GEMEENTE SÚDWEST-FRYSLÂN Zoutloods Te Laaksum

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

GEMEENTE SÚDWEST-FRYSLÂN Zoutloods Te Laaksum GEMEENTE SÚDWEST-FRYSLÂN Zoutloods te Laaksum RUIMTELIJKE ONDERBOUWING RUIMTELIJKE onderbouwing Zoutloods te Laaxum CODE 20160040 / 13-04-2017 GEMEENTE SÚDWEST-FRYSLÂN 20160040 / 13-04-2017 RUIMTELIJKE ONDERBOUWING ZOUTLOODS TE LAAXUM INHOUDSOPGAVE blz 1. INLEIDING 1 1. 1. Aanleiding 1 1. 2. Locatie 1 1. 3. Planologische regeling 2 1. 4. Leeswijzer 2 2. PROJECTBESCHRIJVING 3 2. 1. Huidige situatie 3 2. 2. Voorgenomen initiatief 4 2. 3. Verkeer en parkeren 7 3. BELEIDSKADER 8 3. 1. Algemeen 8 3. 2. Rijksbeleid 8 3. 3. Provinciaal beleid 9 3. 4. Gemeentelijk beleid 11 4. OMGEVINGSASPECTEN 13 4. 1. Algemeen 13 4. 2. Milieuzonering 13 4. 3. Water 13 4. 4. Bodemkwaliteit en asbestonderzoek 14 4. 5. Archeologie 14 4. 6. Cultuurhistorie 15 4. 7. Ecologie 16 4. 8. Externe veiligheid 17 4. 9. Luchtkwaliteit 17 4. 10. Kabels, leidingen en zoneringen 18 5. UITVOERBAARHEID 19 5. 1. Maatschappelijke uitvoerbaarheid 19 5. 2. Economische uitvoerbaarheid 19 6. AFWEGING EN CONCLUSIES 20 Bijlage 1 Watertoets Bijlage 2 Asbestonderzoek Bijlage 3 Ecologische quickscan Bijlage 4 Ecologische voortoets 20160040 blz 1 1. INLEIDING 1. 1. Aanleiding Bij de haven van Laaksum staat een vervallen zoutloods aan de Laaksum 5. De zoutloods werd voorheen gebruikt voor het zouten en roken van vis en heeft vanwege de karakteristieke verschijningsvorm monumentale waarde. De eigenaar van de loods is voornemens de loods te restaureren en geschikt te maken voor de verkoop van vis. De ligging van de projectlocatie is in figuur 1 weergegeven. De beoogde horecafunctie past niet binnen het geldende planologisch kader (zie paragraaf 1.3). De gemeente Súdwest-Fryslân wil in principe meewerken aan het project door het verlenen van een omgevingsvergunning voor afwijken van een beheersverordening. Bij de aanvraag van een omgevingsvergunning moet een goede ruimtelijke onderbouwing worden ingediend. Deze onderbouwing voorziet hierin. 1. 2. Locatie Het projectgebied is solitair gelegen aan de haven bij het buurtschap Laaksum aan het IJsselmeer. Het buurtschap maakt onderdeel uit van het buitengebied van de gemeente Súdwest-Fryslân. In het buurtschap is voornamelijk sprake van woon- functies met een enkele agrarische functie. In het nabijgelegen haventje bevinden zich een aantal ligplaatsen voor recreatieschepen. Daarbij liggen ook een aantal parkeerplaatsen. Figuur 1. Ligging projectgebied (bron: Bing maps) Ruimtelijke onderbouwing Zoutloods te Laaxum Rho Adviseurs B.V. Status: Definitief / 13-04-2017 blz 2 20160040 1. 3. Planologische regeling Omdat de toekomstige functie een horecafunctie betreft, is het voorgenomen bouwplan in strijd met de geldende beheersverordening ‘Buitengebied Nijefurd’. Op grond van de beheersverordening heeft de bestaande zoutloods de bestem- ming ‘Haven’. De gronden zijn bestemd voor een haven en gebouwen ten behoe- ve van het functioneren van de haven met de daarbij behorende bouwwerken. Het voornemen om het pand te renoveren tot de verkoop van vis, is een vorm van horeca. Horeca is binnen de bestemming ‘Haven’ niet toegestaan. Met toepassing van artikel 2.12 lid 1 sub a onder 3 van de Wabo, kan afgeweken worden van de geldende beheersverordening. 1. 4. Leeswijzer Na deze inleiding wordt in hoofdstuk 2 een beschrijving gegeven van de huidige si- tuatie, de gewenste ontwikkelingen en ruimtelijke inpassing daarvan. In hoofdstuk 3 wordt het initiatief getoetst aan het voor het project relevante beleid op de rijks-, provinciaal- en gemeentelijk niveau. In hoofdstuk 4 wordt ingegaan op de omgevingsaspecten. Vervolgens worden in hoofdstuk 5 de maatschappelijk en economische uitvoerbaarheid van het project besproken. Hoofdstuk 6 geeft ten slotte een beknopte samenvatting en conclusie van de ruimtelijke onderbouwing. Rho Adviseurs B.V. Ruimtelijke onderbouwing Zoutloods te Laaxum Status: Definitief / 13-04-2017 20160040 blz 3 2. PROJECTBESCHRIJVING 2. 