Festspelavis 2018
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
SPAREBANK 1 SØRE sUNNMØRE • SUNNMØRsPOsTEN • LYDKJEllEREN • KUlTURRÅDET • FRITT ORD KUlTURDEPARTEMENTET • MØRE OG ROMsDAl fYlKEsKOMMUNE • VOlDA KOMMUNE • ØRsTA KOMMUNE Helsing til Festspela Norsk kultur og identitet blir stadig dis- kutert i det offentlege ordskiftet. Det er lite konsensus om kva norsk kultur omfattar. Det er interessant å ha med seg at nettopp den manglande konsen- susen har lange historiske linjer. Både i mitt parti, Venstre, og hos Ivar Aasen var det som Arne Garborg seinare kalla tokultur-læra, eit viktig utgangspunkt for samfunnsanalyse. Oppfatninga var at det eksisterte to kulturar i Noreg. Den eine hadde tilknyting til ein elite med røter i Danmark, og den andre var den opphavlege norske kulturen til folket. Vi veit i ettertid at nasjonen vart bygd på begge kulturane – og at Noreg i tillegg er bygd på territoriet til samane. Kulturminister Trine Skei Grande (foto: Mona Lind- Særleg i USA og Storbritannia er seth, Venstre ) det no diskutert korleis ei ny todeling av folket er politisk relevant. Ein skil mellom «anywheres» og «somewheres», fordeling av gode. Det ser ut til å gjort mellom ein elite som orienterer seg glo- oss ulike, og at vi klarar å vere det på ein Gaute Øvereng (foto: Aasen-tunet, Sunniva Lund Osdal) balt og ei stadbunden underklasse. Eg samlande måte. Målrørsla har vore ein trur ikkje den delinga er så relevant i viktig premissleverandør for dette. Noreg. Eg ynskjer festspeldeltakarane gode Motsetnader i Noreg skriv seg for opplevingar og samtalar om identitet! Festspel med identitet ein stor del frå medviten kamp og for- Kor viktig er språket ditt, det du les møte dette gjennom både nære samtalar handling mellom identitetar, ikkje skeiv og dei orda du vel å bruke, for den om viktige tema, foredrag, opplesingar, du er? Temaet for Dei nynorske fest- humor og eit breitt musikkprogram. spela er identitet, og dette er spørs- Festspeldiktar Marit Eikemo får mål vi ønskjer at publikum skal få travle og kjekke dagar. Du får ein unik reflektere over desse fire festspelda- sjanse til å bli betre kjend med forfat- gane. tarskapen hennar, og hennar evne til å skildre samtida med skarpe refleksjonar Festspela styrker Skulane har enno ikkje teke sommar- og varme. ferie når årets festspel blir sett i gang. Vi får ikkje dette til åleine. Vi vil Det er nytt av året og gir oss eit einestå- difor rette ein stor takk til alle frivillige ande høve til å utvide tilbodet til ei av og rekkja av gode samarbeidspartnarar identiteten vår dei viktigaste målgruppene våre, born som er med på å gi publikum ei ugløy- og unge. I godt samarbeid med skule- mande festspeloppleving. sektoren i Ørsta og Volda, og Fylkes- biblioteket i Møre og Romsdal, vil svært Vel møtt! mange skuleelevar få besøk av enga- sjerte forfattarar som spreier leseglede. Det er kjekt å kunne bidra til slikt. Språket og litteraturen er kjernen Gaute Øvereng i festspelprogrammet, og publikum vil dagleg leiar Aasen-tunet Uredd festivalarrangør Det er igjen klart for Dei nynorske fest- spela. Som alltid har dei eit rikhaldig og variert program. Det blir kunst, littera- Jørgen Amdam (foto: Volda kommune) og Stein Aam (foto: Charlotte K. Kvistad) tur, foredrag, konsertar og førestillingar for barna. Her blir det gode kulturopple- Dei nynorske festspela er ei svært viktig eit strålande program med stor variasjon vingar for alle. hending i regionen vår som er med og og med mange av mine favorittnynorsk- Årets tema er «Identitet». Dei styrker vår identitet som nynorskkom- folk.» Vi ynskjer Dei nynorske festspela nynorske festspela viser igjen at dei munar. Programmet i år er spanande, og til lukke med programmet i 2018. ikkje er redde for å ta opp tema som kvinnene er sterkt representerte både er relevante og kanskje vanskelege. For i samtalar og konsertar. Spesielt inter- Jørgen Amdam kven og kva definerer identitet? Korleis essant er det at både lokale, nasjonale Ordførar Volda kan språket vere med på å definere oss og internasjonale kapasitetar er sterkt sjølve? Og på kva for måte er det med å engasjerte i programmet. Programmet Stein Aam definere dei andre? Det blir spennande å er mangfaldig og appellerer til breie Ordførar Ørsta ta del i Festspela si utforsking av temaet. grupper av innbyggarar. Som festspel- Eg ønskjer lukke til. Fylkesordførar Jon Aasen (foto: MR Fylke) diktar Marit Eikemo seier: «Det er blitt 2 Dei nynorske festspela 2018 Maria Horvei (pressefoto), Marit Eikemo (foto: Agnete Brun), John-Ragnar Aarset (foto: Hans Kristian Thorbjørnsen) og Frida Ånnevik (pressefoto) Debutant opnar Festspela Til hausten debuterer Tharaniga speldiktar Marit Eikemo, som vil lese ein Rajah med romanen Det er lenge nyskriven tekst for dette høvet. General- til skumring. Torsdag får vi høyre sekretær John-Ragnar Aarset i Høgre utdrag frå denne