Via Egnatia Apo Udha E Gjatë L'etimologia Della Parola “Pane

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Via Egnatia Apo Udha E Gjatë L'etimologia Della Parola “Pane Anno 14 Distribuzione gratuita in: Mensile di attualità e cultura italo-albanese Albania, Australia, Numero 3 Belgio, Canada, Germania, Direttore editoriale: Hasan Aliaj Grecia, Francia, Italia, Luglio 2016 Stati Uniti e Svizera L’Etimologia della parola “Pane” Via Egnatia apo Udha e Gjatë Da MILI BUTKA lendo, in modo semplice, in mezzo alla Ph.D.C. MELSI LABI guerra d’esistenza, sorgente da dove sorse Drejtor i Muzeut Historik Kombëtar Una mappa del secolo XVII che parla molto ...! a lingua dell’intera umanità, si- questo linguaggio, l’unica “luce” del nos- All’interno delle due mappe nella lingua latina e scritto Albania Superiore e curamente ha un inizio, un’origine, tro universo che è sorto come acqua pura un nocciolo, da dove sono usciti le e limpida della fonte che andando per la ia Egnatia është ndërtuar për Albania Inferiore. L prime “Balbuzie”, suoni umani, lettere- sua strada come l’acqua tra gli scogli delle të lehtësuar qarkullimin e lirë - Albania: a sinistra della Macedonia; in essa [ci sono]: Scodra (Scutari), simbolo, come elementi della materia montagne, si è trovata bella e lavorata per të njerëzve si dhe për të reali- metropoli e sede del Pascià; Ulcinium (Dolcigno), città portuale protetta V prima, create naturalmente, non vo- non perdersi mai! (segue a pagina 4) zuar lidhjen e Romës me provincat më da un castello fortificato, i cui abitanti praticano la pirateria. Antibarum të largëta. Ajo fillonte nga Durrësi dhe (Antivari), luogo fortificato. Dyrrachium (Durazzo), città e porto un tempo nëpërmjet Ohrit e Selanikut të shpinte në celeberrimo. Aulon (Valona) ha un porto. Kostandinopojë. Me një gjatësi rreth 861 - Epiro, sotto l’Albania; in esso ci sono: Arta (Larta), mercato ricco di abi- km, Via Egnatia ka qenë e përshtatshme tanti. Buthrodum (Butrinto) e Prevesa sono dei Veneti Ardea, antica civilta’ – Pellazgo për lëvizjen e udhëtarëve dhe të kar- vaneve. Udha Egnatia niste nga Durrësi Ilire, della potente dinastia Rutuli e Apolonia, më pas këto dy degë janë bashkuar diku afër Elbasanit për të vazh- duar nëpërmjet Ohrit e Manastirit dhe përfundonte në Selanik. Në shekullin IV pas Krishtit, Udha Egnatia u zgjat deri në Kostandinopojë dhe ishte vazhdimi i rrugës së vjetër romake Via Apia. Për nga rëndësia strategjike Udha Egnatia bashkonte Perëndimin me Lindjen. Kjo udhë e ka marrë emrin nga ndër- tuesi i saj, prokonsulli Cnaeus Egnatius, i biri i Caius. Emri i tij gjendet në dy mbishkrime, që janë në muzeun e Se- lanikut. Sami Frashëri kur flet për viset shqiptare në volumin II të enciklope- disë Kamus Al-Alam emërtimin Udha Egnatia e ka lidhur me përcaktimin e bërë prej vetë shqiptarëve. Kjo udhë përshkon nga perëndimi në lindje tro- jet shqiptare dhe fjala “Egnatia” është mbiemri i shqipes (e gjatë), që latinët e Da SHQIPE HOXHA territorio capitale del quale erano la città shndërruan në trajtën Via Egnatia. Në antica di Ardea che si trova circa 35 Km gjuhët latine dhe greke pjesa e emërtimit utuli oppure Rutuliani (Antico a sud – est di Roma. Si pensa che loro Egnatia nuk është e motivueshme kup- Italic Rudhuli) ‘’quelle