DOCSLIB.ORG

María Victoria Moreno

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text

Load more

BOLETÍN DA REAL ACADEMIA GALEGA María Victoria Moreno NÚMERO 379 A CORUÑA ANO 2018 BOLETÍN DA REAL ACADEMIA GALEGA NÚMERO 379 A CORUÑA ANO 2018 Boletín da Real Academia Galega Consello de Redacción: Víctor Fernández Freixanes Henrique Monteagudo Marilar Aleixandre Fina Casalderrey Andrés Torres Queiruga Secretaria técnica: Nélida Cosme Editoras científicas: Marilar Aleixandre Fina Casalderrey Edita: Real Academia Galega https://doi.org/10.32766/brag.379 Foto cuberta: Colección familiar Deseño: Xosé Díaz / Imago Mundi Maquetación: Real Academia Galega Impresión: Imprenta provincial Deputación da Coruña ISSN: 1576 - 8767 ISSN-e: 2605 - 1680 Depósito Legal: C-743/2000 © REAL ACADEMIA GALEGA Rúa Tabernas, 11 Apartado 557 Tlf. 981 20 73 08 Fax. 981 21 64 67 www.academia.gal 15001 A CORUÑA COMITÉ CIENTÍFICO FERNANDO BOUZA ÁLVAREZ Universidade Complutense- Madrid ISABEL BURDIEL Universidade de Valencia JOSE V. CAPELA Universidade do Minho IVO CASTRO Universidade de Lisboa FERNANDO DEVOTO Universidade de Buenos Aires PILAR GARCÍA NEGRO Universidade da Coruña JAVIER GÓMEZ MONTERO Universidade de Kiel TAINA HÄMÄLÄINEN Universidade de Helsinki JOHANNES KABATEK Universidade de Zürich TAKE KAZU ASAKA Universidade Tsudajuku de Toquio XABIER KINTANA Euskaltzaindia / Real Academia de la Lengua Vasca GIULIA LANCIANI Universidade Roma Tre ROSA MARÍA LOJO Universidade del Salvador / Universidade de Buenos Aires ARCADIO LÓPEZ-CASANOVA Universidade de Valencia BASILIO LOSADA Universidade de Barcelona ANA M.ª MARTINS Universidade de Lisboa MARINA MAYORAL Universidade Autónoma de Madrid MIRIAM HALPERN PEREIRA ISTCE- Instituto Universitário de Lisboa GABRIEL REI DOVAL Universidade de Wisconsin-Milwaukee BORJA DE RIQUER Universidade Autónoma de Barcelona GUILLERMO ROJO Real Academia Española / Universidade de Santiago de Compostela JOHN RUTHERFORD Universidade de Oxford JOAN VENY Institut d’Estudis Catalans / Termcat DARÍO VILLANUEVA PRIETO Real Academia Española / Universidade de Santiago de Compostela HELENA ZERNOVA Universidade de San Petesburgo Boletín da Real Academia Galega Núm. 379, p. 5-6 © 2018. Real Academia Galega ISSN-e: 2605-1680 LIMIAR número 379 do Boletín da Real Academia Galega, como xa vén sendo habitual, O está especialmente dedicado á figura que a institución salienta cada ano coa celebración do Día Das Letras Galegas (17 de maio). Nesta ocasión foi a persoa e a obra de María Victoria Moreno a que mereceu os honores dos estudosos e a mobilización social que medra en cada convocatoria. As Letras Galegas son, sen dúbida, a gran festa da nosa cultura, da nosa lingua e da nosa literatura, partici- pada cada ano por institucións de todo tipo, o asociacionismo cultural e o asocia- cionismo civil. Os criterios da RAG para elixir a persoa á que se lle dedica o Día das Letras son variados, pero basicamente redúcense a dous: a significación da biografía e da obra da personalidade a homenaxear e as posibilidades de proxección social, mesmo didáctica, da mesma, pensando nestes tempos sobre todo na xente nova. Na figura e na obra de María Victoria Moreno Márquez (Valencia de Alcán- tara, Cáceres, 1939- Pontevedra, 2005) sobrancean catro aspectos que cómpre subliñar. En primeiro lugar, a súa obra literaria, representativa dun fenómeno espe- cialmente relevante nas letras contemporáneas: o desenvolvemento e riqueza da literatura para os lectores e lectoras máis novos, o que en determinados ámbitos denominamos LIX (Literatura Infantil e Xuvenil), liña de creación que a partir da década dos anos 80 do pasado século, sobre todo, vive un tempo de crecemento con autores e autoras de primeiro nivel, recoñecidos dentro e fóra de Galicia. Tal fenómeno vén explicado por unha nova realidade política que recoñece a oficialidade da lingua galega no ensino non universitario, co que isto supón de crecemento e estabilidade dun mercado, mais tamén pola calidade dos textos (sen esquecer a contribución de ilustradores e deseñadores). Dalgunha maneira, a obra de María Victoria Moreno representa esa realidade cultural. Outro aspecto salientable é a súa condición de mestra, probablemente o que ela máis valorou por riba doutras actividades. Nos seus textos, nas súas declaracións, nos ensaios e, tamén, na súa práctica docente, María Victoria Moreno reivindi- cou moi especialmente o papel do profesorado na dignificación da lingua galega e na formación da futura cidadanía, actividade á que dedicou a súa vida e á que prestou especial atención, o que confirma a memoria que deixou nos alumnos e alumnas que pasaron polas súas aulas. Terceira cuestión, o feito (tamén significativo) de nacer e criarse nos seus pri- meiros anos e mesmo ata a primeira idade adulta (23 anos) fóra de Galicia. Nunca © 2018. REAL ACADEMIA GALEGA. Boletín da Real Academia Galega 379, 5-6 ISSN: 1576-8767 ISSN-e: 2605-1680 5 Limiar aceptou o cualificativo de “alófona” para definir o seu compromiso coa lingua galega, que descubriu principalmente durante a súa estadía en Lugo, da man do seu compañeiro de claustro, o profesor Alonso Montero. María Victoria Moreno considerábase “autófona”, instalada na lingua e na cultura