Zeitschrift für die Freunde der Esperantosprache. Gazeto por la amikoj de la lingvo Esperanto.

Herausgegeben unter der Mitwirkung des Dr. Esperanto Xtib la kunlaborado de Dr. Esperanto (l>r. LZanicnhof) eldonata (Dr. !.. Saincnliof) von Chr. Schmidt, Vorstand des Welt- de Chr. Schmidt, prezidanto de la klubo mondlingva sprachcvercins in Nürnberg. en Nürnberg.

Erscheint monatlich einmal. Eliras unu fojon en la nionato.

Zu bestellen auf der Post und in der Buchhandlung von Oui povas aboni sur la poŝto kaj en la librejo de llecrdegen-Barbcck in Nürnberg. lleerdegen-Barbeck en Nürnberg.

Preis 1 Mark für das Vierteljahr (durch die Post 1.15 Mk.). Koste 1 marko por */< 'le jaro (per la poŝto 1 marko 15 pf.). Anzeigen werden angenommen zu 20 Pfennig für die Petitzeile. j Anoncoj estas akeeptataj por 20 pfonigoj por la petitlinio.

Nr. 2. Nürnberg1, 1. November 1889. 1. Jahrgang.

Esperanto und Volapük. Esperanto kaj Volapük. (Fortsetzung.) (I)nurigo.) Was ist Volapük? Es ist eine künstliche, willkürlich Rio estas Volapük? Gi estas arte kaj arbitre clpensita ausgedachte Sprache, welche niemand in der Welt versteht lingvo, kiun neniu en la mondo komprenns kaj per kiu vi kun und mittelst welcher wir uns mit niemand verständigen können. Weltsprache wird dieselbe nur deswegen genannt, weil, im neniu povas komunikiĝi. Gi estas nomitn lingvo tutmonda nur pro Falle sie die ganze Welt erlernt, dieselbe auch von allen ver­ tio, ke se la tuta mondo ĝin ellcrnos, tiam ĉiuj ĝin kom- standen wird!! Diese Sprache hat keine internationalen prenos!! Nenian nlian eeon tutmondan tiu ei lingvo bavas, kaj Eigenschaften; denn Herr Schleyer fand es nicht nothwendig, sein Sprachsystem mit derartigen Merkmalen, welche den sinjoro Schleyer eĉ ne trovis neeese peni doni al sia lingvo injn internationalen Spraehverkehr erleichtern könnten, auszu­ ecojn, per kiuj ĝi povus faciligi la komunikiĝojn internaciun! statten. „Die ganze Welt erlerne Volapük“, sagt Herr „La tuta mondo ellernn Volnpflk'on“, diris sinjoro Schleyer, „kaj Schleyer, „und dann wird cs derselben auch grossen Nutzen bringen“! Viele gehorchten diesem Rufe, du sie nicht ein- i'.u..-£i alporlos al la mondo grandegan utilon!“ Kaj multaj obéis salien, wie lächerlich sieh derselbe ausnimmt. Und indem die tiun <‘i vokon, ne vidante, kiom da ridinda estas en ĝi! Kaj Freunde Schleyers in ihrer Ahnung sieh nusnialten, welch’ antaiividante, kiun grandegan utilon la Volapük alporlos al grosser Nutzen der Welt durch das Volapük erwachsen wird, la mondo, se la tuta mondo ĝin akeeptos, la amikoj de sinjoro wenn es bei allen Nationen Aufnahme findet, nannten sie schon im Enthusiasmus ihren Meister den grössten Genius Schleyer jam kun entuziasmo nonuis lin la plcj grandit getiio der Menschheit! Meine Herren! sie worden gewiss einsehen, de riiomnro! Sinjoroj, öu vi efektive ne vidas, kiel ridinda wie lächerlich dies alles ist. Jede Sprache, auch die der ĝi estas? Ja ein lingvo, ec hi lingvo de Hotentotoj, alporlos Hottentotten kann der Welt von Nutzen sein, wenn sic von allen acceptirt wird. Wozu dann die grosse Mühe, eine neue al la mondo grandegan utilon, se la tuta mondo ĝin ak­ Sprache, wie Volapük zu schaffen? Existiren denn nicht eeptos! Rial do oui bezonis clpensi Volapük'on? Ĉu mal- schon gerade genug Sprachen in der Welt? Sind die Vola- multo da lingvoj estas en la mondo? Cu efektive, sinjoroj pükisten wirklich so naiv oder von Enthusiasmus so geblendet, nicht einzusehen, dass die ganze Schwierigkeit der Frage, an Volapükistoj, vi estas tiel niliviij ilii tiel Idindigîtaj de entuziasmo, •deren Lösung die Menschheit schon so lange Jahre arbeitet, ke vi ne vidas, ko la tuta malfilcileeo do la demando, super eigentlich in der Auffindung einer Sprache liegt, welche durch kiu hi liomaro la lieras jam tiel longe, estas en la trovado do • sich selbst den internationalen Spraehverkehr zu ermöglichen tia lingvo, kiu per si mein obliges la komunikißojn inter- im stände ist, und nicht eines Systems, welches nur dann auf den Namen eines internationalen Anspruch machen kann, naeiajii, kaj ne de tin lingvo, kiu povus fnrifti tutmonda, se la wenn es von allen erlernt wird. tuta mondo ĝin akeeptos? Welche universalen Merkmale hat Volapük aufzuweiseii ; Kinn do Volapük per si mein enhavas tutmondan kaj wodurch erleichtert cs den internationalen sprachlichen Verkehr? per kio gi faciligas la konninikiĝojn internacinjn? Ich forschte lange im Buche Schleyers, um eine be­ friedigende Antwort auf diese Fragen zu erhalten; aber all’ Mi vnne surfis en la tuta libre de sinjoro Schleyer kaj mi mein Forschen und Suchen war vergeblich ; ich fand absolut nenion, absolute nenion trovis! Sed eble mi estas blinda, chic nichts. Ich könnte möglicherweise blind sein; vielleicht waren vi, sinjoroj, estis pli feliêaj kaj trovis en la Volapük ian tut- sie, meine Herren, so glücklich, am Volapük irgend ein inter­ nationales Charakteristikum zu entdecken; dann möchte ich mondecon, — tiam estu tiel amindnj kaj montra ĝin al mi ! bitten, so liebenswürdig zu sein, mir dasselbe nachzuweisen. Kion la Volapükistoj povas respondi al mi? Absolute Was konnten mir die Volapükistcn antworten ? Absolut nenion, — far Volapük enhavas absolute nenion tutmondan, nichts; denn Volapük enthält bestimmt nichts internationales; kaj per ĝi oui povas kompreniĝi kun multe pli mal gronda mittelst desselben kann man sich mit einer viel geringeren nombre da honioj ol per la lingvo de kiu ajn popolo de Afriko. Zahl von Menschen verständigen, als mittelst der Sprache irgend eines Volkes Afrikas. Wenn Volapük Weltsprache ist, Se Volapük estas lingvo tutmonda, en tiu okazo lingvoj nc- dann haben alle anderen Sprachen, welche diesen Titel nicht tutmondaj tufe ne ckzistas en la mondo, kaj êitij lingvoj povas beanspruchen können, aufgehört, in der Welt zu existiren, esti dividataj nur en lingvoj tre tutmondaj, pli tutmondaj kaj und die Sprachen zerfallen dann nur noch in solche, welche das Prädikat Weltsprache überhaupt, und solche, welche das­ plej tutmondaj. Se oui doues al vi vinon malbonan, vi povos • selbe in einem höheren Masse und in solche, welche es im pli malpli diri, en kio konsistas ĝiu malboneco; sed te sub lu LA ESPERANTISTO köpfe doch Recht hätten?* — Der Gedanke der Weltsprache Sed la ideo de lingvo tutmonda estis tro attirant», Dor war übrigens zu anziehend, als dass die Menschen ihn ganz ke la honioj tute rifutifcus je ĝi. Trovis «in homoj, kiuj aufgegeben hätten. Im Gegenteil fanden sich viele, welche laboris super tiu Ai afero, oferis al ĝi multajn jarojn, farta diese Idee Jahre hindurch beschäftigte, ja welche für dieselbe teils praktisch, teils theoretisch thätig waren. Dank dem be­ diversajn provojn de praktika efektivigado de tiu Ai ideo, aü geisterten und furchtlosen Arbeiten dieser Personen hat die prilaboradis la demandon teorie. Danke la senlacan kaj sen- Weltsprachefrage nach und nach ein grösseres Ansehen er­ timan laboron de tiuj Ai personoj, la demande pri la lingvo langt; ja man ist zu der Überzeugung gekommen, dass eine tutmonda iorn post iom komencis riccvadi tute alian vidon. Weltsprache nicht absolut unmöglich ist. Man lernte ein­ Iom post iom oni venis al la konvinko, ke lingvo tutmonda sehen, dass die Ausführung dieses erhabenen Gedankens nicht tute ne estas absolute ne ebla. La honioj komencis kredi, nur möglich ist, sondern dass die Realisirung desselben schon ke la efektiviĝo de la sankt» ideo ne sole estas tute ebla, - sehr nahe bevorstehen dürfte. (Wir sprechen selbstverständ­ lich nur von solchen Personen, die mit Interesse die Ent­ sed ke al tiu Ai efektiviĝo ne estas jam tre malproksime. wicklung der Idee verfolgt haben ; denn für jenen grösseren (Ni parolas, kompreneble, nur pri tiuj personoj, kiuj kun Teil der Menschheit, welcher sich dieser neuen Bewegung intereso observadis la disvolvon de la ideo; Aar por tiu gegenüber gänzlich teilnamslos verhält, befindet sich unsere grandega plimulto de la honioj, kiuj estas surdaj kaj blindaj Frage noch auf derselben Stufe, auf welcher sie schon vor ; por Aia nova movo — por ili nia demando staras nun an- 1000 Jahren gestanden. Die unberechtigten Vorurteile i koraü sur tiu sama stupo, sur kiu ĝi staris antaü mil jaroj. solcher Leute hindern allerdings den Fortschritt unserer Sache ; doch wenn dieselbe einmal ihr Ziel vollends erreicht haben ; Per malsaĝa kaj ncpripensita ridegado ili penas malhelpi la wird, dann werden so manche aus deren Mitte gelehrte Ab­ progresadon de la afero. Sed kiam la afero tute atingos la handlungen über dieselbe schreiben.) — Als vor 10 Jahren celon, — tiam tiuj Ai sinjoroj skribados pri ĝi instruitajn unter dem oben geschilderten Stand der Dinge dem Publikum traktatojn.) • eine Kunstsprache unter dem Namen „Volapük* vorgeschlagen Ĉe tia staro de la demando al la publiko antaü 10 jaroj wurde, als ferner die ungeduldige, für eine Weltsprache übrigens schon genügend vorbereitete Menschheit erwarten estis proponita art» lingvo stib la nomo *.„Volapük La durfte, dass man nach diesen theoretischen Versuchen und tfiondo estis jam sufiAe preparita por lingvo tutmonda kaj Projekten ihr jetzt etwas Fertiges vorlege, als endlich Herr »tendis senpacience ke post Aiuj teoriaj projuktoj kaj provoj Schleyer sagte: „Hier habt ihr eine vollkommene Weltsprache, oni prezentu al ĝi fine ion pretan ; kaj kiam sinjoro Schleyer kommt und arbeitet!“ — da folgten die meisten Idealisten j diris: „jen vi havas pretan lingvon tutniondan, venu kaj blindlings diesem Rufe, ohne sich zu fragen, was man ihnen unter dem Namen Weltsprache darbiete, ohne sich darum zu laboru“! — tiam amasoj da idealistoj sin jetis al tiu Ai voko bekümmern, ob sie wirklich eine Sprache ist, welche die inter- ! blinde kaj tute ne demandante sin, kion oni donis al ili sub nationale Verbindung erleichtert und das verheissene Ziel in la nomo de lingvo tutmonda, Au ĝi estas efektive lingvo faci- der That erreichen könne, oder ob sie sich nur in egoistischer liganta la interkomunikiĝon internacian kaj Au ĝi povas efek­ Weise ohne Recht und Grund den ihr zukommenden Namen tive iam fariĝi lingvo tutmonda, aü ĝi estas nur uzarpatoro, einer Weltsprache anmasse. Was Bich oft in der Geschichte kiu tute sen rajto kaj fondo alprenis nomon ne npartenantan und im Leben wiederholt hat, bewahrheitet sich auch hier: Wenn wir uns lange nach irgend einem Wohlthäter gesehnt al ßi. Ripetiĝis tio, kio ofto ripetiĝas en la historio kaj en haben und es findet sich unverhofft ein solcher hei uns ein, la vivo: kiam ni longe kaj senpacience atendas iun nekonatan so bcgrüsson wir denselben sofort mit Freuden und vertrauen bonfaranton, tiam se veno» al ni la unua sin trovinta per­ zuversichtlich auf ihn, ohne uns vorher zu vergewissern, ob sona kaj anstataii Ain legitimado li nur diros al ni, ke li die fragliche Person auch im stände ist, sich wirklich als die estas tiu sama persona, kitin ni atendas, — ni blinde nin. von uns erwartete legitimiren zu können. Dank dieser über­ jetas al lia kolo ! aus günstigen Stimmung, dank der überaus lobens- und be­ wunderungswürdigen Energie des Verfassers des Volapük und Danke la tre favoran staton de la nnimoj, danke lu tre einiger seiner Freunde und vor allem dank der geschickten • laüdindan kaj mirindan energion de la autoro de Volapük und wohl vorbereiteten Reklame hat Volapük viele Freunde kaj de kelkaj ĝiaj amikoj, kaj nnkoraü pli danke la tre erhalten, welche in ihrer Begeisterung auf dem gefundenen lerte uzatan rekhimon, Volapük trovis multajn amikojn, Wege vorwärts schritten, ohne einen Augenblick l’mschau zu halten, ob die betretene Bahn in der That zum Ziele führe kiuj trovinte unu fojon ian vojon. kiu proinesas konduki ilin oder von demselben ablenke. al nia celo, ekiris sur tiu vojo, tute ne demandante »in en Volapük ist nicht der einzige Versuch, eine Welt­ la minutoj de Hanieco, Au ili efektive elektis la bonan vojon sprache zu schaffen. Vor und nach demselben tauchten ver­ aü deklinigis Hanken. schiedene Weltsprachensysteme auf, die aber, ohne Anhänger Volapük ne esta» la sola provo por krei lingvon tut­ gefunden zu haben, bald nach ihrem Entstehen wieder ver­ schwanden, da sie keine fertigen, überlegten, erprobten, mondan. Estis multaj provoj antaü la Volapük kaj post ĝi. sondern nur unklare Projekte darboten. Besonders schlecht Sed ili Aiuj, donante nenion pretan, pripensitan kaj elprovifan, erging cs denjenigen Systemen, welche nach dem Volapük prezentis nur neklarajn projektojn kaj perdiĝis tuj post hervortraten, da alle von der Idee selbst Begeisterten bereits la naskigo, ne povinte ricevi eA unu adepton. Aparte mal- Volapükisten gewesen und deshalb die neuen Systeme bona estis la sorto de tiuj sistemoj, kiuj na»kißis post Vola­ nicht nur nicht unterstützten, sondern im Gegenteil im Interesse pük. ĉar Aiuj idealistoj, kiujn altiradi» la ideo mem, jam einer Sprache für die ganze Menschheit sich be­ mühten, jeden neuen Versuch zu unterdrücken. Die soge­ estis volapükigitaj kaj tial ne sole ne subtenis la novajn nannten praktischen Menschen, welche es unnötig gefunden sistemojn, sed kontraue, en la interesoj de unu lingvo por haben, für Volapük zu arbeiten, wollten auch nicht für die la tuta homaro ili penadis dispremi Aian novan »internen; Seite 4 LA ESPEKAN’TISTO 1. Jahrgang neuen Systeme eintreten, weil sie hierin gleichfalls keinen kaj éiuj tiel nomataj hotnoj „praktikaj“, kiuj trovis malutile materiellen Gewinn erblickten. Dass Volapük den Weg für labori por Volapük, ne volis ankaü labori por la novaj sisto- die neuen Systeme geebnet habe und denselben den Kampf moj, car aukaü en tiuj fi sistemoj ili trovis nenian utilon. erleichtere, ist, wie aus den vorerwähnten thatsächlichen Verhält­ ,*»Volapük diras multaj, „ebenigis la vojon por novaj siste­ nissen hervorgeht, eine falsche Ansicht; denn jeder neue Ver­ moj kaj faciligis al ili la batalon!“ Sed vi vidas, sinjoroj, such begegnete infolge des Volapük nicht nur irgend einem ke ĝi estas tute ne tiel: Volapük ne faciligis, sed forte Freunde, sondern vielmehr vielen Feinden. Wo Volapük malfaciligis tiun ei batalon ; car la novaj provoj, ve- Gegner gefunden, da traten auch den neuen Systemen solche entgegen und zwar mit noch grösserer Hartnäckigkeit, weil die ninte en la mondon, renkontis danke la Volapükon — jam neuen Vorschläge zur Schaffung einer Weltsprache häutig den neniun amikon, sed multajn pretajn malamikojn. Kie Vola­ Gegenstand des Spottes bildeten und noch bilden. Wo hin­ pük en sia tempo renkontis malamikojn, tie ankaii la novaj gegen Volapük Freunde sich erworben, da sind bereits auch sistemoj renkontis tiujn samajn malamikojn, nnkoraii pli wirkliche Feinde der neuen Systeme vorhanden, welche ledig­ obstinajn, êqr la »naskigado de êiam novaj lingvoj tutmondaj“ lich darauf ausgehen, dieselben zu vernichten. Wo haben aldonis ankoraii pli da nutro al ilia ridado; kaj kie Volapük sie auch Anhänger finden können? Fast nirgends. So renkontis amikojn, tie la novaj sistemoj jam rekte renkontis kam es, dass diese neuen Versuche, die in kurzer Zeit malamikojn, kaj ankoraii malamikojn ne pnsivajn, sed penan- so viele Arbeit und Opfer verschlangen, nicht aufkommen tajn rekte ilin detrui. Kio do ili povis trovi amikojn? konnten. Prcskaü nenie ! Jen estas la kaiizo kinl ĉiuj novaj provoj, Unter solch ungünstigen Umständen trat die Esperanto­ cl kiuj êiu englutis kredeble ne malmultc da tempo, laboro sprache hervor, und es war den Freunden des Verfassers kaj oferoj materialaj, mortis preskaii tuj post la naskiĝo. derselben nicht zu verdenken, dass sie diesem von der Ver­ öffentlichung seines Systems ernstlichst abrieten. Nichtsdesto­ Tiaj cstis la nmlfavoruj cirkonstancoj, inter kiuj devis weniger wagte er die Herausgabe seines Werkes, zu dessen sin prezenti al la publiko la lingvo Esperanto. Montrante Verlag sich wegen des bereits verbreiteten Volapük lange la suprediritajn kondiêojn, la amikoj de la autoro per ĉiuj Zeit kein- Buchhändler verstehen wollte. Sobald jedoch die fortoj penis deteni lin de la publikado de sia sistemo, kaj Esperantosprache in weiteren Kreisen bekannt wurde, wandte kiam li poste tarnen donis ĝin en la presejon, ili rigardis lin sich das Blatt. Sie fand bald zahlreiche Freunde und Gönner, kiel homon perditan. Eldonistoj neniel volis preni sur sin die sich täglich vermehrten. Diese rekrutierten sich einer­ la eldonadon de mia verko: »jam ekzistas ja Volapük“ oni seits aus solchen Personen, von welchen man scheinbar diris al mi eie. Sed kiam la lingvo Esperanto sin montris nichts erwarten konnte, anderseits aus Gleichgiltigen, die von publike, la afero aliformiĝis. Malgraü ke la tuta kampo Volapük nichts wissen wollten und für die Weltsprache für äajne estis jam okupitn kaj ne restis jam kio ricovi partiza- immer verloren schienen. Sie wurden warme Anhänger der Es­ nojn, la lingvo Esperanto baldaü rieevis multegon da amikoj, perantosprache, da sie einsahen, dass dieselbe ^tatsächlich de kiuj la nombro konstante kaj senhalte kreskas. Tiuj ĉi eine praktische Sprache ist, welcher unbedingter Nutzen und amikoj venus de la umbau flankoj, de kiuj oni äajne