rose’’ sono discendenti di Umbri e Pelazgi, che timisht dhe kjo vjen se ata këtë emërtim Rcon significato ‘’le bionde’’ secondo dei studiosi moderni loro erano erano membri di una dinastia famosa molto simili e legati con i popoli Etruschi e kanë huazuar prej shqipes “Udha e italica. I rutuli si erano stabiliti i un oppure Ligurian. gjatë” duke e dhënë në gjuhën e tyre (segue a pagina 5) “Udha (Via) Egnatia”. (S. Frashëri, Vi- set shqiptare në Kamus Al-Alam, nr. 3, Logos A, Shkup 2004, fq. 71) Sipas studiuesit Moikom Zeqo Dur- Per imparare l’Esperanto rësi ishte porta nistore e Udhës Egnatia. Gërmimet arkeologjike në Durrës kanë Nga LUELA MYFTARI da persone di comunicare con Dio e chie- dere a lui tutto è l’origine delle lingue. Si zbuluar një hark të madh qendror dhe speranto è una lingua che è em- dice che Dio è sempre più irritato con le dy harqe të tjerë simetrikë anash tij. Kjo erso come la necessità di unificare esigenze e le lotte delle persone che vi është gjurma e “Portës së Artë” të Udhës persone. Ma poteva tornare come hanno luogo. Un giorno tutti ci troviamo a Egnatia. Harku i madh shërbente për ka- Matthäus Seutter (Augusta, 20 settembre 1678 – marzo 1757) è stato un cartografo tedesco. E era appena dopo l’umanità prima della parlare lingue diverse. La gente cominciò a limin e qerreve, ndërsa dy harqet anash costruzione della torre di Babele? La sentire diversi tra loro. Qui inizia la spac- tij shërbenin për kalimin e këmbësorëve. Artë” është ruajtur në gjendje të mirë. Një Shqipëri. Ky fakt tregon se Shqipëria ka leggenda di questo grattacielo costruito catura sociale. (segue a pagina 10) “Porta e Artë” e Durrësit pasohet nga tjetër “Portë e Artë” gjendet në Kostandi- qenë mitra ndërtimore e Udhës Egnatia. “Porta e Artë” e Skampës në Elbasan, nopojë. Përfundimisht mund të themi se (M. Zeqo, Hulumtime Arkeologjike, Alba- të cilës i kanë mbetur vetëm gjurmët e Udha Egnatia përshkohej nga katër “Por- nopol, Tiranë 2009, fq. 166). themeleve, ndërsa në Selanik “Porta e ta të Arta”, dy prej të cilave gjenden në (Vijon në faqen 2) Monsignor Pujin in mezzo Giuseppe Baffa e’ morto per difendere agli Italo – Albanesi quel grappolo di figli dell’Albania Da DAMIANO GUAGLIARDI tante perizie volute dalla famiglia. La scelta di tenere l’iniziativa (Presidente NaJemi) a San Demetrio Corone non è casuale. Giuseppe Baffa era nati- vo di questa comunità albanofona, che viene definita la capitale l 28 maggio scorso abbiamo tenuto la nostra prima iniziati- culturale storica della comunità arbëreshe di Calabria, radicato va pubblica, promuovendo a San Demetrio Corone (la nostra nel suo paese d’origine, ricordato e stimato dai suoi concittadini Isede è in Spezzano A.) un convegno di ricordo della tragedia nonostante avesse lasciato il paese da molti anni. dell’affondamento della Kater i Rades nel marzo del 1997 e della NaJemi in questo senso ha voluto ripercorrere le tappe di una morte degli avvocati Giuseppe Antonio Maria Baffa e Francesco oscura tragedia sul mare consumatasi a trenta miglia dalle coste Perrotta, difensori dei famigliari delle vittime, avvenuta nel genna- pugliesi che ha determinato circa ottanta morti accertati e un io del 2000 a seguito di un incidente stradale dovuto alla cattiva numero mai definito di