victoria, Mae hon yn rhan o astudiaeth wirfoddolwyr – yn enwedig dros y bwrw Sul o 1pm ymlaen. Dangosir ffilmiau a academaidd a gynhelir ar draws y DU, a gwyliau banc ac mae y trefnwyr wastad yn bydd artistiaid yn trafod eu gwaith, sef ‘Hydroddinasyddiaeth’ (2014-17), hapus i glywed gan rywun sydd â diddordeb. gyda lluniaeth ar gael. Yn y prynhawn, sy’n cyfuno ymchwil academaidd Ymwelwch â’n gwefan yn http://www. cynhelir gweithgareddau teuluol ar y â chyfranogiad gan gymunedau a amgueddfagorsafborth.co.uk/ neu yn well traeth, gyda chaneuon gan y côr lleol a gweithgareddau creadigol. Yn lleol, fyth galwch i mewn i’n gweld yn yr unig draenog môr mawr yn arnofio ar y môr. mae Cymerau yn bartneriaeth rhwng Amgueddfa sydd yn gweithredu hefyd fel Gan ddechrau yn yr haf, bydd artistiaid Prifysgolion Aberystwyth a Bangor a gorsaf reilffordd. Oriau agor: Sad 11am – yn arwain amryw o brojectau o gwmpas phartneriaid yn y gymuned, sef Creu- 5pm: Sul & Gwyliau Banc: hanner dydd – Tal-y-bont a’r Borth er mwyn tynnu ad ac Ecodyfi. Rydym yn cael cyngor 4pm: Mawr 11am – 4pm: Iau 11am – 4pm cymunedau i mewn i weithgareddau gan arbenigwyr ym meysydd hydroleg, a thrafodaethau sy’n gysylltiedig â newid hinsawdd a chelfyddydau dŵr. Mae’r artistiaid hyn wedi’u dewis cyfranogol. Rydym hefyd yn siarad yn ofalus a’u cyllido gan Cymerau i greu â llunwyr polisïau a sefydliadau sy’n ffyrdd unigryw a chyffrous o gysylltu â gweithio ar y tir. dŵr; p’un a fyddo hynny’n golygu edrych Mae rhaglen yr Hydref yn cychwyn ar ein perthynas ag afon, traeth neu gyda gosodiad stryd yn y Borth, yn gors benodol, neu ystyried y dirwedd portreadu’r effaith a gaiff codiad yn newidiol. Mae’n gyfle i drigolion Biosffer lefel y môr ar gymunedau ar draws y Afon Dyfi feddwl am yr hyn y mae bod yn byd; archwiliad o Gors Fochno trwy ddinesydd ecolegol yn ei olygu. ffilm a cherddoriaeth; gweithdai mewn Gwneir y gwaith trwy amryw o baledi Cymraeg i’w cynnal yn Nhal-y- ddulliau creadigol, er enghraifft, bont ac adeiladu siediau yng Ngerddi theatr ieuenctid, ffilm, barddoniaeth, Cymunedol y Borth!
Ymunwch â ni i lansio Map Dŵr Cymerau: blwyddyn o archwilio dŵr yn Y Borth a Thal-y-bont (Medi 2015 – Awst 2016).
Dydd Sadwrn 20 Mehefin
Lleoliad: ar draeth y Borth (ar ôl 3 o’r gloch) ac yn Nhafarn y Victoria gerllaw (1yh - 3yh). Beth i’w ddisgwyl: ‘Cryt’ (Urchin) rhyfedd ar y môr, Côr y Gors, gweithgareddau i’r teulu ar y traeth, sgrinio ffilmiau, a lluniaeth. Mae’r gweithgareddau awyr agored yn amodol ar y tywydd. I gael rhagor o wybodaeth ewch i cymerau.org neu ffoniwch ecodyfi: 01654 703965
9 Y TINCER | MEHEFIN 2015 | 380
PENRHYN-COCH
Horeb Mehefin 21 10.30 Ysgol Sul 2.30 Beti Griffiths 28 10.30 Arawn Glyn / Ysgol Sul yn mynd i Ŵyl Ysgolion Sul yn Morlan am fore o hwyl. Dechrau am 11.15 gyda gêmau, stori a bwyd
Gorffennaf 5 10.30 Ysgol Sul – parti 2.30 Y Parchg Adrian Williams Oedfa gymun 12 10.30 Y Parchg Judith Morris Oedfa deuluol 2.30 Horeb yn Nhregerddan 19 2.30 Arawn Glyn 26 2.00 Taith i a gwasanaeth yn Dewiswyd Carys James fel masgot ar gyfer un o’r timau yn y Gyfres Taith “Pearl Izumi” fel rhan o’r Wyl Seiclo yn ddiweddar. Hi oedd masgot y tim buddugol, sef Madison Genesis. Dyma lun ohoni ar y Llangeitho d/o Y Parchg Judith Morris podium gyda’r tim. Enwau i Ceris os am fynd ar y bws
Awst – ymuno a eglwysi‘r dref 2 Morfa Y Parchg Ddr Noel Davies 9 Seion Y Parchg Adrian Morgan 16 Bethel Y Parchg Carwyn Siddall 23 St Paul Y Parchg Eifion Roberts 30 Seion Y Parchg Gwylfa Evans
Medi 6 2.30 Y Parchg John Roberts Oedfa gymun 13 10.30 Y Parchg Judith Morris Oedfa deuluol 20 2.30 Sion Meredith 27 10.00 Oedfa Menter Gobaith – Bethel, Tal-y-bont Llongyfarchiadau i Gruff Lewis, Penrhyn-coch ar berfformiad arbennig yn y rasus beics yn Aberystwyth 22Mai.
Cymorth Cristnogol cyfan o weithgareddau yn cynnwys gêmau, dod ynghyd i fwynhau. Dechreuwyd yr Cyfanswm casgliad Penrhyn-coch eleni crefftau, ffilm, cwis a choginio. Cafwyd hwyl gydag ychydig o ddawnsio llinell, oedd £983.48. Hoffai’r Trefnydd, Ceris llawer o hwyl ac mae pawb bellach yn wedyn swper o fara, ffa a selsig, i ddilyn Gruffudd, a’r Trysorydd, Eleri James, edrych ymlaen at yr un nesaf ym Mis cystadlaethau ac ychydig o ganu i ddiwedd. ddiolch i bawb a fu’n casglu yn y pentref er Hydref. ‘Roedd y neuadd wedi’i gwisgo’n bwrpasol sicrhau fod casgliad yn digwydd yn y pentref gyda phosteri, saloon yn y cornel, baneri, eleni eto. Y casglwyr eleni oedd Sandra Cydymdeimlad gwair a nifer o’r plwyfolion wedi gwisgo’n Beechey, Gabi a John Clifton-Brown, Alwen Cydymdeimlwn â Sioned Wyn Jones a’r addas ar gyfer yr achlysur. Y ficer, Andrew Fanning, Mervyn Hughes, y Parchg Judith teulu, Llwynderw, ar farwolaeth tad Sioned Loat enillodd wobr am y wisg orau, fel Morris, Gwenan Price, Wendy Reynolds, yn Llanbadarn ac â Gethin Williams a’r pennaeth llwyth yr Indiaid cochion. Dyma Wendy Roberts, ac Elenid Thomas. teulu, Dôl Helyg ar farwolaeth nain Gethin. edrych ymlaen at yr achlysur nesaf. Methwyd cael casglwyr ar gyfer nifer o stadau eleni – er hynny mae’n dda gweld Te hufen a mefus fod y cyfanswm eleni yn fwy nag un 2014 Dydd Sadwrn Gorffennaf 4ydd cynhelir ac yn debyg i swm ddwy flynedd nôl. Os te hufen a mefus o 3-5 y.h. gyda Chôr y oes unrhyw un yn fodlon cynorthwyo Llyfrgell Genedlaethol yn adlonni, dewch y flwyddyn nesaf byddai y Trefnydd yn yn llu. ddiolchgar i glywed oddi wrthych. Noson bywoliaeth eglwysig Clwb Hanner Tymor Horeb Cafwyd noson hwyliog ar y thema ‘Country Ar Ddydd Iau, 28 Mai daeth criw o blant and Western’ ym Mhenrhyn-coch ar y 5ed i fwynhau’r Clwb Hanner Tymor a Mehefin, gydag eglwys Elerch, Penrhyn- gynhaliwyd yn Horeb. Cafwyd diwrnod coch, Capel Bangor a Llanbadarn yn
10 380 | MEHEFIN 2015 | Y TINCER
Gohebydd y Wasg: Mairwen Jones fydd nifer yn cystadlu am yr anrhydedd o fod yr enillydd ond hefyd am y wobr o Fe wnaeth Wendy Reynolds, ein Llywydd, £5,000 ar gyfer datblygu a rheoli. longyfarch Mair Evans, Sharon Jones a Glenys Morgan am ennill y mwyaf o farciau Ennill gwobr yn yr Ŵyl Fai yn Felin-fach ar Fai 9fed Derbyniodd Gwenno Morris. Preseli, wobr a chael y darian am y tro cyntaf. Hefyd Myfyriwr Gorau cwrs Diploma Lefel C yng nghystadlaethau Sioe Llanelwedd mewn Addysg a Gofal Plant yng Ngholeg Glenys Morgan fydd yn mynd ymlaen i Ceredigion yn ddiweddar. Llongyfarchiadau gynrychioli Ceredigion yn y Sioe yn dilyn ei a phob lwc iddi yn y dyfodol. llwyddiant yn yr Ŵyl Fai gyda gosod blodau, Diolch Mairwen Jones a ddaeth yn drydydd, ail i Dymunai Mrs Mair Evans, 24a Glan Elisabeth Wyn am arlunio Abaty a thrydydd Ceulan ddiolch yn fawr iawn i’r teulu, i Sharon Jones am ei gwaith cwiltio. ei chymdogion a’r holl gyfeillion a Llongyfarchiadau hefyd i Sandra Beechey, chydnabod ymhell ac agos am alw Ella Davies a Sharon Jones a ddaeth yn heibio, y llu cardiau, cyfarchion, drydydd yng nghystadleuaeth dartiau dros anrhegion a chacennau a dderbyniodd Gymru ym Machynlleth ar Fai 16eg. ar ddathlu pen blwydd arbennig iawn yn ddiweddar. Diolch o galon hefyd i Croeso mawr i aelodau newydd i ymuno Mr Richard Edwards, Ty’n Gwndwn