que libremente deci- dira asumir como de seu, compromiso que desenvolveu activamente mesmo como editora e comentarista de textos, na súa condición de filóloga. A cuarta razón que valorou a RAG cando escolleu a María Victoria Moreno para a celebración do Día das Letras foi a súa condición de muller. Non por unha razón excluínte de xénero. Por riba desta consideración está a calidade do seu traballo e da súa produción, mais si como recoñecemento doutro fenómeno social que debemos salientar e en gran medida debuxa o horizonte dun novo tempo, a presenza cada vez máis activa da muller en todos os ámbitos da sociedade: na vida universitaria, académica, empresarial, artística, institucional, política…, fenó- meno que vén de atrás, pero que empeza a manifestarse con forza nas últimas décadas e constitúe unha realidade irreversible. A filóloga, a estudosa e crítica da literatura, a creadora literaria (pensando pre- ferentemente, aínda que non exclusivamente, na xente nova), a editora, a profe- sora aplicada e comprometida, a súa condición de galega de corazón (e vontade), a súa condición de muller nun tempo onde a igualdade de xéneros entre os seres humanos, por riba de calquera outra consideración, forma parte dos principios democráticos a consolidar, son razóns varias (e complementarias) que explican a elección de María Victoria Moreno, e mais que explican asemade a poderosa resposta social que a elección mobilizou. Neste número do Boletín da RAG recollemos os traballos que sobre a persoa, o contexto histórico e a obra de María Victoria Moreno se presentaron no Simposio que, como tamén é tradicional, celebramos cara a final do ano (27 e 28 de novem- bro), así como as intervencións dos académicos na sesión solemne do 17 de maio, que se celebrou en Pontevedra. Outras celebracións que serviron para o debate académico foron as homenaxes a Juan Antonio Saco Arce (1835-1881) e a Samuel Eiján (1876-1945): o pri- meiro, autor da Gramática que inaugura os estudos científicos nesta especialidade (1868), referencia fundacional da filoloxía galega; o segundo, figura destacada da lírica relixiosa no século XX. Nas páxinas deste número do Boletín recollemos ensaios e intervencións das xornadas de traballo que se celebraron en Ourense e Santiago de Compostela, xunto coas seccións habituais da publicación, nas que se resume a actividade na RAG ao longo destes doce meses. VFF © 2018. REAL ACADEMIA GALEGA. Boletín da Real Academia Galega 379, 5-6 6 ISSN: 1576-8767 ISSN-e: 2605-1680 I Simposio María Victoria Moreno María Victoria Moreno / Colección familiar I Simposio María Victoria Moreno UN LUGAR DE HONRA NA LIX. MARÍA VICTORIA MORENO / / Blanca-Ana Roig Rechou MARÍA VICTORIA MORENO E A POESÍA PARA A INFANCIA / / Antonio García Teijeiro DAQUELAS QUE CONTAN... / Mercedes Queixas Zas ALGUNHAS CLAVES DO DISCURSO LITERARIO DE MARÍA VICTORIA MORENO / / Isabel Soto MORTE E TRANSCENDENCIA EN MARÍA VICTORIA MORENO / / Andrés Torres Queiruga MARÍA VICTORIA MORENO: ELEXÍAS DE LUZ / Xesús Rábade Paredes MARÍA VICTORIA, XENEROSIDADE E COMPROMISO COA CULTURA GALEGA / / Xavier Senín A MESTRA E A PEGADA DO CAMIÑO ENSINADO / Fina Casalderrey MARÍA VICTORIA MORENO: ENSAÍSTA / Manuel Bragado MARÍA VICTORIA MORENO: COMPROMISO E CONCIENCIA CÍVICA DUNHA MULLER ADIANTADA AO SEU TEMPO / Isabel Mociño-González MARÍA VICTORIA MORENO, AUTORA DE LIBROS DE TEXTO OU COMO EXPLICAR A LITERATURA GALEGA Á MOCIDADE / Montse Pena Presas Boletín da Real Academia Galega Núm. 379, pp. 11-31 © 2018. Real Academia Galega ISSN-e: 2605-1680 https://doi.org/10.32766/brag.379.719 UN LUGAR DE HONRA NA LIX. MARÍA VICTORIA MORENO A PLACE OF HONOUR IN CHILDREN’S LITERATURE. MARÍA VICTORIA MORENO Blanca-Ana Roig Rechou ICE - Universidade de Santiago de Compostela Resumo: Un breve percorrido pola historia da Literatura Infantil e Xuvenil galega para situar a María Victoria Moreno, a homenaxeada no Día das Letras galegas de 2018, nun lugar de honra. Demóstrase que moitas das obras que conforman a produción da autora, pouco extensa pero intensa, foron funda- mentais para a consolidación da Literatura Infantil e Xuvenil galega. De aí que María Victoria sexa recoñecida como unha pioneira na constitución dese sistema literario e unha impulsora da educación literaria, ben planificada, a partir da boa literatura co obxectivo de axudar á conformación de lectores competentes. Abstract: My paper will begin by exploring Galician Children’s and Young Peo- ple’s Literature before discussing María Victoria Moreno, the writer honoured on the 2018 Galician Literature Day, and her role in this literary system. I will attempt to show that a good part of her work (not very extensive but highly intense) was essential for the consolidation of Galician Children’s and Young People’s Literature. That is why Moreno is recognized as a pioneer in its con- struction and a promoter of a well-planned literary education from the basis of good literature whose aim is to create proficient readers. Palabras chave: María Victoria Moreno, Literatura Infantil e Xuvenil, Día das Letras Galegas, educación literaria, lector competente.
Recommended publications
  • Diarios De Viaxe Inéditos De Valentín Paz-Andrade. “Do Aire Atlántico Ao Mar Pacífico” © 2014