1. Huidige situatie Context van de projectlocatie De projectlocatie is gelegen langs het open kustgebied langs het IJsselmeer. Met name zomers komen hier veel toeristen en dagjesmensen langs. Direct naast de projectlocatie is een klein haventje, en een snackrestaurant aanwezig. Vanaf deze locatie is er een wijds uitzicht over het IJsselmeer. Op iets grote afstand liggen de recreatiekernen Stavoren (naar het westen), het strand bij Mirns en Oudemirdum (naar het oosten). Een overzicht van de huidige situatie is weergeven in figuur 2. Het projectgebied is betreft het adres Laaksum 5. Figuur 2. Overzicht huidige situatie Ruimtelijke onderbouwing Zoutloods te Laaxum Rho Adviseurs B.V. Status: Definitief / 13-04-2017 blz 4 20160040 Zoutloods De voormalige zoutloods ‘de Hang’ ligt aan de rand van de haven van Laaksum en wordt als bijzonder waardevol gezien. De haven van Laaksum deed vroeger dienst als schuilhaven waar vissers bij slecht weer konden aanleggen. Het pand is om- streeks 1925 gebouwd met een eerste generatie kalkzandsteen. Het is een van de weinige gebouwen van dit karakter en met deze steen dat nog overeind staat. Ooit was het pand in gebruik als rokerij en inleggerij van gevangen vis. Door ou- derdom is het gebouw door weer en wind ernstig aangetast. Hierdoor is sprake van fraaie sculpturen in de zandsteengevels. Een impressie van de bestaande situ- atie is weergeven in figuur 3. Figuur 3. Overzicht van de huidige situatie 2. 2. Voorgenomen initiatief De eigenaar van het pand heeft het voornemen om het pand te restaureren zodat het in gebruik genomen kan worden als een visverkooppunt. Hierbij is enkel spra- ke van het verkopen van vis ter plaatse; een horecafunctie. Het verkooppunt krijgt een kleinschalige verblijfsruimte (zie figuur 4). Rho Adviseurs B.V. Ruimtelijke onderbouwing Zoutloods te Laaxum Status: Definitief / 13-04-2017 20160040 blz 5 Figuur 4. Overzicht van de toekomstige situatie Door het herstellen van het pand in de originele staat, waarbij de huidige toe- stand van het pand zichtbaar blijft, is sprake van een kwalitatieve ontwikkeling. Het bouwplan zorgt ervoor dat de geschiedenis van het pand weer compleet zichtbaar wordt. De nood tot restauratie is hoog, omdat het pand op dit moment bijna op instorten staat. Zonder restauratie van het pand, zal sprake zijn van ver- dere verloedering van het pand. Uiteindelijk zal dit leiden tot het verloren gaan van dit cultureel erfgoed. Herontwikkeling met respect voor cultuurhistorische waarden De eigenaar heeft zich voorgenomen om de nieuwe functie met respect voor de cultuurhistorische waarde van het pand in te passen. Het pand krijgt dan ook niet de uitstraling als een restaurant met terrassen, reclame etc. In de nieuwe situatie is enkel sprake van het kleinschalig te koop aanbieden van vis. Een impressie van de toekomstige situatie is weergeven in onderstaande figuren. Ruimtelijke onderbouwing Zoutloods te Laaxum Rho Adviseurs B.V. Status: Definitief / 13-04-2017 blz 6 20160040 Figuur 5. Westgevel nieuwe situatie Figuur 6. Zuidgevel nieuwe situatie Figuur 7. Oostgevel nieuwe situatie Rho Adviseurs B.V. Ruimtelijke onderbouwing Zoutloods te Laaxum Status: Definitief / 13-04-2017 20160040 blz 7 Figuur 8. Noordgevel nieuwe situatie Herstel van het pand Om de beoogde functie mogelijk te maken, moet het pand geschikt worden ge- maakt. Dit betreft ten eerste het plaatsen van een nieuwe kalkzandsteen wand, die de draagfunctie over gaat nemen. De oude buitenmuur wordt constructief aan de nieuwe binnenmuur verankerd. Tevens is sprake van het herstellen van de ko- zijnen, het dak en de dakpannen. Aan de buitenzijde worden verder de muurdelen die los zitten, weer teruggezet. Tot slot blijven alle scheuren in de muur in het zicht, maar worden deze wel vol gezet met mortel. Conclusie Door de herontwikkeling van de zoutloods, kan het kenmerkende karakter van dit gebouw behouden blijven. De sobere invulling met visverkoop wordt passend ge- acht bij deze locatie. De nieuwe functie draagt tevens bij aan de beleefbaarheid van deze plek. Er wordt daarom geconcludeerd dat het project leidt tot een ver- betering van de ruimtelijke kwaliteit. 