â’r gangen ym Mis Medi – byddwn yn ail a Dylan Morris, Glan Ceulan am eu ddechrau ar Fedi 10fed. cymorth parod a charedig wrth wireddu breuddwyd oes! Symud ardal Dymunwn yn dda i Mair Davies, Meurig Urdd Gwragedd Sant Ioan Cottage, sydd wedi symud i Dre-garth, ger Dydd Sadwrn Mai 16eg bu’r gwragedd Gweithdy’r Pasg Bangor i fod yn nes at Elen a’r teulu. a ffrindiau eraill yn ymweld â Llanycil, Cafwyd Gweithdy’r Pasg llwyddiannus Y Bala - Byd Mary Jones. Agorwyd yr yn Neuadd Eglwys St Ioan, Penrhyn-coch Cydymdeimlad arddangosfa yn ysgoldy Thomas Charles fore Sadwrn y Pasg gyda 17 o blant yno. Cydymdeimlwn â Gwyneira Marshall a’r ar Ebrill 1af, a bu Nerys Pritchard yn Siaradodd y Ficer â’r plant am yr Wythnos teulu, 1 Bro Gerddan, ar farwolaeth brawd rhoi hanes a dangos fideo am y gwaith i Sanctaidd a’r Pasg. Cafwyd gweithgareddau yng nghyfraith – Goronwy Jones – yn Nhal- ni cyn mynd ymlaen i ymweld â Eglwys crefftau o addurno cacennau bac, addurno y-bont. Beuno Sant oedd wedi cau yn 2003 platiliau a chroes arnynt, baneri Pasg hapus ond erbyn hyn wedi ei hailddatblygu yn a helfa wyau’r Pasg. Gorffennwyd a the, Cydymdeimlwn yn ddwys iawn â Carys drawiadol. Treuliwyd cryn amser yn yr coffi, sudd blas oren a byns croes poeth a Dafydd Jenkins a’r teulu ar golli mam eglwys ac wrth y drws gwelwyd bedd gyda’r Wardeiniaid yn gweini. Dangoswyd Carys, sef Molly Edwards, Glennydd. Un o teulu Thomas Charles. Yna ymlaen peth o’r gwaith yn y festri wedyn. blant y Penrhyn oedd Molly a bydd cholled i Gapel hanesyddol Y Rhug oedd yn enfawr ar hôl. Tan y diwedd byddai Molly dyddio o 1637 ag sydd bellach yng ngofal Bedydd yn mynychu popeth yn y pentre ac yn CADW. Roedd cinio blasus yn ein Dydd Sul 10 Mai bedyddiwyd Archie cyfarch pawb a gwên ar ei hwyneb. Yr oedd disgwyl yn nhŷ bwyta fferm organig Y Edward Makraruk, plentyn cyntaf Stephanie yn meddwl y byd o’i theulu oll ac yn fawr ei Rhug ble roedd pawb yn barod am fwyd a Robyn, Dôl Helyg. Yn Eglwys St Ioan, pharch gan bawb. erbyn hyn. Yna troi am adref ond gyntaf Penrhyn-coch. galw yn Glanrafon yn y Glassblobbery Dyweddiad ble cawsom weld sut oedd darnau Merched y Wawr Llongyfarchiadau i Frank Allsopp, Ger-y- gwydr yn cael eu creu yn y gweithdy cyn Nos Iau, Mai 14eg aethom i’r Friendship llan, yn dilyn ei ddyweddiad gyda Phyllis ymweld â’r stiwdio a’r galeri oedd yn Inn, y Borth i weld y dair ystafell sydd gan Dixon yn ddiweddar. llawn o waith gwydr a chelf. Diwrnod Sarah Pugh o bethau ‘vintage’ ac hefyd ei bendigedig , diolchwyd i Mair Jenkins ac gwaith arlunio a’r cyfan ar werth – roeddym Pen blwydd arbennig Elsie Morgan am y trefniadau. wedi cael ein rhyfeddu. Wedyn ar draws y Pen blwydd hapus hwyr i Mair Evans, ffordd i’r Victoria Inn ar gyfer swper blasus Glan Ceulan, oedd yn dathlu pen blwydd iawn. Ar ddiwedd y noson cafodd y canlynol arbennig ar Fehefin 10fed. eu hethol am y flwyddyn nesaf: Llywydd: Glenys Morgan Seren ifanc Cydlynydd ysgrifennydd y mis: Mair Llongyfarchiadau i Zoe Mikaela Evans o Jenkins Benrhiwnewydd sydd wedi mynd drwodd Trysorydd: Delyth Jones i ffeinal cystadleuaeth TeenStar! Cynhelir Cofnodion: Alwen Fanning hon ar 25 Gorffennaf ym Mirmingham pan
11 Y TINCER | MEHEFIN 2015 | 380
Pêl-Droed – Enillwyr Tîm 1af, 3ydd Tîm a Menywod. Nid oedd rhai o’r 2il dîm yn bresennol.Yn y lluniau mae :
Tîm 1af : Liam Jaques a Mat Davies Menywod: Cefn; Mel Ward, Amy Tweed, Rachel 3ydd Tîm - Hefin Hopkins, Derfel Reynolds, Smedley, Blaen; Lauren Swanson, Natalie Rees, James Hughes Pickering Lowri Morgan, Charlotte Drakeley
Canlyniadau diwethaf Tymor 2014/2015 Tim 1af 05/05/15 Penrhyn-coch 3-2 Llanfair Cwpan y Gynghrair CYNGHRAIR TEIARS CAMBRIAN 2 16/05/15 Penrhyn-coch 3-0 Bow Street Cwpan y Gynghrair Ch E Cl Cd GG Eilyddion Borth Unedig 16 13 1 2 +48 40 Eilyddion Eilyddion Machynlleth 16 12 3 1 +49 39 08/05/15 Penrhyn-coch 0-3 Tal-y-bont Cynghrair * Trydydd tim Pr’l Aber’th 16 8 4 4 +21 25 * Eilyddion Aberdyfi 16 7 3 6 -11 21 3ydd Tim Eilyddion Padarn 16 6 0 10 -7 18 09/05/15 Penrhyn-coch 4-5 Eilyddion Aberdyfi Cynghrair Eilyddion Tal-y-bont 16 4 3 9 -2 15 Eilyddion Dolgellau 16 5 0 11 -15 15 Tablau’r Gynghrair 3ydd tîm Penrhyn-coch 16 4 1 11 -53 13 CYNGHRAIR SPAR CANOLB’TH CYMRU, ADRAN 1 * Eilyddion Llanilar 16 4 3 9 -30 12 Ch E Cl Cd GG Llanfair Unedig 30 23 4 3 +69 73 * – Yn dynodi tynnwyd pwyntiau Penrhyn-coch 30 19 7 4 +42 64 Llanrhaeadr 30 19 6 5 +40 63 Ar nos Sadwrn 6ed o Fehefin cynhaliwyd noson Wobrwyo y Clwb Carno 30 18 6 6 +35 60 Pêl-droed a dyma’r Canlyniadau: Bow Street 30 14 9 7 +8 51 *Rhos-goch 30 13 8 9 0 44 Capten Waterloo 30 11 7 12 +5 40 Tim 1af Jon Foligno Aberaeron 30 12 4 14 -4 40 Eilyddion Mark Jarman Machynlleth 30 10 7 13 -23 37 3ydd Tim Jacob Hughes Pickering Y Trallwm 30 9 8 13 -15 35 Menywod Lowri Morgan Llansantffraid 30 10 5 15 -17 35 Tywyn Bryncrug 30 9 7 14 -21 34 Sgoriwr Gôl mwyaf Trefaldwyn 30 9 6 15 +10 33 Tim 1af Matthew Davies Four Crosses 30 7 6 17 -25 27 Eilyddion Josh Evans Aberriw 30 7 6 17 -30 27 3ydd Tim Hefin Hopkins Prifysgol Aberystwyth 30 1 2 27 -74 5 Menywod Nathalie Rees
* – Yn dynodi tynnwyd pwyntiau Chwaraewr gorau y chwaraewyr Tim 1af Aiden Nyhus TEIARS CAMBRIAN C’ IR 1 Eilyddion Matthew Lewis Ch E Cl Cd GG 3ydd Tim Hefin Hopkins Tal-y-bont 18 12 3 3 +19 39 Menywod Rachel Smedley Llanilar 18 11 2 5 +18 35 Eilyddion Bow Street 18 11 1 6 +19 34 Chwaraewr Ifanc sydd wedi gwneud y cynnydd gorau Padarn Unedig 18 10 4 4 +17 34 Tim 1af Liam Jacques Eilyddion Prif’l Ab’th 18 7 2 9 -7 23 Eilyddion James Hughes Pickering * Penparcau 18 9 1 8 +4 22 3ydd Tim Derfel Reynolds Turfs Tregaron 18 6 4 8 -7 22 Menywod Amy Tweed Dolgellau 18 6 3 9 -8 21 Aberdyfi 18 4 2 12 -19 14 Chwaraewr gorau y Cefnogwyr : Eilian Evans Eilyddion Penrhyn-coch 18 2 2 14 -36 8 Chwaraewraig orau rheolwraig y Menywod : Rachel Smedley * – Yn dynodi tynnwyd pwyntiau
12 380 | MEHEFIN 2015 | Y TINCER
Cyngor Cymuned Tirymynach Cynhaliwyd y Cyfarfod Blynyddol yn nesaf, ac etholwyd y Cyng. Rowland Rees newyddion da a drwg. Yn gyntaf dywe- Neuadd Rhydypennau ar nos Iau 28 Mai o yn is-gadeirydd. Etholwyd y canlynol dodd fod Llywodraeth y Cynulliad wedi dan lywyddiaeth y Cyng. Dewi James. Ele- i gynrychioli’r Cyngor ar y mudiadau tynnu’r mat o dan draed cynllun Parcio ni eto ni welwyd un trethdalwr/wraig lleol a ganlyn: Cae Chwarae Rhydypennau, a Theithio sydd yng nghlwm ag agor yn bresennol. Yn ei adroddiad blynyddol Cyng. Vernon Jones; Neuadd Rhydypen- gorsaf trên Bow Street, drwy dynnu nôl diolchodd y Cyng. James i’w gyd-gynghor- nau, Cyng. Rob Pugh; Cartref Tregerddan, yr addewid o £400,000 o bunnoedd. wyr am eu cymorth a’u cydweithrediad ar Cyng. Meinir Jones; Pwyllgor yr Henoed, Hyn yn golygu bod rhaid edrych ymhel- hyd y ddwy flynedd ddiwethaf, i’r Cyngho- Cyng. Meinir Lowry; Ysgol Rhydypennau, lach am ffynonellau i ariannu’r prosiect. rydd Sir am ei gymorth parod pob amser, Cyng. Sian Jones; PACT, y Cynghorwyr Y newydd da yw bod pethau yn symud ac i’r Clerc am gadw trefn a sicrhau bod y Dewi James, Dewi Evans a Meinir Lowry. ymlaen i gael gwell trefn gyda thrafnidi- peiriant