neniun dauernder Bestand innewohnt. Ja sogar viele Volapükisten, welche den grossartigen Unterschied zwischen der Esperanto­ povis atendi: multaj el la indiferentuloj, kiuj pri la Volapük sprache und dem vielgepriesenen Volapük erkannten, stellten nenion volis scii kaj ŝujne estis perditaj je eterne por la sich bald auf Seite Esperantos, obwohl sie bisher eifrige lingvo tutmonda, — fariĝis varmegaj amikoj do la lingvo Förderer und Verteidiger des Volapük waren und auch die Esperanto, ĉar ili vidis, ke £i estas lingvo efektive praktika, Esperantosprache anfangs mit allen Kräften zu unterdrücken alportanta senkondiêan utilon kaj havanta estontecon; multaj suchten (so war beispielsweise der Herausgeber dieser Zeitung volapükistoj, vidante la grandegan diferencon inter la lingvo Vorstand des Nürnberger Volapükklubs, welcher nun mit Esperanto kaj la reklamata Volapük, baldaü transiris sur la seinen Mitgliedern zur Esperantosprache sieh bekennt). Auch Banken de Esperanto, malgraü ke ili estis jam forte kun- viele andere begeisterte Volapükisten, welche z. Z. mit Vola­ ligitaj kun la Volapük, jam multe laboris por ĝi kuj tial en pük noch eng verwachsen sind und noch nicht den Mut la komenco estis pretaj per ĉiuj fortoj dispreini hi novan halten, öffentlich sich auf unsere Seite zu stellen, haben mir lingvon (tiel, ekzemple, ankaii la redaktoro de tiu éi guzeto das Zugeständnis gemacht, dass sie in der E-perantosprache estas estinta prezidanto de klubo volapüka); multaj aliaj den einzigen und besten Weg sehen, auf welchem unser Ziel zu erreichen ist, und sie korrespondieren schon sehr gut in infiuaj volapükistoj, kiuj estas ankoraii tro kunligitnj kun la dieser Sprache. Jedoch der grösste Teil der Anhänger des Volapük kaj ne havas nnkoraii la kurnj?on transiri sur nian Volapük erblickt in der Esperantosprache noch einen Feind, Hanken publiko, konfesis al mi, ke ili vidas en Esperanto der mit allen Mitteln bekämpft werden müsse. Fast alle la solan kaj la piej bonan vojon por atingi nian cclon, kaj diese Herren haben bis jetzt noch gar keine Idee von der ili korespondas tre hone en tiu <‘i lingvo. ,internationalen Sprache“ und deren Zweck, ja in fanatischer Sed granda parte de la volapükistoj ĝis nun ankoraii Hartnäckigkeit würdigten dieselben meine erste Schrift nicht vidas en la lingvo Esperanto mnbimikon, kontraii kiu oni einmal der Durchsicht (so gestanden mir frühere Volapükisten devas batali per ĉiuj fortoj. l’reskaii ciuj ĉi sinjoroj ĝis nun offen zu, dass sie meine Broschüre, obwohl sie in deren Be­ havas ankoraii neniun ideon pri la lingvo Esperanto kaj pri sitz waren, lange Zeit nicht lasen, weil sie überzeugt waren, ĝiaj eeloj, êar en fanatika obstineco ili ĝis nun ne volis an­ dass dieses System gänzlich unnütz wäre). Dies erinnert an koraii eĉ tralegi mian nmlgrandan libron (Multaj vola­ die Zeiten der Inquisition, in welchen es so manchem guten pükistoj, kiuj nun farißi» varmegaj amikoj do la lingvo Christen als Todsünde angerechnet wurde, wenn er irgend ein Buch zur Hand nahm, worin nur der geringste frische Esperanto, konfesis al mi, ke, eê bavante mian libron, ili Hauch zu spüren war. Zu solchen Personen will ich selbstver­ longan teinpon ne volis ĝin eĉ legi, estante konvinkitaj ke ständlich an dieser Stelle nicht sprechen, es wäre ja doch fia nova sistemo estas absolute malutila! Tio êi rente- jedes Wort umsonst; denn dieselben würden sich mit Ent­ morigas la tempojn de la inkvizicio, kiam por fiiu bona kris- setzen die Ohren verschliessen. Jedoch befinden sich unter tano estis mortinda peko eft preni en la manon ian verkon, den Volapükisten auch solche Personen, welche der neuen kiu enhavis en si la plej malgrandan freftan bloveton). Se Bewegung nieht völlig indifferent gegenüberstehen; vertraut mi volus tie êi paroli kun tiaj personoj, miaj vortoj, koni- zwar mit der Esperantosprache, vermögen sie es nicht über preneble, estus perditaj, car tiuj êi horaoj kun sankta teruro sich zu gewinnen, dem Volapük untreu zu werden, überzeugt, fermus al si la orelojn. Sed estas inter la volapükistoj dass die Einführung eines neuen Systems bei aller Vortreff­ lichkeit die Idee der Weltsprache überhaupt gefährde. Aus ankaii tiaj personoj, kiuj ne fermis la okulojn por la nova diesem Grunde sind sie schmerzerfüllt über jeden weiteren movo; la lingvo Esperanto estas al ili konnte, sed tarnen ili Fortschritt der Esperantosprache. Da sie alle verkehrter volas resti tidelaj al la Volapük ĝis la fino. Ili estas kon- Ansicht über die Ursache, den Charakter und den Zweck vinkitaj, ke la enkonduko de nova sistemo, kiel ajn bona ĝi meiner Arbeit sind, erblicken sie in mir einen Revolutionär, estus, metos en danĝeron la tutan estontecon de nia ideo, einen Catilina, welcher des persönlichen Ruhmes wegen die kaj kun doloro en la koro ili rigardas ciun paŝon antaüen günstige Gelegenheit dazu benützt, eine Verwirrung hervor­ zurufen, ohne zu bedenken, dass auf diese Weise die erhabene do la lingvo Esperanto. Bavante tute malveran ideon pri Sache in Gefahr kommt. Die hohe Wichtigkeit der Be­ hi kaiizoj, karaktero kaj celoj do mia hiborado, ili vidas en geisterung für eine Sache, wie die Weltsprache ist, fühlend mi ian revoluciiston, ian Katilina'n, kiu pro persona gloratno und in meiner Person aus Missverstandniss meiner Arbeit au oportuno volas fari renversojn kaj meti en danĝeron la —- einen Zerstörer solcher Begeisterung erblickend, bemühen sanktan aferon. Sentante la tutan gravecon de unuanimeco sie sich mit allen Kräften zu gunsten ihrer Sache, welcher en tia afero kiel iingvo tutmondo, kaj vidante en mi, per sie aufrichtig mit ganzer Seele zugethan sind, die Volapükisten von dem Übergang zu Esperanto abzuhalten. „Einigkeit malvera kompremulo de mia laborado, reformatoron kaj rom- führt zum Ziele, Zwietracht zerstört“ wiederholen sie be­ pantoii de la unuanimeco, ili penas per êiuj fortoj do sii ständig. Da eie nicht begreifen, warum auf unsere Seite honesta kaj al la afero aldonita animo deteni la volapükistojn viele von jenen Volupükisten übergehen, welche noch vor de transiro al Esperanto. „Concordia parvae res crescunt, kurzem selbst fanatisch gegen jedes neue System Front discordia maximae dilabuntur“ ripetadas ili sur êiu paäo. machten, so gewahren sie mit Schrecken die Unbeständigkeit Ne komprenante, kial sur niait tiunkon transiras nun ntultaj und den Rückgang ihrer Sache. Alles aufbietend, ihre Freunde vom Davonlaufen abzuhalten, suchen sie selbst mich el tiuj volapükistoj , kiuj nntaii nelonge ankoraü mein fana- . zu bestimmen, meine Sache im luteresse des Volapük auf­ tike staris kiel muro kontraü cia nova sistemo, — ili kun zugeben und mich ihnen anzuschliessen. Sie sagen: „Wenn teruro vidas en tiu êi „nekonstanteco“ la tiuon do nia afero! Sie übergehen, wird Ihr Anhang nachfolgen. Es wird dann l’enante per ciuj fortoj deteni siajn amikojn de „forkuro“, volle Begeisterung entstehen und unsere Sache rasch zum ili en la sauta tempo pénis labori rekte super mi persone, Ziele gelangen.“ Mit Vergnügen und Achtung, die man für petante min en la interesoj de nin afero forjeti miau laboron jede tiefgläubige Seele fühlt, bewahre ich noch einen Brief einer edlen Dame, welche die Vorzüge der Esperantosprache kaj aliĝi al Volapük. „Post vi“, ili diris, „iros via tute par- vor Volapük zugesteht, mich aber trotzdem zu überzeugen tizamiro, tiam ekregos plena unuanimeco, kaj nia afero rapide sucht, dass es im Interesse der Weltspracheangelegenheit ge­ venös al la eelo.“ Kun plezuro kaj kun estirno, kiun oni boten sei, auf eine Spaltung zu verzichten und wegen des sentes por êiu profunde kredanta animo, mi konservns an­ Besseren nicht das Gute in Gefahr zu bringen. Aus dem koraü la leteron de unu nobla sinjorino, kiu, konfesante la Briefe dieser Dame ist ersichtlich, dass sie glücklich wäre, supereeon de Esperanto nntaii Volapük, ponis per êiuj fortoj wenn sie durch ihre Worte mich zu ihrer Ansicht hätte be­ kehren können und auf diese Weise die ungeteilte Begeisterung konvinki min rifuzigi je la disi£o kaj pro la pli bona no für Volapük wieder einzöge. Ja, auch ich selbst würde noch meti en danĝeron la bonan. Mi vidis el tiu êi letero, ke viel glücklicher sein, wenn es mir möglich wäre, der For­ tiu sinjorino estus feliêa, se Aiaj vortoj min konvinkus kaj derung dieser Volapükisten gerecht zu werden. Meine Herren! se per tiu maniero estus enkondukita plena unuanimeco en sehen Sie in mir nicht einen ruhmsüchtigen Verbesserer, der nian aferon. Jes . . . sed mi mein estus ankoraü pli, an­ das Gute zerstören will, weil er etwas Besseres bieten kann. koraü multe pli feliêa, se mi havus hi plej malgrandan eblon , Gerade mir ist die Idee einer Weltsprache ausserordentlich teuer geworden; denn ich bin mit derselben aufgewachsen, fari tion, kion petas de mi tiuj êi volapükistoj! ich beschäftigte mich mit ihr eine geraume Zeit meines Lebens, Sinjoroj! Vane vi vidas en mi gloraman reformatoron, ich opferte derselben, was ich konnte, ich habe ihretwegen viel gelitten und noch zu leiden, und niemand würde mich kiu volas detrui la bonan êar li povas doni ion pli bonan. von neuen Opfern abhalten, wenn ich wüsste, dass ich damit Por neniu el vi la ideo de lingvo tutmondn estas kaj povas unserer erhabenen Sache dienen könnte. Versichern Sie mir, esti fiel kara, kiel por mi. Mi kunkreskiĝis kun ĝi, mi dass der Weg, auf den Sie sich im ersten Augenblick Ihrer kunligis kun ĝi niinn tutan vivon, mi oferis al ĝi êion kion Begeisterung gestürzt haben, auch wirklich zum Ziele führen mi povis, mi multe pro ĝi suferis kaj suferas, kaj nenio min kann, so werde ich gerne auf meine Arbeit verzichten und détenus de novaj oferoj, se mi scius, ke mi povas per ili der Erste sein, der sich Ihnen anschliesst. Wenn ich glauben i könnte, dass Volapük die geringste Fähigkeit besiisse, einst servi al nia sankta afero. Elmontru al mi, ke la vojo, sur die neutrale Sprache der Welt zu werden, so hätte ich mein kiun vi vin jetis en la unua flama minuto, povas alkonduki neues System nur desshalb veröffentlicht, weil es mir als nin al la celo, — kaj mi la unua jetos mian laboron kaj das Bessere erschien. Ich würde mich vielmehr demselben alijjos al vi. Se mi povus kredi, ke Volapük bavas eê la aus ganzer Seele hingeben, trotz seines schwer n und will­ plej malgrandan eblon farifti iam la lingvo de la mondo, mi kürlich ausgedachten Wörterbuchs, trotz seines rauhen > neniam, -elpakus kun nova sistemo nur tial ko ĝi estas en •Klanges. Die reformatorischen Bestrebungen halte ich über- ; haupt für unsere Sache sehr gefährlich, insolange dieselbe , miaj okuloj pli bona; per mia tuta animo mi aliftus al la noch nicht völlig erstarkt ist, da nach meiner Meinung die | Volapük, malgraii ĝia arbitra kaj malfacila vortaro, malgratt Seite 6 LA ESPERAS’TISTO 1. Jahrgang Einigkeit für die Weltsprache-Idee die einzige Bedingung la sovageco de giaj sonoj. Ĉar la eksperiinontojn reforma- für den Fortschritt unserer Angelegenheit ist. Ja. meine torajn mi êiain tenis por dangeraj por nia afero, gis gi ne Herren, „Eintracht ernährt, Zwietracht .zerstört* Unstreitig tute aukoraü fortigis, kaj unuanimeco en nia afero estas ist es besser, auf dem richtigen Wege langsam und einmütig laü mia opinio la unua kondiêo por ke la afero povu prog- dem Ziele zuzusteuern, als fortwährend neue Wege nur des­ halb einzuschlagen, weil diese scheinbar die kürzeren sind. resadi. Jes, sinjoroj: concordia parvae res creseunt, discordia Das Streben nach Einigkeit, obwohl es an und für sich i maximae dilabuntur! Pli bone estas iri lau vojo, kiu alkon- sehr lobenswert ist, darf aber nicht blind sein und in Eigen­ dukos nin al la celo pli mal rapide, — sed iri kune kaj unu- sinn ausarten, weil sonst ganz andere Resultate zu Tage treten. > anime, — ol serĉi êiufoje novajn vojojn nur tial, ke al ni Obiges Sprichwort enthält gewiss eine beherzigenswerte Mahn­ ŝajnas ke tiuj éi vojoj alkondukos nin al la celo pli rapide. ung, doch darf man bei aller Einmütigkeit besonders das nicht ; äusser Acht lassen, vorher zu untersuchen, ob der eingeschlagene Unuanimeco estas afero tre laüdinda, sed gi ne devas Weg nicht ein Irrweg ist, der vom Ziele sich entfernt, anstatt zu esti blinda, car tiam gi jam estas simple obstineco kaj demselben hinzuführen, weil die Uneinigkeit auf solchem Wege donas rezultatojn tute aliajn. La frazo pri „concordia“ per sicherlich nicht das Wachstum, sondern die Auflösung der Sache ' si mem estas tre bela kaj bona, sed la sola frazo ne kon- zur Folge haben müsste. Was mein Verhältnis zu Volapük { dukas al bono; kaj se vi décidas iri unuanime sur ia vojo, betrifft, so möchte ich darauf hinweisen, dass mir jeder in rigardu antaü êio, êu tiuêi vojo ne dekonduk as vin de via celo meine Sprache Eingeweihte nicht in Abrede stellen wird, | dass meine Arbeit nicht aus Anlass des Volapük entstanden anstataü alkonduki al gi; êar êe unuanimeco sur tia vojo ist. Als ich vor 13 Jahren meine Studien begann und über | ne „parvae res crescunt“, sed „maximae dilabuntur“. die Realisirung der Weltsprache-Idee ernstlich nachdachte, | Kiu iom internigis en la lingvon Esperanto, tiu povis war Volapük noch gar nicht vorhanden. Dasselbe entstand j facile vidi, ke mia laboro ne estis elvokita de la „sukeesoj erst, nachdem ich mein System fast gänzlich ausgearbeitet [ hatte. Wie schwer es übrigens ist, wie viele Geduld und ' de Volapük“, kiel pensas kelkaj Volapükistoj. Kinin mi Sorgen ein solches Unternehmen erfordert, kann nur derjenige antaü 13 jaroj koniencis mian laboron, tiam Volapük ankoraü richtig beurteilen, welcher selbst schon einmal einen Ver- I ne estis en la mondo. La laboro estis tre malfacila, kaj nur such gemacht hat, eine ähnliche Arbeit zu beginnen. Ich ; tiuj, kiuj mem provis komenci similan laboron, komprenos, war deshalb erfreut, als ich zum ersten Male von Volapük ! kiom da paeienco kaj zorgoj gi postulis. Kiam la plej granda hörte und sagte zu mir selbst: „Jetzt bist du frei, dein ge- [ parto de mia laboro estis jam finita, tiam sur la scenon venis liebter Traum ist verwirklicht, nun kannst du wieder das ' Leben geniessen!“ Als ich jedoch Volapük mir näher an- : Volapük. Kaj en la unua minuto mi estis goja, kiam mi sah, nahm ich bald wahr, dass dasselbe ohne allen Grund gin nndis. „Vi estas libéra“, mi diris al mi mem: „via nmata den Namen einer Weltsprache führe und nur auf markt­ songo efektivigis, vi povas nun komenci uzi la vivon!“ Sed schreierische Reklamen hinausgehe. Dies veranlasste mich, kiam mi pli proksime ekkonis la Volapük’on, mi baldaü meine Arbeit aufs neue aufzunehmen. Bis diese jedoch voll­ vidis, ke ekster la nomo sen ia fondo kaj ekster laütaj endet war und bis ich die Möglichkeit erlangte, mein Werk reklatnoj gi nenion en si enhavas, — kaj mi denove reiris herauszugeben, vergingen einige Jahre. Wahrend dieser Zeit hatte aber Volapük rasche Fortschritte gemacht, und als ich al mia laboro. Kiam mia laboro jam estis finita, pasis kelkaj mit meinem System hervortrat, hatte ich viele Feinde an jaroj gis mi ricevis la eblon eldoni mian verkon. En tiu den schon vorhandenen Volapükisten. So ging schon ein tempo Volapük rapide faris progresojn, kaj kiam mi eliris kun sehr schwerer Kampf voraus, und gerne würde ich auf mein mia sistemo, mi tiel havis jam'multajn mahimikojn en la vorgeschlagenes System verzichtet haben, wenn ich es mit multaj Volapükistoj. Batalo antaiistaris jam tiel tro malfacila, meinem Gewissen hätte vereinbaren und nur im geringsten kaj mi kun la plej granda plezuro gin forjetus, 8e mi povus hätte rechtfertigen können. Ja sogar jetzt noch, nachdem der Kampf sich wesentlich anders gestaltet hat und die Zahl trovi en mia konscienco iuu eê la plej malgrandan pravigon der Freunde meiner Sache anfängt, rasch zu wachsen, während | por mia faro. Sed eê nun ankoraü, kiam la batalo ricevis Volapük sichtlich im Rückschritt begriffen ist, sogar jetzt jam formen tute alian, kiam la nombro de la amikoj de mia noch würde ich nicht anstehen, der so wünschenswerten Ein­ afero koniencis rapide kreski, dum hi Volapük komencas fali, heit der Sache zu lieb mein System zurückzuziehen und mich — eê nun ankoraü, pro la sankt a unuanimeco, mi dem Volapük zuzuwenden, wenn ich glauben könnte, dass kun granda plezuro forjetus mian laboron kaj al- dasselbe in seiner jetzigen Gestalt oder in einer verbesserten Form halbwegs geeigenschaftet wäre, das Ziel zu erreichen. igus al la Volapük, se mi povus kredi, kc Volapük, Doch sehen wir zu, was an Volapük ist und ob es einen en gia nun a forme ail en forme pli boni gi ta, bavas dauernden Bestand in sich trägt. eê la plej malgrandan eblon ntingi la eelon. Sed ni (Fortsetzung folgt.) rigardu, kio estas Volapük, kaj êu gi povas havi iajn esperojn je la estonteeo. (Daürigo venos.) 1. Jahrgang LA ESPERANTISTO -AJL la „Esperantisto“. Zur rechten Zeit wir hören die Signale En bona hör’! Ni aüdis la signalon, Und kampfesfroh nun hebt sich unsere Brust. Kaj bataleme saltas nia koro. Uns vorwärts alle führ' im Siegesstrahle Konduku nin, komencu la batalon Hinan zum Kampf, des Geistes rege Lust! Suh bona stelo, en feli&i horo!