2. 3. Verkeer en parkeren De projectlocatie wordt ontsloten via de Wieldyk/Laaksum. Dit is een betrekkelijk rustige route. Voor de verkeersafwikkeling worden dan ook geen specifieke knel- punten verwacht. Voor parkeren geldt voor een horeca functie een parkeernorm van gemiddeld 8 parkeerplekken per 100 m2 vloeroppervlakte. Voor een vloeroppervlakte van 77 m2 betekent dit dat er circa 7 parkeerplekken nabij het pand aanwezig moet zijn. Bij de haven van Laaksum is een parkeerplaats aanwezig die voorziet in voldoende parkeerplekken voor de beoogde functie aanwezig. De havenbestemming van het gebouw komt bovendien te vervallen, waardoor de (potentiële) parkeerdruk van deze functie vervalt. Ruimtelijke onderbouwing Zoutloods te Laaxum Rho Adviseurs B.V. Status: Definitief / 13-04-2017 blz 8 20160040 3. BELEIDSKADER 3. 1. Algemeen In dit hoofdstuk worden relevante planologische beleidskaders op provinciaal en gemeentelijk niveau beschreven. Het rijksbeleid is gezien de aard en omvang van het project niet relevant. 3. 2. Rijksbeleid Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte De Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) is op 13 maart 2012 door de mi- nister vastgesteld. Met de Structuurvisie zet het kabinet het roer om in het natio- nale ruimtelijke beleid. Om de bestuurlijke drukte te beperken brengt het Rijk de ruimtelijke ordening zo dicht mogelijk bij burgers en bedrijven, laat het meer over aan gemeenten en provincies en komen de burgers en bedrijven centraal te staan. Het Rijk kiest voor een selectievere inzet van rijksbeleid
Recommended publications
  • Gemeente Noordoostpolder BESTEMMINGSPLAN IJSSELMEER
    Gemeente Noordoostpolder BESTEMMINGSPLAN IJSSELMEER GEMEENTE NOORDOOSTPOLDER BESTEMMINGSPLAN IJSSELMEER Buro Vijn BV - OenkerV me( 1995 ;NTE NOORDOOSTPOLDER 91-99-08 /15-05-95 BESTEMMINGSPLAN IJSSELMEER TOELICHTING INHOUDSOPGAVE blz 1. INLEIDING 1 t. 1. Algemeen 1 1. 2. Van Basisplan Usselmeer naar bestemmingsplan 1 1. 3. Begrenzing van het bestemmingsplangebied Usselmeer 2 1. 4. De opzet van de toelichting 4 2. FUNCTIES EN ONTWIKKELINGEN IN HET IJSSELMEER 5 2 1. Waterecosysteem Usselmeer 5 a Usselmeer 5 b Milieu 5 C. Natuur 7 2. 2. Menselijke activiteiten 9 a. Integraal waterbeheer 9 b Recreatie 12 c Beroepsvisserij 16 d. Agrarisch gebruik 16 e Beroep ssc heepvaa n 16 f. Diepe deitsiotwinmng 18 g Zandwinning 20 h. Transportleidingen 20 L Energievoorziening 20 j. Miliiair gebruik 23 k. Berging van specie en afval 23 3. INSTRUMENTARIUM 26 4. BELEIDSKADER 32 4. 1. Rijksbeleid 32 4. 2. Provinciale plannen 42 4. 3. Gemeentelijke plannen 46 5. GEMEENTELIJKE BELEIDSUITGANGSPUNTEN BESTEMMINGSPLAN IJSSELMEEER 47 5. 1. Beleidskeuzen conform het Basisplan Usselmeer 47 a Landschap 48 b Natuur 48 c. Waterbeheer 48 d. Recreatie 49 e Beroepsvissenj 49 f. Boroopsschoopvaart 50 g. Diepe detfstoffenwmning SO h. Zandwinning 50 1. Transportleidingen 50 J. Energievoorziening 51 k. Berging van specie on afval 51 6. PLANBESCHRIJVING 52 6 1. De juridische vormgeving 52 6. 2 Bestemmingskeuze 52 6 3 Opzet bestemmi ngs regel mg 53 6. 4 Toelichting op de bestemming 55 7. INSPRAAK EN OVERLEG 59 7 I. Algemeen 59 7. 2. Inspraak 59 7. 3. Overlegreaclies 59 Bijlage 1 Functies van het IJsselmeergebied en de sectorale wetgeving Bijlage 2 Reactie Flevoland: Vooroverleg Basisplan Usselmeer Bijlage 3 Verbetering vaarweg Amsterdam-Lemmer: trace-keuze Bijlage 4 Aangeschreven Instanties ten behoeve van het overleg ex artikel 10 Bro Bijlage 5 Reacties inspraak en overleg ex arlikel 10 Bro 91-99-08-NQP pg 1 t INLEIDING 1 1.