lleol yn gweithio. Dymunodd yn Yn dilyn, cynhaliwyd y cyfarfod misol aeth a llwybrau dros bont y rheilffordd dda i’r cadeirydd newydd, y Gynghorwraig arferol. Llongyfarchwyd y Cyng. Rowland ar ffordd Clarach. Mae’r awdurdodau Sian Jones. Rees am ennill y brif wobr dros y wlad am priodol yn ystyried gwahanol opsiynau ar Yng nghorff yr adroddiad gwnaeth y fuches orau o Wartheg Duon Cymreig yn hyn o bryd. y sylw bod datblygiadau cyffrous ar y ddiweddar. Hefyd Miss Kathleen Lewis am Codwyd y mater am dai fforddiadwy y gorwel, gan gynnwys cwblhau ychwane- gael ei dewis i fynychu Plas Buckingham mae Cyngor Ceredigion yn gefnogol iawn giant at Cae’r Odyn, datblygu Gorsaf Bow i’r te blynyddol fel cydnabyddiaeth o’i drostynt. Nodwyd bod ugeiniau o dai gwag Street a llwybr troed rhwng Dolau a Bow gwasanaeth gwirfoddol. o gwmpas y fro, a bröydd eraill, llawer Street. Nododd hefyd ein bod yn cadw O’r diwedd, wedi saith mlynedd o ohonynt yn eiddo i’r Llywodraeth ei hun. llygad barcud at y trafodaethau ynghylch drafod ac ymgyrchu gellir tynnu llinell Un o’r tramgwyddwyr gwaethaf yn yr ardal dyfodol Cartref Tregerddan. Diolchwyd o dan helyntion Ystad Maesafallen yn hon yw Prifysgol Aberystwyth (IBERS). i’r Cynghorydd James am ei hynawsedd mabwysiadu’r rhan olaf o’r ystâd. Ond Mae hanner dwsin o dai gwag yn eiddo a didwylledd yn arwain y Cyngor dros y deallir bod Caerfelin eto heb ei mabwysia- iddynt ger Gogerddan ac yn Frongoch, ddwy flynedd ddiwethaf. du, hefyd Cae’r Odyn, lle mae tyllau mawr gyda nifer eto yn Nhrawscoed. Hefyd ym Derbyniwyd yr Adroddiad Arian- ar y ffordd lle y gallai plentyn bach fynd Mhwllpeirian, gydag ystâd fechan o dai nol a diolchwyd i’r Clerc am ei lafur a’i i drafferthion enbyd. Dyma broblemau gwag sydd ym mherchnogaeth y Llywodra- amynedd yn paratoi’r fantolen. Fel y mawr sy’n wynebu y dyfodol yma a rhan- eth ei hun. Penderfynwyd ysgrifennu at cyfeiriwyd eisoes, y Gynghorwraig Sian nau eraill o’r sir. benaethiaid yr asiantaethau hyn. Jones fydd y Cadeirydd am y ddwy flynedd Roedd gan y Cynghorydd Paul Hinge Bydd y cyfarfod nesaf ar 25 Mehefin.
cariad@iaith 8.00 14–20 Mehefin Bwyta, cysgu, dysgu Cymraeg – her i wyth wyneb cyfarwydd yng nghwmni Wynne Evans a Nia Parry @s4cariad facebook/s4cariad
13
C@i A5 col.indd 1 19/05/2015 18:17 Y TINCER | MAI 2015 | 379
LLANDRE
Merched y Wawr, Llandre ymlaen. Diolch i chi am eich amynedd ac Bydd cyfarfod ar gyfer holl gefnogwyr y Cawsom noson ddifyr iawn yng nghwmni am eich cefnogaeth i fywyd y gymuned drwy Banc Bro yn Ysgoldy Bethlehem ar nos Rhodri Morgan, Maes Mieri, yn ddiweddar gyfrwng y Banc Bro. Fawrth Mehefin 30ain am 7.30. Cofiwch a ddaeth atom i drafod ei waith yn Llyfrgell ddod i gefnogi ac i drafod ein syniadau ar Genedlaethol Cymru. Hefyd soniodd am Enillwyr gyfer y misoedd nesaf. hanes sefydlu y Llyfrgell a’r holl waith sydd yn digwydd yna. Mis Mawrth Menter newydd Cydymdeimlwn â Rhian Benjamin a’r 1. £30. Arwyn Mason, Gors Villa Dymunwn yn dda i Craig a Rhiannon teulu, Gorwel Deg, Taigwynion, ar golli ei 2. £20. Roger Haggar, Sycamores Edwards, Lôn Glanfred. Ychydig fisoedd ar thad John Benjamin, Gernant, Tregaron, yn 3. £10. Brenda Williams, Bow Street ôl cymryd drosodd y Siop Bysgod yn Stryd ddiweddar. Mis Ebrill Cambria maent wedi agor bwyty pysgod ar Cydymdeimlwn â Elaine Thomas a’r 1. £30. Linda Jones, Y Berllan Brom y De yn Aberystwyth – Pysgoty. Mae teulu, 9 Clos y Ceilog ar golli ei brawd yn 2. £20. Huw Ceiriog, Nant y Mynydd y bwyty erbyn hyn – yn ogystal a bod ar ddiweddar. 3. £10. Ann Eleri Jones, Penplas agor amser cinio Mawrth – Sadwrn ar agor Mis Mai nos Iau, nos Wener a nos Sadwrn nawr am Banc Bro 1. £30. Huw Meirion Edwards, Banc weddill yr Haf! Am resymau a fydd yn ddealladwy i’n yr Eithin darllenwyr, nid oedd modd dewis enillwyr 2. £20. Gwenda James, Tremedd Newid aelwyd y Clwb yn ystod y misoedd diwethaf. Dyma 3. £10. Marian Beech Hughes, Maes y Pleser o’r mwyaf yw croesawu Gwyn a Janet felly ail-gydio drwy gyhoeddi gwobrau Garn Evans a’u plant Jessica Mai a Shane Tomos i pedwar mis gyda’i gilydd. Fe all fod yn Mis Mehefin Brongenau, Llandre. Mae’r teulu yn cymryd ychydig o oedi cyn gwneud y taliadau y 1. £30. Meirion Lewis, Dol-y-bont drosto fel Trefnwyr Angladdau yn lle C T tro gan gan y bydd yn rhaid clirio rhai 2. £20. Mathew Clubb, Ysgoldy Trefor Evans a’r teulu sydd wedi ymgartrefu materion gweinyddol er mwyn symud 3. £10. Siwan Griffiths, Coed y Glyn yn Llanilar. Pob dymuniad da i’r ddau deulu.
Côr Ger-y-lli yn dathlu Bydd un o drigolion Penrhyn- lwyddiant dros y blynyddoedd. berfformio mewn cyngerdd ffeinal y Corau Cymysg yng coch yn nodi carreg filltir Daeth Ger-y-Lli i’r brig yn elusennol yng Nglyn-Nedd, nghystadlaethau Côr Cymru”, arbennig ganol Mehefin gyda Eisteddfod Genedlaethol 2006 yn cafwyd cyfle i gwrdd a’r meddai Greg. “Ynghyd â chyngerdd fawreddog yn Abertawe, a hefyd yn Eisteddfodau perfformiwr byd-enwog Max hyn, cafwyd cyfle arbennig i Aberystwyth. Genedlaethol yr Urdd yn 2007 Boyce. Roedd y côr wedi gwneud berfformio ‘The Armed Man’ Ddeng mlynedd yn ôl, cafodd a 2010. Ynghyd â hyn mae’r côr tipyn o argraff ar Max y noson o fewn gŵyl sanctaidd gyda Côr Ger-y-Lli ei sefydlu gan Greg wedi mwynhau cystadlu ar draws honno ac o ganlyniad I hyn Karl Jenkins, y dyn ei hun, yn Vearey-Roberts o Ddôl Helyg. Ar y lli yn Iwerddon, gan ennill cafwyd gwahoddiad i fod yn rhan arwain”. nos Wener Mehefin 19eg bydd nifer o deitlau yn yr Oireachtas o daith Max Boyce o Gymru. Cafodd Greg y syniad o y Côr yn cynnal cyngerdd yng (sef Eisteddfod Genedlaethol Bu’r côr hefyd yn perfformio ar gomisiynu’r cyfansoddwr Nghapel Bethel, Stryd y Popty, Iwerddon) ynghyd â’r Ŵyl Ban raglen Cwpan y Byd Max Boyce toreithiog Robat Arwyn i Aberystwyth i nodi’r pen blwydd Geltaidd. ar BBC1. ysgrifennu darn newydd sbon arbennig. Yn goron i’r noson Mae’r côr wedi mwynhau “Yn ddiweddar rydym wedi ar gyfer y gyngerdd deng bydd perfformiad cyntaf o ddarn perfformio mewn cyngherddau mwynhau nifer o brofiadau mlwyddiant. Ac ar ôl derbyn newydd sbon gan y cyfansoddwr ar draws Cymru yn ystod y newydd gyda Ger-y-lli. cerdd hyfryd gan gyn-fardd Robat Arwyn, “Ger y Lli”, gyda ddegawd diwethaf. Wedi i’r côr Llwyddodd y côr i ennill lle yn Plant Cymru a chyn aelod y geiriau hyfryd y bardd Eirug côr, Eurig Salisbury, fe ofynodd Salisbury. Greg i Robat osod y geiriau i “Mae’r ddegawd ddiwetha gerddoriaeth. wedi hedfan” meddai Greg, sydd “Mae e’n ddarn hollol hyfryd, hefyd yn Bennaeth Cynorthwyol ac mae’n anrhydedd i ni fel côr yn Ysgol Pen-llwyn, Capel gael ei chanu hi. Roedden ni Bangor. “Fe ddechreuon ni yn mor falch pan gytunodd Robat i gôr Ieuenctid nôl yn 2004, er gyfansoddi darn cwbwl wreiddiol mwyn rhoi cyfle i bobl ifanc i ni”. meddai Greg. “Rydyn Aberystwyth a’r cylch ddod at ei ni’n hoff iawn o ddarnau eraill gilydd i ganu. Erbyn hyn mae’r Robat, ac fe fyddan ni’n sicr o côr wedi cael ei ddatblygu’n gôr i ganu hon dro ar ol tro. Mae’r bawb sy’n mwynhau canu a chael geiriau gan Eurig yn cyfleu naws hwyl”. Mae’r côr wedi profi cryn Aberystwyth i’r dim.