    Diarios De Viaxe Inéditos De Valentín Paz-Andrade. “Do Aire Atlántico Ao Mar Pacífico” © 2014

    Boletín da Real Academia Galega Núm. 373, pp. 261-274 Diarios de viaxe inéditos de Valentín Paz-Andrade. “Do aire atlántico ao mar Pacífico” © 2014. Real Academia Galega DIARIOS DE VIAXE INÉDITOS DE VALENTÍN PAZ-ANDRADE. “DO AIRE ATLÁNTICO AO MAR PACÍFICO”1 Emilia García López Consello da Cultura Galega Fixen un cruceiro pol-o Pacífico. Algún día, se tes paciencia, pode- rás ler o relato d-este periplo2. Resumo: As notas publicadas recentemente como diarios de viaxe de Valen- tín Paz-Andrade (Lérez, Pontevedra, 1898-Vigo, 1987) permanecían inéditas, desde hai sesenta anos, nas gabetas da súa marabillosa biblioteca da súa casa Pousa Nova do Mar en Samil (Vigo). O seu autor, poeta, xornalista, economista, empresario e tamén político ga- leguista, percorreu o Novo Continente, desde Canadá ata Chile, na década dos cincuenta do século pasado. Viaxou como Delegado para América Lati- na da Organización das Nacións Unidas para a Alimentación e a Agricultura (FAO), pois era un recoñecido especialista en economía pesqueira. O resultado daquela experiencia recolleuno o autor nuns textos que na súa inmensa maioría permaneceron inéditos e que se caracterizan por unha prosa riquísima que combina o lirismo fondo do poeta cunha análise profunda e certeira dos lugares, xentes e acontecementos, que ía atopando ao seu paso. Os lugares dos que os textos gardan testemuño foron: Nova York, México: Guanajuato, Jalisco, Pátzcuaro; Colombia: Val do Cauca, Illas Gorgonas, Cali, Tumaco, Buenaventura, Cartaxena de Indias; Brasil: costa do Estado de Per- nambuco e finalmente chegada a Santiago de Chile. Estas notas, ás veces manuscritas e outras pasadas a máquina, foron descuber- tas grazas ao esforzo e apoio do Consello da Cultura Galega para a organiza- ción e dixitalización do arquivo persoal do autor, e tamén á grata disposición da familia de Valentín Paz-Andrade, co fin de que, en 2012, o fondo persoal do autor estivera a disposición dos investigadores durante a celebración do Día das Letras Galegas.
  • Voces Termando Da Paisaxe Galega Marilar Aleixandre Fina Casalderrey