Ja, Freunde, mutig, treu von nah und ferne, Amikoj de proksime, mnlproksime, Euch grüsst ein holder Stern so licht und rein ; Salutes vin, ho nia lunia stelo! Auf nun ans Ziel! die Miih’n wir tragen gerne — Kouduku nin senhalte kaj sentime Frommt es dem Streben, volle Kraft zu weih’n. Al nia grands, sankta, gloro celo!

Zum Siege doch führ'n dornbesäte Pfode, Ne tre faeila estos nia vojo Und wo des Leidenskelches Blume blüht, Kaj ne malmulte ankaü ni suferos, Da kennt man, freudigst kämpfend, keine Gnade, Sed batalante kun plej gronda ĝojo Weil in dem Streben nur die Hoffnung glüht! Senhalte ni laboros kaj esperos.

Die Schranken des Beginns sind nun vernichtet, For estas jam la baroj do 1’ komenco, Und wo das Hindernis lag aufgetürmt: L' unua niuro estas trarompita, Steht stolz am Ziel die Fahne aufgerichtet Kaj dolc'a estos nia rekotnpenco, Zum Sieg! — Die erste Mauer ist erstürmt! Kiam la celo estos alvenita! Ein Freund. Am i ko.

Litteratur der Esperantosprache. Bibliografin. Für diejenigen, welche sieh für die Litteratur der Es­ Por la personoj, kiuj sin interesas je la literatnro de perantosprache interessieren, veröffentlichen wir hier das Ver­ la lingvo Esperanto, ni douas tie di la nomaron de diuj verkoj pri tiu di lingvo, kiuj eliris de la comenco ĝis hodiau. (La zeichnis der Werke in dieser Sprache, welche bis jetzt er­ unua verko estis eldonita en la fino de 1887.): schienen sind. (Das erste Werk wurde Ende des Jahres N0mo de 1' verkoj: Kosto 188" herausgegeben.) No. len markoj kaj pfenigoj. No. Namen der Werke: Preis : 1. Dro. Esperanto. Mejdunarodnij Jazik. Predislorie i Polnij Udebnik (Lernolibro de la lingvo Espe­ 1. Lehrbuch der Esperantosprache. Russische Ausgabe 30 A ranto. Eldono rusa)...... —.30 2. Lehrbuch der Esperantosprache. Polnische Ausgabe 30 2. — Jezyk Miedzyiuirodowv. Przedtnowa i Podrecz- 3. Internationale Sprache. Vorrede und vollständiges nik Kompletny (Lernolibro de la lingvo Esperanto. Handbuch. Französische Ausgabe...... 40 -J Eldono pDua Libro de 1' Lingvo Inter- nacia (en Esperanto)...... —.20 14. A. Grabowski, „Das Schneewehen“, eine Erzählung, 13. Hanez. Sa fall achath lekuhmu (Lernolibro de la • von Puschkin in die Esperantosprache übersetzt . 30 lingvo Esperanto. Eldono hebrea)...... —.40 15. N. N., russische Übersetzung des zweiten Buches 14. A. Grabowski. La Neĝa Blovado. Rakonto de der internationalen Sprache...... 50 A A. Puŝkin (en Esperanto)...... 30 15. N. N. Rusa traduko de la „Dun Libro de 1' Lingvo 16. Dr. Esperanto, vollständiges Wörterbuch, russisch­ Internncia“...... 50 international ...... 2 «.14 IG. Dro. Esperanto. Plena vortaro rusa-internacia 2._ ■ (Fortsetzung folgt.) (Daürigo venös.) LA ESPERANTÏSTO

«■ Es sind vorbereitet und werden in kurzem heraus­ gegeben folgende Werke, welche wir jedem Freunde der inter­ nationalen Sprache wärmstens empfehlen: 1. Sammlung von neuen Werken, in Esperanto geschrieben. a) Kolekto da novaj verkoj, skribitaj en Espe> Dieses Buch erscheint in 10 Heften. Der Preis eines ranto. Tiu ĉi libro eliros per 10 kajeroj. La kosto de Heftes beträgt 25 Kopeken. Das erste Heft erscheint êiu kajero estas 25 kopekoj. La unua kajero eliros en im September. - Septembre. 2. Verzeichnis der Personen, welche die Esperantosprache b) Nomaro de la personoj kiuj ellernis la lingvon erlernt haben; dieses Buch wird in einzelnen Heften Esperanto. Tiu ei libro eliros per apartoj kajeroj erscheinen (circa 1000 Namen in jedem Heft enthaltend), (po 1000 nomoj en ciu kajero). La kosto de fiu kajero 20 S pro Heft. estos 20 pfenigoj. Um zu wissen, wie viel Exemplare der zwei letzten Werke gedruckt werden sollen, werden die Leser gebeten, Por scii, kiotn da ekzempleroj de la 2 lastoj verkoj die Beträge wenn möglich früher zu senden. devas esti presataj, oni petas la legantojn sendi iliuu antaü- pagon eble pli frue. Die fortwährende Zunahme der litterarischen Werke ist sehr wichtig für das Gedeihen der internationalen Sprache; La grandigado de la literaturo estas tre grava por la aber die Herausgabe von solchen fordert sehr grosse Opfer, feliêa progresado de la lingvo internacia. Sed la eldonado und die Litterarur kann sich nur dann vergrößern, wenn de verkoj postulas tre grandajn oferojn, kaj la literaturo povas deren Freunde sie energisch unterstützen und regelmässig das grandiĝadi nur tiam, se la amikoj £in energie subtenados, Werk kaufen, welches in dieser Sprache herausgegeben wird.' régulé aêetante la verkojn, kiuj estas eldonataj en tiu ei Alle Werke über die Esperantosprache, gleichviel, von wem lingvo. sie verfasst sind, können unter der Adresse ,Dr. L. Samen­ Ciuj verkoj pri la lingvo Esperanto (de kiu ajn ili hof, Warschau, l’rzejuzd-Strasse Nr. 9“ bezogen werden. estas eldonitnj) povas esti ricevataj ĉo L. Zamenhof (Varsovie Anstatt Geld werden auch ausländische Briefmarken ange­ sfr. Przejazd No. 9). Anstataü mono oni povas sendi signojn nommen. de poste (de Ha lando).

Soeben erschienen und zu beziehen durch die Friedr. Korn’sche Buchhandlung, Nürnberg: La lingvo internacia. Vollständiger Lehrgang der internationalen Sprache nebst Wörterbuch zum Gebrauche für Deutsche, llerausgegeben vom Nürnberger Weltsprache-Verein gegründet am 18. Februar 1885).

Fortschritt ist Leben, Progresado esta» vivo, Preis 5o Pfennig. Verharren ist Tod. Restado e»ta« niorto. Kosto: 50 pfenigoj.