14 380 | MEHEFIN 2015 | Y TINCER
GOGINAN
Cartref Newydd canlynol daeth pawb yn ôl i Ei gwaith yn Lancaster oedd Pob lwc i Catrin Davies, Flaendyffryn i farbeciw lle roedd trin cŵn cyn iddi orfod rhoi Glwysle, yn ei chartref newydd yr elw yn mynd at Ambiwlans y gorau i’w gwaith er mwyn Tŷ Arthen, Ponterwyd. Tristwch Awyr Cymru ac unwaith eto nyrsio ei gŵr Chris cyn iddo yw nad oedd yn medru cael cafwyd noswaith lwyddiannus. golli ei frwydr yn erbyn cancr. gwneud ei chartref ym mhentref Penderfynnodd ddod nôl at ei mebyd. Newid Dwylo ei theulu ac mae yn teimlo yn Diwedd Mai fe wnaeth Kath lwcus o’r cyfle yma. Pob lwc iddi Llongyfarchiadau Hughes ymddeol o’i busnes, a hefyd dymuniadau i Chris a Fe dderbyniodd Lewis Johnston, ‘Posh Paws’, ac mae hi a’i gŵr Kath yn eu cartref newydd ym ar ran Tafarn Y Druid, dlws Chris wedi symud yn ôl i Dde Mrynbuga, Sir Fynwy oddi wrth y Cymdeithas Gwir Cymru. Roedd Kath wedi Gwrw am fod y dafarn oedd adeiladu busnes llewyrchus yn Cymdeithas Goginan wedi ennill gwobrau am dros Priodas trin cŵn dros gyfnod o un deg Cynhaliwyd ras hwyl a barbeciw ddeugain mlynedd am safon ei Ar y 23ain o Fai priodwyd Gerallt tri o flynyddoedd ac roedd yn ar y 7fed o Fehefin yng gwir gwrw. Yn anffodus erbyn Humphreys, Y Fron ac Amber awyddus i’r fenter gario ymlaen. Ngoginan. Enillwyr y ras plant hyn nid oes llawer o’r tafarnau Leigh o Dorset yn Eglwys Dewi A dyma lle daeth y cyfle i oedd Meilyr, gydag Osian yn hyn ar ôl a mae yn anrhydedd Sant, Capel Bangor. Cynhaliwyd Rachel Hill gymeryd y busnes ail ac yn drydydd Toby. Lucy fawr i dafarn fach yn y wlad i y ‘brecwast’ mewn pabell ar drosto. Mae Rachel yn enedigol Carver oedd yr oedolyn cyntaf i fod mor llwyddiannus. Pob hwyl fferm Blaendyffryn, eu cartref o’r ardal ond wedi bod yn byw gyrraedd yr ardd Gymdeithasol iddynt am y blynyddau i ddod. lle bu cryn ddathlu. Y noswaith yn Lancaster tan yn ddiweddar. lle cafwyd Barbeciw blasus.
Cysyllter â’r trysorydd os am hysbysebu [email protected]
2015
Y Dwrgi 16eg o Hydref
£3 Beirniaid Rachel Hill – perchennog newydd Posh Paws. Cen Llwyd Trefor Pugh a Donald Morgan Papur Pawb
Ar gyferSlogan plant ioed hysbysebu cynradd eich– Peintio papur cymeriad bro cyfoes Cystadleuaeth ‘Sgen ti Dalent Datganiad ar yr i unigolion neu grwpiau. 4 munud i Slogan i hysbysebu eich papur bro Stori ddiddanu’r gynulleidfa drwy: ganu, Dweud organDatganiad geg, iar bara yr Ar gyfer dysgwyr – Erthygl ddifyr ar gyfer papur bro dawnsio, actio, lefaru, chwarae offeryn, Ar gyfer dysgwyr gelwyddStoriJôc perfformioorgandim sgiliau geg,mwy syrcas, i gwneudnabara triciau Paratoi erthygl fer – UNRHYW BETH fydd yn difyrru’r dim Armwy -gyfer dim na 300mwydysgwyr o na eiriau 300 o eiriau ar gelwydd dimgynulleidfa!thair mwy munud. (Caniateir na 2 funud Paratoigyfer y erthygl papur brofer yr ydych yn ei gynrychioli ychwanegolHunan i osod y llwyfan, os - dim mwy na 300 o eiriau ar Sgetsh gyda dim thairyw cystadleuwyr munud. yn dymuno Argyfer gyfer y pobl papur ifanc bro oed yr uwchradd ydych yn acei gynrychiolio dan 19 oed Sgets, gyda dim mwy na defnyddioHunanddewisiad props / offer / – erthyglAr gyfer ddiddorol pobl ifanc ar gyferdan 18 papur oed bro mwy naSgetsh chwech gyda mewn dim offerynnau cerdd ayb.) chwech mewn nifer yn ddewisiad Portread aelod o’r teulu nifermwy^ ynna ychwech grŵp, imewn bara Cân Actol i barti Ar dimgyfer mwy pobl na -ifanc 300dim dan mwyo eiriau 18 na oed 300 o eiriau y grwp, i bara dim mwy – dehongliadLlefaru - Portreadar gyfer aelody papur o’r bro teulu yr ydych yn ei gynrychioli niferdim ynmwy y grŵp, na phum i bara - dim mwy na 300 o eiriau na phum munud. Testun yn seiliedigLlefarudarllen ar - Llunioar gyfer brawddeg, y papur gyda’r bro yrgeiriau ydych yn yn eu ei tro gynrychioli yn cychwyn dimmunud. mwy Testun na phum - i fyny at dair Llunio brawddeg, gyda’r geiriau yn eu tro yn - Etholiad darndarllen heb gyda’r llythrennau - LL-A-I-N-D-E-L-Y-N unrhywmunud. arddull Testun yn - hwiangerdd e.e. Llunio brawddeg,cychwyn gyda’r gyda’r llythrennau geiriau yn eu tro yn Mi darnWelais heb Jac ei atalnodi ymwneudunrhyw â arddull phapur yn bro y Do Gorffen cychwynlimrigC-E -– R- Maegyda’r Cen llythrennauyn meddwl mynd leni Cystadleuaeth Dweud Stori a Gwneud ei atalnodi E-D-I-G-I-O-N ymwneud â phapur bro Stumiau/Synau i Bâr. Ceir y stori ar y Gorffen limrigC -E-R-E-D-I- noson Creu carden cyfarch- “Aeth ar Wil gyfer Gun-I- nosonunrhywO-N i’r achlysur gwely” Gorffen limrig Creu carden cyfarch- “Aeth i ddathlu Wil un nosonpen i’r gwely” Dyfarnir marciau ymhob cystadleuaeth o 5 i'r enillydd, 3 Creu poster A4 ar gyfer Ffair Nadolig CreuDewi carden “Pws” cyfarch Morris i ddathlu pen-blwydd Dyfarnir marciaui'r sawl ymhobddaw yn cystadleuaeth ail ac 1 i'r trydydd. o 5 i'r enillydd, 3 Dewi “Pws” Morris -blwydd Cyflwynir tlwsi'r sawlwedi ddaw ei noddi yn ailgan ac y 1 Lolfa i'r trydydd. i'r papur bro sydd Cyflwynirâ'r cyfanswm tlws wedi uchaf ei noddio farciau gan ar y Lolfaddiwedd i'r papur y cystadlu bro sydd â'r cyfanswm uchaf o farciau ar ddiwedd y cystadlu AnfonwchAnfonwch eicheich gwaithgwaith cartref cartref (o (o dan dan ffugenw) ffugenw, erbyn gyda y 26ainmanylion o
AnfonwchAwstcyswllt at Dewi eich ac ’ gwaithPws’ enw Morrispapur cartref bro: Frondirion,(o mewn dan ffugenw) amlen Tresaith, wedi erbyn atodi) SA43 y 26ain 2JL. o erbyn y 9fed Hydref at: AnfonwchAwst at Dewi eich ’manylion Pws’ Morris cyswllt, : Frondirion, gyda’ch ffugenwTresaith, ac SA43 enw 2JL.eich papur bro i Cered erbyn yr un dyddiad. Anfonwch eich manylion cyswllt,-fach, gyda’ch Dyffryn ffugenw Aeron, ac SA48 enw 8AF eich Meganpapur Jones, bro i Cered 24 Penrheidol, erbyn yr un Penparcau, dyddiad. Cered, Campws AddysgAberystwyth Felin -fach, SY23 Dyffryn 1QW Aeron, SA48 8AF (01545 572350) [email protected] Cered, Campws Addysg Felin (01545 572350) [email protected]
15 Y TINCER | MEHEFIN 2015 | 380
Cyngor Cymuned Trefeurig Cyfarfu’r Cyngor nos Fawrth, 19 Mai am Cyngor Sir wedi llwyddo i dynnu’r garreg y Penrhyn - Gwenan Price; Cae Chwarae 7.30pm yn Neuadd y Penrhyn, Penrhyn- goffa i fechgyn yr ardal a fu yn y ddau Penrhyn-coch (PATRASA) - Gwenan coch ar gyfer y cyfarfod misol arferol, ryfel byd oddi ar y mur yn yr hen ysgol. Y Price; Cae Chwarae Pen-bont - Trefor a’r Cyfarfod Blynyddol. Yn y cyfarfod bwriad oedd ailosod y garreg mewn man Davies; Cartref Tregerddan - Dai Rees misol roedd y Cadeirydd, Shân James, yn addas yn y cae chwarae erbyn canol mis Morgan a Gwenan Price; Un Llais Cymru y gadair ac roedd Edwina Davies, Trefor Medi. - y Cadeirydd a’r Is-Gadeirydd; y Fferm Davies, Dai Mason, Gwenan Price a Geoff Adroddodd Dai Mason y byddai’r Cyngor Wynt - Richard Owen; Llywodraethwyr Pyne yn bresennol, ynghyd â’r Clerc. Sir yn gorfod gwneud toriadau ariannol Ysgol Penrhyn-coch - Gwenan Price; Roedd ymddiheuriadau wedi eu derbyn pellach yn y blynyddoedd nesaf, a byddai’r adroddiadau i’r wasg - Richard Owen. gan Mel Evans, Dai Rees Morgan, Richard rheini’n doriadau sylweddol iawn. Datganiad Cyllidol am 2014-15 - Owen ac Eirian Reynolds. Yn y Cyfarfod Blynyddol, fe