    Voces Termando Da Paisaxe Galega Marilar Aleixandre Fina Casalderrey

    Real Academia Galega Rúa Tabernas, 11 Voces termando 15001 A Coruña da paisaxe galega Tlf. 981 207 308 Fax 981 216 467 ISBN 978-84-946005-3-1 [email protected] Discurso lido o día 14 de xaneiro www.academia.gal de 2017 no acto da súa recepción, pola ilustrísima señora dona Marilar Aleixandre e resposta da excelentísima señora dona Fina Casalderrey Voces termando da paisaxe galega O solemne acto académico no que foron lidos os dous discursos recolleitos no presente volume celebrouse o 14 de xaneiro de 2017 no Paraninfo da Universidade de Santiago de Compostela. Edita Real Academia Galega ISBN: 978-84-946005-3-1 Depósito legal: C 2316-2016 © Marilar Aleixandre, 2017 © Fina Casalderrey, 2017 © Real Academia Galega, 2017 Maquetación e coordinación da edición Mazaira grafismo, sl Deseño da colección Grupo Revisión Deseño Impresión Alva Servicios Gráficos Voces termando da paisaxe galega A Coruña 2017 Discurso da ilustrísima señora dona Marilar Aleixandre Excelentísimo señor Presidente da Real Academia Galega, señoras e señores académicos, amigas e amigos: Dezaoito de agosto de 1936. O Pozo da Revolta, parroquia de Mogor, Ma- rín. Na luz borrallenta da madrugada un mariñeiro de dezasete anos prepara a súa barca. Xurdindo da brétema unha visión estarrecedora. A muller ía descalza e levaba o camisón manchado de sangue. Tamén as mans, e talvez por iso puido virlle á cabeza o día, había dous anos, no que o congro lle arrincara os dedos. Mais o sangue fluía do peito, dun ombro, a muller tiña todos os dedos nas mans que retorcía ansiosamente. Un encontro lembrado, setenta anos despois, polo seu curmán para o entre- vistador de Nomes e Voces, Andrés Domínguez Almansa: Auxilios, auxilios, auxilios! Era un chaval, era de noite e xa se sabía o..
  • R EN D EZV O U S Encontro Con Marilar Aleixandre