    [Show full text]
  • 7 Geleden Belangstelling Op April Merkwaardigerwijze Corydalis
    7 TWIRRE 1,1990,3 Cornelis Brakman Een Zeeuw bestudeerde honderd jaar geleden de flora van Friesland, aflevering 2 Douwe +T.E. van der Ploeg zijn In Twirre 1 (2) is in het kort de levensloop van Cornelis Brakman en de tot standkoming van Friesland heeft ”Flora Frisica” beschreven. Tevens is verslag gedaan van plantenexcursies die hij in het Brakman-verbaal we de gehouden van 1886 tot 1895. In deze tweede aflevering van volgen excursies 1896 tot 1906 wordt de betekenis Brakman de kennis de van en ingegaan op van voor van Friese plantenwereld. is veranderd en de flora sterk is verarmd, 1896 stemt het toch tot tevredenheid dat genoemde Ook thans blijkt weer Brakmans belangstelling soorten in een afgelegen beschermd terrelntje voor de stinzenflora. Op 18 april bezoekt hij nog aanwezig zijn. Dekema State bij Jelsum en Martena State in 23 30 mei constateert Brakman dat noteert de Op en Cornjum, Merkwaardigerwijze hij op Senecio "zeer veel Hartena State rijkelijk voorkomende soorten Moeraaandljvie congestus (voorkomt) in de Vorkumermeer daaromheen". Voorjaarshelmbloem Corydalis solida en Holwor- en Na reis stoomboot Sloten 12 tel C. bulbosa met een vraagteken. een per naar op Op 13 mei blijkt dat de stadsgrachten in Sneek Juli, volgt weer een onderbreking in de schoon dat drie soorten aantekeningen tot 8 nog zo zijn er september. Fonteinkruid kunnen worden aangetekend. De worden niet 26 kleistreken verwaarloosd; op mei wordt er gewandeld van station Dronrljp naar station Delnum via Menaldum, Beetgum, Beetgumermolen en Marssum. O.a. worden Zee- Carex flacca groene zegge en Valse voszegge C. cuprina vermeld.
    [Show full text]
  • Jan De Vries I. Focke, Te Warns Iia. Sipke Fockes, Koopvaardijschipper
    Jan de Vries INFORMATIE OVER KAPITEIN-TER-ZEE ANSKE FOCKES VAN WARNS EN ZIJN FAMILIE FOCKES (Anske), een Fries van geboorte, was een moedig zeeman, die, onder de Ruiter dienende, meer blijken van zijne onversaagdheid gaf. Toen in 1666 de Britsche vloot een aantal Hollandsche koopvaarders in het Vlie verbrand had, zette Fockes, met Adam van Brederode op de Elve liggende, ten einde den vijand in die oorden gade te slaan, hun dit betaald, door op zeventien in die rivier liggende Engelsche koopvaarders aan te vallen, er drie van te verbranden en twee te vervoeren, welk lot de overigen niet zouden ontgaan zijn, indien zij geene veilige schuilplaats in de haven van Hamburg hadden gevonden. Hij diende vervolgens van 1667 tot 1672 onder de Ruiter, en maakte in 1673 met Jacob Binckes den togt naar de West-Indien mede. De Kapitein Sipke Fockes, die in 1652 op de vloot diende, was waarschijnlijk zijn broeder (A. J. van der Aa, Biografisch woordenboek). I. Focke, te Warns Zijn zonen: 1. Sipke Fockes (mogelijk), volgt IIa. 2. Anske Fockes, volgt IIb. IIa. Sipke Fockes, koopvaardijschipper te Staveren, kapitein-ter-zee, ovl. tussen 28 febr. en 2 maart 1653; van hem geen huwelijk of nazaten bekend. 17 juni 1649, bevrachtingscontract; Pieter Verbeek, koopman te Amsterdam als bevrachter en Sipke Fockes, van Staveren, schipper op ‘de St. Jacob’ van 109 x 24 ¼ x 11, met een verdek van 5 ¼ voeten, alle maten Zaandammer voeten, bemand met 14 koppen en uitgerust met 8 gotelingen, en andere munitie nae advenant. Geladen met goederen in de vloot naar Archangel in Rusland, lossen en herladen met goederen voor Amsterdam.