ddiolchodd fe gylchredwyd y datganiad ac fe’i Llongyfarchwyd Y Cynghorydd Dai Shân James i bawb am eu cymorth yn cymeradwywyd. Mason ar ei ethol yn Is-Gadeirydd Cyngor ystod y flwyddyn, ac fe nododd rai o’r Sir Ceredigion ar gyfer 2015-16. pethau a oedd wedi digwydd yn ystod Materion yn codi: Meinciau newydd - tymor ei chadeiryddiaeth. Nododd yn ni chafwyd dyddiad eto pryd y byddent arbennig ei phryder am gyflwr y ffyrdd yn cyrraedd. Parcio ger Maes Seilo - yn yr ardal, ac roedd hefyd yn bryderus adroddodd Dai Mason ei fod wedi cysylltu ei bod yn aml yn anodd iawn cael ymateb â Lyndon Griffiths o’r Cyngor Sir, ac gan y Cyngor Sir i faterion a godid gan y roedd bwriad i drefnu cyfarfod i drafod y Cyngor Cymuned. mater. Problemau gyda sbwriel ger y Garej Etholwyd yr Is-Gadeirydd, Dai - roedd y rhain yn parhau, a gofynnwyd i’r Mason, yn Gadeirydd ar gyfer 2015- Clerc gysylltu â’r Cyngor Sir unwaith eto. 16 ac fe etholwyd Eirian Reynolds yn Ni chafwyd unrhyw wybodaeth bellach Is-Gadeirydd (hyn i’w gadarnhau gan am y tir gyferbyn â Horeb, na’r tyllau yn nad oedd y cynghorydd yn bresennol). y ffordd yn Capel Dewi ac ar Stad Ger-y- Fe esgynnodd y Cadeirydd newydd i’r llan. gadair, a derbyniodd gadwyn y Cadeirydd. Cynllunio: dim materion i’w trafod. Diolchodd i Shân James am ei gwaith yn Materion eraill: adroddwyd fod criw ystod y flwyddyn a aethai heibio. o drigolion lleol wedi dod at ei gilydd i Etholwyd y canlynol i gynrychioli’r Sian James yn trosglwyddo Cadeiryddiaeth dacluso Cae Chwarae Pen-bont. Roedd y Cyngor ar wahanol gyrff allanol: Neuadd Cyngor Cymdeithas Trefeurig i Dai Mason
SIOP A SWYDDFA BOST ANIFEILIAID
PENRHYN-COCH
Perchennog: Lawrence Kelly AR AGOR TEW AR DRAMP YN DRE Llun - Sadwrn 6.00, nos Fercher, 17 Mehefin 7 y bore - 9 yr hwyr AR DRAMP YN DRE Sul eu hangen i’w lladd Taith gerdded dan arweiniad William 7 y bore - 7 yr hwyr mewn lladd-dy lleol Troughton6.00, nosa Gareth Fercher, Lewis 17 yMehefinn ymweld Taith âgerdded deg lle o dan ddiddordeb arweiniad yn William Papurau dyddiol a’r Sul, Cysylltwch â llyfrgell fideo, cardiau TroughtonAberystwyth. a Gareth Cychwyn Lewis o yn Morlan ymweld am â deg cyfarch TEGWYN LEWIS lle 6.00o ddiddordeb. Rhan o’r gyfresyn Aberystwyth. Deg Dros Ddeg Cychwyn i siop drwyddiedig o Morlannodi am dengmlwyddiant 6.00. Rhan o’r Morlgyfresan Deg. Dros 01970 828312 01970 880627 DdegBydd iy nodi digwyddiad dengmlwyddiant Deg dros DdegMorlan. nesaf ym mis Medi.
GWASANAETH CIGYDD CYFIEITHU
BOW STREET Manylion llawn: www.morlan.org.uk Bydd y digwyddiad Deg dros Ddeg nesaf Linda Griffiths Morlan, Morfa Mawr, Aberystwyth SY23 2HH Eich cigydd lleol 01970-617996; [email protected] mis Medi.; @CanolfanMorlan Maesmeurig Pen-y-garn Cwmsymlog Manylion llawn ar wefan Morlan: Aberystwyth www.morlan.org.uk Ffôn 828 447 Ceredigion Llun: 9-5.30 SY23 3EZ Morlan, Morfa Mawr, Maw-Sad 8.00-5.30 Aberystwyth SY23 2HH Gwerthir ein cynnyrch mewn 01970-617996; [email protected] 01970 828454 @CanolfanMorlan rhai siopau lleol [email protected]
16 380 | MEHEFIN 2015 | Y TINCER
SOSteoporosis. Taith gerdded y mis Annwyl Ddarllenwyr, Allwch chi helpu? Trefeurig i Gwmsymlog Mae 1 mewn 2 o ferched ac 1 mewn 5 o ddynion dros 50 oed yn dioddef o Osteoporosis, cyflwr sydd cymaint mwy na Man dechrau: Ochr y ffordd ger hen ysgol Trefeurig. thorri asgwrn. Map: OS Explorer 213. GR 674837. Pellter: Pum milltir – cymedrol. Gall • Achosi poen cyson yn y cefn a’r clun • Wneud gweithred syml o agor ffenest neu ddrws yn anodd • Effeithio ar y balans gan achosi codymu • Achosi crymu sy’n effeithio ar yr ysgyfaint ac anadlu
Er bod y cyflwr yn effeithio cymaint, y cyngor mae Llywodraeth Cymru yn ei gael (gan UK NSC - pwyllgor sgrinio) yw na fyddai sgrinio yn 50 oed yn gost effeithiol ac ni fydd adolygiad arall tan 2016/17. Trwy fy Aelod Cynulliad, O’r ysgol ymlaen ar hyd y ffordd i gyfeiriad Cwmerfin. Heibio Ty’n Alun Ffred Jones, rwyf wedi derbyn llythyr gan Gomisiynydd Gwndwn ac wedyn fe welwch lwybr yn mynd lan i’r chwith. Ar ôl Pobl Hŷn Cymru ac mae ei hymateb hi yn fwy cadarnhaol dringo’r llwybr cadwch i’r chwith ac i lawr drwy’r cae heibio ffens a chalonogol. Ond er mwyn gweithredu mae hi angen yr hen waith i Gwmsymlog. Cymerwch amser i edrych ar y byrddau tystiolaeth o’r problemau sydd ynghlwm ag osteoporosis. gwybodaeth. Ymlaen ychydig a throi i’r chwith lan feidr ac fe Felly, ‘sgynnoch chi neu aelod o’r teulu unrhyw stori neu ddewch allan i ffordd ar y top. Lawr y ffordd tuag at Penrhiwnewydd brofiad i’w rannu â’r Comisiynydd? Gall fod yn brofiad positif ac fe welwch iet ar y chwith bron gyferbyn â ffordd Salem.Trwy’r iet neu negyddol. Unrhyw beth sydd yn sôn am y driniaeth/y ac i lawr y llethr i gwrdd a phont Trefeurig sydd ar bwys yr ysgol. gefnogaeth neu’r diffyg triniaeth/gefnogaeth a dderbynioch ers i chi wybod eich bod yn dioddef o’r cyflwr hwn. Os allwch helpu, ysgrifennwch at Johanna Davies, Adeiladau Cambria, Sgwâr Mount Stuart, Caerdydd, CF10 5FL. BWYD DA . . . WMNI A Gyda’n gilydd, gallwn ymgyrchu i gael sgrinio cynnar yng C D . . . yBl ac T A L Y B O N T Nghymru, fydd yn arwain at driniaeth gynnar, fydd wedyn, (a dyma fy ngobaith) yn galluogi pobl hŷn fyw’n annibynnol yn hirach yn eu cartrefi eu hunain. Siawns bod gan bawb hawl i BWY TY A BA R hyn. Cinio 12.00 - 2.30 Swper Nos 6.00 - 9.00 Cinio Sul 12.00 - 3.00 Diolch am ddarllen. Am fwy o fanylion, bwydlenni a chynigion Delyth Owen. (Arwelfa, Y Groeslon). ewch i’n gwefan - yblac.co.uk
Gwelwn chi’n fuan. . . Cofion Siôn, Catrin a’r tîm
0 1 9 7 0 8 3 2 5 5 5 c r o e s o @ y b l a c . c o . u k DOLAU
Llongyfarchiadau Llongyfarchiadau i Elystan Morgan a dderbyniodd yn ddiweddar y [email protected] radd o Ddoethur yn y Gyfraith Sifil (D.C.L.) er anrhydedd Prifysgol Cymru am wasanaeth i Gymru ac i’r Gyfraith. Urddwyd ef mewn seremoni raddio yng Nghanolfan y Mileniwm yng Nghaerdydd. COFFI BOREUOL BYRBRYDAU POETH NEU OER CINIO TE PRYNHAWN CREFFTAU AC ANRHEGION
Ar agor saith niwrnod yr wythnos Mehefin, Gorffennaf, Awst a Medi (fel arall, ar gau ar ddydd Llun) Siop Treasures, Tlysau a gemwaith (yn cynnwys dylunwyr Cymreig), scarffiau a chyfwisgoedd priodasol. Caffi 01970 820 050 | Siop Treasures 01970 820 122
17 Y TINCER | MEHEFIN 2015 | 380