Vorwort. JLiiteuaparolo. Wie überall im menschlichen Leben, so zeigt sieh auch in der Kiel cie en la horna vivado, tiel ankau en lu lingvo uni versai a Universal-Sprache ein beständiger Fortschritt. »in montra« konstantu progresado. Volapük kann unmöglich Weltsprache werden; denn sein Lexikon enthält ganz neue Wörter, was die Einprägung derselben »ehr erschwert. Volapük neeble povas fariĝi tutmonda lingvo; rar ĝia vortaro Aber trotzdem kann man nicht sagen, «lass Volapük ganz und gar ohne enhavas tute novajn vortojn, kio tre malfaciliga» la mvmorigo de tiu Verdienst wäre. Nein! es zeigte, dass-es möglich ist, eine internatio­ »amu. Sed malgrau tio oni ne povas diri, ko Volapük estua tute sen- nale Wortsprache zu schaffen, und das ist und wird das unsterbliche merita. Ne! gi montri» ke estas ebla krei internacian vortlingvon, kaj Verdienst dieses Systems bleiben. tio ci estas kaj restos la nemortebla merito de tiu cl sisteuio. Der Fehler des Volapük wurde bald erkannt, und von vielen La eraio de Volapük e»tis buldau ekkonata kaj d« multuj ttankuj Seiten bemühte man sich, denselben zu vermeiden, indem man die oni sin penadis forigi tiun ei eraron per protii la vortojn tiel kiel ili Wörter so nahm, wie sie in der lebenden Sprachen existieren. Unter eksistas en la vivantaj lingvoj. -43 tiuj novaj sisteiuoj la plej »yjpl* . • w diesen neuen Systemen ist das einfachste und beste das von Dr. Espe­ kaj hi plej bona estas tiu de Dr. Esperanto. Gia grumatiko kaj *vor- ranto. Seine Grammatik und sein Lexikon sind wunderbar leicht zu lernen, und die Regeln für die Wortbildung ermöglichen es. dass das taro estas mirindi facilaj por lerni, kaj la reguloj por la kreado de Stamm Wörterbuch sehr klein gemacht werden konnte. N un kann man l’vortoj ebliga«, ke la vortaro el la radikvortoj povas esti fnritu tre mit Recht behaupten, dass die richtigen Prinzipien, auf welchen die malgranda. Nun oni pova» averti prave, ko la veraj principoj, Mir kiuj Weltsprache gegründet sein muss, erkannt sind und das von J. v. Grimm deins esti fondita la tutmonda lingvo, esta« troiataj kaj ke la pro- uns hinterlassene Programm einer solchen sich vollständig ausführen lässt. gramo de mondlingvo donita de J. v. Grimm esta» tute efvktivigchla. Nach reiflicher Ueberlegung und Prüfung verlies» deswegen der Post maturn pripensado kaj provado la tie eie -mondlingvoklubo». hiesige Weltspracheverein Volapük und nahm das Bessere in der Form forlasis protio Volapükon kaj akceptis la pH bonajon en la forme de der Lingvo internacia an. Mit diesem Schritte glauben wir unserer I' lingvo internacia. Kun tiu ci pn.-o ni kredas farinte bomtn servon al Sache einen guten Dienst erwiesen zu haben; jeder wahre Freund der nia afero; ankau cia vera amiko «le *I lingvo tutmanda de vos saluti Weltsprache wird denselben freudig begrüssen müssen. ĝoje tiun *aman. Während des Unterrichts in dieser Sprache, der in unserem Vereine eingeführt ist, zeigte sich das Bedürfnis nach einem passenden 1 Dum I’ instruado en tiu ei lingvo kiu estas enkondukata en nia Lernbuch. Mit der Herausgabe dieses Büchleins glauben wir besagtes klubo, »in mon tri» la bezono por konvena lernolibro. Kun la eldono Bedürfnis befriedigt. Möge es der Lingvo internacia recht viele Freunde de tiu ci libreto ni kredas diritan bezonon kontentigite ; ĝi alkonduku zuführen und dazu beitragen, dass der Weltsprachegedanke wiederum 1 tre ntultajn amikojn al la lingvo internacia kaj nlportu, ke Ja ideo de neues Leben gewinne ! tutmonda lingvo gajnn ree novan vivon! Nürnberg, im Juli 1889. ^CondlirLgr-^-a. Irlixtc XTiirzibergr. Seite 10 LA ESPERANTISTO 1. Jahrgang höchsen Masse verdienen. Wenn man ihnen schlechten Wein nomo de vino oni donos al vi senceremonie simplan akvon, kiu reicht, so kennen sie mehr oder weniger sagen, worin dessen ne havas kaj eé ne penas havi eA la plej malgrandan aludon Fehler besteht ; wenn ihnen aber jemand unter dem Namen Wein, ohne viel Umstände zu machen, Wasser gibt, welches de vino, tiam vi res tos tute sen vortoj. En tia situacio mi nicht den geringsten Anschein von Wein an sich trägt, dann min trovis, kiam mi ekkonis la Volapük'on; mi estiB preparita, werden sie ganz sprachlos sein. In einer derartigen Situation ke mi trovos la tutmondecon de Volapük malforta, ne sufiAa ; fand ich mich, als ich Volapük kennen lernte. Ich war darauf vorbereitet, die Internationalität des Volapük als auf schwachen sed kiam mi vidis, ke de tiu tutmondeco tute ne ekzistas eA Füssen ruhend und ungenügend zu finden; als ich aber sah, la plej malgrauda signo kaj la tuta tutmondeco konsistas nur dass von dieser Internationalität gar nichts, auch nicht der en la nomo, kaj ke oni povas la ununn trovitan ŝtonon nomi geringste Schein existiert und dieselbe sohin nur dem Namen butero kaj proponi al la homoj smiri ĝin sur pano, — mi nach besteht, so dass man diesen erstgefundenen Stein zum Weltspraehgebände als Butter bezeichnen und der Welt Vor­ estis fiel frapita, ke se la ideo de lingvo tutmonda ne estus schlägen kann, dieselbe aufs Brot zu streichen — war ich por mi fiel kura, mi estus prêta en la unua minute fariĝi so frappiert, dass ich, wenn mir der Weltspraehcgedanke nicht Volapükisto! La lingvo turka ne estns lingvo tutmonda, Aar so teuer geworden wäre, im ersten Augenblick die Bereit­ willigkeit gezeigt hätte — Volapükist zu werden. sciante la lingvon turkan vi ne povas kompreniĝi kun personoj w Das Türkische ist keine Weltsprache; denn wenn man kiuj tiun Ai lingvon ne scias; nun mi fosis en la tuta libro dasselbe auch versteht, kann man sich doch nicht mit solchen de sinjoro Schleyer por trovi kiel mi povas per la Volapük Personen verständigen, welche dasselbe nicht beherrschen. kompreniĝi kun personoj kiuj ne ellernis la Volapük'on; mi Ich suchte nun im Buche Schleyers nach dem Wege und den nenion trovis, sed videble la Volapük tarnen estas lingvo tut­ Mitteln, welche es uns ermöglichten, mit Personen zu ver­ kehren, die Volapük noch nicht erlernt haben. Ich fand nichts ! monda, Aar jam la nomo mein ĝin ja montras!! Se vi diros Trotzdem ist Volapük Weltsprache; denn der Name sagt es franco „artiste“, multnj homoj eu la mondo vin ne kompronos; uns ja! Wenn sie auf französisch sagen: „artiste“, so werden sed diru nur „kanal“, tiam la tuta mondo tuj kompronos, ke viele in der Welt sie nicht verstehen ; sagen sie aber nur „kanal“, dann wird die ganze Welt bald begreifen, dass sie vi pensas pri artiste, — ne vere, sinjoroj Volapükistoj? far vi an einen Künstler denken!? Ist es nicht so, meine Herren ja esprimis vin en la „lingvo de la tuta mondo!“ Volapiikisten ? Ihr drückt ja euch in der „Weltsprache“ aus! Ciuj provoj pazilogiaj, proponitaj al la mondo en diversaj Alle weltsprachlichen Versuche, welche bisher der Welt tempoj, penis, kvankam ne feliAc, doni ul la mondo ion kion in Vorschlag gebracht wurden, haben sich bemüht, wenn auch douas neniu el la ekzistantaj lingvoj, — t. e. doni al Aiu el ui nicht auf so ganz glückliche Weise, der Welt wenigstens ian eblon kompreniĝi kun homoj, kiuj ne scias nian lingvon; etwas zu geben, was keine der existirenden Sprachen zu bieten vermag, d. h. jedem aus uns die Möglichkeit zu ge­ sed sinjoro Schleyer ne trovis necese doni eA kion ajn similan, währen, sich mit Menschen verständigen zu können, welche kaj anstataii Aio Ai li donis nur la sofismon: „jeu vi luivas das betreffende Sprachsystem noch nicht kennen. Aber Herr novan lingvon: sc la tuta mondo ĝin akeeptos, tiam ĝi alportos Schleyer fand es nicht notwendig, seine Sprache auch nur mit etwas Ähnlichem auszustatten; statt dessen hören wir von al la mondo grundegan utilon“. Tiu sofismo en la komenco ihm nur das Sophisma: „Da habt ihr eine neue Sptatvhtr' estis Aie akceptita komprencble kun rido; sed kiam sinjoro Wenn die ganze Welt dieselbe acccptirt, wird sie der Mensch­ Schleyer no perdis la energion kaj malgraü la ridon daurigadis heit grossen Nutzen bringen.“ Dieses Sophisma wurde anfangs sian aferon, agitadis, eldonadis verkojn etc. kaj kiam la sen- . begreiflicher Weise mit Lächeln aufgenommen. Als aber Schleyer nicht die Thatkraft verlor und des Lächelns nicht laca reklamo trumpetis, ke amasegoj da homoj ellernis la achtend, sein Werk fortsetzte, für dasselbe immer mehr agi- Volapük’on, ke ĝi faras griindeĝajii progresojn etc. etc. — tirte, Brochüren herausgab etc. etc., und die Reklametrommel tiam baldaii trovigis amaso da homoj, kiuj ricevis respekton unermüdlich rührte, dass viele Volapük erlernten und dass dasselbe in bezug auf Verbreitung grosse Fortschritte per la „potenca Volapük“, kaj ili aliftis al ßi, magnetizitaj do mache etc. etc., da fanden sich bald viele, welche von Achtung la vole de l'aütoro. gegen das mächtige Volapük erfüllt wurden ; auch diese wandten sich demselben zu, magnetisirt von dem Willen des Se unu fojon homo ricevis kredon por ia afero, li ko- Autors. mencas scrAadi en tiu ufere diversujn bomijn flankojn; kaj Wenn einmal der Mensch angefangen hat, an irgend kiu sercas, tiu komprencble trovas, tiom pli se li ne estas tro eine Sache zu glauben, dann beginnt er auch, verschiedene postulema kaj anstataii kritike analizadi siajn trovojn li estas* gute Seiten an derselben zu suchen. Wer aber sucht, der findet und zwar um so mehr, wenn er nicht sehr an­ prêta trompadi Hin mein por nur pravigi sinn kredon en siaj spruchsvoll und anstatt seine Funde kritisch zu sichten, bereit propraj okuloj. l’er tia maniéré la partizanoj de la Volapük ist, sich selbst zu täuschen, um nur seinen Glauben in den komencis baldaii trovudi en tiu Ai lingvo multajn bomijn flankojn eigenen Augen zu rechtfertigen. Auf diese Weise fanden die • kaj ili Aie iliii eitrumpetas. l’ri tiuj Ai „bomij Hankoj“ de Anhänger des Volapük an diesem verschiedene gute Seiten, welche sie auch überall ausposaunten. Ueber diese guten Seiten ! la Volapük mi ne devus eA pnroli, Aar sc la plej Aefa eco de des 5 olapiik sollte ich eigentlich gar nicht sprechen ; denn la afero ne ekzistas, tiam la ecoj malpli gravaj havas por ni wenn dasselbe die an eine Weltsprache zu stellende Haupt­ nenian signifon. Tiel, ekzemple, se vi bezonas muzikiston, forderung nicht erfüllt, dann ist alles weniger Wichtige für uns ohne Bedeutung. Wenn sie beispielsweise einen Musiker kaj sian servon proponos al vi homo, kiu la muzikon tute ne brauchen und jemand bietet seine Dienste an, der die Musik komprenas sed kiu por tio ne drinkus, ne ŝtclas etc., vi kom­ ganz und gar nicht versteht, aber doch kein Trinker ist und preneble tuj lin forpelos, Aar de muzikisto vi postulas ke li nicht stiehlt etc., so werden sie ihn selbstverständlich davon­ jagen ; denn von einem Musiker verlangt man, dass er irgend sciu lu di, kaj vi ne povas kontentiĝi je tio ke li ne drinkas ein Instrument zu spielen im stände ist, und wir können uns kaj ne fitelas. Tiel de la Volapük, kiu sin nomas lingvo tut­ damit, dass er nicht unmässig ist und nicht stiehlt etc., nicht monda , ni atendas antaii Aie ko ĝi demi al ni ian eblon zufrieden geben. So erwarten wir auch vor allem von Volapük, kompreniĝi kun Aiu bono odukita homo, kaj se tiun Ai econ welches sich Weltsprache nennt, dass es uns die Möglichkeit gewähre, uns mit jedem gebildeten Menschen verständigen la Volapük ne bavas, tiam Aiuj nliuj £iaj Hankoj havas por zu können. Und wenn Volapük diese Fähigkeit nicht besitzt, ni nenian signifon. Sed por ke la Volapükistoj min ne kul- dann sind alle seine anderen Eigenschaften für uns bedeu­ pigu ke mi