    [Show full text]
  • Grote Belangstelling Palustris L
    Een stabiele grens: Caltha palastris L. in Friesland door D.T.E. van der Ploeg (Sneek) Omstreeks 1930 bestond er bij de Nederlandse floristen een grote belangstelling voor de verspreiding van Caltha palustris L. in een ruim gebied rondom de toen- 198 malige Zuiderzee. In het gehele kustgebied probeerde men de groeiplaatsen van Caltha te talloze excursies werd aantal op sporen. Op er „gedotterd" en een publicaties werd aan het voorkomen van de dotterbloem gewijd. Voor Friesland werd dit Caltha-onderzoekverricht door KOOPMANS-FORSTMANN & KOOPMANS (1930). Zij vonden, dat in de westelijke helft van Friesland de De te dotterbloem geheel ontbrak. grens bleek volgens hun onderzoek ongeveer lopen als volgt: 1. tussen Dokkum en Leeuwarden langs de grens van klei en veen; Sneek 2. oostelijk van Leeuwarden richting eveneens langs de grens van klei en veen; 3. zuidelijk van Sneek langs Geeuw en Wijde Wijmerts naar Woudsend; 4. vandaar langs zuidpunt Koevorder Meer, Follegasloot naar Takozijl; 5. oostelijk verliep de grens dan op een afstand van enkele kilometers van de kust in de richting Schoterzijl en Scherpenzeel. Als enkele voorposten westelijk van de grens werden vindplaatsen bij Oudega (W.) en Gaastmeer genoemd. Men stelde het verspreidingsgebied van Caltha zo nauwkeurig vast, omdat men het niet uitgesloten achtte, dat de dotterbloem zich na de afsluiting van de Zuiderzee en de daarop volgende verzoeting van het IJsselmeer en de omringende wateren sterk zou uitbreiden. Deze eventuele uitbreiding wilde men dan nauw- keurig kunnen vaststellen. Bekijken wij thans de situatie in Friesland, veertig jaar na het onderzoek van twee Dit Koopmans-Forstmann & Koopmans, dan vallen zaken duidelijk op.
    [Show full text]
  • Havenstedenroute
    Havenstedenroute N384 Rie Slappeterp Menaam Marsum Menaldum Marssum Sexbierum Dongjum Doanjum Peins 22 MARSSUM Seisbierrum Skingen Peins A31 Wijnaldum 20 FRANEKER Schingen Voorrijp A31 Winaam e Foarryp Schalsum 21 DRONRIJP Skalsum De Blijnse Dronryp Deinum e Herbaijum Zweins al 19 MIDLUM Hjerbeam Franeker na Dronrijp Sweins ka Va a z Almenum Frjentsjer n m Harinx Kingmatille Blessum 2 Midlum Kiesterzijl Mullum Lutjelollum Wjelsryp n Kie Hitzum Hatsum Rewert Hoptille Boksum Harlingen WAADSEEWEI Welsrijp Hitsum Miedum F r N359 e Harns N384 a Baaium n Húns HARLINGEN Sopsum Doijum e Hilaard k Baijum Huins e Hijlaard d rv a Winsum Tzum a Leons Fûns Achlum r Lions Kimswerd Tsjom t d KIMSWERD Maemert Kimswert Spannum Easterlittens Jorwert N31 Baard Weidum e t a Oosterlittens Jorwerd t Dijksterburen Tritzum Bonkwerd e Arum w Wieuwens Wammert Z De Blokken f o W Kûbaard Mantgum t Kubaard Jeth r Pingjum Lollum a Strand Schrins Skillaerd a Penjum Hinnaard v Zurich Hennaard k 1 N384 re Grauwe Kat De Grits rt Surch e Kampen Wommels Bozumervaart k Witmarsum ee Kornwerderzand Gooium Itens Wiuwert n ZURICH Koudehuizum Wytmarsum Hemert Wieuwerd S 15 ZURICH Lytsewierrum Boazum Harkezijl 3 Bolswarder- Easterein Lutkewierum Sjungadijk trekvaart Bozum Hiddum Hayum 16 WITMARSUM Oosterend Burgwerd Dearsum start Rien Deersum Cornwerd A7 Skettens Burchwert KORNWERDERZAND Koarnwert Wons Hichtum Hidaard Wûns Schraard E22 Sibrandabuorren Kornwerderzand Skraard Reahûs Sijbrandaburen Bolsward Roodhuis Koarnwertersân Engwier Hartwerd Anneburen Nijkleaster Exmorrazijl
    [Show full text]
  • Leeuwarden-Ljouwert's Application for European Capital of Culture 2018
    Leeuwarden-Ljouwert’s application for European Capital of Culture 2018 leeuwarden-ljouwert iepen mienskip REFERENCE GUIDE Afsluitdijk 32km man-made enclosure dam Natuurmuseum Fryslân Frisian Nature Afûk Organisation to promote Frisian Museum Symbols for art forms & disciplines Language and Culture Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid ARK Fryslân Floating architectural centre Netherlands Institute for Sound and Blokhuispoort Former prison built around Vision 1500, now a cultural beehive Nederlandse Museum Vereniging BUOG Inventors and executers of Association of Dutch Museums extraordinary events NOM Development Agency Northern Dairy Campus A base in Leeuwarden from Netherlands agricultural university of Wageningen Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (NHL) with a focus on innovation University of Applied Sciences De Kruidhof Botanic garden in Fryslân Noordelijk Film Festival Film festival taking architecture/design performing arts/theatre D’Drive Friesland College Art division of place in Leeuwarden-Ljouwert and on a the Friesland College number of Wadden islands Doarpswurk Organisation that stimulates Noorderslag ETEP European Talent the social cohesion and sustainability of Exchange Programme the Frisian Countryside OECD Organisation for Economic Co- Elfstedentocht Skating tour on natural operation and Development ice that covers all 11 cities in Fryslân, Oerol Annual international theatre festival attracting over 1.5 million visitors on the island of Terschelling cultural heritage/history photography EUNIC European Union National