    R EN D EZV O U S Encontro Con Marilar Aleixandre

    ILUSTRACIÓN: Esferas últimas AUTOR: A. T. BOLETÍN GALEGO DE LITERATURA, nº 50 / 1º SEMESTRE (2017): pp. 5-16 / ISSN 0214-9117 ENCONTROS Encontro con Marilar Aleixandre / Olivia Rodríguez González RENDEZVOUS [Recibido, 20 febreiro 2017; aceptado, 19 maio 2017] http://dx.doi.org/10.15304/bgl.50.3950 5 Dna. Marilar Aleixandre, acompañada por membros do plenario da institución, tras o discurso de ingreso como académica de número da Real Academia Galega (RAG)1 1 As fotos que ilustran a conversa proceden do Arquivo da Real Academia Galega. Agradecemos as facilidades dadas para a súa reprodución. Boletín Galego de Literatura, nº 50 / 1º semestre (2017) / ISSN 0214-9117 De Marilar Aleixandre podemos empezar dicindo que se trata dunha das escritoras galegas de máis longa traxectoria. Traduciu libros ao galego e pu- blicou en todos os xéneros, mesmo nos híbridos con música, fotografía ou banda deseñada. Comezou na Literatura Infantil e Xuvenil, onde pronto se consagrou con abondosos lectores, premios de prestixio e frecuentes tradu- cións. Salientan as súas narracións de aventuras con protagonismo feminino, intriga ben dosificada e unha axilidade non doada de conseguir nun campo no que a función didáctica ten que existir pero nunca notarse. Aleixandre sábeo e practícao en contos e novelas, e mesmo en pezas para monicreques. Se tivé- semos que apuntar algún título para ilustrar o dito, elexiriamos A Expedición do Pacífico (1994) ou A banda sen futuro (1999). Na narrativa fantástica, Marilar Aleixandre revélase como importante cul- tivadora dunha liña presente desde vello na narrativa galega. Velaí a novela Tránsito dos gramáticos (1993), que leva os lectores por escenarios de Santiago de Compostela, ou os contos de O coitelo en novembro (2010) que pola vía do fantástico os conducen ao mundo da resistencia antifascista ou das palabras que se erguen como personaxes.
  • Stony Brook University

    Stony Brook University

    SSStttooonnnyyy BBBrrrooooookkk UUUnnniiivvveeerrrsssiiitttyyy The official electronic file of this thesis or dissertation is maintained by the University Libraries on behalf of The Graduate School at Stony Brook University. ©©© AAAllllll RRRiiiggghhhtttsss RRReeessseeerrrvvveeeddd bbbyyy AAAuuuttthhhooorrr... “A Home Divided: A Post-National Approach to Family, Gender and Region in Modern Galician Narrative” A Dissertation Presented by Danny Michael Barreto to The Graduate School In Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Philosophy In Hispanic Languages and Literature Stony Brook University August 2010 Stony Brook University The Graduate School Danny Michael Barreto We, the dissertation committee for the above candidate for the Doctor of Philosophy degree, hereby recommend acceptance of this dissertation. Lou Charnon-Deutsch-Dissertation Advisor Professor, Hispanic Languages and Literature Kathleen Vernon-Chairperson of Defense Associate Professor, Hispanic Languages and Literature Daniela Flesler Associate Professor, Hispanic Languages and Literature José Colmeiro Professor, Spanish University of Aukland This dissertation is accepted by the Graduate School Lawrence Martin Dean of the Graduate School ii Abstract of the Dissertation “A Home Divided: A Post-National Approach to Family, Gender and Region in Modern Galician Narrative” by Danny Michael Barreto Doctor of Philosophy in Hispanic Languages and Literature Stony Brook University 2010 By focusing on the case of Galicia, A Home Divided represents an attempt to understand the multiple linguistic and gendered subjectivities that are enclosed within and excluded from larger regional/national Iberian identities. Contemporary debates about identity in post-national Iberia are often contingent upon the belief that since the nineteenth century there was a singular, official Spanish national identity that in the last few decades has been superseded by the political recognition of Spain’s autonomous communities.
  • Págs. 193-208 ESCRITURA FEMENINA Y ESCRITURA AUTOBIOGRÁFICA EN a MI MADRE DE ROSALÍA D

    Págs. 193-208 ESCRITURA FEMENINA Y ESCRITURA AUTOBIOGRÁFICA EN a MI MADRE DE ROSALÍA D

    3.ª Época – N.º 22. 2017 – Págs. 193-208 ESCRITURA FEMENINA Y ESCRITURA AUTOBIOGRÁFICA EN A MI MADRE DE ROSALÍA DE CASTRO MARÍA ELENA OJEA FERNÁNDEZ UNED (Ourense) RESUMEN: ABSTRACT: En el poemario A mi madre el yo lírico ofrece un oscuro retrato de su realidad vital. Castro escribe Rosalía de Castro’ s A mi madre is a poem whe- sobre sí misma en un claro ejemplo de escritura re the lyric self offers a dark portrait of her life. femenina y rememora un pasado doloroso donde Castro writes about herself in a perfect example emerge con voz propia la fgura de la madre au- of feminine writing and rescues a painful past in sente. La hija le rinde homenaje con generosidad which the fgure of an absent mother arises. The y comprensión, esforzándose por hallar la palabra Mother is an enclosed space that provides pro- justa con la que transmitir el pesar de su experien- tection from the unknown and where subjective cia personal. A nuestro juicio, la autora se vale de memory is preserved. The poet pays tribute to una escritura subjetiva para portar como presen- her mother’s memory through understanding and te todo lo acontecido en un pasado en el que se generosity. Rosalía strives after the right word to mezcla la soledad de la infancia con el sueño del convey the sorrow of her personal experience. We refugio materno, entendido éste como ese espacio believe that the writer uses a subjective approach cerrado que protege de lo desconocido y donde se bringing to the present what happened in a past guarda la memoria subjetiva.
  • Special Issue: 2012 Hans Christian Andersen Award Nominees Would You Like to Write for IBBY’S Journal?