Gwobrau i Dylan yn sôn am ennill Awduron Lleol y goron... Saith Oes Efa gan Lleucu Roberts Wnes i ddim cystadlu am Goron yr pan roeddwn i adre yn Aberystwyth enillodd wobr Urdd er mwyn ennill – mae’n swnio’n a Llandre dros y Nadolig, pan Barn y Bobl gan rhyfedd, ond mae’n wir. Ychydig ddechreuodd yr holl syniadau gyfuno ddarllenwyr golwg360 ddiwrnodau ‘nôl, darllenais fy stori fer a setlo mewn i rywbeth cydlynol, yng ngwobrau Llyfr fuddugol, Popo (Y Freuddwyd Aur), yn pwrpasol. Roedd thema cystadleuaeth y Flwyddyn 2015. ei chyfanrwydd am y tro cyntaf ers imi y goron, Brad, yn ffitio’n berffaith â Llongyfarchiadau ei hanfon i ffwrdd ym mis Chwefror, thrawsnewidiad y stori o fod yn un unwaith eto i Lleucu. ac roedd y teimlad gefais yn un arwynebol am brofiad pobol ifanc Mae’r gyfrol, a rhyfedd, fel petaen i wedi yn yr ardal, i fod hefyd yn enillodd y Fedal datgelu ochrau cudd o fy astudiaeth o dyfu ac o adael Ryddiaith yn meddwl a fy nychymyg â – hynny yw, bradychu. Eisteddfod Sir Gâr Chymru ar ddamwain. Derbyniais i’r llythyr 2014, yn gasgliad o Daeth y syniad yn dweud ‘mod i wedi saith stori fer sy’n am Popo, portread ennill yn fy mlwch post yn cael eu hadrodd o breuddwydiol, llygaid- Llundain ddechrau mis Mai, safbwynt saith o agored o noson ym mywyd rhyw wythnos cyn fy mhen- ferched o wahanol Aberystwyth, fel Polaroid blwydd yn bedair-ar-bymtheg. oedran, mewn saith llenyddol o foment mewn amser, ata Bues i bron a cholli’r bws o Lundain i tafodiaith wahanol. i pan roeddwn i’n 16. Trwy Haf 2014 Gaerdydd y diwrnod cyn y seremoni. datblygais y stori yn fy mhen, gan Cefais i benwythnos hir hyfryd gyda fy Yn y Categori briodi profiadau a lleoliadau go iawn nheulu, gyda’r seremoni a’r holl bethau Cynradd Cymraeg o nosweithiau allan efo pob math o i’r cyfryngau a’r wasg yn ganolbwynt yng Ngwobrau Tir ddylanwadau o bob math o ffurfiau. (Fel pleserus, swreal. Yn sicr mae’r holl sylw na n-Og enillodd bron popeth dwi’n ysgrifennu, yn ystod wedi fy annog i ysgrifennu mwy, i osod Straeon Gorau’r Byd – y rhan yma o’i datblygiad, roeddwn i’n targedau ar gyfer fy ngwaith, ac i beidio Caryl Lewis (Gwasg meddwl am y stori fel ffilm.) Bodolodd a gosod cyfyngiadau ar fy syniadau. Carreg Gwalch)- Popo felly fel syniad, neu dapestri o Cyfrol hyfryd o syniadau haniaethol, am y mwyafrif Gellir darllen stori fer fuddugol straeon byrion. o’i fywyd. Ond doedd hi ddim tan Dylan yng Nghyfansoddiadau yr Ceir yn y gyfrol ddeg o straeon traddodiadol, diwedd fy nhymor cyntaf yn y brifysgol, Eisteddfod. rhyngwladol. Adlewyrchir naws a diwylliant y gwledydd hyn yn y dehongliad o’r storïau. Yn sicr, mae’r darluniau trawiadol hyn, a’r lliwiau Siop MYNACH HANDYMAN coeth, cyfoethog sydd ynddynt, yn ychwanegu SGIDIAU GWDIHW & GARDEN at naws ac awyrgylch y storïau ac at y teimlad 8 Ffordd Portland, Aberystwyth MAINTENANCE fod hon yn gyfrol arbennig iawn. SY23 2NL Torri Porfa, Sietynau 01970 617092 a Garddio hefyd Roedd dwy gyfrol gan Caryl ar y rhestr fer – y Gwasanaeth Cynnal a llall oedd Sgleinio’r Lleuad – Caryl Lewis a Chadw Gwasanaeth Valériane Leblond (Y Lolfa) Gwasanaeth cyfeillgar a GOFAL TRAED phrisiau rhesymol Ceiropodydd /podiatrydd graddedig Ffoniwch Meirion: ac wedi cofrestru efo’r 07792457816 . 01974 261758 H.C.P.C., S.R.Ch., M.Ch.S., B.S.C.Pod, e-bost: mynachhandyman Dip.Pod.Med. @yahoo.com
Eirian Reynolds, Tech. S.P. GWASANAETH Doreen Lewis – mam Caryl a’i phlant yn IECHYD derbyn y wobr CINIO DYDD SUL A DIOGELWCH PRYDAU BAR AROLYGON DIOGELWCH ASESIADAU PERYGLON PARTÏON ARCHWILIADAU BWYDLEN BWYTY DAMWEINIAU ADLONIANT HYFFORDDIANT GWASANAETH CYFLAWN I GADW CHI A’CH COFIWCH GYSYLLTU GWEITHLU YN DDIOGEL AR AGOR O 5:30 P.M. 01970 820124 NOSWEITHIAU IAU A GWENER [email protected] 07709 505741 AM BRYDIAU TEULUOL
18 380 | MEHEFIN 2015 | Y TINCER Llun y mis Llun o gasgliad Iestyn Hughes, Maes-y-garn, Bow Street. eich gwefan leol Gellir gweld mwy o’i luniau ar ei wefan http://www.atgof.co/ www.trefeurig.org your local website
newyddion etc. i / news etc. to: [email protected]
William Howells, Rhyd-y-gof, Penrhyn-coch, Aberystwyth SY23 3EQ
R.J.Edwards Adeiladau Fferm y Cwrt Cwrt Farm Buildings Penrhyn-coch Contractiwr, masnachwr gwair a gwellt Arbenigwr ar ailhadu Cyflenwi a gwasgaru calch, slag a Fibrophos Lori, turiwr a malwr i’w llogi Cyflenwi cerig mán 01970 820149 07980 687475
Afon Leri - Iard Gychod Ynys-las Iwan Jones
Gwasanaethau Pensaerniol Cynlluniau ar gyfer adeiladau newydd, Bil yr Amgylchedd Hanesyddol (Cymru) estyniadau ac addasiadau Ganol Gorffennaf 2013 ymddangosodd ‘Dyfodol ein mae’r ddeddfwriaeth arfaethedig yn debyg o fod yn Gellimanwydd, Talybont, Gorffennol’, dogfen ymgynghori ar deddfwriaeth anghyflawn. Mae hynny’n drueni. Mae’n golli cyfle i Ceredigion SY24 5HJ benodol i ddiogelu amgylchedd hanesyddol Cymru. gynnig gwarchodaeth i enwau. [email protected] Roedd sylwadau’r gweinidog Diwylliant a Mae Cymdeithas Enwau Lleoedd Cymru yn 01970 832760 Chwaraeon i’w canmol: gobeithio y bydd modd ailystyried a diwygio, a “Mae amgylchedd hanesyddol Cymru yn adnodd rhoi lle dyladwy i enwau wrth drefnu fframwaith gwerthfawr ... Serch hynny, mae’n adnodd sydd o gwasanaethau’r amgylchedd hanesyddol yng Gwaith Bricio dan fygythiad ac mae angen ymateb i’r heriau sy’n Nghymru. codi...” Syndod inni yw na fu ymgynghori o fath yn y Erbyn hyn mae Bil yr Amgylchedd Hanesyddol byd gydag aelodau’r Gymdeithas o’r cychwyn R+R (Cymru) wedi dechrau ar ei daith drwy’r Cynulliad. cyntaf yn 2013. Ni fu gennym lais, ychwaith, ar y Adeiladau newydd, Y cam cyntaf fydd ei ystyried gan y Pwyllgor Grŵp Cyfeirio allanol a gynullwyd yn fuan wedyn. Estyniadau, Cymunedau, Cydraddoldeb a Llywodraeth Leol. Byddai ein haelodaeth wedi croesawu gwahoddiad Gwaith Carreg, Rhwng nawr a thoriad yr haf, bydd y pwyllgor i gynnig tystiolaeth gerbron un o’r gweithgorau. Patios hwnnw’n casglu tystiolaeth ar gyfer llunio Gwrthodwyd pob cynnig. Nid oes yr un corff arall Rhod: 07815121238 adroddiad ar y ddeddfwriaeth sydd ar y gweill. 17 ag arbenigedd ac enw da yn genedlaethol ac yn Mehefin eleni oedd cyfle olaf i’r cyhoedd gynnig rhyngwladol i gynnig cyngor arbenigol ym maes Rich: 07709770473 sylwadau ar y Bil Treftadaeth. enwau lleoedd Cymru. Mae Cymdeithas Enwau Lleoedd Cymru yn Byddai’r Gymdeithas, yn naturiol, yn croesawu’r grediniol fod bwriadau’r Bil Treftadaeth yn gam cyfle i gyfrannu i’r drafodaeth. Hyderwn y bydd GWASANAETH pwysig tuag at ddiogelu a rheoli gweddillion ffisegol modd ystyried hynny yn ystod yr wythnosau cyn yr amgylchedd hanesyddol yng Nghymru. Mae’r cyfnod cau pen y mwdwl. TEIPIO GWAITH PRYDLON A CHYWIR amodau sydd wedi’u rhoi gerbron yn cwmpasu Oni fyddai’n dda o beth petaem yn datgan PRISIAU CYSTADLEUOL adeiladau rhestredig, henebion rhestredig a ein pryder i’r aelodau sy’n ein cynrychioli yn y PROSESYDD GEIRIAU pharciau a gerddi hanesyddol. Ac mae enwau, Cynulliad, na chrybwyllwyd enwau lleoedd Cymru PRINTYDD LLIW wrth gwrs, ynghlwm wrth bob un o’r gweddillion o gwbl yn y ddogfen ymgynghori ar y treftadaeth IONA BAILEY ffisegol hyn; enwau sy’n corffori negeseuon sydd hanesyddol? PEN-Y-BRYN wedi eu trosglwyddo inni o’r gorffennol. A’r bil SWYDDFFYNNON YSTRAD MEURIG yn ei wedd bresennol heb ystyried tystiolaeth yr Cymdeithas Enwau Lleoedd Cymru enwau a heb warant sy’n sicrhau gwarchod enwau, www.cymdeithasenwaulleoeddcymru.org 01974 831580
19 Y TINCER | MEHEFIN 2015 | 380
Ysgol Craig yr Wylfa
Ymweliad â Ynys-hir Thema Cyfnod Allweddol 2 y tymor yma yw Trychfilod felly buom ni ar drip i Ynys-hir. Roedd y plant wedi cael cyfle i ymchwilio i gynefinoedd gwahanol anifeiliaid a thrychfilod. Aeth y plant i archwilio mewn pyllau i weld pa fath o fwystfilod bach oedd yn byw yn y dŵr. Llwyddon nhw i ddal llawer o bethau fel chwilod dŵr, madfallod a sglefriwr y dŵr. Buon nhw hefyd yn ymarfer eu sgiliau darllen map wrth ddilyn llwybr i ddod o hyd i chwilod a oedd yn cuddio o gwmpas.