    [Show full text]
  • Splitsen, Die, Welke Typies Zijn District, Die, We
    Fluviatiele invloeden aan de friese kust (Mededeling van de Zuiderzee-Commissie No. 11). DOOR D. Koopmans-Forstmann en A.N. Koopmans. (Ingekomen 3 November 1930). In zijn Flora van Arnhem II en III (N. K. A. 1923 blz. 68, 1924 blz. 91) geeft J. L. van Soest een indeling van ons land in plantengeografiese gebieden. Een van deze is het fluviatiele district. Het omvat de riviergebieden en onmiddellike grensterreinen van Rijn, Maas, Schelde en Overijselse Vecht, met de eilandendelta van Zuid-Holland en Zeeland en de duinenreeks van Vlaanderen tot Bergen (N.-H.). Ofschoon Friesland volgens zijn indeling behoort tot het Waddendistrict, het Hafdistrict en het Drents district, heeft zich toch in elk dezer districten de fluviatiele invloed reeds sinds eeuwen doen gelden, en komen hier meerdere rivier- planten voor. Men kan deze in twee groepen splitsen, n.I. die, welke ieder voor zich typies zijn voor het fluviatiele district, anderen en die, welke te zamen met een complex vormen, dat met de rivieren verband houdt. de komen in het Van eerste groep voor kustgebied: Allium vineale, Cichorium Intybus, Cynodon Dactylon, Dipsacus silvester, Echium vulgare, Eryngium campestre, Lappa major, Linaria Cymbalaria, Ononis spinosa, Pimpi- nella Saxifraga, Plantago media, Prunus spinosa en Reseda Luteola. 289 Deze planten treden over het algemeen echter sporadies Slechts enkele als Ononis op. Eryngium campestre en spinosa zouden zich ongetwijfeld zeer sterk uitbreiden, indien zij niet voortdurend met kracht werden bestreden. tweede treft hier Van de groep men aan: Alopecurus geniculatus, Ballota nigra, Carum Carvi, Chenopodium Conium Daucus Galium glaucum, maculatum, Carota, verum, Leonurus Cardiaca, Malva silvestris, Pastinaca sativa, Ranun- culus bulbosus, Rosa canina, Rosa rubiginosa, Rubus caesius, Sedum Senecio haar acre, Jacobaea en var.
    [Show full text]
  • Watervogels in Fryslân Provinciale Nieuwsbrief Maandelijkse Tellingen Ganzen + Zwanen, Watervogels & Slaapplaatsen Seizoen 2019/2020 Nr 6
    Watervogels in Fryslân provinciale nieuwsbrief maandelijkse tellingen ganzen + zwanen, watervogels & slaapplaatsen seizoen 2019/2020 nr 6. Februari 2020 Beste tellers, 4 februari 2020 We hebben de Midwintertelling er weer op zitten. In het Waddengebied was die op 11 januari en een stevige zuidwester en een verlaagd tij maakten het tellen er niet makkelijker op. Een week later was het in het binnenland beter te doen. Winter lijkt het niet meer te worden. Standvogels als Merel, Zanglijster en Heggenmus begonnen eind januari al te zingen, op 1 februari hingen al meerdere zingende Veldleeuweriken boven de Blaugêrzen van Eagmaryp. Ondertussen zijn muizenetende vogels nog rijkelijk vertegenwoordigd. Met mijn PTT- route rond De Deelen had ik de afgelopen jaren gemiddeld 9 Buizerds, nu had ik er 48… En met de slaapplaats- telling van ganzen in het Sneekermeergebied hing er tussen de Brandganzen een ‘witte wolk’ van 440 Grote Zilverreigers, een gebiedsrecord. Ondertussen hebben we ook grote aantallen Blauwe Kiekendieven op de slaap- plaatsen, waarover in deze nieuwsbrief meer! Muizen of geen muizen, Velduil ‘Romke’ zocht de zon op in Libië… Vertrek van Brand- en Kolganzen vanaf de slaapplaatsen aan het Sneekermeer, 27 januari 2020 (foto: Romke Kleefstra). I.M. Hans Eikhoudt (1951-2020) goede gevoel voor humor (Hans zijn herkenbare lach Op 2 februari ging het droeve bericht rond in de FFF dat hoorde je regelmatig gedurende een lezing) blijven me op 29 januari Hans Eikhoudt overleed op slechts 68e bij. Het is erg jammer dat Hans al op zo’n jonge leeftijd jarige leeftijd. Velen van jullie zullen Hans gekend moet gaan, maar de herinnering aan zijn kennis, hebben, omdat hij al sinds de jaren ’70 betrokken was bij eigenzinnigheid en humor blijven.