kasas la bonajn flankojn de ilia lingvo, mi analizos tungslos. Aber damit mich die Volapükisten nicht beschul­ digen, als suchte ich die guten Eigenschaften ihrer Sprache tie Ai Aiujn bonajn ecojn de la Volapük, malgraü ke ili, kiel zu verbergen, werde ich doch dieselben klar legen ; wenn sic mi jam diris, danke lu niankon de la êefa eco, havas por ni 1. Jahrgang • LA ESPERANTISTO Seit« 11 auch, wie schon gesagt, wegen Mangels des Hauptmerkmale« nenian signifon. Felifo tiuj bonaj flankoj en la Volapük estas für uns ohne Bedeutung sind. tiel malmultaj, kc mi ne bezonos multe turmenti per ili la Glücklicherweise sind »der guten Seiten“ am Volapük legnnton. so wenige, dass ich den Leser nicht viel damit zu quälen brauche. a) Ĉu la Volapük estas bonsona? Ne! Kiu legis nur a) Ist Volapük wohlklingend? Nein! Wer nur einen malgrandan pecon en Volapük, (levas ekkrii: fi, kiaj sovaĝaj kleinen Abschnitt in Volapük liest, wird ausrufen müssen: sonoj! So la lingvo Esperanto estus malbonsona, mi povus Ach, welch’ unangenehme, eigenartige Töne! Wenn die Esperanto-Sprache nicht wohlklingend wäre, würde ich mich pravigi min per tio, ko mi ne povis krei la vortojn tute lau damit rechtfertigen, das« ich die Wörter nicht nach meinem mia volo kaj arbitre, ke mi devis preni ilin lau ccrtaj leĝoj, Willen und nach Willkür schaffen konnte, sondern dass ich ke ili estu rekoneblaj ; ke mi devis ilin subigi al diversaj aliaj dieselben, damit sie erkennbar bleiben, den lebenden Sprachen nach gewissen Gesetzen entnehmen und auch noch verschiedenen gravaj regtdoj kiuj faciligas la vortfaradon etc.; mi povus anderen wichtigen Regeln unterwerfen musste, um die Wort­ diri, ke mi devis oferi la agrablan pro la utila. Sed sinjoro bildung etc. zu erleichtern. Ich könnte sagen, dass ich auf Schleyer, kiun neniaj gravaj leĝoj ligi«, kiu pri la kompreno- diese Weise gezwungen war, das Angenehme dem Nützlichen bleco de la vortoj ne zorgis kaj krei« la vortojn kiel li volis, zu opfern. Aber Schleyer, welcher an keine wichtigen Ge­ setze gebunden war, welcher sich um die Verständlichkeit der — li povis ulmenati tre facile krei lingvon tre agrablan kaj Wörter nicht kümmerte, sondern diese nach Willkür schuf, bonsonan! Tarnen komparu pecon skribitan en Volapük kun er hätte wenigstens sehr leicht eine wohltönende Sprache peco «kribita en Esperanto, kaj certe ne malfacile estos poi schaffen können. Doch vergleichen sie einen Abschnitt in Volapük mit einem solchen in der Esperanto-Sprache; es vi diri kio estas pli bonsona. wird ihnen sicherlich nicht schwer fallen, zu sagen, welche b) Eble la Volapük esta» facile clparelebla? Car la soin Sprache die wohlklingendere ist. leĝo por sinjoro Schleyer eslix lia propre volo kaj se ia litero b) Vielleicht ist Volapük leicht ansprechbar? Man sollte ne plufis al li, li ĝin kurago eljetis (ekzemple la gravan literon es denken; denn das einzige für Herrn Schleyer geltende Gesetz war sein eigener Wille ; wenn nur irgend ein Laut ihm r), — tial li povis tre facile eljcti el sia lingvo êian literon nicht gefiel, warf er denselben mutig heran« (z. B. den wich­ maloportunan. Tarnen la tuta Volapük estas plena je la literoj tigen Laut r). Auf diese Weise konnte er aus seiner Sprache ii, 5, ü, kiujn la plej grande porto de l'inondo neniel povas jeden unbequemen Laut leicht entfernen. Dennoch ist das ganze Volapük sozusagen angefüllt von den Lauten ä, ö, ii, elparoli. Ankaii en la lingvo Esperanto ekzistas kelkaj sonoj, welche der grösste Theil der Menschheit nicht auszusprechen kiuj por kelkaj popoloj estas maloportunaj ; «ed ili restis en vermag. Auch in der Esperanto-Sprache existiren einige Laute, la lingvo ne pro la arbitre de la uiitoro, sed por ebligi la re- welche manchen Völkern Schwierigkeiten in der Aussprache bereiten ; aber dieselben wurden in diese Sprache nicht nach koneblecon de la vortoj kaj ne enkondukj mnlagrablar. dem Gutdünken des Autors aufgenommen, sondern nur um monotonecon; ankaii la sonoj estes tiaj, kc kutiiniĝi je ili die Erkennbarkeit der Wörter zu ermöglichen und zu ver­ estas facile por fiu popolo, kiu ilin no havas en sia propre hindern, dass eine unangenehme Monotonie herbeigeführt lingvo. Tiel, ekzemple, multaj plendas le sonon j; Bed no wird ; überdies sind diese Laute von solcher Beschaffenheit, dass sich diejenigen Völker, in deren Sprachen sich die­ parolante jam pri tio, ke fe grandega ainaso de vortoj prenitej selben nicht vorfinden, sich leicht an sie gewöhnen. So z. B. ŝ nach demselben Ge­ Kaj car preskaii fiuj civilizitnj popoloj bavas le sonojn s, z setze entstanden, wie b aus p, z aus s etc. etc. kaj fi, tial al neniu el ili estos malfacile elparoli la sonon j Und da fast allo civilisirten Völker die Laute s, z und se ĝi eê en ilin propre lingvo no ekzistas. Tiel ekzemple en fi auszusprechen vermögen, so wird auch der Laut j keinem la nunn rusa lingvo vi povas tro ofte renkonti la Bonon f, von ihnen, selbst wenn er sich in der betreffenden Sprache nicht finden sollte, Schwierigkeiten in bezug auf Aussprache kiun son ia cf la plej malgrandii mnlfaciloco sur fiu pnfio bereiten. So z. B. begegnen wir in der jetzigen russischen clparolas fin Ruso edukita aü tute ne edukita; tarnen al la Sprache sehr oft dem Laute f, welchen jeder Russe, sei er Rusoj cf ne vernis en la kupon, ke lu sono f en la vortoj gebildet oder nicht, ohne die geringste Schwierigkeit bei jedem Schritte ansspricht, so dass den Russen nicht in den pure rusnj neniu m ekzistis kaj tiu fi sono estas enportita el Sinn kommt, dass der Laut f in reinrussischen Wörtern sich ekstere! llavante la sonon v, la Rusoj facile komencia el- niemals vorfindet, dass er vielmehr erst von aussen in die parolndi la sonon f, eé ne scietnnte ke ĝi estas sono tute nova russische Sprache eingeführt wurde. Da aber die Russen den Laut v schon besassen, so war es ihnen ein Leichte«, auch por ili! Tarnen devigu tiun snman Rusoti elparoli ii, ii, ü, den Laut f auszusprechen, und zwar so ein Leichtes, dass «io por kiuj li havas en «in lingvo nenian sonon analoginn — li gar nicht wussten, dass dieser Laut für sie ein ganz neuer au tute ne povos ilin elparoli, aii konstante intermiksados la ist. Aber nötigen sie einmal den Russen, die Laute ä, ö, ü, ü, ii kaj e, lu ü, i kaj ju. Al tio fi tiuj kelkaj sonoj, kiuj für welche derselbe in seiner Sprache keine analogen hat, auszusprechen, so werden sie finden, dass derselbe dazu ent­ eniris en la lingvon Esperanto kaj povus esti maloportunaj weder ganz und gar nicht im stände ist oder dass er diese al kelkaj popoloj, havas en lu lingvo Esperanto rolon ne gravan, Laute beständig verwechselt und zwar ä und ö mit e, ü, i kaj en okazo de efektiVa bezono estonta akadetnio povas ilin mit ju. Zudem spielen jene wenigen Laute, welche einigen Völ­ facile eljcti, tute ne rompante la lingvon. Tiel, ekzemple, kern unbequem werden könnten, in der Esperanto-Sprache la sonon ü (kiu efektive ekzistas en la plej gronda parto do keine wichtige Rolle, und sollte sich später das Bedürfnis lingvoj, sed timigas multajn nur tial ke en aliaj lingvoj £i no dazu zeigen, so kann auch die künftige Weltsprache-Akademie dieselben entfernen, ohne dass damit die ganze Sprache zer­ havas por si apnrtan literon en la nlfabeto) fin povas jam rissen wäre. So z. B. kann der Laut u (welcher in den nun elparoladi kaj skribadi kiel aiinplan u, kaj la lingvo de meisten Sprachen existiert, aber vielen deshalb Sorge bereitet, tio ci tute ne fianĝiĝas; la «ono ĥ, kiu multajn konfuzas, no weil derselbe im Alphabete anderer Sprachen für sich keinen bestimmten Buchstaben hat) von jedem als einfaches u ge­ solo en la tuta gramatiko, sed ankaii en la tuta fundamonta sprochen und geschrieben werden ; die Sprache wird deswegen vor tare no estas renkontata oê unu fojon kaj estas kon- nicht verändert. Ferner kommt der Laut Ê, an welchem viele servita nur por okazoj de bezono! Tarnen provu eljcti el Seit« 12 LA ESI’ERANTISTO 1. Jahrgang; Anstoss nehmen, nicht allein in der gesammten Gram­ Volapük la sonojn ä, ö, Ŭ — tiam vi jam devos tute trnns- matik, sondern auch im Stammwörterverzeichnis kein einziges formi la Volapük'on de la komenco ĝis la fino! Mal vor und ist nur für den Bedürfnisfall in die Sprache auf­ genommen. Dagegen versuchen Sie es einmal, aus Volapük c) Eble la Volapük distingi^as per aparta mitureco kaj die Laute ä, ö, ü zu entfernen ; Sie werden dann dasselbe vivokapableeo? A priori oni povis esti preparita, ke lingvo, vom Anfänge bis zum Ende umformen müssen. c) Möglicherweise zeichnet sich Volapük durch besondere kreita arte en la kabineto de iustruitulo, distingues per plena Natürlichkeit und Lebensfähigkeit aus ? A priori konnte man manko de vivo. Sed por kio estas la genio de sinjoro darauf gefasst sein, dass eine künstliche Sprache, geschaffen Schleyer? Kredeble tie £i jen ĝi »in montris? Sed ne, la im Kabinet des Gelehrten, sich durch den gänzlichen Mangel genio de sinjoro Schleyer ne trovis necesa fari kun sia el- des Lebens auszeichnet. Aber vielleicht zeigt sich in diesem Falle Schleyer’s Genius. Doch nein! der Genius des Herrn peusajo iajn provojn praktikajn, kaj Volapük restis tute morte: Schleyer erachtete es nicht für notwendig, mit seinem geistigen en ĝi oni povas skribi, sed preskaü neniu povas en gi paroli; êar Produkt irgend welche Versuche zu machen, und so blieb en la elparolado diversaj vortoj (kiel ekzeniplc: bap, pab, pap, Volapük tot: in demselben kann man zwar schreiben; niemand aber ist imstande, dasselbe im mündlichen Verkehr ver­ päp, pep, pöp, peb, pöb, böb, hob, pop, pup, bub, werten zu können; denn viele Wörter (wie: bap, pab, pap, pub, püb, bib, pip, püp etc.) estas tiel similaj unu je la päp, pep, pöp, peb, pöb, böb, hob’, pop, pup, bub, pub, püb, alia, kaj ni renkontas tian sovaĝan kunmetadon de diversaj bib, pip, püp etc. etc.) sind der Aussprache nach einander vortoj kaj vortaj partetoj (ekzemple cïma taböme tobös), ganz ähnlich, und wir treffen eine solch’ wirre Zusammen­ setzung von Wörtern und Silben (z. B. efmatabömetobös), ke la plej bona volapükisto ne povos siu orienti en tiu ĉi dass selbst der beste Volapflkist sich in diesem verwirrenden sova£a labirinto. 'fiel en Volapük £is hodiaii nnkoraü nur Labyrinth nicht zu orientiren vermag. tre malmultaj personoj povas paroli, malgraü ke £i ekzistas jam Darum können auch bis heute nur wenige Personen in 10 jarojn, dum en la lingvo Esperanto, kiu ekzistas publike Volapük sprechen, obschon dasselbe bereits 10 Jahre existiert; während die Freunde der Esperanto-Sprache sieh schon jetzt ne pli ol 2 jarojn, ĝiaj amikoj jam nun ofte kaj kun plezuro oft und mit Vergnügen in dieser Sprache, welche nicht länger paroles inter si. Gi venus de tio, ke la lingvo Esperanto ne als 2 Jahre in der Oeffentlichkeit bekannt ist, unterhalten. notais sin prêta antaii ol kiam kun ĝi estis faritaj praktike Dies hat aber seinen Grund darin, dass sich dieselbe nicht eher fertig nannte, als bis viele Versuche im Schreiben und multaj provoj de skribado kaj pnrolado. Sprechen dies dargethan hatten. Sed mi ne intencas analizi ĉiujn flankojn de Volapük, Da ich ja nicht beabsichtige, alle Eigenschaften des kaj mi transiros rekte al ĝiaj ecoj „absolute bonnj“. Tiajn Volapük klarzulegen, kann ich nun zu den „absolut guten Seiten desselben übergehen. Als solche bezeichnen die Vola- ecojn la volapükistoj montras du: facileco kaj mallongeco. pükisten Leichtigkeit und Kürze. (Daiirigo venös.) (Fortsetzung folgt.)