dispersi; manutenzione del manto stradale, per come hanno accertato le (segue a pagina 23) Da PIETRO CAMODECA De’CoRONEI (segue a pagina 22) cmyk Anno 14 n.3 Luglio 2016 pagina 2 Antichità (Vijon nga faqja 1) STACIONET KRYESORE TË UDHËS EgnaTIA Via Egnatia apo Udha e Gjatë Dega kryesore e Udhës Egnatia kalonte pak a shumë në drejtimin e rrugës së sotme automobilis- tike. Stacioni i parë ishte Clodiana, i identifikuar me Peqinin e sotëm. Stacioni i dytë ka qenë Ad Quin- tum, që përkon me kompleksin e nimfeut romak në Bradashesh. Udha vijonte drejt Scampis (Elbasanit), në anën veriore të rrugës së sotme automobilistike dhe përputhej me të në stacionin Treieceto diku pranë Mirakës. Pasi kalonte nëpër ngushticat e Shkumbinit udha ngjitej në shpatin e malit të Polisit për të dalë në qafën e Gajorit, që përkon me stacio- nin Ad Dianam ose Grandavia. Gjurmët e udhës zbresin në Qukës ku gjendej stacioni Tres Tabernas apo In Candabia. Në vijim ngjitej drejt Pishkashit dhe Rrajcës në stacionin Pons Servili për të dalë në Qafën e Thanës, ku gjendej stacioni Clavdanon. Më tej udha vazhdonte për në Lyhnid. (Harta arke- ologjike e Shqipërisë, nën drejtimin e P. Cabanes, paraqitur nga M. Korkuti, A. Baçe, N. Ceka, Pegi, Tiranë 2008, fq. 223). TraSETË E UDHËS EgnaTIA 1-Traseja Durrës-Qafthanë. Trakte të shkëputura e Çopanajt, Ura e Haxhi Beqarit etj. Tre të parat qemerëve janë realizuar me tulla. Ura ka qenë e deri në Përrenjas. të Udhës Egnatia janë gjetur në zonën ndërmjet janë ndërtuar gjatë periudhës romake dhe antikitetit gjatë rreth 95 metra dhe daton në shek. II-III pas H. Ceka ka bërë studime rreth degëzimit që lidhte Qerretit dhe Kavajës. Traseja është rreth gjashtë të vonë. Krishtit. (V. Shtylla, L. Papajani, Të dhëna teknike Apoloninë me Dyrrahun. (H. Ceka, Dega jugore e metra e gjerë. Ajo përbëhet nga plloça guri mesa- 1-Ura më e ruajtur është ajo e Topçiasit, e cila mbi rrugën e luginës së Shkumbinit në antikitet dhe rrugës Egnatia, Monumentet, nr. 1, Tiranë 1971, tare dhe të mëdha. Në dy anët e rrugës ka bordura. gjendet pranë Elbasanit. Gjatësia e urës arrinte mesjetë, Monumentet, nr. 1, Tiranë 1990, fq. 61- fq. 25-35). Në studimin e tij Ceka thekson ekzis- Trakte të Udhës Egnatia gjejmë në lindje të Kava- deri në 450 metra. Ura përbëhej nga 15 pilastra 62). tencën e një arterie që lidhte Apoloninë e Aulonën jës, në Kryeluzaj, në Fatishtë, në lindje të Peqinit si të vendosura në largësi rreth 10 metra nga njera- 6-Ura e Jagodinës. Në Jagodinë janë zbuluar me Skampinin. Arteria kalonte nga Ura e Kuçit dhe në Bradashesh. Gjurmët e rrugës shfaqen në tjetra. Pilastrat kanë formë pesëkëndëshe të zgja- mbetjet e një ure, e cila i përket periudhës romake. nëpërmjet Dumresë dhe takohej me Udhën Egna- lindje të Elbasanit në fshatin Mirakë. tur me majën e drejtuar kundër rrjedhës së lumit. Ura ka qenë e gjerë 4,5 metra dhe ka një hark me tia në Skampin. Ceka përmend ekzistencën e qytetit 2-Traseja Rrogozhinë-Elbasan. Nga qendra e Për ndërtimin e tyre janë përdorur blloqe gurësh orientim verilindje-jugperëndim. Këmba jugore antik të Belshit në Dumre. Arkeologët N. Ceka dhe qytetit të Rrogozhinës Udha Egnatia ka kaluar nëpër katërkëndorë, të cilët lidhen ndërmjet tyre me llaç e urës është e dëmtuar, ndërsa ajo veriore ruhet L.