romanen på tek imot prisen Årets nynorskbrukar, og opningshøgtida, der forfattaren vi får høyre vakker song frå Frida Ånne- også skal halde opningstalen for vik, som held konsert i uteamfiet seinare Dei nynorske festspela. på kvelden. Programleiar for det heile er Maria – Rajah er ei av mange som represen- Horvei, redaktør i det litterære magasi- terer framtida for den nynorske lit- net Vinduet. teraturen, og det er særleg stas å peike framover med ein slik opningstalar i Torsdag 7. juni jubileumsåret for Det Norske Samlaget, 18.00–19.00 seier dagleg leiar Gaute Øvereng i Salen, Ivar Aasen-tunet Ivar Aasen-tunet. Opningstalen blir Opningshøgtid det første oppdraget Rajah har som Kr 200 / student og ungdom 150 forfattar. – Å vekse opp med å sjonglere to kulturar, tvingar ein til tenkje på kven ein er og korleis ein verkar på andre. Identitet er eit spennande tema, og eg vonar talen min kan få folk til å sjå dette frå ein annan vinkel, at dei får litt å tyg- gje på, seier Rajah. Opningshøgtida er også første møt- et festspelpublikummet får med fest- Tharaniga Rajah (foto: Oda Berby) Utgivar: Ansvarleg redaktør: Redaksjonen: Designkonsept Opplag 28 000, av dette Nynorsk kultursentrum Ottar Grepstad Olav Øyehaug Opsvik Thomas Lewe design 22 000 som innstikk i Indrehovdevegen 176 Gaute Øvereng Sunnmørsposten 24. mai 6160 Hovdebygda Redaktør: Framtida.no Trykk: og 4800 som innstikk i Tlf. 70 04 75 70 Laila Walseth Lid Sunnmørsposten/ Møre-Nytt 31. mai [email protected] Produksjon: Polaris Trykk Ålesund festspela.no - aasentunet.no Aarflot Media Holding 3 Festspel- diktar med mange ballar i lufta Marit Eikemo → Fødd i Odda 6. april 1971, bur i Bergen → Utdanna cand.mag. Har vore journalist i Bergens Tidende, redaktør i Syn og Segn saman med Hilde Sandvik (2002–2006), informasjonssjef for Festspillene i Bergen (2006–2009), kunstnarisk leiar for festivalen Litteratursymposiet i Odda (2009–2014) og redaktør i forlaget Vigmostad og Bjørke (2014–2016). Frå 2016 er ho dagleg leiar for Cornerteateret i Bergen. → Debuterte i 1999 med reportasjeboka Her, no. Møte med unge menneske. Første romanen Mel- lom oss sagt, kom i 2006 → Samtidsruinar vart i 2008 kåra til Årets nynorsk- bok av Dag og Tid. Eikemo fekk Nynorsk litteratur- pris 2011 for Samtale ventar. I 2017 fekk ho Amalie Skram-prisen for forfattarskapen sin. Den siste romanen Gratis og uforpliktande verdivurdering kom i april 2018 og har hausta gode kritikkar. → Er festspeldiktar ved Dei nynorske festspela 2018 4 Dei nynorske festspela 2018 Marit Eikemo drøymde aldri om å nokon har vore utru og kanskje funne Eg synest historiene frå fabrikken har ei Klar for festspel bli forfattar. I vår kom ho med sin seg nokon andre, men kva er det som spesiell kraft i seg. Eg likar den barske Frå 7. til 10. juni er ho festspeldiktar femte roman, og i juni er ho festspel- verkeleg set verdiane våre på spel? Kva måten å fortelje på, seier ho. under Dei nynorske festspela. Ho gler diktar under Dei nynorske festspela. kan ein gjere i eit tosamt fellesskap, som seg mykje og fortel engasjert om pro- Ingen forfattardraum er uoppretteleg? seier ho løyndomsfullt. grammet. Marit Eikemo hadde ingen draum eller Den travle forfattaren sit på kafeen på –Det vil punktere heile lesaropp- –Eg og Frode Grytten skal ha vising noko håp om å bli forfattar. Det var eit Cornerteateret i Bergen. Her er ho dag- levinga for folk om eg avslører kva og verdivurdering av eit hus som er til stort nok sprang å tore å bli journalist. leg leiar og har kvardagen fylt opp med som skjer. Men eg håper det kan danne sals. Det trur eg blir gøy! fortel ho enga- Etter å ha skrive reportasjeboka Her.No, prosjekt i tillegg til skrivinga. I april utgangspunkt for diskusjonar etter sjert. tok ein av redaktørane i Samlaget kon- kom den femte romanen hennar: Gratis kvart, seier ho. I tillegg skal ho mellom anna sam- takt og oppmoda ho om å skrive skjønn- og uforpliktande verdivurdering, som tale om å byggje karakterar, verdiar, litterært. har fått strålande kritikkar. Bokmeldar Samtidsobservasjonar mødrer i litteraturen. Gabriel Michael Vosgraff Moro i VG gav Særleg Finn.no har vore ei inspirasjons- –Det hadde eg nok ikkje tort, viss ikkje. Så det var ikkje slik som andre ofte romanen terningkast fem og meiner kjelde for forfattaren, som har følgt med Av Ingvild Eide «Marit Eikemo har skrevet en knakende på bustadmarknaden i mange år. seier, at dei visste at det var det dei skulle god pageturner om norsk middelklasse- –Eg har vore heilt manisk på Finn bli. Eg likar veldig godt å vere i arbeids- hverdag, knuste drømmer og jakten på og brukt enormt med tid der, sjølv om livet, og eg har ikkje noko behov for å det perfekte liv». eg eigentleg ikkje har tid til å halde på definere forfattarskapet som eit arbeid, Sjølv med ein travel kvardag og med det, fortel ho, og legg til at ho har slik eg ser enkelte har.