    Special Issue: 2012 Hans Christian Andersen Award Nominees Would You Like to Write for IBBY’S Journal?

    VOL. 50, NO.2 APRIL 2012 Special Issue: 2012 Hans Christian Andersen Award Nominees Would you like to write for IBBY’s journal? Academic Articles ca. 4000 words The Journal of IBBY, the International Board on Books for Young People Bookbird publishes articles on children’s literature with an international perspective four times a year Copyright © 2012 by Bookbird, Inc. Reproduction of articles in Bookbird requires permission in writing from the editors. (in January, April, July and October). Articles that compare literatures of different countries are of interest, as are papers on translation studies and articles that discuss the reception of work from one country in Editors: Roxanne Harde, University of Alberta—Augustana Faculty (Canada) and Lydia Kokkola, University of Turku another. Articles concerned with a particular national literature or a particular book or writer may also be (Finland) suitable, but it is important that the article should be of interest to an international audience. Some issues Address for submissions and other editorial correspondence: [email protected] and [email protected] are devoted to special topics. Details and deadlines of these issues are available from Bookbird’s web pages. Bookbird’s editorial office is supported by the Augustana Faculty at the University of Alberta, Camrose, Alberta, Canada. Children and their Books ca. 2500 words Editorial Review Board: Peter E. Cumming, York University (Canada); Debra Dudek, University of Wollongong Bookbird also provides a forum where those working with children and their literature can write about (Australia); Libby Gruner, University of Richmond (USA); Helene Høyrup, Royal School of Library & Information their experiences.
  • ERIDOB 2018 Zaragoza 2Nd - 6Th July

    ERIDOB 2018 Zaragoza 2Nd - 6Th July

    ERIDOB 2018 Zaragoza 2nd - 6th July CONTENTS ACADEMIC COMMITTEE ............................................................................................ 2 LOCAL ORGANIZING COMMITTEE .......................................................................... 2 FOREWORD .................................................................................................................... 3 PREVIOUS ERIDOB CONFERENCES ......................................................................... 4 FUNDING AND SPONSORS ......................................................................................... 4 WELCOME TO ERIDOB 2018 IN ZARAGOZA! ......................................................... 5 REVIEWERS ................................................................................................................... 6 INSTRUCTIONS FOR PRESENTATIONS.................................................................... 8 PROGRAMME ................................................................................................................ 9 PROGRAMME AT A GLANCE ................................................................................... 10 KEYNOTES ................................................................................................................... 35 ABSTRACTS FOR PAPER AND POSTER PRESENTATIONS ................................ 39 ABSTRACTS FOR SYMPOSIA ................................................................................. 198 PARTICIPANTS AT THE CONFERENCE ..............................................................
  • Encuentros En Verines 1997

    Encuentros En Verines 1997

    ENCUENTROS EN VERINES 1997 Casona de Verines. Pendueles (Asturias) LA LITERATURA ES UN MAPA. Marilar Aleixandre Verines, septiembre de 1997. Añoro todos los lugares en los que he vivido: Ceuta (el limonero de luna que teníamos en el patio); Doña Mencía (ir a comer higos al alba con mi padre); Madrid (el cineclub de Areneros, donde vi por primera vez “Freaks”); Vigo (las mimosas en flor en diciembre); Santiago de Compostela si algún día me fuese de ella, y hasta otras ciudades por la que sólo brevemente he pasado: Donostia, Perugia, Boston. Pero las ciudades o pueblos, la casa en la que una vive, están hechos para volver de los viajes, no para permanecer en ellos por siempre. Hay tres lugares a donde soñaba viajar desde niña, desde muchacha adolescente: Nueva York, la isla de Java, el Amazonas. Nueva York por culpa del cine, para bailar por las calles con los Sharks y los Jets de “West Side Story”, para que un chico moreno me sacase a bailar, me besase bajo los enramados metálicos de las escaleras de incendios. Incluso ahora, después de haber viajado allí más de media docena de veces, incluso ahora en que a causa –o con la excusa- del trabajo, voy a Nueva York casi todos los años, se me acelera el corazón cuando el avión está a punto de aterrizar entre los pinchos de los rascacielos y cuando ese viento feroz que sopla entre las calles paralelas me levanta la falda o me enreda un periódico en los pies, llego a creerme que he viajado al interior de una película.
  • Uxío Novoneyra