Recommended publications
  • Прилози – Одделение За Општествени Науки (Xlvii, 1, 2016
    PRILOZI. ODDELENIE ZA OP[TESTVENI NAUKI CONTRIBUTIONS. SECTION OF SOCIAL SCIENCES ISSN 0350-1698 MAKEDONSKA AKADEMIJA NA NAUKITE I UMETNOSTITE MACEDONIAN ACADEMY OF SCIENCES AND ARTS ODDELENIE ZA OP[TESTVENI NAUKI SECTION OF SOCIAL SCIENCES P R I L O Z I CONTRIBUTIONS XLVII 1 SKOPJE – SKOPJE 2016 U r e d u v a ~ k i o d b o r: akad. Vera Bitrakova Grozdanova (pretsedatel) akad. Vlado Kambovski dop. чlen Izet Zekiri Abdylmenaf BEXHETI Shpresa ALIJA CONSOLIDATION AND SUSTAINABILITY OF THE PENSION SYSTEM OF THE REPUBLIC OF MACEDONIA Abstract The Pension system as part of the general financial and economic sys- tem as well as the most important segment of the socio – economic aspects, continues to be responsible for providing financial resources and social security for current and future pensioners, that is, the mobilization of funds and providing pensions for people who fulfill the legal condition for retirement. The financial stability of the pension sys- tem depends on a number of factors (demographic and economic) – fac- tors, that rarely and with difficulties and can reach the long-term consolidation and financial sustainability of pension system, therefore undertaking reforms towards improving the pension system remains inevitable. Pension reforms, i.e. the improvement of the pension system had to do mainly with: security in the realization of the rights to pension and disa- bility insurance, short and long term security of solvency for pension and disability insurance, maximum insurance and minimal risk, assu- ring the right to a pension for all generations, strengthening public confidence, as well as stimulating the development of capital markets and encourage economic growth.
    [Show full text]
  • European Journal of Literary Studies
    European Journal of Literary Studies ISSN: 2601 – 971X ISSN-L: 2601 – 971X Available on-line at: http://www.oapub.org/lit doi: 10.5281/zenodo.1481955 Volume 1 │ Issue 2 │ 2018 A SHORT OVERVIEW OF THE ALBANIAN NOVEL Gjylë Totaji PhD candidate, Faculty of Philology, University of Prishtina, Kosovo Abstract: This study, entitled "A brief overview of the Albanian novel", aims to investigate the history of the development of the novel genre in Albanian literature. It is a short historic view of this genre, where the most essential points of formation of which are touched, from the first novel to the contemporary. Trying to give a glimpse of the story of the Albanian novel, besides beginning the cultivation of this genre in our literature, we have also talked about the novel written during our national and post-Renaissance period, about the novel written after the end of the Second World War, the Albanian novel, written and published in Kosovo, as well as the novel written in Albania after the collapse of the dictatorial communist system. So we tried to include almost all literary and historical periods, so that our brief panorama is more clear and comprehensive. In a word, we tried to make a genre history that is great for studying our literature, especially the Albanian novel. Keywords: Albanian novel, brief overview, genre history, comprehensive overview 1. Introduction The formalist researcher, Mikhail Bahtin considers the novel as the only genre always being in the process of developing, and never as a completed one.”ii According to this point of view, however, we can say that even our novel is a literary structure that is taking shape differently every day.
    [Show full text]
  • The First Illyrian War: a Study in Roman Imperialism
    The First Illyrian War: A Study in Roman Imperialism Catherine A. McPherson Department of History and Classical Studies McGill University, Montreal February, 2012 A thesis submitted to McGill University in partial fulfillment of the requirements of the degree of Master of Arts ©Catherine A. McPherson, 2012. Table of Contents Abstract ……………………………………………….……………............2 Abrégé……………………………………...………….……………………3 Acknowledgements………………………………….……………………...4 Introduction…………………………………………………………………5 Chapter One Sources and Approaches………………………………….………………...9 Chapter Two Illyria and the Illyrians ……………………………………………………25 Chapter Three North-Western Greece in the Later Third Century………………………..41 Chapter Four Rome and the Outbreak of War…………………………………..……….51 Chapter Five The Conclusion of the First Illyrian War……………….…………………77 Conclusion …………………………………………………...…….……102 Bibliography……………………………………………………………..104 2 Abstract This paper presents a detailed case study in early Roman imperialism in the Greek East: the First Illyrian War (229/8 B.C.), Rome’s first military engagement across the Adriatic. It places Roman decision-making and action within its proper context by emphasizing the role that Greek polities and Illyrian tribes played in both the outbreak and conclusion of the war. It argues that the primary motivation behind the Roman decision to declare war against the Ardiaei in 229 was to secure the very profitable trade routes linking Brundisium to the eastern shore of the Adriatic. It was in fact the failure of the major Greek powers to limit Ardiaean piracy that led directly to Roman intervention. In the earliest phase of trans-Adriatic engagement Rome was essentially uninterested in expansion or establishing a formal hegemony in the Greek East and maintained only very loose ties to the polities of the eastern Adriatic coast.