    [Show full text]
  • Gramineeën Van Frieslands
    De Gramineeën van Frieslands Zuidelik Kustgebied. (Mededeling van de Zuiderzee-Commissie No. 18) DOOR D. Koopmans-Forstmann en A.N. Koopmans. (Ingekomen 8 Maart 1932). Het doel van dit opstel is, de in de jaren 1927 tot 1931 in het aan de Zuiderzee grenzend zuidwestelik deel van Friesland verzamelde de welke grassen en aantekeningen, we de exkursies in het licht In bij talrijke maakten, te geven. samenwerking met de heer P. Jansen werd het voorkomen van tal van vormen vastgesteld en het aantal dezer ver- scheidenheden leek ons groot genoeg om ze in een overzicht samen te vatten. het naslaan der schaarse literatuur bleek het dat Bij ons, de gramineeën van dit gebied zeer onvoldoende onderzocht waren. Meese noemt in zijn Flora Frisica alleen het vrouwen- koren van het Roode Klif en Bruinsma gewaagt in de zijne slechts enkele malen van grassen van het Roode Klif, het strand achter Rijs, Lemmer, Schoterzijl, Slijkenburg en Huis ter Heide. De wie eerste, de verdienste toekomt, uitvoeriger gegevens te hebben verzameld is C. Brakman. In de jaren 1884—1905 toen hij leraar aan het gymnasium te Sneek was, tekende vele tochten aantal hij op zijn een groot planten op, waarvan hij de groeiplaatsen verzamelde in een lijst, die wegens haar wel derde flora frisica uitgebreidheid stellig een ge- 407 noemd kan worden, en waarin ook vele vindplaatsen van het zuiden Friesland vermeld grassen van van staan. Ook Dr L. Vuyck, somtijds vergezeld van anderen, heeft in 1904 bij zijn exkursies in de Zuidwesthoek niet aandacht de schenken. verzuimd zijn aan grassen te Hij bezocht de omgeving van Koudum, Hemelum, Bakhuizen, Laaxum, de gemeente Gaasterland, de omgeving van O.
    [Show full text]
  • Cultuurhistorische Ijsselmeerbiografie Friesland
    Cultuurhistorische IJsselmeerbiografe Friesland 2 Cultuurhistorische IJsselmeerbiografe Friesland — Colofon Cultuurhistorische IJsselmeerbiografe Friesland Auteurs: Meindert Schroor, Aukje Mennens en Peter Boer Inventarisatie: Kees van Dam, Peter Boer en Jacco Vromen Het rapport is tot stand gekomen in samenwerking met: ARCX monumentenzorg en cultuurhistorie, SB4 Bureau voor Historische Tuinen, Parken en Landschappen, Wageningen; Belfort Cultuurhistorie en Monumenten, Doetinchem; CartoMagie, Houten; Bureau Varenius, Leeuwarden; Mennens Archeo Advies, Roodeschool. Foto's: Peter Boer en Jacco Vromen Cartografe: Kees van Dam en Eddie Poppe Beeld- en tekstredactie: Jacco Vromen Tekstredactie: Eelco Beukers tekst en productie Vormgeving: Wijz werkt! Opdrachtgever: gemeente Súdwest Fryslân in samenwerking met de gemeente De Fryske Marren, Provinsje Fryslân en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Beeld omslag: Bram van Broekhoven Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed Postbus 1600 3800 BP AMERSFOORT www.cultureelerfgoed.nl © Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed 2017 Cultuurhistorische IJsselmeerbiografe Friesland 3 — Inhoud 1 Inleiding 5 Schippers in Amsterdamse dienst 43 Gebiedsagenda en cultuurhistorie 5 Kleiverwerkende industrie: Makkum en Workum 44 Onderzoek 6 Schelpenvisserij 45 Waaggebouwen 46 2 Samenvatting 9 Neergang en groei 46 Tijdelijk e en permanente bewoning in het Bedrijvigheid in Lemmern 47 Friese kustgebied 9 Toenemende invloed van de zee en de aanleg 6 Wonen en leven 49 van de eerste dijken 9 Jagers-verzamelaars
    [Show full text]
  • Watervogeltellingen in Fryslân