Sonorilpĵ- de vespero (el angle). Sonoriloj de vespero, sonoriloj de vespero ! Longe, longe jam forpasis tiuj gnjnj ßojnj horoj! Kioin ili rakontadas pri juneco kaj espero, Ekdormintc je cternc jam ne batas multaj koroj l’ri la domo de l’gepatroj, pri la dolĉa kora ĝojo, En la tombe ili loftas post la ĝojo kaj sufero: Kiam mi ilian sonon aüdis je la lasta fojo! Ne por ili la muziko, sonoriloj de vespero! Ankaü kiam mi ripozos je eterne en trankvilo Ne ckhaltos la batado de vespern sonorilo, Dum kun kanto novaj bardoj pafios jam sur nia tero Kaj vin aüdos kaj vin hiüdos, sonoriloj de vespero ! A. Grabowski.

Tabellarische Uebersicht)* der Grammatik und Wortbildung der Esperantosprache. Damit der Leser von dem wohldurchdachten Aufbaue der internationalen Sprache ein klares Bild gewinnen und von der beispiellosen Einfachheit derselben sich selbst überzeugen kann, geben wir nachstehend eine übersichtlich geordnete Darstellung der Grammatik und Wortbildung, deren Kenntniss jeden Gebildeten vollkommen befähigt, jede in unserer Sprache verabfasstc Schrift mit Leichtigkeit lesen und verstehen zu können. I. Aussprache und Orthographie. c) im Deutschen nicht vorkommende Laute sind: ĝ wie dsch, z. B. wie im Englischen gentleman; 1. Vokale: a, e, i, j, o, u’) z. B. ĝardeno (Garten), spr. dschardeno. 2. Konsonanten: j wie sch, wie im Französischen journal, z. B. a) Dieselbe Aussprache wie im Deutschen haben : juro (Schwur), spr. schuro. b, p, d, t, f, g, k, h, 1, m, n, r, s * ) 3. Betonung: Der Accent liegt in 1. i.’) immer auf der b) abweichend von der in der deutschen Aussprache vorletzten Silbe des betr. Wortes; z. B. lauten: ... ' krajono (Bleistift) sprich: kra-j-6no (viersilbig) c wie z, z. B. citrono wie zitrono (Zitrone) kuraßo (Mut) sprich: ku-ra-ĝo (dreisilbig) z wie s, z. B. kauzo wie kau so (Ursache) animo (Seele) sprich: a-ni-tno (dreisilbig) v wie w, z. B. vento wie wento (Wind) fromaĝo (Käse) sprich: fro-mä-ß'o (dreisilbig) ê wie tsch, z. B. ĉevalo wie tschevalo (Pferd) vizaßo (Gesicht) sprich: vi-za-ĝo (dreisilbig) ĥ wie ch, z. B. arĥivo wie archiwo (Archiv) ĉemizo (Hemd) sprich: ĉe-mi-zo (dreisilbig). s wie sch. z. B. Sipo wie schipo (Schiff); •) Abbreviatur für lingvo intemaeia. *) Doppellaute au, ei, eu werden getrennt ausgesprochen ; z. B. •) Aparte por la gennanaj Volapükistoj, kiuj bataladas kontraii nian aferon. ' lando (spr. la-udo) Lob. Anmerkung. Im telegraphischen Verkehre wird das Zeichen “ *) Mit grossen Anfangsbuch^ben werden nur die Eigennamen und ; durch den Buchstaben h ersetzt. Man schreibt somit für £ — eh, für das erste Won eines Satzes geschrieben. ĥ — hh, für i -- sh, für ĝ — gh, für ĵ — jh. 1. Jahrgang LA ESPERAKTISTO Seite 13. . — II. Grammatikalische Endungen zur Unter ue (dem Zeitworte stet» vornngestellt) drückt die Verneinung Scheidung der Begriffswörter. au«; z. B. : êu vi ne vidas In monton? Siehst du nicht den Berg? o zur Kennzeichnung de« substant. Begriffs, a » der adjekt. Begriffsform, i V » der Nennform des Zeitworte«, e n eines adverb. Begriffs. IV. Wortarten. Beispiel : Stamm. Substant. Adjekt. V erb. Adverb, Substantiv mit Artikel. fin finO fin» fini fine a) Bestimmter Artikel = la *) (Ende) (endlich) (enden) (endlich) b) Deklination j als Pluralzeichen, z. B. patro (Vater) — patroj (Väter).1) Singular. Plural, Nomin. la patro = der Vater, hl patroj = dio Väter, Gen. de la patro = des Vaters, dei 1a patroj = der Väter, III. Grammatikalische Merkmale zur Unter­ Dut. al la patro = dem Vater, al1 i>* .patroj = den Vätern, scheidung der Begriffsbeziehungen. Acc. lu patron, = den Vater Ila patrojn = die Väter. Pronomina personal in. )*de vor einem deklinierbaren Wort zur Bezeichn, des Genitiv a) II. Person mi = ich, | ni nl « « « » « « « Dativ Singular. ! 2. , vi ='du, Plural. } vi 11 als Auslaut eines deklinierbaren Wortes zur Bezeichnung I 3. « li = er, êi = «ie, ĝi=:e«; J ili des Accusativ pli (mehr) zur Bezeichnung des Komparativ Reflexiv: si = sieh; indefinit: oni = man. plej (meist) , Superlativ. b) Deklination: Nom. mi = ich, Beispiel : Positiv Komparativ Superlativ Gen. de mi — meiner, bona pli bona plej bona Dut. al mi = mir, Acc. min = mich. ’) (gut) (besser) (am besten) ns Adjektiv. is zur Bezeichnung der Zeitform des Indicntiv uct. Deklination. os Singul. Beispiel : Gegenwart Vergangenheit Zukunft Nom. la bona patro = der gute Vater, mi skribas ini skribis mi Bkribos Genit. de la bona patro = des guten Vater«, (ich schreibe) (ich schrieb) (ich werde «ehr.) Dat. al la bona patro =: dem guten Vater, (ich habe geschrieben) Ace. la bonan patron = den guten Vater, (ich hatte geschrieben) Plural. bonaj patroj = die guten Väter, us — zur Bezeichn, aller Zeitformen des Conjunctiv u. Kondition. ,, . . , . ich würde schreiben, bonaj patroj = der guten Väter, Beispiel : nn sknbus ; . , _ , , . , , , 1 ( ich wurde geschrieben haben, bonaj patroj = den guten Vätern, u — zur Bezeichnung des Imperativ und Optativ. • . i , 1 komme! Beispiel: venu! .. . , , , 1 1 mögest du kommen! ni venu ! lasst uns kommen ! ant | int zur Bezeichnung der Zeitformen des Particip. activi. ma = ont I nia =. uiiHcr, Beispiel : amanta patro — ein liebender Vater, Plural. ( via = euer, aminta „ =: ein Vater, der gelie l ilia = nie. amonta B = ein Vater, der liebe N u niera le. lit I a) Grundzahlwörter. it zur Bezeichnung der Zeitformen des Particip. passivi. unu — 1 ses = (i dekunu = 11 tridok = 30 ot I du 2 sep = 7 dekdu = 12 u. ». f. Beispiel : amata patrino3) eine .geliebte Mutter, tri = .3 ok — 8 dektri = 13 cent = 100 amitn w eine Mutter, die geliebt worden ist, kviir = 4 null — 1) u. ». f. centunu = 101 amota „ eine Mutter, die geliebt werden wird.4) kvin = 5 dek = 10 dudek — 20 ducent = 200 estas amata wird geliebt 1 Konstruktion der mil — 1000, niiliono = die Million. estis ist geliebt worden Zeitformen des Ordnungsziihlwörter werden gebildet aus den Grund­ estes wird geliebt werden ) Pnssivums.5) zahlwörtern mittels der Adjektivendung il; z. B. ĉtl (ob) (stets an der Spitze des Satzes] bezeichnet in I. j. unua — erste, dun = zweite, kvina — fünfte u. ». w. die direkten wie die indirekten Sntzfragen, z. B. ('n «) Hruehzahlwörter endigen auf Oll; z. B. duono ~ ein patrino donnas? Schläft die Mutter? Mi ne scias, <‘u halbes, kvurono — ein viertel etc. la patrino donnas. Ich weiss nicht, ob die Mutter <0 Vcrviclfältigungsziihlwörter endigen auf obl ; z. B. schläft. )* doubla = zweifach, triobla = dreifach etc. ’) j wird weich und beschleunigt ausgesprochen und liât aut <•) Siinimelzahlwörter endigen auf <>p; z. B. duope = zu die Betonung des Wortes keinen Einfluss. zweien, kvnrope = zu vieren etc. s) da ersetzt den Genitiv nach Mass, Gewicht und deigl. bezeich­ f) distributive Zahlwörter durch Vorsetzung von pt) ge­ nenden Wörtern, z. B. kilograino da viamlo = 1 kg Fleisch. bildet, z. B. po kvin = je fünf etc. ’) in (Suffix) dient zur Charakterisierung der weiblichen Farm, welche stets aus der bezüglichen männlichen gebildet wird. z. B. frato (Bruder), fratino (Schwester), filo (Sohn), filino (Tochter). Verbum. 4) Je nachdem die I’articipien substantivisch, adjekt. oder adverb. gebraucht werden, erhalten dieselben die Endung der betr. Redeteile; Konjugation. z. B. amanta patro ein liebender Vater 1 ) Indikativ. amanto ein Liebender, Singular l’lural amante indem ich liebe, lieliend, amas ich liebe amas wir lieben ainato ein Geliebter. *) Zur Bildung aller Formen des I’assivuins bedient man sieh des n du liebst T» ihr liebt Zeitwortes esti und des I’articipiums präsentis passivi des gegebenen Zeit­ T» °r 1 ■n sie lieben wortes. Die Beziehung der Handlung auf die wirkende Ursache wird w MC ! liebt durch die Präposition de ausgedrückt; e« J z. B. La patrino estas amata de l’infano — die Mutter wird T» geliebt von dem Kinde. *) Wortfragen werden wie im Deutschen durch ein fragendes Pro­ *) Einen nahest immten Artikel hat 1. i. nicht; patro = ein Vater. nomen oder Adverbium eingeleitet; z. B. Kiu skribas? Wer schreibt? •) In gleicher Weise werden anef) die übrigen Fürwörter dekliniert. Kie vi loĝas? Wo wohnst du? * Anmerkung. Gi soll nur für Tiere und Sachen stehen. U LA ESPERANTISTO : Vergangenh. ich liebte nij wir liebten Plural. mi amis ich habe geliebt ( wir wurden geliebt, amis wir haben geliebt ich hatte geliebt wir hatten ni cstis amataj ! wir sind geliebt worden, u. s. w. u. s. w. I wir waren geliebt worden Zukunft . I ich werde lieben U. 8. W. | ich werde geliebt haben Singular. u. s. w. Zukunft. . ‘ i ich werde geliebt werden, s int es os atna a | wertje geliebt worden sein. ni amn« / w'r werden lieben | wir werden geliebt haben Plural. u. s. w. . . f wir werden geliebt werden, nt cs ob anta aj wer^on worden sein. 2) Konjunktiv und Konditionalis. 2) Konjunktiv und Konditionalis, mi vidus { “J 8C.he, , mi estus amata = ich würde geliebt werden . I ich wurde sehen u. 8. w. U. 8. W. 3) Imperativ und Optativ, 3) Imperativ und Optativ. estu amata! Sei oder werde geliebt! {K. estu amataj! Seid oder werdet geliebt! Präpiosition.)* mi amu! lasst mich lieben! anstataü = anstatt, super = über, oberhalb, ni amu! lasst uns lieben! dum = während, trans = jenseits, 4) Particip. lad = nach, gemäss, intern = innerhalb, Aktiv, praes. endigt auf ant (amant = lieben) ekster = äusser, ausserhalb, do = von, perf- int (amint = der geliebt hat) nuilgraä = ungeachtet, kun = mit, ont (amont = der lieben wird) per = mittelst, durch, el = aus, Passiv, praes. endigt auf at (aniat = der geliebt wird) al = zu, sur = auf, en = in, perf. s w it (amit = geb, der gel. Word, ist) apud = bei (Ort), ĉe = bei (Pers.), pri = von, über, fut. s » ot (amot = der geb werden wird, der zu liebende). pro = um, willen, wegen, sub = unter, II. Passiv. post = nach, inter — zwischen, 1) Indikativ. sen = ohne, firknü = um, herum, gegen, Singular. kontraü = gegen, tra durch, Gegenw. estas amata = ich werde geliebt, autiiu — vor, por = für. » B = du wirst geliebt, Ist aus dem Sinn des Satzes nicht ersichtlich, welcho so setzt man das neutrale „jo“, » ’ = Cr I . ' Präposition anzuwenden ist, » B = sie wird geliebt. Konj unktion. » = es J kiij = und, ja = doch, Öar — denn, weil, da, Plural. ankafi = auch, ol = als, ni estas amataj = wir werden geliebt, ankornŭ = noch, nek — nek =: weder, noch, vi „ = ihr werdet geliebt, tarnen = doch, jedoch, « jen — jen = bald — bald, ili . = sie werden geliebt. — eĉ = sogar, w nur = nur, tu = ob, Singular. sed “ aber, sondern, ke s= dass, damit, V ergangenh. ( ich wurde geliebt, au — oder, kvankam = obgleich, mi estis amata ich bin geliebt worden, £is = bis, se == wenn, I ich war geliebt worden njn — auch nur, ju — des = jo — desto, u. s. w. I uterje ktion. Anmerkung.., Je______nachdem die Participial,______substant.,, adjekt._, oder Ach! jen! — da! siehe! adv. Bedeutung haben, erhalten dieselben die entsprechenden grammatika­ Ach! ti ! = pfui ! lischen Endungen; z. B. l’amant» =z der Liebende, l'aniantB patro = der liura! = llurruh! liebende Vater, amante .= liebend (indem ich liebe), aminte = nachdem ich geliebt hatte, ainonte — wann ich geliebt haben werde. •) Alle Präpositionen regieren den Nominativ.

Korrelation der Fürwörter mit den Umstandswörtern und unbestimmten Zahlwörtern. Interrogativ u. Wortart Affirmation Negation Indefinit. Demonstrativ relativ Substant. io nenio I êio tio kio (für Sachen) etwas nichts alles das waa ia nenia t'ia tia k ia Adjekt. irgend einer kein jeder solcher was für ein ie nenie ĉi e tie •) kie Adverb. 1. irgendwo nirgend» überall dort wo iel neniel fiel kiel Adverb, m. irgendwie keineswegs 80 wie ial tial kial Adverb, k. irgend warum darum warum iam n e n i a m ĉ i a in tiam ’) k i a ni Adverb, t. irgend wann niemals immer dann wann iom tiom k iom Adv. quant. ein wenig soviel wie viel Pronom. iu noniu Éiu tiu •) kiu person. indef. jemand niemand jedermann jener, derjenige wer, welcher

*) tie dort, tic ĉi liier *) tiam dann, tiam ĉi jetzt *) tiu jener, tiu ri dieser. ’ - Anmerkung. Auch diese Wörter werden, soweit sie fleiionsfahig sind, wie das Hauptwort dekliniert. (Fortsetzung siehe Beilage.)

’ r z « — — 1. - ■ 1. JlbrgSBg la espkrantîsto. Seit« 15 Korrespondo. ! nia afero estas ankoraü malmulte ko/nato en Via urbo!! Ne forgesu, ke on nia afero mi estas nur unu cl la labo- Moskvo, 14-/26. de Junio 1888. ristoj, kaj se mi devus mem kaj soin fari la tutan aferon, En nia urbo la nombre de la amikoj de la lingvo Es­ kiu devas esti fiirata de multaj amikoj en multaj lokoj, tiom peranto en la lasta tempo komencis forte grandiĝi. Longan nia afero estu» perdita. L. Z-f. tempon oni sin tenis al tiu êi lingvo sufiêe »enkrede, êar ni Al Sinjoro M-n en G. Via letero estas subskribita: havis trograndigitan ideon pri la forto de Volapük kaj kredis, „Unu el la plej varmaj amikoj de la lingvo Esperanto“! Mi ke kun tia konkuranto ĝi estos nun jam malfacile batali; efektive memoras, ke de tempo al tempo vi sendas al mi sed en la lasta tempo, kiam ni iom pli proksime ekkonis la leterojn kun demandoj pri la irado de la afero; «ed neniam efektivan forton de Volapük, tiu êi nia timo antaü Volapük“ ankoraü Vi skribis al mi kion Vi mem fari» por nia afero. komencis perdiĝadi. La praktikeco, utileco kaj beleco de la Varma amiko de nia afero povas sin nomi ne tiu kiu êiam lingvo Esperanto komencis venkadi, kaj multaj el tiuj, kiuj demandas, «ed nur tiu kiu laboraB por nia afero kaj vastiga» antaüe timis eldiri sian opinion, nomas Bin nun malkovre Es- ĝin. Anstataü demandi min êiumonate „kio estis *,farita Vi perantistoj. Bedaŭrinde niaj riĉuloj kaj homoj intiuaj tenas devas en la fine de êiu monato demandi Vin mem: „kion mi tin ankoraŭ malproksimc de nia afero, kvankam inter ili esta» faris por nia afero en la pasinta monato ?“ L. Z-f., multaj kiuj ne sole scias pri la lingvo Esperanto, sed ankaü Al Sinjoro K-f en D. Anstataü „êio tio êi“ Vi povas forte sin interesas je ĝi. Sed ilia sininteresado estas sufiêe tre bone diri „êio êi“, êar la vorto „êi“ jam per si mem karakteriza : tiel ekzemple, unu Bufiêe riêa komereisto B petis signifas proksinuiu montron. L. Z-f. unu mian konaton, ke li konstante seiigu lin pri êiuj novnjoj Al Sinjoro D-g en M- Vi povas egale bone diri „la tuâantaj la lingvon internacian. Dume al tiu êi riêa homo, malfeliêo faris lin prudentau“ kaj „la malfeliêo faris lin pru­ kiu „kun tia intereso“ volas êiam scii kiel iras la afero, kion dente“; mi mem uzas en tia okazo la nominativon. La oni aüdas novan, kion oni jam faris novan — neniam vcnis uzado de ch etc. anstataü ê etc. estas enkmtdukita nur por la penso ankaü mem ion fari por tiu afero, dum li unu povus la presejoj kiuj ne havas ankoraü leterojn kun signetoj, sed fari pli multe ol cent aliaj personoj, por kiuj êiu paŝo estas en skribado mi konsilas al Vi êiam uzi pli bone ê anstataü kunligita kun grandaj oferoj! Li eê ĝis liodiaü ne aêetis cê ch, êar la uzado de unu litero por unu sono estas multe unu verkon, malgraü ke li ilin legis preskaü êiujn! Kaj pli logika ol la uzado de du literoj. Vi diras, ko la signetoj kiam mia konato rimarkis al li, ke anstataü sin platone inte- superiiteraj estas maloportunaj en la skribado; sed la alfabeto resi je la afero li devus ankaü mem ion fari por ĝi — li pure latina bavas ja ankaü kelkajn leterojn kun signetoj super- ofendiĝis ! liniaj (i, j, t), kaj la pleij granda parte de la lingvoj kiuj Antaü kelkaj tagoj estis tie êi fondita la unua rondeto uzas la alfabeton latinan haras ankoraü unisson da aliaj de esperantistoj. Tio êi ne estas ia oficiala societo, ĝi estas literoj kun signetoj superliniaj kaj sublininj. Certo in aka- simple malvasta rondeto de konatoj kaj amikoj, kiuj deeidis demio aü kongreso penos iani clpcnsi pli oportunajn skribajn kune labori por nia amata afero. La programo de nia labo- formojn por kelkaj literoj (êar ne sole la literoj kun signetoj rado estas pli-malpli la jena: Unu fojon en la semajno ni sed ankaü multaj aliaj literoj luivas formen tre nialoportunan); kunvenados, kaj êiu el ni devas alporti kun si ian faritan de »ed tio êi estas jam tute alia demande, kiu la lingvo mem li laboron en la lingvo Esperanto, ckzemple artikoleton, pecon tute ne tuées: ĝi estas no demande de lingvo, sed nur de­ el rakonto, versajon k. s. (kaj similan). Tiujn êi laborojn ni mande de eportuneco de la skribado. L. Z.-f. legados kune kaj per fortoj kunligitaj ni ilin senerarigados. Al Sinjoro V. 8. en Tynec. Mi sciigas Vin, ke la unua En tiuj kunvenoj ni ne parolados alian lingvon ekster la numéro eliris en Septembre anstataü Oktobro kaj tial la Espéranto. En tiuj êi kunvenoj ni priparolados ankaü kion dua numéro éliras eu Novembre. Koran saluton! ni povas fari por nia afero, kaj kiel ni devas ĝin fari. Al Sinjoro R. G. en Birkenhead (Anglujo). ôu Vi ricovis Nia unua kunveno estis hieraü kaj faris Bur êiu el ni la deziritajn provain numerojn? Mi forsendis ilin tuj tian agrablan impreson, ke êiu el ni longe ĝin memoros. Ni post la ricevo de Via letero. Saluten! disiris sufiêe malfrue, plenaj je energio kaj je la plej bonaj Al Sinjoro IL Pli. en Philadelphia. Riccvis la alsenditan esperoj por la estonteco. Unu el nia rondeto alportis kun si gazeton. Plej bonan dunkon. la tradukitan de li nian himnon nacian. Tiu êi traduko tiel plaêis al êiuj, ke ni tuj êiuj ĝin deskribis kaj kelkajn fojojn Al Sinjoro J. T. en Brixen. La difereneo inter la lingvo kantis ĝin flore. Jen estas la traduko de tiu êi himno: „Esperanto“ kaj „Volapük“ estas fakte tre granda. Sinjoro Dumpert salutas Vin. Gardu la reĝon, Di’! Forta kaj grande Al Sinjoro Dro. F. L. en Berlin. Vi povas fari al nia sankta Regu je l’’lando afero la plej grandajn servojn eu Germanujo. Kun plej Glorc por ni! alla cstimo. De 1’ malamikoj Vi AlSinjoroj \V. kaj M. en Nasaĥ. Mi esta» tro dunkema Estu timata .... por Via sciigo. Saluton. Reĝo benata, Al Sinjoro Br. en Schweinfurt. Salutu êiujn nmikinojn kaj Gardu Vin Di’! amikojn. Chr. Sch. En la hieraüa kunveno estis inter aliaj decidita la jena : Al Sinjoro W. II. Tr. en Schalke. Ankaü tie êi personoj 1) venigi por la unua fojo 25 ckzemplerojn de la broâuro ellerni» la lingvon internacian plene en malmultaj horoj! „Dro. Esperanto Autaüparolo kaj plena lernolibro“ kaj Tiu êi lingvo ne estas nova lingvo kiel Volapük; êiuj disdoni aü dissendi ilin senmone al diversaj personoj, kiujn gramnuitikaj formoj kaj êiuj vortoj esta» prenitaj el 1» laü nia opinio estes utile altiri al nia afero; 2) disdividi inter kotnunn lingvotrczoro de In popoloj zivilizntnj. Saluten ni la rolojn el la malgranda komedio de Göthe („La Gefratoj“), Al Sinjoro prof. E. B. M. en W. (Livlandujo). Ôu Vi ricovis tradukita de sinjoro Grabowski, kaj prezenti ĝin post 2 semajnoj mian poStan karten? Saluton! antaü invititaj konatoj. Kune kun la prezento tiam estos lc- Al Sinjoro V. C. en Kiew. Kun granda ĝojo mi legi» Vian gata parolo pri la lingvo internaeia. leteron. La studio de tiu êi lingvo certo estas tre l’ri la venontaj laboroj de nia rondeto mi akurate êiufoje interesa. Mi esta» tre dnnkeuia al Vi por Via bonceo. al Vi skribados. Ni esperas, ke nia laborado estes fruktoporta Koran saluton. kaj ke laü nia ekzemplo iros ankaü aliaj urboj, kaj ke en nia urbo mem baldaü fondiĝos pli multe da tiaj rondetoj. Al Sinjoro K. L., Leipzig. Kun plezuro. Via proponoestas L. K. tre agréable al mi. Plej bonajn salutojn. Al Sinjoro «tud. E. de W., Petersburg. Pardonu, ke mi ne skribis tuj al Vi. Koran saluton! Respondoj al la amikoj. Al Sinjoro K. Sch. enOstrowo. Ôu Vi estas abonanto? Mi Al Sinjoro I. v. en T. Vi plendas, ke en via urbo ĝis nun ne ricevis Vian respondon. Saluton! neniu ankoraü ion scias pri la lingvo Esperanto! Nun kiu Al 8injoro A. A. en St. Paul. Via estimntn patro abonis tiun estas kulpa? Se la amikoj en T. anstataü ion fari kaj vas- êi gazeton por Vi. Donu unu ekzemploron al sinjoro tigi nian aferon atendos ke oni laboru energie, ke oni redaktoro do la germana gazoto en Vin urbo. Salutou! faru la aferon pli konata en ilia urbo — tiam nia afero Al Sinjoro II. F. en Lisboa. Mi esperas, ke Vi skribos baldaü neniam progresos en Via urbo. Vi demandas min kial al mi en lingvo internaeia. Kun plej alta cstimo. Seite 1C LA ESPERANTISTO 1. Jahrgang.