    [Show full text]
  • Zobacz Fragment Książki
    1 Autor Projekt okładki Tibor Dienes Dariusz Romanowicz Pomysł serii Zdjęcia Michał Koliński Tibor Dienes Jolanta Pol István Dienes Irida Ruçi (fot. 1, 3) Redakcja Jolanta Pol Mapy Butrinti, Phoinike Neritan Ceka (w: Neritan Ceka, Butroti, Tirana 2002) Korekta Nina Kapuścińska Autorzy opracowań Apollonia, Butrinti, Phoinike – Jacek Przeniosło Konsultacja merytoryczna i uzupełnienia Literatura, fi lm, malarstwo i rzeźba – Jolanta Pol Jacek Przeniosło Architektura – Jacek Przeniosło, Jolanta Pol Parki Narodowe – Krzysztof Pol Skład i opracowanie map Słowniczek – Marta Przeniosło Paweł Szewczyk © Copyright by Piątek Trzynastego, Łódź 2005 Wszelkie prawa autorskie i wydawnicze zastrzeżone. Wszelkiego rodzaju reprodukowanie, powielanie (łącznie z kserokopiowaniem), przenoszenie na inne nośniki bez pisemnej zgody Wydawcy jest trakto- wane jako naruszenie praw autorskich, łącznie z konsekwencjami przewidzianymi w Ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. nr 24 z 23.02.1994 r., poz. 83). Wydawca starał się, aby przewodnik był poprawny merytorycznie i zawierał aktualne dane. Jednak nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji w nim zawartych. ISBN 978-83-61253-18-1 KSIĘŻY MŁYN Dom Wydawniczy Michał Koliński 90-345 Łódź, ul. Księży Młyn 14 tel./fax (0-42) 632 78 61, 630 71 17, tel. 0-602 34 98 02 infolinia: 0-604 600 800 (codziennie 8-22, także sms), skype: ksiezy-mlyn, gg. 4147954, 4146841 www.ksiezy-mlyn.com.pl; e-mail: [email protected] Łódź rok: 2011 2010 2009 2008 ostatnia Wydanie II rzut: 9 8 7 6 5 4 3 2 1 liczba Druk i oprawa Drukarnia na Księżym Młynie s.c., Łódź Printed in Poland 2 OD WYDAWCY Albania jest krajem, który ma wspaniałe warunki turystyczne: góry, jeziora, morze, plaże, antyczne miasta.
    [Show full text]
  • Albanian Catholic Bulletin Buletini Katholik Shqiptar
    ISSN 0272 -7250 ALBANIAN CATHOLIC BULLETIN PUBLISHED PERIODICALLY BY THE ALBANIAN CATHOLIC INFORMATION CENTER Vol.3, No. 1&2 P.O. BOX 1217, SANTA CLARA, CA 95053, U.S.A. 1982 BULETINI d^M. jpu. &CU& #*- <gP KATHOLIK Mother Teresa's message to all Albanians SHQIPTAR San Francisco, June 4, 1982 ALBANIAN CATHOLIC PUBLISHING COUNCIL: ZEF V. NEKAJ, JAK GARDIN, S.J., PJETER PAL VANI, NDOC KELMENDI, S.J., BAR­ BULLETIN BARA KAY (Assoc. Editor), PALOK PLAKU, RAYMOND FROST (Assoc. Editor), GJON SINISHTA (Editor), JULIO FERNANDEZ Volume III No.l&2 1982 (Secretary), and LEO GABRIEL NEAL, O.F.M., CONV. (President). In the past our Bulletin (and other material of information, in­ cluding the book "The Fulfilled Promise" about religious perse­ This issue has been prepared with the help of: STELLA PILGRIM, TENNANT C. cution in Albania) has been sent free to a considerable number WRIGHT, S.J., DAVE PREVITALE, JAMES of people, institutions and organizations in the U.S. and abroad. TORRENS, S.J., Sr. HENRY JOSEPH and Not affiliated with any Church or other religious or political or­ DANIEL GERMANN, S.J. ganization, we depend entirely on your donations and gifts. Please help us to continue this apostolate on behalf of the op­ pressed Albanians. STRANGERS ARE FRIENDS News, articles and photos of general interest, 100-1200 words WE HAVEN'T MET of length, on religious, cultural, historical and political topics about Albania and its people, may be submitted for considera­ tion. No payments are made for the published material. God knows Please enclose self-addressed envelope for return.