    Watervogeltellingen in Fryslân provinciale nieuwsbrief maandelijkse tellingen ganzen + zwanen en watervogels seizoen 2012/2013 nr 2. Oktober 2012 Beste tellers, 3 oktober 2012 We troffen een prachtig telweekend, zowel op het vasteland als op de Wadden. September is niet alleen een maand waarin er op tal van plekken grote aantallen Grauwe ganzen aangetroffen kunnen worden, maar ook Gro- te Zilverreigers zijn steeds talrijker in de nazomer en bovendien is het de maand waarin trekkende Visarenden opduiken. Een hele gelukkige treft in het Friese binnenland zelfs Reuzensterns aan! Groepen Kleine Rietganzen en Kolganzen bleven nog uit. Die vielen de provincie rond 22 september binnen, waarbij de binnenkomst van Kolganzen in de periode 28-30 september in grote delen van de provincie opviel. Voor oktober kunnen we dus ons ganzenhart weer ophalen! WEINIG AALSCHOLVERS OP SLAAPPLAATSEN Tabel 1. Aantallen Aalscholvers op slaapplaatsen op het Op het laatste moment riep de FFF Slaapplaatsentel- Friese vasteland in september 2003 en 2012 (- = geen groep Fryslân slaapplaatstellers op alle slaapplaatsen telling/resultaat nog niet binnen). van Aalscholvers op het vasteland van Fryslân te tellen. sep 2003 sep 2012 De landelijke tellingen richten zich op Natura Lauwersmeer - 108 2000-gebieden die aangewezen zijn voor de Aalschol- Zijlsterrak, Ritsumazijl - - Zandwinput Hurdegaryp 5 - ver, maar daarbuiten zitten er meer, dus reden genoeg Bergumermeer - - om ook die te tellen. En dat levert wat op. Geen dikke De Leijen 106 154 aantallen, maar het tegenovergestelde. De Aalscholver Het Vliet, Blauwhuister Poelen - 21 zit dik in de min in onze provincie. Van de broedvogels Oudegaasterbrekken - 44 wisten we dat al. De grote kolonies zijn flink uitge- Rasterhofpark, Sneek - - Leiepoel, Witte en Zwarte Brekken 26 0 dund, er zijn wat nieuwe kolonies bijgekomen, maar Jentjemeer, Sneekermeer - 26 het totaalaantal broedvogels in de provincie is afgeno- Idzegaasterpoel 52 - men.
    [Show full text]
  • Gewenst Peilbeheer
    o Gewenst Peilbeheer Legenda Warkumerwaard Homole?npolder Peilverandering ? in (m) t.o.v. Actueel Zomerpeil Workumerveld < -0,30 ? Westerein -0,30 t/m -0,11 -0,10 t/m 0,10 ? ? ? Smallebrug 0,11 t/m 0,30 ? S? mallebrugge > 0,30 De Gouden Bodem ? Polder van Eysinga Workumer Nieuwland Noorder Ee Anticiperend peil (+/-0,10 m) De Hel Koufurderrige Brandeburen Heidenschap Onderzoek opheffen Aent Lieuwes (onder) bemalingen Indijk ? ?Grote Wiske Hindeloopen Kleine Wiske ? Woudsend Gemaal ? ? ? ? Boezem Yndyk Hoofdwater Polder ? Groote Wiske Trophorne Hoofdwater Boezem ? Koetshusleane Schuilenburg IJpecolsga Grens bemalingseenheden ? ? ? Grens Watergebiedsplan Bovenburen Elahuizen Gaasterlân e.o. Ooste Ooste ? Haanmeer ? Kadastrale percelen ? ? ? Harich-Elahuizen Koudum De Noedweg De Gronzen? Weste ? Spannenburg Jan Broers kanaal De Samenvoeging De Jerden Jan Broerskanaal Groote Noordwolder polder ? ? ? Oudega ? Tjerkgaast Harich ? ? Jan Nijlan?d gemaal Luts-Zuid Molkwerum Galamadammen ? Rijnsloot Galama?dammen ? ? De Flait Kolderwolde Balk ? Coehoornpolder Polder de Kleine Brekken Sloten ? ? ? Noordermeer ? Ymedam ? Bargebek Wijckel Hooge M? ieden ? ? Follega De G?eeuw ?De Morrawal ? Follegasloot ? Ruigahuizen Stavoren Nieuw Buren Westerend Harich ? ? Venenpolder Staveren Hemelum Wijckelereebuurt Brandemeer Rijsterpolder ? ? ? Graverijpolder-Oost Bron: Oranjewoud Spookhoekstervaart De Kikkert Warns Groote Warnser-en Zuiderpolder-Oost ? ? Delburen Zuidermeer-West ? ? ? ? Wyckeler Schar Sondel ? ? onbekend Wyldemerk Vrijafstromend ? ? ? Bakhuizen
    [Show full text]