Llangrannog Aeth criw o’r ysgol i aros yng Ngwersyll yr Urdd Llangrannog yn ddiweddar gyda disgyblion o Ysgol Llangynfelyn. Roedden nhw wedi cael amser gwych, a chyfle i brofi llwyth o brofiadau newydd fel sgïo, merlota, Mai 2015 cyfeiriannu, dringo ynghyd â chyfle i wneud 1af - Rhif 40 Bill Kingshott, Bow Street ffrindiau newydd. Diolch i Miss Rhian a staff 2ail - Rhif 37 Pete & Grug, Oriel Tir a Môr, Ysgol Llangynfelyn am eu gofal o’r plant. Y Borth 3ydd – Rhif 21 Lesley Alsopp, Y Borth Prosiect ‘Hydro Citizenship’ Buodd yr arlunydd Judy Macklin yn ymweld Criced â’r ysgol yn ddiweddar i gyd-weithio gyda’r Llongyfarchiadau i dîm criced yr ysgol am plant ar brosiect arbennig iawn. Buodd ennill gêm gyffrous yn erbyn Ysgol Tal- hi yn siarad gyda ni am afonydd a’r môr y-bont ar ddechrau’r mis. Sgoriodd Ysgol ac roedd y plant wedi creu llyfryn celf eu Craig yr Wylfa 228 o rediadau a bydd y tîm hunain gan gynnwys lluniau o ddŵr yn llifo nawr yn chwarae yn erbyn ysgolion eraill o a’r olygfa hyfryd sydd gennym ar lan y môr gylch Aberystwyth. Pob lwc iddyn nhw. yn y Borth. Roedd hwn yn brofiad gwerth chweil ac rydym yn gobeithio y bydd gwaith Diwrnod tacluso y plant yn cael ei arddangos yn y pentref yn Diolch yn fawr i’r rhieni eraill a fuodd y dyfodol agos. yma i dacluso, i drwsio ac i beintio toiledau’r ysgol yn ddiweddar. Roedd hyn Clwb 100 yn waith hanfodol ar gyfer symud ymlaen Ebrill 24ain 2015 i ennill deilen arall Ysgol Iach. Rydym yn 1af - Rhif 41 Ray Quant, Llandre gwerthfawrogi pob cymorth yn fawr iawn ac 2ail - Rhif 48 Yvette Ellis Clarke, Y Borth yn falch o’r cydweithio sydd rhwng yr ysgol 3ydd – Rhif 73 Glyn Davies, Aberystwyth a’r rhieni.
20 380 | MEHEFIN 2015 | Y TINCER
Ysgol Penrhyn-coch
C.A.2-Ymweliad â Ynys-hir Mae’n amlwg ei bod wedi Cafodd holl blant dosbarth dod a lwc dda i’r tîm yr oedd 3 a 4 ddiwrnod arbennig yn fasgot iddynt gan iddynt o dda yn Ynys-hir wrth ennill y brif ras, sef Madison iddyn nhw dreulio amser yn Genesis. Da iawn ti Carys a chwilio am drychfilod o bob diolch i’r trefnwyr am roi y math. Thema’r tymor oedd cyfle iddi fod yn fasgot. ‘Trychfilod’ felly roedd y gweithgareddau fel ymchwilio Eisteddfod yr Urdd Caerffili yn y ffôs, cerdded trwy’r Fel nodwyd yn y rhifyn goedwig a gwylio adar yn diwethaf cafodd tair addas ac yn gyffrous iawn. o ddisgyblion yr ysgol Dysgwyd llawer am drychfilod lwyddiant arbennig yng a’u cynefinoedd. Diolch yn ngweithgareddau celf a chrefft fawr i Jenny Dingle a’r staff yr Urdd. Cawsom wybod am y croeso a sicrhau ein bod fod Molly Ralphs wedi ennill yn cael llawer o hwyl wrth tarian arbennig am y darn ddysgu am anifeiliaid. gorau o waith yng nghategori y Tecstiliau. Cafodd ei Nyrs ysgol chydnabod ar lwyfan yr Cafwyd cyflwyniad a Eisteddfod ar Fai y 25ain am gwybodaeth defnyddiol iawn ei gorchest arbennig, Campus gan Mrs Sioned Burrell i iawn! ddisgyblion Blwyddyn 5 a 6. Gwybodaeth am brosesau Adeiladu Lloches! bywyd ac roedd ymateb y Cafwyd prynhawn plant yn arbennig. ffantastig ar Fehefin y 5ed lle bu pob dosbarth yn Bws Cerdded adeiladu lloches- roedd yn Er mwyn hybu pwysigrwydd weithgaredd Cenedlaethol iechyd a’r amgylchfyd sydd o’n i godi arian at achos cwmpas cafwyd bore hwylus arbennig ‘Achub y Plant’. lle bu nifer o ddisgyblion Cafwyd ‘Tipi’, Den Tawel y yn cerdded i’r ysgol. Roedd dosbarth Derbyn, Llong y yna aelodau o’r staff mewn Môr Ladron (bron iddi fynd lleoliadau gwahanol o gwmpas yn longddrylliad oherwydd y pentref am 8:15 yn y bore y gwynt)! a lloches Cŵl ac yna ffurfiwyd bws cerdded dosbarth 4. Roedd yn o dri lleoliad. Mae yna nifer gystadleuol iawn , diolch yn helaeth o’r disgyblion yn fawr iawn i’r nifer o rieni cerdded neu’n beicio i’r ysgol ddaeth i roi cymorth ac i’r yn ddyddiol. Daliwch ati rhai hynny ddaeth a lot fawr o bethau adeiladu! Ras Beiciau Tref Aberytwyth Hoffwn fel ysgol ddiolch Bu dau o ddisgyblion yr ysgol i Rhun Penri sydd wedi bod yn cymryd rhan yn y ras gyda ni ar brofiad dysgu o beiciau yn Aberystwyth yn Brifysgol y Drindod Dewi ddiweddar. Aeth Mia a Luke Sant.Treuliodd amser gyda ati i rasio yn erbyn disgyblion ddisgyblion blwyddyn 5 a 6 eraill ysgolion yr ardal. Er na ac yna yn dosbarth 2 gyda ddaethant yn y tri uchaf, fe’u disgyblion blwyddyn a 1 2. Pob gwelwyd yn mwynhau ac yn dymuniad da iti i’r dyfodol. ceisio eu gorau. Da iawn chi. Ar yr un noson, gwelwyd Gweithgareddau i’r Carys James yn cael y fraint dyddiadur arbennig o fod yn un o fasgots Gorffennaf 16-Ras peli a y tîmau. Fe’i dewiswyd gan noson o weithgareddau iddi lenwi ffurflen yn nodi hwylus! Barbeciw, stondinau a pam yr hoffai fod yn fasgot. gemau! 6 yh Croeso i bawb
21 Y TINCER | MEHEFIN 2015 | 380
Ysgol Pen-llwyn
Rasus Moch beicio. Roedd y cwrs gyntaf ar dir yr ysgol. Cafwyd hwyl arbennig mis diwethaf o fewn Llongyfarchiadau i holl blant blwyddyn 5 a 6 digwyddiad CRhA. Braf oedd gweld neuadd am lwyddo ar yr ail gwrs. y pentref yn llawn hwyl a miri. Rasus Moch oedd y digwyddiad, ond doedd dim un Yr 2il Faner Werdd mochyn i’w weld, heblaw am rai wedi ei Wedi ôl paratoi roedd plant Pwyllgor Eco pheintio ar darnau o bren! Roedd pawb yn ysu i gwrdd a’r aseswr i ddangos yr yn gyffro i gyd wrth i gyfres o rasus cael ei holl waith maent wedi wneud yn ystod y gynnal yn ystod y noson yn arwain fyny at blynyddoedd diwethaf. Mae’r plant wedi y ffeinal fawreddog. Emlyn Jones oedd y bod yn gweithio yn galed gyda Mrs Parr- compere campus a chafwyd gyfle unwaith Davies yn ail gylchu, cynnal ymchwiliadau, eto i flasu bwyd hyfryd cogyddes yr Ysgol, datblygu’r ardd a llawer mwy! Wedi asesiad Cathy. Fel Bennaeth Cynorthwyol yr ysgol, dwys cafwyd newyddion campus ar ddiwedd hoffwn gymryd yr amser yma i ddiolch y dydd! Llwyddodd y pwyllgor i ennill yr 2il i bawb a ddaeth i gefnogi. Codwyd swm Faner Werdd i’r Ysgol! Llongyfarchiadau sylweddol i’r CRhA a bydd yn fuddiol iawn gwresog i chi gyd a diolch yn fawr i Mrs i blant Ysgol Penllwyn. Hoffwn yn o gystal Parr-Davies! ddiolch i Emlyn a Cathy am eu cyfraniad. Ond mae’r diolch fwyaf yn mynd i’r rhieni a Amddiffynwyr Tân buodd yn trefnu’r digwyddiad. Rydym ni fel Cafwyd ymweliad flynyddol gan Karen ysgol yn ffodus iawn ac yn diolchgar iawn Roberts o’r Wasanaeth Tân er mwyn siarad am eich gwaith caled! am ddiogelwch yn y cartref a’r pwysigrwydd o beidio chwarae gyda tân. Diolch yn RAY Ceredigion fawr iawn Karen