    Uxío Novoneyra

    Uxío Novoneyra DÍA DAS LETRAS GALEGAS guez Fer, realizou a voz da Gran Enciclopedia Gallega e a edición de Os eidos. Como narradora é autora de Vermella con lobos e Atracción total. Como poeta publicou mos- tras da obra Estraña estranxeira. Como ensaísta centrouse nos temas de poder, muller, sexo e cultura, en obras como Literatura galega da muller; O contradiscurso das mu- lleres; Nais, damas, prostitutas e feirantas; Mulleres e independen- cia; Luz Pozo Garza: a ave do nor- te; Alba de mulleres; Sexo e lugar; e Casas anarquistas de mulleres libertarias. Tamén publicou os li- bros Conversas con Carballo Ca- lero e Carballo Calero: política e cultura, así como diversas edicións introducidas de autores contempo- ráneos, entre elas a mostra bilingüe CARMEN BLANCO do Courel e o seu mundo publicou Extranjera en su patria. Cuatro os libros Uxío Novoneyra e María poetas gallegos. Rosalía de Castro. Naceu en Lugo, onde vive, e é na- Mariño. Vida e obra; coordinou o Manuel Antonio. Luís Pimentel. rradora, poeta e ensaísta. Exerce libro Día das Letras Galegas 2007. Luz Pozo Garza. Ilustrou poesía como profesora de Literatura Gale- María Mariño Carou e o monográ- de Rodríguez Fer e fixo o logotipo ga da Universidade de Santiago de fico sobre esta autora no Boletín de Unión libre. A súa heterónima Compostela e coordina, con Claudio da Real Academia Galega; e fixo Emma Luaces publicou versións de Rodríguez Fer, a revista multicultu- a voz do escritor na Gran Enciclo- Safo no libro Do amor e da litera- ral Unión libre. Cadernos de vida pedia Galega Silverio Cañada; así tura e unha mostra do poemario e culturas.
  • María Victoria Moreno Homenaxe Palabra Fértil No Tempo

    María Victoria Moreno Homenaxe Palabra Fértil No Tempo

    CADERNOS RAMÓN PIÑEIRO (XXXVIII) María Victoria Moreno Homenaxe Palabra fértil no Tempo CADERNOS RAMÓN PIÑEIRO (XXXVIII) María Victoria Moreno Homenaxe Palabra fértil no Tempo Coordinadora Blanca-Ana Roig Rechou CADERNOS RAMÓN PIÑEIRO (Cadernos galegos de pensamento e cultura) Director: Armando Requeixo Consello asesor: Luís Alonso Girgado Xosé Luís Cochón Touriño Xesús Ferro Ruibal Anxo González Fernández Ramón López Vázquez Segundo Pérez López Manuel Quintáns Suárez Anxo Tarrío Varela Andrés Torres Queiruga Edita: Xunta de Galicia Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades Secretario Xeral de Política Lingüística: Valentín García Gómez Coordinador científico: Manuel González González Directora Técnica de Literatura: Blanca-Ana Roig Rechou © Dos textos: os autores © Da cuberta e ilustracións interiores: Javier Cabo Villaverde (pp. 39, 119, 245), Guillermo Calviño Santos (pp. 31, 165, 187), Olalla Cortizas Varela (pp. 137, 207, 281), Estela Leticia Freire Pérez (pp. 57, 213, 289), Carmen Franco Vázquez (pp. 7, 95, 109, 125, 171, 275), Candela Rajal Alonso (cuberta e pp. 151, 231), Cristina Trigo Martínez (pp. 79, 263) (LITER21.USC.Educación artística) © Das fotografías: os autores e herdeiros de María Victoria Moreno Márquez Maquetación e impresión: Grafisant, S.L. ISBN: 978-84-453-5294-6 Depósito legal: C 771-2018 Índice Blanca-Ana Roig Rechou: Unha lectura da obra infantil e xuvenil de María Victoria Moreno. A modo de Limiar .............................. 9 Biografía de María Victoria Moreno .................................... 29 Xesús Alonso Montero: A singularidade de María Victoria Moreno: o seu compromiso cultural coa Galicia antifranquista (1965-1973) .................................................................................. 33 Xavier Senín e Isabel Soto: María Victoria Moreno: a muller que escolleu ser galega ........................................................................
  • Gaiás Cidade Da Cultura