Al Sinjoro V. L. L. en Konstantinopel. Via letero Ire lit. L. Einstein. Weltsprnehliche Zeit-und Streitfragen 20^ ĝojis min. Mi deziras al Vi plej bonau sukceson. La 20. Dro. Esperanto. Meza vortaro internacia-ger­ pbbonajo devas venki. Saluton! ma na ...... 50 J Al Sinjoro A. D. en Pari». Ĉu Vi recivis la provajn numerojn? 21. Henry Philipps, J r. An Attempt towards an Estus tre agrabla al mi ion audi de A i. Kun plej alta International Languago by Dr. Esperanto ... 1 Jt estimo. ! 22. Nanez. Lernolibro de la lingvo Espérant». El­ Al Sinjoro Dro. Dan. Marignoni en Crema. Sendu al mi don« hebrea-germana ...... 40 Vian lernolibron. Ĉu Vi ricevis leteron de Sinjoro B. 23. G. llenriclundquist. Dr. Esperanto'» Intcr- en Torino? Tie estas amikoj de nia afero. Koran nationclt Sprak. Foret al och Fullständig Lärebok saluton. ^Lernolibro de la lingvo Esperanto. Eldono sveda) 40 Al estimataj amikoj en Svedujo. Skribu Vian proponon 24. A. Demonget. Un Nouveau Système de Langue al Sinjoro Dro. Esperanto en Varsovie. Saluton. International, 1’ Internacia de Dr. Esperanto . . 50 A Al Sinjoro Bertolini en Torino. Cu Vi ricevis respondon de ! 25. E. de Wahl. Malgranda vortaro de la lingvo Sinjoro Dr. D. Marignoni en Crema? Koran saluton. Esperanto (kun antaiiparolo) por Ilispanoj . . . 06 J Al Sinjoro J. Schn-r en Ober-Döbling. Mi espéras rieevi ' 26. G. llenriclundquist. Malgranda vortaro de la baldaü respondon de Vi. llavu la boneeon sendi al lingvo Esperanto (kun antaiiparolo) por Svedoj . 06 «5 mi la tuŝantajn gazetojn. Koran saluton. 27. A. Demonget. Internacia ou Volapük? De Au­ Al Sinjoro K. O. en München. Lingvo internacia estas guste Demonget...... 25kop. efektiva mondlingvo, ĉar ĝi ankaü estas koinprenebla 28. E. de Wahl. Vortaro Esperanto-hispana . . . 3kop. al tiuj, kiuj ankoraü ne konas ĝin. Tial mi lnboras kun Ĵ 20. G. llenriclundquist. Vortaro Esperante-sveda .20kop. plezuro por tiu êi lingvo. Koran saluton. 30. Klubo en Nürnberg: La lingvo internacia. Voll­ AlSipjoro VI. V. de Majnov en S. Petersburg. Mi estas ständiger Lehrgang der Esperantosprachc. (Verlag dankema al Vi, al plibona amiko de nia afero. Koran der Kornsehen Buchhandlung) ...... 50 -J saluton. La Redakcio. 31. R. Libek. Starptautiska Waloda (Lernolibro do la lingvo Esperanto. Eldono latva) (Lettisch) . .COkop. La gazeto „Esperantist»“ kaj ĉiuj supre skribitaj ver- Biblio gr afi o. koj povas esti ricevataj en multaj librejoj; so Vi ne ricovo» ilin en librejo. Vi |M>vas sendi la necesan monon rekte al (Daürigio.) L. Zamenhof (Varsovie, strate Przejazd N. II), kaj li elsendos 17. A. Grabowski. La Gefratoj. Komedio de Gôtho al Vi la deziritajn verkojn rekte per la poste. Anstataü mono (en Espéranto)...... 30 oni povas sendi signojn de poŝto (de êia lande). Por la poitatrana- 18. L. Einstein. La Lingvo Internueia als beste I sende oni devas aldoni po 20°/o do la koste do 1' verkoj. Kiu Lösung des internationalen Weltsprache-Problems. acetas ne mnlpli ol por unu rublo, tiu |s>r la transsçn(Uo ne pagas. Vorwort, Grammatik und Stil nebst Stammwörter- Verzeichniss...... 1

Novitäten. N o v il j o j. Vor einigen Tagen ist ein Werkchen erschienen, be­ Anteil kelkaj tagoj esti» cldonita verketo: Malgranda titelt „kleines Wörterbuch der Esperantosprachc mit Vorrede“ vortaro do la lingvo Esperanto (kun antaiiparolo). La verketo in russischer, polnischer, deutscher, englischer, sp.u.«»••her estis oldoiiitn en la lingvoj rusa, pola, franca, germana, angln, und schwedischer Sprache, zu je 6 <5 beziehbar. Dasselbe hispana kaj sveda, kaj kostas en êiu lingvo nur 6 pfenigojn. ist sehr wichtig und jedem Leser auf’» wärmste zu empfehlen, Tin êi verketo estas tre grava, kaj ni vnrmege rekomendas da es für das Studium unserer Sprache ein vortreffliches gilt al ein legauto. Por hi amikoj do nie lingvo ĝi estes Hilfsmittel darbietet und für solche Personen, welche die­ tre grava lielpo en la propagado «le nia afero, kaj ni la per- selbe noch nicht kennen, eine vollkommene Uebcrsicht über sonoj, kiuj ne konas ankoraü la lingvon Espéranto tiu êi die Konstruktion der Grammatik und des Wörterbuchs enthält. malgranda verketo doues plcnan ideon pri la tut» konstruo, Die amerikanisch-philosophische Gesellschaft bearbeitet grnmatiko kaj vortaro de nia lingvo. gegenwärtig eine vollständige Geschichte der Weltsprache­ La Amerika Filozotia Société préparas nun plenan historien frage, welche höchst interessant zu werden verspricht und de la demande pri lingvo tutmondn. Tiu êi historié, kiu bis Monat November d. Js. erscheinen wird. kredeble estes tre interesn, estes prêta on Novembre do tiu Herr Heinrich Phillips,' Sekretär der amerikaniseh- êi jure. philosophischen Gesellschaft, hat vor kurzer Zeit ein Lehr­ Sinjoro Henry Phillip», Sekretärin de la Amerika Filo- buch der Esperantosprache für Engländer herausgeben. Ge­ zotia Société, eldmiis »niait mnllonga tempo la lernolibron do genwärtig arbeitet er an einem vollständigen englisch-inter­ lu lingvo Esperanto por Angloj. Nun li lnboras super plena nationalen Wörterbuch; er teilte uns mit, dass der grösste vortaro angla Espéranto; li skribis al ni, ke la plej grand» Theil dieses Werkes schon fertig ist. parte de tiu êi verko estas jam prêta. Herr R. Libeck, welcher vergangenen Winter in Riga Sinjoro R. Libek, kiu en ht pasinta vintro liavis en Riga mehrere öffentliche Vorlesungen über die Esperantosprache kelkajn îegojn publikiijn pri la lingvo Espéranto, préparas par hielt, bereitet für die Presse ein Lehrbuch unserer Sprache la preso la lernolibron de tiu êi lingvo por Livoltoj. (Gi jam für die Livländer vor. (Dasselbe ist bereits erschienen.) eliris.) Fräulein M. F. aus Bukarest übersetzt das Wörterbuch Sinjorino M. F. cl Bukarest« traduki» la vortaron de la der Esp -rantosprachc in die rumänische Sprache. lingvo Esperanto en la lingvo rumana. Herr E. v. Wahl in Petersburg hat in der Esperanto­ Sinjoro E. de Wahl cl S. Peterburgo traduki» en Es­ sprache die Erzählung von dem berühmten russischen Ge­ péranto la rakonton de la glora rusa poefo „La l’rincino Mary“. dichte „Die Prinzessin Marie“ übersetzt. Diese Erzählung La rakonto eldonita en ht „Kolekto da novuj verkoj. wird in der Sammlung neuer Werke erscheinen. Sinjoro A. Grabowski. Li pretigis ankaü verkon sub la Herr A. Grabowski bereitet auch ein Werk unter dem nome „Kondukanto Internacia“, kiu enhavas diversnjn dia- Titel „Internationaler Führer“ vor, welches verschiedene logojn en la lingvo Espéranto. Ûiuj 3 verkoj estes eldonitnj Gespräche in der Esperantosprache enthalten wird. kredeble post mailonga tempo. Anoncoj. Anonco. G. Zechmeyer en Nürnberg. Senpage instruas lingvon Esperantan Plej granda komerco de la poŝtsignoj. Vladimir Vladimirovic de Majnov en S. Pe­ Ûiuj kasitnj poŝtsignoj estas aêetataj kaj ŝanĝataj. te rbur g. Alle gebrauchten Briefmarken werden gekauft und umgetauscht. Ftir die Redaktion verantwortlich: Chr. Schmidt, Nürnberg. Druck von W. Tünimel in Nilrubcrg. Beilage zu No. 2 de „La Esperantisto“.

Fortsetzung der tabellarischen Uebersicht der Grammatik und Wortbildung.