    [Show full text]
  • The Albanian Case in Italy
    Palaver Palaver 9 (2020), n. 1, 221-250 e-ISSN 2280-4250 DOI 10.1285/i22804250v9i1p221 http://siba-ese.unisalento.it, © 2020 Università del Salento Majlinda Bregasi Università “Hasan Prishtina”, Pristina The socioeconomic role in linguistic and cultural identity preservation – the Albanian case in Italy Abstract In this article, author explores the impact of ever changing social and economic environment in the preservation of cultural and linguistic identity, with a focus on Albanian community in Italy. Comparisons between first major migration of Albanians to Italy in the XV century and most recent ones in the XX, are drawn, with a detailed study on the use and preservation of native language as main identity trait. This comparison presented a unique case study as the descendants of Arbëresh (first Albanian major migration) came in close contact, in a very specific set of circumstances, with modern Albanians. Conclusions in this article are substantiated by the survey of 85 immigrant families throughout Italy. The Albanian language is considered one of the fundamental elements of Albanian identity. It was the foundation for the rise of the national awareness process during Renaissance. But the situation of Albanian language nowadays in Italy among the second-generation immigrants shows us a fragile identity. Keywords: Language identity; national identity; immigrants; Albanian language; assimilation. 221 Majlinda Bregasi 1. An historical glance There are two basic dialect forms of Albanian, Gheg (which is spoken in most of Albania north of the Shkumbin river, as well as in Montenegro, Kosovo, Serbia, and Macedonia), and Tosk, (which is spoken on the south of the Shkumbin river and into Greece, as well as in traditional Albanian diaspora settlements in Italy, Bulgaria, Greece and Ukraine).
    [Show full text]
  • Światowit. Volume LVII. World Archaeology
    Światowit II LV WIATOWIT S ´ VOLUME LVII WORLD ARCHAEOLOGY Swiatowit okl.indd 2-3 30/10/19 22:33 Światowit XIII-XIV A/B_Spis tresci A 07/11/2018 21:48 Page I Editorial Board / Rada Naukowa: Kazimierz Lewartowski (Chairman, Institute of Archaeology, University of Warsaw, Poland), Serenella Ensoli (University of Campania “Luigi Vanvitelli”, Italy), Włodzimierz Godlewski (Institute of Archaeology, University of Warsaw, Poland), Joanna Kalaga ŚŚwiatowitwiatowit (Institute of Archaeology, University of Warsaw, Poland), Mikola Kryvaltsevich (Department of Archaeology, Institute of History, National Academy of Sciences of Belarus, Belarus), Andrey aannualnnual ofof thethe iinstitutenstitute ofof aarchaeologyrchaeology Mazurkevich (Department of Archaeology of Eastern Europe and Siberia, The State Hermitage ofof thethe uuniversityniversity ofof wwarsawarsaw Museum, Russia), Aliki Moustaka (Department of History and Archaeology, Aristotle University of Thesaloniki, Greece), Wojciech Nowakowski (Institute of Archaeology, University of Warsaw, ocznikocznik nstytutunstytutu rcheologiircheologii Poland), Andreas Rau (Centre for Baltic and Scandinavian Archaeology, Schleswig, Germany), rr ii aa Jutta Stroszeck (German Archaeological Institute at Athens, Greece), Karol Szymczak (Institute uuniwersytetuniwersytetu wwarszawskiegoarszawskiego of Archaeology, University of Warsaw, Poland) Volume Reviewers / Receznzenci tomu: Jacek Andrzejowski (State Archaeological Museum in Warsaw, Poland), Monika Dolińska (National Museum in Warsaw, Poland), Arkadiusz
    [Show full text]
  • Angelo Maria Ardovino I Laghi Dei Balcani
    ANGELO MARIA ARDOVINO I LAGHI DEI BALCANI In primo piano una baia greca, a metà un isolotto nordmacedone, sullo sfondo le coste albanesi. Questa sì che è l'Europa, ragazzi! 1. Greci, Albanesi e Slavi nel XVI secolo 21 luglio Un mio amico italoalbanese, Virgilio Avato, persona dotta quindi trilingue (gli italoalbanesi colti sanno an- che il greco, la loro lingua liturgica), mi ha fatto conoscere questo straordinario documento. In questo post per motivi pratici pubblico solo la foto dell’inizio, ma me ne sono procurato la versione integrale, di cui darò notizie a chi me le chiederà. In esso i Chimarioti, cioè gli abitanti della costa dell’Albania meridionale, o dell’Epiro settentrionale, se lo preferite, offrono al Papa Gregorio XIII (quello del calendario gregoriano, tanto per capirci) di sottomettersi alla Chiesa cattolica. Non è una scelta religiosa, ma politica. Si faranno cattolici se il Papa convincerà Filippo II, re di Spagna e di mezzo mondo, ma anche re di Napoli, sull’altra riva dello Ionio, a un intervento armato contro i Turchi. Siamo nel 1581, sono passati dieci anni dalla battaglia di Le- panto, e si aspettano che Filippo II, che aveva vinto per mare, venga a vincere anche per terra. In realtà il re aveva ben altri pensieri, ma il documento è di eccezionale interesse storico. Naturalmente è in greco, ed è redatto a Corfù da un letterato, Michail Argyros, nel dialetto colto dell’isola, ma con un’ortografia medievale diversa da quella odierna (ad esempio i nominativi plurali in ες diventano αις) che lo rende a prima vista di difficile lettura.