    Gaiás Cidade Da Cultura

    ENG 8 GAIÁS, CITY OF CULTURE 10 ARCHITECTURE 12 THE CITY OF CULTURE IN FIGURES 13 GAIÁS CENTRE MUSEUM 14 LIBRARY AND ARCHIVE OF GALICIA 15 CINC. NEW TECHNOLOGIES BUILDING 16 GAIÁS CENTRE FOR ENTREPRENEURSHIP (CEM) 17 HEJDUK TOWERS AND OUTDOOR SPACES 18 FOREST OF GALICIA AND GREEN AREAS 19 CULTURAL PROGRAM 20 EVENTS 21 MAP 6 GAIÁS—CITY OF CULTURE cidadedacultura.gal GAIÁS, CITY OF CULTURE The City of Culture presents itself as a driver to promote innovative projects in the field of culture, entrepreneurship and technology, and a point to connect Galicia to the rest of the world. Built on the top of Mount Gaiás, one of the hills surrounding Santiago de Compostela, this city that seems to emerges from the earth stands as an architectural icon of modern Galicia, in dialogue with the centuries- GAIÁS CENTRE LIBRARY AND old Compostela, a World Heritage site and MUSEUM ARCHIVE OF destination of the Way of Saint James. Its beauty and versatility GALICIA render this the perfect venue They preserve the bibliographical Open to the public since the year 2011, the to host temporary exhibitions, and documentary memory of City of Culture of Galicia was inaugurated performing arts shows and large- Galicia, and they act as the head scale events. of the public network of libraries by the then Prince and Princess of Asturias, and archives. now their majesties King Felipe de Borbón and Queen Letizia, of Spain. This powerful infrastructure, surrounded by nature areas, houses these four buildings: 7 GAIÁS—CITY OF CULTURE cidadedacultura.gal GAIÁS CENTRE CENTRE FOR GREEN AREAS FUNDACIÓN CIDADE FOR ENTREPRE- CULTURAL On the slopes of Mount Gaiás DA CULTURA DE NEURSHIP INNOVATION grows the Forest of Galicia, with GALICIA over nine thousand native trees.
  • Actas XII. AIH. Literatura Gallega De Las Mujeres: Fundación Y Refundación. CARMEN BLANCO

    Actas XII. AIH. Literatura Gallega De Las Mujeres: Fundación Y Refundación. CARMEN BLANCO

    Literatura gallega de las mujeres: fundación y refundación Carmen Blanco, Universidade de Santiago, Campus de Lugo En la historia de la literatura gallega se distinguen tres grandes etapas. La primera es la del florecimiento medieval del período gallego-portugués, en el contexto de una sociedad monolingüe hasta la mitad del siglo XIV, momento en que se introduce en Galicia el castellano. La segunda es la de la larga decadencia de los tres siglos oscuros - del XVI al XVIII - que coincide con la edad moderna y la extensión del proceso social del bilingüismo diglósico. Y la tercera, la de la progresiva recuperación y consolidación de una literatura de resistencia que irá adquiriendo poco a poco pretensiones de literatura nacional; este último período literario tiene lugar durante la edad contemporánea cuando, avanzada ya la segunda etapa castellanizadora del proceso diglósico, se acelera también un importante movimiento regalleguizador de resistencia, dentro del cual la literatura juega un papel fundamental.1 En este sentido, el discurrir literario gallego está en estrecha relación con el desarrollo histórico del movimiento galleguista y el despertar nacionalista de este signo,2 de la misma manera que la historia particular de la literatura de las mujeres se acompasará, en buena medida, al ritmo del proceso feminista, entendido en sentido amplio, como el fenómeno de reconocimiento social de los sujetos femeninos.3 Dentro de esta historia literaria conjunta la participación de las mujeres se caracteriza, durante el período medieval de normalización y apogeo, por la absoluta ausencia femenina, pues a diferencia de otros ámbitos tan próximos literariamente al gallego, como el arábigo-andaluz o el occitano, no conocemos ninguna escritora medieval gallego-portuguesa.