am gyflwyniad hynod o Rydym wedi bod yn ffodus yn ystod y mis i ddiddorol a phwysig. wahodd RAY Ceredigion i’r Ysgol er mwyn cynnal gweithgareddau cyffrous amser Llongyfarchiadau Caryl Lewis cinio. Diolch i’r gweithwyr am cyffroi ein Hoffwn ni gyd fel Ysgol estyn ein amser chwarae! llongyfarchiadau i un o’n rhieni, Caryl Lewis, ar ennill Gwobr Tir Na Nog category Gŵyl Seiclo Aberystwyth ysgubol o fewn y categori Merched cynradd. Ar yr 22ain o Fai aeth Megan, Deian, Jack, blwyddyn 3. Megan Lewis oedd yn fuddugol! Huw, Morgan a Llŷr lawr i bae Aberystwyth Rydym fel ysgol yn falch iawn dros Megan i gystadlu yng nghystadleuthau beicio Gwyl a’r beicwyr eraill am gystadlu mor wych yn Seiclo Aberystwyth. Roedd nifer o feicwyr enw’r Ysgol. Da iawn wir! ifanc wedi heidio i’r lle ac roedd llawer o gyffro wrth weld y trac wedi’i osod o Gwersi Beicio amgylch y tref. Llwyddodd y plant i rasio yn Mae plant blwyddyn 5 a 6 wedi bod yn lwcus arbennig o dda gyda Deian yn dod yn 4ydd dros ben yn ystod y tymor yma wrth i PCSO yn ei gategori ef. Ond cafwyd llwyddiant Chris Tipper ddod i’r ysgol i gynnal gwers
22 380 | MEHEFIN 2015 | Y TINCER
Ysgol Rhydypennau
Penwythnos Glan-llyn Yn ystod mis Ebrill fe deithiodd 31 o blant blynyddoedd 5 a 6 i wersyll yr Urdd, Glan- llyn am dridiau o ddifyrrwch. Yn ystod y cymdeithasu a’r hwyl, bu’r plant yn brysur iawn yn mwynhau nifer o weithgareddau amrywiol gan gynnwys taith ar Lyn Tegid, canwio, nofio, cyfeiriannu a bowlio deg. Dychwelodd y plant i’r ysgol b’nawn Mercher wedi mwynhau’r profiad yn fawr iawn, er hyn roedd nifer ohonynt braidd yn flinedig! Derbyn cyfarpar talebau Morissons Y Parti Crerdd Dant yn yr Eisteddfod. Eisteddfod yr Urdd Yn hytrach na’ ymlacio a mwynhau gwyliau misoedd yn ôl bellach wedi ein cyrraedd ni ac hanner tymor bu nifer o blant ac athrawon yr ydym yn gwneud defnydd helaeth ohonynt yr ysgol yn mynychu Eisteddfod yr Urdd yn yr ardd. Caerffili. Roedd y Parti Cerdd Dant a’r Parti Unsain yn perfformio ddechrau’r Lluniau wythnos gyda’r bwriad o gyrraedd llwyfan y Ar yr 21ain o Fai fe ddaeth ffotograffydd Pafiliwn. Perfformiodd pawb yn wych ac er Cwmni Tempest i’r ysgol. Mae lluniau’r fod pob beirniadaeth yn galonogol tu hwnt; dosbarthiadau, y grwpiau amrywiol a aflwyddiannus oedd y cynnig i gyrraedd y berfformiodd yn ystod y flwyddyn a thimau llwyfan. Hen dro! chwaraeon yr ysgol ar gael i’w harchebu nawr. Hoffai’r ysgol ddiolch i’r plant am eu gwaith diwyd, y rhieni am eu cefnogaeth a Garddwest Y Cyngor Ysgol y derbyn llyfrau ‘Scholastic’. chan’ diolch hefyd i Mrs Helen Medi Williams Mi fydd ein Garddwest eleni yn cael ei ac Eleri Roberts am eu hyfforddiant arbenigol chynnal ar Ddydd Gwener olaf fis Mehefin. dros yr wythnosau diwethaf. Mi fydd y noson yn dechrau am 5 yr hwyr ac yn cynnwys adloniant gan blant blwyddyn 6. Llyfrau Newydd Derbyniodd ein Cyngor Ysgol wobr arbennig Clwb Cant gan gwmni llyfrau Scholastic. Yn unol â Dyma ganlyniad Fis Mehefin:- ‘readathon’ llwyddiannus iawn a drefnwyd 1af-£25- Efan James, Dol Helyg, Penrhyn- llynedd, archebwyd nifer o lyfrau i’r llyfrgell coch. gwerth £200. Da iawn pawb! 2il-£15- Cêt Morgan. Fferm Glanfred. 3ydd-£10- Rhiain Gwynne. Felinwern. Y Canolfan Gweilch y Dyfi Borth. Cafodd plant blwyddyn 2 amser wrth eu boddau yng Nghanolfan y Gweilch ger Am fwy o wybodaeth a llwyth o luniau: Derwen-las yn ddiweddar. Roedd y swyddog http://www.rhydypennau.ceredigion.sch.uk addysg, Kim Williams, wedi paratoi arlwy @YGRhydypennau-dilynwch ni ar drydar. Cywion mawr blwyddyn 2 yn y nyth! wych o weithgareddau ar ein cyfer. Gwelsom y gweilch, sef Monty a Glesni ar y sgriniau enfawr yn y Ganolfan Ymwelwyr a hefyd drwy’r sbienddrych arbennig yn yr adeilad gwych oedd gerllaw. Roedd gweld yr adar yn gori ar yr wyau a chael cyfle i ddysgu mwy amdanynt yn ardderchog. Yn boeth o’r wasg…! Mae’r wyau wedi deor ac erbyn hyn mae yna 3 chyw bach barus yn y nyth. Llongyfarchiadau i Monty a Glesni a phawb yn y Ganolfan! Yn y llun mae yna dair o ‘gywion bach barus ‘blwyddyn 2, sef Cati, Alys a Lily yn disgwyl cael eu bwydo.
Talebau Morrisons Diolch i bawb a fu’n casglu talebau Morrisons cyn y ‘dolig. Mae’r cyfarpar a archebwyd rhai Plant Glan-llyn yn paratoi i fynd ar y bws.
23 Y TINCER | MEHEFIN 2015 | 380 Tasg y Tincer
Diolch i bawb fu’n lliwio llun Sali Mali a Jaci Soch yn mwynhau eu hunain yn yr eisteddfod y mis diwethaf: Sali Jenkins, Clydach; Elin Williams, Bow Street; Anna Jên Dunne, Tal-y-bont; Nel Davies, Caernarfon; Leah Lockyer, Penrhyn-coch; Annie-May, Penrhyn-coch; Owen Jac Roberts, Aberystwyth. Diolch hefyd i Siôn Davies am y llun ddaeth yn rhy hwyr ar gyfer Tincer Mai. Elin – roeddwn yn hoff o’r Mr Urdd roeddet ti wedi’i ychwanegu at dy lun di! Dy enw di, Anna Jên, ddaeth o’r het yn gynta y tro hwn – da iawn ti, a daliwch ati, bawb! A hwrê mawr i Dylan Edwards, Llandre, am ennill coron yr Urdd – un o blant ardal Y Tincer, wrth gwrs! Rwy’n siŵr fod Dylan wedi lliwio sawl tasg yn ei dro. Llongyfarchiadau! Mae llawer o sôn wedi bod yn ystod y mis am Batagonia, on’d oes? Mentrodd dros 150 o Gymry dros y môr i Batagonia, ar waelod De America, gan gychwyn ar eu taith ar 28 Mai 1865. Pobl gyffredin fel chi a fi oedden nhw, yn rhieni a phlant, yn mynd ar long o’r enw Mimosa ar siwrne faith, faith o Lerpwl i Dde America – siwrne o ryw 7,000 o filltiroedd. Roedden nhw’n gadael Cymru am fod bywyd yn anodd iddyn nhw yma, ac roedden nhw am sefydlu gwlad well. Er bod 150 o flynyddoedd wedi mynd heibio ers i’r Mimosa lanio, mae’r Gymraeg yn dal i gael ei siarad yn y rhan hon o Dde America, ac mae sawl un wrthi’n dysgu’r iaith hefyd. Cofiwch edrych am yr hanes ar y we ac mewn llyfrau – mae’n rhyfeddol. Y dasg y tro hwn yw lliwio llun y llong – falle mai un debyg i hon oedd y Mimosa. Anfonwch eich gwaith at y cyfeiriad arferol, Tasg y Tincer, 3 Brynmeillion, Bow Street, Ceredigion SY24 5BP erbyn Medi 1af Ta ta – tan Enw fis Medi! Cyfeiriad
Ysgol
Anna Jên Rhif ffôn Oed
M THOMAS TACSI EDDIE Plymwr Lleol Perchennog: Penrhyn-coch JONATHAN LEWIS Gosod gwres canolog Connie Evans, Saer Coed / Adeiladydd Ystafelloedd ymolchi Cawodydd Gwawrfryn, 01970 880652 Pob math o waith plymio Penrhyn-coch 07773 442 260 ac hefyd gwaith nwy Bronllys, Capel Bangor Prisiau rhesymol 01970 828 642 Aberystwyth Rhif 380 | MEHEFIN 2015 07968 728470 01970 820375 07790 961 226