    [Show full text]
  • Nr 5• Vjeshtë 2018
    Nr 5• Vjeshtë 2018 AUTORËT E NUMRIT Gazmend Krasniqi Vjollca Osja Luljeta Lleshanaku Jorge Luis Borges Juan Asensio Zuvdija Hoxhiq Alessandro Baricco Erwin Einzinger Anton Nikë Berisha Bajram Karabolli Gëzim Qëndro Thomas A. Schmitz Octavio Pas të Roterdamit të Erazmit Hans Holbein i Riu, Studim duarve Gustaf Hellström Camilo José Cela Vllatko Simunoviq Gianni Antonio Palumbo Janice Mathie-Heck George Szirtes 1 RRETH REVISTËS “Palimpsest” grupon rreth vetes studiues, kritikë dhe ekspertë të kulturës dhe letërsisë për botimin e një reviste online, e spe- cializuar për botimet e librave në versionin digjital dhe të shty- pur, si dhe organizon aktivitete të ndryshme me krijuesit dhe lexuesit. Themeluesit e Palimpsest janë: Albert Gjoka dhe Gazmend Krasniqi. Palimpsest mirëpret bashkëpunëtorët që janë të interesuar për të publikuar krijimet e tyre në poezi, ose prozë, përkthimet dhe studimet e tyre. Ndalohet kopjimi i plotë ose i pjesshëm i artikujve që gjenden on- line ose në versionin digjital të revistës pa marrë lejen e botuesit Për kontakt: Tel: 00355 (0) 67 5050810 Email: [email protected] Për më shumë informacione: www.palimpsest.al ADRESA: Revista “Palimpsest” Rr. Don Bosko, Gener 2, Sec. A, Ap. 58 Tiranë Albania Ilustrimet: Selfie të mjeshtrave Arti Grafik : Ervin Laci 2 Ky numër është mundësuar pjesërisht me financim nga Ministria e Kulturës PERMBAJTJA Gazmend Krasniqi Thomas A. Schmitz Vjollca Osja 115 M. BAKHTIN: DIALOGJIZMI 7 GRINDJA ESTETIKE SI DHE ROMANI, HETEROGLOSIA VLERË (RI)LEXIMI DHE KARNAVALIZIMI I LETËRSISË Luljeta
    [Show full text]
  • Kliko Ketu Për Versionin
    Gegnia E përkohshme kulturore-artistike ISSN: 2519-73-91 10-2019 Vjeti IV i botimit, Shkodër Redaksia: Maxhid Cungu, Gjovalin Çuni, Arben Prendi, Ermira Alija Redaktor gjuhësor: Erzen Koperaj Botohet nën kujdesin e Bashkisë Shkodër dhe bibliotekës “Marin Barleti” Adresa e redaksisë: Biblioteka “Marin Barleti”, Shkodër E-mail: [email protected] [email protected] Shënim: Pikëpamjet e artikullshkruesave nuk shprehin detyrimisht qëndrimin e redaksisë. 1 Përmbajtja ▪Editorial ▪ Hans-Joachim Lanksch ambasador i kulturës dhe letërsisë shqiptare në Evropë........................ ▪ Albanologji▪ Prof. Karl GURAKUQI, Nobert JOKL. Populli shqiptar dhe gjuha e tij................ Ardian NDRECA Norbert Jokl: Fati i një biblioteke............................................ Mark PALNIKAJ Dokumenti i Stefano Gasparit i vitit 1671, historiku i shkruarjes dhe publikimi i Tij Gjovalin ÇUNI Skedë biografike dhe autoriale për Marin Barletin..................................... ▪ Histori▪ Bajram XHAFA Hamza Kuçi-një luftëtar i madh i kombit dhe shtetit shqiptar........................... Gëzim H. JUKA 14 Maji i vitit 1913... Shkodra në Kongres të Lushnjës në 1920........................................ ▪ Tradita arsimore▪ Njazi KAZAZI Vështrim historik për kualifikimin e mësuesve dhe puna e kabinetit pedagogjik.... ▪Letërsi-Art-Kulturë▪ Poezi Rozafa SHPUZA Dyer pa çilca, poezi........................... Kritikë letrare Xhahid BUSHATI Poetika në përjetimin lirik të një proze poetike.............................. Arben PRENDI Poetizimi i gjendjeve
    [Show full text]
  • Cesare in Acroceraunia Luoghi E Tracce N Anello Di Congiunzione Di Tre Nga: NERITAN CEKA Er, Itineraria Romana, Coll