VI. Wortbildung. „re“ (Präfix) * wieder zurück; also revidi — Wiedersehen; redoni zurüekgeben; rei wiederholen. Zur Bildung neuer Wörter mit neuen Begriffen „dis“ „ zer, auseinander, hinaus; disrompi «er­ dienen folgende Präfixe und Suffixe: brechen; sendi senden, dissendi hinaus­ „ge“ (Präfix) fasst beide Geschlechter in einem Begriff zu­ senden, versenden ; sammen; z. B. frato — Bruder, gefrntoj Geschwister; *„ek „ gibt an, dass die im Stammverb ausgedrückte „id* Nachkomme; Beispiel Napoleono — Nnpoleoiiidoj Thätigkeit im Anfänge begriffen oder von mo­ Nachkommen des Napoleon; mentaner Dauer ist; z. B. ekkrii aufschreien; „bo* bezeichnet die durch Heirat entstehenden Verwundtsehafts- soni tönen, eksoni ertönen; arten: z..B. filo Sohn, bofilo Schwiegersohn; „ne* „ nicht, un; z. B. elilu möglich, neobla -w ,uj“ Behälter, Träger; dient auch zur Bezeichnung der | unmöglich. die betreffenden Früchte tragenden Bäume und der von i „il* Werkzeug; z. B. sonori läuten, sonorilo Glocke; den betreffenden Völkern bewohnten Ländern ; z. B. traiiĉi schneiden; trnnêilo —- Messer; plumo Feder, plumujo Federbüchse ; pomo „ig* veranlassen, zu etwas milchen; bezeichnet also, dass Apfel, pomujo Apfelbaum, Germano der i das im Stummwort Ausgedrückte zur Ausführung ge­ Deutsche, Germanujo ■ Deutschland; bracht wird; z. B. pura rein, purigi reinigen. „ing“ dient zur Bildung derjenigen Wörter, welche Gegen- ; *„iĝ hat dazu noch reflexive Bedeutung; also puriĝi sich stände bezeichnen, in die das im Stammwort ausgedrückto i reinigen. eingesetzt wird; z. B. plumo Feder, plutningo *„ej dient zur Bezeichnung des Ortes, wo das im Stamniwort Federhalter ; Ausgedrückte geschieht oder sich befindet; z. B. preĝi „an“ Mitglied, Anhänger, Einwohner; dient zur Bildung beten, preĝejo Kirche; malsunulo -e der Kranke, derjenigen Wörter, welchen diese Allgemeilibegritfe zu malsnnulejo Krankenhaus. gründe liegen; z. B. klubo - Verein, klubano „ist* dient zur Bezeichnung der Person, welche sich mit dem Vereinsmitglied; republiko Republik, republikatto im Stummwort Ausgedrückten beschäftigt; z. B. kur a ei >»» Anhänger der Republik; urbo Stadt, urbatio heilen, kuracisto Arzt; ĝardeno Garten, ĝarde- Städter ; nisto Gärtner. „estr“ — Vorstand, Vorsteher, Vorsitzender, z. B. klubo „ad* bezeichnet, dass die im Stammwort uusgedrückte Thätig­ Verein, klubestro Vereiusvorstand; keit eine andauernde ist; z. B. kanti singen, kan- tado Gesang; servi dienen, servado Dienst; „er* bezeichnet von den das Ganze zusammensetzenden gleich- ; batnli kämpfen, batnlado Schlacht. artigen Dingen das einzelne; z. B. mono Geld, ! „seii“ ohne (los, un); z. B. dépendu abhängig, sendependa monero Münze. unabhängig, eraro Fehler, senerara fehlerlos; „ar" dient zur Bezeichnung von Sammelbegriffen; z. B. arbo „el" aus ; z. B. fosi graben, elfosi ausgraben ; Baum, arbaro — Wald, monto ~ Berg, montera *„trans jenseits (über, hinüber); z. B. transpa&i über­ Gebirg. schreiten ; *„ul erhebt die betreffende Eigenschaft zum Personenbegriff; „tra“ durch (hindurch); z. B. truvidi hindurehsehen; z. B. siiĝa weise, siiĝulo der Weise. *„ul zu (un. hin, herbei); z. B. nlveni herbeikommen; „ind“ würdig, wçrf; z. B. kredi glauben, kredindn „en* in (hinein, herein, ein); z. B. iri gehen, eniri glaubwürdig; vidi selten, vidinda sehenswert ; )*eingehen. „ebl“ möglich, faltig; z. B. manĝi essen, mungebla *„nj den ersten 2 - 5 Buchstaben eines weiblichen Eigen- essbar; vidi sehen, videbla sichtbar; kredi mimens »»gefügt, verwandelt diesen in ein Kosewort; glauben, kredebla — glaubhaft; z. B. Mari Manjo (Marieehen). „aj* dient zur Bildung von Substant. uns adjekt. und ndverb. „cj“ hat dieselbe Bedeutung bei den männlichen Eigennamen; Begriffen, sowie aus Substantiven, welche einen Stoff z. B. Aleksandro Aleöjo. bezeichnen; z. B. vorn wahr, verajo das Wahre; , êirkau tun, herum, éirkauajo die Umgebung; fern • In gleicher Weise können auch andere Präpositionen zur Wort­ bildung verwendet werden. Eisen, ferajo Eisenzeug; Zusammengesetzte Wörter entstehen durch einfache Anreihung der „ec“ bildet aus dem Adjektiv den entsprechenden abstrakten Wörter. Bas Grundwort kommt zuletzt. Grammatikalische Endungen Begriff; z. B. vera wahr, vereco Wahrheit; werden als selbständige Wörter betrachtet; z. li. vaporkipo (Dampfschiff) besteht ans vnpor Dampf, sip Schill und o — Endling des Substantivs. libéra frei, libereco Freiheit ; Alle iuteruat iotmleii Wörter (die sogenannt en Fremdwörter) werden *„em Neigung, Gewohnheit; z. B. seii wissen, sciema in der internalioiiahn Spruche gebraucht; nur nehmen sie in solchem Falle wissbegierig; puni rein, puremeeo Reinlichkeit; die internationale Orthographie an. Auf diese Weise ist es überflüssig, eine ungeheuere Menge von Wörtern zu lernen. „et“ bezeichnet eine Verkleinerung oder Schwächung; z. B. monto Berg, monteto Hügel; ŝiri reissen, ŝireti - pflücken; „eg“ bezeichnet eine Vergrösserung oder Steigerung; z. B. El la „Dua libro“ de Dro. Esperanto. domo llaus, domego — Palast, dometo Hütte; La vcnoiitajn upurtiijii pecojn estas donatnj ke la 1er« varma warm, vannogn •— heiss; nnntoj povu ri|M?ti praktike In rcguloju de I' gramatiko iuter- „da“ dient zur Bezeichnung des Genitiv» nach Gewicht, nacia kaj komprciti boue In signifou knj la uzou de I' sufiksoj Mass u. dgl. bezeichnenden Wörtern (entspricht dem kaj prefiksoj. franz. Teilungsartikel); z. B. unu kilogramo da zukro; „mal“ bezeichnet den geraden Gegensatz des im Stammwort Amiko venia unu cl In nmikoj venia). — Ln amiko ausgedrückten Begriffes; z. B. riĉa reich, malriea - venia (= In koiuitn amiko, nu ln amiko, kiun oni ntendis). arm; bela schön, malbela hässlich. — Donu al mi libron. — Donu al mi la libron, kiun vi Nr. 2. Beilage zn LA ESPERANTISTO 1. Jahrgang. promesis al mi. — Tiu êi ĝardeno estas ainata loko de birdoj. instruanton. — Libro instruanta estas tre utila. — Ne êiu — La fenestro estas amata loko de la birdoj (= niuj birdoj). , instruanto estas instruisto. — Dio estas la kreinto kaj la — La vorto *,1a estas nomata ;„artikulo* ĝi estas uzata tiam, reganto de 1’ rnondô. — Ferminte la pordon, li komencis sin kiam ni parolas pri objektoj konataj. Anstatau ,1a* oni povas senvestigi. — La venonta gasto estas ankoraii en la vojo. — unkaii dirT „1’*, se gi ne estos nialbonsonn.— 8e iu ne komprenas La elpelito malsatas jam la triait tagon. — Punata antab la bone la uzon de la artikulo, li povas tute ĝin ne uzi, far ĝi rompita poto, la kato eble komprenos la kiùizon de 1’ punado. estas oportuna, sed ned necesa. — La konstruota dont« kostos tnulton da mono. — Batate de la mastro, li ploris kaj juria, ke li terure venĝos. — En 2. tiu êi lernejo la infanoj estas edukataj tre bone, êar la lcrno- Jen estas la patro. — Mi aüdas la voêon de la patro. jestro sin okupas je sia afero kun amo. — Tio êi montras, — Mi ricevis donaeon de la patro. — Diru al la patro, ke ke via nepo estas ne bone edukita. — Dum en unu êambro mi estas sann. — Ni iros al la patro. — Karolo aêetis por la gnstoj daneadis, eu la dua êambro estis préparât« la ves- sia kuzino horloĝeton kun tri montrantoj. — Ni vidas per la permanĝo; kiam la tablo estis preparita, oni invitis la gastojn okuloj. — Rakontu al ni la novajojn, kiujn vi atidis pri niai al la tablo. — Rio estos hodiati prczentatu en la teatro? malfeliêaj fratoj. — De kiu vi ĝin niidia? — Mi pensas pri Aiîdu, infanoj! se vi estos prezontitaj ni la generalo, salutu la sorte de min fratino, kaj mi kalkulns jam la minutojn ĝis lin ĝentile. — La fraiilino, kiu estis edzinigola de mia frato, nia revido. — Afigusto estas bona, Mario estas pli bona ol mortis, ne fnriĝinte ankoraii eê lia fianêino. — La formojn Aügusto, sed Ernestine estas lu plej bona el êiuj niiiij gefratoj. kuiimetitajn (ekzemple: mi faradas,- mi estis farinta . . . — La malgrandan filinon de min mijbaro mi amas ne malpli kaj (eeterajn) — oni devas uzi sole tiam, kiam la seneo ĝin ol mian propran infanon; liodiaü mi aêetis por ŝi tre belan neecse postulas. ludilon. n. 3. La adverboj (evortoj), kiuj estas kreitaj el nlinj vortoj, Sesdek minutoj faras unu horoit, kaj dudek kvar boroj finiras je la litero .*„e êiuj aliaj adverboj ne bavas konstanten faras unu plentagon. — Mi logus en la tria etafto. — llodiatt tiniĝon kaj aparten» al lu vortoj simplnj. — Li estas severa estas la dek kvina (tago) de Aprilo. — La dudeka de Februnro jllftuiito, li juges severe, sed juste. — Nun estas vitrine, sed estas la kvindek unuu tago de 1' juro. Tiu êi river« bavas 15 imkto kredeble estos tro mulviirmii. — Li estas tre riêa, durent naiidek kvar kilometrojn da longo. — (Jeorgo Vaĥing- kaj li donis al la malfeliêulo tro nmlmulte, êar li estas konnte tono estis nal^ŝita la dudek duan Februaron (aŭ: je 1' dudek avarulo. — Kun tiu papero mi ekiris per granduj paŝoj al la dua Februaro) de 1’ jaro mil sepcent tridek dua. — Sendu komercisto; sed antnii in nmgazeno mi reukontis kaleŝon, en al mi prunte dekduon da forketoj. — Tio fi okazis antafi kiu sidis riêe vestita sinjoro. Elirinte el la kaleto knj for- cent jaroj. — Mi aêetis du ârankojn kaj pagis por ili cent jetinte la peeon da eignro, kiun li estis teninta inter la fingroj, frankojn. — Jen estas cento da pomoj. — En tiu êi lande kaj diris scn la untiiii parolo: „ne, por vi mia nmgazeno lo£as tri milionoj kristnnoj (aii: da kristnnoj). — Duobln estas fer mi ta, pro la malbomij sciignjoj, kiujn mi ricevis pri fadeno estas pli forta ol unuobla. — De tiu tago min ami- j vi de liomoj kredindnj. —Mi eltrinkis tutan botelon da vino, keco al li duobliĝis. — Kvar fojojn mi jam estis tie. — kvtiiikam ĝi ne tre plaêis al mi. êar la vino estis bona, sed Duonon de tiu êi piro mi manftis, kvaronon mi donis al min la bofelo estis de brnndo. — Oni diras, ke vi gajnis la grandan nevo, kaj la lastan kvaronon mi forjetis. — Kvinope ili tiris gajiiou; se tio êi estas vera, mi vin grntulas. — Li diras, ke la keston kaj tarnen ne povis ĝin altiri al la deine. — Se j mi <*stus pli feliêa, se mi estus pli diligenta. — La mastro vi venos al li triope, li redonos, kion li prenis; êar unue !• diris, ke mi forint, êar se ne-li min elpelos per lu hundoj: timos vian forton, kaj due li ne povas sin prnvigi. — Al êiu — llo, kiel mi estas laça! Ei! kia tnnlkonvena csprimo! el la laborantoj li donis po kvin dolarojn. Hum! vivu bi reĝo! 4. Mi vin ne komprenas sinjoro. -- Vi estas tre obstina Vortoj kuninetituj estas krentaj per simpla kunligado de mia nntiko. Vi êiuj estas tro fieraj. — „Vi“ ni diras egale simplnj vortoj; prenatnj estas ordinäre la puraj radikoj, sed, al uno persono au Objekte kaj al multaj; tio êi estas farita se la bonsonei'o aü la klareco postulas, oui povas nnkuii preni pro oportuneco, êar, parolante kun iu, ni ofte ne scias, kiel la tutan vorton, t. e. la radikon kuno kun la tiniĝo. — La diri al li; „vi* nu „ci* *(„ci signifas la duan personell de lingvo internucin espéras fnriĝi inui lingvo tutmonda. •— La 1’ unu nombro; sed tiu êi vorto eçtas trovnta sole en la plena unutagn regado de tiu êi estro ne rostis scn postsignoj. — vortaro; en la lingvo mein ĝi preskaii neniain estas uzata). Tio estas frukio de lin ununtempn verkudo. — Ni matenmiingns La êapisto ne venus, êar li estas malsana; se venos lia êiam je l'deka horo antnii tngmezo. — Lu |mrdokurtenoj de plej maljuna filo, vi povas ankttii gin doni al li; sed se venos lia dorniiabimbro estas de tlavruĝn koluro. Neniiim insulta, Ha malgranda infano, donu al ĝi netiion. — Jeu estas la ne purolinte kuu lu iiisullolo. Mein In libron sur In tublon. liundo, donu al ĝi oston, kaj voku la katinon, ĝi ricevos peeon La libre jam estas sur lu tablo. — Li eniris In êambron du viando. — Mi amas min, êar êiu amas sin ment. — Vi (aii eu la êambron). — Ou vi estas kontentn je mia donne«? estimas vin mein, sed aliaj vin ne estimas; mia frato estimas — Li ekdormis je eteriie. — Si estas la unuu bnletistino en sin ne multe, sed aliaj lin tre estimas. — Montra ni mi vian nia teatro. — Kia iiietianikisto furis tiiin fi innŝinon? — Li kalkulon. — Ili kondukis la kolegojn en sinn loßejon, nnstn- estas direktere en fabriko de Inbnko. — La politiko de nia taii iri kun ili en ilian. — Oni diras, ko vi estas riêa. ministra montras, ke li estas bona diplomiitiistoj. La historié de In civilizndo estas tre iiitcresa. —• Li korcs]Hmdas tclegrafe 5. kuu êiuj ngeiitoj. Kial vi ne respondns al mi, kiam mi vin demandas? — fi. La patro skribas leteron, kaj la infanoj préparas siajn lecio- Kia gianda braie! kio brûlas? Ligtio estas bona brûla nojn. — Kion li bnbilas? 1À babilodas la tutan tagon. — i materiale. — La fera laistono estas bruit' varmegii. lu venis; Nia gasto knntis la êiukonatan romancon de N. — Mia onklo dcinandu lin, kiu li estas, kaj se li estas tiu, kiun mi atendns, ckkantis kaj tuj êesis, sed mia frato kantndis la tutnn ves- I sendu lin ni min; neuiuin nlian mi hodiaft volas vidi . . . ne, peron. — Karolino êiam obeadis la ordonojn de sia patrino, ! mi decidis alie: sendu êiun, kiu njtt li estos. — Jam mi venis sed bodiaü si ne obéis. — ' Kiam mi venis al li, li tuj finis I al li knj mi trovis lin libéra; tio êi min forte mirigis, êar kinin sian laboron. — Vi ne mallielpis min, êar kiam vi venis, mi aju mi venus, li êiam sidns super laboro, kaj li neniain estas estis jam finita mian laboron. — Li batalos, êar li ne dor- libéra. — Kiaj vortoj povas esti farataj cl la vortoj: *,„in mos trankvile, £is li estos venkintn la malamikon. — 8e mi *,„inl „iam“, *,„ie „ici*, ica“, „io“, „iom“, „iu“ ? — lat kioman nur estus sann, mi estus tute kontentn. — Se ili estus dirin- fojon li jam ripetis sian rnkonton? — Cu oni poviw diri: helpi taj la veron, ili ne estus nun punataj; nun ili konfesis êion, la frnton (anstatuii: al In frato), obéi la patron (nnstataii : al sed ĝi estis jam tro malfrue. — Joîiano, serêu mian krajn- la patron), ridi linn mnlsngecon (anatataü: je lia mnlsnĝeco), non. Ni iru promeni, sinjoroj! — Li ne esperu pardonon! plori la perdon (anstntafi: pro la perdo)? Jes; fnr so la senco — Savu min, amikoj! — Mi lernas pentri, knj Imli gitnron. ne montras klare, kiun. preprozicion ni devas uzi, ni êiam — lnstruante, ni lernas. — La lernanto devas estimi la povas uzi la Vorteil „je“, afi la nkuzativon sen prepozicio.

Für die Bedaktion verantwortlich : Chr. Schmidt, Nürnberg. Druck von W. Tflniuicl in Nürnberg.