    Anno 9 Distribuzione gratuita in: Mensile di attualità e cultura italo-albanese Albania, Australia, Numero 4 Belgio, Canada, Germania, Direttore editoriale: Hasan Aliaj Grecia, Francia, Italia, Dicembre 2011 Stati Uniti e Svizera Troia - Butrinto - Roma Cesare in Acroceraunia luoghi e tracce n anello di congiunzione di tre Nga: NERITAN CEKA er, Itineraria romana, coll. 559-569) e Uciviltà fusesi in un unico le- Istituto Archeologico Albanese l’Itinerarium Antonini (Cuntz, Itineraria game storico-culturale. Molteplici romana, p. 48) era situata a 33 miglia sono le leggende nate intorno a da Aulona e a 41 da Phoenice. Queste questo evento. La più conosciuta ’inizio della campagna illirica di distanze corrispondono con il passo di nel mondo occidentale è quella Llogara dove non sono ancora stati trova- secondo cui Romolo e Remo, nati Cesare, con lo sbarco a sorpresa nella costa dell’Acroceraunia, ap- ti resti di un antico insediamento. Come dall`unione di un giovane ed una L aveva constatato L. Heuzey, la strada partiene a quelle avventure che non di vestale che avrebbe dovuto custo- seguita da Cesare, da Palaestae alla salita dire il sacro fuoco nel tempio della rado hanno cambiato nell’antichità il dea Vesta non tenne fede ... destino della storia. Sarebbe bastato un dell’Acroceraunia, passava nella riva sin- istra del torrente Vurlia (fig. 2). In realtà Pagina 3 mutamento del vento nel Mare Adriatico, o un errore nel percorrere i sentieri delle si tratta di un sentiero di carovane e di foreste dell’Acroceraunia, per rovesciare pastori (fig. 3), dove si può camminare tutti i piani di Cesare e per portare alla solo in fila, e che servì come via di co- Gli Illiri e Napoleone catastrofe il suo esercito, facendo così municazione prima che si costruisse una cambiare il seguito della storia.
    [Show full text]
  • Philip of Macedon: Accession, Ambitions, and Self-Presentation
    CHAPTER 16 PHILIP OF MACEDON: ACCESSION, AMBITIONS, AND SELF-PRESENTATION R. Lane Fox Philip took over the Macedonian kingdom when it was in a critical state. The Illyrian invasion, the death of Perdiccas III on the battlefijield, and the loss of thousands of Macedonians compounded the local problems over Methone, Pydna, and much of the “New Territories” east of the Axios and the lack of control over the cantons to the south-west. Nonetheless within twenty-three years Philip had transformed this broken kingdom and had conquered peoples from Lake Ohrid to Sparta, from the Danube to The- bes. Philip is the greatest royal founder in Greek history. His new model army, his royal style, and vision justify the claim that he is a founder of the Hellenistic age. My focus is on Philip and his “new Macedon,” a subject which I will address thematically in the second part of this chapter and the next one. His fijirst year, however, is one which modern books, in my view, tend to misdate or underestimate. So I will begin with a closer look at it, believing that it is especially revealing of Philip’s skills. When Perdiccas III died, Philip was aged twenty-two. Where was he at that time and when did he take over? The main sources are the start of Diodorus 16 (probably using Ephorus) and Justin’s epitome of Trogus who probably drew on Theopompus. The chronology has been penetrat- ingly clarifijied by Hatzopoulos since 1982. Philip took over early in the Athenian archon-year 360/59, not 359/8 bc.
    [Show full text]